Thập Trụ Tỳ Bà Sa Luận – Quyển 7

Chuẩn
Leave a comment

十Thập 住Trụ 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận
Quyển 7
聖Thánh 者Giả 龍Long 樹Thụ 造Tạo 後Hậu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

十Thập 住Trụ 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 七thất

聖thánh 者giả 龍long 樹thụ 造tạo

後hậu 秦tần 龜quy 茲tư 國quốc 三Tam 藏Tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch

分phân 別biệt 法Pháp 施thí 品phẩm 第đệ 十thập 三tam 。

菩Bồ 薩Tát 於ư 財tài 施thí 應ưng 如như 是thị 修tu 學học 。又hựu 應ưng 修tu 學học 法Pháp 施thí 如như 說thuyết 。

眾chúng 施thí 法Pháp 施thí 最tối 。智trí 者giả 應ưng 修tu 行hành 。

一nhất 切thiết 布bố 施thí 。中trung 第đệ 一nhất 最tối 上thượng 最tối 妙diệu 。所sở 謂vị 法Pháp 施thí 。是thị 施thí 智trí 者giả 所sở 應ưng 行hành 。問vấn 曰viết 。何hà 故cố 但đãn 言ngôn 智trí 者giả 應ưng 行hành 法Pháp 施thí 。

答đáp 曰viết 。

不bất 智trí 者giả 若nhược 行hành 法Pháp 施thí 即tức 說thuyết 異dị 論luận 。說thuyết 異dị 論luận 故cố 自tự 失thất 利lợi 亦diệc 失thất 他tha 利lợi 。問vấn 曰viết 。何hà 謂vị 異dị 論luận 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 欲dục 滅diệt 度độ 時thời 告cáo 阿A 難Nan 。從tùng 今kim 日nhật 後hậu 。依y 修tu 多đa 羅la 莫mạc 依y 人nhân 。阿A 難Nan 云vân 何hà 名danh 依y 修tu 多đa 羅la 不bất 依y 人nhân 。有hữu 比Bỉ 丘Khâu 來lai 作tác 是thị 言ngôn 。我ngã 現hiện 從tùng 佛Phật 聞văn 現hiện 從tùng 佛Phật 受thọ 。是thị 法pháp 是thị 善thiện 是thị 佛Phật 所sở 教giáo 。是thị 比Bỉ 丘Khâu 語ngữ 莫mạc 受thọ 莫mạc 捨xả 。審thẩm 諦đế 聽thính 已dĩ 應ưng 以dĩ 經kinh 律luật 撿kiểm 其kỳ 所sở 說thuyết 。若nhược 不bất 入nhập 修tu 多đa 羅la 不bất 入nhập 毘tỳ 尼ni 。又hựu 復phục 違vi 逆nghịch 諸chư 法pháp 相tướng 義nghĩa 。應ưng 報báo 是thị 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。是thị 法pháp 或hoặc 非phi 佛Phật 所sở 說thuyết 。或hoặc 長trưởng 老lão 謬mậu 受thọ 。

復phục 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。來lai 作tác 是thị 言ngôn 。彼bỉ 住trú 處xứ 有hữu 大đại 眾chúng 。有hữu 明minh 經kinh 上thượng 座tòa 善thiện 說thuyết 戒giới 律luật 。我ngã 現hiện 從tùng 彼bỉ 聞văn 。現hiện 從tùng 彼bỉ 受thọ 。是thị 法pháp 是thị 善thiện 是thị 佛Phật 所sở 教giáo 。是thị 比Bỉ 丘Khâu 語ngữ 莫mạc 受thọ 莫mạc 捨xả 。審thẩm 諦đế 聽thính 已dĩ 應ưng 以dĩ 經kinh 律luật 撿kiểm 其kỳ 所sở 說thuyết 。若nhược 不bất 入nhập 修tu 多đa 羅la 不bất 入nhập 毘tỳ 尼ni 。又hựu 復phục 違vi 逆nghịch 諸chư 法pháp 相tướng 義nghĩa 。應ưng 報báo 是thị 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。長trưởng 老lão 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 法pháp 相tướng 善thiện 相tương/tướng 。或hoặc 作tác 非phi 法pháp 非phi 善thiện 說thuyết 。或hoặc 長trưởng 老lão 謬mậu 受thọ 。

復phục 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。來lai 作tác 是thị 言ngôn 。彼bỉ 住trú 處xứ 多đa 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。持trì 修tu 多đa 羅la 持trì 毘tỳ 尼ni 持trì 摩ma 多đa 羅la 迦ca 。我ngã 現hiện 從tùng 彼bỉ 聞văn 現hiện 從tùng 彼bỉ 受thọ 。是thị 法pháp 是thị 善thiện 是thị 佛Phật 所sở 教giáo 。是thị 比Bỉ 丘Khâu 語ngữ 莫mạc 受thọ 莫mạc 捨xả 。審thẩm 諦đế 聽thính 已dĩ 應ưng 以dĩ 經kinh 律luật 撿kiểm 其kỳ 所sở 說thuyết 。若nhược 不bất 入nhập 修tu 多đa 羅la 不bất 入nhập 毘tỳ 尼ni 。又hựu 復phục 違vi 逆nghịch 諸chư 法pháp 相tướng 義nghĩa 。應ưng 報báo 是thị 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。長trưởng 老lão 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 法pháp 相tướng 善thiện 相tương/tướng 。或hoặc 作tác 非phi 法pháp 非phi 善thiện 說thuyết 。或hoặc 長trưởng 老lão 謬mậu 受thọ 。

復phục 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。來lai 作tác 是thị 言ngôn 。彼bỉ 住trú 處xứ 中trung 有hữu 。長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 。多đa 知tri 多đa 識thức 。人nhân 所sở 尊tôn 重trọng 。我ngã 現hiện 從tùng 彼bỉ 聞văn 現hiện 從tùng 彼bỉ 受thọ 。是thị 法pháp 是thị 善thiện 是thị 佛Phật 所sở 教giáo 。是thị 比Bỉ 丘Khâu 語ngữ 莫mạc 受thọ 莫mạc 捨xả 。審thẩm 諦đế 聽thính 已dĩ 應ưng 以dĩ 經kinh 律luật 撿kiểm 其kỳ 所sở 說thuyết 。若nhược 不bất 入nhập 修tu 多đa 羅la 不bất 入nhập 毘tỳ 尼ni 。又hựu 復phục 違vi 逆nghịch 諸chư 法pháp 相tướng 義nghĩa 。應ưng 報báo 是thị 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。長trưởng 老lão 彼bỉ 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。法pháp 相tướng 善thiện 相tương/tướng 。或hoặc 作tác 非phi 法pháp 非phi 善thiện 說thuyết 。或hoặc 長trưởng 老lão 謬mậu 受thọ 。

何hà 以dĩ 故cố 。是thị 法pháp 不bất 入nhập 修tu 多đa 羅la 不bất 入nhập 毘tỳ 尼ni 。又hựu 復phục 違vi 逆nghịch 諸chư 法pháp 相tướng 義nghĩa 。是thị 則tắc 非phi 法pháp 非phi 善thiện 非phi 佛Phật 所sở 教giáo 。如như 是thị 知tri 已dĩ 。即tức 應ưng 除trừ 卻khước 。是thị 四tứ 名danh 異dị 論luận 。是thị 故cố 言ngôn 智trí 者giả 不bất 依y 異dị 論luận 而nhi 行hành 清thanh 白bạch 法Pháp 施thí 。問vấn 曰viết 。云vân 何hà 知tri 諸chư 施thí 中trung 法Pháp 施thí 第đệ 一nhất 。

答đáp 曰viết 。

經kinh 說thuyết 有hữu 二nhị 施thí 財tài 法Pháp 施thí 。二nhị 施thí 之chi 中trung 。法Pháp 施thí 為vi 上thượng 。

復phục 次thứ 。

決quyết 定định 王vương 經kinh 中trung 。讚tán 說thuyết 法Pháp 功công 德đức 。

及cập 說thuyết 法Pháp 儀nghi 式thức 。應ưng 常thường 修tu 習tập 行hành 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 欲dục 以dĩ 法Pháp 施thí 眾chúng 生sanh 者giả 。應ưng 如như 決quyết 定định 王vương 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 稱xưng 讚tán 法Pháp 師sư 。功công 德đức 及cập 說thuyết 法Pháp 儀nghi 式thức 。隨tùy 順thuận 修tu 學học 。謂vị 說thuyết 法Pháp 者giả 應ưng 行hành 四tứ 法pháp 。何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。

一nhất 者giả 廣quảng 博bác 多đa 學học 能năng 持trì 一nhất 切thiết 。言ngôn 辭từ 章chương 句cú 。二nhị 者giả 決quyết 定định 善thiện 知tri 世thế 間gian 。出xuất 世thế 間gian 諸chư 法pháp 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。三tam 者giả 得đắc 禪thiền 定định 慧tuệ 。於ư 諸chư 經Kinh 法Pháp 隨tùy 順thuận 無vô 諍tranh 。四tứ 者giả 不bất 增tăng 不bất 損tổn 。如như 所sở 說thuyết 行hành 。說thuyết 法Pháp 者giả 處xử 師sư 子tử 座tòa 。復phục 有hữu 四tứ 法Pháp 。何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。

一nhất 者giả 欲dục 昇thăng 高cao 座tòa 。先tiên 應ưng 恭cung 敬kính 禮lễ 拜bái 。大đại 眾chúng 然nhiên 後hậu 昇thăng 座tòa 。二nhị 者giả 眾chúng 有hữu 女nữ 人nhân 應ưng 觀quán 不bất 淨tịnh 。三tam 者giả 威uy 儀nghi 視thị 瞻chiêm 。有hữu 大đại 人nhân 相tướng 。敷phu 演diễn 法Pháp 音âm 顏nhan 色sắc 和hòa 悅duyệt 。人nhân 皆giai 信tín 受thọ 。不bất 說thuyết 外ngoại 道đạo 經kinh 書thư 。心tâm 無vô 怯khiếp 畏úy 。四tứ 者giả 於ư 惡ác 言ngôn 問vấn 難nạn/nan 當đương 行hành 忍nhẫn 辱nhục 。處xử 師sư 子tử 座tòa 。復phục 有hữu 四tứ 法Pháp 。何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。

一nhất 者giả 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。生sanh 饒nhiêu 益ích 想tưởng 。二nhị 者giả 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。不bất 生sanh 我ngã 想tưởng 。三tam 者giả 於ư 諸chư 文văn 字tự 。不bất 生sanh 法pháp 想tưởng 。四tứ 者giả 願nguyện 諸chư 眾chúng 生sanh 。從tùng 我ngã 聞văn 法Pháp 。者giả 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。而nhi 不bất 退thoái 轉chuyển 。處xử 師sư 子tử 座tòa 。復phục 有hữu 四tứ 法Pháp 。何hà 等đẳng 為vi 四tứ 。

一nhất 者giả 善thiện 能năng 安an 住trụ 。陀đà 羅la 尼ni 門môn 。深thâm 信tín 樂nhạo 法pháp 。二nhị 者giả 善thiện 得đắc 。般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 。勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 。三tam 者giả 不bất 樂nhạo 一nhất 切thiết 生sanh 處xứ 。不bất 貪tham 利lợi 養dưỡng 。不bất 求cầu 果quả 報báo 。四tứ 者giả 於ư 三tam 解giải 脫thoát 。心tâm 無vô 有hữu 疑nghi 。又hựu 能năng 善thiện 起khởi 諸chư 深thâm 三tam 昧muội 。具cụ 足túc 威uy 儀nghi 。憶ức 念niệm 堅kiên 固cố 有hữu 念niệm 安an 慧tuệ 。不bất 調điều 戲hí 不bất 輕khinh 躁táo 。不bất 無vô 羞tu 不bất 癡si 亂loạn 。言ngôn 無vô 錯thác 謬mậu 守thủ 護hộ 諸chư 根căn 。不bất 貪tham 美mỹ 味vị 。善thiện 攝nhiếp 手thủ 足túc 所sở 念niệm 不bất 忘vong 。樂nhạo 行hành 頭đầu 陀đà 。分phân 別biệt 世thế 間gian 。出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。心tâm 無vô 疑nghi 悔hối 言ngôn 辭từ 章chương 句cú 。不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。為vi 諸chư 聽thính 者giả 求cầu 安an 隱ẩn 利lợi 。不bất 求cầu 他tha 過quá 。有hữu 如như 是thị 法pháp 。應ưng 處xử 師sư 子tử 座tòa 。

復phục 有hữu 四tứ 法Pháp 。一nhất 不bất 自tự 輕khinh 身thân 。二nhị 不bất 輕khinh 聽thính 者giả 。三tam 不bất 輕khinh 所sở 說thuyết 。四tứ 不bất 為vì 利lợi 養dưỡng 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

說thuyết 法Pháp 者giả 應ưng 說thuyết 何hà 法pháp 。

阿A 難Nan 。所sở 可khả 說thuyết 法Pháp 。不bất 可khả 示thị 不bất 可khả 說thuyết 。無vô 相tướng 無vô 為vi 。

世Thế 尊Tôn 。法pháp 若nhược 爾nhĩ 者giả 云vân 何hà 可khả 說thuyết 。

阿A 難Nan 。是thị 法Pháp 甚thậm 深thâm 。如Như 來Lai 以dĩ 四tứ 相tương/tướng 方phương 便tiện 。而nhi 為vi 演diễn 說thuyết 。一nhất 以dĩ 音âm 聲thanh 。二nhị 以dĩ 名danh 字tự 。三tam 以dĩ 語ngữ 言ngôn 。四tứ 以dĩ 義nghĩa 理lý 。又hựu 以dĩ 四tứ 因nhân 緣duyên 。而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。一nhất 者giả 為vi 度độ 。應ưng 度độ 眾chúng 生sanh 。二nhị 者giả 但đãn 說thuyết 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 名danh 字tự 。三tam 者giả 以dĩ 種chủng 種chủng 文văn 辭từ 章chương 句cú 。利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。四tứ 者giả 雖tuy 說thuyết 名danh 字tự 而nhi 亦diệc 不bất 得đắc 。譬thí 如như 鉢bát 油du 。清thanh 淨tịnh 無vô 垢cấu 。於ư 中trung 觀quán 者giả 自tự 見kiến 面diện 相tương/tướng 。

阿A 難Nan 。汝nhữ 若nhược 見kiến 若nhược 聞văn 。智trí 慧tuệ 男nam 子tử 若nhược 持trì 戒giới 女nữ 人nhân 若nhược 聖thánh 弟đệ 子tử 。能năng 作tác 是thị 說thuyết 。我ngã 於ư 鉢bát 油du 見kiến 實thật 人nhân 不phủ 。世Thế 尊Tôn 我ngã 不bất 聞văn 不bất 見kiến 。智trí 慧tuệ 男nam 子tử 持trì 戒giới 女nữ 人nhân 若nhược 聖thánh 弟đệ 子tử 。能năng 作tác 是thị 言ngôn 我ngã 於ư 鉢bát 油du 見kiến 真chân 實thật 人nhân 。

何hà 以dĩ 故cố 。智trí 者giả 先tiên 知tri 鉢bát 油du 非phi 有hữu 。何hà 況huống 有hữu 人nhân 。但đãn 以dĩ 假giả 名danh 說thuyết 。言ngôn 鉢bát 油du 而nhi 見kiến 人nhân 相tương/tướng 。

阿A 難Nan 。如Như 來Lai 亦diệc 復phục 如như 是thị 。但đãn 以dĩ 名danh 字tự 假giả 有hữu 所sở 說thuyết 。

阿A 難Nan 。如Như 來Lai 以dĩ 四tứ 因nhân 緣duyên 。而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。眾chúng 生sanh 聞văn 者giả 。心tâm 得đắc 安an 樂lạc 。種chủng 涅Niết 槃Bàn 因nhân 。如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。音âm 聲thanh 遍biến 滿mãn 十thập 方phương 世thế 界giới 。眾chúng 生sanh 聞văn 者giả 。心tâm 得đắc 歡hoan 喜hỷ 。離ly 諸chư 惡ác 趣thú 。生sanh 兜Đâu 術Thuật 天Thiên 。如Như 來Lai 聲thanh 中trung 無vô 男nam 無vô 女nữ 。男nam 不bất 取thủ 女nữ 相tương/tướng 女nữ 不bất 取thủ 男nam 相tương/tướng 。如Như 來Lai 音âm 者giả 不bất 惱não 眾chúng 生sanh 。不bất 壞hoại 諸chư 法pháp 。但đãn 為vi 示thị 現hiện 音âm 聲thanh 之chi 性tánh 。說thuyết 法Pháp 者giả 應ưng 習tập 行hành 是thị 事sự 。應ưng 隨tùy 所sở 行hành 而nhi 為vi 法Pháp 施thí 。施thí 者giả 受thọ 者giả 。所sở 得đắc 果quả 報báo 。後hậu 當đương 廣quảng 說thuyết 。

歸Quy 命Mạng 相Tương/tướng 品Phẩm 第đệ 十thập 四tứ

上thượng 已dĩ 解giải 說thuyết 財tài 施thí 法Pháp 施thí 。今kim 更cánh 分phân 別biệt 。

白bạch 衣y 在tại 家gia 者giả 。應ưng 多đa 行hành 財tài 施thí 。

餘dư 諸chư 善thiện 行hành 法pháp 。今kim 當đương 復phục 解giải 說thuyết 。

是thị 二nhị 施thí 中trung 。在tại 家gia 之chi 人nhân 。當đương 行hành 財tài 施thí 。出xuất 家gia 之chi 人nhân 。當đương 行hành 法Pháp 施thí 。

何hà 以dĩ 故cố 。在tại 家gia 法Pháp 施thí 不bất 及cập 出xuất 家gia 。以dĩ 聽thính 受thọ 法Pháp 者giả 。於ư 在tại 家gia 人nhân 信tín 心tâm 淺thiển 薄bạc 故cố 。又hựu 在tại 家gia 之chi 人nhân 。多đa 有hữu 財tài 物vật 。出xuất 家gia 之chi 人nhân 。於ư 諸chư 經Kinh 法Pháp 讀đọc 誦tụng 通thông 達đạt 為vì 人nhân 解giải 說thuyết 。在tại 眾chúng 無vô 畏úy 。非phi 在tại 家gia 人nhân 。之chi 所sở 能năng 及cập 。又hựu 使sử 聽thính 者giả 起khởi 恭cung 敬kính 心tâm 。不bất 及cập 出xuất 家gia 。又hựu 若nhược 欲dục 說thuyết 法Pháp 降hàng 伏phục 人nhân 心tâm 不bất 及cập 出xuất 家gia 。如như 說thuyết 。

先tiên 自tự 修tu 行hành 法pháp 。然nhiên 後hậu 教giáo 餘dư 人nhân 。

乃nãi 可khả 作tác 是thị 言ngôn 。汝nhữ 隨tùy 我ngã 所sở 行hành 。

是thị 事sự 出xuất 家gia 者giả 所sở 宜nghi 。非phi 在tại 家gia 者giả 所sở 行hành 。又hựu 說thuyết 。

身thân 自tự 行hành 不bất 善thiện 。安an 能năng 令linh 彼bỉ 善thiện 。

自tự 不bất 得đắc 寂tịch 滅diệt 。何hà 能năng 令linh 人nhân 寂tịch 。

是thị 故cố 身thân 自tự 善thiện 。能năng 令linh 彼bỉ 行hành 善thiện 。

自tự 身thân 得đắc 寂tịch 滅diệt 。能năng 令linh 人nhân 得đắc 寂tịch 。

善thiện 法Pháp 寂tịch 滅diệt 。是thị 出xuất 家gia 者giả 。之chi 所sở 應ưng 行hành 。又hựu 出xuất 家gia 之chi 人nhân 。於ư 聽thính 法Pháp 者giả 恭cung 敬kính 心tâm 勝thắng 。又hựu 出xuất 家gia 之chi 人nhân 。若nhược 行hành 財tài 施thí 則tắc 妨phương 餘dư 善thiện 。又hựu 妨phương 行hành 遠viễn 離ly 阿a 練luyện 若nhã 處xứ 。空không 閑nhàn 林lâm 澤trạch 。出xuất 家gia 之chi 人nhân 。若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 財tài 施thí 悉tất 妨phương 修tu 行hành 。如như 是thị 等đẳng 事sự 。若nhược 行hành 財tài 施thí 必tất 至chí 聚tụ 落lạc 與dữ 白bạch 衣y 從tùng 事sự 多đa 有hữu 言ngôn 說thuyết 。若nhược 不bất 從tùng 事sự 無vô 由do 得đắc 財tài 。若nhược 出xuất 入nhập 聚tụ 落lạc 見kiến 聞văn 聲thanh 色sắc 。諸chư 根căn 難nạn/nan 攝nhiếp 發phát 起khởi 三tam 毒độc 。又hựu 於ư 持trì 戒giới 忍nhẫn 辱nhục 。精tinh 進tấn 禪thiền 定định 。智trí 慧tuệ 心tâm 薄bạc 。又hựu 與dữ 白bạch 衣y 從tùng 事sự 。利lợi 養dưỡng 垢cấu 染nhiễm 發phát 起khởi 愛ái 恚khuể 。慳san 嫉tật 煩phiền 惱não 。惟duy 心tâm 思tư 惟duy 力lực 。而nhi 自tự 抑ức 制chế 心tâm 志chí 。弱nhược 者giả 或hoặc 不bất 自tự 制chế 。或hoặc 乃nãi 致trí 死tử 。或hoặc 得đắc 死tử 等đẳng 諸chư 惱não 苦khổ 患hoạn 貪tham 著trước 五ngũ 欲dục 。捨xả 戒giới 還hoàn 俗tục 。故cố 名danh 為vi 死tử 。或hoặc 能năng 反phản 戒giới 多đa 起khởi 重trọng 罪tội 。是thị 名danh 死tử 等đẳng 諸chư 惱não 苦khổ 患hoạn 。以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。於ư 出xuất 家gia 者giả 稱xưng 歎thán 法Pháp 施thí 。於ư 在tại 家gia 者giả 稱xưng 歎thán 財tài 施thí 。如như 是thị 廣quảng 說thuyết 。在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。所sở 行hành 財tài 施thí 。餘dư 諸chư 善thiện 行hành 。今kim 當đương 說thuyết 之chi 。發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。先tiên 應ưng 歸quy 依y 佛Phật 歸quy 依y 法pháp 歸quy 依y 僧Tăng 。從tùng 三Tam 歸Quy 所sở 得đắc 功công 德đức 。皆giai 應ưng 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

復phục 次thứ 。

歸quy 依y 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。菩Bồ 薩Tát 所sở 應ưng 知tri 。

菩Bồ 薩Tát 應ưng 當đương 。如như 實thật 善thiện 解giải 歸quy 依y 佛Phật 歸quy 依y 法pháp 歸quy 依y 僧Tăng 。問vấn 曰viết 。云vân 何hà 名danh 為vi 歸quy 依y 佛Phật 。

答đáp 曰viết 。

不bất 捨xả 菩Bồ 提Đề 心tâm 。不bất 壞hoại 所sở 受thọ 法pháp 。

不bất 捨xả 大đại 悲bi 心tâm 。不bất 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 餘dư 乘thừa 。

如như 是thị 則tắc 名danh 為vi 。如như 實thật 歸quy 依y 佛Phật 。

菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。發phát 心tâm 求cầu 佛Phật 不bất 休hưu 不bất 息tức 。不bất 捨xả 是thị 心tâm 。不bất 壞hoại 所sở 受thọ 法pháp 者giả 。謂vị 菩Bồ 薩Tát 各các 受thọ 所sở 樂lạc 善thiện 法Pháp 戒giới 行hạnh 。是thị 行hành 應ưng 行hành 。是thị 不bất 應ưng 作tác 。若nhược 應ưng 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。若nhược 應ưng 四tứ 功công 德đức 處xứ 。如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 善thiện 法Pháp 。為vì 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。受thọ 持trì 修tu 行hành 。不bất 令linh 毀hủy 缺khuyết 。大đại 悲bi 心tâm 者giả 。欲dục 度độ 苦khổ 惱não 眾chúng 生sanh 。為vì 求cầu 佛Phật 道Đạo 。乃nãi 至chí 夢mộng 中trung 。亦diệc 不bất 離ly 大đại 悲bi 。不bất 貪tham 餘dư 乘thừa 者giả 。深thâm 信tín 樂nhạo 佛Phật 道Đạo 故cố 。不bất 貪tham 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 乘thừa 。有hữu 是thị 法pháp 故cố 。當đương 知tri 如như 實thật 歸quy 依y 佛Phật 。問vấn 曰viết 。云vân 何hà 名danh 為vi 歸quy 依y 法pháp 。

答đáp 曰viết 。

親thân 近cận 說thuyết 法Pháp 者giả 。一nhất 心tâm 聽thính 受thọ 法pháp 。

念niệm 持trì 而nhi 演diễn 說thuyết 。名danh 為vi 歸quy 依y 法pháp 。

說thuyết 法Pháp 者giả 於ư 佛Phật 深thâm 法Pháp 。解giải 說thuyết 敷phu 演diễn 。開khai 示thị 善thiện 惡ác 。斷đoạn 諸chư 疑nghi 惑hoặc 。常thường 數số 親thân 近cận 。往vãng 至chí 其kỳ 所sở 。供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。一nhất 心tâm 聽thính 受thọ 。以dĩ 憶ức 念niệm 力lực 。執chấp 持trì 不bất 忘vong 。思tư 惟duy 籌trù 量lượng 。隨tùy 順thuận 義nghĩa 趣thú 。然nhiên 後hậu 為vi 人nhân 如như 知tri 演diễn 說thuyết 。以dĩ 是thị 法Pháp 施thí 功công 德đức 。迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo 。是thị 名danh 歸quy 依y 法Pháp 。問vấn 曰viết 。云vân 何hà 名danh 為vi 歸quy 依y 僧Tăng 。

答đáp 曰viết 。

若nhược 諸chư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。未vị 入nhập 法pháp 位vị 者giả 。

令linh 發phát 無vô 上thượng 心tâm 。使sử 得đắc 佛Phật 十Thập 力Lực 。

先tiên 以dĩ 財tài 施thí 攝nhiếp 。後hậu 乃nãi 以dĩ 法Pháp 施thí 。

深thâm 信tín 四Tứ 果Quả 僧Tăng 。不bất 分phân 別biệt 貴quý 眾chúng 。

求cầu 聲Thanh 聞Văn 功công 德đức 。而nhi 不bất 證chứng 解giải 脫thoát 。

是thị 名danh 歸quy 依y 僧Tăng 。又hựu 應ưng 念niệm 三tam 事sự 。

聲Thanh 聞Văn 人nhân 者giả 成thành 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。未vị 入nhập 法pháp 位vị 者giả 。於ư 聲Thanh 聞Văn 道đạo 未vị 得đắc 必tất 定định 。能năng 令linh 此thử 人nhân 。發phát 佛Phật 道Đạo 心tâm 而nhi 得đắc 十Thập 力Lực 。若nhược 入nhập 法pháp 位vị 者giả 終chung 不bất 可khả 令linh 發phát 無vô 上thượng 心tâm 。設thiết 或hoặc 發phát 心tâm 。亦diệc 不bất 成thành 就tựu 。如như 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。尊Tôn 者giả 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 說thuyết 。已dĩ 入nhập 正Chánh 法Pháp 位vị 。不bất 能năng 發phát 無vô 上thượng 心tâm 。

何hà 以dĩ 故cố 。是thị 人nhân 於ư 生sanh 。死tử 已dĩ 作tác 障chướng 隔cách 。不bất 復phục 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。發phát 無vô 上thượng 心tâm 。先tiên 以dĩ 財tài 施thí 。攝nhiếp 者giả 。以dĩ 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 。臥ngọa 具cụ 醫y 藥dược 。所sở 須tu 之chi 物vật 攝nhiếp 。出xuất 家gia 者giả 以dĩ 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 。臥ngọa 具cụ 醫y 藥dược 。雜tạp 香hương 塗đồ 香hương 攝nhiếp 。在tại 家gia 者giả 以dĩ 攝nhiếp 因nhân 緣duyên 生sanh 親thân 愛ái 心tâm 。所sở 言ngôn 信tín 受thọ 然nhiên 後hậu 法Pháp 施thí 。令linh 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 果quả 。僧Tăng 者giả 四Tứ 向Hướng 四Tứ 果Quả 。眾chúng 者giả 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。受thọ 出xuất 家gia 者giả 相tương/tướng 。具cụ 持trì 諸chư 戒giới 未vị 有hữu 果quả 向hướng 不bất 分phân 別biệt 。如như 是thị 僧Tăng 以dĩ 離ly 恩ân 愛ái 奴nô 故cố 名danh 為vi 貴quý 僧Tăng 。信tín 樂nhạo 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。而nhi 不bất 分phân 別biệt 戲hí 論luận 。依y 止chỉ 是thị 僧Tăng 名danh 為vi 歸quy 依y 僧Tăng 。求cầu 聲Thanh 聞Văn 功công 德đức 而nhi 不bất 證chứng 解giải 脫thoát 者giả 。知tri 是thị 僧Tăng 持trì 戒giới 具cụ 足túc 禪thiền 定định 具cụ 足túc 。智trí 慧tuệ 具cụ 足túc 。解giải 脫thoát 具cụ 足túc 。解giải 脫thoát 知tri 見kiến 具cụ 足túc 。三Tam 明Minh 六Lục 通Thông 。心tâm 得đắc 自tự 在tại 。有hữu 大đại 威uy 德đức 。捨xả 世thế 間gian 樂nhạo/nhạc/lạc 出xuất 魔ma 境cảnh 界giới 。利lợi 譽dự 稱xưng 樂nhạo/nhạc/lạc 。不bất 以dĩ 為vi 喜hỷ 。衰suy 毀hủy 譏cơ 苦khổ 。不bất 以dĩ 為vi 憂ưu 。常thường 行hành 六lục 捨xả 得đắc 八Bát 解Giải 脫Thoát 。隨tùy 佛Phật 所sở 教giáo 。有hữu 行hành 道Đạo 者giả 有hữu 解giải 脫thoát 者giả 行hành 一nhất 道đạo 者giả 。破phá 二nhị 種chủng 煩phiền 惱não 。善thiện 知tri 三tam 界giới 。善thiện 通thông 四Tứ 諦Đế 善thiện 除trừ 五ngũ 蓋cái 。安an 住trụ 六Lục 和Hòa 敬Kính 法Pháp 。具cụ 足túc 七thất 不bất 退thoái 法pháp 。八bát 大đại 人nhân 覺giác 。捨xả 離ly 九cửu 結kết 得đắc 聲Thanh 聞Văn 十thập 種chủng 力lực 。成thành 就tựu 如như 是thị 諸chư 功công 德đức 者giả 。名danh 為vi 佛Phật 弟đệ 子tử 。眾chúng 求cầu 如như 是thị 功công 德đức 。不bất 求cầu 其kỳ 解giải 脫thoát 。

何hà 以dĩ 故cố 。深thâm 心tâm 信tín 樂nhạo 。佛Phật 無vô 礙ngại 解giải 故cố 。是thị 名danh 歸quy 依y 僧Tăng 。

復phục 次thứ 若nhược 聞văn 章chương 句cú 文văn 字tự 法pháp 。即tức 得đắc 念niệm 實thật 相tướng 法pháp 。名danh 為vi 歸quy 命mạng 法Pháp 。若nhược 見kiến 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 即tức 念niệm 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。是thị 名danh 歸quy 依y 僧Tăng 。見kiến 佛Phật 形hình 像tượng 。即tức 念niệm 真chân 佛Phật 是thị 故cố 歸quy 依y 佛Phật 。問vấn 曰viết 。云vân 何hà 名danh 為vi 念niệm 真chân 佛Phật 。

答đáp 曰viết 。

如như 無Vô 盡Tận 意Ý 菩Bồ 薩Tát 。經kinh 中trung 說thuyết 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 義nghĩa 。念niệm 真chân 佛Phật 者giả 。不bất 以dĩ 色sắc 。不bất 以dĩ 相tương/tướng 。不bất 以dĩ 生sanh 。不bất 以dĩ 性tánh 。不bất 以dĩ 家gia 。不bất 以dĩ 過quá 去khứ 。未vị 來lai 現hiện 在tại 。不bất 以dĩ 五ngũ 陰ấm 十thập 二nhị 入nhập 十thập 八bát 界giới 。不bất 以dĩ 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。不bất 以dĩ 心tâm 意ý 識thức 。不bất 以dĩ 戲hí 論luận 行hành 。不bất 以dĩ 生sanh 滅diệt 住trụ 。不bất 以dĩ 取thủ 捨xả 。不bất 以dĩ 憶ức 念niệm 分phân 別biệt 。不bất 以dĩ 法pháp 相tướng 。不bất 以dĩ 自tự 相tương/tướng 。不bất 以dĩ 一nhất 相tương/tướng 。不bất 以dĩ 異dị 相tướng 。不bất 以dĩ 心tâm 緣duyên 數số 。不bất 以dĩ 內nội 外ngoại 。不bất 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 覺giác 觀quán 。不bất 以dĩ 入nhập 出xuất 。不bất 以dĩ 形hình 色sắc 相tướng 貌mạo 。不bất 以dĩ 所sở 行hành 威uy 儀nghi 。不bất 以dĩ 持trì 戒giới 禪thiền 定định 。智trí 慧tuệ 解giải 脫thoát 。解giải 脫thoát 知tri 見kiến 。不bất 以dĩ 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 諸chư 佛Phật 法Pháp 。如như 實thật 念niệm 佛Phật 者giả 。無vô 量lượng 不bất 可khả 思tư 議nghị 。無vô 行hành 無vô 知tri 。無vô 我ngã 我ngã 所sở 。無vô 憶ức 無vô 念niệm 。不bất 分phân 別biệt 五ngũ 陰ấm 十thập 二nhị 入nhập 十thập 八bát 界giới 。無vô 形hình 無vô 礙ngại 無vô 發phát 無vô 住trụ 無vô 非phi 住trụ 。不bất 住trụ 色sắc 不bất 住trụ 。受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。不bất 住trụ 眼nhãn 色sắc 不bất 住trụ 眼nhãn 識thức 。不bất 住trụ 耳nhĩ 聲thanh 不bất 住trụ 耳nhĩ 識thức 。不bất 住trụ 鼻tị 香hương 不bất 住trụ 鼻tị 識thức 。不bất 住trụ 舌thiệt 味vị 不bất 住trụ 舌thiệt 識thức 。不bất 住trụ 身thân 觸xúc 。不bất 住trụ 身thân 識thức 。不bất 住trụ 意ý 法pháp 不bất 住trụ 意ý 識thức 。不bất 住trụ 一nhất 切thiết 諸chư 緣duyên 。不bất 起khởi 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。不bất 生sanh 一nhất 切thiết 。動động 念niệm 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 等đẳng 。不bất 生sanh 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。隨tùy 行hành 一nhất 切thiết 正chánh 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。心tâm 不bất 相tương 續tục 滅diệt 諸chư 分phân 別biệt 。破phá 諸chư 愛ái 恚khuể 壞hoại 諸chư 因nhân 相tương/tướng 。除trừ 斷đoạn 先tiên 際tế 後hậu 際tế 中trung 際tế 。究cứu 暢sướng 明minh 了liễu 。無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 。無vô 動động 故cố 無vô 喜hỷ 。不bất 受thọ 味vị 故cố 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 。本bổn 相tương/tướng 寂tịch 滅diệt 故cố 無vô 熱nhiệt 。心tâm 無vô 所sở 營doanh 故cố 解giải 脫thoát 。相tương/tướng 無vô 色sắc 故cố 無vô 身thân 。不bất 受thọ 故cố 無vô 受thọ 。無vô 想tưởng 故cố 無vô 結kết 。無vô 行hành 故cố 無vô 為vi 。無vô 知tri 故cố 無vô 識thức 。無vô 取thủ 故cố 無vô 行hành 。不bất 捨xả 故cố 非phi 不bất 行hành 。無vô 處xứ 故cố 無vô 住trụ 。空không 故cố 無vô 來lai 。不bất 生sanh 故cố 無vô 去khứ 。一nhất 切thiết 憶ức 念niệm 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。及cập 餘dư 諸chư 法pháp 。不bất 貪tham 不bất 著trước 不bất 取thủ 不bất 受thọ 。不bất 然nhiên 不bất 滅diệt 。先tiên 來lai 不bất 生sanh 無vô 有hữu 生sanh 相tương/tướng 。攝nhiếp 在tại 法pháp 性tánh 過quá 眼nhãn 色sắc 虛hư 空không 道đạo 。如như 是thị 相tương/tướng 名danh 為vi 真chân 念niệm 佛Phật 。又hựu 念niệm 法pháp 者giả 。佛Phật 法Pháp 是thị 善thiện 說thuyết 。得đắc 今kim 世thế 報báo 無vô 有hữu 定định 時thời 。可khả 得đắc 觀quán 察sát 善thiện 。將tương 至chí 道đạo 智trí 者giả 。內nội 知tri 初sơ 中trung 後hậu 善thiện 。言ngôn 善thiện 義nghĩa 善thiện 淳thuần 善thiện 無vô 雜tạp 。具cụ 足túc 清thanh 淨tịnh 。能năng 斷đoạn 貪tham 欲dục 。能năng 斷đoạn 瞋sân 恚khuể 。能năng 斷đoạn 愚ngu 癡si 。能năng 除trừ 慢mạn 心tâm 能năng 除trừ 諸chư 見kiến 能năng 除trừ 疑nghi 悔hối 。能năng 除trừ 憍kiêu 貴quý 能năng 除trừ 諸chư 渴khát 。破phá 所sở 歸quy 趣thú 斷đoạn 相tương 續tục 道đạo 。盡tận 愛ái 離ly 欲dục 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。如như 是thị 相tương/tướng 名danh 為vi 念niệm 法pháp 。以dĩ 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。無vô 比tỉ 無vô 示thị 。如như 念niệm 佛Phật 義nghĩa 中trung 說thuyết 。又hựu 念niệm 法pháp 有hữu 三tam 種chủng 。從tùng 佛Phật 法Pháp 是thị 善thiện 說thuyết 。至chí 具cụ 足túc 清thanh 淨tịnh 名danh 為vi 道đạo 。能năng 斷đoạn 貪tham 欲dục 。至chí 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。空không 等đẳng 至chí 無vô 比tỉ 無vô 示thị 名danh 為vi 法pháp 體thể 。又hựu 念niệm 僧Tăng 者giả 如như 先tiên 說thuyết 僧Tăng 功công 德đức 。念niệm 是thị 三Tam 寶Bảo 得đắc 決quyết 定định 心tâm 。以dĩ 如như 是thị 念niệm 求cầu 於ư 佛Phật 道Đạo 。而nhi 行hành 布bố 施thí 。是thị 名danh 歸quy 依y 佛Phật 。為vi 守thủ 護hộ 法Pháp 而nhi 行hành 布bố 施thí 。是thị 名danh 歸quy 依y 法Pháp 。以dĩ 是thị 布bố 施thí 。起khởi 迴hồi 向hướng 心tâm 。成thành 佛Phật 道Đạo 時thời 。攝nhiếp 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 僧Tăng 。是thị 名danh 歸quy 依y 僧Tăng 。

五Ngũ 戒Giới 品Phẩm 第đệ 十thập 五ngũ

如như 是thị 在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。能năng 修tu 善thiện 人nhân 業nghiệp 。遠viễn 離ly 惡ác 人nhân 業nghiệp 。如như 說thuyết 。

修tu 起khởi 善thiện 人nhân 業nghiệp 。如như 法Pháp 集tập 財tài 用dụng 。

堪kham 則tắc 為vi 重trọng/trùng 任nhậm 。不bất 堪kham 則tắc 不bất 受thọ 。

善thiện 人nhân 業nghiệp 者giả 。略lược 說thuyết 善thiện 人nhân 業nghiệp 。自tự 住trụ 善thiện 利lợi 亦diệc 能năng 利lợi 人nhân 。惡ác 人nhân 業nghiệp 者giả 。自tự 陷hãm 衰suy 惱não 令linh 人nhân 衰suy 惱não 。如như 法Pháp 集tập 財tài 用dụng 者giả 。不bất 殺sát 不bất 盜đạo 。不bất 誑cuống 欺khi 人nhân 。以dĩ 力lực 集tập 財tài 如như 法Pháp 用dụng 之chi 供cúng 養dường 三Tam 寶Bảo 。濟tế 恤tuất 老lão 病bệnh 等đẳng 。堪kham 受thọ 能năng 行hành 者giả 則tắc 為vi 重trọng/trùng 任nhậm 。不bất 堪kham 行hành 者giả 則tắc 不bất 受thọ 。若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 今kim 世thế 事sự 及cập 後hậu 世thế 事sự 。若nhược 自tự 利lợi 若nhược 利lợi 他tha 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。必tất 能năng 成thành 立lập 。若nhược 知tri 不bất 堪kham 行hành 者giả 此thử 則tắc 不bất 受thọ 復phục 次thứ 。

世thế 法pháp 無vô 憂ưu 喜hỷ 。能năng 捨xả 於ư 自tự 利lợi 。

常thường 勤cần 行hành 他tha 利lợi 。深thâm 知tri 恩ân 倍bội 報báo 。

世thế 間gian 法pháp 者giả 。利lợi 衰suy 毀hủy 譽dự 。稱xưng 譏cơ 苦khổ 樂lạc 。於ư 此thử 法Pháp 中trung 。心tâm 無vô 憂ưu 喜hỷ 。捨xả 自tự 利lợi 勤cần 行hành 他tha 利lợi 者giả 。菩Bồ 薩Tát 乃nãi 至chí 未vị 曾tằng 知tri 識thức 。無vô 因nhân 緣duyên 者giả 。所sở 行hành 善thiện 行hành 捨xả 置trí 自tự 利lợi 助trợ 成thành 彼bỉ 善thiện 。問vấn 曰viết 。捨xả 自tự 利lợi 勤cần 行hành 他tha 利lợi 。此thử 事sự 不bất 然nhiên 。如như 佛Phật 說thuyết 。雖tuy 大đại 利lợi 人nhân 不bất 應ưng 自tự 捨xả 己kỷ 利lợi 如như 說thuyết 捨xả 一nhất 人nhân 。以dĩ 成thành 一nhất 家gia 。捨xả 一nhất 家gia 成thành 一nhất 聚tụ 落lạc 。捨xả 一nhất 聚tụ 落lạc 成thành 一nhất 國quốc 土độ 。捨xả 一nhất 國quốc 土độ 以dĩ 成thành 己kỷ 身thân 。捨xả 己kỷ 身thân 以dĩ 為vi 正Chánh 法Pháp 。

先tiên 自tự 成thành 己kỷ 利lợi 。然nhiên 後hậu 乃nãi 利lợi 人nhân 。

捨xả 己kỷ 利lợi 利lợi 人nhân 。後hậu 則tắc 生sanh 憂ưu 悔hối 。

捨xả 自tự 利lợi 利lợi 人nhân 。自tự 謂vị 為vi 智trí 慧tuệ 。

此thử 於ư 世thế 間gian 中trung 。最tối 為vi 第đệ 一nhất 癡si 。

答đáp 曰viết 。

於ư 世thế 間gian 中trung 。為vi 他tha 求cầu 利lợi 猶do 稱xưng 為vi 善thiện 以dĩ 為vi 堅kiên 心tâm 。況huống 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。出xuất 過quá 世thế 間gian 。若nhược 利lợi 他tha 者giả 即tức 是thị 自tự 利lợi 。如như 說thuyết 。

菩Bồ 薩Tát 於ư 他tha 事sự 。心tâm 意ý 不bất 劣liệt 弱nhược 。

發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。他tha 利lợi 即tức 自tự 利lợi 。

此thử 義nghĩa 初sơ 品phẩm 中trung 已dĩ 廣quảng 說thuyết 。是thị 故cố 汝nhữ 語ngữ 不bất 然nhiên 。深thâm 知tri 恩ân 倍bội 報báo 者giả 。若nhược 人nhân 於ư 菩Bồ 薩Tát 所sở 。作tác 好hảo/hiếu 事sự 應ưng 當đương 厚hậu 報báo 。又hựu 深thâm 知tri 其kỳ 恩ân 。此thử 是thị 善thiện 人nhân 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 。

貧bần 者giả 施thí 以dĩ 財tài 。畏úy 者giả 施thí 無vô 畏úy 。

如như 是thị 等đẳng 功công 德đức 。乃nãi 至chí 於ư 堅kiên 牢lao 。

施thí 貧bần 以dĩ 財tài 者giả 。有hữu 人nhân 先tiên 世thế 不bất 種chủng 福phước 德đức 。今kim 無vô 方phương 便tiện 資tư 生sanh 儉kiệm 少thiểu 。如như 是thị 之chi 人nhân 。隨tùy 力lực 給cấp 恤tuất 。施thí 無vô 畏úy 者giả 。於ư 種chủng 種chủng 諸chư 怖bố 畏úy 。若nhược 怨oán 賊tặc 怖bố 畏úy 飢cơ 餓ngạ 怖bố 畏úy 水thủy 火hỏa 寒hàn 熱nhiệt 等đẳng 。菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。眾chúng 怖bố 畏úy 中trung 教giáo 喻dụ 諸chư 人nhân 。安an 隱ẩn 歡hoan 悅duyệt 令linh 無vô 怖bố 畏úy 。如như 是thị 功công 德đức 最tối 堅kiên 牢lao 。最tối 在tại 後hậu 者giả 於ư 諸chư 憂ưu 者giả 為vi 除trừ 其kỳ 憂ưu 。於ư 無vô 力lực 者giả 。而nhi 行hành 忍nhẫn 辱nhục 。離ly 慢mạn 大đại 慢mạn 等đẳng 。於ư 諸chư 所sở 尊tôn 深thâm 加gia 恭cung 敬kính 。於ư 多đa 聞văn 者giả 常thường 行hành 親thân 近cận 。於ư 智trí 慧tuệ 者giả 諮tư 問vấn 善thiện 惡ác 。自tự 於ư 所sở 行hành 常thường 行hành 正chánh 見kiến 。於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。不bất 諂siểm 不bất 曲khúc 。不bất 作tác 假giả 愛ái 。求cầu 善thiện 無vô 厭yếm 多đa 聞văn 無vô 量lượng 。諸chư 所sở 施thi 作tác 。堅kiên 心tâm 成thành 就tựu 。常thường 與dữ 善thiện 人nhân 。而nhi 共cộng 從tùng 事sự 。於ư 惡ác 人nhân 中trung 。生sanh 大đại 悲bi 心tâm 。於ư 善Thiện 知Tri 識Thức 。非phi 善Thiện 知Tri 識Thức 。皆giai 作tác 堅kiên 固cố 。善Thiện 知Tri 識Thức 想tưởng 。等đẳng 心tâm 眾chúng 生sanh 。不bất 悋lận 要yếu 法pháp 。如như 所sở 聞văn 者giả 。為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。諸chư 所sở 聞văn 法Pháp 得đắc 其kỳ 趣thú 味vị 。於ư 諸chư 五ngũ 欲dục 。戲hí 樂lạc 事sự 中trung 生sanh 無vô 常thường 想tưởng 。於ư 妻thê 子tử 所sở 。生sanh 地địa 獄ngục 想tưởng 。於ư 資tư 生sanh 物vật 所sở 生sanh 疲bì 苦khổ 想tưởng 。於ư 產sản 業nghiệp 事sự 。生sanh 憂ưu 惱não 想tưởng 。於ư 諸chư 所sở 求cầu 破phá 善thiện 根căn 想tưởng 。於ư 居cư 家gia 中trung 生sanh 牢lao 獄ngục 想tưởng 。親thân 族tộc 知tri 識thức 。生sanh 獄ngục 卒tốt 想tưởng 。日nhật 夜dạ 思tư 量lượng 得đắc 何hà 利lợi 想tưởng 。於ư 不bất 牢lao 身thân 得đắc 牢lao 身thân 想tưởng 。於ư 不bất 堅kiên 財tài 生sanh 堅kiên 財tài 想tưởng 。

復phục 次thứ 。

在tại 家gia 法pháp 五Ngũ 戒Giới 。心tâm 應ưng 堅kiên 牢lao 住trụ 。

在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。以dĩ 三Tam 自Tự 歸Quy 行hành 上thượng 諸chư 功công 德đức 應ưng 堅kiên 住trụ 五Ngũ 戒Giới 。五Ngũ 戒Giới 是thị 總tổng 在tại 家gia 之chi 法pháp 。應ưng 離ly 殺sát 心tâm 。慈từ 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。知tri 自tự 止chỉ 足túc 。不bất 貪tham 他tha 物vật 。乃nãi 至chí 一nhất 草thảo 非phi 與dữ 不bất 取thủ 。離ly 於ư 邪tà 婬dâm 。厭yếm 惡ác 房phòng 內nội 。防phòng 遠viễn 外ngoại 色sắc 目mục 不bất 邪tà 視thị 。常thường 觀quán 惡ác 露lộ 。生sanh 厭yếm 離ly 想tưởng 。了liễu 知tri 五ngũ 欲dục 究cứu 竟cánh 皆giai 苦khổ 。若nhược 念niệm 妻thê 欲dục 亦diệc 應ưng 除trừ 捨xả 。常thường 觀quán 不bất 淨tịnh 。心tâm 懷hoài 怖bố 畏úy 。結kết 使sử 所sở 逼bức 。離ly 欲dục 不bất 著trước 。常thường 知tri 世thế 間gian 為vi 苦khổ 無vô 我ngã 應ưng 發phát 是thị 願nguyện 。我ngã 於ư 何hà 時thời 。心tâm 中trung 當đương 得đắc 。不bất 生sanh 欲dục 想tưởng 。況huống 復phục 身thân 行hành 。遠viễn 離ly 妄vọng 語ngữ 。樂nhạo/nhạc/lạc 行hành 實thật 語ngữ 。不bất 欺khi 於ư 人nhân 。心tâm 口khẩu 相tương 應ứng 。有hữu 念niệm 安an 慧tuệ 如như 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。而nhi 為vì 人nhân 說thuyết 。以dĩ 法pháp 自tự 處xứ 乃nãi 至chí 失thất 命mạng 。言ngôn 不bất 詭quỷ 異dị 。酒tửu 是thị 放phóng 逸dật 眾chúng 惡ác 之chi 門môn 。常thường 應ưng 遠viễn 離ly 不bất 過quá 於ư 口khẩu 。不bất 狂cuồng 亂loạn 不bất 迷mê 醉túy 。不bất 輕khinh 躁táo 不bất 驚kinh 怖bố 。不bất 無vô 羞tu 不bất 戲hí 調điều 。常thường 能năng 一nhất 心tâm 籌trù 量lượng 好hảo 醜xú 。是thị 菩Bồ 薩Tát 或hoặc 時thời 。樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 一nhất 切thiết 。而nhi 作tác 是thị 念niệm 。須tu 食thực 與dữ 食thực 。須tu 飲ẩm 與dữ 飲ẩm 。若nhược 以dĩ 酒tửu 施thí 應ưng 生sanh 是thị 念niệm 。今kim 是thị 行hành 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 。隨tùy 所sở 須tu 與dữ 。後hậu 當đương 方phương 便tiện 教giáo 使sử 離ly 酒tửu 得đắc 念niệm 智trí 慧tuệ 。令linh 不bất 放phóng 逸dật 。

何hà 以dĩ 故cố 。檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。法pháp 悉tất 滿mãn 人nhân 願nguyện 。在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。以dĩ 酒tửu 施thí 者giả 是thị 則tắc 無vô 罪tội 。以dĩ 是thị 五Ngũ 戒Giới 福phước 德đức 。迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。護hộ 持trì 五Ngũ 戒Giới 如như 護hộ 重trọng/trùng 寶bảo 如như 自tự 護hộ 身thân 命mạng 。問vấn 曰viết 。是thị 菩Bồ 薩Tát 但đãn 應ưng 護hộ 持trì 五Ngũ 戒Giới 。不bất 護hộ 持trì 諸chư 餘dư 善thiện 業nghiệp 耶da 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 應ưng 堅kiên 住trụ 。總tổng 相tương/tướng 五Ngũ 戒Giới 中trung 。

餘dư 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。悉tất 亦diệc 復phục 應ưng 行hành 。

在tại 家gia 五Ngũ 戒Giới 已dĩ 說thuyết 其kỳ 義nghĩa 。受thọ 此thử 五Ngũ 戒Giới 應ưng 堅kiên 牢lao 住trụ 。及cập 餘dư 三tam 種chủng 善thiện 業nghiệp 亦diệc 應ưng 修tu 行hành 。

復phục 次thứ 在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。所sở 應ưng 行hành 法pháp 。

隨tùy 應ứng 利lợi 眾chúng 生sanh 。說thuyết 法Pháp 而nhi 教giáo 化hóa 。

是thị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。隨tùy 有hữu 所sở 乏phạp 皆giai 能năng 施thí 與dữ 。若nhược 在tại 國quốc 土thổ 城thành 郭quách 。聚tụ 落lạc 林lâm 間gian 樹thụ 下hạ 。是thị 中trung 眾chúng 生sanh 。隨tùy 所sở 利lợi 益ích 。說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。所sở 謂vị 不bất 信tín 者giả 為vi 說thuyết 信tín 法pháp 。不bất 恭cung 敬kính 者giả 為vi 說thuyết 禮lễ 節tiết 。為vi 少thiểu 聞văn 者giả 說thuyết 多đa 聞văn 法Pháp 。為vi 慳san 貪tham 者giả 。說thuyết 布bố 施thí 法Pháp 。為vi 瞋sân 恚khuể 者giả 說thuyết 和hòa 忍Nhẫn 法Pháp 。為vi 懈giải 怠đãi 者giả 。說thuyết 精tinh 進tấn 法Pháp 。為vi 亂loạn 意ý 者giả 。說thuyết 正chánh 念niệm 處xứ 。為vì 愚ngu 癡si 者giả 。解giải 說thuyết 智trí 慧tuệ 。

復phục 次thứ 。

隨tùy 諸chư 所sở 乏phạp 者giả 。皆giai 亦diệc 應ưng 給cấp 足túc 。

諸chư 眾chúng 生sanh 有hữu 所sở 乏phạp 少thiểu 。皆giai 應ưng 給cấp 足túc 。有hữu 人nhân 雖tuy 富phú 猶do 有hữu 不bất 足túc 。乃nãi 至chí 國quốc 王vương 亦diệc 應ưng 。有hữu 所sở 乏phạp 少thiểu 。是thị 故cố 先tiên 雖tuy 說thuyết 貧bần 窮cùng 者giả 施thí 財tài 。今kim 更cánh 說thuyết 隨tùy 所sở 乏phạp 少thiểu 。而nhi 給cấp 足túc 之chi 。

復phục 次thứ 。

諸chư 有hữu 惡ác 眾chúng 生sanh 。種chủng 種chủng 加gia 惱não 事sự 。

諂siểm 曲khúc 懷hoài 憍kiêu 逸dật 。惡ác 罵mạ 輕khinh 欺khi 誑cuống 。

背bội 恩ân 無vô 返phản 復phục 。癡si 弊tệ 難nạn/nan 開khai 化hóa 。

菩Bồ 薩Tát 心tâm 愍mẫn 傷thương 。勇dũng 猛mãnh 加gia 精tinh 進tấn 。

諸chư 惡ác 眾chúng 生sanh 。以dĩ 種chủng 種chủng 惡ác 事sự 侵xâm 嬈nhiễu 菩Bồ 薩Tát 。菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。心tâm 無vô 懈giải 厭yếm 不phủ 。應ưng 作tác 是thị 念niệm 。如như 是thị 惡ác 人nhân 。誰thùy 能năng 調điều 伏phục 誰thùy 能năng 教giáo 化hóa 誰thùy 能năng 勸khuyến 勉miễn 。令linh 度độ 生sanh 死tử 。究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。誰thùy 能năng 與dữ 此thử 。往vãng 來lai 生sanh 死tử 。誰thùy 能năng 與dữ 此thử 和hòa 合hợp 同đồng 事sự 。諸chư 惡ác 無vô 理lý 誰thùy 能năng 忍nhẫn 之chi 。我ngã 意ý 止chỉ 息tức 不bất 復phục 共cộng 事sự 。我ngã 悉tất 捨xả 遠viễn 不bất 復phục 共cộng 事sự 。亦diệc 復phục 不bất 能năng 。與dữ 之chi 和hòa 合hợp 。是thị 惡ác 中trung 之chi 惡ác 。無vô 有hữu 返phản 復phục 。何hà 用dụng 此thử 等đẳng 。而nhi 共cộng 從tùng 事sự 。菩Bồ 薩Tát 知tri 見kiến 眾chúng 生sanh 惡ác 罪tội 難nạn/nan 除trừ 。應ưng 還hoàn 作tác 是thị 念niệm 。是thị 等đẳng 惡ác 人nhân 非phi 少thiểu 。精tinh 進tấn 能năng 得đắc 令linh 住trụ 如như 所sở 樂lạc 法pháp 。為vì 是thị 等đẳng 故cố 。我ngã 當đương 加gia 心tâm 勉miễn 力lực 勤cần 行hành 億ức 倍bội 精tinh 進tấn 後hậu 得đắc 大đại 力lực 乃nãi 能năng 化hóa 。此thử 惡ác 中trung 之chi 惡ác 。難nan 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。如như 大đại 醫y 王vương 。以dĩ 小tiểu 因nhân 緣duyên 。便tiện 能năng 療liệu 治trị 眾chúng 生sanh 重trọng 病bệnh 。菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。除trừ 煩phiền 惱não 病bệnh 。令linh 住trụ 隨tùy 意ý 所sở 樂lạc 功công 德đức 。我ngã 於ư 重trọng 罪tội 大đại 惡ác 眾chúng 生sanh 。倍bội 應ưng 憐lân 愍mẫn 起khởi 深thâm 大đại 悲bi 。如như 彼bỉ 良lương 醫y 多đa 有hữu 慈từ 心tâm 。療liệu 治trị 眾chúng 病bệnh 。其kỳ 病bệnh 重trọng 者giả 深thâm 生sanh 憐lân 愍mẫn 。勤cần 作tác 方phương 便tiện 為vi 求cầu 良lương 藥dược 。菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。煩phiền 惱não 病bệnh 者giả 悉tất 應ưng 憐lân 愍mẫn 。於ư 惡ác 中trung 之chi 惡ác 煩phiền 惱não 重trọng/trùng 者giả 。深thâm 生sanh 憐lân 愍mẫn 。勤cần 作tác 方phương 便tiện 加gia 心tâm 療liệu 治trị 。

何hà 以dĩ 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 隨tùy 所sở 住trụ 。不bất 開khai 化hóa 眾chúng 生sanh 。

令linh 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。深thâm 致trí 諸chư 佛Phật 責trách 。

菩Bồ 薩Tát 隨tùy 所sở 住trụ 國quốc 土thổ 城thành 邑ấp 聚tụ 。落lạc 山sơn 間gian 樹thụ 下hạ 。力lực 能năng 饒nhiêu 益ích 。教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。而nhi 懈giải 厭yếm 嫌hiềm 恨hận 。貪tham 著trước 世thế 樂lạc 。不bất 能năng 開khai 化hóa 。令linh 墮đọa 惡ác 道đạo 。是thị 菩Bồ 薩Tát 即tức 為vi 。十thập 方phương 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。深thâm 所sở 呵ha 責trách 甚thậm 可khả 慚tàm 恥sỉ 。云vân 何hà 以dĩ 小tiểu 因nhân 緣duyên 。而nhi 捨xả 大đại 事sự 。是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。不bất 欲dục 諸chư 佛Phật 所sở 呵ha 責trách 者giả 。於ư 種chủng 種chủng 諂siểm 曲khúc 重trọng 惡ác 眾chúng 生sanh 。心tâm 不bất 應ưng 沒một 隨tùy 力lực 饒nhiêu 益ích 。應ưng 以dĩ 諸chư 方phương 便tiện 。勤cần 心tâm 開khai 化hóa 。譬thí 如như 猛mãnh 將tướng 將tương 兵binh 多đa 所sở 傷thương 損tổn 王vương 則tắc 深thâm 責trách 以dĩ 諸chư 兵binh 眾chúng 。無vô 所sở 知tri 故cố 王vương 不bất 責trách 之chi 。

知tri 家gia 過quá 患hoạn 品phẩm 第đệ 十thập 六lục 。

菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 學học 。應ưng 知tri 家gia 過quá 惡ác 。

何hà 以dĩ 故cố 。若nhược 知tri 過quá 惡ác 或hoặc 。捨xả 家gia 入nhập 道Đạo 。又hựu 化hóa 餘dư 人nhân 令linh 知tri 家gia 過quá 。出xuất 家gia 入nhập 道Đạo 。問vấn 曰viết 。家gia 過quá 云vân 何hà 。

答đáp 曰viết 。

如như 經Kinh 中trung 說thuyết

佛Phật 告cáo 郁uất 迦ca 羅la 。

家gia 是thị 破phá 諸chư 善thiện 根căn 。家gia 是thị 深thâm 棘cức 刺thứ 林lâm 難nan 得đắc 自tự 出xuất 。家gia 是thị 壞hoại 清thanh 白bạch 法Pháp 。家gia 是thị 諸chư 惡ác 覺giác 觀quán 住trú 處xứ 。家gia 是thị 弊tệ 惡ác 不bất 調điều 凡phàm 夫phu 住trú 處xứ 。家gia 是thị 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。所sở 行hành 住trụ 處xứ 。家gia 是thị 惡ác 人nhân 所sở 聚tụ 會hội 處xứ 。家gia 是thị 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。愚ngu 癡si 住trú 處xứ 。家gia 是thị 一nhất 切thiết 苦khổ 惱não 住trú 處xứ 。家gia 是thị 消tiêu 盡tận 先tiên 世thế 諸chư 善thiện 根căn 處xứ 。凡phàm 夫phu 住trụ 此thử 家gia 中trung 不bất 應ưng 作tác 而nhi 作tác 不bất 應ưng 說thuyết 而nhi 說thuyết 。不bất 應ưng 行hành 而nhi 行hành 。在tại 此thử 中trung 住trụ 。輕khinh 慢mạn 父phụ 母mẫu 。及cập 諸chư 師sư 長trưởng 。不bất 敬kính 諸chư 尊tôn 福phước 田điền 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。家gia 是thị 貪tham 愛ái 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 眾chúng 患hoạn 因nhân 緣duyên 。家gia 是thị 惡ác 口khẩu 罵mạ 詈lị 。苦khổ 切thiết 刀đao 杖trượng 繫hệ 縛phược 考khảo 掠lược 割cát 截tiệt 。之chi 所sở 住trú 處xứ 。未vị 種chúng 善thiện 根căn 。不bất 種chủng 已dĩ 種chủng 能năng 壞hoại 。能năng 令linh 凡phàm 夫phu 在tại 此thử 貪tham 欲dục 因nhân 緣duyên 而nhi 墮đọa 惡ác 道đạo 。瞋sân 恚khuể 因nhân 緣duyên 。愚ngu 癡si 因nhân 緣duyên 。而nhi 墮đọa 惡ác 道đạo 怖bố 畏úy 。因nhân 緣duyên 而nhi 墮đọa 惡ác 道đạo 。家gia 是thị 不bất 持trì 戒giới 品phẩm 。捨xả 離ly 定định 品phẩm 。不bất 觀quán 慧tuệ 品phẩm 。不bất 得đắc 解giải 脫thoát 品phẩm 。不bất 生sanh 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 品phẩm 。於ư 此thử 家gia 中trung 生sanh 。父phụ 母mẫu 愛ái 兄huynh 弟đệ 妻thê 子tử 。眷quyến 屬thuộc 車xa 馬mã 。增tăng 長trưởng 貪tham 求cầu 無vô 有hữu 厭yếm 足túc 。家gia 是thị 難nạn/nan 滿mãn 。如như 海hải 吞thôn 流lưu 。家gia 是thị 無vô 足túc 如như 火hỏa 焚phần 薪tân 。家gia 是thị 無vô 息tức 覺giác 觀quán 相tương 續tục 。如như 空không 中trung 風phong 。家gia 是thị 後hậu 有hữu 惡ác 如như 美mỹ 食thực 有hữu 毒độc 。家gia 是thị 苦khổ 性tánh 如như 怨oán 詐trá 親thân 。家gia 是thị 障chướng 礙ngại 能năng 妨phương 聖thánh 道Đạo 。家gia 是thị 鬪đấu 亂loạn 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。共cộng 相tương 違vi 諍tranh 。家gia 是thị 多đa 瞋sân 呵ha 責trách 好hảo 醜xú 。家gia 是thị 無vô 常thường 雖tuy 久cửu 失thất 壞hoại 。家gia 是thị 眾chúng 苦khổ 求cầu 衣y 食thực 等đẳng 。方phương 便tiện 守thủ 護hộ 。家gia 是thị 多đa 疑nghi 處xứ 。猶do 如như 怨oán 賊tặc 。家gia 是thị 無vô 我ngã 顛điên 倒đảo 貪tham 著trước 假giả 名danh 為vi 有hữu 。家gia 是thị 技kỹ 人nhân 雖tuy 以dĩ 種chủng 種chủng 。文văn 飾sức 莊trang 嚴nghiêm 現hiện 為vi 貴quý 人nhân 。須tu 臾du 不bất 久cửu 。莊trang 嚴nghiêm 還hoàn 作tác 貧bần 賤tiện 。家gia 是thị 變biến 異dị 會hội 必tất 離ly 散tán 。家gia 如như 幻huyễn 假giả 借tá 和hòa 合hợp 無vô 有hữu 實thật 事sự 。家gia 如như 夢mộng 一nhất 切thiết 富phú 貴quý 久cửu 則tắc 還hoàn 失thất 。家gia 如như 朝triêu 露lộ 須tu 臾du 滅diệt 失thất 。家gia 如như 蜜mật 渧đế 其kỳ 味vị 甚thậm 少thiểu 。家gia 如như 棘cức 叢tùng 受thọ 五ngũ 欲dục 味vị 惡ác 刺thứ 傷thương 人nhân 。家gia 是thị 鍼châm [口*(隹/乃)]# 虫trùng 。不bất 善thiện 覺giác 觀quán 常thường 唼xiệp 食thực 人nhân 。家gia 污ô 淨tịnh 命mạng 多đa 行hành 欺khi 誑cuống 。家gia 是thị 憂ưu 愁sầu 心tâm 多đa 濁trược 亂loạn 。家gia 是thị 眾chúng 共cộng 王vương 賊tặc 水thủy 火hỏa 。惡ác 親thân 所sở 壞hoại 。家gia 是thị 多đa 病bệnh 多đa 諸chư 錯thác 謬mậu 如như 是thị 長trưởng 者giả 。在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。應ưng 當đương 如như 是thị 。善thiện 知tri 家gia 過quá 。

復phục 次thứ 。

菩Bồ 薩Tát 應ưng 當đương 知tri 。在tại 家gia 之chi 過quá 惡ác 。

親thân 近cận 於ư 布bố 施thí 。持trì 戒giới 善thiện 好hiếu 喜hỷ 。

若nhược 見kiến 諸chư 乞khất 人nhân 。應ưng 生sanh 五ngũ 三tam 想tưởng 。

在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。應ưng 如như 是thị 知tri 家gia 過quá 患hoạn 。當đương 行hành 布bố 施thí 。持trì 戒giới 善thiện 好hảo/hiếu 。布bố 施thí 名danh 捨xả 貪tham 心tâm 。持trì 戒giới 名danh 身thân 。口khẩu 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。善thiện 名danh 善thiện 攝nhiếp 諸chư 根căn 。好hiếu 喜hỷ 名danh 同đồng 心tâm 歡hoan 樂lạc 。五ngũ 三tam 想tưởng 名danh 見kiến 乞khất 兒nhi 應ưng 生sanh 五ngũ 三tam 想tưởng 。初sơ 三tam 者giả 善Thiện 知Tri 識Thức 想tưởng 。轉chuyển 身thân 大đại 富phú 想tưởng 。裨bì 助trợ 菩Bồ 提Đề 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。折chiết 伏phục 慳san 貪tham 想tưởng 。捨xả 一nhất 切thiết 想tưởng 。貪tham 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 慧tuệ 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。隨tùy 如Như 來Lai 教giáo 想tưởng 。不bất 求cầu 果quả 報báo 想tưởng 。降hàng 伏phục 魔ma 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。見kiến 來lai 求cầu 者giả 。生sanh 眷quyến 屬thuộc 想tưởng 。不bất 捨xả 攝nhiếp 法pháp 想tưởng 。捨xả 邪tà 受thọ 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。離ly 欲dục 想tưởng 。修tu 慈từ 想tưởng 。無vô 癡si 想tưởng 。今kim 當đương 解giải 第đệ 五ngũ 三tam 想tưởng 。菩Bồ 薩Tát 因nhân 來lai 求cầu 者giả 。令linh 三tam 毒độc 折chiết 薄bạc 捨xả 所sở 施thí 物vật 生sanh 離ly 欲dục 想tưởng 。於ư 求cầu 者giả 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 緣duyên 故cố 。瞋sân 恨hận 心tâm 薄bạc 名danh 修tu 慈từ 想tưởng 。是thị 布bố 施thí 迴hồi 向hướng 。無vô 上thượng 道Đạo 則tắc 癡si 心tâm 薄bạc 。是thị 名danh 不bất 癡si 想tưởng 。餘dư 想tưởng 義nghĩa 應ưng 如như 是thị 知tri 。

復phục 次thứ 。

菩Bồ 薩Tát 因nhân 求cầu 者giả 。具cụ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。見kiến 求cầu 應ưng 大đại 喜hỷ 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。布bố 施thí 持trì 戒giới 忍nhẫn 。辱nhục 精tinh 進tấn 禪thiền 定định 智trí 慧tuệ 。以dĩ 因nhân 求cầu 者giả 。能năng 得đắc 具cụ 足túc 。以dĩ 是thị 利lợi 故cố 。菩Bồ 薩Tát 遙diêu 見kiến 。求cầu 者giả 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 作tác 是thị 念niệm 。行hành 福phước 田điền 自tự 然nhiên 而nhi 至chí 。我ngã 因nhân 此thử 人nhân 得đắc 。具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。若nhược 於ư 所sở 施thí 物vật 心tâm 不bất 貪tham 惜tích 。是thị 名danh 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。為vi 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 施thí 與dữ 。是thị 名danh 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。若nhược 不bất 瞋sân 乞khất 者giả 。是thị 名danh 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。當đương 行hành 施thí 時thời 不bất 慮lự 空không 匱quỹ 。心tâm 不bất 退thoái 沒một 。是thị 名danh 毘Tỳ 梨Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。若nhược 與dữ 乞khất 者giả 若nhược 自tự 與dữ 時thời 心tâm 定định 不bất 悔hối 。是thị 名danh 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。以dĩ 不bất 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 。而nhi 行hành 布bố 施thí 。不bất 求cầu 果quả 報báo 。如như 賢hiền 聖thánh 無vô 所sở 著trước 。以dĩ 是thị 布bố 施thí 。迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。是thị 名danh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

復phục 次thứ 。

所sở 施thí 物vật 果quả 報báo 。種chủng 種chủng 皆giai 能năng 知tri 。

慳san 惜tích 在tại 家gia 者giả 。亦diệc 知tri 種chủng 種chủng 過quá 。

所sở 施thí 物vật 所sở 獲hoạch 功công 德đức 利lợi 物vật 。慳san 惜tích 在tại 家gia 所sở 有hữu 。過quá 惡ác 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。皆giai 悉tất 了liễu 知tri 。問vấn 曰viết 。若nhược 施thí 得đắc 何hà 功công 德đức 。若nhược 惜tích 在tại 家gia 有hữu 何hà 過quá 咎cữu 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 以dĩ 真chân 智trí 慧tuệ 如như 是thị 知tri 。施thí 與dữ 已dĩ 是thị 我ngã 物vật 。在tại 家gia 者giả 非phi 我ngã 物vật 。物vật 施thí 已dĩ 則tắc 堅kiên 牢lao 。在tại 家gia 者giả 不bất 堅kiên 牢lao 。物vật 施thí 已dĩ 後hậu 世thế 樂lạc 。在tại 家gia 少thiểu 時thời 樂nhạo/nhạc/lạc 。物vật 施thí 已dĩ 不bất 憂ưu 守thủ 護hộ 。在tại 家gia 者giả 有hữu 守thủ 護hộ 。苦khổ 物vật 施thí 已dĩ 愛ái 心tâm 薄bạc 。在tại 家gia 者giả 增tăng 長trưởng 愛ái 。物vật 施thí 已dĩ 無vô 我ngã 所sở 。在tại 家gia 者giả 是thị 我ngã 所sở 。物vật 施thí 已dĩ 無vô 所sở 屬thuộc 。在tại 家gia 者giả 有hữu 所sở 屬thuộc 。物vật 施thí 已dĩ 無vô 所sở 畏úy 。在tại 家gia 者giả 多đa 所sở 畏úy 。物vật 施thí 已dĩ 助trợ 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。在tại 家gia 者giả 助trợ 魔ma 道đạo 。物vật 施thí 已dĩ 無vô 有hữu 盡tận 。在tại 家gia 則tắc 有hữu 盡tận 。物vật 施thí 已dĩ 從tùng 得đắc 樂lạc 。在tại 家gia 從tùng 得đắc 苦khổ 。施thí 已dĩ 捨xả 煩phiền 惱não 。在tại 家gia 增tăng 煩phiền 惱não 。施thí 已dĩ 得đắc 大đại 富phú 樂lạc 。在tại 家gia 不bất 得đắc 大đại 富phú 樂lạc 。施thí 已dĩ 大đại 人nhân 業nghiệp 。在tại 家gia 小tiểu 人nhân 業nghiệp 。施thí 已dĩ 諸chư 佛Phật 所sở 歎thán 。在tại 家gia 愚ngu 癡si 所sở 讚tán 。

復phục 次thứ 。

於ư 妻thê 子tử 眷quyến 屬thuộc 。及cập 與dữ 善Thiện 知Tri 識Thức 。

財tài 施thí 及cập 畜súc 生sanh 。應ưng 生sanh 幻huyễn 化hóa 想tưởng 。

一nhất 切thiết 諸chư 行hành 業nghiệp 。是thị 則tắc 為vi 幻huyễn 師sư 。

在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。於ư 妻thê 子tử 等đẳng 應ưng 生sanh 幻huyễn 化hóa 想tưởng 。如như 幻huyễn 化hóa 事sự 。但đãn 誑cuống 人nhân 目mục 。行hành 業nghiệp 是thị 幻huyễn 主chủ 。妻thê 子tử 等đẳng 事sự 。不bất 久cửu 則tắc 滅diệt 。如như 經kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

諸chư 行hành 如như 幻huyễn 化hóa 誑cuống 惑hoặc 愚ngu 人nhân 無vô 有hữu 實thật 事sự 。當đương 知tri 因nhân 業nghiệp 故cố 有hữu 業nghiệp 盡tận 則tắc 滅diệt 。是thị 故cố 如như 幻huyễn 作tác 是thị 念niệm 。

我ngã 非phi 彼bỉ 所sở 有hữu 。彼bỉ 非phi 我ngã 所sở 有hữu 。

彼bỉ 我ngã 皆giai 屬thuộc 業nghiệp 。隨tùy 業nghiệp 因nhân 緣duyên 有hữu 。

如như 是thị 正chánh 思tư 惟duy 。不bất 應ưng 起khởi 惡ác 業nghiệp 。

父phụ 母mẫu 妻thê 子tử 。親thân 里lý 知tri 識thức 。奴nô 婢tỳ 僮đồng 客khách 等đẳng 。不bất 能năng 為vi 我ngã 作tác 救cứu 作tác 歸quy 作tác 趣thú 。非phi 我ngã 非phi 我ngã 所sở 。五ngũ 陰ấm 十thập 二nhị 入nhập 十thập 八bát 界giới 。尚thượng 非phi 我ngã 非phi 我ngã 所sở 。何hà 況huống 父phụ 母mẫu 妻thê 子tử 等đẳng 。我ngã 亦diệc 不bất 能năng 。為vi 彼bỉ 作tác 救cứu 作tác 歸quy 作tác 趣thú 。我ngã 亦diệc 屬thuộc 業nghiệp 。隨tùy 業nghiệp 所sở 受thọ 。彼bỉ 亦diệc 屬thuộc 業nghiệp 。隨tùy 業nghiệp 所sở 受thọ 。好hảo 惡ác 果quả 報báo 如như 是thị 。三tam 種chủng 籌trù 量lượng 。一nhất 有hữu 義nghĩa 趣thú 。二nhị 見kiến 經kinh 說thuyết 。三tam 見kiến 現hiện 事sự 。不bất 應ưng 為vi 父phụ 母mẫu 。妻thê 子tử 等đẳng 起khởi 身thân 口khẩu 意ý 。毫hào 釐li 惡ác 業nghiệp 。

復phục 次thứ 。

菩Bồ 薩Tát 於ư 妻thê 所sở 。應ưng 生sanh 三tam 三tam 想tưởng 。

亦diệc 復phục 有hữu 三tam 三tam 。又hựu 復phục 有hữu 三tam 三tam 。

在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。應ưng 生sanh 三tam 想tưởng 。所sở 謂vị 三tam 者giả 。妻thê 是thị 無vô 常thường 想tưởng 失thất 想tưởng 壞hoại 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。是thị 戲hí 笑tiếu 伴bạn 非phi 後hậu 世thế 伴bạn 。是thị 共cộng 食thực 伴bạn 非phi 受thọ 業nghiệp 果quả 報báo 伴bạn 。是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 時thời 伴bạn 非phi 苦khổ 時thời 伴bạn 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。是thị 不bất 淨tịnh 想tưởng 臭xú 穢uế 想tưởng 可khả 厭yếm 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。是thị 怨oán 家gia 想tưởng 惱não 害hại 想tưởng 相tương 違vi 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。羅la 剎sát 想tưởng 毘tỳ 舍xá 闍xà 鬼quỷ 。想tưởng 醜xú 陋lậu 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。入nhập 地địa 獄ngục 想tưởng 入nhập 畜súc 生sanh 想tưởng 。入nhập 餓ngạ 鬼quỷ 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。重trọng 擔đảm 想tưởng 減giảm 想tưởng 屬thuộc 畏úy 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。非phi 我ngã 想tưởng 無vô 定định 屬thuộc 想tưởng 假giả 借tá 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。因nhân 起khởi 身thân 惡ác 業nghiệp 想tưởng 起khởi 口khẩu 惡ác 業nghiệp 想tưởng 起khởi 意ý 惡ác 業nghiệp 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。欲dục 覺giác 處xứ 想tưởng 瞋sân 覺giác 處xứ 想tưởng 惱não 覺giác 處xứ 想tưởng 。又hựu 有hữu 三tam 想tưởng 。枷già 杻nữu 相tương/tướng 鎖tỏa 械giới 相tương/tướng 縛phược 繫hệ 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。遮già 持trì 戒giới 相tương/tướng 。遮già 禪thiền 定định 相tương/tướng 。遮già 智trí 慧tuệ 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 坑khanh 相tương/tướng 羅la 網võng 相tương/tướng 圍vi 合hợp 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。災tai 害hại 相tương/tướng 疾tật 病bệnh 相tương/tướng 衰suy 惱não 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。罪tội 相tương/tướng 黑hắc 耳nhĩ 相tương/tướng 災tai 雹bạc 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。病bệnh 相tương/tướng 老lão 相tương/tướng 死tử 相tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。魔ma 相tương/tướng 魔ma 處xứ 相tương/tướng 畏úy 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。憂ưu 愁sầu 相tương/tướng 懊áo 惱não 相tương/tướng 啼đề 哭khốc 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。大đại 豺sài 狼lang 相tương/tướng 大đại 摩ma 竭kiệt 魚ngư 相tương/tướng 大đại 猫miêu 狸li 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。黑hắc 毒độc 蛇xà 相tương/tướng 鱣chiên 魚ngư 相tương/tướng 奪đoạt 勢thế 力lực 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。無vô 救cứu 相tương/tướng 無vô 歸quy 相tương/tướng 無vô 舍xá 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。失thất 相tương/tướng 退thoái 相tương/tướng 疲bì 極cực 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 賊tặc 相tương/tướng 獄ngục 卒tốt 相tương/tướng 地địa 獄ngục 卒tốt 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。留lưu 相tương/tướng 縛phược 相tương/tướng 結kết 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。泥nê 相tương/tướng 流lưu 相tương/tướng 漂phiêu 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。械giới 相tương/tướng 鎖tỏa 相tương/tướng # 粘niêm 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。猛mãnh 火hỏa 聚tụ 相tương/tướng 刀đao 輪luân 相tương/tướng 草thảo 炬cự 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。無vô 利lợi 相tương/tướng 刺thứ 棘cức 相tương/tướng 惡ác 毒độc 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。陵lăng 上thượng 相tương/tướng 覆phú 映ánh 相tương/tướng 貪tham 著trước 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。恨hận 相tương/tướng 鞭tiên 杖trượng 相tương/tướng 刀đao 矟sáo 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。忿phẫn 恚khuể 相tương 諍tranh 訟tụng 相tương/tướng 打đả 棒bổng 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 三tam 相tương/tướng 。怨oán 憎tăng 會hội 相tương 離ly 愛ái 相tương/tướng 鬧náo 相tương/tướng 。取thủ 要yếu 言ngôn 之chi 。是thị 以dĩ 一nhất 切thiết 臭xú 惡ác 不bất 淨tịnh 相tương/tướng 。一nhất 切thiết 衰suy 濁trược 相tương/tướng 。是thị 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 根căn 相tướng 。是thị 故cố 在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。於ư 妻thê 子tử 見kiến 如như 是thị 相tướng 。應ưng 生sanh 厭yếm 離ly 。心tâm 出xuất 家gia 修tu 善thiện 為vi 善thiện 。若nhược 不bất 能năng 出xuất 家gia 。不bất 應ưng 於ư 妻thê 。起khởi 諸chư 惡ác 業nghiệp 。

復phục 次thứ 。

若nhược 於ư 子tử 偏thiên 愛ái 。即tức 以dĩ 智trí 力lực 捨xả 。

因nhân 子tử 行hành 平bình 等đẳng 。普phổ 慈từ 諸chư 眾chúng 生sanh 。

在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。若nhược 自tự 知tri 於ư 子tử 愛ái 心tâm 偏thiên 多đa 。即tức 以dĩ 智trí 力lực 思tư 惟duy 捨xả 離ly 。智trí 力lực 者giả 應Ứng 如như 是thị 念niệm 。菩Bồ 薩Tát 平bình 等đẳng 心tâm 。乃nãi 有hữu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。高cao 下hạ 心tâm 者giả 。則tắc 無vô 菩Bồ 提Đề 。是thị 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。從tùng 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 得đắc 。不bất 從tùng 別biệt 異dị 相tướng 得đắc 。我ngã 今kim 求cầu 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。若nhược 於ư 子tử 所sở 愛ái 心tâm 偏thiên 多đa 即tức 有hữu 高cao 下hạ 不bất 名danh 平bình 等đẳng 。即tức 是thị 別biệt 相tướng 非phi 是thị 一nhất 相tương/tướng 。若nhược 如như 是thị 者giả 。去khứ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。則tắc 為vi 甚thậm 遠viễn 。是thị 故cố 我ngã 不bất 應ưng 於ư 子tử 偏thiên 生sanh 愛ái 心tâm 。

爾nhĩ 時thời 於ư 子tử 應ưng 生sanh 三tam 相tương/tướng 。一nhất 於ư 我ngã 為vi 賊tặc 佛Phật 說thuyết 等đẳng 慈từ 破phá 令linh 不bất 等đẳng 。愛ái 心tâm 偏thiên 多đa 故cố 。二nhị 為vi 賊tặc 害hại 因nhân 是thị 子tử 故cố 。破phá 諸chư 善thiện 根căn 遮già 正chánh 智trí 命mạng 。三tam 我ngã 因nhân 是thị 子tử 逆nghịch 道đạo 中trung 行hành 不bất 行hành 順thuận 道đạo 。即tức 時thời 因nhân 子tử 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。等đẳng 行hành 慈từ 心tâm 。應ưng 作tác 是thị 念niệm 。子tử 從tùng 餘dư 處xứ 來lai 我ngã 亦diệc 從tùng 餘dư 處xứ 來lai 。子tử 至chí 異dị 處xứ 我ngã 去khứ 異dị 處xứ 。我ngã 不bất 知tri 彼bỉ 去khứ 處xứ 。彼bỉ 不bất 知tri 我ngã 去khứ 處xứ 。彼bỉ 不bất 知tri 我ngã 來lai 處xứ 。我ngã 不bất 知tri 彼bỉ 來lai 處xứ 。是thị 子tử 非phi 我ngã 所sở 有hữu 。何hà 為vi 無vô 故cố 橫hoạnh 生sanh 愛ái 縛phược 。如như 說thuyết 。

彼bỉ 我ngã 不bất 相tương 知tri 。所sở 來lai 所sở 去khứ 處xứ 。

彼bỉ 我ngã 云vân 何hà 親thân 。而nhi 生sanh 我ngã 所sở 心tâm 。

復phục 次thứ 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 中trung 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。曾tằng 為vi 我ngã 子tử 。我ngã 亦diệc 曾tằng 為vi 彼bỉ 子tử 。有hữu 為vi 法pháp 中trung 無vô 有hữu 決quyết 定định 。此thử 是thị 我ngã 子tử 。彼bỉ 是thị 他tha 子tử 。

何hà 以dĩ 故cố 。眾chúng 生sanh 於ư 六lục 道đạo 中trung 。轉chuyển 輪luân 互hỗ 為vi 父phụ 子tử 。如như 說thuyết 。

無vô 明minh 蔽tế 慧tuệ 眼nhãn 。數sác 數sác 生sanh 死tử 中trung 。

往vãng 來lai 多đa 所sở 作tác 。更cánh 互hỗ 為vi 父phụ 子tử 。

貪tham 著trước 世thế 間gian 樂lạc 。不bất 知tri 有hữu 勝thắng 事sự 。

怨oán 數số 為vi 知tri 識thức 。知tri 識thức 數số 為vi 怨oán 。

是thị 故cố 我ngã 方phương 便tiện 莫mạc 生sanh 憎tăng 愛ái 心tâm 。

何hà 以dĩ 故cố 。若nhược 有hữu 善Thiện 知Tri 識Thức 。常thường 種chủng 種chủng 求cầu 利lợi 益ích 。若nhược 有hữu 怨oán 賊tặc 。常thường 種chủng 種chủng 生sanh 無vô 益ích 相tương/tướng 。有hữu 此thử 憎tăng 愛ái 心tâm 則tắc 不bất 得đắc 通thông 達đạt 諸chư 法pháp 平bình 等đẳng 想tưởng 。心tâm 高cao 下hạ 者giả 死tử 後hậu 生sanh 邪tà 處xứ 。正chánh 行hạnh 者giả 生sanh 正chánh 行hạnh 處xứ 。是thị 故cố 我ngã 不bất 應ưng 行hành 邪tà 行hành 。於ư 眾chúng 生sanh 行hành 平bình 等đẳng 。當đương 得đắc 平bình 等đẳng 薩Tát 婆Bà 若Nhã 。

十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 沙sa 論luận 卷quyển 第đệ 七thất 。