thập trụ tì bà sa luận

Phật Quang Đại Từ Điển

(十住毗婆沙論) Phạm:Dazabhùmika-vibhàwà-zàstra. Gọi tắt: Thập trụ luận. Luận, 17 quyển, do Bồ tát Long thụ soạn, ngài Cưu ma la thập dịch vào đời Hậu Tần, được thu vào Đại chính tạng tập 26. Nội dung luận này giải thích đại ý phẩm Thập địa (kinh Thập địa) trong kinh Hoa nghiêm. Trong bản Hán dịch, ngài La thập gọi Thập địa là Thập trụ. Thập địa là chỉ cho 10 giai đoạn tu đạo của hàng Bồ tát Đại thừa. Nhưng ngài Long thụ chưa chú thích hoàn chỉnh kinh Thập địa mà chỉ mới chú thích Sơ địa(Hoan hỉ địa) và một nửa địa thứ 2(Li cấu địa), đây vì nguyên điển không đủ, hay vì phiên dịch chưa hoàn thành Phẩm Tựa của luận này trước nói về Bồ tát, sau đó, trình bày ý nghĩa của Thập địa và phân biệt Tam thừa. Toàn văn chia làm 35 chương (phẩm), từ chương 1 đến chương 27 Lược hành là chú thích Sơ địa, từ chương 28 trở đi mới nói về Địa thứ 2. Phần Sơ địa thì trước thuyết minh về nội dung Hoan hỉ địa, kế đến nói về lí tưởng (nguyện), thực tiễn(hành) và quả báo(quả) của Bồ tát. Đến Địa thứ 2 thì tận lực trình bày về tính chất quan trọng của 10 tâm phương tiện, đồng thời nói rõ về Thập thiện nghiệp đạo của Bồ tát Đại thừa. Phẩm Dị hành trong thiên thứ 9 thuộc 35 chương của luận này là phần trọng yếu của pháp môn Tịnh độ.