thập thế cách pháp dị thành môn
Phật Quang Đại Từ Điển
(十世隔法異成門) Một trong 10 huyền môn của tông Hoa nghiêm, biểu thị tính chất viên dung vô ngại của thời gian. Môn này hiển bày các pháp đều là duyên khởi nhất thể, để phá sự nghi chấp của chúng sinh cho rằng thời gian có dời đổi và không thể đầy đủ trong một niệm. Ba đời quá khứ, hiện tại, vị lai, mỗi đời đều có bao hàm 3 đời quá khứ, hiện tại, vị lai, cộng chung là 9 đời, các pháp trong 9 đời không ngoài một niệm hiện tiền, 9 đời trước là riêng, một niệm là chung, riêng chung hợp lại, gọi là Thập thế. Thập thế phân chia riêng biệt, không lẫn lộn nhau, gọi là Cách pháp, thập thế, cách pháp tương tức tương nhập, không mất tướng trước sau, dài ngắn khác nhau, gọi là Dị thành. Thời gian vốn không đầu không cuối, 3 đời làm nhân làm quả lẫn nhau, vì thế một niệm tức vô lượng kiếp, vô lượng kiếp tức một niệm, như giấc mộng trong một đêm thấy suốt trăm năm, lúc nhập lúc xuất, nhập thế xuất thế dung hòa vào nhau không ngăn ngại, là một trong các tướng vô ngại được biểu hiện trong định Phật hải ấn. Như Đại sư Trí khải lúc xem kinh Pháp hoa, nhập vào Tam muội Pháp hoa, thần thức đến núi Linh thứu tham dự hội Pháp hoa mà đức Phật Thích ca đã khai giảng nghìn năm trước, đồng thời lại nói chuyện với Thiền sư Tuệ tư cách Phật Thích ca nghìn năm sau.[X. phẩm Bất tư nghị pháp; phẩm Li thế gian, phẩm Phổ hiền hạnh nguyện trong kinh Hoa nghiêm; Hoa nghiêm ngũ giáo chương Q.4; Hoa nghiêm kinh thám huyền kí Q.1; Hoa nghiêm kinh tùy sớ diễn nghĩa sao Q.10]. (xt. Thập Huyền Môn).