十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 論Luận
淨Tịnh 意Ý 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 後Hậu 魏Ngụy 菩Bồ 提Đề 流Lưu 支Chi 譯Dịch
十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 論luận 一nhất 卷quyển
淨Tịnh 意Ý 菩Bồ 薩Tát 造tạo
後hậu 魏ngụy 北bắc 印ấn 度độ 三tam 藏tạng 菩Bồ 提Đề 流lưu 支chi 譯dịch
歸quy 命mạng 牟Mâu 尼Ni 尊Tôn 。 妙diệu 法Pháp 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。
略lược 作tác 因nhân 緣duyên 論luận 。 為vi 義nghĩa 顯hiển 現hiện 故cố 。
牟Mâu 尼Ni 所sở 演diễn 說thuyết 。 十thập 二nhị 勝thắng 上thượng 分phần/phân 。
因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 彼bỉ 為vi 三tam 所sở 攝nhiếp 。
煩phiền 惱não 業nghiệp 及cập 苦khổ 。 次thứ 說thuyết 應ưng 當đương 知tri 。
煩phiền 惱não 初sơ 八bát 九cửu 。 業nghiệp 二nhị 及cập 以dĩ 十thập 。
餘dư 七thất 說thuyết 為vi 苦khổ 。 三tam 攝nhiếp 十thập 二nhị 法pháp 。
從tùng 三tam 故cố 生sanh 二nhị 。 從tùng 二nhị 故cố 生sanh 七thất 。
從tùng 七thất 復phục 生sanh 三tam 。 是thị 故cố 如như 輪luân 轉chuyển 。
一nhất 切thiết 世thế 間gian 法pháp 。 唯duy 因nhân 果quả 無vô 人nhân 。
但đãn 從tùng 諸chư 空không 法pháp 。 唯duy 生sanh 於ư 空không 法pháp 。
誦tụng 燈đăng 印ấn 鏡kính 響hưởng 。 日nhật 珠châu 種chủng 子tử 水thủy 。
諸chư 陰ấm 轉chuyển 不bất 轉chuyển 。 智trí 者giả 善thiện 思tư 量lượng 。
有hữu 弟đệ 子tử 成thành 就tựu 。 隨tùy 所sở 聞văn 法Pháp 。 堪kham 能năng 受thọ 持trì 。 令linh 不bất 忘vong 失thất 。 於ư 如Như 來Lai 法Pháp 。 謂vị 事sự 非phi 事sự 及cập 性tánh 相tướng 等đẳng 。 如như 是thị 義nghĩa 中trung 。 心tâm 懷hoài 疑nghi 惑hoặc 。 為vi 得đắc 知tri 故cố 問vấn 言ngôn 。 尊tôn 者giả 。
牟Mâu 尼Ni 所sở 演diễn 說thuyết 。 十thập 二nhị 勝thắng 上thượng 分phần/phân 。
因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 彼bỉ 為vi 三tam 所sở 攝nhiếp 。
如như 是thị 等đẳng 諸chư 事sự 。 今kim 為vi 知tri 請thỉnh 問vấn 。
願nguyện 為vì 我ngã 解giải 釋thích 。 除trừ 斷đoạn 我ngã 疑nghi 網võng 。
師sư 見kiến 弟đệ 子tử 意ý 。 於ư 法pháp 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 。
恭cung 敬kính 請thỉnh 示thị 故cố 。 即tức 答đáp 言ngôn 汝nhữ 聽thính 。
十thập 二nhị 勝thắng 上thượng 分phần/phân 。 彼bỉ 為vi 三tam 所sở 攝nhiếp 。
煩phiền 惱não 業nghiệp 及cập 苦khổ 。 次thứ 說thuyết 應ưng 當đương 知tri 。
是thị 中trung 十thập 及cập 二nhị 。 故cố 曰viết 為vi 十thập 二nhị 。
以dĩ 彼bỉ 不bất 異dị 分phần/phân 。 故cố 名danh 為vi 勝thắng 分phần/phân 。
如như 車xa 輿dư 分phần/phân 故cố 。 說thuyết 勝thắng 分phần/phân 應ưng 知tri 。
言ngôn 牟Mâu 尼Ni 者giả 。 名danh 為vi 寂tịch 滅diệt 。 亦diệc 名danh 無vô 分phân 別biệt 。 亦diệc 名danh 為vi 定định 。 亦diệc 名danh 無vô 言ngôn 說thuyết 。 彼bỉ 牟Mâu 尼Ni 所sở 演diễn 。 宣tuyên 暢sướng 辯biện 說thuyết 。 是thị 名danh 假giả 名danh 。 然nhiên 彼bỉ 非phi 是thị 大đại 人nhân 丈trượng 夫phu 。 自tự 在tại 定định 時thời 。 性tánh 相tướng 所sở 生sanh 。 但đãn 唯duy 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 成thành 故cố 。 彼bỉ 十thập 二nhị 分phần 。 於ư 煩phiền 惱não 業nghiệp 及cập 以dĩ 苦khổ 處xứ 。 三tam 法pháp 迭điệt 互hỗ 。 共cộng 作tác 因nhân 緣duyên 。 如như 拒cự 瓶bình 案án 。 如như 是thị 三tam 處xứ 所sở 攝nhiếp 應ưng 知tri 。
問vấn 曰viết 。 何hà 者giả 為vi 煩phiền 惱não 。 何hà 者giả 為vi 業nghiệp 。 何hà 者giả 為vi 苦khổ 。 而nhi 得đắc 有hữu 此thử 諸chư 因nhân 緣duyên 。 法pháp 勝thắng 分phần/phân 攝nhiếp 成thành 。
答đáp 曰viết 。
於ư 此thử 十thập 二nhị 勝thắng 上thượng 分phần/phân 中trung 。 初sơ 為vi 無vô 明minh 。 第đệ 八bát 為vi 愛ái 。 第đệ 九cửu 為vi 取thủ 。 此thử 三tam 勝thắng 分phân 是thị 煩phiền 惱não 所sở 攝nhiếp 。 第đệ 二nhị 為vi 行hành 。 第đệ 十thập 為vi 有hữu 。 此thử 二nhị 勝thắng 分phân 是thị 業nghiệp 所sở 攝nhiếp 。 餘dư 七thất 勝thắng 分phân 是thị 苦khổ 所sở 攝nhiếp 。 此thử 是thị 煩phiền 惱não 業nghiệp 苦khổ 等đẳng 三tam 。 攝nhiếp 十thập 二nhị 分phần 應ưng 知tri 。 言ngôn 餘dư 七thất 者giả 。 謂vị 識thức 名danh 色sắc 六lục 入nhập 。 觸xúc 受thọ 及cập 生sanh 老lão 死tử 。 恩ân 愛ái 別biệt 離ly 。 怨oán 憎tăng 合hợp 會hội 。 所sở 求cầu 不bất 得đắc 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 生sanh 一nhất 切thiết 苦khổ 。 如như 是thị 諸chư 分phần/phân 。 於ư 向hướng 所sở 說thuyết 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 苦khổ 。 以dĩ 為vi 根căn 本bổn 。 應ưng 知tri 。 攝nhiếp 十thập 二nhị 分phần 。 唯duy 有hữu 三tam 事sự 。 更cánh 無vô 餘dư 法Pháp 。 一nhất 切thiết 經kinh 中trung 但đãn 有hữu 此thử 分phần/phân 。 更cánh 無vô 有hữu 餘dư 。
問vấn 曰viết 。 已dĩ 知tri 此thử 等đẳng 諸chư 勝thắng 分phần/phân 義nghĩa 。 為vì 我ngã 解giải 釋thích 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 苦khổ 。 在tại 於ư 何hà 處xứ 。 復phục 云vân 何hà 成thành 。 一nhất 切thiết 諸chư 事sự 。
答đáp 曰viết 。
從tùng 三tam 生sanh 二nhị 。 三tam 是thị 煩phiền 惱não 。 二nhị 是thị 業nghiệp 。 謂vị 從tùng 煩phiền 惱não 而nhi 生sanh 於ư 業nghiệp 。 從tùng 二nhị 生sanh 七thất 。 七thất 者giả 是thị 苦khổ 。 謂vị 從tùng 於ư 業nghiệp 而nhi 生sanh 於ư 苦khổ 。 從tùng 七thất 生sanh 三tam 者giả 。 謂vị 從tùng 於ư 苦khổ 。 而nhi 生sanh 煩phiền 惱não 。 此thử 說thuyết 煩phiền 惱não 業nghiệp 苦khổ 三tam 種chủng 迭điệt 互hỗ 相tương 生sanh 。 是thị 故cố 生sanh 有hữu 輪luân 轉chuyển 不bất 定định 。 所sở 言ngôn 有hữu 者giả 。 所sở 謂vị 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 界giới 等đẳng 。 彼bỉ 中trung 不bất 住trụ 。 喻dụ 如như 輪luân 轉chuyển 。 以dĩ 彼bỉ 有hữu 故cố 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 凡phàm 夫phu 眾chúng 生sanh 。 次thứ 第đệ 上thượng 下hạ 。 猶do 如như 輪luân 轉chuyển 。 有hữu 中trung 不bất 定định 。 以dĩ 不bất 定định 故cố 。 說thuyết 有hữu 三tam 處xứ 。
問vấn 曰viết 。 彼bỉ 造tạo 一nhất 切thiết 身thân 。 自tự 在tại 眾chúng 生sanh 。 何hà 者giả 是thị 彼bỉ 作tác 事sự 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 。
偈kệ 言ngôn 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 法pháp 。 唯duy 因nhân 果quả 無vô 人nhân 。 除trừ 假giả 說thuyết 故cố 有hữu 。 此thử 是thị 正chánh 思tư 量lượng 。 彼bỉ 非phi 說thuyết 性tánh 。 是thị 故cố 見kiến 作tác 眾chúng 生sanh 不bất 成thành 。
問vấn 曰viết 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 云vân 何hà 得đắc 從tùng 現hiện 在tại 世thế 間gian 。 而nhi 取thủ 未vị 來lai 世thế 間gian 。
答đáp 曰viết 。
乃nãi 至chí 無vô 有hữu 。 一nhất 毫hào 等đẳng 法pháp 從tùng 現hiện 在tại 世thế 間gian 。 而nhi 取thủ 未vị 來lai 世thế 間gian 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 但đãn 從tùng 諸chư 空không 法pháp 。 唯duy 生sanh 於ư 空không 法pháp 。 此thử 明minh 自tự 我ngã 我ngã 所sở 空không 。 謂vị 煩phiền 惱não 業nghiệp 處xứ 。 此thử 五ngũ 法pháp 行hành 性tánh 離ly 無vô 我ngã 。 應ưng 如như 是thị 取thủ 。
問vấn 曰viết 。 若nhược 性tánh 無vô 我ngã 法pháp 中trung 。 而nhi 行hành 性tánh 無vô 我ngã 者giả 。 今kim 說thuyết 何hà 為vi 證chứng 。
答đáp 曰viết 。
偈kệ 言ngôn 。 誦tụng 燈đăng 印ấn 鏡kính 響hưởng 。 日nhật 珠châu 種chủng 子tử 水thủy 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 喻dụ 。 為vi 證chứng 可khả 取thủ 。 信tín 無vô 自tự 體thể 。 性tánh 假giả 名danh 故cố 。 有hữu 言ngôn 。 現hiện 在tại 世thế 未vị 來lai 世thế 者giả 。 如như 師sư 所sở 誦tụng 。 實thật 不bất 從tùng 師sư 轉chuyển 至chí 弟đệ 子tử 。 雖tuy 不bất 從tùng 師sư 轉chuyển 至chí 弟đệ 子tử 。 豈khởi 可khả 不bất 成thành 授thọ 弟đệ 子tử 義nghĩa 。 可khả 言ngôn 弟đệ 子tử 無vô 因nhân 而nhi 得đắc 。 遮già 護hộ 妄vọng 計kế 無vô 因nhân 患hoạn 故cố 。 如như 是thị 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 心tâm 識thức 不bất 至chí 未vị 來lai 世thế 間gian 。 防phòng 常thường 患hoạn 故cố 。 非phi 未vị 來lai 身thân 從tùng 餘dư 處xứ 來lai 。 遮già 護hộ 妄vọng 計kế 無vô 因nhân 患hoạn 故cố 。 如như 師sư 誦tụng 為vi 因nhân 。 令linh 弟đệ 子tử 得đắc 。 彼bỉ 不bất 可khả 說thuyết 。 以dĩ 為vi 即tức 是thị 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 為vi 一nhất 向hướng 異dị 。 如như 是thị 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 心tâm 識thức 為vi 因nhân 。 是thị 故cố 得đắc 生sanh 後hậu 身thân 心tâm 識thức 。 而nhi 彼bỉ 心tâm 識thức 。 不bất 可khả 說thuyết 一nhất 不bất 可khả 說thuyết 異dị 。 亦diệc 不bất 離ly 彼bỉ 。 亦diệc 不bất 即tức 彼bỉ 。 如như 是thị 從tùng 燈đăng 生sanh 燈đăng 。 從tùng 印ấn 生sanh 印ấn 。 從tùng 鏡kính 生sanh 像tượng 。 從tùng 聲thanh 有hữu 響hưởng 。 從tùng 日nhật 從tùng 珠châu 出xuất 生sanh 於ư 火hỏa 。 從tùng 子tử 生sanh 芽nha 。 如như 安an 石thạch 榴lựu 菴am 羅la 果quả 等đẳng 。 口khẩu 生sanh 涎tiên 水thủy 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 不bất 名danh 即tức 彼bỉ 。 不bất 名danh 異dị 彼bỉ 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 諸chư 因nhân 緣duyên 法pháp 。 轉chuyển 不bất 轉chuyển 事sự 。 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 善thiện 思tư 量lượng 應ưng 知tri 。 是thị 中trung 陰ấm 者giả 。 所sở 謂vị 說thuyết 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 彼bỉ 託thác 生sanh 者giả 。 此thử 諸chư 陰ấm 滅diệt 。 因nhân 彼bỉ 滅diệt 陰ấm 。 後hậu 相tương 似tự 生sanh 。 然nhiên 實thật 無vô 有hữu 。 一nhất 毫hào 等đẳng 法pháp 從tùng 此thử 至chí 彼bỉ 。 此thử 是thị 世thế 間gian 漸tiệm 次thứ 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 無vô 常thường 不bất 淨tịnh 苦khổ 無vô 我ngã 等đẳng 。 以dĩ 能năng 觀quán 察sát 如như 是thị 事sự 故cố 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 不bất 疑nghi 惑hoặc 故cố 則tắc 不bất 生sanh 染nhiễm 。 不bất 生sanh 染nhiễm 故cố 則tắc 不bất 生sanh 著trước 。 不bất 生sanh 著trước 故cố 則tắc 不bất 虛hư 渴khát 。 不bất 虛hư 渴khát 故cố 則tắc 不bất 造tạo 業nghiệp 。 以dĩ 無vô 業nghiệp 故cố 則tắc 不bất 取thủ 事sự 。 不bất 取thủ 事sự 故cố 不bất 造tạo 有hữu 為vi 行hành 。 無vô 有hữu 為vi 行hành 。 故cố 則tắc 不bất 復phục 生sanh 。 以dĩ 不bất 生sanh 故cố 。 無vô 有hữu 一nhất 切thiết 。 身thân 心tâm 等đẳng 苦khổ 。 如như 是thị 不bất 造tạo 五ngũ 種chủng 因nhân 故cố 。 則tắc 於ư 彼bỉ 處xứ 無vô 七thất 種chủng 果quả 。 以dĩ 無vô 果quả 故cố 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 如như 是thị 作tác 故cố 。 則tắc 是thị 釋thích 成thành 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 常thường 不bất 斷đoạn 。 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。 如như 是thị 等đẳng 句cú 。 於ư 中trung 有hữu 偈kệ 。
不bất 見kiến 無vô 緣duyên 生sanh 。 決quyết 定định 是thị 正chánh 義nghĩa 。
於ư 諸chư 最tối 妙diệu 事sự 。 是thị 故cố 不bất 成thành 斷đoạn 。
於ư 中trung 無vô 所sở 減giảm 。 亦diệc 復phục 無vô 所sở 增tăng 。
應ưng 見kiến 如như 諦đế 實thật 。 隨tùy 狀trạng 及cập 如như 彼bỉ 。
十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 論luận 一nhất 卷quyển