thập ân
Phật Quang Đại Từ Điển
(十恩) Cũng gọi Như lai thập ân. Đối với Như lai, chúng sinh mang 10 thứ ân đức, đó là: 1. Phát tâm phổ bị ân: Ơn phát tâm trùm khắp. Như lai vì chúng sinh mà phát tâm bồ đề, đem lại lợi ích an vui cho tất cả. 2. Nan hành khổ hạnh ân: Ơn làm các việc khó làm. Thủa xưa, khi Như lai tu nhân hạnh, đã từng xả bỏ đầu mắt, đất nước, vợ con… làm những việc khổ khó làm, đều là vì lợi ích của chúng sinh. 3. Nhất hướng vị tha ân: Ơn chỉ một lòng vì người khác. Như lai đã nhiều kiếp tu các công đức, chỉ vì muốn độ thoát chúng sinh chứ chưa từng có một ý nghĩ vì mình. 4. Thùy hình lục đạo ân: Ơn hiện thân trong 6 đường. Vì cứu giúp các nỗi thống khổ cho chúng sinh nên Như lai đã hóa hiện sinh trong 6 đường. 5. Tùy trục chúng sinh ân: Ơn dõi theo chúng sinh. Như lai thấy chúng sinh không có tâm muốn ra khỏi sinh tử, cho nên vận dụng tâm đại từ bình đẳng, dõi theo chúng sinh để cứu giúp, khiến được an lạc. 6. Đại bi thâm trọng ân: Ơn đại bi sâu nặng. Như lai thấy chúng sinh làm điều ác, sinh tâm đau xót, lại quán thấy chúng sinh rơi vào 3 đường ác chịu các nỗi khổ, lòng rất lo buồn, cho nên phát khởi đại bi cứu hộ, nếu thấy chúng sinh làm các việc thiện thì tâm Như lai rất vui mừng. 7. Ẩn thắng chương liệt ân: Ơn ẩn thân hơn hiện thân kém. Như lai vì hàng đại Bồ tát như Phổ hiền… thị hiện Thắng ứng thân thực báo; nếu nói giáo nghĩa Tam thừa thì ẩn tướng thù thắng vi diệu, hiển hiện Liệt ứng thân 32 tướng làm cho hàng Bồ tát Nhị thừa, Bồ tát Tiểu thừa đều được lợi ích.8. Ẩn thực thi quyền ân: Ơn ẩn Thực hiện Quyền. Như lai quán biết căn cơ chúng sinh yếu kém thì ẩn Đại thừa thực giáo(giáo pháp chân thực) mà dùng Quyền pháp(giáo pháp quyền biến tạm thời) Tam thừa nhân thiên để dẫn dụ khiến được thành tựu, sau đó mới dùng Đại thừa để độ thoát. 9. Thị diệt linh mộ ân: Ơn hiện diệt khiến nhớ nghĩ. Như lai thị hiện diệt độ để chúng sinh biết rằng gặp được Phật ra đời là việc rất khó, khiến những người phúc đức mỏng manh phát tâm vun trồng gốc lành, sinh ý tưởng khó gặp. 10. Bi niệm vô tận ân: Ơn niệm thương xót vô tận. Nếu Như lai thị hiện tuổi thọ giống với loài người thì lẽ ra trụ ở thế gian 100 năm, nhưng Như lai đã nhập diệt lúc 80 tuổi là vì muốn lưu lại 20 năm dư phúc để che chở cho các đệ tử đời mạt pháp. Và lưu lại 3 tạng giáo pháp khiến cho khắp cả chúng sinh nương theo đó mà tu hành. [X. Hoa nghiêm đại sớ sao Q.23; Đại minh tam tạng pháp số Q.36].