清Thanh 淨Tịnh 道Đạo 論Luận ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0010
佛Phật 音Âm 撰Soạn 悟Ngộ 醒Tỉnh 譯Dịch
第đệ 二nhị 十thập 三tam 品phẩm 。 解giải 釋thích 慧tuệ 修tu 習tập 之chi 功công 德đức 。
六lục 。 何hà 為vi 修tu 習tập 慧tuệ 之chi 功công 德đức 耶da 。
其kỳ 次thứ 對đối 於ư 說thuyết 。
何hà 是thị 慧tuệ 修tu 習tập 之chi 功công 德đức 耶da 。
我ngã 等đẳng 如như 次thứ 〔# 答đáp 〕# 言ngôn 。 曰viết 。
此thử 慧tuệ 之chi 修tu 習tập 有hữu 數số 之chi 功công 德đức 。 詳tường 細tế 說thuyết 明minh 。 其kỳ 功công 德đức 者giả 。 須tu 經kinh 長trường 時thời 年niên 月nguyệt 亦diệc 非phi 容dung 易dị 之chi 業nghiệp 。 然nhiên 而nhi 略lược 言ngôn 之chi 。 其kỳ 〔# 慧tuệ 之chi 修tu 習tập 〕# 。
〔# 一nhất 〕# 多đa 摧tồi 破phá 煩phiền 惱não 。 〔# 二nhị 〕# 嘗thường 味vị 聖thánh 果Quả 之chi 味vị 。 〔# 三tam 〕# 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 之chi 可khả 能năng 性tánh 。 〔# 四tứ 〕# 應ưng 供cúng 養dường 者giả 之chi 成thành 就tựu 。 〔# 四tứ 〕# 應ưng 知tri 有hữu 功công 德đức 。 其kỳ 中trung 。
〔# 一nhất 。 摧tồi 破phá 煩phiền 惱não 〕# 。
說thuyết 分phân 別biệt 名danh 色sắc 以dĩ 來lai 。 多đa 摧tồi 破phá 有hữu 身thân 見kiến 等đẳng 之chi 煩phiền 惱não 。 此thử 是thị 世thế 間gian 慧tuệ 。 修tu 習tập 之chi 功công 德đức 。 說thuyết 於ư 聖thánh 道Đạo 之chi 剎sát 那na 。 摧tồi 破phá 結kết 等đẳng 之chi 煩phiền 惱não 。 當đương 知tri 此thử 出xuất 世thế 間gian 慧tuệ 。 修tu 習tập 之chi 功công 德đức 。
如như 急cấp 速tốc 落lạc 來lai 之chi 雷lôi 〔# 摧tồi 破phá 〕# 石thạch 山sơn 。
如như 疾tật 風phong 所sở 煽phiến 之chi 火hỏa 〔# 以dĩ 燒thiêu 〕# 林lâm 野dã 。
如như 有hữu 熱nhiệt 。 光quang 之chi 日nhật 輪luân 〔# 破phá 去khứ 〕# 黑hắc 暗ám 。
所sở 修tu 習tập 之chi 慧tuệ 以dĩ 破phá 長trường 時thời 之chi 隨tùy 纏triền 。
摧tồi 破phá 給cấp 與dữ 一nhất 切thiết 不bất 利lợi 之chi 煩phiền 惱não 網võng 。
當đương 知tri 此thử 〔# 慧tuệ 修tu 習tập 〕# 有hữu 此thử 現hiện 見kiến 之chi 功công 德đức 。
〔# 二nhị 。 嘗thường 味vị 聖thánh 果Quả 之chi 味vị 〕# 。
嘗thường 味vị 聖thánh 果Quả 之chi 味vị
者giả 。 非phi 僅cận 摧tồi 破phá 煩phiền 惱não 。 又hựu 能năng 嘗thường 味vị 聖thánh 果Quả 之chi [P.699]# 味vị 為vi 慧tuệ 修tu 習tập 之chi 功công 德đức 。 聖thánh 果Quả 者giả 即tức 是thị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 果quả 等đẳng 之chi 沙Sa 門Môn 果quả 。 由do 二nhị 行hành 相tương/tướng 嘗thường 味vị 〔# 聖thánh 果Quả 之chi 〕# 味vị 。 〔# 即tức 〕# 〔# 一nhất 〕# 於ư 經kinh 路lộ 〔# 聖thánh 〕# 道đạo 。 〔# 二nhị 〕# 於ư 轉chuyển 起khởi 果quả 定định 。 其kỳ 中trung 。
〔# 一nhất 〕# 轉chuyển 起khởi 〔# 聖thánh 果Quả 〕# 唯duy 示thị
於ư 經kinh 路lộ 〔# 聖thánh 〕# 道đạo 。
又hựu 說thuyết 。
果quả 是thị 唯duy 捨xả 斷đoạn 結kết 。 其kỳ 他tha 無vô 何hà 等đẳng 之chi 法Pháp 。
為vi 人nhân 人nhân （# 案án 達đạt 羅la 派phái ）# 之chi 說thuyết 。 其kỳ 次thứ 當đương 示thị 經kinh 〔# 文văn 〕# 。
云vân 何hà 加gia 行hành 安an 息tức 之chi 慧tuệ 是thị 果quả 智trí 。 於ư 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 。 之chi 剎sát 那na 由do 見kiến 義nghĩa 之chi 正chánh 見kiến 。 出xuất 起khởi 邪tà 見kiến 。 又hựu 隨tùy 轉chuyển 其kỳ 〔# 邪tà 見kiến 〕# 諸chư 煩phiền 惱não 及cập 出xuất 起khởi 諸chư 蘊uẩn 。 又hựu 出xuất 起khởi 外ngoại 在tại 之chi 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 令linh 〔# 邪tà 見kiến 〕# 加gia 行hành 之chi 安an 息tức 故cố 而nhi 生sanh 起khởi 正chánh 見kiến 。 此thử 為vi 道đạo 之chi 果quả 。
云vân 云vân 。 如như 對đối 。
四tứ 聖thánh 道Đạo 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 之chi 此thử 等đẳng 諸chư 法pháp 。 以dĩ 無vô 量lượng 為vi 所sở 緣duyên 。
大đại （# 上thượng 二nhị 界giới ）# 法pháp 對đối 於ư 無vô 量lượng 法pháp 以dĩ 無vô 間gian 緣duyên 為vi 緣duyên
等đẳng 。 此thử 狀trạng 態thái 之chi 例lệ 證chứng 。
〔# 二nhị 〕# 其kỳ 次thứ 於ư 果quả 定định 。 為vi 示thị 。
〔# 果quả 定định 〕# 之chi 轉chuyển 起khởi
有hữu 如như 次thứ 之chi 質chất 問vấn 。
（# 一nhất ）# 何hà 者giả 是thị 果quả 定định 。 （# 二nhị ）# 誰thùy 入nhập 其kỳ 定định 耶da 。 （# 三tam ）# 誰thùy 亦diệc 不bất 入nhập 其kỳ 定định 耶da 。 （# 四tứ ）# 何hà 故cố 入nhập 定định 耶da 。 （# 五ngũ ）# 如như 何hà 而nhi 入nhập 其kỳ 定định 耶da 。 （# 六lục ）# 如như 何hà 在tại 定định 耶da 。 （# 七thất ）# 如như 何hà 出xuất 定định 耶da 。 （# 八bát ）# 果quả 之chi 後hậu 有hữu 何hà 耶da 。 （# 九cửu ）# 果quả 是thị 何hà 之chi 後hậu 而nhi 有hữu 耶da 。 其kỳ 中trung 。
（# 一nhất ）#
何hà 者giả 是thị 果quả 定định 耶da 。
滅diệt （# 涅Niết 槃Bàn ）# 為vi 〔# 所sở 緣duyên 〕# 。 聖thánh 果Quả 之chi 安an 定định （# 根căn 本bổn 定định ）# 為vi 〔# 果quả 定định 〕# 。
（# 二nhị ～# 三tam ）#
誰thùy 入nhập 其kỳ 定định 耶da 。 誰thùy 不bất 入nhập 其kỳ 定định 耶da 。
一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 不bất 入nhập 定định 。
何hà 以dĩ 故cố 。 未vị 證chứng 得đắc 〔# 果quả 定định 〕# 故cố 。 唯duy 有hữu 一nhất 切thiết 聖thánh 者giả 入nhập 定định 。
何hà 以dĩ 故cố 。 已dĩ 證chứng 得đắc 〔# 果quả 定định 〕# 故cố 。 然nhiên 。 上thượng 位vị 〔# 之chi 聖thánh 者giả 〕# 不bất 入nhập 定định 於ư 下hạ 位vị 〔# 之chi 果quả 定định 〕# 。 接tiếp 近cận 〔# 其kỳ 〕# 他tha 〔# 聖thánh 〕# 者giả 而nhi 〔# 下hạ 位vị 之chi 果quả 定định 〕# 既ký 安an 息tức 故cố 。 又hựu 下hạ 位vị 〔# 之chi 聖thánh 者giả 不bất 入nhập 定định 於ư 〕# 上thượng 位vị 〔# 之chi 果quả 定định 。 其kỳ 〕# 未vị 證chứng 得đắc 故cố 。 但đãn 入nhập 各các 自tự 之chi 果quả 定định 。 此thử 是thị 此thử 狀trạng 態thái 之chi 定định 說thuyết 。
然nhiên 。 某mỗ 人nhân 人nhân 說thuyết 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 不bất 入nhập 於ư 〔# 果quả 定định 〕# 。 唯duy 上thượng 二nhị 者giả 入nhập 其kỳ 定định 。 彼bỉ 等đẳng 〔# 斯tư 說thuyết 之chi 〕# 理lý 由do 。 此thử 等đẳng 〔# 阿A 那Na 含Hàm 。 阿A 羅La 漢Hán 〕# 是thị 定định 之chi 完hoàn 成thành 者giả 。 〔# 然nhiên 〕# 雖tuy 是thị 凡phàm 夫phu 自tự 獲hoạch 得đắc 世thế 間gian 定định 。 〔# 完hoàn 全toàn 〕# 入nhập 定định 故cố 。 其kỳ 不bất 成thành 理lý 由do 。 此thử 時thời 必tất 要yếu 考khảo 慮lự 何hà 者giả 是thị 理lý 非phi 理lý 。 於ư 聖thánh 典điển 豈khởi 非phi 〔# 如như 次thứ 〕# 說thuyết 耶da 。
如như 何hà 十thập 種chủng 姓tánh 法pháp 由do 觀quán 生sanh 起khởi 耶da 。 為vi 獲hoạch 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 。 而nhi 生sanh 起khởi 轉chuyển 起khởi 乃nãi 至chí 惱não 克khắc 勝thắng 在tại 外ngoại 之chi 諸chư 行hành 相tướng 故cố 為vi 種chủng 姓tánh 。 為vi 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 定định 斯Tư 陀Đà 含Hàm 道Đạo 。 乃nãi 至chí 為vi 阿A 羅La 漢Hán 。 果quả 定định 為vi 空không 住trụ 定định 為vi 無vô 相tướng 住trụ 定định 之chi 生sanh 起khởi 乃nãi 至chí 克khắc 勝thắng 在tại 外ngoại 諸chư 行hành 之chi 相tướng 故cố 為vi 種chủng 姓tánh 。
故cố 一nhất 切thiết 聖thánh 者giả 各các 入nhập 定định 自tự 果quả 。 應ưng 至chí 此thử 結kết 論luận 。
（# 四tứ ）#
何hà 故cố 入nhập 定định 耶da
是thị 為vi 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 譬thí 喻dụ 王vương 嘗thường 味vị 王vương 之chi 樂lạc 。 天thiên 嘗thường 味vị 天thiên 之chi 樂lạc 。 如như 斯tư 聖thánh 者giả 。
嘗thường 味vị 聖thánh 出xuất 。 世thế 間gian 之chi 樂lạc 。
以dĩ 區khu 劃hoạch 期kỳ 間gian 。 於ư 自tự 己kỷ 所sở 欲dục 剎sát 那na 而nhi 入nhập 於ư 果quả 定định 。
（# 五ngũ ）#
如như 何hà 而nhi 入nhập 其kỳ 定định 耶da
如như 何hà 在tại 定định 。 如như 何hà 出xuất 定định 耶da 。 先tiên 由do 此thử 二nhị 行hành 相tương/tướng 入nhập 定định 其kỳ 〔# 果quả 定định 〕# 。 〔# 即tức 〕# 不bất 作tác 意ý 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 外ngoại 之chi 所sở 緣duyên 。 或hoặc 作tác 意ý 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 所sở 謂vị 。
友hữu 。 入nhập 定định 於ư 無vô 相tướng 心tâm 解giải 脫thoát 。 不bất 作tác 意ý 一nhất 切thiết 相tương 及cập 作tác 意ý 無vô 相tướng 界giới 之chi 二nhị 緣duyên 。
而nhi 此thử 時thời 入nhập 定định 之chi 順thuận 序tự 如như 次thứ 。 所sở 欲dục 果quả 定định 之chi 聖thánh 弟đệ 子tử 。 至chí 空không 閑nhàn 處xứ 而nhi 禪thiền 思tư 。 應ưng 觀quán 生sanh 滅diệt 等đẳng 之chi 諸chư 行hành 。 從tùng 〔# 諸chư 觀quán 智trí 〕# 轉chuyển 起khởi 之chi 順thuận 序tự 而nhi 觀quán 之chi 彼bỉ 。 以dĩ 諸chư 行hành 為vi 所sở 緣duyên 。 依y 種chủng 姓tánh 智trí 後hậu 之chi 果quả 定định 。 以dĩ 滅diệt 〔# 為vi 所sở 緣duyên 〕# 而nhi 心tâm 安an 止chỉ （# 入nhập 定định ）# 。 如như 此thử 狀trạng 態thái 由do 向hướng 於ư 果quả 定định 。 於ư 有hữu 學học 唯duy 果quả 生sanh 起khởi 而nhi 道đạo 不bất 〔# 生sanh 起khởi 〕# 。
然nhiên 。 有hữu 人nhân 人nhân （# 無vô 畏úy 山sơn 住trụ 者giả ）# 說thuyết 。
須Tu 陀Đà 洹Hoàn
我ngã 入nhập 定định 於ư 果quả 定định
而nhi 令linh 住trụ 觀quán 者giả 。 即tức 成thành 為vi 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 成thành 為vi 阿A 那Na 含Hàm 。
對đối 彼bỉ 〔# 如như 次thứ 〕# 言ngôn 。
若nhược 如như 斯tư 者giả 阿A 那Na 含Hàm 應ưng 該cai 成thành 。 為vi 阿A 羅La 漢Hán 。 阿A 羅La 漢Hán 應ưng 成thành 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 應ưng 成thành 為vi 佛Phật 。 然nhiên 。 決quyết 不bất 如như 斯tư 。 〔# 關quan 於ư 前tiền 舉cử 之chi 十thập 種chủng 姓tánh 〕# 於ư 聖thánh 典điển 〔# 亦diệc 說thuyết 〕# 否phủ/bĩ 定định 。 故cố 不bất 應ưng 取thủ 〔# 斯tư 說thuyết 〕# 。 但đãn 理lý 解giải 。
於ư 有hữu 學học 唯duy 生sanh 起khởi 果quả 而nhi 道đạo 不bất 生sanh 起khởi 。
又hựu 若nhược 彼bỉ 〔# 有hữu 學học 〕# 屬thuộc 於ư 初sơ 禪thiền 而nhi 證chứng 得đắc 道Đạo 者giả 。 彼bỉ 屬thuộc 於ư 初sơ 禪thiền 唯duy 生sanh 起khởi 果quả 。 若nhược 第đệ 二nhị 〔# 禪thiền 〕# 等đẳng 之chi 屬thuộc 任nhậm 何hà 禪thiền 〔# 以dĩ 證chứng 得đắc 道Đạo 者giả 〕# 。 唯duy 有hữu 屬thuộc 第đệ 二nhị 〔# 禪thiền 〕# 等đẳng 任nhậm 何hà 禪thiền 之chi 〔# 果quả 〕# 。 如như 斯tư 入nhập 定định 其kỳ 〔# 果quả 定định 〕# 。
[P.701]# （# 六lục ）#
〔# 如như 何hà 在tại 定định 耶da 〕#
其kỳ 次thứ 。 說thuyết 。
友hữu 。 於ư 無vô 相tướng 心tâm 解giải 脫thoát 之chi 在tại 定định 。 有hữu 一nhất 切thiết 相tướng 不bất 作tác 意ý 。 無vô 相tướng 界giới 之chi 作tác 意ý 。 前tiền 行hành 作tác 之chi 三tam 緣duyên 。
故cố 。 三tam 行hành 相tương/tướng 而nhi 有hữu 其kỳ 〔# 果quả 定định 之chi 〕# 在tại 定định 。 其kỳ 中trung 。
前tiền 之chi 行hành 作tác
是thị 入nhập 以dĩ 前tiền 區khu 劃hoạch 〔# 在tại 定định 之chi 〕# 時thời 〔# 限hạn 〕# 。 然nhiên 。 於ư 區khu 劃hoạch 我ngã 某mỗ 某mỗ 時thời 出xuất 定định 之chi 〔# 時thời 限hạn 〕# 故cố 。 只chỉ 要yếu 其kỳ 時thời 不bất 來lai 。 彼bỉ 乃nãi 在tại 定định 。 如như 斯tư 是thị 其kỳ 〔# 果quả 定định 之chi 〕# 在tại 定định 。
（# 七thất ）#
〔# 如như 何hà 出xuất 定định 〕#
其kỳ 次thứ 。 言ngôn 。
友hữu 。 由do 無vô 相tướng 心tâm 解giải 脫thoát 出xuất 定định 。 有hữu 作tác 意ý 一nhất 切thiết 相tương 及cập 不bất 作tác 意ý 無vô 相tướng 界giới 之chi 二nhị 緣duyên 。
依y 二nhị 行hành 相tương/tướng 〔# 由do 果quả 定định 〕# 之chi 出xuất 定định 。 其kỳ 中trung 。
一nhất 切thiết 相tương/tướng
者giả 。 是thị 色sắc 相tướng 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 之chi 相tướng 。 雖tuy 非phi 一nhất 起khởi 作tác 意ý 。 此thử 等đẳng 一nhất 切thiết 。 而nhi 且thả 為vi 攝nhiếp 一nhất 切thiết 而nhi 如như 斯tư 說thuyết 。 故cố 作tác 意ý 有hữu 分phân 之chi 所sở 緣duyên 者giả 。 由do 果quả 定định 而nhi 出xuất 定định 。 當đương 知tri 如như 斯tư 〔# 由do 〕# 其kỳ 〔# 果quả 定định 之chi 〕# 出xuất 定định 。
（# 八bát ）#
果quả 之chi 後hậu 有hữu 何hà 耶da
果quả 是thị 何hà 者giả 之chi 後hậu 而nhi 有hữu 耶da 。 最tối 初sơ 於ư 果quả 之chi 後hậu 唯duy 有hữu 果quả 。 又hựu 有hữu 有hữu 分phần/phân 。
（# 九cửu ）#
〔# 果quả 是thị 於ư 何hà 之chi 後hậu 而nhi 有hữu 耶da 〕#
其kỳ 次thứ 。 果quả 是thị 〔# 一nhất 〕# 於ư 道đạo 之chi 後hậu 。 〔# 二nhị 〕# 於ư 果quả 之chi 後hậu 。 〔# 三tam 〕# 於ư 種chủng 姓tánh 之chi 後hậu 。 〔# 四tứ 〕# 於ư 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 之chi 後hậu 。 其kỳ 中trung 。 〔# 一nhất 〕# 〔# 果quả 〕# 於ư 道đạo 之chi 經kinh 路lộ 而nhi 在tại 道đạo 之chi 後hậu 。 〔# 二nhị 〕# 後hậu 後hậu 之chi 〔# 果quả 〕# 在tại 前tiền 前tiền 果quả 之chi 後hậu 。 〔# 三tam 〕# 於ư 果quả 定định 是thị 在tại 前tiền 前tiền 〔# 果quả 之chi 〕# 種chủng 姓tánh 後hậu 。 而nhi 此thử 時thời 當đương 知tri 種chủng 姓tánh 為vi 隨tùy 順thuận 〔# 智trí 〕# 。 即tức 發phát 起khởi 論luận 如như 次thứ 說thuyết 。
阿A 羅La 漢Hán 之chi 隨tùy 順thuận 。 對đối 於ư 果quả 定định 以dĩ 無vô 間gian 緣duyên 為vi 緣duyên 。 諸chư 有hữu 學học 之chi 隨tùy 順thuận 。 對đối 果quả 定định 以dĩ 無vô 間gian 緣duyên 為vi 緣duyên 。
〔# 四tứ 〕# 為vi 果quả 而nhi 從tùng 滅diệt 〔# 定định 〕# 而nhi 出xuất 定định 。 所sở 〔# 得đắc 〕# 之chi 〔# 果quả 〕# 在tại 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 之chi 後hậu 。
其kỳ 中trung 。 除trừ 於ư 道đạo 之chi 經kinh 路lộ 生sanh 起khởi 果quả 。 餘dư 皆giai 由do 果quả 定định 而nhi 轉chuyển 起khởi 。 如như 斯tư 此thử 〔# 果quả 定định 〕# 之chi 經kinh 路lộ 。 或hoặc 由do 果quả 定định 而nhi 生sanh 起khởi 。
不bất 安an 之chi 安an 息tức 。 甘cam 露lộ （# 涅Niết 槃Bàn ）# 為vi 所sở 緣duyên 。
唾thóa 棄khí 世thế 間gian 食thực 味vị 。 清thanh 淨tịnh 寂tịch 靜tĩnh 。 是thị 最tối 上thượng 沙Sa 門Môn 果quả 。
[P.702]# 〔# 沙Sa 門Môn 果quả 〕# 如như 蜜mật 。 具cụ 食thực 素tố 為vi 淨tịnh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。
依y 可khả 意ý 極cực 可khả 意ý 之chi 甘cam 露lộ 而nhi 濕thấp 潤nhuận 。
彼bỉ 聖thánh 果Quả 之chi 味vị 是thị 無vô 上thượng 之chi 樂lạc 。
賢hiền 者giả 修tu 習tập 慧tuệ 而nhi 得đắc 故cố 。
故cố 於ư 此thử 嘗thường 味vị 此thử 聖thánh 果Quả 之chi 味vị 。
說thuyết 此thử 修tu 習tập 觀quán 之chi 功công 德đức 。
〔# 三tam 。 入nhập 定định 於ư 滅diệt 定định 之chi 可khả 能năng 性tánh 〕# 。
入nhập 定định 於ư 滅diệt 定định 之chi 可khả 能năng 性tánh
者giả 。 不bất 僅cận 嘗thường 味vị 聖thánh 果Quả 之chi 味vị 。 當đương 知tri 入nhập 定định 此thử 滅diệt 定định 之chi 可khả 能năng 性tánh 。 亦diệc 因nhân 修tu 習tập 慧tuệ 之chi 功công 德đức 。 其kỳ 中trung 。 為vi 辨biện 知tri 滅diệt 定định 有hữu 如như 次thứ 之chi 質chất 問vấn 。
〔# 一nhất 〕# 滅diệt 定định 者giả 何hà 耶da 。 〔# 二nhị 〕# 誰thùy 入nhập 定định 耶da 。 〔# 三tam 〕# 誰thùy 不bất 入nhập 定định 耶da 。 〔# 四tứ 〕# 於ư 何hà 處xứ 入nhập 定định 耶da 。 〔# 五ngũ 〕# 何hà 故cố 入nhập 定định 耶da 。 〔# 六lục 〕# 如như 何hà 而nhi 入nhập 其kỳ 定định 耶da 。 〔# 七thất 〕# 如như 何hà 在tại 定định 。 〔# 八bát 〕# 如như 何hà 而nhi 出xuất 定định 耶da 。 〔# 九cửu 〕# 出xuất 定định 者giả 之chi 心tâm 向hướng 於ư 何hà 耶da 。 〔# 一nhất 〇# 〕# 死tử 者giả 與dữ 入nhập 定định 者giả 有hữu 何hà 差sai 別biệt 耶da 。 〔# 一nhất 一nhất 〕# 滅diệt 定định 是thị 有hữu 為vi 或hoặc 無vô 為vi 耶da 。 是thị 世thế 間gian 或hoặc 出xuất 世thế 間gian 耶da 。 是thị 完hoàn 全toàn 或hoặc 不bất 完hoàn 全toàn 耶da 。 其kỳ 中trung 。
〔# 一nhất 〕#
滅diệt 定định 者giả 何hà 耶da 。
於ư 次thứ 第đệ 滅diệt 而nhi 不bất 轉chuyển 起khởi 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 。
〔# 二nhị ～# 三tam 〕#
誰thùy 入nhập 定định 耶da 。 誰thùy 不bất 入nhập 定định 耶da 。
一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 及cập 乾can/kiền/càn 觀quán 之chi 阿A 那Na 含Hàm 。 阿A 羅La 漢Hán 不bất 入nhập 定định 。 而nhi 得đắc 八bát 等đẳng 至chí 之chi 阿A 那Na 含Hàm 及cập 漏lậu 盡tận 者giả （# 阿A 羅La 漢Hán ）# 入nhập 定định 。 即tức 說thuyết 。
具cụ 備bị 二nhị 力lực 。 三tam 行hành 之chi 安an 息tức 故cố 。 由do 十thập 六lục 智trí 行hành 。 九cửu 定định 行hành 得đắc 自tự 在tại 之chi 慧tuệ 。 是thị 滅diệt 定định 之chi 智trí 。
而nhi 且thả 此thử 〔# 滅diệt 定định 之chi 〕# 成thành 就tựu 。 除trừ 得đắc 八bát 等đẳng 至chí 之chi 阿A 那Na 含Hàm 。 漏lậu 盡tận 者giả 。 餘dư 他tha 者giả 沒một 有hữu 。 故cố 唯duy 彼bỉ 等đẳng 入nhập 定định 。 其kỳ 他tha 者giả 不bất 然nhiên 。
此thử 中trung 。
二nhị 力lực
者giả 云vân 何hà 。 乃nãi 至chí 。
得đắc 自tự 在tại 〔# 者giả 〕#
云vân 何hà 。 對đối 於ư 此thử 我ngã 等đẳng 可khả 以dĩ 不bất [P.703]# 〔# 要yếu 〕# 說thuyết 任nhậm 何hà 事sự 。 其kỳ 一nhất 切thiết 說thuyết 於ư 舉cử 示thị （# 前tiền 引dẫn 文văn ）# 之chi 解giải 釋thích 。 所sở 謂vị 。
二nhị 力lực
是thị 止chỉ 與dữ 觀quán 之chi 二nhị 力lực 。
止chỉ 力lực 者giả 云vân 何hà 。 依y 出xuất 離ly 心tâm 之chi 一nhất 境cảnh 性tánh 。 不bất 散tán 亂loạn 為vi 止chỉ 力lực 。 依y 於ư 不bất 瞋sân 恚khuể 依y 於ư 光quang 明minh 想tưởng 依y 於ư 不bất 散tán 亂loạn 乃nãi 至chí 依y 捨xả 遣khiển 隨tùy 觀quán 之chi 入nhập 息tức 依y 捨xả 遣khiển 隨tùy 觀quán 之chi 出xuất 息tức 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 不bất 散tán 亂loạn 為vi 止chỉ 力lực 。 止chỉ 力lực 乃nãi 依y 何hà 義nghĩa 為vi 止chỉ 力lực 耶da 。 以dĩ 初sơ 禪thiền 對đối 諸chư 蓋cái 不bất 動động 故cố 為vi 止chỉ 力lực 。 以dĩ 第đệ 二nhị 禪thiền 對đối 尋tầm 。 伺tứ 乃nãi 至chí 以dĩ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 定định 。 而nhi 無vô 所sở 有hữu 。 處xử 想tưởng 不bất 動động 故cố 為vi 止chỉ 力lực 。 對đối 掉trạo 舉cử 。 伴bạn 掉trạo 舉cử 之chi 諸chư 煩phiền 惱não 及cập 對đối 諸chư 蘊uẩn 不bất 動động 。 不bất 動động 搖dao 。 不bất 震chấn 搖dao 故cố 為vi 止chỉ 力lực 。
此thử 為vi 止chỉ 力lực 。
觀quán 力lực 者giả 云vân 何hà 。 無vô 常thường 隨tùy 觀quán 是thị 觀quán 力lực 。 苦khổ 隨tùy 觀quán 無vô 我ngã 隨tùy 觀quán 厭yếm 離ly 隨tùy 觀quán 離ly 貪tham 隨tùy 觀quán 滅diệt 隨tùy 觀quán 捨xả 遣khiển 隨tùy 觀quán 是thị 觀quán 力lực 。 對đối 於ư 色sắc 之chi 無vô 常thường 隨tùy 觀quán 對đối 於ư 色sắc 之chi 捨xả 遣khiển 隨tùy 觀quán 是thị 觀quán 力lực 。 對đối 於ư 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 乃nãi 至chí 眼nhãn 老lão 死tử 之chi 無vô 常thường 隨tùy 觀quán 對đối 於ư 老lão 死tử 之chi 捨xả 遣khiển 隨tùy 觀quán 是thị 觀quán 力lực 。 觀quán 力lực 依y 何hà 義nghĩa 為vi 觀quán 力lực 耶da 。 以dĩ 無vô 常thường 隨tùy 觀quán 而nhi 對đối 常thường 想tưởng 不bất 動động 故cố 是thị 觀quán 力lực 。 以dĩ 苦khổ 隨tùy 觀quán 而nhi 對đối 樂lạc 想tưởng 不bất 動động 故cố 以dĩ 無vô 我ngã 隨tùy 觀quán 而nhi 對đối 我ngã 想tưởng 不bất 動động 故cố 以dĩ 厭yếm 離ly 隨tùy 觀quán 而nhi 對đối 喜hỷ 不bất 動động 故cố 以dĩ 離ly 貪tham 隨tùy 觀quán 而nhi 對đối 貪tham 不bất 動động 故cố 以dĩ 滅diệt 隨tùy 觀quán 而nhi 對đối 集tập 不bất 動động 故cố 以dĩ 捨xả 遣khiển 隨tùy 觀quán 而nhi 對đối 取thủ 不bất 動động 故cố 是thị 觀quán 力lực 。 對đối 於ư 無vô 明minh 。 伴bạn 無vô 明minh 之chi 諸chư 煩phiền 惱não 及cập 對đối 諸chư 蘊uẩn 不bất 動động 。 不bất 動động 搖dao 。 不bất 震chấn 搖dao 故cố 是thị 觀quán 力lực 。
此thử 為vi 觀quán 力lực 。
三tam 行hành 之chi 安an 息tức 故cố 。 是thị 如như 何hà 三tam 行hành 之chi 安an 息tức 故cố 耶da 。 入nhập 定định 於ư 第đệ 二nhị 禪thiền 者giả 。 安an 息tức 尋tầm 。 伺tứ 之chi 。
語ngữ 行hành
入nhập 定định 於ư 第đệ 四tứ 禪thiền 者giả 。 安an 息tức 入nhập 息tức 。 出xuất 息tức 之chi 。
身thân 行hành
入nhập 定định 於ư 想tưởng 受thọ 滅diệt 定định 者giả 。 安an 息tức 想tưởng 。 受thọ 之chi 。
心tâm 行hành
安an 息tức 此thử 等đẳng 之chi 三tam 行hành 故cố 。
依y 十thập 六lục 智trí 行hành 。 依y 如như 何hà 之chi 十thập 六lục 智trí 行hành 耶da 。 （# 一nhất ）# 無vô 常thường 隨tùy 觀quán 是thị 智trí 行hành 。 （# 二nhị ）# 苦khổ 。 （# 三tam ）# 無vô 我ngã 。 （# 四tứ ）# 厭yếm 離ly 。 （# 五ngũ ）# 離ly 貪tham 。 （# 六lục ）# 滅diệt 。 （# 七thất ）# 捨xả 遣khiển 。 （# 八bát ）# 還hoàn 滅diệt 隨tùy 觀quán 是thị 智trí 行hành 。 （# 九cửu ）# 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 是thị 智trí 行hành 。 （# 一nhất 〇# ）# 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 定định 是thị 智trí 行hành 。 （# 一nhất 一nhất ）# 斯Tư 陀Đà 含Hàm 道Đạo 。 乃nãi 至chí （# 一nhất 六lục ）# 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 定định 是thị 智trí 行hành 。
此thử 等đẳng 是thị 依y 十thập 六lục 智trí 行hành 。
依y 九cửu 定định 行hành 。 依y 如như 何hà 之chi 九cửu 定định 行hành 耶da 。 （# 一nhất ）# 初sơ 禪thiền 是thị 定định 行hành 。 （# 二nhị ）# 第đệ 二nhị 禪thiền 乃nãi 至chí （# 八bát ）# 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 定định 是thị 定định 行hành 。 （# 九cửu ）# 為vi 初sơ 禪thiền 之chi 獲hoạch 得đắc 而nhi 〔# 有hữu 〕# 尋tầm 。 伺tứ 。 喜hỷ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 之chi 〔# 近cận 行hành 定định 〕# 乃nãi 至chí 為vi 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 定định 之chi 獲hoạch 得đắc 而nhi 〔# 有hữu 〕# 尋tầm 。 伺tứ 。 喜hỷ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 之chi 〔# 近cận 行hành 定định 〕# 。
此thử 等đẳng 是thị 依y 九cửu 定định 行hành 。
自tự 在tại 者giả 。 （# 一nhất ）# 轉chuyển 向hướng 自tự 在tại 。 （# 二nhị ）# 入nhập 定định 自tự 在tại 。 （# 三tam ）# 在tại 定định 自tự 在tại 。 （# 四tứ ）# 出xuất 定định 自tự 在tại 。 （# 五ngũ ）# 觀quán 察sát 自tự 在tại 之chi 五ngũ 自tự 在tại 。 （# 一nhất ）# 於ư 所sở 欲dục 之chi 處xứ 所sở 。 所sở 欲dục 之chi 時thời 間gian 轉chuyển 向hướng 於ư 初sơ 禪thiền 。 轉chuyển 向hướng 而nhi 無vô 遲trì 滯trệ 故cố 為vi 。
轉chuyển 向hướng 自tự 在tại
（# 二nhị ）# 於ư 所sở 欲dục 之chi 處xứ 所sở 。 所sở 欲dục 之chi 時thời 間gian 入nhập 定định 於ư 初sơ 禪thiền 。 入nhập 定định 於ư 無vô 遲trì 滯trệ 故cố 為vi 。
入nhập 定định 自tự 在tại
（# 三tam ）# 在tại 定định 。 要yếu 在tại 定định （# 四tứ ）# 出xuất 定định 。 要yếu 出xuất 定định （# 五ngũ ）# 觀quán 察sát 。 觀quán 察sát 而nhi 無vô 遲trì 滯trệ 故cố 為vi 。
觀quán 察sát 自tự 在tại
此thử 是thị 五ngũ 自tự 在tại 。
其kỳ 中trung 。
依y 十thập 六lục 智trí 行hành
者giả 。 此thử 說thuyết 明minh 最tối 多đa 之chi 〔# 智trí 行hành 〕# 。 而nhi 阿A 那Na 含Hàm 有hữu 十thập 四Tứ 智Trí 行hành 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 豈khởi 非phi 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 唯duy 十thập 二nhị 〔# 智trí 行hành 〕# 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 僅cận 有hữu 十thập 〔# 智trí 行hành 〕# 耶da 。 不bất 然nhiên 。 〔# 於ư 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 〕# 障chướng 礙ngại 定định 之chi 〔# 五ngũ 〕# 種chủng 欲dục 貪tham 未vị 捨xả 斷đoạn 故cố 。 即tức 於ư 彼bỉ 等đẳng 其kỳ 〔# 貪tham 〕# 未vị 捨xả 斷đoạn 。 故cố 止chỉ 力lực 未vị 圓viên 滿mãn 。 其kỳ 〔# 止chỉ 力lực 〕# 未vị 圓viên 滿mãn 時thời 。 由do 於ư 力lực 缺khuyết 。 應ưng 依y 〔# 止Chỉ 觀Quán 之chi 〕# 二nhị 力lực 而nhi 入nhập 定định 。 但đãn 不bất 能năng 入nhập 於ư 滅diệt 定định 。 然nhiên 。 於ư 阿A 那Na 含Hàm 。 捨xả 斷đoạn 其kỳ 〔# 貪tham 〕# 。 故cố 此thử 〔# 阿A 那Na 含Hàm 〕# 圓viên 滿mãn 〔# 止Chỉ 觀Quán 之chi 二nhị 〕# 力lực 。 力lực 圓viên 滿mãn 故cố 。 得đắc 〔# 入nhập 定định 於ư 滅diệt 定định 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。
由do 滅diệt 而nhi 出xuất 定định 者giả 之chi 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 之chi 善thiện 。 對đối 於ư 果quả 定định 以dĩ 無vô 間gian 緣duyên 為vi 緣duyên 。
即tức 於ư 發phát 趣thú 大đại 論luận 。 唯duy 關quan 於ư 阿A 那Na 含Hàm 。 之chi 由do 滅diệt 〔# 定định 〕# 之chi 出xuất 定định 而nhi 說thuyết 也dã 。
[P.705]# 〔# 四tứ 〕#
於ư 何hà 處xứ 入nhập 定định 耶da
於ư 五ngũ 蘊uẩn 有hữu 。 何hà 故cố 耶da 。 由do 次thứ 第đệ 定định 之chi 發phát 生sanh 故cố 。 然nhiên 於ư 四tứ 蘊uẩn 有hữu 不bất 生sanh 起khởi 初sơ 禪thiền 等đẳng 。 故cố 於ư 其kỳ 處xứ 〔# 四tứ 蘊uẩn 有hữu 〕# 不bất 能năng 入nhập 定định 於ư 〔# 滅diệt 定định 〕# 。 然nhiên 。 某mỗ 人nhân 人nhân 於ư 〔# 四tứ 蘊uẩn 有hữu 〕# 非phi 有hữu 〔# 心tâm 〕# 基cơ 故cố 。 言ngôn 〔# 於ư 四tứ 蘊uẩn 有hữu 不bất 能năng 入nhập 定định 於ư 滅diệt 定định 〕# 。
〔# 五ngũ 〕#
何hà 故cố 入nhập 定định 耶da
厭yếm 惡ác 諸chư 蘊uẩn 種chủng 種chủng 之chi 轉chuyển 起khởi 。
於ư 現hiện 世thế 無vô 心tâm 而nhi 達đạt 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。
即tức 入nhập 定định 。
〔# 六lục 〕#
如như 何hà 而nhi 入nhập 其kỳ 定định 耶da
行hành 預dự 備bị 行hành 為vi 。 依y 止chỉ 。 觀quán 而nhi 努nỗ 力lực 。 滅diệt 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 者giả 。 如như 是thị 入nhập 定định 其kỳ 〔# 滅diệt 定định 〕# 。 然nhiên 。 僅cận 依y 止chỉ 而nhi 努nỗ 力lực 者giả 。 達đạt 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 定định 而nhi 停đình 止chỉ 。 僅cận 依y 觀quán 而nhi 努nỗ 力lực 者giả 。 達đạt 果quả 定định 而nhi 停đình 止chỉ 。 但đãn 已dĩ 行hành 預dự 備bị 行hành 為vi 。 依y 〔# 止chỉ 。 觀quán 〕# 兩lưỡng 者giả 而nhi 努nỗ 力lực 。 唯duy 滅diệt 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 定định 者giả 。 入nhập 定định 於ư 〔# 滅diệt 定định 〕# 。 此thử 是thị 其kỳ 略lược 說thuyết 。
其kỳ 次thứ 。 若nhược 詳tường 說thuyết 即tức 如như 次thứ 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 欲dục 入nhập 定định 滅diệt 。 終chung 了liễu 食thực 事sự 。 善thiện 洗tẩy 手thủ 足túc 。 遠viễn 離ly 處xứ 所sở 。 善thiện 整chỉnh 而nhi 坐tọa 於ư 座tòa 。 結kết 跏già 其kỳ 身thân 。 保bảo 持trì 端đoan 正chánh 。 念niệm 現hiện 起khởi 面diện 前tiền 。 彼bỉ 入nhập 定định 於ư 禪thiền 而nhi 出xuất 定định 。 其kỳ 時thời 。 觀quán 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 苦khổ 。 無vô 我ngã 。
而nhi 於ư 此thử 觀quán （# 一nhất ）# 行hành 把bả 握ác 觀quán 。 （# 二nhị ）# 果quả 定định 觀quán 。 （# 三tam ）# 滅diệt 定định 觀quán 之chi 三tam 種chủng 。 其kỳ 中trung 。
（# 一nhất ）#
行hành 把bả 握ác 觀quán
者giả 。 有hữu 鈍độn 有hữu 銳duệ 。 必tất 為vi 道đạo 之chi 足túc 處xứ （# 直trực 接tiếp 因nhân ）# 。 （# 二nhị ）# 。
果quả 定định 觀quán
唯duy 利lợi 銳duệ 之chi 作tác 用dụng 。 而nhi 如như 修tu 習tập 道đạo 。 （# 三tam ）# 其kỳ 次thứ 。
滅diệt 定định 觀quán
其kỳ 作tác 用dụng 不bất 過quá 鈍độn 。 不bất 過quá 銳duệ 利lợi 。 故cố 依y 不bất 過quá 鈍độn 不bất 過quá 銳duệ 之chi 觀quán 。 而nhi 觀quán 彼bỉ 等đẳng 諸chư 行hành 。
由do 此thử 入nhập 定định 於ư 第đệ 二nhị 禪thiền 而nhi 出xuất 定định 。 其kỳ 時thời 亦diệc 同đồng 樣# 觀quán 諸chư 行hành 。 由do 此thử 入nhập 定định 於ư 第đệ 三tam 禪thiền 乃nãi 至chí 依y 此thử 入nhập 定định 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 而nhi 出xuất 定định 。 其kỳ 時thời 。 觀quán 亦diệc 同đồng 樣# 。 其kỳ 次thứ 。 入nhập 定định 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 處xử 而nhi 出xuất 定định 。 （# 一nhất ）# 不bất 損tổn 害hại 屬thuộc 於ư 眾chúng 人nhân 之chi 〔# 資tư 具cụ 〕# 。 （# 二nhị ）# 僧Tăng 伽già 之chi 期kỳ 待đãi 。 （# 三tam ）# 師sư （# 佛Phật ）# 之chi 召triệu 。 （# 四tứ ）# 行hành 時thời 限hạn 四tứ 種chủng 之chi 預dự 備bị 行hành 為vi 。 其kỳ 中trung 。
[P.706]# （# 一nhất ）#
不bất 損tổn 害hại 屬thuộc 於ư 眾chúng 人nhân 之chi 〔# 資tư 具cụ 〕# 。
即tức 鉢bát 。 衣y 。 牀sàng 。 椅# 子tử 。 住trụ 家gia 。 其kỳ 他tha 任nhậm 何hà 資tư 具cụ 。 非phi 屬thuộc 此thử 比Bỉ 丘Khâu 一nhất 人nhân 之chi 物vật 。 而nhi 是thị 屬thuộc 於ư 眾chúng 人nhân 的đích 。 應ưng 決quyết 意ý 其kỳ 〔# 資tư 具cụ 〕# 不bất 蒙mông 損tổn 害hại 。 不bất 要yếu 由do 水thủy 。 火hỏa 。 風phong 。 盜đạo 賊tặc 。 鼠thử 等đẳng 之chi 損tổn 失thất 。 決quyết 意ý 之chi 方phương 法pháp 如như 次thứ 。
斯tư 斯tư 之chi 物vật 〔# 入nhập 定định 之chi 〕# 七thất 日nhật 間gian 火hỏa 不bất 燒thiêu 。 不bất 流lưu 失thất 於ư 水thủy 。 風phong 不bất 吹xuy 去khứ 。 盜đạo 賊tặc 不bất 持trì 去khứ 。 鼠thử 等đẳng 不bất 嚙giảo 。
若nhược 如như 斯tư 決quyết 意ý 者giả 。 其kỳ 七thất 日nhật 間gian 其kỳ 〔# 資tư 具cụ 〕# 無vô 何hà 等đẳng 之chi 危nguy 難nạn/nan 。 然nhiên 。 若nhược 不bất 決quyết 意ý 者giả 便tiện 受thọ 火hỏa 等đẳng 之chi 毀hủy 失thất 。 如như 摩ma 訶ha 那na 伽già 。 長trưởng 老lão 之chi 狀trạng 態thái 。
據cứ 傳truyền 。 〔# 此thử 〕# 長trưởng 老lão 入nhập 母mẫu 之chi 優Ưu 婆Bà 夷Di 村thôn 落lạc 行hành 乞khất 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 給cấp 與dữ 粥chúc 而nhi 使sử 坐tọa 於ư 座tòa 堂đường 。 長trưởng 老lão 入nhập 定định 於ư 滅diệt 而nhi 坐tọa 。 彼bỉ 坐tọa 時thời 。 座tòa 堂đường 起khởi 火hỏa 災tai 。 餘dư 之chi 比Bỉ 丘Khâu 等đẳng 持trì 各các 自tự 之chi 座tòa 具cụ 而nhi 逃đào 。 集tập 村thôn 人nhân 等đẳng 見kiến 長trưởng 老lão 言ngôn 。
暢sướng 氣khí 之chi 沙Sa 門Môn 哉tai 。 暢sướng 氣khí 之chi 沙Sa 門Môn 哉tai 。
火hỏa 燒thiêu 至chí 〔# 屋ốc 頂đảnh 之chi 〕# 藁# 。 竹trúc 或hoặc 〔# 柱trụ 等đẳng 〕# 木mộc 以dĩ 包bao 圍vi 長trưởng 老lão 。 人nhân 人nhân 以dĩ 水thủy 甕úng 搬# 水thủy 來lai 消tiêu 火hỏa 。 除trừ 去khứ 灰hôi 。 〔# 牛ngưu 糞phẩn 〕# 牀sàng 地địa 皆giai 淨tịnh 。 撤triệt 華hoa 禮lễ 拜bái 而nhi 立lập 。 長trưởng 老lão 預dự 定định 〔# 出xuất 定định 〕# 之chi 時thời 來lai 而nhi 出xuất 定định 。 見kiến 彼bỉ 等đẳng 。
我ngã 已dĩ 被bị 發phát 見kiến 了liễu
即tức 上thượng 於ư 空không 中trung 〔# 飛phi 翔tường 〕# 而nhi 往vãng 美mỹ 映ánh 具cụ 島đảo 。
此thử 謂vị 不bất 損tổn 害hại 屬thuộc 於ư 眾chúng 人nhân 之chi 〔# 資tư 具cụ 〕# 。 其kỳ 次thứ 纏triền 於ư 身thân 之chi 衣y 物vật 及cập 坐tọa 具cụ 屬thuộc 一nhất 人nhân 之chi 物vật 。 對đối 此thử 不bất 〔# 要yếu 〕# 別biệt 為vi 決quyết 意ý 。 〔# 不bất 決quyết 意ý 亦diệc 為vi 〕# 定định 保bảo 護hộ 。 如như 尊tôn 者giả 僧Tăng 祗chi 婆bà 。 又hựu 說thuyết 。
尊tôn 者giả 僧Tăng 祗chi 婆bà 有hữu 定định 徧biến 滿mãn 神thần 變biến 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 有hữu 定định 徧biến 滿mãn 神thần 變biến 。
（# 二nhị ）#
僧Tăng 伽già 之chi 期kỳ 待đãi
者giả 。 是thị 僧Tăng 伽già 等đẳng 待đãi 。 期kỳ 望vọng 〔# 彼bỉ 〕# 。 只chỉ 要yếu 此thử 比Bỉ 丘Khâu 不bất 來lai 。 謂vị 不bất 行hành 僧Tăng 伽già 羯yết 磨ma 之chi 意ý 義nghĩa 。 此thử 時thời 之chi 等đẳng 待đãi 。 非phi 此thử 〔# 入nhập 定định 比Bỉ 丘Khâu 之chi 〕# 預dự 備bị 行hành 為vi 。 等đẳng 待đãi 之chi 顧cố 念niệm 是thị 預dự 備bị 作tác 用dụng 。 故cố 應ưng 如như 次thứ 之chi 顧cố 念niệm 。
若nhược 七thất 日nhật 間gian 入nhập 於ư 滅diệt 定định 而nhi 坐tọa 時thời 。 僧Tăng 伽già 白bạch 羯yết 磨ma 等đẳng 之chi 中trung 。 欲dục 行hành 任nhậm [P.707]# 何hà 羯yết 磨ma 。 誰thùy 之chi 比Bỉ 丘Khâu 來lai 。 不bất 喚hoán 我ngã 之chi 中trung 。 我ngã 立lập 即tức 出xuất 定định 。
然nhiên 。 如như 斯tư 〔# 顧cố 念niệm 〕# 入nhập 定định 者giả 。 其kỳ 時thời 必tất 出xuất 定định 。 若nhược 不bất 如như 是thị 作tác 者giả 。 集tập 合hợp 僧Tăng 伽già 不bất 見kiến 彼bỉ 。
某mỗ 比Bỉ 丘Khâu 於ư 何hà 處xứ 耶da
〔# 而nhi 求cầu 彼bỉ 〕# 。 言ngôn 。
入nhập 於ư 滅diệt 定định 。
言ngôn 僧Tăng 伽già 往vãng 喚hoán 彼bỉ
遣khiển 何hà 比Bỉ 丘Khâu 往vãng 〔# 彼bỉ 之chi 處xứ 〕# 。
時thời 由do 彼bỉ 〔# 使sứ 者giả 〕# 比Bỉ 丘Khâu 。 近cận 立lập 彼bỉ 〔# 入nhập 定định 者giả 〕# 得đắc 聞văn 聲thanh 之chi 程# 度độ 。 言ngôn 。
友hữu 。 僧Tăng 伽già 等đẳng 汝nhữ 。
而nhi 開khai 始thỉ 出xuất 定định 。 僧Tăng 伽già 之chi 命mệnh 令linh 實thật 如như 斯tư 重trọng/trùng 大đại 。 故cố 應ưng 〔# 預dự 先tiên 〕# 作tác 顧cố 念niệm 。 〔# 使sứ 者giả 未vị 來lai 之chi 前tiền 〕# 應ưng 自tự 己kỷ 出xuất 定định 而nhi 入nhập 定định 。
（# 三tam ）#
師sư 之chi 召triệu
此thử 時thời 顧cố 念niệm 師sư 之chi 召triệu 。 是thị 此thử 〔# 入nhập 定định 比Bỉ 丘Khâu 之chi 〕# 預dự 備bị 行hành 為vi 。 故cố 其kỳ 〔# 召triệu 〕# 應ưng 如như 次thứ 顧cố 念niệm 。
若nhược 我ngã 七thất 日nhật 間gian 入nhập 滅diệt 定định 而nhi 坐tọa 時thời 。 關quan 於ư 生sanh 起khởi 事sự 情tình 而nhi 師sư （# 佛Phật ）# 制chế 定định 學học 處xứ （# 戒giới ）# 。 或hoặc 為vi 必tất 要yếu 事sự 生sanh 起khởi 而nhi 說thuyết 法Pháp 。 不bất 須tu 誰thùy 來lai 召triệu 我ngã 。 我ngã 立lập 即tức 出xuất 定định 。
然nhiên 。 作tác 如như 斯tư 〔# 顧cố 念niệm 〕# 而nhi 入nhập 定định 者giả 。 其kỳ 時thời 必tất 出xuất 定định 。 然nhiên 。 若nhược 不bất 如như 是thị 者giả 。 集tập 僧Tăng 伽già 時thời 。 即tức 不bất 見kiến 彼bỉ 。
某mỗ 比Bỉ 丘Khâu 在tại 何hà 處xứ 耶da 。
言ngôn 。
入nhập 於ư 滅diệt 定định 。
遣khiển 誰thùy 比Bỉ 丘Khâu 。
以dĩ 我ngã 言ngôn 往vãng 召triệu 之chi 。
時thời 由do 彼bỉ 〔# 使sứ 者giả 〕# 比Bỉ 丘Khâu 。 近cận 立lập 於ư 彼bỉ 〔# 入nhập 定định 者giả 〕# 得đắc 聞văn 聲thanh 之chi 程# 度độ 。 言ngôn 。
師sư 召triệu 尊tôn 者giả 。
而nhi 開khai 始thỉ 出xuất 定định 。 師sư 之chi 召triệu 實thật 如như 斯tư 重trọng/trùng 大đại 。 故cố 〔# 預dự 先tiên 〕# 作tác 顧cố 念niệm 。 〔# 使sứ 者giả 未vị 來lai 之chi 前tiền 〕# 應ưng 由do 入nhập 定định 而nhi 出xuất 定định 。
（# 四tứ ）#
時thời 限hạn
者giả 。 是thị 命mạng 之chi 時thời 限hạn 。 即tức 此thử 比Bỉ 丘Khâu 應ưng 善thiện 巧xảo 〔# 知tri 〕# 時thời 限hạn 。 自tự 己kỷ 之chi 壽thọ 行hành 。
七thất 日nhật 間gian 可khả 轉chuyển 起khởi 耶da 。 不bất 轉chuyển 起khởi 耶da 。
應ưng 顧cố 念niệm 後hậu 而nhi 入nhập 定định 。 然nhiên 。 對đối 七thất 日nhật 應ưng 滅diệt 之chi 壽thọ 行hành 。 不bất 顧cố 念niệm 而nhi 入nhập 定định 者giả 。 彼bỉ 滅diệt 定định 不bất 能năng 排bài 除trừ 死tử 。 滅diệt 〔# 定định 〕# 中trung 不bất 可khả 能năng 死tử 。 故cố 在tại 定định 之chi 中trung 途đồ 必tất 出xuất 定định 。 故cố 應ưng 顧cố 念niệm 此thử 〔# 壽thọ 行hành 〕# 後hậu 而nhi 入nhập 定định 。 然nhiên 餘dư 〔# 之chi 三tam 預dự 備bị 行hành 為vi 〕# 亦diệc 可khả 不bất 顧cố 念niệm 。 然nhiên 此thử 〔# 義nghĩa 疏sớ/sơ 〕# 說thuyết 必tất 不bất 得đắc 不bất 顧cố 念niệm 。
彼bỉ 如như 斯tư 入nhập 定định 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 處xử 而nhi 出xuất 定định 。 作tác 此thử 預dự 備bị 行hành 為vi 後hậu 而nhi 入nhập 定định 於ư 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 定định 。
時thời 一nhất 次thứ 或hoặc 二nhị 次thứ 超siêu 過quá 〔# 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 〕# 心tâm 〔# 剎sát 那na 〕# 而nhi 為vi 無vô 心tâm 。 觸xúc 達đạt 於ư 滅diệt 〔# 定định 〕# 。 然nhiên 者giả 何hà 故cố 二nhị 心tâm 〔# 剎sát 那na 〕# 以dĩ 上thượng 之chi 心tâm 不bất 轉chuyển 起khởi 耶da 。 因nhân 為vi 〔# 行hành 〕# 滅diệt 之chi 加gia 行hành 故cố 。 然nhiên 。 此thử 比Bỉ 丘Khâu 令linh 雙song 結kết 止Chỉ 觀Quán 二nhị 法pháp 昇thăng 於ư 八bát 等đẳng 至chí 。 此thử 次thứ 第đệ 作tác 滅diệt 之chi 加gia 行hành 。 非phi 是thị 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 定định 〔# 之chi 加gia 行hành 〕# 。 而nhi 為vi 〔# 行hành 〕# 滅diệt 之chi 加gia 行hành 故cố 。 二nhị 心tâm 以dĩ 上thượng 不bất 轉chuyển 起khởi 。
其kỳ 次thứ 。 由do 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 〔# 定định 〕# 而nhi 出xuất 定định 。 此thử 不bất 行hành 預dự 備bị 行hành 為vi 。 而nhi 入nhập 定định 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 之chi 比Bỉ 丘Khâu 。 而nhi 後hậu 不bất 可khả 能năng 無vô 心tâm 。 但đãn 唯duy 退thoái 轉chuyển 住trụ 立lập 於ư 無vô 所sở 有hữu 處xứ 。 〔# 行hành 人nhân 〕# 未vị 曾tằng 行hành 斯tư 道đạo 。 茲tư 說thuyết 此thử 譬thí 喻dụ 。
謂vị 某mỗ 人nhân 未vị 曾tằng 往vãng 。 或hoặc 〔# 行hành 〕# 斯tư 道đạo 。 途đồ 中trung 須tu 通thông 過quá 深thâm 之chi 泥nê 濘nính 峽# 谷cốc 。 又hựu 被bị 激kích 熱nhiệt 之chi 炎diễm 熱nhiệt 所sở 熱nhiệt 而nhi 來lai 至chí 巖nham 石thạch 處xứ 。 彼bỉ 不bất 整chỉnh 齊tề 其kỳ 衣y 類loại 故cố 行hành 於ư 峽# 谷cốc 之chi 下hạ 。 怖bố 畏úy 資tư 具cụ （# 衣y 類loại ）# 濡nhu 濕thấp 。 再tái 上thượng 岸ngạn 而nhi 立lập 。 〔# 又hựu 〕# 通thông 過quá 巖nham 石thạch 而nhi 足túc 熱nhiệt 。 而nhi 來lai 立lập 此thử 方phương 。 此thử 時thời 。 譬thí 如như 彼bỉ 人nhân 衣y 服phục 不bất 整chỉnh 穿xuyên 著trước 。 唯duy 下hạ 立lập 峽# 谷cốc 。 〔# 或hoặc 〕# 通thông 過quá 巖nham 石thạch 受thọ 熱nhiệt 。 立lập 即tức 還hoàn 來lai 此thử 方phương 。 瑜du 伽già 行hành 者giả 。 亦diệc 行hành 預dự 備bị 行hành 為vi 故cố 。 唯duy 入nhập 定định 於ư 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 而nhi 又hựu 還hoàn 來lai 立lập 於ư 無vô 所sở 有hữu 處xứ 。 又hựu 譬thí 如như 人nhân 以dĩ 。 前tiền 未vị 曾tằng 行hành 之chi 道đạo 。 來lai 其kỳ 處xứ 一nhất 衣y 固cố 著trước 於ư 〔# 身thân 〕# 。 手thủ 持trì 其kỳ 他tha 之chi 物vật 。 下hạ 立lập 峽# 谷cốc 。 又hựu 通thông 過quá 猛mãnh 熱nhiệt 之chi 巖nham 石thạch 。 直trực 往vãng 彼bỉ 方phương 。 行hành 預dự 備bị 行hành 為vi 之chi 比Bỉ 丘Khâu 。 入nhập 定định 於ư 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 其kỳ 後hậu 必tất 由do 無vô 心tâm 觸xúc 達đạt 滅diệt 〔# 定định 〕# 而nhi 住trụ 。
（# 七thất ）#
其kỳ 次thứ 如như 何hà 在tại 定định 耶da
如như 斯tư 入nhập 定định 者giả 。 在tại 〔# 滅diệt 定định 之chi 〕# 時thời 限hạn 中trung 。 其kỳ 中trung 途đồ 只chỉ 要yếu 沒một 有hữu 壽thọ 盡tận 。 僧Tăng 伽già 之chi 期kỳ 待đãi 。 師sư 之chi 召triệu 。 可khả 以dĩ 在tại 定định 。
（# 八bát ）#
如như 何hà 出xuất 定định 耶da
於ư 阿A 那Na 含Hàm 。 生sanh 起khởi 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 於ư 阿A 羅La 漢Hán 。 生sanh 起khởi 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 〔# 由do 〕# 此thử 二nhị 種chủng 而nhi 出xuất 定định 。
（# 九cửu ）#
出xuất 定định 者giả 之chi 心tâm 向hướng 於ư 何hà 耶da
向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 如như 次thứ 說thuyết 。
友hữu 。 毘tỳ 舍xá 佉khư 。 出xuất 定định 想tưởng 受thọ 滅diệt 定định 。 之chi 比Bỉ 丘Khâu 心tâm 。 向hướng 遠viễn 離ly 。 傾khuynh 於ư 遠viễn 離ly 。 赴phó 於ư 遠viễn 離ly 。
[P.709]# （# 一nhất 〇# ）#
死tử 者giả 與dữ 入nhập 定định 有hữu 何hà 差sai 別biệt 耶da
此thử 義nghĩa 經kinh 中trung 亦diệc 說thuyết 。 所sở 謂vị 。
友hữu 。 此thử 命mạng 終chung 而nhi 死tử 者giả 之chi 身thân 行hành 滅diệt 。 止chỉ 息tức 。 語ngữ 行hành 乃nãi 至chí 心tâm 行hành 滅diệt 。 止chỉ 息tức 。 壽thọ 量lượng 盡tận 滅diệt 。 煖noãn （# 體thể 溫ôn ）# 寂tịch 滅diệt 。 諸chư 根căn 破phá 壞hoại 也dã 。 入nhập 定định 想tưởng 受thọ 滅diệt 之chi 此thử 比Bỉ 丘Khâu 。 〔# 此thử 〕# 身thân 行hành 滅diệt 。 止chỉ 息tức 。 語ngữ 行hành 乃nãi 至chí 心tâm 行hành 滅diệt 。 止chỉ 息tức 。 但đãn 壽thọ 不bất 盡tận 滅diệt 。 煖noãn 亦diệc 不bất 寂tịch 滅diệt 。 諸chư 根căn 不bất 破phá 壞hoại 也dã 。
（# 一nhất 一nhất ）# 其kỳ 次thứ 。
滅diệt 定định 是thị 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 耶da 。
等đẳng 之chi 質chất 問vấn 。 〔# 滅diệt 定định 〕# 不bất 可khả 言ngôn 是thị 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 。 亦diệc 不bất 可khả 言ngôn 是thị 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 。 何hà 故cố 耶da 。 〔# 滅diệt 定định 〕# 於ư 自tự 性tánh 上thượng （# 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa ）# 非phi 有hữu 故cố 。 而nhi 〔# 滅diệt 定định 〕# 是thị 由do 入nhập 定định 者giả 言ngôn 為vi 入nhập 定định 。 故cố 得đắc 言ngôn 完hoàn 全toàn 而nhi 非phi 不bất 完hoàn 全toàn 。
斯tư 聖thánh 者giả 之chi 習tập 行hành 有hữu 寂tịch 靜tĩnh 。
現hiện 法pháp 涅Niết 槃Bàn 之chi 名danh 稱xưng 。 此thử 定định 。 諸chư 賢hiền 者giả 修tu 習tập 聖thánh 慧tuệ 而nhi 入nhập 定định 。
是thị 故cố 有hữu 〔# 入nhập 〕# 此thử 〔# 滅diệt 〕# 定định 之chi 可khả 能năng 性tánh 。 亦diệc 。
於ư 聖thánh 道Đạo 言ngôn 為vi 慧tuệ 之chi 功công 德đức 。
〔# 四tứ 。 成thành 就tựu 應ưng 供cúng 養dường 者giả 等đẳng 〕# 。
成thành 就tựu 應ưng 供cúng 養dường 者giả 等đẳng
非phi 僅cận 入nhập 定định 於ư 滅diệt 定định 之chi 可khả 能năng 性tánh 。 又hựu 成thành 就tựu 此thử 應ưng 供cúng 養dường 者giả 等đẳng 。 亦diệc 應ưng 知tri 是thị 修tu 習tập 出xuất 世thế 間gian 慧tuệ 之chi 功công 德đức 。 即tức 概khái 言ngôn 之chi 。 修tu 習tập 四tứ 種chủng 〔# 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 慧tuệ 〕# 故cố 。 修tu 習tập 慧tuệ 之chi 人nhân 是thị 含hàm 天thiên 之chi 世thế 界giới 為vi 應ưng 供cúng 養dường 者giả 。 應Ứng 供Cúng 奉phụng 者giả 。 應ưng 奉phụng 施thí 者giả 。 應ưng 合hợp 掌chưởng 者giả 世thế 間gian 之chi 無vô 上thượng 福phước 田điền 也dã 。
其kỳ 次thứ 。 若nhược 分phân 別biệt 言ngôn 之chi 。 此thử 中trung 〔# 一nhất 〕# 修tu 習tập 初sơ 道đạo 慧tuệ 。 （# 一nhất ）# 依y 鈍độn 觀quán 而nhi 來lai 之chi 鈍độn 根căn 者giả 。 但đãn 名danh 為vi 。
極cực 七thất 還hoàn
七thất 次thứ 輪luân 迴hồi 於ư 善thiện 趣thú 有hữu 之chi 後hậu 。 令linh 苦khổ 之chi 終chung 滅diệt （# 般bát 涅Niết 槃Bàn ）# 。 （# 二nhị ）# 依y 中trung 之chi 觀quán 而nhi 來lai 之chi 中trung 根căn 者giả 。 名danh 為vi 。
家gia 家gia
二nhị 次thứ 或hoặc 三tam 次thứ 轉chuyển 生sanh 輪luân 迴hồi 於ư 〔# 善thiện 趣thú 之chi 〕# 善thiện 家gia 後hậu 。 令linh 苦khổ 終chung 滅diệt 。 （# 三tam ）# [P.710]# 依y 銳duệ 利lợi 觀quán 而nhi 來lai 之chi 利lợi 根căn 者giả 。 名danh 為vi 。
一nhất 種chủng
唯duy 生sanh 一nhất 次thứ 於ư 人nhân 有hữu 之chi 後hậu 〔# 而nhi 生sanh 於ư 天thiên 〕# 。 令linh 苦khổ 之chi 終chung 滅diệt 。 〔# 二nhị 〕# 若nhược 修tu 習tập 第đệ 二nhị 道đạo 慧tuệ 。 名danh 為vi 。
斯Tư 陀Đà 含Hàm
（# 一nhất 來lai ）# 。 唯duy 一nhất 次thứ 來lai 此thử 世thế 間gian 後hậu 。 令linh 苦khổ 之chi 終chung 滅diệt 。 〔# 三tam 〕# 若nhược 修tu 習tập 第đệ 三tam 道đạo 慧tuệ 。 名danh 為vi 。
阿A 那Na 含Hàm
（# 不bất 還hoàn ）# 。 彼bỉ 依y 根căn 之chi 不bất 同đồng 。 為vi （# 一nhất ）# 中trung 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 （# 二nhị ）# 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 （# 三tam ）# 無vô 行hành 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 （# 四tứ ）# 有hữu 行hành 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 （# 五ngũ ）# 上thượng 流lưu 阿a 迦ca 膩nị 吒tra 行hành 之chi 五ngũ 種chủng 。 離ly 此thử 世thế 而nhi 畢tất 了liễu （# 般bát 涅Niết 槃Bàn ）# 。
其kỳ 中trung 。 （# 一nhất ）# 。
中trung 般bát 涅Niết 槃Bàn
者giả 。 雖tuy 生sanh 起khởi 於ư 何hà 處xứ 之chi 淨tịnh 居cư 天thiên 。 但đãn 不bất 達đạt 於ư 中trung 壽thọ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 （# 二nhị ）# 。
生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn
者giả 。 以dĩ 越việt 中trung 壽thọ 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 （# 三tam ）# 。
無vô 行hành 般bát 涅Niết 槃Bàn
者giả 。 由do 無vô 行hành 。 無vô 加gia 行hành 而nhi 生sanh 於ư 上thượng 道đạo （# 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo ）# 。 （# 四tứ ）# 。
有hữu 行hành 般bát 涅Niết 槃Bàn
者giả 。 由do 有hữu 行hành 。 加gia 行hành 而nhi 生sanh 於ư 上thượng 道đạo 。 （# 五ngũ ）# 。
上thượng 流lưu 迦ca 膩nị 吒tra 行hành
者giả 。 生sanh 起khởi 於ư 上thượng 方phương 處xứ 。 乃nãi 至chí 上thượng 昇thăng 。 阿A 迦Ca 膩Nị 吒Tra 天Thiên 。 於ư 其kỳ 處xứ 般bát 涅Niết 槃Bàn 。
〔# 四tứ 〕# 修tu 習tập 第đệ 四tứ 道đạo 慧tuệ 。 （# 一nhất ）# 或hoặc 者giả 為vi 。
信tín 解giải 脫thoát
（# 二nhị ）# 或hoặc 者giả 為vi 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 （# 三tam ）# 或hoặc 者giả 為vi 。
俱câu 分phân 解giải 脫thoát
（# 四tứ ）# 或hoặc 者giả 為vi 。
三Tam 明Minh 者giả
（# 五ngũ ）# 或hoặc 者giả 為vi 。
六Lục 神Thần 通Thông 者giả
（# 六lục ）# 或hoặc 者giả 為vi 。
達đạt 種chủng 種chủng 無vô 礙ngại 解giải 之chi 大đại 漏lậu 盡tận 者giả
對đối 此thử 。 言ngôn 。
而nhi 只chỉ 於ư 道đạo 之chi 剎sát 那na 言ngôn 此thử 〔# 聖thánh 者giả 〕# 脫thoát 離ly 彼bỉ 結kết 縛phược 。 於ư 果quả 之chi 剎sát 那na 脫thoát 離ly 結kết 縛phược 者giả 。 以dĩ 含hàm 天thiên 之chi 世thế 界giới 為vi 世thế 間gian 最tối 勝thắng 之chi 應ưng 施thí 者giả 。
修tu 習tập 聖thánh 慧tuệ 有hữu 如như 是thị 多đa 之chi 功công 德đức 。
是thị 故cố 聰thông 慧tuệ 者giả 應ưng 樂nhạo/nhạc/lạc 〔# 其kỳ 修tu 習tập 〕# 。
於ư 以dĩ 上thượng
有hữu 慧tuệ 之chi 人nhân 住trụ 立lập 戒giới
進tiến 行hành 修tu 習tập 心tâm 與dữ 慧tuệ 。
有hữu 勤cần 有hữu 智trí 之chi 比Bỉ 丘Khâu 。
彼bỉ 當đương 脫thoát 離ly 於ư 結kết 縛phược 。
此thử 偈kệ 中trung 。 依y 戒giới 。 定định 。 慧tuệ 門môn 說thuyết 明minh 顯hiển 示thị 於ư 清thanh 淨tịnh 道đạo 。 慧tuệ 修tu 習tập 之chi 功công 德đức 。
此thử 為vi 令linh 善thiện 人nhân 喜hỷ 悅duyệt 。 造tạo 清thanh 淨tịnh 道đạo 〔# 論luận 〕# 。 解giải 釋thích 慧tuệ 修tu 習tập 之chi 功công 德đức 。 名danh 為vi 第đệ 二nhị 十thập 三tam 品phẩm 。
[P.711]# 結kết 語ngữ
於ư 以dĩ 上thượng
有hữu 慧tuệ 之chi 人nhân 住trụ 立lập 戒giới 。 進tiến 行hành 修tu 習tập 心tâm 與dữ 慧tuệ 。
有hữu 勤cần 有hữu 智trí 之chi 比Bỉ 丘Khâu 。 彼bỉ 當đương 脫thoát 離ly 於ư 結kết 縛phược 。
提đề 出xuất 此thử 偈kệ 之chi 後hậu
今kim 由do 大đại 仙tiên 說thuyết 此thử 偈kệ 。
解giải 說thuyết 如như 實thật 戒giới 等đẳng 種chủng 種chủng 義nghĩa 。
〔# 我ngã 即tức 〕# 於ư 聖thánh 者giả 教giáo 得đắc 極cực 難nan 得đắc 之chi 出xuất 家gia 。
包bao 攝nhiếp 戒giới 等đẳng 安an 穩ổn 而nhi 正chánh 直trực 之chi 。
清thanh 淨tịnh 道đạo
對đối 諸chư 瑜du 伽già 者giả 不bất 如như 實thật 知tri 。 雖tuy 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 精tinh 進tấn 。
當đương 不bất 能năng 達đạt 到đáo 此thử 清thanh 淨tịnh 。
我ngã 持trì 彼bỉ 等đẳng 之chi 喜hỷ 悅duyệt 。 極cực 淨tịnh 決quyết 擇trạch 清thanh 淨tịnh 道đạo 。
依y 止chỉ 大đại 寺tự 者giả 說thuyết 示thị 之chi 理lý 法pháp 。
〔# 以dĩ 下hạ 〕# 我ngã 恭cung 敬kính 而nhi 說thuyết 故cố 。
樂nhạo/nhạc/lạc 清thanh 淨tịnh 一nhất 切thiết 。 者giả 〔# 恭cung 敬kính 〕# 善thiện 傾khuynh 聽thính 。
〔# 前tiền 〕# 所sở 言ngôn 〔# 今kim 〕# 亦diệc 已dĩ 說thuyết 。 而nhi 此thử 中trung 。
決quyết 定định 說thuyết 其kỳ 戒giới 等đẳng 各các 各các 之chi 義nghĩa 。
隨tùy 五ngũ 尼ni 柯kha 耶da 之chi 義nghĩa 疏sớ/sơ 理lý 法pháp 之chi 說thuyết 。
幾kỷ 乎hồ 集tập 〔# 所sở 說thuyết 〕# 一nhất 切thiết 。 脫thoát 一nhất 切thiết 。
雜tạp 多đa 之chi 過quá 失thất 而nhi 說thuyết 決quyết 定định 說thuyết 。
是thị 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 清thanh 淨tịnh 之chi 淨tịnh 慧tuệ 諸chư 瑜du 伽già 者giả 。
對đối 此thử 清thanh 淨tịnh 道đạo 〔# 論luận 〕# 應ưng 敬kính 重trọng 。
有hữu 名danh 上thượng 座tòa 〔# 部bộ 〕# 。 最tối 勝thắng 分phân 別biệt 說thuyết 〔# 部bộ 〕# 。
屬thuộc 大đại 寺tự 住trụ 者giả 之chi 系hệ 統thống 。 有hữu 淨tịnh 有hữu 辨biện 知tri 。
嚴nghiêm 肅túc 行hành 者giả 契khế 合hợp 律luật 行hành 。
契khế 合hợp 〔# 正chánh 〕# 行hành 道Đạo 。 忍nhẫn 辱nhục 。 柔nhu 和hòa 。 慈từ 等đẳng 。
[P.712]# 以dĩ 德đức 莊trang 嚴nghiêm 心tâm 。 受thọ 大đại 德đức 僧Tăng 護hộ 。
之chi 懇khẩn 請thỉnh 。 欲dục 令linh 正Chánh 法Pháp 之chi 存tồn 續tục 。
造tạo 此thử 〔# 清thanh 淨tịnh 道đạo 論luận 〕# 我ngã 得đắc 福phước 聚tụ 。
由do 此thử 〔# 福phước 〕# 力lực 而nhi 一nhất 切thiết 生sanh 類loại 亦diệc 受thọ 樂lạc 。
五ngũ 十thập 八bát 誦tụng 分phân 之chi 聖thánh 典điển 〔# 量lượng 〕# 。 此thử 清thanh 淨tịnh 道đạo 〔# 論luận 〕# 。
無vô 障chướng 礙ngại 於ư 此thử 而nhi 完hoàn 了liễu 。
如như 是thị 世thế 間gian 。 善thiện 巧xảo 一nhất 切thiết 人nhân 。
意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 障chướng 礙ngại 急cấp 速tốc 而nhi 成thành 就tựu 。
此thử 飾sức 以dĩ 最tối 上thượng 清thanh 淨tịnh 信tín 。 覺giác 慧tuệ 。 精tinh 進tấn 。 聚tụ 集tập 戒giới 行hạnh 之chi 正chánh 直trực 。 柔nhu 軟nhuyễn 等đẳng 之chi 德đức 。 沈trầm 潛tiềm 理lý 解giải 自tự 宗tông 義nghĩa 。 他tha 宗tông 義nghĩa 之chi 可khả 能năng 。 具cụ 備bị 完hoàn 全toàn 之chi 慧tuệ 。 含hàm 括quát 三tam 藏tạng 義nghĩa 疏sớ/sơ 種chủng 種chủng 之chi 教giáo 說thuyết 。 〔# 即tức 〕# 對đối 師sư 教giáo 無vô 毀hủy 損tổn 而nhi 有hữu 智trí 之chi 威uy 力lực 。 大đại 文văn 典điển 家gia 完hoàn 成thành 文văn 字tự 〔# 學học 〕# 為vi 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 由do 來lai 。 具cụ 甘cam 美mỹ 崇sùng 高cao 語ngữ 之chi 美mỹ 麗lệ 。 說thuyết 者giả 合hợp 於ư 道Đạo 理lý 。 優ưu 秀tú 之chi 論luận 者giả 。 大đại 詩thi 人nhân 之chi 〔# 覺giác 音âm 〕# 。 飾sức 以dĩ 六lục 神thần 通thông 。 種chủng 種chủng 無vô 礙ngại 解giải 之chi 德đức 。 對đối 上thượng 人nhân 法pháp 無vô 毀hủy 損tổn 有hữu 覺giác 慧tuệ 為vi 上thượng 座tòa 部bộ 之chi 明minh 燈đăng 。 莊trang 嚴nghiêm 住trụ 大đại 寺tự 諸chư 長trưởng 老lão 之chi 系hệ 統thống 者giả 。 廣quảng 大đại 清thanh 淨tịnh 有hữu 覺giác 慧tuệ 之chi 〔# 覺giác 音âm 〕# 。 依y 諸chư 師sư 授thọ 與dữ 覺giác 音âm 之chi 名danh 稱xưng 。 長trưởng 老lão 造tạo 此thử 名danh 清thanh 淨tịnh 道đạo 〔# 論luận 〕# 。
於ư 世thế 間gian 淨tịnh 心tâm 者giả 。 如như 同đồng 者giả 。 世thế 之chi 最tối 勝thắng 者giả 。
只chỉ 要yếu 存tồn 在tại 大đại 仙tiên 之chi 。
佛Phật 陀Đà
名danh 稱xưng
於ư 世thế 間gian 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 求cầu 度độ 出xuất 世thế 間gian 。
存tồn 續tục 示thị 現hiện 戒giới 清thanh 淨tịnh 之chi 方phương 法pháp 。
[P.713]# 成thành 就tựu 〔# 此thử 書thư 寫tả 〕# 我ngã 生sanh 其kỳ 他tha 之chi 福phước 。
依y 此thử 福phước 業nghiệp 於ư 次thứ （# 來lai 世thế ）# 之chi 身thân 體thể 。
喜hỷ 悅duyệt 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 樂nhạo/nhạc/lạc 戒giới 行hạnh 之chi 德đức 。
不bất 懸huyền 著trước 五ngũ 欲dục 。 得đắc 證chứng 初sơ 果quả 。
最tối 後hậu 之chi 身thân 體thể 為vi 世thế 間gian 第đệ 一nhất 人nhân 。 為vi 見kiến 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。
〔# 救cứu 〕# 主chủ 彌Di 勒Lặc 牟Mâu 尼Ni 牡# 牛ngưu 。
聽thính 彼bỉ 賢hiền 者giả 說thuyết 示thị 正Chánh 法Pháp 。
證chứng 得đắc 最tối 上thượng 果quả 令linh 耀diệu 勝thắng 者giả 教giáo 。
清thanh 淨tịnh 道đạo 論luận 畢tất