Thành Thật Luận – Quyển 1 – Tạng Thư Phật Học

Chuẩn
Leave a comment

成Thành 實Thật 論Luận
Quyển 1
訶Ha 梨Lê 跋Bạt 摩Ma 造Tạo 姚Diêu 秦Tần 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯Dịch

成Thành 實Thật 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất

訶ha 梨lê 跋bạt 摩ma 造tạo

姚Diêu 秦Tần 三tam 藏tạng 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch

發Phát 聚Tụ 中Trung 佛Phật 寶Bảo 論Luận 初Sơ 具Cụ 足Túc 品Phẩm 第đệ 一nhất

前tiền 禮lễ 所sở 應ưng 禮lễ 。自tự 然nhiên 正chánh 智trí 者giả 。

一Nhất 切Thiết 智Trí 應Ứng 供Cúng 。大đại 師sư 利lợi 世thế 間gian 。

亦diệc 禮lễ 真chân 淨tịnh 法pháp 。及cập 聖thánh 弟đệ 子tử 眾chúng 。

今kim 欲dục 解giải 佛Phật 語ngữ 。饒nhiêu 益ích 於ư 世thế 間gian 。

論luận 應ưng 修tu 多đa 羅la 。不bất 違vi 實thật 法pháp 相tướng 。

亦diệc 入nhập 善thiện 寂tịch 中trung 。是thị 名danh 正chánh 智trí 論luận 。

譬thí 如như 天thiên 日nhật 月nguyệt 。其kỳ 性tánh 本bổn 明minh 淨tịnh 。

煙yên 雲vân 塵trần 霧vụ 等đẳng 。五ngũ 翳ế 則tắc 不bất 見kiến 。

邪tà 論luận 覆phú 正chánh 經kinh 。其kỳ 義nghĩa 不bất 明minh 照chiếu 。

正chánh 義nghĩa 不bất 明minh 故cố 。邪tà 智trí 門môn 則tắc 開khai 。

罪tội 負phụ 惡ác 名danh 聞văn 。心tâm 悔hối 疲bì 倦quyện 等đẳng 。

此thử 衰suy 惱não 亂loạn 心tâm 。皆giai 由do 邪tà 智trí 起khởi 。

若nhược 人nhân 欲dục 除trừ 此thử 。罪tội 負phụ 等đẳng 衰suy 惱não 。

為vi 求cầu 正chánh 論luận 故cố 。當đương 近cận 深thâm 智trí 者giả 。

親thân 近cận 深thâm 智trí 者giả 。是thị 正chánh 論luận 根căn 本bổn 。

因nhân 此thử 正chánh 論luận 故cố 。能năng 生sanh 福phước 勝thắng 等đẳng 。

雖tuy 有hữu 利lợi 智trí 人nhân 。誦tụng 百bách 千thiên 邪tà 論luận 。

於ư 眾chúng 不bất 能năng 得đắc 。辯biện 才tài 名danh 聞văn 利lợi 。

知tri 佛Phật 法Pháp 第đệ 一nhất 。說thuyết 亦diệc 得đắc 樂lạc 果quả 。

欲dục 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。不bất 為vì 名danh 聞văn 故cố 。

廣quảng 習tập 諸chư 異dị 論luận 。遍biến 知tri 智trí 者giả 意ý 。

欲dục 造tạo 斯tư 實thật 論luận 。唯duy 一Nhất 切Thiết 智Trí 知tri 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 異dị 論luận 。種chủng 種chủng 佛Phật 皆giai 聽thính 。

故cố 我ngã 欲dục 正chánh 論luận 。三tam 藏tạng 中trung 實thật 義nghĩa 。

於ư 是thị 說thuyết 論luận 。問vấn 曰viết 。我ngã 今kim 知tri 汝nhữ 說thuyết 成thành 實thật 論luận 。汝nhữ 先tiên 言ngôn 前tiền 禮lễ 所sở 應ưng 禮lễ 。所sở 謂vị 為vi 佛Phật 。何hà 故cố 名danh 佛Phật 。成thành 何hà 功công 德đức 故cố 應ưng 禮lễ 耶da 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 名danh 自tự 然nhiên 人nhân 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 。智trí 知tri 一nhất 切thiết 。法pháp 自tự 相tương/tướng 差sai 別biệt 。離ly 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。集tập 一nhất 切thiết 善thiện 。常thường 求cầu 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。故cố 名danh 為vi 佛Phật 。教giáo 化hóa 所sở 說thuyết 。是thị 名danh 為vi 法Pháp 。行hành 此thử 法Pháp 者giả 。名danh 之chi 為vi 僧Tăng 。如như 是thị 三Tam 寶Bảo 應ưng 禮lễ 因nhân 緣duyên 。我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。佛Phật 五ngũ 品phẩm 具cụ 足túc 故cố 。為vi 世thế 間gian 天thiên 人nhân 所sở 敬kính 。問vấn 曰viết 。諸chư 餘dư 聖thánh 人nhân 。亦diệc 復phục 有hữu 此thử 。五ngũ 品phẩm 功công 德đức 。與dữ 佛Phật 何hà 異dị 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 五ngũ 品phẩm 法pháp 。具cụ 足túc 清thanh 淨tịnh 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。身thân 等đẳng 諸chư 業nghiệp 。無vô 錯thác 謬mậu 故cố 。戒giới 品phẩm 具cụ 足túc 。又hựu 佛Phật 尚thượng 不bất 誤ngộ 毀hủy 禁cấm 戒giới 。況huống 當đương 故cố 犯phạm 。又hựu 久cửu 集tập 慈từ 悲bi 惡ác 心tâm 不bất 發phát 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。佛Phật 語ngứ 阿A 難Nan 。若nhược 人nhân 從tùng 生sanh 習tập 慈từ 。能năng 起khởi 惡ác 不phủ 。不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。佛Phật 久cửu 集tập 善thiện 性tánh 。不bất 為vi 自tự 守thủ 怖bố 畏úy 名danh 聞văn 而nhi 持trì 禁cấm 戒giới 。又hựu 於ư 無vô 量lượng 佛Phật 所sở 。久cửu 修tu 戒giới 行hạnh 。拔bạt 三tam 毒độc 根căn 永vĩnh 無vô 餘dư 習tập 。以dĩ 是thị 等đẳng 緣duyên 戒giới 品phẩm 具cụ 足túc 。定định 品phẩm 具cụ 足túc 者giả 。佛Phật 依y 此thử 定định 得đắc 一nhất 切thiết 智trí 。以dĩ 此thử 故cố 知tri 。定định 品phẩm 具cụ 足túc 。如như 酥tô 油du 多đa 燈đăng 炷chú 大đại 故cố 光quang 明minh 亦diệc 大đại 。又hựu 佛Phật 定định 堅kiên 固cố 如như 漆tất 漆tất 木mộc 。餘dư 人nhân 禪thiền 定định 如như 華hoa 上thượng 水thủy 。不bất 得đắc 久cửu 住trụ 。又hựu 佛Phật 禪thiền 定định 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 。次thứ 第đệ 漸tiệm 成thành 。故cố 能năng 具cụ 足túc 。又hựu 如Như 來Lai 定định 不bất 待đãi 眾chúng 緣duyên 。若nhược 人nhân 若nhược 處xứ 若nhược 說thuyết 法Pháp 等đẳng 。餘dư 人nhân 不bất 爾nhĩ 。又hựu 如Như 來Lai 定định 常thường 深thâm 修tu 習tập 。如như 人nhân 自tự 字tự 恆hằng 憶ức 不bất 忘vong 。佛Phật 入nhập 禪thiền 定định 不bất 加gia 心tâm 力lực 。又hựu 譬thí 如như 人nhân 自tự 於ư 住trú 處xứ 乃nãi 自tự 語ngữ 言ngôn 。安an 隱ẩn 無vô 難nạn 。佛Phật 處xứ 定định 中trung 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。故cố 言ngôn 如Như 來Lai 常thường 在tại 三tam 昧muội 。又hựu 壞hoại 禪thiền 定định 大đại 喜hỷ 等đẳng 法pháp 。佛Phật 悉tất 善thiện 斷đoạn 。又hựu 定định 果quả 報báo 。得đắc 自tự 在tại 神thần 通thông 。最tối 勝thắng 第đệ 一nhất 。以dĩ 如Như 意Ý 通Thông 。於ư 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。能năng 過quá 十thập 方phương 無vô 量lượng 世thế 界giới 。一nhất 切thiết 所sở 為vi 。隨tùy 意ý 即tức 辦biện 。於ư 諸chư 變biến 化hóa 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。心tâm 能năng 普phổ 周chu 。一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。其kỳ 餘dư 眾chúng 生sanh 。莫mạc 能năng 及cập 者giả 。又hựu 佛Phật 成thành 就tựu 聖thánh 自tự 在tại 法pháp 。於ư 可khả 樂lạc 中trung 生sanh 不bất 樂nhạo 想tưởng 。於ư 不bất 樂nhạo 中trung 能năng 生sanh 樂lạc 想tưởng 。於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 樂nhạo 能năng 生sanh 捨xả 想tưởng 。問vấn 曰viết 。於ư 不bất 樂nhạo 中trung 可khả 生sanh 捨xả 想tưởng 。云vân 何hà 於ư 中trung 。能năng 生sanh 樂lạc 想tưởng 。

答đáp 曰viết 。

善thiện 修tu 心tâm 故cố 。於ư 惡ác 口khẩu 等đẳng 不bất 樂nhạo 法pháp 中trung 。不bất 以dĩ 為vi 礙ngại 。於ư 餘dư 神thần 通thông 天thiên 眼nhãn 天thiên 耳nhĩ 知tri 他Tha 心Tâm 智Trí 。宿túc 命mạng 通thông 中trung 。亦diệc 無vô 所sở 礙ngại 。以dĩ 定định 力lực 故cố 。神thần 通thông 無vô 礙ngại 。於ư 諸chư 禪thiền 定định 。通thông 達đạt 明minh 了liễu 。其kỳ 餘dư 眾chúng 生sanh 。不bất 聞văn 其kỳ 名danh 。唯duy 有hữu 如Như 來Lai 。出xuất 入nhập 無vô 礙ngại 。又hựu 佛Phật 禪thiền 定định 名danh 之chi 為vi 力lực 。如như 十Thập 力Lực 中trung 說thuyết 。餘dư 人nhân 無vô 有hữu 。是thị 故cố 如Như 來Lai 。定định 品phẩm 具cụ 足túc 。慧tuệ 品phẩm 具cụ 足túc 者giả 。有hữu 二nhị 種chủng 無vô 明minh 。一nhất 障chướng 禪thiền 定định 。二nhị 起khởi 煩phiền 惱não 。如Như 來Lai 悉tất 斷đoạn 斷đoạn 相tương 違vi 故cố 。慧tuệ 品phẩm 具cụ 足túc 。又hựu 得đắc 自tự 然nhiên 法pháp 。不bất 從tùng 他tha 聞văn 。巧xảo 於ư 言ngôn 辭từ 。善thiện 知tri 義nghĩa 趣thú 。辯biện 才tài 無vô 竭kiệt 。智trí 慧tuệ 無vô 盡tận 。又hựu 餘dư 眾chúng 生sanh 於ư 諸chư 技kỹ 術thuật 。不bất 能năng 具cụ 足túc 。唯duy 佛Phật 盡tận 知tri 。無vô 有hữu 減giảm 少thiểu 。是thị 故cố 如Như 來Lai 。慧tuệ 品phẩm 具cụ 足túc 。又hựu 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。善thiện 於ư 義nghĩa 趣thú 。餘dư 小tiểu 智trí 人nhân 。有hữu 所sở 言ngôn 說thuyết 。不bất 能năng 無vô 過quá 。唯duy 有hữu 如Như 來Lai 。所sở 言ngôn 無vô 失thất 。故cố 知tri 如Như 來Lai 慧tuệ 品phẩm 具cụ 足túc 。又hựu 無vô 量lượng 功công 德đức 。成thành 此thử 智trí 慧tuệ 故cố 能năng 具cụ 足túc 。又hựu 說thuyết 微vi 妙diệu 法Pháp 。無vô 有hữu 錯thác 謬mậu 。如như 不bất 淨tịnh 觀quán 破phá 婬dâm 欲dục 等đẳng 。又hựu 智trí 慧tuệ 勝thắng 故cố 。威uy 儀nghi 亦diệc 勝thắng 。以dĩ 是thị 等đẳng 緣duyên 慧tuệ 品phẩm 具cụ 足túc 。解giải 脫thoát 品phẩm 具cụ 足túc 者giả 。於ư 二nhị 無vô 明minh 心tâm 俱câu 解giải 脫thoát 。無vô 有hữu 餘dư 習tập 。永vĩnh 不bất 退thoái 轉chuyển 。如như 是thị 等đẳng 名danh 。解giải 脫thoát 具cụ 足túc 。解giải 脫thoát 知tri 見kiến 具cụ 足túc 者giả 。能năng 於ư 一nhất 切thiết 。斷đoạn 結kết 道đạo 中trung 。念niệm 念niệm 悉tất 知tri 。如như 人nhân 伐phạt 木mộc 。手thủ 執chấp 斤cân 斧phủ 。邊biên 有hữu 智trí 者giả 。知tri 柯kha 微vi 盡tận 。佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。於ư 斷đoạn 結kết 智trí 念niệm 念niệm 所sở 盡tận 。悉tất 分phân 別biệt 知tri 。又hựu 知tri 眾chúng 生sanh 。深thâm 心tâm 所sở 念niệm 。如như 應ứng 說thuyết 法Pháp 。令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。是thị 故cố 能năng 於ư 眾chúng 生sanh 一nhất 切thiết 。解giải 脫thoát 道đạo 中trung 。知tri 見kiến 具cụ 足túc 。又hựu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。知tri 時thời 說thuyết 法Pháp 。如như 鈂# 扶phù 盧lô 梵Phạm 志Chí 等đẳng 也dã 。又hựu 如Như 來Lai 善thiện 知tri 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。應ưng 為vì 是thị 人nhân 說thuyết 如như 是thị 法pháp 。如như 佛Phật 語ngứ 阿A 難Nan 。應ưng 為vi 車Xa 匿Nặc 說thuyết 離ly 有hữu 無vô 經kinh 。是thị 故cố 如Như 來Lai 。善thiện 知tri 解giải 脫thoát 。又hựu 善thiện 方phương 便tiện 斷đoạn 眾chúng 生sanh 垢cấu 。如như 為vi 難Nan 陀Đà 以dĩ 欲dục 斷đoạn 欲dục 。又hựu 先tiên 知tri 眾chúng 生sanh 信tín 等đẳng 根căn 熟thục 。然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 。如như 羅La 睺Hầu 羅La 。又hựu 有hữu 眾chúng 生sanh 。為vi 業nghiệp 報báo 障chướng 。不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。佛Phật 能năng 令linh 盡tận 。然nhiên 後hậu 說thuyết 法Pháp 。又hựu 有hữu 眾chúng 生sanh 。待đãi 時thời 漏lậu 盡tận 。如như 夫phu 婦phụ 經kinh 說thuyết 。又hựu 有hữu 眾chúng 生sanh 。待đãi 人nhân 漏lậu 盡tận 。如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。待đãi 阿a 說thuyết 嗜thị 。又hựu 有hữu 眾chúng 生sanh 。待đãi 處xứ 漏lậu 盡tận 。如như 弗Phất 迦Ca 沙Sa 王Vương 。又hựu 有hữu 眾chúng 生sanh 。待đãi 伴bạn 漏lậu 盡tận 。如như 放phóng 牛ngưu 難Nan 陀Đà 待đãi 阿a 由do 陀đà 村thôn 人nhân 等đẳng 。又hựu 有hữu 眾chúng 生sanh 。待đãi 佛Phật 真chân 身thân 。又hựu 待đãi 化hóa 身thân 。而nhi 得đắc 漏lậu 盡tận 。佛Phật 悉tất 別biệt 知tri 。而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。又hựu 佛Phật 種chủng 種chủng 說thuyết 妙diệu 法Pháp 故cố 。能năng 破phá 一nhất 切thiết 障chướng 。解giải 脫thoát 法pháp 故cố 。名danh 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 具cụ 足túc 。又hựu 佛Phật 說thuyết 法pháp 。善thiện 於ư 義nghĩa 趣thú 。不bất 說thuyết 非phi 義nghĩa 無vô 果quả 報báo 事sự 。又hựu 佛Phật 漸tiệm 次thứ 。說thuyết 解giải 脫thoát 道Đạo 。猶do 如như 算toán 數số 。見kiến 故cố 易dị 解giải 。又hựu 佛Phật 知tri 眾chúng 生sanh 。宿túc 植thực 善thiện 根căn 。次thứ 第đệ 說thuyết 法Pháp 。又hựu 佛Phật 現hiện 得đắc 解giải 脫thoát 。而nhi 為vì 人nhân 說thuyết 。不bất 從tùng 他tha 聞văn 。又hựu 佛Phật 法Pháp 具cụ 足túc 多đa 諸chư 技kỹ 能năng 。如như 以dĩ 眾chúng 藥dược 具cụ 足túc 療liệu 病bệnh 。佛Phật 法Pháp 亦diệc 爾nhĩ 。以dĩ 眾chúng 治trị 門môn 。除Trừ 一Nhất 切Thiết 煩Phiền 惱Não 。如như 九cửu 想tưởng 等đẳng 大đại 小tiểu 諸chư 結kết 不bất 能năng 反phản 害hại 。故cố 能năng 具cụ 足túc 。破phá 諸chư 煩phiền 惱não 。又hựu 無vô 上thượng 方phương 便tiện 。濟tế 度độ 眾chúng 生sanh 。或hoặc 以dĩ 軟nhuyễn 語ngữ 。或hoặc 以dĩ 苦khổ 言ngôn 。或hoặc 復phục 兼kiêm 以dĩ 軟nhuyễn 言ngôn 苦khổ 言ngôn 。是thị 為vi 如Như 來Lai 。解giải 脫thoát 知tri 見kiến 具cụ 足túc 。

十Thập 力Lực 品Phẩm 第đệ 二nhị

復phục 次thứ 佛Phật 十thập 力lực 成thành 就tựu 。故cố 智trí 慧tuệ 具cụ 足túc 。以dĩ 往vãng 反phản 因nhân 緣duyên 故cố 說thuyết 十Thập 力Lực 。初sơ 處xứ 非phi 處xứ 力lực 。是thị 因nhân 果quả 中trung 決quyết 定định 智trí 也dã 。知tri 從tùng 是thị 因nhân 。生sanh 如như 是thị 果quả 。不bất 生sanh 是thị 果quả 。如như 行hành 不bất 善thiện 必tất 得đắc 苦khổ 報báo 。不bất 生sanh 樂lạc 報báo 。是thị 處xứ 名danh 有hữu 是thị 事sự 。非phi 處xứ 名danh 無vô 是thị 事sự 。是thị 初sơ 力lực 者giả 。諸chư 力lực 之chi 本bổn 。問vấn 曰viết 。世thế 間gian 亦diệc 知tri 因nhân 果quả 。是thị 處xứ 非phi 處xứ 。如như 從tùng 麥mạch 生sanh 麥mạch 不bất 生sanh 稻đạo 等đẳng 。

答đáp 曰viết 。

處xứ 非phi 處xứ 力lực 。知tri 業nghiệp 等đẳng 法pháp 故cố 。名danh 此thử 力lực 甚thậm 深thâm 第đệ 一nhất 。諸chư 天thiên 世thế 人nhân 。所sở 不bất 能năng 及cập 。又hựu 了liễu 知tri 生sanh 法pháp 因nhân 次thứ 第đệ 緣duyên 增tăng 上thượng 。是thị 故cố 此thử 力lực 名danh 為vi 微vi 妙diệu 。謂vị 知tri 去khứ 來lai 現hiện 在tại 。諸chư 業nghiệp 及cập 諸chư 受thọ 法pháp 。知tri 處xứ 知tri 事sự 。知tri 因nhân 知tri 報báo 。是thị 故cố 此thử 智trí 名danh 之chi 為vi 力lực 。以dĩ 知tri 三tam 世thế 處xứ 事sự 因nhân 報báo 。故cố 名danh 甚thậm 深thâm 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。或hoặc 謂vị 過quá 去khứ 。未vị 來lai 無vô 法pháp 故cố 。佛Phật 於ư 此thử 說thuyết 言ngôn 有hữu 力lực 。又hựu 法pháp 在tại 過quá 去khứ 未vị 來lai 世thế 中trung 。雖tuy 無vô 現hiện 相tướng 。佛Phật 亦diệc 現hiện 知tri 。

復phục 次thứ 業nghiệp 有hữu 二nhị 種chủng 。若nhược 善thiện 不bất 善thiện 。或hoặc 有hữu 善thiện 業nghiệp 而nhi 現hiện 受thọ 苦khổ 。如như 以dĩ 持trì 戒giới 而nhi 受thọ 諸chư 惱não 。或hoặc 有hữu 罪tội 業nghiệp 今kim 現hiện 受thọ 樂lạc 。如như 為vi 破phá 戒giới 。而nhi 得đắc 自tự 在tại 。或hoặc 有hữu 生sanh 疑nghi 謂vị 未vị 來lai 世thế 亦diệc 如như 現hiện 在tại 。是thị 故cố 如Như 來Lai 。次thứ 業nghiệp 說thuyết 受thọ 。受thọ 法pháp 四tứ 種chủng 。有hữu 現hiện 苦khổ 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 。現hiện 樂nhạo/nhạc/lạc 後hậu 苦khổ 。有hữu 現hiện 樂nhạo/nhạc/lạc 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 。現hiện 苦khổ 後hậu 苦khổ 。佛Phật 悉tất 了liễu 知tri 。處xử 事sự 因nhân 報báo 。處xử 名danh 受thọ 者giả 。事sự 名danh 施thí 物vật 。因nhân 名danh 施thí 心tâm 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。先tiên 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。施thí 時thời 心tâm 淨tịnh 。施thí 已dĩ 無vô 悔hối 。是thị 業nghiệp 得đắc 果quả 。名danh 之chi 為vi 報báo 。唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。是thị 業nghiệp 多đa 少thiểu 。若nhược 定định 不bất 定định 。現hiện 報báo 生sanh 報báo 及cập 後hậu 報báo 等đẳng 。悉tất 知tri 無vô 餘dư 。故cố 名danh 為vi 力lực 。佛Phật 於ư 諸chư 禪thiền 解giải 脫thoát 。三tam 昧muội 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。知tri 垢cấu 知tri 住trụ 知tri 增tăng 知tri 淨tịnh 。於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。禪thiền 名danh 四tứ 禪thiền 。四tứ 無vô 色sắc 定định 。即tức 是thị 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 業nghiệp 。解giải 脫thoát 者giả 謂vị 八bát 解giải 脫thoát 。能năng 盡tận 是thị 業nghiệp 。是thị 禪thiền 無vô 色sắc 定định 及cập 八Bát 解Giải 脫Thoát 。名danh 為vi 三tam 昧muội 。得đắc 是thị 三tam 昧muội 。用dụng 現hiện 在tại 前tiền 名danh 。三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。分phân 別biệt 四tứ 種chủng 。隨tùy 垢cấu 隨tùy 住trụ 隨tùy 增tăng 隨tùy 淨tịnh 。知tri 垢cấu 者giả 隨tùy 垢cấu 定định 。知tri 住trụ 者giả 隨tùy 住trụ 定định 。知tri 增tăng 者giả 隨tùy 增tăng 定định 。知tri 淨tịnh 者giả 隨tùy 達đạt 定định 。隨tùy 達đạt 定định 者giả 。煖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 等đẳng 四tứ 法pháp 是thị 。佛Phật 於ư 此thử 等đẳng 。悉tất 知tri 無vô 餘dư 。故cố 名danh 為vi 力lực 。佛Phật 了liễu 知tri 眾chúng 生sanh 。諸chư 根căn 利lợi 鈍độn 。信tín 等đẳng 根căn 勝thắng 故cố 名danh 為vi 利lợi 。如như 諸chư 佛Phật 等đẳng 。鈍độn 名danh 不bất 及cập 。如như 蛇xà 奴nô 等đẳng 。無vô 有hữu 中trung 根căn 。以dĩ 不bất 定định 故cố 。利lợi 根căn 有hữu 邊biên 如như 諸chư 佛Phật 。鈍độn 亦diệc 有hữu 邊biên 如như 蛇xà 奴nô 。中trung 無vô 邊biên 故cố 不bất 說thuyết 中trung 根căn 。

復phục 次thứ 有hữu 二nhị 種chủng 道đạo 。信tín 行hành 法Pháp 行hành 。

復phục 有hữu 二nhị 道Đạo 。難nạn/nan 道đạo 易dị 道đạo 。異dị 此thử 二nhị 道đạo 故cố 名danh 為vi 中trung 。觀quán 人nhân 利lợi 鈍độn 。是thị 故cố 為vi 中trung 。又hựu 隨tùy 所sở 樂lạc 故cố 。根căn 有hữu 差sai 別biệt 。樂nhạo/nhạc/lạc 信tín 根căn 故cố 名danh 為vi 信tín 。多đa 有hữu 智trí 慧tuệ 人nhân 。諸chư 根căn 皆giai 勝thắng 。以dĩ 所sở 樂lạc 故cố 。名danh 和hòa 伽già 利lợi 。信tín 根căn 為vi 勝thắng 。如như 是thị 諸chư 根căn 。悉tất 知tri 無vô 餘dư 。故cố 名danh 為vi 力lực 。佛Phật 知tri 眾chúng 生sanh 。各các 有hữu 所sở 樂lạc 。樂nhạo/nhạc/lạc 名danh 為vi 欲dục 。如như 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 酢tạc 則tắc 欲dục 於ư 酢tạc 。佛Phật 隨tùy 所sở 樂lạc 。各các 各các 別biệt 知tri 。謂vị 是thị 眾chúng 生sanh 。樂nhạo 於ư 五ngũ 欲dục 。或hoặc 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 道Đạo 。如như 是thị 知tri 已dĩ 。隨tùy 宜nghi 說thuyết 法Pháp 故cố 。能năng 廣quảng 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。佛Phật 知tri 世thế 間gian 無vô 量lượng 種chủng 性tánh 。眾chúng 生sanh 久cửu 習tập 所sở 樂lạc 則tắc 成thành 其kỳ 性tánh 。如như 調Điều 達Đạt 等đẳng 。世thế 世thế 謗báng 佛Phật 。惡ác 心tâm 轉chuyển 深thâm 。便tiện 名danh 為vi 性tánh 。善thiện 性tánh 亦diệc 然nhiên 。或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。從tùng 性tánh 起khởi 欲dục 。或hoặc 緣duyên 現hiện 起khởi 。如Như 來Lai 善thiện 知tri 所sở 樂lạc 及cập 性tánh 。故cố 名danh 為vi 力lực 。佛Phật 知tri 一nhất 切thiết 。所sở 至chí 處xứ 道đạo 。知tri 行hành 是thị 道đạo 生sanh 地địa 獄ngục 中trung 。乃nãi 至chí 生sanh 天thiên 。知tri 行hành 是thị 道đạo 。得đắc 至chí 涅Niết 槃Bàn 。是thị 業nghiệp 皆giai 從tùng 。根căn 欲dục 性tánh 生sanh 。有hữu 漏lậu 業nghiệp 故cố 。生sanh 五ngũ 道đạo 中trung 。無vô 漏lậu 業nghiệp 故cố 。得đắc 至chí 涅Niết 槃Bàn 。先tiên 但đãn 說thuyết 道Đạo 。今kim 說thuyết 道Đạo 果quả 。又hựu 先tiên 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 。今kim 分phân 別biệt 說thuyết 。有hữu 如như 是thị 業nghiệp 。趣thú 於ư 地địa 獄ngục 。有hữu 如như 是thị 業nghiệp 能năng 到đáo 涅Niết 槃Bàn 。趣thú 地địa 獄ngục 者giả 。亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 。是thị 業nghiệp 當đương 墮đọa 活hoạt 地địa 獄ngục 中trung 。是thị 業nghiệp 當đương 墮đọa 黑Hắc 繩Thằng 地Địa 獄Ngục 。是thị 故cố 佛Phật 於ư 第đệ 七thất 力lực 中trung 知tri 細tế 微vi 業nghiệp 。餘dư 人nhân 若nhược 知tri 。不bất 能năng 分phân 別biệt 。故cố 名danh 為vi 力lực 。佛Phật 如như 是thị 知tri 。過quá 去khứ 業nghiệp 果quả 。名danh 宿Túc 命Mạng 智Trí 力lực 。又hựu 佛Phật 應ưng 知tri 眾chúng 生sanh 先tiên 所sở 行hành 道Đạo 。知tri 已dĩ 說thuyết 法Pháp 故cố 。於ư 宿túc 命mạng 說thuyết 有hữu 智trí 力lực 。又hựu 佛Phật 念niệm 過quá 去khứ 一nhất 切thiết 生sanh 處xứ 。若nhược 在tại 色sắc 處xứ 若nhược 無vô 色sắc 處xứ 。自tự 知tri 己kỷ 身thân 。亦diệc 知tri 眾chúng 生sanh 。故cố 名danh 為vi 力lực 。佛Phật 天thiên 眼nhãn 智trí 。見kiến 未vị 來lai 世thế 三tam 有hữu 相tương 續tục 。知tri 三tam 種chủng 業nghiệp 。四tứ 種chủng 受thọ 法pháp 。亦diệc 為vi 記ký 說thuyết 。了liễu 知tri 無vô 礙ngại 。故cố 名danh 為vi 力lực 。以dĩ 漏lậu 盡tận 力lực 知tri 不bất 相tương 續tục 。眾chúng 生sanh 命mạng 終chung 。或hoặc 有hữu 相tương 續tục 。或hoặc 不bất 相tương 續tục 。是thị 力lực 皆giai 為vì 一nhất 切thiết 。眾chúng 生sanh 至chí 處xứ 道Đạo 力lực 。總tổng 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。今kim 此thử 力lực 中trung 。廣quảng 分phân 別biệt 說thuyết 。佛Phật 因nhân 垢cấu 淨tịnh 故cố 有hữu 十Thập 力Lực 。得đắc 九cửu 力lực 故cố 。則tắc 智trí 成thành 就tựu 。得đắc 第đệ 十Thập 力Lực 故cố 則tắc 斷đoạn 成thành 就tựu 。智trí 斷đoạn 具cụ 足túc 。故cố 名danh 世Thế 尊Tôn 。天thiên 人nhân 所sở 敬kính 。

四Tứ 無Vô 畏Úy 品Phẩm 第đệ 三tam

又hựu 佛Phật 成thành 就tựu 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。四Tứ 無Vô 畏Úy 者giả 。如Như 來Lai 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。一nhất 切thiết 漏lậu 盡tận 。能năng 說thuyết 障chướng 道đạo 及cập 盡tận 苦khổ 道đạo 。此thử 四tứ 法pháp 中trung 。若nhược 有hữu 人nhân 來lai 。如như 法Pháp 難nạn/nan 問vấn 。我ngã 無vô 所sở 畏úy 。初sơ 無vô 畏úy 者giả 。是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。亦diệc 是thị 九cửu 力lực 。第đệ 二nhị 名danh 斷đoạn 。即tức 第đệ 十Thập 力Lực 。智trí 斷đoạn 具cụ 足túc 故cố 。如Như 來Lai 自tự 己kỷ 功công 德đức 具cụ 足túc 。後hậu 二nhị 無vô 畏úy 。令linh 他tha 具cụ 足túc 。佛Phật 說thuyết 障chướng 礙ngại 是thị 實thật 障chướng 法pháp 。所sở 謂vị 不bất 善thiện 。或hoặc 善thiện 有hữu 漏lậu 。障chướng 解giải 脫thoát 故cố 。名danh 障chướng 礙ngại 法pháp 。為vi 離ly 障chướng 礙ngại 故cố 說thuyết 出xuất 道đạo 。問vấn 曰viết 。如như 汝nhữ 此thử 中trung 所sở 說thuyết 諸chư 力Lực 即tức 是thị 無vô 畏úy 。今kim 力lực 與dữ 無vô 畏úy 。有hữu 何hà 差sai 別biệt 。

答đáp 曰viết 。

智trí 名danh 為vi 力lực 。以dĩ 此thử 力lực 故cố 有hữu 所sở 堪kham 受thọ 。是thị 名danh 無vô 畏úy 。有hữu 愚ngu 癡si 人nhân 無vô 慚tàm 愧quý 故cố 多đa 所sở 堪kham 受thọ 。如Như 來Lai 堪kham 受thọ 從tùng 智trí 慧tuệ 生sanh 。又hựu 以dĩ 智trí 故cố 不bất 畏úy 他tha 人nhân 。故cố 名danh 無vô 畏úy 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。或hoặc 雖tuy 有hữu 智trí 猶do 怯khiếp 弱nhược 故cố 。又hựu 智trí 名danh 為vi 力lực 。能năng 說thuyết 是thị 智trí 。名danh 無Vô 所Sở 畏Úy 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。有hữu 人nhân 雖tuy 知tri 不bất 善thiện 說thuyết 故cố 。又hựu 能năng 勝thắng 他tha 人nhân 名danh 為vi 無vô 畏úy 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。有hữu 人nhân 雖tuy 知tri 不bất 勝thắng 他tha 故cố 。又hựu 智trí 無vô 盡tận 故cố 名danh 為vi 力lực 。辯biện 才tài 無vô 盡tận 。故cố 名danh 無vô 畏úy 。

復phục 次thứ 說thuyết 有hữu 義nghĩa 趣thú 故cố 名danh 為vi 力lực 。所sở 說thuyết 自tự 在tại 。名danh 曰viết 無Vô 畏Úy 。又hựu 因nhân 名danh 為vi 力lực 。果quả 名danh 無vô 畏úy 。以dĩ 從tùng 智trí 中trung 生sanh 無vô 畏úy 故cố 。又hựu 人nhân 從tùng 生sanh 怯khiếp 弱nhược 後hậu 得đắc 少thiểu 智trí 。便tiện 能năng 無vô 畏úy 。何hà 況huống 世Thế 尊Tôn 。從tùng 久cửu 遠viễn 來lai 。其kỳ 心tâm 廣quảng 大đại 。又hựu 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。而nhi 當đương 有hữu 畏úy 。

復phục 次thứ 有hữu 人nhân 。不bất 能năng 勝thắng 他tha 。故cố 有hữu 所sở 畏úy 。無vô 有hữu 一nhất 人nhân 。佛Phật 不bất 勝thắng 者giả 。故cố 無vô 所sở 畏úy 。又hựu 有hữu 論luận 者giả 。善thiện 於ư 言ngôn 辭từ 。亦diệc 善thiện 義nghĩa 趣thú 。則tắc 無vô 所sở 畏úy 。佛Phật 即tức 是thị 也dã 。得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 故cố 。善thiện 於ư 義nghĩa 趣thú 。得đắc 無vô 礙ngại 辯biện 。故cố 善thiện 言ngôn 辭từ 。或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。於ư 事sự 無vô 力lực 。而nhi 生sanh 怖bố 畏úy 。如Như 來Lai 逮đãi 得đắc 一nhất 切thiết 智trí 故cố 。於ư 一nhất 切thiết 事sự 。無vô 不bất 有hữu 力lực 。一nhất 切thiết 經kinh 書thư 。一nhất 切thiết 論luận 議nghị 。皆giai 悉tất 通thông 達đạt 。明minh 了liễu 問vấn 答đáp 。故cố 無vô 所sở 畏úy 。

復phục 次thứ 人nhân 有hữu 短đoản 闕khuyết 若nhược 家gia 若nhược 性tánh 若nhược 色sắc 若nhược 戒giới 多đa 聞văn 智trí 等đẳng 。故cố 致trí 譏cơ 論luận 。如Như 來Lai 於ư 此thử 。都đô 無vô 所sở 闕khuyết 。是thị 故cố 無vô 畏úy 。又hựu 如như 法Pháp 論luận 者giả 。不bất 可khả 破phá 壞hoại 。佛Phật 即tức 是thị 也dã 。如như 阿a 叔thúc 羅la 婆Bà 羅La 門Môn 語ngữ 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。如như 法Pháp 論luận 者giả 難nan 勝thắng 難nạn/nan 壞hoại 。順thuận 道đạo 論luận 者giả 。思tư 量lượng 論luận 者giả 。有hữu 因nhân 論luận 者giả 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 若nhược 人nhân 。成thành 就tựu 四tứ 種chủng 論luận 法pháp 。亦diệc 難nan 勝thắng 難nạn/nan 壞hoại 。一nhất 者giả 住trụ 於ư 正chánh 報báo 。二nhị 者giả 受thọ 因nhân 非phi 因nhân 。三tam 者giả 能năng 受thọ 譬thí 喻dụ 。四tứ 者giả 住trụ 論luận 法pháp 中trung 。佛Phật 具cụ 此thử 四tứ 。諸chư 天thiên 世thế 人nhân 。無vô 能năng 勝thắng 者giả 。故cố 無vô 所sở 畏úy 。

復phục 次thứ 不bất 諮tư 善thiện 師sư 而nhi 論luận 議nghị 者giả 則tắc 易dị 可khả 壞hoại 。如Như 來Lai 昔tích 曾tằng 於ư 錠đĩnh 光quang 等đẳng 無vô 量lượng 佛Phật 所sở 。修tu 集tập 論luận 法pháp 故cố 不bất 可khả 壞hoại 。

復phục 次thứ 佛Phật 說thuyết 二nhị 諦đế 。所sở 謂vị 世thế 諦đế 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。是thị 故cố 智trí 者giả 。所sở 不bất 能năng 壞hoại 。凡phàm 夫phu 無vô 智trí 。亦diệc 不bất 與dữ 諍tranh 。又hựu 佛Phật 不bất 與dữ 世thế 間gian 共cộng 諍tranh 。世thế 間gian 謂vị 有hữu 。佛Phật 亦diệc 說thuyết 有hữu 。世thế 間gian 謂vị 無vô 。佛Phật 亦diệc 說thuyết 無vô 。是thị 故cố 無vô 諍tranh 。以dĩ 其kỳ 無vô 諍tranh 故cố 不bất 可khả 壞hoại 。

復phục 次thứ 論luận 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 者giả 真chân 實thật 論luận 。二nhị 諂siểm 曲khúc 論luận 。諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。多đa 諂siểm 曲khúc 論luận 。佛Phật 真chân 實thật 論luận 故cố 不bất 可khả 壞hoại 。又hựu 佛Phật 法Pháp 中trung 正chánh 行hạnh 淨tịnh 故cố 論luận 議nghị 亦diệc 淨tịnh 。正chánh 行hạnh 清thanh 淨tịnh 名danh 盡tận 苦khổ 因nhân 。諸chư 外ngoại 道đạo 論luận 。有hữu 相tương 似tự 因nhân 無vô 正chánh 因nhân 故cố 。不bất 能năng 得đắc 勝thắng 。又hựu 佛Phật 經Kinh 清thanh 淨tịnh 。所sở 說thuyết 義nghĩa 趣thú 。不bất 違vi 實thật 相tướng 。不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 。又hựu 佛Phật 所sở 說thuyết 道Đạo 不bất 但đãn 隨tùy 語ngữ 。皆giai 心tâm 自tự 知tri 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。

汝nhữ 等đẳng 莫mạc 但đãn 信tín 我ngã 語ngữ 也dã 。當đương 自tự 知tri 見kiến 。自tự 身thân 證chứng 行hành 。又hựu 言ngôn 。汝nhữ 來lai 諸chư 無vô 諂siểm 者giả 。若nhược 我ngã 晨thần 朝triêu 為vì 汝nhữ 說thuyết 法Pháp 。令linh 夕tịch 得đắc 道Đạo 。夕tịch 為vi 說thuyết 法Pháp 令linh 晨thần 得đắc 道Đạo 。

復phục 次thứ 若nhược 人nhân 。於ư 法pháp 有hữu 所sở 不bất 達đạt 便tiện 止chỉ 不bất 言ngôn 。設thiết 有hữu 所sở 言ngôn 亦diệc 必tất 可khả 壞hoại 。佛Phật 無vô 不bất 達đạt 故cố 能năng 無vô 畏úy 。又hựu 如Như 來Lai 得đắc 諸chư 無Vô 礙Ngại 智Trí 。於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。無vô 不bất 通thông 達đạt 。故cố 無vô 所sở 畏úy 。又hựu 小tiểu 智trí 不bất 知tri 大đại 人nhân 所sở 知tri 。大đại 能năng 知tri 小tiểu 。佛Phật 於ư 眾chúng 生sanh 。最tối 為vi 大đại 故cố 能năng 知tri 小tiểu 論luận 。故cố 無vô 所sở 畏úy 。又hựu 諸chư 外ngoại 道đạo 論luận 。因nhân 所sở 見kiến 起khởi 。佛Phật 知tri 是thị 見kiến 。從tùng 眾chúng 緣duyên 生sanh 。知tri 集tập 知tri 滅diệt 知tri 味vị 知tri 過quá 知tri 出xuất 。諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。不bất 能năng 盡tận 知tri 。故cố 生sanh 諍tranh 論luận 。佛Phật 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 。智trí 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。能năng 破phá 壞hoại 一nhất 切thiết 諸chư 論luận 。不bất 為vị 一nhất 切thiết 。諸chư 論luận 所sở 壞hoại 。故cố 無vô 所sở 畏úy 。如như 是thị 等đẳng 緣duyên 。名danh 力lực 無vô 畏úy 差sai 別biệt 義nghĩa 也dã 。問vấn 曰viết 。佛Phật 於ư 諸chư 法pháp 悉tất 無vô 所sở 畏úy 。何hà 故cố 但đãn 說thuyết 四Tứ 無Vô 畏Úy 耶da 。

答đáp 曰viết 。

說thuyết 四tứ 則tắc 為vi 總tổng 說thuyết 一nhất 切thiết 無vô 畏úy 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。前tiền 二nhị 無vô 畏úy 自tự 說thuyết 智trí 斷đoạn 。後hậu 二nhị 無vô 畏úy 為vì 他tha 說thuyết 障chướng 道Đạo 法Pháp 說thuyết 盡tận 苦khổ 道đạo 亦diệc 名danh 智trí 斷đoạn 。師sư 及cập 弟đệ 子tử 智trí 斷đoạn 具cụ 足túc 故cố 。名danh 總tổng 說thuyết 一nhất 切thiết 無vô 畏úy 。問vấn 曰viết 。眾chúng 生sanh 何hà 故cố 。疑nghi 佛Phật 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 所sở 言ngôn 說thuyết 。或hoặc 有hữu 似tự 非phi 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。如như 佛Phật 問vấn 言ngôn 汝nhữ 從tùng 何hà 來lai 。有hữu 如như 是thị 等đẳng 。又hựu 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。有hữu 人nhân 若nhược 至chí 。城thành 邑ấp 聚tụ 落lạc 。問vấn 其kỳ 名danh 字tự 。我ngã 不bất 說thuyết 是thị 一nhất 切thiết 智trí 人nhân 。聞văn 斯tư 經Kinh 者giả 疑nghi 佛Phật 非phi 是thị 一nhất 切thiết 智trí 人nhân 。又hựu 佛Phật 所sở 說thuyết 似tự 有hữu 貪tham 著trước 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。佛Phật 言ngôn 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。汝nhữ 於ư 此thử 身thân 。為vi 得đắc 大đại 利lợi 。隨tùy 順thuận 我ngã 法pháp 。我ngã 則tắc 歡hoan 喜hỷ 。有hữu 似tự 瞋sân 語ngữ 。如như 語ngữ 調Điều 達Đạt 。汝nhữ 為vi 死tử 人nhân 是thị 食thực 唾thóa 人nhân 。又hựu 似tự 慢mạn 語ngữ 。自tự 言ngôn 。我ngã 是thị 人nhân 中trung 師sư 子tử 。成thành 就tựu 十Thập 力Lực 。四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。於ư 大đại 眾chúng 中trung 。能năng 師sư 子tử 吼hống 。又hựu 似tự 見kiến 語ngữ 。言ngôn 善thiện 持trì 我ngã 法pháp 。如như 擎kình 油du 鉢bát 。又hựu 語ngữ 調Điều 達Đạt 。我ngã 不bất 以dĩ 眾chúng 與dữ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。目Mục 揵Kiền 連Liên 等đẳng 。況huống 當đương 與dữ 汝nhữ 。有hữu 小tiểu 智trí 人nhân 聞văn 斯tư 等đẳng 言ngôn 。便tiện 謂vị 如Như 來Lai 諸chư 漏lậu 未vị 盡tận 。又hựu 佛Phật 說thuyết 諸chư 欲dục 是thị 障chướng 道Đạo 法Pháp 。有hữu 人nhân 雖tuy 受thọ 亦diệc 能năng 得đắc 道Đạo 。又hựu 比tỉ 尼ni 中trung 所sở 說thuyết 遮già 法pháp 。有hữu 人nhân 毀hủy 壞hoại 。亦diệc 能năng 得đắc 道Đạo 。小tiểu 智trí 疑nghi 佛Phật 不bất 知tri 障chướng 法pháp 。有hữu 人nhân 修tu 道Đạo 。亦diệc 有hữu 結kết 使sử 。小tiểu 智trí 生sanh 疑nghi 。謂vị 修tu 聖thánh 道Đạo 。不bất 能năng 盡tận 結kết 。既ký 不bất 盡tận 結kết 。何hà 能năng 離ly 苦khổ 。是thị 故cố 如Như 來Lai 。於ư 此thử 四tứ 法pháp 說thuyết 無vô 所sở 畏úy 。問vấn 曰viết 。如như 向hướng 所sở 疑nghi 當đương 云vân 何hà 斷đoạn 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 隨tùy 俗tục 語ngữ 。世thế 間gian 亦diệc 有hữu 知tri 而nhi 問vấn 者giả 不bất 以dĩ 為vi 過quá 。佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。在tại 世thế 間gian 故cố 隨tùy 俗tục 而nhi 問vấn 。又hựu 世thế 間gian 亦diệc 有hữu 心tâm 無vô 貪tham 著trước 。而nhi 言ngôn 似tự 有hữu 貪tham 。有hữu 如như 是thị 等đẳng 。佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。利lợi 眾chúng 生sanh 故cố 。現hiện 有hữu 是thị 言ngôn 。若nhược 言ngôn 欲dục 非phi 障chướng 法pháp 。如Như 來Lai 說thuyết 欲dục 實thật 是thị 障chướng 法pháp 。若nhược 欲dục 在tại 心tâm 則tắc 無vô 修tu 道Đạo 。要yếu 先tiên 除trừ 欲dục 。然nhiên 後hậu 得đắc 道Đạo 。若nhược 言ngôn 雖tuy 犯phạm 遮già 法pháp 猶do 得đắc 道Đạo 者giả 破phá 實thật 遮già 法pháp 必tất 無vô 得đắc 道Đạo 。若nhược 非phi 實thật 罪tội 以dĩ 重trọng/trùng 緣duyên 故cố 佛Phật 還hoàn 自tự 聽thính 。非phi 壞hoại 遮già 法pháp 。若nhược 言ngôn 修tu 道Đạo 亦diệc 有hữu 結kết 者giả 。聖thánh 道Đạo 能năng 破phá 一nhất 切thiết 結kết 使sử 。未vị 具cụ 足túc 故cố 。不bất 能năng 盡tận 破phá 。譬thí 如như 酥tô 性tánh 能năng 破phá 熱nhiệt 病bệnh 。以dĩ 服phục 少thiểu 故cố 不bất 能năng 消tiêu 盡tận 。修tu 道Đạo 亦diệc 爾nhĩ 。是thị 故cố 無vô 咎cữu 。如Như 來Lai 成thành 就tựu 。四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。

十Thập 號Hiệu 品Phẩm 第đệ 四tứ

復phục 次thứ 經kinh 中trung 說thuyết 如Như 來Lai 等đẳng 。十thập 種chủng 功công 德đức 。謂vị 如Như 來Lai 。應Ứng 供Cúng 。正chánh 遍biến 知tri 。明Minh 行Hạnh 足Túc 。善Thiện 逝Thệ 。世Thế 間Gian 解Giải 。無vô 上thượng 調điều 御ngự 。天Thiên 人Nhân 師Sư 。佛Phật 。

世Thế 尊Tôn 。如Như 來Lai 者giả 乘thừa 如như 實thật 道Đạo 。來lai 成thành 正chánh 覺giác 。故cố 曰viết 如Như 來Lai 。有hữu 所sở 言ngôn 說thuyết 。皆giai 實thật 不bất 虛hư 。如như 佛Phật 問vấn 阿A 難Nan 。如Như 來Lai 所sở 言ngôn 。頗phả 有hữu 二nhị 不phủ 。不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。故cố 名danh 如như 說thuyết 。

復phục 次thứ 如Như 來Lai 。從tùng 得đắc 道Đạo 夜dạ 至chí 涅Niết 槃Bàn 夜dạ 。於ư 其kỳ 中trung 間gian 。所sở 說thuyết 皆giai 實thật 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。故cố 名danh 如như 說thuyết 。又hựu 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 。智trí 知tri 前tiền 後hậu 際tế 。然nhiên 後hậu 說thuyết 故cố 所sở 言ngôn 皆giai 實thật 。又hựu 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。憶ức 念niệm 堅kiên 固cố 。無vô 所sở 忘vong 失thất 。有hữu 人nhân 或hoặc 以dĩ 比tỉ 智trí 而nhi 有hữu 所sở 說thuyết 。有hữu 隨tùy 經kinh 書thư 。或hoặc 有hữu 現hiện 在tại 。不bất 能năng 善thiện 見kiến 。而nhi 有hữu 所sở 說thuyết 。是thị 人nhân 所sở 說thuyết 。若nhược 得đắc 若nhược 失thất 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。比tỉ 智trí 者giả 言ngôn 或hoặc 得đắc 或hoặc 失thất 。佛Phật 於ư 諸chư 法pháp 現hiện 知tri 已dĩ 說thuyết 。是thị 故cố 所sở 言ngôn 皆giai 不bất 可khả 壞hoại 。名danh 實thật 說thuyết 者giả 。又hựu 佛Phật 所sở 說thuyết 皆giai 說thuyết 實thật 義nghĩa 。不bất 如như 餘dư 人nhân 有hữu 實thật 不bất 實thật 。故cố 不bất 可khả 壞hoại 。又hựu 所sở 言ngôn 應ứng 時thời 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。佛Phật 知tri 眾chúng 生sanh 。心tâm 喜hỷ 心tâm 樂lạc 。乃nãi 說thuyết 道Đạo 法pháp 。故cố 名danh 如như 說thuyết 。又hựu 應ưng 為vi 說thuyết 者giả 。即tức 為vi 說thuyết 之chi 。如như 緊khẩn 叔thúc 伽già 經kinh 中trung 說thuyết 。又hựu 所sở 應ưng 說thuyết 法Pháp 。而nhi 為vi 說thuyết 之chi 。所sở 謂vị 若nhược 略lược 若nhược 廣quảng 。陰ấm 入nhập 門môn 等đẳng 。是thị 故cố 所sở 說thuyết 無vô 非phi 真chân 實thật 。

復phục 次thứ 有hữu 二nhị 種chủng 語ngữ 法pháp 。一nhất 依y 世thế 諦đế 。二nhị 依y 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。如Như 來Lai 依y 此thử 二nhị 諦đế 說thuyết 故cố 所sở 言ngôn 皆giai 實thật 。又hựu 佛Phật 不bất 說thuyết 世thế 諦đế 。是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。不bất 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 是thị 世thế 諦đế 。是thị 故cố 二nhị 言ngôn 皆giai 不bất 相tương 違vi 。

復phục 次thứ 如Như 來Lai 。若nhược 遮già 若nhược 開khai 。亦diệc 不bất 相tương 違vi 。隨tùy 所sở 為vi 事sự 遮già 。不bất 即tức 此thử 事sự 開khai 。隨tùy 所sở 為vi 事sự 開khai 。不bất 即tức 此thử 事sự 遮già 。是thị 故cố 所sở 言ngôn 皆giai 不bất 相tương 違vi 。又hựu 有hữu 三tam 種chủng 語ngữ 法pháp 。一nhất 從tùng 見kiến 生sanh 。二nhị 從tùng 慢mạn 生sanh 。三tam 從tùng 假giả 名danh 生sanh 。佛Phật 無vô 二nhị 種chủng 語ngữ 。於ư 第đệ 三tam 語ngữ 。清thanh 淨tịnh 無vô 染nhiễm 。又hựu 有hữu 四tứ 種chủng 語ngữ 法pháp 。見kiến 聞văn 覺giác 知tri 法pháp 。佛Phật 於ư 此thử 四tứ 所sở 言ngôn 清thanh 淨tịnh 。心tâm 無vô 貪tham 著trước 。又hựu 有hữu 五ngũ 種chủng 語ngữ 法pháp 。過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。無vô 為vi 及cập 不bất 可khả 說thuyết 。是thị 五ngũ 種chủng 法pháp 佛Phật 悉tất 通thông 達đạt 。明minh 了liễu 知tri 已dĩ 。然nhiên 後hậu 乃nãi 說thuyết 。故cố 名danh 如như 說thuyết 。能năng 如như 說thuyết 故cố 。名danh 為vi 如Như 來Lai 。以dĩ 煩phiền 惱não 盡tận 故cố 得đắc 此thử 法pháp 。貪tham 恚khuể 癡si 等đẳng 是thị 妄vọng 語ngữ 根căn 本bổn 。滅diệt 此thử 諸chư 結kết 。是thị 故cố 應Ứng 供Cúng 。

復phục 次thứ 如Như 來Lai 。說thuyết 應Ứng 供Cúng 法pháp 。是thị 滅diệt 結kết 法pháp 。由do 正chánh 智trí 生sanh 。以dĩ 無vô 常thường 等đẳng 慧tuệ 正chánh 觀quán 法pháp 故cố 諸chư 煩phiền 惱não 盡tận 。故cố 因nhân 正chánh 智trí 生sanh 應Ứng 供Cúng 法pháp 。是thị 正chánh 智trí 法pháp 從tùng 明minh 行hành 生sanh 。前tiền 際tế 後hậu 際tế 。及cập 不bất 相tương 續tục 善thiện 通thông 達đạt 故cố 。得đắc 名danh 正chánh 智trí 。盡tận 行hành 施thí 等đẳng 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。諸chư 明Minh 行Hạnh 足Túc 。餘dư 人nhân 亦diệc 於ư 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。行hành 施thí 等đẳng 法pháp 。無vô 正chánh 行hạnh 故cố 不bất 名danh 善Thiện 逝Thệ 。佛Phật 有hữu 正Chánh 道Đạo 行hành 施thí 等đẳng 行hành 。故cố 名danh 善Thiện 逝Thệ 。得đắc 此thử 五ngũ 法Pháp 。如Như 來Lai 自tự 已dĩ 功công 德đức 具cụ 足túc 。得đắc 正chánh 智trí 故cố 。能năng 知tri 世thế 間gian 。一nhất 切thiết 心tâm 念niệm 。知tri 所sở 念niệm 已dĩ 。而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。故cố 名danh 無vô 上thượng 調điều 御ngự 。所sở 當đương 調điều 者giả 。無vô 不bất 調điều 伏phục 。已dĩ 調điều 伏phục 者giả 永vĩnh 不bất 敗bại 壞hoại 。所sở 調điều 伏phục 者giả 天thiên 人nhân 是thị 也dã 。故cố 名danh 天Thiên 人Nhân 師Sư 。或hoặc 有hữu 生sanh 疑nghi 。云vân 何hà 以dĩ 生sanh 人nhân 而nhi 能năng 化hóa 天thiên 。故cố 言ngôn 我ngã 是thị 天Thiên 人Nhân 師Sư 也dã 。佛Phật 者giả 。若nhược 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。諸chư 法pháp 有hữu 為vi 。無vô 為vi 有hữu 盡tận 無vô 盡tận 。若nhược 麁thô 若nhược 細tế 。等đẳng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。坐tọa 道Đạo 場Tràng 時thời 。除trừ 無vô 明minh 睡thụy 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。朗lãng 然nhiên 大đại 悟ngộ 。故cố 名danh 覺giác 者giả 。如như 是thị 九cửu 種chủng 。功công 德đức 具cụ 足túc 。於ư 三tam 世thế 十thập 方phương 世thế 界giới 中trung 尊tôn 。故cố 名danh 世Thế 尊Tôn 。佛Phật 十thập 號hiệu 具cụ 足túc 故cố 。自tự 身thân 具cụ 足túc 。他tha 亦diệc 具cụ 足túc 。自tự 利lợi 利lợi 人nhân 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。

三Tam 不Bất 護Hộ 品Phẩm 第đệ 五ngũ

佛Phật 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 不bất 護hộ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。佛Phật 無vô 不bất 淨tịnh 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。欲dục 令linh 他tha 人nhân 。不bất 見kiến 不bất 知tri 。又hựu 諸chư 餘dư 人nhân 。或hoặc 有hữu 無vô 記ký 。似tự 如như 不bất 淨tịnh 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。智trí 者giả 所sở 呵ha 。佛Phật 亦diệc 無vô 也dã 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。如Như 來Lai 一nhất 切thiết 。身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。皆giai 由do 智trí 慧tuệ 正chánh 憶ức 念niệm 起khởi 。若nhược 諸chư 妄vọng 念niệm 少thiểu 智trí 之chi 人nhân 無vô 如như 是thị 業nghiệp 。又hựu 世thế 間gian 人nhân 。或hoặc 卒thốt 誤ngộ 語ngữ 。佛Phật 無vô 此thử 等đẳng 。又hựu 佛Phật 善thiện 修tu 。身thân 戒giới 心tâm 慧tuệ 。如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。以dĩ 善thiện 修tu 故cố 。一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。及cập 似tự 不bất 善thiện 業nghiệp 。皆giai 悉tất 除trừ 滅diệt 。

復phục 次thứ 世Thế 尊Tôn 。從tùng 久cửu 遠viễn 來lai 。修tu 行hành 善thiện 法Pháp 。不bất 適thích 今kim 也dã 。是thị 故cố 諸chư 業nghiệp 性tánh 淨tịnh 不bất 護hộ 。又hựu 佛Phật 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 戒giới 行hạnh 。不bất 以dĩ 怖bố 畏úy 墮đọa 惡ác 道đạo 等đẳng 。又hựu 佛Phật 一nhất 切thiết 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。皆giai 為vi 利lợi 人nhân 故cố 無vô 不bất 善thiện 。以dĩ 無vô 不bất 善thiện 故cố 不bất 須tu 護hộ 。以dĩ 淨tịnh 不bất 護hộ 業nghiệp 是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。又hựu 佛Phật 成thành 就tựu 三tam 念niệm 處xứ 故cố 。所sở 以dĩ 應ưng 禮lễ 。若nhược 說thuyết 法Pháp 時thời 。聽thính 者giả 一nhất 心tâm 。不bất 以dĩ 為vi 喜hỷ 。若nhược 不bất 一nhất 心tâm 。不bất 以dĩ 為vi 憂ưu 。常thường 行hành 捨xả 心tâm 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。佛Phật 貪tham 恚khuể 習tập 無vô 有hữu 餘dư 故cố 。又hựu 知tri 諸chư 法pháp 。畢tất 竟cánh 空không 故cố 。無vô 憂ưu 無vô 喜hỷ 。又hựu 佛Phật 善thiện 集tập 。大đại 悲bi 心tâm 故cố 。於ư 善thiện 不bất 善thiện 。心tâm 無vô 憂ưu 喜hỷ 。等đẳng 起khởi 大đại 悲bi 。又hựu 佛Phật 深thâm 知tri 眾chúng 生sanh 各các 各các 性tánh 故cố 。若nhược 善thiện 心tâm 聽thính 。不bất 以dĩ 為vi 喜hỷ 。不bất 善thiện 心tâm 聽thính 。不bất 以dĩ 為vi 憂ưu 。以dĩ 性tánh 爾nhĩ 故cố 。常thường 行hành 捨xả 心tâm 。又hựu 佛Phật 心tâm 堅kiên 固cố 。猶do 如như 大đại 地địa 。去khứ 重trọng/trùng 不bất 高cao 。若nhược 置trí 重trọng/trùng 物vật 亦diệc 復phục 不bất 下hạ 。餘dư 凡phàm 夫phu 人nhân 其kỳ 心tâm 如như 稱xưng 。少thiểu 增tăng 而nhi 下hạ 。少thiểu 減giảm 而nhi 高cao 。又hựu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。名danh 大đại 悲bi 者giả 。是thị 故cố 天thiên 人nhân 皆giai 應ưng 敬kính 禮lễ 。又hựu 捨xả 深thâm 禪thiền 定định 樂lạc 。為vì 人nhân 說thuyết 法Pháp 。餘dư 人nhân 悲bi 心tâm 。無vô 所sở 成thành 辦biện 。世Thế 尊Tôn 大đại 悲bi 。能năng 濟tế 眾chúng 生sanh 。故cố 名danh 有hữu 果quả 。又hựu 以dĩ 大đại 悲bi 。成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。更cánh 無vô 餘dư 緣duyên 。

復phục 次thứ 佛Phật 無vô 我ngã 心tâm 。少thiểu 欲dục 知tri 足túc 。最tối 為vi 第đệ 一nhất 。以dĩ 大đại 悲bi 故cố 。自tự 歎thán 己kỷ 身thân 。又hựu 佛Phật 性tánh 柔nhu 和hòa 。以dĩ 大đại 悲bi 故cố 。有hữu 苦khổ 切thiết 言ngôn 。起khởi 大đại 方phương 便tiện 。受thọ 諸chư 勤cần 苦khổ 。為vì 度độ 眾chúng 生sanh 。又hựu 佛Phật 以dĩ 大đại 悲bi 度độ 眾chúng 生sanh 。故cố 住trụ 於ư 世thế 間gian 。受thọ 五ngũ 陰ấm 身thân 。如như 熱nhiệt 鐵thiết 丸hoàn 。於ư 須tu 臾du 頃khoảnh 。不bất 可khả 堪kham 忍nhẫn 。又hựu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。善thiện 修tu 捨xả 心tâm 。捨xả 此thử 捨xả 心tâm 。常thường 行hành 大đại 悲bi 。故cố 可khả 尊tôn 敬kính 。又hựu 佛Phật 為vi 善thiện 人nhân 善thiện 中trung 之chi 善thiện 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。自tự 得đắc 大đại 利lợi 。亦diệc 利lợi 他tha 人nhân 。自tự 利lợi 利lợi 人nhân 。故cố 名danh 善thiện 人nhân 。又hựu 佛Phật 為vi 眾chúng 生sanh 。真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。我ngã 是thị 眾chúng 生sanh 。真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。是thị 憐lân 愍mẫn 者giả 。利lợi 益ích 者giả 等đẳng 。又hựu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。有hữu 精tinh 進tấn 等đẳng 諸chư 功công 德đức 聚tụ 。如như 和hòa 利lợi 以dĩ 百bách 句cú 讚tán 佛Phật 。有hữu 此thử 功công 德đức 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。又hựu 佛Phật 自tự 說thuyết 功công 德đức 。知tri 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 。如Như 來Lai 品phẩm 中trung 自tự 說thuyết 我ngã 是thị 。人nhân 中trung 師sư 子tử 。人nhân 華hoa 人nhân 象tượng 。於ư 沙Sa 門Môn 中trung 。第đệ 一nhất 沙Sa 門Môn 。婆Bà 羅La 門Môn 中trung 。亦diệc 是thị 第đệ 一nhất 。眾chúng 聖thánh 中trung 王vương 。行hành 無vô 錯thác 謬mậu 不bất 隨tùy 苦khổ 樂lạc 者giả 。我ngã 身thân 是thị 也dã 。問vấn 曰viết 。佛Phật 以dĩ 何hà 故cố 。自tự 讚tán 其kỳ 身thân 。自tự 讚tán 身thân 者giả 是thị 愚ngu 人nhân 相tương/tướng 。

答đáp 曰viết 。

世Thế 尊Tôn 不bất 求cầu 名danh 利lợi 。但đãn 為vi 他tha 故cố 自tự 歎thán 己kỷ 身thân 。又hựu 佛Phật 無vô 我ngã 心tâm 。為vi 利lợi 人nhân 故cố 自tự 歎thán 無vô 咎cữu 。又hựu 以dĩ 因nhân 緣duyên 少thiểu 多đa 自tự 讚tán 。於ư 佛Phật 功công 德đức 不bất 能năng 說thuyết 盡tận 。是thị 故cố 不bất 墮đọa 愚ngu 人nhân 相tương/tướng 中trung 。不bất 自tự 高cao 故cố 。又hựu 如như 清thanh 淨tịnh 經kinh 中trung 。舍Xá 利Lợi 弗Phất 住trụ 於ư 佛Phật 前tiền 。讚tán 佛Phật 功công 德đức 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。又hựu 少thiểu 欲dục 知tri 足túc 。等đẳng 無vô 量lượng 功công 德đức 。皆giai 在tại 佛Phật 身thân 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。佛Phật 集tập 一nhất 切thiết 諸chư 功công 德đức 故cố 。以dĩ 是thị 等đẳng 緣duyên 應ưng 敬kính 禮lễ 佛Phật 。

法Pháp 寶Bảo 論Luận 初Sơ 三Tam 善Thiện 品Phẩm 第đệ 六lục

問vấn 曰viết 。汝nhữ 言ngôn 應ưng 禮lễ 法pháp 。以dĩ 何hà 功công 德đức 。故cố 應ưng 禮lễ 耶da 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 自tự 讚tán 言ngôn 。我ngã 所sở 說thuyết 法Pháp 。初sơ 中trung 後hậu 善thiện 。義nghĩa 善thiện 。語ngữ 善thiện 。獨độc 法pháp 具cụ 足túc 。清thanh 淨tịnh 調điều 柔nhu 。隨tùy 順thuận 梵Phạm 行hạnh 。初sơ 中trung 後hậu 善thiện 者giả 。佛Phật 法Pháp 無vô 時thời 不bất 善thiện 。於ư 少thiếu 壯tráng 老lão 三tam 時thời 皆giai 善thiện 。入nhập 時thời 行hành 時thời 出xuất 時thời 亦diệc 善thiện 。又hựu 初sơ 止chỉ 惡ác 中trung 捨xả 福phước 報báo 後hậu 一nhất 切thiết 捨xả 。是thị 名danh 三tam 善thiện 。又hựu 佛Phật 三tam 時thời 。常thường 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。不bất 雜tạp 非phi 法pháp 如như 餘dư 外ngoại 道đạo 。又hựu 初sơ 中trung 後hậu 時thời 。常thường 為vi 智trí 者giả 。之chi 所sở 愛ái 樂nhạo 。又hựu 於ư 三tam 時thời 。一nhất 切thiết 甚thậm 深thâm 。不bất 如như 餘dư 經kinh 初sơ 麁thô 中trung 細tế 後hậu 則tắc 微vi 末mạt 。以dĩ 是thị 等đẳng 緣duyên 故cố 名danh 三tam 善thiện 。義nghĩa 善thiện 者giả 。佛Phật 法Pháp 義nghĩa 有hữu 深thâm 利lợi 益ích 。得đắc 今kim 世thế 利lợi 及cập 後hậu 世thế 利lợi 出xuất 世thế 道đạo 利lợi 。不bất 如như 外ngoại 典điển 願nguyện 增tăng 天thiên 眼nhãn 。語ngữ 善thiện 者giả 。隨tùy 方phương 俗tục 語ngữ 能năng 示thị 正chánh 義nghĩa 。故cố 名danh 語ngữ 善thiện 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。言ngôn 說thuyết 之chi 果quả 所sở 謂vị 義nghĩa 也dã 。是thị 故cố 諸chư 所sở 言ngôn 說thuyết 。能năng 辯biện 義nghĩa 理lý 。是thị 名danh 語ngữ 善thiện 。

復phục 次thứ 佛Phật 法Pháp 貴quý 如như 說thuyết 行hành 。非phi 但đãn 言ngôn 說thuyết 。是thị 故cố 隨tùy 方phương 俗tục 語ngữ 能năng 令linh 得đắc 道Đạo 。名danh 為vi 語ngữ 善thiện 。不bất 如như 外ngoại 典điển 但đãn 貴quý 語ngữ 言ngôn 若nhược 失thất 語ngữ 言ngôn 若nhược 失thất 音âm 聲thanh 辭từ 主chủ 得đắc 罪tội 。

復phục 次thứ 善thiện 說thuyết 真Chân 諦Đế 故cố 名danh 義nghĩa 善thiện 。善thiện 說thuyết 世thế 諦đế 故cố 名danh 語ngữ 善thiện 。獨độc 法pháp 者giả 。佛Phật 但đãn 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。不bất 為vi 戲hí 論luận 說thuyết 往vãng 古cổ 事sự 。亦diệc 不bất 雜tạp 說thuyết 法Pháp 及cập 非phi 法pháp 。又hựu 獨độc 法pháp 者giả 。但đãn 為vi 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 故cố 說thuyết 。又hựu 獨độc 佛Phật 能năng 說thuyết 故cố 曰viết 獨độc 法pháp 。問vấn 曰viết 。有hữu 聲Thanh 聞Văn 部bộ 經kinh 。但đãn 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 。又hựu 有hữu 餘dư 經kinh 諸chư 天thiên 神thần 說thuyết 。汝nhữ 何hà 故cố 言ngôn 。獨độc 佛Phật 說thuyết 耶da 。

答đáp 曰viết 。

是thị 法pháp 根căn 本bổn 皆giai 從tùng 佛Phật 出xuất 。是thị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。及cập 天thiên 神thần 等đẳng 皆giai 傳truyền 佛Phật 語ngữ 。如như 比tỉ 尼ni 中trung 說thuyết 。佛Phật 法Pháp 名danh 佛Phật 所sở 說thuyết 。弟đệ 子tử 所sở 說thuyết 。變biến 化hóa 所sở 說thuyết 。諸chư 天thiên 所sở 說thuyết 。取thủ 要yếu 言ngôn 之chi 。一nhất 切thiết 世thế 間gian 。所sở 有hữu 善thiện 語ngữ 。皆giai 是thị 佛Phật 說thuyết 。故cố 名danh 獨độc 法pháp 。具cụ 足túc 者giả 。佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。無vô 所sở 減giảm 少thiểu 。如như 欝uất 陀đà 伽già 經kinh 中trung 說thuyết 具cụ 足túc 相tướng 。又hựu 佛Phật 法Pháp 者giả 。不bất 待đãi 餘dư 經kinh 而nhi 得đắc 成thành 也dã 。如như 和hòa 伽già 羅la 那na 經kinh 待đãi 五ngũ 種chủng 經kinh 。然nhiên 後hậu 得đắc 成thành 。佛Phật 法Pháp 不bất 爾nhĩ 。於ư 一nhất 偈kệ 中trung 其kỳ 義nghĩa 具cụ 足túc 。如như 說thuyết 諸chư 惡ác 莫mạc 作tác 。諸chư 善thiện 奉phụng 行hành 。自tự 淨tịnh 其kỳ 意ý 。是thị 諸chư 佛Phật 教giáo 。故cố 名danh 具cụ 足túc 。清thanh 淨tịnh 調điều 柔nhu 者giả 。二nhị 種chủng 清thanh 淨tịnh 故cố 。名danh 清thanh 淨tịnh 調điều 柔nhu 。語ngữ 清thanh 淨tịnh 故cố 。名danh 曰viết 清Thanh 淨Tịnh 。義nghĩa 清thanh 淨tịnh 故cố 名danh 曰viết 調điều 柔nhu 。又hựu 佛Phật 聽thính 於ư 正chánh 義nghĩa 中trung 置trí 隨tùy 義nghĩa 語ngữ 。於ư 正chánh 語ngữ 中trung 。置trí 隨tùy 語ngữ 義nghĩa 。不bất 如như 外ngoại 道đạo 隨tùy 經kinh 而nhi 取thủ 。又hựu 佛Phật 法Pháp 中trung 依y 法pháp 不bất 依y 人nhân 。法pháp 亦diệc 分phân 別biệt 。依y 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。不bất 依y 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。是thị 名danh 淨tịnh 法pháp 。非phi 但đãn 隨tùy 經kinh 。又hựu 佛Phật 法Pháp 中trung 。有hữu 三tam 法pháp 印ấn 。一nhất 切thiết 無vô 我ngã 。有hữu 為vi 諸chư 法pháp 。念niệm 念niệm 無vô 常thường 。寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。是thị 三tam 法pháp 印ấn 。一nhất 切thiết 論luận 者giả 。所sở 不bất 能năng 壞hoại 。以dĩ 真chân 實thật 故cố 名danh 。清thanh 淨tịnh 調điều 柔nhu 。隨tùy 梵Phạm 行hạnh 者giả 。八bát 直trực 聖thánh 道Đạo 名danh 為vi 梵Phạm 行hạnh 。梵Phạm 名danh 涅Niết 槃Bàn 是thị 道đạo 。能năng 到đáo 故cố 名danh 梵Phạm 行hạnh 。法Pháp 寶bảo 成thành 就tựu 。如như 是thị 功công 德đức 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。

眾Chúng 法Pháp 品Phẩm 第đệ 七thất

復phục 次thứ 佛Phật 自tự 讚tán 言ngôn 。我ngã 法pháp 能năng 滅diệt 。能năng 到đáo 涅Niết 槃Bàn 。能năng 生sanh 正chánh 智trí 。能năng 善thiện 將tương 導đạo 。能năng 滅diệt 者giả 。滅diệt 貪tham 恚khuể 等đẳng 諸chư 煩phiền 惱não 火hỏa 。故cố 曰viết 能năng 滅diệt 。如như 習tập 不bất 淨tịnh 觀quán 滅diệt 婬dâm 欲dục 火hỏa 。如như 習tập 慈từ 心tâm 。滅diệt 瞋sân 恚khuể 等đẳng 。不bất 如như 外ngoại 道đạo 斷đoạn 食thực 等đẳng 法pháp 。故cố 名danh 能năng 滅diệt 。能năng 到đáo 涅Niết 槃Bàn 者giả 。佛Phật 法Pháp 究cứu 竟cánh 必tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 。不bất 如như 外ngoại 道đạo 住trụ 有hữu 分phần/phân 中trung 著trước 禪thiền 定định 等đẳng 。又hựu 佛Phật 法Pháp 中trung 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。皆giai 有hữu 過quá 患hoạn 。無vô 稱xưng 讚tán 處xứ 。不bất 如như 婆Bà 羅La 門Môn 。讚tán 梵Phạm 世Thế 等đẳng 。故cố 名danh 佛Phật 法Pháp 能năng 到đáo 涅Niết 槃Bàn 。能năng 生sanh 正chánh 智trí 者giả 。所sở 有hữu 佛Phật 法Pháp 。皆giai 為vi 涅Niết 槃Bàn 。是thị 故cố 能năng 生sanh 正chánh 智trí 。又hựu 佛Phật 法Pháp 中trung 有hữu 真chân 智trí 果quả 。如như 從tùng 聞văn 慧tuệ 生sanh 思tư 慧tuệ 從tùng 思tư 慧tuệ 生sanh 修tu 慧tuệ 。故cố 名danh 佛Phật 法Pháp 能năng 生sanh 正chánh 智trí 。能năng 善thiện 將tương 導đạo 者giả 。佛Phật 法Pháp 先tiên 自tự 善thiện 成thành 。後hậu 令linh 他tha 人nhân 住trụ 正Chánh 法Pháp 中trung 。故cố 名danh 善thiện 導đạo 。

復phục 次thứ 佛Phật 法Pháp 有hữu 六lục 。一nhất 曰viết 善thiện 說thuyết 。二nhị 曰viết 現hiện 報báo 。三tam 曰viết 無vô 時thời 。四tứ 曰viết 能năng 將tương 。五ngũ 曰viết 來lai 嘗thường 。六lục 曰viết 智trí 者giả 自tự 知tri 。善thiện 說thuyết 者giả 。佛Phật 說thuyết 諸chư 法pháp 。如như 法Pháp 實thật 相tướng 。若nhược 不bất 善thiện 法Pháp 說thuyết 不bất 善thiện 相tương/tướng 。善thiện 說thuyết 善thiện 相tương/tướng 。故cố 名danh 善thiện 說thuyết 。現hiện 報báo 者giả 。佛Phật 法Pháp 能năng 得đắc 現hiện 世thế 果quả 報báo 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。晨thần 朝triêu 受thọ 化hóa 令linh 夕tịch 得đắc 道Đạo 。夕tịch 為vi 說thuyết 法Pháp 令linh 朝triêu 得đắc 利lợi 。又hựu 現hiện 報báo 者giả 。如như 說thuyết 。現hiện 在tại 沙Sa 門Môn 果quả 經kinh 中trung 說thuyết 。現hiện 得đắc 恭cung 敬kính 名danh 聞văn 禪thiền 定định 神thần 通thông 等đẳng 利lợi 。

復phục 次thứ 佛Phật 法Pháp 皆giai 有hữu 義nghĩa 理lý 故cố 能năng 致trí 得đắc 恭cung 敬kính 現hiện 報báo 後hậu 報báo 及cập 涅Niết 槃Bàn 報báo 。諸chư 外ngoại 道đạo 法pháp 無vô 義nghĩa 理lý 故cố 尚thượng 無vô 現hiện 報báo 及cập 後hậu 世thế 報báo 。何hà 況huống 涅Niết 槃Bàn 。故cố 曰viết 現hiện 報báo 。無vô 時thời 者giả 。佛Phật 法Pháp 不bất 待đãi 某mỗ 日nhật 月nguyệt 歲tuế 星tinh 宿tú 吉cát 凶hung 。乃nãi 得đắc 修tu 道Đạo 。某mỗ 日nhật 月nguyệt 歲tuế 。不bất 得đắc 修tu 道Đạo 。不bất 如như 婆Bà 羅La 門Môn 法pháp 。初sơ 春xuân 婆Bà 羅La 門Môn 受thọ 火hỏa 。春xuân 末mạt 剎sát 利lợi 受thọ 火hỏa 等đẳng 。

復phục 有hữu 或hoặc 待đãi 日nhật 出xuất 或hoặc 日nhật 未vị 出xuất 而nhi 供cúng 養dường 火hỏa 。如như 見kiến 五ngũ 穀cốc 待đãi 時thời 而nhi 種chủng 。或hoặc 謂vị 佛Phật 法Pháp 亦diệc 當đương 如như 是thị 。故cố 說thuyết 無vô 時thời 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。佛Phật 法Pháp 易dị 行hành 。行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。無vô 時thời 不bất 得đắc 。能năng 將tương 者giả 。以dĩ 正chánh 行hạnh 故cố 。能năng 將tương 眾chúng 生sanh 至chí 解giải 脫thoát 處xứ 。故cố 名danh 能năng 將tương 。來lai 嘗thường 者giả 。佛Phật 法Pháp 應ưng 當đương 自tự 身thân 作tác 證chứng 。不bất 但đãn 隨tùy 他tha 。如như 佛Phật 語ngữ 比Bỉ 丘Khâu 。汝nhữ 等đẳng 莫mạc 但đãn 信tín 我ngã 語ngữ 也dã 。當đương 自tự 思tư 惟duy 。是thị 法pháp 可khả 行hành 。是thị 不bất 可khả 行hành 。不bất 如như 外ngoại 道đạo 語ngứ 弟đệ 子tử 言ngôn 。捨xả 是thị 問vấn 答đáp 如như 人nhân 淨tịnh 洗tẩy 不bất 喜hỷ 塵trần 土thổ/độ 當đương 如như 聾lung 瘂á 但đãn 隨tùy 我ngã 語ngữ 。故cố 曰viết 來lai 嘗thường 。智trí 者giả 自tự 知tri 者giả 。是thị 佛Phật 法Pháp 利lợi 。智trí 慧tuệ 人nhân 乃nãi 能năng 信tín 解giải 。斷đoạn 食thực 等đẳng 。麁thô 愚ngu 者giả 信tín 樂nhạo 。智trí 者giả 不bất 受thọ 以dĩ 正chánh 智trí 慧tuệ 。能năng 破phá 煩phiền 惱não 。如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。智trí 者giả 乃nãi 解giải 。雖tuy 以dĩ 甘cam 饍thiện 充sung 足túc 其kỳ 身thân 。一nhất 心tâm 精tinh 進tấn 。貪tham 恚khuể 不bất 染nhiễm 。如như 是thị 等đẳng 事sự 。智trí 者giả 現hiện 知tri 。如như 人nhân 病bệnh 愈dũ 自tự 知tri 得đắc 離ly 。如như 水thủy 相tương/tướng 冷lãnh 飲ẩm 者giả 乃nãi 知tri 。

復phục 次thứ 或hoặc 有hữu 過quá 語ngữ 法pháp 。如như 地địa 堅kiên 相tương/tướng 。堅kiên 何hà 等đẳng 相tương/tướng 。不bất 得đắc 語ngữ 答đáp 觸xúc 乃nãi 可khả 知tri 。如như 生sanh 盲manh 人nhân 。不bất 可khả 語ngữ 以dĩ 。青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。若nhược 人nhân 不bất 得đắc 。佛Phật 法Pháp 味vị 者giả 。不bất 可khả 語ngữ 以dĩ 佛Phật 法Pháp 實thật 義nghĩa 。以dĩ 寂tịch 滅diệt 故cố 。

復phục 次thứ 佛Phật 法Pháp 可khả 自tự 證chứng 知tri 。不bất 可khả 以dĩ 己kỷ 所sở 證chứng 傳truyền 與dữ 他tha 人nhân 。如như 財tài 物vật 等đẳng 。如như 婆bà 羅la 延diên 經kinh 中trung 。佛Phật 言ngôn 我ngã 不bất 能năng 自tự 斷đoạn 汝nhữ 疑nghi 。能năng 證chứng 我ngã 法pháp 汝nhữ 疑nghi 自tự 斷đoạn 。

復phục 次thứ 是thị 法pháp 到đáo 他tha 身thân 時thời 。不bất 可khả 得đắc 見kiến 。如như 火hỏa 傳truyền 等đẳng 。又hựu 凡phàm 夫phu 愚ngu 人nhân 。為vi 無vô 明minh 山sơn 所sở 障chướng 覆phú 故cố 不bất 信tín 是thị 法pháp 。如như 因nhân 阿a 夷di 羅la 曰viết 沙Sa 彌Di 說thuyết 大đại 山sơn 喻dụ 。故cố 言ngôn 智trí 者giả 自tự 知tri 。

復phục 次thứ 佛Phật 法Pháp 甚thậm 深thâm 。開khai 示thị 則tắc 淺thiển 。斷đoạn 除trừ 虛hư 偽ngụy 。流lưu 布bố 天thiên 人nhân 。甚thậm 深thâm 者giả 。佛Phật 法Pháp 甚thậm 深thâm 。以dĩ 不bất 知tri 因nhân 故cố 。世thế 間gian 多đa 見kiến 現hiện 果quả 。不bất 能năng 知tri 因nhân 故cố 說thuyết 自tự 在tại 天thiên 等đẳng 邪tà 因nhân 。十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。深thâm 故cố 難nan 解giải 。世thế 間gian 智trí 淺thiển 。於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。不bất 生sanh 深thâm 想tưởng 。不bất 能năng 通thông 達đạt 。眾chúng 因nhân 緣duyên 法pháp 。乃nãi 至chí 小tiểu 草thảo 以dĩ 眾chúng 因nhân 緣duyên 。思tư 惟duy 觀quán 察sát 。其kỳ 相tương/tướng 轉chuyển 深thâm 。如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。眾chúng 因nhân 緣duyên 法pháp 。是thị 事sự 甚thậm 深thâm 。愛ái 盡tận 離ly 滅diệt 及cập 涅Niết 槃Bàn 處xứ 。是thị 亦diệc 難nan 見kiến 。問vấn 曰viết 。若nhược 因nhân 緣duyên 甚thậm 深thâm 。阿A 難Nan 何hà 故cố 生sanh 淺thiển 想tưởng 耶da 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 論luận 師sư 言ngôn 。是thị 語ngữ 不bất 然nhiên 。阿A 難Nan 是thị 大đại 弟đệ 子tử 通thông 達đạt 法pháp 相tướng 。云vân 何hà 當đương 言ngôn 因nhân 緣duyên 法pháp 淺thiển 。又hựu 若nhược 以dĩ 總tổng 相tương/tướng 觀quán 因nhân 緣duyên 法pháp 故cố 生sanh 淺thiển 想tưởng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。是thị 人nhân 不bất 能năng 。善thiện 分phân 別biệt 觀quán 煩phiền 惱não 業nghiệp 故cố 。

復phục 次thứ 若nhược 人nhân 。於ư 本bổn 所sở 學học 事sự 得đắc 究cứu 竟cánh 便tiện 生sanh 淺thiển 想tưởng 。如như 得đắc 大đại 智trí 還hoàn 觀quán 初sơ 章chương 。或hoặc 復phục 有hữu 人nhân 。智trí 慧tuệ 未vị 成thành 。於ư 甚thậm 深thâm 法Pháp 。則tắc 生sanh 淺thiển 想tưởng 。又hựu 佛Phật 善thiện 說thuyết 法Pháp 故cố 。或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。便tiện 生sanh 淺thiển 想tưởng 。

復phục 次thứ 佛Phật 法Pháp 皆giai 空không 。是thị 空không 甚thậm 深thâm 。佛Phật 以dĩ 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。譬thí 喻dụ 宣tuyên 示thị 。義nghĩa 則tắc 易dị 解giải 小tiểu 兒nhi 亦diệc 知tri 。如như 須tu 陀đà 耶da 沙Sa 彌Di 等đẳng 。

復phục 次thứ 佛Phật 法Pháp 堅kiên 固cố 。諸chư 言ngôn 說thuyết 中trung 。最tối 為vi 真chân 實thật 。不bất 如như 婆bà 羅la 陀đà 羅la 摩ma 延diên 經kinh 等đẳng 。但đãn 有hữu 語ngữ 言ngôn 。無vô 有hữu 實thật 義nghĩa 。如như 盧lô 提đề 梵Phạm 志Chí 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。諸chư 比Bỉ 丘Khâu 等đẳng 。於ư 利lợi 益ích 法pháp 真chân 實thật 法Pháp 中trung 。精tinh 勤cần 修tu 學học 。所sở 謂vị 漏lậu 盡tận 。

復phục 次thứ 佛Phật 法Pháp 為vi 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 。世thế 間gian 故cố 說thuyết 。不bất 如như 婆Bà 羅La 門Môn 。言ngôn 婆Bà 羅La 門Môn 法pháp 。但đãn 自tự 得đắc 道Đạo 餘dư 人nhân 不bất 得đắc 。又hựu 佛Phật 法Pháp 尊tôn 重trọng 。諸chư 天thiên 王vương 等đẳng 。五ngũ 欲dục 自tự 恣tứ 。亦diệc 來lai 信tín 受thọ 。以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 應ưng 禮lễ 法pháp 。

十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 品Phẩm 第đệ 八bát

復phục 次thứ 佛Phật 法Pháp 分phân 別biệt 。有hữu 十thập 二nhị 種chủng 。一nhất 修tu 多đa 羅la 。二nhị 祇kỳ 夜dạ 。三tam 和hòa 伽già 羅la 那na 。四tứ 伽già 陀đà 。五ngũ 憂ưu 陀đà 那na 。六lục 尼ni 陀đà 那na 。七thất 阿a 波ba 陀đà 那na 。八bát 伊y 帝đế 曰viết 多đa 伽già 。九cửu 闍xà 陀đà 伽già 。十thập 鞞bệ 佛Phật 略lược 。十thập 一nhất 阿a 浮phù 多đa 達đạt 磨ma 。十thập 二nhị 憂ưu 波ba 提đề 舍xá 。修tu 多đa 羅la 者giả 。直trực 說thuyết 語ngữ 言ngôn 。祇kỳ 夜dạ 者giả 。以dĩ 偈kệ 頌tụng 修tu 多đa 羅la 。或hoặc 佛Phật 自tự 說thuyết 。或hoặc 弟đệ 子tử 說thuyết 。問vấn 曰viết 。何hà 故cố 以dĩ 偈kệ 頌tụng 修tu 多đa 羅la 。

答đáp 曰viết 。

欲dục 令linh 義nghĩa 理lý 堅kiên 固cố 。如như 以dĩ 繩thằng 貫quán 華hoa 次thứ 第đệ 堅kiên 固cố 。又hựu 欲dục 嚴nghiêm 飾sức 言ngôn 辭từ 令linh 人nhân 喜hỷ 樂lạc 。如như 以dĩ 散tán 華hoa 或hoặc 持trì 貫quán 華hoa 。以dĩ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。又hựu 義nghĩa 入nhập 偈kệ 中trung 。則tắc 要yếu 略lược 易dị 解giải 。或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。樂nhạo/nhạc/lạc 直trực 言ngôn 者giả 。有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 偈kệ 說thuyết 。又hựu 先tiên 直trực 說thuyết 法Pháp 後hậu 以dĩ 偈kệ 頌tụng 。則tắc 義nghĩa 明minh 了liễu 令linh 信tín 堅kiên 固cố 。又hựu 義nghĩa 入nhập 偈kệ 中trung 。則tắc 次thứ 第đệ 相tương/tướng 著trước 。易dị 可khả 讚tán 說thuyết 。是thị 故cố 說thuyết 偈kệ 。或hoặc 謂vị 佛Phật 法Pháp 不bất 應ưng 造tạo 偈kệ 似tự 如như 歌ca 詠vịnh 。此thử 事sự 不bất 然nhiên 。法pháp 應ưng 造tạo 偈kệ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。佛Phật 自tự 以dĩ 偈kệ 說thuyết 諸chư 義nghĩa 故cố 。又hựu 如như 經kinh 言ngôn 。一nhất 切thiết 世thế 間gian 。微vi 妙diệu 言ngôn 辭từ 皆giai 出xuất 我ngã 法pháp 。是thị 故cố 偈kệ 頌tụng 有hữu 微vi 妙diệu 語ngữ 。和hòa 伽già 羅la 那na 者giả 。諸chư 解giải 義nghĩa 經kinh 名danh 和hòa 伽già 羅la 耶da 。若nhược 有hữu 經kinh 無vô 答đáp 無vô 解giải 如như 四tứ 無vô 礙ngại 等đẳng 經kinh 。名danh 修Tu 多Đa 羅La 。有hữu 問vấn 答đáp 經kinh 名danh 和hòa 伽già 羅la 那na 。如như 說thuyết 四tứ 種chủng 人nhân 有hữu 。從tùng 冥minh 入nhập 冥minh 。從tùng 冥minh 入nhập 明minh 。從tùng 明minh 入nhập 冥minh 。從tùng 明minh 入nhập 明minh 。從tùng 冥minh 入nhập 冥minh 者giả 。如như 貧bần 賤tiện 人nhân 造tạo 三tam 惡ác 業nghiệp 墮đọa 惡ác 道đạo 等đẳng 。如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。名danh 和hòa 伽già 羅la 那na 。問vấn 曰viết 。佛Phật 何hà 故cố 說thuyết 無vô 答đáp 無vô 解giải 經kinh 。

答đáp 曰viết 。

有hữu 經kinh 義nghĩa 理lý 深thâm 重trọng 。是thị 經Kinh 義nghĩa 阿a 毘tỳ 曇đàm 中trung 當đương 別biệt 說thuyết 。是thị 故cố 不bất 解giải 。或hoặc 有hữu 人nhân 言ngôn 。佛Phật 所sở 說thuyết 經Kinh 。皆giai 有hữu 義nghĩa 解giải 。但đãn 集tập 法pháp 者giả 。撰soạn 深thâm 義nghĩa 經kinh 置trí 阿a 毘tỳ 曇đàm 中trung 。如như 因nhân 內nội 結kết 外ngoại 結kết 人nhân 終chung 夜dạ 解giải 義nghĩa 此thử 義nghĩa 應ưng 在tại 結kết 使sử 聚tụ 中trung 。伽già 陀đà 者giả 。第đệ 二nhị 部bộ 說thuyết 祇kỳ 夜dạ 。祇kỳ 夜dạ 名danh 偈kệ 。偈kệ 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 名danh 伽già 陀đà 。二nhị 名danh 路lộ 伽già 。路lộ 伽già 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 順thuận 煩phiền 惱não 。二nhị 不bất 順thuận 煩phiền 惱não 。不bất 順thuận 煩phiền 惱não 者giả 。祇kỳ 夜dạ 中trung 說thuyết 。是thị 名danh 伽già 陀đà 。除trừ 二nhị 種chủng 偈kệ 餘dư 非phi 偈kệ 經kinh 名danh 憂ưu 陀đà 那na 。尼ni 陀đà 那na 者giả 。是thị 經Kinh 因nhân 緣duyên 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。諸chư 佛Phật 賢hiền 聖thánh 。所sở 說thuyết 經Kinh 法Pháp 。要yếu 有hữu 因nhân 緣duyên 。此thử 諸chư 經kinh 緣duyên 。或hoặc 在tại 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。或hoặc 在tại 餘dư 處xứ 。是thị 名danh 尼ni 陀đà 那na 。阿a 波ba 陀đà 那na 者giả 。本bổn 末mạt 次thứ 第đệ 說thuyết 是thị 也dã 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。智trí 者giả 言ngôn 說thuyết 則tắc 有hữu 次thứ 第đệ 。有hữu 義nghĩa 有hữu 解giải 不bất 令linh 散tán 亂loạn 。是thị 名danh 阿a 波ba 陀đà 那na 。伊y 帝đế 曰viết 多đa 伽già 者giả 。是thị 經Kinh 因nhân 緣duyên 及cập 經kinh 次thứ 第đệ 。若nhược 此thử 二nhị 經kinh 在tại 過quá 去khứ 世thế 。名danh 伊y 帝đế 曰viết 多đa 伽già 。秦tần 言ngôn 此thử 事sự 。過quá 去khứ 如như 是thị 。闍xà 陀đà 伽già 者giả 。因nhân 現hiện 在tại 事sự 。說thuyết 過quá 去khứ 事sự 。如Như 來Lai 雖tuy 說thuyết 。未vị 來lai 世thế 事sự 。是thị 事sự 皆giai 因nhân 過quá 去khứ 。現hiện 在tại 故cố 不bất 別biệt 說thuyết 。鞞bệ 佛Phật 略lược 者giả 。佛Phật 廣quảng 說thuyết 經Kinh 名danh 鞞bệ 佛Phật 略lược 。有hữu 人nhân 不bất 信tín 。謂vị 諸chư 大đại 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 滅diệt 故cố 不bất 喜hỷ 憒hội 閙náo 。厭yếm 世thế 雜tạp 語ngữ 。拔bạt 樂nhạo/nhạc/lạc 眾chúng 根căn 故cố 不bất 樂nhạo 廣quảng 說thuyết 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。有hữu 得đắc 道Đạo 人nhân 。過quá 二nhị 月nguyệt 已dĩ 乃nãi 出xuất 一nhất 言ngôn 。為vi 斷đoạn 此thử 故cố 說thuyết 有hữu 廣quảng 經kinh 饒nhiêu 益ích 他tha 故cố 。如như 說thuyết 如Như 來Lai 二nhị 種chủng 說thuyết 法Pháp 。一nhất 廣quảng 二nhị 略lược 。廣quảng 勝thắng 略lược 故cố 。阿a 浮phù 陀đà 達đạt 磨ma 者giả 。未vị 曾tằng 有hữu 經kinh 。如như 說thuyết 劫kiếp 盡tận 大đại 變biến 異dị 事sự 諸chư 天thiên 身thân 量lượng 。大đại 地địa 震chấn 動động 。有hữu 人nhân 不bất 信tín 。如như 是thị 等đẳng 事sự 。是thị 故cố 說thuyết 此thử 未vị 曾tằng 有hữu 經kinh 。現hiện 業nghiệp 果quả 報báo 諸chư 法pháp 勢thế 力lực 。不bất 思tư 議nghị 故cố 。憂ưu 波ba 提đề 舍xá 者giả 。摩Ma 訶Ha 迦Ca 栴Chiên 延Diên 等đẳng 。諸chư 大đại 智trí 人nhân 廣quảng 解giải 佛Phật 語ngữ 。有hữu 人nhân 不bất 信tín 。謂vị 非phi 佛Phật 說thuyết 。佛Phật 為vi 是thị 故cố 。說thuyết 有hữu 論luận 經kinh 。經kinh 有hữu 論luận 故cố 。義nghĩa 則tắc 易dị 解giải 。是thị 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。名danh 為vi 佛Phật 法Pháp 。法Pháp 寶bảo 具cụ 足túc 如như 是thị 功công 德đức 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。

僧Tăng 寶Bảo 論Luận 初Sơ 清Thanh 淨Tịnh 品Phẩm 第đệ 九cửu

問vấn 曰viết 。汝nhữ 先tiên 言ngôn 應ưng 禮lễ 僧Tăng 。何hà 故cố 應ưng 禮lễ 。

答đáp 曰viết 。

佛Phật 於ư 處xứ 處xứ 自tự 讚tán 歎thán 僧Tăng 。是thị 僧Tăng 寶bảo 戒giới 品phẩm 清thanh 淨tịnh 。定định 品phẩm 慧tuệ 品phẩm 。解giải 脫thoát 品phẩm 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 品phẩm 清thanh 淨tịnh 。應ưng 請thỉnh 應ưng 禮lễ 合hợp 掌chưởng 供cúng 養dường 。無vô 上thượng 福phước 田điền 。能năng 益ích 施thí 者giả 。戒giới 品phẩm 清thanh 淨tịnh 者giả 。佛Phật 弟đệ 子tử 眾chúng 。持trì 戒giới 無vô 瑕hà 。乃nãi 至chí 小tiểu 罪tội 。深thâm 懷hoài 畏úy 懼cụ 。又hựu 佛Phật 弟đệ 子tử 不bất 為vi 福phước 報báo 生sanh 人nhân 天thiên 等đẳng 。亦diệc 不bất 怖bố 畏úy 墮đọa 地địa 獄ngục 等đẳng 。而nhi 勤cần 持trì 戒giới 但đãn 樂nhạo/nhạc/lạc 善thiện 法Pháp 。故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 。又hựu 持trì 淨tịnh 戒giới 不bất 限hạn 時thời 節tiết 。不bất 如như 婆Bà 羅La 門Môn 。六lục 月nguyệt 持trì 戒giới 。長trường 夜dạ 受thọ 持trì 。乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 。又hựu 持trì 淨tịnh 戒giới 。離ly 於ư 二nhị 邊biên 。離ly 五ngũ 欲dục 樂lạc 。亦diệc 離ly 苦khổ 身thân 。故cố 名danh 聖thánh 所sở 愛ái 戒giới 。是thị 戒giới 名danh 為vi 智trí 者giả 所sở 愛ái 。又hựu 心tâm 淨tịnh 故cố 戒giới 亦diệc 清thanh 淨tịnh 。又hựu 深thâm 心tâm 止chỉ 惡ác 。不bất 但đãn 守thủ 戒giới 。怖bố 畏úy 後hậu 世thế 。故cố 名danh 僧Tăng 寶bảo 。戒giới 品phẩm 清thanh 淨tịnh 。定định 品phẩm 清thanh 淨tịnh 者giả 。若nhược 定định 能năng 生sanh 真chân 智trí 。故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 。慧tuệ 品phẩm 清thanh 淨tịnh 者giả 。若nhược 慧tuệ 能năng 盡tận 煩phiền 惱não 。故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 。解giải 脫thoát 清thanh 淨tịnh 者giả 。若nhược 得đắc 盡tận 諸chư 煩phiền 惱não 。非phi 但đãn 能năng 遮già 。故cố 名danh 解giải 脫thoát 清thanh 淨tịnh 。解giải 脫thoát 知tri 見kiến 清thanh 淨tịnh 者giả 。於ư 諸chư 煩phiền 惱não 。盡tận 中trung 得đắc 智trí 。謂vị 我ngã 生sanh 盡tận 非phi 未vị 盡tận 煩phiền 惱não 中trung 言ngôn 我ngã 生sanh 盡tận 。是thị 名danh 解giải 脫thoát 。知tri 見kiến 清thanh 淨tịnh 。應ưng 請thỉnh 應ưng 禮lễ 。應ưng 供cúng 養dường 者giả 。以dĩ 能năng 具cụ 足túc 。如như 是thị 功công 德đức 故cố 。應ưng 求cầu 請thỉnh 禮lễ 敬kính 供cúng 養dường 福phước 田điền 者giả 。於ư 中trung 殖thực 福phước 。獲hoạch 報báo 無vô 量lượng 。乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。猶do 不bất 可khả 盡tận 。能năng 益ích 施thí 者giả 。能năng 令linh 施thí 者giả 。功công 德đức 增tăng 益ích 。如như 八bát 功công 德đức 田điền 。滋tư 茂mậu 五ngũ 穀cốc 不bất 令linh 敗bại 壞hoại 。僧Tăng 田điền 亦diệc 爾nhĩ 。成thành 就tựu 八bát 功công 德đức 故cố 。能năng 令linh 施thí 種chủng 。功công 德đức 增tăng 長trưởng 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。

分Phân 別Biệt 賢Hiền 聖Thánh 品Phẩm 第đệ 十thập

問vấn 曰viết 。以dĩ 何hà 法pháp 故cố 名danh 之chi 為vi 僧Tăng 。

答đáp 曰viết 。

四tứ 行hành 四tứ 得đắc 戒giới 定định 慧tuệ 。等đẳng 功công 德đức 清thanh 淨tịnh 。故cố 名danh 為vi 僧Tăng 。四tứ 行hành 者giả 。行hành 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。行hành 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。行hành 阿A 那Na 含Hàm 。行hành 阿A 羅La 漢Hán 。四tứ 得đắc 者giả 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。斯Tư 陀Đà 含Hàm 。阿A 那Na 含Hàm 。阿A 羅La 漢Hán 。行hành 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。有hữu 三tam 種chủng 人nhân 。一nhất 隨tùy 信tín 行hành 。二nhị 隨tùy 法pháp 行hành 。三tam 隨tùy 無vô 相tướng 行hành 。信tín 行hành 者giả 。若nhược 人nhân 未vị 得đắc 。空không 無vô 我ngã 智trí 。信tín 佛Phật 法Pháp 故cố 。隨tùy 佛Phật 語ngữ 行hành 。故cố 名danh 信tín 行hành 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。我ngã 於ư 是thị 事sự 。以dĩ 信tín 故cố 行hành 。若nhược 得đắc 真chân 智trí 則tắc 不bất 但đãn 隨tùy 信tín 行hành 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。知tri 不bất 作tác 者giả 不bất 信tín 者giả 等đẳng 是thị 名danh 上thượng 人nhân 。是thị 故cố 當đương 知tri 。未vị 得đắc 真chân 智trí 。名danh 隨tùy 信tín 行hành 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。若nhược 人nhân 於ư 法pháp 能năng 以dĩ 少thiểu 慧tuệ 觀quán 忍nhẫn 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。是thị 名danh 信tín 行hành 。過quá 凡phàm 夫phu 地địa 未vị 。得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。於ư 其kỳ 中trung 間gian 。不bất 得đắc 命mạng 終chung 。是thị 名danh 信tín 行hành 。是thị 人nhân 在tại 聞văn 思tư 慧tuệ 中trung 。正chánh 觀quán 諸chư 法pháp 。心tâm 忍nhẫn 欲dục 樂lạc 。雖tuy 未vị 得đắc 空không 無vô 我ngã 智trí 能năng 生sanh 世thế 間gian 似tự 忍Nhẫn 法Pháp 心tâm 。自tự 此thử 以dĩ 來lai 名danh 過quá 凡phàm 夫phu 地địa 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。後hậu 當đương 廣quảng 說thuyết 。若nhược 無vô 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。是thị 人nhân 則tắc 住trụ 外ngoại 凡phàm 夫phu 中trung 。是thị 人nhân 漸tiệm 習tập 得đắc 煖Noãn 法Pháp 等đẳng 修tu 慧tuệ 。仍nhưng 本bổn 名danh 故cố 亦diệc 名danh 信tín 行hành 。以dĩ 終chung 不bất 及cập 法pháp 行hành 人nhân 故cố 。是thị 經Kinh 應ưng 言ngôn 要yếu 必tất 。當đương 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。不bất 應ưng 言ngôn 不bất 得đắc 命mạng 終chung 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。是thị 信tín 行hành 者giả 以dĩ 尚thượng 遠viễn 故cố 。如như 郁uất 伽già 長trưởng 者giả 。供cúng 養dường 眾chúng 僧Tăng 。天thiên 神thần 示thị 言ngôn 某mỗ 。是thị 阿A 羅La 漢Hán 。某mỗ 是thị 行hành 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。乃nãi 至chí 某mỗ 是thị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。某mỗ 是thị 行hành 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 。若nhược 在tại 十thập 五ngũ 心tâm 中trung 。不bất 可khả 得đắc 示thị 。當đương 知tri 行hành 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。者giả 有hữu 近cận 有hữu 遠viễn 。是thị 名danh 信tín 行hành 。法pháp 行hành 者giả 。是thị 人nhân 得đắc 空không 無vô 我ngã 智trí 。在tại 煖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 第đệ 一nhất 法pháp 中trung 。隨tùy 順thuận 法Pháp 行hành 。謂vị 空không 無vô 我ngã 等đẳng 。是thị 名danh 法Pháp 行hành 。是thị 二nhị 行hành 人nhân 入nhập 見kiến 諦Đế 道đạo 見kiến 滅Diệt 諦Đế 故cố 名danh 無vô 相tướng 行hành 。是thị 三tam 種chủng 人nhân 。名danh 行hành 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果quả 者giả 。世thế 俗tục 道đạo 中trung 無vô 斷đoạn 結kết 故cố 。不bất 得đắc 名danh 為vi 行hành 。三tam 果quả 者giả 。此thử 事sự 後hậu 當đương 說thuyết 。須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 。如như 佛Phật 經Kinh 說thuyết 。若nhược 人nhân 斷đoạn 三tam 結kết 。身thân 見kiến 疑nghi 戒giới 取thủ 。名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 。必tất 得đắc 正chánh 智trí 極cực 至chí 七thất 有hữu 。問vấn 曰viết 。若nhược 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。見kiến 諦Đế 所sở 斷đoạn 。煩phiền 惱não 都đô 盡tận 。滅diệt 無vô 量lượng 苦khổ 。如như 池trì 喻dụ 經kinh 說thuyết 。何hà 故cố 但đãn 言ngôn 斷đoạn 三tam 結kết 耶da 。

答đáp 曰viết 。

此thử 事sự 後hậu 當đương 廣quảng 說thuyết 。謂vị 身thân 見kiến 盡tận 故cố 餘dư 等đẳng 亦diệc 盡tận 。不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 者giả 。後hậu 業nghiệp 聚tụ 中trung 。亦diệc 當đương 廣quảng 說thuyết 。必tất 至chí 菩Bồ 提Đề 者giả 。是thị 人nhân 入nhập 法pháp 流lưu 中trung 必tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 。如như 木mộc 在tại 恆Hằng 河Hà 離ly 八bát 因nhân 緣duyên 。必tất 到đáo 大đại 海hải 。極cực 七thất 有hữu 者giả 。是thị 人nhân 於ư 七thất 世thế 中trung 無vô 漏lậu 智trí 熟thục 。如như 歌ca 羅la 羅la 等đẳng 七thất 日nhật 變biến 成thành 。又hựu 如như 服phục 酥tô 等đẳng 極cực 至chí 七thất 日nhật 。堅kiên 病bệnh 則tắc 消tiêu 。又hựu 如như 親thân 族tộc 限hạn 至chí 七thất 世thế 。又hựu 如như 七thất 步bộ 蛇xà 螫thích 人nhân 身thân 時thời 。以dĩ 四tứ 大đại 力lực 。故cố 得đắc 至chí 七thất 步bộ 。以dĩ 毒độc 力lực 故cố 。不bất 得đắc 至chí 八bát 。又hựu 欺khi 誑cuống 法pháp 極cực 至chí 七thất 世thế 。又hựu 如như 七thất 日nhật 出xuất 時thời 。則tắc 劫kiếp 燒thiêu 盡tận 。如như 是thị 七thất 世thế 集tập 無vô 漏lậu 慧tuệ 燒thiêu 煩phiền 惱não 盡tận 。又hựu 法pháp 應ưng 七thất 有hữu 。有hữu 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。今kim 世thế 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。有hữu 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。極cực 至chí 第đệ 七thất 。是thị 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。行hành 斯Tư 陀Đà 含Hàm 者giả 。思tư 惟duy 所sở 斷đoạn 結kết 有hữu 九cửu 品phẩm 。若nhược 斷đoạn 一nhất 二nhị 至chí 三tam 四tứ 五ngũ 。是thị 名danh 行hành 斯Tư 陀Đà 含Hàm 者giả 。有hữu 人nhân 言ngôn 。以dĩ 一nhất 無vô 礙ngại 道đạo 斷đoạn 。是thị 事sự 不bất 然nhiên 。佛Phật 經Kinh 中trung 說thuyết 以dĩ 無vô 量lượng 心tâm 斷đoạn 。如như 斧phủ 柯kha 喻dụ 經kinh 中trung 說thuyết 。又hựu 行hành 斯Tư 陀Đà 含Hàm 者giả 。亦diệc 名danh 家gia 家gia 。是thị 人nhân 或hoặc 二nhị 或hoặc 三tam 往vãng 來lai 。或hoặc 於ư 現hiện 身thân 。得đắc 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。是thị 名danh 行hành 斯Tư 陀Đà 含Hàm 者giả 。斯Tư 陀Đà 含Hàm 者giả 。一nhất 來lai 此thử 間gian 便tiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。是thị 人nhân 思tư 惟duy 所sở 斷đoạn 結kết 薄bạc 。住trụ 是thị 薄bạc 中trung 。名danh 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。是thị 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。或hoặc 今kim 世thế 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。行hành 阿A 那Na 含Hàm 者giả 。若nhược 斷đoạn 第đệ 七thất 第đệ 八bát 品phẩm 結kết 。是thị 人nhân 皆giai 名danh 。行hành 阿A 那Na 含Hàm 。斷đoạn 第đệ 八bát 品phẩm 。是thị 名danh 一nhất 種chủng 。行hành 阿A 那Na 含Hàm 者giả 。或hoặc 有hữu 今kim 世thế 即tức 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。盡tận 離ly 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 結kết 。故cố 名danh 阿A 那Na 含Hàm 。是thị 阿A 那Na 含Hàm 。差sai 別biệt 八bát 種chủng 。所sở 謂vị 中trung 陰ấm 滅diệt 者giả 。有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 者giả 。有hữu 不bất 行hành 滅diệt 者giả 。有hữu 行hành 滅diệt 者giả 。有hữu 上thượng 行hành 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 滅diệt 者giả 。有hữu 至chí 無vô 色sắc 處xứ 者giả 。有hữu 轉chuyển 世thế 者giả 。有hữu 現hiện 滅diệt 者giả 。隨tùy 上thượng 中trung 下hạ 。根căn 故cố 有hữu 差sai 別biệt 。中trung 陰ấm 滅diệt 者giả 。亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。上thượng 中trung 下hạ 根căn 。有hữu 阿A 那Na 含Hàm 。深thâm 厭yếm 世thế 間gian 。有hữu 少thiểu 障chướng 礙ngại 。不bất 得đắc 現hiện 滅diệt 。是thị 人nhân 則tắc 於ư 中trung 陰ấm 中trung 滅diệt 。生sanh 亦diệc 三tam 種chủng 。謂vị 生sanh 滅diệt 者giả 。行hành 滅diệt 者giả 。不bất 行hành 滅diệt 者giả 。生sanh 滅diệt 者giả 生sanh 時thời 深thâm 厭yếm 離ly 有hữu 即tức 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。是thị 名danh 生sanh 滅diệt 。以dĩ 根căn 利lợi 故cố 或hoặc 有hữu 生sanh 已dĩ 諸chư 無vô 漏lậu 道Đạo 自tự 然nhiên 在tại 前tiền 。不bất 加gia 勤cần 行hành 。而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。是thị 不bất 行hành 滅diệt 。以dĩ 根căn 中trung 故cố 。或hoặc 有hữu 生sanh 已dĩ 深thâm 畏úy 受thọ 身thân 。勤cần 修tu 行hành 道Đạo 。乃nãi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。是thị 名danh 行hành 滅diệt 。以dĩ 根căn 鈍độn 故cố 。上thượng 行hành 滅diệt 者giả 。亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。若nhược 從tùng 一nhất 處xứ 終chung 。至chí 一nhất 處xứ 生sanh 。便tiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。是thị 名danh 利lợi 根căn 。二nhị 三tam 處xứ 生sanh 。是thị 名danh 中trung 根căn 。一nhất 切thiết 處xứ 終chung 一nhất 切thiết 處xứ 生sanh 。是thị 名danh 鈍độn 根căn 。從tùng 初sơ 禪thiền 至chí 廣quảng 果quả 天thiên 是thị 名danh 決quyết 定định 。到đáo 廣quảng 果quả 已dĩ 若nhược 生sanh 淨tịnh 居cư 。是thị 人nhân 不bất 復phục 。到đáo 無vô 色sắc 處xứ 。以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 慧tuệ 故cố 。若nhược 入nhập 無vô 色sắc 處xứ 者giả 。是thị 人nhân 終chung 不phủ 。生sanh 淨Tịnh 居Cư 天Thiên 。以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 故cố 。轉chuyển 世thế 者giả 。若nhược 先tiên 世thế 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。後hậu 轉chuyển 身thân 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。是thị 人nhân 不bất 入nhập 色Sắc 無vô 色sắc 界giới 。現hiện 滅diệt 者giả 。第đệ 一nhất 利lợi 根căn 。即tức 於ư 現hiện 身thân 。得đắc 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。

復phục 有hữu 二nhị 人nhân 。一nhất 名danh 信tín 解giải 脫thoát 。二nhị 名danh 見kiến 得đắc 。是thị 二nhị 人nhân 者giả 根căn 差sai 別biệt 故cố 。若nhược 鈍độn 根căn 學học 人nhân 在tại 思tư 惟duy 道đạo 名danh 信tín 解giải 脫thoát 。利lợi 名danh 見kiến 得đắc 。若nhược 阿A 那Na 含Hàm 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。是thị 名danh 身thân 證chứng 。是thị 等đẳng 皆giai 名danh 行hành 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。以dĩ 斷đoạn 結kết 同đồng 故cố 。若nhược 盡tận 斷đoạn 滅diệt 一nhất 切thiết 。煩phiền 惱não 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。阿A 羅La 漢Hán 有hữu 九cửu 種chủng 。退thoái 相tương/tướng 守thủ 相tương/tướng 。死tử 相tướng 。可khả 進tiến 相tương/tướng 。住trụ 相tương/tướng 。不bất 壞hoại 相tương/tướng 。慧tuệ 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。俱câu 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。不bất 退thoái 相tương/tướng 。是thị 諸chư 阿A 羅La 漢Hán 。以dĩ 得đắc 信tín 等đẳng 根căn 。故cố 有hữu 差sai 別biệt 。最tối 鈍độn 根căn 者giả 是thị 名danh 退thoái 相tương/tướng 退thoái 失thất 三tam 昧muội 。退thoái 三tam 昧muội 故cố 無vô 漏lậu 智trí 慧tuệ 。不bất 能năng 現hiện 前tiền 。守thủ 相tương/tướng 者giả 。根căn 小tiểu 勝thắng 故cố 。若nhược 護hộ 三tam 昧muội 則tắc 不bất 退thoái 失thất 。不bất 護hộ 則tắc 退thoái 。前tiền 退thoái 相tương/tướng 者giả 雖tuy 護hộ 亦diệc 退thoái 。死tử 相tướng 者giả 。根căn 又hựu 小tiểu 勝thắng 。深thâm 厭yếm 諸chư 有hữu 。是thị 人nhân 不bất 能năng 。得đắc 三tam 昧muội 故cố 。無vô 漏lậu 智trí 慧tuệ 。難nan 得đắc 現hiện 前tiền 。設thiết 得đắc 喜hỷ 失thất 故cố 求cầu 死tử 也dã 。住trụ 相tương/tướng 者giả 。若nhược 得đắc 三tam 昧muội 。不bất 進tiến 不bất 退thoái 。是thị 名danh 住trụ 相tương/tướng 。前tiền 三tam 種chủng 在tại 退thoái 分phần/phân 三tam 昧muội 。住trụ 相tương/tướng 者giả 在tại 住trụ 分phần/phân 三tam 昧muội 。可khả 進tiến 相tương/tướng 者giả 。若nhược 得đắc 三tam 昧muội 。轉chuyển 深thâm 增tăng 益ích 。是thị 人nhân 住trụ 在tại 增tăng 分phần/phân 三tam 昧muội 。不bất 壞hoại 相tương/tướng 者giả 。得đắc 三tam 昧muội 已dĩ 。種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。不bất 能năng 敗bại 壞hoại 。是thị 人nhân 住trụ 在tại 達đạt 分phần/phân 三tam 昧muội 。慧tuệ 最tối 利lợi 故cố 。善thiện 取thủ 三tam 昧muội 入nhập 住trụ 起khởi 相tương/tướng 。故cố 不bất 可khả 壞hoại 。因nhân 滅diệt 盡tận 定định 故cố 。有hữu 二nhị 人nhân 不bất 得đắc 此thử 定định 名danh 慧tuệ 解giải 脫thoát 。得đắc 此thử 定định 者giả 名danh 俱câu 解giải 脫thoát 。不bất 退thoái 相tương/tướng 者giả 。所sở 得đắc 功công 德đức 。盡tận 無vô 退thoái 失thất 。如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。佛Phật 語ngữ 比Bỉ 丘Khâu 。若nhược 我ngã 弟đệ 子tử 。以dĩ 床sàng 輿dư 我ngã 。我ngã 先tiên 所sở 得đắc 盡tận 無vô 退thoái 失thất 。如như 是thị 九cửu 種chủng 名danh 無Vô 學Học 人nhân 。先tiên 十thập 八bát 學học 人nhân 及cập 九cửu 無Vô 學Học 。是thị 二nhị 十thập 七thất 人nhân 。名danh 為vi 一nhất 切thiết 。世thế 間gian 福phước 田điền 。僧Tăng 中trung 具cụ 足túc 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 也dã 。

福Phước 田Điền 品Phẩm 第đệ 十thập 一nhất

問vấn 曰viết 。以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。此thử 諸chư 賢hiền 聖thánh 。名danh 為vi 福phước 田điền 。

答đáp 曰viết 。

斷đoạn 貪tham 恚khuể 等đẳng 諸chư 煩phiền 惱não 。盡tận 故cố 名danh 福phước 田điền 。如như 說thuyết 稊đề 稗bại 不bất 去khứ 。害hại 善thiện 穀cốc 苗miêu 。是thị 故cố 施thí 無vô 欲dục 人nhân 。得đắc 報báo 利lợi 大đại 。又hựu 是thị 人nhân 心tâm 空không 故cố 名danh 福phước 田điền 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。以dĩ 空không 相tướng 故cố 諸chư 貪tham 恚khuể 等đẳng 。煩phiền 惱não 不bất 起khởi 。不bất 生sanh 惡ác 業nghiệp 。又hựu 諸chư 賢hiền 聖thánh 得đắc 不bất 作tác 法pháp 故cố 名danh 福phước 田điền 。又hựu 是thị 人nhân 等đẳng 所sở 得đắc 禪thiền 定định 。皆giai 悉tất 清thanh 淨tịnh 。永vĩnh 離ly 大đại 小tiểu 。諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。又hựu 棄khí 捨xả 憂ưu 樂nhạo/nhạc/lạc 。故cố 名danh 福phước 田điền 。又hựu 能năng 斷đoạn 除trừ 五ngũ 種chủng 心tâm 縛phược 心tâm 得đắc 清thanh 淨tịnh 。故cố 名danh 福phước 田điền 。又hựu 成thành 就tựu 八bát 種chủng 功công 德đức 田điền 故cố 。又hựu 以dĩ 七thất 定định 具cụ 善thiện 護hộ 心tâm 故cố 。又hựu 能năng 盡tận 滅diệt 七thất 種chủng 漏lậu 故cố 。無vô 諸chư 漏lậu 失thất 。又hựu 具cụ 足túc 戒giới 等đẳng 七thất 淨tịnh 法pháp 故cố 。又hựu 能năng 成thành 就tựu 少thiểu 欲dục 知tri 足túc 。等đẳng 八bát 功công 德đức 故cố 。又hựu 能năng 度độ 彼bỉ 岸ngạn 。及cập 勤cần 求cầu 度độ 故cố 名danh 福phước 田điền 。又hựu 經kinh 中trung 說thuyết 。但đãn 能năng 發phát 心tâm 欲dục 行hành 善thiện 法Pháp 尚thượng 多đa 利lợi 益ích 。況huống 修tu 行hành 耶da 。是thị 諸chư 賢hiền 聖thánh 常thường 行hành 善thiện 法Pháp 故cố 名danh 福phước 田điền 。又hựu 經kinh 中trung 說thuyết 。誰thùy 施thí 主chủ 家gia 有hữu 。持trì 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 。受thọ 供cúng 養dường 已dĩ 。入nhập 無vô 量lượng 定định 。是thị 施thí 主chủ 家gia 得đắc 無vô 量lượng 福phước 。眾chúng 中trung 有hữu 入nhập 無vô 量lượng 三tam 昧muội 。無vô 相tướng 三tam 昧muội 。無vô 動động 三tam 昧muội 。能năng 令linh 施thí 主chủ 得đắc 無vô 量lượng 報báo 。故cố 名danh 福phước 田điền 。又hựu 經kinh 中trung 說thuyết 。三tam 事sự 和hòa 合hợp 。故cố 得đắc 大đại 福phước 。一nhất 曰viết 有hữu 信tín 。二nhị 曰viết 施thí 物vật 。三tam 曰viết 福phước 田điền 。於ư 眾chúng 僧Tăng 中trung 。多đa 功công 德đức 人nhân 。功công 德đức 人nhân 中trung 。信tín 心tâm 易dị 生sanh 。又hựu 施thí 眾chúng 僧Tăng 具cụ 九cửu 因nhân 緣duyên 故cố 獲hoạch 大đại 果quả 。又hựu 施thí 眾chúng 僧Tăng 以dĩ 受thọ 者giả 淨tịnh 故cố 施thí 必tất 清thanh 淨tịnh 。又hựu 施thí 有hữu 八bát 種chủng 。有hữu 清thanh 淨tịnh 心tâm 少thiểu 施thí 物vật 亦diệc 少thiểu 。施thí 破phá 戒giới 人nhân 。有hữu 清thanh 淨tịnh 心tâm 少thiểu 所sở 施thí 物vật 多đa 施thí 破phá 戒giới 人nhân 。有hữu 清thanh 淨tịnh 心tâm 少thiểu 施thí 物vật 亦diệc 少thiểu 。施thí 持trì 戒giới 人nhân 。有hữu 清thanh 淨tịnh 心tâm 少thiểu 所sở 施thí 物vật 多đa 。施thí 持trì 戒giới 人nhân 。有hữu 清thanh 淨tịnh 心tâm 多đa 施thí 四tứ 種chủng 物vật 亦diệc 爾nhĩ 。於ư 僧Tăng 中trung 施thí 必tất 當đương 成thành 就tựu 。若nhược 二nhị 若nhược 三tam 。一nhất 切thiết 善thiện 人nhân 皆giai 因nhân 眾chúng 僧Tăng 。增tăng 益ích 功công 德đức 。然nhiên 後hậu 隨tùy 意ý 。回hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。又hựu 所sở 施thí 僧Tăng 。此thử 物vật 皆giai 當đương 得đắc 解giải 脫thoát 果quả 。於ư 生sanh 死tử 中trung 。終chung 不bất 能năng 盡tận 。又hựu 所sở 施thí 眾chúng 僧Tăng 皆giai 為vi 嚴nghiêm 心tâm 。又hựu 若nhược 於ư 一nhất 人nhân 生sanh 信tín 淨tịnh 心tâm 或hoặc 時thời 可khả 壞hoại 。於ư 眾chúng 僧Tăng 中trung 。信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。終chung 不bất 壞hoại 敗bại 。又hựu 於ư 一nhất 人nhân 生sanh 愛ái 敬kính 心tâm 。或hoặc 不bất 能năng 廣quảng 。於ư 眾chúng 僧Tăng 中trung 。生sanh 信tín 敬kính 心tâm 。緣duyên 無vô 量lượng 故cố 心tâm 則tắc 廣quảng 大đại 。又hựu 施thí 為vi 一nhất 切thiết 入nhập 僧Tăng 數số 人nhân 。以dĩ 心tâm 大đại 故cố 果quả 報báo 亦diệc 大đại 。以dĩ 是thị 等đẳng 緣duyên 諸chư 賢hiền 聖thánh 人nhân 。名danh 為vi 福phước 田điền 。是thị 故cố 應ưng 禮lễ 。

吉cát 祥tường 品phẩm 第đệ 十thập 二nhị 。

以dĩ 是thị 三Tam 寶Bảo 功công 德đức 具cụ 足túc 。故cố 經kinh 初sơ 說thuyết 。又hựu 此thử 三Tam 寶Bảo 於ư 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。第đệ 一nhất 吉cát 祥tường 。如như 吉cát 祥tường 偈kệ 說thuyết 。佛Phật 法Pháp 及cập 眾chúng 僧Tăng 。是thị 名danh 最tối 吉cát 祥tường 。

復phục 有hữu 諸chư 經kinh 以dĩ 吉cát 祥tường 為vi 初sơ 學học 者giả 增tăng 壽thọ 萬vạn 歲tuế 。名danh 聞văn 流lưu 布bố 。是thị 作tác 經kinh 者giả 意ý 也dã 。如như 阿a 陀đà 等đẳng 字tự 貫quán 在tại 經kinh 初sơ 此thử 非phi 吉cát 相tương/tướng 。後hậu 當đương 廣quảng 說thuyết 。若nhược 求cầu 第đệ 一nhất 最tối 吉cát 祥tường 者giả 三Tam 寶Bảo 是thị 也dã 。應ưng 當đương 歸quy 依y 。如như 吉cát 祥tường 偈kệ 說thuyết 。

諸chư 天thiên 世thế 人nhân 中trung 。無vô 上thượng 尊tôn 導đạo 師sư 。

佛Phật 為vi 大đại 覺giác 者giả 。是thị 名danh 最tối 吉cát 祥tường 。

若nhược 人nhân 於ư 佛Phật 所sở 。安an 信tín 心tâm 不bất 動động 。

奉phụng 持trì 清thanh 淨tịnh 戒giới 。是thị 名danh 最tối 吉cát 祥tường 。

遠viễn 離ly 愚ngu 癡si 人nhân 。親thân 近cận 有hữu 智trí 者giả 。

可khả 敬kính 者giả 則tắc 敬kính 。是thị 為vi 最tối 吉cát 祥tường 。

是thị 故cố 應ưng 禮lễ 三Tam 寶Bảo 。以dĩ 最tối 吉cát 祥tường 故cố 。我ngã 經kinh 初sơ 說thuyết 。

成Thành 實Thật 論Luận 卷quyển 第đệ 一nhất