Tây Phương Yếu Quyết Khoa Chú – Quyển 0002

Chuẩn
Leave a comment

西Tây 方Phương 要Yếu 決Quyết 科Khoa 註Chú
Quyển 0002

西Tây 方Phương 要Yếu 決Quyết 科Khoa 註Chú 卷quyển 下hạ

第đệ 八bát 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 云vân 。生sanh 彼bỉ 國quốc 者giả 。住trụ 正chánh 定định 聚tụ 。彌di 陀đà 經Kinh 云vân 。極Cực 樂Lạc 國Quốc 土Độ 。眾chúng 生sanh 生sanh 者giả 。皆giai 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。

決quyết 定định 流lưu 轉chuyển 。名danh 邪tà 定định 聚tụ 。隨tùy 緣duyên 不bất 定định 。名danh 不bất 定định 聚tụ 。決quyết 定định 不bất 退thoái 。名danh 正chánh 定định 聚tụ 。淨tịnh 土độ 無vô 前tiền 二nhị 。故cố 住trụ 正chánh 定định 也dã 。蓋cái 是thị 乘thừa 願nguyện 力lực 。居cư 純thuần 正chánh 土thổ/độ 也dã 。

疑nghi 曰viết 。汎# 論luận 不bất 退thoái 之chi 位vị 。要yếu 說thuyết 萬vạn 劫kiếp 修tu 功công 。如như 何hà 念niệm 佛Phật 一nhất 生sanh 。下hạ 至chí 臨lâm 終chung 十thập 念niệm 。並tịnh 蒙mông 彌di 陀đà 接tiếp 引dẫn 。生sanh 彼bỉ 得đắc 不bất 退thoái 。

十thập 信tín 。經kinh 一nhất 萬vạn 劫kiếp 方phương 入nhập 三tam 賢hiền 。今kim 即tức 一nhất 生sanh 等đẳng 行hành 。順thuận 次thứ 獲hoạch 得đắc 。疑nghi 也dã 宜nghi 哉tai 。

論luận 功công 行hành 有hữu 差sai 別biệt 。若nhược 為vi 符phù 契khế 。

符phù 契khế 。漢hán 制chế 以dĩ 竹trúc 長trường/trưởng 六lục 寸thốn 。分phần/phân 而nhi 相tương/tướng 合hợp 。兩lưỡng 不bất 相tương 差sai 也dã 。

通thông 曰viết 。不bất 退thoái 正chánh 定định 。名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 。修tu 行hành 之chi 人nhân 。凡phàm 有hữu 兩lưỡng 種chủng 。一nhất 居cư 穢uế 土thổ/độ 。二nhị 處xứ 淨tịnh 方phương 。穢uế 土thổ/độ 修tu 因nhân 。要yếu 資tư 萬vạn 劫kiếp 。淨tịnh 方phương 起khởi 行hành 。自tự 有hữu 多đa 途đồ 。

淨tịnh 土độ 論luận 註chú 曰viết 。正chánh 定định 。即tức 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。今kim 此thử 言ngôn 之chi 者giả 。論luận 定định 聚tụ 義nghĩa 。經kinh 論luận 說thuyết 殊thù 。人nhân 師sư 解giải 區khu 。故cố 預dự 判phán 之chi 。使sử 無vô 相tướng 濫lạm 也dã 。九cửu 品phẩm 證chứng 異dị 。故cố 有hữu 多đa 途đồ 。或hoặc 有hữu 被bị 弘hoằng 誓thệ 鎧khải 。居cư 下hạ 位vị 。或hoặc 有hữu 速tốc 疾tật 證chứng 不bất 退thoái 。住trụ 補bổ 處xứ 之chi 位vị 。亦diệc 成thành 多đa 途đồ 也dã 。雖tuy 同đồng 居cư 不bất 退thoái 。而nhi 證chứng 有hữu 淺thiển 深thâm 。故cố 作tác 此thử 釋thích 。

今kim 明minh 不bất 退thoái 。有hữu 其kỳ 四tứ 種chủng 。

諸chư 經kinh 論luận 中trung 。明minh 不bất 退thoái 義nghĩa 。未vị 必tất 一nhất 准chuẩn 。以dĩ 其kỳ 名danh 異dị 。數số 別biệt 位vị 殊thù 。勿vật 迷mê 其kỳ 途đồ 矣hĩ 。

十thập 住trụ 毗tỳ 婆bà 娑sa 論luận 云vân 。一nhất 位vị 不bất 退thoái 。即tức 修tu 因nhân 萬vạn 劫kiếp 。意ý 言ngôn 。唯duy 識thức 觀quán 成thành 。不bất 復phục 退thoái 墮đọa 惡ác 律luật 儀nghi 行hành 。流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。二nhị 者giả 行hành 不bất 退thoái 。已dĩ 得đắc 初Sơ 地Địa 。真chân 唯duy 識thức 觀quán 。捨xả 二Nhị 乘Thừa 心tâm 。於ư 利lợi 他tha 行hành 得đắc 不bất 退thoái 也dã 。三tam 者giả 。念niệm 不bất 退thoái 。入nhập 八bát 地địa 以dĩ 。去khứ 。真chân 得đắc 任nhậm 運vận 無vô 功công 用dụng 智trí 於ư 定định 散tán 中trung 。得đắc 自tự 在tại 故cố 。無vô 念niệm 退thoái 也dã 。

十thập 住trụ 論luận 。普phổ 考khảo 未vị 得đắc 此thử 文văn 。意ý 言ngôn 者giả 。相tương 似tự 義nghĩa 也dã 。言ngôn 第đệ 六lục 分phần 別biệt 觀quán 慧tuệ 。取thủ 相tương 似tự 之chi 境cảnh 也dã 。惡ác 律luật 儀nghi 行hành 者giả 。旃chiên 陀đà 羅la 及cập 畜súc 猪trư 羊dương 等đẳng 。畋điền 獵liệp 漁ngư 捕bộ 。之chi 類loại 是thị 也dã 。准chuẩn 瑜du 伽già 等đẳng 。一nhất 期kỳ 活hoạt 命mạng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。起khởi 殺sát 等đẳng 等đẳng 。成thành 不bất 律luật 儀nghi 也dã 。廣quảng 如như 諸chư 文văn 。三tam 賢hiền 菩Bồ 薩Tát 。伏phục 滅diệt 二nhị 取thủ 。令linh 彼bỉ 不bất 起khởi 了liễu 二nhị 取thủ 空không 。得đắc 相tương 似tự 智trí 。常thường 生sanh 貴quý 家gia 。及cập 善thiện 趣thú 中trung 。不bất 墮đọa 惡ác 行hành 。及cập 不bất 善thiện 趣thú 。前tiền 文văn 所sở 謂vị 。皆giai 比tỉ 知tri 二nhị 無vô 我ngã 。不bất 隨tùy 生sanh 死tử 凡phàm 流lưu 。亦diệc 斯tư 謂vị 矣hĩ 。始thỉ 入nhập 初Sơ 地Địa 。實thật 證chứng 真Chân 如Như 境cảnh 智trí 平bình 等đẳng 。離ly 二nhị 取thủ 相tương 謂vị 之chi 真chân 唯duy 識thức 觀quán 成thành 也dã 。於ư 初Sơ 地Địa 中trung 。斷đoạn 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 。永vĩnh 不bất 轉chuyển 變biến 為vi 邪tà 見kiến 等đẳng 。能năng 相tương 續tục 不bất 起khởi 異dị 類loại 見kiến 。及cập 異dị 類loại 業nghiệp 。豈khởi 起khởi 小tiểu 心tâm 。此thử 中trung 一nhất 行hành 之chi 中trung 。修tu 一nhất 切thiết 行hành 。故cố 不bất 廢phế 利lợi 他tha 。第đệ 八Bát 地Địa 中trung 。斷đoạn 無vô 相tướng 中trung 作tác 加gia 行hành 障chướng 。故cố 任nhậm 運vận 道đạo 空không 中trung 能năng 起khởi 有hữu 之chi 勝thắng 行hành 於ư 定định 散tán 中trung 。方phương 得đắc 自tự 在tại 矣hĩ 。

四tứ 處xứ 不bất 退thoái 者giả 。雖tuy 無vô 文văn 證chứng 。約ước 理lý 以dĩ 成thành 。何hà 者giả 。如như 婆bà 娑sa 論luận 說thuyết 。退thoái 根căn 羅La 漢Hán 。欲dục 界giới 人nhân 中trung 得đắc 果quả 。遇ngộ 五ngũ 緣duyên 退thoái 具cụ 。恐khủng 失thất 聖thánh 果Quả 。起khởi 修tu 道Đạo 惑hoặc 。謂vị 遠viễn 行hành 多đa 病bệnh 。樂nhạo 誦tụng 經Kinh 典điển 。樂nhạo/nhạc/lạc 和hòa 諍tranh 訟tụng 。樂nhạo/nhạc/lạc 營doanh 僧Tăng 事sự 。若nhược 天thiên 中trung 得đắc 果quả 。不bất 逢phùng 退thoái 具cụ 。即tức 得đắc 不bất 退thoái 。入nhập 般bát 無vô 餘dư 。行hành 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。前tiền 三tam 不bất 退thoái 。未vị 得đắc 人nhân 中trung 。若nhược 在tại 娑sa 婆bà 。流lưu 浪lãng 生sanh 死tử 。是thị 其kỳ 常thường 處xứ 。由do 此thử 染nhiễm 界giới 。遇ngộ 五ngũ 退thoái 緣duyên 。一nhất 者giả 短đoản 命mạng 多đa 病bệnh 。二nhị 者giả 大đại 惡ác 緣duyên 伴bạn 。爼trở 壞hoại 淨tịnh 心tâm 。三tam 者giả 外ngoại 道đạo 雜tạp 善thiện 。亂loạn 真chân 正chánh 行hạnh 。四tứ 者giả 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 。嬈nhiễu 動động 淨tịnh 心tâm 。五ngũ 者giả 不bất 常thường 見kiến 佛Phật 。竭kiệt 逢phùng 聖thánh 化hóa 。若nhược 常thường 住trụ 此thử 。遭tao 五ngũ 退thoái 緣duyên 。但đãn 生sanh 淨tịnh 土độ 。逢phùng 五ngũ 勝thắng 事sự 。一nhất 者giả 長trường 命mạng 無vô 病bệnh 。二nhị 者giả 勝thắng 侶lữ 提đề 擕# 。三tam 者giả 純thuần 正chánh 無vô 邪tà 。四tứ 者giả 唯duy 淨tịnh 無vô 染nhiễm 。五ngũ 者giả 恆hằng 事sự 聖thánh 尊tôn 。由do 此thử 五ngũ 緣duyên 。故cố 得đắc 不bất 退thoái 。

婆bà 娑sa 論luận 第đệ 七thất 卷quyển 。說thuyết 六lục 種chủng 羅La 漢Hán 。前tiền 五ngũ 皆giai 退thoái 。後hậu 一nhất 無vô 退thoái 廣quảng 如như 彼bỉ 論luận 。及cập 俱câu 舍xá 對đối 法pháp 等đẳng 說thuyết 。五ngũ 退thoái 具cụ 等đẳng 。光quang 記ký 引dẫn 大đại 毗tỳ 婆bà 娑sa 論luận 。第đệ 六lục 十thập 卷quyển 。文văn 與dữ 今kim 同đồng 。考khảo 論luận 未vị 得đắc 全toàn 文văn 。蓋cái 取thủ 意ý 而nhi 已dĩ 。見kiến 所sở 斷đoạn 惑hoặc 。迷mê 諦đế 理lý 起khởi 。修tu 所sở 斷đoạn 惑hoặc 。迷mê 麤thô 事sự 生sanh 。迷mê 理lý 已dĩ 斷đoạn 。迷mê 事sự 未vị 盡tận 。故cố 麤thô 事sự 境cảnh 。失thất 念niệm 惑hoặc 生sanh 。是thị 故cố 生sanh 修tu 道Đạo 惑hoặc 。所sở 謂vị 五ngũ 事sự 。皆giai 令linh 心tâm 倦quyện 。實thật 為vi 退thoái 緣duyên 也dã 。短đoản 命mạng 多đa 病bệnh 等đẳng 。鸞loan 師sư 同đồng 述thuật 。天thiên 台thai 亦diệc 言ngôn 。原nguyên 出xuất 於ư 十thập 住trụ 論luận 中trung 。大đại 槩# 雖tuy 同đồng 。各các 有hữu 少thiểu 異dị 。惡ác 緣duyên 伴bạn 者giả 。無vô 顧cố 惡ác 人nhân 。破phá 他tha 勝thắng 德đức 等đẳng 。即tức 其kỳ 事sự 也dã 。其kỳ 相tương 似tự 善thiện 。亂loạn 真chân 正chánh 行hạnh 。謂vị 之chi 雜tạp 善thiện 。淺thiển 行hành 之chi 人nhân 。苟cẩu 不bất 甄chân 別biệt 。深thâm 成thành 障chướng 道đạo 。當đương 遠viễn 離ly 焉yên 。五ngũ 勝thắng 事sự 者giả 。天thiên 台thai 亦diệc 言ngôn 。通thông 贊tán 同đồng 舉cử 。並tịnh 與dữ 今kim 少thiểu 異dị 。又hựu 今kim 師sư 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 。舉cử 七thất 種chủng 勝thắng 事sự 。其kỳ 中trung 五ngũ 種chủng 。便tiện 解giải 今kim 文văn 。謂vị 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。而nhi 得đắc 金kim 剛cang 。那Na 羅La 延Diên 身thân 。是thị 一nhất 勝thắng 也dã 。諸chư 上thượng 善thiện 人nhân 。俱câu 會hội 一nhất 處xứ 。補bổ 處xứ 菩Bồ 薩Tát 。常thường 為vi 法pháp 友hữu 。是thị 二nhị 勝thắng 也dã 。常thường 修tu 梵Phạm 行hạnh 。無vô 不bất 善thiện 事sự 。不bất 聞văn 惡ác 聲thanh 。不bất 見kiến 惡ác 人nhân 。無vô 邪tà 法pháp 而nhi 可khả 亂loạn 正chánh 行hạnh 是thị 三tam 勝thắng 也dã 。無vô 女nữ 人nhân 故cố 。無vô 欲dục 愛ái 心tâm 。見kiến 聞văn 觸xúc 者giả 。令linh 心tâm 不bất 染nhiễm 。是thị 四tứ 勝thắng 也dã 。常thường 見kiến 諸chư 佛Phật 。即tức 補bổ 處xứ 故cố 。恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。是thị 五ngũ 勝thắng 也dã 。

據cứ 其kỳ 行hành 位vị 。未vị 可khả 輙triếp 齊tề 。地địa 勝thắng 緣duyên 強cường/cưỡng 。更cánh 無vô 退thoái 具cụ 也dã 。譬thí 如như 惡ác 人nhân 。常thường 行hành 不bất 善thiện 。遇ngộ 逢phùng 勝thắng 友hữu 。哀ai 憫mẫn 提đề 獎tưởng 。絕tuyệt 惡ác 交giao 友hữu 。恆hằng 隨tùy 長trường/trưởng 伴bạn 。至chí 于vu 一nhất 代đại 無vô 起khởi 過quá 緣duyên 也dã 。

第đệ 九cửu 彌di 陀đà 經Kinh 云vân 。不bất 可khả 以dĩ 少thiểu 善thiện 根căn 。福phước 德đức 因nhân 緣duyên 。得đắc 生sanh 彼bỉ 國quốc 。

疑nghi 曰viết 。淨tịnh 土độ 往vãng 生sanh 。要yếu 須tu 大đại 善thiện 。具cụ 行hành 諸chư 業nghiệp 。方phương 可khả 往vãng 生sanh 。但đãn 空không 念niệm 佛Phật 。如như 何hà 生sanh 彼bỉ 。

六Lục 度Độ 四tứ 攝nhiếp 等đẳng 。名danh 為vi 諸chư 業nghiệp 也dã 。

通thông 曰viết 。夫phu 論luận 善thiện 根căn 多đa 少thiểu 。只chỉ 約ước 念niệm 佛Phật 。以dĩ 明minh 過quá 去khứ 無vô 宿túc 善thiện 緣duyên 今kim 生sanh 不bất 聞văn 佛Phật 號hiệu 。但đãn 今kim 得đắc 聞văn 淨tịnh 土độ 。專chuyên 心tâm 念niệm 佛Phật 。即tức 是thị 過quá 去khứ 善thiện 因nhân 。想tưởng 念niệm 西tây 方phương 。方phương 能năng 決quyết 至chí 。此thử 為vi 大đại 善thiện 根căn 也dã 。雖tuy 聞văn 彌di 陀đà 淨tịnh 土độ 。發phát 意ý 願nguyện 生sanh 。進tiến 退thoái 未vị 恆hằng 。心tâm 不bất 決quyết 定định 。判phán 為vi 少thiểu 善thiện 。不bất 生sanh 淨tịnh 土độ 也dã 。

大đại 本bổn 曰viết 。若nhược 人nhân 無vô 善thiện 本bổn 。不bất 得đắc 聞văn 此thử 經Kinh 。清thanh 淨tịnh 有hữu 戒giới 者giả 。乃nãi 獲hoạch 聞văn 正Chánh 法Pháp 。曾tằng 更canh 見kiến 世Thế 尊Tôn 。則tắc 能năng 信tín 此thử 事sự 。謙khiêm 敬kính 聞văn 奉phụng 行hành 。踊dũng 躍dược 大đại 歡hoan 喜hỷ 。當đương 知tri 今kim 生sanh 至chí 心tâm 。過quá 去khứ 有hữu 因nhân 也dã 。廣quảng 說thuyết 宿túc 善thiện 。出xuất 在tại 賢Hiền 護Hộ 觀quán 佛Phật 。稱xưng 讚tán 平bình 等đẳng 覺giác 等đẳng 諸chư 文văn 也dã 。按án 立lập 多đa 少thiểu 名danh 目mục 。諸chư 師sư 異dị 解giải 。未vị 必tất 一nhất 准chuẩn 也dã 。

又hựu 疑nghi 曰viết 。據cứ 其kỳ 念niệm 佛Phật 。只chỉ 念niệm 佛Phật 名danh 。設thiết 使sử 心tâm 專chuyên 。未vị 為vi 大đại 善thiện 。縱túng/tung 稱xưng 佛Phật 號hiệu 。那na 得đắc 往vãng 生sanh 。

答đáp 曰viết 。

今kim 明minh 念niệm 佛Phật 。此thử 辨biện 總tổng 修tu 。良lương 為vi 群quần 機cơ 受thọ 益ích 不bất 等đẳng 。諸chư 佛Phật 願nguyện 行hành 。成thành 此thử 果quả 名danh 。但đãn 能năng 念niệm 號hiệu 。具cụ 包bao 眾chúng 德đức 。故cố 成thành 大đại 善thiện 。不bất 廢phế 往vãng 生sanh 。

上thượng 智trí 下hạ 機cơ 。俱câu 能năng 修tu 習tập 。謂vị 之chi 總tổng 修tu 也dã 。或hoặc 修tu 此thử 一nhất 行hành 。都đô 含hàm 諸chư 德đức 。是thị 名danh 總tổng 修tu 也dã 。

故cố 維duy 摩ma 經Kinh 云vân 。佛Phật 初sơ 三tam 號hiệu 。佛Phật 若nhược 廣quảng 說thuyết 。阿A 難Nan 經kinh 劫kiếp 不bất 能năng 領lãnh 受thọ 。成thành 實thật 論luận 。釋thích 佛Phật 之chi 號hiệu 。前tiền 之chi 九cửu 號hiệu 。皆giai 從tùng 別biệt 義nghĩa 。總tổng 前tiền 九cửu 號hiệu 名danh 義nghĩa 功công 德đức 。為vì 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。說thuyết 初sơ 三tam 號hiệu 。歷lịch 劫kiếp 難nạn/nan 周chu 。阿A 難Nan 領lãnh 悟ngộ 莫mạc 能năng 具cụ 悉tất 。更cánh 加gia 六lục 號hiệu 。以dĩ 制chế 佛Phật 名danh 。勝thắng 德đức 既ký 圓viên 。念niệm 其kỳ 大đại 善thiện 也dã 。

經kinh 下hạ 卷quyển 也dã 。論luận 出xuất 十thập 號hiệu 品phẩm 焉yên 。夫phu 論luận 十thập 號hiệu 開khai 合hợp 有hữu 異dị 。今kim 文văn 准chuẩn 開khai 無Vô 上Thượng 士Sĩ 。調Điều 御Ngự 丈Trượng 夫Phu 。合hợp 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。之chi 說thuyết 而nhi 解giải 之chi 則tắc 其kỳ 意ý 明minh 矣hĩ 。所sở 謂vị 初sơ 三tam 號hiệu 者giả 。如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 正chánh 徧biến 知tri 也dã 。此thử 之chi 三tam 號hiệu 。其kỳ 德đức 最tối 勝thắng 。故cố 諸chư 文văn 中trung 多đa 舉cử 此thử 三tam 。然nhiên 桉# 彼bỉ 經kinh 。列liệt 初sơ 二nhị 號hiệu 。與dữ 終chung 總tổng 德đức 。今kim 言ngôn 初sơ 三tam 。蓋cái 約ước 通thông 途đồ 而nhi 言ngôn 之chi 耳nhĩ 。一nhất 曰viết 。經kinh 舉cử 十thập 中trung 初sơ 二nhị 。故cố 有hữu 初sơ 言ngôn 。是thị 從tùng 初sơ 從tùng 多đa 而nhi 言ngôn 焉yên 。今kim 按án 通thông 說thuyết 之chi 三tam 。加gia 總tổng 為vi 四tứ 加gia 之chi 以dĩ 六lục 。十thập 號hiệu 方phương 滿mãn 足túc 。而nhi 更cánh 加gia 六lục 號hiệu 之chi 言ngôn 易dị 見kiến 焉yên 。

第đệ 十thập 彌di 陀đà 經kinh 。又hựu 云vân 。

善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。念niệm 佛Phật 生sanh 彼bỉ 。聲Thanh 聞Văn 之chi 眾chúng 數số 。無vô 量lượng 無vô 邊biên 。淨tịnh 土độ 論luận 云vân 。大Đại 乘Thừa 善thiện 根căn 界giới 。等đẳng 無vô 譏cơ 嫌hiềm 名danh 。女nữ 人nhân 及cập 根căn 缺khuyết 。二Nhị 乘Thừa 種chủng 不bất 生sanh 。

疑nghi 曰viết 。如như 淨tịnh 土độ 論luận 。女nữ 人nhân 根căn 缺khuyết 。小tiểu 聖thánh 不bất 生sanh 。彌di 陀đà 經kinh 皆giai 說thuyết 生sanh 彼bỉ 。二nhị 俱câu 聖thánh 教giáo 。何hà 以dĩ 各các 殊thù 。

通thông 曰viết 。勘khám 尋tầm 經kinh 論luận 。各các 順thuận 一nhất 緣duyên 。審thẩm 而nhi 察sát 之chi 。並tịnh 無vô 差sai 殊thù 。

言ngôn 女nữ 人nhân 生sanh 者giả 。志chí 性tánh 妙diệu 決quyết 。深thâm 厭yếm 女nữ 身thân 。專chuyên 念niệm 佛Phật 名danh 。求cầu 生sanh 淨tịnh 。

土thổ/độ 。娑sa 婆bà 報báo 盡tận 。轉chuyển 作tác 丈trượng 夫phu 處xứ 妙diệu 華hoa 臺đài 。即tức 生sanh 淨tịnh 國quốc 也dã 。

根căn 雖tuy 是thị 女nữ 。能năng 求cầu 菩Bồ 提Đề 。深thâm 信tín 平bình 等đẳng 。廣quảng 大đại 誓thệ 願nguyện 。故cố 曰viết 妙diệu 決quyết 也dã 。願nguyện 文văn 曰viết 。其kỳ 有hữu 女nữ 人nhân 。發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。厭yếm 惡ác 女nữ 身thân 。壽thọ 終chung 之chi 後hậu 。復phục 為vi 女nữ 像tượng 。不bất 取thủ 正chánh 覺giác 。善thiện 導đạo 釋thích 曰viết 。正chánh 命mạng 終chung 時thời 。即tức 轉chuyển 女nữ 身thân 。得đắc 成thành 男nam 子tử 。坐tọa 寶bảo 華hoa 上thượng 。隨tùy 佛Phật 往vãng 生sanh 。入nhập 佛Phật 大đại 會hội 。十thập 住trụ 論luận 曰viết 。隨tùy 諸chư 佛Phật 之chi 本bổn 願nguyện 因nhân 緣duyên 。女nữ 人nhân 見kiến 者giả 。若nhược 聞văn 名danh 者giả 即tức 成thành 男nam 身thân 。

言ngôn 報báo 缺khuyết 者giả 。有hữu 五ngũ 種chủng 。一nhất 生sanh 。二nhị 犍kiền 。三tam 半bán 月nguyệt 。四tứ 妬đố 。五ngũ 二nhị 形hình 。如như 此thử 根căn 缺khuyết 。志chí 性tánh 無vô 恆hằng 。但đãn 能năng 發phát 心tâm 。決quyết 意ý 勇dũng 猛mãnh 。捨xả 殘tàn 缺khuyết 根căn 。感cảm 具cụ 根căn 身thân 。即tức 生sanh 彼bỉ 國quốc 也dã 。

天thiên 然nhiên 不bất 具cụ 。謂vị 之chi 生sanh 也dã 。以dĩ 力lực 去khứ 勢thế 。名danh 為vi 犍kiền 也dã 。因nhân 見kiến 他tha 婬dâm 。妬đố 心tâm 起khởi 婬dâm 。謂vị 之chi 妬đố 也dã 。半bán 月nguyệt 能năng 婬dâm 。半bán 月nguyệt 不bất 能năng 。名danh 為vi 半bán 月nguyệt 也dã 。一nhất 身thân 挾hiệp 二nhị 根căn 。是thị 名danh 二nhị 形hình 焉yên 。准chuẩn 律luật 中trung 言ngôn 。若nhược 此thử 之chi 類loại 。其kỳ 性tánh 軟nhuyễn 弱nhược 。不bất 堪kham 法Pháp 器khí 。今kim 文văn 無vô 恆hằng 。即tức 斯tư 謂vị 也dã 。聲thanh 盲manh 瘖âm 瘂á 。躃tích 足túc 孑kiết 臂tý 之chi 類loại 。復phục 不bất 全toàn 器khí 。但đãn 言ngôn 五ngũ 種chủng 者giả 。蓋cái 舉cử 重trọng/trùng 而nhi 已dĩ 。

二Nhị 乘Thừa 者giả 。

一nhất 謂vị 愚ngu 法pháp 。證chứng 人nhân 空không 理lý 。已dĩ 得đắc 小tiểu 果quả 。不bất 達đạt 法pháp 空không 。故cố 云vân 愚ngu 法pháp 。唯duy 求cầu 自tự 益ích 。不bất 能năng 利lợi 他tha 。不bất 可khả 得đắc 生sanh 淨tịnh 土độ 。

二nhị 謂vị 不bất 愚ngu 法pháp 。

雖tuy 得đắc 羅La 漢Hán 。不bất 住trụ 小tiểu 果quả 。隨tùy 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。起khởi 大Đại 乘Thừa 心tâm 。順thuận 生sanh 佛Phật 前tiền 。發phát 利lợi 他tha 行hành 。故cố 生sanh 彼bỉ 國quốc 也dã 。

又hựu 觀quán 經Kinh 云vân 。中trung 生sanh 之chi 人nhân 。至chí 彼bỉ 方phương 證chứng 小tiểu 果quả 。

中trung 三tam 品phẩm 云vân 。證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。及cập 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。

疑nghi 曰viết 。淨tịnh 土độ 論luận 云vân 。二Nhị 乘Thừa 種chủng 不bất 生sanh 。何hà 因nhân 生sanh 彼bỉ 。然nhiên 得đắc 小tiểu 果quả 。

答đáp 曰viết 。

此thử 人nhân 先tiên 有hữu 小Tiểu 乘Thừa 種chủng 子tử 。遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。即tức 因nhân 前tiền 小tiểu 習tập 。悟ngộ 四tứ 非phi 常thường 。發phát 起khởi 宿túc 因nhân 。即tức 證chứng 小tiểu 果quả 。大Đại 乘Thừa 善thiện 友hữu 。力lực 所sở 擕# 獎tưởng 。不bất 住trụ 小Tiểu 乘Thừa 。還hoàn 興hưng 大đại 念niệm 。故cố 非phi 小Tiểu 乘Thừa 也dã 。

經kinh 中trung 上thượng 品phẩm 云vân 。聞văn 眾chúng 音âm 聲thanh 。讚tán 歎thán 四Tứ 諦Đế 。應ứng 時thời 即tức 得đắc 。阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。大Đại 乘Thừa 善thiện 友hữu 。二nhị 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 是thị 也dã 。經kinh 曰viết 。觀quán 音âm 勢thế 至chí 。為vi 其kỳ 勝thắng 友hữu 。當đương 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。生sanh 諸chư 佛Phật 家gia 。亦diệc 此thử 意ý 也dã 。

根căn 雖tuy 是thị 女nữ 。能năng 求cầu 菩Bồ 提Đề 。深thâm 信tín 自tự 他tha 佛Phật 性tánh 平bình 等đẳng 。即tức 弘hoằng 大đại 願nguyện 。誓thệ 當đương 成thành 佛Phật 。廣quảng 度độ 眾chúng 生sanh 。念niệm 捨xả 女nữ 身thân 。即tức 生sanh 淨tịnh 土độ 。臨lâm 當đương 報báo 盡tận 化hóa 佛Phật 來lai 迎nghênh 。成thành 大đại 丈trượng 夫phu 。入nhập 蓮liên 華hoa 座tòa 。即tức 生sanh 彼bỉ 國quốc 。佛Phật 令linh 安an 神thần 經kinh 約ước 此thử 門môn 。故cố 云vân 皆giai 往vãng 。論luận 據cứ 不bất 能năng 若nhược 此thử 。故cố 說thuyết 不bất 生sanh 也dã 。

涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。若nhược 能năng 自tự 知tri 有hữu 佛Phật 性tánh 者giả 。我ngã 說thuyết 是thị 人nhân 。為vi 大đại 丈trượng 夫phu 。即tức 此thử 中trung 意ý 也dã 。

小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。要yếu 生sanh 大đại 志chí 。乘thừa 此thử 為vi 業nghiệp 。即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。從tùng 彼bỉ 舊cựu 名danh 。號hiệu 聲Thanh 聞Văn 也dã 。

淨tịnh 土độ 論luận 註chú 云vân 。如như 言ngôn 聲Thanh 聞Văn 者giả 。是thị 他tha 方phương 聲Thanh 聞Văn 來lai 生sanh 。仍nhưng 本bổn 名danh 故cố 。稱xưng 為vi 聲Thanh 聞Văn 。如như 佛Phật 與dữ 帝Đế 釋Thích 語ngữ 時thời 。猶do 稱xưng 憍kiêu 尸thi 迦ca 。是thị 其kỳ 類loại 也dã 。上thượng 四tứ 句cú 會hội 論luận 。下hạ 二nhị 句cú 通thông 經kinh ○# 按án 古cổ 德đức 解giải 之chi 以dĩ 多đa 釋thích 義nghĩa 。天thiên 台thai 所sở 判phán 。粗thô 似tự 同đồng 之chi 。千thiên 福phước 解giải 之chi 。亦diệc 舉cử 釋thích 。尋tầm 可khả 知tri 焉yên 。

疑nghi 曰viết 。小Tiểu 乘Thừa 之chi 目mục 。判phán 作tác 譏cơ 嫌hiềm 。何hà 因nhân 彼bỉ 方phương 。必tất 稱xưng 斯tư 號hiệu 。

論luận 註chú 曰viết 。軟nhuyễn 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。不bất 甚thậm 勇dũng 猛mãnh 。譏cơ 言ngôn 聲Thanh 聞Văn 。今kim 指chỉ 之chi 而nhi 曰viết 判phán 作tác 也dã 。或hoặc 謂vị 是thị 無vô 。必tất 所sở 別biệt 指chỉ 。亦diệc 得đắc 焉yên 。

答đáp 曰viết 。

聲Thanh 聞Văn 愚ngu 法pháp 。自tự 利lợi 過quá 深thâm 。不bất 能năng 益ích 他tha 。謂vị 譏cơ 嫌hiềm 耳nhĩ 。

雖tuy 存tồn 古cổ 號hiệu 。即tức 大đại 聲Thanh 聞Văn 。益ích 物vật 既ký 弘hoằng 。乃nãi 為vi 良lương 稱xưng 。

令linh 聲thanh 普phổ 聞văn 。寧ninh 為vi 小tiểu 乎hồ 。

故cố 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。真chân 是thị 聲Thanh 聞Văn 。以dĩ 佛Phật 道Đạo 聲thanh 。令linh 一nhất 切thiết 聞văn 。

文văn 出xuất 信tín 解giải 品phẩm 也dã 。

西tây 方phương 亦diệc 爾nhĩ 。雖tuy 有hữu 小Tiểu 乘Thừa 。並tịnh 真chân 聲Thanh 聞Văn 。故cố 無vô 譏cơ 嫌hiềm 等đẳng 過quá 也dã 。

願nguyện 文văn 曰viết 。國quốc 中trung 人nhân 天thiên 。乃nãi 至chí 聞văn 有hữu 。不bất 善thiện 名danh 者giả 。不bất 取thủ 正chánh 覺giác 。不bất 善thiện 名danh 已dĩ 無vô 。況huống 有hữu 體thể 乎hồ 。故cố 有hữu 等đẳng 之chi 言ngôn 也dã 。

第đệ 十thập 一nhất 會hội 。釋thích 三tam 階giai 行hành 者giả 。五ngũ 種chủng 小tiểu 疑nghi 。

三tam 階giai 佛Phật 法Pháp 。信tín 行hành 禪thiền 師sư 之chi 所sở 立lập 。集tập 錄lục 所sở 述thuật 也dã 。斯tư 乃nãi 主chủ 於ư 佛Phật 宗tông 。亦diệc 萬vạn 衢cù 之chi 一nhất 術thuật 焉yên 耳nhĩ 。隋tùy 之chi 初sơ 。佛Phật 滅diệt 後hậu 。一nhất 千thiên 五ngũ 百bách 三tam 十thập 四tứ 年niên 。盛thịnh 行hành 於ư 世thế 。開khai 皇hoàng 未vị 歲tuế 。勑# 斷đoạn 不bất 行hành 。事sự 見kiến 于vu 續tục 高cao 僧Tăng 傳truyền 。凡phàm 立lập 三tam 階giai 佛Phật 法Pháp 。成thành 其kỳ 三tam 義nghĩa 。一nhất 依y 時thời 。二nhị 約ước 處xứ 。三tam 准chuẩn 人nhân 。依y 時thời 者giả 。滅diệt 後hậu 一nhất 千thiên 年niên 前tiền 。猶do 用dụng 一nhất 二nhị 階giai 法pháp 。於ư 中trung 五ngũ 百bách 已dĩ 前tiền 。屬thuộc 第đệ 一nhất 階giai 。一nhất 千thiên 年niên 間gian 。屬thuộc 第đệ 二nhị 階giai 。一nhất 千thiên 已dĩ 後hậu 。總tổng 屬thuộc 第đệ 三tam 。然nhiên 以dĩ 正chánh 像tượng 末mạt 三tam 時thời 。經kinh 論luận 有hữu 異dị 說thuyết 。而nhi 建kiến 立lập 三tam 階giai 。亦diệc 自tự 異dị 說thuyết 。詳tường 按án 彼bỉ 錄lục 。多đa 千thiên 年niên 後hậu 。以dĩ 為vi 第đệ 三tam 。是thị 准chuẩn 正Chánh 法Pháp 千thiên 年niên 之chi 說thuyết 。而nhi 像tượng 法pháp 已dĩ 後hậu 。以dĩ 為vi 第đệ 三tam 階giai 之chi 時thời 也dã 。或hoặc 復phục 一nhất 千thiên 五ngũ 百bách 年niên 後hậu 。以dĩ 為vi 第đệ 三tam 。是thị 據cứ 正Chánh 法Pháp 五ngũ 百bách 說thuyết 。而nhi 末Mạt 法Pháp 已dĩ 後hậu 。為vi 第đệ 三tam 階giai 也dã 。或hoặc 單đơn 五ngũ 百bách 後hậu 。即tức 為vi 第đệ 三tam 是thị 依y 正Chánh 法Pháp 五ngũ 百bách 年niên 說thuyết 。像tượng 法pháp 已dĩ 後hậu 。為vi 第đệ 三tam 階giai 也dã 。約ước 處xứ 者giả 。淨tịnh 土độ 即tức 是thị 第đệ 一nhất 階giai 。一Nhất 乘Thừa 世thế 界giới 國quốc 無vô 濁trược 故cố 。純thuần 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。一Nhất 乘Thừa 即tức 是thị 第đệ 一nhất 階giai 法pháp 。故cố 以dĩ 為vi 第đệ 一nhất 階giai 處xứ 。娑sa 婆bà 穢uế 土thổ/độ 。即tức 第đệ 二nhị 階giai 。三tam 乘thừa 世thế 界giới 。有hữu 是thị 五ngũ 濁trược 。分phần/phân 一nhất 說thuyết 三tam 。三tam 乘thừa 即tức 是thị 第đệ 二nhị 階giai 法pháp 。故cố 以dĩ 為vi 第đệ 二nhị 階giai 處xứ 。亦diệc 是thị 破phá 戒giới 壞hoại 見kiến 之chi 處xứ 。戒giới 見kiến 俱câu 破phá 第đệ 三tam 階giai 相tương/tướng 。故cố 亦diệc 為vi 第đệ 三tam 階giai 處xứ 。准chuẩn 人nhân 者giả 。第đệ 一nhất 階giai 人nhân 。有hữu 其kỳ 兩lưỡng 種chủng 。一nhất 者giả 。莫mạc 問vấn 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 。戒giới 見kiến 俱câu 具cụ 。正chánh 見kiến 成thành 就tựu 。一nhất 切thiết 利lợi 根căn 。一Nhất 乘Thừa 機cơ 根căn 。諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。二nhị 者giả 。莫mạc 問vấn 一nhất 切thiết 破phá 戒giới 。一nhất 種chủng 皆giai 悉tất 不bất 壞hoại 正chánh 見kiến 。利lợi 根căn 凡phàm 夫phu 。一nhất 切thiết 一Nhất 乘Thừa 根căn 機cơ 菩Bồ 薩Tát 。雖tuy 有hữu 兩lưỡng 種chủng 。而nhi 唯duy 最tối 上thượng 利lợi 根căn 。一Nhất 乘Thừa 根căn 機cơ 而nhi 已dĩ 。第đệ 二nhị 階giai 中trung 。雖tuy 亦diệc 有hữu 名danh 一Nhất 乘Thừa 者giả 。而nhi 猶do 是thị 不bất 出xuất 三tam 乘thừa 之chi 中trung 也dã 。第đệ 二nhị 階giai 機cơ 。亦diệc 有hữu 二nhị 類loại 。一nhất 者giả 。莫mạc 問vấn 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 大Đại 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 。皆giai 悉tất 一nhất 種chủng 戒giới 見kiến 不bất 破phá 。正chánh 見kiến 成thành 就tựu 。之chi 眾chúng 生sanh 也dã 。二nhị 者giả 。莫mạc 問vấn 大Đại 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 。皆giai 悉tất 破phá 戒giới 不bất 破phá 見kiến 之chi 凡phàm 夫phu 。眾chúng 生sanh 雖tuy 有hữu 二nhị 類loại 。而nhi 並tịnh 利lợi 根căn 正chánh 見kiến 。成thành 就tựu 三tam 乘thừa 機cơ 類loại 也dã 。第đệ 三tam 階giai 者giả 。集tập 錄lục 之chi 中trung 。引dẫn 文văn 極cực 廣quảng 。詳tường 察sát 。唯duy 是thị 有hữu 彼bỉ 戒giới 見kiến 俱câu 破phá 。顛điên 倒đảo 一nhất 切thiết 。一nhất 種chủng 眾chúng 生sanh 。屬thuộc 第đệ 三tam 階giai 之chi 機cơ 矣hĩ 。若nhược 約ước 時thời 論luận 。則tắc 雖tuy 如như 此thử 。而nhi 就tựu 人nhân 論luận 。則tắc 在tại 世thế 及cập 五ngũ 百bách 年niên 前tiền 。亦diệc 容dung 通thông 有hữu 第đệ 三tam 階giai 機cơ 。一nhất 千thiên 年niên 後hậu 。亦diệc 容dung 通thông 有hữu 一nhất 二nhị 階giai 機cơ 。又hựu 娑sa 婆bà 機cơ 雖tuy 是thị 第đệ 三tam 。而nhi 就tựu 人nhân 論luận 。則tắc 亦diệc 有hữu 二nhị 。餘dư 之chi 通thông 局cục 。准chuẩn 之chi 知tri 焉yên 。廣quảng 如như 集tập 。錄lục 說thuyết 也dã 。

第đệ 一nhất 疑nghi 曰viết 。眾chúng 生sanh 流lưu 浪lãng 。苦khổ 事sự 悉tất 經kinh 。推thôi 究cứu 此thử 因nhân 。皆giai 由do 起khởi 邪tà 三tam 毒độc 。今kim 者giả 專chuyên 心tâm 念niệm 佛Phật 。願nguyện 往vãng 西tây 方phương 。邪tà 毒độc 轉chuyển 增tăng 。豈khởi 非phi 倒đảo 見kiến 。

大đại 論luận 曰viết 。或hoặc 色sắc 界giới 死tử 。生sanh 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。乃nãi 至chí 展triển 轉chuyển 。餓ngạ 鬼quỷ 中trung 死tử 。或hoặc 生sanh 人nhân 天thiên 。如như 是thị 輪luân 轉chuyển 六lục 道đạo 。受thọ 苦khổ 無vô 窮cùng 矣hĩ 。無vô 方phương 執chấp 境cảnh 。故cố 名danh 為vi 邪tà 。能năng 害hại 慧tuệ 命mạng 。是thị 故cố 名danh 毒độc 。依y 毒độc 邪tà 起khởi 。故cố 曰viết 邪tà 毒độc 。從tùng 果quả 得đắc 名danh 。然nhiên 立lập 邪tà 名danh 。有hữu 二nhị 解giải 釋thích 。一nhất 曰viết 。聖thánh 人nhân 所sở 有hữu 名danh 正chánh 。凡phàm 夫phu 所sở 有hữu 名danh 邪tà 。是thị 解giải 准chuẩn 止Chỉ 觀Quán 意ý 也dã 。一nhất 曰viết 。大đại 論luận 說thuyết 二nhị 種chủng 三tam 毒độc 。謂vị 一nhất 者giả 。邪tà 貪tham 欲dục 。二nhị 者giả 。貪tham 欲dục 等đẳng 矣hĩ 。斯tư 乃nãi 凡phàm 夫phu 備bị 有hữu 二nhị 說thuyết 也dã 。

何hà 者giả 。

娑sa 婆bà 濁trược 界giới 。理lý 合hợp 常thường 居cư 。特đặc 生sanh 厭yếm 捨xả 。即tức 邪tà 瞋sân 矣hĩ 。西tây 方phương 淨tịnh 土độ 。聖thánh 者giả 堪kham 遊du 。不bất 揆quỹ 下hạ 凡phàm 。發phát 願nguyện 生sanh 彼bỉ 。即tức 邪tà 貪tham 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。皆giai 為vi 無vô 明minh 。即tức 邪tà 癡si 障chướng 也dã 。

濁trược 惡ác 凡phàm 夫phu 。未vị 斷đoạn 一nhất 惑hoặc 。焉yên 能năng 得đắc 出xuất 三tam 界giới 。常thường 居cư 此thử 界giới 。理lý 當đương 然nhiên 也dã 。瞋sân 。即tức 慼thích 行hành 轉chuyển 也dã 。妄vọng 憂ưu 苦khổ 境cảnh 。嗔sân 慧tuệ 斯tư 長trường/trưởng 矣hĩ 。三tam 界giới 惑hoặc 盡tận 。方phương 居cư 淨tịnh 土độ 。同đồng 事sự 於ư 聖thánh 。不bất 知tri 己kỷ 分phần/phân 。妄vọng 求cầu 彼bỉ 方phương 。即tức 為vi 僥kiểu 倖hãnh 。非phi 是thị 邪tà 貪tham 。而nhi 何hà 乎hồ 。揆quỹ 。度độ 也dã 。無vô 明minh 不bất 了liễu 。而nhi 使sử 之chi 然nhiên 。癡si 之chi 為vi 根căn 也dã 深thâm 哉tai 。為vi 猶do 是thị 也dã 。

此thử 之chi 三tam 毒độc 。內nội 積tích 心tâm 田điền 。設thiết 令linh 念niệm 佛Phật 。感cảm 神thần 鬼quỷ 魔ma 。如như 何hà 得đắc 往vãng 淨tịnh 土độ 受thọ 生sanh 。

田điền 能năng 生sanh 為vi 義nghĩa 也dã 。大đại 品phẩm 經Kinh 云vân 。有hữu 煩phiền 惱não 魔ma 。外ngoại 感cảm 鬼quỷ 神thần 。魔ma 。疑nghi 也dã 。良lương 有hữu 由do 矣hĩ 。

通thông 曰viết 。教giáo 旨chỉ 殊thù 倫luân 。僉thiêm 悕hy 益ích 物vật 。善thiện 知tri 取thủ 捨xả 。各các 隨tùy 機cơ 緣duyên 。

何hà 者giả 。

若nhược 也dã 道đạo 悟ngộ 無vô 生sanh 。理lý 可khả 娑sa 婆bà 久cửu 住trụ 。未vị 登đăng 不bất 退thoái 。穢uế 土thổ/độ 難nạn/nan 居cư 。若nhược 契khế 無vô 生sanh 。極cực 樂lạc 與dữ 娑sa 婆bà 不bất 二nhị 。未vị 假giả 厭yếm 茲tư 雜tạp 界giới 。別biệt 仰ngưỡng 淨tịnh 方phương 。位vị 處xứ 輪luân 迴hồi 。要yếu 須tu 生sanh 彼bỉ 。穢uế 土thổ/độ 大Đại 士Sĩ 所sở 居cư 。理lý 解giải 恆hằng 遊du 莫mạc 隔cách 。下hạ 凡phàm 未vị 成thành 勝thắng 觀quán 。暫tạm 止chỉ 還hoàn 長trường 苦khổ 流lưu 。

凡phàm 此thử 一nhất 節tiết 意ý 。但đãn 隨tùy 行hành 淺thiển 深thâm 。且thả 處xứ 分phần/phân 淨tịnh 穢uế 而nhi 已dĩ 其kỳ 實thật 不bất 妨phương 聖thánh 人nhân 亦diệc 生sanh 彼bỉ 方phương 。故cố 有hữu 多đa 許hứa 。不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。而nhi 生sanh 彼bỉ 國quốc 。如như 經kinh 說thuyết 焉yên 。

所sở 以dĩ 捨xả 染nhiễm 土thổ/độ 。不bất 長trường/trưởng 邪tà 瞋sân 樂nhạo/nhạc/lạc 西tây 方phương 。邪tà 貪tham 不bất 起khởi 。同đồng 時thời 分phân 別biệt 。慧tuệ 所sở 相tương 應ứng 。內nội 積tích 三tam 善thiện 根căn 。外ngoại 招chiêu 眾chúng 聖thánh 助trợ 。此thử 方phương 後hậu 報báo 謝tạ 。妙diệu 剎sát 淨tịnh 華hoa 迎nghênh 。

捨xả 染nhiễm 取thủ 淨tịnh 。揀giản 擇trạch 之chi 善thiện 慧tuệ 也dã 。第đệ 六lục 心tâm 王vương 。與dữ 此thử 相tương 應ứng 。無vô 明minh 斯tư 伏phục 。貪tham 瞋sân 之chi 可khả 起khởi 更cánh 無vô 由do 。故cố 三tam 善thiện 內nội 積tích 。眾chúng 聖thánh 因nhân 之chi 助trợ 。三tam 垢cấu 消tiêu 滅diệt 。心tâm 意ý 柔nhu 軟nhuyễn 。善thiện 心tâm 生sanh 焉yên 。斯tư 光quang 益ích 寧ninh 虗hư 乎hồ 。

勿vật 懼cụ 神thần 鬼quỷ 魔ma 。不bất 勤cần 修tu 正chánh 業nghiệp 。

第đệ 二nhị 疑nghi 曰viết 。業nghiệp 道đạo 如như 秤xứng 。善thiện 惡ác 必tất 酬thù 。感cảm 生sanh 已dĩ 來lai 。造tạo 惡ác 非phi 一nhất 如như 何hà 不bất 受thọ 。直trực 往vãng 西tây 方phương 。設thiết 欲dục 往vãng 生sanh 。豈khởi 不bất 為vi 障chướng 。

業nghiệp 道đạo 如như 秤xứng 。鸞loan 大đại 師sư 指chỉ 云vân 。業nghiệp 道đạo 經kinh 考khảo 。未vị 得đắc 此thử 文văn 焉yên 。

通thông 曰viết 。夫phu 造tạo 業nghiệp 者giả 。苦khổ 樂lạc 之chi 報báo 定định 生sanh 。既ký 同đồng 凡phàm 愚ngu 。久cửu 積tích 罪tội 因nhân 。非phi 謬mậu 不bất 委ủy 。

無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。常thường 為vi 凡phàm 愚ngu 。故cố 云vân 同đồng 也dã 。

感cảm 今kim 人nhân 報báo 惡ác 業nghiệp 。為vi 斷đoạn 不phủ 耶da 。若nhược 言ngôn 已dĩ 斷đoạn 。今kim 即tức 無vô 惡ác 可khả 除trừ 。如như 其kỳ 未vị 滅diệt 。受thọ 生sanh 因nhân 何hà 不bất 障chướng 。

三tam 階giai 行hành 者giả 。憫mẫn 然nhiên 而nhi 言ngôn 。受thọ 此thử 生sanh 時thời 。諸chư 惡ác 未vị 斷đoạn 。由do 人nhân 業nghiệp 勝thắng 。惡ác 不bất 能năng 遮già 。善thiện 報báo 既ký 終chung 。苦khổ 果quả 當đương 受thọ 也dã 。

更cánh 應ưng 示thị 云vân 。惡ác 雖tuy 未vị 斷đoạn 。人nhân 業nghiệp 勝thắng 故cố 。不bất 廢phế 招chiêu 生sanh 。淨tịnh 業nghiệp 轉chuyển 強cường/cưỡng 。焉yên 能năng 起khởi 礙ngại 。

何hà 者giả 三Tam 歸Quy 五Ngũ 戒Giới 。有hữu 漏lậu 善thiện 因nhân 。倒đảo 想tưởng 所sở 牽khiên 。入nhập 母mẫu 胎thai 藏tạng 。此thử 之chi 劣liệt 行hành 。惡ác 所sở 不bất 遮già 。故cố 得đắc 人nhân 身thân 。罪tội 已dĩ 無vô 力lực 。無vô 始thỉ 正chánh 行hạnh 。及cập 今kim 發phát 心tâm 。誓thệ 盡tận 苦khổ 原nguyên 。當đương 來lai 作tác 佛Phật 。精tinh 勤cần 尅khắc 念niệm 。願nguyện 生sanh 西tây 方phương 。報báo 盡tận 之chi 期kỳ 。慈từ 悲bi 善thiện 友hữu 。哀ai 矜căng 護hộ 念niệm 。使sử 住trụ 正chánh 心tâm 。聖thánh 眾chúng 現hiện 前tiền 。特đặc 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 。乘thừa 茲tư 勝thắng 因nhân 。往vãng 彼bỉ 豈khởi 難nạn/nan 。勿vật 得đắc 懷hoài 疑nghi 。不bất 修tu 淨tịnh 業nghiệp 。

瑜du 伽già 等đẳng 論luận 說thuyết 將tương 受thọ 生sanh 時thời 。父phụ 母mẫu 不bất 淨tịnh 。謂vị 為vì 己kỷ 有hữu 。而nhi 生sanh 貪tham 愛ái 。於ư 男nam 於ư 女nữ 。若nhược 愛ái 若nhược 恚khuể 。以dĩ 潤nhuận 當đương 生sanh 。入nhập 母mẫu 胎thai 中trung 。識thức 羯yết 羅la 灆lam 。更cánh 相tương 和hòa 合hợp 。故cố 云vân 。倒đảo 想tưởng 所sở 牽khiên 等đẳng 也dã 。勝thắng 己kỷ 之chi 私tư 之chi 謂vị 尅khắc 矣hĩ 。

第đệ 三tam 疑nghi 曰viết 。准chuẩn 今kim 修tu 行hành 。學học 普phổ 為vi 宗tông 。別biệt 念niệm 彌di 陀đà 。乃nãi 成thành 曲khúc 見kiến 。翻phiên 為vi 障chướng 道đạo 。不bất 免miễn 輪luân 迴hồi 。何hà 不bất 捨xả 別biệt 行hành 。以dĩ 隨tùy 修tu 其kỳ 普phổ 。

准chuẩn 集tập 錄lục 意ý 。彼bỉ 建kiến 二nhị 法pháp 。曰viết 普phổ 曰viết 別biệt 。普phổ 歸quy 普phổ 信tín 。是thị 名danh 普phổ 法pháp 。言ngôn 法pháp 及cập 人nhân 中trung 。不bất 分phân 大đại 小tiểu 。不bất 辨biện 凡phàm 聖thánh 。俱câu 信tín 敬kính 之chi 也dã 第đệ 三tam 階giai 機cơ 偏thiên 見kiến 成thành 就tựu 。偏thiên 學học 一nhất 二nhị 。則tắc 互hỗ 憎tăng 愛ái 。而nhi 成thành 誹phỉ 謗báng 。故cố 開khai 普phổ 信tín 普phổ 正chánh 佛Phật 法Pháp 。以dĩ 化hóa 第đệ 三tam 階giai 也dã 。別biệt 學học 別biệt 行hành 。謂vị 之chi 別biệt 法pháp 。言ngôn 一nhất 二nhị 兩lưỡng 階giai 。如như 次thứ 一Nhất 乘Thừa 三tam 乘thừa 之chi 法Pháp 。各các 別biệt 修tu 之chi 也dã 。兩lưỡng 階giai 根căn 機cơ 。正chánh 見kiến 成thành 就tựu 。更cánh 無vô 憎tăng 愛ái 。隨tùy 修tu 隨tùy 行hành 各các 有hữu 巨cự 益ích 。病bệnh 藥dược 相tương 當đương 。治trị 道đạo 無vô 違vi 。廣quảng 如như 彼bỉ 錄lục 說thuyết 焉yên 。

通thông 曰viết 。仰ngưỡng 尋tầm 普phổ 行hành 。為vi 益ích 極cực 深thâm 。大đại 智trí 通thông 賢hiền 。方phương 能năng 措thố 意ý 。力lực 微vi 智trí 淺thiển 。難nan 以dĩ 輙triếp 行hành 。大đại 聖thánh 隨tùy 機cơ 。遣khiển 修tu 別biệt 行hành 。稱xưng 根căn 性tánh 故cố 。於ư 理lý 無vô 傷thương 。假giả 別biệt 為vi 因nhân 。修tu 成thành 普phổ 業nghiệp 。

一nhất 解giải 八bát 地địa 以dĩ 上thượng 。諸chư 行hành 之chi 中trung 。修tu 諸chư 行hành 等đẳng 。為vi 通thông 賢hiền 所sở 修tu 之chi 普phổ 行hành 。按án 彼bỉ 所sở 謂vị 普phổ 行hành 。未vị 必tất 若nhược 此thử 。故cố 顯hiển 智trí 力lực 微vi 淺thiển 之chi 人nhân 。未vị 堪kham 廣quảng 業nghiệp 。可khả 以dĩ 為vi 此thử 中trung 之chi 意ý 義nghĩa 也dã ○# 凡phàm 此thử 節tiết 意ý 備bị 。彼bỉ 所sở 立lập 成thành 。此thử 宗tông 實thật 義nghĩa 矣hĩ 。

第đệ 四tứ 疑nghi 曰viết 。夫phu 欲dục 修tu 道Đạo 。先tiên 識thức 苦khổ 因nhân 。尋tầm 苦khổ 之chi 原nguyên 。皆giai 由do 惡ác 業nghiệp 。

起khởi 惡ác 之chi 境cảnh 。在tại 此thử 娑sa 婆bà 。不bất 逢phùng 眾chúng 聖thánh 性tánh 相tướng 之chi 理lý 。造tạo 諸chư 惡ác 業nghiệp 。數số 量lượng 無vô 邊biên 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 者giả 實thật 報báo 。二nhị 者giả 應ưng 形hình 。

言ngôn 實thật 報báo 者giả 。體thể 唯duy 佛Phật 性tánh 。相tương/tướng 即tức 普phổ 親thân 。由do 迷mê 體thể 故cố 。妄vọng 生sanh 貪tham 恚khuể 。如Như 來Lai 藏tạng 上thượng 。橫hoạnh 起khởi 癡si 心tâm 。約ước 相tương/tướng 雖tuy 殊thù 。普phổ 親thân 無vô 別biệt 。隔cách 生sanh 不bất 識thức 。妄vọng 起khởi 愛ái 憎tăng 。恆hằng 於ư 佛Phật 性tánh 父phụ 母mẫu 。緣duyên 行hành 殺sát 盜đạo 婬dâm 等đẳng 。

體thể 唯duy 佛Phật 性tánh 。是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。平bình 等đẳng 實thật 性tánh 。以dĩ 為vì 眾chúng 生sanh 。之chi 體thể 本bổn 矣hĩ 。楞lăng 伽già 及cập 梵Phạm 網võng 等đẳng 經kinh 曰viết 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。皆giai 是thị 我ngã 父phụ 母mẫu 等đẳng 。故cố 云vân 相tương/tướng 即tức 普phổ 親thân 也dã 。非phi 理lý 而nhi 生sanh 三tam 毒độc 。故cố 有hữu 妄vọng 橫hoạnh/hoành 言ngôn 也dã 。形hình 異dị 類loại 別biệt 。是thị 故cố 云vân 殊thù 也dã 。生sanh 生sanh 世thế 世thế 。互hỗ 相tương 有hữu 恩ân 。故cố 言ngôn 無vô 別biệt 也dã 。體thể 相tướng 俱câu 失thất 。而nhi 遂toại 行hành 惡ác 。哀ai 哉tai 。

三tam 乘thừa 聖thánh 眾chúng 。愍mẫn 念niệm 眾chúng 生sanh 。應ưng 體thể 同đồng 凡phàm 。生sanh 盲manh 不bất 識thức 。遂toại 懷hoài 輕khinh 抑ức 。增tăng 長trưởng 惡ác 緣duyên 。

由do 昔tích 不bất 知tri 。乃nãi 生sanh 倒đảo 想tưởng 。今kim 得đắc 啟khải 悟ngộ 。對đối 境cảnh 思tư 愆khiên 。已dĩ 作tác 惡ác 除trừ 。當đương 過quá 不bất 起khởi 。但đãn 於ư 此thử 方phương 懺sám 謝tạ 。罪tội 盡tận 可khả 除trừ 。厭yếm 此thử 欣hân 西tây 。豈khởi 亡vong 怨oán 結kết 。

啟khải 。開khai 也dã 。愆khiên 。過quá 也dã 。對đối 境cảnh 謝tạ 罪tội 。彼bỉ 即tức 領lãnh 受thọ 。捨xả 往vãng 他tha 方phương 。怨oán 嫌hiềm 益ích 深thâm 。理lý 應ưng 在tại 此thử 。先tiên 解giải 怨oán 也dã 。

通thông 曰viết 。將tương 尋tầm 至chí 道đạo 。要yếu 絕tuyệt 苦khổ 原nguyên 。息tức 苦khổ 之chi 因nhân 。無vô 過quá 斷đoạn 惡ác 。造tạo 愆khiên 之chi 境cảnh 。實thật 在tại 娑sa 婆bà 。積tích 此thử 怨oán 嫌hiềm 。已dĩ 成thành 愛ái 結kết 。今kim 日nhật 審thẩm 察sát 。倒đảo 想tưởng 所sở 纏triền 。若nhược 欲dục 具cụ 了liễu 眾chúng 生sanh 體thể 唯duy 佛Phật 性tánh 。相tương/tướng 即tức 普phổ 親thân 。諸chư 佛Phật 大đại 悲bi 權quyền 應ưng 。隨tùy 形hình 六lục 道đạo 。跡tích 示thị 同đồng 凡phàm 。作tác 此thử 解giải 心tâm 。人nhân 皆giai 共cộng 委ủy 。如như 論luận 起khởi 行hành 。實thật 驗nghiệm 全toàn 無vô 。知tri 之chi 非phi 難nạn/nan 。行hành 者giả 難nạn/nan 矣hĩ 。

只chỉ 可khả 想tưởng 此thử 法pháp 。仰ngưỡng 歎thán 非phi 虗hư 。已dĩ 作tác 之chi 愆khiên 。特đặc 生sanh 重trọng 悔hối 。當đương 生sanh 過quá 惡ác 。誓thệ 不bất 更cánh 為vi 。專chuyên 念niệm 佛Phật 名danh 。及cập 修tu 諸chư 行hành 。迴hồi 生sanh 淨tịnh 土độ 。如như 救cứu 頭đầu 然nhiên 。此thử 界giới 沉trầm 淪luân 。吟ngâm 嗟ta 失thất 路lộ 。且thả 安an 神thần 極cực 樂lạc 。果quả 證chứng 無vô 生sanh 。自tự 行hành 既ký 成thành 。翻phiên 歸quy 五ngũ 濁trược 。大đại 悲bi 化hóa 物vật 。等đẳng 濟tế 羣quần 機cơ 。

論luận 解giải 。則tắc 不bất 出xuất 念niệm 自tự 身thân 罪tội 惡ác 。談đàm 行hành 。則tắc 一nhất 聲thanh 等đẳng 並tịnh 皆giai 往vãng 生sanh 。信tín 行hành 心tâm 具cụ 。十thập 即tức 十thập 生sanh 。百bách 即tức 百bách 生sanh 。故cố 言ngôn 非phi 虗hư 也dã 。頭đầu 然nhiên 。頭đầu 上thượng 火hỏa 然nhiên 也dã 。吟ngâm 嗟ta 。傷thương 歎thán 之chi 聲thanh 也dã 。

勿vật 停đình 一nhất 途đồ 。不bất 進tiến 別biệt 徑kính 。但đãn 須tu 運vận 心tâm 動động 念niệm 。先tiên 為vi 業nghiệp 對đối 怨oán 酬thù 。

徑kính 。直trực 道đạo 也dã 。所sở 修tu 妙diệu 業nghiệp 。先tiên 絕tuyệt 怨oán 結kết 。蓋cái 擬nghĩ 償thường 其kỳ 罪tội 因nhân 也dã 。

願nguyện 捨xả 苦khổ 因nhân 。同đồng 生sanh 妙diệu 樂lạc 。彼bỉ 皆giai 領lãnh 受thọ 。遂toại 捨xả 怨oán 嫌hiềm 。不bất 可khả 緣duyên 茲tư 乃nãi 懷hoài 疑nghi 難nan 。

願nguyện 生sanh 淨tịnh 土độ 。橫hoạnh/hoành 截tiệt 五ngũ 惡ác 。故cố 言ngôn 捨xả 苦khổ 因nhân 也dã 。自tự 業nghiệp 既ký 威uy 。亦diệc 施thí 怨oán 結kết 。故cố 俱câu 成thành 因nhân 。同đồng 生sanh 彼bỉ 也dã 。一nhất 味vị 國quốc 界giới 。何hà 怨oán 之chi 有hữu 。故cố 言ngôn 遂toại 捨xả 。

第đệ 五ngũ 疑nghi 曰viết 。方phương 今kim 之chi 際tế 。去khứ 聖thánh 時thời 遙diêu 。下hạ 品phẩm 凡phàm 愚ngu 。正chánh 合hợp 禮lễ 懺sám 。地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。當đương 今kim 有hữu 緣duyên 。理lý 可khả 專chuyên 稱xưng 。並tịnh 念niệm 三Tam 寶Bảo 。

依y 地địa 藏tạng 十thập 輪luân 經kinh 。及cập 本bổn 願nguyện 經kinh 。所sở 有hữu 悲bi 願nguyện 。超siêu 餘dư 大Đại 士Sĩ 。若nhược 未vị 來lai 世thế 。有hữu 諸chư 下hạ 賤tiện 等đẳng 人nhân 。或hoặc 奴nô 或hoặc 婢tỳ 。乃nãi 至chí 諸chư 不bất 自tự 由do 之chi 人nhân 。覺giác 知tri 宿túc 業nghiệp 。要yếu 懺sám 悔hối 者giả 。志chí 心tâm 瞻chiêm 禮lễ 。地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 形hình 像tượng 。更cánh 不bất 經kinh 三tam 惡ác 道đạo 苦khổ 。蒙mông 佛Phật 付phó 屬thuộc 。至chí 阿A 逸Dật 多Đa 。成thành 佛Phật 以dĩ 來lai 。六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。遣khiển 令linh 度độ 脫thoát 。若nhược 人nhân 一nhất 日nhật 稱xưng 菩Bồ 薩Tát 名danh 。勝thắng 俱câu 底để 劫kiếp 中trung 。稱xưng 餘dư 智trí 者giả 德đức 。又hựu 聞văn 其kỳ 名danh 。一nhất 聲thanh 歷lịch 耳nhĩ 。永vĩnh 不bất 經kinh 歷lịch 。三tam 惡ác 道đạo 苦khổ 。其kỳ 諸chư 分phân 身thân 。遍biến 滿mãn 諸chư 界giới 。一nhất 身thân 度độ 于vu 。萬vạn 億ức 眾chúng 生sanh 。令linh 歸quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 。永vĩnh 離ly 生sanh 死tử 。至chí 涅Niết 槃Bàn 。廣quảng 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 焉yên 。

彌di 陀đà 淨tịnh 土độ 。上thượng 行hành 人nhân 修tu 。第đệ 二nhị 階giai 根căn 。能năng 得đắc 生sanh 念niệm 。今kim 既ký 時thời 當đương 濁trược 惡ác 。性tánh 欲dục 卑ty 微vi 。那na 得đắc 輙triếp 行hành 上thượng 人nhân 之chi 法pháp 。上thượng 學học 下hạ 法pháp 。迂# 會hội 稽khể 留lưu 。下hạ 起khởi 上thượng 修tu 。障chướng 道đạo 受thọ 苦khổ 。法pháp 根căn 不bất 會hội 。豈khởi 得đắc 成thành 功công 。

迂# 。遠viễn 也dã 。會hội 。合hợp 也dã 。稽khể 留lưu 。疑nghi 滯trệ 不bất 通thông 也dã 。

通thông 曰viết 。仁nhân 者giả 所sở 言ngôn 。非phi 無vô 教giáo 旨chỉ 。習tập 而nhi 未vị 久cửu 。乃nãi 發phát 斯tư 疑nghi 。停đình 想tưởng 為vi 通thông 。定định 開khai 近cận 修tu 。

何hà 者giả 。

一nhất 引dẫn 聖thánh 教giáo 。二nhị 辨biện 義nghĩa 門môn 。

言ngôn 聖thánh 教giáo 者giả 。部bộ 類loại 既ký 繁phồn 。備bị 抄sao 難nạn/nan 究cứu 。略lược 陳trần 五ngũ 要yếu 。以dĩ 啟khải 創sáng/sang 聞văn 。

抄sao 。寫tả 錄lục 之chi 名danh 也dã 。啟khải 。開khai 也dã 。教giáo 道đạo 之chi 也dã 。創sáng/sang 。始thỉ 也dã 。

一nhất 者giả 。大đại 集tập 賢Hiền 護Hộ 經Kinh 云vân 。

佛Phật 告cáo 賢Hiền 護Hộ 。

我ngã 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。諸chư 弟đệ 子tử 等đẳng 。傳truyền 此thử 三tam 昧muội 。諸chư 惡ác 比Bỉ 丘Khâu 。不bất 能năng 信tín 受thọ 。傍bàng 言ngôn 魔ma 說thuyết 。又hựu 告cáo 賢Hiền 護Hộ 。比Bỉ 丘Khâu 行hành 惡ác 時thời 。諸chư 國quốc 相tương 伐phạt 時thời 。更cánh 相tương 毀hủy 謗báng 時thời 。眾chúng 生sanh 濁trược 惡ác 時thời 有hữu 四tứ 眾chúng 弟đệ 子tử 。能năng 傳truyền 此thử 法pháp 。利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。

見kiến 經kinh 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 卷quyển 也dã 。

二nhị 者giả 。藥dược 師sư 經Kinh 云vân 。文Văn 殊Thù 菩Bồ 薩Tát 。為vi 像Tượng 法Pháp 眾chúng 生sanh 請thỉnh 云vân 。四tứ 眾chúng 弟đệ 子tử 。求cầu 往vãng 生sanh 西tây 方phương 不bất 定định 者giả 。念niệm 藥dược 師sư 名danh 。即tức 斷đoạn 疑nghi 網võng 。臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。八bát 大đại 菩Bồ 薩Tát 。示thị 往vãng 生sanh 路lộ 。

此thử 經Kinh 前tiền 後hậu 有hữu 四tứ 代đại 譯dịch 。今kim 文văn 唐đường 玄huyền 奘tráng 之chi 所sở 譯dịch 也dã 。列liệt 八bát 聖thánh 名danh 。在tại 隨tùy 達đạt 多đa 笈cấp 多đa 。及cập 唐đường 義nghĩa 淨tịnh 經kinh 本bổn 。標tiêu 示thị 其kỳ 名danh 。二nhị 文văn 大đại 意ý 焉yên 。

三tam 者giả 。彌di 陀đà 經Kinh 云vân 。他tha 方phương 諸chư 佛Phật 。共cộng 讚tán 釋Thích 迦Ca 。能năng 於ư 五ngũ 濁trược 。說thuyết 難nan 信tín 之chi 法Pháp 。六lục 方phương 諸chư 佛Phật 。舒thư 舌thiệt 證chứng 誠thành 。

四tứ 者giả 。觀quán 經Kinh 云vân 。韋Vi 提Đề 希Hy 夫Phu 人Nhân 。為vi 五ngũ 濁trược 惡ác 不bất 善thiện 。五ngũ 苦khổ 所sở 逼bức 眾chúng 生sanh 。請thỉnh 生sanh 淨tịnh 土độ 。又hựu 下hạ 輩bối 三tam 品phẩm 。具cụ 造tạo 惡ác 業nghiệp 。皆giai 得đắc 往vãng 生sanh 也dã 。

五ngũ 者giả 。無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 云vân 。釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。為vi 五ngũ 濁trược 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。令linh 離ly 五ngũ 惡ác 。除trừ 五ngũ 痛thống 。滅diệt 五ngũ 燒thiêu 。又hựu 當đương 來lai 之chi 世thế 。經Kinh 道Đạo 滅diệt 盡tận 。我ngã 以dĩ 慈từ 悲bi 哀ai 愍mẫn 。特đặc 留lưu 此thử 經Kinh 。止chỉ 住trụ 百bách 年niên 。

爾nhĩ 時thời 眾chúng 生sanh 。起khởi 一nhất 念niệm 信tín 。即tức 生sanh 彼bỉ 國quốc 。

疑nghi 時thời 濁trược 惡ác 。害hại 今kim 所sở 修tu 。故cố 所sở 引dẫn 文văn 。皆giai 取thủ 被bị 於ư 濁trược 世thế 者giả 也dã 。

疑nghi 曰viết 。所sở 引dẫn 經kinh 教giáo 。佛Phật 說thuyết 不bất 虗hư 。未vị 知tri 方phương 便tiện 之chi 門môn 。為vi 當đương 盡tận 理lý 之chi 說thuyết 。通thông 曰viết 。大đại 人nhân 之chi 言ngôn 。必tất 合hợp 真chân 趣thú 。向hướng 援viện 經kinh 教giáo 。皆giai 究cứu 竟cánh 門môn 。所sở 以dĩ 知tri 之chi 。不bất 了liễu 之chi 教giáo 。涅Niết 槃Bàn 之chi 會hội 釋thích 通thông 。淨tịnh 土độ 一nhất 門môn 。雙song 林lâm 更cánh 無vô 疑nghi 決quyết 。十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。舒thư 舌thiệt 印ấn 成thành 。據cứ 斯tư 二nhị 義nghĩa 。故cố 非phi 方phương 便tiện 也dã 。

一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。諸chư 佛Phật 所sở 言ngôn 。無vô 復phục 有hữu 異dị 。故cố 皆giai 合hợp 真chân 。依y 像tượng 法pháp 決quyết 疑nghi 經kinh 。

佛Phật 告cáo 大đại 眾chúng 。

我ngã 將tương 涅Niết 槃Bàn 。若nhược 有hữu 疑nghi 者giả 可khả 速tốc 問vấn 之chi 。常thường 施thí 菩Bồ 薩Tát 問vấn 種chủng 種chủng 事sự 。於ư 淨tịnh 土độ 一nhất 門môn 也dã 。菩Bồ 薩Tát 不bất 問vấn 。則tắc 佛Phật 亦diệc 不bất 決quyết 焉yên 。其kỳ 說thuyết 丁đinh 寧ninh 。蓋cái 無vô 可khả 疑nghi 也dã 。當đương 知tri 決quyết 定định 。顯hiển 了liễu 之chi 說thuyết 焉yên 。小tiểu 經Kinh 云vân 。六lục 方phương 諸chư 佛Phật 。證chứng 誠thành 稱xưng 讚tán 經kinh 言ngôn 十thập 方phương 。開khai 合hợp 之chi 意ý 耳nhĩ 。

上thượng 來lai 略lược 引dẫn 聖thánh 教giáo 。以dĩ 示thị 說thuyết 因nhân 。自tự 下hạ 粗thô 釋thích 義nghĩa 門môn 。用dụng 袪# 疑nghi 停đình 。

一nhất 音âm 演diễn 唱xướng 各các 解giải 。萬vạn 殊thù 無vô 不bất 並tịnh 契khế 。地địa 藏tạng 弘hoằng 願nguyện 。惡ác 趣thú 救cứu 生sanh 彌di 陀đà 大đại 悲bi 。十thập 念niệm 濟tế 物vật 。不bất 求cầu 淨tịnh 土độ 。恐khủng 落lạc 三tam 塗đồ 。念niệm 地địa 藏tạng 名danh 。苦khổ 苦khổ 望vọng 救cứu 。

維duy 摩ma 經Kinh 云vân 。佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 。故cố 曰viết 一nhất 音âm 各các 解giải 。萬vạn 機cơ 差sai 殊thù 。一nhất 雨vũ 冥minh 潤nhuận 。故cố 云vân 萬vạn 殊thù 並tịnh 契khế 。彌di 陀đà 本bổn 願nguyện 。誓thệ 度độ 娑sa 婆bà 。地địa 藏tạng 弘hoằng 願nguyện 。意ý 本bổn 惡ác 趣thú 。若nhược 乖quai 本bổn 意ý 。焉yên 得đắc 解giải 脫thoát 。

今kim 勸khuyến 專chuyên 心tâm 念niệm 佛Phật 。誓thệ 往vãng 西tây 方phương 。大đại 命mạng 將tương 終chung 。諸chư 佛Phật 來lai 應ưng 。既ký 生sanh 淨tịnh 國quốc 。永vĩnh 絕tuyệt 三tam 塗đồ 。苦khổ 事sự 不bất 經kinh 。無vô 勞lao 請thỉnh 救cứu 也dã 。

大đại 本bổn 曰viết 。大đại 命mạng 將tương 終chung 。解giải 有hữu 二nhị 義nghĩa 。義nghĩa 寂tịch 云vân 。死tử 生sanh 。為vi 大đại 命mạng 。窮cùng 通thông 。為vi 小tiểu 命mạng 。憬# 奧áo 云vân 。命mạng 是thị 天thiên 地địa 壽thọ 三tam 大đại 中trung 之chi 一nhất 。故cố 云vân 大đại 。

三tam 階giai 宗tông 要yếu 。約ước 時thời 機cơ 說thuyết 。千thiên 五ngũ 百bách 年niên 後hậu 。不bất 修tu 淨tịnh 業nghiệp 。設thiết 有hữu 修tu 者giả 。眾chúng 行hành 具cụ 成thành 。即tức 第đệ 二nhị 階giai 。非phi 下hạ 凡phàm 業nghiệp 也dã 。今kim 觀quán 此thử 意ý 。說thuyết 上thượng 行hành 人nhân 。三tam 輩bối 之chi 中trung 。獨độc 明minh 上thượng 中trung 生sanh 人nhân 也dã 。

按án 彼bỉ 宗tông 意ý 。分phân 別biệt 三tam 時thời 。自tự 有hữu 異dị 說thuyết 。今kim 從tùng 一nhất 說thuyết 。故cố 云vân 千thiên 五ngũ 百bách 也dã 。三tam 福phước 九cửu 品phẩm 等đẳng 。謂vị 之chi 眾chúng 行hành 也dã 。據cứ 今kim 宗tông 而nhi 辨biện 之chi 彼bỉ 之chi 所sở 謂vị 上thượng 行hành 。即tức 三tam 中trung 之chi 二nhị 類loại 生sanh 也dã 。

淨tịnh 土độ 之chi 法pháp 。定định 散tán 俱câu 通thông 。作tác 業nghiệp 淺thiển 深thâm 。同đồng 生sanh 極cực 樂lạc 。

出xuất 家gia 清thanh 眾chúng 。在tại 俗tục 尊tôn 賢hiền 。屏bính 慮lự 幽u 居cư 。恬điềm 神thần 息tức 亂loạn 。能năng 修tu 觀quán 業nghiệp 。定định 善thiện 往vãng 生sanh 。

越việt 世thế 欲dục 染nhiễm 。故cố 曰viết 清thanh 眾chúng 也dã 。尊tôn 賢hiền 名danh 德đức 。十thập 住trụ 論luận 云vân 。生sanh 佛Phật 法Pháp 中trung 。名danh 為vi 貴quý 族tộc 。好hảo/hiếu 家gia 中trung 生sanh 。

志chí 絕tuyệt 榮vinh 華hoa 。公công 私tư 事sự 外ngoại 。不bất 貪tham 俗tục 務vụ 。問vấn 道đạo 勤cần 修tu 。能năng 具cụ 三tam 福phước 散tán 因nhân 。定định 生sanh 彼bỉ 國quốc 。家gia 資tư 匱quỹ 乏phạp 。事sự 務vụ 牽khiên 纏triền 。一nhất 行hành 能năng 隨tùy 。亦diệc 生sanh 寶bảo 界giới 。

匱quỹ 。亦diệc 乏phạp 也dã 。牽khiên 纏triền 。皆giai 曰viết 縛phược 也dã 。

今kim 生sanh 作tác 罪tội 。乃nãi 至chí 闡xiển 提đề 。大đại 命mạng 將tương 終chung 。苦khổ 具cụ 來lai 逼bức 。忽hốt 逢phùng 善thiện 友hữu 。教giáo 念niệm 佛Phật 名danh 。惡ác 相tướng 既ký 除trừ 。即tức 生sanh 妙diệu 剎sát 。

此thử 一nhất 節tiết 忽hốt 述thuật 觀quán 經kinh 下hạ 三tam 品phẩm 意ý 也dã 。

大Đại 乘Thừa 善thiện 根căn 。下hạ 至chí 從tùng 生sanh 無vô 過quá 。上thượng 至chí 迴hồi 向hướng 終chung 心tâm 。約ước 作tác 業nghiệp 淺thiển 深thâm 。分phân 為vi 上thượng 輩bối 三tam 品phẩm 。小Tiểu 乘Thừa 之chi 根căn 。初sơ 從tùng 善thiện 趣thú 。上thượng 至chí 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。分phân 為vi 中trung 輩bối 三tam 生sanh 。大đại 小Tiểu 乘Thừa 根căn 機cơ 。約ước 過quá 輕khinh 重trọng 。分phân 為vi 下hạ 輩bối 三tam 位vị 。

簡giản 下hạ 三tam 惡ác 。故cố 言ngôn 善thiện 根căn 。初sơ 一nhất 之chi 至chí 字tự 。恐khủng 是thị 衍diễn 文văn 。或hoặc 當đương 改cải 作tác 從tùng 也dã 。准chuẩn 經kinh 至chí 彼bỉ 。始thỉ 得đắc 初Sơ 地Địa 。及cập 初sơ 果quả 等đẳng 。所sở 以dĩ 此thử 取thủ 齊tề 迴hồi 向hướng 終chung 。及cập 世thế 第đệ 一nhất 以dĩ 下hạ 也dã ○# 按án 判phán 三tam 輩bối 機cơ 。諸chư 師sư 異dị 解giải 。廣quảng 如như 群quần 疑nghi 論luận 等đẳng 說thuyết 焉yên 。

此thử 即tức 行hành 道Đạo 淺thiển 深thâm 。造tạo 惡ác 重trọng/trùng 輕khinh 。俱câu 發phát 菩Bồ 提Đề 。願nguyện 生sanh 淨tịnh 土độ 。隨tùy 業nghiệp 多đa 小tiểu 。皆giai 得đắc 往vãng 生sanh 。

不bất 可khả 偏thiên 執chấp 一nhất 隅ngung 。謗báng 疑nghi 淨tịnh 業nghiệp 。

又hựu 言ngôn 今kim 時thời 濁trược 惡ác 。不bất 合hợp 念niệm 佛Phật 願nguyện 生sanh 西tây 方phương 者giả 。此thử 非phi 博bác 見kiến 。

大đại 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 云vân 。經Kinh 道Đạo 滅diệt 盡tận 。佛Phật 以dĩ 慈từ 悲bi 哀ai 愍mẫn 。特đặc 留lưu 此thử 經Kinh 。止chỉ 住trụ 百bách 年niên 。

爾nhĩ 時thời 眾chúng 生sanh 。聞văn 名danh 生sanh 信tín 。皆giai 生sanh 彼bỉ 國quốc 。

經kinh 文văn 但đãn 云vân 聞văn 經Kinh 意ý 。名danh 經kinh 之chi 所sở 詮thuyên 。而nhi 一nhất 部bộ 之chi 宗tông 致trí 。故cố 云vân 聞văn 名danh 也dã 。黑hắc 谷cốc 判phán 曰viết 。特đặc 留lưu 念niệm 佛Phật 。即tức 斯tư 謂vị 也dã 。或hoặc 謂vị 經kinh 名danh 亦diệc 得đắc 焉yên 。

義nghĩa 云vân 。如Như 來Lai 說thuyết 教giáo 。潤nhuận 益ích 有hữu 時thời 。末Mạt 法Pháp 萬vạn 年niên 。餘dư 經kinh 悉tất 滅diệt 。彌di 陀đà 一nhất 教giáo 。利lợi 物vật 偏thiên 增tăng 。大đại 聖thánh 特đặc 留lưu 百bách 歲tuế 。

判phán 法pháp 滅diệt 時thời 。諸chư 師sư 解giải 異dị 。道đạo 綽xước 善thiện 導đạo 。淨tịnh 影ảnh 義nghĩa 寂tịch 。及cập 法pháp 位vị 等đẳng 皆giai 同đồng 。今kim 說thuyết 如như 憬# 興hưng 者giả 。依y 法pháp 住trụ 記ký 。指chỉ 於ư 增tăng 劫kiếp 七thất 萬vạn 歲tuế 後hậu 。各các 據cứ 一nhất 義nghĩa 。並tịnh 不bất 相tương 違vi 。二nhị 家gia 釋thích 義nghĩa 。出xuất 在tại 群quần 疑nghi 論luận 矣hĩ 。

時thời 經kinh 末Mạt 法Pháp 。滿mãn 一nhất 萬vạn 年niên 。一nhất 切thiết 諸chư 經Kinh 。並tịnh 從tùng 滅diệt 沒một 。釋Thích 迦Ca 恩ân 重trọng/trùng 留lưu 教giáo 百bách 年niên 。

爾nhĩ 時thời 修tu 因nhân 。上thượng 生sanh 妙diệu 土độ 。何hà 為vi 預dự 判phán 。不bất 令linh 願nguyện 生sanh 。

設thiết 疑nghi 萬vạn 年niên 後hậu 。而nhi 尚thượng 未vị 足túc 許hứa 。何hà 預dự 判phán 之chi 。為vi 不bất 願nguyện 時thời 哉tai 。

詳tường 此thử 經Kinh 文văn 。足túc 除trừ 憂ưu 悔hối 。勿vật 懷hoài 管quản 見kiến 。不bất 達đạt 通thông 經kinh 。

晉tấn 王vương 獻hiến 之chi 傳truyền 曰viết 。管quản 中trung 窺khuy 豹báo 。

時thời 見kiến 一nhất 班ban 。通thông 經kinh 。眾chúng 機cơ 通thông 信tín 之chi 經kinh 。

第đệ 十thập 二nhị 依y 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 。會hội 釋thích 別biệt 時thời 義nghĩa 者giả 。論luận 云vân 。唯duy 由do 發phát 願nguyện 。即tức 得đắc 往vãng 生sanh 安an 樂lạc 者giả 。是thị 別biệt 時thời 意ý 。

此thử 論luận 本bổn 末mạt 。譯dịch 有hữu 四tứ 代đại 。今kim 文văn 相tương 似tự 隋tùy 唐đường 二nhị 論luận 。陳trần 隋tùy 二nhị 論luận 。名danh 別biệt 時thời 意ý 。唐đường 論luận 之chi 中trung 。加gia 一nhất 趣thú 字tự 。魏ngụy 論luận 名danh 曰viết 時thời 節tiết 意ý 趣thú 。世thế 親thân 攝nhiếp 論luận 云vân 。言ngôn 說thuyết 與dữ 意ý 。

時thời 分phần/phân 有hữu 異dị 。為vi 別biệt 時thời 矣hĩ 。

疑nghi 曰viết 。准chuẩn 依y 攝nhiếp 論luận 。判phán 作tác 別biệt 時thời 。今kim 教giáo 念niệm 佛Phật 。如như 何hà 即tức 往vãng 。

即tức 言ngôn 一nhất 節tiết 之chi 骨cốt 子tử 也dã 。

通thông 曰viết 。今kim 依y 攝nhiếp 論luận 。判phán 釋thích 別biệt 時thời 。與dữ 淨tịnh 土độ 門môn 。一nhất 無vô 差sai 殊thù 。

何hà 者giả 。

由do 但đãn 發phát 願nguyện 。未vị 可khả 即tức 生sanh 。依y 願nguyện 念niệm 佛Phật 。乃nãi 成thành 淨tịnh 業nghiệp 。願nguyện 行hành 前tiền 後hậu 。故cố 說thuyết 別biệt 時thời 。非phi 謂vị 念niệm 佛Phật 不bất 即tức 生sanh 也dã 。

上thượng 古cổ 碩# 德đức 。盛thịnh 通thông 此thử 義nghĩa 。蓋cái 自tự 損tổn 損tổn 他tha 。而nhi 害hại 於ư 時thời 也dã 。群quần 疑nghi 論luận 云vân 。自tự 攝nhiếp 論luận 至chí 此thử 百bách 有hữu 餘dư 年niên 。諸chư 德đức 咸hàm 見kiến 此thử 論luận 文văn 。不bất 修tu 西tây 方phương 淨tịnh 業nghiệp 矣hĩ 。

第đệ 十thập 三tam 會hội 。釋thích 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。若nhược 人nhân 散tán 亂loạn 心tâm 。入nhập 於ư 塔tháp 廟miếu 中trung 。一nhất 稱xưng 南Nam 無mô 佛Phật 。皆giai 已dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。

文văn 出xuất 于vu 方phương 便tiện 品phẩm 也dã 。

疑nghi 曰viết 。散tán 心tâm 一nhất 稱xưng 佛Phật 。佛Phật 果Quả 未vị 即tức 成thành 。一nhất 生sanh 念niệm 佛Phật 名danh 。何hà 生sanh 淨tịnh 國quốc 。

通thông 曰viết 。散tán 稱xưng 成thành 佛Phật 道đạo 。道đạo 是thị 因nhân 不bất 虗hư 。念niệm 佛Phật 生sanh 淨tịnh 土độ 。報báo 盡tận 生sanh 非phi 謬mậu 。

既ký 植thực 佛Phật 種chủng 。當đương 生sanh 果quả 也dã 。方phương 行hành 正chánh 業nghiệp 。乘thừa 願nguyện 得đắc 生sanh 。佛Phật 因nhân 不bất 朽hủ 。淨tịnh 業nghiệp 足túc 成thành 。豈khởi 虗hư 謬mậu 乎hồ 。

第đệ 十thập 四tứ 。略lược 明minh 作tác 業nghiệp 方phương 軌quỹ 。

疑nghi 曰viết 。宗tông 明minh 念niệm 佛Phật 。作tác 往vãng 生sanh 因nhân 。未vị 知tri 心tâm 慮lự 。作tác 何hà 等đẳng 解giải 。念niệm 佛Phật 方phương 軌quỹ 。其kỳ 狀trạng 若nhược 為vi 。

通thông 曰viết 。卻khước 尋tầm 無vô 際tế 。數số 劫kiếp 施thí 旋toàn 。設thiết 使sử 修tu 因nhân 。多đa 虗hư 少thiểu 實thật 。但đãn 求cầu 名danh 利lợi 。妄vọng 計kế 我ngã 人nhân 。廣quảng 作tác 善thiện 緣duyên 。不bất 為vi 正chánh 理lý 。沈trầm 淪luân 惡ác 趣thú 。受thọ 苦khổ 無vô 窮cùng 。

聖Thánh 主Chủ 彌di 陀đà 。流lưu 名danh 攝nhiếp 化hóa 。果quả 成thành 為vi 佛Phật 。十thập 劫kiếp 已dĩ 經kinh 。我ngã 等đẳng 愚ngu 癡si 。唯duy 貪tham 造tạo 惡ác 。雖tuy 學học 佛Phật 法Pháp 。現hiện 世thế 求cầu 名danh 。自tự 是thị 非phi 他tha 。恆hằng 生sanh 慠ngạo 慢mạn 。追truy 求cầu 衣y 食thực 。日nhật 夜dạ 勞lao 勤cần 。設thiết 有hữu 餘dư 功công 。用dụng 隨tùy 惡ác 儻thảng 。

造tạo 惡ác 難nan 捨xả 。如như 悋lận 惜tích 物vật 。故cố 曰viết 貪tham 也dã 。慠ngạo 與dữ 傲ngạo 同đồng 。慢mạn 也dã 。

若nhược 也dã 不bất 逢phùng 善thiện 友hữu 。淨tịnh 土độ 豈khởi 聞văn 。一nhất 旦đán 無vô 常thường 。還hoàn 歸quy 惡ác 道đạo 。今kim 逢phùng 大đại 善Thiện 知Tri 識Thức 。共cộng 我ngã 有hữu 緣duyên 。教giáo 我ngã 思tư 維duy 。捨xả 諸chư 惡ác 行hành 。得đắc 聞văn 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。本bổn 願nguyện 慈từ 悲bi 。

老lão 少thiếu 男nam 女nữ 。能năng 說thuyết 此thử 法pháp 。謂vị 之chi 善Thiện 知Tri 識Thức 也dã 。令linh 人nhân 出xuất 離ly 。大đại 哉tai 德đức 也dã 。

十thập 劫kiếp 已dĩ 來lai 。恆hằng 流lưu 正Chánh 法Pháp 。我ngã 由do 障chướng 故cố 。今kim 日nhật 始thỉ 聞văn 。五ngũ 內nội 悲bi 傷thương 。特đặc 生sanh 恥sỉ 恨hận 。瞋sân 起khởi 貪tham 行hành 癡si 生sanh 。

五ngũ 內nội 。五ngũ 情tình 也dã 。一nhất 曰viết 五ngũ 臟tạng 也dã 。文văn 選tuyển 云vân 。轅viên 馬mã 悲bi 且thả 鳴minh 。哀ai 鬱uất 傷thương 五ngũ 內nội 。

但đãn 修tu 四tứ 修tu 。以dĩ 為vi 正chánh 業nghiệp 。

俱câu 舍xá 及cập 攝nhiếp 論luận 。並tịnh 明minh 四tứ 修tu 。是thị 雖tuy 聖thánh 道Đạo 修tu 行hành 相tướng 貌mạo 。而nhi 淨tịnh 教giáo 中trung 。此thử 業nghiệp 亦diệc 要yếu 。故cố 善thiện 導đạo 等đẳng 。同đồng 勸khuyến 進tấn 焉yên 。隨tùy 義nghĩa 轉chuyển 用dụng 而nhi 已dĩ 。

一nhất 者giả 。長trường 時thời 修tu 。首thủ 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。乃nãi 至chí 菩Bồ 提Đề 。恆hằng 作tác 淨tịnh 因nhân 。終chung 無vô 退thoái 轉chuyển 。

二nhị 者giả 。若nhược 恭cung 敬kính 修tu 。此thử 復phục 有hữu 五ngũ 。一nhất 恭cung 敬kính 有hữu 緣duyên 聖thánh 人nhân 。謂vị 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。不bất 背bối/bội 西tây 方phương 。涕thế 唾thóa 便tiện 利lợi 。不bất 向hướng 西tây 方phương 也dã 。二nhị 敬kính 有hữu 緣duyên 像tượng 教giáo 。謂vị 造tạo 西tây 方phương 彌di 陀đà 像tượng 變biến 。不bất 能năng 廣quảng 作tác 。但đãn 作tác 一nhất 佛Phật 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。亦diệc 得đắc 。教giáo 者giả 。彌di 陀đà 經kinh 等đẳng 。五ngũ 色sắc 袋đại 盛thịnh 。自tự 讀đọc 教giáo 他tha 。此thử 之chi 經Kinh 像tượng 。安an 置trí 室thất 中trung 。六lục 時thời 禮lễ 懺sám 。華hoa 香hương 供cúng 養dường 。特đặc 生sanh 尊tôn 重trọng 。三tam 者giả 。敬kính 有hữu 緣duyên 善Thiện 知Tri 識Thức 。謂vị 宣tuyên 淨tịnh 土độ 教giáo 者giả 。若nhược 千thiên 由do 旬tuần 。十thập 由do 旬tuần 以dĩ 來lai 。並tịnh 須tu 敬kính 重trọng 。親thân 近cận 供cúng 養dường 。別biệt 學học 之chi 者giả 。總tổng 起khởi 敬kính 心tâm 。與dữ 己kỷ 不bất 同đồng 。但đãn 知tri 深thâm 敬kính 也dã 。若nhược 生sanh 輕khinh 慢mạn 。得đắc 罪tội 無vô 窮cùng 。故cố 須tu 總tổng 敬kính 。即tức 除trừ 行hành 障chướng 。四tứ 敬kính 同đồng 緣duyên 伴bạn 。謂vị 同đồng 修tu 業nghiệp 者giả 。自tự 雖tuy 障chướng 重trọng 獨độc 業nghiệp 不bất 成thành 。要yếu 藉tạ 良lương 朋bằng 。方phương 能năng 作tác 行hành 。扶phù 危nguy 救cứu 厄ách 。助trợ 力lực 相tương/tướng 資tư 。同đồng 伴bạn 善thiện 緣duyên 。深thâm 相tương/tướng 保bảo 重trọng/trùng 。五ngũ 敬kính 三Tam 寶Bảo 。同đồng 體thể 別biệt 相tướng 。並tịnh 合hợp 深thâm 敬kính 。不bất 能năng 具cụ 錄lục 。為vi 淺thiển 行hành 者giả 。不bất 果quả 依y 修tu 。住trụ 持trì 三Tam 寶Bảo 者giả 。與dữ 今kim 淺thiển 識thức 人nhân 。作tác 大đại 因nhân 緣duyên 。今kim 粗thô 料liệu 簡giản 。言ngôn 佛Phật 寶bảo 者giả 。謂vị 雕điêu 檀đàn 繡tú 綺ỷ 。素tố 質chất 金kim 容dung 。鏤lũ 玉ngọc 圖đồ 繒tăng 。磨ma 石thạch 削tước 土thổ/độ 。此thử 之chi 靈linh 像tượng 。特đặc 可khả 尊tôn 奉phụng 。暫tạm 爾nhĩ 觀quán 形hình 。罪tội 消tiêu 增tăng 福phước 。若nhược 生sanh 少thiểu 慢mạn 。長trường/trưởng 惡ác 善thiện 亡vong 。但đãn 想tưởng 尊tôn 容dung 。當đương 見kiến 真chân 佛Phật 。言ngôn 法Pháp 寶bảo 者giả 。三tam 乘thừa 教giáo 旨chỉ 。法Pháp 界Giới 所sở 流lưu 。名danh 句cú 所sở 詮thuyên 。能năng 生sanh 解giải 緣duyên 。故cố 須tu 珍trân 仰ngưỡng 。以dĩ 發phát 慧tuệ 基cơ 。抄sao 寫tả 尊tôn 經Kinh 。恆hằng 安an 淨tịnh 室thất 。箱tương 函hàm 盛thịnh 貯trữ 。並tịnh 合hợp 嚴nghiêm 敬kính 。讀đọc 誦tụng 之chi 時thời 。身thân 手thủ 清thanh 潔khiết 。言ngôn 僧Tăng 寶bảo 者giả 。聖thánh 僧Tăng 菩Bồ 薩Tát 。破phá 戒giới 之chi 流lưu 。等đẳng 心tâm 起khởi 敬kính 。勿vật 生sanh 慢mạn 想tưởng 。

有hữu 緣duyên 聖thánh 人nhân 。淨tịnh 土độ 聖thánh 眾chúng 也dã 。往vãng 生sanh 禮lễ 讚tán 曰viết 。恭cung 敬kính 禮lễ 拜bái 彼bỉ 佛Phật 。及cập 彼bỉ 一nhất 切thiết 。聖thánh 眾chúng 等đẳng 矣hĩ 。造tạo 像tượng 變biến 者giả 。通thông 雕điêu 盡tận 依y 正chánh 二nhị 報báo 也dã 。異dị 學học 異dị 見kiến 之chi 徒đồ 。動động 妨phương 行hành 者giả 。若nhược 慢mạn 若nhược 諍tranh 。實thật 為vi 障chướng 緣duyên 。吾ngô 高cao 祖tổ 制chế 曰viết 。諍tranh 論luận 之chi 場tràng 。諸chư 煩phiền 惱não 競cạnh 起khởi 。智trí 者giả 去khứ 之chi 百bách 由do 旬tuần 矣hĩ 。可khả 不bất 慎thận 乎hồ 。檀đàn 。栴chiên 檀đàn 也dã 。綺ỷ 。綢trù 綾lăng 也dã 。拜bái 像tượng 尊tôn 而nhi 作tác 真chân 佛Phật 想tưởng 。故cố 曰viết 當đương 見kiến 等đẳng 也dã 。或hoặc 可khả 由do 想tưởng 形hình 像tượng 。而nhi 終chung 感cảm 真chân 佛Phật 也dã 。經kinh 佛Phật 身thân 觀quán 。以dĩ 次thứ 像tượng 觀quán 者giả 。可khả 復phục 思tư 焉yên 。法Pháp 界Giới 所sở 流lưu 等đẳng 。者giả 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。無vô 分phân 別biệt 智trí 。真Chân 如Như 所sở 流lưu 。因nhân 斯tư 智trí 流lưu 。分phân 別biệt 後hậu 得đắc 。所sở 生sanh 大đại 悲bi 。因nhân 此thử 大đại 悲bi 。安an 立lập 正Chánh 法Pháp 。此thử 之chi 法pháp 是thị 大đại 悲bi 所sở 流lưu 矣hĩ 。聖thánh 僧Tăng 即tức 名danh 二Nhị 乘Thừa 。本bổn 業nghiệp 經kinh 曰viết 。有hữu 而nhi 犯phạm 者giả 。勝thắng 無vô 不bất 犯phạm 。故cố 云vân 等đẳng 敬kính 也dã 。

三tam 者giả 。無vô 間gian 修tu 。謂vị 常thường 念niệm 佛Phật 。作tác 往vãng 生sanh 心tâm 。於ư 一nhất 切thiết 時thời 。心tâm 恆hằng 想tưởng 巧xảo 。譬thí 若nhược 有hữu 人nhân 。被bị 他tha 抄sao 掠lược 。身thân 為vi 下hạ 賤tiện 。備bị 受thọ 艱gian 辛tân 。忽hốt 思tư 父phụ 母mẫu 。欲dục 走tẩu 歸quy 國quốc 。行hành 裝trang 未vị 辦biện 。猶do 在tại 他tha 鄉hương 。日nhật 夜dạ 思tư 惟duy 。苦khổ 不bất 堪kham 忍nhẫn 。無vô 時thời 暫tạm 捨xả 。不bất 念niệm 爺# 孃nương 。為vi 計kế 既ký 成thành 。便tiện 歸quy 得đắc 達đạt 。親thân 近cận 父phụ 母mẫu 。縱túng/tung 任nhậm 歡hoan 娛ngu 。行hành 者giả 亦diệc 然nhiên 。往vãng 因nhân 煩phiền 惱não 。壞hoại 亂loạn 善thiện 心tâm 。福phước 智trí 珍trân 財tài 。並tịnh 皆giai 散tán 失thất 。久cửu 流lưu 生sanh 死tử 。制chế 不bất 自tự 由do 。恆hằng 與dữ 魔ma 王vương 。而nhi 作tác 僕bộc 使sử 。驅khu 馳trì 六lục 道đạo 。苦khổ 切thiết 身thân 心tâm 。今kim 遇ngộ 善thiện 緣duyên 。忽hốt 聞văn 彌di 陀đà 慈từ 父phụ 。不bất 違vi 弘hoằng 願nguyện 。濟tế 拔bạt 群quần 生sanh 。日nhật 夜dạ 驚kinh 忙mang 。發phát 心tâm 願nguyện 往vãng 。所sở 以dĩ 精tinh 勤cần 不bất 倦quyện 。當đương 念niệm 佛Phật 恩ân 。報báo 盡tận 為vi 期kỳ 。心tâm 恆hằng 計kế 念niệm 。

元nguyên 曉hiểu 師sư 云vân 。心tâm 是thị 業nghiệp 主chủ 。受thọ 生sanh 之chi 本bổn 。心tâm 若nhược 西tây 逝thệ 。業nghiệp 亦diệc 隨tùy 之chi 。法Pháp 鼓cổ 經Kinh 云vân 。但đãn 知tri 彼bỉ 方phương 有hữu 佛Phật 。作tác 往vãng 生sanh 意ý 。亦diệc 得đắc 往vãng 生sanh 。故cố 勸khuyến 使sử 想tưởng 巧xảo 也dã 。

四tứ 者giả 。無vô 餘dư 修tu 。謂vị 專chuyên 求cầu 極cực 樂lạc 。禮lễ 念niệm 彌di 陀đà 。但đãn 諸chư 餘dư 業nghiệp 行hành 。不bất 令linh 雜tạp 起khởi 。所sở 作tác 之chi 業nghiệp 。日nhật 別biệt 須tu 修tu 。念niệm 佛Phật 讀đọc 經kinh 。不bất 留lưu 餘dư 課khóa 耳nhĩ 。

念niệm 佛Phật 通thông 觀quán 及cập 稱xưng 也dã ○# 宗tông 明minh 五ngũ 行hành 。何hà 局cục 二nhị 種chủng 也dã 。謂vị 念niệm 佛Phật 本bổn 願nguyện 。正chánh 定định 之chi 業nghiệp 。五ngũ 中trung 為vi 要yếu 。經kinh 能năng 詮thuyên 之chi 。故cố 兼kiêm 讀đọc 焉yên 。廣quảng 略lược 得đắc 中trung 。便tiện 於ư 正chánh 行hạnh 也dã 。

夫phu 以dĩ 生sanh 居cư 像tượng 季quý 。去khứ 聖thánh 斯tư 遙diêu 。道đạo 預dự 三tam 乘thừa 。無vô 方phương 契khế 悟ngộ 。人nhân 天thiên 兩lưỡng 位vị 。躁táo 動động 不bất 安an 。智trí 博bác 情tình 弘hoằng 。能năng 堪kham 久cửu 處xứ 。若nhược 也dã 識thức 癡si 行hành 淺thiển 。恐khủng 溺nịch 幽u 塗đồ 。

大đại 集tập 月nguyệt 藏tạng 分phần/phân 云vân 。我ngã 正Chánh 法Pháp 住trụ 五ngũ 百bách 年niên 。像tượng 法pháp 住trụ 千thiên 年niên 。依y 魯lỗ 春xuân 秋thu 。當đương 周chu 匡khuông 王vương 班ban 。四tứ 年niên 壬nhâm 子tử 。佛Phật 般bát 涅Niết 槃Bàn 。從tùng 彼bỉ 壬nhâm 子tử 。凡phàm 歷lịch 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 四tứ 十thập 有hữu 餘dư 年niên 。今kim 師sư 傳truyền 法pháp 。故cố 云vân 生sanh 居cư 像tượng 季quý 等đẳng 也dã 。躁táo 。動động 也dã 。

必tất 須tu 遠viễn 跡tích 娑sa 婆bà 。棲tê 神thần 淨tịnh 域vực 。

仰ngưỡng 願nguyện 同đồng 緣duyên 正chánh 事sự 。敬kính 發phát 身thân 心tâm 。依y 此thử 一nhất 宗tông 。定định 為vi 拒cự 割cát 。

幸hạnh 勿vật 縈oanh 心tâm 世thế 利lợi 。牢lao 懼cụ 非phi 常thường 。聲thanh 追truy 安an 遠viễn 之chi 風phong 。奚hề 殊thù 電điện 影ảnh 。德đức 過quá 肇triệu 生sanh 之chi 節tiết 。詎cự 謝tạ 乾can/kiền/càn 城thành 。

智trí 論luận 曰viết 。日nhật 初sơ 出xuất 時thời 。在tại 大đại 海hải 邊biên 。見kiến 城thành 門môn 樓lâu 櫓lỗ 宮cung 殿điện 。行hành 人nhân 出xuất 入nhập 。日nhật 轉chuyển 高cao 轉chuyển 滅diệt 。可khả 眼nhãn 眂# 見kiến 。而nhi 無vô 有hữu 實thật 。名danh 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。道đạo 安an 慧tuệ 遠viễn 。同đồng 世thế 於ư 晉tấn 朝triêu 。名danh 流lưu 於ư 四tứ 方phương 。僧Tăng 肇triệu 道đạo 生sanh 。師sư 事sự 於ư 羅la 什thập 。德đức 溢dật 乎hồ 海hải 內nội 。一nhất 旦đán 魂hồn 斷đoạn 。事sự 等đẳng 幻huyễn 夢mộng 矣hĩ 。

三tam 空không 九cửu 斷đoạn 之chi 文văn 。理lý 幽u 言ngôn 博bác 。十Thập 地Địa 五ngũ 修tu 之chi 教giáo 。義nghĩa 奧áo 詞từ 繁phồn 。功công 非phi 一nhất 簣quỹ 之chi 能năng 。業nghiệp 成thành 數số 載tái 之chi 慮lự 。豈khởi 剎sát 那na 之chi 分phần 。念niệm 積tích 塵trần 沙sa 。方phương 宣tuyên 九cửu 有hữu 之chi 奇kỳ 。心tâm 恆hằng 造tạo 境cảnh 。境cảnh 述thuật 二nhị 無vô 之chi 妙diệu 。識thức 戀luyến 邪tà 魔ma 。將tương 崇sùng 達đạt 妄vọng 之chi 由do 。生sanh 期kỳ 分phần/phân 促xúc 。待đãi 植thực 會hội 真chân 之chi 智trí 。死tử 路lộ 非phi 運vận 。

人nhân 法pháp 俱câu 空không 。謂vị 之chi 三tam 空không 。九cửu 無vô 得đắc 之chi 道đạo 斷đoạn 九cửu 惑hoặc 。是thị 為vi 九cửu 斷đoạn 。五ngũ 重trọng/trùng 唯duy 識thức 。名danh 曰viết 五ngũ 修tu 。或hoặc 般Bát 若Nhã 禪thiền 。攝nhiếp 為vi 五ngũ 度độ 者giả 是thị 也dã 。簣quỹ 。土thổ/độ 籠lung 也dã 。書thư 曰viết 。為vi 山sơn 九cửu 仞nhận 。功công 虧khuy 一nhất 簣quỹ 。九cửu 有hữu 。九cửu 有hữu 情tình 居cư 。如như 俱câu 舍xá 論luận 說thuyết 焉yên 。心tâm 如như 工công 畵họa 師sư 。能năng 造tạo 種chủng 種chủng 境cảnh 。識thức 如như 颺dương 野dã 馬mã 。常thường 逐trục 彼bỉ 彼bỉ 妄vọng 。故cố 曰viết 。造tạo 境cảnh 戀luyến 邪tà 也dã ○# 凡phàm 此thử 一nhất 節tiết 。顯hiển 穢uế 土thổ/độ 行hành 難nạn/nan 成thành 。欲dục 使sử 人nhân 捨xả 聖thánh 道Đạo 而nhi 歸quy 淨tịnh 土độ 也dã 。

未vị 若nhược 屏bính 慮lự 持trì 齋trai 。息tức 多đa 聞văn 之chi 廣quảng 業nghiệp 。安an 神thần 慧tuệ 浦# 。興hưng 少thiểu 學học 之chi 軍quân 修tu 。

慧tuệ 浦# 。念niệm 佛Phật 之chi 行hành 也dã 。觀quán 稱xưng 雖tuy 異dị 。而nhi 慧tuệ 為vi 基cơ 。浦# 。水thủy 濵# 也dã 。遺di 教giáo 經kinh 。智trí 慧tuệ 水thủy 。即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。軍quân 。當đương 改cải 作tác 單đơn 也dã 。

運vận 竭kiệt 穢uế 方phương 。涉thiệp 遙diêu 邦bang 之chi 上thượng 苑uyển 。靈linh 居cư 淨tịnh 國quốc 。託thác 妙diệu 質chất 於ư 金kim 臺đài 。同đồng 至chí 道đạo 於ư 慈từ 顏nhan 。折chiết 疑nghi 何hà 停đình 。感cảm 悲bi 音âm 於ư 聖thánh 德đức 。解giải 證chứng 無vô 生sanh 。弘hoằng 益ích 滋tư 繁phồn 。可khả 略lược 云vân 爾nhĩ 。粗thô 陳trần 蠡lễ 酌chước 。以dĩ 簡giản 良lương 水thủy 。

過quá 十thập 萬vạn 億ức 土thổ/độ 。有hữu 七thất 寶bảo 樹thụ 林lâm 。故cố 云vân 遙diêu 邦bang 上thượng 苑uyển 。虗hư 無vô 之chi 身thân 。無vô 極cực 之chi 體thể 。故cố 云vân 妙diệu 質chất 也dã 。至chí 道đạo 名danh 所sở 證chứng 理lý 。分phần/phân 得đắc 果quả 德đức 。是thị 云vân 同đồng 慈từ 顏nhan 也dã 。觀quán 世thế 音âm 。大đại 勢thế 至chí 。以dĩ 大đại 悲bi 音âm 聲thanh 。為vi 說thuyết 甚thậm 深thâm 法Pháp 。故cố 云vân 感cảm 等đẳng 也dã 。滋tư 繁phồn 。言ngôn 多đa 也dã 。文văn 選tuyển 云vân 。以dĩ 蠡lễ 測trắc 海hải 。

起khởi 行hành 全toàn 功công 。莫mạc 能năng 府phủ 就tựu 也dã 。

府phủ 與dữ 俯phủ 同đồng 。禮lễ 記ký 云vân 。過quá 之chi 者giả 。俯phủ 而nhi 就tựu 之chi 。不bất 至chí 焉yên 者giả 。跂# 而nhi 及cập 之chi 。

西tây 方phương 要yếu 決quyết 釋thích 難nạn/nan 通thông 規quy 。

首thủ 題đề 稱xưng 云vân 釋thích 疑nghi 。言ngôn 之chi 左tả 右hữu 焉yên 耳nhĩ 。

西Tây 方Phương 要Yếu 決Quyết 科Khoa 註Chú 卷quyển 下hạ (# 終chung )#

大đại 唐đường 大đại 慈từ 恩ân 寺tự 上thượng 座tòa 唯duy 識thức 基cơ 法Pháp 師sư 真chân 像tượng

太thái 宗tông 皇hoàng 帝đế 御ngự 製chế 讚tán 曰viết 。

巨cự 哉tai 哲triết 仁nhân 。迥huýnh 然nhiên 出xuất 群quần 。疏sớ/sơ 造tạo 百bách 本bổn 。才tài 過quá 萬vạn 人nhân 。

妙diệu 閑nhàn 性tánh 相tướng 。理lý 契khế 天thiên 親thân 。口khẩu 翻phiên 四tứ 辯biện 。詞từ 發phát 大đại 雲vân 。

昂ngang 昂ngang 藏tạng 藏tạng 。法pháp 中trung 之chi 王vương 。面diện 舒thư 滿mãn 月nguyệt 。雙song 眸mâu 電điện 光quang 。

昏hôn 衢cù 麗lệ 日nhật 。苦khổ 海hải 津tân 梁lương 。聊liêu 申thân 讚tán 嘆thán 。孰thục 能năng 宣tuyên 揚dương 。

No.1145-A(# 附phụ )# 辨biện 西tây 方phương 要yếu 決quyết 真chân 偽ngụy 造tạo 疑nghi

南nam 都đô 藥dược 師sư 寺tự 留lưu 學học 傳truyền 法pháp 相tướng 宗tông 沙Sa 門Môn 釋thích 基cơ 辨biện 撰soạn

今kim 將tương 辨biện 此thử 書thư 造tạo 主chủ 真chân 偽ngụy 大đại 分phần/phân 三tam 門môn 初sơ 舉cử 古cổ 疑nghi 二nhị 舉cử 他tha 判phán 三tam 今kim 正chánh 判phán 定định 。

初sơ 舉cử 古cổ 疑nghi 者giả 古cổ 來lai 有hữu 三tam 家gia 疑nghi 初sơ 家gia 疑nghi 者giả 昔tích 日nhật 仁nhân 和hòa 寺tự 南nam 岳nhạc 坊phường 有hữu 濟tế 暹# 僧Tăng 都đô 於ư 此thử 要yếu 決quyết 立lập 五ngũ 箇cá 疑nghi 一nhất 云vân 此thử 書thư 判phán 往vãng 生sanh 難nan 易dị 違vi 上thượng 生sanh 經kinh 疏sớ/sơ 故cố 彼bỉ 疏sớ/sơ 中trung 云vân 天thiên 宮cung 有hữu 十thập 易dị 生sanh 淨tịnh 土độ 有hữu 七thất 難nạn/nan 生sanh 且thả 勸khuyến 內nội 院viện 曰viết 但đãn 業nghiệp 行hành 淺thiển 缺khuyết 願nguyện 生sanh 西tây 方phương 。萬vạn 一nhất 不bất 生sanh 恐khủng 成thành 自tự 誤ngộ 故cố 當đương 己kỷ 行hành 應ưng 修tu 此thử 業nghiệp 一nhất 師sư 所sở 釋thích 何hà 其kỳ 如như 此thử 故cố 此thử 書thư 非phi 基cơ 師sư 造tạo 也dã 二nhị 云vân 此thử 書thư 中trung 有hữu 本bổn 覺giác 圓viên 明minh 之chi 言ngôn 乖quai 始thỉ 覺giác 菩Bồ 提Đề 之chi 義nghĩa 三tam 云vân 有hữu 同đồng 歸quy 一nhất 實thật 之chi 言ngôn 不bất 類loại 三tam 乘thừa 真chân 實thật 之chi 旨chỉ 四tứ 云vân 判phán 都đô 卛# 退thoái 不bất 與dữ 自tự 作tác 疏sớ/sơ 差sai 異dị 彼bỉ 疏sớ/sơ 曰viết 若nhược 生sanh 外ngoại 院viện 雖tuy 下hạ 下hạ 品phẩm 任nhậm 運vận 後hậu 時thời 還hoàn 成thành 不bất 退thoái 今kim 何hà 違vi 乎hồ 五ngũ 云vân 定định 來lai 迎nghênh 有hữu 無vô 背bội 上thượng 生sanh 經kinh 文văn 經kinh 曰viết 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。放phóng 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 。光quang 來lai 迎nghênh 此thử 人nhân 。今kim 無vô 接tiếp 引dẫn 者giả 豈khởi 非phi 乖quai 異dị 乎hồ 以dĩ 有hữu 此thử 等đẳng 乖quai 異dị 為vi 非phi 基cơ 師sư 造tạo 也dã (# 已dĩ 上thượng 南nam 岳nhạc 僧Tăng 都đô 五ngũ 疑nghi )# 。第đệ 二nhị 家gia 疑nghi 者giả 近cận 來lai 有hữu 疑nghi 云vân 許hứa 凡phàm 夫phu 往vãng 生sanh 及cập 引dẫn 舊cựu 譯dịch 而nhi 不bất 依y 新tân 翻phiên 是thị 以dĩ 為vi 疑nghi 。第đệ 三tam 家gia 疑nghi 云vân 此thử 中trung 有hữu 三Tam 身Thân 不bất 異dị 之chi 言ngôn 不bất 似tự 相tương/tướng 家gia 之chi 所sở 談đàm 上thượng 來lai 舉cử 古cổ 疑nghi 己kỷ 。

大đại 文văn 第đệ 二nhị 舉cử 他tha 判phán 釋thích 者giả 近cận 代đại 有hữu 通thông 南nam 岳nhạc 師sư 初sơ 疑nghi 云vân 如Như 來Lai 設thiết 教giáo 隨tùy 機cơ 萬vạn 差sai 人nhân 師sư 演diễn 教giáo 亦diệc 隨tùy 宜nghi 示thị 隨tùy 入nhập 一nhất 門môn 並tịnh 歸quy 一nhất 理lý 此thử 書thư 所sở 述thuật 意ý 在tại 茲tư 也dã 通thông 贊tán 中trung 亦diệc 舉cử 十thập 勝thắng 專chuyên 勸khuyến 淨tịnh 土độ 各các 隨tùy 一nhất 趣thú 並tịnh 不bất 相tương 違vi 。又hựu 通thông 第đệ 二nhị 疑nghi 云vân 准chuẩn 唯duy 識thức 論luận 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。非phi 漏lậu 隨tùy 增tăng 。性tánh 淨tịnh 圓viên 明minh 雖tuy 有hữu 客khách 塵trần 而nhi 本bổn 性tánh 淨tịnh 故cố 。曰viết 真chân 體thể 障chướng 亡vong 此thử 性tánh 本bổn 有hữu 二nhị 身thân 覺giác 悟ngộ 平bình 等đẳng 自tự 性tánh 。具cụ 無vô 量lượng 德đức 離ly 諸chư 戲hí 論luận 。故cố 曰viết 本bổn 覺giác 圓viên 明minh 或hoặc 可khả 法pháp 爾nhĩ 無vô 漏lậu 本bổn 有hữu 種chủng 子tử 名danh 為vi 本bổn 覺giác 此thử 乃nãi 今kim 師sư 自tự 釋thích 楞lăng 伽già 之chi 文văn 而nhi 存tồn 二nhị 義nghĩa 也dã 。又hựu 通thông 第đệ 三tam 難nạn/nan 云vân 約ước 不bất 定định 姓tánh 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 名danh 同đồng 歸quy 一nhất 實thật 也dã 是thị 故cố 不bất 出xuất 三tam 乘thừa 真chân 實thật 之chi 旨chỉ 法pháp 華hoa 玄huyền 贊tán 此thử 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 故cố 義nghĩa 貫quán 通thông (# 云vân 云vân )# 。又hựu 通thông 第đệ 四tứ 疑nghi 云vân 此thử 是thị 釋thích 外ngoại 院viện 中trung 亦diệc 有hữu 不bất 退thoái 者giả 然nhiên 多đa 有hữu 退thoái 而nhi 今kim 不bất 退thoái 蓋cái 就tựu 多đa 分phần 而nhi 言ngôn 。又hựu 通thông 第đệ 五ngũ 疑nghi 云vân 彌Di 勒Lặc 無vô 本bổn 願nguyện 來lai 迎nghênh 相tương/tướng 亦diệc 劣liệt 也dã 故cố 且thả 屬thuộc 無vô 焉yên (# 已dĩ 上thượng 通thông 南nam 岳nhạc 五ngũ 疑nghi 已dĩ )# 。又hựu 次thứ 通thông 第đệ 二nhị 家gia 難nạn/nan 云vân 彼bỉ 家gia 說thuyết 身thân 土thổ/độ 有hữu 三tam 一nhất 唯duy 報báo 二nhị 唯duy 變biến 化hóa 三tam 通thông 報báo 化hóa 疑nghi 者giả 何hà 執chấp 一nhất 概khái 若nhược 滯trệ 唯duy 報báo 義nghĩa 釋thích 則tắc 唯duy 以dĩ 自tự 力lực 判phán 凡phàm 本bổn 願nguyện 力lực 之chi 所sở 牽khiên 位vị 該cai 於ư 上thượng 下hạ 五ngũ 乘thừa 齊tề 入nhập 本bổn 願nguyện 所sở 攝nhiếp 唯duy 識thức 之chi 所sở 不bất 判phán 性tánh 相tướng 之chi 所sở 未vị 攝nhiếp 也dã 況huống 文văn 中trung 曰viết 生sanh 化hóa 土thổ/độ 見kiến 化hóa 佛Phật 何hà 其kỳ 暗ám 乎hồ 又hựu 引dẫn 唯duy 舊cựu 譯dịch 為vi 難nạn/nan 觀quán 經kinh 等đẳng 釋thích 宗tông 義nghĩa 也dã 。又hựu 通thông 第đệ 三tam 家gia 三Tam 身Thân 不bất 異dị 之chi 難nạn/nan 云vân 非phi 是thị 言ngôn 相tương/tướng 即tức 唯duy 是thị 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 性tánh 而nhi 已dĩ 故cố 玄huyền 贊tán 曰viết 應ứng 化hóa 非phi 真chân 佛Phật 亦diệc 非phi 說thuyết 法Pháp 者giả 。推thôi 功công 歸quy 本bổn 即tức 法Pháp 身thân 也dã 。 (# 已dĩ 上thượng 近cận 來lai 通thông 釋thích 也dã )# 。

大đại 文văn 第đệ 三tam 今kim 正chánh 判phán 定định 者giả 南nam 岳nhạc 僧Tăng 都đô 初sơ 以dĩ 都đô 史sử 西tây 方phương 往vãng 生sanh 難nan 易dị 為vi 疑nghi 近cận 代đại 通thông 釋thích 以dĩ 隨tùy 機cơ 萬vạn 差sai 人nhân 師sư 演diễn 教giáo 亦diệc 隨tùy 今kim 詳tường 曰viết 近cận 代đại 通thông 釋thích 理lý 實thật 雖tuy 爾nhĩ 意ý 味vị 未vị 明minh 復phục 引dẫn 通thông 贊tán 興hưng 福phước 寺tự 永vĩnh 超siêu 傳truyền 燈đăng 錄lục 中trung 評bình 云vân 或hoặc 偽ngụy 造tạo 是thị 故cố 南nam 京kinh 學học 徒đồ 以dĩ 通thông 贊tán 不bất 為vi 正chánh 今kim 此thử 要yếu 決quyết 永vĩnh 超siêu 錄lục 中trung 云vân 基cơ 師sư 造tạo 又hựu 藏tạng 俊# 注chú 進tiến 錄lục 為vi 基cơ 撰soạn 自tự 昔tích 至chí 今kim 興hưng 福phước 寺tự 學học 侶lữ 日nhật 別biệt 回hồi 轉chuyển 讀đọc 誦tụng 六lục 經kinh 十thập 一nhất 論luận 及cập 基cơ 師sư 所sở 撰soạn 章chương 疏sớ/sơ 等đẳng 其kỳ 中trung 有hữu 西tây 方phương 要yếu 決quyết 無vô 通thông 贊tán 疏sớ/sơ 由do 是thị 應ưng 知tri 此thử 是thị 。要yếu 決quyết 基cơ 師sư 真chân 造tạo 近cận 代đại 以dĩ 通thông 贊tán 為vi 通thông 釋thích 為vi 謬mậu 今kim 正chánh 舉cử 証# 以dĩ 隨tùy 機cơ 義nghĩa 判phán 定định 上thượng 生sanh 經kinh 中trung 說thuyết 生sanh 彼bỉ 人nhân 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 略lược 有hữu 三tam 人nhân 一nhất 者giả 菩Bồ 薩Tát 行hành 法Pháp 。不bất 厭yếm 生sanh 死tử 。受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。行hành 利lợi 樂lạc 故cố 樂nhạo 生sanh 天thiên 者giả 。託thác 勝thắng 所sở 依y 修tu 妙diệu 行hạnh 故cố 於ư 一nhất 切thiết 生sanh 。受thọ 尊tôn 貴quý 故cố 處xứ 劣liệt 自tự 體thể 行hành 不bất 圓viên 故cố 生sanh 天thiên 得đắc 見kiến 慈Từ 氏Thị 佛Phật 故cố 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。恐khủng 天thiên 放phóng 逸dật 不bất 樂nhạo 生sanh 也dã 二nhị 者giả 愛ái 敬kính 無vô 上thượng 。菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 勝thắng 行hành 求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 。於ư 彌Di 勒Lặc 前tiền 。聞văn 大đại 法pháp 故cố 不bất 樂nhạo 大Đại 乘Thừa 。希hy 小tiểu 果quả 者giả 隨tùy 受thọ 生sanh 處xứ 欣hân 涅Niết 槃Bàn 故cố 三tam 者giả 欲dục 為vi 彌Di 勒Lặc 。作tác 弟đệ 子tử 者giả 。願nguyện 於ư 惡ác 界giới 為vi 作tác 善thiện 利lợi 苦khổ 有hữu 情tình 所sở 。希hy 行hành 救cứu 濟tế 不bất 願nguyện 淨tịnh 土độ 作tác 餘dư 佛Phật 弟đệ 子tử 彼bỉ 無vô 苦khổ 有hữu 情tình 可khả 行hành 濟tế 度độ 無vô 苦khổ 可khả 厭yếm 欣hân 心tâm 不bất 深thâm 故cố (# 已dĩ 上thượng 疏sớ/sơ 文văn )# 由do 是thị 應ưng 知tri 都đô 史sử 往vãng 生sanh 唯duy 菩Bồ 薩Tát 機cơ 為vi 此thử 所sở 被bị 非phi 被bị 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。二Nhị 乘Thừa 之chi 機cơ 都đô 史sử 內nội 院viện 慈từ 尊tôn 說thuyết 法Pháp 會hội 座tòa 說thuyết 唯duy 天thiên 子tử 聽thính 聞văn 而nhi 不bất 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 。眾chúng 聽thính 聞văn 也dã 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 不bất 爾nhĩ 阿A 彌Di 陀Đà 經kinh 說thuyết 又hựu 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。彼bỉ 佛Phật 有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 。皆giai 阿A 羅La 漢Hán 。非phi 是thị 算toán 數số 。之chi 所sở 能năng 知tri 。諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。又hựu 觀quán 經kinh 中trung 說thuyết 中trung 三tam 品phẩm 往vãng 生sanh 得đắc 益ích 以dĩ 阿A 羅La 漢Hán 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。又hựu 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 。說thuyết 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。於ư 百bách 千thiên 劫kiếp 。悉tất 共cộng 計kế 挍giảo 。知tri 其kỳ 數số 者giả 。不bất 取thủ 正chánh 覺giác 。之chi 願nguyện 由do 是thị 應ưng 知tri 西tây 方phương 往vãng 生sanh 所sở 被bị 盡tận 一nhất 切thiết 機cơ 所sở 以dĩ 何hà 者giả 厭yếm 離ly 穢uế 土thổ/độ 之chi 心tâm 即tức 是thị 二nhị 乘thừa 之chi 心tâm 。非phi 厭yếm 離ly 穢uế 土thổ/độ 心tâm 至chí 極cực 則tắc 不bất 可khả 言ngôn 至chí 心tâm 信tín 樂nhạo 。欲dục 生sanh 我ngã 國quốc 。意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 增tăng 長trưởng 若nhược 此thử 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 極cực 增tăng 長trưởng 則tắc 非phi 真chân 實thật 。乘thừa 佛Phật 願nguyện 力lực 二Nhị 乘Thừa 厭yếm 離ly 之chi 心tâm 。是thị 雖tuy 下hạ 劣liệt 今kim 以dĩ 劣liệt 心tâm 卻khước 發phát 至chí 心tâm 信tín 樂nhạo 。乘thừa 佛Phật 願nguyện 故cố 下hạ 劣liệt 心tâm 轉chuyển 為vi 成thành 廣quảng 大đại 轉chuyển 之chi 因nhân 如như 損tổn 力lực 益ích 能năng 轉chuyển 又hựu 都đô 史sử 往vãng 生sanh 之chi 心tâm 若nhược 於ư 下hạ 地địa 發phát 麤thô 苦khổ 障chướng 厭yếm 離ly 則tắc 生sanh 上thượng 界giới 不bất 能năng 生sanh 都đô 史sử 天thiên 依y 彌Di 勒Lặc 之chi 弟đệ 子tử 是thị 故cố 經kinh 說thuyết 不bất 求cầu 斷đoạn 結kết 。修tu 十Thập 善Thiện 法Pháp 。不bất 厭yếm 生sanh 死tử 。樂nhạo 生sanh 天thiên 者giả 。疏sớ/sơ 釋thích 誡giới 勿vật 作tác 六lục 行hành 觀quán 故cố 知tri 都đô 史sử 往vãng 生sanh 所sở 被bị 之chi 機cơ 唯duy 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

又hựu 說thuyết 往vãng 生sanh 難nan 易dị 亦diệc 對đối 被bị 機cơ 不bất 同đồng 上thượng 生sanh 疏sớ/sơ 中trung 行hành 六Lục 事Sự 法Pháp 。為vi 上thượng 品phẩm 行hành 生sanh 疏sớ/sơ 主chủ 釋thích 經kinh 意ý 言ngôn 六lục 事sự 法pháp 者giả 一nhất 精tinh 勤cần 修tu 福phước 敬kính 恩ân 悲bi 田điền 中trung 所sở 作tác 業nghiệp 等đẳng 二nhị 威uy 儀nghi 不bất 缺khuyết 。堅kiên 守thủ 諸chư 戒giới 行hạnh 自tự 住trụ 軌quỹ 則tắc 等đẳng 三tam 拂phất 塔tháp 塗đồ 地địa 修tu 餝sức 道Đạo 場Tràng 正chánh 理lý 制chế 多đa 等đẳng 四tứ 香hương 華hoa 供cúng 養dường 。四tứ 事sự 供cung 濟tế 等đẳng 五ngũ 凡phàm 夫phu 行hành 三tam 昧muội 聞văn 思tư 等đẳng 定định 聖thánh 人nhân 入nhập 正chánh 定định 隨tùy 所sở 得đắc 禪thiền 或hoặc 凡phàm 夫phu 所sở 行hành 三tam 昧muội 。非phi 六lục 行hành 定định 六lục 行hành 定định 者giả 必tất 上thượng 生sanh 故cố 深thâm 住trụ 聞văn 思tư 亦diệc 名danh 三tam 昧muội 六lục 讀đọc 誦tụng 經Kinh 典điển 。演diễn 說thuyết 修tu 習tập 。十Thập 善Thiện 法pháp 行hành 等đẳng 且thả 舉cử 偏thiên 勝thắng 易dị 行hành 上thượng 首thủ 有hữu 此thử 六lục 事sự 其kỳ 中trung 一nhất 一nhất 具cụ 攝nhiếp 眾chúng 業nghiệp 若nhược 具cụ 修tu 六lục 或hoặc 能năng 修tu 五ngũ 上thượng 上thượng 品phẩm 生sanh 若nhược 修tu 三tam 四tứ 上thượng 中trung 品phẩm 生sanh 若nhược 修tu 一nhất 二nhị 上thượng 下hạ 品phẩm 生sanh 次thứ 中trung 三tam 品phẩm 行hành 生sanh 者giả 四tứ 眾chúng 八bát 部bộ 。先tiên 不bất 犯phạm 戒giới 亦diệc 不bất 造tạo 惡ác 。罪tội 輕khinh 微vi 者giả 聞văn 名danh 心tâm 喜hỷ 語ngữ 發phát 恭cung 敬kính 身thân 禮lễ 拜bái 者giả 此thử 中trung 具cụ 三tam 業nghiệp 者giả 中trung 上thượng 品phẩm 生sanh 唯duy 具cụ 二nhị 業nghiệp 中trung 中trung 品phẩm 生sanh 若nhược 唯duy 一nhất 業nghiệp 中trung 下hạ 品phẩm 生sanh 復phục 次thứ 下hạ 三tam 品phẩm 行hành 生sanh 者giả 雖tuy 有hữu 十thập 行hành 攝nhiếp 為vi 六lục 行hành 一nhất 懺sám 悔hối 二nhị 造tạo 像tượng 三tam 供cúng 養dường 四tứ 禮lễ 拜bái 五ngũ 繫hệ 念niệm 六lục 一nhất 稱xưng 名danh 也dã 此thử 中trung 具cụ 六lục 者giả 下hạ 上thượng 品phẩm 生sanh 唯duy 有hữu 初sơ 四tứ 無vô 五ngũ 六lục 二nhị 下hạ 中trung 品phẩm 生sanh 但đãn 有hữu 初sơ 三tam 無vô 四tứ 五ngũ 六lục 下hạ 下hạ 品phẩm 生sanh 或hoặc 六lục 中trung 隨tùy 行hành 一nhất 發phát 願nguyện 見kiến 慈Từ 氏Thị 尊tôn 或hoặc 生sanh 外ngoại 院viện 得đắc 不bất 退thoái 亦diệc 是thị 下hạ 下hạ 品phẩm 攝nhiếp 設thiết 不bất 發phát 願nguyện 故cố 雖tuy 不bất 生sanh 天thiên 是thị 即tức 三tam 會hội 得đắc 脫thoát 之chi 人nhân 具cụ 如như 上thượng 生sanh 經kinh 疏sớ/sơ 如như 是thị 諸chư 行hành 。從tùng 觀quán 經kinh 說thuyết 極cực 造tạo 惡ác 者giả 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。善thiện 友hữu 力lực 故cố 至chí 心tâm 令linh 聲thanh 不bất 絕tuyệt 。具cụ 足túc 十thập 念niệm 。滅diệt 罪tội 往vãng 生sanh 而nhi 見kiến 則tắc 都đô 史sử 九cửu 品phẩm 行hành 共cộng 皆giai 難nan 行hành 雖tuy 然nhiên 一nhất 一nhất 諸chư 行hành 皆giai 是thị 平bình 生sanh 散tán 心tâm 所sở 行hành 從tùng 臨lâm 命mạng 終chung 至chí 心tâm 信tín 樂nhạo 。難nạn/nan 起khởi 見kiến 之chi 亦diệc 以dĩ 為vi 易dị 又hựu 西tây 方phương 往vãng 生sanh 雖tuy 至chí 心tâm 信tín 樂nhạo 。難nạn/nan 起khởi 對đối 厭yếm 離ly 穢uế 土thổ/độ 心tâm 極cực 增tăng 長trưởng 之chi 機cơ 根căn 則tắc 至chí 心tâm 信tín 樂nhạo 。增tăng 長trưởng 故cố 但đãn 以dĩ 稱xưng 名danh 十thập 聲thanh 往vãng 生sanh 故cố 為vi 極cực 易dị 又hựu 菩Bồ 薩Tát 機cơ 者giả 生sanh 天thiên 作tác 利lợi 樂lạc 行hành 此thử 人nhân 若nhược 生sanh 西tây 方phương 樂lạc 處xứ 故cố 不bất 可khả 行hành 縱túng/tung 雖tuy 還hoàn 來lai 穢uế 國quốc 應ưng 度độ 人nhân 天thiên 非phi 上thượng 品phẩm 上thượng 生sanh 人nhân 不bất 能năng 速tốc 為vi 濟tế 度độ 行hành 其kỳ 餘dư 往vãng 生sanh 已dĩ 後hậu 歷lịch 劫kiếp 得đắc 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。已dĩ 應ưng 作tác 事sự 也dã 故cố 以dĩ 對đối 菩Bồ 薩Tát 機cơ 甚thậm 為vi 難nan 行hành 以dĩ 都đô 史sử 往vãng 生sanh 為vi 易dị 往vãng 不bất 違vi 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 故cố 知tri 上thượng 生sanh 疏sớ/sơ 對đối 唯duy 菩Bồ 薩Tát 機cơ 說thuyết 易dị 今kim 此thử 要yếu 決quyết 對đối 厭yếm 離ly 穢uế 土thổ/độ 之chi 機cơ 說thuyết 西tây 方phương 易dị 往vãng 於ư 理lý 全toàn 無vô 相tướng 違vi 又hựu 上thượng 生sanh 疏sớ/sơ 中trung 論luận 都đô 史sử 西tây 方phương 往vãng 生sanh 難nan 易dị 說thuyết 西tây 方phương 有hữu 七thất 難nạn/nan 生sanh 都đô 史sử 有hữu 十thập 易dị 生sanh 且thả 勸khuyến 唯duy 菩Bồ 薩Tát 機cơ 非phi 被bị 諸chư 機cơ 故cố 疏sớ/sơ 結kết 文văn 云vân 處xứ 穢uế 方phương 而nhi 修tu 淨tịnh 行hạnh 寔thật 聖thánh 者giả 之chi 利lợi 他tha 居cư 淨tịnh 土độ 嚴nghiêm 淨tịnh 國quốc 非phi 上thượng 士sĩ 之chi 弘hoằng 濟tế 等đẳng (# 云vân 云vân )# 又hựu 說thuyết 業nghiệp 行hành 淺thiển 缺khuyết 萬vạn 一nhất 不bất 生sanh 若nhược 缺khuyết 至chí 心tâm 信tín 樂nhạo 。則tắc 萬vạn 一nhất 不bất 生sanh 故cố 是thị 故cố 以dĩ 此thử 。等đẳng 文văn 不bất 可khả 為vi 疑nghi 也dã 我ngã 慈từ 恩ân 基cơ 法Pháp 師sư 是thị 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。對đối 彼bỉ 彼bỉ 機cơ 為vi 令linh 得đắc 益ích 作tác 此thử 二nhị 書thư 以dĩ 一nhất 槩# 執chấp 見kiến 不bất 應ưng 起khởi 疑nghi 也dã 如như 唯duy 識thức 疏sớ/sơ 以dĩ 唯duy 識thức 說thuyết 中trung 道đạo 對đối 法pháp 疏sớ/sơ 以dĩ 大Đại 乘Thừa 蘊uẩn 處xứ 界giới 說thuyết 中trung 道Đạo 心tâm 經kinh 幽u 贊tán 以dĩ 空không 說thuyết 中trung 道đạo 等đẳng 對đối 機cơ 所sở 說thuyết 雖tuy 異dị 令linh 悟ngộ 入nhập 離ly 言ngôn 法pháp 性tánh 。同đồng 一nhất 鹹hàm 味vị 。全toàn 無vô 差sai 異dị 。

次thứ 以dĩ 本bổn 覺giác 圓viên 明minh 之chi 言ngôn 為vi 疑nghi 近cận 代đại 通thông 釋thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 初sơ 以dĩ 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。會hội 之chi 云vân 名danh 本bổn 覺giác 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。上thượng 句cú 云vân 真Chân 如Như 體thể 淨tịnh 是thị 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。以dĩ 是thị 復phục 云vân 本bổn 覺giác 有hữu 重trọng 言ngôn 失thất 設thiết 救cứu 言ngôn 真Chân 如Như 體thể 淨tịnh 為vi 本bổn 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 本bổn 覺giác 圓viên 明minh 為vi 佛Phật 所sở 證chứng 真chân 淨tịnh 法Pháp 界Giới 受thọ 用dụng 變biến 化hóa 平bình 等đẳng 所sở 依y 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。圓viên 明minh 言ngôn 以dĩ 離ly 戲hí 論luận 釋thích 其kỳ 理lý 未vị 明minh 本bổn 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 離ly 戲hí 論luận 故cố 此thử 亦diệc 重trọng/trùng 言ngôn 故cố 初sơ 釋thích 難nạn/nan 用dụng 次thứ 以dĩ 本bổn 有hữu 無vô 漏lậu 種chủng 釋thích 此thử 為vi 允duẫn 當đương 雖tuy 然nhiên 釋thích 義nghĩa 未vị 明minh 今kim 助trợ 釋thích 言ngôn 本bổn 謂vị 本bổn 有hữu 覺giác 謂vị 正chánh 智trí 以dĩ 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm 為vi 體thể 唯duy 識thức 論luận 十thập 說thuyết 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm 本bổn 有hữu 能năng 生sanh 種chủng 子tử 所sở 生sanh 得đắc 故cố 今kim 以dĩ 四Tứ 智Trí 名danh 為vi 本bổn 覺giác 四Tứ 智Trí 圓viên 明minh 。即tức 佛Phật 果Quả 顯hiển 現hiện 也dã 上thượng 句cú 以dĩ 淨tịnh 法Pháp 界Giới 云vân 真Chân 如Như 體thể 淨tịnh 次thứ 句cú 以dĩ 四Tứ 智Trí 現hiện 云vân 本bổn 覺giác 圓viên 明minh 如như 對đối 法pháp 抄sao 歸quy 敬kính 頌tụng 云vân 稽khể 首thủ 圓viên 明minh 本bổn 性tánh 寂tịch 圓viên 明minh 言ngôn 顯hiển 四Tứ 智Trí 本bổn 性tánh 寂tịch 言ngôn 彰chương 淨tịnh 法Pháp 界Giới 離ly 淨tịnh 法Pháp 界Giới 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm 無vô 佛Phật 果Quả 顯hiển 現hiện 相tướng 故cố 具cụ 如như 佛Phật 地địa 論luận 說thuyết 。

復phục 次thứ 以dĩ 云vân 同đồng 歸quy 一nhất 實thật 為vi 疑nghi 近cận 來lai 通thông 釋thích 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 為vi 一nhất 實thật 非phi 我ngã 宗tông 意ý 我ngã 宗tông 說thuyết 一nhất 實thật 言ngôn 謂vị 癈phế 詮thuyên 談đàm 旨chỉ 一nhất 實thật 如như 即tức 是thị 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。之chi 名danh 了liễu 義nghĩa 燈đăng 等đẳng 說thuyết 如Như 來Lai 設thiết 教giáo 體thể 一nhất 真Chân 如Như 等đẳng 與dữ 今kim 意ý 同đồng 。

復phục 次thứ 以dĩ 都đô 史sử 退thoái 不bất 退thoái 為vi 疑nghi 近cận 來lai 通thông 釋thích 約ước 多đa 分phần 有hữu 退thoái 雖tuy 有hữu 道Đạo 理lý 未vị 明minh 了liễu 也dã 今kim 詳tường 曰viết 上thượng 生sanh 疏sớ/sơ 云vân 若nhược 生sanh 外ngoại 眾chúng 雖tuy 下hạ 下hạ 品phẩm 任nhậm 運vận 後hậu 時thời 還hoàn 成thành 不bất 退thoái 佛Phật 號hiệu 慈Từ 氏Thị 善thiện 自tự 長trường/trưởng 故cố (# 云vân 云vân )# 此thử 中trung 既ký 云vân 後hậu 時thời 還hoàn 成thành 是thị 有hữu 退thoái 証# 也dã 前tiền 時thời 無vô 退thoái 以dĩ 何hà 云vân 後hậu 時thời 還hoàn 成thành 復phục 置trí 還hoàn 言ngôn 顯hiển 雖tuy 有hữu 退thoái 由do 慈Từ 氏Thị 加gia 被bị 力lực 還hoàn 得đắc 不bất 退thoái 成thành 謂vị 得đắc 也dã 又hựu 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 往vãng 生sanh 已dĩ 後hậu 一nhất 向hướng 無vô 有hữu 退thoái 校giáo 對đối 此thử 異dị 今kim 此thử 要yếu 決quyết 云vân 天thiên 上thượng 有hữu 退thoái 西tây 方phương 無vô 退thoái 況huống 云vân 多đa 不bất 免miễn 退thoái 既ký 云vân 多đa 分phần 顯hiển 少thiểu 分phần 有hữu 不bất 退thoái 故cố 二nhị 文văn 全toàn 無vô 違vi 。

復phục 次thứ 就tựu 來lai 迎nghênh 有hữu 無vô 為vi 疑nghi 近cận 代đại 通thông 釋thích 以dĩ 勝thắng 劣liệt 辨biện 為vi 不bất 允duẫn 當đương 今kim 詳tường 云vân 上thượng 生sanh 經kinh 中trung 說thuyết 三tam 種chủng 行hành 生sanh 相tương/tướng 其kỳ 行hành 生sanh 相tương/tướng 總tổng 別biệt 難nạn/nan 分phần/phân 故cố 疏sớ/sơ 主chủ 分phần/phân 九cửu 品phẩm 明minh 行hành 生sanh 別biệt 其kỳ 中trung 於ư 下hạ 品phẩm 上thượng 生sanh 行hành 唯duy 說thuyết 慈Từ 氏Thị 來lai 迎nghênh 之chi 相tướng 餘dư 八bát 品phẩm 行hành 生sanh 不bất 說thuyết 之chi 也dã 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 來lai 迎nghênh 中trung 品phẩm 下hạ 生sanh 雖tuy 不bất 說thuyết 引dẫn 接tiếp 其kỳ 餘dư 八bát 品phẩm 皆giai 悉tất 說thuyết 之chi 下hạ 品phẩm 下hạ 生sanh 說thuyết 見kiến 金kim 蓮liên 華hoa 。亦diệc 是thị 來lai 接tiếp 之chi 相tướng 今kim 此thử 要yếu 決quyết 約ước 九cửu 品phẩm 往vãng 生sanh 中trung 多đa 分phần 說thuyết 來lai 迎nghênh 云vân 若nhược 生sanh 淨tịnh 國quốc 聖thánh 眾chúng 來lai 迎nghênh 又hựu 約ước 上thượng 中trung 六lục 品phẩm 及cập 下hạ 下hạ 品phẩm 外ngoại 院viện 生sanh 者giả 無vô 來lai 接tiếp 相tương/tướng 云vân 捨xả 命mạng 生sanh 天thiên 無vô 人nhân 接tiếp 引dẫn 少thiểu 在tại 屬thuộc 無vô 故cố (# 已dĩ 上thượng 南nam 岳nhạc 房phòng 五ngũ 疑nghi 判phán 釋thích 已dĩ )# 。

次thứ 判phán 第đệ 二nhị 家gia 疑nghi 者giả 就tựu 此thử 書thư 中trung 許hứa 凡phàm 夫phu 往vãng 生sanh 及cập 引dẫn 舊cựu 譯dịch 不bất 引dẫn 新tân 翻phiên 而nhi 為vi 疑nghi 難nan 近cận 來lai 通thông 釋thích 明minh 由do 本bổn 願nguyện 力lực 。五ngũ 乘thừa 齊tề 入nhập 故cố 凡phàm 夫phù 生sanh 報báo 土thổ/độ 之chi 義nghĩa 而nhi 言ngôn 本bổn 願nguyện 所sở 攝nhiếp 唯duy 識thức 之chi 所sở 不bất 判phán 性tánh 相tướng 所sở 不bất 攝nhiếp 也dã 又hựu 此thử 書thư 中trung 言ngôn 生sanh 化hóa 土thổ/độ 見kiến 化hóa 佛Phật 故cố 舉cử 我ngã 宗tông 三tam 義nghĩa 以dĩ 通thông 報báo 化hóa 義nghĩa 會hội 之chi 云vân 疑nghi 者giả 何hà 暗ám 乎hồ 今kim 詳tường 曰viết 此thử 會hội 釋thích 未vị 明minh 了liễu 我ngã 宗tông 判phán 安an 養dưỡng 報báo 化hóa 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 唯duy 報báo 二nhị 唯duy 化hóa 三tam 通thông 報báo 化hóa 海hải 住trụ 山sơn 上thượng 人nhân 由do 第đệ 三tam 義nghĩa 判phán 定định 為vi 正chánh 至chí 今kim 南nam 京kinh 相tương/tướng 宗tông 學học 徒đồ 依y 用dụng 此thử 義nghĩa 今kim 採thải 其kỳ 要yếu 辨biện 之chi 謂vị 若nhược 唯duy 報báo 非phi 化hóa 報báo 土thổ/độ 地địa 上thượng 薩tát 埵đóa 所sở 見kiến 非phi 凡phàm 所sở 及cập 是thị 聖thánh 教giáo 說thuyết 若nhược 凡phàm 夫phu 乘thừa 願nguyện 力lực 云vân 自tự 生sanh 初sơ 生sanh 報báo 土thổ/độ 見kiến 報báo 佛Phật 則tắc 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。現hiện 化hóa 身thân 化hóa 土thổ/độ 一nhất 向hướng 無vô 用dụng 若nhược 化hóa 身thân 土thổ/độ 無vô 用dụng 是thị 佛Phật 本bổn 願nguyện 則tắc 應ưng 非phi 三Tam 身Thân 圓viên 滿mãn 之chi 佛Phật 故cố 唯duy 報báo 義nghĩa 不bất 成thành 又hựu 若nhược 唯duy 化hóa 非phi 報báo 則tắc 餘dư 佛Phật 亦diệc 令linh 凡phàm 夫phù 生sanh 化hóa 土thổ/độ 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。得đắc 稱xưng 彌di 陀đà 超siêu 世thế 別biệt 願nguyện 乎hồ 故cố 唯duy 化hóa 義nghĩa 不bất 成thành 是thị 故cố 以dĩ 言ngôn 通thông 報báo 化hóa 為vi 正chánh 云vân 何hà 得đắc 通thông 。謂vị 總tổng 明minh 化hóa 土thổ/độ 有hữu 二nhị 一nhất 長trường 時thời 變biến 二nhị 暫tạm 時thời 變biến 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 通thông 化hóa 者giả 長trường 時thời 變biến 化hóa 即tức 報báo 土thổ/độ 現hiện 化hóa 故cố 離ly 報báo 無vô 化hóa 是thị 亦diệc 酬thù 本bổn 願nguyện 力lực 長trường 時thời 化hóa 故cố 若nhược 歸quy 性tánh 言ngôn 化hóa 即tức 報báo 土thổ/độ 是thị 超siêu 餘dư 佛Phật 故cố 云vân 超siêu 世thế 別biệt 願nguyện 也dã 然nhiên 今kim 此thử 要yếu 決quyết 云vân 生sanh 化hóa 土thổ/độ 見kiến 化hóa 佛Phật 復phục 云vân 求cầu 見kiến 化hóa 身thân 遂toại 感cảm 彌di 陀đà 化hóa 主chủ 降giáng/hàng 念niệm 相tương/tướng 迎nghênh 等đẳng 者giả 是thị 即tức 約ước 下hạ 三tam 品phẩm 以dĩ 作tác 此thử 言ngôn 說thuyết 遣khiển 化hóa 佛Phật 化hóa 觀quán 音âm 化hóa 勢thế 至chí 至chí 行hành 者giả 前tiền 。故cố 唯duy 識thức 佛Phật 地địa 等đẳng 論luận 說thuyết 變biến 化hóa 身thân 還hoàn 依y 變biến 化hóa 土thổ/độ 故cố 離ly 土thổ/độ 有hữu 身thân 無vô 其kỳ 處xứ 故cố 今kim 且thả 約ước 下hạ 三tam 品phẩm 得đắc 益ích 云vân 生sanh 化hóa 土thổ/độ 見kiến 化hóa 佛Phật 等đẳng 此thử 是thị 雖tuy 化hóa 佛Phật 願nguyện 所sở 酬thù 與dữ 餘dư 佛Phật 不bất 共cộng 理lý 無vô 相tướng 違vi 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 此thử 要yếu 決quyết 文văn 云vân 化hóa 主chủ 提đề 擕# 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。耶da 答đáp 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。上thượng 三tam 品phẩm 益ích 故cố 此thử 違vi 如như 何hà 。

答đáp 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 言ngôn 有hữu 二nhị 相tương/tướng 宗tông 常thường 途đồ 所sở 談đàm 一nhất 約ước 八bát 地địa 上thượng 言ngôn 二nhị 約ước 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 言ngôn 上thượng 三tam 品phẩm 中trung 所sở 說thuyết 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 八bát 地địa 上thượng 下hạ 三tam 品phẩm 所sở 說thuyết 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 下hạ 品phẩm 上thượng 生sanh 中trung 既ký 說thuyết 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。故cố 此thử 要yếu 決quyết 以dĩ 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。云vân 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。理lý 全toàn 無vô 違vi 又hựu 於ư 不bất 引dẫn 新tân 翻phiên 說thuyết 西tây 方phương 往vãng 生sanh 專chuyên 在tại 舊cựu 經kinh 故cố 唯duy 引dẫn 舊cựu 經kinh 以dĩ 釋thích 成thành 也dã 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 上thượng 生sanh 經kinh 亦diệc 舊cựu 譯dịch 何hà 故cố 交giao 釋thích 新tân 翻phiên 耶da 。

答đáp 上thượng 生sanh 經kinh 疏sớ/sơ 釋thích 成thành 經kinh 故cố 新tân 舊cựu 交giao 引dẫn 今kim 此thử 要yếu 決quyết 唯duy 立lập 理lý 成thành 非phi 釋thích 成thành 經kinh 故cố 唯duy 引dẫn 舊cựu 經kinh 理lý 無vô 相tướng 違vi 。

問vấn 近cận 代đại 通thông 釋thích 所sở 言ngôn 本bổn 願nguyện 所sở 攝nhiếp 唯duy 識thức 之chi 所sở 不bất 判phán 性tánh 相tướng 之chi 所sở 不bất 攝nhiếp 者giả 。其kỳ 理lý 成thành 耶da 。

答đáp 世thế 親thân 菩Bồ 薩Tát 安an 立lập 。一nhất 切thiết 法pháp 唯duy 識thức 變biến 深thâm 密mật 等đẳng 經kinh 說thuyết 諸chư 法pháp 唯duy 識thức 故cố 此thử 中trung 攝nhiếp 有hữu 無vô 漏lậu 一nhất 切thiết 法pháp 盡tận 。具cụ 明minh 如như 二nhị 十thập 唯duy 識thức 疏sớ/sơ 等đẳng 謂vị 佛Phật 本bổn 願nguyện 是thị 佛Phật 識thức 上thượng 所sở 變biến 是thị 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 故cố 念niệm 佛Phật 行hành 者giả 自tự 意ý 識thức 上thượng 往vãng 生sanh 心tâm 相tương/tướng 變biến 現hiện 云vân 何hà 云vân 非phi 唯duy 識thức 之chi 所sở 判phán 若nhược 強cường/cưỡng 云vân 佛Phật 願nguyện 非phi 唯duy 識thức 所sở 變biến 則tắc 應ưng 固cố 執chấp 實thật 有hữu 佛Phật 心tâm 何hà 有hữu 固cố 執chấp 又hựu 佛Phật 本bổn 願nguyện 云vân 性tánh 相tướng 之chi 所sở 未vị 攝nhiếp 則tắc 離ly 性tánh 相tướng 有hữu 何hà 所sở 論luận 不bất 論luận 則tắc 已dĩ 假giả 爾nhĩ 起khởi 言ngôn 性tánh 相tướng 義nghĩa 成thành 又hựu 若nhược 彌di 陀đà 超siêu 世thế 別biệt 願nguyện 不bất 可khả 思tư 議nghị 。非phi 言ngôn 論luận 所sở 及cập 故cố 云vân 性tánh 相tướng 未vị 判phán 則tắc 是thị 即tức 一nhất 法Pháp 界Giới 我ngã 宗tông 所sở 言ngôn 廢phế 詮thuyên 談đàm 旨chỉ 一nhất 實thật 如như 也dã 真chân 待đãi 俗tục 立lập 若nhược 依y 詮thuyên 門môn 是thị 猶do 性tánh 相tướng 若nhược 癈phế 詮thuyên 門môn 既ký 云vân 癈phế 詮thuyên 彰chương 談đàm 其kỳ 旨chỉ 何hà 本bổn 之chi 有hữu 何hà 願nguyện 之chi 有hữu 強cường/cưỡng 褒bao 稱xưng 之chi 名danh 為vi 本bổn 願nguyện 若nhược 別biệt 有hữu 一nhất 固cố 本bổn 願nguyện 現hiện 前tiền 立lập 少thiểu 物vật 謂vị 是thị 本bổn 願nguyện 力lực 以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。非phi 實thật 佛Phật 本bổn 願nguyện 可khả 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 唯duy 安an 立lập 見kiến 非phi 大Đại 乘Thừa 見kiến 故cố 云vân 性tánh 相tướng 未vị 攝nhiếp 乃nãi 是thị 妄vọng 判phán 。

復phục 次thứ 第đệ 三tam 家gia 以dĩ 三Tam 身Thân 不bất 異dị 言ngôn 為vi 疑nghi 近cận 代đại 以dĩ 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 性tánh 會hội 釋thích 今kim 謂vị 未vị 盡tận 如như 成thành 唯duy 識thức 十thập 說thuyết 法Pháp 身thân 有hữu 三tam 種chủng 別biệt 一nhất 自tự 性tánh 身thân 。二nhị 受thọ 用dụng 身thân 。三tam 變biến 化hóa 身thân 。如như 是thị 三Tam 身Thân 共cộng 為vi 法Pháp 身thân 皆giai 是thị 無vô 上thượng 寂tịch 默mặc 法pháp 之chi 所sở 莊trang 嚴nghiêm 。故cố 不bất 可khả 分phân 離ly 此thử 即tức 我ngã 宗tông 所sở 立lập 三Tam 身Thân 故cố 云vân 三Tam 身Thân 不bất 異dị 理lý 全toàn 無vô 違vi 。

或hoặc 問vấn 此thử 書thư 筆bút 挌# 不bất 似tự 唯duy 識thức 疏sớ/sơ 等đẳng 故cố 猶do 有hữu 疑nghi 如như 之chi 何hà 答đáp 慈từ 恩ân 章chương 疏sớ/sơ 筆bút 挌# 非phi 一nhất 疏sớ/sơ 主chủ 自tự 挍giảo 正chánh 已dĩ 筆bút 挌# 相tương/tướng 同đồng 三tam 十thập 二nhị 十thập 唯duy 識thức 疏sớ/sơ 義nghĩa 林lâm 章chương 等đẳng 是thị 也dã 或hoặc 有hữu 未vị 挍giảo 如như 對đối 法pháp 抄sao 六lục 已dĩ 下hạ 或hoặc 有hữu 但đãn 師sư 談đàm 門môn 人nhân 書thư 記ký 如như 勝thắng 鬘man 經kinh 疏sớ/sơ 等đẳng 此thử 書thư 亦diệc 恐khủng 出xuất 門môn 人nhân 手thủ 所sở 談đàm 文văn 理lý 全toàn 疏sớ/sơ 主chủ 意ý 必tất 以dĩ 已dĩ 挍giảo 章chương 疏sớ/sơ 筆bút 挌# 不bất 可khả 為vi 疑nghi 也dã 。

上thượng 來lai 所sở 辨biện 定định 有hữu 錯thác 謬mậu 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。起khởi 厭yếm 穢uế 土thổ/độ 樂nhạo 欲dục 淨tịnh 土độ 之chi 勝thắng 解giải 不bất 顧cố 拙chuyết 智trí 聊liêu 書thư 記ký 竟cánh 。

願nguyện 以dĩ 微vi 少thiểu 功công 。普phổ 施thí 一nhất 切thiết 生sanh 。增tăng 長trưởng 厭yếm 穢uế 志chí 。

乘thừa 佛Phật 願nguyện 生sanh 彼bỉ 。

辨biện 西tây 方phương 要yếu 決quyết 真chân 偽ngụy 造tạo 疑nghi (# 尾vĩ )#