Tây Cốc Danh Mục Cú Giải – Quyển 3

西Tây 谷Cốc 名Danh 目Mục 句Cú 解Giải
Quyển 3

西tây 谷cốc 名danh 目mục 句cú 解giải 卷quyển 三tam

第đệ 二nhị 別biệt 相tướng 念niệm 處xứ 者giả 是thị 前tiền 五ngũ 停đình 心tâm 時thời 覺giác 觀quán 等đẳng 五ngũ 障chướng 既ký 除trừ 智trí 慧tuệ 漸tiệm 成thành 明minh 了liễu 此thử 別biệt 相tướng 念niệm 處xứ 時thời 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 觀quán 破phá 四tứ 顛điên 倒đảo 也dã 。

(# ○# 別biệt 相tướng 念niệm 處xứ 來lai 意ý 事sự 。 玄huyền 義nghĩa 四tứ 云vân 五ngũ 障chướng 既ký 除trừ 觀quán 慧tuệ 諦đế 審thẩm 能năng 觀quán 四Tứ 諦Đế 而nhi 正chánh 以dĩ 苦Khổ 諦Đế 為vi 初sơ 門môn 作tác 四Tứ 念Niệm 處Xứ 觀quán 。 破phá 四tứ 顛điên 倒đảo （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 別biệt 相tướng 云vân 事sự 。 柝# 玄huyền 上thượng 云vân 別biệt 謂vị 各các 別biệt 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 不bất 同đồng 故cố 相tương 謂vị 行hành 相tương/tướng 觀quán 此thử 四tứ 法Pháp 。 作tác 不bất 淨tịnh 等đẳng 行hành 相tương/tướng 故cố （# 文văn ）# 念niệm 處xứ 名danh 義nghĩa 次thứ 下hạ 至chí 可khả 聞văn )# 。

(# ○# 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 五ngũ 隂# 開khai 合hợp 異dị 事sự 五ngũ 隂# 者giả 一nhất 色sắc 二nhị 受thọ 三tam 想tưởng 四tứ 行hành 五ngũ 識thức 也dã 初sơ 一nhất 色sắc 後hậu 四tứ 心tâm 也dã 後hậu 四tứ 心tâm 中trung 於ư 初sơ 三tam 心tâm 所sở 後hậu 一nhất 心tâm 王vương 也dã 此thử 五ngũ 隂# 名danh 故cố 。 止Chỉ 觀Quán 五ngũ 云vân 隂# 者giả 隂# 蓋cái 善thiện 法Pháp 此thử 就tựu 因nhân 得đắc 名danh 又hựu 隂# 是thị 積tích 聚tụ 生sanh 死tử 重trọng/trùng 沓đạp 此thử 就tựu 果quả 得đắc 名danh （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 婆bà 娑sa 中trung 云vân 隂# 是thị 何hà 義nghĩa 荅# 聚tụ 義nghĩa 畧lược 義nghĩa 積tích 義nghĩa 總tổng 義nghĩa 如như 種chủng 種chủng 雜tạp 物vật 。 以dĩ 為vi 一nhất 聚tụ 色sắc 乃nãi 至chí 識thức 聚tụ 在tại 一nhất 處xứ 。 故cố 名danh 為vi 聚tụ 乃nãi 至chí 含hàm 於ư 三tam 世thế 內nội 外ngoại 故cố 名danh 為vi 總tổng 中trung 間gian 諸chư 名danh 准chuẩn 說thuyết 可khả 知tri （# 文văn ）# 。 大đại 乗# 義nghĩa 章chương 八bát 云vân 此thử 之chi 五ngũ 種chủng 經kinh 名danh 為vi 隂# 亦diệc 名danh 為vi 眾chúng 聚tụ 積tích 名danh 隂# 隂# 積tích 多đa 法pháp 故cố 復phục 名danh 眾chúng 問vấn 云vân 一nhất 色sắc 一nhất 受thọ 想tưởng 等đẳng 無vô 多đa 聚tụ 積tích 云vân 何hà 名danh 隂# 而nhi 復phục 名danh 眾chúng 釋thích 言ngôn 此thử 等đẳng 隂# 積tích 之chi 分phần 故cố 復phục 名danh 眾chúng 如như 眾chúng 僧Tăng 中trung 請thỉnh 得đắc 一nhất 人nhân 名danh 請thỉnh 眾chúng 僧Tăng 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 （# 云vân 云vân ）# 新tân 譯dịch 五ngũ 蘊uẩn 云vân 也dã 。 弘hoằng 決quyết 五ngũ 云vân 蘊uẩn 之chi 與dữ 隂# 新tân 舊cựu 異dị 譯dịch 蘊uẩn 謂vị 蘊uẩn 積tích 與dữ 隂# 義nghĩa 同đồng （# 文văn ）# 杒# 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 一nhất 一nhất 貌mạo 云vân 先tiên 有hữu 形hình 質chất 㝵# 法pháp 名danh 色sắc 所sở 謂vị 四tứ 大đại 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 也dã 次thứ 所sở 緣duyên 領lãnh 納nạp 名danh 受thọ 三tam 受thọ 六lục 受thọ 等đẳng 有hữu 次thứ 所sở 領lãnh 緣duyên 相tương/tướng 取thủ 想tưởng 名danh 六lục 塵trần 依y 六lục 想tưởng 有hữu 所sở 謂vị 青thanh 黃hoàng 。 長trường 短đoản 男nam 女nữ 怨oán 親thân 苦khổ 樂lạc 等đẳng 相tương/tướng 取thủ 也dã 次thứ 造tạo 作tác 心tâm 果quả 趣thú 行hành 名danh 是thị 六lục 行hành 有hữu 即tức 六lục 思tư 也dã 思tư 者giả 意ý 業nghiệp 也dã 謂vị 六lục 想tưởng 後hậu 各các 善thiện 業nghiệp 惡ác 業nghiệp 不bất 動động 業nghiệp 起khởi 也dã 又hựu 餘dư 四tứ 隂# 外ngoại 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 總tổng 行hành 蘊uẩn 名danh 造tạo 作tác 遷thiên 流lưu 二nhị 義nghĩa 依y 也dã 。 俱câu 舎# 行hành 蘊uẩn 五ngũ 十thập 八bát 法pháp 攝nhiếp 唯duy 識thức 論luận 行hành 蘊uẩn 中trung 六lục 十thập 三tam 法pháp 有hữu 皆giai 心tâm 所sở 及cập 不bất 相tương 應ứng 。 也dã 次thứ 所sở 緣duyên 境cảnh 了liễu 別biệt 識thức 名danh 即tức 六lục 識thức 心tâm 王vương 也dã 大đại 乗# 七thất 識thức 八bát 識thức 立lập 也dã （# 云vân 云vân ）# 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 上thượng 并tinh 要yếu 法pháp 文văn 上thượng 等đẳng 有hữu 此thử 五ngũ 隂# 合hợp 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 名danh 。 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất （# 十thập 云vân ）# 數số 有hữu 開khai 合hợp 若nhược 迷mê 心tâm 不bất 迷mê 色sắc 則tắc 數số 為vi 五ngũ 隂# 若nhược 迷mê 色sắc 不bất 迷mê 心tâm 則tắc 數số 為vi 十thập 二nhị 入nhập 若nhược 俱câu 迷mê 者giả 則tắc 數số 為vi 十thập 八bát 界giới 如như 毘tỳ 婆bà 娑sa 也dã （# 云vân 云vân ）# 今kim 言ngôn 四tứ 者giả 人nhân 於ư 五ngũ 隂# 起khởi 四tứ 倒đảo 於ư 色sắc 多đa 起khởi 淨tịnh 倒đảo 於ư 受thọ 多đa 起khởi 樂nhạo/nhạc/lạc 倒đảo 於ư 想tưởng 行hành 多đa 起khởi 我ngã 倒đảo 於ư 心tâm 多đa 起khởi 常thường 倒đảo 舉cử 四tứ 倒đảo 故cố 言ngôn 四tứ 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 集tập 註chú 中trung 云vân 於ư 五ngũ 隂# 境cảnh 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 為vi 破phá 四tứ 倒đảo 合hợp 五ngũ 為vi 四tứ 受thọ 則tắc 六lục 根căn 對đối 六lục 塵trần 義nghĩa 兼kiêm 內nội 外ngoại 故cố 獨độc 為vi 一nhất 想tưởng 行hành 一nhất 向hướng 居cư 內nội 故cố 合hợp 為vi 一nhất （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 五ngũ 隂# 同đồng 時thời 起khởi 異dị 時thời 起khởi 事sự 毘tỳ 曇đàm 同đồng 時thời 起khởi 云vân 成thành 論luận 異dị 時thời 起khởi 云vân 。 止Chỉ 觀Quán 五ngũ （# 并tinh ）# 義nghĩa 章chương 八bát 出xuất 問vấn 若nhược 心tâm 王vương 心tâm 數số 同đồng 時thời 起khởi 如như 何hà 心tâm 念niệm 處xứ 及cập 法pháp 念niệm 處xứ 別biệt 分phần/phân 荅# 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất （# 十thập 四tứ ）# 云vân 雖tuy 心tâm 王vương 心tâm 數số 同đồng 時thời 俱câu 起khởi 。 用dụng 有hữu 強cường 弱nhược 若nhược 心tâm 強cường/cưỡng 属# 心tâm 念niệm 處xứ 若nhược 數số 強cường/cưỡng 属# 法pháp 念niệm 處xứ （# 云vân 云vân ）# 受thọ 念niệm 處xứ 准chuẩn 之chi )# 。

(# ○# 五ngũ 隂# 等đẳng 次thứ 第đệ 事sự 。 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất 云vân 若nhược 相tương 生sanh 次thứ 第đệ 應ưng 言ngôn 識thức 受thọ 想tưởng 行hành 。 色sắc 若nhược 麁thô 細tế 次thứ 第đệ 者giả 應ưng 言ngôn 色sắc 行hành 想tưởng 受thọ 識thức 今kim 從tùng 言ngôn 便tiện 故cố 言ngôn 身thân 受thọ 心tâm 法pháp （# 文văn ）# 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 云vân 說thuyết 次thứ 第đệ 隨tùy 生sanh 者giả 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 次thứ 第đệ 隨tùy 生sanh 前tiền 後hậu 也dã 謂vị 身thân 最tối 麁thô 次thứ 受thọ 是thị 麁thô 次thứ 心tâm 是thị 麁thô 法pháp 冣# 為vi 細tế 攝nhiếp 涅Niết 槃Bàn 故cố 隨tùy 境cảnh 麁thô 者giả 應ưng 先tiên 觀quán 故cố 故cố 身thân 念niệm 住trụ 最tối 初sơ 生sanh 也dã 又hựu 論luận 云vân 或hoặc 諸chư 欲dục 貪tham 於ư 身thân 處xứ 轉chuyển 故cố 四tứ 念niệm 住trụ 觀quán 身thân 在tại 初sơ 然nhiên 貪tham 於ư 身thân 由do 欣hân 樂nhạo 受thọ 欣hân 樂nhạo 於ư 受thọ 由do 心tâm 不bất 調điều 心tâm 不bất 調điều 由do 惑hoặc 未vị 断# 法pháp 中trung 攝nhiếp 惑hoặc 故cố 法pháp 第đệ 四tứ 也dã 故cố 觀quán 受thọ 等đẳng 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 （# 已dĩ 上thượng ）# 。 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 五ngũ 本bổn 釋thích 四tứ 念niệm 處xứ 文văn 云vân 因nhân 果quả 次thứ 第đệ 名danh 為vi 相tương 生sanh 從tùng 果quả 至chí 因nhân 名danh 曰viết 麁thô 細tế 俱câu 舎# 麁thô 細tế 但đãn 約ước 法pháp 躰# 謂vị 色sắc 最tối 麁thô 次thứ 心tâm 所sở 細tế 次thứ 心tâm 王vương 細tế 法pháp 為vi 最tối 細tế 有hữu 涅Niết 槃Bàn 故cố 不bất 同đồng 今kim 果quả 麁thô 因nhân 細tế 也dã （# 云vân 云vân ）# 杒# 語ngữ 便tiện 云vân 今kim 家gia 私tư 義nghĩa 非phi 婆bà 娑sa 一nhất 百bách 八bát 十thập 六lục 出xuất 。 俱câu 舎# 云vân 四tứ 念niệm 住trụ 次thứ 第đệ 同đồng 婆bà 娑sa 有hữu 是thị 等đẳng 義nghĩa 皆giai 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 明minh 徃# 見kiến 。 又hựu 大đại 乗# 義nghĩa 章chương 八bát 具cụ 五ngũ 隂# 次thứ 第đệ 明minh 畧lược 之chi 又hựu 俱câu 舎# 心tâm 二nhị 義nghĩa 也dã 初sơ 麁thô 細tế 次thứ 第đệ 次thứ 貪tham 欲dục 引dẫn 起khởi 次thứ 第đệ 也dã 思tư 之chi 。 愚ngu 聞văn 記ký 云vân 法pháp 攝nhiếp 六lục 十thập 四tứ 法pháp 故cố 攝nhiếp 三tam 無vô 為vi 攝nhiếp 涅Niết 槃Bàn 云vân 也dã （# 文văn ）# )# 。

()#

(# ○# 五ngũ 蘊uẩn 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 同đồng 異dị 事sự 。 弘hoằng 決quyết 五ngũ 上thượng 云vân 問vấn 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 與dữ 蘊uẩn 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 荅# 蘊uẩn 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 取thủ 蘊uẩn 唯duy 有hữu 漏lậu （# 文văn ）# 但đãn 五ngũ 蘊uẩn 云vân 凡phàm 夫phu 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 聖thánh 人nhân 無vô 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 通thông 也dã 無vô 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 者giả 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 也dã 大đại 小tiểu 乗# 通thông 杒# 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 云vân 凡phàm 夫phu 有hữu 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 限hạn 也dã 對đối 法pháp 論luận 云vân 取thủ 者giả 煩phiền 惱não 也dã （# 云vân 云vân ）# 問vấn 若nhược 佛Phật 上thượng 隂# 蘊uẩn 義nghĩa 云vân 如như 何hà 荅# 慈từ 悲bi 以dĩ 眾chúng 生sanh 隂# 蓋cái 故cố 也dã 又hựu 萬vạn 德đức 積tích 聚tụ 佛Phật 身thân 故cố 也dã )# 。

(# ○# 顛điên 倒đảo 二nhị 字tự 事sự 。 弘hoằng 決quyết 一nhất 云vân 言ngôn 顛điên 倒đảo 者giả 顛điên 即tức 頂đảnh 墮đọa 於ư 下hạ 故cố 名danh 顛điên 倒đảo （# 文văn ）# 外ngoại 道đạo 凡phàm 夫phu 。 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 以dĩ 計kế 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 今kim 破phá 此thử 四tứ 顛điên 倒đảo 故cố 。 唯duy 立lập 四tứ 也dã 佛Phật 弟đệ 子tử 此thử 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 不bất 淨tịnh 苦khổ 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 觀quán 也dã 總tổng 別biệt 二nhị 觀quán 別biệt 對đối 總tổng 也dã 。 如như 集tập 註chú 引dẫn 折chiết 玄huyền 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 。 俱câu 舎# 頌tụng 云vân 治trị 倒đảo 故cố 唯duy 四tứ （# 文văn ）# )# 。

問vấn 爾nhĩ 者giả 四Tứ 念Niệm 處Xứ 者giả 。 如như 何hà 配phối 立lập 耶da 。 荅# 四Tứ 念Niệm 處Xứ 者giả 。 新tân 譯dịch 俱câu 舎# 等đẳng 云vân 四tứ 念niệm 住trụ 也dã 。

(# ○# 四tứ 念niệm 處xứ 名danh 義nghĩa 事sự 境cảnh 觀quán 各các 四tứ 故cố 四tứ 名danh 不bất 淨tịnh 苦khổ 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 四tứ 觀quán 念niệm 名danh 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 四tứ 境cảnh 處xứ 名danh 也dã 。 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất 云vân 四tứ 者giả 數số 也dã 念niệm 者giả 觀quán 惠huệ 也dã 處xứ 者giả 境cảnh 也dã （# 文văn ）# 。 四tứ 教giáo 義nghĩa 四tứ 云vân 問vấn 四tứ 念niệm 處xứ 是thị 惠huệ 云vân 何hà 反phản 從tùng 念niệm 受thọ 名danh 荅# 曰viết 為vi 初sơ 學học 用dụng 念niệm 持trì 惠huệ 不bất 妄vọng 受thọ ▆# 緣duyên 念niệm 為vi 之chi 增tăng 上thượng 從tùng 念niệm 受thọ 名danh 也dã （# 文văn ）# 柝# 玄huyền 上thượng 云vân 處xứ 謂vị 處xứ 所sở 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 是thị 念niệm 所sở 緣duyên 住trú 止chỉ 之chi 處xứ 。 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 新tân 譯dịch 四tứ 念niệm 住trụ 名danh 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 五ngũ 云vân 問vấn 何hà 緣duyên 於ư 惠huệ 止chỉ 念niệm 住trụ 名danh 荅# 薩tát 婆bà 多đa 釋thích 惠huệ 由do 念niệm 力lực 持trì 令linh 住trụ 故cố 依y 論luận 王vương 解giải 理lý 實thật 由do 惠huệ 令linh 念niệm 住trụ 境cảnh 如như 實thật 見kiến 者giả 能năng 明minh 記ký 故cố （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 實thật 見kiến 是thị 惠huệ 明minh 記ký 是thị 念niệm 既ký 因nhân 實thật 見kiến 方phương 能năng 明minh 記ký 故cố 知tri 因nhân 惠huệ 令linh 念niệm 住trụ 境cảnh （# 文văn ）# 私tư 云vân 薩tát 婆bà 多đa 意ý 念niệm 因nhân 惠huệ 果quả 也dã 論luận 王vương 意ý 惠huệ 因nhân 念niệm 果quả 也dã )# 。

一nhất 身thân 念niệm 處xứ 是thị 觀quán 色sắc 身thân 不bất 淨tịnh 旨chỉ 破phá 淨tịnh 顛điên 倒đảo 也dã 所sở 謂vị 身thân 中trung 有hữu 。 五ngũ 種chủng 不bất 淨tịnh 也dã 。

(# ○# 第đệ 一nhất 身thân 念niệm 處xứ 事sự 一nhất 切thiết 色sắc 法pháp 。 皆giai 身thân 名danh 身thân 者giả 積tích 聚tụ 有hữu 躰# 二nhị 義nghĩa 有hữu 云vân 也dã 正chánh 有hữu 情tình 指chỉ 也dã 身thân 三tam 有hữu 內nội 身thân 外ngoại 身thân 。 內nội 外ngoại 身thân 也dã 。 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất 云vân 己kỷ 名danh 內nội 身thân 眷quyến 屬thuộc 及cập 他tha 名danh 外ngoại 身thân 若nhược 己kỷ 若nhược 他tha 。 名danh 內nội 外ngoại 身thân 此thử 三tam 種chủng 色sắc 皆giai 從tùng 前tiền 世thế 。 不bất 淨tịnh 業nghiệp 生sanh （# 云vân 云vân ）# )# 。

一nhất 種chủng 子tử 不bất 淨tịnh 父phụ 母mẫu 赤xích 白bạch 二nhị 渧đế 種chủng 子tử 也dã 。 二nhị 住trú 處xứ 不bất 淨tịnh 十thập 箇cá 月nguyệt 間gian 住trụ 母mẫu 生sanh 熟thục 二nhị 臟tạng 是thị 名danh 住trú 處xứ 不bất 淨tịnh 也dã 。 三tam 自tự 相tương/tướng 不bất 淨tịnh 是thị 已dĩ 生sanh 畢tất 住trụ 臥ngọa 不bất 淨tịnh 身thân 中trung 其kỳ 相tương/tướng 甚thậm 不bất 淨tịnh 也dã 。

(# 自tự 相tương/tướng 不bất 淨tịnh 者giả 頭đầu 足túc 至chí 迄hất 外ngoại 相tướng 不bất 淨tịnh 故cố 也dã 具cụ 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất 及cập 止Chỉ 觀Quán 出xuất 今kim 此thử 書thư 自tự 相tương/tướng 不bất 淨tịnh 釋thích 事sự 本bổn 文văn 似tự 違vi 。 私tư 云vân 身thân 九cửu 穴huyệt 出xuất 不bất 淨tịnh 況huống 生sanh 諸chư 瘡sang 等đẳng 也dã )# 。

四tứ 自tự 性tánh 不bất 淨tịnh 是thị 身thân 中trung 骨cốt 髓tủy 毛mao 孔khổng 虫trùng 嗅khứu 如như 死tử 狗cẩu 。 五ngũ 究cứu 竟cánh 不bất 淨tịnh 是thị 命mạng 終chung 風phong 火hỏa 二nhị 大đại 種chủng 去khứ 手thủ 足túc 分phân 散tán 不bất 淨tịnh 不bất 可khả 勝thắng 計kế 。 是thị 名danh 究cứu 竟cánh 不bất 淨tịnh 我ngã 等đẳng 眾chúng 生sanh 如như 是thị 。 不bất 淨tịnh 身thân 有hữu 之chi 拙chuyết 思tư 淨tịnh 故cố 是thị 云vân 淨tịnh 顛điên 倒đảo 也dã 仍nhưng 觀quán 不bất 淨tịnh 破phá 淨tịnh 顛điên 倒đảo 云vân 身thân 念niệm 處xứ 也dã 顛điên 倒đảo 者giả 諸chư 法pháp 逆nghịch 思tư 也dã 。

(# ○# 五ngũ 種chủng 不bất 淨tịnh 事sự 大đại 旨chỉ 名danh 目mục 如như 而nhi 少thiểu 異dị 有hữu 先tiên 生sanh 處xứ 不bất 淨tịnh 云vân 女nữ 人nhân 躰# 不bất 淨tịnh 而nhi 十thập 箇cá 月nguyệt 二nhị 臟tạng 間gian 住trụ 糞phẩn 穢uế 長trưởng 養dưỡng 尿niệu 道đạo 出xuất 云vân 也dã 又hựu 住trú 處xứ 不bất 淨tịnh 名danh 次thứ 種chủng 子tử 不bất 淨tịnh 云vân 遺di 躰# 赤xích 白bạch 種chủng 子tử 故cố 也dã 次thứ 自tự 相tương/tướng 不bất 淨tịnh 云vân 頭đầu 足túc 至chí 迄hất 外ngoại 相tướng 不bất 淨tịnh 故cố 也dã 次thứ 自tự 性tánh 不bất 淨tịnh 云vân 身thân 中trung 內nội 性tánh 不bất ▆# 也dã 次thứ 究cứu 竟cánh 不bất 淨tịnh 云vân 業nghiệp 報báo 盡tận 終chung 塚trủng 間gian 捐quyên 棄khí 大đại 小tiểu 不bất 淨tịnh 。 ▆# 流lưu 云vân 也dã 具cụ 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất 及cập 止Chỉ 觀Quán 七thất 出xuất 今kim 名danh 目mục 自tự 相tương/tướng 不bất 淨tịnh 釋thích 事sự 本bổn 文văn 違vi 似tự )# 。

(# ○# 此thử 不bất 淨tịnh 觀quán 前tiền 五ngũ 停đình 心tâm 中trung 不bất 淨tịnh 觀quán 不bất 同đồng 事sự 四tứ 異dị 有hữu 一nhất 觀quán 躰# 不bất 同đồng 前tiền 無vô 貪tham 躰# 是thị 惠huệ 躰# 二nhị 所sở 治trị 不bất 同đồng 前tiền 貪tham 欲dục 治trị 是thị 四tứ 倒đảo 治trị 三tam 行hành 相tương/tướng 不bất 同đồng 前tiền 假giả 相tương/tướng 是thị 實thật 相tướng 也dã 四tứ 緣duyên 境cảnh 不bất 同đồng 前tiền 唯duy 色sắc 緣duyên 是thị 心tâm 心tâm 所sở 通thông 也dã 惠huệ 暉huy 出xuất 。 私tư 云vân 不bất 淨tịnh 觀quán 以dĩ 四tứ 倒đảo 治trị 及cập 心tâm 心tâm 所sở 通thông 云vân 事sự 境cảnh 總tổng 觀quán 別biệt 約ước 欤# )# 。

(# 五ngũ 種chủng 不bất 淨tịnh 畢tất )# 。

二nhị 受thọ 念niệm 處xứ 是thị 一nhất 切thiết 內nội 外ngoại 受thọ 隂# 名danh 受thọ 謂vị 見kiến 外ngoại 兒nhi 女nữ 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。 財tài 寳# 等đẳng 見kiến 吉cát 事sự 哉tai 思tư 則tắc 內nội 行hành [婬-壬+(工/山)]# 欲dục 等đẳng 乃nãi 至chí 持trì 資tư 財tài 等đẳng 成thành 樂nhạo/nhạc/lạc 起khởi 愛ái 著trước 心tâm 思tư 受thọ 樂lạc 是thị 云vân 受thọ 隂# 也dã 而nhi 此thử 等đẳng 皆giai 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 實thật 苦khổ 思tư 樂nhạo/nhạc/lạc 有hữu 之chi 觀quán 破phá 樂nhạo/nhạc/lạc 顛điên 倒đảo 云vân 受thọ 念niệm 處xứ 觀quán 也dã 。

(# ○# 受thọ 念niệm 處xứ 事sự 。 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất 云vân 領lãnh 納nạp 名danh 受thọ 有hữu 內nội 受thọ 外ngoại 受thọ 內nội 外ngoại 受thọ 緣duyên 內nội 名danh 內nội 受thọ 緣duyên 外ngoại 名danh 外ngoại 受thọ 緣duyên 內nội 外ngoại 名danh 內nội 外ngoại 受thọ 又hựu 意ý 根căn 受thọ 名danh 內nội 受thọ 五ngũ 根căn 受thọ 名danh 外ngoại 受thọ 六lục 根căn 受thọ 名danh 內nội 外ngoại 受thọ 於ư 一nhất 根căn 有hữu 順thuận 受thọ 違vi 受thọ 不bất 違vi 不bất 順thuận 受thọ 於ư 順thuận 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 於ư 違vi 生sanh 苦khổ 受thọ 於ư 不bất 違vi 不bất 順thuận 生sanh 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 於ư 六lục 根căn 即tức 有hữu 十thập 八bát 受thọ 根căn 塵trần 能năng 所sở 合hợp 三tam 十thập 六lục 。 受thọ 約ước 三tam 世thế 有hữu 百bách 八bát 受thọ 諸chư 受thọ 皆giai 苦khổ 樂lạc 受thọ 是thị 壞hoại 苦khổ 苦khổ 受thọ 是thị 苦khổ 苦khổ 不bất 樂nhạo 不bất 苦khổ 受thọ 是thị 行hành 苦khổ （# 云vân 云vân ）# 。 私tư 云vân 三tam 受thọ 三tam 苦khổ 事sự 委ủy 上thượng 苦Khổ 諦Đế 中trung 明minh 如như 今kim 樂nhạo/nhạc/lạc 顛điên 倒đảo 云vân 正chánh 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 約ước 欤# 又hựu 名danh 目mục 受thọ 念niệm 處xứ 義nghĩa 謬mậu 也dã )# 。

三tam 心tâm 念niệm 處xứ 是thị 云vân 我ngã 等đẳng 心tâm 物vật 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 轉chuyển 變biến 無vô 常thường 法pháp 有hữu 之chi 經kinh 六lục 根căn 六lục 境cảnh 。 六lục 識thức 成thành 常thường 住trụ 思tư 攀phàn 緣duyên 也dã 故cố 觀quán 心tâm 無vô 常thường 。 事sự 破phá 常thường 顛điên 倒đảo 忘vong 念niệm 處xứ 觀quán 也dã 。

(# 心tâm 者giả 心tâm 王vương 也dã 心tâm 所sở 非phi 是thị 亦diệc 內nội 心tâm 外ngoại 心tâm 內nội 外ngoại 心tâm 三tam 有hữu 此thử 心tâm 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 皆giai 悉tất 無vô 常thường 。 觀quán 常thường 顛điên 倒đảo 破phá 也dã 新tân 新tân 生sanh 滅diệt 。 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 。 入nhập 息tức 不bất 待đãi 出xuất 息tức 也dã )# 。

四tứ 法pháp 念niệm 處xứ 是thị 萬vạn 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 無vô 主chủ 也dã 而nhi 我ngã 等đẳng 執chấp 我ngã 所sở 我ngã 我ngã 所sở 非phi 我ngã 物vật 思tư 我ngã 物vật 起khởi 著trước 心tâm 故cố 觀quán 法pháp 無vô 我ngã 。 者giả 破phá 我ngã 顛điên 倒đảo 云vân 法pháp 念niệm 處xứ 觀quán 也dã 。

(# ○# 法pháp 念niệm 處xứ 事sự 法pháp 者giả 軌quỹ 則tắc 義nghĩa 也dã 善thiện 法Pháp 惡ác 法pháp 。 無vô 記ký 法pháp 有hữu 。 受thọ 法pháp 於ư 我ngã 計kế 我ngã 能năng 善thiện 行hành 惡ác 行hành 無vô 記ký 行hành 謂vị 若nhược 心tâm 王vương 於ư 我ngã 計kế ス# ル# ヲ# ハ# 心tâm 念niệm 處xứ 攝nhiếp 若nhược 心tâm 數số 於ư 我ngã 計kế 法pháp 念niệm 處xứ 有hữu 諸chư 心tâm 數số 中trung 我ngã 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 也dã 龜quy 毛mao 兔thố 角giác 。 如như 但đãn 名danh 字tự 有hữu 若nhược 善thiện 法Pháp 是thị 我ngã 惡ác 法pháp 我ngã 無vô 若nhược 惡ác 法pháp 是thị 我ngã 善thiện 法Pháp 我ngã 無vô 若nhược 無vô 記ký 是thị 我ngã 善thiện 惡ác 法pháp 尚thượng 我ngã 無vô 無vô 記ký 何hà 我ngã 有hữu 當đương 知tri 皆giai 無vô 有hữu 我ngã 。 是thị 法pháp 無vô 我ngã 觀quán 名danh 具cụ 四tứ 念niệm 處xứ 出xuất )# 。

(# ○# 法pháp 念niệm 處xứ 通thông 別biệt 事sự 身thân 受thọ 心tâm 除trừ 其kỳ 外ngoại 法pháp 取thủ 別biệt 法pháp 杒# 身thân 受thọ 心tâm 總tổng 一nhất 切thiết 法pháp 取thủ 通thông 法pháp 也dã 故cố 俱câu 舎# 四tứ 境cảnh 總tổng 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 名danh 是thị 通thông 法pháp 邊biên 也dã )# 。

(# ○# 四Tứ 念Niệm 處Xứ 觀quán 。 苦Khổ 諦Đế 下hạ 四tứ 行hành 相tương/tướng 同đồng 異dị 事sự 問vấn 既ký 四Tứ 念Niệm 處Xứ 觀quán 。 四Tứ 諦Đế 中trung 苦Khổ 諦Đế 觀quán 也dã 然nhiên 苦Khổ 諦Đế 下hạ 四tứ 行hành 相tương/tướng 苦khổ 空không 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 列liệt 不bất 淨tịnh 觀quán 無vô 亦diệc 四tứ 念niệm 處xứ 不bất 淨tịnh 苦khổ 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 列liệt 空không 觀quán 無vô 事sự 何hà 耶da 荅# 不bất 淨tịnh 觀quán 空không 觀quán 其kỳ 義nghĩa 徃# 同đồng 何hà 者giả 諸chư 法pháp 不bất 淨tịnh 觀quán 時thời 一nhất 切thiết 染nhiễm 著trước 。 離ly 空không 理lý 達đạt 當đương 故cố 也dã 故cố 此thử 二nhị 觀quán 互hỗ 存tồn 沒một 見kiến 弘hoằng 決quyết 三tam 云vân 舊cựu 云vân 空không 新tân 云vân 不bất 淨tịnh （# 文văn ）# 故cố 知tri 新tân 舊cựu 不bất 同đồng 也dã )# 。

(# ○# 五ngũ 隂# 四tứ 念niệm 處xứ 廣quảng 狹hiệp 事sự 五ngũ 隂# 合hợp 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 ト# ス# ト# 云vân ト# モ# 而nhi 五ngũ 隂# 云vân 有hữu 為vi 法pháp ナ# レ# ハ# 狹hiệp 四tứ 念niệm 處xứ 時thời 無vô 為vi 法pháp 攝nhiếp 廣quảng 也dã )# 。

(# ○# 四tứ 念niệm 處xứ 滿mãn 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 云vân 問vấn 如như 何hà 得đắc 知tri 念niệm 住trụ 成thành 滿mãn 荅# 觀quán 身thân 至chí 一nhất 極cực 微vi 一nhất [剁-几+ㄆ]# 那na 時thời 名danh 身thân 念niệm 住trụ 滿mãn 觀quán 受thọ 心tâm 法pháp 至chí 一nhất 剎sát 那na 名danh 受thọ 等đẳng 滿mãn 以dĩ 非phi 色sắc 故cố 無vô 一nhất 極cực 微vi （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 觀quán 身thân 至chí 一nhất 極cực 微vi 者giả 謂vị 觀quán 色sắc 身thân 能năng 造tạo 所sở 造tạo 五ngũ 根căn 五ngũ 境cảnh 積tích 聚tụ 極cực 微vi 之chi 所sở 成thành 立lập 。 如như 是thị 漸tiệm 畧lược 後hậu 觀quán 唯duy 一nhất 極cực 微vi 名danh 身thân 念niệm 住trụ 滿mãn 觀quán 受thọ 心tâm 法pháp 至chí 一nhất [剁-几+ㄆ]# 那na 者giả 謂vị 先tiên 觀quán 受thọ 等đẳng 自tự 性tánh 長trường 短đoản 時thời 節tiết 乃nãi 至chí 漸tiệm 畧lược 唯duy 一nhất [剁-几+ㄆ]# 那na 時thời 名danh 受thọ 等đẳng 滿mãn （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

第đệ 三tam 總tổng 想tưởng 念niệm 處xứ 前tiền 別biệt 想tưởng 念niệm 處xứ 時thời 別biệt 別biệt 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 受thọ 不bất 樂nhạo 心tâm 無vô 常thường 法pháp 無vô 我ngã 故cố 名danh 別biệt 想tưởng 念niệm 處xứ 也dã 而nhi 今kim 總tổng 想tưởng 念niệm 處xứ 時thời 觀quán 智trí 深thâm 成thành 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 四tứ 念niệm 處xứ 總tổng 合hợp 觀quán 故cố 云vân 總tổng 想tưởng 念niệm 處xứ 也dã 已dĩ 上thượng 此thử 三tam 賢hiền 位vị 云vân 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 位vị 也dã 修tu 可khả 得đắc 解giải 脫thoát 。 觀quán 始thỉ 故cố 言ngôn 順thuận 解giải 脫thoát 也dã 此thử 三tam 賢hiền 位vị 亦diệc 言ngôn 外ngoại 凡phàm 位vị 也dã 。

(# ○# 總tổng 別biệt 名danh 義nghĩa 事sự 。 集tập 解giải 中trung ▆# 言ngôn 想tưởng 別biệt 者giả 以dĩ 一nhất 為vi 別biệt 以dĩ 四tứ 為vi 總tổng 若nhược 境cảnh 若nhược 觀quán 無vô 不bất 咸hàm 然nhiên （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 總tổng ▆# 亦diệc 二nhị 三tam 有hữu )# 。

(# ○# 念niệm 處xứ 觀quán 總tổng 。 四tứ 句cú 事sự ▆# 境cảnh 觀quán 俱câu 別biệt 即tức 前tiền ▆# 相tương/tướng 念niệm 處xứ 是thị 也dã 一nhất 藥dược 一nhất 病bệnh 相tương/tướng ▆# 也dã 二nhị 境cảnh 總tổng 觀quán 別biệt 是thị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 四tứ 境cảnh 總tổng 合hợp 或hoặc 不bất 淨tịnh 一nhất 觀quán 以dĩ 觀quán 乃nãi 至chí 無vô 我ngã 一nhất 觀quán 以dĩ 觀quán 也dã 三tam 境cảnh 別biệt 觀quán 想tưởng 是thị 四tứ 觀quán 總tổng 合hợp 或hoặc 身thân 一nhất 境cảnh 觀quán 乃nãi 至chí 法pháp 一nhất 境cảnh 觀quán 也dã 四tứ 境cảnh 觀quán 俱câu 總tổng 是thị 智trí 惠huệ 深thâm 細tế 故cố 一nhất 觀quán 用dụng 一nhất 境cảnh 觀quán 境cảnh 於ư 四tứ 境cảnh 具cụ 觀quán 於ư 四tứ 觀quán 備bị 也dã 此thử 四tứ 句cú 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 次thứ 第đệ 也dã 中trung 於ư 一nhất 句cú 別biệt 相tướng 後hậu 三tam 句cú 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 也dã 四tứ 念niệm 處xứ （# 并tinh ）# 玄huyền 義nghĩa 四tứ 出xuất 問vấn 俱câu 舎# 心tâm 中trung 間gian 二nhị 句cú 別biệt 相tướng 念niệm 處xứ 攝nhiếp 義nghĩa 也dã 今kim 家gia 何hà 相tương 違vi 耶da 荅# 今kim 家gia 總tổng 邊biên 據cứ 中trung 間gian 二nhị 句cú 是thị 總tổng 相tương/tướng 之chi 方phương 便tiện 故cố 也dã 雖tuy 然nhiên 正chánh 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 第đệ 四tứ 句cú 也dã 杒# 俱câu 舎# 別biệt 邊biên 依y 各các 其kỳ 旨chỉ 有hữu 此thử 四tứ 句cú 正chánh 今kim 家gia 所sở 立lập 也dã )# 。

(# ○# 俱câu 舎# 雜tạp 緣duyên 不bất 雜tạp 緣duyên 事sự 先tiên 別biệt 相tướng 惣# 相tương/tướng 二nhị 分phần 其kỳ 別biệt 相tướng 中trung 於ư 又hựu 雜tạp 緣duyên 念niệm 住trụ 不bất 雜tạp 緣duyên 念niệm 住trụ 云vân 事sự 有hữu 不bất 雜tạp 緣duyên 者giả 各các 別biệt 觀quán 事sự 也dã 雜tạp 緣duyên 付phó 二nhị 二nhị 合hợp 緣duyên 三tam 三tam 合hợp 緣duyên 四tứ 惣# 緣duyên 三tam 不bất 同đồng 有hữu 。 光quang 記ký 云vân 二nhị 二nhị 合hợp 觀quán 有hữu 六lục 三tam 三tam 合hợp 觀quán 有hữu 四tứ 四tứ 合hợp 觀quán 有hữu 一nhất 惣# 有hữu 十thập 一nhất 名danh 雜tạp ▆# 法pháp 通thông 名danh 法pháp 故cố （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 二nhị 二nhị 合hợp 觀quán 有hữu 六lục 者giả 一nhất 身thân 受thọ 二nhị 身thân 心tâm 三Tam 身Thân 法pháp 四tứ 受thọ 心tâm 五ngũ 受thọ 法pháp 六lục 心tâm 法pháp 也dã 三tam 三tam 合hợp 觀quán 有hữu 四tứ 者giả 一nhất 身thân 受thọ 心tâm 二nhị 身thân 受thọ 法pháp 三Tam 身Thân 心tâm 法pháp 四tứ 受thọ 心tâm 法pháp 也dã 四tứ 合hợp 觀quán 有hữu 一nhất 者giả 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 四tứ 合hợp 觀quán 也dã 二nhị 二nhị 三tam 三tam 重trọng/trùng 云vân 子tử 細tế 六lục 種chủng 四tứ 種chủng 不bất 同đồng 有hữu 故cố 欤# 又hựu 此thử 雜tạp 緣duyên 前tiền 後hậu 云vân 次thứ 第đệ 如như 先tiên 二nhị 二nhị 合hợp 緣duyên 次thứ 三tam 三tam 合hợp 緣duyên 後hậu 四tứ 惣# 緣duyên 也dã 此thử 義nghĩa 古cổ 抄sao 有hữu 。 光quang 記ký 又hựu 云vân 從tùng 不bất 雜tạp 念niệm 住trụ 無vô 間gian 引dẫn 起khởi 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm （# 云vân 云vân ）# 問vấn 四tứ 惣# 緣duyên 別biệt 相tướng 取thủ 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 不bất 同đồng 如như 何hà 荅# 獨độc 立lập 四tứ 總tổng 緣duyên 總tổng 相tương/tướng 杒# 二nhị 二nhị 三tam 三tam 成thành 其kỳ 上thượng 四tứ 惣# 緣duyên 別biệt 相tướng 也dã 故cố 光quang 記ký 云vân 前tiền 雜tạp 非phi 唯duy 故cố 為vi 差sai 別biệt （# 云vân 云vân ）# 問vấn 俱câu 舎# 心tâm 雜tạp 緣duyên 者giả 正chánh 境cảnh 總tổng 約ước 而nhi 又hựu 觀quán 惣# 義nghĩa 有hữu 荅# 文văn 正chánh 境cảnh 約ước 總tổng 別biệt 論luận 觀quán 義nghĩa 論luận 故cố 遁độn 麟lân 云vân 此thử 中trung 唯duy 以dĩ 身thân 受thọ 等đẳng 別biệt 觀quán 名danh 別biệt 總tổng 以dĩ 四tứ 總tổng 觀quán 名danh 總tổng 想tưởng 非phi 約ước 無vô 常thường 等đẳng 行hành 相tương/tướng 為vi 總tổng 別biệt 也dã （# 文văn ）# 若nhược 義nghĩa 論luận 豈khởi 觀quán 總tổng 義nghĩa 耶da 故cố 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 總tổng 觀quán 身thân 等đẳng 四tứ 所sở 緣duyên 境cảnh 修tu 四tứ 行hành 相tương 謂vị 非phi 常thường 等đẳng （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 今kim 家gia 意ý 二nhị 二nhị 合hợp 緣duyên 等đẳng 何hà 句cú 攝nhiếp 耶da 事sự 境cảnh 觀quán 俱câu 總tổng 句cú 攝nhiếp 其kỳ 證chứng 據cứ 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất 云vân 若nhược 作tác 一nhất 身thân 念niệm 處xứ 觀quán 或hoặc 惣# 二nhị 隂# 乃nãi 至chí 總tổng 五ngũ 隂# 是thị 名danh 境cảnh 觀quán 俱câu 總tổng 也dã 受thọ 心tâm 法pháp 念niệm 處xứ 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 （# 已dĩ 上thượng ）# 思tư 之chi 又hựu 俱câu 舎# 二nhị 二nhị 合hợp 緣duyên 三tam 三tam 合hợp 緣duyên 等đẳng 今kim 家gia 境cảnh 惣# 觀quán 別biệt 境cảnh 觀quán 俱câu 惣# 兩lưỡng 句cú 通thông 欤# 追truy 可khả 詳tường )# 。

(# ○# 境cảnh 惣# 觀quán 總tổng 付phó 又hựu 俱câu 舎# 今kim 家gia 不bất 同đồng 事sự 俱câu 舎# 心tâm 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 別biệt 分phần/phân 總tổng 不bất 淨tịnh 苦khổ 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 觀quán 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 云vân 也dã 杒# 今kim 家gia 心tâm 境cảnh 觀quán ▆# 總tổng 時thời 傍bàng 正chánh 以dĩ 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 不bất 同đồng 立lập 也dã 此thử 旨chỉ 次thứ 上thượng 引dẫn 四tứ 念niệm ▆# 文văn 顕# 故cố 玄huyền 義nghĩa 真chân 記ký 四tứ 本bổn （# 四tứ 十thập 八bát 云vân ）# 今kim 依y ▆# 止chỉ 以dĩ 立lập 四tứ 名danh 謂vị 正chánh 觀quán 身thân 而nhi 觀quán 一nhất 切thiết 名danh 身thân 念niệm 處xứ 。 餘dư 三tam 例lệ 知tri （# 已dĩ 上thượng ）# 身thân 念niệm 處xứ 上thượng 云vân 境cảnh 觀quán 俱câu 四tứ 有hữu ト# モ# 正chánh 意ý 不bất 淨tịnh 以dĩ 身thân 觀quán 也dã )# 。

(# ○# 四tứ 境cảnh 四tứ 觀quán 並tịnh 起khởi 非phi 事sự 。 二nhị 藏tạng 義nghĩa 二nhị 云vân 問vấn 性tánh 相tướng 意ý 不bất 許hứa 二nhị 心tâm 並tịnh 起khởi 何hà 境cảnh 觀quán 俱câu 一nhất 剎sát 那na 並tịnh 起khởi 耶da 荅# 實thật 細tế 念niệm 前tiền 後hậu 可khả 有hữu 之chi 也dã 第đệ 四tứ 句cú 時thời 十thập 六lục 剎sát 那na 而nhi 觀quán 之chi 也dã 但đãn 二nhị 心tâm 不bất 並tịnh 起khởi 者giả 善thiện 惡ác 二nhị 心tâm 不bất 相tương 應ứng 。 俱câu 起khởi 也dã 若nhược 一nhất 種chủng 善thiện 心tâm 許hứa 俱câu 起khởi 相tương 應ứng 雖tuy 然nhiên 非phi 言ngôn 一nhất 剎sát 那na 雜tạp 起khởi 欤# （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 性tánh 共cộng 緣duyên 三tam 念niệm 處xứ 事sự 具cụ 四tứ 念niệm 處xứ 一nhất 四tứ 教giáo 義nghĩa 二nhị 名danh 義nghĩa 集tập 四Tứ 等Đẳng 出xuất 詮thuyên 處xứ 直trực 五ngũ 隂# 理lý 性tánh 觀quán 性tánh 念niệm 處xứ 名danh 又hựu 九cửu 總tổng 八bát 背bối/bội 捨xả 八bát 勝thắng 處xứ 等đẳng 諸chư 對đối 治trị 觀quán 門môn 以dĩ 正Chánh 道Đạo 助trợ 共cộng 念niệm 處xứ 名danh 又hựu 佛Phật 教giáo 所sở 詮thuyên 一nhất 切thiết 隂# 入nhập 界giới 四Tứ 諦Đế 事sự 理lý 名danh 義nghĩa 言ngôn 語ngữ 等đẳng 迄hất 緣duyên 緣duyên 念niệm 處xứ 名danh 此thử 三tam 念niệm 處xứ 機cơ 隨tùy 修tu 事sự 不bất 同đồng 也dã 次thứ 如như 鈍độn 中trung 利lợi 也dã )# 。

(# ○# 大đại 乗# 四tứ 念niệm 處xứ 事sự 。 名danh 義nghĩa 集tập 四tứ 云vân 觀quán 身thân 性tánh 相tướng 同đồng 於ư 虛hư 空không 。 名danh 身thân 念niệm 處xứ 。 觀quán 受thọ 不bất 在tại 內nội 外ngoại 。 不bất 住trụ 中trung 間gian 名danh 受thọ 念niệm 處xứ 。 觀quán 心tâm 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 名danh 字tự 性tánh 離ly 名danh 心tâm 念niệm 處xứ 。 觀quán 法pháp 不bất 得đắc 善thiện 法Pháp 不bất 得đắc 不bất 善thiện 法pháp 。 名danh 法pháp 念niệm 處xứ 。 （# 云vân 云vân ）# 此thử 義nghĩa 後hậu 三tam 教giáo 亘tuyên ル# ヘ# シ# )# 。

(# ○# 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 事sự 三tam 賢hiền 羅La 漢Hán 解giải 脫thoát 。 目mục 懸huyền 修tu 行hành 解giải 脫thoát 。 順thuận 分phần/phân 云vân 心tâm 以dĩ 尒# 云vân 也dã 。 賢hiền 惠huệ 暉huy 云vân 解giải 脫thoát 是thị 果quả 分phân 是thị 因nhân ▆# 之chi 解giải 脫thoát 順thuận 解giải 脫thoát 之chi 分phần 依y 主chủ 釋thích 也dã （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 三tam 賢hiền 資tư 糧lương 位vị 云vân 事sự 集tập 解giải 中trung 云vân 言ngôn 資tư 粮# 者giả 從tùng 喻dụ 立lập 也dã 如như 人nhân 遠viễn 涉thiệp 必tất 備bị 資tư 助trợ 身thân 命mạng 粮# 食thực 行hành 人nhân 亦diệc 尒# 欲dục 越việt 三tam 界giới 須tu 修tu 五ngũ 停đình 念niệm 處xứ 粮# 食thực 資tư 養dưỡng 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 命mạng 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 婆bà 娑sa 等đẳng 意ý 雜tạp 念niệm 住trụ 後hậu 暖noãn 頂đảnh 前tiền 於ư 三tam 義nghĩa 觀quán 七thất 處xứ 善thiện 立lập 事sự 三tam 義nghĩa 觀quán 者giả 五ngũ 蘊uẩn 十thập 二nhị 處xứ 十thập 八bát 界giới 觀quán 也dã 七thất 處xứ 善thiện 者giả 一nhất 知tri 色sắc 苦khổ 二nhị 知tri 色sắc 集tập 三tam 知tri 色sắc 滅diệt 四tứ 知tri 色sắc 滅diệt 行hành 五ngũ 知tri 色sắc 愛ái 味vị 六lục 知tri 色sắc 過quá 患hoạn 七thất 知tri 色sắc 出xuất 離ly 也dã 餘dư 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 知tri 事sự 其kỳ 數số 同đồng 之chi 總tổng 合hợp 七thất 處xứ 善thiện 云vân 也dã 雜tạp 念niệm 住trụ 後hậu 此thử 三tam 義nghĩa 七thất 處xứ 修tu 方phương 總tổng 相tương/tướng 內nội 凡phàm 入nhập 也dã 俱câu 舎# 等đẳng 此thử 義nghĩa 畧lược 賢hiền 遁độn 麟lân 出xuất 綱cương 目mục 抄sao 七thất 處xứ 善thiện 中trung 第đệ 七thất 出xuất 離ly 知tri 上thượng 色sắc 滅diệt 觀quán 事sự 重trọng/trùng 舉cử 云vân )# 。

(# ○# 今kim 家gia 教giáo 觀quán 四tứ 句cú 分phân 別biệt 圖đồ 示thị 之chi （# 云vân 云vân ）# )# 。

()#

()#

(# 後hậu 三tam 如như 身thân 有hữu 傍bàng 正chánh 也dã （# 云vân 云vân ）# 。 四tứ 句cú 中trung 初sơ 一nhất 別biệt 惣# 念niệm 處xứ 後hậu 三tam 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 也dã 於ư 中trung 初sơ 二nhị 方phương 便tiện 第đệ 三tam 正chánh 相tương/tướng 念niệm 處xứ 也dã )# 。

問vấn 四tứ 善thiện 根căn 位vị 者giả 何hà 等đẳng 耶da 。 荅# 一nhất 煗noãn 法pháp 位vị 二nhị 頂Đảnh 法Pháp 位vị 三tam 忍Nhẫn 法Pháp 位vị 四tứ 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 位vị 也dã 此thử 四tứ 善thiện 根căn 內nội 凡phàm 位vị 也dã 從tùng 前tiền 三tam 賢hiền 位vị 觀quán 智trí 深thâm 成thành 聖thánh 道Đạo 近cận 付phó 位vị 故cố 云vân 內nội 凡phàm 也dã 亦diệc 云vân 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 位vị 也dã 是thị 則tắc 斷đoạn 煩phiền 惱não 可khả 證chứng 無vô 漏lậu 決quyết 定định 位vị 故cố 云vân 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 位vị 也dã 。

(# ○# 善thiện 根căn 二nhị 義nghĩa 有hữu 事sự 。 集tập 解giải 云vân 言ngôn 善thiện 根căn 者giả 修tu 無vô 漏lậu 之chi 善thiện 。 根căn （# 文văn ）# 是thị 善thiện 當đương 位vị 置trí 義nghĩa 也dã 四tứ 位vị 善thiện 聖thánh 道Đạo 根căn 本bổn 故cố 善thiện 根căn 云vân 也dã 二nhị 集tập 註chú 云vân 聖thánh 道Đạo 根căn 本bổn 亦diệc 曰viết 善thiện 根căn （# 文văn ）# 是thị 善thiện 見kiến 道đạo 付phó 義nghĩa 也dã 四tứ 位vị 行hành 聖thánh 道Đạo 善thiện 根căn 故cố 善thiện 根căn 云vân 也dã )# 。

(# ○# 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 位vị 云vân 事sự 見kiến 修tu 無Vô 學Học 三tam 道đạo 皆giai 決quyết 擇trạch 名danh 決quyết 謂vị 決quyết 断# 也dã 能năng 疑nghi 断# 故cố 也dã 擇trạch 謂vị 簡giản 擇trạch 即tức 分phân 別biệt 義nghĩa 也dã 能năng 四Tứ 諦Đế 相tương/tướng 分phân 別biệt 故cố 也dã 其kỳ 中trung 見kiến 道đạo 決quyết 擇trạch 分phần/phân 名danh 是thị 決quyết 擇trạch 中trung 一nhất 分phần/phân 故cố 也dã 今kim 此thử 四tứ 善thiện 根căn 見kiến 道đạo 引dẫn 起khởi 見kiến 道đạo 順thuận 位vị 故cố 決quyết 擇trạch 分phần/phân 順thuận 云vân 心tâm 以dĩ 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 位vị 云vân 也dã 是thị 頌tụng 疏sớ/sơ 出xuất 又hựu 惠huệ 暉huy 云vân 三tam 道đạo 名danh 決quyết 擇trạch 此thử 四tứ 能năng 順thuận 是thị 因nhân 三tam ▆# 所sở 順thuận 是thị 果quả 順thuận 之chi 決quyết 擇trạch 故cố 依y 主chủ 釋thích 順thuận 決quyết 擇trạch 即tức 分phần/phân 也dã （# 文văn ）# 此thử 時thời 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 讀đọc ▆# 也dã 問vấn 初sơ 心tâm 三tam 賢hiền 深thâm 位vị 羅La 漢Hán 解giải 脫thoát 。 順thuận 後hậu 心tâm 四tứ 善thiện 根căn 淺thiển 位vị 見kiến 道đạo 順thuận 所sở 以dĩ 何hà 荅# 外ngoại 凡phàm 三tam 道đạo 俱câu 遠viễn 故cố 遠viễn 位vị 內nội 勝thắng 羅La 漢Hán 目mục 懸huyền 修tu 行hành 杒# 內nội 凡phàm 見kiến 道đạo 隣lân 近cận 故cố 期kỳ 之chi 也dã 又hựu 名danh 目mục 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 釋thích 事sự 謬mậu )# 。

(# ○# 四tứ 善thiện 根căn 加gia 行hành 位vị 云vân 事sự 。 集tập 解giải 云vân 言ngôn 加gia 行hành 者giả 謂vị 外ngoại 凡phàm 中trung 已dĩ 修tu 念niệm 處xứ 故cố 今kim 內nội 凡phàm 但đãn 是thị 增tăng 加gia 念niệm 處xứ 之chi 功công 行hành 耳nhĩ （# 文văn ）# 又hựu 義nghĩa 云vân 前tiền 苦Khổ 諦Đế 觀quán 上thượng 集tập 滅diệt 道Đạo 行hạnh 增tăng 加gia 故cố 也dã （# 云vân 云vân ）# 七thất 賢hiền 束thúc 加gia 行hành 云vân 同đồng 彼bỉ 助trợ 加gia 義nghĩa 也dã )# 。

(# ○# 內nội 凡phàm 云vân 事sự 上thượng 記ký 如như )# 。

問vấn 初sơ 煗noãn 法pháp 位vị 者giả 其kỳ 名danh 義nghĩa 如như 何hà [疼-(冬-ㄆ)+放]# 立lập 耶da 。 荅# 聖thánh 火hỏa 前tiền 相tương/tướng 漸tiệm 現hiện 故cố 名danh 燸nhu 法pháp 位vị 也dã 譬thí 如như 鑽toàn 火hỏa 。 火hỏa 已dĩ 欲dục 出xuất 期kỳ 近cận 成thành 漸tiệm 煗noãn 氣khí 立lập 煗noãn 成thành 也dã 是thị 聖thánh 道Đạo 如như 火hỏa 能năng 燒thiêu 煩phiền 惱não 薪tân 從tùng 此thử 位vị 聖thánh 火hỏa 煗noãn 氣khí 起khởi 故cố 得đắc 煗noãn 法pháp 名danh 也dã 又hựu 此thử 位vị 廣quảng 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 觀quán 具cụ 修tu 四Tứ 諦Đế 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 叶# 此thử 位vị 裎# 人nhân 設thiết 遇ngộ 惡ác 緣duyên 雖tuy 退thoái 久cửu 不bất 流lưu 轉chuyển 必tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 也dã 故cố 俱câu 舎# 云vân 煗noãn 必tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 。

(# ○# 煗noãn 法pháp 名danh 義nghĩa 事sự 玄huyền 義nghĩa 三tam 婆bà 娑sa 四tứ 說thuyết 引dẫn 一nhất 云vân 以dĩ 智trí 緣duyên 四Tứ 諦Đế 境cảnh 更cánh 增tăng 成thành 十thập 六lục 觀quán 伏phục 煩phiền 惱não 如như 火hỏa 鑽toàn 上thượng 下hạ 相tương 依y 生sanh 火hỏa 燒thiêu 薪tân 二nhị 云vân 以dĩ 有hữu 智trí 知tri 有hữu 境cảnh 能năng 生sanh 煗noãn 智trí 令linh 有hữu 萎nuy 萃tụy 如như 夏hạ 時thời 聚tụ 華hoa 為vi tễ 華hoa 生sanh 煗noãn 氣khí 還hoàn 自tự 萎nuy 萃tụy 三tam 云vân 依y 隂# 觀quán 隂# 發phát 智trí 火hỏa 還hoàn 燒thiêu 隂# 如như 兩lưỡng [(企-止+〡)*(企-止+〡)]# 相tương/tướng 磨ma 生sanh 火hỏa 還hoàn 燒thiêu 竹trúc 林lâm 四tứ 尊tôn 者giả 瞿cù 沙sa 說thuyết 求cầu 解giải 脫thoát 智trí 火hỏa 煗noãn 最tối 在tại 初sơ 如như 火hỏa 以dĩ 烟yên 在tại 初sơ 為vi 相tương/tướng 無vô 漏lậu 智trí 火hỏa 亦diệc 以dĩ 煗noãn 法pháp 在tại 先tiên 為vi 相tương/tướng 如như 日nhật 明minh 相tướng 在tại 初sơ 為vi 相tương/tướng 是thị 故cố 名danh 煗noãn （# 云vân 云vân ）# 此thử 第đệ 四tứ 瞿cù 沙sa 義nghĩa 中trung 又hựu 二nhị 義nghĩa 一nhất 火hỏa 烟yên 煗noãn 氣khí 二nhị 日nhật 耀diệu 煗noãn 氣khí 也dã 可khả 見kiến 今kim 名danh 目mục 義nghĩa 此thử 瞿cù 沙sa 義nghĩa 也dã 頌tụng 疏sớ/sơ 但đãn 瞿cù 沙sa 一nhất 義nghĩa 出xuất 彼bỉ 云vân 此thử 法pháp 如như 煗noãn 立lập 煗noãn 法pháp 名danh 聖thánh 道Đạo 如như 火hỏa 能năng 惑hoặc 薪tân 燒thiêu 聖thánh 火hỏa 前tiền 相tương/tướng 故cố 名danh 為vi 煗noãn （# 文văn ）# 問vấn 四tứ 善thiện 根căn 俱câu 內nội 凡phàm 似tự 解giải 位vị 煗noãn 法pháp 名danh 何hà 一nhất 位vị 限hạn 耶da 荅# 實thật 其kỳ 義nghĩa 可khả 通thông 雖tuy 然nhiên 今kim 煗noãn 氣khí 初sơ 正chánh 煗noãn 法pháp 名danh 得đắc 後hậu 後hậu 位vị 一nhất 分phần/phân 一nhất 分phần/phân 德đức 約ước 得đắc 別biệt 名danh 也dã )# 。

(# ○# 煗noãn 必tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 事sự 是thị 煗noãn 法pháp 勝thắng 利lợi 也dã 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 煗noãn 位vị 雖tuy 退thoái 又hựu 断# 善thiện 根căn 造tạo 無vô 間gián 業nghiệp 。 墮đọa 三tam 惡ác 趣thú 。 而nhi 無vô 久cửu 流lưu 轉chuyển 必tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 故cố （# 文văn ）# 断# 善thiện 根căn 云vân 退thoái 轉chuyển 時thời 惡ác 因nhân 為vi 共cộng 惡ác 果quả 不bất 得đắc 心tâm 得đắc 因nhân 果quả 撥bát 無vô 云vân 也dã )# 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 者giả 四Tứ 諦Đế 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 者giả 如như 何hà 。 荅# 四Tứ 諦Đế 者giả 如như 上thượng 釋thích 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 者giả 彼bỉ 四Tứ 諦Đế 下hạ 各các 有hữu 四tứ 行hành 相tương/tướng 故cố 四tứ 四tứ 十thập 六lục 也dã 。 問vấn 爾nhĩ 者giả 初sơ 苦Khổ 諦Đế 下hạ 四tứ 行hành 相tương/tướng 者giả 如như 何hà 。 荅# 一nhất 苦khổ 行hạnh 相tương/tướng 此thử 苦khổ 果quả 依y 身thân 受thọ 苦khổ 故cố 。 觀quán 可khả 猒# 之chi 旨chỉ 行hành 相tương/tướng 也dã 。 二nhị 空không 行hành 相tương/tướng 此thử 苦khổ 果quả 依y 身thân 觀quán 空không 旨chỉ 也dã 。 三tam 無vô 常thường 行hành 相tương/tướng 此thử 依y 身thân 觀quán 有hữu 為vi 生sanh 滅diệt 。 法pháp 也dã 四tứ 無vô 我ngã 行hành 相tương/tướng 此thử 於ư 我ngã 身thân 成thành 執chấp 故cố 觀quán 可khả 離ly 我ngã 旨chỉ 也dã 。 已dĩ 上thượng 四tứ 行hành 相tương/tướng 共cộng 付phó 苦khổ 果quả 依y 身thân 觀quán 行hành 相tương/tướng 故cố 云vân 苦Khổ 諦Đế 下hạ 四tứ 行hành 相tương/tướng 也dã 略lược 頌tụng 云vân 苦khổ 空không 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 苦khổ (# 矣hĩ )# 。

問vấn 集Tập 諦Đế 下hạ 四tứ 。 行hành 相tướng 如như 何hà 。 荅# 一nhất 集tập 行hành 相tương/tướng 此thử 煩phiền 惱não 招chiêu 集tập 諸chư 苦khổ 故cố 觀quán 此thử 旨chỉ 斷đoạn 煩phiền 惱não 也dã 。 二nhị 因nhân 行hành 相tương/tướng 此thử 煩phiền 惱não 感cảm 苦khổ 果quả 成thành 因nhân 故cố 觀quán 可khả 斷đoạn 此thử 煩phiền 惱não 旨chỉ 也dã 。 三tam 生sanh 行hành 相tương/tướng 此thử 煩phiền 惱não 作tác 諸chư 業nghiệp 未vị 來lai 可khả 生sanh 苦khổ 果quả 故cố 觀quán 此thử 旨chỉ 可khả 斷đoạn 煩phiền 惱não 也dã 。 四tứ 緣duyên 行hành 相tương/tướng 是thị 煩phiền 惱não 惡ác 業nghiệp 。 受thọ 苦khổ 果quả 依y 身thân 成thành 緣duyên 故cố 觀quán 此thử 旨chỉ 可khả 斷đoạn 煩phiền 惱não 也dã 略lược 頌tụng 云vân 因nhân 集tập 生sanh 緣duyên 是thị 集Tập 諦Đế (# 矣hĩ )# 。 問vấn 滅Diệt 諦Đế 下hạ 四tứ 。 行hành 相tướng 如như 何hà 。 荅# 一nhất 滅diệt 行hành 相tương/tướng 此thử 觀quán 可khả 滅diệt 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 煩phiền 惱não 旨chỉ 也dã 。 二nhị 靜tĩnh 行hành 相tương/tướng 此thử 靜tĩnh 貪tham 嗔sân 癡si 三tam 毒độc 火hỏa 義nghĩa 也dã 。 三tam 妙diệu 行hạnh 相tương/tướng 此thử 離ly 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 煩phiền 惱não 觀quán 可khả 成thành 妙diệu 心tâm 旨chỉ 也dã 。

(# 妙diệu 心tâm 者giả 三tam 藏tạng 但đãn 空không 妙diệu 心tâm 也dã )# 。

四tứ 離ly 行hành 相tương/tướng 此thử 觀quán 可khả 離ly 生sanh 死tử 有hữu 漏lậu 世thế 間gian 旨chỉ 也dã 略lược 頌tụng 云vân 滅diệt 靜tĩnh 妙diệu 離ly 是thị 滅Diệt 諦Đế (# 矣hĩ )# 。 問vấn 道Đạo 諦Đế 下hạ 四tứ 。 行hành 相tướng 如như 何hà 。 荅# 一nhất 道Đạo 行hạnh 相tương/tướng 此thử 以dĩ 道Đạo 諦Đế 智trí 慧tuệ 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 等đẳng 道Đạo 品Phẩm 功công 德đức 。 至chí 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 。 成thành 道Đạo 故cố 名danh 道Đạo 行hạnh 相tương/tướng 也dã 。 二nhị 如như 行hành 相tương/tướng 此thử 能năng 觀quán 無vô 漏lậu 功công 德đức 如như 法Pháp 觀quán 故cố 名danh 如như 行hành 相tương/tướng 也dã 。 三tam 行hàng 行hàng 相tương/tướng 此thử 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 鎮trấn 觀quán 可khả 立lập 行hành 旨chỉ 也dã 故cố 名danh 行hàng 行hàng 相tương/tướng 也dã 。 四tứ 出xuất 行hành 相tương/tướng 此thử 觀quán 可khả 出xuất 生sanh 死tử 無vô 常thường 。 旨chỉ 故cố 名danh 出xuất 行hành 相tương/tướng 也dã 略lược 頌tụng 云vân 道đạo 如như 行hành 出xuất 是thị 道Đạo 諦Đế (# 矣hĩ )# 。

(# ○# 四Tứ 諦Đế 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 事sự 。 弘hoằng 決quyết 三tam 下hạ 云vân 苦khổ 下hạ 四tứ 行hành 有hữu 謂vị 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 觀quán 隂# 緣duyên 生sanh 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 故cố 無vô 常thường 為vi 無vô 常thường 所sở 逼bức 故cố 苦khổ 一nhất 相tướng 異dị 相tướng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 空không 我ngã 我ngã 所sở 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 無vô 我ngã 集tập 下hạ 有hữu 四tứ 謂vị 集tập 因nhân 緣duyên 生sanh 有hữu 漏lậu 和hòa 合hợp 能năng 招chiêu 苦khổ 果quả 故cố 名danh 為vi 集tập 觀quán 於ư 六lục 因nhân 能năng 生sanh 苦khổ 果quả 故cố 名danh 為vi 因nhân 觀quán 於ư 四tứ 緣duyên 能năng 生sanh 苦khổ 果quả 故cố 名danh 為vi 緣duyên 還hoàn 受thọ 後hậu 有hữu 苦khổ 通thông 属# 有hữu 為vi 故cố 名danh 為vi 生sanh 。 滅diệt 下hạ 四tứ 行hành 者giả 謂vị 盡tận 滅diệt 妙diệu 離ly 一nhất 切thiết 苦khổ 。 盡tận 故cố 名danh 為vi 盡tận 諸chư 煩phiền 惱não 。 滅diệt 故cố 名danh 為vi 滅diệt 。 一nhất 切thiết 第đệ 一nhất 故cố 名danh 為vi 妙diệu 超siêu 過quá 生sanh 死tử 。 故cố 名danh 為vi 離ly 道đạo 下hạ 四tứ 行hành 者giả 謂vị 道đạo 正chánh 迹tích 乘thừa 能năng 至chí 涅Niết 槃Bàn 故cố 名danh 為vi 道đạo 非phi 顛điên 倒đảo 法pháp 故cố 名danh 為vi 正chánh 聖thánh 人nhân 行hành 處xứ 故cố 名danh 為vi 迹tích 運vận 至chí 三tam 脫thoát 故cố 名danh 為vi 乘thừa 新tân 經kinh 論luận 名danh 與dữ 此thử 稍sảo 別biệt 舊cựu 云vân 空không 新tân 云vân 不bất 淨tịnh 舊cựu 云vân 盡tận 新tân 云vân 靜tĩnh 舊cựu 名danh 正chánh 新tân 云vân 如như 舊cựu 云vân 迹tích 新tân 云vân 行hành 舊cựu 云vân 乘thừa 新tân 云vân 出xuất 餘dư 名danh 並tịnh 同đồng 大đại 意ý 可khả 見kiến （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 六lục 因nhân 四tứ 緣duyên 事sự 具cụ 頌tụng 疏sớ/sơ 第đệ 六lục 出xuất 爰viên 盡tận ス# ヘ# キ# ニ# 非phi 此thử 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 義nghĩa 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 中trung 智trí 品phẩm 頌tụng 疏sớ/sơ 及cập 光quang 記ký 等đẳng 委ủy 釋thích 故cố 畧lược 之chi )# 。

(# ○# 十thập 六lục 諦đế 名danh 事sự 。 集tập 註chú 云vân 又hựu 十thập 六lục 行hành 只chỉ 是thị 觀quán 門môn 涅Niết 槃Bàn 疏sớ/sơ 名danh 十thập 六lục 諦đế 者giả 取thủ 諦đế 審thẩm 觀quán 察sát 義nghĩa 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 煗noãn 法pháp 位vị 具cụ 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 觀quán 欤# 但đãn 欲dục 界giới 限hạn 欤# 事sự 。 俱câu 舎# 本bổn 論luận 云vân 煗noãn 等đẳng 善thiện 根căn 皆giai 能năng 具cụ 緣duyên 三tam 界giới 苦khổ 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 此thử 意ý 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 亘tuyên 。 又hựu 集tập 註chú 云vân 四Tứ 諦Đế 為vi 所sở 緣duyên 十thập 六lục 行hành 為vi 能năng 緣duyên 釋thích 籤# 謂vị 煗noãn 八bát 諦đế 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 有hữu 解giải 八bát 字tự 恐khủng 誤ngộ 或hoặc 約ước 上thượng 二nhị 分phần 四Tứ 諦Đế 躰# 同đồng 通thông 解giải 云vân 八bát 耳nhĩ 其kỳ 實thật 只chỉ 觀quán 欲dục 界giới 四Tứ 諦Đế 此thử 位vị 有hữu 三tam 品phẩm （# 已dĩ 上thượng ）# 此thử 意ý 但đãn 欲dục 界giới 限hạn 聞văn 。 私tư 云vân 先tiên 但đãn 本bổn 論luận 及cập 釋thích 籤# 文văn 定định 准chuẩn 潤nhuận 師sư 何hà 文văn 依y 欲dục 界giới 限hạn 成thành せ# ル# ヤ# 未vị 審thẩm )# 。

(# ○# 三tam 界giới 合hợp 上thượng 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 事sự 二nhị 義nghĩa 有hữu 集tập 註chú 云vân 又hựu 上thượng 二nhị 界giới 合hợp 一nhất 四Tứ 諦Đế 者giả 同đồng 一nhất 定định 地địa 故cố 以dĩ 欲dục 界giới 現hiện 此thử 土thổ/độ 而nhi 觀quán 故cố （# 云vân 云vân ）# )# 。

問vấn 第đệ 二nhị 頂Đảnh 法Pháp 位vị 者giả 如như 何hà 。 答đáp 頂Đảnh 法Pháp 位vị 者giả 前tiền 煗noãn 法pháp 時thời 修tu 種chủng 種chủng 之chi 善thiện 根căn 故cố 觀quán 此thử 頂Đảnh 法Pháp 功công 德đức 起khởi 善thiện 根căn 也dã 是thị 則tắc 同đồng 煗noãn 法pháp 觀quán 四Tứ 諦Đế 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 也dã 取thủ 其kỳ 此thử 頂Đảnh 法Pháp 位vị 四Tứ 諦Đế 觀quán 智trí 漸tiệm 深thâm 成thành 登đăng 山sơn 頂đảnh 見kiến 四tứ 方phương 如như 分phân 明minh 寄ký 此thử 譬thí 名danh 頂Đảnh 法Pháp 也dã 設thiết 遇ngộ 惡ác 緣duyên 雖tuy 退thoái 位vị 善thiện 根căn 不bất 可khả 退thoái 依y 之chi 俱câu 舎# 云vân 頂đảnh 終chung 不bất 斷đoạn 善thiện 矣hĩ 。

(# ○# 頂Đảnh 法Pháp 名danh 義nghĩa 事sự 惣# 四tứ 義nghĩa 煗noãn 法pháp 上thượng 在tại 四Tứ 諦Đế 理lý 分phân 明minh 見kiến 事sự 山sơn 頂đảnh 登đăng 四tứ 方phương 明minh 了liễu 見kiến 如như 頂Đảnh 法Pháp 云vân 也dã 明minh 邊biên 取thủ 也dã 玄huyền 義nghĩa 四tứ 有hữu 二nhị 此thử 位vị 進tiến 退thoái 兩lưỡng 位vị 中trung 間gian 久cửu 不bất 住trụ 事sự 猶do 山sơn 頂đảnh 如như 也dã 玄huyền 義nghĩa 三tam 及cập 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 出xuất 三tam 四tứ 善thiện 根căn 動động 不bất 動động 有hữu 中trung 此thử 位vị 動động 善thiện 根căn 中trung 勝thắng 。 位vị 人nhân 頂đảnh 五ngũ 体# 中trung 最tối 勝thắng 如như 故cố 人nhân 頂đảnh 譬thí 尒# 云vân 也dã 此thử 義nghĩa 頌tụng 疏sớ/sơ 見kiến 四tứ 頂đảnh 言ngôn 最tối 勝thắng 義nghĩa 顕# 譬thí 世thế 間gian 吉cát 事sự 成thành 弁# 入nhập 此thử 人nhân 頂đảnh 上thượng 云vân 如như 此thử 義nghĩa 正chánh 理lý 有hữu 賢hiền 聖thánh 遁độn 麟lân 引dẫn )# 。

(# ○# 頂đảnh 受thọ 不bất 断# 善thiện 事sự 此thử 位vị 勝thắng 利lợi 也dã 此thử 頂Đảnh 法Pháp 行hành 者giả 縦# 惡ác 緣duyên 值trị 位vị 退thoái 惡ác 道đạo 墮đọa 云vân 共cộng 終chung 善thiện 根căn 不bất 断# 絕tuyệt 也dã 。 二nhị 藏tạng 義nghĩa 見kiến 聞văn 云vân 於ư 四tứ 善thiện 根căn 中trung 煗noãn 頂đảnh 二nhị 位vị 退thoái 位vị 也dã 忍Nhẫn 法Pháp 等đẳng 二nhị 不bất 退thoái 也dã 今kim 於ư 退thoái 分phần/phân 善thiện 根căn 中trung 最tối 勝thắng 故cố 云vân 頂Đảnh 法Pháp （# 云vân 云vân ）# )# 。

問vấn 第đệ 三tam 忍Nhẫn 法Pháp 位vị 者giả 如như 何hà 。 答đáp 忍Nhẫn 法Pháp 位vị 者giả 是thị 前tiền 頂Đảnh 法Pháp 位vị 修tu 種chủng 種chủng 善thiện 根căn 。 觀quán 起khởi 也dã 從tùng 此thử 位vị 四Tứ 諦Đế 觀quán 智trí 能năng 堪kham 忍nhẫn 不phủ 。 退thoái 故cố 名danh 忍Nhẫn 法Pháp 也dã 依y 之chi 俱câu 舎# 云vân 忍nhẫn 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 矣hĩ 。

(# ○# 忍Nhẫn 法Pháp 名danh 義nghĩa 事sự 三tam 義nghĩa 有hữu 一nhất 忍nhẫn 可khả 義nghĩa 可khả 可khả 許hứa 云vân 義nghĩa 也dã 四Tứ 諦Đế 理lý 是thị 也dã 信tín 許hứa 忍nhẫn 可khả 云vân 也dã 頌tụng 疏sớ/sơ 等đẳng 出xuất 二nhị 忍nhẫn 耐nại 義nghĩa 亦diệc 堪kham 忍nhẫn 義nghĩa 云vân 也dã 四Tứ 諦Đế 法pháp 堪kham 忍nhẫn 樂nhạo 欲dục 不bất 退thoái 轉chuyển 云vân 也dã 頌tụng 疏sớ/sơ 及cập 玄huyền 義nghĩa 四tứ 見kiến 三tam 忍nhẫn 伏phục 義nghĩa 諸chư 業nghiệp 煩phiền 惱não 。 忍nhẫn 伏phục 不bất 起khởi 故cố 也dã 集tập 解giải 見kiến 問vấn 忍nhẫn 可khả 等đẳng 義nghĩa 亦diệc 煗noãn 頂đảnh 及cập 世thế 第đệ 一nhất 可khả 有hữu 何hà 但đãn 此thử 位vị 忍Nhẫn 法Pháp 名danh 荅# 煗noãn 頂đảnh 二nhị 位vị 退thoái 動động 故cố 忍nhẫn 名danh 不bất 立lập 世thế 第đệ 一nhất 四Tứ 諦Đế 不bất 具cụ 故cố 又hựu 忍nhẫn 不bất 名danh 也dã 賢hiền 聖thánh 惠huệ 暉huy 遁độn 麟lân 及cập 四tứ 教giáo 義nghĩa 出xuất )# 。

(# ○# 忍nhẫn 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 事sự 忍Nhẫn 法Pháp 勝thắng 利lợi 也dã 。 四tứ 教giáo 義nghĩa 五ngũ 若nhược 下hạ 中trung 二nhị 品phẩm 忍nhẫn 雖tuy 起khởi 煩phiền 惱não 惡ác 業nghiệp 。 而nhi 不bất 受thọ 三tam 途đồ 報báo 由do 受thọ 人nhân 天thiên 百bách 千thiên 生sanh 報báo 若nhược 上thượng 品phẩm 忍nhẫn 成thành 但đãn 有hữu 人nhân 天thiên 七thất 生sanh 業nghiệp 在tại （# 已dĩ 上thượng ）# 私tư 云vân 上thượng 忍nhẫn 七thất 生sanh 業nghiệp 有hữu 云vân 上thượng 忍nhẫn 內nội 七thất 生sanh 歷lịch 云vân 事sự 非phi 但đãn 所sở 具cụ 業nghiệp 分phân 齊tề 云vân 也dã 故cố 初sơ 果quả 人nhân 七thất 生sanh 歷lịch 也dã 古cổ 抄sao 云vân 忍Nhẫn 法Pháp 位vị 於ư 五ngũ 障chướng 離ly 義nghĩa 有hữu 所sở 謂vị 惡ác 道đạo 貧bần 窮cùng 女nữ 身thân 形hình 殘tàn 喜hỷ 忘vong 也dã 然nhiên 五ngũ 障chướng 離ly 別biệt 惡ác 道đạo 障chướng 舉cử 如như 何hà 云vân 五ngũ 障chướng 始thỉ 舉cử 也dã 或hoặc 又hựu 障chướng 中trung 重trọng 障chướng 別biệt 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 也dã （# 云vân 云vân ）# 。 私tư 云vân 此thử 義nghĩa 本bổn 據cứ 勘khám 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 人nhân 女nữ 身thân 受thọ 事sự 俱câu 舎# 有hữu 不bất 審thẩm 也dã 。 賢hiền 聖thánh 二nhị 四tứ 又hựu 釋thích 籤# 三tam 忍Nhẫn 法Pháp 始thỉ 終chung 但đãn 法pháp 念niệm 處xứ 事sự 近cận 見kiến 道đạo 故cố 事sự （# 徃# 見kiến ）# 又hựu 忍Nhẫn 法Pháp 名danh 義nghĩa 謂vị 似tự 解giải 轉chuyển 除trừ 堪kham 忍nhẫn 根căn 性tánh 決quyết 定định 事sự 。 又hựu 忍nhẫn 義nghĩa 付phó 三tam 義nghĩa 一nhất 能năng 觀quán 行hành 相tương/tướng 堪kham 忍nhẫn 二nhị 所sở 緣duyên 四Tứ 諦Đế 堪kham 忍nhẫn 三tam 違vi 順thuận 二nhị 境cảnh 不bất 引dẫn 落lạc 堪kham 忍nhẫn 。 集tập 解giải 中trung （# 徃# 見kiến ）# 。 俱câu 舎# 頌tụng 云vân 下hạ 中trung 品phẩm 同đồng 頂đảnh 上thượng 但đãn 觀quán 欲dục 苦khổ 云vân 云vân )# 。

取thủ 其kỳ 此thử 忍Nhẫn 法Pháp 位vị 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 。 三tam 品phẩm 不bất 同đồng 也dã 問vấn 若nhược 爾nhĩ 者giả 三tam 品phẩm 忍nhẫn 位vị 不bất 同đồng 如như 何hà 。 荅# 下hạ 忍nhẫn 四Tứ 諦Đế 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 具cụ 觀quán 之chi 次thứ 中trung 忍nhẫn 减# 緣duyên 减# 行hành 而nhi 七thất 周chu 减# 緣duyên 二nhị 十thập 四tứ 周chu 减# 行hành 則tắc 留lưu 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 一nhất 行hành 相tương/tướng 此thử 一nhất 行hành 相tương/tướng 二nhị 剎sát 那na 觀quán 云vân 中trung 忍nhẫn 滿mãn 也dã 次thứ 上thượng 忍nhẫn 位vị 者giả 减# 緣duyên 减# 行hành 如như 前tiền 而nhi 留lưu 一nhất 行hành 相tương/tướng 是thị 一nhất 剎sát 那na 觀quán 故cố 云vân 一nhất 行hành 一nhất 剎sát 那na 位vị 也dã 仍nhưng 以dĩ 一nhất 剎sát 那na 二nhị 剎sát 那na 不bất 同đồng 可khả 辨biện 上thượng 忍nhẫn 中trung 忍nhẫn 差sai 別biệt 也dã 又hựu 中trung 忍nhẫn 位vị 云vân 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 義nghĩa 有hữu 之chi 。

(# ○# 三tam 品phẩm 忍nhẫn 位vị 事sự 大đại 旨chỉ 名danh 目mục 如như 但đãn 上thượng 忍nhẫn 位vị 中trung 减# 緣duyên 减# 行hành 如như 前tiền 云vân 事sự 謬mậu 也dã 上thượng 忍nhẫn 但đãn 一nhất 行hành 一nhất 剎sát 那na 减# 緣duyên 减# 行hành 事sự 無vô 又hựu 此thử 三tam 品phẩm 一nhất 人nhân 昇thăng 進tiến 付phó 云vân 也dã 去khứ 世thế 第đệ 一nhất 例lệ 亦diệc 多đa 人nhân 相tương 對đối 三tam 品phẩm 可khả 云vân )# 。

(# ○# 减# 緣duyên 减# 行hành 事sự 名danh 目mục 面diện 能năng 能năng 可khả 見kiến 下hạ 忍nhẫn 時thời 具cụ 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 修tu 漸tiệm 觀quán 行hành 調điều 練luyện 故cố 縮súc 觀quán 思tư 杒# 初sơ 一nhất 行hành 相tương/tướng 减# 時thời 中trung 忍nhẫn 初sơ 取thủ 也dã 其kỳ 付phó 七thất 周chu 减# 緣duyên 二nhị 十thập 四tứ 周chu 减# 行hành 云vân 七thất 行hành 减# 緣duyên 攝nhiếp 事sự 。 籤# 三tam 與dữ 緣duyên 名danh 同đồng 亦diệc 與dữ 緣duyên 同đồng 减# 云vân 遁độn 麟lân 此thử 緣duyên 與dữ 行hành 名danh 異dị 躰# 同đồng 也dã 云vân 此thử 不bất 同đồng 何hà 事sự 云vân 地địa 盤bàn 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 列liệt 次thứ 諸chư 文văn 不bất 同đồng 故cố 也dã 夫phu 者giả 苦khổ 空không 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 集tập 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 盡tận 妙diệu 離ly 道đạo 正chánh 迹tích 乗# （# 集tập 解giải 集tập 註chú ）# 非phi 常thường 苦khổ 空không 。 非phi 我ngã 因nhân 集tập 生sanh 緣duyên 滅diệt 靜tĩnh 妙diệu 離ly 道đạo 如như 行hành 出xuất （# 光quang 記ký 頌tụng 疏sớ/sơ ）# 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 集tập 因nhân 緣duyên 生sanh 盡tận 滅diệt 妙diệu 離ly 道đạo 正chánh 迹tích 乗# （# 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 弘hoằng 决# 三tam ）# 故cố 釋thích 籤# 并tinh 集tập 解giải 集tập 註chú 名danh 同đồng 故cố 緣duyên 同đồng 减# 云vân 初sơ 苦khổ 空không 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 等đẳng 次thứ 第đệ 依y 也dã 所sở 緣duyên 諦đế 最tối 初sơ 行hành 名danh 同đồng 同đồng 時thời 减# 也dã 杒# 頌tụng 疏sớ/sơ 緣duyên 同đồng 减# 云vân 名danh 同đồng 不bất 云vân 是thị 非phi 常thường 苦khổ 空không 。 非phi 我ngã 等đẳng 列liệt 故cố 也dã 故cố 麟lân 名danh 異dị 躰# 同đồng 云vân )# 。

(# ○# 中trung 忍nhẫn 滿mãn 事sự 俱câu 舎# 本bổn 論luận 及cập 玄huyền 義nghĩa 三tam 皆giai 謂vị 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 然nhiên 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 釋thích 是thị 難nạn/nan 心tâm 得đắc 事sự 也dã （# 賢hiền 聖thánh 品phẩm ）# 愚ngu 聞văn 記ký 云vân 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 云vân 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 云vân 無vô 相tướng 違vi 有hữu 二nhị 細tế 事sự 也dã 是thị 即tức 付phó 行hành 者giả 有hữu 不bất 同đồng 留lưu 非phi 常thường 有hữu 移di 或hoặc 有hữu 留lưu 苦khổ 四tứ 行hành 相tương/tướng 內nội 何hà 隨tùy 行hành 者giả 手thủ 次thứ 留lưu 之chi 故cố 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 移di 上thượng 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 入nhập 見kiến 道đạo 者giả 有hữu 之chi 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 是thị 留lưu 無vô 常thường 移di 者giả 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 也dã 杒# 餘dư 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 三tam 行hành 內nội 留lưu 一nhất 者giả 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 也dã 留lưu 無vô 常thường 行hành 者giả 初sơ 觀quán 無vô 常thường 苦khổ 空không 。 减# 非phi 我ngã 次thứ 觀quán 無vô 常thường 苦khổ 减# 空không 次thứ 觀quán 無vô 常thường 减# 苦khổ 也dã 故cố 最tối 後hậu 苦khổ 無vô 常thường 次thứ 第đệ 觀quán 故cố 苦khổ 行hạnh 一nhất 剎sát 那na 無vô 常thường 行hành 一nhất 剎sát 那na 觀quán 云vân 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 也dã 留lưu 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 三tam 行hành 相tương/tướng 行hành 者giả 事sự 是thị 皆giai 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 也dã 先tiên 留lưu 苦khổ 行hạnh 者giả 初sơ 觀quán 無vô 常thường 苦khổ 空không 。 减# 無vô 我ngã 第đệ 二nhị 觀quán 無vô 常thường 苦khổ 减# 空không 第đệ 三tam 觀quán 苦khổ 减# 無vô 常thường 也dã 故cố 最tối 後hậu 苦khổ 一nhất 行hành 苦khổ 苦khổ 前tiền 後hậu 二nhị 剎sát 那na 續tục 觀quán 故cố 云vân 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 也dã 次thứ 留lưu 空không 行hành 者giả 初sơ 觀quán 無vô 常thường 苦khổ 空không 。 减# 無vô 我ngã 第đệ 二nhị 觀quán 無vô 常thường 空không 减# 苦khổ 第đệ 三tam 觀quán 空không 减# 無vô 常thường 故cố 觀quán 空không 空không 故cố 云vân 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 也dã 次thứ 留lưu 無vô 我ngã 行hành 者giả 初sơ 觀quán 無vô 常thường 苦khổ 無vô 我ngã 减# 空không 第đệ 二nhị 觀quán 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 减# 苦khổ 第đệ 三tam 觀quán 無vô 我ngã 减# 無vô 常thường 故cố 無vô 我ngã 無vô 我ngã 二nhị 剎sát 那na 觀quán 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 是thị 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 苦Khổ 諦Đế 下hạ 四tứ 行hành 相tương/tướng 立lập 次thứ 第đệ 依y 也dã 餘dư 七thất 諦đế 下hạ 行hành 相tương/tướng 皆giai 悉tất 减# 畢tất 杒# 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 四tứ 行hành 相tương/tướng 减# 時thời 事sự 也dã 所sở 詮thuyên 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 者giả 就tựu 减# 緣duyên 之chi 終chung 留lưu 無vô 常thường 行hành 者giả 作tác 也dã 最tối 後hậu 行hành 二nhị 剎sát 那na 二nhị 有hữu 也dã 。 有hữu 鈔sao 云vân 南nam 都đô 東đông 大đại 寺tự 中trung 古cổ 學học 匠tượng 有hữu 秀tú 惠huệ 顕# 範phạm 覺giác 雄hùng 尊tôn 玄huyền 四tứ 人nhân 此thử 中trung 秀tú 惠huệ 此thử 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 事sự 年niên 經kinh 按án 出xuất 二nhị 十thập 年niên 間gian 在tại 懷hoài 不bất 出xuất 言ngôn 句cú 其kỳ 後hậu 於ư 彼bỉ 寺tự 俱câu 舎# 論luận 義nghĩa 有hữu 智trí 者giả 集tập 會hội 時thời 此thử 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 法Pháp 門môn 秀tú 惠huệ 成thành せ# ラ# レ# タ# リ# 諸chư 僧Tăng 始thỉ 不bất 依y 用dụng 終chung 順thuận 此thử 義nghĩa 其kỳ 後hậu 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 云vân 事sự 有hữu 極cực 成thành 也dã 其kỳ 姿tư 就tựu 减# 緣duyên 之chi 終chung 留lưu 無vô 我ngã 行hành 者giả 作tác 也dã 限hạn 此thử 人nhân 最tối 後hậu 行hành 二nhị 剎sát 那na 二nhị 有hữu 也dã （# 云vân 云vân ）# 秀tú 惠huệ 義nghĩa 後hậu 匠tượng 師sư 見kiến 出xuất 聞văn 。 三tam 國quốc 傳truyền 通thông 記ký 中trung （# 十thập 九cửu ）# 云vân 中trung 古cổ 有hữu 秀tú 惠huệ 顕# 範phạm 覺giác 雄hùng 尊tôn 玄huyền 四tứ 英anh 如như 須tu 弥# 半bán 腹phúc 有hữu 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 焉yên （# 文văn ）# 。 又hựu 二nhị 藏tạng 義nghĩa 三tam 云vân 有hữu 說thuyết 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 者giả 一nhất 行hành 苦khổ 一nhất 行hành 也dã 二nhị 剎sát 那na 者giả 上thượng 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 二nhị 位vị 也dã 言ngôn 中trung 忍nhẫn 滿mãn 位vị 猶do 有hữu 後hậu 上thượng 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 二nhị 剎sát 那na 心tâm 觀quán 欲dục 界giới 苦khổ 也dã 然nhiên 亦diệc 云vân 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 者giả 二nhị 行hành 者giả 付phó 剎sát 那na 而nhi 言ngôn 之chi 也dã 實thật 而nhi 言ngôn 之chi 雖tuy 苦khổ 一nhất 行hành 寄ký 上thượng 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 二nhị 位vị 故cố 且thả 云vân 二nhị 行hành 也dã 或hoặc 可khả 云vân 二nhị 行hành 者giả 所sở 除trừ 空không 行hành 與dữ 常thường 觀quán 苦khổ 行hạnh 也dã 其kỳ 故cố 中trung 忍nhẫn 位vị 者giả 從tùng 始thỉ 至chí 終chung 。 以dĩ 减# 行hành 緣duyên 為vi 躰# 故cố 結kết 句cú 觀quán 苦khổ 一nhất 行hành 除trừ 空không 行hành 之chi 處xứ 云vân 此thử 位vị 滿mãn 故cố 於ư 此thử 之chi 下hạ 自tự 然nhiên 立lập 能năng 减# 所sở 减# 二nhị 行hành 也dã （# 云vân 云vân ）# 有hữu 說thuyết 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 者giả 二nhị 行hành 謂vị 於ư 習tập 修tu 行hành 上thượng 加gia 得đắc 修tu 行hành 而nhi 云vân 二nhị 行hành 也dã （# 得đắc 修tu 者giả 未vị 來lai 得đắc ）# 習tập 修tu 者giả 初sơ 一nhất 剎sát 那na 觀quán 苦khổ 一nhất 行hành 除trừ 空không 也dã 得đắc 修tu 者giả 亦diệc 所sở 减# 行hành 全toàn 可khả 起khởi 故cố 為vi 治trị 定định 亦diệc 更cánh 一nhất 剎sát 那na 觀quán 苦khổ 一nhất 行hành 也dã （# 已dĩ 上thượng 二nhị 藏tạng ）# 。 又hựu 集tập 註chú 云vân 中trung 忍nhẫn 减# 緣duyên 行hành 至chí 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 名danh 中trung 忍nhẫn 滿mãn 即tức 入nhập 上thượng 忍nhẫn 。 釋thích 籤# 三tam 云vân 二nhị 行hành 者giả 約ước 修tu 觀quán 位vị 說thuyết 耳nhĩ 柝# 玄huyền 云vân 中trung 忍nhẫn 滿mãn 猶do 有hữu 二nhị 行hành 者giả 滿mãn 字tự 恐khủng 誤ngộ 應ưng 作tác 位vị 字tự （# 已dĩ 上thượng ）# 。 又hựu 玄huyền 真chân 記ký 三tam 末mạt 云vân 二nhị 行hành 一nhất 緣duyên 在tại 皆giai 名danh 中trung 忍nhẫn 者giả 問vấn 但đãn 一nhất 行hành 有hữu 名danh 中trung 忍nhẫn 滿mãn 何hà 云vân 二nhị 行hành 故cố 本bổn 論luận 玄huyền 文văn 及cập 下hạ 籤# 等đẳng 並tịnh 云vân 一nhất 行hành 也dã 荅# 若nhược 取thủ 正chánh 觀quán 唯duy 有hữu 一nhất 行hành 若nhược 取thủ 减# 滿mãn 即tức 有hữu 二nhị 行hành 俱câu 舎# 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 但đãn 有hữu 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 心tâm 或hoặc 是thị 文văn 誤ngộ 故cố 次thứ 云vân 但đãn 作tác 二nhị 心tâm 觀quán 於ư 一nhất 行hành （# 云vân 云vân ）# 。 籤# 三tam 云vân 今kim 云vân 但đãn 有hữu 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 心tâm 名danh 中trung 忍nhẫn 滿mãn 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 但đãn 有hữu 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 心tâm 彼bỉ 文văn 或hoặc 誤ngộ 或hoặc 且thả 置trí 極cực 滿mãn 濫lạm 上thượng 忍nhẫn 故cố 今kim 據cứ 度độ 論luận 故cố 改cải 云vân 一nhất 行hành （# 已dĩ 上thượng ）# 。 私tư 云vân 上thượng 二nhị 藏tạng 義nghĩa 立lập 能năng 减# 所sở 减# 二nhị 行hành 云vân 又hựu 集tập 註chú 約ước 修tu 觀quán 位vị 云vân 今kim 真chân 記ký 取thủ 减# 滿mãn 云vân 同đồng 義nghĩa 見kiến 尒# 都đô 五ngũ 義nghĩa 也dã 一nhất 秀tú 惠huệ 義nghĩa 二nhị 寄ký 上thượng 忍nhẫn 用dụng 第đệ 一nhất 二nhị 位vị 義nghĩa 三tam 取thủ 减# 滿mãn 義nghĩa 四tứ 約ước 習tập 修tu 得đắc 修tu 二nhị 行hành 義nghĩa 五ngũ 屬thuộc 悞ngộ 義nghĩa 也dã 先tiên 留lưu 無vô 常thường 移di 者giả 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 云vân 義nghĩa 二nhị 寄ký 上thượng 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 二nhị 位vị 義nghĩa 旦đán 取thủ 减# 滿mãn 義nghĩa 四tứ 約ước 習tập 修tu 得đắc 修tu 二nhị 行hành 義nghĩa 五ngũ 属# 誤ngộ 義nghĩa 也dã （# 此thử 中trung 初sơ 二nhị 義nghĩa 不bất 穩ổn 義nghĩa 也dã ）# 先tiên 真chân 記ký 指chỉ 南nam 任nhậm 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 者giả 何hà 行hành 留lưu 行hành 者giả 不bất 同đồng 無vô 之chi 且thả 留lưu 無vô 常thường 行hành 者giả 約ước 云vân 第đệ 三tam 十thập 一nhất 周chu 觀quán 無vô 常thường 滅diệt 苦khổ 行hạnh 其kỳ 上thượng 又hựu 重trọng/trùng 獨độc 立lập 無vô 常thường 觀quán 是thị 中trung 忍nhẫn 極cực 滿mãn 也dã 第đệ 三tam 十thập 一nhất 周chu 除trừ 苦khổ 行hạnh 時thời 無vô 常thường 觀quán 一nhất 剎sát 那na 又hựu 重trọng/trùng 無vô 常thường 觀quán 一nhất 剎sát 那na 合hợp 云vân 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 餘dư 行hành 相tương/tướng 留lưu 者giả 是thị 例lệ 可khả 知tri （# 古cổ 來lai 三tam 十thập 一nhất 周chu 中trung 忍nhẫn 極cực ▆# 心tâm 得đắc 故cố 諸chư 文văn 違vi 也dã ）# 杒# 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 者giả 或hoặc 頌tụng 疏sớ/sơ 誤ngộ 也dã 或hoặc 又hựu 取thủ 中trung 忍nhẫn 極cực 滿mãn 濫lạm 上thượng 忍nhẫn 故cố 且thả 極cực 滿mãn 置trí 分phần/phân 滿mãn 添# 减# 滿mãn 云vân 二nhị 行hành 二nhị 剎sát 那na 也dã 若nhược 尒# 上thượng 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 可khả 濫lạm 同đồng 一nhất 行hành 一nhất 剎sát 故cố 云vân 有hữu 疑nghi 然nhiên 上thượng 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 各các 別biệt 善thiện 根căn 不bất 及cập 簡giản 濫lạm 上thượng 中trung 二nhị 忍nhẫn 同đồng 忍nhẫn 位vị 故cố 濫lạm 簡giản 也dã 又hựu 一nhất 行hành 二nhị 剎sát 那na 云vân 上thượng 忍nhẫn 簡giản 別biệt 故cố 也dã 實thật 最tối 極cực 但đãn 一nhất 行hành 一nhất 剎sát 那na 也dã )# 。

(# ○# 右hữu 異dị 說thuyết 此thử 多đa 取thủ 合hợp 深thâm 可khả 工công 夫phu 猶do 在tại 口khẩu 傳truyền 明minh 師sư 可khả 尋tầm 恆hằng 學học 者giả 大đại 形hình 心tâm 得đắc 貌mạo 止chỉ 智trí 者giả 而nhi 不bất 可khả 有hữu 不bất 知tri )# 。

問vấn 爾nhĩ 者giả 中trung 忍nhẫn 所sở 修tu 减# 緣duyên 减# 行hành 者giả 如như 何hà 配phối 立lập 耶da 。 荅# 减# 緣duyên 减# 行hành 袖tụ 腐hủ 煩phiền 事sự 也dã 取thủ 其kỳ 下hạ 忍nhẫn 位vị 從tùng 頂Đảnh 法Pháp 移di 手thủ 初sơ 故cố 四Tứ 諦Đế 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 具cụ 修tu 今kim 中trung 忍nhẫn 位vị 觀quán 惠huệ 已dĩ 自tự 在tại 成thành 次thứ 第đệ 縮súc 行hành 相tương/tướng 取thủ 詮thuyên 要yếu 觀quán 也dã 是thị 名danh 减# 緣duyên 减# 行hành 也dã 。

(# ○# 减# 緣duyên 减# 行hành 所sở 以dĩ 事sự 。 玄huyền 義nghĩa 三tam 云vân 譬thí 如như 人nhân 欲dục 從tùng 己kỷ 國quốc 適thích 他tha 國quốc 多đa 財tài 產sản 不bất 能năng 持trì 去khứ 以dĩ 物vật 易dị 錢tiền 猶do 嫌hiềm 錢tiền 易dị 金kim 嫌hiềm 金kim 易dị 多đa 價giá 寳# 徃# 適thích 他tha 國quốc 行hành 者giả 乃nãi 至chí 漸tiệm 捨xả 相tương 續tục 不bất 離ly 生sanh 於ư 上thượng 忍nhẫn 上thượng 忍nhẫn 後hậu 生sanh 第đệ 一nhất 法pháp 第đệ 一nhất 法pháp 後hậu 生sanh 苦khổ 忍nhẫn （# 此thử 譬thí 大đại 婆bà 娑sa 論luận 文văn 也dã ）# 。 釋thích 籤# 云vân 譬thí 中trung 云vân 如như 人nhân 欲dục 從tùng 己kỷ 國quốc 等đẳng 者giả 三tam 界giới 為vì 己kỷ 國quốc 涅Niết 槃Bàn 為vi 他tha 國quốc 何hà 以dĩ 故cố 三tam 界giới 。 久cửu 住trụ 為vì 己kỷ 涅Niết 槃Bàn 方phương 適thích 為vi 他tha 十thập 六lục 觀quán 法pháp 為vi 多đa 財tài 產sản 一nhất 行hành 獨độc 徃# 故cố 云vân 不bất 能năng 持trì ▆# 中trung 忍nhẫn 如như 錢tiền 上thượng 忍nhẫn 如như 金kim 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 如như 多đa 價giá 寳# 以dĩ 一nhất 行hành 一nhất 剎sát 那na 入nhập 真chân 無vô 漏lậu 猶do 如như 持trì 去khứ （# 已dĩ 上thượng ）# 取thủ 詮thuyên 要yếu 留lưu 一nhất 行hành 云vân 也dã ▆# 忍nhẫn 滿mãn 上thượng 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 次thứ 第đệ 劣liệt 勝thắng 至chí 故cố 錢tiền 金kim 多đa 價giá 寳# 譬thí 也dã 文văn 見kiến 道đạo 真chân 無vô 漏lậu 即tức 涅Niết 槃Bàn 理lý 故cố 他tha 國quốc 譬thí 也dã 問vấn 中trung 忍nhẫn 减# 緣duyên 行hành 時thời 三tam 十thập 一nhất 行hành 但đãn 一nhất 時thời 减# 可khả 事sự 也dã 何hà 煩phiền 別biệt 別biệt 减# 耶da 荅# 二nhị 藏tạng 義nghĩa 三tam 云vân 但đãn 一nhất 度độ 不bất 减# 漸tiệm 漸tiệm 减# 者giả 慣quán 習tập 之chi 法pháp 直trực 爾nhĩ 一nhất 度độ 不bất 捨xả 得đắc 故cố 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 見kiến 行hành 愛ái 行hành 事sự 利lợi 鈍độn 二nhị 人nhân 也dã 見kiến 惑hoặc 現hiện 行hành 人nhân 見kiến 行hành 名danh 愛ái 惑hoặc 現hiện 行hành 人nhân 愛ái 行hành 名danh 此thử 時thời 行hành 現hiện 行hành 也dã 又hựu 義nghĩa 云vân 屬thuộc 見kiến 四Tứ 諦Đế 修tu 行hành 人nhân 見kiến 行hành 人nhân 云vân 屬thuộc 愛ái 四Tứ 諦Đế 修tu 行hành 人nhân 愛ái 行hành 云vân 也dã 屬thuộc 見kiến 四Tứ 諦Đế 者giả 。 見kiến 惑hoặc 上thượng 四Tứ 諦Đế 建kiến 立lập 是thị 外ngoại 道đạo 約ước 也dã 杒# 屬thuộc 愛ái 四Tứ 諦Đế 者giả 思tư 惑hoặc 上thượng 四Tứ 諦Đế 建kiến 立lập 謂vị 凡phàm 夫phu 愛ái 惑hoặc 集Tập 諦Đế 此thử 愛ái 依y 苦khổ 果quả 感cảm 是thị 苦Khổ 諦Đế 此thử 愛ái 法pháp 滅diệt 行hành 道Đạo 諦đế 正chánh 滅diệt 滅Diệt 諦Đế 也dã 如như 此thử 思tư 惑hoặc 付phó 四Tứ 諦Đế 作tác 屬thuộc 愛ái 四Tứ 諦Đế 名danh 此thử 屬thuộc 愛ái 四Tứ 諦Đế 修tu 行hành 愛ái 行hành 人nhân 云vân 也dã 此thử 時thời 行hành 修tu 行hành 也dã 杒# 此thử 見kiến 行hành 愛ái 行hành 俱câu 二nhị 種chủng 有hữu 大đại 旨chỉ 名danh 目mục 如như 見kiến 行hành 中trung 著trước 我ngã 者giả 云vân 諸chư 法pháp 我ngã 躰# 立lập 常thường 住trụ 著trước 也dã 是thị 無vô 我ngã 行hành 相tương/tướng 留lưu 見kiến 道đạo 入nhập 也dã 著trước 我ngã 所sở 者giả 云vân 我ngã 所sở 依y 色sắc 身thân 乃nãi 至chí 資tư 具cụ 著trước 也dã 是thị 諸chư 法pháp 空không 行hành 相tương/tướng 留lưu 也dã 愛ái 行hành 中trung 懈giải 怠đãi 增tăng 上thượng 者giả 苦khổ 行hạnh 留lưu 我ngã 慢mạn 增tăng 多đa 者giả 無vô 常thường 行hành 相tương/tướng 留lưu 正chánh 觀quán 也dã 寳# 師sư 云vân 若nhược 知tri 身thân 無vô 常thường 。 不bất 自tự 恃thị 起khởi 慢mạn 若nhược 知tri 苦khổ 相tương/tướng 精tinh 進tấn 求cầu 出xuất 也dã （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 留lưu 行hành 相tương/tướng 不bất 同đồng 如như 减# 始thỉ 行hành 相tương/tướng 不bất 同đồng 也dã 不bất 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 義nghĩa 有hữu 一nhất 義nghĩa 但đãn 十thập 六lục 行hành 相tương 次thứ 第đệ 任nhậm 終chung 减# 始thỉ 也dã 何hà 人nhân 不bất 同đồng 無vô 今kim 家gia 意ý 尒# 也dã 一nhất 義nghĩa 機cơ 依y 减# 始thỉ 行hành 相tương/tướng 不bất 同đồng 有hữu 是thị 西tây 方phương 德đức 光quang 論luận 師sư 義nghĩa 也dã 夫phu 者giả 苦khổ 下hạ 四tứ 行hành 相tương/tướng 中trung 一nhất 行hành 相tương/tướng 留lưu 其kỳ 順thuận 當đương 者giả 餘dư 七thất 諦đế 下hạ 於ư 最tối 後hậu 所sở 緣duyên 俱câu 减# 也dã 且thả 非phi 常thường 行hành 留lưu 者giả 道Đạo 諦Đế 下hạ 先tiên 出xuất 行hành 减# 後hậu 道Đạo 行hạnh 减# 也dã 無vô 常thường 道đạo 順thuận 故cố 也dã 乃nãi 至chí 無vô 我ngã 留lưu 者giả 道Đạo 諦Đế 下hạ 先tiên 行hàng 行hàng 相tương/tướng 减# 終chung 出xuất 行hành 現hiện 也dã 無vô 我ngã 出xuất 順thuận 故cố 也dã 餘dư 七thất 諦đế 下hạ 於ư 四tứ 種chủng 根căn 性tánh 依y 减# 行hành 相tương 次thứ 第đệ 一nhất 一nhất 委ủy 相tương/tướng 分phần/phân 今kim 名danh 目mục 出xuất 减# 樣# 大đại 旨chỉ 德đức 光quang 論luận 師sư 義nghĩa 也dã 然nhiên 七thất 諦đế 下hạ 於ư 深thâm 義nghĩa 付phó 給cấp 事sự 不bất 審thẩm 也dã 但đãn 苦Khổ 諦Đế 順thuận 當đương 减# 見kiến 故cố 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 謂vị 餘dư 七thất 諦đế 各các 有hữu 四tứ 行hành 與dữ 此thử 欲dục 苦khổ 四tứ 行hành 相tương/tướng 屬thuộc 如như 名danh 次thứ 第đệ 擬nghĩ 宜nghi 相tương 當đương 以dĩ 說thuyết 其kỳ 减# （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 擬nghĩ 冝# 相tương 當đương 者giả 擬nghĩ 謂vị 對đối 向hướng 冝# 謂vị 稱xưng 合hợp 此thử 等đẳng 但đãn 以dĩ 次thứ 第đệ 相tương 當đương 以dĩ 為vi 相tương/tướng 屬thuộc （# 已dĩ 上thượng ）# 。 愚ngu 聞văn 記ký 云vân 有hữu 宗tông 義nghĩa 十thập 六lục 行hành 無vô 手thủ 後hậu 减# 云vân 德đức 光quang 論luận 師sư 如như 此thử 准chuẩn 望vọng 苦Khổ 諦Đế 行hành 减# 云vân 也dã 光quang 師sư 釋thích 評bình 判phán 兩lưỡng 義nghĩa 時thời 德đức 光quang 論luận 師sư 義nghĩa 為vi 善thiện 云vân 其kỳ 子tử 細tế 减# 七thất 諦đế 云vân 何hà 無vô 故cố 不bất 可khả 减# 之chi 故cố 苦Khổ 諦Đế 四tứ 行hành 相tương/tướng 定định 木mộc 可khả 减# 事sự 尤vưu 可khả 然nhiên 云vân 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 德đức 光quang 論luận 師sư 减# 行hành 之chi 圖đồ )# 。

()#

()#

(# ○# 德đức 光quang 論luận 師sư 之chi 事sự 。 惠huệ 暉huy 云vân 德đức 光quang 論luận 師sư 梵Phạm 云vân 瞿cù [奴/木]# 鉢bát 剌lạt 是thị 中trung [(留-田)-刀+ㄗ]# 度độ # 底để 補bổ 國quốc 人nhân 是thị 西tây 方phương 有hữu 學học 聖thánh 人nhân 於ư 本bổn 國quốc 造tạo 百bách 餘dư 部bộ 論luận （# 文văn ）# 。 有hữu 記ký 云vân 印ấn 度độ 有hữu 德đức 光quang 論luận 師sư 極cực 小tiểu 乗# 之chi 學học 得đắc 六Lục 神Thần 通Thông 。 將tương 拜bái 慈Từ 氏Thị 尊tôn 以dĩ 神thần 通thông 詣nghệ 兜Đâu 率Suất 內nội 院viện 見kiến 慈từ 尊tôn 之chi 戴đái 天thiên 冠quan 思tư 言ngôn 慈Từ 氏Thị 是thị 常thường 來lai 之chi 導đạo 師sư 何hà 在tại 家gia 形hình 哉tai 豈khởi 以dĩ 比Bỉ 丘Khâu 之chi 身thân 拜bái 在tại 家gia 之chi 容dung 遂toại 不bất 作tác 禮lễ 而nhi 歸quy 是thị 小tiểu 乗# 偏thiên 念niệm 之chi 所sở 致trí 也dã 。 云vân 云vân 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất 四tứ 十thập 二nhị 徃# 見kiến )# 。

取thủ 其kỳ 七thất 周chu 减# 緣duyên 二nhị 十thập 四tứ 周chu 减# 行hành 也dã 其kỳ 故cố 上thượng 界giới 下hạ 界giới 各các 有hữu 四Tứ 諦Đế 故cố 合hợp 八bát 諦đế 也dã 其kỳ 八bát 諦đế 下hạ 各các 有hữu 四tứ 行hành 相tương/tướng 故cố 惣# 三tam 十thập 二nhị 行hành 相tương/tướng 也dã 而nhi 從tùng 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 觀quán 之chi 始thỉ 次thứ 第đệ 終chung 至chí 於ư 道Đạo 諦Đế 一nhất 遍biến 觀quán 之chi 畢tất 减# 之chi 時thời 終chung 道Đạo 諦Đế 四tứ 行hành 相tương/tướng 中trung 第đệ 四tứ 之chi 出xuất 行hành 相tương/tướng 减# 始thỉ 也dã 如như 是thị 一nhất 遍biến 觀quán 之chi 除trừ 一nhất 行hành 相tương/tướng 亦diệc 取thủ 返phản 從tùng 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 觀quán 始thỉ 如như 前tiền 至chí 上thượng 界giới 道Đạo 諦Đế 迄hất 一nhất 遍biến 觀quán 之chi 畢tất 第đệ 二nhị 遍biến 時thời 第đệ 三tam 行hàng 行hàng 相tương/tướng 减# 也dã 如như 是thị 减# 减# 後hậu 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 留lưu 苦khổ 一nhất 行hành 相tương/tướng 觀quán 之chi 也dã 仍nhưng 三tam 十thập 二nhị 行hành 相tương 次thứ 第đệ 减# 終chung 留lưu 一nhất 行hành 相tương/tướng 故cố 减# 三tam 十thập 一nhất 行hành 相tương/tướng 也dã 而nhi 其kỳ 三tam 十thập 一nhất 中trung 七thất 名danh 緣duyên 七thất 周chu 减# 緣duyên 約ước 束thú 也dã 地địa 體thể 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 八bát 緣duyên 有hữu 之chi 也dã 留lưu 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 一nhất 緣duyên 不bất 减# 故cố 被bị 云vân 七thất 周chu 减# 緣duyên 也dã 如như 此thử 七thất 取thủ 緣duyên 餘dư 二nhị 十thập 四tứ 行hành 相tương/tướng 有hữu 之chi 也dã 故cố 被bị 云vân 二nhị 十thập 四tứ 周chu 减# 行hành 也dã 是thị 則tắc 緣duyên 者giả 云vân 所sở 緣duyên 事sự 也dã 次thứ 行hành 者giả 云vân 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 事sự 也dã 。

()#

()#

(# ○# 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 新tân 舊cựu 之chi 圖đồ )# 。

()#

()#

尋tầm 云vân 從tùng 終chung 减# 始thỉ 時thời 必tất 道Đạo 諦Đế 四tứ 行hành 相tương/tướng 中trung 從tùng 第đệ 四tứ 出xuất 行hành 相tương/tướng 减# 始thỉ 歟# 將tương 又hựu 自tự 餘dư 行hành 相tương/tướng 减# 始thỉ 事sự 有hữu 之chi 歟# 如như 何hà 。 答đáp 隨tùy 行hành 者giả 根căn 性tánh 减# 始thỉ 行hành 相tương/tướng 不bất 一nhất 准chuẩn 所sở 謂vị 入nhập 見kiến 道Đạo 有hữu 二nhị 種chủng 行hành 者giả 。 一nhất 見kiến 行hành 人nhân 是thị 利lợi 根căn 人nhân 也dã 此thử 見kiến 行hành 人nhân 又hựu 有hữu 二nhị 類loại 著trước 我ngã 者giả 從tùng 無vô 我ngã 觀quán 入nhập 始thỉ 也dã 著trước 我ngã 所sở 人nhân 從tùng 空không 行hành 相tương/tướng 入nhập 也dã 。

二nhị 愛ái 行hành 人nhân 是thị 鈍độn 根căn 人nhân 也dã 此thử 愛ái 行hành 人nhân 又hựu 有hữu 二nhị 類loại 我ngã 慢mạn 多đa 者giả 從tùng 無vô 常thường 行hành 相tương/tướng 入nhập 懈giải 怠đãi 多đa 者giả 從tùng 苦khổ 行hạnh 相tương/tướng 入nhập 也dã 如như 是thị 入nhập 見kiến 道đạo 初sơ 門môn 行hành 相tương/tướng 不bất 同đồng 故cố 依y 此thử 根căn 性tánh 不bất 同đồng 减# 緣duyên 减# 行hành 時thời 减# 始thỉ 行hành 相tương/tướng 事sự 不bất 同đồng 也dã 所sở 謂vị 我ngã 慢mạn 多đa 者giả 從tùng 無vô 常thường 行hành 相tương/tướng 入nhập 故cố 上thượng 界giới 道Đạo 諦Đế 下hạ 四tứ 行hành 相tương/tướng 减# 始thỉ 時thời 先tiên 减# 出xuất 行hành 相tương 次thứ 第đệ 前tiền 樣# 减# 之chi 後hậu 减# 道Đạo 行hạnh 相tương/tướng 也dã 是thị 順thuận 無vô 常thường 行hành 相tương/tướng 故cố 無vô 常thường 義nghĩa 為vi 要yếu 後hậu 迄hất 置trí 之chi 也dã 次thứ 著trước 我ngã 者giả 從tùng 無vô 我ngã 行hành 相tương/tướng 入nhập 故cố 上thượng 界giới 道Đạo 諦Đế 减# 始thỉ 時thời 先tiên 减# 第đệ 三tam 行hàng 行hàng 相tương 次thứ 。 减# 如như 行hành 相tương 次thứ 减# 道Đạo 行hạnh 相tương/tướng 最tối 結kết 句cú 减# 出xuất 行hành 相tương/tướng 也dã 出xuất 順thuận 無vô 我ngã 觀quán 故cố 。 也dã 仍nhưng 從tùng 無vô 我ngã 入nhập 者giả 是thị 為vi 要yếu 終chung 迄hất 置trí 之chi 也dã 次thứ 懈giải 怠đãi 多đa 者giả 從tùng 苦khổ 行hạnh 相tương/tướng 入nhập 故cố 先tiên 减# 出xuất 行hành 相tương 次thứ 减# 道đạo 終chung 减# 如như 也dã 如như 者giả 滅diệt 罪tội 苦khổ 如như 法Pháp 非phi 顛điên 倒đảo 故cố 云vân 如như 也dã 仍nhưng 從tùng 苦khổ 行hạnh 相tương/tướng 入nhập 者giả 如như 行hành 相tương/tướng 為vi 要yếu 後hậu 迄hất 置trí 之chi 也dã 次thứ 著trước 我ngã 所sở 者giả 從tùng 空không 行hành 相tương/tướng 入nhập 先tiên 减# 出xuất 次thứ 减# 如như 次thứ 减# 道đạo 終chung 减# 行hành 也dã 行hành 者giả 聖thánh 人nhân 修tu 三tam 十thập 七thất 。 品phẩm 功công 德đức 至chí 涅Niết 槃Bàn 故cố 是thị 專chuyên 順thuận 空không 行hành 相tương/tướng 故cố 是thị 為vi 要yếu 終chung 减# 之chi 也dã 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 且thả 如như 無vô 常thường 入nhập 見kiến 道đạo 者giả 於ư 上thượng 界giới 道đạo 先tiên 减# 出xuất 次thứ 减# 行hành 次thứ 减# 如như 後hậu 减# 道đạo 以dĩ 道đạo 屬thuộc 無vô 常thường 故cố 後hậu 减# 也dã 若nhược 以dĩ 非phi 我ngã 入nhập 見kiến 道đạo 者giả 於ư 上thượng 界giới 道đạo 先tiên 减# 行hành 次thứ 减# 如như 次thứ 减# 道đạo 後hậu 减# 出xuất 以dĩ 出xuất 屬thuộc 非phi 我ngã 故cố 後hậu 减# 也dã 矣hĩ 自tự 餘dư 准chuẩn 之chi 尋tầm 云vân 次thứ 第đệ 减# 緣duyên 减# 行hành 畢tất 終chung 留lưu 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 一nhất 行hành 相tương/tướng 者giả 必tất 限hạn 苦khổ 一nhất 行hành 留lưu 之chi 歟# 將tương 又hựu 留lưu 餘dư 行hành 相tương/tướng 事sự 有hữu 之chi 歟# 如như 何hà 荅# 是thị 又hựu 隨tùy 行hành 者giả 根căn 性tánh 不bất 同đồng 也dã 著trước 我ngã 者giả 留lưu 無vô 我ngã 一nhất 行hành 相tương/tướng 著trước 我ngã 所sở 者giả 留lưu 空không 一nhất 行hành 相tương/tướng 我ngã 慢mạn 多đa 者giả 留lưu 無vô 常thường 一nhất 行hành 相tương/tướng 懈giải 怠đãi 多đa 者giả 留lưu 苦khổ 一nhất 行hành 相tương/tướng 如như 是thị 隨tùy 行hành 者giả 根căn 性tánh 有hữu 四tứ 種chủng 不bất 同đồng 也dã 。 尋tầm 云vân 若nhược 爾nhĩ 者giả 觀quán 始thỉ 行hành 相tương 隨tùy 行hành 者giả 根căn 性tánh 不bất 同đồng 歟# 。 荅# 爾nhĩ 也dã 著trước 我ngã 者giả 從tùng 無vô 我ngã 行hành 相tương/tướng 觀quán 始thỉ 著trước 我ngã 所sở 者giả 從tùng 空không 行hành 相tương/tướng 觀quán 始thỉ 我ngã 慢mạn 多đa 者giả 從tùng 無vô 常thường 行hành 相tương/tướng 入nhập 懈giải 怠đãi 多đa 者giả 從tùng 苦khổ 行hạnh 相tương/tướng 入nhập 也dã 。

(# ○# 此thử 一nhất 叚giả 文văn 誤ngộ 也dã 此thử 事sự 已dĩ 明minh 上thượng 恐khủng 衍diễn 文văn 而nhi 已dĩ 已dĩ 上thượng 此thử 忍Nhẫn 法Pháp 中trung 修tu 五ngũ 根căn 也dã 委ủy 下hạ 有hữu 徃# 見kiến )# 。

問vấn 第đệ 四tứ 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 位vị 者giả 如như 何hà 。 荅# 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 位vị 者giả 是thị 凡phàm 夫phu 有hữu 漏lậu 善thiện 根căn 中trung 最tối 勝thắng 故cố 云vân 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 也dã 此thử 位vị 迄hất 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 故cố 。 非phi 出xuất 世thế 無vô 漏lậu 善thiện 根căn 世thế 間gian 有hữu 漏lậu 中trung 至chí 極cực 位vị 有hữu 之chi 仍nhưng 委ủy 可khả 云vân 世Thế 間Gian 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 位vị 也dã 此thử 位vị 如như 上thượng 忍nhẫn 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 一nhất 行hành 相tương/tướng 一nhất 剎sát 那na 觀quán 也dã 已dĩ 上thượng 從tùng 煗noãn 法pháp 至chí 此thử 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 云vân 內nội 凡phàm 四tứ 善thiện 根căn 位vị 也dã 尋tầm 云vân 此thử 三tam 賢hiền 四tứ 善thiện 根căn 通thông 名danh 七thất 賢hiền 位vị 事sự 如như 何hà 。 一nhất 義nghĩa 云vân 叶# 此thử 等đẳng 位vị 人nhân 皆giai 學học 佛Phật 法Pháp 從tùng 凡phàm 夫phu 賢hiền 智trí 惠huệ 故cố 通thông 名danh 賢hiền 也dã 。

(# ○# 是thị 未vị 断# 惑hoặc 位vị 凡phàm 夫phu 有hữu 漏lậu 善thiện 根căn 故cố 名danh 世thế 間gian 也dã 如như 名danh 目mục )# 。

(# ○# 分phần/phân 勝thắng 都đô 勝thắng 二nhị 義nghĩa 事sự 各các 廣quảng 狡# 不bất 同đồng 有hữu 先tiên 分phần/phân 勝thắng 狹hiệp 煗noãn 頂đảnh 忍Nhẫn 法Pháp 勝thắng 故cố 世thế 第đệ 一nhất 云vân 也dã 杒# 分phần/phân 勝thắng 廣quảng 總tổng 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 所sở 得đắc 禪thiền 等đẳng 勝thắng 故cố 也dã 次thứ 都đô 勝thắng 狹hiệp 一nhất 切thiết 事sự 業nghiệp 。 中trung 勝thắng 非phi 彼bỉ 見kiến 道đạo 等đẳng 智trí 惠huệ 力lực 偏thiên 多đa 云vân 聖thánh 道Đạo 門môn 開khai 不bất 能năng 世thế 第đệ 一nhất 能năng 開khai 之chi 故cố 其kỳ 邊biên 聖thánh 道Đạo 等đẳng 智trí 勝thắng 都đô 勝thắng 也dã 杒# 都đô 勝thắng 廣quảng 總tổng 等đẳng 智trí 一nhất 切thiết 功công 能năng 勝thắng 也dã 其kỳ 故cố 世thế 第đệ 一nhất 能năng 聖thánh 道Đạo 開khai 故cố 等đẳng 智trí 生sanh 若nhược 世thế 第đệ 一nhất 聖thánh 道Đạo 不bất 開khai 等đẳng 智trí 不bất 生sanh 等đẳng 智trí 有hữu 事sự 世thế 第đệ 一nhất 功công 用dụng 也dã 故cố 都đô 勝thắng 也dã 。 玄huyền 真chân 記ký 三tam 末mạt 古cổ 婆bà 娑sa 引dẫn 此thử 義nghĩa 明minh 。 分phần/phân 勝thắng 都đô 勝thắng 圖đồ )# 。

分phần/phân 勝thắng 二nhị 。

(# 一nhất 狹hiệp 此thử 世thế 第đệ 一nhất 煗noãn 頂đảnh 忍nhẫn 勝thắng 故cố 也dã 二nhị 廣quảng 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 所sở 得đắc 禪thiền 勝thắng 故cố 也dã )# 。

都đô 勝thắng 二nhị 。

(# 一nhất 狹hiệp 二nhị 廣quảng 如như 文văn )# 。

(# ○# 世thế 俗tục 智trí 等đẳng 智trí 云vân 事sự 二nhị 義nghĩa 有hữu 一nhất 出xuất 世thế 無vô 漏lậu 智trí 但đãn 一nhất 理lý 照chiếu 故cố 等đẳng 不bất 云vân 俗tục 智trí 諸chư 事sự 法pháp 差sai 別biệt 平bình 等đẳng 知tri 故cố 等đẳng 義nghĩa 有hữu 二nhị 世thế 智trí 凡phàm 聖thánh 等đẳng 有hữu 故cố 等đẳng 智trí 也dã )# 。

(# ○# 世thế 第đệ 一nhất 勝thắng 利lợi 事sự 。 頌tụng 云vân 第đệ 一nhất 入nhập 離ly 生sanh （# 文văn ）# 。 頌tụng 疏sớ/sơ （# 廿# 三tam ）# 云vân 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 雖tuy 是thị 異dị 生sanh 能năng 起khởi 無vô 問vấn 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 者giả 見kiến 道đạo 名danh 也dã （# 文văn ）# 付phó 見kiến 道đạo 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 名danh 事sự 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 又hựu 論luận 明minh 得đắc 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 名danh 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 見kiến 所sở 断# 惑hoặc 令linh 諸chư 有hữu 情tình 。 墮đọa 在tại 惡ác 趣thú 。 受thọ 諸chư 劇kịch 苦khổ 。 猶do 如như 生sanh 食thực 在tại 有hữu 情tình 身thân 作tác 苦khổ 惱não 事sự 。 故cố 名danh 為vi 生sanh 。 或hoặc 由do 見kiến 惑hoặc 令linh 諸chư 善thiện 根căn 不bất 能năng 淳thuần 熟thục 故cố 名danh 為vi 生sanh 。 見kiến 道đạo 能năng 越việt 故cố 名danh 離ly 生sanh 言ngôn 正chánh 性tánh 者giả 所sở 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 見kiến 道đạo 能năng 證chứng 名danh 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 正chánh 性tánh 之chi 離ly 生sanh 依y 主chủ 釋thích 也dã 或hoặc 此thử 見kiến 道đạo 即tức 名danh 正chánh 性tánh 聖thánh 正chánh 性tánh 故cố 正chánh 性tánh 即tức 離ly 生sanh 持trì 業nghiệp 釋thích 也dã （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 他tha 以dĩ 自tự 名danh 依y 主chủ 釋thích 也dã 刀đao 藏tạng 云vân 如như 刀đao 他tha 也dã 藏tạng 自tự 也dã 刀đao 他tha 以dĩ 藏tạng 自tự 名danh 時thời 刀đao 藏tạng 云vân 也dã 。 頌tụng 疏sớ/sơ 第đệ 一nhất 出xuất 自tự 躰# 自tự 用dụng 持trì 業nghiệp 釋thích 也dã 紙chỉ 袋đại 云vân 如như 紙chỉ 自tự 躰# 袋đại 自tự 用dụng 也dã 。 愚ngu 聞văn 一nhất （# 上thượng 三tam 十thập 九cửu ）# 云vân 持trì 業nghiệp 釋thích 者giả 釋thích 云vân 自tự 躰# 能năng 持trì 自tự 用dụng （# 矣hĩ ）# 心tâm 自tự 分phần/phân 上thượng 迄hất 他tha 不bất 寄ký 云vân 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 。 補bổ 註chú 六lục （# 十thập 六lục ）# 云vân 言ngôn 依y 主chủ 者giả 謂vị 所sở 依y 為vi 主chủ 如như 說thuyết 眼nhãn 識thức 識thức 依y 眼nhãn 起khởi 即tức 眼nhãn 之chi 識thức 故cố 名danh 眼nhãn 識thức 舉cử 眼nhãn 之chi 主chủ 以dĩ 表biểu 於ư 識thức 亦diệc 名danh 依y 土thổ/độ 釋thích （# 云vân 云vân ）# 此thử 外ngoại 有hữu 財tài 釋thích 相tương 違vi 釋thích 帶đái 數số 釋thích 隣lân 近cận 釋thích 云vân 事sự 有hữu 總tổng 是thị 六lục 種chủng 釋thích 名danh 具cụ 愚ngu 聞văn 記ký 見kiến 然nhiên 今kim 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 釋thích 兩lưỡng 釋thích 用dụng 初sơ 依y 主chủ 釋thích 意ý 無Vô 學Học 涅Niết 槃Bàn 他tha 也dã 離ly 生sanh 見kiến 道đạo 自tự 也dã 見kiến 道đạo 終chung 涅Niết 槃Bàn 證chứng 故cố 涅Niết 槃Bàn 他tha 以dĩ 離ly 生sanh 自tự 名danh 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 云vân 也dã 次thứ 持trì 業nghiệp 釋thích 意ý 見kiến 道đạo 位vị 凡phàm 夫phu 性tánh 捨xả 聖thánh 人nhân 性tánh 得đắc 故cố 見kiến 道đạo 正chánh 性tánh 名danh 也dã 見kiến 道đạo 正chánh 性tánh 自tự 躰# 也dã 離ly 生sanh 自tự 用dụng 也dã 仍nhưng 持trì 業nghiệp 釋thích 也dã 杒# 此thử 見kiến 道đạo 離ly 生sanh 名danh 付phó 上thượng 頌tụng 疏sớ/sơ 意ý 見kiến 惑hoặc 生sanh 離ly 云vân 義nghĩa 也dã 此thử 外ngoại 四tứ 惡ác 趣thú 生sanh 離ly 故cố 見kiến 道đạo 離ly 生sanh 名danh 義nghĩa 有hữu 集tập 註chú 見kiến 所sở 詮thuyên 世thế 第đệ 一nhất 位vị 。 見kiến 道đạo 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 入nhập 故cố 第đệ 一nhất 入nhập 離ly 生sanh 云vân 是thị 此thử 位vị 勝thắng 利lợi 也dã )# 。

(# ○# 世thế 第đệ 一nhất 三tam 品phẩm 有hữu 事sự 。 玄huyền 三tam 云vân 問vấn 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 有hữu 三tam 品phẩm 不bất 荅# 一nhất 人nhân 無vô 多đa 人nhân 有hữu 身thân 子tử 上thượng 目Mục 連Liên 中trung 餘dư 皆giai 下hạ 也dã （# 文văn ）# 一nhất 剎sát 那na 間gian 。 故cố 一nhất 人nhân 三tam 品phẩm 無vô 也dã )# 。

(# ○# 四tứ 善thiện 根căn 依y 地địa 事sự 未vị 至chí 定định 中trung 間gian 定định 四tứ 根căn 本bổn 定định 六lục 地địa 依y 也dã 欲dục 界giới 定định 無vô 色sắc 定định 除trừ 也dã 欲dục 界giới 定định 地địa 非phi 故cố 四tứ 善thiện 根căn 發phát 無vô 色sắc 界giới 見kiến 道đạo 無vô 見kiến 道đạo 必tất 欲dục 界giới 緣duyên 然nhiên 無vô 色sắc 心tâm 欲dục 界giới 緣duyên 先tiên 已dĩ 欲dục 界giới 離ly 故cố 也dã 今kim 此thử 四tứ 善thiện 根căn 既ký 見kiến 道đạo 眷quyến 屬thuộc 故cố 無vô 色sắc 定định 不bất 依y 又hựu 妙diệu 音âm 師sư 煗noãn 頂đảnh 二nhị 善thiện 根căn 欲dục 界giới 定định 依y 地địa 成thành 給cấp 共cộng 是thị 正chánh 義nghĩa 非phi 正chánh 理lý 破phá 之chi 是thị 等đẳng 義nghĩa 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 及cập 遁độn 麟lân 等đẳng 見kiến 又hựu 未vị 至chí 定định 中trung 間gian 定định 等đẳng 事sự 下hạ 有hữu )# 。

(# ○# 四tứ 善thiện 根căn 依y 身thân 事sự 欲dục 界giới 人nhân 天thiên 身thân 依y 起khởi 也dã 總tổng 九cửu 處xứ 也dã 人nhân 三tam 州châu 及cập 六lục 天thiên 也dã 北bắc 州châu 除trừ 但đãn 欲dục 界giới 身thân 依y 能năng 苦khổ 猒# 故cố 也dã 北bắc 州châu 并tinh 色sắc 天thiên 勝thắng 依y 身thân 雖tuy 有hữu 猒# 心tâm 劣liệt 故cố 善thiện 根căn 發phát 又hựu 惡ác 趣thú 中trung 勝thắng 猒# 心tâm 有hữu 共cộng 依y 身thân 劣liệt 故cố 煗noãn 等đẳng 不bất 發phát 人nhân 天thiên 九cửu 處xứ 勝thắng 依y 身thân 而nhi 勝thắng 猒# 心tâm 有hữu 故cố 能năng 四tứ 善thiện 根căn 發phát 也dã 其kỳ 付phó 前tiền 三tam 善thiện 根căn 人nhân 中trung 三tam 州châu 初sơ 起khởi 後hậu 六lục 天thiên 生sanh 亦diệc 續tục 現hiện 前tiền 是thị 六lục 天thiên ▆# 中trung 猒# 心tâm 強cường/cưỡng 故cố 也dã 杒# 第đệ 四tứ 善thiện 根căn 唯duy 一nhất 念niệm 故cố 人nhân 天thiên 前tiền 善thiện 續tục 初sơ 起khởi 也dã 此thử 四tứ 善thiện 根căn 男nam 女nữ 通thông 也dã 不bất 男nam 等đẳng 不bất 亘tuyên 。 頌tụng 疏sớ/sơ 惠huệ 暉huy 遁độn 麟lân 心tâm 也dã )# 。

(# ○# 四tứ 善thiện 根căn 捨xả 義nghĩa 事sự 。 頌tụng 云vân 聖thánh 依y 失thất 地địa 捨xả 異dị 生sanh 依y 命mạng 終chung 初sơ 二nhị 亦diệc 退thoái 捨xả （# 文văn ）# 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 聖thánh 捨xả 煗noãn 等đẳng 四tứ 善thiện 根căn 者giả 由do 失thất 地địa 捨xả 謂vị 依y 此thử 地địa 得đắc 此thử 善thiện 根căn 若nhược 遷thiên 上thượng 地địa 此thử 地địa 便tiện 失thất 失thất 此thử 地địa 時thời 善thiện 根căn 方phương 捨xả 若nhược 此thử 地địa 死tử 還hoàn 生sanh 此thử 地địa 不bất 失thất 地địa 故cố 煗noãn 等đẳng 不bất 捨xả 若nhược 異dị 生sanh 捨xả 煗noãn 等đẳng 善thiện 根căn 但đãn 由do 命mạng 終chung 異dị 生sanh 於ư 地địa 不bất 論luận 失thất 與dữ 不bất 失thất 但đãn 命mạng 終chung 時thời 必tất 捨xả 煗noãn 等đẳng 謂vị 由do 異dị 生sanh 無vô 見kiến 道đạo 資tư 故cố 命mạng 終chung 捨xả 初sơ 二nhị 亦diệc 退thoái 捨xả 者giả 謂vị 異dị 生sanh 於ư 煗noãn 頂đảnh 亦diệc 由do 退thoái 捨xả 非phi 聖thánh 人nhân 也dã 異dị 生sanh 於ư 忍nhẫn 及cập 世thế 第đệ 一nhất 亦diệc 無vô 退thoái 捨xả （# 云vân 云vân ）# 。 私tư 云vân 總tổng 四tứ 善thiện 根căn 有hữu 漏lậu 善thiện 根căn 故cố 必tất 捨xả 也dã 其kỳ 付phó 聖thánh 云vân 煗noãn 頂đảnh 等đẳng 一nhất 生sanh 見kiến 道đạo 入nhập 聖thánh 者giả 事sự 也dã 是thị 煗noãn 等đẳng 依y 地địa 處xứ 間gian 命mạng 終chung 共cộng 善thiện 根căn 不bất 捨xả 且thả 身thân 欲dục 界giới 在tại 初sơ 禪thiền 依y 煗noãn 等đẳng 起khởi 死tử 亦diệc 初sơ 禪thiền 生sanh 時thời 失thất 地địa 不bất 名danh 本bổn 所sở 依y 同đồng 故cố 也dã 若nhược 第đệ 二nhị 定định 生sanh 時thời 本bổn 依y 地địa 捨xả 故cố 其kỳ 時thời 煗noãn 等đẳng 善thiện 根căn 捨xả 也dã 聖thánh 人nhân 聖thánh 道Đạo 資tư 有hữu 故cố 死tử 共cộng 依y 地địa 不bất 失thất 善thiện 根căn 不bất 捨xả 若nhược 上thượng 地địa 遷thiên 上thượng 地địa 中trung 有hữu 起khởi 時thời 必tất 煗noãn 等đẳng 捨xả 也dã 杒# 異dị 生sanh 未vị 入nhập 聖thánh 位vị 煗noãn 等đẳng 居cư 凡phàm 人nhân 事sự 也dã 是thị 命mạng 終chung 依y 善thiện 根căn 捨xả 也dã 見kiến 道đạo 資tư 無vô 故cố 死tử 時thời 必tất 捨xả 也dã 異dị 生sanh 依y 地địa 於ư 失thất 不bất 失thất 不bất 論luận 其kỳ 故cố 異dị 生sanh 下hạ 地địa 上thượng 地địa 遷thiên 時thời 煗noãn 等đẳng 善thiện 根căn 捨xả 云vân 是thị 死tử 同đồng 分phần/phân 捨xả 依y 善thiện 根căn 捨xả 也dã 上thượng 地địa 中trung 有hữu 起khởi 依y 捨xả 非phi 故cố 失thất 不bất 失thất 不bất 云vân 也dã 聖thánh 者giả 亦diệc 死tử 依y 捨xả 非phi 上thượng 地địa 中trung 有hữu 起khởi 依y 捨xả 也dã 故cố 不bất 同đồng 也dã 又hựu 煗noãn 法pháp 頂Đảnh 法Pháp 二nhị 位vị 異dị 生sanh 於ư 亦diệc 退thoái 捨xả 有hữu 是thị 動động 善thiện 根căn 故cố 也dã 忍Nhẫn 法Pháp 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 異dị 生sanh 退thoái 捨xả 無vô 勿vật 論luận 聖thánh 人nhân 退thoái 捨xả 無vô 也dã 尒# 失thất 地địa 捨xả 但đãn 聖thánh 人nhân 有hữu 命mạng 終chung 捨xả 退thoái 捨xả 但đãn 異dị 生sanh 有hữu 也dã 故cố 煗noãn 頂đảnh 三tam 捨xả 有hữu 失thất 地địa 捨xả 命mạng 終chung 捨xả 退thoái 捨xả 也dã 忍Nhẫn 法Pháp 但đãn 二nhị 捨xả 也dã 退thoái 捨xả 除trừ 世thế 第đệ 一nhất 失thất 地địa 捨xả 三tam 有hữu 凡phàm 夫phu 異dị 生sanh 。 云vân 事sự 異dị 類loại 生sanh 受thọ 故cố 也dã 件# 義nghĩa 補bổ 注chú 二nhị 十thập 丁đinh 有hữu )# 。

已dĩ 上thượng 三tam 賢hiền 四tứ 善thiện 根căn 云vân 七thất 賢hiền 事sự 畢tất 。

問vấn 於ư 今kim 此thử 七thất 賢hiền 位vị 修tu 幾kỷ 道Đạo 品Phẩm 耶da 。 荅# 總tổng 有hữu 七thất 科khoa 道Đạo 品Phẩm 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 是thị 也dã 所sở 謂vị 一nhất 四tứ 念niệm 住trụ 二nhị 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 三tam 四Tứ 神Thần 足Túc 四tứ 五ngũ 根căn 五ngũ 五Ngũ 力Lực 六lục 七thất 覺giác 七thất 八bát 正Chánh 道Đạo 也dã 此thử 中trung 七thất 覺giác 八bát 正chánh 二nhị 種chủng 後hậu 聖thánh 位vị 修tu 之chi 故cố 今kim 此thử 七thất 賢hiền 位vị 修tu 前tiền 五ngũ 科khoa 道Đạo 品Phẩm 也dã 。

(# ○# 道Đạo 品Phẩm 二nhị 字tự 事sự 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 中trung 云vân 道đạo 以dĩ 能năng 通thông 為vi 義nghĩa 正Chánh 道Đạo 及cập 助trợ 道đạo 是thị 二nhị 相tương 扶phù 能năng 通thông 至chí 涅Niết 槃Bàn 故cố 名danh 為vi 道đạo （# 文văn ）# 又hựu 云vân 品phẩm 者giả 品phẩm 類loại 也dã 此thử 七thất 科khoa 法Pháp 門môn 悉tất 是thị 入nhập 道đạo 淺thiển 深thâm 之chi 氣khí 類loại 故cố 云vân 道Đạo 品Phẩm 也dã （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 氣khí 類loại 者giả 氣khí 字tự 亦diệc 類loại 義nghĩa 成thành 故cố 。 私tư 志chí 記ký 四tứ 云vân 易dị 云vân 同đồng 聲thanh 相tương 應ứng 同đồng 氣khí 相tương 求cầu 即tức 斯tư 義nghĩa 矣hĩ （# 文văn ）# 是thị 正chánh 氣khí 類loại 義nghĩa 釋thích 。 又hựu 集tập 解giải 中trung 云vân 品phẩm 者giả 類loại 也dã 眾chúng 也dã 法pháp 也dã 三tam 十thập 七thất 法pháp 眾chúng 類loại 不bất 同đồng 故cố 云vân 品phẩm 矣hĩ （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 七thất 科khoa 云vân 事sự 科khoa 科khoa 叚giả 也dã 品phẩm 訓huấn )# 。

(# ○# 三tam 十thập 七thất 事sự 。 止Chỉ 觀Quán 七thất 云vân 三tam 四tứ 二nhị 五ngũ 單đơn 七thất 隻chỉ 八bát （# 文văn ）# 隻chỉ 者giả 一nhất 也dã カ# タ# く# 讀đọc )# 。

(# ○# 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 五ngũ 云vân 菩Bồ 提Đề 此thử 云vân 覺giác 無vô 明minh 睡thụy 眠miên 。 皆giai 永vĩnh 断# 故cố 盡tận 無vô 生sanh 智trí 為vi 此thử 覺giác 躰# 三tam 十thập 七thất 法pháp 順thuận 趣thú 菩Bồ 提Đề 名danh 菩Bồ 提Đề 分phần/phân （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 總tổng 覺giác 字tự 於ư 睡thụy 覺giác 覺giác 悟ngộ 二nhị 義nghĩa 有hữu 睡thụy 覺giác 時thời サ# ム# ル# ト# 讀đọc カ# ウ# ノ# 音âm 也dã 去khứ 聲thanh 效hiệu 勻# 入nhập 是thị 断# 德đức 用dụng 又hựu 覺giác 悟ngộ 時thời サ# ト# ル# ト# 讀đọc 入nhập 聲thanh カ# ク# ノ# 音âm 也dã 是thị 智trí 德đức 用dụng 然nhiên 右hữu 頌tụng 疏sớ/sơ 且thả 断# 德đức 邉# 約ước 無vô 明minh 睡thụy 昬# 譬thí 盡tận 無vô 生sanh 智trí 是thị 断# 故cố 覺giác 名danh 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 正chánh 羅La 漢Hán 有hữu 下hạ 至chí 聞văn ユ# ヘ# シ# 杒# 分phần/phân 法pháp 者giả 惠huệ 暉huy 云vân 盡tận 無vô 生sanh 名danh 菩Bồ 提Đề 三tam 十thập 七thất 是thị 分phần 分phần 者giả 因nhân 義nghĩa 也dã 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 之chi 分phần 也dã （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 四tứ 種chủng 道Đạo 品Phẩm 事sự 一nhất 當đương 分phân 是thị 多đa 人nhân 所sở 修tu 當đương 分phần/phân 得đắc 道Đạo 也dã 謂vị 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 當đương 分phần/phân 得đắc 道Đạo 餘dư 六lục 科khoa カ# ラ# ス# 乃nãi 至chí 正Chánh 道Đạo 亦diệc 尒# 也dã 二nhị 相tương/tướng 攝nhiếp 是thị 念niệm 處xứ 一nhất 法pháp 諸chư 品phẩm 攝nhiếp 乃nãi 至chí 正chánh 一nhất 法pháp 諸chư 品phẩm 攝nhiếp 云vân 也dã 三tam 對đối 位vị 是thị 四tứ 念niệm 處xứ 念niệm 處xứ 位vị 對đối 四tứ 正chánh 勤cần 煗noãn 法pháp 對đối 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 頂Đảnh 法Pháp 對đối 五ngũ 根căn 忍Nhẫn 法Pháp 對đối 五Ngũ 力Lực 世thế 第đệ 一nhất 對đối 七thất 覺giác 修tu 道Đạo 對đối 八bát 正chánh 見kiến 道đạo 初sơ 果quả 對đối 七thất 覺giác 最tối 勝thắng 故cố 修tu 道Đạo 對đối 也dã 四tứ 相tương 生sanh 三tam 四tứ 二nhị 五ngũ 單đơn 七thất 隻chỉ 八bát 次thứ 第đệ 相tương 生sanh 。 不bất 亂loạn 也dã 此thử 相tương 生sanh 一nhất 人nhân 修tu 也dã 。 集tập 解giải 云vân 若nhược 七thất 覺giác 支chi 在tại 八bát 正chánh 前tiền 名danh 相tướng 生sanh 也dã 若nhược 七thất 覺giác 支chi 在tại 八bát 正chánh 後hậu 名danh 對đối 位vị 也dã （# 文văn ）# 相tương 生sanh 時thời 七thất 覺giác 前tiền 八bát 正chánh 後hậu 賢hiền 位vị 約ước 也dã 下hạ 道Đạo 品Phẩm 漏lậu 無vô 漏lậu 下hạ 聞văn )# 。

(# ○# 四tứ 種chủng 道Đạo 品Phẩm 大đại 小tiểu 乗# 亘tuyên 事sự 。 弘hoằng 決quyết 七thất 云vân 此thử 四tứ 通thông 論luận 俱câu 通thông 大đại 小tiểu 別biệt 言ngôn 之chi 第đệ 三tam 唯duy 小tiểu 餘dư 三tam 在tại 大đại （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 正Chánh 道Đạo 助trợ 道đạo 通thông 事sự 。 止Chỉ 觀Quán 七thất 云vân 或hoặc 言ngôn 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 是thị 助trợ 道đạo 也dã 或hoặc 言ngôn 是thị 正Chánh 道Đạo 。 大đại 論luận 云vân 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 此thử 文văn 似tự 正chánh 。 淨tịnh 名danh 云vân 道Đạo 品Phẩm 善Thiện 知Tri 識Thức 。 由do 是thị 成thành 正chánh 覺giác 。 此thử 文văn 似tự 助trợ 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 。 私tư 云vân 方phương 便tiện 對đối 治trị 諸chư 禪thiền 三tam 昧muội 。 對đối 此thử 七thất 品phẩm 正Chánh 道Đạo 八bát 忍nhẫn 八bát 智trí 九cửu 無vô 㝵# 九cửu 解giải 脫thoát 對đối 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 助trợ 道đạo 也dã )# 。

明minh 五ngũ 科khoa 者giả 一nhất 四tứ 念niệm 住trụ 上thượng 所sở 明minh 四Tứ 念Niệm 處Xứ 是thị 也dã 。

(# ○# 四tứ 念niệm 處xứ 事sự 上thượng 已dĩ 具cụ 明minh 畢tất 其kỳ 付phó 四tứ 念niệm 處xứ 七thất 科khoa 初sơ 置trí 所sở 以dĩ 。 集tập 註chú 中trung 云vân 念niệm 處xứ 居cư 初sơ 者giả 一nhất 佛Phật 囑chúc 佛Phật 將tương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 阿A 難Nan 請thỉnh 問vấn 佛Phật 去khứ 世thế 後hậu 。 比Bỉ 丘Khâu 依y 何hà 修tu 道Đạo 佛Phật 荅# 比Bỉ 丘Khâu 當đương 依y 四tứ 念niệm 處xứ 行hành 道Đạo 二nhị 依y 經kinh 。 止Chỉ 觀Quán 五ngũ 云vân 大đại 品phẩm 云vân 聲Thanh 聞Văn 人nhân 依y 四tứ 念niệm 處xứ 行hành 道Đạo 菩Bồ 薩Tát 初sơ 觀quán 色sắc （# 乃nãi 至chí ）# 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 章chương 章chương 皆giai 尒# 故cố 不bất 違vi 經kinh （# 文văn ）# 三tam 現hiện 前tiền 。 止Chỉ 觀Quán 五ngũ 云vân 又hựu 行hành 人nhân 受thọ 身thân 誰thùy 不bất 隂# 入nhập 重trọng 擔đảm 現hiện 前tiền 是thị 故cố 初sơ 觀quán （# 文văn ）# 。 弘hoằng 決quyết 七thất 上thượng 云vân 以dĩ 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 能năng 為vi 大đại 小tiểu 觀quán 行hành 初sơ 門môn 如Như 來Lai 慇ân 懃cần 遺di 屬thuộc 意ý 在tại 於ư 斯tư （# 已dĩ 上thượng 集tập 註chú ）# )# 。

二nhị 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 一nhất 為vi 斷đoạn 已dĩ 生sanh 惡ác 法pháp 。 勤cần 修tu 精tinh 進tấn 。 二nhị 為vi 令linh 未vị 生sanh 惡ác 法pháp 。 不bất 生sanh 一nhất 心tâm 精tinh 進tấn 。 三tam 為vi 令linh 未vị 生sanh 善thiện 法Pháp 。 生sanh 一nhất 心tâm 精tinh 進tấn 。 四tứ 為vi 令linh 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。 增tăng 長trưởng 一nhất 心tâm 精tinh 進tấn 也dã 。

(# ○# 四tứ 正chánh 断# 云vân 事sự 四tứ 數số 也dã 正chánh 者giả 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 邪tà 僻tích 對đối 今kim 是thị 正chánh 直trực 法pháp 故cố 正chánh 名danh 断# 者giả 總tổng 三tam 義nghĩa 有hữu 一nhất 此thử 四tứ 正chánh 行hạnh 精tinh 進tấn 。 修tu 懈giải 怠đãi 断# 故cố 也dã 是thị 頌tụng 疏sớ/sơ 義nghĩa 也dã 二nhị 此thử 四tứ 正chánh 中trung 後hậu 二nhị 断# 義nghĩa 無vô 共cộng 初sơ 二nhị 断# 義nghĩa 有hữu 故cố 後hậu 初sơ 從tùng 断# 云vân 也dã 三tam 初sơ 二nhị 煩phiền 惱não 障chướng 断# 後hậu 二nhị 所sở 知tri 障chướng 断# 故cố 通thông 断# 云vân 也dã 此thử 二nhị 義nghĩa 遁độn 麟lân 有hữu 所sở 知tri 障chướng 者giả 塵trần 沙sa 劣liệt 惠huệ 也dã 問vấn 今kim 断# 云vân 實thật 断# 破phá 耶da 荅# 麟lân 云vân 暫tạm 断# 永vĩnh 断# 俱câu 名danh 断# 故cố （# 文văn ）# 今kim 但đãn 暫tạm 断# 也dã 制chế 伏phục 邊biên 断# 名danh 也dã )# 。

(# ○# 舊cựu 譯dịch 四tứ 正chánh 勤cần 名danh 事sự 四tứ 正chánh 行hạnh 勤cần 精tinh 進tấn 修tu 故cố 也dã )# 。

(# ○# 四tứ 正chánh 断# 物vật 躰# 事sự 只chỉ 是thị 精tinh 進tấn 躰# 也dã 。 弘hoằng 決quyết 七thất （# 上thượng ）# 云vân 次thứ 明minh 正chánh 勤cần 只chỉ 是thị 於ư 前tiền 念niệm 處xứ 精tinh 勤cần 除trừ 惡ác 生sanh 善thiện （# 文văn ）# 遁độn 麟lân 引dẫn 婆bà 娑sa 云vân 一nhất 正chánh 勤cần 躰# 有hữu 四tứ 作tác 用dụng 如như 燈đăng 一nhất 時thời 有hữu 四tứ 作tác 用dụng （# 已dĩ 上thượng ）# 燈đăng 四tứ 用dụng 者giả 已dĩ 生sanh 未vị 生sanh 明minh 闇ám 對đối 知tri )# 。

(# ○# 四tứ 正chánh 行hạnh 相tương/tướng 事sự 。 止Chỉ 觀Quán 七thất 引dẫn 十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 娑sa 偈kệ 云vân 断# 已dĩ 生sanh 惡ác 法pháp 。 猶do 如như 除trừ 毒độc 虵xà 断# 未vị 生sanh 惡ác 法pháp 。 如như 預dự 防phòng 流lưu 水thủy 增tăng 長trưởng 已dĩ 生sanh 善thiện 如như 溉cái 甘cam 菓quả 栽tài 未vị 生sanh 善thiện 為vi 生sanh 如như 鑽toàn 木mộc 出xuất 火hỏa （# 已dĩ 上thượng ）# 問vấn 已dĩ 生sanh 惡ác 法pháp 。 断# 相tương/tướng 如như 何hà 荅# 惑hoặc 躰# 已dĩ 謝tạ 共cộng 其kỳ 因nhân 成thành 後hậu 惑hoặc 生sanh 功công 能năng 有hữu 故cố 其kỳ 功công 能năng 断# 也dã 或hoặc 又hựu 已dĩ 生sanh 惑hoặc 納nạp 得đắc 眾chúng 生sanh 繫hệ 屬thuộc 故cố 其kỳ 得đắc 断# 也dã 或hoặc 又hựu 已dĩ 生sanh 惑hoặc 續tục 生sanh 惑hoặc 断# 也dã 此thử 續tục 生sanh 惑hoặc 云vân 已dĩ 生sanh 惑hoặc 氣khí 類loại 也dã 未vị 生sanh 惑hoặc 不bất 同đồng 彼bỉ 新tân 惑hoặc 故cố 也dã 大đại 乗# 義nghĩa 章chương 有hữu 已dĩ 生sanh 善thiện 增tăng 長trưởng 云vân 例lệ 之chi 可khả 知tri )# 。

(# ○# 四tứ 正chánh 次thứ 第đệ 事sự 若nhược 修tu 行hành 義nghĩa 次thứ 第đệ 依y 已dĩ 生sanh 善thiện 惡ác 初sơ 未vị 生sanh 善thiện 惡ác 後hậu 並tịnh 先tiên 滅diệt 惡ác 次thứ 生sanh 善thiện 諸chư 文văn 但đãn 滅diệt 惡ác 生sanh 善thiện 語ngữ 便tiện 從tùng 先tiên 二nhị 惡ác 除trừ 次thứ 二nhị 善thiện 生sanh 也dã 。 又hựu 要yếu 法pháp 文văn 上thượng 云vân 大đại 般Bát 若Nhã 三tam 百bách 八bát 十thập 卷quyển 云vân 未vị 生sanh 惡ác 為vi 第đệ 一nhất 已dĩ 生sanh 惡ác 為vi 第đệ 二nhị 未vị 生sanh 善thiện 為vi 第đệ 三tam 已dĩ 生sanh 善thiện 為vi 第đệ 四tứ （# 文văn ）# )# 。

三tam 四Tứ 神Thần 足Túc 者giả 。 一nhất 欲dục 神thần 足túc 以dĩ 欲dục 為vi 主chủ 修tu 行hành 得đắc 定định 故cố 也dã 二nhị 勤cần 神thần 足túc 以dĩ 精tinh 進tấn 為vi 主chủ 故cố 也dã 三tam 心tâm 神thần 足túc 以dĩ 心tâm 為vi 主chủ 。 故cố 也dã 四tứ 思tư 惟duy 神thần 足túc 以dĩ 思tư 惟duy 為vi 主chủ 故cố 也dã 妙diệu 用dụng 難nan 測trắc 故cố 名danh 為vi 神thần 是thị 惠huệ 用dụng 也dã 依y 勝thắng 定định 發phát 神thần 通thông 故cố 名danh 神thần 足túc 也dã 。

(# ○# 四Tứ 神Thần 足Túc 云vân 事sự 三tam 義nghĩa 有hữu 一nhất 神thần 神thần 通thông 足túc 欲dục 念niệm 進tiến 惠huệ 四tứ 定định 也dã 此thử 四tứ 法pháp 神thần 所sở 依y 故cố 神thần 足túc 名danh 故cố 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 五ngũ 云vân 問vấn 何hà 緣duyên 於ư 是thị 立lập 神thần 足túc 名danh 荅# 神thần 謂vị 神thần 變biến 靈linh 妙diệu 德đức 也dã 足túc 即tức 是thị 定định 神thần 所sở 依y 也dã 神thần 依y 定định 發phát 定định 為vi 神thần 足túc 故cố 名danh 神thần 足túc （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 四Tứ 神Thần 足Túc 者giả 。 從tùng 因nhân 說thuyết 四tứ 就tựu 果quả 名danh 神thần 就tựu 用dụng 稱xưng 足túc 故cố 從tùng 同đồng 時thời 四tứ 因nhân 為vi 名danh 如như 人nhân 依y 床sàng 有hữu 四tứ 足túc 神thần 依y 於ư 定định 定định 有hữu 四tứ 因nhân 亦diệc 尒# （# 已dĩ 上thượng ）# 。 惠huệ 暉huy 云vân 欲dục 勤cần 等đẳng 四tứ 共cộng 定định 相tương 應ứng 與dữ 神thần 為vi 足túc （# 文văn ）# 今kim 名danh 目mục 義nghĩa 是thị 當đương 二nhị 神thần 者giả 定định 也dã 定định 依y 神thần 通thông 發phát 故cố 果quả 以dĩ 因nhân 名danh 定định 直trực 神thần 也dã 足túc 者giả 欲dục 念niệm 等đẳng 四tứ 也dã 此thử 四tứ 法pháp 定định 足túc 故cố 神thần 足túc 名danh 。 惠huệ 暉huy 云vân 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 神thần 即tức 是thị 定định 欲dục 等đẳng 四tứ 與dữ 定định 為vi 足túc 舉cử 果quả 就tựu 因nhân 名danh 神thần 足túc 也dã （# 文văn ）# 三tam 神thần 足túc 云vân 俱câu 神thần 通thông 事sự 也dã 神thần 通thông 不bất 思tư 議nghị 足túc 譬thí 尒# 云vân 也dã 然nhiên 定định 神thần 足túc 云vân 事sự 神thần 足túc 所sở 依y 故cố 也dã )# 。

(# ○# 四tứ 定định 依y 神thần 通thông 發phát 通thông 別biệt 事sự 。 弘hoằng 決quyết 七thất 云vân 此thử 四tứ 屬thuộc 定định 六lục 神thần 通thông 中trung 身thân 如như 意ý 足túc 藉tạ 茲tư 而nhi 顕# 又hựu 通thông 因nhân 定định 生sanh 亦diệc 可khả 六Lục 通Thông 因nhân 茲tư 並tịnh 發phát （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 舊cựu 譯dịch 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 云vân 事sự 二nhị 義nghĩa 有hữu 一nhất 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 中trung 云vân 此thử 通thông 言ngôn 如như 意ý 者giả 四tứ 念niệm 處xứ 中trung 實thật 智trí 惠huệ 四tứ 正chánh 勤cần 中trung 正chánh 精tinh 進tấn 精tinh 進tấn 智trí 惠huệ 增tăng 多đa 定định ナ# 少thiểu 弱nhược 得đắc 四tứ 種chủng 定định 攝nhiếp 心tâm 故cố 智trí 定định 力lực 等đẳng 所sở 願nguyện 皆giai 得đắc 。 故cố 名danh 如như 意ý 足túc （# 文văn ）# 此thử 時thời 如như 心tâm 意ý 滿mãn 足túc 云vân 事sự 也dã 二nhị 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 章chương 云vân 如như 意ý 足túc 者giả 欲dục 等đẳng 四tứ 種chủng 求cầu 定định 稱xưng 心tâm 故cố 曰viết 如như 意ý 趣thú 定định 自tự 在tại 猶do 如như 脚cước 足túc 名danh 如như 意ý 足túc （# 文văn ）# 是thị 根căn 本bổn 瑜du 伽già 論luận 出xuất 如như 意ý 云vân 法pháp 躰# 也dã 足túc 字tự 譬thí 也dã 足túc 有hữu 者giả 自tự 在tại 徃# 返phản 如như 趣thú 定định 自tự 在tại 故cố 足túc 云vân 或hoặc 如như 意ý 足túc 三tam 字tự 皆giai 譬thí 見kiến 法pháp 躰# 如như 意ý 足túc 如như 見kiến 義nghĩa 有hữu 初sơ 義nghĩa 正chánh )# 。

(# ○# 四tứ 定định 一nhất 一nhất 名danh 義nghĩa 事sự 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 一nhất 欲dục 如như 意ý 足túc 欲dục 為vi 主chủ 得đắc 定định 断# 行hành 成thành 就tựu 修tu 如như 意ý 分phần 。 是thị 為vi 欲dục 如như 意ý 足túc 也dã 二nhị 精tinh 進tấn 如như 意ý 。 足túc 精tinh 進tấn 為vi 主chủ 得đắc 定định 断# 行hành 成thành 就tựu 修tu 如như 意ý 分phần 。 是thị 為vi 精tinh 進tấn 。 如như 意ý 足túc 也dã 三tam 心tâm 如như 意ý 足túc 心tâm 為vi 王vương 得đắc 定định 断# 行hành 成thành 就tựu 修tu 如như 意ý 分phần 。 是thị 為vi 心tâm 如như 意ý 足túc 也dã 四tứ 思tư 惟duy 如như 意ý 。 足túc 思tư 惟duy 為vi 主chủ 得đắc 定định 断# 行hành 成thành 就tựu 修tu 如như 意ý 分phần 。 是thị 為vi 思tư 惟duy 。 如như 意ý 足túc 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 。 弘hoằng 決quyết 七thất 云vân 四tứ 法pháp 皆giai 是thị 断# 惑hoặc 之chi 行hành 名danh 為vi 断# 行hành 言ngôn 成thành 就tựu 者giả 從tùng 果quả 立lập 名danh （# 文văn ）# 四tứ 教giáo 儀nghi 四tứ 法pháp 列liệt 時thời 欲dục 念niệm 進tiến 惠huệ 云vân 欲dục 進tiến 前tiền 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 同đồng 念niệm 者giả 前tiền 心tâm 也dã 惠huệ 者giả 前tiền 思tư 惟duy 也dã 此thử 惠huệ 思tư 惟duy 會hội 合hợp 付phó 先tiên 達đạt 異dị 義nghĩa 有hữu 先tiên 集tập 解giải 云vân 惠huệ 者giả 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 及cập 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 皆giai 云vân 思tư 惟duy 思tư 惟duy 念niệm 處xứ 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 由do 思tư 惟duy 故cố 心tâm 不bất 馳trì 散tán 定định 力lực 成thành 就tựu 今kim 云vân 惠huệ 者giả 以dĩ 如như 意ý 足túc 是thị 有hữu 惠huệ 之chi 定định 故cố 舉cử 惠huệ 彰chương 定định 也dã 或hoặc 恐khủng 惠huệ 字tự 當đương 為vi 思tư 字tự 即tức 思tư 惟duy 也dã （# 文văn ）# 此thử 心tâm 思tư 惟duy 惠huệ 云vân 事sự 此thử 如như 意ý 足túc 但đãn 定định 非phi 有hữu 惠huệ 之chi 定định 故cố 惠huệ 以dĩ 思tư 惟duy 顕# 或hoặc 又hựu 惠huệ 字tự 思tư 字tự 作tác 直trực 也dã 又hựu 集tập 註chú 云vân 柝# 玄huyền 下hạ 云vân 四tứ 觀quán 神thần 足túc 心tâm 所sở 中trung 惠huệ 以dĩ 覺giác 察sát 為vi 義nghĩa （# 文văn ）# 妙diệu 樂lạc 二nhị 思tư 是thị 惠huệ 數số （# 已dĩ 上thượng 集tập 註chú ）# 此thử 心tâm 思tư 惟duy 神thần 足túc 亦diệc 觀quán 神thần 足túc 云vân 故cố 思tư 惟duy 即tức 智trí 惠huệ 覺giác 察sát 心tâm 數số 也dã 云vân 義nghĩa 也dã 此thử 義nghĩa 尤vưu 聞văn 集tập 解giải 義nghĩa 未vị 審thẩm 又hựu 大đại 般Bát 若Nhã （# 并tinh ）# 俱câu 舎# 欲dục 勤cần 心tâm 觀quán 列liệt 勤cần 者giả 精tinh 進tấn 也dã 。 欲dục 精tinh 進tấn 心tâm 思tư 惟duy （# 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 止Chỉ 觀Quán 第đệ 七thất ）# 欲dục 念niệm 進tiến 惠huệ （# 四tứ 教giáo 儀nghi ）# 。 欲dục 勤cần 心tâm 觀quán （# 俱câu 舎# ）# 何hà 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 也dã 皆giai 念niệm 處xứ 境cảnh 樂nhạo 欲dục 等đẳng 也dã )# 。

(# ○# 念Niệm 處Xứ 正Chánh 勤Cần 。 次thứ 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 修tu 所sở 以dĩ 事sự 。 弘hoằng 決quyết 七thất 云vân 四tứ 正chánh 勤cần 是thị 有hữu 定định 之chi 惠huệ 惠huệ 觀quán 不bất 勤cần 念niệm 處xứ 不bất 成thành 反phản 招chiêu 散tán 動động 如như 同đồng 中trung 燈đăng 今kim 修tu 如như 意ý 如như 加gia 密mật 室thất 於ư 此thử 四tứ 法pháp 一nhất 一nhất 調điều 試thí 定định 惠huệ 若nhược 等đẳng 方phương 可khả 名danh 為vi 有hữu 惠huệ 之chi 定định （# 文văn ）# )# 。

四tứ 五ngũ 根căn 者giả 一nhất 信tín 根căn 二nhị 精tinh 進tấn 根căn 三tam 念niệm 根căn 四tứ 定định 根căn 五ngũ 惠huệ 根căn 也dã 根căn 者giả 增tăng 上thượng 義nghĩa 也dã 依y 五ngũ 根căn 生sanh 諸chư 善thiện 也dã 。

(# ○# 五ngũ 根căn 云vân 事sự 根căn 能năng 生sanh 難nan 動động 二nhị 義nghĩa 有hữu 能năng 生sanh 義nghĩa 云vân 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 此thử 五ngũ 通thông 名danh 根căn 者giả 根căn 能năng 生sanh 種chủng 也dã 行hành 者giả 既ký 得đắc 四tứ 如như 意ý 。 足túc 智trí 定định 安an 穩ổn 即tức 信tín 等đẳng 五ngũ 種chủng 善thiện 法Pháp 若nhược 似tự 若nhược 真chân 任nhậm 運vận 而nhi 生sanh 譬thí 如như 隂# 陽dương 調điều 適thích 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 悉tất 有hữu 根căn 生sanh 故cố 名danh 根căn 也dã （# 文văn ）# 此thử 心tâm 譬thí 種chủng 子tử 根căn 生sanh 其kỳ 種chủng 子tử 能năng ソ# イ# タ# ツ# 也dã 其kỳ 如như 此thử 五ngũ 種chủng 善thiện 根căn 。 生sanh 計kế 善thiện 種chủng 能năng ソ# タ# ツ# 也dã 若nhược 似tự 若nhược 真chân 者giả 賢hiền 位vị 善thiện 根căn 似tự 聖thánh 位vị 善thiện 根căn 真chân 見kiến 此thử 五ngũ 根căn 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 亘tuyên 故cố 也dã 次thứ 難nan 動động 義nghĩa 云vân 。 弘hoằng 決quyết 七thất 云vân 修tu 前tiền 諸chư 品phẩm 縱túng/tung 善thiện 萌manh 微vi 發phát 根căn 猶do 未vị 生sanh 根căn 未vị 生sanh 故cố 萌manh 善thiện 易dị 壞hoại 今kim 修tu 五ngũ 法pháp 使sử 善thiện 根căn 生sanh 故cố 。 此thử 五ngũ 法pháp 皆giai 名danh 為vi 根căn （# 文văn ）# 。 釋thích 籤# 一nhất 本bổn 云vân 萌manh 謂vị 種chủng 子tử 未vị 剖phẫu 之chi 相tướng （# 文văn ）# 萌manh 字tự キ# サ# ス# ト# モ# 。 モ# ユ# ル# ト# モ# ヨ# ム# 也dã 所sở 詮thuyên 難nan 動động 義nghĩa 云vân 諸chư 邪tà 倒đảo 動động 破phá せ# ラ# レ# ヌ# ヲ# 云vân 也dã )# 。

(# ○# 五ngũ 根căn 一nhất 一nhất 名danh 義nghĩa 事sự 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 一nhất 信tín 根căn 信tín 正Chánh 道Đạo 及cập 助trợ 道Đạo 法Pháp 是thị 名danh 信tín 根căn 。 也dã 二nhị 精tinh 進tấn 根căn 行hành 是thị 正Chánh 道Đạo 及cập 諸chư 助trợ 道Đạo 善thiện 法Pháp 。 時thời 勤cần 求cầu 不bất 息tức 是thị 名danh 精tinh 進tấn 根căn 。 三tam 念niệm 根căn 念niệm 正Chánh 道Đạo 及cập 諸chư 助trợ 道Đạo 善thiện 法Pháp 。 更cánh 無vô 他tha 念niệm 是thị 名danh 念niệm 根căn 。 也dã 四tứ 定định 根căn 攝nhiếp 心tâm 在tại 正Chánh 道Đạo 入nhập 諸chư 助trợ 道Đạo 善thiện 法Pháp 。 中trung 相tương 應ứng 不bất 散tán 是thị 為vi 定định 根căn 。 五ngũ 惠huệ 根căn 為vi 正Chánh 道Đạo 及cập 諸chư 助trợ 道Đạo 善thiện 法Pháp 。 觀quán 無vô 常thường 等đẳng 十thập 六lục 行hành 是thị 名danh 惠huệ 根căn （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 五ngũ 根căn 生sanh 起khởi 事sự 。 惠huệ 暉huy 云vân 次thứ 第đệ 者giả 謂vị 於ư 因nhân 果quả 先tiên 起khởi 信tín 心tâm 為vi 果quả 修tu 因nhân 次thứ 行hành 精tinh 進tấn 出xuất 精tinh 進tấn 故cố 念niệm 住trụ 所sở 緣duyên 由do 念niệm 力lực 持trì 心tâm 便tiện 得đắc 定định 由do 心tâm 定định 故cố 能năng 如như 實thật 知tri 。 是thị 故cố 信tín 等đẳng 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 也dã （# 文văn ）# )# 。

五ngũ 五Ngũ 力Lực 者giả 一nhất 信tín 力lực 二nhị 精tinh 進tấn 力lực 三tam 念niệm 力lực 四tứ 定định 力lực 五ngũ 慧tuệ 力lực 也dã 五ngũ 根căn 轉chuyển 深thâm 成thành 不bất 能năng 壞hoại 天thiên 魔ma 及cập 諸chư 煩phiền 惱não 。 故cố 名danh 力lực 也dã 。

(# ○# 五Ngũ 力Lực 名danh 義nghĩa 事sự 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 一nhất 信tín 力lực 信tín 正Chánh 道Đạo 及cập 諸chư 助trợ 道Đạo 法Pháp 。 時thời 若nhược 信tín 根căn 增tăng 長trưởng 能năng 遮già 疑nghi 惑hoặc 破phá 諸chư 邪tà 信tín 及cập 煩phiền 惱não 故cố 名danh 信tín 力lực 二nhị 精tinh 進tấn 力lực 行hành 。 是thị 正Chánh 道Đạo 及cập 助trợ 道Đạo 法Pháp 時thời 若nhược 精tinh 進tấn 根căn 增tăng 長trưởng 破phá 種chủng 種chủng 身thân 心tâm 懈giải 怠đãi 。 成thành 并tinh 出xuất 世thế 之chi 事sự 是thị 為vi 精tinh 進tấn 力lực 。 三tam 念niệm 力lực 念niệm 正Chánh 道Đạo 及cập 諸chư 助trợ 道Đạo 法Pháp 。 時thời 若nhược 念niệm 根căn 增tăng 長trưởng 破phá 諸chư 邪tà 念niệm 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 世thế 出xuất 世thế 正chánh 念niệm 功công 德đức 是thị 為vi 念niệm 力lực 。 四tứ 定định 力lực 攝nhiếp 心tâm 在tại 正Chánh 道Đạo 及cập 諸chư 助trợ 道Đạo 法Pháp 。 時thời 若nhược 定định 根căn 增tăng 長trưởng 即tức 能năng 破phá 諸chư 亂loạn 想tưởng 發phát 諸chư 事sự 理lý 禪thiền 定định 是thị 為vi 定định 力lực 。 五ngũ 惠huệ 力lực 為vi 止chỉ 道đạo 及cập 諸chư 助trợ 道Đạo 法Pháp 。 觀quán 無vô 常thường 十thập 六lục 行hành 時thời 若nhược 惠huệ 根căn 增tăng 長trưởng 則tắc 能năng 遮già 三tam 界giới 見kiến 思tư 之chi 惑hoặc 發phát 真chân 無vô 漏lậu 故cố 名danh 惠huệ 力lực 此thử 五ngũ 通thông 名danh 力lực 者giả 能năng 壞hoại 諸chư 有hữu 漏lậu 不bất 善thiện 法Pháp 成thành 弁# 出xuất 世thế 善thiện 事sự 故cố 名danh 力lực 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 五Ngũ 根Căn 五Ngũ 力Lực 同đồng 異dị 事sự 。 弘hoằng 決quyết 七thất 云vân 問vấn 名danh 同đồng 於ư 根căn 何hà 須tu 更cánh 立lập 荅# 善thiện 根căn 雖tuy 生sanh 惡ác 猶do 未vị 破phá 復phục 更cánh 修tu 習tập 。 令linh 根căn 增tăng 長trưởng 是thị 故cố 此thử 五ngũ 復phục 受thọ 力lực 名danh 根căn 成thành 惡ác 破phá 故cố 名danh 為vi 力lực （# 文văn ）# 。 惠huệ 暉huy 云vân 問vấn 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 何hà 故cố 先tiên 說thuyết 為vi 根căn 後hậu 說thuyết 為vi 力lực 荅# 劣liệt 為vi 根căn 勝thắng 為vi 力lực 可khả 屈khuất 為vi 根căn 不bất 可khả 屈khuất 為vi 力lực 勝thắng 劣liệt 有hữu 別biệt 義nghĩa 別biệt 者giả 能năng 生sanh 名danh 根căn 能năng 断# 為vi 力lực 不bất 動động 為vi 根căn 不bất 屈khuất 伏phục 為vi 力lực （# 已dĩ 上thượng ）# 先tiên 但đãn 躰# 付phó 勝thắng 劣liệt 弁# 次thứ 義nghĩa 別biệt ト# 云vân ヨ# リ# 下hạ 正chánh 名danh 義nghĩa 付phó 不bất 同đồng 云vân 也dã 不bất 屈khuất 伏phục 者giả 煩phiền 惱não 屈khuất 伏phục せ# ラ# レ# サ# ル# 也dã )# 。

(# ○# 五Ngũ 力Lực 所sở 破phá 惑hoặc 障chướng 事sự 。 釋thích 籤# 一nhất （# 本bổn ）# 云vân 如như 信tín 解giải 品phẩm 云vân 無vô 有hữu 欺khi 怠đãi 。 瞋sân 根căn 怨oán 言ngôn 欺khi 為vi 信tín 障chướng 怠đãi 為vi 進tiến 障chướng 瞋sân 為vi 念niệm 障chướng 恨hận 為vi 定định 障chướng 怨oán 為vi 惠huệ 障chướng 若nhược 根căn 增tăng 長trưởng 能năng 破phá 五ngũ 障chướng 故cố 名danh 為vi 力lực （# 文văn ）# 此thử 五ngũ 中trung 初sơ 二nhị 可khả 知tri 瞋sân 麁thô 強cường/cưỡng 念niệm 力lực 對đối 根căn 徵trưng 紲# 定định 對đối 縱túng/tung 瞋sân 恨hận 共cộng 或hoặc 怨oán 心tâm 生sanh 然nhiên 怨oán 心tâm 生sanh 大đại 愚ngu 也dã 故cố 以dĩ 惠huệ 力lực 對đối )# 。

問vấn 以dĩ 今kim 此thử 五ngũ 科khoa 道Đạo 品Phẩm 對đối 位vị 方phương 如như 何hà 又hựu 七thất 覺giác 八bát 正chánh 如như 何hà 。 荅# 別biệt 總tổng 念niệm 處xứ 四tứ 念niệm 住trụ 也dã 煗noãn 法pháp 修tu 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 頂Đảnh 法Pháp 修tu 四Tứ 神Thần 足Túc 。 忍Nhẫn 法Pháp 修tu 五ngũ 根căn 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 位vị 修tu 五Ngũ 力Lực 也dã 。

(# ○# 道Đạo 品Phẩm 位vị 對đối 所sở 以dĩ 事sự 四tứ 念niệm 住trụ 別biệt 總tổng 念niệm 處xứ 對đối 事sự 可khả 知tri 四tứ 正chánh 勤cần 煗noãn 法pháp 對đối 故cố 遁độn 麟lân 引dẫn 正chánh 理lý 論luận 云vân 謂vị 此thử 位vị 中trung 見kiến 生sanh 死tử 過quá 。 涅Niết 槃Bàn 功công 德đức 遂toại 能năng 勇dũng 猛mãnh 發phát 勤cần 精tinh 進tấn 。 不bất 墮đọa 生sanh 死tử 。 速tốc 趣thú 涅Niết 槃Bàn 勤cần 用dụng 勝thắng 故cố （# 文văn ）# 生sanh 死tử 久cửu 住trụ 故cố 不bất 墮đọa 云vân 欤# 次thứ 四Tứ 神Thần 足Túc 頂Đảnh 法Pháp 對đối 故cố 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 頂Đảnh 法Pháp 位vị 住trụ 中trung 趣thú 無vô 退thoái 位vị 定định 用dụng 勝thắng 故cố 說thuyết 神thần 足túc 增tăng （# 文văn ）# 無vô 退thoái 位vị 者giả 忍Nhẫn 法Pháp 也dã 次thứ 五ngũ 根căn 忍Nhẫn 法Pháp 對đối 故cố 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 忍Nhẫn 法Pháp 位vị 中trung 必tất 不bất 退thoái 墮đọa 善thiện 根căn 堅kiên 固cố 。 得đắc 增tăng 上thượng 義nghĩa 說thuyết 五ngũ 根căn 增tăng （# 文văn ）# 次thứ 五Ngũ 力Lực 世thế 第đệ 一nhất 對đối 故cố 遁độn 麟lân 引dẫn 正chánh 理lý 云vân 謂vị 此thử 位vị 中trung 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 屈khuất 伏phục 力lực 義nghĩa 偏thiên 增tăng （# 文văn ）# 次thứ 七thất 覺giác 修tu 道Đạo 對đối 八bát 正Chánh 道Đạo 見kiến 道đạo 對đối 故cố 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 修tu 道Đạo 位vị 中trung 近cận 菩Bồ 提Đề 位vị 助trợ 覺giác 勝thắng 故cố 說thuyết 七thất 覺giác 增tăng 見kiến 道đạo 位vị 中trung 速tốc 疾tật 而nhi 轉chuyển 通thông 行hành 勝thắng 故cố 說thuyết 八Bát 正Chánh 道Đạo 。 增tăng 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 於ư 見kiến 道đạo 位vị 建kiến 立lập 覺giác 支chi 如như 實thật 覺giác 知tri 。 四tứ 聖Thánh 諦Đế 故cố 於ư 見kiến 修tu 二nhị 位vị 建kiến 立lập 八bát 道đạo 支chi 以dĩ 此thử 二nhị 位vị 俱câu 通thông 直trực 徃# 涅Niết 槃Bàn 城thành 故cố 。 （# 已dĩ 上thượng ）# 菩Bồ 提Đề 者giả 盡tận 無vô 生sanh 智trí 也dã 見kiến 道đạo 能năng 通thông 義nghĩa 勝thắng 故cố 八bát 正Chánh 道Đạo 親thân 有hữu 餘dư 師sư 心tâm 七thất 覺giác 支chi 見kiến 道đạo 對đối 八bát 正Chánh 道Đạo 修tu 道Đạo 亘tuyên 義nghĩa 也dã )# 。

次thứ 七thất 覺giác 支chi 在tại 修tu 道Đạo 位vị 近cận 菩Bồ 提Đề 位vị 助trợ 覺giác 勝thắng 故cố 也dã 。

(# ○# 七thất 覺giác 支chi 云vân 事sự 具cụ 七Thất 等Đẳng 覺Giác 支Chi 。 名danh 等đẳng 字tự 定định 惠huệ 均quân 等đẳng 義nghĩa 也dã 夫phu 者giả 擇trạch 進tiến 喜hỷ 三tam 惠huệ 除trừ 定định 捨xả 三tam 定định 念niệm 定định 惠huệ 通thông 故cố 總tổng 云vân 時thời 定định 惠huệ 均quân 等đẳng 也dã 覺giác 者giả 二nhị 義nghĩa 有hữu 一nhất 無vô 覺giác 盡tận 無vô 生sanh 智trí 覺giác 名danh 此thử 七thất 修tu 能năng 覺giác 果quả 至chí 故cố 果quả 以dĩ 因nhân 名danh 尒# 云vân 也dã 此thử 時thời 依y 主chủ 釋thích 也dã 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 等đẳng 出xuất 二nhị 當đương 分phần/phân 覺giác 了liễu 覺giác 名danh 持trì 業nghiệp 釋thích 也dã 集tập 解giải 有hữu 支chi 者giả 支chi 分phần/phân 也dã 故cố 或hoặc 七thất 覺giác 分phần/phân 名danh 也dã 問vấn 諸chư 道Đạo 品Phẩm 皆giai 覺giác 分phần/phân 義nghĩa 有hữu 何hà 獨độc 此thử 名danh 得đắc 耶da 荅# 遁độn 麟lân 引dẫn 正chánh 理lý 云vân 一nhất 切thiết 覺Giác 支Chi 。 皆giai 助trợ 菩Bồ 提Đề 唯duy 一nhất 獨độc 標tiêu 覺giác 支chi 名danh 以dĩ 最tối 隣lân 近cận 菩Bồ 提Đề 果quả 故cố （# 文văn ）# 又hựu 名danh 立lập 事sự 各các 其kỳ 一nhất 義nghĩa 取thủ 何hà 必tất 一nhất 例lệ 難nạn/nan 耶da )# 。

一nhất 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 於ư 所sở 觀quán 境cảnh 簡giản 擇trạch 得đắc 失thất 。 二nhị 精Tinh 進Tấn 覺Giác 支Chi 。 熾sí 然nhiên 勇dũng 猛mãnh 。 修tu 諸chư 善thiện 法Pháp 。 三tam 輕Khinh 安An 覺Giác 支Chi 。 於ư 意ý 適thích 恱# 。 調điều 暢sướng 身thân 心tâm 。 四tứ 念niệm 覺giác 支chi 於ư 境cảnh 明minh 記ký 也dã 。 五ngũ 行hành 捨xả 覺giác 支chi 遠viễn 離ly 治trị 掉trạo 平bình 等đẳng 寂tịch 靜tĩnh 也dã 。 六lục 定định 覺giác 支chi 專chuyên 注chú 所sở 緣duyên 。 七thất 喜hỷ 覺giác 支chi 於ư 意ý 適thích 恱# 。

(# ○# 七thất 覺giác 一nhất 一nhất 名danh 義nghĩa 事sự 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 一nhất 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 分Phần 。 智trí 惠huệ 觀quán 諸chư 法pháp 時thời 。 善thiện 能năng 簡giản 別biệt 真chân 偽ngụy 不bất 謬mậu 取thủ 諸chư 虛hư 偽ngụy 法pháp 故cố 名danh 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 二nhị 精Tinh 進Tấn 覺Giác 分Phần 。 精tinh 進tấn 修tu 諸chư 道Đạo 法Pháp 時thời 善thiện 能năng 覺giác 了liễu 不bất 謬mậu 行hành 於ư 無vô 益ích 之chi 苦khổ 行hạnh 常thường 勤cần 心tâm 在tại 真chân 法pháp 中trung 行hành 故cố 名danh 精Tinh 進Tấn 覺Giác 分Phần 。 三tam 喜hỷ 覺giác 分phần/phân 若nhược 心tâm 得đắc 法Pháp 喜hỷ 善thiện 能năng 覺giác 了liễu 此thử 喜hỷ 不bất 依y 顛điên 倒đảo 之chi 法pháp 。 而nhi 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 住trụ 真chân 法pháp 故cố 名danh 喜hỷ 覺giác 分phần/phân 四tứ 除trừ 覺giác 分phần/phân 若nhược 断# 除trừ 諸chư 見kiến 煩phiền 惱não 。 之chi 時thời 善thiện 能năng 覺giác 了liễu 除trừ 諸chư 虛hư 似tự 不bất 損tổn 真chân 正chánh 善thiện 根căn 故cố 名danh 除trừ 覺giác 分phần/phân 也dã 五ngũ 捨xả 覺giác 分phần/phân 若nhược 捨xả 所sở 見kiến 念niệm 著trước 之chi 境cảnh 時thời 善thiện 能năng 覺giác 了liễu 所sở 捨xả 之chi 境cảnh 虛hư 偽ngụy 不bất 實thật 。 永vĩnh 不bất 追truy 憶ức 是thị 為vi 捨Xả 覺Giác 分Phần 。 六lục 定định 覺giác 分phần/phân 若nhược 發phát 諸chư 禪thiền 定định 之chi 時thời 。 善thiện 能năng 覺giác 了liễu 諸chư 禪thiền 虛hư 假giả 不bất 生sanh 見kiến 愛ái 妄vọng 想tưởng 是thị 為vi 定Định 覺Giác 分Phần 。 七thất 念niệm 覺giác 分phần/phân 若nhược 修tu 出xuất 世thế 道đạo 時thời 善thiện 能năng 覺giác 了liễu 常thường 使sử 定định 惠huệ 均quân 平bình 若nhược 心tâm 沉trầm 沒một 當đương 念niệm 用dụng 擇trạch 法pháp 精tinh 進tấn 喜hỷ 等đẳng 三tam 覺giác 分phần/phân 察sát 起khởi 若nhược 心tâm 浮phù 動động 時thời 當đương 念niệm 用dụng 除trừ 捨xả 定định 等đẳng 三tam 覺giác 分phần/phân 攝nhiếp 故cố 念niệm 覺giác 常thường 在tại 二nhị 楹doanh 之chi 間gian 調điều 和hòa 中trung 適thích 是thị 名danh 念Niệm 覺Giác 分Phần 。 （# 已dĩ 上thượng ）# 私tư 云vân 第đệ 四tứ 除trừ 覺giác 分phân 第đệ 五ngũ 捨xả 覺giác 分phần/phân 不bất 同đồng 諸chư 煩phiền 惱não 除trừ 除trừ 覺giác 分phần/phân 所sở 見kiến 境cảnh 捨xả 捨xả 覺giác 分phần/phân 云vân 見kiến 。 又hựu 俱câu 舎# 除trừ 覺giác 分phần/phân 輕Khinh 安An 覺Giác 支Chi 。 名danh 捨xả 覺giác 分phần/phân 行hành 捨xả 覺giác 支chi 名danh 輕khinh 安an 覚# 支chi 者giả 昬# 沉trầm 起khởi 心tâm 蒙mông 蒙mông 時thời 輕khinh 安an 以dĩ 治trị 之chi 也dã 輕khinh 謂vị 輕khinh 利lợi 安an 謂vị 安an 適thích 也dã 杒# 行hành 捨xả 者giả 掉trạo 舉cử 捨xả 離ly 故cố 也dã 行hành 字tự 置trí 事sự 三tam 受thọ 中trung 捨xả 受thọ 非phi 行hành 隂# 所sở 攝nhiếp 捨xả 事sự 顕# 故cố 也dã 昬# 沉trầm 掉trạo 舉cử 捨xả 離ly 中trung 掉trạo 舉cử 捨xả 邊biên 取thủ 捨xả 覺giác 攴phộc 建kiến 立lập 昬# 沉trầm 除trừ 邊biên 取thủ 輕khinh 安an 覺giác 攴phộc 名danh 是thị 光quang 記ký 心tâm 也dã 然nhiên 。 集tập 解giải 云vân 輕khinh 安an 者giả 輕khinh 利lợi 安an 適thích 也dã 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 及cập 止Chỉ 觀Quán 中trung 皆giai 云vân 除trừ 覺giác 心tâm 浮phù 動động 時thời 即tức 便tiện 除trừ 之chi 以dĩ 除trừ 浮phù 動động 心tâm 得đắc 法Pháp 味vị 除trừ 身thân 口khẩu 之chi 麁thô 故cố 輕khinh 利lợi 安an 適thích 也dã 又hựu 是thị 新tân 舊cựu 翻phiên 譯dịch 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 百bách 法pháp 疏sớ/sơ 云vân 遠viễn 離ly 麁thô 重trọng 調điều 暢sướng 身thân 心tâm 。 故cố 云vân 輕khinh 安an 遠viễn 離ly 豈khởi 非phi 是thị 除trừ 義nghĩa 耶da （# 已dĩ 上thượng 集tập 解giải ）# 此thử 心tâm 輕khinh 安an 除trừ 覺giác 攴phộc 一nhất 躰# 同đồng 掉trạo 舉cử 除trừ 云vân 義nghĩa 也dã 光quang 記ký 等đẳng 異dị 也dã 而nhi 所sở 引dẫn 百bách 法pháp 疏sớ/sơ 麁thô 重trọng 云vân 正chánh 昬# 沉trầm 指chỉ 歟# 更cánh 詳tường )# 。

(# ○# 五Ngũ 力Lực 次thứ 七thất 覺giác 修tu 所sở 以dĩ 事sự 。 集tập 註chú 云vân 修tu 前tiền 不bất 入nhập 由do 定định 惠huệ 不bất 調điều 故cố 用dụng 七thất 覺giác 均quân 調điều （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 七thất 覺giác 攴phộc 必tất 具cụ 修tu 事sự 。 弘hoằng 決quyết 七thất 云vân 定định 惠huệ 各các 三tam 各các 隨tùy 用dụng 一nhất 得đắc 益ích 便tiện 止chỉ 無vô 假giả 徧biến 修tu 若nhược 全toàn 無vô 益ích 方phương 趣thú 後hậu 品phẩm （# 文văn ）# )# 。

次thứ 八bát 正Chánh 道Đạo 在tại 見kiến 道đạo 位vị 。 一nhất 正chánh 見kiến 觀quán 察sát 諦đế 理lý 簡giản 擇trạch 得đắc 失thất 。 二nhị 正chánh 思tư 惟duy 籌trù 量lượng 義nghĩa 理lý 。 三tam 正chánh 語ngữ 離ly 四tứ 誹phỉ 謗báng 。 四tứ 正chánh 業nghiệp 離ly 殺sát 盜đạo [婬-壬+(工/山)]# 。 五ngũ 正chánh 命mạng 離ly 五ngũ 邪tà 命mạng 。 六lục 正chánh 精tinh 進tấn 能năng 堪kham 斷đoạn 惡ác 修tu 善thiện 。 七thất 正chánh 念niệm 明minh 記ký 所sở 緣duyên 記ký 憶ức 宿túc 事sự 。 八bát 正chánh 定định 住trụ 心tâm 不bất 亂loạn 專chuyên 住trụ 一nhất 境cảnh 。

(# ○# 八bát 正Chánh 道Đạo 云vân 事sự 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 是thị 八bát 通thông 名danh 正Chánh 道Đạo 正chánh 以dĩ 不bất 邪tà 為vi 義nghĩa 今kim 此thử 八bát 法pháp 不bất 依y 偏thiên 邪tà 而nhi 行hành 皆giai 名danh 為vi 正chánh 能năng 通thông 至chí 涅Niết 槃Bàn 故cố 名danh 為vi 道đạo 也dã （# 文văn ）# 此thử 正Chánh 道Đạo 義nghĩa 餘dư 道Đạo 品Phẩm 通thông 云vân 今kim 別biệt 見kiến 道đạo 所sở 修tu 故cố 此thử 名danh 立lập 也dã 前tiền 頌tụng 疏sớ/sơ 思tư 之chi 。 八bát 正chánh 一nhất ▆# 名danh 義nghĩa 事sự 名danh 目mục 分phân 明minh 也dã )# 。

(# ○# 四tứ 誹phỉ 謗báng 事sự 妄vọng 語ngữ 綺ỷ 語ngữ 。 兩lưỡng 舌thiệt 惡ác 口khẩu 。 也dã 妄vọng 語ngữ 者giả 言ngôn 不bất 實thật 他tha 人nhân 欺khi 誑cuống 云vân 也dã 。 梵Phạm 網võng 古cổ 迹tích 云vân 譬thí 如như 覆phú 瓶bình 水thủy 不bất 得đắc 入nhập 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 妄vọng 語ngữ 覆phú 心tâm 道đạo 水thủy 不bất 入nhập 又hựu 實thật 語ngữ 入nhập 其kỳ 心tâm 端đoan 直trực 易dị 得đắc 出xuất 離ly 譬thí 如như 稠trù 林lâm 曳duệ 木mộc 直trực 者giả 易dị 出xuất （# 文văn ）# 綺ỷ 語ngữ 等đẳng 者giả 。 集tập 解giải 下hạ 云vân 綺ỷ 側trắc 語ngữ 詞từ 言ngôn 乖quai 道Đạo 理lý 名danh 綺ỷ 語ngữ 也dã 構# 闘# 之chi 言ngôn 間gian 他tha 令linh 致trí 得đắc 失thất 分phần/phân 卒thốt 名danh 兩lưỡng 舌thiệt 也dã 惡ác 言ngôn 加gia 彼bỉ 令linh 他tha 受thọ 惱não 名danh 惡ác 口khẩu 也dã （# 文văn ）# 非phi 禮lễ 非phi 義nghĩa 事sự 云vân 綺ỷ 語ngữ 名danh 譬thí 僧Tăng 身thân ア# ラ# キ# 事sự 云vân 乃nãi 至chí 早tảo 歌ca ウ# タ# フ# 樣# 皆giai 綺ỷ 語ngữ 云vân 也dã 餘dư 知tri )# 。

(# ○# 四tứ 邪tà 命mạng 事sự 一nhất 方phương 口khẩu 食thực 曲khúc 媚mị 豪hào 勢thế 通thông 使sử 四tứ 方phương 二nhị 維duy 口khẩu 食thực 種chủng 種chủng 咒chú 術thuật 。 小tiểu 筭# 占chiêm 凶hung 三tam 仰ngưỡng 口khẩu 食thực 仰ngưỡng 觀quan 星tinh 宿tú 。 以dĩ 自tự 活hoạt 命mạng 。 四tứ 下hạ 口khẩu 食thực 種chúng 植thực 田điền 園viên 。 合hợp 和hòa 湯thang 藥dược 。 （# 云vân 云vân ）# 維duy 字tự 有hữu 本bổn 雜tạp 字tự 作tác 誤ngộ 欤# 。 名danh 義nghĩa 集tập 六lục 智trí 論luận 引dẫn 四tứ 維duy 口khẩu 食thực 云vân 此thử 四tứ 邪tà 命mạng 別biệt 口khẩu 業nghiệp 邪tà 命mạng 也dã 故cố 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 等đẳng 正chánh 語ngữ 所sở 離ly )# 。

(# ○# 五ngũ 邪tà 命mạng 事sự 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 一nhất 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 詐trá 現hiện 異dị 相tướng 。 奇kỳ 特đặc 二nhị 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 自tự 說thuyết 功công 德đức 三tam 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 占chiêm 相tướng 吉cát 凶hung 。 為vì 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 四tứ 為vì 利lợi 養dưỡng 故cố 。 高cao 聲thanh 現hiện 威uy 令linh 人nhân 畏úy 敬kính 五ngũ 為vì 利lợi 益ích 故cố 。 稱xưng 說thuyết 所sở 得đắc 供cúng 養dường 以dĩ 動động 人nhân 心tâm 。 邪tà 因nhân 緣duyên 活hoạt 命mạng 故cố 是thị 為vi 邪tà 命mạng （# 文văn ）# 正chánh 命mạng 者giả 頭đầu 陀đà 乞khất 食thực 活hoạt 命mạng 云vân 也dã )# 。

此thử 七thất 科khoa 中trung 前tiền 五ngũ 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 七thất 覺giác 八bát 正chánh 唯duy 無vô 漏lậu 也dã 已dĩ 上thượng 俱câu 舎# 意ý 。

(# ○# 七thất 科khoa 漏lậu 無vô 漏lậu 事sự 。 頌tụng 曰viết 七Thất 覺Giác 八Bát 道Đạo 。 支chi 一nhất 向hướng 是thị 無vô 漏lậu 三tam 四tứ 五ngũ 根căn 力lực 皆giai 通thông 於ư 二nhị 種chủng （# 文văn ）# 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 七thất 覺giác 攴phộc 八bát 正Chánh 道Đạo 唯duy 無vô 漏lậu 也dã 三tam 四tứ 者giả 一nhất 四tứ 念niệm 住trụ 二nhị 四tứ 正chánh 断# 三tam 四Tứ 神Thần 足Túc 也dã 五ngũ 根căn 力lực 者giả 謂vị 五Ngũ 根Căn 五Ngũ 力Lực 。 也dã 此thử 四tứ 念niệm 住trụ 等đẳng 皆giai 通thông 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 二nhị 種chủng 也dã （# 文văn ）# 是thị 對đối 位vị 義nghĩa 約ước 七thất 覺giác 八bát 正chánh 既ký 見kiến 修tu 二nhị 道đạo 於ư 建kiến 立lập 故cố 無vô 漏lậu 也dã 餘dư 五ngũ 科khoa 賢hiền 位vị 所sở 修tu 故cố 亦diệc 有hữu 漏lậu 也dã 而nhi 無vô 漏lậu 發phát 故cố 亦diệc 無vô 漏lậu 也dã 是thị 俱câu 舎# 意ý 也dã 。 又hựu 止Chỉ 觀Quán 七thất 意ý 是thị 異dị 也dã 彼bỉ 云vân 一nhất 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 皆giai 是thị 有hữu 漏lậu 二nhị 皆giai 是thị 無vô 漏lậu 三tam 亦diệc 有hữu 漏lậu 亦diệc 無vô 漏lậu （# 文văn ）# 真chân 記ký 此thử 文văn 科khoa 簡giản 事sự 委ủy 悉tất 也dã 詮thuyên 賢hiền 位vị 所sở 修tu 三tam 十thập 七thất 。 品phẩm 有hữu 漏lậu 也dã 聖thánh 位vị 所sở 修tu 三tam 十thập 七thất 。 品phẩm 無vô 漏lậu 也dã 世thế 第đệ 一nhất 所sở 修tu 三tam 十thập 七thất 。 品phẩm 亦diệc 有hữu 漏lậu 亦diệc 無vô 漏lậu 也dã 世thế 第đệ 一nhất 賢hiền 位vị 故cố 有hữu 漏lậu 云vân 見kiến 道đạo 無vô 漏lậu 發phát 故cố 無vô 漏lậu 共cộng 云vân 也dã 付phó 之chi 相tướng 生sanh 道Đạo 品Phẩm 時thời 七thất 覺giác 前tiền 八bát 正chánh 後hậu 事sự 賢hiền 位vị 約ước 唯duy 有hữu 漏lậu 句cú 也dã 既ký 俱câu 有hữu 漏lậu 道Đạo 品Phẩm 故cố 次thứ 第đệ 增tăng 數số 七thất 覺giác 八bát 正chánh 列liệt 也dã 對đối 位vị 時thời 八bát 正chánh 七thất 覺giác 列liệt 事sự 此thử 二nhị 科khoa 無vô 漏lậu 屬thuộc 七thất 覺giác 最tối 勝thắng 故cố 後hậu 置trí 也dã 又hựu 。 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 七thất 云vân 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 總tổng 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 者giả 道Đạo 品Phẩm 躰# 一nhất 義nghĩa 通thông 二nhị 種chủng 以dĩ 凡phàm 位vị 故cố 名danh 為vi 有hữu 。 漏lậu 以dĩ 發phát 無vô 漏lậu 故cố 名danh 無vô 漏lậu 如như 不bất 淨tịnh 觀quán 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 此thử 如như 向hướng 弁# 二nhị 者giả 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 半bán 有hữu 漏lậu 半bán 無vô 漏lậu 以dĩ 三tam 四tứ 五ngũ 根căn 力lực 並tịnh 對đối 凡phàm 位vị 此thử 是thị 有hữu 漏lậu 以dĩ 覺giác 道đạo 攴phộc 對đối 聖thánh 位vị 故cố 此thử 是thị 無vô 漏lậu 故cố 文văn 云vân 又hựu 亦diệc 漏lậu 無vô 漏lậu 即tức 對đối 位vị 意ý 三tam 者giả 道Đạo 品Phẩm 一nhất 一nhất 有hữu 二nhị 凡phàm 位vị 名danh 有hữu 漏lậu 聖thánh 位vị 是thị 無vô 漏lậu 合hợp 名danh 漏lậu 無vô 漏lậu （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

此thử 道Đạo 品Phẩm 名danh 雖tuy 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 也dã 實thật 體thể 只chỉ 十thập 也dã 謂vị 慧tuệ 攝nhiếp 八bát 四tứ 念niệm 住trụ 慧tuệ 根căn 慧tuệ 力lực 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 正chánh 見kiến 。 勤cần 攝nhiếp 八bát 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 進tiến 根căn 進tiến 力lực 精Tinh 進Tấn 覺Giác 支Chi 正chánh 精tinh 進tấn 。 定định 攝nhiếp 八bát 四Tứ 神Thần 足Túc 定định 根căn 定định 力lực 定định 覺giác 支chi 正chánh 定định 。 信tín 攝nhiếp 二nhị 信tín 根căn 信tín 力lực 。 念niệm 攝nhiếp 四tứ 念niệm 根căn 念niệm 力lực 念niệm 覺giác 支chi 正chánh 念niệm 。 喜hỷ 一nhất 喜hỷ 覺giác 支chi 。 捨xả 一nhất 行hành 捨xả 覺giác 支chi 。 輕khinh 安an 一nhất 輕Khinh 安An 覺Giác 支Chi 。 戒giới 三tam 正chánh 語ngữ 正chánh 業nghiệp 正chánh 命mạng 。 尋tầm 一nhất 正chánh 思tư 惟duy 。 已dĩ 上thượng 俱câu 舎# 意ý 註chú 之chi 。

(# ○# 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 實thật 躰# 三tam 義nghĩa 有hữu 事sự 一nhất 實thật 躰# 十thập 也dã 名danh 目mục 如như 是thị 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 五ngũ 出xuất 彼bỉ 云vân 惠huệ 勤cần 定định 三tam 各các 攝nhiếp 八bát 種chủng 三tam 八bát 二nhị 十thập 四tứ 也dã 信tín 攝nhiếp 二nhị 足túc 前tiền 成thành 二nhị 十thập 六lục 也dã 念niệm 攝nhiếp 四tứ 足túc 前tiền 成thành 三tam 十thập 也dã 喜hỷ 攝nhiếp 一nhất 捨xả 攝nhiếp 一nhất 輕khinh 安an 攝nhiếp 一nhất 戒giới 攝nhiếp 三tam 尋tầm 攝nhiếp 一nhất 此thử 七thất 足túc 前tiền 成thành 三tam 十thập 七thất 故cố 躰# 唯duy 十thập 也dã （# 文văn ）# 二nhị 實thật 躰# 十thập 一nhất 也dã 上thượng 十thập 中trung 戒giới 分phần/phân 二nhị 謂vị 身thân 業nghiệp 防phòng 口khẩu 業nghiệp 防phòng 異dị 也dã 故cố 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 毘tỳ 婆bà 娑sa 師sư 說thuyết 有hữu 十thập 一nhất 謂vị 戒giới 分phần/phân 二nhị 以dĩ 身thân 語ngữ 業nghiệp 不bất 相tương 雜tạp 故cố 分phân 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 為vi 二nhị 也dã 餘dư 九cửu 同đồng 前tiền （# 文văn ）# 私tư 云vân 躰# 十thập 者giả 論luận 主chủ 義nghĩa 十thập 一nhất 者giả 有hữu 宗tông 義nghĩa 也dã 三tam 實thật 躰# 唯duy 三tam 也dã 夫phu 者giả 戒giới 三tam 定định 十thập 惠huệ 十thập 八bát 定định 惠huệ 通thông 四tứ 三tam 學học 通thông 二nhị 也dã 釋thích 籤# 有hữu 集tập 註chú 中trung 引dẫn )# 。

(# 七thất 賢hiền 畢tất )# 。

問vấn 七thất 聖thánh 位vị 者giả 何hà 等đẳng 耶da 又hựu 通thông 名danh 聖thánh 意ý 如như 何hà 。 荅# 通thông 名danh 聖thánh 事sự 聖thánh 以dĩ 正chánh 為vi 義nghĩa 斷đoạn 煩phiền 惱não 捨xả 凡phàm 夫phu 性tánh 可khả 入nhập 聖thánh 人nhân 性tánh 故cố 名danh 聖thánh 也dã 所sở 謂vị 七thất 聖thánh 位vị 人nhân 者giả 。 見kiến 道đạo 二nhị 人nhân 隨tùy 信tín 行hành 隨tùy 法pháp 行hành 。 修tu 道Đạo 三tam 人nhân 。 信tín 解giải 見kiến 得đắc 身thân 證chứng 。 無Vô 學Học 道đạo 二nhị 人nhân 時thời 解giải 脫thoát 不bất 時thời 解giải 脫thoát 已dĩ 上thượng 是thị 云vân 七thất 聖thánh 也dã 取thủ 其kỳ 無Vô 學Học 道đạo 二nhị 人nhân 俱câu 舎# 等đẳng 不bất 名danh 時thời 解giải 脫thoát 不bất 時thời 解giải 脫thoát 名danh 慧tuệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 只chỉ 是thị 異dị 說thuyết 也dã 此thử 七thất 聖thánh 中trung 前tiền 五ngũ 名danh 有hữu 學học 聖thánh 者giả 也dã 是thị 則tắc 雖tuy 斷đoạn 始thỉ 煩phiền 惱não 未vị 斷đoạn 終chung 故cố 名danh 有hữu 學học 聖thánh 者giả 也dã 後hậu 二nhị 名danh 無Vô 學Học 聖thánh 者giả 是thị 則tắc 斷đoạn 盡tận 煩phiền 惱não 。 今kim 無vô 可khả 學học 法pháp 故cố 名danh 無Vô 學Học 也dã 。

(# ○# 聖thánh 名danh 事sự 。 玄huyền 義nghĩa 四tứ 云vân 通thông 名danh 聖thánh 者giả 正chánh 也dã 苦khổ 忍nhẫn 真chân 明minh 發phát 捨xả 凡phàm 性tánh 八bát 聖thánh 性tánh 真chân 智trí 見kiến 理lý 故cố 名danh 聖thánh 人nhân （# 文văn ）# 苦khổ 忍nhẫn 真chân 明minh 云vân 十thập 六lục 心tâm 初sơ 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 事sự 也dã 集tập 註chú 心tâm 苦khổ 忍nhẫn 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 真chân 明minh 苦khổ 法pháp 智trí 成thành 此thử 義nghĩa 穩ổn ナ# ラ# サ# ル# 歟# 所sở 詮thuyên 見kiến 道đạo 入nhập 即tức 聖thánh 人nhân 也dã 心tâm 得đắc 。 釋thích 籤# 四tứ 云vân 苦khổ 忍nhẫn 真chân 明minh 發phát 捨xả 凡phàm 入nhập 聖thánh 者giả 至chí 苦khổ 忍nhẫn 已dĩ 次thứ 第đệ 無vô 間gian 必tất 入nhập 初sơ 果quả 今kim 從tùng 後hậu 說thuyết 通thông 云vân 聖thánh 人nhân （# 文văn ）# 此thử 心tâm 正chánh 初sơ 果quả 已dĩ 上thượng 聖thánh 人nhân 云vân 義nghĩa 也dã 真chân 記ký 云vân 玄huyền 義nghĩa 苦khổ 忍nhẫn 明minh 發phát 凡phàm 入nhập 聖thánh 性tánh 等đẳng 者giả 婆bà 娑sa 三tam 說thuyết 有hữu 一nhất 云vân 苦khổ 忍nhẫn 捨xả 凡phàm 夫phu 性tánh 有hữu 說thuyết 世thế 第đệ 一nhất 捨xả 或hoặc 世thế 第đệ 一nhất 苦khổ 忍nhẫn 共cộng 捨xả 今kim 依y 初sơ 說thuyết 今kim 從tùng 後hậu 說thuyết 通thông 云vân 聖thánh 人nhân 者giả 問vấn 苦khổ 忍nhẫn 當đương 位vị 即tức 是thị 聖thánh 人nhân 捨xả 異dị 生sanh 性tánh 何hà 云vân 從tùng 後hậu 荅# 見kiến 惑hoặc 是thị 凡phàm 夫phu 法pháp 。 猶do 在tại 向hướng 道đạo 據cứ 此thử 義nghĩa 云vân 聖thánh 名danh 在tại 果quả （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 七thất 聖thánh 一nhất 一nhất 名danh 義nghĩa 事sự 下hạ 至chí 聞văn )# 。

問vấn 付phó 七thất 聖thánh 如như 何hà 分phân 別biệt 四Tứ 向Hướng 四Tứ 果Quả 。 耶da 又hựu 各các 得đắc 名danh 如như 何hà 。 荅# 初sơ 隨tùy 信tín 者giả 是thị 鈍độn 根căn 人nhân 八bát 見kiến 道đạo 名danh 也dã 非phi 自tự 智trí 力lực 信tín 他tha 教giáo 立lập 行hành 生sanh 解giải 故cố 云vân 隨tùy 信tín 行hành 也dã 。 次thứ 隨tùy 法Pháp 行hành 者giả 。 是thị 利lợi 根căn 人nhân 入nhập 見kiến 道đạo 名danh 也dã 利lợi 根căn 故cố 不bất 待đãi 他tha 教giáo 以dĩ 自tự 智trí 力lực 。 思tư 惟duy 法pháp 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 覺giác 故cố 云vân 隨tùy 法pháp 行hành 也dã 已dĩ 上thượng 二nhị 人nhân 見kiến 道đạo 聖thánh 人nhân 也dã 見kiến 道đạo 者giả 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 等đẳng 十thập 六lục 心tâm 中trung 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 位vị 也dã 四Tứ 向Hướng 四Tứ 果Quả 。 中trung 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 向hướng 位vị 也dã 是thị 梵Phạn 語ngữ 也dã 此thử 云vân 預dự 流lưu 向hướng 。

(# ○# 隨tùy 信tín 行hành 隨tùy 法pháp 行hành 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 云vân 見kiến 道đạo 位vị 中trung 聖thánh 者giả 有hữu 二nhị 一nhất 隨tùy 信tín 行hành 二nhị 隨tùy 法pháp 行hành 由do 根căn 利lợi 鈍độn 立lập 此thử 二nhị 名danh 若nhược 鈍độn 根căn 者giả 名danh 隨tùy 信tín 行hành 彼bỉ 猶do 先tiên 時thời 隨tùy 信tín 他tha 言ngôn 而nhi 行hành 義nghĩa 故cố 若nhược 利lợi 根căn 者giả 。 名danh 隨tùy 法pháp 行hành 彼bỉ 於ư 先tiên 時thời 。 由do 自tự 披phi 閱duyệt 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 。 隨tùy 行hành 義nghĩa 故cố （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 先tiên 隨tùy 信tín 行hành 隨tùy 法pháp 行hành 云vân 隨tùy 信tín 行hành 隨tùy 法pháp 行hành 讀đọc 也dã 信tín 法pháp 二nhị 中trung 隨tùy 一nhất 取thủ 故cố 隨tùy 字tự 付phó 信tín 行hành 法Pháp 行hành 。 云vân 先tiên 賢hiền 位vị 於ư 他tha 語ngữ 信tín 修tu 行hành 者giả 信tín 行hành 名danh 他tha 語ngữ 不bất 依y 自tự 分phần/phân 經kinh 論luận 見kiến 修tu 行hành 法pháp 行hành 名danh 法pháp 者giả 色sắc 經Kinh 卷quyển 等đẳng 指chỉ 滅diệt 後hậu 約ước 行hành 字tự 何hà 造tạo 作tác 義nghĩa 也dã 此thử 頌tụng 疏sớ/sơ 心tâm 隨tùy 信tín 行hành 隨tùy 法pháp 行hành 俱câu 賢hiền 位vị 約ước 置trí 杒# 初sơ 從tùng 見kiến 道Đạo 人Nhân 名danh 成thành 又hựu 玄huyền 義nghĩa 四tứ 云vân 一nhất 隨tùy 信tín 行hành 位vị 者giả 是thị 鈍độn 根căn 人nhân 入nhập 見kiến 道đạo 之chi 名danh 也dã 非phi 自tự 智trí 力lực 慿# 他tha 生sanh 解giải 是thị 人nhân 在tại 方phương 便tiện 道đạo 先tiên 雖tuy 有hữu 信tín 以dĩ 未vị 習tập 真chân 信tín 不bất 名danh 行hàng 行hàng 以dĩ 進tiến 趣thú 為vi 義nghĩa 從tùng 得đắc 苦khổ 忍nhẫn 真chân 明minh 十thập 五ngũ 剎sát 那na 進tiến 趣thú 見kiến 真chân 故cố 名danh 隨tùy 信tín 行hành 位vị 也dã 二nhị 隨tùy 法pháp 行hành 位vị 者giả 即tức 是thị 利lợi 根căn 入nhập 見kiến 道đạo 之chi 名danh 也dã 利lợi 者giả 自tự 以dĩ 智trí 力lực 見kiến 理lý 断# 結kết 在tại 方phương 便tiện 道đạo 能năng 自tự 用dụng 觀quán 觀quán 四tứ 真Chân 諦Đế 法pháp 但đãn 未vị 發phát 真chân 不bất 名danh 為vi 行hành 因nhân 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 發phát 苦khổ 忍nhẫn 真chân 明minh 十thập 五ngũ 剎sát 那na 進tiến 趣thú 見kiến 真chân 故cố 名danh 隨tùy 法pháp 行hành 位vị 也dã （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 隨tùy 信tín 行hành 下hạ 未vị 習tập 真chân 云vân 真chân 理lý 發phát 習tập 修tu 故cố 也dã 故cố 隨tùy 法pháp 行hành 文văn 正chánh 未vị 發phát 真chân 云vân 此thử 玄huyền 文văn 心tâm 行hành 字tự 進tiến 趣thú 義nghĩa 見kiến 道đạo 當đương 位vị 有hữu 頌tụng 疏sớ/sơ 異dị 也dã 杒# 隨tùy 法pháp 法pháp 字tự 四tứ 真Chân 諦Đế 法pháp 云vân 故cố 在tại 世thế 亘tuyên 見kiến 。 玄huyền 義nghĩa 九cửu 云vân 夫phu 稟bẩm 教giáo 立lập 行hành 不bất 出xuất 信tín 法pháp 鈍độn 者giả 因nhân 聞văn 生sanh 解giải 從tùng 解giải 立lập 行hành 故cố 名danh 信tín 行hành 利lợi 者giả 自tự 推thôi 得đắc 解giải 從tùng 解giải 立lập 行hành 故cố 名danh 法pháp 行hành （# 文văn ）# 杒# 此thử 頌tụng 疏sớ/sơ 玄huyền 文văn 俱câu 隨tùy 信tín 隨tùy 法pháp 名danh 言ngôn 次thứ 第đệ 賢hiền 位vị 歷lịch 聖thánh 位vị 至chí 者giả 約ước 見kiến 或hoặc 又hựu 超siêu 越việt 者giả 亘tuyên 欤# 古cổ 抄sao 隨tùy 信tín 次thứ 第đệ 證chứng 隨tùy 法pháp 超siêu 越việt 者giả 成thành 是thị 不bất 可khả 歟# 問vấn 凡phàm 聲Thanh 聞Văn 者giả 佛Phật 聲thanh 教giáo 聞văn 云vân 也dã 而nhi 法pháp 行hành 人nhân 他tha 教giáo 不bất 依y 豈khởi 聲Thanh 聞Văn ナ# ラ# ン# ヤ# 荅# 法pháp 行hành 人nhân 全toàn 聞văn 教giáo せ# サ# ル# ニ# ハ# 非phi 只chỉ 是thị 信tín 行hành 人nhân 一nhất 向hướng 他tha 任nhậm 不bất 同đồng 故cố 尒# 云vân 也dã 故cố 。 玄huyền 義nghĩa 云vân 稟bẩm 教giáo 立lập 行hành 不bất 出xuất 信tín 法pháp （# 文văn ）# 可khả 知tri 俱câu 教giáo 受thọ 云vân 事sự 遁độn 麟lân 引dẫn 婆bà 娑sa 云vân 信tín 行hành 種chủng 類loại 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 性tánh 多đa 信tín 故cố 若nhược 聞văn 他tha 勸khuyến 汝nhữ 應ưng 務vụ 農nông 以dĩ 自tự 存tồn 活hoạt 。 彼bỉ 不bất 思tư 察sát 聞văn 已dĩ 便tiện 作tác 餘dư 事sự 亦diệc 尒# 法pháp 行hành 種chủng 類loại 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 性tánh 多đa 惠huệ 故cố 若nhược 聞văn 他tha 勸khuyến 汝nhữ 應ưng 務vụ 農nông 以dĩ 自tự 存tồn 活hoạt 。 彼bỉ 便tiện 思tư 察sát 我ngã 為vi 應ưng 作tác 為vi 不bất 應ưng 作tác 。 等đẳng 略lược 抄sao )# 。

(# ○# 十thập 五ngũ 心tâm 見kiến 道đạo 云vân 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 除trừ 道đạo 類loại 智trí 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 名danh 為vi 見kiến 道Đạo 。 於ư 四Tứ 諦Đế 理lý 。 未vị 見kiến 今kim 見kiến 見kiến 未vị 曾tằng 見kiến 。 故cố 得đắc 見kiến 名danh 至chí 道đạo 類loại 智trí 無vô 一nhất 諦đế 理lý 未vị 見kiến 今kim 見kiến 如như 修tu 曾tằng 見kiến 故cố 修tu 道Đạo 攝nhiếp 問vấn 如như 道đạo 類loại 忍nhẫn 是thị 道Đạo 諦Đế 理lý 此thử 道đạo 類loại 智trí 緣duyên 道đạo 類loại 忍nhẫn 於ư 道đạo 類loại 忍nhẫn 未vị 見kiến 今kim 見kiến 何hà 故cố 道đạo 類loại 智trí 非phi 見kiến 道đạo 攝nhiếp 耶da 荅# 此thử 中trung 約ước 諦đế 不bất 約ước 剎sát 那na 雖tuy 於ư 道đạo 類loại 忍nhẫn 一nhất 剎sát 那na 心tâm 。 未vị 見kiến 今kim 見kiến 於ư 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 皆giai 已dĩ 曾tằng 見kiến 故cố 修tu 道Đạo 攝nhiếp 如như 刈ngải 畦huề 稻đạo 唯duy 餘dư 一nhất 科khoa 不bất 可khả 名danh 為vi 一nhất 畦huề 未vị 刈ngải 間gian 忍nhẫn 於ư 諦đế 理lý 未vị 見kiến 今kim 見kiến 可khả 名danh 見kiến 道đạo 中trung 間gian 七thất 智trí 已dĩ 見kiến 今kim 見kiến 何hà 緣duyên 七thất 智trí 亦diệc 見kiến 道đạo 攝nhiếp 荅# 知tri 諦đế 未vị 盡tận 中trung 間gian 起khởi 故cố 亦diệc 見kiến 道đạo 攝nhiếp （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 名danh 為vi 見kiến 道Đạo 。 者giả 謂vị 從tùng 道đạo 類loại 忍nhẫn 已dĩ 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 也dã 忍nhẫn 名danh 為vi 見kiến 智trí 名danh 為vi 智trí 至chí 十thập 五ngũ 心tâm 於ư 一nhất 一nhất 諦đế 理lý 皆giai 已dĩ 見kiến 故cố 無vô 未vị 曾tằng 見kiến 雖tuy 知tri 八bát 諦đế 未vị 得đắc 周chu 盡tận 今kim 明minh 見kiến 道đạo 不bất 明minh 知tri 道đạo 故cố 無vô 有hữu 失thất 若nhược 說thuyết 知tri 道đạo 十thập 六lục 方phương 周chu 言ngôn 如như 修tu 習tập 曾tằng 見kiến 者giả 舉cử 例lệ 釋thích 也dã 如như 餘dư 修tu 道Đạo 已dĩ 曾tằng 見kiến 故cố 故cố 名danh 為vi 修tu 今kim 第đệ 十thập 六lục 亦diệc 已dĩ 曾tằng 見kiến 故cố 名danh 修tu 也dã 言ngôn 此thử 中trung 約ước 諦đế 不bất 約ước 剎sát 那na 者giả 謂vị 約ước 八bát 諦đế 作tác 法pháp 論luận 遍biến 不bất 遍biến 不bất 約ước 十thập 六lục 剎sát 那na 心tâm 遍biến 與dữ 不bất 遍biến 已dĩ 見kiến 上thượng 地địa 無vô 邊biên 之chi 道đạo 唯duy 餘dư 一nhất 念niệm 未vị 見kiến 今kim 見kiến 豈khởi 得đắc 從tùng 少thiểu 名danh 未vị 見kiến 諦Đế )# 。

(# ○# 言ngôn 知tri 諦đế 未vị 盡tận 中trung 間gian 起khởi 者giả 謂vị 知tri 八bát 諦đế 未vị 究cứu 竟cánh 時thời 中trung 間gian 起khởi 七thất 智trí 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 。 私tư 云vân 毘tỳ 曇đàm 心tâm 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 見kiến 道đạo 。 名danh 是thị 付phó 二nhị 難nan 有hữu 一nhất 未vị 見kiến 今kim 見kiến 見kiến 見kiến 道đạo 云vân 道đạo 類loại 智trí 見kiến 道đạo ナ# ル# ヘ# シ# 道đạo 類loại 智trí 忍nhẫn 理lý 未vị 見kiến 今kim 見kiến 故cố 二nhị 未vị 見kiến 今kim 見kiến 見kiến 道đạo 曾tằng 見kiến 修tu 修tu 道Đạo 中trung 間gian 七thất 智trí 修tu 道Đạo ナ# ル# ヘ# シ# 此thử 難nan 會hội 付phó 先tiên 道đạo 類loại 智trí 見kiến 道đạo 不bất 取thủ 事sự 十thập 五ngũ 心tâm 時thời 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 理lý 已dĩ 見kiến 故cố 也dã 道đạo 類loại 智trí 忍nhẫn 理lý 知tri 第đệ 十thập 六lục 心tâm 時thời 滿mãn 云vân 共cộng 今kim 理lý 見kiến 論luận 理lý 知tri 論luận 知tri 云vân 見kiến ル# ヨ# リ# モ# 深thâm 事sự 也dã 道đạo 類loại 智trí 時thời 道đạo 類loại 智trí 忍nhẫn 理lý 未vị 見kiến 今kim 見kiến 云vân 重trọng/trùng 道Đạo 諦Đế 理lý 知tri 事sự 也dã 是thị 十thập 六lục 剎sát 那na 滿mãn 名danh 今kim 剎sát 那na 滿mãn 事sự 不bất 論luận 但đãn 諦đế 理lý 見kiến 事sự 論luận 故cố 此thử 中trung 約ước 諦đế 不bất 約ước 剎sát 那na 云vân 道đạo 類loại 智trí 既ký 道đạo 類loại 忍nhẫn 所sở 見kiến 理lý 重trọng/trùng 知tri 故cố 修tu 道Đạo 屬thuộc 也dã 次thứ 中trung 間gian 七thất 智trí 見kiến 道đạo 属# ス# ル# フ# ハ# 當đương 分phần/phân 諦đế 理lý 曾tằng 見kiến 也dã 云vân 共cộng 未vị 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 見kiến 滿mãn 故cố 修tu 道Đạo 屬thuộc 道Đạo 理lý 無vô 也dã 所sở 詮thuyên 見kiến 道đạo 見kiến 云vân 未vị 見kiến 今kim 見kiến 見kiến 心tâm 得đắc 次thứ 道đạo 者giả 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 五ngũ 云vân 問vấn 道đạo 義nghĩa 云vân 何hà 荅# 謂vị 涅Niết 槃Bàn 路lộ 乗# 此thử 能năng 徃# 涅Niết 槃Bàn 城thành 故cố 。 又hựu 解giải 道đạo 者giả 謂vị 求cầu 所sở 依y 依y 此thử 尋tầm 求cầu 涅Niết 槃Bàn 果quả 故cố （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 道đạo 謂vị 求cầu 所sở 依y 者giả 前tiền 解giải 道đạo 是thị 路lộ 之chi 別biệt 名danh 此thử 約ước 所sở 依y 義nghĩa 釋thích 謂vị 有hữu 所sở 追truy 求cầu 必tất 依y 於ư 道đạo 依y 此thử 四tứ 道đạo （# 加gia 行hành 無vô 間gian 解giải 脫thoát 勝thắng 進tiến ）# 求cầu 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 亦diệc 名danh 為vi 乗# 是thị 所sở 依y 運vận 動động 之chi 義nghĩa 問vấn 加gia 行hành 無vô 間gian 趣thú 向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 可khả 名danh 為vi 道đạo 解giải 脫thoát 已dĩ 至chí 勝thắng 進tiến 已dĩ 過quá 如như 何hà 名danh 道đạo 論luận 有hữu 三tam 釋thích 一nhất 云vân 或hoặc 能năng 類loại 同đồng 轉chuyển 上thượng 品phẩm 故cố 二nhị 云vân 或hoặc 前tiền 前tiền 力lực 至chí 後hậu 後hậu 故cố 三tam 云vân 或hoặc 能năng 趣thú 入nhập 無vô 餘dư 依y 。 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 。 私tư 云vân 此thử 文văn 四tứ 道đạo 義nghĩa 釋thích 見kiến 道đạo 道đạo 義nghĩa 自tự 此thử 中trung 有hữu 故cố 論luận 云vân 廣quảng 說thuyết 諸chư 道đạo 差sai 別biệt 無vô 量lượng 。 謂vị 世thế 出xuất 世thế 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 等đẳng （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 預dự 流lưu 翻phiên 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 云vân 言ngôn 預dự 流lưu 者giả 諸chư 無vô 漏lậu 道Đạo 總tổng 名danh 為vi 流lưu 初sơ 預dự 此thử 流lưu 名danh 為vi 預dự 流lưu （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 諸chư 無vô 漏lậu 道Đạo 總tổng 名danh 為vi 流lưu 者giả ▆# 預dự 流lưu 名danh 謂vị 無vô 漏lậu 道Đạo 趣thú 向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 為vi 流lưu 最tối 初sơ 至chí 得đắc 名danh 之chi 為vi 預dự 者giả 昔tích 名danh 入nhập 流lưu 者giả 義nghĩa 亦diệc 同đồng 也dã （# 文văn ）# 昔tích 者giả 舊cựu 譯dịch 也dã 預dự 流lưu 名danh 正chánh 初sơ 果quả 有hữu 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 初sơ 果quả 為vi 向hướng 也dã 故cố 預dự 流lưu 向hướng 名danh 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 要yếu 具cụ 三tam 義nghĩa 得đắc 預dự 流lưu 名danh 一nhất 具cụ 得đắc 果quả 向hướng 無vô 漏lậu 道Đạo 故cố 二nhị 具cụ 得đắc 見kiến 修tu 無vô 漏lậu 道Đạo 故cố 三tam 於ư 現hiện 觀quán 十thập 六lục 心tâm 流lưu 遍biến 至chí 得đắc 故cố （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 遁độn 麟lân 云vân 一nhất 具cụ 得đắc 果quả 向hướng 無vô 漏lậu 道Đạo 者giả 。 十thập 六lục 心tâm 中trung 前tiền 十thập 五ngũ 是thị 向hướng 第đệ 十thập 六lục 心tâm 是thị 果quả 故cố 具cụ 二nhị 道đạo 也dã 二nhị 得đắc 見kiến 修tu 無vô 漏lậu 道Đạo 者giả 。 亦diệc 以dĩ 第đệ 十thập 六lục 是thị 修tu 道Đạo 故cố 具cụ 二nhị 道đạo 也dã 三tam 於ư 十thập 六lục 心tâm 流lưu 遍biến 至chí 得đắc 者giả 謂vị 遍biến 歷lịch 十thập 六lục 心tâm 皆giai 起khởi 得đắc 至chí 身thân 也dã 非phi 謂vị 得đắc 果quả 名danh 得đắc （# 文văn ）# 。 愚ngu 聞văn 記ký 云vân 三tam 於ư 現hiện 觀quán 十thập 六lục 心tâm 流lưu 徧biến 至chí 得đắc 故cố 如như 此thử 讀đọc 可khả 然nhiên 欤# 難nan 得đắc 意ý 文văn 也dã 云vân 十thập 六lục 心tâm 流lưu 流lưu 字tự 見kiến 修tu 無vô 漏lậu 道Đạo 起khởi 時thời 俱câu 有hữu 相tương 應ứng 流lưu 類loại 有hữu 云vân 流lưu 也dã 云vân 得đắc 能năng 得đắc 道Đạo 也dã 此thử 得đắc 令linh 至chí 身thân 中trung 云vân 心tâm 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 俱câu 有hữu 相tương 應ứng 道đạo 共cộng 戒giới 等đẳng 。 集tập 解giải 云vân 言ngôn 預dự 流lưu 者giả 即tức 是thị 初sơ 預dự 聖thánh 道Đạo 法pháp 流lưu 涅Niết 槃Bàn 疏sớ/sơ 解giải 初sơ 果quả 名danh 流lưu 有hữu 逆nghịch 有hữu 順thuận 一nhất 生sanh 死tử 流lưu 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 即tức 逆nghịch 此thử 流lưu 眾chúng 生sanh 順thuận 之chi 二nhị 者giả 道đạo 流lưu 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 順thuận 入nhập 此thử 流lưu 故cố 預dự 流lưu 義nghĩa 須tu 凖# 此thử 釋thích （# 文văn ）# 初sơ 果quả 逆nghịch 流lưu 云vân 時thời 生sanh 死tử 流lưu 逆nghịch 也dã 順thuận 流lưu 時thời 聖thánh 道Đạo 法pháp 流lưu 順thuận 是thị 正chánh 預dự 流lưu 義nghĩa 也dã )# 。

(# ○# 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 亦diệc 溝Câu 港Cảng 共cộng 翻phiên 事sự 。 弘hoằng 決quyết 六lục 云vân 古cổ 來lai 翻phiên 譯dịch 方phương 言ngôn 未vị 通thông 便tiện 以dĩ 預dự 流lưu 譯dịch 為vi 溝Câu 港Cảng 通thông 水thủy 曰viết 溝câu 隈ôi 水thủy 曰viết 港cảng （# 文văn ）# 。 弘hoằng 決quyết 一nhất 云vân 言ngôn 方phương 言ngôn 者giả 唐đường 梵Phạm 二nhị 方phương 言ngôn 音âm 不bất 同đồng 。 （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 亦diệc 抵để 債trái 共cộng 翻phiên 事sự 抵để 擠# 也dã ハ# ラ# フ# ト# ヨ# ム# 債trái 屓# 財tài 也dã ヲ# イ# メ# ト# 讀đọc 。 集tập 註chú 云vân 拆# 玄huyền 下hạ 名danh 抵để 債trái 不bất 受thọ 三tam 途đồ 業nghiệp 債trái 故cố （# 文văn ）# 或hoặc 修tu 習tập 無vô 漏lậu 共cộng 翻phiên 也dã )# 。

十thập 六lục 心tâm 者giả 。 第đệ 一nhất 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 是thị 斷đoạn 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 十thập 使sử 煩phiền 惱não 也dã 是thị 則tắc 世thế 第đệ 一nhất 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 境cảnh 生sanh 無vô 漏lậu 法pháp 智trí 忍nhẫn 故cố 云vân 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 也dã 從tùng 此thử 位vị 離ly 凡phàm 夫phu 入nhập 聖thánh 人nhân 性tánh 也dã 。 第đệ 二nhị 苦khổ 法pháp 智trí 。 是thị 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 生sanh 無vô 漏lậu 法pháp 智trí 故cố 云vân 苦khổ 法pháp 智trí 此thử 斷đoạn 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 十thập 使sử 煩phiền 惱não 所sở 得đắc 悟ngộ 智trí 也dã 。 第đệ 三tam 苦khổ 類loại 智trí 忍nhẫn 是thị 苦khổ 法pháp 智trí 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 界giới 苦khổ 生sanh 類loại 智trí 忍nhẫn 類loại 者giả 上thượng 二nhị 界giới 苦khổ 比tỉ 類loại 欲dục 界giới 苦khổ 觀quán 故cố 云vân 類loại 也dã 是thị 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 。 苦Khổ 諦Đế 下hạ 斷đoạn 十thập 八bát 使sử 煩phiền 惱não 也dã 。 第đệ 四tứ 苦khổ 類loại 智trí 。 是thị 苦khổ 類loại 智trí 忍nhẫn 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 界giới 苦khổ 生sanh 類loại 智trí 是thị 則tắc 斷đoạn 上thượng 二nhị 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 十thập 八bát 使sử 煩phiền 惱não 所sở 得đắc 悟ngộ 智trí 也dã 。 第đệ 五ngũ 集tập 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 是thị 苦khổ 類loại 智trí 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 界giới 集Tập 諦Đế 斷đoạn 集Tập 諦Đế 下hạ 七thất 使sử 煩phiền 惱não 也dã 。 第đệ 六lục 集tập 法pháp 智trí 是thị 集tập 法pháp 智trí 忍nhẫn 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 界giới 集Tập 諦Đế 生sanh 無vô 漏lậu 法pháp 智trí 也dã 是thị 則tắc 斷đoạn 欲dục 界giới 集Tập 諦Đế 下hạ 七thất 使sử 煩phiền 惱não 所sở 得đắc 悟ngộ 智trí 也dã 。 第đệ 七thất 集tập 類loại 智trí 忍nhẫn 。 是thị 集tập 法pháp 智trí 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 二nhị 界giới 集Tập 諦Đế 生sanh 類loại 智trí 忍nhẫn 也dã 此thử 位vị 斷đoạn 上thượng 二nhị 界giới 集Tập 諦Đế 下hạ 十thập 二nhị 使sử 煩phiền 惱não 也dã 。 第đệ 八bát 集tập 類loại 智trí 。 是thị 集tập 類loại 智trí 忍nhẫn 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 二nhị 界giới 集Tập 諦Đế 生sanh 無vô 漏lậu 類loại 智trí 也dã 是thị 則tắc 斷đoạn 上thượng 二nhị 界giới 集Tập 諦Đế 下hạ 十thập 二nhị 使sử 煩phiền 惱não 所sở 得đắc 悟ngộ 智trí 也dã 第đệ 九cửu 滅diệt 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 是thị 集tập 類loại 智trí 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 界giới 滅Diệt 諦Đế 生sanh 法pháp 智trí 忍nhẫn 也dã 是thị 則tắc 斷đoạn 欲dục 界giới 滅Diệt 諦Đế 下hạ 七thất 使sử 煩phiền 惱não 位vị 也dã 。 第đệ 十thập 滅diệt 法pháp 智trí 。 是thị 滅diệt 法pháp 智trí 忍nhẫn 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 界giới 滅Diệt 諦Đế 生sanh 無vô 漏lậu 法pháp 智trí 也dã 是thị 則tắc 斷đoạn 欲dục 界giới 滅Diệt 諦Đế 下hạ 七thất 使sử 煩phiền 惱não 所sở 得đắc 悟ngộ 智trí 也dã 。 第đệ 十thập 一nhất 滅diệt 類loại 智trí 忍nhẫn 。 是thị 滅diệt 法pháp 智trí 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 二nhị 界giới 滅Diệt 諦Đế 生sanh 類loại 智trí 忍nhẫn 也dã 是thị 則tắc 斷đoạn 色sắc 無vô 色sắc 滅Diệt 諦Đế 下hạ 十thập 二nhị 使sử 煩phiền 惱não 也dã 。 第đệ 十thập 二nhị 滅diệt 類loại 智trí 。 是thị 滅diệt 類loại 智trí 忍nhẫn 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 二nhị 界giới 滅Diệt 諦Đế 生sanh 無vô 漏lậu 類loại 智trí 也dã 此thử 斷đoạn 色sắc 無vô 色sắc 滅Diệt 諦Đế 下hạ 十thập 二nhị 使sử 煩phiền 惱não 所sở 得đắc 悟ngộ 智trí 也dã 。 第đệ 十thập 三tam 道Đạo 法Pháp 智trí 忍nhẫn 。 是thị 滅diệt 類loại 智trí 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 界giới 道Đạo 諦Đế 生sanh 法pháp 智trí 忍nhẫn 斷đoạn 欲dục 界giới 道Đạo 諦Đế 下hạ 八bát 使sử 煩phiền 惱não 位vị 也dã 。 第đệ 十thập 四tứ 道Đạo 法Pháp 智trí 。 是thị 道Đạo 法Pháp 智trí 忍nhẫn 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 界giới 道Đạo 諦Đế 生sanh 無vô 漏lậu 法pháp 智trí 也dã 是thị 則tắc 斷đoạn 欲dục 界giới 道Đạo 諦Đế 下hạ 八bát 使sử 見kiến 惑hoặc 所sở 得đắc 悟ngộ 智trí 也dã 。 第đệ 十thập 五ngũ 道đạo 類loại 智trí 忍nhẫn 。 是thị 道Đạo 法Pháp 智trí 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 二nhị 界giới 道Đạo 諦Đế 生sanh 類loại 智trí 忍nhẫn 也dã 是thị 則tắc 色sắc 界giới 道Đạo 諦Đế 下hạ 七thất 使sử 無vô 色sắc 界giới 道đạo 。 諦đế 下hạ 七thất 使sử 斷đoạn 十thập 四tứ 使sử 見kiến 惑hoặc 位vị 也dã 已dĩ 上thượng 是thị 云vân 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 見kiến 道đạo 。 位vị 也dã 此thử 十thập 五ngũ 心tâm 間gian 不bất 雜tạp 餘dư 心tâm 次thứ 第đệ 無vô 間gian 所sở 見kiến 惑hoặc 故cố 云vân 一nhất 入nhập 觀quán 空không 位vị 也dã 略lược 頌tụng 云vân 見kiến 惑hoặc 頓đốn 斷đoạn 如như 破phá 石thạch 矣hĩ 又hựu 此thử 位vị 名danh 見kiến 道đạo 事sự 十thập 五ngũ 心tâm 間gian 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 始thỉ 見kiến 未vị 曾tằng 見kiến 。 理lý 故cố 也dã 凡phàm 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 被bị 惑hoặc 煩phiền 惱não 未vị 曾tằng 見kiến 諦Đế 理lý 此thử 位vị 始thỉ 斷đoạn 煩phiền 惱não 見kiến 之chi 故cố 又hựu 云vân 見kiến 諦Đế 道đạo 也dã 。 尋tầm 云vân 此thử 忍nhẫn 與dữ 智trí 不bất 同đồng 如như 何hà 。 荅# 忍nhẫn 者giả 斷đoạn 一nhất 分phần/phân 煩phiền 惱não 位vị 也dã 智trí 者giả 云vân 斷đoạn 煩phiền 惱não 悟ngộ 智trí 現hiện 前tiền 也dã 此thử 忍nhẫn 位vị 云vân 無vô 間gian 道đạo 位vị 無vô 礙ngại 道đạo 位vị 也dã 智trí 位vị 云vân 解giải 脫thoát 道đạo 位vị 也dã 俱câu 舍xá 云vân 忍nhẫn 智trí 如như 次thứ 第đệ 無vô 間gian 解giải 脫thoát 道đạo 前tiền 十thập 五ngũ 見kiến 道đạo 見kiến 未vị 曾tằng 見kiến 。 故cố 名danh 隨tùy 信tín 法pháp 行hành 由do 根căn 鈍độn 利lợi 別biệt 矣hĩ 。 第đệ 十thập 六lục 道đạo 類loại 智trí 。 是thị 道đạo 類loại 智trí 忍nhẫn 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 二nhị 界giới 道Đạo 諦Đế 生sanh 類loại 智trí 則tắc 從tùng 此thử 位vị 修tu 道Đạo 也dã 是thị 則tắc 初sơ 果quả 位vị 也dã 此thử 第đệ 十thập 六lục 心tâm 名danh 修tu 道Đạo 事sự 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 間gian 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 所sở 得đắc 覺giác 智trí 惠huệ 餘dư 喜hỷ 恱# 故cố 重trọng/trùng 修tu 諦đế 理lý 重trọng/trùng 慮lự 思tư 惟duy 斷đoạn 思tư 惑hoặc 始thỉ 位vị 故cố 名danh 修tu 道Đạo 也dã 但đãn 此thử 第đệ 十thập 六lục 心tâm 云vân 修tu 道Đạo 事sự 毘tỳ 曇đàm 論luận 家gia 意ý 也dã 若nhược 依y 成thành 論luận 意ý 無vô 礙ngại 道đạo 伏phục 解giải 脫thoát 道đạo 斷đoạn 。 定định 故cố 第đệ 十thập 六lục 心tâm 解giải 脫thoát 道đạo 正Chánh 斷Đoạn 見kiến 位vị 屬thuộc 見kiến 道đạo 也dã 。

(# ○# 世thế 第đệ 一nhất 後hậu 心tâm 用dụng 八bát 忍nhẫn 八bát 智trí 断# 見kiến 謂vị 十thập 六lục 心tâm 圖đồ )# 。

()#

(# ○# 十thập 六lục 心tâm 事sự 名danh 目mục 能năng 可khả 見kiến 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 云vân 從tùng 世thế 第đệ 一nhất 善thiện 根căn 無vô 間gian 即tức 緣duyên 欲dục 界giới 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 生sanh 無vô 漏lậu 法pháp 名danh 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 苦khổ 忍nhẫn 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 次thứ 生sanh 法pháp 智trí 名danh 苦khổ 法pháp 智trí 此thử 智trí 無vô 間gian 次thứ 緣duyên 餘dư 界giới （# 上thượng 二nhị 界giới ）# 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 有hữu 類loại 智trí 忍nhẫn 生sanh 名danh 苦khổ 類loại 智trí 忍nhẫn 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 即tức 緣duyên 此thử 境cảnh 有hữu 類loại 智trí 生sanh 名danh 苦khổ 類loại 智trí 如như 緣duyên 苦Khổ 諦Đế 有hữu 此thử 四tứ 心tâm 緣duyên 集tập 滅diệt 道đạo 各các 四tứ 生sanh 亦diệc 然nhiên 謂vị 苦khổ 類loại 智trí 後hậu 緣duyên 欲dục 集Tập 諦Đế 生sanh 集tập 法pháp 智trí 忍nhẫn 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 生sanh 集tập 法pháp 智trí 此thử 智trí 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 界giới 集Tập 諦Đế 生sanh 集tập 類loại 智trí 忍nhẫn 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 生sanh 集tập 類loại 智trí 此thử 智trí 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 滅Diệt 諦Đế 生sanh 滅diệt 法pháp 智trí 忍nhẫn 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 生sanh 滅diệt 法pháp 智trí 此thử 智trí 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 界giới 滅diệt 生sanh 滅diệt 類loại 智trí 忍nhẫn 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 生sanh 滅diệt 類loại 智trí 此thử 智trí 無vô 間gian 緣duyên 欲dục 道Đạo 諦Đế 生sanh 道Đạo 法Pháp 智trí 忍nhẫn 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 生sanh 道Đạo 法Pháp 智trí 此thử 智trí 無vô 間gian 緣duyên 上thượng 界giới 道Đạo 諦Đế 生sanh 道đạo 類loại 智trí 忍nhẫn 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 生sanh 道đạo 類loại 智trí 故cố 於ư 四Tứ 諦Đế 各các 有hữu 四tứ 心tâm 成thành 十thập 六lục 心tâm 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 者giả 苦khổ 法pháp 是thị 苦Khổ 諦Đế 法Pháp 忍Nhẫn 緣duyên 苦khổ 法pháp 名danh 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 智trí 是thị 忍nhẫn 果quả 是thị 等đẳng 流lưu 果quả 智trí 唯duy 無vô 漏lậu 為vi 顕# 此thử 忍nhẫn 亦diệc 唯duy 無vô 漏lậu 舉cử 後hậu 等đẳng 流lưu 以dĩ 為vi 標tiêu 別biệt 故cố 忍nhẫn 為vi 智trí 者giả 從tùng 果quả 為vi 名danh 故cố 也dã 如như 華hoa 菓quả 樹thụ 樹thụ 非phi 華hoa 菓quả 生sanh 華hoa 菓quả 故cố 名danh 華hoa 菓quả 樹thụ 忍nhẫn 亦diệc 如như 是thị 生sanh 法pháp 智trí 故cố 名danh 法pháp 智trí 忍nhẫn 苦khổ 法pháp 智trí 者giả 緣duyên 苦khổ 法pháp 故cố 名danh 苦khổ 法pháp 智trí 前tiền 忍nhẫn 断# 惑hoặc 名danh 無vô 間gian 道đạo 後hậu 智trí 證chứng 滅diệt 名danh 解giải 脫thoát 道đạo 苦khổ 類loại 智trí 忍nhẫn 及cập 苦khổ 類loại 智trí 者giả 此thử 之chi 境cảnh 智trí 與dữ 前tiền 相tương 似tự 故cố 立lập 類loại 名danh 故cố 論luận 云vân 最tối 初sơ 證chứng 知tri 諸chư 法pháp 真chân 理lý 故cố 名danh 法pháp 智trí 此thử 後hậu 境cảnh 智trí 與dữ 前tiền 相tương 似tự 故cố 立lập 類loại 名danh 如như 苦khổ 既ký 爾nhĩ 餘dư 集tập 滅diệt 道đạo 各các 有hữu 四tứ 心tâm 准chuẩn 此thử 理lý 釋thích 思tư 而nhi 可khả 知tri （# 文văn ）# 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 舉cử 後hậu 等đẳng 流lưu 以dĩ 為vi 標tiêu 別biệt 者giả 謂vị 四tứ 善thiện 根căn 忍nhẫn 是thị 有hữu 漏lậu 性tánh 今kim 此thử 中trung 忍nhẫn 是thị 無vô 漏lậu 性tánh 恐khủng 濫lạm 前tiền 忍nhẫn 舉cử 法pháp 智trí 果quả 顕# 是thị 無vô 漏lậu 與dữ 前tiền 忍nhẫn 別biệt 謂vị 此thử 能năng 生sanh 法pháp 智trí 是thị 法pháp 智trí 因nhân 謂vị 法pháp 智trí 忍nhẫn 如như 名danh 華hoa 菓quả 樹thụ 正chánh 理lý 云vân 此thử 無vô 漏lậu 忍nhẫn 以dĩ 欲dục 苦khổ 法pháp 為vi 其kỳ 所sở 緣duyên 名danh 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 謂vị 於ư 苦khổ 法pháp 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 身thân 見kiến 所sở 迷mê 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 今kim 創sáng/sang 見kiến 彼bỉ 唯duy 苦khổ 法pháp 性tánh 忍nhẫn 可khả 現hiện 前tiền 名danh 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 問vấn 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 何hà 故cố 先tiên 觀quán 欲dục 界giới 苦khổ 婆bà 娑sa 解giải 云vân 欲dục 非phi 定định 地địa 是thị 故cố 先tiên 觀quán 上thượng 二nhị 界giới 俱câu 定định 地địa 攝nhiếp 故cố 後hậu 合hợp 觀quán 言ngôn 此thử 後hậu 境cảnh 智trí 與dữ 前tiền 相tương 似tự 故cố 立lập 類loại 名danh 者giả 如như 上thượng 界giới 苦khổ 智trí 與dữ 欲dục 界giới 苦khổ 智trí 一nhất 類loại 是thị 同đồng 故cố 名danh 為vi 類loại （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 者giả 苦khổ 是thị 所sở 緣duyên 境cảnh 也dã 法pháp 智trí 是thị 果quả 也dã 忍nhẫn 者giả 此thử 所sở 觀quán 苦khổ 能năng 堪kham 忍nhẫn 惑hoặc 断# 智trí 也dã 苦khổ 緣duyên 後hậu 法pháp 智trí 生sanh 忍nhẫn 故cố 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 名danh 也dã 法pháp 智trí 云vân 事sự 論luận 文văn 最tối 初sơ 證chứng 知tri 諸chư 法pháp 真chân 理lý 故cố 名danh 法pháp 智trí 云vân 故cố 法pháp 字tự 所sở 證chứng 付phó 也dã 然nhiên 頌tụng 疏sớ/sơ 苦khổ 法pháp 是thị 苦Khổ 諦Đế 法pháp 云vân 法pháp 字tự 境cảnh 付phó 是thị 正chánh 理lý 依y 歟# 遁độn 麟lân 正chánh 理lý 引dẫn 可khả 見kiến )# 。

(# ○# 忍nhẫn 智trí 無vô 間gian 解giải 脫thoát 不bất 同đồng 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 忍nhẫn 是thị 無vô 間gian 道đạo 約ước 断# 惑hoặc 得đắc 不bất 被bị 惑hoặc 得đắc 之chi 所sở 隔cách 㝵# 故cố 名danh 無vô 間gian 智trí 是thị 解giải 脫thoát 道Đạo 。 已dĩ 解giải 脫thoát 惑hoặc 得đắc 又hựu 與dữ 離ly 繫hệ 得đắc 俱câu 時thời 起khởi 故cố 名danh 解giải 脫thoát 也dã 忍nhẫn 智trí 次thứ 第đệ 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 猶do 如như 世thế 間gian 。 駈khu 賊tặc 閉bế 戶hộ 忍nhẫn 如như 駈khu 賊tặc 智trí 如như 閉bế 戶hộ 也dã （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 不bất 被bị 惑hoặc 得đắc 之chi 所sở 隔cách 㝵# 者giả 謂vị 断# 惑hoặc 時thời 惑hoặc 躰# 不bất 現hiện 但đãn 断# 其kỳ 得đắc 故cố 言ngôn 不bất 為vi 得đắc 㝵# )# 。

(# ○# 忍nhẫn 如như 駈khu 賊tặc 者giả 喻dụ 惑hoặc 得đắc 出xuất 身thân 也dã 智trí 閉bế 戶hộ 者giả 喻dụ 令linh 惑hoặc 得đắc 不bất 入nhập 身thân 也dã （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 無vô 間gian 道đạo 云vân 智trí 煩phiền 惱não 隔cách 㝵# せ# ラ# レ# ズ# 能năng 諦đế 理lý 緣duyên 煩phiền 惱não 得đắc 繩thằng 切thiết 断# 云vân 也dã 惑hoặc 得đắc 断# 間gian 彼bỉ 得đắc 依y 生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。 也dã 而nhi 是thị 断# 時thời 惑hoặc 間gian 隔cách せ# ヲ# レ# サ# ル# 故cố 無vô 間gian 共cộng 無vô 㝵# 共cộng 云vân 也dã 是thị 賊tặc 駈khu 譬thí 杒# 解giải 脫thoát 云vân ト# キ# モ# ヌ# ク# ト# ヨ# ム# 也dã 是thị 即tức 無vô 間gian 道đạo 已dĩ 惑hoặc 得đắc 断# 故cố 今kim 心tâm 中trung 煩phiền 惱não 悉tất ト# ケ# モ# ヌ# ケ# タ# リ# ト# 云vân 心tâm ニ# テ# 解giải 脫thoát 道đạo 名danh 是thị 戶hộ 閉bế 譬thí 也dã )# 。

(# ○# 十thập 六lục 心tâm 時thời 節tiết 事sự 十thập 六lục 剎sát 那na 也dã 是thị 二nhị 義nghĩa 有hữu 一nhất 一nhất 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 六lục 十thập 五ngũ 剎sát 那na 剎sát 那na 。 成thành 又hựu 一nhất 怚# 剎sát 那na 云vân 。 頌tụng 疏sớ/sơ 十thập 二nhị 云vân 剎sát 那na 百bách 二nhị 十thập 為vi 一nhất 怚# 剎sát 那na （# 文văn ）# 此thử 義nghĩa 二nhị 藏tạng 義nghĩa 三tam 之chi 六lục 紙chỉ 出xuất 是thị 古cổ 來lai 兩lưỡng 義nghĩa 也dã 。 玄huyền 義nghĩa 真chân 記ký 四tứ 云vân 問vấn 一nhất 剎sát 那na 者giả 是thị 最tối 極cực 短đoản 何hà 分phần/phân 二nhị 位vị （# 上thượng 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất ）# 亦diệc 十thập 六lục 心tâm 即tức 十thập 六lục 剎sát 那na 云vân 何hà 思tư 惟duy 。 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 一nhất 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 有hữu 六lục 十thập 五ngũ 剎sát 那na 也dã （# 已dĩ 上thượng 真chân 記ký ）# 此thử 證chứng 真chân 心tâm 通thông 途đồ 一nhất 剎sát 那na 而nhi 道Đạo 理lý 聞văn サ# ル# 故cố 但đãn 問vấn 設thiết 決quyết 荅# 見kiến 能năng 能năng 思tư 案án 事sự 也dã )# 。

(# ○# 見kiến 惑hoặc 頓đốn 断# 如như 破phá 石thạch 事sự 二nhị 義nghĩa 有hữu 一nhất 見kiến 惑hoặc 障chướng 理lý 煩phiền 惱não 其kỳ 性tánh 猛mãnh 利lợi 故cố 也dã 是thị 惑hoặc 躰# 付phó 云vân 也dã 二nhị 無vô 漏lậu 真chân 明minh 力lực 極cực 速tốc 故cố 也dã 是thị 能năng 破phá 付phó 云vân 也dã 。 二nhị 藏tạng 義nghĩa 三tam （# 十thập 七thất 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 成thành 論luận 十thập 六lục 心tâm 見kiến 道đạo 事sự 三tam 義nghĩa 有hữu 一nhất 忍nhẫn 智trí 初sơ 心tâm 後hậu 心tâm 不bất 同đồng 也dã 而nhi 三tam 諦đế 初sơ 後hậu 心tâm 既ký 俱câu 見kiến 道đạo 故cố 道Đạo 諦Đế 初sơ 後hậu 心tâm 共cộng 見kiến 道đạo 一nhất 見kiến 道đạo 不bất 出xuất 入nhập 觀quán 必tất 不bất 退thoái 也dã 修tu 道Đạo 退thoái 不bất 退thoái 通thông 而nhi 道đạo 類loại 智trí 必tất 不bất 退thoái 見kiến 道đạo 屬thuộc 一nhất 見kiến 道đạo 加gia 行hành 依y 成thành 道Đạo 類loại 智trí 正chánh 見kiến 道đạo 攝nhiếp 加gia 行hành 者giả 四tứ 善thiện 根căn 也dã 問vấn 成thành 論luận 初sơ 果quả 見kiến 道đạo 不bất 云vân 如như 何hà 荅# 經kinh 部bộ 宗tông 初sơ 果quả 以dĩ 見kiến 道đạo 故cố 成thành 論luận 亦diệc 同đồng 真Chân 諦Đế 俱câu 舎# 序tự 云vân 成thành 實thật 同đồng 經kinh 部bộ 義nghĩa （# 云vân 云vân ）# 婆bà 娑sa 云vân 外ngoại 國quốc 師sư 說thuyết 十thập 六lục 心tâm 皆giai 是thị 見kiến 道đạo （# 文văn ）# 外ngoại 國quốc 師sư 者giả 經kinh 部bộ 師sư 也dã 問vấn 成thành 論luận 十thập 六lục 心tâm 不bất 立lập 如như 何hà 諸chư 文văn 成thành 論luận 第đệ 十thập 六lục 心tâm 見kiến 道đạo 云vân 耶da 荅# 諸chư 文văn 十thập 六lục 心tâm 云vân 事sự 毘tỳ 曇đàm 准chuẩn 望vọng 只chỉ 初sơ 果quả 以dĩ 第đệ 十thập 六lục 心tâm 名danh 也dã 問vấn 今kim 名danh 目mục 成thành 論luận 意ý 無vô 㝵# 道đạo 伏phục 解giải 脫thoát 道đạo 断# 定định 故cố 十thập 六lục 見kiến 道đạo 屬thuộc 云vân 所sở 以dĩ 如như 何hà 荅# 此thử 義nghĩa 非phi 也dã 若nhược 初sơ 果quả 解giải 脫thoát 道đạo 見kiến 惑hoặc 断# 故cố 見kiến 道đạo 屬thuộc 云vân 無Vô 學Học 解giải 脫thoát 道đạo 惑hoặc 断# 故cố 修tu 道Đạo 屬thuộc 可khả 云vân 欤# 彼bỉ 解giải 脫thoát 道đạo 者giả 已dĩ 断# 指chỉ 也dã 故cố 此thử 義nghĩa 不bất 可khả 云vân 問vấn 若nhược 爾nhĩ 止Chỉ 觀Quán 六lục 成thành 論luận 無vô 㝵# 道đạo 伏phục 解giải 脫thoát 道đạo 断# 阿a 毘tỳ 曇đàm 無vô 㝵# 道đạo 断# 解giải 脫thoát 道đạo 證chứng 云vân 意ý 如như 何hà 荅# 毘tỳ 曇đàm 心tâm 断# 證chứng 異dị 時thời 明minh 成thành 論luận 心tâm 断# 證chứng 同đồng 時thời 明minh 毘tỳ 曇đàm 心tâm 既ký 断# 證chứng 異dị 時thời 故cố 無vô 㝵# 道đạo 惑hoặc 得đắc 断# 杒# 解giải 脫thoát 道đạo 擇trạch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 得đắc 證chứng 云vân 成thành 論luận 心tâm 惑hoặc 滅diệt 處xứ 即tức 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn 。 断# 惑hoặc 外ngoại 別biệt 證chứng 滅diệt 無vô 明minh 故cố 断# 惑hoặc 證chứng 滅diệt 二nhị 道đạo 不bất 立lập 解giải 脫thoát 道đạo 断# 屬thuộc 也dã 實thật 無vô 㝵# 道đạo 於ư 断# 惑hoặc 云vân 共cộng 其kỳ 断# 外ngoại 別Biệt 解Giải 脫Thoát 無vô 云vân 義nghĩa 顕# 為vi 已dĩ 断# 指chỉ 解giải 脫thoát 道đạo 断# 云vân 既ký 解giải 脫thoát 道đạo 断# 屬thuộc 故cố 無vô 㝵# 道đạo 伏phục 云vân 也dã 成thành 論luận 無vô 㝵# 道đạo 伏phục 解giải 脫thoát 道đạo 断# 云vân 文văn 雖tuy 無vô 義nghĩa 以dĩ 爾nhĩ 云vân 也dã 若nhược 退thoái 云vân 毘tỳ 曇đàm 心tâm 無vô 㝵# 道đạo 伏phục 解giải 脫thoát 道đạo 断# 可khả 云vân 其kỳ 故cố 惑hoặc 断# 理lý 證chứng 為vi 也dã 而nhi 無vô 㝵# 道đạo 於ư 惑hoặc 断# 共cộng 未vị 擇trạch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 證chứng 故cố 伏phục 屬thuộc 杒# 解giải 脫thoát 道đạo 正chánh 擇trạch 滅diệt 證chứng 故cố 真chân 断# 惑hoặc 解giải 脫thoát 道đạo 断# 可khả 云vân 若nhược 又hựu 進tiến 云vân 成thành 論luận 心tâm 無vô 㝵# 道đạo 断# 解giải 脫thoát 智trí 滿mãn ナ# ル# ヘ# シ# 其kỳ 故cố 實thật 無vô 㝵# 道đạo 惑hoặc 断# 故cố 無vô 㝵# 道đạo 断# 也dã 杒# 此thử 断# 處xứ 即tức 涅Niết 槃Bàn 別biệt 證chứng 滅diệt 無vô 雖tuy 然nhiên 證chứng 智trí 滿mãn 足túc 智trí 獨độc 存tồn 處xứ 解giải 脫thoát 道đạo 云vân 故cố 解giải 脫thoát 智trí 滿mãn 可khả 云vân 故cố 無vô 㝵# 解giải 脫thoát 二nhị 道đạo 付phó 兩lưỡng 論luận 心tâm 進tiến 退thoái 有hữu 可khả 得đắc 心tâm 件# 義nghĩa 玄huyền 義nghĩa 真chân 記ký 四tứ 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 六lục 出xuất 又hựu 集tập 解giải 云vân 若nhược 云vân 見kiến 道đạo 在tại 十thập 五ngũ 心tâm 約ước 初sơ 而nhi 說thuyết 若nhược 云vân 見kiến 道đạo 在tại 十thập 六lục 心tâm 據cứ 後hậu 而nhi 論luận 修tu 道Đạo 亦diệc 尒# 如như 止Chỉ 觀Quán 云vân 三tam 地địa 断# 見kiến 約ước 初sơ 四tứ 地địa 断# 見kiến 約ước 後hậu 例lệ 十thập 六lục 心tâm 言ngôn 見kiến 修tu 等đẳng （# 文văn ）# 三tam 地địa 断# 見kiến 等đẳng 通thông 教giáo 義nghĩa 也dã )# 。

(# ○# 見kiến 道đạo 見kiến 惑hoặc 断# 一nhất 念niệm 断# 欤# 異dị 念niệm 断# 欤# 事sự 毘tỳ 曇đàm 心tâm 一nhất 念niệm 断# 成thành 論luận 心tâm 多đa 念niệm 断# 也dã 探thám 玄huyền 記ký 十thập 云vân 依y 毘tỳ 曇đàm 一nhất 念niệm 有hữu 断# 始thỉ 終chung 方phương 盡tận 成thành 實thật 一nhất 念niệm 不bất 断# 相tương 續tục 方phương 盡tận （# 云vân 云vân ）# 先tiên 成thành 論luận 心tâm 八bát 忍nhẫn 八bát 智trí 不bất 立lập 但đãn 一nhất 法pháp 空không 觀quán 以dĩ 惣# 四Tứ 諦Đế 緣duyên 無vô 量lượng 心tâm 有hữu 無vô 量lượng 煩phiền 惱não 。 断# 故cố 見kiến 道đạo 中trung 多đa 無vô 㝵# 道đạo 多đa 解giải 脫thoát 道đạo 有hữu 多đa 念niệm 断# 也dã 或hoặc 成thành 論luận 一nhất 念niệm 断# 云vân 文văn 有hữu 是thị 多đa 念niệm 共cộng 但đãn 一nhất 空không 觀quán 故cố 也dã 次thứ 毘tỳ 曇đàm 一nhất 念niệm 断# 者giả 十thập 六lục 心tâm 有hữu 不bất 出xuất 入nhập 觀quán 故cố 欤# 或hoặc 毘tỳ 曇đàm 多đa 念niệm 断# 可khả 云vân 十thập 六lục 剎sát 那na 有hữu 故cố 也dã 凡phàm 成thành 論luận 毘tỳ 曇đàm 断# 見kiến 位vị 短đoản 事sự 破phá 玄huyền 義nghĩa 真chân 記ký 四tứ 未vị 徃# 見kiến 又hựu 成thành 論luận 心tâm 思tư 惑hoặc 断# ス# ル# ニ# モ# 地địa 地địa 無vô 量lượng 無vô 㝵# 解giải 脫thoát 有hữu 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 六lục 本bổn 引dẫn 大đại 乗# 義nghĩa 章chương 徃# 見kiến )# 。

(# ○# 見kiến 惑hoặc 断# 等đẳng 觀quán 不bất 等đẳng 觀quán 有hữu 事sự 。 集tập 註chú 中trung 云vân 断# 三tam 界giới 八bát 十thập 八bát 使sứ 者giả 何hà 故cố 婆bà 娑sa 論luận 云vân 二nhị 十thập 八bát 使sử 見kiến 道đạo 断# 餘dư 六lục 十thập 使sử 修tu 道Đạo 断# 耶da 先tiên 達đạt 云vân 有hữu 二nhị 種chủng 根căn 性tánh 若nhược 等đẳng 觀quán 四Tứ 諦Đế 者giả 見kiến 道đạo 断# 八bát 十thập 八bát 使sử 若nhược 不bất 等đẳng 觀quán 四Tứ 諦Đế 者giả 見kiến 道đạo 中trung 唯duy 断# 三tam 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 二nhị 十thập 八bát 使sử 餘dư 三tam 諦đế 下hạ 見kiến 隨tùy 修tu 道Đạo 断# 乃nãi 是thị 鈍độn 根căn 文văn )# 。

次thứ 信tín 解giải 。 是thị 前tiền 見kiến 道đạo 位vị 鈍độn 根căn 人nhân 名danh 隨tùy 信tín 行hành 移di 此thử 修tu 道Đạo 云vân 信tín 解giải 也dã 取thủ 修tu 道Đạo 人nhân 鈍độn 根căn 人nhân 也dã 次thứ 見kiến 得đắc 。 是thị 前tiền 見kiến 道đạo 位vị 利lợi 根căn 人nhân 名danh 隨tùy 法pháp 行hành 是thị 移di 修tu 道Đạo 時thời 名danh 也dã 取thủ 修tu 道Đạo 人nhân 利lợi 根căn 人nhân 也dã 。 次thứ 身thân 證chứng 。 是thị 不bất 還hoàn 果quả 聖thánh 者giả 證chứng 滅diệt 定định 云vân 身thân 證chứng 那na 含hàm 也dã 是thị 則tắc 若nhược 信tín 解giải 若nhược 見kiến 得đắc 證chứng 滅diệt 定định 時thời 名danh 也dã 滅diệt 定định 者giả 滅diệt 心tâm 性tánh 品phẩm 得đắc 如như 木mộc 石thạch 定định 也dã 信tín 解giải 見kiến 得đắc 通thông 初sơ 果quả 二nhị 果quả 三tam 果quả 也dã 。 已dĩ 上thượng 此thử 三tam 云vân 修tu 道Đạo 位vị 也dã 。

(# ○# 修tu 道Đạo 事sự 。 集tập 解giải 云vân 重trọng/trùng 修tu 無vô 漏lậu 之chi 道đạo 也dã （# 文văn ）# 。 集tập 註chú 云vân 重trọng/trùng 慮lự 緣duyên 真chân 名danh 修tu 道Đạo （# 文văn ）# 。 弘hoằng 決quyết 五ngũ 云vân 言ngôn 重trọng/trùng 慮lự 者giả 慮lự 謂vị 思tư 慮lự 見kiến 道đạo 觀quán 真chân 已dĩ 發phát 無vô 漏lậu 今kim 復phục 重trùng 觀quán 故cố 云vân 重trọng/trùng 慮lự （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 修tu 修tu 習tập 義nghĩa 也dã 見kiến 道đạo 所sở 見kiến 諦Đế 理lý 重trùng 思tư 惟duy 修tu 習tập 故cố 修tu 道Đạo 名danh 亦diệc 思tư 惟duy 道đạo 共cộng 云vân 也dã 思tư 惑hoặc 断# 位vị 也dã 問vấn 何hà 諦đế 理lý 重trọng/trùng 慮lự 。 荅# 弘hoằng 決quyết 六lục 云vân 断# 思tư 但đãn 直trực 緣duyên 一nhất 真Chân 諦Đế 或hoặc 四Tứ 諦Đế 中trung 隨tùy 緣duyên 一nhất 諦đế （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 見kiến 修tu 二nhị 道đạo 智trí 淺thiển 深thâm 有hữu 事sự 大đại 乗# 義nghĩa 章chương 兩lưỡng 義nghĩa 釋thích 一nhất 義nghĩa 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 智trí 深thâm 故cố 思tư 惑hoặc 断# 而nhi 淺thiển 深thâm 相tương/tướng 分phân 別biệt 難nạn/nan 唯duy 聖thánh 人nhân 自tự 覺giác 了liễu 耳nhĩ 一nhất 義nghĩa 智trí 淺thiển 深thâm 修tu 道Đạo 所sở 觀quán 理lý 見kiến 道đạo 同đồng 理lý 同đồng 云vân 共cộng 數số 觀quán 故cố 思tư 惑hoặc 断# 譬thí 一nhất 藥dược 少thiểu 服phục 病bệnh 減giảm 多đa 服phục 病bệnh 盡tận 病bệnh 盡tận 更cánh 別biệt 藥dược 有hữu 非phi 如như （# 云vân 云vân ）# 杒# 證chứng 真chân 心tâm 同đồng 是thị 一nhất 智trí ナ# レ# ト# モ# 而nhi 淺thiển 深thâm 有hữu 但đãn 一nhất 真chân 理lý 觀quán 共cộng 惑hoặc 盡tận 未vị 盡tận 隨tùy 次thứ 第đệ 智trí 明minh 了liễu 成thành 也dã 故cố 無Vô 學Học 智trí 有hữu 學học 智trí 勝thắng 見kiến 修tu 二nhị 智trí 豈khởi 淺thiển 深thâm 無vô 耶da 。 問vấn 思tư 惑hoặc 是thị 迷mê 事sự 惑hoặc 理lý 不bất 障chướng 何hà 事sự 惑hoặc 以dĩ 亦diệc 理lý 觀quán 障chướng 事sự 有hữu 耶da 。 荅# 煩phiền 惱não 心tâm 染nhiễm 污ô 物vật 故cố 事sự 惑hoặc 有hữu 理lý 心tâm 猶do 不bất 明minh 也dã 去khứ 直trực 理lý 障chướng 非phi 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 六lục 本bổn 見kiến )# 。

(# ○# 信tín 解giải 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 云vân 前tiền 隨tùy 信tín 行hành 今kim 名danh 信tín 解giải 謂vị 由do 信tín 故cố 勝thắng 解giải 相tương/tướng 顕# 名danh 為vi 信tín 解giải （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 信tín 解giải 者giả 婆bà 娑sa 云vân 依y 見kiến 道đạo 所sở 攝nhiếp 信tín 得đắc 修tu 道Đạo 所sở 攝nhiếp 勝thắng 解giải 又hựu 云vân 依y 向hướng 信tín 得đắc 果quả 勝thắng 解giải 又hựu 云vân 以dĩ 信tín 為vi 先tiên 心tâm 脫thoát 三tam 結kết 故cố 名danh 信tín 解giải （# 文văn ）# 都đô 合hợp 三tam 義nghĩa 也dã 三tam 結kết 者giả 一nhất 身thân 見kiến 二nhị 戒giới 取thủ 三tam 疑nghi 也dã 名danh 義nghĩa 六lục 云vân 邊biên 見kiến 依y 身thân 見kiến 轉chuyển 見kiến 取thủ 依y 戒giới 禁cấm 轉chuyển 邪tà 見kiến 依y 疑nghi 轉chuyển 故cố 此thử 三tam 結kết 即tức 攝nhiếp 五ngũ 見kiến （# 文văn ）# 故cố 知tri 三tam 結kết 只chỉ 是thị 見kiến 道đạo 所sở 断# 惑hoặc 也dã 今kim 已dĩ 脫thoát 約ước 心tâm 脫thoát 三tam 結kết 云vân 。 又hựu 玄huyền 義nghĩa 四tứ 云vân 三Tam 明Minh 信tín 解giải 位vị 者giả 即tức 是thị 信tín 行hành 人nhân 入nhập 修tu 道Đạo 轉chuyển 名danh 信tín 解giải 入nhập 也dã 鈍độn 根căn 慿# 信tín 進tiến 發phát 真chân 解giải 故cố 名danh 信tín 解giải （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 見kiến 得đắc 事sự 。 俱câu 舎# 見kiến 至chí 名danh 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 前tiền 隨tùy 法pháp 行hành 今kim 名danh 見kiến 至chí 謂vị 由do 向hướng 見kiến 得đắc 至chí 果quả 見kiến 故cố 名danh 見kiến 至chí （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 見kiến 至chí 者giả 婆bà 娑sa 云vân 依y 見kiến 道đạo 所sở 攝nhiếp 見kiến 得đắc 修tu 道Đạo 所sở 攝nhiếp 見kiến 又hựu 云vân 以dĩ 見kiến 為vi 先tiên 心tâm 脫thoát 三tam 結kết 故cố 名danh 見kiến 至chí 又hựu 云vân 由do 惠huệ 增tăng 上thượng 力lực 正chánh 見kiến 顕# 故cố 所sở 至chí 者giả 如như 疏sớ/sơ 解giải （# 文văn ）# 是thị 亦diệc 三tam 義nghĩa 也dã 第đệ 三tam 由do 惠huệ 增tăng 上thượng 力lực 正chánh 見kiến 顕# 故cố 云vân 頌tụng 疏sớ/sơ 由do 向hướng 見kiến 得đắc 至chí 果quả 見kiến 云vân 同đồng 義nghĩa 見kiến 故cố 所sở 至chí 者giả 如như 疏sớ/sơ 解giải 云vân 思tư 之chi 。 又hựu 玄huyền 義nghĩa 四tứ 云vân 四tứ 明minh 見kiến 得đắc 位vị 者giả 法pháp 行hành 人nhân 轉chuyển 入nhập 修tu 道Đạo 名danh 為vi 見kiến 得đắc 是thị 利lợi 根căn 人nhân 自tự 以dĩ 智trí 勳huân 見kiến 法pháp 得đắc 理lý 故cố 名danh 見kiến 得đắc （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 身thân 證chứng 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 四tứ 云vân 若nhược 不bất 還hoàn 果quả 修tu 得đắc 滅diệt 定định 轉chuyển 名danh 身thân 證chứng 滅diệt 定định 無vô 心tâm 由do 身thân 證chứng 得đắc 故cố 名danh 身thân 證chứng （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 轉chuyển 名danh 為vi 身thân 證chứng 者giả 即tức 不bất 還hoàn 果quả 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 以dĩ 心tâm 中trung 有hữu 滅diệt 盡tận 定định 得đắc 似tự 涅Niết 槃Bàn 法pháp 故cố 名danh 身thân 證chứng 。 問vấn 云vân 何hà 不bất 名danh 心tâm 證chứng 。 荅# 以dĩ 無vô 心tâm 故cố 依y 身thân 生sanh 故cố 不bất 名danh 心tâm 證chứng 若nhược 論luận 主chủ 釋thích 謂vị 從tùng 滅diệt 定định 起khởi 得đắc 身thân 寂tịch 靜tĩnh 極cực 似tự 涅Niết 槃Bàn 如như 是thị 證chứng 得đắc 身thân 之chi 寂tịch 靜tĩnh 。 及cập 智trí 現hiện 前tiền 故cố 名danh 身thân 證chứng （# 文văn ）# 光quang 記ký 云vân 論luận 主chủ 述thuật 經kinh 部bộ 解giải 理lý 實thật 應ưng 云vân 非phi 正chánh 入nhập 彼bỉ 滅diệt 盡tận 定định 時thời 名danh 為vi 身thân 證chứng 彼bỉ 從tùng 滅diệt 定định 起khởi 得đắc 先tiên 未vị 得đắc 有hữu 識thức 身thân 寂tịch 靜tĩnh 色sắc 身thân 有hữu 識thức 名danh 有hữu 識thức 身thân 蕳# 無vô 識thức 位vị 初sơ 從tùng 定định 出xuất 此thử 身thân 寂tịch 靜tĩnh 返phản 緣duyên 前tiền 定định 便tiện 作tác 是thị 惠huệ 此thử 滅diệt 盡tận 定định 最tối 有hữu 寂tịch 靜tĩnh 極cực 似tự 涅Niết 槃Bàn 如như 是thị 證chứng 得đắc 出xuất 定định 位vị 中trung 身thân 之chi 最tối 靜tĩnh 故cố 名danh 身thân 證chứng （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 頌tụng 疏sớ/sơ 有hữu 宗tông 意ý 也dã 論luận 主chủ 義nghĩa 經kinh 部bộ 師sư 解giải 也dã 論luận 主chủ 意ý 身thân 證chứng 二nhị 字tự 俱câu 出xuất 定định 以dĩ 後hậu 約ước 夫phu 者giả 滅diệt 定định 出xuất 身thân 寂tịch 靜tĩnh 德đức 證chứng 故cố 也dã 證chứng 物vật 寂tịch 靜tĩnh 德đức 也dã 杒# 頌tụng 疏sớ/sơ 意ý 入nhập 定định 約ước 欲dục 色sắc 二nhị 界giới 依y 身thân 心tâm 心tâm 所sở 都đô 滅diệt 定định 入nhập 心tâm 王vương 心tâm 所sở 悉tất 滅diệt 而nhi 身thân 滅diệt 定định 功công 德đức 證chứng 故cố 身thân 證chứng 云vân 也dã 證chứng 物vật 滅diệt 定định 德đức 可khả 心tâm 得đắc 所sở 詮thuyên 此thử 滅diệt 定định 得đắc 事sự 下hạ 八bát 地địa 煩phiền 惱não 断# 非phi 相tướng 九cửu 品phẩm 断# 時thời 也dã 是thị 則tắc 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 得đắc 故cố 下hạ 地địa 煩phiền 惱não 断# 八bát 定định 得đắc 其kỳ 上thượng 此thử 定định 證chứng 得đắc 也dã 此thử 滅diệt 定định 不bất 還hoàn 果quả 聖thánh 者giả 取thủ 後hậu 心tâm 是thị 得đắc 也dã 初sơ 心tâm 無vô 之chi 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 事sự 下hạ 至chí 聞văn 。 遁độn 麟lân 八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。 八bát 背bối/bội 捨xả 也dã 補bổ 註chú 八bát 二nhị 十thập 丁đinh 有hữu 似tự 涅Niết 槃Bàn 者giả 無Vô 學Học 涅Niết 槃Bàn 似tự 云vân 事sự 也dã 。 又hựu 玄huyền 義nghĩa 四tứ 云vân 五ngũ 明minh 身thân 證chứng 位vị 者giả 還hoàn 是thị 信tín 解giải 見kiến 得đắc 二nhị 人nhân 入nhập 思tư 惟duy 道đạo 用dụng 無vô 漏lậu 智trí 断# 上thượng 下hạ 分phần/phân 結kết 發phát 四tứ 禪thiền 四tứ 無vô 色sắc 定định )# 。

(# ○# 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 似tự 涅Niết 槃Bàn 法pháp 安an 置trí 身thân 內nội 息tức 三tam 界giới 一nhất 切thiết 。 勞lao 務vụ 身thân 證chứng 想tưởng 受thọ 滅diệt 故cố 名danh 身thân 證chứng 也dã （# 文văn ）# 是thị 頌tụng 疏sớ/sơ 同đồng 義nghĩa 也dã )# 。

此thử 修tu 道Đạo 位vị 有hữu 六lục 向hướng 果quả 所sở 謂vị 。 第đệ 一nhất 預dự 流lưu 果quả 梵Phạm 云vân 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 是thị 初sơ 果quả 位vị 也dã 第đệ 十thập 六lục 道đạo 類loại 智trí 取thủ 之chi 其kỳ 旨chỉ 如như 上thượng 註chú 此thử 初sơ 果quả 位vị 有hữu 極cực 七thất 反phản 有hữu 聖thánh 者giả 其kỳ 者giả 初sơ 果quả 聖thánh 者giả 中trung 鈍độn 根căn 人nhân 未vị 斷đoạn 三tam 界giới 思tư 惑hoặc 故cố 以dĩ 彼bỉ 惑hoặc 力lực 欲dục 界giới 人nhân 與dữ 天thiên 受thọ 生sanh 十thập 四tứ 度độ 也dã 人nhân 界giới 七thất 度độ 天thiên 界giới 七thất 度độ 也dã 其kỳ 人nhân 天thiên 取thủ 合hợp 云vân 七thất 反phản 受thọ 生sanh 也dã 至chí 受thọ 生sanh 多đa 者giả 限hạn 七thất 反phản 不bất 至chí 八bát 反phản 故cố 云vân 極cực 七thất 反phản 有hữu 聖thánh 者giả 也dã 此thử 外ngoại 可khả 有hữu 五ngũ 生sanh 六lục 生sanh 三tam 生sanh 乃nãi 至chí 一nhất 生sanh 聖thánh 者giả 也dã 。

(# ○# 初sơ 果quả 極cực 七thất 反phản 有hữu 事sự 大đại 旨chỉ 名danh 目mục 如như 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 云vân 言ngôn 七thất 生sanh 者giả 人nhân 中trung 七thất 生sanh 中trung 有hữu 生sanh 有hữu 名danh 為vi 七thất 生sanh 天thiên 中trung 亦diệc 然nhiên 中trung 生sanh 各các 七thất 總tổng 二nhị 十thập 八bát 生sanh 皆giai 七thất 等đẳng 故cố 說thuyết 極cực 七thất 生sanh 問vấn 何hà 緣duyên 彼bỉ 無vô 受thọ 第đệ 八bát 生sanh 荅# 謂vị 相tương 續tục 身thân 齊tề 此thử 七thất 生sanh 所sở 有hữu 聖thánh 道Đạo 必tất 成thành 就tựu 故cố 聖thánh 道Đạo 種chủng 類loại 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。 如như 七thất 步bộ 虵xà 第đệ 四tứ 日nhật [病-丙+(皮-(〡/又)+(王/几))]# 法pháp 應ưng 尒# 故cố （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 惣# 而nhi 論luận 之chi 有hữu 四tứ 七thất 生sanh 等đẳng 是thị 七thất 故cố 但đãn 言ngôn 七thất 生sanh 即tức 攝nhiếp 皆giai 盡tận 如như 七thất 葉diệp 揃# 別biệt 別biệt 枝chi 上thượng 皆giai 有hữu 七thất 葉diệp 非phi 唯duy 有hữu 七thất 以dĩ 數số 等đẳng 故cố 但đãn 言ngôn 七thất )# 。

(# ○# 言ngôn 七thất 步bộ 虵xà 者giả 婆bà 娑sa 云vân 如như 七thất 步bộ 虵xà 四tứ 大đại 力lực 故cố 不bất 减# 七thất 步bộ 由do 毒độc 勢thế 力lực 故cố 不bất 越việt 七thất 步bộ 四tứ 日nhật [病-丙+(皮-(〡/又)+(王/几))]# 者giả 舊cựu 云vân 諸chư [病-丙+(皮-(〡/又)+(王/几))]# 者giả 發phát 時thời 不bất 同đồng 或hoặc 有hữu 半bán 日nhật 發phát 半bán 日nhật 不bất 發phát 或hoặc 有hữu 一nhất 日nhật 發phát 一nhất 日nhật 不bất 發phát 或hoặc 有hữu 極cực 遲trì 者giả 一nhất 日nhật 二nhị 日nhật 。 三tam 日nhật 不bất 發phát 至chí 第đệ 四tứ 日nhật 法pháp 爾nhĩ 必tất 發phát 此thử 名danh 第đệ 四tứ 。 [病-丙+(皮-(〡/又)+(王/几))]# 聖thánh 亦diệc 爾nhĩ 至chí 第đệ 七thất 生sanh 必tất 断# 餘dư 惑hoặc 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 取thủ 法pháp 尒# 極cực 遲trì 分phần/phân 限hạn 以dĩ 喻dụ 第đệ 七thất 非phi 取thủ 數số 喻dụ （# 已dĩ 上thượng ）# 。 弘hoằng 決quyết 六lục 云vân 成thành 論luận 云vân 於ư 七thất 世thế 中trung 無vô 漏lậu 智trí 熟thục 如như 服phục 蘓# 法pháp 七thất 日nhật 病bệnh 消tiêu 如như 迦ca 羅la 羅la 等đẳng 七thất 日nhật 一nhất 反phản 如như 親thân 族tộc 法pháp 限hạn 至chí 七thất 代đại 如như 七thất 步bộ 虵xà 四tứ 大đại 力lực 故cố 行hành 至chí 七thất 步bộ 。 虵xà 毒độc 力lực 故cố 不bất 至chí 八bát 步bộ 惑hoặc 力lực 至chí 七thất 道Đạo 力lực 非phi 八bát （# 云vân 云vân ）# 。 私tư 云vân 極cực 七thất 反phản 有hữu 聖thánh 者giả 云vân 欲dục 界giới 人nhân 天thiên 各các 七thất 生sanh 生sanh 杒# 第đệ 七thất 生sanh 至chí 加gia 行hành 起khởi 悉tất 三tam 界giới 思tư 惑hoặc 断# 羅La 漢Hán 果quả 證chứng 欲dục 界giới 生sanh 經kinh 者giả 上thượng 二nhị 界giới 生sanh 故cố 惠huệ 暉huy 云vân 至chí 第đệ 七thất 生sanh 断# 三tam 界giới 修tu 惑hoặc 盡tận 即tức 得đắc 無Vô 學Học 果quả 問vấn 通thông 沒một 那na 含hàm 更cánh 受thọ 十thập 六lục 生sanh 如như 何hà 但đãn 言ngôn 七thất 生sanh 得đắc 無Vô 學Học 果quả 荅# 准chuẩn 下hạ 論luận 文văn 必tất 經kinh 欲dục 界giới 生sanh 聖thánh 不bất 經kinh 餘dư 界giới 生sanh )# 。

(# ○# 是thị 故cố 知tri 七thất 生sanh 人nhân 不bất 得đắc 上thượng 二nhị 界giới 受thọ 生sanh 上thượng 二nhị 界giới 受thọ 生sanh 者giả 不bất 得đắc 欲dục 界giới 受thọ 生sanh 面diện 類loại 各các 別biệt 得đắc 初sơ 果quả 了liễu 便tiện 断# 欲dục 界giới 修tu 惑hoặc 盡tận 得đắc 第đệ 三tam 果quả 生sanh 初sơ 定định 等đẳng 是thị 十thập 六lục 生sanh 類loại 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 初sơ 果quả 經kinh 生sanh 付phó 三tam 根căn 不bất 同đồng 有hữu 事sự 。 弘hoằng 決quyết 六lục 云vân 初sơ 果quả 七thất 返phản 者giả 極cực 至chí 於ư 七thất 定định 不bất 至chí 八bát 故cố 名danh 七thất 反phản 不bất 必tất 一nhất 切thiết 盡tận 至chí 於ư 七thất 故cố 楞lăng 伽già 第đệ 三tam 云vân 下hạ 者giả 至chí 七thất 中trung 者giả 三tam 五ngũ 上thượng 者giả 即tức 生sanh 入nhập 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 （# 文văn ）# 即tức 生sanh 者giả 一nhất 生sanh 不bất 經kinh 現hiện 生sanh 得đắc 脫thoát 也dã 付phó 之chi )# 。

(# ○# 生sanh 經kinh 者giả 有hữu 不bất 事sự 。 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 六lục 料liệu 簡giản 有hữu 詮thuyên 一nhất 生sanh 者giả 有hữu 也dã 是thị 或hoặc 上thượng 根căn 攝nhiếp 或hoặc 中trung 根căn 攝nhiếp 二nhị 生sanh 六lục 生sanh 至chí 迄hất 中trung 根căn 也dã 極cực 七thất 反phản 有hữu 聖thánh 者giả 下hạ 根căn 也dã )# 。

(# ○# 初sơ 果quả 人nhân 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 事sự 。 婆bà 娑sa 云vân 諸chư 預Dự 流Lưu 者giả 。 雖tuy 未vị 永vĩnh 断# 修tu 所sở 断# 結kết 而nhi 已dĩ 永vĩnh 断# 見kiến 所sở 断# 結kết 闕khuyết 一nhất 資tư 糧lương 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 如như 車xa 有hữu 二nhị 輪luân 有hữu 所sở 運vận 載tái 鳥điểu 有hữu 二nhị 翼dực 能năng 飛phi 虛hư 空không 闕khuyết 一nhất 不bất 可khả 成thành 就tựu 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 故cố 預dự 流lưu 者giả 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 （# 文văn ）# 此thử 外ngoại 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 三tam 五ngũ 義nghĩa 出xuất 略lược 之chi )# 。

(# ○# 初sơ 果quả 正chánh 三tam 毒độc 事sự 。 止Chỉ 觀Quán 六lục 云vân 雖tuy 復phục 有hữu 欲dục 非phi 婦phụ 不bất [婬-壬+(工/山)]# 雖tuy 復phục 有hữu 嗔sân 墾khẩn 地địa 不bất 夭yểu 雖tuy 復phục 有hữu 愚ngu 不bất 計kế 性tánh 實thật 道đạo 共cộng 戒giới 力lực 任nhậm 運vận 如như 是thị 故cố 稱xưng 正chánh 煩phiền 惱não 也dã 不bất 同đồng 見kiến 惑hoặc 爛lạn 漫mạn 無vô 方phương 觸xúc 境cảnh 生sanh 著trước （# 文văn ）# 墾khẩn 地địa 不bất 夭yểu 者giả 弘hoằng 決quyết 云vân 虫trùng 常thường 任nhậm 運vận 離ly 刃nhận 四tứ 寸thốn （# 文văn ）# 又hựu 熏huân 聞văn 云vân 初sơ 果quả 掘quật 地địa 虫trùng 離ly 一nhất 寸thốn 乃nãi 至chí 四Tứ 果Quả 。 離ly 四tứ 寸thốn 故cố 無vô 夭yểu 命mạng 之chi 愆khiên 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 弘hoằng 決quyết 意ý 初sơ 果quả 時thời 四tứ 寸thốn 離ly 樣# 見kiến 更cánh 決quyết 大đại 論luận 云vân 初sơ 果quả 生sanh 屠đồ 羊dương 家gia 年niên 向hướng 成thành 人nhân 不bất 肯khẳng 殺sát 生sanh 父phụ 母mẫu 與dữ 刀đao 并tinh 羊dương 閉bế 著trước 屋ốc 中trung 語ngữ 言ngôn 若nhược 不bất 殺sát 羊dương 不bất 令linh 汝nhữ 出xuất 其kỳ 兒nhi 以dĩ 刀đao 自tự 殺sát 即tức 生sanh 天thiên 上thượng 。 （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 [婬-壬+(工/山)]# 欲dục 轉chuyển 盛thịnh 事sự 弘hoằng 決quyết 二nhị 末mạt （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 次thứ 第đệ 断# 超siêu 越việt 断# 事sự 下hạ 至chí 可khả 明minh 之chi )# 。

第đệ 二nhị 一nhất 來lai 向hướng 梵Phạm 云vân 斯Tư 陀Đà 含Hàm 向hướng 是thị 第đệ 二nhị 向hướng 也dã 此thử 初sơ 果quả 聖thánh 者giả 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 中trung 從tùng 斷đoạn 初sơ 一nhất 品phẩm 至chí 斷đoạn 第đệ 五ngũ 品phẩm 此thử 取thủ 向hướng 道đạo 也dã 俱câu 舎# 云vân 斷đoạn 至chí 五ngũ 二nhị 向hướng 矣hĩ 。

(# ○# 一nhất 來lai 向hướng 事sự 亦diệc 一nhất 徃# 來lai 向hướng 名danh 欲dục 惑hoặc 六lục 品phẩm 断# 位vị 一nhất 來lai 果quả 名danh 故cố 其kỳ 為vi 向hướng 前tiền 五ngũ 品phẩm 断# 間gian 一nhất 來lai 向hướng 云vân 也dã 此thử 位vị 聖thánh 者giả 命mạng 終chung 不bất 命mạng 終chung 二nhị 類loại 有hữu 命mạng 終chung 人nhân 者giả 家gia 家gia 聖thánh 者giả 及cập 超siêu 断# 也dã 不bất 命mạng 終chung 人nhân 者giả 通thông 途đồ 次thứ 第đệ 断# 也dã 此thử 二nhị 類loại 俱câu 今kim 位vị 攝nhiếp 共cộng 正chánh 一nhất 來lai 向hướng 名danh 不bất 命mạng 終chung 人nhân 約ước 謂vị 不bất 命mạng 終chung 而nhi 即tức 生sanh 二nhị 果quả 趣thú 向hướng 故cố 也dã 命mạng 終chung 人nhân 趣thú 向hướng 義nghĩa 弱nhược 也dã 問vấn 一nhất 來lai 一nhất 徃# 來lai 同đồng 耶da 異dị 耶da 荅# 少thiểu 異dị 也dã 一nhất 來lai 者giả 人nhân 天thiên 中trung 何hà レ# ニ# テ# モ# 般bát 涅Niết 槃Bàn 一nhất 生sanh 舉cử 也dã 一nhất 徃# 來lai 者giả 人nhân 天thiên 兩lưỡng 生sanh 取thủ 合hợp 云vân 也dã 一nhất 字tự 徃# 來lai 二nhị 字tự 各các 冠quan 也dã 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 四tứ 云vân 彼bỉ 徃# 天thiên 上thượng 一nhất 來lai 人nhân 間gian 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 一nhất 來lai 果quả （# 文văn ）# 是thị 且thả 人nhân 中trung 涅Niết 槃Bàn 者giả 約ước 若nhược 天thiên 上thượng 涅Niết 槃Bàn 者giả 約ước 應ưng 云vân 彼bỉ 徃# 人nhân 間gian 一nhất 來lai 天thiên 上thượng 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 一nhất 來lai 果quả 光quang 記ký 有hữu 問vấn 人nhân 天thiên 中trung 且thả 一nhất 生sanh 舉cử 時thời 何hà 一nhất 徃# 不bất 云vân 一nhất 來lai 云vân 耶da 荅# 來lai 云vân 徃# 義nghĩa 有hữu 徃# 來lai 故cố 徃# 來lai 義nghĩa 無vô 徃# 來lai 事sự 有hữu 故cố 也dã 光quang 記ký 云vân 若nhược 來lai 必tất 徃# （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 斯Tư 陀Đà 含Hàm 亦diệc 薄bạc 翻phiên 事sự 。 名danh 義nghĩa 集tập 四tứ 云vân 四tứ 教giáo 義nghĩa 翻phiên 云vân 薄bạc 前tiền 断# 已dĩ 多đa 其kỳ 所sở 未vị 断# 少thiểu 故cố 名danh 薄bạc （# 文văn ）# 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 此thử 亦diệc 名danh 曰viết 薄bạc 貪tham 嗔sân 癡si 也dã 已dĩ 断# 上thượng 中trung 六lục 品phẩm 重trọng/trùng 貪tham 嗔sân 癡si 唯duy 有hữu 下hạ 三tam 品phẩm 薄bạc 貪tham 嗔sân 癡si 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 九cửu 品phẩm 配phối 立lập （# 并tinh ）# 潤nhuận 生sanh 相tương/tướng 事sự 先tiên 欲dục 惑hoặc 上thượng 中trung 下hạ 分phần/phân 大đại 三tam 品phẩm 名danh 又hựu 三tam 開khai 九cửu 品phẩm 也dã 弘hoằng 決quyết 六lục 云vân 言ngôn 大đại 品phẩm 者giả 謂vị 三tam 品phẩm 也dã 離ly 三tam 成thành 九cửu 故cố 三tam 名danh 大đại （# 文văn ）# 頌tụng 疏sớ/sơ 廾# 四tứ 云vân 謂vị 九cửu 品phẩm 惑hoặc 能năng 潤nhuận 七thất 生sanh 且thả 上thượng 上thượng 品phẩm 能năng 潤nhuận 兩lưỡng 生sanh 上thượng 中trung 上thượng 下hạ 中trung 上thượng 各các 潤nhuận 一nhất 生sanh 中trung 中trung 中trung 下hạ 合hợp 潤nhuận 一nhất 生sanh 下hạ 三tam 品phẩm 惑hoặc 共cộng 潤nhuận 一nhất 生sanh （# 文văn ）# 此thử 七thất 生sanh 具cụ 云vân 廿# 八bát 生sanh 也dã 前tiền 如như )# 。

()#

(# 九cửu 品phẩm 潤nhuận 生sanh 義nghĩa 付phó 光quang 寳# 異dị 義nghĩa 有hữu 。 頌tụng 疏sớ/sơ 光quang 師sư 解giải 同đồng 寳# 師sư 意ý 九cửu 品phẩm 共cộng 七thất 生sanh 潤nhuận 也dã 。 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 上thượng 上thượng 品phẩm 能năng 潤nhuận 兩lưỡng 生sanh 者giả 以dĩ 上thượng 品phẩm 惑hoặc 最tối 強cường 盛thịnh 故cố 潤nhuận 多đa 生sanh 也dã 次thứ 品phẩm 漸tiệm 劣liệt 感cảm 生sanh 漸tiệm 少thiểu 此thử 同đồng 舊cựu 疏sớ/sơ 前tiền 解giải 九cửu 品phẩm 別biệt 配phối 生sanh 數số 若nhược 舊cựu 後hậu 解giải 九cửu 品phẩm 未vị 断# 皆giai 潤nhuận 七thất 生sanh 然nhiên 於ư 其kỳ 中trung 。 強cường 弱nhược 不bất 等đẳng 猶do 如như 九cửu 人nhân 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 力lực 有hữu 強cường 弱nhược 共cộng 舉cử 七thất 石thạch 穀cốc 若nhược 断# 一nhất 品phẩm 餘dư 八bát 惑hoặc 猶do 潤nhuận 五ngũ 生sanh 猶do 如như 八bát 人nhân 共cộng 舉cử 五ngũ 石thạch 穀cốc 餘dư 喻dụ 應ưng 知tri （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 所sở 受thọ 七thất 生sanh 新tân 業nghiệp 惑hoặc 欤# 故cố 業nghiệp 惑hoặc 歟# 事sự 故cố 業nghiệp 惑hoặc 也dã 故cố 光quang 記ký 云vân 非phi 諸chư 聖thánh 者giả 於ư 聖thánh 位vị 中trung 更cánh 能năng 新tân 作tác 牽khiên 後hậu 有hữu 業nghiệp 以dĩ 背bối/bội 生sanh 死tử 向hướng 涅Niết 槃Bàn 故cố 由do 此thử 契Khế 經Kinh 說thuyết 諸chư 聖thánh 者giả 唯duy 受thọ 故cố 業nghiệp 更cánh 不bất 受thọ 新tân （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 然nhiên 所sở 受thọ 生sanh 若nhược 多đa 若nhược 少thiểu 。 所sở 有hữu 牽khiên 生sanh 之chi 業nghiệp 在tại 凡phàm 時thời 造tạo 非phi 聖thánh 位vị 也dã 故cố 正chánh 理lý 說thuyết 不bất 造tạo 新tân 牽khiên 引dẫn 業nghiệp 以dĩ 背bối/bội 生sanh 死tử 向hướng 涅Niết 槃Bàn 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 婆bà 娑sa 聖thánh 者giả 引dẫn 業nghiệp 造tạo 不bất 造tạo 付phó 異dị 義nghĩa 有hữu 雖tuy 然nhiên 正chánh 義nghĩa 不bất 造tạo 落lạc 居cư 也dã 具cụ 惠huệ 暉huy 出xuất 徃# 見kiến 。 問vấn 若nhược 故cố 業nghiệp 依y 生sanh 潤nhuận 亦diệc 正chánh 四tứ 惡ác 趣thú 可khả 生sanh 既ký 生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。 間gian 無vô 量lượng 惡ác 業nghiệp 。 造tạo 豈khởi 四tứ 趣thú 引dẫn 生sanh 業nghiệp 無vô 之chi 耶da 。 荅# 聖thánh 者giả 既ký 無vô 漏lậu 智trí 發phát 故cố 人nhân 天thiên 故cố 業nghiệp 尚thượng [糸*(冬-ㄆ+免)]# 七thất 生sanh 潤nhuận [工*兄]# 四tứ 趣thú 業nghiệp 破phá 見kiến 惑hoặc 故cố 離ly 四tứ 惡ác 趣thú 義nghĩa 具cụ 上thượng 述thuật 如như )# 。

於ư 此thử 向hướng 道đạo 有hữu 云vân 家gia 家gia 聖thánh 者giả 事sự 所sở 謂vị 三tam 品phẩm 斷đoạn 家gia 家gia 四tứ 品phẩm 斷đoạn 家gia 家gia 也dã 依y 之chi 俱câu 舎# 云vân 斷đoạn 欲dục 三tam 四tứ 品phẩm 三tam 二nhị 生sanh 家gia 家gia 矣hĩ 意ý 斷đoạn 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 中trung 上thượng 三tam 品phẩm 命mạng 終chung 者giả 欲dục 界giới 三tam 度độ 生sanh 四tứ 品phẩm 斷đoạn 者giả 欲dục 界giới 二nhị 度độ 生sanh 故cố 云vân 三tam 二nhị 生sanh 家gia 家gia 也dã 家gia 家gia 者giả 此thử 欲dục 界giới 思tư 惑hoặc 殘tàn 裎# 猶do 生sanh 欲dục 界giới 也dã 取thủ 其kỳ 欲dục 界giới 人nhân 家gia 生sanh 欲dục 界giới 天thiên 家gia 生sanh 故cố 天thiên 家gia 人nhân 家gia 取thủ 合hợp 云vân 家gia 家gia 聖thánh 者giả 也dã 。 尋tầm 云vân 一nhất 二nhị 品phẩm 斷đoạn 家gia 家gia 云vân 事sự 不bất 可khả 有hữu 歟# 如như 何hà 。 荅# 一nhất 二nhị 品phẩm 斷đoạn 家gia 家gia 不bất 可khả 有hữu 之chi 也dã 聖thánh 人nhân 起khởi 大đại 加gia 行hành 斷đoạn 惑hoặc 裎# 必tất 斷đoạn 盡tận 上thượng 三tam 品phẩm 也dã 仍nhưng 只chỉ 斷đoạn 一nhất 二nhị 品phẩm 命mạng 終chung 者giả 都đô 無vô 之chi 也dã 斷đoạn 一nhất 二nhị 品phẩm 必tất 斷đoạn 第đệ 三tam 品phẩm 故cố 也dã 。

尋tầm 云vân 有hữu 五ngũ 品phẩm 斷đoạn 家gia 家gia 耶da 。 荅# 不bất 可khả 有hữu 之chi 斷đoạn 五ngũ 品phẩm 裎# 者giả 斷đoạn 六lục 品phẩm 必tất 可khả 證chứng 一nhất 來lai 果quả 思tư 故cố 斷đoạn 五ngũ 品phẩm 計kế 不bất 斷đoạn 六lục 品phẩm 命mạng 終chung 者giả 不bất 可khả 有hữu 之chi 也dã 依y 之chi 俱câu 舎# 云vân 以dĩ 斷đoạn 第đệ 五ngũ 必tất 斷đoạn 第đệ 六lục 後hậu 一nhất 品phẩm 惑hoặc 能năng 以dĩ 無vô 障chướng 得đắc 果quả 矣hĩ 。

(# ○# 家gia 家gia 論luận 位vị 事sự 。 集tập 註chú 云vân 於ư 初sơ 果quả 之chi 後hậu 二nhị 果quả 之chi 前tiền 頃khoảnh 論luận 家gia 家gia （# 文văn ）# 故cố 一nhất 來lai 向hướng 中trung 論luận 之chi 也dã 究cứu 云vân 三tam 品phẩm 断# 四tứ 品phẩm 断# 人nhân 限hạn 也dã )# 。

(# ○# 家gia 家gia 論luận 所sở 以dĩ 事sự 。 集tập 註chú 云vân 然nhiên 教giáo 門môn 方phương 便tiện 論luận 家gia 家gia 者giả 為vi 令linh 聖thánh 者giả 畏úy 經kinh 生sanh 故cố 速tốc 得đắc 證chứng 果Quả 若nhược 任nhậm 断# 人nhân 既ký 經kinh 生sanh 損tổn 惑hoặc 故cố 不bất 說thuyết 也dã （# 文văn ）# 極cực 七thất 反phản 有hữu 人nhân 既ký 任nhậm 運vận 七thất 生sanh 經kinh 断# 惑hoặc 證chứng 果Quả 機cơ 經kinh 生sanh 畏úy 故cố 此thử 人nhân 於ư 家gia 家gia 不bất 論luận 也dã 備bị 釋thích 云vân 任nhậm 断# 根căn 生sanh 不bất 畏úy 經kinh 生sanh 故cố 不bất 說thuyết 也dã （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 家gia 家gia 名danh 義nghĩa 事sự 。 遁độn 麟lân 云vân 以dĩ 生sanh 非phi 一nhất 家gia 故cố 曰viết 家gia 家gia （# 文văn ）# 。 緒tự 餘dư 集tập 下hạ 云vân 言ngôn 家gia 家gia 者giả 謂vị 於ư 人nhân 天thiên 受thọ 生sanh 處xứ 不bất 一nhất 也dã （# 文văn ）# 天thiên 生sanh 時thời 六Lục 欲Dục 天Thiên 宮cung 殿điện 等đẳng 各các 別biệt 也dã 人nhân 生sanh 時thời 北bắc 州châu 除trừ 餘dư 三tam 州châu 張trương 家gia 或hoặc 王vương 家gia 不bất 同đồng 也dã 故cố 人nhân 天thiên 多đa 處xứ 生sanh 家gia 家gia 躍dược 也dã 縱túng/tung 一nhất 天thiên 一nhất 州châu 中trung 於ư 一nhất 家gia 生sanh 云vân 共cộng 既ký 徃# 生sanh 受thọ 故cố 家gia 家gia 被bị 云vân 也dã 今kim 名danh 目mục 天thiên 家gia 人nhân 家gia 取thủ 合hợp 家gia 家gia 名danh 云vân 不bất 可khả 也dã )# 。

(# ○# 家gia 家gia 多đa 種chủng 事sự 先tiên 大đại 分phần/phân 三tam 品phẩm 断# 家gia 家gia 四tứ 品phẩm 断# 家gia 家gia 二nhị 種chủng 也dã 此thử 二nhị 種chủng 各các 人nhân 家gia 家gia 天thiên 家gia 家gia 有hữu 故cố 四tứ 種chủng 也dã 此thử 四tứ 種chủng 亦diệc 一nhất 一nhất 等đẳng 生sanh 家gia 家gia 不bất 等đẳng 生sanh 家gia 家gia 有hữu 故cố 總tổng 八bát 種chủng 也dã 三tam 品phẩm 断# 三tam 生sanh 家gia 家gia 名danh 四tứ 品phẩm 断# 二nhị 生sanh 家gia 家gia 名danh )# 。

()#

(# 三tam 品phẩm 断# 云vân 欲dục 惑hoặc 九cửu 品phẩm 中trung 上thượng 三tam 品phẩm 断# 命mạng 終chung 者giả 既ký 四tứ 生sanh 損tổn 故cố 餘dư 殘tàn 煩phiền 惱não 依y 欲dục 界giới 三tam 度độ 生sanh 故cố 三tam 生sanh 家gia 家gia 名danh 是thị 則tắc 天thiên 三tam 生sanh 人nhân 三tam 生sanh 也dã 人nhân 天thiên 取thủ 合hợp 總tổng 三tam 生sanh 名danh 杒# 四tứ 品phẩm 断# 云vân 九cửu 品phẩm 中trung 四tứ 品phẩm 断# 五ngũ 生sanh 損tổn 者giả 命mạng 終chung 欲dục 界giới 二nhị 度độ 生sanh 二nhị 生sanh 家gia 家gia 名danh 是thị 亦diệc 人nhân 二nhị 生sanh 天thiên 二nhị 生sanh 也dã 杒# 是thị 於ư 天thiên 家gia 家gia 人nhân 家gia 家gia 分phần/phân 事sự 般Bát 涅Niết 槃Bàn 處xứ 。 約ước 云vân 也dã 謂vị 最tối 後hậu 天thiên 生sanh 涅Niết 槃Bàn 天thiên 家gia 家gia 名danh 若nhược 最tối 後hậu 人nhân 中trung 。 涅Niết 槃Bàn 人nhân 家gia 家gia 名danh 杒# 又hựu 是thị 於ư 一nhất 一nhất 等đẳng 生sanh 不bất 等đẳng 生sanh 分phần/phân 事sự 等đẳng 者giả 平bình 等đẳng 義nghĩa 也dã 人nhân 天thiên 受thọ 生sanh 數số 同đồng 等đẳng 生sanh 名danh 夫phu 者giả 二nhị 生sanh 家gia 家gia 人nhân 二nhị 天thiên 二nhị 三tam 生sanh 家gia 家gia 人nhân 三tam 天thiên 三tam 也dã 杒# 不bất 等đẳng 生sanh 家gia 家gia 云vân 人nhân 天thiên 生sanh 數số 不bất 同đồng 也dã 夫phu 者giả 三tam 生sanh 家gia 家gia 付phó 天thiên 家gia 家gia 天thiên 三tam 人nhân 二nhị 人nhân 家gia 家gia 人nhân 三tam 天thiên 三tam 也dã 又hựu 二nhị 生sanh 家gia 家gia 付phó 天thiên 家gia 家gia 天thiên 二nhị 人nhân 一nhất 人nhân 家gia 家gia 人nhân 二nhị 天thiên 一nhất 也dã 半bán 生sanh 闕khuyết 今kim 圖đồ 之chi 一nhất 等đẳng 生sanh 天thiên 家gia 家gia 三tam 生sanh 者giả 初sơ 於ư 天thiên 中trung 得đắc 見kiến 道đạo 已dĩ 断# 三tam 品phẩm 惑hoặc 死tử 先tiên 生sanh 人nhân )# 。

()#

(# 二nhị 不bất 等đẳng 生sanh 天thiên 家gia 家gia 三tam 生sanh 者giả 初sơ 於ư 人nhân 中trung 得đắc 見kiến 道đạo 已dĩ 断# 三tam 品phẩm 惑hoặc 死tử 先tiên 生sanh 天thiên )# 。

()#

(# 三tam 等đẳng 生sanh 人nhân 家gia 家gia 三tam 生sanh 者giả 初sơ 於ư 人nhân 中trung 得đắc 見kiến 道đạo 已dĩ 断# 三tam 品phẩm 惑hoặc 死tử 先tiên 生sanh 天thiên )# 。

()#

(# 四tứ 不bất 等đẳng 生sanh 人nhân 家gia 家gia 三tam 生sanh 者giả 初sơ 於ư 天thiên 中trung 得đắc 見kiến 道đạo 已dĩ 断# 三tam 品phẩm 惑hoặc 死tử 先tiên 生sanh 人nhân )# 。

()#

(# 五ngũ 等đẳng 生sanh 天thiên 家gia 家gia 二nhị 生sanh 者giả 初sơ 於ư 天thiên 中trung 得đắc 見kiến 道đạo 已dĩ 断# 四tứ 品phẩm 惑hoặc 死tử 先tiên 生sanh 人nhân )# 。

()#

(# 六lục 不bất 等đẳng 生sanh 天thiên 家gia 家gia 二nhị 生sanh 者giả 初sơ 於ư 人nhân 中trung 得đắc 見kiến 道đạo 已dĩ 断# 四tứ 品phẩm 惑hoặc 死tử 先tiên 生sanh 天thiên )# 。

()#

(# 七thất 等đẳng 生sanh 人nhân 家gia 家gia 二nhị 生sanh 者giả 初sơ 於ư 人nhân 中trung 得đắc 見kiến 道đạo 已dĩ 断# 四tứ 品phẩm 惑hoặc 死tử 先tiên 生sanh 天thiên )# 。

()#

(# 八bát 不bất 等đẳng 生sanh 家gia 家gia 二nhị 生sanh 者giả 初sơ 於ư 天thiên 中trung 得đắc 見kiến 道đạo 已dĩ 断# 四tứ 品phẩm 惑hoặc 死tử 先tiên 生sanh 人nhân )# 。

()#

(# 光quang 記ký 云vân 問vấn 何hà 故cố 住trụ 果quả 人nhân 天thiên 徃# 返phản 各các 有hữu 受thọ 七thất 生sanh 家gia 家gia 不bất 受thọ 一nhất 小tiểu 生sanh 耶da 解giải 云vân 住trụ 果quả 容dung 預dự 各các 具cụ 受thọ 七thất 向hướng 中trung 怱thông 迫bách 二nhị 三tam 數số 滿mãn 即tức 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 不bất 受thọ 後hậu 一nhất 小tiểu 生sanh 也dã 又hựu 解giải 家gia 家gia 具cụ 緣duyên 若nhược 天thiên 家gia 家gia 天thiên 三tam 人nhân 二nhị 若nhược 人nhân 家gia 家gia 人nhân 三tam 天thiên 二nhị 三tam 生sanh 緣duyên 滿mãn 即tức 休hưu 故cố 不bất 受thọ 後hậu 一nhất 小tiểu 生sanh 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 是thị 初sơ 果quả 極cực 七thất 反phản 有hữu 聖thánh 者giả 人nhân 天thiên 各các 七thất 生sanh 受thọ 不bất 等đẳng 生sanh 家gia 家gia 人nhân 後hậu 半bán 生sanh 闕khuyết 所sở 以dĩ 釋thích 容dung 預dự 者giả 閑nhàn 適thích 貌mạo 怱thông 迫bách 者giả 速tốc 進tiến 義nghĩa 也dã 問vấn 家gia 家gia 聖thánh 者giả 冣# 後hậu 生sanh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 指chỉ 何hà 果quả 耶da 荅# 指chỉ 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 也dã 問vấn 何hà 不bất 生sanh 上thượng 果quả 而nhi 直trực 至chí 極cực 果quả 耶da 荅# 光quang 記ký 云vân 欲dục 界giới 聖thánh 者giả 經kinh 生sanh 若nhược 能năng 勵lệ 力lực 起khởi 得đắc 聖thánh 道Đạo 断# 諸chư 煩phiền 惱não 必tất 不bất 生sanh 上thượng 界giới 厭yếm 欲dục 界giới 生sanh 多đa 苦khổ 故cố 恐khủng 生sanh 上thượng 界giới 有hữu 長trường 時thời 若nhược 同đồng 欲dục 界giới 故cố 欲dục 界giới 經kinh 生sanh 者giả 不bất 生sanh 上thượng 界giới 色sắc 界giới 無vô 苦khổ 厭yếm 心tâm 劣liệt 故cố 於ư 色sắc 界giới 經kinh 生sanh 聖thánh 者giả 可khả 有hữu 生sanh 無vô 色sắc （# 云vân 云vân ）# 又hựu 云vân 應ưng 知tri 欲dục 界giới 經kinh 生sanh 聖thánh 者giả 若nhược 起khởi 聖thánh 智trí 能năng 進tiến 断# 惑hoặc 必tất 於ư 此thử 生sanh 得đắc 無Vô 學Học 果quả )# 。

(# ○# 若nhược 七thất 生sanh 位vị 經kinh 生sanh 聖thánh 者giả 能năng 進tiến 断# 惑hoặc 必tất 不bất 更cánh 作tác 家gia 家gia 等đẳng 人nhân 若nhược 家gia 家gia 位vị 經kinh 生sanh 聖thánh 者giả 能năng 進tiến 断# 惑hoặc 必tất 更cánh 不bất 為vi 一nhất 來lai 等đẳng 人nhân 若nhược 一nhất 間gian 位vị 經kinh 生sanh 聖thánh 者giả 必tất 更cánh 不bất 為vi 不bất 還hoàn 等đẳng 人nhân （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 家gia 家gia 聖thánh 者giả 三tam 緣duyên 具cụ 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 四tứ 云vân 即tức 預dự 流lưu 者giả 進tiến 断# 修tu 惑hoặc 若nhược 三tam 緣duyên 具cụ 轉chuyển 名danh 家gia 家gia 一nhất 断# 惑hoặc 緣duyên 断# 欲dục 修tu 惑hoặc 三tam 四tứ 品phẩm 故cố （# 集tập 註chú 云vân 此thử 揀giản 異dị 任nhậm 断# ）# 二nhị 成thành 根căn 緣duyên 得đắc 能năng 治trị 彼bỉ 三tam 四tứ 成thành 無vô 漏lậu 根căn 故cố （# 集tập 註chú 云vân 此thử 揀giản 異dị 本bổn 断# 超siêu ）# 三tam 受thọ 生sanh 緣duyên 更cánh 受thọ 欲dục 有hữu 三tam 二nhị 生sanh 故cố （# 集tập 註chú 云vân 此thử 揀giản 異dị 大đại 超siêu ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 得đắc 能năng 治trị 彼bỉ 無vô 漏lậu 者giả 謂vị 得đắc 能năng 治trị 彼bỉ 煩phiền 惱não 之chi 無vô 漏lậu 根căn 也dã 先tiên 凡phàm 夫phu 位vị 中trung 断# 三tam 四tứ 品phẩm 後hậu 住trụ 初sơ 果quả 未vị 起khởi 勝thắng 果quả 道đạo 雖tuy 有hữu 初sơ 緣duyên 猶do 未vị 成thành 彼bỉ 無vô 漏lậu 根căn 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 。 私tư 云vân 無vô 漏lậu 根căn 者giả 無vô 漏lậu 智trí 是thị 諸chư 善thiện 之chi 根căn 故cố 也dã )# 。

(# ○# 一nhất 二nhị 五ngũ 品phẩm 断# 家gia 家gia 無vô 之chi 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 問vấn 何hà 故cố 無vô 断# 一nhất 品phẩm 二nhị 品phẩm 五ngũ 品phẩm 名danh 家gia 家gia 耶da 荅# 必tất 無vô 有hữu 断# 一nhất 品phẩm 二nhị 品phẩm 不bất 断# 三tam 品phẩm 中trung 間gian 死tử 生sanh 無vô 断# 五ngũ 品phẩm 不bất 断# 六lục 品phẩm 而nhi 有hữu 死tử 生sanh 謂vị 由do 聖thánh 者giả 得đắc 初sơ 果quả 已dĩ 断# 欲dục 修tu 惑hoặc 起khởi 大đại 加gia 行hành 必tất 無vô 未vị 断# 一nhất 大đại 品phẩm 結kết （# 三tam 品phẩm 名danh 三tam 大đại 品phẩm ）# 有hữu 死tử 生sanh 故cố 故cố 断# 一nhất 品phẩm 二nhị 品phẩm 必tất 断# 三tam 品phẩm 也dã 断# 第đệ 五ngũ 品phẩm 必tất 断# 第đệ 六lục 品phẩm 者giả 謂vị 断# 第đệ 六lục 品phẩm 證chứng 一nhất 來lai 果quả 以dĩ 無vô 一nhất 品phẩm 能năng 障chướng 得đắc 果quả 故cố 断# 五ngũ 品phẩm 必tất 断# 第đệ 六lục 品phẩm 問vấn 若nhược 無vô 一nhất 品phẩm 能năng 障chướng 得đắc 果quả 何hà 故cố 断# 第đệ 八bát 品phẩm 不bất 断# 第đệ 九cửu 有hữu 死tử 生sanh 耶da 荅# 以dĩ 断# 第đệ 九cửu 一nhất 即tức 得đắc 果quả 得đắc 第đệ 三tam 果quả 也dã 二nhị 復phục 越việt 界giới 越việt 欲dục 界giới 也dã 由do 越việt 界giới 故cố 第đệ 九cửu 品phẩm 惑hoặc 障chướng 不bất 還hoàn 果quả 断# 第đệ 六lục 品phẩm 雖tuy 即tức 得đắc 果quả 而nhi 不bất 越việt 界giới 故cố 此thử 一nhất 品phẩm 不bất 能năng 障chướng 果quả （# 已dĩ 上thượng ）# 。 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 六lục 云vân 無vô 断# 一nhất 二nhị 品phẩm 家gia 家gia 等đẳng 者giả 問vấn 何hà 故cố 無vô 但đãn 断# 上thượng 上thượng 一nhất 品phẩm 家gia 家gia 例lệ 如như 亦diệc 有hữu 但đãn 断# 中trung 三tam 品phẩm 中trung 一nhất 品phẩm 家gia 家gia 即tức 断# 四tứ 品phẩm 家gia 家gia 是thị 也dã 荅# 上thượng 品phẩm 煩phiền 惱não 麁thô 易dị 断# 故cố 無vô 有hữu 但đãn 断# 一nhất 品phẩm 死tử 生sanh 中trung 下hạ 品phẩm 惑hoặc 細tế 故cố 難nạn/nan 断# 故cố 亦diệc 得đắc 有hữu 但đãn 断# 中trung 上thượng 一nhất 品phẩm 死tử 生sanh （# 文văn ）# 。 集tập 註chú 云vân 問vấn 次thứ 断# 之chi 人nhân 必tất 断# 大đại 品phẩm 惑hoặc 盡tận 何hà 故cố 断# 四tứ 不bất 至chí 五ngũ 六lục )# 。

(# ○# 荅# 断# 初sơ 大đại 品phẩm 已dĩ 既ký 有hữu 餘dư 力lực 故cố 更cánh 進tiến 断# 第đệ 四tứ 也dã （# 文văn ）# 是thị 真chân 記ký 異dị 欤# )# 。

(# ○# 小tiểu 超siêu 人nhân 約ước 五ngũ 品phẩm 断# 家gia 家gia 有hữu 之chi 事sự 。 止Chỉ 觀Quán 六lục 云vân 若nhược 超siêu 断# 至chí 第đệ 五ngũ 品phẩm 名danh 家gia 家gia （# 文văn ）# 。 弘hoằng 決quyết 六lục 云vân 言ngôn 超siêu 断# 者giả 即tức 是thị 下hạ 文văn 小tiểu 超siêu 之chi 人nhân 本bổn 在tại 凡phàm 地địa 未vị 得đắc 色sắc 定định 或hoặc 修tu 欲dục 定định 欲dục 惑hoặc 未vị 断# 此thử 人nhân 至chí 十thập 六lục 心tâm 超siêu 断# 五ngũ 品phẩm 名danh 為vi 家gia 家gia 此thử 之chi 五ngũ 品phẩm 同đồng 四tứ 品phẩm 故cố （# 文văn ）# 。 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 云vân 證chứng 初sơ 果quả 後hậu 一nhất 念niệm 頓đốn 断# 五ngũ 品phẩm 惑hoặc 已dĩ 蘇tô 息tức 經kinh 生sanh 亦diệc 名danh 家gia 家gia 即tức 同đồng 四tứ 品phẩm 断# 經kinh 二nhị 生sanh )# 。

(# ○# 問vấn 何hà 故cố 頓đốn 断# 人nhân 断# 五ngũ 品phẩm 死tử 生sanh 漸tiệm 断# 人nhân 断# 五ngũ 品phẩm 必tất 断# 六lục 品phẩm 耶da 荅# 頓đốn 断# 之chi 人nhân 本bổn 合hợp 五ngũ 品phẩm 一nhất 念niệm 頓đốn 断# 其kỳ 心tâm 即tức 休hưu 故cố 不bất 必tất 進tiến 断# 第đệ 六lục 品phẩm 若nhược 漸tiệm 断# 人nhân 次thứ 第đệ 断# 惑hoặc 故cố 断# 五ngũ 品phẩm 便tiện 断# 第đệ 六lục 餘dư 殘tàn 一nhất 品phẩm 品phẩm 數số 是thị 少thiểu 心tâm 不bất 息tức 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 三tam 二nhị 生sanh 不bất 滿mãn 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 家gia 家gia 攝nhiếp 不bất 事sự 光quang 寳# 異dị 義nghĩa 也dã 。 光quang 記ký 云vân 問vấn 未vị 滿mãn 七thất 生sanh 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 七thất 生sanh 攝nhiếp 也dã 未vị 滿mãn 二nhị 三tam 生sanh 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 家gia 家gia 攝nhiếp 否phủ/bĩ 解giải 云vân 七thất 生sanh 不bất 具cụ 緣duyên 雖tuy 不bất 滿mãn 七thất 是thị 彼bỉ 攝nhiếp 家gia 家gia 約ước 具cụ 緣duyên 要yếu 須tu 生sanh 滿mãn 方phương 彼bỉ 攝nhiếp 也dã 問vấn 不bất 滿mãn 二nhị 三tam 便tiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 非phi 家gia 家gia 是thị 何hà 攝nhiếp 解giải 云vân 一nhất 來lai 向hướng 攝nhiếp 以dĩ 向hướng 寬khoan 故cố 家gia 家gia 義nghĩa 狡# 故cố 非phi 彼bỉ 攝nhiếp （# 文văn ）# 又hựu 遁độn 麟lân 引dẫn 寳# 解giải 云vân 言ngôn 断# 三tam 四tứ 品phẩm 受thọ 三tam 二nhị 生sanh 者giả 亦diệc 據cứ 極cực 說thuyết 此thử 中trung 非phi 無vô 减# 三tam 二nhị 生sanh 若nhược 断# 三tam 品phẩm 經kinh 一nhất 生sanh 已dĩ [(打-丁+匆)/心]# 断# 餘dư 結kết 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 亦diệc 是thị 三tam 生sanh 家gia 家gia 攝nhiếp 也dã 二nhị 生sanh 家gia 家gia 其kỳ 義nghĩa 同đồng 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 名danh 目mục 俱câu 舎# 云vân 以dĩ 断# 第đệ 五ngũ 必tất 断# 第đệ 六lục 等đẳng 云vân 頌tụng 疏sớ/sơ 文văn 義nghĩa 以dĩ 引dẫn 頌tụng 疏sớ/sơ 全toàn 文văn 上thượng 已dĩ 書thư 如như 遁độn 麟lân 光quang 記ký 止Chỉ 觀Quán 六lục 弘hoằng 決quyết 六lục （# 并tinh ）# 寳# 地địa 私tư 記ký 集tập 解giải 中trung 集tập 註chú 中trung 二nhị 藏tạng 義nghĩa 四Tứ 等Đẳng 見kiến )# 。

第đệ 三tam 一nhất 來lai 果quả 是thị 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 中trung 斷đoạn 第đệ 六lục 品phẩm 位vị 也dã 依y 之chi 俱câu 舎# 云vân 斷đoạn 六lục 一nhất 來lai 果quả 矣hĩ 斷đoạn 六lục 品phẩm 下hạ 三tam 品phẩm 惑hoặc 合hợp 潤nhuận 一nhất 生sanh 今kim 一nhất 度độ 可khả 來lai 欲dục 界giới 故cố 云vân 一nhất 來lai 果quả 也dã 。

(# 如như 文văn )# 。

第đệ 四tứ 不bất 還hoàn 向hướng 梵Phạm 云vân 阿A 那Na 含Hàm 向hướng 是thị 第đệ 三tam 向hướng 也dã 是thị 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 中trung 從tùng 斷đoạn 第đệ 七thất 品phẩm 至chí 斷đoạn 第đệ 八bát 品phẩm 云vân 不bất 還hoàn 向hướng 位vị 也dã 依y 之chi 俱câu 舎# 云vân 斷đoạn 七thất 或hoặc 八bát 品phẩm 一nhất 生sanh 名danh 一nhất 間gian 此thử 則tắc 第đệ 三tam 向hướng 矣hĩ 此thử 不bất 還hoàn 向hướng 位vị 名danh 一nhất 間gian 聖thánh 者giả 亦diệc 名danh 一nhất 種chủng 子tử 是thị 則tắc 下hạ 三tam 品phẩm 惑hoặc 合hợp 潤nhuận 一nhất 生sanh 有hữu 之chi 故cố 斷đoạn 七thất 八bát 品phẩm 殘tàn 惑hoặc 僅cận 一nhất 品phẩm 只chỉ 此thử 人nhân 天thiên 一nhất 生sanh 間gian 計kế 可khả 有hữu 之chi 故cố 云vân 一nhất 間gian 聖thánh 者giả 也dã 。 尋tầm 云vân 斷đoạn 八bát 品phẩm 者giả 一nhất 生sanh 則tắc 盡tận 第đệ 九cửu 品phẩm 可khả 證chứng 第đệ 三tam 果quả 如như 何hà 可khả 有hữu 斷đoạn 第đệ 八bát 品phẩm 不bất 斷đoạn 第đệ 九cửu 品phẩm 命mạng 終chung 義nghĩa 耶da 例lệ 可khả 斷đoạn 第đệ 五ngũ 品phẩm 者giả 必tất 斷đoạn 第đệ 六lục 品phẩm 證chứng 第đệ 二nhị 果quả 如như 何hà 耶da 。 荅# 雖tuy 斷đoạn 第đệ 八bát 品phẩm 則tắc 不bất 能năng 斷đoạn 。 第đệ 九cửu 品phẩm 不bất 叶# 證chứng 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 事sự 也dã 其kỳ 故cố 越việt 界giới 得đắc 果quả 二nhị 義nghĩa 以dĩ 外ngoại 大đại 事sự 有hữu 之chi 也dã 越việt 界giới 者giả 斷đoạn 盡tận 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 惑hoặc 離ly 欲dục 界giới 移di 色sắc 界giới 也dã 次thứ 得đắc 果quả 者giả 斷đoạn 盡tận 九cửu 品phẩm 惑hoặc 於ư 第đệ 二nhị 果quả 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 故cố 也dã 前tiền 一nhất 來lai 果quả 無vô 越việt 界giới 義nghĩa 故cố 是thị 異dị 也dã 。

(# ○# 不bất 還hoàn 事sự 亦diệc 云vân 不bất 來lai 也dã )# 。

(# ○# 一nhất 問vấn 聖thánh 者giả 事sự 不bất 還hoàn 向hướng 中trung 此thử 一nhất 類loại 有hữu 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 四tứ 云vân 謂vị 一nhất 來lai 者giả 進tiến 断# 餘dư 惑hoặc 若nhược 三tam 緣duyên 具cụ 轉chuyển 名danh 一nhất 問vấn 一nhất 由do 断# 惑hoặc 断# 欲dục 修tu 惑hoặc 七thất 八bát 品phẩm 故cố 二nhị 由do 成thành 根căn 得đắc 能năng 治trị 彼bỉ 七thất 八bát 品phẩm 惑hoặc 無vô 漏lậu 根căn 故cố 三tam 由do 受thọ 生sanh 更cánh 受thọ 欲dục 有hữu 餘dư 一nhất 生sanh 故cố （# 文văn ）# 惠huệ 云vân 凡phàm 位vị 断# 九cửu 品phẩm 惑hoặc 闕khuyết 無vô 根căn 緣duyên 若nhược 現hiện 般bát 那na 含hàm 闕khuyết 生sanh 數số 皆giai 不bất 名danh 一nhất 間gian 也dã （# 文văn ）# 。 集tập 註chú 云vân 三tam 緣duyên 具cụ 足túc 得đắc 受thọ 一nhất 間gian 正chánh 取thủ 命mạng 終chung 一nhất 生sanh 間gian 隔cách 三tam 緣duyên 不bất 具cụ 不bất 受thọ 一nhất 間gian 之chi 名danh 但đãn 名danh 阿A 那Na 含Hàm 。 向hướng 正chánh 取thủ 不bất 經kinh 生sanh 者giả 向hướng 三tam 果quả 也dã （# 文văn ）# 欲dục 惑hoặc 七thất 品phẩm 或hoặc 八bát 品phẩm 断# 命mạng 終chung 者giả 餘dư 殘tàn 一nhất 生sanh 經kinh 一nhất 間gian 名danh 此thử 一nhất 生sanh 人nhân 欤# 天thiên 欤# 事sự 生sanh 也dã 人nhân 天thiên 合hợp 聚tụ 一nhất 生sanh 非phi 也dã )# 。

(# ○# 一nhất 間gian 名danh 義nghĩa 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 言ngôn 一nhất 間gian 者giả 間gian 謂vị 問vấn 隔cách 為vi 有hữu 一nhất 生sanh 為vi 間gian 隔cách 故cố 不bất 證chứng 圓viên 寂tịch 或hoặc 有hữu 一nhất 品phẩm 惑hoặc 為vi 間gian 隔cách 故cố 不bất 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 由do 此thử 二nhị 義nghĩa 名danh 一nhất 間gian 也dã （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 二nhị 義nghĩa 者giả 一nhất 付phó 一nhất 生sanh 一nhất 品phẩm 二nhị 義nghĩa 間gian 付phó 羅La 漢Hán 圓viên 寂tịch 間gian 隔cách 上thượng 不bất 還hoàn 果quả 間gian 隔cách 二nhị 義nghĩa 也dã 如như 此thử 二nhị 義nghĩa 有hữu 共cộng 俱câu 命mạng 終chung 者giả 約ước )# 。

(# ○# 一nhất 種chủng 子tử 事sự 。 玄huyền 義nghĩa 四tứ 止Chỉ 觀Quán 六lục 等đẳng 此thử 名danh 有hữu 一nhất 生sanh 種chủng 子tử 有hữu 故cố 也dã )# 。

(# ○# 七thất 品phẩm 断# 人nhân 八bát 品phẩm 断# 人nhân 俱câu 一nhất 生sanh 受thọ 所sở 以dĩ 事sự 先tiên 總tổng 下hạ 三tam 品phẩm 惑hoặc 共cộng 潤nhuận 一nhất 生sanh 故cố 三tam 品phẩm 共cộng 人nhân 天thiên 合hợp 聚tụ 一nhất 生sanh 潤nhuận 也dã 其kỳ 中trung 於ư 下hạ 上thượng 品phẩm 獨độc 半bán 生sanh 潤nhuận 下hạ 中trung 下hạ 下hạ 合hợp 半bán 生sanh 潤nhuận 故cố 七thất 品phẩm 断# 人nhân 一nhất 小tiểu 生sanh 受thọ 也dã 杒# 下hạ 中trung 下hạ 下hạ 二nhị 品phẩm 中trung 下hạ 下hạ 一nhất 品phẩm 正chánh 半bán 生sanh 引dẫn 也dã 下hạ 中trung 但đãn 助trợ 力lực 也dã 故cố 八bát 品phẩm 断# 者giả 第đệ 九cửu 一nhất 品phẩm 半bán 生sanh 引dẫn 也dã 云vân 光quang 記ký 云vân 下hạ 上thượng 增tăng 損tổn 半bán 生sanh 下hạ 中trung 下hạ 下hạ 共cộng 增tăng 損tổn 半bán 生sanh 然nhiên 第đệ 八bát 品phẩm 有hữu 時thời 雖tuy 断# 第đệ 九cửu 惑hoặc 獨độc 能năng 增tăng 損tổn 半bán 生sanh 極cực 能năng 障chướng 故cố （# 文văn ）# 又hựu 云vân 未vị 断# 名danh 增tăng 已dĩ 断# 名danh 損tổn （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 未vị 断# 時thời 生sanh 增tăng 潤nhuận 已dĩ 断# 時thời 生sanh 减# 損tổn 也dã 。 遁độn 麟lân 云vân 雖tuy 一nhất 品phẩm 惑hoặc 能năng 障chướng 得đắc 果quả （# 文văn ）# 第đệ 九cửu 一nhất 早tảo 最tối 極cực 故cố 能năng 障chướng 也dã )# 。

(# ○# 越việt 界giới 得đắc 果quả 二nhị 義nghĩa 有hữu 依y 第đệ 九cửu 品phẩm 断# 難nạn/nan 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 出xuất 上thượng 引dẫn 如như )# 。

(# ○# 三tam 處xứ 留lưu 難nạn 事sự 。 玄huyền 義nghĩa 三tam 云vân 問vấn 何hà 故cố 頂đảnh 退thoái 不bất 說thuyết 燸nhu 退thoái 荅# 頂đảnh 既ký 退thoái 亦diệc 應ưng 說thuyết 燸nhu 退thoái 行hành 者giả 在tại 頂đảnh 時thời 多đa 煩phiền 惱não 業nghiệp 留lưu 難nạn 煩phiền 惱não 等đẳng 作tác 是thị 念niệm 若nhược 行hành 者giả 到đáo 忍nhẫn 我ngã 復phục 於ư 誰thùy 身thân 中trung 當đương 作tác 果quả 報báo 若nhược 離ly 欲dục 界giới 時thời 亦diệc 念niệm 行hành 者giả 出xuất 欲dục 界giới 我ngã 復phục 於ư 誰thùy 身thân 中trung 生sanh 果quả 報báo 離ly 悲bi 想tưởng 悲bi 悲bi 想tưởng 處xứ 時thời 亦diệc 念niệm 行hành 者giả 離ly 彼bỉ 欲dục 已dĩ 更cánh 不bất 受thọ 身thân 我ngã 復phục 於ư 誰thùy 身thân 中trung 生sanh 於ư 果quả 報báo 於ư 此thử 三tam 時thời 。 多đa 諸chư 留lưu 難nạn （# 文văn ）# 。 真chân 記ký 云vân 煩phiền 惱não 作tác 是thị 念niệm 者giả 。 問vấn 煩phiền 惱não 何hà 以dĩ 作tác 念niệm 耶da 。 荅# 新tân 論luận 云vân 義nghĩa 言ngôn 我ngã 於ư 誰thùy 身thân 更cánh 受thọ 異dị 熟thục 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 此thử 是thị 義nghĩa 言ngôn 非phi 實thật 念niệm 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 新tân 論luận 者giả 新tân 婆bà 娑sa 論luận 也dã 第đệ 九cửu 品phẩm 惑hoặc 断# 難nạn/nan 事sự 件# 義nghĩa 以dĩ 可khả 知tri )# 。

第đệ 五ngũ 不bất 還hoàn 果quả 。 是thị 斷đoạn 盡tận 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 永vĩnh 不bất 還hoàn 生sanh 欲dục 界giới 故cố 云vân 不bất 還hoàn 也dã 依y 之chi 俱câu 舎# 云vân 斷đoạn 九cửu 不bất 還hoàn 果quả 矣hĩ 此thử 不bất 還hoàn 果quả 聖thánh 者giả 有hữu 多đa 種chủng 五ngũ 種chủng 七thất 種chủng 八bát 種chủng 九cửu 種chủng 十thập 一nhất 種chủng 等đẳng 也dã 。

(# ○# 不bất 還hoàn 果quả 事sự 文văn 如như 杒# 此thử 不bất 還hoàn 果quả 上thượng 於ư 般bát 那na 含hàm 義nghĩa 論luận 夫phu 者giả 集tập 註chú 中trung 云vân 此thử 名danh 從tùng 畧lược 乃nãi 是thị 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 阿A 那Na 含Hàm 也dã （# 文văn ）# 第đệ 四Tứ 果Quả 指chỉ 般bát 涅Niết 槃Bàn 名danh 故cố 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 阿A 那Na 含Hàm 云vân 義nghĩa 也dã 因nhân 中trung 說thuyết 果quả 意ý 欤# )# 。

(# ○# 五ngũ 種chủng 那na 含hàm 事sự 一nhất 中trung 般bát 二nhị 生sanh 般bát 三tam 有hữu 行hành 般bát 四tứ 無vô 行hành 般bát 五ngũ 上thượng 流lưu 般bát 也dã 初sơ 中trung 般bát 者giả 第đệ 三tam 果quả 人nhân 欲dục 界giới 於ư 命mạng 終chung 色sắc 界giới 生sanh 中trung 隂# 般bát 涅Niết 槃Bàn 也dã 色sắc 界giới 中trung 有hữu 依y 身thân 勝thắng 猒# 苦khổ 心tâm 欲dục 界giới 命mạng 終chung 勝thắng 故cố 涅Niết 槃Bàn 也dã 欲dục 界giới 中trung 有hữu 依y 身thân 微vi 劣liệt 故cố 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 又hựu 色sắc 界giới 中trung 至chí 餘dư 天thiên 上thượng 生sanh 時thời 。 又hựu 中trung 有hữu 雖tuy 有hữu 猒# 苦khổ 心tâm 無vô 般bát 涅Niết 槃Bàn 事sự 無vô 故cố 中trung 般bát 論luận 事sự 欲dục 界giới 色sắc 界giới 。 至chí 中trung 間gian 限hạn 也dã 此thử 義nghĩa 遁độn 麟lân 惠huệ 暉huy 有hữu 。 二nhị 生sanh 般bát 者giả 色sắc 界giới 生sanh 已dĩ 初sơ 生sanh 即tức 入nhập 涅Niết 槃Bàn 是thị 勤cần 修tu 速tốc 進tiến 二nhị 道đạo 具cụ 也dã 勤cần 修tu 者giả 懈giải 怠đãi 無vô 云vân 也dã 速tốc 進tiến 者giả 猛mãnh 利lợi 念niệm 起khởi 云vân 也dã 。 三tam 有hữu 行hành 般bát 者giả 色sắc 界giới 生sanh 已dĩ 長trường 時thời 加gia 行hành 般bát 涅Niết 槃Bàn 勤cần 修tu 行hành 有hữu 速tốc 進tiến 道đạo 無vô 也dã 。 四tứ 無vô 行hành 般bát 者giả 色sắc 界giới 生sanh 已dĩ 懈giải 怠đãi 功công 用dụng 行hành 無vô 久cửu 後hậu 般bát 涅Niết 槃Bàn 是thị 勤cần 修tu 速tốc 進tiến 二nhị 道đạo 俱câu 闕khuyết 如như 此thử 有hữu 行hành 次thứ 無vô 行hàng 列liệt 有hữu 宗tông 心tâm 也dã 是thị 勤cần 修tu 速tốc 進tiến 具cụ 不bất 具cụ 依y 也dã 又hựu 經kinh 部bộ 心tâm 先tiên 無vô 行hàng 列liệt 次thứ 有hữu 行hàng 列liệt 。 遁độn 麟lân 云vân 無vô 行hành 利lợi 根căn 者giả 有hữu 速tốc 進tiến 道đạo 在tại 先tiên 有hữu 行hành 鈍độn 根căn 無vô 速tốc 進tiến 道đạo 應ưng 後hậu 不bất 同đồng 有hữu 宗tông 又hựu 生sanh 般bát 者giả 得đắc 最tối 速tốc 進tiến 最tối 上thượng 品phẩm 道đạo 在tại 無vô 行hành 前tiền 以dĩ 此thử 證chứng 知tri 。 有hữu 行hành 居cư 後hậu （# 文văn ）# 此thử 生sanh 般bát 有hữu 行hành 無vô 行hành 。 三tam 皆giai 色sắc 界giới 生sanh 已dĩ 其kỳ 一nhất 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 也dã 又hựu 中trung 般bát 涅Niết 槃Bàn 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 通thông 生sanh 有hữu 行hành 皆giai 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 約ước 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 約ước 色sắc 界giới 命mạng 捨xả 事sự 不bất 自tự 在tại 故cố 。 也dã 惠huệ 暉huy 遁độn 麟lân 光quang 記ký 見kiến 五ngũ 上thượng 流lưu 般bát 者giả 是thị 色sắc 界giới 生sanh 其kỳ 一nhất 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 事sự 不bất 能năng 漸tiệm 漸tiệm 上thượng 天thiên 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 也dã 流lưu 行hành 義nghĩa 也dã 前tiền 四tứ 上thượng 界giới 生sanh 云vân 共cộng 其kỳ 一nhất 生sanh 於ư 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 更cánh 上thượng 生sanh サ# レ# ハ# 上thượng 行hành 義nghĩa 無vô 故cố 上thượng 流lưu 不bất 名danh ▆# 又hựu 外ngoại 道đạo 上thượng 界giới 轉chuyển 生sanh 故cố 上thượng 流lưu 義nghĩa 有hữu 共cộng 亦diệc 下hạ 流lưu 故cố 上thượng 流lưu 不bất 名danh 今kim 唯duy 上thượng 生sanh 下hạ 流lưu せ# サ# ル# 故cố 上thượng 流lưu 名danh 也dã 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 四tứ 二nhị 藏tạng 義nghĩa 四tứ 委ủy 明minh 今kim 取thủ 意ý 示thị 之chi 上thượng 流lưu 有hữu 二nhị 一nhất 雜tạp 修tu 樂nhạo/nhạc/lạc 惠huệ 二nhị 無vô 雜tạp 修tu 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 也dã 。 雜tạp 修tu 樂nhạo/nhạc/lạc 惠huệ 者giả 見kiến 道đạo 聖thánh 者giả 欲dục 界giới 於ư 無vô 漏lậu 親thân 以dĩ 第đệ 三tam 果quả 契khế 其kỳ 上thượng 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 問vấn 雜tạp 修tu 之chi 有hữu 漏lậu 心tâm 者giả 下hạ 地địa 麁thô 垢cấu 障chướng 上thượng 地địa 靜tĩnh 妙diệu 離ly 六lục 行hành 觀quán 也dã 無vô 漏lậu 者giả 苦khổ 空không 無vô 常thường 。 等đẳng 無vô 漏lậu 觀quán 惠huệ 也dã 此thử 雜tạp 修tu 靜tĩnh 惠huệ 五ngũ 品phẩm 有hữu 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 一nhất 下hạ 品phẩm 二nhị 中trung 品phẩm 三tam 上thượng 品phẩm 四tứ 上thượng 勝thắng 品phẩm 五ngũ 上thượng 極cực 品phẩm （# 乃nãi 至chí ）# 如như 是thị 五ngũ 品phẩm 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 感cảm 五ngũ 淨tịnh 居cư （# 文văn ）# 故cố 雜tạp 修tu 者giả 色sắc 究cứu 竟cánh 至chí 也dã 。 無vô 雜tạp 修tu 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 者giả 二nhị 藏tạng 義nghĩa 云vân 欲dục 界giới 行hành 人nhân 於ư 無vô 色sắc 定định 殊thù 懸huyền 意ý 者giả 也dã （# 文văn ）# 是thị 既ký 雜tạp 修tu 非phi 五ngũ 淨tịnh 居cư 因nhân 無vô 故cố 五ngũ 那na 含hàm 超siêu 無vô 色sắc 界giới 至chí 非phi 想tưởng 天thiên 於ư 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 入nhập 也dã 初sơ 雜tạp 修tu 付phó 又hựu 三tam 種chủng 有hữu 一nhất 全toàn 超siêu 二nhị 半bán 超siêu 三tam 遍biến 沒một 也dã 今kim 色sắc 界giới 十thập 六lục 天thiên 約ước 此thử 三tam 種chủng 云vân 先tiên 全toàn 超siêu 者giả 欲dục 界giới 在tại 四tứ 禪thiền 於ư 己kỷ 其kỳ 雜tạp 修tu 者giả 緣duyên 遇ngộ 上thượng 三tam 禪thiền 退thoái 失thất 唯duy 初sơ 禪thiền 味vị 杒# 命mạng 終chung 梵Phạm 眾chúng 天thiên 生sanh 宿túc 習tập 由do 亦diệc 能năng 第đệ 四tứ 禪thiền 雜tạp 修tu 梵Phạm 眾chúng 沒một 直trực 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 生sanh 頓đốn 頓đốn 中trung 間gian 超siêu 故cố 全toàn 超siêu 名danh 也dã 。 次thứ 半bán 超siêu 者giả 梵Phạm 眾chúng 沒một 色sắc 界giới 中trung 間gian 十thập 四tứ 天thiên 漸tiệm 次thứ 生sanh 受thọ 或hoặc 一nhất 天thiên 超siêu 後hậu 色sắc 究cứu 竟cánh 生sanh 或hoặc 二nhị 天thiên 超siêu 色sắc 究cứu 竟cánh 至chí 乃nãi 至chí 或hoặc 十thập 三tam 天thiên 處xứ 超siêu 色sắc 究cứu 竟cánh 生sanh 皆giai 半bán 超siêu 名danh 全toàn 超siêu 非phi 故cố 通thông 半bán 超siêu 名danh 歒địch 對đối 之chi 半bán 非phi 也dã 一nhất 天thiên 超siêu 者giả 十thập 五ngũ 生sanh 受thọ 二nhị 天thiên 超siêu 者giả 十thập 四tứ 生sanh 受thọ 乃nãi 至chí 十thập 三tam 天thiên 超siêu 者giả 唯duy 三tam 生sanh 受thọ 故cố 半bán 超siêu 者giả 極cực 多đa 十thập 五ngũ 生sanh 極cực 少thiểu 唯duy 三tam 生sanh 也dã 中trung 間gian 多đa 少thiểu 推thôi 可khả 知tri 之chi 三tam 遍biến 沒một 者giả 十thập 六lục 天thiên 於ư 盡tận 遍biến 生sanh 受thọ 故cố 遍biến 沒một 名danh 。 光quang 記ký 云vân 一nhất 切thiết 處xứ 死tử 故cố 名danh 遍biến 沒một （# 文văn ）# 大đại 梵Phạm 天Thiên 天thiên 主chủ 我ngã 慢mạn 聖thánh 者giả 此thử 天thiên 生sanh 又hựu 無vô 想tưởng 天thiên 外ngoại 道đạo 所sở 居cư 聖thánh 者giả 亦diệc 此thử 天thiên 生sanh 故cố 半bán 超siêu 徧biến 沒một 共cộng 此thử 二nhị 天thiên 生sanh サ# ル# 也dã 况# 復phục 有hữu 宗tông 但đãn 十thập 六lục 天thiên 立lập 大đại 梵Phạm 無vô 想tưởng 別biệt 處xứ 無vô 故cố 不bất 立lập 之chi 故cố 中trung 間gian 十thập 四tứ 天thiên 云vân 也dã 。 惠huệ 暉huy 云vân 問vấn 退thoái 上thượng 三tam 定định 生sanh 梵Phạm 眾chúng 天thiên 得đắc 作tác 全toàn 超siêu 等đẳng 三tam 退thoái 上thượng 二nhị 定định 生sanh 少thiểu 光quang 退thoái 上thượng 第đệ 四tứ 定định 生sanh 少thiểu 淨tịnh 及cập 生sanh 無vô 雲vân 皆giai 得đắc 作tác 全toàn 超siêu 等đẳng 三tam 不phủ 。 荅# 婆bà 娑sa 一nhất 百bách 七thất 十thập 四tứ 說thuyết 一nhất 說thuyết 不bất 得đắc 以dĩ 依y 十thập 六lục 天thiên 建kiến 立lập 全toàn 超siêu 等đẳng 三tam 上thượng 地địa 有hữu 缺khuyết 减# 故cố 一nhất 說thuyết 得đắc 作tác 半bán 超siêu 一nhất 說thuyết 三tam 種chủng 皆giai 得đắc 也dã （# 文văn ）# 已dĩ 上thượng 雜tạp 修tu 靜tĩnh 惠huệ 三tam 種chủng 畢tất 杒# 次thứ 無vô 雜tạp 修tu 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 者giả 遍biến 色sắc 界giới 生sanh 共cộng 唯duy 五ngũ 淨tịnh 居cư 天thiên 。 生sanh 事sự 不bất 能năng 廣quảng 果quả 天thiên 沒một 下hạ 三tam 無vô 色sắc 生sanh 後hậu 有hữu 頂đảnh 天thiên 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 也dã 是thị 又hựu 全toàn 超siêu 半bán 超siêu 徧biến 沒một 有hữu 故cố 色sắc 界giới 中trung 下hạ 十thập 一nhất 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 惠huệ 俱câu 生sanh 廣quảng 果quả 天thiên 於ư 即tức 二nhị 路lộ 分phần/phân 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 惠huệ 者giả 五ngũ 淨tịnh 居cư 生sanh 若nhược 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 者giả 無vô 色sắc 界giới 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 者giả 無vô 色sắc 生sanh 云vân 共cộng 色sắc 界giới 生sanh 歷lịch 故cố 是thị 亦diệc 色sắc 般bát 攝nhiếp 也dã 故cố 上thượng 件# 五ngũ 種chủng 般bát 那na 含hàm 皆giai 行hành 色sắc 界giới 者giả 名danh 四tứ 色sắc 善thiện 善thiện 无# 无# 无# 廣quảng 福phước 无# 三tam 徧biến 无# 少thiểu 二nhị 光quang 无# 少thiểu 初sơ 大đại 梵Phạm 梵Phạm 禪thiền 究cứu 竟cánh 現hiện 見kiến 熱nhiệt 煩phiền 想tưởng 果quả 生sanh 雲vân 禪thiền 淨tịnh 量lượng 淨tịnh 禪thiền 音âm 量lượng 光quang 禪thiền 梵Phạm 輔phụ 眾chúng )# 。

()#

(# ○# 三tam 種chủng 般bát 事sự 前tiền 生sanh 般bát 有hữu 行hành 般bát 無vô 行hành 般bát 合hợp 一nhất 生sanh 般bát 中trung 般bát 上thượng 流lưu 般bát 并tinh 也dã 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 有hữu 行hành 無vô 行hành 。 皆giai 色sắc 生sanh 已dĩ 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 生sanh 般bát 攝nhiếp （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 六lục 種chủng 般bát 事sự 。 大đại 論luận 心tâm 前tiền 五ngũ 種chủng 現hiện 般bát 加gia 六lục 現hiện 般bát 者giả 欲dục 界giới 於ư 現hiện 身thân 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 也dã 。 光quang 記ký 云vân 後hậu 有hữu 不bất 行hành 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 即tức 住trụ 於ư 此thử 欲dục 界giới 生sanh 中trung 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 既ký 得đắc 果Quả 已dĩ 。 於ư 此thử 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 縱túng/tung 於ư 欲dục 界giới 曾tằng 經kinh 七thất 生sanh 家gia 家gia 一nhất 来# 一nhất 間gian 等đẳng 人nhân 至chí 此thử 位vị 中trung 亦diệc 名danh 現hiện 般bát （# 文văn ）# 又hựu 俱câu 舎# 心tâm 置trí 現hiện 般bát 前tiền 五ngũ 種chủng 無vô 色sắc 般bát 加gia 六lục 種chủng 般bát 也dã 無vô 色sắc 般bát 者giả 欲dục 界giới 於ư 色sắc 界giới 貪tham 離ly 命mạng 終chung 直trực 無vô 色sắc 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 行hành 無vô 色sắc 者giả 差sai 別biệt 有hữu 四tứ 唯duy 除trừ 中trung 般bát 無vô 中trung 有hữu 故cố 從tùng 欲dục 界giới 沒một 直trực 生sanh 無vô 色sắc 有hữu 生sanh 般bát 等đẳng 四tứ 種chủng 那na 含hàm 此thử 總tổng 名danh 為vi 無vô 色sắc 那na 含hàm 足túc 前tiền 成thành 六lục （# 文văn ）# 。 遁độn 麟lân 云vân 生sanh 般bát 等đẳng 四tứ 名danh 目mục 與dữ 前tiền 無vô 異dị 。 不bất 更cánh 別biệt 立lập 但đãn 惣# 名danh 無vô 色sắc 那na 含hàm 唯duy 無vô 中trung 般bát 與dữ 色sắc 有hữu 異dị （# 文văn ）# 。 集tập 註chú 云vân 無vô 色sắc 不bất 立lập 中trung 般bát 者giả 。 指chỉ 歸quy 抄sao 云vân 經Kinh 云vân 無vô 色sắc 眾chúng 生sanh 無vô 有hữu 。 中trung 隂# 者giả 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 說thuyết 除trừ 四tứ 空không 餘dư 一nhất 切thiết 處xứ 定định 有hữu 中trung 隂# 以dĩ 無vô 色sắc 界giới 。 無vô 處xứ 所sở 故cố （# 文văn ）# 。 俱câu 舎# 明minh 隨tùy 於ư 何hà 處xứ 。 得đắc 無vô 色sắc 定định 於ư 命mạng 終chung 時thời 。 即tức 生sanh 無vô 色sắc （# 已dĩ 上thượng 集tập 註chú ）# 無vô 色sắc 般bát 中trung 上thượng 流lưu 亦diệc 全toàn 超siêu 等đẳng 三tam 有hữu )# 。

(# ○# 七thất 種chủng 般bát 事sự 。 三tam 界giới 合hợp 論luận 前tiền 色sắc 界giới 五ngũ 種chủng 般bát 現hiện 般bát 無vô 色sắc 般bát 加gia 七thất 種chủng 也dã 大đại 經kinh 大đại 論luận 婆bà 娑sa 俱câu 舎# 皆giai 尒# 也dã 但đãn 夫phu 論luận 俱câu 舎# 次thứ 第đệ 少thiểu 異dị 也dã 大đại 論luận 第đệ 六lục 現hiện 般bát 第đệ 七thất 無vô 色sắc 般bát 列liệt 俱câu 舎# 第đệ 六lục 無vô 色sắc 般bát 第đệ 七thất 現hiện 般bát 列liệt 前tiền 五ngũ 二nhị 論luận 次thứ 第đệ 同đồng 之chi 又hựu 雜tạp 心tâm 論luận 前tiền 五ngũ 種chủng 般bát 中trung 中trung 般bát 開khai 速tốc 非phi 速tốc 經kinh 久cửu 三tam 餘dư 四tứ 并tinh 七thất 種chủng 也dã 。 玄huyền 義nghĩa 四tứ 用dụng 之chi 俱câu 舎# 是thị 七thất 善thiện 士sĩ 趣thú 名danh 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 中trung 生sanh 各các 三tam 上thượng 流lưu 為vi 一nhất 經kinh 依y 此thử 立lập 七thất 善thiện 士sĩ 趣thú 上thượng 流lưu 一nhất 者giả 同đồng 上thượng 行hành 故cố 總tổng 合hợp 為vi 一nhất （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 八bát 種chủng 般bát 事sự 。 婆bà 娑sa 明minh 之chi 前tiền 三tam 界giới 合hợp 論luận 七thất 種chủng 不bất 定định 般bát 加gia 也dã 。 集tập 註chú 云vân 補bổ 註chú 十thập 四tứ 引dẫn 婆bà 娑sa 三tam 界giới 般bát 中trung 遍biến 有hữu 不bất 定định 進tiến 老lão 示thị 不bất 定định 相tương/tướng 乃nãi 約ước 期kỳ 心tâm 欲dục 界giới 便tiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 せ# ン# ト# ソ# 或hoặc 未vị 能năng 免miễn 卻khước 生sanh 上thượng 界giới 而nhi 取thủ 證chứng 也dã 。 或hoặc 期kỳ 生sanh 上thượng 界giới 忽hốt 發phát 宿túc 習tập 欲dục 界giới 即tức 證chứng 色sắc 無vô 色sắc 准chuẩn 說thuyết 可khả 知tri （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 九cửu 種chủng 般bát 事sự 前tiền 三tam 種chủng 般bát 各các 三tam 種chủng 開khai 九cửu 先tiên 中trung 般bát 三tam 者giả 一nhất 速tốc 般bát 二nhị 非phi 速tốc 般bát 三tam 經kinh 久cửu 般bát 也dã 三tam 火hỏa 星tinh 如như 火hỏa 星tinh 者giả 鐵thiết 治trị 時thời 火hỏa ノ# コ# ノ# 事sự 也dã 是thị 星tinh 似tự 故cố 火hỏa 星tinh 名danh 此thử 火hỏa 星tinh 小tiểu 中trung 大đại 有hữu 故cố 散tán 走tẩu 時thời 近cận 中trung 遠viễn 別biệt 有hữu 小tiểu 火hỏa 星tinh 近cận 處xứ 消tiêu 乃nãi 至chí 大đại 火hỏa 星tinh 遠viễn 處xứ 消tiêu 也dã 其kỳ 如như 惑hoặc 根căn 差sai 別biệt 有hữu 故cố 中trung 有hữu 般Bát 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 速tốc 非phi 速tốc 經kinh 久cửu 別biệt 有hữu 也dã 杒# 生sanh 般bát 三tam 者giả 一nhất 生sanh 般bát 是thị 速tốc 約ước 立lập 也dã 二nhị 有hữu 行hành 般bát 是thị 非phi 速tốc 約ước 立lập 也dã 三tam 無vô 行hành 般bát 是thị 經Kinh 久cửu 約ước 立lập 也dã 次thứ 上thượng 流lưu 般bát 三tam 者giả 一nhất 全toàn 超siêu 速tốc 約ước 二nhị 半bán 超siêu 非phi 速tốc 約ước 三tam 遍biến 沒một 經kinh 久cửu 約ước )# 。

(# ○# 光quang 記ký 云vân 然nhiên 諸chư 三tam 種chủng 一nhất 切thiết 皆giai 由do 。 速tốc 非phi 速tốc 經kinh 久cửu 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 分phân 為vi 九cửu 種chủng 更cánh 互hỗ 相tương 望vọng 無vô 雜tạp 亂loạn 失thất 中trung 三tam 是thị 速tốc 生sanh 三tam 是thị 非phi 速tốc 上thượng 流lưu 三tam 經kinh 久cửu 就tựu 此thử 三tam 三tam 各các 分phần/phân 三tam 種chủng 一nhất 速tốc 二nhị 非phi 速tốc 三tam 經kinh 人nhân （# 文văn ）# 上thượng 流lưu 樂nhạo/nhạc/lạc 惠huệ 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 有hữu 事sự 前tiền 如như 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 如như 是thị 三tam 種chủng 。 ▆# 與dữ 九cửu 種chủng 皆giai 由do 業nghiệp 惑hoặc 根căn 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 有hữu 速tốc 非phi 速tốc 經kinh 久cửu 不bất 同đồng 由do 業nghiệp 三tam 者giả 造tạo 順thuận 起khởi 業nghiệp 成thành 中trung 般bát 故cố （# 遁độn 麟lân 云vân 言ngôn 順thuận 起khởi 業nghiệp 者giả 謂vị 中trung 有hữu 非phi 生sanh 但đãn 名danh 起khởi 也dã ）# 造tạo 順thuận 生sanh 業nghiệp 成thành 生sanh 般bát 故cố 造tạo 順thuận 後hậu 業nghiệp 成thành 上thượng 流lưu 故cố 由do 惑hoặc 三tam 者giả 下hạ 品phẩm 煩phiền 惱não 中trung 般bát 現hiện 行hành 中trung 品phẩm 煩phiền 惱não 生sanh 般bát 現hiện 行hành 上thượng 品phẩm 煩phiền 惱não 上thượng 流lưu 現hiện 行hành （# 私tư 云vân 此thử 與dữ 思tư 惑hoặc 三tam 品phẩm 不bất 同đồng 彼bỉ 約ước 一nhất 人nhân 此thử 約ước 多đa 人nhân ）# 由do 根căn 三tam 品phẩm 者giả 中trung 般bát 上thượng 根căn 生sanh 般bát 中trung 根căn 上thượng 流lưu 下hạ 根căn 中trung 般bát 生sanh 般bát 各các 分phần/phân 三tam 者giả 但đãn 由do 惑hoặc 根căn 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 分phân 為vi 三tam 種chủng 不bất 由do 業nghiệp 異dị 謂vị 中trung 般bát 三tam 同đồng 起khởi 業nghiệp 故cố 若nhược 生sanh 般bát 三tam 同đồng 生sanh 業nghiệp 故cố 故cố 非phi 業nghiệp 異dị 也dã 上thượng 流lưu 分phần/phân 三tam 者giả 具cụ 由do 惑hoặc 根căn 業nghiệp 有hữu 差sai 別biệt 業nghiệp 有hữu 別biệt 者giả 謂vị 順thuận 後hậu 業nghiệp 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 謂vị 全toàn 超siêu 業nghiệp 及cập 半bán 超siêu 業nghiệp 遍biến 沒một 業nghiệp 故cố 此thử 九cửu 不bất 還hoàn 由do 惑hoặc 根căn 別biệt 思tư 而nhi 可khả 知tri （# 文văn ）# 上thượng 五ngũ 種chủng 三tam 種chủng 九cửu 種chủng 皆giai 色sắc 般bát 也dã )# 。

()#

(# ○# 十thập 一nhất 種chủng 那na 含hàm 事sự 向hướng 九cửu 種chủng 前tiền 現hiện 般bát 無vô 色sắc 般bát 加gia 也dã )# 。

(# ○# 毘tỳ 曇đàm 惣# 一nhất 萬vạn 二nhị 千thiên 。 九cửu 百bách 六lục 十thập 種chủng 那na 含hàm 有hữu 釋thích 籤# 四tứ 釋thích 之chi 頌tụng 故cố 今kim 不bất 出xuất 之chi )# 。

第đệ 六lục 阿A 羅La 漢Hán 向hướng 。 是thị 色sắc 界giới 初sơ 禪thiền 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 乃nãi 至chí 第đệ 四tứ 禪thiền 。 九cửu 品phẩm 及cập 下hạ 三tam 無vô 色sắc 九cửu 品phẩm 斷đoạn 盡tận 乃nãi 至chí 悲bi 想tưởng 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 中trung 從tùng 初sơ 品phẩm 至chí 斷đoạn 第đệ 八bát 品phẩm 云vân 阿A 羅La 漢Hán 向hướng 。 位vị 依y 之chi 俱câu 舎# 云vân 上thượng 界giới 修tu 惑hoặc 中trung 斷đoạn 初sơ 定định 一nhất 品phẩm 至chí 有hữu 頂đảnh 八bát 品phẩm 皆giai 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 向hướng 矣hĩ 已dĩ 上thượng 修tu 道Đạo 畢tất 。

(# 如như 文văn )# 。

第đệ 七thất 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 是thị 有hữu 頂đảnh 斷đoạn 盡tận 第đệ 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 位vị 也dã 又hựu 名danh 無Vô 學Học 果quả 總tổng 斷đoạn 盡tận 三tam 界giới 煩phiền 惱não 。 無vô 可khả 學học 事sự 故cố 也dã 俱câu 舎# 云vân 第đệ 九cửu 無vô 間gian 道đạo 名danh 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 盡tận 得đắc 俱câu 盡tận 智trí 名danh 無Vô 學Học 應ưng 果quả 矣hĩ 已dĩ 上thượng 四Tứ 向Hướng 四Tứ 果Quả 畢tất 。

(# ○# 阿A 羅La 漢Hán 名danh 義nghĩa 事sự 梵Phạn 語ngữ 多đa 含hàm 故cố 翻phiên 多đa 含hàm 者giả 三tam 義nghĩa 含hàm 也dã 一nhất 殺sát 賊tặc 謂vị 煩phiền 惱não 賊tặc 殺sát 也dã 二nhị 不bất 生sanh 謂vị 後hậu 有hữu 生sanh 無vô 也dã 三tam 應Ứng 供Cúng 謂vị 智trí 断# 功công 德đức 具cụ 入nhập 天thiên 供cúng 養dường 應ưng 赴phó 也dã 此thử 果quả 上thượng 三tam 義nghĩa 因nhân 中trung 三tam 義nghĩa 對đối 論luận 因nhân 中trung 三tam 義nghĩa 者giả 一nhất 破phá 惡ác 淨tịnh 戒giới 持trì 身thân 口khẩu 七thất 支chi 惡ác 破phá 也dã 二nhị 怖bố 魔ma 初sơ 出xuất 家gia 時thời 。 天thiên 魔ma 怖bố 也dã 其kỳ 故cố 行hành 道Đạo 成thành 就tựu 後hậu 餘dư 人nhân 化hóa 自tự 他tha 俱câu 三tam 界giới 離ly 故cố 也dã 三tam 乞khất 士sĩ 出xuất 家gia 入nhập 田điền 財tài 畜súc 唯duy 定định 自tự 活hoạt 故cố 也dã 此thử 因nhân 中trung 三tam 義nghĩa 依y 果quả 上thượng 三tam 義nghĩa 成thành 謂vị 因nhân 中trung 破phá 惡ác 果quả 上thượng 不bất 生sanh 因nhân 中trung 怖bố 魔ma 果quả 上thượng 殺sát 賊tặc 因nhân 中trung 乞khất 士sĩ 果quả 上thượng 應Ứng 供Cúng ナ# ル# 也dã 是thị 文văn 一nhất 心tâm 也dã 又hựu 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 十thập 智trí 論luận 引dẫn 殺sát 賊tặc 破phá 惡ác 對đối 不bất 生sanh 怖bố 魔ma 對đối 其kỳ 義nghĩa 從tùng 容dung 故cố 也dã 如như 此thử 阿A 羅La 漢Hán 。 一nhất 名danh 三tam 義nghĩa 含hàm 故cố 翻phiên 是thị 今kim 家gia 正chánh 義nghĩa 也dã 有hữu 時thời 又hựu 三tam 義nghĩa 以dĩ 翻phiên 譯dịch 事sự 且thả 古cổ 師sư 順thuận 也dã )# 。

(# ○# 殺sát 賊tặc 名danh 從tùng 譬thí 事sự 。 弘hoằng 決quyết 二nhị 云vân 殺sát 賊tặc 者giả 從tùng 義nghĩa 立lập 名danh 謂vị 害hại 物vật 曰viết 賊tặc 尒# 雅nhã 曰viết 虫trùng 食thực 苗miêu 節tiết 為vi 賊tặc 三tam 界giới 結kết 虫trùng 食thực 無vô 漏lậu 苗miêu 故cố 阿A 羅La 漢Hán 翻phiên 為vi 殺sát 賊tặc （# 文văn ）# )# 。

()#

(# ○# 非phi 想tưởng 第đệ 九cửu 品phẩm 断# 向hướng 道đạo 欤# 果quả 道đạo 歟# 事sự 正chánh 断# 向hướng 道đạo 已dĩ 断# 果quả 道đạo 也dã )# 。

(# ○# 第đệ 九cửu 無vô 間gian 道đạo 名danh 金kim 剛cang 喻dụ 定định 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 四tứ 云vân 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 者giả 從tùng 断# 初sơ 定định 一nhất 品phẩm 為vi 初sơ 至chí 断# 有hữu 頂đảnh 八bát 品phẩm 為vi 後hậu 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 向hướng 趣thú 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 故cố 即tức 此thử 向hướng 中trung 断# 有hữu 頂đảnh 地địa 第đệ 九cửu 品phẩm 惑hoặc 無vô 間gian 道đạo 名danh 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 此thử 定định 能năng 破phá 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 如như 金kim 剛cang 能năng 摧tồi 一nhất 切thiết 故cố 名danh 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 定định 雖tuy 有hữu 力lực 能năng 。 破phá 一nhất 切thiết 餘dư 惑hoặc 先tiên 断# 故cố 今kim 唯duy 断# 第đệ 九cửu 品phẩm 惑hoặc 此thử 定định 既ký 能năng 断# 有hữu 頂đảnh 地địa 第đệ 九cửu 品phẩm 惑hoặc 能năng 引dẫn 此thử 惑hoặc 盡tận 得đắc 俱câu 行hành 盡tận 智trí 念niệm 起khởi 即tức 此thử 盡tận 智trí 是thị 解giải 脫thoát 道Đạo 。 此thử 解giải 脫thoát 道đạo 與dữ 漏lậu 盡tận 得đắc 冣# 初sơ 俱câu 生sanh 故cố 名danh 盡tận 智trí 頌tụng 言ngôn 盡tận 得đắc 俱câu 者giả 即tức 是thị 漏lậu 盡tận 得đắc 俱câu 名danh 盡tận 智trí 也dã 盡tận 智trí 生sanh 已dĩ 成thành 無Vô 學Học 果quả 更cánh 無Vô 學Học 故cố 亦diệc 名danh 為vi 應ưng 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 翻phiên 為vi 應ưng 應ưng 受thọ 人nhân 天thiên 。 廣quảng 大đại 供cúng 養dường 。 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 。 愚ngu 聞văn 記ký 云vân 盡tận 得đắc 擇trạch 滅diệt 離ly 繫hệ 得đắc 也dã 此thử 得đắc 盡tận 智trí 俱câu 行hành 也dã 故cố 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 盡tận 得đắc 盡tận 智trí 三tam 種chủng 可khả 分phân 別biệt 也dã （# 文văn ）# 盡tận 得đắc 云vân 煩phiền 惱não 已dĩ 盡tận 義nghĩa 我ngã 身thân 得đắc 持trì 云vân 也dã )# 。

(# ○# 欲dục 界giới 思tư 惑hoặc 断# ス# ル# ニ# ハ# 二nhị 向hướng 果quả 立lập 色sắc 無vô 色sắc 思tư 惑hoặc 断# 唯duy 一nhất 向hướng 果quả 立lập 所sở ▆# 事sự 。 集tập 註chú 云vân 然nhiên 断# 欲dục 九cửu 品phẩm 立lập 二nhị 三tam 果quả 上thượng 八bát 地địa 思tư 惟duy 一nhất 無Vô 學Học 者giả 。 止Chỉ 觀Quán 六lục 云vân 如như 險hiểm 處xứ 多đa 難nạn/nan 多đa 須tu 城thành 壁bích 欲dục 界giới 多đa 難nạn/nan 多đa 果quả 休hưu 息tức 也dã 故cố 知tri 上thượng 界giới 定định 地địa 少thiểu 難nạn/nan 唯duy 立lập 一nhất 果quả （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

此thử 第đệ 四Tứ 果Quả 無Vô 學Học 道đạo 也dã 此thử 無Vô 學Học 道đạo 有hữu 時thời 解giải 脫thoát 不bất 時thời 解giải 脫thoát 二nhị 人nhân 七thất 聖thánh 中trung 第đệ 六lục 第đệ 七thất 也dã 。 次thứ 時thời 解giải 脫thoát 。 是thị 前tiền 修tu 道Đạo 位vị 鈍độn 根căn 人nhân 名danh 信tín 解giải 移di 無Vô 學Học 道đạo 云vân 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 也dã 。 待đãi 時thời 及cập 眾chúng 緣duyên 證chứng 果Quả 故cố 云vân 時thời 解giải 脫thoát 也dã 是thị 鈍độn 根căn 羅La 漢Hán 也dã 。 次thứ 不bất 時thời 解giải 脫thoát 。 是thị 前tiền 修tu 道Đạo 位vị 利lợi 根căn 人nhân 名danh 見kiến 得đắc 移di 此thử 無Vô 學Học 道đạo 時thời 名danh 也dã 不bất 待đãi 時thời 及cập 眾chúng 緣duyên 證chứng 果Quả 故cố 名danh 不bất 時thời 解giải 脫thoát 也dã 是thị 則tắc 利lợi 根căn 羅La 漢Hán 也dã 俱câu 舎# 意ý 異dị 之chi 。 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 謂vị 依y 慧tuệ 力lực 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 也dã 。 俱câu 解giải 脫thoát 。 兼kiêm 得đắc 滅diệt 定định 離ly 解giải 脫thoát 障chướng 解giải 脫thoát 障chướng 者giả 滅diệt 定định 障chướng 也dã 。

羅La 漢Hán 有hữu 六lục 種chủng 姓tánh 一nhất 退thoái 法pháp 種chủng 性tánh 。 謂vị 遇ngộ 小tiểu 緣duyên 則tắc 退thoái 所sở 得đắc 果quả 也dã 。 二nhị 思tư 法pháp 種chủng 性tánh 。 謂vị 懼cụ 退thoái 失thất 恆hằng 自tự 思tư 惟duy 自tự 害hại 思tư 也dã 。 三tam 護hộ 法Pháp 種chủng 性tánh 謂vị 於ư 所sở 得đắc 法Pháp 自tự 訪phỏng 護hộ 也dã 。 四tứ 安an 住trụ 法pháp 種chủng 性tánh 。 無vô 退thoái 緣duyên 不bất 及cập 退thoái 果quả 安an 住trụ 不bất 增tăng 進tiến 也dã 。 五ngũ 堪kham 達đạt 法pháp 種chủng 性tánh 。 堪kham 謂vị 堪kham 不bất 退thoái 修tu 練luyện 根căn 練luyện 根căn 者giả 轉chuyển 鈍độn 成thành 利lợi 達đạt 謂vị 通thông 達đạt 也dã 是thị 練luyện 根căn 羅La 漢Hán 也dã 。 六lục 不bất 動động 法pháp 種chủng 性tánh 。 為vi 煩phiền 惱não 不bất 動động 也dã 是thị 最tối 上thượng 利lợi 根căn 羅La 漢Hán 也dã 。 此thử 六lục 種chủng 中trung 前tiền 五ngũ 種chủng 從tùng 時thời 解giải 脫thoát 生sanh 後hậu 一nhất 種chủng 從tùng 不bất 時thời 解giải 脫thoát 生sanh 是thị 利lợi 根căn 故cố 一nhất 向hướng 不bất 退thoái 也dã 。 已dĩ 上thượng 付phó 七thất 聖thánh 位vị 見kiến 修tu 無Vô 學Học 三tam 道đạo 分phân 別biệt 如như 是thị 。 依y 毘tỳ 曇đàm 論luận 意ý 註chú 之chi 也dã 。

(# ○# 時thời 解giải 脫thoát 不bất 時thời 解giải 脫thoát 及cập 惠huệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 事sự 初sơ 時thời 解giải 脫thoát 者giả 具cụ 待đãi 時thời 解giải 脫thoát 名danh 時thời 待đãi 解giải 脫thoát 也dã 時thời 六lục 有hữu 一nhất 得đắc 好hảo/hiếu 衣y 時thời 二nhị 得đắc 好hảo/hiếu 食thực 時thời 三tam 得đắc 好hảo/hiếu 臥ngọa 具cụ 時thời 四tứ 得đắc 好hảo/hiếu 處xứ 時thời 五ngũ 得đắc 好hảo/hiếu 說thuyết 法Pháp 時thời 六lục 得đắc 好hảo 同đồng 學học 。 時thời 也dã 此thử 人nhân 信tín 行hành 鈍độn 根căn 也dã 六lục 種chủng 性tánh 前tiền 五ngũ 種chủng 也dã 盡tận 智trí 無Vô 學Học 等đẳng 見kiến 智trí 得đắc 也dã 次thứ 不bất 時thời 解giải 脫thoát 者giả 具cụ 不bất 待đãi 時thời 解giải 脫thoát 名danh 時thời 不bất 待đãi 解giải 脫thoát 也dã 此thử 人nhân 法pháp 行hành 利lợi 根căn 也dã 六lục 種chủng 性tánh 中trung 第đệ 六lục 不bất 動động 種chủng 性tánh 也dã 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 無Vô 學Học 等đẳng 見kiến 智trí 得đắc 也dã 盡tận 智trí 者giả 煩phiền 惱não 已dĩ 盡tận 知tri 智trí 也dã 無vô 生sanh 智trí 者giả 。 更cánh 生sanh 無vô 知tri 智trí 也dã 等đẳng 見kiến 智trí 者giả 世thế 智trí 也dã 上thượng 已dĩ 示thị 如như 但đãn 此thử 盡tận 無vô 生sanh 智trí 等đẳng 多đa 義nghĩa 有hữu 具cụ 釋thích 籤# 四tứ 出xuất 杒# 次thứ 惠huệ 解giải 脫thoát 等đẳng 者giả 直trực 真chân 理lý 緣duyên 但đãn 正Chánh 道Đạo 修tu 惠huệ 解giải 脫thoát 正chánh 助trợ 合hợp 行hành 俱câu 解giải 脫thoát 名danh 初sơ 時thời 不bất 時thời 緣duyên 從tùng 名danh 得đắc 次thứ 惠huệ 俱câu 觀quán 約ước 名danh 立lập 正chánh 理lý 論luận 心tâm 時thời 不bất 時thời 次thứ 如như 惠huệ 俱câu 對đối 當đương 又hựu 玄huyền 義nghĩa 四tứ 及cập 四tứ 教giáo 義nghĩa 時thời 不bất 時thời 二nhị 各các 惠huệ 俱câu 二nhị 有hữu 夫phu 者giả 滅diệt 盡tận 定định 不bất 得đắc 者giả 惠huệ 解giải 脫thoát 名danh 滅diệt 盡tận 定định 得đắc タ# ル# 者giả 俱câu 解giải 脫thoát 名danh 也dã 正chánh 理lý 心tâm 正chánh 意ý 從tùng 多đa 分phần 從tùng 玄huyền 義nghĩa 四Tứ 等Đẳng 心Tâm 傍bàng 正chánh 兼kiêm 論luận 也dã 件# 義nghĩa 頌tụng 疏sớ/sơ 遁độn 麟lân 玄huyền 義nghĩa 四tứ 集tập 註chú 等đẳng 依y 畧lược 書thư 也dã )# 。

(# ○# 諸chư 論luận 七thất 聖thánh 惠huệ 俱câu 列liệt 今kim 家gia 何hà 時thời 不bất 時thời 立lập 事sự 隨tùy 義nghĩa 轉chuyển 用dụng 也dã 見kiến 修tu 二nhị 道đạo 既ký 利lợi 鈍độn 列liệt 故cố 無Vô 學Học 於ư 亦diệc 利lợi 鈍độn 列liệt 為vi 惠huệ 俱câu 改cải 時thời 不bất 時thời 也dã 。 玄huyền 義nghĩa 真chân 記ký 四tứ 本bổn 有hữu )# 。

(# ○# 三tam 種chủng 羅La 漢Hán 事sự 一nhất 惠huệ 解giải 脫thoát 二nhị 俱câu 解giải 脫thoát 三tam 無vô 㝵# 解giải 脫thoát 也dã 。 止Chỉ 觀Quán 十thập 云vân 有hữu 三tam 種chủng 念niệm 處xứ 一nhất 性tánh 念niệm 處xứ 二nhị 共cộng 念niệm 處xứ 三tam 緣duyên 念niệm 處xứ 性tánh 是thị 直trực 緣duyên 諦đế 理lý 共cộng 是thị 事sự 理lý 念niệm 修tu 緣duyên 是thị 遍biến 緣duyên 一nhất 切thiết 境cảnh 法pháp 亦diệc 是thị 緣duyên 三Tam 藏Tạng 教giáo 法Pháp 。 後hậu 證chứng 果Quả 時thời 成thành 三tam 種chủng 解giải 脫thoát 惠huệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 無vô 㝵# 解giải 脫thoát 故cố 結kết 集tập 法Pháp 藏tạng 。 時thời 選tuyển 取thủ 千thiên 人nhân 悉tất 用dụng 無vô 㝵# 解giải 脫thoát （# 文văn ）# 惠huệ 俱câu 二nhị 人nhân 前tiền 如như 無vô 㝵# 解giải 脫thoát 云vân 三Tam 藏Tạng 教giáo 法Pháp 。 四tứ 韋vi 陀đà 典điển 天thiên 文văn 地địa 理lý 。 等đẳng 一nhất 切thiết 事sự 通thông 達đạt 云vân 也dã 諸chư 六lục 種chủng 九cửu 種chủng 羅La 漢Hán 中trung 無vô 㝵# 名danh 無vô 但đãn 大đại 論luận 此thử 名danh 有hữu 故cố 知tri 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 俱câu 人nhân 所sở 攝nhiếp 也dã 俱câu 人nhân 中trung 勝thắng 者giả 緣duyên 念niệm 處xứ 修tu 三Tam 明Minh 得đắc 者giả 無vô 㝵# 解giải 脫thoát 云vân 也dã 具cụ 止Chỉ 觀Quán 十thập 弘hoằng 決quyết 十thập 四tứ 教giáo 義nghĩa 第đệ 四tứ 五ngũ 等đẳng 有hữu )# 。

(# ○# 大đại 種chủng 羅La 漢Hán 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 五ngũ 云vân 契Khế 經Kinh 說thuyết 有hữu 六lục 阿A 羅La 漢Hán 一nhất 者giả 退thoái 法pháp 謂vị 遇ngộ 少thiểu 緣duyên 便tiện 退thoái 所sở 得đắc 二nhị 思tư 法pháp 謂vị 懼cụ 退thoái 失thất 恆hằng 思tư 自tự 害hại 三tam 者giả 護hộ 法Pháp 謂vị 於ư 前tiền 所sở 得đắc 法Pháp 自tự 防phòng 護hộ 四tứ 者giả 安an 住trụ 法pháp 無vô 勝thắng 退thoái 緣duyên 雖tuy 不bất 自tự 防phòng 亦diệc 能năng 不bất 退thoái 無vô 勝thắng 加gia 行hành 亦diệc 不bất 增tăng 進tiến 五ngũ 堪kham 達đạt 法pháp 謂vị 性tánh 堪kham 能năng 好hiếu 修tu 練luyện 根căn 速tốc 達đạt 不bất 動động 六lục 不bất 動động 法pháp 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 所sở 退thoái 動động 故cố （# 文văn ）# 又hựu 云vân 退thoái 法pháp 種chủng 性tánh 必tất 是thị 先tiên 有hữu 思tư 法pháp 等đẳng 五ngũ 亦diệc 有hữu 後hậu 得đắc 謂vị 有hữu 先tiên 來lai 是thị 思tư 法pháp 性tánh 或hoặc 有hữu 從tùng 退thoái 練luyện 根căn 成thành 思tư 乃nãi 至chí 不bất 動động 法pháp 如như 思tư 法pháp 說thuyết 此thử 中trung 退thoái 法pháp 非phi 必tất 定định 退thoái 乃nãi 至chí 堪kham 達đạt 非phi 必tất 能năng 達đạt 但đãn 約ước 容dung 有hữu 建kiến 立lập 此thử 名danh （# 文văn ）# 第đệ 一nhất 退thoái 法pháp 付phó 憍kiêu 底để 迦ca 六lục 反phản 退thoái 事sự 。 集tập 註chú 云vân 婆bà 娑sa 明minh 憍kiêu 底để 迦ca 六lục 反phản 退thoái 失thất 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 第đệ 七thất 恐khủng 退thoái 以dĩ 刀đao 自tự 害hại [糸*(冬-ㄆ+免)]# 至chí 咽yến/ế/yết 半bán 已dĩ 得đắc 漏lậu 盡tận 及cập 至chí 断# 頸cảnh 已dĩ 取thủ 涅Niết 槃Bàn （# 文văn ）# 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 捨xả 命mạng 而nhi 已dĩ （# 已dĩ 上thượng 集tập 註chú ）# 第đệ 二nhị 思tư 法pháp 成thành 論luận 死tử 法pháp 名danh 舊cựu 婆bà 娑sa 憶ức 法pháp 名danh 舊cựu 俱câu 舎# 自tự 害hại 法pháp 名danh 集tập 論luận 念niệm 法pháp 名danh 此thử 人nhân 退thoái 失thất 恐khủng 自tự 害hại 死tử 思tư 故cố 也dã 第đệ 三tam 護hộ 法Pháp 舊cựu 俱câu 舎# 守thủ 護hộ 法Pháp 名danh 第đệ 四tứ 安an 住trụ 法pháp 舊cựu 俱câu 舎# 住trụ 不bất 動động 法pháp 名danh 顕# 楊dương 聖thánh 教giáo 論luận 不bất 動động 法pháp 名danh 後hậu 不bất 動động 異dị 也dã 第đệ 五ngũ 堪kham 達đạt 法pháp 舊cựu 俱câu 舎# 進tiến 法pháp 名danh 集tập 論luận 分phân 別biệt 法pháp 名danh 第đệ 六lục 不bất 動động 法pháp 舊cựu 俱câu 舎# 不bất 壞hoại 法pháp 名danh 顕# 揚dương 聖thánh 教giáo 論luận 不bất 退thoái 法pháp 名danh 集tập 論luận 無vô 礙ngại 法pháp 名danh 也dã )# 。

(# ○# 性tánh 退thoái 果quả 退thoái 事sự 俱câu 舎# 頌tụng 曰viết 四tứ 從tùng 種chủng 性tánh 退thoái 五ngũ 從tùng 果quả 非phi 先tiên 矣hĩ )# 。

(# ○# 性tánh 退thoái 事sự 。 集tập 註chú 云vân 約ước 性tánh 論luận 退thoái 不bất 退thoái 事sự )# 。

()#

(# ○# 七thất 種chủng 羅La 漢Hán 事sự 。 正chánh 理lý 論luận 云vân 不bất 動động 分phần/phân 二nhị 後hậu 先tiên 別biệt 故cố 先tiên 不bất 動động 性tánh 及cập 後hậu 練luyện 根căn 得đắc 不bất 動động 性tánh （# 文văn ）# 第đệ 六lục 開khai 出xuất 七thất 種chủng 也dã )# 。

(# ○# 九cửu 種chủng 羅La 漢Hán 事sự 成thành 論luận 明minh 之chi 義nghĩa 章chương 十thập 七thất 釋thích 之chi 一nhất 退thoái 相tương/tướng 毘tỳ 曇đàm 退thoái 法pháp 也dã 二nhị 守thủ 相tương/tướng 毘tỳ 曇đàm 護hộ 法Pháp 也dã 三tam 死tử 相tướng 毘tỳ 曇đàm 思tư 法pháp 也dã 已dĩ 上thượng 三tam 退thoái 分phần/phân 三tam 味vị 住trụ 也dã 四tứ 住trụ 相tương/tướng 毘tỳ 曇đàm 住trụ 法pháp 也dã 住trụ 分phần/phân 三tam 昧muội 住trụ 五ngũ 可khả 進tiến 相tương/tướng 毘tỳ 曇đàm 堪kham 達đạt 法pháp 也dã 增tăng 分phần/phân 三tam 昧muội 住trụ 六lục 不bất 壞hoại 相tương/tướng 所sở 得đắc 三tam 昧muội 不bất 敗bại 壞hoại 也dã 七thất 不bất 退thoái 相tương/tướng 所sở 得đắc 功công 德đức 。 退thoái 失thất 無vô 也dã 此thử 二nhị 人nhân 毘tỳ 曇đàm 不bất 動động 法pháp 也dã 達đạt 分phần/phân 三tam 昧muội 住trụ 也dã 八bát 惠huệ 解giải 脫thoát 九cửu 俱câu 解giải 脫thoát 如như 常thường 六lục 種chủng 根căn 性tánh 約ước 惠huệ 俱câu 觀quán 行hành 約ước 九cửu 種chủng 根căn 性tánh 觀quán 行hành 兼kiêm 舉cử 也dã )# 。

(# ○# 羅La 漢Hán 果quả 性tánh 退thoái 不bất 付phó 四tứ 句cú 分phân 別biệt 事sự 一nhất 性tánh 不bất 退thoái 果quả 退thoái 是thị 初sơ 退thoái 法pháp 也dã 最tối 下hạ 種chủng 性tánh 故cố 性tánh 退thoái 義nghĩa 無vô 果quả 退thoái 也dã 二nhị 果quả 不bất 退thoái 性tánh 退thoái 是thị 練luyện 根căn 中trung 間gian 四tứ 性tánh 也dã 夫phu 者giả 本bổn 是thị 退thoái 法pháp 者giả 練luyện 思tư 法pháp 也dã 思tư 法pháp 練luyện 護hộ 法Pháp 也dã 護hộ 法Pháp 練luyện 住trụ 法pháp 也dã 住trụ 法pháp 練luyện 堪kham 達đạt 法pháp ト# ナ# レ# ル# 者giả 緣duyên 值trị 練luyện 性tánh 退thoái 也dã 或hoặc 第đệ 二nhị 退thoái 第đệ 一nhất 也dã 乃nãi 至chí 第đệ 五ngũ 退thoái 第đệ 四tứ 此thử 退thoái 性tánh 練luyện 根căn 約ước 先tiên 定định 性tánh 非phi 三tam 果quả 性tánh 俱câu 退thoái 是thị 退thoái 法pháp 練luyện 中trung 間gian 四tứ 成thành 者giả 兩lưỡng 退thoái 有hữu 四Tứ 果Quả 性tánh 俱câu 不bất 退thoái 是thị 二nhị 種chủng 不bất 動động 并tinh 先tiên 定định 中trung 間gian 四tứ 種chủng 也dã 。 集tập 註chú 云vân 柝# 玄huyền 謂vị 非phi 先tiên 種chủng 性tánh 者giả 但đãn 是thị 無Vô 學Học 一nhất 道đạo 所sở 成thành 不bất 得đắc 堅kiên 固cố 。 故cố 有hữu 退thoái 若nhược 是thị 先tiên 種chủng 性tánh 由do 學học 無Vô 學Học 二nhị 道đạo 資tư 持trì 堅kiên 固cố 故cố 無vô 退thoái （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 四Tứ 果Quả 退thoái 不bất 退thoái 事sự 柝# 玄huyền 三tam 家gia 引dẫn 一nhất 初sơ 果quả 不bất 退thoái 後hậu 三tam 果quả 退thoái 是thị 薩tát 婆bà 多đa 宗tông 義nghĩa 也dã 謂vị 聖thánh 者giả 退thoái 凡phàm 夫phu 事sự 無vô 故cố 初sơ 果quả 不bất 退thoái 也dã 後hậu 三tam 果quả 有hữu 漏lậu 断# 約ước 退thoái 法pháp 者giả 約ước 退thoái 義nghĩa 有hữu 二nhị 前tiền 三tam 果quả 退thoái 第đệ 四Tứ 果Quả 不bất 退thoái 是thị 大đại 眾chúng 部bộ 義nghĩa 也dã 謂vị 不bất 等đẳng 觀quán 四Tứ 諦Đế 者giả 見kiến 道đạo 初sơ 果quả 退thoái 義nghĩa 有hữu 又hựu 後hậu 五ngũ 性tánh 約ước 第đệ 四Tứ 果Quả 不bất 退thoái 也dã 中trung 間gian 二nhị 果quả 前tiền 如như 三tam 初sơ 四tứ 兩lưỡng 果quả 不bất 退thoái 中trung 間gian 二nhị 果quả 退thoái 前tiền 准chuẩn 知tri 是thị 經Kinh 部bộ 宗tông 義nghĩa 也dã 。 問vấn 羅La 漢Hán 已dĩ 見kiến 思tư 盡tận 已dĩ 極cực 果quả 證chứng 何hà 退thoái 者giả 有hữu 荅# 玄huyền 義nghĩa 四tứ 止Chỉ 觀Quán 九cửu 弘hoằng 決quyết 九cửu 等đẳng 按án 蓋cái 信tín 行hành 惠huệ 解giải 脫thoát 人nhân 事sự 禪thiền 不bất 修tu 滅diệt 盡tận 定định エ# ズ# 或hoặc 世thế 智trí 以dĩ 惑hoặc 断# 但đãn 盡tận 智trí 得đắc 無vô 生sanh 智trí 不bất 得đắc 違vi 緣duyên 值trị 煩phiền 惱não 起khởi 退thoái 事sự 有hữu 違vi 緣duyên 者giả 一nhất 長trường 病bệnh 二nhị 遠viễn 行hành 三tam 諫gián 諍tranh 四tứ 營doanh 事sự 五ngũ 多đa 讀đọc 誦tụng 也dã 又hựu 大đại 經kinh 五ngũ 緣duyên 明minh 一nhất 樂nhạo/nhạc/lạc 多đa 事sự 二nhị 樂nhạo 說thuyết 世thế 事sự 三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 睡thụy 眠miên 四tứ 樂nhạo/nhạc/lạc 近cận 在tại 家gia 五ngũ 樂lạc 多đa 遊du 行hành 也dã 問vấn 惠huệ 解giải 脫thoát 人nhân 必tất 退thoái 耶da 荅# 但đãn 違vi 緣duyên 值trị 者giả 退thoái 也dã 必tất 全toàn 退thoái 非phi 問vấn 退thoái 幾kỷ 時thời 節tiết 經kinh 耶da 荅# 少thiểu 時thời 經kinh 也dã 此thử 生sanh 中trung 必tất 復phục 無Vô 學Học 得đắc 也dã 具cụ 集tập 註chú 有hữu )# 。

(# ○# 退thoái 付phó 三tam 退thoái 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 五ngũ 云vân 頌tụng 曰viết 應ưng 知tri 退thoái 有hữu 三tam 已dĩ 未vị 得đắc 受thọ 用dụng 佛Phật 唯duy 有hữu 最tối 後hậu 利lợi 中trung 後hậu 鈍độn 三tam 也dã 釋thích 曰viết 退thoái 有hữu 三tam 者giả 一nhất 已dĩ 得đắc 退thoái 謂vị 退thoái 已dĩ 得đắc 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 法pháp 故cố 二nhị 未vị 得đắc 退thoái 謂vị 約ước 未vị 得đắc 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 即tức 名danh 為vi 退thoái 故cố 三tam 受thọ 用dụng 退thoái 謂vị 已dĩ 得đắc 功công 德đức 。 於ư 受thọ 用dụng 時thời 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 名danh 為vi 退thoái 也dã 佛Phật 唯duy 有hữu 最tối 後hậu 者giả 佛Phật 唯duy 有hữu 一nhất 受thọ 用dụng 退thoái 以dĩ 具cụ 眾chúng 德đức 無vô 容dung 一nhất 時thời 頓đốn 現hiện 前tiền 故cố 利lợi 中trung 後hậu 者giả 利lợi 謂vị 不bất 動động 羅La 漢Hán 有hữu 中trung 後hậu 二nhị 退thoái 中trung 謂vị 未vị 得đắc 退thoái 後hậu 謂vị 受thọ 用dụng 退thoái 以dĩ 利lợi 根căn 故cố 無vô 已dĩ 得đắc 退thoái 鈍độn 三tam 者giả 鈍độn 謂vị 退thoái 法pháp 等đẳng 五ngũ 此thử 具cụ 有hữu 三tam 退thoái 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 佛Phật 者giả 三tam 藏tạng 佛Phật 也dã )# 。

(# ○# 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 事sự 。 頌tụng 疏sớ/sơ 二nhị 十thập 六lục 云vân 從tùng 此thử 第đệ 二nhị 明minh 盡tận 無vô 生sanh 智trí 論luận 云vân 盡tận 無vô 生sanh 智trí 二nhị 相tương/tướng 何hà 別biệt 頌tụng 曰viết 智trí 於ư 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 知tri 我ngã 已dĩ 知tri 等đẳng 不bất 應ưng 更cánh 知tri 等đẳng 如như 次thứ 盡tận 無vô 生sanh 釋thích 云vân 謂vị 釋thích 云vân 謂vị 無Vô 學Học 位vị 若nhược 正chánh 自tự 知tri 我ngã 已dĩ 知tri 苦khổ 。 我ngã 已dĩ 断# 集tập 我ngã 已dĩ 證chứng 滅diệt 我ngã 已dĩ 修tu 道Đạo 是thị 名danh 盡tận 智trí 若nhược 正chánh 知tri 我ngã 已dĩ 知tri 苦khổ 。 不bất 復phục 更cánh 知tri 我ngã 已dĩ 断# 集tập 不bất 復phục 更cánh 断# 我ngã 已dĩ 證chứng 滅diệt 不bất 復phục 更cánh 證chứng 我ngã 已dĩ 修tu 道Đạo 不bất 應ưng 更cánh 修tu 名danh 無vô 生sanh 智trí （# 已dĩ 上thượng ）# 是thị 則tắc 四Tứ 智Trí 名danh 也dã )# 。

(# ○# 有hữu 餘dư 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 事sự 子tử 縛phược 断# 盡tận 名danh 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 果quả 縛phược 断# 盡tận 名danh 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 無vô 餘dư 也dã )# 。

(# ○# 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 之chi 事sự 諸chư 文văn 繁phồn 多đa 輙triếp 難nan 解giải 故cố 略lược 不bất 書thư 之chi )# 。

(# ○# 孤cô 調điều 解giải 脫thoát 云vân 事sự 化hóa 他tha 利lợi 生sanh 義nghĩa 無vô 故cố 也dã )# 。

(# ○# 後hậu 三tam 果quả 人nhân 戒giới 退thoái 家gia 還hoàn 事sự 不bất 尒# 但đãn 初sơ 果quả 此thử 義nghĩa 有hữu 止Chỉ 觀Quán 真chân 記ký 九cửu 玄huyền 義nghĩa 四tứ 并tinh 四tứ 教giáo 義nghĩa 第đệ 六lục 明minh 七thất 聖thánh 今kim 圖đồ 之chi )# 。

()#

()#

九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 者giả 七thất 聖thánh 中trung 身thân 證chứng 不bất 還hoàn 所sở 得đắc 也dã 一nhất 初sơ 禪thiền 定định 二nhị 第đệ 二nhị 禪thiền 定định 。 三tam 第đệ 三tam 禪thiền 定định 四tứ 第đệ 四tứ 禪thiền 定định 。 五ngũ 空không 無vô 邊biên 定định 六lục 識thức 無vô 邊biên 定định 七thất 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 定Định 。 八bát 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 定Định 。 九cửu 滅diệt 盡tận 定định 此thử 滅diệt 定định 並tịnh 無vô 想tưởng 定định 欲dục 界giới 色sắc 界giới 。 依y 身thân 得đắc 也dã 俱câu 舎# 云vân 二nhị 定định 依y 欲dục 色sắc 矣hĩ 。

(# ○# 九cửu 次thứ 第đệ 定định 事sự 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 中trung 云vân 通thông 言ngôn 次thứ 第đệ 定định 者giả 若nhược 入nhập 禪thiền 時thời 深thâm 心tâm 智trí 惠huệ 深thâm 利lợi 能năng 從tùng 一nhất 禪thiền 入nhập 一nhất 禪thiền 心tâm 心tâm 相tương 續tục 。 無vô 異dị 念niệm 間gian 雜tạp 故cố 名danh 次thứ 第đệ 定định 也dã 一nhất 初sơ 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 離ly 諸chư 欲dục 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 入nhập 初sơ 禪thiền 定định 時thời 是thị 中trung 初sơ 禪thiền 定định 觀quán 均quân 齊tề 自tự 識thức 其kỳ 心tâm 心tâm 心tâm 次thứ 第đệ 而nhi 入nhập 。 無vô 有hữu 剎sát 那na 雜tạp 念niệm 間gian 入nhập 初sơ 禪thiền 定định 是thị 為vi 禪thiền 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 也dã 二nhị 二nhị 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 若nhược 從tùng 初sơ 禪thiền 入nhập 二nhị 禪thiền 時thời 是thị 中trung 二nhị 禪thiền 定định 觀quán 均quân 齊tề 自tự 識thức 其kỳ 心tâm 其kỳ 心tâm 次thứ 第đệ 而nhi 入nhập 。 無vô 有hữu 剎sát 那na 雜tạp 念niệm 間gian 入nhập 二nhị 禪thiền 定định 是thị 為vi 二nhị 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 也dã 三tam 三tam 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 四tứ 四tứ 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 五ngũ 虛hư 空không 處xứ 次thứ 第đệ 定định 六lục 識thức 處xứ 次thứ 第đệ 定định 七thất 無vô 處xứ 有hữu 處xứ 次thứ 第đệ 定định 八bát 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 次thứ 第đệ 定định 意ý 皆giai 類loại 同đồng 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 中trung 明minh 九cửu 滅diệt 受thọ 想tưởng 次thứ 第đệ 定định 若nhược 從tùng 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 時thời 於ư 是thị 定định 前tiền 自tự 識thức 其kỳ 心tâm 要yếu 期kỳ 心tâm 利lợi 心tâm 心tâm 次thứ 第đệ 而nhi 入nhập 。 無vô 有hữu 剎sát 那na 雜tạp 念niệm 間gian 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 是thị 為vi 滅diệt 受thọ 想tưởng 次thứ 第đệ 定định 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# 已dĩ 上thượng 七thất 聖thánh 位vị ▆# )# 。

西Tây 谷Cốc 名Danh 目Mục 句Cú 解Giải 卷quyển 第đệ 三tam 終chung