Tây Cốc Danh Mục Cú Giải – Quyển 1

西Tây 谷Cốc 名Danh 目Mục 句Cú 解Giải
Quyển 1

西tây 谷cốc 名danh 目mục 句cú 解giải 卷quyển 之chi 一nhất

(# 此thử 名danh 目mục 作tác 者giả 誰thùy 人nhân 未vị 詳tường 。 或hoặc 傳truyền 云vân 叡duệ 山sơn 東đông 塔tháp 西tây 塔tháp 橫hoạnh/hoành 川xuyên 有hữu 三tam 塔tháp 此thử 三tam 塔tháp 何hà 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 谷cốc 有hữu 之chi 其kỳ 東đông 塔tháp 西tây 谷cốc 寳# 樹thụ 坊phường 著trước 述thuật 云vân 。 又hựu 寳# 地địa 坊phường 證chứng 真chân 說thuyết 有hữu 。 又hựu 東đông 塔tháp 西tây 谷cốc 蓮liên 實thật 坊phường 說thuyết 有hữu 實thật 否phủ/bĩ 可khả 尋tầm 今kim 世thế 多đa 從tùng 蓮liên 實thật 坊phường 義nghĩa 歟# 三tam 塔tháp 十thập 六lục 谷cốc 事sự 以dĩ 此thử 便tiện 今kim 引dẫn 之chi 三tam 塔tháp 三tam 院viện 共cộng 云vân 也dã 上thượng 觀quán 院viện 東đông 塔tháp 五ngũ 谷cốc 南nam 谷cốc 東đông 谷cốc 北bắc 谷cốc 西tây 谷cốc 無vô 動động 寺tự 寳# 幢tràng 院viện 西tây 塔tháp 五ngũ 谷cốc 北bắc 谷cốc 東đông 谷cốc 南nam 谷cốc 南nam 尾vĩ 北bắc 尾vĩ 楞lăng 嚴nghiêm 院viện 橫hoạnh/hoành 川xuyên 六lục 谷cốc 飯phạn 室thất 解giải 脫thoát 般Bát 若Nhã 都đô 率suất 樺hoa 尾vĩ 戒giới 心tâm （# 已dĩ 上thượng ）# 三tam 塔tháp 十thập 六lục 谷cốc 也dã 三tam 院viện 中trung 東đông 塔tháp 本bổn 院viện 也dã 尚thượng 南nam 谷cốc 東đông 也dã 此thử 三tam 塔tháp 五ngũ 箇cá 別biệt 處xứ 隱ẩn 道đạo 處xứ 有hữu 素tố 絹quyên 不bất 著trước 律luật 衣y 著trước 後hậu 世thế 一nhất 三tam 昧muội 也dã 東đông 塔tháp 神thần 藏tạng 寺tự 西tây 塔tháp 黑hắc 谷cốc 橫hoạnh/hoành 川xuyên 靈linh 山sơn 安an 樂lạc 帝Đế 釋Thích 寺tự 都đô 合hợp 五ngũ 箇cá 處xứ 也dã 橫hoạnh/hoành 川xuyên 靈linh 山sơn 本bổn 尊tôn 釋Thích 迦Ca 也dã 則tắc 有hữu 五ngũ 房phòng 俱câu 慧tuệ 心tâm 僧Tăng 都đô 建kiến 立lập 也dã 妙diệu 釋thích 坊phường 法pháp 釋thích 坊phường 蓮liên 釋thích 坊phường 華hoa 釋thích 坊phường 經kinh 釋thích 坊phường 等đẳng 也dã 慧tuệ 心tâm 畢tất 竟cánh 一nhất 乗# 要yếu 決quyết 述thuật 法pháp 華hoa 經kinh 一nhất 三tam 昧muội 修tu 行hành 可khả 思tư 之chi )# 。

天thiên 台thai

(# 本bổn 山sơn 名danh 也dã 以dĩ 處xứ 名danh 人nhân 。 集tập 解giải 上thượng 。 集tập 註chú 上thượng 往vãng 見kiến 天Thiên 竺Trúc 名danh 為vi 尊tôn 漢hán 土thổ/độ 處xứ 為vi 敬kính 。 弘hoằng 決quyết 一nhất 土thổ/độ 云vân 西tây 方phương 風phong 俗tục 稱xưng 名danh 為vi 尊tôn 此thử 方phương 風phong 俗tục 避tị 名danh 為vi 敬kính （# 文văn ）# 。 顯hiển 性tánh 錄lục 一nhất （# 十thập 一nhất ）# 同đồng 之chi )# 。

(# ○# 天thiên 顛điên 也dã 至chí 高cao 無vô 上thượng 从# 一nhất 大đại 亦diệc 顯hiển 也dã 在tại 萬vạn 物vật 頂đảnh 顯hiển 然nhiên 可khả 觀quán 故cố 名danh 天thiên 。 集tập 解giải 上thượng 。 小tiểu 補bổ 韻vận 會hội 六lục （# 二nhị 十thập 四tứ 丁đinh ）# 法pháp 苑uyển 珠châu 林lâm 五ngũ （# 二nhị 丁đinh ）# 詩thi 傳truyền （# 拜bái ）# 字tự 彚# 丑sửu （# 五ngũ 十thập 九cửu 丁đinh ）# 。 法pháp 苑uyển 珠châu 林lâm 四tứ )# 。

(# 【# 春xuân 為vi 蒼thương 天thiên 】# 李# 巡tuần 曰viết 春xuân 萬vạn 物vật 始thỉ 生sanh 其kỳ 色sắc 蒼thương 蒼thương 故cố 曰viết 蒼thương 天thiên )# 。

(# 【# 夏hạ 為vi 昊hạo 天thiên 】# 李# 巡tuần 曰viết 夏hạ 萬vạn 物vật 壯tráng 其kỳ 氣khí 昊hạo 故cố 曰viết 昊hạo 天thiên 也dã )# 。

(# 【# 秋thu 為vi 旻# 天thiên 】# 李# 巡tuần 曰viết 秋thu 萬vạn 物vật 成thành 熟thục 皆giai 有hữu 文văn 章chương 故cố 曰viết 旻# 天thiên 旻# 文văn 也dã 郭quách 景cảnh 純thuần 曰viết 旻# 猶do 愍mẫn 愍mẫn 萬vạn 物vật 彫điêu 落lạc 也dã )# 。

(# 【# 冬đông 為vi 上thượng 天thiên 】# 李# 巡tuần 曰viết 冬đông 陰ấm 氣khí 在tại 上thượng 萬vạn 物vật 伏phục 藏tạng 故cố 曰viết 上thượng 天thiên 郭quách 景cảnh 純thuần 曰viết 言ngôn 陰ấm 氣khí 在tại 上thượng 臨lâm 下hạ 而nhi 已dĩ 也dã 。 弘hoằng 一nhất 上thượng 云vân 天thiên 者giả 巔điên 也dã 元nguyên 氣khí 未vị 分phần/phân 混hỗn 而nhi 為vi 一nhất 兩lưỡng 儀nghi 既ký 判phán 清thanh 而nhi 為vi 天thiên 濁trược 而nhi 為vi 地địa 此thử 本bổn 俗tục 名danh 且thả 依y 俗tục 釋thích （# 文văn ）# 。 道Đạo 德đức 經kinh 下hạ 云vân 道đạo 生sanh 一nhất 一nhất 生sanh 二nhị 二nhị 生sanh 三tam 三tam 生sanh 萬vạn 物vật （# 矣hĩ ）# 註chú 曰viết 一nhất 太thái 極cực 也dã 二nhị 天thiên 地địa 也dã 三tam 三tam 才tài 也dã 言ngôn 皆giai 自tự 無vô 生sanh 道đạo 者giả 無vô 物vật 始thỉ 自tự 然nhiên 之chi 理lý 。 也dã 三tam 極cực 既ký 立lập 而nhi 後hậu 萬vạn 物vật 生sanh 焉yên 。 助trợ 覽lãm 引dẫn 三tam 五ngũ 曆lịch 記ký 元nguyên 氣khí 未vị 分phần/phân 時thời 混hỗn 沌# 形hình 如như 鷄kê 子tử 天thiên 如như 鷄kê 子tử 白bạch 地địa 如như 鷄kê 子tử 黃hoàng 。 戶hộ 隱ẩn 上thượng 本bổn （# 三tam 丁đinh ）# 七thất 帖# 見kiến 聞văn 一nhất 末mạt （# 五ngũ 十thập 一nhất 丁đinh ）# 法pháp 苑uyển 珠châu 林lâm 四tứ （# 二nhị 十thập 七thất 丁đinh ）# 是thị 等đẳng 俗tục 書thư 說thuyết )# 。

(# 【# 佛Phật 家gia 】# 法pháp 苑uyển 珠châu 林lâm 五ngũ 云vân 天thiên 者giả 如như 婆bà 沙sa 釋thích 名danh 光quang 明minh 照chiếu 曜diệu 。 故cố 名danh 為vi 天thiên 又hựu 天thiên 者giả 顛điên 也dã 顛điên 謂vị 上thượng 顛điên 萬vạn 物vật 之chi 中trung 唯duy 天thiên 在tại 上thượng 故cố 名danh 顛điên 也dã 又hựu 天thiên 者giả 顯hiển 也dã 顯hiển 謂vị 高cao 顯hiển 萬vạn 物vật 之chi 中trung 唯duy 天thiên 獨độc 高cao 在tại 上thượng 顯hiển 覆phú 故cố 名danh 顯hiển 也dã 又hựu 云vân 問vấn 曰viết 何hà 故cố 彼bỉ 趣thú 名danh 天thiên 耶da [前-刖+合]# 曰viết 於ư 諸chư 趣thú 中trung 。 彼bỉ 最tối 勝thắng 最tối 樂nhạo/nhạc/lạc 最tối 善thiện 最tối 妙diệu 最tối 高cao 故cố 名danh 天thiên 趣thú 有hữu 說thuyết 云vân 光quang 明minh 增tăng 故cố 名danh 天thiên 以dĩ 彼bỉ 自tự 然nhiên 光quang 恆hằng 照chiếu 晝trú 夜dạ 故cố （# 云vân 云vân ）# 。 弘hoằng 二nhị 本bổn 云vân 天thiên 者giả 俗tục 釋thích 如như 第đệ 一nhất 卷quyển 云vân 俗tục 亦diệc 未vị 識thức 三tam 界giới 諸chư 天thiên 。 故cố 但đãn 以dĩ 清thanh 濁trược 分phân 之chi 今kim 釋thích 典điển 中trung 所sở 言ngôn 天thiên 者giả 亦diệc 名danh 光quang 明minh 亦diệc 名danh 最tối 勝thắng 。 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 。 天thiên 也dã （# 云vân 云vân ）# 。 集tập 解giải 上thượng 云vân 具cụ 云vân 天thiên 台thai 山sơn 即tức 智trí 者giả 大đại 師sư 所sở 棲tê 處xứ 此thử 山sơn 上thượng 應ưng 天thiên 之chi 台thai 星tinh 故cố 曰viết 天thiên 台thai 山sơn 也dã 亦diệc 云vân 天thiên 梯thê 山sơn 謂vị 此thử 山sơn 高cao 險hiểm 如như 梯thê 可khả 以dĩ 登đăng 而nhi 升thăng 天thiên 故cố 曰viết 天thiên 梯thê 山sơn 後hậu 人nhân 訛ngoa 轉chuyển 云vân 天thiên 台thai 耳nhĩ （# 云vân 云vân ）# 。 或hoặc 云vân 彼bỉ 山sơn 在tại 台thai 州châu 傍bàng 彼bỉ 山sơn 高cao 一nhất 萬vạn 八bát 千thiên 丈trượng 餘dư 曲khúc 八bát 百bách 里lý 也dã 高cao 如như 天thiên 梯thê 故cố 云vân 天thiên 梯thê 山sơn 然nhiên 彼bỉ 山sơn 當đương 長trường/trưởng 安an 城thành 東đông 北bắc 高cao 聳tủng 三tam 合hợp 星tinh 如như 彼bỉ 山sơn 出xuất 故cố 改cải 天thiên 梯thê 名danh 號hiệu 天thiên 台thai 。 或hoặc 云vân 彼bỉ 山sơn 有hữu 清thanh 井tỉnh 名danh 玉ngọc 泉tuyền 彼bỉ 水thủy 三tam 台thai 星tinh 浸tẩm 影ảnh 故cố 名danh 天thiên 台thai 亦diệc 曰viết 四tứ 明minh 山sơn 山sơn 之chi 頂đảnh 尖tiêm 四tứ 方phương 明minh 故cố 也dã 又hựu 依y 輔phụ 正chánh 記ký 意ý 者giả 古cổ 老lão 所sở 傳truyền 以dĩ 其kỳ 山sơn 絕tuyệt 嶺lĩnh 之chi 形hình 似tự 三tam 台thai 星tinh 布bố 列liệt 之chi 狀trạng 因nhân 號hiệu 天thiên 台thai （# 文văn ）# 。 又hựu 詩thi 學học 大đại 成thành 五ngũ 云vân 天thiên 台thai 山sơn 高cao 四tứ 萬vạn 八bát 千thiên 丈trượng 載tái 先tiên 引dẫn 文văn 有hữu 異dị （# 矣hĩ ）# 彼bỉ 山sơn 頂đảnh 名danh 華hoa 亭đình 峯phong 西tây 南nam 有hữu 別biệt 峯phong 名danh 通thông 玄huyền 峯phong 西tây 有hữu 石thạch 橋kiều 北bắc 有hữu 鴈nhạn 山sơn 東đông 有hữu 滄thương 海hải 南nam 有hữu 國quốc 清thanh 寺tự 此thử 寺tự 智trí 顗# 禪thiền 師sư 住trụ 故cố 云vân 天thiên 台thai 大đại 師sư 也dã 此thử 師sư 住trụ 此thử 山sơn 述thuật 作tác 法pháp 華hoa 之chi 玄huyền 義nghĩa 文văn 句cú 止Chỉ 觀Quán 等đẳng 弘hoằng 一nhất 乗# 妙diệu 典điển 故cố 宗tông 名danh 云vân 天thiên 台thai 宗tông 也dã )# 。

(# 【# 台thai 】# 星tinh 名danh 也dã 。 小tiểu 補bổ 韻vận 會hội 二nhị （# 三tam 十thập 二nhị 丁đinh ）# 云vân 三tam 台thai 星tinh 名danh 一nhất 曰viết 天thiên 柱trụ 上thượng 台thai 司ty 命mạng 為vi 大đại 尉úy 中trung 台thai 司ty 中trung 為vi 司ty 徒đồ 下hạ 台thai 司ty 祿lộc 為vi 司ty 空không 或hoặc 作tác 能năng 。 周chu 礼# 春xuân 官quan 司ty 中trung 註chú 三tam 能năng 三tam 階giai 也dã 史sử 記ký 魁khôi 下hạ 六lục 星tinh 兩lưỡng 兩lưỡng 相tương/tướng 比tỉ 名danh 曰viết 三tam 能năng 。 黃hoàng 帝đế 泰thái 階giai 六lục 符phù 經kinh 曰viết 上thượng 階giai 上thượng 星tinh 男nam 主chủ 下hạ 星tinh 女nữ 主chủ 中trung 階giai 上thượng 星tinh 諸chư 侯hầu 三tam 公công 下hạ 星tinh 鄉hương 大đại 夫phu 下hạ 階giai 上thượng 星tinh 為vi 士sĩ 下hạ 星tinh 為vi 庶thứ 人nhân 。 字tự 彚# 丑sửu 卷quyển 二nhị 云vân 台thai 鼎đỉnh 三tam 公công 之chi 稱xưng 如như 星tinh 之chi 有hữu 三tam 台thai 台thai 鼎đỉnh 之chi 有hữu 三tam 足túc 也dã 。 弘hoằng 一nhất 上thượng 云vân 台thai 者giả 星tinh 名danh 其kỳ 地địa 分phần/phân 野dã 應ưng 天thiên 二nhị 台thai 故cố 以dĩ 名danh 焉yên 。 補bổ 註chú 十thập 一nhất （# 十thập 四tứ 丁đinh 云vân ）# 台thai 者giả 三tam 台thai 星tinh 也dã 上thượng 台thai 虗hư 精tinh 星tinh 中trung 台thai 六lục 淳thuần 星tinh 下hạ 台thai 曲khúc 生sanh 星tinh 三tam 台thai 亦diệc 云vân 三tam 階giai 每mỗi 台thai 二nhị 星tinh 凢# 有hữu 六lục 星tinh 名danh 泰thái 階giai 六lục 符phù 符phù 者giả 星tinh 之chi 驗nghiệm 也dã 觀quán 色sắc 以dĩ 知tri 吉cát 凶hung 故cố 云vân 符phù 驗nghiệm 也dã 三tam 階giai 平bình 則tắc 隂# 陽dương 和hòa 風phong 雨vũ 時thời 也dã 上thượng 階giai 謂vị 天thiên 子tử 中trung 階giai 謂vị 諸chư 侯hầu 公công 卿khanh 大đại 夫phu 下hạ 階giai 謂vị 士sĩ 庶thứ 人nhân 也dã )# 。

(# 【# 分phần/phân 野dã 】# 以dĩ 主chủ 對đối 其kỳ 處xứ 星tinh 名danh 分phần/phân 野dã 也dã 野dã 則tắc 下hạ 地địa 之chi 處xứ 而nhi 天thiên 象tượng 分phần/phân 配phối 主chủ 下hạ 地địa 處xứ 處xứ 故cố 云vân 分phần/phân 野dã 魏ngụy 都đô 賦phú 云vân 列liệt 宿túc 分phần/phân 其kỳ 野dã 荒hoang 裔duệ 帶đái 其kỳ 隅ngung （# 云vân 云vân ）# 。 古cổ 人nhân 云vân 分phần/phân 野dã 和hòa 名danh 阿a 利lợi 左tả 末mạt 者giả 誤ngộ 也dã )# 。

(# 【# 列liệt 宿túc 】# 弘hoằng 決quyết 十thập 云vân 說thuyết 文văn 云vân 萬vạn 物vật 之chi 精tinh 以dĩ 為vi 列liệt 宿túc （# 矣hĩ ）# 。 字tự 彚# 列liệt 字tự 註chú 云vân 部bộ 也dã 分phân 解giải 也dã 行hành 次thứ 也dã 位vị 序tự 二nhị 歒địch 交giao 行hành 星tinh 羅la 宿túc 列liệt （# 云vân 云vân ）# 。 宿túc 字tự 彚# 宿túc 字tự 註chú 曰viết 星tinh 宿tú 星tinh 各các 止chỉ 住trụ 其kỳ 所sở 故cố 言ngôn 宿túc （# 音âm 夙túc ）# 又hựu 息tức 救cứu 切thiết 音âm 秀tú 俗tục 呼hô 星tinh 宿tú 字tự 亦diệc 音âm 秀tú （# 云vân 云vân ）# 。 小tiểu 補bổ 韻vận 會hội 二nhị 十thập 五ngũ （# 二nhị 十thập ）# 云vân 又hựu 音âm 秀tú 洪hồng 範phạm 四tứ 曰viết 星tinh 辰thần 註chú 星tinh 宿tú 音âm 夙túc 亦diệc 音âm 秀tú 又hựu 宥hựu 韻vận 息tức 救cứu 切thiết 列liệt 星tinh 也dã 書thư 洪hồng 範phạm 四tứ 曰viết 星tinh 辰thần 註chú 二nhị 十thập 八bát 宿tú 。 音âm 秀tú （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# 【# 荒hoang 裔duệ 】# 小tiểu 補bổ 韻vận 會hội 一nhất 曰viết 遠viễn 也dã 虗hư 也dã 荒hoang 服phục 謂vị 九cửu 州châu 之chi 外ngoại 荒hoang 裔duệ 之chi 地địa 與dữ 戎nhung 狄địch 同đồng 俗tục 故cố 謂vị 之chi 荒hoang )# 。

(# 【# 應ưng 台thai 】# 韻vận 會hội 去khứ 聲thanh 云vân 答đáp 也dã 廣quảng 韻vận 云vân 物vật 相tương 應ứng 也dã 又hựu 當đương 也dã 又hựu 平bình 聲thanh 說thuyết 文văn 當đương 也dã 莊trang 子tử 同đồng 類loại 相tương 從tùng 同đồng 聲thanh 相tương 應ứng （# 云vân 云vân ）# 輔phụ 正chánh 記ký 一nhất （# 十thập 四tứ 丁đinh 云vân ）# 古cổ 老lão 所sở 傳truyền 以dĩ 其kỳ 山sơn 絕tuyệt 嶺lĩnh 之chi 形hình 似tự 三tam 台thai 星tinh 布bố 列liệt 之chi 狀trạng 因nhân 號hào 天thiên 台thai 。 又hựu 一nhất 曰viết 本bổn 名danh 天thiên 梯thê （# 音âm 躰# ）# 其kỳ 山sơn 高cao 可khả 登đăng 而nhi 昇thăng 天thiên 後hậu 人nhân 訛ngoa 轉chuyển 故cố 云vân 天thiên 台thai 。 又hựu 章chương 安an 山sơn 記ký 云vân 本bổn 稱xưng 南nam 岳nhạc 周chu 靈linh 王vương 太thái 子tử 子tử 晉tấn 居cư 之chi 魂hồn 為vi 其kỳ 神thần 命mạng 左tả 右hữu 公công 改cải 為vi 天thiên 台thai 山sơn 也dã 。 七thất 帖# 一nhất 末mạt （# 五ngũ 十thập 丁đinh ）# 。 戶hộ 隱ẩn 上thượng 本bổn 之chi 五ngũ 丁đinh 見kiến )# 。

(# 【# 三tam 峯phong 】# 一nhất 華hoa 頂đảnh 。 補bổ 註chú 一nhất （# 四tứ 丁đinh ）# 云vân 大đại 師sư 住trụ 寺tự 之chi 北bắc 別biệt 峯phong 號hiệu 曰viết 華hoa 頂đảnh 登đăng [日*兆]# 不bất 見kiến 羣quần 山sơn 暄# 涼lương 永vĩnh 異dị 餘dư 處xứ 大đại 師sư 於ư 此thử 降hàng 伏phục 天thiên 魔ma 也dã （# 云vân 云vân ）# 。 註chú 畫họa 讃# 云vân 天thiên 台thai 山sơn 冣# 峯phong 處xứ 四tứ 時thời 有hữu 華hoa 故cố 名danh 華hoa 頂đảnh 。 二nhị 佛Phật 壟# 。 補bổ 註chú 云vân 天thiên 台thai 山sơn 西tây 南nam 隅ngung 一nhất 峯phong 名danh 為vi 佛Phật 壟# 遊du 其kỳ 山sơn 者giả 多đa 見kiến 佛Phật 像tượng 是thị 故cố 云vân 也dã （# 云vân 云vân ）# 玄huyền 私tư 一nhất （# 初sơ 丁đinh ）# 七thất 帖# 一nhất 末mạt （# 五ngũ 十thập 一nhất 丁đinh ）# 。 戶hộ 隱ẩn 上thượng 本bổn （# 三tam 丁đinh ）# 。 三tam 唐đường 溪khê 一nhất 義nghĩa 云vân 唐đường 溪khê ム# ナ# ン# キ# 谷cốc 讀đọc 也dã 唐đường 土thổ/độ 習tập 過quá 去khứ 人nhân 見kiến 此thử 嶺lĩnh 登đăng 反phản 魂hồn 香hương 燒thiêu 煙yên 內nội 其kỳ 形hình 見kiến 也dã 空không 人nhân 見kiến 山sơn 唐đường 溪khê 云vân 也dã 戶hộ 隱ẩn 上thượng 本bổn （# 四tứ 丁đinh ）# 此thử 三tam 峯phong 應ưng 天thiên 台thai 應ưng 當đương 義nghĩa 也dã 凾# 蓋cái 合hợp 如như 云vân 非phi 當đương 三tam 嶺lĩnh 云vân 義nghĩa 也dã 又hựu 應ưng 似tự 云vân 此thử 三tam 峯phong 天thiên 台thai 形hình 似tự 故cố 云vân 所sở 詮thuyên 應ưng 當đương 應ưng 似tự 之chi 二nhị 義nghĩa 也dã )# 。

(# ○# 降hàng 魔ma 相tương/tướng 別biệt 傳truyền 上thượng 三tam 十thập 三tam 丁đinh 見kiến 三tam 峯phong 三tam 台thai 所sở 表biểu 山sơn 一nhất 表biểu 一nhất 心tâm 三tam 峯phong 三tam 觀quán 也dã 又hựu 天thiên 一nhất 表biểu 一nhất 心tâm 三tam 台thai 表biểu 三tam 觀quán 也dã 共cộng 三tam 諦đế 三tam 觀quán 弘hoằng 通thông 勝thắng 地địa 故cố 也dã 。 七thất 帖# 見kiến 聞văn 一nhất 末mạt （# 五ngũ 十thập 三tam 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 亦diệc 名danh 南nam 岳nhạc 山sơn 在tại 王vương 城thành 南nam 故cố 也dã 非phi 五ngũ 岳nhạc 中trung 南nam 岳nhạc 。 戶hộ 隱ẩn 上thượng 本bổn （# 六lục 丁đinh ）# 。 亦diệc 名danh 紫tử 蓋cái 山sơn 此thử 山sơn 有hữu 仙tiên 人nhân 不bất 断# 燒thiêu 香hương 其kỳ 香hương 天thiên 登đăng 成thành 紫tử 雲vân 是thị 見kiến 下hạ 地địa 似tự 紫tử 天thiên 蓋cái 故cố 云vân 也dã 亦diệc 名danh 大đại 蘇tô 山sơn 此thử 山sơn 蘇tô 蜜mật 有hữu 草thảo 服phục 之chi 人nhân 老lão 成thành 若nhược 死tử 再tái 蘇tô 故cố 云vân 尒# 也dã )# 。

(# ○# 亦diệc 名danh 四tứ 明minh 山sơn 此thử 山sơn 高cao 山sơn 故cố 頂đảnh 登đăng 見kiến 四tứ 方phương 處xứ 而nhi 無vô 不bất 明minh 故cố 也dã 表biểu 示thị 者giả 明minh 可khả 弘hoằng 四tứ 教giáo 勝thắng 地địa 故cố 也dã 。 七thất 帖# 見kiến 聞văn 一nhất 末mạt （# 五ngũ 十thập 四tứ 丁đinh ）# )# 。

(# 【# 天thiên 台thai 大đại 師sư 】# 諱húy 智trí 顗# 字tự 德đức 安an 諱húy 湘# 州châu 果quả 願nguyện 寺tự 法pháp 緒tự 所sở 立lập 顗# 靜tĩnh 也dã 從tùng 德đức 為vi 名danh 謂vị 以dĩ 定định 慧tuệ 止Chỉ 觀Quán 二nhị 德đức 為vi 名danh 。 弘hoằng 一nhất 上thượng （# 十thập 一nhất ）# 別biệt 傳truyền 上thượng （# 三tam 丁đinh ）# 集tập 解giải 上thượng 。 七thất 帖# 見kiến 聞văn 一nhất 末mạt （# 四tứ 十thập 三tam 丁đinh ）# 。 戶hộ 隱ẩn 上thượng 本bổn （# 十thập 二nhị 丁đinh ）# )# 。

(# 【# 德đức 安an 】# 智trí 断# 二nhị 德đức 共cộng 安an 可khả 得đắc 故cố 也dã 。 七thất 帖# 見kiến 聞văn 一nhất 末mạt （# 四tứ 十thập 三tam 丁đinh ）# )# 。

(# 【# 姓tánh 陳trần 氏thị 】# 世thế 為vi 穎# 州châu 人nhân 晉tấn 朝triêu 避tị 乱# 止chỉ 于vu 荊kinh 州châu 之chi 華hoa 容dung 父phụ 起khởi 祖tổ 梁lương 元nguyên 帝đế 時thời 為vi 散tán 騎kỵ 常thường 侍thị 封phong 益ích 陽dương 侯hầu 學học 通thông 經kinh 傳truyền 談đàm 吐thổ 絕tuyệt 倫luân 而nhi 武võ 策sách 運vận 籌trù 偏thiên 多đa 勇dũng 決quyết )# 。

(# 【# 母mẫu 徐từ 氏thị 】# 濕thấp 良lương 恭cung 儉kiệm 偏thiên 勤cần 齊tề 戒giới 事sự 。 別biệt 傳truyền （# 三tam 丁đinh 已dĩ 下hạ ）# 。 佛Phật 祖tổ 綂# 紀kỷ 六lục 卷quyển （# 十thập 一nhất 丁đinh 已dĩ 下hạ ）# 幼ấu 少thiếu 時thời 名danh 光quang 道đạo 亦diệc 名danh 王vương 道đạo 。 弘hoằng 一nhất 上thượng （# 十thập ）# 別biệt 傳truyền 上thượng 七thất 丁đinh 云vân 母mẫu 夢mộng 香hương 煙yên 五ngũ 彩thải 輕khinh 浮phù 若nhược 霧vụ 榮vinh 迥huýnh 在tại 懷hoài 欲dục 拂phất 去khứ 之chi 聞văn 人nhân 語ngữ 曰viết 宿túc 世thế 因nhân 緣duyên 。 寄ký 託thác 王vương 道đạo 福phước 德đức 自tự 至chí 何hà 以dĩ 去khứ 之chi 生sanh 則tắc 目mục 有hữu 重trọng 曈# 如như [受-又+升]# 之chi 相tướng 又hựu 夢mộng 吞thôn 白bạch 鼠thử 因nhân 覺giác 躰# 重trọng/trùng 上thượng 者giả 曰viết 白bạch 鼠thử 者giả 龍long 之chi 化hóa 也dã 至chí 於ư 載tái 誕đản 夜dạ 現hiện 神thần 光quang 棟đống 宇vũ 煥hoán 然nhiên 兼kiêm 輝huy 隣lân 室thất 隣lân 里lý 憶ức 先tiên 靈linh 瑞thụy 為vi 王vương 道đạo 兼kiêm 用dụng 後hậu 相tương/tướng 復phục 名danh 光quang 道đạo 故cố 小tiểu 立lập 二nhị 字tự 。 又hựu 註chú 云vân 忽hốt 有hữu 二nhị 僧Tăng 來lai 扣khấu 門môn 曰viết 善thiện 哉tai 鬼quỷ 德đức 所sở 重trọng/trùng 必tất 出xuất 家gia 矣hĩ 言ngôn 訖ngật 而nhi 隱ẩn （# 云vân ）# 。 佛Phật 祖tổ 六lục （# 十thập 二nhị 丁đinh ）# 十thập 八bát 投đầu 相tương/tướng 州châu 果quả 願nguyện 寺tự 法pháp 緒tự 出xuất 家gia 十Thập 戒Giới 。 以dĩ 律luật 儀nghi 修tu 別biệt 傳truyền )# 。

(# 【# 智trí 者giả 】# 弘hoằng 一nhất 上thượng 云vân 後hậu 授thọ 晉tấn 王vương 菩Bồ 薩Tát 戒giới 因nhân 即tức 為vi 玉ngọc 立lập 以dĩ 法pháp 號hiệu 云vân 大đại 王vương 紆hu 遵tuân 聖thánh 禁cấm 名danh 曰viết 惣# 持trì 王vương 曰viết 先tiên 師sư 傳truyền 佛Phật 法Pháp 燈đăng 稱xưng 為vi 智trí 者giả 今kim 從tùng 後hậu 故cố 云vân 智trí 者giả （# 云vân 云vân ）# 。 別biệt 傳truyền 下hạ 三tam 丁đinh 佛Phật 祖tổ 統thống 紀kỷ 六lục （# 十thập 九cửu ）# 。 集tập 解giải 上thượng )# 。

(# 【# 大đại 師sư 】# 集tập 解giải 上thượng 。 大đại 師sư 王vương 公công 大đại 人nhân 模mô 範phạm 也dã 亦diệc 是thị 有hữu 大đại 德đức 行hạnh 為vi 眾chúng 所sở 師sư 焉yên 集tập 註chú 上thượng 云vân 羣quần 生sanh 模mô 範phạm 也dã 合hợp 三tam 義nghĩa 歟# 。 大đại 有hữu 大đại 多đa 勝thắng 義nghĩa )# 。

圓viên 宗tông

(# 具cụ 名danh 圓viên 頓đốn 宗tông 。 弘hoằng 一nhất 下hạ 云vân 圓viên 頓đốn 者giả 圓viên 名danh 圓viên 融dung 圓viên 滿mãn 頓đốn 名danh 頓đốn 極cực 頓đốn 足túc 又hựu 圓viên 者giả 全toàn 也dã 即tức 圓viên 全toàn 無vô 缺khuyết 也dã 躰# 非phi 漸tiệm 成thành 故cố 名danh 為vi 頓đốn （# 矣hĩ ）# 。 七thất 帖# 一nhất 末mạt （# 五ngũ 十thập 五ngũ 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 圓viên 宗tông 法pháp 花hoa 宗tông 云vân 義nghĩa 也dã 言ngôn 法pháp 華hoa 中trung 全toàn 說thuyết 圓viên 故cố 也dã 。 四tứ 教giáo 儀nghi 云vân 圓viên 妙diệu 圓viên 滿mãn 圓viên 足túc 圓viên 頓đốn 故cố 名danh 圓viên 教giáo 也dã 。 集tập 解giải 下hạ 云vân 三tam 諦đế 圓viên 融dung 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 名danh 為vi 圓viên 妙diệu 三tam 一nhất 相tương/tướng 即tức 無vô 有hữu 缺khuyết 减# 名danh 為vi 圓viên 滿mãn 三tam 一nhất 自tự 在tại 悉tất 皆giai 互hỗ 具cụ 名danh 為vi 圓viên 足túc 三tam 一nhất 無vô 差sai 不bất 從tùng 漸tiệm 次thứ 名danh 為vi 圓viên 頓đốn （# 文văn ）# 委ủy 明minh 下hạ 卷quyển 圓viên 教giáo 下hạ )# 。

(# 【# 宗tông 】# 釋thích 籤# 一nhất 云vân 宗tông 猶do 尊tôn 也dã 主chủ 也dã 俱câu 舍xá 遁độn 麟lân 云vân 宗tông 是thị 主chủ 義nghĩa 所sở 宗tông 所sở 立lập 之chi 義nghĩa 也dã （# 文văn ）# 文văn 意ý 以dĩ 法pháp 華hoa 圓viên 頓đốn 為vi 所sở 依y 經kinh 尊tôn 之chi 立lập 之chi 宗tông 之chi 故cố 謂vị 圎# 宗tông 也dã 。 秀tú 句cú 曰viết 若nhược 依y 能năng 弘hoằng 人nhân 可khả 名danh 天thiên 台thai 宗tông 若nhược 依y 所sở 依y 經kinh 可khả 名danh 法pháp 華hoa 宗tông （# 矣hĩ ）# )# 。

(# ○# 今kim 此thử 題đề 號hiệu 能năng 弘hoằng 所sở 弘hoằng 人nhân 法pháp 並tịnh 舉cử 故cố 云vân 天thiên 台thai 圓viên 宗tông 也dã 圓viên 宗tông 法pháp 華hoa 宗tông 云vân 事sự 也dã 亦diệc 名danh 佛Phật 立lập 宗tông 亦diệc 名danh 天thiên 台thai 宗tông 。 秀tú 句cú 下hạ 。 云vân 當đương 知tri 斯tư 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 者giả 諸chư 經kinh 之chi 中trung 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 釋Thích 迦Ca 世Thế 尊Tôn 。 立lập 宗tông 之chi 言ngôn 法pháp 華hoa 為vi 極cực 金kim 口khẩu 校giảo 量lượng 深thâm 可khả 信tín 受thọ 釋thích 尊tôn 立lập 宗tông 法pháp 華hoa 以dĩ 為vi 極cực （# 文văn ）# )# 。

四tứ 教giáo

(# 【# 化hóa 儀nghi 四tứ 教giáo 】# 頓đốn 教giáo 。 漸tiệm 教giáo 。 不bất 定định 教giáo 。 秘bí [蜜-必+(癸-天)]# 教giáo 也dã )# 。

(# 【# 化hóa 法pháp 四tứ 教giáo 】# 三tam 藏tạng 教giáo 。 通thông 教giáo 。 別biệt 教giáo 。 圓viên 教giáo 也dã 此thử 二nhị 種chủng 合hợp 云vân 八bát 教giáo 也dã 集tập 解giải 上thượng 云vân 舉cử 化hóa 儀nghi 四tứ 教giáo 者giả 為vi 辨biện 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 儀nghi 式thức 也dã 言ngôn 化hóa 法pháp 蓋cái 為vi 示thị 如Như 來Lai 化hóa 物vật 之chi 法pháp 體thể 也dã 。 問vấn 此thử 題đề 號hiệu 四tứ 教giáo 者giả 二nhị 種chủng 中trung 何hà 四tứ 教giáo 耶da 。 [前-刖+合]# 古cổ 來lai 存tồn 二nhị 說thuyết 一nhất 義nghĩa 以dĩ 通thông 名danh 立lập 題đề 號hiệu 攝nhiếp 兩lưỡng 種chủng 四tứ 教giáo 也dã 蓋cái 所sở 謂vị 非phi 化hóa 儀nghi 無vô 以dĩ 判phán 非phi 化hóa 法pháp 無vô 以dĩ 釋thích 故cố 也dã 。 一nhất 義nghĩa 以dĩ 通thông 別biệt 釋thích 也dã 通thông 通thông 二nhị 種chủng 別biệt 在tại 化hóa 法pháp 所sở 謂vị 化hóa 法pháp 有hữu 躰# 故cố 也dã 集tập 解giải 上thượng 釋thích 四tứ 教giáo 儀nghi 題đề 號hiệu 云vân 此thử 題đề 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 通thông 則tắc 通thông 化hóa 法pháp 化hóa 儀nghi 別biệt 則tắc 別biệt 當đương 化hóa 法pháp 何hà 者giả 良lương 由do 題đề 中trung 只chỉ 云vân 四tứ 教giáo 未vị 分phần/phân 化hóa 儀nghi 化hóa 法pháp 之chi 殊thù 故cố 以dĩ 通thông 別biệt 而nhi 消tiêu 釋thích 也dã 委ủy 下hạ 至chí 可khả 聞văn )# 。

(# 【# 教giáo 】# 玄huyền 義nghĩa 一nhất 云vân 教giáo 者giả 聖thánh 人nhân 被bị 下hạ 之chi 言ngôn 也dã )# 。

(# ○# 又hựu 教giáo 以dĩ 詮thuyên 理lý 化hóa 物vật 為vi 義nghĩa 也dã 又hựu 效hiệu 之chi 則tắc 革cách 凢# 成thành 聖thánh 也dã 大đại 部bộ 四tứ 教giáo 儀nghi 一nhất )# 。

五ngũ 時thời

(# 華hoa 嚴nghiêm 阿a 含hàm 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 也dã 亦diệc 名danh 五ngũ 味vị 也dã 同đồng 四tứ 教giáo 法Pháp 門môn 亦diệc 立lập 五ngũ 時thời 事sự 集tập 解giải 云vân 所sở 以dĩ 天thiên 台thai 明minh 五ngũ 時thời 者giả 意ý 彰chương 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 年niên 代đại 有hữu 次thứ 第đệ 也dã （# 文văn ）# 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 名danh 五ngũ 時thời 事sự 以dĩ 世thế 間gian 五ngũ 時thời 諭dụ 出xuất 世thế 五ngũ 時thời 也dã 。 是thị 圖đồ )# 。

()#

西tây 谷cốc

(# 上thượng 出xuất 故cố 不bất 云vân 茲tư )# 。

名danh 目mục

(# 集tập 一nhất 切thiết 法pháp 。 門môn 名danh 令linh 知tri 初sơ 心tâm 故cố 二nhị 字tự 共cộng 名danh 可khả 意ý 得đắc 也dã 一nhất 義nghĩa 云vân 名danh 者giả 大đại 綱cương 名danh 也dã 目mục 者giả 網võng 目mục 名danh 也dã 。 集tập 解giải 云vân 頓đốn 等đẳng 是thị 此thử 宗tông 判phán 教giáo 之chi 大đại 綱cương 藏tạng 等đẳng 是thị 一nhất 家gia 釋thích 義nghĩa 網võng 目mục （# 文văn ）# 集tập 此thử 大đại 綱cương 網võng 目mục 名danh （# 云vân 云vân ）# 名danh 者giả 大đại 綱cương 目mục 者giả 網võng 目mục 云vân 立lập 處xứ 可khả 尋tầm )# 。

卷quyển 上thượng

(# 上thượng 下hạ 有hữu 故cố 也dã )# 。

(# ○# 題đề 號hiệu 之chi 註chú 畢tất 是thị 入nhập 文văn 也dã )# 。

問vấn 此thử 娑sa 婆bà 。

(# 【# 娑sa 婆bà 】# 梵Phạn 語ngữ 新tân 譯dịch 索sách 訶ha 名danh 義nghĩa 集tập 三tam （# 八bát 丁đinh ）# 舊cựu 曰viết 娑sa 婆bà 又hựu 曰viết 娑sa 訶ha 天Thiên 竺Trúc 語ngữ 梵Phạn 語ngữ 其kỳ 梵Phạn 語ngữ 漢hán 言ngôn 易dị )# 。

(# 【# 翻phiên 譯dịch 】# 云vân 也dã 天Thiên 竺Trúc 語ngữ 梵Phạn 語ngữ 梵Phạm 王Vương 受thọ 傳truyền 故cố 也dã 是thị 五ngũ 天thiên [丘/一]# 語ngữ 不bất 同đồng 別biệt 中trung 天thiên [丘/一]# 語ngữ 正chánh 也dã 震chấn 旦đán 語ngữ 漢hán 語ngữ 名danh 先tiên 翻phiên 字tự 翻phiên 轉chuyển 義nghĩa 翻phiên 讀đọc 也dã 譯dịch 字tự 易dị 也dã 注chú 易dị 讀đọc 也dã 梵Phạn 語ngữ 翻phiên 易dị 漢hán 語ngữ 翻phiên 譯dịch 云vân 也dã 四tứ 方phương 語ngữ 通thông 官quan 事sự 具cụ 在tại 諸chư 文văn )# 。

(# ○# 大đại 宋tống 僧Tăng 傳truyền 云vân 如như 翻phiên 錦cẩm 綺ỷ 背bối/bội 靣# 雖tuy 異dị 其kỳ 花hoa 是thị 一nhất （# 文văn ）# 天thiên [丘/一]# 震chấn 旦đán 語ngữ 不bất 同đồng 佛Phật 意ý 無vô 別biệt 此thử 翻phiên 譯dịch 付phó )# 。

(# 【# 舊cựu 譯dịch 新tân 譯dịch 】# 補bổ 注chú 五ngũ 漢hán 已dĩ 來lai 旧# 訳# 唐đường 已dĩ 下hạ 新tân 譯dịch 又hựu 名danh 義nghĩa 集tập 序tự 秦tần 晉tấn 舊cựu 譯dịch 梁lương 唐đường 新tân 傳truyền 震chấn 旦đán 語ngữ 漢hán 語ngữ 名danh 二nhị 義nghĩa 有hữu 一nhất 漢hán 明minh 帝đế 時thời 佛Phật 法Pháp 始thỉ 渡độ 故cố 其kỳ 根căn 本bổn 不bất 忘vong 漢hán 語ngữ 云vân 也dã 二nhị 漢hán 代đại 久cửu 故cố 惣# 漢hán 語ngữ 名danh 例lệ 唐đường 代đại 久cửu 故cố 震chấn 旦đán 惣# 大đại 唐đường 云vân 如như )# 。

(# 【# 新tân 譯dịch 舊cựu 譯dịch 指chỉ 未vị 明minh 譯dịch 云vân 】# 補bổ 注chú 一nhất （# 廿# 丁đinh ）# 從tùng 義nghĩa 破phá 之chi 名danh 義nghĩa 序tự 釋thích 之chi 譯dịch 者giả 數số )# 。

(# ○# 開khai 元nguyên 釋thích 教giáo 錄lục 一nhất 云vân 一nhất 百bách 七thất 十thập 六lục 人nhân )# 。

(# ○# 貞trinh 元nguyên 釋thích 教giáo 錄lục 一nhất 云vân 一nhất 百bách 八bát 十thập 七thất 人nhân 。 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất （# 六lục 十thập ）# 云vân 二nhị 百bách 九cửu 十thập 二nhị 人nhân （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 娑sa 婆bà 翻phiên 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 忍nhẫn 土thổ/độ 二nhị 雜tạp 雜tạp 三tam 缺khuyết 减# 也dã )# 。

(# ○# 初sơ 忍nhẫn 土thổ/độ 付phó 四tứ 義nghĩa 有hữu 其kỳ 次thứ 第đệ 一nhất 此thử 土độ 眾chúng 生sanh 。 三tam 毒độc 等đẳng 諸chư 煩phiền 惱não 。 受thọ 堪kham 故cố 也dã 。 文văn 句cú 二nhị 記ký 末mạt 引dẫn 悲bi 華hoa 經kinh 。 私tư 志chí 記ký 七thất （# 六lục 十thập 六lục 丁đinh ）# 云vân 約ước 因nhân 約ước 果quả 也dã 。 二nhị 寒hàn 熱nhiệt 風phong 雨vũ 。 等đẳng 剛cang 強cường 難nan 忍nhẫn 故cố 也dã 。 法pháp 苑uyển 二nhị 。 要yếu 覽lãm 下hạ 三tam 劫kiếp 初sơ 梵Phạm 王Vương 忍nhẫn 名danh 是thị 世thế 界giới 主chủ 也dã 故cố 主chủ 從tùng 忍nhẫn 土thổ/độ 名danh 付phó 之chi 劫kiếp 初sơ 梵Phạm 王Vương 忍nhẫn 梵Phạm 王Vương 名danh 能năng 他tha 善thiện 事sự 喜hỷ 嫉tật 心tâm 不bất 生sanh 故cố 也dã 私tư 志chí 記ký 七thất 及cập 名danh 義nghĩa 集tập 三tam 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 釋thích 引dẫn 用dụng 委ủy 悉tất 也dã 。 四tứ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 時thời 諸chư 怨oán 嫉tật 苦khổ 惱não 忍nhẫn 受thọ 故cố 也dã 。 私tư 志chí 記ký 七thất （# 已dĩ 上thượng ）# 忍nhẫn 土thổ/độ 付phó 四tứ 義nghĩa 是thị 也dã 。 楞lăng 伽già 經kinh 能năng 忍nhẫn 翻phiên 可khả 同đồng 義nghĩa 次thứ 雜tạp 雜tạp 是thị 九cửu 道đạo 共cộng 雜tạp 居cư 故cố 也dã 。 名danh 義nghĩa 集tập 第đệ 三tam 及cập 以dĩ 。 文văn 句cú 二nhị 出xuất 又hựu 雜tạp 會hội 雜tạp 惡ác 名danh 也dã 。 私tư 志chí 記ký 七thất 出xuất 。 三tam 缺khuyết 减# 是thị 淨tịnh 土độ 對đối 所sở 感cảm 果quả 報báo 不bất 滿mãn 足túc 故cố 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 。 忍nhẫn 土thổ/độ 等đẳng 三tam 名danh 何hà 穢uế 土thổ/độ 通thông 名danh 此thử 土thổ/độ 名danh 事sự 惣# 即tức 別biệt 名danh 也dã )# 。

世thế 界giới 。

(# 世thế 代đại 也dã 更cánh 也dã 遷thiên 流lưu 無vô 常thường 義nghĩa 也dã 過quá 現hiện 未vị 等đẳng 被bị 移di 故cố 也dã 界giới 界giới 分phần/phân 也dã 東đông 西tây 南nam 北bắc 等đẳng 。 方phương 位vị 有hữu 故cố 也dã 。 名danh 義nghĩa 集tập 三tam 等đẳng 出xuất 。 或hoặc 界giới 界giới 差sai 別biệt 義nghĩa 也dã )# 。

(# 【# 世thế 界giới 世thế 間gian 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 事sự 】# 閒gian/nhàn 間gian 隔cách 差sai 別biệt 義nghĩa 也dã （# 付phó ）# 世thế 間gian 世thế 界giới 依y 正chánh 通thông 也dã 大đại 論luận 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 五ngũ 陰ấm 世thế 間gian 國quốc 土thổ 。 世thế 間gian 三tam 世thế 間gian 立lập 俱câu 舍xá 有hữu 情tình 世thế 間gian 噐# 世thế 間gian 二nhị 種chủng 立lập 開khai 合hợp 異dị 也dã 娑sa 婆bà 梵Phạn 語ngữ 世thế 界giới 漢hán 語ngữ 梵Phạm 漢hán 兼kiêm 稱xưng 也dã )# 。

(# 【# 梵Phạn 語ngữ 事sự 】# 劫kiếp 初sơ 廓khuếch 然nhiên 光quang 音âm 天thiên 神thần 降giáng/hàng 為vi 人nhân 祖tổ 宣tuyên 流lưu 梵Phạm 音âm 制chế 作tác 文văn 字tự 名danh 梵Phạn 語ngữ 云vân 梵Phạm 字tự 也dã 。 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất （# 五ngũ 丁đinh ）# )# 。

(# 【# 漢hán 語ngữ 】# 漢hán 代đại 佛Phật 法Pháp 初sơ 渡độ 故cố 也dã 。 補bổ 註chú 一nhất （# 十thập 七thất ）# )# 。

(# 【# 胡hồ 語ngữ 事sự 】# 名danh 義nghĩa 一nhất （# 五ngũ 丁đinh ）# 云vân 胡hồ 梵Phạm 音âm 別biệt 自tự 漢hán 至chí 隋tùy 皆giai 指chỉ 西tây 域vực 為vi 胡hồ 國quốc 唐đường 有hữu 彥ngạn 琮# 法Pháp 師sư 云vân 人nhân 獨độc 分phần/phân 胡hồ 梵Phạm 葱thông 嶺lĩnh 已dĩ 西tây 並tịnh 屬thuộc 梵Phạm 種chủng 鉄# 門môn 之chi 左tả 皆giai 曰viết 胡hồ 卿khanh （# 矣hĩ ）# 名danh 義nghĩa 一nhất 云vân 梵Phạm 漢hán 錐trùy 似tự 別biệt 義nghĩa 則tắc 大đại 同đồng （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 周chu 禮lễ 掌chưởng 四tứ 方phương 之chi 語ngữ 各các 有hữu 其kỳ 官quan 東đông 方phương 曰viết 寄ký 南nam 方phương 曰viết 象tượng 西tây 方phương 曰viết 狄địch 鞮đê 北bắc 方phương 曰viết 譯dịch 今kim 通thông 西tây 言ngôn 云vân 譯dịch 漢hán 世thế 多đa 事sự 北bắc 方phương 譯dịch 官quan 兼kiêm 善thiện 西tây 語ngữ 故cố 也dã 。 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất （# 五ngũ 丁đinh ）# 鞮đê 知tri 也dã 譯dịch 陳trần 也dã 世thế 俗tục 通thông 謂vị 譯dịch 又hựu 譯dịch 釋thích 也dã 傳truyền 訳# 二nhị 國quốc 言ngôn 今kim 通thông 會hội 也dã 。 私tư 志chí 記ký 一nhất （# 十thập 五ngũ ）# 補bổ 註chú 四tứ （# 二nhị 丁đinh ）# )# 。

(# 【# 舊cựu 譯dịch 新tân 譯dịch 事sự 】# 舊cựu 譯dịch 三tam 藏tạng 一nhất 百bách 七thất 十thập 六lục 人nhân 是thị 唐đường 玄huyền [狀/廾]# 已dĩ 前tiền 也dã 玄huyền [狀/廾]# 三tam 藏tạng 新tân 譯dịch 始thỉ 破phá 舊cựu 譯dịch 事sự 。 名danh 義nghĩa 一nhất （# 五ngũ 丁đinh ）# 云vân 或hoặc 問vấn 玄huyền [狀/廾]# 三tam 藏tạng 義nghĩa 淨tịnh 法Pháp 師sư 西tây 游du 梵Phạm 國quốc 東đông 譯dịch 華hoa 言ngôn 指chỉ 其kỳ 翻phiên 證chứng 曰viết 舊cựu 訛ngoa 豈khởi 可khả 初Sơ 地Địa 龍long 樹thụ 論luận 梵Phạm 音âm 而nhi 不bất 親thân 三tam 賢hiền 羅la 什thập 譯dịch 秦tần 言ngôn 末mạt 正chánh 既ký 皆giai 紕# 繆mâu 安an 得đắc 感cảm 通thông 澤trạch 及cập 古cổ 今kim 福phước 資tư 幽u 顯hiển 今kim 試thí 釋thích 曰viết 秦tần 楚sở 之chi 國quốc 筆bút 韋vi 名danh 殊thù 夏hạ 殷ân 之chi 時thời 文văn 質chất 躰# 別biệt 況huống 其kỳ 五ngũ 印ấn 度độ 別biệt 千thiên 載tái 日nhật 遙diêu 時thời 移di 俗tục 化hóa 言ngôn 變biến 名danh 遷thiên 遂toại 致trí 梁lương 唐đường 之chi 新tân 傳truyền 乃nãi 殊thù 秦tần 晉tấn 之chi 舊cựu 譯dịch 苟cẩu 能năng 曉hiểu 意ý 何hà 必tất 封phong 言ngôn 設thiết 筌thuyên 雖tuy 殊thù 得đắc 魚ngư 安an 別biệt 矣hĩ )# 。

(# 【# 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 】# 名danh 義nghĩa 集tập 三tam 云vân 此thử 三tam 界giới 通thông 有hữu 三tam 種chủng 謂vị 小tiểu 千thiên 中trung 千thiên 大Đại 千Thiên 如như 俱câu 舍xá 云vân 四tứ 大đại 州châu 日nhật 月nguyệt 蘇tô 迷mê 盧lô 欲dục 天thiên 梵Phạm 天Thiên 各các 一nhất 千thiên 此thử 名danh 小tiểu 千thiên 界giới 此thử 小tiểu 千thiên 千thiên 倍bội 說thuyết 名danh 一nhất 中trung 千thiên 此thử 千thiên 倍bội 大Đại 千Thiên 皆giai 同đồng 一nhất 成thành 壞hoại （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 小tiểu 千thiên 界giới 第đệ 二nhị 禪thiền 所sở 覆phú 中trung 千thiên 界giới 第đệ 三tam 禪thiền 所sở 覆phú 大Đại 千Thiên 界Giới 第đệ 四tứ 禪thiền 所sở 覆phú 也dã )# 。

(# ○# 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 云vân 惣# 別biệt 兼kiêm 舉cử 也dã 。 私tư 云vân 三tam 千thiên 是thị 惣# 大Đại 千Thiên 是thị 別biệt 也dã 惣# 別biệt 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 也dã 。 記ký 一nhất 末mạt 云vân 世thế 無vô 二nhị 佛Phật 國quốc 無vô 二nhị 主chủ 一nhất 佛Phật 境cảnh 界giới 。 無vô 二nhị 尊tôn 號hiệu （# 文văn ）# )# 。

(# 【# 此thử 閻Diêm 浮Phù 天Thiên 竺Trúc 大Đại 千Thiên 中trung 央ương 事sự 】# 弘hoằng 一nhất 上thượng 助trợ 覽lãm 一nhất （# 十thập 一nhất 丁đinh ）# 。 集tập 註chú 上thượng 等đẳng )# 。

(# ○# 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 萬vạn 億ức 須Tu 彌Di 之chi 圖đồ 綂# 紀kỷ 三tam 十thập 二nhị （# 六lục 丁đinh ）# 往vãng 見kiến )# 。

(# ○# 世thế 界giới 二nhị 種chủng 有hữu 一nhất 三tam 界giới 二nhị 十thập 界giới 名danh 義nghĩa 集tập 三tam 六lục 丁đinh （# 云vân 云vân ）# )# 。

教giáo 主chủ 。

(# 教giáo 化hóa 之chi 主chủ 云vân 也dã )# 。

何hà 佛Phật 耶da 。

(# 【# 佛Phật 者giả 】# 具cụ 云vân 佛Phật 陀Đà 梵Phạn 語ngữ 也dã 漢hán 語ngữ 知tri 者giả 覺giác 者giả 大đại 論luận 云vân 秦tần 言ngôn 知tri 者giả 知tri 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 眾chúng 生sanh 。 非phi 眾chúng 生sanh 數số 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 等đẳng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 而nhi 了liễu 了liễu 覺giác 知tri 故cố 名danh 佛Phật 陀Đà （# 文văn ）# 私tư 志chí 記ký 云vân 餘dư 經kinh 論luận 中trung 云vân 覺giác 者giả 大đại 智trí 論luận 中trung 多đa 云vân 知tri 者giả 今kim 惣# 合hợp 論luận 故cố 云vân 覺giác 者giả 知tri 者giả 也dã 謂vị 覺giác 知tri 之chi 者giả 故cố 也dã )# 。

(# ○# 者giả 謂vị 主chủ 者giả 即tức 是thị 人nhân 也dã 對đối 愚ngu 迷mê 者giả 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 名danh 覺giác 知tri 者giả 愚ngu 迷mê 名danh 異dị 覺giác 知tri 義nghĩa 一nhất 又hựu 覺giác 三tam 一nhất 自tự 覺giác 二nhị 覺giác 他tha 三tam 覺giác 滿mãn 也dã 凡phàm 夫phu 三tam 覺giác 都đô 無vô 二nhị 乗# 初sơ 一nhất 覺giác 後hậu 二nhị 覺giác 無vô 菩Bồ 薩Tát 初sơ 二nhị 覺giác 第đệ 三tam 覺giác 滿mãn 義nghĩa 無vô 佛Phật 三tam 覺giác 共cộng 有hữu 覺giác 者giả 云vân 也dã )# 。

(# ○# 又hựu 自tự 覺giác 凡phàm 夫phu 對đối 覺giác 他tha 二nhị 乗# 對đối 覺giác 滿mãn 菩Bồ 薩Tát 對đối 。 文văn 句cú 一nhất 記ký 一nhất 末mạt 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất （# 四tứ 丁đinh ）# 在tại 蘭lan 盆bồn 疏sớ/sơ 下hạ （# 十thập 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 知tri 者giả 智trí 德đức 覺giác 者giả 智trí 断# 二nhị 德đức 通thông 覺giác 字tự ナ# ム# ル# ト# 讀đọc 断# 德đức 也dã 其kỳ 時thời 覺giác 音âm 也dã )# 。

(# ○# 和hòa 語ngữ ホ# ト# ケ# 讀đọc 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 煩phiền 惱não キ# ツ# ナ# ガ# ホ# ド# ケ# タ# ト# 云vân 心tâm 也dã 。 二nhị 萬vạn 法pháp 義nghĩa 理lý 能năng 心tâm 得đắc ホ# ト# ケ# ル# カ# 故cố 也dã 。 三tam 善thiện 光quang 寺tự 如Như 來Lai 守thủ 屋ốc 等đẳng 火hỏa 以dĩ ヤ# ク# 然nhiên 共cộng 湯thang ナ# ラ# サ# ル# 故cố 難nạn/nan 波ba 江giang 捨xả 其kỳ 後hậu 堀# 出xuất 見kiến ホ# ト# ヲ# リ# 氣khí 有hữu 故cố 也dã 。 四tứ 聖thánh 德đức 太thái 子tử 佛Phật 經Kinh 點điểm ヨ# ミ# ホ# ト# ケ# ル# 故cố 也dã 。 如như 影ảnh 集tập 四tứ 和hòa 訓huấn 部bộ 往vãng 見kiến )# 。

(# ○# 付phó ホ# ト# ケ# ト# 云vân 和hòa 讀đọc 悉tất 曇đàm 家gia 日nhật 本bổn 紀kỷ 兩lưỡng 流lưu 有hữu 之chi （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 悉tất 曇đàm 家gia ヒ# ロ# タ# ル# カ# ケ# ノ# 切thiết 悉tất 曇đàm 入nhập 可khả 考khảo )# 。

(# ○# 或hoặc ヒ# ト# タ# ル# カ# ミ# ト# 云vân 意ý 也dã 日nhật 本bổn 紀kỷ ホ# ト# ヲ# リ# ケ# ト# 云vân 意ý 也dã 具cụ )# 。

(# 【# 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 如Như 來Lai 。 名danh 事sự 】# 通thông 號hiệu 十thập 號hiệu 也dã )# 。

荅# 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 也dã 。

(# 別biệt 號hiệu 中trung 釋Thích 迦Ca 姓tánh 牟Mâu 尼Ni 名danh 成thành 佛Phật 已dĩ 前tiền 名danh 姓tánh 名danh 兼kiêm 稱xưng 者giả 也dã 又hựu 姓tánh 與dữ 氏thị 分phân 別biệt 姓tánh 所sở 以dĩ 繫hệ 綂# 百bách 世thế 使sử 不bất 分phân 氏thị 所sở 以dĩ 別biệt 子tử 孫tôn 所sở 出xuất 也dã 。 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất （# 十thập 六lục 丁đinh ）# 佛Phật 祖tổ 一nhất （# 十thập 五ngũ 丁đinh ）# 可khả 見kiến 。 天Thiên 竺Trúc 有hữu 四tứ 姓tánh 一nhất 婆Bà 羅La 門Môn 。 姓tánh 是thị 淨tịnh 行hạnh 也dã 二nhị 剎sát 帝đế 利lợi 姓tánh 。 王vương 種chủng 也dã 三tam 吠phệ 奢xa 或hoặc 云vân 毘tỳ 舍xá 商thương 賈cổ 也dã 四tứ 戍thú 陀đà 羅la 姓tánh 或hoặc 云vân 首thủ 陀đà 農nông 人nhân 也dã )# 。

(# ○# 釋Thích 迦Ca 姓tánh 淨tịnh 飯phạn 王vương 先tiên 祖tổ 懿# 摩ma 彌di 王vương 二nhị 人nhân 妃phi 第đệ 一nhất 妃phi 善thiện 賢hiền 生sanh 一nhất 子tử 長trường 壽thọ 名danh 頑ngoan 薄bạc 醜xú 陋lậu 眾chúng 人nhân 賤tiện 攸du 也dã 第đệ 二nhị 妃phi 生sanh 四tứ 子tử 一nhất 炬cự 靣# 二nhị 金kim 色sắc 三tam 象tượng 眾chúng 四tứ 別biệt 成thành 也dã 第đệ 一nhất 妃phi 長trường 壽thọ 世thế 立lập 為vi 四tứ 人nhân 太thái 子tử 猜# 王vương 申thân 國quốc 中trung 擯bấn 出xuất 仍nhưng 雪Tuyết 山Sơn 北bắc 直trực 樹thụ 林lâm 移di 其kỳ 母mẫu 及cập 同đồng 生sanh 姊tỷ 妹muội 同đồng 去khứ 仁nhân 惠huệ 以dĩ 人nhân 民dân 多đa 從tùng 不bất 經kinh 數số 年niên 強cường/cưỡng 國quốc 父phụ 悔hối 思tư 召triệu 四tứ 子tử 不bất 還hoàn 則tắc 父phụ 王vương 三tam 歎thán 吾ngô 子tử 釋Thích 迦Ca （# 矣hĩ ）# 釋Thích 迦Ca 梵Phạn 語ngữ 此thử 能năng 仁nhân 云vân 藝nghệ 能năng 有hữu 仁nhân 慈từ 太thái 子tử 云vân 事sự 也dã )# 。

(# ○# 或hoặc 又hựu 梵Phạm 釋Thích 迦ca 樹thụ 云vân 此thử 翻phiên 直trực 林lâm 梵Phạn 語ngữ 多đa 含hàm 也dã 四tứ 子tử 既ký 直trực 樹thụ 林lâm 居cư 故cố 是thị 釋Thích 迦Ca 姓tánh 尒# 釋Thích 迦Ca 姓tánh 付phó 能năng 仁nhân 直trực 林lâm 二nhị 義nghĩa 可khả 心tâm 得đắc )# 。

(# ○# 淨tịnh 飯phạn 王vương 第đệ 四tứ 別biệt 成thành 王vương 末mạt 孫tôn 也dã 十thập 代đại 已dĩ 前tiền 事sự 也dã 具cụ 文văn 二nhị （# 并tinh ）# 佛Phật 祖tổ 綂# 紀kỷ 引dẫn 本bổn 行hạnh 經kinh 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 瑞thụy 應ứng 經kinh 譯dịch 云vân 能năng 儒nho 亦diệc 云vân 能năng 仁nhân 又hựu 能năng 忍nhẫn 亦diệc 直trực 林lâm （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 能năng 儒nho 者giả 漢hán 書thư 注chú 云vân 凡phàm 有hữu 道đạo 術thuật 皆giai 曰viết 儒nho （# 文văn ）# 能năng 仁nhân 忍nhẫn 仁nhân 義nghĩa 同đồng 皆giai 父phụ 言ngôn 從tùng 也dã 。 名danh 義nghĩa 集tập 五ngũ （# 四tứ 十thập ）# 云vân 言ngôn 儒nho 教giáo 菀# 曄diệp 云vân 碩# 德đức 為vi 儒nho 揚dương 雄hùng 云vân 通thông 天thiên 地địa 人nhân 曰viết 儒nho （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 惣# 佛Phật 姓tánh 五ngũ 義nghĩa 瞿Cù 曇Đàm 甘cam 蔗giá 日nhật 種chủng 舍xá 夷di 釋Thích 迦Ca 也dã )# 。

(# ○# 瞿cù 雲vân 姓tánh 者giả 久cửu 遠viễn 劫kiếp 有hữu 三tam 早tảo 父phụ 母mẫu 失thất 國quốc 弟đệ 付phó 一nhất 人nhân 婆Bà 羅La 門Môn 師sư 。 婆Bà 羅La 門Môn 云vân 汝nhữ 瞿Cù 曇Đàm 姓tánh 可khả 叶# 故cố 時thời 人nhân 小tiểu 瞿Cù 曇Đàm 云vân 甘cam 蔗giá 園viên 住trụ 有hữu 賊tặc 他tha 物vật 盜đạo 園viên 過quá 賊tặc 捕bộ 者giả 跡tích 尋tầm 小tiểu 瞿Cù 曇Đàm 捕bộ 以dĩ 木mộc 一nhất 身thân 貫quán 箭tiễn 以dĩ 是thị 射xạ 殺sát 血huyết 流lưu 地địa 污ô 大đại 瞿Cù 曇Đàm 悲bi 哀ai 血huyết 土thổ/độ 取thủ 園viên 還hoàn 噐# 入nhập 左tả 右hữu 置trí 是thị 咒chú 小tiểu 瞿Cù 曇Đàm 若nhược 誠thành 心tâm 有hữu 他tha 物vật 不bất 盜đạo 天thiên 神thần 血huyết 反phản 人nhân 為vi 云vân 十thập 月nguyệt 歷lịch 左tả 男nam 右hữu 女nữ 是thị 瞿Cù 曇Đàm 姓tánh 其kỳ 瞿Cù 曇Đàm 識thức 神thần 現hiện 在tại 仁nhân 賢Hiền 劫Kiếp 始thỉ 民dân 主chủ 三tam 出xuất 世thế 時thời 託thác 生sanh 故cố 此thử 邊biên 劫kiếp 初sơ 已dĩ 來lai 。 諸chư 王vương 皆giai 瞿Cù 曇Đàm 姓tánh 是thị 十thập 二nhị 遊du 經kinh 心tâm 也dã 瞿Cù 曇Đàm 識thức 神thần 託thác 生sanh 即tức 王vương 見kiến 。 綂# 紀kỷ 云vân 本bổn 經kinh 翻phiên 純thuần 叔thúc 應ưng 法Pháp 師sư 翻phiên 冣# 勝thắng 此thử 皆giai 從tùng 師sư 德đức 為vi 義nghĩa （# 文văn ）# 。 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất 云vân 應ưng 法Pháp 師sư 翻phiên 為vi 地địa 冣# 勝thắng 謂vị 除trừ 天thiên 外ngoại 人nhân 類loại 中trung 此thử 族tộc 冣# 勝thắng 。 瞿Cù 曇Đàm 遠viễn 從tùng 過quá 去khứ 近cận 自tự 民dân 主chủ （# 文văn ）# )# 。

(# 【# 瞿Cù 曇Đàm 剎sát 利lợi 婆Bà 羅La 門Môn 。 二nhị 姓tánh 通thông 事sự 】# 文văn 句cú 真chân 記ký 二nhị 云vân 問vấn 瞿Cù 曇Đàm 既ký 是thị 婆Bà 羅La 門Môn 。 姓tánh 也dã ▆# 何hà 瞿Cù 曇Đàm 是thị 剎sát 利lợi 種chủng 荅# 本bổn 是thị 王vương 故cố 雖tuy 受thọ 婆Bà 羅La 門Môn 姓tánh 。 猶do 為vi 剎sát 利lợi 種chủng 耳nhĩ （# 文văn ）# )# 。

(# 【# 瞿Cù 曇Đàm 出xuất 生sanh 時thời 節tiết 付phó 異dị 說thuyết 事sự 】# 十thập 二nhị 遊du 經kinh 心tâm 劫kiếp 初sơ 也dã 佛Phật 本bổn 行hạnh 集tập 經kinh 劫kiếp 初sơ 已dĩ 來lai 。 數số 方phương 王vương 列liệt 冣# 後hậu 王vương 大đại 苐# 艸thảo 王vương 名danh 無vô 子tử 故cố 政chánh 大đại 臣thần 讓nhượng 出xuất 家gia 仙tiên 人nhân 咸hàm 壽thọ 命mạng 極cực 長trường 。 老lão 行hành 不bất 能năng 諸chư 弟đệ 子tử 出xuất 飯phạn 食thực 求cầu 籠lung 以dĩ 仙tiên 師sư 入nhập 懸huyền 樹thụ 上thượng 虎hổ 狼lang 恐khủng 故cố 也dã 獵liệp 師sư 遙diêu 見kiến 白bạch 鳥điểu 思tư 則tắc 射xạ 殺sát 其kỳ 血huyết 兩lưỡng 滳# 地địa 有hữu 二nhị 本bổn 甘cam 蔗giá 生sanh 甘cam 蔗giá 日nhật 灸# 依y 二nhị 子tử 開khai 出xuất 一nhất 人nhân 童đồng 男nam 一nhất 人nhân 童đồng 女nữ 也dã 諸chư 臣thần 王vương 宮cung 迎nghênh 相tướng 師sư 名danh 立lập 男nam 善thiện 生sanh 名danh 即tức 其kỳ 頂đảnh 灌quán 甘cam 蔗giá 王vương 名danh 即tức 懿# 摩ma 彌di 王vương 是thị 也dã 女nữ 善thiện 賢hiền 名danh 第đệ 一nhất 妃phi 也dã 甘cam 蔗giá 即tức 瞿Cù 曇Đàm 出xuất 生sanh 近cận 事sự 也dã 。 文văn 句cú 真chân 記ký 二nhị （# 并tinh ）# 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất 要yếu 覽lãm 上thượng 出xuất 少thiểu 雖tuy 有hữu 異dị 大đại 躰# 尒# 又hựu 起khởi 世thế 經kinh 心tâm 劫kiếp 初sơ 非phi 也dã 是thị 則tắc 經kinh 說thuyết 不bất 同đồng 也dã )# 。

(# （# 已dĩ 上thượng ）# 五ngũ 姓tánh 中trung 瞿Cù 曇Đàm 姓tánh 畢tất )# 。

(# 【# 甘cam 蔗giá 姓tánh 事sự 】# 是thị 即tức 佛Phật 本bổn 行hạnh 集tập 經kinh 甘cam 蔗giá 王vương 始thỉ 過quá 去khứ 小tiểu 瞿Cù 曇Đàm 甘cam 蔗giá 園viên 住trụ 諸chư 文văn 是thị 不bất 姓tánh )# 。

(# 【# 日nhật 種chủng 姓tánh 事sự 】# 是thị 又hựu 佛Phật 本bổn 行hạnh 集tập 經kinh 日nhật 灸# 依y 甘cam 蔗giá 開khai 始thỉ )# 。

(# 【# 舎# 夷di 姓tánh 事sự 】# 直trực 林lâm 梵Phạn 語ngữ 也dã 懿# 摩ma 王vương 四tứ 子tử 舍xá 夷di 林lâm 住trụ 其kỳ 國quốc 即tức 舍Xá 夷Di 國Quốc 名danh 。 故cố 但đãn 釋Thích 迦Ca 樹thụ 梵Phạn 語ngữ 異dị 見kiến 綂# 紀kỷ 心tâm 也dã 。 名danh 義nghĩa 集tập （# 并tinh ）# 要yếu 覽lãm 見kiến )# 。

(# 【# 劫kiếp 初sơ 以dĩ 來lai 王vương 數số 事sự 】# 文văn 句cú 一nhất （# 并tinh ）# 真chân 記ký 弘hoằng 五ngũ 下hạ （# 并tinh ）# 真chân 記ký 及cập 綂# 紀kỷ 委ủy 悉tất 也dã )# 。

(# ○# 劫kiếp 初sơ 一nhất 王vương 名danh 平bình 等đẳng 王vương 亦diệc 名danh 民dân 主chủ 王vương 亦diệc 名danh )# 。

(# 【# 剎sát 利lợi 王vương 】# 二nhị 名danh 珍trân 寶bảo 。 三tam 名danh 好hảo/hiếu 味vị 。 四tứ 名danh 靜tĩnh 齊tề 。 五ngũ 名danh 頂đảnh 生sanh 乃nãi 至chí 三tam 十thập 三tam 王vương 名danh 善thiện 思tư 王vương 此thử 子tử 有hữu 十thập 族tộc 也dã )# 。

()#

()#

(# 轉chuyển 正chánh 記ký 二nhị （# 九cửu 丁đinh ）# 。 長trường/trưởng 阿a 含hàm 意ý 。 綂# 紀kỷ 一nhất （# 十thập 八bát 丁đinh ）# )# 。

(# 【# 剎sát 利lợi 姓tánh 事sự 】# 秦tần 翻phiên 田điền 主chủ 劫kiếp 初sơ 人nhân 食thực 地địa 味vị 轉chuyển 食thực 自tự 然nhiên 粳canh 米mễ 。 後hậu 人nhân 情tình 偽ngụy 各các 有hữu 封phong 殖thực 遂toại 立lập 有hữu 德đức 處xứ 平bình 分phần/phân 田điền 此thử 王vương 者giả 始thỉ 也dã 。 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất （# 十thập 七thất 丁đinh ）# 世thế 間gian 品phẩm 五ngũ （# 十thập 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 私tư 云vân 此thử 剎sát 利lợi 姓tánh 加gia 共cộng 六lục 種chủng 姓tánh )# 。

(# ○# 大đại 瞿Cù 曇Đàm 久cửu 遠viễn 劫kiếp 仙tiên 人nhân 姓tánh 。 文văn 句cú 二nhị )# 。

(# ○# 小tiểu 瞿Cù 曇Đàm 久cửu 遠viễn 劫kiếp 有hữu 王vương 捨xả 國quốc 從tùng 婆Bà 羅La 門Môn 。 大đại 瞿Cù 曇Đàm 學học 道Đạo 受thọ 瞿Cù 曇Đàm 姓tánh 事sự 綂# 紀kỷ 一nhất （# 十thập 五ngũ 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 大đại 瞿Cù 曇Đàm 或hoặc 說thuyết 賢Hiền 劫Kiếp 初sơ 民dân 主chủ 王vương 已dĩ 來lai 大đại 瞿Cù 曇Đàm 姓tánh 事sự 。 文văn 句cú 二nhị )# 。

(# ○# 小tiểu 瞿Cù 曇Đàm 懿# 摩ma 彌di 王vương 父phụ 大đại 茅mao 草thảo 王vương 事sự 。 菩Bồ 薩Tát 本bổn 行hạnh 。 經kinh 說thuyết 也dã )# 。

(# 【# 牟Mâu 尼Ni 事sự 】# 寂tịch 默mặc 翻phiên 本bổn 行hạnh 經Kinh 云vân 又hựu 諸chư 釋Thích 種chủng 立lập 性tánh 憍kiêu 慢mạn 多đa 言ngôn 及cập 見kiến 太thái 子tử 悉tất 皆giai 默mặc 然nhiên 王vương 云vân 冝# 字tự 牟Mâu 尼Ni （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 惣# 佛Phật 小tiểu 字tự 三tam 有hữu 牟Mâu 尼Ni 悉tất 達đạt 天Thiên 中Trung 天Thiên 也dã )# 。

(# 【# 悉tất 達đạt 者giả 】# 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất 云vân 薩Tát 婆Bà 悉Tất 達Đạt 。 唐đường 言ngôn 頓đốn 吉cát 太thái 子tử 生sanh 時thời 。 諸chư 吉cát 祥tường 瑞thụy 悉tất 皆giai 具cụ 故cố 大đại 論luận 翻phiên 為vi 成thành 利lợi （# 文văn ）# 。 要yếu 覽lãm 中trung 云vân 本bổn 行hạnh 經Kinh 云vân 淨tịnh 飯phạn 王vương 云vân 太thái 子tử 生sanh 後hậu 諸chư 事sự 皆giai 成thành 冝# 字tự 薩tát 婆bà 頞át 他tha 悉tất 陀đà 華hoa 言ngôn 一nhất 切thiết 義nghĩa 成thành 或hoặc 云vân 悉tất 達đạt 多đa 此thử 云vân 戝# 成thành （# 文văn ）# )# 。

(# 【# 次thứ 天Thiên 中Trung 天Thiên 者giả 。 】# 太thái 子tử 抱bão 天thiên 神thần 廟miếu 詣nghệ 時thời 天thiên 神thần 石thạch 像tượng 即tức 起khởi 太thái 子tử 足túc 礼# 其kỳ 時thời 父phụ 王vương 曰viết 我ngã 子tử 天thiên 神thần 中trung 於ư 尤vưu 尊tôn 勝thắng 天Thiên 中Trung 天Thiên 可khả 名danh （# 云vân 云vân ）# 其kỳ 天Thiên 中Trung 天Thiên 呼hô 。 要yếu 覽lãm 見kiến )# 。

(# ○# 又hựu 佛Phật 果Quả 天Thiên 中Trung 天Thiên 名danh 事sự 是thị 少thiểu 可khả 有hữu 異dị 。 箋# 難nạn/nan 一nhất 冣# 末mạt 出xuất )# 。

(# ○# 能năng 仁nhân 即tức 應ưng 身thân 當đương 寂tịch 默mặc 真chân 身thân 當đương 名danh 義nghĩa 一nhất 云vân 姓tánh 從tùng 慈từ 悲bi 利lợi 物vật 字tự 取thủ 智trí 慧tuệ 冥minh 理lý 以dĩ 利lợi 物vật 故cố 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 冥minh 理lý 故cố 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 （# 文văn ）# 又hựu 文văn 句cú 三tam 云vân 能năng 仁nhân 能năng 定định 惠huệ 能năng 自tự 他tha （# 文văn ）# 是thị 則tắc 姓tánh 名danh 共cộng 成thành 道Đạo 先tiên 兆triệu 也dã 。 文văn 句cú 十thập 云vân 靈linh 瑞thụy 感cảm 通thông 嘉gia 名danh 早tảo 立lập （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 亦diệc 翻phiên 度độ 沃ốc 焦tiêu 事sự 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất 云vân 又hựu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 翻phiên 度độ 沃ốc 焦tiêu 如như 舊cựu 花hoa 嚴nghiêm 名danh 字tự 品phẩm 及cập 千thiên 住trụ 婆bà 沙sa 所sở 列liệt 大đại 海hải 有hữu 石thạch 其kỳ 名danh 曰viết 焦tiêu 萬vạn 流lưu 沃ốc 之chi 至chí 石thạch 皆giai 竭kiệt 所sở 以dĩ 大đại 海hải 水thủy 。 不bất 增tăng 長trưởng 眾chúng 生sanh 流lưu 轉chuyển 。 猶do 如như 焦tiêu 右hữu 五ngũ 欲dục 沃ốc 之chi 而nhi 無vô 猒# 足túc 唯duy 佛Phật 能năng 度độ 故cố 此thử 為vi 名danh （# 文văn ）# 是thị 根căn 本bổn 文văn 句cú 九cửu 記ký 九cửu 出xuất 真chân 記ký 料liệu 簡giản 所sở 詮thuyên 度độ 沃ốc 焦tiêu 云vân 正chánh 翻phiên 非phi 義nghĩa 翻phiên 也dã 可khả 心tâm 得đắc 。 又hựu 補bổ 注chú 九cửu 東đông 海hải 外ngoại 荒hoang 海hải 中trung 有hữu 沃ốc 焦tiêu 山sơn （# 云vân 云vân ）# 此thử 時thời 石thạch 非phi 山sơn 見kiến 即tức 是thị 異dị 說thuyết 也dã 沃ốc 焦tiêu 石thạch 海hải 水thủy 灑sái 焦tiêu 石thạch 云vân 事sự 也dã 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 不bất 壞hoại 不bất 滅diệt 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 流lưu 。 皆giai 皈quy 大đại 海hải 以dĩ 沃ốc 焦tiêu 山sơn 故cố 大đại 海hải 不bất 增tăng 。 （# 文văn ）# 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 經kinh 五ngũ 云vân 大đại 海hải 沃ốc 焦tiêu 山sơn （# 文văn ）# 又hựu 慧tuệ 林lâm 所sở 撰soạn 續tục 一nhất 切thiết 經kinh 音âm 義nghĩa 第đệ 四tứ 十thập 一nhất 卷quyển 池trì 字tự 凾# 具cụ 內nội 外ngoại 典điển 引dẫn 沃ốc 焦tiêu 山sơn 義nghĩa 明minh 方phương 三tam 百bách 里lý 山sơn （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 諸chư 佛Phật 別biệt 名danh 其kỳ 義nghĩa 互hỗ 通thông 但đãn 機cơ 隨tùy 名danh 異dị 也dã 名danh 義nghĩa 集tập 一nhất （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 隨tùy 時thời 所sở 尚thượng 佛Phật 生sanh 其kỳ 中trung 故cố 釋Thích 迦Ca 出xuất 剛cang 強cường 世thế 託thác 王vương 種chủng 以dĩ 振chấn 威uy 迦Ca 葉Diếp 生sanh 善thiện 順thuận 時thời 居cư 淨tịnh 行hạnh 也dã )# 。

(# 【# 如Như 來Lai 者giả 】# 三Tam 身Thân 如Như 來Lai 不bất 同đồng 也dã 通thông 號hiệu 中trung 一nhất 也dã 成thành 實thật 論luận 云vân 乗# 如như 實thật 道đạo 來lai 成thành 正chánh 覺giác 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。 又hựu 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 故cố 名danh 如Như 來Lai 。 又hựu 轉chuyển 法Pháp 輪luân 經Kinh 云vân 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 名danh 如như 正chánh 覺giác 名danh 來lai （# 矣hĩ ）# 凢# 有hữu 法pháp 報báo 應ứng 三Tam 身Thân 如Như 來Lai 今kim 是thị 應ưng 身thân 云vân 也dã 三Tam 身Thân 事sự 下hạ 卷quyển 可khả 明minh )# 。

(# ○# 十thập 號hiệu 事sự 名danh 義nghĩa 一nhất （# 并tinh ）# 輔phụ 正chánh 記ký 三tam 委ủy 悉tất 也dã )# 。

凡phàm 諸chư 佛Phật 雖tuy 多đa 之chi 所sở 居cư 國quốc 土độ 各các 別biệt 也dã 。

(# 佛Phật 既ký 自tự 他tha 我ngã 執chấp 離ly 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 實thật 理lý 證chứng 得đắc 故cố 佛Phật 佛Phật 差sai 別biệt 及cập 十thập 方phương 別biệt 剎sát 不bất 同đồng 不bất 可khả 有hữu 之chi 不bất 審thẩm 有hữu 會hội 之chi 時thời 不bất 二nhị 常thường 同đồng 日nhật 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 一nhất 理lý 別biệt 佛Phật 別biệt 剎sát 不bất 同đồng 雖tuy 無vô 之chi 因nhân 位vị 於ư 未vị 離ly 我ngã 執chấp 時thời 各các 別biệt 發phát 願nguyện 各các 修tu 淨tịnh 土độ 故cố 因nhân 位vị 事sự 相tướng 願nguyện 心tâm 果quả 上thượng 淨tịnh 心tâm # 時thời 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 不bất 同đồng 有hữu 之chi 也dã 大đại 乗# 止Chỉ 觀Quán 下hạ 云vân 問vấn 曰viết 諸chư 佛Phật 既ký 離ly 我ngã 執chấp 云vân 何hà 得đắc 有hữu 。 十thập 方phương 三tam 世thế 佛Phật 。 別biệt 耶da 荅# 曰viết 若nhược 離ly 我ngã 執chấp 。 證chứng 得đắc 心tâm 躰# 平bình 等đẳng 之chi 時thời 實thật 無vô 十thập 方phương 三tam 世thế 。 之chi 異dị 但đãn 本bổn 在tại 因Nhân 地Địa 未vị 離ly 我ngã 執chấp 時thời 各các 別biệt 發phát 願nguyện 各các 修tu 淨tịnh 土độ 各các 化hóa 眾chúng 生sanh 如như 是thị 。 等đẳng 業nghiệp 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 熏huân 於ư 淨tịnh 心tâm 心tâm 性tánh 依y 別biệt 熏huân 之chi 力lực 故cố 現hiện 此thử 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 相tương/tướng 別biệt 非phi 謂vị 真Chân 如Như 之chi 躰# 有hữu 此thử 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 常thường 同đồng 常thường 別biệt 古cổ 今kim 法pháp 尒# （# 文văn ）# )# 。

(# 【# 諸chư 佛Phật 發phát 願nguyện 時thời 節tiết 之chi 事sự 】# 過quá 去khứ 寶Bảo 藏Tạng 佛Phật 時thời 。 此thử 娑sa 婆bà 刪san 提đề 嵐lam 國quốc 名danh 時thời 王vương 無vô 諍tranh 念niệm 王vương 云vân 千thiên 人nhân 太thái 子tử 臣thần 下hạ 寶Bảo 海Hải 梵Phạm 志Chí 。 云vân 人nhân 寶bảo 藏tạng 佛Phật 父phụ 也dã 無vô 諍tranh 念niệm 王vương 千thiên 子tử 寶Bảo 海Hải 梵Phạm 志Chí 。 寶bảo 藏tạng 佛Phật 教giáo 化hóa 預dự 弟đệ 子tử 成thành 其kỳ 時thời 寶Bảo 海Hải 梵Phạm 志Chí 。 未vị 來lai 成thành 佛Phật 此thử 界giới 眾chúng 生sanh 。 利lợi 益ích 願nguyện 故cố 今kim 日nhật 釋thích 尊tôn 成thành 此thử 娑sa 婆bà 出xuất 世thế 無vô 諍tranh 念niệm 王vương 安an 養dưỡng 眾chúng 生sanh 化hóa 願nguyện 故cố 西tây 方phương 弥# 陀đà 是thị 先tiên 悲bi 華hoa 經kinh 一nhất 途đồ 說thuyết 可khả 心tâm 得đắc （# 云vân 云vân ）# 是thị 有hữu 四tứ 義nghĩa 一nhất 願nguyện 力lực 故cố 二nhị 以dĩ 無vô 用dụng 故cố 三tam 令linh 尊tôn 重trọng 故cố 四tứ 令linh 速tốc 行hành 故cố 也dã 。 道đạo 隣lân 四tứ 有hữu )# 。

(# 【# 娑sa 婆bà 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 釋thích 尊tôn 所sở 王vương 土thổ/độ 云vân 事sự 】# 且thả 穢uế 土thổ/độ 小tiểu 機cơ 化hóa 約ước 實thật 十thập 方phương 世thế 界giới 。 皆giai 釋Thích 迦Ca 淨tịnh 土độ 況huống 又hựu 方phương 便tiện 實thật 報báo 寂tịch 光quang 具cụ 玄huyền 七thất 釋thích [竺-二+載]# 七thất 本bổn 國quốc 土độ 妙diệu 下hạ 徃# 見kiến 。 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 雖tuy 觀quán 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 及cập 與dữ 眾chúng 生sanh 空không 。 而nhi 常thường 修tu 淨tịnh 土độ 。 教giáo 化hóa 諸chư 君quân 生sanh （# 文văn ）# )# 。

彌di 陀đà 。

(# 無vô 量lượng 壽thọ 翻phiên 惣# 無vô 量lượng 二nhị 義nghĩa 一nhất 實thật 不bất 量lượng 無vô 量lượng 云vân 虗hư 空không 涅Niết 槃Bàn 眾chúng 生sanh 性tánh 如như 二nhị 實thật 雖tuy 可khả 量lượng 劣liệt 智trí 者giả 不bất 能năng 量lượng 無vô 量lượng 云vân 謂vị 海hải 水thủy 斤cân 兩lưỡng 滳# 數số 多đa 少thiểu 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 知tri 之chi 人nhân 天thiên 不bất 能năng 量lượng 故cố 云vân 無vô 量lượng 名danh 義nghĩa 七thất 出xuất 今kim 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 是thị 第đệ 二nhị 義nghĩa 也dã 故cố 文văn 句cú 九cửu 云vân 實thật 有hữu 量lượng 而nhi 言ngôn 無vô 量lượng 彌di 陀đà 是thị 也dã （# 文văn ）# 彼bỉ 文văn 具cụ 四tứ 句cú 分phân 別biệt （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# 【# 彌di 陀đà 釋Thích 迦Ca 分phân 身thân 不bất 事sự 】# 七thất 要yếu 三tam 廾# 二nhị 番phiên （# 云vân 云vân ）# 文văn 句cú 真chân 記ký 八bát 本bổn （# 二nhị 十thập 七thất 丁đinh ）# 徃# 見kiến )# 。

西tây 方phương 安an 養dưỡng 淨tịnh 土độ 教giáo 主chủ 。

(# 安an 養dưỡng 亦diệc 安an 樂lạc 名danh 亦diệc 極cực 樂lạc 名danh 皆giai 穢uế 土thổ/độ 苦khổ 患hoạn 可khả 對đối 彌di 陀đà 經Kinh 云vân 佛Phật 告cáo 長trưởng 老lão 従# 是thị 西tây 方phương 過quá 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 土độ 有hữu 世thế 界giới 名danh 曰viết 。 極cực 樂lạc 其kỳ 土độ 有hữu 佛Phật 。 號hiệu 阿A 彌Di 陀Đà 今kim 現hiện 在tại 說thuyết 法Pháp 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 彼bỉ 土độ 何hà 故cố 。 名danh 為vi 極Cực 樂Lạc 。 其kỳ 國quốc 眾chúng 生sanh 。 無vô 有hữu 眾chúng 苦khổ 。 但đãn 受thọ 諸chư 樂lạc 。 故cố 名danh 極Cực 樂Lạc 。 （# 文văn ）# 私tư 云vân 西tây 方phương 十thập 萬vạn 億ức 事sự 種chủng 種chủng 料liệu 簡giản 有hữu 之chi 具cụ 見kiến 二nhị 藏tạng 義nghĩa 十thập 一nhất 且thả 依y 一nhất 義nghĩa 十thập 萬vạn 億ức 云vân 以dĩ 千thiên 萬vạn 為vi 一nhất 億ức 也dã 則tắc 去khứ 此thử 南nam 聸# 部bộ 州châu 至chí 安an 養dưỡng 過quá 十thập 那na 由do 佗tha 須Tu 彌Di 山Sơn 也dã 一nhất 大đại 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 中trung 。 有hữu 百bách 俱câu 胝chi 須Tu 彌Di 山Sơn 即tức 是thị 十thập 方phương 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 。 問vấn 何hà 立lập 域vực 方phương 耶da 荅# 佛Phật 土độ 章chương 云vân 隨tùy 冝# 而nhi 現hiện 何hà 得đắc 定định 萬vạn 別biệt 指chỉ 一nhất 處xứ 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 起khởi 勝thắng 欣hân 心tâm 別biệt 指chỉ 處xứ 處xứ 隨tùy 心tâm 淨tịnh 處xứ 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 （# 矣hĩ ）# )# 。

(# 【# 淨tịnh 土độ 者giả 】# 謂vị 淨tịnh 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 土thổ/độ 國quốc 土độ 義nghĩa 也dã 。 南nam 山sơn 云vân 世thế 界giới 皎hiệu 潔khiết 且thả 之chi 為vi 淨tịnh 淨tịnh 之chi 所sở 居cư 名danh 之chi 為vi 土thổ/độ （# 矣hĩ ）# 依y 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 。 說thuyết 為vi 彌di 陀đà 因nhân 位vị 法Pháp 藏Tạng 比Bỉ 丘Khâu 。 時thời 於ư 世thế 自tự 在tại 王vương 佛Phật 所sở 發phát 願nguyện 擇trạch 二nhị 百bách 一nhất 十thập 億ức 。 諸chư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 取thủ 善thiện 妙diệu 安An 養Dưỡng 世Thế 界Giới 。 （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# 【# 淨tịnh 土độ 穢uế 土thổ/độ 事sự 】# 名danh 義nghĩa 七thất 云vân 垂thùy 裕# 云vân 染nhiễm 淨tịnh 之chi 名danh 約ước 正chánh 淨tịnh 穢uế 之chi 名danh [糸*ㄉ]# 依y 國quốc 土độ 凡phàm 聖thánh 共cộng 居cư 通thông 名danh 染nhiễm 淨tịnh 此thử 土thổ/độ 砂sa 礫lịch 充sung 滿mãn 別biệt 受thọ 穢uế 名danh 彼bỉ 土độ 七thất 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 別biệt 受thọ 淨tịnh 名danh 今kim 謂vị 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 云vân 四tứ 趣thú 共cộng 住trú 名danh 穢uế 無vô 四tứ 惡ác 趣thú 名danh 淨tịnh 此thử 従# 正chánh 報báo 立lập 依y 報báo 名danh 云vân 何hà 孤cô 山sơn 卻khước 云vân 染nhiễm 淨tịnh 之chi 名danh 約ước 正chánh 淨tịnh 穢uế 之chi 名danh 約ước 依y 當đương 知tri 染nhiễm 淨tịnh 從tùng 凡phàm 聖thánh 之chi 心tâm 以dĩ 立lập 名danh 淨tịnh 穢uế 約ước 依y 正chánh 之chi 境cảnh 而nhi 標tiêu 號hiệu （# 文văn ）# 此thử 心tâm 世thế 界giới 嚴nghiêm 淨tịnh 能năng 居cư 人nhân 不bất 穢uế 惡ác 處xứ 淨tịnh 土độ 名danh 又hựu 世thế 界giới 不bất 淨tịnh 能năng 居cư 者giả 四tứ 惡ác 趣thú 雜tạp 處xứ 穢uế 土thổ/độ 云vân 也dã 裕# 字tự 者giả 去khứ 聲thanh 遇ngộ 暮mộ 勻# 入nhập 羊dương 戌tuất 切thiết 饒nhiêu 也dã )# 。

(# 【# 好hảo/hiếu 世thế 淨tịnh 土độ 云vân 事sự 】# 夫phu 者giả 此thử 世thế 界giới 內nội 劫kiếp 末mạt 對đối 劫kiếp 初sơ 人nhân 壽thọ 長trường 久cửu 。 五ngũ 欲dục 微vi 薄bạc 國quốc 土độ 豐phong 饒nhiêu 淨tịnh 土độ 也dã 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 時thời 。 淨tịnh 土độ 云vân 如như )# 。

(# 【# 四tứ 土thổ/độ 名danh 義nghĩa 】# )# 。

(# 【# 十thập 界giới 四tứ 土thổ/độ 相tương 對đối 橫hoạnh/hoành 竪thụ 】# )# 。

(# 【# 四tứ 土thổ/độ 各các 分phần/phân 淨tịnh 穢uế 諸chư 師sư 異dị 解giải 】# )# 。

(# 【# 四tứ 土thổ/độ 當đương 躰# 躰# 所sở 依y 躰# 之chi 事sự 】# )# 。

(# 【# 四tứ 土thổ/độ 橫hoạnh/hoành 竪thụ 】# )# 。

(# 【# 寂tịch 光quang 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 】# )# 。

(# 【# 四tứ 土thổ/độ 三Tam 身Thân 相tương 對đối 橫hoạnh/hoành 竪thụ 】# 是thị 等đẳng 皆giai 至chí 下hạ 卷quyển 可khả 云vân 之chi )# 。

(# 【# 安an 養dưỡng 】# 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 也dã 若nhược 據cứ 上thượng 品phẩm 實thật 報báo 土thổ/độ 也dã 彌di 陀đà 或hoặc 勝thắng 應ưng 或hoặc 報báo 身thân 事sự 玄huyền 真chân 記ký 六lục 有hữu )# 。

(# 【# 教giáo 主chủ 】# 如như 上thượng )# 。

藥dược 師sư 東đông 方phương 淨tịnh 瑠lưu 璃ly 世thế 界giới 教giáo 主chủ 也dã 。

(# 藥dược 師sư 者giả 具cụ 云vân 藥dược 師sư 璢# 璃ly 光quang 如Như 來Lai 藥dược 師sư 經kinh 注chú 云vân 藥dược 眾chúng 病bệnh 能năng 治trị 身thân 病bệnh 雖tuy 可khả 除trừ 無vô 明minh 心tâm 病bệnh 惟duy 佛Phật 智trí 可khả 除trừ 也dã 師sư 以dĩ 能năng 教giáo 化hóa 而nhi 言ngôn 一nhất 切thiết 教giáo 授thọ 師sư 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 弟đệ 子tử 佛Phật 則tắc 以dĩ 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 為vi 人nhân 天thiên 師sư 。 能năng 使sử 三tam 界giới 弟đệ 子tử 出xuất 苦khổ 域vực 也dã 世thế 界giới 名danh 淨tịnh 璢# 璃ly 佛Phật 號hiệu 璢# 璃ly 光quang 者giả 名danh 其kỳ 光quang 內nội 外ngoại 明minh 徵trưng 清thanh 淨tịnh 無vô 瑕hà 穢uế 。 佛Phật 之chi 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 法Pháp 寶bảo 光quang 明minh 似tự 之chi 用dụng 是thị 覺giác 諸chư 非phi 即tức 用dụng 是thị 覺giác 諸chư 人nhân 以dĩ 能năng 開khai 諸chư 知tri 見kiến 藥dược 諸chư 癡si 暗ám 斯tư 之chi 謂vị 自tự 他tha 無vô 利lợi 之chi 道đạo 蒙mông 此thử 光quang 明minh 者giả 。 無vô 病bệnh 不bất 痊thuyên 無vô 人nhân 不bất 化hóa 是thị 名danh 藥dược 師sư 璢# 璃ly 光quang （# 云vân 云vân ）# 。 藥dược 師sư 經Kinh 云vân 佛Phật 告cáo 曼Mạn 殊Thù 室Thất 利Lợi 。 東đông 方phương 去khứ 此thử 。 過quá 十thập 殑Căng 伽Già 沙sa 等đẳng 佛Phật 土độ 。 有hữu 世thế 界giới 名danh 。 淨tịnh 璢# 璃ly 佛Phật 號hiệu 藥dược 師sư 璢# 璃ly 光quang 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 明Minh 行Hạnh 圓Viên 滿Mãn 。 善Thiện 逝Thệ 世Thế 間Gian 解Giải 。 無Vô 上Thượng 士Sĩ 調Điều 御Ngự 丈Trượng 夫Phu 。 天Thiên 人Nhân 師Sư 佛Phật 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 曼Mạn 殊Thù 室Thất 利Lợi 。 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 藥dược 師sư 璢# 璃ly 光quang 如Như 來Lai 本bổn 行hạnh 。 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 發phát 十thập 二nhị 大đại 願nguyện 。 令linh 諸chư 有hữu 情tình 。 所sở 求cầu 皆giai 得đắc 。 （# 已dĩ 上thượng ）# 璢# 璃ly 者giả 袾# 宏hoành 彌di 陀đà 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 云vân 璢# 璃ly 此thử 云vân 青thanh 色sắc 寶bảo 又hựu 元nguyên 照chiếu 義nghĩa 疏sớ/sơ 云vân 璢# 璃ly 梵Phạn 語ngữ 此thử 云vân 不bất 遠viễn 去khứ 波Ba 羅La 奈Nại 城Thành 。 不bất 遠viễn 有hữu 山sơn 出xuất 此thử 寶bảo 故cố （# 文văn ）# 藥dược 師sư 義nghĩa 猶do 委ủy 可khả 考khảo )# 。

如như 是thị 靣# 靣# 佛Phật 土độ 不bất 同đồng 。 也dã 其kỳ 中trung 此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 有hữu 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 國quốc 土độ 故cố 釋Thích 迦Ca 此thử 土thổ/độ 教giáo 主chủ 申thân 也dã 。

(# 先tiên 舉cử 彌di 陀đà 藥dược 師sư 二nhị 佛Phật 諸chư 佛Phật 如như 是thị 。 等đẳng 攝nhiếp 也dã 次thứ 舉cử 此thử 土thổ/độ 教giáo 主chủ 釋thích 尊tôn 我ngã 等đẳng 為vi 三tam 德đức 備bị 給cấp 事sự 可khả 知tri 之chi 詮thuyên 也dã 三tam 德đức 者giả 主chủ 德đức 師sư 德đức 親thân 德đức 此thử 三tam 也dã 法pháp 華hoa 第đệ 二nhị 譬thí 諭dụ 品phẩm 云vân 今kim 此thử 三tam 界giới 。 皆giai 是thị 我ngã 有hữu 。 其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 悉tất 是thị 吾ngô 子tử 。 而nhi 今kim 此thử 處xứ 。 多đa 諸chư 患hoạn 難nạn 。 唯duy 我ngã 一nhất 人nhân 。 能năng 為vi 救cứu 護hộ 。 （# 文văn ）# 此thử 文văn 可khả 思tư 之chi )# 。

仍nhưng 當đương 時thời 習tập 傳truyền 一nhất 切thiết 聖thánh 教giáo 皆giai 釋Thích 迦Ca 說thuyết 法Pháp 門môn 也dã 。

(# 【# 當đương 時thời 】# 其kỳ 時thời 其kỳ 時thời 當đương 節tiết )# 。

(# 【# 一nhất 切thiết 者giả 】# 要yếu 覽lãm 云vân 一nhất 者giả 普phổ 及cập 為vi 言ngôn 切thiết 者giả 盡tận 際tế 為vi 期kỳ （# 矣hĩ ）# )# 。

(# 【# 聖thánh 教giáo 者giả 】# 聖thánh 人nhân 教giáo 化hóa 故cố 云vân 聖thánh 教giáo 至chí 下hạ 可khả 云vân 之chi )# 。

(# 【# 法Pháp 門môn 者giả 】# 名danh 義nghĩa 集tập 云vân 所sở 言ngôn 法pháp 者giả 。 軌quỹ 持trì 名danh 法pháp 軌quỹ 謂vị 軌quỹ 則tắc 令linh 物vật 生sanh 解giải 持trì 謂vị 住trụ 持trì 不bất 捨xả 自tự 躰# （# 文văn ）# 軌quỹ 持trì 二nhị 義nghĩa 也dã 又hựu 云vân 達đạt 磨ma 此thử 翻phiên 為vi 法pháp 唐đường 明minh 春xuân 云vân 契khế 之chi 於ư 心tâm 然nhiên 後hậu 以dĩ 之chi 為vi 法pháp 在tại 心tâm 為vi 法pháp 形hình 言ngôn 為vi 教giáo （# 文văn ）# 私tư 云vân 心tâm 有hữu 法pháp 言ngôn 顯hiển 故cố 言ngôn 教giáo 頓đốn 法pháp 云vân 歟# 。 次thứ 門môn 者giả 二nhị 義nghĩa 一nhất 出xuất 門môn 謂vị 火hỏa 宅trạch 生sanh 死tử 出xuất 門môn 故cố 也dã 經Kinh 云vân 以dĩ 佛Phật 教giáo 門môn 。 出xuất 三tam 界giới 苦khổ 。 （# 文văn ）# 二nhị 入nhập 門môn 謂vị 涅Niết 槃Bàn 常thường 住trụ 理lý 入nhập 門môn 故cố 也dã 補bổ 注chú 四tứ 云vân 毘tỳ 盧lô 妙diệu 性tánh 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 可khả 為vi 門môn 趣thú 入nhập 矣hĩ 要yếu 覽lãm 中trung （# 三tam 十thập 一nhất 丁đinh ）# 云vân 法Pháp 門môn 肇triệu 云vân 言ngôn 為vi 世thế 則tắc 謂vị 之chi 法pháp 眾chúng 聖thánh 所sở 由do 謂vị 之chi 門môn （# 文văn ）# )# 。

無vô 此thử 釋Thích 迦Ca 教giáo 法pháp 我ngã 等đẳng 眾chúng 生sanh 迷mê 煩phiền 惱não 闇ám 可khả 有hữu 淺thiển 間gian 敷phu 牛ngưu 馬mã 畜súc 生sanh 樣# 者giả 也dã 。

(# 【# 眾chúng 生sanh 】# 文văn 句cú 四tứ 云vân 中trung 阿a 含hàm 十thập 二nhị 云vân 劫kiếp 初sơ 光Quang 音Âm 天Thiên 下hạ 。 生sanh 世thế 間gian 無vô 男nam 女nữ 尊tôn 卑ty 眾chúng 共cộng 生sanh 世thế 故cố 言ngôn 眾chúng 生sanh 此thử 據cứ 最tối 初sơ 也dã 若nhược 攬lãm 眾chúng 陰ấm 而nhi 有hữu 假giả 名danh 生sanh 此thử 據cứ 一nhất 期kỳ 受thọ 報báo 也dã 若nhược 言ngôn 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 。 故cố 名danh 眾chúng 生sanh 者giả 此thử 據cứ 業nghiệp 力lực 五ngũ 道đạo 流lưu 轉chuyển 也dã （# 文văn ）# 記ký 四tứ 末mạt 云vân 新tân 譯dịch 恐khủng 濫lạm 稱xưng 為vi 有hữu 情tình 雖tuy 簡giản 無vô 情tình 三tam 義nghĩa 都đô 失thất （# 文văn ）# 要yếu 覽lãm 中trung （# 五ngũ 十thập 五ngũ 丁đinh ）# 云vân 梵Phạm 僕bộc 呼hô 善thiện 那na 此thử 云vân 眾chúng 生sanh 謂vị 眾chúng 緣duyên 所sở 生sanh 故cố 。 唐đường 三tam 藏tạng 名danh 有hữu 情tình 謂vị 一nhất 切thiết 無vô 情tình 。 物vật 皆giai 假giả 眾chúng 緣duyên 生sanh 今kim 簡giản 云vân 無vô 情tình 故cố 云vân 有hữu 情tình （# 云vân 云vân ）# 眾chúng 緣duyên 者giả 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 等đẳng 也dã （# 云vân 云vân ）# 一nhất 五ngũ 陰ấm 假giả 和hòa 合hợp 名danh 曰viết 眾chúng 生sanh 。 （# 文văn ）# 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 。 等đẳng 六lục 物vật 和hòa 合hợp 生sanh 故cố 也dã 二nhị 受thọ 眾chúng 多đa 生sanh 死tử 故cố 曰viết 眾chúng 生sanh 三tam 眾chúng 共cộng 生sanh 世thế 故cố 曰viết 眾chúng 生sanh 四tứ 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 。 故cố 云vân 眾chúng 生sanh 以dĩ 上thượng 此thử 四tứ 義nghĩa （# 付phó ）# 新tân 譯dịch 名danh 有hữu 情tình 妙diệu 樂lạc 大đại 師sư 簡giản 濫lạm 名danh 有hữu 情tình 失thất 眾chúng 生sanh 等đẳng 三tam 義nghĩa 也dã )# 。

(# 【# 煩phiền 惱não 事sự 】# 止chỉ 八bát 云vân 昏hôn 煩phiền 之chi 法pháp 惱não 乱# 心tâm 神thần （# 文văn ）# 三tam 惑hoặc 五ngũ 住trụ 煩phiền 惱não 有hữu 委ủy 至chí 下hạ 可khả 知tri 之chi )# 。

(# 【# 牛ngưu 馬mã 畜súc 生sanh 事sự 】# 牛ngưu 馬mã 六lục 畜súc 。 初sơ 也dã 六lục 畜súc 者giả 牛ngưu 馬mã 鷄kê 豕thỉ 犬khuyển 羊dương 也dã 此thử 六lục 類loại 愚ngu 癡si 自tự 立lập 不bất 能năng 人nhân 畜súc 養dưỡng 生sanh 命mạng 續tục 故cố 畜súc 生sanh 云vân 也dã 具cụ 下hạ 至chí 可khả 知tri 之chi )# 。

而nhi 依y 佛Phật 教giáo 知tri 因nhân 果quả 理lý 敬kính 父phụ 母mẫu 辨biện 可khả 給cấp 仕sĩ 師sư 匠tượng 理lý 猒# 穢uế 土thổ/độ 欣hân 淨tịnh 土độ 偏thiên 釋Thích 迦Ca 御ngự 恩ân 也dã 仍nhưng 釋Thích 迦Ca 大đại 恩ân 教giáo 主chủ 申thân 也dã 。

(# 【# 因nhân 果quả 事sự 】# 周chu 孔khổng 莊trang 老lão 三tam 世thế 不bất 知tri 外ngoại 道đạo 三tam 世thế 立lập 雖tuy 有hữu 之chi 其kỳ 義nghĩa 邪tà 見kiến 也dã 佛Phật 法Pháp 正chánh 因nhân 果quả 五ngũ 逆nghịch 十thập 惡ác 。 因nhân 三tam 途đồ 果quả 感cảm 五Ngũ 戒Giới 十Thập 善Thiện 。 因nhân 三tam 善thiện 道Đạo 果Quả 感cảm 諦đế 緣duyên 度độ 行hành 因nhân 三tam 乗# 果quả 感cảm 等đẳng 也dã 是thị 先tiên 大đại 綱cương 也dã 委ủy 在tại 諸chư 文văn （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# 【# 因nhân 果quả 字tự 義nghĩa 事sự 】# 因nhân 種chủng 義nghĩa 果quả 實thật 義nghĩa 也dã （# 文văn ）# 二nhị 藏tạng 義nghĩa 二nhị 云vân 因nhân 者giả 種chủng 子tử 義nghĩa 也dã （# 文văn ）# 。 集tập 解giải 下hạ 云vân 榮vinh 茂mậu 華hoa 因nhân 尅khắc 獲hoạch 實thật 果quả （# 文văn ）# )# 。

(# 【# 可khả 給cấp 仕sĩ 師sư 匠tượng 事sự 】# 具cụ 要yếu 覽lãm 上thượng 師sư 資tư 篇thiên 有hữu 。 心tâm 地địa 觀quán 經Kinh 。 云vân 佛Phật 言ngôn 世thế 間gian 恩ân 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 父phụ 母mẫu 恩ân 二nhị 眾chúng 生sanh 恩ân 三tam 國quốc 王vương 恩ân 四tứ 三Tam 寶Bảo 恩ân 如như 是thị 四Tứ 恩Ân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 平bình 等đẳng 荷hà 負phụ 。 （# 云vân 云vân ）# 阿a 含hàm 云vân 夫phu 為vi 弟đệ 子tử 當đương 以dĩ 五ngũ 事sự 。 敬kính 事sự 師sư 長trưởng 。 一nhất 給cấp 侍thị 所sở 須tu 二nhị 礼# 敬kính 供cúng 養dường 三Tam 尊Tôn 。 重trọng/trùng 戴đái 仰ngưỡng 四tứ 師sư 教giáo 誨hối 敬kính 順thuận 無vô 違vi 五ngũ 從tùng 師sư 聞văn 法Pháp 善thiện 持trì 不bất 忘vong （# 已dĩ 上thượng ）# 諸chư 經kinh 諸chư 論luận 釋thích 義nghĩa 等đẳng 繁phồn 文văn 故cố 畧lược 之chi )# 。

(# 【# 師sư 親thân 恩ân 勝thắng 劣liệt 事sự 】# 沙Sa 彌Di 尼Ni 戒giới 。 經kinh （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# 【# 大đại 恩ân 教giáo 主chủ 云vân 事sự 】# 如như 上thượng )# 。

問vấn 此thử 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 中trung 。 何hà 處xứ 出xuất 世thế 成thành 道Đạo 耶da 。 答đáp 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 中trung 中trung 天Thiên 竺Trúc 出xuất 世thế 成thành 道Đạo 也dã 。

(# 天Thiên 竺Trúc 者giả 正chánh 名danh 印ấn 度độ 此thử 翻phiên 月nguyệt 月nguyệt 有hữu 多đa 名danh 私tư 志chí 記ký 四tứ （# 四tứ 丁đinh ）# 西tây 域vực 二nhị （# 一nhất 丁đinh ）# 補bổ 註chú 一nhất （# 十thập 七thất ）# 同đồng 四tứ （# 二nhị 十thập 六lục 丁đinh ）# 天Thiên 竺Trúc 北bắc 廣quảng 南nam 狡# 國quốc 形hình 如như 半bán 月nguyệt 。 名danh 義nghĩa 三tam （# 十thập 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 大đại 唐đường 梵Phạn 語ngữ 云vân 震chấn 旦đán 亦diệc 云vân 真chân 丹đan 東đông 方phương 属# 震chấn 是thị 日nhật 出xuất 之chi 方phương 故cố 也dã 。 弘hoằng 四tứ 本bổn 止chỉ 私tư 記ký 四tứ （# 二nhị 十thập 九cửu ）# 補bổ 注chú 二nhị （# 五ngũ 丁đinh ）# 名danh 義nghĩa 三tam （# 十thập 五ngũ ）# )# 。

(# ○# 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 十thập 六lục 大đại 國quốc 有hữu )# 。

()#

()#

(# 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 細tế 相tương/tướng 二nhị 藏tạng 義nghĩa 十thập 二nhị 七thất 帖# 見kiến 聞văn 小tiểu 異dị 往vãng 見kiến )# 。

(# 出xuất 世thế 成thành 道Đạo 出xuất 世thế 成thành 住trụ 壞hoại 空không 四tứ 劫kiếp 中trung 住trụ 劫kiếp 第đệ 九cửu 减# 劫kiếp 人nhân 壽thọ 百bách 歲tuế 。 之chi 時thời 也dã )# 。

(# ○# 成thành 道Đạo 八bát 相tương/tướng 中trung 一nhất 也dã 此thử 八bát 相tương/tướng 付phó 大đại 小tiểu 乗# 異dị 有hữu )# 。

()#

(# 問vấn 成thành 道Đạo 八bát 相tương/tướng 中trung 一nhất 也dã 何hà 舉cử 成thành 道Đạo 一nhất 相tương/tướng 計kế 耶da 荅# 成thành 道Đạo 是thị 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 本bổn 懷hoài 而nhi 八bát 相tương/tướng 之chi 中trung 隨tùy 一nhất 也dã 餘dư 七thất 相tương/tướng 皆giai 為vi 成thành 道Đạo 設thiết 故cố 或hoặc 又hựu 惣# 別biệt 兼kiêm 舉cử )# 。

(# ○# 佛Phật 出xuất 世thế 付phó 六lục 四tứ 二nhị 萬vạn 百bách 次thứ 第đệ 四tứ 佛Phật 出xuất 世thế 其kỳ 中trung 百bách 歲tuế 時thời 釋thích 尊tôn 出xuất 世thế 其kỳ 後hậu 第đệ 十thập 减# 八bát 萬vạn 歲tuế 時thời 彌Di 勒Lặc 出xuất 世thế 。 第đệ 十thập 五ngũ 减# 九cửu 百bách 九cửu 十thập 四tứ 佛Phật 出xuất 世thế 有hữu 第đệ 二nhị 十thập 减# 樓lâu 至chí 佛Phật 出xuất 世thế 也dã 都đô 合hợp 千thiên 佛Phật 出xuất 世thế 。 有hữu 是thị 現hiện 在tại 賢Hiền 劫Kiếp 千thiên 佛Phật 云vân 也dã 。 綂# 紀kỷ 卅# 一nhất 云vân 以dĩ 多đa 賢hiền 人nhân 故cố 名danh 賢Hiền 劫Kiếp （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 劫kiếp 事sự 綂# 紀kỷ 云vân 梵Phạn 語ngữ 劫kiếp 波ba 此thử 云vân 分phân 別biệt 時thời 節tiết （# 智trí 論luận ）# 以dĩ 人nhân 壽thọ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 歲tuế 百bách 年niên 命mạng 减# 一nhất 年niên 减# 至chí 十thập 歲tuế 百bách 年niên 增tăng 一nhất 年niên 或hoặc 云vân 子tử 倍bội 父phụ 壽thọ 復phục 增tăng 至chí 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 歲tuế 如như 是thị 一nhất 减# 一nhất 增tăng 為vi 一nhất 小tiểu 劫kiếp 二nhị 十thập 增tăng 减# 為vi 一nhất 中trung 劫kiếp 。 㧾# 成thành 住trụ 壞hoại 空không 四tứ 中trung 劫kiếp 為vi 一nhất 大đại 劫kiếp （# 新tân 婆bà 娑sa 論luận ）# 今kim 論luận 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 三tam 世thế 各các 一nhất 大đại 劫kiếp 。 （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 拂phất 右hữu 劫kiếp 芥giới 子tử 劫kiếp 事sự 具cụ 在tại 弘hoằng 決quyết 一nhất 上thượng 集tập 解giải 中trung 卷quyển 有hữu （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 此thử 劫kiếp 有hữu 二nhị 說thuyết 事sự 文văn 句cú 真chân 記ký 二nhị 云vân 山sơn 家gia 正chánh 像tượng 末mạt 記ký 云vân 此thử 劫kiếp 西tây 方phương 二nhị 說thuyết 有hữu 一nhất 云vân 賢Hiền 劫Kiếp 第đệ 九cửu 住trụ 劫kiếp 二nhị 云vân 第đệ 一nhất 住trụ 劫kiếp 初sơ 减# 釋Thích 迦Ca 出xuất 世thế 。 西tây 方phương 以dĩ 後hậu 說thuyết 為vi 善thiện （# 畧lược 抄sao ）# 。 俱câu 舍xá 光quang 師sư 疏sớ/sơ 云vân 和hòa 尚thượng 云vân 釋Thích 迦Ca 初sơ 减# 出xuất 彌Di 勒Lặc 第đệ 二nhị 减# 出xuất 然nhiên 依y 立lập 世thế 經kinh 是thị 第đệ 九cửu 减# （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 又hựu 漢hán 地địa 開khai 闢tịch 已dĩ 來lai 天thiên 皇hoàng 氏thị 後hậu 但đãn 明minh 壽thọ 减# 不bất 云vân 增tăng 减# )# 。

(# ○# 當đương 朝triêu 神thần 代đại 次thứ 第đệ 漸tiệm 减# 況huống 此thử 三tam 國quốc 王vương 數số 不bất 多đa 故cố 二nhị 說thuyết 中trung 初sơ 减# 為vi 正chánh （# 已dĩ 上thượng ）# 真chân 記ký )# 。

(# 【# 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 】# 應ưng 身thân 上thượng 論luận 之chi 報báo 身thân 八bát 相tương/tướng 但đãn 應ưng 上thượng 報báo 現hiện 又hựu 八bát 相tương/tướng 有hữu 如như 華hoa 嚴nghiêm （# 云vân 云vân ）# 文văn 句cú 真chân 記ký 九cửu 末mạt （# 十thập 一nhất 丁đinh ）# )# 。

(# 【# 八bát 相tương/tướng 大đại 小tiểu 乗# 】# )# 。

(# 【# 不bất 同đồng 事sự 】# 先tiên 大đại 通thông 結kết 緣duyên 已dĩ 後hậu 中trung 間gian 調điều [孰/火]# 時thời 或hoặc 大đại 以dĩ 或hoặc 小tiểu 以dĩ 故cố 今kim 世thế 出xuất 直trực 入nhập 實thật 者giả 有hữu 又hựu 小tiểu 大đại 入nhập 者giả 此thử 機cơ 見kiến 異dị 依y 八bát 相tương/tướng 大đại 小tiểu 集tập 解giải 上thượng 云vân 若nhược 論luận 如Như 來Lai 只chỉ 初sơ 成thành 大đại 小tiểu 見kiến 有hữu 舍xá 那na 丈trượng 六lục 耳nhĩ 若nhược 不bất 尒# 者giả 如Như 來Lai 豈khởi 有hữu 兩lưỡng 番phiên 託thác 胎thai 成thành 道Đạo 耶da （# 文văn ）# 綂# 紀kỷ 二nhị 云vân 如Như 來Lai 出xuất 興hưng 祇kỳ 一nhất 八bát 相tương/tướng 自tự 大đại 機cơ 而nhi 觀quán 之chi 則tắc 始thỉ 終chung 無vô 改cải 無vô 非phi 花hoa 嚴nghiêm 自tự 小tiểu 機cơ 而nhi 觀quán 之chi 則tắc 遊du 化hóa 鹿lộc 苑uyển 諸chư 教giáo 次thứ 第đệ 謂vị 之chi 舍xá 那na 謂vị 之chi 釋Thích 迦Ca 一nhất 躰# 而nhi 兩lưỡng 名danh 由do 機cơ 有hữu 不bất 同đồng 耳nhĩ （# 文văn ）# )# 。

(# 【# 大đại 小tiểu 八bát 相tương/tướng 開khai 合hợp 不bất 同đồng 】# 從tùng 義nghĩa 意ý 志chí 磐bàn 及cập 蒙mông 潤nhuận 意ý 不bất 同đồng 也dã 先tiên 從tùng 義nghĩa 心tâm 小tiểu 乗# 降hàng 魔ma 存tồn 住trụ 胎thai 沒một 小tiểu 乗# 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 明minh 常thường 住trụ 不bất 明minh 故cố 也dã 又hựu 大đại 乗# 住trụ 胎thai 存tồn 降hàng 魔ma 沒một 大đại 乗# 心tâm 魔ma 即tức 法Pháp 界Giới 達đạt 故cố 也dã 故cố 起khởi 信tín 論luận 降hàng 魔ma 沒một 住trụ 胎thai 存tồn 若nhược 文văn 句cú 記ký 四tứ 教giáo 佛Phật 皆giai 降hàng 魔ma 論luận 事sự 是thị 但đãn 明minh 化hóa 儀nghi 非phi 正chánh 明minh 八bát 相tương/tướng 也dã （# 云vân 云vân ）# 集tập 解giải 見kiến 。 又hựu 志chí 磐bàn 等đẳng 心tâm 大đại 小tiểu 八bát 相tương/tướng 皆giai 悉tất 住trụ 胎thai 降hàng 魔ma 因nhân 果quả 經kinh 既ký 住trụ 胎thai 明minh 是thị 小tiểu 乗# 住trụ 胎thai 證chứng 也dã 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 離ly 世thế 間gian 品phẩm 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 降hàng 魔ma 轉chuyển 法Pháp 輪luân 等đẳng 。 是thị 大đại 乗# 降hàng 魔ma 證chứng 也dã （# 云vân 云vân ）# 。 統thống 紀kỷ 二nhị 。 集tập 註chú 中trung 云vân 然nhiên 此thử 八bát 相tương 通thông 大đại 小tiểu 乗# 也dã 。 舊cựu 謂vị 大đại 無vô 降hàng 魔ma 了liễu 魔ma 即tức 法Pháp 界Giới 故cố 小tiểu 無vô 住trụ 胎thai 不bất 談đàm 常thường 住trụ 故cố 且thả 花hoa 嚴nghiêm 中trung 列liệt 降hàng 魔ma 相tương/tướng 豈khởi 小tiểu 乗# 耶da 故cố 先tiên 達đạt 云vân 成thành 道Đạo 必tất 降hàng 魔ma 託thác 胎thai 必tất 住trụ 胎thai 若nhược 開khai 住trụ 胎thai 即tức 合hợp 降hàng 魔ma 在tại 成thành 道Đạo 內nội 若nhược 開khai 降hàng 魔ma 即tức 合hợp 住trụ 胎thai 在tại 託thác 胎thai 中trung 但đãn 存tồn 沒một 不bất 同đồng 耳nhĩ 若nhược 大đại 小tiểu 義nghĩa 約ước 真chân 中trung 分phần/phân 以dĩ 花hoa 嚴nghiêm 中trung 所sở 列liệt 八bát 相tương/tướng 是thị 大đại 乗# 故cố 但đãn 小tiểu 乗# 八bát 相tương/tướng 皆giai 劣liệt 大đại 乗# 八bát 相tương/tướng 難nan 思tư 若nhược 尒# 別biệt 相tướng 亦diệc 難nan 思tư 耶da 以dĩ 同đồng 詮thuyên 中trung 故cố 證chứng 道đạo 同đồng 圓viên 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 右hữu 兩lưỡng 義nghĩa 取thủ 捨xả 從tùng 義nghĩa 心tâm 恐khủng 非phi 歟# 志chí 磐bàn 蒙mông 潤nhuận 可khả 從tùng 大đại 乗# 降hàng 魔ma 說thuyết 十thập 義nghĩa 事sự 備bị 撿kiểm 三tam 之chi 四tứ )# 。

御ngự 父phụ 淨tịnh 飯phạn 王vương 御ngự 母mẫu 彼bỉ 王vương 妃phi 摩Ma 耶Da 夫Phu 人Nhân 是thị 。 也dã 佛Phật 太thái 子tử 時thời 御ngự 名danh 悉Tất 達Đạt 太Thái 子Tử 。 申thân 然nhiên 觀quán 世thế 間gian 有hữu 為vi 。 無vô 常thường 理lý 夜dạ 半bán 出xuất 王vương 宮cung 入nhập 檀đàn 特đặc 山sơn 御ngự 歲tuế 十thập 九cửu 歲tuế 出xuất 家gia 其kỳ 後hậu 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 行hành 御ngự 歲tuế 三tam 十thập 時thời 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 成thành 道Đạo 是thị 十thập 九cửu 出xuất 家gia 三tam 十thập 成thành 道Đạo 申thân 也dã 。

(# 【# 第đệ 一nhất 生sanh 兜Đâu 率Suất 】# 大đại 乗# 心tâm 菩Bồ 薩Tát 兜Đâu 率Suất 天thiên 降giáng 神thần 時thời 十thập 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 皆giai 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 願nguyện 。 同đồng （# 云vân 云vân ）# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 小tiểu 乗# 心tâm 菩Bồ 薩Tát 三tam 祇kỳ 百bách 劫kiếp 間gian 六Lục 度Độ 萬vạn 行hành 成thành 就tựu 前tiền 佛Phật 處xứ 補bổ 兜Đâu 率Suất 天thiên 生sanh 其kỳ 名danh 聖thánh 善thiện 諸chư 天thiên 為vi 說thuyết 法Pháp 功công 成thành 運vận 至chí 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 下hạ 時thời 先tiên 五ngũ 事sự 觀quán )# 。

(# ○# 一nhất 發phát 心tâm 已dĩ 。 來lai 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 今kim 既ký 成thành [孰/火]# 二nhị 此thử 大Đại 千Thiên 界Giới 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 迦Ca 毘Tỳ 羅La 衛Vệ 國quốc 是thị 處xứ 中trung 。 三tam 剎sát 利lợi 姓tánh 生sanh 。 四tứ 淨tịnh 飯phạn 王vương 家gia 生sanh 。 五ngũ 摩Ma 耶Da 夫Phu 人Nhân 。 能năng 菩Bồ 薩Tát 懷hoài 耳nhĩ )# 。

(# ○# 第đệ 二nhị 觀quán 什thập 娑sa 婆bà 一nhất 大đại 三Tam 千Thiên 界Giới 中trung 央ương 迦Ca 毘Tỳ 羅La 國Quốc 。 生sanh 佛Phật 好hảo/hiếu 中trung 道đạo 故cố 也dã 大đại 論luận 四tứ 云vân 佛Phật 常thường 居cư 中trung 故cố 兜Đâu 率Suất 天thiên 於ư 欲dục 六lục 天thiên 及cập 以dĩ 梵Phạm 天Thiên 上thượng 三tam 下hạ 三tam 此thử 天thiên 居cư 中trung 於ư 中trung 天thiên 下hạ 生sanh 於ư 中trung 國quốc 。 中trung 夜dạ 降giáng 神thần 行hành 於ư 中Trung 道Đạo 。 中trung 夜dạ 入nhập 滅diệt （# 文văn ）# 付phó 之chi 別biệt 圓viên 中trung 道đạo 明minh 聞văn 藏tạng 通thông 空không 一nhất 邊biên 計kế 明minh 不bất 明minh 中trung 道đạo 故cố 佛Phật 好hảo/hiếu 中trung 道đạo 義nghĩa 無vô 如như 何hà 云vân 藏tạng 通thông 佛Phật 性tánh 中trung 道đạo 雖tuy 不bất 明minh 離ly 断# 常thường 中trung 離ly 苦khổ 樂lạc 中trung 明minh 故cố 也dã 兜Đâu 率Suất 知tri 足túc 翻phiên 五ngũ 欲dục 境cảnh 於ư 止chỉ 足túc 知tri 故cố 也dã 閻Diêm 浮Phù 提đề 勝thắng 金kim 翻phiên 有hữu 金kim 砂sa 故cố 也dã 。 名danh 義nghĩa 集tập 三tam 出xuất 天Thiên 竺Trúc 正chánh 印ấn 度độ 此thử 日nhật 月nguyệt 翻phiên 聖thánh 賢hiền 相tương 繼kế 導đạo 凡phàm 御ngự 物vật 如như 日nhật 月nguyệt 照chiếu 。 臨lâm 下hạ 界giới 故cố 也dã 。 補bổ 注chú 一nhất 名danh 義nghĩa 集tập 三tam 迦ca 毘tỳ 羅la 此thử 黃hoàng 色sắc 翻phiên 上thượng 古cổ 有hữu 仙tiên 黃hoàng 頭đầu 名danh 依y 此thử 修tu 道Đạo 故cố 也dã 或hoặc 名danh 迦ca 維duy 衛vệ （# 云vân 云vân ）# 。 勻# 會hội 屋ốc 韻vận 竺trúc 字tự 注chú 曰viết 天Thiên 竺Trúc 西tây 域vực 國quốc 名danh 。 史sử 記ký 西tây 南nam 夷di 傳truyền 身thân 毒độc 國quốc 即tức 竺trúc 也dã 所sở 謂vị 浮phù 圖đồ 胡hồ 是thị 也dã 身thân 音âm 捐quyên 又hựu 音âm 乾can/kiền/càn 毒độc 音âm 篤đốc 毛mao 氏thị 曰viết 从# 二nhị 作tác 竺trúc 非phi （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 同đồng 沃ốc 勻# 曰viết 篤đốc 都đô 毒độc 切thiết 微vi 清thanh 音âm 本bổn 作tác 竺trúc )# 。

(# ○# 身thân 毒độc 外ngoại 城thành 國quốc 名danh 一nhất 名danh 天thiên 篤đốc 浮phù 屠đồ 胡hồ 是thị 也dã 顏nhan 師sư 古cổ 曰viết 今kim 曰viết 天Thiên 竺Trúc 蓋cái 身thân 毒độc 聲thanh 轉chuyển 為vi 天thiên 篤đốc 省tỉnh 文văn 作tác 竺trúc 又hựu 轉chuyển 為vi 竹trúc 音âm 也dã （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 第đệ 三tam 觀quán 付phó 惣# 先tiên 四tứ 姓tánh 如như 常thường 。 大đại 論luận 云vân 隨tùy 時thời 所sở 尚thượng 佛Phật 生sanh 其kỳ 中trung )# 。

(# ○# 以dĩ 標tiêu 德đức （# 文văn ）# 。 記ký 三tam 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 皆giai 不bất 在tại 餘dư 二nhị 賤tiện 姓tánh （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 梵Phạm 首thủ 圖đồ 馱đà 那na 此thử 淨tịnh 飯phạn 云vân 又hựu 真chân 淨tịnh 云vân 又hựu 白bạch 淨tịnh 也dã 。 統thống 紀kỷ 二nhị 云vân 然nhiên 諸chư 經kinh 未vị 見kiến 白bạch 淨tịnh 淨tịnh 飯phạn 其kỳ 義nghĩa 何hà 謂vị （# 文văn ）# 故cố 名danh 義nghĩa 未vị 詳tường 也dã )# 。

(# ○# 摩ma 耶da 此thử 天thiên 后hậu 翻phiên 天thiên 子tử 后hậu 也dã 或hoặc 聖Thánh 后hậu 。 記ký 二nhị 云vân 聖Thánh 后hậu 者giả 聖thánh 皇hoàng 之chi 后hậu 后hậu 亦diệc 德đức 政chánh 故cố 也dã （# 文văn ）# 此thử 記ký 二nhị 義nghĩa 初sơ 依y 主chủ 釋thích 次thứ 持trì 業nghiệp 釋thích 也dã )# 。

(# ○# 妃phi 夫phu 人nhân 事sự 韻vận 會hội 三tam （# 二nhị 十thập 九cửu 丁đinh ）# 云vân 記ký 曲khúc 礼# 夫phu 人nhân 注chú 疏sớ/sơ 夫phu 扶phù 也dã 言ngôn 扶phù 持trì 於ư 王vương 者giả 也dã （# 文văn ）# 摩ma 耶da 千thiên 佛Phật 母mẫu 也dã )# 。

(# 【# 第đệ 二nhị 託thác 胎thai 下hạ 】# 大đại 乗# 心tâm 菩Bồ 薩Tát 從tùng 是thị 。 沒một 人nhân 間gian 生sanh 時thời 栴chiên 檀đàn 樓lâu 閣các 乗# 兜Đâu 率Suất 下hạ 法Pháp 身thân 眷quyến 属# 陰ấm 雲vân 月nguyệt 籠lung 如như 共cộng 母mẫu 胎thai 降giáng/hàng 胎thai 虗hư 空không 如như 常thường 妙diệu 法Pháp 說thuyết 是thị 則tắc 法Pháp 界Giới 胎thai 胎thai 下hạ 別biệt 法pháp 無vô 。 綂# 紀kỷ 二nhị 輔phụ 正chánh 記ký 二nhị 出xuất 付phó 之chi 住trụ 胎thai 事sự 菩Bồ 薩Tát 胎thai 中trung 。 於ư 大đại 宮cung 殿điện 現hiện 而nhi 母mẫu 身thân 安an 穩ổn 母mẫu 胎thai 住trụ 已dĩ 心tâm 常thường 正chánh 念niệm 住trụ 兜Đâu 率Suất 乃nãi 至chí 入nhập 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 現hiện 是thị 則tắc 住trụ 胎thai 一nhất 相tương/tướng 中trung 具cụ 八bát 相tương 見kiến 也dã 。 竹trúc 五ngũ 云vân 二nhị 相tương/tướng 中trung 皆giai 八bát 相tương/tướng 故cố 也dã )# 。

(# ○# 小tiểu 乗# 心tâm 菩Bồ 薩Tát 六lục 牙nha 白bạch 象tượng 。 乗# 兜Đâu 率Suất 宮cung 發phát 大đại 光quang 明minh 放phóng 周chu 世thế 第đệ 四tứ 昭chiêu 王vương 廿# 五ngũ 年niên 癸quý 丑sửu 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 。 明minh 星tinh 出xuất 時thời 。 母mẫu 胎thai 降giáng/hàng 時thời 摩ma 耶da 白bạch 象tượng 虗hư 空không 來lai 右hữu 脇hiếp 胎thai 內nội 入nhập 夢mộng 覺giác 已dĩ 王vương 白bạch 王vương 即tức 婆Bà 羅La 門Môn 召triệu 相tương/tướng 。 婆Bà 羅La 門Môn 曰viết 。 夫phu 人nhân 胎thai 中trung 子tử 必tất 正chánh 覺giác 成thành 瑞thụy 若nhược 出xuất 家gia 。 輪Luân 王Vương 成thành 給cấp （# 云vân 云vân ）# 夫phu 人nhân 自tự 是thị 更cánh 六lục 波ba 羅la 密mật 修tu 行hành 時thời 諸chư 天thiên 念niệm 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 下hạ 生sanh 給cấp 我ngã 等đẳng 亦diệc 下hạ 生sanh 先tiên 法pháp 可khả 聞văn 無vô 量lượng 諸chư 天thiên 。 亦diệc 皆giai 下hạ 生sanh 。 時thời 一nhất 人nhân 天thiên 子tử 速tốc 往vãng 名danh 諸chư 地địa 獄ngục 至chí 大đại 聲thanh 唱xướng 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 既ký 下hạ 生sanh 汝nhữ 等đẳng 速tốc 誓thệ 願nguyện 發phát 人nhân 間gian 生sanh 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 此thử 語ngữ 聞văn 各các 各các 相tương 見kiến 亦diệc 光quang 明minh 見kiến 地địa 獄ngục 身thân 捨xả 即tức 人nhân 中trung 生sanh 其kỳ 外ngoại 大Đại 千Thiên 界Giới 所sở 有hữu 往vãng 昔tích 。 已dĩ 來lai 結kết 緣duyên 者giả 皆giai 悉tất 迦Ca 毘Tỳ 羅La 城Thành 生sanh )# 。

(# ○# 白bạch 象tượng 乗# 所sở 以dĩ 事sự 兔thố 馬mã 象tượng 三tam 獸thú 河hà 渡độ 象tượng 底để 盡tận 是thị 則tắc 二nhị 乗# 一nhất 分phần/phân 雖tuy 渡độ 生sanh 死tử 源nguyên 不bất 盡tận 佛Phật 盡tận 事sự 表biểu 也dã 。 箋# 難nạn/nan 云vân 普phổ 耀diệu 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 問vấn 天thiên 何hà 以dĩ 形hình 貌mạo 降giáng 神thần 母mẫu 胎thai 。 梵Phạm 天Thiên 強cường/cưỡng 威uy 白bạch 言ngôn 梵Phạm 典điển 所sở 尊tôn 形hình 象tượng 第đệ 一nhất 何hà 以dĩ 故cố 三tam 獸thú 渡độ 水thủy 馬mã 兔thố 未vị 知tri 淺thiển 深thâm 用dụng 譬thí 未vị 達đạt 法pháp 本bổn 象tượng 步bộ 盡tận 底để 以dĩ 譬thí 大đại 乗# （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 白bạch 象tượng 二nhị 義nghĩa 一nhất 菩Bồ 薩Tát 反phản 化hóa 也dã 瑞thụy 應ứng 經kinh 心tâm 也dã 二nhị 沸phí 宿túc 應ưng 下hạ 化hóa 白bạch 象tượng 也dã 普phổ 耀diệu 經kinh 心tâm 也dã 沸phí 宿túc 即tức 鬼quỷ 宿túc 也dã 鬼quỷ 宿túc 即tức 明minh 星tinh 也dã 付phó 明minh 星tinh 事sự 。 綂# 紀kỷ 二nhị 云vân 向hướng 曉hiểu 虛hư 明minh 故cố 曰viết 明minh 星tinh （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 降giáng 神thần 時thời 節tiết 三tam 節tiết 有hữu 一nhất 明minh 星tinh 出xuất 時thời 。 普phổ 耀diệu 經kinh 有hữu 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 下hạ 化hóa 乗# 白bạch 象tượng 貫quán 白bạch 日nhật 精tinh 因nhân 母mẫu 晝trú 寢tẩm 。 而nhi 示thị 夢mộng 焉yên 。 從tùng 右hữu 脇hiếp 入nhập 。 （# 云vân 云vân ）# 瑞thụy 應ứng 經kinh 出xuất 三tam 大đại 論luận 中trung 夜dạ 降giáng 神thần （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 右hữu 脇hiếp 入nhập 故cố 事sự 。 綂# 紀kỷ 云vân 按án 普phổ 耀diệu 經Kinh 云vân 所sở 以dĩ 處xứ 右hữu 者giả 所sở 行hành 不bất 左tả 也dã 。 （# 云vân 云vân ）# 菩Bồ 薩Tát 正chánh 慧tuệ 。 以dĩ 胎thai 中trung 入nhập 事sự 集tập 解giải 上thượng 云vân 亦diệc 云vân 正chánh 慧tuệ 託thác 於ư 母mẫu 胎thai 良lương 以dĩ 入nhập 胎thai 知tri 入nhập 胎thai 出xuất 胎thai 知tri 出xuất 胎thai 在tại 胎thai 於ư 母mẫu 不bất 生sanh 欲dục 心tâm 於ư 父phụ 不bất 瞋sân 名danh 正chánh 慧tuệ 也dã )# 。

(# ○# 小tiểu 乗# 住trụ 胎thai 相tương/tướng 事sự 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 胎thai 。 在tại 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 無vô 所sở 妨phương 㝵# 清thanh 淨tịnh 無vô 穢uế 。 一nhất 日nhật 六lục 時thời 為vi 諸chư 天thiên 鬼quỷ 神thần 。 說thuyết 法Pháp 因nhân 果quả 經kinh 心tâm 也dã )# 。

(# 【# 第đệ 三tam 出xuất 胎thai 事sự 】# 大đại 機cơ 所sở 見kiến 降giáng 生sanh 相tương/tướng 者giả 。 綂# 紀kỷ 云vân 夫phu 人nhân 攀phàn 金kim 園viên 樹thụ 枝chi 而nhi 生sanh 菩Bồ 薩Tát 諸chư 天thiên 。 王vương 眾chúng 各các 持trì 香hương 水thủy 共cộng 以dĩ 洗tẩy 沐mộc （# 華hoa 嚴nghiêm 經kinh ）# 初sơ 生sanh 之chi 時thời 。 於ư 十thập 方phương 靣# 各các 行hành 七thất 步bộ 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh （# 已dĩ 上thượng ）# 。 小tiểu 乗# 心tâm 昭chiêu 王vương 廿# 六lục 年niên 甲giáp 寅# 歲tuế 夫phu 人nhân 父phụ 善thiện 覺giác 使sử 遣khiển # 之chi 時thời 夫phu 人nhân 寶bảo 輿dư 乗# 藍Lam 毘Tỳ 尼Ni 園Viên 。 中trung 往vãng 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 。 日nhật 初sơ 出xuất 時thời 。 無vô 憂ưu 樹thụ 花hoa 見kiến 右hữu 手thủ 舉cử 引dẫn 折chiết 給cấp 時thời 菩Bồ 薩Tát 漸tiệm 漸tiệm 。 右hữu 脇hiếp 出xuất 其kỳ 時thời 樹thụ 下hạ 七thất 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 生sanh 身thân 墮đọa 花hoa 上thượng 自tự 七thất 步bộ 行hành 右hữu 手thủ 舉cử 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。 唯duy 我ngã 獨độc 尊tôn 師sư 子tử 吼hống 給cấp 時thời 梵Phạm 王Vương 帝Đế 釋Thích 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 寶bảo 蓋cái 等đẳng 以dĩ 左tả 右hữu 侍thị 立lập 難Nan 陀Đà 兄huynh 弟đệ 龍long 王vương 虗hư 空không 淨tịnh 水thủy 吐thổ 太thái 子tử 灌quán 諸chư 吉cát 瑞thụy 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。 委ủy 綂# 紀kỷ 二nhị （# 七thất 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 四tứ 生sanh 中trung 必tất 胎thai 生sanh 所sở 以dĩ 事sự 問vấn 胎thai 卯mão 濕thấp 三tam 生sanh 不bất 淨tịnh 化hóa 生sanh 清thanh 淨tịnh 也dã 菩Bồ 薩Tát 自tự 在tại 。 力lực 以dĩ 化hóa 生sanh 無vô 何hà 胎thai 生sanh 耶da 。 荅# 胎thai 五ngũ 益ích 有hữu 現hiện 在tại 四tứ 益ích 未vị 來lai 一nhất 益ích 也dã 現hiện 在tại 四tứ 益ích 者giả 一nhất 胎thai 生sanh 親thân 類loại 一nhất 族tộc 引dẫn 入nhập 為vi 二nhị 太thái 子tử 人nhân 敬kính 心tâm 生sanh 故cố 三tam 如như 此thử 父phụ 母mẫu 帶đái 人nhân 間gian 修tu 行hành 佛Phật 果Quả 得đắc 云vân 義nghĩa 令linh 知tri 為vi 四tứ 化hóa 生sanh 幻huyễn 術thuật 者giả 人nhân 可khả 疑nghi 又hựu 昔tích 外ngoại 道đạo 言ngôn 我ngã 死tử 後hậu 百bách 劫kiếp 。 過quá 幻huyễn 術thuật 者giả 出xuất 生sanh （# 云vân 云vân ）# 故cố 胎thai 生sanh 也dã 次thứ 未vị 來lai 一nhất 益ích 者giả 化hóa 生sanh 燈đăng 火hỏa 如như 消tiêu 無vô 界giới 身thân 而nhi 舍xá 利lợi 供cúng 養dường 。 一nhất 反phản 供cúng 養dường 千thiên 反phản 生sanh 天thiên 義nghĩa 故cố 也dã 古cổ 抄sao 見kiến )# 。

(# ○# 善thiện 覺giác 八bát 女nữ 四tứ 飯phạn 王vương 妃phi 事sự 補bổ 注chú 五ngũ （# 八bát 丁đinh ）# 集tập 解giải 上thượng 瑞thụy 應ứng 經kinh 引dẫn 明minh 星tinh 出xuất 時thời 。 出xuất 胎thai （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 佛Phật 生sanh 日nhật 等đẳng 異dị 說thuyết 事sự 。 名danh 義nghĩa 集tập 三tam （# 并tinh ）# 綂# 紀kỷ 二nhị )# 。

(# ○# 世thế 二nhị 瑞thụy 應ứng 事sự 補bổ 注chú 五ngũ （# 十thập 二nhị 丁đinh ）# 阿a 夷di 仙tiên 人nhân 相tương/tướng 太thái 子tử 事sự 綂# 紀kỷ 二nhị （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 前tiền 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 。 降giáng/hàng 胎thai 後hậu 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 。 出xuất 胎thai 事sự 並tịnh 因nhân 果quả 經kinh 說thuyết 也dã 然nhiên 則tắc 在tại 胎thai 十thập 二nhị 月nguyệt 而nhi 諸chư 文văn 或hoặc 十thập 月nguyệt 滿mãn 云vân 且thả 人nhân 間gian 懷hoài 妊nhâm 約ước 也dã )# 。

(# ○# 七thất 步bộ 行hành 舉cử 手thủ 故cố 事sự 善thiện 權quyền 經Kinh 云vân 為vi 應ưng 七thất 覺giác 故cố 行hành 七thất 步bộ 。 舉cử 手thủ 現hiện 相tướng 為vi 除trừ 外ngoại 道đạo 自tự 尊tôn 文văn )# 。

(# ○# 太thái 子tử 出xuất 生sanh 後hậu 七thất 日nhật 滿mãn 摩ma 耶da 命mạng 終chung 事sự 委ủy 東đông 春xuân 二nhị 料liệu 簡giản （# 云vân 云vân ）# 摩ma 耶da 命mạng 終chung （# 姨di 母mẫu 大Đại 愛Ái 道Đạo 乳nhũ 養dưỡng 姨di 母mẫu 亦diệc 云vân 憍kiêu 曇đàm 弥# 是thị 摩ma 耶da 妹muội ）# )# 。

(# ○# 太thái 子tử 出xuất 生sanh 時thời 。 七thất 步bộ 行hành 獨độc 尊tôn 稱xưng 共cộng 其kỳ 後hậu 諸chư 嬰anh 孩hài 如như 不bất 行hành 不bất 語ngữ 也dã )# 。

(# ○# 太thái 子tử 七thất 歲tuế 時thời 父phụ 王vương 婆Bà 羅La 門Môn 選tuyển 友hữu 召triệu 師sư 匠tượng 定định 書thư 令linh 學học 給cấp 時thời 太thái 子tử 師sư 問vấn 云vân 書thư 幾kỷ 有hữu 類loại 耶da 師sư 點điểm 不bất 荅# 內nội 慚tàm 愧quý 懷hoài 太thái 子tử 足túc 礼# 白bạch 言ngôn 願nguyện 我ngã 為vì 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 書thư 種chủng 類loại 說thuyết 時thời 太thái 子tử 荅# 云vân 梵Phạm 書thư 等đẳng 惣# 六lục 十thập 四tứ 書thư 。 有hữu 選tuyển 友hữu 王vương 白bạch 太thái 子tử 是thị 天thiên 人nhân 中trung 。 師sư 也dã 云vân 何hà 我ngã 師sư 定định 給cấp 時thời 王vương 是thị 聞văn 歡hoan 喜hỷ 給cấp 凢# 技kỹ 藝nghệ 典điển 籍tịch 天thiên 文văn 地địa 理lý 。 筭# 數số 射xạ 御ngự 皆giai 悉tất 自tự 然nhiên 。 知tri 之chi （# 射xạ 御ngự 韻vận 會hội 云vân 中trung 據cứ 切thiết 說thuyết 文văn 使sử 馮bằng 也dã 以dĩ 从# 彳# 卸tá ▆# 曰viết 卸tá 解giải 車xa 馬mã 世thế 焉yên ）# 也dã )# 。

(# ○# 太thái 子tử 八bát 歲tuế 時thời 苑uyển 出xuất 弓cung 射xạ 戲hí 給cấp 時thời 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 一nhất 鴈nhạn 射xạ 苑uyển 中trung 墮đọa 太thái 子tử 是thị 取thủ 籠lung 拔bạt 酥tô 密mật 以dĩ 疵tỳ 養dưỡng 達đạt 多đa 使sử 遣khiển 乞khất 太thái 子tử 報báo 言ngôn 我ngã 菩Bồ 提Đề 心tâm 發phát 已dĩ 來lai 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 攝nhiếp 受thọ 况# 此thử 鴈nhạn 我ngã 不bất 属# 乎hồ 還hoàn 給cấp 是thị 達đạt 多đa 怨oán 結kết 給cấp )# 。

(# ○# 太thái 子tử 十thập 歲tuế 時thời 一nhất 箭tiễn 射xạ 七thất 。 鐵thiết 皷cổ 事sự （# 付phó ）# 擲trịch 象tượng 勝thắng 負phụ （# 并tinh ）# 相tương 撲phác 事sự 綂# 紀kỷ 二nhị （# 十thập 一nhất ）# 委ủy 悉tất 也dã )# 。

(# ○# 太thái 子tử 十thập 五ngũ 歲tuế 時thời 父phụ 王vương 群quần 臣thần 諸chư 小tiểu 王vương 仙tiên 人nhân 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 會hội 集tập 二nhị 月nguyệt 八bát 日nhật 。 七thất 寶bảo 器khí 以dĩ 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 盛thịnh 各các 頂đảnh 戴đái 傳truyền 受thọ 王vương 與dữ 太thái 子tử 頂đảnh 灌quán 付phó 七thất 寶bảo 印ấn 立lập 為vi 太thái 子tử 。 㧾# 灌quán 頂đảnh 有hữu 二nhị 玄huyền 真chân 記ký 七thất （# 十thập 五ngũ ）# 云vân 如như 世thế 灌quán 頂đảnh 亦diệc 有hữu 二nhị 時thời 一nhất 立lập 太thái 子tử 二nhị 即tức 王vương 位vị （# 文văn ）# 今kim 立lập 太thái 子tử 灌quán 頂đảnh 也dã )# 。

(# ○# 十thập 六lục 歲tuế 得đắc 攬lãm 事sự 綂# 紀kỷ 二nhị 云vân 太thái 子tử 啟khải 王vương 出xuất 遊du 。 前tiền 至chí 王vương 田điền 息tức 閻diêm 浮phù 樹thụ 下hạ 。 見kiến 諸chư 耕canh 人nhân 時thời 淨Tịnh 居Cư 天thiên 。 作tác 壤nhưỡng 虫trùng 鳥điểu 隨tùy 啄trác 之chi 見kiến 已dĩ 悲bi 愍mẫn 即tức 便tiện 思tư 惟duy 。 得đắc 四tứ 禪thiền 地địa 。 （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 十thập 七thất 歲tuế 時thời 納nạp 妃phi 事sự 妃phi 即tức 耶Da 輸Du 陀Đà 羅La 。 也dã 太thái 子tử 常thường 修tu 禪thiền 觀quán 未vị 嘗thường 與dữ 妃phi 有hữu 夫phu 婦phụ 道đạo 。 因nhân 果quả 經kinh 出xuất 本bổn 行hạnh 經kinh 十thập 九cửu 歲tuế 納nạp 妃phi 瑞thụy 應ứng 經kinh 十thập 七thất 歲tuế 納nạp 妃phi 矣hĩ 太thái 子tử 惣# 有hữu 三tam 夫phu 人nhân 一nhất 瞿cù 夷di 二nhị 耶da 輸du 三tam 鹿lộc 野dã 以dĩ 有hữu 三tam 婦phụ 立lập 三tam 時thời 殿điện 有hữu 二nhị 萬vạn 采thải 女nữ 瞿cù 夷di 此thử 明minh 女nữ 云vân 也dã 補bổ 注chú 五ngũ （# 十thập 二nhị ）# 云vân 明minh 女nữ 去khứ 迦Ca 毘Tỳ 羅La 城Thành 。 八bát 百bách 里lý 有hữu 城thành 姓tánh 瞿Cù 曇Đàm 氏thị 。 舍Xá 夷Di 長trưởng 者giả 。 名danh 水thủy 光quang 婦phụ 名danh 月nguyệt 女nữ 有hữu 城thành 居cư 近cận 其kỳ 邊biên 。 生sanh 女nữ 之chi 時thời 。 日nhật 將tương 欲dục 沒một 。 餘dư 明minh 照chiếu 其kỳ 室thất 內nội 既ký 明minh 乃nãi 云vân 明minh 女nữ 乃nãi 是thị 太thái 子tử 第đệ 一nhất 夫phu 人nhân 。 其kỳ 父phụ 名danh 曰viết 水Thủy 光Quang 。 長trưởng 者giả 太thái 子tử 第đệ 二nhị 夫phu 人nhân 。 名danh 耶da 輸du 其kỳ 父phụ 名danh 曰viết 移di 施thí 長trưởng 者giả 太thái 子tử 第đệ 三tam 夫phu 人nhân 名danh 為vi 鹿lộc 野dã 其kỳ 父phụ 名danh 曰viết 擇trạch 長trưởng 者giả （# 文văn ）# 耶da 輸du 此thử 云vân 名danh 聞văn 。 文văn 句cú 二nhị 云vân 在tại 家gia 為vi 菩Bồ 薩Tát 之chi 妻thê 天thiên 人nhân 知tri 識thức 出xuất 家gia 尼ni 眾chúng 之chi 主chủ 位vị 居cư 無Vô 學Học 豈khởi 是thị 無vô 名danh 聞văn 眾chúng 耶da （# 文văn ）# 亦diệc 華hoa 色sắc 翻phiên 也dã 鹿lộc 野dã 翻phiên 名danh 未vị 知tri 更cánh 撿kiểm )# 。

(# ○# 納nạp 妃phi 所sở 以dĩ 事sự 惟duy 曰viết 雜tạp 難nạn/nan 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 娶thú 婦phụ 。 有hữu 四tứ 因nhân 緣duyên 。 一nhất 恐khủng 人nhân 言ngôn 不bất 能năng 得đắc 婦phụ 故cố 學học 道Đạo 。 二nhị 恐khủng 人nhân 言ngôn 孤cô 獨độc 無vô 妻thê 子tử 故cố 學học 道Đạo 。 三tam 宿túc 命mạng 本bổn 末mạt 。 盡tận 故cố 四tứ 惡ác 知tri 識thức 勸khuyến 令linh 娶thú 婦phụ 故cố 。 （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 妃phi 字tự 事sự 匹thất 也dã 嘉gia 偶ngẫu 也dã 。 集tập 解giải 注chú 善thiện 儔trù 云vân 事sự 也dã 是thị 根căn 本bổn 毛mao 詩thi 第đệ 一nhất 關quan 睢# 篇thiên 心tâm 也dã )# 。

(# ○# 生sanh 子tử 事sự 集tập 解giải 云vân 佛Phật 出xuất 同đồng 居cư 土thổ/độ 有hữu 見kiến 思tư 故cố 菩Bồ 薩Tát 時thời 示thị 生sanh 子tử 也dã 生sanh 子tử 即tức 羅la 睺hầu 羅la 也dã （# 文văn ）# 。 文văn 句cú 二nhị 云vân 佛Phật 出xuất 家gia 後hậu 耶da 輸du 有hữu 娠thần 諸chư 釋thích 咸hàm 瞋sân 何hà 因nhân 有hữu 此thử 欲dục 治trị （# 治trị 理lý 也dã 准chuẩn 法pháp 殺sát 之chi 也dã ）# 欲dục 殺sát 惡ác 聲thanh 盈doanh 路lộ 寶bảo 女nữ 劬cù 毘tỳ 羅la 證chứng 之chi 小tiểu 差sai 因nhân 焚phần 火hỏa 坈# 發phát 大đại 誓thệ 願nguyện 。 我ngã 若nhược 為vi 非phi 子tử 母mẫu 俱câu 滅diệt 若nhược 真chân 遺di 躰# 天thiên 當đương 為vi 證chứng 因nhân 抱bão 子tử 投đầu 坈# 反phản 為vi 池trì 蓮liên 花hoa 捧phủng 躰# 王vương 及cập 國quốc 人nhân 。 始thỉ 復phục 不bất 疑nghi 後hậu 佛Phật 還hoàn 國quốc 耶da 輸du 令linh 羅la 睺hầu 奉phụng 佛Phật 歡hoan 喜hỷ 丸hoàn 羅la 云vân 以dĩ 幼ấu 稚trĩ 之chi 年niên 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 徑kính 持trì 上thượng 佛Phật 耶da 輸du 以dĩ 此thử 息tức 謗báng （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 羅la 云vân 母mẫu 異dị 說thuyết 事sự 文văn 句cú 二nhị 云vân 未vị 曾tằng 有hữu 經kinh 及cập 瑞thụy 應ứng 皆giai 云vân 羅la 睺hầu 是thị 瞿cù 夷di 子tử 涅Niết 槃Bàn 及cập 法pháp 華hoa 皆giai 云vân 是thị 耶da 輸du 子tử 二nhị 義nghĩa 云vân 何hà 通thông 或hoặc 可khả 彼bỉ 經kinh 舉cử 大đại 母mẫu 此thử 處xứ 舉cử 所sở 生sanh 釋thích 論luận 劬cù 毘tỳ 陀đà 是thị 寶bảo 女nữ 不bất 孕dựng 即tức 是thị 瞿cù 夷di 此thử 翻phiên 明minh 女nữ 故cố 知tri 定định 是thị 耶da 輸du 子tử 也dã （# 文văn ）# 。 記ký 二nhị 云vân 昔tích 時thời 瞿cù 夷di 是thị 今kim 日nhật 耶da 輸du 今kim 日nhật 瞿cù 夷di 乃nãi 是thị 天thiên 女nữ （# 文văn ）# 。 真chân 記ký 云vân 昔tích 時thời 瞿cù 夷di 等đẳng 者giả 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 舉cử 大đại 母mẫu 等đẳng 各các 據cứ 一nhất 義nghĩa 也dã （# 文văn ）# 昔tích 時thời 者giả 定Định 光Quang 佛Phật 時thời 也dã )# 。

(# ○# 瞿cù 夷di 寶bảo 女nữ 云vân 三tam 義nghĩa 有hữu 事sự 。 一nhất 記ký 二nhị 云vân 言ngôn 寶bảo 女nữ 者giả 是thị 天thiên 種chủng 不bất 孕dựng 佛Phật 不bất 出xuất 家gia 。 當đương 為vi 輪Luân 王Vương 天thiên 送tống 宝# 女nữ 以dĩ 為vi 侍thị 者giả （# 文văn ）# 。 二nhị 私tư 志chí 記ký 云vân 言ngôn 寶bảo 女nữ 者giả 應ưng 非phi 輪Luân 王Vương 七thất 寶bảo 中trung 之chi 女nữ 寶bảo 以dĩ 彼bỉ 將tương 受thọ 聖thánh 王vương 位vị 時thời 一nhất 日nhật 之chi 中trung 。 相tương 次thứ 而nhi 至chí 不bất 應ưng 此thử 一nhất 先tiên 來lai 久cửu 住trụ 但đãn 是thị 。 太thái 子tử 福phước 德đức 。 三tam 真chân 記ký 云vân 又hựu 大đại 論luận 三tam 十thập 五ngũ 明minh 昔tích 德đức 王vương 太thái 子tử 十thập 五ngũ 日nhật 七thất 寶bảo 來lai 應ưng 。 喜hỷ 德đức 妻thê 反phản 為vi 寳# 女nữ （# 云vân 云vân ）# 記ký 云vân 天thiên 女nữ 論luận 云vân 反phản 女nữ 亦diệc 是thị 不bất 同đồng （# 已dĩ 上thượng ）# 。 真chân 記ký )# 。

(# ○# 寶bảo 女nữ 孕dựng 不bất 事sự 。 記ký 二nhị 云vân 章chương 安an 云vân 寶bảo 女nữ 能năng 生sanh 千thiên 子tử 法pháp 顯hiển 傳truyền 云vân 王vương 妃phi 生sanh 肉nhục 團đoàn 如như 。 [# 卄nhập )/(# 瓜qua -# 。 [# )(# 十thập /# 果quả )*(# 瓜qua -# 。 [# )(# 十thập /# 果quả )*(# 瓜qua -# 。 寶bảo 頂đảnh 經Kinh 云vân 輪Luân 王Vương 千thiên 子tử 唯duy 女nữ 寳# 子tử 即tức 輪Luân 王Vương 位vị 餘dư 子tử 不bất 能năng （# 已dĩ 上thượng ）# 真chân 記ký )# 。

(# ○# 善Thiện 星Tinh 比Bỉ 丘Khâu 。 事sự 東đông 春xuân 二nhị 云vân 有hữu 云vân 善thiện 星tinh 菩Bồ 薩Tát 在tại 家gia 。 時thời 子tử 問vấn 若nhược 尒# 何hà 故cố 父phụ 王vương 恐khủng 失thất 嗣tự 位vị 不bất 許hứa 太thái 子tử 出xuất 家gia 。 舊cựu 既ký 有hữu 子tử 如như 何hà 不bất 許hứa 荅# 善thiện 星tinh 雖tuy 是thị 在tại 家gia 時thời 子tử 非phi 長trường/trưởng 婦phụ 生sanh 即tức 第đệ 三tam 夫phu 人nhân 鹿lộc 野dã 生sanh 也dã 所sở 以dĩ 父phụ 王vương 不bất 聽thính （# 文văn ）# 真chân 記ký 二nhị （# 廿# 四tứ ）# 云vân 鹿lộc 野dã 生sanh 善thiện 星tinh 以dĩ 惡ác 属# 無vô 俱câu 舍xá 第đệ 十thập 云vân 如như 惡ác 妻thê 子tử 名danh 無vô 妻thê 子tử （# 文văn ）# 東đông 春xuân 義nghĩa 不bất 同đồng 也dã 可khả 知tri 。 補bổ 注chú 一nhất 云vân 善thiện 星tinh 涅Niết 槃Bàn 釋thích 文văn 云vân 羅la 云vân 庶thứ 兄huynh 也dã 。 遠viễn 法Pháp 師sư 云vân 善thiện 星tinh 是thị 佛Phật 堂đường 弟đệ 庶thứ 兄huynh 故cố 說thuyết 為vi 子tử 也dã （# 文văn ）# 惣# 嫡đích 子tử 庶thứ 子tử 云vân 事sự 有hữu 韻vận 會hội 鍚# 勻# 云vân 正chánh 長trường/trưởng 曰viết 適thích 眾chúng 曰viết 庶thứ 嫡đích 出xuất 曰viết 嫡đích 子tử 妾thiếp 出xuất 曰viết 庶thứ 子tử 通thông 作tác 適thích （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 妻thê 付phó 手thủ 懸huyền 庶thứ 名danh 眾chúng 多đa 故cố 也dã 本bổn 妻thê 嫡đích 名danh 正chánh 者giả 故cố 也dã 嫡đích 子tử 嫡đích 子tử 云vân 庶thứ 子tử 庶thứ 子tử 云vân 也dã 今kim 善thiện 星tinh 鹿lộc 野dã 子tử 長trường/trưởng 庶thứ 兄huynh 云vân 也dã )# 。

(# ○# 又hựu 遠viễn 法Pháp 師sư 心tâm 善thiện 星tinh 佛Phật 實thật 子tử 非phi イ# ト# コ# ノ# 子tử 故cố 子tử 云vân 也dã 堂đường 弟đệ イ# ト# コ# ヲ# 云vân 也dã 。 註chú 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 云vân 言ngôn 侍Thị 者giả 阿A 難Nan 。 者giả 於ư 佛Phật 堂đường 弟đệ 調Điều 達Đạt 之chi 弟đệ 也dã （# 文văn ）# 是thị イ# ト# コ# ヲ# 堂đường 弟đệ 云vân 證chứng 據cứ 也dã 猶do 可khả 勘khám 證chứng 文văn （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 太thái 子tử 十thập 八bát 歲tuế 時thời 城thành 東đông 門môn 出xuất 淨tịnh 居cư 天thiên 老lão 人nhân 他tha 日nhật 亦diệc 南nam 西tây 北bắc 門môn 。 出xuất 淨tịnh 居cư 天thiên 化hóa 病bệnh 人nhân 死tử 人nhân 沙Sa 門Môn 太thái 子tử 見kiến 發phát 心tâm 事sự 因nhân 果quả 經kinh 出xuất 本bổn 行hạnh 經Kinh 云vân 太thái 子tử 問vấn 何hà 人nhân 荅# 曰viết 我ngã 佛Phật 弟đệ 子tử 沙Sa 門Môn 也dã 問vấn 何hà 名danh 沙Sa 門Môn 荅# 曰viết 三tam 界giới 兮hề 擾nhiễu 擾nhiễu 六lục 趣thú 兮hề 昬# 昬# 識thức 心tâm 達đạt 本bổn 。 源nguyên 故cố 號hiệu 為vi 沙Sa 門Môn （# 文văn ）# 又hựu 瑞thụy 應ứng 經kinh 十thập 四tứ 歲tuế 時thời 四tứ 門môn 遊du 觀quan 也dã 本bổn 起khởi 經kinh 同đồng 之chi 。 輔phụ 正chánh 記ký 二nhị （# 二nhị 十thập 五ngũ 丁đinh ）# 往vãng 見kiến )# 。

(# 【# 第đệ 四tứ 出xuất 家gia 下hạ 】# 惣# 出xuất 家gia 付phó 事sự 出xuất 家gia 法Pháp 門môn 出xuất 家gia 有hữu 之chi 事sự 出xuất 家gia 云vân 出xuất 釋Thích 氏Thị 宮cung 。 云vân 也dã 法Pháp 門môn 出xuất 家gia 云vân 文văn 句cú 九cửu 云vân 言ngôn 出xuất 家gia 者giả 劣liệt 應ưng 出xuất 分phân 段đoạn 家gia 勝thắng 應ưng 出xuất 二nhị 死tử 家gia （# 文văn ）# 此thử 法Pháp 門môn 義nghĩa 因nhân 中trung 說thuyết 果quả 也dã 今kim 正chánh 事sự 出xuất 家gia 取thủ 也dã )# 。

(# ○# 大đại 乗# 出xuất 家gia 相tương/tướng 付phó 綂# 紀kỷ 二nhị 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 引dẫn 見kiến 出xuất 家gia [詣-匕+上]# 道đạo 塲# 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 坐tọa 師sư 子tử 座tòa 。 矣hĩ 又hựu 梵Phạm 綱cương 經kinh 七thất 歲tuế 出xuất 家gia 。 三tam 十thập 成thành 道Đạo )# 。

(# ○# 小tiểu 乗# 出xuất 家gia 相tương/tướng 云vân 先tiên 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 年niên 限hạn 異dị 說thuyết 一nhất 十thập 九cửu 出xuất 家gia 三tam 十thập 成thành 道Đạo 。 二nhị 十thập 九cửu 出xuất 家gia 。 二nhị 十thập 四tứ 成thành 道Đạo 三tam 二nhị 十thập 五ngũ 出xuất 家gia 三tam 十thập 成thành 道Đạo 。 四tứ 廿# 九cửu 出xuất 家gia 三tam 十thập 五ngũ 成thành 道Đạo 也dã 從tùng 義nghĩa 補bổ 注chú 第đệ 一nhất 第đệ 五ngũ （# 并tinh ）# 集tập 解giải 上thượng 評bình 判phán )# 。

(# ○# 第đệ 一nhất 十thập 九cửu 出xuất 家gia 卅# 成thành 道Đạo 人nhân 言ngôn 無vô 所sở 准chuẩn （# 矣hĩ ）# 。 文văn 真chân 記ký 二nhị 四tứ 說thuyết 共cộng 經kinh 說thuyết 定định 不bất 同đồng 見kiến 別biệt 不bất 須tu 和hòa 會hội 何hà 正chánh 共cộng 分phân 別biệt 難nạn/nan 成thành 見kiến 。 又hựu 綂# 紀kỷ 心tâm 異dị 說thuyết 中trung 廿# 五ngũ 出xuất 家gia 卅# 成thành 道Đạo 以dĩ 正chánh 。 羅la 睺hầu 羅la 既ký 成thành 道Đạo 年niên 生sanh 。 又hựu 苦khổ 行hạnh 六lục 年niên 。 又hựu 五ngũ 十thập 年niên 說thuyết 法Pháp 八bát 十thập 入nhập 滅diệt 也dã （# 云vân 云vân ）# 所sở 詮thuyên 從tùng 義nghĩa 及cập 志chí 盤bàn 妙diệu 樂lạc 記ký 依y 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 中trung 間gian 六lục 年niên 定định 故cố 。 孤cô 山sơn 四tứ 十thập 二nhị 章chương 經kinh 疏sớ/sơ 五ngũ 載tái 遊du 歷lịch 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 有hữu 不bất 用dụng 見kiến 。 佛Phật 祖tổ 通thông 載tái 三tam 引dẫn 玄huyền 賛# 疏sớ/sơ 會hội 之chi )# 。

(# ○# 正chánh 出xuất 家gia 相tương/tướng 云vân 太thái 子tử 廿# 五ngũ 歲tuế 父phụ 王vương 出xuất 家gia 暇hạ 乞khất 時thời 父phụ 王vương 太thái 子tử 手thủ 取thủ 淚lệ 流lưu 云vân 汝nhữ 出xuất 家gia 王vương 位vị 繼kế 者giả 無vô 但đãn 此thử 心tâm 可khả 止chỉ 也dã 時thời 相tướng 師sư 白bạch 王vương 太thái 子tử 出xuất 家gia 。 給cấp 七thất 日nhật 過quá 後hậu 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 成thành 給cấp 王vương 聞văn 之chi 增tăng 喜hỷ 內nội 裏lý 四tứ 門môn 各các 千thiên 人nhân 。 番phiên 眾chúng 置trí 太thái 子tử 門môn 外ngoại 不bất 奉phụng 出xuất 仰ngưỡng 是thị 非phi 出xuất 家gia 望vọng 一nhất 人nhân 子tử 有hữu 出xuất 家gia 可khả 免miễn 茲tư 以dĩ 太thái 子tử 右hữu 手thủ 以dĩ 妃phi 腹phúc 指chỉ 卻khước 後hậu 六lục 年niên 汝nhữ 當đương 生sanh 男nam 言ngôn 給cấp 即tức 孕dựng 故cố 二nhị 月nguyệt 七thất 日nhật 夜dạ 王vương 宮cung 出xuất 光quang 放phóng 天thiên 宮cung 照chiếu 諸chư 天thiên 太thái 子tử 出xuất 家gia 。 時thời 節tiết 到đáo 來lai 即tức 來lai 白bạch 今kim 出xuất 家gia 時thời 太thái 子tử 言ngôn 城thành 門môn 難nan 出xuất 即tức 諸chư 天thiên 通thông 力lực 以dĩ 王vương 宮cung 眷quyến 属# 皆giai 淳thuần 臥ngọa 耶da 輸du 臥ngọa 中trung 三tam 夢mộng 見kiến 一nhất 月nguyệt 墮đọa 二nhị 齒xỉ 落lạc 三tam 失thất 右hữu 臂tý 覺giác 已dĩ 太thái 子tử 語ngứ 太thái 子tử 言ngôn 。 月nguyệt 猶do 在tại 天thiên 。 齒xỉ 又hựu 不bất 落lạc 。 臂tý 復phục 存tồn 故cố 此thử 夢mộng 虗hư 假giả 非phi 實thật 後hậu 夜dạ 犍kiền 陟trắc 乗# 車Xa 匿Nặc 具cụ 諸chư 天thiên 通thông 力lực 北bắc 門môn 出xuất 即tức 跋Bạt 伽Già 仙Tiên 人Nhân 。 苦khổ 行hạnh 林lâm 中trung 至chí 給cấp )# 。

(# ○# 出xuất 家gia 日nhật 時thời 事sự 依y 諸chư 經kinh 皆giai 二nhị 月nguyệt 八bát 日nhật 。 明minh 星tinh 出xuất 時thời 。 又hựu 大đại 集tập 日nhật 藏tạng 分phần/phân 經kinh 心tâm 二nhị 月nguyệt 九cửu 日nhật 有hữu 成thành 道Đạo 日nhật 時thời 同đồng 之chi 補bổ 注chú 五ngũ （# 十thập 三tam ）# 出xuất )# 。

(# ○# 車Xa 匿Nặc 犍kiền 陟trắc 悲bi 泣khấp （# 并tinh ）# 剃thế 髮phát 染nhiễm 衣y 。 事sự 苦khổ 行hạnh 林lâm 中trung 。 太thái 子tử 馬mã 下hạ 車Xa 匿Nặc 語ngữ 言ngôn 我ngã 既ký 國quốc 捨xả 閑nhàn 靜tĩnh 處xứ 至chí 汝nhữ 犍kiền 陟trắc 是thị ヨ# リ# 王vương 宮cung カ# エ# レ# ト# 其kỳ 時thời 車Xa 匿Nặc 悲bi 泣khấp 。 目mục ア# ク# ル# コ# ト# ア# タ# ハ# ス# 犍kiền 陟trắc 太thái 子tử 足túc ナ# メ# テ# 淚lệ ナ# カ# ス# 雨vũ 如như 太thái 子tử 即tức 車Xa 匿Nặc 劒kiếm 取thủ 自tự 髮phát 切thiết 發phát 願nguyện 言ngôn 願nguyện 諸chư 菩Bồ 薩Tát 及cập 習tập 氣khí 斷đoạn せ# ン# ト# 其kỳ 時thời 帝Đế 釋Thích 髮phát 取thủ 去khứ 善thiện 哉tai 讃# 時thời 淨Tịnh 居Cư 天thiên 。 化hóa 獵liệp 師sư ナ# リ# 身thân 袈ca 裟sa ラ# キ# ル# 太thái 子tử 是thị 見kiến 言ngôn 汝nhữ 著trước ス# ル# 處xứ ノ# 衣y 是thị 寂tịch 靜tĩnh 服phục 。 ナ# リ# 云vân 何hà 是thị キ# テ# 而nhi 罪tội ル# セ# 作tác 我ngã 今kim 七thất 寶bảo ツ# 衣y ヲ# キ# タ# リ# 汝nhữ 衣y カ# エ# ン# ト# 獵liệp 師sư 荅# 善thiện 哉tai 云vân 即tức 寶bảo 衣y ヌ# イ# テ# 獵liệp 者giả 與dữ 自tự 袈ca 裟sa 著trước 玉ngọc ヘ# リ# 其kỳ 袈ca 裟sa 布bố ニ# テ# コ# シ# ラ# エ# タ# ル# 僧tăng 伽già 梨lê 大đại 衣y 也dã 其kỳ 時thời 淨Tịnh 居Cư 天thiên 。 本bổn 天thiên 人nhân ナ# ツ# テ# 虗hư 空không 昇thăng 車Xa 匿Nặc 犍kiền 陟trắc 牽khiên ナ# ク# く# 王vương 宮cung 還hoàn )# 。

(# ○# 跋Bạt 伽Già 仙Tiên 人Nhân 處xứ 。 問vấn 荅# 事sự 太thái 子tử 問vấn 玉ngọc ハ# ク# 汝nhữ 等đẳng 苦khổ 行hạnh 。 何hà 事sự 求cầu 仙tiên 人nhân 荅# 言ngôn 天thiên 生sanh せ# ン# ガ# 為vi 也dã 太thái 子tử 又hựu 問vấn 玉ngọc ハ# タ# 汝nhữ 等đẳng 諸chư 苦khổ 因nhân 修tu 苦khổ 報báo 求cầu 終chung 苦khổ 報báo 離ly ヘ# カ# ラ# ス# ト# 言ngôn 論luận 往vãng 復phục 其kỳ 處xứ 去khứ 玉ngọc ヘ# リ# )# 。

(# ○# 父phụ 王vương 遣khiển 侍thị 臣thần 事sự 車Xa 匿Nặc 王vương 宮cung 還hoàn 具cụ 淨tịnh 飯phạn 王vương 奏tấu 故cố 王vương 愛ái 念niệm 情tình 深thâm 。 即tức 王vương 師sư 大đại 臣thần 。 等đẳng 遣khiển 太thái 子tử 樹thụ 下hạ 端đoan 坐tọa 。 思tư 惟duy 居cư 大đại 臣thần 等đẳng 至chí 具cụ 父phụ 王vương 意ý 告cáo 王vương 宮cung 返phản 給cấp 云vân 時thời 太thái 子tử 荅# 言ngôn 我ngã 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 ス# ル# カ# 故cố 終chung 還hoàn ヘ# カ# ラ# ス# ト# 時thời 大đại 臣thần 等đẳng 即tức 憍Kiều 陳Trần 如Như 等đẳng 五ngũ 人nhân 。 留lưu 蜜mật 伺tứ 察sát せ# シ# ム# ル# 也dã )# 。

(# ○# 二nhị 仙tiên 人nhân 問vấn 荅# 事sự 太thái 子tử 阿a 羅la 羅la 迦ca 摩ma 羅la 仙tiên 處xứ 往vãng 問vấn 玉ngọc ハ# ク# 汝nhữ 法pháp イ# カ# ン# 仙tiên 言ngôn 我ngã 識thức 處xứ 度độ 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 得đắc タ# リ# ト# 即tức 太thái 子tử 遠viễn 離ly 處xứ 至chí 修tu 證chứng シ# 玉ngọc ハ# リ# 。 次thứ 思tư 惟duy シ# 玉ngọc ハ# ク# 此thử 法pháp 涅Niết 槃Bàn 至chí ヲ# シ# ト# 故cố 更cánh 欝uất 陀đà 羅la 羅la 摩ma 子tử 仙tiên 處xứ 至chí 言ngôn 汝nhữ 法pháp 如như 何hà 荅# 言ngôn 我ngã 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 度độ 非phi 想tưởng 定định 得đắc タ# リ# ト# 即tức 太thái 子tử 修tu 證chứng シ# 玉ngọc ヘ# リ# 又hựu 念niệm シ# 玉ngọc ハ# ク# 此thử 法pháp 涅Niết 槃Bàn 至chí ラ# シ# ト# 即tức 尼Ni 連Liên 禪Thiền 河Hà 側trắc 。 ニ# ユ# キ# 靜tĩnh 坐tọa 思tư 惟duy 。 苦khổ 行hạnh 六lục 年niên 。 形hình 躰# 憔tiều 悴tụy 寂tịch 默mặc 一nhất 心tâm 。 數số 隨tùy 止Chỉ 觀Quán 。 還hoàn 淨tịnh 六lục 妙diệu 門môn 修tu 玉ngọc フ# 也dã 此thử 六lục 妙diệu 門môn 思tư 安an 住trụ 般bát 涅Niết 槃Bàn 禪thiền 也dã 一nhất 數sổ 息tức 門môn 攝nhiếp 心tâm 在tại 息tức 從tùng 一nhất 至chí 十thập 為vi 數số 。 二nhị 隨tùy 門môn 細tế 心tâm 依y 息tức 知tri 入nhập 知tri 出xuất 故cố 為vi 隨tùy 。 三tam 止chỉ 門môn 息tức 心tâm 靜tĩnh 慮lự 為vi 止chỉ 。 四tứ 觀quán 門môn 分phân 別biệt 所sở 證chứng 為vi 觀quán 。 五ngũ 還hoàn 門môn 轉chuyển 心tâm 反phản 照chiếu 名danh 還hoàn 。 六lục 淨tịnh 門môn 心tâm 無vô 所sở 依y 。 妄vọng 波ba 不bất 起khởi 為vi 淨tịnh 也dã 此thử 六lục 妙diệu 門môn 云vân 涅Niết 槃Bàn 為vi 妙diệu 門môn 能năng 通thông 義nghĩa )# 。

(# ○# 太thái 子tử 日nhật 一nhất 麻ma 一nhất 米mễ 。 食thực 或hoặc 七thất 日nhật 一nhất 食thực 玉ngọc フ# 等đẳng 五ngũ 入nhập 太thái 子tử 供cung 奉phụng 人nhân 遣khiển 父phụ 王vương 此thử 由do 白bạch 時thời 王vương 姨di 母mẫu 耶da 輸du 各các 五ngũ 百bách 車xa 嚴nghiêm 資tư 生sanh 物vật ツ# ミ# 車Xa 匿Nặc 以dĩ 送tống ラ# シ# メ# 玉ngọc フ# ニ# 皆giai 悉tất 受thọ 玉ngọc ハ# ス# )# 。

(# ○# 出xuất 家gia 苦khổ 行hạnh 。 處xử 各các 二nhị 說thuyết 一nhất 跋Bạt 伽Già 仙Tiên 人Nhân 。 苦khổ 行hạnh 林lâm 中trung 。 入nhập 自tự 身thân 取thủ 劒kiếm 剃thế 髮phát シ# 玉ngọc フ# ト# （# 云vân 云vân ）# 是thị 綂# 紀kỷ 二nhị 出xuất 二nhị 正chánh 覺giác 山sơn 下hạ 貝bối 多đa 樹thụ 下hạ 。 ニ# テ# 諸chư 天thiên 剃thế 髮phát 出xuất 家gia 。 せ# シ# ム# ト# （# 云vân 云vân ）# 是thị 輔phụ 正chánh 記ký 二nhị （# 廿# 六lục 丁đinh ）# 付phó 之chi 正chánh 覺giác 山sơn （# 并tinh ）# 貝bối 多đa 樹thụ 事sự 名danh 義nghĩa 集tập 三tam 眾chúng 山sơn 篇thiên 及cập 林lâm 木mộc 篇thiên 往vãng 見kiến 次thứ 苦khổ 行hạnh 處xứ 二nhị 說thuyết 者giả 一nhất 尼Ni 連Liên 禪Thiền 河Hà 。 邊biên （# 云vân 云vân ）# 二nhị 道đạo 樹thụ 下hạ 苦khổ 行hạnh 不bất 起khởi 此thử 座tòa 。 成thành 正chánh 覺giác （# 云vân 云vân ）# 。 注chú 無vô 量lượng 義nghĩa 真chân 記ký 等đẳng 見kiến 是thị 名danh 目mục 檀đàn 特đặc 山sơn 出xuất 家gia 未vị 知tri 所sở 出xuất 更cánh 詳tường 。 西tây 域vực 云vân 彈đàn 多đa 落lạc 迦ca 舊cựu 曰viết 檀đàn 特đặc 山sơn 訛ngoa 也dã （# 文văn ）# 未vị 見kiến 翻phiên 名danh )# 。

(# ○# 五ngũ 人nhân 者giả # 隣lân 頞át 鞞bệ 拔bạt 提đề 十Thập 力Lực 迦Ca 葉Diếp # 利lợi 太thái 子tử 也dã # 隣lân 即tức 陳trần 如như 也dã 此thử 五ngũ 人nhân 中trung 初sơ 二nhị 人nhân 母mẫu 親thân [打-丁+(族-方)]# 後hậu 三tam 人nhân 父phụ 親thân 類loại 也dã 。 私tư 志chí 記ký 心tâm 也dã 。 文văn 句cú 一nhất 云vân 二nhị 人nhân 以dĩ 欲dục 為vi 淨tịnh 三tam 人nhân 以dĩ 苦khổ 行hạnh 為vi 淨tịnh 太thái 子tử 勤cần 行hành 苦khổ 行hạnh 。 二nhị 人nhân 便tiện 捨xả 之chi 去khứ 。 三tam 人nhân 猶do 侍thị 太thái 子tử 捨xả 苦khổ 行hạnh 還hoàn 受thọ 飲ẩm 食thực 蘇tô 油du 燸nhu 水thủy 又hựu 捨xả 之chi 去khứ （# 文văn ）# 箋# 難nạn/nan 云vân 為vi 淨tịnh 適thích 意ý 為vi 淨tịnh （# 文văn ）# 二nhị 人nhân 著trước 愛ái 行hành 者giả 故cố 苦khổ 行hạnh 見kiến 捨xả 去khứ 。 三tam 人nhân 著trước 見kiến 行hành 者giả 故cố 苦khổ 行hạnh 六lục 年niên 。 後hậu 飲ẩm 食thực 受thọ 見kiến 去khứ 太thái 子tử 為vi 對đối 非phi 顯hiển 是thị 故cố 次thứ 第đệ 行hành 也dã 就tựu 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 多đa 異dị 說thuyết 。 補bổ 注chú 集tập 註chú 綂# 紀kỷ 真chân 記ký 此thử 外ngoại 楞lăng 嚴nghiêm 注chú （# 并tinh ）# 釋thích 要yếu 等đẳng 其kỳ 文văn 蘭lan 菊# 也dã )# 。

(# 【# 第đệ 五ngũ 降hàng 魔ma 下hạ 】# 大đại 乗# 降hàng 魔ma 但đãn 花hoa 嚴nghiêm 列liệt 名danh 取thủ 其kỳ 文văn 不bất 分phân 明minh 合hợp 在tại 成thành 道Đạo 中trung 也dã 。 小tiểu 乗# 降hàng 魔ma 相tương/tướng 先tiên 周chu 穆mục 王vương 四tứ 年niên 癸quý 未vị 太thái 子tử 念niệm 言ngôn 我ngã 既ký 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 若nhược 以dĩ 羸luy 身thân 成thành 道Đạo 諸chư 外ngoại 道đạo 定định 自tự 餓ngạ 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 可khả 云vân 故cố 食thực 受thọ 後hậu 可khả 成thành 道Đạo 即tức 尼Ni 連Liên 禪Thiền 河Hà 。 至chí 身thân 躰# 洗tẩy 浴dục 時thời 難Nan 陀Đà 婆bà 羅la 女nữ 人nhân 淨tịnh 居cư 天thiên 來lai 此thử 女nữ 勸khuyến 言ngôn )# 。

(# 【# 汝nhữ 可khả 奉phụng 供cúng 養dường 】# 女nữ 人nhân 聞văn 大đại 喜hỷ 。 即tức 見kiến 地địa 中trung 千thiên 葉diệp 蓮liên 華hoa 。 生sanh 蓮liên 華hoa 上thượng 乳nhũ 糜mi （# 支chi 勻# 入nhập 粥chúc ）# 即tức 取thủ 奉phụng 上thượng 太thái 子tử 。 咒chú 願nguyện 受thọ 食thực 也dã 是thị 因nhân 果quả 經kinh 心tâm 也dã 。 佛Phật 本bổn 行hạnh 經kinh 心tâm 難Nan 陀Đà 婆bà 羅la 二nhị 女nữ 也dã 又hựu 龍long 女nữ 有hữu 奉phụng 供cúng 養dường （# 云vân 云vân ）# 又hựu 畢tất 鉢bát 羅la 樹thụ 。 下hạ 至chí 自tự 誓thệ 願nguyện 言ngôn 。 若nhược 道đạo 不bất 成thành 不bất 起khởi 此thử 座tòa 。 諸chư 經kinh 多đa 是thị 菩Bồ 提Đề 樹thụ 云vân 此thử 翻phiên 道đạo 也dã 佛Phật 坐tọa 此thử 樹thụ 下hạ 。 成thành 道Đạo 故cố 尒# 云vân 也dã 正chánh 畢tất 鉢bát 羅la 樹thụ 。 云vân 名danh 義nghĩa 集tập 三tam 往vãng 見kiến （# 云vân 云vân ）# 尒# 時thời 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 化hóa 為vi 凡phàm 人nhân 。 執chấp 淨tịnh 愞# 艸thảo 至chí 菩Bồ 薩Tát 前tiền 。 問vấn 汝nhữ 何hà 名danh 。 荅# 名danh 吉cát 祥tường 菩Bồ 薩Tát 喜hỷ 曰viết 我ngã 破phá 不bất 吉cát 。 以dĩ 成thành 吉cát 祥tường 。 乃nãi 敷phu 以dĩ 為vi 座tòa 。 （# 云vân 云vân ）# 是thị 因nhân 果quả 經kinh 心tâm 也dã 補bổ 注chú 八bát （# 廿# 一nhất ）# 云vân 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 經kinh 引dẫn 其kỳ 說thuyết 少thiểu 異dị 也dã 。 集tập 解giải 上thượng 云vân 木mộc 樹thụ 艸thảo 座tòa 表biểu 生sanh 滅diệt 故cố （# 文văn ）# 此thử 時thời 魔ma 王vương 宮cung 殿điện 。 動động 搖dao 障chướng 成thành 道Đạo 事sự 合hợp 四tứ 箇cá 度độ 也dã 。 一nhất 手thủ 執chấp 弓cung 箭tiễn 與dữ 諸chư 眷quyến 屬thuộc 。 俱câu 射xạ 菩Bồ 薩Tát 其kỳ 鏃# 向hướng 下hạ 反phản 成thành 蓮liên 華hoa 。 二nhị 邉# 三tam 女nữ 令linh 奉phụng 侍thị 反phản 成thành 老lão 姥lao 頭đầu 白bạch 靣# 皺trứu 。 三tam 以dĩ 軟nhuyễn 語ngữ 言ngôn 與dữ 天thiên 位vị 菩Bồ 薩Tát 云vân 汝nhữ 修tu 少thiểu 施thí 為vi 天thiên 主chủ 此thử 福phước 有hữu 盡tận 期kỳ 即tức 指chỉ 地địa 神thần 證chứng 昔tích 善thiện 行hành 。 四tứ 集tập 軍quân 眾chúng 盡tận 威uy 力lực 攻công 之chi 空không 中trung 有hữu 神thần 。 隱ẩn 身thân 而nhi 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 歷lịch 劫kiếp 。 修tu 習tập 善thiện 果quả 。 汝nhữ 何hà 惱não 乱# 等đẳng 魔ma 王vương 聞văn 之chi 即tức 還hoàn 本bổn 宮cung 具cụ 因nhân 果quả 經kinh 有hữu )# 。

(# ○# 惡ác 魔ma 又hựu 來lai 佛Phật 海hải 水thủy 擲trịch 云vân 佛Phật 先tiên 澡táo 瓶bình 動động 給cấp 魔ma 是thị 動động 不bất 能năng 壞hoại 散tán 事sự 雜tạp 寶bảo 藏tạng 經kinh 有hữu )# 。

(# ○# 波Ba 旬Tuần 長trưởng 子tử 佛Phật 皈quy 懺sám 悔hối 我ngã 父phụ 無vô 智trí 云vân 事sự 佛Phật 本bổn 行hạnh 經kinh 有hữu )# 。

(# ○# 佛Phật 與dữ 魔ma 王vương 難nạn 誥# 事sự 。 弘hoằng 決quyết 一nhất 上thượng 具cụ 經kinh 論luận 引dẫn )# 。

(# ○# 魔ma 與dữ 第đệ 六lục 自tự 在tại 天thiên 同đồng 異dị 事sự 。 統thống 紀kỷ 云vân 諸chư 經Kinh 云vân 魔ma 波Ba 旬Tuần 在tại 六lục 欲dục 頂đảnh 別biệt 有hữu 宮cung 殿điện 今kim 因nhân 果quả 經kinh 乃nãi 指chỉ 為vi 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 。 如như 是thị 則tắc 當đương 第đệ 六lục 天thiên 有hữu 此thử 兩lưỡng 異dị 蓋cái 是thị 譯dịch 者giả 用dụng 義nghĩa 之chi 不bất 同đồng 也dã （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 降hàng 魔ma 成thành 道Đạo 前tiền 後hậu 事sự 。 小tiểu 乗# 心tâm 先tiên 降hàng 魔ma 後hậu 成thành 道Đạo 大đại 乗# 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 先tiên 成thành 道Đạo 後hậu 降hàng 魔ma 也dã 大đại 小tiểu 機cơ 見kiến 不bất 同đồng 也dã )# 。

(# 【# 第đệ 六lục 成thành 道Đạo 下hạ 】# 大đại 乗# 心tâm 梵Phạm 網võng 經Kinh 云vân 三tam 十thập 成thành 道Đạo 。 號hiệu 吾ngô 為vi 釈# 迦ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 於ư 寂tịch 滅diệt 道đạo 塲# 坐tọa 金kim 剛cang 花hoa 光quang 王vương 座tòa 。 （# 文văn ）# 寶bảo 藏tạng 經kinh 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 經kinh 並tịnh 云vân 三tam 十thập 成thành 道Đạo 也dã 。 小tiểu 乗# 心tâm 二nhị 月nguyệt 七thất 日nhật 惡ác 魔ma 退thoái 散tán 時thời 菩Bồ 薩Tát 心tâm 淨tịnh 。 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 落lạc 日nhật 停đình 光quang 。 澄trừng 月nguyệt 映ánh 徹triệt 。 眾chúng 星tinh 粲sán 爛lạn 天thiên 與dữ 妙diệu 華hoa 作tác 眾chúng 技kỹ 樂nhạc 以dĩ 用dụng 供cúng 養dường 。 菩Bồ 薩Tát 既ký 降giáng/hàng 摩ma 已dĩ 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 即tức 便tiện 入nhập 定định 。 思tư 惟duy 真Chân 諦Đế 。 悉tất 知tri 過quá 去khứ 。 所sở 造tạo 善thiện 惡ác 。 壽thọ 命mạng 長trường 短đoản 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 輪luân 回hồi 五ngũ 道đạo 無vô 有hữu 真chân 實thật 。 橫hoạnh 生sanh 苦khổ 樂lạc 。 明minh 星tinh 出xuất 時thời 。 霍hoắc 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 即tức 八bát 日nhật 天thiên 曉hiểu 也dã 因nhân 果quả 經kinh 心tâm )# 。

(# ○# 正chánh 覺giác 事sự 。 集tập 註chú 云vân 離ly 邪tà 曰viết 正chánh 背bối/bội 妄vọng 曰viết 覺giác 文văn 付phó 劣liệt 應ưng 身thân 云vân 事sự 集tập 解giải 云vân 劣liệt 應ưng 應ưng 聲Thanh 聞Văn 勝thắng 應ưng 應ưng 菩Bồ 薩Tát 若nhược 在tại 。 小tiểu 教giáo 未vị 當đương 云vân 劣liệt 今kim 以dĩ 大đại 判phán 之chi 云vân 劣liệt 應ưng 耳nhĩ （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 勝thắng 應ưng 者giả 後hậu 三tam 教giáo 佛Phật 也dã 。 玄huyền 義nghĩa 云vân 應ứng 物vật 現hiện 形hình 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 魔ma 誑cuống 父phụ 王vương 事sự 。 文văn 句cú 二nhị 云vân 淨tịnh 飯phạn 王vương 兾# 太thái 子tử 為vi 金kim 輪luân 覇phách 其kỳ 宗tông 社xã 忽hốt 棄khí 國quốc 捐quyên 王vương 。 憂ưu 惱não 殆đãi 絕tuyệt 魔ma 來lai 誑cuống 之chi 汝nhữ 子tử 已dĩ 死tử 王vương 哭khốc 云vân 阿a 夷di 語ngữ 既ký 虗hư 瑞thụy 相tướng 亦diệc 無vô 驗nghiệm 復phục 有hữu 天thiên 來lai 云vân 汝nhữ 子tử 成thành 佛Phật 王vương 疑nghi 求cầu 決quyết 須tu 臾du 信tín 報báo 昨tạc 夜dạ 天thiên 地địa 大đại 動động 。 太thái 子tử 成thành 佛Phật 王vương 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 （# 已dĩ 上thượng ）# 覇phách 把bả 也dã 取thủ 王vương 者giả 政chánh 也dã 宗tông 社xã 者giả 宗tông 宗tông 廟miếu 尊tôn 貌mạo 所sở 居cư 也dã 社xã 社xã 禝# 也dã 地địa 之chi 神thần 社xã 云vân 五ngũ 穀cốc 之chi 神thần 禝# 云vân 天thiên 子tử 所sở 居cư 左tả 宗tông 廟miếu 右hữu 社xã 禝# 故cố 云vân 覇phách 其kỳ 宗tông 社xã 也dã 又hựu 信tín 報báo 者giả 信tín 真chân 也dã 報báo 告cáo 也dã 後hậu 來lai 天thiên 真chân 實thật 決quyết 定định 告cáo 語ngữ 也dã )# 。

(# ○# 佛Phật 成thành 道Đạo 日nhật （# 遠viễn 記ký 一nhất 廿# 四tứ 丁đinh ）# 阿A 難Nan 及cập 羅la 睺hầu 羅la 生sanh 事sự 。 文văn 句cú 二nhị 本bổn 末mạt 見kiến )# 。

(# 【# 第đệ 七thất 轉chuyển 法Pháp 輪luân 下hạ 】# 轉chuyển 法Pháp 輪luân 三tam 字tự 輪luân 者giả 譬thí 也dã 王vương 輪luân 寳# 譬thí 也dã 輪luân 寶bảo 旋toàn 轉chuyển 義nghĩa 又hựu 怨oán 歒địch 摧tồi 破phá 義nghĩa 二nhị 功công 能năng 其kỳ 如như 佛Phật 說thuyết 法pháp 他tha 心tâm 轉chuyển 度độ 義nghĩa 惑hoặc 累lũy/lụy/luy 摧tồi 破phá 義nghĩa 二nhị 功công 能năng 有hữu 故cố 輪luân 寶bảo 譬thí 法Pháp 輪luân 也dã 文văn 句cú 七thất 云vân 夫phu 轉chuyển 者giả 轉chuyển 此thử 法pháp 度độ 入nhập 他tha 心tâm 令linh 彼bỉ 得đắc 悟ngộ 破phá 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 乃nãi 名danh 轉chuyển 法Pháp 輪luân （# 文văn ）# 記ký 七thất 云vân 輪luân 以dĩ 摧tồi 碾niễn 為vi 義nghĩa 唯duy 教giáo 無vô 行hành 豈khởi 能năng 摧tồi 惑hoặc 若nhược 不bất 摧tồi 惑hoặc 亦diệc 無vô 輪luân 名danh （# 文văn ）# 又hựu 綂# 紀kỷ 三tam 云vân 轉chuyển 法Pháp 輪luân 者giả 。 轉chuyển 以dĩ 摧tồi 碾niễn 為vi 義nghĩa 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 化hóa 轉chuyển 物vật 心tâm 於ư 法pháp 自tự 在tại 。 如như 輪Luân 王Vương 輪luân 寳# 運vận 轉chuyển 無vô 礙ngại （# 已dĩ 上thượng ）# 是thị 化hóa 轉chuyển 義nghĩa 以dĩ 釋thích 惣# 三tam 輪luân 云vân 事sự 。 集tập 解giải 上thượng 云vân 三tam 輪luân 者giả 身thân 口khẩu 意ý 三tam 。 也dã 輪luân 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 轉chuyển 義nghĩa 二nhị 摧tồi 碾niễn 義nghĩa 佛Phật 身thân 現hiện 通thông 佛Phật 口khẩu 說thuyết 法Pháp 佛Phật 意ý 照chiếu 機cơ 莫mạc 非phi 摧tồi 碾niễn 眾chúng 生sanh 惑hoặc 累lũy/lụy/luy （# 已dĩ 上thượng ）# 轉chuyển 義nghĩa 但đãn 口khẩu 輪luân 有hữu 歟# )# 。

(# ○# 大đại 小tiểu 轉chuyển 法Pháp 輪luân 皆giai 依y 梵Phạm 王Vương 請thỉnh 事sự 。 集tập 註chú 中trung 小tiểu 乗# 法Pháp 輪luân 先tiên 度độ 五ngũ 人nhân 所sở 以dĩ 事sự 。 文văn 句cú 四tứ 大đại 覩đổ 始thỉ 終chung 花hoa 嚴nghiêm 小tiểu 見kiến 漸tiệm 次thứ 五ngũ 味vị 事sự 如như 常thường )# 。

(# ○# 一nhất 代đại 五ngũ 時thời 說thuyết 法Pháp 年niên 代đại 等đẳng 事sự 下hạ 卷quyển 至chí 可khả 明minh 之chi )# 。

(# 【# 第đệ 八bát 入nhập 涅Niết 槃Bàn 下hạ 】# 涅Niết 槃Bàn 云vân 如Như 來Lai 證chứng 得đắc 。 理lý 躰# 名danh 也dã 所sở 詮thuyên 化hóa 息tức 涅Niết 槃Bàn 理lý 皈quy 入nhập 入nhập 涅Niết 槃Bàn 云vân 也dã 付phó 之chi 大đại 小tiểu 乗# 入nhập 涅Niết 槃Bàn 有hữu 其kỳ 相tương/tướng 具cụ 玄huyền 義nghĩa 七thất 本bổn 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 下hạ 。 集tập 解giải 中trung 云vân 應ưng 知tri 如Như 來Lai 。 示thị 年niên 八bát 十thập 雖tuy 約ước 小tiểu 教giáo 然nhiên 大đại 乗# 見kiến 亦diệc 乃nãi 無vô 妨phương （# 乃nãi 至chí ）# 須tu 知tri 小tiểu 乗# 定định 有hữu 生sanh 滅diệt 圓viên 頓đốn 大đại 乗# 實thật 非phi 生sanh 滅diệt 示thị 現hiện 生sanh 滅diệt 不bất 滅diệt 而nhi 滅diệt 滅diệt 而nhi 不bất 滅diệt 具cụ 如như 諸chư 文văn 此thử 不bất 多đa 說thuyết （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 佛Phật 滅diệt 異dị 說thuyết 事sự 諸chư 文văn 多đa 住trụ 世thế 八bát 十thập 年niên 又hựu 玄huyền 義nghĩa 七thất 八bát 十thập 二nhị 歲tuế 或hoặc 八bát 十thập 四tứ 歲tuế 或hoặc 七thất 十thập 九cửu 歲tuế 等đẳng 機cơ 見kiến 不bất 同đồng 也dã 。 玄huyền 義nghĩa 私tư 記ký 七thất （# 廿# 九cửu 丁đinh ）# 綂# 紀kỷ 及cập 合hợp 運vận 圖đồ 七thất 十thập 九cửu 歲tuế 入nhập 滅diệt 云vân 也dã )# 。

(# ○# 佛Phật 入nhập 滅diệt 處xứ 事sự 或hoặc 於ư 純thuần 陀đà 舍xá 入nhập 滅diệt 云vân 或hoặc 双# 林lâm 入nhập 滅diệt 云vân 兩lưỡng 說thuyết 有hữu 共cộng 實thật 双# 林lâm 入nhập 滅diệt 純thuần 陀đà 舍xá 茸# 羹# 食thực サ# テ# 拘câu 尸thi 那na 城thành 双# 林lâm 入nhập 滅diệt 故cố 略lược 純thuần 陀đà 舍xá 入nhập 滅diệt ト# モ# 云vân 也dã 。 玄huyền 義nghĩa 私tư 記ký 七thất （# 三tam 十thập 丁đinh ）# （# 云vân 云vân ）# 頌tụng 云vân 佛Phật 生sanh 迦ca 維duy 衛vệ 成thành 道Đạo 摩Ma 竭Kiệt 提Đề 說thuyết 法Pháp 波Ba 羅La 奈Nại 入nhập 滅diệt 拘câu 尸thi 那na （# 文văn ）# 迦ca 維duy 衛vệ 等đẳng 三tam 中trung 天Thiên 竺Trúc 見kiến 。 拘câu 尸thi 那na 東đông 天Thiên 竺Trúc 歟# )# 。

(# ○# 拘Câu 尸Thi 那Na 國Quốc 。 及cập 沙sa 羅la 樹thụ 事sự 名danh 義nghĩa 集tập 三tam 有hữu 又hựu 弘hoằng 決quyết 七thất 本bổn 見kiến )# 。

(# ○# 入nhập 滅diệt 儀nghi 式thức 及cập 分phần/phân 舍xá 利lợi （# 并tinh ）# 結kết 集tập 三tam 藏tạng 。 等đẳng 事sự 具cụ 綂# 紀kỷ 四tứ 廣quảng 文văn 故cố 此thử 畧lược 。 止Chỉ 觀Quán 云vân 和hòa 光quang 同đồng 塵trần 結kết 緣duyên 之chi 始thỉ 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 以dĩ 論luận 其kỳ 終chung （# 文văn ）# 。 （# 或hoặc 云vân 和hòa 光quang 同đồng 塵trần 結kết 緣duyên 之chi 始thỉ （# 云vân ）# 道đạo 經kinh 出xuất タ# リ# イ# リ# 。 已dĩ 上thượng 八bát 相tương/tướng 畢tất ）# )# 。

問vấn 釋thích 尊tôn 成thành 道Đạo 後hậu 說thuyết 何hà 法Pháp 門môn 耶da 荅# 眾chúng 生sanh 根căn 性tánh 。 萬vạn 差sai 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 教giáo 區khu 分phần/phân 。

(# ○# 法Pháp 門môn 上thượng 出xuất 之chi )# 。

(# ○# 又hựu 眾chúng 生sanh 上thượng 出xuất )# 。

(# ○# 根căn 生sanh 弘hoằng 決quyết 云vân 能năng 生sanh 為vi 根căn 數số 習tập 為vi 性tánh （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 萬vạn 差sai 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 。 （# 入nhập ）# )# 。

然nhiên 天thiên 台thai 宗tông 意ý 立lập 四tứ 教giáo 納nạp 釋Thích 迦Ca 一nhất 代đại 說thuyết 教giáo 也dã 是thị 則tắc 鈍độn 根căn 機cơ 教giáo 淺thiển 教giáo 利lợi 根căn 機cơ 教giáo 深thâm 教giáo 也dã 故cố 大đại 槩# 分phần/phân 四tứ 種chủng 立lập 四tứ 教giáo 也dã 。

(# ○# 一nhất 代đại 集tập 解giải 上thượng 云vân 一nhất 代đại 者giả 若nhược 三tam 十thập 年niên 為vi 一nhất 代đại 其kỳ 義nghĩa 猶do 弓cung 乎hồ 今kim 則tắc 但đãn 取thủ 代đại 更cánh 之chi 說thuyết 即tức 釈# 迦ca 如Như 來Lai 之chi 一nhất 代đại 非phi 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 等đẳng 文văn 集tập 註chú 云vân 五ngũ 十thập 年niên 說thuyết 法Pháp 為vi 一nhất 代đại （# 文văn ）# 統thống 紀kỷ 曰viết 通thông 指chỉ 八bát 相tương/tướng 別biệt 在tại 五ngũ 時thời （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 說thuyết 教giáo 說thuyết 者giả 梵Phạm 網võng 云vân 開khai 霧vụ 指chỉ 月nguyệt 之chi 言ngôn 又hựu 体# 明minh 辨biện 云vân 按án 字tự 書thư 說thuyết 解giải 也dã 述thuật 也dã 解giải 釈# 義nghĩa 理lý 而nhi 以dĩ 己kỷ 意ý 述thuật 也dã )# 。

(# ○# 四tứ 教giáo 證chứng 文văn 事sự 。 月nguyệt 燈đăng 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 諸chư 行hành （# 因nhân 緣duyên 生sanh 即tức 三tam 藏tạng 義nghĩa ）# 呵ha 責trách （# 體thể 知tri 過quá 罪tội 即tức 通thông 教giáo 義nghĩa ）# 煩phiền 惱não （# 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 各các 別biệt 意ý ）# 清thanh 淨tịnh （# 舉cử 一nhất 淨tịnh 任nhậm 運vận 含hàm 樂nhạo/nhạc/lạc 我ngã 常thường 三tam 故cố ）# )# 。

(# ○# 說thuyết 經Kinh 雖tuy 無vô 盡tận 不bất 過quá 四tứ 教giáo )# 。

(# ○# 淨tịnh 心tâm 戒giới 觀quán 云vân 聖thánh 教giáo 萬vạn 差sai 為vi 根căn 性tánh 不bất 同đồng （# 文văn ）# 。 弘hoằng 決quyết 一nhất 云vân 離ly 四tứ 教giáo 外ngoại 別biệt 無vô 根căn 性tánh （# 文văn ）# 。 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 一nhất 云vân 根căn 性tánh 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 四tứ 種chủng 又hựu 云vân 佛Phật 教giáo 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 半bán 滿mãn （# 文văn ）# 釋thích 云vân 教giáo 雖tuy 無vô 盡tận 不bất 過quá )# 。

(# ○# 四tứ 機cơ （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 教giáo 付phó 有hữu 字tự 訓huấn 字tự 義nghĩa 先tiên 字tự 義nghĩa 以dĩ 詮thuyên 理lý 化hóa 物vật 為vi 義nghĩa 字tự 訓huấn 教giáo 效hiệu 也dã 此thử 次thứ 具cụ 出xuất )# 。

(# ○# 如Như 來Lai 說thuyết 教giáo 震chấn 旦đán 渡độ 事sự 周chu 秦tần 代đại 雖tuy 有hữu 之chi 天thiên 下hạ 不bất 流lưu 布bố 正chánh 後hậu 漢hán 明minh 帝đế 永vĩnh 平bình 十thập 年niên 摩ma 騰đằng 迦ca 竺trúc 法pháp 蘭lan 二nhị 沙Sa 門Môn 佛Phật 教giáo 所sở 持trì 東đông 土thổ/độ 至chí 也dã 僧Tăng 史sử 畧lược 上thượng 見kiến 諸chư 師sư 判phán 釋thích 不bất 同đồng 事sự 南nam 三tam 北bắc 七thất 十thập 流lưu 教giáo 相tương/tướng 三tam 時thời 教giáo 五ngũ 時thời 教giáo 等đẳng 差sai 別biệt 其kỳ 中trung 天thiên 台thai 大đại 師sư 四tứ 教giáo 立lập 也dã 其kỳ 故cố 先tiên 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 權quyền 實thật 二nhị 理lý 眾chúng 生sanh 此thử 理lý 迷mê 故cố 不bất 成thành 佛Phật 依y 之chi 如Như 來Lai 大đại 慈từ 悲bi 。 以dĩ 彼bỉ 權quyền 實thật 二nhị 理lý 薰huân 權quyền 實thật 四tứ 教giáo 法pháp 說thuyết 四tứ 機cơ 緣duyên 令linh 被bị 也dã 故cố 大đại 師sư 此thử 義nghĩa 得đắc 四tứ 教giáo 立lập 。 籤# 三tam 云vân 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 同đồng 躰# 權quyền 實thật 以dĩ 大đại 悲bi 力lực 。 無vô 緣duyên 誓thệ 願nguyện 物vật 機cơ 所sở 扣khấu 不bất 獲hoạch 已dĩ 而nhi 用dụng 機cơ 冝# 不bất 同đồng 致trí 法pháp 差sai 降giáng/hàng 從tùng 一nhất 實thật 理lý 開khai 於ư 權quyền 實thật 權quyền 實thật 二nhị 理lý 能năng 詮thuyên 教giáo 殊thù 故cố 有hữu 四tứ 種chủng 差sai 別biệt 教giáo 起khởi （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 機cơ 字tự 事sự 機cơ 有hữu 利lợi 鈍độn 。 記ký 四tứ 云vân 根căn 惑hoặc 並tịnh 由do 過quá 去khứ 熏huân 習tập （# 文văn ）# 有hữu 根căn 利lợi 鈍độn 惑hoặc 有hữu 厚hậu 薄bạc 皆giai 前tiền 世thế 結kết 緣duyên 依y 也dã 。 私tư 記ký 引dẫn 起khởi 信tín 論luận 無vô 始thỉ 無vô 明minh 法pháp 尒# 有hữu 厚hậu 薄bạc 故cố 有hữu 結kết 緣duyên 前tiền 後hậu 結kết 緣duyên 前tiền 後hậu 有hữu 故cố 根căn 惑hoặc 不bất 同đồng 得đắc 道Đạo 差sai 別biệt 。 也dã （# 云vân 云vân ）# )# 。

問vấn 尒# 者giả 其kỳ 四tứ 教giáo 者giả 何hà 等đẳng 耶da 荅# 四tứ 教giáo 者giả 一nhất 三tam 藏tạng 教giáo 二nhị 通thông 教giáo 三tam 別biệt 教giáo 四tứ 圓viên 教giáo 也dã 依y 之chi 畧lược 頌tụng 云vân 藏tạng 通thông 別biệt 圓viên 名danh 四tứ 教giáo 。

(# 惣# 云vân 八bát 教giáo 判phán 釋thích 化hóa 儀nghi 四tứ 教giáo 大đại 判phán 化hóa 法pháp 四tứ 教giáo 細tế 釋thích 也dã 八bát 教giáo 時thời 八bát 機cơ 有hữu 。 或hoặc 師sư 但đãn 四tứ 機cơ 證chứng 真chân 立lập 八bát 機cơ 也dã 。 玄huyền 義nghĩa 私tư 記ký 六lục （# 二nhị 十thập 六lục ）# )# 。

(# ○# 教giáo 字tự 義nghĩa 四tứ 教giáo 儀nghi 一nhất 云vân 教giáo 以dĩ 詮thuyên 理lý 化hóa 物vật 為vi 義nghĩa 大đại 聖thánh 於ư 四tứ 不bất 可khả 說thuyết 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 赴phó 緣duyên 而nhi 有hữu 四tứ 說thuyết 說thuyết 能năng 詮thuyên 理lý 化hóa 轉chuyển 物vật 心tâm 故cố 言ngôn 教giáo 也dã 化hóa 轉chuyển 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 轉chuyển 惡ác 為vi 善thiện 二nhị 轉chuyển 迷mê 成thành 解giải 三tam 轉chuyển 凡phàm 成thành 聖thánh 故cố 教giáo 以dĩ 詮thuyên 理lý 化hóa 物vật 為vi 義nghĩa 也dã （# 文văn ）# 是thị 則tắc 四tứ 教giáo 八bát 教giáo 教giáo 義nghĩa 也dã 又hựu 教giáo 化hóa 云vân 義nghĩa 自tự 聞văn 。 又hựu 聖thánh 教giáo 云vân 聖thánh 人nhân 說thuyết 教giáo 云vân 事sự 也dã 聖thánh 正chánh 也dã 。 要yếu 覧# 中trung （# 廿# 七thất ）# 云vân 梵Phạm 音âm 阿a 含hàm 此thử 云vân 教giáo （# 文văn ）# 大đại 小tiểu 乗# 皆giai 名danh 阿a 含hàm 事sự 。 箋# 難nạn/nan 二nhị 名danh 義nghĩa 集tập 四tứ 又hựu 同đồng 五ngũ （# 六lục 丁đinh ）# 具cụ 明minh 教giáo 義nghĩa 集tập 解giải 上thượng 云vân 教giáo 者giả 效hiệu 也dã 聖thánh 人nhân 被bị 下hạ 之chi 言ngôn 也dã 效hiệu 之chi 則tắc 革cách 凡phàm 成thành 聖thánh 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 所sở 詮thuyên 教giáo 字tự 義nghĩa 效hiệu 義nghĩa 被bị 下hạ 義nghĩa 化hóa 轉chuyển 義nghĩa 心tâm 得đắc ヘ# シ# 佛Phật 說thuyết 教giáo 法pháp 經Kinh 典điển 名danh 事sự 教giáo 義nghĩa 次thứ 上thượng 如như 法Pháp 義nghĩa 可khả 軌quỹ 也dã 上thượng 法Pháp 門môn 下hạ 記ký 如như 經kinh 者giả 種chủng 種chủng 義nghĩa ア# シ# ト# モ# 先tiên 常thường 也dã 訓huấn 也dã 是thị 二nhị 義nghĩa ア# リ# 一nhất 常thường 同đồng 義nghĩa 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 教giáo 法pháp 常thường 同đồng 故cố 也dã 。 二nhị 天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。 不bất 能năng 改cải 壞hoại 故cố 也dã 委ủy 下hạ 可khả 記ký )# 。

(# ○# 典điển 者giả 要yếu 覧# 中trung （# 廿# 八bát ）# 云vân 經kinh 也dã 常thường 也dã 法pháp 也dã 此thử 畧lược 頌tụng 慧tuệ 心tâm 僧Tăng 都đô 述thuật 也dã )# 。

問vấn 此thử 四tứ 教giáo 中trung 何hà 小tiểu 乗# 何hà 大đại 乗# 有hữu 之chi 耶da 荅# 初sơ 三tam 藏tạng 教giáo 小tiểu 乗# 後hậu 三tam 大đại 乗# 也dã 畧lược 頌tụng 曰viết 初sơ 一nhất 小tiểu 乗# 後hậu 三tam 大đại 乗# 也dã 。

(# 大đại 小tiểu 乗# 得đắc 名danh 。 要yếu 覧# 中trung 云vân 梵Phạm 云vân 摩ma 訶ha 衍diễn 此thử 云vân 大đại 乗# 大đại 者giả 簡giản 小tiểu 之chi 稱xưng 乗# 者giả 運vận 載tái 為vi 義nghĩa （# 文văn ）# 。 又hựu 云vân 小tiểu 者giả 簡giản 非phi 大đại 也dã 謂vị 如Như 來Lai 觀quán 根căn 逗đậu 機cơ 方phương 便tiện 施thi 設thiết 也dã （# 文văn ）# 別biệt 大đại 乗# 付phó 要yếu 覧# 中trung 菩Bồ 薩Tát 地địa 持trì 經Kinh 引dẫn 七thất 大đại 明minh 文văn 句cú 三tam 善thiện 戒giới 經kinh 引dẫn 七thất 大đại 明minh 二nhị 藏tạng 義nghĩa 七thất 廣quảng 諸chư 文văn 引dẫn 多đa 大đại 明minh 廣quảng 故cố 畧lược 之chi 。 起khởi 信tín 論luận 三tam 大đại 明minh 一nhất 躰# 大đại 是thị 真Chân 如Như 理lý 体# 也dã 二nhị 相tương/tướng 大đại 是thị 理lý 性tánh 所sở 具cụ 無vô 量lượng 功công 德đức 。 也dã 三tam 用dụng 大đại 是thị 理lý 体# 一nhất 切thiết 世thế 出xuất 善thiện 因nhân 果quả 生sanh 云vân 也dã )# 。

(# ○# 乗# 字tự 一nhất 切thiết 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 所sở 乗# 故cố 也dã 。 義nghĩa 記ký 上thượng 云vân 大đại 者giả 當đương 躰# 為vi 目mục 包bao 含hàm 為vi 義nghĩa 乗# 者giả 就tựu 喻dụ 為vi 稱xưng 運vận 載tái 為vi 功công 法pháp 喻dụ 合hợp 舉cử 故cố 云vân 大đại 乗# （# 文văn ）# 惣# 大đại 小tiểu 乗# 云vân 付phó 三tam 義nghĩa 。 一nhất 約ước 人nhân 三tam 乗# 弟đệ 子tử 中trung 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 智trí 慧tuệ 淺thiển 小tiểu 故cố 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 。 深thâm 大đại 故cố 大đại 也dã 尒# 三tam 藏tạng 小tiểu 人nhân 所sở 乗# 小tiểu 乗# 云vân 後hậu 三tam 教giáo 大đại 人nhân 所sở 乗# 大đại 乗# 云vân 也dã 。 問vấn 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 通thông 教giáo 二nhị 乗# 何hà 一nhất 向hướng 大đại 小tiểu 分phần/phân 。 荅# 何hà 正chánh 意ý 約ước 云vân 也dã 。 止chỉ 三tam 云vân 小tiểu 者giả 小tiểu 乗# 也dã 智trí 慧tuệ 力lực 弱nhược 但đãn 堪kham 修tu 折chiết 法pháp 止Chỉ 觀Quán 折chiết 於ư 色sắc 心tâm 次thứ 明minh 大đại 者giả 大đại 乗# 也dã 智trí 惠huệ 深thâm 利lợi 修tu 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 躰# 法pháp 止Chỉ 觀Quán 大đại 人nhân 所sở 行hành 。 故cố 名danh 大đại 乗# （# 文văn ）# 。 十thập 二nhị 門môn 論luận 云vân 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 大đại 人nhân 所sở 乗# 故cố （# 文văn ）# 。 二nhị 約ước 法pháp 三tam 藏tạng 詮thuyên 小tiểu 事sự 小tiểu 理lý 故cố 小tiểu 名danh 後hậu 三tam 教giáo 詮thuyên 大đại 事sự 大đại 理lý 故cố 大đại 云vân 也dã 前tiền 三tam 大đại 七thất 大đại 等đẳng 皆giai 約ước 法pháp 義nghĩa 也dã 通thông 教giáo 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 邊biên 大đại 名danh 也dã 。 三tam 約ước 喻dụ 三tam 藏tạng 如như 小tiểu 舟chu 後hậu 三tam 教giáo 如như 大đại 舩# （# 云vân 云vân ）# 大đại 小tiểu 分phân 別biệt 不bất 一nhất 事sự )# 。

()#

(# 文văn 句cú 九cửu 云vân 師sư 云vân 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 者giả 非phi 小tiểu 乗# 人nhân 也dã 乃nãi 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 近cận 說thuyết 者giả 為vi 小tiểu 耳nhĩ （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 是thị 釋thích 壽thọ 量lượng 品phẩm 樂nhạo 於ư 小tiểu 法Pháp 。 文văn 文văn 云vân 以dĩ 圎# 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 近cận 成thành 之chi 說thuyết 亦diệc 名danh 為vi 小tiểu 乗# 也dã 。 三tam 種chủng 上thượng 四tứ 久cửu 近cận 相tương 望vọng 有hữu 之chi 近cận 小tiểu 久cửu 大đại 配phối 當đương 也dã 。 金kim 錍bề 論luận 云vân 隨tùy 緣duyên 不bất 反phản 之chi 說thuyết 出xuất 自tự 大đại 教giáo 木mộc 石thạch 無vô 心tâm 之chi 語ngữ 生sanh 乎hồ 小tiểu 宗tông （# 文văn ）# 。 集tập 解giải 上thượng 云vân 如như 云vân 木mộc 石thạch 無vô 心tâm 語ngữ 生sanh 乎hồ 小tiểu 宗tông 別biệt 教giáo 已dĩ 還hoàn 皆giai 名danh 小tiểu 故cố 以dĩ 由do 無vô 情tình 非phi 佛Phật 性tánh 故cố 故cố 涅Niết 槃Bàn 疏sớ/sơ 別biệt 教giáo 次thứ 第đệ 不bất 名danh 大đại 慈từ （# 文văn ）# 。 畧lược 頌tụng 惠huệ 心tâm 初sơ 一nhất 小tiểu 乗# 後hậu 三tam 大đại 乗# （# 文văn ）# 。 法pháp 華hoa 論luận 記ký 二nhị 云vân 智trí 證chứng 言ngôn 小tiểu 乗# 者giả 一nhất 往vãng 三tam 藏tạng 名danh 為vi 小tiểu 乗# 再tái 往vãng 三tam 教giáo 名danh 為vi 小tiểu 乗# （# 文văn ）# 。 宗tông 圎# 記ký 云vân 始thỉ 自tự 世thế 間gian 終chung 藏tạng 通thông 別biệt 皆giai 名danh 為vi 小tiểu 唯duy 圎# 為vi 大đại （# 文văn ）# 。 九cửu 品phẩm 義nghĩa 云vân 大đại 者giả 普phổ 遍biến 廣quảng 博bác 義nghĩa 乗# 者giả 即tức 是thị 運vận 載tái 之chi 義nghĩa 也dã 謂vị 運vận 一nhất 切thiết 蠢xuẩn 蠢xuẩn 群quần 生sanh 證chứng 大đại 果quả 故cố 名danh 大đại 乗# （# 文văn ）# 。 小tiểu 乗# 要yếu 覽lãm 如như 。 又hựu 釋thích 要yếu 云vân 小tiểu 乗# 者giả 運vận 小tiểu 機cơ 至chí 小tiểu 果quả 故cố 曰viết 小tiểu 乗# （# 文văn ）# 。 法pháp 全toàn 和hòa 尚thượng 云vân 說thuyết 心tâm 小tiểu 分phần/phân 名danh 為vi 小tiểu 乗# 說thuyết 心tâm 全toàn 分phần/phân 名danh 為vi 大đại 乗# （# 文văn ）# 。 私tư 頌tụng 云vân 法pháp 心tâm 解giải 淨tịnh 眾chúng 具cụ 時thời 得đắc 一nhất 一nhất 皆giai 可khả 加gia 大đại 名danh （# 云vân 云vân ）# 大đại 小tiểu 義nghĩa 繁phồn 故cố （# 畧lược 之chi ）# )# 。

問vấn 後hậu 三tam 大đại 乗# 中trung 何hà 權quyền 教giáo 而nhi 淺thiển 何hà 實thật 教giáo 深thâm 耶da 荅# 惣# 而nhi 四tứ 教giáo 分phần/phân 權quyền 實thật 二nhị 教giáo 時thời 前tiền 三tam 教giáo 共cộng 權quyền 教giáo 而nhi 淺thiển 第đệ 四tứ 圎# 教giáo 耳nhĩ 實thật 教giáo 深thâm 也dã 權quyền 教giáo 者giả 云vân 假giả 方phương 便tiện 教giáo 事sự 也dã 實thật 教giáo 者giả 如Như 來Lai 真chân 實thật 已dĩ 證chứng 法Pháp 門môn 也dã 凢# 如Như 來Lai 御ngự 本bổn 意ý 直trực 說thuyết 圎# 教giáo 悟ngộ 眾chúng 生sanh 思tư 食thực 共cộng 眾chúng 生sanh 根căn 鈍độn 。 不bất 可khả 叶# 故cố 先tiên 假giả 說thuyết 方phương 便tiện 。 教giáo 調điều 根căn 機cơ 後hậu 說thuyết 深thâm 圎# 教giáo 也dã 前tiền 三tam 藏tạng 教giáo 名danh 權quyền 教giáo 呼hô 方phương 便tiện 教giáo 也dã 仍nhưng 後hậu 三tam 教giáo 共cộng 大đại 乗# 也dã 取thủ 其kỳ 中trung 通thông 別biệt 二nhị 教giáo 權quyền 大đại 乗# 而nhi 淺thiển 圎# 教giáo 實thật 大đại 乗# 而nhi 深thâm 也dã 凢# 藏tạng 通thông 別biệt 圎# 之chi 次thứ 第đệ 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 教giáo 相tương/tướng 也dã 。

(# ○# 權quyền 實thật 名danh 義nghĩa 事sự 四tứ 教giáo 義nghĩa 十thập 二nhị 云vân 權quyền 實thật 者giả 權quyền 是thị 暫tạm 用dụng 為vi 名danh 實thật 以dĩ 永vĩnh 施thí 為vi 義nghĩa 是thị 則tắc 三tam 教giáo 暫tạm 赴phó 物vật 情tình 故cố 名danh 為vi 權quyền 圎# 教giáo 究cứu 竟cánh 利lợi 物vật 故cố 名danh 為vi 實thật 文văn 權quyền カ# リ# 實thật ア# コ# ト# 讀đọc 也dã 權quyền 教giáo 眾chúng 生sanh 誘dụ 引dẫn 為vi 假giả 說thuyết 教giáo 暫tạm 時thời 用dụng 後hậu 捨xả 法pháp 也dã 實thật 教giáo 眾chúng 生sanh 成thành 佛Phật 為vi 實thật 顯hiển 教giáo 究cứu 竟cánh 永vĩnh 施thí 不bất 捨xả 法pháp 也dã 。 止chỉ 三tam 云vân 權quyền 謂vị 權quyền 謀mưu 暫tạm 用dụng 還hoàn 廢phế 實thật 謂vị 實thật 錄lục 究cứu 竟cánh 指chỉ 歸quy （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 指chỉ 歸quy 義nghĩa 止Chỉ 觀Quán 二nhị 弘hoằng 二nhị 三tam 教giáo 指chỉ 歸quy 見kiến 。 權quyền 謂vị 權quyền 衡hành 權quyền 錘chùy 實thật 謂vị 華hoa 實thật 實thật 義nghĩa 從tùng 喻dụ 事sự 文văn 句cú 三tam )# 。

(# ○# 方phương 便tiện 真chân 實thật 方phương 法pháp 也dã 便tiện 用dụng 也dã 記ký 三tam 下hạ 又hựu 方phương 便tiện 者giả 。 門môn 也dã 名danh 能năng 通thông 通thông 所sở 通thông 又hựu 方phương 者giả 秘bí 也dã 便tiện 者giả 妙diệu 也dã 妙diệu 達đạt 於ư 方phương 即tức 是thị 真chân 秘bí )# 。

(# ○# 四tứ 句cú 十thập 雙song 權quyền 實thật 之chi 事sự 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 權quyền （# 一nhất 句cú ）# 一nhất 切thiết 法pháp 實thật （# 二nhị 句cú ）# 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 權quyền 亦diệc 實thật （# 三tam 句cú ）# 一nhất 切thiết 法pháp 非phi 權quyền 非phi 實thật （# 四tứ 句cú ）# 文văn 句cú 三tam )# 。

(# ○# 十thập 雙song 者giả 事sự 理lý 理lý 教giáo 教giáo 行hành 縛phược 脫thoát 因nhân 果quả 躰# 用dụng 漸tiệm 頓đốn 開khai 合hợp 通thông 別biệt 悉tất 檀đàn 也dã )# 。

(# ○# 方phương 便tiện 者giả 權quyền 尒# 權quyền 假giả 權quyền 宜nghi 權quyền 巧xảo 皆giai 異dị 名danh 文văn 句cú （# 云vân 云vân ）# 。 綂# 例lệ 云vân 方phương 便tiện 者giả 善thiện 巧xảo 為vi 義nghĩa （# 文văn ）# 。 釋thích 云vân 方phương 便tiện 者giả 虗hư 妄vọng 為vi 体# （# 文văn ）# 和hòa 訓huấn 術thuật 也dã )# 。

(# ○# 約ước 教giáo 約ước 部bộ 約ước 教giáo 權quyền 實thật 四tứ 教giáo 義nghĩa 如như 三tam 教giáo 權quyền 圎# 教giáo 實thật 也dã 是thị 一nhất 徃# 也dã 初sơ 約ước 部bộ 再tái 往vãng 權quyền 實thật 四tứ 時thời 權quyền 法pháp 花hoa 實thật 也dã 四tứ 時thời 中trung 阿a 含hàm 但đãn 權quyền 故cố 權quyền 也dã 餘dư 三tam 時thời 兼kiêm 權quyền 故cố 權quyền 也dã 實thật 雖tuy 有hữu 法pháp 華hoa 純thuần 圎# 一nhất 實thật 對đối 兼kiêm 邊biên 以dĩ 實thật 權quyền 從tùng 俱câu 權quyền 云vân 也dã 。 問vấn 若nhược 尒# 實thật 從tùng 俱câu 實thật 可khả 判phán 歟# 荅# 不bất 可khả 然nhiên 也dã 譬thí 世thế 間gian 於ư 細tế 人nhân 麤thô 人nhân 俱câu 麤thô 人nhân 屬thuộc 雖tuy 有hữu 細tế 人nhân 麤thô 人nhân 俱câu 細tế 人nhân 屬thuộc 事sự 不bất 可khả 有hữu 之chi 故cố 權quyền 實thật 俱câu 實thật 從tùng 實thật 判phán 義nghĩa 不bất 可khả 有hữu )# 。

(# ○# 方phương 便tiện 真chân 實thật 名danh 義nghĩa 事sự 方phương 者giả 法pháp 也dã 便tiện 者giả 用dụng 也dã 。 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 云vân 方phương 是thị 智trí 所sở 詣nghệ 偏thiên 法pháp 便tiện 是thị 善thiện 權quyền 巧xảo 用dụng 之chi 能năng 巧xảo 用dụng 諸chư 法pháp 隨tùy 機cơ 利lợi 物vật 故cố 云vân 方phương 便tiện （# 文văn ）# 是thị 則tắc 前tiền 三tam 教giáo 巧xảo 諸chư 法Pháp 門môn 用dụng 能năng 眾chúng 生sanh 誘dụ 引dẫn 故cố 方phương 便tiện 名danh 也dã 次thứ 真chân 實thật 者giả 圎# 教giáo 實thật 相tướng 真chân 實thật 本bổn 理lý 說thuyết 顯hiển 教giáo 真chân 實thật 云vân 也dã 。 四tứ 教giáo 半bán 滿mãn 分phần 事sự 前tiền 云vân 如như 三tam 藏tạng 半bán 後hậu 三tam 滿mãn 也dã 半bán 滿mãn 名danh 本bổn 譬thí 約ước （# 云vân 云vân ）# 。 止chỉ 三tam 云vân 半bán 者giả 明minh 九cửu 部bộ 法pháp 也dã 滿mãn 者giả 明minh 十thập 二nhị 部bộ 法pháp 也dã （# 文văn ）# 。 集tập 解giải 上thượng 云vân 通thông 教giáo 名danh 滿mãn 須tu 取thủ 通thông 後hậu 別biệt 圎# 義nghĩa 焉yên （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 四tứ 教giáo 巧xảo 拙chuyết 分phần/phân 事sự 弘hoằng 決quyết 六lục 本bổn 引dẫn 大đại 論luận 具cụ 釋thích 給cấp 譬thí 醫y 師sư 針châm 藥dược 用dụng 病bệnh 治trị 拙chuyết 醫y 名danh 咒chú 術thuật 用dụng 療liệu 治trị 巧xảo 醫y 名danh 又hựu 江giang 海hải 渡độ 艸thảo 笩# 用dụng 拙chuyết 度độ 名danh 方phương 舟chu 用dụng 巧xảo 度độ 名danh 韻vận 會hội 陽dương 唐đường 韻vận 云vân 方phương 並tịnh 也dã 方phương 舟chu 今kim 之chi 舫phưởng 並tịnh 兩lưỡng 舩# 也dã （# 文văn ）# 故cố 雙song 兩lưỡng 船thuyền 用dụng 巧xảo 度độ 云vân 也dã 其kỳ 如như 聲Thanh 聞Văn 人nhân 化hóa 苦khổ 行hạnh 故cố 拙chuyết 度độ 名danh 大đại 乗# 菩Bồ 薩Tát 人nhân 化hóa 諸chư 法pháp 即tức 空không 旨chỉ 教giáo 苦khổ 行hạnh 無vô 故cố 巧xảo 度độ 譬thí 也dã 是thị 先tiên 三tam 藏tạng 聲Thanh 聞Văn 教giáo 拙chuyết 度độ 名danh 後hậu 三tam 大đại 乗# 菩Bồ 薩Tát 教giáo 巧xảo 度độ 名danh 也dã 。 又hựu 止chỉ 三tam 界giới 外ngoại 教giáo 中trung 於ư 別biệt 教giáo 拙chuyết 度độ 圎# 教giáo 巧xảo 度độ 旨chỉ 明minh )# 。

(# ○# 四tứ 教giáo 思tư 議nghị 不bất 思tư 議nghị 分phần/phân 事sự 藏tạng 通thông 二nhị 教giáo 思tư 議nghị 別biệt 圎# 二nhị 教giáo 不bất 思tư 議nghị 。 玄huyền 義nghĩa 二nhị 往vãng 見kiến 是thị 界giới 外ngoại 法pháp 凡phàm 夫phu 二nhị 乗# 境cảnh 界giới 非phi 故cố 揔# 不bất 思tư 議nghị 名danh 也dã 。 又hựu 止Chỉ 觀Quán 五ngũ 別biệt 教giáo 思tư 議nghị 屬thuộc 唯duy 圎# 不bất 思tư 議nghị 名danh 也dã )# 。

(# ○# 四tứ 教giáo 漸tiệm 頓đốn 事sự 前tiền 三tam 漸tiệm 圎# 教giáo 頓đốn 止chỉ 三tam )# 。

(# ○# 隨tùy 自tự 隨tùy 他tha 事sự 三tam 乗# 九cửu 界giới 他tha 根căn 性tánh 應ưng 同đồng 三tam 諦đế 分phân 隔cách 他tha 心tâm 隨tùy 故cố 隨tùy 他tha 意ý 佛Phật 隨tùy 自tự 意ý 已dĩ 證chứng 三tam 諦đế 融dung 即tức 談đàm 隨tùy 自tự 意ý 也dã 。 止chỉ 真chân 記ký 三tam 本bổn （# 九cửu 丁đinh ）# 是thị 惣# 三tam 義nghĩa 一nhất 前tiền 三tam 教giáo 隨tùy 他tha 意ý 圎# 教giáo 隨tùy 自tự 意ý 也dã 其kỳ 故cố 藏tạng 通thông 二nhị 乗# 法pháp 別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 共cộng 九cửu 界giới 隨tùy 他tha 也dã 圎# 教giáo 佛Phật 乗# 隨tùy 自tự 意ý 也dã 二nhị 藏tạng 通thông 隨tùy 他tha 別biệt 教giáo 地địa 前tiền 隨tùy 他tha 地địa 上thượng 隨tùy 自tự 是thị 隨tùy 自tự 隨tùy 他tha 通thông 圎# 教giáo 隨tùy 自tự 意ý 也dã 三tam 三tam 藏tạng 隨tùy 他tha 通thông 教giáo 當đương 通thông 邊biên 隨tùy 他tha 被bị 攝nhiếp 邊biên 隨tùy 自tự 隨tùy 自tự 隨tùy 他tha 別biệt 圎# 隨tùy 自tự 意ý 也dã 。 籤# 一nhất 本bổn 隨tùy 他tha 等đẳng 通thông 別biệt 止Chỉ 觀Quán 一nhất 十thập 三tam 番phiên 前tiền 三tam 後hậu 一nhất 判phán 弘hoằng 決quyết 一nhất 下hạ 釋thích 之chi 繁phồn 故cố 畧lược 此thử )# 。

(# ○# 如Như 來Lai 真chân 實thật 隨tùy 自tự 已dĩ 證chứng 思tư 之chi )# 。

問vấn 如Như 來Lai 說thuyết 教giáo 區khu 者giả 可khả 立lập 五ngũ 教giáo 共cộng 六lục 教giáo 共cộng 何hà 必tất 立lập 四tứ 教giáo 耶da 又hựu 此thử 四tứ 教giáo 中trung 何hà 界giới 內nội 教giáo 何hà 界giới 外ngoại 教giáo 有hữu 之chi 耶da 又hựu 此thử 四tứ 教giáo 中trung 何hà 事sự 教giáo 何hà 理lý 教giáo 有hữu 之chi 耶da 。 荅# 凡phàm 雖tuy 廣quảng 萬vạn 法pháp 不bất 出xuất 事sự 理lý 二nhị 法pháp 仍nhưng 界giới 內nội 事sự 理lý 二nhị 教giáo 界giới 外ngoại 事sự 理lý 二nhị 教giáo 合hợp 立lập 四tứ 教giáo 也dã 是thị 即tức 三tam 藏tạng 教giáo 界giới 內nội 事sự 教giáo 也dã 此thử 明minh 事sự 相tướng 隔cách 歷lịch 法Pháp 門môn 通thông 教giáo 界giới 內nội 理lý 教giáo 也dã 此thử 明minh 相tướng 即tức 融dung 通thông 理lý 也dã 此thử 二nhị 教giáo 界giới 內nội 教giáo 而nhi 三tam 乗# 共cộng 學học 之chi 次thứ 別biệt 教giáo 者giả 界giới 外ngoại 事sự 教giáo 也dã 是thị 明minh 事sự 相tướng 隔cách 歷lịch 旨chỉ 圎# 教giáo 界giới 外ngoại 理lý 教giáo 也dã 此thử 明minh 相tướng 即tức 融dung 通thông 旨chỉ 也dã 仍nhưng 此thử 二nhị 教giáo 共cộng 界giới 外ngoại 教giáo 也dã 略lược 頌tụng 曰viết 藏tạng 通thông 界giới 內nội 事sự 理lý 教giáo 別biệt 圎# 界giới 外ngoại 事sự 理lý 教giáo 。 師sư 云vân 四tứ 教giáo 中trung 三tam 藏tạng 教giáo 與dữ 別biệt 教giáo 明minh 事sự 相tướng 隔cách 歷lịch 法Pháp 門môn 者giả 我ngã 等đẳng 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 迷mê 成thành 凡phàm 夫phu 悟ngộ 成thành 佛Phật 談đàm 煩phiền 惱não 與dữ 菩Bồ 提Đề 其kỳ 体# 各các 別biệt 也dã 凢# 夫phu 與dữ 佛Phật 亦diệc 各các 別biệt 也dã 而nhi 云vân 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 菩Bồ 提Đề 離ly 凢# 身thân 別biệt 得đắc 佛Phật 身thân 也dã 譬thí 如như 雲vân 月nguyệt 各các 別biệt 謂vị 拂phất 煩phiền 惱não 雲vân 顯hiển 菩Bồ 提Đề 月nguyệt 如như 此thử 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 明minh 各các 別biệt 物vật 也dã 云vân 事sự 相tướng 隔cách 歷lịch 法Pháp 門môn 也dã 次thứ 通thông 教giáo 與dữ 圎# 教giáo 所sở 明minh 相tướng 即tức 融dung 通thông 法Pháp 門môn 者giả 我ngã 等đẳng 眾chúng 生sanh 悟ngộ 成thành 佛Phật 迷mê 成thành 凢# 夫phu 故cố 云vân 迷mê 煩phiền 惱não 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 其kỳ 體thể 全toàn 一nhất 體thể 也dã 又hựu 談đàm 凢# 夫phu 與dữ 佛Phật 皆giai 悉tất 一nhất 体# 也dã 云vân 相tương/tướng 即tức 理lý 教giáo 也dã 譬thí 如như 水thủy 氷băng 一nhất 体# 解giải 煩phiền 惱não 氷băng 顯hiển 菩Bồ 提Đề 水thủy 也dã 仍nhưng 水thủy 氷băng 靣# 替thế 其kỳ 體thể 同đồng 物vật 也dã 以dĩ 此thử 可khả 得đắc 意ý 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 一nhất 体# 理lý 也dã 。

(# 何hà 必tất 四tứ 教giáo 立lập 耶da 云vân 無vô 窮cùng 問vấn 難nạn/nan 云vân 心tâm 玄huyền 義nghĩa 一nhất 見kiến （# ヘ# タ# リ# ）# )# 。

(# ○# 界giới 內nội 界giới 外ngoại 事sự 總tổng 所sở 依y 土thổ/độ 論luận 同đồng 居cư 方phương 便tiện 實thật 報báo 寂tịch 光quang 四tứ 土thổ/độ 不bất 過quá 此thử 中trung 初sơ 同đồng 居cư 土thổ/độ 界giới 內nội 云vân 後hậu 三tam 土thổ/độ 界giới 外ngoại 名danh 也dã 其kỳ 故cố 同đồng 居cư 土thổ/độ 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 。 三tam 界giới 四tứ 故cố 界giới 內nội 名danh 方phương 俱câu 等đẳng 三tam 土thổ/độ 三tam 界giới 之chi 外ngoại 聖thánh 人nhân 所sở 居cư 土thổ/độ 界giới 外ngoại 云vân 也dã 界giới 外ngoại 於ư 三tam 界giới 明minh 事sự 雖tuy 有hữu 之chi 皆giai 義nghĩa 立lập 也dã 正chánh 三tam 界giới 同đồng 居cư 有hữu 界giới 外ngoại 三tam 界giới 事sự 計kế 九cửu 末mạt 。 補bổ 注chú 九cửu （# 三tam 十thập 四tứ 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 事sự 理lý 事sự 事sự 十thập 界giới 依y 報báo 正chánh 報báo 凡phàm 夫phu 所sở 見kiến 及cập 物vật 云vân 也dã 依y 報báo 艸thảo 木mộc 國quốc 土độ 現hiện 見kiến 所sở 正chánh 報báo 一nhất 色sắc 四tứ 心tâm 五ngũ 陰ấm 和hòa 合hợp 眾chúng 生sanh 。 事sự 也dã 故cố 事sự 諸chư 法pháp 束thúc 云vân 時thời 依y 正chánh 心tâm 云vân 也dã 委ủy 分phân 別biệt 時thời 十thập 界giới 身thân 土thổ/độ 各các 相tương/tướng 性tánh 等đẳng 十thập 如như 此thử 十thập 界giới 十thập 如như 事sự 法pháp 皆giai 凡phàm 夫phu 知tri 見kiến 法pháp 也dã 次thứ 理lý 云vân 此thử 十thập 界giới 事sự 法pháp 中trung 備bị 處xứ 根căn 本bổn 性tánh 其kỳ 空không 假giả 中trung 三tam 諦đế 三tam 功công 能năng 是thị 理lý 名danh 是thị 聖thánh 人nhân 所sở 見kiến 迷mê 凡phàm 夫phu 知tri 見kiến 不bất 能năng 物vật 也dã 。 賛# 集tập 記ký 一nhất 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 不bất 出xuất 理lý 事sự 理lý 謂vị 天thiên 然nhiên 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 事sự 謂vị 虗hư 浮phù 因nhân 緣duyên 所sở 成thành 。 事sự 是thị 法pháp 相tướng 理lý 是thị 法pháp 性tánh 事sự 是thị 相tương/tướng 故cố 理lý 即tức 性tánh 故cố 性tánh 上thượng 之chi 相tướng 名danh 事sự 相tướng 下hạ 之chi 性tánh 名danh 理lý 事sự 理lý 不bất 離ly 無vô 別biệt 體thể 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 此thử 事sự 理lý 二nhị 法pháp 一nhất 体# 不bất 二nhị 常thường 相tương/tướng 即tức 事sự 即tức 理lý 理lý 即tức 事sự 終chung 日nhật 少thiểu 離ly 故cố 。 籤# 一nhất 云vân 理lý 性tánh 無vô 躰# 全toàn 依y 無vô 明minh 無vô 明minh 無vô 躰# 全toàn 依y 法pháp 性tánh （# 文văn ）# 無vô 明minh 事sự 法pháp 指chỉ 也dã 。 又hựu 記ký 三tam 云vân 理lý 無vô 所sở 存tồn 徧biến 在tại 於ư 事sự （# 文văn ）# 何hà 事sự 理lý 俱câu 相tương/tướng 即tức 云vân 根căn 本bổn 天thiên 然nhiên 理lý 性tánh 中trung 事sự 法pháp 具cụ 足túc 是thị 理lý 具cụ 三tam 千thiên 名danh 此thử 理lý 具cụ 三tam 千thiên 染nhiễm 緣duyên 依y 反phản 六lục 道đạo 事sự 諸chư 法pháp 成thành 淨tịnh 緣duyên 依y 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 四tứ 聖thánh 身thân 上thượng 故cố 十thập 界giới 事sự 法pháp 云vân 根căn 本bổn 理lý 具cụ 三tam 千thiên 出xuất 悟ngộ 見kiến 事sự 即tức 理lý 理lý 即tức 事sự 也dã 譬thí 水thủy 中trung 根căn 本bổn 波ba 性tánh 具cụ 故cố 風phong 緣duyên 值trị 水thủy 反phản 波ba 其kỳ 波ba 見kiến 根căn 本bổn 水thủy 故cố 波ba 即tức 水thủy 水thủy 即tức 波ba 一nhất 躰# 不bất 二nhị 如như 但đãn 根căn 本bổn 理lý 性tánh 中trung 三tam 千thiên 諸chư 法Pháp 具cụ 足túc 。 其kỳ 反phản 事sự 成thành 云vân 先tiên 理lý 計kế 有hữu 次thứ 事sự 法pháp 始thỉ 出xuất 來lai 非phi 無vô 始thỉ 法pháp 尒# 事sự 理lý 二nhị 法pháp 終chung 日nhật 同đồng 時thời 也dã 教giáo 門môn 緣duyên 起khởi 最tối 初sơ 立lập 實thật 無vô 始thỉ 法pháp 尒# 也dã 然nhiên 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 此thử 事sự 理lý 不bất 二nhị 重trọng/trùng 悟ngộ 給cấp 故cố 悟ngộ 見kiến 云vân 一nhất 躰# 也dã 是thị 相tương/tướng 即tức 常thường 同đồng 云vân 也dã 又hựu 迷mê 凡phàm 夫phu 但đãn 事sự 法pháp 差sai 別biệt 相tương/tướng 計kế 見kiến 理lý 躰# 不bất 知tri 故cố 迷mê 情tình 所sở 見kiến 事sự 相tướng 本bổn 躰# 理lý 性tánh 各các 別biệt 此thử 迷mê 情tình 約ước 云vân 時thời 事sự 理lý 二nhị 法pháp 各các 別biệt 也dã 是thị 常thường 別biệt 共cộng 常thường 離ly 共cộng 云vân 也dã 種chủng 種chủng 義nghĩa 雖tuy 有hữu 之chi 事sự 理lý 大đại 綱cương 如như 是thị 付phó 之chi 知tri 禮lễ 淨tịnh 覺giác 等đẳng 異dị 論luận 紛phân 然nhiên 後hậu 日nhật 賞thưởng 之chi 所sở 詮thuyên 佛Phật 道Đạo 修tu 行hành 果quả 位vị 望vọng 此thử 事sự 相tướng 妄vọng 見kiến 離ly 理lý 性tánh 本bổn 源nguyên 悟ngộ 為vi 也dã 尚thượng 四tứ 教giáo 不bất 同đồng 有hữu 大đại 旨chỉ 皆giai 理lý 悟ngộ 為vi 也dã )# 。

(# ○# 藏tạng 通thông 界giới 內nội 事sự 理lý 教giáo 別biệt 圎# 界giới 外ngoại 事sự 理lý 教giáo 畧lược 頌tụng 可khả 得đắc 意ý 藏tạng 通thông 二nhị 教giáo 三tam 界giới 六lục 道đạo 同đồng 居cư 事sự 理lý 明minh 先tiên 三tam 藏tạng 事sự 理lý 外ngoại 別biệt 事sự 立lập 事sự 法pháp 滅diệt 理lý 見kiến 明minh 故cố 理lý 事sự 屬thuộc 事sự 教giáo 也dã 通thông 教giáo 理lý 事sự 即tức 理lý 事sự 外ngoại 理lý 無vô 明minh 故cố 事sự 攝nhiếp 理lý 故cố 理lý 教giáo 也dã 別biệt 教giáo 事sự 界giới 外ngoại 事sự 法pháp 明minh 隔cách 歷lịch 不bất 融dung 事sự 教giáo 也dã 圎# 教giáo 理lý 教giáo 相tương/tướng 即tức 融dung 通thông 明minh 故cố 理lý 教giáo 也dã 通thông 圎# 二nhị 教giáo 相tương/tướng 即tức 不bất 同đồng 下hạ 卷quyển 至chí 明minh 之chi )# 。

(# ○# 如Như 來Lai 教giáo 法Pháp 。 大đại 分phần/phân 二nhị 一nhất 鈍độn 根căn 弟đệ 子tử 藏tạng 通thông 說thuyết 空không 教giáo 見kiến 思tư 斷đoạn 三tam 界giới 離ly 二nhị 利lợi 根căn 弟đệ 子tử 別biệt 圎# 說thuyết 三tam 諦đế 教giáo 三tam 惑hoặc 斷đoạn 反phản 易dị 離ly 此thử 二nhị 各các 利lợi 鈍độn 故cố 界giới 內nội 界giới 外ngoại 各các 事sự 理lý 二nhị 教giáo 四tứ 教giáo 也dã 又hựu 事sự 理lý 事sự 修tu 治trị 造tạo 作tác 為vi 義nghĩa 動động 作tác 云vân 為vi 曰viết 事sự 又hựu 營doanh 也dã 治trị 也dã 訓huấn 也dã 事sự 相tướng 差sai 別biệt 。 之chi 法pháp 名danh 事sự 法pháp 也dã 理lý 者giả 道Đạo 理lý 也dã 諸chư 法pháp 真chân 道Đạo 理lý 也dã 無vô 為vi 無vô 作tác 。 法pháp 名danh 理lý 法pháp 也dã )# 。

(# ○# 在tại 纏triền 真Chân 如Như 出xuất 纏triền 真Chân 如Như 事sự 真chân 謂vị 真chân 實thật 簡giản 非phi 虗hư 妄vọng 如như 謂vị 如như 常thường 永vĩnh 無vô 反phản 易dị )# 。

(# ○# 即tức 字tự 事sự 弘hoằng 決quyết 一nhất 云vân 即tức 者giả 廣quảng 雅nhã 云vân 合hợp 也dã 若nhược 依y 此thử 釋thích 仍nhưng 似tự 二nhị 物vật 相tương/tướng 合hợp 名danh 即tức 其kỳ 理lý 猶do 疎sơ 今kim 以dĩ 義nghĩa 求cầu 體thể 不bất 二nhị 故cố 故cố 名danh 為vi 即tức （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 之chi 相tướng 貌mạo 。 約ước 理lý 性tánh 體thể 一nhất 不bất 礙ngại 事sự 相tướng 也dã 以dĩ 氷băng 水thủy 之chi 譬thí 可khả 知tri 之chi （# 云vân 云vân ）# 。 記ký 九cửu 末mạt 云vân 凡phàm 云vân 即tức 者giả 以dĩ 顯hiển 於ư 離ly 如như 氷băng 不bất 離ly 水thủy 理lý 須tu 融dung 氷băng 義nghĩa 同đồng 於ư 離ly 方phương 乃nãi 顯hiển 即tức （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn （# 文văn ）# 。 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 畢tất 竟cánh 即tức 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 也dã 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 。 （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 事sự 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 菩Bồ 提Đề 相tướng 。 也dã 不bất 可khả 復phục 得đắc 。 （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 無vô 行hành 經kinh （# 喜Hỷ 根Căn 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 偈kệ ）# 云vân [婬-壬+(工/山)]# 欲dục 即tức 是thị 道đạo 恚khuể 癡si 亦diệc 如như 是thị 如như 此thử 三tam 事sự 。 中trung 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。 道đạo 若nhược 有hữu 人nhân 分phân 別biệt [婬-壬+(工/山)]# 怒nộ 癡si 及cập 道đạo 是thị 人nhân 去khứ 佛Phật 道Đạo 譬thí 如như 天thiên 與dữ 地địa （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 如như 是thị 七thất 十thập 餘dư 偈kệ （# 云vân 云vân ）# 。 弘hoằng 決quyết 四tứ 本bổn 云vân 經kinh 說thuyết 欲dục 是thị 道đạo 者giả 只chỉ 云vân 道đạo 性tánh 不bất 出xuất 於ư 欲dục 亦diệc 云vân 欲dục 性tánh 不bất 離ly 於ư 道đạo 約ước 理lý 云vân 即tức 約ước 事sự 須tu 離ly （# 文văn ）# 。 慧tuệ 心tâm 先tiên 德đức 云vân 問vấn 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 若nhược 一nhất 體thể 者giả 。 唯duy 應ưng 任nhậm 意ý 起khởi 惑hoặc 業nghiệp 耶da 荅# 云vân 如như 是thị 解giải 名danh 之chi 為vi 惡ác 取thủ 空không 者giả 專chuyên 不bất 佛Phật 弟đệ 子tử 今kim 反phản 質chất 云vân 汝nhữ 若nhược 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 故cố 欣hân 起khởi 煩phiền 惱não 惡ác 業nghiệp 。 亦diệc 應ưng 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 欣hân 受thọ 生sanh 死tử 猛mãnh 苦khổ 何hà 故cố 於ư 剎sát 那na 苦khổ 果quả 猶do 猒# 難nan 堪kham 於ư 永vĩnh 劫kiếp 苦khổ 因nhân 欣hân 自tự 恣tứ 作tác 是thị 故cố 當đương 知tri 。 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 體thể 雖tuy 是thị 一nhất 時thời 用dụng 異dị 故cố 染nhiễm 淨tịnh 不bất 同đồng 也dã 如như 水thủy 與dữ 氷băng 亦diệc 如như 種chủng 果quả 其kỳ 體thể 是thị 一nhất 隨tùy 時thời 用dụng 異dị 由do 此thử 修tu 道Đạo 者giả 顯hiển 本bổn 有hữu 佛Phật 性tánh 不bất 修tu 道Đạo 者giả 。 終chung 無vô 顯hiển 理lý （# 文văn ）# 。 文văn 句cú 四tứ 云vân 折chiết 三tam 界giới 妄vọng 盡tận 滅diệt 色sắc 取thủ 空không 則tắc 非phi 真chân 滅diệt 若nhược 體thể 達đạt 無vô 明minh 本bổn 無vô 常thường 寂tịch 即tức 是thị 真chân 滅diệt 本bổn 無vô 雖tuy 寂tịch 若nhược 不bất 修tu 道Đạo 無vô 由do 契khế 會hội 故cố 言ngôn 佛Phật 子tử 行hành 道Đạo 已dĩ 。 來lai 世thế 得đắc 作tác 佛Phật 。 （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 通thông 圎# 二nhị 教giáo 相tương/tướng 即tức 之chi 同đồng 異dị 事sự 。 止Chỉ 觀Quán 私tư 記ký 一nhất 末mạt （# 二nhị 丁đinh ）# 判phán 五ngũ 不bất 同đồng （# 云vân 云vân ）# 一nhất 通thông 約ước 界giới 內nội 生sanh 死tử 煩phiền 惱não 。 相tương/tướng 即tức 圎# 約ước 界giới 外ngoại 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 相tương/tướng 即tức 。 二nhị 約ước 生sanh 死tử 通thông 則tắc 分phần/phân 叚giả 生sanh 死tử 相tướng 即tức 圎# 則tắc 分phần/phân 叚giả 變biến 易dị 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 相tướng 即tức 也dã 。 三tam 約ước 諦đế 理lý 通thông 即tức 但đãn 空không 理lý 圎# 三tam 諦đế 理lý 相tương/tướng 即tức 也dã 。 四tứ 約ước 斷đoạn 惑hoặc 通thông 雖tuy 不bất 斷đoạn 而nhi 實thật 是thị 斷đoạn 以dĩ 云vân 煩phiền 惱não 即tức 空không 故cố 圎# 觀quán 煩phiền 惱não 以dĩ 為vi 性tánh 惡ác 法Pháp 門môn 故cố 實thật 不bất 斷đoạn 以dĩ 云vân 煩phiền 惱não 即tức 空không 假giả 中trung 故cố 。 五ngũ 約ước 觀quán 智trí 通thông 念niệm 想tưởng 觀quán 但đãn 空không 觀quán 故cố 圎# 名danh 實thật 智trí 萬vạn 法pháp 皆giai 是thị 中trung 道đạo 畢tất 竟cánh 空không 觀quán 故cố （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 性tánh 惡ác 不bất 斷đoạn 事sự 授thọ 決quyết 集tập 有hữu 性tánh 惡ác 不bất 斷đoạn 決quyết （# 智trí 證chứng ）# 。 義nghĩa 例lệ （# 十thập 四tứ ）# 云vân 佛Phật 本bổn 不bất 斷đoạn 性tánh 惡ác 若nhược 斷đoạn 普phổ 現hiện 色sắc 身thân 。 從tùng 何hà 而nhi 立lập （# 文văn ）# 。 止Chỉ 觀Quán 五ngũ 云vân 無vô 明minh 癡si 惑hoặc 本bổn 是thị 法pháp 性tánh 也dã 以dĩ 癡si 惡ác 故cố 法pháp 性tánh 變biến 作tác 無vô 明minh 起khởi 諸chư 顛điên 倒đảo 。 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 。 故cố 如như 寒hàn 來lai 結kết 水thủy 變biến 作tác 堅kiên 氷băng （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 即tức 付phó 達đạt 磨ma 門môn 人nhân 三tam 人nhân 得đắc 法Pháp 者giả 一nhất 道đạo 分phần/phân 二nhị 尼ni 惣# 持trì 三tam 慧tuệ 可khả 三tam 人nhân 得đắc 解giải 皮bì 肉nhục 骨cốt 分phần/phân 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 重trọng/trùng 印ấn 可khả 知tri 礼# 指chỉ 要yếu 鈔sao 出xuất )# 。

(# ○# 煩phiền 惱não 煩phiền 即tức 昬# 煩phiền 惱não 即tức 惱não 乱# )# 。

(# ○# 菩Bồ 提Đề 道Đạo 也dã 悟ngộ 名danh 也dã )# 。

(# ○# 生sanh 死tử 付phó 分phân 段đoạn 變biến 易dị 二nhị 種chủng 。 集tập 解giải 云vân 言ngôn 分phân 段đoạn 者giả 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 三tam 界giới 六lục 道đạo 支chi 分phần/phân 形hình 段đoạn （# 文văn ）# 。 止chỉ 三tam 云vân 三tam 世thế 間gian 隔cách 故cố 名danh 分phân 段đoạn （# 文văn ）# 。 大đại 乗# 義nghĩa 章chương 八bát 云vân 分phân 段đoạn 者giả 六lục 道Đạo 果Quả 報báo 三tam 世thế 分phần/phân 異dị 名danh 為vi 分phân 段đoạn （# 文văn ）# 釋thích 云vân 因nhân 異dị 果quả 易dị 故cố 名danh 變biến 易dị （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 涅Niết 槃Bàn 涅niết 言ngôn 不bất 生sanh 槃bàn 言ngôn 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 不bất 滅diệt 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 凡phàm 夫phu 者giả 彌Di 勒Lặc 問vấn 經kinh 論luận 云vân 遠viễn 離ly 聖thánh 人nhân 法pháp 染nhiễm [卄/考]# 身thân 見kiến 等đẳng 住trụ 五ngũ 欲dục 資tư 生sanh 故cố 名danh 凡phàm 夫phu （# 已dĩ 上thượng ）# 。 大đại 論luận 云vân 愛ái 妻thê 愛ái 子tử 名danh 為vi 凡phàm 惜tích 身thân 惜tích 命mạng 名danh 夫phu （# 已dĩ 上thượng ）# 。 名danh 義nghĩa 集tập 二nhị （# 二nhị 十thập 三tam 下hạ ）# 云vân 波ba 羅la 言ngôn 毛mao 道đạo 謂vị 行hành 心tâm 不bất 定định 猶do 如như 輕khinh 毛mao 隨tùy 風phong 東đông 西tây 。 也dã 魏ngụy 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 毛mao 道đạo 凡phàm 夫phu 。 應ưng 法Pháp 師sư 云vân 梵Phạn 語ngữ 縛phược 羅la 此thử 云vân 毛mao 婆bà 羅la 此thử 云vân 愚ngu 正chánh 言ngôn 婆bà 羅la 必tất 栗lật 託thác [佔-口+乙]# 那na 此thử 翻phiên 愚ngu 異dị 生sanh 餘dư 畧lược )# 。

三tam 藏tạng 教giáo 下hạ 。

(# 三tam 藏tạng 定định 戒giới 慧tuệ 三tam 亘tuyên 四tứ 教giáo 有hữu 此thử 三tam 今kim 阿a 含hàm 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng )# 。

問vấn 三tam 藏tạng 教giáo 者giả 何hà 等đẳng 耶da 。 荅# 三tam 藏tạng 者giả 一nhất 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 新tân 譯dịch 云vân 素tố 怛đát 覧# 藏tạng 梵Phạn 語ngữ 也dã 此thử 翻phiên 法pháp 本bổn 亦diệc 名danh 定định 藏tạng 漢hán 語ngữ 也dã 亦diệc 云vân 經kinh 藏tạng 是thị 四tứ 阿a 含hàm 經kinh 也dã 此thử 共cộng 小tiểu 乗# 經kinh 也dã 此thử 四tứ 阿a 含hàm 經kinh 共cộng 納nạp 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 也dã 故cố 名danh 經kinh 藏tạng 也dã 四tứ 阿a 含hàm 經kinh 者giả 後hậu 如như 注chú 之chi 亦diệc 名danh 定định 藏tạng 者giả 此thử 修Tu 多Đa 羅La 。 藏tạng 中trung 專chuyên 明minh 禪thiền 定định 事sự 故cố 也dã 。

(# 修tu 多đa 羅la 或hoặc 修tu 單đơn 蘭lan 多đa 云vân 或hoặc 修tu 妬đố 路lộ 云vân 梵Phạn 語ngữ 不bất 同đồng 也dã 西tây 域vực 記ký 云vân 素tố 怛đát 覽lãm 舊cựu 曰viết 修tu 多đa 羅la 訛ngoa 也dã （# 文văn ）# 今kim 名danh 目mục 新tân 譯dịch 云vân 正chánh 西tây 域vực 記ký 指chỉ 也dã 修tu 多đa 羅la 付phó 有hữu 翻phiên 無vô 翻phiên 二nhị 家gia 有hữu 先tiên 無vô 翻phiên 家gia 意ý 云vân 梵Phạn 語ngữ 多đa 含hàm 一nhất 言ngôn 無vô 量lượng 義nghĩa 理lý 含hàm 故cố 此thử 土thổ/độ 單đơn 淺thiển 言ngôn 以dĩ 不bất 翻phiên 然nhiên 經Kinh 云vân 事sự 開khai 善thiện 云vân 非phi 正chánh 翻phiên 也dã 但đãn 以dĩ 此thử 代đại 彼bỉ 耳nhĩ 此thử 間gian 聖thánh 說thuyết 為vi 經kinh 賢hiền 說thuyết 子tử 史sử 彼bỉ 聖thánh 稱xưng 經kinh 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 論luận 既ký 不bất 可khả 翻phiên 冝# 以dĩ 此thử 代đại 彼bỉ 故cố 稱xưng 經kinh 也dã （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 梵Phạn 語ngữ 多đa 合hợp 付phó 修tu 多đa 羅la 語ngữ 五ngũ 義nghĩa 含hàm 云vân 一nhất 法pháp 本bổn 亦diệc 云vân 出xuất 生sanh 二nhị 微vi 發phát 亦diệc 云vân 顯hiển 示thị 三tam 涌dũng 泉tuyền 四tứ 繩thằng 墨mặc 五ngũ 結kết 髮phát 也dã 此thử 五ngũ 義nghĩa 一nhất 一nhất 教giáo 行hành 義nghĩa 三tam 有hữu 三tam 五ngũ 十thập 五ngũ 義nghĩa 一nhất 一nhất 三tam 開khai 事sự 彼bỉ 家gia 無vô 今kim 家gia 義nghĩa 開khai 也dã 又hựu 此thử 教giáo 行hành 義nghĩa 義nghĩa 或hoặc 所sở 詮thuyên 義nghĩa 理lý 指chỉ 或hoặc 所sở 詮thuyên 理lý 躰# 指chỉ 義nghĩa 云vân 也dã 。 第đệ 一nhất 法pháp 本bổn 付phó 教giáo 本bổn 行hạnh 本bổn 義nghĩa 本bổn 三tam 有hữu 初sơ 教giáo 本bổn 付phó 又hựu 二nhị 義nghĩa 有hữu 經kinh 論luận 相tương 對đối 謂vị 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 佛Phật 經Kinh 為vi 本bổn 作tác 論luận 故cố 佛Phật 經Kinh 菩Bồ 薩Tát 論luận 教giáo 本bổn 也dã 二nhị 佛Phật 經Kinh 中trung 於ư 本bổn 末mạt 相tương 對đối 云vân 也dã 謂vị 金kim 口khẩu 所sở 說thuyết 一nhất 言ngôn 為vi 本bổn 流lưu 出xuất 無vô 量lượng 言ngôn 教giáo 。 且thả 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 句cú 一nhất 時thời 佛Phật 住trú 。 等đẳng 出xuất 一nhất 時thời 佛Phật 又hựu 次thứ 第đệ 後hậu 出xuất 故cố 展triển 轉chuyển 一nhất 一nhất 修tu 多đa 羅la 復phục 有hữu 無vô 量lượng 。 修tu 多đa 羅la 眷quyến 屬thuộc 教giáo 本bổn 被bị 云vân 也dã 古cổ 抄sao 云vân 經kinh 中trung 本bổn 末mạt 相tương 對đối 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 總tổng 別biệt 相tướng 對đối 二nhị 初sơ 後hậu 相tương 對đối 三tam 略lược 廣quảng 相tương 對đối 總tổng 初sơ 略lược 為vi 別biệt 後hậu 廣quảng 之chi 本bổn 也dã 。 問vấn 若nhược 尒# 別biệt 後hậu 廣quảng 可khả 非phi 本bổn 耶da 荅# 本bổn 家gia 末mạt 故cố 相tương 從tùng 俱câu 云vân 本bổn 也dã （# 云vân 云vân ）# 私tư 云vân 玄huyền 義nghĩa 八bát 但đãn 初sơ 後hậu 相tương 對đối 義nghĩa 有hữu 以dĩ 惣# 別biệt 相tướng 對đối 畧lược 廣quảng 相tương 對đối 事sự 更cánh 詳tường 。 行hành 本bổn 者giả 依y 佛Phật 經Kinh 起khởi 諸chư 行hành 故cố 佛Phật 經Kinh 一nhất 切thiết 修tu 行hành 本bổn 也dã 義nghĩa 本bổn 者giả 或hoặc 一nhất 句cú 詮thuyên 一nhất 義nghĩa 或hoặc 無vô 量lượng 句cú 詮thuyên 無vô 量lượng 義nghĩa 或hoặc 一nhất 句cú 詮thuyên 無vô 量lượng 義nghĩa 或hoặc 無vô 量lượng 句cú 詮thuyên 一nhất 義nghĩa 然nhiên 佛Phật 經Kinh 一nhất 切thiết 義nghĩa 理lý 本bổn 故cố 義nghĩa 本bổn 云vân 也dã 法pháp 本bổn 義nghĩa 尚thượng 已dĩ 多đa 含hàm 故cố 不bất 可khả 翻phiên 也dã 或hoặc 言ngôn 出xuất 生sanh 例lệ 之chi 可khả 知tri 也dã )# 。

(# ○# 十thập 二nhị 部bộ 中trung 修tu 多đa 羅la 部bộ 有hữu 其kỳ 別biệt 修tu 多đa 羅la 云vân 也dã 其kỳ 別biệt 修tu 多đa 羅la 法pháp 本bổn 云vân 時thời 餘dư 十thập 一nhất 部bộ 本bổn 義nghĩa 有hữu 。 玄huyền 義nghĩa 六lục 其kỳ 心tâm 有hữu 是thị 便tiện 云vân 也dã 今kim 正chánh 通thông 修tu 多đa 羅la 也dã 。 第đệ 二nhị 微vi 發phát 事sự 是thị 初sơ 舉cử 也dã 謂vị 微vi 著trước 義nghĩa 也dã 佛Phật 說thuyết 教giáo 聞văn 初sơ 機cơ 解giải 發phát 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 長trưởng 。 多đa 聞văn 強cường 識thức 。 至chí 是thị 教giáo 微vi 發phát 也dã 又hựu 佛Phật 經Kinh 聞văn 始thỉ 人nhân 天thiên 微vi 行hành 發phát 次thứ 無vô 漏lậu 行hành 入nhập 小tiểu 大đại 入nhập 後hậu 大đại 行hành 修tu 是thị 行hành 微vi 發phát 也dã 又hựu 佛Phật 說thuyết 聞văn 始thỉ 內nội 凡phàm 相tương 似tự 之chi 理lý 發phát 次thứ 見kiến 諦Đế 入nhập 乃nãi 至chí 小tiểu 大đại 入nhập 似tự 真chân 中trung 道đạo 見kiến 是thị 理lý 微vi 發phát 也dã 。 第đệ 三tam 涌dũng 泉tuyền 事sự 從tùng 譬thí 為vi 名danh 也dã ワ# ケ# ル# イ# ヅ# ミ# ソ# 如như 也dã 佛Phật 說thuyết 教giáo 文văn 義nghĩa 無vô 盡tận ナ# ル# ハ# 教giáo ノ# 涌dũng 泉tuyền 也dã 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 無vô 量lượng 。 修tu 行hành 有hữu 行hành 涌dũng 泉tuyền 也dã 理lý 虗hư 空không 如như 無vô 邊biên ナ# ル# ハ# 義nghĩa 理lý 涌dũng 泉tuyền 也dã 。 第đệ 四tứ 繩thằng 墨mặc 事sự 是thị 又hựu 譬thí 也dã 巧xảo 匠tượng 墨mặc 繩thằng 曲khúc 木mộc 削tước 直trực ナ# ス# カ# 如như ク# 佛Phật 說thuyết 以dĩ 外ngoại 道đạo 邪tà 教giáo 邪tà 行hành 邪tà 理lý 破phá 無vô 為vi 正chánh 轍triệt 入nhập シ# ム# ル# カ# 故cố 云vân 也dã 。 第đệ 五ngũ 結kết 鬘man 事sự 教giáo 行hành 理lý 結kết 令linh 不bất 失thất 事sự 花hoa 鬘man 結kết 零linh 落lạc せ# シ# メ# サ# ル# カ# 如như ナ# ル# 故cố ナ# リ# 。 次thứ 有hữu 翻phiên 家gia 心tâm 五ngũ 義nghĩa 以dĩ 翻phiên 也dã )# 。

(# ○# 第đệ 一nhất 經kinh 翻phiên 是thị 又hựu 二nhị 義nghĩa 有hữu 一nhất 經kinh 由do 義nghĩa 也dã 由do 聖thánh 人nhân 心tâm 口khẩu 有hữu 聲thanh 經kinh 故cố 經kinh 能năng 由do 也dã 教giáo 行hành 理lý 俱câu 由do 心tâm 口khẩu 也dã 二nhị 經kinh 者giả 經kinh 緯# 義nghĩa 也dã 譬thí 世thế 間gian 絹quyên 經kinh 緯# 以dĩ 織chức 之chi 龍long 鳳phượng 文văn 成thành 如như 佛Phật 說thuyết 經kinh 菩Bồ 薩Tát 緯# 此thử 師sư 資tư 經kinh 緯# 合hợp 賢hiền 聖thánh 文văn 成thành 也dã 此thử 時thời 經Kinh 云vân 畧lược 也dã 具cụ 經kinh 緯# 云vân 事sự 也dã 又hựu 約ước 行hành 約ước 理lý 經kinh 緯# 論luận 事sự 有hữu 畧lược 之chi )# 。

(# ○# 第đệ 二nhị 契khế 翻phiên 契khế 理lý 契khế 機cơ 故cố 也dã 。 （# 孤cô 山sơn 撰soạn 釋thích 圭# 峯phong 蘭lan 盆bồn 疏sớ/sơ ）# 摭# 華hoa 云vân 契khế 理lý 則tắc 合hợp 於ư 二nhị 諦đế 契khế 機cơ 則tắc 符phù 彼bỉ 三tam 根căn （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 第đệ 三tam 法pháp 本bổn 翻phiên 事sự 即tức 教giáo 行hành 理lý 本bổn 如như 前tiền 釋thích （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 第đệ 四tứ 綖diên 翻phiên 事sự 綖diên 字tự イ# ト# 。 ヨ# ム# ナ# リ# 二nhị 義nghĩa 一nhất 貫quán 持trì 義nghĩa 教giáo 行hành 義nghĩa 貫quán 持trì 失thất せ# ザ# ラ# シ# ム# ル# 事sự イ# ト# 物vật 貫quán 如như 也dã 二nhị 縫phùng 義nghĩa 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 教giáo 行hành 理lý ヌ# イ# ツ# ケ# テ# ヲ# ク# 事sự タ# 少thiểu 物vật 縫phùng 如như 也dã )# 。

(# ○# 第đệ 五ngũ 善thiện 語ngữ 教giáo 翻phiên 也dã 亦diệc 善thiện 行hành 教giáo 亦diệc 善thiện 理lý 教giáo 也dã )# 。

(# ○# 今kim 家gia 心tâm 有hữu 無vô 二nhị 家gia 破phá 而nhi 二nhị 家gia 和hòa 融dung 若nhược 無vô 翻phiên 執chấp 多đa 含hàm 解giải 作tác 何hà 但đãn 五ngũ 義nghĩa 局cục 若nhược 有hữu 翻phiên 以dĩ 何hà 為vi 正chánh 今kim 以dĩ 經kinh 一nhất 名danh 為vi 正chánh 翻phiên 何hà 者giả 從tùng 古cổ 至chí 今kim 。 既ký 譯dịch 題đề 經kinh 若nhược 餘dư 翻phiên 是thị 正chánh 何hà 不bất 改cải 名danh 契khế 綖diên 等đẳng 若nhược 又hựu 無vô 翻phiên 何hà 譯dịch 標tiêu 經kinh 乎hồ 以dĩ 此thử 代đại 彼bỉ 云vân 無vô 翻phiên 家gia 末mạt 流lưu 受thọ 難nạn/nan 荅# 語ngữ 非phi 正chánh 義nghĩa 也dã 今kim 正chánh 用dụng 經kinh 多đa 含hàm 義nghĩa 強cường/cưỡng 含hàm 有hữu 翻phiên 無vô 翻phiên 此thử 義nghĩa 也dã 如như 此thử 經Kinh 一nhất 名danh 取thủ 正chánh ス# レ# ハ# 即tức 有hữu 無vô 二nhị 家gia 相tương/tướng 融dung レ# タ# ル# 物vật 也dã 其kỳ 故cố 二nhị 家gia 共cộng 經kinh 名danh 用dụng 故cố 也dã 。 名danh 義nghĩa 四tứ 云vân 以dĩ 此thử 方phương 周chu 孔khổng 之chi 教giáo 名danh 為vi 五ngũ 經kinh 故cố 以dĩ 經Kinh 字tự 翻phiên 修tu 多đa 羅la （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 經Kinh 字tự 訓huấn 事sự 常thường 也dã 法pháp 也dã 。 玄huyền 義nghĩa 八bát 云vân 訓huấn 者giả 訓huấn 常thường 今kim 釋thích 其kỳ 訓huấn 天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。 不bất 能năng 改cải 壞hoại 名danh 為vi 教giáo 常thường 真chân 正chánh 無vô 雜tạp 無vô 能năng 踰du 過quá 名danh 為vi 行hành 常thường 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 決quyết 無vô 異dị 趣thú 名danh 為vi 理lý 常thường 又hựu 訓huấn 法pháp 者giả 法pháp 可khả 軌quỹ 行hành 可khả 軌quỹ 理lý 可khả 軌quỹ （# 已dĩ 上thượng ）# 此thử 訓huấn 釋thích 有hữu 無vô 二nhị 家gia 及cập 今kim 家gia 通thông 同đồng 用dụng 義nghĩa 也dã 。 又hựu 佛Phật 地địa 論luận 云vân 經kinh 者giả 貫quán 攝nhiếp 為vi 義nghĩa 貫quán 穿xuyên 所sở 應ưng 知tri 義nghĩa 攝nhiếp 持trì 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 四tứ 阿a 含hàm 無vô 比tỉ 法pháp 佛Phật 說thuyết 無vô 比tỉ 法pháp 故cố 也dã )# 。

(# ○# 定định 藏tạng 者giả 私tư 云vân 雜tạp 阿a 含hàm 中trung 別biệt 明minh 禪thiền 定định 事sự 雜tạp 阿a 含hàm 通thông 餘dư 三tam 含hàm 故cố 以dĩ 通thông 顯hiển 別biệt 謂vị 專chuyên 定định 說thuyết 故cố 云vân 定định 藏tạng 也dã )# 。

二nhị 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 新tân 譯dịch 云vân 毗tỳ 那na 耶da 藏tạng 梵Phạn 語ngữ 也dã 此thử 翻phiên 滅diệt 是thị 則tắc 專chuyên 明minh 戒giới 律luật 法Pháp 門môn 持trì 戒giới 滅diệt 罪tội 故cố 翻phiên 滅diệt 也dã 仍nhưng 亦diệc 名danh 戒giới 藏tạng 漢hán 語ngữ 也dã 亦diệc 名danh 律luật 藏tạng 所sở 謂vị 八bát 十thập 誦tụng 律luật 五ngũ 部bộ 律luật 等đẳng 一nhất 切thiết 戒giới 律luật 法Pháp 門môn 合hợp 名danh 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 也dã 。

(# ○# 毘tỳ 尼ni 新tân 毘tỳ 那na 耶da 云vân 翻phiên 名danh 多đa 種chủng 也dã 一nhất 善thiện 治trị 翻phiên 什thập 師sư 云vân 自tự 治trị [婬-壬+(工/山)]# 怒nộ 癡si 亦diệc 能năng 治trị 眾chúng 生sanh 。 惡ác 也dã （# 文văn ）# 二nhị 調điều 伏phục 翻phiên 圎# 覺giác 鈔sao 云vân 調điều 練luyện 三tam 業nghiệp 制chế 伏phục 過quá 非phi 調điều 練luyện 通thông 於ư 止chỉ 作tác 制chế 伏phục 唯duy 明minh 止chỉ 惡ác 就tựu 所sở 詮thuyên 之chi 行hành 彰chương 名danh 調điều 伏phục 之chi 藏tạng （# 文văn ）# 。 要yếu 覧# 中trung （# 廿# 九cửu ）# 云vân 新tân 梵Phạn 語ngữ 云vân 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 唐đường 言ngôn 調điều 伏phục 謂vị 顕# 律luật 儀nghi 調điều 伏phục 六lục 根căn 三tam 毒độc 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 三tam 滅diệt 翻phiên 圎# 覺giác 略lược 鈔sao 云vân 滅diệt 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 滅diệt 業nghiệp 非phi 二nhị 滅diệt 煩phiền 惱não 三tam 得đắc 滅diệt 果quả （# 文văn ）# 是thị 二nhị 業nghiệp 通thông 釋thích 。 又hựu 四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 此thử 翻phiên 滅diệt 謂vị 佛Phật 說thuyết 作tác 無vô 作tác 戒giới 。 能năng 滅diệt 身thân 口khẩu 之chi 惡ác 是thị 故cố 云vân 滅diệt （# 文văn ）# 是thị 意ý 業nghiệp 除trừ 身thân 口khẩu 七thất 支chi 者giả 身thân 三tam 口khẩu 四tứ 。 謂vị 殺sát 盜đạo [婬-壬+(工/山)]# 妄vọng 綺ỷ 惡ác 兩lưỡng 戒giới 法pháp 先tiên 身thân 口khẩu 惡ác 滅diệt 正chánh 故cố 一nhất 毫hào 未vị 斷đoạn 凡phàm 夫phu 戒giới 持trì 。 南nam 山sơn 云vân 毘tỳ 尼ni 翻phiên 滅diệt 從tùng 功công 能năng 為vi 名danh 非phi 正chánh 譯dịch 也dã （# 文văn ）# 故cố 知tri 義nghĩa 翻phiên 也dã 四tứ 律luật 翻phiên 是thị 正chánh 翻phiên 也dã 是thị 又hựu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 律luật 者giả 法pháp 也dã 詮thuyên 也dã 謂vị 律luật 教giáo 中trung 輕khinh 重trọng 開khai 遮già 持trì 犯phạm 詮thuyên 量lượng 法pháp 度độ 定định 故cố 也dã 是thị 教giáo 約ước 也dã 輕khinh 重trọng 者giả 罪tội 輕khinh 重trọng 也dã 開khai 遮già 者giả 酒tửu 飲ẩm 勿vật 等đẳng 云vân 遮già 也dã 病bệnh 者giả 等đẳng 少thiểu 分phần 許hứa 開khai 也dã 持trì 犯phạm 可khả 知tri 。 弘hoằng 決quyết 四tứ 本bổn 云vân 尒# 雅nhã 云vân 法pháp 也dã 法pháp 律luật 所sở 以dĩ 詮thuyên 量lượng 輕khinh 重trọng 犯phạm 不bất 犯phạm 等đẳng （# 文văn ）# 法pháp 律luật 之chi 名danh 本bổn 世thế 俗tục 出xuất 。 名danh 義nghĩa 集tập 四tứ 云vân 谷cốc 響hưởng 云vân 以dĩ 此thử 方phương 法pháp 律luật 之chi 名danh 翻phiên 彼bỉ 土độ 奈nại 耶da 之chi 語ngữ 律luật 者giả 詮thuyên 也dã 詮thuyên 量lượng 輕khinh 重trọng 犯phạm 不bất 犯phạm 等đẳng 。 風phong 俗tục 通thông 曰viết 皐# 陶đào 謨mô 虞ngu 造tạo 律luật 律luật 訓huấn 詮thuyên 訓huấn 法pháp 尚thượng 書thư 大đại 傳truyền 曰viết 承thừa 天thiên 之chi 大đại 律luật 注chú 云vân 奉phụng 天thiên 之chi 大đại 法pháp 法pháp 亦diệc 律luật 也dã 此thử 方phương 律luật 名danh 起khởi 於ư 舜thuấn 世thế 漢hán 蕭tiêu 何hà 以dĩ 為vi 九cửu 章chương 漸tiệm 分phần/phân 輕khinh 重trọng 委ủy 悉tất 也dã （# 已dĩ 上thượng ）# 。 二nhị 律luật 者giả 埒# 也dã 菩Bồ 薩Tát 戒giới 儀nghi 軌quỹ 云vân 律luật 者giả 埒# 也dã 如như 世thế 馬mã 埒# 令linh 馬mã 調điều 直trực 律luật 又hựu 如như 此thử 行hành 人nhân 。 不bất 令linh 行hành 惡ác （# 文văn ）# 是thị 行hành 約ước 見kiến 。 東đông 春xuân 一nhất 云vân 言ngôn 律luật 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 就tựu 教giáo 論luận 二nhị 就tựu 行hành 辨biện 若nhược 就tựu 教giáo 論luận 詮thuyên 量lượng 名danh 律luật 若nhược 就tựu 行hành 調điều 伏phục 名danh 律luật 毘tỳ 尼ni 之chi 教giáo 詮thuyên 此thử 律luật 行hành 故cố 稱xưng 為vi 律luật （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 尸thi 羅la 梵Phạn 語ngữ 付phó 又hựu 翻phiên 名danh 多đa 種chủng 一nhất 好hảo/hiếu 善thiện 翻phiên 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 下hạ 云vân 好hiếu 行hành 善thiện 道đạo 不bất 自tự 放phóng 逸dật 。 是thị 名danh 尸thi 羅la （# 文văn ）# 二nhị 性tánh 善thiện 翻phiên 是thị 躰# 從tùng 三tam 清thanh 凉# 翻phiên 是thị 喻dụ 從tùng 。 戒giới 疏sớ/sơ 上thượng 云vân 梵Phạm 音âm 尸thi 羅la 大đại 論luận 云vân 秦tần 言ngôn 性tánh 善thiện 亦diệc 云vân 清thanh 凉# 以dĩ 其kỳ 能năng 止chỉ 破phá 戒giới [烈-列+執]# 惱não 從tùng 能năng 得đắc 名danh （# 文văn ）# 。 要yếu 覧# 上thượng 云vân 菩Bồ 提Đề 資tư 糧lương 。 論luận 云vân 尸thi 羅la 者giả 清thanh 凉# 義nghĩa 離ly 心tâm [烈-列+執]# 惱não 故cố 安an 隱ẩn 義nghĩa 能năng 為vi 他tha 世thế 樂lạc 因nhân 故cố 安an 靜tĩnh 義nghĩa 能năng 建kiến 立lập 止Chỉ 觀Quán 故cố 寂tịch 滅diệt 義nghĩa 得đắc 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 。 因nhân 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 四tứ 戒giới 翻phiên 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 上thượng 云vân 戒giới 以dĩ 防phòng 止chỉ 為vi 義nghĩa 能năng 防phòng 惡ác 律luật 無vô 作tác 之chi 非phi 止chỉ 三tam 業nghiệp 所sở 起khởi 之chi 惡ác 故cố 名danh 防phòng 止chỉ （# 文văn ）# 惡ác 律luật 無vô 作tác 之chi 非phi 者giả 戒giới 律luật 之chi 名danh 善thiện 惡ác 通thông 故cố 惡ác 法pháp 善thiện 禁cấm 生sanh せ# サ# ラ# シ# ム# ル# ヲ# 惡ác 律luật 無vô 作tác 之chi 非phi 云vân 歟# 三tam 業nghiệp 所sở 起khởi 之chi 惡ác 正chánh 行hạnh 惡ác 也dã 此thử 非phi 惡ác 防phòng 止chỉ 戒giới 也dã 。 又hựu 要yếu 覧# 上thượng 云vân 增tăng 輝huy 記ký 云vân 戒giới 者giả 警cảnh 也dã 警cảnh 策sách 三tam 業nghiệp 遠viễn 離ly 緣duyên 非phi 也dã 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 。 經Kinh 云vân 戒giới 者giả 名danh 制chế 能năng 制chế 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 法pháp 。 故cố （# 已dĩ 上thượng ）# 玉ngọc 篇thiên 云vân 警cảnh 居cư 影ảnh 切thiết 戒giới 也dã （# 文văn ）# 波ba 羅la 提đề 木mộc 又hựu 又hựu 三tam 翻phiên 名danh 一nhất 保bảo 得đắc 解giải 脫thoát 二nhị 淨tịnh 命mạng 三tam 成thành 就tựu 威uy 儀nghi 。 也dã 淨tịnh 命mạng 者giả 邪tà 命mạng 止chỉ 故cố 也dã 戒giới 疏sớ/sơ ア# ル# イ# ハ# 處xứ 處xứ 解giải 脫thoát 翻phiên 。 摭# 華hoa 曰viết 此thử 云vân 別Biệt 解Giải 脫Thoát 謂vị 三tam 業nghiệp 七thất 支chi 各các 各các 防phòng 非phi 別biệt 別Biệt 解Giải 脫Thoát 故cố （# 文văn ）# 毘tỳ 尼ni 教giáo 約ước 尸thi 羅la 行hành 約ước 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。 證chứng 約ước 大đại 綱cương 心tâm 得đắc )# 。

(# ○# 八bát 十thập 誦tụng 律luật 優ưu 婆bà 利lợi 於ư 崛quật 內nội 一nhất 夏hạ 九cửu 旬tuần 間gian 八bát 十thập 度độ 講giảng 誦tụng 云vân 也dã 。 補bổ 注chú 一nhất 輔phụ 正chánh 記ký 一nhất 東đông 春xuân 一nhất 云vân 八bát 十thập 誦tụng 者giả 即tức 根căn 本bổn 僧Tăng 祇kỳ 律luật 部bộ （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 五ngũ 部bộ 律luật 事sự 。 記ký 一nhất 本bổn 云vân 律luật 開khai 五ngũ 部bộ 者giả 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 一nhất 百bách 年niên 間gian 毱cúc 多đa 持trì 法Pháp 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 不bất 相tương 是thị 非phi 但đãn 為vi 一nhất 部bộ 大đại 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 即tức 八bát 十thập 誦tụng 一nhất 百bách 年niên 後hậu 。 毱cúc 多đa 有hữu 五ngũ 弟đệ 子tử 各các 執chấp 一nhất 見kiến 不bất 能năng 均quân 融dung 齊tề 一nhất 遂toại 分phần/phân 一nhất 藏tạng 以dĩ 為vi 五ngũ 典điển 如như 折chiết 金kim 杖trượng 不bất 失thất 金kim 用dụng （# 文văn ）# 一nhất 百bách 年niên 間gian 者giả 只chỉ 是thị 當đương 佛Phật 滅diệt 百bách 年niên 時thời 也dã 五ngũ 弟đệ 子tử 者giả 同đồng 時thời 五ngũ 人nhân 有hữu 非phi 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 五ngũ 。

(# ○# 上thượng 座tòa 部bộ 大đại 眾chúng 部bộ 事sự 。 集tập 註chú 云vân 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 上Thượng 座tọa 大Đại 迦Ca 葉Diếp 。 等đẳng 五ngũ 百bách 聖thánh 人nhân 於ư 畢tất 鉢bát 羅la 窟quật 內nội 命mạng 優ưu 婆bà 離ly 結kết 集tập 名danh 上thượng 座tòa 部bộ （# 迦Ca 葉Diếp 之chi 小tiểu 字tự 畢tất 鉢bát 羅la 名danh 文văn 句cú 一nhất 卷quyển ）# 大đại 眾chúng 婆bà 尸thi 迦ca 等đẳng 一nhất 千thiên 凡phàm 聖thánh 窟quật 外ngoại 結kết 集tập 名danh 大đại 眾chúng 部bộ 此thử 二nhị 通thông 稱xưng 僧Tăng 祇kỳ 即tức 根căn 本bổn 也dã （# 文văn ）# 。 備bị 釋thích 云vân 此thử 二nhị 皆giai 根căn 本bổn 後hậu 通thông 稱xưng 僧Tăng 祇kỳ 今kim 僧Tăng 祇kỳ 律luật 乃nãi 上thượng 座tòa 部bộ 迦Ca 葉Diếp 阿A 難Nan 末mạt 由do 地địa 商thương 那na 和hòa 修tu 優ưu 婆bà 毱cúc 多đa 凡phàm 五ngũ 師sư 相tương/tướng 傳truyền 未vị 嘗thường 分phần/phân 教giáo （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 僧Tăng 祇kỳ 者giả 別biệt 上thượng 座tòa 部bộ 指chỉ 通thông 上thượng 座tòa 大đại 眾chúng 兩lưỡng 部bộ 亘tuyên 歟# 摩ma 訶ha 僧Tăng 祇kỳ 此thử 大đại 眾chúng 翻phiên 故cố 也dã 但đãn 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 上thượng 座tòa 大đại 眾chúng 名danh 事sự 大đại 德đức 眾chúng 故cố 歟# 或hoặc 又hựu 大đại 集tập 經Kinh 云vân 廣quảng 愽# 徧biến 覧# 五ngũ 部bộ 經kinh 書thư 是thị 故cố 名danh 為vi 。 摩ma 訶ha 僧Tăng 祇kỳ （# 文văn ）# 是thị 以dĩ 大đại 眾chúng 名danh 言ngôn 可khả 知tri 。 補bổ 注chú 四tứ 云vân 大đại 集tập 經kinh 中trung 預dự 指chỉ 五ngũ 部bộ （# 文văn ）# 又hựu 窟quật 外ngoại 眾chúng 大đại 眾chúng 名danh 事sự 人nhân 數số 多đa 故cố 也dã 。 補bổ 注chú 十thập 四tứ 窟quật 外ngoại 眾chúng 釋thích 云vân 此thử 結kết 集tập 凡phàm 聖thánh 同đồng 會hội 因nhân 而nhi 謂vị 之chi 大đại 眾chúng 部bộ （# 文văn ）# 可khả 思tư 之chi 大đại 眾chúng 義nghĩa 不bất 同đồng 共cộng 其kỳ 名danh 同đồng 故cố 二nhị 部bộ 通thông 云vân 僧Tăng 祇kỳ 歟# 。 又hựu 補bổ 注chú 十thập 四tứ 云vân 僧Tăng 祇kỳ 翻phiên 為vi 大đại 眾chúng 與dữ 大đại 眾chúng 部bộ 區khu 以dĩ 別biệt 矣hĩ （# 文văn ）# 是thị 別biệt 義nghĩa 約ước 集tập 註chú 等đẳng 通thông 稱xưng 僧Tăng 祇kỳ 云vân 通thông 義nghĩa 約ước 見kiến 。 備bị 釋thích 既ký 後hậu 通thông 稱xưng 僧Tăng 祇kỳ イ# ヘ# リ# 知tri 前tiền 僧Tăng 祇kỳ 稱xưng セ# サ# ル# 歟# 更cánh 詳tường 。 又hựu 弘hoằng 決quyết 六lục 東đông 春xuân 一nhất 等đẳng 但đãn 上thượng 座tòa 部bộ 指chỉ 僧Tăng 祇kỳ 名danh 別biệt 意ý 約ước 又hựu 窟quật 內nội 窟quật 外ngoại 結kết 集tập 大đại 數số 諸chư 文văn 不bất 同đồng 也dã 補bổ 注chú 十thập 四tứ 窟quật 內nội 五ngũ 百bách 窟quật 外ngoại 數sổ 百bách 千thiên 人nhân 。 有hữu 備bị 釋thích 集tập 註chú 上thượng 座tòa 五ngũ 百bách 大đại 眾chúng 一nhất 千thiên イ# ヘ# リ# 惠huệ 暉huy 石thạch 室thất 內nội 千thiên 無Vô 學Học 石thạch 室thất 外ngoại 眾chúng 多đa 凡phàm 聖thánh 判phán )# 。

(# ○# 二nhị 部bộ 五ngũ 部bộ 十thập 八bát 部bộ 廿# 部bộ 五ngũ 百bách 部bộ 等đẳng 事sự 補bổ 注chú 十thập 四tứ 有hữu （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 律luật 家gia 於ư 異dị 世thế 五ngũ 師sư 同đồng 世thế 五ngũ 師sư 九cửu 祖tổ 南nam 山sơn 次thứ 第đệ 事sự 有hữu 異dị 世thế 五ngũ 師sư 者giả 迦Ca 葉Diếp 阿A 難Nan 末mạt 田điền 地địa 商thương 那na 和hòa 修tu 優ưu 婆bà 毱cúc 多đa 五ngũ 人nhân 一nhất 大đại 律luật 藏tạng 廿# 年niên ツ# 。 世thế カ# ヘ# テ# 弘hoằng 異dị 世thế 五ngũ 師sư 云vân 也dã 同đồng 世thế 五ngũ 師sư 云vân 毱cúc 多đa 五ngũ 人nhân 弟đệ 子tử 也dã 即tức 五ngũ 部bộ 律luật 也dã 是thị 同đồng 世thế 云vân 且thả 異dị 世thế 對đối 云vân 歟# 九cửu 祖tổ 南nam 山sơn 事sự 綂# 紀kỷ 卅# （# 二nhị 十thập 九cửu 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 四tứ 眾chúng 七thất 眾chúng 五Ngũ 戒Giới 八Bát 戒Giới 。 十thập 戒giới 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。 三tam 百bách 四tứ 十thập 八bát 戒giới 五ngũ 百bách 戒giới 五ngũ 篇thiên 七thất 聚tụ 。 三tam 千thiên 威uy 儀nghi 。 等đẳng （# 并tinh ）# 性tánh 遮già 舊cựu 客khách 事sự 皆giai 下hạ 六Lục 度Độ 下hạ 明minh ヘ# シ# )# 。

()#

三tam 阿a 毗tỳ 曇đàm 藏tạng 新tân 譯dịch 云vân 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 藏tạng 梵Phạn 語ngữ 也dã 此thử 翻phiên 無vô 比tỉ 法pháp 亦diệc 名danh 慧tuệ 藏tạng 漢hán 語ngữ 也dã 亦diệc 呼hô 論luận 藏tạng 。

(# ○# 阿a 毘tỳ 曇đàm 無vô 比tỉ 法pháp 翻phiên 多đa 義nghĩa 一nhất 佛Phật 智trí 慧tuệ 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 等đẳng 勝thắng 比tỉ 類loại 無vô 明minh 此thử 無vô 比tỉ 智trí 惠huệ 論luận 故cố 云vân 無vô 比tỉ 法pháp 也dã 四tứ 教giáo 儀nghi 云vân 聖thánh 人nhân 智trí 慧tuệ 分phần 別biệt 。 法pháp 義nghĩa 世thế 所sở 莫mạc 比tỉ 故cố 云vân 無vô 比tỉ 法pháp （# 文văn ）# 二nhị 此thử 阿a 毘tỳ 曇đàm 學học 無vô 比tỉ 惠huệ 得đắc 故cố 無vô 比tỉ 智trí 惠huệ 出xuất 生sanh 論luận 法pháp 無vô 比tỉ 法pháp 云vân 。 東đông 春xuân 一nhất 云vân 能năng 生sanh 無vô 比tỉ 之chi 智trí 故cố 曰viết 無vô 比tỉ 法pháp 又hựu 義nghĩa 云vân 三tam 學học 法pháp 中trung 智trí 惠huệ 尤vưu 是thị 冣# 勝thắng 故cố 無vô 比tỉ 法pháp 也dã （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 弟đệ 子tử 惠huệ 无# 比tỉ 名danh 事sự 佛Phật 惠huệ 既ký 無vô 比tỉ 名danh 故cố 弟đệ 子tử 惠huệ 亦diệc 無vô 比tỉ 也dã 譬thí 一nhất 器khí 水thủy 一nhất 器khí 移di 器khí 物vật 不bất 同đồng 水thủy 躰# 別biệt 如như 師sư 資tư 不bất 同đồng 共cộng 智trí 躰# 俱câu 無vô 比tỉ 故cố 。 四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 若nhược 佛Phật 自tự 分phân 別biệt 法pháp 義nghĩa 若nhược 佛Phật 弟đệ 子tử 。 分phân 別biệt 法pháp 義nghĩa 皆giai 名danh 阿a 毗tỳ 曇đàm （# 已dĩ 上thượng ）# )# 。

(# ○# 阿a 含hàm 無vô 比tỉ 法pháp 翻phiên 不bất 事sự 下hạ 卷quyển 至chí 明minh )# 。

(# ○# 新tân 譯dịch 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 云vân 此thử 對đối 法pháp 翻phiên 事sự 對đối 者giả 能năng 對đối 智trí 惠huệ 也dã 法pháp 者giả 所sở 對đối 法pháp 也dã 對đối 二nhị 義nghĩa 對đối 向hướng 對đối 觀quán 也dã 法pháp 又hựu 二nhị 義nghĩa 勝thắng 義nghĩa 法pháp 法pháp 相tướng 法pháp 勝thắng 義nghĩa 法pháp 對đối 向hướng 法pháp 相tướng 法pháp 對đối 觀quán 先tiên 勝thắng 義nghĩa 法pháp 涅Niết 槃Bàn 果quả 指chỉ 也dã 無vô 漏lậu 因nhân 惠huệ 以dĩ 果quả 對đối 向hướng 是thị 因nhân 果quả 相tương 對đối 也dã 次thứ 法pháp 相tướng 法pháp 四Tứ 諦Đế 境cảnh 云vân 也dã 無vô 漏lậu 智trí 以dĩ 境cảnh 對đối 觀quán 也dã 是thị 境cảnh 觀quán 相tương 對đối 也dã 向hướng 觀quán 二nhị 義nghĩa 不bất 同đồng 共cộng 對đối 義nghĩa 只chỉ 是thị 相tương 對đối 一nhất 義nghĩa 也dã 是thị 等đẳng 義nghĩa 界giới 品phẩm 及cập 名danh 義nghĩa 四tứ 。 問vấn 對đối 向hướng 時thời 涅Niết 槃Bàn 對đối 向hướng 對đối 觀quán 時thời 四Tứ 諦Đế 中trung 滅Diệt 諦Đế 對đối 觀quán 何hà 不bất 同đồng 。 荅# 二nhị 義nghĩa 有hữu 一nhất 三tam 果quả 四tứ 向hướng 聖thánh 者giả 所sở 證chứng 無vô 為vi 擇trạch 滅diệt 離ly 繫hệ 名danh 涅Niết 槃Bàn 名danh 惑hoặc 未vị 盡tận 故cố 也dã 初sơ 第đệ 四Tứ 果Quả 聖thánh 者giả 所sở 證chứng 無vô 為vi 擇trạch 滅diệt 名danh 上thượng 又hựu 涅Niết 槃Bàn 云vân 也dã 惑hoặc 已dĩ 盡tận 故cố 也dã 故cố 三tam 果quả 四tứ 向hướng 所sở 證chứng 滅Diệt 諦Đế 觀quán 分phần/phân 對đối 觀quán 四Tứ 果Quả 所sở 證chứng 滅Diệt 諦Đế 涅Niết 槃Bàn 向hướng 對đối 向hướng 云vân 也dã 二nhị 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 觀quán 對đối 觀quán 云vân 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 向hướng 對đối 向hướng 也dã 此thử 二nhị 義nghĩa 俱câu 惠huệ 暉huy 心tâm 也dã )# 。

(# ○# 優Ưu 婆Bà 提Đề 舍Xá 翻phiên 名danh 事sự 。 名danh 義nghĩa 集tập 四tứ 云vân （# 六lục 丁đinh ）# 優ưu 波ba 提đề 舍xá 此thử 云vân 逐trục 分phân 別biệt 所sở 說thuyết 義nghĩa 翻phiên 論luận 義nghĩa 妙diệu 玄huyền 云vân 荅# 其kỳ 問vấn 者giả 釋thích 其kỳ 所sở 以dĩ （# 文văn ）# 。 瑜du 伽già 論luận 云vân 問vấn 荅# 決quyết 擇trạch 諸chư 法pháp 性tánh 相tướng 。 故cố 名danh 論luận （# 文văn ）# 。 要yếu 覧# 中trung 四tứ 種chủng 名danh 出xuất 彼bỉ 云vân 而nhi 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 梵Phạm 云vân 摩ma 怚# 理lý 迦ca 此thử 云vân 本bổn 母mẫu 取thủ 出xuất 生sanh 之chi 義nghĩa 也dã 二nhị 梵Phạm 云vân 奢xa 薩tát 怚# 羅la 此thử 云vân 議nghị 論luận 謂vị 議nghị 詳tường 空không 有hữu 詮thuyên 量lượng 假giả 實thật 三tam 烏ô 波ba 伱# 舍xá 此thử 云vân 近cận 說thuyết 謂vị 略lược 說thuyết 經Kinh 中trung 要yếu 義nghĩa 不bất 次thứ 第đệ 故cố 四tứ 梵Phạm 云vân 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 此thử 云vân 對đối 法pháp 謂vị 能năng 對đối 所sở 對đối 論luận 也dã （# 文văn ）# )# 。

(# ○# 惠huệ 藏tạng 者giả 惠huệ 具cụ 云vân 智trí 惠huệ 也dã 道đạo # 云vân 決quyết 斷đoán 名danh 智trí 簡giản 擇trạch 稱xưng 惠huệ 藏tạng 者giả 二nhị 義nghĩa 包bao 含hàm 取thủ 依y 也dã 如như 俱câu 舍xá 第đệ 一nhất （# 云vân 云vân ）# )# 。

所sở 謂vị 六lục 足túc 論luận 八bát 揵kiền 度độ 論luận 等đẳng 也dã 始thỉ 此thử 等đẳng 論luận 而nhi 一nhất 切thiết 小tiểu 乗# 論luận 攝nhiếp 論luận 藏tạng 也dã 。

(# ○# 六lục 足túc 論luận 并tinh 發phát 智trí 論luận 事sự 。 記ký 一nhất 云vân 一nhất 集tập 異dị 門môn 足túc 一nhất 萬vạn 八bát 千thiên 偈kệ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 造tạo 二nhị 法pháp 蘊uẩn 足túc 有hữu 六lục 千thiên 偈kệ 大đại 目Mục 連Liên 造tạo （# 此thử 一nhất 論luận 唐đường 三tam 藏tạng 譯dịch ）# 三tam 施thi 設thiết 足túc 一nhất 萬vạn 八bát 千thiên 偈kệ 迦ca 多đa 演diễn 那na 尼ni 子tử 造tạo 唐đường 三tam 藏tạng 將tương 來lai 未vị 譯dịch 此thử 三tam 論luận 佛Phật 在tại 世thế 造tạo 四tứ 識thức 身thân 足túc 有hữu 七thất 千thiên 偈kệ 提đề 婆bà 設thiết 摩ma 造tạo 即tức 佛Phật 滅diệt 後hậu 百bách 年niên 五ngũ 品phẩm 類loại 足túc 佛Phật 滅diệt 後hậu 三tam 百bách 年niên 世thế 友hữu 造tạo 六lục 界giới 身thân 足túc 有hữu 六lục 千thiên 偈kệ 三tam 百bách 年niên 末mạt 亦diệc 世thế 友hữu 造tạo 迦ca 多đa 演diễn 尼ni 子tử 造tạo 發phát 智trí 論luận 以dĩ 前tiền 六lục 義nghĩa 少thiểu 如như 足túc 發phát 智trí 義nghĩa 多đa 如như 身thân 文văn 唐đường 三tam 藏tạng 玄huyền [狀/廾]# 事sự 也dã 第đệ 三tam 施thi 設thiết 足túc 論luận 在tại 世thế 迦ca 旃chiên 延diên 所sở 造tạo 也dã 發phát 智trí 論luận 滅diệt 後hậu 迦ca 旃chiên 延diên 所sở 造tạo 也dã 。 補bổ 注chú 四tứ 云vân 迦ca 多đa 演diễn 尼ni 子tử 眾chúng 經kinh 音âm 義nghĩa 說thuyết 舊cựu 云vân 迦ca 旃chiên 延diên 子tử 從tùng 姓tánh 為vi 名danh 有hữu 云vân 迦ca 多đa 衍diễn 那na 聲thanh 之chi 轉chuyển 也dã 西tây 域vực 記ký 云vân 迦ca 多đa 衍diễn 那na 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 第đệ 三tam 百bách 年niên 。 出xuất 造tạo 發phát 智trí 論luận 舊cựu 云vân 迦ca 旃chiên 延diên 訛ngoa 也dã 此thử 發phát 智trí 論luận 文văn 義nghĩa 具cụ 足túc 。 傳truyền 習tập 之chi 者giả 號hiệu 為vi 身thân 論luận 以dĩ 餘dư 六lục 論luận 名danh 弁# 一nhất 事sự 有hữu 異dị 於ư 身thân 名danh 為vi 足túc 論luận 從tùng 喻dụ 以dĩ 立lập 身thân 足túc 名danh 耳nhĩ （# 已dĩ 上thượng ）# 補bổ 注chú （# 六lục 丁đinh ）# )# 。

(# ○# 八bát 犍kiền 度độ 論luận 事sự 。 名danh 義nghĩa 集tập 四tứ 云vân 犍kiền 度độ 正chánh 音âm 婆bà 犍kiền 圖đồ 此thử 云vân 法pháp 聚tụ 如như 八bát 犍kiền 度độ 以dĩ 分phần/phân 一nhất 部bộ 為vi 八bát 聚tụ 故cố 以dĩ 氣khí 類loại 相tương 從tùng 之chi 法pháp 聚tụ 為vi 一nhất 段đoạn 一nhất 業nghiệp 犍kiền 度độ 明minh 三tam 業nghiệp 二nhị 使sử 犍kiền 度độ 明minh 百bách 八bát 煩phiền 惱não 。 三tam 智trí 犍kiền 度độ 明minh 十thập 智trí 四tứ 定định 犍kiền 度độ 明minh 八bát 定định 五ngũ 根căn 犍kiền 度độ 明minh 根căn 性tánh 六lục 大đại 犍kiền 度độ 明minh 四tứ 大đại 七thất 見kiến 犍kiền 度độ 破phá 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 八bát 雜tạp 犍kiền 度độ 謂vị 小tiểu 乗# 法pháp （# 文văn ）# 。 輔phụ 正chánh 記ký 一nhất 云vân 雜tạp 謂vị 七thất 種chủng 之chi 餘dư 名danh 為vi 雜tạp （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 八bát 犍kiền 度độ 論luận 作tác 者giả 滅diệt 後hậu 迦ca 旃chiên 延diên 也dã 大đại 論luận 文văn )# 。

(# ○# 婆bà 沙sa 論luận 事sự 。 集tập 解giải 中trung 云vân 婆bà 沙sa 此thử 云vân 廣quảng 說thuyết 亦diệc 云vân 五ngũ 百bách 說thuyết 也dã （# 文văn ）# 。 遁độn 憐lân 云vân 毘tỳ 婆bà 沙sa 者giả 毗tỳ 名danh 為vi 廣quảng 或hoặc 名danh 為vi 勝thắng 或hoặc 名danh 為vi 異dị 婆bà 沙sa 云vân 說thuyết 謂vị 彼bỉ 論luận 中trung 分phân 別biệt 義nghĩa 說thuyết 說thuyết 義nghĩa 勝thắng 故cố 名danh 為vi 勝thắng 說thuyết 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 。 各các 以dĩ 異dị 議nghị 解giải 釋thích 發phát 智trí 名danh 為vi 異dị 說thuyết 具cụ 斯tư 三tam 義nghĩa 故cố 存tồn 梵Phạm 音âm （# 已dĩ 上thượng ）# 此thử 婆bà 沙sa 論luận 滅diệt 後hậu 四tứ 百bách 年niên 造tạo )# 。

(# ○# 俱câu 舍xá 論luận 事sự 。 名danh 義nghĩa 集tập 四tứ 云vân 俱câu 舍xá 或hoặc 云vân 比tỉ 吒tra 或hoặc 云vân 摘trích 迦ca 此thử 翻phiên 為vi 藏tạng 即tức 包bao 含hàm 攝nhiếp 持trì 之chi 義nghĩa 非phi 藏tạng 無vô 以dĩ 積tích 錢tiền 財tài 非phi 藏tạng 無vô 以dĩ 蘊uẩn 文văn 義nghĩa 故cố （# 文văn ）# 。 頌tụng 疏sớ/sơ 云vân 此thử 論luận 包bao 含hàm 發phát 智trí 論luận 等đẳng 諸chư 勝thắng 義nghĩa 言ngôn 故cố 名danh 為vi 藏tạng （# 文văn ）# 。 私tư 云vân 此thử 論luận 者giả 俱câu 舍xá 論luận 也dã )# 。

(# ○# 等đẳng 字tự 六lục 足túc 論luận 等đẳng 等đẳng 取thủ 也dã 。 文văn 心tâm 此thử 俱câu 舍xá 論luận 發phát 智trí 六lục 足túc 等đẳng 諸chư 殊thù 勝thắng 義nghĩa 理lý 文văn 言ngôn 包bao 攝nhiếp 含hàm 故cố 俱câu 舍xá 翻phiên 藏tạng 名danh 也dã 俱câu 舍xá 滅diệt 後hậu 九cửu 百bách 年niên 造tạo )# 。

(# ○# 宗tông 論luận 釋thích 論luận 事sự 。 要yếu 覧# 中trung 云vân 又hựu 有hữu 二nhị 論luận 則tắc 攝nhiếp 前tiền 四tứ 焉yên 一nhất 宗tông 論luận 即tức 宗tông 大đại 小tiểu 乗# 經kinh 造tạo 也dã 二nhị 釋thích 論luận 釋thích 大đại 小tiểu 乗# 經kinh 也dã （# 文văn ）# 前tiền 四tứ 者giả 上thượng 所sở 引dẫn 四tứ 種chủng 名danh 也dã 。 東đông 春xuân 一nhất 云vân 論luận 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 破phá 執chấp 論luận 中trung 百bách 是thị （# 今kim 云vân 通thông 論luận ）# 二nhị 釋thích 義nghĩa 論luận 如như 智trí 論luận 釋thích 大đại 品phẩm 經kinh （# 今kim 云vân 別biệt 論luận ）# 三tam 集tập 唯duy 義nghĩa 論luận 如như 識thức 對đối 法pháp 等đẳng 是thị 廣quảng 集tập 名danh 數số 釋thích 諸chư 經kinh （# 亦diệc 名danh 通thông 論luận 已dĩ 上thượng ）# 通thông 論luận 者giả 宗tông 論luận 也dã 別biệt 論luận 者giả 釋thích 論luận 也dã )# 。

此thử 論luận 藏tạng 中trung 專chuyên 以dĩ 智trí 慧tuệ 料liệu 簡giản 法Pháp 門môn 明minh 辨biện 邪tà 正chánh 旨chỉ 故cố 名danh 慧tuệ 藏tạng 也dã 。

(# 料liệu 簡giản 者giả 標tiêu 章chương 有hữu 為vi 料liệu 簡giản 義nghĩa 或hoặc 有hữu 以dĩ 解giải 釋thích 名danh 料liệu 簡giản 天thiên 台thai 唯duy 局cục 問vấn 荅# 名danh 料liệu 簡giản 也dã )# 。

(# ○# 邪tà 正chánh 者giả 邪tà 。 外ngoại 道đạo 凡phàm 夫phu 。 正chánh 三tam 乗# 之chi 道đạo 也dã )# 。

已dĩ 上thượng 此thử 三tam 名danh 三tam 藏tạng 者giả 佛Phật 說thuyết 種chủng 種chủng 之chi 法Pháp 門môn 只chỉ 取thủ 詮thuyên 有hữu 戒giới 定định 慧tuệ 。 三tam 法Pháp 門môn 也dã 略lược 頌tụng 曰viết 藏tạng 教giáo 具cụ 三tam 經kinh 律luật 論luận 修tu 多đa 羅la 毗Tỳ 尼Ni 阿a 毗tỳ 曇đàm 如như 次thứ 亦diệc 名danh 定định 戒giới 慧tuệ 矣hĩ 。

(# ○# 三tam 藏tạng 三tam 學học 對đối 事sự 經kinh 定định 對đối 律luật 戒giới 對đối 論luận 惠huệ 對đối 也dã 付phó 之chi 大đại 乗# 義nghĩa 章chương 二nhị 義nghĩa 釋thích 一nhất 經kinh 律luật 論luận 次thứ 如như 定định 戒giới 惠huệ 說thuyết 宣tuyên 故cố 尒# 對đối 也dã 委ủy 論luận ス# レ# ハ# 三tam 藏tạng 三tam 各các 三tam 學học 有hữu 共cộng 正chánh 意ý 約ước 也dã 義nghĩa 章chương 云vân 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 雖tuy 明minh 戒giới 惠huệ 助trợ 成thành 定định 行hành 毘tỳ 尼ni 中trung 雖tuy 明minh 定định 惠huệ 助trợ 成thành 戒giới 惠huệ 毘tỳ 曇đàm 中trung 雖tuy 明minh 戒giới 定định 助trợ 成thành 惠huệ 行hành 陰ấm 顯hiển 相tương 從tùng 故cố 為vi 此thử 判phán （# 已dĩ 上thượng ）# 二nhị 經kinh 律luật 論luận 修tu 行hành 次thứ 如như 定định 戒giới 惠huệ 得đắc 故cố 也dã （# 云vân 云vân ）# 。 又hựu 集tập 註chú 上thượng 經kinh 定định 對đối 所sở 以dĩ 釈# 云vân 經kinh 明minh 修tu 行hành 即tức 安an 心tâm 法pháp 修tu 行hành 有hữu 緒tự 令linh 不bất 散tán 乱# 又hựu 佛Phật 說thuyết 經kinh 先tiên 入nhập 定định 故cố （# 文văn ）# 是thị 又hựu 二nhị 義nghĩa 也dã 義nghĩa 章chương 心tâm 各các 別biệt 也dã 付phó 說thuyết 法Pháp 已dĩ 前tiền 入nhập 定định 所sở 以dĩ 事sự 。 文văn 句cú 三tam 四tứ 悉tất 檀đàn 釋thích 有hữu 略lược 之chi 。 三tam 藏tạng 說thuyết 主chủ 事sự 。 集tập 註chú 上thượng 云vân 經kinh 通thông 五ngũ 人nhân 說thuyết 疏sớ/sơ 記ký 一nhất 云vân 佛Phật 及cập 聲Thanh 聞Văn 天thiên 仙tiên 化hóa 人nhân 下hạ 四tứ 印ấn 定định 即tức 名danh 佛Phật 說thuyết （# 文văn ）# 律luật 唯duy 佛Phật 制chế 降giáng/hàng 佛Phật 已dĩ 還hoàn 不bất 許hứa 措thố 辭từ 如như 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 征chinh 伐phạt 自tự 天thiên 子tử 出xuất 論luận 通thông 佛Phật 世thế 滅diệt 後hậu （# 乃nãi 至chí ）# 若nhược 云vân 佛Phật 說thuyết 名danh 經kinh 弟đệ 子tử 所sở 作tác 名danh 論luận 一nhất 往vãng 語ngữ 耳nhĩ （# 已dĩ 上thượng 集tập 註chú ）# )# 。

(# ○# 三tam 藏tạng 次thứ 第đệ 事sự 多đa 種chủng 一nhất 說thuyết 教giáo 次thứ 第đệ 出xuất 曜diệu 經Kinh 云vân 佛Phật 在tại 波Ba 羅La 奈Nại 國Quốc 。 最tối 初sơ 為vi 五ngũ 人nhân 說thuyết 契Khế 經Kinh 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 佛Phật 在tại 羅La 閱Duyệt 祇Kỳ 。 最tối 初sơ 為vi 須tu 那na 提đề 說thuyết 毘tỳ 尼ni 藏tạng 佛Phật 在tại 毗tỳ 舍xá 離ly 獼mi 猴hầu 也dã 最tối 初sơ 為vi 跋bạt 耆kỳ 子tử 說thuyết 阿a 毗tỳ 曇đàm 藏tạng （# 文văn ）# 。 東đông 春xuân 一nhất 云vân 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 第đệ 六lục 七thất 日nhật 。 為vi 陳trần 如như 等đẳng 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 法pháp 是thị 故cố 先tiên 明minh 修tu 多đa 羅la 依y 僧Tăng 祇kỳ 律luật 五ngũ 年niên 已dĩ 後hậu 廣quảng 制chế 戒giới 律luật 依y 四tứ 分phần/phân 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 為vi 須tu 那na 提đề 廣quảng 制chế 戒giới 律luật 故cố 第đệ 二nhị 明minh 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 如Như 來Lai 復phục 於ư 。 毗tỳ 舍xá 離ly 國quốc 因nhân 跋bạt 耆kỳ 等đẳng 說thuyết 論luận 故cố 第đệ 三Tam 明Minh 毗tỳ 曇đàm （# 已dĩ 上thượng 略lược 抄sao ）# 。 二nhị 結kết 集tập 次thứ 第đệ 是thị 又hựu 三tam 異dị 。 東đông 春xuân 一nhất 云vân 智trí 論luận 中trung 明minh 佛Phật 滅diệt 後hậu 迦Ca 葉Diếp 先tiên 命mạng 阿A 難Nan 誦tụng 修tu 多đa 羅la 次thứ 優ưu 波ba 離ly 誦tụng 出xuất 毗Tỳ 尼Ni 後hậu 令linh 阿A 難Nan 誦tụng 出xuất 毘tỳ 曇đàm 阿a 育dục 王vương 傳truyền 次thứ 第đệ 復phục 異dị 先tiên 令linh 阿A 難Nan 誦tụng 修tu 多đa 羅la 第đệ 二nhị 迦Ca 葉Diếp 自tự 誦tụng 毗tỳ 曇đàm 優ưu 波ba 離ly 誦tụng 毗Tỳ 尼Ni 五ngũ 分phần/phân 律luật 中trung 先tiên 優ưu 波ba 離ly 誦tụng 出xuất 毘tỳ 尼ni 次thứ 令linh 阿A 難Nan 誦tụng 出xuất 修tu 多đa 羅la 後hậu 令linh 阿A 難Nan 誦tụng 毗tỳ 曇đàm 此thử 隨tùy 傳truyền 不bất 同đồng 耳nhĩ （# 已dĩ 上thượng ）# 三tam 修tu 行hành 次thứ 第đệ 戒giới 定định 惠huệ 也dã 四tứ 法Pháp 門môn 次thứ 第đệ 惠huệ 定định 戒giới 也dã 。 文văn 句cú 一nhất 云vân 修tu 行hành 以dĩ 戒giới 初sơ 定định 中trung 惠huệ 後hậu 若nhược 法Pháp 門môn 以dĩ 惠huệ 為vi 本bổn 定định 戒giới 為vi 迹tích （# 文văn ）# 記ký 一nhất 本bổn 云vân 行hành 謂vị 所sở 行hành 法pháp 即tức 所sở 用dụng 行hành 必tất 先tiên 戒giới 次thứ 定định 後hậu 惠huệ 用dụng 必tất 先tiên 以dĩ 惠huệ 擇trạch 後hậu 方phương 定định 戒giới 定định 為vi 戒giới 本bổn 故cố 戒giới 復phục 居cư 後hậu （# 已dĩ 上thượng ）# 法Pháp 門môn 者giả 化hóa 他tha 所sở 用dụng 法Pháp 門môn 也dã 定định 為vi 戒giới 本bổn 者giả 先tiên 定định 住trụ 後hậu 戒giới 授thọ 故cố 也dã 。 頌tụng 云vân 說thuyết 法Pháp 次thứ 第đệ 定định 戒giới 惠huệ 修tu 行hành 次thứ 第đệ 戒giới 定định 惠huệ 法Pháp 門môn 次thứ 第đệ 惠huệ 定định 戒giới （# 云vân 云vân ）# )# 。

(# ○# 結kết 集tập 次thứ 第đệ 三tam 一nhất （# 定định 戒giới 惠huệ ）# 智trí 論luận 二nhị （# 定định 惠huệ 戒giới ）# 育dục 王vương 傳truyền 三tam （# 戒giới 定định 惠huệ ）# 五ngũ 分phần/phân 律luật )# 。

(# ○# 古cổ 抄sao 云vân 三tam 藏tạng 化hóa 制chế 二nhị 教giáo 分phần/phân 時thời 定định 惠huệ 二nhị 法pháp 以dĩ 眾chúng 生sanh 教giáo 化hóa 化hóa 教giáo 云vân 杒# 戒giới 律luật 以dĩ 眾chúng 生sanh 惡ác 制chế 止chỉ 制chế 教giáo 名danh 此thử 化hóa 制chế 四tứ 不bất 同đồng 一nhất 法Pháp 門môn 不bất 同đồng 化hóa 教giáo 因nhân 果quả 事sự 理lý 法pháp 相tướng 制chế 教giáo 身thân 口khẩu 過quá 罪tội 制chế 二nhị 所sở 化hóa 不bất 同đồng 化hóa 教giáo 所sở 化hóa 內nội 外ngoại 七thất 眾chúng 制chế 教giáo 所sở 化hóa 內nội 五ngũ 眾chúng 也dã 三tam 利lợi 益ích 不bất 同đồng 化hóa 教giáo 聞văn 性tánh 惡ác 斷đoạn 制chế 教giáo 聞văn 遮già 惡ác 斷đoạn 四tứ 教giáo 師sư 不bất 同đồng 制chế 唯duy 佛Phật 說thuyết 化hóa 五ngũ 人nhân 說thuyết 通thông 三tam 乗# 仙tiên 人nhân 反phản 化hóa 人nhân 也dã （# 云vân 云vân ）# )# 。

問vấn 何hà 故cố 此thử 三tam 通thông 名danh 藏tạng 耶da 。 荅# 凢# 藏tạng 者giả 含hàm 藏tạng 為vi 義nghĩa 所sở 詮thuyên 修tu 多đa 羅la 者giả 經kinh 名danh 也dã 其kỳ 經kinh 文văn 含hàm 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 故cố 含hàm 藏tạng 為vi 義nghĩa 也dã 譬thí 如như 一nhất 藏tạng 內nội 納nạp 置trí 諸chư 財tài 此thử 云vân 含hàm 藏tạng 義nghĩa 也dã 自tự 餘dư 毘tỳ 尼ni 藏tạng 阿a 毗tỳ 曇đàm 藏tạng 准chuẩn 之chi 可khả 得đắc 意ý 也dã 。

(# ○# 三tam 通thông 藏tạng 名danh 事sự 或hoặc 文văn 能năng 含hàm 理lý 云vân 或hoặc 理lý 能năng 含hàm 文văn 云vân 他tha 師sư 偏thiên 立lập 義nghĩa 也dã 今kim 家gia 修tu 多đa 羅la 毗Tỳ 尼Ni 阿a 毘tỳ 曇đàm 云vân 三tam 名danh 各các 一nhất 切thiết 文văn 理lý 含hàm 大đại 藏tạng 云vân 也dã 四tứ 教giáo 義nghĩa 有hữu )# 。

(# ○# 小tiểu 乗# 教giáo 名danh ケ# ス# ソ# 三tam 藏tạng 教giáo 名danh 所sở 以dĩ 事sự 先tiên 聲Thanh 聞Văn 小tiểu 乗# 名danh 支chi 佛Phật 中trung 乗# 名danh 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 大đại 乗# 名danh 然nhiên 此thử 教giáo 通thông 三tam 乗# 化hóa 故cố 小tiểu 乗# 教giáo 名danh サ# ル# ナ# リ# 或hoặc 時thời 又hựu 小tiểu 乗# 呼hô 事sự 多đa 聲Thanh 聞Văn ヲ# 化hóa 故cố 也dã 故cố 大đại 論luận 聲Thanh 聞Văn 經kinh 共cộng 名danh 。 真chân 記ký 見kiến 問vấn 若nhược 尒# 自tự 餘dư 名danh 用dụng ア# ヘ# シ# 三tam 藏tạng 名danh 大đại 小tiểu 乗# 亘tuyên レ# リ# 今kim 家gia 何hà 故cố 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 名danh 耶da 。 荅# 四tứ 教giáo 義nghĩa 一nhất 釋thích 籤# 十thập 名danh 義nghĩa 集tập 四tứ 集tập 註chú 上thượng 守thủ 護hộ 章chương 真chân 記ký 等đẳng 此thử 料liệu 簡giản 多đa 端đoan 也dã 今kim 諸chư 文văn 意ý 惣# 括quát 道Đạo 理lý 文văn 證chứng 遮già 難nạn/nan 三tam 重trọng/trùng 約ước 此thử 義nghĩa 述thuật ス# ヘ# シ# 。 先tiên 道Đạo 理lý 云vân 四tứ 有hữu 一nhất 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 佛Phật 世thế 整chỉnh 足túc せ# リ# 大đại 乗# 佛Phật 世thế 論luận ナ# シ# 故cố 別biệt 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 名danh 此thử 義nghĩa 守thủ 護hộ 章chương 名danh 義nghĩa 集tập 等đẳng 有hữu 二nhị 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 法pháp 躰# 三tam 學học 各các 別biệt 也dã 大đại 乗# 三tam 學học 分phân 別biệt シ# カ# タ# シ# 四tứ 教giáo 義nghĩa 委ủy 問vấn 荅# 有hữu 三tam 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 部bộ 帙# 各các 別biệt 也dã 大đại 乗# 經kinh 律luật 混hỗn 同đồng せ# リ# 梵Phạm 網Võng 菩Bồ 薩Tát 。 戒giới 明minh ス# カ# 如như 四tứ 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 舊cựu 醫y 戒giới 定định 惠huệ 對đối 破phá ス# ル# カ# 故cố 別biệt 三tam 藏tạng 名danh 立lập 也dã 此thử 等đẳng 義nghĩa 集tập 註chú 清thanh 涼lương 花hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 引dẫn 釋thích せ# リ# 。 次thứ 文văn 證chứng 出xuất サ# ハ# 二nhị 論luận 。 經kinh 依y ナ# リ# 成thành 論luận 大đại 論luận 法pháp 華hoa 也dã 成thành 論luận 云vân 我ngã 今kim 欲dục 說thuyết 。 三tam 藏tạng 中trung 實thật 義nghĩa 文văn 大đại 論luận 云vân 迦ca 旃chiên 延diên 子tử 自tự 以dĩ 。 聰thông 明minh 利lợi 根căn 。 於ư 婆bà 沙sa 中trung 明minh 三tam 藏tạng 義nghĩa 不bất 讀đọc 衍diễn 經kinh 非phi 大đại 菩Bồ 薩Tát （# 文văn ）# 又hựu 云vân 三tam 藏tạng 是thị 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 摩ma 訶ha 衍diễn 是thị 大đại 乗# 法pháp （# 文văn ）# 法pháp 華hoa 云vân 貪tham 著trước 小tiểu 乗# 三Tam 藏Tạng 學học 者giả 。 （# 已dĩ 上thượng ）# 是thị 等đẳng 文văn 依y 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 名danh 也dã 。 第đệ 三tam 外ngoại 難nạn/nan 遮già せ# ハ# 問vấn 靜tĩnh 法pháp 寺tự 惠huệ 苑uyển 師sư 難nạn/nan 云vân 法pháp 華hoa 文văn 經kinh 律luật 論luận 三tam 藏tạng 大đại 小tiểu 乗# 亘tuyên 故cố 但đãn 三tam 藏tạng 計kế 說thuyết 大đại 乗# 濫lạm 故cố 蕳# 別biệt 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 云vân 明minh 知tri 三tam 藏tạng 名danh 大đại 小tiểu 通thông せ# リ# 天thiên 台thai 此thử 文văn 證chứng 據cứ ス# ル# 事sự 卻khước 文văn 意ý 違vi （# 云vân 云vân ）# 如như 何hà 。 荅# 此thử 難nan 會hội 二nhị 解giải 一nhất 義nghĩa 云vân 法pháp 華hoa 大đại 論luận 皆giai 羅la 什thập 譯dịch 大đại 論luận 既ký 小tiểu 乗# 以dĩ 正chánh 三tam 藏tạng 名danh 法pháp 華hoa 譯dịch 至chí 豈khởi 蕳# 別biệt 言ngôn 用dụng 故cố 知tri 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 二nhị 言ngôn 双# 舉cử 事sự 偈kệ 文văn 成thành せ# ン# カ# 為vi 能năng 別biệt 言ngôn 非phi （# 云vân 云vân ）# 是thị 集tập 註chú 義nghĩa 也dã 。 問vấn 偈kệ 文văn 成thành せ# ン# 為vi ナ# ラ# ハ# 自tự 餘dư 言ngôn ヲ# モ# 置trí ヘ# シ# 何hà 必tất 小tiểu 乗# イ# ヘ# ル# ヤ# 小tiểu 乗# 文văn 言ngôn 蕳# 別biệt 言ngôn 非phi ス# ト# ハ# 云vân カ# タ# シ# 如như 何hà 。 荅# 大đại 海hải 大đại 虗hư イ# ヘ# ト# モ# 小tiểu 海hải 小tiểu 虗hư 對đối ス# ル# ニ# ハ# 非phi ス# 其kỳ 如như 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng イ# ヘ# ト# モ# 大đại 乗# 三tam 藏tạng 蕳# フ# ニ# ハ# 非phi ル# ナ# リ# 。 又hựu 義nghĩa 云vân 佛Phật 自tự 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 說thuyết 玉ngọc ヘ# ル# カ# 故cố 其kỳ 名danh エ# タ# リ# 大đại 乗# 中trung 六lục 佛Phật 世thế 論luận ナ# キ# カ# 故cố 能năng 別biệt 言ngôn 用dụng ユ# ベ# カ# ラ# ス# 故cố 知tri 直trực 小tiểu 乗# 以dĩ 三tam 藏tạng 名danh 大đại 乗# 論luận 藏tạng 滅diệt 後hậu 菩Bồ 薩Tát 是thị 造tạo 在tại 世thế ナ# レ# （# 云vân 云vân ）# 是thị 真chân 記ký 義nghĩa 也dã 。 問vấn 大đại 乗# 論luận 藏tạng 何hà 故cố 佛Phật 說thuyết 玉ngọc ハ# ズ# 在tại 世thế 菩Bồ 薩Tát 造tạo せ# ザ# ル# ヤ# 荅# 小tiểu 乗# 機cơ 鈍độn 根căn 故cố 經kinh 律luật 聞văn イ# ヘ# ト# モ# 解giải ア# タ# ハ# ス# 故cố 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 論luận 造tạo 玉ngọc ヘ# リ# 大đại 乗# 人nhân 利lợi 根căn 經kinh 聞văn 即tức 悟ngộ 故cố 論luận 釋thích カ# ラ# ザ# ル# ナ# リ# 。 サ# テ# 滅diệt 後hậu 於ư 大đại 乗# 義nghĩa 章chương 云vân 小tiểu 乗# 鈍độn 根căn 故cố 佛Phật 分phân 別biệt 。 大đại 乗# 利lợi 根căn 不bất 假giả 分phân 別biệt 末mạt 代đại 根căn 鈍độn 故cố 菩Bồ 薩Tát 造tạo 論luận （# 云vân 云vân ）# 。 問vấn 安an 樂lạc 行hành 品phẩm 是thị 滅diệt 後hậu 事sự 記ký 玉ngọc ヘ# リ# 。 故cố 滅diệt 後hậu 大đại 乗# 三tam 藏tạng 對đối 能năng 別biệt 言ngôn 置trí ヘ# シ# 如như 何hà 。 荅# 滅diệt 後hậu 大đại 乗# 論luận 藏tạng ア# リ# ト# イ# ヘ# ト# モ# 世thế 間gian 是thị 呼hô 三tam 藏tạng ト# 名danh ケ# ス# 佛Phật 世thế ヨ# リ# ナ# キ# カ# 故cố ナ# リ# 。 佛Phật 世thế 法pháp 名danh 滅diệt 後hậu 流lưu 傳truyền 故cố 大đại 論luận 滅diệt 後hậu ナ# レ# ト# モ# 但đãn 小tiểu 乗# 三tam 藏tạng 名danh タ# リ# 故cố 能năng 別biệt 言ngôn 用dụng ヘ# カ# ラ# ス# 。 問vấn 大đại 論luận 云vân 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 無vô 三tam 藏tạng 名danh 但đãn 有hữu 持trì 修tu 多đa 羅la 比Bỉ 丘Khâu 持trì 毘tỳ 尼ni 比Bỉ 丘Khâu 持trì 摩ma 多đa 羅la 比Bỉ 丘Khâu （# 云vân 云vân ）# 此thử 心tâm 如như 何hà 。 荅# 佛Phật 自tự 三tam 藏tạng 法Pháp 門môn 說thuyết 玉ngọc フ# ト# イ# ヘ# ト# モ# 在tại 世thế 藏tạng 名danh ナ# レ# 此thử 法Pháp 門môn 三tam 藏tạng 云vân 名danh 付phó 事sự 滅diệt 後hậu 結kết 集tập 時thời 始thỉ 結kết 集tập 時thời 經kinh 律luật 論luận 部bộ 帙# 定định 故cố 也dã 故cố 龍long 樹thụ 意ý 三tam 藏tạng 法Pháp 門môn ナ# シ# ト# 云vân 事sự 非phi 只chỉ 是thị 三tam 藏tạng 云vân 名danh ナ# シ# ト# 云vân 事sự 。 問vấn 若nhược 尒# 法pháp 華hoa 三Tam 藏Tạng 學học 者giả 。 イ# ヘ# ル# ハ# 如như 何hà 。 荅# 三tam 義nghĩa 一nhất 義nghĩa 是thị 譯dịch 者giả 語ngữ 梵Phạm 本bổn 此thử 名danh 月nguyệt 非phi 此thử 義nghĩa 名danh 義nghĩa 集tập 有hữu 一nhất 義nghĩa 是thị 結kết 集tập 者giả 語ngữ 故cố 譯dịch 者giả 此thử 譯dịch ス# ナ# リ# 佛Phật 御ngự 自tự 言ngôn 非phi 此thử 義nghĩa 集tập 註chú 有hữu 一nhất 義nghĩa 是thị 佛Phật 玄huyền 未vị 來lai 寺tự 記ký 玉ngọc ヘ# ル# 語ngữ 也dã 例lệ 五ngũ 部bộ 律luật 名danh 大đại 集tập 經kinh ア# ル# カ# 如như シ# 。 此thử 義nghĩa 真chân 記ký 義nghĩa ヒ# ケ# リ# 。 問vấn 設thiết 是thị 佛Phật 玄huyền 記ký ナ# リ# ト# モ# 既ký 三tam 藏tạng 名danh 唱xướng 玉ngọc ヘ# ル# 故cố 在tại 世thế 此thử 名danh 何hà 大đại 論luận 無vô 三tam 藏tạng 名danh イ# ヘ# ル# ヤ# 。 荅# 粗thô 玄huyền 記ký 聞văn イ# ヘ# 共cộng 在tại 世thế 人nhân 盛thịnh 三tam 藏tạng 名danh ヨ# ハ# ズ# 。 部bộ 帙# ナ# キ# カ# 故cố 也dã 故cố 無vô 三tam 藏tạng 名danh イ# ヘ# リ# )# 。

(# 三tam 藏tạng 之chi 名danh 義nghĩa 畢tất )# 。

西tây 谷cốc 名danh 目mục 句cú 解giải 卷quyển 之chi 一nhất 終chung