漆Tất 園Viên 指Chỉ 通Thông
Quyển 0001
清Thanh 淨Tịnh 挺Đĩnh 著Trước
漆tất 園viên 指chỉ 通thông 序tự
古cổ 今kim 著trước 莊trang 子tử 者giả 亡vong 慮lự 數số 百bách 十thập 家gia 各các 自tự 其kỳ 所sở 見kiến 以dĩ 為vi 解giải 莊trang 子tử 未vị 嘗thường 不bất 遇ngộ 也dã 太thái 史sử 公công 曰viết 莊trang 子tử 著trước 書thư 率suất 寓# 言ngôn 無vô 事sự 實thật 洸# 洋dương 自tự 恣tứ 以dĩ 適thích 己kỷ 後hậu 人nhân 惡ác 其kỳ 越việt 禮lễ 破phá 經kinh 不bất 可khả 為vi 訓huấn 晉tấn 人nhân 清thanh 譚đàm 放phóng 達đạt 實thật 始thỉ 於ư 莊trang 此thử 非phi 莊trang 子tử 之chi 過quá 不bất 善thiện 讀đọc 莊trang 子tử 者giả 之chi 過quá 也dã 自tự 我ngã 觀quán 之chi 莊trang 子tử 有hữu 用dụng 世thế 之chi 學học 有hữu 用dụng 世thế 之chi 志chí 知tri 世thế 不bất 可khả 用dụng 遂toại 詭quỷ 託thác 諸chư 大đại 而nhi 無vô 用dụng 之chi 言ngôn 而nhi 又hựu 自tự 明minh 其kỳ 志chí 曰viết 無vô 所sở 可khả 用dụng 安an 所sở 困khốn 苦khổ 哉tai 衣y 繡tú 之chi 犧# 曳duệ 尾vĩ 之chi 龜quy 蓋cái 審thẩm 之chi 熟thục 矣hĩ 莊trang 子tử 與dữ 孟# 子tử 同đồng 時thời 其kỳ 才tài 具cụ 足túc 相tướng 當đương 特đặc 小tiểu 黠hiệt 耳nhĩ 孟# 子tử 往vãng 來lai 於ư 齊tề 梁lương 之chi 間gian 舌thiệt 敝tệ 唇thần 焦tiêu 以dĩ 破phá 儀nghi 衍diễn 之chi 說thuyết 而nhi 進tiến 仁nhân 義nghĩa 之chi 論luận 纔tài 小tiểu 用dụng 於ư 滕# 幾kỷ 至chí 亡vong 國quốc 仁nhân 義nghĩa 之chi 不bất 能năng 行hành 於ư 當đương 世thế 明minh 矣hĩ 莊trang 子tử 訾tí 仁nhân 義nghĩa 毀hủy 先tiên 王vương 似tự 有hữu 鑒giám 於ư 孟# 子tử 而nhi 立lập 說thuyết 也dã 使sử 當đương 世thế 有hữu 用dụng 莊trang 子tử 之chi 言ngôn 者giả 其kỳ 禍họa 豈khởi 不bất 更cánh 烈liệt 於ư 仁nhân 義nghĩa 而nhi 莊trang 子tử 之chi 黠hiệt 在tại 秪# 存tồn 其kỳ 言ngôn 於ư 世thế 而nhi 決quyết 不bất 為vi 世thế 用dụng 此thử 其kỳ 藏tạng 身thân 之chi 妙diệu 固cố 非phi 孟# 子tử 可khả 及cập 也dã 雖tuy 然nhiên 莊trang 子tử 之chi 學học 未vị 嘗thường 不bất 可khả 用dụng 特đặc 不bất 可khả 用dụng 於ư 戰chiến 國quốc 時thời 耳nhĩ 齊tề 物vật 論luận 之chi 因nhân 是thị 因nhân 非phi 養dưỡng 生sanh 主chủ 之chi 以dĩ 無vô 間gian 入nhập 有hữu 間gian 人nhân 間gian 世thế 之chi 託thác 不bất 得đắc 已dĩ 以dĩ 養dưỡng 中trung 德đức 充sung 符phù 之chi 不bất 唱xướng 而nhi 和hòa 大đại 宗tông 師sư 之chi 兩lưỡng 忘vong 而nhi 化hóa 於ư 道đạo 應ưng 帝đế 王vương 之chi 不bất 將tương 不bất 迎nghênh 此thử 非phi 用dụng 世thế 之chi 格cách 言ngôn 乎hồ 又hựu 曰viết 物vật 者giả 莫mạc 足túc 為vi 也dã 而nhi 不bất 可khả 不bất 為vi 曰viết 上thượng 必tất 無vô 為vi 而nhi 用dụng 天thiên 下hạ 下hạ 必tất 有hữu 為vi 為vi 天thiên 下hạ 用dụng 諸chư 如như 此thử 說thuyết 。 豈khởi 亡vong 世thế 者giả 耶da 大đại 抵để 莊trang 子tử 以dĩ 自tự 然nhiên 為vi 宗tông 以dĩ 不bất 得đắc 已dĩ 為vi 用dụng 而nhi 其kỳ 學học 本bổn 諸chư 大đại 易dị 之chi 因nhân 司ty 馬mã 譚đàm 曰viết 不bất 為vi 物vật 先tiên 不bất 為vi 物vật 後hậu 因nhân 時thời 為vi 業nghiệp 因nhân 物vật 與dữ 合hợp 可khả 謂vị 善thiện 言ngôn 莊trang 子tử 者giả 矣hĩ 郭quách 象tượng 以dĩ 莊trang 子tử 之chi 旨chỉ 生sanh 時thời 安an 生sanh 死tử 時thời 安an 死tử 生sanh 死tử 之chi 情tình 既ký 齊tề 則tắc 無vô 為vi 當đương 生sanh 而nhi 憂ưu 死tử 矣hĩ 緣duyên 於ư 不bất 得đắc 已dĩ 則tắc 所sở 為vi 皆giai 當đương 甚thậm 矣hĩ 象tượng 之chi 解giải 莊trang 有hữu 當đương 於ư 吾ngô 之chi 解giải 莊trang 也dã 今kim 人nhân 於ư 莊trang 道đạo 者giả 見kiến 之chi 謂vị 之chi 道đạo 禪thiền 者giả 見kiến 之chi 謂vị 之chi 禪thiền 精tinh 於ư 儒nho 者giả 見kiến 之chi 謂vị 之chi 通thông 乎hồ 三tam 教giáo 此thử 指chỉ 通thông 之chi 所sở 由do 著trước 也dã 俍# 亭đình 大đại 師sư 儒nho 而nhi 禪thiền 者giả 也dã 於ư 莊trang 作tác 禪thiền 解giải 於ư 解giải 作tác 禪thiền 語ngữ 解giải 之chi 妙diệu 固cố 非phi 吾ngô 可khả 思tư 議nghị 語ngữ 之chi 妙diệu 直trực 可khả 自tự 作tác 一nhất 書thư 昔tích 人nhân 謂vị 郭quách 象tượng 之chi 註chú 莊trang 王vương 輔phụ 嗣tự 之chi 註chú 易dị 離ly 莊trang 與dữ 易dị 其kỳ 註chú 自tự 可khả 孤cô 行hành 今kim 俍# 師sư 之chi 書thư 亦diệc 猶do 是thị 也dã 夫phu 俍# 師sư 之chi 逃đào 於ư 禪thiền 與dữ 莊trang 子tử 之chi 不bất 用dụng 於ư 世thế 皆giai 以dĩ 無vô 用dụng 為vi 用dụng 而nhi 吾ngô 之chi 論luận 莊trang 則tắc 與dữ 俍# 師sư 之chi 解giải 莊trang 其kỳ 旨chỉ 趣thú 各các 不bất 相tương 謀mưu 即tức 吾ngô 之chi 南nam 華hoa 得đắc 意ý 一nhất 書thư 其kỳ 說thuyết 又hựu 與dữ 吾ngô 今kim 之chi 論luận 自tự 異dị 要yếu 無vô 不bất 可khả 以dĩ 遇ngộ 莊trang 也dã 亦diệc 猶do 莊trang 子tử 之chi 書thư 自tự 相tương 反phản 覆phú 無vô 往vãng 而nhi 非phi 莊trang 子tử 一nhất 家gia 言ngôn 也dã 莊trang 子tử 曰viết 萬vạn 世thế 而nhi 下hạ 知tri 其kỳ 解giải 者giả 猶do 旦đán 暮mộ 遇ngộ 之chi 吾ngô 與dữ 師sư 亦diệc 各các 遇ngộ 其kỳ 所sở 遇ngộ 耳nhĩ 。
龍long 眠miên 同đồng 學học 法pháp 教giáo 弟đệ 錢tiền 澄trừng 拜bái 題đề
漆tất 園viên 指chỉ 通thông 序tự
莊trang 周chu 惠huệ 施thí 生sanh 襄tương 周chu 其kỳ 言ngôn 瑰côi 異dị 汪uông 洋dương 闇ám 與dữ 道đạo 會hội 石thạch 渠cừ 天thiên 祿lộc 諸chư 儒nho 耑# 務vụ 經kinh 術thuật 則tắc 固cố 有hữu 所sở 忽hốt 遑hoàng 也dã 江giang 左tả 以dĩ 來lai 喜hỷ 譚đàm 名danh 理lý 踞cứ 胡hồ 床sàng 握ác 麈# 柄bính 庶thứ 幾kỷ 近cận 之chi 俍# 亭đình 和hòa 尚thượng 攄# 奧áo 衍diễn 之chi 鴻hồng 文văn 挹ấp 清thanh 虛hư 之chi 秘bí 府phủ 曩nẵng 嘗thường 與dữ 余dư 探thám 羲# 皇hoàng 溯# 河hà 雒# 能năng 使sử 充sung 宗tông 折chiết 角giác 輔phụ 嗣tự 扶phù 輪luân 余dư 每mỗi 嘆thán 為vi 不bất 可khả 及cập 。 邇nhĩ 乃nãi 披phi 襟khâm 蔥# 嶺lĩnh 遊du 歷lịch 竺trúc 乾can/kiền/càn 總tổng 百bách 氏thị 之chi 紛phân 紜vân 辯biện 五ngũ 宗tông 之chi 同đồng 異dị 筆bút 之chi 所sở 涉thiệp 口khẩu 之chi 所sở 宣tuyên 莫mạc 不bất 晰tích 精tinh 窮cùng 幽u 探thám 微vi 入nhập 妙diệu 間gian 取thủ 南nam 華hoa 一nhất 帙# 參tham 之chi 己kỷ 意ý 綴chuế 以dĩ 群quần 言ngôn 向hướng 郭quách 結kết 其kỳ 鋒phong 鋩mang 支chi 許hứa 停đình 其kỳ 辯biện 論luận 嗚ô 呼hô 异# 已dĩ 寒hàn 蘆lô 未vị 折chiết 璧bích 觀quán 未vị 成thành 遠viễn 公công 結kết 社xã 於ư 廬lư 山sơn 道đạo 安an 振chấn 衣y 於ư 河hà 朔sóc 奉phụng 周chu 易dị 善thiện 老lão 莊trang 大đại 義nghĩa 微vi 文văn 炳bỉnh 如như 星tinh 日nhật 不bất 有hữu 俍# 公công 奚hề 以dĩ 發phát 其kỳ 覆phúc 載tải 是thị 書thư 出xuất 而nhi 東đông 海hải 聖thánh 人nhân 西tây 海hải 聖thánh 人nhân 當đương 共cộng 望vọng 塵trần 而nhi 拜bái 矣hĩ 。
鴛uyên 水thủy 法pháp 弟đệ 錢tiền 江giang 拜bái 手thủ 題đề
漆tất 園viên 指chỉ 通thông 序tự
沖# 虛hư 鴻hồng 烈liệt 與dữ 南nam 華hoa 為vi 倡xướng 和hòa 而nhi 猶do 龍long 之chi 學học 不bất 孤cô 晉tấn 人nhân 喜hỷ 讀đọc 老lão 易dị 向hướng 郭quách 註chú 莊trang 猶do 彥ngạn 輔phụ 之chi 於ư 玄huyền 輔phụ 嗣tự 之chi 於ư 易dị 也dã 不bất 異dị 人nhân 意ý 云vân 爾nhĩ 也dã 夫phu 易dị 不bất 盡tận 於ư 焦tiêu 贛# 也dã 夫phu 詩thi 不bất 盡tận 於ư 韓# 嬰anh 也dã 自tự 京kinh 房phòng 譚đàm 易dị 則tắc 任nhậm 舉cử 之chi 皆giai 易dị 自tự 厓# 生sanh 說thuyết 詩thi 則tắc 任nhậm 舉cử 之chi 皆giai 詩thi 也dã 雲vân 溪khê 指chỉ 莊trang 何hà 其kỳ 合hợp 也dã 雲vân 溪khê 曰viết 南nam 華hoa 者giả 奧áo 矣hĩ 博bác 矣hĩ 是thị 道đạo 家gia 之chi 言ngôn 也dã 三tam 墨mặc 八bát 儒nho 概khái 乎hồ 其kỳ 未vị 有hữu 取thủ 也dã 無vô 已dĩ 而nhi 一nhất 用dụng 之chi 於ư 禪thiền 其kỳ 六lục 合hợp 之chi 內nội 歟# 是thị 六lục 合hợp 之chi 外ngoại 歟# 古cổ 之chi 得đắc 道Đạo 者giả 歟# 古cổ 之chi 得đắc 道Đạo 者giả 歟# 吾ngô 庶thứ 幾kỷ 一nhất 遇ngộ 歟# 向hướng 郭quách 而nhi 後hậu 解giải 莊trang 者giả 多đa 矣hĩ 文văn 不bất 類loại 也dã 旨chỉ 不bất 類loại 也dã 讀đọc 雲vân 溪khê 之chi 書thư 則tắc 依y 然nhiên 見kiến 莊trang 子tử 也dã 吾ngô 無vô 間gian 也dã 吾ngô 無vô 間gian 也dã 廢phế 莊trang 廣quảng 莊trang 皆giai 剩thặng 筆bút 也dã 。
康khang 熙hi 辛tân 亥hợi 夏hạ 日nhật 禹vũ 航# 同đồng 學học 法pháp 弟đệ 嚴nghiêm 沆# 題đề 於ư 維duy 揚dương 旅lữ 次thứ
漆tất 園viên 指chỉ 通thông 後hậu 序tự
莊trang 子tử 之chi 書thư 為vi 晉tấn 儒nho 所sở 稱xưng 引dẫn 至chí 唐đường 天thiên 寶bảo 而nhi 名danh 其kỳ 書thư 為vi 經kinh 可khả 謂vị 尊tôn 之chi 至chí 矣hĩ 然nhiên 自tự 郭quách 向hướng 而nhi 外ngoại 或hoặc 註chú 或hoặc 論luận 或hoặc 講giảng 疏sớ/sơ 率suất 各các 出xuất 其kỳ 所sở 見kiến 以dĩ 上thượng 窺khuy 乎hồ 莊trang 子tử 著trước 書thư 之chi 指chỉ 而nhi 於ư 寓# 言ngôn 洸# 洋dương 自tự 恣tứ 之chi 意ý 亦diệc 少thiểu 失thất 矣hĩ 夫phu 莊trang 子tử 之chi 論luận 道đạo 也dã 自tự 然nhiên 而nhi 然nhiên 而nhi 卒thốt 莫mạc 知tri 其kỳ 所sở 以dĩ 然nhiên 故cố 得đắc 莊trang 之chi 深thâm 者giả 不bất 求cầu 甚thậm 解giải 者giả 也dã 使sử 執chấp 字tự 句cú 而nhi 強cường/cưỡng 索sách 其kỳ 解giải 則tắc 開khai 卷quyển 之chi 始thỉ 鯤# 之chi 大đại 鵬# 之chi 背bối/bội 豈khởi 真chân 幾kỷ 千thiên 里lý 而nhi 蜩# 鳩cưu 斥xích 鴳# 之chi 無vô 知tri 乃nãi 能năng 開khai 口khẩu 而nhi 笑tiếu 哉tai 嗚ô 呼hô 亦diệc 未vị 達đạt 其kỳ 理lý 矣hĩ 雖tuy 然nhiên 莊trang 之chi 言ngôn 愈dũ 放phóng 而nhi 其kỳ 義nghĩa 則tắc 固cố 非phi 有hữu 為vi 而nhi 為vi 之chi 說thuyết 者giả 余dư 嘗thường 謂vị 自tự 古cổ 註chú 莊trang 不bất 下hạ 數sổ 十thập 家gia 而nhi 莫mạc 善thiện 於ư 司ty 馬mã 遷thiên 之chi 一nhất 言ngôn 曰viết 莊trang 子tử 散tán 道Đạo 德đức 放phóng 論luận 要yếu 亦diệc 歸quy 之chi 自tự 然nhiên 蓋cái 自tự 然nhiên 者giả 莊trang 子tử 著trước 書thư 之chi 本bổn 也dã 今kim 讀đọc 俍# 和hòa 尚thượng 之chi 解giải 莊trang 也dã 或hoặc 約ước 言ngôn 以dĩ 該cai 義nghĩa 或hoặc 冥minh 悟ngộ 以dĩ 達đạt 微vi 變biến 現hiện 無vô 端đoan 而nhi 要yếu 無vô 失thất 乎hồ 作tác 者giả 自tự 然nhiên 之chi 意ý 故cố 謂vị 俍# 和hòa 尚thượng 之chi 解giải 莊trang 也dã 可khả 謂vị 莊trang 之chi 自tự 為vi 解giải 亦diệc 可khả 謂vị 解giải 莊trang 而nhi 即tức 自tự 為vi 莊trang 亦diệc 無vô 不bất 可khả 矣hĩ 夫phu 大Đại 道Đạo 之chi 紛phân 也dã 吾ngô 儒nho 以dĩ 外ngoại 有hữu 老lão 與dữ 佛Phật 之chi 名danh 莊trang 故cố 聃đam 之chi 徒đồ 也dã 讀đọc 盜đạo 跖# 漁ngư 父phụ 若nhược 深thâm 詆# 乎hồ 吾ngô 道đạo 而nhi 王vương 安an 石thạch 蘇tô 軾thức 之chi 論luận 又hựu 謂vị 其kỳ 能năng 存tồn 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 而nhi 尊tôn 之chi 者giả 今kim 俍# 和hòa 尚thượng 復phục 為vi 通thông 之chi 以dĩ 進tiến 於ư 禪thiền 解giải 則tắc 南nam 華hoa 一nhất 編biên 且thả 開khai 白bạch 馬mã 傳truyền 經kinh 之chi 始thỉ 嗚ô 呼hô 莊trang 子tử 守thủ 道Đạo 德đức 五ngũ 千thiên 言ngôn 之chi 教giáo 而nhi 不bất 棄khí 於ư 儒nho 且thả 入nhập 於ư 佛Phật 莊trang 其kỳ 古cổ 之chi 通thông 人nhân 哉tai 然nhiên 非phi 俍# 和hòa 尚thượng 則tắc 烏ô 能năng 解giải 之chi 哉tai 。
康khang 熙hi 辛tân 亥hợi 夏hạ 日nhật 邗# 州châu 後hậu 學học 許hứa 承thừa 家gia 拜bái 手thủ 書thư
漆tất 園viên 指chỉ 通thông 卷quyển 之chi 一nhất
雲vân 溪khê 俍# 亭đình 道Đạo 人Nhân 淨tịnh 挺đĩnh 。 著trước 。
豫dự 章chương 燈đăng 巖nham 居cư 士sĩ 文văn 德đức 翼dực 閱duyệt
逍tiêu 遙diêu 遊du
莊trang 子tử 遊du 方phương 之chi 外ngoại 者giả 也dã 屈khuất 子tử 遠viễn 遊du 未vị 離ly 於ư 域vực 內nội 也dã 故cố 夫phu 馳trì 域vực 外ngoại 之chi 觀quán 者giả 則tắc 無vô 往vãng 不bất 適thích 也dã 自tự 適thích 己kỷ 適thích 而nhi 非phi 適thích 人nhân 之chi 適thích 者giả 也dã 。
通thông 云vân 踏đạp 毘tỳ 盧lô 頂đảnh 上thượng 行hành 駕giá 鐵thiết 船thuyền 入nhập 滄thương 海hải 。
北bắc 溟minh 有hữu 魚ngư (# 至chí )# 六lục 月nguyệt 息tức 者giả 也dã 。
魚ngư 耶da 鳥điểu 耶da 南nam 耶da 北bắc 耶da 冥minh 冥minh 者giả 不bất 知tri 其kỳ 誰thùy 適thích 也dã 三tam 千thiên 耶da 九cửu 萬vạn 耶da 去khứ 耶da 來lai 耶da 六lục 月nguyệt 息tức 耶da 息tức 相tương/tướng 吹xuy 耶da 蝶# 之chi 夢mộng 為vi 周chu 耶da 周chu 之chi 夢mộng 為vi 蝶# 耶da 。
通thông 云vân 佛Phật 身thân 非phi 身thân 。 是thị 名danh 大đại 身thân 。
文văn 云vân 如như 金kim 翅sí 鳥điểu 。 直trực 取thủ 龍long 吞thôn 度độ 越việt 恆hằng 等đẳng 。
野dã 馬mã 也dã (# 至chí )# 若nhược 是thị 則tắc 已dĩ 矣hĩ 。
天thiên 果quả 蒼thương 蒼thương 也dã 乎hồ 地địa 之chi 視thị 天thiên 猶do 天thiên 之chi 視thị 地địa 也dã 吾ngô 不bất 知tri 其kỳ 視thị 地địa 也dã 亦diệc 疑nghi 以dĩ 為vi 蒼thương 蒼thương 否phủ/bĩ 也dã 地địa 之chi 下hạ 可khả 為vi 天thiên 也dã 天thiên 之chi 上thượng 猶do 然nhiên 地địa 也dã 日nhật 推thôi 盪# 於ư 塵trần 埃ai 野dã 馬mã 之chi 中trung 而nhi 莫mạc 之chi 紀kỷ 極cực 也dã 彼bỉ 亦diệc 一nhất 塵trần 埃ai 也dã 此thử 亦diệc 一nhất 塵trần 埃ai 也dã 。
通thông 云vân 譬thí 之chi 於ư 水thủy 蛟giao 龍long 視thị 為vi 窟quật 宅trạch 餓ngạ 鬼quỷ 視thị 為vi 火hỏa 輪luân 諸chư 天thiên 視thị 為vi 七thất 寶bảo 有hữu 定định 形hình 耶da 有hữu 定định 名danh 耶da 。
且thả 夫phu 水thủy 之chi 積tích 也dã 不bất 厚hậu (# 至chí )# 不bất 亦diệc 悲bi 乎hồ 。
譬thí 若nhược 使sử 虻manh 負phụ 山sơn 精tinh 衛vệ 填điền 海hải 也dã 必tất 無vô 及cập 矣hĩ 冥minh 靈linh 望vọng 大đại 樁# 大đại 樁# 遠viễn 甚thậm 彭# 祖tổ 望vọng 冥minh 靈linh 冥minh 靈linh 遠viễn 甚thậm 其kỳ 相tương/tướng 去khứ 可khả 為vi 道đạo 里lý 耶da 。
通thông 云vân 毘tỳ 目mục 執chấp 善thiện 財tài 手thủ 經kinh 歷lịch 塵trần 劫kiếp 是thị 一nhất 剎sát 那na 耶da 是thị 俱câu 胝chi 耶da 是thị 洛lạc 乂xoa 耶da 是thị 阿a 僧Tăng 祗chi 耶da 是thị 那na 由do 他tha 耶da 試thí 定định 當đương 看khán 。
湯thang 之chi 問vấn 棘cức 也dã 是thị 已dĩ 。
棘cức 之chi 言ngôn 曰viết 物vật 各các 有hữu 極cực 任nhậm 之chi 則tắc 條điều 暢sướng 有hữu 極cực 耶da 無vô 極cực 耶da 。
通thông 云vân 棘cức 狐hồ 棘cức 也dã 過quá 得đắc 荊kinh 棘cức 林lâm 始thỉ 是thị 好hảo/hiếu 手thủ 。
窮cùng 髮phát 之chi 北bắc (# 至chí )# 小tiểu 大đại 之chi 辨biện 也dã 。
下hạ 士sĩ 聞văn 道đạo 大đại 笑tiếu 之chi 斥xích 鷃# 類loại 也dã 蜩# 與dữ 鷽# 鳩cưu 類loại 也dã 。
通thông 云vân 須Tu 彌Di 內nội 芥giới 子tử 且thả 置trí 如như 何hà 是thị 芥giới 子tử 內nội 須Tu 彌Di 聻# (# 問vấn 窮cùng 髮phát 之chi 北bắc 似tự 重trọng/trùng 複phức 否phủ/bĩ 荅# 南nam 冥minh 為vi 天thiên 池trì 故cố 必tất 待đãi 徒đồ 北bắc 冥minh 為vi 天thiên 池trì 不bất 待đãi 徒đồ 矣hĩ 前tiền 云vân 鯤# 化hóa 為vi 鵬# 猶do 然nhiên 待đãi 化hóa 也dã 後hậu 則tắc 不bất 待đãi 化hóa 矣hĩ 語ngữ 有hữu 差sai 別biệt )# 。
故cố 夫phu 知tri 效hiệu 一nhất 官quan (# 至chí )# 聖thánh 人nhân 無vô 名danh 。
定định 內nội 外ngoại 辯biện 榮vinh 辱nhục 豈khởi 數sác 數sác 於ư 世thế 哉tai 榮vinh 子tử 加gia 於ư 人nhân 一nhất 等đẳng 矣hĩ 雖tuy 然nhiên 未vị 也dã 列liệt 子tử 御ngự 風phong 而nhi 行hành 泠# 然nhiên 善thiện 也dã 豈khởi 數sác 數sác 於ư 致trí 福phước 哉tai 雖tuy 然nhiên 未vị 也dã 猶do 有hữu 待đãi 者giả 也dã 有hữu 待đãi 者giả 非phi 無vô 待đãi 者giả 也dã 足túc 於ư 己kỷ 無vô 待đãi 於ư 物vật 至chí 人nhân 無vô 己kỷ 靡mĩ 所sở 不bất 己kỷ 無vô 功công 而nhi 功công 卒thốt 歸quy 之chi 無vô 名danh 而nhi 名danh 卒thốt 從tùng 之chi 神thần 之chi 至chí 聖thánh 之chi 盡tận 也dã 。
通thông 云vân 會hội 萬vạn 物vật 為vi 自tự 己kỷ 者giả 其kỳ 惟duy 聖thánh 人nhân 乎hồ 南nam 泉tuyền 指chỉ 牡# 丹đan 花hoa 謂vị 陸lục 亙# 曰viết 時thời 人nhân 見kiến 此thử 一nhất 株chu 花hoa 如như 夢mộng 相tương 似tự 。
堯# 讓nhượng 天thiên 下hạ 於ư 許hứa 由do (# 至chí )# 不bất 越việt 樽# 俎# 而nhi 代đại 之chi 矣hĩ 。
兩lưỡng 相tương/tướng 賢hiền 則tắc 兩lưỡng 相tương/tướng 讓nhượng 也dã 堯# 非phi 以dĩ 天thiên 下hạ 為vi 桎trất 梏cốc 也dã 由do 非phi 以dĩ 天thiên 下hạ 為vi 次thứ 且thả 也dã 魚ngư 相tương/tướng 忘vong 於ư 江giang 湖hồ 人nhân 相tương/tướng 忘vong 於ư 道đạo 術thuật 。
通thông 云vân 黧lê 奴nô 白bạch 牯# 雲vân 在tại 嶺lĩnh 頭đầu 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 水thủy 流lưu 澗giản 底để 。
肩kiên 吾ngô 問vấn 於ư 連liên 叔thúc (# 至chí )# 孰thục 肯khẳng 以dĩ 物vật 為vi 事sự 。
御ngự 皇hoàng 英anh 從tùng 虙# 妃phi 其kỳ 藐miệu 姑cô 射xạ 之chi 謂vị 耶da 驂# 赤xích 豹báo 駕giá 青thanh 螭# 乘thừa 雲vân 龍long 而nhi 遊du 八bát 極cực 也dã 吸hấp 木mộc 蘭lan 之chi 墜trụy 露lộ 餐xan 沆# 瀣# 以dĩ 為vi 漿tương 不bất 足túc 異dị 矣hĩ 之chi 人nhân 也dã 將tương 旁bàng 礡# 萬vạn 物vật 以dĩ 蘄kì 乎hồ 亂loạn 者giả 也dã 孰thục 以dĩ 天thiên 下hạ 為vi 事sự 哉tai 之chi 人nhân 也dã 水thủy 九cửu 年niên 而nhi 不bất 為vi 濡nhu 旱hạn 七thất 年niên 而nhi 不bất 為vi 爇nhiệt 固cố 將tương 糠khang 秕# 堯# 舜thuấn 者giả 也dã 孰thục 以dĩ 物vật 為vi 事sự 哉tai 斷đoạn 鰲# 足túc 奠# 地địa 維duy 練luyện 五ngũ 色sắc 石thạch 補bổ 天thiên 信tín 有hữu 之chi 矣hĩ 。
通thông 云vân 百bách 億ức 日nhật 月nguyệt 。 百bách 億ức 須Tu 彌Di 還hoàn 信tín 得đắc 及cập 麼ma 若nhược 信tín 不bất 及cập 且thả 到đáo 藐miệu 姑cô 射xạ 山sơn 問vấn 取thủ 仙tiên 子tử 。
宋tống 人nhân 資tư 章chương 甫phủ 而nhi 適thích 越việt 越việt 人nhân 斷đoạn 髮phát 文văn 身thân 無vô 所sở 用dụng 之chi 。
胡hồ 人nhân 毳thuế 越việt 人nhân 布bố 北bắc 人nhân 馬mã 南nam 人nhân 舟chu 夫phu 物vật 亦diệc 各các 循tuần 所sở 尚thượng 耳nhĩ 宋tống 人nhân 有hữu 獻hiến 玉ngọc 於ư 子tử 罕# 者giả 子tử 罕# 曰viết 爾nhĩ 以dĩ 玉ngọc 為vi 寶bảo 我ngã 以dĩ 不bất 貪tham 為vi 寶bảo 不bất 如như 人nhân 有hữu 其kỳ 寶bảo 爰viên 居cư 集tập 於ư 魯lỗ 魯lỗ 人nhân 饗# 之chi 鐘chung 鼓cổ 三tam 日nhật 爰viên 居cư 去khứ 非phi 其kỳ 好hảo/hiếu 也dã 。
通thông 云vân 我ngã 王vương 庫khố 內nội 無vô 如như 是thị 刀đao 。
堯# 治trị 天thiên 下hạ 之chi 民dân (# 至chí )# 窅# 然nhiên 喪táng 其kỳ 天thiên 下hạ 焉yên 。
彼bỉ 四tứ 子tử 者giả 殆đãi 非phi 人nhân 哉tai 許hứa 由do 猶do 人nhân 也dã 齧niết 缺khuyết 猶do 人nhân 也dã 王vương 倪nghê 被bị 衣y 亦diệc 猶do 人nhân 也dã 非phi 四tứ 子tử 大đại 而nhi 堯# 實thật 小tiểu 也dã 堯# 以dĩ 治trị 治trị 之chi 四tứ 子tử 以dĩ 不bất 治trị 治trị 之chi 也dã 。
通thông 云vân 洞đỗng 山sơn 見kiến 龍long 山sơn 龍long 曰viết 我ngã 不bất 從tùng 雲vân 水thủy 入nhập 又hựu 曰viết 我ngã 不bất 從tùng 人nhân 天thiên 來lai 藐miệu 姑cô 射xạ 之chi 山sơn 汾# 水thủy 之chi 陽dương 且thả 要yếu 問vấn 個cá 消tiêu 息tức 。
惠huệ 子tử 謂vị 莊trang 子tử 魏ngụy 王vương 貽# 我ngã 大đại 瓠hoạch (# 至chí )# 有hữu 蓬bồng 之chi 心tâm 也dã 夫phu 。
瓠hoạch 一nhất 也dã 善thiện 用dụng 則tắc 可khả 以dĩ 為vi 大đại 樽# 不bất 善thiện 用dụng 則tắc 瓠hoạch 落lạc 而nhi 無vô 所sở 容dung 不bất 龜quy 手thủ 一nhất 也dã 善thiện 用dụng 則tắc 可khả 以dĩ 封phong 不bất 善thiện 用dụng 則tắc 但đãn 為vi 汧# 澼# 絖# 今kim 乃nãi 以dĩ 莫mạc 邪tà 刈ngải 薪tân 以dĩ 金kim 玉ngọc 抵để 鵲thước 不bất 知tri 量lương 矣hĩ 故cố 善thiện 任nhậm 術thuật 者giả 審thẩm 所sở 用dụng 。
通thông 云vân 石thạch 鞏# 弓cung 道đạo 吾ngô 笏# 雪tuyết 峰phong 木mộc 毬cầu 也dã 只chỉ 用dụng 慣quán 他tha 家gia 死tử 法Pháp 要yếu 去khứ 活hoạt 人nhân 未vị 免miễn 千thiên 年niên 滯trệ 貨hóa 。
惠huệ 子tử 謂vị 莊trang 子tử 吾ngô 有hữu 大đại 樹thụ (# 至chí )# 安an 所sở 困khốn 苦khổ 哉tai 。
樗xư 以dĩ 無vô 用dụng 為vi 用dụng 者giả 耳nhĩ 犛mao 牛ngưu 不bất 能năng 執chấp 鼠thử 疑nghi 無vô 用dụng 也dã 豈khởi 與dữ 狸li 狌# 比tỉ 力lực 哉tai 卑ty 身thân 而nhi 伏phục 罔võng 罟# 從tùng 之chi 智trí 有hữu 所sở 不bất 逮đãi 能năng 有hữu 所sở 不bất 及cập 也dã 。 犛mao 牛ngưu 者giả 吾ngô 知tri 免miễn 矣hĩ 臃# 腫thũng 卷quyển 曲khúc 以dĩ 不bất 才tài 終chung 其kỳ 天thiên 年niên 故cố 知tri 無vô 用dụng 之chi 用dụng 妙diệu 於ư 用dụng 者giả 也dã 無vô 所sở 可khả 用dụng 安an 所sở 困khốn 苦khổ 以dĩ 是thị 終chung 逍tiêu 遙diêu 焉yên 。
通thông 云vân 大đại 辯biện 若nhược 訥nột 大đại 巧xảo 若nhược 拙chuyết 世Thế 尊Tôn 良lương 久cửu 德đức 山sơn 低đê 頭đầu 雪tuyết 峰phong 住trụ 持trì 事sự 繁phồn 達đạt 磨ma 云vân 不bất 識thức 不bất 識thức (# 問vấn 如như 何hà 是thị 無vô 何hà 有hữu 之chi 鄉hương 荅# 無vô 陰âm 陽dương 地địa 一nhất 片phiến )# 。
齊tề 物vật 論luận
果quả 且thả 有hữu 物vật 乎hồ 哉tai 果quả 且thả 無vô 物vật 乎hồ 哉tai 論luận 之chi 者giả 言ngôn 也dã 忘vong 物vật 者giả 齊tề 物vật 者giả 也dã 知tri 不bất 齊tề 之chi 為vi 齊tề 者giả 忘vong 物vật 者giả 也dã 於ư 我ngã 無vô 我ngã 。 於ư 物vật 無vô 物vật 因nhân 其kỳ 是thị 而nhi 是thị 物vật 莫mạc 不bất 是thị 因nhân 其kỳ 非phi 而nhi 非phi 物vật 莫mạc 不bất 非phi 故cố 忘vong 物vật 也dã 兩lưỡng 行hành 者giả 齊tề 物vật 者giả 也dã 故cố 曰viết 論luận 物vật 不bất 齊tề 任nhậm 之chi 則tắc 一nhất 。
通thông 云vân 松tùng 亦diệc 不bất 直trực 棘cức 亦diệc 不bất 曲khúc 玄huyền 者giả 非phi 烏ô 白bạch 者giả 非phi 鵠hộc 鶴hạc 不bất 須tu 截tiệt 鳧phù 不bất 須tu 續tục 灼chước 灼chước 黃hoàng 花hoa 森sâm 森sâm 翠thúy 竹trúc 。
南nam 郭quách 子tử 綦# 隱ẩn 几kỉ 而nhi 坐tọa (# 至chí )# 嗒# 焉yên 似tự 喪táng 其kỳ 耦# 。
澹đạm 然nhiên 若nhược 忘vong 忽hốt 然nhiên 若nhược 遺di 喪táng 其kỳ 所sở 懷hoài 來lai 而nhi 莫mạc 知tri 其kỳ 所sở 止chỉ 古cổ 之chi 人nhân 也dã 夫phu 古cổ 之chi 人nhân 也dã 夫phu 。
通thông 云vân 渠cừ 不bất 是thị 汝nhữ 汝nhữ 正chánh 是thị 渠cừ 吾ngô 自tự 偶ngẫu 偕giai 我ngã 今kim 獨độc 往vãng 。
顏nhan 成thành 子tử 游du 立lập 侍thị 於ư 前tiền (# 至chí )# 非phi 昔tích 之chi 隱ẩn 几kỉ 者giả 也dã 。
形hình 骸hài 可khả 化hóa 今kim 是thị 昔tích 非phi 。
通thông 云vân 估cổ 木mộc 上thượng 糝tảm 些# 子tử 花hoa 又hựu 云vân 檢kiểm 點điểm 將tương 來lai 有hữu 甚thậm 氣khí 息tức 亦diệc 是thị 病bệnh 。
今kim 者giả 吾ngô 喪táng 我ngã 。
吾ngô 所sở 大đại 患hoạn 為vi 吾ngô 有hữu 身thân 。
通thông 云vân 乃nãi 至chí 無vô 我ngã 。 得đắc 成thành 於ư 忍nhẫn 。
女nữ 聞văn 地địa 籟# 而nhi 未vị 聞văn 人nhân 籟# 女nữ 聞văn 人nhân 籟# 而nhi 未vị 聞văn 天thiên 籟# 。
言ngôn 發phát 之chi 而nhi 成thành 聲thanh 所sở 謂vị 籟# 也dã 有hữu 天thiên 籟# 有hữu 地địa 籟# 有hữu 人nhân 籟# 師sư 心tâm 者giả 人nhân 也dã 不bất 師sư 心tâm 者giả 天thiên 也dã 體thể 乎hồ 天thiên 均quân 和hòa 以dĩ 天thiên 倪nghê 注chú 酌chước 乎hồ 天thiên 府phủ 皆giai 天thiên 也dã 其kỳ 去khứ 人nhân 遠viễn 者giả 。 其kỳ 與dữ 天thiên 近cận 者giả 也dã 。
通thông 云vân 婆bà 婆bà 和hòa 和hòa 有hữu 句cú 無vô 句cú 若nhược 將tương 耳nhĩ 聽thính 終chung 難nan 會hội 眼nhãn 裡# 聞văn 聲thanh 便tiện 得đắc 知tri 。
大đại 塊khối 噫# 氣khí (# 至chí )# 調điều 調điều 之chi 刁điêu 刁điêu 乎hồ 。
翏# 翏# 者giả 可khả 聞văn 者giả 也dã 調điều 調điều 刁điêu 刁điêu 可khả 見kiến 者giả 也dã 其kỳ 怒nộ 易dị 知tri 也dã 形hình 與dữ 聲thanh 相tương 觸xúc 而nhi 成thành 音âm 也dã 似tự 鼻tị 似tự 口khẩu 似tự 洼# 似tự 污ô 者giả 形hình 也dã 激kích 者giả 謞# 者giả 突đột 者giả 咬giảo 者giả 聲thanh 也dã 一nhất 唱xướng 一nhất 和hòa 參tham 差sai 不bất 齊tề 于vu 者giả 類loại 竽# 主chủ 唱xướng 喁ngung 者giả 類loại 魚ngư 主chủ 和hòa 冷lãnh 者giả 風phong 之chi 小tiểu 飄phiêu 者giả 風phong 之chi 大đại 厲lệ 者giả 風phong 之chi 變biến 也dã 地địa 籟# 蓋cái 之chi 矣hĩ 。
通thông 云vân 夜dạ 來lai 好hảo/hiếu 風phong 夜dạ 來lai 好hảo/hiếu 風phong 是thị 什thập 麼ma 風phong 吹xuy 折chiết 門môn 前tiền 一nhất 株chu 松tùng 。
地địa 籟# 則tắc 眾chúng 竅khiếu 是thị 已dĩ (# 至chí )# 敢cảm 問vấn 天thiên 籟# 。
以dĩ 其kỳ 所sở 己kỷ 知tri 求cầu 通thông 乎hồ 所sở 未vị 知tri 。
通thông 云vân 砂sa 裡# 尋tầm 油du 秤xứng 錘chùy 上thượng 呷hạp 汁trấp 。
吹xuy 萬vạn 不bất 同đồng (# 至chí )# 怒nộ 者giả 其kỳ 誰thùy 耶da 。
言ngôn 非phi 吹xuy 也dã 吹xuy 未vị 始thỉ 非phi 言ngôn 也dã 吹xuy 萬vạn 不bất 同đồng 言ngôn 滿mãn 天thiên 下hạ 矣hĩ 夫phu 萬vạn 物vật 自tự 生sanh 也dã 萬vạn 物vật 自tự 息tức 也dã 自tự 行hành 也dã 自tự 止chỉ 也dã 咸hàm 其kỳ 所sở 自tự 取thủ 也dã 誰thùy 為vi 為vi 之chi 孰thục 令linh 聽thính 之chi 哉tai 向hướng 之chi 呺# 者giả 有hữu 怒nộ 之chi 者giả 也dã 天thiên 不bất 言ngôn 而nhi 成thành 令linh 也dã 其kỳ 誰thùy 為vi 怒nộ 之chi 者giả 歟# 。
通thông 云vân 只chỉ 一nhất 誰thùy 字tự 問vấn 得đắc 口khẩu 啞á 。
大đại 知tri 閑nhàn 閑nhàn (# 至chí )# 大đại 恐khủng 縵man 縵man 。
小tiểu 知tri 大đại 知tri 何hà 紛phân 紛phân 也dã 其kỳ 言ngôn 也dã 猶do 噫# 氣khí 也dã 寐mị 也dã 覺giác 也dã 魂hồn 役dịch 形hình 形hình 役dịch 魂hồn 也dã 搆câu 者giả 無vô 有hữu 窮cùng 也dã 綿miên 綿miên 如như 縵man 深thâm 深thâm 如như 窖# 擾nhiễu 擾nhiễu 矜căng 矜căng 日nhật 以dĩ 憂ưu 懼cụ 謂vị 之chi 何hà 哉tai 。
通thông 云vân 忙mang 作tác 麼ma 。
其kỳ 發phát 若nhược 機cơ 栝# (# 至chí )# 莫mạc 使sử 復phục 陽dương 也dã 。
發phát 若nhược 機cơ 栝# 迅tấn 不bất 可khả 止chỉ 也dã 留lưu 如như 詛trớ 盟minh 守thủ 至chí 勝thắng 也dã 言ngôn 其kỳ 日nhật 消tiêu 未vị 能năng 卒thốt 去khứ 也dã 其kỳ 胥# 溺nịch 也dã 不bất 可khả 復phục 也dã 情tình 已dĩ 厭yếm 滿mãn 又hựu 加gia 封phong 焉yên 有hữu 如như 溝câu 洫# 難nạn/nan 通thông 濬# 也dã 陽dương 者giả 生sanh 也dã 陰ấm 者giả 死tử 也dã 日nhật 趨xu 於ư 陰ấm 與dữ 死tử 為vi 近cận 求cầu 其kỳ 明minh 晰tích 豈khởi 可khả 得đắc 哉tai 。
通thông 云vân 一nhất 念niệm 不bất 在tại 如như 同đồng 死tử 人nhân 。
喜hỷ 怒nộ 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc (# 至chí )# 蒸chưng 成thành 菌# 。
為vi 慮lự 為vi 嘆thán 為vi 變biến 為vi 慹# 狀trạng 怒nộ 哀ai 也dã 為vi 姚diêu 為vi 佚# 為vi 啟khải 為vi 態thái 狀trạng 喜hỷ 樂lạc 也dã 情tình 之chi 遷thiên 也dã 感cảm 物vật 而nhi 動động 也dã 倫luân 伶# 雜tạp 奏tấu 出xuất 於ư 虛hư 也dã 未vị 若nhược 大đại 音âm 希hy 聲thanh 也dã 濕thấp 之chi 蒸chưng 而nhi 為vi 菌# 也dã 菌# 不bất 知tri 晦hối 朔sóc 也dã 執chấp 情tình 猶do 是thị 也dã 。
通thông 云vân 虛hư 空không 裡# 釘đinh/đính 將tương 一nhất 橛quyết 。
日nhật 夜dạ 相tương 代đại 。 乎hồ 前tiền (# 至chí )# 有hữu 情tình 而nhi 無vô 形hình 。
胡hồ 然nhiên 而nhi 生sanh 也dã 若nhược 是thị 者giả 其kỳ 所sở 由do 以dĩ 生sanh 乎hồ 彼bỉ 我ngã 還hoàn 相tương/tướng 構# 也dã 浸tẩm 假giả 而nhi 有hữu 物vật 也dã 浸tẩm 假giả 而nhi 有hữu 我ngã 也dã 我ngã 與dữ 物vật 為vi 構# 物vật 與dữ 我ngã 為vi 構# 也dã 我ngã 之chi 取thủ 我ngã 近cận 之chi 矣hĩ 而nhi 不bất 知tri 其kỳ 誰thùy 為vi 使sử 也dã 其kỳ 有hữu 宰tể 之chi 者giả 耶da 孰thục 得đắc 其kỳ 真chân 耶da 孰thục 得đắc 其kỳ 朕trẫm 耶da 愛ái 惡ác 相tướng 攻công 也dã 是thị 非phi 相tướng 取thủ 也dã 非phi 是thị 則tắc 莫mạc 與dữ 為vi 行hành 也dã 其kỳ 可khả 行hành 者giả 斷đoạn 然nhiên 已dĩ 信tín 其kỳ 有hữu 也dã 特đặc 未vị 見kiến 其kỳ 形hình 也dã 其kỳ 情tình 耶da 其kỳ 不bất 及cập 於ư 形hình 耶da 形hình 易dị 辨biện 也dã 情tình 不bất 易dị 辨biện 也dã 旦đán 暮mộ 以dĩ 情tình 遷thiên 也dã 。
通thông 云vân 識thức 情tình 不bất 斷đoạn 華hoa 著trước 身thân 耳nhĩ 。 識thức 情tình 斷đoạn 者giả 。 華hoa 不bất 著trước 也dã 。
百bách 骸hài 九cửu 竅khiếu 六lục 藏tạng (# 至chí )# 無vô 益ích 損tổn 乎hồ 其kỳ 真chân 。
百bách 骸hài 並tịnh 治trị 也dã 而nhi 不bất 並tịnh 為vi 治trị 也dã 任nhậm 之chi 可khả 也dã 執chấp 之chi 不bất 可khả 也dã 得đắc 與dữ 不bất 得đắc 。 皆giai 溺nịch 情tình 也dã 真chân 不bất 受thọ 損tổn 真chân 不bất 受thọ 益ích 也dã 情tình 之chi 至chí 者giả 忘vong 情tình 者giả 也dã 。
通thông 云vân 倩thiến 女nữ 離ly 魂hồn 誰thùy 是thị 真chân 者giả 。
一nhất 受thọ 其kỳ 成thành 形hình (# 至chí )# 而nhi 人nhân 亦diệc 有hữu 不bất 芒mang 者giả 乎hồ 。
相tương/tướng 刃nhận 也dã 相tương/tướng 靡mĩ 也dã 日nhật 銷tiêu 鑠thước 於ư 塵trần 埃ai 而nhi 莫mạc 能năng 出xuất 也dã 百bách 年niên 易dị 盡tận 也dã 神thần 銷tiêu 鑠thước 也dã 非phi 形hình 銷tiêu 鑠thước 也dã 。
通thông 云vân 赤xích 肉nhục 團đoàn 上thượng 有hữu 一nhất 無vô 位vị 真Chân 人Nhân 切thiết 須tu 好hảo/hiếu 看khán 。
夫phu 隨tùy 其kỳ 成thành 心tâm 而nhi 師sư 之chi (# 至chí )# 獨độc 且thả 奈nại 何hà 哉tai 。
有hữu 心tâm 者giả 不bất 如như 其kỳ 無vô 心tâm 也dã 是thị 師sư 心tâm 者giả 也dã 我ngã 師sư 心tâm 人nhân 孰thục 不bất 師sư 心tâm 乎hồ 豈khởi 必tất 知tri 代đại 謝tạ 任nhậm 取thủ 捨xả 者giả 有hữu 之chi 乎hồ 愚ngu 者giả 亦diệc 有hữu 之chi 故cố 人nhân 皆giai 師sư 心tâm 也dã 無vô 端đoan 而nhi 生sanh 心tâm 心tâm 成thành 而nhi 生sanh 是thị 非phi 是thị 以dĩ 無vô 有hữu 。 為vi 有hữu 也dã 今kim 日nhật 適thích 越việt 昔tích 先tiên 至chí 焉yên 是thị 以dĩ 無vô 有hữu 。 為vi 有hữu 也dã 隨tùy 其kỳ 成thành 心tâm 而nhi 師sư 之chi 是thị 以dĩ 無vô 有hữu 。 為vi 有hữu 者giả 也dã 。
通thông 云vân 如như 龜quy 有hữu 毛mao 如như 兔thố 有hữu 角giác 。
夫phu 言ngôn 非phi 吹xuy 也dã (# 至chí )# 其kỳ 無vô 辯biện 乎hồ 。
言ngôn 非phi 吹xuy 也dã 吹xuy 者giả 無vô 心tâm 而nhi 言ngôn 者giả 有hữu 心tâm 也dã 言ngôn 亦diệc 猶do 吹xuy 也dã 吹xuy 萬vạn 不bất 同đồng 而nhi 使sử 其kỳ 自tự 已dĩ 也dã 因nhân 是thị 也dã 以dĩ 為vi 異dị 於ư 鷇# 音âm 耶da 鳥điểu 之chi 啄trác 啄trác 鵲thước 之chi 唶# 唶# 皆giai 是thị 也dã 有hữu 音âm 而nhi 無vô 情tình 也dã 。
通thông 云vân 無vô 語ngữ 中trung 有hữu 語ngữ 有hữu 語ngữ 中trung 無vô 語ngữ 又hựu 云vân 虛hư 空không 講giảng 經kinh 水thủy 鳥điểu 樹thụ 林lâm 。 念niệm 法pháp 念niệm 佛Phật 。
道đạo 惡ác 乎hồ 隱ẩn 而nhi 有hữu 真chân 偽ngụy (# 至chí )# 是thị 其kỳ 所sở 非phi 而nhi 非phi 其kỳ 所sở 是thị 。
八bát 儒nho 三tam 墨mặc 何hà 紛phân 然nhiên 其kỳ 擾nhiễu 也dã 道đạo 惡ác 有hữu 異dị 同đồng 耶da 目mục 擊kích 而nhi 存tồn 焉yên 者giả 道đạo 也dã 任nhậm 舉cử 之chi 可khả 也dã 有hữu 言ngôn 可khả 也dã 忘vong 言ngôn 可khả 也dã 。
通thông 云vân 觸xúc 目mục 不bất 會hội 道đạo 運vận 足túc 焉yên 知tri 路lộ 。
欲dục 是thị 其kỳ 所sở 非phi 而nhi 非phi 其kỳ 所sở 是thị 則tắc 莫mạc 若nhược 以dĩ 明minh 。
有hữu 小tiểu 知tri 有hữu 大đại 知tri 有hữu 小tiểu 明minh 有hữu 大đại 明minh 不bất 明minh 於ư 是thị 非phi 之chi 非phi 是thị 非phi 者giả 不bất 可khả 以dĩ 語ngữ 天thiên 下hạ 之chi 是thị 非phi 也dã 僅cận 明minh 於ư 是thị 非phi 之chi 非phi 是thị 非phi 者giả ▆# 可khả 以dĩ 語ngữ 是thị 非phi 於ư 天thiên 下hạ 也dã 能năng 入nhập 乎hồ 物vật 故cố 物vật 大đại 而nhi 我ngã 小tiểu 能năng 出xuất 乎hồ 物vật 故cố 我ngã 大đại 而nhi 物vật 小tiểu 也dã 此thử 之chi 謂vị 以dĩ 明minh 莫mạc 若nhược 以dĩ 明minh 。
通thông 云vân 難nạn/nan 瞞man 明minh 眼nhãn 。
物vật 無vô 非phi 彼bỉ (# 至chí )# 聖thánh 人nhân 不bất 由do 而nhi 照chiếu 之chi 於ư 天thiên 亦diệc 因nhân 是thị 也dã 。
有hữu 彼bỉ 我ngã 有hữu 是thị 非phi 自tự 見kiến 而nhi 已dĩ 不bất 見kiến 彼bỉ 也dã 自tự 知tri 而nhi 已dĩ 不bất 知tri 彼bỉ 也dã 由do 彼bỉ 成thành 是thị 因nhân 是thị 生sanh 彼bỉ 彼bỉ 其kỳ 所sở 彼bỉ 是thị 其kỳ 所sở 是thị 是thị 方phương 生sanh 之chi 說thuyết 也dã 生sanh 必tất 有hữu 死tử 也dã 生sanh 即tức 為vi 死tử 也dã 知tri 生sanh 之chi 無vô 以dĩ 異dị 於ư 死tử 者giả 知tri 可khả 之chi 無vô 以dĩ 異dị 於ư 不bất 可khả 者giả 也dã 若nhược 是thị 者giả 齊tề 也dã 故cố 聖thánh 人nhân 善thiện 用dụng 因nhân 也dã 天thiên 者giả 不bất 可khả 知tri 者giả 也dã 。
通thông 云vân 門môn 庭đình 施thi 設thiết 曲khúc 為vi 今kim 時thời 。
是thị 亦diệc 彼bỉ 也dã (# 至chí )# 莫mạc 若nhược 以dĩ 明minh 。
因nhân 其kỳ 所sở 是thị 而nhi 是thị 之chi 在tại 我ngã 者giả 無vô 是thị 也dã 因nhân 其kỳ 所sở 非phi 而nhi 非phi 之chi 在tại 我ngã 者giả 無vô 非phi 也dã 彼bỉ 且thả 為vi 彼bỉ 是thị 且thả 為vi 是thị 莫mạc 得đắc 其kỳ 偶ngẫu 虛hư 之chi 至chí 也dã 環hoàn 中trung 而nhi 應ứng 其kỳ 應ưng 無vô 端đoan 也dã 。
通thông 云vân 大đại 王vương 來lai 也dã 萬vạn 福phước 大đại 王vương 家gia 中trung 一nhất 片phiến 石thạch 雕điêu 得đắc 佛Phật 否phủ/bĩ 得đắc 得đắc 莫mạc 不bất 得đắc 否phủ/bĩ 不bất 得đắc 不bất 得đắc 。
以dĩ 指chỉ 喻dụ 指chỉ (# 至chí )# 萬vạn 物vật 一nhất 馬mã 也dã 。
以dĩ 同đồng 乎hồ 物vật 者giả 喻dụ 之chi 不bất 若nhược 以dĩ 異dị 乎hồ 物vật 者giả 喻dụ 之chi 之chi 易dị 。 也dã 罕# 譬thí 而nhi 喻dụ 也dã 不bất 獲hoạch 已dĩ 也dã 夫phu 物vật 則tắc 安an 有hữu 同đồng 異dị 哉tai 天thiên 地địa 一nhất 指chỉ 也dã 萬vạn 物vật 一nhất 馬mã 也dã 喻dụ 指chỉ 可khả 也dã 喻dụ 馬mã 可khả 也dã 指chỉ 非phi 指chỉ 也dã 馬mã 非phi 馬mã 也dã 。
通thông 云vân 俱câu 胝chi 一nhất 指chỉ 頭đầu 秪# 為vi 承thừa 當đương 不bất 諦đế 古cổ 人nhân 又hựu 道đạo 後hậu 園viên 驢lư 喫khiết 草thảo 。
可khả 乎hồ 可khả 不bất 可khả 乎hồ 不bất 可khả (# 至chí )# 無vô 成thành 與dữ 毀hủy 復phục 通thông 為vi 一nhất 。
生sanh 之chi 無vô 生sanh 也dã 死tử 之chi 不bất 死tử 也dã 美mỹ 非phi 美mỹ 也dã 惡ác 非phi 惡ác 也dã 大đại 非phi 大đại 也dã 小tiểu 非phi 小tiểu 也dã 然nhiên 非phi 然nhiên 也dã 不bất 然nhiên 非phi 不bất 然nhiên 也dã 可khả 非phi 可khả 也dã 不bất 可khả 非phi 不bất 可khả 也dã 成thành 非phi 成thành 也dã 毀hủy 非phi 毀hủy 也dã 復phục 通thông 為vi 一nhất 故cố 有hữu 時thời 而nhi 言ngôn 有hữu 時thời 而nhi 不bất 言ngôn 也dã 。
通thông 云vân 不bất 別biệt 不bất 同đồng 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。
唯duy 達đạt 者giả 知tri 通thông 為vi 一nhất (# 至chí )# 因nhân 而nhi 不bất 知tri 其kỳ 然nhiên 謂vị 之chi 道đạo 。
不bất 用dụng 而nhi 寓# 諸chư 庸dong 無vô 用dụng 之chi 用dụng 也dã 無vô 物vật 不bất 通thông 無vô 物vật 不bất 得đắc 。 善thiện 用dụng 因nhân 也dã 是thị 已dĩ 語ngữ 詞từ 蓋cái 曰viết 因nhân 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。
通thông 云vân 隨tùy 他tha 去khứ 。
勞lao 神thần 明minh 為vi 一nhất (# 至chí )# 亦diệc 因nhân 是thị 也dã 。
復phục 通thông 為vi 一nhất 非phi 勞lao 神thần 明minh 以dĩ 為vi 一nhất 也dã 。 勞lao 神thần 明minh 以dĩ 為vi 一nhất 者giả 不bất 知tri 其kỳ 同đồng 者giả 也dã 凡phàm 物vật 本bổn 同đồng 也dã 名danh 同đồng 也dã 實thật 同đồng 也dã 喜hỷ 同đồng 也dã 怒nộ 同đồng 也dã 同đồng 同đồng 也dã 異dị 同đồng 也dã 朝triêu 四tứ 暮mộ 三tam 名danh 實thật 未vị 虧khuy 而nhi 喜hỷ 怒nộ 為vi 用dụng 者giả 聖thánh 人nhân 善thiện 用dụng 因nhân 也dã 可khả 由do 而nhi 不bất 可khả 知tri 也dã 。
通thông 云vân 黃hoàng 葉diệp 止chỉ 啼đề 喜hỷ 怒nộ 為vi 用dụng 。
聖thánh 人nhân 和hòa 之chi 以dĩ 是thị 非phi 而nhi 休hưu 乎hồ 天thiên 均quân 是thị 之chi 為vi 兩lưỡng 行hành 。
聖thánh 人nhân 不bất 由do 而nhi 照chiếu 之chi 於ư 天thiên 無vô 然nhiên 不bất 然nhiên 無vô 可khả 不bất 可khả 也dã 。
通thông 云vân 兩lưỡng 行hành 者giả 兼kiêm 也dã 通thông 宗tông 通thông 塗đồ 挾hiệp 帶đái 挾hiệp 路lộ 。
古cổ 之chi 人nhân 其kỳ 知tri 有hữu 所sở 至chí 矣hĩ (# 至chí )# 而nhi 未vị 始thỉ 有hữu 是thị 非phi 也dã 。
返phản 於ư 無vô 物vật 者giả 上thượng 也dã 有hữu 物vật 而nhi 畛# 域vực 不bất 生sanh 猶do 無vô 物vật 也dã 有hữu 畛# 域vực 矣hĩ 而nhi 異dị 同đồng 不bất 生sanh 猶do 無vô 物vật 也dã 。
通thông 云vân 摘trích 楊dương 花hoa 摘trích 楊dương 花hoa 又hựu 云vân 佯dương 和hòa 子tử 。
是thị 非phi 之chi 彰chương 也dã (# 至chí )# 故cố 載tái 之chi 末mạt 年niên 。
是thị 非phi 立lập 而nhi 愛ái 好hảo/hiếu 於ư 是thị 乎hồ 生sanh 矣hĩ 愛ái 好hảo/hiếu 之chi 生sanh 也dã 道đạo 之chi 所sở 以dĩ 失thất 也dã 雖tuy 然nhiên 無vô 成thành 與dữ 虧khuy 也dã 庸dong 詎cự 知tri 得đắc 之chi 不bất 為vi 失thất 也dã 庸dong 詎cự 知tri 失thất 之chi 不bất 為vi 得đắc 也dã 忘vong 情tình 者giả 道đạo 之chi 至chí 也dã 鼓cổ 琴cầm 可khả 也dã 不bất 鼓cổ 琴cầm 可khả 也dã 昭chiêu 文văn 鼓cổ 琴cầm 者giả 也dã 師sư 曠khoáng 惠huệ 子tử 不bất 鼓cổ 琴cầm 者giả 也dã 而nhi 三tam 子tử 並tịnh 以dĩ 知tri 稱xưng 成thành 亦diệc 虧khuy 也dã 虧khuy 亦diệc 成thành 也dã 載tái 之chi 末mạt 年niên 猶do 傳truyền 之chi 歿một 世thế 也dã 。
通thông 云vân 一nhất 種chủng 沒một 絃huyền 琴cầm 唯duy 師sư 彈đàn 得đắc 妙diệu (# 問vấn 枝chi 策sách 謂vị 倚ỷ 杖trượng 據cứ 梧# 謂vị 憑bằng 几kỉ 是thị 否phủ/bĩ 荅# 策sách 以dĩ 擊kích 樂nhạo/nhạc/lạc 梧# 以dĩ 造tạo 琴cầm 師sư 曠khoáng 審thẩm 音âm 無vô 適thích 而nhi 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 擊kích 策sách 而nhi 已dĩ 惠huệ 子tử 超siêu 超siêu 一nhất 遑hoàng 有hữu 琴cầm 理lý 撫phủ 桐# 而nhi 已dĩ 所sở 謂vị 不bất 鼓cổ 琴cầm 者giả 也dã )# 。
唯duy 其kỳ 好hảo/hiếu 之chi 也dã (# 至chí )# 此thử 之chi 謂vị 以dĩ 明minh 。
好hảo/hiếu 猶do 愛ái 也dã 好hảo/hiếu 之chi 故cố 欲dục 其kỳ 明minh 之chi 明minh 之chi 故cố 欲dục 其kỳ 成thành 之chi 也dã 而nhi 己kỷ 異dị 於ư 彼bỉ 矣hĩ 夫phu 孰thục 使sử 之chi 自tự 異dị 乎hồ 哉tai 同đồng 也dã 自tự 以dĩ 為vi 異dị 也dã 堅kiên 白bạch 異dị 同đồng 好hảo/hiếu 辯biện 者giả 也dã 而nhi 適thích 以dĩ 昧muội 終chung 也dã 其kỳ 善thiện 辯biện 者giả 其kỳ 昧muội 終chung 者giả 也dã 為vi 之chi 子tử 者giả 特đặc 以dĩ 其kỳ 緒tự 終chung 者giả 也dã 又hựu 其kỳ 下hạ 也dã 果quả 且thả 有hữu 成thành 也dã 歟# 哉tai 非phi 成thành 也dã 我ngã 不bất 可khả 成thành 也dã 非phi 不bất 成thành 也dã 物vật 與dữ 我ngã 無vô 成thành 也dã 滑hoạt 疑nghi 之chi 耀diệu 闇ám 汶# 而nhi 耀diệu 於ư 光quang 明minh 也dã 昏hôn 昏hôn 滑hoạt 滑hoạt 疑nghi 以dĩ 為vi 未vị 然nhiên 矣hĩ 而nhi 自tự 他tha 有hữu 耀diệu 也dã 明minh 之chi 至chí 也dã 明minh 之chi 至chí 者giả 忘vong 其kỳ 明minh 者giả 也dã 故cố 曰viết 不bất 用dụng 而nhi 寓# 諸chư 庸dong 也dã 。
通thông 云vân 夜dạ 半bán 正chánh 明minh 天thiên 曉hiểu 不bất 露lộ (# 問vấn 何hà 為vi 滑hoạt 疑nghi 荅# 百bách 不bất 知tri 百bách 不bất 會hội )# 。
今kim 且thả 有hữu 言ngôn 乎hồ 此thử (# 至chí )# 則tắc 與dữ 彼bỉ 無vô 以dĩ 異dị 矣hĩ 。
類loại 與dữ 類loại 為vi 類loại 不bất 類loại 與dữ 不bất 類loại 。 為vi 類loại 故cố 不bất 類loại 者giả 猶do 然nhiên 類loại 也dã 謂vị 與dữ 類loại 異dị 乎hồ 。
通thông 云vân 恁nhẫm 麼ma 不bất 恁nhẫm 麼ma 總tổng 不bất 得đắc 。
請thỉnh 嘗thường 言ngôn 之chi (# 至chí )# 而nhi 未vị 知tri 有hữu 無vô 之chi 果quả 孰thục 有hữu 孰thục 無vô 也dã 。
未vị 始thỉ 有hữu 夫phu 未vị 始thỉ 有hữu 始thỉ 也dã 言ngôn 無vô 始thỉ 者giả 詘# 矣hĩ 未vị 始thỉ 有hữu 夫phu 未vị 始thỉ 有hữu 無vô 也dã 言ngôn 無vô 無vô 者giả 詘# 矣hĩ 以dĩ 無vô 有hữu 為vi 無vô 有hữu 耶da 其kỳ 可khả 言ngôn 也dã 耶da 其kỳ 不bất 可khả 言ngôn 也dã 耶da 。
通thông 云vân 離ly 四tứ 句cú 絕tuyệt 百bách 非phi 。 請thỉnh 師sư 明minh 取thủ 西tây 來lai 意ý 。
今kim 我ngã 則tắc 已dĩ 有hữu 謂vị 矣hĩ (# 至chí )# 萬vạn 物vật 與dữ 我ngã 為vi 一nhất 。
小tiểu 之chi 未vị 始thỉ 非phi 大đại 也dã 亡vong 之chi 未vị 始thỉ 非phi 存tồn 也dã 故cố 天thiên 地địa 可khả 同đồng 而nhi 萬vạn 物vật 可khả 一nhất 也dã 。
通thông 云vân 無vô 邊biên 剎sát 澥giải 不bất 隔cách 毫hào 端đoan 十thập 世thế 古cổ 今kim 不bất 離ly 當đương 念niệm 。
既ký 已dĩ 為vi 一nhất 矣hĩ (# 至chí )# 無vô 適thích 焉yên 因nhân 是thị 已dĩ 。
有hữu 言ngôn 可khả 也dã 無vô 言ngôn 可khả 也dã 以dĩ 言ngôn 顯hiển 言ngôn 是thị 支chi 離ly 其kỳ 說thuyết 也dã 言ngôn 與dữ 言ngôn 為vi 對đối 猶do 一nhất 與dữ 一nhất 為vi 對đối 也dã 是thị 二nhị 之chi 也dã 因nhân 其kỳ 有hữu 而nhi 無vô 之chi 未vị 嘗thường 有hữu 也dã 因nhân 其kỳ 無vô 而nhi 有hữu 之chi 未vị 嘗thường 非phi 有hữu 也dã 無vô 適thích 焉yên 因nhân 是thị 也dã 。
通thông 云vân 萬vạn 法pháp 歸quy 一nhất 一nhất 歸quy 何hà 處xứ 我ngã 在tại 青thanh 州châu 做tố 領lãnh 布bố 衫sam 重trọng/trùng 七thất 觔# 。
夫phu 道đạo 未vị 始thỉ 有hữu 封phong (# 至chí )# 此thử 之chi 謂vị 葆# 光quang 。
為vi 是thị 而nhi 有hữu 畛# 也dã 各các 是thị 其kỳ 所sở 是thị 也dã 八bát 德đức 者giả 畛# 也dã 議nghị 而nhi 不bất 辯biện 則tắc 無vô 所sở 用dụng 畛# 矣hĩ 聖thánh 人nhân 者giả 忘vong 其kỳ 辯biện 者giả 也dã 辯biện 者giả 有hữu 不bất 見kiến 者giả 。 也dã 大đại 辯biện 不bất 言ngôn 辯biện 不bất 及cập 也dã 滑hoạt 疑nghi 之chi 耀diệu 能năng 葆# 光quang 也dã 注chú 焉yên 不bất 見kiến 其kỳ 裡# 酌chước 焉yên 不bất 見kiến 其kỳ 表biểu 也dã 。
通thông 云vân 你nễ 有hữu 拄trụ 杖trượng 子tử 與dữ 你nễ 拄trụ 杖trượng 子tử 你nễ 無vô 拄trụ 杖trượng 子tử 奪đoạt 你nễ 拄trụ 杖trượng 子tử 。
堯# 問vấn 於ư 舜thuấn 吾ngô 欲dục 伐phạt 宗tông 膾khoái 胥# 敖# (# 至chí )# 而nhi 況huống 德đức 之chi 進tiến 乎hồ 日nhật 者giả 乎hồ 。
宗tông 小tiểu 諸chư 侯hầu 也dã 膾khoái 小tiểu 諸chư 侯hầu 也dã 胥# 敖# 小tiểu 諸chư 侯hầu 也dã 蓬bồng 又hựu 其kỳ 小tiểu 也dã 十thập 日nhật 並tịnh 出xuất 羿# 射xạ 其kỳ 九cửu 一nhất 非phi 不bất 足túc 也dã 安an 用dụng 多đa 乎hồ 堯# 難nạn/nan 之chi 而nhi 舜thuấn 易dị 之chi 非phi 舜thuấn 之chi 德đức 進tiến 於ư 堯# 也dã 堯# 無vô 可khả 見kiến 之chi 功công 舜thuấn 有hữu 可khả 見kiến 之chi 德đức 也dã 。
通thông 云vân 大đại 功công 不bất 宰tể 。
齧niết 缺khuyết 問vấn 於ư 王vương 倪nghê 曰viết 子tử 知tri 物vật 之chi 所sở 同đồng 是thị 乎hồ (# 至chí )# 庸dong 詎cự 知tri 吾ngô 所sở 謂vị 不bất 知tri 之chi 非phi 知tri 耶da 。
知tri 者giả 無vô 知tri 者giả 也dã 。
通thông 云vân 我ngã 到đáo 這giá 裡# 卻khước 不bất 會hội 。
且thả 吾ngô 嘗thường 試thí 問vấn 乎hồ 汝nhữ (# 至chí )# 吾ngô 惡ác 能năng 知tri 其kỳ 辯biện 。
衣y 牛ngưu 以dĩ 文văn 繡tú 牛ngưu 惴# 惴# 恐khủng 奉phụng 十thập 朋bằng 以dĩ 金kim 車xa 不bất 若nhược 放phóng 而nhi 浮phù 之chi 大đại 澤trạch 也dã 仁nhân 義nghĩa 是thị 非phi 何hà 規quy 規quy 者giả 哉tai 。
通thông 云vân 烏ô 龜quy 向hướng 火hỏa 。
齧niết 缺khuyết 曰viết 子tử 不bất 知tri 利lợi 害hại (# 至chí )# 而nhi 況huống 利lợi 害hại 之chi 端đoan 乎hồ 。
水thủy 不bất 能năng 濡nhu 火hỏa 不bất 能năng 熱nhiệt 風phong 雷lôi 所sở 不bất 能năng 迷mê 登đăng 閶# 闔hạp 遊du 崑# 崙lôn 與dữ 西tây 王vương 母mẫu 會hội 於ư 瑤dao 池trì 歌ca 白bạch 雲vân 而nhi 呼hô 黃hoàng 竹trúc 也dã 秦tần 穆mục 公công 上thượng 天thiên 不bất 知tri 者giả 以dĩ 為vi 死tử 也dã 穆mục 公công 曰viết 吾ngô 乃nãi 今kim 而nhi 知tri 廣quảng 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 奏tấu 也dã 。
通thông 云vân 鑊hoạch 湯thang 爐lô 炭thán 。 裡# 眾chúng 苦khổ 不bất 能năng 到đáo 。
瞿cù 鵲thước 子tử 問vấn 於ư 長trường/trưởng 梧# 子tử 曰viết (# 至chí )# 吾ngô 子tử 以dĩ 為vi 奚hề 若nhược 。
去khứ 離ly 塵trần 埃ai 而nhi 返phản 冥minh 極cực 也dã 無vô 欲dục 以dĩ 觀quán 其kỳ 妙diệu 有hữu 欲dục 以dĩ 觀quán 其kỳ 竅khiếu 。
通thông 云vân 無vô 鬚tu 鎖tỏa 子tử 兩lưỡng 頭đầu 搖dao 。
是thị 黃hoàng 帝đế 之chi 所sở 聽thính 熒# 也dã (# 至chí )# 萬vạn 物vật 盡tận 然nhiên 而nhi 以dĩ 是thị 相tương/tướng 蘊uẩn 。
黃hoàng 帝đế 乘thừa 風phong 崆# 峒# 論luận 道đạo 至chí 矣hĩ 而nhi 黃hoàng 帝đế 猶do 聽thính 熒# 也dã 智trí 不bất 及cập 也dã 且thả 子tử 過quá 矣hĩ 且thả 子tử 過quá 矣hĩ 見kiến 卵noãn 求cầu 雞kê 見kiến 彈đàn 求cầu 鴞# 是thị 計kế 之chi 早tảo 者giả 也dã 道đạo 不bất 可khả 言ngôn 也dã 。 道đạo 不bất 可khả 名danh 也dã 妄vọng 言ngôn 之chi 妄vọng 聽thính 之chi 苟cẩu 如như 是thị 而nhi 已dĩ 也dã 奚hề 為vi 其kỳ 旁bàng 日nhật 月nguyệt 乎hồ 奚hề 為vi 其kỳ 挾hiệp 宇vũ 宙trụ 乎hồ 其kỳ 吻vẫn 合hợp 者giả 為vi 之chi 可khả 也dã 其kỳ 滑hoạt 昏hôn 者giả 置trí 之chi 可khả 也dã 而nhi 萬vạn 物vật 已dĩ 隸lệ 於ư 我ngã 矣hĩ 我ngã 犬khuyển 而nhi 物vật 小tiểu 我ngã 重trọng/trùng 而nhi 物vật 輕khinh 我ngã 貴quý 而nhi 物vật 賤tiện 也dã 隸lệ 之chi 故cố 尊tôn 之chi 也dã 以dĩ 隸lệ 相tương/tướng 尊tôn 也dã 物vật 無vô 不bất 大đại 故cố 物vật 無vô 不bất 小tiểu 物vật 無vô 不bất 重trọng/trùng 故cố 物vật 無vô 不bất 輕khinh 物vật 無vô 不bất 貴quý 故cố 物vật 無vô 不bất 賤tiện 也dã 眾chúng 人nhân 役dịch 役dịch 用dụng 智trí 也dã 聖thánh 人nhân 愚ngu 芚# 不bất 用dụng 智trí 也dã 參tham 萬vạn 歲tuế 而nhi 一nhất 成thành 純thuần 去khứ 來lai 無vô 所sở 殊thù 也dã 玄huyền 黃hoàng 不bất 能năng 雜tạp 也dã 以dĩ 是thị 相tương/tướng 蘊uẩn 萬vạn 物vật 之chi 大đại 始thỉ 也dã 。
通thông 云vân 大Đại 千Thiên 壞hoại 時thời 這giá 個cá 不bất 壞hoại 。
子tử 惡ác 乎hồ 知tri 悅duyệt 生sanh 之chi 非phi 惑hoặc 耶da (# 至chí )# 不bất 悔hối 其kỳ 始thỉ 之chi 蘄kì 生sanh 乎hồ 。
人nhân 以dĩ 死tử 為vi 死tử 鬼quỷ 以dĩ 生sanh 為vi 死tử 人nhân 以dĩ 生sanh 為vi 生sanh 鬼quỷ 以dĩ 死tử 為vi 生sanh 故cố 死tử 生sanh 旦đán 暮mộ 相tương/tướng 代đại 也dã 況huống 夫phu 賤tiện 者giả 之chi 至chí 於ư 榮vinh 榮vinh 者giả 之chi 至chí 於ư 賤tiện 乎hồ 。
通thông 云vân 火hỏa 後hậu 一nhất 莖hành 茆mao 。
夢mộng 飲ẩm 酒tửu 者giả 旦đán 而nhi 哭khốc 泣khấp (# 至chí )# 旦đán 暮mộ 遇ngộ 之chi 也dã 。
君quân 乎hồ 牧mục 乎hồ 謂vị 占chiêm 夢mộng 也dã 維duy 熊hùng 維duy 羆bi 維duy 隼chuẩn 維duy 魚ngư 占chiêm 君quân 事sự 也dã 占chiêm 牧mục 事sự 也dã 覺giác 而nhi 後hậu 知tri 其kỳ 夢mộng 也dã 其kỳ 無vô 所sở 用dụng 占chiêm 矣hĩ 通thông 夢mộng 覺giác 也dã 一nhất 死tử 生sanh 也dã 齊tề 是thị 非phi 忘vong 得đắc 喪táng 也dã 聖thánh 人nhân 也dã 百bách 世thế 之chi 後hậu 而nhi 一nhất 遇ngộ 之chi 猶do 旦đán 暮mộ 也dã 若nhược 是thị 其kỳ 不bất 可khả 幾kỷ 也dã 弔điếu 至chí 也dã 詭quỷ 異dị 也dã 言ngôn 至chí 異dị 也dã 。
通thông 云vân 仰ngưỡng 山sơn 原nguyên 夢mộng 猶do 較giảo 些# 子tử 。
既ký 使sử 我ngã 與dữ 若nhược 辯biện 矣hĩ (# 至chí )# 而nhi 待đãi 彼bỉ 也dã 耶da 。
其kỳ 有hữu 定định 耶da 其kỳ 無vô 定định 耶da 此thử 亦diệc 一nhất 是thị 非phi 彼bỉ 亦diệc 一nhất 是thị 非phi 也dã 而nhi 又hựu 誰thùy 待đãi 耶da 其kỳ 待đãi 彼bỉ 耶da 彼bỉ 者giả 不bất 可khả 知tri 者giả 也dã 我ngã 與dữ 若nhược 與dữ 人nhân 俱câu 不bất 能năng 知tri 矣hĩ 而nhi 彼bỉ 獨độc 能năng 知tri 耶da 。
通thông 云vân 鬍# 張trương 三tam 黑hắc 李# 四tứ 。
何hà 謂vị 和hòa 之chi 以dĩ 天thiên 倪nghê (# 至chí )# 寓# 諸chư 無vô 竟cánh 。
是thị 與dữ 不bất 是thị 。 然nhiên 與dữ 不bất 然nhiên 。 相tương 待đãi 也dã 猶do 化hóa 與dữ 聲thanh 相tương 待đãi 也dã 春xuân 至chí 而nhi 倉thương 庚canh 鳴minh 雷lôi 始thỉ 收thu 而nhi 蟄chập 蟲trùng 蚽# 戶hộ 化hóa 與dữ 聲thanh 待đãi 也dã 然nhiên 亦diệc 有hữu 不bất 相tương 待đãi 者giả 十thập 有hữu 二nhị 月nguyệt 而nhi 螽# 矣hĩ 李# 梅mai 實thật 矣hĩ 鸚anh 鵒# 來lai 矣hĩ 和hòa 以dĩ 天thiên 倪nghê 因nhân 以dĩ 曼mạn 衍diễn 所sở 以dĩ 忘vong 年niên 也dã 窮cùng 無vô 窮cùng 極cực 無vô 極cực 故cố 無vô 竟cánh 也dã 不bất 用dụng 而nhi 寓# 諸chư 庸dong 故cố 寓# 無vô 竟cánh 也dã 。
通thông 云vân 兩lưỡng 個cá 泥nê 牛ngưu 鬥đấu 入nhập 澥giải 直trực 至chí 如như 今kim 沒một 消tiêu 息tức 。
罔võng 兩lưỡng 問vấn 景cảnh 曰viết (# 至chí )# 烏ô 識thức 所sở 以dĩ 不bất 然nhiên 。
影ảnh 待đãi 於ư 形hình 也dã 形hình 待đãi 於ư 所sở 以dĩ 形hình 者giả 也dã 蛇xà 之chi 蚹# 也dã 蜩# 之chi 翼dực 也dã 其kỳ 形hình 形hình 也dã 而nhi 所sở 以dĩ 形hình 者giả 未vị 嘗thường 形hình 也dã 烏ô 識thức 所sở 以dĩ 然nhiên 哉tai 烏ô 識thức 所sở 以dĩ 不bất 然nhiên 哉tai 見kiến 影ảnh 而nhi 馳trì 何hà 乃nãi 為vi 翼dực 跗# 使sử 也dã 。
通thông 云vân 逐trục 塊khối 韓# 盧lô 不bất 少thiểu (# 問vấn 影ảnh 待đãi 形hình 形hình 待đãi 心tâm 心tâm 是thị 主chủ 人nhân 公công 耶da 荅# 心tâm 如như 工công 伎kỹ 見kiến 意ý 如như 和hòa 伎kỹ 者giả 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 生sanh 死tử 本bổn 癡si 人nhân 喚hoán 作tác 本bổn 來lai 人nhân 莫mạc 認nhận 奴nô 作tác 郎lang 好hảo/hiếu )# 。
昔tích 者giả 莊trang 周chu 夢mộng 為vi 胡hồ 蝶# (# 至chí )# 此thử 之chi 謂vị 物vật 化hóa 。
莊trang 周chu 耶da 胡hồ 蝶# 耶da 齊tề 之chi 不bất 得đắc 而nhi 齊tề 別biệt 之chi 不bất 得đắc 而nhi 別biệt 也dã 是thị 兩lưỡng 行hành 也dã 兩lưỡng 行hành 者giả 物vật 化hóa 者giả 也dã 吾ngô 喪táng 我ngã 故cố 物vật 化hóa 也dã 。
通thông 云vân 山sơn 前tiền 一nhất 頭đầu 水thủy 牯# 牛ngưu 上thượng 書thư 溈# 山sơn 僧Tăng 靈linh 祐hựu 王vương 老lão 師sư 異dị 類loại 中trung 行hành 曹tào 山sơn 披phi 毛mao 帶đái 角giác 。
養dưỡng 生sanh 主chủ
知tri 生sanh 之chi 生sanh 不bất 知tri 不bất 生sanh 之chi 生sanh 也dã 所sở 生sanh 者giả 死tử 矣hĩ 而nhi 生sanh 生sanh 者giả 未vị 嘗thường 死tử 也dã 出xuất 者giả 奴nô 之chi 入nhập 者giả 主chủ 之chi 也dã 。
通thông 云vân 但đãn 能năng 相tương 續tục 名danh 主chủ 中trung 主chủ 。
吾ngô 生sanh 也dã 有hữu 涯nhai (# 至chí )# 殆đãi 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。
生sanh 有hữu 盡tận 而nhi 智trí 無vô 窮cùng 也dã 達đạt 生sanh 之chi 情tình 者giả 忘vong 其kỳ 生sanh 者giả 也dã 去khứ 智trí 與dữ 故cố 委ủy 然nhiên 任nhậm 運vận 而nhi 忽hốt 然nhiên 若nhược 遺di 也dã 豈khởi 能năng 以dĩ 形hình 骸hài 之chi 逐trục 逐trục 從tùng 情tình 智trí 之chi 紛phân 紛phân 哉tai 。
通thông 云vân 聖thánh 人nhân 若nhược 知tri 即tức 同đồng 凡phàm 夫phu 。
為vi 善thiện 無vô 近cận 名danh (# 至chí )# 可khả 以dĩ 盡tận 年niên 。
無vô 慕mộ 乎hồ 善thiện 而nhi 為vi 之chi 無vô 慮lự 乎hồ 惡ác 而nhi 不bất 為vi 也dã 名danh 乎hồ 刑hình 乎hồ 吾ngô 知tri 遠viễn 矣hĩ 督# 者giả 形hình 之chi 會hội 也dã 治trị 乎hồ 其kỳ 總tổng 立lập 乎hồ 其kỳ 元nguyên 經kinh 緯# 萬vạn 變biến 是thị 道đạo 樞xu 也dã 親thân 全toàn 而nhi 生sanh 之chi 子tử 全toàn 而nhi 歸quy 之chi 。
通thông 云vân 不bất 思tư 善thiện 不bất 思tư 惡ác 正chánh 恁nhẫm 麼ma 時thời 如như 何hà 是thị 明minh 上thượng 座tòa 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 又hựu 云vân 曹tào 山sơn 正chánh 命mạng 食thực 惟duy 除trừ 此thử 人nhân 不bất 橫hoạnh 死tử (# 問vấn 長trưởng 子tử 為vi 家gia 督# 是thị 否phủ/bĩ 荅# 譬thí 之chi 人nhân 身thân 有hữu 任nhậm 有hữu 督# 處xứ 尊tôn 面diện 率suất 下hạ 也dã )# 。
公công 文văn 軒hiên 見kiến 右hữu 師sư 而nhi 驚kinh (# 至chí )# 天thiên 也dã 非phi 人nhân 也dã 。
右hữu 師sư 肘trửu 而nhi 廢phế 矣hĩ 然nhiên 以dĩ 廢phế 得đắc 全toàn 是thị 得đắc 全toàn 於ư 天thiên 也dã 得đắc 全toàn 於ư 天thiên 者giả 人nhân 損tổn 不bất 能năng 入nhập 也dã 介giới 獨độc 也dã 兩lưỡng 相tương/tướng 與dữ 謂vị 之chi 與dữ 。
通thông 云vân 風phong 吹xuy 柳liễu 絮# 毛mao 毬cầu 走tẩu 。
澤trạch 雉trĩ 十thập 步bộ 一nhất 啄trác (# 至chí )# 神thần 雖tuy 王vương 不bất 善thiện 也dã 。
是thị 以dĩ 天thiên 下hạ 。 為vi 桎trất 梏cốc 也dã 。
通thông 云vân 披phi 枷già 帶đái 鎖tỏa 。
老lão 聃đam 死tử (# 至chí )# 古cổ 者giả 謂vị 是thị 帝đế 之chi 縣huyện 解giải 。
不bất 蘄kì 言ngôn 而nhi 言ngôn 不bất 蘄kì 哭khốc 而nhi 哭khốc 猶do 未vị 離ly 乎hồ 情tình 也dã 倍bội 情tình 者giả 也dã 生sanh 寄ký 也dã 死tử 歸quy 也dã 委ủy 然nhiên 任nhậm 之chi 猶do 尸thi 解giải 也dã 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc 入nhập 其kỳ 中trung 而nhi 形hình 已dĩ 悴tụy 矣hĩ 是thị 天thiên 刑hình 也dã 。
通thông 云vân 勞lao 生sanh 惜tích 死tử 辦biện 愚ngu 癡si 齋trai 騎kỵ 牛ngưu 老lão 翁ông 未vị 免miễn 遭tao 人nhân 一nhất 棒bổng 。
指chỉ 窮cùng 於ư 為vi 薪tân (# 至chí )# 不bất 知tri 其kỳ 盡tận 也dã 。
薪tân 有hữu 盡tận 火hỏa 無vô 盡tận 薪tân 可khả 指chỉ 火hỏa 不bất 可khả 指chỉ 也dã 夫phu 火hỏa 之chi 傳truyền 火hỏa 也dã 則tắc 安an 有hữu 極cực 哉tai 生sanh 猶do 是thị 也dã 故cố 有hữu 涯nhai 者giả 無vô 涯nhai 者giả 也dã 。
通thông 云vân 譬thí 如như 一nhất 燈đăng 。 傳truyền 百bách 千thiên 燈đăng 。
人nhân 間gian 世thế
寓# 跡tích 宇vũ 宙trụ 之chi 間gian 盪# 精tinh 塵trần 埃ai 之chi 表biểu 豈khởi 必tất 矯kiểu 世thế 離ly 俗tục 卻khước 形hình 全toàn 身thân 哉tai 任nhậm 運vận 不bất 失thất 其kỳ 和hòa 在tại 群quần 彌di 見kiến 其kỳ 獨độc 翕# 而nhi 逾du 張trương 隱ẩn 而nhi 逾du 耀diệu 也dã 。
通thông 云vân 隨tùy 順thuận 世thế 緣duyên 無vô 罣quái 礙ngại 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 等đẳng 空không 花hoa 是thị 張trương 拙chuyết 語ngữ 。
顏nhan 回hồi 見kiến 仲trọng 尼ni 請thỉnh 行hành (# 至chí )# 庶thứ 幾kỷ 其kỳ 國quốc 有hữu 瘳sưu 乎hồ 。
靈linh 耶da 出xuất 耶da 莊trang 耶da 回hồi 未vị 嘗thường 適thích 衛vệ 也dã 謂vị 之chi 適thích 衛vệ 可khả 也dã 以dĩ 國quốc 量lượng 乎hồ 澤trạch 形hình 骸hài 蔽tế 川xuyên 原nguyên 也dã 若nhược 蕉tiêu 猶do 草thảo 菅gian 也dã 。
通thông 云vân 拈niêm 來lai 莖hành 草thảo 。
仲trọng 尼ni 曰viết 嘻# 若nhược 殆đãi 往vãng 而nhi 刑hình 耳nhĩ (# 至chí )# 若nhược 殆đãi 為vi 人nhân 菑# 。
暴bạo 君quân 者giả 急cấp 掩yểm 其kỳ 暴bạo 者giả 也dã 以dĩ 美mỹ 好hảo/hiếu 加gia 之chi 而nhi 反phản 惡ác 矣hĩ 交giao 不bất 充sung 也dã 志chí 未vị 豫dự 也dã 雖tuy 存tồn 其kỳ 信tín 未vị 達đạt 其kỳ 神thần 雖tuy 曰viết 不bất 爭tranh 未vị 達đạt 其kỳ 心tâm 。
通thông 云vân 爭tranh 怪quái 得đắc 。
夫phu 且thả 苟cẩu 為vi 悅duyệt 賢hiền 而nhi 惡ác 不bất 肖tiếu (# 至chí )# 必tất 死tử 於ư 暴bạo 人nhân 之chi 前tiền 矣hĩ 。
詔chiếu 猶do 告cáo 也dã 無vô 詔chiếu 則tắc 已dĩ 若nhược 將tương 詔chiếu 之chi 是thị 適thích 與dữ 為vi 搆câu 也dã 進tiến 言ngôn 者giả 不bất 易dị 也dã 目mục 將tương 熒# 而nhi 且thả 懼cụ 也dã 色sắc 將tương 平bình 而nhi 且thả 下hạ 也dã 口khẩu 將tương 營doanh 而nhi 囁# 嚅# 也dã 容dung 將tương 形hình 而nhi 悴tụy 厲lệ 也dã 心tâm 且thả 慮lự 其kỳ 成thành 且thả 慮lự 其kỳ 不bất 成thành 也dã 進tiến 言ngôn 者giả 不bất 易dị 也dã 以dĩ 水thủy 濟tế 水thủy 以dĩ 火hỏa 濟tế 火hỏa 同đồng 也dã 非phi 和hòa 也dã 順thuận 此thử 無vô 窮cùng 也dã 患hoạn 自tự 此thử 始thỉ 也dã 厚hậu 言ngôn 重trọng/trùng 言ngôn 也dã 不bất 信tín 而nhi 以dĩ 重trọng/trùng 言ngôn 入nhập 之chi 是thị 與dữ 怨oán 搆câu 也dã 。
通thông 云vân 死tử 在tại 句cú 下hạ 。
且thả 昔tích 者giả 桀# 殺sát 關quan 龍long 逢phùng (# 至chí )# 而nhi 況huống 若nhược 乎hồ 。
桀# 紂# 惡ác 予# 其kỳ 名danh 堯# 禹vũ 好hảo/hiếu 求cầu 其kỳ 實thật 是thị 故cố 名danh 實thật 者giả 天thiên 下hạ 之chi 所sở 爭tranh 也dã 。
通thông 云vân 二nhị 俱câu 不bất 免miễn 。
雖tuy 然nhiên 若nhược 必tất 有hữu 以dĩ 也dã 。 (# 至chí )# 嘗thường 以dĩ 語ngứ 我ngã 來lai 。
何hà 其kỳ 處xứ 也dã 必tất 有hữu 與dữ 也dã 。
通thông 云vân 道đạo 且thả 一nhất 語ngữ 看khán 。
顏nhan 回hồi 曰viết 端đoan 而nhi 虛hư (# 至chí )# 其kỳ 庸dong 詎cự 可khả 乎hồ 。
充sung 孔khổng 揚dương 者giả 德đức 張trương 施thi 也dã 采thải 色sắc 不bất 定định 猶do 未vị 離ly 乎hồ 德đức 色sắc 也dã 是thị 能năng 為vi 陽dương 者giả 也dã 但đãn 可khả 使sử 恆hằng 人nhân 不bất 違vi 耳nhĩ 而nhi 遂toại 欲dục 案án 人nhân 之chi 所sở 感cảm 乎hồ 因nhân 以dĩ 容dung 與dữ 其kỳ 心tâm 乎hồ 所sở 感cảm 者giả 無vô 方phương 而nhi 案án 人nhân 者giả 有hữu 量lượng 以dĩ 有hữu 量lượng 逐trục 無vô 方phương 我ngã 知tri 其kỳ 不bất 可khả 也dã 能năng 及cập 其kỳ 外ngoại 不bất 及cập 其kỳ 內nội 也dã 外ngoại 合hợp 也dã 而nhi 內nội 不bất 訾tí 也dã 內nội 不bất 自tự 以dĩ 為vi 訾tí 未vị 能năng 降hàng 心tâm 以dĩ 相tương 及cập 也dã 可khả 哉tai 。
通thông 云vân 且thả 喜hỷ 沒một 交giao 涉thiệp 。
然nhiên 則tắc 我ngã 內nội 直trực 而nhi 外ngoại 曲khúc (# 至chí )# 若nhược 是thị 則tắc 可khả 乎hồ 。
回hồi 之chi 言ngôn 曰viết 吾ngô 內nội 泯mẫn 其kỳ 狂cuồng 聖thánh 之chi 情tình 外ngoại 形hình 其kỳ 拳quyền 曲khúc 之chi 節tiết 則tắc 古cổ 稱xưng 先tiên 可khả 以dĩ 告cáo 無vô 罪tội 乎hồ 雖tuy 然nhiên 未vị 可khả 也dã 。
通thông 云vân 入nhập 泥nê 入nhập 水thủy (# 問vấn 何hà 謂vị 成thành 而nhi 上thượng 比tỉ 荅# 謂vị 上thượng 比tỉ 古cổ 人nhân 也dã 問vấn 何hà 謂vị 蘄kì 乎hồ 而nhi 善thiện 蘄kì 乎hồ 而nhi 不bất 善thiện 荅# 豈khởi 有hữu 所sở 蘄kì 乎hồ 而nhi 人nhân 善thiện 之chi 豈khởi 有hữu 所sở 蘄kì 乎hồ 而nhi 人nhân 不bất 善thiện 之chi 耶da 善thiện 不bất 善thiện 非phi 有hữu 所sở 向hướng 也dã 問vấn 何hà 謂vị 教giáo 謫# 之chi 術thuật 荅# 謫# 猶do 謫# 也dã 雖tuy 行hành 教giáo 謫# 然nhiên 或hoặc 引dẫn 古cổ 訓huấn 以dĩ 式thức 之chi 喻dụ 古cổ 事sự 以dĩ 明minh 之chi 言ngôn 者giả 無vô 罪tội 聞văn 者giả 足túc 戒giới 也dã )# 。
仲trọng 尼ni 曰viết 惡ác 惡ác 可khả (# 至chí )# 猶do 師sư 心tâm 者giả 也dã 。
所sở 與dữ 言ngôn 者giả 皆giai 政chánh 法pháp 也dã 而nhi 不bất 類loại 乎hồ 褻tiết 諜# 之chi 私tư 也dã 雖tuy 鄙bỉ 固cố 乎hồ 亦diệc 可khả 以dĩ 無vô 罪tội 矣hĩ 雖tuy 然nhiên 猶do 師sư 心tâm 者giả 也dã 成thành 乎hồ 心tâm 而nhi 師sư 之chi 也dã 烏ô 可khả 以dĩ 及cập 化hóa 也dã 。
通thông 云vân 纔tài 到đáo 潼# 關quan 漫mạn 求cầu 帝đế 主chủ 。
顏nhan 回hồi 曰viết 吾ngô 無vô 以dĩ 進tiến 矣hĩ (# 至chí )# 皞# 天thiên 不bất 宜nghi 。
易dị 治trị 也dã 有hữu 而nhi 為vi 之chi 欲dục 以dĩ 有hữu 為vi 治trị 之chi 也dã 若nhược 是thị 者giả 人nhân 事sự 也dã 非phi 天thiên 事sự 也dã 故cố 皞# 天thiên 不bất 宜nghi 也dã 皞# 猶do 呼hô 也dã 。
通thông 云vân 虛hư 空không 漫mạn 勞lao 摩ma 撮toát 。
回hồi 之chi 家gia 貧bần (# 至chí )# 心tâm 者giả 虛hư 齋trai 也dã 。
聽thính 者giả 耳nhĩ 事sự 也dã 聽thính 之chi 以dĩ 虛hư 非phi 耳nhĩ 事sự 也dã 氣khí 不bất 自tự 為vi 聽thính 也dã 氣khí 自tự 為vi 聽thính 也dã 以dĩ 耳nhĩ 聽thính 乎hồ 以dĩ 氣khí 聽thính 乎hồ 。
通thông 云vân 聲thanh 不bất 住trụ 耳nhĩ 。
顏nhan 回hồi 曰viết 回hồi 之chi 未vị 知tri 得đắc 使sử (# 至chí )# 可khả 謂vị 虛hư 乎hồ 。
其kỳ 始thỉ 也dã 適thích 己kỷ 之chi 適thích 故cố 得đắc 已dĩ 其kỳ 後hậu 也dã 忘vong 其kỳ 為vi 適thích 故cố 喪táng 已dĩ 。
通thông 云vân 貧bần 無vô 立lập 錐trùy 。
夫phu 子tử 曰viết 盡tận 矣hĩ (# 至chí )# 一nhất 宅trạch 而nhi 寓# 於ư 不bất 得đắc 已dĩ 則tắc 幾kỷ 矣hĩ 。
感cảm 於ư 其kỳ 名danh 則tắc 已dĩ 淺thiển 矣hĩ 名danh 之chi 無vô 可khả 名danh 也dã 故cố 無vô 感cảm 其kỳ 名danh 未vị 嘗thường 入nhập 也dã 未vị 嘗thường 不bất 入nhập 也dã 鳴minh 無vô 聲thanh 也dã 止chỉ 無vô 跡tích 也dã 無vô 門môn 則tắc 絕tuyệt 去khứ 來lai 無vô 毒độc 則tắc 損tổn 情tình 故cố 。
通thông 云vân 東đông 瓜qua 茄# 子tử 。
絕tuyệt 跡tích 易dị 無vô 行hành 地địa 難nạn/nan 為vi 人nhân 使sử 易dị 以dĩ 偽ngụy 為vi 天thiên 使sử 難nan 以dĩ 偽ngụy 。
不bất 見kiến 其kỳ 行hành 者giả 而nhi 已dĩ 行hành 矣hĩ 無vô 行hành 地địa 也dã 息tức 之chi 深thâm 深thâm 則tắc 絕tuyệt 跡tích 。
通thông 云vân 東đông 山sơn 水thủy 上thượng 行hành 。
聞văn 以dĩ 有hữu 翼dực 飛phi 者giả 矣hĩ (# 至chí )# 未vị 聞văn 以dĩ 無vô 知tri 知tri 者giả 也dã 。
是thị 殆đãi 不bất 可khả 以dĩ 知tri 知tri 也dã 。
通thông 云vân 木mộc 馬mã 嘶# 風phong 泥nê 牛ngưu 吼hống 月nguyệt 。
瞻chiêm 彼bỉ 闋# 者giả (# 至chí )# 是thị 之chi 謂vị 坐tọa 馳trì 。
闋# 滿mãn 也dã 極cực 也dã 虛hư 室thất 則tắc 庭đình 無vô 人nhân 白bạch 者giả 一nhất 色sắc 光quang 熙hi 緝tập 也dã 動động 與dữ 吉cát 會hội 故cố 無vô 適thích 不bất 臧tang 止chỉ 而nhi 又hựu 止chỉ 協hiệp 於ư 一nhất 也dã 此thử 之chi 不bất 止chỉ 是thị 謂vị 坐tọa 馳trì 。
通thông 云vân 飛phi 光quang 左tả 右hữu 。
夫phu 徇# 耳nhĩ 目mục 內nội 通thông 而nhi 外ngoại 於ư 心tâm 知tri (# 至chí )# 而nhi 況huống 散tán 焉yên 者giả 乎hồ 。
收thu 視thị 返phản 聽thính 故cố 徇# 耳nhĩ 目mục 止chỉ 於ư 符phù 故cố 內nội 通thông 外ngoại 於ư 心tâm 知tri 則tắc 非phi 思tư 慮lự 所sở 及cập 絕tuyệt 形hình 骸hài 離ly 神thần 智trí 豈khởi 猶do 區khu 域vực 之chi 觀quán 哉tai 古cổ 帝đế 皇hoàng 王vương 猶do 待đãi 命mạng 也dã 況huống 其kỳ 下hạ 乎hồ 几kỉ 蘧# 古cổ 帝đế 名danh 。
通thông 云vân 毘tỳ 盧lô 有hữu 師sư 法Pháp 身thân 有hữu 主chủ 。
葉diệp 公công 子tử 高cao (# 至chí )# 子tử 其kỳ 有hữu 以dĩ 語ngứ 我ngã 來lai 。
不bất 急cấp 謂vị 慢mạn 然nhiên 應ưng 之chi 而nhi 無vô 當đương 也dã 懽# 成thành 合hợp 成thành 也dã 寡quả 不bất 道đạo 以dĩ 懽# 成thành 謂vị 鮮tiên 有hữu 不bất 道đạo 而nhi 能năng 合hợp 成thành 者giả 也dã 人nhân 道đạo 之chi 患hoạn 患hoạn 及cập 於ư 世thế 陰âm 陽dương 之chi 患hoạn 患hoạn 及cập 於ư 身thân 執chấp 麤thô 櫔# 不bất 求cầu 臧tang 美mỹ 嗜thị 欲dục 寡quả 也dã 釜phủ 爨thoán 之chi 人nhân 無vô 畏úy 熱nhiệt 苦khổ 突đột 不bất 黔kiềm 也dã 清thanh 冷lãnh 也dã 朝triêu 受thọ 命mạng 夕tịch 飲ẩm 冰băng 我ngã 豈khởi 內nội 熱nhiệt 歟# 不bất 然nhiên 何hà 以dĩ 寒hàn 自tự 苦khổ 也dã 國quốc 人nhân 望vọng 君quân 如như 望vọng 歲tuế 焉yên 國quốc 人nhân 望vọng 君quân 如như 望vọng 慈từ 父phụ 母mẫu 焉yên 何hà 子tử 子tử 也dã 。
通thông 云vân 膠giao 盆bồn 刺thứ 腦não 。
仲trọng 尼ni 曰viết 天thiên 下hạ 有hữu 大đại 戒giới 二nhị (# 至chí )# 夫phu 子tử 其kỳ 行hành 可khả 矣hĩ 。
任nhậm 運vận 而nhi 已dĩ 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 得đắc 而nhi 入nhập 也dã 。
通thông 云vân 子tử 順thuận 父phụ 臣thần 奉phụng 君quân 。
丘khâu 請thỉnh 復phục 以dĩ 所sở 聞văn (# 至chí )# 孰thục 知tri 其kỳ 所sở 終chung 。
莫mạc 者giả 不bất 可khả 知tri 者giả 也dã 信tín 不bất 信tín 未vị 可khả 知tri 也dã 而nhi 殃ương 己kỷ 相tương 及cập 矣hĩ 故cố 傳truyền 言ngôn 者giả 危nguy 多đa 奇kỳ 巧xảo 則tắc 以dĩ 巧xảo 喪táng 德đức 多đa 奇kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 則tắc 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 敗bại 行hành 忿phẫn 之chi 設thiết 也dã 必tất 無vô 由do 也dã 由do 於ư 巧xảo 言ngôn 由do 於ư 偏thiên 辭từ 者giả 也dã 譬thí 之chi 鹿lộc 死tử 不bất 擇trạch 音âm 矣hĩ 忿phẫn 情tình 之chi 激kích 茀# 然nhiên 作tác 氣khí 厲lệ 與dữ 厲lệ 搆câu 凶hung 患hoạn 隨tùy 之chi 我ngã 不bất 知tri 其kỳ 胡hồ 底để 也dã 。
通thông 云vân 苦khổ 。
故cố 法pháp 言ngôn 曰viết 無vô 遷thiên 令linh 無vô 勸khuyến 成thành (# 至chí )# 此thử 其kỳ 難nạn 者giả 。
已dĩ 令linh 而nhi 遷thiên 之chi 未vị 成thành 而nhi 勸khuyến 之chi 皆giai 過quá 其kỳ 量lượng 以dĩ 求cầu 益ích 也dã 幾kỷ 幾kỷ 乎hồ 危nguy 事sự 也dã 美mỹ 不bất 易dị 成thành 也dã 成thành 之chi 在tại 久cửu 惡ác 易dị 成thành 也dã 一nhất 成thành 而nhi 不bất 可khả 改cải 也dã 故cố 危nguy 事sự 也dã 至chí 人nhân 者giả 任nhậm 天thiên 而nhi 遊du 而nhi 一nhất 應ưng 乎hồ 不bất 得đắc 已dĩ 施thí 也dã 不bất 求cầu 報báo 也dã 致trí 命mạng 而nhi 已dĩ 吾ngô 為vi 其kỳ 所sở 難nạn/nan 也dã 易dị 曰viết 致trí 命mạng 遂toại 志chí 又hựu 曰viết 外ngoại 其kỳ 身thân 而nhi 身thân 存tồn 。
通thông 云vân 抑ức 己kỷ 而nhi 已dĩ 未vị 聞văn 得đắc 已dĩ 不bất 已dĩ 。
顏nhan 闔hạp 將tương 傅phó/phụ 衛vệ 靈linh 公công 太thái 子tử (# 至chí )# 達đạt 之chi 入nhập 於ư 無vô 疵tỳ 。
蒯# 聵# 者giả 不bất 有hữu 其kỳ 父phụ 不bất 有hữu 其kỳ 子tử 可khả 不bất 謂vị 暴bạo 人nhân 耶da 天thiên 殺sát 謂vị 天thiên 資tư 刻khắc 薄bạc 也dã 形hình 就tựu 而nhi 入nhập 則tắc 己kỷ 暱# 心tâm 和hòa 而nhi 出xuất 則tắc 己kỷ 陽dương 與dữ 為vi 嬰anh 兒nhi 與dữ 為vi 無vô 可khả 畦huề 與dữ 為vi 無vô 崖nhai 惟duy 其kỳ 達đạt 之chi 故cố 入nhập 無vô 疵tỳ 也dã 。
通thông 云vân 共cộng 汝nhữ 顛điên 倒đảo 一nhất 上thượng 。
汝nhữ 不bất 知tri 夫phu 螳đường 蜋lang 乎hồ (# 至chí )# 而nhi 美mỹ 者giả 以dĩ 犯phạm 之chi 幾kỷ 矣hĩ 。
積tích 有hữu 功công 伐phạt 而nhi 自tự 以dĩ 為vi 美mỹ 也dã 才tài 之chi 美mỹ 也dã 不bất 知tri 其kỳ 犯phạm 也dã 犯phạm 之chi 幾kỷ 也dã 居cư 東đông 是thị 也dã 明minh 農nông 是thị 也dã 。
通thông 云vân 車xa 不bất 橫hoạnh/hoành 推thôi 理lý 無vô 曲khúc 斷đoạn 。
汝nhữ 不bất 知tri 夫phu 養dưỡng 虎hổ (# 至chí )# 。 可khả 不bất 慎thận 耶da 。
韓# 子tử 曰viết 無vô 批# 逆nghịch 麟lân 龍long 不bất 易dị 擾nhiễu 也dã 虎hổ 馬mã 同đồng 喻dụ 也dã 養dưỡng 已dĩ 者giả 媚mị 之chi 否phủ/bĩ 則tắc 殺sát 之chi 順thuận 逆nghịch 異dị 也dã 蜄# 土thổ/độ 器khí 也dã 以dĩ 筐khuông 以dĩ 蜄# 奉phụng 之chi 至chí 矣hĩ 蚊văn 虻manh 適thích 集tập 其kỳ 僕bộc 緣duyên 而nhi 拊phụ 之chi 偶ngẫu 不bất 以dĩ 時thời 怒nộ 有hữu 所sở 騁sính 甚thậm 殆đãi 事sự 也dã 。
通thông 云vân 虎hổ 缺khuyết 馬mã 馵# 。
匠tượng 石thạch 之chi 齊tề (# 至chí )# 不bất 亦diệc 遠viễn 乎hồ 。
轅viên 可khả 曲khúc 耶da 廣quảng 莫mạc 之chi 野dã 耶da 櫟# 之chi 為vi 散tán 木mộc 也dã 匠tượng 之chi 為vi 散tán 人nhân 也dã 其kỳ 相tương/tướng 去khứ 亦diệc 無vô 間gian 矣hĩ 而nhi 匠tượng 石thạch 者giả 故cố 為vi 此thử 呶nao 呶nao 也dã 幾kỷ 何hà 不bất 為vi 木mộc 所sở 笑tiếu 也dã 弟đệ 子tử 曰viết 彼bỉ 為vi 社xã 者giả 也dã 非phi 無vô 用dụng 也dã 若nhược 其kỳ 無vô 用dụng 社xã 者giả 何hà 也dã 趣thú 取thủ 猶do 趣thú 使sử 也dã 匠tượng 石thạch 曰viết 彼bỉ 有hữu 托thác 而nhi 逃đào 也dã 寄ký 也dã 名danh 之chi 為vi 社xã 是thị 誶# 之chi 也dã 不bất 知tri 己kỷ 者giả 也dã 詘# 於ư 不bất 知tri 己kỷ 伸thân 於ư 知tri 己kỷ 彼bỉ 大đại 木mộc 者giả 胡hồ 不bất 幸hạnh 耶da 且thả 彼bỉ 亦diệc 安an 用dụng 社xã 即tức 不bất 為vi 社xã 寧ninh 受thọ 伐phạt 耶da 彼bỉ 以dĩ 不bất 材tài 終chung 其kỳ 天thiên 年niên 其kỳ 所sở 保bảo 者giả 與dữ 庸dong 眾chúng 異dị 而nhi 乃nãi 以dĩ 義nghĩa 譽dự 之chi 耶da 譽dự 之chi 是thị 誶# 之chi 也dã 木mộc 不bất 受thọ 也dã 。
通thông 云vân 莫mạc 塗đồ 污ô 好hảo/hiếu (# 問vấn 液dịch 樠# 荅# 樞xu 腐hủ 則tắc 液dịch 流lưu 而nhi 木mộc 為vi 屑tiết 樠# 滿mãn 也dã 問vấn 密mật 失thất 無vô 言ngôn 荅# 不bất 務vụ 速tốc 說thuyết )# 。
南nam 伯bá 子tử 綦# 遊du 乎hồ 商thương 之chi 丘khâu (# 至chí )# 所sở 以dĩ 為vi 大đại 祥tường 也dã 。
藾# 猶do 蔭ấm 也dã 其kỳ 蔭ấm 可khả 以dĩ 芘# 千thiên 駟tứ 也dã 荊kinh 氏thị 善thiện 產sản 然nhiên 不bất 如như 商thương 丘khâu # 猿viên 猴hầu 所sở 棲tê 以dĩ 為vi 戲hí 也dã 麗lệ 屋ốc 棟đống 材tài 也dã 廣quảng 廈hạ 麗lệ 之chi 故cố 名danh 麗lệ 樿# 傍bàng 櫬# 一nhất 邊biên 也dã 櫬# 用dụng 全toàn 木mộc 厚hậu 殮liễm 親thân 也dã 解giải 賽tái 祭tế 也dã 適thích 河hà 沈trầm 人nhân 於ư 河hà 如như 西tây 門môn 豹báo 事sự 牛ngưu 白bạch 顙tảng 豚đồn 亢kháng 鼻tị 人nhân 痔trĩ 病bệnh 猶do 木mộc 以dĩ 不bất 材tài 棄khí 之chi 也dã 不bất 祥tường 者giả 所sở 以dĩ 為vi 大đại 祥tường 也dã 神thần 人nhân 以dĩ 之chi 。
通thông 云vân 死tử 貓miêu 頭đầu 。
支chi 離ly 疏sớ/sơ 者giả (# 至chí )# 支chi 離ly 其kỳ 德đức 者giả 乎hồ 。
會hội 合hợp 也dã 撮toát 髮phát 為vi 髻kế 五ngũ 管quản 五ngũ 藏tạng 之chi 俞# 也dã 鍼châm 者giả 縫phùng 人nhân 之chi 具cụ 又hựu 可khả 以dĩ 刺thứ 繲# 謂vị 浣hoán 衣y 也dã 入nhập 學học 者giả 鼓cổ 筴# 備bị 樂nhạo/nhạc/lạc 舞vũ 也dã 播bá 精tinh 謂vị 吹xuy 播bá 精tinh 食thực 其kỳ 值trị 皆giai 可khả 以dĩ 食thực 十thập 人nhân 言ngôn 無vô 廢phế 任nhậm 也dã 攘nhương 臂tý 求cầu 為vi 可khả 用dụng 也dã 役dịch 則tắc 不bất 及cập 賞thưởng 則tắc 及cập 之chi 故cố 支chi 離ly 者giả 勝thắng 也dã 。
通thông 云vân 三tam 種chủng 病bệnh 人nhân 莫mạc 教giáo 錯thác 過quá 。
孔khổng 子tử 適thích 楚sở (# 至chí )# 莫mạc 知tri 無vô 用dụng 之chi 用dụng 也dã 。
迷mê 陽dương 言ngôn 用dụng 晦hối 也dã 知tri 雄hùng 守thủ 雌thư 知tri 白bạch 守thủ 黑hắc 也dã 卻khước 曲khúc 謂vị 卻khước 行hành 而nhi 不bất 前tiền 也dã 。
通thông 云vân 老lão 僧Tăng 今kim 日nhật 失thất 利lợi 。
德đức 充sung 符phù
大đại 德đức 不bất 德đức 其kỳ 充sung 然nhiên 者giả 符phù 契khế 而nhi 已dĩ 。
通thông 云vân 色sắc 見kiến 聲thanh 求cầu 。 是thị 行hành 邪tà 道đạo 。
魯lỗ 有hữu 兀ngột 者giả 王vương 駘# (# 至chí )# 丘khâu 將tương 引dẫn 天thiên 下hạ 而nhi 從tùng 之chi 。
難nạn/nan 為vi 王vương 駘# 難nạn/nan 為vi 孔khổng 子tử 。
通thông 云vân 兩lưỡng 個cá 沒một 鼻tị 孔khổng 漢hán (# 問vấn 立lập 不bất 教giáo 坐tọa 不bất 議nghị 荅# 立lập 非phi 立lập 也dã 何hà 教giáo 之chi 有hữu 坐tọa 非phi 坐tọa 也dã 何hà 議nghị 之chi 有hữu 向hướng 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 覓mịch 貧bần 道đạo 耶da )# 。
常thường 季quý 曰viết 彼bỉ 兀ngột 者giả 也dã (# 至chí )# 命mạng 物vật 之chi 化hóa 而nhi 守thủ 其kỳ 宗tông 也dã 。
無vô 假giả 猶do 無vô 待đãi 也dã 不bất 物vật 於ư 物vật 故cố 不bất 與dữ 物vật 遷thiên 終chung 萬vạn 物vật 始thỉ 萬vạn 物vật 故cố 命mạng 物vật 之chi 化hóa 。
通thông 云vân 本bổn 末mạt 須tu 歸quy 宗tông (# 問vấn 王vương 先tiên 生sanh 林lâm 作tác 王vương 天thiên 下hạ 之chi 王vương 劉lưu 作tác 王vương 駘# 之chi 王vương 孰thục 是thị 荅# 王vương 者giả 往vãng 也dã 謂vị 先tiên 生sanh 往vãng 從tùng 之chi 也dã 故cố 大đại 遠viễn 於ư 眾chúng 也dã )# 。
常thường 季quý 曰viết 何hà 謂vị 也dã (# 至chí )# 視thị 喪táng 其kỳ 足túc 猶do 遺di 土thổ/độ 也dã 。
一nhất 可khả 異dị 也dã 肝can 與dữ 膽đảm 隔cách 壤nhưỡng 也dã 異dị 可khả 一nhất 也dã 物vật 與dữ 我ngã 同đồng 倫luân 也dã 無vô 宜nghi 故cố 無vô 不bất 宜nghi 也dã 奚hề 其kỳ 不bất 喪táng 奚hề 其kỳ 喪táng 。
通thông 云vân 木mộc 人nhân 嶺lĩnh 上thượng 穿xuyên 雲vân 過quá 。
常thường 季quý 曰viết 彼bỉ 為vì 己kỷ 以dĩ 其kỳ 知tri (# 至chí )# 物vật 何hà 為vi 最tối 之chi 哉tai 。
以dĩ 其kỳ 知tri 猶do 未vị 離ly 乎hồ 知tri 也dã 以dĩ 其kỳ 心tâm 猶do 未vị 離ly 乎hồ 心tâm 也dã 介giới 然nhiên 者giả 知tri 介giới 然nhiên 者giả 心tâm 故cố 為vi 萬vạn 物vật 最tối 也dã 最tối 謂vị 出xuất 其kỳ 上thượng 也dã 心tâm 與dữ 物vật 辯biện 非phi 常thường 心tâm 也dã 苟cẩu 得đắc 其kỳ 常thường 奚hề 為vi 最tối 哉tai 。
通thông 云vân 平bình 常thường 心tâm 是thị 道đạo 。
仲trọng 尼ni 曰viết 人nhân 莫mạc 鑑giám 於ư 流lưu 水thủy (# 至chí )# 幸hạnh 能năng 正chánh 生sanh 以dĩ 正chánh 眾chúng 生sanh 。
群quần 然nhiên 者giả 木mộc 而nhi 松tùng 柏# 異dị 群quần 然nhiên 者giả 人nhân 而nhi 舜thuấn 異dị 我ngã 生sanh 正chánh 則tắc 群quần 生sanh 正chánh 故cố 嗒# 然nhiên 忘vong 化hóa 而nhi 與dữ 運vận 齊tề 也dã 安an 汝nhữ 止chỉ 協hiệp 乎hồ 一nhất 。
通thông 云vân 滅diệt 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 實thật 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 非phi 眾chúng 生sanh 非phi 不bất 眾chúng 生sanh 。
夫phu 保bảo 始thỉ 之chi 徵trưng (# 至chí )# 彼bỉ 且thả 何hà 肯khẳng 以dĩ 物vật 為vi 事sự 乎hồ 。
保bảo 始thỉ 保bảo 其kỳ 泰thái 始thỉ 也dã 徵trưng 效hiệu 也dã 不bất 懼cụ 之chi 實thật 大đại 勇dũng 也dã 求cầu 名danh 者giả 且thả 然nhiên 矣hĩ 況huống 太thái 上thượng 乎hồ 無vô 知tri 故cố 無vô 不bất 知tri 未vị 嘗thường 生sanh 故cố 未vị 嘗thường 死tử 登đăng 假giả 謂vị 僊tiên 去khứ 猶do 黃hoàng 帝đế 乘thừa 龍long 也dã 擇trạch 日nhật 者giả 無vô 擇trạch 者giả 也dã 人nhân 則tắc 從tùng 彼bỉ 矣hĩ 彼bỉ 何hà 嘗thường 以dĩ 物vật 為vi 事sự 哉tai 。
通thông 云vân 普phổ 化hóa 木mộc 鐸đạc 。
申thân 徒đồ 嘉gia 兀ngột 者giả 也dã (# 至chí )# 子tử 齊tề 執chấp 政chánh 乎hồ 。
王vương 曰viết 蠋# 前tiền 蠋# 亦diệc 曰viết 王vương 前tiền 執chấp 政chánh 大đại 兀ngột 大đại 。
通thông 云vân 探thám 竿can/cán 影ảnh 草thảo 。
申thân 徒đồ 嘉gia 曰viết 先tiên 生sanh 之chi 門môn (# 至chí )# 不bất 亦diệc 過quá 乎hồ 。
奈nại 何hà 哉tai 遊du 先tiên 生sanh 之chi 門môn 也dã 子tử 以dĩ 執chấp 政chánh 先tiên 人nhân 而nhi 不bất 知tri 其kỳ 後hậu 人nhân 也dã 且thả 子tử 過quá 矣hĩ 。
通thông 云vân 不bất 妨phương 減giảm 人nhân 身thân 價giá 。
子tử 產sản 曰viết 子tử 既ký 若nhược 是thị 矣hĩ (# 至chí )# 子tử 無vô 乃nãi 稱xưng 。
與dữ 堯# 爭tranh 善thiện 猶do 未vị 忘vong 乎hồ 善thiện 也dã 狀trạng 其kỳ 過quá 不bất 狀trạng 其kỳ 過quá 言ngôn 憾hám 物vật 者giả 恆hằng 多đa 而nhi 自tự 謫# 者giả 恆hằng 寡quả 也dã 安an 之chi 若nhược 命mạng 則tắc 固cố 然nhiên 矣hĩ 羿# 之chi 彀# 中trung 不bất 死tử 者giả 無vô 幾kỷ 然nhiên 不bất 死tử 者giả 命mạng 也dã 天thiên 下hạ 之chi 大đại 危nguy 害hại 之chi 積tích 非phi 獨độc 一nhất 羿# 而nhi 已dĩ 入nhập 其kỳ 中trung 而nhi 得đắc 出xuất 者giả 利lợi 害hại 釋thích 於ư 前tiền 死tử 生sanh 不bất 攖# 其kỳ 慮lự 也dã 伯bá 昏hôn 無vô 人nhân 況huống 我ngã 以dĩ 善thiện 者giả 也dã 遊du 十thập 九cửu 年niên 而nhi 形hình 骸hài 化hóa 矣hĩ 吾ngô 與dữ 子tử 遇ngộ 於ư 形hình 骸hài 之chi 外ngoại 而nhi 子tử 猶do 索sách 我ngã 於ư 形hình 骸hài 之chi 內nội 乎hồ 子tử 產sản 曰viết 先tiên 生sanh 起khởi 自tự 贊tán 也dã 。
通thông 云vân 大đại 好hảo/hiếu 一nhất 期kỳ 賓tân 主chủ 。
魯lỗ 有hữu 兀ngột 者giả 叔thúc 山sơn 無vô 趾chỉ (# 至chí )# 而nhi 況huống 全toàn 德đức 之chi 人nhân 乎hồ 。
尊tôn 足túc 謂vị 尊tôn 於ư 足túc 也dã 有hữu 大đại 於ư 身thân 者giả 也dã 。
通thông 云vân 見kiến 吾ngô 色sắc 身thân 不bất 見kiến 吾ngô 法Pháp 身thân 。
無vô 趾chỉ 語ngữ 老lão 聃đam (# 至chí )# 天thiên 刑hình 之chi 安an 可khả 解giải 。
賓tân 賓tân 者giả 何hà 為vi 耶da 其kỳ 名danh 耶da 其kỳ 適thích 以dĩ 自tự 苦khổ 耶da 天thiên 刑hình 之chi 也dã 天thiên 刑hình 之chi 也dã 聃đam 也dã 遁độn 天thiên 之chi 刑hình 者giả 也dã 丘khâu 也dã 天thiên 刑hình 也dã 。
通thông 云vân 項hạng 上thượng 鐵thiết 枷già 何hà 時thời 脫thoát 卻khước 。
魯lỗ 哀ai 公công 問vấn 於ư 仲trọng 尼ni 曰viết (# 至chí )# 是thị 何hà 人nhân 者giả 也dã 。
善thiện 惡ác 者giả 離ly 乎hồ 形hình 者giả 也dã 為vi 後hậu 而nhi 不bất 為vi 先tiên 能năng 為vi 和hòa 不bất 能năng 為vi 倡xướng 也dã 月nguyệt 滿mãn 曰viết 望vọng 望vọng 人nhân 之chi 腹phúc 腹phúc 果quả 然nhiên 也dã 列liệt 子tử 曰viết 雌thư 雄hùng 在tại 前tiền 孳# 尾vĩ 成thành 群quần 謂vị 入nhập 獸thú 不bất 亂loạn 群quần 入nhập 鳥điểu 不bất 亂loạn 行hành 也dã 寡quả 人nhân 醜xú 乎hồ 是thị 使sử 我ngã 形hình 穢uế 也dã 。
通thông 云vân 六lục 根căn 不bất 具cụ 。 七thất 識thức 不bất 全toàn 始thỉ 解giải 親thân 近cận 又hựu 云vân 一nhất 人nhân 通thông 身thân 紅hồng 爛lạn 在tại 荊kinh 棘cức 中trung 。
仲trọng 尼ni 曰viết 丘khâu 也dã 嘗thường 使sử 於ư 楚sở (# 至chí )# 才tài 全toàn 而nhi 德đức 不bất 形hình 者giả 也dã 。
肫# 母mẫu 死tử 而nhi 猶do 食thực 之chi 不bất 知tri 其kỳ 死tử 也dã 食thực 乳nhũ 也dã 已dĩ 知tri 其kỳ 死tử 則tắc 去khứ 之chi 矣hĩ 去khứ 之chi 者giả 惡ác 之chi 也dã 惡ác 其kỳ 不bất 見kiến 己kỷ 也dã 惡ác 其kỳ 不bất 為vi 類loại 也dã 毋vô 形hình 猶do 在tại 而nhi 母mẫu 非phi 母mẫu 也dã 母mẫu 去khứ 之chi 也dã 翣# 者giả 喪táng 具cụ 用dụng 以dĩ 飾sức 武võ 敗bại 者giả 無vô 所sở 用dụng 之chi 履lý 以dĩ 飾sức 足túc 刖# 者giả 無vô 所sở 用dụng 之chi 無vô 共cộng 本bổn 也dã 諸chư 御ngự 不bất 剪tiễn 爪trảo 不bất 穿xuyên 耳nhĩ 不bất 欲dục 使sử 形hình 不bất 全toàn 也dã 新tân 有hữu 昏hôn 者giả 雖tuy 在tại 外ngoại 期kỳ 年niên 不bất 使sử 愛ái 其kỳ 生sanh 也dã 哀ai 駘# 它# 者giả 人nhân 也dã 而nhi 進tiến 於ư 天thiên 者giả 也dã 不bất 以dĩ 形hình 形hình 而nhi 以dĩ 不bất 形hình 形hình 者giả 也dã 。
通thông 云vân 金kim 香hương 爐lô 下hạ 鐵thiết 崑# 崙lôn 。
哀ai 公công 曰viết 何hà 謂vị 才tài 全toàn (# 至chí )# 是thị 之chi 謂vị 才tài 全toàn 。
遇ngộ 不bất 可khả 知tri 也dã 事sự 之chi 變biến 也dã 知tri 不bất 能năng 規quy 乎hồ 其kỳ 始thỉ 也dã 烏ô 識thức 其kỳ 所sở 以dĩ 然nhiên 哉tai 烏ô 識thức 其kỳ 所sở 以dĩ 不bất 然nhiên 哉tai 安an 之chi 若nhược 命mạng 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 能năng 入nhập 也dã 兌# 和hòa 悅duyệt 也dã 無vô 伐phạt 天thiên 和hòa 四tứ 時thời 容dung 與dữ 故cố 與dữ 物vật 為vi 春xuân 也dã 。
通thông 云vân 燄diệm 裡# 寒hàn 冰băng 楊dương 花hoa 九cửu 月nguyệt 。
何hà 謂vị 德đức 不bất 形hình (# 至chí )# 德đức 友hữu 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。
停đình 者giả 止chỉ 也dã 畜súc 也dã 物vật 取thủ 平bình 焉yên 故cố 可khả 以dĩ 為vi 法pháp 也dã 成thành 和hòa 不bất 滑hoạt 和hòa 也dã 。
通thông 云vân 急cấp 水thủy 上thượng 打đả 毬cầu 子tử 。
闉# 跂# 支chi 離ly 無vô 脤# (# 至chí )# 獨độc 成thành 其kỳ 天thiên 。
脰# 脛hĩnh 項hạng 也dã 肩kiên 肩kiên 直trực 而nhi 無vô 文văn 也dã 惡ác 者giả 美mỹ 之chi 美mỹ 者giả 惡ác 之chi 故cố 視thị 全toàn 人nhân 反phản 怪quái 其kỳ 項hạng 背bối/bội 也dã 忘vong 其kỳ 所sở 忘vong 非phi 能năng 忘vong 者giả 也dã 忘vong 其kỳ 所sở 不bất 忘vong 斯tư 能năng 為vi 忘vong 者giả 也dã 惟duy 聖thánh 人nhân 能năng 也dã 無vô 所sở 用dụng 知tri 也dã 無vô 所sở 用dụng 約ước 也dã 德đức 惡ác 其kỳ 出xuất 於ư 己kỷ 也dã 貨hóa 惡ác 其kỳ 出xuất 於ư 地địa 也dã 若nhược 是thị 者giả 天thiên 也dã 鬻dục 之chi 自tự 天thiên 者giả 食thực 之chi 自tự 天thiên 者giả 也dã 不bất 大đại 棄khí 則tắc 不bất 大đại 予# 不bất 大đại 予# 則tắc 不bất 大đại 施thí 也dã 有hữu 人nhân 之chi 形hình 無vô 人nhân 之chi 情tình 人nhân 也dã 而nhi 進tiến 乎hồ 天thiên 者giả 也dã 。
通thông 云vân 無vô 手thủ 人nhân 行hành 拳quyền 無vô 舌thiệt 人nhân 解giải 語ngữ 。
惠huệ 子tử 謂vị 莊trang 子tử 曰viết 人nhân 故cố 無vô 情tình 乎hồ (# 至chí )# 子tử 以dĩ 堅kiên 白bạch 鳴minh 。
求cầu 益ích 乎hồ 有hữu 生sanh 之chi 外ngoại 是thị 益ích 生sanh 也dã 不bất 益ích 生sanh 謂vị 不bất 多đa 事sự 以dĩ 擾nhiễu 其kỳ 生sanh 也dã 生sanh 無vô 生sanh 也dã 道đạo 與dữ 之chi 貌mạo 天thiên 與dữ 之chi 形hình 因nhân 天thiên 地địa 之chi 自tự 然nhiên 而nhi 我ngã 不bất 寄ký 故cố 生sanh 無vô 生sanh 也dã 倚ỷ 樹thụ 據cứ 梧# 此thử 可khả 謂vị 適thích 矣hĩ 雖tuy 然nhiên 猶do 有hữu 待đãi 也dã 無vô 生sanh 者giả 無vô 待đãi 者giả 也dã 天thiên 選tuyển 子tử 之chi 形hình 形hình 者giả 神thần 之chi 府phủ 也dã 而nhi 子tử 以dĩ 堅kiên 白bạch 異dị 同đồng 鳴minh 天thiên 下hạ 哉tai 其kỳ 得đắc 全toàn 於ư 天thiên 哉tai 其kỳ 不bất 得đắc 全toàn 於ư 天thiên 哉tai 。
通thông 云vân 放phóng 汝nhữ 三tam 十thập 棒bổng 。
大đại 宗tông 師sư
生sanh 無vô 生sanh 也dã 死tử 不bất 死tử 也dã 我ngã 忘vong 物vật 也dã 物vật 忘vong 我ngã 也dã 宗tông 者giả 極cực 也dã 統thống 也dã 會hội 也dã 天thiên 師sư 道đạo 道đạo 師sư 自tự 然nhiên 自tự 然nhiên 者giả 無vô 師sư 者giả 也dã 大đại 無vô 外ngoại 也dã 。
通thông 云vân 此thử 宗tông 無vô 語ngữ 句cú 。
知tri 天thiên 之chi 所sở 為vi (# 至chí )# 所sở 謂vị 人nhân 之chi 非phi 天thiên 乎hồ 。
天thiên 亦diệc 人nhân 也dã 人nhân 亦diệc 天thiên 也dã 所sở 知tri 者giả 人nhân 也dã 所sở 不bất 知tri 者giả 天thiên 也dã 以dĩ 其kỳ 所sở 知tri 養dưỡng 其kỳ 所sở 不bất 知tri 。 知tri 之chi 至chí 也dã 夫phu 知tri 有hữu 待đãi 也dã 不bất 知tri 者giả 無vô 待đãi 者giả 也dã 。
通thông 云vân 明minh 日nhật 不bất 得đắc 普phổ 請thỉnh 。
且thả 有hữu 真Chân 人Nhân 而nhi 後hậu 有hữu 真chân 知tri (# 至chí )# 於ư 道đạo 也dã 若nhược 此thử 。
在tại 寡quả 且thả 不bất 逆nghịch 也dã 不bất 以dĩ 成thành 自tự 雄hùng 也dã 於ư 士sĩ 無vô 取thủ 舍xá 也dã 不bất 暮mộ 謀mưu 故cố 無vô 取thủ 舍xá 無vô 適thích 也dã 無vô 不bất 適thích 也dã 無vô 過quá 也dã 無vô 當đương 也dã 是thị 登đăng 假giả 於ư 道đạo 也dã 。
通thông 云vân 平bình 高cao 就tựu 下hạ 。
古cổ 之chi 真Chân 人Nhân 其kỳ 寢tẩm 不bất 夢mộng (# 至chí )# 其kỳ 嗜thị 慾dục 深thâm 者giả 其kỳ 天thiên 機cơ 淺thiển 。
其kỳ 息tức 深thâm 深thâm 故cố 息tức 以dĩ 踵chủng 言ngôn 若nhược 哇# 者giả 息tức 以dĩ 喉hầu 其kỳ 嗌# 言ngôn 其kỳ 喉hầu 息tức 也dã 。
通thông 云vân 著trước 甚thậm 死tử 急cấp 鼓cổ 粥chúc 飯phạn 氣khí 。
古cổ 之chi 真Chân 人Nhân 不bất 知tri 說thuyết 生sanh (# 至chí )# 是thị 之chi 謂vị 真Chân 人Nhân 。
不bất 出xuất 故cố 出xuất 不bất 訴tố 不bất 入nhập 故cố 入nhập 不bất 距cự 莫mạc 知tri 其kỳ 始thỉ 也dã 莫mạc 知tri 其kỳ 終chung 也dã 坦thản 然nhiên 受thọ 之chi 故cố 喜hỷ 釋thích 然nhiên 忘vong 之chi 故cố 復phục 道đạo 本bổn 自tự 遺di 豈khởi 勞lao 心tâm 以dĩ 損tổn 道đạo 天thiên 非phi 有hữu 耦# 奚hề 假giả 人nhân 以dĩ 助trợ 天thiên 。
通thông 云vân 無vô 去khứ 無vô 來lai 亦diệc 無vô 住trụ 。
若nhược 然nhiên 者giả 其kỳ 心tâm 志chí (# 至chí )# 而nhi 不bất 自tự 適thích 其kỳ 適thích 者giả 也dã 。
兵binh 非phi 以dĩ 為vi 勇dũng 也dã 澤trạch 非phi 以dĩ 為vi 愛ái 也dã 無vô 所sở 為vi 而nhi 為vi 也dã 莫mạc 之chi 至chí 而nhi 至chí 也dã 非phi 聖thánh 人nhân 也dã 非phi 仁nhân 人nhân 也dã 非phi 賢hiền 人nhân 也dã 非phi 君quân 子tử 也dã 非phi 士sĩ 也dã 非phi 役dịch 人nhân 也dã 智trí 之chi 無vô 可khả 智trí 愚ngu 之chi 無vô 可khả 愚ngu 貴quý 之chi 無vô 可khả 貴quý 賤tiện 之chi 無vô 可khả 賤tiện 也dã 通thông 於ư 物vật 者giả 和hòa 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 無vô 適thích 而nhi 不bất 親thân 也dã 凄# 似tự 秋thu 煖noãn 似tự 春xuân 者giả 時thời 也dã 忘vong 利lợi 害hại 故cố 利lợi 害hại 不bất 通thông 也dã 損tổn 己kỷ 以dĩ 行hành 其kỳ 名danh 也dã 亡vong 身thân 之chi 不bất 恤tuất 不bất 擇trạch 真chân 而nhi 任nhậm 之chi 也dã 是thị 至chí 人nhân 也dã 非phi 然nhiên 者giả 尊tôn 己kỷ 卑ty 物vật 遺di 世thế 厲lệ 俗tục 何hà 為vi 也dã 。
通thông 云vân 渠cừ 無vô 面diện 目mục (# 問vấn 何hà 為vi 其kỳ 心tâm 志chí 其kỳ 容dung 寂tịch 其kỳ 顙tảng 沬muội 荅# 心tâm 非phi 木mộc 石thạch 故cố 志chí 容dung 不bất 景cảnh 耀diệu 故cố 寂tịch 顙tảng 髏lâu 稿# 枯khô 故cố 沬muội )# 。
古cổ 之chi 真Chân 人Nhân 其kỳ 狀trạng 義nghĩa 而nhi 不bất 朋bằng (# 至chí )# 是thị 之chi 謂vị 真Chân 人Nhân 。
狀trạng 義nghĩa 而nhi 不bất 名danh 為vi 義nghĩa 也dã 與dữ 人nhân 伍# 而nhi 不bất 取thủ 其kỳ 同đồng 也dã 無vô 不bất 足túc 也dã 不bất 相tương 承thừa 也dã 隨tùy 器khí 故cố 絕tuyệt 方phương 員# 渺# 形hình 故cố 無vô 華hoa 實thật 邴# 邴# 喜hỷ 貌mạo 喜hỷ 非phi 喜hỷ 也dã 崔thôi 嶽nhạc 嶽nhạc 也dã 得đắc 已dĩ 而nhi 不bất 已dĩ 也dã 滀# 止chỉ 也dã 其kỳ 止chỉ 進tiến 也dã 與dữ 進tiến 也dã 其kỳ 進tiến 止chỉ 也dã 其kỳ 與dữ 世thế 並tịnh 厲lệ 乎hồ 其kỳ 謷# 然nhiên 高cao 往vãng 乎hồ 連liên 卷quyển 乎hồ 不bất 得đắc 而nhi 入nhập 也dã 悗# 悗# 乎hồ 默mặc 而nhi 不bất 言ngôn 。 也dã 寬khoan 然nhiên 者giả 其kỳ 殺sát 也dã 迺nãi 迺nãi 然nhiên 與dữ 世thế 俱câu 也dã 感cảm 而nhi 應ưng 無vô 廢phế 事sự 也dã 相tương/tướng 與dữ 有hữu 足túc 者giả 蹈đạo 於ư 高cao 丘khâu 陟trắc 崑# 崙lôn 遊du 廣quảng 莫mạc 耶da 非phi 夫phu 有hữu 所sở 慮lự 而nhi 為vi 之chi 非phi 夫phu 有hữu 所sở 避tị 而nhi 不bất 為vì 者giả 。 也dã 而nhi 人nhân 遂toại 以dĩ 為vi 勤cần 行hành 也dã 過quá 矣hĩ 過quá 矣hĩ 非phi 一nhất 也dã 非phi 不bất 一nhất 也dã 好hảo/hiếu 之chi 也dã 一nhất 也dã 不bất 好hảo/hiếu 之chi 也dã 一nhất 也dã 其kỳ 一nhất 也dã 一nhất 也dã 不bất 一nhất 也dã 一nhất 也dã 天thiên 耶da 人nhân 耶da 吾ngô 不bất 得đắc 而nhi 名danh 也dã 。
通thông 云vân 前tiền 三tam 三tam 後hậu 三tam 三tam 。
死tử 生sanh 命mạng 也dã (# 至chí )# 一nhất 化hóa 之chi 所sở 待đãi 乎hồ 。
死tử 生sanh 旦đán 暮mộ 也dã 人nhân 不bất 得đắc 而nhi 與dữ 也dã 是thị 物vật 之chi 恆hằng 情tình 也dã 越việt 死tử 生sanh 謂vị 之chi 卓trác 離ly 死tử 生sanh 謂vị 之chi 真chân 身thân 可khả 愛ái 也dã 命mạng 可khả 致trí 也dã 愛ái 身thân 故cố 孝hiếu 於ư 親thân 而nhi 況huống 其kỳ 進tiến 者giả 乎hồ 致trí 身thân 故cố 忠trung 於ư 君quân 而nhi 況huống 其kỳ 進tiến 者giả 乎hồ 忘vong 於ư 江giang 湖hồ 忘vong 於ư 道Đạo 德đức 堯# 與dữ 桀# 兩lưỡng 忘vong 也dã 善thiện 吾ngô 生sanh 故cố 善thiện 吾ngô 死tử 也dã 壑hác 可khả 藏tạng 舟chu 也dã 壑hác 非phi 壑hác 也dã 澤trạch 可khả 藏tạng 山sơn 也dã 澤trạch 非phi 澤trạch 也dã 有hữu 負phụ 之chi 而nhi 趨xu 者giả 人nhân 不bất 知tri 也dã 。 人nhân 知tri 大đại 之chi 藏tạng 小tiểu 而nhi 不bất 知tri 小tiểu 之chi 藏tạng 大đại 也dã 人nhân 知tri 有hữu 之chi 遯độn 無vô 而nhi 不bất 知tri 無vô 之chi 遯độn 有hữu 也dã 有hữu 而nhi 適thích 無vô 無vô 而nhi 適thích 有hữu 來lai 而nhi 適thích 往vãng 往vãng 而nhi 適thích 來lai 死tử 死tử 生sanh 生sanh 。 皆giai 遯độn 也dã 藏tạng 天thiên 下hạ 於ư 天thiên 下hạ 安an 所sở 遯độn 哉tai 人nhân 也dã 猶do 其kỳ 為vi 物vật 也dã 化hóa 余dư 為vi 魚ngư 魚ngư 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 化hóa 余dư 為vi 鳥điểu 鳥điểu 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 形hình 盡tận 寓# 也dã 寓# 何hà 所sở 不bất 樂lạc 。 哉tai 彭# 可khả 也dã 殤thương 可khả 也dã 存tồn 可khả 也dã 亡vong 可khả 也dã 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 故cố 一nhất 存tồn 而nhi 不bất 喪táng 也dã 萬vạn 化hóa 之chi 所sở 宗tông 而nhi 一nhất 化hóa 之chi 所sở 待đãi 也dã 。
通thông 云vân 王vương 老lão 師sư 賣mại 身thân 去khứ 。
夫phu 道đạo 有hữu 情tình 有hữu 信tín (# 至chí )# 比tỉ 於ư 列liệt 星tinh 。
疑nghi 有hữu 也dã 有hữu 情tình 有hữu 信tín 者giả 也dã 疑nghi 無vô 也dã 無vô 為vi 無vô 形hình 者giả 也dã 可khả 傳truyền 耶da 不bất 可khả 傳truyền 耶da 可khả 得đắc 耶da 不bất 可khả 得đắc 耶da 。 鬼quỷ 耶da 帝đế 耶da 天thiên 耶da 地địa 耶da 非phi 道đạo 無vô 以dĩ 神thần 非phi 道đạo 無vô 以dĩ 生sanh 耶da 上thượng 下hạ 四tứ 方phương 。 推thôi 之chi 而nhi 準chuẩn 故cố 一nhất 之chi 者giả 極cực 六lục 之chi 者giả 極cực 也dã 天thiên 地địa 者giả 大đại 氣khí 舉cử 之chi 故cố 稱xưng 氣khí 母mẫu 維duy 地địa 軸trục 也dã 斗đẩu 天thiên 樞xu 也dã 堪kham 坏phôi 獸thú 形hình 人nhân 面diện 以dĩ 神thần 得đắc 名danh 也dã 馮bằng 夷di 河hà 伯bá 也dã 肩kiên 吾ngô 梁lương 父phụ 之chi 貴quý 神thần 也dã 黃hoàng 帝đế 升thăng 鼎đỉnh 騎kỵ 雲vân 氣khí 上thượng 蒼thương 天thiên 顓# 頊# 冬đông 帝đế 御ngự 玄huyền 堂đường 北bắc 極cực 出xuất 天thiên 二nhị 億ức 三tam 萬vạn 有hữu 奇kỳ 禺# 強cường/cưỡng 履lý 其kỳ 上thượng 西tây 王vương 母mẫu 宴yến 穆mục 滿mãn 於ư 瑤dao 池trì 蓋cái 少thiểu 廣quảng 也dã 五ngũ 伯bá 商thương 五ngũ 伯bá 豕thỉ 韋vi 等đẳng 是thị 也dã 東đông 維duy 漢hán 津tân 以dĩ 東đông 也dã 。
通thông 云vân 乾can/kiền/càn 峰phong 柱trụ 杖trượng 子tử 。
南nam 伯bá 子tử 葵quỳ 問vấn 乎hồ 女nữ 偊# 曰viết (# 至chí )# 參tham 寥liêu 聞văn 之chi 疑nghi 始thỉ 。
外ngoại 天thiên 下hạ 而nhi 後hậu 外ngoại 物vật 外ngoại 物vật 而nhi 後hậu 外ngoại 生sanh 外ngoại 生sanh 而nhi 後hậu 朝triêu 徹triệt 由do 外ngoại 而nhi 內nội 由do 遠viễn 而nhi 近cận 也dã 不bất 見kiến 天thiên 下hạ 不bất 見kiến 物vật 不bất 見kiến 己kỷ 故cố 無vô 今kim 無vô 古cổ 無vô 生sanh 無vô 不bất 生sanh 也dã 將tương 之chi 不bất 得đắc 也dã 迎nghênh 之chi 不bất 得đắc 也dã 毀hủy 之chi 不bất 得đắc 也dã 成thành 之chi 不bất 得đắc 也dã 可khả 將tương 也dã 可khả 迎nghênh 也dã 可khả 毀hủy 也dã 可khả 成thành 也dã 攖# 之chi 而nhi 無vô 不bất 寧ninh 也dã 感cảm 物vật 而nhi 應ưng 未vị 嘗thường 動động 也dã 副phó 墨mặc 疑nghi 可khả 見kiến 也dã 雒# 誦tụng 疑nghi 可khả 聞văn 也dã 瞻chiêm 明minh 猶do 未vị 離ly 乎hồ 目mục 也dã 聶niếp 許hứa 猶do 未vị 離ly 乎hồ 耳nhĩ 也dã 需# 役dịch 未vị 離ly 乎hồ 動động 者giả 也dã 於ư 謳# 未vị 離ly 乎hồ 言ngôn 者giả 也dã 玄huyền 冥minh 莫mạc 也dã 冥minh 冥minh 故cố 莫mạc 也dã 參tham 寥liêu 獨độc 也dã 寥liêu 寥liêu 故cố 獨độc 也dã 疑nghi 自tự 此thử 始thỉ 也dã 無vô 始thỉ 故cố 疑nghi 始thỉ 疑nghi 始thỉ 故cố 無vô 始thỉ 也dã 。
通thông 云vân 不bất 是thị 心tâm 不bất 是thị 佛Phật 不bất 是thị 物vật (# 問vấn 何hà 謂vị 有hữu 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 無vô 聖thánh 人nhân 之chi 才tài 有hữu 聖thánh 人nhân 之chi 才tài 無vô 聖thánh 人nhân 之chi 用dụng 荅# 秪# 得đắc 其kỳ 體thể 不bất 得đắc 其kỳ 用dụng 秪# 得đắc 其kỳ 用dụng 不bất 得đắc 其kỳ 體thể 問vấn 何hà 謂vị 殺sát 生sanh 者giả 不bất 死tử 荅# 護hộ 生sanh 須tu 用dụng 殺sát 問vấn 何hà 謂vị 攖# 寧ninh 荅# 只chỉ 在tại 六lục 根căn 門môn 頭đầu 卻khước 不bất 被bị 他tha 污ô 染nhiễm )# 。
子tử 祀tự 子tử 與dữ 子tử 犁lê 子tử 來lai (# 至chí )# 成thành 然nhiên 寐mị 蘧# 然nhiên 覺giác 。
死tử 生sanh 存tồn 亡vong 一nhất 體thể 也dã 何hà 為vi 是thị 拘câu 拘câu 者giả 哉tai 曲khúc 僂lũ 佝# 僂lũ 也dã 背bối/bội 高cao 故cố 五ngũ 俞# 在tại 上thượng 句cú 贅# 頂đảnh 椎chùy 也dã 陰âm 陽dương 之chi 氣khí 雖tuy 有hữu 沴# 乎hồ 其kỳ 心tâm 乃nãi 閒gian/nhàn 然nhiên 無vô 事sự 者giả 也dã 跰# 躚# 而nhi 行hành 心tâm 閒gian/nhàn 然nhiên 無vô 事sự 也dã 臂tý 之chi 左tả 可khả 為vi 雞kê 也dã 臂tý 之chi 右hữu 可khả 為vi 彈đàn 也dã 尻# 可khả 為vi 輪luân 也dã 神thần 可khả 為vi 馬mã 也dã 然nhiên 則tắc 吾ngô 何hà 擇trạch 哉tai 吾ngô 安an 往vãng 不bất 適thích 哉tai 叱sất 避tị 謂vị 叱sất 之chi 使sử 避tị 也dã 無vô 怛đát 化hóa 無vô 以dĩ 死tử 傷thương 生sanh 使sử 彼bỉ 化hóa 者giả 增tăng 忉đao 怛đát 也dã 鼠thử 肝can 耶da 蟲trùng 臂tý 耶da 魂hồn 氣khí 則tắc 無vô 不bất 之chi 也dã 無vô 不bất 之chi 也dã 骨cốt 肉nhục 復phục 歸quy 於ư 土thổ/độ 命mạng 也dã 善thiện 吾ngô 生sanh 善thiện 吾ngô 死tử 故cố 生sanh 有hữu 所sở 不bất 訢hân 而nhi 死tử 有hữu 所sở 不bất 恤tuất 也dã 人nhân 可khả 也dã 物vật 可khả 也dã 鼠thử 有hữu 大đại 於ư 肝can 蟲trùng 有hữu 大đại 於ư 臂tý 也dã 生sanh 死tử 寐mị 覺giác 也dã 。
通thông 云vân 回hồi 途đồ 別biệt 著trước 破phá 襴# 衫sam (# 問vấn 不bất 能năng 自tự 解giải 。 物vật 有hữu 結kết 之chi 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 與dữ 楞lăng 嚴nghiêm 同đồng 義nghĩa 否phủ/bĩ 荅# 云vân 是thị )# 。
子tử 桑tang 戶hộ 孟# 子tử 反phản 子tử 琴cầm 張trương (# 至chí )# 天thiên 之chi 小tiểu 人nhân 也dã 。
相tương/tướng 與dữ 於ư 無vô 相tướng 與dữ 相tương/tướng 為vi 於ư 無vô 相tướng 為vi 人nhân 也dã 而nhi 天thiên 者giả 也dã 臨lâm 尸thi 而nhi 哭khốc 是thị 也dã 猗ỷ 語ngữ 辭từ 人nhân 死tử 則tắc 化hóa 為vi 異dị 物vật 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 吾ngô 同đồng 體thể 也dã 故cố 曰viết 假giả 於ư 異dị 物vật 托thác 於ư 同đồng 體thể 戮lục 民dân 猶do 天thiên 刑hình 也dã 有hữu 事sự 無vô 事sự 無vô 事sự 有hữu 事sự 故cố 常thường 在tại 定định 疇trù 於ư 天thiên 侔mâu 於ư 天thiên 進tiến 人nhân 而nhi 天thiên 者giả 也dã 天thiên 之chi 君quân 子tử 也dã 。
通thông 云vân 不bất 借tá 借tá (# 問vấn 何hà 謂vị 莫mạc 然nhiên 有hữu 問vấn 荅# 莫mạc 然nhiên 忽hốt 然nhiên 也dã 有hữu 間gian 猶do 頃khoảnh 之chi 也dã )# 。
顏nhan 回hồi 問vấn 仲trọng 尼ni 曰viết 孟# 孫tôn 才tài 其kỳ 母mẫu 死tử (# 至chí )# 乃nãi 入nhập 於ư 寥liêu 天thiên 一nhất 。
簡giản 謂vị 忽hốt 然nhiên 若nhược 遺di 也dã 死tử 者giả 化hóa 物vật 也dã 使sử 死tử 而nhi 有hữu 知tri 也dã 豈khởi 猶do 待đãi 夫phu 不bất 知tri 之chi 化hóa 者giả 哉tai 不bất 知tri 之chi 化hóa 謂vị 後hậu 死tử 者giả 也dã 且thả 生sanh 與dữ 死tử 各các 不bất 相tương 及cập 也dã 各các 不bất 相tương 知tri 。 也dã 方phương 將tương 化hóa 矣hĩ 惡ác 知tri 不bất 化hóa 者giả 哉tai 方phương 將tương 不bất 化hóa 矣hĩ 惡ác 知tri 已dĩ 化hóa 者giả 哉tai 死tử 生sanh 夢mộng 覺giác 也dã 何hà 為vi 是thị 規quy 規quy 者giả 哉tai 矧# 吾ngô 與dữ 汝nhữ 皆giai 夢mộng 也dã 夢mộng 未vị 覺giác 者giả 也dã 彼bỉ 死tử 者giả 形hình 可khả 駭hãi 而nhi 心tâm 無vô 損tổn 也dã 旦đán 易dị 其kỳ 宅trạch 而nhi 情tình 非phi 死tử 也dã 孟# 孫tôn 氏thị 覺giác 者giả 也dã 人nhân 哭khốc 亦diệc 哭khốc 是thị 其kỳ 所sở 以dĩ 宜nghi 也dã 乃nãi 宜nghi 也dã 吾ngô 者giả 從tùng 我ngã 得đắc 稱xưng 也dã 執chấp 形hình 而nhi 命mạng 之chi 曰viết 吾ngô 遂toại 相tương/tướng 與dữ 吾ngô 之chi 耳nhĩ 矣hĩ 雖tuy 然nhiên 吾ngô 得đắc 我ngã 哉tai 我ngã 喪táng 我ngã 哉tai 浸tẩm 假giả 而nhi 我ngã 化hóa 為vi 鳥điểu 鳥điểu 一nhất 我ngã 也dã 浸tẩm 假giả 而nhi 我ngã 化hóa 為vi 魚ngư 魚ngư 一nhất 我ngã 也dã 我ngã 無vô 定định 屬thuộc 我ngã 有hữu 定định 稱xưng 哉tai 生sanh 耶da 死tử 耶da 覺giác 耶da 夢mộng 耶da 物vật 耶da 我ngã 耶da 未vị 知tri 其kỳ 誰thùy 適thích 也dã 歌ca 者giả 何hà 也dã 哭khốc 者giả 何hà 也dã 所sở 造tạo 無vô 非phi 適thích 也dã 不bất 假giả 笑tiếu 也dã 有hữu 時thời 獻hiến 笑tiếu 喜hỷ 與dữ 意ý 俱câu 也dã 輾triển 然nhiên 可khả 也dã 排bài 之chi 不bất 得đắc 也dã 安an 其kỳ 排bài 故cố 不bất 及cập 排bài 去khứ 其kỳ 化hóa 故cố 忘vong 於ư 化hóa 乃nãi 入nhập 於ư 寥liêu 廓khuếch 之chi 區khu 與dữ 天thiên 一nhất 也dã 。
通thông 云vân 曹tào 山sơn 孝hiếu 滿mãn 。
意ý 而nhi 子tử 見kiến 許hứa 由do (# 至chí )# 此thử 所sở 遊du 已dĩ 。
軹# 猶do 只chỉ 也dã 躬cung 仁nhân 義nghĩa 適thích 以dĩ 仁nhân 義nghĩa 黥# 汝nhữ 也dã 明minh 是thị 非phi 適thích 以dĩ 是thị 非phi 劓tị 汝nhữ 也dã 無vô 莊trang 以dĩ 美mỹ 故cố 失thất 其kỳ 美mỹ 據cứ 梁lương 以dĩ 力lực 故cố 失thất 其kỳ 力lực 黃hoàng 帝đế 以dĩ 知tri 故cố 忘vong 其kỳ 知tri 鑪lư 錘chùy 者giả 未vị 可khả 少thiểu 也dã 息tức 我ngã 黥# 補bổ 我ngã 劓tị 冥minh 乎hồ 仁nhân 義nghĩa 是thị 非phi 之chi 藩# 而nhi 起khởi 化hóa 埋mai 也dã 吾ngô 何hà 為vi 不bất 可khả 哉tai 許hứa 由do 曰viết 是thị 也dã 此thử 天thiên 遊du 也dã 。
通thông 云vân 紅hồng 鑪lư 大đại 冶dã (# 問vấn 何hà 為vi 秉bỉnh 成thành 荅# 成thành 者giả 已dĩ 然nhiên 者giả 也dã 因nhân 其kỳ 已dĩ 然nhiên 謂vị 之chi 乘thừa 成thành )# 。
顏nhan 回hồi 曰viết 回hồi 益ích 矣hĩ (# 至chí )# 丘khâu 也dã 請thỉnh 從tùng 而nhi 後hậu 也dã 。
冥minh 情tình 故cố 絕tuyệt 好hảo/hiếu 任nhậm 運vận 故cố 不bất 常thường 同đồng 者giả 冥minh 情tình 者giả 也dã 化hóa 者giả 任nhậm 運vận 者giả 也dã 墮đọa 肢chi 體thể 黜truất 聰thông 明minh 回hồi 殆đãi 庶thứ 矣hĩ 。
通thông 云vân 絕tuyệt 後hậu 再tái 甦tô (# 問vấn 林lâm 以dĩ 坐tọa 忘vong 為vi 面diện 壁bích 是thị 否phủ/bĩ 荅# 曰viết 瞌# 睡thụy 漢hán )# 。
子tử 輿dư 與dữ 子tử 桑tang 友hữu (# 至chí )# 然nhiên 而nhi 至chí 此thử 極cực 者giả 命mạng 也dã 夫phu 。
貧bần 也dã 非phi 病bệnh 也dã 安an 之chi 若nhược 命mạng 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 入nhập 也dã 。
通thông 云vân 不bất 妨phương 疑nghi 著trước 。
應ưng 帝đế 王vương
有hữu 道đạo 本bổn 有hữu 化hóa 跡tích 帝đế 王vương 者giả 跡tích 也dã 所sở 以dĩ 應ưng 之chi 者giả 本bổn 也dã 。
通thông 云vân 苔# 生sanh 玉ngọc 殿điện 。
齧niết 缺khuyết 問vấn 於ư 王vương 倪nghê (# 至chí )# 行hành 以dĩ 告cáo 蒲bồ 衣y 子tử 。
胡hồ 然nhiên 而nhi 問vấn 也dã 胡hồ 然nhiên 而nhi 不bất 知tri 也dã 相tương/tướng 與dữ 於ư 無vô 相tướng 與dữ 也dã 喜hỷ 也dã 。 必tất 有hữu 以dĩ 也dã 。
通thông 云vân 一nhất 場tràng 懡# 㦬# 。
蒲bồ 衣y 子tử 曰viết 乃nãi 今kim 知tri 之chi 乎hồ (# 至chí )# 而nhi 未vị 始thỉ 入nhập 於ư 非phi 人nhân 。
與dữ 為vi 馬mã 耶da 與dữ 為vi 牛ngưu 耶da 與dữ 造tạo 物vật 者giả 遊du 耶da 去khứ 智trí 與dữ 故cố 以dĩ 情tình 信tín 之chi 德đức 任nhậm 真chân 而nhi 不bất 任nhậm 偽ngụy 也dã 不bất 出xuất 也dã 不bất 入nhập 也dã 其kỳ 人nhân 耶da 其kỳ 非phi 人nhân 耶da 。
通thông 云vân 披phi 毛mao 戴đái 角giác 是thị 類loại 墮đọa 。
肩kiên 吾ngô 見kiến 狂cuồng 接tiếp 輿dư (# 至chí )# 而nhi 曾tằng 二nhị 蟲trùng 之chi 無vô 知tri 。
告cáo 我ngã 語ngứ 我ngã 來lai 也dã 以dĩ 經kinh 為vi 式thức 以dĩ 義nghĩa 為vi 度độ 所sở 謂vị 以dĩ 治trị 治trị 之chi 者giả 也dã 以dĩ 治trị 治trị 之chi 未vị 若nhược 以dĩ 不bất 治trị 治trị 之chi 也dã 聖thánh 人nhân 之chi 治trị 之chi 也dã 治trị 內nội 而nhi 已dĩ 豈khởi 治trị 外ngoại 乎hồ 無vô 乎hồ 不bất 正chánh 故cố 無vô 乎hồ 不bất 行hành 也dã 盡tận 矣hĩ 。
通thông 云vân 牛ngưu 胃vị 中trung 經kinh 冬đông 過quá 夏hạ 。
天thiên 根căn 遊du 於ư 殷ân 陽dương (# 至chí )# 天thiên 下hạ 治trị 矣hĩ 。
厭yếm 足túc 也dã 何hà 帠# 一nhất 作tác 何hà 故cố 一nhất 作tác 何hà 為vi 余dư 曰viết 帠# 猶do 係hệ 也dã 去khứ 矣hĩ 天thiên 根căn 無vô 落lạc 吾ngô 事sự 。
通thông 云vân 我ngã 不bất 暇hạ 為vì 汝nhữ 說thuyết 。
陽dương 子tử 居cư 見kiến 老lão 聃đam (# 至chí )# 如như 是thị 者giả 可khả 此thử 明minh 王vương 乎hồ 。
質chất 敏mẫn 故cố 所sở 嚮hướng 疾tật 氣khí 剛cang 故cố 能năng 強cường 梁lương 心tâm 開khai 故cố 物vật 徹triệt 而nhi 疏sớ/sơ 明minh 志chí 專chuyên 故cố 學học 道Đạo 不bất 倦quyện 。 此thử 恆hằng 人nhân 之chi 見kiến 多đa 而nhi 至chí 人nhân 之chi 見kiến 少thiểu 也dã 。
通thông 云vân 有hữu 多đa 少thiểu 伎kỹ 倆lưỡng 。
老lão 聃đam 曰viết 是thị 於ư 聖thánh 人nhân 也dã (# 至chí )# 如như 是thị 者giả 可khả 比tỉ 明minh 王vương 乎hồ 。
胥# 賤tiện 役dịch 也dã 技kỹ 者giả 藝nghệ 能năng 之chi 末mạt 係hệ 累lũy/lụy/luy 也dã 勞lao 形hình 沐mộc 心tâm 徒đồ 自tự 苦khổ 也dã 田điền 佃# 也dã 便tiện 捷tiệp 也dã 犛mao 猶do 狸li 也dã 他tha 他tha 藉tạ 藉tạ 獵liệp 者giả 眾chúng 也dã 虎hổ 豹báo 之chi 文văn 猿viên 狙# 之chi 捷tiệp 皆giai 以dĩ 技kỹ 係hệ 功công 高cao 者giả 狗cẩu 也dã 執chấp 犛mao 而nhi 歸quy 往vãng 就tựu 烹phanh 鼎đỉnh 則tắc 何hà 為vi 者giả 也dã 此thử 而nhi 云vân 聖thánh 人nhân 乎hồ 。
通thông 云vân 死tử 漢hán 。
陽dương 子tử 居cư 蹴xúc 然nhiên 曰viết (# 至chí )# 遊du 於ư 無vô 有hữu 者giả 也dã 。
擊kích 壤nhưỡng 而nhi 歌ca 何hà 也dã 。
通thông 云vân 當đương 時thời 但đãn 展triển 兩lưỡng 手thủ 。
鄭trịnh 有hữu 神thần 巫# 曰viết 季quý 咸hàm (# 至chí )# 嘗thường 試thí 與dữ 來lai 以dĩ 予# 示thị 之chi 。
鄭trịnh 人nhân 怪quái 之chi 故cố 棄khí 而nhi 走tẩu 既ký 其kỳ 文văn 未vị 既ký 其kỳ 實thật 抑ức 未vị 知tri 其kỳ 誠thành 然nhiên 否phủ/bĩ 也dã 卵noãn 者giả 物vật 之chi 始thỉ 形hình 者giả 也dã 知tri 其kỳ 雄hùng 守thủ 其kỳ 雌thư 無vô 名danh 無vô 形hình 何hà 卵noãn 之chi 有hữu 列liệt 子tử 者giả 以dĩ 道đạo 自tự 豐phong 而nhi 欲dục 使sử 人nhân 必tất 信tín 己kỷ 也dã 宜nghi 使sử 人nhân 得đắc 而nhi 相tương/tướng 之chi 也dã 相tương 視thị 也dã 。
通thông 云vân 洞đỗng 山sơn 土thổ/độ 地địa 三tam 十thập 年niên 不bất 見kiến 洞đỗng 山sơn 。
明minh 日nhật 列liệt 子tử 與dữ 之chi 見kiến 壺hồ 子tử (# 至chí )# 因nhân 以dĩ 為vi 波ba 流lưu 故cố 逃đào 也dã 。
濕thấp 灰hôi 委ủy 灰hôi 也dã 地địa 不bất 無vô 文văn 順thuận 地địa 也dã 頹đồi 然nhiên 不bất 震chấn 雜tạp 然nhiên 不bất 正chánh 亡vong 名danh 亡vong 德đức 窟quật 於ư 委ủy 灰hôi 是thị 杜đỗ 德đức 也dã 權quyền 用dụng 也dã 杜đỗ 權quyền 未vị 杜đỗ 德đức 也dã 權quyền 杜đỗ 而nhi 實thật 不bất 杜đỗ 也dã 故cố 易dị 見kiến 也dã 天thiên 壤nhưỡng 天thiên 區khu 也dã 發phát 於ư 踵chủng 非phi 息tức 於ư 踵chủng 也dã 故cố 其kỳ 善thiện 猶do 見kiến 也dã 不bất 齊tề 謂vị 不bất 定định 不bất 動động 也dã 太thái 空không 沖# 然nhiên 物vật 莫mạc 能năng 勝thắng 故cố 視thị 之chi 不bất 齊tề 也dã 衡hành 者giả 平bình 之chi 機cơ 也dã 與dữ 為vi 高cao 與dữ 為vi 下hạ 故cố 不bất 齊tề 也dã 審thẩm 瀋# 也dã 沫mạt 也dã 一nhất 曰viết 水thủy 停đình 為vi 審thẩm 緩hoãn 而nhi 詳tường 也dã 鯢nghê 桓hoàn 魚ngư 所sở 盤bàn 曲khúc 也dã 淵uyên 有hữu 九cửu 此thử 處xứ 三tam 焉yên 其kỳ 息tức 深thâm 也dã 虛hư 而nhi 委ủy 蛇xà 莫mạc 知tri 誰thùy 何hà 而nhi 始thỉ 惝# 然nhiên 失thất 也dã 示thị 之chi 以dĩ 宗tông 也dã 宗tông 者giả 極cực 也dã 返phản 其kỳ 宜nghi 也dã 。
通thông 云vân 國quốc 師sư 在tại 三tam 藏tạng 眼nhãn 睛tình 裡# 。
然nhiên 後hậu 列liệt 子tử 自tự 以dĩ 為vi 未vị 始thỉ 學học (# 至chí )# 一nhất 以dĩ 是thị 終chung 。
豕thỉ 人nhân 也dã 人nhân 豕thỉ 也dã 人nhân 立lập 而nhi 啼đề 者giả 豕thỉ 也dã 忘vong 乎hồ 物vật 故cố 一nhất 之chi 也dã 遺di 事sự 故cố 不bất 親thân 事sự 紛phân 然nhiên 者giả 應ưng 量lượng 之chi 跡tích 而nhi 抱bão 蜀thục 者giả 自tự 封phong 也dã 一nhất 以dĩ 是thị 終chung 故cố 莫mạc 知tri 其kỳ 終chung 也dã 。
通thông 云vân 孛bột 荷hà 孛bột 荷hà 又hựu 云vân 苕# 帚trửu 糞phẩn 箕ki 。
無vô 為vi 名danh 尸thi (# 至chí )# 故cố 能năng 勝thắng 物vật 而nhi 不bất 殤thương 。
不bất 以dĩ 名danh 也dã 不bất 以dĩ 謀mưu 也dã 不bất 以dĩ 事sự 也dã 不bất 以dĩ 知tri 也dã 如như 鏡kính 照chiếu 物vật 虛hư 之chi 至chí 也dã 夫phu 鏡kính 何hà 有hữu 哉tai 。
通thông 云vân 打đả 破phá 鏡kính 來lai 與dữ 汝nhữ 相tương 見kiến 。
南nam 海hải 之chi 帝đế 為vi 倏thúc (# 至chí )# 七thất 日nhật 而nhi 渾hồn 沌# 死tử 。
將tương 欲dục 剖phẫu 吾ngô 樸phác 也dã 不bất 知tri 其kỳ 喪táng 吾ngô 榖cốc 也dã 谷cốc 神thần 不bất 死tử 。
通thông 云vân 鑿tạc 開khai 五ngũ 位vị 裂liệt 破phá 三tam 玄huyền 是thị 死tử 句cú 不bất 是thị 活hoạt 句cú 。