心Tâm 賦Phú 注Chú
Quyển 0003
宋Tống 延Diên 壽Thọ 述Thuật

註Chú 心Tâm 賦Phú 卷quyển 第đệ 三tam

宋tống 杭# 州châu 慧tuệ 日nhật 永vĩnh 明minh 寺tự 智trí 覺giác 禪thiền 師sư 延diên 壽thọ 述thuật

忘vong 心tâm 而nhi 照chiếu 。 無vô 念niệm 而nhi 知tri 。 若nhược 瑞thụy 草thảo 生sanh 於ư 嘉gia 運vận 。 如như 林lâm 華hoa 結kết 於ư 盛thịnh 時thời 。

忘vong 心tâm 而nhi 照chiếu 者giả 。 寶bảo 藏tạng 論luận 云vân 。 唯duy 道đạo 無vô 根căn 。 靈linh 固cố 常thường 存tồn 。 唯duy 道đạo 無vô 體thể 。 微vi 妙diệu 恆hằng 真chân 。 唯duy 道đạo 無vô 事sự 。 古cổ 今kim 同đồng 貴quý 。 唯duy 道đạo 無vô 心tâm 。 萬vạn 物vật 圓viên 備bị 。 無vô 念niệm 而nhi 知tri 者giả 。 眾chúng 生sanh 有hữu 念niệm 而nhi 知tri 。 聲Thanh 聞Văn 無vô 念niệm 無vô 知tri 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 念niệm 而nhi 知tri 。 如như 書thư 云vân 。 天thiên 何hà 言ngôn 哉tai 。 四tứ 時thời 行hành 焉yên 。 春xuân 生sanh 夏hạ 長trường/trưởng 。 應ưng 不bất 失thất 時thời 。

頓đốn 息tức 疑nghi 情tình 。 現hiện 額ngạch 珠châu 於ư 明minh 鏡kính 。

大đại 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 王vương 家gia 有hữu 力lực 士sĩ 。 眉mi 間gian 有hữu 金kim 剛cang 珠châu 。 因nhân 鬬đấu 而nhi 沒một 。 後hậu 有hữu 良lương 醫y 。 執chấp 鏡kính 以dĩ 照chiếu 其kỳ 額ngạch 。 珠châu 陷hãm 入nhập 膚phu 中trung 。 分phân 明minh 顯hiển 現hiện 。 此thử 況huống 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 佛Phật 性tánh 。 無vô 智trí 照chiếu 之chi 力lực 。 隱ẩn 而nhi 不bất 現hiện 。 後hậu 遇ngộ 善thiện 友hữu 。 得đắc 悟ngộ 心tâm 鏡kính 。 了liễu 了liễu 見kiến 性tánh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 余dư 曾tằng 集tập 心tâm 鏡kính 錄lục 一nhất 百bách 卷quyển 。 以dĩ 心tâm 為vi 鏡kính 。 洞đỗng 徹triệt 十thập 方phương 。 一nhất 法pháp 相tướng 宗tông 。 以dĩ 第đệ 八bát 識thức 為vi 鏡kính 。 二nhị 法pháp 性tánh 宗tông 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 為vi 鏡kính 。 如như 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 現hiện 眾chúng 色sắc 像tượng 。 現hiện 識thức 處xứ 現hiện 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 言ngôn 如Như 來Lai 藏tạng 為vi 鏡kính 者giả 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。

復phục 次thứ 覺giác 體thể 相tướng 者giả 。 有hữu 四tứ 種chủng 大đại 義nghĩa 。 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 。 猶do 如như 淨tịnh 鏡kính 。 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 一nhất 者giả 如như 實thật 空không 鏡kính 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 無vô 法pháp 可khả 現hiện 。 非phi 覺giác 照chiếu 義nghĩa 故cố 。 二nhị 者giả 因nhân 熏huân 習tập 鏡kính 。 謂vị 如như 實thật 不bất 空không 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 境cảnh 界giới 。 悉tất 於ư 中trung 現hiện 。 不bất 出xuất 不bất 入nhập 。 不bất 失thất 不bất 壞hoại 。 常thường 住trụ 一nhất 心tâm 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 真chân 實thật 性tánh 故cố 。 又hựu 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 。 所sở 不bất 能năng 染nhiễm 。 智trí 體thể 不bất 動động 。 具cụ 足túc 無vô 漏lậu 熏huân 眾chúng 生sanh 故cố 。 三tam 者giả 法pháp 出xuất 離ly 鏡kính 。 謂vị 不bất 空không 法pháp 。 出xuất 煩phiền 惱não 礙ngại 。 離ly 和hòa 合hợp 相tương/tướng 。 純thuần 淨tịnh 明minh 故cố 。 四tứ 者giả 緣duyên 熏huân 習tập 鏡kính 。 謂vị 依y 法pháp 出xuất 離ly 故cố 。 遍biến 照chiếu 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 令linh 修tu 善thiện 根căn 。 隨tùy 念niệm 示thị 現hiện 故cố 。 釋thích 曰viết 。 四tứ 鏡kính 之chi 名danh 者giả 。 一nhất 空không 鏡kính 。 謂vị 離ly 一nhất 切thiết 。 外ngoại 物vật 之chi 體thể 。 二nhị 不bất 空không 鏡kính 。 謂vị 體thể 不bất 無vô 。 能năng 現hiện 萬vạn 像tượng 故cố 。 三tam 淨tịnh 鏡kính 。 謂vị 已dĩ 磨ma 治trị 。 離ly 塵trần 垢cấu 故cố 。 四tứ 受thọ 用dụng 鏡kính 。 謂vị 置trí 之chi 高cao 堂đường 。 須tu 者giả 受thọ 用dụng 。 四tứ 中trung 。 前tiền 二nhị 自tự 性tánh 淨tịnh 。 後hậu 二nhị 離ly 垢cấu 淨tịnh 。 又hựu 初sơ 二nhị 就tựu 因nhân 隱ẩn 時thời 說thuyết 。 後hậu 二nhị 就tựu 果quả 顯hiển 時thời 說thuyết 。 又hựu 前tiền 二nhị 約ước 空không 不bất 空không 為vi 二nhị 。 後hậu 二nhị 約ước 體thể 用dụng 為vi 二nhị 。 又hựu 前tiền 二nhị 體thể 。 後hậu 二nhị 相tương/tướng 。

全toàn 澄trừng 亂loạn 想tưởng 。 獲hoạch 真chân 寶bảo 於ư 春xuân 池trì 。

大đại 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 如như 人nhân 遊du 春xuân 池trì 。 失thất 瑠lưu 璃ly 寶bảo 。 諍tranh 競cạnh 入nhập 水thủy 。 取thủ 瓦ngõa 礫lịch 而nhi 歸quy 。 有hữu 一nhất 智trí 人nhân 。 安an 徐từ 入nhập 水thủy 。 乃nãi 獲hoạch 真chân 寶bảo 。 故cố 云vân 。 探thám 珠châu 宜nghi 靜tĩnh 浪lãng 。 動động 水thủy 取thủ 應ưng 難nạn/nan 。 定định 水thủy 澄trừng 清thanh 。 心tâm 珠châu 自tự 現hiện 。 又hựu 莊trang 嚴nghiêm 經kinh 論luận 說thuyết 。 有hữu 人nhân 見kiến 雹bạc 謂vị 是thị 瑠lưu 璃ly 。 收thu 之chi 瓶bình 內nội 皆giai 悉tất 成thành 水thủy 。 後hậu 見kiến 真chân 瑠lưu 璃ly 。 亦diệc 謂vị 為vi 雹bạc 。 棄khí 而nhi 不bất 取thủ 。 世thế 人nhân 皆giai 是thị 不bất 應ưng 取thủ 而nhi 取thủ 。 應ưng 取thủ 而nhi 不bất 取thủ 也dã 。 不bất 應ưng 取thủ 而nhi 取thủ 者giả 。 如như 但đãn 隨tùy 外ngoại 境cảnh 。 不bất 向hướng 內nội 觀quán 。 應ưng 取thủ 而nhi 不bất 取thủ 者giả 。 如như 不bất 信tín 自tự 心tâm 。 反phản 求cầu 他tha 學học 。

體thể 廣quảng 用dụng 深thâm 。

如như 龍long 以dĩ 一nhất 滴tích 水thủy 。 可khả 浸tẩm 陵lăng 谷cốc 。 人nhân 以dĩ 一nhất 燼tẫn 火hỏa 。 可khả 夷di 阿a 房phòng 。 皆giai 是thị 現hiện 前tiền 唯duy 心tâm 所sở 變biến 。 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 者giả 。 自tự 稱xưng 眇miễu 劣liệt 。 不bất 逮đãi 聖thánh 人nhân 。 一nhất 何hà 悲bi 哉tai 。 志chí 公công 和hòa 尚thượng 偈kệ 云vân 。 法pháp 性tánh 量lượng 同đồng 太thái 虗hư 。 眾chúng 生sanh 發phát 心tâm 自tự 小tiểu 。

文văn 豐phong 理lý 詣nghệ 。 攀phàn 覺giác 樹thụ 以dĩ 分phần/phân 枝chi 。 受thọ 輪Luân 王Vương 之chi 解giải 髻kế 。

法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 強cường 力lực 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 兵binh 戰chiến 有hữu 功công 。 賞thưởng 賜tứ 諸chư 物vật 。 如như 有hữu 勇dũng 健kiện 。 能năng 為vi 難nan 事sự 。 王vương 解giải 髻kế 中trung 。 明minh 珠châu 賜tứ 之chi 。 能năng 戰chiến 心tâm 魔ma 。 心tâm 珠châu 自tự 現hiện 。 故cố 融dung 大đại 師sư 云vân 。 若nhược 能năng 強cường/cưỡng 戰chiến 有hữu 功công 勳huân 。 髻kế 中trung 明minh 珠châu 終chung 不bất 惜tích 。

初sơ 終chung 交giao 徹triệt 。 即tức 凡phàm 心tâm 而nhi 見kiến 佛Phật 心tâm 。 理lý 事sự 該cai 羅la 。 當đương 世thế 諦đế 而nhi 明minh 真Chân 諦Đế 。

即tức 凡phàm 心tâm 而nhi 見kiến 佛Phật 心tâm 者giả 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 。 若nhược 以dĩ 威uy 德đức 色sắc 種chủng 族tộc 。 而nhi 見kiến 人nhân 中trung 調điều 御ngự 師sư 。 是thị 為vi 病bệnh 眼nhãn 顛điên 倒đảo 見kiến 。 彼bỉ 不bất 能năng 知tri 最tối 勝thắng 法Pháp 。 又hựu 頌tụng 云vân 。 假giả 使sử 百bách 千thiên 劫kiếp 。 常thường 見kiến 於ư 如Như 來Lai 。 不bất 依y 真chân 實thật 義nghĩa 。 而nhi 觀quán 救cứu 世thế 者giả 。 是thị 人nhân 取thủ 諸chư 相tướng 。 增tăng 長trưởng 癡si 惑hoặc 網võng 。 繫hệ 縛phược 生sanh 死tử 獄ngục 。 盲manh 冥minh 不bất 見kiến 佛Phật 。 云vân 何hà 不bất 見kiến 佛Phật 。 一nhất 為vi 不bất 識thức 自tự 心tâm 。 二nhị 為vi 不bất 明minh 隱ẩn 顯hiển 。 何hà 者giả 。 眾chúng 生sanh 之chi 因nhân 隱ẩn 於ư 本bổn 覺giác 。 諸chư 佛Phật 之chi 果quả 顯hiển 於ư 法Pháp 身thân 。 因nhân 隱ẩn 之chi 本bổn 覺giác 。 是thị 果quả 顯hiển 之chi 法Pháp 身thân 。 果quả 能năng 成thành 因nhân 。 則tắc 佛Phật 之chi 眾chúng 生sanh 。 果quả 顯hiển 之chi 法Pháp 身thân 。 是thị 因nhân 隱ẩn 之chi 本bổn 覺giác 。 因nhân 能năng 辦biện 果quả 。 則tắc 眾chúng 生sanh 之chi 佛Phật 。 故cố 云vân 凡phàm 聖thánh 交giao 徹triệt 。 理lý 事sự 相tướng 含hàm 矣hĩ 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 演diễn 義nghĩa 云vân 。 謂vị 真chân 該cai 妄vọng 末mạt 。 妄vọng 徹triệt 真chân 源nguyên 。 如như 波ba 與dữ 溼thấp 。 無vô 有hữu 不bất 溼thấp 之chi 波ba 。 無vô 有hữu 不bất 波ba 之chi 溼thấp 。 其kỳ 真chân 妄vọng 所sở 以dĩ 交giao 徹triệt 者giả 。 不bất 離ly 一nhất 心tâm 故cố 。 妄vọng 攬lãm 真chân 成thành 。 無vô 別biệt 妄vọng 故cố 。 真chân 隨tùy 事sự 顯hiển 。 無vô 別biệt 真chân 故cố 。 真chân 妄vọng 名danh 異dị 。 無vô 二nhị 體thể 故cố 。 真chân 外ngoại 有hữu 妄vọng 。 理lý 不bất 遍biến 故cố 。 妄vọng 外ngoại 有hữu 真chân 。 事sự 無vô 依y 故cố 。 若nhược 約ước 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 說thuyết 者giả 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 妄vọng 徹triệt 真chân 也dã 。 如như 波ba 徹triệt 水thủy 源nguyên 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 生sanh 死tử 。 真chân 徹triệt 妄vọng 也dã 。 如như 水thủy 窮cùng 波ba 末mạt 。 故cố 中trung 論luận 云vân 。 生sanh 死tử 實thật 際tế 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 際tế 。 涅Niết 槃Bàn 實thật 際tế 。 即tức 生sanh 死tử 際tế 。 如như 是thị 二nhị 際tế 者giả 。 無vô 毫hào 釐li 差sai 別biệt 。 即tức 是thị 交giao 徹triệt 也dã 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 際tế 既ký 爾nhĩ 。 乃nãi 至chí 心tâm 境cảnh 。 能năng 所sở 。 染nhiễm 淨tịnh 。 自tự 他tha 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 皆giai 同đồng 一nhất 際tế 。 一nhất 際tế 者giả 。 即tức 無vô 際tế 也dã 。 實thật 際tế 也dã 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 與dữ 實thật 際tế 為vi 定định 量lượng 。 今kim 古cổ 凡phàm 聖thánh 不bất 可khả 易dị 也dã 。 所sở 以dĩ 云vân 。 道đạo 俗tục 之chi 不bất 夷di 。 二nhị 際tế 之chi 不bất 泯mẫn 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 憂ưu 也dã 。 又hựu 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 如như 。 豈khởi 妄vọng 外ngoại 有hữu 真chân 。 又hựu 真Chân 如Như 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 豈khởi 真chân 外ngoại 有hữu 妄vọng 。 是thị 知tri 真chân 妄vọng 常thường 交giao 徹triệt 。 亦diệc 不bất 壞hoại 真chân 妄vọng 之chi 相tướng 。 則tắc 該cai 妄vọng 之chi 真chân 。 真chân 非phi 真chân 而nhi 湛trạm 寂tịch 。 徹triệt 真chân 之chi 妄vọng 。 妄vọng 非phi 妄vọng 而nhi 雲vân 興hưng 。 故cố 云vân 當đương 世thế 諦đế 而nhi 明minh 真Chân 諦Đế 也dã 。

龍long 宮cung 詮thuyên 奧áo 。 海hải 藏tạng 抽trừu 奇kỳ 。 空không 裏lý 披phi 文văn 之chi 際tế 。

寶bảo 性tánh 論luận 云vân 。 有hữu 一nhất 智trí 人nhân 。 恐khủng 如Như 來Lai 教giáo 法Pháp 將tương 滅diệt 。 遂toại 仰ngưỡng 書thư 一nhất 藏tạng 經kinh 文văn 於ư 空không 中trung 。 莫mạc 有hữu 知tri 者giả 。 況huống 心tâm 中trung 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 門môn 。 此thử 約ước 空không 門môn 顯hiển 心tâm 。

塵trần 中trung 剖phẫu 卷quyển 之chi 時thời 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 有hữu 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 。 有hữu 一nhất 明minh 眼nhãn 人nhân 。 破phá 塵trần 出xuất 經Kinh 卷quyển 。 亦diệc 況huống 眾chúng 生sanh 情tình 塵trần 中trung 。 具cụ 無vô 量lượng 教giáo 法pháp 。 此thử 約ước 有hữu 門môn 顯hiển 心tâm 。 如như 台thai 教giáo 云vân 。 破phá 塵trần 出xuất 卷quyển 者giả 。 恆Hằng 沙sa 法Pháp 門môn 。 一nhất 心tâm 中trung 曉hiểu 。

覺giác 華hoa 枝chi 秀tú 。 忍nhẫn 草thảo 苗miêu 垂thùy 。 臨lâm 太thái 華hoa 之chi 猶do 低đê 。 機cơ 前tiền 鵬# 翥# 。

大đại 鵬# 翼dực 翥# 九cửu 萬vạn 九cửu 千thiên 里lý 。 豈khởi 黃hoàng 雀tước 能năng 及cập 乎hồ 。 此thử 況huống 直trực 了liễu 自tự 心tâm 圓viên 信tín 成thành 就tựu 。 豈khởi 小tiểu 機cơ 劣liệt 解giải 而nhi 能năng 逮đãi 乎hồ 。 機cơ 前tiền 者giả 。 本bổn 心tâm 成thành 現hiện 。 意ý 在tại 言ngôn 前tiền 。 不bất 涉thiệp 迷mê 悟ngộ 。 不bất 待đãi 問vấn 答đáp 。 經Kinh 云vân 。 圓viên 明minh 了liễu 知tri 。 不bất 因nhân 心tâm 念niệm 。 又hựu 祖tổ 師sư 云vân 。 虗hư 明minh 自tự 照chiếu 。 不bất 勞lao 心tâm 力lực 。

比tỉ 毗tỳ 嵐lam 之chi 未vị 速tốc 。 言ngôn 外ngoại 鷹ưng 馳trì 。

目mục 擊kích 道đạo 存tồn 。 不bất 待đãi 言ngôn 說thuyết 。 如như 法Pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 其kỳ 疾tật 如như 風phong 。 又hựu 云vân 疾tật 走tẩu 往vãng 捉tróc 。 又hựu 云vân 乘thừa 此thử 寶bảo 乘thừa 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 等đẳng 。 皆giai 喻dụ 識thức 心tâm 見kiến 道đạo 疾tật 矣hĩ 。 祖tổ 師sư 云vân 。 即tức 心tâm 是thị 者giả 疾tật 。 發phát 心tâm 行hành 者giả 遲trì 也dã 。

身thân 泛phiếm 禪thiền 河hà 。 手thủ 開khai 玄huyền 鑰thược 。 執chấp 石thạch 為vi 珍trân 。

阿a 那na 律luật 執chấp 瓦ngõa 礫lịch 皆giai 變biến 珠châu 珍trân 。 又hựu 如như 福phước 德đức 人nhân 捉tróc 石thạch 成thành 金kim 。 如như 了liễu 妄vọng 心tâm 無vô 體thể 。 即tức 是thị 真chân 心tâm 。 達đạt 煩phiền 惱não 性tánh 空không 。 成thành 菩Bồ 提Đề 大Đại 道Đạo 。 如như 執chấp 毒độc 成thành 藥dược 。 變biến 石thạch 為vi 金kim 矣hĩ 。

攬lãm 草thảo 成thành 藥dược 。

耆kỳ 婆bà 攬lãm 草thảo 無vô 非phi 是thị 藥dược 。 達đạt 士sĩ 見kiến 境cảnh 無vô 非phi 是thị 心tâm 。

傳truyền 智trí 燄diệm 兮hề 胡hồ 假giả 世thế 燈đăng 。

經Kinh 云vân 。 有hữu 光quang 能năng 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 豈khởi 須tu 冥minh 處xứ 燃nhiên 燈đăng 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 光quang 。 破phá 愚ngu 癡si 暗ám 。 此thử 心tâm 燈đăng 者giả 。 亦diệc 云vân 無vô 盡tận 燈đăng 。 有hữu 何hà 盡tận 耶da 。

受thọ 佛Phật 職chức 兮hề 寧ninh 齊tề 天thiên 爵tước 。

十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 示thị 受thọ 佛Phật 職chức 位vị 。 如Như 來Lai 十thập 號hiệu 是thị 佛Phật 職chức 。 不bất 讀đọc 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 焉yên 知tri 佛Phật 富phú 貴quý 。 此thử 一nhất 真chân 心tâm 。 可khả 謂vị 富phú 貴quý 。 可khả 謂vị 尊tôn 極cực 。 故cố 云vân 無vô 等đẳng 等đẳng 。 天thiên 爵tước 者giả 。 即tức 仁nhân 義nghĩa 也dã 。

貿mậu 內nội 珠châu 而nhi 自tự 省tỉnh 。 不bất 探thám 驪# 龍long 。

法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 至chí 親thân 友hữu 家gia 。 醉túy 酒tửu 而nhi 臥ngọa 。 是thị 時thời 親thân 友hữu 。 官quan 事sự 當đương 行hành 。 以dĩ 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 繫hệ 其kỳ 衣y 裏lý 。 其kỳ 人nhân 醉túy 臥ngọa 。 都đô 不bất 覺giác 知tri 。 乃nãi 至chí 親thân 友hữu 。 會hội 遇ngộ 見kiến 之chi 。 示thị 以dĩ 寶bảo 珠châu 。 汝nhữ 今kim 可khả 以dĩ 此thử 寶bảo 。 貿mậu 易dị 所sở 須tu 。 常thường 可khả 如như 意ý 。 故cố 劍kiếm 南nam 和hòa 尚thượng 歌ca 云vân 。 自tự 從tùng 識thức 得đắc 此thử 明minh 珠châu 。 釋Thích 梵Phạm 輪Luân 王Vương 俱câu 不bất 要yếu 。

受thọ 密mật 印ấn 而nhi 明minh 知tri 。 靡mĩ 求cầu 乾can/kiền/càn 鵲thước 。

佛Phật 佛Phật 授thọ 手thủ 。 祖tổ 祖tổ 相tương/tướng 傳truyền 。 皆giai 默mặc 傳truyền 心tâm 印ấn 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 印ấn 。 即tức 是thị 喻dụ 香hương 海hải 澄trừng 停đình 。 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 四tứ 天thiên 下hạ 中trung 。 色sắc 身thân 形hình 像tượng 。 皆giai 於ư 其kỳ 中trung 。 而nhi 有hữu 印ấn 文văn 。 如như 印ấn 印ấn 物vật 。 亦diệc 猶do 澄trừng 波ba 萬vạn 頃khoảnh 。 晴tình 天thiên 無vô 雲vân 。 列liệt 宿túc 星tinh 月nguyệt 。 朗lãng 然nhiên 齊tề 現hiện 。 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 當đương 知tri 如Như 來Lai 。 智trí 海hải 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 識thức 浪lãng 不bất 生sanh 。 至chí 明minh 至chí 靜tĩnh 。 無vô 心tâm 頓đốn 現hiện 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 念niệm 根căn 本bổn 。 並tịnh 在tại 智trí 中trung 。 如như 海hải 含hàm 像tượng 。 如như 經kinh 頌tụng 云vân 。 如như 海hải 普phổ 現hiện 眾chúng 生sanh 身thân 。 以dĩ 此thử 說thuyết 名danh 為vi 大đại 海hải 。 菩Bồ 提Đề 普phổ 印ấn 諸chư 心tâm 行hành 。 是thị 故cố 正chánh 覺giác 名danh 無vô 量lượng 。 靡mĩ 求cầu 乾can/kiền/càn 鵲thước 者giả 。 書thư 云vân 。 張trương 顥# 因nhân 覩đổ 墮đọa 鵲thước 。 視thị 眾chúng 人nhân 爭tranh 取thủ 之chi 。 乃nãi 化hóa 為vi 石thạch 。 鎚chùy 破phá 。 其kỳ 文văn 有hữu 印ấn 云vân 。 張trương 顥# 忠trung 孝hiếu 侯hầu 印ấn 。 後hậu 顥# 乃nãi 仕sĩ 晉tấn 封phong 侯hầu 。 此thử 是thị 世thế 間gian 行hành 忠trung 孝hiếu 獲hoạch 斯tư 符phù 印ấn 。 豈khởi 同đồng 祖tổ 佛Phật 所sở 傳truyền 心tâm 印ấn 耶da 。

迷mê 時thời 徒đồ 昧muội 。 諦đế 處xứ 非phi 難nạn/nan 。 念niệm 想tưởng 而nhi 如như 山sơn 不bất 動động 。 襟khâm 懷hoài 而nhi 似tự 海hải 常thường 安an 。

迷mê 時thời 心tâm 外ngoại 見kiến 境cảnh 。 寓# 目mục 生sanh 情tình 。 取thủ 捨xả 萬vạn 端đoan 。 無vô 時thời 暫tạm 暇hạ 。 若nhược 知tri 心tâm 是thị 境cảnh 。 見kiến 無vô 心tâm 外ngoại 法pháp 。 逢phùng 緣duyên 自tự 寂tịch 。 身thân 心tâm 坦thản 然nhiên 。

實thật 際tế 無vô 差sai 。 與dữ 三tam 世thế 佛Phật 而nhi 一nhất 時thời 成thành 道Đạo 。 真chân 空không 平bình 等đẳng 。 共cộng 十thập 類loại 生sanh 而nhi 同đồng 日nhật 涅Niết 槃Bàn 。

如như 台thai 教giáo 云vân 。 如như 過quá 去khứ 有hữu 佛Phật 。 號hiệu 住trụ 無vô 住trụ 。 發phát 願nguyện 使sử 己kỷ 國quốc 眾chúng 生sanh 同đồng 日nhật 同đồng 時thời 成thành 佛Phật 。 即tức 日nhật 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 賢Hiền 劫Kiếp 前tiền 。 有hữu 佛Phật 號hiệu 平bình 等đẳng 。 亦diệc 願nguyện 己kỷ 國quốc 及cập 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 同đồng 日nhật 成thành 佛Phật 。 即tức 日nhật 滅diệt 度độ 。 故cố 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 菩Bồ 提Đề 相tướng 。 不bất 復phục 更cánh 得đắc 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 初sơ 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。 於ư 自tự 身thân 中trung 。 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 已dĩ 成thành 佛Phật 竟cánh 。 已dĩ 涅Niết 槃Bàn 竟cánh 。 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 。 所sở 謂vị 無vô 性tánh 。 以dĩ 無vô 性tánh 故cố 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 時thời 成thành 眾chúng 生sanh 亦diệc 無vô 性tánh 。 隨tùy 淨tịnh 緣duyên 時thời 成thành 佛Phật 亦diệc 無vô 性tánh 。 以dĩ 皆giai 從tùng 緣duyên 生sanh 故cố 。 無vô 性tánh 理lý 同đồng 。 故cố 云vân 實thật 際tế 無vô 差sai 。 真chân 空không 平bình 等đẳng 者giả 。 經kinh 中trung 頌tụng 云vân 。 未vị 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 。 起khởi 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 已dĩ 。 分phân 別biệt 則tắc 不bất 生sanh 。 既ký 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 。 便tiện 捨xả 外ngoại 塵trần 相tương/tướng 。 從tùng 此thử 息tức 分phân 別biệt 。 悟ngộ 平bình 等đẳng 真chân 空không 。 問vấn 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 已dĩ 成thành 佛Phật 竟cánh 。 已dĩ 涅Niết 槃Bàn 竟cánh 。 則tắc 何hà 用dụng 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 答đáp 。 為vi 劣liệt 解giải 眾chúng 生sanh 。 母mẫu 胎thai 出xuất 現hiện 。 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 。 諸chư 佛Phật 不bất 出xuất 不bất 沒một 。 又hựu 為vì 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 如như 是thị 事sự 故cố 。 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 說thuyết 此thử 實thật 法pháp 。 如như 淨tịnh 名danh 云vân 。 說thuyết 眾chúng 生sanh 空không 。 是thị 真chân 實thật 慈từ 。 又hựu 約ước 化hóa 門môn 。 說thuyết 成thành 佛Phật 度độ 眾chúng 生sanh 之chi 義nghĩa 。 即tức 化hóa 辯biện 真chân 。 亦diệc 非phi 二nhị 見kiến 。 如như 有hữu 難nạn/nan 云vân 。 諸chư 佛Phật 有hữu 誓thệ 願nguyện 。 度độ 盡tận 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 方phương 成thành 正chánh 覺giác 。 如như 今kim 眾chúng 生sanh 未vị 度độ 。 何hà 得đắc 先tiên 成thành 。 有hữu 違vi 本bổn 願nguyện 。 如như 古cổ 師sư 云vân 。 如như 實thật 義nghĩa 者giả 。 諸chư 佛Phật 皆giai 有hữu 悲bi 智trí 二nhị 門môn 。 以dĩ 大đại 悲bi 故cố 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 無vô 成thành 佛Phật 時thời 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 闡xiển 提đề 不bất 成thành 佛Phật 也dã 。 以dĩ 大đại 智trí 故cố 。 念niệm 念niệm 速tốc 成thành 。 又hựu 欲dục 化hóa 盡tận 諸chư 眾chúng 生sanh 界giới 。 自tự 須tu 速tốc 成thành 。 方phương 能năng 廣quảng 化hóa 。 不bất 懼cụ 違vi 昔tích 度độ 盡tận 誠thành 言ngôn 。 又hựu 了liễu 眾chúng 生sanh 之chi 本bổn 如như 故cố 。 化hóa 而nhi 無vô 化hóa 。 是thị 則tắc 常thường 成thành 亦diệc 常thường 不bất 成thành 。 亦diệc 常thường 化hóa 生sanh 而nhi 無vô 化hóa 。 悲bi 智trí 自tự 在tại 。 何hà 局cục 執chấp 耶da 。

心tâm 若nhược 不bất 分phân 。 法pháp 終chung 無vô 咎cữu 。 是thị 之chi 而nhi 六lục 蔭ấm 七thất 情tình 。 非phi 之chi 而nhi 二nhị 頭đầu 三tam 手thủ 。

於ư 一nhất 心tâm 真chân 境cảnh 之chi 上thượng 。 說thuyết 是thị 說thuyết 非phi 。 皆giai 是thị 情tình 生sanh 意ý 解giải 。 無vô 有hữu 實thật 義nghĩa 。 故cố 信tín 心tâm 銘minh 云vân 。 纔tài 有hữu 是thị 非phi 。 紛phân 然nhiên 失thất 心tâm 。 如như 大đại 集tập 經Kinh 云vân 。 如như 第đệ 五ngũ 大đại 。 如như 第đệ 七thất 情tình 。 如như 十thập 九cửu 界giới 。 無vô 出xuất 無vô 入nhập 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 無vô 有hữu 造tạo 作tác 。 無vô 心tâm 意ý 識thức 。 乃nãi 名danh 無vô 過quá 。

從tùng 因nhân 緣duyên 而nhi 生sanh 起khởi 。

三tam 教giáo 所sở 宗tông 。 儒nho 則tắc 宗tông 於ư 五ngũ 常thường 。 道đạo 宗tông 自tự 然nhiên 。 佛Phật 宗tông 因nhân 緣duyên 。 然nhiên 老lão 子tử 雖tuy 云vân 。 道đạo 生sanh 一nhất 。 一nhất 生sanh 二nhị 。 二nhị 生sanh 三tam 。 三tam 生sanh 萬vạn 物vật 。 似tự 有hữu 因nhân 緣duyên 。 而nhi 非phi 正chánh 因nhân 緣duyên 。 言ngôn 道đạo 生sanh 一nhất 者giả 。 道đạo 即tức 虗hư 無vô 自tự 然nhiên 。 故cố 彼bỉ 又hựu 云vân 。 人nhân 法pháp 地địa 。 地địa 法pháp 天thiên 。 天thiên 法pháp 道đạo 。 道Đạo 法Pháp 自tự 然nhiên 。 謂vị 虗hư 通thông 曰viết 道đạo 。 即tức 自tự 然nhiên 而nhi 然nhiên 。 是thị 雖tuy 有hữu 因nhân 緣duyên 。 亦diệc 成thành 自tự 然nhiên 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 佛Phật 法Pháp 雖tuy 有hữu 無vô 師sư 智trí 。 自tự 然nhiên 智trí 。 而nhi 是thị 常thường 住trụ 真chân 理lý 。 要yếu 假giả 緣duyên 顯hiển 。 則tắc 亦diệc 因nhân 緣duyên 矣hĩ 。 故cố 教giáo 說thuyết 三tam 世thế 修tu 因nhân 契khế 果quả 。 非phi 無vô 善thiện 因nhân 惡ác 因nhân 。 故cố 楞lăng 伽già 經kinh 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 。 佛Phật 說thuyết 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 亦diệc 有hữu 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 以dĩ 無vô 因nhân 故cố 。 我ngã 說thuyết 常thường 不bất 思tư 議nghị 有hữu 因nhân 。 因nhân 於ư 內nội 證chứng 。 豈khởi 得đắc 同đồng 耶da 。 是thị 則tắc 真chân 常thường 。 亦diệc 因nhân 緣duyên 顯hiển 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 。 法pháp 華hoa 云vân 。 諸chư 佛Phật 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。 知tri 法pháp 常thường 無vô 性tánh 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 是thị 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 因nhân 緣duyên 為vi 本bổn 。 中trung 論luận 云vân 。 未vị 曾tằng 有hữu 一nhất 法pháp 。 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 不bất 是thị 空không 者giả 。 則tắc 真chân 空không 中trung 道đạo 。 亦diệc 因nhân 緣duyên 矣hĩ 。 若nhược 爾nhĩ 。 涅Niết 槃Bàn 十thập 六lục 云vân 。 我ngã 觀quán 諸chư 行hành 。 悉tất 皆giai 無vô 常thường 。 云vân 何hà 知tri 耶da 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 緣duyên 生sanh 者giả 。 則tắc 知tri 無vô 常thường 。 是thị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 不bất 從tùng 緣duyên 生sanh 。 是thị 故cố 無vô 常thường 。 則tắc 外ngoại 道đạo 有hữu 因nhân 緣duyên 矣hĩ 。 釋thích 曰viết 。 此thử 明minh 外ngoại 道đạo 在tại 因nhân 緣duyên 內nội 。 執chấp 於ư 緣duyên 相tương/tướng 。 以dĩ 為vi 常thường 住trụ 。 是thị 故cố 破phá 之chi 言ngôn 無vô 常thường 耳nhĩ 。 今kim 明minh 教giáo 詮thuyên 因nhân 緣duyên 妙diệu 理lý 。 具cụ 常thường 無vô 常thường 。 豈khởi 得đắc 同đồng 耶da 。 況huống 復phục 宗tông 者giả 從tùng 多đa 分phần 說thuyết 。 所sở 以dĩ 因nhân 緣duyên 是thị 所sở 宗tông 尚thượng 。 不bất 應ưng 致trí 疑nghi 。

不bất 同đồng 兔thố 角giác 之chi 無vô 。 向hướng 正Chánh 法Pháp 而nhi 施thí 為vi 。 豈khởi 類loại 乾can/kiền/càn 城thành 之chi 有hữu 。

真chân 空không 是thị 不bất 空không 之chi 空không 。 空không 該cai 有hữu 表biểu 。 妙diệu 有hữu 是thị 不bất 有hữu 之chi 有hữu 。 有hữu 徹triệt 真chân 源nguyên 。 一nhất 切thiết 正Chánh 法Pháp 。 從tùng 因nhân 緣duyên 而nhi 生sanh 。 是thị 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 不bất 同đồng 兔thố 角giác 斷đoạn 滅diệt 之chi 無vô 。 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 日nhật 光quang 暫tạm 現hiện 。 是thị 眾chúng 生sanh 遍biến 計kế 性tánh 所sở 執chấp 之chi 有hữu 。 夫phu 有hữu 無vô 難nan 解giải 。 多đa 落lạc 斷đoạn 常thường 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 記ký 云vân 。 一nhất 者giả 或hoặc 說thuyết 妄vọng 空không 真chân 有hữu 。 如như 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 空không 者giả 所sở 謂vị 生sanh 死tử 。 不bất 空không 者giả 所sở 謂vị 。 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 者giả 妄vọng 有hữu 真chân 空không 。 真chân 空không 即tức 是thị 性tánh 。 俗tục 有hữu 即tức 是thị 相tương/tướng 。 三tam 者giả 俱câu 空không 。 相tương 待đãi 無vô 性tánh 故cố 。 四tứ 者giả 俱câu 有hữu 。 性tánh 相tướng 不bất 壞hoại 故cố 。 於ư 諦đế 常thường 自tự 二nhị 。 於ư 解giải 常thường 自tự 一nhất 故cố 。

德đức 業nghiệp 無vô 盡tận 。 至chí 理lý 難nạn/nan 論luận 。 恆hằng 一nhất 恆hằng 異dị 。 常thường 泯mẫn 常thường 存tồn 。

此thử 一nhất 心tâm 法pháp 。 是thị 無vô 盡tận 之chi 藏tạng 。 大đại 法pháp 之chi 源nguyên 。 若nhược 悟ngộ 入nhập 之chi 人nhân 。 功công 齊tề 妙diệu 覺giác 。 不bất 可khả 以dĩ 一nhất 異dị 斷đoạn 常thường 情tình 見kiến 之chi 解giải 矣hĩ 。

說thuyết 證chứng 說thuyết 知tri 。 背bối/bội 天thiên 真chân 而nhi 永vĩnh 沈trầm 有hữu 海hải 。 無vô 照chiếu 無vô 悟ngộ 。 失thất 圓viên 修tu 而nhi 常thường 鎖tỏa 空không 門môn 。

若nhược 於ư 真chân 心tâm 執chấp 有hữu 修tu 有hữu 證chứng 。 違vi 背bội 天thiên 真chân 之chi 佛Phật 故cố 。 若nhược 執chấp 無vô 修tu 無vô 照chiếu 。 又hựu 失thất 圓viên 修tu 。 李# 長trưởng 者giả 論luận 云vân 。 策sách 修tu 而nhi 至chí 無vô 修tu 。 方phương 知tri 萬vạn 法pháp 無vô 修tu 。 又hựu 云vân 。 忻hãn 寂tịch 不bất 當đương 。 放phóng 逸dật 還hoàn 非phi 。 以dĩ 有hữu 作tác 者giả 故cố 。 所sở 以dĩ 若nhược 執chấp 有hữu 滯trệ 空không 。 皆giai 不bất 達đạt 自tự 心tâm 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 中trung 道đạo 之chi 旨chỉ 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 。 事sự 理lý 雙song 修tu 。 依y 本bổn 智trí 而nhi 求cầu 佛Phật 智trí 者giả 。 若nhược 執chấp 禪thiền 者giả 。 則tắc 依y 本bổn 智trí 性tánh 。 無vô 作tác 無vô 修tu 。 鏡kính 常thường 自tự 明minh 。 不bất 拂phất 不bất 瑩oánh 。 若nhược 執chấp 法pháp 者giả 。 須tu 起khởi 事sự 行hành 。 當đương 求cầu 如Như 來Lai 。 依y 他tha 勝thắng 緣duyên 。 以dĩ 成thành 己kỷ 德đức 。 並tịnh 為vi 偏thiên 執chấp 。 故cố 辯biện 雙song 行hành 。 若nhược 言ngôn 依y 本bổn 智trí 者giả 。 約ước 理lý 無vô 偏thiên 。 智trí 性tánh 本bổn 具cụ 足túc 故cố 。 若nhược 言ngôn 而nhi 求cầu 佛Phật 智trí 者giả 。 約ước 事sự 無vô 所sở 求cầu 中trung 。 吾ngô 故cố 求cầu 之chi 。 所sở 以dĩ 心tâm 鏡kính 本bổn 自tự 久cửu 翳ế 塵trần 勞lao 。 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 並tịnh 埋mai 煩phiền 惱não 。 是thị 故cố 須tu 隨tùy 順thuận 法pháp 性tánh 。 修tu 證chứng 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 助trợ 顯hiển 故cố 。 諸chư 佛Phật 已dĩ 證chứng 。 我ngã 未vị 證chứng 故cố 。 又hựu 理lý 不bất 礙ngại 事sự 不bất 妙diệu 理lý 故cố 。 事sự 不bất 礙ngại 理lý 。 求cầu 即tức 無vô 求cầu 故cố 。 若nhược 此thử 之chi 修tu 。 修tu 即tức 無vô 修tu 。 為vi 真chân 修tu 矣hĩ 。

大đại 體thể 焉yên 分phần/phân 。 隨tùy 機cơ 自tự 別biệt 。 萬vạn 派phái 而nhi 豈khởi 有hữu 殊thù 源nguyên 。 千thiên 車xa 而nhi 終chung 無vô 異dị 轍triệt 。

心tâm 為vi 萬vạn 法pháp 根căn 源nguyên 。 如như 六lục 妙diệu 門môn 云vân 。 此thử 為vi 大đại 根căn 人nhân 善thiện 識thức 法Pháp 要yếu 。 不bất 由do 次thứ 第đệ 。 懸huyền 照chiếu 諸chư 法pháp 之chi 原nguyên 。 所sở 謂vị 眾chúng 生sanh 心tâm 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 由do 心tâm 而nhi 起khởi 。 若nhược 能năng 反phản 觀quán 心tâm 性tánh 。 不bất 得đắc 心tâm 原nguyên 。 即tức 知tri 萬vạn 法pháp 。 皆giai 無vô 根căn 本bổn 。

不bất 隱ẩn 不bất 顯hiển 。 四tứ 聰thông 而nhi 莫mạc 認nhận 真chân 歸quy 。

四tứ 聰thông 而nhi 莫mạc 認nhận 真chân 歸quy 者giả 。 絕tuyệt 觀quán 論luận 云vân 。 夫phu 道đạo 者giả 。 若nhược 言ngôn 一nhất 人nhân 得đắc 之chi 。 道đạo 即tức 不bất 遍biến 。 若nhược 言ngôn 眾chúng 人nhân 得đắc 之chi 。 道đạo 即tức 有hữu 窮cùng 。 若nhược 言ngôn 各các 各các 有hữu 之chi 。 道đạo 即tức 有hữu 數số 。 若nhược 言ngôn 總tổng 共cộng 有hữu 之chi 。 方phương 便tiện 即tức 空không 。 若nhược 言ngôn 修tu 行hành 得đắc 之chi 。 造tạo 作tác 非phi 真chân 。 若nhược 言ngôn 本bổn 來lai 有hữu 之chi 。 萬vạn 行hạnh 虗hư 設thiết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 非phi 限hạn 量lượng 之chi 所sở 分phân 別biệt 故cố 。

無vô 性tánh 無vô 形hình 。

無vô 性tánh 無vô 形hình 者giả 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 空không 無vô 性tánh 。 妄vọng 心tâm 分phân 別biệt 有hữu 。 又hựu 云vân 。 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 見kiến 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 已dĩ 成thành 佛Phật 竟cánh 。 已dĩ 涅Niết 槃Bàn 竟cánh 。 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 。 所sở 謂vị 無vô 性tánh 。 乃nãi 至chí 大đại 悲bi 之chi 體thể 。 故cố 得đắc 起khởi 悲bi 。 二nhị 由do 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 無vô 性tánh 。 佛Phật 證chứng 無vô 性tánh 。 故cố 化hóa 令linh 得đắc 知tri 。 如như 淨tịnh 名danh 云vân 。 說thuyết 眾chúng 生sanh 空không 。 是thị 真chân 實thật 慈từ 。

妙diệu 辯biện 而nhi 難nạn/nan 窮cùng 實thật 說thuyết 。

肇triệu 論luận 云vân 。 釋Thích 迦Ca 掩yểm 室thất 於ư 摩ma 竭kiệt 。 淨tịnh 名danh 杜đỗ 口khẩu 於ư 毗tỳ 耶da 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 唱xướng 無vô 說thuyết 而nhi 顯hiển 道đạo 。 釋Thích 梵Phạm 絕tuyệt 聽thính 而nhi 雨vũ 華hoa 。 此thử 則tắc 理lý 為vi 神thần 禦ngữ 。 口khẩu 以dĩ 之chi 默mặc 。 豈khởi 曰viết 無vô 辯biện 。 辯biện 而nhi 不bất 能năng 言ngôn 也dã 。

冥minh 心tâm 合hợp 道đạo 。 意ý 解giải 難nạn/nan 明minh 。 了liễu 達đạt 而nhi 尚thượng 非phi 於ư 智trí 。 參tham 詳tường 而nhi 豈khởi 在tại 於ư 情tình 。

此thử 一nhất 心tâm 法Pháp 門môn 。 是thị 諸chư 佛Phật 祕bí 藏tạng 。 不bất 可khả 以dĩ 智trí 知tri 。 不bất 可khả 以dĩ 識thức 識thức 。 唯duy 應ưng 親thân 省tỉnh 。 莫mạc 能năng 知tri 之chi 。 故cố 祖tổ 師sư 傳truyền 法pháp 偈kệ 云vân 。 認nhận 得đắc 心tâm 性tánh 時thời 。 可khả 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 了liễu 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 得đắc 時thời 不bất 說thuyết 知tri 。 如như 般Bát 若Nhã 無vô 知tri 論luận 云vân 。 直trực 言ngôn 以dĩ 真Chân 諦Đế 之chi 所sở 徵trưng 求cầu 。 般Bát 若Nhã 之chi 智trí 。 即tức 般Bát 若Nhã 之chi 智trí 。 非phi 是thị 有hữu 知tri 。 何hà 者giả 。 為vi 真Chân 諦Đế 之chi 緣duyên 。 唯duy 是thị 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 無vô 相tướng 之chi 理lý 。 所sở 知tri 之chi 緣duyên 。 既ký 是thị 無vô 相tướng 。 能năng 知tri 之chi 智trí 。 安an 得đắc 有hữu 知tri 耶da 。 故cố 不bất 然nhiên 也dã 。 惑hoặc 人nhân 皆giai 緣duyên 色sắc 生sanh 識thức 者giả 。 當đương 對đối 色sắc 時thời 。 率suất 爾nhĩ 眼nhãn 識thức 同đồng 時thời 意ý 識thức 剎sát 那na 起khởi 時thời 見kiến 色sắc 。 此thử 色sắc 即tức 是thị 第đệ 八bát 識thức 中trung 相tương/tướng 分phần/phân 依y 他tha 似tự 有hữu 境cảnh 之chi 色sắc 。 此thử 色sắc 當đương 現hiện 時thời 。 未vị 有hữu 一nhất 切thiết 相tướng 。 由do 此thử 色sắc 境cảnh 為vi 緣duyên 。 引dẫn 生sanh 第đệ 二nhị 念niệm 尋tầm 求cầu 心tâm 。 此thử 尋tầm 求cầu 心tâm 。 即tức 是thị 第đệ 六lục 意ý 識thức 。 故cố 云vân 緣duyên 色sắc 生sanh 識thức 。 是thị 名danh 見kiến 色sắc 者giả 。 由do 有hữu 尋tầm 求cầu 心tâm 生sanh 故cố 。 即tức 此thử 尋tầm 求cầu 心tâm 。 緣duyên 本bổn 色sắc 境cảnh 不bất 著trước 。 便tiện 即tức 變biến 影ảnh 而nhi 緣duyên 。 即tức 變biến 出xuất 一nhất 切thiết 森sâm 羅la 萬vạn 像tượng 之chi 相tướng 。 遂toại 於ư 此thử 影ảnh 像tượng 相tương/tướng 上thượng 。 起khởi 其kỳ 現hiện 量lượng 之chi 心tâm 。 不bất 了liễu 本bổn 空không 。 執chấp 為vi 實thật 有hữu 。 取thủ 色sắc 分phần/phân 劑tề 。 計kế 從tùng 外ngoại 來lai 。 故cố 云vân 是thị 識thức 見kiến 色sắc 。 此thử 即tức 惑hoặc 境cảnh 有hữu 相tương/tướng 。 惑hoặc 智trí 有hữu 知tri 也dã 。 反phản 此thử 真chân 智trí 即tức 不bất 緣duyên 者giả 。 此thử 明minh 悟ngộ 人nhân 。 不bất 緣duyên 色sắc 生sanh 識thức 也dã 。 何hà 者giả 。 由do 其kỳ 悟ngộ 之chi 人nhân 。 達đạt 其kỳ 諸chư 法pháp 本bổn 體thể 皆giai 空không 。 猶do 如như 幻huyễn 夢mộng 。 無vô 有hữu 真chân 實thật 。 但đãn 從tùng 自tự 識thức 所sở 變biến 。 畢tất 竟cánh 無vô 前tiền 境cảnh 界giới 可khả 得đắc 。 故cố 起khởi 信tín 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 依y 妄vọng 念niệm 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 若nhược 離ly 心tâm 念niệm 。 即tức 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 之chi 相tướng 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 離ly 名danh 字tự 相tương/tướng 。 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 。 畢tất 竟cánh 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 變biến 異dị 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 故cố 名danh 為vi 真Chân 如Như 。 以dĩ 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 假giả 名danh 無vô 實thật 。 但đãn 隨tùy 妄vọng 念niệm 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 當đương 知tri 萬vạn 法pháp 。 唯duy 是thị 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 見kiến 。 妄vọng 計kế 為vi 有hữu 。 若nhược 能năng 心tâm 無vô 妄vọng 念niệm 。 了liễu 法pháp 本bổn 空không 。 即tức 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 之chi 相tướng 。 何hà 有hữu 於ư 色sắc 可khả 緣duyên 。 既ký 無vô 有hữu 色sắc 可khả 緣duyên 。 即tức 不bất 緣duyên 色sắc 生sanh 識thức 。 故cố 即tức 無vô 取thủ 相tương/tướng 。 無vô 色sắc 可khả 緣duyên 。 故cố 即tức 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 既ký 無vô 有hữu 相tương/tướng 之chi 惑hoặc 境cảnh 。 即tức 是thị 無vô 相tướng 之chi 真chân 境cảnh 。 既ký 無vô 取thủ 相tương/tướng 之chi 惑hoặc 智trí 。 即tức 是thị 無vô 知tri 之chi 真chân 智trí 。 此thử 乃nãi 真chân 境cảnh 無vô 相tướng 。 真chân 智trí 無vô 知tri 。 為vi 斯tư 義nghĩa 故cố 。 以dĩ 緣duyên 求cầu 智trí 。 智trí 即tức 非phi 知tri 也dã 。

化hóa 人nhân 舞vũ 而nhi 幻huyễn 士sĩ 歌ca 。 誰thùy 當đương 斷đoạn 送tống 。 木mộc 馬mã 奔bôn 而nhi 泥nê 牛ngưu 鬭# 。 孰thục 定định 輸du 贏# 。

有hữu 學học 人nhân 問vấn 新tân 豐phong 价# 和hòa 尚thượng 。 得đắc 何hà 道Đạo 理lý 。 便tiện 住trụ 此thử 山sơn 。

答đáp 曰viết 。

見kiến 兩lưỡng 泥nê 牛ngưu 鬭# 入nhập 海hải 。 直trực 至chí 如như 今kim 無vô 消tiêu 息tức 。 木mộc 馬mã 泥nê 牛ngưu 。 此thử 非phi 心tâm 識thức 思tư 量lượng 之chi 境cảnh 界giới 。

故cố 知tri 唯duy 識thức 唯duy 心tâm 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 清thanh 淨tịnh 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 清thanh 淨tịnh 。 無vô 二nhị 無vô 二nhị 分phần 。 無vô 別biệt 無vô 斷đoạn 故cố 。 是thị 知tri 諸chư 法pháp 與dữ 心tâm 。 全toàn 同đồng 非phi 分phần/phân 同đồng 。 體thể 用dụng 無vô 別biệt 。 相tương 連liên 不bất 斷đoạn 。 似tự 分phần/phân 能năng 所sở 。 徹triệt 底để 無vô 差sai 。

一nhất 旨chỉ 而nhi 已dĩ 絕tuyệt 詮thuyên 量lượng 。

萬vạn 法pháp 浩hạo 然nhiên 。 皆giai 宗tông 無vô 相tướng 。 舉cử 一nhất 例lệ 諸chư 。 言ngôn 思tư 頓đốn 絕tuyệt 。

萬vạn 法pháp 而nhi 但đãn 空không 施thi 設thiết 。

諸chư 法pháp 無vô 體thể 。 但đãn 空không 生sanh 空không 滅diệt 。 設thiết 標tiêu 名danh 立lập 體thể 。 皆giai 是thị 眾chúng 生sanh 想tưởng 成thành 。 故cố 經Kinh 云vân 。 若nhược 知tri 一nhất 切thiết 。 國quốc 土độ 皆giai 想tưởng 持trì 之chi 。 如như 是thị 得đắc 名danh 。 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 何hà 者giả 。 悟ngộ 心tâm 為vi 入nhập 道đạo 之chi 始thỉ 。 又hựu 融dung 大đại 師sư 云vân 。 擾nhiễu 擾nhiễu 萬vạn 物vật 空không 生sanh 死tử 。 如như 先tiên 德đức 云vân 。 安an 立lập 水thủy 月nguyệt 道Đạo 場Tràng 。 修tu 習tập 空không 華hoa 萬vạn 行hạnh 。 降hàng 伏phục 鏡kính 像tượng 魔ma 軍quân 。 成thành 就tựu 夢mộng 中trung 佛Phật 事sự 。

虗hư 生sanh 虗hư 滅diệt 。 唯duy 情tình 想tưởng 而nhi 成thành 持trì 。

首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 云vân 。 想tưởng 相tướng 為vi 塵trần 。 識thức 情tình 為vi 垢cấu 。 二nhị 俱câu 遠viễn 離ly 。 則tắc 汝nhữ 法pháp 眼nhãn 。 應ứng 時thời 清thanh 明minh 。 云vân 何hà 不bất 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 。 是thị 知tri 一nhất 切thiết 生sanh 死tử 。 皆giai 從tùng 情tình 想tưởng 而nhi 生sanh 。 情tình 想tưởng 若nhược 無vô 。 心tâm 道đạo 自tự 現hiện 。 故cố 經Kinh 云vân 。 識thức 停đình 閑nhàn 靜tĩnh 。 想tưởng 滅diệt 無vô 為vi 。

似tự 義nghĩa 似tự 名danh 。 但đãn 意ý 言ngôn 而nhi 分phân 別biệt 。

如Như 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經Kinh 云vân 。

佛Phật 言ngôn 。

善thiện 不bất 善thiện 法pháp 。 從tùng 心tâm 化hóa 生sanh 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 制chế 之chi 一nhất 處xứ 。 眾chúng 緣duyên 斷đoạn 滅diệt 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 本bổn 不bất 起khởi 。 三tam 用dụng 無vô 施thí 。 住trụ 於ư 如như 理lý 。 六lục 道đạo 門môn 杜đỗ 。 又hựu 攝nhiếp 論luận 云vân 。 從tùng 願nguyện 樂nhạo 位vị 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 位vị 。 若nhược 欲dục 入nhập 唯duy 識thức 觀quán 修tu 如như 行hành 。 緣duyên 何hà 境cảnh 界giới 。 緣duyên 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 為vi 境cảnh 。 離ly 此thử 無vô 別biệt 外ngoại 境cảnh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 似tự 文văn 字tự 言ngôn 說thuyết 及cập 義nghĩa 顯hiển 現hiện 。 唯duy 有hữu 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 無vô 別biệt 有hữu 名danh 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 通thông 達đạt 。 名danh 無vô 所sở 有hữu 。 則tắc 離ly 外ngoại 塵trần 邪tà 執chấp 。 又hựu 此thử 義nghĩa 依y 名danh 言ngôn 。 唯duy 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 前tiền 以dĩ 遣khiển 名danh 。 此thử 下hạ 依y 名danh 遣khiển 義nghĩa 。 義nghĩa 者giả 即tức 六lục 識thức 所sở 緣duyên 境cảnh 。 離ly 名danh 無vô 別biệt 此thử 境cảnh 。 名danh 言ngôn 既ký 唯duy 意ý 分phân 別biệt 。 故cố 義nghĩa 亦diệc 無vô 別biệt 體thể 。 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 無vô 所sở 有hữu 。 亦diệc 離ly 外ngoại 塵trần 邪tà 執chấp 。 又hựu 此thử 名danh 義nghĩa 。 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 唯duy 假giả 說thuyết 為vi 量lượng 。 前tiền 已dĩ 遣khiển 名danh 義nghĩa 。 名danh 義nghĩa 既ký 無vô 。 自tự 性tánh 及cập 差sai 別biệt 云vân 何hà 可khả 立lập 。 若nhược 離ly 假giả 說thuyết 。 無vô 別biệt 名danh 義nghĩa 自tự 性tánh 及cập 名danh 義nghĩa 差sai 別biệt 。 由do 證chứng 見kiến 此thử 二nhị 。 法pháp 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 名danh 為vi 通thông 達đạt 。 又hựu 六lục 行hành 集tập 引dẫn 識thức 論luận 云vân 。 凡phàm 夫phu 從tùng 本bổn 來lai 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 似tự 名danh 。 二nhị 似tự 義nghĩa 。 名danh 義nghĩa 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 盡tận 。 此thử 名danh 義nghĩa 俱câu 是thị 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 所sở 作tác 。 離ly 此thử 無vô 別biệt 餘dư 法pháp 。 以dĩ 此thử 文văn 證chứng 。 故cố 知tri 凡phàm 夫phu 妄vọng 見kiến 境cảnh 界giới 。 或hoặc 名danh 或hoặc 義nghĩa 。 皆giai 是thị 當đương 時thời 。 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 如như 食thực 浪lãng 蕩đãng 。 妄vọng 見kiến 針châm 火hỏa 。 據cứ 彼bỉ 妄vọng 情tình 。 意ý 謂vị 是thị 實thật 。 不bất 知tri 妄vọng 見kiến 。 謂vị 有hữu 外ngoại 火hỏa 。 據cứ 實thật 唯duy 是thị 意ý 作tác 火hỏa 解giải 。 火hỏa 則tắc 唯duy 是thị 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 謂vị 有hữu 火hỏa 名danh 。 名danh 是thị 意ý 言ngôn 。 謂vị 有hữu 火hỏa 事sự 。 事sự 是thị 意ý 言ngôn 。 眾chúng 生sanh 妄vọng 見kiến 自tự 身thân 他tha 身thân 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 等đẳng 。 皆giai 亦diệc 似tự 彼bỉ 。 雖tuy 復phục 就tựu 實thật 唯duy 識thức 無vô 外ngoại 。 據cứ 凡phàm 妄vọng 情tình 。 謂vị 有hữu 能năng 所sở 。 如như 古cổ 德đức 云vân 。 謂vị 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 界giới 。 是thị 現hiện 量lượng 境cảnh 。 五ngũ 識thức 親thân 證chứng 。 都đô 無vô 塵trần 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 頓đốn 現hiện 身thân 器khí 無vô 塵trần 相tương/tướng 。 六lục 七thất 妄vọng 想tưởng 謂vị 有hữu 我ngã 法pháp 。 想tưởng 所sở 現hiện 相tướng 。 是thị 分phân 別biệt 變biến 。 分phân 別biệt 變biến 相tương/tướng 。 但đãn 可khả 為vi 境cảnh 。 而nhi 無vô 實thật 用dụng 。 如như 日nhật 發phát 燄diệm 。 帶đái 微vi 塵trần 而nhi 共cộng 紅hồng 。 非phi 實thật 紅hồng 也dã 。 如như 水thủy 澄trừng 清thanh 。 含hàm 輕khinh 雲vân 而nhi 俱câu 綠lục 。 非phi 實thật 綠lục 也dã 。 如như 觀quán 知tri 畫họa 像tượng 而nhi 非phi 真chân 。 若nhược 了liễu 藏tạng 性tánh 。 了liễu 塵trần 境cảnh 而nhi 為vi 妄vọng 。 故cố 經Kinh 云vân 。 非phi 不bất 證chứng 真Chân 如Như 。 而nhi 能năng 了liễu 諸chư 行hành 。 皆giai 如như 幻huyễn 事sự 等đẳng 。 似tự 有hữu 而nhi 非phi 真chân 。

於ư 一nhất 圓viên 湛trạm 。 折chiết 出xuất 根căn 塵trần 。 外ngoại 摶đoàn 地địa 水thủy 而nhi 成thành 境cảnh 。 內nội 聚tụ 風phong 火hỏa 而nhi 為vi 身thân 。

首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 云vân 。 元nguyên 於ư 一nhất 精tinh 明minh 。 分phân 成thành 六lục 和hòa 合hợp 。 內nội 外ngoại 四tứ 大đại 。 合hợp 成thành 其kỳ 身thân 。 眾chúng 生sanh 第đệ 八bát 藏tạng 識thức 相tương/tướng 分phân 之chi 中trung 。 半bán 為vi 外ngoại 器khí 。 不bất 執chấp 受thọ 故cố 。 半bán 為vi 內nội 身thân 。 執chấp 為vi 自tự 性tánh 生sanh 覺giác 受thọ 故cố 。 如Như 來Lai 藏tạng 識thức 何hà 緣duyên 如như 此thử 。 法pháp 如như 是thị 故cố 。 行hành 業nghiệp 引dẫn 故cố 。 如như 云vân 想tưởng 澄trừng 成thành 國quốc 土độ 。 知tri 覺giác 乃nãi 眾chúng 生sanh 。 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 鈔sao 云vân 。 且thả 妄vọng 見kiến 心tâm 動động 故cố 外ngoại 感cảm 風phong 輪luân 。 由do 愛ái 心tâm 發phát 故cố 外ngoại 感cảm 水thủy 輪luân 。 由do 堅kiên 執chấp 心tâm 故cố 外ngoại 感cảm 地địa 輪luân 。 由do 研nghiên 求cầu 懆# 心tâm 故cố 外ngoại 感cảm 火hỏa 輪luân 。 由do 四tứ 大đại 故cố 起khởi 六lục 根căn 。 起khởi 六lục 根căn 故cố 見kiến 六lục 塵trần 。 故cố 知tri 三tam 界giới 離ly 有hữu 情tình 心tâm 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 若nhược 了liễu 無vô 明minh 根căn 本bổn 。 一nhất 念niệm 妄vọng 心tâm 無vô 體thể 。 則tắc 知tri 從tùng 心tâm 所sở 生sanh 。 三tam 界giới 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。

持trì 種chủng 之chi 門môn 。

第đệ 八bát 識thức 。 亦diệc 名danh 本bổn 識thức 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 種chủng 子tử 所sở 依y 止chỉ 。 亦diệc 名danh 宅trạch 識thức 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 之chi 所sở 棲tê 處xứ 。 亦diệc 名danh 藏tạng 識thức 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 隱ẩn 伏phục 之chi 處xứ 。

作tác 生sanh 死tử 之chi 元nguyên 始thỉ 。

顯hiển 揚dương 論luận 云vân 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 者giả 。 謂vị 先tiên 世thế 所sở 作tác 。 增tăng 上thượng 業nghiệp 煩phiền 惱não 為vi 緣duyên 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 戲hí 論luận 熏huân 習tập 為vi 因nhân 。 所sở 生sanh 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 異dị 熟thục 為vi 體thể 。 此thử 識thức 能năng 執chấp 受thọ 了liễu 別biệt 色sắc 根căn 。 根căn 所sở 依y 處xứ 及cập 戲hí 論luận 熏huân 習tập 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 一nhất 類loại 生sanh 死tử 。 不bất 可khả 了liễu 知tri 。

總tổng 報báo 之chi 主chủ 。

第đệ 八bát 識thức 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 總tổng 報báo 之chi 主chủ 。 此thử 識thức 相tương 及cập 境cảnh 不bất 可khả 分phần/phân 報báo 。 一nhất 體thể 無vô 異dị 。 此thử 識thức 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 果quả 報báo 事sự 。 又hựu 總tổng 報báo 業nghiệp 者giả 。 如như 受thọ 戒giới 招chiêu 得đắc 人nhân 身thân 。 是thị 總tổng 報báo 業nghiệp 。 由do 於ư 因nhân 中trung 有hữu 瞋sân 有hữu 忍nhẫn 等đẳng 。 於ư 人nhân 總tổng 報báo 中trung 而nhi 有hữu 妍nghiên 醜xú 。 名danh 別biệt 報báo 業nghiệp 。

為vi 涅Niết 槃Bàn 之chi 正chánh 因nhân 。

阿a 毗tỳ 達đạt 經kinh 頌tụng 云vân 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 界giới 。 一nhất 切thiết 法pháp 等đẳng 依y 。 由do 此thử 有hữu 諸chư 趣thú 。 及cập 涅Niết 槃Bàn 證chứng 傳truyền 。

標tiêu 實thật 慧tuệ 宗tông 。

法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 於ư 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 古cổ 釋thích 云vân 。 佛Phật 知tri 見kiến 者giả 。 即tức 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 。 此thử 心tâm 亦diệc 名danh 實thật 慧tuệ 。 亦diệc 名danh 佛Phật 慧tuệ 。

成thành 真chân 性tánh 軌quỹ 。

台thai 教giáo 於ư 一nhất 心tâm 說thuyết 三tam 軌quỹ 。 一nhất 真chân 性tánh 軌quỹ 。 二nhị 觀quán 照chiếu 軌quỹ 。 三tam 資tư 成thành 軌quỹ 。 即tức 是thị 一nhất 心tâm 三tam 德đức 。 以dĩ 真chân 性tánh 軌quỹ 為vi 一Nhất 乘Thừa 體thể 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 觀quán 照chiếu 軌quỹ 為vi 般Bát 若Nhã 。 祇kỳ 點điểm 真chân 性tánh 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 名danh 為vi 報báo 身thân 。 以dĩ 資tư 成thành 軌quỹ 為vi 解giải 脫thoát 。 祇kỳ 點điểm 真chân 性tánh 法Pháp 界Giới 含hàm 藏tạng 無vô 量lượng 眾chúng 善thiện 。 名danh 為vi 應ưng 身thân 。

具cụ 體thể 而nhi 有hữu 法pháp 皆giai 宗tông 。

真chân 心tâm 為vi 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 不bất 空không 之chi 體thể 。 與dữ 萬vạn 法pháp 為vi 宗tông 。 故cố 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 云vân 。 諸chư 法pháp 所sở 生sanh 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。

絕tuyệt 待đãi 而nhi 無vô 塵trần 可khả 比tỉ 。

神thần 性tánh 獨độc 立lập 。 絕tuyệt 待đãi 無vô 比tỉ 。

高cao 高cao 法Pháp 座tòa 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 矬tọa 短đoản 之chi 能năng 昇thăng 。

淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。 須Tu 彌Di 燈Đăng 王Vương 師sư 子tử 座tòa 。 高cao 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 由do 旬tuần 。 入nhập 居cư 士sĩ 室thất 。 諸chư 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 大đại 弟đệ 子tử 。 皆giai 不bất 能năng 昇thăng 。 況huống 悟ngộ 一Nhất 乘Thừa 圓viên 教giáo 。 非phi 淺thiển 根căn 所sở 解giải 。

赫hách 赫hách 日nhật 輪luân 。 豈khởi 外ngoại 道đạo 嬰anh 兒nhi 之chi 所sở 視thị 。

經Kinh 云vân 。 如như 朝triêu 日nhật 初sơ 生sanh 。 七thất 日nhật 嬰anh 兒nhi 若nhược 視thị 。 即tức 失thất 眼nhãn 光quang 。 況huống 外ngoại 道đạo 無vô 目mục 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 智trí 日nhật 。 失thất 正chánh 見kiến 之chi 光quang 。

無vô 偏thiên 無vô 黨đảng 。 至chí 極cực 至chí 尊tôn 。 總tổng 千thiên 岐kỳ 而nhi 得đắc 旨chỉ 。 搜sưu 一nhất 切thiết 而nhi 歸quy 根căn 。

絕tuyệt 觀quán 論luận 云vân 。 云vân 何hà 為vi 宗tông 。 答đáp 。 心tâm 為vi 宗tông 。 云vân 何hà 為vi 本bổn 。 答đáp 。 心tâm 為vi 本bổn 。 云vân 何hà 為vi 體thể 。 云vân 何hà 為vi 用dụng 。 答đáp 。 虗hư 空không 為vi 法pháp 體thể 。 森sâm 羅la 為vi 法pháp 用dụng 。 如như 頓đốn 教giáo 五ngũ 位vị 門môn 云vân 。 第đệ 一nhất 識thức 心tâm 者giả 。 語ngữ 是thị 心tâm 。 見kiến 是thị 心tâm 。 聞văn 是thị 心tâm 。 覺giác 是thị 心tâm 。 知tri 是thị 心tâm 。 此thử 是thị 第đệ 一nhất 悟ngộ 。 一nhất 一nhất 能năng 知tri 。 如như 許hứa 多đa 心tâm 。 皆giai 是thị 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 能năng 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 第đệ 二nhị 知tri 身thân 同đồng 無vô 情tình 身thân 。 不bất 知tri 痛thống 痒dương 好hảo 惡ác 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 心tâm 。 不bất 干can 身thân 事sự 。 心tâm 能năng 作tác 人nhân 。 心tâm 能năng 作tác 畜súc 。 心tâm 能năng 作tác 魚ngư 。 心tâm 能năng 作tác 鳥điểu 。 第đệ 三tam 破phá 四tứ 大đại 身thân 。 身thân 即tức 是thị 空không 。 空không 即tức 是thị 無vô 生sanh 。 空không 無vô 內nội 外ngoại 中trung 間gian 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 第đệ 四tứ 破phá 五ngũ 陰ấm 。 色sắc 陰ấm 若nhược 有hữu 。 四tứ 陰ấm 不bất 虗hư 。 色sắc 陰ấm 若nhược 無vô 。 四tứ 陰ấm 何hà 有hữu 。 第đệ 五ngũ 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。

眼nhãn 底để 放phóng 光quang 。 照chiếu 破phá 十thập 方phương 之chi 剎sát 土độ 。

法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 放phóng 一nhất 淨tịnh 光quang 。 照chiếu 無vô 量lượng 國quốc 。 心tâm 光quang 普phổ 照chiếu 。 寧ninh 有hữu 邊biên 耶da 。

意ý 根căn 演diễn 教giáo 。 碾niễn 開khai 一nhất 代đại 之chi 法Pháp 門môn 。

如Như 來Lai 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 並tịnh 按án 眾chúng 生sanh 心tâm 說thuyết 。 離ly 心tâm 更cánh 無vô 一nhất 字tự 可khả 說thuyết 。 故cố 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。

觸xúc 目mục 相tương 應ứng 。 盈doanh 懷hoài 周chu 匝táp 。 清thanh 白bạch 混hỗn 同đồng 。 水thủy 乳nhũ 無vô 雜tạp 。 理lý 從tùng 事sự 變biến 。 存tồn 泯mẫn 而nhi 盡tận 逐trục 緣duyên 分phần/phân 。 事sự 得đắc 理lý 融dung 。 一nhất 多đa 而nhi 常thường 隨tùy 性tánh 合hợp 。 意ý 網võng 彌di 布bố 。 心tâm 輪luân 遍biến 生sanh 。

意ý 網võng 彌di 布bố 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 從tùng 意ý 生sanh 形hình 。 則tắc 知tri 意ý 如như 密mật 網võng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 出xuất 故cố 。 如như 經kinh 頌tụng 云vân 。 諸chư 法pháp 不bất 牢lao 固cố 。 但đãn 立lập 在tại 於ư 念niệm 。 善thiện 解giải 見kiến 空không 者giả 。 一nhất 切thiết 無vô 想tưởng 念niệm 。 若nhược 了liễu 法pháp 空không 。 意ý 地địa 亦diệc 寂tịch 。 則tắc 妄vọng 心tâm 幻huyễn 境cảnh 既ký 虗hư 。 一nhất 道đạo 真chân 心tâm 自tự 現hiện 。 心tâm 輪luân 遍biến 生sanh 者giả 。 上thượng 塵trần 部bộ 師sư 立lập 九cửu 心tâm 輪luân 。 一nhất 有hữu 分phần/phân 。 二nhị 能năng 引dẫn 發phát 。 三tam 見kiến 。 四Tứ 等Đẳng 尋tầm 求cầu 。 五ngũ 等đẳng 觀quán 徹triệt 。 六lục 安an 立lập 。 七thất 勢thế 用dụng 。 八bát 返phản 緣duyên 。 九cửu 有hữu 分phần/phân 。 然nhiên 實thật 但đãn 有hữu 八bát 心tâm 。 以dĩ 周chu 匝táp 而nhi 言ngôn 。 總tổng 說thuyết 有hữu 九cửu 。 故cố 成thành 九cửu 心tâm 輪luân 。 一nhất 且thả 如như 初sơ 受thọ 生sanh 時thời 。 未vị 能năng 分phân 別biệt 。 心tâm 但đãn 任nhậm 運vận 緣duyên 於ư 境cảnh 轉chuyển 。 名danh 有hữu 分phần/phân 。 二nhị 心tâm 若nhược 有hữu 境cảnh 至chí 。 心tâm 欲dục 緣duyên 時thời 。 便tiện 生sanh 警cảnh 覺giác 。 名danh 能năng 引dẫn 發phát 。 三tam 其kỳ 心tâm 覺giác 已dĩ 。 於ư 此thử 境cảnh 上thượng 轉chuyển 。 見kiến 照chiếu 屬thuộc 彼bỉ 。 四tứ 既ký 見kiến 彼bỉ 已dĩ 。 便tiện 等đẳng 尋tầm 求cầu 其kỳ 善thiện 惡ác 。 五ngũ 既ký 察sát 彼bỉ 已dĩ 。 遂toại 等đẳng 觀quán 徹triệt 。 六lục 識thức 其kỳ 善thiện 惡ác 。 而nhi 安an 立lập 心tâm 。 起khởi 語ngữ 分phân 別biệt 。 語ngữ 其kỳ 善thiện 惡ác 。 七thất 隨tùy 其kỳ 善thiện 惡ác 。 便tiện 有hữu 動động 作tác 。 勢thế 用dụng 心tâm 生sanh 。 八bát 動động 作tác 既ký 興hưng 。 善thiện 惡ác 而nhi 廢phế 。 遂toại 更cánh 返phản 緣duyên 前tiền 所sở 作tác 事sự 。 九cửu 既ký 返phản 緣duyên 已dĩ 。 退thoái 歸quy 有hữu 分phần/phân 。 任nhậm 運vận 緣duyên 故cố 。 名danh 為vi 九cửu 心tâm 。 方phương 成thành 輪luân 義nghĩa 。

與dữ 羣quần 徒đồ 而nhi 作tác 體thể 。 向hướng 萬vạn 物vật 以dĩ 安an 名danh 。 初sơ 居cư 圓viên 成thành 現hiện 量lượng 之chi 中trung 。 浮phù 塵trần 未vị 起khởi 。

前tiền 五ngũ 轉chuyển 識thức 。 及cập 第đệ 八bát 識thức 。 俱câu 在tại 現hiện 量lượng 。 現hiện 量lượng 者giả 。 得đắc 法Pháp 自tự 性tánh 。 不bất 帶đái 名danh 言ngôn 。 無vô 籌trù 度độ 心tâm 。 是thị 圓viên 成thành 語ngữ 。 不bất 作tác 外ngoại 解giải 。 不bất 落lạc 比tỉ 非phi 之chi 量lượng 。 媚mị 慈từ 又hựu 論luận 云vân 。 五ngũ 識thức 現hiện 量lượng 。 總tổng 無vô 二nhị 種chủng 顛điên 倒đảo 。 猶do 如như 明minh 鏡kính 。 現hiện 眾chúng 色sắc 相tướng 。 第đệ 七thất 染nhiễm 識thức 。 有hữu 想tưởng 倒đảo 見kiến 倒đảo 。 第đệ 六lục 意ý 識thức 。 具cụ 有hữu 三tam 倒đảo 。 取thủ 我ngã 法pháp 相tướng 。 名danh 為vi 想tưởng 倒đảo 。 於ư 想tưởng 愛ái 樂nhạo 。 復phục 名danh 心tâm 倒đảo 。 於ư 想tưởng 計kế 著trước 建kiến 立lập 。 名danh 見kiến 倒đảo 。

後hậu 落lạc 明minh 了liễu 意ý 根căn 之chi 地địa 。 外ngoại 狀trạng 潛tiềm 呈trình 。

眼nhãn 識thức 與dữ 同đồng 時thời 明minh 了liễu 意ý 識thức 緣duyên 時thời 。 起khởi 分phân 別biệt 心tâm 。 作tác 外ngoại 量lượng 解giải 。 便tiện 成thành 比tỉ 量lượng 。 則tắc 心tâm 外ngoại 見kiến 法pháp 。

原nguyên 夫phu 業nghiệp 識thức 之chi 宗tông 。 何hà 成thành 教giáo 訓huấn 。 能năng 所sở 不bất 分phân 。 是thị 非phi 焉yên 運vận 。

三tam 細tế 識thức 中trung 。 第đệ 一nhất 業nghiệp 識thức 。 未vị 分phần/phân 能năng 所sở 。 智trí 解giải 不bất 生sanh 。 如như 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 第đệ 一nhất 業nghiệp 識thức 。 以dĩ 最tối 微vi 細tế 作tác 諸chư 識thức 本bổn 故cố 。 如như 是thị 業nghiệp 識thức 。 見kiến 相tương/tướng 未vị 分phần/phân 。 然nhiên 諸chư 菩Bồ 薩Tát 知tri 心tâm 妄vọng 動động 無vô 前tiền 境cảnh 界giới 。 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 唯duy 是thị 識thức 量lượng 。 捨xả 前tiền 外ngoại 執chấp 。 順thuận 業nghiệp 識thức 義nghĩa 。 說thuyết 名danh 業nghiệp 識thức 。 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 無vô 相tướng 可khả 得đắc 者giả 。 是thị 明minh 諸chư 法pháp 非phi 有hữu 之chi 義nghĩa 。 又hựu 楞lăng 伽già 經kinh 偈kệ 云vân 。 身thân 資tư 生sanh 住trụ 持trì 。 若nhược 如như 夢mộng 中trung 生sanh 。 應ưng 有hữu 二nhị 種chủng 心tâm 。 而nhi 心tâm 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 如như 刀đao 不bất 自tự 割cát 。 如như 指chỉ 不bất 自tự 觸xúc 。 如như 心tâm 不bất 自tự 見kiến 。 其kỳ 事sự 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 如như 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。 諸chư 事sự 是thị 實thật 有hữu 者giả 。 即tức 有hữu 能năng 見kiến 所sở 見kiến 二nhị 相tương/tướng 。 而nhi 其kỳ 夢mộng 中trung 實thật 無vô 二nhị 法pháp 。 三tam 界giới 諸chư 心tâm 皆giai 如như 此thử 夢mộng 。 離ly 心tâm 之chi 外ngoại 。 無vô 可khả 分phân 別biệt 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 即tức 分phân 別biệt 自tự 心tâm 。 而nhi 就tựu 自tự 心tâm 不bất 能năng 自tự 見kiến 。 如như 刀đao 指chỉ 等đẳng 。 故cố 言ngôn 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 。 既ký 無vô 他tha 可khả 見kiến 。 亦diệc 不bất 能năng 自tự 見kiến 。 所sở 見kiến 無vô 故cố 。 能năng 見kiến 不bất 成thành 。 能năng 所sở 二nhị 相tương/tướng 。 皆giai 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 言ngôn 無vô 相tướng 可khả 得đắc 。

因nhân 依y 轉chuyển 相tương/tướng 之chi 內nội 。 倏thúc 起khởi 見kiến 心tâm 。

於ư 此thử 第đệ 二nhị 轉chuyển 識thức 中trung 。 初sơ 起khởi 見kiến 分phần/phân 。

俄nga 關quan 現hiện 識thức 之chi 間gian 。 忽hốt 陳trần 相tương/tướng 分phần/phân 。

至chí 第đệ 三tam 現hiện 識thức 。 便tiện 立lập 相tương/tướng 分phần/phân 。 如như 境cảnh 現hiện 像tượng 。 諸chư 師sư 所sở 明minh 一nhất 心tâm 法pháp 中trung 。 總tổng 有hữu 四tứ 分phần/phân 義nghĩa 。 一nhất 相tương/tướng 分phần/phân 。 二nhị 見kiến 分phần/phân 。 三tam 自tự 證chứng 分phần/phân 。 四tứ 證chứng 自tự 證chứng 分phần/phân 。 相tương/tướng 分phần/phân 有hữu 四tứ 。 一nhất 實thật 相tướng 名danh 相tướng 。 體thể 即tức 真Chân 如Như 。 是thị 真chân 實thật 相tướng 故cố 。 二nhị 境cảnh 相tướng 名danh 相tướng 。 為vi 能năng 與dữ 根căn 心tâm 而nhi 為vi 境cảnh 故cố 。 三tam 相tướng 狀trạng 名danh 相tướng 。 此thử 唯duy 有hữu 為vi 法pháp 。 有hữu 相tướng 狀trạng 故cố 。 通thông 影ảnh 及cập 質chất 。 唯duy 是thị 識thức 之chi 所sở 變biến 。 四tứ 義nghĩa 相tương/tướng 名danh 相tướng 。 即tức 能năng 詮thuyên 下hạ 所sở 詮thuyên 義nghĩa 相tương/tướng 分phân 是thị 。 於ư 上thượng 四tứ 種chủng 相tương/tướng 中trung 。 唯duy 取thủ 後hậu 三tam 相tương/tướng 而nhi 為vi 相tương/tướng 分phần/phân 相tương/tướng 。 又hựu 相tương/tướng 分phần/phân 有hữu 二nhị 。 一nhất 識thức 所sở 頓đốn 變biến 。 即tức 是thị 本bổn 質chất 。 二nhị 識thức 等đẳng 緣duyên 境cảnh 。 唯duy 變biến 影ảnh 緣duyên 。 不bất 得đắc 本bổn 質chất 。 二nhị 見kiến 分phần/phân 者giả 。 唯duy 識thức 論luận 云vân 。 於ư 自tự 所sở 緣duyên 有hữu 了liễu 別biệt 用dụng 。 此thử 見kiến 分phần/phân 有hữu 五ngũ 類loại 。 一nhất 證chứng 見kiến 名danh 見kiến 。 即tức 三tam 根căn 本bổn 智trí 見kiến 分phân 是thị 。 二nhị 照chiếu 燭chúc 名danh 見kiến 。 此thử 通thông 根căn 心tâm 俱câu 有hữu 照chiếu 燭chúc 義nghĩa 故cố 。 三tam 能năng 緣duyên 名danh 見kiến 。 即tức 通thông 內nội 三tam 分phần/phân 俱câu 能năng 緣duyên 故cố 。 四tứ 念niệm 解giải 名danh 見kiến 。 以dĩ 念niệm 解giải 所sở 詮thuyên 義nghĩa 故cố 。 五ngũ 推thôi 度độ 名danh 見kiến 。 即tức 比tỉ 量lượng 心tâm 推thôi 度độ 一nhất 切thiết 境cảnh 故cố 。 於ư 此thử 五ngũ 種chủng 見kiến 中trung 。 除trừ 五ngũ 色sắc 根căn 及cập 內nội 二nhị 分phần 。 餘dư 皆giai 見kiến 分phần/phân 所sở 攝nhiếp 。 三tam 自tự 證chứng 分phần/phân 。 為vi 能năng 親thân 證chứng 自tự 見kiến 分phần/phân 緣duyên 相tương/tướng 分phần/phân 不bất 謬mậu 。 能năng 作tác 證chứng 故cố 。 四tứ 證chứng 自tự 證chứng 分phần/phân 。 謂vị 能năng 親thân 證chứng 第đệ 三tam 自tự 證chứng 分phần/phân 緣duyên 見kiến 分phần/phân 不bất 謬mậu 故cố 。 從tùng 所sở 證chứng 處xứ 得đắc 名danh 。 此thử 四tứ 分phần/phân 義nghĩa 。 總tổng 以dĩ 鏡kính 喻dụ 。 鏡kính 如như 自tự 證chứng 分phần/phân 。 鏡kính 明minh 如như 見kiến 分phần/phân 。 鏡kính 像tượng 如như 相tương/tướng 分phần/phân 。 鏡kính 後hậu 弝# 如như 證chứng 自tự 證chứng 分phần/phân 。 故cố 云vân 四tứ 分phần/phân 成thành 心tâm 。

光quang 消tiêu 積tích 曀ê 。 影ảnh 射xạ 重trọng/trùng 昏hôn 。

今kim 所sở 悟ngộ 者giả 頓đốn 豁hoát 自tự 心tâm 。 方phương 省tỉnh 其kỳ 所sở 知tri 境cảnh 各các 從tùng 心tâm 現hiện 者giả 。 如như 翳ế 目mục 見kiến 明minh 珠châu 有hữu 纇# 。 今kim 淨tịnh 眼nhãn 觀quán 瑩oánh 淨tịnh 無vô 瑕hà 。 美mỹ 惡ác 唯duy 自tự 見kiến 殊thù 。 珠châu 體thể 本bổn 末mạt 如như 一nhất 。 當đương 悟ngộ 之chi 時thời 。 如như 開khai 藏tạng 取thủ 寶bảo 。 剖phẫu 蚌# 得đắc 珠châu 。 光quang 發phát 襟khâm 懷hoài 。 影ảnh 含hàm 法Pháp 界Giới 。

徹triệt 古cổ 而nhi 真chân 源nguyên 不bất 散tán 。 該cai 今kim 而nhi 妙diệu 用dụng 常thường 存tồn 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 之chi 教giáo 乘thừa 。 苗miêu 抽trừu 性tánh 地địa 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 之chi 道đạo 樹thụ 。 果quả 秀tú 靈linh 根căn 。

三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 法pháp 者giả 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 支chi 。 八bát 正Chánh 道Đạo 。 此thử 是thị 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 助Trợ 道Đạo 之chi 法Pháp 。 一nhất 一nhất 修tu 習tập 並tịnh 從tùng 心tâm 起khởi 。 何hà 者giả 。 夫phu 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 俱câu 無vô 自tự 性tánh 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 四tứ 念niệm 處xứ 。 觀quán 善thiện 不bất 善thiện 法pháp 。 從tùng 心tâm 化hóa 生sanh 。 即tức 四tứ 正chánh 勤cần 。 心tâm 性tánh 靈linh 通thông 。 隱ẩn 顯hiển 自tự 在tại 。 即tức 四Tứ 神Thần 足Túc 。 信tín 心tâm 堅kiên 固cố 。 湛trạm 若nhược 虗hư 空không 。 即tức 五Ngũ 根Căn 五Ngũ 力Lực 。 覺giác 心tâm 不bất 起khởi 。 即tức 七thất 覺giác 支chi 。 直trực 了liễu 心tâm 性tánh 。 邪tà 正chánh 不bất 干can 。 即tức 八Bát 正Chánh 道Đạo 。 不bất 唯duy 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 助Trợ 道Đạo 之chi 法Pháp 。 塵trần 沙sa 佛Phật 法Pháp 悉tất 從tùng 心tâm 起khởi 。 如như 入nhập 楞lăng 伽già 經kinh 偈kệ 云vân 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 神thần 力lực 。 復phục 化hóa 作tác 山sơn 城thành 。 所sở 有hữu 諸chư 眾chúng 等đẳng 。 皆giai 悉tất 見kiến 自tự 身thân 。 入nhập 化hóa 楞lăng 伽già 中trung 。 如Như 來Lai 神thần 力lực 作tác 。 亦diệc 同đồng 彼bỉ 楞lăng 伽già 。 諸chư 山sơn 及cập 園viên 林lâm 。 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 亦diệc 爾nhĩ 。 一nhất 一nhất 山sơn 中trung 佛Phật 。 皆giai 有hữu 大đại 慧tuệ 問vấn 。 如Như 來Lai 悉tất 為vi 說thuyết 。 內nội 身thân 所sở 證chứng 法pháp 。 出xuất 百bách 千thiên 妙diệu 聲thanh 。 說thuyết 此thử 經Kinh 法Pháp 已dĩ 。 佛Phật 及cập 諸chư 佛Phật 子tử 。 一nhất 切thiết 隱ẩn 不bất 現hiện 。 羅la 婆bà 那na 夜dạ 叉xoa 。 忽hốt 然nhiên 見kiến 自tự 身thân 。 在tại 己kỷ 本bổn 宮cung 殿điện 。 更cánh 不bất 見kiến 餘dư 物vật 。 而nhi 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 向hướng 見kiến 者giả 誰thùy 作tác 。 說thuyết 法Pháp 者giả 為vi 誰thùy 。 是thị 誰thùy 而nhi 聽thính 聞văn 。 我ngã 所sở 見kiến 何hà 法pháp 。 而nhi 有hữu 此thử 等đẳng 事sự 。 彼bỉ 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 及cập 諸chư 如Như 來Lai 身thân 。 如như 此thử 諸chư 妙diệu 事sự 。 今kim 皆giai 何hà 處xứ 去khứ 。 為vi 是thị 夢mộng 所sở 憶ức 。 為vi 是thị 幻huyễn 所sở 作tác 。 為vi 是thị 實thật 城thành 邑ấp 。 為vi 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。 為vi 是thị 翳ế 妄vọng 見kiến 。 為vi 是thị 陽dương 燄diệm 起khởi 。 為vi 夢mộng 石thạch 女nữ 生sanh 。 為vi 我ngã 見kiến 火hỏa 輪luân 。 為vi 見kiến 火hỏa 輪luân 烟yên 。 我ngã 所sở 見kiến 云vân 何hà 。 復phục 自tự 深thâm 思tư 惟duy 。 諸chư 法pháp 體thể 如như 是thị 。 唯duy 自tự 心tâm 境cảnh 界giới 。 內nội 心tâm 能năng 證chứng 知tri 。 而nhi 諸chư 凡phàm 夫phu 等đẳng 。 無vô 明minh 所sở 覆phú 障chướng 。 虗hư 妄vọng 心tâm 分phân 別biệt 。 而nhi 不bất 能năng 覺giác 知tri 。 能năng 見kiến 及cập 所sở 見kiến 。 一nhất 切thiết 不bất 可khả 得đắc 。 說thuyết 者giả 及cập 所sở 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 亦diệc 無vô 。 佛Phật 法Pháp 真chân 實thật 體thể 。 非phi 有hữu 亦diệc 非phi 無vô 。 法pháp 相tướng 恆hằng 如như 是thị 。 唯duy 自tự 心tâm 分phân 別biệt 。

出xuất 迷mê 之chi 津tân 。 履lý 玄huyền 之chi 始thỉ 。

因nhân 心tâm 而nhi 迷mê 。 因nhân 心tâm 而nhi 悟ngộ 。 因nhân 心tâm 而nhi 生sanh 。 因nhân 心tâm 而nhi 滅diệt 。 如như 因Nhân 地Địa 而nhi 倒đảo 。 因Nhân 地Địa 而nhi 起khởi 。 不bất 唯duy 迷mê 悟ngộ 之chi 始thỉ 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 。 須tu 明minh 此thử 旨chỉ 。 如như 古cổ 德đức 云vân 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 所sở 疑nghi 有hữu 二nhị 。 夫phu 大Đại 乘Thừa 法Pháp 體thể 。 為vi 一nhất 為vi 多đa 。 如như 其kỳ 是thị 一nhất 。 即tức 無vô 異dị 法pháp 。 無vô 異dị 法pháp 故cố 。 無vô 諸chư 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 誰thùy 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 若nhược 是thị 多đa 法pháp 。 即tức 非phi 一nhất 體thể 。 非phi 一nhất 體thể 故cố 。 物vật 我ngã 各các 別biệt 。 如như 何hà 得đắc 起khởi 。 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 由do 是thị 疑nghi 惑hoặc 。 不bất 能năng 發phát 心tâm 。 今kim 為vi 遣khiển 此thử 二nhị 疑nghi 。 立lập 一nhất 心tâm 法pháp 者giả 。 遣khiển 彼bỉ 初sơ 疑nghi 。 明minh 大Đại 乘Thừa 法Pháp 唯duy 有hữu 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 之chi 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 但đãn 有hữu 無vô 明minh 迷mê 自tự 一nhất 心tâm 。 起khởi 諸chư 波ba 浪lãng 流lưu 轉chuyển 六lục 道đạo 。 雖tuy 起khởi 六lục 道đạo 之chi 浪lãng 。 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 之chi 海hải 。 良lương 由do 一nhất 心tâm 動động 作tác 六lục 道đạo 。 故cố 得đắc 發phát 弘hoằng 誓thệ 之chi 願nguyện 。 六lục 道đạo 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 。 故cố 能năng 起khởi 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 如như 是thị 依y 於ư 一nhất 心tâm 。 能năng 遣khiển 二nhị 疑nghi 。 得đắc 發phát 大đại 心tâm 。 具cụ 足túc 佛Phật 道Đạo 。

義nghĩa 似tự 華hoa 開khai 。 行hành 同đồng 雲vân 起khởi 。

一nhất 心tâm 無vô 盡tận 之chi 義nghĩa 。 如như 華hoa 開khai 錦cẩm 上thượng 。 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 之chi 行hành 。 猶do 雲vân 起khởi 長trường/trưởng 空không 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 錦cẩm 冠quan 云vân 。 法Pháp 界Giới 功công 德đức 大đại 悲bi 雲vân 者giả 。 法pháp 喻dụ 雙song 舉cử 也dã 。 然nhiên 大đại 悲bi 十thập 義nghĩa 。 故cố 同đồng 於ư 雲vân 。 一nhất 從tùng 法pháp 性tánh 起khởi 。 如như 雲vân 起khởi 於ư 空không 。 二nhị 感cảm 應ứng 而nhi 生sanh 。 如như 龍long 吟ngâm 雲vân 起khởi 。 三tam 性tánh 相tướng 體thể 離ly 。 如như 雲vân 無vô 心tâm 。 四tứ 充sung 法Pháp 界Giới 。 如như 雲vân 滿mãn 空không 。 五ngũ 用dụng 無vô 盡tận 。 如như 雲vân 不bất 竭kiệt 。 六lục 能năng 密mật 祐hựu 。 如như 雲vân 高cao 覆phú 。 七thất 動động 地địa 警cảnh 物vật 。 如như 雲vân 震chấn 雷lôi 。 八bát 放phóng 光quang 明minh 。 如như 雲vân 發phát 電điện 。 若nhược 以dĩ 三tam 昧muội 為vi 雷lôi 。 智trí 慧tuệ 為vi 電điện 亦diệc 得đắc 。 九cửu 普phổ 宣tuyên 大đại 法pháp 。 如như 雲vân 注chú 雨vũ 。 十thập 用dụng 罷bãi 即tức 寂tịch 。 如như 雲vân 無vô 依y 。 具cụ 此thử 十thập 義nghĩa 。 故cố 喻dụ 於ư 雲vân 。

當đương 覆phú 一nhất 簣quỹ 之chi 日nhật 。 山sơn 聳tủng 千thiên 尋tầm 。 元nguyên 行hành 初sơ 步bộ 之chi 時thời 。 程# 通thông 萬vạn 里lý 。

百bách 尺xích 之chi 山sơn 。 起khởi 於ư 累lũy/lụy/luy 土thổ/độ 。 千thiên 里lý 之chi 程# 。 起khởi 於ư 初sơ 步bộ 。 合hợp 抱bão 之chi 樹thụ 。 生sanh 於ư 毫hào 末mạt 。 滔thao 滔thao 之chi 水thủy 。 起khởi 於ư 濫lạm 觴thương 。 如như 一nhất 念niệm 心tâm 生sanh 。 若nhược 善thiện 若nhược 惡ác 。 善thiện 則tắc 遠viễn 期kỳ 佛Phật 果Quả 。 惡ác 則tắc 永vĩnh 劫kiếp 沈trầm 淪luân 。 應ưng 須tu 護hộ 於ư 初sơ 念niệm 。

真chân 俗tục 無vô 礙ngại 。 其kỳ 道đạo 在tại 中trung 。 非phi 即tức 非phi 離ly 。 常thường 泯mẫn 常thường 通thông 。 應ứng 用dụng 恆Hằng 沙sa 。 求cầu 之chi 而nhi 奚hề 窮cùng 祕bí 跡tích 。 含hàm 容dung 百bách 巧xảo 。 窺khuy 之chi 而nhi 靡mĩ 衒huyễn 殊thù 功công 。

維duy 摩ma 經Kinh 云vân 。 夫phu 求cầu 法Pháp 者giả 。 應ưng 無vô 所sở 求cầu 。 以dĩ 足túc 跡tích 不bất 可khả 尋tầm 。 又hựu 一nhất 心tâm 具cụ 足túc 。 若nhược 向hướng 外ngoại 求cầu 。 即tức 內nội 不bất 足túc 也dã 。 此thử 一nhất 心tâm 妙diệu 道đạo 。 是thị 無vô 功công 之chi 功công 。 非phi 有hữu 為vi 所sở 作tác 。 故cố 不bất 可khả 誇khoa 衒huyễn 其kỳ 功công 矣hĩ 。

易dị 辯biện 邪tà 途đồ 。 難nạn/nan 探thám 正chánh 穴huyệt 。 聽thính 之chi 者giả 無vô 得đắc 無vô 聞văn 。 演diễn 之chi 者giả 非phi 示thị 非phi 說thuyết 。

諸chư 佛Phật 無vô 有hữu 色sắc 聲thanh 功công 德đức 。 唯duy 有hữu 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 。 凡phàm 有hữu 見kiến 聞văn 。 皆giai 是thị 眾chúng 生sanh 。 自tự 心tâm 影ảnh 像tượng 。 則tắc 說thuyết 唯duy 心tâm 說thuyết 。 聽thính 唯duy 心tâm 聽thính 。 離ly 心tâm 之chi 外ngoại 。 何hà 處xứ 有hữu 法pháp 。 古cổ 德đức 云vân 。 如Như 來Lai 演diễn 出xuất 八bát 辨biện 洪hồng 音âm 。 聞văn 者giả 託thác 起khởi 自tự 心tâm 所sở 現hiện 。 如như 依y 狀trạng 貌mạo 變biến 起khởi 毫hào 端đoan 。 本bổn 質chất 已dĩ 無vô 。 影ảnh 像tượng 如như 在tại 。 羣quần 賢hiền 結kết 集tập 自tự 隨tùy 見kiến 聞văn 。 依y 所sở 聞văn 見kiến 結kết 集tập 自tự 語ngữ 。 良lương 以dĩ 離ly 自tự 心tâm 原nguyên 無vô 有hữu 外ngoại 境cảnh 。 離ly 境cảnh 亦diệc 無vô 內nội 心tâm 可khả 得đắc 。 諸chư 傳truyền 法pháp 者giả 非phi 授thọ 與dữ 他tha 。 但đãn 為vi 勝thắng 緣duyên 。 令linh 自tự 得đắc 法Pháp 。 自tự 解giải 未vị 起khởi 。 無vô 以dĩ 悟ngộ 他tha 。 自tự 解giải 不bất 從tùng 他tha 來lai 。 他tha 解giải 寧ninh 非phi 自tự 起khởi 。 是thị 故cố 結kết 集tập 及cập 傳truyền 授thọ 者giả 。 皆giai 得đắc 影ảnh 像tượng 。 不bất 得đắc 本bổn 質chất 。 無vô 有hữu 自tự 心tâm 得đắc 他tha 境cảnh 故cố 。 是thị 知tri 結kết 集tập 。 乃nãi 是thị 自tự 心tâm 所sở 變biến 之chi 經kinh 。 至chí 傳truyền 授thọ 者giả 。 傳truyền 授thọ 自tự 心tâm 所sở 變biến 之chi 法pháp 。 得đắc 影ảnh 非phi 質chất 。 思tư 而nhi 可khả 知tri 。 若nhược 能năng 常thường 善thiện 分phân 別biệt 自tự 心tâm 所sở 現hiện 。 能năng 知tri 一nhất 切thiết 。 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 。 此thử 人nhân 知tri 見kiến 可khả 與dữ 佛Phật 同đồng 。 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 與dữ 佛Phật 無vô 異dị 。 悟ngộ 入nhập 自tự 覺giác 信tín 智trí 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。

妙diệu 峰phong 聳tủng 於ư 性tánh 地địa 。 仰ngưỡng 之chi 彌di 高cao 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 善thiện 財tài 南nam 行hành 。 向hướng 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 國quốc 。 登đăng 妙diệu 峯phong 山sơn 。 參tham 德đức 雲vân 比Bỉ 丘Khâu 。 妙diệu 峰phong 者giả 。 心tâm 為vi 絕tuyệt 待đãi 之chi 妙diệu 。 高cao 顯hiển 如như 山sơn 。 故cố 稱xưng 妙diệu 峰phong 。 德đức 雲vân 語ngứ 善thiện 財tài 言ngôn 。 我ngã 住trụ 自tự 在tại 心tâm 念niệm 佛Phật 門môn 。 知tri 隨tùy 自tự 心tâm 所sở 有hữu 欲dục 樂lạc 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 現hiện 其kỳ 像tượng 故cố 。

法pháp 水thủy 涌dũng 於ư 真chân 源nguyên 。 酌chước 而nhi 何hà 竭kiệt 。

此thử 一nhất 心tâm 常thường 住trụ 之chi 法Pháp 。 用dụng 而nhi 無vô 盡tận 。 體thể 不bất 可khả 窮cùng 。 一nhất 得đắc 永vĩnh 得đắc 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。

包bao 空không 而nhi 遍biến 。 匝táp 界giới 而nhi 周chu 。 是thị 以dĩ 大đại 忘vong 天thiên 下hạ 。 方phương 能năng 萬vạn 事sự 無vô 求cầu 。 火hỏa 災tai 欲dục 壞hoại 之chi 時thời 。 一nhất 吹xuy 頓đốn 滅diệt 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 劫kiếp 火hỏa 洞đỗng 然nhiên 時thời 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 與dữ 一nhất 氣khí 。 欲dục 令linh 頓đốn 滅diệt 。 應ưng 學học 般Bát 若Nhã 。

世thế 界giới 將tương 成thành 之chi 際tế 。 舉cử 念niệm 全toàn 收thu 。

問vấn 。 三tam 界giới 初sơ 因nhân 。 四tứ 生sanh 元nguyên 始thỉ 。 莫mạc 窮cùng 本bổn 末mạt 。 罔võng 辯biện 根căn 由do 。 莊trang 老lão 指chỉ 之chi 為vi 自tự 然nhiên 。 周chu 孔khổng 詺# 之chi 為vi 渾hồn 沌# 。 最tối 初sơ 起khởi 處xứ 。 如như 何hà 指chỉ 南nam 。 答đáp 。 欲dục 知tri 有hữu 情tình 身thân 土thổ/độ 真chân 實thật 。 端đoan 由do 無vô 先tiên 我ngã 心tâm 。 更cánh 無vô 餘dư 法Pháp 。 謂vị 心tâm 法pháp 剎sát 那na 自tự 類loại 相tương 續tục 。 無vô 始thỉ 時thời 界giới 。 展triển 轉chuyển 流lưu 來lai 。 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 憑bằng 綠lục 憑bằng 對đối 。 非phi 氣khí 非phi 稟bẩm 。 唯duy 識thức 唯duy 心tâm 。 肇triệu 論luận 鈔sao 云vân 。 老lão 子tử 云vân 。 無vô 名danh 天thiên 地địa 始thỉ 。 有hữu 名danh 萬vạn 物vật 母mẫu 。 若nhược 佛Phật 教giáo 意ý 。 則tắc 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 轉chuyển 變biến 為vi 識thức 藏tạng 。 從tùng 識thức 藏tạng 變biến 出xuất 根căn 身thân 器khí 世thế 間gian 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 推thôi 其kỳ 化hóa 本bổn 。 即tức 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 為vi 物vật 始thỉ 也dã 。 無vô 生sanh 無vô 始thỉ 。 物vật 之chi 性tánh 也dã 。 生sanh 始thỉ 不bất 能năng 動động 於ư 性tánh 。 即tức 法pháp 性tánh 也dã 。 南nam 齊tề 沈trầm 約ước 均quân 聖thánh 論luận 云vân 。 然nhiên 則tắc 有hữu 此thử 天thiên 地địa 以dĩ 來lai 。 猶do 一nhất 念niệm 也dã 。 融dung 大đại 師sư 問vấn 云vân 。 三tam 界giới 四tứ 生sanh 。 以dĩ 何hà 為vi 道đạo 本bổn 。 以dĩ 何hà 為vi 法pháp 用dụng 。 答đáp 。 虗hư 空không 為vi 道đạo 本bổn 。 森sâm 羅la 為vi 法pháp 用dụng 。 問vấn 。 於ư 中trung 誰thùy 為vi 造tạo 作tác 者giả 。 答đáp 。 此thử 中trung 實thật 無vô 造tạo 作tác 者giả 。 法Pháp 界Giới 性tánh 自tự 然nhiên 生sanh 。 可khả 謂vị 總tổng 持trì 之chi 門môn 。 萬vạn 法pháp 之chi 都đô 矣hĩ 。 光quang 未vị 發phát 處xứ 。 尚thượng 無vô 其kỳ 名danh 。 念niệm 欲dục 生sanh 時thời 。 似tự 分phần/phân 其kỳ 影ảnh 。 初sơ 因nhân 強cường/cưỡng 覺giác 。 漸tiệm 起khởi 了liễu 知tri 。 見kiến 相tương/tướng 纔tài 分phần/phân 。 心tâm 境cảnh 頓đốn 現hiện 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 云vân 。 皆giai 是thị 覺giác 明minh 。 明minh 了liễu 知tri 性tánh 。 因nhân 了liễu 發phát 相tương 。 從tùng 妄vọng 見kiến 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 次thứ 第đệ 遷thiên 流lưu 。 因nhân 此thử 虗hư 妄vọng 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 釋thích 曰viết 。 此thử 皆giai 最tối 初sơ 因nhân 迷mê 。 一Nhất 法Pháp 界Giới 故cố 。 不bất 覺giác 念niệm 起khởi 。 念niệm 起khởi 即tức 是thị 動động 相tương/tướng 。 動động 相tương/tướng 即tức 是thị 第đệ 一nhất 業nghiệp 識thức 。 未vị 分phần/phân 能năng 所sở 。 乃nãi 覺giác 明minh 之chi 咎cữu 也dã 。 從tùng 此thử 變biến 作tác 能năng 緣duyên 。 流lưu 成thành 了liễu 相tương/tướng 。 即tức 明minh 了liễu 知tri 性tánh 。 為vi 第đệ 二nhị 見kiến 分phần/phân 轉chuyển 識thức 。 後hậu 因nhân 見kiến 分phần/phân 而nhi 生sanh 相tương/tướng 分phần/phân 。 即tức 因nhân 了liễu 發phát 相tương 。 為vi 第đệ 三tam 相tương/tướng 分phần/phân 現hiện 識thức 。 能năng 所sở 纔tài 分phần/phân 。 盡tận 成thành 虗hư 妄vọng 。 何hà 者giả 。 見kiến 分phần/phân 生sanh 於ư 翳ế 眼nhãn 。 相tương/tướng 分phần/phân 現hiện 於ư 幻huyễn 形hình 。 於ư 是thị 密mật 對đối 根căn 塵trần 。 堅kiên 生sanh 情tình 執chấp 。 從tùng 此thử 隔cách 開khai 真chân 性tánh 。 分phần/phân 出xuất 湛trạm 圓viên 。 於ư 內nội 執chấp 受thọ 知tri 覺giác 。 作tác 有hữu 識thức 之chi 身thân 。 於ư 外ngoại 離ly 執chấp 想tưởng 澄trừng 。 成thành 無vô 情tình 之chi 土thổ/độ 。 遂toại 使sử 鏡kính 中trung 之chi 形hình 影ảnh 。 滅diệt 而nhi 又hựu 生sanh 。 夢mộng 裏lý 之chi 山sơn 河hà 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 但đãn 以dĩ 本bổn 源nguyên 性tánh 海hải 。 不bất 從tùng 能năng 所sở 而nhi 生sanh 。 湛trạm 爾nhĩ 圓viên 明minh 。 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 。 祇kỳ 為vi 眾chúng 生sanh 違vi 性tánh 不bất 了liễu 。 背bối/bội 本bổn 圓viên 明minh 。 執chấp 有hữu 所sở 明minh 。 成thành 於ư 妄vọng 見kiến 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。 因nhân 所sở 起khởi 能năng 觀quán 之chi 心tâm 。 能năng 所sở 相tương 生sanh 。 心tâm 境cảnh 對đối 待đãi 。 隨tùy 緣duyên 失thất 性tánh 。 莫mạc 反phản 初sơ 原nguyên 。 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 以dĩ 歷lịch 塵trần 劫kiếp 。 所sở 以dĩ 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 云vân 。

佛Phật 言ngôn 。

富phú 樓lâu 那na 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 汝nhữ 常thường 不bất 聞văn 。 如Như 來Lai 宣tuyên 說thuyết 。 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 富phú 樓lâu 那na 言ngôn 。 唯dụy 然nhiên 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 常thường 聞văn 佛Phật 。 宣tuyên 說thuyết 斯tư 義nghĩa 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 稱xưng 覺giác 明minh 。 為vi 復phục 性tánh 明minh 。 稱xưng 名danh 為vi 覺giác 。 為vi 覺giác 不bất 明minh 。 稱xưng 為vi 明minh 覺giác 。 富phú 樓lâu 那na 言ngôn 。 若nhược 此thử 不bất 明minh 。 名danh 為vi 覺giác 者giả 。 則tắc 無vô 所sở 明minh 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 無vô 所sở 明minh 。 則tắc 無vô 明minh 覺giác 。 有hữu 所sở 非phi 覺giác 。 無vô 所sở 非phi 明minh 。 無vô 明minh 又hựu 非phi 。 覺giác 湛trạm 明minh 性tánh 。 性tánh 覺giác 必tất 明minh 。 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 。 覺giác 非phi 所sở 明minh 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 所sở 既ký 妄vọng 立lập 。 生sanh 汝nhữ 妄vọng 能năng 。 無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 成thành 異dị 。 異dị 彼bỉ 所sở 異dị 。 因nhân 異dị 立lập 同đồng 。 同đồng 異dị 發phát 明minh 。 因nhân 此thử 復phục 立lập 。 無vô 同đồng 無vô 異dị 。 如như 是thị 擾nhiễu 亂loạn 。 相tương 待đãi 生sanh 勞lao 。 勞lao 久cửu 發phát 塵trần 。 自tự 相tương 渾hồn 濁trược 。 由do 是thị 引dẫn 起khởi 。 塵trần 勞lao 煩phiền 惱não 。 起khởi 為vi 世thế 界giới 。 靜tĩnh 成thành 虗hư 空không 。 虗hư 空không 為vi 同đồng 。 世thế 界giới 為vi 異dị 。 彼bỉ 無vô 同đồng 異dị 。 真chân 有hữu 為vi 法pháp 。 覺giác 明minh 空không 昧muội 。 相tương 待đãi 成thành 搖dao 。 故cố 有hữu 風phong 輪luân 。 執chấp 持trì 世thế 界giới 。 因nhân 空không 生sanh 搖dao 。 堅kiên 明minh 立lập 礙ngại 。 彼bỉ 金kim 寶bảo 者giả 。 明minh 覺giác 立lập 堅kiên 。 故cố 有hữu 金kim 輪luân 。 保bảo 持trì 國quốc 土độ 。 堅kiên 覺giác 寶bảo 成thành 。 搖dao 明minh 風phong 出xuất 。 風phong 金kim 相tương 摩ma 。 故cố 有hữu 火hỏa 光quang 。 為vi 變biến 化hóa 性tánh 。 寶bảo 明minh 生sanh 潤nhuận 。 火hỏa 光quang 上thượng 蒸chưng 。 故cố 有hữu 水thủy 輪luân 。 含hàm 十thập 方phương 界giới 。 火hỏa 騰đằng 水thủy 降giáng 。 交giao 發phát 立lập 堅kiên 。 溼thấp 為vi 巨cự 海hải 。 乾can 為vi 洲châu 潬đán 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 大đại 海hải 中trung 。 火hỏa 光quang 常thường 起khởi 。 彼bỉ 洲châu 潬đán 中trung 。 江giang 河hà 常thường 注chú 。 水thủy 勢thế 劣liệt 火hỏa 。 結kết 為vi 高cao 山sơn 。 是thị 故cố 山sơn 石thạch 。 擊kích 則tắc 成thành 燄diệm 。 融dung 則tắc 成thành 水thủy 。 土thổ 勢thế 劣liệt 水thủy 。 抽trừu 為vi 草thảo 木mộc 。 是thị 故cố 林lâm 藪tẩu 。 遇ngộ 燒thiêu 成thành 土thổ 。 因nhân 絞giảo 成thành 水thủy 。 交giao 妄vọng 發phát 生sanh 。 遞đệ 相tương 為vi 種chủng 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 世thế 界giới 相tương 續tục 。 釋thích 曰viết 。 此thử 二nhị 覺giác 義nghĩa 。 幽u 旨chỉ 難nạn/nan 明minh 。 若nhược 欲dục 指chỉ 陳trần 。 須tu 分phần/phân 皁# 白bạch 。 大đại 約ước 經kinh 論luận 。 有hữu 二nhị 種chủng 覺giác 。 一nhất 性tánh 覺giác 。 二nhị 本bổn 覺giác 。 有hữu 二nhị 種chủng 般Bát 若Nhã 。 一nhất 本bổn 覺giác 般Bát 若Nhã 。 二nhị 始thỉ 覺giác 般Bát 若Nhã 。 有hữu 二nhị 種chủng 心tâm 。 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 二nhị 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 有hữu 二nhị 種chủng 真Chân 如Như 。 一nhất 在tại 纏triền 真Chân 如Như 。 二nhị 出xuất 纏triền 真Chân 如Như 。 此thử 八bát 種chủng 名danh 。 隨tùy 義nghĩa 分phần/phân 異dị 。 體thể 即tức 常thường 同đồng 。 今kim 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 祇kỳ 具cụ 性tánh 覺giác 。 本bổn 覺giác 般Bát 若Nhã 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 在tại 纏triền 真Chân 如Như 等đẳng 。 於ư 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 中trung 。 妄vọng 忽hốt 生sanh 於ư 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 以dĩ 在tại 纏triền 未vị 離ly 障chướng 故cố 。 未vị 得đắc 出xuất 纏triền 真Chân 如Như 等đẳng 。 若nhược 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 二nhị 覺giác 俱câu 圓viên 。 已dĩ 具cụ 出xuất 纏triền 真Chân 如Như 等đẳng 。 無vô 有hữu 妄vọng 想tưởng 塵trần 勞lao 。 永vĩnh 合hợp 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 則tắc 不bất 更cánh 生sanh 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 如như 金kim 出xuất 礦quáng 。 終chung 不bất 更cánh 染nhiễm 塵trần 泥nê 。 似tự 木mộc 成thành 灰hôi 。 豈khởi 有hữu 再tái 生sanh 枝chi 葉diệp 。 將tương 此thử 二nhị 覺giác 。 已dĩ 豁hoát 疑nghi 情tình 。 如như 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 。 世thế 界giới 相tương 續tục 。 文văn 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 先tiên 辯biện 二nhị 真chân 。 二nhị 明minh 其kỳ 三tam 相tương/tướng 。 三Tam 明Minh 其kỳ 四tứ 輪luân 。 且thả 第đệ 一nhất 先tiên 辯biện 二nhị 真chân 者giả 。 經kinh 曰viết 。

佛Phật 言ngôn 。

富phú 樓lâu 那na 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 汝nhữ 常thường 不bất 聞văn 。 如Như 來Lai 宣tuyên 說thuyết 。 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 富phú 樓lâu 那na 言ngôn 。 唯dụy 然nhiên 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 常thường 聞văn 佛Phật 。 宣tuyên 說thuyết 斯tư 義nghĩa 。 釋thích 曰viết 。 言ngôn 二nhị 真chân 者giả 。 一nhất 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 二nhị 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 也dã 。 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 者giả 。 是thị 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 在tại 纏triền 真Chân 如Như 等đẳng 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 不bất 為vị 煩phiền 惱não 所sở 染nhiễm 。 名danh 為vi 性tánh 覺giác 。 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 者giả 。 出xuất 纏triền 真Chân 如Như 也dã 。 從tùng 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 覺giác 盡tận 無vô 始thỉ 妄vọng 念niệm 。 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 。 始thỉ 覺giác 即tức 本bổn 覺giác 。 悟ngộ 本bổn 之chi 覺giác 。 名danh 為vi 本bổn 覺giác 。 故cố 起khởi 信tín 論luận 。 於ư 真Chân 如Như 門môn 。 名danh 為vi 性tánh 覺giác 。 於ư 生sanh 滅diệt 門môn 。 名danh 為vi 本bổn 覺giác 。 由do 迷mê 此thử 性tánh 覺giác 。 而nhi 有hữu 妄vọng 念niệm 。 妄vọng 念niệm 若nhược 盡tận 。 而nhi 立lập 本bổn 覺giác 。 以dĩ 性tánh 覺giác 。 不bất 從tùng 能năng 所sở 而nhi 生sanh 。 非phi 假giả 修tu 證chứng 而nhi 得đắc 。 本bổn 自tự 妙diệu 而nhi 常thường 明minh 。 以dĩ 真Chân 如Như 之chi 性tánh 。 性tánh 自tự 了liễu 故cố 。 故cố 云vân 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 以dĩ 始thỉ 覺giác 般Bát 若Nhã 。 明minh 性tánh 覺giác 之chi 妙diệu 。 故cố 云vân 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 又hựu 以dĩ 始thỉ 覺giác 之chi 智trí 。 了liễu 本bổn 性tánh 故cố 。 則tắc 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 故cố 經kinh 中trung 常thường 說thuyết 真Chân 如Như 。 為vi 迷mê 悟ngộ 依y 。 故cố 言ngôn 我ngã 常thường 聞văn 佛Phật 。 宣tuyên 說thuyết 斯tư 義nghĩa 。 以dĩ 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 是thị 性tánh 覺giác 義nghĩa 。 但đãn 以dĩ 性tánh 中trung 說thuyết 覺giác 。 如như 木mộc 中trung 火hỏa 性tánh 。 非phi 是thị 悟ngộ 己kỷ 。 而nhi 更cánh 起khởi 迷mê 。 故cố 悟ngộ 時thời 始thỉ 立lập 本bổn 覺giác 之chi 號hiệu 。 悟ngộ 本bổn 覺giác 己kỷ 。 更cánh 不bất 復phục 迷mê 。 故cố 將tương 二nhị 覺giác 之chi 名danh 。 以dĩ 答đáp 富phú 樓lâu 那na 難nạn/nan 訖ngật 。 上thượng 來lai 雖tuy 於ư 迷mê 悟ngộ 二nhị 門môn 。 說thuyết 二nhị 覺giác 相tương/tướng 。 而nhi 未vị 廣quảng 辯biện 起khởi 妄vọng 因nhân 由do 。 先tiên 真chân 後hậu 妄vọng 。 故cố 次thứ 下hạ 明minh 。 即tức 當đương 第đệ 二nhị 明minh 三tam 相tương/tướng 門môn 。 文văn 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 立lập 因nhân 相tương/tướng 。 次thứ 立lập 果quả 相tương/tướng 。 即tức 起khởi 信tín 論luận 三tam 細tế 義nghĩa 。 初sơ 立lập 因nhân 相tương/tướng 。 文văn 又hựu 分phần/phân 三tam 。 第đệ 一nhất 總tổng 問vấn 覺giác 明minh 之chi 號hiệu 。 第đệ 二nhị 別biệt 答đáp 能năng 所sở 斯tư 分phần/phân 。 第đệ 三tam 同đồng 異dị 發phát 明minh 。 結kết 成thành 三tam 相tương/tướng 。 且thả 初sơ 總tổng 問vấn 覺giác 明minh 之chi 號hiệu 者giả 。 經kinh 曰viết 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 稱xưng 覺giác 明minh 。 為vi 復phục 性tánh 明minh 。 稱xưng 名danh 為vi 覺giác 。 為vi 覺giác 不bất 明minh 。 稱xưng 為vi 明minh 覺giác 。 釋thích 曰viết 。 何hà 故cố 作tác 此thử 問vấn 耶da 。 謂vị 前tiền 標tiêu 二nhị 覺giác 之chi 號hiệu 。 性tánh 體thể 即tức 是thị 覺giác 明minh 。 妄vọng 起khởi 必tất 託thác 於ư 真chân 。 故cố 使sử 依y 真chân 起khởi 問vấn 。 且thả 佛Phật 問vấn 意ý 。 汝nhữ 稱xưng 覺giác 明minh 。 為vi 復phục 覺giác 性tánh 自tự 明minh 。 名danh 為vi 覺giác 明minh 。 為vi 復phục 覺giác 體thể 不bất 明minh 。 能năng 覺giác 於ư 明minh 。 故cố 稱xưng 覺giác 明minh 是thị 明minh 之chi 覺giác 。 第đệ 二nhị 別biệt 答đáp 能năng 所sở 斯tư 分phần/phân 者giả 。 經kinh 曰viết 。 富phú 樓lâu 那na 言ngôn 。 若nhược 此thử 不bất 明minh 。 名danh 為vi 覺giác 者giả 。 則tắc 無vô 所sở 明minh 。 釋thích 曰viết 。 準chuẩn 富phú 樓lâu 那na 答đáp 意ý 。 必tất 有hữu 所sở 明minh 當đương 情tình 。 為vi 其kỳ 所sở 覺giác 。 若nhược 無vô 覺giác 之chi 明minh 。 則tắc 無vô 覺giác 明minh 之chi 號hiệu 。 但đãn 可khả 稱xưng 覺giác 。 而nhi 無vô 所sở 明minh 。 故cố 云vân 則tắc 無vô 所sở 明minh 。 據cứ 佛Phật 本bổn 意ý 。 性tánh 覺giác 體thể 性tánh 自tự 明minh 。 不bất 因nhân 能năng 覺giác 所sở 明minh 。 方phương 稱xưng 覺giác 明minh 。 以dĩ 真Chân 如Như 自tự 體thể 。 有hữu 大đại 智trí 慧tuệ 。 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 。 祇kỳ 緣duyên 迷mê 一nhất 法Pháp 界Giới 。 強cường/cưỡng 分phần/phân 能năng 所sở 。 故cố 成thành 於ư 妄vọng 。 第đệ 三tam 同đồng 異dị 發phát 明minh 。 結kết 成thành 三tam 相tương/tướng 者giả 。 經kinh 曰viết 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 無vô 所sở 明minh 。 則tắc 無vô 明minh 覺giác 。 有hữu 所sở 非phi 覺giác 。 無vô 所sở 非phi 明minh 。 無vô 明minh 又hựu 非phi 。 覺giác 湛trạm 明minh 性tánh 。 性tánh 覺giác 必tất 明minh 。 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 。 覺giác 非phi 所sở 明minh 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 所sở 既ký 妄vọng 立lập 。 生sanh 汝nhữ 妄vọng 能năng 。 無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 成thành 異dị 。 異dị 彼bỉ 所sở 異dị 。 因nhân 異dị 立lập 同đồng 。 同đồng 異dị 發phát 明minh 。 因nhân 此thử 復phục 立lập 。 無vô 同đồng 無vô 異dị 。 釋thích 曰viết 。 此thử 文văn 正chánh 釋thích 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 之chi 相tướng 也dã 。 若nhược 無vô 所sở 明minh 。 則tắc 無vô 明minh 覺giác 者giả 。 牒điệp 富phú 樓lâu 那na 語ngữ 也dã 。 有hữu 所sở 非phi 覺giác 。 無vô 所sở 非phi 明minh 者giả 。 正chánh 破phá 也dã 。 若nhược 要yếu 因nhân 所sở 明minh 。 方phương 稱xưng 覺giác 明minh 者giả 。 此thử 乃nãi 因nhân 他tha 而nhi 立lập 。 非phi 自tự 性tánh 覺giác 。 故cố 言ngôn 有hữu 所sở 非phi 覺giác 。 如như 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 。 而nhi 有hữu 妄vọng 心tâm 。 離ly 塵trần 則tắc 無vô 有hữu 體thể 。 豈khởi 成thành 真chân 覺giác 。 又hựu 釋thích 若nhược 以dĩ 不bất 明minh 。 名danh 為vi 覺giác 者giả 。 則tắc 無vô 所sở 明minh 者giả 。 故cố 知tri 覺giác 體thể 。 本bổn 無vô 明minh 相tướng 。 佛Phật 證chứng 真chân 際tế 。 實thật 不bất 見kiến 明minh 。 若nhược 見kiến 於ư 明minh 。 即tức 是thị 所sở 明minh 。 既ký 立lập 所sở 明minh 。 便tiện 有hữu 能năng 覺giác 。 但đãn 除trừ 能năng 所sở 之chi 明minh 。 方phương 稱xưng 妙diệu 明minh 。 此thử 妙diệu 之chi 明minh 。 是thị 不bất 明minh 之chi 明minh 。 不bất 同đồng 所sở 明minh 故cố 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 無vô 見kiến 即tức 是thị 見kiến 。 能năng 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 肇triệu 論luận 云vân 。 般Bát 若Nhã 無vô 知tri 。 無vô 所sở 不bất 知tri 矣hĩ 。 若nhược 因nhân 明minh 起khởi 照chiếu 。 則tắc 隨tùy 照chiếu 失thất 宗tông 。 此thử 則tắc 元nguyên 因nhân 覺giác 明minh 起khởi 照chiếu 生sanh 所sở 。 所sở 立lập 照chiếu 性tánh 遂toại 亡vong 。 則tắc 是thị 識thức 精tinh 元nguyên 明minh 。 能năng 生sanh 諸chư 緣duyên 。 緣duyên 所sở 遺di 者giả 。 乃nãi 是thị 但đãn 隨tùy 能năng 緣duyên 之chi 相tướng 。 覆phú 真chân 唯duy 識thức 性tánh 。 一nhất 向hướng 能năng 所sở 相tương 生sanh 。 如như 風phong 鼓cổ 水thủy 。 波ba 浪lãng 相tương 續tục 。 澄trừng 湛trạm 之chi 性tánh 。 隱ẩn 而nhi 不bất 現hiện 。 後hậu 此thử 迷mê 妄vọng 生sanh 虗hư 空không 之chi 相tướng 。 復phục 因nhân 虗hư 空không 成thành 立lập 世thế 界giới 之chi 形hình 。 於ư 真chân 空không 一nhất 心tâm 。 畢tất 竟cánh 無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 建kiến 立lập 。 成thành 諸chư 法pháp 究cứu 竟cánh 之chi 異dị 。 皆giai 因nhân 情tình 想tưởng 擾nhiễu 亂loạn 。 勞lao 發phát 世thế 界giới 之chi 塵trần 。 迷mê 妄vọng 昏hôn 沈trầm 。 引dẫn 起khởi 虗hư 空không 之chi 界giới 。 分phần/phân 世thế 界giới 差sai 別biệt 為vi 異dị 。 立lập 虗hư 空không 清thanh 淨tịnh 為vi 同đồng 。 於ư 分phân 別biệt 識thức 中trung 。 又hựu 立lập 無vô 同đồng 無vô 異dị 。 皆giai 是thị 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 盡tận 成thành 生sanh 滅diệt 之chi 緣duyên 。 未vị 洞đỗng 本bổn 心tâm 。 終chung 成thành 戲hí 論luận 。 無vô 所sở 非phi 明minh 者giả 。 若nhược 能năng 覺giác 之chi 體thể 。 要yếu 因nhân 所sở 明minh 。 方phương 稱xưng 覺giác 明minh 者giả 。 若nhược 無vô 所sở 覺giác 之chi 明minh 。 則tắc 能năng 覺giác 之chi 體thể 。 便tiện 非phi 是thị 明minh 。 故cố 云vân 無vô 所sở 非phi 明minh 。 故cố 知tri 覺giác 之chi 與dữ 明minh 。 互hỗ 相tương 假giả 立lập 。 本bổn 無vô 自tự 體thể 。 豈khởi 成thành 自tự 性tánh 覺giác 。 故cố 云vân 有hữu 所sở 非phi 覺giác 。 無vô 所sở 非phi 明minh 。 此thử 文văn 雖tuy 簡giản 約ước 。 道Đạo 理lý 昭chiêu 然nhiên 。 無vô 明minh 又hựu 非phi 。 覺giác 湛trạm 明minh 性tánh 者giả 。 縱túng/tung 破phá 也dã 。 顯hiển 妄vọng 覺giác 之chi 體thể 。 無vô 湛trạm 明minh 之chi 用dụng 。 若nhược 言ngôn 但đãn 覺giác 於ư 明minh 。 何hà 須tu 覺giác 體thể 自tự 明minh 者giả 。 則tắc 自tự 性tánh 非phi 明minh 。 便tiện 無vô 覺giác 湛trạm 之chi 用dụng 。 故cố 云vân 無vô 明minh 又hựu 非phi 。 覺giác 湛trạm 明minh 性tánh 。 性tánh 覺giác 必tất 明minh 。 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 者giả 。 釋thích 妄vọng 覺giác 託thác 真chân 之chi 相tướng 也dã 。 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 妄vọng 覺giác 初sơ 起khởi 。 有hữu 覺giác 明minh 之chi 相tướng 耶da 。 祇kỳ 緣duyên 性tánh 覺giác 必tất 有hữu 真chân 明minh 。 所sở 以dĩ 妄vọng 覺giác 託thác 此thử 性tánh 明minh 。 而nhi 起khởi 影ảnh 明minh 之chi 覺giác 。 執chấp 影ảnh 像tượng 之chi 明minh 。 起khởi 攀phàn 緣duyên 之chi 覺giác 。 迷mê 真chân 認nhận 影ảnh 。 見kiến 相tương/tướng 二nhị 分phần 。 自tự 此thử 而nhi 生sanh 。 覺giác 明minh 之chi 號hiệu 。 因nhân 茲tư 而nhi 立lập 。 問vấn 曰viết 。 此thử 之chi 妄vọng 覺giác 。 為vi 見kiến 性tánh 明minh 而nhi 起khởi 。 為vi 不bất 見kiến 明minh 而nhi 起khởi 。 若nhược 見kiến 真chân 明minh 。 不bất 合hợp 成thành 妄vọng 。 若nhược 不bất 見kiến 真chân 。 則tắc 不bất 名danh 為vi 覺giác 明minh 。

答đáp 曰viết 。

本bổn 性tánh 真chân 明minh 。 非phi 妄vọng 所sở 見kiến 。 妄vọng 心tâm 想tưởng 像tượng 。 變biến 影ảnh 而nhi 緣duyên 。 不bất 了liễu 從tùng 自tự 影ảnh 生sanh 。 妄vọng 謂vị 見kiến 明minh 之chi 覺giác 。 以dĩ 初sơ 無vô 別biệt 相tướng 。 唯duy 有hữu 真chân 明minh 。 妄vọng 心tâm 想tưởng 像tượng 此thử 明minh 。 故cố 有hữu 覺giác 明minh 之chi 號hiệu 。 覺giác 非phi 所sở 明minh 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 者giả 。 次thứ 下hạ 正chánh 明minh 三tam 相tương/tướng 。 相tương/tướng 因nhân 而nhi 起khởi 也dã 。 夫phu 一nhất 真chân 之chi 覺giác 。 體thể 性tánh 雖tuy 明minh 。 不bất 分phân 能năng 所sở 。 故cố 云vân 覺giác 非phi 所sở 明minh 。 由do 影ảnh 明minh 起khởi 覺giác 。 能năng 所sở 即tức 分phần/phân 。 故cố 云vân 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 所sở 既ký 妄vọng 立lập 。 生sanh 汝nhữ 妄vọng 能năng 。 無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 成thành 異dị 者giả 。 最tối 初sơ 立lập 異dị 相tướng 也dã 。 即tức 如như 起khởi 信tín 云vân 。 由do 不bất 如như 實thật 知tri 。 真Chân 如Như 法pháp 一nhất 故cố 。 不bất 覺giác 心tâm 起khởi 。 而nhi 有hữu 其kỳ 念niệm 。 名danh 為vi 動động 相tương/tướng 。 即tức 是thị 業nghiệp 相tương/tướng 。 既ký 云vân 不bất 了liễu 一nhất 法Pháp 界Giới 相tương/tướng 。 不bất 覺giác 而nhi 起khởi 。 即tức 是thị 無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 成thành 異dị 。 異dị 彼bỉ 所sở 異dị 。 因nhân 異dị 立lập 同đồng 者giả 。 即tức 轉chuyển 相tương/tướng 也dã 。 異dị 彼bỉ 動động 相tương/tướng 。 故cố 云vân 異dị 彼bỉ 所sở 異dị 。 初sơ 之chi 動động 相tương/tướng 。 異dị 一nhất 真chân 故cố 。 此thử 之chi 同đồng 相tương/tướng 。 異dị 動động 相tương/tướng 故cố 。 因nhân 異dị 立lập 同đồng 者giả 。 前tiền 之chi 初sơ 起khởi 。 名danh 之chi 為vi 動động 。 動động 必tất 有hữu 靜tĩnh 。 相tướng 形hình 而nhi 立lập 。 故cố 云vân 因nhân 異dị 立lập 同đồng 。 靜tĩnh 相tương 似tự 真chân 。 故cố 名danh 同đồng 相tương/tướng 。 同đồng 異dị 發phát 明minh 。 因nhân 此thử 復phục 立lập 。 無vô 同đồng 無vô 異dị 者giả 。 即tức 現hiện 相tướng 也dã 。 形hình 前tiền 二nhị 相tương/tướng 而nhi 立lập 。 故cố 云vân 同đồng 異dị 發phát 明minh 。 非phi 前tiền 二nhị 相tương/tướng 。 故cố 云vân 因nhân 此thử 復phục 立lập 。 無vô 同đồng 無vô 異dị 。 起khởi 信tín 即tức 云vân 。 業nghiệp 相tương/tướng 。 轉chuyển 相tương/tướng 。 現hiện 相tướng 。 此thử 經Kinh 即tức 云vân 。 異dị 相tướng 。 同đồng 相tương/tướng 。 無vô 同đồng 異dị 相tướng 。 此thử 為vi 無vô 明minh 強cường/cưỡng 覺giác 。 能năng 所sở 初sơ 分phần/phân 。 展triển 轉chuyển 相tướng 形hình 。 立lập 此thử 三tam 相tương/tướng 。 以dĩ 剎sát 那na 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 體thể 雖tuy 總tổng 是thị 賴lại 耶da 。 約ước 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 熏huân 。 有hữu 其kỳ 因nhân 種chủng 。 因nhân 必tất 有hữu 果quả 。 約ước 當đương 現hiện 行hành 。 所sở 感cảm 位vị 別biệt 。 至chí 果quả 相tương/tướng 中trung 。 當đương 廣quảng 料liệu 簡giản 。 第đệ 二nhị 果quả 相tương/tướng 者giả 。 經kinh 曰viết 。 如như 是thị 擾nhiễu 亂loạn 。 相tương 待đãi 成thành 勞lao 。 勞lao 久cửu 發phát 塵trần 。 自tự 相tương 渾hồn 濁trược 。 由do 是thị 引dẫn 起khởi 。 塵trần 勞lao 煩phiền 惱não 。 起khởi 為vi 世thế 界giới 。 靜tĩnh 成thành 虗hư 空không 。 虗hư 空không 為vi 同đồng 。 世thế 界giới 為vi 異dị 。 彼bỉ 無vô 同đồng 異dị 。 真chân 有hữu 為vi 法pháp 。 釋thích 曰viết 。 彼bỉ 前tiền 三tam 相tương/tướng 。 互hỗ 相tương 形hình 待đãi 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 動động 息tức 不bất 住trụ 。 相tương 待đãi 成thành 勞lao 。 勞lao 久cửu 發phát 塵trần 。 自tự 相tương 渾hồn 濁trược 者giả 。 勞lao 是thị 勞lao 累lũy/lụy/luy 。 塵trần 是thị 塵trần 垢cấu 。 既ký 迷mê 清thanh 淨tịnh 之chi 體thể 。 亂loạn 成thành 塵trần 想tưởng 。 塵trần 想tưởng 相tương/tướng 渾hồn 。 能năng 覆phú 真chân 性tánh 。 故cố 名danh 為vi 濁trược 。 由do 是thị 引dẫn 起khởi 。 塵trần 勞lao 煩phiền 惱não 者giả 。 覺giác 明minh 熏huân 習tập 。 積tích 妄vọng 成thành 塵trần 。 擾nhiễu 惱não 相tương/tướng 熏huân 。 故cố 名danh 煩phiền 惱não 。 起khởi 為vi 世thế 界giới 。 靜tĩnh 成thành 虗hư 空không 者giả 。 果quả 相tương/tướng 現hiện 前tiền 也dã 。 起khởi 是thị 動động 相tương/tướng 。 動động 即tức 是thị 風phong 。 四tứ 風phong 動động 搖dao 。 積tích 成thành 世thế 界giới 。 故cố 云vân 起khởi 為vi 世thế 界giới 。 動động 息tức 之chi 處xứ 。 即tức 名danh 為vi 靜tĩnh 。 是thị 前tiền 同đồng 相tương/tướng 。 結kết 成thành 虗hư 空không 。 故cố 云vân 虗hư 空không 為vi 同đồng 。 世thế 界giới 為vi 異dị 。 彼bỉ 無vô 同đồng 異dị 。 真chân 有hữu 為vi 法pháp 者giả 。 彼bỉ 前tiền 無vô 同đồng 異dị 相tướng 。 結kết 成thành 有hữu 情tình 含hàm 藏tạng 識thức 也dã 。 此thử 之chi 識thức 體thể 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 故cố 云vân 無vô 同đồng 無vô 異dị 。 而nhi 能năng 變biến 起khởi 一nhất 切thiết 之chi 相tướng 。 故cố 云vân 真chân 有hữu 為vi 法pháp 。 自tự 後hậu 一nhất 切thiết 諸chư 塵trần 境cảnh 界giới 。 能năng 熏huân 所sở 熏huân 。 隨tùy 所sở 發phát 現hiện 。 皆giai 從tùng 此thử 識thức 而nhi 生sanh 。 故cố 起khởi 信tín 論luận 名danh 為vi 現hiện 識thức 。 能năng 現hiện 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 故cố 。 問vấn 曰viết 。 起khởi 信tín 三tam 相tương/tướng 。 總tổng 是thị 賴lại 耶da 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 別biệt 配phối 現hiện 識thức 。

答đáp 曰viết 。

此thử 之chi 三tam 相tương/tướng 。 總tổng 是thị 無vô 明minh 。 前tiền 後hậu 相tương/tướng 熏huân 。 分phần/phân 能năng 立lập 所sở 。 起khởi 信tín 攬lãm 前tiền 因nhân 種chủng 。 總tổng 是thị 賴lại 耶da 。 此thử 經Kinh 以dĩ 果quả 相tương/tướng 現hiện 行hành 。 分phần/phân 能năng 變biến 所sở 變biến 。 即tức 世thế 界giới 為vi 所sở 變biến 。 現hiện 識thức 為vi 能năng 變biến 。 能năng 變biến 既ký 是thị 賴lại 耶da 。 故cố 配phối 現hiện 識thức 。 又hựu 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 阿a 棃lê 耶da 識thức 。 即tức 此thử 經Kinh 無vô 同đồng 無vô 異dị 相tương/tướng 。 名danh 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 起khởi 信tín 舉cử 初sơ 攝nhiếp 後hậu 。 此thử 經Kinh 舉cử 後hậu 攝nhiếp 初sơ 。 因nhân 門môn 果quả 門môn 。 體thể 亦diệc 不bất 別biệt 。 第đệ 三Tam 明Minh 四tứ 輪luân 成thành 世thế 界giới 。 即tức 承thừa 前tiền 三tam 相tương/tướng 。 起khởi 為vi 世thế 界giới 。 靜tĩnh 為vi 虗hư 空không 。 彼bỉ 無vô 同đồng 異dị 。 真chân 有hữu 為vi 法pháp 。 既ký 言ngôn 世thế 界giới 虗hư 空không 。 及cập 有hữu 情tình 相tương/tướng 。 世thế 界giới 即tức 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 四tứ 輪luân 。 次thứ 第đệ 從tùng 何hà 妄vọng 想tưởng 變biến 此thử 。 不bất 同đồng 有hữu 情tình 。 即tức 內nội 根căn 外ngoại 塵trần 。 四tứ 生sanh 業nghiệp 果quả 。 受thọ 報báo 輪luân 迴hồi 。 此thử 之chi 分phần 位vị 。 即tức 有hữu 眾chúng 生sanh 相tướng 續tục 。 業nghiệp 果quả 相tương 續tục 。 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 一nhất 一nhất 廣quảng 明minh 。 今kim 此thử 且thả 辯biện 四tứ 輪luân 成thành 世thế 界giới 。 文văn 又hựu 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 明minh 四tứ 輪luân 成thành 界giới 。 後hậu 辯biện 草thảo 木mộc 山sơn 川xuyên 。 且thả 四tứ 輪luân 成thành 界giới 者giả 。 經kinh 曰viết 。 覺giác 明minh 空không 昧muội 。 相tương 待đãi 成thành 搖dao 。 故cố 有hữu 風phong 輪luân 。 執chấp 持trì 世thế 界giới 。 因nhân 空không 生sanh 搖dao 。 堅kiên 明minh 立lập 礙ngại 。 彼bỉ 金kim 寶bảo 者giả 。 明minh 覺giác 立lập 堅kiên 。 故cố 有hữu 金kim 輪luân 。 保bảo 持trì 國quốc 土độ 。 堅kiên 覺giác 寶bảo 成thành 。 搖dao 明minh 風phong 出xuất 。 風phong 金kim 相tương 摩ma 。 故cố 有hữu 火hỏa 光quang 。 為vi 變biến 化hóa 性tánh 。 寶bảo 明minh 生sanh 潤nhuận 。 火hỏa 光quang 上thượng 蒸chưng 。 故cố 有hữu 水thủy 輪luân 。 含hàm 十thập 方phương 界giới 。 釋thích 曰viết 。 覺giác 明minh 空không 昧muội 。 相tương 待đãi 成thành 搖dao 者giả 。 釋thích 風phong 輪luân 及cập 空không 界giới 相tương/tướng 也dã 。 由do 初sơ 妄vọng 覺giác 。 影ảnh 明minh 不bất 了liễu 。 遂toại 成thành 空không 昧muội 。 如như 障chướng 明minh 生sanh 暗ám 。 二nhị 相tương/tướng 相tướng 形hình 。 覺giác 明minh 即tức 是thị 動động 相tương/tướng 。 空không 昧muội 即tức 是thị 靜tĩnh 相tương/tướng 。 一nhất 明minh 一nhất 昧muội 。 一nhất 動động 一nhất 靜tĩnh 。 剎sát 那na 相tương 生sanh 。 如như 風phong 激kích 浪lãng 。 相tương 待đãi 不bất 息tức 。 於ư 內nội 初sơ 起khởi 。 即tức 名danh 為vi 搖dao 。 於ư 外ngoại 即tức 成thành 風phong 輪luân 世thế 界giới 。 是thị 故cố 世thế 界giới 之chi 初sơ 。 風phong 輪luân 為vi 始thỉ 。 空không 昧muội 即tức 是thị 虗hư 空không 。 既ký 無vô 形hình 相tướng 。 不bất 名danh 世thế 界giới 。 因nhân 空không 生sanh 搖dao 。 堅kiên 明minh 立lập 礙ngại 者giả 。 釋thích 地địa 相tương/tướng 也dã 。 因nhân 空không 異dị 明minh 。 相tương 待đãi 成thành 搖dao 。 搖dao 能năng 堅kiên 明minh 。 以dĩ 成thành 於ư 礙ngại 。 如như 胎thai 遇ngộ 風phong 。 即tức 成thành 堅kiên 礙ngại 。 亦diệc 是thị 執chấp 明minh 生sanh 礙ngại 我ngã 。 於ư 內nội 即tức 是thị 覺giác 明minh 堅kiên 執chấp 。 於ư 外ngoại 即tức 成thành 金kim 寶bảo 。 故cố 云vân 彼bỉ 金kim 寶bảo 者giả 。 明minh 覺giác 立lập 堅kiên 。 故cố 知tri 寶bảo 性tánh 因nhân 覺giác 明minh 有hữu 。 是thị 故cố 眾chúng 寶bảo 。 皆giai 有hữu 光quang 明minh 。 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 知tri 業nghiệp 感cảm 。 而nhi 不bất 知tri 是thị 何hà 因nhân 種chủng 。 堅kiên 覺giác 寶bảo 成thành 。 搖dao 明minh 風phong 出xuất 。 風phong 金kim 相tương 摩ma 。 故cố 有hữu 火hỏa 光quang 。 為vi 變biến 化hóa 性tánh 者giả 。 釋thích 火hỏa 性tánh 也dã 。 堅kiên 執chấp 覺giác 性tánh 。 即tức 成thành 於ư 寶bảo 。 搖dao 動động 所sở 明minh 。 即tức 出xuất 於ư 風phong 。 動động 靜tĩnh 不bất 息tức 。 即tức 是thị 風phong 金kim 相tương 摩ma 。 於ư 外ngoại 即tức 成thành 火hỏa 光quang 。 能năng 成thành 熟thục 萬vạn 物vật 。 故cố 言ngôn 為vi 變biến 化hóa 性tánh 。 寶bảo 明minh 生sanh 潤nhuận 。 火hỏa 光quang 上thượng 蒸chưng 。 故cố 有hữu 水thủy 輪luân 。 含hàm 十thập 方phương 界giới 者giả 。 釋thích 水thủy 輪luân 也dã 。 寶bảo 明minh 之chi 體thể 。 性tánh 有hữu 光quang 潤nhuận 。 為vi 火hỏa 熱nhiệt 蒸chưng 。 水thủy 便tiện 流lưu 出xuất 。 又hựu 覺giác 明minh 生sanh 愛ái 。 愛ái 即tức 是thị 潤nhuận 。 於ư 內nội 即tức 是thị 愛ái 明minh 。 於ư 外ngoại 即tức 成thành 寶bảo 潤nhuận 。 火hỏa 性tánh 上thượng 蒸chưng 。 融dung 愛ái 成thành 水thủy 。 一nhất 切thiết 業nghiệp 種chủng 。 非phi 愛ái 不bất 生sanh 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 非phi 水thủy 不bất 攝nhiếp 。 故cố 四tứ 大đại 性tánh 。 互hỗ 相tương 因nhân 籍tịch 。 體thể 不bất 相tương 離ly 。 同đồng 一nhất 妄vọng 心tâm 所sở 變biến 起khởi 故cố 。 如như 虗hư 空không 華hoa 不bất 離ly 心tâm 故cố 。 愚ngu 人nhân 不bất 了liễu 。 心tâm 外ngoại 執chấp 法pháp 。 顛điên 倒đảo 見kiến 故cố 。 次thứ 下hạ 辯biện 草thảo 木mộc 山sơn 川xuyên 之chi 異dị 者giả 。 經kinh 曰viết 。 火hỏa 騰đằng 水thủy 降giáng 。 交giao 發phát 立lập 堅kiên 。 溼thấp 為vi 巨cự 海hải 。 乾can 為vi 洲châu 潬đán 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 大đại 海hải 之chi 中trung 。 火hỏa 光quang 常thường 起khởi 。 彼bỉ 洲châu 潬đán 中trung 。 江giang 河hà 常thường 注chú 。 水thủy 勢thế 劣liệt 火hỏa 。 結kết 為vi 高cao 山sơn 。 是thị 故cố 山sơn 石thạch 。 擊kích 則tắc 成thành 炎diễm 。 融dung 則tắc 成thành 水thủy 。 土thổ 勢thế 劣liệt 水thủy 。 抽trừu 為vi 草thảo 木mộc 。 是thị 故cố 林lâm 藪tẩu 。 遇ngộ 燒thiêu 成thành 土thổ 。 因nhân 絞giảo 成thành 水thủy 。 交giao 妄vọng 發phát 生sanh 。 遞đệ 相tương 為vi 種chủng 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 世thế 界giới 相tương 續tục 。 釋thích 曰viết 。 妄vọng 性tánh 不bất 恆hằng 。 前tiền 後hậu 變biến 異dị 。 所sở 感cảm 外ngoại 相tướng 。 優ưu 劣liệt 不bất 同đồng 。 愛ái 心tâm 多đa 者giả 。 即tức 成thành 巨cự 海hải 。 執chấp 心tâm 多đa 者giả 。 即tức 成thành 洲châu 潬đán 。 風phong 性tánh 生sanh 慢mạn 。 火hỏa 性tánh 生sanh 瞋sân 。 於ư 色sắc 起khởi 愛ái 。 潬đán 中trung 流lưu 水thủy 。 違vi 愛ái 生sanh 瞋sân 。 海hải 中trung 火hỏa 起khởi 。 水thủy 邊biên 平bình 地địa 曰viết 潬đán 。 慢mạn 增tăng 愛ái 劣liệt 。 結kết 為vi 高cao 山sơn 。 愛ái 增tăng 慢mạn 輕khinh 。 抽trừu 為vi 草thảo 木mộc 。 或hoặc 瞋sân 愛ái 慢mạn 三tam 。 互hỗ 相tương 滋tư 蔓mạn 。 異dị 類loại 成thành 形hình 。 草thảo 木mộc 山sơn 川xuyên 。 千thiên 差sai 萬vạn 品phẩm 。 先tiên 從tùng 妄vọng 想tưởng 。 結kết 成thành 四tứ 大đại 。 從tùng 四tứ 大đại 性tánh 。 愛ái 慢mạn 滋tư 生sanh 。 離ly 有hữu 情tình 心tâm 。 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 故cố 云vân 交giao 妄vọng 發phát 生sanh 。 遞đệ 相tương 為vi 種chủng 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 世thế 界giới 相tương 續tục 。 是thị 以dĩ 賦phú 云vân 。 世thế 界giới 欲dục 成thành 之chi 際tế 。 舉cử 念niệm 全toàn 收thu 。 非phi 唯duy 世thế 界giới 但đãn 有hữu 成thành 壞hoại 。 萬vạn 法pháp 悉tất 從tùng 心tâm 生sanh 。 故cố 經Kinh 云vân 。 成thành 劫kiếp 之chi 風phong 。 壞hoại 劫kiếp 之chi 風phong 。 皆giai 是thị 眾chúng 生sanh 。 共cộng 業nghiệp 所sở 感cảm 。 業nghiệp 由do 心tâm 造tạo 。 豈khởi 非phi 心tâm 耶da 。

乘thừa 急cấp 戒giới 圓viên 。

乘thừa 急cấp 者giả 。 於ư 一nhất 心tâm 大Đại 乘Thừa 種chủng 性tánh 。 志chí 力lực 湻# 熟thục 。 解giải 心tâm 明minh 利lợi 。 戒giới 圓viên 者giả 。 於ư 大Đại 乘Thừa 戒giới 法pháp 。 堅kiên 持trì 無vô 犯phạm 。 故cố 瓔anh 珞lạc 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 戒giới 。 以dĩ 心tâm 為vi 體thể 。 心tâm 無vô 盡tận 故cố 。 戒giới 亦diệc 無vô 盡tận 。

因nhân 成thành 果quả 滿mãn 。

初sơ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 為vi 因nhân 。 後hậu 究cứu 竟cánh 心tâm 為vi 果quả 。 故cố 云vân 。 初sơ 與dữ 實thật 相tướng 為vi 因nhân 。 後hậu 以dĩ 實thật 相tướng 為vi 果quả 。

該cai 括quát 有hữu 空không 。

有hữu 徹triệt 空không 源nguyên 。 空không 居cư 有hữu 表biểu 。 如như 波ba 徹triệt 水thủy 源nguyên 。 水thủy 窮cùng 波ba 末mạt 。 皆giai 是thị 一nhất 心tâm 。 體thể 用dụng 交giao 徹triệt 。 如như 色sắc 空không 章chương 十thập 門môn 止Chỉ 觀Quán 。 第đệ 一nhất 會hội 相tương/tướng 歸quy 性tánh 門môn 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 會hội 事sự 歸quy 理lý 。 二nhị 於ư 能năng 緣duyên 心tâm 攝nhiếp 散tán 歸quy 止chỉ 也dã 。 第đệ 二nhị 依y 理lý 起khởi 事sự 門môn 者giả 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 所sở 歸quy 之chi 理lý 非phi 斷đoạn 空không 故cố 。 不bất 礙ngại 事sự 相tướng 宛uyển 然nhiên 現hiện 前tiền 。 二nhị 由do 所sở 入nhập 之chi 止chỉ 不bất 滯trệ 寂tịch 故cố 。

復phục 有hữu 隨tùy 事sự 起khởi 於ư 妙diệu 觀quán 也dã 。 第đệ 三tam 理lý 事sự 無vô 礙ngại 門môn 者giả 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 由do 習tập 前tiền 理lý 事sự 。 融dung 通thông 交giao 徹triệt 令linh 無vô 。 二nhị 雙song 現hiện 前tiền 故cố 。 遂toại 使sử 止Chỉ 觀Quán 同đồng 於ư 一nhất 念niệm 頓đốn 照chiếu 也dã 。 第đệ 四tứ 理lý 事sự 雙song 絕tuyệt 門môn 者giả 。 由do 理lý 事sự 雙song 現hiện 。 互hỗ 相tương 形hình 奪đoạt 故cố 。 遂toại 使sử 兩lưỡng 相tương/tướng 俱câu 盡tận 。 非phi 理lý 非phi 事sự 。 寂tịch 然nhiên 而nhi 絕tuyệt 。 是thị 故cố 令linh 止Chỉ 觀Quán 雙song 泯mẫn 。 迥huýnh 然nhiên 無vô 寄ký 也dã 。 第đệ 五ngũ 心tâm 境cảnh 融dung 通thông 門môn 者giả 。 即tức 彼bỉ 絕tuyệt 理lý 事sự 之chi 無vô 礙ngại 境cảnh 。 與dữ 彼bỉ 泯mẫn 止Chỉ 觀Quán 之chi 無vô 礙ngại 心tâm 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 故cố 不bất 礙ngại 心tâm 境cảnh 而nhi 冥minh 然nhiên 一nhất 味vị 。 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 故cố 不bất 壞hoại 一nhất 味vị 而nhi 心tâm 境cảnh 兩lưỡng 分phần/phân 也dã 。 第đệ 六lục 事sự 事sự 相tướng 在tại 門môn 者giả 。 由do 理lý 帶đái 諸chư 事sự 全toàn 遍biến 一nhất 事sự 。 是thị 故cố 以dĩ 即tức 止chỉ 之chi 觀quán 。 於ư 一nhất 事sự 中trung 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 心tâm 無vô 散tán 動động 。 如như 一nhất 事sự 。 一nhất 切thiết 亦diệc 爾nhĩ 。 第đệ 七thất 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 是thị 門môn 者giả 。 由do 諸chư 事sự 悉tất 不bất 異dị 於ư 理lý 。 復phục 不bất 異dị 於ư 一nhất 事sự 。 是thị 故cố 以dĩ 不bất 異dị 止chỉ 之chi 觀quán 。 見kiến 於ư 一nhất 事sự 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 。 而nhi 念niệm 不bất 亂loạn 。 如như 一nhất 事sự 。 一nhất 切thiết 亦diệc 爾nhĩ 。 第đệ 八bát 即tức 入nhập 無vô 礙ngại 門môn 者giả 。 由do 交giao 參tham 非phi 一nhất 。 與dữ 相tương/tướng 含hàm 非phi 異dị 。 體thể 無vô 二nhị 故cố 。 是thị 故cố 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 無vô 二nhị 之chi 智trí 頓đốn 見kiến 。 即tức 入nhập 三tam 門môn 。 同đồng 一nhất 法Pháp 界Giới 。 而nhi 心tâm 無vô 散tán 動động 也dã 。 第đệ 九cửu 帝đế 網võng 重trọng/trùng 現hiện 門môn 者giả 。 如như 於ư 一nhất 事sự 中trung 。 具cụ 一nhất 切thiết 故cố 。 此thử 一nhất 切thiết 內nội 復phục 各các 具cụ 一nhất 切thiết 。 如như 是thị 重trùng 重trùng 。 不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。 如như 一nhất 事sự 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 一nhất 切thiết 事sự 亦diệc 然nhiên 。 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 心tâm 境cảnh 不bất 異dị 之chi 智trí 。 頓đốn 見kiến 一nhất 切thiết 。 各các 各các 重trùng 重trùng 悉tất 無vô 窮cùng 盡tận 。 普phổ 眼nhãn 所sở 矚chú 。 朗lãng 然nhiên 現hiện 前tiền 。 而nhi 無vô 分phân 別biệt 。 亦diệc 無vô 散tán 動động 。 第đệ 十thập 主chủ 伴bạn 圓viên 備bị 門môn 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 普phổ 門môn 之chi 智trí 。 頓đốn 照chiếu 於ư 此thử 普phổ 門môn 法Pháp 界Giới 。 然nhiên 舉cử 一nhất 門môn 為vi 主chủ 。 必tất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 為vi 伴bạn 。 一nhất 切thiết 亦diệc 爾nhĩ 。 是thị 故cố 主chủ 伴bạn 伴bạn 主chủ 。 皆giai 悉tất 無vô 盡tận 。 不bất 可khả 稱xưng 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 三tam 昧muội 海hải 門môn 。 皆giai 此thử 安an 立lập 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 然nhiên 無vô 異dị 念niệm 也dã 。

交giao 參tham 主chủ 伴bạn 。

以dĩ 一nhất 心tâm 為vi 主chủ 。 萬vạn 法pháp 為vi 伴bạn 。 或hoặc 萬vạn 法pháp 為vi 主chủ 。 一nhất 心tâm 為vi 伴bạn 。 互hỗ 為vi 主chủ 伴bạn 。 性tánh 相tướng 該cai 通thông 。 如như 云vân 此thử 土thổ/độ 文Văn 殊Thù 說thuyết 。 則tắc 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 文Văn 殊Thù 一nhất 時thời 同đồng 說thuyết 。

十thập 玄huyền 門môn 之chi 資tư 攝nhiếp 。 無vô 盡tận 無vô 窮cùng 。

十thập 玄huyền 門môn 者giả 。 一nhất 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 。 此thử 約ước 諸chư 法pháp 相tướng 應ưng 無vô 前tiền 後hậu 說thuyết 。 如như 海hải 一nhất 滴tích 。 含hàm 百bách 川xuyên 味vị 。 二nhị 一nhất 多đa 相tương 容dung 不bất 同đồng 門môn 。 此thử 門môn 約ước 理lý 說thuyết 。 如như 一nhất 室thất 千thiên 燈đăng 。 光quang 光quang 涉thiệp 入nhập 。 三tam 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 自tự 在tại 門môn 。 此thử 門môn 約ước 用dụng 說thuyết 。 就tựu 三tam 世thế 間gian 圓viên 融dung 即tức 入nhập 。 而nhi 成thành 無vô 盡tận 。 如như 金kim 金kim 色sắc 。 二nhị 不bất 相tương 離ly 。 四tứ 隱ẩn 顯hiển 祕bí 密mật 俱câu 成thành 門môn 。 此thử 門môn 約ước 緣duyên 說thuyết 。 如như 片phiến 月nguyệt 澄trừng 空không 。 晦hối 明minh 相tướng 並tịnh 。 五ngũ 微vi 細tế 相tương 容dung 安an 立lập 門môn 。 此thử 門môn 約ước 相tương/tướng 說thuyết 。 即tức 一nhất 時thời 齊tề 現hiện 。 似tự 束thúc 箭tiễn 齊tề 頭đầu 。 如như 瑠lưu 璃ly 瓶bình 。 盛thịnh 多đa 芥giới 子tử 。 六lục 因nhân 陀đà 羅la 網võng 境cảnh 界giới 門môn 。 此thử 門môn 約ước 譬thí 喻dụ 說thuyết 。 約ước 法pháp 相tướng 即tức 互hỗ 照chiếu 重trọng/trùng 現hiện 無vô 盡tận 門môn 。 如như 兩lưỡng 鏡kính 互hỗ 照chiếu 。 傳truyền 輝huy 相tương/tướng 寫tả 。 遞đệ 出xuất 無vô 窮cùng 。 七thất 諸chư 藏tạng 純thuần 雜tạp 具cụ 德đức 門môn 。 此thử 門môn 約ước 諸chư 行hành 說thuyết 。 亦diệc 名danh 廣quảng 狹hiệp 門môn 。 亦diệc 名danh 主chủ 伴bạn 門môn 。 如như 北bắc 辰thần 所sở 居cư 。 眾chúng 星tinh 拱củng 之chi 。 八bát 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 門môn 。 此thử 門môn 約ước 三tam 世thế 說thuyết 。 如như 一nhất 夕tịch 之chi 夢mộng 。 翱cao 翔tường 百bách 年niên 。 九cửu 唯duy 心tâm 迴hồi 轉chuyển 善thiện 成thành 門môn 。 此thử 門môn 約ước 心tâm 說thuyết 。 如như 徑kính 尺xích 之chi 鏡kính 。 見kiến 千thiên 里lý 之chi 像tượng 。 十thập 託thác 事sự 顯hiển 法pháp 生sanh 解giải 門môn 。 此thử 門môn 約ước 智trí 說thuyết 。 如như 立lập 像tượng 豎thụ 臂tý 。 觸xúc 目mục 皆giai 道đạo 。 此thử 十thập 玄huyền 門môn 。 法pháp 法pháp 皆giai 具cụ 。 悉tất 入nhập 一nhất 心tâm 無vô 盡tận 之chi 旨chỉ 。 如như 海hải 涌dũng 羣quần 波ba 。 羣quần 波ba 即tức 海hải 。 金kim 成thành 眾chúng 器khí 。 眾chúng 器khí 皆giai 金kim 。 若nhược 以dĩ 平bình 等đẳng 。 心tâm 是thị 一nhất 義nghĩa 。 差sai 別biệt 心tâm 是thị 多đa 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 心tâm 即tức 一nhất 切thiết 心tâm 。 是thị 相tương/tướng 即tức 義nghĩa 。 是thị 同đồng 時thời 相tương 應ứng 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 切thiết 心tâm 入nhập 一nhất 心tâm 。 是thị 相tương/tướng 入nhập 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 心tâm 攝nhiếp 一nhất 切thiết 心tâm 。 是thị 隱ẩn 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 切thiết 心tâm 資tư 一nhất 心tâm 。 是thị 顯hiển 義nghĩa 。 以dĩ 不bất 壞hoại 差sai 別biệt 心tâm 而nhi 現hiện 平bình 等đẳng 心tâm 。 是thị 多đa 中trung 一nhất 義nghĩa 。 以dĩ 不bất 隱ẩn 平bình 等đẳng 心tâm 而nhi 現hiện 差sai 別biệt 心tâm 。 是thị 一nhất 中trung 多đa 義nghĩa 。 又hựu 微vi 細tế 心tâm 不bất 礙ngại 廣quảng 大đại 心tâm 。 廣quảng 大đại 心tâm 不bất 礙ngại 微vi 細tế 心tâm 。 是thị 一nhất 多đa 不bất 同đồng 義nghĩa 。 亦diệc 是thị 相tương 容dung 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 心tâm 為vi 主chủ 。 一nhất 切thiết 心tâm 為vi 伴bạn 。 是thị 主chủ 伴bạn 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 實thật 心tâm 是thị 純thuần 義nghĩa 。 差sai 別biệt 心tâm 是thị 雜tạp 義nghĩa 。 差sai 別biệt 心tâm 即tức 一nhất 實thật 心tâm 雜tạp 恆hằng 純thuần 。 一nhất 實thật 心tâm 即tức 差sai 別biệt 心tâm 純thuần 恆hằng 雜tạp 。 即tức 諸chư 藏tạng 純thuần 雜tạp 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 心tâm 帶đái 一nhất 切thiết 心tâm 還hoàn 入nhập 一nhất 心tâm 。 是thị 帝đế 網võng 義nghĩa 。 因nhân 心tâm 現hiện 境cảnh 。 見kiến 境cảnh 識thức 心tâm 。 是thị 託thác 事sự 顯hiển 法pháp 義nghĩa 。 長trường 劫kiếp 短đoản 劫kiếp 。 延diên 促xúc 時thời 量lượng 。 皆giai 從tùng 積tích 念niệm 而nhi 成thành 。 一nhất 心tâm 所sở 現hiện 。 是thị 十thập 世thế 義nghĩa 。 因nhân 一nhất 心tâm 正chánh 義nghĩa 。 演diễn 難nan 思tư 法Pháp 門môn 。 究cứu 竟cánh 指chỉ 歸quy 。 言ngôn 亡vong 慮lự 絕tuyệt 。 即tức 唯duy 心tâm 迴hồi 轉chuyển 義nghĩa 。 自tự 心tâm 既ký 爾nhĩ 。 彼bỉ 心tâm 亦diệc 然nhiên 。 涉thiệp 入nhập 交giao 羅la 。 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 矣hĩ 。

六lục 相tương/tướng 義nghĩa 之chi 融dung 通thông 。 不bất 常thường 不bất 斷đoạn 。

夫phu 一nhất 切thiết 字tự 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 有hữu 此thử 六lục 相tương/tướng 。 若nhược 善thiện 見kiến 者giả 。 得đắc 智trí 無vô 礙ngại 總tổng 持trì 門môn 。 於ư 諸chư 法pháp 不bất 滯trệ 有hữu 無vô 斷đoạn 常thường 等đẳng 見kiến 。 此thử 六lục 字tự 義nghĩa 闕khuyết 一nhất 。 即tức 理lý 智trí 不bất 圓viên 。 此thử 是thị 初Sơ 地Địa 位vị 中trung 。 觀quán 通thông 世thế 間gian 一nhất 切thiết 法pháp 門môn 故cố 。 不bất 可khả 廢phế 一nhất 取thủ 一nhất 。 雙song 立lập 雙song 亡vong 。 雖tuy 總tổng 同đồng 時thời 繁phồn 興hưng 不bất 有hữu 。 縱túng/tung 各các 具cụ 別biệt 冥minh 寂tịch 非phi 無vô 。 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 心tâm 知tri 。 不bất 可khả 以dĩ 無vô 心tâm 會hội 。 此thử 六lục 相tương/tướng 義nghĩa 。 於ư 一nhất 一nhất 法pháp 上thượng 皆giai 具cụ 。 今kim 於ư 一nhất 心tâm 上thượng 具cụ 者giả 。 心tâm 是thị 總tổng 相tương/tướng 。 能năng 生sanh 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 。 於ư 一nhất 心tâm 中trung 。 起khởi 善thiện 惡ác 心tâm 。 是thị 別biệt 相tướng 。 心tâm 王vương 心tâm 所sở 皆giai 同đồng 真chân 性tánh 。 同đồng 一nhất 聚tụ 法pháp 。 是thị 同đồng 相tương/tướng 。 念niệm 念niệm 互hỗ 起khởi 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 是thị 異dị 相tướng 。 諸chư 法pháp 由do 心tâm 迴hồi 轉chuyển 。 心tâm 生sanh 則tắc 種chủng 種chủng 法pháp 生sanh 。 則tắc 是thị 成thành 相tương/tướng 。 心tâm 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 壞hoại 相tương/tướng 。

鷲thứu 山sơn 正chánh 脈mạch 。 鹿lộc 苑uyển 鴻hồng 基cơ 。 真chân 風phong 長trường/trưởng 扇thiên/phiến 。 慧tuệ 範phạm 恆hằng 施thí 。

此thử 一nhất 心tâm 法pháp 。 是thị 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 得đắc 道Đạo 之chi 場tràng 。 說thuyết 法Pháp 之chi 本bổn 。 原nguyên 始thỉ 要yếu 終chung 。 不bất 離ly 此thử 法pháp 。 該cai 今kim 括quát 古cổ 。 豈khởi 越việt 斯tư 門môn 。 如như 百bách 門môn 義nghĩa 海hải 云vân 。 遠viễn 近cận 世thế 界giới 。 佛Phật 及cập 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 事sự 物vật 。 莫mạc 不bất 於ư 一nhất 念niệm 中trung 現hiện 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 事sự 法pháp 。 依y 心tâm 而nhi 現hiện 。 念niệm 既ký 無vô 礙ngại 。 法pháp 亦diệc 隨tùy 融dung 。 是thị 故cố 一nhất 念niệm 即tức 見kiến 三tam 世thế 一nhất 切thiết 。 事sự 物vật 顯hiển 現hiện 。 故cố 知tri 萬vạn 法pháp 。 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 矣hĩ 。 夫phu 心tâm 法pháp 者giả 大đại 約ước 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 四tứ 分phần/phân 成thành 心tâm 。 二nhị 者giả 心tâm 法pháp 四tứ 緣duyên 生sanh 。 三tam 者giả 三tam 量lượng 明minh 心tâm 。 四tứ 分phần/phân 成thành 心tâm 者giả 。 一nhất 自tự 證chứng 分phần/phân 。 是thị 心tâm 體thể 。 二nhị 見kiến 分phần/phân 。 是thị 心tâm 用dụng 。 三tam 相tương/tướng 分phần/phân 。 是thị 心tâm 相tương/tướng 。 四tứ 證chứng 自tự 證chứng 分phần/phân 。 是thị 心tâm 後hậu 邊biên 為vi 量lượng 果quả 。 八bát 識thức 心tâm 王vương 各các 各các 具cụ 四tứ 分phần/phân 義nghĩa 。 心tâm 法pháp 四tứ 緣duyên 生sanh 者giả 。 一nhất 是thị 因nhân 緣duyên 。 從tùng 種chủng 子tử 而nhi 生sanh 。 二nhị 是thị 所sở 緣duyên 緣duyên 。 境cảnh 牽khiên 生sanh 心tâm 用dụng 。 三tam 是thị 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 四tứ 是thị 增tăng 上thượng 緣duyên 。 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 若nhược 闕khuyết 一nhất 緣duyên 。 心tâm 法pháp 即tức 不bất 生sanh 。 三tam 量lượng 明minh 心tâm 者giả 。 一nhất 是thị 現hiện 量lượng 。 得đắc 法Pháp 自tự 性tánh 。 不bất 帶đái 名danh 言ngôn 。 二nhị 是thị 比tỉ 量lượng 。 比tỉ 度độ 而nhi 知tri 。 三tam 是thị 非phi 量lượng 。 境cảnh 不bất 現hiện 前tiền 。 且thả 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 是thị 第đệ 八bát 阿a 賴lại 耶da 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 。 眼nhãn 識thức 於ư 第đệ 八bát 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 上thượng 。 又hựu 變biến 起khởi 一nhất 重trọng/trùng 相tương/tướng 分phần/phân 。 同đồng 與dữ 明minh 了liễu 意ý 識thức 初sơ 念niệm 中trung 率suất 爾nhĩ 心tâm 緣duyên 時thời 。 是thị 現hiện 量lượng 。 後hậu 落lạc 第đệ 二nhị 念niệm 意ý 識thức 作tác 解giải 之chi 時thời 。 便tiện 成thành 比tỉ 量lượng 。 若nhược 境cảnh 不bất 現hiện 前tiền 。 緣duyên 過quá 去khứ 獨độc 影ảnh 境cảnh 中trung 。 是thị 非phi 量lượng 。 凡phàm 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 說thuyết 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 不bất 出xuất 四tứ 分phần/phân 三tam 量lượng 料liệu 簡giản 。 廣quảng 說thuyết 在tại 宗tông 鏡kính 錄lục 中trung 。 又hựu 約ước 妄vọng 心tâm 。 有hữu 五ngũ 種chủng 心tâm 。 一nhất 率suất 爾nhĩ 心tâm 。 謂vị 聞văn 法Pháp 創sáng/sang 初sơ 。 遇ngộ 境cảnh 便tiện 起khởi 。 二nhị 尋tầm 求cầu 心tâm 。 於ư 境cảnh 未vị 達đạt 。 方phương 有hữu 尋tầm 求cầu 。 三tam 決quyết 定định 心tâm 。 審thẩm 知tri 法pháp 體thể 。 而nhi 起khởi 決quyết 定định 。 四tứ 染nhiễm 淨tịnh 心tâm 。 法pháp 詮thuyên 欣hân 厭yếm 。 而nhi 起khởi 染nhiễm 淨tịnh 。 五ngũ 等đẳng 流lưu 心tâm 。 念niệm 念niệm 緣duyên 境cảnh 。 前tiền 後hậu 等đẳng 故cố 。 又hựu 約ước 境cảnh 有hữu 三tam 。 一nhất 性tánh 境cảnh 。 是thị 現hiện 量lượng 心tâm 得đắc 。 二nhị 帶đái 質chất 境cảnh 。 是thị 比tỉ 量lượng 心tâm 現hiện 。 三tam 獨độc 影ảnh 境cảnh 。 是thị 非phi 量lượng 心tâm 緣duyên 。

隱ẩn 顯hiển 無vô 際tế 而nhi 晦hối 明minh 相tướng 並tịnh 。

百bách 門môn 義nghĩa 海hải 云vân 。 若nhược 心tâm 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 彼bỉ 隱ẩn 而nhi 此thử 顯hiển 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 攝nhiếp 心tâm 。 即tức 彼bỉ 顯hiển 而nhi 此thử 隱ẩn 。 由do 顯hiển 時thời 全toàn 隱ẩn 而nhi 成thành 顯hiển 。 亦diệc 全toàn 顯hiển 而nhi 成thành 隱ẩn 。 相tương/tướng 由do 成thành 立lập 。 是thị 故cố 隱ẩn 時thời 正chánh 顯hiển 。 顯hiển 時thời 正chánh 隱ẩn 。 如như 合hợp 日nhật 月nguyệt 。 晦hối 明minh 相tướng 並tịnh 。 又hựu 十thập 玄huyền 門môn 中trung 。 祕bí 密mật 隱ẩn 顯hiển 俱câu 成thành 門môn 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 相tướng 攝nhiếp 之chi 時thời 。 能năng 攝nhiếp 則tắc 現hiện 。 名danh 之chi 為vi 顯hiển 。 所sở 攝nhiếp 不bất 顯hiển 。 名danh 之chi 為vi 隱ẩn 。 即tức 隱ẩn 常thường 顯hiển 。 即tức 顯hiển 常thường 隱ẩn 。 名danh 曰viết 俱câu 成thành 。 常thường 情tình 不bất 知tri 。 名danh 為vi 祕bí 密mật 。 次thứ 辯biện 相tương/tướng 者giả 。 且thả 約ước 一nhất 多đa 相tương/tướng 攝nhiếp 。 以dĩ 明minh 隱ẩn 顯hiển 。 有hữu 其kỳ 六lục 句cú 。 一nhất 一nhất 顯hiển 多đa 隱ẩn 。 一nhất 攝nhiếp 多đa 故cố 。 二nhị 多đa 顯hiển 一nhất 隱ẩn 。 多đa 攝nhiếp 一nhất 故cố 。 三tam 俱câu 上thượng 二nhị 句cú 。 同đồng 時thời 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 四tứ 泯mẫn 約ước 相tướng 形hình 。 奪đoạt 俱câu 不bất 立lập 故cố 。 五ngũ 具cụ 上thượng 四tứ 。 是thị 解giải 境cảnh 故cố 。 六lục 絕tuyệt 上thượng 五ngũ 。 是thị 行hành 境cảnh 故cố 。 然nhiên 一nhất 顯hiển 與dữ 多đa 顯hiển 不bất 俱câu 。 一nhất 隱ẩn 與dữ 多đa 隱ẩn 不bất 並tịnh 。 隱ẩn 顯hiển 顯hiển 隱ẩn 。 同đồng 時thời 無vô 礙ngại 。 三tam 昧muội 章chương 云vân 。 又hựu 事sự 相tướng 隨tùy 理lý 。 存tồn 亡vong 自tự 在tại 。 亦diệc 融dung 成thành 十thập 義nghĩa 。 一nhất 以dĩ 事sự 全toàn 事sự 。 故cố 事sự 泯mẫn 也dã 。 二nhị 以dĩ 理lý 全toàn 事sự 。 故cố 事sự 存tồn 也dã 。 三tam 以dĩ 前tiền 二nhị 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 亦diệc 存tồn 亦diệc 泯mẫn 也dã 。 四tứ 以dĩ 二nhị 相tương/tướng 奪đoạt 故cố 。 非phi 存tồn 非phi 泯mẫn 也dã 。 五ngũ 以dĩ 舉cử 體thể 全toàn 理lý 。 事sự 相tướng 方phương 成thành 故cố 。 即tức 泯mẫn 而nhi 存tồn 也dã 。 六lục 以dĩ 事sự 舉cử 體thể 全toàn 成thành 。 無vô 不bất 蕩đãng 盡tận 故cố 。 即tức 存tồn 而nhi 泯mẫn 也dã 。 七thất 以dĩ 二nhị 義nghĩa 相tương 順thuận 故cố 。 即tức 存tồn 即tức 泯mẫn 俱câu 存tồn 。 八bát 以dĩ 相tương/tướng 奪đoạt 故cố 。 即tức 存tồn 即tức 泯mẫn 俱câu 泯mẫn 也dã 。 九cửu 以dĩ 前tiền 八bát 義nghĩa 同đồng 一nhất 事sự 法pháp 。 存tồn 亡vong 自tự 在tại 。 無vô 礙ngại 俱câu 現hiện 。 十thập 以dĩ 同đồng 時thời 相tương/tướng 奪đoạt 義nghĩa 。 故cố 無vô 不bất 盡tận 。 圓viên 融dung 超siêu 絕tuyệt 。 迥huýnh 出xuất 情tình 表biểu 。 亦diệc 深thâm 思tư 可khả 見kiến 。

念niệm 劫kiếp 融dung 通thông 而nhi 延diên 促xúc 同đồng 時thời 。

百bách 門môn 義nghĩa 海hải 云vân 。 融dung 念niệm 劫kiếp 者giả 。 如như 見kiến 塵trần 之chi 時thời 。 是thị 一nhất 念niệm 心tâm 所sở 現hiện 。 此thử 一nhất 念niệm 之chi 時thời 。 全toàn 是thị 百bách 千thiên 大đại 劫kiếp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 百bách 千thiên 大đại 劫kiếp 。 由do 本bổn 一nhất 念niệm 。 方phương 成thành 大đại 劫kiếp 。 既ký 相tương/tướng 成thành 立lập 。 俱câu 無vô 體thể 性tánh 。 由do 一nhất 念niệm 無vô 體thể 。 即tức 通thông 大đại 劫kiếp 。 大đại 劫kiếp 無vô 體thể 。 即tức 該cai 一nhất 念niệm 。 由do 念niệm 劫kiếp 無vô 體thể 。 長trường 短đoản 之chi 相tướng 自tự 融dung 。 然nhiên 亦diệc 不bất 壞hoại 長trường 短đoản 之chi 相tướng 。 故cố 云vân 。 塵trần 含hàm 法Pháp 界Giới 。 無vô 虧khuy 大đại 小tiểu 。 念niệm 包bao 九cửu 世thế 。 延diên 促xúc 同đồng 時thời 。 九cửu 世thế 者giả 。 過quá 去khứ 世thế 中trung 。 有hữu 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 未vị 來lai 世thế 中trung 。 有hữu 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 現hiện 在tại 世thế 中trung 。 有hữu 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 三tam 三tam 成thành 九cửu 世thế 。

微vi 妙diệu 之chi 境cảnh 幽u 深thâm 。 非phi 從tùng 像tượng 設thiết 。 太thái 玄huyền 之chi 鄉hương 緜# 邈mạc 。 莫mạc 可khả 心tâm 知tri 。 卓trác 爾nhĩ 不bất 羣quần 。 湛trạm 然nhiên 純thuần 一nhất 。 天thiên 成thành 神thần 授thọ 而nhi 挺đĩnh 生sanh 。 萬vạn 德đức 千thiên 珍trân 而nhi 共cộng 出xuất 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 本bổn 具cụ 無vô 漏lậu 功công 德đức 。 念niệm 念niệm 內nội 熏huân 。 及cập 至chí 成thành 佛Phật 時thời 。 便tiện 為vi 性tánh 起khởi 功công 德đức 。 如như 懶lãn 瓚# 和hòa 尚thượng 偈kệ 云vân 。 我ngã 有hữu 一nhất 語ngữ 。 無vô 過quá 直trực 與dữ 。 細tế 於ư 毫hào 末mạt 。 大đại 無vô 方phương 所sở 。 本bổn 自tự 圓viên 成thành 。 不bất 勞lao 機cơ 杼trữ 。 又hựu 古cổ 德đức 云vân 。 至chí 妙diệu 靈linh 通thông 。 目mục 之chi 曰viết 道đạo 。 若nhược 不bất 鏡kính 方phương 寸thốn 。 則tắc 虗hư 負phụ 性tánh 靈linh 矣hĩ 。

眾chúng 義nghĩa 咸hàm 歸quy 於ư 此thử 宗tông 。 百bách 華hoa 同đồng 成thành 於ư 一nhất 蜜mật 。 獨độc 超siêu 紫tử 微vi 之chi 表biểu 。 教giáo 海hải 宏hoành 樞xu 。 細tế 開khai 虗hư 寂tịch 之chi 閒gian/nhàn 。 禪thiền 扄# 正chánh 律luật 。

問vấn 。 眾chúng 義nghĩa 咸hàm 同đồng 成thành 一nhất 蜜mật 者giả 。 即tức 成thành 佛Phật 本bổn 理lý 但đãn 是thị 一nhất 心tâm 。 云vân 何hà 更cánh 立lập 文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 行hành 位vị 之chi 因nhân 。 釋Thích 迦Ca 彌Di 勒Lặc 名danh 號hiệu 之chi 果quả 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 神thần 通thông 變biến 現hiện 。 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 等đẳng 。 答đáp 。 此thử 是thị 無vô 名danh 位vị 之chi 名danh 位vị 。 無vô 因nhân 果quả 之chi 因nhân 果quả 。 是thị 心tâm 作tác 因nhân 。 是thị 心tâm 成thành 果quả 。 是thị 心tâm 標tiêu 名danh 。 是thị 心tâm 立lập 位vị 。 釋thích 論luận 云vân 。 初sơ 觀quán 實thật 相tướng 名danh 因nhân 。 觀quán 成thành 名danh 果quả 。 故cố 知tri 初sơ 後hậu 皆giai 心tâm 。 因nhân 果quả 同đồng 證chứng 。 祇kỳ 為vi 根căn 機cơ 莫mạc 等đẳng 。 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 若nhược 以dĩ 一nhất 法pháp 逗đậu 機cơ 。 終chung 不bất 齊tề 成thành 解giải 脫thoát 。 須tu 各các 各các 示thị 現hiện 。 引dẫn 物vật 歸quy 心tâm 。 雖tuy 開khai 種chủng 種chủng 之chi 名danh 。 皆giai 是thị 一nhất 心tâm 之chi 義nghĩa 。 若nhược 違vi 自tự 心tâm 。 取thủ 外ngoại 佛Phật 相tương 勝thắng 妙diệu 之chi 境cảnh 。 則tắc 是thị 顛điên 倒đảo 。 所sở 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 頌tụng 云vân 。 若nhược 以dĩ 威uy 德đức 色sắc 種chủng 族tộc 。 而nhi 見kiến 人nhân 中trung 調điều 御ngự 師sư 。 是thị 為vi 病bệnh 眼nhãn 顛điên 倒đảo 見kiến 。 彼bỉ 不bất 能năng 知tri 最tối 勝thắng 法Pháp 。 又hựu 頌tụng 云vân 。 假giả 使sử 百bách 千thiên 劫kiếp 。 常thường 見kiến 於ư 如Như 來Lai 。 不bất 依y 真chân 實thật 義nghĩa 。 而nhi 觀quán 救cứu 世thế 者giả 。 是thị 人nhân 取thủ 諸chư 相tướng 。 增tăng 長trưởng 癡si 惑hoặc 網võng 。 繫hệ 縛phược 生sanh 死tử 獄ngục 。 盲manh 冥minh 不bất 見kiến 佛Phật 。 云vân 何hà 不bất 見kiến 佛Phật 。 一nhất 者giả 為vi 不bất 識thức 自tự 心tâm 。 二nhị 者giả 為vi 不bất 明minh 隱ẩn 顯hiển 。 何hà 者giả 。 眾chúng 生sanh 之chi 因nhân 隱ẩn 於ư 本bổn 覺giác 。 諸chư 佛Phật 之chi 果quả 顯hiển 於ư 法Pháp 身thân 。 因nhân 隱ẩn 之chi 本bổn 覺giác 。 是thị 果quả 顯hiển 之chi 法Pháp 身thân 。 故cố 云vân 凡phàm 聖thánh 交giao 徹triệt 。 理lý 事sự 相tướng 含hàm 矣hĩ 。 所sở 云vân 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 者giả 。 釋Thích 迦Ca 。 此thử 云vân 能năng 仁nhân 。 牟Mâu 尼Ni 。 此thử 云vân 寂tịch 默mặc 。 能năng 仁nhân 者giả 。 即tức 心tâm 性tánh 無vô 邊biên 。 含hàm 容dung 一nhất 切thiết 。 寂tịch 默mặc 者giả 。 即tức 心tâm 體thể 本bổn 寂tịch 。 動động 靜tĩnh 不bất 干can 。 故cố 號hiệu 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 覺giác 此thử 名danh 佛Phật 。 彌Di 勒Lặc 者giả 。 此thử 云vân 慈Từ 氏Thị 。 即tức 是thị 一nhất 心tâm 真chân 實thật 之chi 慈từ 。 以dĩ 心tâm 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 任nhậm 物vật 卷quyển 舒thư 。 應ưng 現hiện 無vô 方phương 。 成thành 無vô 緣duyên 化hóa 。 故cố 稱xưng 慈Từ 氏Thị 。 阿A 彌Di 陀Đà 者giả 。 此thử 云vân 無vô 量lượng 壽thọ 。 即tức 如như 理lý 為vi 命mạng 。 以dĩ 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 性tánh 無vô 盡tận 故cố 。 乃nãi 曰viết 無vô 量lượng 壽thọ 。 阿a 閦súc 者giả 。 此thử 云vân 不bất 動động 。 即tức 一nhất 心tâm 妙diệu 性tánh 。 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 妙diệu 覺giác 位vị 不bất 能năng 增tăng 。 無vô 明minh 地địa 不bất 能năng 滅diệt 。 文Văn 殊Thù 即tức 是thị 自tự 心tâm 。 無vô 性tánh 之chi 本bổn 理lý 。 普phổ 賢hiền 即tức 是thị 自tự 心tâm 。 無vô 盡tận 之chi 妙diệu 行hạnh 。 觀quán 音âm 是thị 自tự 心tâm 之chi 大đại 悲bi 。 勢thế 至chí 是thị 自tự 心tâm 之chi 大đại 智trí 。 乃nãi 至chí 神thần 通thông 變biến 化hóa 。 皆giai 即tức 一nhất 心tâm 矣hĩ 。 故cố 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 一nhất 心tâm 具cụ 足túc 萬vạn 行hạnh 。 即tức 斯tư 旨chỉ 也dã 。

唯duy 自tự 不bất 動động 。 於ư 彼bỉ 云vân 云vân 。

肇triệu 論luận 云vân 。 既ký 無vô 心tâm 於ư 動động 靜tĩnh 。 亦diệc 無vô 像tượng 於ư 去khứ 來lai 。 去khứ 來lai 不bất 以dĩ 像tượng 。 故cố 無vô 器khí 而nhi 不bất 形hình 。 動động 靜tĩnh 不bất 以dĩ 心tâm 。 故cố 無vô 感cảm 而nhi 不bất 應ưng 。 然nhiên 則tắc 心tâm 生sanh 於ư 有hữu 心tâm 。 像tượng 出xuất 於ư 有hữu 像tượng 。 註chú 云vân 。 月nguyệt 若nhược 入nhập 器khí 則tắc 一nhất 器khí 有hữu 。 而nhi 眾chúng 器khí 無vô 。 良lương 由do 月nguyệt 體thể 不bất 入nhập 器khí 中trung 故cố 。 則tắc 能năng 千thiên 器khí 萬vạn 器khí 一nhất 時thời 遍biến 應ưng 。 聖thánh 人nhân 不bất 以dĩ 像tượng 應ưng 物vật 。 則tắc 塵trần 剎sát 普phổ 現hiện 其kỳ 身thân 。 動động 靜tĩnh 不bất 慮lự 其kỳ 心tâm 。 故cố 有hữu 感cảm 皆giai 通thông 。 周chu 易dị 云vân 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 。 心tâm 生sanh 於ư 有hữu 心tâm 。 像tượng 出xuất 於ư 有hữu 像tượng 者giả 。 一nhất 切thiết 聖thánh 心tâm 及cập 佛Phật 像tượng 。 皆giai 是thị 眾chúng 生sanh 。 有hữu 心tâm 中trung 而nhi 現hiện 。 聖thánh 且thả 無vô 心tâm 無vô 像tượng 。 但đãn 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 各các 令linh 機cơ 熟thục 眾chúng 生sanh 自tự 見kiến 如như 是thị 事sự 。

道đạo 在tại 心tâm 而nhi 不bất 在tại 事sự 。 法pháp 由do 我ngã 而nhi 不bất 由do 君quân 。

萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 者giả 。 總tổng 有hữu 四tứ 種chủng 意ý 識thức 。 一nhất 者giả 明minh 了liễu 意ý 識thức 。 境cảnh 現hiện 在tại 前tiền 。 二nhị 者giả 獨độc 散tán 意ý 識thức 境cảnh 不bất 在tại 前tiền 。 獨độc 頭đầu 而nhi 起khởi 。 如như 緣duyên 過quá 去khứ 境cảnh 等đẳng 。 又hựu 不bất 在tại 定định 。 但đãn 是thị 散tán 心tâm 所sở 緣duyên 。 故cố 云vân 獨độc 散tán 意ý 識thức 。 三tam 夢mộng 中trung 意ý 識thức 。 此thử 三tam 種chủng 意ý 識thức 。 皆giai 是thị 眾chúng 生sanh 。 自tự 心tâm 業nghiệp 之chi 影ảnh 像tượng 色sắc 。 四tứ 定định 中trung 意ý 識thức 。 所sở 現hiện 境cảnh 界giới 。 即tức 是thị 坐tọa 禪thiền 人nhân 定định 中trung 所sở 現hiện 。 名danh 定định 果quả 色sắc 。 如như 攝nhiếp 論luận 云vân 。 如như 觀quán 行hành 人nhân 。 定định 中trung 所sở 見kiến 色sắc 相tướng 境cảnh 界giới 。 識thức 所sở 顯hiển 現hiện 。 定định 無vô 境cảnh 界giới 。 此thử 於ư 九cửu 想tưởng 中trung 。 所sở 變biến 青thanh 黃hoàng 等đẳng 色sắc 相tướng 。 是thị 定định 境cảnh 。 非phi 所sở 憶ức 持trì 識thức 。 憶ức 持trì 識thức 有hữu 染nhiễm 汙ô 。 此thử 境cảnh 現hiện 前tiền 所sở 見kiến 分phân 明minh 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 唯duy 識thức 之chi 旨chỉ 。 於ư 此thử 彌di 彰chương 。 如như 依y 鏡kính 面diện 。 但đãn 有hữu 自tự 面diện 。 無vô 有hữu 別biệt 影ảnh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 法pháp 和hòa 合hợp 道Đạo 理lý 。 難nan 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 可khả 見kiến 法pháp 。 而nhi 令linh 得đắc 見kiến 。 定định 心tâm 亦diệc 爾nhĩ 。 定định 心tâm 有hữu 二nhị 分phần 。 一nhất 分phần/phân 似tự 識thức 。 一nhất 分phần/phân 似tự 塵trần 。 此thử 二nhị 種chủng 實thật 唯duy 是thị 識thức 。 若nhược 憶ức 持trì 識thức 是thị 過quá 去khứ 色sắc 。 此thử 定định 中trung 色sắc 。 若nhược 在tại 散tán 心tâm 五ngũ 識thức 。 可khả 言ngôn 緣duyên 現hiện 在tại 外ngoại 塵trần 起khởi 。 若nhược 散tán 意ý 識thức 。 緣duyên 過quá 去khứ 塵trần 起khởi 。 若nhược 在tại 觀quán 中trung 。 必tất 不bất 得đắc 緣duyên 外ngoại 色sắc 為vi 境cảnh 。 色sắc 在tại 現hiện 前tiền 。 又hựu 非phi 緣duyên 過quá 去khứ 境cảnh 。 當đương 知tri 定định 心tâm 所sở 緣duyên 色sắc 。 即tức 見kiến 自tự 心tâm 。 不bất 見kiến 別biệt 境cảnh 。 以dĩ 定định 中trung 色sắc 。 此thử 定định 外ngoại 色sắc 。 應ưng 知tri 亦diệc 無vô 別biệt 境cảnh 。 是thị 知tri 一nhất 心tâm 即tức 萬vạn 法pháp 。 萬vạn 法pháp 即tức 一nhất 心tâm 。 何hà 者giả 。 以dĩ 一nhất 心tâm 不bất 動động 。 舉cử 體thể 為vi 萬vạn 法pháp 故cố 。 如như 起khởi 信tín 鈔sao 云vân 。 舉cử 體thể 者giả 。 謂vị 真Chân 如Như 舉cử 體thể 成thành 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 無vô 性tánh 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 不bất 曾tằng 有hữu 真Chân 如Như 處xứ 不bất 生sanh 滅diệt 。 未vị 曾tằng 有hữu 生sanh 滅diệt 處xứ 不bất 真Chân 如Như 。 唯duy 我ngã 不bất 動động 。 於ư 彼bỉ 云vân 云vân 者giả 。 如như 長trưởng 者giả 論luận 云vân 。 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 根căn 器khí 為vi 明minh 鏡kính 。 佛Phật 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 海hải 。 任nhậm 物vật 自tự 見kiến 。 各các 得đắc 自tự 法pháp 。 皆giai 令linh 向hướng 善thiện 及cập 得đắc 菩Bồ 提Đề 。

真chân 性tánh 與dữ 緣duyên 起khởi 同đồng 壽thọ 。 不bất 思tư 議nghị 而nhi 可khả 思tư 議nghị 。 有hữu 量lượng 共cộng 無vô 量lượng 平bình 運vận 。 居cư 見kiến 聞văn 而nhi 非phi 見kiến 聞văn 。

一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 是thị 真chân 性tánh 中trung 緣duyên 起khởi 。 一nhất 心tâm 。 是thị 緣duyên 起khởi 中trung 真chân 性tánh 。 真chân 性tánh 則tắc 不bất 思tư 議nghị 無vô 量lượng 。 緣duyên 起khởi 則tắc 可khả 思tư 議nghị 有hữu 量lượng 。 以dĩ 皆giai 是thị 一nhất 心tâm 同đồng 時thời 故cố 。 不bất 思tư 議nghị 即tức 可khả 思tư 議nghị 。 無vô 量lượng 即tức 有hữu 量lượng 。 究cứu 竟cánh 論luận 之chi 。 二nhị 俱câu 寂tịch 滅diệt 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 是thị 不bất 思tư 議nghị 。 於ư 中trung 思tư 議nghị 不bất 可khả 盡tận 。 入nhập 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 處xứ 。 思tư 與dữ 非phi 思tư 俱câu 寂tịch 滅diệt 。 又hựu 云vân 。 所sở 思tư 不bất 可khả 思tư 。 是thị 名danh 為vi 難nan 思tư 。

物vật 外ngoại 祥tường 雲vân 。 法pháp 中trung 閒gian/nhàn 氣khí 。 奇kỳ 絕tuyệt 而nhi 異dị 代đại 殊thù 珍trân 。 廣quảng 大đại 而nhi 宗tông 徒đồ 富phú 貴quý 。

古cổ 云vân 。 不bất 讀đọc 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 焉yên 知tri 佛Phật 富phú 貴quý 者giả 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 以dĩ 心tâm 為vi 宗tông 。 故cố 稱xưng 無vô 盡tận 宗tông 趣thú 。 如như 經Kinh 云vân 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 在tại 一nhất 念niệm 。 又hựu 如như 大đại 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 門môn 經Kinh 云vân 。

復phục 次thứ 長trưởng 者giả 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 應ưng 。 覺giác 於ư 餘dư 事sự 。 但đãn 覺giác 自tự 心tâm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 覺giác 自tự 心tâm 者giả 。 即tức 覺giác 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 心tâm 故cố 。 若nhược 自tự 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 清thanh 淨tịnh 故cố 。 如như 自tự 心tâm 體thể 性tánh 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 體thể 性tánh 。 如như 自tự 心tâm 離ly 垢cấu 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 離ly 垢cấu 。 如như 自tự 心tâm 離ly 貪tham 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 離ly 貪tham 。 如như 自tự 心tâm 離ly 瞋sân 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 離ly 瞋sân 。 如như 自tự 心tâm 離ly 癡si 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 離ly 癡si 。 如như 自tự 心tâm 離ly 煩phiền 惱não 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 離ly 煩phiền 惱não 。 作tác 此thử 覺giác 者giả 。 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 知tri 覺giác 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 。 心tâm 集tập 無vô 邊biên 業nghiệp 。 莊trang 嚴nghiêm 諸chư 世thế 間gian 。 了liễu 世thế 皆giai 是thị 心tâm 。 現hiện 身thân 等đẳng 眾chúng 生sanh 。

得đắc 初sơ 而nhi 即tức 得đắc 後hậu 。 猶do 圓viên 珠châu 無vô 間gian 隔cách 之chi 方phương 。 了liễu 一nhất 而nhi 便tiện 了liễu 餘dư 。 似tự 海hải 滴tích 總tổng 江giang 河hà 之chi 味vị 。

一nhất 是thị 多đa 。 一nhất 能năng 遍biến 於ư 多đa 。 多đa 是thị 一nhất 。 多đa 能năng 遍biến 於ư 一nhất 。 亦diệc 如như 毛mao 孔khổng 是thị 小tiểu 。 剎sát 土độ 是thị 大đại 。 毛mao 因nhân 悟ngộ 顯hiển 。 剎sát 逐trục 迷mê 生sanh 。 迷mê 則tắc 有hữu 分phần/phân 限hạn 。 悟ngộ 則tắc 無vô 邊biên 際tế 。 又hựu 若nhược 具cụ 諸chư 剎sát 毛mao 孔khổng 皆giai 有hữu 稱xưng 性tánh 及cập 不bất 壞hoại 相tương/tướng 義nghĩa 。 今kim 毛mao 上thượng 取thủ 稱xưng 性tánh 義nghĩa 。 故cố 如như 法Pháp 性tánh 之chi 無vô 外ngoại 。 剎sát 上thượng 取thủ 不bất 壞hoại 相tương/tướng 。 故cố 不bất 遍biến 稱xưng 性tánh 之chi 毛mao 。 又hựu 內nội 外ngoại 緣duyên 起khởi 非phi 即tức 離ly 故cố 者giả 。 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 內nội 外ngoại 共cộng 為vi 緣duyên 起khởi 。 由do 不bất 即tức 故cố 。 有hữu 能năng 所sở 入nhập 。 由do 不bất 離ly 故cố 。 故cố 得đắc 相tương/tướng 入nhập 。 二nhị 約ước 內nội 外ngoại 緣duyên 起khởi 與dữ 真chân 法pháp 性tánh 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 此thử 復phục 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 由do 內nội 外ngoại 不bất 即tức 法pháp 性tánh 。 有hữu 能năng 所sở 入nhập 。 不bất 離ly 法pháp 性tánh 。 故cố 毛mao 能năng 包bao 剎sát 遍biến 入nhập 。 二nhị 者giả 毛mao 約ước 不bất 離ly 法pháp 性tánh 。 如như 理lý 而nhi 包bao 。 剎sát 約ước 不bất 即tức 法pháp 性tánh 。 不bất 遍biến 毛mao 孔khổng 。 思tư 之chi 成thành 觀quán 。

一nhất 法pháp 纔tài 徹triệt 。 萬vạn 彚# 皆giai 通thông 。 直trực 論luận 入nhập 道đạo 之chi 處xứ 。 靡mĩ 離ly 淨tịnh 意ý 之chi 中trung 。

經kinh 頌tụng 云vân 。 迷mê 時thời 三tam 界giới 有hữu 。 悟ngộ 即tức 十thập 方phương 空không 。 欲dục 知tri 成thành 道Đạo 處xứ 。 祇kỳ 在tại 淨tịnh 心tâm 中trung 。

諸chư 佛Phật 不bất 證chứng 真chân 門môn 。 悟ngộ 時thời 無vô 得đắc 。 異dị 生sanh 弗phất 沈trầm 。 死tử 海hải 。 迷mê 處xứ 全toàn 空không 。

以dĩ 凡phàm 聖thánh 一nhất 如như 。 本bổn 無vô 迷mê 悟ngộ 。 但đãn 了liễu 佛Phật 是thị 心tâm 。 萬vạn 法pháp 如như 鏡kính 。 是thị 以dĩ 思tư 益ích 經Kinh 云vân 。 思tư 益ích 菩Bồ 薩Tát 放phóng 右hữu 掌chưởng 寶bảo 光quang 。 一nhất 切thiết 四tứ 眾chúng 。 皆giai 如như 佛Phật 相tương/tướng 。 各các 坐tọa 寶bảo 蓮liên 華hoa 座tòa 。 下hạ 方phương 四tứ 菩Bồ 薩Tát 踊dũng 出xuất 。 欲dục 禮lễ 世Thế 尊Tôn 。 乃nãi 發phát 願nguyện 言ngôn 。 今kim 此thử 眾chúng 會hội 。 其kỳ 色sắc 無vô 異dị 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 語ngữ 不bất 虗hư 。 願nguyện 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 現hiện 異dị 相tướng 。 令linh 我ngã 禮lễ 敬kính 。 即tức 時thời 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 踊dũng 起khởi 七thất 多đa 羅la 樹thụ 。 坐tọa 師sư 子tử 座tòa 。

幽u 旨chỉ 罕# 窮cùng 。 淺thiển 根căn 難nan 信tín 。 情tình 見kiến 不bất 到đáo 而nhi 理lý 深thâm 。 智trí 解giải 莫mạc 明minh 而nhi 機cơ 峻tuấn 。 業nghiệp 果quả 隳huy 於ư 淨tịnh 地địa 。 苦khổ 海hải 收thu 波ba 。 罪tội 華hoa 籍tịch 於ư 慈từ 風phong 。 刀đao 山sơn 落lạc 刃nhận 。

業nghiệp 由do 心tâm 造tạo 。 罪tội 是thị 心tâm 生sanh 。 若nhược 了liễu 自tự 他tha 唯duy 心tâm 。 即tức 無vô 逆nghịch 順thuận 對đối 治trị 。 無vô 復phục 結kết 業nghiệp 。 如như 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 及cập 央Ương 掘Quật 魔Ma 羅La 比Bỉ 丘Khâu 等đẳng 。 遇ngộ 佛Phật 悟ngộ 罪tội 性tánh 空không 。 得đắc 入nhập 聖thánh 位vị 。 故cố 云vân 得đắc 道Đạo 業nghiệp 亡vong 。 又hựu 云vân 心tâm 生sanh 即tức 是thị 罪tội 生sanh 時thời 。 今kim 若nhược 悟ngộ 境cảnh 是thị 心tâm 。 心tâm 即tức 不bất 起khởi 。 心tâm 滅diệt 即tức 是thị 罪tội 消tiêu 時thời 。 自tự 然nhiên 罪tội 山sơn 摧tồi 而nhi 業nghiệp 海hải 枯khô 。 鑊hoạch 湯thang 息tức 而nhi 銅đồng 柱trụ 冷lãnh 矣hĩ 。

旨chỉ 不bất 可khả 見kiến 。 義nghĩa 不bất 可khả 尋tầm 。 理lý 短đoản 而nhi 甘cam 鞭tiên 屍thi 吼hống 石thạch 。

鞭tiên 屍thi 者giả 。 佛Phật 滅diệt 後hậu 八bát 百bách 年niên 。 有hữu 如như 意ý 論luận 師sư 出xuất 世thế 。 善thiện 能năng 談đàm 論luận 。 王vương 禮lễ 為vi 師sư 。 遂toại 召triệu 外ngoại 道đạo 。 令linh 如như 意ý 論luận 師sư 立lập 義nghĩa 。 論luận 師sư 立lập 先tiên 因nhân 後hậu 果quả 。 集tập 苦khổ 道đạo 滅diệt 。 集tập 是thị 有hữu 漏lậu 因nhân 。 苦khổ 是thị 有hữu 漏lậu 果quả 。 道đạo 是thị 無vô 漏lậu 因nhân 。 滅diệt 是thị 無vô 漏lậu 果quả 。 外ngoại 道đạo 遂toại 來lai 出xuất 過quá 。 外ngoại 道đạo 云vân 。 汝nhữ 師sư 出xuất 世thế 。 說thuyết 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 四Tứ 諦Đế 。 何hà 以dĩ 弟đệ 子tử 說thuyết 集tập 苦khổ 道đạo 滅diệt 。 有hữu 違vi 師sư 教giáo 過quá 。 如như 意ý 救cứu 云vân 。 我ngã 不bất 違vi 師sư 教giáo 。 佛Phật 在tại 世thế 日nhật 說thuyết 先tiên 果quả 後hậu 因nhân 者giả 。 為vi 對đối 不bất 信tín 因nhân 果quả 有hữu 情tình 。 先tiên 說thuyết 苦khổ 果quả 。 後hậu 說thuyết 集tập 因nhân 。 我ngã 今kim 順thuận 因nhân 果quả 說thuyết 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 此thử 時thời 外ngoại 道đạo 朋bằng 黨đảng 熾sí 盛thịnh 。 眾chúng 中trung 無vô 證chứng 義nghĩa 人nhân 。 王vương 賜tứ 外ngoại 道đạo 金kim 七thất 十thập 兩lưỡng 。 封phong 外ngoại 道đạo 論luận 為vi 金kim 七thất 十thập 論luận 。 如như 意ý 此thử 時thời 墮đọa 負phụ 。 嚼tước 舌thiệt 而nhi 終chung 。 至chí 佛Phật 滅diệt 後hậu 九cửu 百bách 年niên 。 世thế 親thân 出xuất 世thế 。 披phi 尋tầm 外ngoại 道đạo 邪tà 論luận 。 果quả 見kiến 如như 意ý 屈khuất 負phụ 。 遂toại 造tạo 論luận 軌quỹ 論luận 式thức 等đẳng 上thượng 王vương 。 救cứu 如như 意ý 論luận 師sư 。 王vương 加gia 敬kính 仰ngưỡng 。 賜tứ 世thế 親thân 金kim 七thất 十thập 兩lưỡng 。 封phong 為vi 勝thắng 金kim 七thất 十thập 論luận 。 王vương 令linh 縛phược 草thảo 鞭tiên 屍thi 。 表biểu 外ngoại 道đạo 邪tà 宗tông 。 鞭tiên 草thảo 屍thi 血huyết 出xuất 。 所sở 以dĩ 云vân 世thế 親thân 有hữu 鞭tiên 屍thi 之chi 德đức 。 故cố 知tri 說thuyết 須tu 逗đậu 機cơ 。 無vô 證chứng 便tiện 墮đọa 。 古cổ 人nhân 嚼tước 舌thiệt 。 可khả 謂vị 為vì 法Pháp 忘vong 軀khu 矣hĩ 。 鞭tiên 草thảo 出xuất 血huyết 者giả 。 是thị 知tri 理lý 為vi 神thần 禦ngữ 。 邪tà 法pháp 難nạn/nan 扶phù 。 無vô 情tình 出xuất 血huyết 。 表biểu 心tâm 境cảnh 一nhất 如như 矣hĩ 。 吼hống 石thạch 者giả 。 昔tích 劫kiếp 初sơ 之chi 時thời 。 有hữu 外ngoại 道đạo 名danh 伽già 毗tỳ 羅la 。 修tu 道Đạo 得đắc 五ngũ 通thông 。 造tạo 略lược 數số 論luận 。 知tri 世thế 無vô 常thường 。 身thân 不bất 久cửu 住trụ 。 恐khủng 後hậu 有hữu 人nhân 破phá 我ngã 所sở 造tạo 之chi 論luận 。 遂toại 欲dục 駐trú 身thân 拒cự 來lai 破phá 者giả 。 便tiện 往vãng 自tự 在tại 天thiên 所sở 。 求cầu 延diên 壽thọ 法pháp 。 天thiên 云vân 。 我ngã 今kim 變biến 汝nhữ 為vi 一nhất 物vật 。 最tối 為vi 長trường 壽thọ 。 其kỳ 仙tiên 人nhân 遍biến 報báo 門môn 徒đồ 。 我ngã 今kim 化hóa 為vi 石thạch 。 若nhược 有hữu 異dị 宗tông 來lai 難nạn/nan 我ngã 法pháp 者giả 。 但đãn 教giáo 書thư 於ư 石thạch 上thượng 。 我ngã 自tự 答đáp 通thông 。 天thiên 遂toại 變biến 仙tiên 人nhân 為vi 一nhất 方phương 石thạch 。 可khả 長trường/trưởng 一nhất 丈trượng 餘dư 。 在tại 頻tần 陀đà 餘dư 柑# 林lâm 中trung 。 後hậu 陳trần 那na 造tạo 因nhân 明minh 論luận 成thành 。 以dĩ 宗tông 因nhân 喻dụ 三tam 支chi 比tỉ 量lượng 。 破phá 其kỳ 數số 論luận 。 弟đệ 子tử 莫mạc 能năng 通thông 答đáp 。 將tương 陳trần 那na 比tỉ 量lượng 。 往vãng 餘dư 柑# 林lâm 。 書thư 於ư 石thạch 上thượng 。 尋tầm 書thư 出xuất 答đáp 。 後hậu 又hựu 書thư 比tỉ 量lượng 於ư 石thạch 。 與dữ 弟đệ 子tử 同đồng 封phong 記ký 之chi 。 至chí 明minh 旦đán 往vãng 看khán 。 石thạch 上thượng 書thư 答đáp 訖ngật 。 如như 是thị 陳trần 那na 又hựu 書thư 比tỉ 量lượng 於ư 石thạch 上thượng 。 難nạn/nan 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 至chí 二nhị 三tam 日nhật 方phương 答đáp 得đắc 。 陳trần 那na 復phục 書thư 。 至chí 七thất 日nhật 後hậu 方phương 答đáp 。 如như 是thị 又hựu 書thư 其kỳ 石thạch 。 並tịnh 不bất 書thư 出xuất 答đáp 詞từ 。 被bị 陳trần 那na 難nạn/nan 詰cật 。 其kỳ 石thạch 汗hãn 出xuất 。 大đại 吼hống 振chấn 破phá 。 昇thăng 在tại 空không 中trung 。 所sở 以dĩ 世thế 云vân 陳trần 那na 有hữu 吼hống 石thạch 之chi 能năng 也dã 。 變biến 身thân 為vi 石thạch 。 而nhi 能năng 形hình 文văn 對đối 答đáp 者giả 。 可khả 謂vị 心tâm 境cảnh 同đồng 原nguyên 。 自tự 他tha 一nhất 際tế 。 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 同đồng 一nhất 體thể 性tánh 。 如như 漩tuyền 澓phục 頌tụng 云vân 。 若nhược 人nhân 欲dục 識thức 真chân 空không 理lý 。 心tâm 內nội 真Chân 如Như 還hoàn 遍biến 外ngoại 。 情tình 與dữ 無vô 情tình 同đồng 一nhất 體thể 。 處xứ 處xứ 名danh 為vi 真chân 法Pháp 界Giới 。 又hựu 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 云vân 。 根căn 塵trần 同đồng 原nguyên 。 縛phược 脫thoát 無vô 二nhị 。 識thức 性tánh 虗hư 妄vọng 。 猶do 若nhược 空không 華hoa 。 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 即tức 無vô 明minh 本bổn 。 知tri 見kiến 無vô 見kiến 。 斯tư 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 漏lậu 真chân 淨tịnh 。 云vân 何hà 是thị 中trung 。 更cánh 容dung 他tha 物vật 。 石thạch 吼hống 振chấn 破phá 者giả 。 是thị 知tri 妙diệu 理lý 難nạn/nan 虧khuy 。 真chân 心tâm 莫mạc 易dị 。 可khả 以dĩ 摧tồi 邪tà 轉chuyển 正chánh 。 去khứ 偽ngụy 存tồn 真chân 。 且thả 如như 金kim 石thạch 至chí 堅kiên 。 尚thượng 能năng 隳huy 壞hoại 。 豈khởi 況huống 浮phù 言ngôn 汎# 解giải 。 而nhi 能năng 移di 易dị 乎hồ 。

請thỉnh 說thuyết 而nhi 願nguyện 捧phủng 足túc 傾khuynh 心tâm 。

西tây 天thiên 有hữu 陳trần 那na 菩Bồ 薩Tát 。 世thế 稱xưng 命mạng 世thế 。 賢Hiền 劫Kiếp 千thiên 佛Phật 之chi 一nhất 也dã 。 山sơn 神thần 捧phủng 菩Bồ 薩Tát 足túc 。 高cao 數số 百bách 尺xích 。 唱xướng 言ngôn 。 佛Phật 說thuyết 因nhân 明minh 。 玄huyền 玅# 難nạn/nan 究cứu 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 大đại 義nghĩa 淪luân 絕tuyệt 。 今kim 幸hạnh 福phước 智trí 攸du 邈mạc 。 深thâm 達đạt 聖thánh 旨chỉ 。 因nhân 明minh 論luận 道đạo 。 願nguyện 請thỉnh 重trọng/trùng 弘hoằng 。 因nhân 許hứa 所sở 請thỉnh 。 遂toại 造tạo 因nhân 明minh 正chánh 理lý 門môn 論luận 。 又hựu 如như 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 初sơ 得đắc 道Đạo 時thời 。 梵Phạm 王Vương 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 亦diệc 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 法Pháp 華hoa 經kinh 等đẳng 。 皆giai 是thị 傾khuynh 心tâm 瀝lịch 懇khẩn 。 三tam 請thỉnh 方phương 說thuyết 。

廣quảng 長trường 舌thiệt 之chi 敷phu 揚dương 。

佛Phật 說thuyết 法pháp 華hoa 經kinh 。 出xuất 舌thiệt 至chí 梵Phạm 天Thiên 。 說thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 經kinh 時thời 。 舌thiệt 覆phú 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 以dĩ 凡phàm 夫phu 人nhân 舌thiệt 過quá 鼻tị 尖tiêm 。 表biểu 三tam 生sanh 不bất 妄vọng 語ngữ 。 聖thánh 人nhân 出xuất 舌thiệt 至chí 髮phát 際tế 。 以dĩ 佛Phật 說thuyết 法pháp 華hoa 一Nhất 乘Thừa 等đẳng 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 時thời 。 舌thiệt 出xuất 過quá 凡phàm 聖thánh 之chi 上thượng 。 以dĩ 表biểu 所sở 說thuyết 心tâm 法pháp 真chân 實thật 。 起khởi 眾chúng 生sanh 信tín 故cố 。

暫tạm 披phi 而nhi 即tức 能năng 熏huân 種chủng 。

法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 須tu 臾du 聞văn 之chi 。 即tức 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 云vân 。 一nhất 句cú 染nhiễm 神thần 。 歷lịch 劫kiếp 不bất 忘vong 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 策sách 林lâm 。 問vấn 。 罪tội 有hữu 淺thiển 深thâm 。 位vị 有hữu 階giai 降giáng/hàng 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 極cực 惡ác 罪tội 人nhân 。 如như 何hà 頓đốn 超siêu 便tiện 階giai 十Thập 地Địa 。 若nhược 言ngôn 經Kinh 力lực 。 或hoặc 推thôi 佛Phật 光quang 。 何hà 不bất 獄ngục 中trung 談đàm 經kinh 。 何hà 借tá 光quang 明minh 常thường 照chiếu 。 仰ngưỡng 申thân 所sở 以dĩ 。 用dụng 顯hiển 大đại 違vi 。 答đáp 。 圓viên 頓đốn 教giáo 海hải 。 德đức 用dụng 難nan 思tư 。 諸chư 佛Phật 威uy 神thần 。 利lợi 樂lạc 叵phả 測trắc 。 然nhiên 其kỳ 化hóa 物vật 。 要yếu 在tại 有hữu 緣duyên 。 地địa 獄ngục 罪tội 人nhân 。 昔tích 聞văn 圓viên 法pháp 。 具cụ 金kim 剛cang 種chủng 。 得đắc 遇ngộ 佛Phật 光quang 。 光quang 流lưu 成thành 道Đạo 之chi 時thời 。 則tắc 是thị 根căn 機cơ 已dĩ 熟thục 。 冥minh 機cơ 叩khấu 聖thánh 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 亦diệc 似tự 萠bằng 芽nha 。 久cửu 含hàm 陽dương 氣khí 。 東đông 風phong 一nhất 拂phất 。 頓đốn 示thị 抽trừu 條điều 位vị 雖tuy 頓đốn 圓viên 。 久cửu 因nhân 積tích 善thiện 。 若nhược 非phi 其kỳ 器khí 。 亦diệc 不bất 遇ngộ 斯tư 光quang 。 諸chư 地địa 久cửu 修tu 。 果quả 無vô 頓đốn 得đắc 。 其kỳ 由do 影ảnh 隨tùy 質chất 妙diệu 。 響hưởng 逐trục 聲thanh 倫luân 。 理lý 數số 而nhi 然nhiên 。 亦diệc 何hà 致trí 惑hoặc 。 善thiện 惡ác 之chi 法pháp 。 皆giai 是thị 熏huân 成thành 矣hĩ 。

五ngũ 實thật 語ngữ 之chi 剖phẫu 析tích 。

五ngũ 語ngữ 者giả 。 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 。 一nhất 真chân 語ngữ 。 二nhị 實thật 語ngữ 。 三tam 如như 語ngữ 。 四tứ 不bất 誑cuống 語ngữ 。 五ngũ 不bất 異dị 語ngữ 。 此thử 表biểu 所sở 說thuyết 一nhất 心tâm 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 之chi 法pháp 不bất 虗hư 。 以dĩ 金kim 剛cang 是thị 不bất 可khả 壞hoại 義nghĩa 。 般Bát 若Nhã 即tức 無vô 二nhị 之chi 旨chỉ 。

一nhất 覧# 而nhi 須tu 納nạp 千thiên 金kim 。

因nhân 明minh 鈔sao 云vân 。 玄huyền 鑒giám 居cư 士sĩ 。 是thị 護hộ 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 門môn 徒đồ 。 護hộ 法Pháp 造tạo 得đắc 唯duy 識thức 稾# 本bổn 一nhất 百bách 卷quyển 。 臨lâm 入nhập 滅diệt 時thời 。 將tương 付phó 玄huyền 鑒giám 居cư 士sĩ 云vân 。 支chi 那na 菩Bồ 薩Tát 到đáo 。 為vi 將tương 分phân 付phó 。 此thử 土thổ/độ 如như 有hữu 人nhân 借tá 看khán 。 但đãn 覓mịch 取thủ 金kim 一nhất 百bách 兩lưỡng 。 可khả 借tá 與dữ 看khán 一nhất 遍biến 。 三tam 藏tạng 於ư 居cư 士sĩ 處xứ 。 得đắc 此thử 稾# 本bổn 歸quy 。 翻phiên 為vi 十thập 卷quyển 。 即tức 成thành 唯duy 識thức 論luận 是thị 也dã 。 又hựu 天Thiên 親Thân 菩Bồ 薩Tát 造tạo 。 唯duy 識thức 三tam 十thập 頌tụng 。 付phó 一nhất 居cư 士sĩ 。 亦diệc 囑chúc 云vân 。 若nhược 有hữu 要yếu 看khán 者giả 。 索sách 金kim 一nhất 兩lưỡng 。 邇nhĩ 後hậu 門môn 庭đình 來lai 求cầu 觀quán 者giả 。 輸du 金kim 如như 市thị 。 是thị 知tri 古cổ 人nhân 。 重trọng/trùng 教giáo 輕khinh 珍trân 。 敬kính 人nhân 愛ái 法pháp 。 況huống 聞văn 之chi 入nhập 道đạo 。 便tiện 為vi 出xuất 世thế 之chi 人nhân 。 豈khởi 世thế 間gian 珍trân 寶bảo 而nhi 為vi 酬thù 比tỉ 耶da 。 故cố 法pháp 華hoa 經kinh 偈kệ 云vân 。 若nhược 有hữu 聞văn 法Pháp 者giả 。 無vô 一nhất 不bất 成thành 佛Phật 。

舉cử 止chỉ 施thí 為vi 。 現hiện 大đại 神thần 變biến 。

證chứng 道đạo 歌ca 云vân 。 三Tam 身Thân 四Tứ 智Trí 體thể 中trung 圓viên 。 八Bát 解Giải 六Lục 通Thông 心tâm 地địa 印ấn 。 如như 今kim 眾chúng 生sanh 。 身thân 中trung 三Tam 身Thân 者giả 。 寂tịch 是thị 法Pháp 身thân 。 智trí 是thị 報báo 身thân 。 用dụng 是thị 化hóa 身thân 。 四Tứ 智Trí 者giả 。 前tiền 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 。 是thị 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 第đệ 六lục 意ý 識thức 。 是thị 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 第đệ 七thất 末mạt 那na 識thức 。 是thị 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 第đệ 八bát 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 在tại 眾chúng 生sanh 時thời 。 智trí 劣liệt 識thức 強cường/cưỡng 。 但đãn 名danh 為vi 識thức 。 當đương 佛Phật 地địa 時thời 。 智trí 強cường 識thức 劣liệt 。 但đãn 名danh 為vi 智trí 。 祇kỳ 轉chuyển 其kỳ 名danh 。 不bất 轉chuyển 其kỳ 體thể 。 又hựu 歌ca 云vân 。 六lục 般ban 神thần 用dụng 空không 不bất 空không 。 一nhất 顆khỏa 圓viên 。 光quang 色sắc 非phi 色sắc 。 又hựu 志chí 公công 和hòa 尚thượng 歌ca 云vân 。 運vận 用dụng 元nguyên 來lai 聲thanh 色sắc 中trung 。 凡phàm 夫phu 不bất 了liễu 爭tranh 為vi 計kế 。

理lý 不bất 偏thiên 而nhi 事sự 不bất 孤cô 。 行hành 常thường 順thuận 而nhi 道đạo 常thường 遍biến 。 即tức 多đa 用dụng 之chi 一nhất 體thể 。 同đồng 時thời 頓đốn 具cụ 而nhi 非phi 分phần/phân 。 於ư 一nhất 體thể 之chi 多đa 門môn 。 前tiền 後hậu 交giao 羅la 而nhi 齊tề 現hiện 。

出xuất 世thế 之chi 道đạo 。 理lý 由do 心tâm 成thành 。 處xử 世thế 之chi 門môn 。 事sự 由do 心tâm 造tạo 。 若nhược 以dĩ 唯duy 心tâm 之chi 事sự 。 一nhất 法pháp 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 舒thư 之chi 無vô 邊biên 。 以dĩ 唯duy 心tâm 之chi 理lý 。 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 一nhất 法pháp 。 卷quyển 之chi 無vô 跡tích 。 因nhân 卷quyển 而nhi 說thuyết 一nhất 。 此thử 法pháp 未vị 曾tằng 一nhất 。 因nhân 舒thư 而nhi 說thuyết 多đa 。 此thử 法pháp 未vị 曾tằng 多đa 。 則tắc 非phi 一nhất 非phi 多đa 。 有hữu 而nhi 不bất 有hữu 。 而nhi 多đa 而nhi 一nhất 。 無vô 而nhi 不bất 無vô 。 華hoa 嚴nghiêm 記ký 云vân 。 一nhất 多đa 十thập 門môn 分phân 別biệt 者giả 。 一nhất 孤cô 標tiêu 獨độc 立lập 者giả 。 即tức 頌tụng 云vân 。 多đa 中trung 無vô 一nhất 性tánh 。 一nhất 亦diệc 無vô 有hữu 多đa 。 二nhị 法pháp 互hỗ 奪đoạt 故cố 。 故cố 得đắc 獨độc 立lập 。 亦diệc 一nhất 即tức 多đa 而nhi 唯duy 多đa 。 多đa 即tức 一nhất 而nhi 唯duy 一nhất 。 廢phế 己kỷ 同đồng 他tha 。 故cố 云vân 獨độc 立lập 。 二nhị 雙song 現hiện 同đồng 時thời 。 即tức 頌tụng 云vân 。 知tri 以dĩ 一nhất 故cố 眾chúng 。 知tri 以dĩ 眾chúng 故cố 一nhất 。 無vô 一nhất 即tức 無vô 多đa 。 無vô 多đa 即tức 無vô 一nhất 。 故cố 二nhị 雙song 現hiện 。 更cánh 無vô 前tiền 後hậu 。 如như 牛ngưu 二nhị 角giác 。 三tam 兩lưỡng 相tương/tướng 俱câu 亡vong 。 即tức 前tiền 二nhị 俱câu 捨xả 也dã 。 四tứ 自tự 在tại 無vô 礙ngại 者giả 。 欲dục 一nhất 即tức 一nhất 。 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 。 欲dục 多đa 即tức 多đa 。 一nhất 即tức 多đa 故cố 。 一nhất 既ký 如như 此thử 。 多đa 亦diệc 準chuẩn 之chi 。 常thường 一nhất 常thường 多đa 常thường 即tức 。 故cố 云vân 自tự 在tại 。 五ngũ 去khứ 來lai 不bất 動động 者giả 。 一nhất 入nhập 多đa 而nhi 一nhất 在tại 。 多đa 入nhập 一nhất 而nhi 多đa 存tồn 。 若nhược 兩lưỡng 鏡kính 相tương/tướng 入nhập 。 而nhi 不bất 動động 本bổn 相tương/tướng 。 相tương/tướng 即tức 亦diệc 然nhiên 。 六lục 無vô 力lực 相tương/tướng 持trì 者giả 。 因nhân 一nhất 有hữu 多đa 。 多đa 無vô 力lực 而nhi 持trì 一nhất 。 因nhân 多đa 有hữu 一nhất 。 一nhất 無vô 力lực 持trì 多đa 。 七thất 彼bỉ 此thử 無vô 知tri 者giả 。 二nhị 互hỗ 相tương 依y 。 皆giai 無vô 體thể 性tánh 。 故cố 不bất 相tương 知tri 。 覺giác 首thủ 云vân 。 諸chư 法pháp 無vô 作tác 用dụng 。 亦diệc 無vô 有hữu 體thể 性tánh 。 是thị 故cố 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 各các 各các 不bất 相tương 知tri 。 八bát 力lực 用dụng 交giao 徹triệt 者giả 。 即tức 頌tụng 云vân 。 一nhất 中trung 解giải 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 中trung 解giải 一nhất 義nghĩa 。 九cửu 自tự 性tánh 非phi 有hữu 者giả 。 互hỗ 為vi 因nhân 起khởi 。 舉cử 體thể 性tánh 空không 。 十thập 究cứu 竟cánh 離ly 言ngôn 者giả 。 不bất 可khả 言ngôn 一nhất 。 不bất 可khả 言ngôn 非phi 一nhất 。 不bất 可khả 言ngôn 亦diệc 一nhất 亦diệc 非phi 一nhất 。 不bất 可khả 言ngôn 非phi 一nhất 非phi 非phi 一nhất 。 不bất 可khả 言ngôn 相tương/tướng 即tức 。 以dĩ 相tương/tướng 入nhập 故cố 。 不bất 可khả 言ngôn 相tương/tướng 入nhập 。 以dĩ 相tương/tướng 即tức 故cố 。 不bất 可khả 言ngôn 即tức 入nhập 。 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 。 不bất 可khả 言ngôn 不bất 即tức 入nhập 。 互hỗ 交giao 徹triệt 故cố 。 口khẩu 欲dục 言ngôn 而nhi 辭từ 喪táng 。 心tâm 將tương 緣duyên 而nhi 慮lự 亡vong 。 唯duy 證chứng 智trí 知tri 。 同đồng 果quả 海hải 故cố 。 一nhất 多đa 既ký 爾nhĩ 。 染nhiễm 淨tịnh 等đẳng 無vô 不bất 皆giai 然nhiên 。 又hựu 如như 善thiện 財tài 遍biến 求cầu 遍biến 事sự 。 此thử 一nhất 乃nãi 即tức 多đa 之chi 一nhất 。 故cố 至chí 普phổ 賢hiền 一nhất 時thời 頓đốn 圓viên 。 則tắc 是thị 即tức 一nhất 之chi 多đa 。 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 。 故cố 曰viết 難nan 思tư 。 又hựu 三tam 昧muội 章chương 云vân 。 一nhất 諸chư 門môn 融dung 合hợp 。 圓viên 明minh 頓đốn 現hiện 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 也dã 。 二nhị 隨tùy 舉cử 一nhất 門môn 。 亦diệc 具cụ 一nhất 切thiết 。 三tam 隨tùy 舉cử 一nhất 義nghĩa 。 亦diệc 具cụ 一nhất 切thiết 。 四tứ 隨tùy 舉cử 一nhất 句cú 。 亦diệc 具cụ 一nhất 切thiết 。 五ngũ 以dĩ 此thử 圓viên 分phần/phân 。 俱câu 是thị 總tổng 相tương/tướng 。 是thị 故cố 融dung 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 六lục 俱câu 是thị 別biệt 相tướng 。 莫mạc 不bất 皆giai 是thị 。 所sở 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 七thất 俱câu 是thị 同đồng 相tương/tướng 。 能năng 所sở 攝nhiếp 義nghĩa 齊tề 均quân 同đồng 故cố 。 八bát 俱câu 是thị 異dị 相tướng 。 義nghĩa 各các 別biệt 不bất 相tương 離ly 故cố 。 九cửu 俱câu 是thị 成thành 相tương/tướng 。 緣duyên 起khởi 義nghĩa 門môn 正chánh 立lập 俱câu 現hiện 故cố 。 十thập 俱câu 是thị 壞hoại 相tương/tướng 。 緣duyên 起khởi 無vô 作tác 。 同đồng 一nhất 味vị 故cố 。

美mỹ 惡ác 無vô 體thể 。 唯duy 想tưởng 任nhậm 持trì 。 聲thanh 響hưởng 冥minh 合hợp 。 形hình 影ảnh 相tương 隨tùy 。

夫phu 十thập 惡ác 業nghiệp 。 因nhân 從tùng 心tâm 生sanh 。 果quả 還hoàn 心tâm 受thọ 。 於ư 生sanh 報báo 。 後hậu 報báo 。 現hiện 報báo 。 總tổng 三tam 報báo 之chi 中trung 。 生sanh 後hậu 二nhị 報báo 。 事sự 在tại 隔cách 生sanh 。 於ư 現hiện 報báo 之chi 中trung 。 見kiến 聞văn 親thân 驗nghiệm 。 此thử 是thị 增tăng 上thượng 業nghiệp 果quả 。 於ư 總tổng 別biệt 報báo 中trung 。 現hiện 身thân 便tiện 變biến 。 如như 自tự 鏡kính 錄lục 云vân 。 新tân 羅la 國quốc 大đại 興hưng 輪luân 寺tự 。 第đệ 一nhất 老lão 僧Tăng 。 厥quyết 名danh 道đạo 安an 。 自tự 小tiểu 出xuất 家gia 。 即tức 住trụ 茲tư 寺tự 。 又hựu 薄bạc 解giải 經kinh 論luận 。 為vi 少thiếu 長trưởng 所sở 宗tông 。 然nhiên 於ư 飲ẩm 食thực 。 偏thiên 好hảo/hiếu 簡giản 擇trạch 。 一nhất 味vị 乖quai 心tâm 。 杖trượng 楚sở 交giao 至chí 。 朝triêu 夕tịch 汲cấp 汲cấp 。 略lược 無vô 暇hạ 日nhật 。 眾chúng 雖tuy 患hoạn 之chi 。 莫mạc 能năng 救cứu 止chỉ 。 後hậu 因nhân 抱bão 疾tật 。 更cánh 劇kịch 由do 來lai 。 罵mạ 詈lị 瞋sân 打đả 。 揮huy 擲trịch 器khí 物vật 。 內nội 外ngoại 親thân 隣lân 。 不bất 敢cảm 瞻chiêm 視thị 。 經kinh 數sổ 日nhật 。 遂toại 生sanh 變biến 作tác 蛇xà 。 身thân 長trường 百bách 餘dư 尺xích 。 號hiệu 吼hống 出xuất 房phòng 。 徑kính 赴phó 林lâm 野dã 。 道đạo 俗tục 見kiến 聞văn 。 莫mạc 不bất 傷thương 心tâm 而nhi 誡giới 矣hĩ 。 此thử 即tức 瞋sân 火hỏa 從tùng 自tự 心tâm 而nhi 發phát 。 還hoàn 燒thiêu 自tự 身thân 。 瞋sân 之chi 一nhất 法pháp 既ký 然nhiên 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 煩phiền 惱não 亦diệc 爾nhĩ 。

胎thai 獄ngục 華hoa 池trì 。 受thọ 報báo 而nhi 自tự 分phần/phân 優ưu 劣liệt 。 瓊# 林lâm 棘cức 樹thụ 。 稟bẩm 生sanh 而nhi 各các 具cụ 榮vinh 衰suy 。

淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。 心tâm 淨tịnh 故cố 眾chúng 生sanh 淨tịnh 。 心tâm 垢cấu 故cố 眾chúng 生sanh 垢cấu 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 皆giai 相tương 待đãi 而nhi 成thành 。 故cố 知tri 垢cấu 淨tịnh 由do 心tâm 。 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。 諸chư 行hành 剎sát 那na 增tăng 上thượng 者giả 。 如như 佛Phật 說thuyết 。 心tâm 將tương 世thế 間gian 去khứ 。 心tâm 牽khiên 世thế 間gian 來lai 。 由do 心tâm 自tự 在tại 。 世thế 間gian 隨tùy 轉chuyển 。 識thức 緣duyên 名danh 色sắc 。 此thử 說thuyết 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 知tri 諸chư 行hành 是thị 心tâm 果quả 。 又hựu 隨tùy 淨tịnh 者giả 。 淨tịnh 是thị 禪thiền 定định 人nhân 心tâm 。 彼bỉ 人nhân 諸chư 行hành 。 隨tùy 淨tịnh 心tâm 轉chuyển 。 修tu 禪thiền 比Bỉ 丘Khâu 。 具cụ 足túc 神thần 通thông 。 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 若nhược 欲dục 令linh 木mộc 為vi 金kim 。 則tắc 得đắc 隨tùy 意ý 。 故cố 知tri 諸chư 行hành 皆giai 是thị 心tâm 果quả 。 如như 作tác 罪tội 眾chúng 生sanh 。 可khả 得đắc 外ngoại 物vật 。 一nhất 切thiết 下hạ 劣liệt 。 作tác 福phước 眾chúng 生sanh 。 可khả 得đắc 外ngoại 物vật 。 一nhất 切thiết 妙diệu 好hảo 。 故cố 知tri 諸chư 行hành 皆giai 是thị 心tâm 果quả 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 既ký 以dĩ 心tâm 為vi 因nhân 。 亦diệc 以dĩ 心tâm 為vi 果quả 。 雖tuy 然nhiên 淨tịnh 穢uế 顯hiển 現hiện 不bất 同đồng 。 於ư 心tâm 鏡kính 中trung 。 如như 光quang 如như 影ảnh 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。

明minh 斷đoạn 由do 人nhân 。 斯tư 言ngôn 可khả 聽thính 。 運vận 意ý 而nhi 須tu 契khế 正chánh 宗tông 。 舉cử 步bộ 而nhi 莫mạc 行hành 他tha 徑kính 。

心tâm 鏡kính 錄lục 中trung 。 問vấn 。 真chân 心tâm 靡mĩ 易dị 。 妙diệu 性tánh 無vô 生sanh 。 凡phàm 聖thánh 同đồng 倫luân 。 云vân 何hà 說thuyết 妄vọng 。 答đáp 。 本bổn 心tâm 湛trạm 寂tịch 。 絕tuyệt 相tương 離ly 言ngôn 。 性tánh 雖tuy 自tự 爾nhĩ 。 以dĩ 不bất 守thủ 性tánh 故cố 。 隨tùy 緣duyên 染nhiễm 淨tịnh 。 且thả 如như 一nhất 水thủy 。 若nhược 珠châu 入nhập 則tắc 清thanh 。 塵trần 雜tạp 則tắc 濁trược 。 又hựu 如như 一nhất 空không 。 若nhược 雲vân 遮già 則tắc 昏hôn 。 月nguyệt 現hiện 則tắc 淨tịnh 。 故cố 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 譬thí 如như 清thanh 淨tịnh 池trì 水thủy 。 狂cuồng 象tượng 入nhập 中trung 。 令linh 其kỳ 渾hồn 濁trược 。 若nhược 清thanh 水thủy 珠châu 入nhập 。 水thủy 即tức 清thanh 淨tịnh 。 不bất 得đắc 言ngôn 水thủy 外ngoại 無vô 象tượng 無vô 珠châu 。 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。 煩phiền 惱não 入nhập 故cố 。 能năng 令linh 心tâm 濁trược 。 諸chư 慈từ 悲bi 等đẳng 善thiện 法Pháp 入nhập 心tâm 。 令linh 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 然nhiên 垢cấu 淨tịnh 不bất 定định 。 真chân 妄vọng 從tùng 緣duyên 。 若nhược 昧muội 之chi 。 則tắc 念niệm 念niệm 輪luân 迴hồi 。 遺di 失thất 真chân 性tánh 。 若nhược 照chiếu 之chi 。 則tắc 心tâm 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 圓viên 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 知tri 真chân 妄vọng 無vô 因nhân 。 空không 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 約ước 真chân 無vô 說thuyết 。 約ước 說thuyết 無vô 真chân 。 皆giai 是thị 狂cuồng 迷mê 情tình 想tưởng 建kiến 立lập 。 千thiên 途đồ 竟cánh 起khởi 。 空không 迷mê 演diễn 若nhược 之chi 頭đầu 。 一nhất 法pháp 纔tài 生sanh 。 唯duy 現hiện 闥thát 婆bà 之chi 影ảnh 。

如như 急cấp 湍thoan 之chi 水thủy 。 逐trục 南nam 北bắc 而nhi 分phần/phân 流lưu 。

人nhân 性tánh 如như 急cấp 湍thoan 水thủy 。 決quyết 東đông 即tức 東đông 。 決quyết 西tây 即tức 西tây 。 方phương 圓viên 任nhậm 器khí 。 曲khúc 直trực 隨tùy 形hình 。 心tâm 之chi 性tánh 柔nhu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

似tự 蚇# 蠖# 之chi 身thân 。 食thực 青thanh 黃hoàng 而nhi 不bất 定định 。

如như 蚇# 蠖# 蟲trùng 。 食thực 蒼thương 而nhi 身thân 蒼thương 。 食thực 黃hoàng 而nhi 身thân 黃hoàng 。 如như 云vân 。 心tâm 大đại 般Bát 若Nhã 大đại 。 心tâm 小tiểu 般Bát 若Nhã 小tiểu 。 則tắc 轉chuyển 變biến 由do 心tâm 矣hĩ 。

如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 萬vạn 德đức 之chi 林lâm 。 湛trạm 然nhiên 無vô 際tế 。 曷hạt 用dụng 推thôi 尋tầm 。 木mộc 母mẫu 變biến 色sắc 之chi 時thời 。 生sanh 於ư 孝hiếu 意ý 。

如như 丁đinh 蘭lan 至chí 孝hiếu 。 剋khắc 木mộc 為vi 母mẫu 。 晨thần 昏hôn 敬kính 養dưỡng 。 形hình 喜hỷ 慍uấn 之chi 色sắc 。 土thổ/độ 木mộc 不bất 變biến 。 唯duy 心tâm 感cảm 耳nhĩ 。 亦diệc 如như 世thế 間gian 致trí 生sanh 祠từ 堂đường 。 有hữu 政chánh 德đức 及cập 民dân 。 往vãng 往vãng 有hữu 遺di 愛ái 去khứ 思tư 。 為vi 立lập 祠từ 宇vũ 。 中trung 塑tố 像tượng 。 以dĩ 四tứ 時thời 饗# 之chi 。 其kỳ 人nhân 當đương 饗# 祭tế 日nhật 。 則tắc 酒tửu 氣khí 腹phúc 飽bão 。

金kim 像tượng 舒thư 光quang 之chi 日nhật 。 起khởi 自tự 誠thành 心tâm 。

或hoặc 志chí 心tâm 供cúng 養dường 尊tôn 像tượng 。 而nhi 放phóng 光quang 明minh 者giả 。 皆giai 是thị 志chí 誠thành 所sở 感cảm 。 如như 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 化hóa 佛Phật 。 從tùng 敬kính 心tâm 起khởi 。 又hựu 書thư 云vân 。 河hà 嶽nhạc 不bất 靈linh 。 唯duy 人nhân 所sở 感cảm 。

引dẫn 喻dụ 何hà 窮cùng 。 證chứng 明minh 非phi 一nhất 。 理lý 理lý 而nhi 悉tất 具cụ 圓viên 常thường 。 事sự 事sự 而nhi 皆giai 談đàm 真chân 實thật 。

如như 法Pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 即tức 非phi 真chân 。 以dĩ 一nhất 心tâm 是thị 萬vạn 法pháp 之chi 實thật 性tánh 故cố 。 又hựu 頌tụng 云vân 。 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 。 道đạo 其kỳ 實thật 為vì 一Nhất 乘Thừa 。 是thị 以dĩ 釋thích 摩ma 訶ha 衍diễn 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 一nhất 心tâm 量lượng 。 無vô 心tâm 外ngoại 法pháp 。 以dĩ 無vô 心tâm 外ngoại 法pháp 故cố 。 豈khởi 一nhất 心tâm 法pháp 與dữ 一nhất 心tâm 法pháp 作tác 障chướng 礙ngại 事sự 。 亦diệc 一nhất 心tâm 法pháp 與dữ 一nhất 心tâm 法pháp 作tác 解giải 脫thoát 事sự 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 無vô 有hữu 解giải 脫thoát 。 一nhất 心tâm 之chi 法pháp 。 一nhất 即tức 是thị 心tâm 。 心tâm 即tức 是thị 一nhất 。 無vô 一nhất 別biệt 心tâm 。 無vô 心tâm 別biệt 一nhất 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 平bình 等đẳng 一nhất 味vị 。 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 。 作tác 一nhất 種chủng 光quang 明minh 心tâm 地địa 之chi 海hải 。

似tự 幻huyễn 師sư 觀quán 技kỹ 而nhi 無vô 著trước 。 了liễu 是thị 心tâm 生sanh 。 如như 調điều 馬mã 見kiến 影ảnh 而nhi 弗phất 驚kinh 。 知tri 從tùng 身thân 出xuất 。

幻huyễn 師sư 幻huyễn 出xuất 男nam 女nữ 之chi 形hình 。 而nhi 心tâm 不bất 著trước 。 知tri 是thị 自tự 幻huyễn 術thuật 心tâm 生sanh 。 如như 調điều 馬mã 見kiến 影ảnh 不bất 驚kinh 。 知tri 影ảnh 從tùng 我ngã 形hình 出xuất 。 則tắc 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 。 無vô 相tướng 可khả 得đắc 。

諸chư 塵trần 不bất 隔cách 。 此thử 旨chỉ 堪kham 遵tuân 。 變biến 化hóa 莫mạc 測trắc 。 緜# 密mật 難nạn/nan 論luận 。 如như 善thiện 財tài 不bất 出xuất 道Đạo 場Tràng 。 遍biến 歷lịch 百bách 城thành 之chi 法pháp 。

李# 長trưởng 者giả 論luận 云vân 。 善thiện 財tài 遍biến 巡tuần 諸chư 友hữu 。 歷lịch 一nhất 百bách 十thập 城thành 之chi 法pháp 。 不bất 出xuất 娑sa 羅la 之chi 林lâm 。 慈Từ 氏Thị 受thọ 一nhất 生sanh 成thành 佛Phật 之chi 功công 。 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 無vô 生sanh 性tánh 海hải 。

猶do 海hải 幢tràng 常thường 冥minh 寂tịch 定định 。 廣quảng 開khai 佛Phật 事sự 之chi 門môn 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 海hải 幢tràng 比Bỉ 丘Khâu 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 入nhập 於ư 三tam 昧muội 。 離ly 出xuất 入nhập 息tức 。 無vô 別biệt 思tư 覺giác 。 身thân 安an 不bất 動động 。 從tùng 其kỳ 足túc 下hạ 。 出xuất 無vô 數số 百bách 千thiên 。 億ức 長trưởng 者giả 居cư 士sĩ 。 婆Bà 羅La 門Môn 眾chúng 。 皆giai 以dĩ 種chủng 種chủng 。 諸chư 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 身thân 。 悉tất 著trước 寶bảo 冠quan 。 頂đảnh 繫hệ 明minh 珠châu 。 普phổ 往vãng 十thập 方phương 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 雨vũ 一nhất 切thiết 寶bảo 。 一nhất 切thiết 纓anh 絡lạc 。 一nhất 切thiết 衣y 服phục 。 一nhất 切thiết 飲ẩm 食thực 如như 法Pháp 上thượng 味vị 。 一nhất 切thiết 華hoa 。 一nhất 切thiết 鬘man 。 一nhất 切thiết 香hương 。 一nhất 切thiết 塗đồ 香hương 。 一nhất 切thiết 欲dục 樂lạc 。 資tư 生sanh 之chi 具cụ 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 救cứu 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 貧bần 窮cùng 眾chúng 生sanh 。 安an 慰úy 一nhất 切thiết 苦khổ 惱não 眾chúng 生sanh 。 皆giai 令linh 歡hoan 喜hỷ 。 心tâm 意ý 清thanh 淨tịnh 。 成thành 就tựu 無vô 上thượng 。 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 如Như 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經Kinh 云vân 。 空không 心tâm 不bất 動động 。 足túc 具cụ 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。

最tối 上thượng 之chi 宗tông 。 第đệ 一nhất 之chi 說thuyết 。 大đại 悟ngộ 而nhi 豈khởi 假giả 他tha 求cầu 。 內nội 證chứng 而nhi 應ưng 須tu 自tự 決quyết 。 似tự 冰băng 含hàm 水thủy 。 融dung 通thông 而nhi 豈khởi 有hữu 等đẳng 倫luân 。

冬đông 則tắc 結kết 水thủy 成thành 冰băng 。 春xuân 則tắc 釋thích 冰băng 成thành 水thủy 。

時thời 節tiết 有hữu 異dị 。 溼thấp 性tánh 不bất 動động 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。 在tại 凡phàm 身thân 如như 結kết 冰băng 。 居cư 聖thánh 體thể 如như 釋thích 水thủy 。 但đãn 隔cách 迷mê 悟ngộ 之chi 時thời 。 一nhất 心tâm 不bất 動động 。

如như 金kim 與dữ 鐶hoàn 。 展triển 轉chuyển 而nhi 更cánh 無vô 差sai 別biệt 。

密mật 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 。 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 藏tạng 。 世thế 間gian 阿a 賴lại 耶da 。 如như 金kim 與dữ 指chỉ 鐶hoàn 。 展triển 轉chuyển 無vô 差sai 別biệt 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 隨tùy 緣duyên 六lục 道đạo 。 如như 金kim 逐trục 工công 匠tượng 之chi 緣duyên 。 造tạo 作tác 瓶bình 盤bàn 眾chúng 器khí 。 雖tuy 隨tùy 緣duyên 轉chuyển 。 而nhi 不bất 失thất 金kim 體thể 。 如Như 來Lai 藏tạng 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 作tác 眾chúng 生sanh 。 是thị 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 而nhi 不bất 失thất 自tự 體thể 。 是thị 不bất 變biến 義nghĩa 。

註Chú 心Tâm 賦Phú 卷quyển 第đệ 三tam