三種長者 ( 三tam 種chủng 長trưởng 者giả )

Phật Học Đại Từ Điển

NGHĨA TIẾNG HÁN

 (名數)一世長者,二出世長者,三觀心長者也。文句五曰:「世備十德:一姓貴,二位高,三大富,四威猛,五智深,六年耆,七行淨,八禮備,九上嘆,十下歸。(中略)十德具焉,名大長者,出世長者。佛從三世真如實際中生,功成道著,十號無極。法財萬德,悉皆具滿,(中略)是名出世佛大長者。觀心者,觀心之智從實相出生,在佛家,種性真正,三惑不起,雖未發真,是著如來衣,稱寂滅忍,(中略)既稱此人為佛,豈不名觀心長者?」

NGHĨA HÁN VIỆT

  ( 名danh 數số ) 一nhất 世thế 長trưởng 者giả 二nhị 出xuất 世thế 長trưởng 者giả 三tam 觀quán 心tâm 長trưởng 者giả 也dã 。 文văn 句cú 五ngũ 曰viết : 「 世thế 備bị 十thập 德đức : 一nhất 姓tánh 貴quý , 二nhị 位vị 高cao , 三tam 大đại 富phú , 四tứ 威uy 猛mãnh , 五ngũ 智trí 深thâm , 六lục 年niên 耆kỳ , 七thất 行hành 淨tịnh , 八bát 禮lễ 備bị , 九cửu 上thượng 嘆thán , 十thập 下hạ 歸quy 。 ( 中trung 略lược ) 十thập 德đức 具cụ 焉yên , 名danh 大đại 長trưởng 者giả 。 出xuất 世thế 長trưởng 者giả 。 佛Phật 從tùng 三tam 世thế 真Chân 如Như 實thật 際tế 。 中trung 生sanh , 功công 成thành 道Đạo 著trước , 十thập 號hiệu 無vô 極cực 。 法Pháp 財tài 萬vạn 德đức , 悉tất 皆giai 具cụ 滿mãn , ( 中trung 略lược ) 是thị 名danh 出xuất 世thế 佛Phật 大đại 長trưởng 者giả 。 觀quán 心tâm 者giả , 觀quán 心tâm 之chi 智trí 從tùng 實thật 相tướng 出xuất 生sanh , 在tại 佛Phật 家gia 種chủng 性tánh 真chân 正chánh , 三tam 惑hoặc 不bất 起khởi , 雖tuy 未vị 發phát 真chân , 是thị 著trước 如Như 來Lai 衣y 。 稱xưng 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 。 ( 中trung 略lược ) 既ký 稱xưng 此thử 人nhân 為vi 佛Phật , 豈khởi 不bất 名danh 觀quán 心tâm 。 長trưởng 者giả 。