三種生 ( 三tam 種chủng 生sanh )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（名數）溈仰宗之靈祐，依楞嚴經而揭三種生，以提撕學者：一、想生，對於塵境而妄想之能思心也。二、相生，識情所思一切境界之相也。三、流注生，識塵和合，念念相續之一切煩惱也。吾等無始以來以此三者，污清淨之鏡智。人天眼目四曰：「師一日謂仰山曰：吾以鏡智為宗要，出三種，所謂想生相生流注生。楞嚴經曰：想相為塵，識情為垢，二俱遠離則汝法眼應時清明。云何不成無上知覺？（己上經文）想生即能思之心雜亂，相生即所思之境歷然，微細流注俱為塵垢。若能淨盡，方得自由。」（經文之當意以想相二字示六境，識情二字示六識與六根）。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 名danh 數số ） 溈 仰ngưỡng 宗tông 之chi 靈linh 祐hựu ， 依y 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 而nhi 揭yết 三tam 種chủng 生sanh ， 以dĩ 提đề 撕 學học 者giả ： 一nhất 、 想tưởng 生sanh ， 對đối 於ư 塵trần 境cảnh 而nhi 妄vọng 想tưởng 之chi 能năng 思tư 心tâm 也dã 。 二nhị 相tương 生sanh 。 識thức 情tình 所sở 思tư 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 之chi 相tướng 也dã 。 三tam 、 流lưu 注chú 生sanh ， 識thức 塵trần 和hòa 合hợp 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 之chi 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 也dã 。 吾ngô 等đẳng 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 以dĩ 此thử 三tam 者giả 。 污ô 清thanh 淨tịnh 之chi 鏡kính 智trí 。 人nhân 天thiên 眼nhãn 目mục 四tứ 曰viết ： 「 師sư 一nhất 日nhật 謂vị 仰ngưỡng 山sơn 曰viết ： 吾ngô 以dĩ 鏡kính 智trí 為vi 宗tông 要yếu ， 出xuất 三tam 種chủng 所sở 謂vị 想tưởng 生sanh 相tương 生sanh 流lưu 注chú 生sanh 。 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 曰viết 想tưởng 相tướng 為vi 塵trần 。 識thức 情tình 為vi 垢cấu 。 二nhị 俱câu 遠viễn 離ly 。 則tắc 汝nhữ 法pháp 眼nhãn 。 應ứng 時thời 清thanh 明minh 。 云vân 何hà 不bất 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 。 （ 己kỷ 上thượng 經kinh 文văn ） 想tưởng 生sanh 即tức 能năng 思tư 之chi 心tâm 雜tạp 亂loạn 相tương 生sanh 即tức 所sở 思tư 之chi 境cảnh 歷lịch 然nhiên ， 微vi 細tế 流lưu 注chú 俱câu 為vi 塵trần 垢cấu 。 若nhược 能năng 淨tịnh 盡tận ， 方phương 得đắc 自tự 由do 。 」 （ 經kinh 文văn 之chi 當đương 意ý 以dĩ 想tưởng 相tướng 二nhị 字tự 示thị 六lục 境cảnh ， 識thức 情tình 二nhị 字tự 示thị 六lục 識thức 與dữ 六lục 根căn ） 。