憨 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập
Quyển 0032
( 侍Thị 者Giả ) 福Phước 善Thiện 日Nhật 錄Lục ( 門Môn 人Nhân ) 通Thông 炯 編Biên 輯

憨# 山sơn 老lão 人nhân 夢mộng 遊du 集tập 卷quyển 。 第đệ 三tam 十thập 二nhị

侍thị 。 者giả 。 福phước 。 善thiện 。 日nhật 錄lục 。

門môn 。 人nhân 。 通thông 。 炯# 。 編biên 輯# 。

嶺lĩnh 南nam 弟đệ 子tử 。 劉lưu 起khởi 相tương/tướng 。 重trọng/trùng 較giảo 。

題đề 跋bạt 。

題Đề 壇Đàn 經Kinh 首Thủ 示Thị 智Trí 境Cảnh 禪Thiền 人Nhân

從tùng 上thượng 佛Phật 祖tổ 。 為vi 生sanh 死tử 大đại 事sự 。 出xuất 現hiện 世thế 間gian 。 靡mĩ 不bất 大đại 捨xả 身thân 命mạng 。 歷lịch 盡tận 艱gian 難nan 。 自tự 萬vạn 死tử 一nhất 生sanh 中trung 來lai 。 觀quán 吾ngô 本bổn 師sư 和hòa 尚thượng 。 釋Thích 迦Ca 老lão 子tử 。 曠khoáng 大đại 劫kiếp 來lai 。 為vì 此thử 法Pháp 故cố 。 捨xả 頭đầu 目mục 髓tủy 腦não 。 不bất 啻# 恆Hằng 沙sa 。 即tức 此thử 翻phiên 出xuất 頭đầu 。 猶do 向hướng 雪Tuyết 山Sơn 凍đống 餓ngạ 六lục 年niên 。 以dĩ 至chí 馬mã 麥mạch 金kim 鎗thương 。 何hà 所sở 不bất 受thọ 。 剛cang 剛cang 博bác 得đắc 四tứ 十thập 九cửu 年niên 粥chúc 飯phạn 氣khí 息tức 而nhi 已dĩ 。 猶do 未vị 見kiến 有hữu 奇kỳ 特đặc 處xứ 。 且thả 又hựu 末mạt 後hậu 惹nhạ 得đắc 一nhất 場tràng 笑tiếu 具cụ 。 至chí 今kim 流lưu 布bố 寰# 區khu 。 乃nãi 教giáo 碧bích 眼nhãn 特đặc 特đặc 西tây 來lai 。 把bả 作tác 實thật 事sự 。 賺# 他tha 神thần 光quang 誤ngộ 墮đọa 一nhất 臂tý 。 及cập 至chí 老lão 盧lô 俗tục 漢hán 子tử 。 被bị 他tha 一nhất 語ngữ 調điều 弄lộng 。 刺thứ 向hướng 黑hắc 漆tất 桶# 中trung 。 悶muộn 絕tuyệt 至chí 死tử 者giả 。 又hựu 不bất 止chỉ 萬vạn 萬vạn 也dã 。 自tự 黃hoàng 梅mai 夜dạ 半bán 。 放phóng 下hạ 腰yêu 間gian 石thạch 頭đầu 。 拾thập 得đắc 一nhất 些# 子tử 破phá 落lạc 索sách 。 當đương 作tác 奇kỳ 貨hóa 。 豈khởi 料liệu 被bị 他tha 累lũy/lụy/luy 至chí 於ư 死tử 者giả 。 又hựu 萬vạn 萬vạn 矣hĩ 。 且thả 幸hạnh 自tự 獵liệp 叢tùng 跳khiêu 出xuất 。 滿mãn 目mục 羞tu 慚tàm 。 每mỗi 每mỗi 向hướng 人nhân 申thân 說thuyết 平bình 生sanh 負phụ 墮đọa 處xứ 。 即tức 以dĩ 太thái 虗hư 為vi 口khẩu 。 猶do 吐thổ 露lộ 一nhất 點điểm 不bất 出xuất 。 直trực 令linh 話thoại 柄bính 流lưu 落lạc 江giang 湖hồ 。 傳truyền 者giả 又hựu 為vi 實thật 事sự 。 悲bi 哉tai 。 余dư 亦diệc 為vì 此thử 法Pháp 故cố 。 上thượng 干can 。 宸# 怒nộ 。 實thật 出xuất 九cửu 死tử 。 幸hạnh 爾nhĩ 絕tuyệt 處xứ 再tái 甦tô 。 蒙mông 恩ân 貶biếm 雷lôi 陽dương 。 以dĩ 萬vạn 曆lịch 乙ất 未vị 冬đông 日nhật 。 出xuất 。 帝đế 都đô 。 冐mạo 雪tuyết 南nam 行hành 。 至chí 白bạch 下hạ 。 擕# 弟đệ 子tử 智trí 境cảnh 如như 廣quảng 作tác 形hình 影ảnh 。 及cập 至chí 雷lôi 陽dương 。 瘴chướng 癘lệ 大đại 作tác 。 飲ẩm 者giả 萬vạn 萬vạn 無vô 完hoàn 人nhân 。 余dư 與dữ 從tùng 者giả 。 俱câu 冐mạo 毒độc 癘lệ 病bệnh 。 而nhi 廣quảng 竟cánh 不bất 起khởi 。 境cảnh 則tắc 再tái 死tử 而nhi 復phục 生sanh 。 苟cẩu 非phi 仗trượng 諸chư 佛Phật 神thần 力lực 加gia 持trì 。 及cập 自tự 願nguyện 持trì 之chi 。 葢# 萬vạn 萬vạn 無vô 遺di 類loại 矣hĩ 。 境cảnh 病bệnh 稍sảo 瘥sái 。 余dư 即tức 遣khiển 歸quy 盧lô 山sơn 。 省tỉnh 乃nãi 師sư 。 且thả 以dĩ 借tá 萬vạn 頃khoảnh 湖hồ 光quang 。 千thiên 尺xích 瀑bộc 布bố 。 以dĩ 洗tẩy 未vị 盡tận 習tập 氣khí 也dã 。 臨lâm 行hành 無vô 以dĩ 為vi 屬thuộc 。 案án 頭đầu 驀# 拈niêm 此thử 卷quyển 。 遂toại 以dĩ 付phó 之chi 。 將tương 見kiến 古cổ 人nhân 大đại 死tử 後hậu 。 如như 此thử 消tiêu 息tức 。 但đãn 非phi 真chân 死tử 者giả 莫mạc 可khả 得đắc 。 境cảnh 當đương 持trì 之chi 於ư 孤cô 峰phong 頂đảnh 上thượng 。 萬vạn 丈trượng 巖nham 前tiền 。 試thí 在tại 措thố 手thủ 處xứ 。 定định 當đương 看khán 。 苟cẩu 能năng 真chân 個cá 大đại 捨xả 身thân 命mạng 如như 古cổ 人nhân 。 則tắc 不bất 但đãn 不bất 負phụ 老lão 人nhân 。 今kim 日nhật 之chi 事sự 。 抑ức 且thả 不bất 負phụ 自tự 己kỷ 萬vạn 劫kiếp 千thiên 生sanh 。 種chủng 來lai 最tối 勝thắng 金kim 剛cang 種chủng 子tử 也dã 。 爾nhĩ 其kỳ 勉miễn 旃chiên 。 無vô 忘vong 所sở 囑chúc 。

時thời 萬vạn 曆lịch 丙bính 申thân 長trường/trưởng 至chí 月nguyệt 十thập 九cửu 夜dạ 燈đăng 前tiền 。 記ký 於ư 五ngũ 羊dương 東đông 郭quách 之chi 壘lũy 壁bích 間gian 。

觀quán 楞lăng 伽già 記ký 略lược 科khoa 題đề 辭từ

科khoa 以dĩ 分phần/phân 經kinh 。 從tùng 古cổ 製chế 也dã 。 昔tích 道đạo 安an 法Pháp 師sư 以dĩ 三tam 分phần/phân 科khoa 經kinh 。

時thời 人nhân 譏cơ 其kỳ 離ly 析tích 經kinh 義nghĩa 。 及cập 親thân 光quang 論luận 至chí 。 果quả 以dĩ 三tam 分phần/phân 斷đoạn 其kỳ 全toàn 經kinh 。

時thời 乃nãi 歎thán 其kỳ 雅nhã 合hợp 。 葢# 經kinh 經kinh 各các 有hữu 綱cương 宗tông 。 科khoa 乃nãi 提đề 綱cương 挈# 要yếu 。 使sử 觀quán 者giả 得đắc 其kỳ 要yếu 領lãnh 。 庶thứ 離ly 言ngôn 得đắc 意ý 而nhi 悟ngộ 入nhập 之chi 。 令linh 捨xả 筌thuyên 蹄đề 。 殆đãi 非phi 支chi 分phần/phân 節tiết 解giải 。 逞sính 臆ức 斷đoạn 也dã 。 後hậu 之chi 義nghĩa 學học 。 昧muội 於ư 離ly 言ngôn 之chi 旨chỉ 。 各các 恃thị 己kỷ 見kiến 駢biền 枝chi 其kỳ 說thuyết 。 以dĩ 取thủ 謗báng 法pháp 之chi 愆khiên 。 使sử 學học 者giả 莫mạc 之chi 適thích 從tùng 。 正chánh 所sở 謂vị 以dĩ 多đa 歧kỳ 亡vong 羊dương 耳nhĩ 。 楞lăng 伽già 以dĩ 離ly 言ngôn 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 為vi 宗tông 。 文văn 博bác 義nghĩa 幽u 。 舊cựu 解giải 但đãn 科khoa 其kỳ 文văn 。 而nhi 未vị 盡tận 挈# 其kỳ 義nghĩa 。 於ư 通thông 途đồ 一nhất 貫quán 之chi 旨chỉ 未vị 暢sướng 。 使sử 觀quán 者giả 狥# 文văn 而nhi 失thất 義nghĩa 。 以dĩ 致trí 修tu 心tâm 三tam 觀quán 。 不bất 得đắc 其kỳ 門môn 而nhi 入nhập 。 雖tuy 古cổ 今kim 講giảng 演diễn 流lưu 通thông 盡tận 大đại 地địa 。 而nhi 依y 之chi 造tạo 修tu 者giả 。 鮮tiên 知tri 其kỳ 要yếu 。 有hữu 負phụ 如Như 來Lai 開khai 示thị 正chánh 修tu 行hành 路lộ 也dã 。 今kim 予# 妄vọng 為vi 通thông 議nghị 。 直trực 欲dục 發phát 心tâm 條điều 貫quán 。 使sử 學học 者giả 一nhất 覧# 便tiện 見kiến 指chỉ 歸quy 。 其kỳ 略lược 科khoa 但đãn 先tiên 撮toát 要yếu 義nghĩa 。 以dĩ 示thị 文văn 外ngoại 之chi 旨chỉ 。 使sử 知tri 問vấn 答đáp 來lai 源nguyên 。 融dung 會hội 一nhất 貫quán 。 了liễu 然nhiên 心tâm 目mục 。 冀ký 可khả 忘vong 言ngôn 得đắc 義nghĩa 。 不bất 以dĩ 文văn 句cú 為vi 障chướng 礙ngại 耳nhĩ 。 然nhiên 即tức 此thử 已dĩ 為vi 剩thặng 法pháp 。 後hậu 之chi 學học 者giả 。 切thiết 不bất 得đắc 以dĩ 此thử 為vi 欠khiếm 。 而nhi 更cánh 增tăng 益ích 其kỳ 說thuyết 。 自tự 取thủ 謗báng 法pháp 之chi 罪tội 不bất 淺thiển 矣hĩ 。 萬vạn 曆lịch 戊# 戌tuất 孟# 夏hạ 佛Phật 成thành 道Đạo 日nhật 。 沙Sa 門Môn 德đức 清thanh 題đề 於ư 五ngũ 羊dương 之chi 青thanh 門môn 壁bích 壘lũy 間gian 。

題Đề 金Kim 剛Cang 經Kinh 註Chú 解Giải 後Hậu

佛Phật 性tánh 之chi 在tại 纏triền 。 如như 珠châu 之chi 在tại 懷hoài 。 水thủy 之chi 在tại 地địa 。 然nhiên 雖tuy 固cố 有hữu 。 不bất 指chỉ 不bất 知tri 。 不bất 鑿tạc 不bất 得đắc 也dã 。 是thị 則tắc 善thiện 友hữu 知tri 識thức 。 乃nãi 指chỉ 珠châu 之chi 人nhân 。 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 特đặc 穿xuyên 鑿tạc 之chi 方phương 耳nhĩ 。 豈khởi 實thật 法pháp 哉tai 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 為vi 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 所sở 謂vị 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 佛Phật 知tri 見kiến 者giả 。 乃nãi 眾chúng 生sanh 之chi 佛Phật 性tánh 。 即tức 般Bát 若Nhã 之chi 真chân 智trí 也dã 。 且thả 此thử 真chân 智trí 。 吾ngô 人nhân 本bổn 自tự 具cụ 足túc 。 曾tằng 無vô 增tăng 減giảm 。 正chánh 猶do 衣y 底để 之chi 珠châu 。 本bổn 無vô 明minh 昧muội 。 地địa 中trung 之chi 水thủy 。 源nguyên 有hữu 淺thiển 深thâm 。 此thử 其kỳ 法Pháp 無vô 頓đốn 漸tiệm 。 悟ngộ 有hữu 易dị 難nạn/nan 。 由do 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 障chướng 有hữu 厚hậu 薄bạc 耳nhĩ 。 上thượng 根căn 利lợi 智trí 。 障chướng 薄bạc 德đức 厚hậu 者giả 。 一nhất 觸xúc 便tiện 了liễu 。 此thử 悟ngộ 之chi 易dị 。 故cố 稱xưng 為vi 頓đốn 。 如như 六lục 祖tổ 大đại 師sư 。 聞văn 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 一nhất 語ngữ 。 頓đốn 悟ngộ 本bổn 有hữu 。 便tiện 悟ngộ 無vô 生sanh 。 是thị 多đa 劫kiếp 般Bát 若Nhã 緣duyên 熟thục 。 當đương 機cơ 一nhất 觸xúc 。 即tức 了liễu 然nhiên 自tự 信tín 。 如như 披phi 襟khâm 見kiến 珠châu 。 原nguyên 自tự 本bổn 有hữu 。 不bất 假giả 外ngoại 求cầu 。 此thử 豈khởi 易dị 見kiến 哉tai 。 嗟ta 乎hồ 人nhân 者giả 。 無vô 明minh 之chi 地địa 堅kiên 固cố 。 法pháp 性tánh 之chi 水thủy 益ích 深thâm 。 疏sớ/sơ 鑿tạc 之chi 功công 未vị 著trước 。 求cầu 其kỳ 乘thừa 順thuận 流lưu 。 而nhi 歸quy 智trí 海hải 。 蓋cái 亦diệc 難nạn/nan 矣hĩ 。 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 不bất 得đắc 已dĩ 而nhi 施thi 設thiết 。 因nhân 五ngũ 性tánh 而nhi 立lập 三tam 乘thừa 。 循tuần 利lợi 鈍độn 而nhi 開khai 頓đốn 漸tiệm 。 此thử 八bát 部bộ 般Bát 若Nhã 之chi 談đàm 。 猶do 為vi 創sáng/sang 入nhập 大Đại 乘Thừa 初sơ 步bộ 。 而nhi 此thử 經Kinh 者giả 。 特đặc 八bát 部bộ 之chi 一nhất 。 所sở 稱xưng 金kim 剛cang 。 取thủ 其kỳ 能năng 斷đoạn 耳nhĩ 。 蓋cái 直trực 指chỉ 當đương 人nhân 佛Phật 性tánh 。 堅kiên 固cố 不bất 壞hoại 。 頓đốn 斷đoạn 無vô 明minh 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。 正chánh 若nhược 衣y 珠châu 從tùng 來lai 不bất 昧muội 。 第đệ 指chỉ 示thị 須tu 人nhân 。 悟ngộ 之chi 在tại 己kỷ 。 是thị 則tắc 經kinh 乃nãi 指chỉ 知tri 之chi 方phương 。 註chú 特đặc 穿xuyên 鑿tạc 之chi 法pháp 耳nhĩ 。 若nhược 夫phu 吸hấp 滴tích 水thủy 而nhi 獲hoạch 清thanh 涼lương 。 除trừ 熱nhiệt 惱não 而nhi 解giải 渴khát 愛ái 。 爽sảng 然nhiên 意ý 消tiêu 神thần 釋thích 處xứ 。 是thị 飲ẩm 者giả 自tự 知tri 。 殆đãi 非phi 可khả 以dĩ 向hướng 人nhân 吐thổ 露lộ 也dã 。 蘇tô 君quân 叔thúc 達đạt 。 夙túc 具cụ 般Bát 若Nhã 種chủng 性tánh 。 生sanh 平bình 酷khốc 嗜thị 此thử 經Kinh 。 與dữ 焦tiêu 太thái 史sử 諸chư 大đại 知tri 識thức 遊du 。 自tự 信tín 彌di 篤đốc 。 得đắc 此thử 註chú 本bổn 。 如như 獲hoạch 至chí 寶bảo 。 即tức 壽thọ 諸chư 梓# 。 以dĩ 廣quảng 法Pháp 施thí 。 余dư 見kiến 歡hoan 喜hỷ 合hợp 掌chưởng 而nhi 讚tán 曰viết 。 婆bà 竭kiệt 龍long 王vương 。 能năng 以dĩ 滴tích 水thủy 霪# 滿mãn 閻Diêm 浮Phù 。 潤nhuận 焦tiêu 枯khô 而nhi 成thành 百bách 物vật 。 斯tư 特đặc 業nghiệp 力lực 變biến 化hóa 乃nãi 爾nhĩ 。 況huống 般Bát 若Nhã 神thần 智trí 所sở 熏huân 發phát 乎hồ 。 因nhân 是thị 而nhi 知tri 蘇tô 君quân 法Pháp 施thí 之chi 功công 大đại 矣hĩ 。

書Thư 金Kim 剛Cang 經Kinh 頌Tụng 後Hậu

右hữu 金kim 剛cang 頌tụng 十thập 七thất 首thủ 。 蓋cái 余dư 己kỷ 酉dậu 季quý 秋thu 。 在tại 曹tào 溪khê 寶bảo 林lâm 。 為vi 諸chư 來lai 弟đệ 子tử 。 講giảng 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 而nhi 作tác 也dã 。 嘗thường 念niệm 六lục 祖tổ 大đại 師sư 。 聞văn 此thử 經Kinh 一nhất 語ngữ 。 即tức 見kiến 自tự 心tâm 。 如như 觀quán 掌chưởng 果quả 。 直trực 到đáo 不bất 疑nghi 之chi 地địa 。 故cố 從tùng 黃hoàng 梅mai 已dĩ 來lai 。 單đơn 以dĩ 此thử 經Kinh 為vi 心tâm 印ấn 。 予# 向hướng 隨tùy 波ba 流lưu 。 未vị 達đạt 彼bỉ 岸ngạn 。 以dĩ 不bất 知tri 話thoại 頭đầu 落lạc 處xứ 。 槩# 以dĩ 文văn 字tự 目mục 之chi 。 故cố 反phản 為vi 作tác 障chướng 礙ngại 耳nhĩ 。 頃khoảnh 於ư 空không 生sanh 嘆thán 希hy 有hữu 處xứ 。 猛mãnh 然nhiên 覷thứ 透thấu 。 始thỉ 信tín 古cổ 人nhân 不bất 欺khi 之chi 地địa 。 皆giai 從tùng 現hiện 前tiền 日nhật 用dụng 疑nghi 根căn 發phát 耳nhĩ 。 靈linh 山sơn 會hội 上thượng 。 諸chư 大đại 弟đệ 子tử 。 親thân 近cận 如Như 來Lai 。 晝trú 夜dạ 無vô 間gian 者giả 。 三tam 十thập 年niên 。 竟cánh 如như 盲manh 若nhược 聾lung 。 故cố 於ư 世Thế 尊Tôn 日nhật 用dụng 。 揚dương 眉mi 瞬thuấn 目mục 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 中trung 。 未vị 觀quán 一nhất 毛mao 。 至chí 於ư 種chủng 種chủng 開khai 示thị 。 皆giai 墮đọa 疑nghi 網võng 。 若nhược 非phi 空không 生sanh 今kim 日nhật 看khán 破phá 。 則tắc 終chung 當đương 面diện 錯thác 過quá 矣hĩ 。 何hà 況huống 末Mạt 法Pháp 中trung 。 志chí 求cầu 道Đạo 者giả 。 親thân 近cận 師sư 友hữu 。 豈khởi 易dị 信tín 哉tai 。 六lục 祖tổ 一nhất 入nhập 黃hoàng 梅mai 之chi 室thất 。 徹triệt 信tín 不bất 疑nghi 。 臨lâm 濟tế 初sơ 入nhập 黃hoàng 檗# 之chi 室thất 。 三tam 度độ 喫khiết 棒bổng 。 正chánh 似tự 靈linh 山sơn 三tam 十thập 年niên 前tiền 弟đệ 子tử 也dã 。 及cập 從tùng 大đại 愚ngu 處xứ 命mạng 根căn 斷đoạn 後hậu 。 再tái 見kiến 黃hoàng 檗# 。 便tiện 能năng 道đạo 。 只chỉ 為vì 老lão 婆bà 心tâm 切thiết 一nhất 語ngữ 。 此thử 正chánh 若nhược 空không 生sanh 冷lãnh 地địa 。 看khán 破phá 世Thế 尊Tôn 。 便tiện 歎thán 希hy 有hữu 時thời 也dã 。 嗟ta 乎hồ 。 自tự 古cổ 師sư 資tư 授thọ 受thọ 之chi 際tế 。 誠thành 不bất 易dị 易dị 。 所sở 謂vị 見kiến 過quá 於ư 師sư 。 方phương 堪kham 傳truyền 授thọ 。 似tự 水thủy 投đầu 水thủy 。 如như 空không 合hợp 空không 。 覩đổ 空không 生sanh 對đối 世Thế 尊Tôn 時thời 。 莫mạc 道đạo 不bất 疑nghi 。 只chỉ 是thị 就tựu 世Thế 尊Tôn 舉cử 揚dương 處xứ 。 如như 良lương 馬mã 見kiến 鞭tiên 影ảnh 而nhi 行hành 。 比tỉ 未vị 開khai 眼nhãn 時thời 天thiên 淵uyên 矣hĩ 。 此thử 頌tụng 在tại 空không 生sanh 分phần/phân 上thượng 。 大đại 似tự 畫họa 蛇xà 添# 足túc 。 且thả 喜hỷ 見kiến 空không 生sanh 肝can 膽đảm 。 如như 空không 生sanh 見kiến 世Thế 尊Tôn 處xứ 不bất 異dị 。 如như 為vi 幻huyễn 人nhân 歌ca 者giả 擊kích 節tiết 耳nhĩ 。 善thiện 侍thị 者giả 執chấp 侍thị 老lão 人nhân 。 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 其kỳ 為vi 日nhật 用dụng 舉cử 揚dương 此thử 事sự 。 不bất 減giảm 靈linh 山sơn 。 而nhi 從tùng 患hoạn 難nạn 艱gian 虞ngu 。 又hựu 與dữ 空không 生sanh 遠viễn 矣hĩ 。 若nhược 此thử 心tâm 不bất 似tự 空không 生sanh 見kiến 處xứ 。 何hà 能năng 消tiêu 受thọ 種chủng 種chủng 苦khổ 惱não 耶da 。

時thời 以dĩ 魔ma 業nghiệp 。 繫hệ 芙phù 蓉dung 江giang 上thượng 一nhất 葉diệp 舟chu 中trung 。 寒hàn 夜dạ 書thư 此thử 付phó 之chi 。 大đại 似tự 寒hàn 空không 鴈nhạn 影ảnh 耳nhĩ 。

物vật 不bất 遷thiên 論luận 跋bạt

予# 少thiểu 讀đọc 肇triệu 論luận 。 於ư 不bất 遷thiên 之chi 旨chỉ 。 茫mang 無vô 歸quy 宿túc 。 每mỗi 以dĩ 旋toàn 嵐lam 等đẳng 四tứ 句cú 致trí 疑nghi 。 後hậu 有hữu 省tỉnh 處xứ 。 則tắc 信tín 知tri 肇triệu 公công 深thâm 悟ngộ 實thật 相tướng 者giả 。 及cập 閱duyệt 華hoa 嚴nghiêm 大đại 疏sớ/sơ 。 至chí 問vấn 明minh 品phẩm 。 譬thí 如như 河hà 中trung 水thủy 。 湍thoan 流lưu 競cạnh 奔bôn 逝thệ 。 清thanh 涼lương 大đại 師sư 。 引dẫn 肇triệu 公công 不bất 遷thiên 偈kệ 證chứng 之chi 。 葢# 推thôi 其kỳ 所sở 見kiến 。 妙diệu 契khế 佛Phật 義nghĩa 也dã 。 予# 嘗thường 與dữ 友hữu 人nhân 言ngôn 之chi 。 其kỳ 友hữu 殊thù 不bất 許hứa 可khả 。 反phản 以dĩ 肇triệu 公công 為vi 一nhất 見kiến 外ngoại 道đạo 。 廣quảng 引dẫn 教giáo 義nghĩa 以dĩ 駁bác 之chi 。 即tức 法Pháp 門môn 老lão 宿túc 。 如như 雲vân 棲tê 達đạt 大đại 師sư 諸chư 老lão 。 皆giai 力lực 爭tranh 之chi 。 竟cánh 未vị 迴hồi 其kỳ 說thuyết 。 予# 閱duyệt 正Chánh 法Pháp 眼nhãn 藏tạng 。 佛Phật 鑑giám 和hòa 尚thượng 示thị 眾chúng 。 舉cử 僧Tăng 問vấn 趙triệu 州châu 。 如như 何hà 是thị 不bất 遷thiên 義nghĩa 。 州châu 以dĩ 兩lưỡng 手thủ 作tác 流lưu 水thủy 勢thế 。 其kỳ 僧Tăng 有hữu 省tỉnh 。 又hựu 僧Tăng 問vấn 法Pháp 眼nhãn 。 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。 如như 何hà 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 見kiến 於ư 不bất 動động 去khứ 。 法Pháp 眼nhãn 云vân 。 日nhật 出xuất 東đông 方phương 夜dạ 落lạc 西tây 。 其kỳ 僧Tăng 亦diệc 有hữu 省tỉnh 。 若nhược 也dã 於ư 此thử 見kiến 得đắc 。 方phương 知tri 道đạo 旋toàn 嵐lam 偃yển 嶽nhạc 。 本bổn 來lai 常thường 靜tĩnh 。 江giang 河hà 競cạnh 注chú 。 原nguyên 自tự 不bất 流lưu 。 其kỳ 或hoặc 未vị 然nhiên 。 不bất 免miễn 更cánh 為vi 饒nhiêu 舌thiệt 。 天thiên 左tả 旋toàn 。 地địa 右hữu 轉chuyển 。 古cổ 往vãng 今kim 來lai 經kinh 幾kỷ 徧biến 。 金kim 烏ô 飛phi 。 玉ngọc 兔thố 走tẩu 。 纔tài 方phương 出xuất 海hải 門môn 。 又hựu 落lạc 青thanh 山sơn 後hậu 。 江giang 河hà 波ba 渺# 渺# 。 淮hoài 濟tế 浪lãng 悠du 悠du 。 直trực 入nhập 滄thương 溟minh 晝trú 夜dạ 流lưu 。 遂toại 高cao 聲thanh 云vân 。 諸chư 禪thiền 德đức 。 還hoàn 見kiến 如như 如như 不bất 動động 麼ma 。 然nhiên 趙triệu 州châu 法Pháp 眼nhãn 。 皆giai 禪thiền 門môn 老lão 宿túc 將tương 。 傳truyền 佛Phật 心tâm 印ấn 之chi 大đại 老lão 。 佛Phật 鑑giám 推thôi 之chi 。 示thị 眾chúng 發phát 揚dương 不bất 遷thiên 之chi 旨chỉ 。 如như 白bạch 日nhật 麗lệ 天thiên 。 殊thù 非phi 守thủ 教giáo 義nghĩa 文văn 字tự 之chi 師sư 。 可khả 望vọng 崖nhai 者giả 。 是thị 可khả 以dĩ 肇triệu 公công 為vi 外ngoại 道đạo 見kiến 乎hồ 。 書thư 此thử 以dĩ 示thị 學học 者giả 。 則tắc 於ư 物vật 不bất 遷thiên 義nghĩa 。 當đương 自tự 信tín 於ư 言ngôn 外ngoại 矣hĩ 。

重trọng/trùng 刻khắc 佛Phật 頂đảnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 跋bạt

首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 者giả 。 乃nãi 無vô 上thượng 頂Đảnh 法Pháp 。 文văn 該cai 三tam 藏tạng 。 教giáo 攝nhiếp 五ngũ 時thời 。 徹triệt 迷mê 悟ngộ 之chi 根căn 源nguyên 。 究cứu 聖thánh 凡phàm 之chi 要yếu 路lộ 。 真chân 修tu 妙diệu 門môn 。 無vô 尚thượng 於ư 此thử 。 故cố 參tham 禪thiền 之chi 士sĩ 。 不bất 入nhập 此thử 法Pháp 。 則tắc 正chánh 眼nhãn 不bất 明minh 。 探thám 教giáo 之chi 徒đồ 。 不bất 通thông 此thử 經Kinh 。 則tắc 重trọng/trùng 關quan 莫mạc 闢tịch 。 自tự 入nhập 中trung 土thổ/độ 。 解giải 者giả 固cố 多đa 。 而nhi 通thông 途đồ 大đại 旨chỉ 。 總tổng 未vị 究cứu 竟cánh 。 近cận 有hữu 邪tà 解giải 之chi 徒đồ 。 甚thậm 至chí 曲khúc 引dẫn 玄huyền 言ngôn 。 以dĩ 附phụ 外ngoại 論luận 。 壞hoại 正chánh 見kiến 。 世thế 莫mạc 能năng 辨biện 。 為vi 害hại 非phi 細tế 。 荷hà 擔đảm 慧tuệ 命mạng 者giả 。 為vi 之chi 寒hàn 心tâm 。 頃khoảnh 楚sở 萍bình 圓viên 上thượng 人nhân 。 久cửu 居cư 豫dự 章chương 。 攝nhiếp 受thọ 有hữu 緣duyên 。 深thâm 悲bi 邪tà 見kiến 之chi 幟xí 難nạn/nan 拔bạt 。 乃nãi 集tập 緇# 白bạch 法Pháp 侶lữ 。 捐quyên 刻khắc 本bổn 文văn 梵Phạm 冊sách 。 將tương 以dĩ 豎thụ 正Chánh 法Pháp 幢tràng 。 冀ký 諸chư 有hữu 志chí 法Pháp 門môn 賢hiền 哲triết 之chi 士sĩ 。 深thâm 究cứu 佛Phật 意ý 。 不bất 墮đọa 闡xiển 提đề 。 則tắc 法pháp 海hải 津tân 梁lương 。 此thử 為vi 帆phàm 楫tiếp 。 其kỳ 護hộ 法Pháp 之chi 功công 。 豈khởi 小tiểu 補bổ 哉tai 。 敬kính 題đề 此thử 以dĩ 為vi 先tiên 唱xướng 。

刻khắc 起khởi 信tín 直trực 解giải 題đề 辭từ

此thử 論luận 乃nãi 禪thiền 宗tông 關quan 鑰thược 。 為vi 大đại 教giáo 之chi 宏hoành 綱cương 也dã 。 親thân 教giáo 者giả 。 非phi 此thử 無vô 以dĩ 知tri 宗tông 要yếu 。 參tham 禪thiền 者giả 。 非phi 此thử 無vô 以dĩ 開khai 正chánh 眼nhãn 。 實thật 性tánh 相tướng 二nhị 宗tông 之chi 指chỉ 南nam 也dã 。 文văn 簡giản 義nghĩa 深thâm 。 法Pháp 界Giới 一nhất 心tâm 。 理lý 事sự 因nhân 果quả 。 修tu 證chứng 頓đốn 漸tiệm 。 包bao 括quát 無vô 遺di 。 故cố 法Pháp 門môn 學học 者giả 。 捨xả 此thử 而nhi 求cầu 悟ngộ 入nhập 。 是thị 卻khước 步bộ 而nhi 求cầu 前tiền 也dã 。 賢hiền 首thủ 舊cựu 疏sớ/sơ 。 精tinh 詳tường 委ủy 悉tất 。 而nhi 長trường/trưởng 水thủy 記ký 。 亦diệc 浩hạo 瀚# 無vô 涯nhai 。 淺thiển 識thức 者giả 茫mang 無vô 歸quy 宿túc 。 予# 先tiên 取thủ 本bổn 疏sớ/sơ 。 略lược 去khứ 繁phồn 科khoa 。 纂toản 成thành 疏sớ/sơ 略lược 。 業nghiệp 已dĩ 刻khắc 行hành 。

時thời 為vi 初sơ 機cơ 指chỉ 點điểm 。 猶do 以dĩ 為vi 艱gian 。 故cố 復phục 用dụng 疏sớ/sơ 義nghĩa 隨tùy 文văn 直trực 解giải 。 貴quý 在tại 一nhất 貫quán 。 不bất 假giả 旁bàng 引dẫn 枝chi 蔓mạn 。 而nhi 一nhất 心tâm 真chân 妄vọng 迷mê 悟ngộ 之chi 義nghĩa 。 了liễu 然nhiên 畢tất 見kiến 。 如như 胝chi 白bạch 黑hắc 。 其kỳ 實thật 祖tổ 述thuật 前tiền 意ý 。 不bất 敢cảm 妄vọng 越việt 。 但đãn 取thủ 隨tùy 文văn 易dị 會hội 。 不bất 煩phiền 鈎câu 索sách 。 而nhi 直trực 達đạt 本bổn 源nguyên 。 以dĩ 為vi 新tân 學học 之chi 一nhất 助trợ 云vân 。

刻khắc 百bách 法pháp 論luận 八bát 識thức 規quy 矩củ 跋bạt

百bách 法pháp 八bát 識thức 。 乃nãi 相tương/tướng 宗tông 指chỉ 南nam 。 為vi 入nhập 大Đại 乘Thừa 之chi 門môn 也dã 。 以dĩ 佛Phật 說thuyết 惟duy 心tâm 唯duy 識thức 道Đạo 理lý 。 遍biến 該cai 一nhất 大Đại 藏Tạng 經Kinh 。 而nhi 彌Di 勒Lặc 約ước 為vi 六lục 百bách 六lục 十thập 。 而nhi 天thiên 親thân 約ước 為vi 百bách 法pháp 。 識thức 論luận 百bách 卷quyển 。 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 約ước 為vi 頌tụng 四tứ 十thập 八bát 句cú 。 可khả 謂vị 至chí 簡giản 至chí 要yếu 。 乃nãi 法Pháp 界Giới 之chi 綱cương 維duy 也dã 。 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 迷mê 一nhất 心tâm 而nhi 為vi 識thức 。 無vô 明minh 障chướng 蔽tế 現hiện 前tiền 日nhật 用dụng 。 而nhi 不bất 知tri 自tự 心tâm 之chi 善thiện 惡ác 樞xu 機cơ 。 若nhược 親thân 教giáo 者giả 。 展triển 卷quyển 則tắc 見kiến 文văn 字tự 遮già 障chướng 。 而nhi 不bất 知tri 所sở 說thuyết 皆giai 自tự 心tâm 本bổn 有hữu 之chi 佛Phật 性tánh 。 參tham 禪thiền 者giả 。 抱bão 持trì 妄vọng 想tưởng 。 盲manh 修tu 瞎hạt 煉luyện 。 而nhi 竟cánh 不bất 達đạt 生sanh 滅diệt 根căn 源nguyên 。 是thị 皆giai 不bất 知tri 此thử 論luận 之chi 過quá 也dã 。 然nhiên 論luận 約ước 剛cang 五ngũ 百bách 言ngôn 。 而nhi 頌tụng 止chỉ 四tứ 十thập 八bát 句cú 。 統thống 收thu 一nhất 大đại 時thời 教giáo 。 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 無vô 不bất 該cai 盡tận 。 若nhược 教giáo 若nhược 禪thiền 。 無vô 不bất 揭yết 示thị 。 正chánh 修tu 行hành 路lộ 。 學học 者giả 有hữu 志chí 。 不bất 費phí 期kỳ 月nguyệt 之chi 功công 。 而nhi 通thông 徹triệt 無vô 遺di 。 嗟ta 無vô 志chí 者giả 。 不bất 能năng 潛tiềm 心tâm 於ư 此thử 。 而nhi 甘cam 為vi 愚ngu 蒙mông 。 可khả 不bất 悲bi 哉tai 。 此thử 論luận 古cổ 今kim 解giải 者giả 。 多đa 引dẫn 識thức 論luận 本bổn 文văn 。 初sơ 心tâm 難nan 入nhập 。 且thả 不bất 便tiện 於ư 俗tục 諦đế 。 故cố 予# 取thủ 其kỳ 義nghĩa 而nhi 變biến 其kỳ 文văn 。 以dĩ 便tiện 初sơ 機cơ 。 使sử 其kỳ 易dị 入nhập 。 文văn 似tự 闕khuyết 而nhi 義nghĩa 實thật 具cụ 。 是thị 亦diệc 隨tùy 順thuận 說thuyết 法Pháp 。 非phi 敢cảm 妄vọng 損tổn 古cổ 德đức 成thành 言ngôn 。 以dĩ 取thủ 謗báng 法pháp 之chi 愆khiên 也dã 。

書Thư 四Tứ 十Thập 二Nhị 章Chương 經Kinh 題Đề 辭Từ

此thử 經Kinh 乃nãi 吾ngô 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 初sơ 成thành 正chánh 覺giác 。 所sở 轉chuyển 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 也dã 。 其kỳ 旨chỉ 以dĩ 一nhất 心tâm 為vi 宗tông 。 故cố 曰viết 。 識thức 心tâm 達đạt 本bổn 。 號hiệu 為vi 沙Sa 門Môn 。 以dĩ 斷đoạn 慾dục 出xuất 塵trần 為vi 用dụng 。 故cố 曰viết 。 離ly 慾dục 寂tịch 靜tĩnh 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 又hựu 曰viết 。 愛ái 慾dục 斷đoạn 者giả 。 如như 四tứ 支chi 斷đoạn 。 以dĩ 酪lạc 為vi 教giáo 相tương/tướng 。 以dĩ 醍đề 醐hồ 出xuất 於ư 乳nhũ 酪lạc 。 而nhi 無vô 上thượng 佛Phật 果Quả 。 皆giai 本bổn 於ư 真chân 妄vọng 一nhất 心tâm 也dã 。 良lương 由do 心tâm 為vi 法Pháp 界Giới 之chi 本bổn 。 欲dục 為vi 眾chúng 苦khổ 之chi 源nguyên 。 今kim 將tương 離ly 苦khổ 得đắc 樂lạc 。 故cố 以dĩ 斷đoạn 慾dục 為vi 先tiên 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 修tu 行hành 之chi 要yếu 。 無vô 外ngoại 乎hồ 此thử 。 故cố 為vi 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 也dã 。 有hữu 子tử 曰viết 。 孝hiếu 弟đệ 也dã 者giả 。 其kỳ 為vi 仁nhân 之chi 本bổn 歟# 。 且thả 順thuận 親thân 為vi 孝hiếu 。 敬kính 長trường/trưởng 為vi 弟đệ 。 吾ngô 佛Phật 亦diệc 曰viết 。 孝hiếu 名danh 為vi 戒giới 。 孝hiếu 順thuận 三Tam 寶Bảo 父phụ 母mẫu 師sư 僧Tăng 。 孝hiếu 順thuận 至chí 道Đạo 之chi 法Pháp 。 豈khởi 非phi 以dĩ 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 。 而nhi 為vi 復phục 性tánh 之chi 本bổn 耶da 。 嗟ta 乎hồ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 以dĩ 婬dâm 慾dục 。 而nhi 正chánh 性tánh 命mạng 。 顛điên 暝# 於ư 此thử 。 其kỳ 來lai 久cửu 矣hĩ 。 然nhiên 性tánh 與dữ 欲dục 。 若nhược 微vi 塵trần 泥nê 團đoàn 耳nhĩ 。 苟cẩu 非phi 雄hùng 猛mãnh 丈trượng 夫phu 。 以dĩ 金kim 剛cang 心tâm 。 而nhi 割cát 斷đoạn 之chi 。 可khả 以dĩ 出xuất 大đại 苦khổ 。 得đắc 至chí 樂lạc 乎hồ 。 孔khổng 子tử 曰viết 。 人nhân 有hữu 欲dục 。 焉yên 得đắc 剛cang 。 不bất 剛cang 。 則tắc 於ư 此thử 法Pháp 門môn 。 猶do 望vọng 洋dương 也dã 。 是thị 以dĩ 吾ngô 佛Phật 出xuất 世thế 。 最tối 初sơ 說thuyết 此thử 離ly 欲dục 法Pháp 門môn 。 是thị 猶do 痛thống 處xứ 劄# 錐trùy 耳nhĩ 。 故cố 經kinh 中trung 。 以dĩ 此thử 再tái 三tam 叮# 嚀# 致trí 意ý 焉yên 。 凡phàm 學học 佛Phật 道Đạo 。 有hữu 志chí 於ư 究cứu 明minh 此thử 心tâm 者giả 。 捨xả 此thử 而nhi 言ngôn 行hạnh 。 是thị 猶do 卻khước 步bộ 而nhi 求cầu 前tiền 也dã 。

題đề 十thập 六lục 妙diệu 觀quán 後hậu

十thập 六lục 妙diệu 觀quán 。 始thỉ 因nhân 韋Vi 提Đề 希Hy 夫Phu 人Nhân 。 為vi 逆nghịch 子tử 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 所sở 苦khổ 。 求cầu 佛Phật 哀ai 救cứu 。 故cố 佛Phật 親thân 詣nghệ 幽u 宮cung 。 放phóng 眉mi 間gian 一nhất 光quang 。 遍biến 照chiếu 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 令linh 夫phu 人nhân 自tự 擇trạch 。 隨tùy 願nguyện 往vãng 生sanh 。 夫phu 人nhân 獨độc 愛ái 。 西tây 方phương 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 是thị 以dĩ 世Thế 尊Tôn 。 特đặc 為vi 說thuyết 此thử 十thập 六lục 妙diệu 觀quán 。 以dĩ 為vi 往vãng 生sanh 之chi 資tư 。 但đãn 得đắc 一nhất 觀quán 成thành 就tựu 。 必tất 得đắc 如như 願nguyện 。 是thị 故cố 淨tịnh 土độ 一nhất 門môn 。 最tối 為vi 超siêu 脫thoát 生sanh 死tử 之chi 徑kính 路lộ 。 古cổ 今kim 造tạo 修tu 而nhi 取thủ 證chứng 驗nghiệm 者giả 。 不bất 可khả 勝thắng 數số 。 或hoặc 者giả 槩# 以dĩ 為vi 中trung 下hạ 根căn 設thiết 。 非phi 也dã 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 光quang 。 頓đốn 照chiếu 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 了liễu 然nhiên 目mục 前tiền 。 豈khởi 中trung 下hạ 根căn 。 人nhân 之chi 境cảnh 界giới 。 且thả 一nhất 生sanh 頓đốn 脫thoát 無vô 量lượng 劫kiếp 之chi 生sanh 死tử 豈khởi 中trung 下hạ 根căn 人nhân 所sở 能năng 哉tai 。 嗟ta 乎hồ 。 末Mạt 法Pháp 人nhân 多đa 妄vọng 誕đản 。 但đãn 縱túng/tung 口khẩu 耳nhĩ 以dĩ 資tư 談đàm 柄bính 。 雖tuy 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 何hà 益ích 耶da 。 語ngữ 曰viết 。 藥dược 不bất 必tất 扁# 鵲thước 之chi 方phương 。 愈dũ 病bệnh 者giả 良lương 。 況huống 法Pháp 王Vương 親thân 垂thùy 證chứng 驗nghiệm 之chi 法Pháp 門môn 。 韋vi 提đề 已dĩ 效hiệu 之chi 妙diệu 行hạnh 。 修tu 行hành 捨xả 此thử 而nhi 別biệt 求cầu 玄huyền 妙diệu 。 非phi 愚ngu 即tức 狂cuồng 。 實thật 是thị 自tự 作tác 障chướng 礙ngại 耳nhĩ 。 悲bi 夫phu 。 吾ngô 徒đồ 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。 身thân 既ký 離ly 塵trần 。 而nhi 心tâm 源nguyên 混hỗn 濁trược 。 日nhật 夜dạ 馳trì 想tưởng 於ư 五ngũ 欲dục 場tràng 中trung 。 曾tằng 無vô 一nhất 念niệm 回hồi 光quang 返phản 照chiếu 於ư 自tự 心tâm 。 且thả 又hựu 妄vọng 談đàm 般Bát 若Nhã 。 輕khinh 欺khi 法Pháp 門môn 。 甘cam 心tâm 泥nê 犁lê 而nhi 不bất 省tỉnh 者giả 。 豈khởi 不bất 悲bi 耶da 。 門môn 人nhân 某mỗ 請thỉnh 益ích 。 老lão 人nhân 特đặc 書thư 此thử 頌tụng 。 以dĩ 為vi 淨tịnh 業nghiệp 之chi 資tư 。 將tương 期kỳ 實thật 行hạnh 實thật 證chứng 。 庶thứ 不bất 負phụ 此thử 生sanh 出xuất 家gia 之chi 行hành 脚cước 事sự 耳nhĩ 。 若nhược 捨xả 此thử 法Pháp 門môn 。 別biệt 求cầu 向hướng 上thượng 。 則tắc 佛Phật 豈khởi 誤ngộ 人nhân 。 而nhi 永vĩnh 明minh 大đại 師sư 。 又hựu 豈khởi 欺khi 人nhân 耶da 。

題đề 諸chư 祖tổ 道đạo 影ảnh 後hậu

諸chư 祖tổ 乃nãi 傳truyền 佛Phật 心tâm 印ấn 。 之chi 宗tông 師sư 也dã 。 意ý 昔tích 世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 靈linh 山sơn 。 常thường 隨tùy 弟đệ 子tử 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 。 及cập 佛Phật 末mạt 後hậu 拈niêm 花hoa 。 迦Ca 葉Diếp 破phá 顏nhan 微vi 笑tiếu 。 遂toại 傳truyền 心tâm 印ấn 。 為vi 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 之chi 旨chỉ 。 是thị 為vi 禪thiền 宗tông 二nhị 十thập 八bát 代đại 至chí 達Đạt 摩Ma 大Đại 師Sư 。 遠viễn 來lai 東đông 土thổ/độ 。 六lục 傳truyền 而nhi 至chí 曹tào 溪khê 。 下hạ 有hữu 南nam 嶽nhạc 青thanh 原nguyên 。 以dĩ 分phần/phân 五ngũ 宗tông 。 由do 梁lương 唐đường 至chí 宋tống 元nguyên 。 得đắc 一nhất 千thiên 八bát 百bách 餘dư 人nhân 。 皆giai 世thế 挺đĩnh 生sanh 豪hào 傑kiệt 之chi 士sĩ 。 塵trần 垢cấu 軒hiên 冕# 。 薄bạc 將tương 相tương/tướng 而nhi 不bất 為vi 。 故cố 歸quy 心tâm 法Pháp 門môn 。 一nhất 言ngôn 之chi 下hạ 。 了liễu 悟ngộ 自tự 心tâm 。 使sử 歷lịch 劫kiếp 生sanh 死tử 情tình 根căn 。 當đương 下hạ 頓đốn 斷đoạn 遂toại 稱xưng 曰viết 祖tổ 。 豈khởi 不bất 毅nghị 然nhiên 大đại 丈trượng 夫phu 哉tai 。 嗟ta 此thử 末mạt 世thế 。 去khứ 佛Phật 時thời 遙diêu 既ký 不bất 預dự 靈linh 山sơn 嘉gia 會hội 。 而nhi 此thử 土thổ/độ 諸chư 祖tổ 出xuất 世thế 。 又hựu 不bất 能năng 親thân 近cận 入nhập 室thất 。 故cố 沉trầm 迷mê 至chí 今kim 而nhi 不bất 返phản 者giả 。 亦diệc 可khả 悲bi 矣hĩ 。 久cửu 聞văn 大đại 內nội 。 藏tạng 有hữu 歷lịch 代đại 諸chư 祖tổ 道đạo 影ảnh 。 新tân 安an 高cao 士sĩ 丁đinh 雲vân 鵬# 者giả 。 丹đan 青thanh 之chi 妙diệu 。 不bất 減giảm 僧Tăng 繇# 道đạo 子tử 。 偶ngẫu 得đắc 內nội 稿# 本bổn 。 八bát 十thập 八bát 尊tôn 。 達đạt 觀quán 禪thiền 師sư 命mạng 畫họa 四tứ 堂đường 。 其kỳ 一nhất 置trí 西tây 蜀thục 峨# 眉mi 。 其kỳ 一nhất 置trí 金kim 陵lăng 祖tổ 堂đường 。 其kỳ 一nhất 置trí 匡khuông 山sơn 五ngũ 乳nhũ 。 一nhất 置trí 南nam 嶽nhạc 。 曾tằng 儀nghi 部bộ 金kim 簡giản 居cư 士sĩ 。 請thỉnh 歸quy 湖hồ 東đông 。 觀quán 察sát 備bị 兵binh 吳ngô 公công 生sanh 白bạch 。 一nhất 日nhật 過quá 訪phỏng 隨tùy 喜hỷ 。 見kiến 而nhi 歎thán 曰viết 。 此thử 真chân 光quang 明minh 幢tràng 也dã 。 會hội 荊kinh 門môn 畫họa 士sĩ 史sử 宷# 。 善thiện 肖tiếu 像tượng 。 遂toại 命mạng 臨lâm 一nhất 冊sách 。 竊thiết 覩đổ 公công 丰# 彩thải 高cao 遠viễn 。 有hữu 翩# 翩# 出xuất 塵trần 之chi 度độ 。 故cố 望vọng 影ảnh 而nhi 歸quy 命mạng 。 葢# 亦diệc 曾tằng 親thân 近cận 。 入nhập 室thất 中trung 來lai 。 昔tích 裴# 休hưu 見kiến 壁bích 間gian 高cao 僧Tăng 真chân 儀nghi 。 問vấn 黃hoàng 檗# 曰viết 。 真chân 儀nghi 可khả 觀quán 。 高cao 僧Tăng 何hà 在tại 。 檗# 呼hô 曰viết 。 裴# 休hưu 。 休hưu 應ưng 諾nặc 。 不bất 覺giác 諤# 然nhiên 。 遂toại 大đại 悟ngộ 。 予# 想tưởng 公công 夙túc 種chủng 般Bát 若Nhã 深thâm 根căn 。 悟ngộ 心tâm 不bất 在tại 裴# 丞thừa 相tương/tướng 後hậu 。 故cố 為vi 集tập 諸chư 祖tổ 略lược 傳truyền 。 各các 為vi 贊tán 以dĩ 致trí 公công 。 將tương 為vi 家gia 傳truyền 心tâm 印ấn 也dã 。

題đề 所sở 書thư 佛Phật 心tâm 才tài 禪thiền 師sư 坐tọa 禪thiền 儀nghi 後hậu

余dư 每mỗi 向hướng 學học 人nhân 說thuyết 修tu 行hành 法pháp 。 唯duy 教giáo 以dĩ 放phóng 下hạ 妄vọng 念niệm 。 撇# 脫thoát 情tình 根căn 。 不bất 隨tùy 生sanh 滅diệt 心tâm 轉chuyển 。 如như 此thử 二nhị 六lục 時thời 中trung 。 一nhất 切thiết 遇ngộ 境cảnh 逢phùng 緣duyên 。 逆nghịch 順thuận 關quan 頭đầu 。 愛ái 惡ác 貪tham 瞋sân 習tập 氣khí 發phát 時thời 。 當đương 下hạ 一nhất 念niệm 回hồi 光quang 返phản 照chiếu 。 決quyết 不bất 為vi 他tha 遮già 障chướng 遷thiên 流lưu 。 一nhất 口khẩu 咬giảo 定định 。 如như 咬giảo 鐵thiết 釘đinh/đính 相tương 似tự 。 如như 此thử 是thị 謂vị 具cụ 金kim 剛cang 心tâm 。 名danh 為vi 狠ngận 心tâm 漢hán 。 即tức 此thử 可khả 名danh 參tham 禪thiền 人nhân 手thủ 段đoạn 。 如như 力lực 士sĩ 打đả 拳quyền 。 渾hồn 身thân 上thượng 下hạ 。 左tả 右hữu 都đô 照chiếu 管quản 到đáo 。 一nhất 些# 滲# 漏lậu 不bất 放phóng 空không 。 如như 此thử 。 乃nãi 可khả 謂vị 善thiện 用dụng 其kỳ 心tâm 。 是thị 謂vị 勇dũng 猛mãnh 伶# 俐# 衲nạp 僧Tăng 。 此thử 老lão 人nhân 尋tầm 常thường 。 以dĩ 此thử 一nhất 段đoạn 說thuyết 話thoại 示thị 人nhân 。 恰kháp 似tự 十thập 字tự 街nhai 頭đầu 。 賣mại 平bình 頂đảnh 冠quan 一nhất 般ban 。 數sổ 十thập 年niên 來lai 。 空không 受thọ 了liễu 許hứa 多đa 起khởi 早tảo 睡thụy 晚vãn 。 不bất 曾tằng 博bác 得đắc 一nhất 文văn 錢tiền 。 買mãi 冷lãnh 飯phạn 喫khiết 。 今kim 日nhật 看khán 來lai 。 不bất 如như 才tài 老lão 佛Phật 心tâm 禪thiền 師sư 。 說thuyết 坐tọa 禪thiền 儀nghi 。 大đại 似tự 狀trạng 元nguyên 郎lang 教giáo 童đồng 蒙mông 。 上thượng 大đại 人nhân 。 丘khâu 乙ất 己kỷ 相tương 似tự 。 如như 此thử 工công 夫phu 。 東đông 道đạo 不bất 少thiểu 。 果quả 能năng 學học 得đắc 。 不bất 怕phạ 不bất 到đáo 狀trạng 元nguyên 地địa 位vị 。 回hồi 看khán 老lão 憨# 。 依y 舊cựu 還hoàn 是thị 一nhất 老lão 骨cốt 董# 也dã 。 具cụ 出xuất 世thế 志chí 。 正chánh 好hảo/hiếu 放phóng 下hạ 心tâm 腸tràng 。 依y 此thử 老lão 榜bảng 樣# 。 死tử 做tố 一nhất 番phiên 。 豈khởi 不bất 以dĩ 今kim 日nhật 此thử 一nhất 片phiến 紙chỉ 。 作tác 破phá 魔ma 軍quân 。 出xuất 生sanh 死tử 。 一nhất 道đạo 符phù 驗nghiệm 耶da 。 快khoái 參tham 快khoái 參tham 。

題đề 寶bảo 貴quý 禪thiền 人nhân 請thỉnh 書thư 七thất 佛Phật 偈kệ 後hậu

此thử 七thất 佛Phật 偈kệ 。 乃nãi 佛Phật 佛Phật 傳truyền 受thọ 心tâm 法pháp 也dã 。 一nhất 大Đại 藏Tạng 經Kinh 。 千thiên 七thất 百bách 則tắc 公công 案án 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 日nhật 用dụng 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 。 以dĩ 及cập 蠢xuẩn 蝡nhuyễn 蜎quyên 飛phi 。 凡phàm 有hữu 識thức 者giả 。 皆giai 向hướng 此thử 中trung 流lưu 出xuất 。 自tự 有hữu 佛Phật 法Pháp 以dĩ 來lai 。 聞văn 見kiến 不bất 少thiểu 。 而nhi 知tri 之chi 者giả 希hy 。 但đãn 益ích 多đa 聞văn 。 增tăng 長trưởng 知tri 見kiến 。 未vị 有hữu 一nhất 人nhân 。 能năng 向hướng 此thử 中trung 著trước 脚cước 者giả 。 洪hồng 覺giác 範phạm 禪thiền 師sư 。 被bị 放phóng 海hải 外ngoại 無vô 佛Phật 法Pháp 地địa 。 寓# 於ư 廢phế 寺tự 。 破phá 壁bích 間gian 見kiến 一nhất 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 偈kệ 。 範phạm 持trì 之chi 久cửu 。 自tự 云vân 平bình 生sanh 學học 道Đạo 。 獨độc 於ư 今kim 日nhật 。 得đắc 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 方phương 到đáo 休hưu 歇hiết 安an 樂lạc 之chi 地địa 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 佛Phật 法Pháp 信tín 乎hồ 無vô 多đa 子tử 。 學học 者giả 政chánh 不bất 在tại 廣quảng 見kiến 博bác 識thức 。 增tăng 益ích 多đa 聞văn 障chướng 耳nhĩ 。 昔tích 山sơn 谷cốc 老lão 人nhân 。 善thiện 擘phách 窠khòa 大đại 書thư 。 凡phàm 有hữu 以dĩ 佳giai 紙chỉ 精tinh 素tố 求cầu 書thư 者giả 。 必tất 書thư 此thử 偈kệ 以dĩ 遺di 之chi 。 足túc 知tri 古cổ 人nhân 於ư 此thử 中trung 得đắc 真chân 意ý 者giả 。 別biệt 自tự 有hữu 解giải 脫thoát 門môn 。 非phi 言ngôn 語ngữ 可khả 到đáo 也dã 。 余dư 於ư 辛tân 丑sửu 夏hạ 日nhật 。 病bệnh 起khởi 。 趺phu 坐tọa 藤đằng 床sàng 。 寶bảo 貴quý 以dĩ 此thử 紙chỉ 求cầu 書thư 七thất 佛Phật 偈kệ 。 余dư 是thị 夜dạ 夢mộng 侍thị 一nhất 偉# 人nhân 作tác 書thư 。 予# 初sơ 握ác 管quản 自tự 會hội 。 有hữu 矜căng 持trì 狀trạng 。 其kỳ 人nhân 笑tiếu 謂vị 之chi 曰viết 。 書thư 法pháp 政chánh 不bất 爾nhĩ 。 字tự 始thỉ 於ư 蟲trùng 文văn 鳥điểu 跡tích 。 原nguyên 非phi 有hữu 意ý 求cầu 好hảo/hiếu 也dã 。 余dư 在tại 夢mộng 中trung 。 觀quán 其kỳ 用dụng 筆bút 之chi 妙diệu 。 運vận 動động 之chi 勢thế 。 非phi 凡phàm 情tình 可khả 想tưởng 象tượng 者giả 。 覺giác 來lai 猶do 恍hoảng 憶ức 。 遂toại 乘thừa 興hưng 書thư 此thử 。 乃nãi 學học 夢mộng 中trung 人nhân 也dã 。

又hựu

余dư 始thỉ 學học 佛Phật 法Pháp 。 謂vị 諸chư 法pháp 如như 夢mộng 幻huyễn 觀quán 。 乃nãi 入nhập 道đạo 第đệ 一nhất 妙diệu 訣quyết 。 枯khô 坐tọa 山sơn 林lâm 。 三tam 十thập 年niên 來lai 。 未vị 曾tằng 離ly 此thử 一nhất 念niệm 。 今kim 觀quán 此thử 卷quyển 。 恍hoảng 如như 夢mộng 事sự 。 以dĩ 此thử 印ấn 心tâm 。 則tắc 諸chư 法pháp 皆giai 然nhiên 。 即tức 此thử 而nhi 推thôi 。 水thủy 月nguyệt 鏡kính 像tượng 。 空không 華hoa 陽dương 燄diệm 。 種chủng 種chủng 境cảnh 界giới 。 頭đầu 頭đầu 皆giai 解giải 脫thoát 門môn 也dã 。 嗟ta 嗟ta 塵trần 俗tục 中trung 人nhân 。 欲dục 以dĩ 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 不bất 清thanh 淨tịnh 見kiến 。 求cầu 入nhập 諸chư 法pháp 妙diệu 門môn 難nạn/nan 矣hĩ 。 自tự 無vô 受thọ 用dụng 地địa 。 安an 能năng 令linh 人nhân 歡hoan 喜hỷ 乎hồ 。 後hậu 之chi 觀quán 此thử 卷quyển 者giả 。 能năng 作tác 如như 是thị 觀quán 。 不bất 獨độc 入nhập 書thư 法pháp 亦diệc 可khả 入nhập 佛Phật 法Pháp 矣hĩ 。 寶bảo 貴quý 裝trang 演diễn 卷quyển 成thành 見kiến 有hữu 餘dư 地địa 。 復phục 作tác 書thư 尾vĩ 。

又hựu

余dư 每mỗi 謂vị 此thử 七thất 偈kệ 。 乃nãi 佛Phật 祖tổ 相tương/tướng 傳truyền 心tâm 印ấn 也dã 。 極cực 喜hỷ 書thư 施thí 諸chư 方phương 。 不bất 下hạ 數số 百bách 幅# 矣hĩ 。 往vãng 往vãng 自tự 為vi 題đề 跋bạt 以dĩ 示thị 。 為vi 禪thiền 門môn 關quan 要yếu 。 但đãn 未vị 知tri 繙# 譯dịch 來lai 源nguyên 。 今kim 於ư 護hộ 法Pháp 錄lục 中trung 。 見kiến 宋tống 公công 此thử 跋bạt 。 足túc 為vi 禪thiền 門môn 千thiên 古cổ 公công 據cứ 。 故cố 併tinh 書thư 之chi 。 以dĩ 曉hiểu 近cận 日nhật 參tham 禪thiền 者giả 。 懷hoài 增tăng 上thượng 慢mạn 。 不bất 親thân 教giáo 旨chỉ 之chi 輩bối 。 為vi 秦tần 鏡kính 云vân 。

丁đinh 右hữu 武võ 大đại 參tham 浮phù 海hải 四tứ 詩thi 跋bạt

聞văn 之chi 古cổ 人nhân 有hữu 言ngôn 曰viết 。 兕hủy 虎hổ 不bất 能năng 撓nạo 其kỳ 神thần 。 獵liệp 士sĩ 之chi 勇dũng 也dã 。 蛟giao 龍long 不bất 能năng 動động 其kỳ 色sắc 。 漁ngư 父phụ 之chi 勇dũng 也dã 。 死tử 生sanh 無vô 變biến 於ư 己kỷ 。 達đạt 人nhân 之chi 勇dũng 也dã 。 死tử 生sanh 無vô 變biến 於ư 己kỷ 。 而nhi 況huống 利lợi 害hại 之chi 端đoan 乎hồ 。 海hải 內nội 識thức 者giả 。 皆giai 以dĩ 右hữu 武võ 剛cang 腸tràng 直trực 烈liệt 。 雄hùng 才tài 大đại 略lược 稱xưng 知tri 己kỷ 。 余dư 觀quán 右hữu 武võ 。 當đương 百bách 折chiết 之chi 餘dư 。 投đầu 之chi 海hải 涯nhai 。 曠khoáng 然nhiên 不bất 恧# 於ư 色sắc 。 及cập 赴phó 廣quảng 海hải 戍thú 。 度độ 崕# 門môn 。 風phong 濤đào 大đại 作tác 。 桅# 折chiết 蓬bồng 飛phi 。 顛điên 覆phú 萬vạn 變biến 。 傍bàng 人nhân 束thúc 手thủ 。 公công 方phương 倚ỷ 舷# 謌# 詩thi 。 諸chư 豎thụ 子tử 群quần 起khởi 而nhi 譟# 曰viết 。 舟chu 覆phú 矣hĩ 。 公công 曰viết 。 且thả 住trụ 且thả 住trụ 。 待đãi 我ngã 詩thi 成thành 。 頃khoảnh 四tứ 詩thi 剛cang 成thành 。 而nhi 舟chu 膠giao 於ư 沙sa 。 遂toại 得đắc 無vô 覆phú 。 公công 乃nãi 大đại 笑tiếu 曰viết 。 豎thụ 子tử 幾kỷ 悞ngộ 乃nãi 公công 詩thi 。 噫# 。 此thử 豈khởi 剛cang 腸tràng 直trực 烈liệt 雄hùng 才tài 大đại 略lược 所sở 可khả 及cập 哉tai 。 是thị 有hữu 大đại 於ư 此thử 者giả 。 率suất 然nhiên 臨lâm 之chi 。 而nhi 本bổn 體thể 自tự 現hiện 。 在tại 公công 寢tẩm 處xứ 。 葢# 亦diệc 不bất 自tự 知tri 其kỳ 安an 也dã 。 故cố 曰viết 。 造tạo 適thích 不bất 及cập 笑tiếu 。 獻hiến 笑tiếu 不bất 及cập 排bài 。 此thử 之chi 謂vị 歟# 。 予# 因nhân 為vi 公công 刻khắc 此thử 詩thi 於ư 海hải 珠châu 。 而nhi 書thư 其kỳ 後hậu 如như 此thử 。

為vi 右hữu 武võ 書thư 七thất 佛Phật 偈kệ 題đề 後hậu

七thất 佛Phật 偈kệ 。 乃nãi 從tùng 上thượng 佛Phật 祖tổ 授thọ 受thọ 心tâm 印ấn 也dã 。 古cổ 人nhân 悟ngộ 此thử 者giả 。 如như 大đại 火hỏa 聚tụ 。 一nhất 切thiết 死tử 生sanh 禍họa 患hoạn 。 情tình 塵trần 燎liệu 然nhiên 。 不bất 可khả 攖# 觸xúc 。 是thị 稱xưng 雄hùng 猛mãnh 丈trượng 夫phu 。 秉bỉnh 般Bát 若Nhã 鋒phong 。 執chấp 金kim 剛cang 燄diệm 者giả 也dã 。 右hữu 武võ 居cư 士sĩ 。 賦phú 性tánh 如như 此thử 。 豈khởi 非phi 多đa 生sanh 習tập 此thử 法Pháp 門môn 乎hồ 。 余dư 同đồng 難nan 行hành 間gian 。 相tương/tướng 與dữ 旦đán 夕tịch 遊du 戲hí 。 以dĩ 法pháp 為vi 娛ngu 。 偶ngẫu 索sách 書thư 。 遂toại 以dĩ 此thử 狀trạng 其kỳ 本bổn 色sắc 。

得Đắc 包Bao 公Công 硯# 書Thư 心Tâm 經Kinh 跋Bạt

往vãng 聞văn 包bao 公công 守thủ 端đoan 州châu 。 一nhất 硯# 不bất 留lưu 之chi 說thuyết 。 視thị 為vi 漫mạn 談đàm 。 及cập 予# 來lai 粵# 。 詢tuân 之chi 父phụ 老lão 云vân 。 昔tích 包bao 公công 治trị 端đoan 。 革cách 貴quý 硯# 之chi 獘# 。 偶ngẫu 得đắc 一nhất 美mỹ 者giả 。 攜huề 之chi 歸quy 。 過quá 羚# 羊dương 峽# 口khẩu 。 風phong 波ba 大đại 作tác 。 公công 云vân 。 吾ngô 生sanh 平bình 無vô 愧quý 心tâm 之chi 事sự 。 無vô 虐ngược 民dân 之chi 政chánh 。 何hà 以dĩ 有hữu 此thử 。 因nhân 視thị 其kỳ 硯# 云vân 。 豈khởi 山sơn 靈linh 悋lận 此thử 物vật 耶da 。 遂toại 投đầu 之chi 水thủy 中trung 。 風phong 波ba 乃nãi 止chỉ 。 自tự 後hậu 時thời 時thời 。 光quang 怪quái 發phát 於ư 水thủy 上thượng 。 為vi 漁ngư 人nhân 網võng 得đắc 之chi 。 自tự 爾nhĩ 光quang 怪quái 不bất 復phục 見kiến 。 羅la 生sanh 持trì 此thử 硯# 至chí 。 余dư 撫phủ 摩ma 良lương 久cửu 。 喜hỷ 而nhi 歎thán 曰viết 。 神thần 物vật 隱ẩn 顯hiển 。 固cố 自tự 有hữu 時thời 。 得đắc 欣hân 賞thưởng 者giả 。 亦diệc 非phi 偶ngẫu 爾nhĩ 。 語ngữ 曰viết 。 至chí 誠thành 可khả 以dĩ 貫quán 金kim 石thạch 。 視thị 此thử 頑ngoan 石thạch 。 包bao 公công 心tâm 光quang 。 能năng 煥hoán 發phát 於ư 此thử 。 況huống 般Bát 若Nhã 所sở 熏huân 乎hồ 。 其kỳ 歷lịch 千thiên 劫kiếp 而nhi 不bất 朽hủ 者giả 宜nghi 矣hĩ 。 因nhân 試thí 墨mặc 。 遂toại 書thư 心tâm 經kinh 一nhất 卷quyển 。 以dĩ 付phó 羅la 生sanh 。

題đề 東đông 坡# 觀quán 音âm 贊tán

曹tào 溪khê 云vân 。 佛Phật 性tánh 無vô 常thường 。 紫tử 栢# 跋bạt 東đông 坡# 觀quán 音âm 贊tán 。 亦diệc 云vân 。 苦khổ 樂lạc 無vô 常thường 。 然nhiên 苦khổ 樂lạc 乃nãi 佛Phật 性tánh 之chi 變biến 也dã 。 聖thánh 凡phàm 又hựu 苦khổ 樂lạc 之chi 聚tụ 也dã 。 以dĩ 佛Phật 性tánh 有hữu 受thọ 。 則tắc 苦khổ 樂lạc 以dĩ 之chi 。 不bất 受thọ 。 則tắc 聖thánh 凡phàm 泯mẫn 矣hĩ 。 斯tư 則tắc 佛Phật 性tánh 隨tùy 苦khổ 樂lạc 現hiện 。 故cố 眾chúng 生sanh 之chi 苦khổ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 不bất 受thọ 者giả 受thọ 之chi 。 則tắc 知tri 苦khổ 樂lạc 者giả 。 苦khổ 樂lạc 所sở 不bất 到đáo 也dã 。 眾chúng 生sanh 有hữu 苦khổ 。 以dĩ 不bất 受thọ 者giả 而nhi 呼hô 。 則tắc 同đồng 不bất 受thọ 者giả 而nhi 應ưng 。 如như 空không 谷cốc 答đáp 響hưởng 。 人nhân 若nhược 以dĩ 不bất 受thọ 者giả 而nhi 遇ngộ 苦khổ 。 則tắc 如như 湯thang 消tiêu 氷băng 。 應ứng 念niệm 化hóa 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 。 何hà 假giả 他tha 力lực 哉tai 。 是thị 則tắc 受thọ 以dĩ 不bất 受thọ 為vi 母mẫu 。 生sanh 以dĩ 不bất 生sanh 為vi 君quân 。 重trọng/trùng 生sanh 知tri 所sở 重trọng/trùng 。 則tắc 超siêu 苦khổ 樂lạc 而nhi 生sanh 為vi 贅# 矣hĩ 。

題đề 鬼quỷ 子tử 母mẫu 卷quyển

我ngã 觀quán 鬼quỷ 母mẫu 。 愚ngu 癡si 無vô 比tỉ 。 祇kỳ 知tri 貪tham 他tha 。 不bất 顧cố 自tự 己kỷ 。 己kỷ 之chi 所sở 愛ái 。 不bất 捨xả 一nhất 絲ti 。 如như 何hà 於ư 他tha 。 絕tuyệt 無vô 慈từ 悲bi 。 一nhất 切thiết 母mẫu 子tử 。 本bổn 同đồng 一nhất 體thể 。 若nhược 能năng 等đẳng 觀quán 。 癡si 心tâm 早tảo 止chỉ 。 若nhược 非phi 如Như 來Lai 。 拔bạt 其kỳ 癡si 根căn 。 直trực 至chí 窮cùng 劫kiếp 。 尚thượng 墮đọa 沉trầm 淪luân 。 縱túng/tung 有hữu 神thần 力lực 。 總tổng 出xuất 瞋sân 癡si 。 用dụng 不bất 得đắc 處xứ 。 方phương 乃nãi 自tự 知tri 。 愛ái 力lực 極cực 處xứ 。 癡si 心tâm 頓đốn 歇hiết 。 鑊hoạch 湯thang 爐lô 炭thán 。 當đương 下hạ 消tiêu 滅diệt 。

書thư 元nguyên 旦đán 大đại 雪tuyết 歌ca 跋bạt

予# 昔tích 同đồng 黃hoàng 龍long 潭đàm 徹triệt 空không 師sư 。 居cư 五ngũ 臺đài 叶# 斗đẩu 峰phong 前tiền 之chi 龍long 門môn 時thời 。 冬đông 大đại 雪tuyết 。 風phong 捲quyển 埋mai 屋ốc 。 積tích 丈trượng 餘dư 。 擁ủng 衲nạp 對đối 坐tọa 。 只chỉ 覺giác 夜dạ 長trường/trưởng 。 及cập 起khởi 開khai 門môn 。 則tắc 雪tuyết 堵đổ 矣hĩ 。 急cấp 撥bát 火hỏa 取thủ 燈đăng 。 相tương 視thị 而nhi 嘻# 。 將tương 謂vị 活hoạt 埋mai 。 適thích 北bắc 臺đài 主chủ 人nhân 。 探thám 而nhi 知tri 之chi 。 乃nãi 領lãnh 行hành 者giả 數sổ 十thập 。 操thao 作tác 具cụ 。 裹khỏa 乾can/kiền/càn 粮# 而nhi 來lai 救cứu 。 除trừ 隧# 道đạo 而nhi 入nhập 。 入nhập 門môn 相tương 見kiến 。 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 融dung 融dung 。 如như 在tại 黃hoàng 泉tuyền 之chi 下hạ 也dã 。 自tự 予# 放phóng 嶺lĩnh 外ngoại 。 二nhị 十thập 年niên 中trung 。 每mỗi 一nhất 思tư 之chi 。 頓đốn 破phá 炎diễm 蒸chưng 毒độc 熱nhiệt 者giả 。 仗trượng 此thử 一nhất 念niệm 氷băng 心tâm 也dã 。 頃khoảnh 予# 逸dật 老lão 匡khuông 山sơn 。 初sơ 得đắc 憨# 宗tông 珏# 公công 。 指chỉ 五ngũ 乳nhũ 以dĩ 棲tê 之chi 。 公công 乃nãi 徹triệt 師sư 之chi 的đích 骨cốt 孫tôn 。 公công 視thị 予# 如như 若nhược 翁ông 。 予# 每mỗi 一nhất 見kiến 公công 。 即tức 如như 對đối 徹triệt 師sư 於ư 雪tuyết 窖# 時thời 也dã 。 天thiên 啟khải 改cải 元nguyên 。 歲tuế 旦đán 大đại 雪tuyết 三tam 尺xích 。 萬vạn 山sơn 連liên 凍đống 。 不bất 減giảm 窖# 中trung 。 予# 自tự 別biệt 五ngũ 臺đài 三tam 十thập 餘dư 年niên 。 未vị 見kiến 此thử 境cảnh 。 故cố 感cảm 而nhi 為vi 之chi 歌ca 。 即tức 以dĩ 書thư 似tự 珏# 公công 。 葢# 不bất 忘vong 徹triệt 師sư 相tương/tướng 與dữ 死tử 生sanh 之chi 際tế 也dã 。 今kim 珏# 世thế 黃hoàng 龍long 之chi 家gia 聲thanh 。 能năng 體thể 現hiện 前tiền 事sự 事sự 。 皆giai 從tùng 乃nãi 翁ông 忍nhẫn 凍đống 餓ngạ 中trung 來lai 。 則tắc 何hà 熱nhiệt 惱não 之chi 不bất 清thanh 涼lương 。 何hà 道đạo 業nghiệp 之chi 不bất 成thành 辦biện 哉tai 。 諺ngạn 語ngữ 有hữu 之chi 。 創sáng/sang 業nghiệp 非phi 難nạn/nan 。 守thủ 業nghiệp 難nạn/nan 。 苟cẩu 知tri 祖tổ 翁ông 田điền 地địa 。

時thời 時thời 耘vân 耨nậu 。 不bất 致trí 荒hoang 蕪# 。 則tắc 知tri 我ngã 本bổn 師sư 釋Thích 迦Ca 和hòa 尚thượng 。 百bách 千thiên 萬vạn 劫kiếp 。 捨xả 身thân 命mạng 財tài 。 在tại 雪Tuyết 山Sơn 六lục 年niên 凍đống 餓ngạ 。 博bác 得đắc 四tứ 事sự 供cúng 養dường 。 以dĩ 貽# 兒nhi 孫tôn 。 吾ngô 徒đồ 日nhật 用dụng 所sở 食thực 粒lạp 米mễ 莖hành 菜thái 。 皆giai 我ngã 本bổn 師sư 之chi 通thông 身thân 毛mao 孔khổng 滴tích 血huyết 也dã 。 審thẩm 此thử 。 又hựu 能năng 甘cam 心tâm 虗hư 度độ 此thử 生sanh 乎hồ 。 然nhiên 因nhân 寫tả 雪tuyết 詩thi 而nhi 及cập 此thử 者giả 。 大đại 似tự 因nhân 漁ngư 父phụ 而nhi 得đắc 見kiến 。 大đại 海hải 波ba 濤đào 也dã 。 公công 其kỳ 志chí 之chi 。 天thiên 啟khải 元nguyên 年niên 立lập 春xuân 日nhật 。

題đề 從tùng 軍quân 詩thi 後hậu

雷lôi 陽dương 正chánh 當đương 南nam 極cực 。 東đông 坡# 題đề 曰viết 。 萬vạn 山sơn 第đệ 一nhất 。 所sở 謂vị 水thủy 窮cùng 山sơn 盡tận 處xứ 也dã 。 形hình 家gia 稱xưng 為vi 盡tận 龍long 。 故cố 古cổ 之chi 忠trung 臣thần 義nghĩa 士sĩ 。 被bị 謫# 者giả 多đa 在tại 於ư 此thử 。 氣khí 使sử 然nhiên 也dã 。 寇khấu 公công 居cư 之chi 未vị 久cửu 。 至chí 今kim 父phụ 老lão 侈xỉ 談đàm 。 昔tích 東đông 坡# 謫# 儋# 耳nhĩ 。 子tử 由do 亦diệc 遷thiên 至chí 。 而nhi 西tây 湖hồ 遺di 事sự 。 寇khấu 公công 有hữu 祠từ 。 蘇tô 公công 有hữu 亭đình 。 山sơn 川xuyên 之chi 勝thắng 。 景cảnh 物vật 依y 然nhiên 。 然nhiên 僧Tăng 來lai 戍thú 者giả 。 昔tích 宋tống 之chi 大đại 慧tuệ 徙tỉ 梅mai 陽dương 。 覺giác 範phạm 戍thú 珠châu 厓# 。 噫# 。 二nhị 老lão 去khứ 余dư 五ngũ 百bách 年niên 矣hĩ 。 今kim 余dư 蒙mông 。 恩ân 遣khiển 至chí 此thử 。 葢# 亦diệc 上thượng 下hạ 千thiên 載tái 奇kỳ 事sự 。 惟duy 我ngã 聖thánh 朝triêu 僧Tăng 戍thú 者giả 。 獨độc 我ngã 始thỉ 祖tổ 南nam 洲châu 洽hiệp 禪thiền 師sư 。 為vi 護hộ 。 建kiến 文văn 駕giá 獲hoạch 罪tội 。 成thành 祖tổ 赦xá 之chi 。 以dĩ 其kỳ 弟đệ 子tử 德đức 錄lục 戍thú 於ư 此thử 。 尋tầm 即tức 放phóng 還hoàn 。 及cập 某mỗ 二nhị 百bách 餘dư 年niên 矣hĩ 。 頃khoảnh 亦diệc 為vi 。 國quốc 祝chúc 釐li 。 獲hoạch 罪tội 而nhi 至chí 此thử 。 豈khởi 無vô 謂vị 哉tai 。 余dư 至chí 。 主chủ 於ư 城thành 西tây 古cổ 寺tự 。 坡# 公công 亭đình 中trung 。 士sĩ 子tử 爭tranh 談đàm 坡# 公công 。 如như 昨tạc 日nhật 。 及cập 訪phỏng 覺giác 範phạm 故cố 事sự 。 則tắc 杳# 然nhiên 矣hĩ 。 天thiên 南nam 風phong 物vật 。 迥huýnh 異dị 中trung 洲châu 。 四tứ 時thời 之chi 氣khí 。 亦diệc 不bất 與dữ 天thiên 地địa 準chuẩn 。 如như 乾can/kiền/càn 之chi 純thuần 陽dương 。 變biến 而nhi 為vi 離ly 。 離ly 火hỏa 方phương 也dã 。 萬vạn 物vật 皆giai 相tương 見kiến 。 鬱uất 為vi 炎diễm 熱nhiệt 。 鬯sưởng 為vi 文văn 明minh 。 人nhân 但đãn 見kiến 景cảnh 物vật 之chi 鬱uất 。 不bất 見kiến 通thông 暢sướng 之chi 妙diệu 。 故cố 於ư 文văn 章chương 詞từ 賦phú 。 不bất 能năng 盡tận 其kỳ 造tạo 化hóa 之chi 微vi 。 余dư 初sơ 至chí 時thời 。 遭tao 歲tuế 厲lệ 。 遂toại 於ư 此thử 中trung 註chú 楞lăng 伽già 經kinh 。 自tự 謂vị 深thâm 窺khuy 佛Phật 祖tổ 之chi 奧áo 。 葢# 實thật 有hữu 資tư 於ư 是thị 也dã 。 向hướng 不bất 求cầu 工công 於ư 詩thi 。 自tự 從tùng 軍quân 來lai 此thử 。 詩thi 傳truyền 之chi 海hải 內nội 。 智trí 者giả 皆giai 以dĩ 禪thiền 目mục 之chi 。 是thị 足túc 以dĩ 徵trưng 心tâm 境cảnh 混hỗn 融dung 。 有hữu 不bất 自tự 知tri 其kỳ 然nhiên 者giả 。 由do 是thị 亦diệc 知tri 古cổ 人nhân 之chi 詩thi 。 妙diệu 在tại 於ư 情tình 真chân 境cảnh 實thật 耳nhĩ 。 紫tử 垣viên 君quân 侯hầu 出xuất 冊sách 。 命mạng 書thư 之chi 。 聊liêu 書thư 之chi 以dĩ 供cung 覆phú 瓿# 。 并tinh 發phát 一nhất 笑tiếu 。

題đề 十thập 二nhị 首thủ 臥ngọa 病bệnh 詩thi 後hậu

沙Sa 門Môn 從tùng 戎nhung 。 昔tích 亦diệc 有hữu 之chi 。 如như 大đại 慧tuệ 禪thiền 師sư 戍thú 梅mai 陽dương 。 冠quan 巾cân 說thuyết 法Pháp 。 寂tịch 音âm 尊tôn 者giả 。 戍thú 崖nhai 州châu 。 箋# 註chú 楞lăng 嚴nghiêm 。 二nhị 大đại 老lão 以dĩ 。 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 處xử 患hoạn 難nạn 如như 遊du 戲hí 。 予# 少thiếu 年niên 驅khu 鳥điểu 烏ô 時thời 。 即tức 知tri 其kỳ 事sự 。 想tưởng 見kiến 其kỳ 人nhân 。 不bất 意ý 予# 年niên 五ngũ 十thập 時thời 。 亦diệc 遭tao 此thử 難nạn/nan 。 蒙mông 。 恩ân 賜tứ 謫# 雷lôi 陽dương 。 其kỳ 地địa 葢# 在tại 二nhị 老lão 之chi 間gian 。 自tự 慚tàm 非phi 其kỳ 人nhân 也dã 。 然nhiên 恆hằng 思tư 其kỳ 風phong 致trí 。 初sơ 至chí 戍thú 所sở 。 即tức 註chú 楞lăng 伽già 。 葢# 有hữu 感cảm 焉yên 。 所sở 寓# 之chi 時thời 與dữ 境cảnh 。 未vị 審thẩm 較giảo 昔tích 何hà 如như 。 而nhi 以dĩ 僧Tăng 體thể 慧tuệ 命mạng 為vi 懷hoài 。 一nhất 念niệm 保bảo 持trì 。 兢căng 兢căng 弗phất 忘vong 。 自tự 謂vị 禪thiền 道đạo 佛Phật 法Pháp 。 不bất 敢cảm 望vọng 二nhị 老lão 門môn 墻tường 。 至chí 若nhược 堅kiên 持trì 法Pháp 門môn 。 孤cô 忠trung 耿# 耿# 。 實thật 有hữu 嚙giảo 雪tuyết 吞thôn 氈chiên 之chi 志chí 。 而nhi 山sơn 林lâm 故cố 吾ngô 之chi 思tư 。 形hình 於ư 聲thanh 詩thi 者giả 。 真chân 繫hệ 鴈nhạn 足túc 帛bạch 書thư 也dã 。 千thiên 秋thu 之chi 下hạ 。 讀đọc 此thử 詩thi 而nhi 想tưởng 見kiến 予# 者giả 。 能năng 若nhược 予# 之chi 想tưởng 二nhị 老lão 乎hồ 。 嗟ta 予# 老lão 矣hĩ 。 書thư 貽# 侍thị 者giả 廣quảng 益ích 。 持trì 此thử 足túc 見kiến 家gia 範phạm 也dã 。

六lục 詠vịnh 詩thi 跋bạt

佛Phật 法Pháp 宗tông 旨chỉ 之chi 要yếu 。 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 。 由do 迷mê 此thử 心tâm 。 而nhi 有hữu 無vô 常thường 苦khổ 。 以dĩ 苦khổ 本bổn 無vô 常thường 。 則tắc 性tánh 自tự 空không 。 空không 則tắc 我ngã 本bổn 無vô 我ngã 。 無vô 我ngã 則tắc 誰thùy 當đương 生sanh 死tử 者giả 。 此thử 一nhất 大Đại 藏Tạng 經Kinh 。 佛Phật 祖tổ 所sở 傳truyền 心tâm 印ấn 。 葢# 不bất 出xuất 此thử 六lục 法pháp 。 總tổng 之chi 不bất 離ly 一nhất 心tâm 。 若nhược 迷mê 此thử 心tâm 。 則tắc 有hữu 生sanh 死tử 無vô 常thường 之chi 苦khổ 。 若nhược 悟ngộ 此thử 心tâm 。 則tắc 了liễu 無vô 我ngã 。 無vô 我ngã 則tắc 達đạt 性tánh 空không 。 性tánh 空không 則tắc 生sanh 死tử 亦diệc 空không 。 殆đãi 非phi 離ly 此thử 心tâm 外ngoại 。 別biệt 有hữu 妙diệu 法Pháp 。 而nhi 為vi 真chân 空không 也dã 。 從tùng 前tiền 有hữu 志chí 向hướng 禪thiền 者giả 多đa 。 槩# 從tùng 心tâm 外ngoại 覔# 玄huyền 妙diệu 。 於ư 世thế 外ngoại 求cầu 真chân 宗tông 。 所sở 以dĩ 日nhật 用dụng 錯thác 過quá 無vô 邊biên 妙diệu 行hạnh 。 將tương 謂vị 別biệt 有hữu 佛Phật 法Pháp 。 殊thù 不bất 知tri 吾ngô 人nhân 日nhật 用dụng 尋tầm 常thường 。 應ưng 緣duyên 行hành 事sự 。 種chủng 種chủng 皆giai 真chân 實thật 佛Phật 法Pháp 也dã 。 但đãn 以dĩ 有hữu 我ngã 無vô 我ngã 之chi 差sai 。 故cố 苦khổ 樂lạc 不bất 同đồng 。 而nhi 聖thánh 凡phàm 亦diệc 異dị 。 端đoan 在tại 迷mê 悟ngộ 之chi 間gian 耳nhĩ 。 以dĩ 我ngã 為vi 眾chúng 苦khổ 之chi 本bổn 也dã 。 明minh 府phủ 索sách 書thư 禪thiền 語ngữ 。 故cố 錄lục 舊cựu 作tác 六lục 詠vịnh 詩thi 。 復phục 記ký 其kỳ 事sự 。 且thả 為vi 他tha 日nhật 證chứng 此thử 法Pháp 門môn 之chi 左tả 券khoán 云vân 。

書thư 懷hoài 李# 公công 詩thi 後hậu

右hữu 詩thi 十thập 首thủ 。 作tác 於ư 乙ất 巳tị 長trường/trưởng 至chí 月nguyệt 望vọng 。 明minh 年niên 丙bính 午ngọ 孟# 冬đông 。

時thời 在tại 曹tào 溪khê 。 喜hỷ 重trọng/trùng 修tu 祖tổ 庭đình 。 翻phiên 然nhiên 一nhất 新tân 。 禪thiền 堂đường 乃nãi 六lục 祖tổ 大đại 師sư 說thuyết 法Pháp 南nam 嶽nhạc 青thanh 原nguyên 諸chư 大đại 祖tổ 師sư 。 安an 居cư 之chi 所sở 。 世thế 代đại 變biến 遷thiên 。 化hóa 為vi 鼠thử 壤nhưỡng 狐hồ 窟quật 。 今kim 余dư 力lực 求cầu 以dĩ 復phục 舊cựu 制chế 。 規quy 模mô 軒hiên 豁hoát 。 不bất 減giảm 昔tích 時thời 。 而nhi 經kinh 營doanh 佽# 助trợ 。 則tắc 林lâm 參tham 軍quân 知tri 足túc 居cư 士sĩ 。 一nhất 力lực 以dĩ 肩kiên 之chi 也dã 。 因nhân 思tư 昔tích 日nhật 東đông 海hải 莊trang 嚴nghiêm 妙diệu 麗lệ 。 將tương 興hưng 法pháp 道đạo 之chi 際tế 。 而nhi 余dư 遂toại 嬰anh 難nạn/nan 。 放phóng 流lưu 嶺lĩnh 外ngoại 。 豈khởi 意ý 又hựu 復phục 幻huyễn 此thử 道Đạo 場Tràng 。 以dĩ 開khai 幻huyễn 眾chúng 。 作tác 如như 幻huyễn 佛Phật 事sự 。 度độ 如như 幻huyễn 眾chúng 生sanh 耶da 。 況huống 蒙mông 恩ân 詔chiếu 。 湯thang 網võng 大đại 開khai 。 當đương 初sơ 執chấp 縛phược 之chi 始thỉ 。 即tức 今kim 解giải 脫thoát 之chi 終chung 。 一nhất 期kỳ 周chu 圓viên 。 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 所sở 謂vị 東đông 方phương 入nhập 定định 西tây 方phương 起khởi 。 比Bỉ 丘Khâu 身thân 中trung 入nhập 正chánh 定định 。 居cư 士sĩ 身thân 中trung 從tùng 定định 起khởi 。 是thị 名danh 方phương 網võng 三tam 昧muội 者giả 。 非phi 耶da 。 余dư 今kim 難nan 忘vong 李# 侍thị 御ngự 公công 。 最tối 初sơ 一nhất 念niệm 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 適thích 遂toại 書thư 懷hoài 李# 公công 詩thi 。 以dĩ 付phó 居cư 士sĩ 。 以dĩ 是thị 見kiến 區khu 區khu 。 不bất 為vi 險hiểm 難nạn 傾khuynh 奪đoạt 。 不bất 為vi 境cảnh 界giới 遷thiên 移di 。 不bất 以dĩ 殊thù 形hình 異dị 趣thú 。 不bất 以dĩ 去khứ 就tựu 介giới 懷hoài 。 不bất 被bị 惡ác 魔ma 之chi 所sở 搖dao 動động 者giả 如như 此thử 。 非phi 夫phu 踞cứ 忍nhẫn 辱nhục 地địa 。 坐tọa 寂tịch 滅diệt 場tràng 者giả 。 何hà 易dị 致trí 此thử 哉tai 。 箇cá 裏lý 機cơ 緣duyên 。 又hựu 為vi 老lão 人nhân 傳truyền 家gia 之chi 秘bí 。 殊thù 非phi 文văn 字tự 所sở 能năng 述thuật 。 居cư 士sĩ 其kỳ 能năng 得đắc 此thử 乎hồ 。

書thư 山sơn 居cư 十thập 首thủ 跋bạt (# 此thử 詩thi 書thư 於ư 入nhập 滅diệt 十thập 日nhật 之chi 前tiền 乃nãi 絕tuyệt 筆bút 也dã )#

此thử 詩thi 葢# 作tác 於ư 匡khuông 山sơn 五ngũ 乳nhũ 。 在tại 壬nhâm 子tử 春xuân 日nhật 也dã 。 侍thị 者giả 深thâm 光quang 。 即tức 以dĩ 此thử 卷quyển 請thỉnh 書thư 。 老lão 人nhân 慵# 於ư 筆bút 硯# 。 故cố 束thúc 之chi 高cao 閣các 。 及cập 復phục 之chi 曹tào 溪khê 。 濵# 行hành 。 付phó 侍thị 者giả 廣quảng 攝nhiếp 持trì 來lai 。 藏tạng 之chi 久cửu 矣hĩ 。 癸quý 亥hợi 秋thu 九cửu 月nguyệt 。 光quang 以dĩ 書thư 來lai 省tỉnh 。 因nhân 督# 攝nhiếp 未vị 完hoàn 。

時thời 老lão 人nhân 以dĩ 足túc 疾tật 舉cử 痛thống 。 且thả 苦khổ 於ư 應ưng 答đáp 。 攝nhiếp 乘thừa 間gian 頻tần 請thỉnh 。 老lão 人nhân 因nhân 念niệm 老lão 矣hĩ 。 恐khủng 作tác 未vị 來lai 之chi 欠khiếm 。 故cố 勉miễn 強cường 力lực 疾tật 書thư 之chi 以dĩ 歸quy 。 可khả 謂vị 為vi 憐lân 三tam 歲tuế 子tử 。 不bất 惜tích 兩lưỡng 莖hành 眉mi 。 豈khởi 非phi 婆bà 心tâm 哉tai 。 若nhược 以dĩ 詩thi 字tự 觀quán 之chi 。 則tắc 辜cô 恩ân 多đa 矣hĩ 。

時thời 癸quý 亥hợi 冬đông 十thập 月nguyệt 朔sóc 日nhật 。

紫tử 栢# 老lão 人nhân 觀quán 病bệnh 偈kệ 跋bạt

紫tử 栢# 老lão 人nhân 。 居cư 常thường 以dĩ 無vô 性tánh 義nghĩa 示thị 人nhân 。 如như 弄lộng 丸hoàn 之chi 手thủ 。 觀quán 者giả 莫mạc 不bất 心tâm 駭hãi 目mục 眩huyễn 。 此thử 指chỉ 自tự 雪tuyết 巖nham 中trung 峰phong 。 諸chư 大đại 老lão 後hậu 。 知tri 者giả 尠tiển 矣hĩ 。 惜tích 乎hồ 。 道đạo 與dữ 時thời 違vi 。 未vị 遂toại 振chấn 起khởi 之chi 願nguyện 。 此thử 老lão 人nhân 生sanh 平bình 之chi 所sở 苦khổ 心tâm 者giả 。 嗟ta 乎hồ 。 哲triết 人nhân 往vãng 矣hĩ 。 後hậu 生sanh 晚vãn 輩bối 。 安an 能năng 復phục 覩đổ 宗tông 門môn 之chi 標tiêu 格cách 乎hồ 。 峨# 嵋# 海hải 默mặc 禪thiền 人nhân 。 持trì 觀quán 病bệnh 偈kệ 。 予# 見kiến 之chi 。 不bất 覺giác 潸# 然nhiên 泣khấp 數số 行hành 下hạ 。 手thủ 澤trạch 依y 然nhiên 。 寶bảo 之chi 當đương 作tác 光quang 明minh 種chủng 子tử 也dã 。

書thư 范phạm 蠡lễ 論luận 後hậu

此thử 論luận 葢# 予# 於ư 己kỷ 酉dậu 秋thu 日nhật 。 舟chu 泊bạc 珠châu 江giang 之chi 滸# 。 李# 參tham 軍quân 以dĩ 范phạm 蠡lễ 歸quy 湖hồ 圖đồ 請thỉnh 贊tán 。 余dư 因nhân 是thị 有hữu 感cảm 而nhi 作tác 也dã 。 嘗thường 謂vị 古cổ 之chi 文văn 人nhân 。 評bình 論luận 古cổ 人nhân 物vật 。 若nhược 三tam 蘇tô 之chi 作tác 燦# 然nhiên 。 槩# 不bất 及cập 此thử 何hà 哉tai 。 是thị 知tri 求cầu 知tri 己kỷ 於ư 千thiên 載tái 之chi 下hạ 。 古cổ 人nhân 所sở 難nạn/nan 。 而nhi 期kỳ 有hữu 旦đán 暮mộ 之chi 遇ngộ 者giả 。 非phi 偶ngẫu 然nhiên 也dã 。 蠡lễ 之chi 心tâm 固cố 難nan 見kiến 。 以dĩ 予# 言ngôn 而nhi 發phát 之chi 。 則tắc 蠡lễ 亦diệc 將tương 瞑minh 目mục 矣hĩ 。 奚hề 有hữu 古cổ 今kim 去khứ 來lai 哉tai 。 余dư 謂vị 丈trượng 夫phu 處xử 世thế 。 抱bão 超siêu 世thế 之chi 見kiến 者giả 。 必tất 不bất 易dị 見kiến 知tri 於ư 世thế 。 故cố 龍long 與dữ 麟lân 。 舉cử 世thế 三tam 尺xích 之chi 童đồng 。 皆giai 知tri 其kỳ 為vi 神thần 且thả 瑞thụy 。 此thử 約ước 不bất 見kiến 而nhi 爭tranh 誇khoa 之chi 也dã 。 即tức 旦đán 見kiến 龍long 。 人nhân 將tương 以dĩ 為vi 蛇xà 。 麟lân 一nhất 出xuất 。 必tất 見kiến 災tai 於ư 虞ngu 人nhân 。 又hựu 何hà 怪quái 哉tai 。 余dư 居cư 曹tào 溪khê 之chi 十thập 年niên 。 葢# 嘗thường 一nhất 龍long 一nhất 蛇xà 矣hĩ 。 唯duy 不bất 免miễn 一nhất 災tai 。

時thời 有hữu 匡khuông 人nhân 之chi 圍vi 者giả 兩lưỡng 旬tuần 。 當đương 己kỷ 酉dậu 寒hàn 露lộ 降giáng/hàng 霜sương 之chi 候hậu 。 清thanh 夜dạ 興hưng 發phát 。 侍thị 者giả 某mỗ 。 偶ngẫu 於ư 篋khiếp 中trung 檢kiểm 出xuất 此thử 素tố 卷quyển 。 余dư 乘thừa 興hưng 捉tróc 筆bút 。 其kỳ 論luận 適thích 在tại 案án 頭đầu 。 遂toại 書thư 之chi 。 併tinh 識thức 其kỳ 意ý 如như 此thử 。

題Đề 書Thư 法Pháp 華Hoa 經Kinh 歌Ca 後Hậu

余dư 少thiểu 時thời 即tức 知tri 誦tụng 此thử 歌ca 。 可khả 謂vị 深thâm 入nhập 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 者giả 。 每mỗi 一nhất 展triển 卷quyển 。 不bất 覺giác 精tinh 神thần 踴dũng 躍dược 。 頓đốn 生sanh 歡hoan 喜hỷ 無vô 量lượng 。 往vãng 往vãng 書thư 之chi 。 以dĩ 貽# 向hướng 道đạo 者giả 。 頃khoảnh 來lai 曹tào 溪khê 。 為vi 六lục 祖tổ 整chỉnh 頓đốn 道Đạo 場Tràng 。 業nghiệp 將tương 十thập 年niên 。 忘vong 形hình 從tùng 事sự 。 百bách 廢phế 具cụ 舉cử 。 山sơn 門môn 改cải 觀quán 。 不bất 意ý 魔ma 僧Tăng 內nội 障chướng 。 自tự 壞hoại 法Pháp 門môn 。 顛điên 倒đảo 狂cuồng 惑hoặc 。 搆câu 訟tụng 公công 府phủ 。 以dĩ 致trí 予# 覇phách 棲tê 郡quận 城thành 。 悠du 悠du 二nhị 載tái 。

時thời 在tại 郡quận 。 歸quy 依y 護hộ 法Pháp 者giả 。 獨độc 黃hoàng 居cư 士sĩ 。 二nhị 年niên 一nhất 日nhật 。 朝triêu 夕tịch 無vô 間gian 。 祁kỳ 寒hàn 溽# 暑thử 。 奔bôn 走tẩu 不bất 爽sảng 毫hào 髮phát 。 予# 因nhân 感cảm 昔tích 覺giác 範phạm 禪thiền 師sư 。 遣khiển 海hải 外ngoại 。 親thân 知tri 朋bằng 友hữu 。 鳥điểu 驚kinh 魚ngư 散tán 。 獨độc 胡hồ 強cường/cưỡng 仲trọng 一nhất 人nhân 。 為vi 之chi 周chu 旋toàn 。 送tống 至chí 韶thiều 陽dương 。 師sư 為vi 序tự 以dĩ 別biệt 之chi 。 即tức 今kim 讀đọc 其kỳ 文văn 。 想tưởng 見kiến 其kỳ 為vi 人nhân 。 今kim 予# 以dĩ 流lưu 離ly 患hoạn 難nạn 之chi 身thân 。 孑kiết 然nhiên 處xứ 污ô 辱nhục 是thị 非phi 之chi 場tràng 。 有hữu 居cư 士sĩ 為vi 之chi 木mộc 舌thiệt 。 公công 庭đình 之chi 事sự 。 了liễu 然nhiên 如như 揭yết 日nhật 月nguyệt 。 此thử 緣duyên 豈khởi 淺thiển 淺thiển 哉tai 。 今kim 事sự 竣# 將tương 行hành 。 予# 乃nãi 為vi 書thư 聽thính 誦tụng 法pháp 華hoa 經kinh 歌ca 一nhất 首thủ 以dĩ 貽# 之chi 。 令linh 其kỳ 誦tụng 習tập 。 以dĩ 結kết 法Pháp 喜hỷ 之chi 緣duyên 。 且thả 以dĩ 此thử 紙chỉ 傳truyền 之chi 子tử 孫tôn 。 使sử 後hậu 世thế 亦diệc 知tri 乃nãi 公công 。 能năng 與dữ 憨# 山sơn 老lão 人nhân 。 眉mi 毛mao 廝tư 結kết 。 即tức 以dĩ 此thử 善thiện 根căn 。 福phước 及cập 子tử 孫tôn 。 世thế 世thế 享hưởng 之chi 。 可khả 謂vị 不bất 虗hư 此thử 會hội 良lương 緣duyên 矣hĩ 。 故cố 併tinh 記ký 之chi 。

又hựu

予# 放phóng 嶺lĩnh 外ngoại 。 親thân 友hữu 疎sơ 絕tuyệt 。 如như 隔cách 天thiên 上thượng 。 萬vạn 曆lịch 己kỷ 酉dậu 夏hạ 日nhật 。 大đại 都đô 慈từ 善thiện 寺tự 長trưởng 老lão 。 義nghĩa 天thiên 孝hiếu 公công 特đặc 來lai 相tương/tướng 慰úy 於ư 曹tào 溪khê 松tùng 下hạ 。 一nhất 見kiến 悲bi 喜hỷ 交giao 集tập 。 如như 異dị 世thế 人nhân 也dã 。 憶ức 予# 昔tích 乞khất 食thực 長trường/trưởng 安an 時thời 。 過quá 公công 宣tuyên 明minh 室thất 。 洗tẩy 滌địch 客khách 塵trần 。 今kim 在tại 炎diễm 荒hoang 火hỏa 宅trạch 。 每mỗi 一nhất 思tư 之chi 。 頓đốn 入nhập 清thanh 涼lương 地địa 。 當đương 茲tư 塵trần 土thổ/độ 。 欲dục 求cầu 滴tích 水thủy 盥quán 身thân 心tâm 。 豈khởi 易dị 得đắc 耶da 。 秋thu 初sơ 。 予# 有hữu 事sự 於ư 端đoan 州châu 。 因nhân 拉lạp 公công 同đồng 行hành 。 登đăng 寶bảo 月nguyệt 臺đài 。 納nạp 涼lương 旬tuần 月nguyệt 。 復phục 之chi 五ngũ 羊dương 。 食thực 鮮tiên 龍long 眼nhãn 。 飽bão 飡xan 而nhi 歸quy 。 信tín 可khả 樂lạc 也dã 。 舟chu 行hành 北bắc 風phong 。 沂# 流lưu 艱gian 澁sáp 。 公công 出xuất 此thử 卷quyển 乞khất 書thư 。 遂toại 寫tả 此thử 歌ca 。 公công 還hoàn 曰viết 。 令linh 諸chư 弟đệ 子tử 。 一nhất 一nhất 如như 盤bàn 陀đà 石thạch 上thượng 之chi 僧Tăng 。 誦tụng 白bạch 蓮liên 經kinh 。 以dĩ 為vi 常thường 課khóa 。 不bất 唯duy 不bất 負phụ 修tu 雅nhã 。 則tắc 老lão 人nhân 八bát 千thiên 里lý 外ngoại 。 猶do 然nhiên 如như 在tại 月nguyệt 明minh 松tùng 下hạ 。 側trắc 耳nhĩ 聽thính 誦tụng 時thời 也dã 。

題đề 雪tuyết 浪lãng 恩ân 公công 所sở 書thư 千thiên 字tự 文văn 後hậu

予# 與dữ 雪tuyết 浪lãng 恩ân 兄huynh 。 生sanh 若nhược 同đồng 胞bào 。 少thiểu 共cộng 筆bút 硯# 。 予# 嬾lãn 且thả 善thiện 病bệnh 。 竊thiết 慕mộ 枯khô 禪thiền 。 兄huynh 苦khổ 志chí 向hướng 學học 。 無vô 論luận 刻khắc 意ý 教giáo 乘thừa 。 即tức 遊du 心tâm 藝nghệ 苑uyển 。 博bác 問vấn 強cường 記ký 。 食thực 息tức 不bất 倦quyện 。 染nhiễm 翰hàn 臨lâm 池trì 。 晝trú 夜dạ 無vô 間gian 者giả 。 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 及cập 登đăng 座tòa 說thuyết 法Pháp 。 迥huýnh 邁mại 前tiền 修tu 。 而nhi 辭từ 翰hàn 擅thiện 場tràng 。 亦diệc 稱xưng 二nhị 妙diệu 。 我ngã 明minh 二nhị 百bách 餘dư 年niên 。 緇# 衣y 之chi 駿tuấn 。 指chỉ 不bất 再tái 屈khuất 。 此thử 予# 生sanh 平bình 心tâm 服phục 而nhi 敬kính 事sự 者giả 。 自tự 愧quý 福phước 輕khinh 業nghiệp 重trọng 。 至chí 老lão 暌# 携huề 。 惜tích 兄huynh 耳nhĩ 順thuận 之chi 年niên 。 竟cánh 成thành 千thiên 古cổ 。 嗟ta 余dư 苟cẩu 延diên 七thất 十thập 。 無vô 補bổ 法Pháp 門môn 。 偷thâu 生sanh 何hà 益ích 。 予# 隱ẩn 居cư 南nam 嶽nhạc 。 非phi 石thạch 禪thiền 人nhân 携huề 此thử 卷quyển 來lai 。 予# 一nhất 見kiến 之chi 不bất 覺giác 興hưng 悲bi 。 三tam 復phục 長trường 歎thán 。 嗚ô 呼hô 。 其kỳ 人nhân 往vãng 矣hĩ 。 手thủ 澤trạch 如như 生sanh 。 覩đổ 此thử 端đoan 若nhược 寂tịch 光quang 覿# 面diện 也dã 。

題đề 筆bút 乘thừa 顧cố 寶bảo 幢tràng 居cư 士sĩ 事sự 後hậu

記ký 云vân 。 金kim 陵lăng 顧cố 寶bảo 幢tràng 居cư 士sĩ 。 名danh 源nguyên 。 字tự 清thanh 浦# 。 少thiểu 豪hào 雋# 不bất 羣quần 。 詩thi 書thư 畫họa 皆giai 不bất 泥nê 古cổ 法pháp 。 信tín 筆bút 點điểm 染nhiễm 。 天thiên 趣thú 迥huýnh 絕tuyệt 。 然nhiên 實thật 自tự 古cổ 法pháp 中trung 來lai 。 一nhất 日nhật 與dữ 余dư 論luận 書thư 曰viết 。 書thư 須tu 古cổ 法pháp 四tứ 分phần/phân 。 己kỷ 意ý 六lục 分phần 乃nãi 妙diệu 。 不bất 然nhiên 。 縱túng/tung 筆bút 筆bút 能năng 似tự 古cổ 人nhân 。 終chung 成thành 奴nô 書thư 。 不bất 足túc 貴quý 也dã 。 中trung 年niên 究cứu 心tâm 禪thiền 理lý 。 大đại 有hữu 悟ngộ 入nhập 。 然nhiên 未vị 嘗thường 以dĩ 得đắc 理lý 而nhi 薄bạc 修tu 因nhân 。 晚vãn 節tiết 與dữ 名danh 僧Tăng 舉cử 西tây 方phương 會hội 社xã 。 戒giới 律luật 精tinh 嚴nghiêm 。 無vô 與dữ 為vi 儷# 。 臨lâm 終chung 端đoan 坐tọa 而nhi 瞑minh 。 舉cử 室thất 聞văn 蓮liên 香hương 。 三tam 日nhật 始thỉ 歇hiết 。 居cư 士sĩ 嘗thường 手thủ 書thư 數số 絕tuyệt 句cú 。 余dư 今kim 筆bút 於ư 此thử 。 十thập 箇cá 蒲bồ 團đoàn 九cửu 箇cá 穿xuyên 。 誰thùy 家gia 枯khô 井tỉnh 雪tuyết 難nạn/nan 填điền 。 如như 今kim 法pháp 法pháp 成thành 三tam 昧muội 。 聲thanh 色sắc 無vô 妨phương 到đáo 耳nhĩ 邊biên 。 松tùng 火hỏa 炊xuy 羮# 香hương 滿mãn 衣y 。 雪tuyết 寒hàn 豪hào 士sĩ 古cổ 長trường/trưởng 飢cơ 。 明minh 珠châu 不bất 換hoán 黃hoàng 虀# 瓮úng 。 涕thế 唾thóa 光quang 爭tranh 日nhật 月nguyệt 輝huy 。 鼎đỉnh 食thực 何hà 人nhân 曉hiểu 夜dạ 忙mang 。 全toàn 機cơ 隨tùy 處xứ 好hảo/hiếu 參tham 詳tường 。 漁ngư 竿can/cán 不bất 負phụ 秋thu 如như 錦cẩm 。 兩lưỡng 岸ngạn 黃hoàng 花hoa 撲phác 棹# 香hương 。 短đoản 褐hạt 長trường/trưởng 鑱# 老lão 石thạch 門môn 。 蔬# 盤bàn 容dung 易dị 度độ 朝triêu 昏hôn 。 百bách 年niên 智trí 巧xảo 消tiêu 磨ma 盡tận 。 慚tàm 愧quý 人nhân 傳truyền 粉phấn 墨mặc 痕ngân 。 碗oản 上thượng 雙song 刀đao 照chiếu 雪tuyết 花hoa 。 少thiếu 年niên 曾tằng 醉túy 魯lỗ 朱chu 家gia 。 揣đoàn 摩ma 未vị 展triển 男nam 兒nhi 志chí 。 頭đầu 白bạch 都đô 門môn 學học 種chủng 瓜qua 。 雪tuyết 屋ốc 寒hàn 菹# 有hữu 歲tuế 華hoa 。 黃hoàng 金kim 過quá 斗đẩu 未vị 須tu 誇khoa 。 若nhược 言ngôn 竹trúc 帛bạch 功công 難nạn/nan 朽hủ 。 也dã 是thị 空không 添# 眼nhãn 上thượng 花hoa 。 藤đằng 葉diệp 青thanh 莎sa 稱xưng 體thể 長trường/trưởng 。 菊# 花hoa 新tân 酒tửu 滿mãn 瓢biều 香hương 。

時thời 人nhân 若nhược 訪phỏng 龐# 居cư 士sĩ 。 萬vạn 樹thụ 雲vân 蘿# 護hộ 草thảo 堂đường 。 被bị 髮phát 曾tằng 為vi 授thọ 記ký 人nhân 。 草thảo 衣y 隨tùy 處xứ 屬thuộc 閒gian/nhàn 身thân 。 十thập 年niên 朋bằng 舊cựu 塵trần 勞lao 破phá 。 香hương 火hỏa 同đồng 酬thù 野dã 寺tự 春xuân 。 雲vân 裏lý 青thanh 山sơn 古cổ 檜# 叢tùng 。 枝chi 柯kha 如như 屋ốc 蔽tế 霜sương 風phong 。 男nam 兒nhi 有hữu 志chí 投đầu 踪# 跡tích 。 瓦ngõa 鉢bát 依y 稀# 在tại 手thủ 中trung 。 此thử 焦tiêu 氏thị 筆bút 乘thừa 所sở 載tái 也dã 。 余dư 齠# 年niên 聞văn 寶bảo 幢tràng 居cư 士sĩ 。 初sơ 為vi 諸chư 生sanh 時thời 。 氣khí 甚thậm 豪hào 宕# 。 才tài 情tình 敏mẫn 捷tiệp 。 中trung 年niên 一nhất 旦đán 盡tận 棄khí 所sở 習tập 。 遂toại 長trường/trưởng 齋trai 繡tú 佛Phật 前tiền 。 搆câu 一nhất 小tiểu 樓lâu 。 獨độc 坐tọa 其kỳ 上thượng 。 唯duy 小tiểu 童đồng 奉phụng 香hương 花hoa 淨tịnh 水thủy 。 家gia 人nhân 女nữ 子tử 。 絕tuyệt 不bất 見kiến 面diện 。 親thân 知tri 杜đỗ 絕tuyệt 往vãng 來lai 。 居cư 然nhiên 一nhất 深thâm 山sơn 頭đầu 陀đà 也dã 。 每mỗi 夜dạ 五ngũ 更cánh 。 擊kích 大đại 木mộc 魚ngư 。 高cao 聲thanh 念niệm 佛Phật 。 居cư 士sĩ 家gia 近cận 市thị 。 多đa 屠đồ 者giả 。 有hữu 一nhất 惡ác 少thiếu 年niên 。 每mỗi 聞văn 魚ngư 聲thanh 。 即tức 起khởi 宰tể 殺sát 。 一nhất 日nhật 遲trì 。 責trách 其kỳ 妻thê 。 妻thê 曰viết 。 道Đạo 人Nhân 打đả 木mộc 魚ngư 念niệm 佛Phật 。 爾nhĩ 聞văn 殺sát 牲# 。 自tự 不bất 悟ngộ 。 乃nãi 責trách 我ngã 耶da 。 少thiếu 年niên 即tức 折chiết 刀đao 杖trượng 。 改cải 心tâm 為vi 善thiện 。 一nhất 時thời 屠đồ 兒nhi 回hồi 心tâm 者giả 眾chúng 。 士sĩ 曰viết 。 我ngã 抱bão 木mộc 魚ngư 終chung 夜dạ 打đả 。 驚kinh 回hồi 多đa 少thiểu 夢mộng 中trung 人nhân 。 予# 年niên 十thập 九cửu 。 依y 長trường/trưởng 干can 西tây 林lâm 祖tổ 翁ông 出xuất 家gia 。 雲vân 谷cốc 先tiên 師sư 。 當đương 代đại 法Pháp 眼nhãn 也dã 。 住trụ 棲tê 霞hà 。 與dữ 居cư 士sĩ 往vãng 來lai 特đặc 密mật 。 即tức 乘thừa 中trung 所sở 云vân 名danh 僧Tăng 者giả 。 師sư 為vi 予# 談đàm 此thử 事sự 。 因nhân 問vấn 居cư 士sĩ 何hà 如như 人nhân 。 師sư 云vân 。 今kim 時thời 龐# 公công 也dã 。 一nhất 日nhật 偶ngẫu 與dữ 同đồng 儕# 。 閒gian/nhàn 行hành 松tùng 園viên 。 望vọng 見kiến 一nhất 道đạo 者giả 。 入nhập 山sơn 門môn 。 貌mạo 清thanh 古cổ 而nhi 雅nhã 甚thậm 。 閒gian/nhàn 閒gian/nhàn 如như 孤cô 鶴hạc 翔tường 空không 。 超siêu 然nhiên 塵trần 表biểu 。 及cập 近cận 而nhi 觀quán 之chi 。 其kỳ 目mục 不bất 瞬thuấn 。 若nhược 無vô 意ý 於ư 人nhân 間gian 世thế 也dã 。 余dư 驚kinh 喜hỷ 曰viết 。 此thử 何hà 人nhân 斯tư 。 若nhược 是thị 之chi 都đô 也dã 。 識thức 者giả 曰viết 。 此thử 寶bảo 幢tràng 居cư 士sĩ 也dã 。 余dư 欲dục 作tác 禮lễ 而nhi 懼cụ 焉yên 。 乃nãi 隨tùy 而nhi 視thị 其kỳ 所sở 之chi 。 則tắc 見kiến 其kỳ 入nhập 寺tự 殿điện 廊lang 之chi 掖dịch 門môn 。 禮lễ 如Như 來Lai 舍xá 利lợi 塔tháp 也dã 。 余dư 竊thiết 觀quán 之chi 。 五ngũ 體thể 翹kiều 勤cần 。 懇khẩn 倒đảo 不bất 可khả 名danh 言ngôn 。 及cập 觀quán 塔tháp 殿điện 。 巍nguy 峩nga 入nhập 雲vân 。 五ngũ 色sắc 相tướng 鮮tiên 。 返phản 照chiếu 回hồi 光quang 。 赭giả 如như 寶bảo 錯thác 。 忽hốt 悟ngộ 此thử 境cảnh 。 殆đãi 非phi 人nhân 世thế 也dã 。 而nhi 猶do 未vị 知tri 所sở 以dĩ 然nhiên 。 既ký 而nhi 余dư 問vấn 雲vân 谷cốc 先tiên 師sư 。 師sư 云vân 。 此thử 居cư 士sĩ 觀quán 此thử 作tác 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 境cảnh 。 將tương 以dĩ 資tư 觀quán 行hành 耳nhĩ 。 自tự 後hậu 因nhân 先tiên 師sư 而nhi 得đắc 入nhập 室thất 焉yên 。 及cập 臨lâm 終chung 時thời 。 與dữ 先tiên 師sư 同đồng 數số 名danh 僧Tăng 。 相tương 對đối 念niệm 佛Phật 數số 晝trú 夜dạ 。 懸huyền 西tây 方phương 境cảnh 於ư 室thất 中trung 。 余dư 隨tùy 眾chúng 中trung 。 正chánh 作tác 佛Phật 事sự 。

時thời 居cư 士sĩ 內nội 人nhân 報báo 云vân 。 滿mãn 宅trạch 聞văn 蓮liên 花hoa 香hương 。 眾chúng 皆giai 驚kinh 喜hỷ 。 居cư 士sĩ 恬điềm 然nhiên 無vô 異dị 也dã 。 此thử 筆bút 乘thừa 所sở 載tái 。 皆giai 余dư 目mục 擊kích 其kỳ 事sự 也dã 。 居cư 士sĩ 有hữu 子tử 皆giai 諸chư 生sanh 。 素tố 不bất 信tín 佛Phật 。 至chí 是thị 。 乃nãi 涕thế 泣khấp 牀sàng 前tiền 。 叩khấu 首thủ 而nhi 請thỉnh 曰viết 。 父phụ 即tức 超siêu 生sanh 死tử 。 居cư 淨tịnh 土độ 。 豈khởi 不bất 念niệm 及cập 兒nhi 孫tôn 輩bối 。 作tác 度độ 脫thoát 乎hồ 。 何hà 無vô 一nhất 言ngôn 相tương/tướng 囑chúc 。 居cư 士sĩ 笑tiếu 曰viết 。 汝nhữ 輩bối 將tương 謂vị 我ngã 生sanh 耶da 。 死tử 耶da 。 而nhi 獨độc 不bất 觀quán 於ư 日nhật 乎hồ 。 日nhật 出xuất 於ư 東đông 。 而nhi 沒một 於ư 西tây 。 是thị 果quả 沒một 乎hồ 。 果quả 不bất 沒một 乎hồ 。 吾ngô 之chi 生sanh 死tử 。 亦diệc 猶do 是thị 也dã 。 拈niêm 筆bút 書thư 此thử 。 擲trịch 筆bút 。 端đoan 然nhiên 而nhi 暝# 。 此thử 余dư 所sở 覩đổ 記ký 乘thừa 不bất 及cập 此thử 。 一nhất 日nhật 偶ngẫu 展triển 乘thừa 簡giản 。 見kiến 此thử 因nhân 緣duyên 。 遂toại 感cảm 而nhi 更cánh 筆bút 之chi 。 且thả 以dĩ 告cáo 知tri 言ngôn 者giả 。

題đề 南nam 皐# 居cư 士sĩ 書thư 萬vạn 法pháp 歸quy 一nhất 卷quyển

從tùng 上thượng 佛Phật 祖tổ 。 原nguyên 無vô 寔thật 法pháp 與dữ 人nhân 。 就tựu 向hướng 眾chúng 生sanh 妄vọng 想tưởng 夢mộng 中trung 。 一nhất 椎chùy 打đả 破phá 。 使sử 其kỳ 㘞# 地địa 一nhất 聲thanh 。 忽hốt 然nhiên 夢mộng 覺giác 。 兩lưỡng 眼nhãn 睜# 開khai 。 回hồi 視thị 夢mộng 中trung 境cảnh 界giới 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 於ư 不bất 可khả 得đắc 處xứ 措thố 心tâm 。 亦diệc 是thị 夢mộng 事sự 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 豈khởi 有hữu 一nhất 法pháp 可khả 當đương 情tình 耶da 。 所sở 以dĩ 道đạo 。 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 即tức 如Như 來Lai 。 此thử 則tắc 名danh 為vi 觀quán 自tự 在tại 。 故cố 云vân 。 離ly 相tương 離ly 名danh 。 不bất 墮đọa 諸chư 數số 。 若nhược 喚hoán 作tác 一nhất 。 則tắc 墮đọa 之chi 又hựu 墮đọa 矣hĩ 。 南nam 皐# 居cư 士sĩ 。 潛tiềm 符phù 此thử 道đạo 。 受thọ 用dụng 自tự 在tại 。 葢# 已dĩ 有hữu 年niên 。 切thiết 念niệm 知tri 音âm 者giả 希hy 。 特đặc 拈niêm 古cổ 人nhân 此thử 則tắc 公công 案án 。 往vãng 往vãng 舉cử 以dĩ 示thị 人nhân 。 欲dục 人nhân 自tự 知tri 落lạc 處xứ 。 觀quán 者giả 若nhược 向hướng 居cư 士sĩ 未vị 舉cử 以dĩ 前tiền 。 快khoái 便tiện 薦tiến 取thủ 。 猶do 在tại 半bán 途đồ 。 若nhược 更cánh 向hướng 萬vạn 法pháp 一nhất 法pháp 上thượng 團đoàn 圞# 。 大đại 似tự 癡si 人nhân 面diện 前tiền 說thuyết 夢mộng 。 慧tuệ 菴am 主chủ 久cửu 參tham 居cư 士sĩ 。

時thời 入nhập 方phương 丈trượng 。 聞văn 說thuyết 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 葢# 已dĩ 習tập 熟thục 。 且thả 道đạo 此thử 則tắc 公công 案án 。 與dữ 維duy 摩ma 默mặc 然nhiên 處xứ 。 是thị 同đồng 是thị 別biệt 。 參tham 。

題đề 圓viên 覺giác 頌tụng

鄒# 太thái 史sử 公công 。 世thế 講giảng 陽dương 明minh 之chi 學học 。 其kỳ 子tử 子tử 胤dận 。 得đắc 家gia 傳truyền 衣y 鉢bát 。 癸quý 丑sửu 春xuân 。 謁yết 予# 於ư 五ngũ 羊dương 之chi 青thanh 門môn 。 問vấn 西tây 來lai 大đại 意ý 。 予# 令linh 盡tận 屏bính 胸hung 中trung 宿túc 習tập 知tri 見kiến 。 默mặc 坐tọa 七thất 日nhật 。 乃nãi 為vi 發phát 藥dược 。 子tử 胤dận 一nhất 聞văn 。 頓đốn 契khế 忘vong 言ngôn 之chi 旨chỉ 。 自tự 信tín 向hướng 墮đọa 光quang 影ảnh 門môn 頭đầu 。 躍dược 然nhiên 而nhi 歸quy 。 及cập 余dư 之chi 南nam 嶽nhạc 。 得đắc 乃nãi 兄huynh 子tử 尹# 書thư 來lai 。 企xí 稱xưng 子tử 胤dận 悟ngộ 脫thoát 。 近cận 不bất 幸hạnh 往vãng 矣hĩ 。 予# 愴sảng 然nhiên 心tâm 悲bi 者giả 久cửu 之chi 。 及cập 予# 逸dật 老lão 匡khuông 山sơn 。 越việt 九cửu 年niên 辛tân 酉dậu 冬đông 。 乃nãi 郎lang 育dục 侯hầu 。 寄ký 所sở 著trước 圓viên 覺giác 頌tụng 一nhất 編biên 。 予# 閱duyệt 之chi 。 是thị 知tri 子tử 胤dận 雖tuy 長trường/trưởng 逝thệ 。 端đoan 然nhiên 未vị 出xuất 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 可khả 謂vị 深thâm 種chủng 般Bát 若Nhã 正chánh 因nhân 矣hĩ 。 倘thảng 天thiên 假giả 之chi 年niên 。 其kỳ 所sở 造tạo 進tiến 。 未vị 可khả 量lượng 也dã 。 惜tích 哉tai 。

題đề 幻huyễn 予# 本bổn 公công 塔tháp 銘minh 後hậu

幻huyễn 予# 本bổn 公công 。 先tiên 參tham 本bổn 師sư 雲vân 谷cốc 和hòa 尚thượng 。 與dữ 予# 同đồng 條điều 生sanh 也dã 。 辛tân 巳tị 歲tuế 。 相tương/tướng 晤# 於ư 五ngũ 臺đài 。 見kiến 其kỳ 道đạo 貌mạo 清thanh 臞# 。 弱nhược 不bất 勝thắng 衣y 。 其kỳ 心tâm 如như 大đại 地địa 。 有hữu 荷hà 負phụ 眾chúng 生sanh 之chi 力lực 。 故cố 能năng 忘vong 身thân 為vi 人nhân 。 未vị 嘗thường 一nhất 念niệm 存tồn 我ngã 相tương/tướng 也dã 。 以dĩ 善thiện 醫y 視thị 病bệnh 僧Tăng 。 至chí 割cát 內nội 為vi 劑tề 可khả 知tri 已dĩ 。 予# 坐tọa 氷băng 雪tuyết 中trung 。 一nhất 日nhật 凍đống 餓ngạ 而nhi 死tử 。 師sư 急cấp 救cứu 而nhi 生sanh 之chi 。 予# 則tắc 以dĩ 醫y 王vương 頌tụng 公công 。 別biệt 來lai 三tam 十thập 餘dư 年niên 。 公công 入nhập 滅diệt 廿# 三tam 年niên 矣hĩ 。 向hướng 以dĩ 刻khắc 藏tạng 因nhân 緣duyên 故cố 。 留lưu 靈linh 骨cốt 於ư 雙song 徑kính 之chi 寂tịch 照chiếu 。 丙bính 辰thần 冬đông 。 予# 以dĩ 達đạt 大đại 師sư 入nhập 塔tháp 因nhân 緣duyên 至chí 。 公công 之chi 上thượng 足túc 。 杲# 公công 亦diệc 乘thừa 此thử 葬táng 之chi 。 予# 是thị 得đắc 以dĩ 為vi 公công 卜bốc 地địa 厝thố 骨cốt 入nhập 土thổ/độ 。 噫# 。 此thử 大đại 奇kỳ 事sự 。 豈khởi 非phi 宿túc 緣duyên 哉tai 。 讀đọc 洞đỗng 觀quán 居cư 士sĩ 。 為vi 公công 塔tháp 銘minh 。 恍hoảng 如như 坐tọa 金kim 剛cang 窟quật 對đối 談đàm 時thời 也dã 。 乃nãi 詩thi 以dĩ 挽vãn 之chi 曰viết 。 寒hàn 巖nham 凍đống 餓ngạ 有hữu 誰thùy 知tri 。 絕tuyệt 後hậu 重trọng/trùng 甦tô 賴lại 阿a 師sư 。 今kim 日nhật 五ngũ 峰phong 窺khuy 塔tháp 影ảnh 。 恍hoảng 然nhiên 猶do 對đối 坐tọa 談đàm 時thời 。 念niệm 茲tư 山sơn 為vi 東đông 南nam 法pháp 窟quật 。 八bát 十thập 八bát 代đại 知tri 識thức 說thuyết 法Pháp 其kỳ 中trung 。 公công 何hà 夙túc 緣duyên 。 得đắc 從tùng 達đạt 大đại 師sư 後hậu 。 究cứu 竟cánh 歸quy 寧ninh 於ư 此thử 。 愧quý 予# 與dữ 公công 同đồng 條điều 生sanh 。 不bất 同đồng 條điều 死tử 。 安an 能năng 得đắc 此thử 一nhất 坏phôi 土thổ/độ 覆phú 枯khô 骨cốt 乎hồ 。 想tưởng 公công 將tương 來lai 出xuất 世thế 。 不bất 知tri 為vi 何hà 代đại 主chủ 人nhân 。 倘thảng 得đắc 宿túc 命mạng 。 必tất 見kiến 老lão 朽hủ 於ư 除trừ 夜dạ 篝# 燈đăng 。 書thư 此thử 語ngữ 也dã 。

廬lư 山sơn 金kim 竹trúc 坪# 千thiên 佛Phật 寺tự 接tiếp 待đãi 題đề 辭từ

廬lư 山sơn 甲giáp 江giang 左tả 之chi 勝thắng 。 自tự 晉tấn 遠viễn 公công 開khai 山sơn 。 及cập 唐đường 宋tống 諸chư 祖tổ 說thuyết 法Pháp 道Đạo 場Tràng 。 獨độc 勝thắng 於ư 天thiên 下hạ 。 其kỳ 山sơn 形hình 似tự 水thủy 上thượng 青thanh 蓮liên 。 而nhi 金kim 竹trúc 坪# 宛uyển 坐tọa 花hoa 蕋# 。 昔tích 為vi 荒hoang 榛# 。 近cận 日nhật 恭cung 乾can/kiền/càn 法Pháp 師sư 。 結kết 茅mao 單đơn 棲tê 。 弔điếu 影ảnh 寒hàn 巖nham 。 其kỳ 徒đồ 續tục 芳phương 聯liên 公công 。 苦khổ 心tâm 竭kiệt 力lực 以dĩ 供cung 事sự 之chi 。 每mỗi 行hành 乞khất 郡quận 城thành 。 日nhật 往vãng 夜dạ 歸quy 。 風phong 行hành 露lộ 宿túc 。 飢cơ 寒hàn 困khốn 苦khổ 。 靡mĩ 不bất 備bị 歷lịch 。 不bất 十thập 年niên 。 開khai 荒hoang 闢tịch 土thổ/độ 。 始thỉ 建kiến 屋ốc 宇vũ 。 而nhi 乾can/kiền/càn 師sư 謝tạ 世thế 。 聯liên 公công 守thủ 其kỳ 遺di 訓huấn 。 忘vong 身thân 豎thụ 立lập 。 遂toại 成thành 叢tùng 林lâm 。 三tam 十thập 年niên 中trung 。 與dữ 眾chúng 同đồng 甘cam 苦khổ 。 共cộng 臥ngọa 起khởi 。 粒lạp 米mễ 莖hành 菜thái 。 不bất 私tư 作tác 務vụ 。 以dĩ 身thân 先tiên 之chi 。 至chí 今kim 老lão 矣hĩ 。 坐tọa 長trường/trưởng 連liên 牀sàng 。 絕tuyệt 無vô 寢tẩm 室thất 。 真chân 得đắc 古cổ 人nhân 匡khuông 眾chúng 之chi 體thể 。 故cố 十thập 方phương 衲nạp 子tử 。 至chí 者giả 如như 歸quy 。 然nhiên 公công 不bất 以dĩ 佛Phật 法Pháp 禪thiền 道đạo 標tiêu 榜bảng 。 唯duy 以dĩ 一nhất 味vị 平bình 等đẳng 慈từ 悲bi 。 以dĩ 法Pháp 門môn 為vi 心tâm 。 未vị 嘗thường 以dĩ 粥chúc 飯phạn 氣khí 息tức 。 鼓cổ 諸chư 方phương 。 衿# 己kỷ 能năng 。 此thử 又hựu 深thâm 得đắc 無vô 我ngã 三tam 昧muội 者giả 。 是thị 故cố 親thân 近cận 隨tùy 喜hỷ 者giả 。 無vô 不bất 觀quán 感cảm 而nhi 心tâm 化hóa 也dã 。 每mỗi 歲tuế 食thực 指chỉ 數số 千thiên 計kế 。 公công 澹đạm 然nhiên 無vô 懷hoài 。 不bất 以dĩ 四tứ 事sự 為vì 己kỷ 憂ưu 。 不bất 專chuyên 化hóa 主chủ 。 但đãn 在tại 叢tùng 林lâm 。 少thiểu 有hữu 願nguyện 心tâm 者giả 。 無vô 不bất 自tự 肯khẳng 奔bôn 走tẩu 效hiệu 力lực 行hành 乞khất 。 以dĩ 募mộ 十thập 方phương 。 風phong 聲thanh 感cảm 召triệu 。 歲tuế 計kế 亦diệc 未vị 嘗thường 少thiểu 缺khuyết 。 此thử 又hựu 深thâm 得đắc 吾ngô 佛Phật 隨tùy 緣duyên 之chi 至chí 教giáo 。 當đương 此thử 末Mạt 法Pháp 。 諸chư 方phương 建kiến 立lập 。 其kỳ 人nhân 或hoặc 指chỉ 難nạn/nan 再tái 屈khuất 也dã 。 老lão 人nhân 適thích 來lai 隨tùy 喜hỷ 。 讚tán 莫mạc 能năng 窮cùng 。 且thả 見kiến 諸chư 行hành 者giả 。 行hành 乞khất 歸quy 來lai 。 絲ti 毫hào 不bất 昧muội 因nhân 果quả 。 不bất 負phụ 檀đàn 越việt 信tín 心tâm 。 諦đế 觀quán 諸chư 方phương 。 幹cán 蠱cổ 叢tùng 林lâm 之chi 行hành 人nhân 。 亦diệc 未vị 有hữu 如như 此thử 之chi 真chân 實thật 者giả 。 此thử 葢# 主chủ 者giả 真chân 心tâm 所sở 感cảm 。 以dĩ 致trí 龍long 天thiên 響hưởng 應ứng 。 非phi 偶ngẫu 然nhiên 也dã 。 老lão 人nhân 感cảm 念niệm 無vô 已dĩ 。 故cố 槩# 書thư 此thử 。 以dĩ 告cáo 諸chư 檀đàn 越việt 。 至chí 若nhược 四tứ 事sự 供cúng 養dường 。 七thất 寶bảo 布bố 施thí 。 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。 亦diệc 可khả 消tiêu 受thọ 。 自tự 有hữu 大đại 心tâm 菩Bồ 薩Tát 在tại 。 非phi 老lão 人nhân 所sở 敢cảm 必tất 也dã 。

題đề 臺đài 山sơn 竹trúc 林lâm 師sư 卷quyển 後hậu

老lão 人nhân 昔tích 居cư 金kim 色sắc 界giới 中trung 。 獨độc 與dữ 竹trúc 林lâm 老lão 漢hán 眉mi 毛mao 廝tư 結kết 。 臨lâm 行hành 將tương 把bả 糞phẩn 埽# 箒trửu 子tử 。 委ủy 托thác 叮# 嚀# 。 為vi 作tác 曼mạn 室thất 奴nô 郎lang 。 別biệt 今kim 三tam 十thập 餘dư 年niên 。 及cập 老lão 人nhân 業nghiệp 遷thiên 炎diễm 荒hoang 。 已dĩ 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 雖tuy 萬vạn 里lý 相tương/tướng 懸huyền 。 出xuất 息tức 入nhập 息tức 。 未vị 嘗thường 與dữ 這giá 老lão 漢hán 絲ti 毫hào 相tướng 隔cách 。 今kim 忽hốt 見kiến 此thử 卷quyển 。 竹trúc 林lâm 老lão 漢hán 身thân 。 在tại 老lão 人nhân 眉mi 毛mao 上thượng 放phóng 光quang 照chiếu 耀diệu 。 誰thùy 謂vị 這giá 老lão 漢hán 入nhập 滅diệt 。 殊thù 不bất 知tri 方phương 網võng 三tam 昧muội 。 東đông 方phương 入nhập 定định 西tây 方phương 起khởi 。 臺đài 山sơn 入nhập 定định 匡khuông 山sơn 起khởi 。 正chánh 是thị 這giá 老lão 漢hán 家gia 常thường 茶trà 飯phạn 。 且thả 道đạo 竹trúc 林lâm 來lai 也dã 。 好hiếu 著trước 為vi 諸chư 人nhân 依y 前tiền 埽# 糞phẩn 。 學học 人nhân 持trì 此thử 日nhật 用dụng 一nhất 切thiết 處xứ 。 不bất 許hứa 污ô 卻khước 掃tảo 柄bính 。 始thỉ 是thị 知tri 恩ân 報báo 恩ân 。

題đề 壁bích 光quang 童đồng 子tử 沈trầm 大đại 裕# 傳truyền 後hậu

眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 佛Phật 性tánh 。 名danh 般Bát 若Nhã 。 具cụ 大đại 光quang 明minh 。 常thường 然nhiên 不bất 昧muội 。 良lương 由do 無vô 始thỉ 無vô 明minh 。 故cố 昧muội 而nhi 不bất 覺giác 。 無vô 明minh 深thâm 厚hậu 。 故cố 常thường 寢tẩm 生sanh 死tử 。 而nhi 不bất 自tự 知tri 。 所sở 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 但đãn 以dĩ 智trí 慧tuệ 光quang 。 照chiếu 破phá 無vô 明minh 。 即tức 為vi 出xuất 生sanh 死tử 時thời 也dã 。 故cố 修tu 心tâm 之chi 士sĩ 。 名danh 為vi 習tập 般Bát 若Nhã 行hành 。 世thế 之chi 人nhân 。 智trí 慧tuệ 明minh 利lợi 者giả 。 從tùng 般Bát 若Nhã 中trung 來lai 。 發phát 而nhi 為vi 忠trung 為vi 孝hiếu 。 性tánh 使sử 然nhiên 也dã 。 以dĩ 至chí 死tử 生sanh 不bất 見kiến 去khứ 來lai 之chi 相tướng 者giả 。 常thường 光quang 然nhiên 也dã 。 觀quán 沈trầm 童đồng 子tử 大đại 裕# 。 出xuất 世thế 八bát 歲tuế 。 種chủng 種chủng 云vân 為vi 。 皆giai 前tiền 世thế 習tập 般Bát 若Nhã 行hành 。 至chí 臨lâm 終chung 一nhất 念niệm 炯# 然nhiên 。 常thường 光quang 不bất 昧muội 。 此thử 般Bát 若Nhã 現hiện 於ư 方phương 死tử 之chi 際tế 。 足túc 見kiến 般Bát 若Nhã 強cường/cưỡng 勝thắng 之chi 力lực 也dã 。 嗚ô 呼hô 。 觀quán 此thử 豈khởi 墮đọa 生sanh 死tử 之chi 人nhân 耶da 。 而nhi 父phụ 母mẫu 以dĩ 愛ái 視thị 之chi 。 是thị 返phản 轉chuyển 般Bát 若Nhã 為vi 生sanh 死tử 根căn 。 豈khởi 不bất 為vi 童đồng 子tử 所sở 笑tiếu 乎hồ 。 本bổn 以dĩ 見kiến 度độ 而nhi 更cánh 見kiến 累lũy/lụy/luy 。 自tự 負phụ 童đồng 子tử 來lai 意ý 多đa 矣hĩ 。 丁đinh 巳tị 三tam 月nguyệt 六lục 日nhật 。 其kỳ 父phụ 爾nhĩ 侯hầu 居cư 士sĩ 。 以dĩ 此thử 傳truyền 相tương/tướng 示thị 。 憨# 山sơn 老lão 人nhân 題đề 之chi 以dĩ 此thử 。 是thị 以dĩ 楔tiết 出xuất 楔tiết 也dã 。 童đồng 子tử 有hữu 聞văn 。 定định 發phát 一nhất 噱cược 。

題Đề 血Huyết 書Thư 金Kim 剛Cang 經Kinh 後Hậu

此thử 經Kinh 乃nãi 華hoa 亭đình 康khang 孟# 修tu 妻thê 。 張trương 氏thị 安an 人nhân 刺thứ 血huyết 所sở 書thư 者giả 。 安an 人nhân 王vương 司ty 馬mã 公công 元nguyên 美mỹ 之chi 甥# 也dã 。 公công 之chi 姊tỷ 適thích 張trương 氏thị 。 生sanh 安an 人nhân 。 早tảo 逝thệ 。 王vương 太thái 夫phu 人nhân 自tự 育dục 之chi 。 幼ấu 延diên 女nữ 師sư 。 習tập 詩thi 書thư 。 工công 翰hàn 墨mặc 。 事sự 康khang 母mẫu 。 孀# 居cư 廿# 年niên 。 敬kính 順thuận 如như 一nhất 日nhật 。 天thiên 生sanh 篤đốc 孝hiếu 。 雖tuy 產sản 富phú 貴quý 之chi 室thất 。 性tánh 澹đạm 泊bạc 。 不bất 事sự 鉛duyên 飾sức 。 康khang 母mẫu 老lão 年niên 奉phụng 佛Phật 益ích 謹cẩn 。 禮lễ 達đạt 觀quán 大đại 師sư 。 安an 人nhân 從tùng 事sự 齋trai 素tố 喜hỷ 捨xả 。 王vương 太thái 夫phu 人nhân 命mạng 司ty 馬mã 公công 兄huynh 弟đệ 。 視thị 安an 人nhân 如như 己kỷ 子tử 。 所sở 分phần/phân 家gia 資tư 以dĩ 萬vạn 計kế 。 皆giai 悉tất 捨xả 為vi 福phước 田điền 。 歸quy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 如như 蓮liên 花hoa 中trung 人nhân 。 晚vãn 年niên 刺thứ 血huyết 書thư 此thử 經Kinh 一nhất 卷quyển 。 臨lâm 終chung 命mạng 舉cử 家gia 高cao 聲thanh 念niệm 佛Phật 。 連liên 日nhật 夜dạ 。 安an 然nhiên 而nhi 逝thệ 。 余dư 被bị 放phóng 嶺lĩnh 外ngoại 。 康khang 君quân 弟đệ 季quý 修tu 。 與dữ 余dư 為vi 方phương 外ngoại 交giao 。 頃khoảnh 入nhập 粵# 。 季quý 修tu 走tẩu 書thư 。 以dĩ 安an 人nhân 所sở 書thư 此thử 經Kinh 屬thuộc 題đề 。 予# 覩đổ 其kỳ 手thủ 澤trạch 。 端đoan 嚴nghiêm 精tinh 楷# 。 筆bút 意ý 師sư 古cổ 。 纖tiêm 毫hào 不bất 苟cẩu 。 絕tuyệt 無vô 軟nhuyễn 暖noãn 氣khí 。 此thử 亦diệc 丈trượng 夫phu 所sở 難nạn/nan 者giả 。 撫phủ 卷quyển 三tam 復phục 。 喟vị 然nhiên 而nhi 歎thán 曰viết 。 斯tư 葢# 心tâm 光quang 流lưu 溢dật 也dã 。 夫phu 般Bát 若Nhã 名danh 智trí 慧tuệ 。 乃nãi 一nhất 切thiết 聖thánh 凡phàm 。 均quân 賦phú 而nhi 同đồng 稟bẩm 者giả 。 諸chư 佛Phật 證chứng 之chi 為vi 。 金kim 剛cang 心tâm 地địa 。 現hiện 為vi 神thần 通thông 妙diệu 用dụng 。 眾chúng 生sanh 迷mê 之chi 為vi 。 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 發phát 為vi 妄vọng 想tưởng 塵trần 勞lao 。 性tánh 同đồng 而nhi 相tương/tướng 異dị 。 若nhược 欲dục 轉chuyển 塵trần 勞lao 妄vọng 想tưởng 而nhi 為vi 神thần 通thông 妙diệu 用dụng 。 非phi 仗trượng 般Bát 若Nhã 勝thắng 力lực 不bất 能năng 也dã 。 故cố 曰viết 。 若nhược 有hữu 能năng 信tín 此thử 經Kinh 者giả 。 已dĩ 於ư 無vô 量lượng 億ức 佛Phật 所sở 。 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 由do 是thị 而nhi 知tri 安an 人nhân 生sanh 平bình 住trụ 世thế 。 猶do 如như 蓮liên 華hoa 。 處xử 淤ứ 泥nê 而nhi 不bất 染nhiễm 。 篤đốc 信tín 三Tam 寶Bảo 。 諦đế 奉phụng 此thử 經Kinh 。 受thọ 持trì 不bất 疑nghi 。 自tự 非phi 多đa 生sanh 久cửu 習tập 般Bát 若Nhã 純thuần 熟thục 。 何hà 能năng 精tinh 進tấn 之chi 若nhược 此thử 。 悲bi 夫phu 。 世thế 人nhân 咸hàm 稟bẩm 靈linh 明minh 之chi 智trí 。 負phụ 此thử 丈trượng 夫phu 血huyết 肉nhục 之chi 軀khu 。 但đãn 恣tứ 貪tham 瞋sân 。 造tạo 無vô 涯nhai 之chi 黑hắc 業nghiệp 。 以dĩ 取thủ 沉trầm 淪luân 苦khổ 趣thú 者giả 多đa 矣hĩ 。 誰thùy 能năng 灑sái 滴tích 血huyết 於ư 智trí 海hải 。 而nhi 與dữ 法pháp 性tánh 同đồng 流lưu 乎hồ 。 金kim 剛cang 以dĩ 不bất 壞hoại 得đắc 名danh 。 文văn 字tự 般Bát 若Nhã 。 即tức 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 。 光quang 明minh 赫hách 奕dịch 。 照chiếu 耀diệu 無vô 窮cùng 。 所sở 謂vị 金kim 剛cang 種chủng 子tử 。 歷lịch 劫kiếp 不bất 磨ma 。 豈khởi 直trực 為vi 傳truyền 家gia 寶bảo 已dĩ 耶da 。

題đề 朱chu 太thái 史sử 修tu 南nam 潯# 報báo 國quốc 寺tự 疏sớ/sơ 後hậu

湖hồ 州châu 南nam 潯# 報báo 國quốc 古cổ 剎sát 。 始thỉ 建kiến 於ư 宋tống 。 五ngũ 百bách 餘dư 年niên 。 殿điện 圮bĩ 久cửu 矣hĩ 。 緇# 白bạch 過quá 而nhi 不bất 問vấn 。 無vô 唱xướng 導đạo 者giả 。 寺tự 沙Sa 彌Di 某mỗ 發phát 願nguyện 重trọng/trùng 修tu 。 誓thệ 斷đoạn 一nhất 臂tý 。 以dĩ 堅kiên 眾chúng 志chí 。 朱chu 太thái 史sử 為vi 文văn 以dĩ 鬯sưởng 之chi 。 寺tự 僧Tăng 持trì 過quá 徑kính 山sơn 。 予# 三tam 復phục 之chi 。 大đại 有hữu 感cảm 焉yên 。 謂vị 帝đế 王vương 陵lăng 墓mộ 。 多đa 屬thuộc 丘khâu 墟khư 。 而nhi 佛Phật 剎sát 雖tuy 頺đồi 尚thượng 在tại 。 即tức 金kim 谷cốc 銅đồng 駝đà 。 類loại 可khả 知tri 矣hĩ 。 諺ngạn 云vân 。 千thiên 年niên 田điền 地địa 。 八bát 百bách 主chủ 人nhân 。 誰thùy 氏thị 之chi 子tử 。 能năng 守thủ 數số 百bách 年niên 之chi 業nghiệp 者giả 乎hồ 。 抑ức 有hữu 後hậu 。 能năng 如như 沙Sa 彌Di 之chi 捨xả 身thân 世thế 業nghiệp 而nhi 重trọng/trùng 輕khinh 者giả 乎hồ 。 經Kinh 云vân 。 佛Phật 剎sát 堅kiên 固cố 。 金kim 剛cang 所sở 成thành 。 以dĩ 有hữu 龍long 神thần 守thủ 之chi 。 弟đệ 子tử 世thế 之chi 。 推thôi 原nguyên 其kỳ 始thỉ 。 皆giai 眾chúng 施thí 貲ti 財tài 。 即tức 千thiên 秋thu 不bất 泯mẫn 。 以dĩ 較giảo 世thế 業nghiệp 之chi 久cửu 近cận 。 皎hiệu 然nhiên 明minh 甚thậm 。 人nhân 皆giai 知tri 沙Sa 彌Di 斷đoạn 臂tý 。 誓thệ 興hưng 佛Phật 剎sát 。 殊thù 不bất 知tri 沙Sa 彌Di 一nhất 臂tý 。 為vi 眾chúng 檀đàn 那na 世thế 守thủ 不bất 朽hủ 之chi 業nghiệp 也dã 。 明minh 哲triết 君quân 子tử 。 能năng 捨xả 不bất 堅kiên 之chi 財tài 。 置trí 堅kiên 固cố 地địa 。 則tắc 後hậu 千thiên 百bách 年niên 。 功công 德đức 不bất 朽hủ 。 賴lại 沙Sa 彌Di 一nhất 臂tý 以dĩ 守thủ 之chi 。 尤vưu 勝thắng 子tử 孫tôn 伯bá 什thập 也dã 。 況huống 福phước 量lượng 如như 空không 乎hồ 。 公công 云vân 。 荒hoang 塚trủng 賴lại 佛Phật 寺tự 以dĩ 久cửu 存tồn 。 誠thành 為vi 法Pháp 眼nhãn 。 予# 知tri 達đạt 人nhân 先tiên 唱xướng 。 則tắc 眾chúng 起khởi 而nhi 響hưởng 應ứng 。 觀quán 此thử 金kim 剎sát 立lập 成thành 。 當đương 若nhược 天thiên 帝đế 之chi 拈niêm 一nhất 莖hành 草thảo 。 即tức 是thị 沙Sa 彌Di 現hiện 千thiên 手thủ 眼nhãn 。 也dã 。

題đề 華hoa 山sơn 隆long 昌xương 寺tự 銅đồng 殿điện 二nhị 碑bi 文văn 後hậu

予# 友hữu 妙diệu 峰phong 師sư 。 早tảo 從tùng 法Pháp 界Giới 觀quán 入nhập 道đạo 。 故cố 生sanh 平bình 建kiến 立lập 。 皆giai 從tùng 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 法Pháp 界Giới 心tâm 中trung 流lưu 出xuất 。 無vô 論luận 一nhất 往vãng 功công 德đức 。 即tức 銅đồng 殿điện 因nhân 緣duyên 可khả 見kiến 矣hĩ 。 以dĩ 峨# 嵋# 普phổ 陀đà 五ngũ 臺đài 三tam 山sơn 。 乃nãi 三tam 大Đại 士Sĩ 菩Bồ 提Đề 塲# 。 為vi 真chân 丹đan 利lợi 生sanh 最tối 勝thắng 處xứ 。 各các 範phạm 銅đồng 殿điện 一nhất 座tòa 。 以dĩ 奉phụng 尊tôn 像tượng 。 其kỳ 南nam 海hải 偶ngẫu 以dĩ 緣duyên 阻trở 。 遂toại 置trí 於ư 金kim 陵lăng 之chi 華hoa 山sơn 。 葢# 賴lại 。 聖thánh 祖tổ 寵sủng 靈linh 。 故cố 感cảm 。 聖thánh 母mẫu 。 聖thánh 上thượng 洪hồng 慈từ 。 為vi 布bố 金kim 檀đàn 越việt 。 得đắc 與dữ 三tam 山sơn 並tịnh 。 緣duyên 亦diệc 希hy 有hữu 。 其kỳ 莊trang 嚴nghiêm 妙diệu 麗lệ 。 殿điện 堂đường 廣quảng 博bác 。 予# 以dĩ 業nghiệp 力lực 遷thiên 訛ngoa 。 未vị 獲hoạch 瞻chiêm 禮lễ 。 適thích 於ư 焦tiêu 太thái 史sử 。 黃hoàng 祠từ 部bộ 。 二nhị 宰tể 官quan 碑bi 文văn 。 毫hào 端đoan 三tam 昧muội 。 具cụ 見kiến 一nhất 毛mao 端đoan 頭đầu 。 現hiện 寶bảo 王vương 剎sát 。 詎cự 不bất 信tín 歟# 。 三tam 災tai 彌di 綸luân 。 行hành 業nghiệp 湛trạm 然nhiên 。 葢# 願nguyện 力lực 所sở 持trì 。 當đương 與dữ 法Pháp 界Giới 等đẳng 矣hĩ 。

題đề 盂vu 蘭lan 盆bồn 真chân 慈từ 達đạt 孝hiếu 卷quyển

經Kinh 云vân 。 大đại 孝hiếu 釋Thích 迦Ca 尊tôn 。 累lũy 劫kiếp 報báo 親thân 恩ân 。 以dĩ 釋Thích 迦Ca 多đa 世thế 修tu 行hành 之chi 時thời 。 皆giai 是thị 報báo 親thân 之chi 地địa 。 故cố 梵Phạm 網võng 經Kinh 云vân 。 孝hiếu 名danh 為vi 戒giới 。 謂vị 孝hiếu 順thuận 父phụ 母mẫu 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 戒giới 為vi 成thành 佛Phật 之chi 本bổn 。 而nhi 孝hiếu 又hựu 為vi 戒giới 本bổn 。 是thị 知tri 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 救cứu 度độ 眾chúng 生sanh 。 出xuất 諸chư 苦khổ 惱não 。 皆giai 修tu 孝hiếu 順thuận 之chi 行hành 也dã 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 歷lịch 劫kiếp 生sanh 死tử 。 出xuất 沒một 六lục 道đạo 。 捨xả 身thân 受thọ 身thân 。 無vô 一nhất 類loại 而nhi 不bất 經kinh 過quá 。 是thị 無vô 一nhất 類loại 而nhi 非phi 曾tằng 經kinh 之chi 父phụ 母mẫu 。 且thả 眾chúng 生sanh 度độ 盡tận 。 方phương 受thọ 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 故cố 所sở 度độ 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 出xuất 苦khổ 。 皆giai 菩Bồ 薩Tát 所sở 盡tận 孝hiếu 道đạo 之chi 心tâm 也dã 。 又hựu 豈khởi 可khả 以dĩ 一nhất 生sanh 一nhất 身thân 而nhi 言ngôn 哉tai 。 即tức 目Mục 連Liên 所sở 救cứu 一nhất 生sanh 之chi 母mẫu 。 未vị 盡tận 如Như 來Lai 之chi 達đạt 孝hiếu 也dã 。 教giáo 有hữu 水thủy 陸lục 齋trai 會hội 。 為vi 報báo 親thân 設thiết 。 以dĩ 盡tận 法Pháp 界Giới 。 所sở 有hữu 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 乃nãi 至chí 三tam 途đồ 六lục 道đạo 。 無vô 不bất 願nguyện 出xuất 苦khổ 淪luân 。 此thử 雖tuy 像tượng 教giáo 。 是thị 衍diễn 如Như 來Lai 大đại 孝hiếu 之chi 本bổn 也dã 。 京kinh 僧Tăng 離ly 幻huyễn 。 持trì 建kiến 盂vu 蘭lan 盆bồn 卷quyển 請thỉnh 益ích 。 予# 題đề 之chi 曰viết 。 真chân 慈từ 達đạt 孝hiếu 。 葢# 盂vu 蘭lan 以dĩ 廣quảng 戒giới 本bổn 之chi 意ý 。 緇# 白bạch 知tri 此thử 。 豈khởi 可khả 以dĩ 泛phiếm 泛phiếm 世thế 法pháp 觀quán 之chi 耶da 。

弔điếu 遼liêu 陽dương 將tướng 士sĩ 文văn 題đề 辭từ

幻huyễn 人nhân 衰suy 朽hủ 骨cốt 立lập 。 匿nặc 影ảnh 空không 山sơn 。 掩yểm 室thất 以dĩ 休hưu 。 適thích 豫dự 章chương 陶đào 君quân 相tương/tướng 如như 過quá 訪phỏng 。 語ngữ 及cập 時thời 事sự 。 及cập 出xuất 和hòa 張trương 太thái 史sử 弔điếu 遼liêu 陽dương 將tướng 士sĩ 文văn 。 且thả 屬thuộc 為vi 引dẫn 。 幻huyễn 人nhân 三tam 復phục 而nhi 歎thán 曰viết 。 此thử 古cổ 今kim 豪hào 傑kiệt 忠trung 義nghĩa 之chi 士sĩ 。 精tinh 神thần 相tương/tướng 感cảm 於ư 形hình 骸hài 之chi 外ngoại 。 固cố 非phi 世thế 諦đế 恆hằng 情tình 也dã 。 故cố 曰viết 志chí 士sĩ 仁nhân 人nhân 。 無vô 求cầu 生sanh 以dĩ 害hại 仁nhân 。 有hữu 殺sát 身thân 以dĩ 成thành 仁nhân 。 仁nhân 者giả 何hà 也dã 。 即tức 此thử 心tâm 之chi 性tánh 真chân 也dã 。 光quang 明minh 廣quảng 大đại 。 終chung 古cổ 常thường 然nhiên 。 若nhược 認nhận 假giả 而nhi 失thất 真chân 。 則tắc 與dữ 草thảo 木mộc 同đồng 腐hủ 朽hủ 。 雖tuy 生sanh 不bất 生sanh 。 何hà 益ích 哉tai 。 苟cẩu 能năng 守thủ 志chí 忘vong 形hình 。 形hình 忘vong 而nhi 心tâm 存tồn 。 當đương 與dữ 日nhật 月nguyệt 爭tranh 光quang 矣hĩ 。 此thử 古cổ 忠trung 臣thần 義nghĩa 士sĩ 。 以dĩ 身thân 殉# 國quốc 。 則tắc 國quốc 為vi 身thân 。 以dĩ 身thân 殉# 天thiên 下hạ 。 則tắc 天thiên 下hạ 為vi 身thân 。 所sở 以dĩ 忠trung 義nghĩa 之chi 氣khí 。 充sung 塞tắc 宇vũ 宙trụ 。 凜# 凜# 而nhi 不bất 昧muội 者giả 。 固cố 其kỳ 所sở 也dã 。 今kim 觀quán 兩lưỡng 將tướng 軍quân 之chi 死tử 得đắc 其kỳ 所sở 。 則tắc 能năng 興hưng 一nhất 時thời 仁nhân 人nhân 君quân 子tử 之chi 感cảm 。 不bất 奪đoạt 者giả 志chí 。 不bất 晦hối 者giả 心tâm 。 所sở 謂vị 求cầu 仁nhân 得đắc 仁nhân 。 雖tuy 死tử 可khả 無vô 遺di 憾hám 矣hĩ 。 予# 讀đọc 太thái 史sử 之chi 文văn 。 心tâm 血huyết 迸bính 灑sái 。 慷khảng 慨khái 悲bi 歌ca 激kích 烈liệt 之chi 氣khí 。 蕭tiêu 蕭tiêu 如như 在tại 易dị 水thủy 之chi 上thượng 也dã 。 將tương 見kiến 豪hào 傑kiệt 之chi 士sĩ 。 由do 此thử 一nhất 鼓cổ 而nhi 興hưng 起khởi 者giả 。 竦tủng 動động 義nghĩa 概khái 。 竭kiệt 忠trung 効hiệu 死tử 。 以dĩ 捍hãn 社xã 稷tắc 。 端đoan 有hữu 望vọng 於ư 今kim 日nhật 也dã 。 豈khởi 直trực 為vi 文văn 而nhi 已dĩ 哉tai 。

題đề 龍long 樹thụ 庵am 主chủ 濟tế 川xuyên 傳truyền 公công 傳truyền 後hậu

歷lịch 觀quán 古cổ 豪hào 傑kiệt 之chi 士sĩ 。 以dĩ 一nhất 身thân 殉# 國quốc 家gia 之chi 急cấp 。 卒thốt 以dĩ 忠trung 義nghĩa 表biểu 於ư 世thế 。 以dĩ 丈trượng 夫phu 稱xưng 者giả 。 古cổ 今kim 不bất 多đa 見kiến 。 豈khởi 獨độc 方phương 內nội 然nhiên 哉tai 。 方phương 外ngoại 亦diệc 以dĩ 之chi 。 予# 讀đọc 傳truyền 公công 傳truyền 。 深thâm 有hữu 感cảm 焉yên 。 若nhược 夫phu 伽già 藍lam 所sở 在tại 。 乃nãi 法Pháp 界Giới 之chi 封phong 疆cương 也dã 。 吳ngô 門môn 之chi 華hoa 山sơn 。 封phong 疆cương 之chi 一nhất 隅ngung 也dã 。

時thời 公công 為vi 居cư 士sĩ 。 遂toại 毅nghị 然nhiên 棄khí 妻thê 子tử 。 薙# 髮phát 為vi 弟đệ 子tử 。 以dĩ 身thân 殉# 佛Phật 土độ 。 竟cánh 保bảo 全toàn 以dĩ 棄khí 去khứ 。 豈khởi 非phi 丈trượng 夫phu 之chi 事sự 哉tai 。 若nhược 夫phu 功công 成thành 而nhi 不bất 居cư 。 又hựu 古cổ 之chi 所sở 難nạn/nan 也dã 。 語ngữ 曰viết 。 夫phu 惟duy 不bất 居cư 。 是thị 以dĩ 不bất 去khứ 。 公công 實thật 有hữu 焉yên 。

憨# 山sơn 老lão 人nhân 夢mộng 遊du 集tập 卷quyển 。 第đệ 三tam 十thập 二nhị