憨 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập
Quyển 0023
( 侍Thị 者Giả ) 福Phước 善Thiện 日Nhật 錄Lục ( 門Môn 人Nhân ) 通Thông 炯 編Biên 輯

憨# 山sơn 老lão 人nhân 夢mộng 遊du 集tập 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 三tam

侍thị 。 者giả 。 福phước 。 善thiện 。 日nhật 錄lục 。

門môn 。 人nhân 。 通thông 。 炯# 。 編biên 輯# 。

嶺lĩnh 南nam 弟đệ 子tử 。 劉lưu 起khởi 相tương/tướng 。 重trọng/trùng 較giảo 。

記ký 。

觀Quán 楞Lăng 伽Già 寶Bảo 經Kinh 閣Các 筆Bút 記Ký

觀quán 楞lăng 伽già 寶bảo 經kinh 記ký 。 葢# 為vi 觀quán 經kinh 而nhi 作tác 也dã 。 以dĩ 此thử 經Kinh 直trực 指chỉ 眾chúng 生sanh 識thức 藏tạng 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 顯hiển 發phát 日nhật 用dụng 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 。 令linh 其kỳ 隨tùy 順thuận 觀quán 察sát 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 。 頓đốn 證chứng 諸chư 佛Phật 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 。 故cố 名danh 佛Phật 語ngữ 。 心tâm 非phi 文văn 字tự 也dã 。 又hựu 豈khởi 可khả 以dĩ 文văn 字tự 而nhi 解giải 之chi 哉tai 。 故cố 今kim 不bất 曰viết 註chú 疏sớ/sơ 。 而nhi 曰viết 觀quán 經kinh 記ký 。 葢# 以dĩ 觀quán 遊du 心tâm 。 所sở 記ký 觀quán 中trung 之chi 境cảnh 耳nhĩ 。 此thử 經Kinh 為vì 發phát 最Tối 上Thượng 乘Thừa 者giả 說thuyết 。 所sở 謂vị 是thị 法Pháp 甚thậm 深thâm 奧áo 。 少thiểu 有hữu 能năng 信tín 者giả 。 以dĩ 文văn 險hiểm 義nghĩa 幽u 。 老lão 師sư 宿túc 學học 。 讀đọc 之chi 不bất 能năng 句cú 。 況huống 遺di 言ngôn 得đắc 義nghĩa 。 以dĩ 入nhập 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 乎hồ 。 昔tích 達đạt 摩ma 。 授thọ 二nhị 祖tổ 。 以dĩ 此thử 為vi 心tâm 印ấn 。 自tự 五ngũ 祖tổ 教giáo 人nhân 讀đọc 金kim 剛cang 。 則tắc 此thử 經Kinh 不bất 獨độc 為vi 文văn 字tự 。 且thả 束thúc 之chi 高cao 閣các 。 而nhi 知tri 之chi 者giả 希hy 。 望vọng 崖nhai 者giả 眾chúng 矣hĩ 。 惟duy 我ngã 。 聖thánh 祖tổ 。 以dĩ 廣quảng 大đại 不bất 二nhị 真chân 心tâm 。 禦ngữ 寰# 宇vũ 修tu 文văn 之chi 暇hạ 。 乃nãi 以dĩ 楞lăng 伽già 金kim 剛cang 佛Phật 祖tổ 三tam 經kinh 。 試thí 僧Tăng 得đắc 度độ 。 如như 儒nho 科khoa 。 特đặc 。 命mạng 僧Tăng 宗tông 泐# 等đẳng 註chú 釋thích 。 頒ban 布bố 海hải 內nội 。 浸tẩm 久cửu 而nhi 奉phụng 行hành 者giả 亦diệc 希hy 。 清thanh 幼ấu 入nhập 空không 門môn 。 切thiết 志chí 向hướng 上thượng 事sự 。 愧quý 未vị 多đa 歷lịch 講giảng 肄# 。 嘗thường 見kiến 古cổ 人nhân 謂vị 文văn 字tự 之chi 學học 。 不bất 能năng 洞đỗng 當đương 人nhân 之chi 性tánh 源nguyên 。 貴quý 在tại 妙diệu 悟ngộ 自tự 心tâm 。 心tâm 一nhất 悟ngộ 。 則tắc 回hồi 觀quán 文văn 字tự 。 如như 推thôi 門môn 落lạc 臼cữu 。 固cố 不bất 難nan 矣hĩ 。 因nhân 入nhập 山sơn 。 習tập 枯khô 禪thiền 。 直trực 至chí 一nhất 字tự 不bất 識thức 之chi 地địa 。 一nhất 旦đán 脫thoát 然nhiên 自tự 信tín 。 回hồi 視thị 諸chư 經kinh 。 果quả 了liễu 然nhiên 如như 視thị 歸quy 家gia 故cố 道đạo 。 獨độc 於ư 此thử 經Kinh 。 苦khổ 不bất 能năng 句cú 。 萬vạn 曆lịch 壬nhâm 辰thần 夏hạ 。 余dư 居cư 海hải 上thượng 。 偶ngẫu 患hoạn 足túc 痛thống 不bất 能năng 忍nhẫn 。 因nhân 請thỉnh 此thử 經Kinh 置trí 案án 頭đầu 。 潛tiềm 心tâm 力lực 究cứu 。 忽hốt 寂tịch 爾nhĩ 忘vong 身thân 。 及cập 開khai 卷quyển 讀đọc 百bách 八bát 義nghĩa 。 了liễu 然nhiên 如như 眡# 白bạch 黑hắc 。 因nhân 憶ức 昔tích 五ngũ 臺đài 梵Phạm 師sư 言ngôn 。 遂toại 落lạc 筆bút 記ký 之chi 。 至chí 生sanh 滅diệt 章chương 。 其kỳ 患hoạn 即tức 愈dũ 。 及cập 乙ất 未vị 春xuân 。 因nhân 弘hoằng 法pháp 罹li 難nạn/nan 。 幽u 困khốn 之chi 中trung 。 一nhất 念niệm 孤cô 光quang 未vị 昧muội 。 實thật 仗trượng 此thử 法Pháp 門môn 威uy 德đức 力lực 也dã 。 頃khoảnh 蒙mông 。 恩ân 遣khiển 雷lôi 陽dương 。 丙bính 申thân 春xuân 。 過quá 吉cát 州châu 。 遇ngộ 大đại 行hành 王vương 公công 性tánh 澥giải 於ư 淨tịnh 土độ 中trung 。 請thỉnh 益ích 是thị 經Kinh 。 因nhân 出xuất 前tiền 草thảo 二nhị 章chương 。 公công 首thủ 肯khẳng 。 遂toại 以dĩ 正chánh 受thọ 註chú 。 并tinh 三tam 譯dịch 本bổn 。 稽khể 首thủ 屬thuộc 余dư 請thỉnh 卒thốt 業nghiệp 焉yên 。 余dư 攜huề 之chi 以dĩ 行hành 。 是thị 年niên 三tam 月nguyệt 十thập 日nhật 抵để 戍thú 所sở 。 於ư 四tứ 月nguyệt 朔sóc 即tức 命mạng 筆bút 。

時thời 值trị 饑cơ 癘lệ 。 死tử 傷thương 蔽tế 野dã 。 余dư 坐tọa 毒độc 霧vụ 屍thi 陀đà 林lâm 中trung 。 日nhật 究cứu 此thử 經Kinh 。 至chí 忘vong 寢tẩm 食thực 。 了liễu 然nhiên 如như 處xứ 清thanh 涼lương 國quốc 。 至chí 七thất 月nguyệt 朔sóc 。 甫phủ 完hoàn 卷quyển 半bán 。 與dữ 柯kha 孝hiếu 廉liêm 復phục 元nguyên 。 率suất 諸chư 父phụ 老lão 掩yểm 胔# 骼cách 。 至chí 四tứ 千thiên 頭đầu 有hữu 奇kỳ 。 建kiến 盂vu 蘭lan 會hội 。 說thuyết 幽u 冥minh 戒giới 。 普phổ 濟tế 之chi 。

時thời 天thiên 廼# 雨vũ 。 而nhi 癘lệ 隨tùy 止chỉ 。 遂toại 令linh 蔑miệt 戾lệ 車xa 地địa 。 大đại 生sanh 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 無vô 廼# 借tá 性tánh 澥giải 一nhất 滴tích 。 潤nhuận 此thử 焦tiêu 枯khô 乎hồ 。 已dĩ 而nhi 。 奉phụng 鎮trấn 檄# 來lai 五ngũ 羊dương 。 憩khế 東đông 郭quách 壘lũy 壁bích 閒gian/nhàn 。 又hựu 首thủ 事sự 於ư 十thập 月nguyệt 朔sóc 。 至chí 明minh 年niên 佛Phật 成thành 道Đạo 日nhật 。 廼# 擱# 筆bút 焉yên 。 愚ngu 竊thiết 思tư 多đa 生sanh 以dĩ 謗báng 法pháp 因nhân 緣duyên 。 今kim 感cảm 此thử 報báo 。 荷hà 蒙mông 。 聖thánh 慈từ 。 以dĩ 萬vạn 里lý 之chi 行hành 。 而nhi 調điều 伏phục 之chi 。 使sử 入nhập 其kỳ 難nạn 入nhập 。 期kỳ 年niên 之chi 內nội 。 奔bôn 走tẩu 居cư 半bán 。 而nhi 能năng 了liễu 此thử 積tích 劫kiếp 廣quảng 大đại 因nhân 緣duyên 。 非phi 荷hà 諸chư 佛Phật 神thần 力lực 加gia 持trì 。 何hà 能năng 以dĩ 思tư 維duy 心tâm 。 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 乃nãi 爾nhĩ 。 以dĩ 是thị 彌di 感cảm 。 聖thánh 恩ân 。 析tích 骨cốt 難nạn/nan 醻# 也dã 。 稿# 成thành 。 觀quán 察sát 海hải 門môn 周chu 公công 欲dục 梓# 之chi 。 以dĩ 入nhập 。 賀hạ 未vị 果quả 。 戊# 戌tuất 冬đông 。 侍thị 御ngự 樊phàn 公công 友hữu 軒hiên 。 以dĩ 建kiến 儲trữ 議nghị 謫# 雷lôi 陽dương 。 與dữ 余dư 同đồng 伍# 。 道đạo 過quá 仙tiên 城thành 。 問vấn 雷lôi 陽dương 風phong 景cảnh 何hà 如như 。 余dư 笑tiếu 曰viết 。 在tại 人nhân 不bất 在tại 境cảnh 。 因nhân 出xuất 草thảo 示thị 之chi 曰viết 。 此thử 余dư 雷lôi 陽dương 風phong 景cảnh 也dã 。 公công 嘆thán 曰viết 。 信tín 光quang 明minh 幢tràng 哉tai 。 願nguyện 廣quảng 法Pháp 施thí 。 遂toại 為vi 疏sớ/sơ 募mộ 眾chúng 梓# 之chi 。 諸chư 宰tể 官quan 長trưởng 者giả 居cư 士sĩ 。 各các 歡hoan 喜hỷ 成thành 之chi 。 願nguyện 將tương 此thử 勝thắng 因nhân 。 回hồi 向hướng 楞lăng 伽già 法pháp 性tánh 海hải 中trung 。 仰ngưỡng 憑bằng 慧tuệ 光quang 圓viên 照chiếu 。 破phá 此thử 夙túc 愆khiên 。 蚤tảo 登đăng 解giải 脫thoát 。 冀ký 見kiến 聞văn 隨tùy 喜hỷ 。 同đồng 入nhập 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 。 共cộng 轉chuyển 此thử 法Pháp 輪luân 。 直trực 至chí 未vị 來lai 際tế 。 以dĩ 斯tư 功công 德đức 。 上thượng 報báo 。 聖thánh 恩ân 。 下hạ 拔bạt 苦khổ 趣thú 。 齊tề 登đăng 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 耳nhĩ 。 此thử 經Kinh 單đơn 破phá 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 偏thiên 邪tà 之chi 見kiến 。 令linh 生sanh 正chánh 智trí 。 以dĩ 一nhất 心tâm 為vi 真chân 宗tông 。 以dĩ 摧tồi 邪tà 顯hiển 正chánh 為vi 大đại 用dụng 。 其kỳ 所sở 破phá 之chi 執chấp 。 各các 有hữu 所sở 據cứ 。 皆giai 載tái 彼bỉ 宗tông 。 瘴chướng 鄉hương 苦khổ 無vô 經kinh 論luận 參tham 考khảo 。 即tức 所sở 引dẫn 證chứng 。 咸hàm 以dĩ 起khởi 信tín 唯duy 識thức 。 提đề 挈# 綱cương 宗tông 。 務vụ 在tại 融dung 會hội 三tam 譯dịch 。 血huyết 脈mạch 貫quán 通thông 。 若nhược 夫phu 單đơn 提đề 向hướng 上thượng 。 直trực 指chỉ 一nhất 心tâm 。 枝chi 詞từ 異dị 說thuyết 。 刷# 洗tẩy 殆đãi 盡tận 。 冥minh 契khế 祖tổ 印ấn 。 何hà 敢cảm 讓nhượng 焉yên 。 因nhân 為vi 述thuật 其kỳ 始thỉ 末mạt 如như 此thử 。 萬vạn 曆lịch 己kỷ 亥hợi 季quý 夏hạ 望vọng 日nhật 。 海hải 印ấn 沙Sa 門Môn 德đức 清thanh 記ký 。

南nam 華hoa 寺tự 修tu 建kiến 華hoa 嚴nghiêm 道Đạo 場Tràng 千thiên 日nhật 長trường 期kỳ 碑bi 記ký 銘minh

曹tào 溪khê 為vi 天thiên 下hạ 禪thiền 林lâm 冠quan 。 一nhất 脈mạch 派phái 五ngũ 宗tông 。 源nguyên 如như 洙# 泗# 。 第đệ 僻tích 處xứ 嶺lĩnh 外ngoại 。 道đạo 路lộ 閒gian/nhàn 關quan 。 故cố 高cao 人nhân 上thượng 士sĩ 。 足túc 迹tích 罕# 至chí 。 其kỳ 徒đồ 見kiến 聞văn 狹hiệp 陋lậu 。 以dĩ 種chúng 田điền 博bác 飯phạn 。 無vô 復phục 知tri 有hữu 向hướng 上thượng 事sự 。 其kỳ 習tập 俗tục 久cửu 矣hĩ 。 余dư 素tố 與dữ 達đạt 觀quán 師sư 。 深thâm 有hữu 慨khái 焉yên 。 常thường 有hữu 願nguyện 而nhi 未vị 能năng 及cập 也dã 。 丙bính 申thân 春xuân 。 蒙mông 。 恩ân 遣khiển 海hải 外ngoại 。 取thủ 道đạo 覲cận 六lục 祖tổ 肉nhục 身thân 。 覩đổ 其kỳ 香hương 火hỏa 崇sùng 祀tự 之chi 嚴nghiêm 。 叢tùng 林lâm 凋điêu 落lạc 之chi 甚thậm 。 不bất 覺giác 涕thế 下hạ 霑triêm 衣y 。 一nhất 食thực 而nhi 去khứ 。 居cư 無vô 幾kỷ 何hà 。 制chế 臺đài 左tả 司ty 馬mã 陳trần 公công 。 深thâm 念niệm 名danh 山sơn 寥liêu 落lạc 。 欲dục 以dĩ 余dư 託thác 迹tích 焉yên 。 余dư 自tự 知tri 取thủ 辱nhục 法Pháp 門môn 。 且thả 在tại 行hành 閒gian/nhàn 。 安an 敢cảm 事sự 事sự 。 既ký 而nhi 觀quán 察sát 海hải 門môn 周chu 公công 。 惺tinh 存tồn 祝chúc 公công 。 皆giai 力lực 致trí 之chi 。 余dư 始thỉ 翻phiên 然nhiên 。 猶do 未vị 遑hoàng 安an 處xứ 。 戊# 戌tuất 秋thu 九cửu 月nguyệt 。 淨tịnh 空không 上thượng 人nhân 。 同đồng 寺tự 僧Tăng 行hành 裕# 真chân 權quyền 淨tịnh 泰thái 輩bối 。 謁yết 余dư 於ư 五ngũ 羊dương 。 余dư 一nhất 見kiến 跫# 然nhiên 而nhi 喜hỷ 。 上thượng 人nhân 云vân 。 某mỗ 生sanh 西tây 蜀thục 。 近cận 峨# 嵋# 。 效hiệu 普phổ 賢hiền 願nguyện 力lực 。 因nhân 徧biến 歷lịch 諸chư 方phương 。 以dĩ 飯phạn 僧Tăng 為vi 佛Phật 事sự 。 比tỉ 自tự 北bắc 而nhi 南nam 。 謁yết 六lục 祖tổ 於ư 曹tào 溪khê 。 願nguyện 就tựu 勝thắng 道Đạo 場Tràng 地địa 。 結kết 飯phạn 僧Tăng 緣duyên 十thập 萬vạn 八bát 千thiên 計kế 。 以dĩ 醻# 本bổn 願nguyện 。 余dư 欣hân 然nhiên 而nhi 起khởi 曰viết 。 大đại 哉tai 。 上thượng 人nhân 願nguyện 力lực 。 普phổ 則tắc 普phổ 矣hĩ 。 而nhi 所sở 施thí 之chi 地địa 。 猶do 未vị 然nhiên 也dã 。 且thả 結kết 眾chúng 緣duyên 。 須tu 天thiên 下hạ 之chi 交giao 。 路lộ 人nhân 半bán 僧Tăng 之chi 所sở 可khả 耳nhĩ 。 今kim 曹tào 溪khê 遠viễn 隔cách 嶺lĩnh 表biểu 。 衲nạp 子tử 畏úy 途đồ 。 足túc 迹tích 罕# 至chí 。 安an 以dĩ 一nhất 飯phạn 之chi 故cố 。 而nhi 蹈đạo 山sơn 川xuyên 之chi 險hiểm 乎hồ 。 且thả 不bất 為vi 食thực 來lai 。 聖thánh 訓huấn 在tại 耳nhĩ 。 法pháp 食thực 平bình 等đẳng 。 摩ma 詰cật 傳truyền 心tâm 。 上thượng 人nhân 其kỳ 以dĩ 法pháp 為vi 導đạo 。 而nhi 以dĩ 食thực 為vi 資tư 。 是thị 所sở 謂vị 由do 香hương 飯phạn 而nhi 入nhập 律luật 儀nghi 。 此thử 吾ngô 佛Phật 利lợi 世thế 之chi 嘉gia 謨mô 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 修tu 。 之chi 妙diệu 行hạnh 也dã 。 上thượng 人nhân 聞văn 而nhi 歡hoan 喜hỷ 。 躍dược 然nhiên 從tùng 事sự 。 乃nãi 與dữ 裕# 權quyền 泰thái 輩bối 。 竭kiệt 力lực 經kinh 營doanh 。 志chí 結kết 千thiên 日nhật 長trường 期kỳ 。 糾# 實thật 行hạnh 僧Tăng 四tứ 十thập 八bát 人nhân 。 跪quỵ 諷phúng 華hoa 嚴nghiêm 大đại 經kinh 若nhược 干can 部bộ 。 即tức 卜bốc 是thị 年niên 十thập 月nguyệt 為vi 始thỉ 。 至chí 辛tân 丑sửu 十thập 月nguyệt 望vọng 為vi 終chung 。 當đương 結kết 制chế 之chi 初sơ 。 剎sát 竿can/cán 方phương 竪thụ 。 遠viễn 近cận 嚮hướng 風phong 。 金kim 粟túc 雲vân 委ủy 。 六lục 時thời 禮lễ 誦tụng 。 鐘chung 梵Phạm 交giao 參tham 。 雖tuy 無vô 華hoa 座tòa 之chi 師sư 。 而nhi 音âm 聲thanh 色sắc 相tướng 。 足túc 以dĩ 感cảm 諸chư 天thiên 而nhi 驚kinh 四tứ 眾chúng 。 三tam 年niên 如như 一nhất 日nhật 矣hĩ 。 自tự 非phi 六lục 祖tổ 大đại 師sư 。 寂tịch 光quang 朗lãng 照chiếu 。 山sơn 靈linh 呵ha 衛vệ 。 何hà 以dĩ 至chí 此thử 。 斯tư 亦diệc 法pháp 道đạo 之chi 前tiền 茅mao 也dã 。 上thượng 人nhân 喜hỷ 大đại 願nguyện 已dĩ 醻# 。 將tương 杖trượng 錫tích 遠viễn 遊du 。 又hựu 願nguyện 以dĩ 此thử 。 施thí 者giả 受thọ 者giả 。 著trước 名danh 貞trinh 石thạch 。 用dụng 以dĩ 彰chương 往vãng 開khai 來lai 。 以dĩ 垂thùy 不bất 朽hủ 。 余dư 時thời 方phương 執chấp 修tu 崇sùng 之chi 役dịch 。 畢tất 期kỳ 入nhập 山sơn 。 睹đổ 其kỳ 列liệt 者giả 如như 林lâm 。 歡hoan 喜hỷ 合hợp 掌chưởng 。 而nhi 為vi 之chi 讚tán 曰viết 。

清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 草thảo 木mộc 瓦ngõa 礫lịch 。 觸xúc 目mục 常thường 光quang 。 見kiến 者giả 不bất 識thức 。 寶bảo 林lâm 之chi 山sơn 。 其kỳ 狀trạng 自tự 別biệt 。 曹tào 溪khê 之chi 水thủy 。 其kỳ 味vị 更cánh 冽liệt 。 祖tổ 師sư 未vị 來lai 。 山sơn 水thủy 已dĩ 開khai 。 祖tổ 師sư 既ký 至chí 。 其kỳ 道đạo 乃nãi 熾sí 。 祖tổ 師sư 滅diệt 度độ 。 山sơn 水thủy 露lộ 布bố 。 飲ẩm 啄trác 安an 居cư 。 不bất 知tri 其kỳ 故cố 。 不bất 聾lung 不bất 瞽# 。 如như 盲manh 若nhược 癡si 。 採thải 薪tân 汲cấp 水thủy 。 用dụng 之chi 靡mĩ 宜nghi 。 叢tùng 林lâm 秋thu 晚vãn 。 草thảo 枯khô 水thủy 涸hạc 。 我ngã 念niệm 歸quy 依y 。 思tư 之chi 如như 渴khát 。 枝chi 葉diệp 雖tuy 凋điêu 。 逝thệ 者giả 如như 斯tư 。 我ngã 卓trác 錫tích 來lai 。 將tương 欲dục 濬# 之chi 。 爰viên 有hữu 上thượng 人nhân 。 亦diệc 隨tùy 我ngã 願nguyện 。 引dẫn 華hoa 藏tạng 流lưu 。 先tiên 開khai 一nhất 綫tuyến 。 積tích 粒lạp 粒lạp 米mễ 。 如như 香hương 飯phạn 界giới 。 勺chước 滴tích 滴tích 水thủy 。 灌quán 華hoa 藏tạng 海hải 。 食thực 者giả 之chi 腹phúc 。 量lượng 等đẳng 虗hư 空không 。 施thí 者giả 之chi 福phước 。 福phước 更cánh 無vô 窮cùng 。 上thượng 人nhân 志chí 滿mãn 。 我ngã 願nguyện 未vị 足túc 。 一nhất 口khẩu 吸hấp 盡tận 。 祖tổ 師sư 乃nãi 出xuất 。

重trọng/trùng 修tu 彭# 城thành 洪hồng 福phước 寺tự 記ký

佛Phật 法Pháp 引dẫn 攝nhiếp 眾chúng 緣duyên 。 若nhược 合hợp 殊thù 流lưu 。 而nhi 歸quy 於ư 海hải 。 故cố 曰viết 。 辟tịch 如như 四tứ 海hải 。 以dĩ 海hải 為vi 極cực 。 惟duy 黃hoàng 乃nãi 四tứ 河hà 之chi 一nhất 。 從tùng 崑# 崙lôn 東đông 注chú 。 真chân 丹đan 始thỉ 也dã 。 洪hồng 流lưu 滔thao 天thiên 。 爰viên 有hữu 神thần 禹vũ 。 鑿tạc 龍long 門môn 。 疏sớ/sơ 九cửu 河hà 。 導đạo 百bách 川xuyên 。 而nhi 下hạ 抵để 徐từ 。 開khai 呂lữ 梁lương 。 引dẫn 眾chúng 派phái 。 而nhi 歸quy 之chi 海hải 。 逝thệ 者giả 如như 斯tư 。 則tắc 治trị 之chi 功công 。 終chung 古cổ 一nhất 脈mạch 耳nhĩ 。 吾ngô 法pháp 自tự 西tây 至chí 東đông 。 亦diệc 猶do 是thị 也dã 。 竊thiết 觀quán 中trung 國quốc 。 名danh 山sơn 大đại 剎sát 。 珠châu 宮cung 梵Phạm 宇vũ 。 凡phàm 所sở 以dĩ 流lưu 通thông 道đạo 脈mạch 。 源nguyên 源nguyên 不bất 絕tuyệt 者giả 。 其kỳ 開khai 剏# 之chi 功công 。 豈khởi 直trực 神thần 禹vũ 。 且thả 禹vũ 之chi 所sở 治trị 者giả 。 非phi 性tánh 水thủy 也dã 。 有hữu 為vi 之chi 迹tích 。 況huống 乃nãi 腓# 脛hĩnh 剝bác 膚phu 。 三tam 過quá 其kỳ 門môn 而nhi 不bất 入nhập 。 必tất 辛tân 苦khổ 憔tiều 悴tụy 而nhi 後hậu 成thành 功công 。 今kim 也dã 吾ngô 人nhân 鑿tạc 無vô 明minh 之chi 堅kiên 礙ngại 。 疏sớ/sơ 法pháp 性tánh 之chi 洪hồng 流lưu 。 躡niếp 差sai 別biệt 之chi 機cơ 緣duyên 。 而nhi 會hội 歸quy 覺giác 海hải 。 豈khởi 易dị 為vi 力lực 哉tai 。 非phi 等đẳng 心tâm 死tử 誓thệ 。 斷đoạn 斷đoạn 乎hồ 難nạn/nan 矣hĩ 。 彭# 城thành 當đương 黃hoàng 河hà 之chi 要yếu 衝xung 。 天thiên 上thượng 傾khuynh 流lưu 。 建kiến 瓴# 至chí 此thử 。 可khả 謂vị 極cực 矣hĩ 。 其kỳ 奔bôn 騰đằng 迅tấn 駛sử 。 孰thục 能năng 當đương 之chi 。 故cố 其kỳ 為vi 害hại 不bất 淺thiển 。 即tức 有hữu 神thần 禹vũ 。 獨độc 且thả 奈nại 之chi 何hà 哉tai 。 東đông 坡# 居cư 士sĩ 。 曾tằng 守thủ 是thị 郡quận 。 懷hoài 終chung 古cổ 之chi 憂ưu 。 乃nãi 築trúc 黃hoàng 樓lâu 以dĩ 彈đàn 壓áp 之chi 。 葢# 黃hoàng 土thổ/độ 也dã 。 取thủ 克khắc 治trị 之chi 義nghĩa 。 城thành 北bắc 乃nãi 建kiến 黃hoàng 福phước 寺tự 。 以dĩ 枕chẩm 洪hồng 流lưu 。 託thác 之chi 棲tê 禪thiền 。 然nhiên 居cư 士sĩ 深thâm 有hữu 見kiến 於ư 性tánh 相tướng 之chi 源nguyên 。 義nghĩa 取thủ 相tương/tướng 融dung 。 融dung 則tắc 不bất 相tương 陵lăng 奪đoạt 。 則tắc 滔thao 滔thao 安an 流lưu 。 將tương 為vi 有hữu 土thổ/độ 蒼thương 生sanh 永vĩnh 永vĩnh 之chi 福phước 。 故cố 今kim 之chi 傳truyền 者giả 。 亦diệc 曰viết 洪hồng 福phước 。 其kỳ 旨chỉ 微vi 矣hĩ 。 寺tự 今kim 亦diệc 為vi 河hà 水thủy 漂phiêu 突đột 。 豈khởi 非phi 妙diệu 達đạt 性tánh 水thủy 真chân 空không 。 者giả 主chủ 之chi 耶da 。 達đạt 觀quán 可khả 禪thiền 師sư 北bắc 遊du 。 頻tần 駐trú 錫tích 於ư 此thử 。 深thâm 慨khái 焉yên 。 因nhân 大đại 開khai 法pháp 社xã 。 屬thuộc 闍xà 黎lê 慈từ 峰phong 朝triêu 公công 。 令linh 其kỳ 精tinh 持trì 性tánh 戒giới 。 即tức 為vi 疏sớ/sơ 攝nhiếp 眾chúng 緣duyên 。 普phổ 會hội 而nhi 一nhất 新tân 之chi 。 將tương 使sử 往vãng 者giả 過quá 。 來lai 者giả 息tức 。 各các 各các 同đồng 入nhập 法pháp 性tánh 海hải 中trung 。 以dĩ 導đạo 西tây 來lai 一nhất 脈mạch 。 期kỳ 為vi 大đại 地địa 眾chúng 生sanh 永vĩnh 永vĩnh 之chi 福phước 。 惟duy 師sư 之chi 心tâm 神thần 禹vũ 哉tai 。 良lương 亦diệc 苦khổ 矣hĩ 。 諸chư 大đại 宰tể 官quan 居cư 士sĩ 。 一nhất 時thời 同đồng 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 緣duyên 。 此thử 猶do 三tam 門môn 既ký 開khai 。 七thất 井tỉnh 既ký 鑿tạc 。 中trung 流lưu 砥chỉ 柱trụ 。 矻# 立lập 頹đồi 波ba 。 而nhi 千thiên 里lý 安an 流lưu 。 風phong [馬*凡]# 往vãng 來lai 。 舟chu 檝tiếp 上thượng 下hạ 。 則tắc 引dẫn 攝nhiếp 之chi 功công 。 亦diệc 易dị 易dị 耳nhĩ 。 朝triêu 公công 乘thừa 橇# 跋bạt 涉thiệp 。 當đương 不bất 惜tích 腓# 脛hĩnh 。 必tất 等đẳng 心tâm 死tử 誓thệ 。 極cực 力lực 而nhi 蚤tảo 圖đồ 之chi 。 無vô 淹yêm 歲tuế 月nguyệt 。 雖tuy 然nhiên 圖đồ 難nạn/nan 於ư 易dị 。 為vi 大đại 於ư 細tế 。 嘗thường 謂vị 滴tích 水thủy 入nhập 海hải 。 與dữ 渤bột 海hải 同đồng 枯khô 。 苟cẩu 不bất 讓nhượng 細tế 流lưu 。 漸tiệm 成thành 深thâm 廣quảng 。 以dĩ 此thử 前tiền 驅khu 。 則tắc 萬vạn 鈞quân 易dị 舉cử 。 異dị 日nhật 輪luân 奐# 莊trang 嚴nghiêm 。 如như 祇Kỳ 桓Hoàn 精Tinh 舍Xá 。 吾ngô 當đương 以dĩ 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 吐thổ 無vô 盡tận 流lưu 。 籌trù 量lượng 此thử 會hội 。 人nhân 天thiên 之chi 福phước 。

萬vạn 曆lịch 乙ất 未vị 長trường/trưởng 至chí 十thập 日nhật 。 余dư 以dĩ 弘hoằng 法pháp 罹li 難nạn/nan 。 詔chiếu 戍thú 嶺lĩnh 海hải 。 達đạt 大đại 師sư 蠒# 足túc 數sổ 千thiên 里lý 。 北bắc 走tẩu 唁# 余dư 。 期kỳ 會hội 於ư 此thử 。 及cập 余dư 至chí 。 大đại 師sư 已dĩ 買mãi 舟chu 南nam 下hạ 矣hĩ 。 主chủ 人nhân 出xuất 其kỳ 疏sớ/sơ 。 讀đọc 之chi 憮# 然nhiên 長trường/trưởng 慨khái 。 遂toại 秉bỉnh 燭chúc 信tín 筆bút 書thư 此thử 。 以dĩ 結kết 他tha 日nhật 之chi 緣duyên 。 語ngữ 似tự 不bất 倫luân 。 亦diệc 慣quán 曾tằng 為vi 旅lữ 偏thiên 憐lân 客khách 耳nhĩ 。

剏# 建kiến 長trường 壽thọ 葊# 記ký

粤# 城thành 西tây 三tam 里lý 許hứa 。 曰viết 小tiểu 圃phố 園viên 。 負phụ 山sơn 帶đái 海hải 。 為vi 叢tùng 林lâm 奧áo 區khu 。 其kỳ 地địa 蘊uẩn 靈linh 秀tú 。 由do 來lai 久cửu 矣hĩ 。 萬vạn 曆lịch 庚canh 辰thần 。 有hữu 禪thiền 僧Tăng 如như 受thọ 者giả 。 自tự 楚sở 中trung 來lai 。 衍diễn 化hóa 及cập 此thử 。 一nhất 時thời 富phú 商thương 大đại 賈cổ 。 及cập 居cư 人nhân 之chi 有hữu 名danh 行hành 者giả 。 率suất 多đa 歸quy 依y 。 咸hàm 願nguyện 請thỉnh 為vi 唱xướng 導đạo 師sư 。 各các 布bố 金kim 建kiến 精tinh 舍xá 。 為vi 說thuyết 法Pháp 所sở 。 購# 土thổ/độ 人nhân 潘phan 氏thị 地địa 。 輸du 財tài 鳩cưu 工công 。 不bất 日nhật 成thành 之chi 。 額ngạch 曰viết 長trường 壽thọ 葊# 。 上thượng 下hạ 殿điện 堂đường 。 兩lưỡng 翼dực 方phương 丈trượng 。 齋trai 厨trù 禪thiền 室thất 。 輪luân 稛# 連liên 棬# 。 丹đan 飭sức 煥hoán 然nhiên 。 又hựu 以dĩ 鋦# 範phạm 如Như 來Lai 諸chư 大Đại 士Sĩ 像tượng 。 香hương 華hoa 鐘chung 磬khánh 。 鼓cổ 樂nhạc 莊trang 嚴nghiêm 。 靡mĩ 不bất 畢tất 俻# 。 淖# 音âm 梵Phạm 唄bối 。 日nhật 夜dạ 交giao 參tham 。 居cư 然nhiên 地địa 涌dũng 祇kỳ 桓hoàn 。 一nhất 勝thắng 道Đạo 場Tràng 也dã 。 如như 受thọ 化hóa 去khứ 。 其kỳ 徒đồ 性tánh 亮lượng 繼kế 之chi 。 庚canh 寅# 。 亮lượng 復phục 拓thác 地địa 範phạm 圍vi 。 門môn 牆tường 巍nguy 然nhiên 一nhất 新tân 。 丙bính 申thân 春xuân 。 余dư 。 恩ân 遣khiển 雷lôi 陽dương 。 道đạo 經kinh 此thử 葊# 。 信tín 宿túc 而nhi 去khứ 。 明minh 年niên 丁đinh 酉dậu 夏hạ 。 余dư 奉phụng 鎮trấn 檄# 去khứ 五ngũ 羊dương 。 亮lượng 乃nãi 率suất 諸chư 檀đàn 越việt 弟đệ 子tử 。 稽khể 首thủ 作tác 禮lễ 。 乞khất 余dư 記ký 其kỳ 事sự 。 余dư 欣hân 然nhiên 。 攝nhiếp 衣y 據cứ 席tịch 。 揮huy 麈# 而nhi 普phổ 告cáo 之chi 曰viết 。 諸chư 佛Phật 子tử 。 善thiện 哉tai 諦đế 聽thính 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 無vô 一nhất 處xứ 非phi 道Đạo 場Tràng 。 鱗lân 介giới 羽vũ 毛mao 。 無vô 一nhất 物vật 非phi 佛Phật 性tánh 。 況huống 茲tư 粵# 地địa 。 為vi 兩lưỡng 閒gian/nhàn 之chi 鉅# 麗lệ 。 顧cố 斯tư 人nhân 類loại 。 為vi 萬vạn 物vật 之chi 最tối 靈linh 。 詎cự 不bất 頓đốn 現hiện 淨tịnh 土độ 。 而nhi 見kiến 法Pháp 身thân 者giả 乎hồ 。 憶ức 昔tích 世Thế 尊Tôn 。 與dữ 帝Đế 釋Thích 行hành 次thứ 。 偶ngẫu 指chỉ 其kỳ 地địa 曰viết 。 此thử 處xứ 宜nghi 建kiến 梵Phạm 剎sát 。 乃nãi 我ngã 昔tích 為vi 然nhiên 燈đăng 布bố 髮phát 掩yểm 泥nê 之chi 所sở 。

時thời 長trưởng 者giả 即tức 拈niêm 一nhất 草thảo 插sáp 之chi 曰viết 。 建kiến 梵Phạm 剎sát 竟cánh 。 諸chư 天thiên 讚tán 歎thán 。 諸chư 佛Phật 子tử 。 由do 此thử 觀quán 之chi 。 隨tùy 所sở 行hành 處xứ 。 皆giai 是thị 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 。 隨tùy 所sở 施thí 為vi 。 即tức 建kiến 道Đạo 場Tràng 。 況huống 夫phu 瀝lịch 膏cao 剔dịch 髓tủy 。 汗hãn 血huyết 泥nê 途đồ 。 而nhi 為vi 輪luân 奐# 莊trang 嚴nghiêm 者giả 乎hồ 。 固cố 在tại 施thí 者giả 受thọ 者giả 何hà 如như 耳nhĩ 。 苟cẩu 施thí 者giả 不bất 著trước 相tương/tướng 。 則tắc 功công 德đức 如như 空không 。 應ưng 量lượng 無vô 際tế 。 而nhi 果quả 報báo 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 如như 是thị 則tắc 束thúc 草thảo 滴tích 水thủy 。 粒lạp 米mễ 莖hành 菜thái 。 皆giai 法Pháp 界Giới 性tánh 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 。 否phủ/bĩ 則tắc 計kế 功công 思tư 利lợi 。 雖tuy 施thí 七thất 寶bảo 滿mãn 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 適thích 足túc 以dĩ 增tăng 有hữu 為vi 業nghiệp 累lũy/lụy/luy 。 況huống 得đắc 無vô 上thượng 福phước 田điền 。 為vi 菩Bồ 提Đề 種chủng 子tử 乎hồ 。 苟cẩu 受thọ 之chi 者giả 不bất 滯trệ 迹tích 。 則tắc 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 自tự 性tánh 彌di 陀đà 。 觸xúc 目mục 無vô 非phi 極cực 樂lạc 。 如như 是thị 則tắc 高cao 巖nham 深thâm 谷cốc 。 樹thụ 下hạ 塚trủng 間gian 。 皆giai 常thường 寂tịch 光quang 等đẳng 。 否phủ/bĩ 則tắc 假giả 我ngã 偷thâu 安an 。 雖tuy 居cư 兜Đâu 率Suất 。 住trụ 梵Phạm 天Thiên 。 亦diệc 祇kỳ 以dĩ 增tăng 生sanh 死tử 業nghiệp 果quả 。 況huống 能năng 自tự 他tha 二nhị 利lợi 。 開khai 人nhân 天thiên 眼nhãn 乎hồ 。 諸chư 佛Phật 子tử 。 施thí 者giả 受thọ 者giả 。 能năng 忘vong 緣duyên 離ly 相tương/tướng 。 則tắc 心tâm 境cảnh 俱câu 空không 。 而nhi 所sở 作tác 功công 德đức 亦diệc 如như 空không 。 所sở 護hộ 果quả 報báo 亦diệc 如như 空không 。 是thị 則tắc 此thử 葊# 雖tuy 小tiểu 。 可khả 以dĩ 含hàm 法Pháp 界Giới 。 包bao 虗hư 空không 。 晨thần 鐘chung 夕tịch 梵Phạm 。 水thủy 月nguyệt 松tùng 風phong 。 皆giai 演diễn 無vô 盡tận 法Pháp 音âm 。 以dĩ 祝chúc 我ngã 。 聖thánh 天thiên 子tử 無vô 疆cương 之chi 壽thọ 。 以dĩ 培bồi 斯tư 民dân 。 無vô 窮cùng 之chi 福phước 。 推thôi 之chi 以dĩ 盡tận 大đại 地địa 。 無vô 一nhất 處xứ 而nhi 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 土thổ/độ 。 廣quảng 之chi 以dĩ 極cực 十thập 方phương 。 無vô 一nhất 人nhân 而nhi 不bất 證chứng 真chân 。 是thị 則tắc 菴am 即tức 極cực 樂lạc 場tràng 。 人nhân 即tức 無vô 量lượng 壽thọ 。 如như 是thị 。 其kỳ 志chí 之chi 曰viết 長trường 壽thọ 。 宜nghi 矣hĩ 。 否phủ/bĩ 則tắc 水thủy 土thổ/độ 木mộc 石thạch 。 有hữu 為vi 四tứ 相tương/tướng 。 代đại 謝tạ 遷thiên 流lưu 。 不bất 啻# 陽dương 燄diệm 空không 花hoa 。 又hựu 何hà 長trường/trưởng 之chi 有hữu 。 諸chư 大đại 眾chúng 聞văn 說thuyết 。 歡hoan 喜hỷ 作tác 禮lễ 而nhi 退thoái 。 遂toại 以dĩ 此thử 書thư 。

重trọng/trùng 修tu 英anh 德đức 縣huyện 堯# 山sơn 天thiên 心tâm 寺tự 記ký (# 并tinh 銘minh )#

嶺lĩnh 表biểu 僻tích 處xứ 東đông 南nam 。 與dữ 諸chư 羗khương 接tiếp 。 周chu 秦tần 貢cống 服phục 不bất 稱xưng 。 今kim 也dã 。 不bất 獨độc 為vi 文văn 憲hiến 大đại 雅nhã 之chi 風phong 。 洋dương 洋dương 中trung 國quốc 。 即tức 琳# 宮cung 梵Phạm 宇vũ 。 在tại 在tại 稱xưng 雄hùng 。 爰viên 自tự 梁lương 朝triêu 。 達đạt 摩ma 航# 海hải 。 來lai 於ư 西tây 竺trúc 。 有hữu 唐đường 六lục 祖tổ 。 衣y 鉢bát 著trước 於ư 曹tào 溪khê 。 而nhi 禪thiền 林lâm 道đạo 化hóa 。 為vi 東đông 土thổ/độ 宗tông 。 斯tư 豈khởi 以dĩ 天thiên 地địa 限hạn 其kỳ 道đạo 。 山sơn 川xuyên 私tư 其kỳ 氣khí 哉tai 。 固cố 在tại 弘hoằng 之chi 得đắc 人nhân 。 行hành 之chi 以dĩ 時thời 耳nhĩ 。 韶thiều 之chi 英anh 德đức 。 去khứ 曹tào 溪khê 咫# 尺xích 。 府phủ 治trị 之chi 西tây 百bách 里lý 許hứa 。 曰viết 堯# 山sơn 天thiên 心tâm 寺tự 。 葢# 亦diệc 剏# 自tự 前tiền 代đại 。 豈khởi 曹tào 溪khê 之chi 苗miêu 裔duệ 耶da 。 湮nhân 不bất 可khả 攷# 。 今kim 上thượng 議nghị 。 東đông 宮cung 大đại 禮lễ 。 先tiên 有hữu 採thải 珠châu 之chi 令linh 。 特đặc 遣khiển 。 乾can/kiền/càn 清thanh 宮cung 近cận 侍thị 。 御ngự 馬mã 監giám 太thái 監giám 李# 公công 。 至chí 粵# 督# 其kỳ 役dịch 。 以dĩ 萬vạn 曆lịch 戊# 戌tuất 秋thu 七thất 月nguyệt 。 至chí 青thanh 鸚anh 。 未vị 幾kỷ 復phục 以dĩ 。 兩lưỡng 宮cung 三tam 殿điện 災tai 。 方phương 事sự 大đại 工công 。 東đông 西tây 軍quân 興hưng 。 司ty 農nông 告cáo 匱quỹ 。 再tái 下hạ 開khai 礦quáng 之chi 命mạng 。 總tổng 歸quy 於ư 公công 。 公công 奉phụng 。 命mạng 唯duy 謹cẩn 。 入nhập 海hải 犯phạm 風phong 濤đào 。 陟trắc 山sơn 冒mạo 虎hổ 兕hủy 。 事sự 上thượng 育dục 下hạ 。 以dĩ 忠trung 愛ái 為vi 心tâm 。 安an 靜tĩnh 無vô 擾nhiễu 。 邦bang 人nhân 受thọ 公công 之chi 惠huệ 。 亦diệc 已dĩ 厚hậu 矣hĩ 。 己kỷ 亥hợi 秋thu 。 行hành 部bộ 至chí 英anh 德đức 。 深thâm 窮cùng 礦quáng 所sở 。 道đạo 徑kính 廢phế 寺tự 。 公công 乃nãi 愀# 然nhiên 。 謂vị 父phụ 老lão 曰viết 。 神thần 者giả 。 山sơn 川xuyên 之chi 靈linh 。 禍họa 福phước 之chi 宰tể 也dã 。 況huống 佛Phật 聖thánh 為vi 世thế 所sở 尊tôn 。 梵Phạm 剎sát 為vi 民dân 之chi 福phước 田điền 。 安an 可khả 荒hoang 涼lương 若nhược 是thị 乎hồ 。 遂toại 捐quyên 廩lẫm 金kim 若nhược 干can 。 復phục 以dĩ 疏sớ/sơ 付phó 土thổ/độ 之chi 良lương 民dân 。 募mộ 眾chúng 力lực 以dĩ 成thành 其kỳ 功công 。 未vị 幾kỷ 。 而nhi 緣duyên 果quả 集tập 。 鳩cưu 工công 緝tập 梓# 。 首thủ 事sự 於ư 是thị 年niên 冬đông 。 落lạc 成thành 於ư 辛tân 丑sửu 秋thu 。 風phong 聲thanh 響hưởng 應ứng 。 百bách 力lực 駢biền 集tập 。 殿điện 堂đường 廊lang 廡vũ 。 山sơn 門môn 僧Tăng 舍xá 。 煥hoán 然nhiên 一nhất 新tân 。 公công 屬thuộc 為vi 文văn 。 以dĩ 勒lặc 之chi 貞trinh 石thạch 。 用dụng 垂thùy 不bất 朽hủ 。 余dư 因nhân 感cảm 公công 德đức 意ý 。 嘉gia 惠huệ 斯tư 民dân 。 乃nãi 為vi 銘minh 以dĩ 銘minh 之chi 。 銘minh 曰viết 。

天thiên 地địa 種chủng 靈linh 。 山sơn 川xuyên 含hàm 英anh 。 鬼quỷ 神thần 來lai 舍xá 。 禍họa 福phước 無vô 淫dâm 。 大đại 哉tai 慈Từ 氏Thị 。 兩lưỡng 足túc 稱xưng 尊tôn 。 含hàm 齒xỉ 戴đái 髮phát 。 各các 稟bẩm 性tánh 真chân 。 洋dương 洋dương 道đạo 化hóa 。 雲vân 行hành 八bát 表biểu 。 有hữu 識thức 歸quy 依y 。 如như 風phong 偃yển 草thảo 。 顧cố 嶺lĩnh 之chi 東đông 。 惟duy 韶thiều 之chi 陽dương 。 載tái 英anh 之chi 土thổ/độ 。 天thiên 心tâm 惟duy 皇hoàng 。 惟duy 皇hoàng 於ư 何hà 。 大đại 哉tai 大đại 覺giác 。 釋Thích 梵Phạm 之chi 雄hùng 。 金kim 口khẩu 之chi 鐸đạc 。 琳# 宮cung 淨tịnh 土độ 。 在tại 在tại 有hữu 之chi 。 蒼thương 梧# 之chi 野dã 。 實thật 惟duy 建kiến 之chi 。 歲tuế 月nguyệt 遷thiên 譌# 。 風phong 薄bạc 雨vũ 蝕thực 。 有hữu 形hình 皆giai 化hóa 。 況huống 茲tư 朽hủ 植thực 。 像tượng 教giáo 日nhật 頹đồi 。 孰thục 導đạo 迷mê 途đồ 。 曰viết 惟duy 我ngã 公công 。 握ác 天thiên 之chi 符phù 。 山sơn 靈linh 海hải 若nhược 。 載tái 欣hân 載tái 犇# 。 過quá 茲tư 窮cùng 髮phát 。 投đầu 誠thành 布bố 金kim 。 赤xích 旘# 一nhất 立lập 。 其kỳ 應ưng 如như 響hưởng 。 妙diệu 麗lệ 莊trang 嚴nghiêm 。 地địa 平bình 如như 掌chưởng 。 神thần 欽khâm 鬼quỷ 伏phục 。 天thiên 人nhân 普phổ 集tập 。 福phước 被bị 河hà 沙sa 。 功công 超siêu 百bách 億ức 。 鐘chung 聲thanh 梵Phạm 唄bối 。 朝triêu 昏hôn 祝chúc 釐li 。 願nguyện 吾ngô 。 皇hoàng 壽thọ 。 與dữ 天thiên 地địa 齊tề 。 惟duy 公công 功công 德đức 。 山sơn 川xuyên 共cộng 久cửu 。 帶đái 礪# 同đồng 盟minh 。 咸hàm 皆giai 額ngạch 手thủ 。

忠trung 勇dũng 廟miếu 碑bi 記ký (# 并tinh 銘minh )#

粤# 居cư 嶺lĩnh 表biểu 。 山sơn 海hải 故cố 多đa 盜đạo 賊tặc 。 往vãng 往vãng 鉅# 奸gian 大đại 猾# 。 雄hùng 據cứ 崇sùng 山sơn 峻tuấn 嶺lĩnh 。 長trường/trưởng 波ba 巨cự 浸tẩm 。 環hoàn 紆hu 襟khâm 帶đái 。 諸chư 島đảo 星tinh 列liệt 。 恃thị 為vi 金kim 城thành 天thiên 府phủ 。 從tùng 來lai 舊cựu 矣hĩ 。 無vô 論luận 倭# 夷di 內nội 侵xâm 。 即tức 此thử 輩bối 跳khiêu 梁lương 。 接tiếp 踵chủng 而nhi 發phát 。 若nhược 吳ngô 平bình 曾tằng 一nhất 本bổn 。 猖# 獗# 於ư 嘉gia 隆long 閒gian/nhàn 。 橫hoành 行hành 海hải 上thượng 。 黃hoàng 纛# 赭giả 衣y 。 竊thiết 號hiệu 靜tĩnh 海hải 。 勞lao 我ngã 王vương 師sư 。 干can 戈qua 歲tuế 無vô 寧ninh 日nhật 。 而nhi 海hải 畔bạn 蒼thương 生sanh 死tử 者giả 。 澤trạch 若nhược 焦tiêu 矣hĩ 。 及cập 一nhất 本bổn 就tựu 擒cầm 。 其kỳ 餘dư 黨đảng 。 若nhược 鄭trịnh 大đại 漢hán 。 林lâm 道đạo 乾can/kiền/càn 。 朱chu 良lương 寶bảo 。 許hứa 俊# 美mỹ 。 林lâm 鳳phượng 。 紅hồng 老lão 輩bối 。 各các 蜂phong 分phần/phân 一nhất 隅ngung 。 更cánh 為vi 流lưu 毒độc 。

時thời 越việt 人nhân 吳ngô 天thiên 賞thưởng 者giả 。 先tiên 藉tạ 名danh 諸chư 生sanh 閒gian/nhàn 。 屢lũ 試thí 不bất 售thụ 。 遂toại 棄khí 舉cử 子tử 業nghiệp 。 從tùng 史sử 椽chuyên 。 奉phụng 部bộ 檄# 為vi 制chế 府phủ 記ký 室thất 。 司ty 馬mã 殷ân 公công 。 心tâm 識thức 其kỳ 能năng 。 因nhân 引dẫn 為vi 參tham 軍quân 。

時thời 與dữ 籌trù 畫họa 諸chư 巢sào 穴huyệt 部bộ 曲khúc 事sự 。 每mỗi 發phát 無vô 遺di 策sách 。 司ty 馬mã 公công 大đại 奇kỳ 之chi 。 遂toại 力lực 薦tiến 之chi 。 天thiên 子tử 。 先tiên 後hậu 七thất 疏sớ/sơ 。 始thỉ 報báo 可khả 。 部bộ 議nghị 擢trạc 賞thưởng 於ư 行hành 閒gian/nhàn 。 起khởi 為vi 招chiêu 討thảo 將tướng 軍quân 。 領lãnh 白bạch 鴿cáp 寨# 軍quân 事sự 。 而nhi 將tướng 軍quân 父phụ 子tử 兄huynh 弟đệ 。 皆giai 在tại 軍quân 旅lữ 從tùng 事sự 焉yên 。 先tiên 是thị 以dĩ 將tướng 軍quân 策sách 。 大đại 樹thụ 赤xích 旘# 。 自tự 閩# 廣quảng 一nhất 帶đái 環hoàn 海hải 之chi 涯nhai 。 嚴nghiêm 守thủ 備bị 。 設thiết 方phương 略lược 。 即tức 大đại 將tướng 軍quân 下hạ 。 無vô 論luận 諸chư 將tương 領lãnh 士sĩ 卒thốt 。 皆giai 知tri 將tướng 軍quân 能năng 。 無vô 不bất 嚮hướng 將tướng 軍quân 意ý 指chỉ 者giả 。 因nhân 而nhi 羣quần 盜đạo 日nhật 就tựu 擒cầm 。 獨độc 道đạo 乾can/kiền/càn 乘thừa 大đại 艘# 。 逃đào 暹# 羅la 。 將tướng 軍quân 之chi 子tử 汝nhữ 實thật 。 尾vĩ 其kỳ 後hậu 。 追truy 之chi 未vị 獲hoạch 。 所sở 遺di 者giả 。 唯duy 鄭trịnh 大đại 漢hán 。 據cứ 柳liễu 杜đỗ 澳# 。 紅hồng 老lão 據cứ 珠châu 池trì 。 未vị 下hạ 。 仍nhưng 以dĩ 實thật 提đề 兵binh 千thiên 人nhân 。 襲tập 紅hồng 老lão 。 遂toại 斬trảm 老lão 。 及cập 黨đảng 三tam 百bách 餘dư 級cấp 。 而nhi 鄭trịnh 大đại 漢hán 。 則tắc 以dĩ 將tướng 軍quân 及cập 弟đệ 天thiên 祥tường 力lực 當đương 之chi 。 大đại 漢hán 者giả 。 廣quảng 人nhân 。 魁khôi 梧# 奇kỳ 偉# 。 身thân 長trường 八bát 尺xích 。 勇dũng 冠quan 羣quần 盜đạo 。 卒thốt 徒đồ 皆giai 精tinh 銳duệ 梟kiêu 悍hãn 。 凡phàm 轉chuyển 戰chiến 。 無vô 敢cảm 當đương 鋒phong 者giả 。 將tướng 軍quân 以dĩ 撫phủ 民dân 二nhị 千thiên 人nhân 。 皆giai 素tố 不bất 識thức 兵binh 者giả 。 軍quân 杜đỗ 澳# 會hội 戰chiến 。 天thiên 祥tường 賈cổ 勇dũng 先tiên 登đăng 。 陷hãm 陣trận 。 遂toại 力lực 戰chiến 而nhi 死tử 。 將tướng 軍quân 奮phấn 怒nộ 一nhất 呼hô 。 鼓cổ 而nhi 乘thừa 之chi 。 大đại 漢hán 遂toại 就tựu 擒cầm 。 餘dư 黨đảng 潰hội 散tán 。 自tự 是thị 海hải 上thượng 瘡sang 痍di 方phương 瘳sưu 。 蒼thương 生sanh 始thỉ 可khả 安an 食thực 矣hĩ 。 司ty 馬mã 公công 大đại 奇kỳ 將tướng 軍quân 功công 。 而nhi 哀ai 祥tường 死tử 。 乃nãi 具cụ 報báo 。 天thiên 子tử 。 上thượng 嘉gia 之chi 。 下hạ 大đại 司ty 馬mã 紀kỷ 其kỳ 勛# 。 將tương 敘tự 績# 焉yên 。

時thời 杜đỗ 澳# 土thổ/độ 人nhân 。 感cảm 祥tường 以dĩ 死tử 易dị 其kỳ 生sanh 。 乃nãi 立lập 廟miếu 貌mạo 。 歲tuế 時thời 祀tự 之chi 。 額ngạch 曰viết 忠trung 勇dũng 。 頃khoảnh 以dĩ 倭# 奴nô 犯phạm 東đông 鄙bỉ 。 連liên 兵binh 數số 年niên 。 將tướng 軍quân 子tử 實thật 。 猶do 為vi 兩lưỡng 廣quảng 制chế 府phủ 參tham 軍quân 。 以dĩ 司ty 馬mã 公công 命mạng 往vãng 日nhật 本bổn 。 閒gian/nhàn 諜# 之chi 。 關quan 白bạch 果quả 死tử 。 實thật 乃nãi 攜huề 碧bích 蹏# 所sở 亡vong 火hỏa 器khí 歸quy 。 諸chư 執chấp 事sự 奇kỳ 之chi 。 未vị 及cập 報báo 。 命mạng 。 而nhi 朝triêu 鮮tiên 倭# 已dĩ 退thoái 。 後hậu 司ty 馬mã 竟cánh 寢tẩm 之chi 。 且thả 以dĩ 廣quảng 海hải 兵binh 。 分phần/phân 屬thuộc 實thật 。 以dĩ 禦ngữ 倭# 奴nô 遊du 盜đạo 。 而nhi 柳liễu 杜đỗ 適thích 其kỳ 其kỳ 部bộ 。 實thật 因nhân 感cảm 往vãng 事sự 。 痛thống 叔thúc 祥tường 死tử 。 而nhi 草thảo 血huyết 未vị 乾can/kiền/càn 。 旌tinh 旗kỳ 居cư 然nhiên 在tại 目mục 。 不bất 覺giác 髮phát 上thượng 指chỉ 冠quan 也dã 。 蒞# 事sự 之chi 初sơ 。 即tức 走tẩu 余dư 。 乞khất 一nhất 言ngôn 以dĩ 紀kỷ 其kỳ 事sự 。 余dư 聞văn 土thổ/độ 人nhân 備bị 談đàm 其kỳ 故cố 事sự 。 因nhân 嘉gia 實thật 之chi 功công 。 而nhi 壯tráng 祥tường 之chi 死tử 。 乃nãi 為vi 銘minh 。 以dĩ 銘minh 之chi 曰viết 。

皇hoàng 皇hoàng 上thượng 天thiên 。 福phước 善thiện 禍họa 淫dâm 。 彼bỉ 桀# 黠hiệt 者giả 。 胡hồ 為vi 有hữu 生sanh 。 桀# 黠hiệt 既ký 生sanh 。 長trường/trưởng 蛇xà 封phong 彘# 。 噆thản 腦não 吸hấp 膏cao 。 日nhật 無vô 寧ninh 已dĩ 。 於ư 赫hách 。 皇hoàng 威uy 。 爰viên 整chỉnh 其kỳ 旅lữ 。 桓hoàn 桓hoàn 虎hổ 將tương 。 郊giao 壘lũy 是thị 恥sỉ 。 窮cùng 獸thú 逃đào 林lâm 。 猛mãnh 虎hổ 突đột 犇# 。 驅khu 市thị 而nhi 戰chiến 。 祥tường 用dụng 先tiên 登đăng 。 以dĩ 虎hổ 博bác 虎hổ 。 其kỳ 力lực 兩lưỡng 當đương 。 牙nha 銛# 爪trảo 利lợi 。 禿ngốc 者giả 先tiên 傷thương 。 禿ngốc 者giả 既ký 傷thương 。 亦diệc 折chiết 其kỳ 利lợi 。 遺di 臭xú 流lưu 芳phương 。 處xử 死tử 則tắc 異dị 。 其kỳ 芳phương 愈dũ 流lưu 。 其kỳ 榮vinh 愈dũ 久cửu 。 廟miếu 貌mạo 如như 生sanh 。 童đồng 犇# 婺# 走tẩu 。 童đồng 犇# 婺# 走tẩu 。 生sanh 氣khí 益ích 靈linh 。 歲tuế 時thời 伏phục 臘lạp 。 山sơn 傾khuynh 海hải 吞thôn 。 餚hào 山sơn 醞# 海hải 。 飲ẩm 之chi 啄trác 之chi 。 千thiên 秋thu 萬vạn 祀tự 。 其kỳ 福phước 無vô 涯nhai 。

電điện 白bạch 苦khổ 藤đằng 嶺lĩnh 化hóa 城thành 菴am 記ký

萬vạn 曆lịch 丙bính 申thân 春xuân 二nhị 月nguyệt 。 予# 之chi 雷lôi 陽dương 。 道đạo 過quá 電điện 白bạch 。 西tây 二nhị 十thập 五ngũ 里lý 許hứa 。 曰viết 苦khổ 藤đằng 嶺lĩnh 。 見kiến 茅mao 茨tì 施thí 茶trà 結kết 緣duyên 者giả 。 余dư 以dĩ 乍sạ 入nhập 瘴chướng 鄉hương 。 炎diễm 蒸chưng 毒độc 人nhân 。 心tâm 悶muộn 力lực 疲bì 。 適thích 見kiến 津tân 梁lương 。 欣hân 然nhiên 如như 入nhập 化hóa 城thành 也dã 。 乃nãi 解giải 衣y 盤bàn 礴bạc 。 熟thục 睡thụy 而nhi 起khởi 。 訽# 其kỳ 所sở 因nhân 。 乃nãi 善thiện 男nam 子tử 易dị 真chân 潭đàm 。 集tập 善thiện 士sĩ 十thập 餘dư 輩bối 同đồng 設thiết 。 以dĩ 茲tư 地địa 為vi 羅la 旁bàng 後hậu 戶hộ 。 昔tích 未vị 平bình 時thời 。 盜đạo 賊tặc 出xuất 沒một 。 道đạo 路lộ 阻trở 塞tắc 。 今kim 雖tuy 平bình 。 猶do 為vi 畏úy 途đồ 。 況huống 當đương 瓊# 雷lôi 喉hầu 舌thiệt 地địa 。 行hành 者giả 戒giới 心tâm 。 下hạ 有hữu 湯thang 泉tuyền 滾# 滾# 。 履lý 如như 蹈đạo 鑊hoạch 。 故cố 藉tạ 茶trà 以dĩ 慰úy 往vãng 來lai 。 非phi 演diễn 法pháp 也dã 。 且thả 云vân 。 期kỳ 以dĩ 三tam 年niên 。 余dư 誡giới 之chi 曰viết 。 慎thận 無vô 以dĩ 限hạn 量lượng 心tâm 。 行hành 難nan 思tư 事sự 。 他tha 日nhật 將tương 建kiến 梵Phạm 剎sát 於ư 此thử 。 為vi 終chung 古cổ 清thanh 涼lương 地địa 也dã 。 秋thu 八bát 月nguyệt 。 制chế 府phủ 檄# 回hồi 五ngũ 羊dương 。 越việt 二nhị 年niên 戊# 戌tuất 。 施thí 茶trà 期kỳ 滿mãn 。 行hành 者giả 二nhị 人nhân 。 謁yết 余dư 於ư 壘lũy 壁bích 。 余dư 與dữ 授thọ 具cụ 戒giới 。 仍nhưng 令linh 回hồi 其kỳ 所sở 。 隨tùy 具cụ 疏sớ/sơ 。 令linh 真chân 潭đàm 等đẳng 。 募mộ 為vi 興hưng 建kiến 資tư 。 不bất 二nhị 年niên 。 而nhi 告cáo 成thành 。 額ngạch 曰viết 化hóa 城thành 。 意ý 取thủ 前tiền 往vãng 寶bảo 所sở 。 中trung 路lộ 以dĩ 止chỉ 疲bì 極cực 之chi 意ý 也dã 。 今kim 年niên 庚canh 戌tuất 。 真chân 潭đàm 年niên 七thất 十thập 。 婚hôn 嫁giá 畢tất 。 乃nãi 禮lễ 曹tào 溪khê 。 願nguyện 乞khất 披phi 剃thế 為vi 佛Phật 子tử 。 余dư 欣hân 然nhiên 為vi 薙# 染nhiễm 焉yên 。 法pháp 名danh 福phước 城thành 。 意ý 取thủ 善thiện 財tài 南nam 詢tuân 。 參tham 訪phỏng 知tri 識thức 。 為vi 發phát 足túc 地địa 。 以dĩ 蔑miệt 戾lệ 車xa 。 有hữu 人nhân 能năng 垂thùy 老lão 披phi 緇# 。 信tín 根căn 不bất 易dị 見kiến 也dã 。 以dĩ 此thử 道Đạo 場Tràng 。 始thỉ 終chung 於ư 真chân 潭đàm 一nhất 人nhân 。 仍nhưng 令linh 回hồi 菴am 。 專chuyên 修tu 淨tịnh 業nghiệp 。 禮lễ 誦tụng 六lục 時thời 。 是thị 余dư 南nam 來lai 立lập 一nhất 莖hành 草thảo 。 度độ 一nhất 頭đầu 陀đà 。 將tương 期kỳ 傳truyền 慧tuệ 燈đăng 於ư 炎diễm 方phương 。 灑sái 甘cam 露lộ 於ư 瘴chướng 地địa 。 作tác 苦khổ 海hải 之chi 津tân 梁lương 。 濕thấp 火hỏa 宅trạch 之chi 乾can/kiền/càn 燄diệm 。 以dĩ 衍diễn 無vô 窮cùng 之chi 利lợi 益ích 也dã 。 故cố 特đặc 具cụ 始thỉ 末mạt 。 以dĩ 垂thùy 貞trinh 石thạch 。 冀ký 不bất 朽hủ 云vân 。

法pháp 性tánh 寺tự 優ưu 曇đàm 華hoa 記ký (# 并tinh 銘minh )#

萬vạn 曆lịch 己kỷ 亥hợi 。 春xuân 王vương 二nhị 月nguyệt 朔sóc 。 余dư 遷thiên 粤# 之chi 四tứ 年niên 。 先tiên 是thị 釋thích 楞lăng 伽già 成thành 。 為vi 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 諸chư 弟đệ 子tử 。 演diễn 法pháp 華hoa 楞lăng 嚴nghiêm 唯duy 識thức 經kinh 論luận 。 各các 一nhất 帀táp 。 緇# 白bạch 傾khuynh 心tâm 。 翕# 然nhiên 嚮hướng 風phong 。 是thị 時thời 法pháp 性tánh 寺tự 主chủ 。 延diên 歐âu 生sanh 伯bá 羽vũ 。 為vi 諸chư 沙Sa 彌Di 教giáo 授thọ 師sư 。 具cụ 禮lễ 。 余dư 主chủ 盟minh 斯tư 道đạo 。

時thời 時thời 激kích 揚dương 之chi 。 乃nãi 立lập 法Pháp 會hội 於ư 毗tỳ 盧lô 殿điện 之chi 玄huyền 冥minh 所sở 。 建kiến 會hội 之chi 先tiên 二nhị 日nhật 。 余dư 適thích 至chí 。 弟đệ 子tử 通thông 烔đồng 告cáo 余dư 曰viết 。 庭đình 除trừ 涌dũng 金kim 蓮liên 華hoa 一nhất 朵đóa 。 請thỉnh 師sư 觀quán 之chi 。 余dư 見kiến 而nhi 喜hỷ 曰viết 。 此thử 余dư 所sở 聞văn 者giả 一nhất 。 而nhi 見kiến 之chi 者giả 今kim 再tái 矣hĩ 。 斯tư 為vi 法pháp 道đạo 之chi 應ưng 。 其kỳ 華hoa 產sản 於ư 蕉tiêu 本bổn 。 抽trừu 莖hành 而nhi 挺đĩnh 生sanh 其kỳ 中trung 。 宛uyển 若nhược 芙phù 蕖cừ 。 而nhi 色sắc 若nhược 黃hoàng 金kim 。 其kỳ 葉diệp 堅kiên 厚hậu 倍bội 之chi 。 瓣# 瓣# 叢tùng 簇# 。 含hàm 裹khỏa 香hương 蕊nhị 。 狀trạng 如như 玉ngọc 簪# 。 中trung 虗hư 而nhi 體thể 潔khiết 。 盛thịnh 甘cam 露lộ 漿tương 。 吸hấp 而nhi 飲ẩm 之chi 。 香hương 沃ốc 肺phế 腑phủ 。 葢# 世thế 所sở 希hy 見kiến 者giả 。 如như 佛Phật 所sở 云vân 優ưu 曇đàm 華hoa 。 解giải 之chi 曰viết 瑞thụy 應ứng 。 豈khởi 是thị 之chi 謂vị 乎hồ 。 經Kinh 云vân 。 佛Phật 現hiện 於ư 世thế 閒gian/nhàn 。 譬thí 如như 優ưu 曇đàm 華hoa 。

時thời 乃nãi 一nhất 出xuất 。 正chánh 猶do 鱗lân 鳳phượng 芝chi 草thảo 之chi 生sanh 於ư 嘉gia 運vận 耳nhĩ 。 昔tích 姚Diêu 秦Tần 時thời 。 連liên 理lý 華hoa 生sanh 於ư 殿điện 庭đình 。 占chiêm 之chi 。 謂vị 有hữu 西tây 方phương 聖thánh 人nhân 至chí 。 因nhân 訪phỏng 襄tương 陽dương 之chi 道đạo 安an 。 安an 薦tiến 羅la 什thập 。 萇# 遂toại 興hưng 鐵thiết 甲giáp 之chi 師sư 十thập 萬vạn 。 以dĩ 呂lữ 光quang 為vi 大đại 將tướng 。 伐phạt 龜quy 茲tư 而nhi 求cầu 什thập 。 什thập 至chí 。 而nhi 秦tần 之chi 佛Phật 法Pháp 自tự 此thử 興hưng 。 葢# 連liên 理lý 華hoa 。 即tức 俗tục 所sở 稱xưng 並tịnh 頭đầu 蓮liên 耳nhĩ 。 嘗thường 憶ức 余dư 齠# 年niên 。 初sơ 棄khí 家gia 。 吾ngô 祖tổ 西tây 林lâm 大đại 師sư 。 延diên 守thủ 愚ngu 先tiên 師sư 。 住trụ 奘tráng 師sư 塔tháp 院viện 。 先tiên 是thị 三tam 年niên 。 殿điện 庭đình 忽hốt 涌dũng 金kim 蓮liên 。 產sản 於ư 蕉tiêu 本bổn 。 觀quán 者giả 日nhật 數sổ 十thập 萬vạn 指chỉ 。 識thức 者giả 謂vị 為vi 法pháp 道đạo 之chi 瑞thụy 。 未vị 幾kỷ 。 而nhi 迎nghênh 先tiên 師sư 居cư 其kỳ 院viện 。 江giang 南nam 法pháp 道đạo 之chi 興hưng 。 果quả 自tự 此thử 始thỉ 。 余dư 法pháp 兄huynh 雪tuyết 浪lãng 。 迄hất 今kim 名danh 播bá 寰# 中trung 。 不bất 忝thiểm 慈từ 恩ân 之chi 窺khuy 基cơ 。 此thử 余dư 聞văn 此thử 華hoa 而nhi 徵trưng 之chi 者giả 一nhất 也dã 。 及cập 余dư 年niên 二nhị 十thập 五ngũ 。 臥ngọa 病bệnh 三tam 月nguyệt 。 先tiên 於ư 庭đình 前tiền 。 手thủ 植thực 蕉tiêu 一nhất 樹thụ 。 其kỳ 葉diệp 扶phù 疏sớ/sơ 。 高cao 丈trượng 餘dư 。 其kỳ 中trung 抽trừu 金kim 蓮liên 華hoa 一nhất 朵đóa 。 大đại 倍bội 今kim 之chi 所sở 見kiến 者giả 。 每mỗi 侵xâm 晨thần 。 接tiếp 甘cam 露lộ 盈doanh 杯# 。 飲ẩm 之chi 清thanh 涼lương 五ngũ 內nội 。 如như 是thị 三tam 月nguyệt 不bất 萎nuy 。 疾tật 竟cánh 以dĩ 瘳sưu 。 長trưởng 老lão 咸hàm 謂vị 宛uyển 如như 奘tráng 師sư 塔tháp 院viện 者giả 。 余dư 私tư 喜hỷ 曰viết 。 斯tư 豈khởi 佛Phật 法Pháp 之chi 兆triệu 耶da 。 是thị 年niên 冬đông 。 予# 即tức 棄khí 家gia 從tùng 遠viễn 遊du 。 以dĩ 至chí 今kim 日nhật 。 而nhi 今kim 之chi 所sở 見kiến 此thử 華hoa 者giả 再tái 也dã 。 豈khởi 無vô 謂vị 耶da 。 且thả 夫phu 鱗lân 鳳phượng 芝chi 草thảo 。 為vi 造tạo 化hóa 之chi 精tinh 英anh 。 天thiên 地địa 之chi 正chánh 氣khí 。 鍾chung 之chi 在tại 物vật 。 為vi 嘉gia 祥tường 之chi 瑞thụy 應ứng 。 在tại 人nhân 為vi 羣quần 生sanh 之chi 利lợi 見kiến 。 故cố 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 如như 優ưu 曇đàm 華hoa 。 孔khổng 子tử 曰viết 。 鳳phượng 鳥điểu 不bất 至chí 。 河hà 不bất 出xuất 圖đồ 。 吾ngô 已dĩ 矣hĩ 夫phu 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 瑞thụy 不bất 虗hư 應ưng 。 應ưng 必tất 有hữu 由do 矣hĩ 。 昔tích 者giả 禪thiền 脈mạch 東đông 流lưu 。 其kỳ 於ư 粵# 也dã 。 跋bạt 陀đà 建kiến 金kim 剛cang 於ư 法pháp 性tánh 。 智trí 藥dược 種chủng 菩Bồ 提Đề 於ư 戒giới 壇đàn 。 且thả 曰viết 。 百bách 六lục 十thập 年niên 。 有hữu 聖thánh 人nhân 出xuất 。 及cập 達đạt 摩ma 初sơ 至chí 於ư 五ngũ 羊dương 。 盧lô 祖tổ 露lộ 頴dĩnh 於ư 風phong 旛phan 。 寶bảo 林lâm 開khai 墓mộ 。 曹tào 溪khê 衍diễn 派phái 。 光quang 昭chiêu 日nhật 月nguyệt 。 道đạo 被bị 寰# 宇vũ 。 而nhi 此thử 地địa 寥liêu 寥liêu 。 幾kỷ 千thiên 載tái 矣hĩ 。 豈khởi 非phi 枝chi 之chi 大đại 者giả 。 披phi 其kỳ 本bổn 耶da 。 祖tổ 曰viết 。 葉diệp 落lạc 歸quy 根căn 。 來lai 時thời 無vô 口khẩu 。 有hữu 情tình 來lai 下hạ 種chủng 。 因nhân 地địa 果quả 還hoàn 生sanh 。 嗚ô 呼hô 。 優ưu 曇đàm 再tái 現hiện 。 佛Phật 日nhật 重trọng/trùng 輝huy 。 曹tào 溪khê 涸hạc 而nhi 復phục 漲trương 。 覺giác 華hoa 凋điêu 而nhi 再tái 榮vinh 。 是thị 有hữu 望vọng 於ư 今kim 日nhật 也dã 。 廼# 記ký 其kỳ 始thỉ 末mạt 。 而nhi 為vi 之chi 銘minh 曰viết 。

耿# 耿# 景cảnh 星tinh 。 燁diệp 燁diệp 慶khánh 雲vân 。 瞻chiêm 彼bỉ 至chí 人nhân 。 我ngã 心tâm 匪phỉ 寧ninh 。 鳳phượng 兮hề 在tại 郊giao 。 鱗lân 兮hề 在tại 野dã 。 邈mạc 矣hĩ 至chí 人nhân 。 我ngã 思tư 曷hạt 已dĩ 。 彼bỉ 曇đàm 者giả 華hoa 。 為vi 蓮liên 之chi 瑞thụy 。 從tùng 空không 湧dũng 見kiến 。 豈khởi 曰viết 無vô 謂vị 。 閻Diêm 浮Phù 之chi 金kim 。 華hoa 色sắc 如như 之chi 。 甘cam 露lộ 之chi 漿tương 。 其kỳ 味vị 若nhược 斯tư 。 連liên 理lý 於ư 庭đình 。 鐵thiết 甲giáp 於ư 疆cương 。 至chí 人nhân 實thật 來lai 。 斯tư 道đạo 孔khổng 章chương 。 航# 海hải 越việt 漠mạc 。 於ư 茲tư 立lập 旘# 。 拔bạt 者giả 伊y 何hà 。 獵liệp 人nhân 之chi 隊đội 。 旘# 之chi 拔bạt 矣hĩ 。 逝thệ 之chi 極cực 矣hĩ 。 無vô 往vãng 不bất 復phục 。 優ưu 曇đàm 出xuất 矣hĩ 。 優ưu 曇đàm 載tái 出xuất 。 於ư 窪# 之chi 隆long 。 我ngã 生sanh 三tam 見kiến 。 斯tư 道đạo 何hà 窮cùng 。

重trọng/trùng 修tu 龍long 川xuyên 縣huyện 南nam 山sơn 淨tịnh 土độ 寺tự 記ký

南nam 粵# 名danh 山sơn 多đa 福phước 地địa 。 其kỳ 源nguyên 自tự 衡hành 岳nhạc 而nhi 下hạ 度độ 庾dữu 嶺lĩnh 。 至chí 韶thiều 石thạch 。 結kết 為vi 曹tào 溪khê 。 開khai 禪thiền 源nguyên 一nhất 脈mạch 。 又hựu 東đông 千thiên 里lý 。 經kinh 會hội 城thành 而nhi 出xuất 羅la 浮phù 。 仙tiên 蹤tung 聖thánh 概khái 。 為vi 鉅# 麗lệ 焉yên 。 又hựu 東đông 數số 百bách 里lý 。 適thích 潮triều 惠huệ 之chi 中trung 。 曰viết 龍long 川xuyên 。 古cổ 循tuần 州châu 也dã 。 其kỳ 治trị 據cứ 惠huệ 上thượng 遊du 。 當đương 甌# 粤# 之chi 衝xung 。 地địa 接tiếp 虔kiền 漳# 。 崇sùng 山sơn 峻tuấn 嶺lĩnh 。 獞# 猺# 雜tạp 處xứ 。 往vãng 多đa 賊tặc 巢sào 。 民dân 獷quánh 猂# 而nhi 難nạn/nan 治trị 。 昔tích 之chi 蒞# 茲tư 土thổ/độ 者giả 。 鄙bỉ 視thị 為vi 傳truyền 舍xá 。 坐tọa 瘴chướng 煙yên 毒độc 霧vụ 中trung 。 憂ưu 悲bi 眩huyễn 瞑minh 。 將tương 自tự 治trị 之chi 不bất 暇hạ 。 又hựu 何hà 暇hạ 治trị 禮lễ 義nghĩa 。 興hưng 教giáo 化hóa 哉tai 。 其kỳ 俗tục 自tự 漢hán 趙triệu 佗tha 歸quy 仁nhân 。 始thỉ 知tri 有hữu 君quân 。 至chí 唐đường 韓# 公công 祭tế 鱷# 。 始thỉ 知tri 有hữu 文văn 。 其kỳ 化hóa 自tự 六lục 祖tổ 傳truyền 衣y 。 大đại 顛điên 振chấn 錫tích 。 始thỉ 知tri 有hữu 佛Phật 。 是thị 知tri 天thiên 地địa 有hữu 常thường 經kinh 。 造tạo 化hóa 無vô 常thường 準chuẩn 。 山sơn 川xuyên 之chi 待đãi 人nhân 。 若nhược 形hình 之chi 待đãi 心tâm 。 心tâm 真chân 則tắc 形hình 化hóa 。 人nhân 傑kiệt 則tắc 地địa 靈linh 。 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 。 若nhược 循tuần 之chi 山sơn 川xuyên 猶do 故cố 。 吾ngô 民dân 俗tục 猶do 昔tích 人nhân 。 往vãng 時thời 以dĩ 遷thiên 客khách 名danh 。 未vị 聞văn 以dĩ 吏lại 治trị 振chấn 者giả 。 今kim 孫tôn 公công 之chi 治trị 茲tư 邑ấp 。 不bất 三tam 年niên 而nhi 化hóa 成thành 。 摩ma 民dân 以dĩ 義nghĩa 。 導đạo 蒙mông 以dĩ 漸tiệm 。 因nhân 事sự 以dĩ 權quyền 。 置trí 學học 田điền 。 建kiến 梅mai 閣các 。 造tạo 橋kiều 梁lương 。 築trúc 新tân 城thành 。 皆giai 捐quyên 俸bổng 廩lẫm 為vi 之chi 。 至chí 若nhược 修tu 南nam 山sơn 佛Phật 剎sát 。 則tắc 皆giai 亡vong 夫phu 人nhân 之chi 簪# 珥nhị 奩# 具cụ 。 盡tận 捨xả 以dĩ 作tác 莊trang 嚴nghiêm 。 將tương 資tư 淨tịnh 土độ 。 以dĩ 修tu 冥minh 福phước 。 是thị 皆giai 神thần 道đạo 設thiết 教giáo 。 即tức 事sự 見kiến 心tâm 。 為vi 苦khổ 海hải 之chi 慈từ 航# 。 長trường 夜dạ 之chi 慧tuệ 炬cự 也dã 。 其kỳ 山sơn 當đương 邑ấp 南nam 面diện 。 㠂# 峰phong 而nhi 環hoàn 大đại 江giang 。 山sơn 川xuyên 奇kỳ 絕tuyệt 。 林lâm 木mộc 蓊ống 鬱uất 。 其kỳ 寺tự 始thỉ 於ư 唐đường 。 意ý 剏# 自tự 大đại 顛điên 禪thiền 師sư 法pháp 盛thịnh 時thời 也dã 。 後hậu 因nhân 故cố 址# 為vi 二nhị 賢hiền 祠từ 。 以dĩ 祀tự 宋tống 門môn 下hạ 侍thị 郎lang 蘇tô 公công 轍triệt 。 諫gián 議nghị 大đại 夫phu 陳trần 公công 次thứ 升thăng 。 後hậu 為vi 羅la 姓tánh 者giả 踞cứ 為vi 墓mộ 地địa 。 嘉gia 靖tĩnh 己kỷ 亥hợi 。 督# 學học 吳ngô 公công 復phục 為vi 祠từ 。 并tinh 宋tống 丞thừa 相tương/tướng 吳ngô 公công 潛tiềm 。 而nhi 祀tự 之chi 。 曰viết 三tam 賢hiền 。 則tắc 寺tự 之chi 名danh 幾kỷ 漸tiệm 滅diệt 矣hĩ 。 公công 政chánh 暇hạ 。 每mỗi 出xuất 遊du 其kỳ 閒gian/nhàn 。 流lưu 觀quán 俯phủ 仰ngưỡng 。 素tố 有hữu 慨khái 焉yên 。 及cập 夫phu 人nhân 卒thốt 於ư 宦# 邸để 。 臨lâm 訣quyết 時thời 神thần 情tình 靜tĩnh 定định 。 端đoan 然nhiên 念niệm 佛Phật 而nhi 逝thệ 。 超siêu 然nhiên 蓮liên 華hoa 中trung 人nhân 。 公công 有hữu 感cảm 。 遂toại 傾khuynh 奩# 以dĩ 重trọng/trùng 新tân 其kỳ 寺tự 。 別biệt 祠từ 宇vũ 為vi 殿điện 三tam 楹doanh 。 塑tố 蓮liên 池trì 海hải 會hội 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 八bát 部bộ 諸chư 天thiên 像tượng 。 森sâm 羅la 雲vân 列liệt 。 莊trang 嚴nghiêm 妙diệu 麗lệ 。 光quang 明minh 燦# 爍thước 。 儼nghiễm 然nhiên 淨tịnh 土độ 真chân 境cảnh 也dã 。 其kỳ 左tả 右hữu 配phối 列liệt 齋trai 厨trù 禪thiền 室thất 。 靡mĩ 不bất 具cụ 備bị 。 延diên 僧Tăng 某mỗ 住trụ 持trì 。 朝triêu 參tham 莫mạc 禮lễ 。 鐘chung 梵Phạm 交giao 音âm 。 斯tư 則tắc 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 。 端đoan 在tại 目mục 前tiền 。 神thần 識thức 往vãng 生sanh 。 不bất 離ly 當đương 處xứ 。 語ngữ 曰viết 。 境cảnh 隨tùy 心tâm 變biến 。 地địa 以dĩ 人nhân 靈linh 。 以dĩ 其kỳ 大đại 墜trụy 山sơn 河hà 。 不bất 出xuất 此thử 心tâm 之chi 外ngoại 也dã 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 則tắc 公công 之chi 心tâm 高cao 揭yết 於ư 山sơn 川xuyên 。 夫phu 人nhân 之chi 靈linh 常thường 居cư 於ư 淨tịnh 土độ 。 上thượng 祝chúc 。 國quốc 釐li 。 下hạ 為vi 民dân 福phước 。 公công 之chi 功công 德đức 。 將tương 垂thùy 之chi 無vô 窮cùng 。 豈khởi 區khu 區khu 福phước 田điền 利lợi 益ích 而nhi 已dĩ 哉tai 。 工công 經kinh 始thỉ 於ư 某mỗ 年niên 某mỗ 月nguyệt 。 落lạc 成thành 於ư 某mỗ 年niên 某mỗ 月nguyệt 。 舊cựu 稱xưng 南nam 山sơn 。 今kim 名danh 淨tịnh 土độ 。 志chí 本bổn 因nhân 也dã 。 公công 姓tánh 孫tôn 。 諱húy 雲vân 翼dực 。 字tự 圖đồ 南nam 。 金kim 沙sa 人nhân 。 記ký 之chi 者giả 。 白bạch 下hạ 長trường/trưởng 干can 僧Tăng 德đức 清thanh 也dã 。

休hưu 糧lương 山sơn 社xã 記ký

余dư 昔tích 行hành 脚cước 時thời 。 同đồng 妙diệu 峰phong 師sư 過quá 平bình 陽dương 之chi 墟khư 。 結kết 霍hoắc 山sơn 之chi 陽dương 。 遙diêu 望vọng 羣quần 峰phong 蒼thương 翠thúy 。 秀tú 拔bạt 雲vân 漢hán 。 煙yên 林lâm 蓊ống 鬱uất 。 意ý 必tất 有hữu 聖thánh 道Đạo 場tràng 者giả 。 師sư 曰viết 。 此thử 休hưu 糧lương 山sơn 也dã 。 昔tích 有hữu 道đạo 者giả 。 啖đạm 柏# 於ư 此thử 。 因nhân 以dĩ 為vi 名danh 。 後hậu 建kiến 梵Phạm 剎sát 。 曰viết 慈từ 雲vân 。 予# 未vị 及cập 登đăng 覧# 而nhi 過quá 焉yên 。 予# 居cư 五ngũ 臺đài 。 去khứ 東đông 海hải 之chi 嶺lĩnh 外ngoại 。 迄hất 今kim 三tam 十thập 七thất 年niên 。 居cư 常thường 恍hoảng 然nhiên 心tâm 目mục 閒gian/nhàn 也dã 。 壬nhâm 子tử 春xuân 。 清thanh 涼lương 竹trúc 林lâm 空không 印ấn 師sư 。 遣khiển 弟đệ 子tử 悟ngộ 慈từ 。 持trì 書thư 訊tấn 余dư 於ư 瘴chướng 鄉hương 。 因nhân 詢tuân 師sư 法pháp 道đạo 之chi 盛thịnh 。 且thả 云vân 。 諸chư 弟đệ 子tử 輩bối 。 久cửu 受thọ 法pháp 利lợi 者giả 。 皆giai 各các 散tán 隱ẩn 居cư 。 擇trạch 名danh 勝thắng 以dĩ 養dưỡng 道đạo 緣duyên 。 因nhân 出xuất 師sư 休hưu 糧lương 山sơn 社xã 約ước 。 及cập 本bổn 寧ninh 李# 太thái 史sử 序tự 。 予# 讀đọc 之chi 喟vị 然nhiên 嘆thán 曰viết 。 嗟ta 乎hồ 山sơn 川xuyên 之chi 勝thắng 。 待đãi 人nhân 而nhi 興hưng 。 苟cẩu 非phi 其kỳ 人nhân 。 道đạo 不bất 虗hư 行hành 。 豈khởi 無vô 謂vị 哉tai 。 緬# 惟duy 釋Thích 迦Ca 降giáng 神thần 迦ca 維duy 。 應Ứng 真Chân 英anh 傑kiệt 之chi 士sĩ 。 萃tụy 於ư 靈linh 鷲thứu 。 因nhân 緣duyên 唱xướng 道đạo 。 祇kỳ 桓hoàn 雞kê 園viên 。 皆giai 隨tùy 緣duyên 應ứng 化hóa 之chi 迹tích 。 此thử 葢# 法pháp 社xã 所sở 由do 啟khải 也dã 。 道Đạo 法Pháp 東đông 垂thùy 。 凡phàm 域vực 內nội 名danh 山sơn 。 在tại 在tại 皆giai 為vi 唱xướng 道đạo 之chi 所sở 。 從tùng 古cổ 至chí 人nhân 。 未vị 有hữu 不bất 踞cứ 勝thắng 概khái 。 託thác 靈linh 秀tú 。 而nhi 能năng 永vĩnh 垂thùy 法pháp 化hóa 者giả 。 清thanh 涼lương 觀quán 國quốc 師sư 。 剏# 演diễn 華hoa 嚴nghiêm 於ư 五ngũ 臺đài 。 道đạo 被bị 寰# 宇vũ 。 為vi 有hữu 唐đường 七thất 帝đế 之chi 門môn 師sư 。 自tự 爾nhĩ 以dĩ 來lai 。 寥liêu 寥liêu 千thiên 載tái 。 今kim 空không 師sư 重trọng/trùng 開khai 竹trúc 林lâm 。 大đại 弘hoằng 圓viên 頓đốn 之chi 教giáo 。 十thập 方phương 雲vân 集tập 。 萬vạn 指chỉ 圍vi 繞nhiễu 。 豈khởi 非phi 一nhất 代đại 之chi 盛thịnh 歟# 。 今kim 其kỳ 徒đồ 能năng 以dĩ 體thể 道đạo 為vi 懷hoài 。 志chí 尚thượng 幽u 棲tê 。 心tâm 存tồn 白bạch 業nghiệp 。 追truy 休hưu 糧lương 之chi 遺di 事sự 。 布bố 法Pháp 雨vũ 於ư 慈từ 雲vân 。 集tập 諸chư 緇# 白bạch 勝thắng 流lưu 。 開khai 不bất 二nhị 之chi 門môn 。 建kiến 平bình 等đẳng 之chi 會hội 。 六lục 時thời 蓮liên 漏lậu 。 一nhất 念niệm 精tinh 修tu 。 晝trú 則tắc 講giảng 演diễn 以dĩ 明minh 宗tông 。 夜dạ 則tắc 安an 禪thiền 以dĩ 息tức 念niệm 。 戒giới 奉phụng 波ba 離ly 。 行hành 遵tuân 般Bát 若Nhã 。 頓đốn 使sử 巖nham 樹thụ 庭đình 莎sa 。 猿viên 嗁đề 鶴hạc 唳# 。 皆giai 挺đĩnh 法Pháp 身thân 而nhi 宣tuyên 妙diệu 義nghĩa 。 向hướng 者giả 。 幽u 陰ấm 窮cùng 寂tịch 之chi 鄉hương 。 煥hoán 為vi 耀diệu 古cổ 輝huy 今kim 之chi 地địa 。 豈khởi 非phi 山sơn 靈linh 有hữu 待đãi 於ư 人nhân 。 道đạo 與dữ 時thời 行hành 。 機cơ 緣duyên 會hội 合hợp 而nhi 然nhiên 耶da 。 抑ức 啖đạm 柏# 之chi 心tâm 。 不bất 泯mẫn 於ư 今kim 日nhật 也dã 耶da 。 余dư 因nhân 昔tích 過quá 其kỳ 地địa 。 觀quán 望vọng 其kỳ 形hình 勝thắng 。 今kim 居cư 瘴chướng 鄉hương 。 遙diêu 聞văn 斯tư 舉cử 。 心tâm 地địa 清thanh 涼lương 。 想tưởng 見kiến 其kỳ 嘉gia 會hội 。 略lược 記ký 廢phế 興hưng 之chi 概khái 。 以dĩ 結kết 異dị 世thế 之chi 緣duyên 。 若nhược 夫phu 建kiến 立lập 之chi 規quy 。 自tự 有hữu 主chủ 者giả 約ước 法pháp 在tại 。

重trọng/trùng 修tu 海hải 會hội 葊# 記ký (# 并tinh 銘minh )#

嶺lĩnh 南nam 與dữ 楚sở 接tiếp 壤nhưỡng 。 曹tào 溪khê 望vọng 南nam 岳nhạc 。 相tương/tướng 去khứ 千thiên 里lý 。 皆giai 崇sùng 山sơn 峻tuấn 嶺lĩnh 。 岡# 巒# 盤bàn 鬱uất 。 處xứ 處xứ 多đa 佳giai 山sơn 水thủy 。 自tự 六lục 祖tổ 大đại 師sư 。 道đạo 振chấn 嶺lĩnh 表biểu 。 弟đệ 子tử 讓nhượng 師sư 開khai 法pháp 南nam 岳nhạc 。 自tự 是thị 名danh 僧Tăng 大đại 德đức 。 肥phì 遁độn 之chi 所sở 。 在tại 在tại 有hữu 之chi 。 凡phàm 經kinh 單đơn 棲tê 者giả 。 久cửu 而nhi 遂toại 成thành 寶bảo 坊phường 福phước 地địa 。 為vi 一nhất 方phương 觀quán 望vọng 。 隨tùy 地địa 有hữu 焉yên 。 宜nghi 章chương 當đương 兩lưỡng 山sơn 之chi 中trung 。 近cận 韶thiều 石thạch 而nhi 隷lệ 衡hành 陽dương 。 往vãng 來lai 通thông 途đồ 所sở 必tất 由do 。 去khứ 治trị 五ngũ 里lý 許hứa 。 有hữu 山sơn 名danh 厚hậu 培bồi 。 峰phong 巒# 奇kỳ 秀tú 。 叢tùng 林lâm 鬱uất 茂mậu 。 居cư 然nhiên 一nhất 勝thắng 道Đạo 場Tràng 也dã 。 近cận 為vi 里lý 人nhân 李# 君quân 業nghiệp 。 乃nãi 捨xả 為vi 菴am 。 延diên 大đại 用dụng 弟đệ 子tử 真chân 潤nhuận 居cư 之chi 。 以dĩ 為vi 十thập 方phương 雲vân 水thủy 高cao 流lưu 暫tạm 息tức 之chi 所sở 。 名danh 曰viết 海hải 會hội 。 葺# 始thỉ 於ư 萬vạn 曆lịch 己kỷ 卯mão 。 迄hất 今kim 癸quý 卯mão 。 又hựu 為vi 風phong 雨vũ 所sở 薄bạc 蝕thực 。 潤nhuận 之chi 徒đồ 如như 堯# 復phục 重trùng 新tân 之chi 。 上thượng 有hữu 佛Phật 殿điện 山sơn 門môn 各các 三tam 楹doanh 。 左tả 右hữu 方phương 丈trượng 齋trai 厨trù 。 諸chư 所sở 畢tất 備bị 。 有hữu 田điền 百bách 畝mẫu 。 可khả 輸du 糧lương 二nhị 石thạch 。 其kỳ 畊# 可khả 給cấp 十thập 餘dư 人nhân 。 往vãng 來lai 雲vân 水thủy 。 一nhất 飡xan 一nhất 宿túc 。 可khả 無vô 外ngoại 求cầu 。 斯tư 則tắc 猶do 然nhiên 一nhất 化hóa 城thành 也dã 。 余dư 居cư 嶺lĩnh 外ngoại 八bát 年niên 。 當đương 道đạo 延diên 入nhập 曹tào 溪khê 。 為vi 六lục 祖tổ 大đại 師sư 。 執chấp 灑sái 埽# 役dịch 。 葊# 僧Tăng 如như 堯# 謁yết 余dư 。 請thỉnh 記ký 。 因nhân 直trực 記ký 其kỳ 事sự 。 乃nãi 為vi 銘minh 以dĩ 銘minh 之chi 。 銘minh 曰viết 。

於ư 維duy 南nam 岳nhạc 。 奠# 彼bỉ 荊kinh 湘# 。 抽trừu 枝chi 發phát 幹cán 。 裔duệ 彼bỉ 遐hà 荒hoang 。 蜿# 蜒diên 千thiên 里lý 。 庾dữu 嶺lĩnh 高cao 盤bàn 。 寶bảo 林lâm 中trung 峙trĩ 。 曹tào 溪khê 水thủy 寒hàn 。 曹tào 溪khê 之chi 水thủy 。 源nguyên 從tùng 西tây 竺trúc 。 爰viên 有hữu 至chí 人nhân 。 濯trạc 斯tư 道đạo 骨cốt 。 道đạo 骨cốt 如như 生sanh 。 水thủy 流lưu 不bất 息tức 。 散tán 作tác 醍đề 醐hồ 。 為vi 霖lâm 為vi 澤trạch 。 宜nghi 章chương 之chi 陽dương 。 厚hậu 培bồi 之chi 麓lộc 。 乃nãi 涌dũng 化hóa 城thành 。 為vi 斯tư 民dân 福phước 。 化hóa 城thành 不bất 遠viễn 。 寶bảo 處xứ 所sở 近cận 。 接tiếp 彼bỉ 疲bì 息tức 。 齊tề 來lai 歸quy 命mạng 。 歸quy 命mạng 我ngã 師sư 。 得đắc 禮lễ 真chân 容dung 。 願nguyện 保bảo 斯tư 土thổ/độ 。 福phước 祉chỉ 無vô 窮cùng 。

南nam 雄hùng 水thủy 西tây 集tập 龍long 葊# 記ký

庾dữu 嶺lĩnh 自tự 衡hành 岳nhạc 聳tủng 幹cán 。 東đông 走tẩu 而nhi 下hạ 南nam 浦# 。 領lãnh 江giang 湖hồ 而nhi 北bắc 朝triêu 宗tông 。 其kỳ 淩# 水thủy 則tắc 背bối/bội 馳trì 而nhi 逝thệ 。 入nhập 南nam 海hải 雄hùng 府phủ 。 據cứ 上thượng 流lưu 。 綜tống 百bách 粤# 。 搤ách 其kỳ 咽yết 喉hầu 。 屏bính 翰hàn 中trung 原nguyên 。 實thật 東đông 南nam 都đô 會hội 。 挈# 建kiến 瓴# 而nhi 督# 百bách 川xuyên 。 此thử 其kỳ 要yếu 也dã 。 郡quận 城thành 負phụ 嶺lĩnh 襟khâm 江giang 。 兩lưỡng 河hà 合hợp 抱bão 。 居cư 然nhiên 雄hùng 峙trĩ 。 望vọng 大đại 海hải 若nhược 空không 中trung 乾can/kiền/càn 城thành 。 遡# 流lưu 而nhi 上thượng 者giả 。 若nhược 登đăng 天thiên 摩ma 雲vân 。 可khả 望vọng 而nhi 不bất 可khả 即tức 。 此thử 其kỳ 山sơn 飛phi 水thủy 走tẩu 。 停đình 瀦# 不bất 滀# 。 則tắc 生sanh 理lý 不bất 留lưu 。 故cố 民dân 生sanh 遑hoàng 遑hoàng 。 逐trục 利lợi 如như 逐trục 波ba 浪lãng 。 求cầu 其kỳ 殷ân 實thật 集tập 儲trữ 。 以dĩ 備bị 一nhất 歲tuế 之chi 不bất 時thời 者giả 。 鮮tiên 矣hĩ 。 故cố 天thiên 地địa 山sơn 川xuyên 。 如như 四tứ 時thời 之chi 不bất 並tịnh 。 難nan 得đắc 而nhi 完hoàn 固cố 。 必tất 賴lại 人nhân 以dĩ 裁tài 成thành 。 是thị 以dĩ 補bổ 天thiên 之chi 說thuyết 。 非phi 誣vu 也dã 。 觀quán 昔tích 之chi 治trị 茲tư 郡quận 者giả 。 稍sảo 具cụ 法Pháp 眼nhãn 。 則tắc 不bất 免miễn 乎hồ 蒿hao 目mục 之chi 憂ưu 。 而nhi 有hữu 輓# 頹đồi 波ba 障chướng 百bách 川xuyên 之chi 志chí 。 則tắc 必tất 為vi 之chi 假giả 人nhân 力lực 以dĩ 補bổ 之chi 。 凡phàm 有hữu 事sự 於ư 此thử 者giả 。 則tắc 必tất 建kiến 廟miếu 貌mạo 。 竪thụ 浮phù 屠đồ 。 設thiết 鐘chung 鼓cổ 以dĩ 當đương 之chi 。 往vãng 往vãng 奏tấu 捷tiệp 如như 聲thanh 響hưởng 。 而nhi 人nhân 竟cánh 莫mạc 知tri 其kỳ 故cố 。 請thỉnh 試thí 言ngôn 之chi 。 凡phàm 物vật 之chi 靈linh 。 而nhi 變biến 化hóa 莫mạc 測trắc 者giả 為vi 龍long 。 故cố 人nhân 君quân 象tượng 之chi 。 聖thánh 人nhân 猶do 龍long 。 而nhi 雲vân 行hành 雨vũ 施thí 。 萬vạn 物vật 資tư 焉yên 。 至chí 若nhược 堪kham 輿dư 家gia 言ngôn 。 九cửu 流lưu 之chi 不bất 齒xỉ 也dã 。 且thả 曰viết 尋tầm 龍long 而nhi 鍼châm 其kỳ 穴huyệt 。 得đắc 則tắc 燀# 赫hách 如như 燎liệu 然nhiên 。 何hà 耶da 。 葢# 鍼châm 灸# 而nhi 得đắc 其kỳ 脈mạch 。 則tắc 擅thiện 起khởi 死tử 回hồi 生sanh 之chi 功công 。 如như 人nhân 之chi 疾tật 在tại 膏cao 肓# 者giả 。 藥dược 飲ẩm 不bất 能năng 達đạt 。 則tắc 必tất 以dĩ 鍼châm 艾ngải 而nhi 達đạt 之chi 。 是thị 知tri 截tiệt 風phong 龍long 。 注chú 地địa 脈mạch 。 則tắc 必tất 建kiến 廟miếu 貌mạo 。 竪thụ 浮phù 屠đồ 。 設thiết 鐘chung 鼓cổ 。 猶do 夫phu 治trị 膏cao 肓# 以dĩ 鍼châm 艾ngải 也dã 。 且thả 而nhi 天thiên 地địa 一nhất 身thân 也dã 。 陰âm 陽dương 一nhất 氣khí 也dã 。 山sơn 骨cốt 而nhi 川xuyên 脈mạch 。 夫phu 龍long 德đức 而nhi 隱ẩn 者giả 也dã 。 性tánh 燄diệm 而nhi 莫mạc 能năng 制chế 。 昔tích 之chi 豢# 龍long 者giả 。 必tất 有hữu 術thuật 焉yên 。 操thao 其kỳ 術thuật 。 則tắc 望vọng 影ảnh 而nhi 伏phục 。 凡phàm 術thuật 之chi 靈linh 者giả 。 必tất 至chí 要yếu 。 不bất 知tri 者giả 以dĩ 為vi 神thần 奇kỳ 。 然nhiên 物vật 有hữu 所sở 好hiếu 。 則tắc 必tất 有hữu 所sở 惡ác 。 如như 人nhân 惡ác 濕thấp 。 鰍# 惡ác 燥táo 。 水thủy 火hỏa 相tương/tướng 制chế 。 寒hàn 暑thử 相tương/tướng 劘# 。 固cố 其kỳ 理lý 也dã 。 復phục 何hà 難nạn/nan 哉tai 。 夫phu 龍long 好hảo/hiếu 隱ẩn 而nhi 惡ác 顯hiển 。 畏úy 金kim 鐵thiết 而nhi 懼cụ 鐘chung 鼓cổ 。 是thị 以dĩ 身thân 觸xúc 則tắc 戰chiến 。 耳nhĩ 觸xúc 則tắc 震chấn 。 心tâm 觸xúc 則tắc 伏phục 。 故cố 古cổ 人nhân 降giáng/hàng 龍long 者giả 。 必tất 以dĩ 鉢bát 盂vu 錮# 鐵thiết 也dã 。 故cố 能năng 馴# 其kỳ 性tánh 而nhi 匿nặc 其kỳ 形hình 。 故cố 以dĩ 聲thanh 而nhi 隨tùy 入nhập 之chi 。 則tắc 化hóa 。 是thị 可khả 以dĩ 留lưu 掌chưởng 握ác 。 伴bạn 形hình 影ảnh 。 而nhi 不bất 離ly 此thử 。 其kỳ 祕bí 者giả 無vô 他tha 。 得đắc 其kỳ 性tánh 也dã 。 故cố 地địa 亦diệc 以dĩ 之chi 。 嘗thường 竊thiết 觀quán 夫phu 雄hùng 郡quận 之chi 勢thế 。 山sơn 水thủy 躍dược 如như 。 飛phi 龍long 也dã 。 豈khởi 易dị 制chế 哉tai 。 故cố 東đông 河hà 上thượng 流lưu 。 則tắc 鍼châm 以dĩ 延diên 祥tường 之chi 塔tháp 。 此thử 百bách 會hội 也dã 。 西tây 河hà 右hữu 腋dịch 。 則tắc 鍼châm 以dĩ 仁nhân 和hòa 之chi 塔tháp 。 此thử 腰yêu 腧# 也dã 。 至chí 若nhược 水thủy 西tây 則tắc 命mạng 門môn 也dã 。 菴am 曰viết 集tập 龍long 。 豈khởi 無vô 謂vị 哉tai 。 葢# 若nhược 周chu 身thân 之chi 脈mạch 。 而nhi 綜tống 於ư 命mạng 門môn 。 包bao 氣khí 海hải 而nhi 注chú 精tinh 華hoa 。 最tối 為vi 要yếu 者giả 。 惜tích 乎hồ 規quy 模mô 狹hiệp 小tiểu 。 而nhi 不bất 足túc 以dĩ 當đương 之chi 。 如như 體thể 大đại 氣khí 薄bạc 。 疾tật 深thâm 而nhi 劑tề 微vi 。 況huống 復phục 尾vĩ 閭lư 以dĩ 洩duệ 。 豈khởi 易dị 捷tiệp 耶da 。 故cố 昔tích 之chi 幾kỷ 廢phế 而nhi 再tái 振chấn 。 勢thế 使sử 然nhiên 也dã 。 今kim 夫phu 三tam 峰phong 水thủy 口khẩu 。 猶do 尾vĩ 閭lư 也dã 。 比tỉ 建kiến 塔tháp 院viện 以dĩ 鎮trấn 之chi 。 如như 扞# 門môn 然nhiên 。 噫# 。 斯tư 舉cử 也dã 。 非phi 夫phu 具cụ 法Pháp 眼nhãn 而nhi 操thao 降giáng/hàng 龍long 之chi 術thuật 者giả 。 何hà 以dĩ 與dữ 此thử 。 此thử 塔tháp 之chi 施thí 艾ngải 。 如như 塞tắc 尾vĩ 閭lư 。 以dĩ 收thu 命mạng 門môn 。 實thật 精tinh 華hoa 而nhi 保bảo 元nguyên 氣khí 。 實thật 於ư 雄hùng 郡quận 生sanh 死tử 相tướng 關quan 者giả 也dã 。 豈khởi 特đặc 休hưu 戚thích 已dĩ 耶da 。 儻thảng 能năng 拓thác 其kỳ 基cơ 址# 。 弘hoằng 其kỳ 規quy 模mô 。 考khảo 伐phạt 其kỳ 鐘chung 鼓cổ 。 諷phúng 誦tụng 其kỳ 經kinh 聲thanh 。 輸du 精tinh 誠thành 以dĩ 達đạt 神thần 明minh 。 使sử 龍long 聞văn 而nhi 伏phục 。 天thiên 聞văn 而nhi 悅duyệt 。 人nhân 聞văn 而nhi 感cảm 化hóa 。 物vật 沾triêm 而nhi 敷phu 榮vinh 。 雨vũ 暘dương 時thời 若nhược 。 災tai 祥tường 殄điễn 若nhược 。 福phước 斯tư 民dân 於ư 億ức 兆triệu 。 祝chúc 。 皇hoàng 圖đồ 於ư 永vĩnh 固cố 。 保bảo 斯tư 土thổ/độ 於ư 無vô 疆cương 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 福phước 之chi 聚tụ 。 龍long 之chi 集tập 也dã 。 菴am 名danh 集tập 龍long 。 以dĩ 龍long 之chi 集tập 。 集tập 於ư 是thị 耳nhĩ 。 菴am 之chi 剏# 。 其kỳ 來lai 不bất 可khả 攷# 。 隆long 慶khánh 初sơ 。 僧Tăng 真chân 亮lượng 苦khổ 居cư 之chi 。 以dĩ 誦tụng 經Kinh 貲ti 。 置trí 贍thiệm 僧Tăng 田điền 若nhược 干can 畝mẫu 。 未vị 幾kỷ 化hóa 去khứ 。 其kỳ 徒đồ 不bất 能năng 守thủ 。 予# 居cư 五ngũ 羊dương 。 門môn 人nhân 如như 鑑giám 。 至chí 此thử 憩khế 息tức 。 跪quỵ 誦tụng 襍tập 華hoa 經kinh 。 精tinh 苦khổ 三tam 年niên 。 郡quận 人nhân 信tín 禮lễ 之chi 。 欲dục 行hành 而nhi 固cố 留lưu 。 乃nãi 大đại 更canh 新tân 。 又hựu 三tam 年niên 而nhi 功công 苟cẩu 完hoàn 。 越việt 癸quý 卯mão 冬đông 。 余dư 往vãng 曹tào 溪khê 。 執chấp 役dịch 六lục 祖tổ 。 親thân 過quá 此thử 菴am 。 知tri 不bất 獨độc 為vi 一nhất 郡quận 要yếu 。 且thả 為vi 嶺lĩnh 外ngoại 雲vân 水thủy 衝xung 也dã 。 余dư 又hựu 將tương 聚tụ 雲vân 水thủy 。 為vi 龍long 之chi 命mạng 脈mạch 。 山sơn 川xuyên 之chi 靈linh 。 得đắc 人nhân 以dĩ 參tham 贊tán 之chi 。 又hựu 溥phổ 法Pháp 雨vũ 於ư 恆Hằng 沙sa 。 潤nhuận 靈linh 根căn 於ư 浩hạo 劫kiếp 。 斯tư 其kỳ 福phước 利lợi 。 又hựu 不bất 獨độc 為vi 一nhất 郡quận 一nhất 人nhân 而nhi 設thiết 也dã 。 周chu 覧# 茲tư 土thổ/độ 。 旬tuần 日nhật 而nhi 得đắc 其kỳ 概khái 。 因nhân 茲tư 菴am 之chi 小tiểu 。 以dĩ 喻dụ 山sơn 川xuyên 之chi 大đại 。 直trực 發phát 其kỳ 蘊uẩn 。 以dĩ 告cáo 未vị 聞văn 。

憨# 山sơn 老lão 人nhân 夢mộng 遊du 集tập 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 三tam