sắc uẩn

Phật Quang Đại Từ Điển

(色蘊) Phạn: Rùpa-skandha. Pàli:Rùpa-kkhandha. Cũng gọi Sắc ấm, Sắc tụ ấm. Sự tụ tập của các pháp có tính chất ngại và biến hoại, là 1 trong 5uẩn. Theo luận Hiển dương thánh giáo quyển 5 thì Sắc uẩn đại khái có 5 tướng: 1. Tự tướng: Các pháp sắc thân đều có tướng riêng khác nhau, như cứng là tướng của đất, ướt làtướngcủa nước, nóng là tướng của lửa, động là tướng của gió. 2. Cộng tướng: Tướng hòa hợp của các pháp sắc thân, nghĩa là tất cả sắc thân đều từ đất nước lửa gió hòa hợp thành tướng. 3. Sở y năng y tương thuộc tướng: Tức sắc thân 4 đại chủng là tướng sở y, sắc 4 đại tạo là tướng năng y. 4. Thụ dụng tướng:Các căn mắt, tai… có sức tăng thượng nên sản sinh ra các cảnh giới sắc trần, từ đó có tướng thụ dụng khổ vui nghịch thuận. 5. Nghiệp tướng: Sắc thân có khả năng tạo tác các tướng nghiệp hành, cho nên tất cả nghiệp hành đều nhờ sắc thân nhiếp thụ mà tăng trưởng. [X. kinh Tạp A Hàm Q.2; kinh Tăng Nhất A Hàm Q.26; luận Đại Tì Bà Sa Q. 75, 76, 128; luận Tạp A Tì Đàm Tâm Q.1, 2; Câu xá luận quang kí Q.1; Đại thừa pháp uyển nghĩa lâm chương Q.5, phần đầu; luận Thuận chính lí Q.1; luận Đại thừa A Tì Đạt Ma Tạp tập Q.1; luận Đại thừa bách pháp minh môn; luận Duy thức Q.1, 2; Chỉ quán phụ hành truyền hoằng quyết Q.5, phần 1]. (xt. Ngũ Uẩn).