廣Quảng 弘Hoằng 明Minh 集Tập
Quyển 0022
唐Đường 道Đạo 宣Tuyên 撰Soạn
廣quảng 弘hoằng 明minh 集tập 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 二nhị
大đại 唐đường 西tây 明minh 寺tự 沙Sa 門Môn 釋thích 道đạo 宣tuyên 撰soạn
法pháp 義nghĩa 篇thiên 第đệ 四tứ 之chi 五ngũ
-# 眾chúng 生sanh 佛Phật 不bất 相tương 異dị 義nghĩa (# 南nam 齊tề 沈trầm 約ước 字tự 休hưu 文văn )#
-# 六lục 道đạo 相tương 續tục 作tác 佛Phật 義nghĩa (# 沈trầm 約ước )#
-# 因nhân 緣duyên 義nghĩa (# 沈trầm 約ước )#
-# 形hình 神thần 義nghĩa (# 沈trầm 約ước )#
-# 神thần 不bất 滅diệt 義nghĩa (# 沈trầm 約ước )#
-# 難nạn/nan 范phạm 縝# 神thần 滅diệt 義nghĩa (# 沈trầm 約ước )#
-# 因nhân 緣duyên 無vô 性tánh 論luận
-# 陳trần 沙Sa 門Môn 真chân 觀quán (# 并tinh 朱chu 世thế 卿khanh 自tự 然nhiên 論luận )#
-# 北Bắc 齊Tề 三Tam 部Bộ 一Nhất 切Thiết 經Kinh 願Nguyện 文Văn (# 魏Ngụy 收Thu )#
-# 周Chu 藏Tạng 經Kinh 願Nguyện 文Văn (# 王Vương 褒Bao )#
-# 寶Bảo 臺Đài 經Kinh 藏Tạng 願Nguyện 文Văn (# 隋Tùy 煬# 帝Đế )#
-# 三tam 藏tạng 聖thánh 教giáo 序tự (# 并tinh 表biểu 請thỉnh 謝tạ 答đáp 太thái 宗tông 文văn 帝đế )#
-# 述thuật 三tam 藏tạng 聖thánh 教giáo 序tự (# 并tinh 謝tạ 答đáp 今kim 上thượng )#
-# 述Thuật 註Chú 般Bát 若Nhã 經Kinh 序Tự (# 唐Đường 褚# 亮Lượng )#
-# 金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 經Kinh 集Tập 註Chú 序Tự (# 司Ty 元Nguyên 大Đại 夫Phu 李# 儼Nghiễm )#
-# 與Dữ 翻Phiên 經Kinh 諸Chư 僧Tăng 書Thư (# 并Tinh 答Đáp )#
-# 太thái 常thường 博bác 士sĩ 柳liễu 宣tuyên
佛Phật 知tri 不bất 異dị 眾chúng 生sanh 知tri 義nghĩa
沈trầm 休hưu 文văn
佛Phật 者giả 覺giác 也dã 。 覺giác 者giả 知tri 也dã 。 凡phàm 夫phu 之chi 與dữ 佛Phật 地địa 。 立lập 善thiện 知tri 惡ác 未vị 始thỉ 不bất 同đồng 也dã 。 但đãn 佛Phật 地địa 所sở 知tri 者giả 得đắc 善thiện 之chi 正chánh 路lộ 。 凡phàm 夫phu 所sở 知tri 者giả 失thất 善thiện 之chi 邪tà 路lộ 。 凡phàm 夫phu 得đắc 正chánh 路lộ 之chi 知tri 與dữ 佛Phật 之chi 知tri 不bất 異dị 也dã 。 正chánh 謂vị 以dĩ 所sở 善thiện 非phi 善thiện 故cố 失thất 正chánh 路lộ 耳nhĩ 。 故cố 知tri 凡phàm 夫phu 之chi 知tri 與dữ 佛Phật 之chi 知tri 不bất 異dị 。 由do 於ư 所sở 知tri 之chi 事sự 異dị 知tri 不bất 異dị 也dã 。 凡phàm 夫phu 之chi 所sở 知tri 不bất 謂vị 所sở 知tri 非phi 善thiện 。 在tại 於ư 求cầu 善thiện 而nhi 至chí 於ư 不bất 善thiện 。 若nhược 積tích 此thử 求cầu 善thiện 之chi 心tâm 。 會hội 得đắc 歸quy 善thiện 之chi 路lộ 。 或hoặc 得đắc 路lộ 則tắc 至chí 于vu 佛Phật 也dã 。 此thử 眾chúng 生sanh 之chi 為vi 佛Phật 性tánh 。 寔thật 在tại 其kỳ 知tri 性tánh 常thường 傳truyền 也dã 。
六lục 道đạo 相tương 續tục 作tác 佛Phật 義nghĩa
沈trầm 約ước
一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 與dữ 五ngũ 道đạo 六lục 趣thú 眾chúng 生sanh 。 共cộng 有hữu 受thọ 知tri 之chi 分phần 。 無vô 分phần/phân 異dị 也dã 。 問vấn 曰viết 。 受thọ 知tri 非phi 知tri 耶da 。
答đáp 曰viết 。
非phi 也dã 。 問vấn 此thử 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。
答đáp 曰viết 。
相tương 續tục 不bất 滅diệt 是thị 也dã 。 相tương 續tục 不bất 滅diệt 所sở 以dĩ 能năng 受thọ 知tri 。 若nhược 今kim 生sanh 陶đào 練luyện 之chi 功công 漸tiệm 積tích 。 則tắc 來lai 果quả 所sở 識thức 之chi 理lý 轉chuyển 精tinh 。 轉chuyển 精tinh 之chi 知tri 。 來lai 應ưng 以dĩ 至chí 於ư 佛Phật 而nhi 不bất 斷đoạn 不bất 絕tuyệt 也dã 。 若nhược 今kim 生sanh 無vô 明minh 則tắc 來lai 果quả 所sở 識thức 轉chuyển 闇ám 。 轉chuyển 闇ám 之chi 知tri 。 亦diệc 來lai 應ưng 以dĩ 至chí 於ư 六lục 趣thú 也dã 。 受thọ 知tri 之chi 具cụ 隨tùy 緣duyên 受thọ 知tri 。 知tri 之chi 美mỹ 惡ác 不bất 關quan 此thử 受thọ 知tri 之chi 具cụ 也dã 。 問vấn 曰viết 。 知tri 非phi 知tri 既ký 聞văn 命mạng 矣hĩ 。 受thọ 知tri 受thọ 知tri 自tự 是thị 相tương 續tục 不bất 滅diệt 。 知tri 自tự 然nhiên 因nhân 緣duyên 中trung 來lai 。 與dữ 此thử 受thọ 知tri 之chi 具cụ 從tùng 理lý 而nhi 相tương/tướng 關quan 。
答đáp 曰viết 。
有hữu 此thử 相tương 續tục 不bất 滅diệt 自tự 然nhiên 因nhân 果quả 中trung 來lai 。 有hữu 因nhân 有hữu 果quả 。 何hà 得đắc 無vô 善thiện 無vô 惡ác 乎hồ 。
因nhân 緣duyên 義nghĩa
沈trầm 約ước
凡phàm 含hàm 靈linh 之chi 性tánh 。 莫mạc 不bất 樂nhạo 生sanh 。 求cầu 生sanh 之chi 路lộ 參tham 差sai 不bất 一nhất 。 一nhất 爾nhĩ 流lưu 遷thiên 塗đồ 徑kính 各các 異dị 。 一nhất 念niệm 之chi 間gian 。 眾chúng 緣duyên 互hỗ 起khởi 。 一nhất 因nhân 一nhất 果quả 內nội 有hữu 差sai 忒thất 。 好hảo/hiếu 生sanh 之chi 性tánh 萬vạn 品phẩm 斯tư 同đồng 。 自tự 然nhiên 所sở 稟bẩm 非phi 由do 緣duyên 立lập 。 固cố 知tri 樂nhạo 生sanh 非phi 因nhân 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 生sanh 也dã 雖tuy 復phục 俱câu 宅trạch 形hình 骸hài 而nhi 各các 是thị 一nhất 物vật 。 一nhất 念niệm 既ký 召triệu 眾chúng 緣duyên 。 眾chúng 緣duyên 各các 隨tùy 念niệm 起khởi 。 善thiện 惡ác 二nhị 念niệm 誠thành 有hữu 不bất 同đồng 。 俱câu 資tư 外ngoại 助trợ 事sự 由do 一nhất 揆quỹ 。 譬thí 諸chư 非phi 水thủy 非phi 土thổ/độ 穀cốc 牙nha 不bất 生sanh 。 因nhân 緣duyên 性tánh 識thức 其kỳ 本bổn 既ký 異dị 。 因nhân 果quả 不bất 惑hoặc 雖tuy 則tắc 必tất 然nhiên 。 善thiện 惡ác 獨độc 起khởi 亦diệc 有hữu 受thọ 礙ngại 。 雖tuy 云vân 獨độc 起khởi 。 起khởi 便tiện 成thành 因nhân 。 內nội 因nhân 外ngoại 緣duyên 寔thật 由do 乎hồ 此thử 。
論luận 形hình 神thần
沈trầm 約ước
凡phàm 人nhân 一nhất 念niệm 之chi 時thời 。 七thất 尺xích 不bất 復phục 關quan 所sở 念niệm 之chi 地địa 。 凡phàm 人nhân 一nhất 念niệm 。 聖thánh 人nhân 則tắc 無vô 念niệm 不bất 盡tận 。 聖thánh 人nhân 無vô 已dĩ 。 七thất 尺xích 本bổn 自tự 若nhược 空không 。 以dĩ 若nhược 空không 之chi 七thất 尺xích 。 總tổng 無vô 不bất 盡tận 之chi 萬vạn 念niệm 。 故cố 能năng 與dữ 凡phàm 夫phu 異dị 也dã 。 凡phàm 人nhân 一nhất 念niệm 忘vong 彼bỉ 七thất 尺xích 之chi 時thời 。 則tắc 目mục 廢phế 於ư 視thị 足túc 廢phế 於ư 踐tiễn 。 當đương 其kỳ 忘vong 目mục 忘vong 足túc 。 與dữ 夫phu 無vô 目mục 無vô 足túc 亦diệc 何hà 以dĩ 異dị 哉tai 。 凡phàm 人nhân 之chi 暫tạm 無vô 本bổn 實thật 有hữu 無vô 未vị 轉chuyển 瞬thuấn 有hữu 已dĩ 隨tùy 之chi 。 念niệm 與dữ 形hình 乖quai 則tắc 暫tạm 忘vong 。 念niệm 與dữ 心tâm 謝tạ 則tắc 復phục 合hợp 。 念niệm 在tại 七thất 尺xích 之chi 一nhất 處xứ 則tắc 他tha 處xứ 。 與dữ 異dị 人nhân 同đồng 則tắc 與dữ 非phi 我ngã 不bất 異dị 。 但đãn 凡phàm 人nhân 之chi 暫tạm 無vô 其kỳ 無vô 甚thậm 促xúc 。 聖thánh 人nhân 長trường/trưởng 無vô 其kỳ 無vô 甚thậm 遠viễn 。 凡phàm 之chi 與dữ 聖thánh 其kỳ 路lộ 本bổn 同đồng 。 一nhất 念niệm 而nhi 暫tạm 忘vong 則tắc 是thị 凡phàm 品phẩm 。 萬vạn 念niệm 而nhi 都đô 忘vong 則tắc 是thị 大đại 聖thánh 。 以dĩ 此thử 為vi 言ngôn 則tắc 形hình 神thần 幾kỷ 乎hồ 。 或hoặc 人nhân 疑nghi 因nhân 果quả 相tương/tướng 主chủ 毫hào 分phần/phân 不bất 差sai 。 善thiện 惡ác 之chi 來lai 皆giai 有hữu 定định 業nghiệp 。 而nhi 六Lục 度Độ 所sở 修tu 咸hàm 資tư 力lực 致trí 。 若nhược 修tu 此thử 力lực 致trí 復phục 有hữu 前tiền 因nhân 。 因nhân 熟thục 果quả 成thành 自tự 相tương/tướng 感cảm 召triệu 。 則tắc 力lực 致trí 之chi 功công 不bất 復phục 得đắc 立lập 。 六Lục 度Độ 所sở 修tu 幾kỷ 於ư 廢phế 矣hĩ 。 釋Thích 迦Ca 邁mại 九cửu 劫kiếp 勇dũng 猛mãnh 所sở 成thành 。 勇dũng 猛mãnh 之chi 因nhân 定định 於ư 無vô 始thỉ 。 本bổn 不bất 資tư 九cửu 。 安an 得đắc 稱xưng 起khởi 。 余dư 以dĩ 為vi 因nhân 果quả 情tình 照chiếu 本bổn 是thị 二nhị 物vật 。 先tiên 有hữu 情tình 照chiếu 卻khước 有hữu 因nhân 果quả 。 情tình 照chiếu 既ký 動động 而nhi 因nhân 果quả 隨tùy 之chi 。 未vị 有hữu 情tình 照chiếu 因nhân 果quả 何hà 託thác 。 因nhân 識thức 二nhị 塗đồ 用dụng 合hợp 本bổn 異dị 。 其kỳ 本bổn 既ký 異dị 厥quyết 體thể 不bất 同đồng 。 情tình 照chiếu 別biệt 起khởi 於ư 理lý 非phi 礙ngại 。 六Lục 度Độ 九cửu 劫kiếp 差sai 不bất 足túc 疑nghi 也dã 。
神thần 不bất 滅diệt 論luận
沈trầm 約ước
含hàm 生sanh 之chi 類loại 識thức 鑒giám 相tương/tướng 懸huyền 。 等đẳng 級cấp 參tham 差sai 千thiên 累lũy/lụy/luy 萬vạn 沓đạp 。 昆côn 蟲trùng 則tắc 不bất 逮đãi 飛phi 禽cầm 。 飛phi 禽cầm 則tắc 不bất 逮đãi 犬khuyển 馬mã 。 昺# 明minh 昭chiêu 著trước 不bất 得đắc 。 謂vị 之chi 不bất 然nhiên 。 又hựu 人nhân 品phẩm 以dĩ 上thượng 賢hiền 愚ngu 殊thù 性tánh 。 不bất 相tương 窺khuy 涉thiệp 不bất 相tương 曉hiểu 解giải 。 燕yên 北bắc 越việt 南nam 未vị 足túc 云vân 匹thất 。 其kỳ 愚ngu 者giả 則tắc 不bất 辯biện 菽# 麥mạch 。 悖bội 者giả 則tắc 不bất 知tri 愛ái 敬kính 。 自tự 斯tư 以dĩ 上thượng 性tánh 識thức 漸tiệm 弘hoằng 。 班ban 固cố 九cửu 品phẩm 曾tằng 未vị 概khái 其kỳ 萬vạn 一nhất 。 何hà 者giả 賢hiền 之chi 與dữ 愚ngu 。 蓋cái 由do 知tri 與dữ 不bất 知tri 也dã 。 愚ngu 者giả 所sở 知tri 則tắc 少thiểu 。 賢hiền 者giả 所sở 知tri 則tắc 多đa 。 而nhi 萬vạn 物vật 交giao 加gia 。 群quần 方phương 緬# 曠khoáng 。 情tình 性tánh 曉hiểu 昧muội 。 理lý 趣thú 深thâm 玄huyền 。 由do 其kỳ 塗đồ 求cầu 其kỳ 理lý 。 既ký 有hữu 曉hiểu 昧muội 之chi 異dị 。 遂toại 成thành 高cao 下hạ 之chi 差sai 。 自tự 此thử 相tương/tướng 傾khuynh 品phẩm 級cấp 彌di 峻tuấn 。 窮cùng 其kỳ 原nguyên 本bổn 盡tận 其kỳ 宗tông 極cực 。 互hỗ 相tương 推thôi 仰ngưỡng 應ưng 有hữu 所sở 窮cùng 。 其kỳ 路lộ 既ký 窮cùng 無vô 微vi 不bất 盡tận 。 又hựu 不bất 得đắc 謂vị 不bất 然nhiên 也dã 。 且thả 五ngũ 情tình 各các 有hữu 分phần/phân 域vực 。 耳nhĩ 目mục 各các 有hữu 司ty 存tồn 。 心tâm 運vận 則tắc 形hình 忘vong 。 目mục 用dụng 則tắc 耳nhĩ 廢phế 。 何hà 則tắc 情tình 靈linh 淺thiển 弱nhược 心tâm 慮lự 雜tạp 擾nhiễu 。 一nhất 念niệm 而nhi 兼kiêm 無vô 由do 可khả 至chí 。 既ký 不bất 能năng 兼kiêm 紛phân 糺củ 遞đệ 襲tập 。 一nhất 念niệm 未vị 成thành 他tha 端đoan 互hỗ 起khởi 。 互hỗ 起khởi 眾chúng 端đoan 復phục 同đồng 前tiền 不bất 相tương 兼kiêm 之chi 由do 。 由do 於ư 淺thiển 惑hoặc 。 惑hoặc 淺thiển 為vi 病bệnh 。 病bệnh 於ư 滯trệ 有hữu 。 不bất 淺thiển 不bất 惑hoặc 出xuất 於ư 兼kiêm 忘vong 。 以dĩ 此thử 兼kiêm 忘vong 得đắc 此thử 兼kiêm 照chiếu 。 自tự 凡phàm 夫phu 至chí 于vu 正chánh 覺giác 。 始thỉ 惑hoặc 於ư 不bất 惑hoặc 。 不bất 兼kiêm 至chí 能năng 兼kiêm 。 又hựu 不bất 得đắc 謂vị 不bất 然nhiên 也dã 。 又hựu 昆côn 蟲trùng 夭yểu 促xúc 含hàm 靈linh 靡mĩ 二nhị 。 或hoặc 朝triêu 生sanh 夕tịch 殞vẫn 。 或hoặc 不bất 識thức 春xuân 秋thu 。 自tự 斯tư 而nhi 進tiến 脩tu 短đoản 不bất 一nhất 。 既ký 有hữu 其kỳ 短đoản 豈khởi 得đắc 無vô 長trường/trưởng 。 虛hư 用dụng 損tổn 年niên 善thiện 攝nhiếp 增tăng 壽thọ 。 善thiện 而nhi 又hựu 善thiện 焉yên 得đắc 無vô 之chi 。 又hựu 不bất 得đắc 謂vị 之chi 不bất 然nhiên 也dã 。 生sanh 既ký 可khả 夭yểu 則tắc 壽thọ 不bất 可khả 無vô 夭yểu 。 夭yểu 既ký 無vô 矣hĩ 則tắc 生sanh 不bất 可khả 極cực 。 形hình 神thần 之chi 別biệt 斯tư 既ký 然nhiên 矣hĩ 。 然nhiên 形hình 既ký 可khả 養dưỡng 神thần 寧ninh 獨độc 異dị 。 神thần 妙diệu 形hình 麁thô 較giảo 然nhiên 有hữu 辯biện 。 養dưỡng 形hình 可khả 至chí 不bất 朽hủ 。 養dưỡng 神thần 安an 得đắc 有hữu 窮cùng 。 養dưỡng 神thần 不bất 窮cùng 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 始thỉ 末mạt 相tương/tướng 校giáo 豈khởi 無vô 其kỳ 人nhân 。 自tự 凡phàm 及cập 聖thánh 含hàm 靈linh 義nghĩa 等đẳng 。 但đãn 事sự 有hữu 精tinh 麁thô 。 故cố 人nhân 有hữu 凡phàm 聖thánh 。 聖thánh 既ký 長trường 存tồn 在tại 凡phàm 獨độc 滅diệt 。 本bổn 同đồng 末mạt 異dị 義nghĩa 不bất 兼kiêm 通thông 。 大đại 聖thánh 貽# 訓huấn 豈khởi 惑hoặc 斯tư 哉tai 。
難nạn/nan 范phạm 縝# 神thần 滅diệt 論luận
沈trầm 約ước
來lai 論luận 云vân 。 形hình 即tức 是thị 神thần 。 神thần 即tức 是thị 形hình 。 又hựu 云vân 。 人nhân 體thể 是thị 一nhất 。 故cố 神thần 不bất 得đắc 二nhị 。 若nhược 如như 雅nhã 論luận 此thử 二nhị 物vật 。 不bất 得đắc 相tương 離ly 。 則tắc 七thất 竅khiếu 百bách 體thể 無vô 處xứ 非phi 神thần 矣hĩ 。 七thất 竅khiếu 之chi 用dụng 既ký 異dị 。 百bách 體thể 所sở 營doanh 不bất 一nhất 。 神thần 亦diệc 隨tùy 事sự 而nhi 應ưng 。 則tắc 其kỳ 名danh 亦diệc 應ưng 隨tùy 事sự 而nhi 改cải 。 神thần 者giả 對đối 形hình 之chi 名danh 。 而nhi 形hình 中trung 之chi 形hình 各các 有hữu 其kỳ 用dụng 。 則tắc 應ưng 神thần 中trung 之chi 神thần 。 亦diệc 應ưng 各các 有hữu 其kỳ 名danh 矣hĩ 。 今kim 舉cử 形hình 則tắc 有hữu 四tứ 支chi 百bách 體thể 之chi 異dị 屈khuất 申thân 聽thính 受thọ 之chi 別biệt 。 各các 有hữu 其kỳ 名danh 。 各các 有hữu 其kỳ 用dụng 。 言ngôn 神thần 惟duy 有hữu 一nhất 名danh 而nhi 用dụng 分phần/phân 百bách 體thể 。 此thử 深thâm 所sở 未vị 了liễu 也dã 。 若nhược 形hình 與dữ 神thần 對đối 。 片phiến 不bất 可khả 差sai 。 何hà 則tắc 形hình 之chi 名danh 多đa 。 神thần 之chi 名danh 寡quả 也dã 。
若nhược 如Như 來Lai 論luận 。 七thất 尺xích 之chi 神thần 神thần 則tắc 無vô 處xứ 非phi 形hình 。 形hình 則tắc 無vô 處xứ 非phi 神thần 矣hĩ 。 刀đao 則tắc 惟duy 刃nhận 是thị 利lợi 。 非phi 刃nhận 則tắc 不bất 受thọ 利lợi 名danh 。 故cố 刃nhận 是thị 舉cử 體thể 之chi 稱xưng 。 利lợi 是thị 一nhất 處xứ 之chi 目mục 。 刀đao 之chi 與dữ 利lợi 既ký 不bất 同đồng 矣hĩ 。 形hình 之chi 與dữ 神thần 豈khởi 可khả 妄vọng 合hợp 耶da 。
又hựu 昔tích 日nhật 之chi 刀đao 今kim 鑄chú 為vi 劍kiếm 。 劍kiếm 利lợi 即tức 是thị 刀đao 利lợi 。 而nhi 刀đao 形hình 非phi 劍kiếm 形hình 。 於ư 利lợi 之chi 用dụng 弗phất 改cải 。 而nhi 質chất 之chi 形hình 已dĩ 移di 。 與dữ 夫phu 前tiền 生sanh 為vi 甲giáp 後hậu 生sanh 為vi 丙bính 。 天thiên 人nhân 之chi 道đạo 或hoặc 異dị 。 往vãng 識thức 之chi 神thần 猶do 傳truyền 。 與dữ 夫phu 劍kiếm 之chi 為vi 刀đao 刀đao 之chi 為vi 劍kiếm 。 有hữu 何hà 異dị 哉tai 。
又hựu 一nhất 刀đao 之chi 質chất 分phân 為vi 二nhị 刀đao 形hình 。 形hình 已dĩ 分phần/phân 矣hĩ 。 而nhi 各các 有hữu 其kỳ 利lợi 。 今kim 取thủ 一nhất 牛ngưu 之chi 身thân 而nhi 割cát 之chi 為vi 兩lưỡng 。 則tắc 飲ẩm 齕# 之chi 生sanh 即tức 謝tạ 。 任nhậm 重trọng/trùng 之chi 用dụng 不bất 分phân 。 又hựu 何hà 得đắc 以dĩ 刀đao 之chi 與dữ 利lợi 譬thí 形hình 之chi 與dữ 神thần 耶da 。 來lai 論luận 謂vị 。 刀đao 之chi 與dữ 利lợi 即tức 形hình 之chi 有hữu 神thần 。 刀đao 則tắc 舉cử 體thể 是thị 一nhất 利lợi 。 形hình 則tắc 舉cử 體thể 是thị 一nhất 神thần 。 神thần 用dụng 於ư 體thể 則tắc 有hữu 耳nhĩ 目mục 手thủ 足túc 之chi 別biệt 。 手thủ 之chi 用dụng 不bất 為vi 足túc 用dụng 。 耳nhĩ 之chi 用dụng 不bất 為vi 眼nhãn 用dụng 。 而nhi 利lợi 之chi 為vi 用dụng 無vô 所sở 不bất 可khả 。 亦diệc 可khả 斷đoạn 蛟giao 蛇xà 。 亦diệc 可khả 截tiệt 鴻hồng 雁nhạn 。 非phi 一nhất 處xứ 偏thiên 。 可khả 割cát 東đông 陵lăng 之chi 瓜qua 。 一nhất 處xứ 偏thiên 。 可khả 割cát 南nam 山sơn 之chi 竹trúc 。
若nhược 謂vị 利lợi 之chi 為vi 用dụng 亦diệc 可khả 得đắc 分phần/phân 。 則tắc 足túc 可khả 以dĩ 執chấp 物vật 。 眼nhãn 可khả 以dĩ 聽thính 聲thanh 矣hĩ 。 若nhược 謂vị 刀đao 背bối/bội 亦diệc 有hữu 利lợi 兩lưỡng 邊biên 亦diệc 有hữu 利lợi 。 但đãn 未vị 鍛đoán 而nhi 銛# 之chi 耳nhĩ 。 利lợi 若nhược 遍biến 施thí 四tứ 方phương 。 則tắc 利lợi 體thể 無vô 處xứ 復phục 立lập 。 形hình 方phương 形hình 直trực 並tịnh 不bất 得đắc 施thí 利lợi 。 利lợi 之chi 為vi 用dụng 正chánh 在tại 一nhất 邊biên 毫hào 毛mao 處xứ 耳nhĩ 。 神thần 之chi 與dữ 形hình 舉cử 體thể 若nhược 合hợp 。 又hựu 安an 得đắc 同đồng 乎hồ 。 刀đao 若nhược 舉cử 體thể 是thị 利lợi 。 神thần 用dụng 隨tùy 體thể 則tắc 分phần/phân 。 若nhược 使sử 刀đao 之chi 與dữ 利lợi 其kỳ 理lý 若nhược 一nhất 。 則tắc 胛# 下hạ 亦diệc 可khả 安an 眼nhãn 。 背bội 上thượng 亦diệc 可khả 施thí 鼻tị 。 可khả 乎hồ 。 不bất 可khả 也dã 。
若nhược 以dĩ 此thử 譬thí 為vi 盡tận 耶da 。 則tắc 不bất 盡tận 。 若nhược 謂vị 本bổn 不bất 盡tận 耶da 。 則tắc 不bất 可khả 以dĩ 為vi 譬thí 也dã 。 若nhược 形hình 即tức 是thị 神thần 神thần 即tức 是thị 形hình 。 二nhị 者giả 相tương/tướng 資tư 理lý 無vô 偏thiên 謝tạ 。 則tắc 身thân 亡vong 之chi 日nhật 形hình 亦diệc 應ưng 消tiêu 。 而nhi 今kim 有hữu 知tri 之chi 神thần 亡vong 無vô 知tri 之chi 形hình 在tại 。 此thử 則tắc 神thần 本bổn 非phi 形hình 形hình 本bổn 非phi 神thần 。 又hựu 不bất 可khả 得đắc 強cường/cưỡng 令linh 如như 一nhất 也dã 。
若nhược 謂vị 總tổng 百bách 體thể 之chi 質chất 謂vị 之chi 形hình 。 總tổng 百bách 體thể 之chi 用dụng 謂vị 之chi 神thần 。 今kim 百bách 體thể 各các 有hữu 其kỳ 分phần/phân 。 則tắc 眼nhãn 是thị 眼nhãn 形hình 。 耳nhĩ 是thị 耳nhĩ 形hình 。 眼nhãn 形hình 非phi 耳nhĩ 形hình 。 耳nhĩ 形hình 非phi 眼nhãn 形hình 。 則tắc 神thần 亦diệc 隨tùy 百bách 體thể 而nhi 分phần/phân 。 則tắc 眼nhãn 有hữu 眼nhãn 神thần 。 耳nhĩ 有hữu 耳nhĩ 神thần 。 耳nhĩ 神thần 非phi 眼nhãn 神thần 。 眼nhãn 神thần 非phi 耳nhĩ 神thần 也dã 。 而nhi 偏thiên 枯khô 之chi 體thể 其kỳ 半bán 已dĩ 謝tạ 。 已dĩ 謝tạ 之chi 半bán 事sự 同đồng 木mộc 石thạch 。 譬thí 彼bỉ 僵cương 尸thi 永vĩnh 年niên 不bất 朽hủ 。 則tắc 此thử 半bán 之chi 神thần 。 亦diệc 應ưng 與dữ 此thử 半bán 同đồng 滅diệt 。 半bán 神thần 既ký 滅diệt 半bán 體thể 猶do 存tồn 。 形hình 神thần 俱câu 謝tạ 彌di 所sở 駭hãi 惕dịch 。 若nhược 夫phu 二nhị 負phụ 之chi 尸thi 經kinh 億ức 載tái 而nhi 不bất 毀hủy 。 單đơn 開khai 之chi 體thể 尚thượng 餘dư 質chất 於ư 羅la 浮phù 。 神thần 形hình 若nhược 合hợp 則tắc 此thử 二nhị 士sĩ 不bất 應ưng 神thần 滅diệt 而nhi 形hình 存tồn 也dã 。
來lai 論luận 又hựu 云vân 。 歘hốt 而nhi 生sanh 者giả 歘hốt 而nhi 滅diệt 者giả 。 漸tiệm 而nhi 生sanh 者giả 漸tiệm 而nhi 滅diệt 者giả 。 請thỉnh 借tá 子tử 之chi 衝xung 以dĩ 攻công 子tử 之chi 城thành 。 漸tiệm 而nhi 滅diệt 謂vị 死tử 者giả 之chi 形hình 骸hài 始thỉ 乎hồ 無vô 知tri 而nhi 至chí 于vu 朽hủ 爛lạn 也dã 。 若nhược 然nhiên 則tắc 形hình 之chi 與dữ 神thần 本bổn 為vi 一nhất 物vật 。 形hình 既ký 病bệnh 矣hĩ 神thần 亦diệc 告cáo 病bệnh 。 形hình 既ký 謝tạ 矣hĩ 神thần 亦diệc 云vân 謝tạ 。 漸tiệm 之chi 為vi 用dụng 應ưng 與dữ 形hình 俱câu 。 形hình 始thỉ 亡vong 未vị 朽hủ 為vi 漸tiệm 神thần 獨độc 不bất 得đắc 以dĩ 始thỉ 末mạt 為vi 漸tiệm 耶da 。
來lai 論luận 又hựu 云vân 。 生sanh 者giả 之chi 形hình 骸hài 變biến 為vi 死tử 者giả 之chi 骨cốt 骼cách 。 案án 如Như 來Lai 論luận 。 生sanh 之chi 神thần 明minh 生sanh 之chi 形hình 骸hài 。 既ký 化hóa 為vi 骨cốt 骼cách 矣hĩ 。 則tắc 生sanh 之chi 神thần 明minh 獨độc 不bất 隨tùy 形hình 而nhi 化hóa 乎hồ 。 若nhược 附phụ 形hình 而nhi 化hóa 則tắc 應ưng 與dữ 形hình 同đồng 體thể 。 若nhược 形hình 骸hài 即tức 是thị 骨cốt 骼cách 。 則tắc 死tử 之chi 神thần 明minh 不bất 得đắc 異dị 生sanh 之chi 神thần 明minh 矣hĩ 。 向hướng 所sở 謂vị 死tử 定định 自tự 未vị 死tử 也dã 。 若nhược 形hình 骸hài 非phi 骨cốt 骼cách 。 則tắc 生sanh 神thần 化hóa 為vi 死tử 神thần 。 生sanh 神thần 化hóa 為vi 死tử 神thần 。 即tức 是thị 三tam 世thế 。 安an 謂vị 其kỳ 不bất 滅diệt 哉tai 。 神thần 若nhược 隨tùy 形hình 形hình 既ký 無vô 知tri 矣hĩ 。 形hình 既ký 無vô 知tri 神thần 本bổn 無vô 質chất 。 無vô 知tri 便tiện 是thị 神thần 亡vong 。 神thần 亡vong 而nhi 形hình 在tại 。 又hựu 不bất 經kinh 通thông 。
若nhược 形hình 雖tuy 無vô 知tri 神thần 尚thượng 有hữu 知tri 。 形hình 神thần 既ký 不bất 得đắc 異dị 。 則tắc 向hướng 之chi 死tử 形hình 翻phiên 復phục 非phi 枯khô 木mộc 矣hĩ 。
因nhân 緣duyên 無vô 性tánh 論luận 序tự
陳trần 沙Sa 門Môn 釋thích 真chân 觀quán
泉tuyền 亭đình 令linh 德đức 。 有hữu 朱chu 三tam 議nghị 者giả 。 非phi 惟duy 外ngoại 學học 通thông 敏mẫn 。 亦diệc 是thị 內nội 信tín 淵uyên 明minh 。 常thường 自tự 心tâm 重trọng/trùng 大Đại 乘Thừa 口khẩu 誦tụng 般Bát 若Nhã 。 忽hốt 著trước 自tự 然nhiên 之chi 論luận 。 便tiện 成thành 有hữu 性tánh 之chi 執chấp 。 或hoặc 是thị 示thị 同đồng 邪tà 見kiến 。 或hoặc 是thị 實thật 起khởi 倒đảo 心tâm 。 交giao 復phục 有hữu 損tổn 正chánh 真chân 過quá 傷thương 至chí 道đạo 。 聊liêu 裁tài 後hậu 論luận 以dĩ 祛khư 彼bỉ 執chấp 。 雖tuy 復phục 辭từ 無vô 足túc 採thải 而nhi 理lý 或hoặc 可khả 觀quán 。 若nhược 與dữ 余dư 同đồng 志chí 。 希hy 共cộng 詳tường 覽lãm 也dã 。
性tánh 法pháp 自tự 然nhiên 論luận
朱chu 世thế 卿khanh
寓# 茲tư 先tiên 生sanh 。 喟vị 然nhiên 歎thán 曰viết 。 夫phu 萬vạn 法pháp 萬vạn 性tánh 皆giai 自tự 然nhiên 之chi 理lý 也dã 。 夫phu 惟duy 自tự 然nhiên 。 故cố 不bất 得đắc 而nhi 遷thiên 貿mậu 矣hĩ 。 故cố 善thiện 人nhân 雖tuy 知tri 善thiện 之chi 不bất 足túc 憑bằng 也dã 。 善thiện 人nhân 終chung 不bất 能năng 一nhất 時thời 而nhi 為vi 惡ác 。 惡ác 人nhân 復phục 以dĩ 惡ác 之chi 不bất 足túc 誡giới 也dã 。 惡ác 人nhân 亦diệc 不bất 能năng 須tu 臾du 而nhi 為vi 善thiện 。 又hựu 體thể 仁nhân 者giả 不bất 自tự 知tri 其kỳ 為vi 善thiện 。 體thể 愚ngu 者giả 不bất 自tự 覺giác 其kỳ 為vi 惡ác 。 皆giai 自tự 然nhiên 而nhi 然nhiên 也dã 。 坐tọa 右hữu 之chi 賓tân 假giả 是thị 大đại 夫phu 。 忽hốt 然nhiên 作tác 色sắc 而nhi 謂vị 曰viết 。 固cố 哉tai 先tiên 生sanh 之chi 說thuyết 也dã 。 違vi 大Đại 道Đạo 而nhi 謬mậu 。 聖thánh 人nhân 之chi 言ngôn 。 先tiên 生sanh 曰viết 。 大Đại 道Đạo 誰thùy 主chủ 聖thánh 人nhân 何hà 言ngôn 。 大đại 夫phu 曰viết 。 大Đại 道Đạo 無vô 主chủ 而nhi 無vô 所sở 不bất 主chủ 。 聖thánh 人nhân 無vô 言ngôn 而nhi 無vô 所sở 不bất 言ngôn 。 先tiên 生sanh 曰viết 。 請thỉnh 言ngôn 其kỳ 所sở 言ngôn 。 言ngôn 性tánh 命mạng 之chi 所sở 由do 致trí 乎hồ 。 請thỉnh 說thuyết 其kỳ 所sở 主chủ 主chủ 善thiện 惡ác 之chi 報báo 應ưng 乎hồ 。 大đại 夫phu 曰viết 。 何hà 為vi 其kỳ 不bất 然nhiên 也dã 。 蓋cái 天thiên 地địa 扶phù 大Đại 道Đạo 之chi 功công 以dĩ 載tái 育dục 。 聖thánh 人nhân 合hợp 天thiên 地địa 之chi 德đức 以dĩ 設thiết 教giáo 。 序tự 仁nhân 義nghĩa 五ngũ 德đức 以dĩ 檢kiểm 其kỳ 心tâm 。 說thuyết 詩thi 書thư 六lục 藝nghệ 以dĩ 訓huấn 其kỳ 業nghiệp 。 此thử 聖thánh 人nhân 之chi 言ngôn 也dã 。 若nhược 積tích 善thiện 之chi 家gia 必tất 有hữu 餘dư 慶khánh 。 積tích 不bất 善thiện 之chi 家gia 必tất 有hữu 餘dư 殃ương 。 故cố 曰viết 。 聖thánh 人nhân 無vô 親thân 。 常thường 與dữ 善thiện 人nhân 。 六lục 極cực 序tự 而nhi 降giáng/hàng 行hành 懲# 。 五ngũ 福phước 陳trần 而nhi 善thiện 心tâm 勸khuyến 。 三tam 世thế 為vi 將tương 覩đổ 覆phú 敗bại 之chi 權quyền 。 七thất 葉diệp 修tu 善thiện 有hữu 興hưng 隆long 之chi 性tánh 。 陳trần 賞thưởng 寵sủng 而nhi 不bất 侯hầu 。 邴# 昌xương 疎sơ 而nhi 紹thiệu 國quốc 。 斯tư 道đạo 家gia 之chi 効hiệu 也dã 。 何hà 先tiên 生sanh 言ngôn 皆giai 自tự 然nhiên 之chi 理lý 。 而nhi 不bất 可khả 遷thiên 貿mậu 者giả 哉tai 。 先tiên 生sanh 笑tiếu 而nhi 應ưng 曰viết 。 世thế 所sở 謂vị 將tương 繩thằng 之chi 人nhân 。 繩thằng 盡tận 而nhi 不bất 知tri 遷thiên 。 若nhược 大đại 夫phu 之chi 徒đồ 是thị 也dã 。 敬kính 課khóa 管quản 陋lậu 為vi 吾ngô 子tử 陳trần 之chi 。 蓋cái 二nhị 儀nghi 著trước 而nhi 六lục 子tử 施thí 。 百bá 姓tánh 育dục 而nhi 五ngũ 材tài 用dụng 。 用dụng 此thử 句cú 者giả 隔cách 萬vạn 法pháp 而nhi 盡tận 然nhiên 焉yên 。 人nhân 為vi 生sanh 最tối 靈linh 。 膺ưng 自tự 然nhiên 之chi 秀tú 氣khí 。 稟bẩm 妍nghiên 蚩xi 盈doanh 減giảm 之chi 質chất 。 懷hoài 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 怒nộ 之chi 情tình 。 挺đĩnh 窮cùng 達đạt 脩tu 短đoản 之chi 命mạng 。 封phong 愚ngu 智trí 善thiện 惡ác 之chi 性tánh 。 夫phu 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 怒nộ 伏phục 之chi 於ư 情tình 。 感cảm 物vật 而nhi 動động 。 窮cùng 達đạt 脩tu 短đoản 藏tạng 之chi 於ư 命mạng 。 事sự 至chí 而nhi 後hậu 明minh 。 妍nghiên 蚩xi 盈doanh 減giảm 著trước 之chi 於ư 形hình 。 有hữu 生sanh 而nhi 表biểu 見kiến 。 愚ngu 智trí 善thiện 惡ác 封phong 之chi 於ư 性tánh 。 觸xúc 用dụng 而nhi 顯hiển 徹triệt 。 此thử 八bát 句cú 者giả 。 總tổng 人nhân 事sự 而nhi 竭kiệt 焉yên 。 皆giai 由do 自tự 然nhiên 之chi 數số 。 無vô 有hữu 造tạo 為vi 之chi 者giả 。 夫phu 有hữu 造tạo 為vi 之chi 者giả 必tất 勞lao 。 有hữu 出xuất 入nhập 之chi 者giả 必tất 漏lậu 。 有hữu 酬thù 酢tạc 之chi 者giả 必tất 謬mậu 。 此thử 三tam 者giả 非phi 造tạo 物vật 之chi 功công 也dã 。 故cố 墨mặc 子tử 曰viết 。 使sử 造tạo 化hóa 三tam 年niên 成thành 一nhất 葉diệp 。 天thiên 下hạ 之chi 葉diệp 少thiểu 哉tai 。 蓋cái 聖thánh 人nhân 設thiết 權quyền 巧xảo 以dĩ 成thành 教giáo 。 借tá 事sự 似tự 以dĩ 勸khuyến 威uy 。 見kiến 強cường/cưỡng 勇dũng 之chi 暴bạo 寡quả 怯khiếp 也dã 。 懼cụ 刑hình 戮lục 之chi 弗phất 禁cấm 。 乃nãi 陳trần 禍họa 淫dâm 之chi 威uy 。 傷thương 敦đôn 善thiện 之chi 不bất 勸khuyến 也dã 。 知tri 性tánh 命mạng 之chi 不bất 可khả 易dị 。 序tự 福phước 善thiện 以dĩ 獎tưởng 之chi 。 故cố 聽thính 其kỳ 言ngôn 也dã 似tự 若nhược 勿vật 爽sảng 。 徵trưng 其kỳ 事sự 也dã 萬vạn 不bất 一nhất 驗nghiệm 。 子tử 以dĩ 本bổn 枝chi 繁phồn 植thực 。 斯tư 履lý 道đạo 之chi 所sở 致trí 。 蒸chưng 嘗thường 莫mạc 主chủ 。 由do 遺di 行hành 之chi 所sở 招chiêu 。 身thân 居cư 逸dật 樂nhạo/nhạc/lạc 。 為vi 善thiện 士sĩ 之chi 明minh 報báo 。 體thể 事sự 窮cùng 苦khổ 。 是thị 惡ác 人nhân 之chi 顯hiển 戮lục 。 孫tôn 叔thúc 少thiểu 不bất 埋mai 蛇xà 。 長trường/trưởng 無vô 令linh 尹# 之chi 貴quý 。 邴# 吉cát 前tiền 無vô 陰ấm 德đức 。 終chung 闕khuyết 丞thừa 相tương/tướng 之chi 尊tôn 。 若nhược 然nhiên 則tắc 天thiên 道đạo 以dĩ 重trọng/trùng 華hoa 文văn 命mạng 。 答đáp # 叟# 之chi 極cực 愚ngu 。 以dĩ 商thương 均quân 丹đan 朱chu 。 酬thù 堯# 舜thuấn 之chi 至chí 聖thánh 。 太thái 伯bá 三tam 世thế 無vô 翫ngoạn 兵binh 之chi 咎cữu 。 而nhi 假giả 嗣tự 於ư 仲trọng 虞ngu 。 漢hán 祖tổ 七thất 葉diệp 不bất 聞văn 篤đốc 善thiện 之chi 行hành 。 遂toại 造tạo 配phối 天thiên 之chi 業nghiệp 。 箕ki 稱xưng 享hưởng 用dụng 五ngũ 福phước 。 身thân 抱bão 夷di 滅diệt 之chi 痛thống 。 孔khổng 云vân 慶khánh 鍾chung 積tích 善thiện 。 躬cung 事sự 旅lữ 人nhân 之chi 悲bi 。 顏nhan 冠quan 七thất 十thập 之chi 上thượng 。 有hữu 不bất 秀tú 之chi 旨chỉ 。 冉nhiễm 在tại 四tứ 科khoa 之chi 初sơ 。 致trí 斯tư 人nhân 之chi 嘆thán 。 而nhi 商thương 臣thần 累lũy/lụy/luy 王vương 荊kinh 南nam 。 冒mạo 頓đốn 世thế 居cư 塞tắc 北bắc 。 首thủ 山sơn 無vô 解giải 顏nhan 之chi 鬼quỷ 。 汨cốt 水thủy 有hữu 抱bão 怨oán 之chi 魂hồn 。 康khang 成thành 以dĩ 姓tánh 改cải 鄉hương 。 不bất 濟tế 小tiểu 聖thánh 之chi 禍họa 。 王vương 褒bao 哀ai 變biến 隴# 木mộc 。 適thích 受thọ 非phi 妄vọng 之chi 災tai 。 二nhị 生sanh 居cư 衛vệ 。 乘thừa 舟chu 之chi 痛thống 誰thùy 罪tội 。 三tam 仁nhân 在tại 亳# 。 剖phẫu 心tâm 之chi 酷khốc 何hà 辜cô 。 若nhược 乃nãi 側trắc 近cận 邦bang 畿# 密mật 爾nhĩ 世thế 代đại 。 非phi 墳phần 籍tịch 所sở 載tái 。 在tại 耳nhĩ 目mục 之chi 前tiền 者giả 。 至chí 有hữu 腹phúc 藏tạng 孟# 門môn 之chi 險hiểm 心tâm 庫khố 豺sài 虺hủy 之chi 毒độc 。 役dịch 慮lự 唯duy 以dĩ 害hại 他tha 為vi 念niệm 。 行hành 己kỷ 必tất 用dụng 利lợi 我ngã 為vi 先tiên 。 錐trùy 刀đao 推thôi 其kỳ 尖tiêm 銳duệ 。 谿khê 壑hác 訝nhạ 其kỳ 難nạn 滿mãn 。 而nhi 則tắc 百bách 兩lưỡng 外ngoại 榮vinh 千thiên 鍾chung 內nội 實thật 。 優ưu 偃yển 綺ỷ 羅la 坐tọa 列liệt 甘cam 膩nị 。 鳴minh 金kim 綰oản 玉ngọc 富phú 逸dật 終chung 身thân 。 自tự 有hữu 懷hoài 百bách 璧bích 而nhi 為vi 衿# 鎣oánh 明minh 珠châu 而nhi 成thành 性tánh 。 心tâm 不bất 能năng 行hành 啟khải 蟄chập 之chi 殺sát 。 手thủ 不bất 忍nhẫn 折chiết 方phương 長trường/trưởng 之chi 條điều 。 懷hoài 殊thù 材tài 而nhi 莫mạc 採thải 。 蓄súc 美mỹ 志chí 而nhi 誰thùy 眄miện 。 偏thiên 糅nhữu 於ư 冗# 雜tạp 之chi 中trung 。 見kiến 底để 於ư 鄉hương 閭lư 之chi 末mạt 。 抱bão 飢cơ 寒hàn 而nhi 溘# 死tử 。 與dữ 麋mi 鹿lộc 而nhi 共cộng 埋mai 。 享hưởng 嘗thường 寂tịch 寞mịch 孀# 孩hài 無vô 寄ký 。 名danh 字tự 不bất 聞văn 湮nhân 沈trầm 電điện 滅diệt 。 如như 斯tư 可khả 恨hận 。 豈khởi 一nhất 人nhân 哉tai 。 是thị 知tri 桀# 跖# 之chi 凶hung 殘tàn 。 無vô 懼cụ 來lai 禍họa 之chi 將tương 及cập 。 閔mẫn 曾tằng 之chi 篤đốc 行hành 勿vật 擬nghĩ 後hậu 慶khánh 之chi 當đương 臻trăn 。 故cố 鶡# 冠quan 子tử 曰viết 。 夫phu 命mạng 者giả 自tự 然nhiên 者giả 也dã 。 賢hiền 者giả 未vị 必tất 得đắc 之chi 。 不bất 肖tiếu 者giả 亦diệc 未vị 必tất 失thất 之chi 。 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ 。
大đại 夫phu 曰viết 。 若nhược 子tử 引dẫn 百bách 家gia 之chi 言ngôn 。 則tắc 列liệt 子tử 之chi 為vi 名danh 者giả 必tất 廉liêm 。 廉liêm 斯tư 貧bần 。 為vi 名danh 者giả 必tất 讓nhượng 。 讓nhượng 斯tư 賤tiện 。 若nhược 然nhiên 者giả 則tắc 貧bần 賤tiện 者giả 立lập 名danh 之chi 士sĩ 所sở 營doanh 而nhi 至chí 也dã 。 則tắc 富phú 貴quý 者giả 。 貪tham 競cạnh 之chi 徒đồ 所sở 求cầu 而nhi 得đắc 也dã 。 何hà 名danh 自tự 然nhiên 之chi 數số 哉tai 。 先tiên 生sanh 曰viết 。 此thử 乃nãi 一nhất 隅ngung 之chi 說thuyết 。 非phi 周chu 於ư 理lý 者giả 也dã 。 夫phu 富phú 貴quý 自tự 有hữu 貪tham 競cạnh 。 富phú 貴quý 非phi 貪tham 競cạnh 所sở 能năng 得đắc 。 貧bần 賤tiện 自tự 有hữu 廉liêm 讓nhượng 。 貧bần 賤tiện 非phi 廉liêm 讓nhượng 所sở 欲dục 邀yêu 。 自tự 有hữu 富phú 貴quý 而nhi 非phi 貪tham 求cầu 。 貧bần 賤tiện 而nhi 不bất 廉liêm 讓nhượng 。 且thả 子tử 罕# 言ngôn 命mạng 。 道đạo 藉tạ 人nhân 弘hoằng 。 故cố 性tánh 命mạng 之chi 理lý 。 先tiên 聖thánh 之chi 所sở 憚đạn 說thuyết 。 善thiện 惡ác 報báo 應ứng 。 天thiên 道đạo 有hữu 常thường 而nhi 關quan 哉tai 。 譬thí 如như 溫ôn 風phong 轉chuyển 華hoa 寒hàn 飈biểu 颺dương 雪tuyết 。 有hữu 委ủy 溲# 糞phẩn 之chi 下hạ 。 有hữu 參tham 玉ngọc 階giai 之chi 上thượng 。 風phong 颷# 無vô 心tâm 於ư 厚hậu 薄bạc 。 而nhi 華hoa 霰tản 有hữu 穢uế 淨tịnh 之chi 殊thù 途đồ 。 天thiên 道đạo 無vô 心tâm 於ư 愛ái 憎tăng 。 而nhi 性tánh 命mạng 有hữu 窮cùng 通thông 之chi 異dị 術thuật 。 子tử 聞văn 于vu 公công 待đãi 封phong 而nhi 封phong 至chí 。 嚴nghiêm 母mẫu 望vọng 喪táng 而nhi 喪táng 及cập 。 若nhược 見kiến 善thiện 人nhân 便tiện 言ngôn 其kỳ 後hậu 必tất 昌xương 。 若nhược 覩đổ 惡ác 人nhân 便tiện 言ngôn 其kỳ 後hậu 必tất 亡vong 。 此thử 猶do 終chung 身thân 守thủ 株chu 而nhi 冀ký 狡# 兔thố 之chi 更cánh 獲hoạch 耳nhĩ 。 大đại 夫phu 於ư 是thị 斂liểm 容dung 而nhi 謝tạ 曰viết 。 若nhược 僕bộc 者giả 所sở 執chấp 偏thiên 述thuật 而nhi 昧muội 通thông 途đồ 。 守thủ 狹hiệp 近cận 而nhi 矢thỉ 遐hà 曠khoáng 。 今kim 承thừa 音âm 旨chỉ 渙# 然nhiên 蒙mông 啟khải 。 譬thí 猶do 疎sơ 蜀thục 伏phục 尸thi 歷lịch 萬vạn 古cổ 而nhi 忽hốt 悟ngộ 。 中trung 山sơn 沈trầm 醉túy 未vị 千thiên 朝triêu 而nhi 遽cự 醒tỉnh 。 請thỉnh 事sự 斯tư 語ngữ 以dĩ 銘minh 諸chư 紳# 。 或hoặc 問vấn 曰viết 。 朱chu 子tử 託thác 憑bằng 虛hư 之chi 談đàm 。 暢sướng 方phương 寸thốn 之chi 底để 。 論luận 情tình 指chỉ 事sự 深thâm 有hữu 趣thú 焉yên 。 但đãn 詳tường 之chi 先tiên 典điển 有hữu 所sở 未vị 達đạt 。 夫phu 人nhân 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 怒nộ 之chi 情tình 。 苞bao 善thiện 惡ác 之chi 性tánh 。 資tư 待đãi 之chi 方phương 不bất 足túc 。 於ư 是thị 爭tranh 奪đoạt 之chi 事sự 斯tư 興hưng 。 才tài 識thức 均quân 者giả 不bất 能năng 相tương/tướng 御ngự 。 天thiên 生sanh 仁nhân 聖thánh 寔thật 使sử 司ty 牧mục 。 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 聖thánh 人nhân 之chi 所sở 作tác 。 禮lễ 者giả 先tiên 王vương 之chi 所sở 制chế 。 三tam 千thiên 之chi 儀nghi 以dĩ 檢kiểm 其kỳ 迹tích 。 五ngũ 音âm 之chi 和hòa 以dĩ 導đạo 其kỳ 心tâm 。 設thiết 爵tước 以dĩ 勸khuyến 善thiện 。 懸huyền 刑hình 以dĩ 懲# 惡ác 。 纖tiêm 毫hào 不bất 漏lậu 酬thù 酢tạc 如như 響hưởng 。 玉ngọc 帛bạch 云vân 乎hồ 非phi 無vô 為vi 所sở 薦tiến 。 鼓cổ 鍾chung 斯tư 合hợp 豈khởi 自tự 然nhiên 而nhi 諧hài 。 千thiên 科khoa 滿mãn 目mục 靡mĩ 非phi 力lực 用dụng 所sở 構# 。 百bách 貫quán 參tham 差sai 悉tất 由do 智trí 思tư 而nhi 造tạo 。 吾ngô 子tử 湯thang 武võ 之chi 臣thần 隷lệ 。 周chu 孔khổng 之chi 學học 徒đồ 。 出xuất 入nhập 戶hộ 牖dũ 伏phục 膺ưng 名danh 教giáo 。 而nhi 云vân 善thiện 人nhân 知tri 善thiện 之chi 不bất 足túc 憑bằng 也dã 。 惡ác 人nhân 知tri 惡ác 之chi 不bất 足túc 誡giới 也dã 。 善thiện 不bất 能năng 招chiêu 慶khánh 。 禍họa 不bất 能năng 報báo 惡ác 。 是thị 何hà 背bối/bội 理lý 之chi 談đàm 也dã 。 且thả 翱cao 翔tường 蠕nhuyễn 動động 猶do 知tri 去khứ 就tựu 。 況huống 人nhân 為vi 最tối 靈linh 而nhi 同đồng 一nhất 。 自tự 然nhiên 之chi 物vật 。 此thử 豈khởi 高cao 厚hậu 之chi 詩thi 何hà 取thủ 譬thí 之chi 非phi 類loại 。 情tình 所sở 未vị 達đạt 敬kính 待đãi 清thanh 酬thù 。
答đáp 曰viết 。
昔tích 盧lô 敖# 北bắc 遭tao 荒hoang 土thổ/độ 。 自tự 傷thương 足túc 跡tích 之chi 未vị 曠khoáng 。 河hà 宗tông 東đông 窺khuy 溟minh 海hải 。 方phương 歎thán 秋thu 水thủy 之chi 不bất 多đa 。 吾ngô 子tử 習tập 近cận 成thành 性tánh 。 未vị 易dị 可khả 與dữ 談đàm 遠viễn 大đại 者giả 也dã 。 今kim 子tử 以dĩ 屈khuất 申thân 俯phủ 仰ngưỡng 。 心tâm 慮lự 所sở 為vi 。 彫điêu 鏤lũ 剪tiễn 琢trác 身thân 手thủ 所sở 作tác 。 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 聖thánh 人nhân 之chi 所sở 作tác 。 聖thánh 人nhân 者giả 天thiên 地địa 之chi 所sở 生sanh 。 請thỉnh 為vi 吾ngô 子tử 近cận 取thủ 諸chư 身thân 則tắc 可khả 以dĩ 遠viễn 通thông 諸chư 物vật 。 子tử 以dĩ 耳nhĩ 聞văn 眼nhãn 見kiến 足túc 蹈đạo 手thủ 握ác 意ý 謂vị 。 孰thục 使sử 之chi 然nhiên 。 身thân 有hữu 痾# 疾tật 冷lãnh 熱nhiệt 皆giai 不bất 自tự 知tri 。 哀ai 樂nhạo/nhạc/lạc 喜hỷ 怒nộ 興hưng 廢phế 安an 在tại 。 何hà 地địa 有hữu 識thức 者giả 自tự 知tri 識thức 之chi 所sở 在tại 者giả 乎hồ 。 有hữu 智trí 者giả 自tự 知tri 智trí 之chi 所sở 存tồn 者giả 乎hồ 。 若nhược 識thức 遍biến 身thân 中trúng 傷thương 身thân 則tắc 識thức 裂liệt 。 若nhược 智trí 隨tùy 事sự 起khởi 事sự 謝tạ 則tắc 智trí 滅diệt 。 果quả 識thức 不bất 知tri 識thức 智trí 不bất 知tri 智trí 。 於ư 是thị 推thôi 近cận 以dĩ 達đạt 遠viễn 。 觸xúc 類loại 而nhi 長trường/trưởng 之chi 。 故cố 知tri 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 自tự 知tri 其kỳ 所sở 由do 而nhi 制chế 。 聖thánh 人nhân 不bất 自tự 知tri 其kỳ 所sở 由do 而nhi 生sanh 。 兩lưỡng 像tượng 亦diệc 不bất 知tri 其kỳ 。 所sở 由do 而nhi 立lập 矣hĩ 。 於ư 是thị 殊thù 形hình 異dị 慮lự 委ủy 積tích 充sung 盈doanh 。 靜tĩnh 動động 合hợp 散tán 。 自tự 生sanh 自tự 滅diệt 。 動động 靜tĩnh 者giả 莫mạc 有hữu 識thức 其kỳ 主chủ 。 生sanh 滅diệt 者giả 不bất 自tự 曉hiểu 其kỳ 根căn 。 蓋cái 自tự 然nhiên 之chi 理lý 著trước 矣hĩ 。 所sở 謂vị 非phi 自tự 然nhiên 者giả 乃nãi 大đại 自tự 然nhiên 也dã 。 是thị 有hữu 為vi 者giả 。 乃nãi 大đại 無vô 為vi 也dã 。 子tử 云vân 。 天thiên 生sanh 聖thánh 人nhân 是thị 使sử 司ty 牧mục 。 何hà 故cố 唐đường 虞ngu 疊điệp 聖thánh 加gia 以dĩ 五ngũ 臣thần 。 文văn 武võ 重trọng/trùng 光quang 益ích 以dĩ 十thập 亂loạn 。 豈khởi 天thiên 道đạo 之chi 不bất 能năng 一nhất 其kỳ 終chung 始thỉ 。 將tương 末mạt 代đại 貽# 咎cữu 於ư 天thiên 地địa 。 大đại 舜thuấn 大đại 堯# 非phi 欲dục 生sanh 不bất 肖tiếu 之chi 子tử 。 龍long 逢phùng 比tỉ 干can 豈khởi 樂nhạo/nhạc/lạc 身thân 就tựu 誅tru 割cát 。 孔khổng 子tử 歷lịch 聘sính 栖tê 遑hoàng 卒thốt 云vân 執chấp 鞭tiên 不bất 憚đạn 。 顏nhan 稱xưng 回hồi 何hà 敢cảm 死tử 終chung 使sử 慈từ 父phụ 請thỉnh 車xa 。 彼bỉ 三tam 聖thánh 三tam 仁nhân 。 可khả 謂vị 妙diệu 取thủ 捨xả 矣hĩ 。 天thiên 能năng 令linh 東đông 海hải 亢kháng 旱hạn 。 不bất 如như 理lý 孝hiếu 婦phụ 之chi 怨oán 。 地địa 能năng 使sử 高cao 城thành 復phục 塹tiệm 。 未vị 若nhược 救cứu 杞# 梁lương 之chi 殞vẫn 。 故cố 榮vinh 落lạc 死tử 生sanh 自tự 然nhiên 定định 分phần/phân 。 若nhược 聖thánh 與dữ 仁nhân 。 不bất 能năng 自tự 免miễn 。 深thâm 味vị 鄙bỉ 句cú 理lý 存tồn 顯hiển 然nhiên 。
因nhân 緣duyên 無vô 性tánh 論luận
陳trần 真chân 觀quán 法Pháp 師sư
請thỉnh 疑nghi 公công 子tử 致trí 言ngôn 於ư 通thông 敏mẫn 先tiên 生sanh 曰viết 。 夫phu 二nhị 儀nghi 始thỉ 判phán 則tắc 庶thứ 類loại 是thị 依y 。 七thất 曜diệu 既ký 懸huyền 。 則tắc 兆triệu 民dân 斯tư 仰ngưỡng 。 但đãn 生sanh 前tiền 死tử 後hậu 繫hệ 象tượng 之chi 所sở 未vị 明minh 。 古cổ 往vãng 今kim 來lai 賢hiền 聖thánh 於ư 焉yên 莫mạc 究cứu 。 而nhi 希hy 玄huyền 君quân 子tử 互hỗ 騁sính 鑽toàn 求cầu 。 慕mộ 理lý 名danh 人nhân 競cạnh 加gia 穿xuyên 鑿tạc 。 宇vũ 茲tư 所sở 說thuyết 則tắc 盛thịnh 辨biện 自tự 然nhiên 。 假giả 氏thị 所sở 明minh 則tắc 高cao 陳trần 報báo 應ứng 。 雖tuy 自tự 然nhiên 鋒phong 鏑# 克khắc 勝thắng 於ư 前tiền 。 報báo 應ứng 干can 戈qua 敗bại 績# 於ư 後hậu 。 而nhi 愚ngu 心tâm 難nạn/nan 啟khải 暗ám 識thức 易dị 迷mê 。 二nhị 理lý 交giao 加gia 未vị 知tri 孰thục 是thị 。 通thông 敏mẫn 先tiên 生sanh 乃nãi 抵để 掌chưởng 而nhi 對đối 曰viết 。 省tỉnh 二nhị 君quân 之chi 清thanh 論luận 。 實thật 各các 擅thiện 於ư 偏thiên 隅ngung 。 自tự 然nhiên 則tắc 依y 傍bàng 於ư 老lão 莊trang 。 報báo 應ứng 則tắc 祖tổ 述thuật 於ư 周chu 孔khổng 。 可khả 謂vị 楚sở 則tắc 已dĩ 失thất 而nhi 齊tề 亦diệc 未vị 為vi 得đắc 也dã 。 今kim 為vi 吾ngô 子tử 揚dương 搉# 而nhi 陳trần 之chi 。 夫phu 三tam 墳phần 五ngũ 典điển 。 善thiện 惡ác 之chi 理lý 未vị 彰chương 。 八bát 索sách 九cửu 丘khâu 。 幽u 明minh 之chi 路lộ 猶do 擁ủng 。 況huống 復phục 漆tất 園viên 傲ngạo 吏lại 怳hoảng 忽hốt 狂cuồng 生sanh 。 獨độc 稱xưng 造tạo 化hóa 之chi 宗tông 。 偏thiên 據cứ 自tự 然nhiên 之chi 性tánh 。 乃nãi 為vi 一nhất 時thời 之chi 矯kiểu 俗tục 。 非phi 關quan 契khế 理lý 之chi 玄huyền 謀mưu 。 今kim 請thỉnh 問vấn 。 自tự 然nhiên 之chi 本bổn 。 為vi 何hà 所sở 趣thú 。 有hữu 因nhân 果quả 耶da 無vô 因nhân 果quả 乎hồ 。 若nhược 謂vị 自tự 然nhiên 尚thượng 論luận 因nhân 果quả 。 則tắc 事sự 同đồng 牟mâu 盾# 。 兩lưỡng 言ngôn 相tương/tướng 食thực 愚ngu 人nhân 所sở 笑tiếu 。 智trí 者giả 所sở 悲bi 。 直trực 置trí 已dĩ 傾khuynh 不bất 煩phiền 多đa 難nạn/nan 。 若nhược 謂vị 永vĩnh 無vô 報báo 應ứng 頓đốn 絕tuyệt 因nhân 果quả 。 則tắc 君quân 臣thần 父phụ 子tử 。 斯tư 道đạo 不bất 行hành 。 仁nhân 義nghĩa 孝hiếu 慈từ 此thử 言ngôn 何hà 用dụng 。 便tiện 當đương 造tạo 惡ác 招chiêu 慶khánh 為vi 善thiện 致trí 殃ương 。 亦diệc 應ưng 鑽toàn 火hỏa 得đắc 氷băng 種chủng 豆đậu 生sanh 麥mạch 。 未vị 見kiến 聲thanh 和hòa 響hưởng 戾lệ 形hình 曲khúc 影ảnh 端đoan 者giả 也dã 。 若nhược 以dĩ 放phóng 勳huân 上thượng 聖thánh 而nhi 誕đản 育dục 於ư 丹đan 朱chu 。 重trọng/trùng 華hoa 至chí 德đức 而nhi 出xuất 生sanh 於ư 瞽# 叟# 。 便tiện 為vi 自tự 然nhiên 而nhi 然nhiên 者giả 。 竊thiết 為vi 足túc 下hạ 不bất 取thủ 焉yên 。 夫phu 至chí 親thân 之chi 道đạo 。 乃nãi 曰viết 天thiên 性tánh 。 而nhi 各các 隨tùy 行hành 業nghiệp 曾tằng 不bất 相tương 關quan 。 堯# 舜thuấn 樹thụ 德đức 於ư 往vãng 生sanh 。 故cố 稟bẩm 茲tư 靈linh 智trí 。 # 叟# 興hưng 惡ác 乎hồ 前tiền 世thế 。 故cố 致trí 此thử 頑ngoan 嚚ngân 。 而nhi 復phục 共cộng 結kết 重trọng/trùng 緣duyên 還hoàn 相tương/tướng 影ảnh 發phát 。 乃nãi 欲dục 因nhân 凡phàm 顯hiển 聖thánh 以dĩ 智trí 化hóa 愚ngu 。 若nhược 無vô 瞽# 叟# 之chi 凶hung 。 豈khởi 知tri 克khắc 諧hài 之chi 美mỹ 。 自tự 非phi 放phóng 勳huân 之chi 聖thánh 。 誰thùy 化hóa 慢mạn 遊du 之chi 惡ác 。 故cố 阿A 難Nan 調Điều 達Đạt 並tịnh 為vi 世Thế 尊Tôn 之chi 弟đệ 。 羅la 睺hầu 善thiện 星tinh 同đồng 是thị 如Như 來Lai 之chi 胤dận 。 而nhi 阿A 難Nan 常thường 親thân 給cấp 侍thị 。 調Điều 達Đạt 每mỗi 興hưng 害hại 逆nghịch 。 羅la 睺hầu 則tắc 護hộ 珠châu 莫mạc 犯phạm 。 善thiện 星tinh 則tắc 破phá 器khí 難nạn/nan 收thu 。 以dĩ 此thử 而nhi 觀quán 。 諒# 可khả 知tri 矣hĩ 。 若nhược 云vân 各các 有hữu 自tự 性tánh 不bất 可khả 遷thiên 貿mậu 者giả 。 此thử 殊thù 不bất 然nhiên 。 至chí 如như 鷹ưng 化hóa 為vi 鳩cưu 本bổn 心tâm 頓đốn 盡tận 。 橘quất 變biến 成thành 枳chỉ 前tiền 味vị 永vĩnh 消tiêu 。 昔tích 富phú 今kim 貧bần 。 定định 性tánh 之chi 理lý 難nan 奪đoạt 。 先tiên 貴quý 後hậu 賤tiện 。 賦phú 命mạng 之chi 言ngôn 何hà 在tại 。 呂lữ 望vọng 屠đồ 牛ngưu 之chi 士sĩ 。 終chung 享hưởng 太thái 師sư 。 伊y 尹# 負phụ 鼎đỉnh 之chi 人nhân 。 卒thốt 登đăng 丞thừa 相tương/tướng 。 戴đái 淵uyên 四tứ 隣lân 所sở 患hoạn 。 後hậu 著trước 高cao 名danh 。 周chu 處xứ 三tam 害hại 之chi 端đoan 。 晚vãn 稱xưng 令linh 德đức 。 闍xà 王vương 無vô 間gian 之chi 罪tội 。 翻phiên 然nhiên 改cải 圖đồ 。 育dục 王vương 莫mạc 大đại 之chi 愆khiên 。 忽hốt 能năng 尊tôn 善thiện 。 若nhược 依y 自tự 性tánh 之chi 理lý 。 豈khởi 容dung 得đắc 有hữu 斯tư 義nghĩa 。 善thiện 人nhân 唯duy 應ưng 修tu 善thiện 。 不bất 可khả 片phiến 時thời 起khởi 惡ác 。 惡ác 人nhân 恆hằng 自tự 起khởi 惡ác 。 無vô 容dung 一nhất 念niệm 生sanh 善thiện 。 是thị 則tắc 榮vinh 枯khô 寵sủng 辱nhục 皆giai 守thủ 必tất 然nhiên 。 愚ngu 智trí 尊tôn 卑ty 永vĩnh 無vô 悛# 革cách 。 豈khởi 其kỳ 然nhiên 乎hồ 。 決quyết 不bất 然nhiên 也dã 。 又hựu 若nhược 以dĩ 修tu 德đức 之chi 人nhân 翻phiên 感cảm 憂ưu 戚thích 。 行hành 善thiện 之chi 者giả 。 反phản 致trí 沈trầm 淪luân 。 以dĩ 為vi 自tự 然nhiên 之chi 命mạng 。 亦diệc 不bất 然nhiên 也dã 。 若nhược 行hành 善thiện 而nhi 望vọng 報báo 去khứ 善thiện 更cánh 遙diêu 。 修tu 德đức 以dĩ 邀yêu 名danh 。 離ly 德đức 逾du 遠viễn 。 若nhược 必tất 挺đĩnh 珪# 璋# 之chi 性tánh 。 懷hoài 琬# 琰diêm 之chi 心tâm 。 本bổn 無vô 意ý 於ư 名danh 聞văn 。 曾tằng 不bất 欣hân 乎hồ 富phú 貴quý 。 而nhi 英anh 聲thanh 必tất 孱# 雅nhã 慶khánh 方phương 臻trăn 。 或hoặc 可khả 未vị 值trị 知tri 音âm 便tiện 同đồng 散tán 木mộc 。 不bất 逢phùng 別biệt 玉ngọc 遂toại 等đẳng 沈trầm 泥nê 。 暫tạm 且thả 龍long 潛tiềm 無vô 虧khuy 。 鳳phượng 德đức 豈khởi 容dung 。 區khu 區khu 於ư 天thiên 壤nhưỡng 。 擾nhiễu 擾nhiễu 於ư 世thế 間gian 。 自tự 可khả 固cố 窮cùng 無vô 煩phiền 殞vẫn 穫hoạch 。 至chí 如như 太thái 伯bá 高cao 讓nhượng 而nhi 流lưu 芳phương 千thiên 祀tự 。 仲trọng 尼ni 窮cùng 厄ách 而nhi 傳truyền 名danh 萬vạn 代đại 。 顏nhan 稱xưng 早tảo 世thế 特đặc 是thị 命mạng 。 業nghiệp 不bất 長trường/trưởng 。 冉nhiễm 致trí 斯tư 疾tật 。 當đương 由do 病bệnh 因nhân 未vị 斷đoạn 。 二nhị 子tử 伏phục 誅tru 。 彌di 顯hiển 衛vệ 靈linh 之chi 惡ác 。 三tam 仁nhân 受thọ 戮lục 。 方phương 見kiến 殷ân 紂# 之chi 愆khiên 。 首thủ 山sơn 之chi 餓ngạ 。 不bất 免miễn 求cầu 名danh 之chi 責trách 。 汨cốt 水thủy 之chi 沈trầm 。 尚thượng 貽# 懷hoài 怨oán 之chi 咎cữu 。 且thả 夫phu 決quyết 定định 之chi 業nghiệp 。 非phi 神thần 力lực 之chi 所sở 救cứu 。 必tất 應ưng 受thọ 報báo 。 豈khởi 聖thánh 智trí 而nhi 能năng 禳# 。 並tịnh 起khởi 昔tích 因nhân 非phi 今kim 造tạo 也dã 。 若nhược 謂vị 屠đồ 割cát 為vi 務vụ 而nhi 永vĩnh 壽thọ 百bách 齡linh 。 盜đạo 竊thiết 居cư 懷hoài 而nhi 豐phong 財tài 巨cự 億ức 。 以dĩ 為vi 定định 性tánh 而nhi 然nhiên 者giả 。 亦diệc 所sở 未vị 喻dụ 也dã 。 斯tư 由do 曩nẵng 生sanh 片phiến 善thiện 感cảm 此thử 命mạng 財tài 。 今kim 世thế 重trọng 殃ương 未vị 招chiêu 果quả 報báo 。 以dĩ 其kỳ 為vi 罪tội 既ký 大đại 受thọ 苦khổ 宜nghi 多đa 。 所sở 以dĩ 且thả 緩hoãn 其kỳ 誅tru 宜nghi 縱túng/tung 其kỳ 惡ác 。 一nhất 朝triêu 禍họa 盈doanh 釁hấn 積tích 。 則tắc 便tiện 覆phú 巢sào 碎toái 卵noãn 。 長trường/trưởng 歸quy 鬲lịch 子tử 泥nê 犁lê 。 永vĩnh 處xứ 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 故cố 書thư 云vân 。 惡ác 不bất 積tích 無vô 以dĩ 滅diệt 身thân 。 此thử 之chi 謂vị 矣hĩ 。 亦diệc 有hữu 見kiến 招chiêu 果quả 報báo 事sự 接tiếp 見kiến 聞văn 。 至chí 如như 王vương 莽mãng 篡soán 逆nghịch 則tắc 懸huyền 首thủ 斬trảm 臺đài 。 董# 卓trác 凶hung 殘tàn 則tắc 曝bộc 屍thi 都đô 市thị 。 晉tấn 侯hầu 殺sát 趙triệu 朔sóc 。 感cảm 陷hãm 廁trắc 之chi 悲bi 。 齊tề 主chủ 害hại 彭# 生sanh 。 有hữu 墜trụy 車xa 之chi 痛thống 。 夏hạ 祚tộ 顛điên 覆phú 桀# 之chi 罪tội 也dã 。 殷ân 宗tông 殄điễn 喪táng 紂# 之chi 過quá 焉yên 。 故cố 知tri 因nhân 果quả 之chi 義nghĩa 陸lục 離ly 難nạn/nan 准chuẩn 。 業nghiệp 報báo 之chi 理lý 參tham 差sai 不bất 定định 。 所sở 謂vị 生sanh 報báo 現hiện 報báo 及cập 後hậu 報báo 也dã 。
請thỉnh 疑nghi 公công 子tử 曰viết 。 若nhược 以dĩ 自tự 然nhiên 之chi 計kế 於ư 義nghĩa 不bất 可khả 。 則tắc 報báo 應ứng 之chi 辨biện 在tại 言ngôn 為vi 得đắc 。 而nhi 前tiền 旨chỉ 復phục 云vân 。 二nhị 君quân 所sở 述thuật 皆giai 非phi 契khế 理lý 。 未vị 知tri 此thử 意ý 可khả 得đắc 而nhi 聞văn 耶da 。
通thông 敏mẫn 先tiên 生sanh 曰viết 。 子tử 既ký 慇ân 懃cần 屢lũ 請thỉnh 。 余dư 亦diệc 僶# 俛miễn 相tương/tướng 答đáp 。 但đãn 自tự 省tỉnh 庸dong 陋lậu 。 未vị 申thân 其kỳ 要yếu 妙diệu 耳nhĩ 。 尋tầm 法pháp 本bổn 非phi 有hữu 。 非phi 有hữu 則tắc 無vô 生sanh 。 理lý 自tự 非phi 無vô 。 非phi 無vô 則tắc 無vô 滅diệt 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 諸chư 法pháp 安an 在tại 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 萬vạn 物vật 何hà 寄ký 。 蕩đãng 乎hồ 清thanh 淨tịnh 。 推thôi 求cầu 之chi 路lộ 斯tư 斷đoạn 。 夷di 然nhiên 平bình 等đẳng 。 取thủ 捨xả 之chi 逕kính 無vô 從tùng 。 豈khởi 有hữu 報báo 應ứng 之chi 理lý 。 可khả 求cầu 善thiện 惡ác 之chi 想tưởng 可khả 得đắc 。 直trực 以dĩ 凡phàm 品phẩm 眾chúng 生sanh 未vị 了liễu 斯tư 致trí 。 故cố 橫hoạnh/hoành 興hưng 諍tranh 論luận 強cường/cưỡng 生sanh 分phân 別biệt 。 所sở 謂vị 渴khát 人nhân 逐trục 焰diễm 。 水thủy 在tại 河hà 池trì 。 眼nhãn 病bệnh 見kiến 華hoa 。 空không 曾tằng 無vô 樹thụ 。 但đãn 為vi 引dẫn 接tiếp 近cận 情tình 祛khư 其kỳ 重trọng/trùng 惑hoặc 。 微vi 示thị 因nhân 果quả 略lược 顯hiển 業nghiệp 緣duyên 。 使sử 定định 性tánh 執chấp 除trừ 自tự 然nhiên 見kiến 弭nhị 。 若nhược 達đạt 乎hồ 正chánh 理lý 悟ngộ 此thử 真chân 法pháp 。 亦diệc 復phục 何hà 所sở 而nhi 有hữu 。 何hà 所sở 而nhi 無vô 哉tai 。 於ư 是thị 二nhị 三tam 君quân 子tử 相tương 視thị 心tâm 驚kinh 。 欣hân 然nhiên 領lãnh 悟ngộ 。 退thoái 席tịch 敬kính 伏phục 而nhi 言ngôn 曰viết 。 今kim 者giả 可khả 謂vị 朝triêu 聞văn 夕tịch 死tử 。 虛hư 往vãng 實thật 歸quy 。 積tích 滯trệ 皆giai 傾khuynh 。 等đẳng 秋thu 風phong 之chi 落lạc 葉diệp 。 繁phồn 疑nghi 並tịnh 散tán 。 譬thí 春xuân 日nhật 之chi 銷tiêu 氷băng 。 謹cẩn 當đương 共cộng 捨xả 前tiền 迷mê 同đồng 遵tuân 後hậu 業nghiệp 矣hĩ 。
齊Tề 三Tam 部Bộ 一Nhất 切Thiết 經Kinh 願Nguyện 文Văn
魏ngụy 收thu
三tam 有hữu 分phần/phân 區khu 。 四tứ 生sanh 稟bẩm 性tánh 。 共cộng 遊du 火hỏa 宅trạch 。 俱câu 淪luân 欲dục 海hải 。 所sở 以dĩ 法Pháp 王Vương 當đương 洲châu 渚chử 之chi 運vận 。 覺giác 者giả 應ưng 車xa 乘thừa 之chi 期kỳ 。 導đạo 彼bỉ 沈trầm 迷mê 。 歸quy 茲tư 勝thắng 地địa 。 自tự 寶bảo 雲vân 西tây 映ánh 法pháp 河hà 東đông 瀉tả 。 甘cam 露lộ 橫hoạnh/hoành 流lưu 。 隨tùy 風phong 感cảm 授thọ 。 皇hoàng 家gia 統thống 天thiên 。 尊tôn 道đạo 崇sùng 法pháp 。 拔bạt 群quần 品phẩm 於ư 有hữu 待đãi 。 驅khu 眾chúng 生sanh 於ư 不bất 二nhị 。 所sở 以dĩ 刻khắc 檀đàn 作tác 繢hội 構# 石thạch 彫điêu 金kim 。 遍biến 於ư 萬vạn 國quốc 塵trần 沙sa 數số 等đẳng 。 復phục 詔chiếu 司ty 存tồn 有hữu 事sự 緇# 素tố 。 精tinh 誠thành 踰du 於ư 皮bì 骨cốt 。 句cú 偈kệ 盡tận 於ư 龍long 宮cung 。 金kim 口khẩu 所sở 宣tuyên 總tổng 勒lặc 繕thiện 寫tả 。 各các 有hữu 三tam 部bộ 。 合hợp 若nhược 干can 卷quyển 。 用dụng 此thử 功công 德đức 。 心tâm 若nhược 虛hư 空không 。 以dĩ 平bình 等đẳng 施thí 無vô 思tư 不bất 洽hiệp 。 藉tạ 我ngã 願nguyện 力lực 同đồng 登đăng 上thượng 果quả 。
周Chu 經Kinh 藏Tạng 願Nguyện 文Văn
王vương 褒bao
年niên 月nguyệt 日nhật 某mỗ 和hòa 南nam 云vân 云vân 。 蓋cái 聞văn 。 九cửu 河hà 疏sớ/sơ 迹tích 策sách 縕# 靈linh 丘khâu 。 四tứ 徹triệt 中trung 繩thằng 書thư 藏tạng 群quần 玉ngọc 。 亦diệc 有hữu 青thanh 丘khâu 紫tử 府phủ 三tam 皇hoàng 刻khắc 石thạch 之chi 文văn 。 綠lục 檢kiểm 黃hoàng 繩thằng 六lục 甲giáp 靈linh 飛phi 之chi 字tự 。 豈khởi 若nhược 如Như 來Lai 祕bí 藏tạng 。 譬thí 彼bỉ 明minh 珠châu 。 諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 同đồng 夫phu 淨tịnh 鏡kính 。 鹿lộc 苑uyển 四Tứ 諦Đế 之chi 法pháp 。 尼ni 園viên 八bát 犍kiền 之chi 文văn 。 香hương 山sơn 巨cự 力lực 豈khởi 云vân 能năng 負phụ 。 以dĩ 歲tuế 在tại 昭chiêu 陽dương 。 龍long 集tập 天thiên 井tỉnh 。 奉phụng 為vi 云vân 云vân 。 奉phụng 造tạo 一nhất 切thiết 經kinh 藏tạng 。 始thỉ 乎hồ 生sanh 滅diệt 之chi 教giáo 。 訖ngật 於ư 泥Nê 洹Hoàn 之chi 說thuyết 。 論luận 議nghị 希hy 有hữu 。 短đoản 偈kệ 長trường/trưởng 行hành 。 青thanh 首thủ 銀ngân 函hàm 玄huyền 文văn 玉ngọc 匣hạp 。 凌lăng 陽dương 餌nhị 藥dược 。 止Chỉ 觀Quán 仙tiên 字tự 。 關quan 尹# 望vọng 氣khí 。 裁tài 受thọ 玄huyền 言ngôn 。 未vị 有hữu 龍long 樹thụ 利lợi 根căn 。 看khán 題đề 不bất 遍biến 。 斯tư 陀đà 淺thiển 行hành 。 同đồng 座tòa 未vị 聞văn 。 盡tận 天Thiên 竺Trúc 之chi 音âm 。 窮cùng 貝bối 多đa 之chi 葉diệp 。 灰hôi 分phần/phân 八bát 國quốc 。 文văn 徙tỉ 罽kế 賓tân 。 石thạch 盡tận 六lục 銖thù 。 書thư 還hoàn 大đại 海hải 。 仰ngưỡng 願nguyện 過quá 去khứ 神thần 靈linh 乘thừa 茲tư 道Đạo 力lực 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 具cụ 足túc 威uy 儀nghi 。 又hựu 願nguyện 國quốc 祚tộ 遐hà 長trường/trưởng 臣thần 民dân 休hưu 慶khánh 。 四tứ 方phương 內nội 附phụ 萬vạn 福phước 現hiện 前tiền 。 六lục 趣thú 怨oán 親thân 同đồng 登đăng 正chánh 覺giác 。
寶Bảo 臺Đài 經Kinh 藏Tạng 願Nguyện 文Văn
隋tùy 煬# 帝đế
菩Bồ 薩Tát 戒giới 弟đệ 子tử 楊dương 廣quảng 和hòa 南nam 。 仰ngưỡng 惟duy 如Như 來Lai 。 應ưng 世thế 聲thanh 教giáo 被bị 物vật 。 慇ân 懃cần 微vi 密mật 。 結kết 集tập 法Pháp 藏tạng 。 帝Đế 釋Thích 輪Luân 王Vương 既ký 被bị 付phó 囑chúc 。 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 楊dương 大đại 化hóa 。 度độ 脫thoát 無vô 量lượng 。 以dĩ 迄hất 于vu 今kim 。 至chí 尊tôn 拯chửng 溺nịch 百bách 王vương 混hỗn 一nhất 。 四tứ 海hải 平bình 陳trần 之chi 日nhật 。 道đạo 俗tục 無vô 虧khuy 。 而nhi 東đông 南nam 愚ngu 民dân 餘dư 熸# 相tương/tướng 煽phiến 。 爰viên 受thọ 廟miếu 略lược 重trọng/trùng 清thanh 海hải 濱tân 。 役dịch 不bất 勞lao 師sư 以dĩ 時thời 寧ninh 。 復phục 深thâm 慮lự 靈linh 像tượng 尊tôn 經Kinh 多đa 同đồng 煨ổi 燼tẫn 結kết 鬘man 繩thằng 墨mặc 湮nhân 滅diệt 溝câu 渠cừ 。 是thị 以dĩ 遠viễn 命mạng 眾chúng 軍quân 隨tùy 方phương 收thu 聚tụ 。 未vị 及cập 朞# 月nguyệt 輕khinh 舟chu 總tổng 至chí 。 乃nãi 命mạng 學học 司ty 依y 名danh 次thứ 錄lục 。 并tinh 延diên 道Đạo 場Tràng 。 義nghĩa 府phủ 覃# 思tư 證chứng 明minh 所sở 由do 。 用dụng 意ý 推thôi 比tỉ 多đa 得đắc 本bổn 類loại 。 莊trang 嚴nghiêm 修tu 葺# 其kỳ 舊cựu 惟duy 新tân 。 寶bảo 臺đài 四tứ 藏tạng 將tương 十thập 萬vạn 軸trục 。 因nhân 發phát 弘hoằng 誓thệ 永vĩnh 事sự 流lưu 通thông 。 仍nhưng 書thư 願nguyện 文văn 悉tất 連liên 卷quyển 後hậu 。 頻tần 屬thuộc 朝triêu 覲cận 著trước 功công 始thỉ 畢tất 。 今kim 止chỉ 寶bảo 臺đài 正chánh 藏tạng 親thân 躬cung 受thọ 持trì 。 其kỳ 次thứ 藏tạng 以dĩ 下hạ 。 則tắc 慧tuệ 日nhật 法pháp 雲vân 道Đạo 場Tràng 。 日nhật 嚴nghiêm 弘hoằng 善thiện 靈linh 剎sát 。 此thử 外ngoại 京kinh 都đô 寺tự 塔tháp 諸chư 方phương 精tinh 舍xá 。 而nhi 梵Phạm 宮cung 互hỗ 有hữu 小tiểu 大đại 。 僧Tăng 徒đồ 亦diệc 各các 眾chúng 寡quả 。 並tịnh 隨tùy 經kinh 部bộ 多đa 少thiểu 斟châm 酌chước 付phó 。 授thọ 者giả 既ký 其kỳ 懇khẩn 至chí 。 受thọ 者giả 亦diệc 宜nghi 殷ân 重trọng 。 長trường 存tồn 法pháp 本bổn 遠viễn 布bố 達đạt 摩ma 。 必tất 欲dục 傳truyền 文văn 來lai 入nhập 寺tự 寫tả 。 勿vật 使sử 零linh 落lạc 兩lưỡng 失thất 無vô 作tác 。 前tiền 佛Phật 後hậu 佛Phật 諒# 同đồng 金kim 口khẩu 。 即tức 教giáo 當đương 教giáo 寧ninh 殊thù 玉ngọc 諜# 。 須Tu 彌Di 山Sơn 上thượng 。 眾chúng 聖thánh 共cộng 持trì 。 金kim 剛cang 海hải 底để 天thiên 龍long 盡tận 護hộ 。 散tán 在tại 閻Diêm 浮Phù 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 追truy 念niệm 繕thiện 造tạo 之chi 者giả 。 厥quyết 誠thành 至chí 隆long 。 心tâm 手thủ 勤cần 到đáo 何hà 量lượng 功công 德đức 。 捨xả 撤triệt 淨tịnh 財tài 豈khởi 可khả 稱xưng 計kế 。 所sở 資tư 甘cam 雨vũ 用dụng 沃ốc 焦tiêu 芽nha 。 能năng 生sanh 諸chư 佛Phật 。 本bổn 是thị 般Bát 若Nhã 。 人nhân 能năng 弘hoằng 道đạo 非phi 道đạo 弘hoằng 人nhân 。 恕thứ 己kỷ 深thâm 思tư 即tức 是thị 自tự 為vi 。 今kim 陳trần 此thử 意ý 乃nãi 似tự 執chấp 著trước 。 若nhược 不bất 開khai 警cảnh 則tắc 不bất 深thâm 固cố 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 備bị 在tại 經kinh 律luật 。 顧cố 循tuần 菲# 識thức 誠thành 愧quý 通thông 方phương 。 因nhân 果quả 。 相tương/tướng 推thôi 何hà 殊thù 眼nhãn 見kiến 。 豈khởi 不bất 知tri 獨độc 善thiện 。 且thả 最tối 勝thắng 無vô 為vi 第đệ 一nhất 樂nhạo/nhạc/lạc 。 內nội 典điển 法pháp 奧áo 自tự 關quan 眾chúng 僧Tăng 。 何hà 事sự 區khu 區khu 橫hoạnh 相tương 負phụ 荷hà 。 但đãn 慶khánh 憑bằng 宿túc 植thực 生sanh 長trưởng 王vương 宮cung 。 謁yết 陛bệ 趨xu 庭đình 勗úc 存tồn 遠viễn 大đại 。 出xuất 受thọ 蕃phồn 寄ký 每mỗi 用dụng 祇kỳ 兢căng 。 非phi 唯duy 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 政chánh 刑hình 一nhất 遵tuân 成thành 旨chỉ 。 而nhi 舟chu 航# 運vận 出xuất 彌di 奉phụng 弗phất 墜trụy 。 無vô 容dung 棄khí 稷tắc 卨# 而nhi 同đồng 園viên 綺ỷ 。 變biến 菩Bồ 薩Tát 而nhi 作tác 聲Thanh 聞Văn 。 越việt 用dụng 乖quai 方phương 。 既ký 其kỳ 不bất 可khả 篤đốc 信tín 。 受thọ 付phó 竊thiết 敢cảm 當đương 仁nhân 。 然nhiên 五ngũ 種chủng 法Pháp 師sư 俱câu 得đắc 。 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 涅Niết 槃Bàn 最tối 近cận 。 徒đồ 守thủ 經kinh 律luật 不bất 依y 佛Phật 戒giới 。 口khẩu 便tiện 說thuyết 空không 。 心tâm 滯trệ 於ư 有hữu 。 無vô 上thượng 醫y 玉ngọc 隨tùy 病bệnh 逗đậu 藥dược 。 開khai 乳nhũ 唅hám 蘇tô 為vi 方phương 既ký 異dị 。 甜điềm 冷lãnh 苦khổ 熱nhiệt 取thủ 療liệu 亦diệc 殊thù 。 譬thí 前tiền 後hậu 教giáo 門môn 別biệt 赴phó 機cơ 性tánh 。 根căn 莖hành 枝chi 葉diệp 。 受thọ 潤nhuận 終chung 齊tề 。 總tổng 會hội 津tân 梁lương 無vô 不bất 入nhập 道đạo 。 猶do 如như 問vấn 孝hiếu 問vấn 仁nhân 。 孔khổng 酬thù 雖tuy 別biệt 。 治trị 身thân 治trị 國quốc 老lão 意ý 無vô 乖quai 。 殊thù 途đồ 同đồng 歸quy 一nhất 致trí 百bách 慮lự 。 內nội 外ngoại 相tướng 融dung 義nghĩa 同đồng 泯mẫn 合hợp 。 何hà 處xứ 有hữu 學học 毘tỳ 曇đàm 而nhi 不bất 成thành 聖thánh 。 執chấp 黎lê 耶da 即tức 能năng 悟ngộ 真chân 。 師sư 子tử 嚴nghiêm 鎧khải 反phản 貽# 毀hủy 於ư 蠃# 貝bối 。 象tượng 足túc 至chí 底để 翻phiên 取thủ 誚tiếu 於ư 蜂phong 房phòng 。 心tâm 同đồng 劍kiếm 戟kích 諍tranh 踰du 水thủy 火hỏa 。 經kinh 意ý 論luận 意ý 都đô 不bất 如như 斯tư 。 通thông 經kinh 通thông 論luận 何hà 因nhân 若nhược 此thử 。 恐khủng 施thí 甘cam 露lộ 更cánh 成thành 毒độc 藥dược 。 儻thảng 均quân 味vị 海hải 則tắc 致trí 醍đề 醐hồ 。 聖thánh 御ngự 紺cám 寶bảo 天thiên 飛phi 金kim 輪luân 雲vân 動động 。 納nạp 萬vạn 善thiện 於ư 仁nhân 壽thọ 。 總tổng 一Nhất 乘Thừa 於ư 普phổ 會hội 。 開khai 發phát 含hàm 識thức 濟tế 渡độ 群quần 生sanh 。 今kim 所sở 傳truyền 經kinh 遍biến 于vu 宇vũ 內nội 。 眾chúng 聖thánh 潛tiềm 力lực 必tất 運vận 他tha 方phương 。 共cộng 登đăng 菩Bồ 提Đề 早tảo 證chứng 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 則tắc 是thị 弟đệ 子tử 之chi 申thân 。 順thuận 弘hoằng 誓thệ 。 於ư 無vô 窮cùng 平bình 等đẳng 坦thản 然nhiên 。 通thông 遣khiển 唱xướng 白bạch 。 達đạt 識thức 體thể 之chi 念niệm 隨tùy 喜hỷ 也dã 。
請Thỉnh 御Ngự 制Chế 經Kinh 序Tự 表Biểu
沙Sa 門Môn 玄huyền 奘tráng 言ngôn 。 奘tráng 以dĩ 貞trinh 觀quán 元nguyên 年niên 。 往vãng 遊du 西tây 域vực 。 求cầu 如Như 來Lai 之chi 祕bí 藏tạng 。 尋tầm 釋Thích 迦Ca 之chi 遺di 旨chỉ 。 總tổng 獲hoạch 六lục 百bách 五ngũ 十thập 七thất 部bộ 。 並tịnh 以dĩ 載tái 於ư 白bạch 馬mã 。 以dĩ 貞trinh 觀quán 十thập 八bát 年niên 。 方phương 還hoàn 京kinh 邑ấp 。 尋tầm 蒙mông 勅sắc 旨chỉ 。 令linh 於ư 弘hoằng 福phước 道Đạo 場Tràng 披phi 尋tầm 翻phiên 譯dịch 。 今kim 以dĩ 翻phiên 出xuất 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 等đẳng 經kinh 。 伏phục 願nguyện 垂thùy 恩ân 以dĩ 為vi 經kinh 序tự 。 惟duy 希hy 勅sắc 旨chỉ 方phương 布bố 中trung 夏hạ 。 并tinh 撰soạn 西tây 域vực 傳truyền 一nhất 部bộ 總tổng 一nhất 十thập 二nhị 卷quyển 。 謹cẩn 令linh 舍xá 人nhân 李# 敬kính 一nhất 以dĩ 將tương 恭cung 進tiến 。 無vô 任nhậm 悚tủng 息tức 之chi 至chí 。 謹cẩn 奉phụng 表biểu 以dĩ 聞văn 。 謹cẩn 言ngôn 。
勅sắc 答đáp 玄huyền 奘tráng 法Pháp 師sư 前tiền 表biểu
省tỉnh 書thư 具cụ 悉tất 來lai 旨chỉ 。 法Pháp 師sư 夙túc 標tiêu 高cao 志chí 行hành 出xuất 塵trần 表biểu 。 汎# 寶bảo 舟chu 而nhi 登đăng 彼bỉ 岸ngạn 。 搜sưu 妙diệu 道đạo 而nhi 闢tịch 法Pháp 門môn 。 弘hoằng 闡xiển 大đại 猷# 盪# 滌địch 眾chúng 罪tội 。 是thị 故cố 慈từ 雲vân 欲dục 卷quyển 。 舒thư 之chi 而nhi 蔭ấm 四tứ 空không 。 慧tuệ 日nhật 將tương 昏hôn 。 朗lãng 之chi 而nhi 照chiếu 八bát 極cực 。 舒thư 朗lãng 之chi 者giả 其kỳ 惟duy 法Pháp 師sư 乎hồ 。 朕trẫm 學học 淺thiển 心tâm 拙chuyết 在tại 物vật 猶do 迷mê 。 況huống 佛Phật 教giáo 幽u 微vi 。 豈khởi 能năng 仰ngưỡng 測trắc 。 請thỉnh 為vi 經kinh 題đề 者giả 非phi 己kỷ 所sở 聞văn 。 又hựu 云vân 。 新tân 撰soạn 西tây 域vực 記ký 者giả 當đương 自tự 披phi 覽lãm 。 勅sắc 奘tráng 尚thượng 重trọng/trùng 請thỉnh 經kinh 題đề 序tự 啟khải (# 本bổn 闕khuyết )# 。
三tam 藏tạng 聖thánh 教giáo 序tự
太thái 宗tông 文văn 皇hoàng 帝đế
蓋cái 聞văn 。 二nhị 儀nghi 有hữu 像tượng 。 顯hiển 覆phúc 載tải 以dĩ 含hàm 生sanh 。 四tứ 時thời 無vô 形hình 。 潛tiềm 寒hàn 暑thử 以dĩ 化hóa 物vật 。 是thị 以dĩ 窺khuy 天thiên 鑑giám 地địa 。 庸dong 愚ngu 皆giai 識thức 其kỳ 端đoan 。 明minh 陰ấm 洞đỗng 陽dương 。 賢hiền 哲triết 罕# 窮cùng 其kỳ 數số 。 然nhiên 而nhi 天thiên 地địa 包bao 乎hồ 陰âm 陽dương 而nhi 易dị 識thức 者giả 。 以dĩ 其kỳ 有hữu 像tượng 也dã 。 陰âm 陽dương 處xứ 乎hồ 天thiên 地địa 而nhi 難nạn/nan 窮cùng 者giả 。 以dĩ 其kỳ 無vô 形hình 也dã 。 故cố 知tri 像tượng 顯hiển 可khả 。 徵trưng 雖tuy 愚ngu 不bất 惑hoặc 。 形hình 潛tiềm 莫mạc 覩đổ 。 在tại 智trí 猶do 迷mê 。 況huống 乎hồ 佛Phật 道Đạo 崇sùng 虛hư 。 乘thừa 幽u 控khống 寂tịch 。 弘hoằng 濟tế 萬vạn 品phẩm 。 典điển 御ngự 十thập 方phương 。 舉cử 威uy 靈linh 而nhi 無vô 上thượng 。 抑ức 神thần 力lực 而nhi 無vô 下hạ 。 大đại 之chi 則tắc 彌di 於ư 宇vũ 宙trụ 。 細tế 之chi 則tắc 攝nhiếp 於ư 毫hào 釐li 。 無vô 滅diệt 無vô 生sanh 。 歷lịch 千thiên 劫kiếp 而nhi 不bất 古cổ 。 若nhược 隱ẩn 若nhược 顯hiển 。 運vận 百bách 福phước 而nhi 長trường/trưởng 今kim 。 妙diệu 道đạo 凝ngưng 玄huyền 。 遵tuân 之chi 莫mạc 知tri 其kỳ 際tế 。 法pháp 流lưu 湛trạm 寂tịch 。 挹ấp 之chi 莫mạc 測trắc 其kỳ 源nguyên 。 故cố 知tri 蠢xuẩn 蠢xuẩn 凡phàm 愚ngu 區khu 區khu 庸dong 鄙bỉ 。 投đầu 其kỳ 旨chỉ 趣thú 能năng 無vô 疑nghi 惑hoặc 者giả 哉tai 。 然nhiên 則tắc 大đại 教giáo 之chi 興hưng 。 基cơ 於ư 西tây 土thổ/độ 。 騰đằng 漢hán 庭đình 而nhi 晈hiểu 夢mộng 。 照chiếu 東đông 域vực 而nhi 流lưu 慈từ 。 昔tích 者giả 分phần/phân 形hình 分phần/phân 跡tích 之chi 時thời 。 言ngôn 未vị 馳trì 而nhi 成thành 化hóa 。 當đương 常thường 現hiện 常thường 之chi 世thế 。 民dân 仰ngưỡng 德đức 而nhi 知tri 遵tuân 。 及cập 乎hồ 晦hối 影ảnh 歸quy 真chân 遷thiên 儀nghi 越việt 世thế 。 金kim 容dung 掩yểm 色sắc 。 不bất 鏡kính 三tam 千thiên 之chi 光quang 。 麗lệ 象tượng 開khai 圖đồ 。 空không 端đoan 四tứ 八bát 之chi 相tướng 。 於ư 是thị 微vi 言ngôn 廣quảng 被bị 。 拯chửng 含hàm 類loại 於ư 三tam 途đồ 。 遺di 訓huấn 遐hà 宣tuyên 。 導đạo 群quần 生sanh 於ư 十Thập 地Địa 。 然nhiên 而nhi 真chân 教giáo 難nạn/nan 仰ngưỡng 。 莫mạc 能năng 一nhất 其kỳ 指chỉ 歸quy 。 曲khúc 學học 易dị 遵tuân 。 邪tà 正chánh 於ư 焉yên 紛phân 糺củ 。 所sở 以dĩ 空không 有hữu 之chi 論luận 。 或hoặc 習tập 俗tục 而nhi 是thị 非phi 。 大đại 小tiểu 之chi 乘thừa 。 乍sạ 沿duyên 時thời 而nhi 隆long 替thế 。 有hữu 玄huyền 奘tráng 法Pháp 師sư 者giả 。 沙Sa 門Môn 之chi 領lãnh 袖tụ 也dã 。 幼ấu 懷hoài 貞trinh 慜mẫn 。 早tảo 悟ngộ 三tam 空không 之chi 心tâm 。 長trường/trưởng 契khế 神thần 情tình 。 先tiên 苞bao 四tứ 忍nhẫn 之chi 行hành 。 松tùng 風phong 水thủy 月nguyệt 。 未vị 足túc 比tỉ 其kỳ 清thanh 華hoa 。 仙tiên 露lộ 明minh 珠châu 。 詎cự 能năng 方phương 其kỳ 朗lãng 潤nhuận 。 故cố 以dĩ 智trí 通thông 無vô 累lũy/lụy/luy 神thần 測trắc 未vị 形hình 。 超siêu 六lục 塵trần 而nhi 逈huýnh 出xuất 。 敻# 千thiên 古cổ 而nhi 無vô 對đối 。 凝ngưng 心tâm 內nội 境cảnh 。 悲bi 正Chánh 法Pháp 之chi 陵lăng 遲trì 。 栖tê 慮lự 玄huyền 門môn 。 慨khái 深thâm 文văn 之chi 訛ngoa 謬mậu 。 思tư 欲dục 分phần/phân 條điều 析tích 理lý 廣quảng 彼bỉ 前tiền 聞văn 。 截tiệt 偽ngụy 續tục 真chân 開khai 茲tư 後hậu 學học 。 是thị 以dĩ 翹kiều 心tâm 淨tịnh 土độ 往vãng 遊du 西tây 域vực 。 乘thừa 危nguy 遊du 邁mại 杖trượng 策sách 孤cô 征chinh 。 積tích 雪tuyết 晨thần 飛phi 途đồ 間gian 失thất 地địa 。 驚kinh 砂sa 夕tịch 起khởi 空không 外ngoại 迷mê 天thiên 。 萬vạn 里lý 山sơn 川xuyên 。 撥bát 煙yên 霞hà 而nhi 進tiến 影ảnh 。 百bách 重trọng/trùng 寒hàn 暑thử 。 躡niếp 霜sương 雨vũ 而nhi 前tiền 蹤tung 。 誠thành 重trọng/trùng 勞lao 輕khinh 求cầu 深thâm 願nguyện 達đạt 。 周chu 遊du 西tây 宇vũ 十thập 有hữu 七thất 年niên 。 窮cùng 歷lịch 道đạo 邦bang 詢tuân 求cầu 正chánh 教giáo 。 雙song 林lâm 八bát 水thủy 味vị 道đạo 餐xan 風phong 。 鹿lộc 苑uyển 鷲thứu 峯phong 瞻chiêm 奇kỳ 仰ngưỡng 異dị 。 承thừa 至chí 言ngôn 於ư 先tiên 聖thánh 。 受thọ 真chân 教giáo 於ư 上thượng 賢hiền 。 探thám 賾trách 妙diệu 門môn 精tinh 窮cùng 奧áo 業nghiệp 。 一Nhất 乘Thừa 五ngũ 律luật 之chi 道đạo 。 馳trì 驟sậu 於ư 心tâm 田điền 。 八bát 藏tạng 三tam 篋khiếp 之chi 文văn 。 波ba 濤đào 於ư 口khẩu 海hải 。 爰viên 自tự 所sở 歷lịch 之chi 國quốc 。 總tổng 將tương 三tam 藏tạng 要yếu 文văn 。 凡phàm 六lục 百bách 五ngũ 十thập 七thất 部bộ 。 譯dịch 布bố 中trung 夏hạ 宣tuyên 揚dương 勝thắng 業nghiệp 。 引dẫn 慈từ 雲vân 於ư 西tây 極cực 。 注chú 法Pháp 雨vũ 於ư 東đông 陲# 。 聖thánh 教giáo 缺khuyết 而nhi 復phục 全toàn 。 蒼thương 生sanh 罪tội 而nhi 還hoàn 福phước 。 濕thấp 火hỏa 宅trạch 之chi 乾can/kiền/càn 焰diễm 。 共cộng 拔bạt 迷mê 途đồ 。 朗lãng 愛ái 水thủy 之chi 昏hôn 波ba 。 同đồng 臻trăn 彼bỉ 岸ngạn 。 是thị 知tri 惡ác 因nhân 業nghiệp 墜trụy 善thiện 以dĩ 緣duyên 昇thăng 。 昇thăng 墜trụy 之chi 端đoan 惟duy 人nhân 所sở 託thác 。 譬thí 夫phu 桂quế 生sanh 高cao 嶺lĩnh 雲vân 露lộ 方phương 得đắc 泫huyễn 其kỳ 華hoa 。 蓮liên 出xuất 淥# 波ba 飛phi 塵trần 不bất 能năng 污ô 其kỳ 葉diệp 。 非phi 蓮liên 性tánh 自tự 潔khiết 而nhi 桂quế 質chất 本bổn 貞trinh 。 良lương 由do 所sở 附phụ 者giả 高cao 則tắc 微vi 物vật 不bất 能năng 累lũy/lụy/luy 。 所sở 憑bằng 者giả 淨tịnh 則tắc 濁trược 類loại 不bất 能năng 沾triêm 。 夫phu 以dĩ 卉hủy 木mộc 無vô 知tri 。 猶do 資tư 善thiện 而nhi 成thành 善thiện 。 況huống 乎hồ 人nhân 倫luân 有hữu 識thức 。 不bất 緣duyên 慶khánh 而nhi 求cầu 慶khánh 。 方phương 冀ký 茲tư 經kinh 流lưu 施thí 將tương 日nhật 月nguyệt 而nhi 無vô 窮cùng 。 斯tư 福phước 遐hà 敷phu 與dữ 乾can/kiền/càn 坤# 而nhi 永vĩnh 大đại 。
謝Tạ 勅Sắc 齎Tê 經Kinh 序Tự 啟Khải
沙Sa 門Môn 玄huyền 奘tráng 言ngôn 。 竊thiết 聞văn 六lục 爻hào 探thám 賾trách 。 局cục 於ư 生sanh 滅diệt 之chi 場tràng 。 百bách 物vật 正chánh 名danh 。 未vị 涉thiệp 真Chân 如Như 之chi 境cảnh 。 猶do 且thả 遠viễn 徵trưng 羲# 冊sách 。 覩đổ 奧áo 不bất 測trắc 其kỳ 神thần 。 遐hà 想tưởng 軒hiên 圖đồ 。 歷lịch 選tuyển 並tịnh 歸quy 其kỳ 美mỹ 。 伏phục 惟duy 皇hoàng 帝đế 陛bệ 下hạ 。 玉ngọc 臺đài 降giáng/hàng 質chất 金kim 輪luân 御ngự 天thiên 。 廓khuếch 先tiên 王vương 之chi 九cửu 州châu 。 掩yểm 百bách 千thiên 之chi 日nhật 月nguyệt 。 斥xích 列liệt 代đại 之chi 區khu 域vực 。 納nạp 恆Hằng 沙sa 之chi 法Pháp 界Giới 。 遂toại 使sử 給cấp 園viên 精tinh 舍xá 並tịnh 入nhập 隄đê 封phong 。 貝bối 葉diệp 靈linh 文văn 咸hàm 歸quy 冊sách 府phủ 。 玄huyền 奘tráng 往vãng 因nhân 振chấn 錫tích 聊liêu 謁yết 崛quật 山sơn 。 經kinh 途đồ 萬vạn 里lý 怙hộ 天thiên 威uy 如như 咫# 尺xích 。 匪phỉ 乘thừa 千thiên 葉diệp 詣nghệ 雙song 林lâm 如như 食thực 頃khoảnh 。 搜sưu 揚dương 三tam 藏tạng 。 盡tận 龍long 宮cung 之chi 所sở 儲trữ 。 研nghiên 究cứu 一Nhất 乘Thừa 。 窮cùng 鷲thứu 嶺lĩnh 之chi 遺di 旨chỉ 。 並tịnh 以dĩ 載tái 乎hồ 白bạch 馬mã 來lai 獻hiến 紫tử 宸# 。 尋tầm 蒙mông 下hạ 詔chiếu 賜tứ 使sử 翻phiên 譯dịch 。 玄huyền 奘tráng 識thức 乖quai 龍long 樹thụ 。 謬mậu 忝thiểm 傳truyền 燈đăng 之chi 榮vinh 。 才tài 異dị 馬mã 鳴minh 。 深thâm 愧quý 瀉tả 瓶bình 之chi 敏mẫn 。 所sở 譯dịch 經kinh 論luận 。 紕# 舛suyễn 尤vưu 多đa 。 遂toại 荷hà 天thiên 恩ân 留lưu 神thần 。 構# 序tự 文văn 超siêu 象tượng 繫hệ 之chi 表biểu 。 若nhược 聚tụ 日nhật 之chi 放phóng 千thiên 光quang 。 理lý 括quát 眾chúng 妙diệu 之chi 門môn 。 同đồng 法pháp 雲vân 之chi 濡nhu 百bách 草thảo 。 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 。 億ức 劫kiếp 罕# 逢phùng 。 無vô 以dĩ 微vi 生sanh 親thân 承thừa 梵Phạm 響hưởng 。 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 如như 聞văn 受thọ 記ký 。 無vô 任nhậm 忻hãn 荷hà 之chi 極cực 。 謹cẩn 奉phụng 表biểu 詣nghệ 闕khuyết 。 陳trần 謝tạ 以dĩ 聞văn 。 謹cẩn 言ngôn 。
勅sắc 答đáp 謝tạ 啟khải
朕trẫm 才tài 謝tạ 珪# 璋# 。 言ngôn 慚tàm 博bác 達đạt 。 至chí 於ư 內nội 典điển 尤vưu 所sở 未vị 閑nhàn 。 昨tạc 製chế 序tự 文văn 深thâm 為vi 鄙bỉ 拙chuyết 。 惟duy 恐khủng 穢uế 翰hàn 墨mặc 於ư 金kim 簡giản 。 標tiêu 瓦ngõa 礫lịch 於ư 珠châu 林lâm 。 忽hốt 得đắc 來lai 書thư 謬mậu 承thừa 褒bao 讚tán 。 循tuần 環hoàn 省tỉnh 慮lự 彌di 益ích 厚hậu 顏nhan 。 善thiện 不bất 足túc 稱xưng 空không 勞lao 致trí 謝tạ 。
皇hoàng 太thái 子tử 臣thần 治trị 述thuật
聖Thánh 記Ký 三Tam 藏Tạng 經Kinh 序Tự
夫phu 顯hiển 揚dương 正chánh 教giáo 。 非phi 智trí 無vô 以dĩ 廣quảng 其kỳ 文văn 。 崇sùng 闡xiển 微vi 言ngôn 。 非phi 賢hiền 莫mạc 能năng 定định 其kỳ 旨chỉ 。 蓋cái 真Chân 如Như 聖thánh 教giáo 者giả 。 諸chư 法pháp 之chi 玄huyền 宗tông 。 眾chúng 經kinh 之chi 軌quỹ 躅trục 也dã 。 綜tống 括quát 宏hoành 遠viễn 奧áo 旨chỉ 遐hà 深thâm 。 極cực 空không 有hữu 之chi 精tinh 微vi 。 體thể 生sanh 滅diệt 之chi 機cơ 要yếu 。 詞từ 茂mậu 道đạo 曠khoáng 。 尋tầm 之chi 者giả 不bất 究cứu 其kỳ 源nguyên 。 文văn 顯hiển 義nghĩa 幽u 。 履lý 之chi 者giả 莫mạc 測trắc 其kỳ 際tế 。 故cố 知tri 聖thánh 慈từ 所sở 被bị 。 業nghiệp 無vô 善thiện 而nhi 不bất 臻trăn 。 妙diệu 化hóa 所sở 敷phu 。 緣duyên 無vô 惡ác 而nhi 不bất 剪tiễn 。 開khai 法pháp 網võng 之chi 網võng 紀kỷ 。 弘hoằng 六Lục 度Độ 之chi 正chánh 教giáo 。 拯chửng 群quần 有hữu 之chi 塗đồ 炭thán 。 啟khải 三tam 藏tạng 之chi 祕bí 扃# 。 是thị 以dĩ 名danh 無vô 翼dực 而nhi 長trường/trưởng 飛phi 。 道đạo 無vô 根căn 而nhi 永vĩnh 固cố 。 道đạo 名danh 流lưu 慶khánh 。 歷lịch 遂toại 古cổ 而nhi 鎮trấn 常thường 。 赴phó 感cảm 應ứng 身thân 。 經kinh 塵trần 劫kiếp 而nhi 不bất 朽hủ 。 晨thần 鍾chung 夕tịch 梵Phạm 。 交giao 二nhị 音âm 於ư 鷲thứu 峯phong 。 慧tuệ 日nhật 法pháp 流lưu 。 轉chuyển 隻chỉ 輪luân 於ư 鹿lộc 苑uyển 。 排bài 空không 寶bảo 蓋cái 。 接tiếp 翔tường 雲vân 而nhi 共cộng 飛phi 。 莊trang 野dã 春xuân 林lâm 。 與dữ 天thiên 花hoa 而nhi 合hợp 彩thải 。 伏phục 惟duy 皇hoàng 帝đế 陛bệ 下hạ 。 上thượng 玄huyền 資tư 福phước 。 垂thùy 拱củng 而nhi 治trị 八bát 荒hoang 。 德đức 被bị 黔kiềm 黎lê 。 斂liểm 衽# 而nhi 朝triêu 萬vạn 國quốc 。 恩ân 加gia 朽hủ 骨cốt 。 石thạch 室thất 歸quy 貝bối 葉diệp 之chi 文văn 。 澤trạch 及cập 昆côn 蟲trùng 。 金kim 匱quỹ 流lưu 梵Phạm 說thuyết 之chi 偈kệ 。 遂toại 使sử 阿a 耨nậu 達đạt 水thủy 通thông 神thần 甸# 之chi 八bát 川xuyên 。 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 。 接tiếp 嵩tung 華hoa 之chi 翠thúy 嶺lĩnh 。 竊thiết 以dĩ 法pháp 性tánh 凝ngưng 寂tịch 。 靡mĩ 歸quy 心tâm 而nhi 不bất 通thông 。 智trí 地địa 玄huyền 奧áo 。 感cảm 懇khẩn 誠thành 而nhi 遂toại 顯hiển 。 豈khởi 謂vị 重trọng/trùng 昏hôn 之chi 夜dạ 。 燭chúc 慧tuệ 炬cự 之chi 光quang 。 火hỏa 宅trạch 之chi 朝triêu 。 降giáng/hàng 法Pháp 雨vũ 之chi 澤trạch 。 於ư 是thị 百bách 川xuyên 異dị 流lưu 同đồng 會hội 於ư 海hải 。 萬vạn 區khu 分phần/phân 義nghĩa 總tổng 成thành 乎hồ 實thật 。 豈khởi 與dữ 湯thang 武võ 校giáo 其kỳ 優ưu 劣liệt 。 堯# 舜thuấn 比tỉ 其kỳ 聖thánh 德đức 者giả 哉tai 。 玄huyền 奘tráng 法Pháp 師sư 者giả 。 夙túc 懷hoài 聰thông 令linh 立lập 志chí 夷di 簡giản 。 神thần 清thanh 齠# 齓# 之chi 年niên 。 體thể 拔bạt 浮phù 華hoa 之chi 世thế 。 凝ngưng 情tình 定định 室thất 匿nặc 迹tích 幽u 巖nham 。 栖tê 息tức 三tam 禪thiền 巡tuần 遊du 十Thập 地Địa 。 超siêu 六lục 塵trần 之chi 境cảnh 。 獨độc 步bộ 迦ca 維duy 。 會hội 一Nhất 乘Thừa 之chi 旨chỉ 。 隨tùy 機cơ 化hóa 物vật 。 以dĩ 中trung 華hoa 之chi 無vô 質chất 。 尋tầm 印ấn 度độ 之chi 真chân 文văn 。 遠viễn 涉thiệp 恆Hằng 河Hà 終chung 期kỳ 滿mãn 字tự 頻tần 登đăng 雪tuyết 嶺lĩnh 更cánh 獲hoạch 半bán 珠châu 。 問vấn 道đạo 往vãng 還hoàn 十thập 有hữu 七thất 載tái 。 備bị 通thông 釋thích 典điển 利lợi 物vật 為vi 心tâm 。 以dĩ 貞trinh 觀quán 十thập 九cửu 年niên 。 二nhị 月nguyệt 六lục 日nhật 。 奉phụng 勅sắc 於ư 弘hoằng 福phước 寺tự 翻phiên 譯dịch 聖thánh 教giáo 要yếu 文văn 。 凡phàm 六lục 百bách 五ngũ 十thập 七thất 部bộ 。 引dẫn 大đại 海hải 之chi 法pháp 流lưu 。 洗tẩy 塵trần 勞lao 而nhi 不bất 竭kiệt 。 傳truyền 智trí 燈đăng 之chi 長trường/trưởng 焰diễm 。 皎hiệu 幽u 闇ám 而nhi 恆hằng 明minh 。 自tự 非phi 久cửu 植thực 勝thắng 緣duyên 。 何hà 以dĩ 顯hiển 揚dương 斯tư 旨chỉ 。 所sở 謂vị 法pháp 相tướng 常thường 住trụ 。 齊tề 三tam 光quang 之chi 明minh 。 我ngã 皇hoàng 福phước 臻trăn 。 同đồng 二nhị 儀nghi 之chi 固cố 。 伏phục 見kiến 御ngự 製chế 眾chúng 經kinh 序tự 。 照chiếu 古cổ 騰đằng 今kim 。 理lý 含hàm 金kim 石thạch 之chi 聲thanh 。 文văn 抱bão 風phong 雲vân 之chi 潤nhuận 。 治trị 輒triếp 以dĩ 輕khinh 塵trần 足túc 岳nhạc 墜trụy 露lộ 添# 流lưu 。 略lược 舉cử 大đại 綱cương 以dĩ 為vi 斯tư 記ký 。
皇hoàng 太thái 子tử 答đáp 沙Sa 門Môn 玄huyền 奘tráng 謝tạ 聖thánh 教giáo 序tự 書thư
治trị 素tố 無vô 才tài 學học 性tánh 不bất 聰thông 敏mẫn 。 內nội 典điển 諸chư 文Văn 殊Thù 未vị 觀quán 覽lãm 。 所sở 作tác 論luận 序tự 鄙bỉ 拙chuyết 尤vưu 繁phồn 。 忽hốt 見kiến 來lai 書thư 褒bao 揚dương 讚tán 述thuật 撫phủ 躬cung 自tự 省tỉnh 慚tàm 悚tủng 交giao 并tinh 。 勞lao 師sư 遠viễn 臻trăn 深thâm 以dĩ 為vi 愧quý 。
金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 經Kinh 注Chú 序Tự
禇# 亮lượng
若nhược 夫phu 大đại 塊khối 均quân 形hình 役dịch 智trí 從tùng 物vật 。 情tình 因nhân 習tập 改cải 性tánh 與dữ 慮lự 遷thiên 。 然nhiên 則tắc 達đạt 鑒giám 窮cùng 覽lãm 皎hiệu 乎hồ 先tiên 覺giác 。 照chiếu 慧tuệ 炬cự 以dĩ 出xuất 重trọng/trùng 昏hôn 。 拔bạt 愛ái 河hà 而nhi 升thăng 彼bỉ 岸ngạn 。 與dữ 夫phu 輪luân 轉chuyển 萬vạn 劫kiếp 蓋cái 染nhiễm 六lục 塵trần 。 流lưu 遁độn 以dĩ 徇# 無vô 涯nhai 踳# 駁bác 而nhi 趨xu 捷tiệp 徑kính 。 豈khởi 同đồng 日nhật 而nhi 言ngôn 也dã 。 頴dĩnh 川xuyên 庾dữu 初sơ 孫tôn 早tảo 弘hoằng 篤đốc 信tín 以dĩ 為vi 般Bát 若Nhã 所sở 明minh 。 歸quy 於ư 正Chánh 道Đạo 。 顯hiển 大Đại 乘Thừa 之chi 名danh 相tướng 。 標tiêu 不bất 住trụ 之chi 宗tông 極cực 。 出xuất 乎hồ 心tâm 慮lự 之chi 表biểu 。 絕tuyệt 於ư 言ngôn 象tượng 之chi 外ngoại 。 是thị 以dĩ 結kết 髮phát 受thọ 持trì 多đa 歷lịch 年niên 所sở 。 雖tuy 妙diệu 音âm 演diễn 說thuyết 成thành 誦tụng 不bất 虧khuy 。 而nhi 靈linh 源nguyên 邃thúy 湛trạm 或hoặc 有hữu 未vị 悟ngộ 。 嗟ta 迷mê 方phương 之chi 弗phất 遠viễn 。 睠# 砥chỉ 途đồ 而nhi 太thái 息tức 。 屬thuộc 有hữu 慧tuệ 淨tịnh 法Pháp 師sư 。 博bác 通thông 奧áo 義nghĩa 。 辯biện 同đồng 炙chích 輠# 理lý 究cứu 連liên 還hoàn 。 庾dữu 生sanh 入nhập 室thất 研nghiên 幾kỷ 。 伏phục 膺ưng 善thiện 誘dụ 。 乘thừa 此thử 誓thệ 願nguyện 仍nhưng 求cầu 註chú 述thuật 。 法Pháp 師sư 懸huyền 鏡kính 忘vong 疲bì 衢cù 罇# 自tự 滿mãn 。 上thượng 憑bằng 神thần 應ưng 之chi 道đạo 。 傍bàng 盡tận 心tâm 機cơ 之chi 用dụng 。 敷phu 暢sướng 微vi 言ngôn 宣tuyên 揚dương 至chí 理lý 。 曩nẵng 日nhật 舊cựu 疑nghi 渙# 焉yên 氷băng 釋thích 。 今kim 茲tư 妙diệu 義nghĩa 朗lãng 若nhược 霞hà 開khai 。 為vi 像tượng 法pháp 之chi 梁lương 棟đống 。 變biến 群quần 生sanh 之chi 耳nhĩ 目mục 。 詞từ 鋒phong 秀tú 上thượng 。 映ánh 鷲thứu 岳nhạc 而nhi 相tương/tướng 高cao 。 言ngôn 泉tuyền 激kích 壯tráng 。 赴phó 龍long 宮cung 而nhi 競cạnh 遠viễn 。 且thả 夫phu 釋thích 教giáo 西tây 興hưng 道đạo 源nguyên 東đông 注chú 。 世thế 閱duyệt 賢hiền 智trí 才tài 兼kiêm 優ưu 洽hiệp 。 精tinh 該cai 睿# 旨chỉ 罕# 見kiến 其kỳ 人nhân 。 今kim 則tắc 妙diệu 門môn 重trọng/trùng 闡xiển 籍tịch 甚thậm 當đương 世thế 。 想tưởng 此thử 玄huyền 宗tông 欝uất 為vi 稱xưng 首thủ 。 歲tuế 惟duy 閹# 茂mậu 始thỉ 創sáng/sang 懷hoài 油du 。 月nguyệt 躔# 仲trọng 呂lữ 爰viên 茲tư 絕tuyệt 筆bút 。 緇# 俗tục 攸du 仰ngưỡng 軒hiên 蓋cái 成thành 陰ấm 。 扣khấu 鍾chung 隨tùy 其kỳ 小tiểu 大đại 。 鳴minh 劍kiếm 發phát 其kỳ 光quang 彩thải 。 一nhất 時thời 學học 侶lữ 專chuyên 門môn 受thọ 業nghiệp 。 同đồng 涉thiệp 波ba 瀾lan 。 遞đệ 相tương 傳truyền 授thọ 。 方phương 且thả 顧cố 蔑miệt 林lâm 遠viễn 俯phủ 視thị 安an 生sanh 。 獨độc 步bộ 高cao 衢cù 對đối 揚dương 正Chánh 法Pháp 。 遼liêu 東đông 真chân 本bổn 。 望vọng 懸huyền 金kim 而nhi 不bất 刊# 。 指chỉ 南nam 所sở 寄ký 。 藏tạng 群quần 玉ngọc 而nhi 無vô 朽hủ 。 豈khởi 不bất 盛thịnh 哉tai 。 豈khởi 不bất 盛thịnh 哉tai 。
金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 經Kinh 集Tập 註Chú 序Tự
司ty 元nguyên 大đại 夫phu 隴# 西tây 李# 儼nghiễm 字tự 仲trọng 思tư 撰soạn
夫phu 以dĩ 。 觀quán 鳥điểu 垂thùy 文văn 。 振chấn 宏hoành 規quy 於ư 八bát 體thể 。 泣khấp 麟lân 敷phu 典điển 。 渙# 洪hồng 波ba 於ư 九cửu 流lưu 。 循tuần 其kỳ 轍triệt 者giả 不bất 踰du 乎hồ 寰# 域vực 。 涉thiệp 其kỳ 源nguyên 者giả 僅cận 歸quy 乎hồ 仁nhân 義nghĩa 。 孰thục 若nhược 至chí 聖thánh 乘thừa 時thời 能năng 仁nhân 昭chiêu 法pháp 。 剖phẫu 秋thu 毫hào 於ư 十Thập 地Địa 。 總tổng 沙sa 界giới 而nhi 詮thuyên 道đạo 。 釋thích 春xuân 氷băng 於ư 一Nhất 乘Thừa 。 冠quan 塵trần 劫kiếp 而nhi 流lưu 化hóa 。 若nhược 迺nãi 是thị 相tương/tướng 非phi 相tướng 。 是thị 空không 非phi 空không 。 窅# 乎hồ 不bất 測trắc 廓khuếch 焉yên 無vô 象tượng 。 假giả 名danh 言ngôn 以dĩ 立lập 體thể 。 包bao 權quyền 實thật 而nhi 為vi 用dụng 。 窮cùng 不bất 照chiếu 之chi 照chiếu 。 引dẫn 重trọng/trùng 昏hôn 於ư 夢mộng 境cảnh 。 運vận 無vô 知tri 之chi 知tri 。 導đạo 群quần 迷mê 於ư 朽hủ 宅trạch 。 究cứu 其kỳ 實thật 相tướng 則tắc 般Bát 若Nhã 為vi 之chi 宗tông 矣hĩ 。 自tự 真chân 容dung 西tây 謝tạ 像tượng 教giáo 東đông 流lưu 。 香hương 城thành 徒đồ 築trúc 於ư 綿miên 區khu 。 寶bảo 臺đài 移di 構# 於ư 中trung 壤nhưỡng 鱗lân 萃tụy 羽vũ 集tập 者giả 。 咸hàm 徇# 其kỳ 法pháp 。 雲vân 褰khiên 霧vụ 廓khuếch 法pháp 已dĩ 悟ngộ 其kỳ 真chân 。 至chí 矣hĩ 哉tai 。 無vô 得đắc 而nhi 稱xưng 也dã 。 然nhiên 此thử 梵Phạm 本bổn 至chí 秦tần 弘hoằng 始thỉ 。 有hữu 羅la 什thập 三tam 藏tạng 。 於ư 長trường/trưởng 安an 城thành 創sáng/sang 譯dịch 一nhất 本bổn 。 名danh 舍Xá 衛Vệ 國quốc 。 暨kỵ 於ư 後hậu 魏ngụy 宣tuyên 武võ 之chi 世thế 。 有hữu 流lưu 支chi 三tam 藏tạng 。 於ư 洛lạc 陽dương 城thành 重trọng/trùng 翻phiên 一nhất 本bổn 。 名danh 舍xá 婆bà 提đề 。 江giang 南nam 梁lương 末mạt 有hữu 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 。 又hựu 翻phiên 一nhất 本bổn 名danh 祇Kỳ 樹Thụ 林lâm 。 隋tùy 初sơ 開khai 皇hoàng 。 有hữu 佛Phật 陀Đà 耶da 舍xá 三tam 藏tạng 。 又hựu 翻phiên 一nhất 本bổn 名danh 祇kỳ 陀đà 林lâm 。 大đại 唐đường 有hữu 玄huyền 奘tráng 三tam 藏tạng 。 又hựu 翻phiên 一nhất 本bổn 名danh 誓Thệ 多Đa 林Lâm 。 雖tuy 分phần/phân 軫# 揚dương 鏕# 。 同đồng 歸quy 至chí 極cực 。 而nhi 筌thuyên 詞từ 析tích 義nghĩa 頗phả 亦diệc 殊thù 途đồ 。 然nhiên 流lưu 支chi 翻phiên 者giả 兼kiêm 帶đái 天thiên 親thân 釋thích 論luận 三tam 卷quyển 。 又hựu 翻phiên 金kim 剛cang 仙tiên 論luận 十thập 卷quyển 。 隋tùy 初sơ 耶da 舍xá 又hựu 翻phiên 無vô 著trước 釋thích 論luận 兩lưỡng 卷quyển 。 比tỉ 校giáo 三tam 論luận 。 文văn 義nghĩa 大đại 同đồng 。 然nhiên 新tân 則tắc 理lý 隱ẩn 而nhi 文văn 略lược 。 舊cựu 則tắc 工công 顯hiển 而nhi 義nghĩa 周chu 。 兼kiêm 有hữu 秦tần 世thế 羅la 什thập 晉tấn 室thất 謝tạ 靈linh 運vận 隋tùy 代đại 曇đàm 琛# 皇hoàng 朝triêu 慧tuệ 淨tịnh 法Pháp 師sư 等đẳng 。 並tịnh 器khí 業nghiệp 韶thiều 茂mậu 博bác 雅nhã 洽hiệp 聞văn 。 耽đam 味vị 茲tư 典điển 俱câu 為vi 注chú 釋thích 。 研nghiên 考khảo 祕bí 賾trách 咸hàm 騁sính 異dị 義nghĩa 。
時thời 有hữu 長trường/trưởng 安an 西tây 明minh 寺tự 釋thích 道đạo 世thế 法Pháp 師sư 字tự 玄huyền 惲# 。 德đức 鏡kính 玄huyền 流lưu 道đạo 資tư 素tố 蓄súc 。 伏phục 膺ưng 聖thánh 教giáo 雅nhã 好hảo/hiếu 斯tư 文văn 。 以dĩ 解giải 詁# 多đa 門môn 尋tầm 覈# 勞lao 止chỉ 。 未vị 若nhược 參tham 綜tống 厥quyết 美mỹ 一nhất 以dĩ 貫quán 之chi 。 爰viên 掇xuyết 諸chư 家gia 而nhi 為vi 集tập 註chú 。 開khai 題đề 科khoa 簡giản 同đồng 銘minh 斯tư 部bộ 。 勒lặc 成thành 三tam 卷quyển 號hiệu 為vi 集tập 註chú 般Bát 若Nhã 。 兼kiêm 出xuất 義nghĩa 疏sớ/sơ 三tam 卷quyển 玄huyền 義nghĩa 兩lưỡng 卷quyển 。 現hiện 行hành 要yếu 用dụng 文văn 理lý 周chu 悉tất 。 庶thứ 使sử 靈linh 山sơn 積tích 壤nhưỡng 干can 天thiên 之chi 峻tuấn 彌di 高cao 。 巨cự 海hải 納nạp 川xuyên 浴dục 日nhật 之chi 波ba 逾du 廣quảng 。 披phi 文văn 者giả 畢tất 窮cùng 其kỳ 理lý 。 講giảng 導đạo 者giả 洞đỗng 盡tận 其kỳ 性tánh 。 學học 侶lữ 無vô 疲bì 於ư 倍bội 功công 。 談đàm 客khách 有hữu 同đồng 於ư 兼kiêm 採thải 。 金kim 口khẩu 妙diệu 義nghĩa 。 掩yểm 二nhị 曜diệu 以dĩ 長trường/trưởng 懸huyền 。 玉ngọc 軸trục 微vi 言ngôn 。 貫quán 三tam 才tài 而nhi 靡mĩ 絕tuyệt 。 豈khởi 止chỉ 聲thanh 芬phân 鷲thứu 嶺lĩnh 字tự 韞# 龍long 宮cung 而nhi 已dĩ 哉tai 。
與Dữ 翻Phiên 經Kinh 大Đại 德Đức 等Đẳng 書Thư
太thái 常thường 博bác 士sĩ 柳liễu 宣tuyên
歸quy 敬kính 偈kệ 。
稽khể 首thủ 諸chư 佛Phật 。 願nguyện 護hộ 神thần 威uy 。 當đương 陳trần 誠thành 請thỉnh 。
罔võng 或hoặc 尤vưu 譏cơ 。 沈trầm 晦hối 未vị 悟ngộ 。 圓viên 覺giác 所sở 歸quy 。
久cửu 淪luân 愛ái 海hải 。 舟chu 檝tiếp 攸du 希hy 。 異dị 執chấp 乖quai 競cạnh 。
和hòa 合hợp 是thị 依y 。 玄huyền 離ly 取thủ 有hữu 。 理lý 絕tuyệt 過quá 違vi 。
慢mạn 乖quai 八bát 正chánh 。 戲hí 入nhập 百bách 非phi 。 取thủ 捨xả 同đồng 辨biện 。
染nhiễm 淨tịnh 混hỗn 微vi 。 簡giản 金kim 去khứ 礫lịch 。 琢trác 玉ngọc 裨bì 輝huy 。
能năng 仁nhân 普phổ 鑒giám 。 凝ngưng 慮lự 研nghiên 幾kỷ 。 契khế 誠thành 大Đại 道Đạo 。
孰thục 敢cảm 毀hủy 誹phỉ 。 諤# 諤# 崇sùng 德đức 。 唯duy 唯duy 浸tẩm 衰suy 。
惟duy 願nguyện 留lưu 聽thính 。 庶thứ 有hữu 發phát 揮huy 。 望vọng 矜căng 悃# 悃# 。
垂thùy 誨hối 婓# 婓# 。
歸quy 敬kính 曰viết 。 昔tích 能năng 仁nhân 示thị 現hiện 王vương 宮cung 假giả 歿một 雙song 樹thụ 。 微vi 言ngôn 既ký 暢sướng 至chí 理lý 亦diệc 弘hoằng 。 剎sát 土độ 蒙mông 攝nhiếp 受thọ 之chi 恩ân 。 懷hoài 生sanh 沾triêm 昭chiêu 蘇tô 之chi 慧tuệ 。 自tự 佛Phật 樹thụ 西tây 蔭ấm 覺giác 影ảnh 東đông 臨lâm 。 漢hán 魏ngụy 寔thật 為vi 濫lạm 觴thương 。 符phù 姚diêu 盛thịnh 其kỳ 風phong 彩thải 。 自tự 是thị 名danh 僧Tăng 間gian 出xuất 達đạt 士sĩ 連liên 鑣# 。 慧tuệ 日nhật 長trường/trưởng 懸huyền 法Pháp 輪luân 恆hằng 馭ngự 。 開khai 鑿tạc 之chi 功công 始thỉ 自tự 騰đằng 顯hiển 。 弘hoằng 闡xiển 之chi 力lực 仍nhưng 資tư 什thập 安an 。 別biệt 有hữu 善thiện 開khai 遠viễn 適thích 羅la 浮phù 。 圖đồ 澄trừng 近cận 現hiện 趙triệu 魏ngụy 。 粗thô 言ngôn 圭# 角giác 未vị 可khả 縷lũ 陳trần 。 莫mạc 不bất 辯biện 空không 有hữu 於ư 一Nhất 乘Thừa 。 論luận 苦khổ 集tập 於ư 四Tứ 諦Đế 。 假giả 銓thuyên 明minh 有hữu 。 終chung 未vị 離ly 於ư 有hữu 為vi 。 息tức 言ngôn 明minh 道đạo 。 方phương 契khế 證chứng 於ư 凝ngưng 寂tịch 。 猶do 執chấp 玄huyền 以dĩ 求cầu 玄huyền 。 是thị 玄huyền 非phi 玄huyền 理lý 。 因nhân 玄huyền 以dĩ 忘vong 玄huyền 。 或hoặc 是thị 玄huyền 義nghĩa 。 雖tuy 冥minh 會hội 幽u 塗đồ 事sự 絕tuyệt 言ngôn 象tượng 。 然nhiên 攝nhiếp 生sanh 歸quy 寂tịch 終chung 籍tịch 筌thuyên 蹄đề 。 亦diệc 既ký 立lập 言ngôn 。 是thị 非phi 鋒phong 起khởi 。 如như 彼bỉ 戰chiến 爭tranh 干can 戈qua 競cạnh 發phát 。 負phụ 者giả 屏bính 氣khí 勝thắng 者giả 先tiên 鳴minh 。 故cố 尚thượng 降hàng 魔ma 制chế 諸chư 外ngoại 道đạo 。 自tự 非phi 辯biện 才tài 無vô 畏úy 。 答đáp 難nan 有hữu 方phương 。 則tắc 物vật 輩bối 喧huyên 張trương 我ngã 等đẳng 恥sỉ 辱nhục 。 是thị 故cố 專chuyên 心tâm 適thích 道đạo 。 一nhất 意ý 總tổng 持trì 建kiến 立lập 法Pháp 幢tràng 。 祇kỳ 植thực 法Pháp 鼓cổ 。 旗kỳ 鼓cổ 既ký 正chánh 則tắc 敵địch 者giả 殘tàn 摧tồi 。 法Pháp 輪luân 既ký 轉chuyển 能năng 威uy 不bất 伏phục 。 若nhược 使sử 望vọng 風phong 旗kỳ 靡mĩ 對đối 難nạn/nan 含hàm 膠giao 而nhi 能năng 闡xiển 弘hoằng 三Tam 寶Bảo 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 尚thượng 藥dược 呂lữ 奉phụng 御ngự 。 入nhập 空không 有hữu 之chi 門môn 。 馳trì 正chánh 見kiến 之chi 路lộ 。 聞văn 持trì 擬nghĩ 於ư 昔tích 賢hiền 。 洞đỗng 微vi 侔mâu 於ư 往vãng 哲triết 。 其kỳ 辭từ 辨biện 其kỳ 義nghĩa 明minh 。 其kỳ 德đức 真chân 其kỳ 行hành 著trước 。 已dĩ 沐mộc 八bát 解giải 之chi 流lưu 。 又hựu 悟ngộ 七thất 覺giác 之chi 分phần 。 影ảnh 響hưởng 成thành 教giáo 。 若nhược 淨tịnh 名danh 之chi 詣nghệ 菴am 園viên 。 聞văn 道đạo 必tất 求cầu 。 猶do 善thiện 才tài 之chi 歸quy 無vô 竭kiệt 。 意ý 在tại 弘hoằng 宣tuyên 佛Phật 教giáo 。 立lập 破phá 因nhân 明minh 之chi 疏sớ/sơ 。 若nhược 其kỳ 是thị 也dã 。 必tất 須tu 然nhiên 其kỳ 所sở 長trường/trưởng 。 如như 其kỳ 非phi 也dã 。 理lý 合hợp 指chỉ 其kỳ 所sở 短đoản 。 今kim 現hiện 僧Tăng 徒đồ 雲vân 集tập 。 並tịnh 是thị 採thải 石thạch 他tha 山sơn 。 朝triêu 野dã 俱câu 聞văn 。 呂lữ 君quân 請thỉnh 益ích 莫mạc 不bất 側trắc 聽thính 。 瀉tả 瓶bình 皆giai 望vọng 盪# 滌địch 掉trạo 悔hối 之chi 源nguyên 。 銷tiêu 屏bính 疑nghi 忿phẫn 之chi 聚tụ 。 有hữu 太thái 史sử 令linh 李# 淳thuần 風phong 者giả 。 聞văn 而nhi 進tiến 曰viết 。 僕bộc 心tâm 懷hoài 正chánh 路lộ 行hành 屬thuộc 歸quy 依y 。 以dĩ 實thật 際tế 為vi 大đại 覺giác 玄huyền 軀khu 。 無vô 為vi 是thị 調điều 御ngự 法pháp 體thể 。 然nhiên 皎hiệu 日nhật 麗lệ 天thiên 。 寔thật 助trợ 上thượng 玄huyền 運vận 用dụng 。 賢hiền 僧Tăng 闡xiển 法pháp 。 實thật 裨bì 天thiên 師sư 妙diệu 道đạo 。 是thị 所sở 信tín 受thọ 是thị 所sở 安an 心tâm 。 但đãn 不bất 敢cảm 以dĩ 黃hoàng 葉diệp 為vi 金kim 。 山sơn 雉trĩ 成thành 鳳phượng 。 南nam 郭quách 濫lạm 吹xuy 。 淄# 澠# 混hỗn 流lưu 耳nhĩ 。 或hoặc 有hữu 異dị 議nghị 。 豈khởi 僕bộc 心tâm 哉tai 。 豈khởi 僕bộc 心tâm 哉tai 。 然nhiên 鶴hạc 林lâm 已dĩ 後hậu 歲tuế 將tương 二nhị 千thiên 。 正Chánh 法Pháp 既ký 過quá 末Mạt 法Pháp 初sơ 踐tiễn 。 玄huyền 理lý 欝uất 而nhi 不bất 彰chương 。 覺giác 道đạo 浸tẩm 將tương 湮nhân 落lạc 。 玄huyền 奘tráng 法Pháp 師sư 。 頭đầu 陀đà 法Pháp 界Giới 遠viễn 達đạt 迦ca 維duy 。 目mục 擊kích 道đạo 樹thụ 金kim 流lưu 。 仍nhưng 覩đổ 七thất 處xứ 八bát 會hội 。 毘tỳ 城thành 鷲thứu 嶺lĩnh 身thân 入nhập 彼bỉ 鄉hương 。 娑sa 羅la 寶bảo 階giai 目mục 驗nghiệm 虛hư 實thật 。 至chí 如như 歷lịch 覽lãm 王vương 舍xá 檀đàn 特đặc 恆Hằng 河Hà 。 如như 斯tư 等đẳng 輩bối 未vị 易dị 具cụ 言ngôn 也dã 。 加gia 之chi 西tây 域vực 名danh 僧Tăng 莫mạc 不bất 面diện 論luận 波Ba 若Nhã 。 東đông 域vực 疑nghi 義nghĩa 悉tất 皆giai 質chất 之chi 彼bỉ 師sư 。 毘tỳ 尼ni 之chi 藏tạng 既ký 奉phụng 。 持trì 而nhi 不bất 捨xả 。 毘tỳ 曇đàm 明minh 義nghĩa 亦diệc 洞đỗng 觀quán 而nhi 為vi 常thường 。 蘇tô 妬đố 路lộ 既ký 得đắc 之chi 於ư 聲thanh 明minh 。 耨nậu 多đa 羅la 亦diệc 剖phẫu 斷đoạn 於ư 疑nghi 滯trệ 。 法pháp 無vô 大đại 小tiểu 。 莫mạc 不bất 韞# 之chi 胸hung 懷hoài 。 理lý 無vô 深thâm 淺thiển 。 悉tất 能năng 決quyết 之chi 敏mẫn 慮lự 。 故cố 三tam 藏tạng 之chi 名danh 振chấn 旦đán 之chi 所sở 推thôi 定định 。 摩ma 訶ha 之chi 號hiệu 乃nãi 羅la 衛vệ 之chi 所sở 共cộng 稱xưng 。 名danh 實thật 之chi 際tế 何hà 可khả 稱xưng 道đạo 。 然nhiên 呂lữ 君quân 學học 識thức 該cai 博bác 義nghĩa 理lý 精tinh 通thông 。 言ngôn 行hạnh 樞xu 機cơ 是thị 所sở 詳tường 悉tất 。 至chí 於ư 陀đà 羅la 佛Phật 於ư 。 稟bẩm 自tự 生sanh 知tri 。 無vô 礙ngại 辯biện 才tài 。 寧ninh 由do 伏phục 習tập 。 但đãn 以dĩ 因nhân 明minh 義nghĩa 隱ẩn 。 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 猶do 觸xúc 象tượng 各các 得đắc 其kỳ 形hình 。 共cộng 器khí 飯phạn 有hữu 異dị 色sắc 。 呂lữ 君quân 既ký 已dĩ 執chấp 情tình 道đạo 俗tục 。 企xí 望vọng 指chỉ 定định 。 秋thu 霜sương 已dĩ 降giáng/hàng 側trắc 聽thính 鍾chung 鳴minh 。 法pháp 雲vân 既ký 敷phu 雷lôi 震chấn 希hy 發phát 。 但đãn 龍long 象tượng 蹴xúc 蹋đạp 。 非phi 驢lư 所sở 堪kham 。 猶do 緇# 服phục 壼# 奧áo 白bạch 衣y 不bất 踐tiễn 。 脫thoát 如như 龍long 種chủng 抗kháng 說thuyết 無vô 垢cấu 釋thích 疑nghi 則tắc 苾Bật 芻Sô 悉tất 曇đàm 亦diệc 優ưu 婆bà 能năng 盡tận 輒triếp 附phụ 微vi 志chí 請thỉnh 不bất 為vi 煩phiền 。 若nhược 有hữu 滯trệ 疑nghi 望vọng 諮tư 三tam 藏tạng 裁tài 決quyết 。 以dĩ 所sở 承thừa 稟bẩm 傳truyền 示thị 四tứ 眾chúng 。 則tắc 正Chánh 道Đạo 克khắc 昌xương 覆phú 障chướng 永vĩnh 絕tuyệt 。 紹thiệu 隆long 三Tam 寶Bảo 。 其kỳ 在tại 茲tư 乎hồ 。 過quá 此thử 已dĩ 往vãng 。 非phi 復phục 所sở 悉tất 。 弟đệ 子tử 柳liễu 宣tuyên 白bạch 。
答đáp 博bác 士sĩ 柳liễu 宣tuyên
譯Dịch 經Kinh 釋Thích 明Minh 濬#
還hoàn 述thuật 頌tụng 。
於ư 赫hách 大đại 聖thánh 。 種chủng 覺giác 圓viên 明minh 。 無vô 幽u 不bất 察sát 。
如như 響hưởng 酬thù 聲thanh 。 弗phất 資tư 延diên 慶khánh 。 孰thục 悟ngộ 歸quy 誠thành 。
良lương 道đạo 可khả 仰ngưỡng 。 寔thật 引dẫn 迷mê 生sanh 。 百bách 川xuyên 邪tà 浪lãng 。
一nhất 味vị 吞thôn 并tinh 。 物vật 有hữu 取thủ 捨xả 。 正chánh 匪phỉ 虧khuy 盈doanh 。
八bát 邪tà 馳trì 銳duệ 。 四tứ 句cú 爭tranh 名danh 。 飾sức 非phi 濫lạm 是thị 。
抑ức 重trọng/trùng 為vi 輕khinh 。 照chiếu 日nhật 氷băng 散tán 。 投đầu 珠châu 水thủy 清thanh 。
顯hiển 允duẫn 上thượng 德đức 。 體thể 道đạo 居cư 貞trinh 。 縱túng/tung 加gia 譽dự 毀hủy 。
未vị 動động 遺di 榮vinh 。 昂ngang 昂ngang 令linh 哲triết 。 欝uất 欝uất 含hàm 情tình 。
俟sĩ 諸chư 達đạt 觀quán 。 定định 此thử 權quyền 衡hành 。 聊liêu 申thân 悱# 悱# 。
用dụng 簡giản 英anh 英anh 。
還hoàn 述thuật 曰viết 。 頃khoảnh 於ư 望vọng 表biểu 預dự 屬thuộc 歸quy 敬kính 之chi 詞từ 。 其kỳ 文văn 煥hoán 乎hồ 何hà 偉# 麗lệ 也dã 。 詳tường 其kỳ 致trí 誠thành 哉tai 。 豈khởi 不bất 然nhiên 歟# 。 悲bi 夫phu 愛ái 海hải 滔thao 天thiên 邪tà 山sơn 概khái 日nhật 。 封phong 人nhân 我ngã 者giả 顛điên 墜trụy 其kỳ 何hà 已dĩ 。 恃thị 慢mạn 結kết 者giả 漂phiêu 淪luân 而nhi 不bất 窮cùng 。 至chí 於ư 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 爭tranh 翳ế 薈# 而nhi 自tự 處xứ 。 九cửu 十thập 五ngũ 道đạo 。 競cạnh 扶phù 服phục 而nhi 無vô 歸quy 。 如Như 來Lai 以dĩ 本bổn 願nguyện 大đại 悲bi 忘vong 緣duyên 俯phủ 應ưng 。 內nội 圓viên 四Tứ 智Trí 外ngoại 顯hiển 六Lục 通Thông 。 運vận 十Thập 力Lực 以dĩ 伏phục 天thiên 魔ma 。 飛phi 七thất 辯biện 而nhi 摧tồi 外ngoại 道đạo 。 竭kiệt 茲tư 愛ái 海hải 。 濟tế 稟bẩm 識thức 於ư 三tam 空không 。 殄điễn 彼bỉ 邪tà 山sơn 。 驅khu 肖tiếu 形hình 於ư 八bát 正chánh 。 指chỉ 因nhân 示thị 果quả 反phản 本bổn 還hoàn 源nguyên 。 大đại 矣hĩ 哉tai 。 悲bi 智trí 妙diệu 用dụng 無vô 德đức 而nhi 稱xưng 矣hĩ 。
昔tích 道đạo 樹thụ 登đăng 庸dong 。 被bị 聲thanh 教giáo 於ư 百bách 億ức 。 堅kiên 林lâm 寢tẩm 迹tích 。 振chấn 遺di 烈liệt 於ư 三tam 千thiên 。 自tự 佛Phật 日nhật 西tây 傾khuynh 餘dư 光quang 東đông 照chiếu 。 周chu 感cảm 夜dạ 隕vẫn 之chi 瑞thụy 。 漢hán 通thông 宵tiêu 夢mộng 之chi 徵trưng 。 騰đằng 蘭lan 炳bỉnh 惠huệ 炬cự 於ư 前tiền 。 澄trừng 什thập 嗣tự 傳truyền 燈đăng 於ư 後hậu 。 其kỳ 於ư 譯dịch 經kinh 弘hoằng 法pháp 神thần 異dị 濟tế 時thời 。 高cao 論luận 降giáng/hàng 邪tà 安an 禪thiền 肅túc 物vật 。 緝tập 頹đồi 綱cương 者giả 接tiếp 武võ 。 維duy 絕tuyệt 細tế 者giả 肩kiên 隨tùy 。 莫mạc 不bất 夷di 夏hạ 欽khâm 風phong 幽u 明minh 翼dực 化hóa 聯liên 華hoa 靡mĩ 替thế 可khả 略lược 而nhi 詳tường 。 惟duy 今kim 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 蘊uẩn 靈linh 秀tú 出xuất 。 含hàm 章chương 而nhi 體thể 一nhất 味vị 。 瓶bình 瀉tả 以dĩ 贍thiệm 五ngũ 乘thừa 。 悲bi 去khứ 聖thánh 之chi 逾du 遠viễn 。 憫mẫn 來lai 教giáo 之chi 多đa 闕khuyết 。 緬# 思tư 圓viên 義nghĩa 許hứa 道đạo 以dĩ 身thân 。 心tâm 口khẩu 自tự 謀mưu 形hình 影ảnh 相tương/tướng 弔điếu 。 振chấn 衣y 擎kình 錫tích 尋tầm 波ba 討thảo 源nguyên 。 出xuất 玉ngọc 關quan 而nhi 遠viễn 遊du 。 指chỉ 金kim 河hà 而nhi 一nhất 息tức 。 稽khể 疑nghi 梵Phạm 宇vũ 探thám 幽u 洞đỗng 微vi 。 旋toàn 化hóa 神thần 州châu 揚dương 真chân 殄điễn 謬mậu 。 遺di 筌thuyên 闕khuyết 典điển 大đại 備bị 茲tư 辰thần 。 方Phương 等Đẳng 圓viên 宗tông 彌di 廣quảng 前tiền 烈liệt 。 所sở 明minh 勝thắng 義nghĩa 。 妙diệu 絕tuyệt 環hoàn 中trung 之chi 中trung 。 真chân 性tánh 真chân 空không 。 極cực 踰du 方phương 外ngoại 之chi 外ngoại 。 以dĩ 有hữu 取thủ 也dã 。 有hữu 取thủ 喪táng 其kỳ 真chân 。 統thống 無vô 求cầu 之chi 。 無vô 求cầu 蠧đố 其kỳ 實thật 。 拂phất 二nhị 邊biên 之chi 跡tích 。 忘vong 中trung 道đạo 之chi 相tướng 。 累lũy/lụy/luy 遣khiển 未vị 易dị 。 洎kịp 其kỳ 深thâm 重trọng 空không 。 何hà 以dĩ 臻trăn 其kỳ 極cực 。 要yếu 矣hĩ 妙diệu 矣hĩ 。 至chí 哉tai 大đại 哉tai 。 契khế 之chi 於ư 心tâm 。 然nhiên 後hậu 以dĩ 之chi 為vi 法pháp 。 在tại 心tâm 為vi 法pháp 形hình 言ngôn 為vi 教giáo 。 法pháp 有hữu 自tự 明minh 共cộng 相tương 。 教giáo 乃nãi 遮già 詮thuyên 表biểu 詮thuyên 。 粹túy 旨chỉ 沖# 宗tông 。 豈khởi 造tạo 次thứ 所sở 能năng 覼# 縷lũ 。 法Pháp 師sư 凝ngưng 神thần 役dịch 智trí 詳tường 正chánh 始thỉ 末mạt 。 緝tập 熙hi 玄huyền 籍tịch 大đại 啟khải 幽u 關quan 。 祕bí 希hy 聲thanh 應ưng 扣khấu 擊kích 之chi 大đại 小tiểu 。 廓khuếch 義nghĩa 海hải 納nạp 朝triêu 宗tông 之chi 巨cự 細tế 。 於ư 是thị 殊thù 方phương 碩# 德đức 異dị 域vực 高cao 僧Tăng 。 伏phục 膺ưng 問vấn 道đạo 蓄súc 疑nghi 請thỉnh 益ích 。 固cố 已dĩ 飲ẩm 和hòa 。 滿mãn 腹phúc 莫mạc 測trắc 其kỳ 淺thiển 深thâm 。 聆linh 音âm 駭hãi 聽thính 。 孰thục 知tri 其kỳ 遠viễn 近cận 。 至chí 於ư 因nhân 明minh 小tiểu 道đạo 。 現hiện 比tỉ 蓋cái 微vi 。 斯tư 乃nãi 指chỉ 初sơ 學học 之chi 方phương 隅ngung 。 舉cử 立lập 論luận 之chi 標tiêu 幟xí 。 至chí 若nhược 靈linh 樞xu 祕bí 鍵kiện 。 妙diệu 本bổn 成thành 功công 。 備bị 諸chư 奧áo 冊sách 。 非phi 此thử 所sở 云vân 也dã 。 呂lữ 奉phụng 御ngự 以dĩ 風phong 神thần 爽sảng 拔bạt 早tảo 擅thiện 多đa 能năng 。 器khí 宇vũ 該cai 通thông 夙túc 彰chương 博bác 物vật 。 弋# 獵liệp 開khai 墳phần 之chi 典điển 鉤câu 深thâm 壞hoại 壁bích 之chi 書thư 。 觸xúc 類loại 而nhi 長trường/trưởng 應ưng 諸chư 數số 術thuật 。 振chấn 風phong 颷# 於ư 辯biện 囿# 。 摛# 光quang 華hoa 於ư 翰hàn 林lâm 。 驤# 首thủ 雲vân 中trung 先tiên 鳴minh 日nhật 下hạ 。 五ngũ 行hành 資tư 其kỳ 筆bút 削tước 。 六lục 位vị 佇trữ 其kỳ 高cao 談đàm 。 一nhất 覽lãm 太thái 玄huyền 應ưng 問vấn 便tiện 釋thích 。 再tái 尋tầm 象tượng 戲hí 立lập 試thí 即tức 成thành 。 實thật 晉tấn 代đại 茂mậu 先tiên 漢hán 朝triêu 曼mạn 蒨# 。 方phương 今kim 蔑miệt 如như 也dã 。 既ký 而nhi 翱cao 翔tường 群quần 略lược 。 綽xước 有hữu 餘dư 功công 。 而nhi 能năng 敬kính 慕mộ 大Đại 乘Thừa 。 夙túc 敦đôn 誠thành 信tín 。 比tỉ 因nhân 友hữu 生sanh 戲hí 爾nhĩ 忽hốt 復phục 屬thuộc 想tưởng 。 因nhân 明minh 不bất 以dĩ 師sư 資tư 。 率suất 己kỷ 穿xuyên 鑿tạc 。 比tỉ 決quyết 諸chư 疏sớ/sơ 指chỉ 斥xích 求cầu 非phi 。 諠huyên 議nghị 於ư 朝triêu 形hình 於ư 造tạo 次thứ 。 考khảo 其kỳ 志chí 也dã 。 固cố 已dĩ 難nạn/nan 加gia 覈# 其kỳ 知tri 也dã 。 誠thành 為vi 可khả 惑hoặc 。 此thử 論luận 以dĩ 一nhất 卷quyển 成thành 部bộ 。 五ngũ 紙chỉ 成thành 卷quyển 。 研nghiên 機cơ 三tam 疏sớ/sơ 。 向hướng 已dĩ 一nhất 周chu 。 舉cử 非phi 四tứ 十thập 自tự 無vô 一nhất 是thị 。 自tự 既ký 無vô 是thị 而nhi 能năng 言ngôn 是thị 。 疏sớ/sơ 本bổn 無vô 非phi 而nhi 能năng 言ngôn 非phi 。 言ngôn 非phi 不bất 非phi 。 言ngôn 是thị 不bất 是thị 。 言ngôn 是thị 不bất 是thị 。 是thị 是thị 而nhi 恆hằng 非phi 。 言ngôn 非phi 不bất 非phi 。 非phi 非phi 而nhi 恆hằng 是thị 。 非phi 非phi 恆hằng 是thị 。 不bất 為vi 非phi 所sở 非phi 。 是thị 是thị 恆hằng 非phi 。 不bất 為vi 是thị 所sở 是thị 。 以dĩ 茲tư 貶biếm 失thất 致trí 惑hoặc 病bệnh 諸chư 。 且thả 據cứ 生sanh 因nhân 了liễu 因nhân 。 執chấp 一nhất 體thể 而nhi 亡vong 二nhị 義nghĩa 。 能năng 了liễu 所sở 了liễu 封phong 一nhất 名danh 而nhi 惑hoặc 二nhị 體thể 。 又hựu 以dĩ 宗tông 依y 宗tông 。 體thể 留lưu 依y 去khứ 體thể 以dĩ 為vi 宗tông 。 喻dụ 體thể 喻dụ 依y 去khứ 體thể 留lưu 依y 而nhi 為ví 喻dụ 。 緣duyên 斯tư 兩lưỡng 系hệ 妄vọng 起khởi 多đa 疑nghi 。 迷mê 一nhất 極cực 成thành 謬mậu 生sanh 七thất 難nạn/nan 。 但đãn 以dĩ 鑽toàn 窮cùng 二nhị 論luận 師sư 已dĩ 一nhất 心tâm 。 滯trệ 文văn 句cú 於ư 上thượng 下hạ 。 誤ngộ 字tự 音âm 之chi 平bình 去khứ 。 復phục 以dĩ 數số 論luận 為vi 聲thanh 論luận 。 舉cử 生sanh 成thành 為vi 滅diệt 成thành 。 豈khởi 唯duy 差sai 離ly 合hợp 之chi 宗tông 因nhân 。 蓋cái 亦diệc 違vi 倒đảo 順thuận 之chi 前tiền 後hậu 。 又hựu 採thải 鄙bỉ 俚# 訛ngoa 韻vận 以dĩ 擬nghĩ 梵Phạm 本bổn 。 囀# 音âm 雖tuy 廣quảng 。 援viện 七thất 種chủng 而nhi 只chỉ 當đương 一nhất 囀# 。 然nhiên 非phi 彼bỉ 七thất 所sở 目mục 。 乃nãi 是thị 第đệ 八bát 呼hô 聲thanh 。 舛suyễn 雜tạp 乖quai 訛ngoa 。 何hà 從tùng 而nhi 至chí 。 又hựu 案án 勝thắng 論luận 。 立lập 常thường 極cực 微vi 數số 。 乃nãi 無vô 窮cùng 體thể 唯duy 極cực 小tiểu 。 復phục 漸tiệm 和hòa 合hợp 生sanh 諸chư 子tử 。 微vi 數số 則tắc 倍bội 減giảm 於ư 常thường 。 微vi 體thể 又hựu 倍bội 增tăng 於ư 父phụ 母mẫu 。 迄hất 乎hồ 終chung 已dĩ 體thể 遍biến 大Đại 千Thiên 。 究cứu 其kỳ 所sở 窮cùng 數số 唯duy 成thành 一nhất 。 呂lữ 公công 所sở 引dẫn 易dị 繫hệ 辭từ 云vân 。 太thái 極cực 生sanh 二nhị 儀nghi 。 二nhị 儀nghi 生sanh 四tứ 象tượng 。 四tứ 象tượng 生sanh 八bát 卦# 。 八bát 卦# 生sanh 萬vạn 物vật 云vân 。 此thử 與dữ 彼bỉ 言ngôn 異dị 義nghĩa 同đồng 。 今kim 案án 太thái 極cực 無vô 形hình 肇triệu 生sanh 有hữu 象tượng 。 元nguyên 資tư 一nhất 氣khí 終chung 成thành 萬vạn 物vật 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 多đa 生sanh 一nhất 而nhi 例lệ 一nhất 生sanh 多đa 。 引dẫn 類loại 欲dục 顯hiển 博bác 聞văn 義nghĩa 乖quai 。 復phục 何hà 所sở 託thác 。 設thiết 引dẫn 大đại 例lệ 生sanh 義nghĩa 似tự 同đồng 。 若nhược 釋thích 同đồng 於ư 邪tà 見kiến 。 深thâm 累lũy/lụy/luy 如như 何hà 自tự 免miễn 。 豈khởi 得đắc 苟cẩu 要yếu 時thời 譽dự 。 混hỗn 正chánh 同đồng 邪tà 。 非phi 身thân 之chi 讐thù 奚hề 至chí 於ư 此thử 。 凡phàm 所sở 紕# 紊# 胡hồ 可khả 勝thắng 言ngôn 。 特đặc 由do 率suất 己kỷ 致trí 斯tư 狼lang 狽# 。 根căn 既ký 不bất 正chánh 枝chi 葉diệp 自tự 傾khuynh 。 逐trục 誤ngộ 生sanh 疑nghi 隨tùy 疑nghi 設thiết 難nạn/nan 。 曲khúc 形hình 直trực 影ảnh 其kỳ 可khả 得đắc 乎hồ 。 試thí 舉cử 二nhị 三tam 冀ký 詳tường 大đại 意ý 。 深thâm 疵tỳ 繁phồn 緒tự 委ủy 答đáp 如như 別biệt 。 尋tầm 夫phu 呂lữ 公công 達đạt 鑒giám 。 豈khởi 孟# 浪lãng 而nhi 至chí 此thử 哉tai 。 示thị 顯hiển 真chân 俗tục 雲vân 埿nê 難nan 易dị 楚sở 越việt 。 因nhân 彰chương 佛Phật 教giáo 弘hoằng 遠viễn 正Chánh 法Pháp 凝ngưng 深thâm 。 譬thí 洪hồng 爐lô 非phi 掬cúc 雪tuyết 所sở 投đầu 。 渤bột 澥giải 豈khởi 膠giao 舟chu 能năng 越việt 也dã 。 太thái 史sử 令linh 李# 君quân 者giả 。 靈linh 府phủ 沈trầm 祕bí 襟khâm 期kỳ 遠viễn 邈mạc 。 專chuyên 精tinh 九cửu 數số 綜tống 涉thiệp 六lục 爻hào 。 博bác 考khảo 圖đồ 典điển 瞻chiêm 觀quán 雲vân 物vật 。 鄙bỉ 衛vệ 宏hoành 之chi 失thất 度độ 。 陋lậu 禆# 竈táo 之chi 未vị 工công 。 神thần 無vô 滯trệ 用dụng 望vọng 實thật 斯tư 在tại 。 既ký 屬thuộc 呂lữ 公công 餘dư 論luận 復phục 致trí 間gian 言ngôn 。 以dĩ 實thật 際tế 為vi 大đại 覺giác 。 玄huyền 軀khu 無vô 為vi 是thị 調điều 御ngự 法pháp 體thể 。 此thử 乃nãi 信tín 薰huân 修tu 容dung 。 有hữu 分phần/phân 證chứng 稟bẩm 。 自tự 然nhiên 終chung 不bất 可khả 成thành 。 良lương 恐khủng 言ngôn 似tự 而nhi 意ý 違vi 。 詞từ 近cận 而nhi 旨chỉ 遠viễn 。 然nhiên 天thiên 師sư 妙diệu 道đạo 幸hạnh 以dĩ 再tái 斯tư 。 且thả 寇khấu 氏thị 天thiên 師sư 。 崔thôi 君quân 特đặc 廌# 共cộng 貽# 伊y 咎cữu 。 夫phu 復phục 何hà 言ngôn 。 雖tuy 謂vị 不bất 混hỗn 於ư 淄# 澠# 。 蓋cái 已dĩ 自tự 濫lạm 金kim 鍮thâu 耳nhĩ 惟duy 公công 逸dật 宇vũ 寥liêu 廓khuếch 學học 殫đàn 墳phần 素tố 。 庇tí 身thân 以dĩ 仁nhân 義nghĩa 。 應ưng 物vật 以dĩ 樞xu 機cơ 。 肅túc 肅túc 焉yên 汪uông 汪uông 焉yên 。 擢trạc 勁# 節tiết 以dĩ 干can 雲vân 。 談đàm 清thanh 瀾lan 而nhi 鎮trấn 地địa 。 騰đằng 芳phương 文văn 苑uyển 。 職chức 處xứ 儒nho 林lâm 。 捃# 摭# 九cửu 疇trù 之chi 宗tông 。 研nghiên 詳tường 二nhị 載tái 之chi 說thuyết 。 至chí 於ư 經kinh 禮lễ 三tam 百bách 曲khúc 禮lễ 三tam 千thiên 。 莫mạc 不bất 義nghĩa 符phù 指chỉ 掌chưởng 。 事sự 如như 俯phủ 拾thập 罇# 爼trở 咸hàm 推thôi 。 其kỳ 准chuẩn 的đích 法pháp 度độ 必tất 待đãi 其kỳ 雌thư 黃hoàng 。 遂toại 令linh 相tương/tướng 鼠thử 之chi 詩thi 絕tuyệt 聞văn 於ư 野dã 。 魚ngư 麗lệ 之chi 詠vịnh 盈doanh 耳nhĩ 於ư 朝triêu 。 惟duy 名danh 與dữ 實thật 盡tận 善thiện 盡tận 美mỹ 矣hĩ 。 而nhi 誠thành 敬kính 之chi 重trọng/trùng 稟bẩm 自tự 夙túc 成thành 。 弘hoằng 護hộ 之chi 心tâm 實thật 惟duy 素tố 蓄súc 。 屬thuộc 斯tư 諠huyên 議nghị 同đồng 恥sỉ 疚# 懷hoài 。 故cố 能năng 投đầu 刺thứ 含hàm 膠giao 允duẫn 光quang 大đại 義nghĩa 。 非phi 夫phu 才tài 兼kiêm 內nội 外ngoại 照chiếu 實thật 隣lân 幾kỷ 豈khởi 能năng 激kích 揚dương 清thanh 濁trược 濟tế 俗tục 匡khuông 真chân 耳nhĩ 。 昔tích 什thập 公công 門môn 下hạ 服phục 道đạo 者giả 三tam 千thiên 。 今kim 此thử 會hội 中trung 。 同đồng 聽thính 者giả 如như 市thị 。 貧bần 道đạo 猥ổi 以dĩ 庸dong 陋lậu 。 叨# 廁trắc 末mạt 筵diên 。 雖tuy 慶khánh 朝triêu 聞văn 然nhiên 慚tàm 夕tịch 惕dịch 。 詳tường 以dĩ 造tạo 疏sớ/sơ 三tam 德đức 。 並tịnh 是thị 貫quán 達đạt 五ngũ 乘thừa 。 牆tường 仞nhận 罕# 窺khuy 辭từ 峯phong 難nạn/nan 仰ngưỡng 。 既ký 屬thuộc 商thương 羊dương 鼓cổ 舞vũ 。 而nhi 霈# 澤trạch 必tất 霑triêm 。 詞từ 雷lôi 迅tấn 發phát 恐khủng 無vô 暇hạ 掩yểm 耳nhĩ 。 僉thiêm 議nghị 。 古cổ 人nhân 曰viết 。 一nhất 枝chi 可khả 以dĩ 戢tập 羽vũ 。 何hà 煩phiền 乎hồ 鄧đặng 林lâm 。 黃hoàng 洿# 足túc 以dĩ 沈trầm 鱗lân 。 豈khởi 俟sĩ 於ư 滄thương 海hải 。 故cố 不bất 以dĩ 愚ngu 懦# 垂thùy 逼bức 課khóa 虛hư 。 辭từ 弗phất 獲hoạch 免miễn 。 粗thô 陳trần 梗# 概khái 。 雖tuy 文văn 不bất 足túc 取thủ 。 而nhi 義nghĩa 或hoặc 可khả 觀quán 。 顧cố 己kỷ 庸dong 疎sơ 彌di 增tăng 悚tủng 恧# 。 指chỉ 述thuật 還hoàn 答đáp 餘dư 無vô 所sở 申thân 。 釋thích 明minh 濬# 白bạch 。
廣quảng 弘hoằng 明minh 集tập 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 二nhị
重trọng/trùng 請thỉnh 三tam 藏tạng 聖thánh 教giáo 序tự 啟khải 。
釋thích 玄huyền 奘tráng
伏phục 奉phụng 墨mặc 勅sắc 猥ổi 垂thùy 獎tưởng 喻dụ 。 祇kỳ 奉phụng 綸luân 言ngôn 精tinh 守thủ 震chấn 越việt 。 玄huyền 奘tráng 業nghiệp 行hành 空không 疎sơ 謬mậu 參tham 法pháp 侶lữ 。 幸hạnh 屬thuộc 九cửu 瀛doanh 有hữu 截tiệt 四tứ 海hải 無vô 虞ngu 。 憑bằng 皇hoàng 靈linh 以dĩ 遠viễn 征chinh 。 恃thị 國quốc 威uy 而nhi 訪phỏng 道đạo 。 窮cùng 遐hà 冒mạo 險hiểm 。 雖tuy 勵lệ 愚ngu 誠thành 。 纂toản 異dị 懷hoài 荒hoang 。 寔thật 資tư 朝triêu 化hóa 。 所sở 獲hoạch 經kinh 論luận 奉phụng 勅sắc 翻phiên 譯dịch 。 見kiến 成thành 卷quyển 軸trục 未vị 有hữu 詮thuyên 序tự 。 伏phục 惟duy 。 陛bệ 下hạ 叡duệ 思tư 雲vân 敷phu 。 天thiên 華hoa 景cảnh 爛lạn 。 理lý 包bao 繫hệ 象tượng 。 調điều 逸dật 咸hàm 英anh 。 跨khóa 千thiên 古cổ 以dĩ 飛phi 聲thanh 。 掩yểm 百bách 王vương 而nhi 騰đằng 實thật 。 竊thiết 以dĩ 神thần 力lực 無vô 方phương 。 非phi 神thần 思tư 不bất 足túc 詮thuyên 其kỳ 理lý 。 聖thánh 教giáo 玄huyền 遠viễn 。 非phi 聖thánh 藻tảo 何hà 以dĩ 序tự 其kỳ 源nguyên 。 故cố 乃nãi 冒mạo 犯phạm 威uy 嚴nghiêm 敢cảm 希hy 題đề 目mục 。 宸# 睠# 冲# 邈mạc 不bất 垂thùy 矜căng 許hứa 。 撫phủ 躬cung 累lũy/lụy/luy 息tức 相tương/tướng 顧cố 失thất 圖đồ 。 玄huyền 奘tráng 聞văn 。 日nhật 月nguyệt 麗lệ 天thiên 。 既ký 分phần/phân 暉huy 於ư 戶hộ 牖dũ 。 江giang 河hà 紀kỷ 地địa 。 亦diệc 流lưu 潤nhuận 於ư 巖nham 崖nhai 。 雲vân 和hòa 廣quảng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 祕bí 響hưởng 於ư 聾lung 昧muội 。 金kim 璧bích 奇kỳ 珍trân 。 豈khởi 韜# 彩thải 於ư 愚ngu 瞽# 。 敢cảm 緣duyên 斯tư 理lý 重trùng 以dĩ 干can 祈kỳ 。 伏phục 乞khất 。 雷lôi 雨vũ 曲khúc 垂thùy 。 天thiên 文văn 俯phủ 照chiếu 。 配phối 兩lưỡng 儀nghi 而nhi 同đồng 久cửu 。 與dữ 二nhị 曜diệu 而nhi 俱câu 懸huyền 。 然nhiên 則tắc 鷲thứu 嶺lĩnh 微vi 言ngôn 。 假giả 神thần 筆bút 而nhi 弘hoằng 遠viễn 。 鷄kê 園viên 奧áo 義nghĩa 。 託thác 英anh 詞từ 而nhi 宣tuyên 暢sướng 。 豈khởi 止chỉ 區khu 區khu 梵Phạm 眾chúng 獨độc 荷hà 恩ân 榮vinh 。 亦diệc 使sử 蠢xuẩn 蠢xuẩn 迷mê 生sanh 方phương 超siêu 塵trần 累lụy 而nhi 已dĩ 。 謹cẩn 奉phụng 表biểu 奏tấu 以dĩ 聞văn 。 謹cẩn 言ngôn 。 勅sắc 遂toại 許hứa 焉yên 。 謂vị 駙# 馬mã 高cao 履lý 行hành 曰viết 。 汝nhữ 前tiền 請thỉnh 朕trẫm 為vì 汝nhữ 父phụ 作tác 碑bi 。 今kim 氣khí 力lực 不bất 如như 昔tích 。 願nguyện 作tác 功công 德đức 為vi 法Pháp 師sư 作tác 序tự 。 不bất 能năng 作tác 碑bi 汝nhữ 知tri 之chi 。 貞trinh 觀quán 二nhị 十thập 二nhị 年niên 幸hạnh 玉ngọc 華hoa 宮cung 。 追truy 奘tráng 至chí 。 問vấn 翻phiên 何hà 經kinh 論luận 。 答đáp 正chánh 翻phiên 瑜du 伽già 。 上thượng 問vấn 何hà 聖thánh 所sở 作tác 。 明minh 何hà 等đẳng 義nghĩa 。 具cụ 答đáp 已dĩ 。 令linh 取thủ 論luận 自tự 披phi 閱duyệt 。 遂toại 下hạ 勅sắc 新tân 翻phiên 經kinh 論luận 寫tả 九cửu 本bổn 。 頒ban 與dữ 雍ung 洛lạc 相tương/tướng 兗# 荊kinh 楊dương 等đẳng 九cửu 大đại 州châu 。 奘tráng 又hựu 請thỉnh 經kinh 題đề 。 上thượng 乃nãi 出xuất 之chi 名danh 大đại 唐đường 三tam 藏tạng 聖thánh 教giáo 序tự 。 於ư 明minh 月nguyệt 殿điện 命mạng 弘hoằng 文văn 館quán 學học 士sĩ 上thượng 官quan 儀nghi 對đối 群quần 僚liêu 讀đọc 之chi 。
謝tạ 皇hoàng 太thái 子tử 聖thánh 教giáo 序tự 述thuật 啟khải 。
釋thích 玄huyền 奘tráng
玄huyền 奘tráng 聞văn 。 七thất 曜diệu 摛# 光quang 。 憑bằng 高cao 天thiên 而nhi 散tán 景cảnh 。 九cửu 河hà 灑sái 潤nhuận 。 因nhân 厚hậu 地địa 以dĩ 通thông 流lưu 。 是thị 知tri 相tương/tướng 資tư 之chi 美mỹ 處xứ 物vật 既ký 然nhiên 。 演diễn 法pháp 依y 人nhân 理lý 在tại 無vô 惑hoặc 。 伏phục 惟duy 。 皇hoàng 太thái 子tử 殿điện 下hạ 。 發phát 揮huy 睿# 藻tảo 。 再tái 述thuật 天thiên 文văn 。 讚tán 美mỹ 大Đại 乘Thừa 莊trang 嚴nghiêm 實thật 相tướng 。 珠châu 迴hồi 玉ngọc 轉chuyển 霞hà 爛lạn 錦cẩm 舒thư 。 將tương 日nhật 月nguyệt 而nhi 聯liên 華hoa 。 與dữ 咸hàm 英anh 而nhi 合hợp 韻vận 。 玄huyền 奘tráng 輕khinh 生sanh 多đa 幸hạnh 。 沐mộc 浴dục 殊thù 私tư 。 不bất 任nhậm 銘minh 佩bội 。 奉phụng 啟khải 陳trần 謝tạ 。 謹cẩn 啟khải 。