觀Quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 經Kinh 疏Sớ 妙Diệu 宗Tông 鈔Sao
Quyển 6
宋Tống 知Tri 禮Lễ 述Thuật
觀Quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 經Kinh 疏Sớ/sơ 妙Diệu 宗Tông 鈔Sao 卷quyển 第đệ 六lục
宋tống 四tứ 明minh 沙Sa 門Môn 知tri 禮lễ 述thuật
故cố 荊kinh 谿khê 云vân 。 勝thắng 兼kiêm 兩lưỡng 處xứ 劣liệt 唯duy 鹿lộc 園viên 。 若nhược 其kỳ 似tự 位vị 全toàn 不bất 見kiến 者giả 。 法pháp 華hoa 四tứ 信tín 何hà 故cố 見kiến 於ư 實thật 報báo 土thổ/độ 邪tà 。 有hữu 餘dư 那na 見kiến 圓viên 滿mãn 相tương/tướng 海hải 。 通thông 教giáo 案án 位vị 受thọ 接tiếp 之chi 人nhân 為vi 見kiến 何hà 相tương/tướng 。 若nhược 非phi 尊tôn 特đặc 合hợp 身thân 不bất 成thành 。 今kim 經kinh 明minh 說thuyết 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 身thân 量lượng 無vô 邊biên 。 與dữ 大đại 論luận 云vân 。 色sắc 像tượng 無vô 邊biên 。 有hữu 何hà 異dị 邪tà 。 彼bỉ 云vân 無vô 邊biên 既ký 稱xưng 尊tôn 特đặc 。 此thử 何hà 獨độc 非phi 。 況huống 疏sớ/sơ 專chuyên 引dẫn 彼bỉ 論luận 此thử 文văn 。 以dĩ 證chứng 身thân 量lượng 無vô 邊biên 之chi 義nghĩa 。 驗nghiệm 今kim 佛Phật 身thân 的đích 是thị 尊tôn 特đặc 。 不bất 須tu 疑nghi 也dã 。 問vấn 若nhược 是thị 尊tôn 特đặc 合hợp 是thị 常thường 身thân 。 何hà 故cố 法pháp 華hoa 疏sớ/sơ 中trung 。 判phán 觀quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 經kinh 。 云vân 實thật 有hữu 量lượng 而nhi 言ngôn 無vô 量lượng 。 答đáp 此thử 乃nãi 刊# 正chánh 鈔sao 中trung 錯thác 引dẫn 彼bỉ 疏sớ/sơ 。 彼bỉ 疏sớ/sơ 並tịnh 云vân 實thật 有hữu 量lượng 而nhi 言ngôn 無vô 量lượng 。 如như 阿A 彌Di 陀Đà 與dữ 金kim 光quang 疏sớ/sơ 及cập 此thử 疏sớ/sơ 同đồng 。 蓋cái 以dĩ 小tiểu 大đại 二nhị 彌di 陀đà 經kinh 不bất 專chuyên 尊tôn 特đặc 被bị 於ư 頓đốn 機cơ 。 故cố 彼bỉ 佛Phật 現hiện 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 通thông 被bị 眾chúng 機cơ 。 大đại 機cơ 雖tuy 見kiến 尊tôn 特đặc 常thường 身thân 。 其kỳ 慣quán 習tập 小tiểu 人nhân 洎kịp 諸chư 凡phàm 夫phu 。 雖tuy 因nhân 迴hồi 向hướng 。 得đắc 生sanh 彼bỉ 土độ 。 未vị 宜nghi 尊tôn 特đặc 說thuyết 常thường 住trụ 理lý 。 故cố 以dĩ 應ứng 化hóa 說thuyết 無vô 常thường 法pháp 。 成thành 其kỳ 小tiểu 果quả 。 是thị 故cố 佛Phật 壽thọ 雖tuy 不bất 可khả 數số 。 終chung 歸quy 有hữu 量lượng 。 娑sa 婆bà 生sanh 彼bỉ 多đa 是thị 此thử 機cơ 。 以dĩ 別biệt 圓viên 似tự 位vị 人nhân 難nan 及cập 故cố 。 三tam 疏sớ/sơ 約ước 此thử 。 故cố 判phán 彌di 陀đà 在tại 有hữu 量lượng 中trung 。 若nhược 觀quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 經kinh 純thuần 被bị 圓viên 人nhân 。 明minh 說thuyết 佛Phật 身thân 全toàn 法Pháp 界Giới 起khởi 。 應ưng 既ký 有hữu 本bổn 。 生sanh 即tức 同đồng 法pháp 。 的đích 類loại 釋thích 論luận 法pháp 性tánh 尊tôn 特đặc 。 正chánh 當đương 無vô 量lượng 之chi 無vô 量lượng 也dã 。 故cố 釋thích 籤# 云vân 。 教giáo 分phần/phân 二nhị 身thân 為vi 機cơ 劣liệt 故cố 。 暫tạm 現hiện 生sanh 身thân 。 今kim 機cơ 不bất 劣liệt 豈khởi 對đối 生sanh 身thân 。 問vấn 大đại 本bổn 中trung 云vân 。 生sanh 我ngã 國quốc 者giả 。 身thân 皆giai 具cụ 足túc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 彼bỉ 國quốc 人nhân 民dân 。 既ký 具cụ 此thử 相tương/tướng 。 佛Phật 身thân 理lý 合hợp 超siêu 勝thắng 於ư 人nhân 。 故cố 知tri 常thường 身thân 有hữu 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 般bát 舟chu 經Kinh 云vân 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 蓋cái 借tá 釋Thích 迦Ca 為vi 初sơ 心tâm 觀quán 境cảnh 耳nhĩ 。 答đáp 般bát 舟chu 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 用dụng 是thị 念niệm 佛Phật 。 故cố 當đương 得đắc 生sanh 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 國quốc 。 當đương 念niệm 如như 是thị 佛Phật 身thân 。 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 悉tất 具cụ 足túc 。 光quang 明minh 徹triệt 照chiếu 。 端đoan 正chánh 無vô 比tỉ 。 在tại 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 中trung 說thuyết 經Kinh 。 經kinh 指chỉ 彌di 陀đà 。 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 何hà 文văn 言ngôn 借tá 釋Thích 迦Ca 為vi 境cảnh 。 況huống 止Chỉ 觀Quán 無vô 文văn 輔phụ 行hành 不bất 說thuyết 。 豈khởi 得đắc 自tự 言ngôn 成thành 於ư 己kỷ 見kiến 。 又hựu 彼bỉ 人nhân 民dân 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 故cố 佛Phật 常thường 相tương/tướng 須tu 八bát 萬vạn 者giả 其kỳ 義nghĩa 不bất 然nhiên 以dĩ 同đồng 居cư 土thổ/độ 佛Phật 應ưng 同đồng 人nhân 。 只chỉ 淨tịnh 由do 土thổ/độ 人nhân 。 皆giai 有hữu 於ư 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 故cố 佛Phật 常thường 身thân 須tu 現hiện 此thử 相tương/tướng 。 但đãn 於ư 同đồng 中trung 相tương/tướng 相tương/tướng 皆giai 勝thắng 。 穢uế 土thổ/độ 佛Phật 身thân 雖tuy 異dị 凡phàm 鄙bỉ 。 亦diệc 同đồng 上thượng 人nhân 。 故cố 應ưng 此thử 方phương 所sở 有hữu 相tương/tướng 法pháp 。 故cố 三tam 十thập 二nhị 同đồng 輪Luân 王Vương 相tương/tướng 。 亦diệc 於ư 同đồng 中trung 而nhi 分phân 明minh 昧muội 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 既ký 同đồng 彼bỉ 人nhân 。 驗nghiệm 是thị 彼bỉ 土độ 常thường 身thân 常thường 相tương/tướng 。 是thị 知tri 八bát 萬vạn 別biệt 為vi 大đại 機cơ 現hiện 尊tôn 特đặc 相tương/tướng 。 更cánh 何hà 所sở 疑nghi 。 問vấn 一nhất 等đẳng 尊tôn 特đặc 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 相tương/tướng 分phần/phân 三tam 品phẩm 。 答đáp 悉tất 檀đàn 因nhân 緣duyên 故cố 。 蓋cái 一nhất 類loại 機cơ 應ưng 以dĩ 藏tạng 塵trần 尊tôn 特đặc 之chi 相tướng 得đắc 四tứ 益ích 者giả 。 故cố 佛Phật 稱xưng 機cơ 而nhi 為vi 現hiện 之chi 。 應ưng 以dĩ 八bát 萬vạn 尊tôn 特đặc 之chi 相tướng 。 應ưng 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 。 尊tôn 特đặc 之chi 相tướng 得đắc 四tứ 益ích 者giả 。 佛Phật 皆giai 稱xưng 機cơ 而nhi 為vi 現hiện 之chi 。 仍nhưng 須tu 了liễu 知tri 此thử 之chi 相tướng 海hải 。 別biệt 教giáo 則tắc 用dụng 別biệt 修tu 緣duyên 了liễu 成thành 就tựu 此thử 相tương/tướng 。 即tức 修tu 成thành 之chi 尊tôn 特đặc 。 故cố 名danh 報báo 身thân 。 圓viên 教giáo 能năng 了liễu 二nhị 修tu 即tức 性tánh 修tu 德đức 無vô 功công 。 乃nãi 性tánh 具cụ 之chi 尊tôn 特đặc 。 故cố 名danh 法Pháp 身thân 。 已dĩ 在tại 此thử 觀quán 開khai 章chương 中trung 說thuyết 。 須tu 知tri 華hoa 嚴nghiêm 華hoa 藏tạng 塵trần 數số 之chi 相tướng 雖tuy 多đa 。 此thử 以dĩ 兼kiêm 別biệt 故cố 猶do 帶đái 修tu 成thành 。 此thử 論luận 八bát 萬vạn 既ký 唯duy 圓viên 頓đốn 無vô 非phi 性tánh 具cụ 。 故cố 三tam 聖thánh 觀quán 疏sớ/sơ 皆giai 示thị 云vân 觀quán 於ư 法Pháp 身thân 。 行hành 者giả 當đương 須tu 以dĩ 教giáo 定định 理lý 。 就tựu 理lý 明minh 觀quán 於ư 觀quán 顯hiển 相tương/tướng 。 無vô 得đắc 但đãn 以dĩ 多đa 數số 斥xích 少thiểu 使sử 勝thắng 成thành 劣liệt 。 實thật 在tại 精tinh 學học 然nhiên 後hậu 勤cần 修tu 。 欲dục 罷bãi 不bất 能năng 故cố 茲tư 辯biện 析tích 。 四tứ 第đệ 十thập 觀quán 音âm 觀quán 二nhị 。 初sơ 疏sớ/sơ 科khoa 略lược 釋thích 帶đái 果quả 行hành 因nhân 者giả 。 觀quán 音âm 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 。 觀quán 音âm 昔tích 已dĩ 成thành 佛Phật 號hiệu 正Chánh 法Pháp 明minh 。 今kim 為vi 菩Bồ 薩Tát 修tu 淨tịnh 土độ 行hành 。 斯tư 乃nãi 帶đái 昔tích 果quả 德đức 行hạnh 今kim 因nhân 行hành 。 頂đảnh 有hữu 化hóa 佛Phật 表biểu 帶đái 果quả 也dã 。 二nhị 依y 科khoa 列liệt 經kinh 三tam 。 初sơ 結kết 上thượng 。 二nhị 正chánh 觀quán 菩Bồ 薩Tát 身thân 三tam 。 初sơ 正chánh 觀quán 身thân 相tướng 。 子tử 科khoa 十thập 一nhất 。 初sơ 次thứ 復phục 下hạ 身thân 量lượng 。 應ưng 云vân 十thập 八bát 萬vạn 億ức 。 今kim 云vân 八bát 十thập 者giả 。 翻phiên 過quá 佛Phật 身thân 二nhị 十thập 萬vạn 億ức 。 故cố 知tri 誤ngộ 也dã 。 問vấn 如như 釋Thích 迦Ca 丈trượng 六lục 人nhân 身thân 八bát 尺xích 。 今kim 佛Phật 身thân 六lục 十thập 萬vạn 億ức 。 菩Bồ 薩Tát 十thập 八bát 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 身thân 。 何hà 太thái 卑ty 邪tà 答đáp 淨tịnh 土độ 勝thắng 應ưng 不bất 可khả 以dĩ 穢uế 土thổ/độ 劣liệt 應ưng 例lệ 也dã 。 亦diệc 如như 妙diệu 音âm 身thân 量lượng 但đãn 。 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 由do 旬tuần 。 佛Phật 身thân 六lục 百bách 八bát 十thập 萬vạn 由do 旬tuần 。 佛Phật 身thân 之chi 量lượng 去khứ 菩Bồ 薩Tát 更cánh 多đa 。 二nhị 身thân 紫tử 下hạ 身thân 色sắc 。 三tam 頂đảnh 有hữu 下hạ 肉nhục 髻kế 。 四tứ 項hạng 有hữu 下hạ 項hạng 光quang 。 五ngũ 舉cử 身thân 下hạ 身thân 光quang 。 六lục 頂đảnh 有hữu 下hạ 天thiên 冠quan 。 七thất 觀quán 世thế 下hạ 面diện 色sắc 。 八bát 眉mi 間gian 下hạ 毫hào 相tướng 。 九cửu 臂tý 如như 下hạ 臂tý 相tương/tướng 。 十thập 手thủ 掌chưởng 下hạ 手thủ 相tương/tướng 。 十thập 一nhất 舉cử 足túc 下hạ 足túc 相tương/tướng 。 二nhị 其kỳ 餘dư 下hạ 與dữ 佛Phật 同đồng 異dị 。 肉nhục 髻kế 是thị 相tương/tướng 。 無vô 見kiến 頂đảnh 是thị 好hảo/hiếu 。 此thử 之chi 相tướng 好hảo/hiếu 表biểu 於ư 極cực 果quả 。 今kim 作tác 因nhân 人nhân 故cố 不bất 及cập 佛Phật 。 三tam 舉cử 利lợi 勸khuyến 修tu 子tử 科khoa 二nhị 。 初sơ 佛Phật 告cáo 下hạ 舉cử 觀quán 利lợi 勸khuyến 二nhị 。 初sơ 約ước 修tu 觀quán 明minh 滅diệt 罪tội 。 二nhị 如như 此thử 下hạ 約ước 稱xưng 名danh 況huống 獲hoạch 福phước 。 二nhị 若nhược 有hữu 下hạ 示thị 觀quán 次thứ 第đệ 。 身thân 相tướng 既ký 多đa 先tiên 觀quán 何hà 相tương/tướng 。 故cố 今kim 示thị 云vân 先tiên 觀quán 肉nhục 髻kế 。 次thứ 觀quán 天thiên 冠quan 。 以dĩ 此thử 二nhị 種chủng 能năng 別biệt 表biểu 示thị 觀quán 音âm 德đức 相tương/tướng 。 何hà 者giả 。 肉nhục 髻kế 降giáng/hàng 佛Phật 表biểu 現hiện 行hành 因nhân 。 冠quan 有hữu 化hóa 佛Phật 表biểu 昔tích 成thành 果quả 。 別biệt 相tướng 若nhược 顯hiển 其kỳ 餘dư 通thông 相tương/tướng 則tắc 易dị 可khả 明minh 。 行hành 者giả 觀quán 於ư 冠quan 髻kế 毫hào 面diện 。 身thân 色sắc 光quang 明minh 。 一nhất 一nhất 須tu 用dụng 心tâm 作tác 心tâm 是thị 。 而nhi 為vi 能năng 觀quán 。 說thuyết 在tại 像tượng 前tiền 用dụng 在tại 此thử 處xứ 。 既ký 云vân 作tác 佛Phật 是thị 佛Phật 。 豈khởi 不bất 能năng 作tác 觀quán 音âm 是thị 觀quán 音âm 邪tà 。 作tác 髻kế 作tác 冠quan 是thị 髻kế 是thị 冠quan 。 皆giai 可khả 為vi 例lệ 。 不bất 獨độc 以dĩ 佛Phật 例lệ 觀quán 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 須tu 例lệ 於ư 普phổ 雜tạp 三tam 輩bối 。 豈khởi 唯duy 以dĩ 前tiền 例lệ 後hậu 。 亦diệc 合hợp 以dĩ 後hậu 例lệ 前tiền 。 以dĩ 今kim 行hành 人nhân 覽lãm 經kinh 始thỉ 末mạt 。 方phương 修tu 觀quán 故cố 。 大đại 師sư 得đắc 意ý 乃nãi 於ư 釋thích 題đề 總tổng 示thị 三tam 觀quán 。 若nhược 也dã 不bất 於ư 十thập 六lục 處xứ 用dụng 。 則tắc 令linh 大đại 師sư 虛hư 說thuyết 。 亦diệc 見kiến 行hành 者giả 謾man 修tu 。 當đương 遵tuân 佛Phật 言ngôn 勿vật 背bối/bội 祖tổ 法pháp 。 專chuyên 用dụng 妙diệu 觀quán 顯hiển 乎hồ 勝thắng 相tương/tướng 。 以dĩ 此thử 妙diệu 觀quán 為vi 見kiến 佛Phật 本bổn 。 逈huýnh 出xuất 餘dư 因nhân 。 至chí 彼bỉ 土độ 時thời 速tốc 證chứng 法Pháp 忍Nhẫn 。 三tam 作tác 是thị 下hạ 結kết 觀quán 邪tà 正chánh 。 五ngũ 第đệ 十thập 一nhất 勢thế 至chí 觀quán 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 敘tự 意ý 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 敘tự 意ý 二nhị 。 初sơ 略lược 無vô 下hạ 約ước 當đương 門môn 明minh 闕khuyết 真chân 觀quán 。 觀quán 佛Phật 真chân 身thân 乃nãi 立lập 觀quán 云vân 正chánh 觀quán 佛Phật 身thân 等đẳng 。 觀quán 音âm 中trung 云vân 正chánh 明minh 。 觀quán 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 今kim 勢thế 至chí 觀quán 但đãn 云vân 因nhân 光quang 神thần 力lực 制chế 二nhị 種chủng 名danh 。 及cập 云vân 與dữ 觀quán 音âm 辯biện 同đồng 異dị 。 何hà 不bất 例lệ 上thượng 各các 立lập 觀quán 法pháp 。 故cố 疏sớ/sơ 出xuất 意ý 云vân 略lược 無vô 觀quán 法pháp 當đương 不bất 異dị 上thượng 。 以dĩ 大đại 勢thế 至chí 與dữ 觀Quán 世Thế 音Âm 。 身thân 量lượng 大đại 小tiểu 。 皆giai 悉tất 同đồng 等đẳng 。 此thử 令linh 行hành 者giả 辯biện 異dị 之chi 後hậu 。 用dụng 觀quán 音âm 觀quán 觀quán 勢thế 至chí 身thân 。 何hà 須tu 別biệt 立lập 。 二nhị 所sở 以dĩ 下hạ 兼kiêm 觀quán 音âm 明minh 無vô 像tượng 想tưởng 。 觀quán 成thành 見kiến 佛Phật 真chân 法Pháp 身thân 後hậu 。 觀quán 二nhị 侍thị 者giả 。 豈khởi 須tu 更cánh 修tu 像tượng 想tưởng 方phương 便tiện 邪tà 。 二nhị 依y 科khoa 列liệt 經kinh 三tam 。 初sơ 因nhân 光quang 神thần 力lực 制chế 二nhị 名danh 。 子tử 科khoa 二nhị 初sơ 遍biến 示thị 諸chư 光quang 。 二nhị 但đãn 見kiến 下hạ 正chánh 立lập 二nhị 名danh 。 光quang 照chiếu 十thập 方phương 。 故cố 立lập 無vô 邊biên 光quang 為vi 名danh 。 令linh 三tam 途đồ 人nhân 得đắc 佛Phật 十Thập 力Lực 。 故cố 立lập 大đại 勢thế 至chí 為vi 名danh 也dã 。 行hành 者giả 應ưng 知tri 即tức 舉cử 身thân 光quang 名danh 智trí 慧tuệ 光quang 。 以dĩ 是thị 隣lân 極cực 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 焉yên 得đắc 色sắc 相tướng 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 二nhị 明minh 與dữ 觀quán 音âm 同đồng 異dị 子tử 科khoa 三tam 。 初sơ 此thử 菩bồ 下hạ 正chánh 明minh 同đồng 異dị 。 二nhị 此thử 菩bồ 下hạ 更cánh 示thị 行hành 坐tọa 。 觀quán 音âm 行hành 坐tọa 豈khởi 不bất 動động 地địa 集tập 佛Phật 等đẳng 邪tà 。 但đãn 於ư 勢thế 至chí 觀quán 中trung 說thuyết 耳nhĩ 。 若nhược 不bất 然nhiên 者giả 。 何hà 得đắc 云vân 除trừ 頂đảnh 上thượng 寶bảo 瓶bình 。 餘dư 與dữ 觀quán 音âm 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 三tam 作tác 此thử 下hạ 結kết 成thành 觀quán 相tương/tướng 。 經Kinh 云vân 色sắc 相tướng 疏sớ/sơ 稱xưng 法Pháp 身thân 。 若nhược 非phi 全toàn 色sắc 是thị 心tâm 色sắc 由do 心tâm 造tạo 。 安an 令linh 色sắc 相tướng 即tức 名danh 法Pháp 身thân 。 此thử 乃nãi 三tam 諦đế 一nhất 境cảnh 之chi 法Pháp 身thân 。 發phát 我ngã 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 之chi 般Bát 若Nhã 。 相tương/tướng 冥minh 見kiến 相tương/tướng 則tắc 三tam 脫thoát 圓viên 彰chương 。 故cố 云vân 佛Phật 法Pháp 界giới 身thân 入nhập 心tâm 想tưởng 中trung 。 疏sớ/sơ 云vân 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 解giải 入nhập 相tương 應ứng 。 非phi 此thử 相tương 應ứng 不bất 發phát 勝thắng 相tương/tướng 。 三tam 除trừ 無vô 下hạ 滅diệt 罪tội 以dĩ 勸khuyến 修tu 。 名danh 為vi 具Cụ 足Túc 觀Quán 、 觀Quán 世Thế 音Âm 。 大đại 勢thế 至chí 者giả 。 以dĩ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 唯duy 有hữu 頂đảnh 上thượng 化hóa 佛Phật 寶bảo 瓶bình 。 二nhị 種chủng 有hữu 異dị 餘dư 相tương/tướng 皆giai 同đồng 。 同đồng 異dị 分phân 明minh 名danh 具cụ 足túc 見kiến 。 六lục 第đệ 十thập 二nhị 普phổ 往vãng 生sanh 觀quán 二nhị 。 初sơ 疏sớ/sơ 科khoa 二nhị 。 初sơ 對đối 雜tạp 辯biện 異dị 。 二nhị 普phổ 中trung 下hạ 就tựu 普phổ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 經kinh 文văn 二nhị 。 初sơ 作tác 自tự 身thân 往vãng 想tưởng 。 上thượng 來lai 諸chư 觀quán 先tiên 依y 次thứ 正chánh 先tiên 主chủ 次thứ 徒đồ 。 雖tuy 皆giai 觀quán 成thành 未vị 為vi 普phổ 總tổng 。 又hựu 未vị 想tưởng 身thân 生sanh 彼bỉ 親thân 見kiến 。 故cố 今kim 令linh 想tưởng 身thân 終chung 生sanh 彼bỉ 一nhất 時thời 普phổ 見kiến 。 非phi 獨độc 所sở 觀quán 境cảnh 界giới 頓đốn 足túc 。 亦diệc 乃nãi 往vãng 生sanh 。 心tâm 想tưởng 成thành 就tựu 。 可khả 類loại 前tiền 文văn 依y 報báo 之chi 觀quán 。 初Sơ 地Địa 樹thụ 池trì 等đẳng 別biệt 觀quán 。 至chí 樓lâu 觀quán 成thành 四tứ 事sự 總tổng 見kiến 。 名danh 為vi 總tổng 觀quán 。 然nhiên 但đãn 能năng 總tổng 依y 報báo 四tứ 事sự 。 今kim 想tưởng 生sanh 彼bỉ 普phổ 見kiến 普phổ 聞văn 依y 正chánh 諸chư 相tướng 。 故cố 名danh 普phổ 觀quán 。 問vấn 上thượng 品phẩm 上thượng 生sanh 。 乘thừa 金kim 剛cang 臺đài 。 上thượng 品phẩm 中trung 生sanh 乘thừa 紫tử 金kim 臺đài 。 上thượng 品phẩm 下hạ 生sanh 入nhập 金kim 蓮liên 華hoa 。 今kim 三tam 聖thánh 觀quán 成thành 方phương 修tu 普phổ 觀quán 。 合hợp 是thị 上thượng 品phẩm 上thượng 生sanh 之chi 者giả 。 何hà 故cố 同đồng 彼bỉ 上thượng 品phẩm 下hạ 生sanh 邪tà 。 答đáp 十thập 六lục 觀quán 人nhân 對đối 九cửu 品phẩm 位vị 義nghĩa 有hữu 多đa 途đồ 。 今kim 且thả 一nhất 往vãng 以dĩ 三tam 聖thánh 觀quán 及cập 普phổ 觀quán 成thành 。 當đương 上thượng 中trung 品phẩm 雜tạp 及cập 三tam 輩bối 四tứ 觀quán 成thành 者giả 。 方phương 是thị 上thượng 上thượng 故cố 上thượng 中trung 品phẩm 終chung 時thời 雖tuy 見kiến 。 坐tọa 紫tử 金kim 臺đài 。 此thử 臺đài 到đáo 彼bỉ 成thành 大đại 寶bảo 華hoa 。 經kinh 宿túc 則tắc 開khai 。 此thử 文văn 亦diệc 云vân 生sanh 極cực 樂lạc 界giới 於ư 蓮liên 華hoa 坐tọa 作tác 開khai 合hợp 想tưởng 。 蓮liên 華hoa 開khai 時thời 。 見kiến 佛Phật 滿mãn 空không 。 及cập 說thuyết 妙diệu 法Pháp 。 正chánh 合hợp 上thượng 品phẩm 中trung 生sanh 之chi 相tướng 。 若nhược 上thượng 品phẩm 下hạ 生sanh 華hoa 開khai 七thất 日nhật 。 乃nãi 得đắc 見kiến 佛Phật 。 仍nhưng 於ư 眾chúng 相tướng 心tâm 不bất 明minh 了liễu 。 故cố 知tri 此thử 文văn 與dữ 上thượng 中trung 品phẩm 生sanh 相tương/tướng 正chánh 齊tề 。 若nhược 其kỳ 以dĩ 品phẩm 對đối 別biệt 圓viên 位vị 。 至chí 三tam 品phẩm 觀quán 方phương 得đắc 委ủy 論luận 。 二nhị 無vô 量lượng 下hạ 明minh 三tam 聖thánh 來lai 現hiện 。 上thượng 想tưởng 終chung 後hậu 生sanh 於ư 彼bỉ 土độ 。 見kiến 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 想tưởng 未vị 終chung 三tam 聖thánh 常thường 來lai 入nhập 我ngã 心tâm 想tưởng 。 良lương 由do 當đương 念niệm 即tức 是thị 來lai 際tế 。 故cố 能năng 預dự 想tưởng 將tương 生sanh 之chi 事sự 。 復phục 由do 生sanh 佛Phật 體thể 不bất 別biệt 故cố 。 故cố 令linh 三tam 聖thánh 不bất 來lai 而nhi 來lai 。 斯tư 乃nãi 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 作tác 是thị 雙song 運vận 。 致trí 令linh 心tâm 佛Phật 往vãng 彼bỉ 來lai 此thử 。 故cố 知tri 觀quán 體thể 不bất 可khả 言ngôn 思tư 。 七thất 第đệ 十thập 三tam 雜tạp 明minh 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 觀quán 。 今kim 評bình 此thử 觀quán 略lược 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 為vi 前tiền 觀quán 佛Phật 及cập 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 相tướng 不bất 成thành 者giả 。 乃nãi 令linh 捨xả 大đại 而nhi 觀quán 丈trượng 六lục 。 二nhị 為vi 觀quán 前tiền 勝thắng 相tương/tướng 已dĩ 成thành 之chi 人nhân 。 令linh 其kỳ 更cánh 觀quán 勝thắng 劣liệt 化hóa 用dụng 。 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 使sử 品phẩm 位vị 增tăng 進tiến 。 若nhược 謂vị 不bất 然nhiên 。 前tiền 觀quán 既ký 成thành 修tu 後hậu 諸chư 觀quán 有hữu 何hà 益ích 邪tà 。 疏sớ/sơ 從tùng 前tiền 意ý 故cố 作tác 拂phất 疑nghi 生sanh 重trọng 釋thích 。 以dĩ 觀quán 成thành 者giả 。 自tự 知tri 經kinh 意ý 。 是thị 故cố 大đại 師sư 。 從tùng 初sơ 意ý 示thị 。 釋thích 此thử 為vi 二nhị 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 二nhị 。 初sơ 佛Phật 告cáo 下hạ 觀quán 丈trượng 六lục 像tượng 。 經kinh 若nhược 欲dục 等đẳng 者giả 。 行hành 人nhân 於ư 前tiền 依y 正chánh 諸chư 觀quán 修tu 雖tuy 不bất 入nhập 。 求cầu 生sanh 之chi 意ý 彌di 加gia 敦đôn 督# 。 名danh 為vi 至chí 心tâm 。 故cố 令linh 此thử 人nhân 捨xả 勝thắng 觀quán 劣liệt 。 未vị 觀quán 二nhị 侍thị 前tiền 想tưởng 彌di 陀đà 。 故cố 云vân 先tiên 當đương 觀quán 於ư 。 一nhất 丈trượng 六lục 像tượng 。 行hành 人nhân 欲dục 託thác 彼bỉ 土độ 蓮liên 池trì 。 故cố 令linh 觀quán 像tượng 。 在tại 池trì 水thủy 上thượng 。 應ưng 知tri 勝thắng 身thân 既ký 心tâm 作tác 心tâm 是thị 。 豈khởi 今kim 丈trượng 六lục 非phi 作tác 是thị 邪tà 。 圓viên 人nhân 作tác 為vi 皆giai 了liễu 唯duy 心tâm 。 全toàn 具cụ 而nhi 變biến 全toàn 變biến 是thị 具cụ 。 具cụ 變biến 不bất 二nhị 。 故cố 觀quán 佛Phật 相tương 勝thắng 劣liệt 皆giai 然nhiên 。 二nhị 明minh 彌di 陀đà 變biến 現hiện 子tử 科khoa 二nhị 。 初sơ 示thị 化hóa 主chủ 隨tùy 物vật 二nhị 。 初sơ 如như 先tiên 下hạ 勸khuyến 常thường 修tu 觀quán 。 二nhị 阿a 彌di 下hạ 拂phất 去khứ 眾chúng 疑nghi 。 疏sớ/sơ 二nhị 。 初sơ 所sở 觀quán 下hạ 示thị 相tương 問vấn 疑nghi 。 二nhị 前tiền 聞văn 下hạ 示thị 疑nghi 明minh 破phá 。 勝thắng 身thân 觀quán 法pháp 修tu 雖tuy 不bất 成thành 。 而nhi 且thả 得đắc 知tri 。 廣quảng 大đại 無vô 量lượng 。 今kim 聞văn 觀quán 小tiểu 頓đốn 違vi 前tiền 說thuyết 。 寧ninh 免miễn 輕khinh 疑nghi 。 為vi 拂phất 此thử 疑nghi 。 故cố 說thuyết 彌di 陀đà 。 神thần 通thông 如như 意ý 。 能năng 大đại 能năng 小tiểu 皆giai 全toàn 法Pháp 界Giới 。 但đãn 以dĩ 重trọng/trùng 心tâm 觀quán 令linh 成thành 就tựu 。 勿vật 疑nghi 身thân 謝tạ 不bất 生sanh 西tây 方phương 。 二nhị 明minh 補bổ 處xứ 同đồng 生sanh 二nhị 。 初sơ 觀quán 世thế 下hạ 明minh 劣liệt 應ưng 同đồng 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 應ưng 既ký 隨tùy 萬vạn 物vật 。 補bổ 處xứ 亦diệc 同đồng 眾chúng 生sanh 。 二nhị 但đãn 觀quán 下hạ 倣# 勝thắng 身thân 論luận 觀quán 法pháp 。 前tiền 明minh 觀quán 音âm 勝thắng 身thân 觀quán 法pháp 。 先tiên 想tưởng 冠quan 髻kế 則tắc 令linh 眾chúng 相tướng 次thứ 第đệ 皆giai 明minh 。 勢thế 至chí 觀quán 中trung 髻kế 有hữu 寶bảo 瓶bình 。 其kỳ 餘dư 身thân 相tướng 。 不bất 異dị 觀quán 音âm 。 以dĩ 此thử 二nhị 種chủng 是thị 二nhị 大Đại 士Sĩ 。 身thân 之chi 別biệt 相tướng 。 令linh 修tu 觀quán 者giả 但đãn 觀quán 別biệt 相tướng 。 別biệt 相tướng 若nhược 顯hiển 同đồng 相tương/tướng 則tắc 明minh 。 疏sớ/sơ 釋thích 首thủ 相tướng 雖tuy 通thông 兩lưỡng 說thuyết 。 然nhiên 頭đầu 首thủ 之chi 首thủ 手thủ 足túc 之chi 手thủ 皆giai 是thị 別biệt 相tướng 。 悉tất 可khả 以dĩ 別biệt 而nhi 顯hiển 於ư 通thông 。 應ưng 知tri 觀quán 佛Phật 丈trượng 六lục 之chi 身thân 。 先tiên 觀quán 白bạch 毫hào 方phương 彰chương 眾chúng 相tướng 。 備bị 如như 前tiền 疏sớ/sơ 約ước 釋Thích 迦Ca 說thuyết 。 三tam 後hậu 三tam 觀quán 明minh 三tam 輩bối 往vãng 生sanh 四tứ 。 初sơ 立lập 觀quán 所sở 由do 。 此thử 中trung 二nhị 義nghĩa 。 初sơ 即tức 雜tạp 觀quán 觀quán 劣liệt 應ưng 者giả 。 位vị 在tại 中trung 下hạ 。 令linh 識thức 三tam 品phẩm 進tiến 修tu 勝thắng 觀quán 登đăng 於ư 上thượng 品phẩm 。 次thứ 義nghĩa 即tức 是thị 前tiền 觀quán 勝thắng 應ưng 。 及cập 修tu 雜tạp 想tưởng 了liễu 隨tùy 機cơ 化hóa 。 在tại 八bát 九cửu 信tín 。 今kim 令linh 此thử 人nhân 以dĩ 妙diệu 三tam 觀quán 。 分phân 別biệt 九cửu 品phẩm 。 即tức 大đại 本bổn 三tam 輩bối 。 事sự 理lý 窮cùng 深thâm 登đăng 第đệ 十thập 信tín 。 既ký 云vân 此thử 下hạ 三tam 觀quán 觀quán 往vãng 生sanh 人nhân 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 乃nãi 是thị 修tu 前tiền 觀quán 法pháp 行hành 者giả 觀quán 於ư 九cửu 品phẩm 往vãng 生sanh 之chi 相tướng 。 非phi 是thị 凡phàm 小tiểu 求cầu 生sanh 之chi 者giả 。 讀đọc 今kim 三tam 輩bối 經kinh 文văn 改cải 轉chuyển 行hành 業nghiệp 。 縱túng/tung 通thông 此thử 義nghĩa 亦diệc 是thị 傍bàng 兼kiêm 。 非phi 今kim 增tăng 進tiến 觀quán 行hành 意ý 也dã 。 二nhị 釋thích 會hội 經kinh 論luận 二nhị 。 初sơ 會hội 論luận 即tức 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 論luận 。 今kim 云vân 往vãng 生sanh 論luận 是thị 也dã 。 天thiên 親thân 所sở 造tạo 有hữu 十thập 七thất 成thành 就tựu 。 至chí 第đệ 十thập 六lục 大đại 義nghĩa 門môn 成thành 就tựu 中trung 。 偈kệ 云vân 。 大Đại 乘Thừa 善thiện 根căn 男nam 。 等đẳng 無vô 譏cơ 嫌hiềm 名danh 。 女nữ 人nhân 及cập 根căn 缺khuyết 。 二Nhị 乘Thừa 種chủng 不bất 生sanh 。 長trường/trưởng 行hành 釋thích 云vân 。 故cố 淨tịnh 土độ 果quả 報báo 。 離ly 二nhị 種chủng 譏cơ 嫌hiềm 過quá 。 一nhất 者giả 體thể 。 二nhị 者giả 名danh 。 體thể 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 二nhị 女nữ 人nhân 。 三tam 諸chư 根căn 不bất 具cụ 足túc 人nhân 。 無vô 此thử 三tam 種chủng 過quá 故cố 名danh 離ly 譏cơ 嫌hiềm 也dã 。 名danh 亦diệc 三tam 種chủng 。 非phi 但đãn 無vô 三tam 體thể 。 乃nãi 至chí 不bất 聞văn 。 二Nhị 乘Thừa 女nữ 人nhân 諸chư 根căn 不bất 具cụ 。 三tam 種chủng 名danh 故cố 。 此thử 十thập 七thất 成thành 就tựu 俱câu 明minh 彼bỉ 土độ 果quả 報báo 。 故cố 無vô 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 悉tất 約ước 彼bỉ 土độ 。 非phi 是thị 此thử 方phương 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 不bất 得đắc 生sanh 也dã 。 恐khủng 惑hoặc 者giả 不bất 曉hiểu 。 故cố 和hòa 會hội 解giải 釋thích 之chi 。 分phần/phân 二nhị 初sơ 會hội 二Nhị 乘Thừa 二nhị 。 初sơ 會hội 不bất 生sanh 。 且thả 據cứ 彼bỉ 論luận 二Nhị 乘Thừa 種chủng 不bất 生sanh 句cú 。 並tịnh 於ư 此thử 經Kinh 小tiểu 戒giới 得đắc 生sanh 。 以dĩ 具cụ 足túc 戒giới 及cập 沙Sa 彌Di 戒giới 等đẳng 是thị 小Tiểu 乘Thừa 種chủng 故cố 。 二nhị 說thuyết 相tương 違vi 而nhi 為vi 詰cật 問vấn 。 今kim 以dĩ 住trụ 小tiểu 迴hồi 心tâm 以dĩ 會hội 釋thích 之chi 。 堅kiên 住trụ 小tiểu 道đạo 志chí 趣thú 無vô 餘dư 。 不bất 求cầu 淨tịnh 土độ 。 故cố 云vân 正chánh 處xứ 。 若nhược 迴hồi 小tiểu 向hướng 大đại 轉chuyển 小Tiểu 乘Thừa 業nghiệp 。 作tác 淨tịnh 土độ 因nhân 故cố 云vân 要yếu 由do 。 經kinh 就tựu 現hiện 今kim 向hướng 大đại 時thời 說thuyết 。 是thị 以dĩ 得đắc 生sanh 。 論luận 就tựu 本bổn 始thỉ 住trụ 小tiểu 時thời 說thuyết 。 是thị 故cố 不bất 生sanh 。 然nhiên 論luận 說thuyết 彼bỉ 土độ 無vô 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 由do 在tại 此thử 身thân 因nhân 轉chuyển 故cố 也dã 。 二nhị 何hà 故cố 下hạ 釋thích 證chứng 果Quả 云vân 。 垂thùy 終chung 迴hồi 小tiểu 向hướng 大đại 方phương 生sanh 彼bỉ 國quốc 。 何hà 故cố 中trung 輩bối 三tam 品phẩm 行hành 人nhân 生sanh 彼bỉ 復phục 證chứng 小Tiểu 乘Thừa 果quả 邪tà 。 今kim 釋thích 意ý 者giả 。 迴hồi 心tâm 故cố 得đắc 生sanh 。 慣quán 習tập 故cố 證chứng 小tiểu 。 知tri 大đại 證chứng 小tiểu 不bất 執chấp 偏thiên 真chân 。 而nhi 為vi 究cứu 竟cánh 。 不bất 久cửu 證chứng 大đại 也dã 。 二nhị 問vấn 論luận 下hạ 會hội 女nữ 人nhân 。 復phục 舉cử 論luận 偈kệ 女nữ 人nhân 根căn 缺khuyết 不bất 生sanh 之chi 文văn 。 並tịnh 於ư 此thử 經Kinh 韋vi 提đề 侍thị 女nữ 得đắc 生sanh 之chi 說thuyết 。 而nhi 為vi 詰cật 問vấn 。 今kim 約ước 彼bỉ 此thử 會hội 釋thích 二nhị 說thuyết 。 論luận 就tựu 轉chuyển 報báo 。 是thị 故cố 彼bỉ 土độ 無vô 有hữu 。 女nữ 人nhân 及cập 根căn 不bất 具cụ 者giả 。 若nhược 名danh 若nhược 體thể 。 經kinh 就tựu 此thử 土thổ/độ 修tu 淨tịnh 業nghiệp 者giả 。 故cố 有hữu 善thiện 心tâm 一nhất 切thiết 得đắc 往vãng 。 故cố 大đại 彌di 陀đà 經kinh 薜bệ 荔lệ 多đa 蠢xuẩn 動động 蜎quyên 蜚# 。 皆giai 得đắc 往vãng 生sanh 。 故cố 知tri 經kinh 論luận 無vô 少thiểu 相tương 違vi 。 二nhị 問vấn 大đại 下hạ 會hội 經kinh 二nhị 。 初sơ 對đối 經kinh 雙song 問vấn 。 逆nghịch 罪tội 得đắc 生sanh 即tức 下hạ 品phẩm 下hạ 生sanh 文văn 。 二nhị 釋thích 有hữu 下hạ 立lập 義nghĩa 雙song 釋thích 二nhị 。 初sơ 悔hối 有hữu 輕khinh 重trọng 。 上thượng 即tức 利lợi 根căn 下hạ 即tức 鈍độn 根căn 。 俱câu 舍xá 云vân 。 愚ngu 智trí 所sở 犯phạm 輕khinh 重trọng 不bất 同đồng 。 愚ngu 作tác 罪tội 小tiểu 亦diệc 墮đọa 惡ác 。 智trí 為vi 罪tội 大đại 亦diệc 脫thoát 苦khổ 。 如như 團đoàn 鐵thiết 小tiểu 亦diệc 沈trầm 水thủy 。 為vi 鉢bát 鐵thiết 大đại 亦diệc 能năng 浮phù 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 智trí 者giả 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 不bất 造tạo 諸chư 惡ác 。 二nhị 者giả 作tác 已dĩ 懺sám 悔hối 。 愚ngu 者giả 亦diệc 二nhị 。 一nhất 者giả 作tác 罪tội 。 二nhị 者giả 覆phú 藏tàng 。 如như 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 殺sát 父phụ 害hại 母mẫu 。 至chí 涅Niết 槃Bàn 會hội 身thân 瘡sang 腫thũng 熱nhiệt 。 生sanh 重trọng 慚tàm 愧quý 悔hối 過quá 自tự 責trách 。 耆kỳ 婆bà 勸khuyến 往vãng 佛Phật 所sở 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 得đắc 無vô 根căn 信tín 。 文văn 載tái 涅Niết 槃Bàn 梵Phạm 行hạnh 品phẩm 。 此thử 經Kinh 明minh 逆nghịch 罪tội 得đắc 生sanh 淨tịnh 土độ 者giả 。 即tức 同đồng 闍xà 王vương 上thượng 根căn 利lợi 智trí 能năng 重trọng/trùng 心tâm 懺sám 也dã 。 彼bỉ 經kinh 不bất 生sanh 者giả 。 下hạ 根căn 愚ngu 人nhân 至chí 于vu 臨lâm 終chung 不bất 能năng 重trọng/trùng 悔hối 也dã 。 二nhị 二nhị 者giả 下hạ 約ước 行hành 有hữu 定định 散tán 。 大đại 本bổn 就tựu 此thử 者giả 。 指chỉ 上thượng 散tán 善thiện 力lực 微vi 也dã 。 此thử 經Kinh 明minh 觀quán 者giả 。 即tức 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 問vấn 若nhược 定định 力lực 得đắc 生sanh 下hạ 下hạ 品phẩm 。 云vân 此thử 人nhân 苦khổ 逼bức 。 不bất 遑hoàng 念niệm 佛Phật 。 善thiện 友hữu 告cáo 言ngôn 。 若nhược 不bất 能năng 念niệm 者giả 。 應ưng 稱xưng 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 如như 是thị 至chí 心tâm 。 令linh 聲thanh 不bất 絕tuyệt 。 具cụ 足túc 十thập 念niệm 。 此thử 與dữ 大đại 本bổn 散tán 心tâm 十thập 念niệm 理lý 應ưng 無vô 別biệt 。 答đáp 此thử 雖tuy 造tạo 惡ác 已dĩ 曾tằng 修tu 觀quán 故cố 。 使sử 臨lâm 終chung 善thiện 友hữu 勸khuyến 稱xưng 十thập 念niệm 。 定định 心tâm 則tắc 成thành 。 亦diệc 是thị 法pháp 行hành 乘thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 人nhân 也dã 。 修tu 觀quán 故cố 乘thừa 急cấp 。 造tạo 惡ác 故cố 戒giới 緩hoãn 。 由do 乘thừa 急cấp 故cố 得đắc 值trị 善thiện 友hữu 。 縱túng/tung 現hiện 世thế 不bất 修tu 三tam 昧muội 。 亦diệc 是thị 宿túc 種chúng 今kim 熟thục 。 故cố 得đắc 往vãng 生sanh 。 所sở 以dĩ 華hoa 開khai 見kiến 二nhị 大Đại 士Sĩ 。 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 。 自tự 非phi 定định 善thiện 孰thục 至chí 此thử 乎hồ 。 故cố 十thập 疑nghi 論luận 云vân 。 臨lâm 終chung 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 十thập 念niệm 成thành 就tựu 者giả 。 並tịnh 是thị 宿túc 善thiện 業nghiệp 強cường/cưỡng 始thỉ 遇ngộ 知tri 識thức 等đẳng 。 當đương 知tri 作tác 此thử 解giải 釋thích 方phương 合hợp 此thử 中trung 定định 善thiện 之chi 義nghĩa 。 若nhược 本bổn 不bất 修tu 三tam 昧muội 之chi 者giả 。 則tắc 屬thuộc 前tiền 悔hối 有hữu 輕khinh 義nghĩa 也dã 。 三tam 依y 品phẩm 定định 位vị 二nhị 。 初sơ 通thông 示thị 九cửu 品phẩm 二nhị 。 初sơ 就tựu 三tam 下hạ 示thị 三tam 中trung 具cụ 九cửu 。 經kinh 文văn 顯hiển 示thị 三tam 輩bối 各các 三tam 。 二nhị 判phán 九cửu 品phẩm 屬thuộc 三tam 二nhị 。 初sơ 上thượng 品phẩm 下hạ 約ước 位vị 判phán 。 雖tuy 分phần/phân 九cửu 品phẩm 。 以dĩ 義nghĩa 定định 之chi 不bất 出xuất 三tam 位vị 。 即tức 內nội 凡phàm 外ngoại 凡phàm 及cập 悠du 悠du 者giả 。 然nhiên 習tập 種chủng 解giải 行hành 及cập 十thập 信tín 名danh 。 乃nãi 是thị 別biệt 教giáo 地địa 前tiền 凡phàm 位vị 。 以dĩ 為vi 今kim 經kinh 往vãng 生sanh 位vị 者giả 。 略lược 有hữu 三tam 意ý 。 一nhất 別biệt 位vị 次thứ 第đệ 對đối 品phẩm 顯hiển 故cố 。 二nhị 別biệt 具cụ 四tứ 觀quán 收thu 機cơ 廣quảng 故cố 。 三tam 九cửu 品phẩm 多đa 判phán 所sở 觀quán 人nhân 故cố 。 若nhược 以dĩ 九cửu 品phẩm 判phán 今kim 能năng 觀quán 圓viên 觀quán 位vị 者giả 。 則tắc 以dĩ 三tam 賢hiền 對đối 今kim 十thập 信tín 。 彼bỉ 之chi 十thập 信tín 對đối 今kim 五ngũ 品phẩm 。 悠du 悠du 即tức 對đối 名danh 字tự 人nhân 也dã 。 以dĩ 名danh 字tự 位vị 通thông 修tu 未vị 修tu 故cố 。 應ưng 知tri 疏sớ/sơ 用dụng 此thử 之chi 三tam 位vị 。 判phán 九cửu 品phẩm 人nhân 其kỳ 意ý 深thâm 細tế 。 不bất 可khả 麁thô 心tâm 。 今kim 試thí 略lược 言ngôn 蓋cái 一nhất 切thiết 善thiện 。 若nhược 能năng 迴hồi 向hướng 。 皆giai 淨tịnh 土độ 因nhân 。 仍nhưng 一nhất 切thiết 惡ác 若nhược 能năng 懺sám 願nguyện 。 亦diệc 淨tịnh 土độ 因nhân 。 故cố 種chủng 種chủng 善thiện 修tu 之chi 淺thiển 深thâm 。 無vô 非phi 九cửu 品phẩm 。 其kỳ 一nhất 一nhất 惡ác 約ước 懺sám 功công 力lực 。 亦diệc 皆giai 九cửu 品phẩm 。 故cố 上thượng 上thượng 品phẩm 善thiện 通thông 下hạ 下hạ 品phẩm 。 下hạ 下hạ 品phẩm 惡ác 通thông 上thượng 上thượng 品phẩm 。 三tam 心tâm 六lục 念niệm 或hoặc 聞văn 或hoặc 修tu 。 未vị 能năng 伏phục 惑hoặc 屬thuộc 下hạ 三tam 品phẩm 。 以dĩ 此thử 伏phục 惑hoặc 入nhập 中trung 三tam 品phẩm 。 能năng 破phá 二nhị 惑hoặc 方phương 預dự 上thượng 三tam 。 如như 五ngũ 逆nghịch 罪tội 臨lâm 終chung 十thập 念niệm 為vi 能năng 消tiêu 功công 。 屬thuộc 下hạ 下hạ 品phẩm 。 闍xà 王vương 重trọng/trùng 悔hối 。 得đắc 無vô 根căn 信tín 。 即tức 是thị 上thượng 輩bối 三tam 品phẩm 所sở 攝nhiếp 。 豈khởi 非phi 五ngũ 逆nghịch 隨tùy 於ư 懺sám 功công 自tự 分phần/phân 九cửu 品phẩm 。 中trung 間gian 七thất 品phẩm 若nhược 善thiện 若nhược 惡ác 。 若nhược 修tu 若nhược 懺sám 。 隨tùy 功công 淺thiển 深thâm 一nhất 一nhất 皆giai 須tu 明minh 於ư 九cửu 品phẩm 。 若nhược 據cứ 經kinh 文văn 下hạ 三tam 唯duy 惡ác 。 中trung 下hạ 世thế 善thiện 。 中trung 中trung 中trung 上thượng 即tức 小Tiểu 乘Thừa 行hành 。 上thượng 三tam 唯duy 大đại 。 疏sớ/sơ 則tắc 純thuần 用dụng 大Đại 乘Thừa 三tam 位vị 。 判phán 九cửu 品phẩm 者giả 。 以dĩ 中trung 三tam 品phẩm 迴hồi 向hướng 大Đại 乘Thừa 故cố 。 下hạ 三tam 品phẩm 人nhân 依y 大đại 滅diệt 罪tội 故cố 。 故cố 九cửu 品phẩm 行hành 一nhất 一nhất 成thành 大đại 。 隨tùy 一nhất 品phẩm 行hành 若nhược 至chí 三tam 賢hiền 。 皆giai 上thượng 三tam 品phẩm 。 若nhược 至chí 十thập 信tín 皆giai 中trung 三tam 品phẩm 。 全toàn 未vị 伏phục 惑hoặc 即tức 下hạ 三tam 品phẩm 。 應ưng 知tri 經kinh 為vi 收thu 機cơ 盡tận 故cố 。 故cố 以dĩ 大đại 小tiểu 善thiện 惡ác 分phần/phân 其kỳ 九cửu 品phẩm 。 蓋cái 約ước 增tăng 勝thắng 高cao 下hạ 互hỗ 顯hiển 也dã 。 大đại 師sư 得đắc 意ý 乃nãi 約ước 三tam 位vị 判phán 乎hồ 九cửu 品phẩm 。 則tắc 何hà 機cơ 不bất 攝nhiếp 。 何hà 行hành 不bất 深thâm 。 乃nãi 由do 妙diệu 解giải 大đại 小tiểu 觀quán 行hành 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 。 全toàn 修tu 即tức 性tánh 。 一nhất 一nhất 具cụ 於ư 四tứ 種chủng 淨tịnh 土độ 。 但đãn 能năng 迴hồi 向hướng 隨tùy 功công 能năng 顯hiển 四tứ 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 多đa 約ước 一nhất 行hành 隨tùy 功công 淺thiển 深thâm 歷lịch 於ư 九cửu 品phẩm 。 亦diệc 自tự 有hữu 人nhân 節tiết 節tiết 改cải 行hành 歷lịch 於ư 九cửu 品phẩm 。 若nhược 以dĩ 三tam 位vị 定định 其kỳ 高cao 下hạ 。 改cải 與dữ 不bất 改cải 皆giai 悉tất 不bất 濫lạm 。 問vấn 今kim 十thập 六lục 觀quán 既ký 是thị 圓viên 修tu 。 為vi 一nhất 一nhất 觀quán 皆giai 通thông 九cửu 品phẩm 。 為vi 須tu 節tiết 節tiết 改cải 觀quán 入nhập 品phẩm 。 答đáp 雖tuy 俱câu 圓viên 觀quán 。 而nhi 所sở 託thác 境cảnh 隨tùy 其kỳ 宜nghi 樂nhạo/nhạc/lạc 有hữu 改cải 不bất 改cải 。 合hợp 有hữu 二nhị 途đồ 。 若nhược 就tựu 現hiện 文văn 。 多đa 從tùng 改cải 觀quán 歷lịch 於ư 九cửu 品phẩm 。 以dĩ 初sơ 心tâm 人nhân 雖tuy 了liễu 根căn 塵trần 皆giai 是thị 法Pháp 界Giới 。 而nhi 心tâm 想tưởng 羸luy 劣liệt 。 勝thắng 境cảnh 難nạn/nan 觀quán 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 設thiết 異dị 方phương 便tiện 。 先tiên 觀quán 落lạc 日nhật 於ư 西tây 定định 心tâm 。 疏sớ/sơ 云vân 。 除trừ 五ngũ 逆nghịch 罪tội 下hạ 輩bối 自tự 論luận 。 故cố 知tri 妙diệu 觀quán 想tưởng 落lạc 日nhật 成thành 當đương 下hạ 下hạ 品phẩm 。 次thứ 以dĩ 三tam 觀quán 想tưởng 水thủy 結kết 氷băng 。 合hợp 在tại 下hạ 中trung 。 轉chuyển 想tưởng 瑠lưu 璃ly 粗thô 見kiến 彼bỉ 地địa 可khả 對đối 下hạ 上thượng 。 若nhược 得đắc 三tam 昧muội 。 見kiến 彼bỉ 寶bảo 地địa 及cập 寶bảo 樹thụ 寶bảo 池trì 。 雖tuy 五ngũ 品phẩm 初sơ 而nhi 五ngũ 住trụ 圓viên 伏phục 。 名danh 得đắc 三tam 昧muội 。 品phẩm 當đương 中trung 下hạ 。 總tổng 見kiến 依y 報báo 五ngũ 品phẩm 中trung 心tâm 合hợp 當đương 中trung 中trung 。 華hoa 座tòa 觀quán 成thành 五ngũ 品phẩm 後hậu 心tâm 即tức 中trung 上thượng 品phẩm 。 此thử 之chi 三tam 品phẩm 雖tuy 成thành 三tam 昧muội 能năng 伏phục 五ngũ 住trụ 。 見kiến 惑hoặc 未vị 斷đoạn 事sự 識thức 猶do 存tồn 。 未vị 可khả 即tức 觀quán 勝thắng 妙diệu 身thân 相tướng 。 故cố 修tu 三tam 觀quán 觀quán 於ư 寶bảo 像tượng 。 像tượng 想tưởng 現hiện 前tiền 見kiến 思tư 俱câu 盡tận 。 所sở 以dĩ 盡tận 者giả 。 以dĩ 事sự 定định 力lực 深thâm 能năng 伏phục 思tư 。 見kiến 斷đoạn 即tức 登đăng 圓viên 第đệ 七thất 信tín 。 即tức 上thượng 下hạ 品phẩm 。 事sự 識thức 既ký 盡tận 。 全toàn 依y 業nghiệp 識thức 可khả 觀quán 三tam 聖thánh 真chân 法pháp 之chi 身thân 。 及cập 普phổ 觀quán 成thành 在tại 八bát 九cửu 信tín 。 即tức 上thượng 中trung 品phẩm 。 故cố 難nan 思tư 相tương/tướng 法Pháp 界Giới 光quang 明minh 。 十thập 方phương 佛Phật 事sự 悉tất 能năng 洞đỗng 見kiến 。 後hậu 修tu 雜tạp 觀quán 及cập 三tam 輩bối 觀quán 成thành 。 當đương 第đệ 十thập 信tín 。 即tức 上thượng 上thượng 品phẩm 。 內nội 外ngoại 塵trần 沙sa 任nhậm 運vận 除trừ 盡tận 。 故cố 隨tùy 機cơ 應ưng 相tương/tướng 。 及cập 差sai 別biệt 行hành 業nghiệp 觀quán 察sát 明minh 了liễu 宣tuyên 示thị 無vô 窮cùng 。 此thử 約ước 修tu 者giả 從tùng 微vi 至chí 著trước 。 三tam 聖thánh 觀quán 成thành 後hậu 修tu 雜tạp 想tưởng 及cập 三tam 輩bối 觀quán 。 故cố 當đương 如như 此thử 。 若nhược 觀quán 勝thắng 相tương/tướng 不bất 成thành 就tựu 者giả 。 始thỉ 依y 雜tạp 觀quán 觀quán 丈trượng 六lục 身thân 。 此thử 人nhân 或hoặc 在tại 下hạ 。 之chi 三tam 品phẩm 。 或hoặc 沾triêm 中trung 輩bối 。 今kim 觀quán 九cửu 品phẩm 。 必tất 能năng 進tiến 功công 從tùng 劣liệt 觀quán 勝thắng 求cầu 預dự 上thượng 流lưu 。 是thị 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 令linh 識thức 三tam 輩bối 往vãng 生sanh 。 捨xả 於ư 中trung 下hạ 修tu 習tập 上thượng 品phẩm 。 此thử 從tùng 節tiết 節tiết 改cải 觀quán 次thứ 第đệ 入nhập 品phẩm 。 如như 是thị 說thuyết 也dã 。 有hữu 因nhân 改cải 觀quán 超siêu 品phẩm 位vị 者giả 。 不bất 可khả 定định 判phán 。 此thử 上thượng 皆giai 從tùng 次thứ 第đệ 改cải 境cảnh 修tu 觀quán 者giả 說thuyết 。 其kỳ 不bất 改cải 者giả 十thập 六lục 境cảnh 中trung 宜nghi 樂nhạo/nhạc/lạc 何hà 境cảnh 。 即tức 用dụng 妙diệu 觀quán 修tu 之chi 不bất 捨xả 。 乃nãi 從tùng 名danh 字tự 修tu 成thành 觀quán 行hành 。 入nhập 相tương 似tự 位vị 歷lịch 乎hồ 九cửu 品phẩm 。 然nhiên 十thập 六lục 中trung 佛Phật 境cảnh 最tối 宜nghi 。 從tùng 劣liệt 觀quán 勝thắng 成thành 於ư 九cửu 品phẩm 。 故cố 疏sớ/sơ 令linh 觀quán 釋Thích 迦Ca 毫hào 相tướng 。 以dĩ 為vi 初sơ 心tâm 入nhập 門môn 之chi 漸tiệm 。 雜tạp 觀quán 令linh 觀quán 。 一nhất 丈trượng 六lục 像tượng 。 經kinh 雖tuy 不bất 云vân 從tùng 一nhất 相tương/tướng 入nhập 。 據cứ 理lý 合hợp 然nhiên 。 若nhược 般bát 舟chu 經kinh 則tắc 從tùng 足túc 下hạ 千thiên 輻bức 輪luân 相tương/tướng 。 次thứ 第đệ 上thượng 觀quán 至chí 頂đảnh 肉nhục 髻kế 。 故cố 知tri 但đãn 解giải 今kim 家gia 住trụ 前tiền 三tam 位vị 以dĩ 判phán 九cửu 品phẩm 。 於ư 境cảnh 於ư 行hành 改cải 與dữ 不bất 改cải 。 次thứ 比tỉ 自tự 成thành 也dã 。 非phi 獨độc 今kim 經kinh 九cửu 品phẩm 如như 此thử 。 法pháp 華hoa 五ngũ 品phẩm 。 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 然nhiên 。 解giải 一nhất 千thiên 從tùng 矣hĩ 。 二nhị 何hà 以dĩ 下hạ 以dĩ 經kinh 驗nghiệm 。 以dĩ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 位vị 在tại 別biệt 圓viên 初Sơ 地Địa 初sơ 住trụ 。 非phi 別biệt 十thập 向hướng 圓viên 第đệ 十thập 信tín 。 何hà 能năng 見kiến 佛Phật 便tiện 登đăng 此thử 位vị 。 上thượng 上thượng 既ký 爾nhĩ 諸chư 品phẩm 例lệ 知tri 。 復phục 以dĩ 造tạo 罪tội 驗nghiệm 下hạ 三tam 品phẩm 。 以dĩ 別biệt 圓viên 教giáo 內nội 外ngoại 凡phàm 位vị 。 不bất 造tạo 眾chúng 惡ác 。 既ký 約ước 罪tội 說thuyết 。 知tri 是thị 未vị 入nhập 外ngoại 凡phàm 人nhân 也dã 。 類loại 此thử 似tự 爾nhĩ 者giả 。 經kinh 不bất 明minh 示thị 。 故cố 以dĩ 得đắc 悟ngộ 及cập 造tạo 罪tội 等đẳng 。 比tỉ 類loại 驗nghiệm 之chi 。 此thử 乃nãi 大đại 師sư 尊tôn 經Kinh 謙khiêm 己kỷ 。 近cận 人nhân 判phán 解giải 不bất 遜tốn 者giả 多đa 。 二nhị 別biệt 明minh 上thượng 三tam 二nhị 。 初sơ 上thượng 品phẩm 下hạ 約ước 三tam 位vị 定định 。 上thượng 以dĩ 三tam 品phẩm 判phán 於ư 九cửu 品phẩm 下hạ 至chí 悠du 悠du 。 今kim 則tắc 別biệt 明minh 上thượng 輩bối 三tam 品phẩm 。 故cố 約ước 種chủng 性tánh 以dĩ 分phần/phân 三tam 位vị 。 瓔anh 珞lạc 經kinh 明minh 六lục 種chủng 性tánh 。 一nhất 十thập 住trụ 習tập 種chủng 性tánh 。 二nhị 十thập 行hành 性tánh 種chủng 性tánh 。 三tam 十thập 向hướng 道đạo 種chủng 性tánh 。 四tứ 十Thập 地Địa 聖thánh 種chủng 性tánh 。 五ngũ 等đẳng 覺giác 性tánh 六lục 妙diệu 覺giác 性tánh 。 問vấn 今kim 此thử 上thượng 品phẩm 是thị 出xuất 假giả 位vị 。 合hợp 在tại 穢uế 土thổ/độ 。 利lợi 益ích 有hữu 情tình 。 何hà 故cố 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 邪tà 。 答đáp 大đại 論luận 四tứ 十thập 三tam 正chánh 有hữu 此thử 說thuyết 。 故cố 彼bỉ 問vấn 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 法pháp 應ưng 度độ 眾chúng 生sanh 。 何hà 以dĩ 但đãn 至chí 清thanh 淨tịnh 無vô 量lượng 。 壽thọ 佛Phật 國quốc 土độ 中trung 。
答đáp 曰viết 。
菩Bồ 薩Tát 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 有hữu 慈từ 悲bi 心tâm 。 多đa 為vi 眾chúng 生sanh 。 二nhị 者giả 多đa 集tập 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 樂nhạo/nhạc/lạc 多đa 集tập 功công 德đức 者giả 。 至chí 一Nhất 乘Thừa 清thanh 淨tịnh 無vô 量lượng 壽thọ 國quốc 土độ 。 好hảo/hiếu 多đa 為vì 眾chúng 生sanh 者giả 。 無vô 佛Phật 法Pháp 眾Chúng 。 處xử 讚tán 歎thán 三Tam 寶Bảo 之chi 音âm 。 故cố 知tri 一nhất 等đẳng 斷đoạn 惑hoặc 菩Bồ 薩Tát 而nhi 好hiếu 樂nhạo 不bất 同đồng 。 故cố 有hữu 二nhị 別biệt 。 又hựu 論luận 第đệ 四tứ 十thập 五ngũ 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 二nhị 。 有hữu 先tiên 自tự 成thành 就tựu 功công 德đức 。 然nhiên 後hậu 度độ 眾chúng 生sanh 。 有hữu 先tiên 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 後hậu 自tự 成thành 就tựu 功công 德đức 者giả 。 故cố 知tri 今kim 十thập 向hướng 菩Bồ 薩Tát 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 乃nãi 是thị 先tiên 自tự 成thành 就tựu 功công 德đức 人nhân 也dã 。 故cố 十thập 疑nghi 論luận 明minh 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 已dĩ 還hoàn 要yếu 須tu 常thường 不bất 離ly 佛Phật 。 故cố 須tu 求cầu 生sanh 。 二nhị 一nhất 得đắc 下hạ 約ước 二nhị 義nghĩa 求cầu 。 上thượng 上thượng 生sanh 已dĩ 。 即tức 悟ngộ 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 上thượng 中trung 經kinh 七thất 日nhật 。 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 上thượng 下hạ 經kinh 三tam 。 小tiểu 劫kiếp 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 證chứng 念niệm 不bất 退thoái 。 即tức 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 也dã 。 四tứ 隨tùy 文văn 解giải 釋thích 三tam 。 即tức 十thập 六lục 中trung 後hậu 三tam 觀quán 也dã 。 疏sớ/sơ 前tiền 標tiêu 云vân 。 此thử 下hạ 三tam 觀quán 觀quán 往vãng 生sanh 人nhân 。 若nhược 但đãn 讀đọc 文văn 不bất 名danh 為vi 觀quán 。 必tất 須tu 覽lãm 經kinh 所sở 詮thuyên 之chi 相tướng 入nhập 一nhất 念niệm 心tâm 。 用dụng 空không 假giả 中trung 微vi 妙diệu 之chi 觀quán 。 照chiếu 於ư 心tâm 性tánh 本bổn 具cụ 淨tịnh 土độ 。 因nhân 緣duyên 果quả 報báo 。 生sanh 佛Phật 咸hàm 然nhiên 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 諸chư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 因nhân 果quả 已dĩ 滿mãn 。 能năng 應ưng 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 由do 具cụ 淨tịnh 土độ 因nhân 果quả 。 能năng 感cảm 諸chư 佛Phật 。 感cảm 應ứng 緣duyên 起khởi 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 一nhất 一nhất 融dung 妙diệu 相tướng 相tương/tướng 宛uyển 然nhiên 。 隨tùy 品phẩm 隨tùy 功công 感cảm 佛Phật 感cảm 土thổ/độ 。 觀quán 之chi 不bất 已dĩ 。 則tắc 難nan 思tư 俗tục 諦đế 淨tịnh 土độ 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 明minh 了liễu 。 明minh 了liễu 之chi 位vị 大đại 判phán 有hữu 三tam 。 若nhược 相tương 似tự 明minh 當đương 上thượng 三tam 品phẩm 。 若nhược 觀quán 行hành 了liễu 即tức 中trung 三tam 品phẩm 。 名danh 字tự 觀quán 解giải 屬thuộc 下hạ 三tam 品phẩm 。 論luận 斷đoạn 伏phục 等đẳng 雖tuy 有hữu 高cao 下hạ 。 而nhi 皆giai 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 。 善thiện 惡ác 迴hồi 向hướng 懺sám 悔hối 。 皆giai 通thông 九cửu 品phẩm 。 或hoặc 共cộng 不bất 共cộng 或hoặc 超siêu 不bất 超siêu 。 或hoặc 改cải 不bất 改cải 或hoặc 進tiến 或hoặc 否phủ/bĩ 。 狀trạng 類loại 萬vạn 差sai 難nan 以dĩ 言ngôn 具cụ 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 豈khởi 得đắc 名danh 為vi 觀quán 於ư 三tam 輩bối 往vãng 生sanh 人nhân 邪tà 。 初sơ 第đệ 十thập 四tứ 上thượng 品phẩm 生sanh 觀quán 三tam 。 初sơ 上thượng 品phẩm 上thượng 生sanh 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 釋thích 三tam 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 四tứ 。 初sơ 明minh 生sanh 因nhân 。 經kinh 有hữu 二nhị 段đoạn 。 初sơ 段đoạn 既ký 云vân 發phát 三tam 種chủng 心tâm 。 即tức 便tiện 往vãng 生sanh 。 知tri 此thử 三tam 心tâm 是thị 一nhất 人nhân 發phát 。 次thứ 段đoạn 乃nãi 云vân 復phục 有hữu 三tam 種chủng 眾chúng 生sanh 。 當đương 得đắc 往vãng 生sanh 。 據cứ 此thử 合hợp 是thị 三tam 人nhân 各các 修tu 成thành 三tam 種chủng 行hành 。 然nhiên 修tu 之chi 在tại 人nhân 。 或hoặc 別biệt 一nhất 行hành 或hoặc 兼kiêm 餘dư 行hành 。 或hoặc 具cụ 足túc 修tu 。 但đãn 能năng 位vị 至chí 別biệt 教giáo 道đạo 種chủng 圓viên 第đệ 十thập 信tín 。 即tức 得đắc 名danh 為vi 。 上thượng 品phẩm 上thượng 生sanh 。 言ngôn 至chí 誠thành 等đẳng 三tam 心tâm 者giả 。 此thử 與dữ 起khởi 信tín 論luận 中trung 三tam 心tâm 義nghĩa 合hợp 。 彼bỉ 云vân 。 一nhất 者giả 直trực 心tâm 。 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 故cố 。 二nhị 者giả 深thâm 心tâm 。 樂nhạo/nhạc/lạc 集tập 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 行hành 故cố 。 三tam 者giả 大đại 悲bi 心tâm 欲dục 拔bạt 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 苦khổ 故cố 。 今kim 初sơ 至chí 誠thành 疏sớ/sơ 以dĩ 專chuyên 實thật 釋thích 之chi 。 非phi 念niệm 真Chân 如Như 。 豈khởi 名danh 專chuyên 實thật 解giải 於ư 深thâm 心tâm 。 疏sớ/sơ 雖tuy 三tam 義nghĩa 而nhi 不bất 相tương 捨xả 。 求cầu 高cao 深thâm 果quả 須tu 契khế 深thâm 理lý 。 欲dục 契khế 深thâm 理lý 須tu 厚hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 善thiện 根căn 。 此thử 乃nãi 立lập 行hành 依y 理lý 求cầu 果quả 也dã 。 二nhị 經kinh 證chứng 成thành 三tam 種chủng 深thâm 義nghĩa 。 不bất 出xuất 彼bỉ 論luận 樂nhạo/nhạc/lạc 集tập 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 行hành 也dã 。 經kinh 迴hồi 向hướng 發phát 願nguyện 心tâm 。 疏sớ/sơ 雖tuy 不bất 解giải 。 義nghĩa 當đương 彼bỉ 論luận 大đại 悲bi 拔bạt 苦khổ 之chi 義nghĩa 。 蓋cái 以dĩ 真Chân 如Như 實thật 念niệm 趣thú 果quả 善thiện 心tâm 。 二nhị 心tâm 功công 德đức 。 善thiện 巧xảo 迴hồi 向hướng 。 願nguyện 生sanh 淨tịnh 土độ 。 速tốc 證chứng 法Pháp 忍Nhẫn 。 廣quảng 拔bạt 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 苦khổ 惱não 。 然nhiên 此thử 三tam 心tâm 順thuận 於ư 三tam 法pháp 。 何hà 者giả 。 初sơ 念niệm 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 一nhất 性tánh 。 次thứ 二nhị 即tức 是thị 自tự 行hành 化hóa 他tha 二nhị 種chủng 修tu 義nghĩa 。 既ký 是thị 修tu 二nhị 性tánh 一nhất 。 乃nãi 就tựu 圓viên 融dung 三tam 法pháp 而nhi 發phát 心tâm 也dã 。 今kim 此thử 三tam 心tâm 一nhất 念niệm 中trung 修tu 。 見kiến 思tư 塵trần 沙sa 任nhậm 運vận 先tiên 去khứ 。 入nhập 第đệ 十thập 信tín 。 故cố 當đương 此thử 品phẩm 。 若nhược 此thử 三tam 心tâm 但đãn 能năng 圓viên 伏phục 即tức 中trung 三tam 品phẩm 。 若nhược 全toàn 未vị 伏phục 當đương 下hạ 三tam 品phẩm 。 文văn 在tại 此thử 中trung 義nghĩa 該cai 下hạ 八bát 。 經kinh 慈từ 心tâm 不bất 殺sát 。 具cụ 諸chư 戒giới 行hạnh 者giả 。 以dĩ 無vô 緣duyên 慈từ 。 不bất 害hại 物vật 命mạng 。 知tri 性tánh 離ly 非phi 心tâm 具cụ 諸chư 戒giới 。 讀đọc 誦tụng 方Phương 等Đẳng 者giả 。 隨tùy 文văn 成thành 觀quán 也dã 。 修tu 行hành 六Lục 念Niệm 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 疏sớ/sơ 云vân 。 前tiền 三tam 念niệm 他tha 後hậu 三tam 念niệm 自tự 。 戒giới 施thí 是thị 自tự 因nhân 生sanh 天thiên 是thị 自tự 果quả 。 戒giới 是thị 止chỉ 善thiện 施thí 是thị 行hành 善thiện 。 天thiên 有hữu 近cận 果quả 遠viễn 果quả 。 遠viễn 即tức 第đệ 一nhất 義nghĩa 天thiên 也dã 。 安an 心tâm 下hạ 釋thích 念niệm 義nghĩa 。 謂vị 念niệm 同đồng 體thể 三Tam 寶Bảo 一nhất 心tâm 戒giới 施thí 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 理lý 。 悉tất 不bất 為vi 二nhị 邊biên 所sở 動động 。 故cố 通thông 名danh 念niệm 。 經kinh 迴hồi 向hướng 發phát 願nguyện 等đẳng 者giả 。 總tổng 論luận 不bất 殺sát 等đẳng 皆giai 須tu 。 善thiện 巧xảo 迴hồi 向hướng 。 願nguyện 生sanh 淨tịnh 土độ 。 證chứng 無vô 生sanh 後hậu 廣quảng 度độ 含hàm 識thức 。 經kinh 具cụ 此thử 功công 德đức 者giả 。 或hoặc 全toàn 或hoặc 分phần/phân 皆giai 得đắc 言ngôn 具cụ 。 一nhất 日nhật 乃nãi 至chí 七thất 日nhật 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 者giả 。 上thượng 一nhất 一nhất 行hành 修tu 之chi 成thành 就tựu 。 至chí 道đạo 種chủng 位vị 長trường 時thời 彌di 善thiện 。 下hạ 至chí 七thất 日nhật 或hoặc 唯duy 一nhất 日nhật 。 皆giai 得đắc 預dự 於ư 上thượng 上thượng 品phẩm 生sanh 也dã 。 此thử 等đẳng 悉tất 須tu 約ước 於ư 斷đoạn 伏phục 及cập 全toàn 未vị 伏phục 。 分phần/phân 下hạ 八bát 品phẩm 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 豈khởi 令linh 初sơ 修tu 六lục 念niệm 等đẳng 人nhân 。 三tam 惑hoặc 尚thượng 熾sí 便tiện 登đăng 極cực 品phẩm 邪tà 。 須tu 知tri 九cửu 品phẩm 難nan 將tương 法pháp 定định 。 只chỉ 可khả 隨tùy 功công 。 此thử 去khứ 科khoa 節tiết 經kinh 疏sớ/sơ 分phân 明minh 。 鈔sao 不bất 標tiêu 也dã 。 上thượng 品phẩm 中trung 生sanh 明minh 生sanh 因nhân 云vân 不bất 必tất 受thọ 持trì 方Phương 等Đẳng 經Kinh 。 典điển 善thiện 解giải 義nghĩa 趣thú 等đẳng 者giả 。 是thị 義nghĩa 持trì 人nhân 不bất 樂nhạo 讀đọc 誦tụng 。 但đãn 於ư 經kinh 中trung 取thủ 一nhất 句cú 偈kệ 深thâm 窮cùng 旨chỉ 趣thú 。 於ư 絕tuyệt 言ngôn 思tư 深thâm 廣quảng 之chi 理lý 。 心tâm 不bất 驚kinh 動động 。 又hựu 復phục 其kỳ 心tâm 安an 住trụ 中trung 道đạo 。 不bất 為vi 二nhị 邊biên 。 之chi 所sở 驚kinh 動động 。 了liễu 達đạt 因nhân 果quả 。 皆giai 是thị 實thật 相tướng 。 名danh 為vi 深thâm 信tín 。 雖tuy 不bất 遍biến 習tập 或hoặc 聞văn 大đại 教giáo 赴phó 機cơ 異dị 說thuyết 。 知tri 顯hiển 一nhất 理lý 。 不bất 生sanh 疑nghi 謗báng 。 此thử 一nhất 種chủng 因nhân 亦diệc 通thông 九cửu 品phẩm 。 但đãn 今kim 此thử 觀quán 位vị 至chí 圓viên 教giáo 八bát 九cửu 信tín 位vị 。 故cố 當đương 此thử 品phẩm 。 若nhược 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 解giải 全toàn 未vị 伏phục 惑hoặc 。 只chỉ 在tại 下hạ 品phẩm 三tam 品phẩm 攝nhiếp 也dã 。 如như 常thường 不bất 輕khinh 不bất 專chuyên 讀đọc 誦tụng 。 但đãn 以dĩ 一nhất 句cú 禮lễ 拜bái 授thọ 人nhân 。 深thâm 知tri 義nghĩa 故cố 多đa 年niên 不bất 懈giải 。 此thử 以dĩ 第đệ 一nhất 隨tùy 喜hỷ 品phẩm 行hành 。 始thỉ 從tùng 名danh 字tự 歷lịch 於ư 五ngũ 品phẩm 至chí 六lục 根căn 淨tịnh 。 故cố 知tri 讀đọc 誦tụng 等đẳng 四tứ 品phẩm 行hành 皆giai 可khả 從tùng 於ư 名danh 字tự 修tu 之chi 至chí 六lục 根căn 淨tịnh 。 若nhược 證chứng 分phần/phân 真chân 無vô 偏thiên 修tu 者giả 也dã 。 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 中trung 。 疏sớ/sơ 云vân 名danh 之chi 深thâm 妙diệu 精tinh 進tấn 等đẳng 者giả 。 以dĩ 聞văn 眾chúng 聲thanh 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 能năng 成thành 趣thú 理lý 不bất 思tư 議nghị 觀quán 。 既ký 頓đốn 泯mẫn 絕tuyệt 情tình 塵trần 微vi 礙ngại 。 是thị 故cố 進tiến 趣thú 。 其kỳ 疾tật 如như 風phong 。 比tỉ 餘dư 事sự 行hành 雜tạp 而nhi 且thả 滯trệ 。 故cố 此thử 精tinh 進tấn 最tối 稱xưng 第đệ 一nhất 。 疏sớ/sơ 牒điệp 阿a 耨nậu 不bất 退thoái 。 釋thích 云vân 道đạo 種chủng 菩Bồ 提Đề 等đẳng 。 以dĩ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 翻phiên 為vi 無vô 上thượng 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 斯tư 是thị 行hành 人nhân 心tâm 之chi 本bổn 性tánh 所sở 求cầu 之chi 果quả 。 於ư 此thử 不bất 退thoái 其kỳ 位vị 有hữu 三tam 。 若nhược 破phá 見kiến 思tư 名danh 位vị 不bất 退thoái 。 則tắc 永vĩnh 不bất 失thất 超siêu 凡phàm 之chi 位vị 。 習tập 種chủng 性tánh 也dã 。 伏phục 斷đoạn 塵trần 沙sa 名danh 行hành 不bất 退thoái 。 則tắc 永vĩnh 不bất 失thất 菩Bồ 薩Tát 之chi 行hành 。 當đương 性tánh 種chủng 性tánh 及cập 道đạo 種chủng 性tánh 也dã 。 若nhược 破phá 無vô 明minh 。 名danh 念niệm 不bất 退thoái 。 則tắc 永vĩnh 不bất 失thất 中trung 道đạo 正chánh 念niệm 。 聖thánh 種chủng 性tánh 也dã 。 上thượng 中trung 生sanh 者giả 此thử 土thổ/độ 已dĩ 得đắc 性tánh 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 到đáo 彼bỉ 一nhất 劫kiếp 始thỉ 得đắc 無vô 生sanh 聖thánh 種chủng 不bất 退thoái 。 今kim 於ư 七thất 日nhật 所sở 得đắc 菩Bồ 提Đề 不bất 退thoái 轉chuyển 者giả 。 義nghĩa 當đương 道đạo 種chủng 菩Bồ 提Đề 不bất 退thoái 也dã 。 通thông 名danh 地địa 者giả 凡phàm 聖thánh 所sở 依y 皆giai 名danh 地địa 故cố 。 四tứ 種chủng 授thọ 記ký 一nhất 往vãng 現hiện 前tiền 者giả 。 淨tịnh 名danh 大đại 疏sớ/sơ 出xuất 四tứ 受thọ 記ký 。 謂vị 未vị 發phát 心tâm 記ký 密mật 記ký 現hiện 前tiền 記ký 無vô 生sanh 記ký 。 言ngôn 一nhất 往vãng 現hiện 前tiền 者giả 。 以dĩ 現hiện 前tiền 記ký 通thông 於ư 凡phàm 聖thánh 。 今kim 無vô 生sanh 位vị 。 佛Phật 就tựu 一nhất 往vãng 通thông 名danh 現hiện 前tiền 耳nhĩ 。 上thượng 品phẩm 下hạ 生sanh 亦diệc 信tín 因nhân 果quả 。 不bất 謗báng 大Đại 乘Thừa 。 同đồng 上thượng 中trung 品phẩm 故cố 名danh 為vi 亦diệc 。 彼bỉ 以dĩ 解giải 了liễu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 而nhi 為vi 別biệt 行hành 。 此thử 以dĩ 但đãn 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 。 而nhi 為vi 別biệt 行hành 。 究cứu 理lý 攝nhiếp 生sanh 標tiêu 心tâm 雖tuy 異dị 。 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 歷lịch 位vị 無vô 殊thù 。 謂vị 依y 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 妙diệu 境cảnh 。 發phát 四tứ 誓thệ 願nguyện 名danh 為vi 真chân 正chánh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 未vị 度độ 苦khổ 者giả 誓thệ 令linh 得đắc 度độ 。 陰ấm 入nhập 皆giai 如như 故cố 。 未vị 解giải 集tập 者giả 誓thệ 令linh 得đắc 解giải 。 塵trần 勞lao 本bổn 淨tịnh 故cố 。 未vị 安an 道đạo 者giả 誓thệ 令linh 得đắc 安an 。 即tức 惑hoặc 成thành 智trí 故cố 。 未vị 證chứng 滅diệt 者giả 誓thệ 令linh 得đắc 證chứng 。 即tức 生sanh 成thành 滅diệt 故cố 。 發phát 此thử 道Đạo 心tâm 亦diệc 通thông 九cửu 品phẩm 。 名danh 字tự 中trung 發phát 自tự 有hữu 靜tĩnh 散tán 。 即tức 下hạ 三tam 品phẩm 。 觀quán 行hành 五ngũ 位vị 即tức 中trung 三tam 品phẩm 。 相tương 似tự 既ký 分phần/phân 三tam 般bát 種chủng 性tánh 。 即tức 上thượng 三tam 品phẩm 。 今kim 習tập 種chủng 發phát 故cố 當đương 此thử 品phẩm 。 此thử 心tâm 深thâm 運vận 分phần/phân 真chân 可khả 階giai 。 豈khởi 不bất 能năng 至chí 上thượng 上thượng 品phẩm 邪tà 。 約ước 位vị 判phán 之chi 無vô 法pháp 非phi 九cửu 。 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 中trung 。 經kinh 雖tuy 見kiến 佛Phật 身thân 。 於ư 眾chúng 相tướng 好hảo 。 心tâm 不bất 明minh 了liễu 。 於ư 三tam 七thất 日nhật 後hậu 。 乃nãi 了liễu 了liễu 見kiến 者giả 。 以dĩ 此thử 品phẩm 人nhân 位vị 當đương 習tập 種chủng 。 見kiến 思tư 雖tuy 破phá 塵trần 沙sa 未vị 除trừ 。 故cố 於ư 眾chúng 相tướng 心tâm 不bất 明minh 了liễu 。 過quá 三tam 七thất 日nhật 。 進tiến 入nhập 性tánh 種chủng 侵xâm 斷đoạn 塵trần 沙sa 。 故cố 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 一nhất 一nhất 分phân 明minh 。 自tự 此thử 三tam 劫kiếp 。 遊du 歷lịch 十thập 方phương 。 供cung 佛Phật 聞văn 法Pháp 進tiến 入nhập 道đạo 種chủng 。 登đăng 於ư 初Sơ 地Địa 。 此thử 地địa 即tức 得đắc 百Bách 法Pháp 明Minh 門Môn 。 言ngôn 百bách 法pháp 者giả 。 如như 百bách 法pháp 論luận 所sở 出xuất 名danh 數số 。 今kim 於ư 此thử 法pháp 皆giai 證chứng 三tam 諦đế 。 乃nãi 以dĩ 百bách 法pháp 而nhi 為vi 明minh 達đạt 三tam 諦đế 之chi 門môn 。 三tam 諦đế 若nhược 明minh 。 則tắc 了liễu 一nhất 切thiết 。 是thị 故cố 論luận 云vân 。 增tăng 長trưởng 智trí 慧tuệ 。 思tư 惟duy 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 義nghĩa 。 明minh 此thử 義nghĩa 故cố 。 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 故cố 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 也dã 。 中trung 品phẩm 上thượng 生sanh 明minh 生sanh 因nhân 中trung 。 但đãn 言ngôn 眾chúng 戒giới 。 斯tư 乃nãi 略lược 舉cử 三tam 學học 之chi 初sơ 也dã 。 若nhược 據cứ 生sanh 彼bỉ 聞văn 讚tán 四Tứ 諦Đế 。 便tiện 成thành 羅La 漢Hán 三Tam 明Minh 八bát 解giải 。 以dĩ 果quả 驗nghiệm 因nhân 不bất 專chuyên 持trì 戒giới 。 合hợp 修tu 小Tiểu 乘Thừa 理lý 觀quán 事sự 禪thiền 。 但đãn 未vị 證chứng 果Quả 猶do 在tại 賢hiền 位vị 。 於ư 臨lâm 終chung 時thời 。 聞văn 讚tán 方Phương 等Đẳng 。 迴hồi 心tâm 向hướng 大đại 。 願nguyện 生sanh 淨tịnh 土độ 。 然nhiên 迴hồi 向hướng 心tâm 須tu 至chí 別biệt 教giáo 七thất 信tín 已dĩ 上thượng 圓viên 教giáo 觀quán 行hành 四tứ 五ngũ 二nhị 品phẩm 。 方phương 是thị 中trung 品phẩm 上thượng 生sanh 人nhân 也dã 。 若nhược 其kỳ 小tiểu 行hành 已dĩ 至chí 忍nhẫn 位vị 及cập 世thế 第đệ 一nhất 。 但đãn 案án 位vị 迴hồi 即tức 當đương 此thử 品phẩm 。 若nhược 在tại 煖noãn 頂đảnh 及cập 外ngoại 凡phàm 者giả 。 須tu 猛mãnh 利lợi 迴hồi 超siêu 入nhập 此thử 品phẩm 。 大đại 約ước 小Tiểu 乘Thừa 并tinh 世thế 間gian 善thiện 。 從tùng 迴hồi 向hướng 心tâm 深thâm 淺thiển 高cao 下hạ 。 判phán 於ư 九cửu 品phẩm 。 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 疏sớ/sơ 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 經kinh 文văn 。 四Tứ 諦Đế 者giả 。 既ký 是thị 共cộng 二Nhị 乘Thừa 行hành 。 由do 宿túc 習tập 故cố 而nhi 聞văn 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 二nhị 種chủng 四Tứ 諦Đế 也dã 。 生sanh 滅diệt 者giả 。 苦khổ 則tắc 三tam 相tương/tướng 遷thiên 移di 。 集tập 則tắc 四tứ 心tâm 流lưu 動động 。 道đạo 則tắc 對đối 治trị 易dị 奪đoạt 。 滅diệt 則tắc 滅diệt 有hữu 還hoàn 無vô 。 無vô 生sanh 四tứ 者giả 。 苦khổ 無vô 逼bức 迫bách 相tương/tướng 。 集tập 無vô 和hòa 合hợp 相tương/tướng 。 道đạo 不bất 二nhị 相tương/tướng 。 滅diệt 無vô 生sanh 相tương/tướng 。 次thứ 三Tam 明Minh 者giả 。 過quá 去khứ 宿túc 命mạng 明minh 。 現hiện 在tại 漏Lậu 盡Tận 明Minh 。 未vị 來lai 天Thiên 眼Nhãn 明Minh 。 此thử 三tam 名danh 明minh 。 復phục 得đắc 名danh 通thông 。 餘dư 三tam 但đãn 得đắc 名danh 通thông 者giả 。 婆bà 沙sa 云vân 。 身thân 通thông 但đãn 是thị 工công 巧xảo 。 天thiên 耳nhĩ 但đãn 是thị 聞văn 聲thanh 。 他tha 心tâm 緣duyên 他tha 別biệt 想tưởng 而nhi 已dĩ 。 是thị 故cố 非phi 明minh 。 宿túc 命mạng 知tri 過quá 去khứ 苦khổ 。 生sanh 大đại 厭yếm 離ly 。 天thiên 眼nhãn 知tri 未vị 來lai 苦khổ 。 生sanh 大đại 厭yếm 離ly 。 漏lậu 盡tận 正chánh 觀quán 斷đoạn 惑hoặc 。 是thị 故cố 此thử 三tam 稱xưng 明minh 。 大đại 論luận 問vấn 通thông 明minh 何hà 別biệt 。 答đáp 直trực 知tri 過quá 去khứ 等đẳng 名danh 通thông 。 知tri 過quá 去khứ 等đẳng 因nhân 緣duyên 行hành 業nghiệp 名danh 明minh 。 次thứ 釋thích 八bát 解giải 脫thoát 。 一nhất 內nội 有hữu 等đẳng 者giả 。 內nội 色sắc 即tức 內nội 身thân 骨cốt 人nhân 也dã 。 為vi 修tu 八bát 色sắc 流lưu 光quang 故cố 存tồn 骨cốt 人nhân 。 欲dục 界giới 結kết 使sử 難nạn/nan 斷đoạn 故cố 。 以dĩ 不bất 淨tịnh 心tâm 觀quán 外ngoại 色sắc 也dã 。 位vị 在tại 初sơ 禪thiền 能năng 脫thoát 自tự 地địa 及cập 下hạ 欲dục 界giới 。 二nhị 者giả 下hạ 位vị 在tại 二nhị 禪thiền 。 二nhị 禪thiền 內nội 淨tịnh 故cố 壞hoại 滅diệt 內nội 身thân 骨cốt 人nhân 。 欲dục 惑hoặc 難nạn/nan 斷đoạn 。 故cố 猶do 觀quán 外ngoại 。 不bất 淨tịnh 之chi 相tướng 。 三tam 者giả 下hạ 除trừ 外ngoại 不bất 淨tịnh 相tương/tướng 。 但đãn 於ư 定định 中trung 練luyện 八bát 色sắc 光quang 明minh 。 清thanh 淨tịnh 皎hiệu 潔khiết 。 故cố 名danh 淨tịnh 也dã 。 住trụ 在tại 三tam 禪thiền 。 四tứ 空không 處xứ 者giả 。 若nhược 滅diệt 根căn 本bổn 四tứ 禪thiền 及cập 三tam 背bối/bội 捨xả 等đẳng 色sắc 。 一nhất 心tâm 緣duyên 無vô 邊biên 虛hư 空không 而nhi 入nhập 定định 。 即tức 觀quán 此thử 定định 依y 陰ấm 入nhập 故cố 有hữu 。 無vô 常thường 苦khổ 空không 。 虛hư 誑cuống 不bất 實thật 。 心tâm 生sanh 厭yếm 背bối/bội 而nhi 不bất 受thọ 著trước 。 五ngũ 識thức 處xứ 者giả 。 若nhược 捨xả 空không 緣duyên 識thức 入nhập 定định 。 即tức 觀quán 此thử 定định 。 虛hư 誑cuống 不bất 實thật 。 而nhi 不bất 受thọ 著trước 。 六lục 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 者giả 。 若nhược 捨xả 識thức 緣duyên 無vô 所sở 有hữu 入nhập 定định 時thời 。 乃nãi 至chí 而nhi 不bất 受thọ 著trước 。 七thất 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 者giả 。 若nhược 捨xả 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 緣duyên 非phi 非phi 想tưởng 入nhập 定định 時thời 。 乃nãi 至chí 而nhi 不bất 受thọ 著trước 。 八bát 滅diệt 盡tận 等đẳng 者giả 。 背bối/bội 滅diệt 受thọ 想tưởng 諸chư 心tâm 數số 法pháp 也dã 。 諸chư 佛Phật 弟đệ 子tử 。 患hoạn 厭yếm 散tán 亂loạn 心tâm 。 欲dục 入nhập 定định 休hưu 息tức 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 法pháp 安an 著trước 身thân 中trung 。 故cố 云vân 身thân 證chứng 而nhi 想tưởng 受thọ 滅diệt 也dã 。 前tiền 三tam 等đẳng 者giả 。 位vị 在tại 色sắc 界giới 能năng 離ly 自tự 地địa 五ngũ 欲dục 也dã 。 中trung 四Tứ 等Đẳng 者giả 。 位vị 在tại 無vô 色sắc 界giới 皆giai 展triển 轉chuyển 離ly 下hạ 地địa 。 然nhiên 前tiền 三tam 亦diệc 離ly 下hạ 。 中trung 四tứ 亦diệc 離ly 自tự 地địa 。 互hỗ 現hiện 說thuyết 耳nhĩ 。 後hậu 一nhất 可khả 知tri 。 亦diệc 名danh 下hạ 背bối/bội 捨xả 因nhân 稱xưng 解giải 脫thoát 果quả 名danh 。 二nhị 釋thích 會hội 下hạ 釋thích 諸chư 疑nghi 妨phương 三tam 。 初sơ 會hội 小Tiểu 乘Thừa 不bất 生sanh 疑nghi 。 疏sớ/sơ 與dữ 釋thích 論luận 取thủ 法pháp 華hoa 意ý 會hội 於ư 今kim 經kinh 及cập 往vãng 生sanh 論luận 。 論luận 云vân 不bất 生sanh 。 據cứ 決quyết 定định 性tánh 。 入nhập 無vô 餘dư 者giả 。 今kim 經Kinh 云vân 生sanh 。 是thị 退thoái 菩Bồ 提Đề 。 取thủ 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 疏sớ/sơ 前tiền 會hội 云vân 。 正chánh 處xứ 小tiểu 行hành 不bất 生sanh 要yếu 由do 垂thùy 終chung 發phát 大đại 心tâm 故cố 生sanh 。 若nhược 無vô 宿túc 種chúng 。 豈khởi 能năng 垂thùy 終chung 迴hồi 小tiểu 向hướng 大đại 。 故cố 知tri 與dữ 前tiền 義nghĩa 不bất 相tương 反phản 。 仍nhưng 釋thích 伏phục 疑nghi 既ký 因nhân 迴hồi 心tâm 向hướng 大đại 得đắc 生sanh 。 何hà 故cố 至chí 彼bỉ 卻khước 證chứng 小tiểu 果quả 。 故cố 釋thích 云vân 。 無vô 漏lậu 道Đạo 熟thục 等đẳng 。 以dĩ 退thoái 大đại 既ký 久cửu 習tập 小tiểu 功công 深thâm 。 是thị 故cố 彼bỉ 佛Phật 。 稱xưng 習tập 說thuyết 小tiểu 且thả 令linh 證chứng 果Quả 。 或hoặc 接tiếp 下hạ 再tái 出xuất 經kinh 論luận 引dẫn 小tiểu 之chi 意ý 。 今kim 經kinh 釋thích 論luận 說thuyết 至chí 彼bỉ 土độ 證chứng 小tiểu 果quả 者giả 。 意ý 欲dục 別biệt 接tiếp 小Tiểu 乘Thừa 求cầu 生sanh 。 其kỳ 若nhược 生sanh 已dĩ 。 咸hàm 慕mộ 大Đại 乘Thừa 必tất 不bất 證chứng 小tiểu 。 然nhiên 雖tuy 出xuất 此thử 意ý 前tiền 義nghĩa 為vi 正chánh 。 二nhị 中trung 品phẩm 下hạ 釋thích 中trung 不bất 及cập 下hạ 妨phương 。 以dĩ 下hạ 下hạ 品phẩm 生sanh 彼bỉ 聞văn 法Pháp 。 應ứng 時thời 即tức 發phát 。 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 中trung 上thượng 生sanh 彼bỉ 何hà 故cố 只chỉ 證chứng 無Vô 學Học 果Quả 也dã 邪tà 。 以dĩ 大đại 小tiểu 故cố 難nạn/nan 第đệ 四tứ 品phẩm 不bất 及cập 九cửu 品phẩm 。 解giải 云vân 下hạ 以dĩ 登đăng 地địa 速tốc 而nhi 為vi 答đáp 也dã 。 中trung 上thượng 順thuận 習tập 雖tuy 證chứng 小tiểu 果quả 。 不bất 逾du 十thập 劫kiếp 必tất 入nhập 初Sơ 地Địa 九cửu 品phẩm 惡ác 重trọng/trùng 。 十thập 二nhị 大đại 劫kiếp 。 方phương 得đắc 出xuất 胎thai 。 雖tuy 發phát 大đại 心tâm 更cánh 經kinh 多đa 劫kiếp 。 方phương 堦# 法Pháp 忍Nhẫn 。 故cố 以dĩ 速tốc 證chứng 比tỉ 彼bỉ 為vi 勝thắng 。 三tam 大đại 本bổn 下hạ 通thông 中trung 不bất 出xuất 家gia 難nạn/nan 。 彼bỉ 明minh 中trung 品phẩm 云vân 。 雖tuy 不bất 能năng 行hành 作tác 沙Sa 門Môn 。 故cố 云vân 不bất 明minh 出xuất 家gia 。 長trường 時thời 始thỉ 終chung 者giả 。 謂vị 盡tận 形hình 出xuất 家gia 者giả 。 就tựu 短đoản 時thời 者giả 。 謂vị 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 也dã 。 是thị 知tri 若nhược 據cứ 短đoản 時thời 大đại 本bổn 約ước 義nghĩa 亦diệc 有hữu 。 若nhược 論luận 長trường 時thời 此thử 經Kinh 約ước 說thuyết 亦diệc 無vô 。 此thử 乃nãi 二nhị 經kinh 事sự 同đồng 也dã 。 中trung 品phẩm 中trung 生sanh 修tu 因nhân 中trung 。 疏sớ/sơ 云vân 十thập 戒giới 者giả 。 釋thích 經kinh 持trì 沙Sa 彌Di 戒giới 也dã 。 金kim 銀ngân 生sanh 像tượng 者giả 。 南nam 山sơn 云vân 。 胡hồ 漢hán 二nhị 彰chương 。 謂vị 胡hồ 言ngôn 生sanh 像tượng 此thử 翻phiên 金kim 銀ngân 也dã 。 善thiện 見kiến 云vân 生sanh 色sắc 似tự 色sắc 。 似tự 即tức 像tượng 也dã 。 此thử 謂vị 金kim 則tắc 生sanh 是thị 黃hoàng 色sắc 銀ngân 則tắc 可khả 染nhiễm 似tự 金kim 。 故cố 云vân 生sanh 像tượng 。 若nhược 爾nhĩ 生sanh 像tượng 此thử 方phương 之chi 言ngôn 何hà 謂vị 胡hồ 語ngữ 邪tà 。 答đáp 謂vị 五ngũ 竺trúc 之chi 北bắc 胡hồ 地địa 言ngôn 音âm 有hữu 涉thiệp 漢hán 者giả 。 故cố 謂vị 生sanh 像tượng 胡hồ 人nhân 重trọng/trùng 譯dịch 又hựu 卻khước 入nhập 漢hán 。 故cố 存tồn 胡hồ 音âm 。 中trung 品phẩm 下hạ 生sanh 修tu 因nhân 中trung 。 經Kinh 云vân 孝hiếu 養dưỡng 父phụ 母mẫu 。 行hành 世thế 仁nhân 慈từ 。 此thử 凡phàm 夫phu 善thiện 不bất 能năng 伏phục 惑hoặc 。 豈khởi 預dự 中trung 輩bối 。 疏sớ/sơ 前tiền 判phán 位vị 中trung 輩bối 人nhân 常thường 別biệt 教giáo 十thập 信tín 。 即tức 圓viên 五ngũ 品phẩm 。 斯tư 由do 垂thùy 終chung 善thiện 友hữu 廣quảng 說thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 隨tùy 順thuận 本bổn 性tánh 取thủ 極Cực 樂Lạc 國Quốc 。 及cập 談đàm 法Pháp 藏tạng 稱xưng 理lý 發phát 願nguyện 。 行hành 者giả 聞văn 已dĩ 。 解giải 悟ngộ 大Đại 乘Thừa 。 發phát 迴hồi 向hướng 心tâm 。 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 經kinh 雖tuy 不bất 云vân 。 發phát 迴hồi 向hướng 心tâm 。 既ký 聞văn 廣quảng 說thuyết 豈khởi 不bất 迴hồi 心tâm 。 特đặc 是thị 影ảnh 略lược 。 臨lâm 終chung 發phát 心tâm 心tâm 猛mãnh 利lợi 故cố 。 能năng 入nhập 別biệt 圓viên 外ngoại 凡phàm 初sơ 位vị 。 通thông 伏phục 頓đốn 伏phục 。 故cố 令linh 世thế 善thiện 當đương 此thử 品phẩm 位vị 。 大đại 師sư 唯duy 就tựu 大Đại 乘Thừa 三tam 位vị 對đối 於ư 九cửu 品phẩm 。 深thâm 有hữu 其kỳ 致trí 。 生sanh 後hậu 利lợi 益ích 中trung 過quá 一nhất 小tiểu 劫kiếp 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 問vấn 到đáo 彼bỉ 證chứng 小tiểu 皆giai 順thuận 本bổn 習tập 。 今kim 此thử 行hành 人nhân 。 本bổn 習tập 世thế 善thiện 。 是thị 人nhân 天thiên 因nhân 非phi 聲Thanh 聞Văn 行hành 。 至chí 彼bỉ 那na 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 邪tà 。 答đáp 孝hiếu 養dưỡng 仁nhân 慈từ 大đại 小tiểu 基cơ 址# 。 何hà 教giáo 不bất 談đàm 。 而nhi 其kỳ 阿a 含hàm 偏thiên 論luận 此thử 善thiện 以dĩ 果quả 驗nghiệm 因nhân 。 是thị 依y 三tam 藏tạng 行hành 孝hiếu 順thuận 等đẳng 。 雖tuy 行hành 世thế 善thiện 心tâm 在tại 無vô 常thường 。 既ký 久cửu 標tiêu 心tâm 無vô 漏lậu 道Đạo 熟thục 。 故cố 證chứng 小tiểu 果quả 。 第đệ 十thập 六lục 下hạ 三tam 品phẩm 人nhân 造tạo 罪tội 輕khinh 重trọng 值trị 緣duyên 得đắc 滅diệt 。 為vi 往vãng 生sanh 因nhân 。 須tu 知tri 經kinh 意ý 為vi 易dị 解giải 故cố 。 以dĩ 三tam 業nghiệp 等đẳng 惡ác 滅diệt 。 為vi 下hạ 三tam 品phẩm 因nhân 。 迴hồi 向hướng 凡phàm 小tiểu 為vi 中trung 三tam 品phẩm 因nhân 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 諸chư 善thiện 為vi 上thượng 三tam 品phẩm 因nhân 。 此thử 乃nãi 上thượng 下hạ 互hỗ 相tương 顯hiển 映ánh 為vi 觀quán 法pháp 境cảnh 。 若nhược 稱xưng 實thật 觀quán 依y 義nghĩa 而nhi 說thuyết 。 大đại 小tiểu 善thiện 惡ác 逐trục 迴hồi 向hướng 心tâm 隨tùy 滅diệt 罪tội 力lực 。 淺thiển 深thâm 階giai 位vị 各các 論luận 九cửu 品phẩm 。 今kim 之chi 三tam 人nhân 聞văn 法Pháp 稱xưng 佛Phật 。 雖tuy 業nghiệp 障chướng 滅diệt 全toàn 未vị 伏phục 惑hoặc 。 位vị 在tại 名danh 字tự 故cố 屬thuộc 下hạ 三tam 。 若nhược 滅diệt 罪tội 心tâm 利lợi 入nhập 別biệt 圓viên 外ngoại 凡phàm 。 即tức 中trung 三tam 品phẩm 。 能năng 至chí 內nội 凡phàm 即tức 上thượng 三tam 品phẩm 。 闍xà 王vương 悔hối 逆nghịch 。 得đắc 無vô 根căn 信tín 。 是thị 其kỳ 類loại 也dã 。 下hạ 品phẩm 上thượng 生sanh 經Kinh 云vân 雖tuy 不bất 誹phỉ 方Phương 等Đẳng 經Kinh 典điển 者giả 。 此thử 品phẩm 不bất 謗báng 顯hiển 罪tội 猶do 輕khinh 。 至chí 下hạ 一nhất 品phẩm 云vân 五ngũ 逆nghịch 十thập 惡ác 。 具cụ 諸chư 不bất 善thiện 。 則tắc 謗báng 經kinh 等đẳng 一nhất 切thiết 惡ác 業nghiệp 。 無vô 不bất 造tạo 作tác 。 故cố 言ngôn 具cụ 也dã 。 圓viên 頓đốn 教giáo 說thuyết 罪tội 無vô 輕khinh 重trọng 悔hối 則tắc 皆giai 滅diệt 。 如như 仙tiên 預dự 殺sát 。 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 地địa 獄ngục 三tam 念niệm 知tri 謗báng 方Phương 等Đẳng 。 心tâm 生sanh 改cải 悔hối 即tức 生sanh 佛Phật 國quốc 。 下hạ 品phẩm 中trung 生sanh 經kinh 偷thâu 僧Tăng 祇kỳ 物vật 。 盜đạo 現hiện 前tiền 僧Tăng 物vật 者giả 。 所sở 盜đạo 之chi 物vật 不bất 出xuất 四tứ 種chủng 常thường 住trụ 。 一nhất 常thường 住trụ 常thường 住trụ 。 謂vị 眾chúng 僧Tăng 厨trù 庫khố 。 寺tự 舍xá 眾chúng 具cụ 。 華hoa 果quả 樹thụ 林lâm 。 田điền 園viên 僕bộc 畜súc 等đẳng 。 以dĩ 體thể 通thông 十thập 方phương 不bất 可khả 分phần/phân 用dụng 故cố 。 二nhị 十thập 方phương 常thường 住trụ 。 如như 僧Tăng 家gia 供cung 僧Tăng 常thường 食thực 。 體thể 通thông 十thập 方phương 唯duy 局cục 本bổn 處xứ 。 三tam 者giả 現hiện 前tiền 現hiện 前tiền 謂vị 僧Tăng 得đắc 之chi 物vật 。 四tứ 十thập 方phương 現hiện 前tiền 。 如như 亡vong 五ngũ 眾chúng 輕khinh 物vật 。 若nhược 未vị 羯yết 磨ma 從tùng 十thập 方phương 僧Tăng 得đắc 罪tội 。 若nhược 已dĩ 羯yết 磨ma 望vọng 現hiện 前tiền 僧Tăng 得đắc 罪tội 。 則tắc 屬thuộc 第đệ 三tam 現hiện 前tiền 現hiện 前tiền 盜đạo 前tiền 二nhị 種chủng 。 名danh 偷thâu 僧Tăng 祇kỳ 物vật 。 盜đạo 後hậu 二nhị 種chủng 名danh 。 現hiện 前tiền 僧Tăng 物vật 。 不bất 淨tịnh 說thuyết 法Pháp 者giả 。 但đãn 求cầu 名danh 利lợi 非phi 益ích 物vật 也dã 。 無vô 有hữu 慚tàm 愧quý 者giả 。 屏bính 處xứ 為vi 惡ác 不phủ 。 慚tàm 於ư 天thiên 。 顯hiển 露lộ 為vi 惡ác 不bất 愧quý 於ư 人nhân 。 慚tàm 愧quý 猶do 羞tu 恥sỉ 也dã 。 下hạ 品phẩm 下hạ 生sanh 疏sớ/sơ 釋thích 修tu 因nhân 中trung 二nhị 。 初sơ 稱xưng 無vô 下hạ 明minh 念niệm 佛Phật 滅diệt 罪tội 。 二nhị 引dẫn 大đại 論luận 問vấn 答đáp 二nhị 。 初sơ 問vấn 云vân 下hạ 約ước 少thiểu 時thời 責trách 。 二nhị 是thị 心tâm 下hạ 約ước 猛mãnh 心tâm 答đáp 。 此thử 猛mãnh 利lợi 心tâm 從tùng 二nhị 緣duyên 發phát 。 一nhất 值trị 善thiện 友hữu 二nhị 為vi 苦khổ 逼bức 心tâm 怖bố 惡ác 道đạo 耳nhĩ 聽thính 佛Phật 名danh 。 是thị 故cố 牢lao 強cường 至chí 誠thành 稱xưng 念niệm 。 既ký 境cảnh 勝thắng 心tâm 猛mãnh 故cố 時thời 少thiểu 功công 多đa 。 能năng 超siêu 百bách 年niên 悠du 悠du 願nguyện 力lực 若nhược 此thử 二nhị 緣duyên 猛mãnh 心tâm 不bất 發phát 。 此thử 人nhân 乃nãi 是thị 合hợp 墮đọa 地địa 獄ngục 也dã 。 二nhị 明minh 利lợi 益ích 二nhị 。 初sơ 疏sớ/sơ 科khoa 。 二nhị 釋thích 經kinh 二nhị 。 初sơ 夫phu 人nhân 悟ngộ 道đạo 。 經kinh 豁hoát 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 逮đãi 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 以dĩ 凡phàm 夫phu 心tâm 。 聞văn 十thập 六lục 觀quán 。 即tức 聞văn 即tức 修tu 頓đốn 入nhập 圓viên 住trụ 。 蓋cái 由do 了liễu 知tri 依y 正chánh 應ưng 色sắc 即tức 報báo 即tức 法pháp 非phi 縱túng/tung 非phi 橫hoạnh/hoành 三tam 一nhất 融dung 妙diệu 。 全toàn 心tâm 作tác 佛Phật 全toàn 心tâm 是thị 佛Phật 。 能năng 所sở 既ký 忘vong 思tư 議nghị 泯mẫn 絕tuyệt 。 三tam 德đức 祕bí 藏tạng 當đương 念niệm 頓đốn 開khai 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 豁hoát 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 悟ngộ 通thông 觀quán 行hành 及cập 相tương 似tự 位vị 。 是thị 故cố 特đặc 云vân 。 逮đãi 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 顯hiển 此thử 大đại 悟ngộ 的đích 在tại 分phần/phân 真chân 。 若nhược 十thập 六lục 觀quán 非phi 妙diệu 宗tông 者giả 。 豈khởi 令linh 當đương 機cơ 頓đốn 入nhập 圓viên 位vị 。 經kinh 文văn 結kết 益ích 顯hiển 此thử 觀quán 門môn 非phi 偏thiên 非phi 漸tiệm 。 信tín 不bất 可khả 用dụng 事sự 相tướng 銷tiêu 文văn 。 二nhị 明minh 侍thị 女nữ 發phát 心tâm 。 經kinh 文văn 但đãn 云vân 。 發phát 無vô 上thượng 正chánh 等đẳng 覺giác 心tâm 。 是thị 何hà 位vị 邪tà 。 經kinh 示thị 夫phu 人nhân 無vô 生sanh 忽hốt 後hậu 。 別biệt 云vân 發phát 心tâm 驗nghiệm 非phi 真chân 發phát 。 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 方phương 有hữu 發phát 義nghĩa 。 故cố 多đa 約ước 相tương 似tự 明minh 發phát 心tâm 位vị 。 名danh 字tự 觀quán 行hành 亦diệc 有hữu 發phát 義nghĩa 。 去khứ 無vô 生sanh 遠viễn 故cố 下hạ 得đắc 論luận 。 大đại 段đoạn 第đệ 三tam 流lưu 通thông 分phần/phân 。 金kim 光quang 明minh 疏sớ/sơ 云vân 。 流lưu 名danh 下hạ 澍chú 通thông 名danh 不bất 壅ủng 。 欲dục 使sử 正Chánh 法Pháp 。 之chi 水thủy 從tùng 今kim 以dĩ 澍chú 當đương 。 聖thánh 教giáo 筌thuyên 罤# 不bất 壅ủng 於ư 來lai 世thế 。 是thị 故cố 此thử 下hạ 舉cử 名danh 舉cử 益ích 。 勸khuyến 人nhân 修tu 習tập 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 安an 令linh 法pháp 水thủy 下hạ 澍chú 不bất 壅ủng 。 疏sớ/sơ 二nhị 初sơ 總tổng 別biệt 分phần/phân 科khoa 。 二nhị 隨tùy 科khoa 解giải 釋thích 。 今kim 經kinh 兩lưỡng 處xứ 流lưu 通thông 觀quán 道đạo 。 初sơ 於ư 王vương 宮cung 佛Phật 自tự 囑chúc 勸khuyến 。 次thứ 迴hồi 靈linh 鷲thứu 阿A 難Nan 備bị 述thuật 。 初sơ 文văn 自tự 四tứ 。 初sơ 列liệt 名danh 教giáo 持trì 二nhị 。 初sơ 阿A 難Nan 問vấn 二nhị 。 初sơ 當đương 何hà 下hạ 問vấn 經kinh 名danh 。 疏sớ/sơ 云vân 言ngôn 義nghĩa 非phi 一nhất 等đẳng 者giả 。 經kinh 文văn 別biệt 示thị 三tam 種chủng 淨tịnh 業nghiệp 十thập 六lục 妙diệu 觀quán 。 未vị 審thẩm 以dĩ 何hà 而nhi 為vi 總tổng 目mục 二nhị 。 初sơ 法pháp 下hạ 問vấn 持trì 法Pháp 。 二nhị 如Như 來Lai 答đáp 二nhị 。 初sơ 佛Phật 答đáp 前tiền 問vấn 。 觀quán 之chi 一nhất 字tự 心tâm 觀quán 妙diệu 宗tông 也dã 。 極cực 樂lạc 三tam 聖thánh 實thật 相tướng 圓viên 體thể 也dã 。 此thử 從tùng 宗tông 體thể 而nhi 立lập 此thử 名danh 。 淨tịnh 除trừ 業nghiệp 障chướng 。 極cực 至chí 五ngũ 逆nghịch 。 生sanh 諸chư 佛Phật 前tiền 。 該cai 於ư 九cửu 品phẩm 。 此thử 名danh 從tùng 用dụng 總tổng 此thử 三tam 義nghĩa 即tức 是thị 釋thích 名danh 。 此thử 四tứ 既ký 圓viên 即tức 當đương 教giáo 相tương/tướng 。 故cố 示thị 二nhị 名danh 五ngũ 章chương 意ý 足túc 。 信tín 今kim 釋thích 題đề 冥minh 符phù 佛Phật 旨chỉ 。 二nhị 汝nhữ 當đương 下hạ 答đáp 後hậu 問vấn 。 無vô 令linh 忘vong 失thất 。 即tức 是thị 念niệm 心tâm 。 念niệm 心tâm 能năng 成thành 欲dục 等đẳng 四tứ 法pháp 。 良lương 以dĩ 欲dục 進tiến 巧xảo 慧tuệ 一nhất 心tâm 。 若nhược 其kỳ 忘vong 失thất 。 皆giai 不bất 成thành 就tựu 。 佛Phật 令linh 不bất 忘vong 則tắc 具cụ 五ngũ 法pháp 。 受thọ 持trì 之chi 功công 於ư 茲tư 盡tận 矣hĩ 。 二nhị 舉cử 益ích 勸khuyến 修tu 三tam 。 初sơ 明minh 生sanh 善thiện 滅diệt 惡ác 二nhị 。 初sơ 次thứ 明minh 下hạ 直trực 明minh 生sanh 見kiến 佛Phật 善thiện 。 能năng 見kiến 彌di 陀đà 及cập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 真chân 法pháp 之chi 身thân 。 生sanh 善thiện 極cực 也dã 。 以dĩ 深thâm 比tỉ 淺thiển 何hà 善thiện 不bất 生sanh 。 二nhị 善thiện 男nam 下hạ 況huống 顯hiển 滅diệt 生sanh 死tử 罪tội 。 聞văn 名danh 是thị 聞văn 慧tuệ 。 憶ức 念niệm 是thị 修tu 慧tuệ 。 舉cử 聞văn 之chi 劣liệt 況huống 其kỳ 修tu 勝thắng 。 行hành 者giả 應ưng 知tri 前tiền 無vô 忘vong 失thất 。 亦diệc 是thị 憶ức 念niệm 然nhiên 屬thuộc 方phương 便tiện 。 今kim 之chi 憶ức 念niệm 乃nãi 是thị 正chánh 修tu 。 名danh 同đồng 義nghĩa 異dị 善thiện 須tu 分phân 別biệt 。 二nhị 明minh 身thân 勝thắng 友hữu 勝thắng 二nhị 。 初sơ 念niệm 佛Phật 下hạ 喻dụ 白bạch 蓮liên 明minh 身thân 勝thắng 。 分phần/phân 陀đà 利lợi 者giả 此thử 云vân 白bạch 蓮liên 華hoa 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 水thủy 生sanh 華hoa 中trung 分phần/phân 陀đà 利lợi 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 顯hiển 修tu 圓viên 觀quán 超siêu 餘dư 一nhất 切thiết 。 修tu 道Đạo 之chi 人nhân 。 即tức 七thất 方phương 便tiện 也dã 。 二nhị 觀quán 音âm 下hạ 類loại 補bổ 處xứ 明minh 友hữu 勝thắng 。 二nhị 聖thánh 本bổn 修tu 圓viên 念niệm 佛Phật 定định 。 今kim 為vi 補bổ 處xứ 。 行hành 者giả 今kim 修tu 亦diệc 是thị 此thử 定định 。 位vị 雖tuy 高cao 下hạ 所sở 修tu 法pháp 同đồng 。 故cố 可khả 為vi 友hữu 。 其kỳ 猶do 世thế 人nhân 道đạo 術thuật 之chi 交giao 。 豈khởi 分phần/phân 貴quý 賤tiện 。 三tam 當đương 坐tọa 下hạ 明minh 得đắc 果quả 起khởi 行hành 。 事sự 相tướng 解giải 釋thích 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 坐tọa 金kim 剛cang 臺đài 。 此thử 處xứ 成thành 佛Phật 名danh 為vi 道Đạo 場Tràng 。 事sự 本bổn 表biểu 理lý 。 今kim 觀quán 本bổn 性tánh 彌di 陀đà 覺giác 體thể 。 此thử 體thể 即tức 是thị 所sở 坐tọa 道Đạo 場Tràng 所sở 生sanh 佛Phật 家gia 。 理lý 一nhất 義nghĩa 異dị 名danh 場tràng 名danh 家gia 。 此thử 理lý 為vi 場tràng 坐tọa 必tất 得đắc 果quả 。 此thử 理lý 為vi 家gia 生sanh 必tất 起khởi 行hành 。 果quả 即tức 分phần/phân 果quả 行hành 即tức 真chân 修tu 。 此thử 觀quán 本bổn 期kỳ 分phần/phân 證chứng 之chi 果quả 。 無vô 功công 用dụng 行hành 。 欲dục 以dĩ 病bệnh 行hành 及cập 嬰anh 兒nhi 行hành 。 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 修tu 念niệm 佛Phật 觀quán 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 生sanh 彼bỉ 速tốc 獲hoạch 故cố 云vân 當đương 坐tọa 。 三tam 結kết 名danh 下hạ 結kết 名danh 付phó 囑chúc 。 經kinh 好hảo/hiếu 持trì 者giả 。 好hảo/hiếu 即tức 妙diệu 也dã 。 以dĩ 不bất 縱tung 橫hoành 絕tuyệt 思tư 議nghị 心tâm 。 方phương 能năng 受thọ 持trì 此thử 經Kinh 章chương 句cú 。 別biệt 文văn 既ký 妙diệu 。 是thị 故cố 能năng 持trì 經Kinh 之chi 總tổng 名danh 。 上thượng 以dĩ 三tam 一nhất 融dung 妙diệu 釋thích 者giả 。 意ý 在tại 於ư 此thử 此thử 寄ký 阿A 難Nan 囑chúc 今kim 人nhân 也dã 。 四tứ 歡hoan 喜hỷ 下hạ 眾chúng 聞văn 歡hoan 喜hỷ 。 言ngôn 三tam 義nghĩa 者giả 。 一nhất 遇ngộ 人nhân 。 二nhị 聞văn 法Pháp 。 三tam 得đắc 果quả 。 文văn 出xuất 大đại 論luận 義nghĩa 歸quy 此thử 經Kinh 。 人nhân 既ký 是thị 佛Phật 。 佛Phật 必tất 具cụ 足túc 。 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 謂vị 法pháp 義nghĩa 詞từ 及cập 以dĩ 樂nhạo 說thuyết 。 說thuyết 觀quán 佛Phật 法pháp 離ly 於ư 錯thác 謬mậu 。 故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 。 今kim 遇ngộ 此thử 人nhân 寧ninh 不bất 歡hoan 喜hỷ 。 法pháp 是thị 觀quán 法pháp 。 一nhất 十thập 六lục 門môn 。 曲khúc 盡tận 其kỳ 妙diệu 。 能năng 令linh 凡phàm 心tâm 入nhập 深thâm 三tam 昧muội 。 離ly 虛hư 設thiết 故cố 。 名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 。 聞văn 如như 是thị 法Pháp 。 豈khởi 不bất 歡hoan 喜hỷ 。 果quả 即tức 修tu 觀quán 剋khắc 獲hoạch 之chi 果quả 。 韋vi 提đề 希hy 等đẳng 聞văn 法Pháp 即tức 修tu 登đăng 分phần/phân 真chân 果quả 。 侍thị 女nữ 諸chư 天thiên 得đắc 相tương 似tự 果quả 。 目Mục 連Liên 阿A 難Nan 同đồng 佛Phật 化hóa 機cơ 。 或hoặc 能năng 增tăng 道đạo 莫mạc 測trắc 淺thiển 深thâm 。 各các 以dĩ 離ly 惑hoặc 。 名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 。 得đắc 如như 是thị 果quả 。 豈khởi 不bất 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 三tam 相tương/tướng 由do 。 得đắc 果quả 由do 法pháp 法pháp 由do 人nhân 說thuyết 。 彼bỉ 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 具cụ 茲tư 三tam 義nghĩa 。 我ngã 於ư 今kim 日nhật 。 雖tuy 面diện 不bất 覩đổ 金kim 容dung 。 而nhi 為vi 妙diệu 智trí 所sở 被bị 。 又hựu 得đắc 聞văn 此thử 微vi 妙diệu 觀quán 法pháp 。 但đãn 未vị 獲hoạch 果quả 。 是thị 故cố 闕khuyết 於ư 第đệ 三tam 喜hỷ 耳nhĩ 。 二nhị 崛quật 山sơn 流lưu 通thông 二nhị 初sơ 耆kỳ 山sơn 下hạ 佛Phật 步bộ 空không 還hoàn 。 前tiền 赴phó 請thỉnh 時thời 從tùng 崛quật 山sơn 沒một 。 於ư 王vương 宮cung 出xuất 。 今kim 步bộ 虛hư 空không 還hoàn 於ư 崛quật 山sơn 。 二nhị 俱câu 神thần 通thông 前tiền 隱ẩn 後hậu 顯hiển 者giả 。 前tiền 欲dục 施thí 化hóa 化hóa 法pháp 未vị 成thành 。 故cố 但đãn 密mật 往vãng 。 今kim 宣tuyên 妙diệu 觀quán 當đương 機cơ 已dĩ 益ích 。 欲dục 使sử 同đồng 遵tuân 此thử 法pháp 。 是thị 故cố 現hiện 變biến 彰chương 灼chước 而nhi 還hoàn 。 二nhị 次thứ 阿a 下hạ 阿A 難Nan 重trọng/trùng 述thuật 。 王vương 宮cung 機cơ 悟ngộ 崛quật 山sơn 未vị 知tri 。 故cố 遣khiển 重trùng 宣tuyên 普phổ 令linh 信tín 受thọ 。 阿A 難Nan 所sở 述thuật 即tức 是thị 佛Phật 言ngôn 。 是thị 以dĩ 文văn 云vân 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 理lý 合hợp 同đồng 前tiền 三tam 義nghĩa 故cố 喜hỷ 。
觀Quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 經Kinh 疏Sớ/sơ 妙Diệu 宗Tông 鈔Sao 卷quyển 第đệ 六lục