觀Quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ
Quyển 1
宋Tống 元Nguyên 照Chiếu 述Thuật

觀Quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 序Tự

釋thích 元nguyên 照chiếu 述thuật

堪kham 忍nhẫn 濁trược 土thổ/độ 異dị 趣thú 群quần 居cư 。 安an 養dưỡng 淨tịnh 邦bang 上thượng 善thiện 俱câu 會hội 。 是thị 知tri 棘cức 林lâm 胎thai 獄ngục 宜nghi 奮phấn 志chí 以dĩ 長trường/trưởng 辭từ 。 寶bảo 界giới 金kim 池trì 可khả 潛tiềm 神thần 而nhi 直trực 往vãng 。 潮triều 音âm 偏thiên 讚tán 遍biến 見kiến 琅lang 函hàm 。 海hải 眾chúng 高cao 棲tê 備bị 聞văn 青thanh 史sử 。 但đãn 以dĩ 機cơ 宜nghi 殊thù 等đẳng 誘dụ 掖dịch 多đa 門môn 。 或hoặc 恆hằng 課khóa 密mật 言ngôn 。 或hoặc 專chuyên 持trì 嘉gia 號hiệu 。 或hoặc 克khắc 期kỳ 繫hệ 念niệm 。 或hoặc 潔khiết 己kỷ 修tu 齋trai 。 各các 赴phó 時thời 緣duyên 。 備bị 存tồn 眾chúng 典điển 。 唯duy 茲tư 正chánh 觀quán 畢tất 趣thú 無vô 生sanh 。 信tín 是thị 除trừ 疑nghi 捨xả 障chướng 之chi 神thần 方phương 。 長trường 生sanh 不bất 死tử 之chi 要yếu 術thuật 也dã 。 歷lịch 觀quán 前tiền 古cổ 受thọ 誦tụng 尤vưu 多đa 。 逮đãi 至chí 方phương 今kim 樂nhạo 聞văn 益ích 眾chúng 。 忝thiểm 從tùng 早tảo 歲tuế 專chuyên 翫ngoạn 斯tư 文văn 。 翻phiên 嗟ta 億ức 劫kiếp 之chi 無vô 歸quy 。 深thâm 慶khánh 餘dư 生sanh 之chi 有hữu 賴lại 。 然nhiên 則tắc 諸chư 師sư 著trước 撰soạn 各các 尚thượng 所sở 宗tông 。 後hậu 進tiến 披phi 尋tầm 莫mạc 知tri 攸du 往vãng 。 由do 是thị 參tham 詳tường 名danh 理lý 酬thù 挍giảo 古cổ 今kim 。 摭# 取thủ 優ưu 長trường/trưởng 芟# 除trừ 繁phồn 瑣tỏa 。 述thuật 而nhi 不bất 作tác 。 何hà 敢cảm 侮vũ 於ư 前tiền 修tu 。 統thống 之chi 有hữu 宗tông 。 庶thứ 可khả 貽# 於ư 來lai 學học 。 文văn 從tùng 簡giản 易dị 意ý 在tại 修tu 治trị 。 月nguyệt 藉tạ 指chỉ 標tiêu 見kiến 月nguyệt 而nhi 無vô 勞lao 執chấp 指chỉ 。 岸ngạn 因nhân 舟chu 度độ 到đáo 岸ngạn 而nhi 自tự 可khả 忘vong 舟chu 。 曲khúc 被bị 未vị 來lai 不bất 負phụ 韋vi 提đề 之chi 虔kiền 請thỉnh 。 仰ngưỡng 承thừa 遺di 囑chúc 敢cảm 忘vong 慶khánh 喜hỷ 之chi 重trùng 宣tuyên 。 聊liêu 贊tán 上thượng 來lai 冀ký 資tư 西tây 邁mại 云vân 耳nhĩ 。

觀Quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 卷quyển 上thượng

西tây 湖hồ 靈linh 芝chi 崇sùng 福phước 寺tự 釋thích 元nguyên 照chiếu 述thuật

將tương 釋thích 此thử 經Kinh 先tiên 列liệt 義nghĩa 門môn 令linh 知tri 總tổng 意ý 然nhiên 後hậu 入nhập 經kinh 分phần/phân 文văn 別biệt 釋thích 。 初sơ 中trung 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 教giáo 興hưng 來lai 致trí 二nhị 攝nhiếp 教giáo 分phân 齊tề 三tam 辨biện 定định 宗tông 旨chỉ 四tứ 料liệu 簡giản 異dị 同đồng 。

初sơ 教giáo 興hưng 來lai 致trí 二nhị 。 初sơ 通thông 明minh 一nhất 代đại 教giáo 興hưng 二nhị 別biệt 敘tự 今kim 經kinh 教giáo 興hưng 。

初sơ 通thông 明minh 一nhất 代đại 教giáo 興hưng 。 大đại 覺giác 世Thế 尊Tôn 。 從tùng 本bổn 垂thùy 跡tích 為vi 欲dục 開khai 示thị 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 令linh 其kỳ 悟ngộ 入nhập 。 於ư 是thị 乘thừa 時thời 利lợi 見kiến 而nhi 大đại 有hữu 為vi 焉yên 。 經kinh 曰viết 諸chư 有hữu 所sở 作tác 。 常thường 為vi 一nhất 事sự 。 唯duy 以dĩ 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 示thị 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。 則tắc 知tri 出xuất 生sanh 示thị 滅diệt 一nhất 代đại 聲thanh 教giáo 半bán 滿mãn 雖tuy 殊thù 莫mạc 不bất 皆giai 使sử 諸chư 有hữu 凡phàm 庸dong 自tự 悟ngộ 己kỷ 心tâm 。 與dữ 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 法Pháp 界Giới 含hàm 靈linh 體thể 性tánh 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 差sai 異dị 。 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 河hà 沙sa 勝thắng 德đức 包bao 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 廣quảng 大đại 無vô 際tế 。 十thập 方phương 法Pháp 界Giới 。 微vi 塵trần 剎sát 土độ 大đại 地địa 山sơn 河hà 。 依y 正chánh 因nhân 果quả 悉tất 是thị 我ngã 輩bối 自tự 心tâm 中trung 物vật 。 猶do 如như 一nhất 漚âu 浮phù 于vu 大đại 海hải 亦diệc 如như 片phiến 雲vân 點điểm 太thái 清thanh 裹khỏa 。 即tức 下hạ 經Kinh 云vân 。 是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 諸chư 佛Phật 正Chánh 遍Biến 知Tri 海hải 。 從tùng 心tâm 想tưởng 生sanh 。 當đương 知tri 此thử 心tâm 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 元nguyên 清thanh 淨tịnh 體thể 。 即tức 是thị 大Đại 乘Thừa 。 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。 非phi 他tha 法pháp 也dã 。 故cố 占chiêm 察sát 經kinh 曰viết 。 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。 者giả 謂vị 眾chúng 生sanh 心tâm 體thể 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 圓viên 滿mãn 十thập 方phương 。 究cứu 竟cánh 一nhất 相tướng 。 但đãn 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 無vô 明minh 癡si 暗ám 。 熏huân 習tập 因nhân 緣duyên 。 妄vọng 現hiện 境cảnh 界giới 。 令linh 生sanh 念niệm 著trước 。 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 沒một 溺nịch 生sanh 死tử 。 不bất 自tự 知tri 覺giác 。 我ngã 佛Phật 如Như 來Lai 。 先tiên 覺giác 此thử 心tâm 憫mẫn 諸chư 未vị 悟ngộ 。 慈từ 悲bi 方phương 便tiện 演diễn 說thuyết 諸chư 經kinh 。 華hoa 嚴nghiêm 頓đốn 示thị 鹿lộc 園viên 漸tiệm 誘dụ 。 歸quy 源nguyên 無vô 二nhị 方phương 便tiện 多đa 門môn 。 經Kinh 云vân 小tiểu 智trí 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 法pháp 。 不bất 自tự 信tín 作tác 佛Phật 。 又hựu 云vân 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 道đạo 。 其kỳ 實thật 為vì 佛Phật 乘Thừa 。 或hoặc 於ư 此thử 土thổ/độ 破phá 惑hoặc 證chứng 真chân 則tắc 運vận 自tự 力lực 故cố 談đàm 大đại 小tiểu 諸chư 經kinh 。 或hoặc 往vãng 他tha 方phương 聞văn 法Pháp 悟ngộ 道đạo 須tu 憑bằng 他tha 力lực 故cố 說thuyết 。 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 彼bỉ 此thử 雖tuy 異dị 莫mạc 非phi 方phương 便tiện 令linh 悟ngộ 自tự 心tâm 洞đỗng 達đạt 諸chư 法pháp 。 然nhiên 後hậu 發phát 大Đại 乘Thừa 意ý 。 修tu 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 究cứu 竟cánh 成thành 佛Phật 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 故cố 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 以dĩ 慈từ 悲bi 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 歷lịch 微vi 塵trần 剎sát 示thị 生sanh 唱xướng 滅diệt 說thuyết 法Pháp 度độ 生sanh 。 眾chúng 生sanh 無vô 盡tận 行hạnh 願nguyện 身thân 土thổ/độ 。 亦diệc 無vô 有hữu 盡tận 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 我ngã 知tri 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 唯duy 除trừ 為vì 欲dục 調điều 伏phục 。 眾chúng 生sanh 而nhi 示thị 現hiện 耳nhĩ 。 楞lăng 伽già 亦diệc 云vân 無vô 有hữu 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 無vô 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 。 是thị 謂vị 出xuất 世thế 。 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 十thập 方phương 皆giai 爾nhĩ 豈khởi 獨độc 釋Thích 迦Ca 。 教giáo 法pháp 所sở 興hưng 在tại 此thử 而nhi 已dĩ 。

二nhị 別biệt 敘tự 今kim 經kinh 教giáo 興hưng 。 韋vi 提đề 機cơ 發phát 淨tịnh 土độ 緣duyên 興hưng 。 故cố 使sử 闍xà 王vương 公công 為vi 逆nghịch 害hại 幽u 禁cấm 父phụ 母mẫu 苦khổ 切thiết 憂ưu 愁sầu 。 遙diêu 望vọng 耆kỳ 山sơn 請thỉnh 佛Phật 求cầu 救cứu 。 大đại 悲bi 憐lân 愍mẫn 。 即tức 赴phó 幽u 宮cung 。 先tiên 陳trần 三tam 種chủng 淨tịnh 福phước 以dĩ 為vi 兼kiêm 濟tế 之chi 緣duyên 。 後hậu 說thuyết 十thập 六lục 妙diệu 觀quán 正chánh 示thị 往vãng 生sanh 之chi 術thuật 。 今kim 括quát 諸chư 文văn 略lược 陳trần 十thập 意ý 。 一nhất 為vì 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 忍nhẫn 受thọ 眾chúng 苦khổ 無vô 由do 脫thoát 故cố 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 濁trược 惡ác 不bất 善thiện 。 五ngũ 苦khổ 所sở 逼bức 等đẳng 。 又hựu 云vân 。 為vì 未vị 來lai 世thế 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 欲dục 脫thoát 苦khổ 者giả 。 說thuyết 此thử 觀quán 地địa 法pháp 。 二nhị 為vì 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 為vị 業nghiệp 纏triền 縛phược 。 無vô 由do 解giải 故cố 。 如như 下hạ 經Kinh 云vân 除trừ 無vô 量lượng 億ức 劫kiếp 。 八bát 十thập 億ức 劫kiếp 。 生sanh 死tử 重trọng 罪tội 等đẳng 。 三tam 為vì 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 煩phiền 惱não 障chướng 重trọng 。 不bất 能năng 斷đoạn 故cố 。 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 今kim 者giả 。 為vì 未vị 來lai 世thế 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vị 煩phiền 惱não 賊tặc 。 之chi 所sở 害hại 者giả 。 說thuyết 清thanh 淨tịnh 業nghiệp 。 四tứ 為vì 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 福phước 德đức 淺thiển 薄bạc 。 受thọ 貧bần 苦khổ 故cố 。 經Kinh 云vân 。 但đãn 想tưởng 佛Phật 像tượng 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 。 況huống 復phục 觀quán 佛Phật 。 具cụ 足túc 身thân 相tướng 。 又hựu 云vân 。 如như 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 但đãn 聞văn 其kỳ 名danh 。 獲hoạch 無vô 量lượng 福phước 。 何hà 況huống 諦đế 觀quán 。 五ngũ 為vì 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 邪tà 背bội 正chánh 去khứ 佛Phật 遠viễn 故cố 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 念niệm 佛Phật 者giả 。 當đương 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 生sanh 諸chư 佛Phật 家gia 等đẳng 。 六lục 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 離ly 諸chư 染nhiễm 著trước 。 住trụ 清thanh 淨tịnh 境cảnh 界giới 故cố 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 念niệm 佛Phật 者giả 。 當đương 知tri 此thử 人nhân 。 是thị 人nhân 中trung 分phân 陀đà 利lợi 華hoa 。 七thất 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 心tâm 易dị 得đắc 定định 故cố 。 經Kinh 云vân 。 應ưng 當đương 專chuyên 心tâm 。 繫hệ 念niệm 一nhất 處xứ 。 想tưởng 於ư 西tây 方phương 。 若nhược 不bất 定định 指chỉ 一nhất 方phương 則tắc 三tam 昧muội 難nạn/nan 成thành 故cố 。 八bát 為vi 令linh 見kiến 身thân 成thành 就tựu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 故cố 。 九cửu 為vi 令linh 見kiến 身thân 見kiến 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 故cố (# 此thử 二nhị 皆giai 下hạ 經kinh 文văn )# 十thập 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 疾tật 成thành 佛Phật 故cố 。 下hạ 云vân 。 心tâm 想tưởng 佛Phật 時thời 。 是thị 心tâm 即tức 是thị 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 等đẳng 。 即tức 彌di 陀đà 經Kinh 云vân 。 生sanh 彼bỉ 國quốc 者giả 。 皆giai 得đắc 不bất 退thoái 。 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 意ý 幽u 深thâm 凡phàm 情tình 罔võng 測trắc 。 且thả 用dụng 十thập 意ý 括quát 示thị 大đại 途đồ 則tắc 一nhất 經kinh 興hưng 致trí 咬giảo 如như 指chỉ 掌chưởng 矣hĩ 。

第đệ 二nhị 攝nhiếp 教giáo 分phân 齊tề 有hữu 三tam 。 初sơ 明minh 二nhị 土thổ/độ 立lập 教giáo 純thuần 雜tạp 二nhị 辨biện 大đại 小tiểu 漸tiệm 頓đốn 三tam 簡giản 了liễu 不bất 了liễu 義nghĩa 。

初sơ 明minh 二nhị 土thổ/độ 立lập 教giáo 純thuần 雜tạp 二nhị 。 初sơ 娑sa 婆bà 入nhập 道Đạo 教giáo 觀quán 二nhị 淨tịnh 土độ 往vãng 生sanh 教giáo 觀quán 。

初sơ 娑sa 婆bà 入nhập 道Đạo 教giáo 觀quán 。 娑sa 婆bà 五ngũ 濁trược 惑hoặc 業nghiệp 重trọng 輕khinh 根căn 性tánh 差sai 別biệt 。 在tại 機cơ 既ký 雜tạp 。 教giáo 亦diệc 不bất 純thuần 。 故cố 有hữu 大đại 小tiểu 殊thù 科khoa 偏thiên 圓viên 異dị 徹triệt 。 經kinh 論luận 宗tông 師sư 古cổ 今kim 判phán 教giáo 互hỗ 有hữu 不bất 同đồng 迭điệt 相tương/tướng 廢phế 立lập 廣quảng 在tại 他tha 文văn 不bất 可khả 備bị 敘tự 。

二nhị 淨tịnh 土độ 往vãng 生sanh 教giáo 觀quán 。 極cực 樂lạc 淨tịnh 土độ 純thuần 一nhất 大Đại 乘Thừa 。 清thanh 淨tịnh 良lương 伴bạn 。 眾chúng 生sanh 生sanh 者giả 。 雖tuy 分phần/phân 九cửu 品phẩm 莫mạc 不phủ 。 皆giai 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 。 到đáo 彼bỉ 進tiến 功công 皆giai 得đắc 不bất 退thoái 。 菩Bồ 提Đề 妙diệu 果Quả 。 故cố 往vãng 生sanh 論luận 云vân 。 二Nhị 乘Thừa 種chủng 不bất 生sanh 。 雖tuy 有hữu 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 。 皆giai 是thị 先tiên 發phát 大đại 心tâm 暫tạm 履lý 權quyền 乘thừa 不bất 住trụ 小tiểu 果quả 。 是thị 知tri 二nhị 土thổ/độ 立lập 教giáo 純thuần 雜tạp 不bất 同đồng 。 則tắc 淨tịnh 土độ 諸chư 經kinh 不bất 勞lao 簡giản 判phán 也dã 。

二nhị 大đại 小tiểu 漸tiệm 頓đốn 。 天thiên 台thai 疏sớ/sơ 判phán 教giáo 相tương/tướng 中trung 祇kỳ 云vân 此thử 是thị 大Đại 乘Thừa 。 方Phương 等Đẳng 教giáo 攝nhiếp 。 二nhị 藏tạng 明minh 義nghĩa 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 收thu 。 漸tiệm 頓đốn 悟ngộ 入nhập 此thử 即tức 頓đốn 教giáo 。 遠viễn 疏sớ/sơ 亦diệc 云vân 。 此thử 經Kinh 是thị 頓đốn 教giáo 法Pháp 輪luân 。 韋vi 提đề 希hy 等đẳng 並tịnh 是thị 凡phàm 夫phu 便tiện 證chứng 無vô 生sanh 。 不bất 從tùng 小tiểu 入nhập 。 故cố 知tri 是thị 頓đốn 準chuẩn 知tri 一nhất 代đại 彌di 陀đà 教giáo 觀quán 皆giai 是thị 圓viên 頓đốn 一nhất 佛Phật 乘thừa 法pháp 更cánh 無vô 餘dư 途đồ 。 慈từ 雲vân 法Pháp 師sư 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 部bộ 括quát 盡tận 貝bối 書thư 曾tằng 無vô 一nhất 字tự 說thuyết 有hữu 淨tịnh 土độ 何hà 況huống 勸khuyến 生sanh 。 又hựu 小Tiểu 乘Thừa 中trung 不bất 談đàm 他tha 佛Phật 亦diệc 無vô 一nhất 字tự 說thuyết 有hữu 彌di 陀đà 。 是thị 則tắc 淨tịnh 土độ 彌di 陀đà 一nhất 歷lịch 耳nhĩ 根căn 。 即tức 下hạ 大Đại 乘Thừa 成thành 佛Phật 種chủng 。 不bất 聞văn 不bất 信tín 豈khởi 非phi 大đại 失thất 乎hồ 。

三tam 簡giản 了liễu 不bất 了liễu 義nghĩa 。 慈từ 雲vân 云vân 。 佛Phật 法Pháp 有hữu 二nhị 。 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 不bất 了liễu 義nghĩa 法pháp 二nhị 大Đại 乘Thừa 了liễu 義nghĩa 法pháp 。 大Đại 乘Thừa 復phục 有hữu 了liễu 不bất 了liễu 義nghĩa 。 今kim 談đàm 淨tịnh 土độ 唯duy 是thị 大Đại 乘Thừa 了liễu 義nghĩa 中trung 了liễu 義nghĩa 法pháp 也dã 。 經kinh 曰viết 。 十thập 方phương 諦đế 求cầu 。 更cánh 無vô 餘dư 乘thừa 。 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ 。 言ngôn 了liễu 義nghĩa 者giả 了liễu 彼bỉ 淨tịnh 土độ 即tức 我ngã 自tự 心tâm 非phi 他tha 方phương 也dã 。 達đạt 彼bỉ 彌di 陀đà 即tức 我ngã 自tự 性tánh 非phi 他tha 佛Phật 也dã 。 如như 此thử 則tắc 迴hồi 神thần 億ức 剎sát 實thật 生sanh 乎hồ 自tự 己kỷ 心tâm 中trung 。 孕dựng 質chất 九cửu 蓮liên 豈khởi 逃đào 乎hồ 剎sát 那na 際tế 內nội 。 故cố 經kinh 曰viết 。 是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 即tức 是thị 開khai 示thị 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 大Đại 乘Thừa 了liễu 義nghĩa 豈khởi 復phục 過quá 此thử 。 楞lăng 嚴nghiêm 勢thế 至chí 圓viên 通thông 云vân 。 若nhược 眾chúng 生sanh 心tâm 。 憶ức 佛Phật 念niệm 佛Phật 。 現hiện 前tiền 當đương 來lai 。 必tất 定định 見kiến 佛Phật 。 去khứ 佛Phật 不bất 遠viễn 。 言ngôn 成thành 佛Phật 不bất 久cửu 也dã )# 。 至chí 若nhược 法pháp 華hoa 妙diệu 部bộ 如Như 來Lai 親thân 記ký 往vãng 生sanh (# 藥dược 王vương 品phẩm 云vân 受thọ 持trì 此thử 經Kinh 。 即tức 往vãng 生sanh 安An 樂Lạc 世Thế 界Giới 等đẳng )# 。 華hoa 嚴nghiêm 極cực 談đàm 普phổ 賢hiền 躬cung 陳trần 迴hồi 向hướng (# 普phổ 賢hiền 十thập 大đại 願nguyện 結kết 云vân 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 等đẳng )# 。 即tức 知tri 淨tịnh 穢uế 身thân 土thổ/độ 悉tất 是thị 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 。 祇kỳ 由do 心tâm 體thể 虛hư 融dung 故cố 使sử 往vãng 生sanh 無vô 礙ngại 。 祇kỳ 由do 心tâm 性tánh 包bao 遍biến 遂toại 令linh 取thủ 捨xả 無vô 妨phương 。 嗟ta 今kim 未vị 學học 不bất 達đạt 唯duy 心tâm 。 但đãn 認nhận 點điểm 靈linh 便tiện 為vi 淨tịnh 土độ 。 自tự 謂vị 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 不bất 假giả 他tha 求cầu 。 佛Phật 即tức 我ngã 心tâm 豈khởi 須tu 外ngoại 覓mịch 。 指chỉ 彌di 陀đà 為vi 外ngoại 物vật 。 貶biếm 極cực 樂lạc 為vi 他tha 邦bang 。 故cố 慈từ 雲vân 云vân 。 或hoặc 曰viết 淨tịnh 土độ 在tại 心tâm 何hà 須tu 外ngoại 覓mịch 。 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 豈khởi 用dụng 迢điều 然nhiên 求cầu 生sanh 他tha 方phương 淨tịnh 土độ 耶da 。 釋thích 曰viết 。 子tử 不bất 善thiện 心tâm 土thổ/độ 之chi 義nghĩa 將tương 謂vị 我ngã 心tâm 局cục 在tại 方phương 寸thốn 。 便tiện 見kiến 西tây 方phương 敻# 在tại 域vực 外ngoại 。 若nhược 了liễu 一nhất 念niệm 心tâm 遍biến 一nhất 塵trần 亦diệc 遍biến 。 十thập 萬vạn 億ức 剎sát 。 咫# 步bộ 之chi 間gian 豈khởi 在tại 心tâm 外ngoại 。 世thế 人nhân 若nhược 談đàm 空không 理lý 便tiện 撥bát 略lược 因nhân 果quả 。 若nhược 談đàm 唯duy 心tâm 便tiện 不bất 信tín 有hữu 外ngoại 諸chư 法pháp 。 豈khởi 唯duy 謗báng 法pháp 亦diệc 自tự 謗báng 心tâm 殃ương 墜trụy 萬vạn 劫kiếp 。 良lương 可khả 痛thống 哉tai 。 妄vọng 搆câu 是thị 非phi 障chướng 他tha 淨tịnh 土độ 真chân 惡ác 知tri 識thức 也dã (# 上thượng 皆giai 彼bỉ 文văn )# 古cổ 賢hiền 苦khổ 口khẩu 愍mẫn 物vật 情tình 深thâm 。 儻thảng 屬thuộc 意ý 以dĩ 研nghiên 詳tường 必tất 因nhân 茲tư 而nhi 超siêu 悟ngộ 矣hĩ 。

三tam 辨biện 宗tông 旨chỉ 有hữu 三tam 。 初sơ 定định 經kinh 宗tông 二nhị 明minh 事sự 理lý 三tam 辨biện 觀quán 法pháp 不bất 同đồng 。

初sơ 定định 經kinh 旨chỉ 。 宗tông 是thị 主chủ 義nghĩa 一nhất 經kinh 之chi 主chủ 義nghĩa 須tu 辨biện 示thị 。 天thiên 台thai 云vân 。 此thử 經Kinh 以dĩ 心tâm 觀quán 為vi 宗tông 。 此thử 則tắc 單đơn 就tựu 能năng 觀quán 為vi 言ngôn 也dã 。 觀quán 佛Phật 依y 正chánh 得đắc 非phi 心tâm 觀quán 乎hồ 。 遠viễn 師sư 善thiện 導đạo 並tịnh 云vân 。 諸chư 經kinh 所sở 辨biện 宗tông 趣thú 各các 異dị 。 此thử 經Kinh 以dĩ 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 為vi 宗tông 。 此thử 則tắc 通thông 就tựu 能năng 所sở 而nhi 立lập 也dã 。 觀quán 雖tuy 十thập 六lục 依y 正chánh 不bất 同đồng 而nhi 主chủ 在tại 觀quán 佛Phật 。 即tức 下hạ 經Kinh 云vân 。 於ư 見kiến 身thân 中trung 。 得đắc 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 念niệm 即tức 是thị 觀quán 。 但đãn 語ngữ 通thông 餘dư 佛Phật 尚thượng 濫lạm 他tha 經kinh 。 可khả 如như 首thủ 題đề 簡giản 別biệt 斯tư 盡tận 。 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 此thử 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 犯phạm 罪tội 者giả 藥dược 。

破phá 戒giới 者giả 護hộ 失thất 道đạo 者giả 導đạo 。 盲manh 冥minh 者giả 眼nhãn 愚ngu 癡si 者giả 慧tuệ 黑hắc 暗ám 中trung 燈đăng 。 煩phiền 惱não 賊tặc 中trung 是thị 勇dũng 猛mãnh 將tướng 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 之chi 所sở 遊du 戲hí 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 等đẳng 諸chư 大đại 三tam 昧muội 。 始thỉ 出xuất 生sanh 處xứ 。 又hựu 云vân 。 若nhược 能năng 觀quán 佛Phật 一nhất 毛mao 孔khổng 是thị 人nhân 名danh 為vi 。 行hành 念niệm 佛Phật 定định 。 以dĩ 念niệm 佛Phật 故cố 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 常thường 在tại 其kỳ 前tiền 。 為vi 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 此thử 人nhân 即tức 能năng 出xuất 生sanh 。 三tam 世thế 諸chư 如Như 來Lai 種chủng 。 何hà 況huống 具cụ 足túc 。 念niệm 佛Phật 色sắc 身thân 。 又hựu 云vân 。 若nhược 四tứ 部bộ 弟đệ 子tử 。 謗báng 方Phương 等Đẳng 經Kinh 。 作tác 五ngũ 逆nghịch 罪tội 。 犯phạm 四tứ 重trọng 禁cấm 。 偷thâu 僧Tăng 祇kỳ 物vật 。 污ô 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 破phá 八bát 戒giới 齊tề 作tác 諸chư 惡ác 事sự 。 種chủng 種chủng 邪tà 見kiến 。 若nhược 能năng 至chí 心tâm 。 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 繫hệ 念niệm 在tại 前tiền 。 觀quán 佛Phật 一nhất 相tướng 好hảo 者giả 諸chư 惡ác 罪tội 障chướng 。 皆giai 盡tận 滅diệt 等đẳng 。 準chuẩn 知tri 觀quán 佛Phật 功công 德đức 難nan 思tư 。 良lương 由do 攝nhiếp 虛hư 妄vọng 心tâm 冥minh 真chân 實thật 境cảnh 。 假giả 彼bỉ 福phước 慧tuệ 濟tế 我ngã 貧bần 窮cùng 。 藉tạ 彼bỉ 慈từ 悲bi 拯chửng 我ngã 沈trầm 溺nịch 。 是thị 卻khước 惡ác 之chi 前tiền 陳trần 為vi 入nhập 道đạo 之chi 初sơ 門môn 。 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 不bất 假giả 方phương 便tiện 。 自tự 得đắc 心tâm 開khai 。 如như 染nhiễm 香hương 人nhân 。 身thân 有hữu 香hương 氣khí 。 是thị 則tắc 名danh 曰viết 。 香Hương 光Quang 莊Trang 嚴Nghiêm 。 略lược 舉cử 大đại 要yếu 餘dư 廣quảng 如như 後hậu 。

二nhị 明minh 事sự 理lý 。 理lý 是thị 虛hư 寂tịch 之chi 強cường/cưỡng 名danh 事sự 乃nãi 施thí 為vi 之chi 總tổng 目mục 。 名danh 雖tuy 兩lưỡng 立lập 體thể 實thật 一nhất 如như 。 其kỳ 猶do 水thủy 動động 為vi 波ba 墨mặc 書thư 成thành 字tự 。 波ba 雖tuy 萬vạn 狀trạng 水thủy 濕thấp 何hà 殊thù 。 字tự 有hữu 千thiên 差sai 墨mặc 色sắc 無vô 二nhị 。 若nhược 謂vị 冥minh 心tâm 住trụ 寂tịch 能năng 所sở 泯mẫn 亡vong 則tắc 為vi 理lý 觀quán 。 舉cử 心tâm 動động 慮lự 取thủ 捨xả 歷lịch 然nhiên 即tức 為vi 事sự 觀quán 。 是thị 則tắc 理lý 事sự 敵địch 對đối 。 未vị 是thị 圓viên 融dung 。 今kim 依y 天thiên 台thai 十thập 疑nghi 論luận 云vân 。 智trí 者giả 熾sí 然nhiên 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 達đạt 生sanh 體thể 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 乃nãi 真chân 無vô 生sanh 。 愚ngu 者giả 為vị 生sanh 所sở 縛phược 。 聞văn 生sanh 作tác 生sanh 解giải 聞văn 無vô 生sanh 作tác 無vô 生sanh 解giải 。 而nhi 不bất 知tri 生sanh 即tức 無vô 生sanh 無vô 生sanh 即tức 生sanh 。 不bất 達đạt 此thử 理lý 橫hoạnh 相tương 是thị 非phi 。 幾kỷ 許hứa 謬mậu 哉tai 。 是thị 知tri 達đạt 事sự 即tức 理lý 理lý 非phi 事sự 外ngoại 。 是thị 真chân 無vô 生sanh 故cố 稱xưng 妙diệu 觀quán 。 又hựu 準chuẩn 南nam 山sơn 理lý 事sự 二nhị 懺sám 須tu 分phần/phân 兩lưỡng 根căn 。 利lợi 根căn 達đạt 理lý 則tắc 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 。 鈍độn 根căn 未vị 達đạt 則tắc 專chuyên 依y 事sự 行hành 。 餘dư 經kinh 理lý 觀quán 唯duy 被bị 上thượng 根căn 。 今kim 經kinh 觀quán 法pháp 通thông 攝nhiếp 利lợi 鈍độn 。 利lợi 根căn 修tu 者giả 莫mạc 非phi 理lý 觀quán 。 鈍độn 根căn 修tu 者giả 皆giai 歸quy 事sự 想tưởng 。 利lợi 鈍độn 雖tuy 異dị 。 皆giai 得đắc 往vãng 生sanh 。 但đãn 生sanh 彼bỉ 已dĩ 階giai 位vị 淺thiển 深thâm 。 進tiến 道đạo 遲trì 速tốc 耳nhĩ 。 然nhiên 古cổ 今kim 判phán 釋thích 互hỗ 說thuyết 不bất 同đồng 。 一nhất 云vân 十thập 六lục 妙diệu 境cảnh 無vô 非phi 理lý 觀quán 。 一nhất 云vân 據cứ 經kinh 始thỉ 末mạt 皆giai 是thị 事sự 想tưởng 。 一nhất 云vân 前tiền 後hậu 十thập 五ngũ 是thị 事sự 唯duy 第đệ 九cửu 佛Phật 觀quán 為vi 理lý 。 今kim 謂vị 初sơ 釋thích 則tắc 遺di 於ư 中trung 下hạ 次thứ 解giải 則tắc 抑ức 彼bỉ 上thượng 根căn 後hậu 說thuyết 兩lưỡng 分phần/phân 最tối 非phi 通thông 論luận 。 夫phu 達đạt 理lý 者giả 則tắc 諸chư 法pháp 皆giai 理lý 安an 有hữu 此thử 是thị 而nhi 彼bỉ 非phi 乎hồ 。 嘗thường 考khảo 經kinh 文văn 但đãn 出xuất 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 不bất 分phân 理lý 事sự 之chi 殊thù 。 得đắc 非phi 能năng 觀quán 之chi 人nhân 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 見kiến 有hữu 通thông 塞tắc 任nhậm 其kỳ 分phần/phân 量lượng 皆giai 可khả 趣thú 入nhập 乎hồ 。 唐đường 高cao 僧Tăng 辨biện 秀tú 嘗thường 謂vị 人nhân 曰viết 昔tích 聞văn 西tây 方phương 之chi 行hành 是thị 有hữu 相tương/tướng 大Đại 乘Thừa 。 此thử 乃nãi 蓬bồng 心tâm 不bất 直trực 非phi 達đạt 觀quán 之chi 說thuyết 。 何hà 耶da 夫phu 出xuất 言ngôn 即tức 性tánh 發phát 意ý 皆giai 如như 。 而nhi 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 無vô 非phi 中trung 道đạo 況huống 我ngã 正chánh 念niệm 乎hồ 。 細tế 詳tường 此thử 說thuyết 深thâm 會hội 經kinh 宗tông 。 但đãn 未vị 悉tất 此thử 經Kinh 通thông 收thu 中trung 下hạ 耳nhĩ 。 問vấn 今kim 經kinh 理lý 觀quán 如như 何hà 修tu 習tập 。 答đáp 修tu 法pháp 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 能năng 觀quán 心tâm 即tức 以dĩ 現hiện 前tiền 識thức 心tâm 想tưởng 念niệm 為vi 體thể 。 下hạ 云vân 當đương 起khởi 想tưởng 念niệm 。 諦đế 觀quán 於ư 日nhật 是thị 也dã 。 二nhị 者giả 所sở 觀quán 境cảnh 即tức 以dĩ 彌di 陀đà 依y 正chánh 莊trang 嚴nghiêm 為vi 體thể 。 即tức 下hạ 所sở 列liệt 十thập 六lục 種chủng 境cảnh 是thị 也dã 。 能năng 所sở 相tương/tướng 冥minh 方phương 成thành 觀quán 行hành 。 問vấn 起khởi 心tâm 取thủ 境cảnh 那na 名danh 理lý 觀quán 。 答đáp 了liễu 此thử 心tâm 境cảnh 皆giai 因nhân 緣duyên 生sanh 。 緣duyên 生sanh 無vô 生sanh 體thể 非phi 生sanh 滅diệt 即tức 無vô 生sanh 理lý 。 十thập 疑nghi 論luận 云vân 夫phu 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 者giả 。 於ư 緣duyên 生sanh 中trung 諸chư 法pháp 和hòa 合hợp 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 求cầu 於ư 生sanh 體thể 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 生sanh 生sanh 時thời 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 故cố 名danh 不bất 生sanh 。 此thử 滅diệt 散tán 時thời 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 故cố 言ngôn 不bất 滅diệt 。 非phi 謂vị 因nhân 緣duyên 生sanh 外ngoại 別biệt 有hữu 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 也dã 。 今kim 明minh 理lý 觀quán 一nhất 準chuẩn 論luận 文văn 。 以dĩ 緣duyên 生sanh 心tâm 觀quán 緣duyên 生sanh 境cảnh 。 心tâm 境cảnh 雖tuy 殊thù 緣duyên 生sanh 不bất 異dị 。 能năng 觀quán 是thị 心tâm 所sở 觀quán 即tức 佛Phật 。 心tâm 法pháp 佛Phật 法Pháp 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 無vô 差sai 別biệt 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 故cố 諸chư 行hành 者giả 先tiên 開khai 智trí 解giải 通thông 達đạt 無vô 疑nghi 。 然nhiên 後hậu 晨thần 夕tịch 念niệm 念niệm 繫hệ 想tưởng 彼bỉ 方phương 依y 正chánh 勝thắng 境cảnh 熾sí 然nhiên 求cầu 生sanh 不bất 妨phương 心tâm 境cảnh 。 體thể 自tự 無vô 生sanh 。 非phi 謂vị 造tạo 作tác 。 使sử 之chi 然nhiên 也dã 。 是thị 知tri 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 諸chư 所sở 有hữu 法pháp 。 出xuất 處xứ 語ngữ 默mặc 莫mạc 非phi 妙diệu 理lý 。 非phi 唯duy 此thử 觀quán 一nhất 代đại 大Đại 乘Thừa 所sở 立lập 觀quán 法pháp 莫mạc 不bất 皆giai 爾nhĩ 。 法pháp 華hoa 云vân 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 如như 實thật 相tướng 不bất 顛điên 倒đảo 等đẳng 。 又hựu 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 有hữu 常thường 住trụ 。 亦diệc 無vô 起khởi 滅diệt 。 普phổ 賢hiền 觀quán 云vân 當đương 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 即tức 是thị 佛Phật 法Pháp 。 淨tịnh 名danh 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 即tức 菩Bồ 提Đề 相tướng 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 滅diệt 。 又hựu 云vân 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 如như 是thị 解giải 法pháp 性tánh 即tức 見kiến 盧lô 舍xá 那na 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 等đẳng 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 遍biến 在tại 大đại 藏tạng 不bất 復phục 盡tận 舉cử 。 若nhược 離ly 諸chư 法pháp 而nhi 談đàm 妙diệu 理lý 即tức 墮đọa 偏thiên 邪tà 去khứ 道đạo 全toàn 遠viễn 。 淨tịnh 名danh 云vân 譬thí 如như 。 造tạo 立lập 宮cung 殿điện 。 若nhược 依y 空không 地địa 。 隨tùy 意ý 無vô 礙ngại 。 若nhược 依y 虛hư 空không 。 終chung 不bất 能năng 成thành 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 常thường 依y 二nhị 諦đế 。 不bất 壞hoại 假giả 名danh 而nhi 說thuyết 諸chư 法Pháp 實thật 相tướng 。 聖thánh 量lượng 若nhược 此thử 正chánh 理lý 坦thản 然nhiên 。 必tất 欲dục 進tiến 修tu 深thâm 須tu 研nghiên 覈# 。

三tam 辨biện 觀quán 法pháp 不bất 同đồng 。 一nhất 代đại 時thời 教giáo 所sở 明minh 觀quán 法pháp 略lược 為vi 五ngũ 例lệ 。 一nhất 總tổng 觀quán 諸chư 法pháp 如như 經kinh 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 等đẳng 。 二nhị 別biệt 觀quán 自tự 心tâm 如như 止Chỉ 觀Quán 還hoàn 源nguyên 觀quán 法Pháp 界Giới 觀quán 淨tịnh 心tâm 觀quán 等đẳng 。 三tam 或hoặc 但đãn 觀quán 色sắc 經Kinh 云vân 觀quán 身thân 實thật 相tướng 觀quán 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 及cập 不bất 淨tịnh 白bạch 骨cốt 等đẳng 。 四tứ 兼kiêm 觀quán 色sắc 心tâm 經Kinh 云vân 照chiếu 見kiến 五ngũ 蘊uẩn 。 空không 十thập 二nhị 入nhập 十thập 八bát 界giới 數sổ 息tức 等đẳng 。 五ngũ 對đối 觀quán 勝thắng 境cảnh 即tức 如như 諸chư 經kinh 觀quán 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 今kim 此thử 觀quán 經kinh 即tức 當đương 第đệ 五ngũ 。 就tựu 觀quán 勝thắng 境cảnh 復phục 有hữu 五ngũ 別biệt 。 一nhất 觀quán 佛Phật 相tương/tướng 海hải 即tức 觀quán 諸chư 佛Phật 三tam 十thập 二nhị 相tướng 也dã 。 二nhị 觀quán 普phổ 賢hiền 行hành 法pháp 即tức 觀quán 六lục 牙nha 白bạch 象tượng 。 菩Bồ 薩Tát 身thân 相tướng 也dã 。 三tam 觀quán 藥Dược 王Vương 藥Dược 上Thượng 。 即tức 觀quán 二nhị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 願nguyện 色sắc 相tướng 也dã 。 四tứ 觀quán 彌Di 勒Lặc 上thượng 生sanh 即tức 觀quán 兜Đâu 率Suất 天Thiên 宮Cung 。 求cầu 生sanh 內nội 院viện 也dã 。 五ngũ 即tức 今kim 經kinh 觀quán 彌di 陀đà 依y 正chánh 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 也dã 。 上thượng 三tam 滅diệt 業nghiệp 破phá 障chướng 下hạ 二nhị 忻hãn 願nguyện 求cầu 生sanh 。 又hựu 下hạ 二nhị 中trung 第đệ 四tứ 是thị 娑sa 婆bà 天thiên 界giới 第đệ 五ngũ 即tức 極cực 樂lạc 淨tịnh 方phương 。 然nhiên 此thử 方phương 入nhập 道đạo 要yếu 在tại 觀quán 心tâm 。 淨tịnh 土độ 往vãng 生sanh 義nghĩa 須tu 想tưởng 佛Phật 。 今kim 舉cử 此thử 方phương 觀quán 心tâm 一nhất 種chủng 對đối 校giáo 今kim 經kinh 略lược 為vi 六lục 別biệt 。 一nhất 觀quán 心tâm 則tắc 攝nhiếp 想tưởng 歸quy 心tâm 今kim 經kinh 則tắc 送tống 心tâm 他tha 境cảnh 。 經Kinh 云vân 一nhất 心tâm 繫hệ 念niệm 。 諦đế 觀quán 彼bỉ 佛Phật 。 天thiên 台thai 疏sớ/sơ 云vân 落lạc 日nhật 懸huyền 鞁bị 用dụng 標tiêu 送tống 想tưởng 之chi 方phương )# 二nhị 觀quán 心tâm 不bất 局cục 四tứ 儀nghi 此thử 經Kinh 則tắc 要yếu 須tu 正chánh 坐tọa (# 義nghĩa 通thông 餘dư 儀nghi )# 三tam 觀quán 心tâm 則tắc 不bất 拘câu 方phương 所sở 此thử 經Kinh 則tắc 定định 須tu 西tây 向hướng 。 四tứ 觀quán 心tâm 則tắc 不bất 簡giản 餘dư 時thời 此thử 經Kinh 則tắc 須tu 除trừ 便tiện 食thực 觀quán 佛Phật 經Kinh 云vân 除trừ 便tiện 轉chuyển 時thời 地địa 觀quán 云vân 唯duy 除trừ 食thực 時thời 等đẳng )# 五ngũ 觀quán 心tâm 則tắc 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 理lý 此thử 經Kinh 則tắc 成thành 業nghiệp 感cảm 生sanh 。 六lục 觀quán 心tâm 則tắc 魔ma 業nghiệp 發phát 現hiện 此thử 經Kinh 則tắc 聖thánh 德đức 護hộ 持trì 。 略lược 明minh 六lục 異dị 則tắc 知tri 淨tịnh 土độ 觀quán 門môn 逈huýnh 然nhiên 天thiên 別biệt 。 問vấn 今kim 十thập 六lục 觀quán 可khả 名danh 觀quán 心tâm 否phủ/bĩ 。 答đáp 若nhược 乃nãi 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 則tắc 彼bỉ 彌di 陀đà 身thân 土thổ/độ 孰thục 非phi 心tâm 乎hồ 。 但đãn 恐khủng 反phản 求cầu 本bổn 陰ấm 局cục 認nhận 點điểm 靈linh 則tắc 盡tận 屬thuộc 他tha 經kinh 。 非phi 今kim 正chánh 觀quán 矣hĩ 。 問vấn 或hoặc 謂vị 佛Phật 法Pháp 太thái 高cao 眾chúng 生sanh 法pháp 太thái 廣quảng 唯duy 觀quán 心tâm 為vi 要yếu 。 今kim 經kinh 觀quán 佛Phật 豈khởi 不bất 相tương 違vi 。 答đáp 觀quán 法pháp 被bị 機cơ 。 各các 有hữu 所sở 主chủ 。 若nhược 此thử 方phương 入nhập 。 道đạo 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 真chân 則tắc 觀quán 心tâm 至chí 要yếu 。 若nhược 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 修tu 因nhân 感cảm 報báo 則tắc 觀quán 佛Phật 最tối 優ưu 。 彼bỉ 明minh 斷đoạn 證chứng 正chánh 取thủ 觀quán 心tâm 故cố 有hữu 此thử 語ngữ 。 非phi 謂vị 生sanh 佛Phật 二nhị 法pháp 永vĩnh 不bất 通thông 觀quán 。 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 皆giai 被bị 未vị 來lai 義nghĩa 非phi 徒đồ 設thiết 。 問vấn 心tâm 佛Phật 無vô 差sai 上thượng 乘thừa 了liễu 義nghĩa 。 今kim 明minh 觀quán 法pháp 何hà 必tất 強cường/cưỡng 分phần/phân 。 答đáp 理lý 本bổn 雖tuy 融dung 行hành 相tương/tướng 宜nghi 別biệt 。 將tương 使sử 造tạo 修tu 有hữu 託thác 必tất 須tu 境cảnh 智trí 相tương 應ứng 。 古cổ 德đức 有hữu 言ngôn 觀quán 佛Phật 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 自tự 心tâm 三tam 昧muội 所sở 見kiến 佛Phật 。 二nhị 者giả 西tây 方phương 從tùng 因nhân 感cảm 果quả 佛Phật 。 諸chư 經kinh 觀quán 心tâm 即tức 觀quán 自tự 心tâm 所sở 見kiến 佛Phật 也dã 。 今kim 十thập 六lục 觀quán 正chánh 觀quán 西tây 方phương 感cảm 果quả 佛Phật 也dã 。 據cứ 此thử 兩lưỡng 分phần/phân 求cầu 無vô 疑nghi 濫lạm 故cố 。 天thiên 台thai 十thập 疑nghi 論luận 云vân 凡phàm 求cầu 生sanh 者giả 希hy 心tâm 起khởi 想tưởng 緣duyên 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 相tướng 好hảo 光quang 明minh 。 又hựu 觀quán 彼bỉ 土độ 七thất 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 備bị 如như 無Vô 量Lượng 壽Thọ 。 十thập 六lục 觀quán 等đẳng 。 今kim 經kinh 觀quán 佛Phật 斯tư 為vi 明minh 據cứ 。 問vấn 曰viết 經Kinh 云vân 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。 今kim 觀quán 佛Phật 境cảnh 豈khởi 非phi 色sắc 見kiến 聲thanh 求cầu 耶da 。 答đáp 曰viết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 猶do 皎hiệu 月nguyệt 落lạc 於ư 百bách 川xuyên 。 四tứ 辨biện 八bát 音âm 若nhược 清thanh 響hưởng 發phát 於ư 幽u 谷cốc 。 然nhiên 有hữu 披phi 潭đàm 捉tróc 月nguyệt 入nhập 谷cốc 尋tầm 聲thanh 不bất 了liễu 性tánh 空không 故cố 不bất 見kiến 佛Phật 。 達đạt 士sĩ 不bất 爾nhĩ 。 了liễu 色sắc 非phi 色sắc 何hà 妨phương 端đoan 想tưởng 於ư 聖thánh 容dung 。 達đạt 聲thanh 非phi 聲thanh 豈khởi 礙ngại 側trắc 。 聞văn 於ư 妙diệu 法Pháp 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 色sắc 相tướng 不bất 是thị 佛Phật 音âm 聲thanh 亦diệc 復phục 然nhiên 。 亦diệc 不bất 離ly 色sắc 。 聲thanh 見kiến 佛Phật 神thần 通thông 力lực 。 覿# 茲tư 妙diệu 論luận 寧ninh 復phục 疑nghi 乎hồ 。

四tứ 料liệu 簡giản 異dị 同đồng 二nhị 。 初sơ 簡giản 身thân 土thổ/độ 通thông 局cục 二nhị 辨biện 古cổ 今kim 廢phế 立lập 。

初sơ 簡giản 身thân 土thổ/độ 通thông 局cục 二nhị 初sơ 明minh 佛Phật 身thân 二nhị 明minh 佛Phật 土độ 。

初sơ 明minh 佛Phật 身thân 。 佛Phật 身thân 多đa 種chủng 經kinh 論luận 所sở 出xuất 隨tùy 宜nghi 不bất 定định 。 今kim 準chuẩn 天thiên 台thai 戒giới 疏sớ/sơ 且thả 明minh 四tứ 身thân 。 一nhất 謂vị 法Pháp 身thân 二nhị 謂vị 真chân 應ưng 二nhị 身thân 三tam 謂vị 法pháp 報báo 應ứng 三Tam 身Thân 四tứ 謂vị 法pháp 報báo 應ứng 化hóa 四tứ 身thân 。 彼bỉ 云vân 毘tỳ 盧lô 遍biến 耀diệu 正Chánh 法Pháp 為vi 身thân 舍xá 那na 行hành 滿mãn 報báo 果quả 為vi 身thân 。 釋Thích 迦Ca 應ưng 跡tích 感cảm 赴phó 為vi 身thân 隨tùy 緣duyên 不bất 定định 變biến 化hóa 為vi 身thân 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 皆giai 具cụ 四tứ 身thân 。 今kim 彌di 陀đà 身thân 者giả 經Kinh 云vân 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 是thị 法Pháp 界Giới 身thân 。 即tức 法pháp 報báo 也dã 。 六lục 十thập 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 即tức 淨tịnh 土độ 應ưng 身thân 也dã 。 或hoặc 現hiện 大đại 身thân 。 滿mãn 虛hư 空không 中trung 。 或hoặc 現hiện 小tiểu 身thân 。 丈trượng 六lục 八bát 尺xích 。 及cập 圓viên 光quang 中trung 恆Hằng 沙sa 化hóa 佛Phật 。 又hựu 云vân 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 化hóa 身thân 無vô 數số 。 以dĩ 至chí 白bạch 鶴hạc 孔khổng 雀tước 鳧phù 雁nhạn 鴛uyên 鴦ương 。 等đẳng 皆giai 是thị 彌di 陀đà 變biến 化hóa 所sở 作tác 。 此thử 等đẳng 皆giai 化hóa 身thân 。 然nhiên 此thử 應ứng 化hóa 合hợp 則tắc 為vi 三tam 開khai 則tắc 成thành 四tứ 。 當đương 知tri 西tây 方phương 彌di 陀đà 果quả 德đức 之chi 身thân 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 即tức 是thị 報báo 身thân 即tức 是thị 應ứng 化hóa 佛Phật 身thân 一nhất 體thể 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 隨tùy 召triệu 皆giai 得đắc 。 若nhược 乃nãi 從tùng 本bổn 垂thùy 跡tích 則tắc 一nhất 身thân 。 為vi 無vô 數số 身thân 。 至chí 於ư 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 則tắc 無vô 數số 身thân 還hoàn 歸quy 一nhất 身thân 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 身thân 。 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 身thân 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 遠viễn 師sư 疏sớ/sơ 云vân 然nhiên 佛Phật 壽thọ 命mạng 有hữu 真chân 有hữu 應ưng 。 真chân 無vô 有hữu 盡tận 應ưng 有hữu 短đoản 長trường/trưởng 。 觀quán 音âm 受thọ 記ký 經Kinh 云vân 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 壽thọ 雖tuy 無vô 量lượng 當đương 有hữu 終chung 極cực 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 觀quán 音âm 補bổ 處xứ 號hiệu 普phổ 光quang 功công 德đức 山sơn 王vương 。 據cứ 此thử 定định 知tri 是thị 應ưng 。 十thập 疑nghi 論luận 云vân 有hữu 滿mãn 凡phàm 夫phu 隨tùy 分phần/phân 得đắc 見kiến 佛Phật 身thân 。 麁thô 相tương 謂vị 應ưng 佛Phật 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 微vi 細tế 相tương 謂vị 報báo 佛Phật 也dã 。 故cố 知tri 報báo 應ứng 由do 機cơ 佛Phật 身thân 何hà 定định 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 隨tùy 器khí 不bất 同đồng 。 器khí 大đại 則tắc 影ảnh 全toàn 器khí 小tiểu 則tắc 影ảnh 缺khuyết 。 全toàn 缺khuyết 在tại 器khí 而nhi 影ảnh 無vô 展triển 縮súc 。 水thủy 澄trừng 則tắc 影ảnh 存tồn 水thủy 濁trược 則tắc 影ảnh 亡vong 。 存tồn 亡vong 在tại 水thủy 而nhi 影ảnh 無vô 去khứ 來lai 。 以dĩ 喻dụ 身thân 壽thọ 無vô 不bất 通thông 曉hiểu 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 佛Phật 告cáo 純Thuần 陀Đà 。 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 思tư 惟duy 諸chư 佛Phật 。 長trường 壽thọ 短đoản 壽thọ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 如như 幻huyễn 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 在tại 中trung 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 無vô 所sở 染nhiễm 著trước 等đẳng 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 云vân 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 藏tạng 普phổ 入nhập 世thế 間gian 中trung 。 雖tuy 在tại 於ư 世thế 間gian 。 於ư 世thế 無vô 所sở 著trước 。 譬thí 如như 清thanh 淨tịnh 。 水thủy 影ảnh 像tượng 無vô 去khứ 來lai 。 法Pháp 身thân 遍biến 世thế 間gian 當đương 知tri 亦diệc 如như 是thị 。 又hựu 云vân 譬thí 如như 工công 幻huyễn 師sư 示thị 現hiện 種chủng 種chủng 事sự 。 其kỳ 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 去khứ 亦diệc 無vô 所sở 至chí 。 幻huyễn 性tánh 非phi 有hữu 量lượng 亦diệc 復phục 非phi 無vô 量lượng 。 於ư 彼bỉ 大đại 眾chúng 中trung 。 示thị 現hiện 量lượng 無vô 量lượng 。 以dĩ 此thử 寂tịch 定định 心tâm 修tu 習tập 諸chư 善thiện 。 根căn 出xuất 生sanh 一nhất 切thiết 佛Phật 。 非phi 量lượng 非phi 無vô 量lượng 有hữu 量lượng 及cập 無vô 量lượng 皆giai 悉tất 是thị 妄vọng 相tương/tướng 。 了liễu 達đạt 一nhất 切thiết 。 趣thú 不bất 著trước 量lượng 無vô 量lượng 。 準chuẩn 知tri 佛Phật 身thân 體thể 量lượng 叵phả 得đắc 。 尚thượng 非phi 言ngôn 思tư 所sở 及cập 。 豈khởi 容dung 擬nghĩ 議nghị 於ư 其kỳ 間gian 哉tai 。

二nhị 明minh 佛Phật 土độ 又hựu 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 二nhị 揀giản 濫lạm 。

初sơ 正chánh 明minh 。 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 又hựu 如như 法Pháp 華hoa 云vân 。 譬thí 如như 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 摩ma 以dĩ 為vi 墨mặc 。 過quá 於ư 東đông 方phương 千thiên 國quốc 土độ 。 乃nãi 下hạ 一nhất 點điểm 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 盡tận 地địa 種chủng 墨mặc 等đẳng 。 又hựu 如như 彌di 陀đà 經kinh 。 十thập 方phương 各các 有hữu 恆Hằng 河Hà 沙sa 數số 。 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 是thị 知tri 佛Phật 土độ 何hà 有hữu 窮cùng 盡tận 。 舉cử 要yếu 言ngôn 之chi 。 不bất 出xuất 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 圓viên 覺giác 云vân 眾chúng 生sanh 佛Phật 土độ 。 同đồng 一nhất 法pháp 性tánh 。 普phổ 賢hiền 觀quán 經Kinh 云vân 毘tỳ 虛hư 遮già 那na 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 其kỳ 佛Phật 住trụ 處xứ 。 名danh 常Thường 寂Tịch 光Quang 。 常thường 住trụ 法pháp 性tánh 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 所sở 遊du 住trú 處xứ 強cường/cưỡng 名danh 為vi 土thổ/độ 實thật 非phi 土thổ/độ 也dã 。 此thử 謂vị 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 舉cử 足túc 道Đạo 場Tràng 非phi 淨tịnh 非phi 穢uế 。 而nhi 不bất 妨phương 淨tịnh 穢uế 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 。 而nhi 不bất 礙ngại 去khứ 來lai 。 慈từ 雲vân 云vân 十thập 方phương 淨tịnh 穢uế 卷quyển 懷hoài 同đồng 在tại 於ư 剎sát 那na 。 三tam 際tế 往vãng 來lai 足túc 跡tích 未vị 移di 於ư 一nhất 念niệm 。 眾chúng 生sanh 迷mê 而nhi 不bất 失thất 雖tuy 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 。 諸chư 佛Phật 證chứng 而nhi 無vô 得đắc 故cố 乘thừa 權quyền 而nhi 起khởi 用dụng 。 此thử 唯duy 妙diệu 覺giác 果quả 人nhân 所sở 居cư 。 仁nhân 王vương 般Bát 若Nhã 云vân 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 居cư 淨tịnh 土độ 即tức 此thử 土thổ/độ 也dã 。 二nhị 應ứng 化hóa 土thổ/độ 。 微vi 塵trần 佛Phật 剎sát 。 若nhược 淨tịnh 若nhược 穢uế 皆giai 是thị 諸chư 佛Phật 。 隨tùy 機cơ 應ưng 現hiện 。 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 應ưng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 則tắc 有hữu 實thật 報báo 土thổ/độ 。 仁nhân 王vương 云vân 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 住trụ 果quả 報báo 是thị 也dã 。 應ưng 諸chư 二Nhị 乘Thừa 則tắc 有hữu 方phương 便tiện 土thổ/độ 。 智trí 論luận 云vân 三tam 界giới 外ngoại 有hữu 淨tịnh 土độ 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 。 出xuất 生sanh 其kỳ 中trung 受thọ 法pháp 性tánh 身thân 非phi 分phân 段đoạn 生sanh 是thị 也dã 。 應ưng 諸chư 凡phàm 聖thánh 則tắc 有hữu 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 同đồng 居cư 有hữu 二nhị 。 一nhất 同đồng 居cư 穢uế 土thổ/độ 二nhị 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 。 釋Thích 迦Ca 現hiện 居cư 穢uế 土thổ/độ 非phi 無vô 淨tịnh 土độ 。 彌di 陀đà 示thị 居cư 淨tịnh 土độ 非phi 無vô 穢uế 土thổ/độ 。 然nhiên 同đồng 居cư 穢uế 土thổ/độ 聖thánh 則tắc 大đại 小tiểu 三tam 乘thừa 凡phàm 通thông 善thiện 惡ác 六lục 趣thú 。 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 聖thánh 則tắc 純thuần 一nhất 大Đại 乘Thừa 。 凡phàm 但đãn 人nhân 天thiên 。 兩lưỡng 報báo 土thổ/độ 明minh 諸chư 土thổ/độ 各các 赴phó 機cơ 緣duyên 。 法pháp 性tánh 是thị 所sở 依y 應ứng 化hóa 為vi 能năng 依y 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 空không 生sanh 大đại 覺giác 中trung 。 如như 海hải 一nhất 漚âu 發phát 。 有hữu 漏lậu 微vi 塵trần 國quốc 。 皆giai 依y 空không 所sở 生sanh 。 大đại 覺giác 即tức 法pháp 性tánh 土thổ/độ 也dã 。 微vi 塵trần 國quốc 即tức 應ứng 化hóa 土thổ/độ 也dã 。 應ứng 化hóa 依y 虛hư 空không 虛hư 空không 依y 法pháp 性tánh 。 能năng 所sở 本bổn 末mạt 思tư 之chi 可khả 見kiến 。 今kim 經kinh 所sở 明minh 即tức 是thị 彌di 陀đà 所sở 取thủ 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 。 又hựu 復phục 西tây 方phương 有hữu 河hà 沙sa 淨tịnh 土độ 。 果quả 佛Phật 有hữu 同đồng 居cư 彌di 陀đà 。 今kim 須tu 定định 指chỉ 。 往vãng 昔tích 法Pháp 藏tạng 發phát 願nguyện 修tu 成thành 極cực 樂lạc 淨tịnh 土độ 彌di 陀đà 果quả 佛Phật 光quang 臺đài 現hiện 土thổ/độ 其kỳ 致trí 在tại 茲tư 。

二nhị 揀giản 濫lạm 。 諸chư 經kinh 所sở 說thuyết 淨tịnh 土độ 多đa 種chủng 名danh 字tự 相tương/tướng 濫lạm 故cố 須tu 辨biện 示thị 。 且thả 如như 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 之chi 言ngôn 人nhân 雖tuy 引dẫn 用dụng 。 不bất 知tri 本bổn 末mạt 。 此thử 言ngôn 本bổn 出xuất 維duy 摩ma 經kinh 。 彼bỉ 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 取thủ 淨tịnh 土độ 法pháp 。 以dĩ 諸chư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 必tất 假giả 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 同đồng 業nghiệp 共cộng 成thành 故cố 。 歷lịch 劫kiếp 化hóa 他tha 令linh 修tu 善thiện 業nghiệp 。 攬lãm 彼bỉ 淨tịnh 業nghiệp 以dĩ 成thành 其kỳ 土thổ/độ 故cố 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。 當đương 知tri 直trực 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 不bất 謟siểm 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 乃nãi 至chí 十Thập 善Thiện 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 十Thập 善Thiện 眾chúng 生sanh 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 乃nãi 至chí 云vân 若nhược 菩Bồ 薩Tát 欲dục 得đắc 淨tịnh 土độ 。 當đương 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 彼bỉ 文văn 甚thậm 廣quảng 不bất 復phục 具cụ 引dẫn 。 金kim 光quang 明minh 云vân 願nguyện 我ngã 來lai 世thế 。 得đắc 此thử 殊thù 異dị 。 功công 德đức 淨tịnh 土độ 。 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 教giáo 諸chư 千thiên 億ức 眾chúng 。 令linh 住trụ 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 而nhi 自tự 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 又hựu 云vân 少thiểu 欲dục 厭yếm 生sanh 死tử 。 實thật 自tự 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 淨tịnh 名danh 云vân 常thường 修tu 淨tịnh 土độ 。 教giáo 化hóa 諸chư 眾chúng 生sanh 。 此thử 等đẳng 皆giai 明minh 菩Bồ 薩Tát 取thủ 土thổ/độ 法pháp 也dã 。 又hựu 淨tịnh 名danh 經kinh 螺Loa 髻Kế 梵Phạm 王Vương 。 語ngứ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 我ngã 見kiến 釋Thích 迦Ca 佛Phật 土độ 清thanh 淨tịnh 。 如như 自Tự 在Tại 天Thiên 宮Cung 。 佛Phật 以dĩ 足túc 指chỉ 按án 地địa 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 百bách 千thiên 珍trân 寶bảo 。 嚴nghiêm 飾sức 如như 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 乃nãi 至chí 云vân 我ngã 佛Phật 國quốc 土độ 。 常thường 淨tịnh 若nhược 此thử 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 經kinh 佛Phật 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 娑sa 羅la 林lâm 間gian 。 變biến 成thành 淨tịnh 土độ 。 經Kinh 云vân 爾nhĩ 時thời 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 故cố 。 地địa 皆giai 柔nhu 軟nhuyễn 。 眾chúng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 猶do 如như 西tây 方phương 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 又hựu 如như 今kim 經kinh 光quang 臺đài 所sở 現hiện 極cực 樂lạc 淨tịnh 土độ 及cập 結kết 益ích 中trung 眾chúng 見kiến 彼bỉ 國quốc 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 如Như 來Lai 神thần 力lực 現hiện 起khởi 。 所sở 謂vị 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 現hiện 寶bảo 王vương 剎sát 是thị 也dã 。 仁nhân 王vương 般Bát 若Nhã 云vân 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 居cư 淨tịnh 土độ 。 圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 眾chúng 生sanh 國quốc 土độ 。 同đồng 一nhất 法pháp 性tánh 。 地địa 獄ngục 天thiên 宮cung 。 皆giai 為vi 淨tịnh 土độ 。 此thử 皆giai 法pháp 性tánh 理lý 土thổ/độ 所sở 謂vị 寂tịch 光quang 土thổ/độ 也dã 。 法pháp 華hoa 云vân 眾chúng 生sanh 見kiến 劫kiếp 盡tận 。 大đại 火hỏa 所sở 燒thiêu 時thời 。 我ngã 淨tịnh 土độ 不bất 毀hủy 。 此thử 即tức 釋Thích 迦Ca 果quả 報báo 土thổ/độ 也dã 。 上thượng 引dẫn 諸chư 經kinh 所sở 談đàm 淨tịnh 土độ 皆giai 非phi 今kim 經kinh 彌di 陀đà 極cực 樂lạc 淨tịnh 土độ 。 諸chư 經kinh 論luận 中trung 此thử 類loại 極cực 多đa 。 準chuẩn 前tiền 簡giản 判phán 則tắc 無vô 濫lạm 矣hĩ 。

二nhị 辨biện 古cổ 今kim 廢phế 立lập 分phần/phân 五ngũ 。 初sơ 明minh 福phước 觀quán 二nhị 辨biện 定định 散tán 三tam 示thị 地địa 位vị 四tứ 解giải 魔ma 說thuyết 五ngũ 指chỉ 濫lạm 傳truyền 。

初sơ 明minh 福phước 觀quán 。 下hạ 經kinh 韋vi 提đề 請thỉnh 云vân 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 教giáo 我ngã 思tư 惟duy 。 教giáo 我ngã 正chánh 受thọ 。 古cổ 疏sớ/sơ 以dĩ 三tam 福phước 答đáp 思tư 惟duy 。 十thập 六lục 觀quán 答đáp 正chánh 受thọ 。 善thiện 導đạo 玄huyền 義nghĩa 云vân 諸chư 師sư 將tương 思tư 惟duy 合hợp 三tam 福phước 正chánh 受thọ 合hợp 十thập 六lục 觀quán 。 今kim 謂vị 不bất 然nhiên 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 思tư 惟duy 正chánh 受thọ 。 但đãn 是thị 三tam 昧muội 異dị 名danh 。 韋vi 提đề 前tiền 請thỉnh 但đãn 云vân 教giáo 我ngã 觀quán 於ư 。 清thanh 淨tịnh 業nghiệp 處xứ 。 即tức 知tri 思tư 惟duy 正chánh 受thọ 。 秖kỳ 是thị 請thỉnh 觀quán 耳nhĩ 。 觀quán 前tiền 方phương 便tiện 故cố 曰viết 思tư 惟duy 正chánh 觀quán 。 成thành 就tựu 故cố 名danh 正chánh 受thọ 。 但đãn 修tu 觀quán 之chi 人nhân 須tu 修tu 福phước 業nghiệp 助trợ 成thành 觀quán 智trí 故cố 。 先tiên 明minh 三tam 福phước 後hậu 出xuất 觀quán 行hành 。 三tam 福phước 如như 寶bảo 貨hóa 觀quán 智trí 如như 船thuyền 桅# 。 是thị 則tắc 事sự 理lý 相tương/tướng 資tư 福phước 智trí 雙song 運vận 。 安an 有hữu 修tu 觀quán 兀ngột 然nhiên 端đoan 坐tọa 。 不bất 事sự 師sư 親thân 不bất 持trì 歸quy 戒giới 不bất 誦tụng 大Đại 乘Thừa 耶da 。 故cố 須tu 眾chúng 善thiện 輔phụ 成thành 正chánh 觀quán 。 單đơn 輪luân 隻chỉ 翼dực 何hà 有hữu 所sở 至chí 哉tai 。 至chí 後hậu 釋thích 文văn 更cánh 為vi 委ủy 辨biện 。

二nhị 辨biện 定định 散tán 。 善thiện 導đạo 玄huyền 義nghĩa 云vân 前tiền 十thập 三tam 觀quán 為vi 定định 善thiện 。 後hậu 三tam 福phước 九cửu 品phẩm 對đối 前tiền 三tam 福phước 為vi 散tán 善thiện 。 今kim 謂vị 不bất 然nhiên 。 若nhược 如như 所sở 判phán 。 即tức 應ưng 止chỉ 有hữu 十thập 三tam 觀quán 那na 名danh 十thập 六lục 觀quán 耶da 。 況huống 下hạ 九cửu 品phẩm 上thượng 品phẩm 結kết 云vân 是thị 名danh 上Thượng 輩Bối 生Sanh 想Tưởng 。 名danh 第đệ 十thập 四tứ 觀quán 。 中trung 下hạ 亦diệc 然nhiên 。 何hà 得đắc 後hậu 三tam 獨độc 名danh 散tán 善thiện 。 止chỉ 用dụng 此thử 求cầu 不bất 攻công 自tự 破phá 。 依y 法pháp 不bất 依y 人nhân 涅Niết 槃Bàn 極cực 誡giới 。 至chí 後hậu 九cửu 品phẩm 當đương 更cánh 辨biện 之chi 。

三Tam 明Minh 地địa 位vị 。 準chuẩn 玄huyền 義nghĩa 云vân 古cổ 來lai 諸chư 師sư 皆giai 用dụng 大Đại 乘Thừa 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 。 對đối 上thượng 三tam 品phẩm 小Tiểu 乘Thừa 兩lưỡng 凡phàm 四Tứ 果Quả 對đối 中trung 三tam 品phẩm 。 大Đại 乘Thừa 始thỉ 學học 凡phàm 夫phu 隨tùy 過quá 輕khinh 重trọng 。 對đối 下hạ 三tam 品phẩm 。 彼bỉ 文văn 委ủy 破phá 不bất 復phục 具cụ 引dẫn 。 今kim 謂vị 準chuẩn 下hạ 九cửu 品phẩm 生sanh 彼bỉ 土độ 。 已dĩ 方phương 論luận 地địa 位vị 可khả 如như 諸chư 師sư 。 又hựu 據cứ 經kinh 文văn 此thử 土thổ/độ 求cầu 生sanh 並tịnh 是thị 凡phàm 夫phu 須tu 依y 玄huyền 義nghĩa 。 彼bỉ 引dẫn 十thập 段đoạn 經kinh 文văn 為vi 證chứng 。 可khả 驗nghiệm 昔tích 非phi 。 經Kinh 云vân 我ngã 今kim 為vì 汝nhữ 。 廣quảng 說thuyết 眾chúng 譬thí 。 亦diệc 令linh 未vị 來lai 世thế 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 欲dục 修tu 淨tịnh 業nghiệp 者giả 。 得đắc 生sanh 西tây 方phương 一nhất 證chứng 也dã 。 又hựu 云vân 如Như 來Lai 今kim 者giả 。 為vì 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 為vị 煩phiền 惱não 賊tặc 。 之chi 所sở 害hại 者giả 。 說thuyết 清thanh 淨tịnh 業nghiệp 二nhị 證chứng 也dã 。 又hựu 云vân 如Như 來Lai 今kim 者giả 。 教giáo 韋Vi 提Đề 希Hy 。 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 觀quán 於ư 西tây 方phương 。 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 三tam 證chứng 也dã 。 又hựu 云vân 韋vi 提đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 因nhân 佛Phật 力lực 見kiến 彼bỉ 國quốc 土độ 。 若nhược 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 濁trược 惡ác 不bất 善thiện 。 五ngũ 苦khổ 所sở 逼bức 。 云vân 何hà 當đương 見kiến 。 彼bỉ 佛Phật 國quốc 土độ 四tứ 證chứng 也dã 。 又hựu 云vân 汝nhữ 及cập 眾chúng 生sanh 。 應ưng 當đương 專chuyên 心tâm 。 乃nãi 至chí 自tự 非phi 生sanh 盲manh 。 有hữu 目mục 之chi 徒đồ 。 皆giai 見kiến 日nhật 沒một 五ngũ 證chứng 也dã 。 又hựu 云vân 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 持trì 佛Phật 語ngữ 。 為vì 未vị 來lai 世thế 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 欲dục 脫thoát 苦khổ 者giả 。 說thuyết 是thị 觀quán 地địa 法Pháp 六lục 證chứng 也dã 。 又hựu 云vân 韋vi 提đề 白bạch 佛Phật 我ngã 今kim 因nhân 佛Phật 力lực 故cố 。 得đắc 見kiến 彼bỉ 佛Phật 。 及cập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 當đương 云vân 何hà 觀quán 七thất 證chứng 也dã 。 又hựu 云vân 佛Phật 告cáo 韋Vi 提Đề 希Hy 。 及cập 汝nhữ 眾chúng 生sanh 欲dục 觀quán 彼bỉ 佛Phật 當đương 起khởi 想tưởng 念niệm 。 等đẳng 八bát 證chứng 也dã 。 又hựu 云vân 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 是thị 法Pháp 界Giới 身thân 。 入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 想tưởng 中trung 是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 心tâm 想tưởng 佛Phật 時thời 九cửu 證chứng 也dã 。 又hựu 如như 九cửu 品phẩm 中trung 一nhất 一nhất 皆giai 言ngôn 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 等đẳng 十thập 證chứng 也dã 。 上thượng 來lai 十thập 段đoạn 證chứng 明minh 如Như 來Lai 說thuyết 十thập 六lục 觀quán 止chỉ 為vi 常thường 沒một 眾chúng 生sanh 不bất 于vu 大đại 小tiểu 賢hiền 聖thánh 人nhân 也dã (# 上thượng 並tịnh 玄huyền 義nghĩa 中trung 文văn )# 詳tường 此thử 十thập 文văn 一nhất 二nhị 四tứ 五ngũ 其kỳ 文văn 最tối 要yếu 。 則tắc 知tri 此thử 典điển 專chuyên 被bị 濁trược 世thế 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 逮đãi 至chí 彼bỉ 方phương 始thỉ 論luận 斷đoạn 證chứng 耳nhĩ 。

四tứ 解giải 魔ma 說thuyết 。 或hoặc 謂vị 修tu 西tây 方phương 淨tịnh 業nghiệp 臨lâm 終chung 感cảm 相tương/tướng 皆giai 是thị 魔ma 者giả 。 斯tư 由do 未vị 披phi 教giáo 典điển 不bất 樂nhạo 修tu 持trì 。 喜hỷ 以dĩ 邪tà 言ngôn 障chướng 他tha 正chánh 信tín 。 為vi 害hại 不bất 淺thiển 故cố 須tu 辨biện 之chi 。 且thả 魔ma 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 五ngũ 陰ấm 魔ma 二nhị 煩phiền 惱não 魔ma 三tam 死tử 魔ma 四tứ 天thiên 魔ma 。 上thượng 之chi 三tam 魔ma 是thị 汝nhữ 身thân 心tâm 。 唯duy 有hữu 天thiên 魔ma 居cư 欲dục 界giới 天thiên 。 乃nãi 是thị 大đại 權quyền 退thoái 惡ác 進tiến 善thiện 。 有hữu 大đại 功công 行hành 方phương 可khả 動động 之chi 。 凡phàm 夫phu 修tu 道Đạo 內nội 心tâm 不bất 正chánh 必tất 遭tao 魔ma 擾nhiễu 。 若nhược 心tâm 真chân 實thật 魔ma 無vô 能năng 為vi 。 是thị 知tri 魔ma 自tự 汝nhữ 非phi 他tha 所sở 致trí 。 如như 世thế 妖yêu 治trị 媚mị 惑hoặc 於ư 人nhân 端đoan 心tâm 正chánh 色sắc 必tất 不bất 能năng 近cận 。 縱túng/tung 情tình 顧cố 盻# 定định 遭tao 所sở 惑hoặc 。 今kim 引dẫn 眾chúng 說thuyết 以dĩ 絕tuyệt 群quần 疑nghi 。 一nhất 云vân 大đại 光quang 明minh 中trung 。 決quyết 無vô 魔ma 事sự 。 猶do 如như 白bạch 晝trú 姦gian 盜đạo 難nạn/nan 成thành 。 一nhất 云vân 此thử 土thổ/độ 觀quán 心tâm 反phản 觀quán 本bổn 陰ấm 多đa 發phát 魔ma 事sự 。 今kim 觀quán 彌di 陀đà 果quả 德đức 真chân 實thật 境cảnh 界giới 。 故cố 無vô 魔ma 事sự 。 一nhất 云vân 念niệm 佛Phật 之chi 人nhân 。 皆giai 為vi 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 之chi 所sở 護hộ 念niệm 。 既ký 為vi 佛Phật 護hộ 安an 得đắc 有hữu 魔ma 。 一nhất 云vân 修tu 淨tịnh 業nghiệp 人nhân 必tất 發phát 魔ma 者giả 佛Phật 須tu 指chỉ 破phá 如như 般Bát 若Nhã 楞lăng 嚴nghiêm 等đẳng 。 佛Phật 若nhược 不bất 指chỉ 則tắc 誤ngộ 眾chúng 生sanh 墮đọa 於ư 魔ma 網võng 。 今kim 淨tịnh 土độ 諸chư 經kinh 並tịnh 不bất 言ngôn 魔ma 。 即tức 知tri 此thử 法pháp 無vô 魔ma 明minh 矣hĩ 。 山sơn 陰ấm 慶khánh 文văn 法Pháp 師sư 正chánh 信tín 法Pháp 門môn 辨biện 之chi 甚thậm 詳tường 。 今kim 為vi 具cụ 引dẫn 。 彼bỉ 問vấn 曰viết 或hoặc 有hữu 人nhân 云vân 臨lâm 終chung 見kiến 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 放phóng 光quang 持trì 臺đài 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 異dị 香hương 來lai 迎nghênh 往vãng 生sanh 並tịnh 是thị 魔ma 事sự 。 此thử 說thuyết 如như 何hà 。 答đáp 曰viết 有hữu 依y 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 修tu 習tập 三tam 昧muội 。 或hoặc 發phát 動động 陰ấm 魔ma 。 有hữu 依y 摩ma 訶ha 衍diễn 論luận 修tu 習tập 三tam 昧muội 。 或hoặc 發phát 動động 外ngoại 魔ma (# 謂vị 天thiên 魔ma 也dã )# 有hữu 依y 止Chỉ 觀Quán 論luận 修tu 習tập 三tam 昧muội 。 或hoặc 發phát 動động 時thời 魅mị 。 此thử 等đẳng 並tịnh 是thị 修tu 禪thiền 定định 人nhân 約ước 其kỳ 自tự 力lực 。 先tiên 有hữu 魔ma 種chủng 被bị 定định 擊kích 發phát 故cố 現hiện 此thử 事sự 。 儻thảng 能năng 明minh 識thức 各các 用dụng 對đối 治trị 即tức 能năng 除trừ 遣khiển 。 若nhược 作tác 聖thánh 解giải 。 皆giai 被bị 魔ma 障chướng (# 上thượng 明minh 此thử 方phương 入nhập 道đạo 則tắc 發phát 魔ma 事sự )# 今kim 約ước 所sở 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 乃nãi 憑bằng 佛Phật 力lực 。 如như 近cận 帝đế 王vương 無vô 敢cảm 干can 犯phạm 。 蓋cái 由do 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 有hữu 大đại 慈từ 悲bi 。 力lực 大đại 誓thệ 願nguyện 力lực 。 大đại 智trí 慧tuệ 力lực 。 大đại 三tam 昧muội 力lực 大đại 威uy 神thần 力lực 。 大đại 摧tồi 邪tà 力lực 大đại 降hàng 魔ma 力lực 天thiên 眼nhãn 遠viễn 見kiến 。 力lực 天thiên 耳nhĩ 遙diêu 聞văn 。 力lực 他tha 心tâm 徹triệt 鑒giám 力lực 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 力lực 。 有hữu 如như 是thị 等đẳng 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 之chi 力lực 。 豈khởi 不bất 能năng 護hộ 持trì 。 念niệm 佛Phật 之chi 人nhân 。 至chí 臨lâm 終chung 時thời 。 令linh 無vô 障chướng 礙ngại 耶da 。 若nhược 不bất 為vi 護hộ 持trì 者giả 則tắc 慈từ 悲bi 力lực 何hà 在tại 。 若nhược 不bất 能năng 除trừ 魔ma 障chướng 者giả 智trí 慧tuệ 力lực 三tam 昧muội 力lực 威uy 神thần 力lực 摧tồi 邪tà 力lực 除trừ 魔ma 力lực 復phục 何hà 在tại 耶da 。 若nhược 不bất 能năng 鑒giám 察sát 被bị 魔ma 為vi 障chướng 者giả 天thiên 眼nhãn 遠viễn 見kiến 。 力lực 天thiên 耳nhĩ 遙diêu 聞văn 。 力lực 他tha 心tâm 徹triệt 鑒giám 力lực 復phục 何hà 在tại 耶da 。 經Kinh 云vân 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 相tướng 好hảo 光quang 明minh 。 遍biến 照chiếu 十thập 方phương 世thế 界giới 。 念niệm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 攝nhiếp 取thủ 不bất 捨xả 。 若nhược 謂vị 念niệm 佛Phật 臨lâm 終chung 被bị 魔ma 障chướng 者giả 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。 力lực 復phục 何hà 在tại 耶da 。 況huống 念niệm 佛Phật 人nhân 臨lâm 終chung 感cảm 相tương/tướng 出xuất 自tự 眾chúng 經kinh 皆giai 是thị 佛Phật 言ngôn 。 何hà 得đắc 貶biếm 為vi 魔ma 障chướng 乎hồ 。 今kim 為vi 決quyết 破phá 邪tà 疑nghi 當đương 生sanh 正chánh 信tín (# 已dĩ 上thượng 彼bỉ 文văn )# 。 又hựu 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 禪thiền 定định 心tâm 中trung 見kiến 盧lô 舍xá 那na 踞cứ 天thiên 光quang 臺đài 。 十thập 佛Phật 圍vi 繞nhiễu 等đẳng 。 此thử 名danh 心tâm 魂hồn 。 靈linh 悟ngộ 所sở 染nhiễm 。 心tâm 光quang 研nghiên 明minh 。 照chiếu 諸chư 世thế 界giới 。 暫tạm 得đắc 如như 是thị 。 非phi 為vi 聖thánh 證chứng 。 資tư 中trung 疏sớ/sơ 曰viết 若nhược 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 斯tư 境cảnh 現hiện 前tiền 與dữ 修tu 多đa 羅la 合hợp 名danh 為vi 正chánh 相tương/tướng 。 若nhược 修tu 餘dư 觀quán 設thiết 見kiến 佛Phật 形hình 亦diệc 不bất 為vi 正chánh 。 以dĩ 心tâm 境cảnh 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 況huống 觀quán 真Chân 如Như 不bất 取thủ 諸chư 相tướng 而nhi 有hữu 所sở 著trước 豈khởi 非phi 魔ma 耶da 。 資tư 中trung 棟đống 判phán 極cực 為vi 精tinh 當đương 。 仍nhưng 具cụ 引dẫn 前tiền 諸chư 說thuyết 永vĩnh 除trừ 疑nghi 障chướng 。

五ngũ 指chỉ 濫lạm 傳truyền 。 淨tịnh 土độ 教giáo 法pháp 起khởi 自tự 古cổ 晉tấn 廬lư 山sơn 白bạch 蓮liên 社xã 。 自tự 後hậu 善thiện 導đạo 懷hoài 感cảm 慧tuệ 日nhật 少thiểu 康khang 諸chư 名danh 賢hiền 逮đãi 至chí 今kim 朝triêu 前tiền 代đại 禪thiền 講giảng 宗tông 師sư 亦diệc 多đa 弘hoằng 唱xướng 。 唯duy 天Thiên 竺Trúc 慈từ 雲vân 法Pháp 師sư 精tinh 窮cùng 教giáo 理lý 盛thịnh 振chấn 一nhất 時thời 。 出xuất 大đại 小tiểu 彌di 陀đà 懺sám 儀nghi 往vãng 生sanh 傳truyền 正chánh 信tín 偈kệ 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 詩thi 並tịnh 諸chư 圖đồ 幀# 見kiến 行hành 于vu 世thế 。 自tự 後hậu 鮮tiên 能năng 繼kế 者giả 。

時thời 移di 事sự 變biến 相tương/tướng 承thừa 訛ngoa 濫lạm 斯tư 法pháp 幾kỷ 息tức 。 縱túng/tung 曾tằng 聽thính 習tập 臆ức 說thuyết 最tối 多đa 。 苟cẩu 不bất 辨biện 明minh 恐khủng 誤ngộ 來lai 學học 。 略lược 引dẫn 數số 事sự 識thức 者giả 詳tường 之chi 。 此thử 方phương 儒nho 典điển 亦diệc 說thuyết 西tây 方phương 如như 周chu 書thư 異dị 記ký 說thuyết 。 佛Phật 生sanh 時thời 瑞thụy 氣khí 浮phù 空không 。 太thái 史sử 蘇tô 由do 奏tấu 曰viết 有hữu 大đại 聖thánh 人nhân 生sanh 在tại 西tây 方phương 。 一nhất 千thiên 年niên 後hậu 聲thanh 教giáo 被bị 此thử 。 後hậu 佛Phật 滅diệt 時thời 白bạch 虹hồng 十thập 二nhị 道đạo 南nam 北bắc 通thông 貫quán 。 太thái 史sử 扈hỗ 多đa 奏tấu 曰viết 西tây 方phương 大đại 聖thánh 人nhân 入nhập 滅diệt 之chi 兆triệu 。 又hựu 列liệt 子tử 云vân 昔tích 商thương 太thái 宰tể 嚭# 問vấn 孔khổng 子tử 執chấp 為vi 聖thánh 人nhân 。 孔khổng 子tử 對đối 曰viết 西tây 方phương 有hữu 聖thánh 者giả 焉yên 。 不bất 治trị 而nhi 不bất 亂loạn 不bất 言ngôn 而nhi 自tự 信tín 不bất 化hóa 而nhi 自tự 行hành 等đẳng 。 文văn 中trung 子tử 曰viết 佛Phật 法Pháp 西tây 方phương 之chi 教giáo 中trung 國quốc 則tắc 泥nê 。 以dĩ 至chí 後hậu 世thế 儒nho 者giả 多đa 以dĩ 佛Phật 教giáo 為vi 西tây 方phương 者giả 乃nãi 此thử 土thổ/độ 西tây 天Thiên 竺Trúc 國quốc 非phi 今kim 經kinh 所sở 謂vị 西tây 方phương 也dã 。 試thí 略lược 言ngôn 之chi 。 夫phu 一nhất 日nhật 月nguyệt 一nhất 須Tu 彌Di 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 名danh 一nhất 世thế 界giới 。 如như 此thử 一nhất 千thiên 世thế 界giới 。 名danh 小tiểu 千thiên 界giới 。 一nhất 千thiên 小tiểu 千thiên 名danh 中trung 千thiên 界giới 。 一nhất 千thiên 中trung 千thiên 名danh 大Đại 千Thiên 界Giới 。 此thử 釋Thích 迦Ca 一nhất 化hóa 之chi 境cảnh 。 今kim 此thử 南Nam 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 乃nãi 一nhất 世thế 界giới 中trung 一nhất 洲châu 耳nhĩ 。 此thử 土thổ/độ 神thần 州châu 又hựu 州châu 中trung 一nhất 隅ngung 耳nhĩ 。 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 國quốc 當đương 閻Diêm 浮Phù 之chi 中trung 。 神thần 州châu 在tại 彼bỉ 東đông 南nam 。 以dĩ 此thử 望vọng 彼bỉ 故cố 號hiệu 西tây 方phương 。 若nhược 論luận 彌di 陀đà 淨tịnh 土độ 。 出xuất 大Đại 千Thiên 界Giới 外ngoại 復phục 過quá 十thập 萬vạn 臆ức 剎sát 。 智trí 者giả 云vân 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 。 出xuất 過quá 三tam 界giới 。 即tức 知tri 與dữ 此thử 閻Diêm 浮Phù 西tây 竺trúc 近cận 遠viễn 天thiên 別biệt 安an 可khả 濫lạm 同đồng 。 竊thiết 觀quán 古cổ 今kim 不bất 信tín 淨tịnh 土độ 其kỳ 障chướng 有hữu 二nhị 。 一nhất 為vi 他tha 障chướng 二nhị 即tức 自tự 障chướng 。 言ngôn 他tha 障chướng 者giả 謂vị 世thế 傳truyền 異dị 說thuyết 不bất 辨biện 是thị 非phi 。 故cố 於ư 佛Phật 言ngôn 反phản 不bất 信tín 受thọ 。 略lược 列liệt 數số 條điều 餘dư 非phi 可khả 盡tận 。 如như 僧Tăng 傳truyền 慧tuệ 布bố 云vân 。 方phương 土thổ/độ 雖tuy 淨tịnh 。 非phi 吾ngô 所sở 願nguyện 。 若nhược 使sử 十thập 劫kiếp 蓮liên 華hoa 中trung 受thọ 樂lạc 不bất 如như 三tam 途đồ 極cực 苦khổ 處xứ 救cứu 眾chúng 生sanh 也dã 。 今kim 謂vị 得đắc 忍nhẫn 菩Bồ 薩Tát 可khả 容dung 此thử 說thuyết 。 若nhược 未vị 得đắc 忍nhẫn 自tự 不bất 能năng 救cứu 焉yên 能năng 救cứu 他tha 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 有hữu 大đại 慈từ 救cứu 眾chúng 生sanh 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 委ủy 如như 十thập 疑nghi 論luận 第đệ 一nhất 疑nghi 中trung 所sở 破phá 。 有hữu 人nhân 云vân 心tâm 若nhược 清thanh 淨tịnh 即tức 是thị 自tự 性tánh 西tây 方phương 。 何hà 必tất 求cầu 生sanh 。 他tha 方phương 淨tịnh 土độ 。 今kim 謂vị 非phi 無vô 此thử 理lý 。 斯tư 乃nãi 教giáo 中trung 法pháp 性tánh 理lý 土thổ/độ 而nhi 非phi 今kim 經kinh 所sở 明minh 也dã 。 然nhiên 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 未vị 登đăng 忍nhẫn 地địa 。 假giả 令linh 頓đốn 悟ngộ 自tự 心tâm 孰thục 能năng 恆hằng 守thủ 清thanh 淨tịnh 。 法pháp 雖tuy 高cao 妙diệu 不bất 攝nhiếp 群quần 機cơ 。 但đãn 有hữu 虛hư 言ngôn 何hà 由do 造tạo 入nhập 。 又hựu 云vân 西tây 方phương 去khứ 此thử 。 十thập 萬vạn 八bát 千thiên 里lý 。 此thử 亦diệc 誤ngộ 以dĩ 四tứ 竺trúc 為vi 西tây 方phương 也dã 。 經Kinh 云vân 從tùng 此thử 西tây 方phương 過quá 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 土độ 。 有hữu 世thế 界giới 名danh 曰viết 極cực 樂lạc 。 豈khởi 止chỉ 十thập 萬vạn 八bát 千thiên 乎hồ 。 略lược 指chỉ 一nhất 端đoan 。 諸chư 餘dư 不bất 足túc 議nghị 也dã 。 有hữu 人nhân 云vân 此thử 十thập 六lục 觀quán 唯duy 被bị 下hạ 根căn 耳nhĩ 。 今kim 謂vị 此thử 經Kinh 乃nãi 圓viên 頓đốn 上thượng 乘thừa 成thành 佛Phật 之chi 法pháp 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 出xuất 自tự 今kim 經kinh 。 韋vi 提đề 一nhất 聞văn 即tức 破phá 無vô 明minh 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 五ngũ 百bách 侍thị 女nữ 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 豈khởi 皆giai 下hạ 根căn 耶da 。 又hựu 云vân 念niệm 佛Phật 人nhân 臨lâm 終chung 感cảm 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 來lai 迎nghênh 。 皆giai 是thị 自tự 心tâm 業nghiệp 現hiện 實thật 無vô 他tha 方phương 佛Phật 來lai 。 今kim 詳tường 此thử 說thuyết 乃nãi 有hữu 多đa 失thất 。 一nhất 則tắc 不bất 信tín 佛Phật 語ngữ 。 觀quán 經kinh 九cửu 品phẩm 臨lâm 終chung 感cảm 相tương/tướng 皆giai 佛Phật 說thuyết 故cố 。 二nhị 不bất 修tu 佛Phật 力lực 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 慈từ 悲bi 誓thệ 願nguyện 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 遺di 物vật 故cố 。 三tam 不bất 信tín 佛Phật 體thể 。 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 體thể 性tánh 平bình 等đẳng 。 有hữu 感cảm 必tất 應ưng 。 佛Phật 若nhược 無vô 應ưng 三Tam 身Thân 不bất 備bị 則tắc 非phi 佛Phật 故cố 。 此thử 三tam 不bất 信tín 孰thục 可khả 信tín 耶da 。 又hựu 有hữu 人nhân 云vân 莫mạc 學học 愚ngu 人nhân 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 今kim 謂vị 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 。 說thuyết 十thập 方phương 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 願nguyện 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 況huống 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 願nguyện 。 勢thế 至chí 圓viên 通thông 皆giai 願nguyện 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 補bổ 處xứ 不bất 退thoái 諸chư 上thượng 善thiện 人nhân 。 豈khởi 皆giai 愚ngu 人nhân 耶da 。 又hựu 僧Tăng 傳truyền 所sở 敘tự 古cổ 晉tấn 高cao 僧Tăng 生sanh 融dung 持trì 遠viễn 南nam 岳nhạc 天thiên 台thai 廬lư 山sơn 十thập 八bát 賢hiền 皆giai 修tu 此thử 法pháp 。 豈khởi 亦diệc 愚ngu 人nhân 耶da 。 汝nhữ 今kim 滯trệ 著trước 三tam 界giới 耽đam 戀luyến 五ngũ 濁trược 。 甘cam 受thọ 眾chúng 苦khổ 無vô 思tư 出xuất 離ly 。 反phản 是thị 智trí 人nhân 。 一nhất 何hà 顛điên 倒đảo 。 假giả 令linh 自tự 得đắc 忍nhẫn 力lực 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 三tam 界giới 度độ 生sanh 。 那na 發phát 此thử 言ngôn 障chướng 他tha 修tu 習tập 。 又hựu 云vân 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 念niệm 佛Phật 修tu 觀quán 皆giai 是thị 執chấp 著trước 取thủ 相tương/tướng 殊thù 非phi 超siêu 越việt 之chi 法pháp 。 今kim 謂vị 著trước 與dữ 不bất 著trước 取thủ 與dữ 不bất 取thủ 在tại 人nhân 心tâm 智trí 所sở 見kiến 明minh 昧muội 。 豈khởi 得đắc 凡phàm 見kiến 修tu 持trì 例lệ 皆giai 著trước 相tương/tướng 於ư 恣tứ 不bất 撿kiểm 盡tận 是thị 通thông 人nhân 。 且thả 佛Phật 言ngôn 不bất 著trước 相tương/tướng 者giả 蓋cái 令linh 不bất 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 等đẳng 。 相tương/tướng 不bất 住trụ 所sở 修tu 法pháp 相tướng 遣khiển 除trừ 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 即tức 達đạt 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 何hà 嘗thường 以dĩ 繫hệ 念niệm 進tiến 修tu 而nhi 為vi 著trước 相tương/tướng 乎hồ 。 且thả 世thế 人nhân 爭tranh 競cạnh 我ngã 人nhân 衒huyễn 耀diệu 權quyền 勢thế 。 耽đam 荒hoang 聲thanh 色sắc 奔bôn 逐trục 利lợi 名danh 。 聚tụ 斂liểm 財tài 穀cốc 繫hệ 戀luyến 妻thê 拏noa 。 此thử 等đẳng 諸chư 相tướng 無vô 始thỉ 愛ái 纏triền 佛Phật 勸khuyến 遠viễn 離ly 反phản 更cánh 深thâm 著trước 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 無vô 始thỉ 未vị 經kinh 。 佛Phật 勸khuyến 修tu 習tập 反phản 疑nghi 著trước 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 迷mê 倒đảo 。 一nhất 至chí 於ư 此thử 。 今kim 謂vị 若nhược 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 定định 非phi 著trước 相tương/tướng 。 何hà 以dĩ 然nhiên 耶da 。 佛Phật 身thân 無vô 相tướng 有hữu 何hà 可khả 著trước 。 故cố 智trí 論luận 云vân 植thực 佛Phật 福phước 田điền 者giả 謂vị 慧tuệ 心tâm 堅kiên 著trước 也dã 。 隨tùy 以dĩ 香hương 華hoa 供cúng 養dường 。 至chí 佛Phật 無vô 盡tận 。 龍long 樹thụ 論luận 師sư 豈khởi 不bất 解giải 般Bát 若Nhã 。 而nhi 言ngôn 堅kiên 著trước 者giả 豈khởi 亦diệc 著trước 相tương/tướng 耶da 。 夫phu 般Bát 若Nhã 空không 法pháp 元nguyên 為vi 修tu 六Lục 度Độ 者giả 令linh 不bất 住trụ 相tương/tướng 。 六Lục 度Độ 不bất 修tu 般Bát 若Nhã 焉yên 用dụng 。 真chân 得đắc 道Đạo 者giả 達đạt 修tu 無vô 修tu 了liễu 念niệm 無vô 念niệm 。 所sở 謂vị 終chung 日nhật 修tu 而nhi 未vị 始thỉ 修tu 。 終chung 日nhật 念niệm 而nhi 未vị 嘗thường 念niệm 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 無vô 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 則tắc 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 故cố 知tri 了liễu 達đạt 之chi 士sĩ 何hà 嘗thường 不bất 修tu 善thiện 耶da 。 又hựu 有hữu 說thuyết 云vân 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 若nhược 見kiến 幢tràng 幡phan 蓮liên 華hoa 等đẳng 境cảnh 界giới 現hiện 前tiền 並tịnh 不bất 得đắc 去khứ 。 今kim 謂vị 臨lâm 終chung 境cảnh 現hiện 自tự 有hữu 正chánh 念niệm 善thiện 業nghiệp 所sở 感cảm 。 亦diệc 有hữu 邪tà 心tâm 造tạo 惡ác 所sở 招chiêu 。 豈khởi 得đắc 一nhất 槩# 斥xích 為vi 魔ma 事sự 。 況huống 惡ác 相tướng 既ký 現hiện 任nhậm 運vận 業nghiệp 牽khiên 豈khởi 由do 汝nhữ 意ý 願nguyện 去khứ 不bất 去khứ 。 如như 人nhân 造tạo 業nghiệp 合hợp 墮đọa 三tam 途đồ 臨lâm 終chung 惡ác 現hiện 何hà 由do 不bất 去khứ 。 故cố 知tri 謬mậu 傳truyền 。 不bất 足túc 取thủ 信tín 。 有hữu 人nhân 發phát 願nguyện 云vân 願nguyện 從tùng 今kim 生sanh 至chí 成thành 正chánh 覺giác 。 未vị 得đắc 道Đạo 前tiền 。 身thân 無vô 橫hoạnh/hoành 病bệnh 。 壽thọ 不bất 中trung 夭yểu 。 正chánh 命mạng 盡tận 時thời 。 不bất 見kiến 惡ác 相tướng 。 長trường/trưởng 得đắc 人nhân 身thân 聰thông 明minh 正chánh 直trực 。 不bất 生sanh 惡ác 國quốc 不bất 值trị 惡ác 王vương 。 乃nãi 至chí 所sở 生sanh 之chi 處xứ 。 值trị 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 童đồng 真chân 出xuất 家gia 為vi 僧Tăng 和hòa 合hợp 。 今kim 謂vị 若nhược 生sanh 淨tịnh 土độ 則tắc 無vô 橫hoạnh/hoành 病bệnh 夭yểu 壽thọ 惡ác 國quốc 惡ác 王vương 之chi 患hoạn 。 任nhậm 運vận 常thường 值trị 三Tam 寶Bảo 。 出xuất 家gia 為vi 僧Tăng 。 祇kỳ 由do 不bất 知tri 淨tịnh 土độ 故cố 有hữu 此thử 願nguyện 。 亦diệc 猶do 陳trần 除trừ 陵lăng 願nguyện 云vân 。 願nguyện 即tức 還hoàn 人nhân 中trung 不bất 高cao 不bất 下hạ 。 處xử 託thác 生sanh 等đẳng 。 彼bỉ 乃nãi 儒nho 流lưu 不bất 在tại 言ngôn 責trách 。 禪thiền 講giảng 宗tông 師sư 率suất 多đa 此thử 見kiến 。 皆giai 言ngôn 但đãn 願nguyện 後hậu 世thế 不bất 失thất 男nam 子tử 。 出xuất 家gia 學học 道Đạo 。 嘗thường 試thí 語ngữ 曰viết 汝nhữ 今kim 已dĩ 得đắc 。 男nam 子tử 出xuất 家gia 。 秖kỳ 合hợp 便tiện 求cầu 出xuất 離ly 。 何hà 乃nãi 復phục 求cầu 男nam 子tử 再tái 願nguyện 出xuất 家gia 略lược 無vô 勝thắng 進tiến 乎hồ 。 二nhị 自tự 障chướng 者giả 略lược 說thuyết 六lục 種chủng 。 一nhất 云vân 淨tịnh 土độ 難nạn/nan 生sanh 吾ngô 無vô 力lực 量lượng 非phi 敢cảm 過quá 望vọng 。 但đãn 不bất 失thất 人nhân 身thân 足túc 矣hĩ 。 一nhất 云vân 吾ngô 毀hủy 戒giới 破phá 齊tề 惡ác 業nghiệp 深thâm 重trọng 。 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 何hà 由do 可khả 生sanh 。 一nhất 云vân 佛Phật 說thuyết 西tây 方phương 權quyền 誘dụ 眾chúng 生sanh 且thả 念niệm 為vi 善thiện 。 皆giai 無vô 其kỳ 實thật 。 見kiến 修tu 淨tịnh 業nghiệp 反phản 生sanh 嗤xuy 笑tiếu 。 一nhất 云vân 聰thông 明minh 利lợi 智trí 。 直trực 悟ngộ 己kỷ 心tâm 。 任nhậm 己kỷ 所sở 為vi 無vô 非phi 合hợp 道đạo 。 豈khởi 同đồng 下hạ 士sĩ 念niệm 佛Phật 修tu 行hành 耶da 一nhất 。 云vân 凡phàm 人nhân 之chi 生sanh 血huyết 氣khí 所sở 聚tụ 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 及cập 乎hồ 死tử 去khứ 百bách 骸hài 潰hội 散tán 一nhất 切thiết 歸quy 空không 。 何hà 有hữu 淨tịnh 土độ 是thị 可khả 生sanh 耶da 。 一nhất 云vân 臨lâm 終chung 作tác 想tưởng 奪đoạt 彼bỉ 胎thai 陰ấm 剎sát 那na 換hoán 報báo 不bất 歷lịch 胞bào 胎thai 。 今kim 謂vị 色sắc 心tâm 報báo 法pháp 宿túc 業nghiệp 所sở 成thành 。 安an 有hữu 我ngã 神thần 能năng 奪đoạt 他tha 報báo 。 竊thiết 恐khủng 識thức 神thần 靈linh 妙diệu 先tiên 托thác 彼bỉ 胎thai 。 報báo 謝tạ 趣thú 生sanh 即tức 非phi 他tha 陰ấm 。 假giả 令linh 可khả 奪đoạt 作tác 想tưởng 勞lao 神thần 求cầu 入nhập 胞bào 胎thai 未vị 知tri 何hà 意ý 。 違vi 出xuất 家gia 志chí 背bối/bội 解giải 脫thoát 門môn 。 而nhi 況huống 我ngã 佛Phật 大đại 慈từ 開khai 示thị 淨tịnh 土độ 。 慇ân 懃cần 觀quán 囑chúc 遍biến 諸chư 大Đại 乘Thừa 。 目mục 見kiến 耳nhĩ 聞văn 。 特đặc 生sanh 疑nghi 謗báng 。 自tự 甘cam 沈trầm 弱nhược 不bất 慕mộ 超siêu 昇thăng 。 如Như 來Lai 說thuyết 為vi 。 可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。 良lương 由do 不bất 知tri 。 此thử 法pháp 特đặc 異dị 常thường 途đồ 。 不bất 擇trạch 賢hiền 愚ngu 不bất 簡giản 緇# 素tố 。 不bất 論luận 修tu 行hành 久cửu 近cận 不bất 問vấn 造tạo 罪tội 重trọng 輕khinh 。 但đãn 令linh 決quyết 定định 信tín 心tâm 即tức 是thị 往vãng 生sanh 因nhân 種chủng 。 慈từ 雲vân 法Pháp 師sư 云vân 唯duy 安an 養dưỡng 淨tịnh 業nghiệp 捷tiệp 直trực 可khả 修tu 。 若nhược 有hữu 四tứ 眾chúng 。 欲dục 得đắc 速tốc 破phá 無vô 明minh 永vĩnh 滅diệt 五ngũ 逆nghịch 十thập 惡ác 。 重trọng/trùng 輕khinh 等đẳng 罪tội 當đương 修tu 此thử 法pháp 。 欲dục 得đắc 大đại 小tiểu 戒giới 體thể 還hoàn 復phục 清thanh 淨tịnh 。 得đắc 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 成thành 就tựu 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 當đương 學học 此thử 法Pháp 。 欲dục 得đắc 臨lâm 終chung 離ly 諸chư 怖bố 畏úy 。 自tự 心tâm 安an 快khoái 。 眾chúng 聖thánh 現hiện 前tiền 授thọ 手thủ 接tiếp 引dẫn 初sơ 離ly 塵trần 勞lao 。 便tiện 至chí 不bất 退thoái 不bất 歷lịch 長trường/trưởng 劫kiếp 即tức 得đắc 無vô 生sanh 。 當đương 修tu 此thử 法pháp 等đẳng 。 古cổ 賢hiền 法pháp 語ngữ 能năng 無vô 從tùng 乎hồ 。 已dĩ 上thượng 五ngũ 門môn 略lược 標tiêu 綱cương 要yếu 。 自tự 餘dư 不bất 盡tận 委ủy 在tại 釋thích 文văn 。 按án 開khai 元nguyên 藏tạng 錄lục 。 此thử 經Kinh 凡phàm 有hữu 兩lưỡng 譯dịch 。 前tiền 本bổn 已dĩ 亡vong 。 今kim 本bổn 乃nãi 疆cương 良lương 耶da 舍xá 譯dịch 。 僧Tăng 傳truyền 云vân 疆cương 良lương 耶da 舍xá 此thử 云vân 時thời 稱xưng 。 西tây 域vực 人nhân 性tánh 。 剛cang 直trực 寡quả 嗜thị 欲dục 。 善thiện 通thông 三tam 藏tạng 。 宋tống 元nguyên 嘉gia 初sơ 達đạt 于vu 京kinh 邑ấp 。 文văn 帝đế 深thâm 加gia 歎thán 異dị 勅sắc 止chỉ 鍾chung 山sơn 道đạo 林lâm 精tinh 舍xá 。 僧Tăng 含hàm 請thỉnh 譯dịch 此thử 經Kinh 並tịnh 觀quán 藥Dược 王Vương 藥Dược 上Thượng 經kinh 。 含hàm 即tức 筆bút 受thọ 。 後hậu 遊du 岷# 蜀thục 還hoàn 卒thốt 江giang 陵lăng 。 又hựu 前tiền 代đại 解giải 釋thích 凡phàm 有hữu 數số 家gia 。 隋tùy 朝triêu 慧tuệ 遠viễn 法Pháp 師sư 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 皆giai 有hữu 章chương 疏sớ/sơ 。 唐đường 善thiện 導đạo 和hòa 尚thượng 亦diệc 立lập 玄huyền 義nghĩa 。 並tịnh 行hành 於ư 世thế 。 而nhi 各các 尚thượng 宗tông 風phong 互hỗ 形hình 廢phế 立lập 故cố 。 今kim 所sở 釋thích 擇trạch 善thiện 從tùng 之chi 。 必tất 有hữu 差sai 訛ngoa 不bất 無vô 紀kỷ 正chánh 。

觀Quán 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 卷quyển 上thượng 終chung