Quán Sở Duyên Duyên Luận Hội Thích –

觀Quán 所Sở 緣Duyên 緣Duyên 論Luận 會Hội 釋Thích

明Minh 明Minh 昱Dục 會Hội 釋Thích

觀quán 所sở 緣duyên 緣duyên 論luận 會hội 釋thích

陳trần 那na 菩Bồ 薩Tát 。 造tạo 。

唐Đường 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄Huyền 奘Tráng 譯dịch

明minh 蜀thục 沙Sa 門Môn 。 明minh 昱dục 。 會hội 釋thích 。

觀quán 者giả 察sát 義nghĩa 。 所sở 緣duyên 者giả 有hữu 境cảnh 義nghĩa 。 緣duyên 者giả 能năng 引dẫn 生sanh 識thức 義nghĩa 。 謂vị 觀quán 察sát 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 亦diệc 能năng 引dẫn 生sanh 於ư 識thức 。 方phương 是thị 所sở 緣duyên 緣duyên 也dã 。 故cố 論luận 中trung 云vân 。 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 起khởi 。 及cập 從tùng 彼bỉ 生sanh 。 釋thích 論luận 云vân 。 凡phàm 是thị 境cảnh 者giả 。 理lý 須tu 生sanh 其kỳ 似tự 自tự 相tương/tướng 識thức 。 隨tùy 境cảnh 之chi 識thức 。 彼bỉ 是thị 能năng 生sanh 。 彼bỉ 是thị 所sở 緣duyên 。 故cố 知tri 所sở 緣duyên 緣duyên 者giả 。 唯duy 一nhất 色sắc 等đẳng 法pháp 。 具cụ 足túc 有hữu 境cảnh 引dẫn 生sanh 二nhị 義nghĩa 。 而nhi 餘dư 乘thừa 別biệt 執chấp 極cực 微vi 者giả 。 縱túng/tung 許hứa 引dẫn 生sanh 。 闕khuyết 有hữu 境cảnh 義nghĩa 。 別biệt 執chấp 和hòa 合hợp 者giả 。 縱túng/tung 許hứa 有hữu 境cảnh 。 又hựu 無vô 引dẫn 生sanh 。 故cố 論luận 主chủ 令linh 彼bỉ 觀quán 察sát 二nhị 義nghĩa 斯tư 備bị 。 方phương 可khả 立lập 宗tông 。

諸chư 有hữu 欲dục 令linh 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 。 以dĩ 外ngoại 色sắc 作tác 所sở 緣duyên 緣duyên 者giả 。 或hoặc 執chấp 極cực 微vi 許hứa 有hữu 實thật 體thể 能năng 生sanh 識thức 故cố 。 或hoặc 執chấp 和hòa 合hợp 以dĩ 識thức 生sanh 時thời 。 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 故cố 。

餘dư 乘thừa 所sở 執chấp 。 心tâm 境cảnh 兩lưỡng 分phần/phân 。 謂vị 離ly 識thức 外ngoại 。 別biệt 有hữu 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 與dữ 眼nhãn 等đẳng 識thức 作tác 所sở 緣duyên 緣duyên 。 非phi 意ý 識thức 故cố 。 以dĩ 彼bỉ 意ý 識thức 。 唯duy 緣duyên 假giả 故cố 。 釋thích 論luận 謂vị 餘dư 乘thừa 意ý 云vân 。 縱túng/tung 許hứa 意ý 識thức 緣duyên 實thật 事sự 境cảnh 。 有hữu 其kỳ 片phiến 分phần/phân 。 亦diệc 能năng 將tương 識thức 相tương 似tự 之chi 相tướng 。 離ly 無vô 其kỳ 境cảnh 。 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 境cảnh 不bất 相tương 離ly 。 是thị 知tri 彼bỉ 執chấp 外ngoại 色sắc 等đẳng 法pháp 。 唯duy 與dữ 五ngũ 識thức 作tác 所sở 緣duyên 緣duyên 。 或hoặc 執chấp 下hạ 。 彼bỉ 許hứa 極cực 微vi 體thể 無vô 轉chuyển 變biến 。 是thị 實thật 有hữu 義nghĩa 。 體thể 既ký 實thật 有hữu 。 則tắc 能năng 生sanh 識thức 。 故cố 執chấp 極cực 微vi 作tác 所sở 緣duyên 緣duyên 。 釋thích 論luận 云vân 。 或hoặc 許hứa 極cực 微vi 。 雖tuy 復phục 極cực 微vi 。 唯duy 共cộng 聚tụ 已dĩ 。 而nhi 見kiến 生sanh 滅diệt 。 然nhiên 而nhi 實thật 體thể 。 一nhất 一nhất 皆giai 緣duyên 。 不bất 緣duyên 總tổng 聚tụ 。 猶do 如như 色sắc 等đẳng 。 設thiết 自tự 諸chư 根căn 。 悉tất 皆giai 現hiện 前tiền 。 境cảnh 不bất 雜tạp 亂loạn 。 彼bỉ 根căn 功công 能năng 各các 決quyết 定định 故cố 。 而nhi 於ư 實thật 事sự 。 斷đoạn 割cát 有hữu 能năng 。 一nhất 一nhất 極cực 微vi 。 成thành 所sở 緣duyên 境cảnh 。 彼bỉ 因nhân 性tánh 故cố 。 彼bỉ 眼nhãn 等đẳng 識thức 之chi 因nhân 性tánh 故cố 。 是thị 彼bỉ 生sanh 起khởi 親thân 友hữu 分phần/phân 義nghĩa 。 然nhiên 而nhi 有hữu 說thuyết 。 其kỳ 所sở 緣duyên 境cảnh 。 是thị 識thức 生sanh 因nhân 。 在tại 諸chư 緣duyên 故cố 。 引dẫn 此thử 以dĩ 證chứng 極cực 微vi 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 也dã 。 或hoặc 執chấp 和hòa 合hợp 者giả 。 彼bỉ 許hứa 極cực 微vi 。 合hợp 聚tụ 為vi 相tương/tướng 。 而nhi 有hữu 所sở 緣duyên 。 所sở 緣duyên 實thật 有hữu 。 必tất 能năng 生sanh 識thức 。 故cố 識thức 生sanh 時thời 。 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 起khởi 。 是thị 執chấp 和hòa 合hợp 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 也dã 。 釋thích 論luận 云vân 。 或hoặc 復phục 於ư 彼bỉ 為vi 總tổng 聚tụ 者giả 。 彼bỉ 諸chư 論luận 者giả 。 執chấp 眾chúng 極cực 微vi 。 所sở 有hữu 合hợp 聚tụ 。 為vi 此thử 所sở 緣duyên 。 相tương/tướng 識thức 生sanh 故cố 。 由do 於ư 總tổng 聚tụ 而nhi 生sanh 其kỳ 智trí 。 是thị 故cố 定định 知tri 彼bỉ 為vi 所sở 緣duyên 。 如như 有hữu 說thuyết 云vân 。 若nhược 識thức 有hữu 彼bỉ 相tương/tướng 。 彼bỉ 是thị 此thử 之chi 境cảnh 。 亦diệc 引dẫn 此thử 以dĩ 證chứng 和hòa 合hợp 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 也dã 。

二nhị 俱câu 非phi 理lý 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

極cực 微vi 於ư 五ngũ 識thức 。 設thiết 緣duyên 非phi 所sở 緣duyên 。 彼bỉ 相tương/tướng 識thức 無vô 故cố 。

猶do 如như 眼nhãn 根căn 等đẳng 。

論luận 主chủ 總tổng 破phá 前tiền 執chấp 極cực 微vi 和hòa 合hợp 。 為vi 前tiền 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 緣duyên 者giả 。 俱câu 非phi 理lý 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 者giả 。 徵trưng 釋thích 非phi 理lý 之chi 義nghĩa 。 極cực 微vi 下hạ 。 立lập 比tỉ 量lượng 破phá 之chi 。 極cực 微vi 是thị 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 。 於ư 五ngũ 識thức 設thiết 緣duyên 非phi 所sở 緣duyên 為vi 宗tông 。 彼bỉ 相tương/tướng 識thức 無vô 故cố 為vi 因nhân 。 猶do 如như 眼nhãn 根căn 等đẳng 為ví 喻dụ 。 謂vị 彼bỉ 所sở 執chấp 極cực 微vi 之chi 體thể 。 無vô 轉chuyển 變biến 故cố 。 許hứa 是thị 實thật 有hữu 。 於ư 五ngũ 識thức 上thượng 。 設thiết 若nhược 許hứa 有hữu 生sanh 識thức 之chi 緣duyên 。 非phi 是thị 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 以dĩ 極cực 微vi 相tương/tướng 。 眼nhãn 等đẳng 識thức 上thượng 無vô 故cố 。 猶do 如như 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 於ư 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 上thượng 。 無vô 有hữu 所sở 緣duyên 義nghĩa 故cố 。 以dĩ 眼nhãn 不bất 自tự 見kiến 。 耳nhĩ 不bất 自tự 聞văn 。 鼻tị 不bất 自tự 齅khứu 。 舌thiệt 不bất 自tự 嘗thường 。 身thân 不bất 自tự 觸xúc 。 是thị 謂vị 五ngũ 識thức 上thượng 無vô 。 五Ngũ 根Căn 之chi 相tướng 。 以dĩ 喻dụ 五ngũ 識thức 上thượng 無vô 極cực 微vi 相tướng 狀trạng 者giả 。 由do 彼bỉ 極cực 微vi 。 至chí 極cực 微vi 細tế 名danh 色sắc 邊biên 際tế 。 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 力lực 不bất 能năng 對đối 。 故cố 於ư 極cực 微vi 。 說thuyết 有hữu 生sanh 識thức 緣duyên 。 而nhi 無vô 所sở 緣duyên 境cảnh 也dã 。

所sở 緣duyên 緣duyên 者giả 。 謂vị 能năng 緣duyên 識thức 。 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 起khởi 。 及cập 有hữu 實thật 體thể 。 令linh 能năng 緣duyên 識thức 。 託thác 彼bỉ 而nhi 生sanh 。 色sắc 等đẳng 極cực 微vi 。 設thiết 有hữu 實thật 體thể 。 能năng 生sanh 五ngũ 識thức 。 容dung 有hữu 緣duyên 義nghĩa 。 然nhiên 非phi 所sở 緣duyên 。 如như 眼nhãn 根căn 等đẳng 。 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 無vô 彼bỉ 相tương/tướng 故cố 。 如như 是thị 極cực 微vi 。 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 無vô 所sở 緣duyên 義nghĩa 。

將tương 釋thích 頌tụng 詞từ 。 先tiên 明minh 所sở 緣duyên 緣duyên 正chánh 義nghĩa 。 謂vị 能năng 緣duyên 識thức 。 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 起khởi 者giả 。 釋thích 有hữu 所sở 緣duyên 境cảnh 也dã 。 及cập 有hữu 實thật 體thể 。 令linh 能năng 緣duyên 識thức 託thác 彼bỉ 而nhi 生sanh 者giả 。 釋thích 有hữu 生sanh 識thức 緣duyên 也dã 。 以dĩ 能năng 緣duyên 見kiến 分phần/phân 。 及cập 所sở 緣duyên 相tương/tướng 分phần/phân 。 同đồng 依y 自tự 證chứng 分phần/phân 生sanh 。 不bất 前tiền 不bất 後hậu 。 同đồng 時thời 起khởi 故cố 。 應ưng 知tri 識thức 不bất 自tự 生sanh 。 生sanh 必tất 帶đái 相tương/tướng 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 相tương/tướng 不bất 自tự 起khởi 。 起khởi 必tất 引dẫn 識thức 作tác 能năng 緣duyên 心tâm 。 由do 此thử 一nhất 法pháp 。 有hữu 二nhị 功công 能năng 。 一nhất 能năng 引dẫn 識thức 。 一nhất 作tác 所sở 緣duyên 。 故cố 名danh 所sở 緣duyên 。 而nhi 又hựu 名danh 緣duyên 也dã 。 色sắc 等đẳng 下hạ 。 正chánh 釋thích 頌tụng 詞từ 。 色sắc 等đẳng 極cực 微vi 。 至chí 然nhiên 非phi 所sở 緣duyên 者giả 。 釋thích 前tiền 二nhị 句cú 所sở 立lập 之chi 宗tông 。 如như 眼nhãn 根căn 等đẳng 。 至chí 無vô 彼bỉ 相tương/tướng 故cố 者giả 。 釋thích 後hậu 二nhị 句cú 因nhân 喻dụ 之chi 義nghĩa 。 如như 是thị 極cực 微vi 。 至chí 無vô 所sở 緣duyên 義nghĩa 者giả 。 結kết 顯hiển 緣duyên 義nghĩa 容dung 有hữu 。 必tất 無vô 所sở 緣duyên 境cảnh 也dã 。

和hòa 合hợp 於ư 五ngũ 識thức 。 設thiết 所sở 緣duyên 非phi 緣duyên 。 彼bỉ 體thể 實thật 無vô 故cố 。

猶do 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。

論luận 主chủ 立lập 量lượng 。 破phá 第đệ 二nhị 執chấp 義nghĩa 。 和hòa 合hợp 是thị 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 。 於ư 五ngũ 識thức 設thiết 所sở 緣duyên 非phi 緣duyên 為vi 宗tông 。 彼bỉ 體thể 實thật 無vô 故cố 為vi 因nhân 。 猶do 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 為ví 喻dụ 。 謂vị 彼bỉ 所sở 執chấp 和hòa 合hợp 之chi 法pháp 。 合hợp 聚tụ 為vi 相tương/tướng 。 形hình 顯hiển 現hiện 故cố 。 說thuyết 為vi 有hữu 境cảnh 。 於ư 五ngũ 識thức 上thượng 。 設thiết 若nhược 許hứa 有hữu 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 非phi 是thị 生sanh 識thức 之chi 緣duyên 。 以dĩ 彼bỉ 和hòa 合hợp 體thể 無vô 實thật 故cố 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 者giả 。 以dĩ 是thị 揑niết 目mục 錯thác 亂loạn 現hiện 故cố 。 以dĩ 喻dụ 和hòa 合hợp 元nguyên 非phi 實thật 有hữu 。 眾chúng 微vi 合hợp 聚tụ 。 有hữu 假giả 相tương 生sanh 。 故cố 說thuyết 設thiết 許hứa 所sở 緣duyên 。 而nhi 非phi 緣duyên 義nghĩa 。

色sắc 等đẳng 和hòa 合hợp 於ư 眼nhãn 識thức 等đẳng 。 有hữu 彼bỉ 相tương/tướng 故cố 。 設thiết 作tác 所sở 緣duyên 。 然nhiên 無vô 緣duyên 義nghĩa 。 如như 眼nhãn 錯thác 亂loạn 。 見kiến 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 彼bỉ 無vô 實thật 體thể 。 不bất 能năng 生sanh 故cố 。 如như 是thị 和hòa 合hợp 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 無vô 有hữu 緣duyên 義nghĩa 。

釋thích 上thượng 頌tụng 意ý 。 謂vị 執chấp 色sắc 等đẳng 。 諸chư 和hòa 合hợp 相tướng 。 於ư 眼nhãn 識thức 等đẳng 。 設thiết 許hứa 有hữu 彼bỉ 和hòa 合hợp 相tương/tướng 現hiện 。 有hữu 是thị 所sở 緣duyên 。 然nhiên 而nhi 和hòa 合hợp 。 其kỳ 體thể 非phi 實thật 。 無vô 有hữu 緣duyên 義nghĩa 。 如như 於ư 眼nhãn 中trung 錯thác 亂loạn 。 見kiến 有hữu 第đệ 二nhị 月nguyệt 相tương/tướng 。 彼bỉ 非phi 實thật 有hữu 。 以dĩ 喻dụ 和hòa 合hợp 。 亦diệc 非phi 實thật 有hữu 。 不bất 能năng 生sanh 識thức 。 故cố 無vô 緣duyên 義nghĩa 。

故cố 外ngoại 二nhị 事sự 。 於ư 所sở 緣duyên 緣duyên 。 互hỗ 闕khuyết 一nhất 支chi 。 俱câu 不bất 應ưng 理lý 。

結kết 成thành 前tiền 執chấp 二nhị 義nghĩa 非phi 理lý 。 外ngoại 二nhị 事sự 者giả 。 即tức 前tiền 所sở 執chấp 極cực 微vi 和hòa 合hợp 。 離ly 識thức 別biệt 有hữu 。 故cố 云vân 外ngoại 事sự 。 於ư 所sở 緣duyên 緣duyên 。 互hỗ 闕khuyết 一nhất 支chi 者giả 。 謂vị 於ư 極cực 微vi 。 闕khuyết 所sở 緣duyên 境cảnh 。 於ư 彼bỉ 和hòa 合hợp 。 闕khuyết 生sanh 識thức 緣duyên 。 故cố 外ngoại 二nhị 事sự 。 俱câu 不bất 應ưng 理lý 。 釋thích 論luận 云vân 。 離ly 識thức 之chi 外ngoại 。 執chấp 有hữu 二nhị 種chủng 極cực 微vi 總tổng 聚tụ 。 此thử 皆giai 闕khuyết 其kỳ 一nhất 分phần/phân 義nghĩa 故cố 。 自tự 體thể 相tướng 現hiện 。 及cập 能năng 生sanh 性tánh 。 具cụ 斯tư 二nhị 分phần 。 方phương 是thị 所sở 緣duyên 。 於ư 極cực 微vi 處xứ 。 即tức 闕khuyết 初sơ 支chi (# 即tức 前tiền 自tự 體thể 相tướng 現hiện )# 。 於ư 第đệ 二nhị 通thông 。 便tiện 亡vong 第đệ 二nhị (# 即tức 前tiền 及cập 能năng 生sanh 性tánh )# 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 如như 向hướng 所sở 論luận 二nhị 種chủng 過quá 失thất 。 重trùng 更cánh 收thu 攝nhiếp 。 令linh 使sử 無vô 差sai 。 論luận 釋thích 記ký 云vân 。 此thử 乃nãi 警cảnh 其kỳ 勿vật 犯phạm 耳nhĩ 。

有hữu 執chấp 色sắc 等đẳng 。 各các 有hữu 多đa 相tương/tướng 。 於ư 中trung 一nhất 分phần/phân 。 是thị 現hiện 量lượng 境cảnh 。 故cố 諸chư 極cực 微vi 相tương/tướng 資tư 。 各các 有hữu 一nhất 和hòa 集tập 相tương/tướng 。 此thử 相tương/tướng 實thật 有hữu 。 各các 能năng 發phát 生sanh 似tự 已dĩ 相tương/tướng 識thức 。 故cố 與dữ 五ngũ 識thức 。 作tác 所sở 緣duyên 緣duyên 。

由do 前tiền 論luận 主chủ 於ư 極cực 微vi 處xứ 。 許hứa 能năng 生sanh 識thức 。 於ư 和hòa 合hợp 處xứ 。 許hứa 作tác 所sở 緣duyên 。 故cố 餘dư 乘thừa 轉chuyển 計kế 云vân 。 前tiền 許hứa 極cực 微vi 有hữu 生sanh 識thức 緣duyên 。 又hựu 許hứa 和hòa 合hợp 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 今kim 推thôi 極cực 微vi 體thể 中trung 具cụ 和hòa 集tập 義nghĩa 。 故cố 諸chư 極cực 微vi 有hữu 和hòa 合hợp 相tương/tướng 。 即tức 將tương 極cực 微vi 。 能năng 引dẫn 生sanh 識thức 。 體thể 具cụ 和hòa 集tập 。 即tức 作tác 所sở 緣duyên 。 二nhị 義nghĩa 斯tư 備bị 。 其kỳ 必tất 無vô 失thất 。 今kim 言ngôn 有hữu 執chấp 色sắc 等đẳng 者giả 。 等đẳng 於ư 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 五ngũ 塵trần 也dã 。 各các 有hữu 多đa 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 色sắc 有hữu 青thanh 黃hoàng 等đẳng 相tương/tướng 。 聲thanh 有hữu 清thanh 濁trược 等đẳng 相tương/tướng 。 香hương 有hữu 好hảo 惡ác 等đẳng 相tương/tướng 。 味vị 有hữu 甜điềm 苦khổ 等đẳng 相tương/tướng 。 觸xúc 有hữu 冷lãnh 煖noãn 等đẳng 相tương/tướng 。 於ư 中trung 一nhất 分phân 是thị 現hiện 量lượng 境cảnh 者giả 。 謂vị 於ư 五ngũ 塵trần 極cực 微vi 體thể 中trung 。 各các 具cụ 一nhất 分phần/phân 和hòa 集tập 。 是thị 現hiện 量lượng 境cảnh 。 故cố 諸chư 下hạ 。 謂vị 由do 極cực 微vi 體thể 具cụ 和hòa 集tập 。 故cố 諸chư 極cực 微vi 。 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 資tư 。 於ư 五ngũ 塵trần 中trung 。 各các 有hữu 一nhất 分phần/phân 和hòa 集tập 相tương/tướng 現hiện 。 此thử 相tương/tướng 實thật 有hữu 。 各các 能năng 發phát 生sanh 似tự 已dĩ 相tương/tướng 識thức 者giả 。 是thị 說thuyết 極cực 微vi 體thể 具cụ 和hòa 集tập 。 能năng 與dữ 五ngũ 識thức 作tác 所sở 緣duyên 緣duyên 。

此thử 亦diệc 非phi 理lý 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

和hòa 集tập 如như 堅kiên 等đẳng 。 設thiết 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 是thị 緣duyên 非phi 所sở 緣duyên 。

許hứa 極cực 微vi 相tương/tướng 故cố 。

論luận 主chủ 復phục 立lập 比tỉ 量lượng 。 破phá 彼bỉ 轉chuyển 計kế 。 和hòa 集tập 是thị 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 。 設thiết 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 是thị 緣duyên 非phi 所sở 緣duyên 為vi 宗tông 。 許hứa 極cực 微vi 相tương/tướng 故cố 為vi 因nhân 。 如như 堅kiên 等đẳng 為ví 喻dụ 。 謂vị 彼bỉ 所sở 執chấp 極cực 微vi 體thể 具cụ 和hòa 集tập 相tương/tướng 者giả 。 猶do 如như 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 等đẳng 相tương/tướng 。 非phi 眼nhãn 所sở 見kiến 。 無vô 所sở 緣duyên 義nghĩa 。 故cố 立lập 宗tông 云vân 。 設thiết 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 上thượng 。 許hứa 是thị 生sanh 識thức 之chi 緣duyên 。 無vô 所sở 緣duyên 性tánh 。 以dĩ 許hứa 極cực 微vi 體thể 具cụ 和hòa 集tập 。 元nguyên 是thị 極cực 微vi 一nhất 體thể 相tướng 故cố 。

如như 堅kiên 等đẳng 相tương/tướng 。 雖tuy 是thị 實thật 有hữu 。 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 容dung 有hữu 緣duyên 義nghĩa 。 而nhi 非phi 所sở 緣duyên 。 眼nhãn 等đẳng 識thức 上thượng 。 無vô 彼bỉ 相tương/tướng 故cố 。 色sắc 等đẳng 極cực 微vi 。 諸chư 和hòa 集tập 相tương/tướng 。 理lý 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 彼bỉ 俱câu 執chấp 為vi 極cực 微vi 相tương/tướng 故cố 。

釋thích 上thượng 頌tụng 意ý 。 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 。 四tứ 大đại 性tánh 也dã 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 四tứ 大đại 相tương/tướng 也dã 。 堅kiên 等đẳng 能năng 造tạo 。 地địa 等đẳng 方phương 現hiện 。 故cố 知tri 堅kiên 等đẳng 性tánh 之chi 相tướng 狀trạng 。 是thị 實thật 有hữu 體thể 。 於ư 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 容dung 有hữu 緣duyên 義nghĩa 。 而nhi 非phi 所sở 緣duyên 。 眼nhãn 等đẳng 識thức 上thượng 。 無vô 彼bỉ 堅kiên 等đẳng 相tướng 狀trạng 性tánh 故cố 者giả 。 以dĩ 堅kiên 濕thấp 等đẳng 。 唯duy 住trụ 性tánh 位vị 。 不bất 同đồng 地địa 等đẳng 相tướng 貌mạo 顯hiển 現hiện 。 色sắc 等đẳng 下hạ 。 以dĩ 法pháp 合hợp 喻dụ 。 謂vị 非phi 極cực 微vi 體thể 具cụ 和hòa 集tập 。 許hứa 是thị 實thật 有hữu 。 容dung 有hữu 緣duyên 義nghĩa 。 而nhi 非phi 所sở 緣duyên 。 眼nhãn 等đẳng 識thức 上thượng 。 無vô 極cực 微vi 體thể 具cụ 和hòa 集tập 相tương/tướng 故cố 。 故cố 云vân 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 執chấp 和hòa 集tập 不bất 離ly 極cực 微vi 。 故cố 復phục 責trách 云vân 。 彼bỉ 俱câu 執chấp 為vi 極cực 微vi 相tương/tướng 故cố 。

執chấp 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 能năng 緣duyên 極cực 微vi 。 諸chư 和hòa 集tập 相tương/tướng 。

復phục 有hữu 別biệt 生sanh 。

由do 前tiền 轉chuyển 計kế 極cực 微vi 體thể 具cụ 和hòa 集tập 之chi 相tướng 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 論luận 主chủ 以dĩ 如như 堅kiên 等đẳng 喻dụ 破phá 之chi 。 謂vị 彼bỉ 所sở 執chấp 俱câu 是thị 極cực 微vi 相tướng 狀trạng 性tánh 故cố 。 無vô 所sở 緣duyên 義nghĩa 。 故cố 復phục 轉chuyển 計kế 和hòa 集tập 之chi 相tướng 。 即tức 是thị 極cực 微vi 。 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 故cố 。 有hữu 是thị 所sở 緣duyên 。 體thể 是thị 極cực 微vi 。 復phục 能năng 生sanh 識thức 。 今kim 言ngôn 執chấp 眼nhãn 等đẳng 識thức 能năng 緣duyên 極cực 微vi 諸chư 和hòa 集tập 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 諸chư 五ngũ 塵trần 。 和hòa 集tập 之chi 相tướng 。 皆giai 是thị 極cực 微vi 合hợp 聚tụ 為vi 體thể 。 體thể 能năng 生sanh 識thức 故cố 。 緣duyên 彼bỉ 極cực 微vi 和hòa 集tập 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 復phục 能năng 引dẫn 生sanh 差sai 別biệt 識thức 者giả 。 識thức 生sanh 似tự 境cảnh 故cố 。 故cố 云vân 復phục 有hữu 別biệt 生sanh 。

瓶bình 甌# 等đẳng 覺giác 相tương/tướng 。 彼bỉ 執chấp 應ưng 無vô 別biệt 。 非phi 形hình 別biệt 故cố 別biệt 。

形hình 別biệt 非phi 實thật 故cố 。

論luận 主chủ 說thuyết 頌tụng 。 破phá 前tiền 執chấp 意ý 。 初sơ 句cú 。 牒điệp 彼bỉ 執chấp 意ý 。 彼bỉ 謂vị 瓶bình 甌# 等đẳng 形hình 有hữu 別biệt 。 所sở 生sanh 覺giác 相tương/tướng 。 亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 。 第đệ 二nhị 句cú 。 總tổng 破phá 。 謂vị 所sở 緣duyên 瓶bình 甌# 。 雖tuy 有hữu 差sai 別biệt 。 能năng 緣Duyên 覺Giác 相tương/tướng 。 應ưng 無vô 有hữu 別biệt 。 以dĩ 前tiền 唯duy 許hứa 極cực 微vi 能năng 生sanh 識thức 故cố 。 後hậu 二nhị 句cú 。 釋thích 成thành 。 謂vị 瓶bình 甌# 之chi 形hình 既ký 非phi 實thật 有hữu 。 不bất 能năng 引dẫn 生sanh 能năng 緣Duyên 覺Giác 相tương/tướng 。 故cố 云vân 。 非phi 形hình 別biệt 故cố 。 覺giác 相tương/tướng 亦diệc 別biệt 。 以dĩ 彼bỉ 形hình 別biệt 。 非phi 實thật 有hữu 故cố 。

瓶bình 甌# 等đẳng 物vật 。 大đại 小tiểu 等đẳng 者giả 。 能năng 成thành 極cực 微vi 。 多đa 少thiểu 同đồng 故cố 。 緣duyên 彼bỉ 覺giác 相tương 應ứng 無vô 差sai 別biệt 。 若nhược 謂vị 彼bỉ 形hình 物vật 相tương/tướng 別biệt 故cố 。 覺giác 相tương/tướng 別biệt 者giả 。 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 瓨giang 等đẳng 別biệt 形hình 。 唯duy 在tại 瓶bình 等đẳng 假giả 法pháp 上thượng 有hữu 。 非phi 極cực 微vi 故cố 。

釋thích 上thượng 頌tụng 意ý 。 瓶bình 甌# 等đẳng 者giả 。 等đẳng 物vật 之chi 多đa 。 大đại 小tiểu 等đẳng 者giả 。 等đẳng 形hình 之chi 別biệt 。 此thử 釋thích 所sở 緣duyên 。 有hữu 差sai 別biệt 也dã 。 能năng 成thành 極cực 微vi 。 多đa 少thiểu 同đồng 故cố 者giả 。 多đa 能năng 成thành 大đại 。 少thiểu 能năng 成thành 小tiểu 。 極cực 微vi 本bổn 同đồng 。 此thử 釋thích 生sanh 識thức 緣duyên 無vô 差sai 別biệt 。 緣duyên 彼bỉ 覺giác 相tương 應ứng 。 無vô 差sai 別biệt 者giả 。 彼bỉ 執chấp 和hòa 集tập 為vi 境cảnh 。 極cực 微vi 生sanh 識thức 。 極cực 微vi 既ký 同đồng 。 所sở 生sanh 覺giác 相tương/tướng 。 應ưng 無vô 差sai 別biệt 。 若nhược 謂vị 下hạ 。 牒điệp 彼bỉ 執chấp 意ý 。 以dĩ 釋thích 第đệ 三tam 句cú 為vi 破phá 詞từ 。 故cố 云vân 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 瓨giang 等đẳng 下hạ 。 釋thích 第đệ 四tứ 句cú 。 成thành 上thượng 第đệ 三tam 句cú 義nghĩa 。 瓨giang 字tự 音âm 缸# 。 長trường/trưởng 頸cảnh 瓶bình 也dã 。 譯dịch 師sư 以dĩ 瓨giang 瓶bình 二nhị 字tự 互hỗ 用dụng 。

彼bỉ 不bất 應ưng 執chấp 極cực 微vi 亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 形hình 相tướng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

極cực 微vi 量lượng 等đẳng 故cố 。 形hình 別biệt 唯duy 在tại 假giả 。 析tích 彼bỉ 至chí 極cực 微vi 。

彼bỉ 覺giác 定định 捨xả 故cố 。

恐khủng 彼bỉ 轉chuyển 計kế 極cực 微vi 亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 形hình 相tướng 。 故cố 先tiên 抑ức 云vân 。 彼bỉ 不bất 應ưng 等đẳng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 徵trưng 釋thích 極cực 微vi 無vô 別biệt 之chi 義nghĩa 。 頌tụng 中trung 初sơ 句cú 。 謂vị 能năng 成thành 極cực 微vi 。 隨tùy 有hữu 多đa 少thiểu 。 其kỳ 量lượng 皆giai 等đẳng 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 次thứ 句cú 破phá 彼bỉ 形hình 別biệt 唯duy 假giả 。 不bất 能năng 生sanh 識thức 。 後hậu 二nhị 句cú 。 釋thích 成thành 次thứ 句cú 。 謂vị 析tích 彼bỉ 形hình 至chí 於ư 極cực 微vi 。 緣duyên 彼bỉ 別biệt 形hình 所sở 生sanh 覺giác 相tương/tướng 。 決quyết 定định 捨xả 故cố 。

非phi 瓶bình 甌# 等đẳng 。 能năng 成thành 極cực 微vi 。 有hữu 形hình 量lượng 別biệt 。 捨xả 微vi 圓viên 相tương/tướng 。 故cố 知tri 別biệt 形hình 。 在tại 假giả 非phi 實thật 。 又hựu 形hình 別biệt 物vật 。 析tích 至chí 極cực 微vi 。 彼bỉ 覺giác 定định 捨xả 。 非phi 青thanh 等đẳng 物vật 。 析tích 至chí 極cực 微vi 。 彼bỉ 覺giác 可khả 捨xả 。 由do 此thử 形hình 別biệt 。 唯duy 世thế 俗tục 有hữu 。 非phi 如như 青thanh 等đẳng 。 亦diệc 在tại 實thật 物vật 。 是thị 故cố 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 緣duyên 體thể 。 非phi 外ngoại 色sắc 等đẳng 。 其kỳ 理lý 極cực 成thành 。

釋thích 上thượng 頌tụng 意ý 。 謂vị 非phi 瓶bình 甌# 有hữu 形hình 量lượng 別biệt 。 即tức 捨xả 能năng 成thành 極cực 微vi 圓viên 滿mãn 之chi 相tướng 。 以dĩ 彼bỉ 極cực 微vi 。 無vô 轉chuyển 變biến 故cố 。 故cố 知tri 別biệt 形hình 。 在tại 假giả 非phi 實thật 者giả 。 釋thích 次thứ 句cú 。 又hựu 形hình 別biệt 物vật 。 析tích 至chí 極cực 微vi 。 彼bỉ 覺giác 定định 捨xả 者giả 。 釋thích 後hậu 二nhị 句cú 。 非phi 青thanh 等đẳng 物vật 。 析tích 至chí 極cực 微vi 。 彼bỉ 覺giác 可khả 捨xả 者giả 。 例lệ 顯hiển 。 謂vị 形hình 猶do 可khả 析tích 。 色sắc 不bất 可khả 分phần/phân 。 猶do 可khả 析tích 故cố 。 應ưng 知tri 是thị 假giả 。 不bất 可khả 分phần/phân 故cố 。 亦diệc 在tại 實thật 物vật 。 是thị 故cố 下hạ 。 結kết 顯hiển 內nội 色sắc 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 其kỳ 理lý 極cực 成thành 。

彼bỉ 所sở 緣duyên 緣duyên 。 豈khởi 全toàn 不bất 有hữu 。 非phi 全toàn 不bất 有hữu 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。

內nội 色sắc 如như 外ngoại 現hiện 。 為vi 識thức 所sở 緣duyên 緣duyên 。 許hứa 彼bỉ 相tương/tướng 在tại 識thức 。

及cập 能năng 生sanh 識thức 故cố 。

前tiền 破phá 外ngoại 執chấp 之chi 非phi 。 此thử 明minh 內nội 色sắc 為vi 正chánh 。 故cố 復phục 問vấn 云vân 。 彼bỉ 前tiền 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 緣duyên 法pháp 。 豈khởi 全toàn 不bất 有hữu 。 答đáp 云vân 。 非phi 全toàn 不bất 有hữu 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 者giả 。 牒điệp 徵trưng 非phi 全toàn 不bất 有hữu 之chi 義nghĩa 。 頌tụng 中trung 依y 內nội 色sắc 立lập 宗tông 。 顯hiển 示thị 大Đại 乘Thừa 所sở 緣duyên 緣duyên 義nghĩa 。 內nội 色sắc 為vi 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 。 為vi 識thức 所sở 緣duyên 緣duyên 為vi 宗tông 。 許hứa 彼bỉ 相tương/tướng 在tại 識thức 。 及cập 能năng 生sanh 識thức 故cố 為vi 因nhân 。 如như 外ngoại 現hiện 為ví 喻dụ 。 頌tụng 中trung 前tiền 二nhị 句cú 。 謂vị 內nội 相tương/tướng 分phần/phân 。 如như 彼bỉ 所sở 執chấp 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 。 與dữ 前tiền 五ngũ 識thức 作tác 所sở 緣duyên 緣duyên 。 釋thích 論luận 云vân 。 此thử 中trung 內nội 聲thanh 。 為vi 顯hiển 不bất 離ly 於ư 識thức 。 而nhi 有hữu 所sở 緣duyên 。 由do 諸chư 世thế 俗tục 。 共cộng 許hứa 於ư 境cảnh 。 在tại 外ngoại 而nhi 住trú 。 應ưng 云vân 如như 外ngoại 。 此thử 不bất 離ly 識thức 。 應ưng 知tri 色sắc 無vô 內nội 外ngoại 。 執chấp 者giả 自tự 外ngoại 。 以dĩ 對đối 外ngoại 故cố 。

復phục 有hữu 內nội 名danh 。 若nhược 不bất 執chấp 外ngoại 。 內nội 亦diệc 不bất 名danh 。 內nội 外ngoại 俱câu 泯mẫn 。 成thành 唯duy 識thức 義nghĩa 。 後hậu 二nhị 句cú 。 如như 次thứ 釋thích 成thành 所sở 緣duyên 緣duyên 義nghĩa 。 許hứa 彼bỉ 相tương/tướng 在tại 識thức 者giả 。 有hữu 所sở 緣duyên 也dã 。 及cập 能năng 生sanh 識thức 故cố 者giả 。 有hữu 緣duyên 義nghĩa 也dã 。

外ngoại 境cảnh 雖tuy 無vô 。 而nhi 有hữu 內nội 色sắc 似tự 外ngoại 境cảnh 現hiện 。 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 許hứa 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 起khởi 。 及cập 從tùng 彼bỉ 生sanh 。 具cụ 二nhị 義nghĩa 故cố 。

外ngoại 境cảnh 雖tuy 無vô 者giả 。 牒điệp 前tiền 已dĩ 破phá 極cực 微vi 和hòa 合hợp 。 理lý 非phi 有hữu 也dã 。 而nhi 有hữu 內nội 色sắc 。 似tự 外ngoại 境cảnh 現hiện 。 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 者giả 。 釋thích 頌tụng 中trung 前tiền 二nhị 句cú 。 許hứa 眼nhãn 等đẳng 識thức 。 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 起khởi 。 及cập 從tùng 彼bỉ 生sanh 者giả 。 釋thích 後hậu 二nhị 句cú 。 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 起khởi 。 釋thích 所sở 緣duyên 。 及cập 從tùng 彼bỉ 生sanh 。 釋thích 緣duyên 義nghĩa 。 故cố 云vân 具cụ 二nhị 義nghĩa 故cố 。

此thử 內nội 境cảnh 相tướng 。 既ký 不bất 離ly 識thức 。 如như 何hà 俱câu 起khởi 能năng 作tác 識thức 緣duyên 。

餘dư 乘thừa 問vấn 。 內nội 境cảnh 相tướng 分phần/phân 。 既ký 不bất 離ly 識thức 。 與dữ 識thức 俱câu 起khởi 。 如như 何hà 俱câu 起khởi 。 能năng 作tác 識thức 緣duyên 。 何hà 則tắc 。 要yếu 前tiền 引dẫn 後hậu 。 方phương 有hữu 緣duyên 義nghĩa 。

決quyết 定định 相tương 隨tùy 故cố 。 俱câu 時thời 亦diệc 作tác 緣duyên 。 或hoặc 前tiền 為vi 後hậu 緣duyên 。

引dẫn 彼bỉ 功công 能năng 故cố 。

論luận 主chủ 答đáp 。 謂vị 境cảnh 與dữ 識thức 。 決quyết 定định 相tương 隨tùy 。 雖tuy 俱câu 時thời 起khởi 。 亦diệc 能năng 作tác 緣duyên 。 引dẫn 生sanh 於ư 識thức 。 若nhược 不bất 引dẫn 生sanh 。 不bất 名danh 俱câu 起khởi 。 及cập 相tương 隨tùy 義nghĩa 。 後hậu 二nhị 句cú 。 就tựu 問vấn 中trung 前tiền 後hậu 義nghĩa 答đáp 。 謂vị 或hoặc 能năng 引dẫn 前tiền 識thức 功công 能năng 。 即tức 為vi 引dẫn 生sanh 後hậu 識thức 緣duyên 故cố 。 如như 眼nhãn 緣duyên 色sắc 。 色sắc 中trung 功công 能năng 引dẫn 識thức 同đồng 起khởi 。 識thức 即tức 緣duyên 色sắc 。 前tiền 眼nhãn 識thức 滅diệt 。 後hậu 識thức 生sanh 時thời 。 亦diệc 是thị 能năng 引dẫn 前tiền 識thức 功công 能năng 。 即tức 能năng 引dẫn 生sanh 後hậu 識thức 緣duyên 境cảnh 。 故cố 說thuyết 前tiền 為vi 後hậu 緣duyên 。 引dẫn 彼bỉ 識thức 起khởi 。 是thị 功công 能năng 故cố 。

境cảnh 相tướng 與dữ 識thức 。 定định 相tương 隨tùy 故cố 。 雖tuy 俱câu 時thời 起khởi 。 亦diệc 作tác 識thức 緣duyên 。 因nhân 明minh 者giả 說thuyết 。 若nhược 此thử 與dữ 彼bỉ 。 有hữu 無vô 相tướng 隨tùy 。 雖tuy 俱câu 時thời 生sanh 。 而nhi 亦diệc 得đắc 有hữu 因nhân 果quả 相tương/tướng 故cố 。 或hoặc 前tiền 識thức 相tương/tướng 。 為vi 後hậu 識thức 緣duyên 。 引dẫn 本bổn 識thức 中trung 。 生sanh 似tự 自tự 果quả 功công 能năng 令linh 起khởi 。 不bất 違vi 理lý 故cố 。

境cảnh 相tướng 下hạ 。 釋thích 頌tụng 中trung 前tiền 二nhị 句cú 。 因nhân 明minh 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 謂vị 彼bỉ 說thuyết 言ngôn 。 若nhược 此thử 相tương/tướng 分phần/phân 。 與dữ 彼bỉ 見kiến 分phần/phân 。 有hữu 無vô 相tướng 隨tùy 。 雖tuy 俱câu 時thời 生sanh 。 而nhi 亦diệc 得đắc 有hữu 相tương/tướng 分phân 為vi 因nhân 。 見kiến 分phân 為vi 果quả 的đích 義nghĩa 。 言ngôn 有hữu 無vô 相tướng 隨tùy 者giả 。 有hữu 即tức 相tương 見kiến 二nhị 分phần 住trụ 現hiện 行hành 時thời 。 無vô 即tức 相tương 見kiến 二nhị 分phần 居cư 種chủng 子tử 時thời 。 住trụ 現hiện 行hành 時thời 。 彼bỉ 彼bỉ 有hữu 用dụng 。 種chủng 子tử 位vị 中trung 。 彼bỉ 彼bỉ 用dụng 無vô 。 此thử 說thuyết 相tương/tướng 分phần/phân 見kiến 分phần/phân 。 若nhược 現hiện 若nhược 種chủng 。 決quyết 定định 相tương 隨tùy 。 是thị 不bất 離ly 義nghĩa 。 或hoặc 前tiền 下hạ 。 釋thích 後hậu 二nhị 句cú 。 本bổn 識thức 。 即tức 第đệ 八bát 識thức 。 似tự 自tự 果quả 者giả 。 謂vị 眼nhãn 根căn 引dẫn 生sanh 眼nhãn 識thức 。 乃nãi 至chí 身thân 根căn 引dẫn 生sanh 身thân 識thức 。 名danh 為vi 自tự 果quả 。 是thị 以dĩ 眼nhãn 等đẳng 為vi 因nhân 。 生sanh 識thức 為vi 果quả 。 意ý 謂vị 引dẫn 本bổn 識thức 中trung 生sanh 似tự 自tự 果quả 者giả 。 乃nãi 是thị 五ngũ 根căn 功công 能năng 令linh 起khởi 。 不bất 違vi 理lý 故cố 。

若nhược 五ngũ 識thức 生sanh 。 唯duy 緣duyên 內nội 色sắc 。 如như 何hà 亦diệc 說thuyết 。 眼nhãn 等đẳng 為vi 緣duyên 。

餘dư 乘thừa 問vấn 。 謂vị 若nhược 五ngũ 識thức 唯duy 緣duyên 內nội 色sắc 。 即tức 得đắc 生sanh 起khởi 。 如như 何hà 餘dư 處xứ 。 亦diệc 說thuyết 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 為vi 緣duyên 。 方phương 得đắc 生sanh 識thức 。

識thức 上thượng 色sắc 功công 能năng 。 名danh 五ngũ 根căn 應ưng 理lý 。 功công 能năng 與dữ 境cảnh 色sắc 。

無vô 始thỉ 互hỗ 為vi 因nhân 。

論luận 主chủ 答đáp 。 前tiền 二nhị 句cú 。 以dĩ 明minh 根căn 境cảnh 俱câu 屬thuộc 色sắc 故cố 。 故cố 言ngôn 色sắc 時thời 。 根căn 境cảnh 俱câu 彰chương 。 謂vị 本bổn 識thức 上thượng 。 有hữu 相tương/tướng 分phần/phân 色sắc 。 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 。 名danh 五ngũ 塵trần 境cảnh 。 色sắc 中trung 功công 能năng 。 引dẫn 生sanh 五ngũ 識thức 名danh 為vi 五ngũ 根căn 。 應ưng 當đương 正chánh 理lý 。 後hậu 二nhị 句cú 。 明minh 互hỗ 為vi 因nhân 。 謂vị 五ngũ 根căn 功công 能năng 。 與dữ 五ngũ 境cảnh 色sắc 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 更cánh 互hỗ 為vi 因nhân 。 功công 能năng 為vi 因nhân 。 引dẫn 生sanh 境cảnh 色sắc 。 境cảnh 色sắc 為vi 因nhân 。 引dẫn 起khởi 功công 能năng 。 是thị 更cánh 互hỗ 為vi 因nhân 的đích 義nghĩa 。

以dĩ 能năng 發phát 識thức 。 比tỉ 知tri 有hữu 根căn 。 此thử 但đãn 功công 能năng 。 非phi 外ngoại 所sở 造tạo 。 故cố 本bổn 識thức 上thượng 。 五ngũ 色sắc 功công 能năng 。 名danh 眼nhãn 等đẳng 根căn 。 亦diệc 不bất 違vi 理lý 。 功công 能năng 發phát 識thức 。 理lý 無vô 別biệt 故cố 。 在tại 識thức 在tại 餘dư 。 雖tuy 不bất 可khả 說thuyết 。 而nhi 外ngoại 諸chư 法pháp 。 理lý 非phi 有hữu 故cố 。 定định 應ưng 許hứa 此thử 。 在tại 識thức 非phi 餘dư 。 此thử 根căn 功công 能năng 。 與dữ 前tiền 境cảnh 色sắc 。 從tùng 無vô 始thỉ 際tế 。 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 。 謂vị 此thử 功công 能năng 。 至chí 成thành 熟thục 位vị 。 生sanh 現hiện 識thức 上thượng 。 五ngũ 內nội 境cảnh 色sắc 。 此thử 內nội 境cảnh 色sắc 。 復phục 能năng 引dẫn 起khởi 。 異dị 熟thục 識thức 上thượng 。 五ngũ 根căn 功công 能năng 。 根căn 境cảnh 二nhị 色sắc 。 與dữ 識thức 一nhất 異dị 。 或hoặc 非phi 一nhất 異dị 。 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 應ưng 說thuyết 。 如như 是thị 諸chư 識thức 。 唯duy 內nội 境cảnh 相tướng 。 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 理lý 善thiện 成thành 立lập 。

以dĩ 能năng 發phát 識thức 比tỉ 知tri 有hữu 根căn 者giả 。 謂vị 根căn 非phi 現hiện 量lượng 。 唯duy 比tỉ 量lượng 可khả 知tri 。 此thử 但đãn 功công 能năng 。 非phi 外ngoại 所sở 造tạo 者giả 。 謂vị 根căn 與dữ 境cảnh 。 不bất 同đồng 處xứ 故cố 。 發phát 識thức 功công 能năng 。 名danh 為vi 內nội 處xứ 。 即tức 是thị 五ngũ 根căn 。 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 名danh 為vi 外ngoại 處xứ 。 即tức 是thị 五ngũ 塵trần 。 以dĩ 外ngoại 所sở 造tạo 。 名danh 為vi 塵trần 義nghĩa 。 故cố 本bổn 下hạ 。 正chánh 釋thích 前tiền 二nhị 句cú 。 功công 能năng 發phát 識thức 理lý 無vô 別biệt 故cố 者giả 。 謂vị 發phát 識thức 功công 能năng 。 名danh 勝thắng 義nghĩa 根căn 。 但đãn 取thủ 發phát 識thức 。 即tức 名danh 為vi 根căn 。 更cánh 無vô 別biệt 義nghĩa 。 在tại 識thức 在tại 餘dư 雖tuy 。 不bất 可khả 說thuyết 者giả 。 謂vị 色sắc 不bất 離ly 識thức 。 名danh 為vi 在tại 識thức 。 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 名danh 為vi 在tại 餘dư 。 不bất 論luận 內nội 色sắc 外ngoại 色sắc 。 唯duy 取thủ 發phát 識thức 。 名danh 勝thắng 義nghĩa 根căn 。 故cố 云vân 雖tuy 不bất 可khả 說thuyết 。 然nhiên 而nhi 心tâm 外ngoại 執chấp 有hữu 極cực 微vi 。 和hòa 合hợp 諸chư 法pháp 。 以dĩ 理lý 推thôi 之chi 。 既ký 非phi 實thật 有hữu 。 定định 應ưng 許hứa 此thử 。 發phát 識thức 之chi 色sắc 。 在tại 識thức 非phi 餘dư 。 此thử 根căn 下hạ 。 釋thích 後hậu 二nhị 句cú 。 謂vị 此thử 下hạ 。 釋thích 成thành 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 的đích 義nghĩa 。 成thành 熟thục 位vị 者giả 。 即tức 此thử 果quả 報báo 已dĩ 熟thục 位vị 也dã 。 謂vị 由do 五ngũ 根căn 功công 能năng 。 於ư 果quả 報báo 位vị 。 生sanh 起khởi 現hiện 識thức 體thể 上thượng 五ngũ 內nội 境cảnh 色sắc 。 名danh 相tướng 分phần/phân 色sắc 。 由do 內nội 境cảnh 色sắc 。 復phục 能năng 引dẫn 起khởi 當đương 來lai 異dị 熟thục 果quả 上thượng 五ngũ 根căn 功công 能năng 。 名danh 勝thắng 義nghĩa 根căn 。 前tiền 云vân 外ngoại 所sở 造tạo 。 今kim 云vân 內nội 境cảnh 色sắc 者giả 。 前tiền 分phần/phân 根căn 境cảnh 。 故cố 說thuyết 外ngoại 造tạo 。 此thử 不bất 離ly 識thức 。 故cố 名danh 內nội 境cảnh 。 釋thích 論luận 云vân 。 此thử 中trung 內nội 聲thanh 。 言ngôn 不bất 離ly 識thức 。 本bổn 無vô 其kỳ 外ngoại 。 望vọng 誰thùy 為vi 內nội 。 故cố 知tri 內nội 外ngoại 之chi 名danh 。 隨tùy 情tình 假giả 立lập 。 根căn 境cảnh 下hạ 。 顯hiển 示thị 唯duy 識thức 義nghĩa 。 謂vị 根căn 境cảnh 識thức 三tam 。 即tức 相tương 見kiến 分phần/phân 。 同đồng 自tự 證chứng 分phần/phân 。 故cố 名danh 為vi 一nhất 。 色sắc 心tâm 各các 別biệt 。 復phục 名danh 為vi 異dị 。 同đồng 體thể 用dụng 別biệt 。 名danh 為vi 非phi 一nhất 。 用dụng 別biệt 體thể 同đồng 。 又hựu 名danh 非phi 異dị 。 諦đế 了liễu 唯duy 識thức 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 應ưng 說thuyết 。 苟cẩu 非phi 諦đế 了liễu 。 逐trục 觸xúc 成thành 邪tà 。 如như 是thị 下hạ 。 結kết 顯hiển 內nội 色sắc 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 理lý 善thiện 成thành 立lập 。 意ý 破phá 餘dư 乘thừa 妄vọng 執chấp 心tâm 外ngoại 極cực 微vi 和hòa 合hợp 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。 俱câu 非phi 理lý 也dã 。

觀quán 所sở 緣duyên 緣duyên 論luận 會hội 釋thích (# 終chung )#