佛Phật 法Pháp 金Kim 湯Thang 編Biên
Quyển 0015
明Minh 心Tâm 泰Thái 編Biên
佛Phật 法Pháp 金Kim 湯Thang 編Biên 卷quyển 第đệ 十thập 五ngũ
會hội 稽khể 沙Sa 門Môn 。 心tâm 泰thái 。 編biên 。
天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 。 真chân 清thanh 。 閱duyệt 。
朱chu 熹#
熹# 。 字tự 元nguyên 晦hối 。 號hiệu 晦hối 庵am 。 新tân 安an 人nhân 。 紹thiệu 熈# 中trung 除trừ 煥hoán 章chương 閣các 待đãi 制chế 。 理lý 宗tông 朝triêu 贈tặng 太thái 師sư 。 封phong 徽# 國quốc 公công 。 諡thụy 文văn 公công 。 公công 少thiếu 年niên 不bất 樂nhạo 讀đọc 時thời 文văn 。 因nhân 聽thính 一nhất 尊tôn 宿túc 說thuyết 禪thiền 直trực 指chỉ 本bổn 心tâm 。 遂toại 悟ngộ 昭chiêu 昭chiêu 靈linh 靈linh 一nhất 著trước 。 十thập 八bát 歲tuế 請thỉnh 舉cử 。
時thời 從tùng 劉lưu 屏bính 山sơn 。 屏bính 山sơn 意ý 其kỳ 留lưu 心tâm 舉cử 業nghiệp 。 暨kỵ 搜sưu 其kỳ 篋khiếp 。 只chỉ 大đại 慧tuệ 禪thiền 師sư 語ngữ 錄lục 一nhất 帙# 耳nhĩ 。 有hữu 久cửu 雨vũ 。 齋trai 居cư 誦tụng 經Kinh 。 詩thi 曰viết 。 端đoan 居cư 獨độc 無vô 事sự 。 聊liêu 披phi 釋Thích 氏thị 書thư 。 暫tạm 息tức 塵trần 累lụy 牽khiên 。 超siêu 然nhiên 與dữ 道đạo 俱câu (# 云vân 云vân )# 。 公công 嘗thường 致trí 書thư 於ư 開khai 善thiện 道đạo 謙khiêm 禪thiền 師sư 云vân 。 向hướng 蒙mông 妙diệu 喜hỷ 開khai 示thị 。 應ưng 是thị 從tùng 前tiền 記ký 持trì 文văn 字tự 。 心tâm 識thức 計kế 校giáo 。 不bất 得đắc 置trí 絲ti 毫hào 許hứa 在tại 胸hung 中trung 。 但đãn 以dĩ 狗cẩu 子tử 話thoại 時thời 時thời 提đề 撕# 。 願nguyện 受thọ 一nhất 語ngữ 。 警cảnh 所sở 不bất 逮đãi 。 師sư 答đáp 曰viết 。 某mỗ 二nhị 十thập 年niên 不bất 能năng 到đáo 無vô 疑nghi 之chi 地địa 。 後hậu 忽hốt 知tri 非phi 勇dũng 猛mãnh 直trực 前tiền 。 便tiện 自tự 一nhất 刀đao 兩lưỡng 斷đoạn 。 把bả 這giá 一nhất 念niệm 提đề 撕# 狗cẩu 子tử 話thoại 頭đầu 。 不bất 要yếu 商thương 量lượng 。 不bất 要yếu 穿xuyên 鑿tạc 。 不bất 要yếu 去khứ 知tri 見kiến 。 不bất 要yếu 強cường/cưỡng 承thừa 當đương 。 公công 有hữu 省tỉnh 。 師sư 卒thốt 。 公công 祭tế 以dĩ 文văn 。 略lược 曰viết 。 我ngã 昔tích 從tùng 學học 讀đọc 易dị 。 語ngữ 。 孟# 。 究cứu 觀quán 古cổ 人nhân 之chi 所sở 以dĩ 聖thánh 。 既ký 不bất 自tự 揆quỹ 。 欲dục 造tạo 其kỳ 風phong 。 道đạo 絕tuyệt 徑kính 塞tắc 。 卒thốt 莫mạc 能năng 通thông 。 下hạ 從tùng 長trưởng 者giả 問vấn 所sở 當đương 務vụ 。 皆giai 告cáo 之chi 言ngôn 要yếu 須tu 契khế 悟ngộ 。 開khai 悟ngộ 之chi 說thuyết 不bất 出xuất 於ư 禪thiền 。 我ngã 於ư 是thị 時thời 。 則tắc 願nguyện 學học 焉yên 。 師sư 出xuất 仙tiên 洲châu 。 我ngã 寓# 潭đàm 上thượng 。 一nhất 嶺lĩnh 間gian 之chi 。 但đãn 有hữu 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 丙bính 寅# 之chi 秋thu 。 師sư 來lai 拱củng 辰thần 。 乃nãi 獲hoạch 從tùng 容dung 。 笑tiếu 語ngữ 日nhật 親thân 。 一nhất 日nhật 焚phần 香hương 請thỉnh 問vấn 此thử 事sự 。 師sư 則tắc 有hữu 言ngôn 。 決quyết 定định 不bất 是thị 。 始thỉ 知tri 平bình 生sanh 浪lãng 自tự 苦khổ 辛tân 。 去khứ 道Đạo 日nhật 遠viễn 。 無vô 所sở 問vấn 津tân 。 未vị 及cập 一nhất 年niên 。 師sư 以dĩ 謗báng 去khứ 。 我ngã 以dĩ 行hành 役dịch 不bất 得đắc 安an 住trụ 。 往vãng 還hoàn 之chi 間gian 見kiến 師sư 者giả 三tam 。 見kiến 必tất 欵khoản 留lưu 朝triêu 夕tịch 咨tư 參tham 。 師sư 亦diệc 喜hỷ 我ngã 為vi 說thuyết 禪thiền 病bệnh 。 我ngã 亦diệc 感cảm 師sư 恨hận 不bất 速tốc 證chứng 。 別biệt 其kỳ 三tam 月nguyệt 。 中trung 秋thu 一nhất 書thư 已dĩ 非phi 手thủ 筆bút 。 知tri 疾tật 可khả 虞ngu 。 前tiền 日nhật 僧Tăng 來lai 為vi 欲dục 往vãng 見kiến 。 我ngã 喜hỷ 作tác 書thư 曰viết 。 此thử 良lương 。 便tiện 書thư 已dĩ 遣khiển 矣hĩ 。 僕bộc 夫phu 遄thuyên 言ngôn 。 同đồng 舟chu 之chi 人nhân 告cáo 以dĩ 訃# 傳truyền 。 我ngã 驚kinh 使sử 呼hô 問vấn 以dĩ 何hà 故cố 。 於ư 乎hồ 痛thống 哉tai 。 何hà 奪đoạt 之chi 遽cự 。 恭cung 惟duy 我ngã 師sư 。 具cụ 正Chánh 徧Biến 知Tri 。 惟duy 我ngã 未vị 悟ngộ 。 一nhất 莫mạc 能năng 窺khuy 。 揮huy 金kim 辦biện 供cung 。 泣khấp 於ư 靈linh 位vị 。 稽khể 首thủ 如như 空không 。 超siêu 諸chư 一nhất 切thiết (# 資tư 監giám )# 。 或hoặc 問vấn 朱chu 子tử 曰viết 。 今kim 士sĩ 大đại 夫phu 晚vãn 年niên 都đô 被bị 禪thiền 家gia 引dẫn 去khứ 者giả 何hà 故cố 。 答đáp 曰viết 是thị 他tha 高cao 似tự 你nễ 。 你nễ 平bình 生sanh 讀đọc 許hứa 多đa 書thư 。 記ký 誦tụng 文văn 章chương 。 所sở 藉tạ 以dĩ 取thủ 功công 名danh 利lợi 祿lộc 之chi 計kế 者giả 。 到đáo 這giá 裡# 都đô 靠# 不bất 得đắc 。 所sở 以dĩ 被bị 他tha 降giáng/hàng 下hạ 。 他tha 底để 且thả 省tỉnh 力lực 。 人nhân 誰thùy 不bất 悅duyệt 而nhi 趨xu 之chi 乎hồ 。 王vương 介giới 甫phủ 平bình 生sanh 學học 許hứa 多đa 道Đạo 理lý 。 臨lâm 了liễu 捨xả 宅trạch 為vi 寺tự 。 又hựu 云vân 。 只chỉ 緣duyên 他tha 打đả 併tinh 得đắc 心tâm 下hạ 清thanh 潔khiết 。 所sở 以dĩ 本bổn 朝triêu 李# 文văn 靖tĩnh 公công 。 王vương 文văn 正chánh 公công 。 楊dương 文văn 公công 。 劉lưu 元nguyên 城thành 。 呂lữ 由do 公công 。 都đô 是thị 甚thậm 麼ma 人nhân 。 也dã 都đô 去khứ 學học 他tha 。 又hựu 云vân 。 佛Phật 書thư 說thuyết 六lục 根căn 六lục 識thức 。 四tứ 大đại 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 生sanh 之chi 類loại 。 皆giai 極cực 精tinh 玅# 。 故cố 前tiền 輩bối 謂vị 此thử 孔khổng 孟# 所sở 不bất 及cập 。 又hựu 曰viết 。 四tứ 大đại 即tức 是thị 魂hồn 魄phách 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 出xuất 華hoa 嚴nghiêm 合hợp 論luận 。 佛Phật 說thuyết 本bổn 言ngôn 盡tận 去khứ 世thế 間gian 萬vạn 事sự 。 後hậu 卻khước 說thuyết 出xuất 實thật 際tế 理lý 地địa 不bất 受thọ 一nhất 塵trần 。 萬vạn 事sự 門môn 頭đầu 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 。 熹# 又hựu 曰viết 。 金kim 剛cang 經kinh 大đại 意ý 只chỉ 在tại 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 云vân 何hà 住trụ 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 兩lưỡng 句cú 上thượng 。 故cố 說thuyết 不bất 應ưng 住trụ 法pháp 生sanh 心tâm 。 不bất 應ưng 住trụ 色sắc 生sanh 心tâm 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 此thử 是thị 答đáp 云vân 何hà 住trụ 。 又hựu 說thuyết 若nhược 卵noãn 生sanh 胎thai 生sanh 。 濕thấp 生sanh 化hóa 生sanh 。 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。 此thử 是thị 答đáp 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 所sở 謂vị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 者giả 。 非phi 謂vị 欲dục 遏át 伏phục 此thử 心tâm 。 謂vị 盡tận 降hàng 伏phục 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 只chỉ 是thị 一nhất 無vô 字tự 。 自tự 此thử 以dĩ 後hậu 。 只chỉ 是thị 這giá 意ý 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 此thử 謂vị 離ly 相tương/tướng 即tức 名danh 為vi 佛Phật 。 又hựu 曰viết 。 釋Thích 氏thị 之chi 學học 與dữ 吾ngô 儒nho 有hữu 甚thậm 相tương 似tự 處xứ 。 如như 有hữu 物vật 先tiên 天thiên 地địa 。 無vô 形hình 本bổn 寂tịch 寥liêu 。 能năng 為vi 萬vạn 象tượng 主chủ 。 不bất 逐trục 四tứ 時thời 凋điêu 。 又hựu 曰viết 。 撲phác 落lạc 非phi 他tha 物vật 。 縱tung 橫hoành 不bất 是thị 塵trần 。 山sơn 河hà 并tinh 大đại 地địa 。 全toàn 露lộ 法Pháp 王Vương 身thân 。 又hựu 曰viết 。 若nhược 人nhân 識thức 得đắc 心tâm 。 大đại 地địa 無vô 寸thốn 土thổ/độ 。 看khán 他tha 是thị 甚thậm 麼ma 見kiến 識thức 。 今kim 區khu 區khu 小tiểu 儒nho 怎chẩm 生sanh 出xuất 得đắc 他tha 手thủ 。 宜nghi 為vì 他tha 揮huy 下hạ 也dã (# 朱chu 子tử 語ngữ 錄lục 并tinh 易dị 解giải )# 。
陸lục 游du
游du 。 字tự 務vụ 觀quán 。 號hiệu 放phóng 翁ông 。 佃# 之chi 孫tôn 。 越việt 之chi 山sơn 陰ấm 人nhân 。 仕sĩ 至chí 祕bí 監giám 。 嘗thường 問vấn 松tùng 源nguyên 岳nhạc 禪thiền 師sư 云vân 。 心tâm 傳truyền 之chi 學học 。 可khả 得đắc 聞văn 乎hồ 。 師sư 云vân 。 既ký 是thị 心tâm 傳truyền 。 豈khởi 從tùng 聞văn 得đắc 。 公công 領lãnh 解giải 。 獻hiến 偈kệ 曰viết 。 幾kỷ 度độ 驅khu 車xa 入nhập 帝đế 城thành 。 逢phùng 僧Tăng 一nhất 例lệ 眼nhãn 雙song 青thanh 。 今kim 朝triêu 始thỉ 覺giác 禪thiền 家gia 別biệt 。 說thuyết 有hữu 談đàm 空không 要yếu 眼nhãn 聽thính 。 公công 居cư 鏡kính 湖hồ 時thời 與dữ 塗đồ 毒độc 策sách 禪thiền 師sư 往vãng 來lai 寖# 厚hậu 。 策sách 住trụ 雙song 徑kính 。 受thọ 生sanh 祭tế 七thất 日nhật 。 加gia 趺phu 而nhi 逝thệ 。 公công 哭khốc 以dĩ 詩thi 曰viết 。 岌# 岌# 龍long 門môn 萬vạn 仞nhận 傾khuynh 。 翩# 翩# 隻chỉ 影ảnh 又hựu 西tây 行hành 。 塵trần 侵xâm 白bạch 拂phất 繩thằng 床sàng 冷lãnh 。 露lộ 滴tích 青thanh 松tùng 卵noãn 塔tháp 成thành 。 遙diêu 想tưởng 再tái 來lai 非phi 四tứ 大đại 。 尚thượng 應ưng 相tương 見kiến 話thoại 三tam 生sanh 。 放phóng 翁ông 大đại 欠khiếm 修tu 行hành 在tại 。 未vị 免miễn 人nhân 間gian 愴sảng 別biệt 情tình (# 資tư 監giám )# 。
葉diệp 適thích
適thích 。 號hiệu 水thủy 心tâm 先tiên 生sanh 。 有hữu 水thủy 心tâm 集tập 行hành 於ư 世thế 。 適thích 與dữ 石thạch 岩# 璉# 禪thiền 師sư 帖# 云vân 。 嘗thường 謂vị 佛Phật 入nhập 中trung 國quốc 始thỉ 為vi 異dị 教giáo 。 而nhi 與dữ 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 相tương/tướng 亂loạn 。 近cận 究cứu 其kỳ 書thư 合hợp 其kỳ 說thuyết 。 誠thành 有hữu 合hợp 乎hồ 性tánh 命mạng 之chi 言ngôn 。 但đãn 所sở 說thuyết 條điều 項hạng 甚thậm 多đa 。 而nhi 相tương 反phản 處xứ 不bất 少thiểu 。 既ký 曰viết 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 心tâm 求cầu 。 又hựu 曰viết 不bất 可khả 以dĩ 無vô 心tâm 得đắc 。 孰thục 可khả 孰thục 否phủ/bĩ 。 孰thục 違vi 孰thục 從tùng 。 無vô 悋lận 警cảnh 發phát 。 師sư 答đáp 曰viết 。 蒙mông 諭dụ 佛Phật 書thư 條điều 項hạng 甚thậm 多đa 。 相tương 反phản 處xứ 不bất 少thiểu 。 敢cảm 攄# 管quản 見kiến 。 佛Phật 以dĩ 戒giới 定định 慧tuệ 為vi 宗tông 。 境cảnh 攝nhiếp 六lục 根căn 。 不bất 動động 心tâm 鏡kính 。 諸chư 緣duyên 不bất 惑hoặc 。 日nhật 月nguyệt 明minh 照chiếu 雨vũ 露lộ 霑triêm 濡nhu 。 水thủy 流lưu 花hoa 開khai 鳶diên 飛phi 魚ngư 躍dược 。 皆giai 吾ngô 性tánh 具cụ 。 要yếu 在tại 千thiên 差sai 一nhất 照chiếu 。 理lý 事sự 混hỗn 融dung 。 日nhật 久cửu 月nguyệt 深thâm 。 真chân 空không 玅# 智trí 自tự 印ấn 本bổn 心tâm 矣hĩ 。 若nhược 能năng 收thu 視thị 返phản 聽thính 。 心tâm 外ngoại 元nguyên 無vô 別biệt 佛Phật 。 不bất 必tất 問vấn 條điều 項hạng 多đa 言ngôn 相tương 反phản 也dã 。 適thích 由do 是thị 知tri 歸quy 。 與dữ 朱chu 文văn 公công 書thư 曰viết 。 適thích 在tại 荊kinh 州châu 。 無vô 事sự 讀đọc 佛Phật 書thư 。 乃nãi 知tri 世thế 外ngoại 環hoàn 奇kỳ 之chi 說thuyết 。 本bổn 不bất 與dữ 道đạo 相tương/tướng 亂loạn 。 良lương 由do 讀đọc 者giả 不bất 深thâm 考khảo 也dã (# 資tư 監giám )# 。 嘗thường 撰soạn 法pháp 明minh 寺tự 教giáo 藏tạng 序tự 曰viết 。 西tây 湖hồ 法pháp 明minh 寺tự 。 昔tích 講giảng 師sư 繼kế 忠trung 居cư 之chi 。 有hữu 行hành 業nghiệp 。 願nguyện 力lực 強cường/cưỡng 。 果quả 故cố 雖tuy 焚phần 蕩đãng 草thảo 莽mãng 。 百bách 年niên 間gian 冠quan 盖# 常thường 走tẩu 一nhất 郡quận 。 至chí 子tử 真chân 建kiến 兩lưỡng 序tự 。 師sư 昶# 崇sùng 殿điện 堂đường 。 院viện 始thỉ 落lạc 成thành 。 昶# 尤vưu 精tinh 苦khổ 。 衣y 屨lũ 穿xuyên 損tổn 食thực 不bất 累lũy/lụy/luy 合hợp 。 然nhiên 諸chư 生sanh 雲vân 赴phó 應ưng 答đáp 泉tuyền 涌dũng 。 人nhân 謂vị 東đông 掖dịch 上thượng 天Thiên 竺Trúc 之chi 盛thịnh 不bất 能năng 過quá 也dã 。 天thiên 台thai 既ký 立lập 止Chỉ 觀Quán 二nhị 義nghĩa 。 承thừa 而nhi 為vi 說thuyết 者giả 益ích 以dĩ 蔓mạn 衍diễn 。 而nhi 忠trung 與dữ 昶# 亦diệc 各các 有hữu 論luận 述thuật 。 故cố 其kỳ 徒đồ 玅# 真chân 普phổ 濟tế 欲dục 集tập 諸chư 家gia 之chi 學học 為vi 教giáo 藏tạng 。 置trí 院viện 中trung 。 率suất 州châu 士sĩ 女nữ 修tu 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 以dĩ 旌tinh 昶# 之chi 蹟# 而nhi 嗣tự 忠trung 之chi 業nghiệp 。 於ư 無vô 窮cùng 志chí 甚thậm 遠viễn 矣hĩ 。 夫phu 浮phù 圖đồ 以dĩ 身thân 為vi 旅lữ 泊bạc 。 而nhi 嚴nghiêm 其kỳ 宮cung 室thất 不bất 已dĩ 。 以dĩ 言ngôn 為vi 贅# 疣vưu 而nhi 傳truyền 於ư 文văn 字tự 愈dũ 久cửu 。 固cố 予# 所sở 不bất 解giải 。 嘗thường 以dĩ 問vấn 昶# 。 昶# 亦diệc 不bất 能năng 言ngôn 也dã (# 本bổn 集tập )# 。
真chân 德đức 秀tú
德đức 秀tú 。 字tự 希hy 元nguyên 。 本bổn 姓tánh 慎thận 。 避tị 孝hiếu 宗tông 諱húy 改cải 姓tánh 真chân 。 端đoan 平bình 間gian 參tham 大đại 政chánh 。 諡thụy 文văn 忠trung 。 號hiệu 西tây 山sơn 先tiên 生sanh 。 帥súy 湖hồ 南nam 潭đàm 人nhân 為vi 立lập 生sanh 祠từ 。 一nhất 夕tịch 有hữu 題đề 于vu 壁bích 云vân 。 舉cử 世thế 知tri 公công 不bất 愛ái 名danh 。 湘# 人nhân 苦khổ 欲dục 置trí 丹đan 青thanh 。 西tây 方phương 又hựu 出xuất 一nhất 活hoạt 佛Phật 。 南nam 極cực 今kim 添# 兩lưỡng 壽thọ 星tinh 。 幾kỷ 百bách 年niên 萬vạn 鐘chung 間gian 氣khí 。 八bát 千thiên 春xuân 願nguyện 祝chúc 脩tu 齡linh 。 不bất 須tu 更cánh 作tác 生sanh 祠từ 記ký 。 四tứ 海hải 蒼thương 生sanh 口khẩu 是thị 銘minh 。 嘗thường 題đề 楊dương 文văn 公công 所sở 書thư 遺di 教giáo 經kinh 曰viết 。 盖# 瞿Cù 曇Đàm 氏thị 最tối 後hậu 教giáo 諸chư 弟đệ 子tử 語ngữ 。 今kim 學học 佛Phật 者giả 罕# 常thường 誦tụng 而nhi 習tập 之chi 也dã 。 盖# 自tự 禪thiền 教giáo 既ký 分phần/phân 。 學học 者giả 往vãng 往vãng 以dĩ 為vi 不bất 階giai 言ngôn 語ngữ 文văn 字tự 而nhi 佛Phật 可khả 得đắc 。 於ư 是thị 脫thoát 略lược 經kinh 教giáo 而nhi 求cầu 所sở 謂vị 禪thiền 者giả 。 高cao 則tắc 高cao 矣hĩ 。 至chí 其kỳ 身thân 心tâm 顛điên 倒đảo 。 有hữu 不bất 堪kham 檢kiểm 點điểm 者giả 。 則tắc 反phản 不bất 若nhược 誦tụng 經Kinh 持trì 律luật 之chi 徒đồ 。 循tuần 循tuần 規quy 矩củ 中trung 。 猶do 不bất 致trí 大đại 謬mậu 也dã 。 今kim 觀quán 此thử 經Kinh 。 以dĩ 端đoan 心tâm 正chánh 念niệm 為vi 首thủ 。 而nhi 深thâm 言ngôn 持trì 戒giới 為vi 禪thiền 定định 智trí 慧tuệ 之chi 本bổn 。 至chí 謂vị 制chế 心tâm 之chi 道đạo 如như 牧mục 牛ngưu 。 如như 御ngự 馬mã 。 不bất 使sử 縱túng 逸dật 。 去khứ 瞋sân 止chỉ 妄vọng 。 息tức 欲dục 寡quả 求cầu 。 然nhiên 後hậu 由do 遠viễn 離ly 以dĩ 至chí 精tinh 進tấn 。 由do 禪thiền 定định 以dĩ 造tạo 智trí 慧tuệ 。 具cụ 有hữu 造tạo 次thứ 梯thê 級cấp 。 非phi 如như 今kim 之chi 談đàm 者giả 以dĩ 為vi 一nhất 超siêu 可khả 到đáo 如Như 來Lai 地địa 位vị 也dã 。 宜nghi 學học 佛Phật 者giả 患hoạn 其kỳ 迂# 而nhi 不bất 若nhược 禪thiền 之chi 捷tiệp 歟# 。 以dĩ 吾ngô 儒nho 觀quán 之chi 。 聖thánh 門môn 教giáo 人nhân 以dĩ 下hạ 學học 為vi 本bổn 。 然nhiên 後hậu 可khả 以dĩ 上thượng 達đạt 。 亦diệc 此thử 理lý 也dã 。 學học 佛Phật 者giả 不bất 由do 持trì 戒giới 而nhi 欲dục 至chí 定định 慧tuệ 。 亦diệc 猶do 吾ngô 儒nho 捨xả 離ly 經kinh 辨biện 志chí 而nhi 急cấp 於ư 大đại 成thành 。 去khứ 灑sái 掃tảo 應ứng 對đối 而nhi 語ngữ 性tánh 與dữ 天thiên 道đạo 之chi 玅# 。 其kỳ 可khả 得đắc 哉tai 。 余dư 謂vị 佛Phật 氏thị 之chi 有hữu 此thử 經Kinh 。 猶do 儒nho 之chi 有hữu 論luận 語ngữ 。 而nhi 金kim 剛cang 。 楞lăng 嚴nghiêm 。 圓viên 覺giác 等đẳng 經kinh 則tắc 易dị 。 中trung 庸dong 之chi 比tỉ 。 未vị 有hữu 不bất 先tiên 論luận 語ngữ 而nhi 可khả 遽cự 及cập 易dị 。 中trung 庸dong 者giả 也dã 。 儒nho 釋thích 之chi 教giáo 其kỳ 趣thú 固cố 不bất 同đồng 。 而nhi 為vi 學học 之chi 序tự 則tắc 有hữu 不bất 可khả 易dị 者giả 焉yên 。 跋bạt 蓮liên 經kinh 普phổ 門môn 品phẩm 曰viết 。 予# 自tự 少thiểu 讀đọc 普phổ 門môn 品phẩm 。 雖tuy 未vị 能năng 深thâm 解giải 其kỳ 義nghĩa 。 然nhiên 嘗thường 以dĩ 意ý 測trắc 之chi 曰viết 。 此thử 佛Phật 氏thị 之chi 寓# 言ngôn 也dã 。 昔tích 唐đường 李# 文văn 公công 問vấn 藥dược 山sơn 儼nghiễm 禪thiền 師sư 曰viết 如như 何hà 是thị 惡ác 風phong 吹xuy 船thuyền 飄phiêu 落lạc 鬼quỷ 國quốc 。 師sư 曰viết 李# 翱cao 小tiểu 子tử 問vấn 此thử 何hà 為vi 。 文văn 公công 愓# 然nhiên 怒nộ 形hình 於ư 色sắc 。 師sư 咲# 曰viết 。 發phát 此thử 嗔sân 恚khuể 心tâm 。 便tiện 是thị 黑hắc 風phong 吹xuy 船thuyền 飄phiêu 入nhập 鬼quỷ 國quốc 也dã 。 吁hu 藥dược 山sơn 可khả 謂vị 善thiện 啟khải 發phát 人nhân 矣hĩ 。 以dĩ 是thị 推thôi 之chi 。 則tắc 知tri 利lợi 欲dục 熾sí 燃nhiên 即tức 是thị 火hỏa 坑khanh 。 貪tham 愛ái 沉trầm 溺nịch 便tiện 是thị 苦khổ 海hải 。 一nhất 念niệm 清thanh 淨tịnh 烈liệt 焰diễm 成thành 池trì 。 一nhất 念niệm 警cảnh 覺giác 舡# 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 灾# 患hoạn 纏triền 縛phược 隨tùy 處xứ 而nhi 安an 。 我ngã 無vô 怖bố 畏úy 如như 械giới 自tự 脫thoát 。 惡ác 人nhân 侵xâm 凌lăng 待đãi 他tha 橫hoạnh/hoành 逆nghịch 。 我ngã 無vô 忿phẫn 疾tật 如như 獸thú 自tự 奔bôn 。 讀đọc 是thị 經Kinh 者giả 。 作tác 如như 是thị 觀quán 。 則tắc 知tri 補bổ 陀đà 大Đại 士Sĩ 真chân 實thật 為vi 人nhân 。 非phi 浪lãng 語ngữ 也dã 。 讀đọc 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 曰viết 。 余dư 讀đọc 楞lăng 嚴nghiêm 。 知tri 六lục 根căn 源nguyên 出xuất 於ư 一nhất 外ngoại 緣duyên 。 六lục 塵trần 流lưu 而nhi 為vi 六lục 隨tùy 物vật 。 淪luân 逝thệ 不bất 能năng 自tự 返phản 。 如Như 來Lai 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 為vi 說thuyết 方phương 便tiện 。 使sử 知tri 出xuất 門môn 即tức 是thị 歸quy 路lộ 。 故cố 於ư 此thử 經Kinh 指chỉ 涅Niết 槃Bàn 門môn 初sơ 無vô 隱ẩn 蔽tế 。 若nhược 眾chúng 生sanh 能năng 洗tẩy 心tâm 行hành 法pháp 。 使sử 塵trần 不bất 相tương 緣duyên 。 根căn 無vô 所sở 偶ngẫu 。 返phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 六lục 用dụng 不bất 行hành 。 晝trú 夜dạ 中trung 流lưu 入nhập 。 與dữ 如Như 來Lai 法Pháp 流lưu 水thủy 接tiếp 。 則tắc 自tự 其kỳ 內nội 身thân 。 便tiện 可khả 成thành 佛Phật 。 如Như 來Lai 猶do 恐khủng 眾chúng 生sanh 於ư 六lục 根căn 中trung 未vị 知tri 所sở 從tùng 。 乃nãi 使sử 二nhị 十thập 五ngũ 弟đệ 子tử 各các 說thuyết 所sở 證chứng 。 而nhi 觀quán 世thế 音âm 以dĩ 聞văn 思tư 修tu 。 為vi 圓viên 通thông 第đệ 一nhất 。 其kỳ 言ngôn 曰viết 。 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 所sở 入nhập 既ký 寂tịch 。 動động 靜tĩnh 二nhị 相tướng 。 了liễu 然nhiên 不bất 生sanh 。 如như 是thị 漸tiệm 增tăng 。 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 。 盡tận 聞văn 不bất 住trụ 。 覺giác 所sở 覺giác 空không 。 空không 覺giác 極cực 圓viên 。 空không 所sở 空không 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 圓viên 拔bạt 一nhất 根căn 則tắc 諸chư 根căn 皆giai 脫thoát 。 於ư 一nhất 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 徧biến 歷lịch 三tam 空không 。 即tức 與dữ 諸chư 佛Phật 無vô 異dị 矣hĩ 。 又hựu 讀đọc 金kim 剛cang 經kinh 至chí 四Tứ 果Quả 乃nãi 廢phế 經kinh 而nhi 嘆thán 曰viết 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 所sở 證chứng 則tắc 觀quán 世thế 音âm 所sở 謂vị 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 者giả 耶da 。 入nhập 流lưu 非phi 有hữu 法pháp 也dã 。 唯duy 不bất 入nhập 六lục 塵trần 。 安an 然nhiên 常thường 住trụ 。 斯tư 入nhập 流lưu 矣hĩ 。 至chí 於ư 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 名danh 一nhất 往vãng 來lai 。 而nhi 實thật 無vô 往vãng 來lai 。 阿A 那Na 含Hàm 名danh 為vi 不Bất 來Lai 。 而nhi 實thật 無vô 不bất 來lai 。 盖# 往vãng 則tắc 入nhập 塵trần 。 來lai 則tắc 返phản 本bổn 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 雖tuy 能năng 來lai 矣hĩ 。 而nhi 未vị 能năng 無vô 往vãng 。 阿A 那Na 含Hàm 非phi 徒đồ 不bất 往vãng 。 而nhi 亦diệc 無vô 來lai 。 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。 則tắc 往vãng 來lai 意ý 盡tận 。 無vô 法pháp 可khả 得đắc 。 然nhiên 則tắc 所sở 謂vị 四Tứ 果Quả 者giả 。 其kỳ 實thật 一nhất 法pháp 也dã 。 但đãn 歷lịch 三tam 空không 有hữu 淺thiển 深thâm 之chi 異dị 耳nhĩ 。 予# 觀quán 二nhị 經kinh 之chi 言ngôn 本bổn 若nhược 符phù 契khế 。 而nhi 世thế 或hoặc 不bất 喻dụ 。 故cố 明minh 言ngôn (# 文văn 献# 通thông 考khảo )# 。 三tam 交giao 嵩tung 禪thiền 師sư 住trụ 淨tịnh 慈từ 。 公công 入nhập 其kỳ 室thất 問vấn 曰viết 。 世thế 人nhân 請thỉnh 僧Tăng 誦tụng 經Kinh 有hữu 據cứ 乎hồ 。 師sư 曰viết 。 佛Phật 書thư 可khả 以dĩ 煆# 心tâm 煉luyện 性tánh 。 定định 慧tuệ 因nhân 之chi 而nhi 生sanh 。 金kim 剛cang 。 楞lăng 嚴nghiêm 。 圓viên 覺giác 。 法pháp 華hoa 。 先tiên 德đức 誦tụng 之chi 證chứng 道đạo 。 聞văn 見kiến 者giả 俱câu 獲hoạch 饒nhiêu 益ích 。 公công 於ư 是thị 徧biến 閱duyệt 諸chư 經kinh (# 資tư 監giám )# 。
劉lưu 克khắc 莊trang
克khắc 莊trang 。 字tự 潛tiềm 夫phu 。 號hiệu 後hậu 村thôn 。 詩thi 文văn 閎# 肆tứ 瑰côi 奇kỳ 超siêu 邁mại 。 淳thuần 祐hựu 中trung 除trừ 秘bí 書thư 少thiểu 監giám 兼kiêm 崇sùng 政chánh 殿điện 說thuyết 書thư 。 遷thiên 秘bí 閣các 修tu 撰soạn 。 有hữu 文văn 集tập 五ngũ 十thập 卷quyển 行hành 於ư 世thế 。 有hữu 十thập 釋thích 詠vịnh 。 其kỳ 瞿Cù 曇Đàm 詠vịnh 曰viết 。 世thế 傳truyền 漢hán 明minh 帝đế 始thỉ 夢mộng 見kiến 金kim 身thân 。 曷hạt 不bất 觀quán 列liệt 子tử 西tây 方phương 有hữu 聖thánh 人nhân 。 維duy 摩ma 詠vịnh 曰viết 。 面diện 色sắc 削tước 瓜qua 黃hoàng 。 眉mi 毫hào 覆phú 雪tuyết 長trường/trưởng 。 安an 知tri 四tứ 天thiên 下hạ 。 只chỉ 在tại 一nhất 禪thiền 床sàng 。 善thiện 財tài 詠vịnh 曰viết 。 放phóng 勛# 訪phỏng 吾ngô 叔thúc 。 魯lỗ 叟# 問vấn 弘hoằng 聃đam 。 所sở 以dĩ 此thử 童đồng 子tử 。 諸chư 方phương 亦diệc 遍biến 參tham 。 達đạt 磨ma 詠vịnh 曰viết 。 直trực 以dĩ 心tâm 為vi 佛Phật 。 西tây 方phương 說thuyết 最tối 高cao 。 始thỉ 知tri 周chu 孔khổng 外ngoại 。 別biệt 自tự 有hữu 英anh 豪hào 。 六lục 祖tổ 詠vịnh 曰viết 。 明minh 鏡kính 偷thâu 神thần 秀tú 。 菩Bồ 提Đề 犯phạm 臥ngọa 輪luân 。 更cánh 將tương 舊cựu 衣y 鉢bát 。 占chiêm 斷đoạn 不bất 傳truyền 人nhân 。 圖đồ 澄trừng 詠vịnh 曰viết 。 值trị 亂loạn 行hành 何hà 適thích 。 隨tùy 緣duyên 住trụ 亦diệc 安an 。 能năng 將tương 石thạch 虎hổ 輩bối 。 只chỉ 作tác 海hải 鷗# 看khán 。 支chi 遁độn 詠vịnh 曰viết 。 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 幾kỷ 於ư 貌mạo 失thất 人nhân 。 林lâm 公công 少thiểu 鬚tu 髮phát 。 澄trừng 觀quán 欠khiếm 冠quan 巾cân 。 誌chí 公công 詠vịnh 曰viết 。 寺tự 甲giáp 於ư 江giang 左tả 。 身thân 迎nghênh 入nhập 禁cấm 中trung 。 如như 何hà 淨tịnh 居cư 殿điện 。 餓ngạ 殺sát 老lão 蕭tiêu 公công 。 馬mã 祖tổ 詠vịnh 曰viết 。 若nhược 非phi 大đại 氣khí 魄phách 。 只chỉ 是thị 小tiểu 機cơ 鋒phong 。 老lão 子tử 一nhất 聲thanh 喝hát 。 學học 人nhân 三tam 日nhật 聾lung 。 德đức 山sơn 詠vịnh 曰viết 。 此thử 老lão 手thủ 中trung 棒bổng 。 輕khinh 輕khinh 已dĩ 有hữu 瘢# 。 佛Phật 來lai 與dữ 三tam 十thập 。 某mỗ 甲giáp 莫mạc 須tu 飡xan (# 本bổn 集tập )# 。
陳trần 貴quý 謙khiêm
貴quý 謙khiêm 。 官quan 至chí 樞xu 密mật 。 真chân 西tây 山sơn 問vấn 禪thiền 門môn 事sự 。 貴quý 謙khiêm 答đáp 書thư 。 略lược 曰viết 。 承thừa 下hạ 問vấn 禪thiền 門môn 事sự 。 即tức 見kiến 虗hư 懷hoài 樂nhạo/nhạc/lạc 善thiện 之chi 意ý 。 [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 淺thiển 漏lậu 何hà 足túc 以dĩ 辱nhục 此thử 。 然nhiên 敢cảm 不bất 以dĩ 管quản 見kiến 陳trần 白bạch 。 所sở 謂vị 話thoại 頭đầu 合hợp 看khán 與dữ 否phủ/bĩ 。 以dĩ 某mỗ 觀quán 之chi 。 初sơ 無vô 定định 說thuyết 。 若nhược 能năng 一nhất 念niệm 無vô 生sanh 。 全toàn 體thể 是thị 佛Phật 。 何hà 處xứ 別biệt 有hữu 話thoại 頭đầu 。 只chỉ 緣duyên 多đa thọ 生sanh 習tập 氣khí 。 背bội 覺giác 合hợp 塵trần 。 剎sát 那na 之chi 間gian 念niệm 念niệm 起khởi 滅diệt 。 如như 猴hầu 猻# 拾thập 栗lật 相tương 似tự 。 佛Phật 祖tổ 不bất 得đắc 已dĩ 權quyền 設thiết 方phương 便tiện 。 令linh 咬giảo 嚼tước 一nhất 箇cá 無vô 滋tư 味vị 話thoại 頭đầu 。 意ý 識thức 有hữu 所sở 不bất 行hành 。 將tương 蜜mật 果quả 換hoán 苦khổ 葫# 蘆lô 。 淘đào 汝nhữ 業nghiệp 識thức 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。 今kim 時thời 學học 者giả 卻khước 於ư 話thoại 頭đầu 上thượng 強cường/cưỡng 生sanh 穿xuyên 鑿tạc 。 或hoặc 至chí 逐trục 個cá 解giải 說thuyết 。 以dĩ 當đương 事sự 業nghiệp 遠viễn 之chi 遠viễn 矣hĩ 。 然nhiên 禪thiền 門môn 一nhất 著trước 須tu 徹triệt 見kiến 自tự 己kỷ 本bổn 地địa 風phong 光quang 方phương 為vi 究cứu 竟cánh 。 此thử 地địa 人nhân 人nhân 本bổn 有hữu 。 但đãn 為vi 客khách 塵trần 妄vọng 想tưởng 所sở 覆phú 。 若nhược 不bất 痛thống 加gia 煅# 煉luyện 。 終chung 不bất 明minh 淨tịnh 。
張trương 鎡#
鎡# 。 號hiệu 約ước 齋trai 。 官quan 至chí 直trực 秘bí 閣các 學học 士sĩ 。 見kiến 密mật 庵am 傑kiệt 禪thiền 師sư 之chi 後hậu 。 以dĩ 書thư 告cáo 其kỳ 悟ngộ 由do 曰viết 。 鎡# 曩nẵng 造tạo 籌trù 室thất 。 蒙mông 垂thùy 示thị 。 歸quy 來lai 應ưng 接tiếp 外ngoại 常thường 以dĩ 此thử 鞭tiên 策sách 。 一nhất 日nhật 靜tĩnh 坐tọa 。 因nhân 舉cử 狗cẩu 子tử 話thoại 胸hung 臆ức 豁hoát 然nhiên 如như 太thái 虗hư 空không 了liễu 無vô 障chướng 礙ngại 。 祖tổ 師sư 言ngôn 句cú 是thị 入nhập 道đạo 之chi 門môn 。 守thủ 著trước 不bất 放phóng 捨xả 為vi 大đại 病bệnh 也dã 。 自tự 此thử 塵trần 緣duyên 世thế 念niệm 不bất 著trước 排bài 遣khiển 。 自tự 此thử 凈# 盡tận 。 古cổ 人nhân 公công 案án 昔tích 所sở 茫mang 然nhiên 。 今kim 亦diệc 無vô 疑nghi 矣hĩ (# 資tư 監giám )# 。 鎡# 嘗thường 聞văn 鐘chung 聲thanh 悟ngộ 道đạo 。 有hữu 偈kệ 曰viết 。 鐘chung 一nhất 撞chàng 。 耳nhĩ 根căn 塞tắc 。 赤xích 肉nhục 團đoàn 邊biên 去khứ 個cá 賊tặc 。 有hữu 人nhân 問vấn 我ngã 解giải 何hà 宗tông 。 舜Thuấn 若Nhã 多Đa 神Thần 面diện 門môn 黑hắc 。 後hậu 捨xả 宅trạch 建kiến 寺tự 曰viết 慧tuệ 雲vân 。 請thỉnh 破phá 庵am 先tiên 禪thiền 師sư 開khai 山sơn 疏sớ/sơ 曰viết 。 捨xả 林lâm 居cư 為vi 阿a 蘭lan 若nhã 。 夫phu 豈khởi 小tiểu 緣duyên 。 請thỉnh 宗tông 師sư 據cứ 曲khúc 彔# 床sàng 。 只chỉ 因nhân 大đại 事sự 。 況huống 開khai 山sơn 作tác 第đệ 一nhất 代đại 。 要yếu 為vi 眾chúng 說thuyết 不bất 二nhị 門môn 。 快khoái 便tiện 難nan 逢phùng 。 當đương 仁nhân 不bất 讓nhượng 。 破phá 庵am 禪thiền 師sư 聲thanh 傳truyền 江giang 海hải 道đạo 重trọng/trùng 岷# 峨# 。 幾kỷ 度độ 遍biến 參tham 遭tao 密mật 庵am 打đả 失thất 鼻tị 孔khổng 。 一nhất 朝triêu 拈niêm 出xuất 。 向hướng 冷lãnh 泉tuyền 捋# 下hạ 面diện 皮bì 。 不bất 謂vị 馨hinh 香hương 奚hề 煩phiền 鄭trịnh 重trọng 。 老lão 居cư 士sĩ 偶ngẫu 然nhiên 相tương 遇ngộ 。 舊cựu 冤oan 家gia 果quả 是thị 難nạn/nan 逃đào 。 不bất 必tất 多đa 言ngôn 。 何hà 勞lao 遠viễn 涉thiệp 。 辭từ 青thanh 松tùng 於ư 北bắc 澗giản 。 穿xuyên 幾kỷ 重trọng/trùng 出xuất 岫# 之chi 雲vân 。 對đối 綠lục 水thủy 於ư 南nam 湖hồ 。 祝chúc 萬vạn 歲tuế 如như 山sơn 之chi 壽thọ 。
林lâm 希hy 逸dật
希hy 逸dật 。 號hiệu 鬳# 齋trai 。 仕sĩ 至chí 中trung 大đại 夫phu 直trực 寶bảo 謨mô 閣các 提đề 舉cử 成thành 都đô 府phủ 玉ngọc 局cục 觀quán 。 有hữu 莊trang 老lão 列liệt 三tam 子tử 口khẩu 義nghĩa 行hành 於ư 世thế 。 嘗thường 撰soạn 斷đoạn 橋kiều 倫luân 禪thiền 師sư 塔tháp 銘minh 。 略lược 曰viết 。 余dư 謂vị 富phú 鄭trịnh 公công 於ư 顒ngung 華hoa 嚴nghiêm 。 范phạm 文văn 正chánh 於ư 古cổ 薦tiến 福phước 。 張trương 紫tử 岩# 於ư 杲# 大đại 慧tuệ 。 皆giai 以dĩ 元nguyên 勳huân 大đại 老lão 敬kính 向hướng 其kỳ 人nhân 。 故cố 叢tùng 林lâm 至chí 今kim 以dĩ 為vi 法pháp 棟đống 。 今kim 師sư 之chi 得đắc 魏ngụy 公công 者giả 又hựu 何hà 遜tốn 哉tai 。 非phi 公công 無vô 以dĩ 知tri 師sư 。 而nhi 非phi 師sư 無vô 以dĩ 得đắc 公công 也dã 。 其kỳ 大đại 機cơ 大đại 用dụng 具cụ 在tại 語ngữ 錄lục 。 乃nãi 為vi 銘minh 曰viết 。 斷đoạn 橋kiều 之chi 學học 不bất 以dĩ 言ngôn 句cú 傳truyền 。 所sở 可khả 傳truyền 竹trúc 溪khê 已dĩ 序tự 。 師sư 於ư 叢tùng 林lâm 末Mạt 法Pháp 砥chỉ 柱trụ 。 我ngã 觀quán 其kỳ 初sơ 信tín 有hữu 異dị 趣thú 。 麻ma 矢thỉ 何hà 疑nghi 。 楞lăng 伽già 何hà 悟ngộ 。 無vô 準chuẩn 室thất 中trung 不bất 契khế 何hà 故cố 。 所sở 聞văn 何hà 聲thanh 。 始thỉ 得đắc 汗hãn 去khứ 。 師sư 今kim 何hà 故cố 板bản 鳴minh 不bất 住trụ 。 是thị 聲thanh 何hà 如như 必tất 有hữu 落lạc 處xứ 。 我ngã 為vi 此thử 銘minh 來lai 者giả 轉chuyển 註chú 。
鄭trịnh 清thanh 之chi
清thanh 之chi 。 相tương/tướng 理lý 宗tông 。 封phong 魏ngụy 國quốc 公công 。 嘗thường 撰soạn 玅# 峰phong 善thiện 公công 塔tháp 銘minh 曰viết 。 西tây 方phương 心tâm 法pháp 難nan 思tư 惟duy 。 真chân 淨tịnh 玅# 明minh 無vô 一nhất 絲ti 。 廣quảng 長trường 舌thiệt 語ngữ 包bao 須Tu 彌Di 。 誰thùy 知tri 認nhận 指chỉ 為vi 月nguyệt 非phi 。 九cửu 年niên 面diện 壁bích 老lão 古cổ 錐trùy 。 傳truyền 付phó 不bất 在tại 鉢bát 與dữ 衣y 。 非phi 佛Phật 非phi 法pháp 非phi 事sự 為vi 。 透thấu 地địa 透thấu 天thiên 生sanh 光quang 輝huy 。 餘dư 塵trần 明minh 極cực 兩lưỡng 若nhược 遺di 。 悟ngộ 者giả 無vô 有hữu 迷mê 者giả 誰thùy 。 我ngã 識thức 玅# 峰phong 再tái 見kiến 之chi 。 語ngữ 真chân 貌mạo 古cổ 無vô 他tha 奇kỳ 。 野dã 寉# 同đồng 往vãng 雲vân 與dữ 歸quy 。 昭chiêu 琴cầm 雖tuy 鼓cổ 何hà 成thành 虧khuy 。 雪tuyết 肥phì 梅mai 瘦sấu 扃# 泉tuyền 扉# 。 無vô 邊biên 春xuân 意ý 一nhất 枯khô 枝chi 。 作tác 死tử 生sanh 觀quán 真chân 遊du 嬉hi 。 在tại 旁bàng 知tri 狀trạng 惟duy 穹# 碑bi 。 又hựu 建kiến 東đông 山sơn 寺tự 於ư 鄞# 之chi 橫hoạnh/hoành 溪khê 。 倣# 謝tạ 安an 東đông 山sơn 也dã 。
吳ngô 潛tiềm
潛tiềm 。 號hiệu 履lý 齋trai 。 相tương/tướng 理lý 宗tông 。 因nhân 赴phó 貶biếm 所sở 宿túc 楓phong 亭đình 接tiếp 待đãi 寺tự 。 謂vị 寺tự 僧Tăng 曰viết 。 昔tích 文Văn 殊Thù 告cáo 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 我ngã 初sơ 入nhập 不Bất 思Tư 議Nghị 三Tam 昧Muội 。 繫hệ 心tâm 一nhất 緣duyên 。 若nhược 久cửu 習tập 成thành 就tựu 。 更cánh 無vô 他tha 想tưởng 。 常thường 與dữ 定định 俱câu 。 此thử 繫hệ 心tâm 一nhất 緣duyên 。 乃nãi 成thành 佛Phật 作tác 祖tổ 之chi 階giai 梯thê 也dã 。 所sở 謂vị 繫hệ 心tâm 一nhất 緣duyên 。 如như 日nhật 觀quán 月nguyệt 觀quán 眉mi 間gian 毫hào 相tướng 。 與dữ 鼻tị 準chuẩn 白bạch 之chi 類loại 。 事sự 雖tuy 淺thiển 近cận 。 理lý 實thật 幽u 微vi 。 如như 趙triệu 州châu 云vân 。 老lão 僧Tăng 十thập 二nhị 時thời 惟duy 粥chúc 飯phạn 二nhị 時thời 是thị 襍tập 用dụng 心tâm 。 溈# 山sơn 問vấn 懶lãn 安an 云vân 。 汝nhữ 十thập 二nhị 時thời 當đương 作tác 何hà 務vụ 。 安an 云vân 牧mục 牛ngưu 。 溈# 云vân 作tác 麼ma 生sanh 牧mục 。 安an 曰viết 一nhất 回hồi 入nhập 草thảo 去khứ 。 驀# 鼻tị 拽duệ 將tương 來lai 。 此thử 皆giai 繫hệ 心tâm 一nhất 緣duyên 也dã 。 是thị 後hậu 尊tôn 宿túc 又hựu 生sanh 巧xảo 玅# 方phương 便tiện 。 令linh 學học 人nhân 看khán 箇cá 話thoại 頭đầu 。 如như 狗cẩu 子tử 佛Phật 性tánh 。 麻ma 三tam 斤cân 。 乾can/kiền/càn 屎thỉ 橛quyết 。 青thanh 州châu 布bố 衫sam 。 鎮trấn 州châu 蘿# 蔔bặc 。 庭đình 前tiền 栢# 樹thụ 子tử 之chi 類loại 。 都đô 是thị 理lý 路lộ 不bất 通thông 處xứ 教giáo 人nhân 取thủ 次thứ 看khán 一nhất 則tắc 。 看khán 來lai 看khán 去khứ 疑nghi 來lai 疑nghi 去khứ 。 十thập 二nhị 時thời 中trung 常thường 不bất 放phóng 捨xả 。 忽hốt 然nhiên 鼻tị 孔khổng 噴phún 地địa 一nhất 下hạ 。 即tức 是thị 當đương 人nhân 安an 身thân 立lập 命mạng 處xứ 。 此thử 皆giai 繫hệ 心tâm 一nhất 緣duyên 。 之chi 證chứng 據cứ 也dã 。 此thử 寺tự 僧Tăng 徒đồ 或hoặc 行hành 嚴nghiêm 潔khiết 誦tụng 經Kinh 禮lễ 佛Phật 脇hiếp 不bất 附phụ 席tịch 。 盖# 禪thiền 教giáo 律luật 剎sát 之chi 所sở 希hy 有hữu 。 亦diệc 謂vị 精tinh 進tấn 矣hĩ 。 有hữu 此thử 鎡# 基cơ 更cánh 能năng 趲# 上thượng 一nhất 層tằng 。 繫hệ 心tâm 一nhất 緣duyên 。 習tập 定định 生sanh 慧tuệ 。 則tắc 人nhân 人nhân 是thị 佛Phật 自tự 家gia 現hiện 成thành 公công 案án 。 不bất 用dụng 借tá 他tha 珍trân 寶bảo 開khai 張trương 鋪phô 席tịch 。 可khả 惜tích 只chỉ 在tại 有hữu 為vi 法pháp 上thượng 過quá 了liễu 一nhất 生sanh 。 縱túng/tung 然nhiên 以dĩ 今kim 世thế 持trì 戒giới 福phước 德đức 來lai 世thế 不bất 失thất 人nhân 身thân 。 又hựu 重trọng/trùng 作tác 家gia 計kế 。 脫thoát 殻# 入nhập 殻# 何hà 時thời 休hưu 歇hiết 。 萬vạn 一nhất 有hữu 少thiểu 蹉sa 跌trật 。 永vĩnh 劫kiếp 扶phù 頭đầu 不bất 起khởi 。 所sở 謂vị 此thử 身thân 不bất 向hướng 今kim 生sanh 度độ 。 更cánh 向hướng 何hà 生sanh 度độ 此thử 身thân 。 此thử 語ngữ 最tối 為vi 悲bi 切thiết 。 履lý 齋trai 老lão 子tử 未vị 能năng 自tự 度độ 。 先tiên 願nguyện 度độ 人nhân 。 因nhân 書thư 此thử 以dĩ 効hiệu 法Pháp 施thí 云vân (# 資tư 監giám )# 。
劉lưu 謐mịch
謐mịch 。 號hiệu 靜tĩnh 齋trai 。 著trước 三tam 教giáo 平bình 心tâm 論luận 。 首thủ 云vân 。 嘗thường 觀quán 中trung 國quốc 之chi 有hữu 三tam 教giáo 也dã 。 自tự 伏phục 羲# 畫họa 八bát 卦# 而nhi 儒nho 教giáo 始thỉ 於ư 此thử 也dã 。 自tự 老lão 子tử 著trước 道Đạo 德đức 經kinh 而nhi 道Đạo 教giáo 始thỉ 於ư 此thử 。 自tự 漢hán 明minh 帝đế 夢mộng 金kim 人nhân 而nhi 佛Phật 教giáo 始thỉ 於ư 此thử 。 此thử 中trung 國quốc 有hữu 三tam 教giáo 之chi 序tự 也dã 。 大đại 抵để 儒nho 以dĩ 正chánh 設thiết 教giáo 。 道đạo 以dĩ 尊tôn 設thiết 教giáo 。 佛Phật 以dĩ 大đại 設thiết 教giáo 。 觀quán 其kỳ 好hảo/hiếu 生sanh 惡ác 殺sát 則tắc 同đồng 一nhất 仁nhân 也dã 。 視thị 人nhân 猶do 己kỷ 則tắc 同đồng 一nhất 公công 也dã 。 懲# 忿phẫn 窒# 慾dục 禁cấm 過quá 防phòng 非phi 則tắc 同đồng 一nhất 操thao 修tu 也dã 。 雷lôi 霆đình 眾chúng 聵# 日nhật 月nguyệt 群quần 盲manh 則tắc 同đồng 一nhất 風phong 化hóa 也dã 。 由do 粗thô 跡tích 而nhi 論luận 。 則tắc 天thiên 下hạ 之chi 理lý 不bất 過quá 善thiện 惡ác 二nhị 途đồ 。 而nhi 三tam 教giáo 之chi 意ý 無vô 非phi 欲dục 人nhân 之chi 歸quy 於ư 善thiện 耳nhĩ 。 儒nho 教giáo 在tại 中trung 國quốc 使sử 綱cương 常thường 以dĩ 正chánh 人nhân 倫luân 。 以dĩ 明minh 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 刑hình 政chánh 四tứ 達đạt 不bất 悖bội 。 天thiên 地địa 萬vạn 物vật 。 以dĩ 位vị 以dĩ 育dục 。 其kỳ 有hữu 功công 於ư 天thiên 下hạ 也dã 大đại 矣hĩ 。 故cố 秦tần 皇hoàng 欲dục 去khứ 儒nho 而nhi 儒nho 終chung 不bất 可khả 去khứ 。 道Đạo 教giáo 在tại 中trung 國quốc 使sử 人nhân 清thanh 虗hư 以dĩ 自tự 守thủ 。 卑ty 弱nhược 以dĩ 自tự 持trì 。 一nhất 洗tẩy 紛phân 紜vân 膠giao 轕# 之chi 習tập 。 而nhi 歸quy 於ư 靜tĩnh 默mặc 無vô 為vi 之chi 境cảnh 。 其kỳ 有hữu 裨bì 於ư 世thế 教giáo 也dã 至chí 矣hĩ 。 梁lương 武võ 帝đế 欲dục 除trừ 道đạo 而nhi 道đạo 終chung 不bất 可khả 除trừ 。 佛Phật 教giáo 在tại 中trung 國quốc 使sử 人nhân 棄khí 華hoa 而nhi 就tựu 實thật 。 背bối/bội 偽ngụy 而nhi 歸quy 真chân 。 由do 力lực 行hành 而nhi 造tạo 於ư 安an 行hành 。 由do 自tự 利lợi 而nhi 至chí 於ư 利lợi 彼bỉ 。 其kỳ 為vi 生sanh 民dân 之chi 所sở 依y 歸quy 者giả 無vô 以dĩ 加gia 矣hĩ 。 三tam 武võ 之chi 君quân 欲dục 滅diệt 佛Phật 而nhi 佛Phật 終chung 不bất 可khả 滅diệt 。 隋tùy 李# 士sĩ 謙khiêm 之chi 論luận 三tam 教giáo 也dã 。 謂vị 佛Phật 日nhật 也dã 。 道đạo 月nguyệt 也dã 。 儒nho 五ngũ 星tinh 也dã 。 豈khởi 非phi 三tam 光quang 在tại 天thiên 缺khuyết 一nhất 不bất 可khả 。 而nhi 三tam 教giáo 在tại 世thế 亦diệc 缺khuyết 一nhất 不bất 可khả 。 雖tuy 其kỳ 優ưu 劣liệt 不bất 同đồng 。 要yếu 不bất 容dung 於ư 偏thiên 廢phế 也dã (# 平bình 心tâm 論luận )# 。
遼liêu
都đô 上thượng 京kinh 。 國quốc 號hiệu 契khế 丹đan 。 太thái 祖tổ 姓tánh 耶da 律luật 。 諱húy 阿a 保bảo 機cơ 。 太thái 宗tông 遷thiên 都đô 遼liêu 。 起khởi 太thái 祖tổ 丙bính 子tử 。 盡tận 天thiên 祚tộ 甲giáp 辰thần 。 九cửu 主chủ 。 二nhị 百bách 九cửu 年niên 。
金kim
都đô 上thượng 京kinh 。 國quốc 號hiệu 女nữ 真chân 。 太thái 祖tổ 姓tánh 完hoàn 顏nhan 。 諱húy 阿a 骨cốt 打đả 。 揚dương 割cát 太thái 師sư 長trưởng 子tử 。 十thập 六lục 年niên 稱xưng 帝đế 。 改cải 國quốc 號hiệu 金kim 。 至chí 世thế 宗tông 都đô 燕yên 。 起khởi 太thái 祖tổ 戊# 戌tuất 。 盡tận 哀ai 帝đế 甲giáp 午ngọ 。 九cửu 主chủ 。 一nhất 百bách 十thập 七thất 年niên 。
太thái 宗tông
太thái 安an 諱húy 晟# 。 楊dương 割cát 次thứ 子tử 。 改cải 元nguyên 天thiên 會hội 。 迎nghênh 請thỉnh 旃chiên 檀đàn 瑞thụy 像tượng 到đáo 燕yên 京kinh 。 建kiến 水thủy 陸lục 會hội 七thất 晝trú 夜dạ 。 安an 奉phụng 於ư 閔mẫn 忠trung 寺tự 供cúng 養dường 。
熙hi 宗tông
熙hi 宗tông 諱húy 亶đẳng 。 太thái 祖tổ 嫡đích 孫tôn 。 改cải 元nguyên 天thiên 眷quyến 。 嘗thường 詔chiếu 海hải 慧tuệ 大đại 師sư 於ư 上thượng 京kinh 。 宮cung 側trắc 剏# 造tạo 大đại 儲trữ 慶khánh 寺tự 。 普phổ 度độ 僧Tăng 尼ni 百bách 萬vạn 。 大đại 赦xá 天thiên 下hạ 。 又hựu 詔chiếu 海hải 慧tuệ 。 清thanh 慧tuệ 二nhị 禪thiền 師sư 住trụ 儲trữ 慶khánh 寺tự 。 迎nghênh 旃chiên 檀đàn 像tượng 於ư 本bổn 寺tự 積tích 慶khánh 閣các 供cúng 養dường 。 海hải 慧tuệ 遷thiên 化hóa 。 帝đế 親thân 奉phụng 舍xá 利lợi 五ngũ 處xứ 立lập 塔tháp 。 特đặc 諡thụy 佛Phật 覺giác 祐hựu 國quốc 大đại 禪thiền 師sư 。 復phục 賜tứ 清thanh 慧tuệ 佛Phật 智trí 護hộ 國quốc 大đại 師sư 號hiệu 并tinh 金kim 襴# 大đại 衣y 。
世thế 宗tông
世thế 宗tông 諱húy 雍ung 。 太thái 祖tổ 孫tôn 。 改cải 元nguyên 大đại 定định 。 遷thiên 都đô 燕yên 。 勑# 建kiến 大đại 慶khánh 壽thọ 寺tự 。 詔chiếu 冥minh 玄huyền 顗# 禪thiền 師sư 為vi 開khai 山sơn 第đệ 一nhất 代đại 。 勅sắc 皇hoàng 太thái 子tử 降giáng/hàng 香hương 賜tứ 錢tiền 二nhị 萬vạn 沃ốc 田điền 二nhị 十thập 頃khoảnh 。 又hựu 詔chiếu 顗# 禪thiền 師sư 於ư 東đông 京kinh 創sáng/sang 清thanh 安an 寺tự 。 度độ 僧Tăng 五ngũ 百bách 。 作tác 般bát 瑟sắt 吒tra 會hội 。 二nhị 十thập 年niên 勅sắc 建kiến 仰ngưỡng 山sơn 栖tê 隱ẩn 禪thiền 寺tự 於ư 燕yên 京kinh 之chi 西tây 山sơn 。 仍nhưng 詔chiếu 顗# 禪thiền 師sư 開khai 山sơn 。 賜tứ 田điền 設thiết 會hội 度độ 僧Tăng 。
章chương 宗tông
章chương 宗tông 諱húy 璟# 。 顯hiển 宗tông 允duẫn 恭cung 之chi 子tử 。 允duẫn 恭cung 未vị 立lập 而nhi 卒thốt 。 章chương 宗tông 以dĩ 皇hoàng 太thái 孫tôn 即tức 位vị 。 改cải 元nguyên 明minh 昌xương 。 四tứ 年niên 詔chiếu 萬vạn 松tùng 禪thiền 師sư 於ư 禁cấm 庭đình 升thăng 座tòa 。 帝đế 親thân 迎nghênh 禮lễ 。 聞văn 未vị 聞văn 法Pháp 。 開khai 悟ngộ 感cảm 慨khái 。 親thân 奉phụng 錦cẩm 綺ỷ 大đại 僧Tăng 伽già 衣y 。 詣nghệ 座tòa 授thọ 施thí 。 內nội 宮cung 貴quý 戚thích 羅la 拜bái 拱củng 跪quỵ 。 各các 施thí 珍trân 愛ái 。 以dĩ 奉phụng 供cúng 養dường 。 建kiến 普phổ 度độ 會hội 佛Phật 事sự 。 連liên 日nhật 祥tường 雲vân 連liên 綿miên 天thiên 際tế 。 從tùng 此thử 年niên 豐phong 謳# 歌ca 滿mãn 路lộ 。 每mỗi 歲tuế 設thiết 齋trai 。 常thường 感cảm 祥tường 瑞thụy 。 帝đế 駕giá 幸hạnh 燕yên 之chi 仰ngưỡng 山sơn 。 有hữu 金kim 色sắc 界giới 中trung 兜Đâu 率Suất 境cảnh 。 碧bích 蓮liên 花hoa 裡# 梵Phạm 王Vương 宮cung 之chi 句cú 。 承thừa 安an 四tứ 年niên 帝đế 以dĩ 太thái 后hậu 遺di 命mạng 詔chiếu 下hạ 和hòa 龍long 府phủ 建kiến 大đại 明minh 寺tự 。 造tạo 九cửu 級cấp 浮phù 圖đồ 。 度độ 僧Tăng 三tam 萬vạn 。 施thí 以dĩ 度độ 牒điệp 。 以dĩ 薦tiến 冥minh 福phước 。
東đông 海hải 侯hầu
侯hầu 諱húy 允duẫn 濟tế 。 世thế 宗tông 第đệ 七thất 子tử 。 章chương 宗tông 無vô 嗣tự 。 群quần 臣thần 奉phụng 遺di 詔chiếu 立lập 之chi 。 改cải 元nguyên 大đại 安an 。 在tại 位vị 四tứ 年niên 旃chiên 檀đàn 瑞thụy 像tượng 至chí 金kim 國quốc 。 十thập 三tam 年niên 此thử 年niên 迎nghênh 置trí 上thượng 京kinh 禁cấm 庭đình 供cúng 養dường 已dĩ 上thượng 金kim 誌chí )# 。
金kim 國quốc 誌chí 曰viết 。 浮phù 屠đồ 之chi 教giáo 雖tuy 貴quý 戚thích 望vọng 族tộc 多đa 捨xả 男nam 女nữ 為vi 僧Tăng 尼ni 。 禪thiền 多đa 律luật 少thiểu 。 在tại 京kinh 曰viết 國quốc 師sư 。 帥súy 府phủ 曰viết 僧Tăng 錄lục 僧Tăng 正chánh 。 列liệt 郡quận 曰viết 都đô 綱cương 。 縣huyện 曰viết 維duy 那na 。 披phi 剃thế 威uy 儀nghi 與dữ 南nam 宋tống 等đẳng 。 所sở 賜tứ 之chi 號hiệu 曰viết 大đại 師sư 曰viết 大đại 德đức 並tịnh 賜tứ 紫tử 國quốc 師sư 。 服phục 真chân 紅hồng 袈ca 裟sa 。 僧Tăng 錄lục 僧Tăng 正chánh 限hạn 三tam 年niên 為vi 任nhậm 。 並tịnh 服phục 紫tử 袈ca 裟sa 。 都đô 綱cương 亦diệc 以dĩ 三tam 年niên 為vi 任nhậm 。 有hữu 師sư 號hiệu 者giả 賜tứ 紫tử 。 無vô 者giả 如như 常thường 。 僧Tăng 維duy 那na 僧Tăng 尼ni 有hữu 訟tụng 者giả 。 杖trượng 以dĩ 下hạ 決quyết 遣khiển 之chi 。 杖trượng 以dĩ 上thượng 者giả 並tịnh 申thân 解giải 僧Tăng 錄lục 都đô 綱cương 司ty 。
李# 之chi 純thuần
之chi 純thuần 。 字tự 純thuần 甫phủ 。 自tự 號hiệu 屏bính 山sơn 居cư 士sĩ 。 弘hoằng 州châu 人nhân 。 章chương 宗tông 承thừa 安an 間gian 進tiến 士sĩ 。 官quan 至chí 尚thượng 書thư 右hữu 司ty 都đô 事sự 。 資tư 性tánh 英anh 邁mại 。 天thiên 下hạ 書thư 無vô 所sở 不bất 讀đọc 。 其kỳ 於ư 莊trang 周chu 。 列liệt 禦ngữ 寇khấu 。 左tả 氏thị 。 戰chiến 國quốc 策sách 為vi 尤vưu 長trường/trưởng 。 文văn 亦diệc 略lược 能năng 似tự 之chi 。 三tam 十thập 歲tuế 後hậu 徧biến 觀quán 佛Phật 書thư 。 既ký 而nhi 取thủ 道đạo 學học 諸chư 家gia 之chi 書thư 讀đọc 之chi 。 一nhất 旦đán 有hữu 會hội 於ư 其kỳ 心tâm 。 乃nãi 合hợp 三tam 家gia 為vi 一nhất 。 取thủ 先tiên 儒nho 之chi 說thuyết 箋# 其kỳ 不bất 相tương 合hợp 者giả 。 著trước 為vi 成thành 書thư 。 所sở 謂vị 鳴minh 道đạo 集tập 說thuyết 是thị 也dã (# 黃hoàng 文văn 献# 集tập )# 。 其kỳ 鳴minh 道đạo 集tập 說thuyết 序tự 曰viết 。 天thiên 地địa 未vị 生sanh 之chi 前tiền 。 聖thánh 人nhân 在tại 道đạo 。 天thiên 地địa 既ký 生sanh 之chi 後hậu 。 道đạo 在tại 聖thánh 人nhân 。 故cố 自tự 生sanh 民dân 以dĩ 來lai 。 未vị 有hữu 不bất 得đắc 道Đạo 而nhi 為vi 聖thánh 人nhân 者giả 。 伏phục 羲# 神thần 農nông 黃hoàng 帝đế 之chi 心tâm 見kiến 於ư 大đại 易dị 。 堯# 舜thuấn 禹vũ 湯thang 文văn 武võ 之chi 心tâm 見kiến 於ư 詩thi 書thư 。 皆giai 得đắc 道Đạo 之chi 大đại 聖thánh 人nhân 也dã 。 聖thánh 人nhân 不bất 王vương 。 道đạo 術thuật 將tương 裂liệt 。 有hữu 老lão 子tử 者giả 游du 方phương 之chi 外ngoại 。 恐khủng 後hậu 世thế 之chi 人nhân 。 塞tắc 而nhi 無vô 所sở 入nhập 。 高cao 談đàm 天thiên 地địa 未vị 生sanh 之chi 前tiền 。 而nhi 洗tẩy 之chi 以dĩ 道Đạo 德đức 。 有hữu 孔khổng 子tử 者giả 游du 方phương 之chi 內nội 。 恐khủng 後hậu 世thế 之chi 人nhân 。 眩huyễn 而nhi 無vô 所sở 歸quy 。 切thiết 論luận 天thiên 地địa 。 既ký 生sanh 之chi 後hậu 。 而nhi 封phong 之chi 以dĩ 仁nhân 義nghĩa 。 故cố 其kỳ 言ngôn 無vô 不bất 有hữu 少thiểu 相tương/tướng 齟# 齬# 者giả 。 雖tuy 然nhiên 。 或hoặc 吹xuy 或hoặc 噓hư 或hoặc 輓# 或hoặc 推thôi 。 一nhất 首thủ 一nhất 尾vĩ 。 一nhất 東đông 一nhất 西tây 。 玄huyền 聖thánh 素tố 王vương 之chi 志chí 亦diệc 皆giai 有hữu 歸quy 矣hĩ 。 其kỳ 門môn 弟đệ 子tử 恐khủng 其kỳ 不bất 合hợp 。 而nhi 遂toại 至chí 於ư 支chi 離ly 也dã 。 莊trang 周chu 氏thị 沿duyên 流lưu 而nhi 下hạ 。 自tự 天thiên 人nhân 至chí 於ư 聖thánh 人nhân 。 孟# 軻kha 氏thị 泝tố 流lưu 而nhi 上thượng 。 自tự 善thiện 人nhân 至chí 於ư 神thần 人nhân 。 如như 左tả 右hữu 券khoán 。 內nội 聖thánh 外ngoại 王vương 之chi 說thuyết 偹# 矣hĩ 。 惜tích 夫phu 四tứ 聖thánh 人nhân 歿một 。 列liệt 禦ngữ 宼# 駁bác 而nhi 失thất 真chân 。 荀# 卿khanh 子tử 雜tạp 而nhi 未vị 醇thuần 。 楊dương 雄hùng 。 王vương 通thông 氏thị 僭# 而nhi 自tự 聖thánh 。 韓# 愈dũ 。 歐âu 陽dương 氏thị 蕩đãng 而nhi 為vi 文văn 。 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 如như 綫tuyến 而nhi 不bất 傳truyền 者giả 一nhất 千thiên 五ngũ 百bách 年niên 矣hĩ 。 而nhi 浮phù 屠đồ 氏thị 之chi 書thư 。 從tùng 西tây 方phương 來lai 。 盖# 距cự 中trung 國quốc 。 數sổ 千thiên 萬vạn 里lý 。 證chứng 之chi 文văn 字tự 詰cật 曲khúc 侏chu 儷# 。 重trọng/trùng 譯dịch 而nhi 釋thích 之chi 。 至chí 言ngôn 妙diệu 理lý 與dữ 吾ngô 古cổ 聖thánh 人nhân 之chi 心tâm 魄phách 然nhiên 而nhi 合hợp 。 顧cố 其kỳ 徒đồ 不bất 能năng 發phát 明minh 。 其kỳ 旨chỉ 趣thú 耳nhĩ 。 豈khởi 萬vạn 古cổ 之chi 下hạ 四tứ 海hải 之chi 外ngoại 聖thánh 人nhân 之chi 迹tích 竟cánh 不bất 能năng 泯mẫn 滅diệt 耶da 。 諸chư 儒nho 陰ấm 取thủ 其kỳ 說thuyết 以dĩ 證chứng 吾ngô 書thư 。 自tự 李# 翱cao 始thỉ 。 至chí 於ư 近cận 代đại 王vương 介giới 甫phủ 父phụ 子tử 倡xướng 之chi 於ư 前tiền 。 蘇tô 子tử 瞻chiêm 兄huynh 弟đệ 和hòa 之chi 於ư 後hậu 。 大đại 易dị 詩thi 書thư 論luận 孟# 老lão 莊trang 皆giai 有hữu 所sở 解giải 。 濂# 溪khê 涑# 水thủy 橫hoạnh/hoành 渠cừ 伊y 川xuyên 之chi 學học 踵chủng 而nhi 興hưng 焉yên 。 上thượng 蔡thái 龜quy 山sơn 元nguyên 城thành 橫hoạnh/hoành 浦# 之chi 徒đồ 又hựu 從tùng 而nhi 翼dực 之chi 。 東đông 萊# 南nam 軒hiên 晦hối 庵am 之chi 書thư 蔓mạn 衍diễn 四tứ 出xuất 。 其kỳ 言ngôn 遂toại 大đại 小tiểu 。 生sanh 何hà 幸hạnh 。 見kiến 諸chư 先tiên 生sanh 之chi 議nghị 論luận 。 心tâm 知tri 古cổ 聖thánh 人nhân 之chi 不bất 死tử 。 大Đại 道Đạo 之chi 將tương 合hợp 也dã 。 恐khủng 將tương 合hợp 而nhi 又hựu 離ly 。 箋# 其kỳ 未vị 合hợp 於ư 古cổ 聖thánh 人nhân 者giả 曰viết 鳴minh 道đạo 集tập 說thuyết 云vân (# 集tập 說thuyết 共cộng 二nhị 百bách 十thập 七thất 篇thiên )# 。
移di 剌lạt 真chân 卿khanh
真chân 卿khanh 。 字tự 楚sở 材tài 。 本bổn 姓tánh 耶da 律luật 。 及cập 金kim 滅diệt 遼liêu 。 真chân 卿khanh 歸quy 金kim 。 改cải 姓tánh 移di 剌lạt 。 自tự 號hiệu 湛trạm 然nhiên 居cư 士sĩ 。 嘗thường 撰soạn 鳴minh 道đạo 集tập 說thuyết 後hậu 序tự 。 略lược 曰viết 。 李# 屏bính 山sơn 臨lâm 終chung 出xuất 鳴minh 道đạo 集tập 說thuyết 付phó 敬kính 鼎đỉnh 臣thần 曰viết 。 此thử 吾ngô 末mạt 後hậu 絕tuyệt 交giao 之chi 作tác 也dã 。 子tử 其kỳ 秘bí 之chi 。 當đương 有hữu 賞thưởng 音âm 者giả 。 鼎đỉnh 臣thần 聞văn 余dư 購# 屏bính 山sơn 書thư 。 以dĩ 此thử 稿# 因nhân 萬vạn 松tùng 秀tú 公công 轉chuyển 致trí 於ư 予# 。 予# 覽lãm 而nhi 感cảm 泣khấp 者giả 累lũy/lụy/luy 日nhật 。 昔tích 予# 嘗thường 見kiến 鳴minh 道đạo 集tập 而nhi 不bất 平bình 之chi 。 欲dục 為vi 書thư 紏# 其kỳ 蕪# 謬mậu 而nhi 未vị 暇hạ 。 豈khởi 意ý 屏bính 山sơn 先tiên 我ngã 著trước 鞭tiên 。 遂toại 為vi 序tự 引dẫn 。 以dĩ 鍼châm 江giang 左tả 書thư 生sanh 膏cao 肓# 之chi 病bệnh 。 為vi 中trung 原nguyên 士sĩ 大đại 夫phu 有hữu 斯tư 疾tật 者giả 亦diệc 可khả 發phát 藥dược 矣hĩ 。
佛Phật 法Pháp 金Kim 湯Thang 編Biên 卷quyển 第đệ 十thập 五ngũ
天thiên 台thai 釋thích 如như 惺tinh 重trọng/trùng 校giáo