法Pháp 華Hoa 五Ngũ 百Bách 問Vấn 論Luận
Quyển 0001
唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 述Thuật
五ngũ 百bách 問vấn 論luận 何hà 為vi 而nhi 造tạo 耶da 曰viết 為vi 俾tỉ 破phá 權quyền 執chấp 悟ngộ 實thật 道đạo 也dã 然nhiên 篤đốc 而nhi 論luận 之chi 如Như 來Lai 一nhất 代đại 說thuyết 大đại 小tiểu 權quyền 實thật 教giáo 每mỗi 會hội 必tất 各các 有hữu 囑chúc 累lụy 諸chư 大đại 羅La 漢Hán 弘hoằng 演diễn 小tiểu 宗tông 彌Di 勒Lặc 以dĩ 權quyền 教giáo 為vi 職chức 文Văn 殊Thù 大Đại 乘Thừa 為vi 任nhậm 等đẳng 是thị 荷hà 擔đảm 菩Bồ 提Đề 。 莊trang 嚴nghiêm 雙song 樹thụ 其kỳ 間gian 豈khởi 容dung 優ưu 劣liệt 哉tai 及cập 至chí 滅diệt 後hậu 諸chư 大đại 祖tổ 師sư 後hậu 先tiên 遞đệ 出xuất 分phần/phân 宗tông 立lập 家gia 偏thiên 弘hoằng 一nhất 門môn 葢# 亦diệc 各các 受thọ 密mật 囑chúc 乘thừa 願nguyện 轂cốc 而nhi 來lai 者giả 也dã 若nhược 慈từ 恩ân 基cơ 師sư 專chuyên 據cứ 深thâm 密mật 主chủ 張trương 瑜du 伽già 以dĩ 三tam 時thời 教giáo 該cai 括quát 一nhất 化hóa 三tam 無vô 二nhị 有hữu 統thống 轄hạt 眾chúng 機cơ 其kỳ 極cực 遂toại 至chí 乎hồ 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 為vi 權quyền 三tam 乘thừa 為vi 實thật 矣hĩ 斯tư 旨chỉ 也dã 始thỉ 與dữ 我ngã 所sở 弘hoằng 法pháp 華hoa 之chi 者giả 戞# 戞# 乎hồ 不bất 相tương 容dung 焉yên 則tắc 不bất 得đắc 不bất 作tác 為vi 玄huyền 贊tán 別biệt 立lập 一nhất 家gia 之chi 說thuyết 也dã 然nhiên 竊thiết 忖thốn 其kỳ 意ý 豈khởi 非phi 木mộc 牛ngưu 楊dương 葉diệp 俯phủ 提đề 弱nhược 喪táng 以dĩ 餘dư 深thâm 法Pháp 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 者giả 耶da 所sở 謂vị 世thế 界giới 。 故cố 實thật 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 。 實thật 權quyền 誘dụ 方phương 便tiện 皆giai 無vô 唐đường 捐quyên 但đãn 稟bẩm 今kim 宗tông 教giáo 眼nhãn 未vị 明minh 者giả 或hoặc 眩huyễn 其kỳ 說thuyết 將tương 泣khấp 兩lưỡng 岐kỳ 又hựu 彼bỉ 宗tông 徒đồ 牢lao 執chấp 一nhất 途đồ 或hoặc 恐khủng 馴# 致trí 蹋đạp 順thuận 璟# 之chi 禍họa 又hựu 復phục 焉yên 知tri 無vô 或hoặc 不bất 幸hạnh 而nhi 寶bảo 器khí 受thọ 粗thô 食thực 者giả 乎hồ 是thị 論luận 主chủ 之chi 所sở 以dĩ 深thâm 憂ưu 遠viễn 慮lự 而nhi 有hữu 此thử 造tạo 也dã 歟# 條điều 章chương 雖tuy 多đa 大đại 要yếu 有hữu 三tam 焉yên 一nhất 開khai 顯hiển 正chánh 意ý 為vi 決quyết 定định 聲Thanh 聞Văn 而nhi 翻phiên 判phán 屬thuộc 有hữu 性tánh 以dĩ 敗bại 種chủng 之chi 論luận 通thông 再tái 活hoạt 之chi 經kinh 安an 得đắc 今kim 已dĩ 生sanh 竟cánh 引dẫn 論luận 滅diệt 之chi 此thử 剡# 足túc 徇# 屨lũ 點điểm 金kim 成thành 鐵thiết 不bất 知tri 其kỳ 可khả 二nhị 今kim 經kinh 要yếu 在tại 乎hồ 顯hiển 一nhất 代đại 設thiết 化hóa 之chi 意ý 諸chư 法Pháp 門môn 綱cương 目mục 總tổng 讓nhượng 之chi 前tiền 經kinh 然nhiên 虗hư 張trương 名danh 相tướng 廣quảng 開khai 章chương 段đoạn 大đại 小tiểu 參tham 雜tạp 今kim 昔tích 莫mạc 辨biện 而nhi 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 措thố 之chi 弗phất 顧cố 買mãi 櫝# 還hoàn 珠châu 不bất 亦diệc 戾lệ 乎hồ 三tam 末mạt 世thế 弘hoằng 通thông 專chuyên 為vi 行hành 人nhân 紛phân 綸luân 法pháp 相tướng 茫mang 如như 烟yên 海hải 不bất 見kiến 一nhất 語ngữ 及cập 于vu 行hành 要yếu 問vấn 橋kiều 論luận 箭tiễn 空không 費phí 光quang 景cảnh 一nhất 朝triêu 瞑minh 目mục 色sắc 心tâm 何hà 依y 此thử 棄khí 所sở 急cấp 而nhi 不bất 知tri 務vụ 也dã 他tha 若nhược 事sự 義nghĩa 去khứ 取thủ 訓huấn 詁# 同đồng 異dị 類loại 則tắc 抑ức 末mạt 矣hĩ 三tam 要yếu 既ký 呈trình 矣hĩ 庶thứ 幾kỷ 教giáo 台thai 徒đồ 確xác 有hữu 所sở 守thủ 及cập 習tập 彼bỉ 宗tông 者giả 祛khư 膠giao 著trước 或hoặc 有hữu 圓viên 種chủng 者giả 生sanh 慕mộ 嚮hướng 焉yên 非phi 必tất 圖đồ 強cường/cưỡng 聒# 一nhất 切thiết 悉tất 使sử 捨xả 彼bỉ 從tùng 此thử 也dã 製chế 作tác 主chủ 意ý 葢# 如như 斯tư 而nhi 已dĩ 矣hĩ 此thử 論luận 智trí 證chứng 大đại 師sư 之chi 所sở 將tương 來lai 趙triệu 宋tống 時thời 彼bỉ 方phương 已dĩ 失thất 傳truyền 最tối 宜nghi 須tu 寶bảo 護hộ 獨độc 奈nại 舊cựu 刻khắc 鹵lỗ 莾mãng 訛ngoa 謬mậu 相tương 望vọng 而nhi 復phục 靡mĩ 別biệt 本bổn 可khả 讐thù 校giáo 慧tuệ 心tâm 致trí 疑nghi 其kỳ 來lai 也dã 久cửu 矣hĩ 每mỗi 一nhất 披phi 卷quyển 未vị 曾tằng 不bất 憮# 然nhiên 而nhi 增tăng 慨khái 也dã 山sơn 門môn 碩# 匠tượng 有hữu 守thủ 篤đốc 和hòa 尚thượng 恆hằng 惋oản 惜tích 不bất 置trí 乃nãi 據cứ 昔tích 人nhân 所sở 考khảo 覈# 及cập 玄huyền 贊tán 等đẳng 默mặc 索sách 精tinh 思tư 嚴nghiêm 訂# 其kỳ 譌# 疑nghi 者giả 不bất 敢cảm 輒triếp 改cải 別biệt 為vi 箋# 註chú 三tam 卷quyển 論luận 定định 是thị 非phi 且thả 略lược 釋thích 肯khẳng 綮khính/khể 難nạn/nan 通thông 者giả 於ư 是thị 從tùng 來lai 以dĩ 為vi 不bất 可khả 讀đọc 委ủy 諸chư 高cao 閣các 者giả 皆giai 喜hỷ 而nhi 讀đọc 之chi 研nghiên 之chi 得đắc 益ích 者giả 寢tẩm 多đa 其kỳ 孫tôn 昌xương 宗tông 上thượng 人nhân 銳duệ 志chí 進tiến 學học 稱xưng 不bất 愧quý 堂đường 搆câu 之chi 任nhậm 比tỉ 以dĩ 和hòa 尚thượng 校giáo 本bổn 壽thọ 之chi 梨lê 棗táo 仍nhưng 以dĩ 箋# 註chú 分phần/phân 會hội 入nhập 本bổn 論luận 各các 章chương 之chi 下hạ 合hợp 刻khắc 之chi 將tương 欲dục 以dĩ 公công 于vu 大đại 方phương 而nhi 揭yết 論luận 主chủ 之chi 志chí 於ư 幾kỷ 墜trụy 也dã 其kỳ 為vi 功công 為vi 惠huệ 亦diệc 豈khởi 小tiểu 哉tai 刻khắc 成thành 徵trưng 余dư 弁# 言ngôn 余dư 聞văn 之chi 喜hỷ 甚thậm 乃nãi 不bất 自tự 揣đoàn 敢cảm 攄# 鄙bỉ 見kiến 如như 此thử 且thả 為vi 提đề 其kỳ 要yếu 曰viết 清thanh 涼lương 國quốc 師sư 有hữu 言ngôn 法pháp 華hoa 云vân 此thử 經Kinh 難nan 信tín 難nan 解giải 。 佛Phật 現hiện 在tại 世thế 猶do 多đa 怨oán 嫉tật 。 況huống 滅diệt 度độ 後hậu 。 誠thành 哉tai 斯tư 言ngôn 。 若nhược 保bảo 執chấp 三tam 乘thừa 五ngũ 性tánh 不bất 信tín 一Nhất 乘Thừa 一nhất 性tánh 者giả 深thâm 為vi 可khả 愍mẫn 此thử 甄chân 簡giản 權quyền 實thật 絲ti 毫hào 不bất 貸thải 所sở 謂vị 寶bảo 山sơn 無vô 非phi 寶bảo 取thủ 之chi 先tiên 擇trạch 摩ma 尼ni 也dã 智trí 證chứng 大đại 師sư 曰viết 釋thích 法pháp 華hoa 者giả 三tam 家gia 三tam 論luận 法pháp 相tướng 天thiên 台thai 竝tịnh 是thị 法Pháp 王Vương 之chi 一nhất 官quan 法Pháp 界Giới 之chi 一nhất 門môn 能năng 為vì 眾chúng 生sanh 。 之chi 妙diệu 藥dược 能năng 為vi 諸chư 趣thú 之chi 律luật 梁lương 此thử 四tứ 悉tất 投đầu 機cơ 諸chư 祖tổ 一nhất 揆quỹ 所sở 謂vị 雪Tuyết 山Sơn 無vô 非phi 藥dược 採thải 者giả 期kỳ 於ư 對đối 病bệnh 也dã 若nhược 異dị 其kỳ 異dị 而nhi 不bất 通thông 於ư 大đại 同đồng 則tắc 於ư 和hòa 合hợp 海hải 分phần/phân 河hà 飲ẩm 水thủy 徒đồ 長trường/trưởng 見kiến 慢mạn 與dữ 夫phu 外ngoại 道đạo 諍tranh 訟tụng 何hà 異dị 乎hồ 雖tuy 然nhiên 此thử 猶do 未vị 也dã 智trí 者giả 大đại 師sư 之chi 言ngôn 曰viết 方phương 便tiện 說thuyết 稱xưng 妙diệu 不bất 妙diệu 見kiến 理lý 之chi 時thời 無vô 復phục 權quyền 實thật 非phi 權quyền 非phi 實thật 亦diệc 無vô 妙diệu 與dữ 不bất 妙diệu 是thị 故cố 稱xưng 妙diệu 也dã 嗚ô 乎hồ 此thử 何hà 等đẳng 境cảnh 界giới 安an 得đắc 與dữ 法Pháp 界Giới 有hữu 情tình 同đồng 造tạo 乎hồ 斯tư 地địa 受thọ 廣quảng 大đại 妙diệu 法Pháp 喜hỷ 樂lạc 乎hồ 讀đọc 者giả 倘thảng 幸hạnh 稔# 知tri 之chi 則tắc 守thủ 篤đốc 和hòa 尚thượng 用dụng 心tâm 之chi 苦khổ 併tinh 昌xương 宗tông 上thượng 人nhân 致trí 力lực 之chi 勤cần 皆giai 為vi 非phi 唐đường 設thiết 也dã 乃nãi 是thị 論luận 流lưu 通thông 日nhật 昌xương 月nguyệt 盛thịnh 我ngã 有hữu 望vọng 焉yên 豈khởi 不bất 大đại 歡hoan 喜hỷ 哉tai 。
寬khoan 政chánh 六lục 秊niên 歲tuế 次thứ 甲giáp 寅# 孟# 秋thu 。 後hậu 學học 六lục 如như 沙Sa 門Môn 慈từ 周chu 撰soạn 。
凡phàm 例lệ
-# 一nhất 此thử 論luận 專chuyên 對đối 破phá 慈từ 恩ân 玄huyền 贊tán 本bổn 邦bang 上thượng 代đại 性tánh 相tướng 相tương/tướng 拒cự 若nhược 守thủ 護hộ 章chương 法pháp 華hoa 秀tú 句cú 一Nhất 乘Thừa 要yếu 決quyết 等đẳng 蓋cái 皆giai 其kỳ 流lưu 亞# 諸chư 祖tổ 未vị 必tất 閱duyệt 此thử 論luận 而nhi 暗ám 相tướng 發phát 明minh 者giả 多đa 今kim 宗tông 學học 者giả 最tối 所sở 宜nghi 講giảng 究cứu 但đãn 恨hận 舊cựu 本bổn 烏ô 焉yên 剩thặng 脫thoát 義nghĩa 路lộ 茅mao 塞tắc 先tiên 師sư 患hoạn 之chi 殫đàn 力lực 訂# 正chánh 稍sảo 覺giác 披phi 豁hoát 。
-# 一nhất 註chú 稱xưng 光quang 山sơn 本bổn 者giả 乃nãi 野dã 州châu 日nhật 光quang 山sơn 所sở 傳truyền 訂# 譌# 頗phả 精tinh 先tiên 師sư 多đa 采thải 用dụng 之chi 惜tích 乎hồ 中trung 卷quyển 失thất 傳truyền 。
-# 一nhất 本bổn 論luận 所sở 牒điệp 玄huyền 贊tán 則tắc 有hữu 現hiện 本bổn 可khả 對đối 校giáo 其kỳ 他tha 率suất 推thôi 徵trưng 文văn 理lý 究cứu 其kỳ 所sở 必tất 當đương 然nhiên 而nhi 後hậu 從tùng 之chi 其kỳ 難nạn 決quyết 者giả 且thả 存tồn 舊cựu 不bất 敢cảm 擅thiện 改cải 換hoán 焉yên 。
-# 一nhất 格cách 上thượng 私tư 記ký 條điều 數số 以dĩ 便tiện 搜sưu 求cầu 然nhiên 不bất 與dữ 本bổn 論luận 題đề 下hạ 條điều 數số 同đồng 者giả 意ý 古cổ 來lai 傳truyền 寫tả 經kinh 多đa 手thủ 致trí 此thử 離ly 合hợp 耳nhĩ 今kim 且thả 據cứ 現hiện 本bổn 。
-# 一nhất 先tiên 師sư 校giáo 本bổn 主chủ 辨biện 誤ngộ 字tự 若nhược 其kỳ 句cú 逗đậu 國quốc 譯dịch 未vị 遑hoàng 盡tận 匡khuông 覽lãm 者giả 請thỉnh 自tự 裁tài 正chánh 焉yên 。
睿# 山sơn 南nam 溪khê 沙Sa 門Môn 。 昌xương 宗tông 。 識thức 。
五Ngũ 百Bách 問Vấn 論Luận 卷quyển 上thượng (# 一nhất 百bách 一nhất 十thập 一nhất 問vấn )#
毗tỳ 陵lăng 沙Sa 門Môn 。 湛trạm 然nhiên 。 述thuật 。
問vấn 釋thích 一nhất 經kinh 文văn 前tiền 幾kỷ 門môn 。
答đáp 開khai 為vi 六lục 門môn 一nhất 敘tự 經kinh 緣duyên 起khởi 之chi 意ý 二nhị 明minh 宗tông 旨chỉ 三Tam 明Minh 經kinh 品phẩm 得đắc 名danh 四tứ 明minh 品phẩm 廢phế 立lập 五ngũ 彰chương 品phẩm 次thứ 第đệ 六lục 釋thích 經kinh 本bổn 文văn 今kim 意ý 謂vị 之chi 不bất 然nhiên 。 除trừ 釋thích 本bổn 文văn 餘dư 之chi 五ngũ 門môn 初sơ 文văn 略lược 明minh 緣duyên 起khởi 可khả 爾nhĩ 餘dư 三Tam 明Minh 品phẩm 在tại 無vô 非phi 經kinh 骨cốt 格cách 第đệ 二nhị 宗tông 旨chỉ 未vị 曉hiểu 如như 何hà 容dung 子tử 陳trần 疑nghi 方phương 知tri 遠viễn 旨chỉ 曾tằng 聞văn 有hữu 用dụng 名danh 體thể 宗tông 用dụng 教giáo 相tương/tướng 等đẳng 五ngũ 稍sảo 似tự 得đắc 於ư 此thử 經Kinh 旨chỉ 歸quy 。
問vấn 何hà 謂vị 緣duyên 起khởi 。
答đáp 緣duyên 起khởi 為vi 五ngũ 一nhất 酬thù 因nhân 請thỉnh 二nhị 破phá 疑nghi 執chấp 三tam 為vi 彰chương 記ký 行hành 四tứ 為vi 利lợi 今kim 後hậu 五ngũ 顯hiển 時thời 機cơ 初sơ 文văn 有hữu 二nhị 一nhất 酬thù 因nhân 二nhị 酬thù 請thỉnh 酬thù 因nhân 又hựu 六lục 一nhất 酬thù 行hành 因nhân 即tức 方phương 便tiện 品phẩm 初sơ 云vân 佛Phật 曾tằng 至chí 未vị 曾tằng 有hữu 。 法pháp 二nhị 酬thù 願nguyện 因nhân 亦diệc 方phương 便tiện 品phẩm 云vân 我ngã 本bổn 立lập 誓thệ 願nguyện 。 及cập 壽thọ 量lượng 中trung 每mỗi 自tự 作tác 是thị 意ý 。 等đẳng 三tam 酬thù 求cầu 因nhân 即tức 達đạt 多đa 品phẩm 四tứ 酬thù 持trì 因nhân 論luận 云vân 佛Phật 曾tằng 已dĩ 下hạ 為vi 讀đọc 誦tụng 甚thậm 深thâm 及cập 後hậu 之chi 四tứ 恆hằng 即tức 四tứ 依y 是thị 及cập 不bất 輕khinh 品phẩm 受thọ 持trì 之chi 文văn 五ngũ 酬thù 相tương/tướng 因nhân 謂vị 雨vũ 華hoa 等đẳng 彌Di 勒Lặc 疑nghi 問vấn 等đẳng 六lục 酬thù 說thuyết 因nhân 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 成thành 佛Phật 已dĩ 後hậu 必tất 說thuyết 故cố 也dã 今kim 謂vị 雖tuy 列liệt 六lục 因nhân 竝tịnh 今kim 昔tích 大đại 途đồ 之chi 通thông 因nhân 而nhi 非phi 出xuất 世thế 本bổn 意ý 之chi 別biệt 因nhân 經Kinh 云vân 若nhược 但đãn 讚tán 佛Phật 乘Thừa 。 眾chúng 生sanh 沒một 在tại 苦khổ 。 等đẳng 四tứ 十thập 餘dư 秊niên 不bất 顯hiển 真chân 實thật 今kim 始thỉ 得đắc 暢sướng 而nhi 不bất 為vi 酬thù 因nhân 徒đồ 說thuyết 久cửu 遠viễn 何hà 益ích 於ư 今kim 故cố 今kim 別biệt 因nhân 大đại 唯duy 二nhị 種chủng 一nhất 為vi 迹tích 門môn 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 二nhị 為vi 本bổn 門môn 開khai 迹tích 顯hiển 遠viễn 此thử 則tắc 正chánh 當đương 一nhất 代đại 別biệt 因nhân 不bất 同đồng 諸chư 教giáo 。
問vấn 曰viết 何hà 謂vị 酬thù 請thỉnh 。
答đáp 曰viết 釋Thích 迦Ca 初sơ 成thành 梵Phạm 王Vương 請thỉnh 說thuyết 但đãn 說thuyết 方phương 便tiện 今kim 酬thù 身thân 子tử 請thỉnh 說thuyết 權quyền 實thật 境cảnh 酬thù 文Văn 殊Thù 請thỉnh 說thuyết 安an 樂lạc 行hành 酬thù 彌Di 勒Lặc 請thỉnh 說thuyết 真chân 應ưng 果quả 今kim 謂vị 一nhất 代đại 大đại 小tiểu 皆giai 酬thù 梵Phạm 請thỉnh 身thân 子tử 所sở 請thỉnh 通thông 為vi 三tam 周chu 三tam 周chu 所sở 陳trần 豈khởi 獨độc 於ư 境cảnh 權quyền 在tại 於ư 昔tích 安an 合hợp 重trọng/trùng 求cầu 況huống 法pháp 說thuyết 周chu 三tam 世thế 十thập 方phương 皆giai 令linh 眾chúng 生sanh 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 乘thừa 是thị 寶bảo 乘thừa 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 此thử 豈khởi 非phi 行hành 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 此thử 豈khởi 非phi 果quả 滅diệt 化hóa 寶bảo 所sở 行hành 果quả 亦diệc 然nhiên 所sở 談đàm 者giả 教giáo 何hà 以dĩ 獨độc 境cảnh 餘dư 之chi 二nhị 酬thù 至chí 文văn 方phương 決quyết 。
問vấn 云vân 何hà 謂vị 破phá 疑nghi 。
答đáp 曰viết 一nhất 破phá 疑nghi 二nhị 破phá 執chấp 初sơ 破phá 疑nghi 者giả 聲Thanh 聞Văn 疑nghi 謂vị 永vĩnh 不bất 成thành 佛Phật 故cố 云vân 感cảm 傷thương 諸chư 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 疑nghi 獨độc 得đắc 又hựu 疑nghi 菩Bồ 提Đề 己kỷ 亦diệc 無vô 分phần/phân 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp 。 等đẳng 文văn 兼kiêm 破phá 悔hối 疑nghi 小tiểu 不bất 得đắc 作tác 佛Phật 。 今kim 聞văn 作tác 佛Phật 悔hối 所sở 以dĩ 除trừ 知tri 為vi 大đại 因nhân 故cố 疑nghi 通thông 三tam 乘thừa 悔hối 唯duy 小tiểu 有hữu 以dĩ 寬khoan 攝nhiếp 狹hiệp 但đãn 說thuyết 破phá 疑nghi 今kim 謂vị 疑nghi 通thông 悔hối 局cục 為vi 出xuất 何hà 文văn 文văn 中trung 既ký 云vân 諸chư 求cầu 三tam 乘thừa 若nhược 有hữu 疑nghi 悔hối 豈khởi 從tùng 一nhất 句cú 便tiện 判phán 疑nghi 寬khoan 以dĩ 寬khoan 攝nhiếp 狹hiệp 應ưng 俱câu 有hữu 悔hối 又hựu 諸chư 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 。 身thân 住trụ 何hà 位vị 初sơ 疑nghi 獨độc 得đắc 後hậu 疑nghi 無vô 分phần/phân 獨độc 得đắc 與dữ 無vô 分phần/phân 相tương 違vi 疑nghi 悔hối 焉yên 分phần/phân 於ư 大đại 小tiểu 。
問vấn 曰viết 何hà 名danh 破phá 執chấp 。
答đáp 曰viết 法pháp 華hoa 論luận 云vân 決quyết 定định 退thoái 大đại 二nhị 種chủng 聲Thanh 聞Văn 今kim 經kinh 唯duy 為vi 退thoái 大đại 一nhất 種chủng 經Kinh 云vân 我ngã 昔tích 教giáo 汝nhữ 。 志chí 願nguyện 佛Phật 道Đạo 。 及cập 明minh 大đại 通thông 十thập 六lục 王vương 子tử 。 今kim 經kinh 正chánh 破phá 退thoái 大đại 者giả 執chấp 四tứ 中trung 非phi 三tam 今kim 謂vị 論luận 語ngữ 現hiện 在tại 且thả 置trí 未vị 來lai 若nhược 弘hoằng 教giáo 者giả 欲dục 達đạt 經kinh 旨chỉ 須tu 遠viễn 尋tầm 始thỉ 達đạt 末mạt 謂vị 於ư 彼bỉ 土độ 生sanh 滅diệt 想tưởng 時thời 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 滅diệt 想tưởng 乃nãi 順thuận 現hiện 在tại 情tình 執chấp 得đắc 聞văn 則tắc 順thuận 化hóa 儀nghi 大đại 體thể 既ký 云vân 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 何hà 以dĩ 蔽tế 之chi 論luận 云vân 決quyết 定định 增tăng 上thượng 慢mạn 未vị 熟thục 故cố 釋thích 云vân 其kỳ 趣thú 寂tịch 者giả 元nguyên 無vô 大đại 性tánh 亦diệc 非phi 不bất 輕khinh 與dữ 記ký 之chi 限hạn 乃nãi 引dẫn 例lệ 云vân 如như 般Bát 若Nhã 經kinh 皆giai 令linh 入nhập 於ư 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 皆giai 盡tận 入nhập 今kim 謂vị 違vi 經kinh 背bối/bội 論luận 徒đồ 引dẫn 他tha 文văn 般Bát 若Nhã 現hiện 云vân 皆giai 入nhập 而nhi 反phản 云vân 不bất 盡tận 論luận 云vân 未vị 熟thục 而nhi 改cải 云vân 無vô 如như 樹thụ 上thượng 菓quả 菓quả 未vị 熟thục 時thời 與dữ 元nguyên 無vô 菓quả 其kỳ 理lý 同đồng 耶da 不bất 輕khinh 品phẩm 中trung 始thỉ 終chung 無vô 復phục 除trừ 趣thú 寂tịch 言ngôn 何hà 以dĩ 苦khổ 為vi 菩Bồ 薩Tát 除trừ 之chi 除trừ 在tại 昔tích 教giáo 取thủ 出xuất 今kim 經kinh 何hà 以dĩ 將tương 昔tích 之chi 除trừ 證chứng 今kim 之chi 取thủ 又hựu 云vân 趣thú 寂tịch 佛Phật 不bất 記ký 菩Bồ 薩Tát 記ký 令linh 信tín 解giải 上thượng 慢mạn 佛Phật 不bất 記ký 菩Bồ 薩Tát 記ký 令linh 發phát 趣thú 若nhược 趣thú 寂tịch 後hậu 作tác 佛Phật 違vi 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 處xứ 處xứ 教giáo 文văn 今kim 謂vị 論luận 文văn 此thử 二nhị 同đồng 為vi 未vị 熟thục 未vị 熟thục 則tắc 是thị 後hậu 時thời 必tất 定định 當đương 熟thục 若nhược 趣thú 寂tịch 永vĩnh 沈trầm 則tắc 上thượng 慢mạn 永vĩnh 沒một 上thượng 慢mạn 教giáo 無vô 長trường 沒một 之chi 文văn 則tắc 趣thú 寂tịch 義nghĩa 無vô 永vĩnh 沈trầm 之chi 理lý 何hà 事sự 未vị 熟thục 該cai 於ư 二nhị 人nhân 元nguyên 無vô 獨độc 在tại 趣thú 寂tịch 若nhược 其kỳ 二nhị 人nhân 永vĩnh 沈trầm 長trường 沒một 何hà 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 令linh 解giải 令linh 發phát 是thị 則tắc 天thiên 親thân 謬mậu 言ngôn 不bất 輕khinh 諭dụ 諂siểm 又hựu 云vân 菩Bồ 薩Tát 有hữu 二nhị 頓đốn 悟ngộ 漸tiệm 悟ngộ 漸tiệm 悟ngộ 二nhị 義nghĩa 從tùng 小tiểu 向hướng 大đại 名danh 漸tiệm 生sanh 數số 少thiểu 故cố 從tùng 凡phàm 歸quy 大đại 名danh 頓đốn 生sanh 數số 多đa 故cố 乃nãi 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 八bát 萬vạn 劫kiếp 等đẳng 云vân 是thị 聖thánh 人nhân 非phi 是thị 異dị 生sanh 二nhị 者giả 曾tằng 發phát 大đại 小tiểu 二nhị 心tâm 修tu 二nhị 行hành 者giả 來lai 歸quy 大đại 者giả 皆giai 名danh 為vi 漸tiệm 今kim 謂vị 生sanh 數số 多đa 少thiểu 在tại 於ư 勤cần 怠đãi 安an 得đắc 以dĩ 大đại 小tiểu 判phán 之chi 又hựu 大đại 含hàm 漸tiệm 頓đốn 何hà 得đắc 以dĩ 所sở 從tùng 判phán 之chi 又hựu 小tiểu 通thông 賢hiền 聖thánh 聖thánh 兼kiêm 初sơ 後hậu 凡phàm 通thông 內nội 外ngoại 外ngoại 兼kiêm 博bác 地địa 而nhi 判phán 能năng 入nhập 若nhược 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 八bát 萬vạn 劫kiếp 等đẳng 曾tằng 發phát 大đại 小tiểu 正chánh 當đương 趣thú 寂tịch 昔tích 具cụ 二nhị 緣duyên 但đãn 以dĩ 大đại 弱nhược 小tiểu 強cường/cưỡng 小tiểu 此thử 大đại 彼bỉ 人nhân 不bất 觀quán 其kỳ 始thỉ 末mạt 輙triếp 判phán 有hữu 無vô 。
問vấn 何hà 名danh 彰chương 記ký 行hành 耶da 。
答đáp 有hữu 二nhị 一nhất 記ký 二nhị 行hành 記ký 謂vị 未vị 記ký 聲Thanh 聞Văn 今kim 為vi 授thọ 記ký 文văn 云vân 我ngã 設thiết 是thị 方phương 便tiện 。 等đẳng 及cập 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 領lãnh 解giải 初sơ 文văn 今kim 謂vị 楞lăng 伽già 四tứ 義nghĩa 故cố 記ký 聲Thanh 聞Văn 大đại 集tập 二nhị 三tam 授thọ 聲Thanh 聞Văn 記ký 楞lăng 伽già 大đại 集tập 為vi 法pháp 華hoa 前tiền 後hậu 而nhi 云vân 未vị 記ký 耶da 二nhị 彰chương 行hành 者giả 今kim 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 行hành 故cố 。 下hạ 文văn 云vân 有hữu 佛Phật 子tử 心tâm 淨tịnh 。 等đẳng 聲Thanh 聞Văn 若nhược 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 如Như 來Lai 但đãn 化hóa 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 今kim 問vấn 若nhược 唯duy 為vi 退thoái 大đại 那na 為vi 菩Bồ 薩Tát 仍nhưng 云vân 但đãn 化hóa 應ưng 不bất 關quan 小tiểu 若nhược 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 化hóa 菩Bồ 薩Tát 者giả 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 非phi 一Nhất 乘Thừa 者giả 應ưng 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 而nhi 化hóa 導đạo 之chi 。 若nhược 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 悉tất 一Nhất 乘Thừa 豈khởi 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 還hoàn 化hóa 一Nhất 乘Thừa 若nhược 大đại 小tiểu 共cộng 聞văn 成thành 佛Phật 無vô 疑nghi 。 二nhị 俱câu 不bất 聞văn 俱câu 不bất 成thành 佛Phật 驗nghiệm 知tri 三tam 祇kỳ 共cộng 位vị 菩Bồ 薩Tát 行hành 同đồng 二Nhị 乘Thừa 故cố 使sử 得đắc 失thất 而nhi 無vô 差sai 降giáng/hàng 。
問vấn 何hà 位vị 名danh 為vi 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 。
答đáp 曰viết 七thất 地địa 為vi 一Nhất 乘Thừa 因nhân 佛Phật 地địa 為vi 一Nhất 乘Thừa 果quả 今kim 謂vị 此thử 經Kinh 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 通thông 收thu 始thỉ 末mạt 遍biến 於ư 大đại 小tiểu 彈đàn 指chỉ 合hợp 掌chưởng 敗bại 種chủng 邪tà 逆nghịch 現hiện 在tại 滅diệt 後hậu 一nhất 句cú 一nhất 偈kệ 。 咸hàm 皆giai 與dữ 記ký 竝tịnh 入nhập 佛Phật 因nhân 豈khởi 至chí 七thất 地địa 方phương 為vi 因nhân 耶da 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 若nhược 非phi 佛Phật 因nhân 復phục 非phi 小tiểu 行hành 大đại 小tiểu 不bất 攝nhiếp 為vi 外ngoại 道đạo 耶da 又hựu 云vân 三tam 周chu 明minh 一Nhất 乘Thừa 境cảnh 安an 樂lạc 行hành 明minh 一Nhất 乘Thừa 行hành 壽thọ 量lượng 明minh 一Nhất 乘Thừa 果quả 今kim 謂vị 釋thích 乃nãi 分phần/phân 張trương 義nghĩa 豈khởi 能năng 會hội 境cảnh 如như 前tiền 難nan 行hành 果quả 未vị 詳tường 且thả 以dĩ 行hành 標tiêu 其kỳ 名danh 行hành 無vô 理lý 教giáo 其kỳ 行hành 安an 寄ký 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 所sở 觀quán 者giả 何hà 讀đọc 說thuyết 是thị 經Kinh 所sở 說thuyết 是thị 教giáo 夢mộng 坐tọa 道Đạo 場Tràng 此thử 豈khởi 非phi 果quả 菩Bồ 薩Tát 行hành 之chi 。 非phi 人nhân 何hà 謂vị 壽thọ 量lượng 本bổn 行hạnh 豈khởi 非phi 本bổn 因nhân 如như 實thật 知tri 見kiến 。 可khả 非phi 本bổn 理lý 又hựu 云vân 由do 此thử 三tam 故cố 彰chương 菩Bồ 薩Tát 行hành 說thuyết 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 今kim 謂vị 三tam 周chu 未vị 明minh 行hành 果quả 境cảnh 非phi 說thuyết 法Pháp 之chi 由do 若nhược 能năng 說thuyết 之chi 人nhân 由do 知tri 契khế 境cảnh 所sở 被bị 之chi 機cơ 由do 機cơ 契khế 應ưng 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 由do 二nhị 方phương 談đàm 若nhược 安an 樂lạc 行hành 但đãn 行hành 無vô 理lý 非phi 說thuyết 經Kinh 之chi 由do 由do 經kinh 可khả 弘hoằng 初sơ 心tâm 藉tạ 行hành 大đại 悲bi 扶phù 理lý 順thuận 佛Phật 嚴nghiêm 勅sắc 機cơ 教giáo 相tương/tướng 扣khấu 由do 義nghĩa 方phương 成thành 若nhược 云vân 果quả 為vi 彰chương 行hành 之chi 由do 而nhi 說thuyết 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 者giả 果quả 謝tạ 於ư 往vãng 垂thùy 迹tích 於ư 今kim 迹tích 談đàm 果quả 事sự 遠viễn 為vi 說thuyết 本bổn 此thử 品phẩm 但đãn 云vân 說thuyết 壽thọ 得đắc 益ích 不bất 語ngữ 說thuyết 經Kinh 之chi 相tướng 故cố 文văn 云vân 聞văn 佛Phật 壽thọ 長trường/trưởng 獲hoạch 如như 是thị 等đẳng 。 增tăng 道đạo 之chi 位vị 。
問vấn 云vân 何hà 為vi 利lợi 今kim 後hậu 耶da 。
答đáp 曰viết 又hựu 二nhị 一nhất 利lợi 今kim 二nhị 利lợi 後hậu 今kim 利lợi 者giả 二nhị 一nhất 果quả 記ký 利lợi 如như 三tam 周chu 後hậu 二nhị 現hiện 證chứng 利lợi 如như 龍long 女nữ 作tác 佛Phật 此thử 界giới 菩Bồ 薩Tát 乃nãi 至chí 八bát 部bộ 遙diêu 見kiến 悟ngộ 解giải 及cập 分phân 別biệt 功công 德đức 。 品phẩm 等đẳng 乃nãi 至chí 下hạ 諸chư 品phẩm 末mạt 聞văn 品phẩm 得đắc 益ích 後hậu 利lợi 者giả 眾chúng 散tán 已dĩ 後hậu 今kim 謂vị 今kim 後hậu 可khả 然nhiên 何hà 不bất 說thuyết 往vãng 自tự 本bổn 成thành 之chi 後hậu 大đại 通thông 之chi 後hậu 二nhị 萬vạn 億ức 後hậu 今kim 日nhật 之chi 前tiền 豈khởi 無vô 一nhất 人nhân 於ư 此thử 經Kinh 文văn 從tùng 佛Phật 得đắc 益ích 故cố 經Kinh 云vân 于vu 今kim 有hữu 住trụ 。 聲Thanh 聞Văn 地Địa 者giả 。 故cố 知tri 過quá 去khứ 受thọ 益ích 葢# 多đa 然nhiên 現hiện 利lợi 中trung 果quả 記ký 現hiện 證chứng 二nhị 不bất 相tương 離ly 法Pháp 師sư 品phẩm 中trung 滅diệt 後hậu 一nhất 句cú 尚thượng 許hứa 通thông 記ký 豈khởi 現hiện 在tại 獲hoạch 悟ngộ 不bất 名danh 果quả 記ký 若nhược 非phi 果quả 記ký 當đương 得đắc 者giả 何hà 若nhược 現hiện 證chứng 者giả 何hà 名danh 佛Phật 與dữ 故cố 經Kinh 云vân 安an 住trụ 實thật 智trí 中trung 。 我ngã 定định 當đương 作tác 佛Phật 。 安an 住trụ 實thật 智trí 非phi 證chứng 是thị 何hà 名danh 得đắc 佛Phật 法Pháp 分phần 。 何hà 名danh 獲hoạch 大đại 善thiện 利lợi 。 何hà 名danh 無vô 上thượng 寶bảo 不bất 求cầu 自tự 得đắc 。 何hà 謂vị 大đại 寶bảo 自tự 然nhiên 而nhi 至chí 。 何hà 名danh 而nhi 今kim 自tự 得đắc 。 何hà 名danh 得đắc 其kỳ 果quả 報báo 。 何hà 名danh 今kim 得đắc 無vô 漏lậu 。 大đại 果quả 何hà 名danh 其kỳ 中trung 。 應ưng 受thọ 供cúng 養dường 。
問vấn 云vân 何hà 名danh 為vi 。 為vi 顯hiển 時thời 機cơ 。
答đáp 一nhất 時thời 二nhị 機cơ 時thời 謂vị 諸chư 佛Phật 說thuyết 教giáo 一nhất 頓đốn 二nhị 漸tiệm 頓đốn 謂vị 從tùng 凡phàm 求cầu 佛Phật 如như 勝thắng 鬘man 一Nhất 乘Thừa 一Nhất 乘Thừa 是thị 權quyền 四tứ 乘thừa 是thị 實thật 漸tiệm 如như 此thử 經Kinh 一Nhất 乘Thừa 是thị 實thật 。 二Nhị 乘Thừa 是thị 權quyền 今kim 謂vị 勝thắng 鬘man 一Nhất 乘Thừa 何hà 殊thù 此thử 經Kinh 一Nhất 乘Thừa 一Nhất 乘Thừa 若nhược 同đồng 何hà 以dĩ 彼bỉ 權quyền 此thử 實thật 彼bỉ 頓đốn 此thử 漸tiệm 彼bỉ 四tứ 與dữ 彼bỉ 一nhất 如như 何hà 此thử 二nhị 與dữ 此thử 一nhất 同đồng 不bất 四tứ 一nhất 若nhược 異dị 四tứ 中trung 之chi 一nhất 非phi 一nhất 四tứ 一nhất 若nhược 同đồng 權quyền 實thật 安an 隔cách 一nhất 二nhị 若nhược 異dị 非phi 從tùng 一nhất 開khai 一nhất 二nhị 若nhược 一nhất 權quyền 實thật 仍nhưng 別biệt 異dị 不bất 可khả 會hội 一nhất 何hà 須tu 會hội 又hựu 問vấn 此thử 二nhị 彼bỉ 四tứ 同đồng 異dị 云vân 何hà 若nhược 異dị 何hà 以dĩ 俱câu 非phi 一Nhất 乘Thừa 若nhược 一nhất 權quyền 實thật 不bất 等đẳng 又hựu 問vấn 漸tiệm 頓đốn 二nhị 途đồ 為vi 何hà 勝thắng 劣liệt 若nhược 言ngôn 漸tiệm 勝thắng 不bất 定định 應ưng 從tùng 漸tiệm 入nhập 頓đốn 若nhược 言ngôn 頓đốn 勝thắng 不bất 應ưng 頓đốn 屬thuộc 彼bỉ 經kinh 若nhược 許hứa 須tu 勝thắng 仍nhưng 屬thuộc 彼bỉ 經kinh 那na 云vân 此thử 經Kinh 出xuất 諸chư 經kinh 上thượng 若nhược 言ngôn 從tùng 凡phàm 即tức 名danh 頓đốn 者giả 此thử 經Kinh 諸chư 天thiên 八bát 部bộ 。 下hạ 文văn 八bát 界giới 微vi 塵trần 一nhất 句cú 一nhất 偈kệ 。 隨tùy 喜hỷ 勸khuyến 聽thính 此thử 等đẳng 豈khởi 即tức 盡tận 從tùng 小tiểu 來lai 彼bỉ 經kinh 三tam 乘thừa 不bất 愚ngu 於ư 法pháp 。 亦diệc 從tùng 小tiểu 入nhập 應ưng 在tại 漸tiệm 收thu 況huống 彼bỉ 以dĩ 四tứ 一nhất 相tương 對đối 此thử 乃nãi 一nhất 二nhị 雙song 陳trần 是thị 則tắc 二nhị 處xứ 俱câu 具cụ 兩lưỡng 文văn 漸tiệm 頓đốn 未vị 能năng 分phần/phân 路lộ 正chánh 直trực 捨xả 方phương 便tiện 。 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。 豈khởi 無vô 上thượng 道Đạo 仍nhưng 名danh 為vi 漸tiệm 唯duy 一nhất 無vô 二nhị 十thập 方phương 唯duy 一nhất 但đãn 化hóa 菩Bồ 薩Tát 除trừ 佛Phật 方phương 便tiện 。 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 發phát 心tâm 不bất 退thoái 竝tịnh 不bất 能năng 知tri 古cổ 佛Phật 塔tháp 踊dũng 以dĩ 來lai 證chứng 本bổn 地địa 踊dũng 出xuất 以dĩ 弘hoằng 經kinh 龍long 女nữ 須tu 臾du 而nhi 見kiến 成thành 邪tà 王vương 即tức 生sanh 而nhi 獲hoạch 悟ngộ 如như 斯tư 等đẳng 例lệ 非phi 頓đốn 者giả 何hà 。
問vấn 此thử 既ký 屬thuộc 漸tiệm 漸tiệm 相tương/tướng 如như 何hà 。
答đáp 舊cựu 有hữu 五ngũ 時thời 初sơ 為vi 提đề 謂vị 為vi 人nhân 天thiên 教giáo 第đệ 二nhị 時thời 即tức 三tam 七thất 之chi 後hậu 十thập 二nhị 秊niên 前tiền 說thuyết 三tam 乘thừa 有hữu 行hành 未vị 說thuyết 空không 行hành 即tức 阿a 含hàm 等đẳng 第đệ 三tam 時thời 即tức 成thành 道Đạo 後hậu 三tam 十thập 秊niên 中trung 說thuyết 三tam 乘thừa 空không 行hành 謂vị 維duy 摩ma 思tư 益ích 大đại 品phẩm 等đẳng 第đệ 四tứ 時thời 成thành 道Đạo 後hậu 三tam 十thập 秊niên 中trung 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 猶do 未vị 分phân 明minh 演diễn 說thuyết 。 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 實thật 相tướng 說thuyết 無vô 常thường 佛Phật 果Quả 為vi 真chân 實thật 即tức 無vô 量lượng 義nghĩa 法pháp 華hoa 等đẳng 第đệ 五ngũ 時thời 即tức 涅Niết 槃Bàn 大đại 悲bi 經kinh 等đẳng 今kim 謂vị 乍sạ 觀quán 可khả 爾nhĩ 理lý 即tức 不bất 然nhiên 提đề 謂vị 中trung 明minh 長trường 生sanh 不Bất 起Khởi 法Pháp 忍Nhẫn 。 等đẳng 不bất 應ưng 獨độc 在tại 人nhân 天thiên 之chi 教giáo 第đệ 二nhị 時thời 十thập 二nhị 秊niên 前tiền 者giả 五ngũ 秊niên 說thuyết 大Đại 般Bát 若Nhã 。 七thất 秊niên 說thuyết 般bát 舟chu 九cửu 秊niên 說thuyết 鴦ương 掘quật 十thập 秊niên 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 皆giai 明minh 佛Phật 性tánh 實thật 相tướng 又hựu 第đệ 二nhị 時thời 說thuyết 十Thập 地Địa 經kinh 又hựu 大đại 般Bát 若Nhã 云vân 鹿lộc 苑uyển 無vô 量lượng 人nhân 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 等đẳng 故cố 知tri 且thả 依y 古cổ 義nghĩa 五ngũ 時thời 為vi 定định 恐khủng 厭yếm 文văn 繁phồn 且thả 略lược 應ưng 止chỉ 具cụ 如như 古cổ 德đức 廣quảng 有hữu 破phá 斥xích 非phi 此thử 可khả 論luận 。
問vấn 舊cựu 義nghĩa 既ký 然nhiên 更cánh 有hữu 新tân 義nghĩa 不phủ 。
答đáp 曰viết 新tân 經kinh 義nghĩa 者giả 頓Đốn 教Giáo 大Đại 乘Thừa 。 但đãn 唯duy 一nhất 時thời 不bất 從tùng 小tiểu 起khởi 教giáo 被bị 唯duy 一nhất 若nhược 漸tiệm 大đại 之chi 教giáo 乃nãi 有hữu 三tam 時thời 如như 解giải 深thâm 密mật 經kinh 為vi 勝thắng 義nghĩa 生sanh 菩Bồ 薩Tát 依y 三tam 性tánh 說thuyết 三tam 無vô 性tánh 勝thắng 義nghĩa 生sanh 白bạch 佛Phật 初sơ 於ư 一nhất 時thời 。 在tại 痆na 斯tư 仙Tiên 人Nhân 墮Đọa 處Xứ 。 鹿lộc 苑uyển 林lâm 中trung 為vi 發phát 趣thú 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 者giả 。 以dĩ 四Tứ 諦Đế 法pháp 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 有hữu 上thượng 有hữu 容dung 。 未vị 了liễu 義nghĩa 故cố 第đệ 二nhị 時thời 中trung 。 唯duy 為vi 發phát 趣thú 大Đại 乘Thừa 。 者giả 依y 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 本bổn 來lai 寂tịch 。 靜tĩnh 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 隱ẩn 密mật 相tướng 。 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 斯tư 處xứ 甚thậm 奇kỳ 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。 亦diệc 是thị 有hữu 上thượng 。 所sở 容dung 受thọ 猶do 未vị 了liễu 義nghĩa 。 亦diệc 諸chư 諍tranh 論luận 安an 足túc 處xứ 所sở 。 世Thế 尊Tôn 于vu 今kim 第đệ 三tam 時thời 普phổ 為vi 一nhất 切thiết 。 乘thừa 者giả 無vô 容dung 是thị 真chân 了liễu 義nghĩa 。 非phi 諸chư 諍tranh 論luận 。 今kim 謂vị 彼bỉ 經kinh 是thị 第đệ 三tam 時thời 故cố 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 說thuyết 後hậu 品phẩm 後hậu 聞văn 法Pháp 得đắc 益ích 具cụ 結kết 大đại 小tiểu 二nhị 道đạo 不bất 同đồng 乃nãi 以dĩ 阿a 含hàm 為vi 第đệ 一nhất 時thời 隱ẩn 密mật 說thuyết 有hữu 不bất 明minh 有hữu 者giả 有hữu 其kỳ 何hà 性tánh 第đệ 二nhị 時thời 中trung 。 隱ẩn 密mật 不bất 了liễu 而nhi 生sanh 諍tranh 論luận 。 第đệ 三tam 時thời 中trung 。 仍nhưng 存tồn 諸chư 乘thừa 故cố 云vân 一nhất 切thiết 以dĩ 有hữu 諸chư 故cố 驗nghiệm 未vị 會hội 三tam 乘thừa 。
問vấn 深thâm 密mật 既ký 然nhiên 如như 何hà 判phán 釋thích 。
答đáp 曰viết 第đệ 一nhất 時thời 隱ẩn 密mật 說thuyết 有hữu 未vị 說thuyết 於ư 空không 第đệ 二nhị 時thời 者giả 隱ẩn 密mật 說thuyết 空không 謂vị 般Bát 若Nhã 等đẳng 第đệ 三tam 時thời 者giả 顯hiển 了liễu 說thuyết 有hữu 云vân 依y 他tha 圓viên 成thành 故cố 也dã 謂vị 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 亦diệc 顯hiển 了liễu 說thuyết 空không 空không 所sở 執chấp 性tánh 今kim 問vấn 般Bát 若Nhã 之chi 中trung 有hữu 圓viên 成thành 不bất 若nhược 其kỳ 無vô 者giả 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 如Như 來Lai 種chủng 智trí 。 色sắc 心tâm 乃nãi 至chí 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 一nhất 皆giai 云vân 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。 清thanh 淨tịnh 三tam 智trí 品phẩm 中trung 三tam 智trí 一nhất 心tâm 名danh 為vi 佛Phật 智trí 又hựu 此thử 解giải 深thâm 密mật 經kinh 為vi 是thị 法pháp 華hoa 前tiền 耶da 後hậu 耶da 涅Niết 槃Bàn 既ký 明minh 五ngũ 時thời 驗nghiệm 此thử 既ký 在tại 法pháp 華hoa 前tiền 道Đạo 理lý 未vị 有hữu 深thâm 密mật 後hậu 事sự 又hựu 復phục 不bất 辨biện 鹿lộc 苑uyển 已dĩ 前tiền 信tín 知tri 只chỉ 辨biện 中trung 間gian 三tam 昧muội 又hựu 曰viết 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 亦diệc 明minh 三tam 種chủng 法Pháp 輪luân 謂vị 轉chuyển 照chiếu 持trì 轉chuyển 謂vị 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 為vi 空không 照chiếu 謂vị 照chiếu 有hữu 照chiếu 空không 持trì 謂vị 非phi 空không 非phi 有hữu 。 可khả 任nhậm 持trì 故cố 今kim 謂vị 何hà 經kinh 無vô 此thử 有hữu 空không 等đẳng 三tam 又hựu 曰viết 新tân 醫y 舊cựu 醫y 新tân 醫y 即tức 第đệ 三tam 時thời 也dã 頓đốn 悟ngộ 之chi 機cơ 一nhất 果quả 之chi 證chứng 無vô 三tam 時thời 教giáo 若nhược 機cơ 漸tiệm 成thành 定định 有hữu 三tam 時thời 此thử 經Kinh 三tam 周chu 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 處xứ 多đa 被bị 聲Thanh 聞Văn 先tiên 說thuyết 般Bát 若Nhã 已dĩ 教giáo 其kỳ 空không 破phá 彼bỉ 有hữu 病bệnh 不bất 愚ngu 於ư 法pháp 。 既ký 信tín 解giải 已dĩ 今kim 說thuyết 第đệ 三tam 時thời 令linh 其kỳ 歸quy 趣thú 為vi 顯hiển 第đệ 三tam 真chân 實thật 。 之chi 教giáo 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 故cố 與dữ 金kim 光quang 明minh 解giải 深thâm 密mật 同đồng 第đệ 三tam 時thời 今kim 謂vị 三tam 教giáo 三tam 時thời 其kỳ 義nghĩa 各các 別biệt 不bất 可khả 以dĩ 二nhị 經kinh 同đồng 解giải 深thâm 密mật 金kim 光quang 明minh 通thông 立lập 大Đại 乘Thừa 有hữu 等đẳng 三tam 諦đế 何hà 關quan 漸tiệm 三tam 涅Niết 槃Bàn 經kinh 二nhị 醫y 相tương 對đối 本bổn 譬thí 邪tà 正chánh 兩lưỡng 常thường 故cố 與dữ 漸tiệm 教giáo 永vĩnh 別biệt 涅Niết 槃Bàn 幸hạnh 有hữu 五ngũ 味vị 何hà 不bất 用dụng 之chi 復phục 順thuận 論luận 文văn 何hà 為vi 固cố 執chấp 論luận 云vân 依y 法pháp 者giả 如như 經kinh 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 以dĩ 無vô 量lượng 無vô 數số 方phương 便tiện 。 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 念niệm 觀quán 方phương 便tiện 說thuyết 法Pháp 。 是thị 法Pháp 皆giai 為vì 。 一nhất 佛Phật 乘Thừa 故cố 。 如như 是thị 等đẳng 譬thí 喻dụ 者giả 如như 依y 牛ngưu 有hữu 乳nhũ 酪lạc 生sanh 熟thục 蘇tô 乃nãi 至chí 醍đề 醐hồ 此thử 五ngũ 味vị 中trung 醍đề 醐hồ 第đệ 一nhất 為vi 小Tiểu 乘Thừa 如như 乳nhũ 大Đại 乘Thừa 如như 醍đề 醐hồ 故cố 以dĩ 此thử 喻dụ 明minh 大Đại 乘Thừa 無vô 上thượng 諸chư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 亦diệc 同đồng 大Đại 乘Thừa 無vô 上thượng 聲Thanh 聞Văn 同đồng 者giả 示thị 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 法Pháp 身thân 之chi 性tánh 同đồng 諸chư 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 。 論luận 與dữ 涅Niết 槃Bàn 經kinh 合hợp 何hà 事sự 固cố 違vi 兩lưỡng 經kinh 復phục 是thị 終chung 窮cùng 論luận 解giải 終chung 窮cùng 之chi 經kinh 何hà 事sự 卻khước 引dẫn 不bất 了liễu 之chi 教giáo 彼bỉ 部bộ 若nhược 了liễu 何hà 以dĩ 通thông 小tiểu 通thông 小tiểu 若nhược 了liễu 此thử 經Kinh 亦diệc 應ưng 卻khước 得đắc 小tiểu 果quả 若nhược 得đắc 小tiểu 果quả 何hà 會hội 之chi 有hữu 。
問vấn 何hà 名danh 顯hiển 機cơ 。
答đáp 曰viết 依y 涅Niết 槃Bàn 經kinh 唯duy 有hữu 一nhất 機cơ 然nhiên 性tánh 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 理lý 性tánh 如như 勝thắng 鬘man 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 二nhị 行hành 性tánh 如như 楞lăng 伽già 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 前tiền 皆giai 有hữu 之chi 後hậu 或hoặc 有hữu 無vô 談đàm 有hữu 藏tạng 無vô 說thuyết 皆giai 作tác 佛Phật 今kim 謂vị 若nhược 唯duy 一nhất 機cơ 何hà 以dĩ 二nhị 三tam 二nhị 三tam 。 是thị 機cơ 不bất 應ưng 唯duy 一nhất 唯duy 言ngôn 表biểu 獨độc 一nhất 切thiết 不bất 開khai 若nhược 諸chư 教giáo 更cánh 開khai 則tắc 唯duy 言ngôn 成thành 誑cuống 徒đồ 立lập 二nhị 藏tạng 二nhị 無vô 二nhị 也dã 理lý 必tất 行hành 在tại 於ư 當đương 行hành 必tất 理lý 在tại 於ư 昔tích 豈khởi 有hữu 前tiền 皆giai 具cụ 有hữu 令linh 後hậu 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 若nhược 弘hoằng 教giáo 者giả 談đàm 有hữu 藏tạng 無vô 過quá 在tại 談đàm 者giả 若nhược 言ngôn 在tại 佛Phật 經Kinh 無vô 此thử 言ngôn 經kinh 無vô 說thuyết 有hữu 增tăng 謗báng 之chi 義nghĩa 理lý 在tại 於ư 斯tư 又hựu 曰viết 依y 善thiện 戒giới 地địa 持trì 有hữu 二nhị 種chủng 性tánh 所sở 謂vị 有hữu 無vô 彼bỉ 經kinh 論luận 云vân 性tánh 種chủng 性tánh 者giả 無vô 始thỉ 法pháp 爾nhĩ 六lục 處xứ 殊thù 勝thắng 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 此thử 依y 行hành 性tánh 無vô 種chủng 性tánh 人nhân 雖tuy 復phục 發phát 心tâm 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 終chung 不bất 能năng 得đắc 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 但đãn 以dĩ 人nhân 天thiên 而nhi 成thành 熟thục 之chi 。 即tức 無vô 性tánh 也dã 被bị 有hữu 此thử 依y 行hành 性tánh 非phi 被bị 於ư 無vô 今kim 謂vị 何hà 不bất 云vân 無vô 性tánh 是thị 決quyết 定định 聲Thanh 聞Văn 而nhi 云vân 是thị 人nhân 天thiên 種chủng 性tánh 若nhược 爾nhĩ 則tắc 有hữu 二nhị 種chủng 無vô 性tánh 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 尚thượng 判phán 為vi 無vô 三tam 途đồ 四tứ 趣thú 道Đạo 理lý 非phi 有hữu 今kim 問vấn 勤cần 行hành 之chi 人nhân 幾kỷ 時thời 不bất 得đắc 即tức 知tri 定định 屬thuộc 無vô 性tánh 之chi 人nhân 況huống 講giảng 說thuyết 者giả 復phục 不bất 勤cần 行hành 則tắc 有hữu 無vô 俱câu 無vô 是thị 知tri 不bất 曉hiểu 一nhất 切thiết 教giáo 中trung 咸hàm 具cụ 折chiết 伏phục 攝nhiếp 受thọ 二nhị 義nghĩa 如như 毒độc 天thiên 二nhị 鼓cổ 藥dược 珠châu 兩lưỡng 身thân 是thị 故cố 論luận 中trung 有hữu 眾chúng 生sanh 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 意ý 輙triếp 於ư 一nhất 事sự 中trung 。 或hoặc 呵ha 或hoặc 讚tán 豈khởi 可khả 聞văn 五ngũ 性tánh 便tiện 謂vị 人nhân 天thiên 二Nhị 乘Thừa 永vĩnh 無vô 覩đổ 一nhất 性tánh 宗tông 乃nãi 言ngôn 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 故cố 大đại 論luận 云vân 說thuyết 人nhân 天thiên 教giáo 。 者giả 譬thí 如như 王vương 子tử 。 從tùng 高cao 墮đọa 下hạ 父phụ 王vương 接tiếp 以dĩ 人nhân 天thiên 繒tăng 綿miên 令linh 不bất 至chí 三tam 途đồ 之chi 地địa 而nhi 成thành 大đại 損tổn 故cố 說thuyết 善thiện 戒giới 且thả 免miễn 三tam 途đồ 歎thán 於ư 滅diệt 想tưởng 令linh 脫thoát 果quả 繫hệ 豈khởi 可khả 聞văn 有hữu 即tức 生sanh 有hữu 見kiến 聞văn 無vô 便tiện 謂vị 永vĩnh 無vô 處xứ 處xứ 生sanh 著trước 引dẫn 之chi 難nan 出xuất 。
問vấn 此thử 經Kinh 下hạ 文văn 妙Diệu 莊Trang 嚴Nghiêm 王Vương 。 品phẩm 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 為vi 是thị 何hà 位vị 。
答đáp 是thị 被bị 聲Thanh 聞Văn 傍bàng 利lợi 益ích 故cố 今kim 謂vị 若nhược 爾nhĩ 何hà 經kinh 不bất 然nhiên 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 皆giai 有hữu 二Nhị 乘Thừa 聞văn 大đại 獲hoạch 小tiểu 二nhị 子tử 勸khuyến 王vương 聽thính 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 聞văn 經Kinh 乃nãi 成thành 令linh 得đắc 小tiểu 果quả 此thử 典điển 何hà 名danh 唯duy 為vi 會hội 三tam 諸chư 教giáo 之chi 上thượng 其kỳ 言ngôn 徒đồ 施thí 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 有hữu 言ngôn 無vô 實thật 藥dược 王vương 十thập 喻dụ 空không 歎thán 芭ba 蕉tiêu 法Pháp 師sư 三tam 說thuyết 全toàn 同đồng 泡bào 沫mạt 又hựu 曰viết 涅Niết 槃Bàn 三tam 種chủng 病bệnh 人nhân 此thử 經Kinh 三tam 艸thảo 二nhị 木mộc 逆nghịch 次thứ 配phối 於ư 三tam 時thời 教giáo 也dã 今kim 謂vị 三tam 時thời 豎thụ 經kinh 一nhất 期kỳ 病bệnh 人nhân 艸thảo 木mộc 橫hoạnh/hoành 判phán 人nhân 法pháp 如như 何hà 以dĩ 橫hoạnh/hoành 而nhi 判phán 於ư 豎thụ 信tín 用dụng 深thâm 密mật 亦diệc 是thị 胸hung 襟khâm 又hựu 曰viết 般Bát 若Nhã 云vân 三tam 乘thừa 定định 性tánh 及cập 不bất 定định 性tánh 此thử 經Kinh 大Đại 乘Thừa 無vô 復phục 定định 性tánh 今kim 謂vị 在tại 般Bát 若Nhã 中trung 有hữu 定định 不bất 定định 若nhược 入nhập 今kim 經kinh 無vô 復phục 定định 性tánh 若nhược 至chí 此thử 經Kinh 猶do 尚thượng 不bất 轉chuyển 暫tạm 名danh 為vi 定định 發phát 在tại 界giới 外ngoại 故cố 也dã 般Bát 若Nhã 仍nhưng 挫tỏa 故cố 有hữu 不bất 同đồng 又hựu 曰viết 楞lăng 伽già 五ngũ 性tánh 三tam 乘thừa 及cập 以dĩ 定định 性tánh 無vô 性tánh 無vô 性tánh 即tức 是thị 闡xiển 提đề 之chi 人nhân 勝thắng 鬘man 四tứ 性tánh 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 今kim 謂vị 此thử 並tịnh 猶do 在tại 不bất 了liễu 抑ức 揚dương 教giáo 故cố 不bất 可khả 引dẫn 權quyền 以dĩ 證chứng 實thật 教giáo 。
問vấn 云vân 何hà 名danh 為vi 宗tông 旨chỉ 。
答đáp 曰viết 教giáo 乃nãi 有hữu 三tam 宗tông 即tức 有hữu 八bát 言ngôn 教giáo 三tam 者giả 一nhất 多đa 說thuyết 有hữu 宗tông 阿a 含hàm 等đẳng 是thị 二nhị 多đa 說thuyết 空không 宗tông 即tức 中trung 百bách 十thập 二nhị 門môn 般Bát 若Nhã 等đẳng 是thị 雖tuy 多đa 說thuyết 空không 亦diệc 不bất 違vi 有hữu 三tam 非phi 空không 有hữu 宗tông 即tức 華hoa 嚴nghiêm 深thâm 密mật 法pháp 華hoa 等đẳng 是thị 今kim 謂vị 淨tịnh 名danh 楞lăng 伽già 為vi 屬thuộc 何hà 教giáo 若nhược 阿a 含hàm 明minh 有hữu 何hà 故cố 中trung 含hàm 中trung 說thuyết 大đại 空không 經kinh 其kỳ 經kinh 最tối 廣quảng 廣quảng 明minh 二nhị 空không 二Nhị 乘Thừa 證chứng 空không 為vi 與dữ 阿a 含hàm 空không 所sở 證chứng 同đồng 異dị 所sở 證chứng 若nhược 同đồng 空không 有hữu 乖quai 諍tranh 所sở 證chứng 若nhược 異dị 小tiểu 教giáo 兩lưỡng 分phần/phân 乃nãi 至chí 成thành 論luận 所sở 明minh 空không 理lý 猶do 屬thuộc 小tiểu 攝nhiếp 所sở 言ngôn 二nhị 多đa 說thuyết 空không 指chỉ 中trung 百bách 等đẳng 者giả 論luận 申thân 於ư 經kinh 何hà 不bất 兼kiêm 指chỉ 所sở 申thân 之chi 經kinh 而nhi 獨độc 引dẫn 能năng 申thân 之chi 論luận 縱túng/tung 引dẫn 般Bát 若Nhã 百bách 論luận 破phá 邪tà 般Bát 若Nhã 顯hiển 正chánh 復phục 云vân 等đẳng 者giả 為vi 攝nhiếp 何hà 經kinh 何hà 惜tích 更cánh 引dẫn 三tam 兩lưỡng 部bộ 類loại 而nhi 單đơn 引dẫn 般Bát 若Nhã 直trực 云vân 等đẳng 耶da 又hựu 般Bát 若Nhã 中trung 有hữu 三tam 智trí 品phẩm 品phẩm 中trung 純thuần 明minh 三tam 種chủng 智trí 慧tuệ 一nhất 一Nhất 切Thiết 智Trí 是thị 聲Thanh 聞Văn 智trí 二nhị 道đạo 種chủng 智trí 是thị 菩Bồ 薩Tát 智trí 三tam 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 佛Phật 智trí 聲Thanh 聞Văn 智trí 既ký 屬thuộc 於ư 空không 而nhi 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 智trí 不bất 可khả 同đồng 小tiểu 又hựu 般Bát 若Nhã 中trung 若nhược 以dĩ 十thập 八bát 空không 為vi 頭đầu 以dĩ 對đối 諸chư 法pháp 稍sảo 似tự 明minh 空không 若nhược 以dĩ 六Lục 度Độ 四Tứ 諦Đế 真Chân 如Như 。 法Pháp 界Giới 法pháp 性tánh 平bình 等đẳng 。 性tánh 離ly 生sanh 等đẳng 為vi 頭đầu 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 及cập 非phi 空không 有hữu 豈khởi 可khả 唯duy 空không 又hựu 十thập 八bát 空không 為vi 頭đầu 乃nãi 云vân 更cánh 互hỗ 清thanh 淨tịnh 不bất 必tất 唯duy 空không 又hựu 若nhược 云vân 般Bát 若Nhã 為vi 二Nhị 乘Thừa 說thuyết 空không 是thị 則tắc 般Bát 若Nhã 諸chư 經kinh 何hà 殊thù 二Nhị 乘Thừa 之chi 典điển 鹿lộc 苑uyển 二Nhị 乘Thừa 先tiên 以dĩ 證chứng 空không 更cánh 為vi 說thuyết 空không 增tăng 其kỳ 小tiểu 習tập 何hà 益ích 增tăng 進tiến 耶da 又hựu 般Bát 若Nhã 論luận 中trung 明minh 一nhất 切thiết 實thật 等đẳng 四tứ 句cú 不bất 同đồng 又hựu 云vân 般Bát 若Nhã 如như 火hỏa 聚tụ 四tứ 邊biên 不bất 可khả 取thủ 不bất 可khả 取thủ 而nhi 取thủ 應ưng 四tứ 句cú 取thủ 之chi 何hà 獨độc 空không 耶da 若nhược 言ngôn 非phi 空không 非phi 有hữu 。 指chỉ 華hoa 嚴nghiêm 深thâm 密mật 法pháp 華hoa 等đẳng 經kinh 淨tịnh 名danh 楞lăng 伽già 攝nhiếp 屬thuộc 何hà 教giáo 華hoa 嚴nghiêm 始thỉ 終chung 只chỉ 明minh 四tứ 十thập 二nhị 位vị 住trụ 前tiền 先tiên 修tu 十thập 梵Phạm 行hạnh 空không 得đắc 入nhập 初sơ 住trụ 一nhất 身thân 無vô 量lượng 身thân 平bình 等đẳng 妙diệu 法Pháp 身thân 湛trạm 然nhiên 應ưng 一nhất 切thiết 豈khởi 唯duy 雙song 非phi 入nhập 法Pháp 界Giới 品phẩm 諸chư 善Thiện 知Tri 識Thức 。 善thiện 財tài 於ư 善Thiện 知Tri 識Thức 所sở 。 各các 得đắc 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 或hoặc 云vân 如như 幻huyễn 或hoặc 云vân 最tối 勝thắng 光quang 明minh 或hoặc 離ly 欲dục 際tế 挊# 沙sa 算toán 法pháp 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。 門môn 又hựu 云vân 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 一nhất 切thiết 剎sát 一nhất 一nhất 剎sát 中trung 。 一nhất 切thiết 塵trần 塵trần 剎sát 剎sát 塵trần 亦diệc 復phục 然nhiên 身thân 土thổ/độ 土thổ/độ 身thân 亦diệc 皆giai 爾nhĩ 何hà 曾tằng 獨độc 云vân 一nhất 雙song 非phi 耶da 又hựu 阿a 含hàm 部bộ 內nội 處xứ 處xứ 文văn 中trung 皆giai 離ly 斷đoạn 常thường 雙song 離ly 豈khởi 非phi 雙song 非phi 文văn 耶da 又hựu 法pháp 華hoa 若nhược 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 深thâm 密mật 同đồng 一nhất 教giáo 者giả 法pháp 相tướng 大đại 小tiểu 及cập 記ký 大đại 小tiểu 亦diệc 應ưng 合hợp 同đồng 何hà 故cố 二Nhị 乘Thừa 於ư 華hoa 嚴nghiêm 迷mê 大đại 於ư 法pháp 華hoa 會hội 小tiểu 於ư 深thâm 密mật 中trung 大đại 小tiểu 並tịnh 陳trần 若nhược 異dị 法pháp 同đồng 教giáo 一nhất 切thiết 諸chư 異dị 只chỉ 應ưng 皆giai 同đồng 何hà 須tu 立lập 異dị 而nhi 異dị 於ư 同đồng 雖tuy 辨biện 三tam 時thời 又hựu 不bất 成thành 別biệt 一nhất 一nhất 時thời 中trung 同đồng 不bất 成thành 同đồng 如như 是thị 不bất 成thành 其kỳ 過quá 無vô 量lượng 。
問vấn 何hà 名danh 宗tông 八bát 。
答đáp 曰viết 一nhất 我ngã 法pháp 俱câu 有hữu 宗tông 即tức 犢độc 子tử 部bộ 二nhị 有hữu 法pháp 無vô 我ngã 宗tông 即tức 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 三tam 法pháp 無vô 去khứ 來lai 。 即tức 大đại 眾chúng 部bộ 四tứ 現hiện 通thông 假giả 實thật 即tức 說thuyết 假giả 部bộ 五ngũ 俗tục 妄vọng 真chân 實thật 即tức 現hiện 出xuất 世thế 部bộ 六lục 諸chư 法pháp 但đãn 名danh 即tức 一nhất 說thuyết 部bộ 七thất 勝thắng 義nghĩa 皆giai 空không 即tức 般Bát 若Nhã 部bộ 等đẳng 八bát 應ưng 理lý 圓viên 實thật 即tức 法pháp 華hoa 等đẳng 成thành 實thật 當đương 第đệ 四tứ 今kim 經kinh 一Nhất 乘Thừa 宗tông 今kim 謂vị 般Bát 若Nhã 之chi 外ngoại 皆giai 一Nhất 乘Thừa 宗tông 此thử 記ký 聲Thanh 聞Văn 餘dư 處xứ 皆giai 爾nhĩ 般Bát 若Nhã 之chi 中trung 有hữu 廣quảng 乘thừa 品phẩm 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 摩ma 訶ha 衍diễn 豈khởi 非phi 大Đại 乘Thừa 大đại 寧ninh 非phi 一nhất 則tắc 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 。 無vô 非phi 一Nhất 乘Thừa 大đại 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 一Nhất 乘Thừa 故cố 又hựu 宗tông 猶do 尊tôn 也dã 尊tôn 者giả 主chủ 也dã 宗tông 既ký 一nhất 教giáo 之chi 主chủ 寧ninh 可khả 主chủ 一nhất 教giáo 多đa 云vân 何hà 教giáo 三tam 宗tông 乃nãi 八bát 耶da 若nhược 言ngôn 教giáo 八bát 宗tông 唯duy 一nhất 者giả 六lục 前tiền 在tại 小tiểu 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 是thị 宗tông 計kế 之chi 宗tông 則tắc 非phi 宗tông 尊tôn 之chi 宗tông 也dã 若nhược 六lục 可khả 為vi 六lục 亦diệc 應ưng 為vi 十thập 八bát 何hà 但đãn 六lục 耶da 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 部bộ 別biệt 則tắc 分phân 為vi 六lục 宗tông 般Bát 若Nhã 等đẳng 經kinh 宗tông 應ưng 隨tùy 部bộ 何hà 以dĩ 合hợp 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 共cộng 為vi 第đệ 三tam 。
問vấn 亦diệc 曾tằng 聞văn 說thuyết 。 諸chư 品phẩm 得đắc 名danh 各các 各các 不bất 同đồng 。 其kỳ 相tương/tướng 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 唯duy 蓮liên 華hoa 一nhất 名danh 諸chư 釋thích 同đồng 異dị 自tự 下hạ 諸chư 品phẩm 所sở 釋thích 得đắc 名danh 悉tất 皆giai 不bất 殊thù 什thập 公công 云vân 蓮liên 華hoa 者giả 奔bôn 荼đồ 利lợi 迦ca 。 新tân 經kinh 論luận 中trung 說thuyết 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 梵Phạm 云vân 殟# 鉢bát 羅la 俱câu 某mỗ 頭đầu 鉢bát 特đặc 摩ma 奔bôn 荼đồ 利lợi 如như 次thứ 以dĩ 對đối 四tứ 色sắc 不bất 同đồng 今kim 是thị 白bạch 華hoa 準chuẩn 下hạ 文văn 云vân 放phóng 白bạch 毫hào 光quang 有hữu 大đại 白bạch 牛ngưu 。 故cố 也dã 今kim 問vấn 對đối 白bạch 甚thậm 善thiện 許hứa 車xa 之chi 時thời 何hà 故cố 不bất 云vân 羊dương 車xa 鹿lộc 車xa 。 大đại 白bạch 牛ngưu 車xa 何hà 惜tích 白bạch 字tự 而nhi 略lược 白bạch 著trước 之chi 耶da 又hựu 曰viết 理lý 教giáo 行hành 果quả 為vi 蓮liên 華hoa 下hạ 文văn 具cụ 有hữu 理lý 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 今kim 問vấn 何hà 故cố 有hữu 時thời 即tức 云vân 無vô 量lượng 義nghĩa 中trung 但đãn 說thuyết 理lý 教giáo 法pháp 華hoa 中trung 惟duy 明minh 行hành 果quả 一nhất 家gia 之chi 說thuyết 自tự 語ngữ 相tương 違vi 何hà 故cố 復phục 云vân 三tam 周chu 明minh 境cảnh 境cảnh 只chỉ 是thị 理lý 壽thọ 量lượng 明minh 果quả 果quả 非phi 教giáo 行hành 若nhược 總tổng 一nhất 經kinh 通thông 明minh 此thử 四tứ 是thị 故cố 題đề 中trung 具cụ 此thử 四tứ 者giả 今kim 問vấn 三tam 周chu 正chánh 當đương 迹tích 經kinh 大đại 旨chỉ 何hà 以dĩ 但đãn 境cảnh 流lưu 通thông 中trung 應ưng 當đương 品phẩm 品phẩm 皆giai 具cụ 四tứ 法pháp 何hà 以dĩ 增tăng 減giảm 多đa 少thiểu 不bất 同đồng 又hựu 曰viết 法pháp 即tức 是thị 妙diệu 是thị 蓮liên 之chi 華hoa 即tức 是thị 持trì 業nghiệp 依y 主chủ 二nhị 釋thích 亦diệc 可khả 大đại 法pháp 之chi 妙diệu 是thị 依y 主chủ 釋thích 亦diệc 可khả 妙diệu 法Pháp 如như 蓮liên 華hoa 持trì 業nghiệp 釋thích 亦diệc 可khả 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 是thị 持trì 業nghiệp 釋thích 若nhược 俱câu 是thị 理lý 亦diệc 持trì 業nghiệp 釋thích 若nhược 妙diệu 法Pháp 是thị 理lý 經kinh 即tức 是thị 教giáo 即tức 依y 主chủ 釋thích 今kim 謂vị 前tiền 何hà 故cố 云vân 教giáo 理lý 行hành 果quả 今kim 離ly 持trì 業nghiệp 依y 主chủ 多đa 釋thích 乃nãi 棄khí 行hành 果quả 但đãn 取thủ 教giáo 理lý 故cố 知tri 妙diệu 法Pháp 二nhị 字tự 教giáo 則tắc 俱câu 教giáo 理lý 則tắc 俱câu 理lý 餘dư 二nhị 亦diệc 然nhiên 故cố 知tri 蓮liên 華hoa 但đãn 譬thí 四tứ 法pháp 耳nhĩ 等đẳng 是thị 帖# 於ư 六lục 釋thích 何hà 以dĩ 不bất 華hoa 含hàm 蓮liên 為vi 有hữu 財tài 釋thích 華hoa 繞nhiễu 於ư 蓮liên 為vi 隣lân 近cận 釋thích 華hoa 因nhân 非phi 實thật 為vi 相tương 違vi 釋thích 四tứ 色sắc 相tướng 望vọng 為vi 帶đái 數số 釋thích 六lục 釋thích 皆giai 悉tất 全toàn 具cụ 四tứ 法pháp 。
問vấn 下hạ 諸chư 品phẩm 名danh 得đắc 名danh 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 二nhị 十thập 八bát 品phẩm 以dĩ 為vi 四tứ 例lệ 一nhất 義nghĩa 有hữu 十thập 五ngũ 二nhị 義nghĩa 有hữu 十thập 三tam 義nghĩa 有hữu 一nhất 四tứ 不bất 定định 有hữu 二nhị 初sơ 十thập 五ngũ 者giả 又hựu 為vi 四tứ 從tùng 法pháp 為vi 名danh 有hữu 四tứ 謂vị 方phương 信tín 持trì 陀đà 從tùng 譬thí 有hữu 三tam 謂vị 譬thí 藥dược 化hóa 從tùng 人nhân 有hữu 四tứ 謂vị 法pháp 提đề 常thường 妙diệu 從tùng 事sự 有hữu 四tứ 謂vị 序tự 授thọ 踊dũng 屬thuộc 二nhị 義nghĩa 十thập 中trung 又hựu 為vi 三tam 從tùng 人nhân 法pháp 有hữu 八bát 謂vị 學học 無Vô 學Học 記ký 如Như 來Lai 壽thọ 量lượng 。 法Pháp 師sư 功công 德đức 如Như 來Lai 神thần 力lực 。 藥dược 王vương 本bổn 事sự 觀quán 音âm 普phổ 門môn 嚴nghiêm 王vương 本bổn 事sự 普phổ 賢hiền 勸khuyến 發phát 能năng 所sở 但đãn 一nhất 分phân 別biệt 功công 德đức 。 因nhân 果quả 但đãn 一nhất 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 三tam 義nghĩa 有hữu 一nhất 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 授thọ 記ký 四tứ 不bất 定định 有hữu 二nhị 安an 樂lạc 行hành 見kiến 寶bảo 塔tháp 今kim 謂vị 屬thuộc 對đối 甚thậm 佳giai 終chung 成thành 不bất 見kiến 法pháp 華hoa 之chi 文văn 異dị 諸chư 經kinh 處xứ 又hựu 曰viết 隨tùy 朝triêu 岌# 法Pháp 師sư 譯dịch 藥dược 艸thảo 品phẩm 後hậu 添# 半bán 品phẩm 正chánh 妙diệu 二nhị 經kinh 及cập 論luận 俱câu 無vô 今kim 謂vị 此thử 大đại 不bất 曉hiểu 應ưng 是thị 聞văn 正chánh 經kinh 名danh 未vị 曾tằng 親thân 讀đọc 正chánh 本bổn 具cụ 有hữu 如như 何hà 云vân 無vô 言ngôn 句cú 少thiểu 殊thù 義nghĩa 理lý 不bất 別biệt 若nhược 爾nhĩ 引dẫn 用dụng 正chánh 經kinh 未vị 可khả 依y 據cứ 又hựu 曰viết 有hữu 彰chương 品phẩm 次thứ 弟đệ 子tử 欲dục 聞văn 乎hồ 今kim 謂vị 下hạ 文văn 釋thích 經kinh 品phẩm 品phẩm 皆giai 立lập 三tam 門môn 解giải 釋thích 本bổn 意ý 即tức 是thị 品phẩm 之chi 次thứ 第đệ 何hà 煩phiền 預dự 談đàm 空không 費phí 光quang 景cảnh 又hựu 曰viết 更cánh 有hữu 明minh 品phẩm 廢phế 立lập 亦diệc 欲dục 聞văn 耶da 今kim 謂vị 至chí 下hạ 廢phế 處xứ 但đãn 知tri 廢phế 之chi 何hà 須tu 此thử 述thuật 。
問vấn 曰viết 略lược 知tri 文văn 前tiền 正chánh 釋thích 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 不bất 取thủ 古cổ 人nhân 今kim 為vi 三tam 段đoạn 以dĩ 序tự 為vi 序tự 次thứ 八bát 品phẩm 為vi 正chánh 餘dư 為vi 流lưu 通thông 今kim 謂vị 述thuật 而nhi 不bất 作tác 信tín 而nhi 好hảo/hiếu 古cổ 又hựu 有hữu 明minh 稽khể 古cổ 者giả 可khả 憑bằng 何hà 以dĩ 依y 嘉gia 祥tường 而nhi 隱ẩn 其kỳ 名danh 分phần/phân 章chương 段đoạn 而nhi 越việt 其kỳ 則tắc 嘉gia 祥tường 是thị 天thiên 台thai 弟đệ 子tử 用dụng 義nghĩa 仍nhưng 未vị 深thâm 奧áo 稟bẩm 其kỳ 法pháp 者giả 乃nãi 天thiên 台thai 之chi 孫tôn 如như 何hà 不bất 順thuận 祖tổ 考khảo 之chi 令linh 又hựu 曰viết 隨tùy 朝triêu 有hữu 遵tuân 法Pháp 師sư 以dĩ 方phương 便tiện 下hạ 二nhị 十thập 七thất 品phẩm 俱câu 為vi 正chánh 說thuyết 凡phàm 有hữu 益ích 處xứ 皆giai 名danh 正chánh 經kinh 今kim 謂vị 有hữu 益ích 為vi 正chánh 一nhất 往vãng 似tự 通thông 具cụ 如như 諸chư 品phẩm 之chi 末mạt 縱túng/tung 無vô 聞văn 品phẩm 益ích 人nhân 亦diệc 有hữu 行hành 之chi 獲hoạch 利lợi 雖tuy 然nhiên 終chung 失thất 佛Phật 自tự 被bị 機cơ 而nhi 為vi 正chánh 經kinh 告cáo 令linh 宣tuyên 弘hoằng 而nhi 為vi 轉chuyển 利lợi 又hựu 失thất 滅diệt 後hậu 正chánh 像tượng 之chi 益ích 不bất 順thuận 佛Phật 所sở 付phó 囑chúc 之chi 言ngôn 不bất 順thuận 菩Bồ 薩Tát 發phát 誓thệ 之chi 意ý 又hựu 曰viết 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 處xứ 以dĩ 為vi 正chánh 經kinh 非phi 一Nhất 乘Thừa 處xứ 非phi 為vi 正chánh 宗tông 此thử 則tắc 不bất 如như 遵tuân 師sư 益ích 處xứ 為vi 正chánh 如như 陀đà 羅la 尼ni 及cập 以dĩ 勸khuyến 發phát 。 不bất 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 而nhi 亦diệc 獲hoạch 益ích 今kim 謂vị 初sơ 聞văn 遵tuân 釋thích 欲dục 嫌hiềm 奢xa 慢mạn 及cập 聞văn 八bát 品phẩm 之chi 外ngoại 不bất 明minh 一Nhất 乘Thừa 卻khước 不bất 及cập 以dĩ 遵tuân 師sư 通thông 勢thế 若nhược 等đẳng 是thị 唯duy 八bát 品phẩm 為vi 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 則tắc 餘dư 者giả 皆giai 無vô 何hà 獨độc 此thử 二nhị 勸khuyến 發phát 之chi 中trung 總tổng 攬lãm 一nhất 部bộ 以dĩ 為vi 四tứ 法pháp 撮toát 要yếu 授thọ 柄bính 而nhi 云vân 非phi 經kinh 一nhất 何hà 謬mậu 耶da 陀đà 羅la 尼ni 聞văn 護hộ 經Kinh 力lực 大đại 乃nãi 至chí 有hữu 能năng 。 護hộ 持trì 其kỳ 名danh 福phước 不bất 可khả 量lượng 。 故cố 總tổng 信tín 一Nhất 乘Thừa 功công 深thâm 利lợi 廣quảng 是thị 故cố 獲hoạch 益ích 若nhược 總tổng 聞văn 非phi 一nhất 護hộ 總tổng 無vô 功công 總tổng 聞văn 總tổng 護hộ 若nhược 非phi 別biệt 聞văn 別biệt 記ký 何hà 益ích 此thử 二nhị 既ký 爾nhĩ 餘dư 例lệ 可khả 知tri 。
問vấn 更cánh 有hữu 餘dư 意ý 只chỉ 如như 向hướng 耶da 。
答đáp 曰viết 亦diệc 可khả 方phương 便tiện 至chí 持trì 品phẩm 明minh 一Nhất 乘Thừa 境cảnh 安an 樂lạc 踊dũng 出xuất 明minh 一Nhất 乘Thừa 行hành 壽thọ 量lượng 下hạ 五ngũ 明minh 一Nhất 乘Thừa 果quả 何hà 者giả 三tam 周chu 說thuyết 境cảnh 令linh 知tri 權quyền 實thật 勸khuyến 應ưng 捨xả 權quyền 而nhi 取thủ 於ư 實thật 聲Thanh 聞Văn 聞văn 此thử 遂toại 便tiện 得đắc 記ký 說thuyết 行hành 令linh 知tri 因nhân 之chi 是thị 非phi 勸khuyến 令linh 學học 是thị 除trừ 非phi 由do 斯tư 踊dũng 出xuất 說thuyết 果quả 令linh 知tri 身thân 之chi 真chân 化hóa 證chứng 之chi 果quả 因nhân 勸khuyến 識thức 於ư 化hóa 求cầu 證chứng 於ư 真chân 漸tiệm 獲hoạch 因nhân 果quả 二nhị 位vị 勝Thắng 德Đức 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 此thử 遂toại 便tiện 道đạo 證chứng 具cụ 顯hiển 因nhân 果quả 所sở 成thành 勝thắng 德đức 須tu 徵trưng 因nhân 果quả 權quyền 實thật 真chân 化hóa 今kim 問vấn 若nhược 八bát 品phẩm 為vi 正chánh 正chánh 唯duy 說thuyết 境cảnh 何hà 以dĩ 進tiến 趣thú 令linh 至chí 持trì 品phẩm 若nhược 言ngôn 安an 樂lạc 是thị 行hành 若nhược 從tùng 所sở 行hàng 行hàng 即tức 屬thuộc 法pháp 若nhược 從tùng 能năng 行hàng 行hàng 即tức 有hữu 人nhân 若nhược 無vô 人nhân 者giả 何hà 以dĩ 經kinh 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 後hậu 惡ác 世thế 。 云vân 何hà 能năng 說thuyết 是thị 經Kinh 。 若nhược 言ngôn 無vô 境cảnh 何hà 以dĩ 文văn 云vân 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 如như 實thật 相tướng 若nhược 言ngôn 無vô 果quả 成thành 外ngoại 道đạo 因nhân 戒giới 取thủ 所sở 攝nhiếp 經kinh 何hà 故cố 云vân 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 至chí 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 地địa 乃nãi 至chí 夢mộng 中trung 。 行hành 詣nghệ 道Đạo 場Tràng 若nhược 說thuyết 果quả 非phi 果quả 現hiện 證chứng 是thị 果quả 壽thọ 量lượng 說thuyết 往vãng 餘dư 品phẩm 說thuyết 當đương 當đương 果quả 若nhược 非phi 往vãng 果quả 寧ninh 是thị 從tùng 顛điên 倒đảo 生sanh 故cố 說thuyết 。 說thuyết 豈khởi 非phi 教giáo 壽thọ 量lượng 下hạ 五ngũ 判phán 屬thuộc 果quả 者giả 壽thọ 量lượng 可khả 爾nhĩ 餘dư 四tứ 如như 何hà 分phân 別biệt 功công 德đức 。 報báo 思tư 供cúng 養dường 及cập 以dĩ 授thọ 記ký 記ký 果quả 在tại 當đương 何hà 名danh 為vi 果quả 若nhược 當đương 果quả 為vi 果quả 義nghĩa 同đồng 向hướng 說thuyết 何hà 獨độc 此thử 五ngũ 隨tùy 喜hỷ 下hạ 四tứ 準chuẩn 此thử 可khả 知tri 若nhược 言ngôn 相tương 從tùng 生sanh 者giả 即tức 名danh 為vi 果quả 一nhất 切thiết 皆giai 從tùng 。 方phương 便tiện 品phẩm 生sanh 遠viễn 從tùng 鹿lộc 苑uyển 最tối 初sơ 成thành 道Đạo 。 故cố 亦diệc 不bất 定định 。
問vấn 曰viết 願nguyện 聞văn 經Kinh 文văn 釋thích 文văn 疑nghi 妨phương 。
答đáp 曰viết 序tự 準chuẩn 論luận 文văn 有hữu 七thất 成thành 就tựu 七thất 義nghĩa 具cụ 足túc 餘dư 經kinh 所sở 無vô 今kim 問vấn 餘dư 經kinh 所sở 無vô 華hoa 嚴nghiêm 深thâm 密mật 何hà 以dĩ 無vô 耶da 若nhược 言ngôn 無vô 者giả 何hà 以dĩ 同đồng 時thời 若nhược 有hữu 者giả 與dữ 向hướng 為vi 妨phương 若nhược 言ngôn 華hoa 嚴nghiêm 深thâm 密mật 之chi 外ngoại 名danh 餘dư 與dữ 前tiền 不bất 同đồng 為vi 妨phương 。
問vấn 曰viết 如như 是thị 二nhị 字tự 何hà 義nghĩa 理lý 耶da 。
答đáp 曰viết 初sơ 明minh 說thuyết 由do 如như 阿A 難Nan 所sở 問vấn 五ngũ 事sự 今kim 謂vị 此thử 乃nãi 緣duyên 起khởi 事sự 相tướng 一nhất 意ý 耳nhĩ 又hựu 曰viết 若nhược 約ước 所sở 以dĩ 如như 肇triệu 公công 云vân 信tín 則tắc 所sở 言ngôn 之chi 理lý 順thuận 順thuận 則tắc 師sư 資tư 之chi 道đạo 成thành 今kim 謂vị 但đãn 是thị 師sư 弟đệ 有hữu 付phó 受thọ 之chi 意ý 耳nhĩ 又hựu 曰viết 應ưng 以dĩ 十thập 義nghĩa 釋thích 此thử 信tín 字tự 一nhất 信tín 極cực 果quả 之chi 初sơ 因nhân 二nhị 信tín 證chứng 諦đế 之chi 歸quy 漸tiệm 三tam 信tín 通thông 妙diệu 真chân 之chi 證chứng 淨tịnh 四tứ 信tín 荷hà 至chí 德đức 之chi 嘉gia 威uy 五ngũ 信tín 聖thánh 七thất 財tài 之chi 元nguyên 胎thai 六lục 信tín 善thiện 本bổn 因nhân 之chi 俶thục 路lộ 七thất 信tín 啟khải 機cơ 門môn 之chi 勝thắng 手thủ 八bát 湛trạm 心tâm 水thủy 之chi 清thanh 珠châu 九cửu 信tín 達đạt 名danh 道đạo 之chi 良lương 資tư 十thập 信tín 頴dĩnh 衷# 誠thành 之chi 佳giai 傅phó/phụ 今kim 謂vị 文văn 才tài 甚thậm 妙diệu 義nghĩa 理lý 寬khoan 疎sơ 準chuẩn 此thử 流lưu 例lệ 其kỳ 類loại 葢# 廣quảng 本bổn 迹tích 未vị 顯hiển 權quyền 實thật 不bất 彰chương 又hựu 曰viết 若nhược 依y 地địa 論luận 復phục 有hữu 四tứ 釋thích 一nhất 依y 譬thí 喻dụ 如như 說thuyết 富phú 貴quý 定định 無vô 有hữu 異dị 二nhị 依y 教giáo 誨hối 如như 云vân 當đương 如như 是thị 讀đọc 誦tụng 。 三tam 依y 問vấn 答đáp 答đáp 言ngôn 如như 是thị 四tứ 依y 許hứa 可khả 如như 云vân 我ngã 當đương 為vì 汝nhữ 。 如như 是thị 思tư 作tác 今kim 謂vị 若nhược 消tiêu 他tha 經kinh 可khả 依y 此thử 四tứ 若nhược 釋thích 今kim 經kinh 未vị 知tri 譬thí 喻dụ 譬thí 喻dụ 何hà 等đẳng 乃nãi 至chí 許hứa 可khả 許hứa 可khả 何hà 等đẳng 寧ninh 知tri 此thử 經Kinh 與dữ 諸chư 教giáo 異dị 若nhược 如như 是thị 等đẳng 。 不bất 殊thù 諸chư 教giáo 是thị 則tắc 一nhất 部bộ 誰thùy 辨biện 不bất 同đồng 所sở 無vô 之chi 言ngôn 便tiện 為vi 徒đồ 設thiết 又hựu 曰viết 真Chân 諦Đế 云vân 結kết 集tập 昇thăng 座tòa 眾chúng 有hữu 三tam 疑nghi 今kim 謂vị 三tam 俱câu 除trừ 疑nghi 餘dư 理lý 未vị 顯hiển 又hựu 曰viết 寶bảo 法Pháp 師sư 云vân 此thử 經Kinh 離ly 五ngũ 謗báng 謂vị 一nhất 有hữu 二nhị 無vô 三tam 亦diệc 有hữu 無vô 四tứ 非phi 有hữu 無vô 五ngũ 非phi 非phi 有hữu 非phi 非phi 無vô 今kim 謂vị 此thử 乃nãi 無vô 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 之chi 所sở 離ly 何hà 假giả 今kim 經kinh 又hựu 曰viết 光quang 宅trạch 云vân 如như 是thị 者giả 一nhất 部bộ 也dã 今kim 雖tuy 闕khuyết 餘dư 文văn 大đại 理lý 斯tư 在tại 又hựu 曰viết 梁lương 武võ 云vân 如như 斯tư 之chi 義nghĩa 。 是thị 佛Phật 說thuyết 也dã 今kim 謂vị 猶do 劣liệt 光quang 宅trạch 光quang 宅trạch 指chỉ 一nhất 部bộ 則tắc 不bất 失thất 當đương 部bộ 武võ 帝đế 云vân 佛Phật 說thuyết 則tắc 太thái 成thành 通thông 漫mạn 又hựu 曰viết 三tam 藏tạng 云vân 一nhất 就tựu 佛Phật 三tam 世thế 同đồng 然nhiên 二nhị 就tựu 法pháp 古cổ 今kim 不bất 異dị 三tam 就tựu 僧Tăng 阿A 難Nan 傳truyền 聞văn 不bất 異dị 故cố 也dã 今kim 謂vị 此thử 通thông 一nhất 代đại 未vị 顯hiển 法pháp 華hoa 何hà 廢phế 通thông 消tiêu 事sự 須tu 辨biện 別biệt 唯duy 通thông 無vô 別biệt 則tắc 失thất 當đương 部bộ 之chi 旨chỉ 歸quy 唯duy 別biệt 無vô 通thông 乃nãi 遺di 佛Phật 化hóa 之chi 大đại 體thể 故cố 知tri 向hướng 來lai 一nhất 十thập 五ngũ 釋thích 咸hàm 末mạt 甄chân 衡hành 將tương 法pháp 華hoa 之chi 別biệt 文văn 寄ký 通thông 如như 是thị 之chi 下hạ 故cố 末mạt 可khả 也dã 他tha 釋thích 如như 是thị 還hoàn 有hữu 二nhị 三tam 紙chỉ 皆giai 咸hàm 未vị 詳tường 。
問vấn 曰viết 我ngã 聞văn 如như 何hà 。
答đáp 傳truyền 法pháp 菩Bồ 薩Tát 自tự 指chỉ 己kỷ 身thân 今kim 謂vị 雖tuy 即tức 明minh 指chỉ 自tự 身thân 須tu 判phán 所sở 聞văn 法Pháp 體thể 又hựu 曰viết 非phi 謂vị 我ngã 者giả 定định 屬thuộc 一nhất 人nhân 謂vị 諸chư 陰ấm 界giới 假giả 者giả 是thị 也dã 今kim 謂vị 一nhất 人nhân 何hà 妨phương 假giả 我ngã 假giả 我ngã 還hoàn 指chỉ 一nhất 人nhân 者giả 必tất 在tại 人nhân 假giả 辨biện 非phi 實thật 又hựu 曰viết 大đại 論luận 三tam 我ngã (# 云vân 云vân )# 。
問vấn 何hà 不bất 稱xưng 名danh 而nhi 但đãn 云vân 我ngã 。
答đáp 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 一nhất 不bất 乖quai 俗tục 二nhị 自tự 在tại 等đẳng 今kim 謂vị 用dụng 世thế 流lưu 布bố 未vị 為vi 自tự 在tại 世thế 人nhân 未vị 必tất 共cộng 有hữu 自tự 在tại 如như 集tập 法pháp 傳truyền 三tam 阿A 難Nan 三tam 者giả 親thân 義nghĩa 世thế 人nhân 共cộng 言ngôn 我ngã 聞văn 親thân 也dã 若nhược 言ngôn 阿A 難Nan 或hoặc 非phi 親thân 聞văn 今kim 謂vị 我ngã 還hoàn 非phi 親thân 世thế 共cộng 用dụng 故cố 況huống 我ngã 非phi 阿A 難Nan 未vị 堪kham 承thừa 信tín 又hựu 曰viết 我ngã 總tổng 耳nhĩ 別biệt 今kim 謂vị 總tổng 別biệt 實thật 爾nhĩ 而nhi 闕khuyết 辨biện 所sở 聞văn 教giáo 別biệt 又hựu 曰viết 大Đại 乘Thừa 云vân 根căn 識thức 心tâm 所sở 對đối 境cảnh 和hòa 合hợp 方phương 聞văn 然nhiên 根căn 有hữu 五ngũ 義nghĩa 勝thắng 於ư 識thức 等đẳng 故cố 根căn 名danh 聞văn 若nhược 但đãn 聞văn 聲thanh 可khả 唯duy 耳nhĩ 識thức 既ký 緣duyên 名danh 義nghĩa 便tiện 在tại 意ý 中trung 故cố 瑜du 伽già 云vân 聞văn 謂vị 比tỉ 量lượng 耳nhĩ 者giả 親thân 聞văn 於ư 聲thanh 與dữ 意ý 為vi 門môn 意ý 方phương 聞văn 故cố 以dĩ 二nhị 為vi 門môn 熏huân 習tập 在tại 總tổng 因nhân 聞văn 所sở 成thành 總tổng 名danh 為vi 聞văn 廢phế 別biệt 耳nhĩ 意ý 總tổng 名danh 我ngã 聞văn 此thử 界giới 以dĩ 聲thanh 而nhi 為vi 佛Phật 事sự 聲thanh 為vi 所sở 依y 名danh 等đẳng 有hữu 故cố 菩Bồ 提Đề 要yếu 因nhân 聞văn 熏huân 成thành 故cố 由do 斯tư 經Kinh 中trung 不bất 說thuyết 見kiến 覺giác 今kim 謂vị 此thử 釋thích 勝thắng 於ư 獨độc 指chỉ 行hành 蘊uẩn 則tắc 失thất 和hòa 合hợp 熏huân 習tập 成thành 聞văn 但đãn 不bất 辨biện 法pháp 華hoa 而nhi 為vi 所sở 聞văn 未vị 成thành 準chuẩn 的đích 。
又hựu 曰viết 佛Phật 本bổn 願nguyện 力lực 。 如Như 來Lai 識thức 上thượng 文văn 義nghĩa 相tương 生sanh 此thử 文văn 義nghĩa 相tương/tướng 是thị 利lợi 他tha 善thiện 根căn 所sở 起khởi 。 名danh 為vi 佛Phật 說thuyết 。 聞văn 者giả 識thức 上thượng 雖tuy 不bất 親thân 得đắc 然nhiên 似tự 彼bỉ 相tương/tướng 分phân 明minh 顯hiển 現hiện 。 故cố 名danh 我ngã 聞văn 今kim 問vấn 如Như 來Lai 。 聞văn 者giả 二nhị 識thức 何hà 別biệt 若nhược 別biệt 不bất 應ưng 二nhị 俱câu 名danh 識thức 不bất 應ưng 三tam 無vô 差sai 別biệt 若nhược 同đồng 不bất 分phân 凡phàm 聖thánh 之chi 位vị 若nhược 名danh 同đồng 體thể 別biệt 何hà 不bất 從tùng 智trí 若nhược 如Như 來Lai 識thức 還hoàn 從tùng 利lợi 他tha 善thiện 根căn 因nhân 緣duyên 。 而nhi 生sanh 聞văn 者giả 亦diệc 從tùng 熏huân 習tập 因nhân 起khởi 俱câu 從tùng 因nhân 緣duyên 並tịnh 無vô 常thường 耶da 何hà 以dĩ 故cố 利lợi 他tha 善thiện 根căn 非phi 本bổn 有hữu 故cố 還hoàn 成thành 似tự 現hiện 無vô 異dị 聞văn 者giả 若nhược 佛Phật 本bổn 有hữu 生sanh 亦diệc 本bổn 有hữu 生sanh 若nhược 由do 佛Phật 所sở 熏huân 佛Phật 亦diệc 由do 生sanh 所sở 習tập 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 初sơ 分phần/phân 佛Phật 亦diệc 無vô 常thường 又hựu 問vấn 佛Phật 識thức 為vi 遍biến 為vi 不bất 遍biến 耶da 不bất 遍biến 同đồng 凡phàm 若nhược 其kỳ 遍biến 者giả 遍biến 凡phàm 識thức 耶da 若nhược 遍biến 凡phàm 識thức 者giả 與dữ 凡phàm 相tương 似tự 同đồng 處xứ 現hiện 耶da 異dị 處xứ 現hiện 耶da (# 云vân 云vân )# 若nhược 云vân 末mạt 尼ni 天thiên 鼓cổ 。 無vô 思tư 而nhi 作tác 此thử 釋thích 當đương 理lý 須tu 辨biện 作tác 相tương/tướng 而nhi 有hữu 五ngũ 時thời 同đồng 異dị 之chi 相tướng 以dĩ 前tiền 釋thích 而nhi 無vô 破phá 立lập 者giả 良lương 由do 不bất 知tri 。 教giáo 法pháp 共cộng 別biệt 故cố 也dã 。
問vấn 一nhất 時thời 云vân 何hà 。
答đáp 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 說thuyết 聽thính 事sự 訖ngật 二nhị 說thuyết 聽thính 相tương/tướng 會hội 今kim 謂vị 說thuyết 聽thính 始thỉ 終chung 而nhi 為vi 一nhất 時thời 相tương/tướng 會hội 在tại 初sơ 事sự 訖ngật 在tại 後hậu 但đãn 云vân 始thỉ 終chung 即tức 攝nhiếp 初sơ 後hậu 然nhiên 淨tịnh 名danh 經kinh 中trung 前tiền 中trung 後hậu 以dĩ 為vi 一nhất 時thời 涅Niết 槃Bàn 晨thần 朝triêu 至chí 於ư 中trung 夜dạ 。 以dĩ 為vi 一nhất 時thời 此thử 經Kinh 八bát 秊niên 而nhi 為vi 一nhất 時thời 餘dư 經kinh 例lệ 說thuyết 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 然nhiên 須tu 明minh 此thử 始thỉ 終chung 等đẳng 時thời 及cập 辨biện 化hóa 儀nghi 并tinh 辨biện 法pháp 體thể 是thị 故cố 須tu 云vân 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 此thử 經Kinh 唯duy 為vi 一nhất 大đại 事sự 故cố 而nhi 論luận 一nhất 時thời 又hựu 曰viết 五ngũ 陰ấm 和hòa 合hợp 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 假giả 立lập 於ư 時thời 今kim 謂vị 此thử 時thời 不bất 對đối 於ư 法pháp 但đãn 是thị 柯kha 邏la 羅la 等đẳng 時thời 何hà 關quan 此thử 經Kinh 又hựu 曰viết 準chuẩn 唯duy 識thức 論luận 說thuyết 聽thính 二nhị 徒đồ 心tâm 識thức 變biến 作tác 今kim 謂vị 生sanh 佛Phật 二nhị 變biến 如như 釋thích 我ngã 聞văn 又hựu 曰viết 不bất 定định 其kỳ 時thời 或hoặc 長trường 或hoặc 短đoản 。 今kim 謂vị 應ứng 對đối 諸chư 經kinh 方phương 云vân 長trường 短đoản 直trực 云vân 不bất 定định 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 又hựu 於ư 一nhất 經kinh 如như 五ngũ 十thập 小tiểu 劫kiếp 。 謂vị 如như 食thực 頃khoảnh 。 此thử 約ước 一nhất 經kinh 之chi 內nội 不bất 定định 則tắc 不bất 得đắc 判phán 經kinh 初sơ 一nhất 時thời 。
問vấn 佛Phật 義nghĩa 如như 何hà 。
答đáp 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 覺giác 滿mãn 等đẳng 廣quảng 如như 諸chư 教giáo 不bất 出xuất 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 及cập 以dĩ 覺giác 滿mãn 自tự 覺giác 只chỉ 是thị 二nhị 智trí 斷đoạn 於ư 二nhị 障chướng 盡tận 耳nhĩ 今kim 謂vị 諸chư 經kinh 明minh 此thử 三tam 覺giác 不bất 同đồng 若nhược 俱câu 舍xá 婆bà 沙sa 等đẳng 及cập 諸chư 部bộ 阿a 含hàm 皆giai 悉tất 明minh 於ư 三tam 十thập 四tứ 心tâm 自tự 他tha 及cập 滿mãn 大đại 品phẩm 三tam 乘thừa 共cộng 行hành 十Thập 地Địa 至chí 第đệ 十Thập 地Địa 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 斷đoạn 餘dư 殘tàn 習tập 自tự 覺giác 覺giác 滿mãn 亦diệc 以dĩ 此thử 覺giác 而nhi 以dĩ 覺giác 他tha 次thứ 諸chư 經kinh 論luận 或hoặc 云vân 華hoa 王vương 界giới 或hoặc 云vân 色sắc 究cứu 竟cánh 受thọ 佛Phật 職chức 位vị 。 破phá 無vô 明minh 盡tận 成thành 大đại 菩Bồ 提Đề 。 名danh 自tự 覺giác 滿mãn 亦diệc 以dĩ 此thử 覺giác 而nhi 覺giác 於ư 他tha 若nhược 華hoa 嚴nghiêm 中trung 及cập 以dĩ 此thử 經Kinh 壽thọ 量lượng 本bổn 論luận 判phán 三Tam 身Thân 菩Bồ 提Đề 一nhất 時thời 具cụ 滿mãn 此thử 是thị 經Kinh 論luận 正chánh 文văn 而nhi 人nhân 多đa 不bất 探thám 討thảo 同đồng 異dị 如như 前tiền 四tứ 義nghĩa 各các 有hữu 其kỳ 因nhân 各các 自tự 成thành 果quả 不bất 知tri 何hà 以dĩ 然nhiên 耶da 若nhược 云vân 二nhị 智trí 斷đoạn 障chướng 為vi 更cánh 許hứa 別biệt 途đồ 為vi 唯duy 許hứa 此thử 耶da 若nhược 不bất 許hứa 別biệt 途đồ 大đại 品phẩm 三tam 智trí 四Tứ 智Trí 所sở 斷đoạn 各các 各các 不bất 同đồng 。 又hựu 曰viết 問vấn 三Tam 身Thân 之chi 中trung 何hà 身thân 攝nhiếp 耶da 答đáp 準chuẩn 處xứ 準chuẩn 機cơ 若nhược 應ưng 聲Thanh 聞Văn 即tức 應ứng 化hóa 身thân 準chuẩn 文văn 準chuẩn 理lý 教giáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 合hợp 報báo 身thân 如như 此thử 土thổ/độ 眾chúng 見kiến 異dị 見kiến 燒thiêu 即tức 是thị 應ưng 身thân 若nhược 見kiến 不bất 燒thiêu 即tức 報báo 身thân 也dã 推thôi 功công 有hữu 本bổn 即tức 法Pháp 身thân 也dã 。 今kim 謂vị 聲Thanh 聞Văn 何hà 以dĩ 無vô 文văn 理lý 菩Bồ 薩Tát 何hà 以dĩ 去khứ 處xứ 機cơ 如như 靈linh 山sơn 處xứ 一nhất 處xứ 即tức 多đa 處xứ 以dĩ 所sở 被bị 一nhất 機cơ 具cụ 多đa 機cơ 昔tích 聞văn 聲Thanh 聞Văn 之chi 教giáo 理lý 至chí 此thử 乃nãi 成thành 法pháp 華hoa 之chi 四tứ 法pháp 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 之chi 機cơ 處xứ 成thành 圓viên 常thường 之chi 三tam 德đức 又hựu 曰viết 劬cù 師sư 羅la 長trưởng 者giả 覩đổ 三tam 尺xích 而nhi 發phát 心tâm 五ngũ 百bách 婆Bà 羅La 門Môn 。 見kiến 灰hôi 身thân 而nhi 起khởi 信tín 無vô 邊biên 身thân 菩Bồ 薩Tát 窮cùng 上thượng 界giới 而nhi 有hữu 餘dư 住trụ 小tiểu 聖thánh 之chi 凡phàm 夫phu 覩đổ 丈trượng 六lục 而nhi 無vô 盡tận 今kim 謂vị 上thượng 界giới 之chi 餘dư 未vị 名danh 真chân 體thể 此thử 經Kinh 所sở 覩đổ 令linh 見kiến 何hà 身thân 不bất 判phán 此thử 文văn 徒đồ 談đàm 境cảnh 異dị 。
問vấn 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 。 者giả 其kỳ 義nghĩa 若nhược 何hà 。
答đáp 古cổ 人nhân 因nhân 此thử 解giải 梵Phạm 天Thiên 聖thánh 佛Phật 等đẳng 住trụ 住trụ 名danh 雖tuy 同đồng 義nghĩa 意ý 全toàn 別biệt 語ngữ 邃thúy 義nghĩa 幽u 之chi 處xứ 曾tằng 不bất 屬thuộc 心tâm 名danh 同đồng 理lý 別biệt 之chi 文văn 虗hư 張trương 援viện 據cứ 今kim 謂vị 不bất 尋tầm 異dị 論luận 失thất 在tại 於ư 茲tư 此thử 是thị 龍long 樹thụ 菩Bồ 薩Tát 釋thích 大đại 品phẩm 佛Phật 住trụ 之chi 文văn 龍long 樹thụ 意ý 以dĩ 四tứ 住trụ 相tương 望vọng 不bất 差sai 於ư 佛Phật 見kiến 古cổ 人nhân 引dẫn 便tiện 謂vị 古cổ 釋thích 望vọng 風phong 斥xích 聖thánh 其kỳ 過quá 不bất 輕khinh 乍sạ 觀quán 文văn 筆bút 之chi 幽u 邃thúy 未vị 若nhược 鈴linh 場tràng 之chi 下hạ 流lưu 名danh 同đồng 理lý 別biệt 之chi 文văn 請thỉnh 思tư 向hướng 釋thích 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 又hựu 曰viết 茅mao 城thành 古cổ 先tiên 君quân 王vương 所sở 都đô 多đa 出xuất 吉cát 祥tường 茅mao 艸thảo 崇sùng 山sơn 四tứ 周chu 以dĩ 為vi 外ngoại 墎# 西tây 通thông 狹hiệp 徑kính 北bắc 闡xiển 山sơn 門môn 東đông 西tây 長trường/trưởng 南nam 北bắc 狹hiệp 周chu 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 里lý 子tử 城thành 周chu 三tam 十thập 餘dư 里lý 北bắc 門môn 有hữu 窣tốt 覩đổ 波ba 是thị 調Điều 達Đạt 放phóng 象tượng 害hại 如Như 來Lai 處xứ 次thứ 此thử 東đông 北bắc 有hữu 塔tháp 是thị 身thân 子tử 見kiến 馬mã 勝thắng 得đắc 初sơ 果quả 處xứ 廣quảng 在tại 西tây 域vực 記ký 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 王Vương 。 所sở 都đô 編biên 戶hộ 之chi 家gia 頻tần 遭tao 火hỏa 灾# 居cư 民dân 怨oán 嗟ta 王vương 曰viết 以dĩ 我ngã 無vô 德đức 民dân 庶thứ 遭tao 患hoạn 修tu 何hà 德đức 業nghiệp 可khả 以dĩ 攘nhương 之chi 羣quần 臣thần 曰viết 大đại 王vương 德đức 化hóa 黎lê 庶thứ 不bất 謹cẩn 請thỉnh 制chế 嚴nghiêm 刑hình 以dĩ 懲# 後hậu 犯phạm 若nhược 有hữu 犯phạm 者giả 。 遷thiên 之chi 寒hàn 林lâm 王vương 遂toại 其kỳ 言ngôn 乃nãi 先tiên 後hậu 宮cung 失thất 火hỏa 王vương 曰viết 我ngã 其kỳ 遷thiên 矣hĩ 命mạng 太thái 子tử 攝nhiếp 國quốc 事sự 自tự 遷thiên 寒hàn 林lâm 吠phệ 舍xá 黎lê 王vương 聞văn 住trụ 於ư 野dã 集tập 軍quân 來lai 伐phạt 邊biên 候hậu 奏tấu 聞văn 王vương 自tự 建kiến 城thành 故cố 稱xưng 王vương 舍xá 城thành 後hậu 以dĩ 此thử 施thí 婆Bà 羅La 門Môn 。 今kim 純thuần 婆Bà 羅La 門Môn 居cư 之chi 置trí 千thiên 王vương 於ư 其kỳ 地địa 謬mậu 矣hĩ 今kim 謂vị 若nhược 撿kiểm 大đại 藏tạng 及cập 諸chư 記ký 傳truyền 皆giai 無vô 方phương 可khả 彰chương 言ngôn 又hựu 曰viết 城thành 乃nãi 摩ma 羯yết 國quốc 之chi 中trung 人nhân 王vương 所sở 都đô 表biểu 一Nhất 乘Thừa 乃nãi 三tam 乘thừa 之chi 中trung 法Pháp 王Vương 所sở 住trụ 之chi 境cảnh 城thành 出xuất 餘dư 城thành 故cố 經kinh 勝thắng 餘dư 經kinh 今kim 謂vị 此thử 亦diệc 與dữ 前tiền 判phán 教giáo 為vi 妨phương 一Nhất 乘Thừa 三tam 乘thừa 之chi 後hậu 何hà 曾tằng 在tại 中trung 中trung 山sơn 最tối 高cao 表biểu 過quá 二Nhị 乘Thừa 意ý 亦diệc 如như 是thị 。 又hựu 曰viết 城thành 無vô 物vật 而nhi 不bất 出xuất 表biểu 無vô 嘉gia 德đức 而nhi 不bất 具cụ 難nạn/nan 亦diệc 如như 是thị 若nhược 但đãn 過quá 二Nhị 乘Thừa 不bất 出xuất 三tam 祇kỳ 但đãn 為vi 婆bà 沙sa 俱câu 舍xá 所sở 攝nhiếp 又hựu 曰viết 處xứ 有hữu 三tam 謂vị 淨tịnh 穢uế 空không 說thuyết 但đãn 二nhị 謂vị 靈linh 山sơn 及cập 空không 空không 處xứ 訖ngật 至chí 經kinh 末mạt 今kim 謂vị 與dữ 諸chư 同đồng 異dị 亦diệc 未vị 能năng 論luận 又hựu 云vân 標tiêu 創sáng/sang 會hội 故cố 云vân 靈linh 山sơn 今kim 謂vị 亦diệc 與dữ 諸chư 文văn 為vi 妨phương 未vị 論luận 。
又hựu 曰viết 地địa 論luận 云vân 列liệt 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 者giả 輔phụ 翼dực 圓viên 滿mãn 天thiên 龍long 眾chúng 者giả 眷quyến 屬thuộc 圓viên 滿mãn 。 今kim 謂vị 若nhược 釋thích 圓viên 滿mãn 實thật 如như 論luận 文văn 但đãn 所sở 說thuyết 圓viên 滿mãn 未vị 及cập 此thử 經Kinh 若nhược 同đồng 此thử 經Kinh 他tha 種chủng 何hà 不bất 授thọ 二Nhị 乘Thừa 記ký 。
問vấn 眾chúng 之chi 來lai 意ý 其kỳ 意ý 有hữu 幾kỷ 。
答đáp 曰viết 來lai 意ý 有hữu 五ngũ 一nhất 證chứng 信tín 二nhị 顯hiển 德đức 三tam 啟khải 請thỉnh 四tứ 當đương 機cơ 五ngũ 引dẫn 攝nhiếp 今kim 謂vị 曾tằng 聞văn 古cổ 德đức 立lập 四tứ 種chủng 眾chúng 大đại 德đức 欲dục 假giả 竊thiết 彼bỉ 義nghĩa 改cải 彼bỉ 名danh 仍nhưng 闕khuyết 結kết 緣duyên 證chứng 信tín 顯hiển 德đức 兼kiêm 於ư 影ảnh 響hưởng 啟khải 請thỉnh 義nghĩa 當đương 發phát 起khởi 當đương 機cơ 名danh 同đồng 引dẫn 攝nhiếp 亦diệc 在tại 發phát 起khởi 眾chúng 中trung 若nhược 依y 古cổ 大đại 無vô 復phục 欺khi 誑cuống 所sở 用dụng 嘉gia 祥tường 何hà 惜tích 少thiểu 許hứa 言ngôn 及cập 疏sớ/sơ 主chủ 。
問vấn 此thử 眾chúng 之chi 中trung 為vi 幾kỷ 權quyền 實thật 。
答đáp 依y 佛Phật 地địa 論luận 一nhất 約ước 處xứ 化hóa 佛Phật 穢uế 土thổ/độ 聲Thanh 聞Văn 為vi 實thật 菩Bồ 薩Tát 為vi 權quyền 報báo 佛Phật 淨Tịnh 土Độ 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 實thật 聲Thanh 聞Văn 為vi 權quyền 今kim 此thử 化hóa 報báo 雙song 有hữu 隨tùy 應ứng 兩lưỡng 權quyền 二nhị 實thật 初sơ 列liệt 靈linh 山sơn 化hóa 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 權quyền 後hậu 列liệt 壽thọ 量lượng 報báo 身thân 淨tịnh 土độ 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 眾chúng 一nhất 切thiết 俱câu 權quyền 況huống 多đa 寶bảo 分phân 身thân 悉tất 為vi 化hóa 現hiện 今kim 謂vị 不bất 應ưng 壽thọ 量lượng 已dĩ 前tiền 萬vạn 二nhị 千thiên 人nhân 。 一nhất 切thiết 俱câu 實thật 滿mãn 慈từ 為vi 是thị 萬vạn 二nhị 千thiên 外ngoại 為vi 是thị 內nội 耶da 為vi 在tại 會hội 內nội 為vi 非phi 會hội 耶da 若nhược 在tại 會hội 在tại 數số 復phục 應ưng 問vấn 言ngôn 。 後hậu 方phương 權quyền 耶da 初sơ 即tức 權quyền 耶da 何hà 故cố 爾nhĩ 前tiền 內nội 祕bí 於ư 大đại 外ngoại 現hiện 小tiểu 耶da 身thân 子tử 既ký 為vi 法pháp 說thuyết 之chi 首thủ 豈khởi 定định 實thật 耶da 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 一nhất 切thiết 實thật 耶da 菩Bồ 薩Tát 八bát 萬vạn 。 為vi 盡tận 權quyền 耶da 是thị 八bát 萬vạn 人nhân 至chí 壽thọ 量lượng 耶da 若nhược 至chí 後hậu 品phẩm 變biến 為vi 實thật 耶da 至chí 後hậu 品phẩm 時thời 無vô 聲Thanh 聞Văn 名danh 那na 云vân 權quyền 耶da 兩lưỡng 權quyền 二nhị 實thật 為vi 二nhị 俱câu 有hữu 耶da 依y 向hướng 所sở 問vấn 何hà 相tương 違vi 耶da 至chí 壽thọ 量lượng 時thời 論luận 具cụ 三Tam 身Thân 法Pháp 身thân 為vi 復phục 攝nhiếp 何hà 眾chúng 耶da 論luận 云vân 報báo 身thân 即tức 引dẫn 經Kinh 云vân 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 豈khởi 指chỉ 今kim 耶da 論luận 云vân 化hóa 身thân 即tức 指chỉ 經kinh 文văn 伽già 耶da 所sở 成thành 即tức 報báo 身thân 耶da 壽thọ 量lượng 之chi 中trung 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 法pháp 報báo 耶da 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 見kiến 多đa 寶bảo 時thời 變biến 為vi 權quyền 耶da 諸chư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 皆giai 成thành 實thật 耶da 故cố 不bất 可khả 依y 何hà 須tu 待đãi 問vấn 。
問vấn 束thúc 一nhất 切thiết 眾chúng 為vi 成thành 幾kỷ 類loại 。
答đáp 眾chúng 有hữu 十thập 五ngũ 僧Tăng 二nhị 高cao 名danh 無vô 名danh 尼ni 二nhị 尊tôn 重trọng 內nội 屬thuộc 次thứ 聖thánh 德đức 難nan 思tư 眾chúng 帝Đế 釋Thích 眾chúng 三tam 光quang 四tứ 王vương 眾chúng 自tự 在tại 眾chúng 色sắc 眾chúng 龍long 緊khẩn 乾can/kiền/càn 脩tu 迦ca 人nhân 後hậu 眾chúng 有hữu 六lục 謂vị 多đa 寶bảo 分phân 身thân 龍long 宮cung 地địa 涌dũng 妙diệu 音âm 普phổ 賢hiền 今kim 謂vị 僧Tăng 中trung 立lập 無vô 名danh 眾chúng 何hà 不bất 為vi 高cao 名danh 隱ẩn 德đức 眾chúng 若nhược 云vân 無vô 名danh 亦diệc 似tự 無vô 德đức 尼ni 中trung 可khả 爾nhĩ 但đãn 舊cựu 亦diệc 立lập 內nội 屬thuộc 故cố 若nhược 云vân 尊tôn 重trọng 似tự 非phi 內nội 屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 不bất 應ưng 。 單đơn 云vân 聖thánh 德đức 難nan 思tư 僧Tăng 尼ni 二nhị 眾chúng 皆giai 有hữu 大đại 權quyền 隱ẩn 在tại 小tiểu 中trung 聖thánh 而nhi 叵phả 測trắc 直trực 云vân 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 迹tích 於ư 理lý 何hà 爽sảng 而nhi 云vân 聖thánh 德đức 使sử 濫lạm 餘dư 聖thánh 況huống 帝Đế 釋Thích 至chí 人nhân 無vô 不bất 有hữu 權quyền 而nhi 引dẫn 於ư 實thật 若nhược 一nhất 槩# 從tùng 迹tích 不bất 應ưng 獨độc 著trước 難nan 思tư 之chi 言ngôn 以dĩ 隱ẩn 餘dư 眾chúng 卻khước 難nan 思tư 故cố 後hậu 六lục 直trực 列liệt 理lý 合hợp 如như 然nhiên 。
問vấn 若nhược 望vọng 他tha 經kinh 為vi 同đồng 異dị 耶da 。
答đáp 六lục 門môn 分phân 別biệt 一nhất 約ước 三tam 乘thừa 則tắc 無vô 獨Độc 覺Giác 仁nhân 王vương 則tắc 有hữu 下hạ 文văn 亦diệc 云vân 求cầu 三tam 乘thừa 者giả 二nhị 約ước 三tam 界giới 無vô 無vô 色sắc 界giới 。 照chiếu 不bất 及cập 故cố 仁nhân 王vương 則tắc 有hữu 三tam 約ước 五ngũ 趣thú 則tắc 無vô 地địa 獄ngục 。 獄ngục 苦khổ 逼bức 故cố 陀đà 羅la 尼ni 則tắc 有hữu 本bổn 為vi 息tức 苦khổ 威uy 力lực 所sở 致trí 此thử 經Kinh 進tiến 善thiện 無vô 暇hạ 故cố 不bất 來lai 四tứ 約ước 四tứ 眾chúng 無vô 二nhị 俗tục 下hạ 威uy 儀nghi 中trung 則tắc 有hữu 五ngũ 約ước 八bát 部bộ 無vô 夜dạ 叉xoa 摩ma 睺hầu 下hạ 文văn 具cụ 有hữu 六lục 約ước 二nhị 王vương 無vô 輪Luân 王Vương 下hạ 文văn 具cụ 有hữu 今kim 謂vị 將tương 初sơ 列liệt 文văn 以dĩ 對đối 眾chúng 何hà 故cố 不bất 辨biện 有hữu 無vô 所sở 以dĩ 緣Duyên 覺Giác 之chi 人nhân 。 濫lạm 佛Phật 滅diệt 後hậu 故cố 列liệt 眾chúng 則tắc 無vô 下hạ 文văn 有hữu 者giả 唯duy 聞văn 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 故cố 若nhược 直trực 云vân 有hữu 無vô 莫mạc 知tri 所sở 以dĩ 或hoặc 是thị 集tập 經kinh 者giả 略lược 不bất 列liệt 之chi 無vô 色sắc 不bất 來lai 言ngôn 照chiếu 不bất 及cập 既ký 非phi 如Như 來Lai 悲bi 智trí 短đoản 闕khuyết 應ưng 求cầu 不bất 照chiếu 不bất 來lai 所sở 以dĩ 及cập 對đối 仁nhân 王vương 有hữu 無vô 之chi 由do 曾tằng 聞văn 古cổ 釋thích 甚thậm 有hữu 所sở 以dĩ 何hà 不bất 思tư 之chi 地địa 獄ngục 不bất 來lai 乃nãi 以dĩ 進tiến 善thiện 息tức 苦khổ 釋thích 之chi 非phi 無vô 此thử 理lý 法pháp 華hoa 終chung 窮cùng 乃nãi 是thị 進tiến 善thiện 息tức 惡ác 之chi 極cực 復phục 言ngôn 威uy 力lực 者giả 陀đà 羅la 尼ni 力lực 。 本bổn 佛Phật 所sở 置trí 佛Phật 豈khởi 別biệt 假giả 陀đà 羅la 尼ni 耶da 必tất 若nhược 別biệt 假giả 何hà 不bất 經kinh 經kinh 說thuyết 陀đà 羅la 尼ni 。 合hợp 其kỳ 來lai 耶da 若nhược 有hữu 來lai 不bất 來lai 應ưng 有hữu 所sở 以dĩ 準chuẩn 望vọng 古cổ 德đức 約ước 乘thừa 戒giới 等đẳng 豈khởi 不bất 然nhiên 耶da 俗tục 二nhị 眾chúng 者giả 何hà 待đãi 威uy 儀nghi 中trung 耶da 闍xà 王vương 所sở 將tương 即tức 其kỳ 相tương/tướng 也dã 八bát 部bộ 二nhị 王vương 或hoặc 是thị 略lược 無vô 或hoặc 別biệt 有hữu 意ý 既ký 別biệt 序tự 具cụ 有hữu 必tất 是thị 略lược 耳nhĩ 。
問vấn 一nhất 切thiết 諸chư 經Kinh 。 列liệt 眾chúng 先tiên 後hậu 必tất 如như 此thử 耶da 。
答đáp 曰viết 準chuẩn 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 羅la 摩ma 伽già 經kinh 炬cự 樓lâu 王vương 經kinh 和hòa 休hưu 經kinh 大đại 五ngũ 濁trược 經kinh 竝tịnh 先tiên 列liệt 菩Bồ 薩Tát 次thứ 列liệt 聲Thanh 聞Văn 論luận 大đại 小tiểu 故cố 今kim 謂vị 或hoặc 可khả 爾nhĩ 未vị 必tất 全toàn 然nhiên 。
問vấn 歎thán 羅La 漢Hán 德đức 願nguyện 聞văn 其kỳ 理lý 。
答đáp 大đại 義nghĩa 有hữu 六lục 謂vị 數số 位vị 離ly 德đức 名danh 識thức 今kim 謂vị 理lý 即tức 如như 是thị 何hà 無vô 表biểu 彰chương 及cập 辨biện 同đồng 異dị 可khả 一nhất 切thiết 皆giai 亦diệc 大đại 耶da 。
問vấn 諸chư 漏lậu 乃nãi 至chí 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 準chuẩn 大đại 般Bát 若Nhã 及cập 舊cựu 論luận 中trung 有hữu 十thập 六lục 句cú 今kim 依y 彼bỉ 經kinh 以dĩ 對đối 論luận 文văn 今kim 謂vị 此thử 甚thậm 疎sơ 遺di 論luận 中trung 諸chư 句cú 但đãn 是thị 釋thích 於ư 經kinh 中trung 五ngũ 句cú 何hà 得đắc 取thủ 於ư 大đại 般Bát 若Nhã 中trung 十thập 六lục 句cú 文văn 苦khổ 和hòa 會hội 耶da 雨vũ 大đại 法Pháp 雨vũ 。 等đẳng 八bát 句cú 亦diệc 然nhiên 若nhược 依y 般Bát 若Nhã 消tiêu 十thập 六lục 句cú 可khả 幾kỷ 紙chỉ 數số 答đáp 近cận 六lục 七thất 紙chỉ 今kim 謂vị 繫hệ 而nhi 不bất 要yếu 請thỉnh 不bất 須tu 說thuyết 。
問vấn 此thử 中trung 所sở 列liệt 二nhị 十thập 一nhất 人nhân 。 從tùng 何hà 次thứ 第đệ 。
答đáp 或hoặc 出xuất 家gia 次thứ 第đệ 如như 報báo 恩ân 經kinh 初sơ 度độ 五ngũ 人nhân 。 次thứ 度độ 耶da 舍xá 門môn 人nhân 五ngũ 十thập 次thứ 度độ 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 。 門môn 人nhân 五ngũ 百bách 次thứ 度độ 伽già 耶da 門môn 人nhân 三tam 百bách 次thứ 度độ 那na 提đề 門môn 人nhân 二nhị 百bách 次thứ 度độ 鶖thu 子tử 門môn 人nhân 一nhất 百bách 次thứ 度độ 目Mục 連Liên 門môn 人nhân 一nhất 百bách 合hợp 舉cử 大đại 數số 成thành 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 十thập 二nhị 遊du 經kinh 佛Phật 成thành 道Đạo 後hậu 二nhị 秊niên 度độ 五ngũ 人nhân 三tam 秊niên 度độ 迦Ca 葉Diếp 兄huynh 弟đệ 。 三tam 人nhân 五ngũ 秊niên 度độ 目Mục 連Liên 今kim 謂vị 此thử 是thị 部bộ 別biệt 見kiến 異dị 何hà 足túc 會hội 耶da 況huống 報báo 恩ân 但đãn 言ngôn 次thứ 第đệ 度độ 十thập 二nhị 由do 則tắc 言ngôn 其kỳ 秊niên 數số 已dĩ 下hạ 次thứ 第đệ 未vị 必tất 全toàn 依y 出xuất 家gia 前tiền 後hậu 。
問vấn 優ưu 樓lâu 等đẳng 三tam 名danh 有hữu 何hà 義nghĩa 。
答đáp 曰viết 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 。 此thử 云vân 木mộc 瓜qua 胸hung 前tiền 癭# 起khởi 狀trạng 如như 木mộc 瓜qua 又hựu 云vân 池trì 中trung 有hữu 龍long 名danh 木mộc 瓜qua 也dã 伽già 耶da 者giả 象tượng 頭đầu 山sơn 亦diệc 云vân 城thành 城thành 近cận 伽già 耶da 名danh 伽già 耶da 城thành 那na 提đề 河hà 名danh 因nhân 果quả 經kinh 說thuyết 三tam 人nhân 皆giai 在tại 河hà 邊biên 修tu 道Đạo 。
問vấn 餘dư 名danh 如như 何hà 。
答đáp 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 此thử 云vân 鶖thu 即tức 百bách 舌thiệt 鳥điểu 亦diệc 云vân 春xuân 鸎# 自tự 古cổ 共cộng 云vân 鶖thu 鵠hộc 鳥điểu 詩thi 云vân 在tại 梁lương 似tự 鶴hạc 小tiểu 鳥điểu 也dã 目Mục 連Liên 此thử 云vân 大đại 採thải 菽# 氏thị 上thượng 古cổ 有hữu 仙tiên 採thải 豆đậu 為vi 食thực 迦ca 旃chiên 延diên 大đại 般Bát 若Nhã 云vân 迦ca 多đa 演diễn 那na 此thử 云vân 大đại 剪tiễn 剃thế 婆Bà 羅La 門Môn 姓tánh 。 上thượng 古cổ 有hữu 仙tiên 多đa 年niên 頭đầu 髮phát 長trường/trưởng 無vô 人nhân 剪tiễn 仙tiên 有hữu 子tử 兄huynh 弟đệ 二nhị 人nhân 。 俱câu 來lai 覲cận 父phụ 小tiểu 者giả 為vi 諸chư 仙tiên 剃thế 頭đầu 因nhân 此thử 為vi 稱xưng 孫Tôn 陀Đà 羅La 難Nan 陀Đà 。 身thân 長trường 一nhất 丈trượng 。 五ngũ 尺xích 二nhị 寸thốn 也dã 佛Phật 到đáo 城thành 二nhị 日nhật 度độ 尼ni 中trung 摩ma 訶ha 波ba 闍xà 佛Phật 有hữu 三tam 母mẫu 此thử 為vi 最tối 小tiểu 大đại 母mẫu 生sanh 佛Phật 七thất 日nhật 命mạng 終chung 。 耶Da 輸Du 陀Đà 羅La 。 此thử 云vân 持trì 譽dự 天thiên 人nhân 讚tán 詠vịnh 故cố 也dã 相tương/tướng 傳truyền 云vân 乾can/kiền/càn 達đạt 婆bà 女nữ 彼bỉ 生sanh 男nam 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 神thần 生sanh 女nữ 為vi 玉ngọc 女nữ 若nhược 玉ngọc 女nữ 不bất 應ưng 有hữu 子tử 今kim 謂vị 釋thích 名danh 雖tuy 爾nhĩ 應ưng 問vấn 此thử 中trung 歎thán 聲Thanh 聞Văn 及cập 諸chư 名danh 與dữ 維duy 摩ma 思tư 益ích 般Bát 若Nhã 等đẳng 經kinh 為vi 同đồng 為vi 異dị 。 若nhược 其kỳ 同đồng 者giả 自tự 初sơ 得đắc 道Đạo 遍biến 歷lịch 諸chư 會hội 具cụ 聞văn 大đại 小tiểu 德đức 亦diệc 增tăng 進tiến 豈khởi 一nhất 向hướng 如như 初sơ 若nhược 一nhất 向hướng 如như 初sơ 豈khởi 諸chư 利lợi 智trí 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 被bị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 彈đàn 訶ha 為vi 如Như 來Lai 加gia 說thuyết 來lai 至chí 法pháp 華hoa 大đại 機cơ 將tương 動động 宛uyển 然nhiên 如như 舊cựu 博bác 地địa 凡phàm 夫phu 一nhất 席tịch 經kinh 耳nhĩ 尚thượng 有hữu 所sở 得đắc 如như 何hà 大đại 聖thánh 始thỉ 終chung 無vô 緣duyên 若nhược 其kỳ 異dị 者giả 德đức 隨tùy 解giải 轉chuyển 轉chuyển 相tương/tướng 何hà 似tự 請thỉnh 釋thích 其kỳ 途đồ 。
問vấn 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 者giả 其kỳ 義nghĩa 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 者giả 自tự 行hành 大đại 智trí 為vi 首thủ 二nhị 者giả 化hóa 他tha 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 今kim 謂vị 菩Bồ 薩Tát 悲bi 智trí 誰thùy 不bất 知tri 之chi 但đãn 大đại 小Tiểu 乘Thừa 殊thù 偏thiên 圓viên 各các 別biệt 四tứ 階giai 成thành 道Đạo 三tam 乘thừa 共cộng 地địa 瓔anh 珞lạc 諸chư 伏phục 華hoa 嚴nghiêm 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 善thiện 財tài 及cập 入nhập 法Pháp 界Giới 諸chư 知tri 識thức 等đẳng 為vi 一nhất 槩# 耶da 有hữu 階giai 降giáng/hàng 耶da 大đại 論luận 大đại 集tập 大đại 智trí 有hữu 三tam 謂vị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 道đạo 種chủng 智trí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 慈từ 悲bi 有hữu 三tam 謂vị 眾chúng 生sanh 緣duyên 法pháp 緣duyên 無vô 緣duyên 既ký 無vô 分phân 別biệt 。 實thật 暗ám 所sở 聞văn 。
問vấn 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 何hà 地địa 位vị 。
答đáp 曰viết 皆giai 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 為vi 簡giản 小tiểu 故cố 名danh 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 今kim 謂vị 若nhược 簡giản 小Tiểu 乘Thừa 初sơ 心tâm 即tức 異dị 簡giản 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 未vị 審thẩm 菩Bồ 薩Tát 從tùng 何hà 以dĩ 分phần/phân 大đại 小tiểu 別biệt 耶da 若nhược 從tùng 諸chư 教giáo 如như 四tứ 階giai 成thành 道Đạo 三tam 祗chi 滿mãn 百bách 劫kiếp 種chủng 相tương/tướng 之chi 初sơ 亦diệc 未vị 逮đãi 於ư 瓔anh 珞lạc 初sơ 信tín 更cánh 有hữu 諸chư 別biệt 且thả 此thử 未vị 論luận 若nhược 也dã 從tùng 位vị 十Thập 地Địa 望vọng 於ư 等đẳng 覺giác 尚thượng 小tiểu 何hà 須tu 八bát 地địa 方phương 受thọ 大đại 名danh 。
問vấn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 德đức 。 諸chư 句cú 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 初sơ 不bất 退thoái 轉chuyển 者giả 。 不bất 退thoái 有hữu 四tứ 一nhất 信tín 不bất 退thoái 謂vị 十thập 信tín 第đệ 六lục 名danh 不Bất 退Thoái 心Tâm 。 故cố 次thứ 位vị 不bất 退thoái 即tức 十thập 住trụ 位vị 第đệ 七thất 名danh 不Bất 退Thoái 住Trụ 。 三tam 證chứng 不bất 退thoái 即tức 初Sơ 地Địa 得đắc 無vô 退thoái 失thất 故cố 。 四tứ 行hành 不bất 退thoái 即tức 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 皆giai 能năng 修tu 故cố 今kim 謂vị 若nhược 釋thích 不bất 退thoái 信tín 位vị 之chi 名danh 即tức 指chỉ 第đệ 六lục 第đệ 七thất 方phương 有hữu 不bất 退thoái 名danh 證chứng 行hành 二nhị 位vị 無vô 不bất 退thoái 名danh 何hà 名danh 不bất 退thoái 若nhược 從tùng 義nghĩa 立lập 何hà 須tu 指chỉ 處xứ 若nhược 指chỉ 處xứ 者giả 六lục 七thất 已dĩ 前tiền 為vi 退thoái 不bất 退thoái 若nhược 不bất 退thoái 者giả 十thập 俱câu 不bất 退thoái 何hà 須tu 分phần/phân 限hạn 證chứng 行hành 二nhị 種chủng 何hà 以dĩ 證chứng 前tiền 而nhi 行hành 居cư 後hậu 信tín 住trụ 俱câu 有hữu 不bất 退thoái 之chi 名danh 向hướng 行hành 何hà 事sự 獨độc 無vô 不bất 退thoái 若nhược 證chứng 未vị 極cực 更cánh 須tu 修tu 行hành 豈khởi 證chứng 真Chân 如Như 行hành 有hữu 退thoái 耶da 未vị 審thẩm 退thoái 相tương/tướng 其kỳ 相tương/tướng 如như 何hà 不bất 知tri 。 行hành 退thoái 至chí 何hà 處xứ 止chỉ 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 亦diệc 名danh 為vi 位vị 證chứng 位vị 已dĩ 上thượng 行hành 位vị 若nhược 退thoái 安an 知tri 信tín 及cập 以dĩ 位vị 二nhị 種chủng 不bất 退thoái 又hựu 曰viết 樂nhạo 說thuyết 辯biện 才tài 。 者giả 四tứ 辯biện 七thất 辯biện 。 七thất 辯biện 者giả 一nhất 建kiến 辯biện 以dĩ 無vô 謇kiển 故cố 二nhị 迅tấn 辯biện 如như 懸huyền 河hà 故cố 三tam 應ưng 辯biện 不bất 差sai 機cơ 故cố 四tứ 不bất 謬mậu 辯biện 契khế 當đương 理lý 故cố 五ngũ 無vô 所sở 斷đoạn 辯biện 如như 連liên 珠châu 故cố 六lục 義nghĩa 味vị 辯biện 多đa 義nghĩa 理lý 故cố 七thất 最tối 上thượng 辯biện 如như 雷lôi 震chấn 故cố 今kim 謂vị 應ưng 辨biện 所sở 說thuyết 寬khoan 狹hiệp 不bất 同đồng 判phán 諸chư 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 演diễn 各các 別biệt 信tín 知tri 三tam 祇kỳ 共cộng 位vị 不bất 關quan 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 。
問vấn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 因nhân 緣duyên 德đức 業nghiệp 名danh 義nghĩa 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 文Văn 殊Thù 在tại 北bắc 方phương 常thường 喜hỷ 世thế 界giới 作tác 佛Phật 名danh 歡hoan 喜hỷ 藏tạng 摩ma 尼ni 寶bảo 積tích 佛Phật 聞văn 名danh 能năng 滅diệt 四tứ 重trọng/trùng 又hựu 曰viết 過quá 去khứ 作tác 佛Phật 名danh 龍long 種chủng 上thượng 尊tôn 王vương 又hựu 曰viết 肇triệu 云vân 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 無vô 處xứ 不bất 生sanh 今kim 謂vị 肇triệu 意ý 豎thụ 通thông 少thiểu 分phần 可khả 依y 。
問vấn 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 至chí 佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。 其kỳ 義nghĩa 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 論luận 云vân 欲dục 說thuyết 法Pháp 時thời 。 成thành 就tựu 今kim 謂vị 論luận 云vân 如Như 來Lai 欲dục 說thuyết 。 法pháp 時thời 至chí 成thành 就tựu 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 大Đại 乘Thừa 經Kinh 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 乃nãi 至chí 法Pháp 門môn 故cố 既ký 云vân 欲dục 說thuyết 即tức 指chỉ 法pháp 華hoa 名danh 為vi 正Chánh 說Thuyết 。 說thuyết 無vô 量lượng 義nghĩa 猶do 名danh 為vi 欲dục 。
問vấn 何hà 以dĩ 先tiên 說thuyết 無vô 量lượng 義nghĩa 。
答đáp 曰viết 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 者giả 依y 人nhân 先tiên 為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 無vô 量lượng 義nghĩa 次thứ 為vi 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 二nhị 者giả 依y 利lợi 先tiên 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 利lợi 他tha 教giáo 理lý 化hóa 根căn 熟thục 菩Bồ 薩Tát 次thứ 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 自tự 利lợi 行hành 果quả 方phương 化hóa 退thoái 大đại 聲Thanh 聞Văn 三tam 者giả 依y 法pháp 先tiên 談đàm 無vô 量lượng 義nghĩa 法pháp 體thể 次thứ 說thuyết 法Pháp 華hoa 法pháp 用dụng 今kim 謂vị 三tam 義nghĩa 各các 有hữu 大đại 妨phương 若nhược 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 無vô 量lượng 義nghĩa 不bất 知tri 無vô 量lượng 義nghĩa 為vi 是thị 何hà 乘thừa 若nhược 言ngôn 先tiên 為vi 菩Bồ 薩Tát 何hà 故cố 。 彼bỉ 經kinh 列liệt 眾chúng 具cụ 列liệt 聲Thanh 聞Văn 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 眾chúng 其kỳ 數số 乃nãi 與dữ 此thử 經Kinh 無vô 別biệt 故cố 十thập 功công 德đức 品phẩm 廣quảng 說thuyết 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 十thập 種chủng 大đại 功công 德đức 力lực 。 已dĩ 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 三Tam 昧Muội 。 或hoặc 得đắc 百bách 千thiên 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 或hoặc 得đắc 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 地Địa 諸chư 忍Nhẫn 。 或hoặc 得đắc 支chi 佛Phật 羅La 漢Hán 四Tứ 果Quả 又hựu 說thuyết 法Pháp 品phẩm 三tam 萬vạn 二nhị 千thiên 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 三Tam 昧Muội 。 三tam 萬vạn 四tứ 千thiên 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無vô 量lượng 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 四tứ 眾chúng 八bát 部bộ 。 王vương 及cập 仕sĩ 女nữ 百bách 千thiên 眾chúng 俱câu 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 或hoặc 得đắc 燸nhu 法pháp 乃nãi 至chí 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 乃nãi 至chí 羅La 漢Hán 。 支chi 佛Phật 及cập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 。 此thử 等đẳng 豈khởi 非phi 益ích 聲Thanh 聞Văn 耶da 菩Bồ 薩Tát 舉cử 數số 聲Thanh 聞Văn 云vân 諸chư 驗nghiệm 知tri 諸chư 言ngôn 表biểu 多đa 安an 得đắc 云vân 獨độc 為vi 菩Bồ 薩Tát 耶da 若nhược 言ngôn 此thử 經Kinh 為vì 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp 。 等đẳng 分phân 別biệt 功công 德đức 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 益ích 又hựu 下hạ 諸chư 品phẩm 聞văn 品phẩm 得đắc 益ích 過quá 於ư 彼bỉ 經kinh 二nhị 依y 利lợi 者giả 自tự 他tha 之chi 言ngôn 不bất 應ưng 別biệt 對đối 若nhược 在tại 能năng 化hóa 俱câu 有hữu 自tự 他tha 二nhị 德đức 具cụ 足túc 若nhược 在tại 所sở 化hóa 先tiên 須tu 自tự 利lợi 聲Thanh 聞Văn 得đắc 記ký 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 若nhược 得đắc 記ký 已dĩ 還hoàn 令linh 自tự 利lợi 而nhi 此thử 行hành 果quả 何hà 殊thù 小tiểu 宗tông 況huống 復phục 一Nhất 乘Thừa 須tu 具cụ 自tự 他tha 豈khởi 可khả 分phân 之chi 以dĩ 為vi 兩lưỡng 段đoạn 況huống 復phục 教giáo 理lý 唯duy 被bị 菩Bồ 薩Tát 行hành 果quả 唯duy 為vi 聲Thanh 聞Văn 只chỉ 為vì 聲Thanh 聞Văn 昔tích 迷mê 大đại 教giáo 而nhi 失thất 大đại 理lý 而nhi 今kim 還hoàn 以dĩ 迷mê 教giáo 理lý 之chi 行hành 果quả 與dữ 彼bỉ 聲Thanh 聞Văn 何hà 不bất 只chỉ 依y 法pháp 華hoa 之chi 前tiền 具cụ 四tứ 法pháp 之chi 小tiểu 教giáo 況huống 與dữ 釋thích 名danh 四tứ 法pháp 相tướng 背bối/bội 又hựu 若nhược 無vô 量lượng 義nghĩa 已dĩ 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 何hà 須tu 更cánh 說thuyết 此thử 法pháp 華hoa 耶da 言ngôn 體thể 用dụng 者giả 今kim 謂vị 二nhị 俱câu 一Nhất 乘Thừa 並tịnh 有hữu 體thể 用dụng 用dụng 即tức 利lợi 物vật 物vật 益ích 須tu 體thể 豈khởi 有hữu 以dĩ 無vô 用dụng 之chi 體thể 化hóa 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 闕khuyết 體thể 之chi 用dụng 教giáo 此thử 聲Thanh 聞Văn 無vô 用dụng 有hữu 體thể 之chi 一Nhất 乘Thừa 有hữu 情tình 咸hàm 具cụ 無vô 體thể 有hữu 用dụng 之chi 一Nhất 乘Thừa 外ngoại 道đạo 神thần 通thông 當đương 知tri 彼bỉ 化hóa 三tam 乘thừa 名danh 之chi 為vi 用dụng 此thử 經Kinh 實thật 相tướng 妙diệu 體thể 灼chước 然nhiên 是thị 則tắc 彼bỉ 經kinh 從tùng 體thể 開khai 用dụng 之chi 一Nhất 乘Thừa 故cố 三tam 乘thừa 稟bẩm 益ích 此thử 經Kinh 是thị 収thâu 用dụng 入nhập 體thể 之chi 一Nhất 乘Thừa 故cố 令linh 三Tam 歸Quy 一nhất 故cố 無vô 量lượng 義nghĩa 云vân 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 者giả 。 從tùng 一nhất 法pháp 生sanh 。 此thử 經Kinh 云vân 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 皆giai 成thành 種chủng 智trí 況huống 復phục 體thể 是thị 法pháp 本bổn 無vô 益ích 於ư 人nhân 。 何hà 得đắc 三tam 番phiên 分phần/phân 張trương 異dị 釋thích 。
問vấn 大đại 是thị 何hà 義nghĩa 。
答đáp 十thập 二nhị 門môn 論luận 六lục 種chủng 釋thích 大đại 一nhất 出xuất 二Nhị 乘Thừa 二nhị 佛Phật 果Quả 最tối 大đại 此thử 乘thừa 能năng 至chí 三tam 佛Phật 所sở 乘thừa 四tứ 能năng 滅diệt 大đại 苦khổ 而nhi 與dữ 大đại 樂nhạo/nhạc/lạc 五ngũ 觀quán 音âm 等đẳng 大đại 人nhân 所sở 乘thừa 六lục 盡tận 諸chư 法pháp 源nguyên 底để 今kim 謂vị 過quá 二Nhị 乘Thừa 獨độc 在tại 佛Phật 息tức 大đại 苦khổ 盡tận 法pháp 底để 諸chư 經kinh 共cộng 有hữu 然nhiên 須tu 簡giản 出xuất 豈khởi 無vô 量lượng 義nghĩa 耶da 又hựu 曰viết 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 對đối 法pháp 有hữu 七thất 大đại 一nhất 境cảnh 大đại 緣duyên 百bách 千thiên 教giáo 法pháp 故cố 二nhị 行hành 大đại 具cụ 二nhị 利lợi 故cố 三tam 智trí 大đại 了liễu 二nhị 無vô 我ngã 故cố 四tứ 進tiến 大đại 三tam 僧Tăng 祇kỳ 故cố 五ngũ 方phương 便tiện 大đại 具cụ 悲bi 智trí 離ly 二nhị 邊biên 過quá 故cố 六lục 證chứng 得đắc 大đại 成thành 就tựu 十Thập 力Lực 。 無vô 畏úy 故cố 七thất 業nghiệp 大đại 窮cùng 生sanh 死tử 邊biên 際tế 。 建kiến 佛Phật 事sự 故cố 今kim 謂vị 須tu 簡giản 意ý 亦diệc 同đồng 前tiền 又hựu 曰viết 勝thắng 鬘man 一Nhất 乘Thừa 一Nhất 乘Thừa 即tức 大Đại 乘Thừa 大Đại 乘Thừa 即tức 佛Phật 性tánh 佛Phật 性tánh 即tức 涅Niết 槃Bàn 今kim 謂vị 勝thắng 鬘man 是thị 權quyền 一Nhất 乘Thừa 今kim 經kinh 是thị 實thật 一Nhất 乘Thừa 何hà 得đắc 以dĩ 權quyền 來lai 釋thích 於ư 實thật 權quyền 實thật 既ký 殊thù 涅Niết 槃Bàn 豈khởi 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。
問vấn 諸chư 經kinh 如như 淨tịnh 名danh 等đẳng 並tịnh 有hữu 異dị 名danh 此thử 無vô 量lượng 義nghĩa 有hữu 異dị 名danh 乎hồ 。
答đáp 曰viết 論luận 中trung 具cụ 列liệt 一nhất 十thập 七thất 名danh 初sơ 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 六lục 名danh 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 。 第đệ 十thập 七thất 名danh 最tối 上thượng 法Pháp 門môn 。 今kim 問vấn 對đối 前tiền 三tam 異dị 則tắc 名danh 異dị 義nghĩa 異dị 本bổn 不bất 相tương 關quan 若nhược 其kỳ 相tương/tướng 關quan 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 此thử 經Kinh 亦diệc 應ưng 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 耶da 如như 其kỳ 亦diệc 得đắc 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 乃nãi 是thị 此thử 經Kinh 與dữ 彼bỉ 同đồng 體thể 同đồng 法pháp 同đồng 人nhân 異dị 名danh 而nhi 已dĩ 若nhược 異dị 名danh 而nhi 已dĩ 已dĩ 聞văn 無vô 量lượng 義nghĩa 竟cánh 何hà 須tu 三tam 請thỉnh 更cánh 說thuyết 法Pháp 華hoa 若nhược 也dã 不bất 同đồng 與dữ 論luận 妨phương 不bất 況huống 論luận 但đãn 云vân 是thị 法pháp 華hoa 異dị 名danh 不bất 云vân 無vô 量lượng 義nghĩa 也dã 又hựu 曰viết 無vô 量lượng 義nghĩa 云vân 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 者giả 。 從tùng 一nhất 法pháp 生sanh 。 其kỳ 一nhất 法pháp 者giả 。 即tức 是thị 無vô 相tướng 。 如như 是thị 無vô 相tướng 。 無vô 相tướng 不bất 相tướng 。 無vô 相tướng 不bất 相tướng 。 名danh 為vi 實thật 相tướng 。 菩Bồ 薩Tát 安an 住trụ 。 如như 是thị 實thật 相tướng 。 發phát 大đại 悲bi 心tâm 。 故cố 知tri 如như 是thị 安an 住trụ 能năng 開khai 實thật 相tướng 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 則tắc 與dữ 今kim 經kinh 能năng 會hội 之chi 實thật 其kỳ 相tương/tướng 永vĩnh 別biệt 又hựu 曰viết 無vô 量lượng 義nghĩa 云vân 善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 能năng 修tu 一nhất 法Pháp 門môn 。 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 者giả 。 必tất 得đắc 疾tật 成thành 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 善thiện 男nam 子tử 如như 一nhất 種chủng 子tử 。 生sanh 百bách 百bách 生sanh 千thiên 千thiên 生sanh 萬vạn 萬vạn 中trung 一nhất 一nhất 復phục 生sanh 。 百bách 千thiên 萬vạn 數số 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 此thử 經Kinh 亦diệc 爾nhĩ 。 從tùng 一nhất 法pháp 生sanh 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 故cố 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 彼bỉ 釋thích 曰viết 此thử 經Kinh 不bất 唯duy 取thủ 所sở 出xuất 教giáo 理lý 無vô 量lượng 義nghĩa 體thể 即tức 真chân 智trí 境cảnh 體thể 今kim 謂vị 彼bỉ 經kinh 正chánh 明minh 從tùng 一nhất 出xuất 多đa 為vi 宗tông 何hà 以dĩ 棄khí 所sở 出xuất 之chi 無vô 量lượng 取thủ 能năng 出xuất 之chi 正chánh 體thể 體thể 雖tuy 極cực 要yếu 經kinh 意ý 不bất 然nhiên 若nhược 然nhiên 者giả 從tùng 一nhất 出xuất 多đa 何hà 異dị 此thử 經Kinh 會hội 多đa 歸quy 一nhất 同đồng 異dị 屬thuộc 目mục 而nhi 無vô 解giải 分phần/phân 辨biện 異dị 則tắc 以dĩ 三tam 義nghĩa 取thủ 體thể 爾nhĩ 乃nãi 同đồng 為vi 一nhất 類loại 此thử 事sự 可khả 見kiến 。 何hà 以dĩ 固cố 違vi 。
問vấn 既ký 知tri 無vô 量lượng 義nghĩa 名danh 同đồng 異dị 若nhược 是thị 餘dư 名danh 不bất 能năng 盡tận 理lý 追truy 逐trục 第đệ 十thập 六lục 名danh 名danh 法pháp 華hoa 者giả 前tiền 雖tuy 略lược 釋thích 因nhân 茲tư 更cánh 問vấn 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 一nhất 出xuất 水thủy 義nghĩa 以dĩ 所sở 詮thuyên 理lý 名danh 華hoa 二nhị 華hoa 開khai 義nghĩa 以dĩ 能năng 詮thuyên 教giáo 名danh 華hoa 今kim 問vấn 經kinh 詮thuyên 因nhân 果quả 及cập 以dĩ 權quyền 實thật 以dĩ 故cố 蓮liên 華hoa 譬thí 彼bỉ 二nhị 雙song 何hà 以dĩ 但đãn 語ngữ 教giáo 理lý 棄khí 蓮liên 存tồn 華hoa 開khai 與dữ 出xuất 水thủy 華hoa 實thật 無vô 缺khuyết 安an 得đắc 二nhị 時thời 輒triếp 分phần/phân 能năng 所sở 況huống 復phục 與dữ 前tiền 四tứ 法pháp 義nghĩa 違vi 然nhiên 亦diệc 與dữ 向hướng 行hành 果quả 文văn 背bối/bội 。
又hựu 曰viết 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 者giả 。 又hựu 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 一nhất 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 體thể 用dụng 勝thắng 故cố 二nhị 教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 化hóa 根căn 熟thục 故cố 三tam 佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。 依y 佛Phật 有hữu 故cố 今kim 問vấn 何hà 故cố 前tiền 對đối 法pháp 華hoa 但đãn 有hữu 體thể 而nhi 無vô 用dụng 今kim 獨độc 釋thích 無vô 量lượng 義nghĩa 乃nãi 云vân 體thể 用dụng 勝thắng 故cố 又hựu 勝thắng 何hà 經kinh 名danh 之chi 為vi 勝thắng 若nhược 勝thắng 小Tiểu 乘Thừa 未vị 足túc 為vi 勝thắng 若nhược 勝thắng 大Đại 乘Thừa 法Pháp 華hoa 亦diệc 在tại 大Đại 乘Thừa 之chi 根căn 若nhược 當đương 體thể 名danh 勝thắng 小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 然nhiên 何hà 獨độc 此thử 耶da 。
問vấn 曰viết 曾tằng 聞văn 他tha 問vấn 法pháp 華hoa 亦diệc 與dữ 無vô 量lượng 。 義nghĩa 同đồng 名danh 何hà 故cố 此thử 三tam 昧muội 起khởi 方phương 說thuyết 此thử 經Kinh 。
答đáp 有hữu 五ngũ 解giải 一nhất 者giả 蓮liên 華hoa 二nhị 時thời 得đắc 名danh 彼bỉ 如như 未vị 出xuất 水thủy 時thời 性tánh 能năng 出xuất 故cố 故cố 未vị 化hóa 二Nhị 乘Thừa 令linh 趣thú 一Nhất 乘Thừa 。 此thử 經Kinh 如như 出xuất 水thủy 正chánh 化hóa 二Nhị 乘Thừa 二nhị 彼bỉ 正chánh 化hóa 菩Bồ 薩Tát 傍bàng 化hóa 二Nhị 乘Thừa 此thử 正chánh 化hóa 二Nhị 乘Thừa 傍bàng 化hóa 菩Bồ 薩Tát 故cố 彼bỉ 正chánh 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 傍bàng 名danh 法pháp 華hoa 此thử 正chánh 名danh 法pháp 華hoa 傍bàng 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 時thời 異dị 體thể 同đồng 然nhiên 將tương 教giáo 理lý 以dĩ 對đối 行hành 果quả 三tam 彼bỉ 據cứ 智trí 體thể 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 此thử 約ước 智trí 用dụng 名danh 為vi 法pháp 華hoa 會hội 二nhị 歸quy 一nhất 故cố 四tứ 彼bỉ 以dĩ 理lý 教giáo 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 修tu 一Nhất 乘Thừa 因nhân 趣thú 一Nhất 乘Thừa 果quả 故cố 不bất 為vi 說thuyết 行hành 果quả 一Nhất 乘Thừa 名danh 蓮liên 華hoa 由do 但đãn 不bất 知tri 應ứng 病bệnh 與dữ 藥dược 。 之chi 教giáo 理lý 但đãn 說thuyết 教giáo 理lý 名danh 為vi 蓮liên 華hoa 此thử 聲Thanh 聞Văn 未vị 能năng 應ứng 病bệnh 與dữ 藥dược 故cố 。 不bất 為vi 說thuyết 教giáo 理lý 蓮liên 華hoa 但đãn 說thuyết 行hành 果quả 蓮liên 華hoa 令linh 趣thú 入nhập 故cố 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 乘thừa 此thử 寶bảo 乘thừa 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 因nhân 行hành 蓮liên 華hoa 也dã 唯duy 以dĩ 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 示thị 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。 果quả 蓮liên 華hoa 也dã 論luận 云vân 開khai 者giả 無vô 上thượng 義nghĩa 示thị 者giả 同đồng 義nghĩa 悟ngộ 者giả 不bất 知tri 義nghĩa 入nhập 者giả 令linh 至chí 不bất 退thoái 轉chuyển 地địa 。 義nghĩa 釋thích 曰viết 前tiền 三tam 是thị 果quả 後hậu 一nhất 是thị 因nhân 五ngũ 者giả 彼bỉ 以dĩ 教giáo 理lý 二nhị 種chủng 無vô 量lượng 義nghĩa 此thử 經Kinh 對đối 彼bỉ 二Nhị 乘Thừa 教giáo 理lý 行hành 果quả 並tịnh 名danh 蓮liên 華hoa 前tiền 之chi 三tam 義nghĩa 彼bỉ 此thử 體thể 同đồng 後hậu 之chi 二nhị 義nghĩa 此thử 寬khoan 彼bỉ 狹hiệp 又hựu 曰viết 實thật 理lý 經kinh 文văn 上thượng 下hạ 亦diệc 通thông 教giáo 理lý 行hành 果quả 今kim 謂vị 五ngũ 義nghĩa 釋thích 異dị 自tự 覺giác 不bất 當đương 乃nãi 伏phục 云vân 理lý 實thật 上thượng 下hạ 具cụ 於ư 四tứ 法pháp 當đương 知tri 上thượng 來lai 二nhị 二nhị 異dị 釋thích 其kỳ 義nghĩa 自tự 壞hoại 何hà 須tu 更cánh 難nan 且thả 如như 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 立lập 彼bỉ 如như 未vị 出xuất 水thủy 時thời 若nhược 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 未vị 迴hồi 心tâm 時thời 名danh 未vị 出xuất 水thủy 則tắc 爾nhĩ 前tiền 諸chư 教giáo 一nhất 切thiết 皆giai 然nhiên 。 何hà 獨độc 無vô 量lượng 義nghĩa 耶da 二nhị 傍bàng 正chánh 者giả 彼bỉ 經kinh 亦diệc 應ưng 少thiểu 許hứa 聲Thanh 聞Văn 於ư 彼bỉ 得đắc 記ký 若nhược 全toàn 無vô 者giả 何hà 名danh 為vi 傍bàng 只chỉ 應ưng 有hữu 無vô 相tướng 對đối 何hà 名danh 傍bàng 正chánh 相tương 對đối 若nhược 言ngôn 此thử 經Kinh 正chánh 化hóa 二Nhị 乘Thừa 即tức 應ưng 聲Thanh 聞Văn 得đắc 益ích 多đa 於ư 菩Bồ 薩Tát 何hà 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 得đắc 益ích 倍bội 於ư 餘dư 經kinh 若nhược 言ngôn 彼bỉ 經kinh 正chánh 化hóa 菩Bồ 薩Tát 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 益ích 應ưng 多đa 於ư 此thử 如như 何hà 少thiểu 耶da 若nhược 云vân 但đãn 是thị 名danh 傍bàng 正chánh 者giả 論luận 中trung 直trực 列liệt 一nhất 十thập 七thất 名danh 名danh 既ký 並tịnh 施thí 傍bàng 正chánh 何hà 在tại 正chánh 即tức 俱câu 正chánh 傍bàng 亦diệc 並tịnh 傍bàng 三tam 體thể 用dụng 者giả 已dĩ 如như 前tiền 難nạn/nan 四tứ 教giáo 理lý 等đẳng 其kỳ 義nghĩa 已dĩ 壞hoại 但đãn 開khai 示thị 等đẳng 四tứ 準chuẩn 論luận 文văn 中trung 不bất 云vân 因nhân 果quả 然nhiên 論luận 釋thích 開khai 只chỉ 云vân 如Như 來Lai 能năng 證chứng 令linh 眾chúng 生sanh 知tri 。 次thứ 釋thích 示thị 云vân 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 。 示thị 眾chúng 生sanh 知tri 釋thích 悟ngộ 中trung 云vân 唯duy 佛Phật 一Nhất 乘Thừa 令linh 眾chúng 生sanh 悟ngộ 並tịnh 無vô 果quả 名danh 準chuẩn 不bất 退thoái 地địa 其kỳ 地địa 卻khước 成thành 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 道Đạo 場Tràng 是thị 果quả 何hà 名danh 為vi 因nhân 其kỳ 第đệ 五ngũ 義nghĩa 亦diệc 隨tùy 前tiền 破phá 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 不bất 知tri 應ứng 病bệnh 與dữ 藥dược 。 之chi 教giáo 理lý 何hà 異dị 聲Thanh 聞Văn 只chỉ 緣duyên 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 未vị 知tri 正chánh 應ưng 授thọ 與dữ 故cố 知tri 聲Thanh 聞Văn 自tự 行hành 義nghĩa 強cường/cưỡng 唯duy 稀# 化hóa 物vật 菩Bồ 薩Tát 化hóa 他tha 久cửu 著trước 唯duy 應ưng 進tiến 行hành 至chí 果quả 若nhược 果quả 不bất 須tu 至chí 分phân 別biệt 功công 德đức 。 何hà 須tu 進tiến 位vị 諸chư 義nghĩa 既ký 廢phế 何hà 論luận 寬khoan 狹hiệp 。
問vấn 從tùng 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 已dĩ 。 至chí 不bất 動động 者giả 其kỳ 義nghĩa 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 表biểu 智trí 處xứ 得đắc 理lý 方phương 可khả 說thuyết 法Pháp 今kim 謂vị 此thử 為vi 入nhập 於ư 何hà 等đẳng 三tam 昧muội 得đắc 何hà 等đẳng 理lý 若nhược 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 三tam 昧muội 還hoàn 得đắc 無vô 量lượng 義nghĩa 理lý 只chỉ 應ưng 正chánh 為vi 菩Bồ 薩Tát 而nhi 說thuyết 教giáo 理lý 若nhược 入nhập 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。 經kinh 文văn 但đãn 云vân 入nhập 於ư 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 處Xứ 三Tam 昧Muội 。 況huống 復phục 得đắc 理lý 應ưng 記ký 二Nhị 乘Thừa 又hựu 曰viết 若nhược 不bất 入nhập 者giả 則tắc 有hữu 分phân 別biệt 。 動động 搖dao 說thuyết 不bất 自tự 在tại 今kim 入nhập 三tam 昧muội 身thân 心tâm 不bất 動động 。 離ly 於ư 分phân 別biệt 。 動động 搖dao 於ư 法pháp 自tự 在tại 。 又hựu 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 。 謂vị 入nhập 三tam 昧muội 離ly 諸chư 定định 障chướng 若nhược 無vô 定định 者giả 於ư 障chướng 及cập 說thuyết 不bất 自tự 在tại 故cố 。 今kim 問vấn 何hà 以dĩ 將tương 婆bà 沙sa 之chi 義nghĩa 用dụng 釋thích 法pháp 華hoa 三Tam 身Thân 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 。 法Pháp 身thân 不bất 謀mưu 而nhi 應ưng 無vô 運vận 而nhi 作tác 佛Phật 不bất 入nhập 定định 何hà 障chướng 何hà 縛phược 而nhi 不bất 自tự 在tại 。 但đãn 為vi 示thị 化hóa 儀nghi 現hiện 入nhập 定định 相tương/tướng 亦diệc 令linh 見kiến 者giả 得đắc 四tứ 悉tất 益ích 得đắc 種chủng 等đẳng 益ích 得đắc 顯hiển 密mật 益ích 。
問vấn 曾tằng 有hữu 人nhân 問vấn 佛Phật 常thường 在tại 定định 何hà 須tu 云vân 入nhập 。
答đáp 曰viết 有hữu 十thập 義nghĩa 故cố 一nhất 者giả 隨tùy 緣duyên 動động 靜tĩnh 利lợi 物vật 故cố 二nhị 者giả 為vi 放phóng 光quang 若nhược 不bất 入nhập 定định 則tắc 非phi 佛Phật 瑞thụy 三tam 凡phàm 欲dục 說thuyết 法Pháp 須tu 先tiên 審thẩm 機cơ 四tứ 顯hiển 法pháp 殊thù 妙diệu 今kim 謂vị 此thử 四tứ 既ký 然nhiên 餘dư 六lục 請thỉnh 止chỉ 與dữ 前tiền 釋thích 佛Phật 氣khí 類loại 欲dục 同đồng 若nhược 言ngôn 隨tùy 緣duyên 動động 靜tĩnh 如như 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 不bất 違vi 物vật 情tình 若nhược 言ngôn 放phóng 光quang 不bất 入nhập 則tắc 非phi 佛Phật 瑞thụy 如như 般Bát 若Nhã 中trung 支chi 節tiết 放phóng 光quang 及cập 涅Niết 槃Bàn 中trung 面diện 門môn 放phóng 光quang 乃nãi 至chí 諸chư 經kinh 凡phàm 有hữu 放phóng 光quang 豈khởi 必tất 入nhập 定định 若nhược 言ngôn 審thẩm 機cơ 與dữ 婆bà 沙sa 中trung 日nhật 夜dạ 三tam 時thời 。 審thẩm 機cơ 何hà 別biệt 若nhược 顯hiển 法pháp 妙diệu 華hoa 嚴nghiêm 般Bát 若Nhã 及cập 以dĩ 大đại 集tập 涅Niết 槃Bàn 直trực 爾nhĩ 說thuyết 之chi 豈khởi 不bất 妙diệu 耶da 故cố 知tri 此thử 四tứ 並tịnh 附phụ 小Tiểu 乘Thừa 非phi 法pháp 華hoa 意ý 。
問vấn 天thiên 雨vũ 四tứ 華hoa 其kỳ 義nghĩa 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 華hoa 名danh 柔nhu 軟nhuyễn 表biểu 見kiến 者giả 離ly 於ư 剛cang 強cường 麤thô 鑛khoáng 三tam 業nghiệp 今kim 謂vị 華hoa 表biểu 顯hiển 實thật 之chi 徵trưng 預dự 呈trình 開khai 權quyền 之chi 兆triệu 但đãn 除trừ 麤thô 鑛khoáng 三tam 業nghiệp 欲dục 定định 亦diệc 可khả 治trị 之chi 。
問vấn 華hoa 既ký 如như 是thị 四tứ 者giả 表biểu 何hà 。
答đáp 曰viết 表biểu 度độ 四tứ 生sanh 興hưng 四tứ 念niệm 住trụ 修tu 四tứ 生sanh 勤cần 獲hoạch 四Tứ 神Thần 足Túc 行hành 四tứ 法pháp 迹tích 證chứng 四Tứ 諦Đế 截tiệt 四tứ 流lưu 斷đoạn 四tứ 繫hệ 去khứ 四tứ 軛ách 得đắc 四tứ 妙diệu 智trí 悟ngộ 四tứ 涅Niết 槃Bàn 證chứng 四tứ 德đức 今kim 謂vị 華hoa 本bổn 表biểu 因nhân 不bất 應ưng 指chỉ 果quả 若nhược 也dã 指chỉ 果quả 天thiên 應ưng 雨vũ 實thật 況huống 但đãn 以dĩ 多đa 四tứ 連liên 煩phiền 為vi 對đối 不bất 知tri 四tứ 內nội 大đại 小tiểu 相tương 違vi 應ưng 知tri 四tứ 生sanh 唯duy 在tại 界giới 內nội 若nhược 度độ 界giới 內nội 興hưng 何hà 四tứ 住trụ 證chứng 何hà 四Tứ 諦Đế 乃nãi 至chí 流lưu 軛ách 羅La 漢Hán 已dĩ 袪# 故cố 未vị 是thị 得đắc 四Tứ 智Trí 等đẳng 人nhân 等đẳng 是thị 煩phiền 列liệt 何hà 不bất 更cánh 列liệt 四tứ 大đại 方phương 海hải 等đẳng 耶da 。
問vấn 云vân 何hà 此thử 界giới 地địa 動động 地địa 界giới 不bất 動động 放phóng 光quang 則tắc 及cập 他tha 土thổ/độ 。
答đáp 曰viết 光quang 明minh 寬khoan 狹hiệp 或hoặc 唯duy 此thử 界giới 如như 阿a 含hàm 經kinh 下hạ 生sanh 入nhập 胎thai 。 乃nãi 至chí 轉chuyển 法Pháp 輪luân 等đẳng 。 皆giai 有hữu 六lục 動động 十thập 八bát 動động 等đẳng 又hựu 勝thắng 思tư 梵Phạm 天Thiên 經kinh 七thất 因nhân 緣duyên 故cố 動động 一nhất 怖bố 魔ma 二nhị 攝nhiếp 散tán 三tam 調điều 放phóng 逸dật 四tứ 念niệm 法pháp 相tướng 五ngũ 令linh 觀quán 說thuyết 處xứ 六lục 令linh 熟thục 者giả 脫thoát 七thất 令linh 隨tùy 順thuận 正chánh 義nghĩa 今kim 謂vị 大đại 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 雖tuy 皆giai 地địa 動động 當đương 其kỳ 部bộ 會hội 必tất 不bất 徒đồ 然nhiên 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 各các 有hữu 所sở 以dĩ 況huống 須tu 云vân 廣quảng 狹hiệp 所sở 以dĩ 故cố 知tri 後hậu 代đại 弘hoằng 教giáo 應ưng 求cầu 旨chỉ 實thật 若nhược 法pháp 華hoa 中trung 只chỉ 同đồng 小tiểu 教giáo 大đại 小tiểu 法pháp 相tướng 亦diệc 應ưng 無vô 殊thù 信tín 知tri 古cổ 釋thích 可khả 依y 近cận 代đại 未vị 為vi 準chuẩn 的đích 。
問vấn 放phóng 光quang 瑞thụy 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 前tiền 雨vũ 華hoa 動động 地địa 未vị 是thị 殊thù 絕tuyệt 之chi 能năng 是thị 故cố 今kim 更cánh 放phóng 神thần 光quang 希hy 奇kỳ 今kim 謂vị 若nhược 華hoa 地địa 非phi 殊thù 應ưng 表biểu 餘dư 教giáo 若nhược 也dã 與dữ 光quang 共cộng 表biểu 今kim 經kinh 如như 何hà 其kỳ 瑞thụy 有hữu 絕tuyệt 不bất 絕tuyệt 又hựu 曰viết 放phóng 光quang 七thất 義nghĩa 一nhất 令linh 信tín 佛Phật 最tối 勝thắng 二nhị 破phá 癡si 暗ám 三tam 引dẫn 出xuất 世thế 四tứ 表biểu 內nội 發phát 智trí 光quang 五ngũ 息tức 眾chúng 苦khổ 六lục 召triệu 眾chúng 至chí 七thất 令linh 猒# 色sắc 境cảnh 今kim 謂vị 此thử 全toàn 不bất 是thị 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 瑞thụy 四tứ 含hàm 何hà 曾tằng 不bất 云vân 佛Phật 勝thắng 所sở 破phá 之chi 暗ám 暗ám 體thể 如như 何hà 若nhược 欲dục 界giới 癡si 外ngoại 道đạo 初sơ 禪thiền 已dĩ 能năng 斷đoạn 之chi 外ngoại 道đạo 尚thượng 除trừ 下hạ 八bát 地địa 癡si 小Tiểu 乘Thừa 出xuất 宅trạch 已dĩ 名danh 出xuất 世thế 證chứng 得đắc 初sơ 果quả 乃nãi 至chí 三tam 十thập 四tứ 心tâm 亦diệc 名danh 智trí 發phát 三tam 界giới 之chi 惑hoặc 小tiểu 智trí 先tiên 無vô 此thử 中trung 放phóng 光quang 非phi 為vi 召triệu 眾chúng 不bất 淨tịnh 觀quán 者giả 。 色sắc 境cảnh 已dĩ 傾khuynh 若nhược 表biểu 他tha 經kinh 必tất 無vô 是thị 過quá 儻thảng 在tại 般Bát 若Nhã 猶do 召triệu 勝thắng 機cơ 大đại 集tập 華hoa 嚴nghiêm 還hoàn 招chiêu 物vật 議nghị 。
問vấn 其kỳ 光quang 何hà 故cố 偏thiên 照chiếu 東đông 方phương 但đãn 萬vạn 八bát 千thiên 。
答đáp 曰viết 西tây 方phương 以dĩ 東đông 為vi 上thượng 表biểu 法pháp 華hoa 唯duy 被bị 佛Phật 性tánh 大Đại 乘Thừa 不bất 被bị 餘dư 性tánh 今kim 謂vị 自tự 釋thích 別biệt 序tự 已dĩ 來lai 至chí 此thử 言ngôn 涉thiệp 今kim 典điển 若nhược 然nhiên 唯duy 被bị 佛Phật 性tánh 佛Phật 性tánh 無vô 偏thiên 定định 聲Thanh 聞Văn 人nhân 天thiên 流lưu 轉chuyển 此thử 中trung 豈khởi 無vô 佛Phật 性tánh 者giả 耶da 又hựu 曰viết 萬vạn 表biểu 涅Niết 槃Bàn 寶bảo 渚chử 萬vạn 德đức 八bát 千thiên 表biểu 菩Bồ 提Đề 白bạch 牛ngưu 八bát 正chánh 今kim 謂vị 萬vạn 德đức 可khả 爾nhĩ 千thiên 數số 如như 何hà 但đãn 以dĩ 八bát 表biểu 八bát 而nhi 復phục 不bất 云vân 一Nhất 乘Thừa 八bát 正chánh 無vô 簡giản 小Tiểu 乘Thừa 義nghĩa 尚thượng 通thông 途đồ 未vị 足túc 以dĩ 為vi 法pháp 華hoa 之chi 表biểu 又hựu 曰viết 振chấn 地địa 唯duy 在tại 此thử 界giới 偏thiên 驚kinh 有hữu 緣duyên 放phóng 光quang 照chiếu 萬vạn 八bát 千thiên 顯hiển 明minh 權quyền 實thật 今kim 問vấn 若nhược 唯duy 此thử 界giới 不bất 涉thiệp 他tha 方phương 何hà 故cố 妙diệu 音âm 往vãng 來lai 十thập 方phương 地địa 踊dũng 普phổ 賢hiền 神thần 力lực 此thử 等đẳng 亦diệc 何hà 。
問vấn 六lục 趣thú 名danh 相tướng 於ư 此thử 要yếu 耶da 。
答đáp 曰viết 光quang 中trung 既ký 見kiến 理lý 須tu 消tiêu 釋thích 此thử 應ưng 六lục 門môn 分phân 別biệt 一nhất 者giả 釋thích 名danh 趣thú 謂vị 所sở 趣thú 假giả 者giả 起khởi 業nghiệp 所sở 歸quy 趣thú 處xứ 。 地địa 持trì 云vân 所sở 受thọ 自tự 然nhiên 俱câu 舍xá 云vân 光quang 潔khiết 自tự 在tại 名danh 天thiên 涅Niết 槃Bàn 云vân 多đa 思tư 雜tạp 心tâm 云vân 意ý 靜tĩnh 名danh 人nhân 雜tạp 心tâm 云vân 從tùng 他tha 求cầu 又hựu 云vân 飢cơ 虗hư 多đa 畏úy 名danh 餓ngạ 鬼quỷ 俱câu 舍xá 云vân 傍bàng 行hành 傍bàng 生sanh 名danh 畜súc 畜súc 養dưỡng 之chi 義nghĩa 人nhân 之chi 資tư 具cụ 故cố 也dã 捺nại 落lạc 迦ca 此thử 云vân 苦khổ 器khí 其kỳ 處xứ 不bất 定định 非phi 唯duy 地địa 下hạ 阿a 素tố 落lạc 云vân 非phi 天thiên 此thử 之chi 翻phiên 名danh 一nhất 切thiết 大đại 同đồng 無vô 顯hiển 今kim 教giáo 二nhị 出xuất 體thể 者giả 皆giai 以dĩ 第đệ 八bát 異dị 熟thục 識thức 而nhi 為vi 趣thú 體thể 無vô 覆phú 無vô 記ký 性tánh 攝nhiếp 故cố 唯duy 識thức 云vân 此thử 第đệ 八bát 識thức 是thị 界giới 趣thú 生sanh 施thi 設thiết 本bổn 故cố 是thị 為vi 趣thú 生sanh 之chi 體thể 無vô 勞lao 別biệt 執chấp 實thật 有hữu 命mạng 根căn 今kim 謂vị 凡phàm 諸chư 釋thích 義nghĩa 須tu 分phần/phân 大đại 小tiểu 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 未vị 明minh 第đệ 八bát 欲dục 釋thích 趣thú 體thể 亦diệc 第đệ 八bát 耶da 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 能năng 造tạo 如như 正Chánh 法Pháp 念niệm 六lục 道đạo 皆giai 由do 心tâm 之chi 所sở 造tạo 即tức 第đệ 六lục 識thức 若nhược 言ngôn 所sở 造tạo 能năng 趣thú 所sở 趣thú 不bất 越việt 命mạng 根căn 若nhược 從tùng 大Đại 乘Thừa 第đệ 八bát 為vi 定định 大Đại 乘Thừa 須tu 分phần/phân 徧biến 圓viên 不bất 同đồng 若nhược 從tùng 圓viên 教giáo 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 世thế 間gian 常thường 住trụ 常thường 住trụ 世thế 間gian 水thủy 波ba 波ba 水thủy 終chung 無vô 別biệt 號hiệu 三tam 開khai 合hợp 者giả 總tổng 一nhất 生sanh 死tử 二nhị 謂vị 善thiện 惡ác 分phân 段đoạn 變biến 易dị 今kim 謂vị 若nhược 約ước 小Tiểu 乘Thừa 無vô 變biến 易dị 名danh 法pháp 華hoa 依y 大đại 則tắc 有hữu 變biến 易dị 復phục 應ưng 消tiêu 釋thích 六lục 趣thú 之chi 中trung 幾kỷ 聞văn 不bất 聞văn 開khai 不bất 開khai 等đẳng 今kim 經kinh 只chỉ 云vân 受thọ 報báo 好hảo 醜xú 。 復phục 何hà 得đắc 以dĩ 變biến 易dị 加gia 之chi 若nhược 言ngôn 變biến 易dị 在tại 六lục 趣thú 中trung 則tắc 須tu 分phần 分phần 段đoạn 六lục 趣thú 變biến 易dị 六lục 趣thú 實thật 六lục 權quyền 六lục 本bổn 六lục 迹tích 六lục 若nhược 大Đại 乘Thừa 中trung 通thông 云vân 生sanh 死tử 方phương 可khả 二nhị 種chủng 相tương 對đối 論luận 之chi 又hựu 若nhược 變biến 易dị 在tại 六lục 趣thú 中trung 釋thích 六lục 趣thú 時thời 即tức 云vân 變biến 易dị 者giả 諸chư 佛Phật 常thường 體thể 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 若nhược 釋thích 六lục 趣thú 亦diệc 可khả 為vi 三tam 一nhất 分phân 段đoạn 二nhị 變biến 易dị 三tam 佛Phật 身thân 。
又hựu 曰viết 三tam 即tức 三tam 界giới 四tứ 即tức 四tứ 生sanh 及cập 以dĩ 四tứ 有hữu 生sanh 有hữu 本bổn 有hữu 死tử 有hữu 中trung 有hữu 今kim 謂vị 夫phu 離ly 合hợp 者giả 開khai 一nhất 為vi 多đa 合hợp 多đa 為vi 一nhất 餘dư 數số 亦diệc 然nhiên 故cố 生sanh 死tử 與dữ 六lục 六lục 一nhất 相tương 對đối 此thử 則tắc 可khả 爾nhĩ 若nhược 對đối 四tứ 生sanh 四tứ 有hữu 未vị 必tất 全toàn 然nhiên 四tứ 生sanh 與dữ 趣thú 相tương/tướng 攝nhiếp 不bất 同đồng 生sanh 能năng 攝nhiếp 趣thú 趣thú 不bất 攝nhiếp 生sanh 況huống 人nhân 傍bàng 生sanh 全toàn 攝nhiếp 四tứ 生sanh 獄ngục 天thiên 中trung 有hữu 寬khoan 狹hiệp 永vĩnh 乖quai 生sanh 等đẳng 四tứ 有hữu 一nhất 一nhất 攝nhiếp 六lục 以dĩ 四tứ 對đối 六lục 開khai 合hợp 不bất 成thành 又hựu 曰viết 方phương 便tiện 因nhân 緣duyên 有hữu 後hậu 無vô 後hậu 今kim 謂vị 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 所sở 立lập 四tứ 種chủng 寬khoan 狹hiệp 永vĩnh 別biệt 雖tuy 俱câu 名danh 生sanh 死tử 高cao 下hạ 不bất 同đồng 六lục 趣thú 但đãn 合hợp 在tại 於ư 分phân 段đoạn 四tứ 俱câu 不bất 攝nhiếp 若nhược 順thuận 變biến 易dị 在tại 六lục 趣thú 中trung 進tiến 退thoái 有hữu 妨phương 已dĩ 如như 向hướng 問vấn 又hựu 曰viết 或hoặc 五ngũ 除trừ 素tố 落lạc 今kim 謂vị 若nhược 以dĩ 此thử 五ngũ 開khai 合hợp 亦diệc 殊thù 應ưng 知tri 變biến 易dị 隔cách 在tại 五ngũ 外ngoại 何hà 名danh 開khai 合hợp 方phương 便tiện 等đẳng 四tứ 都đô 不bất 相tương 關quan 又hựu 曰viết 或hoặc 七thất 五ngũ 趣thú 并tinh 業nghiệp 及cập 以dĩ 中trung 有hữu 今kim 謂vị 以dĩ 業nghiệp 中trung 陰ấm 而nhi 對đối 五ngũ 者giả 乃nãi 成thành 三tam 重trọng/trùng 列liệt 於ư 六lục 趣thú 等đẳng 是thị 重trọng/trùng 列liệt 何hà 以dĩ 四tứ 中trung 但đãn 加gia 於ư 中trung 除trừ 生sanh 本bổn 死tử 若nhược 有hữu 去khứ 取thủ 不bất 成thành 開khai 合hợp 又hựu 曰viết 或hoặc 九cửu 謂vị 九cửu 有hữu 情tình 居cư 今kim 謂vị 但đãn 對đối 六lục 趣thú 此thử 則tắc 可khả 爾nhĩ 由do 前tiền 復phục 對đối 變biến 易dị 生sanh 死tử 及cập 以dĩ 四tứ 有hữu 故cố 亦diệc 不bất 成thành 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 不bất 成thành 亦diệc 爾nhĩ 又hựu 曰viết 餘dư 三tam 門môn 在tại 第đệ 二nhị 經kinh 中trung 亦diệc 如như 後hậu 破phá 。
問vấn 見kiến 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 種chủng 種chủng 修tu 行hành 。 等đẳng 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 不bất 出xuất 三Tam 寶Bảo 僧Tăng 開khai 三tam 乘thừa 今kim 問vấn 種chủng 種chủng 之chi 言ngôn 多đa 耶da 一nhất 耶da 頓đốn 耶da 漸tiệm 耶da 大đại 耶da 小tiểu 耶da 既ký 云vân 光quang 之chi 所sở 照chiếu 本bổn 顯hiển 權quyền 實thật 俱câu 同đồng 種chủng 種chủng 之chi 言ngôn 權quyền 耶da 實thật 耶da 與dữ 此thử 經Kinh 會hội 同đồng 耶da 別biệt 耶da 若nhược 同đồng 何hà 以dĩ 三tam 乘thừa 未vị 會hội 若nhược 異dị 何hà 能năng 顯hiển 經kinh 若nhược 實thật 不bất 應ưng 種chủng 種chủng 若nhược 權quyền 與dữ 此thử 永vĩnh 乖quai 大đại 小tiểu 漸tiệm 頓đốn 準chuẩn 例lệ 可khả 知tri 。
問vấn 涅Niết 槃Bàn 何hà 義nghĩa 。
答đáp 曰viết 六lục 門môn 解giải 釋thích 今kim 謂vị 施thí 教giáo 之chi 來lai 意ý 在tại 修tu 行hành 何hà 棄khí 行hành 而nhi 全toàn 略lược 至chí 涅Niết 槃Bàn 而nhi 廣quảng 張trương 涅Niết 槃Bàn 為vi 行hành 之chi 所sở 期kỳ 應ứng 對đối 行hành 以dĩ 分phần/phân 判phán 初sơ 出xuất 體thể 中trung 具cụ 列liệt 四tứ 種chủng 謂vị 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 及cập 以dĩ 無vô 住trú 處xứ 今kim 問vấn 華hoa 臺đài 始thỉ 滿mãn 初sơ 成thành 正chánh 覺giác 。 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 其kỳ 相tương/tướng 何hà 似tự 又hựu 曰viết 二nhị 釋thích 名danh 者giả 出xuất 所sở 知tri 障chướng 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 勝thắng 鬘man 云vân 在tại 纏triền 名danh 藏tạng 出xuất 纏triền 名danh 法Pháp 身thân 今kim 謂vị 引dẫn 勝thắng 鬘man 此thử 說thuyết 甚thậm 有hữu 典điển 據cứ 然nhiên 應ưng 須tu 辨biện 與dữ 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 同đồng 耶da 異dị 耶da 藏tạng 名danh 含hàm 藏tạng 在tại 纏triền 之chi 時thời 全toàn 藏tạng 為vi 纏triền 如như 何hà 復phục 云vân 能năng 藏tạng 若nhược 云vân 含hàm 法pháp 則tắc 藏tạng 是thị 能năng 含hàm 法pháp 是thị 所sở 含hàm 此thử 之chi 能năng 所sở 與dữ 惑hoặc 別biệt 耶da 與dữ 惑hoặc 同đồng 耶da 又hựu 復phục 含hàm 者giả 為vi 唯duy 含hàm 染nhiễm 亦diệc 含hàm 淨tịnh 耶da 為vi 唯duy 含hàm 因nhân 亦diệc 含hàm 果quả 耶da 為vi 唯duy 含hàm 凡phàm 亦diệc 含hàm 聖thánh 耶da 若nhược 一nhất 法pháp 不bất 含hàm 不bất 名danh 一nhất 切thiết 若nhược 俱câu 含hàm 者giả 巨cự 有hữu 所sở 妨phương 不bất 含hàm 法Pháp 身thân 不bất 名danh 為vi 藏tạng 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 祕bí 密mật 之chi 藏tạng 。 三tam 德đức 具cụ 足túc 若nhược 勝thắng 纏triền 藏tạng 三tam 德đức 不bất 具cụ 非phi 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 眾chúng 生sanh 藏tạng 又hựu 問vấn 佛Phật 性tánh 與dữ 法Pháp 身thân 同đồng 耶da 異dị 耶da 所sở 言ngôn 佛Phật 者giả 。 從tùng 何hà 立lập 名danh 果quả 耶da 因nhân 耶da 若nhược 從tùng 因nhân 者giả 因nhân 無vô 佛Phật 名danh 若nhược 從tùng 果quả 者giả 凡phàm 即tức 是thị 佛Phật 何hà 名danh 為vi 性tánh 故cố 知tri 勝thắng 鬘man 是thị 未vị 了liễu 之chi 說thuyết 是thị 以dĩ 因nhân 藏tạng 對đối 惑hoặc 言ngôn 之chi 又hựu 曰viết 三tam 乘thừa 俱câu 坐tọa 解giải 脫thoát 牀sàng 亦diệc 非phi 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 問vấn 三tam 乘thừa 俱câu 坐tọa 既ký 俱câu 非phi 大đại 驗nghiệm 知tri 菩Bồ 薩Tát 有hữu 大đại 非phi 大đại 若nhược 也dã 非phi 大đại 理lý 須tu 法pháp 華hoa 更cánh 會hội 何hà 得đắc 輒triếp 云vân 會hội 唯duy 二nhị 有hữu 若nhược 非phi 大đại 不bất 會hội 現hiện 違vi 經kinh 文văn 菩Bồ 薩Tát 聞văn 已dĩ 。 疑nghi 除trừ 善thiện 行hành 若nhược 依y 此thử 義nghĩa 自tự 語ngữ 相tương 違vi 又hựu 曰viết 由do 擇trạch 滅diệt 故cố 體thể 如như 伊y 字tự 今kim 謂vị 圓viên 經kinh 無vô 擇trạch 滅diệt 稱xưng 何hà 得đắc 以dĩ 三tam 十thập 四tứ 心tâm 之chi 擇trạch 滅diệt 用dụng 釋thích 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 之chi 涅Niết 槃Bàn 。
問vấn 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 何hà 故cố 獨độc 名danh 法Pháp 王Vương 子Tử 耶da 。
答đáp 曰viết 未vị 紹thiệu 法Pháp 王Vương 之chi 位vị 獨độc 得đắc 王vương 子tử 之chi 名danh 今kim 謂vị 餘dư 者giả 不bất 稱xưng 王vương 子tử 一nhất 切thiết 皆giai 應ưng 。 上thượng 慢mạn 龍long 種chủng 尊tôn 王vương 古cổ 佛Phật 不bất 合hợp 更cánh 稱xưng 王vương 子tử 逸dật 多đa 現hiện 居cư 儲trữ 君quân 何hà 無vô 王vương 子tử 之chi 號hiệu 方Phương 等Đẳng 列liệt 眾chúng 十thập 一nhất 菩Bồ 薩Tát 皆giai 名danh 王vương 子tử 應ưng 當đương 皆giai 悉tất 位vị 居cư 等đẳng 覺giác 方phương 受thọ 王vương 子tử 之chi 名danh 但đãn 知tri 諸chư 經kinh 或hoặc 略lược 或hoặc 存tồn 如như 淨tịnh 名danh 經kinh 歎thán 菩Bồ 薩Tát 云vân 近cận 無vô 等đẳng 等đẳng 。 佛Phật 自tự 在tại 慧tuệ 。 皆giai 等đẳng 覺giác 也dã 故cố 所sở 列liệt 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 略lược 王vương 子tử 又hựu 曰viết 文Văn 殊Thù 菩Bồ 薩Tát 是thị 第đệ 四tứ 依y 已dĩ 供cung 八bát 恆hằng 并tinh 前tiền 三tam 依y 供cung 二nhị 十thập 六lục 恆hằng 今kim 謂vị 四tứ 依y 供cung 五ngũ 至chí 八bát 如như 人nhân 步bộ 涉thiệp 所sở 至chí 近cận 遠viễn 劣liệt 者giả 始thỉ 行hành 五ngũ 百bách 次thứ 者giả 六lục 百bách 次thứ 七thất 次thứ 八bát 豈khởi 令linh 次thứ 者giả 行hành 於ư 十thập 一nhất 次thứ 行hành 十thập 八bát 後hậu 者giả 行hành 於ư 二nhị 十thập 六lục 耶da 故cố 知tri 只chỉ 是thị 一nhất 一nhất 加gia 之chi 名danh 六lục 七thất 八bát 如như 聲Thanh 聞Văn 人nhân 出xuất 化hóa 城thành 時thời 豈khởi 歸quy 凡phàm 地địa 行hành 初sơ 由do 旬tuần 只chỉ 於ư 三tam 百bách 即tức 前tiền 進tiến 也dã 此thử 見kiến 小Tiểu 乘Thừa 修tu 熏huân 禪thiền 者giả 有hữu 五ngũ 階giai 差sai 五ngũ 各các 三tam 品phẩm 以dĩ 後hậu 後hậu 人nhân 三tam 三tam 增tăng 之chi 便tiện 謂vị 四tứ 依y 供cung 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 若nhược 其kỳ 五ngũ 人nhân 各các 行hành 三tam 百bách 道Đạo 理lý 最tối 後hậu 一nhất 千thiên 五ngũ 百bách 故cố 知tri 此thử 中trung 不bất 須tu 別biệt 釋thích 。
問vấn 曰viết 何hà 故cố 以dĩ 恆Hằng 河Hà 而nhi 為ví 喻dụ 耶da 。
答đáp 曰viết 有hữu 五ngũ 義nghĩa 故cố 一nhất 由do 沙sa 多đa 二nhị 世thế 人nhân 計kế 為vi 福phước 水thủy 入nhập 中trung 滅diệt 罪tội 沒một 死tử 生sanh 天thiên 三tam 劫kiếp 劫kiếp 名danh 存tồn 四tứ 佛Phật 多đa 近cận 住trụ 五ngũ 眾chúng 人nhân 共cộng 悉tất 乃nãi 取thủ 池trì 口khẩu 初sơ 出xuất 方phương 四tứ 十thập 里lý 沙sa 為ví 喻dụ 今kim 謂vị 夫phu 兼kiêm 俗tục 之chi 言ngôn 事sự 須tu 去khứ 取thủ 若nhược 全toàn 用dụng 者giả 五ngũ 義nghĩa 之chi 中trung 豈khởi 緣duyên 第đệ 二nhị 沒một 者giả 生sanh 天thiên 佛Phật 取thủ 為ví 喻dụ 故cố 應ưng 須tu 簡giản 第đệ 二nhị 存tồn 四tứ 為vi 信tín 之chi 首thủ 。
問vấn 七thất 寶bảo 名danh 體thể 其kỳ 事sự 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 一nhất 金kim 說thuyết 文văn 云vân 五ngũ 色sắc 黃hoàng 者giả 為vi 長trường 久cửu 埋mai 之chi 不bất 生sanh 百bách 練luyện 不bất 輕khinh 二nhị 銀ngân 亦diệc 曰viết 白bạch 金kim 三tam 珊san 瑚hô 佛Phật 地địa 論luận 赤xích 色sắc 石thạch 脂chi 樹thụ 形hình 四tứ 真chân 珠châu 即tức 赤xích 珠châu 佛Phật 地địa 論luận 赤xích 蟲trùng 所sở 出xuất 或hoặc 珠châu 體thể 赤xích 五ngũ 末mạt 尼ni 如như 意ý 神thần 珠châu 無vô 瑠lưu 璃ly 故cố 開khai 二nhị 珠châu 六lục 車xa 璖# 青thanh 白bạch 間gian 色sắc 七thất 馬mã 腦não 此thử 言ngôn 杵xử 藏tạng 或hoặc 胎thai 取thủ 堅kiên 實thật 今kim 謂vị 經kinh 意ý 釋thích 施thí 以dĩ 辨biện 度độ 相tương/tướng 用dụng 辨biện 今kim 經kinh 判phán 五ngũ 時thời 別biệt 直trực 釋thích 名danh 體thể 有hữu 何hà 不bất 可khả 。 然nhiên 文văn 正chánh 意ý 事sự 在tại 辨biện 異dị 以dĩ 顯hiển 於ư 同đồng 若nhược 不bất 顯hiển 同đồng 何hà 繁phồn 說thuyết 耶da 。
問vấn 車xa 等đẳng 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 車xa 者giả 夏hạ 后hậu 代đại 奚hề 仲trọng 造tạo 之chi 古cổ 音âm 居cư 行hành 居cư 人nhân 也dã 今kim 曰viết 車xa 車xa 者giả 舍xá 也dã 行hành 如như 舍xá 故cố 乘thừa 者giả 駕giá 也dã 周chu 禮lễ 云vân 載tái 也dã 輦liễn 輓# 車xa 也dã 人nhân 前tiền 引dẫn 之chi 古cổ 卿khanh 大đại 夫phu 皆giai 亦diệc 乘thừa 之chi 自tự 漢hán 已dĩ 後hậu 天thiên 子tử 乘thừa 之chi 故cố 今kim 天thiên 子tử 皇hoàng 后hậu 所sở 乘thừa 者giả 曰viết 輦liễn 輿dư 者giả 說thuyết 文văn 云vân 車xa 輿dư 也dã 又hựu 云vân 無vô 輪luân 車xa 也dã 作tác 轝# 非phi 體thể 欄lan 鉤câu 欄lan 也dã 門môn 遮già 也dã 楯thuẫn 檻hạm 也dã 縱túng/tung 曰viết 楯thuẫn 橫hoạnh/hoành 曰viết 欄lan 華hoa 葢# 者giả 酉dậu 方phương 暑thử 月nguyệt 持trì 之chi 遮già 熟thục 釋thích 名danh 雖tuy 爾nhĩ 須tu 會hội 此thử 經Kinh 意ý 亦diệc 如như 前tiền 又hựu 曰viết 唯duy 識thức 云vân 具cụ 足túc 攝nhiếp 受thọ 方phương 成thành 度độ 相tương/tướng 頌tụng 曰viết 安an 住trụ 與dữ 依y 止chỉ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 事sự 業nghiệp 巧xảo 便tiện 向hướng 清thanh 淨tịnh 度độ 成thành 由do 此thử 七thất 於ư 此thử 中trung 但đãn 舉cử 迴hồi 向hướng 一nhất 今kim 謂vị 雖tuy 有hữu 清thanh 淨tịnh 之chi 言ngôn 。 為vi 有hữu 相tương/tướng 耶da 為vi 無vô 相tướng 耶da 非phi 相tướng 非phi 無vô 相tướng 。 耶da 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 般Bát 若Nhã 施thí 為vi 法Pháp 界Giới 及cập 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 與dữ 大đại 品phẩm 中trung 度độ 度độ 攝nhiếp 六lục 為vi 同đồng 異dị 耶da 又hựu 曰viết 施thí 有hữu 五ngũ 種chủng 謂vị 志chí 心tâm 信tín 心tâm 隨tùy 時thời 自tự 手thủ 如như 法Pháp 行hành 捨xả 此thử 五ngũ 即tức 攝nhiếp 七thất 中trung 事sự 業nghiệp 今kim 謂vị 既ký 攝nhiếp 入nhập 七thất 問vấn 意ý 同đồng 前tiền 都đô 無vô 般Bát 若Nhã 無vô 住trụ 相tương/tướng 故cố 亦diệc 無vô 楞lăng 嚴nghiêm 互hỗ 相tương 攝nhiếp 故cố 。
問vấn 此thử 中trung 經kinh 文văn 六Lục 度Độ 之chi 相tướng 雜tạp 亂loạn 次thứ 第đệ 二nhị 種chủng 何hà 所sở 表biểu 彰chương 。
答đáp 曰viết 雜tạp 在tại 地địa 前tiền 次thứ 在tại 登đăng 地địa 今kim 謂vị 教giáo 純thuần 行hành 雜tạp 一nhất 切thiết 皆giai 然nhiên 。 純thuần 雜tạp 相tương 望vọng 乃nãi 雜tạp 進tiến 而nhi 純thuần 怠đãi 何hà 者giả 正chánh 行hạnh 。 施thí 時thời 未vị 修tu 餘dư 故cố 若nhược 云vân 初Sơ 地Địa 成thành 就tựu 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 餘dư 非phi 不bất 修tu 但đãn 隨tùy 力lực 隨tùy 分phân 。 不bất 審thẩm 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 破phá 何hà 戒giới 違vi 何hà 則tắc 瞋sân 不bất 行hành 何hà 行hành 何hà 惑hoặc 所sở 亂loạn 有hữu 何hà 愚ngu 癡si 世thế 人nhân 但đãn 知tri 信tín 權quyền 教giáo 而nhi 迴hồi 轉chuyển 不bất 窮cùng 實thật 以dĩ 歸quy 宗tông 今kim 文văn 因nhân 光quang 所sở 見kiến 乃nãi 見kiến 地địa 上thượng 地địa 前tiền 及cập 以dĩ 七thất 地địa 尚thượng 乃nãi 不bất 知tri 地địa 前tiền 為vi 何hà 所sở 表biểu 不bất 判phán 所sở 表biểu 徒đồ 設thiết 餘dư 辭từ 況huống 所sở 釋thích 行hành 相tương/tướng 全toàn 同đồng 人nhân 天thiên 戒giới 善thiện 而nhi 已dĩ 。
問vấn 從tùng 或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 無vô 上thượng 道Đạo 。 文văn 相tương/tướng 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 初sơ 之chi 一nhất 行hành 是thị 後hậu 得đắc 智trí 今kim 問vấn 後hậu 得đắc 智trí 體thể 獨độc 在tại 於ư 佛Phật 亦diệc 通thông 菩Bồ 薩Tát 若nhược 根căn 本bổn 智trí 在tại 佛Phật 獨độc 有hữu 如như 何hà 後hậu 得đắc 屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 耶da 故cố 知tri 深thâm 是thị 不bất 要yếu 此thử 解giải 。
問vấn 爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 至chí 大Đại 士Sĩ 何hà 義nghĩa 理lý 耶da 。
答đáp 曰viết 此thử 答đáp 成thành 就tựu 也dã 今kim 謂vị 大đại 文văn 雖tuy 即tức 在tại 答đáp 成thành 就tựu 今kim 此thử 初sơ 文văn 是thị 經Kinh 家gia 序tự 出xuất 答đáp 人nhân 非phi 答đáp 成thành 就tựu 文văn 也dã 論luận 中trung 但đãn 云vân 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 以dĩ 宿Túc 命Mạng 智Trí 。 能năng 答đáp 彌Di 勒Lặc 不bất 云vân 此thử 文văn 為vi 答đáp 成thành 就tựu 分phần/phân 文văn 既ký 悞ngộ 何hà 足túc 可khả 怪quái 。
問vấn 從tùng 如như 我ngã 惟duy 忖thốn 。 去khứ 文văn 是thị 何hà 義nghĩa 耶da 。
答đáp 曰viết 論luận 分phần/phân 此thử 文văn 云vân 成thành 就tựu 十thập 種chủng 。 事sự 初sơ 是thị 大đại 義nghĩa 因nhân 成thành 就tựu 經kinh 但đãn 五ngũ 句cú 論luận 有hữu 八bát 句cú 應ưng 作tác 四tứ 對đối 今kim 謂vị 論luận 以dĩ 八bát 句cú 釋thích 於ư 四tứ 句cú 何hà 須tu 以dĩ 增tăng 句cú 添# 經kinh 文văn 耶da 廣quảng 如như 疏sớ/sơ 記ký 。
問vấn 十thập 號hiệu 名danh 義nghĩa 何hà 。
答đáp 瑜du 伽già 云vân 無Vô 上Thượng 丈Trượng 夫Phu 。 調điều 御ngự 士sĩ 薄bạc 伽già 梵Phạm 為vi 第đệ 十thập 即tức 世Thế 尊Tôn 也dã 故cố 知tri 如Như 來Lai 是thị 下hạ 九cửu 號hiệu 之chi 總tổng 序tự 也dã 今kim 謂vị 此thử 亦diệc 譯dịch 人nhân 意ý 別biệt 何hà 足túc 和hòa 會hội 什thập 公công 善thiện 曉hiểu 音âm 辭từ 計kế 無vô 忝thiểm 於ư 新tân 學học 所sở 譯dịch 經kinh 論luận 皆giai 如như 此thử 經Kinh 何hà 得đắc 後hậu 譯dịch 獨độc 為vi 前tiền 後hậu 故cố 笈cấp 多đa 添# 品phẩm 一nhất 句cú 不bất 改cải 後hậu 代đại 豈khởi 可khả 過quá 笈cấp 多đa 耶da 。
問vấn 頗phả 羅la 墮đọa 唐đường 名danh 何hà 等đẳng 。
答đáp 曰viết 此thử 婆Bà 羅La 門Môn 。 十thập 八bát 姓tánh 中trung 之chi 一nhất 可khả 爾nhĩ 。
問vấn 八bát 王vương 子tử 名danh 為vi 何hà 表biểu 詮thuyên 。
答đáp 曰viết 應ưng 為vi 四tứ 對đối 一nhất 大đại 智trí 大đại 悲bi 。 二nhị 了liễu 有hữu 了liễu 空không 三tam 進tiến 善thiện 破phá 惡ác 四tứ 違vi 偽ngụy 知tri 真chân 今kim 謂vị 直trực 聞văn 所sở 對đối 對đối 甚thậm 分phân 明minh 及cập 至chí 屬thuộc 名danh 未vị 為vi 的đích 當đương 如như 何hà 有hữu 善thiện 名danh 為vi 悲bi 智trí 無vô 量lượng 及cập 寶bảo 為vi 了liễu 有hữu 空không 唯duy 進tiến 善thiện 破phá 惡ác 稍sảo 欲dục 相tương 似tự 響hưởng 雖tuy 虗hư 假giả 不bất 可khả 全toàn 偽ngụy 法pháp 通thông 真chân 俗tục 未vị 必tất 無vô 假giả 。
問vấn 彌Di 勒Lặc 當đương 知tri 。 至chí 汝nhữ 身thân 是thị 也dã 。 此thử 是thị 何hà 文văn 耶da 。
答đáp 古cổ 今kim 相tương/tướng 即tức 也dã 今kim 謂vị 自tự 古cổ 章chương 疏sớ/sơ 皆giai 云vân 結kết 會hội 古cổ 今kim 而nhi 忽hốt 改cải 為vi 古cổ 今kim 相tương/tướng 即tức 何hà 足túc 為vi 奇kỳ 。 人nhân 雖tuy 相tương/tướng 即tức 事sự 處xứ 天thiên 隔cách 。
問vấn 瑠lưu 璃ly 是thị 何hà 義nghĩa 。
答đáp 曰viết 應ưng 云vân 吠phệ 瑠lưu 璃ly 無vô 吠phệ 略lược 也dã 頗pha 黎lê 應ưng 云vân 頗phả 胝chi 迦ca 即tức 水thủy 精tinh 也dã 亦diệc 云vân 水thủy 玉ngọc 或hoặc 白bạch 珠châu 智trí 論luận 云vân 出xuất 山sơn 石thạch 窟quật 中trung 俗tục 云vân 過quá 千thiên 秊niên 冰băng 而nhi 化hóa 為vi 之chi 若nhược 西tây 方phương 地địa 熟thục 無vô 冰băng 何hà 物vật 化hóa 之chi 但đãn 應ưng 石thạch 類loại 今kim 謂vị 此thử 釋thích 甚thậm 佳giai 。
○# 釋thích 方phương 便tiện 品phẩm
初sơ 來lai 意ý 中trung 云vân 一nhất 依y 八bát 品phẩm 為vi 正chánh 蓮liên 華hoa 有hữu 出xuất 水thủy 開khai 敷phu 之chi 二nhị 德đức 妙diệu 法Pháp 具cụ 果quả 秀tú 行hành 竦tủng 之chi 兩lưỡng 能năng 今kim 經kinh 唯duy 為vi 一Nhất 乘Thừa 故cố 破phá 二nhị 會hội 二nhị 歸quy 於ư 一Nhất 乘Thừa 為vi 法pháp 華hoa 宗tông 主chủ 今kim 謂vị 始thỉ 欲dục 設thiết 問vấn 方phương 便tiện 之chi 由do 子tử 既ký 自tự 云vân 不bất 無vô 疑nghi 失thất 三tam 周chu 既ký 無vô 緣Duyên 覺Giác 之chi 人nhân 。 何hà 得đắc 但đãn 云vân 破phá 會hội 二nhị 耶da 菩Bồ 薩Tát 須tu 破phá 非phi 止chỉ 一nhất 文văn 至chí 下hạ 諸chư 文văn 子tử 當đương 自tự 挍giảo 又hựu 曰viết 亦diệc 可khả 十thập 九cửu 品phẩm 為vi 正chánh 初sơ 十thập 二nhị 品phẩm 明minh 一Nhất 乘Thừa 境cảnh 安an 樂lạc 行hành 明minh 一Nhất 乘Thừa 行hành 壽thọ 量lượng 品phẩm 明minh 一Nhất 乘Thừa 果quả 今kim 謂vị 前tiền 何hà 故cố 云vân 八bát 品phẩm 明minh 於ư 一Nhất 乘Thừa 之chi 境cảnh 至chí 此thử 那na 忽hốt 加gia 四tứ 品phẩm 耶da 境cảnh 無vô 餘dư 三tam 已dĩ 如như 前tiền 難nạn/nan 安an 樂lạc 唯duy 行hành 壽thọ 量lượng 唯duy 果quả 及cập 不bất 輕khinh 等đẳng 合hợp 入nhập 果quả 耶da 不bất 便tiện 如như 前tiền 又hựu 曰viết 十thập 二nhị 品phẩm 中trung 初sơ 八bát 品phẩm 正chánh 明minh 權quyền 實thật 三tam 根căn 得đắc 記ký 法Pháp 師sư 下hạ 三tam 勸khuyến 募mộ 持trì 行hành 下hạ 之chi 一nhất 品phẩm 稟bẩm 命mạng 捨xả 權quyền 持trì 行hành 實thật 法pháp 今kim 謂vị 何hà 故cố 適thích 云vân 十thập 二nhị 品phẩm 明minh 境cảnh 今kim 即tức 忽hốt 爾nhĩ 屬thuộc 行hành 境cảnh 乃nãi 是thị 理lý 行hành 是thị 能năng 趣thú 又hựu 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 聞văn 三tam 周chu 時thời 權quyền 已dĩ 被bị 會hội 豈khởi 至chí 持trì 品phẩm 方phương 勸khuyến 捨xả 耶da 又hựu 捨xả 不bất 名danh 會hội 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 則tắc 知tri 三tam 是thị 一nhất 家gia 之chi 三tam 如như 於ư 一nhất 拳quyền 分phân 別biệt 說thuyết 指chỉ 今kim 還hoàn 合hợp 指chỉ 以dĩ 成thành 於ư 拳quyền 故cố 知tri 捨xả 指chỉ 何hà 異dị 捨xả 拳quyền 若nhược 其kỳ 捨xả 權quyền 無vô 實thật 可khả 趣thú 若nhược 三tam 周chu 未vị 捨xả 領lãnh 解giải 空không 談đàm 若nhược 言ngôn 自tự 行hành 持trì 實thật 化hóa 他tha 持trì 權quyền 是thị 故cố 須tu 勸khuyến 持trì 於ư 權quyền 者giả 自tự 三tam 周chu 來lai 聲Thanh 聞Văn 何hà 處xứ 尚thượng 自tự 執chấp 權quyền 而nhi 言ngôn 勸khuyến 捨xả 。
問vấn 論luận 文văn 從tùng 此thử 方phương 便tiện 品phẩm 去khứ 謂vị 何hà 文văn 耶da 。
答đáp 曰viết 論luận 曰viết 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 示thị 現hiện 所sở 說thuyết 因nhân 果quả 。 相tương/tướng 故cố 釋thích 曰viết 此thử 下hạ 明minh 經kinh 宗tông 旨chỉ 所sở 說thuyết 因nhân 果quả 。 體thể 相tướng 相tướng 狀trạng 此thử 有hữu 三tam 釋thích 一nhất 者giả 所sở 說thuyết 諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 為vi 果quả 能năng 詮thuyên 智trí 慧tuệ 教giáo 門môn 為vi 因nhân 今kim 謂vị 能năng 詮thuyên 所sở 說thuyết 悉tất 皆giai 是thị 教giáo 況huống 教giáo 因nhân 智trí 果quả 未vị 見kiến 明minh 文văn 諸chư 佛Phật 乃nãi 以dĩ 教giáo 為vi 行hành 因nhân 行hành 為vi 果quả 棄khí 行hành 存tồn 教giáo 有hữu 言ngôn 無vô 實thật 端đoan 拱củng 待đãi 理lý 終chung 無vô 此thử 事sự 若nhược 佛Phật 智trí 是thị 果quả 何hà 獨độc 云vân 境cảnh 諸chư 佛Phật 有hữu 果quả 而nhi 具cụ 境cảnh 眾chúng 生sanh 有hữu 境cảnh 而nhi 無vô 果quả 境cảnh 通thông 果quả 別biệt 通thông 別biệt 混hỗn 和hòa 況huống 復phục 此thử 果quả 濫lạm 於ư 壽thọ 量lượng 二nhị 者giả 三tam 請thỉnh 已dĩ 明minh 一Nhất 乘Thừa 之chi 事sự 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 前tiền 三tam 為vi 果quả 後hậu 一nhất 名danh 因nhân 今kim 問vấn 向hướng 以dĩ 教giáo 為vi 因nhân 今kim 以dĩ 入nhập 為vi 因nhân 二nhị 因nhân 參tham 雜tạp 兩lưỡng 果quả 縱tung 橫hoành 因nhân 一nhất 果quả 三tam 違vi 論luận 如như 向hướng 三tam 者giả 初sơ 智trí 及cập 門môn 門môn 因nhân 智trí 果quả 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 三tam 果quả 入nhập 因nhân 教giáo 理lý 行hành 果quả 俱câu 法pháp 華hoa 故cố 令linh 識thức 昔tích 者giả 教giáo 行hành 方phương 便tiện 說thuyết 三tam 今kim 談đàm 乘thừa 體thể 理lý 果quả 果quả 慧tuệ 唯duy 一nhất 聽thính 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 解giải 一Nhất 乘Thừa 之chi 理lý 行hành 三tam 乘thừa 之chi 因nhân 證chứng 一Nhất 乘Thừa 之chi 果quả 法pháp 華hoa 意ý 也dã 今kim 謂vị 教giáo 行hành 理lý 果quả 俱câu 法pháp 華hoa 故cố 別biệt 對đối 義nghĩa 壞hoại 已dĩ 如như 前tiền 難nạn/nan 若nhược 四tứ 俱câu 法pháp 華hoa 則tắc 昔tích 亦diệc 有hữu 四tứ 聲Thanh 聞Văn 在tại 昔tích 豈khởi 無vô 昔tích 四tứ 若nhược 今kim 昔tích 並tịnh 四tứ 何hà 以dĩ 乃nãi 云vân 識thức 昔tích 教giáo 行hành 談đàm 今kim 理lý 果quả 又hựu 何hà 以dĩ 前tiền 對đối 無vô 量lượng 義nghĩa 即tức 云vân 行hành 果quả 今kim 對đối 昔tích 小tiểu 即tức 云vân 理lý 果quả 豈khởi 以dĩ 所sở 對đối 不bất 同đồng 即tức 令linh 能năng 對đối 互hỗ 失thất 又hựu 豈khởi 有hữu 聞văn 三tam 解giải 一nhất 證chứng 一nhất 由do 三tam 若nhược 聽thính 行hành 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 因nhân 解giải 證chứng 一Nhất 乘Thừa 之chi 理lý 果quả 昔tích 教giáo 既ký 具cụ 昔tích 應ưng 已dĩ 證chứng 何hà 待đãi 今kim 耶da 況huống 聽thính 小tiểu 悟ngộ 大đại 都đô 非phi 主chủ 對đối 又hựu 云vân 聲Thanh 聞Văn 聽thính 三tam 為vi 聽thính 三tam 中trung 之chi 一nhất 為vi 總tổng 聽thính 三tam 消tiêu 釋thích 糾# 亂loạn 不bất 可khả 整chỉnh 理lý 。
問vấn 何hà 名danh 方phương 便tiện 品phẩm 。
答đáp 曰viết 先tiên 明minh 字tự 訓huấn 便tiện 字tự 應ưng 房phòng 連liên 反phản 今kim 謂vị 此thử 是thị 北bắc 人nhân 喚hoán 字tự 不bất 正chánh 反phản 音âm 又hựu 悞ngộ 依y 北bắc 應ưng 云vân 傍bàng 連liên 反phản 依y 南nam 應ưng 須tu 去khứ 聲thanh 呼hô 之chi 他tha 釋thích 云vân 佛Phật 智trí 有hữu 二nhị 一nhất 真chân 實thật 智trí 二nhị 方phương 便tiện 智trí 真chân 實thật 智trí 有hữu 二nhị 一nhất 實thật 法pháp 二nhị 實thật 智trí 實thật 法pháp 亦diệc 二nhị 一nhất 體thể 實thật 謂vị 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 二nhị 真chân 實thật 謂vị 真Chân 如Như 妙diệu 理lý 實thật 智trí 亦diệc 爾nhĩ 一nhất 如như 體thể 實thật 智trí 即tức 觀quán 體thể 實thật 無vô 漏lậu 真chân 智trí 對đối 凡phàm 妄vọng 智trí 不bất 知tri 名danh 實thật 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 二nhị 智trí 俱câu 是thị 二nhị 證chứng 真chân 實thật 智trí 唯duy 正chánh 體thể 智trí 此thử 有hữu 五ngũ 對đối 一nhất 對đối 妄vọng 名danh 實thật 智trí 二nhị 對đối 事sự 名danh 實thật 智trí 三tam 對đối 相tương/tướng 名danh 實thật 智trí 四tứ 對đối 知tri 詮thuyên 名danh 實thật 智trí 此thử 之chi 四tứ 種chủng 實thật 智trí 皆giai 是thị 唯duy 觀quán 第đệ 四tứ 真chân 智trí 餘dư 四tứ 所sở 對đối 如như 次thứ 皆giai 是thị 四tứ 世thế 俗tục 智trí 五ngũ 對đối 權quyền 智trí 名danh 實thật 智trí 謂vị 一Nhất 乘Thừa 理lý 智trí 對đối 二nhị 權quyền 智trí 此thử 依y 證chứng 智trí 以dĩ 第đệ 四tứ 真chân 智trí 對đối 後hậu 三tam 俗tục 智trí 若nhược 依y 趣thú 入nhập 智trí 以dĩ 第đệ 三tam 真chân 智trí 對đối 第đệ 三tam 俗tục 智trí 方phương 便tiện 智trí 有hữu 三tam 或hoặc 四tứ 一nhất 進tiến 趣thú 方phương 便tiện 。 智trí 謂vị 見kiến 道đạo 前tiền 七thất 方phương 便tiện 也dã 有hữu 則tắc 曰viết 方phương 隨tùy 宜nghi 曰viết 便tiện 二nhị 施thí 為vi 方phương 便tiện 謂vị 善thiện 巧xảo 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 後hậu 智trí 妙diệu 行hạnh 二nhị 利lợi 蒞# 真chân 入nhập 俗tục 曰viết 方phương 自tự 他tha 俱câu 利lợi 。 曰viết 便tiện 三tam 習tập 成thành 方phương 便tiện 同đồng 體thể 諸chư 法pháp 巧xảo 相tương/tướng 習tập 成thành 且thả 真Chân 如Như 中trung 具cụ 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 以dĩ 智trí 為vi 門môn 以dĩ 識thức 為vi 門môn 皆giai 攝nhiếp 一nhất 切thiết 包bao 總tổng 有hữu 則tắc 曰viết 方phương 以dĩ 少thiểu 含hàm 多đa 曰viết 便tiện 四tứ 權quyền 巧xảo 方phương 便tiện 實thật 無vô 此thử 事sự 應ưng 物vật 權quyền 現hiện 以dĩ 三tam 業nghiệp 權quyền 化hóa 利lợi 物vật 有hữu 則tắc 曰viết 方phương 隨tùy 時thời 而nhi 濟tế 曰viết 便tiện 又hựu 有hữu 三tam 方phương 便tiện 一nhất 接tiếp 下hạ 方phương 便tiện 下hạ 文văn 云vân 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 三tam 。 除trừ 佛Phật 方phương 便tiện 說thuyết 。 即tức 權quyền 巧xảo 方phương 便tiện 此thử 乃nãi 有hữu 三tam 謂vị 身thân 語ngữ 意ý 二nhị 顯hiển 上thượng 方phương 便tiện 如như 淨tịnh 名danh 云vân 無vô 方phương 便tiện 慧tuệ 。 縛phược 有hữu 方phương 便tiện 慧tuệ 解giải 。 及cập 下hạ 文văn 我ngã 設thiết 是thị 方phương 便tiện 。 等đẳng 三tam 通thông 障chướng 方phương 便tiện 下hạ 文văn 云vân 何hà 故cố 世Thế 尊Tôn 。 慇ân 懃cần 稱xưng 歎thán 方phương 便tiện 。 等đẳng 乃nãi 至chí 瑜du 伽già 十thập 二nhị 種chủng 方phương 便tiện 等đẳng 今kim 謂vị 此thử 五ngũ 對đối 真chân 智trí 三tam 四tứ 方phương 便tiện 不bất 知tri 真chân 實thật 智trí 外ngoại 別biệt 有hữu 方phương 便tiện 為vi 真chân 實thật 內nội 即tức 方phương 便tiện 耶da 不bất 見kiến 融dung 通thông 直trực 爾nhĩ 分phần/phân 釋thích 若nhược 望vọng 今kim 方phương 便tiện 品phẩm 但đãn 有hữu 方phương 便tiện 。 而nhi 無vô 真chân 實thật 。 非phi 法pháp 華hoa 方phương 便tiện 立lập 進tiến 趣thú 方phương 便tiện 。 不bất 知tri 更cánh 令linh 世Thế 尊Tôn 修tu 七thất 方phương 便tiện 為vi 復phục 世Thế 尊Tôn 用dụng 七thất 方phương 便tiện 令linh 人nhân 修tu 習tập 若nhược 令linh 修tu 習tập 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 何hà 別biệt 入nhập 俗tục 不bất 知tri 復phục 入nhập 何hà 俗tục 三tam 乘thừa 共cộng 地địa 七thất 地địa 已dĩ 上thượng 亦diệc 能năng 入nhập 俗tục 習tập 成thành 乃nãi 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 因nhân 行hành 不bất 知tri 復phục 行hành 何hà 波Ba 羅La 蜜Mật 為vi 婆bà 沙sa 中trung 前tiền 四tứ 後hậu 二nhị 為vi 華hoa 嚴nghiêm 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 諸chư 度Độ 等đẳng 耶da 若nhược 無vô 簡giản 擇trạch 佛Phật 何hà 故cố 於ư 諸chư 經kinh 之chi 中trung 所sở 說thuyết 不bất 同đồng 。 所sở 被bị 不bất 等đẳng 唯duy 第đệ 四tứ 權quyền 巧xảo 可khả 為vi 方phương 便tiện 與dữ 諸chư 經kinh 共cộng 未vị 可khả 全toàn 用dụng 次thứ 接tiếp 下hạ 者giả 云vân 無vô 二nhị 三tam 乃nãi 是thị 破phá 下hạ 何hà 名danh 接tiếp 下hạ 況huống 復phục 不bất 是thị 今kim 經kinh 之chi 意ý 言ngôn 顯hiển 上thượng 者giả 乃nãi 引dẫn 淨tịnh 名danh 無vô 方phương 便tiện 等đẳng 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 彼bỉ 經kinh 四tứ 句cú 二nhị 二nhị 相tương 對đối 方phương 便tiện 與dữ 慧tuệ 。 更cánh 互hỗ 相tương 須tu 具cụ 乃nãi 名danh 解giải 闕khuyết 即tức 名danh 縛phược 乃nãi 是thị 上thượng 下hạ 更cánh 互hỗ 相tương 顯hiển 不bất 名danh 顯hiển 上thượng 言ngôn 通thông 障chướng 者giả 不bất 知tri 以dĩ 何hà 而nhi 為vi 障chướng 體thể 若nhược 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 為vi 障chướng 與dữ 接tiếp 下hạ 何hà 別biệt 若nhược 云vân 佛Phật 身thân 中trung 障chướng 與dữ 進tiến 趣thú 習tập 成thành 等đẳng 有hữu 何hà 別biệt 耶da 故cố 釋thích 法pháp 華hoa 方phương 便tiện 品phẩm 者giả 先tiên 須tu 與dữ 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 簡giản 擇trạch 同đồng 異dị 方phương 可khả 出xuất 其kỳ 正chánh 慧tuệ 之chi 體thể 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 如như 何hà 得đắc 出xuất 諸chư 教giáo 之chi 上thượng 空không 歎thán 芭ba 蕉tiêu 具cụ 如như 前tiền 難nạn/nan 。
問vấn 此thử 方phương 便tiện 品phẩm 即tức 以dĩ 方phương 便tiện 。 而nhi 為vi 其kỳ 體thể 為vi 別biệt 有hữu 體thể 。
答đáp 曰viết 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 為vi 性tánh 唯duy 識thức 云vân 說thuyết 後hậu 五ngũ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 皆giai 後hậu 得đắc 智trí 今kim 從tùng 根căn 本bổn 智trí 今kim 謂vị 消tiêu 今kim 法pháp 華hoa 之chi 文văn 不bất 應ưng 引dẫn 於ư 唯duy 識thức 論luận 釋thích 唯duy 識thức 自tự 通thông 諸chư 部bộ 方Phương 等Đẳng 以dĩ 彼bỉ 方Phương 等Đẳng 彈đàn 呵ha 二Nhị 乘Thừa 挫tỏa 言ngôn 敗bại 種chủng 論luận 順thuận 經kinh 旨chỉ 權quyền 云vân 種chủng 無vô 後hậu 弘hoằng 經kinh 人nhân 不bất 曉hiểu 斯tư 意ý 以dĩ 申thân 敗bại 種chủng 之chi 論luận 用dụng 通thông 再tái 活hoạt 之chi 經kinh 先tiên 不bất 生sanh 者giả 今kim 皆giai 生sanh 之chi 安an 得đắc 今kim 已dĩ 生sanh 竟cánh 引dẫn 論luận 滅diệt 之chi 故cố 知tri 論luận 中trung 破phá 小tiểu 破phá 外ngoại 今kim 經kinh 正chánh 意ý 會hội 小tiểu 會hội 外ngoại 破phá 會hội 天thiên 隔cách 通thông 義nghĩa 不bất 成thành 況huống 方phương 便tiện 之chi 名danh 不bất 在tại 根căn 本bổn 況huống 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 並tịnh 有hữu 方phương 便tiện 真chân 實thật 二nhị 種chủng 若nhược 根căn 本bổn 無vô 方phương 便tiện 云vân 何hà 經kinh 言ngôn 如Như 來Lai 方phương 便tiện 。 波Ba 羅La 蜜Mật 皆giai 已dĩ 具cụ 足túc 。 若nhược 後hậu 得đắc 無vô 實thật 何hà 故cố 經Kinh 云vân 今kim 為vì 汝nhữ 說thuyết 實thật 。 既ký 是thị 俱câu 具cụ 何hà 可khả 依y 論luận 但đãn 論luận 無vô 圓viên 因nhân 非phi 今kim 經kinh 意ý 故cố 不bất 可khả 用dụng 論luận 云vân 阿a 陀đà 那na 識thức 甚thậm 深thâm 細tế 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 如như 暴bạo 流lưu 我ngã 於ư 凡phàm 夫phu 不bất 開khai 演diễn 恐khủng 彼bỉ 分phân 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 。 此thử 與dữ 世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ 。 同đồng 耶da 異dị 耶da 與dữ 為vi 眾chúng 生sanh 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 與dữ 汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 等đẳng 為vi 同đồng 異dị 耶da 不bất 同đồng 之chi 事sự 非phi 此thử 可khả 申thân 。
問vấn 品phẩm 初sơ 云vân 從tùng 三tam 昧muội 安an 詳tường 而nhi 起khởi 。 為vi 從tùng 何hà 等đẳng 三tam 昧muội 起khởi 耶da 。
答đáp 曰viết 雖tuy 是thị 無vô 量lượng 義nghĩa 三tam 昧muội 多đa 是thị 第đệ 四tứ 禪thiền 今kim 謂vị 經kinh 文văn 但đãn 云vân 入nhập 於ư 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 處Xứ 三Tam 昧Muội 。 何hà 以dĩ 專chuyên 趣thú 貶biếm 佛Phật 之chi 定định 而nhi 云vân 多đa 是thị 第đệ 四tứ 禪thiền 耶da 若nhược 言ngôn 諸chư 佛Phật 成thành 道Đạo 。 說thuyết 法Pháp 入nhập 滅diệt 等đẳng 皆giai 在tại 第đệ 四tứ 禪thiền 者giả 即tức 附phụ 傍bàng 方phương 便tiện 小tiểu 教giáo 作tác 此thử 說thuyết 耳nhĩ 如như 何hà 經kinh 文văn 自tự 云vân 欲dục 說thuyết 法Pháp 華hoa 先tiên 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 定định 改cải 云vân 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 中trung 佛Phật 欲dục 說thuyết 法Pháp 亦diệc 先tiên 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 耶da 。
問vấn 何hà 以dĩ 獨độc 。 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
答đáp 曰viết 隨tùy 深thâm 智trí 慧tuệ 與dữ 如Như 來Lai 相tương 應ứng 故cố 今kim 問vấn 身thân 子tử 為vi 未vị 聞văn 法Pháp 華hoa 先tiên 相tương 應ứng 耶da 為vi 得đắc 聞văn 竟cánh 方phương 相tương 應ứng 耶da 今kim 既ký 未vị 聞văn 若nhược 已dĩ 相tương 應ứng 何hà 須tu 更cánh 申thân 三tam 請thỉnh 之chi 慕mộ 豈khởi 身thân 子tử 諂siểm 附phụ 知tri 而nhi 強cường/cưỡng 請thỉnh 耶da 等đẳng 取thủ 相tương 應ứng 應ưng 告cáo 文Văn 殊Thù 文Văn 殊Thù 既ký 曾tằng 釋thích 彌Di 勒Lặc 疑nghi 復phục 愜# 眾chúng 望vọng 故cố 聲Thanh 聞Văn 智trí 與dữ 佛Phật 永vĩnh 乖quai 又hựu 曰viết 一nhất 聞văn 即tức 解giải 此thử 乍sạ 可khả 爾nhĩ 但đãn 未vị 聞văn 未vị 解giải 何hà 名danh 相tướng 應ưng 又hựu 曰viết 根căn 相tướng 應ưng 非phi 智trí 相tương 似tự 名danh 為vi 相tương 應ứng 。 今kim 謂vị 此thử 乃nãi 自tự 壞hoại 向hướng 義nghĩa 復phục 違vi 論luận 文văn 又hựu 言ngôn 根căn 相tướng 應ưng 此thử 則tắc 須tu 云vân 機cơ 感cảm 相tương 應ứng 則tắc 端đoan 美mỹ 矣hĩ 中trung 下hạ 二nhị 周chu 時thời 未vị 至chí 故cố 。 故cố 知tri 相tương 應ứng 甚thậm 不bất 應ưng 理lý 。
問vấn 何hà 不bất 告cáo 菩Bồ 薩Tát 。
答đáp 曰viết 有hữu 五ngũ 義nghĩa 故cố 今kim 謂vị 不bất 須tu 餘dư 說thuyết 但đãn 直trực 述thuật 其kỳ 旨chỉ 答đáp 曰viết 告cáo 不bất 定định 性tánh 兼kiêm 持trì 所sở 餘dư 所sở 餘dư 者giả 即tức 定định 性tánh 人nhân 令linh 不bất 愚ngu 法pháp 今kim 謂vị 兼kiêm 即tức 是thị 被bị 不bất 愚ngu 即tức 解giải 何hà 名danh 此thử 經Kinh 不bất 被bị 定định 性tánh 前tiền 後hậu 相tương 違vi 無vô 可khả 承thừa 準chuẩn 。
問vấn 經Kinh 云vân 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。 等đẳng 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 有hữu 二nhị 智trí 慧tuệ 及cập 門môn 論luận 云vân 一nhất 證chứng 甚thậm 深thâm 即tức 智trí 慧tuệ 理lý 二nhị 阿a 含hàm 言ngôn 教giáo 甚thậm 深thâm 又hựu 曰viết 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 者giả 。 謂vị 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 若nhược 教giáo 若nhược 理lý 此thử 即tức 是thị 境cảnh 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。 者giả 一Nhất 切Thiết 智Trí 即tức 根căn 本bổn 智trí 重trọng/trùng 云vân 智trí 者giả 即tức 後hậu 得đắc 智trí 今kim 以dĩ 理lý 窮cùng 智trí 慧tuệ 有hữu 五ngũ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 一nhất 智trí 性tánh 謂vị 真Chân 如Như 今kim 謂vị 真Chân 如Như 是thị 境cảnh 境cảnh 性tánh 非phi 智trí 智trí 性tánh 照chiếu 境cảnh 寂tịch 智trí 照chiếu 故cố 應ưng 別biệt 也dã 二nhị 智trí 相tương 謂vị 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 二nhị 智trí 為vi 體thể 今kim 問vấn 何hà 以dĩ 釋thích 相tương/tướng 而nhi 云vân 體thể 耶da 應ưng 當đương 戒giới 體thể 是thị 戒giới 相tương/tướng 耶da 真Chân 如Như 之chi 體thể 亦diệc 即tức 相tương/tướng 耶da 亦diệc 可khả 四tứ 相tương/tướng 名danh 四tứ 體thể 耶da 三tam 智trí 伴bạn 謂vị 塵trần 沙sa 萬vạn 德đức 有hữu 為vi 功công 德đức 今kim 謂vị 智trí 屬thuộc 了liễu 因nhân 有hữu 為vi 功công 德đức 乃nãi 屬thuộc 緣duyên 因nhân 福phước 慧tuệ 二nhị 嚴nghiêm 準chuẩn 此thử 理lý 異dị 四Tứ 智Trí 因nhân 者giả 謂vị 能năng 詮thuyên 教giáo 今kim 謂vị 今kim 智trí 在tại 果quả 非phi 教giáo 可khả 辦biện 行hành 解giải 相tương/tướng 資tư 方phương 乃nãi 至chí 果quả 彼bỉ 弘hoằng 教giáo 者giả 機cơ 感cảm 相tương 稱xứng 時thời 熟thục 果quả 滿mãn 方phương 受thọ 智trí 名danh 五ngũ 智trí 境cảnh 謂vị 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 空không 有hữu 真chân 俗tục 今kim 謂vị 此thử 智trí 既ký 唯duy 真Chân 如Như 為vi 性tánh 復phục 以dĩ 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 為vi 境cảnh 境cảnh 與dữ 真Chân 如Như 為vi 同đồng 為vi 異dị 。 性tánh 即tức 真Chân 如Như 則tắc 不bất 名danh 智trí 若nhược 名danh 為vi 智trí 應ưng 照chiếu 真Chân 如Như 若nhược 但đãn 以dĩ 真Chân 如Như 為vi 性tánh 不bất 照chiếu 真Chân 如Như 若nhược 以dĩ 真chân 俗tục 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 等đẳng 為vi 境cảnh 何hà 異dị 二Nhị 乘Thừa 不bất 照chiếu 真Chân 如Như 即tức 只chỉ 但đãn 照chiếu 三tam 界giới 真chân 俗tục 有hữu 為vi 有hữu 漏lậu 。 即tức 彼bỉ 伴bạn 耶da 又hựu 曰viết 今kim 依y 實thật 勝thắng 慧tuệ 唯duy 取thủ 性tánh 相tướng 為vi 體thể 故cố 火hỏa 宅trạch 牛ngưu 車xa 即tức 是thị 智trí 相tương/tướng 牛ngưu 車xa 言ngôn 行hạnh 各các 與dữ 一nhất 故cố 今kim 謂vị 不bất 知tri 如như 何hà 賜tứ 子tử 真Chân 如Như 及cập 以dĩ 二nhị 智trí 今kim 為vi 說thuyết 教giáo 何hà 以dĩ 不bất 云vân 賜tứ 其kỳ 智trí 因nhân 復phục 云vân 聲Thanh 聞Văn 但đãn 入nhập 初sơ 信tín 唯duy 得đắc 教giáo 故cố 若nhược 言ngôn 行hạnh 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 行hành 未vị 辦biện 故cố 故cố 不bất 可khả 以dĩ 果quả 中trung 二nhị 智trí 與dữ 諸chư 子tử 等đẳng 。 又hựu 曰viết 寶bảo 所sở 舊cựu 有hữu 即tức 是thị 智trí 性tánh 今kim 謂vị 若nhược 云vân 舊cựu 有hữu 乃nãi 是thị 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 。 覺giác 藏tạng 還hoàn 賜tứ 眾chúng 生sanh 理lý 本bổn 之chi 藏tạng 何hà 名danh 果quả 地địa 根căn 本bổn 等đẳng 耶da 。
問vấn 無vô 量lượng 知tri 見kiến 。 其kỳ 智trí 既ký 以dĩ 真Chân 如Như 二nhị 智trí 為vi 其kỳ 性tánh 相tướng 。 何hà 謂vị 無vô 量lượng 。
答đáp 曰viết 性tánh 相tướng 伴bạn 境cảnh 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 體thể 遍biến 用dụng 寬khoan 德đức 備bị 法pháp 廣quảng 如như 空không 無vô 限hạn 德đức 數số 無vô 窮cùng 終chung 必tất 無vô 盡tận 故cố 曰viết 無vô 量lượng 今kim 謂vị 五ngũ 中trung 何hà 以dĩ 但đãn 取thủ 性tánh 相tướng 為vi 體thể 何hà 釋thích 無vô 量lượng 總tổng 舉cử 四tứ 耶da 此thử 是thị 智trí 慧tuệ 。 之chi 無vô 量lượng 無vô 量lượng 。 若nhược 四Tứ 智Trí 慧tuệ 亦diệc 四tứ 豈khởi 至chí 無vô 量lượng 而nhi 加gia 二nhị 耶da 。
問vấn 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。 為vi 何hà 義nghĩa 耶da 。
答đáp 曰viết 論luận 云vân 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。 難nan 見kiến 難nan 覺giác 。 難nan 知tri 難nan 解giải 難nan 入nhập 。 釋thích 曰viết 凡phàm 夫phu 現hiện 量lượng 智trí 不bất 知tri 名danh 難nan 見kiến 凡phàm 夫phu 比tỉ 量lượng 智trí 不bất 知tri 名danh 難nạn/nan 覺giác 聖thánh 人nhân 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 智trí 不bất 知tri 名danh 難nan 知tri 初sơ 無vô 漏lậu 智trí 不bất 知tri 名danh 難nan 解giải 後hậu 無vô 漏lậu 智trí 不bất 知tri 名danh 難nan 入nhập 入nhập 者giả 證chứng 也dã 今kim 謂vị 經kinh 對đối 二Nhị 乘Thừa 鈍độn 根căn 菩Bồ 薩Tát 名danh 為vi 。 難nan 解giải 及cập 以dĩ 難nan 入nhập 難nạn/nan 非phi 不bất 入nhập 即tức 應ưng 入nhập 故cố 又hựu 對đối 前tiền 稱xưng 難nạn/nan 今kim 非phi 難nạn/nan 故cố 何hà 以dĩ 云vân 佛Phật 二nhị 智trí 不bất 知tri 耶da 佛Phật 若nhược 不bất 知tri 為vi 以dĩ 何hà 法pháp 而nhi 教giáo 他tha 耶da 若nhược 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 無vô 漏lậu 智trí 初sơ 後hậu 不bất 知tri 為vi 難nan 解giải 難nan 入nhập 。 此thử 似tự 可khả 爾nhĩ 於ư 今kim 正chánh 入nhập 後hậu 非phi 不bất 入nhập 論luận 以dĩ 前tiền 三tam 釋thích 於ư 後hậu 二nhị 難nan 見kiến 故cố 難nan 解giải 難nạn/nan 覺giác 知tri 故cố 難nan 入nhập 如như 何hà 以dĩ 小tiểu 二nhị 無vô 漏lậu 智trí 與dữ 佛Phật 二nhị 智trí 同đồng 一nhất 釋thích 耶da 。
問vấn 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 為vi 唯duy 不bất 得đắc 此thử 五ngũ 種chủng 智trí 餘dư 亦diệc 得đắc 耶da 。
答đáp 曰viết 所sở 得đắc 解giải 脫thoát 三tam 乘thừa 同đồng 證chứng 般Bát 若Nhã 法Pháp 身thân 相tương/tướng 性tánh 智trí 慧tuệ 彼bỉ 所sở 未vị 得đắc 今kim 謂vị 若nhược 未vị 得đắc 此thử 二nhị 餘dư 亦diệc 未vị 得đắc 既ký 許hứa 三tam 德đức 無vô 前tiền 無vô 後hậu 。 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 如như 何hà 一nhất 德đức 許hứa 二Nhị 乘Thừa 有hữu 得đắc 一nhất 則tắc 三tam 種chủng 俱câu 成thành 無vô 二nhị 則tắc 信tín 三tam 咸hàm 闕khuyết 而nhi 見kiến 經kinh 中trung 云vân 佛Phật 說thuyết 一nhất 解giải 脫thoát 義nghĩa 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 得đắc 此thử 法Pháp 。 到đáo 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 將tương 以dĩ 為vi 三tam 德đức 之chi 一nhất 此thử 深thâm 未vị 曉hiểu 聲Thanh 聞Văn 自tự 序tự 一nhất 解giải 脫thoát 者giả 序tự 初sơ 述thuật 時thời 脫thoát 非phi 脫thoát 故cố 述thuật 情tình 謂vị 同đồng 而nhi 今kim 知tri 別biệt 方phương 求cầu 異dị 趣thú 自tự 斥xích 昔tích 非phi 若nhược 昔tích 是thị 真chân 涅Niết 槃Bàn 應ưng 極cực 涅Niết 槃Bàn 若nhược 極cực 不bất 應ưng 更cánh 求cầu 故cố 知tri 不bất 可khả 獨độc 有hữu 一nhất 德đức 是thị 故cố 須tu 曉hiểu 大đại 小tiểu 理lý 殊thù 。
問vấn 無vô 量lượng 無vô 礙ngại 去khứ 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 論luận 中trung 牒điệp 經kinh 增tăng 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 。 五Ngũ 根Căn 五Ngũ 力Lực 。 及cập 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 今kim 謂vị 準chuẩn 此thử 論luận 文văn 亦diệc 是thị 增tăng 句cú 解giải 釋thích 經kinh 也dã 故cố 不bất 得đắc 與dữ 經kinh 中trung 並tịnh 列liệt 為vi 對đối 而nhi 釋thích 如như 八bát 句cú 五ngũ 難nạn/nan 即tức 其kỳ 例lệ 也dã 如như 歎thán 聲Thanh 聞Văn 德đức 一nhất 向hướng 不bất 應ứng 用dụng 十thập 六lục 句cú 又hựu 曰viết 於ư 此thử 釋thích 四tứ 無vô 量lượng 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 列liệt 名danh 釋thích 名danh 辨biện 行hành 出xuất 體thể 差sai 別biệt 一nhất 釋thích 名danh 者giả 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 感cảm 梵Phạm 天Thiên 福phước 成thành 如Như 來Lai 故cố 今kim 謂vị 若nhược 梵Phạm 天Thiên 福phước 成thành 如Như 來Lai 者giả 一nhất 切thiết 梵Phạm 天Thiên 並tịnh 已dĩ 成thành 佛Phật 復phục 更cánh 何hà 用dụng 無vô 緣duyên 等đẳng 耶da 梵Phạm 福phước 有hữu 漏lậu 佛Phật 所sở 不bất 許hứa 次thứ 辨biện 行hành 相tương/tướng 乃nãi 為vi 三tam 類loại 一nhất 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 名danh 慈từ 不bất 瞋sân 為vi 體thể 二nhị 有hữu 苦khổ 者giả 掖dịch 苦khổ 名danh 悲bi 不bất 害hại 為vi 體thể 三tam 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 助trợ 喜hỷ 名danh 喜hỷ 不bất 嫉tật 善thiện 根căn 為vi 體thể 又hựu 於ư 無vô 苦khổ 無vô 樂lạc 。 起khởi 於ư 離ly 想tưởng 令linh 離ly 諸chư 惡ác 。 名danh 捨xả 今kim 謂vị 既ký 其kỳ 不bất 語ngữ 小tiểu 中trung 大Đại 千Thiên 不bất 知tri 所sở 緣duyên 廣quảng 狹hiệp 分phân 齊tề 借tá 使sử 大Đại 千Thiên 只chỉ 云vân 不bất 瞋sân 不bất 害hại 為vi 體thể 當đương 知tri 只chỉ 是thị 婆bà 沙sa 有hữu 漏lậu 無vô 量lượng 次thứ 出xuất 體thể 者giả 四tứ 種chủng 即tức 體thể 今kim 謂vị 應ưng 以dĩ 所sở 緣duyên 為vi 體thể 為vi 依y 根căn 本bổn 為vi 依y 無vô 漏lậu 為vi 依y 真Chân 如Như 體thể 既ký 不bất 同đồng 行hành 相tương/tướng 自tự 別biệt 直trực 爾nhĩ 指chỉ 四tứ 但đãn 依y 世thế 間gian 。 尚thượng 無vô 限hạn 齊tề 況huống 能năng 在tại 佛Phật 耶da 次thứ 差sai 別biệt 者giả 有hữu 三tam 一nhất 有hữu 情tình 作tác 有hữu 情tình 想tưởng 二nhị 法pháp 緣duyên 不bất 見kiến 有hữu 情tình 。 唯duy 作tác 法pháp 想tưởng 三tam 無vô 緣duyên 離ly 分phân 別biệt 心tâm 作tác 真Chân 如Như 想tưởng 或hoặc 法pháp 無vô 量lượng 緣duyên 諸chư 教giáo 法pháp 今kim 謂vị 應ưng 以dĩ 此thử 三tam 而nhi 分phần/phân 行hành 相tương/tướng 分phần/phân 行hành 相tương/tướng 已dĩ 乃nãi 同đồng 有hữu 漏lậu 又hựu 復phục 不bất 判phán 屬thuộc 於ư 有hữu 情tình 法pháp 緣duyên 無vô 緣duyên 皆giai 以dĩ 法pháp 心tâm 及cập 真Chân 如Như 心tâm 緣duyên 於ư 有hữu 情tình 如như 何hà 但đãn 云vân 法pháp 想tưởng 真Chân 如Như 想tưởng 耶da 又hựu 亦diệc 不bất 判phán 諸chư 經kinh 今kim 經kinh 各các 於ư 三tam 慈từ 得đắc 何hà 等đẳng 慈từ 及cập 三tam 四tứ 同đồng 異dị 時thời 耶da 此thử 經Kinh 三tam 四tứ 何hà 殊thù 餘dư 耶da 。
又hựu 曰viết 若nhược 釋thích 四tứ 辯biện 三tam 門môn 分phân 別biệt 列liệt 名danh 辨biện 相tương/tướng 出xuất 體thể 法pháp 謂vị 能năng 詮thuyên 名danh 句cú 文văn 聲thanh 今kim 謂vị 無vô 簡giản 別biệt 於ư 大đại 小tiểu 宗tông 異dị 義nghĩa 謂vị 所sở 詮thuyên 真chân 俗tục 今kim 謂vị 不bất 辨biện 二nhị 諦đế 大đại 小tiểu 之chi 殊thù 辭từ 謂vị 諸chư 方phương 音âm 辭từ 今kim 謂vị 不bất 辨biện 方phương 所sở 廣quảng 狹hiệp 不bất 同đồng 辯biện 謂vị 七thất 辯biện 今kim 謂vị 七thất 辯biện 亦diệc 須tu 明minh 其kỳ 辯biện 異dị 然nhiên 是thị 須tu 識thức 修tu 相tương/tướng 所sở 依y 以dĩ 婆bà 沙sa 中trung 亦diệc 釋thích 四tứ 故cố 故cố 出xuất 體thể 中trung 但đãn 指chỉ 無vô 漏lậu 即tức 婆bà 沙sa 文văn 也dã 乃nãi 至chí 無vô 畏úy 無vô 礙ngại 解giải 等đẳng 若nhược 立lập 義nghĩa 章chương 是thị 須tu 對đối 於ư 諸chư 經kinh 辨biện 別biệt 顯hiển 法pháp 華hoa 勝thắng 徒đồ 列liệt 章chương 門môn 不bất 明minh 同đồng 異dị 若nhược 辨biện 同đồng 異dị 自tự 廢phế 章chương 門môn 。
問vấn 無vô 量lượng 等đẳng 既ký 爾nhĩ 禪thiền 定định 等đẳng 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 禪thiền 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 定định 謂vị 四tứ 空không 定định 也dã 今kim 謂vị 禪thiền 名danh 既ký 通thông 權quyền 實thật 大đại 小tiểu 今kim 應ưng 唯duy 實thật 若nhược 有hữu 禪thiền 名danh 必tất 四tứ 禪thiền 者giả 大đại 論luận 亦diệc 云vân 無vô 記ký 化hóa 化hóa 亦diệc 四tứ 禪thiền 耶da 若nhược 一nhất 切thiết 定định 必tất 四tứ 空không 者giả 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 亦diệc 四tứ 空không 耶da 大đại 經Kinh 云vân 能năng 觀quán 心tâm 性tánh 名danh 為vi 上thượng 定định 地địa 持trì 九cửu 禪thiền 等đẳng 豈khởi 此thử 經Kinh 中trung 開khai 小tiểu 入nhập 實thật 所sở 明minh 禪thiền 定định 更cánh 指chỉ 小tiểu 教giáo 有hữu 漏lậu 等đẳng 耶da 。
問vấn 言ngôn 辭từ 柔nhu 軟nhuyễn 。 悅duyệt 可khả 眾chúng 心tâm 。 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 大đại 論luận 云vân 五ngũ 種chủng 音âm 聲thanh 從tùng 佛Phật 口khẩu 出xuất 。 一nhất 甚thậm 深thâm 如như 雷lôi 二nhị 清thanh 徹triệt 遠viễn 聞văn 聞văn 者giả 悅duyệt 樂lạc 三tam 入nhập 心tâm 敬kính 愛ái 四Tứ 諦Đế 了liễu 易dị 解giải 五ngũ 聽thính 者giả 無vô 厭yếm 今kim 謂vị 其kỳ 事sự 實thật 然nhiên 須tu 辨biện 所sở 說thuyết 及cập 所sở 被bị 多đa 少thiểu 為vi 同đồng 大đại 論luận 但đãn 釋thích 共cộng 教giáo 及cập 不bất 共cộng 耶da 。
問vấn 云vân 何hà 名danh 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 至chí 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。
答đáp 論luận 云vân 無vô 量lượng 成thành 就tựu 說thuyết 不bất 可khả 盡tận 。 實thật 相tướng 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 法Pháp 身thân 之chi 體thể 不bất 改cải 變biến 故cố 佛Phật 智trí 具cụ 知tri 此thử 實thật 相tướng 體thể 今kim 謂vị 前tiền 明minh 禪thiền 定định 。 是thị 佛Phật 所sở 得đắc 。
若nhược 依y 論luận 釋thích 理lý 窮cùng 教giáo 極cực 豈khởi 依y 向hướng 釋thích 能năng 見kiến 法Pháp 身thân 論luận 文văn 既ký 以dĩ 藏tạng 及cập 法Pháp 身thân 並tịnh 列liệt 故cố 不bất 同đồng 於ư 勝thắng 鬘man 別biệt 對đối 故cố 知tri 勝thắng 鬘man 尚thượng 是thị 方phương 便tiện 不bất 可khả 用dụng 釋thích 真chân 實thật 之chi 教giáo 豈khởi 更cánh 用dụng 於ư 根căn 本bổn 禪thiền 定định 釋thích 佛Phật 智trí 耶da 故cố 知tri 下hạ 釋thích 如như 是thị 相tương/tướng 等đẳng 須tu 依y 藏tạng 身thân 以dĩ 論luận 相tương/tướng 等đẳng 。
問vấn 既ký 云vân 論luận 以dĩ 身thân 藏tạng 而nhi 釋thích 實thật 相tướng 其kỳ 十thập 如như 相tương/tướng 為vi 何hà 似tự 耶da 。
答đáp 曰viết 若nhược 許hứa 論luận 釋thích 今kim 亦diệc 依y 論luận 論luận 有hữu 四tứ 釋thích 初sơ 釋thích 云vân 何hà 等đẳng 法pháp 云vân 何hà 法pháp 何hà 似tự 法pháp 何hà 相tương/tướng 法pháp 何hà 體thể 法pháp 初sơ 可khả 等đẳng 法pháp 者giả 謂vị 三tam 乘thừa 法Pháp 云vân 何hà 法pháp 者giả 起khởi 種chủng 種chủng 事sự 。 說thuyết 何hà 似tự 法pháp 者giả 依y 三tam 種chủng 門môn 得đắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。 何hà 相tương/tướng 法pháp 者giả 三tam 種chủng 之chi 義nghĩa 一nhất 相tương/tướng 法pháp 故cố 何hà 體thể 法pháp 者giả 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 無vô 異dị 體thể 故cố 。 今kim 謂vị 準chuẩn 論luận 釋thích 十thập 如như 文văn 各các 通thông 三tam 乘thừa 故cố 次thứ 句cú 者giả 事sự 謂vị 三tam 乘thừa 差sai 別biệt 。 不bất 同đồng 次thứ 句cú 者giả 三tam 乘thừa 教giáo 門môn 不bất 同đồng 故cố 也dã 次thứ 者giả 唯duy 一nhất 大đại 義nghĩa 無vô 他tha 義nghĩa 故cố 次thứ 句cú 者giả 唯duy 一nhất 理lý 體thể 故cố 次thứ 番phiên 釋thích 者giả 論luận 云vân 何hà 等đẳng 法pháp 者giả 有hữu 為vi 無vô 為vi 法Pháp 。 以dĩ 初sơ 句cú 對đối 聲Thanh 聞Văn 及cập 六lục 道đạo 有hữu 為vi 故cố 論luận 云vân 云vân 何hà 法pháp 者giả 因nhân 緣duyên 非phi 因nhân 緣duyên 故cố 他tha 云vân 轉chuyển 釋thích 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 今kim 謂vị 以dĩ 初sơ 句cú 中trung 緣Duyên 覺Giác 法Pháp 對đối 六lục 道đạo 計kế 非phi 因nhân 緣duyên 故cố 論luận 云vân 何hà 似tự 法pháp 者giả 謂vị 常thường 無vô 常thường 法pháp 他tha 云vân 轉chuyển 釋thích 因nhân 緣duyên 今kim 謂vị 以dĩ 初sơ 句cú 中trung 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 對đối 八bát 法Pháp 界Giới 八bát 界giới 皆giai 悉tất 計kế 常thường 及cập 觀quán 無vô 常thường 俱câu 無vô 常thường 故cố 論luận 云vân 何hà 相tương/tướng 法pháp 者giả 生sanh 等đẳng 三tam 相tương 及cập 不bất 生sanh 等đẳng 三tam 相tương/tướng 法pháp 他tha 云vân 轉chuyển 釋thích 常thường 無vô 常thường 今kim 謂vị 總tổng 以dĩ 三tam 乘thừa 對đối 六lục 界giới 說thuyết 論luận 云vân 何hà 體thể 法pháp 者giả 謂vị 五ngũ 陰ấm 體thể 非phi 五ngũ 陰ấm 體thể 他tha 云vân 轉chuyển 釋thích 三tam 相tương/tướng 非phi 三tam 相tương/tướng 今kim 謂vị 十thập 界giới 皆giai 五ngũ 陰ấm 皆giai 非phi 五ngũ 陰ấm 第đệ 三tam 番phiên 釋thích 但đãn 作tác 三tam 句cú 何hà 似tự 法pháp 者giả 無vô 常thường 有hữu 為vi 因nhân 緣duyên 法pháp 何hà 相tương/tướng 法pháp 者giả 謂vị 可khả 見kiến 相tương/tướng 等đẳng 法pháp 何hà 體thể 法pháp 者giả 謂vị 五ngũ 陰ấm 能năng 取thủ 可khả 取thủ 是thị 苦khổ 集tập 體thể 故cố 又hựu 五ngũ 陰ấm 者giả 是thị 道Đạo 諦Đế 體thể 今kim 謂vị 初sơ 句cú 唯duy 約ước 六lục 道đạo 釋thích 次thứ 五ngũ 陰ấm 者giả 下hạ 只chỉ 指chỉ 六lục 道đạo 五ngũ 陰ấm 為vi 能năng 觀quán 耳nhĩ 第đệ 四tứ 番phiên 釋thích 論luận 云vân 復phục 有hữu 依y 說thuyết 何hà 等đẳng 法Pháp 。 者giả 謂vị 名danh 句cú 字tự 身thân 。 故cố 云vân 何hà 法pháp 者giả 依y 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 故cố 今kim 謂vị 並tịnh 能năng 詮thuyên 十thập 界giới 教giáo 故cố 論luận 云vân 何hà 似tự 法pháp 者giả 能năng 教giáo 化hóa 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 今kim 謂vị 說thuyết 前tiền 三tam 番phiên 以dĩ 化hóa 佛Phật 故cố 何hà 相tương/tướng 法pháp 者giả 依y 音âm 聲thanh 取thủ 彼bỉ 法pháp 故cố 今kim 謂vị 可khả 化hóa 眾chúng 生sanh 。 尋tầm 詮thuyên 得đắc 益ích 者giả 故cố 何hà 體thể 法pháp 者giả 假giả 名danh 體thể 相tướng 故cố 今kim 謂vị 判phán 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 皆giai 假giả 說thuyết 故cố 論luận 中trung 自tự 以dĩ 四tứ 番phiên 釋thích 者giả 信tín 知tri 此thử 義nghĩa 非phi 容dung 易dị 故cố 一nhất 卷quyển 論luận 文văn 唯duy 只chỉ 此thử 文văn 及cập 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 重trùng 重trùng 釋thích 之chi 驗nghiệm 知tri 兩lưỡng 文văn 是thị 經Kinh 文văn 宗tông 骨cốt 如như 向hướng 是thị 也dã 故cố 知tri 古cổ 師sư 釋thích 方phương 稱xưng 論luận 文văn 。
問vấn 何hà 名danh 除trừ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 信tín 力lực 堅kiên 固cố 者giả 。
答đáp 曰viết 初Sơ 地Địa 上thượng 得đắc 四tứ 證chứng 淨tịnh 今kim 謂vị 四tứ 證chứng 淨tịnh 義nghĩa 乃nãi 是thị 婆bà 沙sa 俱câu 舍xá 之chi 文văn 若nhược 取thủ 此thử 文văn 則tắc 使sử 法pháp 華hoa 不bất 殊thù 小tiểu 典điển 焉yên 使sử 一nhất 切thiết 四tứ 十thập 餘dư 秊niên 不bất 得đắc 聞văn 耶da 又hựu 云vân 除trừ 初Sơ 地Địa 外ngoại 餘dư 無vô 信tín 者giả 一nhất 句cú 與dữ 記ký 為vi 何hà 人nhân 耶da 二Nhị 乘Thừa 得đắc 記ký 為vi 信tín 未vị 信tín 若nhược 也dã 未vị 信tín 不bất 應ưng 與dữ 記ký 若nhược 其kỳ 已dĩ 信tín 先tiên 入nhập 初Sơ 地Địa 耶da 如như 何hà 迴hồi 心tâm 始thỉ 入nhập 初sơ 信tín 若nhược 也dã 所sở 餘dư 是thị 不bất 信tín 者giả 地địa 前tiền 向hướng 乃nãi 不bất 信tín 此thử 經Kinh 。 此thử 經Kinh 為vi 復phục 教giáo 何hà 人nhân 耶da 此thử 經Kinh 若nhược 其kỳ 不bất 教giáo 下hạ 凡phàm 當đương 知tri 不bất 應ưng 此thử 界giới 中trung 說thuyết 。
問vấn 不bất 退thoái 不bất 知tri 未vị 審thẩm 不bất 退thoái 為vi 在tại 何hà 位vị 。
答đáp 曰viết 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 不bất 能năng 知tri 也dã 今kim 謂vị 向hướng 者giả 適thích 言ngôn 初Sơ 地Địa 被bị 除trừ 即tức 當đương 信tín 者giả 信tín 故cố 即tức 知tri 如như 何hà 此thử 中trung 七thất 地địa 方phương 知tri 應ưng 當đương 此thử 經Kinh 被bị 八bát 地địa 去khứ 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 其kỳ 言ngôn 虗hư 設thiết 豈khởi 唯duy 八bát 地địa 是thị 所sở 為vi 耶da 。
問vấn 爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 至chí 難nan 信tín 難nan 解giải 。 之chi 法pháp 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 準chuẩn 論luận 云vân 何hà 事sự 疑nghi 義nghĩa 釋thích 云vân 如Như 來Lai 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 解giải 脫thoát 與dữ 我ngã 解giải 脫thoát 同đồng 同đồng 坐tọa 解giải 脫thoát 牀sàng 是thị 故cố 生sanh 疑nghi 今kim 謂vị 解giải 脫thoát 若nhược 同đồng 豈khởi 更cánh 生sanh 疑nghi 已dĩ 前tiền 難nạn/nan 又hựu 曰viết 大đại 涅Niết 槃Bàn 有hữu 其kỳ 三tam 事sự 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 解giải 脫thoát 法Pháp 身thân 解giải 脫thoát 雖tuy 同đồng 般Bát 若Nhã 法Pháp 身thân 即tức 是thị 佛Phật 智trí 慧tuệ 性tánh 相tướng 果quả 體thể 餘dư 二nhị 未vị 得đắc 四tứ 眾chúng 不bất 解giải 所sở 以dĩ 生sanh 疑nghi 今kim 謂vị 亦diệc 如như 前tiền 難nạn/nan 。
問vấn 偈kệ 文văn 初sơ 云vân 慧tuệ 日nhật 大Đại 聖Thánh 尊Tôn 。 久cửu 乃nãi 說thuyết 是thị 法Pháp 。 為vi 何hà 謂vị 耶da 。
答đáp 曰viết 成thành 道Đạo 多đa 秊niên 不bất 曾tằng 顯hiển 說thuyết 今kim 謂vị 不bất 曾tằng 顯hiển 說thuyết 應ưng 曾tằng 密mật 授thọ 密mật 乃nãi 眾chúng 人nhân 不bất 知tri 顯hiển 後hậu 云vân 未vị 曾tằng 說thuyết 爾nhĩ 前tiền 諸chư 經kinh 為vi 說thuyết 何hà 法Pháp 。 自tự 釋thích 經kinh 來lai 未vị 曾tằng 云vân 此thử 與dữ 諸chư 經kinh 異dị 。
問vấn 經Kinh 云vân 皆giai 當đương 驚kinh 疑nghi 。 何hà 等đẳng 驚kinh 耶da 。
答đáp 曰viết 準chuẩn 論luận 文văn 中trung 具cụ 列liệt 五ngũ 種chủng 驚kinh 悕hy 釋thích 云vân 總tổng 有hữu 六lục 人nhân 五ngũ 即tức 五ngũ 悕hy 一nhất 人nhân 不bất 攝nhiếp 也dã 定định 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 為vi 損tổn 驚kinh 悕hy 不bất 定định 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 即tức 悔hối 驚kinh 怖bố 未vị 得đắc 謂vị 得đắc 。 凡phàm 夫phu 誑cuống 驚kinh 怖bố 具cụ 煩phiền 惱não 凡phàm 夫phu 顛điên 倒đảo 。 驚kinh 怖bố 退thoái 位vị 菩Bồ 薩Tát 即tức 多đa 事sự 驚kinh 怖bố 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 五ngũ 不bất 攝nhiếp 捨xả 權quyền 就tựu 實thật 忻hãn 趣thú 佛Phật 位vị 今kim 謂vị 不bất 退thoái 不bất 知tri 何hà 為vi 不bất 怖bố 若nhược 言ngôn 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 為vi 不bất 退thoái 者giả 八bát 地địa 已dĩ 前tiền 一nhất 切thiết 皆giai 怖bố 瓔anh 珞lạc 云vân 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 念niệm 念niệm 入nhập 法pháp 流lưu 心tâm 心tâm 趣thú 解giải 脫thoát 得đắc 如Như 來Lai 一nhất 身thân 。 無vô 量lượng 身thân 今kim 聞văn 法Pháp 華hoa 而nhi 不bất 免miễn 怖bố 為vi 何hà 謂vị 耶da 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 中trung 初sơ 住trụ 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 得đắc 法Pháp 身thân 遍biến 應ưng 一nhất 切thiết 為vi 亦diệc 怖bố 耶da 。
又hựu 曰viết 佛Phật 為vi 不bất 退thoái 說thuyết 此thử 一Nhất 乘Thừa 不bất 逗đậu 餘dư 器khí 又hựu 曰viết 如Như 來Lai 為vi 二nhị 種chủng 人nhân 謂vị 多đa 事sự 及cập 悔hối 者giả 今kim 謂vị 既ký 七thất 地địa 已dĩ 去khứ 不bất 能năng 及cập 云vân 唯duy 為vi 不bất 退thoái 者giả 說thuyết 何hà 故cố 更cánh 取thủ 此thử 二nhị 種chủng 人nhân 。 并tinh 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 及cập 聞văn 一nhất 句cú 耶da 又hựu 嚴nghiêm 王vương 龍long 女nữ 適thích 來lai 是thị 畜súc 及cập 在tại 邪tà 見kiến 為vi 是thị 退thoái 人nhân 為vi 不bất 退thoái 耶da 又hựu 曰viết 多đa 事sự 即tức 不bất 說thuyết 有hữu 驚kinh 怖bố 餘dư 四tứ 有hữu 驚kinh 怖bố 者giả 故cố 論luận 總tổng 云vân 驚kinh 怖bố 今kim 謂vị 論luận 一nhất 一nhất 別biệt 說thuyết 何hà 以dĩ 言ngôn 總tổng 故cố 知tri 論luận 出xuất 五ngũ 怖bố 無vô 所sở 去khứ 取thủ 應ưng 皆giai 得đắc 入nhập 何hà 所sở 簡giản 耶da 。
問vấn 眾chúng 中trung 糟tao 糠khang 至chí 故cố 去khứ 譬thí 義nghĩa 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 折chiết 摧tồi 枝chi 葉diệp 扇phiến 拂phất 糠khang 粃# 風phong 驚kinh 粃# 落lạc 霜sương 殞vẫn 貞trinh 存tồn 今kim 謂vị 言ngôn 辭từ 甚thậm 善thiện 與dữ 經kinh 未vị 合hợp 。
問vấn 諸chư 佛Phật 唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 如như 是thị 說thuyết 聽thính 佛Phật 者giả 總tổng 包bao 十thập 方phương 三tam 世thế 。 大đại 事sự 者giả 事sự 物vật 體thể 事sự 事sự 義nghĩa 道Đạo 理lý 隨tùy 應ứng 皆giai 得đắc 今kim 謂vị 不bất 說thuyết 事sự 相tướng 但đãn 云vân 事sự 物vật 等đẳng 有hữu 益ích 在tại 何hà 今kim 大đại 事sự 者giả 指chỉ 法pháp 華hoa 經kinh 則tắc 他tha 經kinh 非phi 大đại 故cố 應ưng 思tư 擇trạch 。
問vấn 開khai 等đẳng 四tứ 句cú 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 論luận 釋thích 開khai 云vân 除trừ 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 智trí 更cánh 無vô 餘dư 事sự 。 釋thích 曰viết 重trọng/trùng 言ngôn 智trí 者giả 謂vị 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 又hựu 曰viết 一Nhất 切Thiết 智Trí 是thị 佛Phật 根căn 本bổn 智trí 重trọng/trùng 云vân 智trí 智trí 者giả 是thị 後hậu 得đắc 此thử 二nhị 智trí 是thị 用dụng 故cố 有hữu 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 又hựu 大đại 經Kinh 云vân 未vị 得đắc 菩Bồ 提Đề 時thời 。 一nhất 切thiết 善thiện 不bất 善thiện 皆giai 名danh 佛Phật 性tánh 淨tịnh 名danh 七thất 識thức 貪tham 欲dục 瞋sân 癡si 。 十thập 不bất 善thiện 等đẳng 為vi 如Như 來Lai 種chủng 。 如như 是thị 等đẳng 非phi 一nhất 因nhân 緣duyên 今kim 謂vị 既ký 引dẫn 此thử 文văn 如như 何hà 初Sơ 地Địa 方phương 名danh 信tín 力lực 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 猶do 退thoái 不bất 知tri 又hựu 曰viết 有hữu 四tứ 種chủng 藏tạng 一nhất 能năng 含hàm 藏tạng 謂vị 賴lại 耶da 識thức 如như 庫khố 藏tạng 等đẳng 二nhị 能năng 生sanh 德đức 藏tạng 謂vị 報báo 身thân 種chủng 子tử 如như 穀cốc 種chủng 等đẳng 三tam 能năng 覆phú 藏tàng 謂vị 煩phiền 惱não 等đẳng 如như 土thổ/độ 覆phú 物vật 四tứ 能năng 顯hiển 德đức 藏tạng 謂vị 法pháp 佛Phật 性tánh 如như 金kim 性tánh 等đẳng 今kim 問vấn 此thử 四tứ 藏tạng 體thể 同đồng 耶da 別biệt 耶da 若nhược 言ngôn 別biệt 者giả 金kim 性tánh 是thị 譬thí 還hoàn 指chỉ 煩phiền 惱não 覆phú 處xứ 有hữu 性tánh 報báo 身thân 種chủng 子tử 何hà 處xứ 成thành 立lập 若nhược 無vô 始thỉ 大đại 不bất 名danh 種chủng 子tử 若nhược 有hữu 始thỉ 立lập 則tắc 必tất 有hữu 終chung 若nhược 有hữu 始thỉ 終chung 而nhi 為vi 種chủng 子tử 還hoàn 感cảm 始thỉ 終chung 而nhi 為vi 果quả 報báo 是thị 則tắc 此thử 報báo 因nhân 果quả 無vô 常thường 又hựu 此thử 種chủng 子tử 在tại 煩phiền 惱não 中trung 耶da 煩phiền 惱não 外ngoại 耶da 法Pháp 身thân 既ký 以dĩ 煩phiền 惱não 為vi 能năng 覆phú 法Pháp 身thân 是thị 煩phiền 惱não 家gia 之chi 所sở 覆phú 則tắc 法Pháp 身thân 煩phiền 惱não 天thiên 然nhiên 二nhị 物vật 若nhược 在tại 煩phiền 惱não 。 時thời 不bất 能năng 除trừ 惑hoặc 誰thùy 有hữu 智trí 慧tuệ 來lai 治trị 此thử 惑hoặc 顯hiển 此thử 身thân 耶da 若nhược 也dã 昔tích 能năng 與dữ 惑hoặc 共cộng 住trú 後hậu 時thời 何hà 能năng 常thường 離ly 於ư 惑hoặc 賴lại 耶da 乃nãi 是thị 報báo 識thức 之chi 上thượng 假giả 立lập 二nhị 名danh 假giả 名danh 為vi 藏tạng 以dĩ 為vi 能năng 藏tạng 信tín 知tri 所sở 藏tạng 皆giai 無vô 實thật 法pháp 。 又hựu 此thử 所sở 藏tạng 與dữ 煩phiền 惱não 等đẳng 為vi 同đồng 為vi 異dị 。 耶da 異dị 則tắc 非phi 惑hoặc 豈khởi 以dĩ 報báo 識thức 假giả 名danh 之chi 藏tạng 能năng 含hàm 非phi 惑hoặc 出xuất 世thế 法pháp 耶da 若nhược 其kỳ 同đồng 者giả 只chỉ 是thị 煩phiền 惱não 在tại 報báo 之chi 時thời 假giả 立lập 其kỳ 相tương/tướng 又hựu 曰viết 所sở 知tri 障chướng 斷đoạn 證chứng 佛Phật 報báo 身thân 菩Bồ 提Đề 圓viên 滿mãn 煩phiền 惱não 障chướng 斷đoạn 證chứng 佛Phật 法Pháp 身thân 涅Niết 槃Bàn 圓viên 滿mãn 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 及cập 所sở 發phát 業nghiệp 并tinh 所sở 得đắc 果quả 圓viên 證chứng 菩Bồ 提Đề 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 今kim 謂vị 二nhị 障chướng 若nhược 斷đoạn 二nhị 身thân 亦diệc 亡vong 只chỉ 緣duyên 二Nhị 乘Thừa 自tự 斷đoạn 惑hoặc 故cố 斥xích 名danh 斷đoạn 法Pháp 身thân 對đối 惑hoặc 報báo 身thân 種chủng 子tử 已dĩ 如như 向hướng 問vấn 次thứ 引dẫn 論luận 釋thích 示thị 云vân 三tam 乘thừa 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 明minh 佛Phật 性tánh 法Pháp 身thân 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 今kim 謂vị 論luận 云vân 三tam 乘thừa 平bình 等đẳng 何hà 以dĩ 簡giản 於ư 沒một 定định 性tánh 耶da 論luận 云vân 悟ngộ 者giả 令linh 悟ngộ 真chân 實thật 處xứ 故cố 今kim 謂vị 亦diệc 令linh 三tam 乘thừa 悟ngộ 真chân 實thật 處xứ 何hà 以dĩ 苦khổ 云vân 永vĩnh 不bất 能năng 發phát 。 此thử 三tam 何hà 曾tằng 云vân 是thị 果quả 耶da 論luận 云vân 入nhập 者giả 入nhập 初Sơ 地Địa 故cố 今kim 問vấn 前tiền 云vân 七thất 地địa 不bất 知tri 何hà 以dĩ 初Sơ 地Địa 能năng 入nhập 。
又hựu 曰viết 論luận 中trung 委ủy 解giải 此thử 方phương 便tiện 品phẩm 餘dư 但đãn 總tổng 解giải 大đại 意ý 而nhi 已dĩ 故cố 知tri 若nhược 解giải 此thử 品phẩm 已dĩ 解giải 一nhất 部bộ 今kim 謂vị 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 因nhân 果quả 不bất 同đồng 境cảnh 行hành 差sai 別biệt 權quyền 實thật 立lập 異dị 有hữu 無vô 乖quai 角giác 乃nãi 以dĩ 八bát 品phẩm 明minh 境cảnh 安an 樂lạc 行hành 去khứ 行hành 前tiền 文văn 在tại 因nhân 壽thọ 量lượng 去khứ 果quả 藥dược 艸thảo 存tồn 權quyền 爾nhĩ 前tiền 取thủ 實thật 一Nhất 乘Thừa 在tại 前tiền 安an 樂lạc 去khứ 無vô 若nhược 其kỳ 解giải 境cảnh 即tức 解giải 因nhân 等đẳng 何hà 須tu 下hạ 文văn 更cánh 說thuyết 餘dư 耶da 若nhược 也dã 須tu 明minh 下hạ 文văn 行hành 等đẳng 當đương 知tri 解giải 此thử 未vị 解giải 於ư 彼bỉ 故cố 知tri 解giải 此thử 即tức 解giải 於ư 彼bỉ 言ngôn 甚thậm 分phân 明minh 但đãn 是thị 不bất 曉hiểu 方phương 便tiện 義nghĩa 足túc 。
又hựu 曰viết 大đại 經Kinh 云vân 大đại 事sự 者giả 所sở 謂vị 佛Phật 性tánh 今kim 謂vị 應ưng 當đương 為vi 佛Phật 性tánh 故cố 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 何hà 以dĩ 卻khước 簡giản 滅diệt 定định 性tánh 耶da 。
又hựu 曰viết 大đại 經Kinh 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 名danh 為vi 一Nhất 乘Thừa 。 即tức 是thị 開khai 貧bần 女nữ 之chi 寶bảo 藏tạng 證chứng 示thị 悟ngộ 入nhập 等đẳng 及cập 祕bí 密mật 藏tạng 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 今kim 謂vị 佛Phật 性tánh 一Nhất 乘Thừa 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 。 若nhược 簡giản 定định 性tánh 應ưng 非phi 有hữu 情tình 情tình 有hữu 必tất 有hữu 無vô 情tình 乃nãi 無vô 徒đồ 引dẫn 圓viên 經kinh 用dụng 證chứng 偏thiên 謬mậu 。
又hựu 曰viết 如như 圓viên 伊y 三tam 點điểm 開khai 等đẳng 亦diệc 同đồng 今kim 謂vị 若nhược 解giải 脫thoát 已dĩ 在tại 於ư 聲Thanh 聞Văn 。 一nhất 點điểm 離ly 張trương 而nhi 屬thuộc 小tiểu 滅diệt 二nhị 障chướng 以dĩ 趣thú 果quả 何hà 以dĩ 煩phiền 惱não 前tiền 袪# 除trừ 無vô 知tri 以dĩ 在tại 當đương 何hà 以dĩ 法Pháp 身thân 後hậu 證chứng 若nhược 煩phiền 惱não 障chướng 斷đoạn 不bất 證chứng 法Pháp 身thân 何hà 須tu 別biệt 對đối 又hựu 煩phiền 惱não 障chướng 若nhược 障chướng 法Pháp 身thân 二Nhị 乘Thừa 斷đoạn 盡tận 應ưng 當đương 已dĩ 證chứng 如như 是thị 進tiến 退thoái 違vi 妨phương 難nan 量lương 故cố 知tri 準chuẩn 向hướng 所sở 引dẫn 諸chư 文văn 開khai 等đẳng 豈khởi 分phần/phân 因nhân 果quả 藏tạng 等đẳng 安an 立lập 假giả 名danh 。
又hựu 云vân 西tây 方phương 伊y 字tự 如như 倒đảo 品phẩm 字tự 今kim 謂vị 天thiên 目mục 應ưng 當đương 二nhị 目mục 在tại 上thượng 若nhược 準chuẩn 梵Phạm 書thư 短đoản 聲thanh 呼hô 伊y 為vi 於ư 冀ký 反phản 則tắc 一nhất 點điểm 在tại 下hạ 若nhược 長trường/trưởng 聲thanh 呼hô 則tắc 為vi 於ư 夷di 反phản 則tắc 一nhất 點điểm 在tại 上thượng 計kế 近cận 三tam 藏tạng 諳am 梵Phạm 體thể 不bất 知tri 何hà 事sự 。 云vân 如như 倒đảo 品phẩm 又hựu 自tự 釋thích 云vân 短đoản 聲thanh 一nhất 點điểm 在tại 下hạ 長trường/trưởng 聲thanh 一nhất 點điểm 在tại 上thượng 自tự 古cổ 讀đọc 經kinh 無vô 有hữu 此thử 字tự 短đoản 聲thanh 呼hô 者giả 何hà 須tu 乃nãi 云vân 如như 倒đảo 品phẩm 耶da 故cố 古cổ 有hữu 釋thích 皆giai 如như 艸thảo 下hạ 則tắc 天thiên 目mục 義nghĩa 同đồng 。
又hựu 云vân 得đắc 法Pháp 身thân 則tắc 二nhị 障chướng 滅diệt 二nhị 死tử 盡tận 今kim 謂vị 二nhị 死tử 不bất 出xuất 界giới 內nội 二nhị 障chướng 不bất 異dị 婆bà 沙sa 如như 何hà 得đắc 常thường 住trụ 法Pháp 身thân 。 又hựu 復phục 應ưng 云vân 二nhị 死tử 盡tận 法Pháp 身thân 滿mãn 豈khởi 可khả 先tiên 得đắc 法Pháp 身thân 死tử 障chướng 後hậu 破phá 。
又hựu 曰viết 擇trạch 滅diệt 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 今kim 謂vị 大Đại 乘Thừa 圓viên 常thường 用dụng 智trí 融dung 妙diệu 故cố 華hoa 嚴nghiêm 般Bát 若Nhã 宗tông 極cực 之chi 談đàm 必tất 無vô 擇trạch 滅diệt 斷đoạn 惑hoặc 之chi 說thuyết 。
又hựu 云vân 雜tạp 集tập 中trung 擇trạch 滅Diệt 諦Đế 有hữu 三tam 能năng 滅diệt 所sở 滅diệt 滅diệt 性tánh 即tức 是thị 三tam 大đại 般Bát 若Nhã 在tại 上thượng 為vi 能năng 證chứng 道đạo 如như 額ngạch 上thượng 目mục 法Pháp 身thân 解giải 脫thoát 如như 下hạ 兩lưỡng 目mục 即tức 是thị 所sở 證chứng 今kim 問vấn 般Bát 若Nhã 無vô 所sở 至chí 果quả 應ưng 常thường 至chí 果quả 不bất 名danh 能năng 證chứng 如như 何hà 能năng 在tại 於ư 上thượng 名danh 為vi 般Bát 若Nhã 餘dư 二nhị 在tại 下hạ 仍nhưng 立lập 別biệt 名danh 上thượng 下hạ 前tiền 後hậu 既ký 乖quai 因nhân 果quả 能năng 所sở 永vĩnh 別biệt 大đại 品phẩm 云vân 菩Bồ 薩Tát 常thường 觀quán 涅Niết 槃Bàn 行hành 道Đạo 故cố 知tri 般Bát 若Nhã 能năng 照chiếu 涅Niết 槃Bàn 所sở 觀quán 涅Niết 槃Bàn 具cụ 三tam 能năng 觀quán 亦diệc 爾nhĩ 能năng 所sở 一nhất 合hợp 彼bỉ 彼bỉ 互hỗ 融dung 如như 是thị 方phương 為vi 法pháp 華hoa 妙diệu 境cảnh 境cảnh 妙diệu 須tu 智trí 以dĩ 智trí 為vi 門môn 入nhập 門môn 見kiến 理lý 須tu 行hàng 行hàng 即tức 知tri 見kiến 波Ba 羅La 蜜Mật 也dã 入nhập 位vị 證chứng 果Quả 起khởi 用dụng 益ích 他tha 能năng 所sở 一nhất 切thiết 具cụ 足túc 。 如như 是thị 方phương 名danh 方phương 便tiện 品phẩm 耳nhĩ 故cố 解giải 方phương 便tiện 即tức 解giải 後hậu 品phẩm 。
問vấn 嘗thường 聞văn 人nhân 問vấn 無Vô 學Học 果quả 位vị 亦diệc 居cư 分phân 段đoạn 應ưng 在tại 門môn 中trung 如như 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 應ưng 非phi 出xuất 宅trạch 。
答đáp 曰viết 果quả 位vị 二Nhị 乘Thừa 從tùng 因nhân 名danh 出xuất 諸chư 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 。 惑hoặc 未vị 斷đoạn 故cố 故cố 不bất 名danh 出xuất 今kim 謂vị 會hội 二nhị 歸quy 此thử 不bất 出xuất 菩Bồ 薩Tát 為vi 何hà 益ích 耶da 。
又hựu 曰viết 問vấn 何hà 以dĩ 二nhị 子tử 趣thú 於ư 羊dương 鹿lộc 故cố 稱xưng 出xuất 宅trạch 大đại 子tử 牛ngưu 車xa 未vị 名danh 出xuất 宅trạch 答đáp 二nhị 二Nhị 乘Thừa 惑hoặc 盡tận 故cố 出xuất 宅trạch 菩Bồ 薩Tát 初sơ 劫kiếp 煩phiền 惱não 猶do 行hành 如như 未vị 出xuất 宅trạch 今kim 謂vị 婆bà 沙sa 菩Bồ 薩Tát 三tam 祇kỳ 百bách 劫kiếp 惑hoặc 尚thượng 猶do 行hành 豈khởi 況huống 初sơ 祇kỳ 具cụ 同đồng 凡phàm 品phẩm 會hội 二nhị 歸quy 此thử 何hà 足túc 為vi 奇kỳ 。 故cố 知tri 全toàn 迷mê 瓔anh 珞lạc 華Hoa 嚴Nghiêm 菩Bồ 薩Tát 位vị 行hành 。
又hựu 曰viết 七thất 地địa 分phân 段đoạn 盡tận 此thử 一nhất 生sanh 。 亦diệc 名danh 出xuất 宅trạch 二Nhị 乘Thừa 同đồng 故cố 已dĩ 前tiền 即tức 非phi 猶do 多đa 生sanh 故cố 如như 有hữu 學học 類loại 故cố 出xuất 宅trạch 已dĩ 方phương 乃nãi 上thượng 車xa 今kim 謂vị 七thất 地địa 同đồng 於ư 二Nhị 乘Thừa 乃nãi 是thị 大đại 品phẩm 三tam 乘thừa 共cộng 位vị 何hà 得đắc 先tiên 引dẫn 三tam 祇kỳ 後hậu 援viện 共cộng 地địa 兩lưỡng 無vô 分phần/phân 判phán 故cố 二nhị 並tịnh 非phi 若nhược 以dĩ 得đắc 有hữu 餘dư 果quả 名danh 為vi 上thượng 車xa 有hữu 餘dư 未vị 出xuất 分phân 段đoạn 何hà 以dĩ 出xuất 宅trạch 索sách 車xa 菩Bồ 薩Tát 三tam 十thập 四tứ 心tâm 爾nhĩ 前tiền 猶do 來lai 未vị 上thượng 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 已dĩ 號hiệu 極cực 尊tôn 佛Phật 更cánh 索sách 車xa 都đô 無vô 是thị 理lý 。
問vấn 一Nhất 乘Thừa 之chi 義nghĩa 正chánh 是thị 經Kinh 宗tông 。 云vân 何hà 分phân 別biệt 。
答đáp 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 一nhất 出xuất 體thể 性tánh 二nhị 釋thích 名danh 三Tam 明Minh 說thuyết 意ý 四tứ 彰chương 差sai 別biệt 五ngũ 問vấn 答đáp 料liệu 簡giản 初sơ 體thể 性tánh 者giả 略lược 為vi 三tam 一nhất 總tổng 含hàm 體thể 謂vị 無vô 漏lậu 若nhược 種chủng 若nhược 現hiện 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。 根căn 本bổn 方phương 便tiện 能năng 成thành 佛Phật 德đức 皆giai 名danh 一Nhất 乘Thừa 一Nhất 乘Thừa 者giả 即tức 大Đại 乘Thừa 也dã 亦diệc 名danh 無Vô 上Thượng 乘Thừa 。 今kim 謂vị 若nhược 別biệt 論luận 宗tông 體thể 理lý 合hợp 甄chân 分phần/phân 通thông 而nhi 言ngôn 之chi 應ưng 兼kiêm 能năng 所sở 自tự 他tha 因nhân 果quả 豈khởi 以dĩ 能năng 成thành 獨độc 立lập 乘thừa 耶da 況huống 因nhân 果quả 等đẳng 不bất 判phán 深thâm 淺thiển 又hựu 通thông 種chủng 現hiện 大đại 成thành 混hỗn 和hòa 以dĩ 種chủng 現hiện 共cộng 論luận 其kỳ 理lý 天thiên 隔cách 若nhược 其kỳ 別biệt 說thuyết 種chủng 屬thuộc 凡phàm 愚ngu 若nhược 凡phàm 亦diệc 名danh 乘thừa 事sự 應ưng 未vị 可khả 。
又hựu 曰viết 中trung 邊biên 分phân 別biệt 論luận 云vân 無vô 上thượng 乘thừa 有hữu 三tam 品phẩm 一nhất 正chánh 行hạnh 體thể 謂vị 十thập 度độ 二nhị 所sở 緣duyên 謂vị 十thập 二nhị 緣duyên 三tam 修tu 證chứng 今kim 謂vị 若nhược 準chuẩn 此thử 論luận 不bất 取thủ 種chủng 也dã 雖tuy 不bất 取thủ 種chủng 未vị 了liễu 所sở 緣duyên 既ký 修tu 十thập 度độ 以dĩ 為vi 行hành 相tương/tướng 故cố 所sở 緣duyên 如như 何hà 取thủ 異dị 緣Duyên 覺Giác 故cố 依y 古cổ 釋thích 別biệt 有hữu 差sai 分phần/phân 二nhị 隨tùy 勝thắng 體thể 有hữu 六lục 一nhất 攝nhiếp 事sự 歸quy 理lý 如như 勝thắng 鬘man 等đẳng 多đa 以dĩ 法Pháp 身thân 真chân 理lý 法pháp 性tánh 為vi 一Nhất 乘Thừa 二nhị 攬lãm 餘dư 歸quy 智trí 體thể 亦diệc 以dĩ 真chân 智trí 為vi 一Nhất 乘Thừa 如như 上thượng 文văn 云vân 方phương 便tiện 知tri 見kiến 。 不bất 退thoái 不bất 知tri 等đẳng 三tam 隱ẩn 劣liệt 隨tùy 勝thắng 體thể 下hạ 文văn 云vân 諸chư 佛Phật 唯duy 以dĩ 大đại 事sự 故cố 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 四tứ 二nhị 運vận 廣quảng 用dụng 體thể 唯duy 以dĩ 因nhân 智trí 名danh 為vi 一Nhất 乘Thừa 。 如như 火hỏa 宅trạch 中trung 與dữ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 。 乘thừa 此thử 寶bảo 乘thừa 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 五ngũ 勝thắng 出xuất 分phân 段đoạn 體thể 通thông 取thủ 因nhân 果quả 出xuất 分phân 段đoạn 死tử 所sở 有hữu 理lý 性tánh 名danh 一Nhất 乘Thừa 體thể 六lục 引dẫn 攝nhiếp 殊thù 勝thắng 體thể 以dĩ 詮thuyên 旨chỉ 一Nhất 乘Thừa 教giáo 門môn 名danh 一Nhất 乘Thừa 體thể 今kim 謂vị 隨tùy 六lục 種chủng 勝thắng 體thể 義nghĩa 不bất 成thành 如như 人nhân 名danh 位vị 事sự 業nghiệp 功công 用dụng 可khả 多đa 可khả 異dị 若nhược 論luận 其kỳ 體thể 不bất 可khả 分phần/phân 張trương 然nhiên 六lục 中trung 初sơ 理lý 依y 希hy 可khả 爾nhĩ 言ngôn 依y 希hy 者giả 事sự 理lý 之chi 名danh 通thông 涉thiệp 大đại 小tiểu 直trực 爾nhĩ 言ngôn 之chi 不bất 成thành 一Nhất 乘Thừa 若nhược 攬lãm 餘dư 歸quy 智trí 智trí 不bất 名danh 體thể 理lý 智trí 既ký 別biệt 故cố 簡giản 是thị 非phi 從tùng 勝thắng 乃nãi 是thị 佛Phật 出xuất 世thế 意ý 不bất 名danh 乘thừa 體thể 廣quảng 用dụng 二nhị 運vận 亦diệc 非phi 車xa 體thể 自tự 運vận 容dung 可khả 從tùng 因nhân 運vận 他tha 理lý 須tu 在tại 果quả 況huống 自tự 利lợi 利lợi 物vật 皆giai 須tu 因nhân 果quả 不bất 獨độc 用dụng 故cố 故cố 至chí 道Đạo 場Tràng 道Đạo 場Tràng 是thị 果quả 也dã 勝thắng 出xuất 分phân 段đoạn 者giả 應ưng 云vân 二nhị 死tử 不bất 獨độc 分phân 段đoạn 況huống 因nhân 果quả 非phi 出xuất 教giáo 體thể 永vĩnh 乖quai 故cố 知tri 雖tuy 云vân 有hữu 體thể 而nhi 實thật 無vô 體thể 並tịnh 是thị 莊trang 挍giảo 但đãn 可khả 以dĩ 當đương 體thể 為vi 名danh 耳nhĩ 三tam 真chân 實thật 體thể 者giả 根căn 本bổn 大Đại 乘Thừa 理lý 教giáo 行hành 果quả 及cập 能năng 入nhập 大Đại 乘Thừa 方phương 便tiện 四tứ 法pháp 皆giai 名danh 一Nhất 乘Thừa 咸hàm 能năng 運vận 載tái 故cố 品phẩm 初sơ 云vân 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。 等đẳng 本bổn 論luận 云vân 阿a 含hàm 言ngôn 教giáo 今kim 謂vị 真chân 實thật 之chi 中trung 理lý 教giáo 行hành 果quả 與dữ 隨tùy 事sự 中trung 理lý 等đẳng 何hà 別biệt 第đệ 一nhất 是thị 理lý 豈khởi 可khả 不bất 攝nhiếp 事sự 耶da 第đệ 二nhị 是thị 智trí 智trí 即tức 是thị 行hành 第đệ 三tam 即tức 是thị 四tứ 法pháp 因nhân 緣duyên 第đệ 四tứ 是thị 因nhân 因nhân 亦diệc 屬thuộc 行hành 第đệ 五ngũ 亦diệc 行hàng 行hàng 通thông 因nhân 果quả 又hựu 屬thuộc 此thử 果quả 第đệ 六lục 在tại 教giáo 徒đồ 分phần/phân 四tứ 異dị 粟túc 柄bính 禾hòa 莖hành 況huống 復phục 四tứ 法pháp 共cộng 釋thích 一Nhất 乘Thừa 與dữ 前tiền 法pháp 華hoa 對đối 無vô 量lượng 義nghĩa 自tự 相tương 違vi 也dã 。
又hựu 云vân 此thử 真chân 實thật 體thể 五ngũ 門môn 不bất 同đồng 一nhất 詮thuyên 旨chỉ 謂vị 理lý 教giáo 今kim 謂vị 若nhược 以dĩ 能năng 詮thuyên 為vi 教giáo 所sở 詮thuyên 為vi 理lý 故cố 不bất 應ưng 以dĩ 二nhị 共cộng 為vi 體thể 二nhị 因nhân 果quả 三tam 福phước 智trí 四tứ 覺giác 寂tịch 五ngũ 二nhị 利lợi 今kim 謂vị 因nhân 果quả 二nhị 利lợi 亦diệc 與dữ 前tiền 同đồng 福phước 智trí 在tại 因nhân 覺giác 寂tịch 有hữu 果quả 何hà 須tu 更cánh 以dĩ 四tứ 法pháp 而nhi 為vi 真chân 實thật 。 變biến 化hóa 五ngũ 門môn 之chi 名danh 望vọng 前tiền 都đô 無vô 別biệt 義nghĩa 又hựu 曰viết 三tam 六lục 如như 所sở 引dẫn 之chi 法Pháp 身thân 即tức 是thị 乘thừa 體thể 佛Phật 性tánh 含hàm 三tam 乘thừa 語ngữ 通thông 無vô 足túc 以dĩ 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 之chi 體thể 今kim 謂vị 皆giai 是thị 乘thừa 果quả 及cập 具cụ 度độ 耳nhĩ 。
又hựu 曰viết 釋thích 名danh 者giả 乘thừa 運vận 載tái 今kim 謂vị 運vận 至chí 何hà 處xứ 所sở 載tái 者giả 何hà 從tùng 何hà 處xứ 來lai 。 有hữu 何hà 資tư 具cụ 互hỗ 為vi 大đại 小tiểu 車xa 主chủ 是thị 誰thùy 駕giá 者giả 幾kỷ 人nhân 經kinh 歷lịch 幾kỷ 處xứ (# 云vân 云vân )# 。
問vấn 曾tằng 聞văn 人nhân 問vấn 因nhân 行hành 名danh 乘thừa 果quả 運vận 既ký 息tức 何hà 得đắc 名danh 乘thừa 。
答đáp 曰viết 五ngũ 義nghĩa 名danh 乘thừa 一nhất 者giả 因nhân 通thông 二nhị 運vận 果quả 廣quảng 運vận 他tha 今kim 謂vị 此thử 正chánh 答đáp 所sở 問vấn 二nhị 者giả 能năng 體thể 通thông 二nhị 運vận 能năng 體thể 並tịnh 名danh 乘thừa 果quả 中trung 體thể 有hữu 能năng 非phi 無vô 亦diệc 乘thừa 攝nhiếp 今kim 謂vị 此thử 不bất 答đáp 所sở 問vấn 。 何hà 須tu 列liệt 之chi 本bổn 問vấn 因nhân 果quả 不bất 應ưng 更cánh 以dĩ 有hữu 無vô 足túc 之chi 三tam 者giả 二Nhị 乘Thừa 唯duy 自tự 運vận 小tiểu 尚thượng 得đắc 名danh 乘thừa 況huống 佛Phật 廣quảng 運vận 他tha 何hà 理lý 非phi 乘thừa 攝nhiếp 今kim 謂vị 此thử 亦diệc 不bất 答đáp 所sở 聞văn 本bổn 問vấn 因nhân 果quả 所sở 得đắc 之chi 名danh 徒đồ 將tương 大đại 小tiểu 以dĩ 相tương 對đối 又hựu 下hạ 二nhị 句cú 其kỳ 言ngôn 不bất 成thành 應ưng 云vân 況huống 佛Phật 廣quảng 利lợi 他tha 豈khởi 得đắc 非phi 乘thừa 攝nhiếp 四tứ 者giả 因nhân 中trung 理lý 智trí 能năng 雙song 運vận 二nhị 用dụng 勝thắng 故cố 得đắc 名danh 。 乘thừa 果quả 中trung 理lý 智trí 因nhân 修tu 成thành 因nhân 乘thừa 種chủng 類loại 亦diệc 乘thừa 攝nhiếp 今kim 謂vị 種chủng 類loại 之chi 名danh 非phi 正chánh 收thu 故cố 知tri 不bất 如như 從tùng 初sơ 答đáp 五ngũ 者giả 因nhân 中trung 二nhị 運vận 常thường 增tăng 進tiến 作tác 用dụng 勝thắng 故cố 得đắc 名danh 。 乘thừa 果quả 中trung 自tự 運vận 窮cùng 未vị 來lai 令linh 他tha 增tăng 進tiến 得đắc 乘thừa 攝nhiếp 。
又hựu 云vân 初sơ 四tứ 隨tùy 他tha 不bất 正chánh 答đáp 後hậu 一nhất 隨tùy 自tự 正chánh 義nghĩa 答đáp 今kim 謂vị 初sơ 一nhất 乃nãi 可khả 正chánh 義nghĩa 答đáp 後hậu 四tứ 相tương 從tùng 因nhân 起khởi 答đáp 。
問vấn 何hà 名danh 為vi 一nhất 。
答đáp 曰viết 有hữu 三tam 義nghĩa 名danh 一nhất 一nhất 者giả 簡giản 別biệt 故cố 名danh 一nhất 二nhị 者giả 破phá 別biệt 故cố 名danh 一nhất 三tam 者giả 會hội 別biệt 故cố 名danh 一nhất 言ngôn 簡giản 別biệt 者giả 昔tích 三tam 今kim 一nhất 一nhất 實thật 二nhị 權quyền 至chí 佛Phật 極cực 界giới 方phương 名danh 為vi 一nhất 非phi 簡giản 別biệt 三tam 論luận 云vân 無vô 二Nhị 乘Thừa 者giả 無vô 二nhị 涅Niết 槃Bàn 體thể 又hựu 云vân 我ngã 設thiết 是thị 方phương 便tiện 。 令linh 得đắc 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。
又hựu 云vân 如như 火hỏa 宅trạch 之chi 許hứa 以dĩ 三tam 車xa 出xuất 宅trạch 門môn 已dĩ 但đãn 與dữ 牛ngưu 車xa 。
又hựu 云vân 二nhị 十thập 秊niên 中trung 常thường 令linh 除trừ 糞phẩn 。 今kim 謂vị 自tự 昔tích 至chí 今kim 二Nhị 乘Thừa 難nạn/nan 破phá 逐trục 難nạn/nan 為vi 語ngữ 如như 向hướng 所sở 引dẫn 若nhược 以dĩ 此thử 文văn 即tức 定định 法pháp 華hoa 一nhất 部bộ 文văn 者giả 何hà 不bất 引dẫn 序tự 中trung 諸chư 求cầu 三tam 乘thừa 人nhân 。 若nhược 有hữu 疑nghi 悔hối 者giả 。 佛Phật 當đương 為vi 除trừ 斷đoạn 。 令linh 盡tận 無vô 有hữu 餘dư 。 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp 。 疑nghi 網võng 皆giai 已dĩ 除trừ 。 未vị 聞văn 未vị 解giải 不bất 名danh 善thiện 行hành 菩Bồ 薩Tát 之chi 道Đạo 。 願nguyện 賜tứ 我ngã 等đẳng 。 三tam 種chủng 寶bảo 車xa 。 許hứa 三tam 索sách 三tam 佛Phật 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 示thị 以dĩ 三tam 乘thừa 教giáo 。 三tam 皆giai 方phương 便tiện 皆giai 權quyền 皆giai 索sách 故cố 知tri 白bạch 牛ngưu 非phi 三tam 中trung 一nhất 。
又hựu 曰viết 一nhất 理lý 簡giản 教giáo 二nhị 果quả 簡giản 因nhân 今kim 謂vị 若nhược 以dĩ 一nhất 理lý 簡giản 於ư 三tam 教giáo 簡giản 二nhị 歸quy 於ư 何hà 處xứ 菩Bồ 薩Tát 四tứ 階giai 位vị 耶da 共cộng 地địa 位vị 耶da 五ngũ 十thập 位vị 耶da 故cố 佛Phật 度độ 五ngũ 人nhân 名danh 六lục 羅La 漢Hán 三tam 乘thừa 同đồng 坐tọa 所sở 證chứng 無vô 殊thù 簡giản 因nhân 因nhân 本bổn 不bất 殊thù 至chí 果quả 果quả 無vô 別biệt 簡giản 教giáo 教giáo 本bổn 不bất 同đồng 但đãn 理lý 無vô 異dị 趣thú 故cố 證chứng 法pháp 皆giai 同đồng 。
又hựu 云vân 三tam 乘thừa 疑nghi 佛Phật 為vi 除trừ 斷đoạn 者giả 身thân 子tử 除trừ 疑nghi 耳nhĩ 經kinh 文văn 三tam 乘thừa 竝tịnh 除trừ 釋thích 義nghĩa 但đãn 歸quy 身thân 子tử 違vi 經kinh 背bội 義nghĩa 當đương 奈nại 之chi 何hà 。 雖tuy 引dẫn 論luận 文văn 但đãn 云vân 無vô 二nhị 但đãn 不bất 見kiến 論luận 釋thích 開khai 等đẳng 中trung 三tam 乘thừa 同đồng 得đắc 若nhược 但đãn 為vi 二nhị 不bất 應ưng 云vân 三tam 淨tịnh 名danh 菩Bồ 薩Tát 尚thượng 自tự 被bị 彈đàn 於ư 法pháp 華hoa 中trung 豈khởi 得đắc 不bất 會hội 彈đàn 本bổn 在tại 會hội 教giáo 旨chỉ 可khả 知tri 若nhược 不bất 會hội 者giả 婆bà 沙sa 四tứ 階giai 大đại 品phẩm 共cộng 地địa 瓔anh 珞lạc 賢hiền 聖thánh 華hoa 嚴nghiêm 初sơ 住trụ 而nhi 此thử 四tứ 者giả 所sở 證chứng 法Pháp 身thân 同đồng 耶da 別biệt 耶da 。
又hựu 曰viết 勘khám 梵Phạm 本bổn 云vân 無vô 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 此thử 自tự 與dữ 前tiền 難nan 會hội 義nghĩa 同đồng 豈khởi 能năng 合hợp 於ư 願nguyện 賜tứ 我ngã 等đẳng 。 三tam 種chủng 寶bảo 車xa 。 亦diệc 云vân 願nguyện 賜tứ 我ngã 等đẳng 。 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 耶da 次thứ 破phá 二nhị 者giả 準chuẩn 望vọng 可khả 知tri 。
又hựu 釋thích 會hội 云vân 有hữu 四tứ 義nghĩa 故cố 一nhất 者giả 會hội 教giáo 如như 無vô 垢cấu 稱xưng 一nhất 音âm 說thuyết 法Pháp 。 今kim 謂vị 彼bỉ 經kinh 若nhược 有hữu 一nhất 音âm 即tức 是thị 彼bỉ 經kinh 已dĩ 會hội 何hà 須tu 更cánh 至chí 法pháp 華hoa 方phương 會hội 若nhược 彼bỉ 已dĩ 會hội 何hà 故cố 彼bỉ 經kinh 仍nhưng 云vân 種chủng 敗bại 二nhị 者giả 會hội 理lý 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 三tam 獸thú 度độ 河hà 河hà 性tánh 無vô 差sai 得đắc 水thủy 淺thiển 深thâm 今kim 謂vị 釋thích 法pháp 華hoa 理lý 應ưng 引dẫn 今kim 教giáo 今kim 教giáo 無vô 文văn 方phương 求cầu 外ngoại 部bộ 況huống 部bộ 有hữu 會hội 方phương 乃nãi 求cầu 之chi 求cầu 於ư 本bổn 無vô 何hà 名danh 求cầu 耶da 若nhược 諸chư 經kinh 無vô 文văn 何hà 論luận 獨độc 有hữu 論luận 無vô 經kinh 有hữu 理lý 乃nãi 可khả 然nhiên 論luận 有hữu 經kinh 無vô 終chung 無vô 此thử 理lý 。 得đắc 水thủy 名danh 同đồng 應ưng 無vô 三tam 獸thú 獸thú 三tam 仍nhưng 別biệt 會hội 義nghĩa 不bất 成thành 若nhược 以dĩ 寶bảo 性tánh 釋thích 法pháp 華hoa 則tắc 二Nhị 乘Thừa 至chí 於ư 法pháp 華hoa 猶do 住trụ 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。
又hựu 云vân 下hạ 文văn 高cao 原nguyên 得đắc 水thủy 今kim 謂vị 此thử 與dữ 寶bảo 性tánh 同đồng 耶da 別biệt 耶da 寶bảo 性tánh 尚thượng 住trụ 二Nhị 乘Thừa 此thử 經Kinh 同đồng 記ký 作tác 佛Phật 況huống 高cao 原nguyên 對đối 水thủy 以dĩ 昔tích 異dị 今kim 不bất 得đắc 引dẫn 證chứng 會hội 教giáo 文văn 也dã 三tam 會hội 行hành 者giả 鶖thu 子tử 云vân 為vi 是thị 究cứu 竟cánh 法Pháp 。 為vi 是thị 所sở 行hành 道Đạo 。 今kim 謂vị 幸hạnh 有hữu 汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 之chi 文văn 如như 何hà 引dẫn 昔tích 迴hồi 遑hoàng 之chi 教giáo 以dĩ 證chứng 今kim 經kinh 會hội 行hành 語ngữ 。
又hựu 曰viết 我ngã 設thiết 是thị 方phương 便tiện 。 令linh 得đắc 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 今kim 謂vị 亦diệc 不bất 應ưng 引dẫn 佛Phật 施thí 權quyền 智trí 用dụng 證chứng 二Nhị 乘Thừa 會hội 行hành 之chi 文văn 四tứ 會hội 乘thừa 者giả 下hạ 經kinh 文văn 云vân 為vì 求cầu 牛ngưu 車xa 。 出xuất 於ư 火hỏa 宅trạch 。 今kim 謂vị 若nhược 二Nhị 乘Thừa 至chí 此thử 應ưng 求cầu 行hành 果quả 何hà 以dĩ 證chứng 乘thừa 況huống 出xuất 宅trạch 之chi 牛ngưu 車xa 非phi 入nhập 大đại 之chi 寶bảo 乘thừa 若nhược 出xuất 宅trạch 車xa 是thị 等đẳng 賜tứ 車xa 已dĩ 乘thừa 出xuất 宅trạch 何hà 須tu 更cánh 求cầu 則tắc 昔tích 教giáo 已dĩ 會hội 何hà 須tu 至chí 今kim 。
又hựu 云vân 雖tuy 依y 諸chư 教giáo 而nhi 法pháp 華hoa 中trung 顯hiển 會hội 教giáo 理lý 密mật 會hội 行hành 果quả 今kim 謂vị 若nhược 顯hiển 密mật 二nhị 文văn 同đồng 在tại 今kim 教giáo 今kim 教giáo 之chi 中trung 何hà 處xứ 是thị 顯hiển 何hà 文văn 是thị 密mật 聲Thanh 聞Văn 於ư 此thử 專chuyên 求cầu 行hành 果quả 應ưng 行hành 果quả 是thị 顯hiển 聞văn 教giáo 得đắc 記ký 二nhị 顯hiển 不bất 虗hư 夫phu 云vân 密mật 者giả 唯duy 自tự 己kỷ 知tri 而nhi 眾chúng 不bất 知tri 或hoặc 眾chúng 皆giai 知tri 而nhi 己kỷ 不bất 知tri 於ư 此thử 何hà 人nhân 不bất 知tri 得đắc 記ký 而nhi 以dĩ 四tứ 法pháp 分phần/phân 顯hiển 密mật 耶da 若nhược 準chuẩn 前tiền 以dĩ 無vô 量lượng 義nghĩa 。 經kinh 而nhi 望vọng 法pháp 華hoa 則tắc 云vân 法pháp 華hoa 正chánh 明minh 行hành 果quả 則tắc 應ưng 行hành 果quả 名danh 之chi 為vi 顯hiển 何hà 以dĩ 教giáo 理lý 卻khước 為vi 顯hiển 耶da 若nhược 是thị 密mật 者giả 法pháp 華hoa 仍nhưng 是thị 覆phú 相tương/tướng 明minh 一nhất 教giáo 仍nhưng 在tại 權quyền 何hà 名danh 入nhập 實thật 若nhược 以dĩ 微vi 密mật 為vi 密mật 教giáo 者giả 此thử 經Kinh 教giáo 理lý 非phi 麤thô 非phi 權quyền 故cố 皆giai 不bất 可khả 。
問vấn 若nhược 真chân 實thật 方phương 便tiện 相tương 對đối 今kim 經kinh 此thử 二nhị 。 何hà 者giả 是thị 耶da 。
答đáp 曰viết 此thử 經Kinh 正chánh 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 以dĩ 為vi 真chân 體thể 教giáo 為vi 方phương 便tiện 今kim 問vấn 若nhược 以dĩ 實thật 教giáo 對đối 實thật 理lý 等đẳng 而nhi 為vi 此thử 二nhị 則tắc 應ưng 教giáo 為vi 行hành 因nhân 行hành 為vi 證chứng 因nhân 若nhược 棄khí 行hành 唯duy 教giáo 有hữu 言ngôn 無vô 行hành 何hà 可khả 師sư 之chi 若nhược 以dĩ 方phương 便tiện 。 教giáo 而nhi 真chân 實thật 之chi 方phương 便tiện 彌di 不bất 可khả 也dã 況huống 因nhân 果quả 二nhị 法pháp 不bất 名danh 一nhất 體thể 具cụ 如như 前tiền 問vấn 。
又hựu 云vân 今kim 此thử 小tiểu 義nghĩa 雖tuy 未vị 動động 於ư 智trí 海hải 如như 愚ngu 所sở 知tri 頗phả 亦diệc 絕tuyệt 於ư 今kim 古cổ 博bác 識thức 深thâm 智trí 當đương 自tự 詳tường 之chi 今kim 謂vị 自tự 媒môi 自tự 衒huyễn 士sĩ 女nữ 惡ác 聞văn 然nhiên 此thử 法pháp 華hoa 一Nhất 乘Thừa 為vi 主chủ 攢toàn 一nhất 代đại 教giáo 總tổng 括quát 諸chư 乘thừa 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 於ư 茲tư 適thích 遂toại 降giáng/hàng 為vi 小tiểu 義nghĩa 寧ninh 免miễn 自tự 傷thương 如như 以dĩ 祖tổ 考khảo 為vi 後hậu 生sanh 以dĩ 大đại 王vương 為vi 小tiểu 吏lại 有hữu 耳nhĩ 識thức 者giả 莫mạc 不bất 寒hàn 心tâm 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 豈khởi 有hữu 愚ngu 見kiến 能năng 絕tuyệt 古cổ 今kim 衡hành 岳nhạc 台thai 崖nhai 雙song 弘hoằng 禪thiền 慧tuệ 靈linh 山sơn 親thân 稟bẩm 妙diệu 悟ngộ 斯tư 宗tông 尚thượng 云vân 佛Phật 法Pháp 不bất 思tư 議nghị 。 唯duy 教giáo 相tương/tướng 難nan 解giải 二Nhị 乘Thừa 及cập 菩Bồ 薩Tát 尚thượng 所sở 不bất 能năng 測trắc 。 何hà 況huống 諸chư 凡phàm 夫phu 。 而nhi 欲dục 判phán 此thử 事sự 譬thí 如như 生sanh 盲manh 。 人nhân 分phân 別biệt 日nhật 輪luân 相tương/tướng 欲dục 判phán 虗hư 空không 界giới 一nhất 切thiết 諸chư 色sắc 。 像tượng 而nhi 言ngôn 了liễu 達đạt 者giả 畢tất 竟cánh 無vô 是thị 事sự 。
問vấn 說thuyết 此thử 一Nhất 乘Thừa 為vi 有hữu 義nghĩa 意ý 。
答đáp 曰viết 凡phàm 有hữu 十thập 意ý 一nhất 為vi 不bất 定định 性tánh 二Nhị 乘Thừa 今kim 問vấn 何hà 不bất 辨biện 於ư 此thử 土thổ/độ 他tha 土thổ/độ 我ngã 於ư 餘dư 國quốc 作tác 佛Phật 。 等đẳng 文văn 彼bỉ 土độ 所sở 說thuyết 非phi 法pháp 華hoa 耶da 若nhược 非phi 法pháp 華hoa 何hà 以dĩ 經Kinh 云vân 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 二nhị 任nhậm 持trì 所sở 餘dư 不bất 定định 種chủng 性tánh 謂vị 六Lục 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 退thoái 依y 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 故cố 云vân 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp 。 疑nghi 網võng 皆giai 已dĩ 除trừ 。 今kim 謂vị 向hướng 不bất 定định 性tánh 二Nhị 乘Thừa 即tức 此thử 六lục 住trụ 等đẳng 退thoái 者giả 耶da 況huống 退thoái 大đại 已dĩ 依y 小tiểu 涅Niết 槃Bàn 即tức 名danh 二Nhị 乘Thừa 何hà 以dĩ 復phục 引dẫn 證chứng 菩Bồ 薩Tát 耶da 若nhược 此thử 屬thuộc 退thoái 大đại 尚thượng 應ưng 名danh 決quyết 定định 況huống 退thoái 大đại 者giả 不bất 必tất 皆giai 從tùng 六lục 住trụ 退thoái 也dã 經kinh 稱xưng 六lục 者giả 據cứ 其kỳ 退thoái 位vị 耳nhĩ 三tam 者giả 法pháp 等đẳng 故cố 行hành 乘thừa 雖tuy 異dị 真Chân 如Như 無vô 差sai 今kim 問vấn 若nhược 理lý 性tánh 真Chân 如Như 名danh 無vô 差sai 者giả 三tam 途đồ 四tứ 趣thú 皆giai 悉tất 無vô 差sai 豈khởi 三tam 乘thừa 耶da 若nhược 已dĩ 得đắc 真Chân 如Như 名danh 無vô 差sai 者giả 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 尚thượng 自tự 未vị 得đắc 何hà 關quan 二Nhị 乘Thừa 又hựu 無vô 差sai 者giả 差sai 定định 性tánh 不bất 若nhược 差sai 定định 性tánh 則tắc 非phi 無vô 差sai 又hựu 定định 性tánh 差sai 為vi 待đãi 性tánh 定định 方phương 乃nãi 差sai 之chi 為vi 未vị 定định 前tiền 即tức 便tiện 差sai 耶da 若nhược 未vị 定định 差sai 者giả 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 幾kỷ 許hứa 應ưng 當đương 入nhập 定định 性tánh 耶da 故cố 不bất 可khả 也dã 四tứ 無vô 我ngã 等đẳng 我ngã 既ký 無vô 實thật 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 今kim 問vấn 為vi 語ngữ 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 。 之chi 我ngã 本bổn 無vô 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 耶da 為vi 初sơ 果quả 去khứ 見kiến 我ngã 已dĩ 無vô 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 耶da 若nhược 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 。 我ngã 本bổn 無vô 為vi 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 者giả 。 應ưng 當đương 一nhất 切thiết 俱câu 得đắc 何hà 以dĩ 乃nãi 有hữu 餘dư 不bất 聞văn 者giả 何hà 故cố 乃nãi 云vân 八bát 地địa 方phương 堪kham 若nhược 初sơ 果quả 人nhân 應ưng 當đương 昔tích 教giáo 已dĩ 入nhập 一Nhất 乘Thừa 何hà 須tu 至chí 今kim 若nhược 言ngôn 真chân 我ngã 不bất 應ưng 無vô 實thật 若nhược 理lý 性tánh 我ngã 難nạn/nan 亦diệc 同đồng 前tiền 五ngũ 解giải 脫thoát 同đồng 故cố 三tam 乘thừa 同đồng 得đắc 脫thoát 煩phiền 惱não 障chướng 。 今kim 謂vị 解giải 脫thoát 已dĩ 如như 前tiền 難nan 脫thoát 煩phiền 惱não 障chướng 昔tích 教giáo 已dĩ 脫thoát 何hà 以dĩ 不bất 入nhập 若nhược 被bị 八bát 地địa 須tu 脫thoát 二nhị 障chướng 全toàn 未vị 脫thoát 者giả 可khả 不bất 聞văn 耶da 彈đàn 指chỉ 等đẳng 善thiện 無vô 煩phiền 惱não 耶da 六lục 性tánh 不bất 同đồng 故cố 不bất 定định 種chủng 性tánh 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 聲Thanh 聞Văn 身thân 中trung 具cụ 有hữu 聲Thanh 聞Văn 及cập 佛Phật 種chủng 性tánh 今kim 問vấn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 並tịnh 有hữu 佛Phật 性tánh 皆giai 是thị 所sở 為vi 何hà 獨độc 聲Thanh 聞Văn 若nhược 獨độc 聲Thanh 聞Văn 龍long 天thiên 八bát 部bộ 四tứ 眾chúng 五ngũ 道đạo 非phi 聲Thanh 聞Văn 者giả 應ưng 非phi 所sở 為vi 七thất 佛Phật 於ư 有hữu 情tình 得đắc 同đồng 體thể 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 今kim 問vấn 昔tích 教giáo 何hà 曾tằng 不bất 說thuyết 同đồng 體thể 仍nhưng 棄khí 定định 性tánh 何hà 名danh 同đồng 耶da 若nhược 依y 此thử 意ý 何hà 須tu 立lập 前tiền 差sai 別biệt 意ý 耶da 同đồng 體thể 亦diệc 齊tề 法pháp 等đẳng 何hà 別biệt 八bát 二Nhị 乘Thừa 於ư 佛Phật 得đắc 自tự 體thể 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 今kim 問vấn 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 誰thùy 不bất 於ư 佛Phật 得đắc 自tự 體thể 耶da 是thị 盲manh 者giả 過quá 。 日nhật 用dụng 不bất 知tri 與dữ 前tiền 同đồng 體thể 法pháp 等đẳng 何hà 殊thù 若nhược 指chỉ 此thử 經Kinh 豈khởi 獨độc 二Nhị 乘Thừa 耶da 九cửu 為vi 化hóa 故cố 諸chư 教giáo 所sở 明minh 多đa 文văn 云vân 佛Phật 從tùng 定định 起khởi 得đắc 授thọ 記ký 別biệt 。 今kim 問vấn 法pháp 華hoa 已dĩ 前tiền 何hà 教giáo 中trung 明minh 身thân 子tử 得đắc 記ký 八bát 部bộ 四tứ 眾chúng 別biệt 得đắc 記ký 同đồng 壽thọ 量lượng 何hà 曾tằng 因nhân 定định 起khởi 耶da 十thập 究cứu 竟cánh 由do 過quá 此thử 外ngoại 無vô 別biệt 勝thắng 乘thừa 依y 理lý 究cứu 竟cánh 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 依y 論luận 但đãn 與dữ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 也dã 今kim 問vấn 若nhược 無vô 勝thắng 者giả 何hà 以dĩ 獨độc 為vi 聲Thanh 聞Văn 而nhi 不bất 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 經kinh 多đa 為vi 菩Bồ 薩Tát 此thử 教giáo 唯duy 為vi 聲Thanh 聞Văn 聲Thanh 聞Văn 不bất 勝thắng 菩Bồ 薩Tát 則tắc 此thử 教giáo 劣liệt 於ư 他tha 教giáo 若nhược 唯duy 為vi 二nhị 人nhân 何hà 故cố 開khai 等đẳng 三tam 乘thừa 通thông 為vi 及cập 至chí 正chánh 釋thích 於ư 性tánh 相tướng 體thể 等đẳng 四tứ 番phiên 之chi 中trung 咸hàm 為vi 三tam 乘thừa 豈khởi 執chấp 一nhất 文văn 而nhi 生sanh 別biệt 見kiến 又hựu 曰viết 法pháp 華hoa 論luận 中trung 無vô 此thử 十thập 義nghĩa 今kim 謂vị 但đãn 是thị 章chương 疏sớ/sơ 假giả 構# 之chi 言ngôn 何hà 須tu 自tự 樹thụ 以dĩ 為vi 形hình 斥xích 乃nãi 出xuất 天thiên 親thân 智trí 不bất 如như 己kỷ 若nhược 觀quán 論luận 文văn 無vô 有hữu 一nhất 言ngôn 而nhi 過quá 分phần/phân 者giả 。
問vấn 此thử 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 與dữ 諸chư 經kinh 何hà 別biệt 。
答đáp 曰viết 此thử 之chi 一Nhất 乘Thừa 與dữ 勝thắng 鬘man 涅Niết 槃Bàn 何hà 殊thù 此thử 通thông 理lý 智trí 彼bỉ 唯duy 佛Phật 性tánh 今kim 問vấn 理lý 與dữ 佛Phật 性tánh 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 云vân 亦diệc 名danh 般Bát 若Nhã 等đẳng 五ngũ 又hựu 慧tuệ 聖thánh 行hành 豈khởi 非phi 智trí 耶da 若nhược 以dĩ 所sở 通thông 而nhi 為vi 通thông 者giả 此thử 經Kinh 亦diệc 是thị 理lý 為vi 所sở 通thông 亦diệc 由do 不bất 知tri 名danh 異dị 體thể 同đồng 若nhược 準chuẩn 前tiền 意ý 則tắc 法pháp 華hoa 唯duy 為vi 行hành 果quả 果quả 為vi 所sở 通thông 復phục 云vân 法pháp 華hoa 具cụ 足túc 四tứ 法pháp 四tứ 法pháp 中trung 理lý 即tức 是thị 所sở 通thông 又hựu 云vân 此thử 唯duy 攝nhiếp 入nhập 彼bỉ 通thông 出xuất 生sanh 今kim 問vấn 此thử 唯duy 攝nhiếp 入nhập 何hà 以dĩ 藥dược 艸thảo 喻dụ 品phẩm 通thông 出xuất 生sanh 耶da 彼bỉ 通thông 出xuất 生sanh 何hà 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 一nhất 佛Phật 乘Thừa 故cố 。 金kim 沙sa 大đại 河hà 直trực 入nhập 西tây 海hải 得đắc 道Đạo 女nữ 人nhân 必tất 無vô 諂siểm 等đẳng 耶da 若nhược 勝thắng 鬘man 經kinh 與dữ 涅Niết 槃Bàn 經kinh 同đồng 出xuất 生sanh 者giả 何hà 以dĩ 後hậu 引dẫn 勝thắng 鬘man 四tứ 乘thừa 用dụng 同đồng 此thử 經Kinh 藥dược 艸thảo 喻dụ 品phẩm 況huống 勝thắng 鬘man 斥xích 小tiểu 何hà 曾tằng 出xuất 生sanh 一nhất 代đại 教giáo 中trung 唯duy 無vô 量lượng 義nghĩa 明minh 於ư 出xuất 生sanh 而nhi 不bất 引dẫn 之chi 乃nãi 引dẫn 他tha 經kinh 經kinh 意ý 各các 異dị 又hựu 云vân 此thử 唯duy 有hữu 性tánh 彼bỉ 通thông 無vô 性tánh 今kim 謂vị 此thử 經Kinh 亦diệc 通thông 無vô 性tánh 諸chư 經kinh 敗bại 種chủng 至chí 此thử 咸hàm 生sanh 涅Niết 槃Bàn 唯duy 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 性tánh 故cố 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 八bát 六lục 四tứ 二nhị 後hậu 能năng 發phát 心tâm 故cố 知tri 不bất 許hứa 存tồn 於ư 無vô 性tánh 世thế 人nhân 信tín 言ngôn 而nhi 不bất 思tư 理lý 故cố 使sử 失thất 處xứ 非phi 一nhất 途đồ 也dã 又hựu 曰viết 此thử 經Kinh 唯duy 不bất 定định 性tánh 彼bỉ 通thông 定định 性tánh 今kim 謂vị 唯duy 言ngôn 亦diệc 與dữ 彼bỉ 國quốc 為vi 妨phương 若nhược 言ngôn 彼bỉ 經kinh 通thông 定định 性tánh 者giả 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 十thập 仙tiên 外ngoại 道đạo 雖tuy 取thủ 小tiểu 果quả 悉tất 知tri 常thường 住trụ 但đãn 見kiến 小tiểu 果quả 之chi 言ngôn 謂vị 通thông 無vô 性tánh 不bất 見kiến 鎮trấn 常thường 之chi 說thuyết 咸hàm 趣thú 一Nhất 乘Thừa 又hựu 云vân 此thử 多đa 說thuyết 教giáo 理lý 彼bỉ 多đa 說thuyết 行hành 果quả 今kim 謂vị 四tứ 法pháp 相tướng 違vi 數số 不bất 可khả 知tri 。 若nhược 對đối 無vô 量lượng 義nghĩa 即tức 云vân 此thử 經Kinh 正chánh 說thuyết 唯duy 為vi 行hành 果quả 今kim 對đối 涅Niết 槃Bàn 即tức 云vân 此thử 經Kinh 多đa 說thuyết 理lý 教giáo 前tiền 文văn 又hựu 云vân 密mật 說thuyết 行hành 果quả 而nhi 今kim 此thử 中trung 多đa 說thuyết 理lý 教giáo 問vấn 此thử 多đa 說thuyết 何hà 如như 無vô 量lượng 義nghĩa 中trung 亦diệc 多đa 說thuyết 耶da 又hựu 云vân 無vô 量lượng 義nghĩa 中trung 已dĩ 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 今kim 問vấn 何hà 不bất 記ký 小tiểu 。
問vấn 經kinh 從tùng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 至chí 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 釋Thích 迦Ca 依y 一nhất 切thiết 佛Phật 先tiên 權quyền 後hậu 實thật 今kim 問vấn 若nhược 一nhất 切thiết 佛Phật 皆giai 先tiên 權quyền 後hậu 實thật 者giả 自tự 法pháp 華hoa 前tiền 應ưng 一nhất 切thiết 權quyền 若nhược 一nhất 切thiết 權quyền 淨tịnh 名danh 般Bát 若Nhã 華hoa 嚴nghiêm 如như 何hà 若nhược 云vân 一nhất 切thiết 香Hương 積Tích 如Như 來Lai 。 及cập 無vô 量lượng 壽thọ 等đẳng 皆giai 先tiên 權quyền 耶da 身thân 子tử 本bổn 願nguyện 故cố 說thuyết 三tam 乘thừa 。 豈khởi 必tất 先tiên 權quyền 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 初sơ 成thành 即tức 說thuyết 亦diệc 先tiên 權quyền 耶da 又hựu 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 示thị 三tam 乘thừa 教giáo 三tam 皆giai 方phương 便tiện 豈khởi 可khả 亦diệc 謂vị 梵Phạm 本bổn 錯thác 耶da 又hựu 云vân 十thập 方phương 世thế 界giới 。 法pháp 式thức 皆giai 同đồng 如như 華hoa 嚴nghiêm 中trung 十thập 方phương 說thuyết 者giả 皆giai 四tứ 菩Bồ 薩Tát 大đại 般Bát 若Nhã 中trung 十thập 方phương 說thuyết 者giả 請thỉnh 者giả 皆giai 同đồng 說thuyết 楞lăng 嚴nghiêm 時thời 十thập 方phương 世thế 界giới 。 俱câu 說thuyết 楞lăng 嚴nghiêm 如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。 在tại 法pháp 華hoa 前tiền 皆giai 悉tất 十thập 方phương 並tịnh 先tiên 權quyền 耶da 又hựu 云vân 於ư 論luận 指chỉ 前tiền 文văn 云vân 如như 向hướng 說thuyết 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 者giả 謂vị 三tam 乘thừa 法Pháp 彼bỉ 三tam 乘thừa 法Pháp 唯duy 有hữu 名danh 字tự 章chương 句cú 。 言ngôn 說thuyết 非phi 有hữu 實thật 義nghĩa 然nhiên 彼bỉ 實thật 義nghĩa 不bất 可khả 說thuyết 故cố 今kim 問vấn 準chuẩn 論luận 豈khởi 非phi 三tam 皆giai 方phương 便tiện 未vị 顯hiển 真chân 實thật 真chân 實thật 於ư 三tam 不bất 可khả 說thuyết 故cố 故cố 知tri 天thiên 親thân 了liễu 了liễu 明minh 見kiến 。 後hậu 弘hoằng 教giáo 者giả 。 徒đồ 自tự 疲bì 勞lao 。
問vấn 論luận 文văn 以dĩ 此thử 經Kinh 唯duy 譬thí 蓮liên 華hoa 更cánh 有hữu 餘dư 譬thí 不phủ 。
答đáp 曰viết 論luận 云vân 依y 牛ngưu 有hữu 乳nhũ 乃nãi 至chí 醍đề 醐hồ 醍đề 醐hồ 為vi 第đệ 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 如như 乳nhũ 大Đại 乘Thừa 如như 醍đề 醐hồ 今kim 經kinh 如như 醍đề 醐hồ 今kim 謂vị 論luận 文văn 既ký 云vân 乃nãi 至chí 故cố 知tri 中trung 間gian 越việt 於ư 三tam 味vị 驗nghiệm 知tri 應ưng 須tu 具cụ 依y 涅Niết 槃Bàn 用dụng 五ngũ 味vị 譬thí 方phương 了liễu 今kim 經kinh 當đương 第đệ 五ngũ 時thời 具cụ 如như 古cổ 德đức 所sở 用dụng 者giả 是thị 何hà 故cố 苦khổ 依y 深thâm 密mật 而nhi 云vân 此thử 經Kinh 當đương 第đệ 三tam 時thời 而nhi 不bất 肎# 依y 論luận 用dụng 五ngũ 味vị 若nhược 以dĩ 深thâm 密mật 為vi 最tối 後hậu 教giáo 判phán 一nhất 切thiết 教giáo 但đãn 三tam 時thời 者giả 深thâm 密mật 為vi 是thị 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 前tiền 耶da 後hậu 耶da 華hoa 嚴nghiêm 自tự 云vân 初sơ 成thành 時thời 說thuyết 故cố 知tri 乃nãi 是thị 最tối 初sơ 成thành 道Đạo 。 先tiên 說thuyết 之chi 教giáo 判phán 與dữ 法pháp 華hoa 深thâm 密mật 同đồng 時thời 驗nghiệm 知tri 不bất 了liễu 深thâm 密mật 與dữ 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 時thời 味vị 前tiền 後hậu 凡phàm 云vân 時thời 者giả 為vi 判phán 前tiền 後hậu 深thâm 密mật 若nhược 在tại 法pháp 華hoa 之chi 後hậu 最tối 後hậu 正chánh 可khả 判phán 於ư 前tiền 經kinh 故cố 勝thắng 義nghĩa 生sanh 未vị 知tri 深thâm 密mật 之chi 後hậu 應ưng 說thuyết 般Bát 若Nhã 法pháp 華hoa 且thả 隨tùy 所sở 見kiến 判phán 為vi 第đệ 三tam 故cố 第đệ 三tam 時thời 正chánh 與dữ 古cổ 德đức 判phán 教giáo 意ý 同đồng 故cố 一nhất 家gia 判phán 教giáo 或hoặc 時thời 亦diệc 以dĩ 鹿lộc 苑uyển 之chi 前tiền 除trừ 華hoa 嚴nghiêm 教giáo 方Phương 等Đẳng 亦diệc 成thành 第đệ 三tam 時thời 故cố 亦diệc 以dĩ 法pháp 華hoa 當đương 於ư 第đệ 五ngũ 醍đề 醐hồ 教giáo 也dã 其kỳ 義nghĩa 明minh 矣hĩ 順thuận 論luận 順thuận 經kinh 與dữ 古cổ 人nhân 合hợp 因nhân 何hà 乃nãi 云vân 凡phàm 夫phu 如như 牛ngưu 聲Thanh 聞Văn 如như 乳nhũ 支chi 佛Phật 如như 酪lạc 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 如như 生sanh 酥tô 大đại 菩Bồ 薩Tát 如như 熟thục 酥tô 佛Phật 如như 醍đề 醐hồ 論luận 云vân 小Tiểu 乘Thừa 如như 乳nhũ 何hà 須tu 改cải 之chi 云vân 凡phàm 夫phu 耶da 若nhược 大đại 小Tiểu 乘Thừa 譬thí 於ư 教giáo 者giả 五ngũ 味vị 應ưng 須tu 初sơ 從tùng 牛ngưu 出xuất 如như 何hà 檀đàn 改cải 以dĩ 乳nhũ 譬thí 牛ngưu 若nhược 準chuẩn 論luận 文văn 順thuận 古cổ 人nhân 釋thích 若nhược 以dĩ 五ngũ 味vị 譬thí 漸tiệm 教giáo 者giả 須tu 言ngôn 人nhân 天thiên 為vi 乳nhũ 。
乳nhũ 教giáo 未vị 入nhập 五ngũ 時thời 之chi 限hạn 還hoàn 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 方phương 對đối 初sơ 教giáo 即tức 解giải 深thâm 密mật 正chánh 當đương 第đệ 三tam 不bất 違vi 子tử 見kiến 復phục 依y 論luận 文văn 豈khởi 不bất 善thiện 耶da 。
問vấn 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 是thị 何hà 乘thừa 。
答đáp 曰viết 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 即tức 一nhất 佛Phật 乘thừa 今kim 問vấn 判phán 種chủng 智trí 許hứa 是thị 佛Phật 乘thừa 論luận 釋Thích 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 既ký 云vân 三tam 乘thừa 當đương 知tri 聞văn 法Pháp 改cải 觀quán 方phương 為vi 佛Phật 乘thừa 若nhược 菩Bồ 薩Tát 先tiên 是thị 佛Phật 乘thừa 豈khởi 有hữu 佛Phật 乘thừa 更cánh 為vi 佛Phật 乘thừa 若nhược 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 是thị 佛Phật 因nhân 者giả 論luận 何hà 故cố 云vân 非phi 有hữu 實thật 義nghĩa 。
問vấn 經Kinh 云vân 從tùng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 至chí 何hà 況huống 有hữu 三tam 。 為vi 何hà 義nghĩa 耶da 。
答đáp 曰viết 此thử 遮già 也dã 尚thượng 無vô 第đệ 二nhị 緣Duyên 覺Giác 第đệ 三tam 聲Thanh 聞Văn 由do 此thử 經Kinh 云vân 羊dương 車xa 鹿lộc 車xa 。 為vì 求cầu 牛ngưu 車xa 。 出xuất 於ư 火hỏa 宅trạch 。 故cố 但đãn 破phá 二nhị 不bất 云vân 破phá 牛ngưu 今kim 謂vị 文văn 列liệt 三tam 乘thừa 各các 有hữu 所sở 為vi 各các 自tự 出xuất 宅trạch 文văn 未vị 曾tằng 云vân 羊dương 鹿lộc 求cầu 牛ngưu 索sách 辭từ 只chỉ 云vân 願nguyện 賜tứ 我ngã 等đẳng 。 三tam 種chủng 寶bảo 車xa 。 得đắc 三tam 車xa 後hậu 方phương 云vân 長trưởng 者giả 見kiến 子tử 。 得đắc 出xuất 火hỏa 宅trạch 。 自tự 惟duy 財tài 富phú 無vô 量lượng 。 方phương 乃nãi 等đẳng 與dữ 大đại 車xa 。 當đương 知tri 三tam 車xa 出xuất 宅trạch 並tịnh 未vị 得đắc 寶bảo 車xa 若nhược 前tiền 文văn 中trung 已dĩ 是thị 二Nhị 乘Thừa 求cầu 於ư 牛ngưu 車xa 則tắc 是thị 二Nhị 乘Thừa 重trọng/trùng 求cầu 出xuất 宅trạch 出xuất 宅trạch 即tức 是thị 已dĩ 得đắc 大đại 車xa 何hà 須tu 長trưởng 者giả 更cánh 等đẳng 賜tứ 耶da 故cố 出xuất 宅trạch 大đại 車xa 非phi 等đẳng 賜tứ 車xa 以dĩ 出xuất 宅trạch 車xa 本bổn 為vi 治trị 濁trược 況huống 三tam 祇kỳ 共cộng 地địa 地địa 及cập 小tiểu 信tín 等đẳng 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 濁trược 猶do 未vị 除trừ 三tam 十thập 四tứ 心tâm 除trừ 五ngũ 濁trược 耳nhĩ 故cố 經Kinh 云vân 初sơ 以dĩ 三tam 車xa 。 誘dụ 引dẫn 諸chư 子tử 。 何hà 以dĩ 不bất 云vân 但đãn 二nhị 車xa 。
問vấn 五ngũ 濁trược 何hà 義nghĩa 。
答đáp 曰viết 以dĩ 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 第đệ 一nhất 釋thích 名danh 者giả 濁trược 以dĩ 滓chỉ 濁trược 為vi 義nghĩa 五ngũ 種chủng 漸tiệm 增tăng 漸tiệm 惡ác 故cố 佛Phật 出xuất 世thế 。 若nhược 五ngũ 漸tiệm 好hảo/hiếu 佛Phật 不bất 出xuất 世thế 次thứ 出xuất 體thể 者giả 甚thậm 廣quảng 不bất 能năng 具cụ 述thuật 三Tam 明Minh 相tương/tướng 者giả 尼ni 乾can/kiền/càn 經kinh 中trung 立lập 十thập 二nhị 濁trược 皆giai 云vân 示thị 現hiện 謂vị 劫kiếp 時thời 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 。 命mạng 三tam 乘thừa 差sai 別biệt 。 不bất 淨tịnh 國quốc 土độ 。 難nan 化hóa 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 煩phiền 惱não 。 外ngoại 道đạo 邪tà 亂loạn 魔ma 及cập 魔ma 業nghiệp 皆giai 是thị 諸chư 佛Phật 。 為vì 利lợi 眾chúng 生sanh 。 非phi 要yếu 故cố 略lược 。
問vấn 有hữu 他tha 人nhân 有hữu 云vân 減giảm 劫kiếp 時thời 佛Phật 出xuất 增tăng 劫kiếp 時thời 輪Luân 王Vương 出xuất 何hà 故cố 儴# 佉khư 與dữ 彌Di 勒Lặc 同đồng 世thế 又hựu 佛Phật 不bất 出xuất 家gia 。 亦diệc 為vi 輪Luân 王Vương 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。 八bát 子tử 皆giai 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 耶da 。
答đáp 曰viết 儴# 佉khư 增tăng 劫kiếp 佛Phật 壽thọ 長trường/trưởng 故cố 故cố 得đắc 值trị 佛Phật 佛Phật 不bất 出xuất 家gia 。 堪kham 為vi 輪Luân 王Vương 非phi 是thị 定định 作tác 八bát 子tử 亦diệc 爾nhĩ 。
又hựu 曰viết 金kim 輪luân 定định 增tăng 劫kiếp 餘dư 三tam 則tắc 不bất 定định 故cố 無vô 憂ưu 王vương 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 百bách 秊niên 即tức 出xuất 事sự 義nghĩa 可khả 知tri 。
問vấn 經Kinh 云vân 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 者giả 何hà 耶da 。
答đáp 於ư 一nhất 大Đại 乘Thừa 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 今kim 問vấn 何hà 不bất 云vân 分phân 別biệt 說thuyết 二nhị 亦diệc 經kinh 略lược 耶da 應ưng 但đãn 第đệ 三tam 耶da 況huống 第đệ 三tam 非phi 小tiểu 獨độc 在tại 菩Bồ 薩Tát 。
問vấn 經Kinh 云vân 舍Xá 利Lợi 弗Phất 至chí 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 其kỳ 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 此thử 釋thích 疑nghi 也dã 疑nghi 曰viết 如Như 來Lai 不bất 為vì 。 上thượng 慢mạn 者giả 說thuyết 云vân 何hà 知tri 彼bỉ 是thị 增tăng 上thượng 慢mạn 。 二Nhị 乘Thừa 趣thú 寂tịch 若nhược 遇ngộ 佛Phật 者giả 多đa 不bất 愚ngu 法pháp 彼bỉ 不bất 定định 性tánh 可khả 迴hồi 心tâm 者giả 不bất 問vấn 近cận 遠viễn 必tất 能năng 聞văn 知tri 化hóa 菩Bồ 薩Tát 事sự 若nhược 不bất 知tri 者giả 。 非phi 真chân 二nhị 聖thánh 今kim 問vấn 定định 性tánh 趣thú 寂tịch 不bất 愚ngu 迴hồi 心tâm 何hà 須tu 廣quảng 立lập 前tiền 來lai 諸chư 教giáo 自tự 立lập 自tự 壞hoại 。
問vấn 經kinh 從tùng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 至chí 皆giai 是thị 增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 者giả 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 顯hiển 增tăng 上thượng 慢mạn 相tương/tướng 今kim 謂vị 此thử 是thị 抑ức 挫tỏa 之chi 辭từ 不bất 應ưng 判phán 為vi 增tăng 上thượng 慢mạn 相tương/tướng 。
問vấn 經kinh 從tùng 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 至chí 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 為vi 何hà 謂vị 耶da 。
答đáp 曰viết 真chân 聖thánh 趣thú 寂tịch 者giả 是thị 不bất 愚ngu 法pháp 人nhân 不bất 定định 性tánh 者giả 理lý 信tín 修tu 學học 今kim 問vấn 何hà 故cố 復phục 立lập 趣thú 寂tịch 為vi 不bất 定định 性tánh 趣thú 寂tịch 即tức 定định 何hà 以dĩ 復phục 立lập 為vi 二nhị 人nhân 耶da 。
問vấn 經Kinh 云vân 若nhược 遇ngộ 餘dư 佛Phật 。 便tiện 得đắc 決quyết 了liễu 。 謂vị 餘dư 佛Phật 者giả 為vi 是thị 誰thùy 耶da 。
答đáp 曰viết 如như 瑜du 伽già 云vân 若nhược 已dĩ 建kiến 立lập 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 依y 無vô 色sắc 界giới 亦diệc 入nhập 滅diệt 定định 信tín 有hữu 藏tạng 識thức 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 今kim 謂vị 何hà 故cố 自tự 立lập 定định 性tánh 之chi 人nhân 滅diệt 第đệ 八bát 識thức 今kim 何hà 更cánh 引dẫn 不bất 斷đoạn 之chi 文văn 若nhược 定định 性tánh 不bất 斷đoạn 第đệ 八bát 識thức 者giả 而nhi 言ngôn 永vĩnh 不bất 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 終chung 無vô 是thị 處xứ 。 自tự 立lập 自tự 壞hoại 義nghĩa 亦diệc 同đồng 前tiền 。
問vấn 古cổ 人nhân 譯dịch 經kinh 名danh 十thập 二nhị 部bộ 新tân 譯dịch 何hà 故cố 名danh 十thập 二nhị 分phần 。
答đáp 曰viết 部bộ 濫lạm 部bộ 袟# 由do 斯tư 道Đạo 士sĩ 立lập 三tam 十thập 六lục 部bộ 今kim 謂vị 立lập 十thập 二nhị 分phần 何hà 能năng 免miễn 於ư 三tam 十thập 六lục 分phần 豈khởi 由do 道Đạo 士sĩ 展triển 轉chuyển 改cải 耶da 外ngoại 道đạo 專chuyên 濫lạm 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 何hà 更cánh 不bất 改cải 立lập 別biệt 名danh 耶da 云vân 濫lạm 部bộ 袟# 猶do 稍sảo 可khả 通thông 後hậu 人nhân 雖tuy 復phục 種chủng 種chủng 解giải 釋thích 終chung 不bất 能năng 出xuất 達đạt 磨ma 多đa 羅la 。
何hà 者giả 是thị 玫mai [炯-火+王]# 。
答đáp 曰viết 赤xích 色sắc 說thuyết 文văn 云vân 火hỏa 齊tề 珠châu 也dã 一nhất 曰viết 石thạch 之chi 美mỹ 好hảo/hiếu 曰viết 玫mai 圓viên 好hảo/hiếu 曰viết 㻁# 今kim 謂vị 事sự 釋thích 具cụ 爾nhĩ 。
問vấn 經Kinh 云vân 若nhược 於ư 曠khoáng 野dã 中trung 。 積tích 土thổ 成thành 佛Phật 廟miếu 。 等đẳng 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 是thị 義nghĩa 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 論luận 云vân 謂vị 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 者giả 所sở 作tác 善thiện 根căn 。 能năng 證chứng 菩Bồ 提Đề 非phi 謂vị 凡phàm 夫phu 及cập 決quyết 定định 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 未vị 發phát 心tâm 之chi 所sở 能năng 得đắc 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 小tiểu 低đê 頭đầu 等đẳng 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 今kim 謂vị 經kinh 中trung 自tự 結kết 菩Bồ 薩Tát 及cập 二Nhị 乘Thừa 。 人nhân 天thiên 當đương 知tri 發phát 心tâm 指chỉ 今kim 五ngũ 乘thừa 在tại 昔tích 須tu 發phát 故cố 知tri 乃nãi 是thị 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 者giả 之chi 所sở 能năng 得đắc 。 仍nhưng 恐khủng 譯dịch 論luận 者giả 情tình 見kiến 而nhi 已dĩ 至chí 如như 八bát 識thức 九cửu 識thức 梵Phạm 本bổn 豈khởi 可khả 混hỗn 和hòa 譯dịch 者giả 乖quai 張trương 後hậu 學học 分phần/phân [乳-孚+((人*人)/木)]# 不bất 知tri 童đồng 子tử 沙sa 戲hí 何hà 處xứ 曾tằng 為vi 大đại 行hành 若nhược 云vân 無vô 始thỉ 曾tằng 發phát 中trung 間gian 微vi 善thiện 被bị 熏huân 此thử 或hoặc 應ưng 爾nhĩ 今kim 謂vị 此thử 是thị 過quá 去khứ 。 佛Phật 章chương 乃nãi 是thị 久cửu 遠viễn 曾tằng 作tác 小tiểu 善thiện 已dĩ 後hậu 發phát 大đại 能năng 使sử 久cửu 遠viễn 小tiểu 善thiện 成thành 菩Bồ 提Đề 因nhân 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 能năng 得đắc 之chi 言ngôn 不bất 在tại 童đồng 稚trĩ 所sở 作tác 之chi 言ngôn 指chỉ 前tiền 能năng 證chứng 之chi 語ngữ 在tại 後hậu 。
問vấn 音âm 樂nhạc 供cúng 養dường 其kỳ 事sự 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 音âm 樂nhạc 女nữ 色sắc 不bất 以dĩ 施thí 人nhân 亂loạn 眾chúng 生sanh 故cố 出xuất 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 經kinh 今kim 謂vị 施thí 者giả 必tất 其kỳ 心tâm 志chí 豈khởi 可khả 斷đoạn 彼bỉ 善thiện 根căn 音âm 等đẳng 事sự 通thông 女nữ 男nam 仍nhưng 須tu 問vấn 彼bỉ 施thí 者giả 但đãn 恐khủng 觀quán 者giả 心tâm 亂loạn 不bất 應ưng 斷đoạn 他tha 善thiện 心tâm 具cụ 如như 阿a 含hàm 有hữu 伎kỹ 人nhân 問vấn 佛Phật 常thường 作tác 音âm 樂nhạc 。 得đắc 生sanh 天thiên 不bất 佛Phật 種chủng 種chủng 呵ha 竟cánh 云vân 必tất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 今kim 時thời 託thác 佛Phật 自tự 縱túng/tung 無vô 明minh 稱xưng 為vi 供cúng 養dường 應ưng 未vị 可khả 也dã 如Như 來Lai 不bất 見kiến 女nữ 男nam 之chi 相tướng 約ước 誰thùy 辨biện 失thất 。
問vấn 諸chư 佛Phật 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。 至chí 導đạo 師sư 方phương 便tiện 說thuyết 。 其kỳ 理lý 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 具cụ 三tam 性tánh 義nghĩa 佛Phật 能năng 證chứng 知tri 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 生sanh 法pháp 二nhị 我ngã 體thể 性tánh 是thị 無vô 佛Phật 證chứng 無vô 我ngã 亦diệc 知tri 此thử 無vô 是thị 凡phàm 妄vọng 執chấp 今kim 謂vị 若nhược 法pháp 無vô 我ngã 非phi 破phá 遍biến 計kế 何hà 以dĩ 言ngôn 之chi 。 次thứ 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 即tức 依y 他tha 性tánh 無vô 漏lậu 依y 他tha 報báo 佛Phật 種chủng 子tử 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。 從tùng 緣duyên 所sở 起khởi 因nhân 修tu 作tác 故cố 由do 證chứng 真chân 理lý 斷đoạn 能năng 執chấp 心tâm 染nhiễm 分phần/phân 依y 他tha 知tri 所sở 執chấp 見kiến 從tùng 淨tịnh 分phần/phân 依y 他tha 因nhân 緣duyên 修tu 佛Phật 種chủng 者giả 為vi 一Nhất 乘Thừa 故cố 重trọng/trùng 顯hiển 常thường 法pháp 即tức 圓viên 成thành 實thật 法pháp 住trụ 法pháp 位vị 者giả 真Chân 如Như 住trụ 在tại 諸chư 法pháp 。 之chi 中trung 體thể 性tánh 常thường 名danh 有hữu 為vi 法pháp 住trụ 法pháp 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 離ly 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 分phần/phân 位vị 顯hiển 之chi 故cố 名danh 法pháp 位vị 相tương/tướng 者giả 體thể 性tánh 也dã 世thế 間gian 本bổn 體thể 即tức 是thị 常thường 住trụ 。 真Chân 如Như 實thật 性tánh 。 一Nhất 乘Thừa 體thể 也dã 於ư 金kim 剛cang 座tòa 道Đạo 場Tràng 之chi 中trung 知tri 此thử 諸chư 法pháp 。 本bổn 性tánh 已dĩ 導đạo 師sư 方phương 便tiện 以dĩ 名danh 相tướng 說thuyết 今kim 問vấn 三tam 性tánh 亦diệc 可khả 俱câu 耶da 必tất 前tiền 後hậu 耶da 若nhược 必tất 前tiền 後hậu 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 唯duy 漸tiệm 無vô 頓đốn 若nhược 一nhất 時thời 者giả 知tri 等đẳng 如như 何hà 又hựu 若nhược 相tương/tướng 即tức 體thể 性tánh 如như 何hà 經Kinh 云vân 如như 是thị 相tương/tướng 性tánh 體thể 三tam 只chỉ 應ưng 是thị 一nhất 若nhược 是thị 一nhất 者giả 佛Phật 豈khởi 一nhất 法pháp 作tác 三tam 名danh 說thuyết 若nhược 此thử 三tam 法pháp 是thị 一nhất 法pháp 者giả 自tự 餘dư 七thất 句cú 皆giai 只chỉ 一nhất 法pháp 何hà 須tu 論luận 中trung 何hà 等đẳng 等đẳng 言ngôn 四tứ 番phiên 解giải 釋thích 故cố 不bất 應ưng 爾nhĩ 又hựu 云vân 塵trần 勞lao 之chi 儔trù 為vi 如Như 來Lai 種chủng 。 豈khởi 遍biến 計kế 中trung 無vô 餘dư 二nhị 耶da 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 故cố 可khả 一nhất 時thời 俱câu 觀quán 三tam 性tánh 又hựu 曰viết 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 空không 二nhị 有hữu 空không 無vô 別biệt 體thể 總tổng 立lập 一nhất 性tánh 名danh 為vi 遍biến 計kế 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 分phân 之chi 為vi 二nhị 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 常thường 名danh 圓viên 成thành 無vô 常thường 名danh 為vi 依y 他tha 又hựu 分phân 為vi 二nhị 漏lậu 與dữ 無vô 漏lậu 漏lậu 是thị 依y 他tha 無vô 漏lậu 圓viên 成thành 今kim 依y 前tiền 門môn 無vô 常thường 名danh 為vi 依y 他tha 依y 他tha 有hữu 漏lậu 皆giai 悉tất 除trừ 斷đoạn 。 就tựu 中trung 但đãn 有hữu 無vô 漏lậu 淨tịnh 分phần/phân 依y 他tha 究cứu 竟cánh 滿mãn 位vị 成thành 菩Bồ 提Đề 故cố 故cố 言ngôn 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 也dã 意ý 顯hiển 能năng 證chứng 常thường 住trụ 法pháp 性tánh 真Chân 如Như 二nhị 無vô 我ngã 理lý 乃nãi 能năng 了liễu 知tri 。 二nhị 我ngã 為vi 無vô 依y 於ư 善thiện 友hữu 。 修tu 習tập 智trí 慧tuệ 。 從tùng 緣duyên 起khởi 法pháp 菩Bồ 提Đề 覺giác 滿mãn 為vi 證chứng 一Nhất 乘Thừa 真Chân 如Như 妙diệu 理lý 妙diệu 理lý 即tức 是thị 法Pháp 住trụ 法Pháp 位vị 。 世thế 間gian 常thường 住trụ 相tương/tướng 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 謂vị 遍biến 計kế 若nhược 空không 豈khởi 以dĩ 依y 他tha 圓viên 成thành 二nhị 體thể 同đồng 名danh 為vi 有hữu 圓viên 成thành 不bất 變biến 依y 他tha 隨tùy 緣duyên 若nhược 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 二nhị 俱câu 名danh 有hữu 遍biến 計kế 豈khởi 得đắc 獨độc 名danh 為vi 空không 若nhược 遍biến 計kế 之chi 性tánh 本bổn 無vô 名danh 空không 依y 他tha 本bổn 有hữu 而nhi 無vô 本bổn 空không 若nhược 定định 非phi 空không 便tiện 同đồng 外ngoại 計kế 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 何hà 但đãn 獨độc 隨tùy 唯duy 有hữu 緣duyên 耶da 真Chân 如Như 自tự 體thể 不bất 當đương 空không 有hữu 而nhi 空không 而nhi 有hữu 故cố 隨tùy 他tha 之chi 言ngôn 他tha 不bất 定định 有hữu 若nhược 言ngôn 真Chân 如Như 定định 有hữu 方phương 隨tùy 他tha 有hữu 亦diệc 可khả 真Chân 如Như 定định 空không 方phương 隨tùy 他tha 空không 若nhược 言ngôn 圓viên 成thành 唯duy 在tại 果quả 者giả 何hà 名danh 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 三tam 性tánh 若nhược 通thông 因nhân 果quả 亦diệc 隨tùy 遍biến 計kế 通thông 名danh 為vi 有hữu 空không 亦diệc 復phục 然nhiên 遍biến 計kế 是thị 情tình 情tình 體thể 是thị 惑hoặc 惑hoặc 即tức 般Bát 若Nhã 前tiền 文văn 自tự 立lập 惑hoặc 種chủng 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 種chủng 故cố 又hựu 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 種chủng 依y 他tha 不bất 同đồng 同đồng 名danh 為vi 有hữu 二nhị 有hữu 何hà 殊thù 二nhị 有hữu 若nhược 殊thù 體thể 性tánh 應ưng 別biệt 若nhược 染nhiễm 唯duy 有hữu 不bất 能năng 不bất 有hữu 豈khởi 可khả 令linh 淨tịnh 亦diệc 唯duy 在tại 有hữu 二nhị 有hữu 同đồng 名danh 為vi 染nhiễm 何hà 名danh 為vi 淨tịnh 如như 是thị 等đẳng 。 過quá 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。
問vấn 經Kinh 云vân 知tri 第đệ 一nhất 寂tịch 滅diệt 。 至chí 其kỳ 實thật 為vì 一Nhất 乘Thừa 。 其kỳ 理lý 何hà 耶da 。
答đáp 曰viết 此thử 初sơ 開khai 權quyền 後hậu 還hoàn 顯hiển 實thật 今kim 謂vị 應ưng 指chỉ 開khai 權quyền 教giáo 時thời 處xứ 所sở 若nhược 指chỉ 初sơ 轉chuyển 為vì 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 名danh 為vi 開khai 權quyền 初sơ 唯duy 小tiểu 故cố 故cố 得đắc 權quyền 名danh 淨tịnh 名danh 方Phương 等Đẳng 諸chư 部bộ 般Bát 若Nhã 悉tất 皆giai 有hữu 人nhân 初sơ 得đắc 小Tiểu 乘Thừa 彼bỉ 亦diệc 權quyền 耶da 若nhược 名danh 開khai 權quyền 部bộ 應ưng 非phi 大đại 若nhược 非phi 開khai 權quyền 果quả 應ưng 非phi 小tiểu 如như 般Bát 若Nhã 心tâm 經kinh 觀Quán 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 深thâm 般Bát 若Nhã 而nhi 。 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。
問vấn 云vân 何hà 名danh 為vi 一nhất 。 稱xưng 南Nam 無mô 佛Phật 。
答đáp 曰viết 有hữu 本bổn 云vân 稱xưng 南nam 謨mô 諸chư 佛Phật 南nam 謨mô 此thử 云vân 敬kính 禮lễ 若nhược 言ngôn 伴bạn 談đàm 或hoặc 云vân 伴bạn 題đề 此thử 云vân 禮lễ 拜bái 舊cựu 云vân 和hòa 南nam 訛ngoa 也dã 今kim 謂vị 此thử 釋thích 事sự 當đương 又hựu 曰viết 薩tát 縛phược 賴lại 他tha 悉tất 陀đà 唐đường 言ngôn 一nhất 切thiết 義nghĩa 成thành 舊cựu 云vân 悉tất 達đạt 訛ngoa 既ký 出xuất 家gia 已dĩ 。 淨tịnh 飯phạn 王vương 乃nãi 命mạng 當đương 家gia 三tam 人nhân 舅cữu 氏thị 二nhị 人nhân 侍thị 於ư 太thái 子tử 五ngũ 人nhân 云vân 道đạo 安an 樂lạc 耶da 苦khổ 證chứng 耶da 三tam 人nhân 曰viết 苦khổ 為vi 道đạo 二nhị 人nhân 曰viết 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 道đạo 乃nãi 至chí 太thái 子tử 苦khổ 行hạnh 復phục 受thọ 乳nhũ 糜mi 等đẳng 五ngũ 人nhân 捨xả 去khứ 等đẳng 又hựu 此thử 五ngũ 人nhân 。 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 時thời 。 九cửu 人nhân 學học 道Đạo 四tứ 人nhân 利lợi 根căn 已dĩ 成thành 道Đạo 竟cánh 五ngũ 人nhân 根căn 頓đốn 乃nãi 至chí 今kim 日nhật 。 又hựu 經Kinh 云vân 過quá 去khứ 六lục 人nhân 供cung 佛Phật 五ngũ 人nhân 取thủ 稻đạo 華hoa 一nhất 人nhân 待đãi 熟thục 故cố 五ngũ 人nhân 先tiên 成thành 後hậu 即tức 須tu 跋bạt 五ngũ 夜dạ 叉xoa 食thực 慈từ 力lực 王vương 肉nhục 緣duyên 陳trần 如như 初sơ 證chứng 四tứ 人nhân 至chí 夏hạ 初sơ 方phương 得đắc 西tây 域vực 記ký 云vân 至chí 安an 居cư 後hậu 得đắc 。
問vấn 何hà 名danh 三tam 輪luân 轉chuyển 輪luân 何hà 義nghĩa 。
答đáp 曰viết 速tốc 疾tật 義nghĩa 故cố 見kiến 道đạo 似tự 彼bỉ 論luận 云vân 如như 聖thánh 王vương 輪luân 捨xả 後hậu 取thủ 前tiền 見kiến 道đạo 似tự 彼bỉ 捨xả 苦khổ 集tập 故cố 明minh 見kiến 諦Đế 理lý 不bất 俱câu 時thời 故cố 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 正chánh 見kiến 思tư 惟duy 勤cần 念niệm 。 似tự 輻bức 正chánh 業nghiệp 命mạng 似tự 轂cốc 正chánh 定định 似tự 輞võng 故cố 名danh 法Pháp 輪luân 寧ninh 知tri 法Pháp 輪luân 唯duy 是thị 見kiến 道đạo 見kiến 道đạo 生sanh 時thời 說thuyết 為vi 已dĩ 轉chuyển 天thiên 親thân 破phá 有hữu 宗tông 云vân 三tam 轉chuyển 行hành 相tương/tướng 非phi 唯duy 見kiến 道đạo 如như 何hà 可khả 說thuyết 唯duy 依y 見kiến 道đạo 立lập 法Pháp 輪luân 名danh 是thị 故cố 應ưng 唯duy 轉chuyển 十thập 二nhị 行hành 諸chư 論luận 諸chư 宗tông 異dị 釋thích 甚thậm 多đa 今kim 謂vị 此thử 但đãn 述thuật 昔tích 而nhi 已dĩ 何hà 須tu 廣quảng 述thuật 異dị 宗tông 。
問vấn 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 亦diệc 有hữu 法Pháp 輪luân 名danh 耶da 。
答đáp 曰viết 大Đại 乘Thừa 總tổng 貫quán 一nhất 切thiết 諸chư 文văn 。 於ư 中trung 為vi 五ngũ 一nhất 法Pháp 輪luân 自tự 體thể 謂vị 擇trạch 法pháp 覺giác 正chánh 見kiến 正chánh 智trí 等đẳng 三tam 轉chuyển 通thông 於ư 見kiến 修tu 無Vô 學Học 亦diệc 如như 妙diệu 音âm 二nhị 法Pháp 輪luân 因nhân 謂vị 生sanh 聖thánh 道Đạo 教giáo 謂vị 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 及cập 行hành 相tương/tướng 方phương 便tiện 三tam 法Pháp 輪luân 眷quyến 屬thuộc 謂vị 諸chư 聖thánh 道Đạo 助trợ 伴bạn 五ngũ 陰ấm 瑜du 伽già 戒giới 信tín 助trợ 道đạo 觀quán 也dã 四tứ 法Pháp 輪luân 境cảnh 謂vị 四Tứ 諦Đế 十Thập 二Nhị 緣Duyên 。 三tam 性tánh 等đẳng 五ngũ 法Pháp 輪luân 果quả 謂vị 大đại 菩Bồ 提Đề 今kim 謂vị 云vân 何hà 大Đại 乘Thừa 法Pháp 輪luân 自tự 體thể 但đãn 用dụng 擇trạch 法pháp 及cập 正chánh 智trí 等đẳng 三tam 轉chuyển 復phục 通thông 見kiến 修tu 無Vô 學Học 復phục 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 妙diệu 音âm 師sư 耶da 乃nãi 至chí 境cảnh 為vi 因nhân 緣duyên 四Tứ 諦Đế 及cập 以dĩ 三tam 性tánh 而nhi 果quả 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 。 耶da 如như 大đại 品phẩm 大đại 集tập 法pháp 華hoa 華hoa 嚴nghiêm 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 經kinh 皆giai 是thị 法Pháp 輪luân 亦diệc 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 妙diệu 音âm 師sư 耶da 華hoa 嚴nghiêm 法Pháp 界Giới 亦diệc 必tất 須tu 以dĩ 四Tứ 諦Đế 因nhân 緣duyên 。 耶da 四Tứ 諦Đế 因nhân 緣duyên 。 分phần/phân 大đại 小tiểu 耶da 故cố 大đại 小Tiểu 乘Thừa 輪luân 體thể 相tướng 用dụng 因nhân 位vị 通thông 塞tắc 伴bạn 助trợ 等đẳng 相tương/tướng 其kỳ 義nghĩa 各các 別biệt 永vĩnh 不bất 相tương 關quan 如như 何hà 大đại 小tiểu 參tham 雜tạp 一nhất 槩# 判phán 耶da 。
同đồng 經Kinh 云vân 千thiên 二nhị 百bách 羅La 漢Hán 。 悉tất 亦diệc 當đương 作tác 佛Phật 。 者giả 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。
答đáp 曰viết 如như 大đại 經Kinh 云vân 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 到đáo 乃nãi 至chí 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 十thập 千thiên 劫kiếp 到đáo 到đáo 十thập 信tín 初sơ 信tín 今kim 謂vị 千thiên 二nhị 百bách 人nhân 。 現hiện 在tại 得đắc 記ký 如như 何hà 乃nãi 指chỉ 大đại 經kinh 五ngũ 人nhân 五ngũ 人nhân 滅diệt 後hậu 方phương 始thỉ 發phát 心tâm 經kinh 文văn 各các 各các 經kinh 若nhược 干can 劫kiếp 故cố 況huống 十thập 信tín 未vị 斷đoạn 聲Thanh 聞Văn 惑hoặc 惡ác 豈khởi 可khả 小Tiểu 乘Thừa 已dĩ 斷đoạn 之chi 位vị 來lai 入nhập 大Đại 乘Thừa 未vị 斷đoạn 位vị 耶da 縱túng/tung 入nhập 未vị 斷đoạn 為vi 是thị 煩phiền 惱não 更cánh 生sanh 為vi 復phục 十thập 信tín 已dĩ 斷đoạn 又hựu 曰viết 此thử 等đẳng 初sơ 修tu 極cực 為vi 遲trì 鈍độn 不bất 如như 初sơ 修tu 始thỉ 行hành 菩Bồ 薩Tát 今kim 問vấn 為vi 復phục 不bất 如như 何hà 等đẳng 初sơ 修tu 婆bà 沙sa 論luận 中trung 三tam 僧Tăng 祗chi 耶da 為vi 大đại 品phẩm 中trung 乾can/kiền/càn 慧tuệ 等đẳng 即tức 為vi 大Đại 乘Thừa 瓔anh 珞lạc 歡hoan 喜hỷ 等đẳng 耶da 為vi 涅Niết 槃Bàn 中trung 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 是thị 由do 不bất 了liễu 多đa 種chủng 菩Bồ 薩Tát 及cập 由do 不bất 了liễu 斷đoạn 不bất 斷đoạn 之chi 位vị 趣thú 入nhập 不bất 同đồng 亦diệc 由do 不bất 知tri 大đại 經kinh 五ngũ 人nhân 元nguyên 是thị 敗bại 種chủng 至chí 大Đại 乘Thừa 中trung 方phương 說thuyết 經Kinh 生sanh 亦diệc 由do 不bất 曉hiểu 入nhập 大đại 之chi 位vị 又hựu 云vân 此thử 據cứ 不bất 定định 非phi 諸chư 二Nhị 乘Thừa 。 皆giai 定định 作tác 佛Phật 故cố 大đại 經kinh 三tam 十thập 四tứ 云vân 我ngã 於ư 一nhất 時thời 。 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 一nhất 道đạo 及cập 一nhất 行hành 相tương/tướng 能năng 為vì 眾chúng 生sanh 。 作tác 大đại 寂tịch 靜tĩnh 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 結kết 轉chuyển 因nhân 成thành 果quả 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 不bất 解giải 我ngã 意ý 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 唱xướng 如như 是thị 言ngôn 。 佛Phật 說thuyết 初sơ 果quả 至chí 阿A 羅La 漢Hán 。 皆giai 得đắc 作tác 佛Phật 今kim 謂vị 此thử 是thị 大đại 經kinh 二nhị 十thập 三tam 雙song 諍tranh 論luận 之chi 文văn 何hà 不bất 更cánh 引dẫn 我ngã 言ngôn 聲Thanh 聞Văn 永vĩnh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 不bất 解giải 我ngã 意ý 則tắc 謂vị 聲Thanh 聞Văn 。 永vĩnh 無vô 成thành 義nghĩa 二nhị 俱câu 不bất 解giải 今kim 為vi 處xứ 中trung 令linh 二nhị 俱câu 解giải 挫tỏa 言ngôn 不bất 成thành 理lý 須tu 俱câu 成thành 或hoặc 引dẫn 實thật 挫tỏa 權quyền 或hoặc 存tồn 權quyền 接tiếp 物vật 恐khủng 執chấp 實thật 遮già 權quyền 故cố 遮già 實thật 恐khủng 執chấp 權quyền 遮già 實thật 故cố 遮già 權quyền 諸chư 餘dư 諍tranh 論luận 大đại 意ý 皆giai 然nhiên 當đương 知tri 示thị 由do 不bất 了liễu 諍tranh 論luận 卻khước 引dẫn 諍tranh 論luận 偏thiên 證chứng 一nhất 邊biên 此thử 乃nãi 生sanh 諍tranh 非phi 息tức 諍tranh 也dã 若nhược 定định 不bất 發phát 何hà 故cố 前tiền 引dẫn 大đại 經kinh 凡phàm 有hữu 心tâm 者giả 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。 況huống 復phục 諍tranh 論luận 並tịnh 指chỉ 昔tích 經kinh 涅Niết 槃Bàn 法pháp 華hoa 咸hàm 不bất 諍tranh 攝nhiếp 故cố 大đại 經Kinh 云vân 師sư 子tử 吼hống 者giả 。 名danh 決quyết 定định 說thuyết 故cố 決quyết 定định 言ngôn 豈khởi 同đồng 昔tích 諍tranh 故cố 知tri 不bất 應ưng 引dẫn 昔tích 諍tranh 教giáo 證chứng 師sư 子tử 吼hống 故cố 知tri 息tức 諍tranh 豈khởi 合hợp 更cánh 引dẫn 諍tranh 文văn 引dẫn 諍tranh 意ý 者giả 必tất 在tại 無vô 諍tranh 故cố 知tri 涅Niết 槃Bàn 法pháp 華hoa 是thị 無vô 諍tranh 教giáo 令linh 得đắc 佛Phật 意ý 故cố 立lập 諍tranh 言ngôn 通thông 諸chư 諍tranh 。
問vấn 經Kinh 云vân 諸chư 佛Phật 興hưng 出xuất 世thế 。 懸huyền 遠viễn 值trị 遇ngộ 難nan 。 者giả 難nạn/nan 相tương/tướng 如như 何hà 。
答đáp 曰viết 賢Hiền 劫Kiếp 第đệ 九cửu 減giảm 中trung 四tứ 佛Phật 已dĩ 出xuất 後hậu 第đệ 十thập 減giảm 中trung 彌Di 勒Lặc 次thứ 出xuất 至chí 第đệ 十thập 五ngũ 減giảm 九cửu 百bách 九cửu 十thập 四tứ 佛Phật 次thứ 第đệ 出xuất 興hưng 此thử 劫kiếp 壞hoại 已dĩ 鶻cốt 盧lô 支chi 佛Phật 獨độc 王vương 一nhất 劫kiếp 更cánh 經kinh 十thập 二nhị 劫kiếp 。 後hậu 始thỉ 有hữu 莊trang 嚴nghiêm 劫kiếp 千thiên 佛Phật 出xuất 興hưng 初sơ 淨tịnh 光quang 稱xưng 王vương 佛Phật 後hậu 更cánh 三tam 百bách 劫kiếp 空không 過quá 無vô 佛Phật 。 如như 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 。 住trụ 世thế 七thất 日nhật 不bất 說thuyết 此thử 經Kinh 如như 今kim 釋Thích 迦Ca 四tứ 十thập 餘dư 秊niên 方phương 說thuyết 此thử 經Kinh 今kim 謂vị 懸huyền 遠viễn 似tự 當đương 不bất 知tri 經kinh 意ý 正chánh 云vân 出xuất 世thế 說thuyết 難nạn/nan 聽thính 難nạn/nan 。
問vấn 子tử 釋thích 第đệ 一nhất 卷quyển 經kinh 為vi 有hữu 幾kỷ 紙chỉ 章chương 疏sớ/sơ 。
答đáp 曰viết 近cận 三tam 百bách 紙chỉ 仍nhưng 恐khủng 疎sơ 略lược 今kim 謂vị 曾tằng 見kiến 古cổ 德đức 章chương 疏sớ/sơ 消tiêu 一nhất 部bộ 經kinh 三tam 百bách 餘dư 紙chỉ 甚thậm 得đắc 經kinh 旨chỉ 今kim 已dĩ 太thái 繁phồn 卻khước 云vân 疎sơ 略lược 當đương 知tri 少thiểu 文văn 而nhi 攝nhiếp 多đa 義nghĩa 方phương 為vi 善thiện 也dã 故cố 古cổ 人nhân 章chương 疏sớ/sơ 第đệ 一nhất 卷quyển 經kinh 一nhất 百bách 紙chỉ 餘dư 消tiêu 法pháp 華hoa 經kinh 兼kiêm 通thông 大đại 小tiểu 開khai 合hợp 十thập 方phương 三tam 世thế 。 教giáo 法pháp 遠viễn 指chỉ 過quá 去khứ 久cửu 久cửu 本bổn 因nhân 益ích 未vị 來lai 際tế 永vĩnh 永vĩnh 無vô 已dĩ 況huống 實thật 相tướng 之chi 理lý 不bất 得đắc 混hỗn 和hòa 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 依y 理lý 起khởi 行hành 涉thiệp 位vị 獲hoạch 果quả 義nghĩa 勢thế 難nạn/nan 融dung 況huống 消tiêu 經kinh 文văn 無vô 有hữu 一nhất 句cú 非phi 法pháp 華hoa 意ý 觀quán 向hướng 所sở 釋thích 何hà 以dĩ 多đa 違vi 縱túng/tung 名danh 同đồng 而nhi 義nghĩa 乖quai 或hoặc 似tự 而nhi 意ý [牙*牙]# 故cố 餘dư 所sở 觀quán 不bất 如như 先tiên 古cổ 雖tuy 然nhiên 仍nhưng 欲dục 問vấn 後hậu 餘dư 文văn 旨chỉ 趣thú 得đắc 失thất 如như 何hà 為vi 可khả 否phủ/bĩ 耶da 答đáp 曰viết 可khả 也dã 。
五Ngũ 百Bách 問Vấn 論Luận 卷quyển 上thượng