法Pháp 華Hoa 義Nghĩa 疏Sớ
Quyển 9
隋Tùy 吉Cát 藏Tạng 撰Soạn

法Pháp 華Hoa 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 九cửu

胡hồ 吉cát 藏tạng 撰soạn

五Ngũ 百Bách 弟Đệ 子Tử 。 授Thọ 記Ký 品Phẩm 第đệ 八bát

宿túc 世thế 因nhân 緣duyên 。 說thuyết 中trung 有hữu 二nhị 段đoạn 。 第đệ 一nhất 。 正chánh 為vi 說thuyết 法Pháp 。 此thử 文văn 已dĩ 竟cánh 。 今kim 是thị 第đệ 二nhị 。 次thứ 。 為vi 授thọ 記ký 。 以dĩ 聞văn 法Pháp 悟ngộ 解giải 。 行hành 與dữ 佛Phật 應ưng 。 故cố 授thọ 佛Phật 記ký 。 文văn 凡phàm 有hữu 二nhị 。

初sơ 。 授thọ 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 記ký 為vi 一nhất 品phẩm 。 次thứ 。 授thọ 學Học 無Vô 學Học 人nhân 。 記ký 為vi 一nhất 品phẩm 。 所sở 以dĩ 開khai 二nhị 品phẩm 者giả 。 上thượng 〈# 授thọ 記ký 品phẩm 〉# 標tiêu 其kỳ 總tổng 名danh 。 今kim 欲dục 異dị 上thượng 故cố 以dĩ 人nhân 別biệt 品phẩm 。 故cố 總tổng 別biệt 兩lưỡng 題đề 立lập 名danh 相tướng 避tị 也dã 。 所sở 以dĩ 約ước 人nhân 分phần/phân 二nhị 品phẩm 者giả 。 凡phàm 有hữu 十thập 義nghĩa 五ngũ 雙song 。

一nhất 者giả 。 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 願nguyện 行hành 是thị 同đồng 。 現hiện 在tại 同đồng 時thời 得đắc 記ký 。 未vị 來lai 相tương 繼kế 成thành 佛Phật 。 後hậu 學Học 無Vô 學Học 人nhân 。 願nguyện 行hành 亦diệc 同đồng 。 現hiện 在tại 同đồng 時thời 得đắc 記ký 。 未vị 來lai 一nhất 時thời 成thành 佛Phật 。 為vì 此thử 因nhân 緣duyên 。 故cố 開khai 二nhị 品phẩm 。 二nhị 者giả 。 即tức 欲dục 以dĩ 此thử 二nhị 義nghĩa 攝nhiếp 授thọ 記ký 義nghĩa 周chu 。 夫phu 論luận 授thọ 記ký 不bất 出xuất 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 前tiền 後hậu 相tương 繼kế 成thành 佛Phật 。 二nhị 者giả 。 一nhất 時thời 成thành 佛Phật 也dã 。 三tam 者giả 。 前tiền 五ngũ 百bách 人nhân 謂vị 高cao 名danh 顯hiển 德đức 眾chúng 。 後hậu 二nhị 千thiên 人nhân 藏tạng 名danh 密mật 行hành 眾chúng 。 以dĩ 部bộ 類loại 顯hiển 密mật 不bất 同đồng 故cố 開khai 為vi 兩lưỡng 品phẩm 。 四tứ 者giả 。 即tức 欲dục 以dĩ 顯hiển 密mật 二nhị 人nhân 攝nhiếp 授thọ 記ký 義nghĩa 盡tận 。 五ngũ 者giả 。 前tiền 五ngũ 百bách 人nhân 同đồng 是thị 無Vô 學Học 位vị 。 後hậu 二nhị 千thiên 人nhân 是thị 學học 無Vô 學Học 位vị 。 以dĩ 部bộ 類loại 不bất 同đồng 故cố 分phần/phân 二nhị 品phẩm 。 六lục 者giả 。 即tức 欲dục 以dĩ 此thử 二nhị 義nghĩa 攝nhiếp 授thọ 記ký 義nghĩa 周chu 。 七thất 者giả 。 前tiền 五ngũ 百bách 人nhân 同đồng 有hữu 領lãnh 解giải 。 後hậu 學Học 無Vô 學Học 人nhân 。 同đồng 無vô 領lãnh 解giải 。 以dĩ 部bộ 類loại 不bất 同đồng 故cố 分phần/phân 兩lưỡng 品phẩm 。 八bát 者giả 。 即tức 欲dục 以dĩ 此thử 二nhị 義nghĩa 攝nhiếp 授thọ 記ký 義nghĩa 周chu 。 九cửu 者giả 。 前tiền 五ngũ 百bách 人nhân 亦diệc 有hữu 發phát 迹tích 亦diệc 無vô 發phát 迹tích 。 如như 滿mãn 願nguyện 則tắc 發phát 迹tích 。 餘dư 人nhân 不bất 發phát 迹tích 。 故cố 為vi 一nhất 類loại 。 後hậu 學Học 無Vô 學Học 人nhân 。 亦diệc 有hữu 發phát 迹tích 亦diệc 無vô 發phát 迹tích 。 如như 阿A 難Nan 。 羅la 雲vân 則tắc 發phát 迹tích 。 餘dư 無vô 發phát 迹tích 。 復phục 為vi 一nhất 類loại 。 所sở 以dĩ 分phân 為vi 兩lưỡng 品phẩm 。 十thập 者giả 。 即tức 以dĩ 有hữu 發phát 迹tích 無vô 發phát 迹tích 攝nhiếp 授thọ 記ký 義nghĩa 周chu 也dã 。

問vấn 。

此thử 品phẩm 實thật 授thọ 千thiên 二nhị 百bách 人nhân 記ký 。 何hà 故cố 題đề 五ngũ 百bách 也dã 。

答đáp 。

五ngũ 百bách 即tức 千thiên 二nhị 百bách 數số 。 所sở 以dĩ 別biệt 題đề 者giả 凡phàm 有hữu 四tứ 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 有hữu 高cao 名danh 顯hiển 威uy 德đức 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 。 常thường 隨tùy 侍thị 佛Phật 。 故cố 偏thiên 題đề 之chi 。 二nhị 者giả 。 此thử 五ngũ 百bách 人nhân 。 願nguyện 行hành 是thị 同đồng 。 現hiện 在tại 俱câu 時thời 得đắc 記ký 。 未vị 來lai 相tương 繼kế 成thành 佛Phật 。 三tam 者giả 。 此thử 五ngũ 百bách 人nhân 。 同đồng 有hữu 自tự 能năng 領lãnh 解giải 說thuyết 繫hệ 珠châu 之chi 功công 。 故cố 偏thiên 舉cử 之chi 。 四tứ 者giả 。 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 。 前tiền 度độ 五ngũ 人nhân 。 次thứ 度độ 迦Ca 葉Diếp 師sư 徒đồ 。 即tức 成thành 五ngũ 百bách 。 今kim 從tùng 初sơ 立lập 名danh 。 故cố 偏thiên 舉cử 也dã 。

品phẩm 開khai 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 。 別biệt 授thọ 滿mãn 願nguyện 記ký 。 二nhị 者giả 。 總tổng 授thọ 餘dư 聲Thanh 聞Văn 記ký 。 別biệt 授thọ 滿mãn 願nguyện 記ký 者giả 。 滿mãn 願nguyện 有hữu 發phát 迹tích 。 餘dư 人nhân 無vô 發phát 迹tích 。 滿mãn 願nguyện 無vô 自tự 能năng 領lãnh 解giải 。 餘dư 人nhân 有hữu 自tự 能năng 領lãnh 解giải 。 以dĩ 部bộ 類loại 不bất 同đồng 故cố 開khai 二nhị 段đoạn 也dã 。

問vấn 。

發phát 迹tích 何hà 故cố 無vô 自tự 敘tự 領lãnh 解giải 。 不bất 發phát 迹tích 有hữu 自tự 能năng 領lãnh 解giải 。

答đáp 。

夫phu 論luận 領lãnh 解giải 。 必tất 是thị 昔tích 迷mê 今kim 悟ngộ 。 既ký 其kỳ 發phát 迹tích 則tắc 昔tích 不bất 實thật 迷mê 。 今kim 非phi 真chân 悟ngộ 。 故cố 發phát 迹tích 之chi 人nhân 不bất 自tự 能năng 領lãnh 解giải 。 不bất 發phát 迹tích 人nhân 既ký 實thật 昔tích 迷mê 今kim 悟ngộ 。 故cố 有hữu 自tự 領lãnh 解giải 。

問vấn 。

上thượng 中trung 二nhị 人nhân 皆giai 無vô 發phát 迹tích 。 何hà 故cố 至chí 下hạ 根căn 人nhân 有hữu 發phát 迹tích 耶da 。

答đáp 。

可khả 具cụ 五ngũ 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 文văn 互hỗ 有hữu 隱ẩn 顯hiển 。 若nhược 並tịnh 發phát 迹tích 則tắc 無vô 實thật 悟ngộ 之chi 人nhân 。 若nhược 不bất 並tịnh 發phát 迹tích 則tắc 隱ẩn 菩Bồ 薩Tát 德đức 。 是thị 以dĩ 經kinh 文văn 出xuất 沒một 不bất 同đồng 。 二nhị 者giả 。 下hạ 根căn 發phát 迹tích 則tắc 顯hiển 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 現hiện 為vi 聲Thanh 聞Văn 已dĩ 是thị 隱ẩn 德đức 。 於ư 聲Thanh 聞Văn 中trung 。 復phục 為vi 下hạ 根căn 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 三tam 者giả 。 示thị 作tác 聲Thanh 聞Văn 本bổn 為vi 化hóa 物vật 。 今kim 三tam 根căn 皆giai 悟ngộ 則tắc 化hóa 物vật 事sự 畢tất 方phương 得đắc 發phát 迹tích 。 上thượng 章chương 化hóa 事sự 未vị 周chu 故cố 不bất 明minh 發phát 迹tích 也dã 。 四tứ 者giả 。 下hạ 根căn 人nhân 尚thượng 發phát 迹tích 。 中trung 上thượng 根căn 豈khởi 是thị 實thật 行hạnh 耶da 。 故cố 《# 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 》# 云vân 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 等đẳng 。 皆giai 是thị 化hóa 人nhân

故cố 有hữu 經Kinh 云vân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 是thị 東đông 方phương 世thế 界giới 。 青thanh 龍long 陀đà 佛Phật

則tắc 知tri 皆giai 是thị 權quyền 行hành 人nhân 也dã 。 五ngũ 者giả 。 顯hiển 示thị 菩Bồ 薩Tát 有hữu 發phát 迹tích 。 不bất 發phát 迹tích 二nhị 種chủng 方phương 便tiện 也dã 。

問vấn 。

發phát 迹tích 有hữu 何hà 利lợi 益ích 。

答đáp 。

開khai 一nhất 為vi 三tam 凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 開khai 一nhất 法pháp 為vi 三tam 法pháp 。 二nhị 者giả 。 開khai 一nhất 人nhân 為vi 三tam 人nhân 。 上thượng 來lai 雖tuy 明minh 一nhất 法pháp 為vi 三tam 法pháp 。 三tam 法pháp 歸quy 一nhất 法pháp 。 未vị 辨biện 一nhất 人nhân 為vi 三tam 人nhân 。 三tam 人nhân 為vi 一nhất 人nhân 。 今kim 發phát 諸chư 菩Bồ 薩Tát 迹tích 始thỉ 得đắc 明minh 一nhất 人nhân 為vi 三tam 人nhân 。 三tam 人nhân 為vi 一nhất 人nhân 。 以dĩ 具cụ 約ước 人nhân 法pháp 明minh 於ư 開khai 會hội 。 義nghĩa 始thỉ 圓viên 也dã 。

授thọ 滿mãn 願nguyện 記ký 為vi 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 聞văn 法Pháp 為vi 領lãnh 解giải 之chi 緣duyên 。 二nhị 。 如Như 來Lai 授thọ 記ký 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

前tiền 。 明minh 得đắc 解giải 所sở 由do 。 二nhị 。 正chánh 明minh 得đắc 解giải 。 初sơ 有hữu 四tứ 句cú 。

第đệ 一nhất 。 聞văn 法Pháp 為vi 領lãnh 解giải 之chi 緣duyên 。

智trí 慧tuệ

者giả 。 實thật 慧tuệ 也dã 。

方phương 便tiện

者giả 。 權quyền 慧tuệ 也dã 。 總tổng 牒điệp 法pháp 譬thí 二nhị 周chu 中trung 權quyền 實thật 二nhị 慧tuệ 法pháp 也dã 。

又hựu 聞văn 授thọ 諸chư 大đại 弟đệ 子tử 記ký

者giả 。 總tổng 牒điệp 二nhị 周chu 中trung 授thọ 人nhân 記ký 為vi 領lãnh 解giải 緣duyên 也dã 。

復phục 聞văn 宿túc 世thế 。 因nhân 緣duyên 之chi 事sự

者giả 。 牒điệp 第đệ 三tam 周chu 化hóa 城thành 事sự 為vi 領lãnh 解giải 緣duyên 也dã 。

復phục 聞văn 諸chư 佛Phật 。 有hữu 大đại 自tự 在tại 。 神thần 通thông 之chi 力lực

者giả 。 即tức 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 十thập 劫kiếp 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 及cập 現hiện 瑞thụy 等đẳng 事sự 也dã 。 又hựu 解giải 即tức 是thị 釋Thích 迦Ca 能năng 知tri 過quá 去khứ 。 久cửu 遠viễn 之chi 事sự 為vi 自tự 在tại 神thần 通thông 之chi 力lực 。 所sở 以dĩ 但đãn 明minh 四tứ 事sự 者giả 。 初sơ 事sự 謂vị 教giáo 。 次thứ 事sự 是thị 得đắc 益ích 之chi 人nhân 。 宿túc 世thế 因nhân 緣duyên 。 敘tự 教giáo 益ích 所sở 由do 。 後hậu 明minh 能năng 化hóa 之chi 主chủ 。 攝nhiếp 義nghĩa 既ký 周chu 。 宜nghi 辨biện 四tứ 事sự 也dã 。

得đắc 未vị 曾tằng 有hữu

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 正chánh 明minh 領lãnh 解giải 。 亦diệc 開khai 為vi 四tứ 。

初sơ 。 明minh 內nội 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 無vô 有hữu 所sở 得đắc 垢cấu 。 故cố 言ngôn 心tâm 淨tịnh 。

即tức 從tùng 座tòa 起khởi

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 外ngoại 形hình 致trí 敬kính 。

而nhi 作tác 是thị 念niệm 。

下hạ 。 第đệ 三tam 。 默mặc 念niệm 領lãnh 解giải 。

拔bạt 出xuất 眾chúng 生sanh 。 處xứ 處xứ 貪tham 著trước

者giả 。 如như 前tiền 文văn 。

眾chúng 生sanh 處xứ 處xứ 著trước 。 引dẫn 之chi 令linh 得đắc 出xuất 。

也dã 。 言ngôn 貪tham 著trước 者giả 。 非phi 謂vị 但đãn 是thị 貪tham 使sử 。 及cập 說thuyết 一nhất 切thiết 有hữu 所sở 得đắc 心tâm 也dã 。

唯duy 佛Phật 世Thế 尊Tôn

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 祈kỳ 請thỉnh 授thọ 記ký 。 所sở 以dĩ 祈kỳ 請thỉnh 授thọ 記ký 者giả 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 。 為vi 現hiện 攝nhiếp 下hạ 根căn 之chi 流lưu 。 二nhị 。 為vi 有hữu 緣duyên 眾chúng 生sanh 。 發phát 願nguyện 往vãng 生sanh 。 是thị 故cố 請thỉnh 記ký 。

深thâm 心tâm

者giả 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 故cố 名danh 深thâm 也dã 。

本bổn 願nguyện

者giả 。 無vô 所sở 得đắc 菩Bồ 提Đề 心tâm 也dã 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 正chánh 為vi 授thọ 記ký 。 文văn 開khai 為vi 二nhị 。

初sơ 長trường/trưởng 行hành 。 次thứ 偈kệ 。 長trường/trưởng 行hành 為vi 二nhị 。

前tiền 明minh 行hành 因nhân 。 後hậu 辨biện 得đắc 果quả 。 行hành 因nhân 之chi 中trung 明minh 三tam 世thế 行hành 因nhân 。

第đệ 一nhất 。 歎thán 現hiện 德đức 。 謂vị 現hiện 在tại 行hành 因nhân 。 第đệ 二nhị 。 明minh 過quá 去khứ 行hành 因nhân 。 第đệ 三tam 。 明minh 未vị 來lai 行hành 因nhân 。 現hiện 德đức 顯hiển 彰chương 是thị 故cố 前tiền 歎thán 現hiện 在tại 之chi 德đức 。 由do 過quá 去khứ 修tu 行hành 。 故cố 次thứ 歎thán 過quá 去khứ 。 二nhị 世thế 行hành 因nhân 。 猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。 故cố 次thứ 歎thán 未vị 來lai 。 初sơ 文văn 四tứ 句cú 。

第đệ 一nhất 句cú 。 告cáo 眾chúng 問vấn 之chi 。

問vấn 。

滿mãn 願nguyện 在tại 坐tọa 。 云vân 何hà 問vấn 眾chúng 言ngôn 見kiến 不phủ 耶da 。

答đáp 。

眾chúng 但đãn 覩đổ 形hình 。 未vị 見kiến 其kỳ 德đức 。 今kim 欲dục 顯hiển 其kỳ 德đức 。 令linh 眾chúng 仰ngưỡng 恭cung 。 故cố 告cáo 眾chúng 問vấn 之chi 。

我ngã 常thường 稱xưng 其kỳ

下hạ 。 第đệ 二nhị 句cú 。 歎thán 其kỳ 有hữu 上thượng 弘hoằng 之chi 功công 。

能năng 於ư 四tứ 眾chúng

下hạ 。 第đệ 三tam 句cú 。 歎thán 其kỳ 下hạ 利lợi 之chi 德đức 。

自tự 捨xả 如Như 來Lai

下hạ 。 第đệ 四tứ 句cú 。 出xuất 滿mãn 願nguyện 之chi 位vị 。 即tức 十Thập 地Địa 人nhân 也dã 。

汝nhữ 等đẳng 勿vật 謂vị

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 歎thán 滿mãn 願nguyện 過quá 去khứ 德đức 。

時thời 眾chúng 但đãn 謂vị 現hiện 在tại 有hữu 上thượng 弘hoằng 下hạ 利lợi 之chi 功công 。 未vị 知tri 過quá 去khứ 亦diệc 有hữu 此thử 德đức 。 故cố 今kim 歎thán 之chi 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。

一nhất 。 明minh 過quá 去khứ 九cửu 十thập 。 億ức 佛Phật 所sở 有hữu 上thượng 弘hoằng 下hạ 利lợi 之chi 功công 。 第đệ 二nhị 。 於ư 七thất 佛Phật 所sở 有hữu 上thượng 弘hoằng 下hạ 利lợi 之chi 能năng 。 第đệ 三tam 。 於ư 釋Thích 迦Ca 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 人nhân 中trung 最tối 為vi 善thiện 巧xảo 。 此thử 即tức 從tùng 多đa 佛Phật 以dĩ 至chí 少thiểu 佛Phật 也dã 。 初sơ 文văn 為vi 三tam 。

第đệ 一nhất 。 歎thán 滿mãn 願nguyện 智trí 慧tuệ 。 第đệ 二nhị 。 歎thán 其kỳ 神thần 通thông 。 第đệ 三tam 。 以dĩ 具cụ 智trí 慧tuệ 神thần 通thông 。 故cố 廣quảng 能năng 益ích 物vật 。 初sơ 開khai 又hựu 三tam 。

前tiền 。 歎thán 有hữu 慧tuệ 。 即tức 實thật 方phương 便tiện 也dã 。

又hựu 於ư 諸chư 佛Phật 。 所sở 說thuyết 空không 法pháp

第đệ 二nhị 。 歎thán 空không 慧tuệ 。 謂vị 方phương 便tiện 實thật 也dã 。

得đắc 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí

下hạ 。 第đệ 三tam 。 合hợp 歎thán 空không 有hữu 二nhị 慧tuệ 。 以dĩ 具cụ 了liễu 空không 有hữu 方phương 能năng 無vô 礙ngại 說thuyết 法Pháp 。 不bất 爾nhĩ 則tắc 成thành 有hữu 所sở 得đắc 也dã 。

具cụ 足túc 菩Bồ 薩Tát 。 神thần 通thông 之chi 力lực

第đệ 二nhị 。 次thứ 歎thán 神thần 通thông 也dã 。

彼bỉ 佛Phật 世thế 人nhân

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 以dĩ 具cụ 通thông 慧tuệ 廣quảng 能năng 益ích 物vật 。 就tựu 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 。 歎thán 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。

為vì 淨tịnh 佛Phật 土độ 故cố

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 歎thán 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 前tiền 又hựu 二nhị 句cú 。

一nhất 。 通thông 益ích 四tứ 乘thừa 眾chúng 生sanh 。

又hựu 化hóa 無vô 量lượng

以dĩ 下hạ 。 別biệt 益ích 求cầu 佛Phật 人nhân 也dã 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 歎thán 於ư 七thất 佛Phật 法Pháp 中trung 上thượng 弘hoằng 下hạ 利lợi 之chi 德đức 。

今kim 於ư 我ngã 所sở

下hạ 。 第đệ 三tam 。 歎thán 於ư 釋Thích 迦Ca 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 中trung 第đệ 一nhất 。

於ư 賢Hiền 劫Kiếp 中trung

下hạ 。 第đệ 三tam 。 歎thán 未vị 來lai 修tu 因nhân 。 亦diệc 開khai 三tam 別biệt 。

初sơ 。 歎thán 於ư 一nhất 劫kiếp 中trung 。 佛Phật 所sở 修tu 行hành 。

亦diệc 於ư 未vị 來lai

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 多đa 劫kiếp 佛Phật 所sở 修tu 行hành 。

漸tiệm 漸tiệm 具cụ 足túc

下hạ 。 第đệ 三tam 。 歎thán 修tu 因nhân 圓viên 滿mãn 也dã 。

過quá 無vô 量lượng

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 得đắc 果quả 。 凡phàm 有hữu 六lục 果quả 。

一nhất 。 化hóa 主chủ 果quả 。

其kỳ 佛Phật 以dĩ 恆Hằng 河Hà 沙sa

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 國quốc 土độ 果quả 。

地địa 平bình 如như 掌chưởng

者giả 。 釋thích 有hữu 二nhị 。

一nhất 云vân 佛Phật 手thủ 掌chưởng 平bình 。 指chỉ 事sự 為vi 言ngôn 。 二nhị 云vân 海hải 底để 有hữu 石thạch 方phương 四tứ 千thiên 里lý 平bình 如như 鏡kính 面diện 。 名danh 為vi 掌chưởng 石thạch 也dã 。

諸chư 天thiên 宮cung 殿điện

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 眷quyến 屬thuộc 果quả 。 凡phàm 有hữu 四tứ 句cú 。

一nhất 。 明minh 人nhân 天thiên 眷quyến 屬thuộc 。 二nhị 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 眷quyến 屬thuộc 。 三tam 。 辨biện 聲Thanh 聞Văn 眷quyến 屬thuộc 。 四tứ 。 總tổng 結kết 。

劫kiếp 名danh 寶Bảo 明Minh

下hạ 。 第đệ 四tứ 。

時thời 節tiết 果quả 。

國quốc 名danh 善Thiện 淨Tịnh

下hạ 。 上thượng 出xuất 土thổ/độ 體thể 。 今kim 辨biện 土thổ/độ 名danh 。

其kỳ 佛Phật 壽thọ 命mạng

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 明minh 壽thọ 命mạng 果quả 。

法Pháp 住trụ 甚thậm 久cửu

下hạ 。 第đệ 六lục 。 明minh 住trụ 持trì 果quả 。

偈kệ 文văn 為vi 二nhị 。

初sơ 頌tụng 行hành 因nhân 。 次thứ 頌tụng 得đắc 果quả 。 頌tụng 三tam 世thế 行hành 因nhân 即tức 為vi 三tam 別biệt 。

初sơ 。 七thất 行hành 。 總tổng 歎thán 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 顯hiển 歎thán 滿mãn 願nguyện 現hiện 在tại 行hành 德đức 。 第đệ 二nhị 。 五ngũ 行hành 。 頌tụng 過quá 去khứ 行hành 因nhân 。 第đệ 三tam 。 二nhị 行hành 半bán 。 頌tụng 未vị 來lai 行hành 因nhân 。 初sơ 七thất 行hành 為vi 三tam 。

初sơ 偈kệ 。 標tiêu 歎thán 。 五ngũ 行hành 。 釋thích 歎thán 。 一nhất 行hành 。 結kết 歎thán 。 明minh 不bất 可khả 具cụ 歎thán 也dã 。 五ngũ 行hành 為vi 二nhị 。

初sơ 四tứ 行hành 。 歎thán 菩Bồ 薩Tát 作tác 二Nhị 乘Thừa 方phương 便tiện 。 次thứ 一nhất 偈kệ 。 歎thán 菩Bồ 薩Tát 示thị 凡phàm 夫phu 方phương 便tiện 。 初sơ 四tứ 偈kệ 又hựu 二nhị 。

前tiền 三tam 偈kệ 。 歎thán 菩Bồ 薩Tát 作tác 二Nhị 乘Thừa 方phương 便tiện 能năng 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 次thứ 一nhất 偈kệ 。 明minh 二Nhị 乘Thừa 方phương 便tiện 能năng 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 初sơ 三tam 偈kệ 為vi 三tam 雙song 。

第đệ 一nhất 。 上thượng 半bán 辨biện 知tri 機cơ 。 下hạ 半bán 示thị 小Tiểu 乘Thừa 威uy 儀nghi 。 謂vị 機cơ 教giáo 一nhất 雙song 。 第đệ 二nhị 偈kệ 。 上thượng 半bán 巧xảo 化hóa 他tha 。 下hạ 半bán 自tự 說thuyết 是thị 小tiểu 道đạo 。 謂vị 自tự 他tha 一nhất 雙song 。 第đệ 三tam 偈kệ 。 上thượng 半bán 明minh 度độ 物vật 。 下hạ 半bán 辨biện 說thuyết 教giáo 意ý 。 謂vị 教giáo 理lý 一nhất 雙song 。

雖tuy 小tiểu 欲dục 懈giải 怠đãi

者giả 。 雖tuy 現hiện 小Tiểu 乘Thừa 威uy 儀nghi 說thuyết 於ư 小tiểu 教giáo 。 似tự 如như 於ư 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 懈giải 怠đãi 。 而nhi 實thật 非phi 懈giải 怠đãi 。

示thị 眾chúng 有hữu 三tam 毒độc 。 又hựu 現hiện 邪tà 見kiến 相tướng

者giả 。 上thượng 現hiện 聖thánh 方phương 便tiện 。 作tác 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 兩lưỡng 聖thánh 。 今kim 示thị 凡phàm 方phương 便tiện 亦diệc 作tác 二nhị 凡phàm 。

一nhất 。 現hiện 為vi 在tại 家gia 三tam 毒độc 眾chúng 生sanh 。 二nhị 。 現hiện 出xuất 家gia 邪tà 見kiến 外ngoại 道đạo 也dã 。 又hựu 上thượng 現hiện 二Nhị 乘Thừa 方phương 便tiện 。 即tức 是thị 無vô 煩phiền 惱não 人nhân 。 今kim 示thị 兩lưỡng 凡phàm 方phương 便tiện 。 謂vị 有hữu 煩phiền 惱não 人nhân 。 今kim 大Đại 士Sĩ 體thể 悟ngộ 煩phiền 惱não 未vị 曾tằng 有hữu 無vô 。 故cố 方phương 便tiện 示thị 現hiện 有hữu 無vô 。 如như 《# 淨tịnh 名danh 經kinh 》# 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 亦diệc 不bất 與dữ 俱câu 。 而nhi 能năng 示thị 現hiện 。 俱câu 斷đoạn 二nhị 事sự 。

今kim 此thử 富Phú 樓Lâu 那Na

下hạ 。 頌tụng 第đệ 二nhị 。 過quá 去khứ 行hành 因nhân 也dã 。

未vị 來lai 亦diệc 供cúng 養dường

下hạ 。 頌tụng 未vị 來lai 行hành 因nhân 。

其kỳ 後hậu 得đắc 成thành 佛Phật

下hạ 。 頌tụng 得đắc 果quả 為vi 二nhị 。

初sơ 。 別biệt 頌tụng 得đắc 果quả 。 次thứ 。 總tổng 結kết 。 別biệt 頌tụng 中trung 半bán 行hành 頌tụng 化hóa 主chủ 果quả 。 半bán 行hành 頌tụng 國quốc 土độ 果quả 。 一nhất 句cú 頌tụng 時thời 節tiết 果quả 。 四tứ 行hành 一nhất 句cú 頌tụng 眷quyến 屬thuộc 果quả 。 五ngũ 句cú 頌tụng 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 偈kệ 頌tụng 聲Thanh 聞Văn 。 兩lưỡng 偈kệ 頌tụng 天thiên 人nhân 。 從tùng 勝thắng 至chí 劣liệt 以dĩ 為vi 次thứ 第đệ 。

法Pháp 喜hỷ 禪thiền 悅duyệt 食thực

者giả 。 則tắc 定định 慧tuệ 能năng 資tư 養dưỡng 法Pháp 身thân 。 故cố 名danh 食thực 也dã 。 又hựu 外ngoại 從tùng 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 歡hoan 喜hỷ 為vi 法Pháp 喜hỷ 。 內nội 如như 說thuyết 修tu 行hành 為vi 禪thiền 悅duyệt 。 又hựu 聖thánh 說thuyết 法Pháp 名danh 法Pháp 喜hỷ 。 聖thánh 默mặc 然nhiên 名danh 禪thiền 悅duyệt 。 佛Phật 勅sắc 弟đệ 子tử 常thường 行hành 二nhị 事sự 。 故cố 唯duy 有hữu 二nhị 食thực 。 餘dư 經kinh 說thuyết 有hữu 九cửu 種chủng 食thực 。 世thế 間gian 四tứ 食thực 。 出xuất 世thế 五ngũ 食thực 。 世thế 間gian 四tứ 食thực 者giả 。 揣đoàn 。 觸xúc 。 思tư 。 識thức 四tứ 食thực 也dã 。 出xuất 世thế 五ngũ 食thực 者giả 。 一nhất 禪thiền 。 二nhị 願nguyện 。 三tam 念niệm 。 四tứ 八bát 解giải 脫thoát 。 五ngũ 喜hỷ 。

富Phú 樓Lâu 那Na 比Bỉ 丘Khâu

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 一nhất 行hành 半bán 。 總tổng 結kết 淨tịnh 土độ 也dã 。

爾nhĩ 時thời 千thiên 二nhị 百bách

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 授thọ 餘dư 聲Thanh 聞Văn 記ký 。 為vi 二nhị 。

一nhất 。 授thọ 記ký 。 二nhị 。 領lãnh 解giải 。 就tựu 授thọ 記ký 中trung 為vi 二nhị 。

初sơ 。 請thỉnh 記ký 。 二nhị 。 授thọ 記ký 。

問vấn 。

千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 常thường 隨tùy 佛Phật 。 此thử 經Kinh 前tiền 後hậu 何hà 故cố 但đãn 言ngôn 千thiên 二nhị 百bách 耶da 。

答đáp 。

或hoặc 可khả 出xuất 經kinh 人nhân 語ngữ 其kỳ 全toàn 數số 。 或hoặc 可khả 本bổn 有hữu 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 至chí 法pháp 華hoa 時thời 五ngũ 十thập 已dĩ 亡vong 。 故cố 但đãn 言ngôn 千thiên 二nhị 百bách 耳nhĩ 。

我ngã 等đẳng 歡hoan 喜hỷ 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu

者giả 。 聞văn 上thượng 來lai 說thuyết 法Pháp 及cập 以dĩ 總tổng 記ký 故cố 歡hoan 喜hỷ 也dã 。

不bất 亦diệc 快khoái 乎hồ

者giả 。 千thiên 二nhị 百bách 羅La 漢Hán 。 見kiến 諸chư 人nhân 得đắc 別biệt 記ký 。 謂vị 己kỷ 不bất 得đắc 別biệt 記ký 故cố 來lai 請thỉnh 之chi 。 若nhược 得đắc 別biệt 記ký 。 成thành 佛Phật 事sự 定định 故cố 稱xưng 為vi 快khoái 。

佛Phật 知tri 此thử 等đẳng

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 佛Phật 與dữ 授thọ 記ký 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。

初sơ 。 總tổng 許hứa 。 二nhị 。 別biệt 授thọ 記ký 。 三tam 。 命mạng 迦Ca 葉Diếp 令linh 其kỳ 宣tuyên 記ký 。 今kim 是thị 初sơ 也dã 。

於ư 此thử 眾chúng 中trung

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 別biệt 授thọ 記ký 。 前tiền 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 前tiền 長trường/trưởng 行hành 二nhị 。

前tiền 。 別biệt 授thọ 陳trần 如như 。 次thứ 。 別biệt 授thọ 五ngũ 百bách 。 須tu 知tri 五ngũ 百bách 及cập 千thiên 二nhị 百bách 皆giai 是thị 千thiên 二nhị 百bách 中trung 之chi 數số 也dã 。 千thiên 二nhị 百bách 是thị 得đắc 三tam 乘thừa 道đạo 之chi 初sơ 數số 。 此thử 千thiên 二nhị 百bách 中trung 五ngũ 百bách 為vi 標tiêu 領lãnh 。 故cố 云vân 五ngũ 百bách 耳nhĩ 。 設thiết 舉cử 五ngũ 百bách 。 亦diệc 是thị 千thiên 二nhị 百bách 中trung 之chi 數số 。 如như 十thập 七thất 群quần 及cập 六lục 群quần 之chi 名danh 也dã 。

其kỳ 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 授thọ 五ngũ 百bách 人nhân 記ký 。

迦Ca 留Lưu 陀Đà 夷Di

者giả 。 迦ca 留lưu 此thử 翻phiên 時thời 。 陀đà 夷di 名danh 之chi 為vi 起khởi 。 《# 十thập 八bát 部bộ 疏sớ/sơ 》# 云vân 迦ca 留lưu 者giả 。

黑hắc 陀đà 夷di

者giả 。 上thượng 謂vị 悉Tất 達Đạt 太Thái 子Tử 。 在tại 宮cung 時thời 師sư 也dã 。

周chu 陀đà

者giả 。 翻phiên 為vi 不bất 樂lạc 。 又hựu 云vân 小tiểu 路lộ 。

莎sa 伽già 陀đà

翻phiên 為vi 善thiện 來lai 。 本bổn 名danh 惡ác 來lai 。 外ngoại 國quốc 亦diệc 云vân 沙sa 竭kiệt 陀đà 亦diệc 云vân 沙sa 伽già 陀đà 。

優ưu 陀đà 夷di

亦diệc 云vân 烏ô 陀đà 夷di 。 此thử 云vân 出xuất 也dã 。

偈kệ 文văn 亦diệc 二nhị 。

前tiền 六lục 行hành 。 頌tụng 陳trần 如như 得đắc 記ký 。 次thứ 三tam 行hành 半bán 。 頌tụng 五ngũ 百bách 人nhân 得đắc 記ký 。

迦Ca 葉Diếp 汝nhữ 已dĩ 知tri

下hạ 。 第đệ 三tam 段đoạn 。 命mạng 迦Ca 葉Diếp 令linh 宣tuyên 記ký 。 以dĩ 無vô 有hữu 二nhị 乘thừa 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。 命mạng 之chi 宣tuyên 記ký 意ý 在tại 於ư 此thử 。

爾nhĩ 時thời 五Ngũ 百Bách

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 自tự 敘tự 領lãnh 解giải 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

一nhất 長trường/trưởng 行hành 。 二nhị 偈kệ 頌tụng 。 長trường/trưởng 行hành 為vi 四tứ 。

一nhất 。 法pháp 。 二nhị 。 譬thí 。 三tam 。 合hợp 。 四tứ 。 結kết 歡hoan 喜hỷ 。 初sơ 法pháp 說thuyết 又hựu 四tứ 。

一nhất 。 標tiêu 領lãnh 解giải 之chi 緣duyên 。 得đắc 記ký 即tức 是thị 領lãnh 解giải 緣duyên 也dã 。

歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 內nội 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。

即tức 從tùng 坐tọa 起khởi

下hạ 。 第đệ 三tam 。 外ngoại 形hình 致trí 敬kính 。

悔hối 過quá 自tự 責trách

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 發phát 言ngôn 自tự 敘tự 領lãnh 解giải 。 又hựu 開khai 為vi 四tứ 。

一nhất 。 悔hối 過quá 自tự 責trách 。 二nhị 。 述thuật 於ư 昔tích 迷mê 。 三tam 。 敘tự 今kim 悟ngộ 。 四tứ 者giả 。 解giải 釋thích 。 悔hối 過quá 自tự 責trách 者giả 。 懺sám 悔hối 小Tiểu 乘Thừa 有hữu 所sở 得đắc 罪tội 。 令linh 未vị 改cải 二Nhị 乘Thừa 執chấp 者giả 因nhân 此thử 而nhi 改cải 。 已dĩ 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 者giả 牢lao 固cố 不bất 退thoái 。 然nhiên 此thử 經Kinh 始thỉ 終chung 寄ký 千thiên 二nhị 百bách 人nhân 。 破phá 十thập 方phương 三tam 世thế 。 一nhất 切thiết 諸chư 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 。 令linh 其kỳ 捨xả 有hữu 所sở 得đắc 。 悟ngộ 入nhập 平bình 等đẳng 正chánh 觀quán 。 乃nãi 至chí 寄ký 三tam 根căn 人nhân 破phá 斥xích 十thập 方phương 三tam 世thế 。 封phong 執chấp 大đại 小Tiểu 乘Thừa 二nhị 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 令linh 悟ngộ 入nhập 非phi 大đại 非phi 小tiểu 。 不bất 一nhất 不bất 三tam 無vô 依y 無vô 得đắc 妙diệu 悟ngộ 。 是thị 以dĩ 此thử 經Kinh 始thỉ 終chung 皆giai 用dụng 千thiên 二nhị 百bách 人nhân 。 為vi 言ngôn 端đoan 耳nhĩ 。 寄ký 此thử 人nhân 執chấp 迷mê 以dĩ 顯hiển 大đại 小tiểu 有hữu 所sở 得đắc 迷mê 。 託thác 此thử 人nhân 悟ngộ 引dẫn 一nhất 切thiết 有hữu 所sở 得đắc 大đại 小tiểu 迷mê 心tâm 悉tất 令linh 得đắc 悟ngộ 也dã 。

問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 。 此thử 經Kinh 三tam 周chu 並tịnh 是thị 方phương 便tiện 人nhân 。 無vô 實thật 悟ngộ 道đạo 耶da 。

答đáp 。

寄ký 此thử 三tam 根căn 述thuật 於ư 迷mê 悟ngộ 。 令linh 實thật 行hạnh 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 於ư 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 得đắc 信tín 心tâm 。 是thị 故cố 前tiền 云vân 。

諸chư 餘dư 聲Thanh 聞Văn 。 信tín 佛Phật 語ngữ 故cố 。 隨tùy 順thuận 此thử 經Kinh

即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 得đắc 知tri 三tam 根căn 聲Thanh 聞Văn 皆giai 是thị 方phương 便tiện 耶da 。

答đáp 。

無vô 有hữu 實thật 行hạnh 之chi 人nhân 聞văn 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 即tức 能năng 領lãnh 解giải 助trợ 佛Phật 揚dương 化hóa 。 所sở 以dĩ 此thử 經Kinh 佛Phật 有hữu 三tam 周chu 說thuyết 。 弟đệ 子tử 亦diệc 三tam 周chu 說thuyết 。 若nhược 師sư 若nhược 弟đệ 子tử 皆giai 是thị 顯hiển 發phát 密mật 教giáo 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 寂tịch 滅diệt 正chánh 觀quán 未vị 曾tằng 師sư 弟đệ 子tử 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 方phương 便tiện 師sư 弟đệ 子tử 。 欲dục 令linh 受thọ 化hóa 之chi 徒đồ 。 悟ngộ 入nhập 平bình 等đẳng 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

說thuyết 法Pháp 非phi 師sư 亦diệc 非phi 弟đệ 子tử 。 是thị 名danh 中Trung 道Đạo

師sư 弟đệ 子tử 既ký 是thị 方phương 便tiện 。 迷mê 悟ngộ 亦diệc 然nhiên 。 平bình 等đẳng 正chánh 觀quán 。 未vị 曾tằng 迷mê 悟ngộ 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 方phương 便tiện 迷mê 悟ngộ 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 破phá 結kết 。 非phi 不bất 能năng 破phá 。 非phi 破phá 非phi 不bất 破phá 。 是thị 名danh 中Trung 道Đạo 。

恆hằng 須tu 此thử 意ý 讀đọc 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 若nhược 執chấp 昔tích 開khai 今kim 會hội 一nhất 有hữu 三tam 無vô 及cập 始thỉ 終chung 迷mê 悟ngộ 者giả 則tắc 成thành 有hữu 所sở 得đắc 。 有hữu 所sở 得đắc 者giả 即tức 無vô 明minh 。 非phi 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 有hữu 所sở 得đắc 者giả 。 無vô 道đạo 無vô 果quả 不bất 能năng 行hành 於ư 佛Phật 因nhân 得đắc 佛Phật 果Quả 也dã 。 有hữu 所sở 得đắc 者giả 。 名danh 之chi 為vi 麁thô 非phi 是thị 妙diệu 法Pháp 。 有hữu 所sở 得đắc 者giả 。 即tức 是thị 染nhiễm 著trước 。 不bất 名danh 蓮liên 華hoa 。

所sở 言ngôn 悔hối 過quá 者giả 。 佛Phật 過quá 去khứ 令linh 我ngã 發phát 無vô 所sở 得đắc 不bất 二nhị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 而nhi 我ngã 顛điên 倒đảo 厚hậu 重trọng 背bối/bội 大đại 取thủ 小tiểu 。 是thị 我ngã 罪tội 之chi 一nhất 也dã 。 從tùng 經kinh 初sơ 已dĩ 來lai 兩lưỡng 周chu 為vi 我ngã 說thuyết 。 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 而nhi 疑nghi 悔hối 不bất 解giải 。 是thị 我ngã 罪tội 之chi 二nhị 也dã 。 已dĩ 於ư 二nhị 世thế 勞lao 擾nhiễu 如Như 來Lai 。 是thị 故cố 懺sám 悔hối 過quá 於ư 佛Phật 。 又hựu 執chấp 小tiểu 疑nghi 大đại 障chướng 法pháp 之chi 深thâm 。 故cố 對đối 法pháp 懺sám 悔hối 有hữu 所sở 得đắc 罪tội 也dã 。

自tự 責trách

者giả 。 背bối/bội 大đại 取thủ 小tiểu 。 執chấp 小tiểu 疑nghi 大đại 。 皆giai 是thị 己kỷ 之chi 鈍độn 根căn 。 故cố 自tự 責trách 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 下hạ 根căn 獨độc 有hữu 此thử 辭từ 耶da 。

答đáp 。

三tam 聞văn 始thỉ 了liễu 則tắc 有hữu 各các 累lũy/lụy/luy 之chi 深thâm 。 故cố 偏thiên 說thuyết 也dã 。 又hựu 三tam 根căn 聲Thanh 聞Văn 皆giai 應ưng 。 悔hối 過quá 自tự 責trách 。 但đãn 欲dục 轉chuyển 勢thế 彰chương 過quá 。 故cố 三tam 種chủng 不bất 同đồng 也dã 。

世Thế 尊Tôn 我ngã 等đẳng

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 述thuật 昔tích 迷mê 也dã 。

今kim 乃nãi 知tri 之chi 。 如như 無vô 智trí 者giả

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 今kim 悟ngộ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 解giải 釋thích 。 明minh 應ưng 得đắc 大đại 而nhi 保bảo 小tiểu 自tự 足túc 。 故cố 是thị 無vô 智trí 之chi 人nhân 。 即tức 釋thích 上thượng 如như 無vô 智trí 者giả 也dã 。

譬thí 如như 有hữu 人nhân

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 譬thí 說thuyết 廣quảng 述thuật 領lãnh 解giải 。 此thử 經Kinh 佛Phật 有hữu 三tam 周chu 說thuyết 。 初sơ 周chu 法pháp 說thuyết 。 次thứ 周chu 譬thí 說thuyết 。 後hậu 周chu 亦diệc 譬thí 亦diệc 法pháp 。 弟đệ 子tử 三tam 領lãnh 解giải 亦diệc 有hữu 三tam 階giai 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 聞văn 上thượng 法pháp 說thuyết 還hoàn 作tác 法pháp 說thuyết 領lãnh 解giải 。 迦Ca 葉Diếp 悟ngộ 前tiền 譬thí 說thuyết 還hoàn 作tác 譬thí 說thuyết 而nhi 領lãnh 。 今kim 雙song 了liễu 法pháp 譬thí 雙song 作tác 法pháp 譬thí 而nhi 領lãnh 。 故cố 前tiền 明minh 法pháp 說thuyết 領lãnh 解giải 。 今kim 明minh 譬thí 說thuyết 領lãnh 解giải 也dã 。 就tựu 譬thí 始thỉ 終chung 凡phàm 有hữu 八bát 句cú 。

一nhất 。 貧bần 人nhân 至chí 親thân 友hữu 家gia 。 二nhị 。 親thân 友hữu 設thiết 以dĩ 酒tửu 饍thiện 。 三tam 。 醉túy 酒tửu 而nhi 臥ngọa 。 四tứ 。 繫hệ 以dĩ 寶bảo 珠châu 。 五ngũ 。 都đô 不bất 覺giác 知tri 。 六lục 。 起khởi 已dĩ 遊du 行hành 。 求cầu 索sách 衣y 食thực 。 七thất 。 會hội 遇ngộ 親thân 友hữu 示thị 以dĩ 寶bảo 珠châu 。 八bát 。 貧bần 人nhân 得đắc 珠châu 歡hoan 喜hỷ 。 親thân 友hữu 始thỉ 終chung 欲dục 相tương 利lợi 益ích 。 要yếu 具cụ 八bát 事sự 。 以dĩ 類loại 相tương 從tùng 。 義nghĩa 意ý 唯duy 三tam 。

初sơ 。 繫hệ 寶bảo 珠châu 譬thí 。 二nhị 。 中trung 途đồ 相tương/tướng 失thất 譬thí 。 三tam 。 會hội 遇ngộ 示thị 珠châu 譬thí 。 所sở 以dĩ 立lập 此thử 三tam 譬thí 者giả 。 還hoàn 領lãnh 上thượng 三tam 義nghĩa 。

初sơ 。 領lãnh 昔tích 稟bẩm 大Đại 乘Thừa 。 即tức 大đại 通thông 佛Phật 時thời 。 次thứ 。 領lãnh 忘vong 大đại 取thủ 小tiểu 。 從tùng 過quá 去khứ 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 竟cánh 今kim 靈linh 山sơn 前tiền 也dã 。 三tam 。 領lãnh 還hoàn 得đắc 悟ngộ 大đại 。 即tức 靈linh 山sơn 之chi 會hội 也dã 。 二nhị 者giả 。 領lãnh 化hóa 城thành 三tam 譬thí 。 前tiền 領lãnh 初sơ 說thuyết 大Đại 乘Thừa 譬thí 。 次thứ 領lãnh 中trung 途đồ 說thuyết 小tiểu 譬thí 。 次thứ 領lãnh 後hậu 還hoàn 說thuyết 大đại 譬thí 。 三tam 者giả 。 領lãnh 如Như 來Lai 三tam 種chủng 法Pháp 輪luân 。 初sơ 領lãnh 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 次thứ 領lãnh 枝chi 末Mạt 法Pháp 輪luân 。 後hậu 領lãnh 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 法Pháp 輪luân 也dã 。

譬thí 如như 有hữu 人nhân

者giả 。 即tức 下hạ 根căn 之chi 流lưu 也dã 。

至chí 親thân 友hữu 家gia

者giả 。 昔tích 有hữu 大Đại 乘Thừa 之chi 機cơ 。 感cảm 說thuyết 大Đại 乘Thừa 教giáo 。 故cố 稱xưng 為vi 至chí 。 同đồng 有hữu 佛Phật 性tánh 又hựu 曾tằng 受thọ 化hóa 為vì 出xuất 世thế 法Pháp 親thân 。 同đồng 志chí 菩Bồ 提Đề 共cộng 出xuất 生sanh 死tử 故cố 名danh 為vi 友hữu 。 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 作tác 父phụ 子tử 之chi 譬thí 。 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 還hoàn 作tác 父phụ 子tử 。 而nhi 領lãnh 〈# 化hóa 城thành 品phẩm 〉# 作tác 導đạo 師sư 伴bạn 侶lữ 譬thí 。 今kim 還hoàn 作tác 兄huynh 弟đệ 而nhi 領lãnh 。 以dĩ 十thập 六lục 沙Sa 彌Di 。 過quá 去khứ 前tiền 悟ngộ 故cố 稱xưng 為vi 兄huynh 。 兄huynh 即tức 友hữu 也dã 。 稟bẩm 教giáo 之chi 人nhân 後hậu 學học 。 即tức 是thị 弟đệ 義nghĩa 也dã 。

家gia

者giả 。 說thuyết 大Đại 乘Thừa 教giáo 處xứ 也dã 。

醉túy 酒tửu 而nhi 臥ngọa

者giả 。 光quang 宅trạch 等đẳng 云vân 。

貧bần 人nhân 本bổn 醉túy 。 往vãng 親thân 友hữu 家gia 遂toại 臥ngọa 。 譬thí 眾chúng 生sanh 為vi 五ngũ 濁trược 所sở 昏hôn 。 情tình 滯trệ 生sanh 死tử 為vi 醉túy 。 無vô 明minh 惑hoặc 心tâm 得đắc 解giải 不bất 久cửu 而nhi 忘vong 解giải 。 後hậu 遂toại 不bất 行hành 如như 臥ngọa 也dã 。

今kim 謂vị 不bất 爾nhĩ 。 下hạ 偈kệ 云vân 。

譬thí 如như 貧bần 窮cùng 人nhân 。 往vãng 至chí 親thân 友hữu 家gia 。 其kỳ 家gia 甚thậm 大đại 富phú 。 具cụ 設thiết 諸chư 餚hào 饍thiện 。

既ký 醉túy 來lai 而nhi 臥ngọa 。 云vân 何hà 得đắc 設thiết 。 又hựu 既ký 設thiết 餚hào 饍thiện 。 寧ninh 無vô 酒tửu 也dã 。 此thử 則tắc 譬thí 事sự 不bất 成thành 。 今kim 明minh 此thử 中trung 可khả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 親thân 友hữu 設thiết 於ư 酒tửu 饍thiện 。 但đãn 長trường/trưởng 行hành 略lược 故cố 不bất 說thuyết 。 偈kệ 則tắc 具cụ 足túc 。 二nhị 者giả 。 即tức 此thử 長trường/trưởng 行hành 自tự 含hàm 有hữu 之chi 。 文văn 云vân 。

醉túy 酒tửu 而nhi 臥ngọa

酒tửu 者giả 親thân 友hữu 所sở 設thiết 也dã 。 醉túy 者giả 貧bần 人nhân 飲ẩm 酒tửu 而nhi 醉túy 也dã 。 昔tích 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 即tức 大đại 宗tông 中trung 道đạo 無vô 相tướng 教giáo 為vi 酒tửu 。 滯trệ 教giáo 為vi 醉túy 。 迷mê 理lý 為vi 臥ngọa 。 故cố 經Kinh 云vân 。

持trì 空không 三tam 昧muội 瓶bình 以dĩ 盛thịnh 無vô 相tướng 酒tửu

問vấn 。

何hà 以dĩ 酒tửu 喻dụ 教giáo 耶da 。

答đáp 。

酒tửu 有hữu 歡hoan 適thích 義nghĩa 。 喻dụ 聞văn 教giáo 歡hoan 喜hỷ 。 自tự 知tri 作tác 佛Phật 。 二nhị 。 酒tửu 有hữu 昏hôn 迷mê 義nghĩa 。 喻dụ 其kỳ 因nhân 教giáo 起khởi 迷mê 。 今kim 喻dụ 大Đại 乘Thừa 。 正chánh 欲dục 明minh 三tam 根căn 聲Thanh 聞Văn 中trung 途đồ 迷mê 教giáo 義nghĩa 。 故cố 正chánh 借tá 酒tửu 為ví 喻dụ 。 是thị 以dĩ 命mạng 初sơ 即tức 云vân 。 醉túy 酒tửu 而nhi 臥ngọa 。

問vấn 。

因nhân 酒tửu 故cố 醉túy 臥ngọa 。 設thiết 教giáo 應ưng 起khởi 迷mê 。

答đáp 。

親thân 友hữu 共cộng 會hội 本bổn 為vi 怡di 神thần 。 不bất 使sử 昏hôn 醉túy 。 如Như 來Lai 說thuyết 教giáo 意ý 在tại 悟ngộ 理lý 。 不bất 使sử 緣duyên 迷mê 。 但đãn 失thất 旨chỉ 故cố 惑hoặc 耳nhĩ 。

是thị 時thời 親thân 友hữu 。 官quan 事sự 當đương 行hành

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 化hóa 物vật 自tự 在tại 如như 官quan 事sự 。 又hựu 大Đại 士Sĩ 益ích 物vật 非phi 己kỷ 如như 官quan 事sự 。 又hựu 此thử 土thổ/độ 感cảm 盡tận 他tha 方phương 緣duyên 至chí 。 不bất 得đắc 不bất 去khứ 。 如như 官quan 事sự 當đương 行hành 也dã 。

以dĩ 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 繫hệ 其kỳ 衣y 裏lý

者giả 。 此thử 正chánh 明minh 繫hệ 珠châu 譬thí 也dã 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

有hữu 散tán 亂loạn 增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 。 心tâm 實thật 無vô 有hữu 定định 。 過quá 去khứ 雖tuy 有hữu 大Đại 乘Thừa 善thiện 根căn 。 而nhi 不bất 覺giác 知tri 。 不bất 覺giác 知tri 故cố 。 不bất 求cầu 大Đại 乘Thừa 。 於ư 狹hiệp 劣liệt 心tâm 生sanh 虛hư 妄vọng 解giải 以dĩ 為vi 第đệ 一nhất 乘thừa 。 如như 是thị 倒đảo 取thủ 。 為vi 對đối 治trị 此thử 故cố 說thuyết 繫hệ 寶bảo 珠châu 譬thí 。 即tức 是thị 示thị 其kỳ 過quá 去khứ 善thiện 根căn 。 令linh 憶ức 念niệm 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 教giáo 令linh 入nhập 三tam 昧muội 故cố 也dã 。

《# 論luận 》# 又hựu 云vân 。

示thị 現hiện 解giải 無vô 上thượng 。 故cố 說thuyết 繫hệ 寶bảo 珠châu 喻dụ 也dã 。

大Đại 乘Thừa 中trung 道đạo 之chi 解giải 譬thí 之chi 寶bảo 珠châu 。 理lý 中trung 之chi 極cực 故cố 稱xưng 無vô 價giá 。 又hựu 由do 此thử 不bất 二nhị 之chi 解giải 感cảm 佛Phật 大đại 果quả 。 以dĩ 多đa 有hữu 所sở 堪kham 故cố 稱xưng 無vô 價giá 。 解giải 由do 佛Phật 授thọ 故cố 稱xưng 為vi 繫hệ 。 解giải 隱ẩn 微vi 惑hoặc 心tâm 中trung 如như 衣y 裏lý 也dã 。

問vấn 。

授thọ 解giải 本bổn 由do 眾chúng 生sanh 領lãnh 悟ngộ 。 既ký 云vân 醉túy 酒tửu 而nhi 臥ngọa 。 都đô 不bất 覺giác 知tri 。 云vân 何hà 於ư 不bất 覺giác 知tri 時thời 而nhi 授thọ 解giải 耶da 。

答đáp 。

繫hệ 珠châu 者giả 。 本bổn 說thuyết 大Đại 乘Thừa 之chi 旨chỉ 不bất 令linh 暫tạm 受thọ 而nhi 已dĩ 。 乃nãi 為vi 染nhiễm 神thần 歷lịch 劫kiếp 不bất 朽hủ 。 故cố 借tá 醉túy 不bất 覺giác 知tri 時thời 以dĩ 明minh 繫hệ 珠châu 耳nhĩ 。 實thật 非phi 是thị 不bất 覺giác 知tri 時thời 繫hệ 。 二nhị 者giả 。 夫phu 解giải 之chi 珠châu 喻dụ 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 失thất 正chánh 在tại 後hậu 時thời 。 今kim 欲dục 顯hiển 後hậu 時thời 不bất 朽hủ 之chi 解giải 由do 於ư 佛Phật 授thọ 。 故cố 在tại 後hậu 時thời 說thuyết 耳nhĩ 。 又hựu 所sở 以dĩ 知tri 繫hệ 寶bảo 珠châu 非phi 是thị 不bất 覺giác 知tri 時thời 者giả 。 珠châu 喻dụ 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 若nhược 都đô 不bất 覺giác 知tri 。 云vân 何hà 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 也dã 。 但đãn 今kim 據cứ 後hậu 時thời 廢phế 忘vong 。 故cố 云vân 不bất 覺giác 知tri 耳nhĩ 。

問vấn 。

繫hệ 珠châu 既ký 是thị 覺giác 知tri 時thời 。 飲ẩm 酒tửu 亦diệc 有hữu 不bất 醉túy 耶da 。

答đáp 。

初sơ 未vị 醉túy 後hậu 方phương 醉túy 。 如như 初sơ 稟bẩm 教giáo 時thời 未vị 迷mê 後hậu 方phương 迷mê 耳nhĩ 。

問vấn 。

親thân 友hữu 何hà 故cố 設thiết 以dĩ 酒tửu 饍thiện 復phục 繫hệ 珠châu 耶da 。

答đáp 。

親thân 友hữu 惠huệ 益ích 可khả 有hữu 始thỉ 終chung 二nhị 事sự 。

初sơ 則tắc 設thiết 以dĩ 酒tửu 饍thiện 。 終chung 則tắc 惠huệ 之chi 重trọng/trùng 寶bảo 。 重trọng/trùng 寶bảo 是thị 後hậu 時thời 富phú 貴quý 之chi 因nhân 。 酒tửu 饍thiện 是thị 當đương 時thời 會hội 遇ngộ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 初sơ 稟bẩm 大Đại 乘Thừa 亦diệc 具cụ 二nhị 事sự 。

一nhất 者giả 。 當đương 時thời 得đắc 益ích 。 如như 飲ẩm 酒tửu 怡di 情tình 。 次thứ 。 解giải 染nhiễm 神thần 歷lịch 劫kiếp 不bất 朽hủ 。 譬thí 同đồng 繫hệ 寶bảo 珠châu 也dã 。

問vấn 。

既ký 是thị 始thỉ 終chung 一nhất 解giải 。 何hà 故cố 不bất 舉cử 一nhất 譬thí 。

答đáp 。

酒tửu 饍thiện 但đãn 有hữu 當đương 時thời 之chi 益ích 而nhi 無vô 後hậu 時thời 不bất 失thất 之chi 義nghĩa 。 繫hệ 珠châu 但đãn 有hữu 後hậu 時thời 不bất 失thất 而nhi 無vô 交giao 益ích 之chi 理lý 。 故cố 舉cử 兩lưỡng 譬thí 以dĩ 喻dụ 始thỉ 終chung 一nhất 解giải 也dã 。

問vấn 曰viết 。

若nhược 唯duy 是thị 授thọ 於ư 一nhất 解giải 。 則tắc 初sơ 見kiến 親thân 友hữu 便tiện 是thị 繫hệ 珠châu 。 云vân 何hà 至chí 醉túy 臥ngọa 時thời 方phương 始thỉ 繫hệ 也dã 。

答đáp 。

兩lưỡng 譬thí 實thật 是thị 一nhất 時thời 。 而nhi 前tiền 後hậu 說thuyết 者giả 取thủ 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。

飲ẩm 酒tửu 取thủ 其kỳ 初sơ 有hữu 微vi 解giải 後hậu 則tắc 昏hôn 迷mê 。 雖tuy 復phục 後hậu 迷mê 而nhi 解giải 隱ẩn 迷mê 內nội 終chung 不bất 朽hủ 滅diệt 故cố 如như 繫hệ 珠châu 。 故cố 酒tửu 譬thí 顯hiển 其kỳ 解giải 後hậu 起khởi 迷mê 。 珠châu 譬thí 彰chương 其kỳ 解giải 雖tuy 復phục 起khởi 迷mê 解giải 不bất 朽hủ 滅diệt 。

問vấn 。

經kinh 自tự 辨biện 前tiền 後hậu 。 云vân 何hà 言ngôn 一nhất 時thời 耶da 。

答đáp 。

後hậu 偈kệ 中trung 明minh 設thiết 酒tửu 饍thiện 即tức 繫hệ 寶bảo 珠châu 。 故cố 知tri 一nhất 時thời 。 但đãn 欲dục 顯hiển 始thỉ 終chung 二nhị 義nghĩa 。 如như 前tiền 釋thích 也dã 。

問vấn 。

酒tửu 珠châu 但đãn 譬thí 解giải 亦diệc 喻dụ 教giáo 耶da 。

答đáp 。

通thông 皆giai 得đắc 喻dụ 。 中trung 道đạo 之chi 教giáo 圓viên 正chánh 如như 珠châu 。 陶đào 神thần 養dưỡng 性tánh 事sự 同đồng 於ư 酒tửu 。 教giáo 既ký 具cụ 兩lưỡng 。 解giải 亦diệc 例lệ 然nhiên 。 但đãn 珠châu 正chánh 譬thí 解giải 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 故cố 下hạ 合hợp 云vân 。

一Nhất 切Thiết 智Trí 願nguyện 。 猶do 在tại 不bất 失thất

酒tửu 譬thí 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 喻dụ 教giáo 。 二nhị 者giả 飲ẩm 酒tửu 益ích 身thân 喻dụ 稟bẩm 教giáo 生sanh 解giải 。 故cố 知tri 具cụ 二nhị 義nghĩa 也dã 。 但đãn 酒tửu 正chánh 喻dụ 教giáo 也dã 。

與dữ 之chi 而nhi 去khứ

者giả 。 即tức 時thời 未vị 可khả 化hóa 。 不bất 得đắc 不bất 捨xả 之chi 也dã 。 又hựu 初sơ 設thiết 酒tửu 喻dụ 說thuyết 教giáo 。 以dĩ 繫hệ 珠châu 譬thí 授thọ 解giải 。 授thọ 解giải 既ký 竟cánh 此thử 土thổ/độ 感cảm 息tức 。 是thị 故cố 去khứ 也dã 。

其kỳ 人nhân 醉túy 臥ngọa 。 都đô 不bất 覺giác 知tri

者giả 。 第đệ 二nhị 。 中trung 途đồ 忘vong 大đại 取thủ 小tiểu 譬thí 。 既ký 滯trệ 教giáo 起khởi 惑hoặc 。 經kinh 歷lịch 生sanh 死tử 。 不bất 覺giác 曾tằng 有hữu 大Đại 乘Thừa 之chi 解giải 也dã 。

起khởi 已dĩ 遊du 行hành

者giả 。 前tiền 句cú 明minh 忘vong 於ư 大đại 解giải 如như 。 都đô 不bất 覺giác 知tri 。 此thử 句cú 辨biện 習tập 行hành 小Tiểu 乘Thừa 故cố 云vân 。 起khởi 已dĩ 遊du 行hành 。 又hựu 前tiền 句cú 辨biện 都đô 不bất 覺giác 知tri 。 忘vong 失thất 本bổn 解giải 流lưu 浪lãng 五ngũ 趣thú 。 此thử 句cú 辨biện 起khởi 求cầu 二Nhị 乘Thừa 出xuất 世thế 法pháp 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 機cơ 發phát 為vi 起khởi 。 修tu 行hành 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 為vi 行hành 。

到đáo 於ư 他tha 國quốc

者giả 。 乃nãi 謂vị 涅Niết 槃Bàn 可khả 證chứng 。 所sở 存tồn 非phi 本bổn 故cố 云vân 他tha 國quốc 。 即tức 大Đại 乘Thừa 為vi 本bổn 國quốc 。 二Nhị 乘Thừa 教giáo 為vi 他tha 國quốc 也dã 。 信tín 解giải 譬thí 中trung 以dĩ 大Đại 乘Thừa 理lý 為vi 自tự 國quốc 。 生sanh 死tử 為vi 他tha 國quốc 。 今kim 以dĩ 大Đại 乘Thừa 為vi 自tự 。 小tiểu 為vi 他tha 。

為vì 衣y 食thực 故cố 。 懃cần 力lực 求cầu 索sách 。 甚thậm 大đại 艱gian 難nan

者giả 。 二Nhị 乘Thừa 少thiểu 樂lạc 義nghĩa 比tỉ 衣y 食thực 。 伏phục 惑hoặc 不bất 懈giải 為vi 懃cần 力lực 。 空không 有hữu 涉thiệp 慮lự 為vi 艱gian 難nan 。 又hựu 非phi 是thị 順thuận 理lý 故cố 稱xưng 艱gian 難nan 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 如như 樂nhạo/nhạc/lạc 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 如như 苦khổ 道đạo 。 故cố 如như 艱gian 難nan 。

若nhược 少thiểu 有hữu 所sở 得đắc 。 便tiện 以dĩ 為vi 足túc

者giả 。 上thượng 辨biện 行hành 因nhân 。 今kim 明minh 得đắc 果quả 。 保bảo 少thiểu 為vi 究cứu 竟cánh 故cố 云vân 自tự 足túc 也dã 。

於ư 後hậu 親thân 友hữu 。 會hội 遇ngộ 見kiến 之chi

第đệ 三tam 。 會hội 遇ngộ 示thị 珠châu 譬thí 。

問vấn 。

今kim 始thỉ 見kiến 親thân 友hữu 。 前tiền 已dĩ 見kiến 也dã 。

答đáp 。

起khởi 已dĩ 遊du 行hành 。 中trung 已dĩ 見kiến 親thân 友hữu 。 但đãn 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 未vị 稱xưng 昔tích 日nhật 友hữu 。 故cố 不bất 說thuyết 見kiến 耳nhĩ 。 今kim 既ký 示thị 珠châu 。 還hoàn 如như 昔tích 友hữu 。 方phương 乃nãi 稱xưng 見kiến 也dã 。

於ư 後hậu

者giả 。 即tức 說thuyết 小tiểu 教giáo 之chi 後hậu 。 大đại 機cơ 潛tiềm 發phát 名danh 為vi 會hội 遇ngộ 。 為vi 佛Phật 智trí 所sở 照chiếu 稱xưng 為vi 見kiến 之chi 也dã 。

而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 咄đốt 哉tai 丈trượng 夫phu 何hà 為vi 衣y 食thực 。 乃nãi 至chí 如như 是thị

者giả 。 向hướng 明minh 見kiến 機cơ 。 今kim 辨biện 說thuyết 教giáo 。 昔tích 發phát 大đại 心tâm 行hành 於ư 大đại 行hành 。 志chí 力lực 雄hùng 幹cán 故cố 稱xưng 丈trượng 夫phu 。 今kim 遂toại 棄khí 大đại 學học 小tiểu 。 此thử 可khả 傷thương 歎thán 也dã 。

我ngã 昔tích 欲dục 令linh 。 汝nhữ 得đắc 安an 樂lạc 。 五ngũ 欲dục 自tự 恣tứ

者giả 。 昔tích 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 得đắc 於ư 佛Phật 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。

於ư 某mỗ 年niên 日nhật 月nguyệt 。 以dĩ 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 繫hệ 汝nhữ 衣y 裏lý 。 今kim 故cố 現hiện 在tại

者giả 。 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 時thời 為vi 年niên 日nhật 月nguyệt 。 為vi 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 授thọ 一Nhất 乘Thừa 之chi 解giải 為vi 繫hệ 珠châu 。 昔tích 因nhân 不bất 朽hủ 為vi 猶do 故cố 現hiện 在tại 。

而nhi 汝nhữ 不bất 知tri

者giả 。 明minh 不bất 知tri 有hữu 大đại 解giải 也dã 。

懃cần 苦khổ 憂ưu 惱não 。 以dĩ 求cầu 自tự 活hoạt

者giả 。 明minh 其kỳ 取thủ 小tiểu 也dã 。

甚thậm 為vi 癡si 也dã

者giả 。 忘vong 大đại 取thủ 小tiểu 蓋cái 是thị 。 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 故cố 稱xưng 癡si 也dã 。

汝nhữ 今kim 可khả 以dĩ 此thử 寶bảo 。 貿mậu 易dị 所sở 須tu

者giả 。 以dĩ 菩Bồ 提Đề 心tâm 寶bảo 貿mậu 易dị 。 必tất 感cảm 佛Phật 道Đạo 圓viên 德đức 也dã 。 以dĩ 因nhân 感cảm 果quả 即tức 是thị 貿mậu 易dị 之chi 義nghĩa 也dã 。

佛Phật 亦diệc 如như 是thị

下hạ 。 第đệ 三tam 。 合hợp 三tam 譬thí 。 即tức 三tam 。

為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời

者giả 。 合hợp 上thượng 親thân 友hữu 也dã 。

教giáo 化hóa

者giả 。 合hợp 上thượng 設thiết 酒tửu 也dã 。

令linh 發phát 一Nhất 切Thiết 智Trí 心tâm

者giả 。 合hợp 上thượng 繫hệ 寶bảo 珠châu 也dã 。

而nhi 尋tầm 廢phế 忘vong

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 合hợp 棄khí 大đại 取thủ 小tiểu 譬thí 。 即tức 兼kiêm 合hợp 上thượng 醉túy 酒tửu 而nhi 臥ngọa 也dã 。 廢phế 忘vong 正chánh 是thị 合hợp 上thượng 都đô 不bất 覺giác 知tri 也dã 。

既ký 得đắc 羅La 漢Hán

者giả 。 上thượng 合hợp 忘vong 大đại 。 此thử 合hợp 取thủ 小tiểu 也dã 。

一Nhất 切Thiết 智Trí 願nguyện 。 猶do 在tại 不bất 失thất

者giả 。 合hợp 第đệ 三tam 。 親thân 友hữu 示thị 珠châu 譬thí 也dã 。

今kim 者giả 世Thế 尊Tôn 。 覺giác 悟ngộ 我ngã 等đẳng

下hạ 。 合hợp 上thượng 咄đốt 哉tai 丈trượng 夫phu 乃nãi 至chí 如như 是thị 之chi 言ngôn 也dã 。

我ngã 久cửu 令linh 汝nhữ 等đẳng

下hạ 。 合hợp 上thượng 我ngã 昔tích 欲dục 令linh 。 汝nhữ 得đắc 安an 樂lạc 。 至chí 繫hệ 珠châu 文văn 也dã 。

而nhi 汝nhữ 謂vị 為vi

下hạ 。 合hợp 上thượng 而nhi 汝nhữ 不bất 知tri 。 甚thậm 為vi 癡si 也dã 。

世Thế 尊Tôn 我ngã 今kim 乃nãi 知tri

下hạ 。 第đệ 四tứ 段đoạn 。 結kết 悟ngộ 解giải 歡hoan 喜hỷ 。

偈kệ 有hữu 十thập 二nhị 行hành 半bán 。 頌tụng 上thượng 四tứ 段đoạn 。 即tức 為vi 四tứ 。 兩lưỡng 行hành 半bán 頌tụng 法pháp 說thuyết 。 六lục 行hành 頌tụng 喻dụ 說thuyết 。 三tam 行hành 頌tụng 合hợp 喻dụ 。 一nhất 行hành 頌tụng 結kết 歡hoan 喜hỷ 。 上thượng 法pháp 說thuyết 有hữu 四tứ 。

初sơ 半bán 行hành 。 頌tụng 第đệ 一nhất 領lãnh 解giải 之chi 緣duyên 。 一nhất 句cú 。 頌tụng 第đệ 二nhị 內nội 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 一nhất 句cú 。 頌tụng 第đệ 三tam 外ngoại 形hình 致trí 敬kính 。 一nhất 行hành 半bán 。 頌tụng 第đệ 四tứ 悔hối 過quá 。 悔hối 過quá 自tự 責trách 有hữu 四tứ 。 今kim 但đãn 頌tụng 兩lưỡng 。

初sơ 半bán 行hành 頌tụng 悔hối 過quá 。 次thứ 一nhất 行hành 頌tụng 昔tích 迷mê 。 即tức 是thị 釋thích 悔hối 過quá 之chi 事sự 。 次thứ 六lục 行hành 頌tụng 三tam 譬thí 。 即tức 為vi 三tam 別biệt 。

一nhất 行hành 三tam 句cú 。 頌tụng 第đệ 一nhất 繫hệ 珠châu 譬thí 也dã 。

具cụ 設thiết 諸chư 餚hào 饍thiện

者giả 。 長trường/trưởng 行hành 舉cử 酒tửu 。 偈kệ 舉cử 餚hào 饍thiện 。 酒tửu 譬thí 說thuyết 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 設thiết 餚hào 饍thiện 譬thí 。 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 亦diệc 得đắc 轉chuyển 譬thí 。 上thượng 以dĩ 酒tửu 譬thí 法pháp 華hoa 教giáo 。 今kim 以dĩ 餚hào 饍thiện 譬thí 教giáo 也dã 。 言ngôn 具cụ 設thiết 者giả 。 佛Phật 略lược 說thuyết 於ư 前tiền 。 沙Sa 彌Di 廣quảng 說thuyết 於ư 後hậu 也dã 。

默mặc 與dữ 而nhi 捨xả 去khứ

者giả 。 解giải 之chi 不bất 朽hủ 既ký 顯hiển 在tại 後hậu 時thời 。 則tắc 後hậu 時thời 之chi 解giải 非phi 是thị 言ngôn 教giáo 所sở 授thọ 。 故cố 稱xưng 默mặc 與dữ 。 有hữu 人nhân 云vân 。

爾nhĩ 時thời 不bất 噵# 此thử 一nhất 發phát 之chi 善thiện 歷lịch 劫kiếp 不bất 朽hủ 。 更cánh 相tương 值trị 遇ngộ 故cố 稱xưng 默mặc 與dữ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

當đương 時thời 雖tuy 為vi 說thuyết 教giáo 。 鈍độn 根căn 不bất 解giải 與dữ 默mặc 無vô 異dị 。 故cố 稱xưng 默mặc 與dữ 也dã 。 又hựu 酒tửu 饍thiện 譬thí 教giáo 名danh 之chi 為vi 言ngôn 。 繫hệ 珠châu 授thọ 解giải 故cố 稱xưng 默mặc 與dữ 。 此thử 釋thích 為vi 正chánh 。

問vấn 。

偈kệ 中trung 何hà 故cố 辨biện 設thiết 餚hào 饍thiện 則tắc 辨biện 繫hệ 珠châu 也dã 。

答đáp 。

為vi 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 時thời 即tức 授thọ 菩Bồ 提Đề 心tâm 解giải 。 實thật 無vô 異dị 時thời 。 故cố 知tri 相tương 次thứ 說thuyết 也dã 。

而nhi 捨xả 去khứ

者giả 。 說thuyết 教giáo 授thọ 解giải 在tại 益ích 已dĩ 圓viên 故cố 。 捨xả 之chi 而nhi 去khứ 。

時thời 臥ngọa 不bất 覺giác 知tri

下hạ 兩lưỡng 偈kệ 一nhất 句cú 。 頌tụng 上thượng 中trung 途đồ 忘vong 失thất 大đại 譬thí 。

與dữ 珠châu 之chi 親thân 友hữu

下hạ 兩lưỡng 偈kệ 。 頌tụng 上thượng 會hội 遇ngộ 示thị 珠châu 譬thí 。

我ngã 等đẳng 亦diệc 如như 是thị

下hạ 三tam 行hành 。 頌tụng 上thượng 合hợp 譬thí 。 初sơ 偈kệ 頌tụng 合hợp 第đệ 一nhất 譬thí 。 次thứ 偈kệ 頌tụng 合hợp 第đệ 二nhị 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 合hợp 第đệ 三tam 。

我ngã 今kim 從tùng 佛Phật 聞văn

一nhất 偈kệ 。 頌tụng 第đệ 四tứ 結kết 歡hoan 喜hỷ 也dã 。

授Thọ 學Học 無Vô 學Học 人Nhân 記Ký 品Phẩm 第đệ 九cửu

學học 無Vô 學Học 有hữu 大đại 小Tiểu 乘Thừa 不bất 同đồng 。 小Tiểu 乘Thừa 學học 無Vô 學Học 者giả 。 《# 成thành 論luận 》# 云vân 。

學học 法pháp 者giả 。 學học 人nhân 在tại 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 也dã 。 無Vô 學Học 者giả 。 無Vô 學Học 人nhân 在tại 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 也dã 。 若nhược 緣duyên 真chân 之chi 心tâm 更cánh 有hữu 增tăng 進tiến 義nghĩa 。 是thị 名danh 為vi 學học 。 緣duyên 真chân 之chi 心tâm 已dĩ 滿mãn 。 不bất 復phục 進tiến 求cầu 。 是thị 名danh 無Vô 學Học 。 若nhược 出xuất 世thế 俗tục 心tâm 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。

依y 《# 毘tỳ 曇đàm 》# 云vân 。

會hội 理lý 進tiến 求cầu 名danh 之chi 為vi 學học 。 會hội 理lý 息tức 求cầu 名danh 為vi 無Vô 學Học 。 緣duyên 事sự 之chi 心tâm 名danh 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 。

然nhiên 今kim 品phẩm 都đô 不bất 論luận 此thử 義nghĩa 。 學học 無Vô 學Học 既ký 在tại 觀quán 心tâm 。 不bất 可khả 得đắc 記ký 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 受thọ 。 今kim 但đãn 就tựu 位vị 判phán 耳nhĩ 。 三tam 果quả 名danh 學học 。 羅La 漢Hán 名danh 無Vô 學Học 。 而nhi 言ngôn 人nhân 者giả 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 人nhân 也dã 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 者giả 。 十thập 五ngũ 心tâm 也dã 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 者giả 第đệ 十thập 六lục 心tâm 也dã 。

今kim 正chánh 標tiêu 其kỳ 人nhân 以dĩ 目mục 品phẩm 也dã 。 大Đại 乘Thừa 學học 無Vô 學Học 者giả 。 佛Phật 名danh 無Vô 學Học 。 登đăng 地địa 以dĩ 上thượng 稱xưng 之chi 為vi 學học 。 就tựu 因Nhân 地Địa 中trung 。 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 是thị 功công 用dụng 道đạo 名danh 之chi 為vi 學học 。 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 名danh 為vi 無Vô 學Học 。 故cố 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 有Hữu 學Học 無Vô 學Học 地địa

問vấn 。

大Đại 乘Thừa 有hữu 果quả 地địa 學học 無Vô 學Học 。

復phục 有hữu 因nhân 中trung 學học 無Vô 學Học 。 小Tiểu 乘Thừa 何hà 故cố 無vô 因nhân 中trung 學học 無Vô 學Học 耶da 。

答đáp 。

小Tiểu 乘Thừa 因nhân 中trung 無vô 有hữu 功công 用dụng 無vô 功công 用dụng 義nghĩa 。 故cố 不bất 開khai 二nhị 也dã 。 但đãn 有hữu 功công 用dụng 故cố 但đãn 有hữu 學học 道Đạo 也dã 。

今kim 明minh 此thử 中trung 諸chư 人nhân 多đa 是thị 佛Phật 之chi 同đồng 行hành 。 則tắc 是thị 大Đại 乘Thừa 學học 無Vô 學Học 也dã 。 今kim 授thọ 顯hiển 名danh 及cập 密mật 行hành 二nhị 種chủng 學Học 無Vô 學Học 人nhân 記ký 。 故cố 以dĩ 目mục 品phẩm 名danh 也dã 。 品phẩm 開khai 為vi 二nhị 。

初sơ 。 請thỉnh 記ký 。 二nhị 。 授thọ 記ký 。 請thỉnh 記ký 為vi 二nhị 。

初sơ 。 阿A 難Nan 羅la 雲vân 二nhị 人nhân 請thỉnh 記ký 。 次thứ 。 二nhị 千thiên 人nhân 請thỉnh 記ký 。

問vấn 。

〈# 序tự 品phẩm 〉# 列liệt 眾chúng 。 阿A 難Nan 皆giai 在tại 無Vô 學Học 眾chúng 攝nhiếp 。 今kim 何hà 故cố 入nhập 學Học 無Vô 學Học 人nhân 眾chúng 攝nhiếp 耶da 。

答đáp 。

凡phàm 有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 上thượng 品phẩm 明minh 阿A 難Nan 之chi 德đức 。 預dự 是thị 佛Phật 法Pháp 第đệ 二nhị 師sư 。 雖tuy 非phi 無Vô 學Học 而nhi 在tại 無Vô 學Học 眾chúng 攝nhiếp 。 今kim 據cứ 其kỳ 位vị 分phần/phân 。 既ký 是thị 初sơ 果quả 故cố 不bất 入nhập 無Vô 學Học 眾chúng 攝nhiếp 。

問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 。 羅la 睺hầu 既ký 是thị 無Vô 學Học 。 何hà 故cố 不bất 入nhập 前tiền 品phẩm 攝nhiếp 也dã 。

答đáp 。

要yếu 授thọ 阿A 難Nan 記ký 方phương 得đắc 授thọ 羅la 睺hầu 記ký 。 阿A 難Nan 既ký 入nhập 今kim 品phẩm 攝nhiếp 。 羅la 雲vân 亦diệc 入nhập 今kim 品phẩm 攝nhiếp 。

二nhị 者giả 。

阿A 難Nan 。 羅la 雲vân 與dữ 上thượng 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 願nguyện 行hành 不bất 同đồng 。 故cố 別biệt 入nhập 今kim 品phẩm 攝nhiếp 。 三tam 者giả 。 上thượng 明minh 無Vô 學Học 人nhân 有hữu 權quyền 有hữu 實thật 。 如như 滿mãn 願nguyện 為vi 權quyền 。 餘dư 人nhân 為vi 實thật 。 今kim 欲dục 明minh 學Học 無Vô 學Học 人nhân 。 亦diệc 有hữu 權quyền 實thật 。

阿A 難Nan 。 羅la 雲vân 有hữu 發phát 迹tích 故cố 所sở 以dĩ 為vi 權quyền 。 二nhị 千thiên 人nhân 不phủ 。 發phát 迹tích 故cố 目mục 之chi 為vi 實thật 。 然nhiên 發phát 迹tích 不bất 發phát 迹tích 皆giai 是thị 權quyền 人nhân 。 如như 上thượng 釋thích 也dã 。

初sơ 文văn 有hữu 三tam 。

一nhất 。 內nội 心tâm 思tư 惟duy 。 二nhị 。 外ngoại 形hình 致trí 敬kính 。 三tam 。 發phát 言ngôn 請thỉnh 記ký 。 則tắc 三tam 業nghiệp 次thứ 第đệ 也dã 。

我ngã 等đẳng 於ư 此thử 。 亦diệc 應ưng 有hữu 分phần

者giả 。 有hữu 二nhị 推thôi 。 二nhị 結kết 。 二nhị 推thôi 者giả 。

一nhất 。 舉cử 自tự 推thôi 應ưng 得đắc 記ký 。 明minh 我ngã 等đẳng 於ư 此thử 。 亦diệc 應ưng 有hữu 分phần 者giả 。 敘tự 己kỷ 得đắc 悟ngộ 解giải 也dã 。

唯duy 有hữu 如Như 來Lai 。 我ngã 等đẳng 所sở 歸quy

者giả 。 請thỉnh 佛Phật 證chứng 明minh 驗nghiệm 其kỳ 有hữu 解giải 。 又hựu 迹tích 居cư 聲Thanh 聞Văn 。 宗tông 歸quy 佛Phật 道Đạo 。 故cố 設thiết 此thử 言ngôn 也dã 。

又hựu 我ngã 等đẳng

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 舉cử 他tha 推thôi 必tất 應ưng 得đắc 記ký 。 此thử 二nhị 人nhân 最tối 為vi 親thân 近cận 。 若nhược 遂toại 不bất 得đắc 記ký 凡phàm 有hữu 二nhị 失thất 。

一nhất 。 乖quai 於ư 物vật 望vọng 。 二nhị 。 違vi 其kỳ 本bổn 願nguyện 。

若nhược 佛Phật 見kiến 授thọ

第đệ 二nhị 。 明minh 二nhị 結kết 。

我ngã 願nguyện 既ký 滿mãn

結kết 上thượng 自tự 推thôi 。

眾chúng 望vọng 亦diệc 足túc

結kết 上thượng 他tha 推thôi 。 又hựu 。

唯duy 有hữu 如Như 來Lai 。 我ngã 等đẳng 所sở 歸quy

同đồng 餘dư 聲Thanh 聞Văn 故cố 應ưng 得đắc 記ký 。

又hựu 我ngã 等đẳng 為vi 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian

明minh 異dị 餘dư 聲Thanh 聞Văn 故cố 應ưng 得đắc 記ký 。

我ngã 願nguyện 既ký 滿mãn

結kết 同đồng 餘dư 聲Thanh 聞Văn 。

眾chúng 望vọng 亦diệc 足túc

結kết 異dị 餘dư 聲Thanh 聞Văn 。

爾nhĩ 時thời 學Học 無Vô 學Học

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 二nhị 千thiên 人nhân 請thỉnh 記ký 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 授thọ 記ký 。 前tiền 授thọ 二nhị 人nhân 記ký 。 次thứ 授thọ 二nhị 千thiên 人nhân 記ký 。 前tiền 授thọ 二nhị 人nhân 記ký 中trung 。 初sơ 。 授thọ 阿A 難Nan 記ký 。 次thứ 。 授thọ 羅la 雲vân 記ký 。 初sơ 授thọ 阿A 難Nan 記ký 有hữu 四tứ 。

一nhất 。 授thọ 記ký 。 二nhị 。 新tân 學học 生sanh 疑nghi 。 三tam 。 釋thích 疑nghi 。 四tứ 。 結kết 喜hỷ 。 初sơ 授thọ 記ký 中trung 。 前tiền 長trường/trưởng 行hành 。 次thứ 偈kệ 。 長trường/trưởng 行hành 。 前tiền 行hành 因nhân 。 次thứ 得đắc 果quả 。 得đắc 果quả 之chi 中trung 偏thiên 明minh 壽thọ 長trưởng 者giả 。 欲dục 顯hiển 阿A 難Nan 護hộ 法Pháp 因nhân 緣duyên 故cố 得đắc 長trường 壽thọ 果quả 也dã 。

爾nhĩ 時thời 會hội 中trung

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 新tân 學học 生sanh 疑nghi 。 所sở 以dĩ 疑nghi 者giả 。 佛Phật 加gia 其kỳ 神thần 力lực 欲dục 發phát 阿A 難Nan 之chi 迹tích 。 故cố 興hưng 此thử 疑nghi 念niệm 也dã 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn

下hạ 。 第đệ 三tam 。 釋thích 疑nghi 。

空không 王vương 佛Phật

者giả 。 畢tất 竟cánh 空không 是thị 諸chư 空không 中trung 之chi 王vương 。 故cố 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

性tánh 空không 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 畢tất 竟cánh 空không 是thị 佛Phật 所sở 行hành 。

釋Thích 迦Ca 。 阿A 難Nan 同đồng 以dĩ 畢tất 竟cánh 空không 為vi 本bổn 。 故cố 言ngôn 俱câu 於ư 空Không 王Vương 佛Phật 所sở 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 釋Thích 迦Ca 發phát 心tâm 已dĩ 後hậu 懃cần 習tập 畢tất 竟cánh 空không 故cố 自tự 成thành 佛Phật 。 阿A 難Nan 多đa 聞văn 故cố 。 以dĩ 為vi 侍thị 者giả 。 師sư 及cập 弟đệ 子tử 同đồng 起khởi 畢tất 竟cánh 空không 。 記ký 與dữ 不bất 記ký 何hà 所sở 疑nghi 耶da 。

問vấn 。

懃cần 習tập 畢tất 竟cánh 空không 何hà 故cố 成thành 佛Phật 。 阿A 難Nan 多đa 聞văn 何hà 故cố 為vi 弟đệ 子tử 。

答đáp 。

寄ký 迹tích 而nhi 言ngôn 。 多đa 聞văn 是thị 眾chúng 行hành 中trung 一nhất 行hành 。 懃cần 進tiến 遍biến 策sách 眾chúng 行hành 。 故cố 有hữu 成thành 與dữ 未vị 成thành 。

阿A 難Nan 面diện 於ư 佛Phật 前tiền

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 領lãnh 解giải 稱xưng 歎thán 。 次thứ 。 授thọ 羅la 睺hầu 記ký 如như 文văn 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 授thọ 學Học 無Vô 學Học 人nhân 記ký 。 初sơ 。 授thọ 記ký 。 次thứ 。 領lãnh 解giải 稱xưng 歎thán 也dã 。

寂tịch 然nhiên 清thanh 淨tịnh

者giả 。 顯hiển 二nhị 千thiên 人nhân 知tri 諸chư 法pháp 先tiên 來lai 寂tịch 滅diệt 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 故cố 堪kham 與dữ 無vô 生sanh 記ký 也dã 。 餘dư 文văn 易dị 知tri 也dã 。

法Pháp 師Sư 品Phẩm 第đệ 十thập

今kim 以dĩ 四tứ 門môn 釋thích 之chi 。

一nhất 。 來lai 意ý 門môn 。 二nhị 。 釋thích 名danh 門môn 。 三tam 。 體thể 相tướng 門môn 。 四tứ 。 階giai 位vị 門môn 。

來lai 意ý 門môn 者giả 略lược 明minh 十thập 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 上thượng 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 凡phàm 有hữu 四tứ 章chương 。

第đệ 一nhất 。 略lược 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 動động 執chấp 生sanh 疑nghi 。 第đệ 二nhị 。 執chấp 動động 疑nghi 生sanh 申thân 疑nghi 致trí 請thỉnh 。 第đệ 三tam 。 廣quảng 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 斷đoạn 疑nghi 生sanh 信tín 。 此thử 三tam 已dĩ 竟cánh 。 今kim 是thị 第đệ 四tứ 次thứ 明minh 流lưu 通thông 。 所sở 以dĩ 明minh 流lưu 通thông 者giả 。 上thượng 但đãn 一nhất 處xứ 一nhất 時thời 利lợi 益ích 一nhất 會hội 。 然nhiên 群quần 生sanh 不bất 窮cùng 大đại 悲bi 無vô 限hạn 。 今kim 欲dục 一nhất 切thiết 處xứ 一nhất 切thiết 時thời 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 人nhân 。 是thị 故cố 明minh 流lưu 通thông 也dã 。 二nhị 者giả 。 依y 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

釋thích 般Bát 若Nhã 有hữu 二nhị 門môn 。

一nhất 。 直trực 說thuyết 門môn 。 二nhị 。 稱xưng 歎thán 門môn 。

今kim 亦diệc 兩lưỡng 也dã 。 上thượng 來lai 直trực 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 此thử 下hạ 稱xưng 歎thán 門môn 說thuyết 。 故cố 有hữu 下hạ 諸chư 品phẩm 也dã 。 三tam 者giả 。 又hựu 有hữu 二nhị 門môn 。

一nhất 。 智trí 慧tuệ 門môn 。 二nhị 。 福phước 德đức 門môn 。 上thượng 來lai 三tam 周chu 說thuyết 權quyền 實thật 二nhị 智trí 謂vị 智trí 慧tuệ 門môn 。 此thử 下hạ 明minh 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 功công 德đức 。 無vô 邊biên 謂vị 功công 德đức 門môn 。 四tứ 者giả 。

復phục 有hữu 二nhị 門môn 。

一nhất 者giả 。 體thể 門môn 。 二nhị 者giả 。 用dụng 門môn 。 上thượng 來lai 三tam 周chu 廣quảng 說thuyết 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 不bất 二nhị 正chánh 觀quán 謂vị 法pháp 華hoa 體thể 。 今kim 明minh 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 能năng 生sanh 福phước 慧tuệ 謂vị 法pháp 華hoa 用dụng 門môn 。 五ngũ 者giả 。 約ước 人nhân 又hựu 為vi 二nhị 門môn 。

一nhất 者giả 。 福phước 德đức 深thâm 厚hậu 眾chúng 生sanh 現hiện 在tại 值trị 佛Phật 面diện 受thọ 《# 法pháp 華hoa 》# 。 二nhị 者giả 。 福phước 德đức 淺thiển 薄bạc 。 但đãn 值trị 經Kinh 卷quyển 不bất 覩đổ 如Như 來Lai 三tam 周chu 說thuyết 法Pháp 。 上thượng 來lai 為vi 福phước 德đức 深thâm 厚hậu 人nhân 。 自tự 此thử 以dĩ 下hạ 為vi 福phước 德đức 淺thiển 薄bạc 人nhân 。 故cố 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

福phước 德đức 厚hậu 者giả 親thân 從tùng 法pháp 尚thượng 面diện 受thọ 波Ba 若Nhã 。 福phước 德đức 薄bạc 者giả 但đãn 值trị 金kim 牒điệp 文văn 字tự 。

六lục 者giả 。 眾chúng 生sanh 有hữu 二nhị 。

一nhất 者giả 。 與dữ 佛Phật 結kết 重trọng/trùng 因nhân 緣duyên 。 二nhị 。 與dữ 菩Bồ 薩Tát 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 。 自tự 上thượng 以dĩ 來lai 為vi 佛Phật 結kết 緣duyên 眾chúng 生sanh 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 竟cánh 。 今kim 為vi 與dữ 菩Bồ 薩Tát 結kết 緣duyên 眾chúng 生sanh 說thuyết 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 三tam 周chu 說thuyết 竟cánh 付phó 囑chúc 四tứ 依y 。 令linh 有hữu 緣duyên 眾chúng 異dị 世thế 同đồng 益ích 也dã 。 七thất 者giả 。 有hữu 二nhị 門môn 。

一nhất 者giả 。 燃nhiên 燈đăng 。 二nhị 者giả 。 傳truyền 燈đăng 。 釋Thích 迦Ca 自tự 說thuyết 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 謂vị 燃nhiên 燈đăng 也dã 。 今kim 勸khuyến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 展triển 轉chuyển 弘hoằng 宣tuyên 。 明minh 眾chúng 生sanh 不bất 盡tận 。 法pháp 燈đăng 常thường 照chiếu 。 謂vị 傳truyền 燈đăng 也dã 。 八bát 者giả 。 演diễn 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 凡phàm 有hữu 二nhị 門môn 。

一nhất 。 正chánh 說thuyết 門môn 。 二nhị 。 證chứng 說thuyết 門môn 。 自tự 上thượng 已dĩ 來lai 明minh 正chánh 說thuyết 竟cánh 。 從tùng 此thử 以dĩ 下hạ 辨biện 證chứng 說thuyết 門môn 。 故cố 〈# 寶bảo 塔tháp 〉# 。 〈# 涌dũng 現hiện 〉# 證chứng 說thuyết 不bất 虛hư 。 令linh 未vị 信tín 者giả 信tín 。 已dĩ 生sanh 信tín 者giả 不bất 退thoái 。 九cửu 者giả 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 演diễn 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 凡phàm 有hữu 二nhị 門môn 。

一nhất 者giả 。 正chánh 說thuyết 。 二nhị 者giả 。 誡giới 勸khuyến 。 所sở 言ngôn 勸khuyến 者giả 。 令linh 物vật 受thọ 持trì 乃nãi 至chí 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 所sở 言ngôn 誡giới 者giả 。 一nhất 言ngôn 毀hủy 法pháp 及cập 弘hoằng 經kinh 人nhân 。 其kỳ 罪tội 禍họa 無vô 邊biên 。 自tự 上thượng 已dĩ 來lai 明minh 正chánh 說thuyết 門môn 。 從tùng 此thử 以dĩ 下hạ 辨biện 誡giới 勸khuyến 門môn 。 十thập 者giả 。 接tiếp 上thượng 受thọ 記ký 文văn 相tương 生sanh 者giả 。 如Như 來Lai 授thọ 記ký 凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 別biệt 記ký 。 二nhị 者giả 。 通thông 記ký 。 上thượng 來lai 但đãn 明minh 別biệt 記ký 。 未vị 辨biện 通thông 記ký 。 則tắc 授thọ 記ký 義nghĩa 未vị 盡tận 。 今kim 欲dục 辨biện 通thông 記ký 之chi 義nghĩa 故cố 有hữu 此thử 品phẩm 。 言ngôn 通thông 別biệt 記ký 者giả 凡phàm 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 者giả 。 世thế 通thông 別biệt 。 上thượng 但đãn 別biệt 明minh 佛Phật 在tại 世thế 人nhân 得đắc 記ký 。 今kim 通thông 明minh 二nhị 世thế 人nhân 得đắc 記ký 。 二nhị 者giả 。 人nhân 通thông 別biệt 。 上thượng 別biệt 明minh 三tam 根căn 聲Thanh 聞Văn 人nhân 得đắc 記ký 。 今kim 通thông 明minh 幽u 顯hiển 凡phàm 聖thánh 預dự 聞văn 經Kinh 生sanh 信tín 者giả 。 皆giai 與dữ 授thọ 記ký 。 三tam 者giả 。

時thời 通thông 別biệt 。 上thượng 別biệt 明minh 劫kiếp 數số 有hữu 限hạn 之chi 得đắc 記ký 。 今kim 通thông 明minh 得đắc 記ký 不bất 論luận 劫kiếp 數số 期kỳ 限hạn 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 劫kiếp 數số 有hữu 限hạn 必tất 是thị 深thâm 悟ngộ 。 今kim 通thông 淺thiển 深thâm 故cố 不bất 明minh 期kỳ 限hạn 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 具cụ 授thọ 通thông 別biệt 兩lưỡng 記ký 耶da 。

答đáp 。

此thử 經Kinh 明minh 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。 無vô 有hữu 餘dư 乘thừa 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 並tịnh 皆giai 成thành 佛Phật 故cố 悉tất 與dữ 佛Phật 記ký 。 亦diệc 是thị 悉tất 與dữ 佛Phật 記ký 則tắc 顯hiển 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 舉cử 授thọ 記ký 釋thích 成thành 一Nhất 乘Thừa 也dã 。

第đệ 二nhị 。 釋thích 名danh 門môn 。 言ngôn 。

法Pháp 師sư

者giả 。 法pháp 謂vị 妙diệu 法Pháp 。 平bình 等đẳng 正chánh 觀quán 。 可khả 為vi 心tâm 軌quỹ 故cố 稱xưng 為vi 法pháp 。 以dĩ 人nhân 能năng 上thượng 弘hoằng 大đại 法pháp 。 下hạ 為vi 物vật 師sư 。 故cố 云vân 法Pháp 師sư 。 如như 世thế 藥dược 師sư 以dĩ 藥dược 治trị 人nhân 病bệnh 名danh 為vi 藥dược 師sư 。 不bất 言ngôn 為vi 藥dược 作tác 師sư 。 法Pháp 師sư 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 言ngôn 為vi 法pháp 作tác 師sư 名danh 為vi 法Pháp 師sư 。 然nhiên 復phục 有hữu 以dĩ 法Pháp 為vi 師sư 。 故cố 云vân 法Pháp 師sư 。 是thị 以dĩ 經Kinh 云vân 。

諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 所sở 謂vị 法pháp 也dã

下hạ 文văn 亦diệc 有hữu 此thử 意ý 。 故cố 示thị 弘hoằng 經kinh 模mô 軌quỹ 。 則tắc 是thị 以dĩ 法Pháp 為vi 師sư 。 然nhiên 雖tuy 有hữu 二nhị 事sự 。 合hợp 成thành 一nhất 旨chỉ 。 上thượng 既ký 師sư 於ư 法pháp 。 然nhiên 後hậu 方phương 能năng 為vi 人nhân 作tác 師sư 也dã 。

第đệ 三tam 。 體thể 相tướng 門môn 者giả 。 舊cựu 云vân 。

五ngũ 種chủng 法Pháp 師sư 合hợp 受thọ 持trì 為vi 一nhất 。 龍long 樹thụ 解giải 受thọ 持trì 云vân 。

信tín 力lực 故cố 受thọ 。 念niệm 力lực 故cố 持trì 。

則tắc 受thọ 為vi 其kỳ 初sơ 。 持trì 為vi 其kỳ 後hậu 。 久cửu 久cửu 不bất 失thất 方phương 是thị 持trì 義nghĩa 。 則tắc 分phần/phân 受thọ 持trì 為vi 二nhị 故cố 成thành 六lục 種chủng 。 故cố 成thành 六lục 種chủng 法Pháp 師sư 。 若nhược 加gia 正chánh 憶ức 念niệm 者giả 。 則tắc 為vi 七thất 種chủng 法Pháp 師sư 。 然nhiên 多đa 小tiểu 適thích 時thời 無vô 定định 數số 也dã 。

問vấn 。

五ngũ 種chủng 法Pháp 師sư 具cụ 幾kỷ 業nghiệp 義nghĩa 耶da 。

答đáp 。

受thọ 持trì 謂vị 意ý 業nghiệp 也dã 。 書thư 寫tả 謂vị 身thân 業nghiệp 。 讀đọc 誦tụng 說thuyết 謂vị 口khẩu 業nghiệp 。 此thử 大đại 判phán 為vi 言ngôn 耳nhĩ 。 然nhiên 書thư 寫tả 具cụ 二nhị 業nghiệp 。 運vận 手thủ 必tất 經kinh 意ý 地địa 。 讀đọc 誦tụng 等đẳng 具cụ 三tam 業nghiệp 也dã 。 約ước 福phước 慧tuệ 者giả 。 說thuyết 法Pháp 多đa 是thị 智trí 慧tuệ 。 自tự 餘dư 四tứ 種chủng 可khả 兩lưỡng 通thông 之chi 也dã 。

第đệ 四tứ 。 明minh 階giai 位vị 門môn 。 然nhiên 通thông 而nhi 言ngôn 之chi 。 十thập 信tín 已dĩ 上thượng 皆giai 能năng 弘hoằng 法pháp 為vi 物vật 作tác 師sư 。 別biệt 而nhi 言ngôn 之chi 。 依y 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 。 十thập 六lục 分phần 中trung 。 解giải 一nhất 分phần/phân 義nghĩa 堪kham 為vi 物vật 師sư 也dã 。 舊cựu 云vân 。

流lưu 通thông 凡phàm 有hữu 五ngũ 品phẩm 。 開khai 為vi 三tam 章chương 。

第đệ 一nhất 。 三tam 品phẩm 命mạng 覓mịch 弘hoằng 經kinh 之chi 人nhân 。 第đệ 二nhị 。 〈# 持trì 品phẩm 〉# 受thọ 命mạng 弘hoằng 經kinh 。 第đệ 三tam 。 〈# 安an 樂lạc 行hành 品phẩm 〉# 示thị 弘hoằng 經kinh 方phương 法pháp 。 所sở 以dĩ 有hữu 此thử 三tam 者giả 。 一nhất 周chu 說thuyết 法Pháp 既ký 竟cánh 。 必tất 須tu 弘hoằng 通thông 。 是thị 以dĩ 歎thán 法Pháp 美mỹ 人nhân 令linh 人nhân 欣hân 慕mộ 弘hoằng 宣tuyên 於ư 法pháp 。 故cố 有hữu 第đệ 一nhất 命mạng 覓mịch 弘hoằng 經kinh 人nhân 也dã 。 如Như 來Lai 有hữu 命mạng 大đại 眾chúng 順thuận 旨chỉ 。 故cố 有hữu 第đệ 二nhị 受thọ 命mạng 弘hoằng 經kinh 。 但đãn 既ký 於ư 惡ác 世thế 欲dục 弘hoằng 善thiện 道đạo 必tất 多đa 留lưu 難nạn 。 令linh 安an 住trụ 四tứ 法pháp 則tắc 身thân 心tâm 快khoái 樂lạc 。 乃nãi 可khả 弘hoằng 道đạo 利lợi 人nhân 。 故cố 有hữu 第đệ 三tam 示thị 弘hoằng 經kinh 方phương 法pháp 。 初sơ 又hựu 兩lưỡng 。

前tiền 品phẩm 正chánh 命mạng 覓mịch 弘hoằng 經kinh 之chi 人nhân 。 第đệ 二nhị 兩lưỡng 品phẩm 證chứng 說thuyết 。 今kim 謂vị 不bất 無vô 此thử 意ý 。 但đãn 〈# 法Pháp 師sư 〉# 一nhất 品phẩm 正chánh 是thị 流lưu 通thông 。 〈# 見kiến 寶bảo 塔tháp 〉# 已dĩ 下hạ 別biệt 屬thuộc 大đại 段đoạn 。 後hậu 當đương 具cụ 足túc 說thuyết 。

就tựu 此thử 品phẩm 中trung 兩lưỡng 長trường/trưởng 行hành 。 兩lưỡng 偈kệ 頌tụng 。 開khai 為vi 二nhị 別biệt 。

第đệ 一nhất 。 一nhất 長trường/trưởng 行hành 一nhất 偈kệ 。 歎thán 持trì 經Kinh 人nhân 德đức 。 令linh 其kỳ 心tâm 悅duyệt 。 以dĩ 勸khuyến 弘hoằng 經kinh 。 第đệ 二nhị 。 一nhất 長trường/trưởng 行hành 一nhất 偈kệ 歎thán 法Pháp 。 示thị 弘hoằng 經kinh 模mô 軌quỹ 以dĩ 勸khuyến 弘hoằng 經kinh 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

前tiền 長trường/trưởng 行hành 。 次thứ 偈kệ 。 長trường/trưởng 行hành 為vi 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 前tiền 歎thán 二nhị 時thời 弟đệ 子tử 。 第đệ 二nhị 。 次thứ 歎thán 兩lưỡng 世thế 法Pháp 師sư 。 歎thán 二nhị 時thời 弟đệ 子tử 即tức 二nhị 。

前tiền 歎thán 佛Phật 在tại 世thế 聞văn 法Pháp 弟đệ 子tử 。 次thứ 歎thán 佛Phật 滅diệt 後hậu 聞văn 法Pháp 弟đệ 子tử 也dã 。

因nhân 藥dược 王vương 告cáo 八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ

者giả 。

問vấn 。

《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân

說thuyết 智trí 慧tuệ 門môn 對đối 出xuất 家gia 人nhân 。 說thuyết 功công 德đức 門môn 對đối 在tại 家gia 人nhân 。

今kim 何hà 故cố 說thuyết 智trí 慧tuệ 對đối 聲Thanh 聞Văn 。 說thuyết 功công 德đức 對đối 菩Bồ 薩Tát 。

答đáp 。

兩lưỡng 經kinh 各các 異dị 。 彼bỉ 經kinh 明minh 出xuất 家gia 人nhân 好hảo/hiếu 智trí 慧tuệ 。 在tại 家gia 人nhân 好hảo/hiếu 功công 德đức 。 此thử 經Kinh 明minh 聲Thanh 聞Văn 有hữu 執chấp 三tam 之chi 病bệnh 故cố 說thuyết 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 以dĩ 斥xích 之chi 。 所sở 以dĩ 對đối 聲Thanh 聞Văn 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 有hữu 此thử 執chấp 故cố 不bất 對đối 之chi 。 大Đại 士Sĩ 本bổn 欲dục 弘hoằng 道đạo 利lợi 人nhân 。 今kim 流lưu 通thông 正chánh 是thị 其kỳ 事sự 故cố 對đối 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 上thượng 來lai 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 其kỳ 義nghĩa 已dĩ 周chu 。 則tắc 皆giai 成thành 菩Bồ 薩Tát 無vô 復phục 聲Thanh 聞Văn 。 故cố 宜nghi 對đối 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 又hựu 依y 龍long 樹thụ 云vân 。

此thử 經Kinh 是thị 祕bí 密mật 法pháp 。 不bất 可khả 付phó 囑chúc 聲Thanh 聞Văn 。 故cố 付phó 菩Bồ 薩Tát 。

於ư 菩Bồ 薩Tát 中trung 別biệt 告cáo 藥dược 王vương 者giả 。 其kỳ 人nhân 親thân 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 得đắc 悟ngộ 。 以dĩ 捨xả 身thân 命mạng 財tài 。 弘hoằng 通thông 斯tư 法pháp 。 今kim 欲dục 令linh 餘dư 人nhân 學học 之chi 故cố 別biệt 命mạng 之chi 。 所sở 以dĩ 因nhân 藥Dược 王Vương 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 告cáo 八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ 者giả 。 此thử 八bát 萬vạn 人nhân 末mạt 世thế 有hữu 於ư 重trọng/trùng 緣duyên 。 今kim 欲dục 令linh 八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ 上thượng 學học 藥dược 王vương 下hạ 利lợi 末mạt 世thế 。 故cố 因nhân 藥dược 王vương 而nhi 告cáo 之chi 也dã 。

藥dược 王vương 汝nhữ 見kiến 是thị 大đại 眾chúng 中trung

者giả 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 欲dục 使sử 藥dược 王vương 八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ 流lưu 通thông 此thử 經Kinh 。 令linh 其kỳ 善thiện 根căn 成thành 就tựu 。 故cố 列liệt 二nhị 世thế 弟đệ 子tử 聞văn 經Kinh 得đắc 記ký 令linh 師sư 識thức 之chi 。 故cố 云vân 汝nhữ 見kiến 之chi 不phủ 。 汝nhữ 若nhược 弘hoằng 經kinh 化hóa 之chi 行hành 則tắc 成thành 就tựu 。 若nhược 不bất 弘hoằng 經kinh 化hóa 之chi 行hành 。 則tắc 不bất 成thành 就tựu 。 是thị 以dĩ 告cáo 之chi 問vấn 言ngôn 見kiến 不phủ 。 二nhị 者giả 。 欲dục 以dĩ 二nhị 世thế 弟đệ 子tử 付phó 囑chúc 藥dược 王vương 及cập 八bát 萬vạn 人nhân 。 如như 《# 金kim 剛cang 波Ba 若Nhã 論luận 》# 云vân 。

以dĩ 根căn 未vị 熟thục 菩Bồ 薩Tát 付phó 根căn 熟thục 菩Bồ 薩Tát

故cố 列liệt 眾chúng 問vấn 之chi 也dã 。

一nhất 念niệm 隨tùy 喜hỷ 則tắc 與dữ 記ký

者giả 。 聞văn 法Pháp 一nhất 念niệm 隨tùy 順thuận 至chí 理lý 則tắc 與dữ 理lý 會hội 。 與dữ 理lý 會hội 故cố 。 而nhi 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 便tiện 行hành 與dữ 佛Phật 應ưng 故cố 得đắc 佛Phật 記ký 。 又hựu 一nhất 念niệm 隨tùy 喜hỷ 則tắc 知tri 唯duy 一nhất 無vô 二nhị 。 必tất 當đương 作tác 佛Phật 。 不bất 退thoái 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 得đắc 佛Phật 記ký 。 《# 注chú 經kinh 》# 云vân 。

能năng 現hiện 在tại 聞văn 法Pháp 一nhất 念niệm 隨tùy 喜hỷ 。 譬thí 如như 松tùng 栢# 始thỉ 萌manh 便tiện 有hữu 陵lăng 雲vân 之chi 勢thế 。 今kim 聞văn 法Pháp 雖tuy 淺thiển 。 已dĩ 樹thụ 菩Bồ 提Đề 之chi 根căn 故cố 與dữ 記ký 也dã 。

佛Phật 告cáo 藥dược 王vương 又hựu 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 佛Phật 滅diệt 後hậu 弟đệ 子tử 聞văn 經Kinh 得đắc 記ký 。 所sở 以dĩ 有hữu 此thử 文văn 來lai 者giả 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 前tiền 令linh 八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ 於ư 佛Phật 在tại 世thế 。 十thập 方phương 佛Phật 土độ 弘hoằng 經kinh 。 今kim 於ư 佛Phật 滅diệt 後hậu 弘hoằng 經kinh 也dã 。 二nhị 者giả 。 有hữu 人nhân 疑nghi 云vân 。

佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 眾chúng 生sanh 福phước 德đức 。 利lợi 根căn 聞văn 法Pháp 隨tùy 喜hỷ 可khả 得đắc 記ký 耳nhĩ 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 薄bạc 福phước 鈍độn 根căn 。 雖tuy 復phục 隨tùy 喜hỷ 應ưng 不bất 得đắc 記ký 。 是thị 故cố 釋thích 云vân 。

但đãn 使sử 聞văn 經Kinh 信tín 解giải 功công 德đức 一nhất 等đẳng 。 皆giai 與dữ 授thọ 記ký 也dã 。

若nhược 復phục 有hữu 人nhân

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 歎thán 兩lưỡng 世thế 法Pháp 師sư 功công 德đức 。 所sở 以dĩ 前tiền 明minh 。 弟đệ 子tử 功công 德đức 。 今kim 明minh 法Pháp 師sư 功công 德đức 者giả 。 凡phàm 有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 。 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 。 前tiền 歎thán 弟đệ 子tử 淺thiển 功công 德đức 。 今kim 歎thán 師sư 深thâm 功công 德đức 。 二nhị 者giả 。 前tiền 明minh 弟đệ 子tử 出xuất 所sở 化hóa 之chi 相tướng 。 謂vị 聞văn 經Kinh 隨tùy 喜hỷ 即tức 與dữ 受thọ 記ký 。 謂vị 所sở 化hóa 之chi 相tướng 也dã 。 今kim 明minh 法Pháp 師sư 功công 德đức 出xuất 能năng 化hóa 之chi 人nhân 相tướng 貌mạo 。 有hữu 此thử 相tướng 貌mạo 故cố 是thị 法Pháp 師sư 。 三tam 者giả 。 上thượng 告cáo 藥dược 王vương 列liệt 二nhị 世thế 弟đệ 子tử 令linh 師sư 識thức 弟đệ 子tử 。 今kim 出xuất 法Pháp 師sư 相tướng 貌mạo 令linh 弟đệ 子tử 識thức 師sư 。 以dĩ 師sư 弟đệ 子tử 相tương 知tri 則tắc 弘hoằng 法pháp 化hóa 人nhân 義nghĩa 成thành 也dã 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 別biệt 明minh 二nhị 世thế 法Pháp 師sư 功công 德đức 。 第đệ 二nhị 。 通thông 明minh 信tín 毀hủy 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

前tiền 明minh 佛Phật 在tại 世thế 二nhị 種chủng 法Pháp 師sư 。 次thứ 辨biện 佛Phật 滅diệt 後hậu 二nhị 種chủng 法Pháp 師sư 。 初sơ 明minh 二nhị 種chủng 法Pháp 師sư 即tức 為vi 二nhị 別biệt 。

一nhất 者giả 下hạ 品phẩm 。 二nhị 者giả 上thượng 品phẩm 。 法Pháp 師sư 品phẩm 位vị 既ký 多đa 。 今kim 略lược 明minh 上thượng 下hạ 二nhị 品phẩm 。 約ước 位vị 而nhi 言ngôn 。 初sơ 依y 之chi 人nhân 為vi 下hạ 品phẩm 。 餘dư 之chi 三tam 依y 為vi 上thượng 品phẩm 也dã 。 所sở 以dĩ 分phần/phân 此thử 二nhị 者giả 。 初sơ 依y 具cụ 煩phiền 惱não 性tánh 既ký 是thị 凡phàm 位vị 。 是thị 故cố 為vi 下hạ 品phẩm 。 後hậu 三tam 同đồng 是thị 聖thánh 位vị 。 故cố 合hợp 為vi 上thượng 品phẩm 。 然nhiên 位vị 義nghĩa 難nan 知tri 。 聊liêu 寄ký 一nhất 門môn 以dĩ 為vi 次thứ 第đệ 也dã 。 初sơ 人nhân 又hựu 四tứ 。

一nhất 。 明minh 現hiện 德đức 則tắc 出xuất 法Pháp 師sư 相tướng 貌mạo 。 謂vị 有hữu 此thử 相tướng 貌mạo 即tức 是thị 法Pháp 師sư 也dã 。

藥dược 王vương 當đương 知tri

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 出xuất 成thành 法Pháp 師sư 往vãng 因nhân 。 即tức 是thị 明minh 法Pháp 師sư 過quá 去khứ 德đức 也dã 。

成thành 就tựu 大đại 願nguyện

者giả 。 明minh 尋tầm 此thử 人nhân 既ký 供cúng 養dường 多đa 佛Phật 。 應ưng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 但đãn 成thành 就tựu 大đại 願nguyện 。 故cố 來lai 生sanh 人nhân 間gian 耳nhĩ 。

藥dược 王vương 若nhược 有hữu 人nhân 問vấn

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 此thử 法Pháp 師sư 未vị 來lai 世thế 果quả 。 此thử 人nhân 既ký 現hiện 在tại 弘hoằng 宣tuyên 大Đại 乘Thừa 。 過quá 去khứ 殖thực 因nhân 久cửu 積tích 故cố 必tất 定định 成thành 佛Phật 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。

下hạ 。 舉cử 現hiện 因nhân 釋thích 當đương 果quả 也dã 。

是thị 人nhân 一nhất 切thiết 世thế 間gian

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 勸khuyến 物vật 供cúng 養dường 。 以dĩ 具cụ 出xuất 法Pháp 師sư 三tam 世thế 功công 德đức 。 則tắc 是thị 無vô 上thượng 福phước 田điền 。 初sơ 心tâm 之chi 佛Phật 。 故cố 應ưng 以dĩ 佛Phật 供cúng 養dường 。 而nhi 供cúng 養dường 之chi 。 又hựu 弘hoằng 於ư 佛Phật 道Đạo 。 宜nghi 設thiết 以dĩ 佛Phật 供cung 。

何hà 況huống 盡tận 能năng 受thọ 持trì

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 上thượng 品phẩm 法Pháp 師sư 。 此thử 人nhân 文văn 理lý 俱câu 備bị 故cố 稱xưng 盡tận 能năng 受thọ 持trì 也dã 。

若nhược 是thị 善thiện 男nam 子tử

下hạ 。 明minh 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 二nhị 種chủng 法Pháp 師sư 。 亦diệc 前tiền 明minh 下hạ 品phẩm 次thứ 辨biện 上thượng 品phẩm 。 此thử 二nhị 品phẩm 與dữ 前tiền 二nhị 品phẩm 異dị 者giả 。 前tiền 約ước 弘hoằng 法pháp 廣quảng 略lược 以dĩ 分phần/phân 二nhị 品phẩm 。 今kim 約ước 為vi 人nhân 少thiểu 多đa 以dĩ 分phần/phân 二nhị 品phẩm 。

則tắc 如Như 來Lai 使sứ

者giả 。 宣tuyên 轉chuyển 教giáo 命mệnh 為vi 使sử 義nghĩa 也dã 。

如Như 來Lai 所sở 遣khiển

者giả 。 流lưu 通thông 得đắc 其kỳ 旨chỉ 趣thú 。 必tất 可khả 委ủy 之chi 以dĩ 理lý 。 為vi 所sở 遣khiển 也dã 。

行hành 如Như 來Lai 事sự

者giả 。 佛Phật 以dĩ 益ích 物vật 為vi 事sự 。 弘hoằng 說thuyết 有hữu 益ích 為vi 行hành 如Như 來Lai 事sự 也dã 。

何hà 況huống 於ư 大đại 眾chúng 中trung

下hạ 第đệ 二nhị 。 明minh 上thượng 品phẩm 法Pháp 師sư 也dã 。

藥dược 王vương 若nhược 有hữu 惡ác 人nhân

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 通thông 明minh 信tín 毀hủy 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

初sơ 。 明minh 毀hủy 之chi 得đắc 大đại 罪tội 。 後hậu 。 明minh 信tín 之chi 得đắc 大đại 福phước 。 所sở 以dĩ 明minh 信tín 毀hủy 者giả 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 欲dục 示thị 眾chúng 生sanh 罪tội 福phước 二nhị 門môn 。 故cố 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

若nhược 不bất 說thuyết 魔ma 事sự 魔ma 罪tội 則tắc 是thị 眾chúng 生sanh 惡ác 知tri 識thức

也dã 。 二nhị 者giả 。 上thượng 明minh 二nhị 種chủng 法Pháp 師sư 宣tuyên 通thông 正Chánh 法Pháp 之chi 時thời 。 不bất 應ưng 輕khinh 毀hủy 。 宜nghi 須tu 供cúng 養dường 。 毀hủy 持trì 經Kinh 人nhân 罪tội 重trọng 佛Phật 者giả 。 汎# 論luận 罪tội 福phước 凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 約ước 心tâm 。 二nhị 者giả 。 約ước 境cảnh 。 約ước 心tâm 者giả 。 重trọng/trùng 心tâm 則tắc 罪tội 重trọng 。 輕khinh 心tâm 即tức 罪tội 輕khinh 。 若nhược 爾nhĩ 重trọng/trùng 心tâm 毀hủy 佛Phật 則tắc 罪tội 重trọng 。 輕khinh 心tâm 毀hủy 佛Phật 則tắc 罪tội 輕khinh 。 持trì 經Kinh 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 應ưng 言ngôn 毀hủy 佛Phật 罪tội 輕khinh 。 毀hủy 持trì 經Kinh 人nhân 罪tội 重trọng 。 二nhị 者giả 。 約ước 境cảnh 。 若nhược 罵mạ 勝thắng 境cảnh 則tắc 罪tội 重trọng 。 毀hủy 劣liệt 境cảnh 則tắc 罪tội 輕khinh 。 亦diệc 不bất 應ưng 言ngôn 。 罵mạ 佛Phật 罪tội 輕khinh 。 罵mạ 持trì 經Kinh 人nhân 罪tội 重trọng 。 既ký 不bất 約ước 心tâm 就tựu 境cảnh 。 云vân 何hà 釋thích 此thử 文văn 耶da 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

罵mạ 佛Phật 不bất 作tác 斷đoạn 法pháp 意ý 故cố 罪tội 輕khinh 。 毀hủy 弘hoằng 經kinh 人nhân 作tác 斷đoạn 法pháp 意ý 故cố 罪tội 重trọng 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 由do 此thử 人nhân 弘hoằng 法pháp 是thị 故cố 被bị 罵mạ 。 此thử 則tắc 罵mạ 人nhân 復phục 毀hủy 於ư 法pháp 。 罪tội 兼kiêm 二nhị 種chủng 所sở 以dĩ 重trọng/trùng 也dã 。 竺trúc 道đạo 生sanh 云vân 。

法pháp 出xuất 於ư 佛Phật 。 若nhược 聞văn 說thuyết 罵mạ 佛Phật 。 是thị 則tắc 罵mạ 人nhân 非phi 罵mạ 法pháp 。 是thị 故cố 罪tội 輕khinh 。 今kim 受thọ 持trì 有hữu 我ngã 。 若nhược 毀hủy 呰tử 之chi 則tắc 是thị 毀hủy 人nhân 有hữu 法pháp 乃nãi 毀hủy 法pháp 也dã 。

今kim 明minh 佛Phật 以dĩ 離ly 八bát 風phong 無vô 復phục 憂ưu 喜hỷ 。 雖tuy 復phục 得đắc 毀hủy 不bất 妨phương 正chánh 化hóa 。 今kim 弘hoằng 經kinh 之chi 人nhân 猶do 是thị 凡phàm 夫phu 未vị 免miễn 八bát 風phong 。 若nhược 逢phùng 毀hủy 呰tử 心tâm 則tắc 退thoái 悔hối 不bất 能năng 弘hoằng 法pháp 。 法pháp 既ký 不bất 弘hoằng 便tiện 無vô 行hành 法pháp 之chi 人nhân 。 既ký 無vô 行hành 法pháp 之chi 人nhân 誰thùy 復phục 得đắc 佛Phật 。 以dĩ 斷đoạn 三Tam 寶Bảo 種chủng 。 故cố 罪tội 重trọng 也dã 。 又hựu 弘hoằng 經kinh 人nhân 聞văn 毀hủy 則tắc 妨phương 自tự 行hành 。 自tự 不bất 得đắc 成thành 佛Phật 。 亦diệc 妨phương 化hóa 他tha 。 他tha 又hựu 不bất 成thành 佛Phật 。 則tắc 罪tội 之chi 大đại 矣hĩ 。 佛Phật 聞văn 俱câu 不bất 妨phương 自tự 行hành 化hóa 他tha 。 故cố 罪tội 輕khinh 也dã 。

藥dược 王vương 其kỳ 有hữu

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 歎thán 弘hoằng 經kinh 人nhân 福phước 重trọng/trùng 也dã 。

以dĩ 佛Phật 莊trang 嚴nghiêm 。 而nhi 自tự 莊trang 嚴nghiêm

者giả 。 佛Phật 以dĩ 正chánh 觀quán 之chi 法pháp 莊trang 嚴nghiêm 於ư 人nhân 。 通thông 經kinh 之chi 人nhân 亦diệc 入nhập 正chánh 觀quán 故cố 以dĩ 法pháp 嚴nghiêm 人nhân 。 又hựu 佛Phật 住trụ 大Đại 乘Thừa 用dụng 萬vạn 德đức 。 而nhi 自tự 莊trang 嚴nghiêm 。 弘hoằng 經kinh 之chi 人nhân 行hành 與dữ 佛Phật 應ưng 。 亦diệc 隨tùy 分phần/phân 具cụ 佛Phật 萬vạn 德đức 也dã 。

則tắc 為vi 如Như 來Lai 。 肩kiên 所sở 荷hà 擔đảm

者giả 。 如Như 來Lai 荷hà 擔đảm 於ư 法pháp 。 持trì 經Kinh 之chi 人nhân 。 既ký 其kỳ 弘hoằng 法pháp 。 佛Phật 以dĩ 恭cung 敬kính 於ư 法pháp 。 既ký 擔đảm 所sở 弘hoằng 之chi 法pháp 亦diệc 擔đảm 能năng 弘hoằng 之chi 人nhân 也dã 。

就tựu 偈kệ 頌tụng 為vi 三tam 。

初sơ 二nhị 偈kệ 。 頌tụng 第đệ 一nhất 。 二nhị 世thế 弟đệ 子tử 勸khuyến 供cúng 養dường 兩lưỡng 種chủng 法Pháp 師sư 兼kiêm 自tự 受thọ 持trì 。 次thứ 十thập 三tam 偈kệ 。 頌tụng 上thượng 二nhị 種chủng 法Pháp 師sư 。 後hậu 一nhất 偈kệ 。 歎thán 法Pháp 釋thích 成thành 美mỹ 人nhân 。 就tựu 初sơ 兩lưỡng 偈kệ 又hựu 開khai 二nhị 別biệt 。

第đệ 一nhất 偈kệ 上thượng 半bán 。 明minh 欲dục 成thành 就tựu 自tự 然nhiên 智trí 者giả 。 此thử 是thị 無vô 功công 用dụng 智trí 也dã 。 第đệ 二nhị 偈kệ 。 明minh 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 慧Tuệ 者giả 。 此thử 明minh 二nhị 種chủng 智trí 。

一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 照chiếu 有hữu 智trí 也dã 。 慧tuệ 者giả 一Nhất 切Thiết 智Trí 照chiếu 空không 慧tuệ 也dã 。

若nhược 有hữu 能năng 受thọ 持trì

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 十thập 三tam 偈kệ 。 又hựu 開khai 兩lưỡng 別biệt 。

初sơ 七thất 偈kệ 。 頌tụng 兩lưỡng 世thế 法Pháp 師sư 。 次thứ 六lục 偈kệ 。 頌tụng 前tiền 信tín 毀hủy 。 就tựu 前tiền 又hựu 二nhị 。

初sơ 四tứ 偈kệ 。 頌tụng 佛Phật 在tại 世thế 二nhị 種chủng 法Pháp 師sư 。 次thứ 三tam 行hành 。 頌tụng 佛Phật 滅diệt 後hậu 二nhị 種chủng 法Pháp 師sư 。 就tựu 前tiền 又hựu 二nhị 。

一nhất 行hành 頌tụng 下hạ 品phẩm 。 三tam 行hành 頌tụng 上thượng 品phẩm 。 佛Phật 滅diệt 後hậu 亦diệc 二nhị 。

二nhị 行hành 頌tụng 上thượng 品phẩm 。 一nhất 行hành 頌tụng 下hạ 品phẩm 。 次thứ 頌tụng 信tín 毀hủy 亦diệc 六lục 行hành 。

二nhị 行hành 頌tụng 毀hủy 之chi 得đắc 罪tội 。 四tứ 行hành 頌tụng 敬kính 之chi 得đắc 福phước 也dã 。 供cúng 養dường 持trì 經Kinh 人nhân 勝thắng 佛Phật 者giả 。 亦diệc 不bất 就tựu 福phước 田điền 及cập 心tâm 。 但đãn 得đắc 供cúng 養dường 稱xưng 歎thán 則tắc 增tăng 進tiến 自tự 行hành 化hóa 他tha 。 佛Phật 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 故cố 過quá 佛Phật 也dã 。 而nhi 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 供cúng 養dường 十thập 方phương 。 補bổ 處xứ 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 及cập 佛Phật 者giả 。 此thử 約ước 福phước 田điền 優ưu 劣liệt 判phán 也dã 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 復phục 告cáo 藥dược 王vương

下hạ 。 第đệ 二nhị 段đoạn 。 所sở 以dĩ 有hữu 此thử 文văn 來lai 者giả 。 凡phàm 有hữu 四tứ 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 上thượng 來lai 歎thán 人nhân 。 今kim 則tắc 美mỹ 法pháp 。 以dĩ 歎thán 人nhân 美mỹ 法pháp 成thành 流lưu 通thông 之chi 義nghĩa 也dã 。 二nhị 者giả 。 上thượng 歎thán 人nhân 。 明minh 人nhân 為vi 法Pháp 師sư 。 今kim 美mỹ 法pháp 。 以dĩ 法pháp 為vi 法Pháp 師sư 。 欲dục 釋thích 成thành 〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 有hữu 二nhị 種chủng 法pháp 師sư 義nghĩa 。 故cố 有hữu 是thị 文văn 來lai 也dã 。 三tam 者giả 。 上thượng 歎thán 人nhân 弘hoằng 經kinh 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 。 今kim 美mỹ 法pháp 則tắc 生sanh 無vô 邊biên 慧tuệ 。 以dĩ 福phước 慧tuệ 具cụ 足túc 流lưu 通thông 義nghĩa 成thành 。 四tứ 者giả 。 上thượng 正chánh 歎thán 人nhân 弘hoằng 經kinh 。 今kim 示thị 弘hoằng 經kinh 方phương 法pháp 。 釋thích 成thành 上thượng 弘hoằng 經kinh 之chi 義nghĩa 也dã 。 亦diệc 有hữu 長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 三tam 。

一nhất 。 歎thán 所sở 弘hoằng 之chi 法pháp 。 二nhị 。 明minh 弘hoằng 法pháp 之chi 方phương 。 三tam 。 明minh 弘hoằng 經kinh 利lợi 益ích 。 此thử 三tam 即tức 是thị 次thứ 第đệ 。

初sơ 門môn 有hữu 五ngũ 。

一nhất 。 約ước 法pháp 歎thán 。 二nhị 。 就tựu 人nhân 歎thán 。 三tam 。 約ước 處xứ 歎thán 。 四tứ 。 約ước 行hành 歎thán 。 五ngũ 。 明minh 得đắc 失thất 顯hiển 成thành 歎thán 義nghĩa 也dã 。

我ngã 所sở 說thuyết 經Kinh 典điển 。 無vô 量lượng 千thiên 億ức

者giả 。 謂vị 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 已dĩ 後hậu 。 靈linh 山sơn 之chi 前tiền 諸chư 教giáo 非phi 一nhất 也dã 。

已dĩ 說thuyết 今kim 說thuyết 當đương 說thuyết

者giả 。 略lược 舉cử 三tam 說thuyết 攝nhiếp 一nhất 切thiết 教giáo 也dã 。 已dĩ 說thuyết 者giả 。 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 一nhất 切thiết 大đại 小tiểu 教giáo 也dã 。 今kim 說thuyết 者giả 。 謂vị 《# 法pháp 華hoa 》# 也dã 。 當đương 說thuyết 者giả 。 謂vị 《# 法pháp 華hoa 》# 已dĩ 後hậu 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 之chi 流lưu 也dã 。

而nhi 於ư 其kỳ 中trung 。 此thử 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 最tối 為vi 難nan 信tín 難nan 解giải

者giả 。 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 大đại 小tiểu 分phần/phân 流lưu 其kỳ 言ngôn 易dị 信tín 。 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 後hậu 三tam 一nhất 已dĩ 會hội 亦diệc 非phi 難nan 解giải 。 此thử 經Kinh 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 顯hiển 真chân 實thật 義nghĩa 。 反phản 三tam 之chi 始thỉ 歸quy 一nhất 之chi 初sơ 。 於ư 昔tích 執chấp 異dị 之chi 人nhân 故cố 成thành 難nan 信tín 難nan 解giải 也dã 。 始thỉ 不bất 受thọ 為vi 難nan 信tín 。 終chung 不bất 悟ngộ 為vi 難nan 解giải 。 又hựu 破phá 三Tam 歸Quy 一nhất 斥xích 短đoản 明minh 長trường/trưởng 名danh 為vi 難nan 信tín 。 非phi 三tam 非phi 一nhất 不bất 短đoản 不bất 長trường 。 目mục 為vi 難nan 解giải 也dã 。

此thử 經Kinh 是thị 諸chư 佛Phật 。 祕bí 要yếu 之chi 藏tạng 。 不bất 可khả 分phân 布bố 。 妄vọng 授thọ 與dữ 人nhân

者giả 。 此thử 經Kinh 明minh 二nhị 權quyền 二nhị 實thật 。 言ngôn 約ước 理lý 周chu 故cố 稱xưng 為vi 要yếu 。 昔tích 來lai 隱ẩn 而nhi 不bất 傳truyền 目mục 之chi 為vi 祕bí 。 如như 人nhân 妙diệu 寶bảo 蘊uẩn 在tại 於ư 內nội 。 故cố 名danh 為vi 藏tạng 。 既ký 稱xưng 祕bí 要yếu 之chi 藏tạng 。 故cố 不bất 可khả 妄vọng 授thọ 與dữ 人nhân 也dã 。

諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 之chi 所sở 守thủ 護hộ 。 乃nãi 至chí 未vị 曾tằng 顯hiển 說thuyết

者giả 。 釋thích 上thượng 祕bí 要yếu 之chi 藏tạng 也dã 。 所sở 言ngôn 守thủ 護hộ 者giả 。 然nhiên 法pháp 相tướng 寂tịch 然nhiên 不bất 須tu 守thủ 護hộ 。 非phi 器khí 妄vọng 傳truyền 則tắc 便tiện 破phá 法pháp 。 以dĩ 防phòng 於ư 破phá 法pháp 之chi 情tình 故cố 言ngôn 守thủ 護hộ 。

而nhi 此thử 經Kinh 者giả 。 如Như 來Lai 現hiện 在tại 。 猶do 多đa 怨oán 嫉tật

者giả 。 釋thích 上thượng 不bất 可khả 分phân 布bố 。 妄vọng 授thọ 與dữ 人nhân 也dã 。 一nhất 切thiết 群quần 生sanh 。 處xứ 處xứ 染nhiễm 著trước 。 大Đại 乘Thừa 處xứ 處xứ 破phá 之chi 。 與dữ 世thế 相tương 違vi 故cố 稱xưng 怨oán 也dã 。

況huống 滅diệt 度độ 後hậu

者giả 。 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 眾chúng 生sanh 煩phiền 惱não 。 猶do 薄bạc 尚thượng 不bất 信tín 受thọ 。 況huống 滅diệt 度độ 後hậu 。 顛điên 倒đảo 厚hậu 重trọng 而nhi 能năng 解giải 也dã 。

藥dược 王vương 當đương 知tri

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 寄ký 人nhân 歎thán 。 凡phàm 有hữu 五ngũ 歎thán 。

一nhất 者giả 。 為vi 佛Phật 衣y 所sở 覆phú 。 《# 注chú 經kinh 》# 云vân 。

以dĩ 一nhất 極cực 為vi 衿# 帶đái 。 無vô 斷đoạn 常thường 之chi 飄phiêu 落lạc 。

解giải 從tùng 佛Phật 所sở 來lai 。 故cố 曰viết 以dĩ 佛Phật 衣y 覆phú 之chi 。

又hựu 為vi 他tha 方phương

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 佛Phật 護hộ 念niệm 歎thán 。 以dĩ 弘hoằng 經kinh 人nhân 行hành 與dữ 佛Phật 應ưng 故cố 為vi 佛Phật 護hộ 念niệm 。 令linh 外ngoại 惡ác 不bất 侵xâm 為vi 護hộ 。 內nội 善thiện 得đắc 生sanh 為vi 念niệm 也dã 。

是thị 人nhân 有hữu 大đại 信tín 力lực

下hạ 。 第đệ 三tam 。 內nội 善thiện 成thành 就tựu 歎thán 。 信tín 於ư 三tam 乘thừa 名danh 為vi 小tiểu 信tín 。 今kim 信tín 一Nhất 乘Thừa 稱xưng 為vi 大đại 信tín 。 初sơ 有hữu 信tín 力lực 。 次thứ 起khởi 大đại 願nguyện 。 則tắc 菩Bồ 提Đề 心tâm 名danh 志chí 願nguyện 力lực 。 次thứ 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 謂vị 諸chư 善thiện 根căn 力lực 。 此thử 三tam 則tắc 次thứ 第đệ 也dã 。

當đương 知tri 是thị 人nhân 。 與dữ 如Như 來Lai 共cộng 宿túc

第đệ 四tứ 歎thán 。 共cộng 宿túc 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 自tự 行hành 論luận 共cộng 宿túc 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 理lý 是thị 佛Phật 栖tê 止chỉ 。 弘hoằng 經kinh 之chi 人nhân 。 亦diệc 住trú 其kỳ 中trung 。 故cố 言ngôn 共cộng 宿túc 。 二nhị 者giả 。 化hóa 他tha 共cộng 宿túc 。 佛Phật 以dĩ 生sanh 死tử 為vi 長trường 夜dạ 。 應ưng 迹tích 居cư 生sanh 死tử 中trung 為vi 物vật 說thuyết 經Kinh 為vi 宿túc 止chỉ 。 此thử 人nhân 能năng 入nhập 理lý 弘hoằng 經kinh 參tham 乎hồ 應ưng 迹tích 謂vị 共cộng 宿túc 也dã 。

則tắc 為vi 如Như 來Lai 。 手thủ 摩ma 其kỳ 頭đầu

者giả 。 第đệ 五ngũ 歎thán 。 父phụ 母mẫu 念niệm 子tử 。 故cố 手thủ 摩ma 其kỳ 頭đầu 。 持trì 經Kinh 之chi 人nhân 。 既ký 是thị 佛Phật 子tử 。 理lý 應ưng 重trọng/trùng 愛ái 。 《# 注chú 經kinh 》# 云vân 。

手thủ 摩ma 表biểu 弘hoằng 法pháp 人nhân 得đắc 宿túc 止chỉ 也dã 。 頭đầu 表biểu 其kỳ 行hành 高cao 也dã 。

又hựu 釋thích 佛Phật 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 智trí 手thủ 摩ma 其kỳ 心tâm 頂đảnh 勸khuyến 其kỳ 受thọ 持trì 。 故cố 言ngôn 手thủ 摩ma 其kỳ 頭đầu 也dã 。

藥dược 王vương 在tại 在tại 處xứ 處xứ

下hạ 。 第đệ 三tam 。 寄ký 處xứ 歎thán 。 前tiền 明minh 在tại 人nhân 則tắc 人nhân 尊tôn 。 今kim 辨biện 在tại 處xứ 則tắc 處xứ 貴quý 也dã 。

不bất 須tu 復phục 安an 舍xá 利lợi

者giả 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

此thử 經Kinh 具cụ 說thuyết 三tam 種chủng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 故cố 十thập 七thất 名danh 中trung 一nhất 名danh 堅kiên 固cố 舍xá 利lợi 。 如Như 來Lai 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 於ư 此thử 經Kinh 中trung 常thường 不bất 壞hoại 。 故cố 不bất 須tu 更cánh 安an 碎toái 身thân 舍xá 利lợi 也dã 。

藥dược 王vương 多đa 有hữu 人nhân

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 約ước 行hành 歎thán 。 就tựu 文văn 為vi 四tứ 。

一nhất 。 法pháp 。 二nhị 。 譬thí 。 三tam 。 合hợp 。 四tứ 。 釋thích 。 法pháp 說thuyết 二nhị 對đối 。

初sơ 。 明minh 善thiện 行hành 不bất 善thiện 行hành 一nhất 對đối 者giả 。 若nhược 未vị 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 未vị 精tinh 識thức 道đạo 之chi 權quyền 實thật 。 則tắc 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 猶do 自tự 迴hồi 惶hoàng 。 或hoặc 謂vị 進tiến 成thành 佛Phật 道Đạo 。 或hoặc 可khả 退thoái 住trụ 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 不bất 善thiện 行hành 。 以dĩ 得đắc 聞văn 此thử 經Kinh 。 有hữu 一nhất 無vô 三tam 。 直trực 進tiến 不bất 退thoái 。 故cố 名danh 善thiện 行hành 也dã 。 又hựu 未vị 聞văn 此thử 經Kinh 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 則tắc 未vị 識thức 二nhị 慧tuệ 。 不bất 能năng 化hóa 物vật 。 不bất 名danh 善thiện 行hành 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 名danh 善thiện 行hành 也dã 。 又hựu 不bất 聞văn 此thử 經Kinh 。 明minh 身thân 權quyền 身thân 實thật 。 則tắc 不bất 深thâm 厭yếm 生sanh 死tử 。 欣hân 樂nhạo 佛Phật 身thân 。 亦diệc 是thị 未vị 善thiện 行hành 義nghĩa 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 名danh 善thiện 行hành 也dã 。

其kỳ 有hữu 眾chúng 生sanh

下hạ 。 第đệ 二nhị 對đối 。 明minh 近cận 菩Bồ 提Đề 不bất 近cận 菩Bồ 提Đề 。 梵Phạm 本bổn 具cụ 足túc 。 今kim 翻phiên 譯dịch 者giả 略lược 。 故cố 但đãn 有hữu 於ư 近cận 也dã 。

藥dược 王vương 譬thí 如như 有hữu 人nhân

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 譬thí 說thuyết 。 此thử 譬thí 但đãn 有hữu 二nhị 意ý 。

一nhất 。 明minh 去khứ 佛Phật 遠viễn 。 二nhị 。 明minh 去khứ 佛Phật 近cận 也dã 。

譬thí 如như 有hữu 人nhân

者giả 。 求cầu 佛Phật 道Đạo 人nhân 也dã 。

渴khát 乏phạp

者giả 。 求cầu 佛Phật 之chi 志chí 。 其kỳ 心tâm 猛mãnh 決quyết 如như 渴khát 思tư 水thủy 也dã 。

於ư 彼bỉ 高cao 原nguyên 。 穿xuyên 鑿tạc 求cầu 之chi 。 猶do 見kiến 乾can 土thổ 。 去khứ 水thủy 尚thượng 遠viễn 。

者giả 。 今kim 須tu 進tiến 退thoái 論luận 此thử 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 就tựu 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 明minh 去khứ 佛Phật 道Đạo 遠viễn 義nghĩa 。 二nhị 。 就tựu 《# 法pháp 華hoa 》# 自tự 論luận 遠viễn 義nghĩa 。 就tựu 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 論luận 遠viễn 義nghĩa 有hữu 二nhị 。

一nhất 者giả 。 於ư 二Nhị 乘Thừa 教giáo 中trung 求cầu 佛Phật 去khứ 道đạo 遠viễn 也dã 。 故cố 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

以Dĩ 聲Thanh 聞Văn 經Kinh 求Cầu 菩Bồ 提Đề 者Giả 。 名Danh 為Vi 不Bất 黠Hiệt

也dã 。 二nhị 者giả 。 三tam 藏tạng 後hậu 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 未vị 廢phế 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 於ư 此thử 教giáo 中trung 求cầu 佛Phật 道Đạo 亦diệc 有hữu 遠viễn 義nghĩa 。 以dĩ 此thử 教giáo 中trung 明minh 大Đại 乘Thừa 。 乃nãi 與dữ 法pháp 華hoa 不bất 異dị 。 但đãn 未vị 廢phế 二Nhị 乘Thừa 。 則tắc 始thỉ 行hành 菩Bồ 薩Tát 猶do 未vị 精tinh 識thức 權quyền 實thật 。 又hựu 猶do 有hữu 迴hồi 遑hoàng 之chi 望vọng 。 則tắc 求cầu 佛Phật 之chi 。 心tâm 不bất 決quyết 定định 。 約ước 此thử 一nhất 邊biên 則tắc 有hữu 求cầu 佛Phật 遠viễn 也dã 。

施thi 功công 不bất 已dĩ

者giả 。 聞văn 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 生sanh 聞văn 慧tuệ 也dã 。

轉chuyển 見kiến 濕thấp 土thổ

者giả 。 於ư 此thử 經Kinh 生sanh 思tư 慧tuệ 也dã 。

遂toại 漸tiệm 至chí 泥nê

者giả 。 於ư 此thử 經Kinh 生sanh 修tu 慧tuệ 也dã 。

其kỳ 心tâm 決quyết 定định 。 知tri 水thủy 必tất 近cận

者giả 。 既ký 生sanh 三tam 慧tuệ 。 知tri 佛Phật 性tánh 水thủy 必tất 定định 近cận 也dã 。

問vấn 。

《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 何hà 故cố 水thủy 譬thí 佛Phật 性tánh 耶da 。

答đáp 。

正chánh 言ngôn 水thủy 隱ẩn 地địa 下hạ 。 如như 佛Phật 性tánh 之chi 不bất 顯hiển 。 故cố 水thủy 譬thí 佛Phật 性tánh 也dã 。 竺trúc 道đạo 生sanh 及cập 《# 注chú 法pháp 華hoa 經kinh 》# 云vân 。

此thử 對đối 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 求cầu 佛Phật 。 故cố 知tri 去khứ 佛Phật 遠viễn 。 就tựu 法pháp 華hoa 教giáo 求cầu 佛Phật 。 故cố 去khứ 佛Phật 近cận 也dã 。

二nhị 者giả 。 就tựu 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 自tự 明minh 近cận 遠viễn 。 若nhược 稟bẩm 《# 法pháp 華hoa 》# 未vị 生sanh 三tam 慧tuệ 則tắc 去khứ 佛Phật 為vi 遠viễn 。 若nhược 生sanh 三tam 慧tuệ 此thử 則tắc 為vi 近cận 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 就tựu 法pháp 華hoa 教giáo 論luận 近cận 遠viễn 耶da 。

答đáp 。

但đãn 明minh 一nhất 高cao 原nguyên 求cầu 水thủy 有hữu 近cận 遠viễn 。 只chỉ 是thị 一nhất 法pháp 華hoa 教giáo 求cầu 佛Phật 有hữu 近cận 遠viễn 也dã 。

高cao 原nguyên

者giả 。 譬thí 法pháp 華hoa 教giáo 也dã 。 法pháp 華hoa 教giáo 於ư 二Nhị 乘Thừa 為vi 難nan 信tín 。 故cố 稱xưng 高cao 原nguyên 。 又hựu 取thủ 佛Phật 道Đạo 難nan 得đắc 為vi 譬thí 。 所sở 以dĩ 言ngôn 於ư 高cao 原nguyên 求cầu 水thủy 也dã 。

穿xuyên 鑿tạc 求cầu 之chi

者giả 。 謂vị 書thư 寫tả 受thọ 持trì 。 如như 穿xuyên 鑿tạc 也dã 。

猶do 見kiến 乾can 土thổ 。 去khứ 水thủy 尚thượng 遠viễn

者giả 。 未vị 生sanh 三tam 慧tuệ 故cố 去khứ 佛Phật 遠viễn 也dã 。

施thi 功công 不bất 已dĩ

者giả 。 讀đọc 誦tụng 解giải 釋thích 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 深thâm 求cầu 法Pháp 華hoa 。 發phát 生sanh 三tam 慧tuệ 故cố 去khứ 水thủy 近cận 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 亦diệc 復phục 如như 是thị

下hạ 。 第đệ 三tam 。 合hợp 譬thí 。 亦diệc 得đắc 就tựu 二nhị 義nghĩa 釋thích 之chi 。

一nhất 者giả 。 未vị 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 不bất 生sanh 三tam 慧tuệ 故cố 去khứ 佛Phật 遠viễn 。 若nhược 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 發phát 生sanh 三tam 慧tuệ 去khứ 佛Phật 則tắc 近cận 。 二nhị 者giả 。 雖tuy 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 未vị 生sanh 聞văn 慧tuệ 猶do 名danh 未vị 聞văn 故cố 去khứ 佛Phật 遠viễn 。 若nhược 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 發phát 生sanh 三tam 慧tuệ 故cố 去khứ 佛Phật 近cận 也dã 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 解giải 釋thích 也dã 。

三tam 菩Bồ 提Đề 皆giai 屬thuộc 此thử 經Kinh

者giả 。 此thử 經Kinh 明minh 三tam 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 故cố 三tam 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 屬thuộc 此thử 經Kinh 。 又hựu 三tam 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 從tùng 此thử 經Kinh 出xuất 。 故cố 皆giai 屬thuộc 此thử 經Kinh 也dã 。

此thử 經Kinh 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng

者giả 。 開khai 二nhị 種chủng 方phương 便tiện 。 示thị 二nhị 種chủng 真chân 實thật 。 昔tích 不bất 言ngôn 二nhị 種chủng 是thị 方phương 便tiện 。 故cố 名danh 方phương 便tiện 門môn 閉bế 。 方phương 便tiện 門môn 閉bế 則tắc 不bất 得đắc 示thị 兩lưỡng 種chủng 真chân 實thật 。 今kim 說thuyết 二nhị 種chủng 是thị 方phương 便tiện 則tắc 方phương 便tiện 門môn 開khai 。 方phương 便tiện 門môn 開khai 故cố 得đắc 示thị 二nhị 種chủng 是thị 真chân 實thật 也dã 。

是thị 法Pháp 華Hoa 經Kinh 藏tạng 。 深thâm 固cố 幽u 遠viễn 。 無vô 人nhân 能năng 到đáo

者giả 。 二nhị 權quyền 二nhị 實thật 蘊uẩn 在tại 此thử 經Kinh 。 名danh 之chi 為vi 藏tạng 。 淵uyên 淵uyên 難nan 測trắc 為vi 深thâm 。 古cổ 今kim 不bất 改cải 為vi 固cố 也dã 。 求cầu 之chi 芒mang 然nhiên 為vi 幽u 。 探thám 賾trách 所sở 不bất 及cập 為vi 遠viễn 。 十thập 住trụ 未vị 明minh 名danh 無vô 人nhân 能năng 到đáo 也dã 。

今kim 佛Phật 教giáo 化hóa

者giả 。 為vi 釋thích 疑nghi 。 疑nghi 者giả 云vân 。

若nhược 無vô 人nhân 能năng 到đáo 。 眾chúng 生sanh 云vân 何hà 得đắc 解giải 。 是thị 故cố 釋thích 云vân 。

為vi 教giáo 化hóa 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 開khai 示thị 之chi 令linh 得đắc 信tín 解giải 也dã 。

藥dược 王vương 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 寄ký 得đắc 失thất 以dĩ 稱xưng 歎thán 也dã 。

驚kinh 疑nghi 怖bố 畏úy

者giả 。 非phi 處xứ 生sanh 懼cụ 為vi 驚kinh 。 以dĩ 一nhất 往vãng 聞văn 無vô 三tam 乖quai 其kỳ 本bổn 情tình 為vi 驚kinh 。 詎cự 是thị 佛Phật 說thuyết 耶da 故cố 疑nghi 。 若nhược 無vô 三tam 即tức 謂vị 謗báng 法pháp 故cố 怖bố 。 一nhất 向hướng 不bất 敢cảm 決quyết 為vi 畏úy 。 心tâm 有hữu 所sở 懼cụ 名danh 怖bố 。 畏úy 者giả 面diện 怖bố 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 名danh 新tân 學học 。 二Nhị 乘Thừa 稱xưng 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 謂vị 已dĩ 滿mãn 足túc 。 是thị 故cố 名danh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 菩Bồ 薩Tát 直trực 已dĩ 昔tích 不bất 聞văn 今kim 忽hốt 聞văn 之chi 。 不bất 謂vị 已dĩ 足túc 。 是thị 故cố 稱xưng 新tân 。 又hựu 有hữu 此thử 文văn 來lai 者giả 。 未vị 來lai 有hữu 如như 此thử 相tương/tướng 者giả 莫mạc 為vi 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 當đương 為vi 說thuyết 三tam 乘thừa 教giáo 也dã 。

藥dược 王vương 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 示thị 弘hoằng 經kinh 方phương 法pháp 。 文văn 有hữu 四tứ 句cú 。

一nhất 者giả 。 請thỉnh 說thuyết 方phương 。

是thị 善thiện 男nam 子tử

下hạ 。 示thị 說thuyết 方phương 。

如Như 來Lai 室thất 者giả

下hạ 。 釋thích 說thuyết 方phương 。

安an 住trụ 是thị 中trung

下hạ 。 結kết 說thuyết 方phương 。 慈từ 悲bi 有hữu 覆phú 蔭ấm 之chi 功công 。 喻dụ 之chi 如như 室thất 。 忍nhẫn 辱nhục 止chỉ 於ư 瞋sân 恚khuể 惡ác 容dung 。 如như 衣y 之chi 蔽tế 醜xú 。 空không 是thị 安an 神thần 之chi 所sở 。 如như 坐tọa 是thị 安an 身thân 之chi 處xứ 。 此thử 之chi 三tam 門môn 即tức 是thị 次thứ 第đệ 。 大đại 悲bi 拔bạt 苦khổ 。 大đại 慈từ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 蓋cái 是thị 種chủng 覺giác 之chi 洪hồng 基cơ 。 弘hoằng 道đạo 之chi 本bổn 意ý 。 欲dục 說thuyết 妙diệu 法Pháp 宜nghi 前tiền 建kiến 此thử 心tâm 。 是thị 故cố 第đệ 一nhất 明minh 。 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。 此thử 誡giới 菩Bồ 薩Tát 莫mạc 為vi 利lợi 養dưỡng 名danh 聞văn 勢thế 力lực 徒đồ 眾chúng 。 但đãn 起khởi 慈từ 悲bi 心tâm 。 為vi 物vật 說thuyết 法Pháp 也dã 。 既ký 於ư 惡ác 世thế 欲dục 弘hoằng 善thiện 道đạo 必tất 多đa 留lưu 難nạn 。 宜nghi 應ưng 忍nhẫn 之chi 。 故cố 次thứ 明minh 著trước 忍nhẫn 辱nhục 衣y 。 慈từ 悲bi 外ngoại 蔭ấm 。 和hòa 忍nhẫn 內nội 安an 。 若nhược 無vô 空không 觀quán 虛hư 明minh 則tắc 二nhị 行hành 不bất 成thành 。 無vô 由do 悟ngộ 物vật 。 是thị 故cố 次thứ 說thuyết 畢tất 竟cánh 空không 坐tọa 也dã 。

不bất 懈giải 怠đãi 說thuyết 法Pháp

者giả 。 上thượng 謂vị 意ý 業nghiệp 。 今kim 身thân 口khẩu 業nghiệp 也dã 。

問vấn 。

《# 淨Tịnh 名Danh 經Kinh 》# 云Vân

慈từ 悲bi 心tâm 為vi 女nữ 。 畢tất 竟cánh 空không 寂tịch 為vi 舍xá 。 四tứ 禪thiền 為vi 床sàng 坐tọa 。

與dữ 今kim 何hà 故cố 不bất 同đồng 。

答đáp 。

二nhị 經kinh 各các 有hữu 一nhất 義nghĩa 。 彼bỉ 明minh 慈từ 悲bi 有hữu 養dưỡng 育dục 之chi 能năng 。 化hóa 適thích 之chi 用dụng 。 故cố 喻dụ 之chi 如như 女nữ 。 今kim 取thủ 其kỳ 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 功công 在tại 蔭ấm 蓋cái 。 故cố 譬thí 之chi 如như 舍xá 。 彼bỉ 明minh 畢tất 竟cánh 空không 至chí 虛hư 無vô 累lũy/lụy/luy 。 能năng 障chướng 非phi 法pháp 風phong 雨vũ 。 故cố 喻dụ 之chi 如như 舍xá 。 今kim 明minh 重trọng/trùng 玄huyền 憺đam 怕phạ 可khả 以dĩ 栖tê 臥ngọa 於ư 神thần 。 故cố 目mục 之chi 為vi 坐tọa 也dã 。

藥dược 王vương 我ngã 於ư 餘dư 國quốc

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 利lợi 益ích 。 以dĩ 識thức 所sở 弘hoằng 之chi 教giáo 。 復phục 達đạt 弘hoằng 教giáo 之chi 方phương 。 便tiện 感cảm 嘉gia 瑞thụy 。 則tắc 是thị 利lợi 益ích 。 所sở 以dĩ 舉cử 靈linh 瑞thụy 者giả 。 獎tưởng 勸khuyến 弘hoằng 經kinh 人nhân 故cố 也dã 。 凡phàm 有hữu 四tứ 事sự 。

一nhất 。 遣khiển 化hóa 眾chúng 。 二nhị 。 遣khiển 實thật 眾chúng 。 三tam 。 見kiến 佛Phật 身thân 。 四tứ 。 還hoàn 得đắc 憶ức 法pháp 。 遣khiển 化hóa 眾chúng 者giả 。 供cúng 養dường 法Pháp 師sư 故cố 。 引dẫn 導đạo 實thật 人nhân 故cố 。 權quyền 護hộ 法Pháp 師sư 故cố 。 遣khiển 實thật 眾chúng 者giả 亦diệc 具cụ 三tam 義nghĩa 。 復phục 令linh 實thật 眾chúng 。 得đắc 利lợi 益ích 故cố 。

時thời 時thời 見kiến 佛Phật 身thân 者giả 。 弘hoằng 經kinh 之chi 人nhân 若nhược 常thường 在tại 正chánh 觀quán 則tắc 常thường 見kiến 佛Phật 身thân 。 故cố 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 云vân 。

一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 滅diệt 。 若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。 諸chư 佛Phật 常thường 現hiện 前tiền 。

但đãn 行hành 人nhân 不bất 能năng 常thường 在tại 正chánh 觀quán 。 故cố 時thời 時thời 得đắc 見kiến 佛Phật 身thân 。

偈kệ 為vi 三tam 。

初sơ 。 一nhất 行hành 。 總tổng 標tiêu 獎tưởng 勸khuyến 。 第đệ 二nhị 。 十thập 五ngũ 行hành 半bán 偈kệ 。 正chánh 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 。 第đệ 三tam 。 兩lưỡng 偈kệ 。 結kết 歎thán 說thuyết 法Pháp 之chi 人nhân 。 就tựu 第đệ 二nhị 中trung 頌tụng 上thượng 長trường/trưởng 行hành 三tam 段đoạn 即tức 為vi 三tam 。

初sơ 四tứ 行hành 。 頌tụng 歎thán 法Pháp 。 上thượng 歎thán 法Pháp 有hữu 五ngũ 。 今kim 但đãn 頌tụng 第đệ 四tứ 寄ký 行hành 稱xưng 歎thán 。 上thượng 長trường/trưởng 行hành 寄ký 行hành 歎thán 有hữu 四tứ 。

法pháp 。 譬thí 。 合hợp 。 釋thích 。 今kim 但đãn 頌tụng 譬thí 。 合hợp 二nhị 事sự 也dã 。

決quyết 了liễu 聲Thanh 聞Văn 法Pháp

者giả 。 昔tích 未vị 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 則tắc 未vị 知tri 聲Thanh 聞Văn 非phi 是thị 究cứu 竟cánh 。 今kim 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 定định 知tri 聲Thanh 聞Văn 非phi 是thị 至chí 極cực 。 乃nãi 是thị 入nhập 大Đại 乘Thừa 之chi 方phương 便tiện 耳nhĩ 。 言ngôn 經kinh 王vương 者giả 。 此thử 經Kinh 於ư 今kim 昔tích 權quyền 實thật 開khai 合hợp 自tự 在tại 故cố 稱xưng 為vi 王vương 。 又hựu 獨độc 一nhất 無vô 二nhị 。 亦diệc 是thị 王vương 義nghĩa 也dã 。

若nhược 人nhân 說thuyết 此thử 經Kinh

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 四tứ 行hành 半bán 。 頌tụng 弘hoằng 經kinh 方phương 法pháp 。

若nhược 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu

下hạ 七thất 偈kệ 。 頌tụng 第đệ 三tam 。 感cảm 於ư 靈linh 瑞thụy 。 上thượng 文văn 有hữu 四tứ 。 今kim 開khai 為vi 五ngũ 。 但đãn 不bất 次thứ 第đệ 。 初sơ 三tam 行hành 頌tụng 第đệ 一nhất 遣khiển 化hóa 眾chúng 。 次thứ 一nhất 行hành 半bán 頌tụng 第đệ 三tam 見kiến 佛Phật 身thân 。 次thứ 半bán 行hành 頌tụng 第đệ 四tứ 還hoàn 得đắc 憶ức 法pháp 。 次thứ 一nhất 行hành 重trọng/trùng 頌tụng 第đệ 三tam 。 得đắc 見kiến 佛Phật 身thân 。 次thứ 一nhất 行hành 頌tụng 第đệ 二nhị 遣khiển 實thật 眾chúng 也dã 。

見Kiến 寶Bảo 塔Tháp 品Phẩm 第đệ 十thập 一nhất

釋thích 此thử 品phẩm 不bất 同đồng 。 凡phàm 有hữu 三tam 說thuyết 。

第đệ 一nhất 。 河hà 西tây 道đạo 朗lãng 等đẳng 云vân 。

從tùng 此thử 文văn 去khứ 是thị 第đệ 二nhị 大đại 段đoạn 明minh 一Nhất 乘Thừa 果quả

次thứ 。 光quang 宅trạch 法Pháp 師sư 云vân 。

此thử 品phẩm 猶do 屬thuộc 前tiền 章chương 。 為vi 證chứng 上thượng 所sở 說thuyết 不bất 虛hư 故cố 來lai 。

次thứ 。 印ấn 法Pháp 師sư 。 明minh 此thử 品phẩm 具cụ 兼kiêm 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 證chứng 上thượng 所sở 說thuyết 不bất 虛hư 。 二nhị 。 為vi 開khai 後hậu 壽thọ 量lượng 之chi 義nghĩa 。 今kim 同đồng 第đệ 三tam 證chứng 前tiền 開khai 後hậu 。 而nhi 以dĩ 開khai 後hậu 為vi 正chánh 。 所sở 言ngôn 證chứng 前tiền 者giả 。 證chứng 上thượng 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 不bất 虛hư 義nghĩa 也dã 。 所sở 以dĩ 須tu 證chứng 者giả 。

一nhất 。 為vi 斷đoạn 疑nghi 心tâm 。 眾chúng 中trung 猶do 有hữu 疑nghi 心tâm 。 如như 聞văn 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 說thuyết 時thời 亦diệc 有hữu 生sanh 疑nghi 者giả 。 是thị 故cố 今kim 須tu 證chứng 說thuyết 斷đoạn 彼bỉ 疑nghi 心tâm 。 二nhị 者giả 。

為vi 已dĩ 信tín 之chi 人nhân 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 令linh 不bất 退thoái 轉chuyển 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 中trung 七thất 處xứ 八bát 會hội 說thuyết 法Pháp 既ký 竟cánh 。 十thập 方phương 菩Bồ 薩Tát 。 來lai 為vi 作tác 證chứng 。 彼bỉ 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 故cố 菩Bồ 薩Tát 來lai 證chứng 。 今kim 以dĩ 佛Phật 說thuyết 故cố 佛Phật 來lai 證chứng 也dã 。 言ngôn 開khai 後hậu 者giả 。 此thử 經Kinh 初sơ 後hậu 二nhị 分phần 略lược 有hữu 十thập 事sự 不bất 同đồng 。

一nhất 者giả 。 化hóa 主chủ 不bất 同đồng 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 但đãn 以dĩ 釋Thích 迦Ca 一nhất 佛Phật 為vi 化hóa 主chủ 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 則tắc 有hữu 多đa 佛Phật 。 謂vị 十thập 方phương 分phân 身thân 。 及cập 過quá 去khứ 多đa 寶bảo 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 但đãn 明minh 所sở 乘thừa 之chi 法pháp 。 未vị 論luận 能năng 乘thừa 之chi 人nhân 。 故cố 不bất 須tu 多đa 佛Phật 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 正chánh 論luận 能năng 乘thừa 之chi 人nhân 。 故cố 須tu 明minh 多đa 佛Phật 。 集tập 十thập 方phương 分phân 身thân 。 欲dục 顯hiển 本bổn 一nhất 迹tích 多đa 。 開khai 於ư 寶bảo 塔tháp 示thị 真chân 實thật 應ưng 滅diệt 。 是thị 故cố 初sơ 分phần/phân 經kinh 但đãn 明minh 一nhất 佛Phật 。 後hậu 分phần/phân 經kinh 辨biện 多đa 佛Phật 也dã 。 二nhị 者giả 。 說thuyết 處xứ 淨tịnh 穢uế 異dị 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 在tại 穢uế 土thổ/độ 中trung 。 明minh 後hậu 分phần/phân 經kinh 居cư 淨tịnh 土độ 中trung 說thuyết 。 故cố 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

示thị 現hiện 國quốc 土độ 無vô 上thượng 故cố 現hiện 多đa 寶bảo 塔tháp

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 未vị 集tập 分phân 身thân 故cố 不bất 變biến 淨tịnh 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 普phổ 集tập 分phân 身thân 所sở 以dĩ 變biến 淨tịnh 。 又hựu 說thuyết 前tiền 分phần/phân 經kinh 雖tuy 開khai 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 猶do 覆phú 身thân 權quyền 身thân 實thật 。 眾chúng 生sanh 心tâm 垢cấu 一nhất 半bán 猶do 自tự 未vị 淨tịnh 。 故cố 土thổ/độ 猶do 穢uế 也dã 。 至chí 後hậu 分phần/phân 經kinh 俱câu 弊tệ 二nhị 權quyền 。 雙song 開khai 兩lưỡng 實thật 。 則tắc 心tâm 垢cấu 悉tất 除trừ 。 故cố 國quốc 土độ 清thanh 淨tịnh 也dã 。 三tam 者giả 。 說thuyết 處xứ 空không 有hữu 異dị 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 在tại 於ư 靈linh 山sơn 有hữu 處xứ 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 能năng 化hóa 所sở 化hóa 並tịnh 昇thăng 虛hư 空không 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 寶bảo 塔tháp 未vị 現hiện 故cố 在tại 地địa 說thuyết 法Pháp 。 後hậu 分phần/phân 經kinh 寶bảo 塔tháp 昇thăng 空không 故cố 處xứ 空không 說thuyết 法Pháp 。 又hựu 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 未vị 辨biện 佛Phật 身thân 無vô 生sanh 滅diệt 。 由do 明minh 有hữu 生sanh 滅diệt 故cố 在tại 有hữu 處xứ 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 顯hiển 法Pháp 身thân 如như 虛hư 空không 。 方phương 便tiện 有hữu 生sanh 滅diệt 。 故cố 昇thăng 空không 說thuyết 法Pháp 也dã 。 四tứ 者giả 。 徒đồ 眾chúng 異dị 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 少thiểu 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 受thọ 道đạo 眾chúng 多đa 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 但đãn 為vi 三tam 根căn 聲Thanh 聞Văn 。 未vị 正chánh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 少thiểu 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 欲dục 顯hiển 釋Thích 迦Ca 成thành 佛Phật 已dĩ 久cửu 。 故cố 明minh 涌dũng 出xuất 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 多đa 。 顯hiển 釋Thích 迦Ca 成thành 佛Phật 已dĩ 久cửu 。 又hựu 明minh 法Pháp 身thân 果quả 德đức 。 令linh 菩Bồ 薩Tát 修tu 習tập 取thủ 證chứng 。 故cố 辨biện 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 多đa 。 又hựu 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 有hữu 三tam 乘thừa 雜tạp 眾chúng 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 但đãn 有hữu 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 正chánh 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 故cố 列liệt 三tam 乘thừa 眾chúng 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 會hội 三tam 已dĩ 竟cánh 。 故cố 但đãn 令linh 菩Bồ 薩Tát 修tu 因nhân 證chứng 於ư 佛Phật 果Quả 。 故cố 但đãn 有hữu 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 也dã 。 五ngũ 者giả 。

時thời 節tiết 異dị 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 時thời 節tiết 即tức 短đoản 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 時thời 節tiết 即tức 長trường/trưởng 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 未vị 明minh 涌dũng 出xuất 菩Bồ 薩Tát 問vấn 訊tấn 於ư 佛Phật 。 故cố 時thời 節tiết 即tức 短đoản 。 後hậu 分phần/phân 經kinh 明minh 涌dũng 出xuất 眾chúng 多đa 故cố 問vấn 訊tấn 時thời 久cửu 。 又hựu 明minh 問vấn 訊tấn 時thời 久cửu 顯hiển 涌dũng 出xuất 眾chúng 多đa 。 以dĩ 涌dũng 出xuất 眾chúng 多đa 顯hiển 釋Thích 迦Ca 成thành 佛Phật 來lai 久cửu 。 初sơ 分phần/phân 未vị 辨biện 斯tư 義nghĩa 。 故cố 不bất 辨biện 時thời 長trường/trưởng 也dã 。 六lục 者giả 。 請thỉnh 主chủ 異dị 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 聲Thanh 聞Văn 為vi 請thỉnh 主chủ 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 彌Di 勒Lặc 為vi 請thỉnh 主chủ 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 說thuyết 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 正chánh 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 令linh 聲Thanh 聞Văn 人nhân 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 。 故cố 聲Thanh 聞Văn 為vi 請thỉnh 主chủ 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 明minh 身thân 權quyền 身thân 實thật 。 使sử 窮cùng 學học 菩Bồ 薩Tát 得đắc 證chứng 如Như 來Lai 無vô 生sanh 法Pháp 身thân 。 故cố 彌Di 勒Lặc 為vi 請thỉnh 主chủ 也dã 。 七thất 者giả 。 說thuyết 法Pháp 異dị 。 上thượng 說thuyết 所sở 乘thừa 之chi 法pháp 。 今kim 說thuyết 能năng 乘thừa 之chi 人nhân 。 說thuyết 所sở 乘thừa 之chi 法pháp 。 但đãn 明minh 釋Thích 迦Ca 一nhất 期kỳ 始thỉ 終chung 教giáo 門môn 。 說thuyết 法Pháp 則tắc 略lược 。 能năng 乘thừa 之chi 人nhân 。 自tự 從tùng 過quá 去khứ 得đắc 道Đạo 之chi 初sơ 乃nãi 至chí 窮cùng 未vị 來lai 劫kiếp 。 一nhất 切thiết 諸chư 教giáo 。 故cố 說thuyết 法Pháp 則tắc 廣quảng 。 八bát 者giả 。 利lợi 益ích 異dị 。 說thuyết 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 但đãn 令linh 聲Thanh 聞Văn 迴hồi 小tiểu 趣thú 大đại 入nhập 於ư 十thập 信tín 。 謂vị 淺thiển 益ích 也dã 。 又hựu 得đắc 益ích 則tắc 少thiểu 。 說thuyết 身thân 權quyền 身thân 實thật 令linh 無vô 數số 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 十thập 二nhị 種chủng 甚thậm 深thâm 之chi 利lợi 。 又hựu 得đắc 益ích 則tắc 多đa 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 說thuyết 初sơ 分phần/phân 經kinh 但đãn 開khai 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 猶do 覆phú 身thân 權quyền 身thân 實thật 。 故cố 利lợi 益ích 則tắc 少thiểu 。 說thuyết 後hậu 分phần/phân 經kinh 俱câu 廢phế 二nhị 權quyền 。 雙song 顯hiển 兩lưỡng 實thật 。 故cố 教giáo 不bất 纖tiêm 隱ẩn 。 理lý 無vô 毫hào 翳ế 。 故cố 應ưng 得đắc 道Đạo 者giả 。 皆giai 並tịnh 領lãnh 悟ngộ 。 是thị 故cố 得đắc 益ích 者giả 多đa 也dã 。 九cửu 者giả 。 瑞thụy 相tướng 異dị 。 是thị 前tiền 分phần/phân 略lược 明minh 三tam 瑞thụy 。 但đãn 至chí 萬vạn 八bát 千thiên 土độ 。 後hậu 分phần/phân 廣quảng 明minh 八bát 瑞thụy 。 現hiện 瑞thụy 處xứ 廣quảng 。 一nhất 一nhất 方phương 四tứ 百bách 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 國quốc 。 十thập 者giả 。 功công 德đức 異dị 。 前tiền 略lược 歎thán 持trì 經Kinh 之chi 善thiện 。 後hậu 廣quảng 辨biện 格cách 量lượng 之chi 福phước 也dã 。

言ngôn 。

見kiến 寶bảo 塔tháp 品phẩm

者giả 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 據cứ 事sự 而nhi 言ngôn 。 寶bảo 塔tháp 從tùng 地địa 涌dũng 出xuất 。 大đại 眾chúng 覩đổ 見kiến 。 因nhân 事sự 立lập 名danh 。 二nhị 者giả 。 寶bảo 塔tháp 涌dũng 現hiện 。 顯hiển 法Pháp 身thân 無vô 生sanh 滅diệt 。 方phương 便tiện 有hữu 生sanh 滅diệt 。 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 因nhân 此thử 悟ngộ 解giải 。 故cố 稱xưng 見kiến 寶bảo 塔tháp 。 品phẩm 開khai 五ngũ 段đoạn 。

第đệ 一nhất 。 明minh 寶bảo 塔tháp 涌dũng 現hiện 。 第đệ 二nhị 。 釋thích 現hiện 塔tháp 意ý 。 第đệ 三tam 。 次thứ 明minh 開khai 塔tháp 。 第đệ 四tứ 。 二nhị 佛Phật 分phần/phân 座tòa 共cộng 坐tọa 。 第đệ 五ngũ 。 命mạng 覓mịch 持trì 經Kinh 之chi 人nhân 。 此thử 五ngũ 即tức 是thị 次thứ 第đệ 。

初sơ 文văn 大đại 明minh 形hình 聲thanh 二nhị 事sự 。 細tế 分phần/phân 十thập 句cú 不bất 同đồng 。

一nhất 者giả 。 明minh 寶bảo 塔tháp 出xuất 時thời 。 二nhị 。 明minh 寶bảo 塔tháp 現hiện 方phương 。 三tam 。 辨biện 名danh 字tự 。 四tứ 。 明minh 形hình 量lượng 。 五ngũ 。 明minh 出xuất 處xứ 。 六lục 。 辨biện 住trụ 空không 。 七thất 。 明minh 莊trang 嚴nghiêm 。 八bát 。 明minh 至chí 處xứ 。 九cửu 。 敘tự 供cúng 養dường 。 十thập 。 明minh 出xuất 聲thanh 也dã 。

爾nhĩ 時thời

者giả 。 明minh 塔tháp 現hiện 時thời 也dã 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

寶bảo 塔tháp 來lai 意ý 為vi 欲dục 證chứng 經kinh 。 非phi 今kim 始thỉ 涌dũng 出xuất 。 應ưng 在tại 廣quảng 說thuyết 之chi 前tiền 。 何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。 前tiền 放phóng 光quang 動động 地địa 召triệu 集tập 有hữu 緣duyên 。 若nhược 當đương 一nhất 人nhân 不bất 集tập 。 眾chúng 生sanh 受thọ 道đạo 緣duyên 則tắc 不bất 具cụ 。 是thị 以dĩ 得đắc 知tri 應ưng 在tại 略lược 說thuyết 之chi 後hậu 。 廣quảng 說thuyết 之chi 前tiền 。 三tam 請thỉnh 中trung 央ương 。 乃nãi 至chí 普phổ 賢hiền 。 妙diệu 音âm 亦diệc 並tịnh 前tiền 來lai 。 以dĩ 略lược 說thuyết 一nhất 周chu 如Như 來Lai 則tắc 止chỉ 。 若nhược 列liệt 其kỳ 事sự 則tắc 隔cách 絕tuyệt 經kinh 文văn 。 義nghĩa 勢thế 不bất 次thứ 。 是thị 故cố 待đãi 詶thù 請thỉnh 廣quảng 說thuyết 。 乃nãi 至chí 流lưu 通thông 竟cánh 方phương 得đắc 列liệt 之chi 。 今kim 謂vị 此thử 事sự 難nan 知tri 。 若nhược 在tại 前tiền 列liệt 則tắc 有hữu 二nhị 過quá 。

一nhất 者giả 。 夫phu 論luận 證chứng 說thuyết 要yếu 待đãi 說thuyết 經Kinh 竟cánh 。 是thị 故cố 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 及cập 《# 普phổ 賢hiền 觀quán 》# 等đẳng 經kinh 皆giai 在tại 後hậu 證chứng 說thuyết 。 若nhược 在tại 前tiền 者giả 不bất 成thành 證chứng 義nghĩa 。 二nhị 者giả 。 寶bảo 塔tháp 涌dũng 現hiện 為vi 開khai 身thân 權quyền 身thân 實thật 。 前tiền 但đãn 辨biện 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 故cố 不bất 應ưng 涌dũng 現hiện 。 故cố 知tri 在tại 後hậu 出xuất 也dã 。 設thiết 令linh 前tiền 出xuất 亦diệc 未vị 得đắc 發phát 聲thanh 印ấn 證chứng 。 以dĩ 未vị 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 何hà 由do 得đắc 唱xướng 如như 是thị 之chi 言ngôn 耶da 。 又hựu 依y 《# 普phổ 賢hiền 觀quán 》# 亦diệc 最tối 後hậu 出xuất 。 為vi 證chứng 行hành 者giả 罪tội 滅diệt 故cố 來lai 。 則tắc 知tri 證chứng 說thuyết 不bất 在tại 初sơ 也dã 。 今kim 言ngôn 。

爾nhĩ 時thời

者giả 。 一nhất 。 開khai 法Pháp 身thân 時thời 。 二nhị 。 證chứng 說thuyết 時thời 也dã 。

佛Phật 前tiền

者giả 。 第đệ 二nhị 。 明minh 塔tháp 現hiện 方phương 。 欲dục 證chứng 佛Phật 說thuyết 故cố 現hiện 佛Phật 前tiền 。 欲dục 開khai 佛Phật 二nhị 身thân 故cố 在tại 佛Phật 前tiền 也dã 。

有hữu 七thất 寶bảo 塔tháp

者giả 。 第đệ 三tam 。 列liệt 塔tháp 名danh 字tự 。 所sở 以dĩ 明minh 塔tháp 涌dũng 現hiện 者giả 。 凡phàm 有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 依y 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

所sở 以dĩ 明minh 塔tháp 者giả 。 示thị 現hiện 如Như 來Lai 。 舍xá 利lợi 住trụ 持trì 故cố 。

二nhị 者giả 。 多đa 寶bảo 誓thệ 願nguyện 為vi 證chứng 說thuyết 不bất 虛hư 。 三tam 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 流lưu 謂vị 佛Phật 畢tất 竟cánh 無vô 常thường 。 是thị 故cố 起khởi 塔tháp 。 今kim 塔tháp 涌dũng 現hiện 佛Phật 遂toại 不bất 滅diệt 。 則tắc 知tri 生sanh 滅diệt 是thị 方phương 便tiện 。 不bất 生sanh 滅diệt 為vi 真chân 實thật 。 為vì 此thử 因nhân 緣duyên 。 故cố 明minh 現hiện 塔tháp 。 餘dư 經kinh 但đãn 辨biện 證chứng 說thuyết 不bất 虛hư 。 不bất 欲dục 開khai 身thân 權quyền 身thân 實thật 。 故cố 不bất 以dĩ 塔tháp 為vi 證chứng 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 十thập 方phương 分phân 身thân 。 佛Phật 集tập 但đãn 有hữu 一nhất 塔tháp 現hiện 之chi 。

答đáp 。

《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân

存tồn 略lược 故cố 也dã

略lược 者giả 。 多Đa 寶Bảo 如Như 來Lai 身thân 一nhất 體thể 。 示thị 現hiện 攝nhiếp 取thủ 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 身thân 故cố 也dã 。

高cao 五ngũ 百bách

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 敘tự 塔tháp 形hình 量lượng 。 五ngũ 百bách 表biểu 法Pháp 身thân 無vô 生sanh 滅diệt 。 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 表biểu 應ưng 迹tích 有hữu 生sanh 滅diệt 。 以dĩ 實thật 勝thắng 權quyền 故cố 相tương/tướng 挍giảo 一nhất 倍bội 。

從tùng 地địa 涌dũng 出xuất

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 明minh 塔tháp 出xuất 處xứ 。 昔tích 以dĩ 權quyền 覆phú 實thật 故cố 權quyền 教giáo 如như 地địa 。 今kim 廢phế 權quyền 顯hiển 實thật 如như 。 從tùng 地địa 涌dũng 出xuất 。 又hựu 昔tích 執chấp 迹tích 迷mê 本bổn 。 以dĩ 迷mê 執chấp 為vi 地địa 。 此thử 執chấp 將tương 傾khuynh 故cố 如như 地địa 裂liệt 塔tháp 現hiện 也dã 。

住trụ 在tại 空không 中trung

者giả 。 第đệ 六lục 。 住trú 處xứ 。 明minh 佛Phật 法Pháp 身thân 住trụ 於ư 實thật 相tướng 虛hư 空không 。 如như 《# 普phổ 賢hiền 觀quán 經kinh 》# 云vân 。

法Pháp 身thân 住trụ 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 也dã

種chủng 種chủng 寶bảo 物vật

下hạ 。 第đệ 七thất 。 明minh 塔tháp 莊trang 嚴nghiêm 。 表biểu 法Pháp 身thân 眾chúng 德đức 所sở 成thành 也dã 。

五ngũ 千thiên 欄lan 楯thuẫn

譬thí 總tổng 持trì 眾chúng 多đa 。

龕khám 室thất 千thiên 萬vạn

謂vị 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 度độ 人nhân 無vô 量lượng 也dã 。

無vô 數số 幢tràng 幡phan

謂vị 六lục 神thần 通thông 也dã 。

垂thùy 寶bảo 瓔anh 珞lạc

四tứ 攝nhiếp 法pháp 也dã 。

寶bảo 鈴linh 萬vạn 億ức

四tứ 辨biện 八bát 音âm 也dã 。

四tứ 面diện 出xuất 香hương

者giả 。 戒giới 香hương 普phổ 勳huân 四tứ 生sanh 也dã 。

其kỳ 諸chư 幡phan 蓋cái 。 七thất 寶bảo 合hợp 成thành

者giả 。 明minh 一nhất 一nhất 諸chư 德đức 皆giai 為vi 眾chúng 德đức 所sở 成thành 也dã 。

高cao 至chí 四Tứ 天Thiên 王Vương 宮cung

者giả 。 第đệ 八bát 。 明minh 塔tháp 至chí 處xứ 。 舊cựu 云vân 。

表biểu 說thuyết 四Tứ 諦Đế 理lý 盡tận 也dã 。

三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên

下hạ 。 第đệ 九cửu 。 明minh 供cúng 養dường 塔tháp 。 表biểu 三tam 十thập 心tâm 十Thập 地Địa 內nội 外ngoại 凡phàm 聖thánh 等đẳng 崇sùng 仰ngưỡng 法Pháp 身thân 也dã 。

爾nhĩ 時thời 寶bảo 塔tháp

下hạ 。 第đệ 十thập 。 明minh 出xuất 聲thanh 。 向hướng 現hiện 靈linh 塔tháp 容dung 謂vị 意ý 識thức 不bất 存tồn 。 今kim 大đại 音âm 既ký 發phát 者giả 則tắc 知tri 法Pháp 身thân 不bất 滅diệt 也dã 。 又hựu 欲dục 證chứng 上thượng 所sở 說thuyết 不bất 虛hư 故cố 發phát 聲thanh 也dã 。

平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ

者giả 。 如Như 來Lai 之chi 慧tuệ 。 不bất 一nhất 不bất 三tam 絕tuyệt 緣duyên 絕tuyệt 觀quán 。 離ly 一nhất 切thiết 高cao 下hạ 取thủ 捨xả 。 斷đoạn 常thường 諸chư 邊biên 。 故cố 云vân 平bình 等đẳng 。 此thử 是thị 體thể 平bình 等đẳng 也dã 。 而nhi 說thuyết 因nhân 果quả 權quyền 實thật 皆giai 是thị 法pháp 華hoa 妙diệu 用dụng 。 諸chư 用dụng 之chi 中trung 正chánh 明minh 果quả 用dụng 。 唯duy 有hữu 一nhất 果quả 故cố 果quả 慧tuệ 平bình 等đẳng 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 題đề 稱xưng 。

妙diệu 法Pháp

唯duy 佛Phật 果Quả 為vi 妙diệu 。 因nhân 行hành 未vị 妙diệu 。 故cố 正chánh 以dĩ 果quả 慧tuệ 為vi 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 也dã 。 因nhân 中trung 隨tùy 分phần/phân 有hữu 妙diệu 。 亦diệc 隨tùy 分phần/phân 有hữu 平bình 等đẳng 也dã 。 再tái 稱xưng 如như 是thị 者giả 。 明minh 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 二nhị 事sự 俱câu 不bất 虛hư 也dã 。

爾nhĩ 時thời 四tứ 眾chúng

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 現hiện 塔tháp 意ý 。 又hựu 開khai 兩lưỡng 別biệt 。

初sơ 。 疑nghi 問vấn 。 次thứ 。 佛Phật 答đáp 。 疑nghi 問vấn 為vi 二nhị 。

初sơ 。 大đại 眾chúng 疑nghi 。 二nhị 。 大đại 樂nhạo 說thuyết 問vấn 。 大đại 眾chúng 有hữu 二nhị 疑nghi 。

一nhất 。 疑nghi 有hữu 塔tháp 。 二nhị 。 疑nghi 出xuất 聲thanh 。 問vấn 亦diệc 二nhị 也dã 。 文văn 處xứ 易dị 知tri 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 答đáp 。 就tựu 文văn 為vi 三tam 。

一nhất 。 明minh 多đa 寶bảo 因nhân 中trung 誓thệ 願nguyện 時thời 。 以dĩ 詶thù 其kỳ 二nhị 問vấn 。 二nhị 。 從tùng 。

彼bỉ 佛Phật 成thành 道Đạo 滅diệt 度độ 時thời

下hạ 。 即tức 顯hiển 有hữu 塔tháp 因nhân 緣duyên 。 詶thù 其kỳ 二nhị 問vấn 。 第đệ 三tam 。 從tùng 。

今kim 多đa 寶bảo

下hạ 。 明minh 今kim 日nhật 涌dũng 現hiện 時thời 。 正chánh 答đáp 其kỳ 二nhị 問vấn 也dã 。 佛Phật 答đáp 云vân 多đa 寶bảo 有hữu 大đại 誓thệ 願nguyện 乃nãi 至chí 為vi 證chứng 明minh 者giả 。 《# 釋thích 論luận 》# 第đệ 七thất 卷quyển 云vân 。

解giải 請thỉnh 佛Phật 云vân 。

諸chư 佛Phật 無vô 人nhân 請thỉnh 者giả 。 便tiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 如như 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 中trung 多Đa 寶Bảo 世Thế 尊Tôn 。 無vô 人nhân 請thỉnh 故cố 。 便tiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 後hậu 化hóa 佛Phật 身thân 及cập 七thất 寶bảo 塔tháp 。 證chứng 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 一nhất 時thời 出xuất 現hiện 。 亦diệc 如như 須tu 扇thiên/phiến 多đa 佛Phật 。 弟đệ 子tử 本bổn 行hạnh 未vị 熟thục 便tiện 捨xả 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 留lưu 化hóa 佛Phật 一nhất 劫kiếp 。 以dĩ 度độ 眾chúng 生sanh 。

相tương/tướng 傳truyền 云vân 。

多đa 寶bảo 成thành 道Đạo 時thời 。 無vô 大đại 機cơ 感cảm 。 不bất 得đắc 說thuyết 此thử 經Kinh 。 而nhi 取thủ 滅diệt 度độ 。 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 處xứ 皆giai 出xuất 證chứng 明minh 。 《# 釋thích 論luận 》# 對đối 此thử 意ý 也dã 。 而nhi 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 時thời 有hữu 誓thệ 願nguyện 者giả 。 無vô 妨phương 因Nhân 地Địa 緣duyên 事sự 發phát 願nguyện 。 或hoặc 一nhất 化hóa 眾chúng 生sanh 無vô 大đại 機cơ 。 不bất 聞văn 此thử 經Kinh 。 故cố 發phát 斯tư 願nguyện 。 則tắc 因nhân 果quả 及cập 經kinh 論luận 俱câu 不bất 相tương 違vi 。 具cụ 二nhị 義nghĩa 也dã 。

是thị 時thời 大đại 樂nhạo 說thuyết

下hạ 。 第đệ 三tam 。 次thứ 明minh 開khai 塔tháp 。 所sở 以dĩ 須tu 開khai 塔tháp 者giả 。 向hướng 雖tuy 親thân 承thừa 音âm 旨chỉ 。 未vị 若nhược 覩đổ 形hình 生sanh 信tín 。 故cố 須tu 開khai 塔tháp 現hiện 形hình 成thành 信tín 彌di 篤đốc 。 則tắc 是thị 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 法Pháp 身thân 真chân 實thật 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 普phổ 集tập 分phân 身thân 為vi 開khai 塔tháp 之chi 緣duyên 。 第đệ 二nhị 。 正chánh 明minh 開khai 塔tháp 。 所sở 以dĩ 普phổ 集tập 分phân 身thân 者giả 。 欲dục 辨biện 本bổn 一nhất 迹tích 多đa 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 釋Thích 迦Ca 與dữ 諸chư 佛Phật 互hỗ 指chỉ 為vi 分phân 身thân 。 即tức 知tri 彼bỉ 此thử 皆giai 非phi 實thật 佛Phật 。 別biệt 有hữu 統thống 一nhất 之chi 本bổn 為vi 妙diệu 極cực 法Pháp 身thân 。 故cố 垂thùy 淨tịnh 穢uế 等đẳng 迹tích 。 則tắc 知tri 法Pháp 身thân 不bất 二nhị 。 迹tích 身thân 不bất 一nhất 也dã 。

問vấn 。

釋Thích 迦Ca 何hà 故cố 指chỉ 淨tịnh 土độ 佛Phật 為vi 分phân 身thân 耶da 。

答đáp 。

淨tịnh 土độ 佛Phật 妙diệu 尚thượng 是thị 應ưng 而nhi 非phi 真chân 。 則tắc 顯hiển 釋Thích 迦Ca 穢uế 身thân 彌di 是thị 迹tích 而nhi 非phi 本bổn 。 所sở 以dĩ 俱câu 集tập 淨tịnh 土độ 分phân 身thân 之chi 佛Phật 有hữu 其kỳ 深thâm 旨chỉ 也dã 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 得đắc 知tri 二nhị 佛Phật 俱câu 非phi 真chân 實thật 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 非phi 淨tịnh 非phi 穢uế 。 虛hư 空không 之chi 身thân 乃nãi 。 為vi 真chân 佛Phật 耶da 。

答đáp 。

叡duệ 師sư 傳truyền 羅la 什thập 解giải 云vân 。

分phân 身thân 明minh 其kỳ 不bất 實thật 。 則tắc 知tri 二nhị 佛Phật 非phi 真chân 。 不bất 二nhị 為vi 實thật 。

又hựu 理lý 數số 應ưng 爾nhĩ 。 但đãn 應ưng 直trực 開khai 寶bảo 塔tháp 。 何hà 因nhân 普phổ 集tập 分phân 身thân 。 故cố 知tri 託thác 多đa 寶bảo 之chi 願nguyện 。 欲dục 顯hiển 不bất 二nhị 之chi 本bổn 。 不bất 一nhất 之chi 迹tích 。 所sở 以dĩ 集tập 分phân 身thân 耳nhĩ 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

示thị 現hiện 無vô 量lượng 佛Phật 者giả 。 示thị 現hiện 彼bỉ 此thử 佛Phật 所sở 作tác 業nghiệp 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 說thuyết 集tập 分phân 身thân 佛Phật 。

又hựu 開khai 為vi 二nhị 。

初sơ 。 明minh 集tập 分phân 身thân 佛Phật 之chi 緣duyên 。 二nhị 。 正chánh 明minh 分phân 身thân 佛Phật 集tập 。 二nhị 章chương 各các 四tứ 。 初sơ 四tứ 者giả 。

一nhất 者giả 。 神thần 力lực 發phát 引dẫn 令linh 大đại 樂nhạo 說thuyết 問vấn 。 二nhị 。 佛Phật 答đáp 。 三tam 。 重trùng 問vấn 。 四tứ 。 如Như 來Lai 放phóng 光quang 召triệu 集tập 也dã 。 初sơ 。 以dĩ 神thần 力lực 故cố 問vấn 者giả 。 將tương 說thuyết 法Pháp 身thân 大đại 事sự 。 故cố 受thọ 大đại 樂nhạo 說thuyết 之chi 名danh 。 及cập 以dĩ 神thần 力lực 加gia 之chi 然nhiên 後hậu 問vấn 也dã 。

佛Phật 告cáo 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 佛Phật 答đáp 也dã 。

大đại 樂nhạo 說thuyết 白bạch 佛Phật

下hạ 。 第đệ 三tam 。 重trọng/trùng 請thỉnh 。 前tiền 欲dục 見kiến 多đa 寶bảo 。 即tức 欲dục 識thức 法Pháp 身thân 無vô 生sanh 滅diệt 。 應ưng 身thân 有hữu 生sanh 滅diệt 也dã 。 今kim 欲dục 見kiến 分phân 身thân 佛Phật 者giả 。 欲dục 了liễu 本bổn 一nhất 迹tích 多đa 故cố 也dã 。 本bổn 迹tích 之chi 義nghĩa 無vô 窮cùng 。 略lược 而nhi 論luận 之chi 。 不bất 出xuất 法Pháp 身thân 無vô 生sanh 滅diệt 。 應ưng 身thân 有hữu 生sanh 滅diệt 及cập 本bổn 一nhất 迹tích 多đa 。 故cố 此thử 品phẩm 始thỉ 末mạt 但đãn 顯hiển 斯tư 兩lưỡng 義nghĩa 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 放phóng 白bạch 毫hào 一nhất 光quang

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 正chánh 明minh 召triệu 集tập 分phân 身thân 。 前tiền 四tứ 章chương 是thị 皆giai 遠viễn 緣duyên 由do 。 今kim 是thị 近cận 緣duyên 由do 也dã 。 就tựu 文văn 亦diệc 四tứ 。

一nhất 者giả 。 放phóng 光quang 遍biến 照chiếu 十thập 方phương 。 二nhị 者giả 。 敘tự 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 來lai 意ý 。 三tam 者giả 。 變biến 穢uế 為vi 淨tịnh 。 四tứ 者giả 。 十thập 方phương 佛Phật 集tập 開khai 寶bảo 塔tháp 。

初sơ 文văn 有hữu 二nhị 。

前tiền 。 明minh 光quang 照chiếu 一nhất 方phương 。 次thứ 。 例lệ 餘dư 九cửu 方phương 。 所sở 以dĩ 放phóng 白bạch 毫hào 光quang 者giả 。 上thượng 顯hiển 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 。 今kim 顯hiển 身thân 權quyền 身thân 實thật 。 昔tích 二nhị 權quyền 覆phú 兩lưỡng 實thật 喻dụ 同đồng 垢cấu 暗ám 。 今kim 俱câu 廢phế 二nhị 權quyền 雙song 開khai 兩lưỡng 實thật 。 義nghĩa 既ký 明minh 顯hiển 故cố 以dĩ 白bạch 毫hào 表biểu 之chi 。 故cố 但đãn 放phóng 白bạch 毫hào 光quang 也dã 。 上thượng 明minh 所sở 乘thừa 之chi 法pháp 不bất 二nhị 。 今kim 辨biện 能năng 乘thừa 法Pháp 身thân 唯duy 一nhất 。 故cố 但đãn 放phóng 一nhất 光quang 。 法pháp 與dữ 人nhân 俱câu 是thị 中trung 道đạo 。 故cố 俱câu 放phóng 眉mi 間gian 光quang 也dã 。 既ký 是thị 中trung 道đạo 即tức 俱câu 妙diệu 。 故cố 有hữu 妙diệu 法Pháp 。 妙diệu 人nhân 也dã 。 次thứ 。 例lệ 餘dư 九cửu 方phương 。 如như 文văn 。

爾nhĩ 時thời 十thập 方phương 諸chư 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 十thập 方phương 佛Phật 欲dục 來lai 之chi 意ý 。 而nhi 言ngôn 。

欲dục 見kiến 釋Thích 迦Ca 及cập 多đa 寶bảo

者giả 。 由do 十thập 方phương 佛Phật 。 集tập 得đắc 開khai 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 。 開khai 釋Thích 迦Ca 本bổn 一nhất 迹tích 多đa 。 二nhị 。 開khai 多đa 寶bảo 真chân 常thường 應ưng 滅diệt 。

時thời 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 變biến 淨tịnh 。 所sở 以dĩ 變biến 淨tịnh 者giả 。 此thử 是thị 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 。 為vi 待đãi 賓tân 故cố 莊trang 嚴nghiêm 土thổ/độ 也dã 。 《# 釋thích 論luận 》# 第đệ 十thập 卷quyển 云vân 。

如như 人nhân 請thỉnh 貴quý 客khách 則tắc 莊trang 嚴nghiêm 處xứ 所sở 。 家gia 主chủ 則tắc 莊trang 嚴nghiêm 一nhất 家gia 。 國quốc 主chủ 則tắc 莊trang 嚴nghiêm 一nhất 國quốc 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 則tắc 莊trang 嚴nghiêm 四tứ 天thiên 下hạ 。 梵Phạm 王Vương 則tắc 莊trang 嚴nghiêm 三tam 千thiên 土thổ/độ 。 佛Phật 是thị 法Pháp 王Vương 則tắc 莊trang 嚴nghiêm 十thập 方phương 也dã 。

二nhị 者giả 。 表biểu 眾chúng 生sanh 執chấp 迹tích 迷mê 本bổn 之chi 心tâm 應ưng 淨tịnh 。 故cố 明minh 土thổ/độ 淨tịnh 。 三tam 者giả 。 欲dục 以dĩ 依y 果quả 顯hiển 於ư 正chánh 果quả 。 諸chư 佛Phật 依y 果quả 本bổn 是thị 穢uế 土thổ/độ 今kim 還hoàn 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 知tri 穢uế 是thị 權quyền 土thổ/độ 。 淨tịnh 是thị 實thật 土thổ/độ 。 欲dục 顯hiển 正chánh 果quả 生sanh 滅diệt 是thị 權quyền 身thân 。 不bất 生sanh 滅diệt 是thị 實thật 身thân 也dã 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

云vân 現hiện 一nhất 切thiết 佛Phật 土độ 清thanh 淨tịnh 者giả 。 示thị 現hiện 出xuất 世thế 間gian 。 無vô 漏lậu 善thiện 根căn 所sở 生sanh 也dã 。 非phi 世thế 間gian 有hữu 漏lậu 善thiện 根căn 所sở 生sanh 。

問vấn 。

何hà 故cố 三tam 變biến 土thổ/độ 耶da 。

答đáp 。

若nhược 一nhất 變biến 者giả 時thời 眾chúng 則tắc 不bất 覺giác 土thổ/độ 曠khoáng 佛Phật 多đa 。 今kim 欲dục 顯hiển 土thổ/độ 曠khoáng 佛Phật 多đa 令linh 起khởi 信tín 敬kính 。 故cố 三tam 變biến 也dã 。 二nhị 。 欲dục 表biểu 三tam 根căn 之chi 穢uế 而nhi 得đắc 淨tịnh 悟ngộ 也dã 。 又hựu 表biểu 三tam 乘thừa 之chi 穢uế 皆giai 除trừ 。 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 之chi 淨tịnh 如như 淨tịnh 土độ 也dã 。 又hựu 表biểu 彼bỉ 此thử 無vô 量lượng 土thổ/độ 同đồng 。 為vi 一nhất 佛Phật 土độ 。 彼bỉ 此thử 無vô 量lượng 身thân 同đồng 一nhất 法Pháp 身thân 也dã 。

問vấn 。

亦diệc 得đắc 分phân 身thân 佛Phật 表biểu 三tam 乘thừa 為vi 一Nhất 乘Thừa 不phủ 。

答đáp 。

亦diệc 得đắc 也dã 。 本bổn 是thị 一nhất 佛Phật 分phân 為vi 多đa 佛Phật 。 本bổn 是thị 一Nhất 乘Thừa 開khai 為vi 三tam 乘thừa 。 今kim 既ký 集tập 分phân 身thân 之chi 佛Phật 。 皆giai 是thị 一nhất 佛Phật 。 亦diệc 會hội 三tam 乘thừa 以dĩ 歸quy 一Nhất 乘Thừa 也dã 。

就tựu 文văn 明minh 三tam 變biến 土thổ/độ 即tức 為vi 三tam 別biệt 。 初sơ 文văn 為vi 二nhị 。

一nhất 。 明minh 變biến 土thổ/độ 。 二nhị 。 辨biện 佛Phật 集tập 也dã 。

無vô 大đại 海hải 山sơn 林lâm

者giả 。 欲dục 辨biện 同đồng 成thành 一nhất 法Pháp 座tòa 客khách 受thọ 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

所sở 以dĩ 無vô 穢uế 者giả 。 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 佛Phật 國quốc 土thổ/độ 平bình 等đẳng 清thanh 淨tịnh 故cố 。 言ngôn 多đa 寶bảo 者giả 。 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 佛Phật 土độ 同đồng 體thể 實thật 性tánh 故cố 。

《# 十Thập 地Địa 論luận 》# 云vân 。

一nhất 佛Phật 土độ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 佛Phật 土độ 者giả 。 以dĩ 諸chư 佛Phật 土độ 。 同đồng 體thể 故cố 也dã 。

移di 諸chư 天thiên 人nhân

者giả 。 無vô 緣duyên 眾chúng 生sanh 。 不bất 得đắc 聞văn 也dã 。

是thị 時thời 諸chư 佛Phật 。 各các 將tương 一nhất 大đại 菩Bồ 薩Tát

者giả 。 第đệ 二nhị 。 明minh 佛Phật 集tập 。 但đãn 將tương 一nhất 菩Bồ 薩Tát 來lai 者giả 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 。 法Pháp 身thân 之chi 果quả 無vô 二nhị 。 法Pháp 身thân 之chi 因nhân 亦diệc 一nhất 也dã 。 又hựu 將tương 一nhất 侍thị 者giả 來lai 。 為vi 欲dục 遣khiển 信tín 開khai 塔tháp 之chi 用dụng 。 即tức 表biểu 諸chư 佛Phật 雲vân 集tập 欲dục 開khai 一nhất 法Pháp 身thân 用dụng 。 故cố 但đãn 將tương 一nhất 人nhân 來lai 也dã 。

各các 到đáo 寶bảo 樹thụ 下hạ

者giả 。 欲dục 樹thụ 立lập 法Pháp 身thân 義nghĩa 也dã 。

皆giai 坐tọa 師sư 子tử 座tòa

者giả 。 今kim 顯hiển 法Pháp 身thân 不bất 畏úy 眾chúng 生sanh 。 起khởi 於ư 疑nghi 怖bố 。 同đồng 上thượng 今kim 我ngã 喜hỷ 無vô 畏úy 也dã 。 次thứ 。 兩lưỡng 變biến 土thổ/độ 。 如như 文văn 易dị 知tri 。

爾nhĩ 時thời 東đông 方phương

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 十thập 方phương 佛Phật 集tập 欲dục 同đồng 開khai 塔tháp 也dã 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

初sơ 。 說thuyết 結kết 佛Phật 集tập 。 次thứ 。 諸chư 佛Phật 欲dục 同đồng 開khai 塔tháp 也dã 。

是thị 時thời 諸chư 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 文văn 也dã 。 彼bỉ 某mỗ 申thân 佛Phật 與dữ 欲dục 開khai 此thử 塔tháp 者giả 。 此thử 明minh 諸chư 佛Phật 同đồng 欲dục 開khai 寶bảo 塔tháp 。 現hiện 多đa 寶bảo 身thân 示thị 於ư 大đại 眾chúng 。 令linh 知tri 法Pháp 身thân 不bất 滅diệt 。 不bất 必tất 如như 僧Tăng 中trung 羯yết 磨ma 與dữ 欲dục 也dã 。 又hựu 《# 大đại 集tập 經kinh 》# 二nhị 十thập 一nhất 卷quyển 云vân 。

南nam 方phương 金kim 剛cang 藏tạng 佛Phật 答đáp 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 云vân 。

北bắc 方phương 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 欲dục 為vì 大đại 眾chúng 說thuyết 法Pháp 。 為vi 破phá 大đại 慢mạn 。 遣khiển 使sứ 從tùng 我ngã 索sách 欲dục 。 我ngã 今kim 與dữ 之chi 。 次thứ 西tây 方phương 東đông 方phương 皆giai 亦diệc 爾nhĩ 。

似tự 僧Tăng 事sự 與dữ 欲dục 。 十thập 方phương 佛Phật 雖tuy 各các 為vi 化hóa 主chủ 。 一nhất 時thời 共cộng 為vi 佛Phật 事sự 。 亦diệc 得đắc 少thiểu 分phần 同đồng 僧Tăng 。 但đãn 不bất 恆hằng 爾nhĩ 。 故cố 異dị 僧Tăng 事sự 也dã 。

爾nhĩ 時thời 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 見kiến 所sở 分phân 身thân

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 正chánh 明minh 開khai 塔tháp 。 就tựu 文văn 為vi 四tứ 。

一nhất 。 釋Thích 迦Ca 昇thăng 空không 。 二nhị 。 大đại 眾chúng 起khởi 立lập 。 三tam 。 正chánh 明minh 開khai 塔tháp 。 四tứ 。 大đại 眾chúng 覩đổ 見kiến 。 讚tán 歎thán 供cúng 養dường 。 初sơ 。 二nhị 。 如như 文văn 也dã 。

於ư 是thị 釋Thích 迦Ca 以dĩ 右hữu 指chỉ

者giả 。 第đệ 三tam 正chánh 明minh 開khai 塔tháp 。 右hữu 指chỉ 謂vị 手thủ 之chi 便tiện 。 即tức 是thị 方phương 便tiện 智trí 用dụng 。 說thuyết 教giáo 化hóa 物vật 事sự 便tiện 。 《# 華hoa 嚴nghiêm 。 法Pháp 界Giới 品phẩm 》# 云vân 。

安an 住trụ 長trưởng 者giả 開khai 栴chiên 檀đàn 塔tháp 。 見kiến 過quá 去khứ 佛Phật 。 皆giai 不bất 滅diệt 度độ 。

即tức 是thị 顯hiển 法Pháp 身thân 無vô 生sanh 滅diệt 也dã 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

破phá 三tam 種chủng 無vô 煩phiền 惱não 人nhân 染nhiễm 慢mạn 顛điên 倒đảo 。 一nhất 者giả 信tín 種chủng 種chủng 乘thừa 。 二nhị 者giả 信tín 世thế 間gian 涅Niết 槃Bàn 異dị 。 三tam 者giả 信tín 彼bỉ 此thử 身thân 異dị 。

為vi 對đối 此thử 三tam 種chủng 染nhiễm 。 故cố 說thuyết 三tam 種chủng 平bình 等đẳng 。

一nhất 者giả 。 乘thừa 平bình 等đẳng 。 與dữ 聲Thanh 聞Văn 授thọ 記ký 唯duy 有hữu 大Đại 乘Thừa 無vô 二Nhị 乘Thừa 故cố 。 二nhị 者giả 。 世thế 間gian 涅Niết 槃Bàn 平bình 等đẳng 。 以dĩ 多Đa 寶Bảo 如Như 來Lai 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 間gian 。 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 此thử 平bình 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 三tam 者giả 。 身thân 平bình 等đẳng 。 多Đa 寶Bảo 如Như 來Lai 。 已dĩ 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 復phục 示thị 現hiện 身thân 。 自tự 身thân 他tha 身thân 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 也dã 。

爾nhĩ 時thời 四tứ 眾chúng

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 大đại 眾chúng 覩đổ 見kiến 稱xưng 歎thán 供cúng 養dường 也dã 。

爾nhĩ 時thời 多Đa 寶Bảo 佛Phật

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 明minh 二nhị 佛Phật 共cộng 坐tọa 。 就tựu 文văn 又hựu 四tứ 。

一nhất 。 多đa 寶bảo 要yếu 釋Thích 迦Ca 就tựu 坐tọa 。 二nhị 。 釋Thích 迦Ca 坐tọa 其kỳ 半bán 座tòa 。 三tam 。 大đại 眾chúng 覩đổ 見kiến 念niệm 欲dục 昇thăng 空không 。 第đệ 四tứ 。 釋Thích 迦Ca 接tiếp 在tại 虛hư 空không 。 此thử 四tứ 文văn 處xứ 易dị 知tri 。 所sở 以dĩ 二nhị 佛Phật 同đồng 坐tọa 者giả 。 正chánh 欲dục 以dĩ 多đa 寶bảo 顯hiển 釋Thích 迦Ca 也dã 。 多đa 寶bảo 滅diệt 既ký 不bất 滅diệt 。 不bất 滅diệt 示thị 滅diệt 。 釋Thích 迦Ca 雙song 林lâm 唱xướng 滅diệt 義nghĩa 亦diệc 同đồng 然nhiên 。 又hựu 多đa 寶bảo 滅diệt 既ký 不bất 滅diệt 。 不bất 滅diệt 示thị 滅diệt 。 即tức 顯hiển 釋Thích 迦Ca 不bất 生sanh 而nhi 生sanh 。 生sanh 而nhi 不bất 生sanh 。 以dĩ 多đa 寶bảo 出xuất 現hiện 欲dục 顯hiển 釋Thích 迦Ca 。 實thật 無vô 生sanh 滅diệt 。 方phương 便tiện 生sanh 滅diệt 。 故cố 要yếu 釋Thích 迦Ca 共cộng 坐tọa 也dã 。 所sở 以dĩ 多đa 寶bảo 欲dục 顯hiển 釋Thích 迦Ca 者giả 。 正chánh 為vi 稟bẩm 釋Thích 迦Ca 教giáo 人nhân 執chấp 釋Thích 迦Ca 實thật 有hữu 生sanh 滅diệt 。 故cố 舉cử 多đa 寶bảo 以dĩ 顯hiển 釋Thích 迦Ca 。 破phá 執chấp 釋Thích 迦Ca 生sanh 滅diệt 病bệnh 也dã 。 分phân 身thân 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 稟bẩm 釋Thích 迦Ca 教giáo 人nhân 正chánh 謂vị 釋Thích 迦Ca 是thị 實thật 佛Phật 。 故cố 集tập 分phân 身thân 以dĩ 顯hiển 釋Thích 迦Ca 。 明minh 淨tịnh 土độ 佛Phật 尚thượng 是thị 迹tích 而nhi 非phi 本bổn 。 則tắc 知tri 釋Thích 迦Ca 是thị 應ưng 而nhi 非phi 真chân 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

二nhị 佛Phật 共cộng 坐tọa 者giả 。 為vi 顯hiển 化hóa 佛Phật 。 報báo 佛Phật 。 法pháp 佛Phật 皆giai 為vi 成thành 大đại 事sự 故cố 也dã 。

此thử 欲dục 明minh 諸chư 佛Phật 同đồng 心tâm 共cộng 顯hiển 大đại 事sự 故cố 共cộng 坐tọa 也dã 。 大đại 事sự 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。

以dĩ 大đại 音âm 聲thanh

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 命mạng 覓mịch 弘hoằng 經kinh 人nhân 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 長trường/trưởng 行hành 。 二nhị 者giả 偈kệ 頌tụng 。 偈kệ 文văn 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 。 頌tụng 諸chư 佛Phật 來lai 意ý 。 二nhị 。 頌tụng 命mạng 覓mịch 弘hoằng 經kinh 人nhân 。 所sở 以dĩ 頌tụng 諸chư 佛Phật 來lai 意ý 。 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。

時thời 眾chúng 雖tuy 覩đổ 多đa 寶bảo 涌dũng 現hiện 。 分phân 身thân 佛Phật 集tập 。 並tịnh 未vị 達đạt 來lai 意ý 。 故cố 今kim 釋thích 之chi 。 二nhị 者giả 。 將tương 欲dục 命mạng 覓mịch 弘hoằng 經kinh 人nhân 。 故cố 前tiền 敘tự 二nhị 佛Phật 來lai 意ý 以dĩ 高cao 勵lệ 下hạ 。 釋thích 成thành 命mạng 持trì 經Kinh 意ý 。 初sơ 文văn 為vi 二nhị 。

一nhất 。 釋thích 多đa 寶bảo 來lai 意ý 。 二nhị 。 釋thích 分phân 身thân 集tập 意ý 。 二nhị 佛Phật 各các 為vi 三tam 義nghĩa 故cố 來lai 。 釋thích 多đa 寶bảo 來lai 意ý 有hữu 三tam 。

初sơ 一nhất 行hành 半bán 。 以dĩ 高cao 勵lệ 下hạ 故cố 來lai 。 次thứ 一nhất 行hành 偈kệ 。 顯hiển 法pháp 難nan 遇ngộ 故cố 來lai 。 次thứ 一nhất 行hành 偈kệ 。 舉cử 佛Phật 本bổn 願nguyện 故cố 來lai 。 釋thích 成thành 上thượng 二nhị 義nghĩa 。

又hựu 我ngã 分phân 身thân

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 釋thích 分phân 身thân 集tập 亦diệc 有hữu 三tam 意ý 。

初sơ 一nhất 行hành 。 明minh 為vì 聽thính 法Pháp 故cố 來lai 。 次thứ 半bán 行hành 。 欲dục 開khai 寶bảo 塔tháp 顯hiển 真chân 常thường 應ưng 滅diệt 故cố 來lai 。

各các 捨xả 妙diệu 土độ

下hạ 。 第đệ 三tam 。 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 故cố 來lai 。 就tựu 文văn 又hựu 三tam 。

初sơ 一nhất 行hành 半bán 。 標tiêu 為vì 法pháp 久cửu 住trụ 故cố 來lai 。 次thứ 五ngũ 行hành 。 釋thích 為vì 法pháp 久cửu 住trụ 故cố 來lai 。 後hậu 半bán 行hành 。 結kết 法pháp 久cửu 住trụ 故cố 來lai 也dã 。

告cáo 諸chư 大đại 眾chúng

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 頌tụng 命mạng 覓mịch 弘hoằng 經kinh 人nhân 。 頌tụng 多đa 寶bảo 佛Phật 。 明minh 過quá 去khứ 世thế 佛Phật 弘hoằng 《# 法pháp 華hoa 》# 。 頌tụng 分phân 身thân 佛Phật 。 明minh 現hiện 在tại 世thế 佛Phật 弘hoằng 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 今kim 命mạng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 弘hoằng 經kinh 。 即tức 辨biện 未vị 來lai 佛Phật 弘hoằng 經kinh 。 此thử 即tức 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 共cộng 弘hoằng 此thử 經Kinh 。

問vấn 。

何hà 故cố 現hiện 在tại 十thập 方phương 佛Phật 集tập 。 過quá 去khứ 但đãn 多đa 寶bảo 一nhất 佛Phật 耶da 。

答đáp 。

《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân

以dĩ 略lược 攝nhiếp 廣quảng 故cố 但đãn 明minh 一nhất 佛Phật 。 即tức 略lược 攝nhiếp 一nhất 切thiết 佛Phật 也dã 。

又hựu 頌tụng 二nhị 佛Phật 來lai 即tức 辨biện 所sở 弘hoằng 之chi 法pháp 。 今kim 命mạng 弘hoằng 經kinh 即tức 辨biện 能năng 弘hoằng 之chi 人nhân 。 以dĩ 二nhị 佛Phật 來lai 辨biện 真chân 應ưng 二nhị 身thân 。 故cố 有hữu 所sở 弘hoằng 之chi 法pháp 。

次thứ 。 明minh 能năng 弘hoằng 之chi 人nhân 。 凡phàm 有hữu 四tứ 命mạng 四tứ 釋thích 。

初sơ 一nhất 行hành 半bán 正chánh 命mạng 。 次thứ 兩lưỡng 行hành 釋thích 命mạng 意ý 。 言ngôn 。

當đương 知tri 此thử 意ý

者giả 。 有hữu 二nhị 種chủng 意ý 。

一nhất 。 欲dục 顯hiển 諸chư 佛Phật 流lưu 通thông 法pháp 故cố 來lai 。 二nhị 。 欲dục 顯hiển 真chân 常thường 應ưng 滅diệt 。 本bổn 一nhất 迹tích 多đa 。 意ý 在tại 於ư 此thử 。 故cố 言ngôn 當đương 知tri 此thử 意ý 。

諸chư 佛Phật 子tử 等đẳng

下hạ 。 第đệ 二nhị 一nhất 命mạng 一nhất 釋thích 。 初sơ 一nhất 行hành 命mạng 。 次thứ 四tứ 行hành 釋thích 。

諸chư 善thiện 男nam 子tử

下hạ 。 第đệ 三tam 一nhất 命mạng 一nhất 釋thích 。 初sơ 一nhất 行hành 命mạng 。 次thứ 十thập 九cửu 行hành 舉cử 六lục 種chủng 難nạn/nan 事sự 解giải 釋thích 。 開khai 為vi 七thất 別biệt 。

初sơ 五ngũ 行hành 。 明minh 廣quảng 說thuyết 難nạn/nan 。 次thứ 二nhị 。 行hành 明minh 書thư 難nạn/nan 。 次thứ 兩lưỡng 行hành 。 明minh 讀đọc 難nạn/nan 。 次thứ 兩lưỡng 行hành 。 明minh 為vì 一nhất 人nhân 說thuyết 難nạn/nan 。 次thứ 三tam 行hành 。 明minh 問vấn 難nạn/nan 。 次thứ 三tam 行hành 。 明minh 持trì 難nạn/nan 。 後hậu 兩lưỡng 偈kệ 。 歎thán 教giáo 釋thích 成thành 六lục 難nạn/nan 。

問vấn 。

現hiện 見kiến 世thế 間gian 。 持trì 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 者giả 無vô 量lượng 。 何hà 故cố 有hữu 此thử 。 六lục 種chủng 難nạn/nan 也dã 。

答đáp 。

有hữu 六lục 種chủng 人nhân 不bất 信tín 法pháp 華hoa 。

一nhất 者giả 。 貪tham 著trước 五ngũ 欲dục 。 見kiến 小tiểu 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 忘vong 大đại 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 不bất 信tín 《# 法pháp 華hoa 》# 。 二nhị 。 外ngoại 道Đạo 人Nhân 執chấp 著trước 諸chư 見kiến 。 不bất 受thọ 離ly 見kiến 之chi 法pháp 。 三tam 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 執chấp 權quyền 迷mê 實thật 不bất 信tín 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

五ngũ 百bách 部bộ 聞văn 畢tất 竟cánh 空không 如như 刀đao 傷thương 心tâm

況huống 聞văn 有hữu 一nhất 無vô 三tam 也dã 。 四tứ 。 執chấp 此thử 經Kinh 是thị 無vô 常thường 教giáo 人nhân 。 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 常thường 不bất 生sanh 信tín 受thọ 。 五ngũ 。 執chấp 此thử 經Kinh 是thị 覆phú 相tương/tướng 常thường 。 聞văn 說thuyết 顯hiển 了liễu 常thường 不bất 生sanh 信tín 受thọ 。 六lục 。 有hữu 所sở 得đắc 人nhân 執chấp 著trước 此thử 經Kinh 決quyết 定định 是thị 常thường 。 聞văn 說thuyết 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 不bất 三tam 不bất 一nhất 。 無vô 依y 無vô 得đắc 不bất 生sanh 信tín 受thọ 。 若nhược 然nhiên 者giả 古cổ 今kim 南nam 北bắc 。 信tín 解giải 者giả 少thiểu 。 經kinh 唱xướng 六lục 難nạn/nan 。 言ngôn 不bất 虛hư 也dã 。

諸chư 善thiện 男nam 子tử

下hạ 。 第đệ 四tứ 一nhất 命mạng 一nhất 釋thích 。 初sơ 一nhất 行hành 半bán 命mạng 。 次thứ 六lục 行hành 歎thán 持trì 經Kinh 利lợi 益ích 釋thích 命mạng 也dã 。

提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 品Phẩm 第đệ 十thập 二nhị

所sở 以dĩ 有hữu 此thử 品phẩm 來lai 者giả 。 〈# 見kiến 塔tháp 品phẩm 〉# 既ký 證chứng 前tiền 開khai 後hậu 具cụ 於ư 二nhị 義nghĩa 。 今kim 亦diệc 然nhiên 矣hĩ 。 言ngôn 成thành 前tiền 者giả 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 遠viễn 來lai 意ý 。 此thử 經Kinh 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 開khai 一nhất 切thiết 方phương 便tiện 。 示thị 一nhất 切thiết 真chân 實thật 。 但đãn 方phương 便tiện 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 順thuận 方phương 便tiện 。 謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 。 違vi 方phương 便tiện 。 如như 調Điều 達Đạt 。 善thiện 星tinh 。 自tự 上thượng 以dĩ 來lai 開khai 順thuận 方phương 便tiện 其kỳ 義nghĩa 已dĩ 竟cánh 。 如như 滿mãn 願nguyện 實thật 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 方phương 便tiện 示thị 為vi 小Tiểu 乘Thừa 。 釋Thích 迦Ca 是thị 果quả 德đức 方phương 便tiện 示thị 有hữu 生sanh 滅diệt 。 今kim 次thứ 開khai 違vi 方phương 便tiện 用dụng 。 亦diệc 有hữu 二nhị 人nhân 。

一nhất 。 調Điều 達Đạt 。 謂vị 人nhân 為vi 違vi 方phương 便tiện 。 二nhị 。 龍long 女nữ 。 謂vị 畜súc 生sanh 為vi 違vi 方phương 便tiện 用dụng 。 故cố 順thuận 方phương 便tiện 真chân 實thật 有hữu 因nhân 果quả 兩lưỡng 人nhân 。 違vi 方phương 便tiện 用dụng 有hữu 人nhân 畜súc 二nhị 種chủng 也dã 。 二nhị 者giả 。 上thượng 品phẩm 明minh 過quá 去khứ 多đa 寶bảo 自tự 來lai 證chứng 明minh 《# 法pháp 華hoa 》# 。 今kim 此thử 品phẩm 釋Thích 迦Ca 引dẫn 調Điều 達Đạt 為vi 證chứng 明minh 。 由do 調Điều 達Đạt 過quá 去khứ 世thế 為vi 我ngã 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 今kim 得đắc 成thành 佛Phật 。 是thị 故cố 法pháp 華hoa 功công 力lực 深thâm 重trọng 宜nghi 須tu 信tín 持trì 。 故cố 上thượng 是thị 引dẫn 他tha 證chứng 。 今kim 引dẫn 自tự 證chứng 。 是thị 以dĩ 兩lưỡng 品phẩm 相tương 次thứ 來lai 也dã 。 又hựu 上thượng 四tứ 番phiên 命mạng 持trì 經Kinh 。 今kim 歎thán 經kinh 三tam 力lực 釋thích 成thành 四tứ 命mạng 。 三tam 力lực 者giả 。 引dẫn 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 證chứng 有hữu 成thành 佛Phật 力lực 。 龍long 宮cung 眾chúng 集tập 證chứng 經kinh 有hữu 廣quảng 大đại 力lực 。 龍long 女nữ 成thành 佛Phật 證chứng 有hữu 速tốc 疾tật 力lực 。 以dĩ 經kinh 親thân 有hữu 三tam 力lực 故cố 宜nghi 應ưng 信tín 持trì 。 是thị 故cố 引dẫn 三tam 力lực 釋thích 成thành 四tứ 勸khuyến 。 所sở 以dĩ 有hữu 此thử 品phẩm 來lai 也dã 。

次thứ 。 生sanh 後hậu 者giả 。 凡phàm 有hữu 四tứ 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 上thượng 以dĩ 多đa 寶bảo 不bất 滅diệt 示thị 滅diệt 。 顯hiển 釋Thích 迦Ca 方phương 便tiện 生sanh 滅diệt 。 實thật 無vô 生sanh 滅diệt 。 今kim 復phục 舉cử 調Điều 達Đạt 例lệ 顯hiển 釋Thích 迦Ca 。 調Điều 達Đạt 非phi 惡ác 示thị 惡ác 。 故cố 惡ác 是thị 方phương 便tiện 。 善thiện 為vi 真chân 實thật 。 類loại 顯hiển 釋Thích 迦Ca 不bất 生sanh 滅diệt 示thị 生sanh 滅diệt 。 故cố 生sanh 滅diệt 是thị 方phương 便tiện 。 不bất 生sanh 滅diệt 為vi 真chân 實thật 。 故cố 上thượng 以dĩ 他tha 佛Phật 顯hiển 於ư 釋Thích 迦Ca 。 今kim 引dẫn 他tha 菩Bồ 薩Tát 顯hiển 於ư 釋Thích 迦Ca 。 是thị 以dĩ 兩lưỡng 品phẩm 相tương 次thứ 來lai 也dã 。 二nhị 者giả 。 為vi 成thành 信tín 義nghĩa 故cố 來lai 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 。 師sư 子tử 吼hống 品phẩm 》# 說thuyết 。

云vân 何hà 為vi 信tín 。 信tín 如Như 來Lai 畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 滅diệt 。 信tín 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 終chung 不bất 破phá 僧Tăng 。

涅Niết 槃Bàn 既ký 兩lưỡng 事sự 相tướng 次thứ 。 今kim 亦diệc 然nhiên 也dã 。 故cố 說thuyết 此thử 品phẩm 以dĩ 違vi 順thuận 相tương 對đối 。 故cố 二nhị 品phẩm 相tương 次thứ 也dã 。 三tam 者giả 。 然nhiên 流lưu 通thông 勸khuyến 信tín 皆giai 是thị 為vi 始thỉ 學học 耳nhĩ 。 若nhược 深thâm 行hành 人nhân 無vô 勞lao 勸khuyến 也dã 。 今kim 為vi 接tiếp 惡ác 人nhân 自tự 輕khinh 己kỷ 身thân 不bất 敢cảm 學học 大đại 法pháp 。 是thị 故cố 今kim 說thuyết 調Điều 達Đạt 雖tuy 是thị 惡ác 人nhân 。 得đắc 聞văn 大Đại 乘Thừa 受thọ 記ký 成thành 佛Phật 。 故cố 應ưng 須tu 學học 之chi 。 四tứ 者giả 。 根căn 緣duyên 不bất 同đồng 適thích 時thời 而nhi 說thuyết 。 以dĩ 眾chúng 中trung 應ưng 聞văn 此thử 品phẩm 得đắc 悟ngộ 。 故cố 應ứng 機cơ 說thuyết 之chi 。

提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 是thị 斛Hộc 飯Phạn 王Vương 子tử 。 提đề 婆bà 此thử 翻phiên 為vi 天thiên 。 達đạt 多đa 言ngôn 熱nhiệt 。 以dĩ 其kỳ 生sanh 時thời 諸chư 天thiên 心tâm 熱nhiệt 故cố 名danh 天thiên 熱nhiệt 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 諸chư 天thiên 知tri 其kỳ 造tạo 三tam 逆nghịch 罪tội 破phá 壞hoại 佛Phật 法Pháp 。 見kiến 其kỳ 初sơ 生sanh 心tâm 生sanh 熱nhiệt 惱não 。 故cố 因nhân 以dĩ 為vi 名danh 。 此thử 品phẩm 歎thán 經kinh 三tam 力lực 即tức 為vi 三tam 段đoạn 。

一nhất 。 成thành 佛Phật 力lực 。 二nhị 。 廣quảng 大đại 力lực 。 三tam 。 速tốc 疾tật 力lực 。 由do 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 說thuyết 經Kinh 遂toại 致trí 作tác 佛Phật 。 故cố 經kinh 有hữu 成thành 佛Phật 之chi 力lực 。 由do 文Văn 殊Thù 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 眾chúng 生sanh 。 並tịnh 得đắc 悟ngộ 道đạo 。 故cố 歎thán 《# 法pháp 華hoa 》# 有hữu 廣quảng 大đại 力lực 。 龍long 女nữ 聞văn 經Kinh 現hiện 身thân 成thành 佛Phật 。 故cố 歎thán 此thử 經Kinh 有hữu 速tốc 疾tật 力lực 。 所sở 以dĩ 歎thán 此thử 三tam 力lực 者giả 。 為vi 成thành 命mạng 覓mịch 弘hoằng 經kinh 人nhân 故cố 也dã 。 今kim 從tùng 初sơ 作tác 名danh 。 故cố 云vân 提đề 婆bà 品phẩm 。

初sơ 章chương 有hữu 四tứ 。

一nhất 。 明minh 提đề 婆bà 過quá 去khứ 世thế 事sự 。 二nhị 。 結kết 會hội 古cổ 今kim 。 明minh 現hiện 在tại 世thế 事sự 。 第đệ 三tam 。 為vi 提đề 婆bà 授thọ 記ký 。 明minh 未vị 來lai 世thế 事sự 。 第đệ 四tứ 。 稱xưng 歎thán 此thử 品phẩm 利lợi 益ích 。 初sơ 文văn 二nhị 。

前tiền 長trường/trưởng 行hành 。 次thứ 偈kệ 頌tụng 。 長trường/trưởng 行hành 又hựu 三tam 。

一nhất 。 明minh 釋Thích 迦Ca 積tích 劫kiếp 求cầu 經kinh 。 二nhị 。 辨biện 仙tiên 人nhân 施thí 法pháp 。 三tam 。 明minh 釋Thích 迦Ca 報báo 恩ân 供cúng 養dường 。 初sơ 又hựu 三tam 句cú 。

第đệ 一nhất 。 明minh 過quá 去khứ 受thọ 種chủng 種chủng 身thân 。 常thường 求cầu 《# 法pháp 華hoa 》# 。

於ư 多đa 劫kiếp 中trung

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 別biệt 作tác 國quốc 王vương 。 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 此thử 中trung 。 前tiền 明minh 求cầu 果quả 。

為vì 欲dục 滿mãn 足túc

下hạ 。 次thứ 明minh 修tu 因nhân 。 修tu 因nhân 之chi 中trung 。 初sơ 。 總tổng 明minh 欲dục 滿mãn 六Lục 度Độ 。

懃cần 行hành 布bố 施thí

下hạ 。 略lược 辨biện 檀đàn 度độ 。 檀đàn 度độ 之chi 中trung 初sơ 明minh 外ngoại 施thí 。

頭đầu 目mục

已dĩ 下hạ 。 次thứ 辨biện 內nội 施thí 。

時thời 世thế 人nhân 民dân

下hạ 。 第đệ 三tam 。 正chánh 明minh 求cầu 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 時thời 。

時thời 有hữu 仙tiên 人nhân

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 仙tiên 人nhân 授thọ 法pháp 。

王vương 聞văn 其kỳ 言ngôn

下hạ 。 第đệ 三tam 。 為vi 法pháp 懃cần 苦khổ 。 報báo 恩ân 供cúng 養dường 。 七thất 偈kệ 半bán 頌tụng 上thượng 三tam 章chương 。 即tức 有hữu 三tam 別biệt 。

初sơ 兩lưỡng 偈kệ 。 頌tụng 王vương 求cầu 法Pháp 。 次thứ 二nhị 偈kệ 。 頌tụng 仙tiên 人nhân 授thọ 法pháp 。 次thứ 三tam 偈kệ 半bán 。 頌tụng 王vương 報báo 恩ân 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 結kết 會hội 古cổ 今kim 。 明minh 現hiện 在tại 世thế 事sự 。

告cáo 諸chư 四tứ 眾chúng 。

下hạ 。 第đệ 三tam 。 為vi 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 授thọ 記ký 。 明minh 未vị 來lai 世thế 事sự 。 提đề 婆bà 為vi 釋Thích 迦Ca 本bổn 師sư 。 今kim 翻phiên 為vi 授thọ 記ký 。 則tắc 知tri 師sư 弟đệ 子tử 方phương 便tiện 無vô 定định 。 違vi 順thuận 等đẳng 用dụng 亦diệc 適thích 時thời 為vi 物vật 。 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 明minh 提đề 婆bà 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 竟cánh 後hậu 成thành 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 然nhiên 今kim 大Đại 乘Thừa 中trung 明minh 未vị 來lai 成thành 佛Phật 。 然nhiên 既ký 隨tùy 緣duyên 違vi 順thuận 。 亦diệc 適thích 時thời 大đại 小tiểu 也dã 。

二nhị 十thập 中trung 劫kiếp

者giả 。 然nhiên 大đại 劫kiếp 有hữu 三tam 。 小tiểu 劫kiếp 亦diệc 有hữu 三tam 。 《# 雜tạp 心tâm 》# 文văn 但đãn 說thuyết 小tiểu 劫kiếp 以dĩ 為vi 中trung 劫kiếp 。 《# 善thiện 星tinh 經kinh 》# 云vân 十thập 八bát 小tiểu 劫kiếp 為vi 一nhất 中trung 劫kiếp 也dã 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 明minh 說thuyết 此thử 品phẩm 利lợi 益ích 。 所sở 以dĩ 偏thiên 言ngôn 聞văn 此thử 品phẩm 。 不bất 生sanh 疑nghi 惑hoặc 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 中trung 明minh 調Điều 達Đạt 教giáo 世thế 王vương 殺sát 父phụ 。 汝nhữ 若nhược 殺sát 父phụ 我ngã 殺sát 瞿Cù 曇Đàm 。 便tiện 有hữu 新tân 王vương 。 新tân 佛Phật 。 不bất 亦diệc 快khoái 乎hồ 。 調Điều 達Đạt 自tự 造tạo 三tam 逆nghịch 。 復phục 教giáo 他tha 造tạo 逆nghịch 。 則tắc 是thị 極cực 惡ác 之chi 人nhân 。 今kim 遂toại 言ngôn 是thị 過quá 去khứ 善thiện 友hữu 。 未vị 來lai 成thành 佛Phật 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 莫mạc 不bất 驚kinh 疑nghi 。 是thị 故cố 偏thiên 云vân 。 不bất 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 又hựu 外ngoại 國quốc 諸chư 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 不bất 信tín 方Phương 等Đẳng 。 皆giai 言ngôn 是thị 調Điều 達Đạt 所sở 作tác 。 非phi 釋Thích 迦Ca 說thuyết 。 今kim 勸khuyến 信tín 調Điều 達Đạt 。 即tức 是thị 勸khuyến 信tín 大Đại 乘Thừa 也dã 。

不bất 墮đọa 地địa 獄ngục

者giả 。 依y 《# 成thành 實thật 論luận 》# 明minh 四tứ 輪luân 治trị 於ư 八bát 難nạn 。 今kim 明minh 一nhất 念niệm 信tín 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 不bất 疑nghi 此thử 品phẩm 。 具cụ 離ly 八bát 難nạn 。

不bất 墮đọa 地địa 獄ngục

離ly 三tam 塗đồ 難nạn/nan 。

生sanh 十thập 方phương 佛Phật 前tiền

離ly 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 難nạn/nan 也dã 。 常thường 聞văn 此thử 經Kinh 。 離ly 世thế 智trí 難nạn/nan 。

若nhược 生sanh 人nhân 天thiên 中trung

離ly 聾lung 音âm 難nạn/nan 。

若nhược 在tại 佛Phật 前tiền 。 蓮liên 華hoa 化hóa 生sanh

離ly 邊biên 地địa 。 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 。

於ư 時thời 下hạ 方phương

第đệ 二nhị 。 歎thán 經kinh 廣quảng 大đại 力lực 。 又hựu 有hữu 七thất 句cú 。

一nhất 。 智trí 積tích 請thỉnh 多đa 寶bảo 還hoàn 本bổn 土độ 。 發phát 起khởi 論luận 端đoan 。

佛Phật 告cáo 智trí 積tích

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 釋Thích 迦Ca 止chỉ 請thỉnh 也dã 。

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 文Văn 殊Thù 來lai 。 〈# 序tự 品phẩm 〉# 文Văn 殊Thù 在tại 座tòa 。 今kim 品phẩm 稱xưng 從tùng 海hải 宮cung 來lai 者giả 。 據cứ 事sự 而nhi 言ngôn 。 例lệ 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 文Văn 殊Thù 初sơ 雖tuy 在tại 席tịch 。 尋tầm 與dữ 純thuần 陀đà 。 相tương 隨tùy 而nhi 去khứ 。 至chí 〈# 大đại 眾chúng 問vấn 品phẩm 〉# 與dữ 純thuần 陀đà 共cộng 來lai 。 今kim 亦diệc 然nhiên 也dã 。 初sơ 分phần/phân 開khai 經kinh 既ký 竟cánh 。 或hoặc 可khả 往vãng 海hải 宮cung 化hóa 道đạo 。 今kim 欲dục 讚tán 經kinh 功công 能năng 及cập 問vấn 安an 樂lạc 行hành 。 故cố 復phục 來lai 也dã 。 據cứ 理lý 而nhi 談đàm 者giả 。 文Văn 殊Thù 本bổn 停đình 鷲thứu 嶺lĩnh 。 而nhi 忽hốt 在tại 龍long 宮cung 。 可khả 謂vị 雖tuy 去khứ 而nhi 住trụ 。 不bất 往vãng 而nhi 來lai 也dã 。

智trí 積tích 問vấn 文Văn 殊Thù

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 正chánh 問vấn 也dã 。

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 答đáp 。 初sơ 明minh 文Văn 殊Thù 化hóa 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 。

本bổn 聲Thanh 聞Văn 人nhân

下hạ 。 明minh 化hóa 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。

爾nhĩ 時thời 智trí 積tích

下hạ 。 第đệ 六lục 。 智trí 積tích 稱xưng 歎thán 也dã 。

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 言ngôn 。

下hạ 。 第đệ 七thất 。 推thôi 功công 歸quy 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 。 即tức 是thị 讚tán 歎thán 經Kinh 力lực 。

智trí 積tích 問vấn

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 龍long 女nữ 成thành 佛Phật 。 歎thán 經kinh 速tốc 疾tật 力lực 。 亦diệc 有hữu 七thất 章chương 。

一nhất 。 問vấn 。 二nhị 。 答đáp 。 三tam 。 設thiết 難nạn/nan 。 四tứ 。 龍long 女nữ 來lai 。 五ngũ 。 身thân 子tử 難nạn/nan 。 六lục 。 龍long 女nữ 舉cử 譬thí 答đáp 。 七thất 。 明minh 時thời 眾chúng 悟ngộ 道đạo 。

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 言ngôn 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 文văn 也dã 。

於ư 剎sát 那na 頃khoảnh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 得đắc 成thành 佛Phật

者giả 。 《# 伽già 耶da 山sơn 頂đảnh 經kinh 》# 明minh 。 有hữu 四tứ 種chủng 發phát 心tâm 。

一nhất 。 初sơ 發phát 心tâm 。 謂vị 入nhập 初Sơ 地Địa 。 二nhị 。 行hành 發phát 心tâm 。 二nhị 地địa 至chí 七thất 地địa 。 三tam 。 不bất 退thoái 發phát 心tâm 。 謂vị 八bát 九cửu 地địa 。 四tứ 。 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 發phát 心tâm 。 謂vị 第đệ 十Thập 地Địa 。 龍long 女nữ 發phát 心tâm 成thành 佛Phật 。 是thị 第đệ 四tứ 義nghĩa 也dã 。 然nhiên 十thập 信tín 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 能năng 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 位vị 不bất 可khả 知tri 也dã 。 又hựu 適thích 化hóa 無vô 方phương 。 可khả 有hữu 四tứ 句cú 。

一nhất 。 遲trì 方phương 便tiện 。 如như 十thập 劫kiếp 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 二nhị 。 速tốc 方phương 便tiện 。 龍long 女nữ 剎sát 那na 成thành 佛Phật 。 三tam 。 亦diệc 遲trì 亦diệc 速tốc 。 如như 釋Thích 迦Ca 六lục 年niên 。 形hình 此thử 二nhị 種chủng 是thị 也dã 。 四tứ 。 非phi 遲trì 非phi 速tốc 。 如như 淨tịnh 土độ 中trung 成thành 佛Phật 。 不bất 論luận 遲trì 速tốc 又hựu 四tứ 句cú 。

一nhất 。 男nam 身thân 成thành 道Đạo 。 則tắc 釋Thích 迦Ca 之chi 流lưu 。 二nhị 。 女nữ 身thân 成thành 佛Phật 。 別biệt 有hữu 經Kinh 云vân 佛Phật 出xuất 女nữ 國quốc 作tác 女nữ 身thân 成thành 佛Phật 。 三tam 。 亦diệc 男nam 亦diệc 女nữ 。 則tắc 龍long 女nữ 是thị 也dã 。 本bổn 是thị 女nữ 變biến 為vi 男nam 。 四tứ 。 非phi 男nam 非phi 女nữ 。 非phi 天thiên 非phi 人nhân 。 如như 淨tịnh 土độ 成thành 佛Phật 。 又hựu 三tam 句cú 。

一nhất 。 出xuất 家gia 成thành 佛Phật 。 如như 釋Thích 迦Ca 。 二nhị 。 在tại 家gia 成thành 佛Phật 。 如như 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

天thiên 王vương 佛Phật 是thị 。 故cố 不bất 須tu 鉢bát 及cập 袈ca 裟sa 。

則tắc 調Điều 達Đạt 成thành 佛Phật 號hào 天thiên 王vương 佛Phật 是thị 也dã 。 三tam 者giả 。 俱câu 非phi 。 謂vị 淨tịnh 土độ 佛Phật 。 又hựu 三tam 句cú 。

一nhất 。 童đồng 真chân 成thành 佛Phật 。 龍long 女nữ 是thị 也dã 。 二nhị 。 非phi 童đồng 真chân 成thành 佛Phật 。 釋Thích 迦Ca 是thị 也dã 。 三tam 。 俱câu 非phi 。 淨tịnh 土độ 中trung 佛Phật 。 所sở 以dĩ 如như 斯tư 不bất 同đồng 者giả 。 良lương 由do 體thể 無vô 礙ngại 之chi 道đạo 故cố 有hữu 無vô 礙ngại 之chi 用dụng 。 適thích 無vô 方phương 之chi 緣duyên 。 應ưng 無vô 窮cùng 之chi 益ích 。 若nhược 然nhiên 者giả 不bất 應ưng 疑nghi 云vân 此thử 品phẩm 非phi 佛Phật 說thuyết 。 蓋cái 是thị 有hữu 限hạn 之chi 情tình 局cục 無vô 方phương 之chi 化hóa 耳nhĩ 。

智Trí 積Tích 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

下hạ 。 第đệ 三tam 。 作tác 難nạn/nan 也dã 。

言ngôn 論luận 未vị 訖ngật

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 龍long 女nữ 來lai 。

爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 身thân 子tử 作tác 難nạn/nan 也dã 。

爾nhĩ 時thời 龍long 女nữ

下hạ 。 第đệ 六lục 。 龍long 女nữ 舉cử 喻dụ 總tổng 答đáp 二nhị 人nhân 難nạn/nan 也dã 。

爾nhĩ 時thời 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới

下hạ 。 第đệ 七thất 。 明minh 時thời 眾chúng 悟ngộ 道đạo 得đắc 益ích 。

持Trì 品Phẩm 第đệ 十thập 三tam

此thử 品phẩm 來lai 亦diệc 具cụ 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 成thành 前tiền 。 二nhị 者giả 。 開khai 後hậu 。 言ngôn 成thành 前tiền 者giả 。 〈# 寶bảo 塔tháp 品phẩm 〉# 偈kệ 文văn 四tứ 番phiên 命mạng 持trì 。 〈# 提đề 婆bà 達đạt 品phẩm 〉# 歎thán 經kinh 三tam 力lực 。 亦diệc 是thị 勸khuyến 持trì 。 今kim 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 應ưng 命mạng 持trì 經Kinh 。 故cố 有hữu 此thử 品phẩm 。 言ngôn 開khai 後hậu 壽thọ 量lượng 者giả 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 各các 明minh 住trụ 於ư 忍nhẫn 力lực 者giả 。 恐khủng 聞văn 遠viễn 壽thọ 。 心tâm 生sanh 驚kinh 疑nghi 。 故cố 逆nghịch 遮già 之chi 也dã 。 所sở 以dĩ 應ưng 命mạng 者giả 有hữu 四tứ 。

一nhất 。 欲dục 上thượng 報báo 佛Phật 恩ân 。 二nhị 。 欲dục 增tăng 進tiến 自tự 行hành 。 三tam 。 欲dục 將tương 勸khuyến 餘dư 未vị 弘hoằng 宣tuyên 亦diệc 令linh 傳truyền 化hóa 。 四tứ 。 既ký 是thị 菩Bồ 薩Tát 欲dục 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 故cố 有hữu 此thử 品phẩm 來lai 也dã 。 為vi 秉bỉnh 持trì 此thử 經Kinh 以dĩ 化hóa 物vật 。 故cố 名danh 。

持trì 品phẩm

也dã 。 品phẩm 開khai 為vi 五ngũ 。

第đệ 一nhất 。 二nhị 萬vạn 菩Bồ 薩Tát 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 第đệ 二nhị 。 五ngũ 百bách 聲Thanh 聞Văn 。 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 三tam 者giả 。 學học 無Vô 學Học 八bát 千thiên 人nhân 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 四tứ 者giả 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 五ngũ 者giả 。 重trọng/trùng 命mạng 菩Bồ 薩Tát 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 就tựu 此thử 五ngũ 人nhân 可khả 為vi 二nhị 例lệ 。

初sơ 四tứ 人nhân 是thị 應ưng 佛Phật 前tiền 命mạng 自tự 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 後hậu 一nhất 人nhân 佛Phật 重trọng/trùng 命mạng 弘hoằng 經kinh 。 就tựu 初sơ 四tứ 人nhân 中trung 。 初sơ 一nhất 是thị 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 自tự 誓thệ 持trì 經Kinh 。 後hậu 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 是thị 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 菩Bồ 薩Tát 自tự 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 又hựu 為vi 三tam 類loại 。

初sơ 。 明minh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 慈từ 悲bi 。 深thâm 厚hậu 忍nhẫn 辱nhục 力lực 大đại 。 能năng 於ư 穢uế 土thổ/độ 弘hoằng 經kinh 。 二nhị 者giả 。 自tự 餘dư 三tam 眾chúng 迹tích 示thị 劣liệt 弱nhược 。 淨tịnh 土độ 弘hoằng 經kinh 。 第đệ 三tam 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 住trụ 不bất 退thoái 地địa 。 通thông 於ư 淨tịnh 穢uế 二nhị 土thổ/độ 弘hoằng 經kinh 。 初sơ 偏thiên 舉cử 二nhị 人nhân 者giả 。 藥dược 王vương 既ký 流lưu 通thông 所sở 寄ký 。 樂nhạo 說thuyết 能năng 發phát 輝huy 涌dũng 塔tháp 。 故cố 為vi 宣tuyên 持trì 之chi 首thủ 。 藥dược 王vương 流lưu 通thông 所sở 寄ký 者giả 。 流lưu 通thông 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 也dã 。 樂nhạo 說thuyết 發phát 輝huy 涌dũng 塔tháp 者giả 。 開khai 發phát 身thân 權quyền 身thân 實thật 之chi 端đoan 也dã 。

爾nhĩ 時thời 眾chúng 中trung

下hạ 。 第đệ 二nhị 文văn 也dã 。 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 菩Bồ 薩Tát 又hựu 分phần/phân 二nhị 別biệt 。

初sơ 。 比Bỉ 丘Khâu 自tự 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 次thứ 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 自tự 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

前tiền 明minh 無Vô 學Học 人nhân 自tự 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 次thứ 明minh 學Học 無Vô 學Học 人nhân 。 自tự 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。

復phục 有Hữu 學Học 無Vô 學Học

第đệ 三tam 文văn 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

八bát 十thập

今kim 云vân 。

八bát 千thiên

或hoặc 可khả 。

千thiên

字tự 少thiểu 點điểm 。 故cố 誤ngộ 成thành 。

十thập

耳nhĩ 。 或hoặc 可khả 別biệt 有hữu 八bát 十thập 也dã 。 然nhiên 經kinh 既ký 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 皆giai 成thành 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 猶do 言ngôn 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 凡phàm 有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 仍nhưng 本bổn 為vi 名danh 。 二nhị 者giả 。 雖tuy 復phục 悟ngộ 一nhất 不bất 失thất 於ư 三tam 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 本bổn 破phá 三tam 病bệnh 是thị 故cố 說thuyết 一nhất 。 三tam 病bệnh 既ký 除trừ 一nhất 藥dược 亦diệc 息tức 。 非phi 三tam 非phi 一nhất 故cố 能năng 一nhất 能năng 三tam 也dã 。 三tam 者giả 。 即tức 詺# 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 為vi 聲Thanh 聞Văn 。 如như 前tiền 云vân 。

我ngã 等đẳng 今kim 者giả 。 真chân 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 佛Phật 道Đạo 聲thanh 。 令linh 一nhất 切thiết 聞văn 。

聲Thanh 聞Văn 於ư 異dị 土thổ/độ 弘hoằng 經kinh 者giả 。

一nhất 者giả 。 迹tích 示thị 鈍độn 根căn 。 如như 前tiền 釋thích 之chi 。 二nhị 。 斥xích 此thử 土thổ/độ 難nan 化hóa 。 三tam 者giả 。 《# 注chú 經kinh 》# 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 土thổ/độ 。 聲Thanh 聞Văn 於ư 他tha 土thổ/độ 者giả 。 欲dục 明minh 一Nhất 乘Thừa 既ký 顯hiển 萬vạn 流lưu 可khả 一nhất 。 國quốc 無vô 彼bỉ 此thử 。 悟ngộ 無vô 少thiểu 大đại 。 在tại 誓thệ 雖tuy 異dị 所sở 暢sướng 彌di 同đồng 也dã 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 夷di 母mẫu

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 弘hoằng 經kinh 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

前tiền 。 授thọ 記ký 。 次thứ 。 辨biện 弘hoằng 經kinh 。 授thọ 兩lưỡng 尼ni 記ký 即tức 為vi 二nhị 別biệt 。

初sơ 。 前tiền 請thỉnh 記ký 。 二nhị 。 授thọ 記ký 。 此thử 經Kinh 始thỉ 終chung 授thọ 記ký 有hữu 二nhị 。

一nhất 。 不bất 請thỉnh 而nhi 授thọ 。 二nhị 。 請thỉnh 而nhi 授thọ 。 請thỉnh 而nhi 授thọ 中trung 自tự 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 。 發phát 言ngôn 請thỉnh 。 如như 目Mục 連Liên 等đẳng 。 二nhị 。 心tâm 念niệm 請thỉnh 。 如như 千thiên 二nhị 百bách 等đẳng 。 三tam 。 現hiện 相tướng 請thỉnh 。 如như 大Đại 愛Ái 道Đạo 等đẳng 。

於ư 時thời 世Thế 尊Tôn

下hạ 。 次thứ 。 授thọ 記ký 。 授thọ 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 記ký 最tối 在tại 後hậu 者giả 。

一nhất 。 依y 上thượng 列liệt 眾chúng 次thứ 第đệ 。 最tối 在tại 後hậu 故cố 。 二nhị 。 示thị 女nữ 人nhân 罪tội 垢cấu 深thâm 重trọng 。 三tam 。 欲dục 息tức 世thế 譏cơ 嫌hiềm 故cố 最tối 後hậu 授thọ 之chi 。

憍kiêu 曇đàm 彌di

者giả 。 憍kiêu 曇đàm 是thị 姓tánh 。 翻phiên 為vi 埿nê 土thổ/độ 。 彌di 者giả 女nữ 也dã 。 次thứ 授thọ 耶da 輸du 記ký 亦diệc 兩lưỡng 。

初sơ 。 請thỉnh 。 次thứ 。 授thọ 也dã 。

爾nhĩ 時thời 摩ma 訶ha

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 亦diệc 開khai 為vi 二nhị 。

前tiền 。 領lãnh 解giải 歡hoan 喜hỷ 。 次thứ 。 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 重trọng/trùng 命mạng 菩Bồ 薩Tát 弘hoằng 經kinh 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

初sơ 。 明minh 眼nhãn 視thị 。 二nhị 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 初sơ 眼nhãn 視thị 者giả 。 顯hiển 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 智trí 慧tuệ 利lợi 根căn 。 懸huyền 得đắc 佛Phật 意ý 及cập 懸huyền 得đắc 經kinh 旨chỉ 趣thú 。 令linh 物vật 信tín 之chi 。 如như 庄# 周chu 云vân 。

目mục 擊kích 道đạo 存tồn

故cố 也dã 。

是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

前tiền 長trường/trưởng 行hành 。 次thứ 偈kệ 頌tụng 。

佛Phật 今kim 默mặc 然nhiên 。 不bất 見kiến 告cáo 勅sắc

者giả 。 佛Phật 雖tuy 歎thán 菩Bồ 薩Tát 懸huyền 得đắc 佛Phật 意ý 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 住trụ 謙khiêm 讓nhượng 門môn 。 故cố 言ngôn 佛Phật 不bất 告cáo 勅sắc 。 師sư 弟đệ 歎thán 讓nhượng 合hợp 論luận 。 各các 據cứ 一nhất 義nghĩa 也dã 。

時thời 諸chư 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 重trùng 自tự 思tư 惟duy 。

佛Phật 雖tuy 無vô 言ngôn 。 我ngã 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 法pháp 應ưng 上thượng 弘hoằng 下hạ 利lợi 。 滿mãn 願nguyện 報báo 恩ân 也dã 。

遙diêu 見kiến 守thủ 護hộ

者giả 。 久cửu 知tri 壽thọ 量lượng 常thường 恆hằng 。 雙song 林lâm 非phi 永vĩnh 滅diệt 也dã 。

偈kệ 文văn 為vi 三tam 。

初sơ 一nhất 行hành 。 總tổng 標tiêu 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 次thứ 十thập 七thất 行hành 。 別biệt 明minh 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 後hậu 兩lưỡng 行hành 。 結kết 發phát 誓thệ 弘hoằng 經kinh 。 第đệ 二nhị 段đoạn 中trung 又hựu 開khai 二nhị 別biệt 。

第đệ 一nhất 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 忍nhẫn 惡ác 。 第đệ 二nhị 。 明minh 忍nhẫn 惡ác 故cố 為vi 物vật 弘hoằng 經kinh 。 忍nhẫn 惡ác 中trung 有hữu 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 明minh 大Đại 士Sĩ 忍nhẫn 惡ác 。 二nhị 。 釋thích 起khởi 惡ác 所sở 以dĩ 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 一nhất 偈kệ 。 忍nhẫn 三tam 業nghiệp 惡ác 。 如như 害hại 提đề 婆bà 外ngoại 道đạo 是thị 也dã 。

惡ác 世thế 中trung 比Bỉ 丘Khâu

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 忍nhẫn 口khẩu 業nghiệp 惡ác 。 又hựu 開khai 為vi 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 起khởi 惡ác 之chi 人nhân 。 第đệ 二nhị 。 正chánh 明minh 起khởi 惡ác 。 各các 有hữu 二nhị 段đoạn 。 人nhân 中trung 二nhị 者giả 。

是thị 增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân

即tức 出xuất 人nhân 。

或hoặc 有hữu 阿a 練luyện 若nhã

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 處xứ 。 出xuất 處xứ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 人nhân 盡tận 也dã 。

而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 起khởi 惡ác 。 亦diệc 兩lưỡng 。

第đệ 一nhất 。 明minh 惡ác 言ngôn 謗báng 。 第đệ 二nhị 。 作tác 善thiện 言ngôn 謗báng 。 皆giai 明minh 菩Bồ 薩Tát 能năng 忍nhẫn 。 惡ác 言ngôn 謗báng 者giả 。 謂vị 毀hủy 法pháp 謗báng 人nhân 。 毀hủy 法pháp 謂vị 是thị 外ngoại 道đạo 論luận 。 謗báng 人nhân 謂vị 是thị 。 邪tà 見kiến 之chi 人nhân 。 就tựu 文văn 又hựu 三tam 。

初sơ 兩lưỡng 行hành 是thị 私tư 處xứ 毀hủy 法pháp 謗báng 人nhân 。

常thường 在tại 大đại 眾chúng 中trung

下hạ 。 第đệ 二nhị 兩lưỡng 偈kệ 。 向hướng 公công 處xứ 毀hủy 法pháp 謗báng 人nhân 。 第đệ 三tam 。 半bán 行hành 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 能năng 忍nhẫn 。

問vấn 。

初sơ 既ký 云vân 說thuyết 外ngoại 道đạo 論luận 義nghĩa 。 復phục 何hà 得đắc 云vân 。 自tự 作tác 此thử 經Kinh 典điển 。

答đáp 。

初sơ 云vân 說thuyết 外ngoại 道đạo 。 而nhi 外ngoại 道đạo 十thập 八bát 大đại 經kinh 復phục 無vô 此thử 說thuyết 。 故cố 是thị 自tự 作tác 。 但đãn 既ký 非phi 內nội 教giáo 。 理lý 同đồng 外ngoại 道đạo 也dã 。

為vì 斯tư 所sở 輕khinh 言ngôn

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 作tác 善thiện 言ngôn 謗báng 。 故cố 人nhân 中trung 唯duy 有hữu 。 出xuất 處xứ 謗báng 中trung 不bất 出xuất 善thiện 惡ác 也dã 。 又hựu 二nhị 。

初sơ 半bán 行hành 。 明minh 起khởi 謗báng 。 次thứ 半bán 行hành 。 明minh 能năng 忍nhẫn 。

為vì 斯tư 所sở 輕khinh 言ngôn 。 汝nhữ 等đẳng 皆giai 是thị 佛Phật 。

者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 謂vị 學học 大Đại 乘Thừa 人nhân 。 明minh 諸chư 法pháp 本bổn 性tánh 寂tịch 滅diệt 。 無vô 有hữu 二nhị 相tướng 。 便tiện 作tác 是thị 言ngôn 。

若nhược 眾chúng 生sanh 與dữ 佛Phật 無vô 二nhị 相tương/tướng 者giả 。 汝nhữ 應ưng 是thị 佛Phật 。

如như 世thế 人nhân 云vân 汝nhữ 作tác 此thử 學học 便tiện 是thị 佛Phật 也dã 。 此thử 言ngôn 重trọng/trùng 意ý 輕khinh 也dã 。 以dĩ 輕khinh 心tâm 出xuất 此thử 言ngôn 。 故cố 名danh 輕khinh 言ngôn 也dã 。

濁trược 劫kiếp 惡ác 世thế 中trung

下hạ 五ngũ 行hành 半bán 。 第đệ 二nhị 。 釋thích 毀hủy 謗báng 意ý 。 惡ác 人nhân 所sở 以dĩ 毀hủy 謗báng 者giả 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 外ngoại 魔ma 來lai 入nhập 身thân 中trung 令linh 其kỳ 毀hủy 謗báng 。 三tam 行hành 文văn 是thị 也dã 。 二nhị 者giả 。 內nội 愚ngu 癡si 故cố 不bất 知tri 小Tiểu 乘Thừa 是thị 方phương 便tiện 執chấp 以dĩ 謗báng 大đại 。 二nhị 行hành 半bán 文văn 是thị 也dã 。

諸chư 城thành 邑ấp 聚tụ 落lạc

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 一nhất 偈kệ 。 釋thích 菩Bồ 薩Tát 忍nhẫn 惡ác 故cố 處xứ 處xứ 為vi 物vật 弘hoằng 經kinh 。 後hậu 兩lưỡng 偈kệ 。 結kết 誓thệ 。 如như 文văn 也dã 。

法Pháp 華Hoa 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 九cửu

時thời 永vĩnh 仁nhân 三tam 年niên 交giao 鐘chung 七thất 日nhật 。 中trung 原nguyên 氏thị 女nữ 等đẳng 勠# 力lực 同đồng 志chí 也dã 。 雕điêu 一nhất 卷quyển 《# 義nghĩa 疏sớ/sơ 》# 。 禱đảo 工công 親thân 得đắc 脫thoát 夫phu 恩ân 山sơn 疊điệp 疊điệp 碧bích 羅la 八bát 萬vạn 之chi 巔điên 。 德đức 海hải 洋dương 洋dương 蒼thương 溟minh 三tam 千thiên 之chi 底để 。 故cố 會hội 稽khể 曹tào [女*戒]# 投đầu 衣y 裳thường 於ư 江giang 水thủy 。 吳ngô 郡quận 女nữ 子tử 曬sái 屏bính 風phong 於ư 堂đường 床sàng 。 以dĩ 疇trù 孝hiếu 行hành 。 知tri 今kim 志chí 然nhiên 。 則tắc 翫ngoạn 直trực 至chí 妙diệu 乘thừa 於ư 江giang 北bắc 。 為vi 即tức 往vãng 安an 樂lạc 之chi 指chỉ 南nam 耳nhĩ 。

都đô 幹cán 緣duyên 沙Sa 門Môn 。 素tố 慶khánh 謹cẩn 誌chí 。