Pháp Hoa Nghĩa Sớ – Quyển 2

法Pháp 華Hoa 義Nghĩa 疏Sớ
Quyển 2
隋Tùy 吉Cát 藏Tạng 撰Soạn

法Pháp 華Hoa 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị

胡hồ 吉cát 藏tạng 撰soạn

序tự 品phẩm 之chi 二nhị

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 四tứ 眾chúng 圍vi 遶nhiễu

下hạ 。 此thử 第đệ 二nhị 。 明minh 開khai 發phát 序tự 。 亦diệc 有hữu 六lục 章chương 。

一nhất 。 眾chúng 集tập 序tự 。 二nhị 。 說thuyết 經Kinh 序tự 。 三tam 。 入nhập 定định 序tự 。 四tứ 。 現hiện 瑞thụy 序tự 。 五ngũ 。 疑nghi 問vấn 序tự 。 六lục 。 答đáp 問vấn 序tự 。 及cập 前tiền 證chứng 信tín 序tự 。 合hợp 十thập 二nhị 序tự 也dã 。 由do 眾chúng 集tập 故cố 說thuyết 經Kinh 。 說thuyết 經Kinh 故cố 入nhập 定định 。 由do 入nhập 定định 故cố 現hiện 瑞thụy 。 由do 不bất 了liễu 瑞thụy 故cố 生sanh 疑nghi 。 以dĩ 有hữu 疑nghi 故cố 須tu 答đáp 。 由do 此thử 六lục 事sự 開khai 發phát 正chánh 宗tông 。 故cố 名danh 開khai 發phát 序tự 。 所sở 以dĩ 後hậu 文văn 云vân 。

今kim 佛Phật 放phóng 光quang 明minh 。 助trợ 發phát 實thật 相tướng 義nghĩa

也dã 。

問vấn 。

此thử 六lục 云vân 何hà 得đắc 開khai 《# 法pháp 華hoa 》# 。

答đáp 。

由do 大đại 眾chúng 雲vân 集tập 。 即tức 是thị 教giáo 所sở 為vi 緣duyên 。 故cố 得đắc 說thuyết 教giáo 。 故cố 眾chúng 集tập 為vi 序tự 。 將tương 明minh 收thu 三Tam 歸Quy 一nhất 。 先tiên 明minh 從tùng 一nhất 生sanh 三tam 。 故cố 說thuyết 無vô 量lượng 義nghĩa 為vi 序tự 。 由do 佛Phật 入nhập 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 三tam 昧muội 。 表biểu 說thuyết 清thanh 淨tịnh 一nhất 道đạo 。 故cố 入nhập 定định 為vi 序tự 。 將tương 說thuyết 究cứu 竟cánh 之chi 乘thừa 。 先tiên 現hiện 究cứu 竟cánh 之chi 相tướng 。 故cố 現hiện 瑞thụy 為vi 序tự 。 由do 現hiện 瑞thụy 發phát 動động 疑nghi 問vấn 。 得đắc 請thỉnh 文Văn 殊Thù 答đáp 。 故cố 疑nghi 問vấn 是thị 序tự 。 由do 文Văn 殊Thù 答đáp 問vấn 。 佛Phật 方phương 得đắc 起khởi 定định 說thuyết 經Kinh 。 故cố 答đáp 問vấn 是thị 序tự 也dã 。 六lục 事sự 為vi 三tam 。

初sơ 一nhất 是thị 教giáo 所sở 為vi 緣duyên 。 中trung 三tam 是thị 能năng 化hóa 之chi 教giáo 。 後hậu 二nhị 是thị 菩Bồ 薩Tát 發phát 教giáo 也dã 。 中trung 三tam 即tức 以dĩ 三tam 事sự 為vi 《# 法pháp 華hoa 》# 相tương/tướng 。

初sơ 一nhất 是thị 口khẩu 業nghiệp 。 明minh 多đa 從tùng 一nhất 生sanh 。 表biểu 《# 法pháp 華hoa 》# 收thu 多đa 歸quy 一nhất 。 次thứ 一nhất 是thị 意ý 業nghiệp 。 表biểu 佛Phật 入nhập 一nhất 道đạo 三tam 昧muội 。 後hậu 起khởi 定định 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 。 次thứ 一nhất 是thị 身thân 業nghiệp 。 表biểu 佛Phật 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 相tương/tướng 。 又hựu 表biểu 眾chúng 生sanh 聞văn 經Kinh 成thành 佛Phật 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn

者giả 。 標tiêu 化hóa 主chủ 。

四tứ 眾chúng 圍vi 遶nhiễu

者giả 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

從tùng 此thử 訖ngật 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。 猶do 是thị 結kết 眾chúng 集tập 。 名danh 為vi 威uy 儀nghi 如như 法Pháp 住trụ 成thành 就tựu 。 明minh 上thượng 大đại 眾chúng 天thiên 龍long 雲vân 集tập 。 威uy 儀nghi 者giả 即tức 前tiền 後hậu 圍vi 遶nhiễu 。 乃nãi 至chí 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 也dã 。

今kim 明minh 若nhược 望vọng 前tiền 通thông 序tự 即tức 屬thuộc 第đệ 六lục 同đồng 聞văn 眾chúng 攝nhiếp 。 若nhược 望vọng 後hậu 即tức 是thị 開khai 發phát 正chánh 經kinh 序tự 攝nhiếp 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 由do 四tứ 眾chúng 雲vân 集tập 興hưng 三tam 業nghiệp 供cúng 養dường 。 即tức 是thị 渴khát 仰ngưỡng 欲dục 聞văn 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 為vi 說thuyết 法Pháp 也dã 。

四tứ 眾chúng

者giả 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 天thiên 有hữu 二nhị 眾chúng 。

謂vị 魔ma 眾chúng 。 梵Phạm 眾chúng 。 舉cử 欲dục 色sắc 天thiên 之chi 大đại 者giả 也dã 。 人nhân 有hữu 二nhị 眾chúng 。

沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

智trí 慧tuệ 人nhân 開khai 為vi 二nhị 分phần 。

在tại 家gia 曰viết 婆Bà 羅La 門Môn 。 出xuất 家gia 目mục 為vi 沙Sa 門Môn 。

佛Phật 既ký 是thị 天Thiên 人Nhân 師Sư 。 故cố 舉cử 此thử 四tứ 眾chúng 也dã 。 顗# 禪thiền 師sư 云vân 。

一nhất 。 影ảnh 嚮hướng 眾chúng 。 謂vị 在tại 座tòa 默mặc 然nhiên 。 二nhị 。 發phát 教giáo 眾chúng 。 謂vị 發phát 起khởi 佛Phật 教giáo 。 如như 身thân 子tử 之chi 與dữ 彌Di 勒Lặc 。 三tam 。 當đương 機cơ 眾chúng 。 正chánh 稟bẩm 教giáo 領lãnh 悟ngộ 。 四tứ 。 結kết 緣duyên 眾chúng 。 聞văn 即tức 未vị 解giải 但đãn 結kết 遠viễn 因nhân 緣duyên 。

今kim 謂vị 就tựu 此thử 經Kinh 文văn 有hữu 二nhị 種chủng 四tứ 眾chúng 。

一nhất 者giả 。 聖thánh 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 。 凡phàm 有hữu 二nhị 眾chúng 。 即tức 客khách 。 舊cựu 兩lưỡng 眾chúng 。 以dĩ 為vi 四tứ 也dã 。 就tựu 後hậu 文văn 列liệt 者giả 。 出xuất 家gia 及cập 在tại 家gia 各các 有hữu 二nhị 眾chúng 也dã 。

圍vi 遶nhiễu

者giả 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 則tắc 使sử 佛Phật 德đức 益ích 尊tôn 。 既ký 尊tôn 其kỳ 人nhân 必tất 受thọ 其kỳ 道đạo 。 故cố 明minh 圍vi 遶nhiễu 。 其kỳ 猶do 諸chư 梵Phạm 之chi 圍vi 繞nhiễu 梵Phạm 王Vương 忉Đao 利Lợi 之chi 圍vi 遶nhiễu 帝Đế 釋Thích 。 檀đàn 林lâm 師sư 子tử 義nghĩa 亦diệc 類loại 然nhiên 也dã 。

天thiên 華hoa 香hương 等đẳng 名danh 之chi 為vi

供cung

資tư 養dưỡng 於ư 佛Phật 目mục 之chi 為vi 。

養dưỡng

謙khiêm 遜tốn 畏úy 難nạn 為vi 。

恭cung

推thôi 其kỳ 智trí 德đức 為vi 。

敬kính

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 無vô 如như 佛Phật 者giả 曰viết 。

尊tôn

恃thị 怙hộ 之chi 心tâm 過quá 於ư 天thiên 地địa 覆phúc 載tải 名danh 。

重trọng/trùng

美mỹ 其kỳ 實thật 德đức 為vi 。

讚tán

讚tán 猶do 未vị 足túc 又hựu 稱xưng 揚dương 之chi 曰viết 。

歎thán

雖tuy 有hữu 四tứ 句cú 不bất 出xuất 三tam 業nghiệp 。

初sơ 二nhị 為vi 身thân 業nghiệp 。 次thứ 一nhất 為vi 意ý 業nghiệp 。 讚tán 歎thán 是thị 口khẩu 業nghiệp 。 此thử 皆giai 是thị 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 中trung 事sự 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 。

以dĩ 天thiên 香hương 等đẳng 供cúng 養dường

大đại 莊Trang 嚴Nghiêm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 。 合hợp 手thủ 恭cung 敬kính 尊tôn 重trọng

如như 說thuyết 七thất 言ngôn 偈kệ 歎thán 佛Phật 謂vị 讚tán 歎thán 也dã 。 集tập 經kinh 者giả 略lược 採thải 彼bỉ 經kinh 意ý 。 以dĩ 開khai 發phát 此thử 教giáo 也dã 。

為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 說thuyết 經Kinh 序tự 。 此thử 章chương 來lai 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 望vọng 前tiền 謂vị 具cụ 三tam 事sự 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 即tức 是thị 化hóa 主chủ 。 四tứ 眾chúng 以dĩ 下hạ 明minh 稟bẩm 教giáo 之chi 人nhân 。 說thuyết 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 》# 謂vị 教giáo 門môn 也dã 。 教giáo 主chủ 如như 良lương 醫y 。 稟bẩm 教giáo 人nhân 喻dụ 病bệnh 者giả 。 教giáo 門môn 譬thí 良lương 藥dược 。 具cụ 此thử 三tam 事sự 則tắc 生sanh 死tử 有hữu 邊biên 。 不bất 具cụ 此thử 三tam 則tắc 迴hồi 流lưu 無vô 際tế 。 如như 《# 四tứ 百bách 觀quán 論luận 》# 中trung 說thuyết 。

真chân 法pháp 及cập 說thuyết 者giả 聽thính 者giả 難nan 得đắc 故cố 。 如như 是thị 則tắc 生sanh 死tử 。 非phi 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。

又hựu 上thượng 明minh 三tam 業nghiệp 供cúng 養dường 則tắc 生sanh 物vật 之chi 福phước 。 今kim 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 生sanh 其kỳ 智trí 慧tuệ 。 福phước 慧tuệ 具cụ 足túc 而nhi 佛Phật 道Đạo 可khả 成thành 。 二nhị 者giả 。 望vọng 後hậu 即tức 六lục 序tự 中trung 第đệ 二nhị 名danh 說thuyết 經Kinh 序tự 也dã 。 由do 說thuyết 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 》# 方phương 得đắc 說thuyết 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 。 是thị 故cố 說thuyết 經Kinh 名danh 之chi 為vi 序tự 。

為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát

者giả 。 此thử 明minh 教giáo 所sở 為vi 人nhân 也dã 。

問vấn 。

上thượng 云vân 四tứ 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 今kim 云vân 何hà 偏thiên 為vi 菩Bồ 薩Tát 。

答đáp 。

今kim 言ngôn 為vi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 密mật 欲dục 顯hiển 唯duy 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 有hữu 二nhị 乘thừa 。 為vi 法pháp 華hoa 序tự 也dã 。

說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh

者giả 。 明minh 能năng 被bị 之chi 教giáo 也dã 。 龍long 樹thụ 《# 十thập 二nhị 門môn 論luận 》# 以dĩ 六lục 義nghĩa 釋thích 於ư 大Đại 乘Thừa 。

一nhất 。 出xuất 二Nhị 乘Thừa 之chi 上thượng 故cố 名danh 為vi 大đại 。 二nhị 。 諸chư 佛Phật 最tối 大đại 是thị 乘thừa 能năng 至chí 故cố 名danh 為vi 大đại 。 三tam 。 諸chư 佛Phật 大đại 人nhân 之chi 所sở 乘thừa 故cố 故cố 名danh 為vi 大đại 。 四tứ 。 滅diệt 眾chúng 生sanh 大đại 苦khổ 與dữ 大đại 利lợi 樂lạc 故cố 名danh 為vi 大đại 。 五ngũ 。 觀quán 音âm 彌Di 勒Lặc 等đẳng 之chi 所sở 乘thừa 故cố 故cố 名danh 為vi 大đại 。 六lục 。 能năng 盡tận 諸chư 法pháp 邊biên 底để 故cố 故cố 名danh 為vi 大đại 。 依y 《# 地địa 持trì 論luận 》# 七thất 義nghĩa 釋thích 大đại 。

一nhất 者giả 。 法pháp 大đại 。 謂vị 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 二nhị 。 發phát 心tâm 大đại 。 因nhân 大Đại 乘Thừa 經Kinh 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 三tam 。 解giải 行hành 大đại 。 即tức 道đạo 種chủng 性tánh 菩Bồ 薩Tát 解giải 行hành 成thành 就tựu 。 四tứ 。 淨tịnh 心tâm 大đại 。 即tức 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 五ngũ 。 眾chúng 具cụ 大đại 。 有hữu 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 。 二nhị 種chủng 具cụ 足túc 。 六lục 者giả 。

時thời 大đại 。 謂vị 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 行hàng 行hàng 。 七thất 者giả 。 果quả 大đại 。 謂vị 大đại 菩Bồ 提Đề 果Quả 。 故cố 云vân 大Đại 乘Thừa 經Kinh 也dã 。

名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa

者giả 。 大Đại 乘Thừa 是thị 其kỳ 通thông 名danh 。 無vô 量lượng 義nghĩa 是thị 其kỳ 別biệt 稱xưng 。 所sở 以dĩ 標tiêu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 密mật 欲dục 顯hiển 唯duy 有hữu 於ư 大Đại 乘Thừa 無vô 有hữu 小Tiểu 乘Thừa 為vi 法pháp 華hoa 序tự 也dã 。

無vô 量lượng 義nghĩa

者giả 。 解giải 釋thích 不bất 同đồng 。 印ấn 法Pháp 師sư 云vân 。

此thử 經Kinh 辨biện 無vô 量lượng 萬vạn 善thiện 也dã 。 以dĩ 現hiện 在tại 行hành 無vô 量lượng 萬vạn 善thiện 。 故cố 來lai 世thế 成thành 佛Phật 。

問vấn 。

若nhược 說thuyết 萬vạn 善thiện 成thành 佛Phật 。 與dữ 《# 法pháp 華hoa 》# 何hà 異dị 。 彼bỉ 答đáp 云vân 。

此thử 中trung 但đãn 覆phú 相tương/tướng 明minh 萬vạn 善thiện 成thành 佛Phật 。 不bất 言ngôn 萬vạn 善thiện 之chi 外ngoại 無vô 別biệt 三tam 乘thừa 義nghĩa 。 此thử 但đãn 是thị 顯hiển 實thật 。 未vị 開khai 權quyền 也dã 。 故cố 與dữ 《# 法pháp 華hoa 》# 為vi 異dị 。 稱xưng 之chi 為vi 序tự 也dã 。 基cơ 法Pháp 師sư 解giải 云vân 。

無Vô 量Lượng 義Nghĩa 者giả 。 所sở 謂vị 空không 也dã 。 若nhược 是thị 有hữu 法pháp 即tức 有hữu 分phần/phân 限hạn 名danh 為vi 有hữu 量lượng 。 空không 義nghĩa 深thâm 廣quảng 稱xưng 為vi 無vô 量lượng 。

問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 。 與dữ 第đệ 二nhị 時thời 大đại 品phẩm 教giáo 何hà 異dị 。 彼bỉ 答đáp 云vân 。

前tiền 教giáo 明minh 空không 為vi 三tam 乘thừa 行hành 本bổn 。 不bất 得đắc 為vi 法pháp 華hoa 序tự 。 此thử 中trung 明minh 空không 為vi 大Đại 乘Thừa 行hành 本bổn 。 故cố 得đắc 為vi 法pháp 華hoa 序tự 。 是thị 故cố 為vi 異dị 也dã 。 《# 名danh 僧Tăng 傳truyền 》# 云vân 。

基cơ 公công 聽thính 竺trúc 道đạo 生sanh 講giảng 。 善thiện 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 雖tuy 有hữu 二nhị 判phán 。 無vô 以dĩ 取thủ 決quyết 。

次thứ 注chú 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 云vân 。

其kỳ 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 雖tuy 《# 法pháp 華hoa 》# 首thủ 載tái 。 而nhi 中trung 夏hạ 未vị 覩đổ 其kỳ 說thuyết 。 每mỗi 臨lâm 講giảng 肆tứ 。 未vị 嘗thường 不bất 廢phế 談đàm 而nhi 欽khâm 見kiến 於ư 斯tư 文văn 。 忽hốt 有hữu 武võ 當đương 山sơn 比Bỉ 丘Khâu 慧tuệ 表biểu 。 生sanh 自tự 羗khương 曹tào 。 偽ngụy 帝đế 姚diêu 略lược 從tùng 子tử 。 國quốc 破phá 之chi 日nhật 為vi 晉tấn 軍quân 河hà 澹đạm 之chi 所sở 得đắc 。 數số 歲tuế 聰thông 黠hiệt 。 澹đạm 之chi 字tự 曰viết 螟minh 蛉linh 。 養dưỡng 為vi 假giả 子tử 。 俄nga 放phóng 出xuất 家gia 。 便tiện 懃cần 苦khổ 求cầu 道Đạo 。 南nam 北bắc 遊du 尋tầm 不bất 擇trạch 夷di 嶮hiểm 。 以dĩ 齊tề 建kiến 元nguyên 三tam 年niên 復phục 訪phỏng 奇kỳ [狂-王+復]# 祕bí 。 遠viễn 至chí 嶺lĩnh 南nam 於ư 廣quảng 州châu 朝triêu 亭đình 寺tự 遇ngộ 中trung 天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 曇đàm 摩ma 伽già 陀đà 耶da 舍xá 。 手thủ 能năng 隸lệ 書thư 。 口khẩu 解giải 齊tề 音âm 。 言ngôn 欲dục 傳truyền 此thử 經Kinh 未vị 知tri 其kỳ 所sở 授thọ 。 慧tuệ 表biểu 便tiện 慇ân 懃cần 致trí 請thỉnh 。 心tâm 形hình 相tướng 俱câu 到đáo 。 淹yêm 歷lịch 旬tuần 月nguyệt 僅cận 得đắc 一nhất 本bổn 。 仍nhưng 還hoàn 嵩tung 北bắc 高cao 入nhập 武võ 當đương 山sơn 。 以dĩ 今kim 永vĩnh 明minh 三tam 年niên 九cửu 月nguyệt 十thập 八bát 日nhật 頂đảnh 載tái 出xuất 山sơn 。 見kiến 授thọ 弘hoằng 通thông 。 奉phụng 覿# 真chân 文văn 。 欣hân 敬kính 兼kiêm 誠thành 詠vịnh 歌ca 不bất 足túc 。 手thủ 舞vũ 莫mạc 宣tuyên 。 遂toại 便tiện 注chú 解giải 云vân 。

正chánh 以dĩ 空không 為vi 無vô 量lượng 義nghĩa 。

基cơ 覽lãm 經kinh 本bổn 。 便tiện 謂vị 解giải 與dữ 經kinh 符phù 。 而nhi 印ấn 師sư 執chấp 固cố 不bất 移di 。 云vân 明minh 空không 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 者giả 。 別biệt 是thị 餘dư 時thời 說thuyết 耳nhĩ 。 非phi 法pháp 華hoa 前tiền 辨biện 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 也dã 。 法pháp 華hoa 前tiền 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 正chánh 明minh 萬vạn 善thiện 成thành 佛Phật 。 不bất 來lai 此thử 土thổ/độ 。 乃nãi 至chí 光quang 宅trạch 法Pháp 師sư 猶do 存tồn 印ấn 師sư 之chi 解giải 也dã 。

今kim 以dĩ 五ngũ 義nghĩa 證chứng 此thử 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 》# 是thị 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 。

一nhất 者giả 。 處xử 同đồng 。 同đồng 在tại 王Vương 舍Xá 城Thành 。 鷲thứu 山sơn 所sở 說thuyết 故cố 。 二nhị 者giả 。 眾chúng 數số 大đại 同đồng 。 謂vị 萬vạn 二nhị 千thiên 聲Thanh 聞Văn 。 八bát 萬vạn 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 三tam 者giả 。

時thời 節tiết 同đồng 。 《# 法pháp 華hoa 》# 云vân 。

成thành 道Đạo 以dĩ 來lai 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 說thuyết 之chi

《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 亦diệc 云vân 。

我ngã 成thành 道Đạo 以dĩ 來lai 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 未vị 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp

四tứ 者giả 。 義nghĩa 同đồng 。 雖tuy 未vị 彰chương 言ngôn 明minh 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 而nhi 旨chỉ 趣thú 密mật 開khai 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 五ngũ 者giả 。 翻phiên 經kinh 之chi 人nhân 中trung 天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 自tự 云vân 是thị 法pháp 華hoa 前tiền 說thuyết 。 宜nghi 應ưng 用dụng 之chi 也dã 。

今kim 明minh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 者giả 。 凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 。 實thật 相tướng 之chi 體thể 不bất 可khả 限hạn 量lượng 。 謂vị 體thể 無vô 量lượng 。 二nhị 者giả 。 從tùng 實thật 相tướng 一nhất 法pháp 出xuất 一nhất 切thiết 教giáo 。 謂vị 用dụng 無vô 量lượng 。 此thử 之chi 體thể 用dụng 並tịnh 有hữu 深thâm 所sở 。 以dĩ 故cố 稱xưng 為vi 義nghĩa 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 知tri 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 廣quảng 生sanh 諸chư 教giáo 。

答đáp 。

如như 彼bỉ 經kinh 說thuyết 。 始thỉ 從tùng 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 之chi 會hội 終chung 竟cánh 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 集tập 。 若nhược 大đại 若nhược 小tiểu 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 諸chư 教giáo 皆giai 從tùng 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 所sở 出xuất 生sanh 也dã 。 非phi 但đãn 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 生sanh 一nhất 切thiết 教giáo 。 亦diệc 從tùng 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 生sanh 一nhất 切thiết 身thân 。 故cố 有hữu 凡phàm 聖thánh 。 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 一nhất 切thiết 諸chư 身thân 。 皆giai 從tùng 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 出xuất 生sanh 也dã 。

問vấn 。

云vân 何hà 無vô 相tướng 。 一nhất 法pháp 生sanh 一nhất 切thiết 教giáo 。 一nhất 切thiết 身thân 耶da 。

答đáp 。

無vô 相tướng 一nhất 法pháp 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 由do 法Pháp 身thân 故cố 。 示thị 一nhất 切thiết 身thân 。 說thuyết 一nhất 切thiết 教giáo 也dã 。

教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp

者giả 。 即tức 說thuyết 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 。 以dĩ 教giáo 根căn 熟thục 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 於ư 此thử 法pháp 。 則tắc 行hành 與dữ 佛Phật 相tương 應ứng 。 故cố 為vi 佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。 遮già 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 外ngoại 惡ác 為vi 護hộ 。 令linh 生sanh 中trung 道đạo 正chánh 觀quán 為vi 念niệm 。

問vấn 。

今kim 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 何hà 故cố 前tiền 說thuyết 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 。

答đáp 。

《# 法pháp 華hoa 》# 者giả 會hội 一nhất 切thiết 乘thừa 同đồng 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 今kim 將tương 明minh 收thu 入nhập 之chi 義nghĩa 。 故cố 前tiền 辨biện 出xuất 生sanh 。 以dĩ 從tùng 一nhất 法pháp 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 還hoàn 歸quy 一nhất 法pháp 。 所sở 以dĩ 將tương 辨biện 收thu 入nhập 前tiền 明minh 出xuất 生sanh 。 是thị 故cố 前tiền 說thuyết 出xuất 生sanh 為vi 收thu 入nhập 之chi 序tự 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 將tương 明minh 收thu 入nhập 前tiền 說thuyết 出xuất 生sanh 耶da 。

答đáp 。

由do 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 封phong 執chấp 三tam 教giáo 。 忽hốt 聞văn 歸quy 一nhất 心tâm 即tức 驚kinh 疑nghi 。 是thị 故cố 先tiên 明minh 一nhất 切thiết 諸chư 教giáo 本bổn 從tùng 一nhất 生sanh 。 寧ninh 不bất 歸quy 一nhất 耶da 。

問vấn 。

但đãn 一nhất 切thiết 教giáo 從tùng 一nhất 生sanh 是thị 故cố 歸quy 一nhất 。 亦diệc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 一nhất 生sanh 以dĩ 歸quy 一nhất 耶da 。

答đáp 。

彼bỉ 經kinh 明minh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 失thất 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 故cố 成thành 種chủng 種chủng 道đạo 。 諸chư 佛Phật 無vô 緣duyên 。 大đại 悲bi 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 歸quy 於ư 一nhất 道đạo 。 是thị 故cố 從tùng 一nhất 道đạo 出xuất 無vô 量lượng 教giáo 耳nhĩ 。

問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 。 與dữ 《# 法pháp 華hoa 》# 何hà 異dị 。

答đáp 。

彼bỉ 經kinh 直trực 明minh 眾chúng 生sanh 失thất 一nhất 道đạo 成thành 種chủng 種chủng 道đạo 。 亦diệc 直trực 明minh 諸chư 佛Phật 為vi 失thất 一nhất 道đạo 眾chúng 生sanh 故cố 說thuyết 從tùng 一nhất 道đạo 出xuất 一nhất 切thiết 教giáo 。 正chánh 明minh 緣duyên 之chi 與dữ 教giáo 並tịnh 從tùng 一nhất 道đạo 生sanh 。 而nhi 方phương 言ngôn 未vị 明minh 緣duyên 教giáo 並tịnh 歸quy 一nhất 也dã 。

問vấn 。

緣duyên 教giáo 並tịnh 歸quy 一nhất 道đạo 。 何hà 者giả 為vi 正chánh 意ý 。

答đáp 。

緣duyên 為vi 正chánh 也dã 。 以dĩ 一nhất 道đạo 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 眾chúng 生sanh 虛hư 妄vọng 。 失thất 於ư 一nhất 道đạo 故cố 成thành 六lục 道đạo 。 今kim 還hoàn 欲dục 令linh 悟ngộ 一nhất 道đạo 。 故cố 說thuyết 從tùng 一nhất 法pháp 出xuất 一nhất 切thiết 教giáo 耳nhĩ 。 若nhược 不bất 明minh 眾chúng 生sanh 本bổn 失thất 一nhất 道đạo 者giả 。 雖tuy 說thuyết 一nhất 切thiết 教giáo 從tùng 一nhất 法pháp 出xuất 。 終chung 不bất 能năng 令linh 。 歸quy 一nhất 道đạo 也dã 。 此thử 義nghĩa 是thị 《# 法pháp 華hoa 》# 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 之chi 正chánh 意ý 。 又hựu 是thị 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 佛Phật 之chi 正chánh 意ý 。 若nhược 不bất 先tiên 明minh 此thử 意ý 。 《# 法pháp 華hoa 》# 不bất 得đắc 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 作tác 佛Phật 也dã 。 二nhị 者giả 。 《# 法pháp 華hoa 》# 明minh 於ư 一Nhất 乘Thừa 。 今kim 將tương 辨biện 一Nhất 乘Thừa 故cố 先tiên 明minh 乘thừa 本bổn 。 乘thừa 本bổn 者giả 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 要yếu 由do 悟ngộ 於ư 實thật 相tướng 發phát 生sanh 波Ba 若Nhã 。 由do 波Ba 若Nhã 故cố 行hành 無vô 不bất 成thành 。 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 。 故cố 能năng 出xuất 三tam 界giới 。 至chí 薩tát 波Ba 若Nhã 。 乘thừa 義nghĩa 方phương 成thành 。 故cố 《# 十thập 二nhị 門môn 論luận 》# 云vân 。

大đại 分phần/phân 深thâm 義nghĩa 所sở 謂vị 空không 也dã

若nhược 通thông 達đạt 是thị 義nghĩa 則tắc 通thông 達đạt 大Đại 乘Thừa 。 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 所sở 障chướng 礙ngại 。 若nhược 不bất 悟ngộ 於ư 實thật 相tướng 。 雖tuy 復phục 廣quảng 修tu 萬vạn 善thiện 。 皆giai 是thị 有hữu 所sở 得đắc 。 顛điên 倒đảo 不bất 動động 不bất 出xuất 。 即tức 乘thừa 義nghĩa 不bất 成thành 也dã 。 三tam 者giả 。 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 》# 密mật 顯hiển 於ư 一nhất 。 密mật 破phá 於ư 三tam 。 《# 法pháp 華hoa 》# 顯hiển 明minh 於ư 一nhất 。 顯hiển 破phá 於ư 三tam 。 良lương 以dĩ 三tam 執chấp 難nạn/nan 傾khuynh 。 一Nhất 乘Thừa 難nan 信tín 。 今kim 示thị 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 由do 漸tiệm 。 故cố 前tiền 密mật 後hậu 顯hiển 也dã 。

問vấn 。

云vân 何hà 名danh 為vi 。 密mật 顯hiển 義nghĩa 耶da 。

答đáp 。

既ký 從tùng 一nhất 生sanh 多đa 。 既ký 密mật 顯hiển 一nhất 為vi 多đa 本bổn 。 故cố 即tức 多đa 必tất 歸quy 一nhất 。 故cố 即tức 是thị 顯hiển 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。 無vô 有hữu 三tam 乘thừa 。 四tứ 者giả 。 彼bỉ 經kinh 說thuyết 。

如như 水thủy 是thị 一nhất 。 約ước 井tỉnh 泉tuyền 不bất 同đồng 。 法pháp 水thủy 是thị 一nhất 。 約ước 眾chúng 生sanh 得đắc 道Đạo 為vi 異dị 。

然nhiên 法pháp 既ký 一nhất 。 得đắc 道Đạo 不bất 應ưng 有hữu 異dị 。 今kim 動động 彼bỉ 疑nghi 情tình 。 使sử 聞văn 後hậu 於ư 一nhất 說thuyết 三tam 。 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 即tức 便tiện 信tín 解giải 。 五ngũ 者giả 。 大đại 明minh 佛Phật 化hóa 凡phàm 有hữu 四tứ 門môn 。

一nhất 者giả 。 一nhất 會hội 一nhất 說thuyết 。 此thử 例lệ 甚thậm 多đa 。 二nhị 者giả 。 多đa 會hội 多đa 說thuyết 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 七thất 處xứ 八bát 會hội 。 三tam 者giả 。 多đa 會hội 一nhất 說thuyết 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

波Ba 若Nhã 非phi 一nhất 時thời 一nhất 會hội 說thuyết 。 故cố 前tiền 得đắc 悟ngộ 者giả 已dĩ 去khứ 。 後hậu 來lai 者giả 更cánh 復phục 為vi 說thuyết 。

以dĩ 會hội 有hữu 前tiền 後hậu 故cố 名danh 多đa 會hội 。 而nhi 波Ba 若Nhã 無vô 異dị 故cố 云vân 一nhất 說thuyết 也dã 。 四tứ 者giả 。 一nhất 會hội 多đa 說thuyết 者giả 。 如như 說thuyết 《# 淨tịnh 名danh 》# 前tiền 說thuyết 《# 普phổ 集tập 經kinh 》# 。 又hựu 即tức 如như 此thử 經Kinh 將tương 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 說thuyết 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 也dã 。 此thử 之chi 四tứ 事sự 皆giai 是thị 適thích 緣duyên 所sở 宜nghi 。 不bất 應ưng 責trách 其kỳ 所sở 由do 也dã 。 六lục 者giả 。 《# 法pháp 華hoa 》# 既ký 開khai 會hội 三tam 一nhất 。 似tự 如như 相tương/tướng 說thuyết 。 恐khủng 聞văn 之chi 起khởi 著trước 。 故cố 前tiền 說thuyết 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 明minh 於ư 無vô 相tướng 。 大đại 莊trang 嚴nghiêm 王vương 問vấn 佛Phật 。

行hành 何hà 等đẳng 法pháp 。 速tốc 得đắc 菩Bồ 提Đề 。

佛Phật 答đáp 。

行hành 無vô 相tướng 一nhất 法pháp 。 疾tật 得đắc 菩Bồ 提Đề 。

如Như 《# 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 》#

有hữu 所sở 得đắc 是thị 二Nhị 乘Thừa 。 無vô 所sở 得đắc 為vi 菩Bồ 薩Tát 。

亦diệc 如như 今kim 於ư 一nhất 一nhất 句cú 中trung 不bất 作tác 字tự 相tương/tướng 。 不bất 作tác 聞văn 相tương/tướng 。 以dĩ 無vô 相tướng 故cố 。 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 故cố 將tương 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 而nhi 前tiền 說thuyết 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 。

問vấn 。

《# 大đại 品phẩm 》# 等đẳng 是thị 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 說thuyết 。 已dĩ 明minh 無vô 相tướng 。 何hà 故cố 說thuyết 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 明minh 無vô 相tướng 耶da 。

答đáp 。

《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 明minh 無vô 相tướng 。 復phục 明minh 一nhất 法pháp 。 有hữu 似tự 《# 法pháp 華hoa 》# 。 故cố 前tiền 說thuyết 之chi 。

佛Phật 說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ

下hạ 。 第đệ 三tam 。 入nhập 定định 序tự 。 有hữu 四tứ 句cú 。

初sơ 。 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 明minh 入nhập 定định 時thời 節tiết 也dã 。

結kết 跏già 趺phu 坐tọa

者giả 。 明minh 入nhập 定định 之chi 緣duyên 也dã 。

問vấn 。

坐tọa 法pháp 不bất 同đồng 。 何hà 故cố 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 耶da 。

答đáp 。

作tác 此thử 坐tọa 者giả 不bất 同đồng 俗tục 人nhân 。 又hựu 異dị 外ngoại 道đạo 。 外ngoại 道đạo 等đẳng 常thường 立lập 或hoặc 翹kiều 足túc 。 以dĩ 身thân 既ký 不bất 端đoan 心tâm 則tắc 不bất 正chánh 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 是thị 諸chư 佛Phật 常thường 坐tọa 之chi 法pháp 。 作tác 此thử 坐tọa 者giả 身thân 端đoan 而nhi 心tâm 正chánh 也dã 。 將tương 欲dục 靜tĩnh 心tâm 故cố 先tiên 端đoan 身thân 。 又hựu 作tác 此thử 坐tọa 取thủ 道đạo 則tắc 易dị 。 魔ma 生sanh 怖bố 心tâm 故cố 跏già 趺phu 坐tọa 也dã 。

入nhập 於ư 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 處Xứ 三Tam 昧Muội

第đệ 三tam 句cú 。 正chánh 明minh 入nhập 定định 。

問vấn 。

諸chư 佛Phật 未vị 曾tằng 出xuất 入nhập 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 入nhập 三tam 昧muội 。

答đáp 。

須tu 識thức 此thử 中trung 三tam 種chủng 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。

一nhất 者giả 。 說thuyết 《# 無vô 量lượng 義nghĩa 》# 明minh 直trực 說thuyết 。 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 名danh 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 二nhị 者giả 。 佛Phật 入nhập 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 三tam 昧muội 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 三tam 者giả 。 現hiện 瑞thụy 即tức 相tương/tướng 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 今kim 入nhập 定định 正chánh 有hữu 二nhị 意ý 。

一nhất 。 入nhập 三tam 昧muội 現hiện 瑞thụy 。 使sử 時thời 眾chúng 疑nghi 。 待đãi 文Văn 殊Thù 決quyết 疑nghi 方phương 得đắc 起khởi 定định 。 二nhị 。 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 定định 者giả 。 表biểu 佛Phật 語ngữ 默mặc 常thường 住trụ 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 也dã 。 若nhược 汎# 依y 諸chư 經kinh 例lệ 者giả 。 略lược 明minh 十thập 義nghĩa 。

一nhất 者giả 根căn 緣duyên 所sở 宜nghi 。 謂vị 出xuất 入nhập 適thích 緣duyên 動động 靜tĩnh 應ưng 物vật 。 二nhị 者giả 。 為vi 欲dục 現hiện 瑞thụy 是thị 故cố 入nhập 定định 。 則tắc 顯hiển 定định 為vi 瑞thụy 本bổn 。 若nhược 不bất 入nhập 定định 則tắc 瑞thụy 無vô 所sở 由do 。 又hựu 不bất 入nhập 定định 而nhi 現hiện 瑞thụy 者giả 。 或hoặc 恐khủng 非phi 佛Phật 現hiện 瑞thụy 。 為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。 須tu 入nhập 定định 也dã 。 三tam 者giả 。 夫phu 欲dục 赴phó 緣duyên 說thuyết 法Pháp 。 必tất 須tu 審thẩm 法pháp 察sát 機cơ 。 今kim 將tương 演diễn 一Nhất 乘Thừa 故cố 入nhập 定định 也dã 。 四tứ 者giả 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 尊tôn 人nhân 重trọng/trùng 法pháp 故cố 。 以dĩ 法pháp 相tướng 微vi 妙diệu 佛Phật 欲dục 說thuyết 之chi 尚thượng 須tu 入nhập 定định 。 故cố 知tri 此thử 法pháp 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 五ngũ 者giả 。 六lục 師sư 等đẳng 謂vị 一nhất 切thiết 時thời 常thường 有hữu 智trí 慧tuệ 。 佛Phật 破phá 此thử 執chấp 故cố 明minh 諸chư 法pháp 因nhân 緣duyên 成thành 。 由do 定định 發phát 慧tuệ 故cố 靜tĩnh 極cực 則tắc 鑒giám 明minh 也dã 。 六lục 者giả 。 示thị 佛Phật 定định 圓viên 慧tuệ 滿mãn 。 入nhập 定định 故cố 顯hiển 佛Phật 定định 圓viên 。 起khởi 定định 說thuyết 法Pháp 彰chương 佛Phật 慧tuệ 滿mãn 。 若nhược 不bất 入nhập 定định 則tắc 定định 門môn 不bất 顯hiển 。 若nhược 不bất 說thuyết 法Pháp 。 則tắc 慧tuệ 義nghĩa 不bất 彰chương 也dã 。 七thất 者giả 。 為vi 末mạt 世thế 模mô 軌quỹ 。 佛Phật 欲dục 說thuyết 法Pháp 尚thượng 入nhập 定định 靜tĩnh 心tâm 。 況huống 復phục 餘dư 人nhân 。 散tán 心tâm 欲dục 說thuyết 法Pháp 耶da 。 故cố 須tu 皆giai 學học 佛Phật 慧tuệ 也dã 。 八bát 者giả 。 欲dục 示thị 聰thông 明minh 人nhân 相tương/tướng 。 能năng 善thiện 思tư 惟duy 。 能năng 善thiện 說thuyết 法Pháp 也dã 。 九cửu 者giả 。 入nhập 定định 現hiện 瑞thụy 生sanh 後hậu 三tam 問vấn 答đáp 所sở 由do 。 便tiện 得đắc 略lược 開khai 古cổ 佛Phật 已dĩ 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 使sử 時thời 眾chúng 聞văn 不bất 生sanh 疑nghi 怖bố 。 十thập 者giả 。 三tam 密mật 利lợi 物vật 。 謂vị 意ý 密mật 入nhập 定định 。 身thân 密mật 放phóng 光quang 。 口khẩu 密mật 說thuyết 法Pháp 也dã 。 又hựu 即tức 寂tịch 而nhi 用dụng 為vi 出xuất 。 即tức 用dụng 而nhi 寂tịch 為vi 入nhập 。 此thử 是thị 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 。 故cố 有hữu 出xuất 入nhập 之chi 名danh 也dã 。 《# 論luận 》# 云vân 。

入nhập 三tam 昧muội 者giả 。 明minh 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 。 隨tùy 自tự 在tại 力lực 。 此thử 力lực 有hữu 二nhị 。

一nhất 者giả 。 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 。 對đối 治trị 攝nhiếp 取thủ 覺giác 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 此thử 是thị 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 謂vị 良lương 藥dược 也dã 。 二nhị 者giả 。 為vi 對đối 治trị 無vô 量lượng 世thế 來lai 。 堅kiên 執chấp 煩phiền 惱não 。 即tức 三tam 乘thừa 執chấp 病bệnh 也dã 。 即tức 亦diệc 令linh 知tri 病bệnh 識thức 藥dược 義nghĩa 也dã 。

三tam 昧muội

者giả 。 此thử 云vân 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 。 又hựu 云vân 調điều 直trực 定định 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 不bất 入nhập 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 。 乃nãi 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 定định 耶da 。

答đáp 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

既ký 是thị 《# 法pháp 華hoa 》# 序tự 分phần/phân 。 未vị 是thị 正chánh 經kinh 故cố 不bất 入nhập 也dã 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

若nhược 入nhập 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 者giả 。 彌Di 勒Lặc 等đẳng 即tức 能năng 測trắc 知tri 。 今kim 欲dục 令linh 不bất 能năng 忖thốn 度độ 。 是thị 故cố 不bất 入nhập 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 也dã 。 今kim 明minh 此thử 經Kinh 大đại 宗tông 凡phàm 有hữu 二nhị 門môn 。

一nhất 者giả 。 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 謂vị 從tùng 本bổn 起khởi 末mạt 。 二nhị 。 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 則tắc 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 。 上thượng 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 》# 明minh 出xuất 生sanh 義nghĩa 。 即tức 顯hiển 《# 法pháp 華hoa 》# 從tùng 本bổn 起khởi 末mạt 。 今kim 還hoàn 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 處xứ 定định 者giả 。 即tức 顯hiển 此thử 經Kinh 明minh 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 。 此thử 二nhị 既ký 是thị 經Kinh 之chi 始thỉ 終chung 。 故cố 為vi 開khai 發phát 序tự 也dã 。 又hựu 上thượng 說thuyết 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 。 謂vị 從tùng 一nhất 生sanh 多đa 即tức 是thị 說thuyết 一nhất 法pháp 。 今kim 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 處xứ 定định 。 還hoàn 入nhập 一nhất 法pháp 。 則tắc 出xuất 入nhập 皆giai 是thị 。 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 顯hiển 《# 法pháp 華hoa 》# 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 為vi 法pháp 華hoa 序tự 。

問vấn 。

何hà 故cố 語ngữ 默mặc 皆giai 住trụ 一nhất 耶da 。

答đáp 。

顯hiển 唯duy 有hữu 一nhất 道đạo 更cánh 無vô 有hữu 二nhị 。 故cố 若nhược 語ngữ 若nhược 默mặc 。 皆giai 住trụ 一nhất 也dã 。 又hựu 佛Phật 勅sắc 弟đệ 子tử 常thường 行hành 二nhị 事sự 。

一nhất 。 聖thánh 說thuyết 法Pháp 。 二nhị 。 聖thánh 默mặc 然nhiên 。 聖thánh 說thuyết 法Pháp 者giả 。 從tùng 實thật 相tướng 觀quán 出xuất 。 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 也dã 。 聖thánh 默mặc 然nhiên 者giả 。 說thuyết 實thật 相tướng 竟cánh 。 還hoàn 入nhập 實thật 相tướng 觀quán 也dã 。 故cố 動động 靜tĩnh 語ngữ 默mặc 皆giai 應ưng 實thật 相tướng 。 實thật 相tướng 即tức 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 上thượng 說thuyết 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 。 》# 謂vị 聖thánh 說thuyết 法Pháp 。 今kim 還hoàn 入nhập 此thử 定định 謂vị 聖thánh 默mặc 然nhiên 也dã 。

問vấn 。

前tiền 云vân 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 。 今kim 何hà 故cố 復phục 名danh 三tam 昧muội 。

答đáp 。

照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 名danh 定định 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 名danh 慧tuệ 。 慧tuệ 發phát 於ư 外ngoại 名danh 經kinh 。 靜tĩnh 極cực 於ư 內nội 稱xưng 定định 。 身thân 心tâm 不bất 動động 。 者giả 結kết 上thượng 二nhị 義nghĩa 也dã 。 以dĩ 身thân 不bất 動động 結kết 上thượng 身thân 端đoan 。 以dĩ 心tâm 不bất 動động 結kết 上thượng 心tâm 靜tĩnh 。 至chí 人nhân 體thể 實thật 相tướng 而nhi 有hữu 身thân 心tâm 。 雖tuy 身thân 不bất 身thân 身thân 不bất 動động 也dã 。 雖tuy 心tâm 不bất 心tâm 。 心tâm 不bất 動động 也dã 。 故cố 身thân 同đồng 枯khô 木mộc 。 心tâm 若nhược 死tử 灰hôi 。 又hựu 身thân 心tâm 不bất 動động 。 顯hiển 佛Phật 起khởi 定định 未vị 期kỳ 。 生sanh 後hậu 疑nghi 問vấn 。

是thị 時thời 天thiên 雨vũ 。 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 現hiện 瑞thụy 序tự 。

問vấn 。

即tức 應ưng 說thuyết 法Pháp 。 何hà 故cố 須tu 現hiện 瑞thụy 。

答đáp 。

此thử 是thị 相tương/tướng 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 雨vũ 華hoa 動động 地địa 表biểu 所sở 化hóa 成thành 佛Phật 相tương/tướng 。 放phóng 光quang 表biểu 能năng 化hóa 說thuyết 法Pháp 華hoa 相tương/tướng 也dã 。 又hựu 既ký 說thuyết 奇kỳ 特đặc 之chi 法Pháp 。 必tất 感cảm 非phi 常thường 之chi 瑞thụy 。 蓋cái 是thị 理lý 數số 之chi 然nhiên 也dã 。 又hựu 率suất 爾nhĩ 而nhi 說thuyết 不bất 生sanh 尊tôn 敬kính 。 須tu 驚kinh 耳nhĩ 目mục 方phương 乃nãi 渴khát 仰ngưỡng 。 又hựu 現hiện 瑞thụy 發phát 其kỳ 信tín 心tâm 。 說thuyết 法Pháp 生sanh 其kỳ 悟ngộ 解giải 。 又hựu 現hiện 瑞thụy 令linh 其kỳ 種chủng 福phước 。 說thuyết 法Pháp 使sử 其kỳ 植thực 慧tuệ 。 又hựu 即tức 是thị 衣y 裓kích 。 机cơ 案án 二nhị 種chủng 出xuất 子tử 。 衣y 裓kích 以dĩ 譬thí 神thần 通thông 。 机cơ 案án 喻dụ 之chi 說thuyết 法Pháp 也dã 。 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 既ký 不bất 得đắc 用dụng 。 今kim 將tương 去khứ 世thế 始thỉ 得đắc 用dụng 之chi 。

問vấn 。

瑞thụy 有hữu 幾kỷ 種chủng 。

答đáp 。

光quang 宅trạch 云vân 。

前tiền 現hiện 六lục 瑞thụy 於ư 此thử 土thổ/độ 。 次thứ 現hiện 六lục 瑞thụy 於ư 他tha 方phương 。 合hợp 十thập 二nhị 瑞thụy 也dã 。 現hiện 六lục 瑞thụy 於ư 此thử 土thổ/độ 者giả 。

一nhất 。 說thuyết 法Pháp 。 二nhị 。 入nhập 定định 。 三tam 。 雨vũ 華hoa 。 四tứ 。 動động 地địa 。 五ngũ 。 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 。 六lục 。 放phóng 光quang 。 束thúc 此thử 六lục 瑞thụy 以dĩ 為vi 三tam 雙song 。

說thuyết 經Kinh 是thị 趣thú 機cơ 作tác 教giáo 。 入nhập 定định 是thị 靜tĩnh 鑒giám 前tiền 理lý 。 此thử 動động 靜tĩnh 一nhất 雙song 也dã 。 上thượng 即tức 天thiên 雨vũ 四tứ 華hoa 。 下hạ 即tức 地địa 六lục 種chủng 動động 。 上thượng 下hạ 一nhất 雙song 也dã 。

時thời 會hội 內nội 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 如Như 來Lai 外ngoại 放phóng 光quang 明minh 。 內nội 外ngoại 一nhất 雙song 也dã 。

今kim 謂vị 六lục 句cú 之chi 中trung 三tam 句cú 非phi 瑞thụy 。 何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。 《# 釋thích 論luận 》# 云vân 。

佛Phật 入nhập 王vương 三tam 昧muội 。 現hiện 七thất 種chủng 瑞thụy 相tướng 不bất 數số 入nhập 定định 。

故cố 知tri 入nhập 定định 非phi 瑞thụy 。

時thời 眾chúng 覩đổ 瑞thụy 歡hoan 喜hỷ 。 如như 《# 大đại 品phẩm 》# 時thời 眾chúng 覩đổ 動động 地địa 瑞thụy 心tâm 生sanh 和hòa 悅duyệt 。 故cố 知tri 眾chúng 喜hỷ 亦diệc 非phi 瑞thụy 也dã 。 說thuyết 經Kinh 乃nãi 是thị 赴phó 緣duyên 之chi 教giáo 。 亦diệc 不bất 名danh 瑞thụy 。 若nhược 說thuyết 經Kinh 是thị 瑞thụy 。 彌Di 勒Lặc 何hà 故cố 不bất 問vấn 說thuyết 經Kinh 意ý 也dã 。 入nhập 定định 等đẳng 亦diệc 同đồng 此thử 責trách 。 今kim 明minh 六lục 種chủng 之chi 中trung 但đãn 三tam 是thị 瑞thụy 。 謂vị 雨vũ 華hoa 。 動động 地địa 及cập 放phóng 光quang 也dã 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

佛Phật 入nhập 王vương 三tam 昧muội 現hiện 七thất 種chủng 瑞thụy

今kim 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 三tam 昧muội 現hiện 三tam 種chủng 瑞thụy 。

問vấn 。

何hà 故cố 但đãn 現hiện 三tam 瑞thụy 耶da 。

答đáp 。

今kim 明minh 盡tận 理lý 之chi 法pháp 故cố 有hữu 窮cùng 大đại 之chi 瑞thụy 。 言ngôn 其kỳ 大đại 者giả 不bất 出xuất 三tam 種chủng 。

天thiên 為vi 其kỳ 瑞thụy 。 地địa 為vi 其kỳ 瑞thụy 。 佛Phật 為vi 天thiên 地địa 之chi 主chủ 復phục 示thị 徵trưng 祥tường 。 其kỳ 猶do 惡ác 之chi 大đại 者giả 。 即tức 天thiên 為vi 其kỳ 災tai 。 地địa 示thị 其kỳ 禍họa 。 神thần 現hiện 其kỳ 怪quái 也dã 。 又hựu 表biểu 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 同đồng 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 三tam 根căn 眾chúng 生sanh 咸hàm 歸quy 不bất 二nhị 。 故cố 現hiện 三tam 瑞thụy 也dã 。

問vấn 。

《# 書thư 》# 云vân

明minh 主chủ 以dĩ 孝hiếu 慈từ 訓huấn 世thế 。 即tức 赤xích 烏ô 翔tường 而nhi 老lão 人nhân 現hiện 。 仁nhân 德đức 育dục 物vật 。 即tức 醴# 湶# 涌dũng 嘉gia 禾hòa 生sanh 。 一nhất 角giác 獸thú 出xuất 即tức 。 天thiên 下hạ 太thái 平bình 。 治trị 得đắc 人nhân 心tâm 連liên 李# 生sanh 。 故cố 德đức 充sung 于vu 內nội 瑞thụy 發phát 于vu 外ngoại 。

今kim 此thử 三tam 瑞thụy 各các 何hà 所sở 表biểu 耶da 。

答đáp 。

欲dục 表biểu 聲Thanh 聞Văn 四tứ 眾chúng 。 同đồng 歸quy 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 天thiên 雨vũ 四tứ 華hoa 。 人nhân 天thiên 六lục 趣thú 並tịnh 皆giai 成thành 佛Phật 。 故cố 地địa 六lục 種chủng 動động 。 此thử 二nhị 成thành 佛Phật 必tất 籍tịch 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 故cố 放phóng 光quang 表biểu 之chi 。 又hựu 天thiên 雨vũ 四tứ 華hoa 表biểu 四tứ 乘thừa 眾chúng 生sanh 並tịnh 皆giai 作tác 佛Phật 。 地địa 六lục 種chủng 動động 。 表biểu 六lục 趣thú 眾chúng 生sanh 。 同đồng 悟ngộ 不bất 二nhị 。 此thử 二nhị 成thành 佛Phật 皆giai 由do 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 故cố 光quang 瑞thụy 表biểu 之chi 。 又hựu 天thiên 雨vũ 四tứ 華hoa 表biểu 上thượng 天thiên 眾chúng 生sanh 應ưng 悟ngộ 一Nhất 乘Thừa 。 地địa 六lục 種chủng 動động 。 表biểu 下hạ 地địa 含hàm 識thức 同đồng 階giai 不bất 二nhị 。 上thượng 天thiên 下hạ 地địa 同đồng 悉tất 悟ngộ 者giả 。 並tịnh 由do 佛Phật 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 故cố 光quang 瑞thụy 表biểu 之chi 。 又hựu 天thiên 雨vũ 華hoa 表biểu 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 使sử 天thiên 靈linh 歡hoan 喜hỷ 。 下hạ 地địa 振chấn 動động 表biểu 敷phu 不bất 二nhị 即tức 地địa 祇kỳ 踊dũng 躍dược 。 喜hỷ 躍dược 所sở 由do 皆giai 藉tạ 於ư 佛Phật 。 故cố 放phóng 光quang 表biểu 之chi 也dã 。

就tựu 文văn 為vi 四tứ 。

第đệ 一nhất 。 雨vũ 華hoa 動động 地địa 瑞thụy 。 第đệ 二nhị 。 明minh 時thời 眾chúng 覩đổ 瑞thụy 歡hoan 喜hỷ 。 第đệ 三tam 。 佛Phật 放phóng 光quang 瑞thụy 。 第đệ 四tứ 。

時thời 眾chúng 覩đổ 光quang 瑞thụy 。 此thử 即tức 雨vũ 感cảm 雨vũ 應ưng 為vi 二nhị 雙song 也dã 。 前tiền 明minh 雨vũ 華hoa 。 次thứ 明minh 地địa 動động 。

是thị 時thời

者giả 。 雨vũ 華hoa 時thời 也dã 。 正chánh 是thị 四tứ 眾chúng 聞văn 經Kinh 悟ngộ 一Nhất 乘Thừa 時thời 。

天thiên 雨vũ

者giả 。 雨vũ 華hoa 處xứ 也dã 。 據cứ 事sự 而nhi 言ngôn 。 既ký 說thuyết 非phi 常thường 之chi 法pháp 。 致trí 感cảm 諸chư 天thiên 供cúng 養dường 。 故cố 文Văn 殊Thù 偈kệ 云vân 。

天thiên 雨vũ 曼mạn 陀đà 華hoa 。 天thiên 鼓cổ 自tự 然nhiên 鳴minh 。 諸chư 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 。 供cúng 養dường 人Nhân 中Trung 尊Tôn 。

約ước 理lý 而nhi 談đàm 者giả 。 天thiên 者giả 淨tịnh 也dã 。 四tứ 眾chúng 封phong 執chấp 之chi 心tâm 既ký 淨tịnh 。 故cố 得đắc 聞văn 經Kinh 成thành 佛Phật 。

曼mạn 陀đà 羅la 華hoa

者giả 。 正chánh 明minh 所sở 雨vũ 四tứ 華hoa 名danh 字tự 。 但đãn 雨vũ 四tứ 華hoa 者giả 。 正chánh 表biểu 四tứ 眾chúng 成thành 佛Phật 。

前tiền 二nhị 華hoa 表biểu 出xuất 家gia 二nhị 眾chúng 成thành 佛Phật 。 後hậu 二nhị 華hoa 表biểu 在tại 家gia 二nhị 眾chúng 成thành 佛Phật 。 又hựu 昔tích 不bất 明minh 四tứ 乘thừa 成thành 佛Phật 。 今kim 並tịnh 會hội 歸quy 佛Phật 乘thừa 。 故cố 但đãn 雨vũ 四tứ 華hoa 。 亦diệc 前tiền 二nhị 是thị 白bạch 華hoa 。 表biểu 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 無vô 漏lậu 善thiện 成thành 佛Phật 。 後hậu 二nhị 赤xích 華hoa 。 表biểu 人nhân 天thiên 有hữu 漏lậu 善thiện 亦diệc 成thành 佛Phật 。 四tứ 華hoa 之chi 內nội 皆giai 前tiền 雨vũ 小tiểu 後hậu 雨vũ 大đại 者giả 。 表biểu 修tu 行hành 從tùng 小tiểu 以dĩ 至chí 大đại 。 自tự 淺thiển 以dĩ 入nhập 深thâm 也dã 。

曼mạn 陀đà 羅la 華hoa

者giả 。 河hà 西tây 道đạo 朗lãng 云vân 。

天thiên 華hoa 名danh 也dã 。 中trung 國quốc 亦diệc 有hữu 之chi 。 其kỳ 色sắc 似tự 赤xích 而nhi 黃hoàng 。 如như 青thanh 而nhi 紫tử 。 如như 綠lục 而nhi 紅hồng 。

曼mạn 殊thù 沙sa 華hoa

者giả 。 亦diệc 天thiên 華hoa 名danh 也dã 。 其kỳ 色sắc 鮮tiên 白bạch 。 無vô 白bạch 能năng 為ví 喻dụ 。 《# 注chú 經kinh 》# 云vân 。

如như 意ý 華hoa 。 隨tùy 諸chư 天thiên 意ý 出xuất 生sanh 。 故cố 以dĩ 為vi 名danh 。

也dã 。

大đại 曼mạn 陀đà 羅la 華hoa

者giả 。 大đại 如như 意ý 華hoa 。 此thử 出xuất 《# 正Chánh 法Pháp 華Hoa 經Kinh 》# 也dã 。 《# 道Đạo 行hạnh 》# 翻phiên 云vân 成thành 意ý 華hoa 也dã 。

曼mạn 殊thù 沙sa 華hoa

者giả 。 是thị 圓viên 華hoa 也dã 。 次thứ 是thị 大đại 圓viên 華hoa 也dã 。 光quang 宅trạch 云vân 。

初sơ 二nhị 赤xích 圓viên 華hoa 。 大đại 赤xích 圓viên 華hoa 。 後hậu 二nhị 白bạch 圓viên 華hoa 。 大đại 白bạch 圓viên 華hoa 。

散tán 佛Phật 及cập 大đại 眾chúng

者giả 。 據cứ 事sự 而nhi 言ngôn 。 供cúng 養dường 於ư 佛Phật 及cập 眾chúng 也dã 。 約ước 所sở 表biểu 者giả 。 明minh 大đại 眾chúng 行hành 因nhân 必tất 得đắc 成thành 佛Phật 也dã 。

普phổ 佛Phật 世thế 界giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động

者giả 。 第đệ 二nhị 。 明minh 動động 地địa 瑞thụy 。 從tùng 天thiên 至chí 地địa 即tức 為vi 次thứ 第đệ 也dã 。 約ước 所sở 表biểu 義nghĩa 者giả 。 此thử 經Kinh 雖tuy 會hội 四tứ 乘thừa 同đồng 歸quy 一nhất 極cực 。 而nhi 教giáo 宗tông 所sở 起khởi 正chánh 。 為vì 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 傍bàng 及cập 人nhân 天thiên 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 前tiền 雨vũ 四tứ 華hoa 表biểu 聲Thanh 聞Văn 四tứ 眾chúng 。 入nhập 於ư 佛Phật 乘thừa 。 後hậu 及cập 人nhân 天thiên 六lục 趣thú 同đồng 歸quy 不bất 二nhị 。 故cố 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。

為vì 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 名danh 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa

不bất 正chánh 言ngôn 為vi 人nhân 天thiên 說thuyết 。 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。

普phổ 佛Phật 世thế 界giới

者giả 。 釋Thích 迦Ca 所sở 王vương 之chi 土thổ/độ 皆giai 動động 故cố 云vân 普phổ 也dã 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。

而nhi 此thử 世thế 界giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động

亦diệc 可khả 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 皆giai 動động 名danh 之chi 為vi 普phổ 。 故cố 文Văn 殊Thù 偈kệ 云vân 。

一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 土độ 。 即tức 時thời 大đại 震chấn 動động

又hựu 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

其kỳ 土thổ/độ 最tối 在tại 邊biên 是thị 釋Thích 迦Ca 所sở 度độ 因nhân 緣duyên 邊biên

今kim 明minh 普phổ 義nghĩa 是thị 可khả 度độ 因nhân 緣duyên 普phổ 也dã 。

六lục 種chủng 動động

者giả 。 謂vị 二nhị 種chủng 六lục 也dã 。

一nhất 。 六lục 時thời 動động 。 謂vị 降giáng/hàng 胎thai 。 初sơ 生sanh 。 出xuất 家gia 。 成thành 道Đạo 。 說thuyết 法Pháp 并tinh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 是thị 六lục 中trung 之chi 一nhất 。 謂vị 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 故cố 大đại 動động 也dã 。 又hựu 六lục 種chủng 動động 。

一nhất 動động 。 二nhị 起khởi 。 三tam 踊dũng 。 四tứ 震chấn 。 五ngũ 覺giác 。 六lục 吼hống 也dã 。 搖dao 颺dương 不bất 安an 為vi 動động 。 鱗lân 壟# 凹ao 凸# 為vi 踊dũng 。 自tự 下hạ 昇thăng 高cao 為vi 起khởi 。 隱ẩn 隱ẩn 有hữu 聲thanh 為vi 震chấn 。 碎toái 磕# 發phát 嚮hướng 為vi 吼hống 。 令linh 眾chúng 生sanh 覺giác 悟ngộ 為vi 覺giác 。 一nhất 一nhất 各các 三tam 。 為vi 十thập 八bát 相tương 動động 。 《# 大đại 品phẩm 》# 就tựu 踊dũng 中trung 開khai 為vi 六lục 。 即tức 動động 等đẳng 各các 六lục 。 便tiện 六lục 六lục 三tam 十thập 六lục 。 今kim 文văn 略lược 舉cử 震chấn 與dữ 動động 也dã 。

爾nhĩ 時thời 會hội 中trung

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 覩đổ 瑞thụy 歡hoan 喜hỷ 也dã 。 文văn 為vi 二nhị 。

前tiền 明minh 覩đổ 瑞thụy 之chi 人nhân 。 初sơ 辨biện 四tứ 眾chúng 者giả 。 上thượng 四tứ 華hoa 正chánh 表biểu 四tứ 眾chúng 悟ngộ 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 今kim 明minh 四tứ 眾chúng 覩đổ 瑞thụy 歡hoan 喜hỷ 。

及cập 諸chư 天thiên 龍long

者giả 。 上thượng 地địa 六lục 種chủng 動động 。 表biểu 人nhân 天thiên 六lục 趣thú 普phổ 皆giai 成thành 佛Phật 。 故cố 今kim 列liệt 六lục 道đạo 之chi 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 也dã 。 不bất 列liệt 菩Bồ 薩Tát 覩đổ 瑞thụy 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 自tự 昔tích 以dĩ 來lai 。 已dĩ 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 作tác 佛Phật 故cố 無vô 瑞thụy 表biểu 之chi 。 所sở 以dĩ 不bất 明minh 。 菩Bồ 薩Tát 歡hoan 喜hỷ 。 昔tích 未vị 會hội 四tứ 乘thừa 成thành 佛Phật 故cố 有hữu 瑞thụy 表biểu 之chi 。 所sở 以dĩ 言ngôn 四tứ 乘thừa 之chi 人nhân 覩đổ 瑞thụy 歡hoan 喜hỷ 也dã 。

人nhân 非phi 人nhân

者giả 。 八bát 部bộ 鬼quỷ 神thần 。 本bổn 悉tất 非phi 人nhân 而nhi 變biến 作tác 人nhân 形hình 來lai 聽thính 說thuyết 法Pháp 。 故cố 云vân 人nhân 非phi 人nhân 也dã 。

是thị 諸chư 大đại 眾chúng

下hạ 。 正chánh 明minh 歡hoan 喜hỷ 。

合hợp 掌chưởng

表biểu 形hình 無vô 異dị 用dụng 。

一nhất 心tâm

明minh 意ý 無vô 他tha 緣duyên 。 夫phu 喜hỷ 敬kính 交giao 集tập 。 實thật 合hợp 渴khát 仰ngưỡng 之chi 情tình 。 異dị 瑞thụy 並tịnh 興hưng 。 疑nghi 有hữu 非phi 常thường 之chi 說thuyết 也dã 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 放phóng 眉mi 間gian 光quang

此thử 下hạ 。 第đệ 三tam 。 次thứ 現hiện 光quang 瑞thụy 。

問vấn 。

雨vũ 華hoa 。 動động 地địa 。 放phóng 光quang 何hà 故cố 不bất 合hợp 為vi 一nhất 類loại 。 而nhi 前tiền 明minh 兩lưỡng 瑞thụy 後hậu 明minh 覩đổ 瑞thụy 。 今kim 復phục 現hiện 光quang 。 瑞thụy 後hậu 明minh 覩đổ 瑞thụy 耶da 。

答đáp 。

瑞thụy 雖tuy 有hữu 三tam 。 義nghĩa 門môn 唯duy 二nhị 。 前tiền 之chi 二nhị 瑞thụy 表biểu 於ư 所sở 化hóa 。 故cố 明minh 所sở 化hóa 覩đổ 於ư 二nhị 瑞thụy 。 今kim 辨biện 放phóng 光quang 即tức 能năng 化hóa 之chi 瑞thụy 。 故cố 前tiền 明minh 光quang 瑞thụy 後hậu 辨biện 覩đổ 瑞thụy 。 又hựu 前tiền 二nhị 是thị 依y 果quả 瑞thụy 。 後hậu 是thị 正chánh 果quả 瑞thụy 。 又hựu 前tiền 是thị 意ý 業nghiệp 現hiện 瑞thụy 。 後hậu 是thị 身thân 業nghiệp 現hiện 瑞thụy 。 今kim 欲dục 分phần/phân 二nhị 瑞thụy 不bất 同đồng 。 兩lưỡng 見kiến 亦diệc 異dị 。 故cố 不bất 一nhất 處xứ 同đồng 辨biện 也dã 。 依y 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 。 生sanh 起khởi 者giả 。 初sơ 入nhập 定định 現hiện 瑞thụy 。 大đại 眾chúng 覩đổ 瑞thụy 渴khát 仰ngưỡng 欲dục 聞văn 法pháp 。 故cố 佛Phật 放phóng 光quang 。 故cố 有hữu 此thử 章chương 來lai 也dã 。

爾nhĩ 時thời

者giả 。 放phóng 光quang 時thời 也dã 。

佛Phật

者giả 。 放phóng 光quang 人nhân 也dã 。

眉mi 間gian

者giả 。 放phóng 光quang 處xứ 也dã 。 下hạ 不bất 以dĩ 足túc 。 上thượng 不bất 以dĩ 頂đảnh 。 眉mi 間gian 放phóng 光quang 者giả 。 表biểu 一Nhất 乘Thừa 是thị 中trung 道Đạo 法Pháp 也dã 。

白bạch 毫hào

者giả 。 表biểu 理lý 顯hiển 明minh 稱xưng 白bạch 。 教giáo 無vô 纖tiêm 隱ẩn 為vi 毫hào 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 出xuất 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 解giải 白bạch 毫hào 相tướng 云vân 。

舒thư 之chi 即tức 長trường/trưởng 五ngũ 尺xích 。 卷quyển 之chi 即tức 如như 旋toàn 螺loa 。

《# 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經kinh 》# 云vân 。

為vi 太thái 子tử 時thời 長trường/trưởng 五ngũ 尺xích 。 樹thụ 下hạ 時thời 長trường 一nhất 丈trượng 四tứ 尺xích 五ngũ 寸thốn 。 成thành 道Đạo 時thời 一nhất 丈trượng 五ngũ 尺xích 。 舒thư 之chi 表biểu 裏lý 有hữu 清thanh 徹triệt 。 白bạch 淨tịnh 光quang 明minh 。 置trí 之chi 便tiện 失thất 淨tịnh 光quang 。 而nhi 卷quyển 縮súc 在tại 兩lưỡng 眉mi 之chi 間gian 。

經kinh 或hoặc 言ngôn 右hữu 旋toàn 宛uyển 轉chuyển 。 如như 日nhật 正chánh 中trung 。 或hoặc 言ngôn 如như 天thiên 白bạch 寶bảo 。

光quang 明minh

者giả 。 正chánh 放phóng 光quang 也dã 。 表biểu 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 智trí 炬cự 將tương 暉huy 。 故cố 身thân 光quang 前tiền 曜diệu 。 光quang 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 。 能năng 顯hiển 物vật 。 喻dụ 此thử 經Kinh 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 之chi 理lý 。 二nhị 。 能năng 滅diệt 闇ám 。 表biểu 此thử 經Kinh 能năng 滅diệt 二Nhị 乘Thừa 之chi 惑hoặc 。

照chiếu 于vu 東đông 方phương

下hạ 。 光quang 所sở 照chiếu 處xứ 也dã 。 唯duy 照chiếu 一nhất 方phương 不bất 照chiếu 九cửu 方phương 者giả 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。 無vô 有hữu 餘dư 乘thừa 也dã 。 於ư 十thập 方phương 中trung 。 但đãn 照chiếu 東đông 方phương 者giả 。 東đông 方phương 為vi 諸chư 方phương 之chi 本bổn 。 表biểu 一Nhất 乘Thừa 為vi 三tam 乘thừa 之chi 本bổn 。 故cố 昔tích 從tùng 一nhất 說thuyết 三tam 。 今kim 收thu 三Tam 歸Quy 一nhất 也dã 。

萬vạn 八bát 千thiên 世thế 界giới

者giả 。 表biểu 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 之chi 果quả 已dĩ 滿mãn 如như 萬vạn 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 因nhân 未vị 圓viên 如như 八bát 千thiên 。 又hựu 表biểu 一Nhất 乘Thừa 真chân 實thật 故cố 義nghĩa 即tức 具cụ 足túc 如như 萬vạn 。 三tam 乘thừa 是thị 方phương 便tiện 未vị 具cụ 足túc 故cố 如như 八bát 千thiên 。 又hựu 釋thích 世thế 界giới 有hữu 定định 數số 者giả 。 此thử 明minh 感cảm 應ứng 相tương/tướng 同đồng 也dã 。 眾chúng 生sanh 之chi 感cảm 既ký 其kỳ 不bất 遍biến 。 諸chư 佛Phật 之chi 應ưng 亦diệc 不bất 普phổ 也dã 。

靡mĩ 不bất 周chu 遍biến

者giả 。 乘thừa 有hữu 十thập 義nghĩa 。 十thập 相tương/tướng 表biểu 之chi 。

一nhất 。 有hữu 最tối 上thượng 義nghĩa 。 以dĩ 頭đầu 表biểu 之chi 。 二nhị 。 有hữu 中trung 道đạo 義nghĩa 。 以dĩ 眉mi 間gian 表biểu 之chi 。 三tam 。 有hữu 顯hiển 明minh 義nghĩa 。 以dĩ 白bạch 表biểu 之chi 。 四tứ 。 有hữu 無vô 纖tiêm 翳ế 義nghĩa 。 以dĩ 毫hào 表biểu 之chi 。 五ngũ 。 有hữu 破phá 闇ám 義nghĩa 。 以dĩ 光quang 表biểu 之chi 。 六lục 。 有hữu 不bất 二nhị 義nghĩa 。 以dĩ 一nhất 方phương 表biểu 之chi 。 七thất 。 有hữu 根căn 本bổn 義nghĩa 。 以dĩ 東đông 方phương 表biểu 之chi 。 八bát 。 有hữu 果quả 乘thừa 具cụ 足túc 義nghĩa 。 以dĩ 萬vạn 表biểu 之chi 。 九cửu 。 有hữu 因nhân 乘thừa 未vị 具cụ 足túc 義nghĩa 。 以dĩ 八bát 千thiên 表biểu 之chi 。 十thập 。 說thuyết 因nhân 果quả 理lý 盡tận 義nghĩa 。 以dĩ 周chu 遍biến 表biểu 之chi 。

下hạ 至chí 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 上thượng 至chí 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 天Thiên

者giả 。 上thượng 辨biện 橫hoạnh/hoành 照chiếu 。 顯hiển 諸chư 佛Phật 事sự 。 今kim 明minh 竪thụ 照chiếu 。 顯hiển 眾chúng 生sanh 事sự 。 照chiếu 地địa 獄ngục 。 明minh 苦khổ 之chi 可khả 愍mẫn 。 照chiếu 有hữu 頂đảnh 。 顯hiển 樂nhạo/nhạc/lạc 亦diệc 無vô 常thường 。 既ký 是thị 苦khổ 無vô 常thường 。 令linh 厭yếm 眾chúng 生sanh 事sự 悟ngộ 入nhập 佛Phật 事sự 也dã 。

於ư 此thử 世thế 界giới 。 悉tất 見kiến 彼bỉ 土độ

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 明minh 時thời 眾chúng 覩đổ 光quang 瑞thụy 。 凡phàm 有hữu 七thất 句cú 。

一nhất 。 見kiến 六lục 趣thú 。 二nhị 。 見kiến 化hóa 主chủ 。 三tam 。 聞văn 教giáo 門môn 。 四tứ 。 見kiến 四tứ 眾chúng 。 五ngũ 。 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 六lục 。 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 七thất 。 見kiến 起khởi 塔tháp 。

問vấn 。

佛Phật 何hà 故cố 令linh 眾chúng 見kiến 此thử 七thất 事sự 。

答đáp 。

七thất 事sự 是thị 他tha 方phương 諸chư 佛Phật 。 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 究cứu 竟cánh 法Pháp 門môn 。 今kim 欲dục 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 釋Thích 迦Ca 說thuyết 於ư 《# 法pháp 華hoa 》# 。 亦diệc 辨biện 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 究cứu 竟cánh 。 由do 佛Phật 光quang 照chiếu 見kiến 他tha 方phương 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 之chi 事sự 。 即tức 表biểu 由do 釋Thích 迦Ca 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 故cố 得đắc 顯hiển 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 究cứu 竟cánh 也dã 。

問vấn 。

云vân 何hà 七thất 事sự 攝nhiếp 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 耶da 。

答đáp 。

如Như 《# 大Đại 品Phẩm 經Kinh 》# 云Vân

諸chư 法pháp 無vô 所sở 有hữu 。 如như 是thị 有hữu 諸chư 法pháp 。

無vô 所sở 有hữu 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 本bổn 性tánh 寂tịch 滅diệt 。 如như 是thị 有hữu 者giả 。 諸chư 法pháp 雖tuy 無vô 所sở 有hữu 。 於ư 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 成thành 有hữu 。 故cố 有hữu 六lục 趣thú 生sanh 死tử 。 既ký 無vô 所sở 有hữu 於ư 眾chúng 生sanh 成thành 有hữu 。 今kim 欲dục 令linh 其kỳ 悟ngộ 有hữu 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 第đệ 二nhị 次thứ 明minh 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 既ký 有hữu 化hóa 主chủ 即tức 說thuyết 教giáo 門môn 。 既ký 有hữu 所sở 稟bẩm 之chi 教giáo 故cố 便tiện 有hữu 稟bẩm 教giáo 之chi 人nhân 。 如như 稟bẩm 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 後hậu 皆giai 成thành 菩Bồ 薩Tát 。 既ký 並tịnh 成thành 菩Bồ 薩Tát 即tức 一nhất 化hóa 事sự 竟cánh 。 便tiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 為vi 利lợi 物vật 故cố 次thứ 明minh 起khởi 塔tháp 。 故cố 云vân 七thất 事sự 明minh 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 究cứu 竟cánh 也dã 。 一nhất 方phương 之chi 佛Phật 既ký 具cụ 此thử 七thất 事sự 。 十thập 方phương 三tam 世thế 佛Phật 。 義nghĩa 亦diệc 同đồng 然nhiên 。 故cố 現hiện 彼bỉ 土độ 之chi 事sự 為vi 此thử 土thổ/độ 說thuyết 經Kinh 之chi 相tướng 也dã 。 然nhiên 義nghĩa 雖tuy 有hữu 七thất 。 不bất 過quá 二nhị 事sự 。

初sơ 一nhất 是thị 眾chúng 生sanh 事sự 。 後hậu 六lục 是thị 諸chư 佛Phật 事sự 。 然nhiên 諸chư 佛Phật 事sự 既ký 有hữu 六lục 。 眾chúng 生sanh 事sự 亦diệc 有hữu 六lục 即tức 六lục 趣thú 也dã 。 故cố 離ly 成thành 十thập 二nhị 事sự 也dã 。 所sở 以dĩ 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

煩phiền 惱não 差sai 別biệt 。 清thanh 淨tịnh 差sai 別biệt 。 煩phiền 惱não 差sai 別biệt 故cố 有hữu 六lục 趣thú 。 清thanh 淨tịnh 差sai 別biệt 故cố 有hữu 諸chư 佛Phật 六lục 事sự 。

今kim 前tiền 見kiến 六lục 趣thú 眾chúng 生sanh 者giả 。 明minh 眾chúng 生sanh 是thị 七thất 事sự 之chi 本bổn 。 故cố 先tiên 見kiến 之chi 。 又hựu 逐trục 文văn 勢thế 相tương 接tiếp 。 上thượng 光quang 明minh 前tiền 橫hoạnh/hoành 。 照chiếu 諸chư 佛Phật 土độ 。 次thứ 竪thụ 照chiếu 眾chúng 生sanh 事sự 。 今kim 續tục 此thử 文văn 故cố 前tiền 明minh 見kiến 眾chúng 生sanh 也dã 。

又hựu 見kiến 彼bỉ 土độ 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 見kiến 化hóa 主chủ 也dã 。

及cập 聞văn 諸chư 佛Phật 。 所sở 說thuyết 經Kinh 法Pháp

下hạ 。 第đệ 三tam 。 聞văn 教giáo 門môn 也dã 。

并tinh 見kiến 彼bỉ 諸chư

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 見kiến 稟bẩm 教giáo 人nhân 也dã 。 修tu 行hành 得đắc 道Đạo 。 者giả 雖tuy 有hữu 四tứ 眾chúng 。 不bất 出xuất 因nhân 果quả 。 修tu 三tam 學học 之chi 行hành 為vi 因nhân 。 得đắc 四Tứ 果Quả 之chi 道đạo 為vi 果quả 也dã 。

又hựu 見kiến 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 見kiến 稟bẩm 一Nhất 乘Thừa 教giáo 人nhân 成thành 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 邊biên 。 略lược 以dĩ 三tam 門môn 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。

種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên

者giả 。 過quá 去khứ 習tập 因nhân 為vi 因nhân 。 外ngoại 值trị 善thiện 友hữu 為vi 緣duyên 。 而nhi 內nội 因nhân 不bất 同đồng 。 外ngoại 緣duyên 非phi 一nhất 。 故cố 云vân 種chủng 種chủng 。 即tức 因nhân 緣duyên 門môn 攝nhiếp 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

種chủng 種chủng 信tín 解giải

者giả 。 始thỉ 名danh 為vi 信tín 。 終chung 稱xưng 為vi 解giải 。 又hựu 鈍độn 根căn 名danh 信tín 。 利lợi 根căn 名danh 解giải 。 上thượng 既ký 明minh 入nhập 道đạo 各các 有hữu 由do 藉tạ 。 故cố 今kim 明minh 入nhập 道đạo 有hữu 始thỉ 終chung 利lợi 鈍độn 。 故cố 以dĩ 信tín 解giải 門môn 攝nhiếp 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo

者giả 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 必tất 有hữu 相tướng 貌mạo 表biểu 彰chương 。 身thân 口khẩu 之chi 行hành 外ngoại 彰chương 為vi 相tương/tướng 。 意ý 業nghiệp 之chi 行hành 顯hiển 明minh 稱xưng 貌mạo 。 故cố 以dĩ 相tướng 貌mạo 門môn 攝nhiếp 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo

者giả 。 總tổng 上thượng 三tam 事sự 名danh 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 云vân 。

以dĩ 四Tứ 攝Nhiếp 法Pháp 。 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 。 名danh 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo

又hựu 見kiến 諸chư 佛Phật 般bát 涅Niết 槃Bàn

者giả 。 第đệ 六lục 。 見kiến 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 般bát 之chi 云vân 入nhập 。 即tức 入nhập 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

又hựu 見kiến 諸chư 佛Phật 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu

第đệ 七thất 。 起khởi 塔tháp 。

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 疑nghi 問vấn 序tự 。 所sở 以dĩ 疑nghi 問vấn 者giả 。 既ký 覩đổ 奇kỳ 特đặc 之chi 瑞thụy 。 知tri 說thuyết 非phi 常thường 之chi 法pháp 。 但đãn 未vị 測trắc 所sở 由do 。 故cố 生sanh 疑nghi 問vấn 也dã 。

問vấn 。

《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 《# 大đại 品phẩm 》# 皆giai 亦diệc 現hiện 瑞thụy 。 何hà 故cố 不bất 辨biện 瑞thụy 之chi 因nhân 緣duyên 。

答đáp 。

適thích 化hóa 不bất 同đồng 。 非phi 一nhất 方phương 也dã 。 又hựu 《# 大đại 品phẩm 》# 皆giai 是thị 出xuất 定định 現hiện 瑞thụy 。 佛Phật 既ký 將tương 說thuyết 非phi 久cửu 。 故cố 眾chúng 所sở 不bất 疑nghi 。 若nhược 如như 《# 仁nhân 王vương 》# 之chi 與dữ 此thử 經Kinh 。 並tịnh 是thị 定định 內nội 現hiện 瑞thụy 。 佛Phật 既ký 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 恐khủng 起khởi 定định 未vị 由do 。 是thị 以dĩ 推thôi 瑞thụy 意ý 也dã 。

問vấn 。

此thử 經Kinh 佛Phật 何hà 故cố 入nhập 定định 現hiện 瑞thụy 不bất 起khởi 定định 耶da 。

答đáp 。

三tam 執chấp 難nạn/nan 傾khuynh 。 一Nhất 乘Thừa 難nan 信tín 。 故cố 入nhập 定định 現hiện 瑞thụy 發phát 其kỳ 疑nghi 端đoan 。 然nhiên 後hậu 令linh 彌Di 勒Lặc 發phát 問vấn 。 文Văn 殊Thù 解giải 釋thích 。 明minh 古cổ 佛Phật 說thuyết 之chi 於ư 前tiền 。 釋Thích 迦Ca 敷phu 之chi 於ư 後hậu 。 開khai 信tín 解giải 之chi 漸tiệm 。 塞tắc 疑nghi 謗báng 之chi 情tình 。 釋Thích 迦Ca 方phương 得đắc 起khởi 定định 說thuyết 法Pháp 也dã 。

就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

一nhất 。 疑nghi 念niệm 。 二nhị 。 發phát 問vấn 。 初sơ 明minh 彌Di 勒Lặc 疑nghi 。 次thứ 辨biện 大đại 眾chúng 疑nghi 。 彌Di 勒Lặc 疑nghi 內nội 凡phàm 有hữu 三tam 句cú 。

第đệ 一nhất 。 疑nghi 佛Phật 何hà 故cố 現hiện 瑞thụy 。 就tựu 中trung 初sơ 牒điệp 。 次thứ 疑nghi 。

今kim 者giả 世Thế 尊Tôn 。 現hiện 神thần 變biến 相tướng

此thử 句cú 牒điệp 也dã 。 陰âm 陽dương 不bất 測trắc 為vi 神thần 。 改cải 常thường 之chi 事sự 為vi 變biến 。 有hữu 所sở 表biểu 彰chương 稱xưng 相tương/tướng 。

以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên

者giả 。 正chánh 生sanh 疑nghi 也dã 。

今kim 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 入nhập 于vu 三tam 昧muội

者giả 。 第đệ 二nhị 。 訪phỏng 覓mịch 釋thích 疑nghi 之chi 人nhân 。 此thử 疑nghi 從tùng 佛Phật 入nhập 三tam 昧muội 生sanh 。 亦diệc 前tiền 牒điệp 後hậu 疑nghi 。

今kim 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 入nhập 于vu 三tam 昧muội

者giả 。 佛Phật 既ký 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 恐khủng 起khởi 定định 未vị 由do 。 故cố 不bất 得đắc 諮tư 佛Phật 也dã 。

是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị

者giả 。 此thử 現hiện 瑞thụy 甚thậm 深thâm 。 非phi 心tâm 能năng 所sở 思tư 。 非phi 口khẩu 能năng 所sở 議nghị 。 故cố 自tự 不bất 能năng 解giải 也dã 。

現hiện 希hy 有hữu 事sự

者giả 。 曠khoáng 世thế 所sở 無vô 故cố 言ngôn 希hy 有hữu 。 以dĩ 其kỳ 希hy 有hữu 必tất 須tu 知tri 之chi 。 此thử 三tam 句cú 牒điệp 欲dục 問vấn 他tha 之chi 所sở 由do 也dã 。

今kim 當đương 問vấn 誰thùy

者giả 。 正chánh 訪phỏng 覓mịch 質chất 疑nghi 之chi 人nhân 也dã 。 將tương 扣khấu 智trí 慧tuệ 之chi 門môn 。 誰thùy 堪kham 郢# 匠tượng 之chi 選tuyển 也dã 。

復phục 作tác 是thị 念niệm 。

下hạ 。 第đệ 三tam 。 得đắc 釋thích 疑nghi 之chi 人nhân 也dã 。 以dĩ 得đắc 釋thích 疑nghi 之chi 人nhân 。 故cố 第đệ 二nhị 疑nghi 即tức 斷đoạn 也dã 。 亦diệc 有hữu 二nhị 句cú 。

初sơ 。 序tự 歎thán 文Văn 殊Thù 有hữu 堪kham 決quyết 疑nghi 之chi 德đức 。

我ngã 當đương 問vấn

下hạ 。 正chánh 明minh 問vấn 。

問vấn 。

何hà 故cố 問vấn 文Văn 殊Thù 。

答đáp 。

既ký 明minh 佛Phật 果Quả 一Nhất 乘Thừa 。 唯duy 佛Phật 能năng 了liễu 。 佛Phật 既ký 入nhập 定định 不bất 得đắc 問vấn 佛Phật 。 文Văn 殊Thù 是thị 過quá 去khứ 佛Phật 。 能năng 達đạt 佛Phật 事sự 。 是thị 故cố 問vấn 之chi 。 二nhị 者giả 。 如như 觀quán 音âm 等đẳng 亦diệc 是thị 古cổ 佛Phật 。 但đãn 問vấn 文Văn 殊Thù 者giả 。 以dĩ 彌Di 勒Lặc 與dữ 文Văn 殊Thù 等đẳng 。 昔tích 同đồng 在tại 燈đăng 明minh 佛Phật 所sở 。 故cố 得đắc 問vấn 之chi 。 三tam 者giả 。 問vấn 文Văn 殊Thù 得đắc 開khai 發phát 二nhị 分phần 經kinh 。

文Văn 殊Thù 引dẫn 燈đăng 明minh 佛Phật 現hiện 瑞thụy 等đẳng 事sự 。 得đắc 開khai 發phát 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 經kinh 。 文Văn 殊Thù 為vi 燃nhiên 燈đăng 之chi 師sư 。 得đắc 開khai 身thân 權quyền 身thân 實thật 經kinh 。 以dĩ 下hạ 將tương 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 。 今kim 先tiên 敘tự 以dĩ 近cận 覆phú 遠viễn 也dã 。 又hựu 前tiền 辨biện 燈đăng 明minh 佛Phật 事sự 略lược 是thị 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 後hậu 明minh 文Văn 殊Thù 略lược 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 。 文Văn 殊Thù 昔tích 是thị 師sư 。 今kim 方phương 便tiện 為vi 弟đệ 子tử 。 即tức 顯hiển 釋Thích 迦Ca 是thị 燃nhiên 燈đăng 弟đệ 子tử 。 亦diệc 是thị 方phương 便tiện 為vi 師sư 也dã 。

爾nhĩ 時thời 四tứ 部bộ 眾chúng

下hạ 。 第đệ 二nhị 。

時thời 眾chúng 生sanh 疑nghi 也dã 。 彌Di 勒Lặc 道đạo 高cao 知tri 有hữu 釋thích 疑nghi 之chi 人nhân 。 餘dư 眾chúng 德đức 劣liệt 但đãn 有hữu 疑nghi 佛Phật 瑞thụy 相tướng 。 不bất 知tri 釋thích 疑nghi 之chi 人nhân 也dã 。

爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 正chánh 發phát 問vấn 也dã 。 前tiền 序tự 問vấn 意ý 。 次thứ 發phát 言ngôn 正chánh 問vấn 。 正chánh 問vấn 為vi 二nhị 。

前tiền 正chánh 問vấn 。 次thứ 請thỉnh 答đáp 。 正chánh 問vấn 為vi 二nhị 。

前tiền 長trường/trưởng 行hành 略lược 問vấn 。 次thứ 偈kệ 頌tụng 廣quảng 問vấn 。 長trường/trưởng 行hành 之chi 中trung 復phục 開khai 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 。 合hợp 問vấn 初sơ 二nhị 瑞thụy 。 二nhị 者giả 。 問vấn 後hậu 光quang 瑞thụy 。 以dĩ 前tiền 二nhị 瑞thụy 並tịnh 是thị 外ngoại 瑞thụy 。 又hựu 是thị 依y 果quả 又hựu 是thị 意ý 業nghiệp 所sở 現hiện 。 故cố 云vân 神thần 通thông 之chi 相tướng 。 所sở 以dĩ 總tổng 為vi 一nhất 問vấn 也dã 。 放phóng 光quang 是thị 內nội 瑞thụy 。 又hựu 是thị 正chánh 果quả 又hựu 是thị 身thân 業nghiệp 。 故cố 復phục 為vi 一nhất 。 就tựu 光quang 瑞thụy 中trung 前tiền 明minh 現hiện 瑞thụy 。 悉tất 見kiến 下hạ 明minh 覩đổ 瑞thụy 也dã 。

於ư 是thị 彌Di 勒Lặc

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 偈kệ 頌tụng 廣quảng 問vấn 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 諸chư 經kinh 有hữu 長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 。

答đáp 。

長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 略lược 明minh 十thập 體thể 五ngũ 例lệ 。 言ngôn 十thập 體thể 者giả 。 龍long 樹thụ 《# 十Thập 地Địa 毘tỳ 婆bà 沙sa 》# 云vân 。

一nhất 者giả 。 隨tùy 國quốc 法pháp 不bất 同đồng 。 如như 震chấn 旦đán 有hữu 序tự 銘minh 之chi 文văn 。 天Thiên 竺Trúc 有hữu 散tán 華hoa 貫quán 華hoa 之chi 說thuyết 也dã 。 二nhị 者giả 。 好hiếu 樂nhạo 為vi 異dị 。 彼bỉ 論luận 云vân 。

或hoặc 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 長trường/trưởng 行hành 。 或hoặc 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 偈kệ 頌tụng 。 或hoặc 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 雜tạp 說thuyết 莊trang 嚴nghiêm 章chương 句cú 者giả 。

所sở 好hiếu 各các 不bất 同đồng 。 我ngã 隨tùy 而nhi 不bất 捨xả 。 三tam 者giả 。 取thủ 悟ngộ 非phi 一nhất 。 或hoặc 有hữu 聞văn 長trường/trưởng 行hành 不bất 了liễu 。 聞văn 偈kệ 便tiện 悟ngộ 。 或hoặc 各các 聞văn 俱câu 迷mê 。 或hoặc 合hợp 聞văn 方phương 解giải 。 故cố 雙song 明minh 之chi 。 四tứ 者giả 。 示thị 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 利lợi 根căn 之chi 人nhân 一nhất 聞văn 即tức 悟ngộ 。 鈍độn 根căn 不bất 了liễu 再tái 說thuyết 方phương 解giải 。 五ngũ 者giả 。 欲dục 表biểu 諸chư 佛Phật 。 尊tôn 重trọng 正Chánh 法Pháp 。 慇ân 懃cần 之chi 至chí 。 一nhất 言ngôn 之chi 中trung 而nhi 覆phú 再tái 說thuyết 也dã 。 六lục 者giả 。 使sử 後hậu 人nhân 於ư 經kinh 生sanh 信tín 。 尋tầm 長trường/trưởng 行hành 不bất 解giải 或hoặc 恐khủng 經kinh 謬mậu 。 見kiến 後hậu 偈kệ 同đồng 前tiền 。 方phương 知tri 自tự 惑hoặc 。 七thất 者giả 。 欲dục 易dị 奪đoạt 言ngôn 辭từ 轉chuyển 勢thế 說thuyết 法Pháp 。 其kỳ 猶do 將tương 息tức 病bệnh 人nhân 故cố 迴hồi 變biến 食thực 味vị 也dã 。 八bát 者giả 。 示thị 義nghĩa 味vị 無vô 量lượng 故cố 。 長trường/trưởng 行hành 已dĩ 明minh 其kỳ 一nhất 。 而nhi 偈kệ 頌tụng 復phục 顯hiển 其kỳ 二nhị 。 九cửu 者giả 。 表biểu 至chí 人nhân 內nội 有hữu 。 無vô 礙ngại 之chi 智trí 。 外ngoại 有hữu 無vô 方phương 之chi 說thuyết 。 故cố 能năng 卷quyển 舒thư 自tự 在tại 散tán 束thúc 適thích 緣duyên 也dã 。 十thập 者giả 。 明minh 眾chúng 集tập 前tiền 後hậu 。 故cố 有hữu 長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 所sở 辨biện 。

問vấn 。

如như 餘dư 經kinh 偈kệ 與dữ 長trường/trưởng 行hành 不bất 必tất 皆giai 備bị 。 何hà 故cố 此thử 經Kinh 貫quán 華hoa 散tán 華hoa 一nhất 一nhất 相tương/tướng 主chủ 。

答đáp 。

適thích 化hóa 所sở 宜nghi 。 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。 但đãn 此thử 經Kinh 正chánh 反phản 二Nhị 乘Thừa 之chi 初sơ 。 明minh 一Nhất 乘Thừa 之chi 始thỉ 。 難nan 信tín 難nan 解giải 。 故cố 慇ân 懃cần 再tái 說thuyết 。 又hựu 餘dư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 化hóa 於ư 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 利lợi 根căn 但đãn 須tu 一nhất 說thuyết 。 此thử 經Kinh 偏thiên 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 二Nhị 乘Thừa 根căn 鈍độn 故cố 須tu 重trọng/trùng 明minh 也dã 。

五ngũ 例lệ 者giả 。

一nhất 者giả 。 廣quảng 略lược 四tứ 句cú 。 長trường/trưởng 行hành 廣quảng 而nhi 偈kệ 略lược 。 為vi 易dị 持trì 故cố 。 長trường/trưởng 行hành 略lược 而nhi 偈kệ 廣quảng 。 為vi 解giải 義nghĩa 故cố 。 長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 俱câu 廣quảng 俱câu 略lược 。 為vi 鈍độn 根căn 人nhân 重trùng 說thuyết 故cố 。 及cập 為vi 後hậu 來lai 眾chúng 故cố 。 二nhị 者giả 。 有hữu 無vô 四tứ 句cú 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 而nhi 偈kệ 無vô 。 長trường/trưởng 行hành 無vô 而nhi 偈kệ 有hữu 。 長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 俱câu 有hữu 俱câu 無vô 也dã 。

問vấn 。

有hữu 無vô 即tức 是thị 廣quảng 略lược 。 云vân 何hà 復phục 更cánh 辨biện 耶da 。

答đáp 。

有hữu 無vô 異dị 廣quảng 略lược 也dã 。 如như 長trường/trưởng 行hành 略lược 而nhi 偈kệ 中trung 廣quảng 。 自tự 有hữu 長trường/trưởng 行hành 全toàn 無vô 而nhi 偈kệ 方phương 有hữu 也dã 。

三tam 者giả 。 離ly 合hợp 四tứ 句cú 。 長trường/trưởng 行hành 合hợp 而nhi 偈kệ 離ly 。 長trường/trưởng 行hành 離ly 而nhi 偈kệ 合hợp 。 長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 俱câu 合hợp 俱câu 離ly 也dã 。 四tứ 者giả 。 前tiền 後hậu 四tứ 句cú 。 長trường/trưởng 行hành 明minh 義nghĩa 在tại 前tiền 。 偈kệ 明minh 之chi 在tại 後hậu 。 長trường/trưởng 行hành 明minh 義nghĩa 在tại 後hậu 。 而nhi 偈kệ 辨biện 之chi 在tại 前tiền 。 長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 俱câu 前tiền 俱câu 後hậu 也dã 。 五ngũ 者giả 。 質chất 文văn 四tứ 句cú 。 長trường/trưởng 行hành 質chất 而nhi 偈kệ 文văn 。 長trường/trưởng 行hành 文văn 而nhi 偈kệ 質chất 。 俱câu 文văn 俱câu 質chất 。 欲dục 以dĩ 文văn 質chất 相tương/tướng 間gian 使sử 聽thính 者giả 心tâm 悅duyệt 也dã 。 後hậu 五ngũ 例lệ 者giả 乃nãi 是thị 易dị 奪đoạt 言ngôn 辭từ 轉chuyển 勢thế 說thuyết 法Pháp 也dã 。 用dụng 前tiền 十thập 體thể 及cập 後hậu 五ngũ 例lệ 貫quán 通thông 眾chúng 部bộ 。 非phi 直trực 《# 法pháp 華hoa 》# 也dã 。

偈kệ 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 首thủ 盧lô 偈kệ 。 凡phàm 三tam 十thập 二nhị 字tự 。 蓋cái 是thị 外ngoại 國quốc 數số 經kinh 之chi 法pháp 。 數số 經kinh 之chi 法pháp 者giả 。 莫mạc 問vấn 長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 。 但đãn 具cụ 三tam 十thập 二nhị 。 字tự 便tiện 名danh 一nhất 首thủ 盧lô 也dã 。 二nhị 。 結kết 句cú 偈kệ 。 要yếu 以dĩ 四tứ 句cú 備bị 足túc 然nhiên 後hậu 為vi 偈kệ 。 莫mạc 問vấn 四tứ 言ngôn 乃nãi 至chí 七thất 言ngôn 。 必tất 須tu 四tứ 句cú 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

四tứ 句cú 為vi 偈kệ 。 是thị 名danh 句cú 世thế 。

句cú 世thế 者giả 。 世thế 間gian 流lưu 布bố 以dĩ 四tứ 句cú 為vi 偈kệ 也dã 。 句cú 世thế 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 伽già 陀đà 。 謂vị 孤cô 起khởi 偈kệ 亦diệc 名danh 不bất 等đẳng 頌tụng 。 二nhị 。 路lộ 伽già 。 謂vị 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 偈kệ 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 外ngoại 國quốc 稱xưng 祇kỳ 夜dạ 或hoặc 名danh 偈kệ 夜dạ 。 今kim 略lược 彼bỉ 夜dạ 字tự 直trực 稱xưng 為vi 偈kệ 。 此thử 間gian 翻phiên 為vi 句cú 也dã 頌tụng 也dã 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 偈kệ 是thị 此thử 間gian 語ngữ 。 以dĩ 其kỳ 明minh 義nghĩa 竭kiệt 盡tận 故cố 稱xưng 為vi 偈kệ 也dã 。

就tựu 文văn 凡phàm 有hữu 五ngũ 十thập 四tứ 偈kệ 。 開khai 為vi 二nhị 別biệt 。 前tiền 有hữu 四tứ 偈kệ 。 合hợp 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 三tam 瑞thụy 并tinh 及cập 覩đổ 瑞thụy 。 次thứ 有hữu 五ngũ 十thập 偈kệ 。 頌tụng 光quang 瑞thụy 及cập 以dĩ 覩đổ 瑞thụy 。 所sở 以dĩ 開khai 為vi 二nhị 頌tụng 者giả 。 初sơ 三tam 現hiện 瑞thụy 於ư 此thử 土thổ/độ 。 次thứ 一nhất 現hiện 瑞thụy 於ư 他tha 方phương 。 故cố 開khai 為vi 二nhị 頌tụng 。

問vấn 。

何hà 故cố 現hiện 瑞thụy 於ư 此thử 土thổ/độ 及cập 現hiện 他tha 方phương 耶da 。

答đáp 。

欲dục 表biểu 釋Thích 迦Ca 為vi 此thử 土độ 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 故cố 現hiện 瑞thụy 於ư 此thử 土thổ/độ 。 三tam 執chấp 難nạn/nan 傾khuynh 。 一Nhất 乘Thừa 難nan 信tín 受thọ 。 恐khủng 此thử 土độ 眾chúng 生sanh 不bất 信tín 。 今kim 欲dục 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 。 故cố 現hiện 瑞thụy 於ư 他tha 方phương 。 初sơ 是thị 正chánh 說thuyết 瑞thụy 。 次thứ 是thị 證chứng 說thuyết 瑞thụy 也dã 。

就tựu 現hiện 瑞thụy 於ư 此thử 土thổ/độ 為vi 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 頌tụng 現hiện 瑞thụy 。 第đệ 二nhị 。 頌tụng 覩đổ 瑞thụy 。 頌tụng 現hiện 瑞thụy 為vi 三tam 。

一nhất 。 頌tụng 光quang 瑞thụy 。 二nhị 。 頌tụng 雨vũ 華hoa 。 三tam 。 頌tụng 動động 地địa 。

問vấn 。

長trường/trưởng 行hành 何hà 故cố 前tiền 明minh 雨vũ 華hoa 。 動động 地địa 後hậu 。 放phóng 光quang 明minh 。 今kim 何hà 故cố 前tiền 頌tụng 放phóng 光quang 。 後hậu 頌tụng 雨vũ 華hoa 。 動động 地địa 。

答đáp 。

偈kệ 與dữ 長trường/trưởng 行hành 各các 示thị 一nhất 義nghĩa 。 長trường/trưởng 行hành 從tùng 所sở 化hóa 以dĩ 至chí 能năng 化hóa 。 雨vũ 華hoa 。 動động 地địa 正chánh 表biểu 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 成thành 佛Phật 。 故cố 前tiền 明minh 雨vũ 華hoa 。 動động 地địa 。 所sở 化hóa 成thành 佛Phật 必tất 由do 能năng 化hóa 說thuyết 經Kinh 。 故cố 次thứ 辨biện 放phóng 光quang 。 偈kệ 文văn 從tùng 能năng 化hóa 以dĩ 至chí 所sở 化hóa 。 要yếu 由do 能năng 化hóa 說thuyết 經Kinh 。 所sở 化hóa 方phương 得đắc 成thành 佛Phật 。 故cố 前tiền 頌tụng 放phóng 光quang 。 後hậu 頌tụng 雨vũ 華hoa 。 動động 地địa 。 又hựu 與dữ 文văn 勢thế 相tương 接tiếp 。 彌Di 勒Lặc 問vấn 中trung 最tối 後hậu 問vấn 光quang 。 故cố 逐trục 近cận 前tiền 頌tụng 光quang 也dã 。

栴chiên 檀đàn 香hương 風phong

者giả 。 雨vũ 華hoa 表biểu 生sanh 一Nhất 乘Thừa 之chi 解giải 。 香hương 風phong 表biểu 滅diệt 二Nhị 乘Thừa 之chi 惑hoặc 。 天thiên 華hoa 淹yêm 其kỳ 穢uế 。 香hương 風phong 滅diệt 其kỳ 臭xú 。 故cố 外ngoại 地địa 嚴nghiêm 淨tịnh 也dã 。 表biểu 一Nhất 乘Thừa 解giải 生sanh 。 二Nhị 乘Thừa 惑hoặc 滅diệt 。 內nội 心tâm 嚴nghiêm 淨tịnh 也dã 。

眉mi 間gian 光quang 明minh

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 頌tụng 現hiện 瑞thụy 於ư 他tha 方phương 也dã 。

問vấn 。

前tiền 已dĩ 問vấn 光quang 。 今kim 何hà 故cố 復phục 問vấn 光quang 耶da 。

答đáp 。

長trường/trưởng 行hành 直trực 明minh 一nhất 光quang 通thông 照chiếu 彼bỉ 此thử 。 彌Di 勒Lặc 今kim 欲dục 開khai 之chi 。 故cố 明minh 二nhị 光quang 。 前tiền 明minh 光quang 照chiếu 此thử 土thổ/độ 。 今kim 頌tụng 光quang 照chiếu 他tha 方phương 。 約ước 照chiếu 此thử 彼bỉ 故cố 分phần/phân 成thành 二nhị 光quang 。 故cố 下hạ 偈kệ 云vân 。

佛Phật 放phóng 一nhất 光quang 。 我ngã 及cập 眾chúng 會hội 。 見kiến 此thử 國quốc 界giới 。 種chủng 種chủng 殊thù 妙diệu 。

即tức 此thử 土thổ/độ 光quang 也dã 。 又hựu 云vân 。

放phóng 一nhất 淨tịnh 光quang 。 照chiếu 無vô 量lượng 國quốc

謂vị 他tha 土thổ/độ 光quang 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 此thử 土thổ/độ 具cụ 有hữu 三tam 瑞thụy 。 他tha 方phương 但đãn 有hữu 光quang 瑞thụy 。

答đáp 。

釋Thích 迦Ca 一nhất 期kỳ 出xuất 世thế 。 眾chúng 生sanh 道đạo 緣duyên 應ưng 熟thục 。 故cố 為vi 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 有hữu 能năng 化hóa 所sở 化hóa 之chi 瑞thụy 。 他tha 方phương 國quốc 土độ 。 眾chúng 生sanh 非phi 釋Thích 迦Ca 所sở 化hóa 。 故cố 無vô 三tam 瑞thụy 。 但đãn 欲dục 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 放phóng 光quang 照chiếu 之chi 。 故cố 唯duy 有hữu 光quang 瑞thụy 。

就tựu 文văn 亦diệc 有hữu 二nhị 。

前tiền 頌tụng 光quang 瑞thụy 。 次thứ 頌tụng 覩đổ 瑞thụy 。

皆giai 如như 金kim 色sắc

者giả 。 他tha 方phương 雖tuy 有hữu 七thất 事sự 。 同đồng 為vi 明minh 道đạo 無vô 二nhị 。 將tương 彼bỉ 之chi 一nhất 色sắc 顯hiển 此thử 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 又hựu 彼bỉ 此thử 道đạo 同đồng 。 故cố 得đắc 此thử 光quang 照chiếu 彼bỉ 。 將tương 彼bỉ 證chứng 此thử 也dã 。

從tùng 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 上thượng 至chí 有Hữu 頂Đảnh

前tiền 頌tụng 橫hoạnh/hoành 照chiếu 諸chư 佛Phật 事sự 。 今kim 頌tụng 竪thụ 照chiếu 眾chúng 生sanh 事sự 。 長trường/trưởng 行hành 云vân 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 。 今kim 稱xưng 有hữu 頂đảnh 者giả 。 《# 樓lâu 炭thán 經kinh 》# 云vân 。

阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 。 在tại 有hữu 色sắc 之chi 頂đảnh 也dã

諸chư 世thế 界giới 中trung

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 頌tụng 覩đổ 瑞thụy 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 七thất 事sự 。 今kim 但đãn 頌tụng 五ngũ 。

頌tụng 教giáo 門môn 兼kiêm 頌tụng 四tứ 眾chúng 。 頌tụng 起khởi 塔tháp 兼kiêm 頌tụng 涅Niết 槃Bàn 。 頌tụng 餘dư 五ngũ 事sự 。 彌Di 勒Lặc 開khai 為vi 三tam 門môn 。

初sơ 頌tụng 眾chúng 生sanh 。 化hóa 主chủ 。 教giáo 門môn 三tam 事sự 。 第đệ 二nhị 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 第đệ 三tam 頌tụng 菩Bồ 薩Tát 起khởi 塔tháp 二nhị 事sự 。 所sở 以dĩ 頌tụng 前tiền 三tam 事sự 者giả 。 六lục 道đạo 是thị 所sở 化hóa 。 諸chư 佛Phật 為vi 化hóa 主chủ 。 次thứ 頌tụng 於ư 教giáo 門môn 。 所sở 化hóa 是thị 病bệnh 人nhân 。 化hóa 主chủ 為vi 良lương 醫y 。 教giáo 門môn 為vi 妙diệu 藥dược 。 此thử 三tam 事sự 必tất 相tương/tướng 成thành 。 故cố 須tu 一nhất 類loại 頌tụng 也dã 。 又hựu 六lục 道đạo 即tức 是thị 能năng 感cảm 。 化hóa 主chủ 。 教giáo 門môn 即tức 是thị 形hình 聲thanh 兩lưỡng 應ưng 。 能năng 感cảm 不bất 出xuất 六lục 趣thú 。 能năng 應ưng 莫mạc 離ly 形hình 聲thanh 也dã 。 又hựu 六lục 趣thú 為vi 聽thính 者giả 。 諸chư 佛Phật 為vi 說thuyết 者giả 。 教giáo 門môn 為vi 真chân 法pháp 。 得đắc 此thử 三tam 事sự 故cố 生sanh 死tử 有hữu 邊biên 。 故cố 但đãn 頌tụng 三tam 也dã 。

諸chư 世thế 界giới 中trung

者giả 。 器khí 世thế 界giới 也dã 。

六lục 道đạo 眾chúng 生sanh

者giả 。 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 也dã 。 此thử 是thị 依y 正chánh 一nhất 雙song 也dã 。

生sanh 死tử 所sở 趣thú 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 緣duyên

者giả 。 因nhân 也dã 。

受thọ 報báo 好hảo 醜xú

者giả 。 果quả 也dã 。 即tức 是thị 因nhân 果quả 一nhất 雙song 也dã 。

於ư 此thử 悉tất 見kiến

者giả 。 上thượng 明minh 能năng 照chiếu 之chi 光quang 及cập 所sở 照chiếu 之chi 事sự 。 悉tất 是thị 所sở 見kiến 。 大đại 眾chúng 是thị 能năng 見kiến 。 謂vị 能năng 所sở 一nhất 雙song 也dã 。 以dĩ 見kiến 眾chúng 生sanh 事sự 訖ngật 。 故cố 將tương 。

悉tất 見kiến

結kết 之chi 。

又hựu 覩đổ 諸chư 佛Phật 。 聖Thánh 主Chủ 師Sư 子Tử

第đệ 二nhị 。 頌tụng 化hóa 主chủ 。 《# 中trung 論luận 》# 云vân 。

聖thánh 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 。 外ngoại 道đạo 五ngũ 通thông 。 二nhị 。 辟Bích 支Chi 羅La 漢Hán 。 三tam 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 。

佛Phật 於ư 三tam 聖thánh 中trung 最tối 大đại 故cố 稱xưng 聖Thánh 主Chủ 。 既ký 是thị 三tam 聖thánh 之chi 主chủ 。 復phục 為vi 六lục 道đạo 之chi 師sư 。 於ư 凡phàm 聖thánh 自tự 在tại 無vô 畏úy 。 故cố 稱xưng 師sư 子tử 。

演diễn 說thuyết 經Kinh 典điển

下hạ 。 第đệ 三tam 。 頌tụng 教giáo 門môn 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

初sơ 。 頌tụng 一Nhất 乘Thừa 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 次thứ 。 頌tụng 三tam 乘thừa 支chi 末Mạt 法Pháp 輪luân 。 東đông 方phương 諸chư 佛Phật 。 既ký 有hữu 此thử 二nhị 教giáo 。 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 。 明minh 釋Thích 迦Ca 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 亦diệc 有hữu 此thử 二nhị 。 故cố 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 為vi 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 次thứ 說thuyết 三tam 乘thừa 謂vị 支chi 末mạt 之chi 教giáo 。 頌tụng 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 有hữu 三tam 別biệt 。

初sơ 。

明minh 一nhất 方phương 佛Phật 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 次thứ 。 辨biện 處xứ 異dị 法pháp 同đồng 。 例lệ 一nhất 切thiết 佛Phật 。 三tam 。 明minh 說thuyết 教giáo 之chi 意ý 。 即tức 總tổng 明minh 一nhất 切thiết 佛Phật 也dã 。

演diễn 說thuyết 經Kinh 典điển

者giả 。 能năng 詮thuyên 一Nhất 乘Thừa 之chi 教giáo 也dã 。

微vi 妙diệu 第đệ 一nhất

者giả 。 所sở 詮thuyên 一Nhất 乘Thừa 之chi 理lý 也dã 。

其kỳ 聲thanh 清thanh 淨tịnh 。 出xuất 柔nhu 軟nhuyễn 音âm

者giả 。 歎thán 能năng 宣tuyên 教giáo 之chi 聲thanh 也dã 。 能năng 拂phất 塵trần 垢cấu 為vi 清thanh 淨tịnh 。 隨tùy 順thuận 根căn 緣duyên 名danh 柔nhu 軟nhuyễn 。 此thử 是thị 聲thanh 之chi 用dụng 也dã 。 又hựu 佛Phật 音âm 不bất 濁trược 曰viết 清thanh 。 佛Phật 語ngữ 不bất 鬧náo 為vi 淨tịnh 。 佛Phật 語ngữ 至chí 和hòa 為vi 柔nhu 。 離ly 剛cang 為vi 軟nhuyễn 。

教giáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát

者giả 。 教giáo 所sở 被bị 緣duyên 。 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 不bất 雜tạp 三tam 乘thừa 。 故cố 但đãn 稱xưng 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 說thuyết 於ư 一Nhất 乘Thừa 要yếu 具cụ 四tứ 事sự 。 即tức 上thượng 能năng 詮thuyên 之chi 文văn 。 所sở 詮thuyên 之chi 理lý 。 能năng 宣tuyên 之chi 聲thanh 。 所sở 化hóa 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

梵Phạm 音âm 深thâm 妙diệu

者giả 。 第đệ 二nhị 。 處xử 異dị 說thuyết 同đồng 。 前tiền 歎thán 佛Phật 聲thanh 清thanh 軟nhuyễn 。 謂vị 教giáo 稱xưng 於ư 緣duyên 。 今kim 明minh 眾chúng 所sở 樂nhạo 聞văn 。 明minh 機cơ 稱xưng 於ư 教giáo 。

各các 於ư 世thế 界giới

者giả 。 明minh 其kỳ 處xứ 彌di 異dị 也dã 。

講giảng 說thuyết 正Chánh 法Pháp

者giả 。 明minh 其kỳ 道đạo 彌di 同đồng 也dã 。

種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 說thuyết 教giáo 意ý 也dã 。 上thượng 半bán 序tự 佛Phật 說thuyết 教giáo 。 說thuyết 教giáo 有hữu 二nhị 。

一nhất 法pháp 。 二nhị 喻dụ 。 下hạ 半bán 明minh 佛Phật 說thuyết 教giáo 意ý 。 佛Phật 說thuyết 教giáo 意ý 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 上thượng 弘hoằng 。 二nhị 者giả 下hạ 利lợi 。 據cứ 佛Phật 而nhi 言ngôn 者giả 。 教giáo 能năng 顯hiển 理lý 如như 燈đăng 照chiếu 明minh 。 理lý 是thị 所sở 詮thuyên 稱xưng 為vi 佛Phật 法Pháp 。 開khai 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。 者giả 謂vị 下hạ 利lợi 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 以dĩ 無vô 明minh 為vi 扉# 。 邪tà 疑nghi 為vi 關quan 故cố 不bất 悟ngộ 佛Phật 性tánh 。 諸chư 佛Phật 扸# 邪tà 疑nghi 關quan 。 開khai 無vô 明minh 扉# 。 令linh 見kiến 佛Phật 性tánh 。 故cố 稱xưng 悟ngộ 也dã 。

若nhược 人nhân 遭tao 苦khổ

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 三tam 乘thừa 教giáo 。 即tức 支chi 末Mạt 法Pháp 輪luân 。 東đông 方phương 諸chư 佛Phật 。 為vi 小tiểu 根căn 性tánh 不bất 堪kham 受thọ 一nhất 故cố 於ư 一nhất 說thuyết 三tam 。 即tức 顯hiển 釋Thích 迦Ca 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 輪luân 有hữu 三tam 句cú 。 今kim 三tam 乘thừa 法Pháp 輪luân 亦diệc 三tam 句cú 也dã 。 舊cựu 經kinh 師sư 云vân 。

以dĩ 前tiền 三tam 句cú 總tổng 明minh 教giáo 。 後hậu 三tam 句cú 別biệt 明minh 教giáo 。 蓋cái 是thị 不bất 識thức 本bổn 末mạt 。 二nhị 輪luân 失thất 教giáo 旨chỉ 也dã 。 然nhiên 雖tuy 是thị 一nhất 章chương 經kinh 實thật 是thị 大đại 事sự 。 若nhược 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 有hữu 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 即tức 成thành 甚thậm 深thâm 經Kinh 。 若nhược 依y 四tứ 時thời 釋thích 者giả 。 即tức 成thành 淺thiển 近cận 教giáo 也dã 。

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 三tam 句cú 結kết 前tiền 。 三tam 句cú 生sanh 後hậu 。

問vấn 。

何hà 故cố 不bất 依y 長trường/trưởng 行hành 七thất 句cú 次thứ 第đệ 問vấn 之chi 。 而nhi 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 耶da 。

答đáp 。

彌Di 勒Lặc 欲dục 顯hiển 他tha 方phương 佛Phật 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 有hữu 其kỳ 三tam 事sự 。

一nhất 者giả 。 有hữu 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 二nhị 者giả 。 有hữu 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 三tam 者giả 。 說thuyết 本bổn 末Mạt 法Pháp 輪luân 。 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 。 明minh 釋Thích 迦Ca 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 亦diệc 具cụ 三tam 事sự 。

一nhất 。 有hữu 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 二nhị 。 有hữu 釋Thích 迦Ca 出xuất 世thế 。 三tam 。 說thuyết 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 之chi 本bổn 教giáo 。 三tam 乘thừa 之chi 末mạt 輪luân 。 以dĩ 三tam 句cú 結kết 前tiền 。 即tức 顯hiển 上thượng 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 事sự 。 三tam 句cú 生sanh 後hậu 。 顯hiển 他tha 方phương 佛Phật 從tùng 《# 法pháp 華hoa 》# 去khứ 已dĩ 後hậu 事sự 。 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 有hữu 本bổn 末mạt 二nhị 輪luân 。 《# 法pháp 華hoa 》# 以dĩ 去khứ 乃nãi 至chí 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 皆giai 收thu 末mạt 歸quy 本bổn 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 輪luân 也dã 。 若nhược 不bất 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 即tức 不bất 得đắc 顯hiển 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 後hậu 二nhị 時thời 教giáo 門môn 。

今kim 當đương 略lược 說thuyết

者giả 。 上thượng 是thị 事sự 廣quảng 而nhi 言ngôn 略lược 。 事sự 廣quảng 者giả 謂vị 六lục 道đạo 。 化hóa 主chủ 。 教giáo 門môn 三tam 事sự 也dã 。 言ngôn 略lược 者giả 。 偈kệ 頌tụng 少thiểu 也dã 。 今kim 是thị 事sự 略lược 而nhi 言ngôn 廣quảng 。 事sự 略lược 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 起khởi 塔tháp 二nhị 事sự 也dã 。 言ngôn 廣quảng 者giả 。 偈kệ 多đa 也dã 。 蓋cái 是thị 對đối 上thượng 以dĩ 明minh 廣quảng 略lược 。 次thứ 。 直trực 就tựu 後hậu 以dĩ 明minh 廣quảng 略lược 者giả 。 所sở 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 起khởi 塔tháp 事sự 多đa 。 今kim 但đãn 略lược 說thuyết 。 蓋cái 是thị 對đối 見kiến 廣quảng 明minh 說thuyết 略lược 。 故cố 稱xưng 略lược 也dã 。 故cố 前tiền 文văn 云vân 。

及cập 千thiên 億ức 事sự 。 如như 是thị 眾chúng 多đa

即tức 是thị 事sự 多đa 。

今kim 當đương 略lược 說thuyết

所sở 謂vị 言ngôn 略lược 也dã 。

我ngã 見kiến 彼bỉ 土độ

下hạ 。 第đệ 三tam 。 次thứ 頌tụng 菩Bồ 薩Tát 及cập 起khởi 塔tháp 二nhị 事sự 。 初sơ 事sự 為vi 二nhị 。

一nhất 。 總tổng 頌tụng 。 二nhị 。 別biệt 頌tụng 。 總tổng 頌tụng 如như 文văn 。 就tựu 別biệt 頌tụng 菩Bồ 薩Tát 中trung 略lược 以dĩ 三tam 門môn 攝nhiếp 之chi 。 東đông 方phương 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 復phục 無vô 窮cùng 。 不bất 出xuất 三tam 種chủng 。

一nhất 者giả 。

六Lục 度Độ 次thứ 第đệ 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 者giả 。

三tam 業nghiệp 利lợi 益ích 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 者giả 。

六Lục 度Độ 無vô 方phương 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 頌tụng 上thượng 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 次thứ 頌tụng 上thượng 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 。 後hậu 門môn 頌tụng 上thượng 。 種chủng 種chủng 信tín 解giải 。

問vấn 。

何hà 故cố 唯duy 頌tụng 菩Bồ 薩Tát 耶da 。

答đáp 。

欲dục 明minh 東đông 方phương 諸chư 佛Phật 。 說thuyết 三tam 乘thừa 之chi 後hậu 。 唯duy 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 釋Thích 迦Ca 說thuyết 三tam 乘thừa 之chi 後hậu 亦diệc 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 既ký 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 即tức 是thị 但đãn 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 名danh 。

教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 佛Phật 所sở 護hộ 念niệm

至chí 此thử 以dĩ 來lai 凡phàm 頌tụng 三tam 種chủng 菩Bồ 薩Tát 。 上thượng 云vân 。

教giáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 數số 億ức 萬vạn

謂vị 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 菩Bồ 薩Tát 。 次thứ 。

若nhược 有hữu 佛Phật 子tử 。 修tu 種chủng 種chủng 行hạnh

此thử 是thị 支chi 末Mạt 法Pháp 輪luân 三tam 乘thừa 中trung 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 謂vị 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 一Nhất 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。

問vấn 。

三tam 種chủng 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 廣quảng 狹hiệp 。

答đáp 。

前tiền 二nhị 輪luân 中trung 但đãn 有hữu 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 。 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 具cụ 直trực 往vãng 。 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 二nhị 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

問vấn 。

已dĩ 知tri 但đãn 頌tụng 菩Bồ 薩Tát 。 何hà 故cố 明minh 於ư 六Lục 度Độ 。

答đáp 。

菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 不bất 出xuất 六Lục 度Độ 。 六Lục 度Độ 即tức 是thị 因nhân 乘thừa 之chi 體thể 。 故cố 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 名danh 為vi 乘thừa 體thể

今kim 欲dục 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 乘thừa 是thị 寶bảo 車xa 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 是thị 故cố 明minh 六Lục 度Độ 行hành 也dã 。 就tựu 檀đàn 度độ 為vi 二nhị 。

初sơ 明minh 外ngoại 施thí 。 次thứ 明minh 內nội 施thí 。 外ngoại 易dị 內nội 難nạn/nan 故cố 從tùng 易dị 至chí 難nạn/nan 。 外ngoại 施thí 為vi 二nhị 。

初sơ 明minh 一nhất 切thiết 施thí 。 次thứ 明minh 妙diệu 物vật 施thí 。 初sơ 一nhất 行hành 三tam 句cú 正chánh 明minh 施thi 行hành 。

歡hoan 喜hỷ 布bố 施thí

此thử 明minh 施thí 位vị 。 故cố 地địa 前tiền 十thập 行hành 初sơ 。 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 行Hạnh 。 初Sơ 地Địa 行hành 檀đàn 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 故cố 知tri 是thị 明minh 位vị 也dã 。

問vấn 。

云vân 何hà 歡hoan 喜hỷ 施thí 耶da 。

答đáp 。

猶do 如như 慈từ 父phụ 。 與dữ 子tử 之chi 物vật 。 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 如như 世thế 人nhân 知tri 火hỏa 必tất 燒thiêu 舍xá 。 逆nghịch 出xuất 財tài 物vật 。 舍xá 雖tuy 被bị 燒thiêu 而nhi 物vật 不bất 失thất 。 宅trạch 主chủ 歡hoan 喜hỷ 。 知tri 身thân 必tất 滅diệt 。 以dĩ 財tài 布bố 施thí 。 心tâm 喜hỷ 亦diệc 然nhiên 也dã 。

迴hồi 向hướng 佛Phật 道Đạo

者giả 。 上thượng 明minh 施thi 行hành 。 今kim 明minh 轉chuyển 行hành 。 轉chuyển 行hành 者giả 。 迴hồi 此thử 施thí 善thiện 向hướng 於ư 佛Phật 道Đạo 。 故cố 名danh 轉chuyển 行hành 。

問vấn 。

何hà 故cố 須tu 迴hồi 向hướng 耶da 。

答đáp 。

《# 淨Tịnh 名Danh 經Kinh 》# 云Vân

迴hồi 向hướng 為vi 大đại 利lợi 。 若nhược 向hướng 三tam 有hữu 二Nhị 乘Thừa 。 得đắc 利lợi 即tức 少thiểu 。 今kim 迴hồi 此thử 善thiện 向hướng 於ư 佛Phật 道Đạo 。 其kỳ 利lợi 即tức 大đại 。

故cố 須tu 迴hồi 向hướng 。 又hựu 迴hồi 此thử 善thiện 向hướng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 名danh 大đại 利lợi 。 善thiện 若nhược 向hướng 已dĩ 其kỳ 福phước 即tức 少thiểu 。 迴hồi 善thiện 與dữ 他tha 。 他tha 既ký 無vô 邊biên 其kỳ 利lợi 亦diệc 大đại 。 又hựu 迴hồi 此thử 善thiện 向hướng 於ư 實thật 相tướng 亦diệc 名danh 大đại 利lợi 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 不bất 向hướng 實thật 相tướng 則tắc 成thành 住trụ 著trước 。 不bất 動động 不bất 出xuất 。 不bất 名danh 為vi 乘thừa 。 其kỳ 利lợi 則tắc 少thiểu 。 若nhược 知tri 布bố 施thí 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 實thật 相tướng 無vô 邊biên 。 施thí 符phù 實thật 相tướng 之chi 理lý 。 福phước 亦diệc 無vô 邊biên 。 迴hồi 向hướng 雖tuy 多đa 要yếu 須tu 此thử 三tam 也dã 。

願nguyện 得đắc 是thị 乘thừa

者giả 。 上thượng 明minh 施thi 行hành 。 今kim 辨biện 發phát 願nguyện 。 施thi 行hành 如như 車xa 。 願nguyện 如như 御ngự 者giả 。

問vấn 。

何hà 故cố 云vân 願nguyện 得đắc 是thị 乘thừa 。 三tam 界giới 第đệ 一nhất 。

答đáp 。

頌tụng 他tha 土thổ/độ 一Nhất 乘Thừa 之chi 願nguyện 。 作tác 此thử 方phương 菩Bồ 薩Tát 行hành 一Nhất 乘Thừa 之chi 相tướng 也dã 。 即tức 是thị 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 密mật 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。

或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 妙diệu 物vật 施thí 。

問vấn 。

上thượng 明minh 施thí 車xa 。 今kim 何hà 故cố 更cánh 明minh 施thí 車xa 。

答đáp 。

將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 明minh 一Nhất 乘Thừa 之chi 相tướng 也dã 。 亦diệc 名danh 最tối 後hậu 施thí 。 如như 須tu 太thái 挐# 太thái 子tử 施thí 物vật 已dĩ 窮cùng 。 最tối 後hậu 唯duy 餘dư 自tự 所sở 乘thừa 車xa 。 有hữu 人nhân 乞khất 之chi 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 捨xả 。

軒hiên 飾sức

者giả 。 大đại 夫phu 車xa 曰viết 軒hiên (# 居cư 言ngôn 反phản )# 。 又hựu 覆phú 車xa 為vi 軒hiên (# 居cư 晚vãn 反phản )# 。 今kim 既ký 言ngôn 軒hiên 飾sức 。 必tất 知tri 覆phú 車xa 物vật 也dã 。

復phục 見kiến 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 內nội 施thí 。 亦diệc 開khai 為vi 二nhị 。

初sơ 明minh 輕khinh 施thí 。 次thứ 辨biện 重trọng 施thí 。 所sở 以dĩ 明minh 內nội 施thí 者giả 。 前tiền 通thông 別biệt 兩lưỡng 施thí 外ngoại 財tài 已dĩ 盡tận 。 唯duy 有hữu 自tự 身thân 。 及cập 與dữ 妻thê 子tử 。 故cố 明minh 身thân 肉nhục 。 及cập 妻thê 子tử 施thí 。 言ngôn 身thân 肉nhục 者giả 。 但đãn 以dĩ 肉nhục 施thí 。 如như 尸thi 毘tỳ 王vương 。 但đãn 以dĩ 身thân 施thí 。 如như 長trường 壽thọ 王vương 。 昔tích 有hữu 王vương 。 國quốc 破phá 。 身thân 隱ẩn 窮cùng 林lâm 。 有hữu 人nhân 來lai 乞khất 。 以dĩ 身thân 施thí 之chi 。 令linh 送tống 敵địch 國quốc 。

又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 次thứ 明minh 重trọng 施thí 。 如như 光quang 明minh 王vương 千thiên 頭đầu 布bố 施thí 。 提đề 婆bà 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 眼nhãn 布bố 施thí 。 摩Ma 訶Ha 薩Tát 埵Đóa 。 以dĩ 身thân 布bố 施thí 。

欣hân 樂nhạo 施thí 與dữ

者giả 。 如như 人nhân 以dĩ 瓦ngõa 器khí 換hoán 得đắc 寶bảo 瓶bình 。 心tâm 生sanh 欣hân 樂nhạo 。 捨xả 此thử 肉nhục 身thân 得đắc 於ư 法Pháp 身thân 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 。

問vấn 。

何hà 故cố 無vô 內nội 外ngoại 施thí 耶da 。

答đáp 。

經kinh 中trung 或hoặc 但đãn 明minh 內nội 外ngoại 施thí 攝nhiếp 一nhất 切thiết 施thí 。 或hoặc 明minh 三tam 施thí 。 一nhất 內nội 。 二nhị 外ngoại 。 三tam 亦diệc 內nội 外ngoại 。 內nội 外ngoại 者giả 如như 菩Bồ 薩Tát 吐thổ 其kỳ 所sở 食thực 施thí 與dữ 餓ngạ 鬼quỷ 。

問vấn 。

《# 金kim 剛cang 波Ba 若Nhã 》# 明minh 三tam 種chủng 檀đàn 。 今kim 是thị 何hà 檀đàn 。

答đáp 。

彼bỉ 以dĩ 檀đàn 行hành 攝nhiếp 於ư 六Lục 度Độ 。 初sơ 一nhất 為vi 資tư 生sanh 檀đàn 。 次thứ 兩lưỡng 名danh 無vô 畏úy 檀đàn 。 後hậu 三tam 名danh 為vi 法pháp 檀đàn 。 今kim 既ký 別biệt 有hữu 六Lục 度Độ 。 但đãn 是thị 資tư 生sanh 檀đàn 也dã 。

問vấn 。

以dĩ 何hà 為vi 施thí 體thể 。

答đáp 。

《# 毘tỳ 曇đàm 》#

無vô 貪tham 相tương 應ứng 思tư 及cập 起khởi 身thân 口khẩu 業nghiệp

用dụng 為vi 檀đàn 體thể 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

諸chư 心tâm 數số 內nội 別biệt 有hữu 捨xả 數số 名danh 為vi 檀đàn 體thể 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

施thí 心tâm 財tài 物vật 及cập 以dĩ 受thọ 者giả 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 名danh 為vi 施thí 體thể 。

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 戒giới 。 前tiền 是thị 在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 是thị 出xuất 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 前tiền 辨biện 行hành 善thiện 。 今kim 明minh 息tức 惡ác 。 昔tích 有hữu 五ngũ 王vương 相tương 問vấn 。 各các 陳trần 所sở 好hiếu 。 一nhất 好hảo/hiếu 園viên 林lâm 華hoa 菓quả 。 一nhất 好hảo/hiếu 婦phụ 女nữ 美mỹ 色sắc 。 一nhất 好hảo/hiếu 軍quân 馬mã 兵binh 甲giáp 。 一nhất 好hảo/hiếu 田điền 獵liệp 遊du 戲hí 。 有hữu 一nhất 大đại 王vương 。 次thứ 第đệ 為vi 說thuyết 過quá 患hoạn 。 華hoa 菓quả 即tức 有hữu 彫điêu 零linh 枯khô 折chiết 。 婦phụ 女nữ 即tức 有hữu 。 恩ân 愛ái 別biệt 離ly 。 軍quân 有hữu 鬪đấu 戰chiến 相tương 殺sát 。 田điền 獵liệp 乖quai 傷thương 慈từ 悲bi 。 不bất 如như 厭yếm 老lão 病bệnh 死tử 。 求cầu 常thường 樂lạc 涅Niết 槃Bàn 。 四tứ 王vương 聞văn 之chi 。 皆giai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 出xuất 家gia 修tu 道Đạo 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 有hữu 三tam 種chủng 戒giới 。

一nhất 。 息tức 一nhất 切thiết 惡ác 。 謂vị 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。 二nhị 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 。 謂vị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 三tam 。 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 謂vị 度độ 眾chúng 生sanh 戒giới 。 此thử 文văn 既ký 是thị 。 菩Bồ 薩Tát 出xuất 家gia 。 必tất 具cụ 受thọ 三tam 戒giới 。 而nhi 未vị 行hành 餘dư 二nhị 。 正chánh 明minh 是thị 攝nhiếp 律luật 儀nghi 也dã 。

問vấn 。

三tam 戒giới 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。

答đáp 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

初sơ 戒giới 以dĩ 止chỉ 惡ác 為vi 體thể 。 後hậu 二nhị 以dĩ 行hành 善thiện 為vi 體thể 。 今kim 明minh 不bất 爾nhĩ 。 若nhược 後hậu 二nhị 以dĩ 行hành 善thiện 為vi 體thể 。 初sơ 受thọ 戒giới 時thời 。 未vị 修tu 行hành 度độ 人nhân 。 即tức 應ưng 但đãn 受thọ 得đắc 一nhất 戒giới 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 戒giới 便tiện 不bất 具cụ 足túc 。 今kim 明minh 三tam 戒giới 並tịnh 以dĩ 止chỉ 惡ác 為vi 體thể 。 初sơ 戒giới 止chỉ 息tức 威uy 儀nghi 之chi 惡ác 。 次thứ 止chỉ 不bất 行hành 善thiện 之chi 惡ác 。 後hậu 止chỉ 不bất 度độ 人nhân 之chi 惡ác 。 故cố 初sơ 受thọ 戒giới 時thời 。 具cụ 得đắc 三tam 戒giới 。 但đãn 後hậu 時thời 修tu 行hành 善thiện 法Pháp 。 及cập 度độ 眾chúng 生sanh 耳nhĩ 。

問vấn 。

何hà 故cố 但đãn 明minh 三tam 戒giới 。

答đáp 。

息tức 一nhất 切thiết 惡ác 戒giới 。 後hậu 得đắc 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 果quả 。 行hành 一nhất 切thiết 善thiện 戒giới 。 後hậu 得đắc 法Pháp 身thân 德đức 無vô 不bất 圓viên 。 度độ 眾chúng 生sanh 戒giới 亦diệc 令linh 他tha 得đắc 此thử 二nhị 。 故cố 持trì 於ư 三tam 戒giới 自tự 他tha 俱câu 證chứng 法Pháp 身thân 。

問vấn 。

戒giới 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。

答đáp 。

《# 毘tỳ 曇đàm 》# 以dĩ 色sắc 為vi 體thể 。 《# 成thành 論luận 》# 非phi 色sắc 非phi 心tâm 為vi 體thể 。 《# 譬thí 喻dụ 》# 。 《# 僧Tăng 祇kỳ 》# 明minh 離ly 思tư 無vô 報báo 因nhân 。 離ly 受thọ 無vô 報báo 果quả 。 故cố 以dĩ 心tâm 為vi 戒giới 體thể 。 今kim 明minh 大Đại 乘Thừa 適thích 緣duyên 所sở 宜nghi 無vô 有hữu 定định 執chấp 。 若nhược 有hữu 定định 執chấp 即tức 成thành 諍tranh 論luận 趣thú 向hướng 闡xiển 提đề 。

或hoặc 見kiến 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 此thử 明minh 忍nhẫn 度độ 。 持trì 戒giới 即tức 自tự 不bất 造tạo 惡ác 。 忍nhẫn 行hành 忍nhẫn 他tha 打đả 罵mạ 。 忍nhẫn 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 。 他tha 不bất 饒nhiêu 益ích 忍nhẫn 。 二nhị 。 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 三tam 。 法pháp 思tư 惟duy 忍nhẫn 。 今kim 云vân 獨độc 處xứ 閑nhàn 靜tĩnh 。 遠viễn 離ly 五ngũ 欲dục 。 抑ức 制chế 六lục 情tình 。 是thị 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 及cập 法pháp 思tư 惟duy 忍nhẫn 也dã 。

又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 頌tụng 精tinh 進tấn 行hành 。 精tinh 進tấn 有hữu 三tam 。

一nhất 。 弘hoằng 誓thệ 精tinh 進tấn 。 出xuất 生sanh 大đại 願nguyện 故cố 。 二nhị 。 集tập 善thiện 精tinh 進tấn 。 自tự 修tu 諸chư 善thiện 故cố 。 三tam 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 精tinh 進tấn 。 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 今kim 是thị 前tiền 二nhị 精tinh 進tấn 也dã 。

又hựu 見kiến 離ly 欲dục

下hạ 兩lưỡng 行hành 。 頌tụng 於ư 禪thiền 定định 行hành 。 禪thiền 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 禪thiền 。 內nội 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 二nhị 。 出xuất 生sanh 功công 德đức 禪thiền 。 生sanh 四Tứ 等Đẳng 五ngũ 通thông 故cố 。 三tam 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 禪thiền 。 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 今kim 文văn 未vị 明minh 度độ 於ư 眾chúng 生sanh 。 但đãn 是thị 前tiền 二nhị 禪thiền 也dã 。 初sơ 偈kệ 明minh 修tu 禪thiền 得đắc 果quả 。 次thứ 偈kệ 明minh 動động 靜tĩnh 不bất 二nhị 。 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 明minh 修tu 四tứ 禪thiền 方phương 能năng 發phát 通thông 。 大Đại 乘Thừa 明minh 一nhất 切thiết 禪thiền 定định 。 皆giai 能năng 發phát 通thông 。 經kinh 或hoặc 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 得đắc 於ư 五ngũ 通thông 。 或hoặc 得đắc 六Lục 通Thông

凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

言ngôn 得đắc 五ngũ 者giả 。 一nhất 。 始thỉ 行hành 菩Bồ 薩Tát 但đãn 得đắc 五ngũ 通thông 。 二nhị 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 得đắc 於ư 六Lục 通Thông 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 煩phiền 惱não 已dĩ 盡tận 。 形hình 凡phàm 夫phu 未vị 已dĩ 盡tận 。 故cố 言ngôn 得đắc 六lục 。 餘dư 有hữu 習tập 氣khí 。 比tỉ 佛Phật 未vị 盡tận 。 故cố 言ngôn 得đắc 五ngũ 通thông 。 次thứ 偈kệ 明minh 動động 靜tĩnh 不bất 二nhị 者giả 。 即tức 靜tĩnh 能năng 動động 故cố 。 心tâm 安an 禪thiền 定định 。 運vận 身thân 合hợp 掌chưởng 。 口khẩu 讚tán 法Pháp 王vương 。 故cố 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 而nhi 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi

也dã 。 秦tần 人nhân 有hữu 識thức 梵Phạm 書thư 者giả 云vân 。

外ngoại 國quốc 名danh 安an 禪thiền 。 此thử 翻phiên 為vi 合hợp 掌chưởng 。 故cố 此thử 彼bỉ 雙song 舉cử 。 乃nãi 屬thuộc 慧tuệ 行hành 所sở 收thu 。 非phi 禪thiền 門môn 攝nhiếp 也dã 。 今kim 謂vị 不bất 必tất 爾nhĩ 。 若nhược 此thử 彼bỉ 雙song 說thuyết 。 即tức 文văn 成thành 煩phiền 重trọng/trùng 。 假giả 令linh 欲dục 成thành 偈kệ 者giả 。 正chánh 應ưng 云vân 恭cung 敬kính 合hợp 掌chưởng 耳nhĩ 。 不bất 應ưng 一nhất 事sự 兩lưỡng 陳trần 也dã 。

復phục 見kiến 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 第đệ 六lục 。 頌tụng 於ư 慧tuệ 行hành 。 慧tuệ 有hữu 三tam 種chủng 。

初sơ 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 慧tuệ 。 次thứ 。 知tri 五ngũ 明minh 世thế 諦đế 慧tuệ 。 三tam 。 度độ 眾chúng 生sanh 慧tuệ 。 今kim 文văn 意ý 乃nãi 應ưng 具cụ 明minh 於ư 三tam 。 而nhi 未vị 辨biện 度độ 物vật 。

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 三tam 業nghiệp 利lợi 益ích 行hành 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

猶do 屬thuộc 波Ba 若Nhã 度độ 攝nhiếp 。 但đãn 前tiền 明minh 上thượng 問vấn 諸chư 佛Phật 。 今kim 辨biện 下hạ 利lợi 眾chúng 生sanh 。 六Lục 度Độ 之chi 中trung 廣quảng 其kỳ 初sơ 後hậu 。 略lược 其kỳ 中trung 間gian 也dã 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

前tiền 明minh 波Ba 若Nhã 竟cánh 。 今kim 辨biện 方Phương 便Tiện 波Ba 羅La 蜜Mật 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 如như 《# 大đại 品phẩm 。 發phát 趣thú 品phẩm 》# 云vân 。

第đệ 七thất 地địa 名danh 等đẳng 定định 慧tuệ 地địa 。 第đệ 七thất 地địa 即tức 屬thuộc 方phương 便tiện 。

今kim 文văn 定định 慧tuệ 具cụ 足túc 。 即tức 是thị 定định 慧tuệ 平bình 等đẳng 。 故cố 知tri 屬thuộc 方phương 便tiện 也dã 。 今kim 依y 前tiền 說thuyết 。 謂vị 三tam 業nghiệp 利lợi 益ích 行hành 。 即tức 頌tụng 上thượng 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 。 以dĩ 身thân 口khẩu 外ngoại 彰chương 為vi 相tương/tướng 。 意ý 業nghiệp 內nội 亦diệc 顯hiển 為vi 貌mạo 。 初sơ 有hữu 兩lưỡng 偈kệ 明minh 聖thánh 說thuyết 法Pháp 。 即tức 口khẩu 業nghiệp 利lợi 益ích 物vật 。 次thứ 有hữu 一nhất 偈kệ 明minh 聖thánh 默mặc 然nhiên 。 即tức 是thị 意ý 業nghiệp 利lợi 益ích 物vật 。 次thứ 有hữu 一nhất 偈kệ 。 處xử 林lâm 放phóng 光quang 。 身thân 業nghiệp 拔bạt 濟tế 。 又hựu 此thử 三tam 業nghiệp 利lợi 三tam 品phẩm 人nhân 。

初sơ 利lợi 菩Bồ 薩Tát 謂vị 上thượng 品phẩm 。 次thứ 益ích 天thiên 龍long 謂vị 中trung 品phẩm 。 後hậu 濟tế 地địa 獄ngục 謂vị 下hạ 品phẩm 。 又hựu 初sơ 二nhị 大đại 慈từ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 後hậu 一nhất 大đại 悲bi 拔bạt 苦khổ 。 又hựu 初sơ 二nhị 上thượng 利lợi 人nhân 天thiên 。 後hậu 一nhất 下hạ 濟tế 惡ác 趣thú 。

定định 慧tuệ 具cụ 足túc

者giả 。 寂tịch 照chiếu 圓viên 滿mãn 。 即tức 內nội 具cụ 說thuyết 法Pháp 之chi 德đức 。

以dĩ 無vô 量lượng 喻dụ

者giả 。 內nội 既ký 寂tịch 照chiếu 圓viên 滿mãn 。 外ngoại 有hữu 無vô 礙ngại 辨biện 才tài 。

欣hân 樂nhạo 說thuyết 法Pháp 。 教giáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát

者giả 。 欣hân 己kỷ 所sở 得đắc 。 樂nhạo/nhạc/lạc 益ích 同đồng 行hành 也dã 。

破phá 魔ma 兵binh 眾chúng 。 而nhi 擊kích 法Pháp 鼓cổ

者giả 。 上thượng 利lợi 益ích 正chánh 人nhân 。 今kim 破phá 於ư 邪tà 眾chúng 。 魔ma 謂vị 四tứ 魔ma 。 兵binh 眾chúng 即tức 是thị 十thập 軍quân 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 法Pháp 。 令linh 人nhân 得đắc 道Đạo 。 破phá 煩phiền 惱não 魔ma 。 得đắc 法Pháp 身thân 故cố 。 破phá 於ư 陰ấm 魔ma 。 得đắc 道Đạo 及cập 法Pháp 身thân 二nhị 事sự 。 故cố 破phá 死tử 魔ma 。 得đắc 不Bất 動Động 三Tam 昧Muội 。 故cố 破phá 天thiên 魔ma 。 十thập 軍quân 者giả 。 欲dục 心tâm 是thị 初sơ 軍quân 。 乃nãi 至chí 自tự 高cao 蔑miệt 人nhân 為vi 十thập 。 以dĩ 教giáo 為vi 桴phù 。 以dĩ 理lý 為vi 鼓cổ 。 以dĩ 言ngôn 宣tuyên 之chi 為vi 擊kích 。

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。 未vị 嘗thường 睡thụy 眠miên

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 六Lục 度Độ 無vô 方phương 行hành 。 頌tụng 上thượng 種chủng 種chủng 信tín 解giải 。 言ngôn 無vô 方phương 者giả 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 適thích 緣duyên 所sở 宜nghi 前tiền 後hậu 無vô 定định 。 二nhị 者giả 。 根căn 性tánh 非phi 一nhất 自tự 行hành 不bất 同đồng 故cố 也dã 。 明minh 六Lục 度Độ 即tức 六lục 。 初sơ 有hữu 一nhất 行hành 明minh 精tinh 進tấn 行hành 。 精tinh 進tấn 是thị 眾chúng 德đức 之chi 本bổn 。 菩Bồ 薩Tát 聞văn 此thử 。 之chi 事sự 故cố 發phát 始thỉ 即tức 行hành 也dã 。 《# 成thành 實thật 論luận 》# 云vân 。

身thân 心tâm 昏hôn 重trùng 曰viết 睡thụy 。 攝nhiếp 心tâm 離ly 覺giác 名danh 眠miên 。

《# 毘tỳ 曇đàm 》# 云vân 。

別biệt 有hữu 睡thụy 眠miên 數số 。 睡thụy 著trước 前tiền 境cảnh 為vi 睡thụy 。 身thân 心tâm 昏hôn 昧muội 略lược 緣duyên 境cảnh 界giới 曰viết 眠miên 。

大Đại 乘Thừa 以dĩ 一nhất 切thiết 住trụ 著trước 昏hôn 闇ám 皆giai 名danh 睡thụy 眠miên 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 無vô 染nhiễm 著trước 。 名danh 未vị 嘗thường 睡thụy 眠miên 。 不bất 動động 而nhi 遊du 行hành 故cố 曰viết 經kinh 行hành 也dã 。 念niệm 念niệm 常thường 習tập 無vô 生sanh 正chánh 觀quán 。 故cố 名danh 精tinh 進tấn 也dã 。

問vấn 。

上thượng 辨biện 精tinh 進tấn 與dữ 今kim 何hà 異dị 。

答đáp 。

上thượng 明minh 懃cần 策sách 。 今kim 辨biện 離ly 過quá 。 上thượng 明minh 靜tĩnh 坐tọa 。 今kim 說thuyết 經Kinh 行hành 。

又hựu 見kiến 具cụ 戒giới

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 戒giới 行hạnh 。 精tinh 進tấn 遍biến 策sách 眾chúng 行hành 。 戒giới 為vi 萬vạn 德đức 之chi 基cơ 。 此thử 中trung 防phòng 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 及cập 有hữu 所sở 得đắc 惡ác 故cố 名danh 為vi 戒giới 。 持trì 於ư 性tánh 重trọng/trùng 故cố 言ngôn 具cụ 戒giới 。 不bất 犯phạm 譏cơ 嫌hiềm 稱xưng 威uy 儀nghi 無vô 闕khuyết 。 於ư 戒giới 有hữu 三tam 。

一nhất 。 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 如như 珠châu 。 二nhị 。 圓viên 正chánh 無vô 闕khuyết 故cố 如như 珠châu 。 三tam 。 戒giới 可khả 寶bảo 重trọng/trùng 故cố 如như 珠châu 。

問vấn 。

上thượng 明minh 戒giới 度độ 。 與dữ 此thử 何hà 異dị 。

答đáp 。

上thượng 明minh 難nan 捨xả 能năng 捨xả 。 故cố 捨xả 居cư 家gia 。 今kim 明minh 難nan 持trì 能năng 持trì 。 威uy 儀nghi 無vô 闕khuyết 。 又hựu 出xuất 家gia 為vi 始thỉ 。 持trì 戒giới 為vi 終chung 。 又hựu 上thượng 別biệt 據cứ 國quốc 王vương 。 今kim 遍biến 通thông 一nhất 切thiết 。

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。 住trụ 忍nhẫn 辱nhục 力lực

下hạ 。 第đệ 三tam 。 明minh 忍nhẫn 度độ 。 此thử 中trung 明minh 菩Bồ 薩Tát 忍nhẫn 辱nhục 者giả 。 以dĩ 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 。 為vi 可khả 恥sỉ 辱nhục 。 知tri 眾chúng 生sanh 畢tất 竟cánh 無vô 。 生sanh 名danh 為vi 無vô 生sanh 忍nhẫn 。 法Pháp 忍Nhẫn 亦diệc 爾nhĩ 。 《# 阿a 含hàm 經kinh 》# 云vân 。

有hữu 六lục 種chủng 力lực 。 小tiểu 兒nhi 以dĩ 啼đề 為vi 力lực 。 欲dục 有hữu 所sở 索sách 要yếu 必tất 先tiên 啼đề 。 女nữ 人nhân 以dĩ 瞋sân 為vi 力lực 。 欲dục 有hữu 所sở 索sách 要yếu 必tất 前tiền 瞋sân 。 國quốc 王vương 以dĩ 憍kiêu 豪hào 為vi 力lực 。 羅La 漢Hán 以dĩ 精tinh 進tấn 為vi 力lực 。 諸chư 佛Phật 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 力lực 。 比Bỉ 丘Khâu 以dĩ 忍nhẫn 辱nhục 為vi 力lực 。

增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 。 惡ác 罵mạ 捶chúy 打đả

者giả 。 蜜mật 破phá 小tiểu 也dã 。 以dĩ 保bảo 執chấp 小Tiểu 乘Thừa 自tự 謂vị 究cứu 竟cánh 。 名danh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 馬mã 鞭tiên 木mộc 名danh 之chi 為vi 捶chúy 。

問vấn 。

上thượng 忍nhẫn 與dữ 今kim 何hà 異dị 。

答đáp 。

上thượng 明minh 抑ức 制chế 內nội 情tình 。 謂vị 安an 苦khổ 忍nhẫn 。 今kim 明minh 外ngoại 緣duyên 不bất 動động 。 謂vị 他tha 不bất 饒nhiêu 益ích 忍nhẫn 。 上thượng 別biệt 據cứ 比Bỉ 丘Khâu 。 今kim 遍biến 通thông 道đạo 俗tục 。 上thượng 栖tê 止chỉ 林lâm 泉tuyền 。 今kim 通thông 住trụ 山sơn 邑ấp 。

又hựu 見kiến 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 次thứ 明minh 禪thiền 度độ 。

離ly 諸chư 戲hí 笑tiếu

者giả 。 離ly 散tán 亂loạn 緣duyên 也dã 。

及cập 癡si 眷quyến 屬thuộc

者giả 。 眾chúng 生sanh 未vị 可khả 度độ 也dã 。 此thử 二nhị 句cú 明minh 身thân 離ly 也dã 。

一nhất 心tâm 除trừ 亂loạn

者giả 。 謂vị 心tâm 離ly 也dã 。

億ức 千thiên 萬vạn 歲tuế

下hạ 。 修tu 禪thiền 定định 意ý 。 此thử 中trung 明minh 禪thiền 者giả 。 如như 《# 淨tịnh 名danh 》# 云vân 。

不bất 於ư 三tam 界giới 現hiện 身thân 意ý 。 是thị 大Đại 士Sĩ 禪thiền 。

以dĩ 達đạt 身thân 心tâm 本bổn 來lai 四tứ 絕tuyệt 。 故cố 不bất 見kiến 身thân 意ý 。 不bất 為vi 身thân 意ý 所sở 動động 亂loạn 也dã 。 與dữ 上thượng 禪thiền 度độ 異dị 者giả 。 上thượng 明minh 修tu 禪thiền 得đắc 果quả 。 今kim 但đãn 辨biện 習tập 靜tĩnh 因nhân 行hành 。 上thượng 辨biện 利lợi 智trí 見kiến 理lý 。 今kim 明minh 鈍độn 根căn 憑bằng 師sư 。

或hoặc 見kiến 菩Bồ 薩Tát

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 明minh 檀đàn 度độ 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

若nhược 起khởi 二Nhị 乘Thừa 心tâm 無vô 布bố 施thí 。 是thị 破phá 戒giới 邪tà 見kiến 。 若nhược 以dĩ 凡phàm 夫phu 心tâm 。 見kiến 有hữu 三tam 事sự 。 亦diệc 破phá 戒giới 邪tà 見kiến 。

今kim 了liễu 三tam 事sự 宛uyển 然nhiên 而nhi 常thường 寂tịch 滅diệt 乃nãi 超siêu 凡phàm 聖thánh 。 是thị 持trì 戒giới 正chánh 見kiến 施thí 也dã 。 開khai 為vi 五ngũ 別biệt 。

一nhất 。 明minh 藥dược 食thực 施thí 。 二nhị 。 明minh 衣y 服phục 施thí 。 三tam 。 明minh 臥ngọa 具cụ 施thí 。 四tứ 。 明minh 園viên 林lâm 施thí 。 五ngũ 。 一nhất 偈kệ 總tổng 結kết 施thí 意ý 。 言ngôn 。

餚hào 膳thiện

者giả 。 肉nhục 食thực 為vi 餚hào 。 細tế 劈phách 肉nhục 也dã 。 菜thái 食thực 總tổng 名danh 餗# (# 速tốc 音âm )# 。 此thử 經Kinh 未vị 制chế 斷đoạn 肉nhục 。 故cố 明minh 菩Bồ 薩Tát 施thí 肉nhục 。 《# 涅Niết 槃Bàn 。 四tứ 相tương/tướng 品phẩm 》# 去khứ 已dĩ 斷đoạn 肉nhục 。 至chí 〈# 大đại 眾chúng 問vấn 品phẩm 〉# 純thuần 陀đà 持trì 諸chư 餚hào 饍thiện 來lai 者giả 。 為vi 純thuần 陀đà 從tùng 〈# 哀ai 歎thán 品phẩm 〉# 還hoàn 家gia 。 不bất 聞văn 〈# 四tứ 相tương/tướng 品phẩm 〉# 制chế 故cố 爾nhĩ 。 〈# 大đại 眾chúng 問vấn 品phẩm 〉# 云vân 。

所sở 食thực 無vô 異dị 者giả 。 同đồng 化hóa 成thành 菜thái 食thực 也dã 。

名danh 衣y 上thượng 服phục 。 價giá 直trực 千thiên 萬vạn

者giả 。 迦Ca 葉Diếp 袈ca 裟sa 直trực 十thập 萬vạn 兩lượng 金kim 。 以dĩ 施thí 佛Phật 。 祇kỳ 域vực 奉phụng 佛Phật 染nhiễm 摩ma 羯yết 簸phả 衣y 亦diệc 堪kham 十thập 萬vạn 兩lượng 金kim 。 佛Phật 勅sắc 阿A 難Nan 割cát 截tiệt 作tác 袈ca 裟sa 耳nhĩ 。 與dữ 上thượng 檀đàn 度độ 異dị 者giả 。 前tiền 明minh 布bố 施thí 四tứ 生sanh 。 今kim 明minh 供cúng 養dường 三Tam 寶Bảo 。 上thượng 具cụ 明minh 內nội 外ngoại 二nhị 施thí 。 今kim 但đãn 辨biện 財tài 檀đàn 。

或hoặc 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 寂tịch 滅diệt 法Pháp

下hạ 。 第đệ 六lục 。 明minh 般Bát 若Nhã 度độ 。 凡phàm 有hữu 三tam 人nhân 。

初sơ 。 明minh 說thuyết 寂tịch 滅diệt 法Pháp 。 即tức 是thị 此thử 經Kinh 一Nhất 乘Thừa 妙diệu 法Pháp 。 故cố 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng

種chủng 種chủng 教giáo 詔chiếu

者giả 。 如như 曇đàm 無vô 竭kiệt 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 六lục 百bách 萬vạn 億ức 。 法Pháp 門môn 為vi 常thường 啼đề 說thuyết 之chi 。 又hựu 如như 《# 淨tịnh 名danh 》# 三tam 階giai 辨biện 於ư 不bất 二nhị 。

一nhất 者giả 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 歷lịch 泯mẫn 諸chư 二nhị 明minh 於ư 不bất 二nhị 。 未vị 辨biện 不bất 二nhị 無vô 言ngôn 。 二nhị 者giả 。 文Văn 殊Thù 雖tuy 明minh 不bất 二nhị 無vô 言ngôn 。 而nhi 猶do 言ngôn 於ư 不bất 二nhị 。 三tam 者giả 。 淨tịnh 名danh 辨biện 不bất 二nhị 無vô 言ngôn 。 而nhi 能năng 無vô 言ngôn 於ư 不bất 二nhị 。 故cố 云vân 種chủng 種chủng 教giáo 詔chiếu 。 第đệ 二nhị 。 偈kệ 明minh 觀quán 法pháp 行hành 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 性tánh 無vô 二nhị 。 即tức 是thị 顯hiển 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 第đệ 三tam 。 偈kệ 明minh 無vô 著trước 行hành 。 無vô 著trước 者giả 。 前tiền 明minh 顯hiển 一nhất 。 今kim 破phá 著trước 三tam 。 又hựu 前tiền 明minh 不bất 二nhị 。 今kim 明minh 亦diệc 不bất 著trước 不bất 二nhị 。 故cố 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 云vân 。

不bất 著trước 不bất 二nhị 法pháp 。 以dĩ 無vô 一nhất 二nhị 故cố 。

又hựu 合hợp 三tam 人nhân 為vi 二nhị 。

初sơ 。 明minh 說thuyết 波Ba 若Nhã 人nhân 。 次thứ 兩lưỡng 行hành 明minh 行hành 般Bát 若Nhã 人nhân 。 說thuyết 中trung 不bất 出xuất 三tam 階giai 。 如như 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 行hành 中trung 不bất 出xuất 二nhị 觀quán 。

一nhất 不bất 二nhị 觀quán 。 二nhị 無vô 著trước 觀quán 。 上thượng 是thị 聖thánh 說thuyết 法Pháp 。 今kim 是thị 聖thánh 默mặc 。 然nhiên 上thượng 明minh 波Ba 若Nhã 直trực 明minh 問vấn 佛Phật 能năng 持trì 。 今kim 具cụ 此thử 三tam 種chủng 。

問vấn 。

經Kinh 云vân 十thập 度độ 。 與dữ 六Lục 度Độ 云vân 何hà 同đồng 異dị 。

答đáp 。

經kinh 在tại 二nhị 文văn 。

一nhất 者giả 方phương 便tiện 。 伴bạn 前tiền 三tam 度độ 。 次thứ 以dĩ 三tam 度độ 伴bạn 後hậu 三tam 度độ 。

以dĩ 願nguyện 伴bạn 精tinh 進tấn 。 以dĩ 力lực 伴bạn 禪thiền 。 以dĩ 智trí 伴bạn 慧tuệ 。 通thông 稱xưng 度độ 者giả 。 一nhất 是thị 時thời 度độ 。 謂vị 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 滿mãn 。 二nhị 果quả 度độ 。 謂vị 得đắc 菩Bồ 提Đề 果quả 。 三tam 清thanh 淨tịnh 度độ 。 謂vị 窮cùng 實thật 相tướng 。 一nhất 一nhất 度độ 有hữu 四tứ 句cú 。

一nhất 。 是thị 施thí 非phi 度độ 。 初sơ 二nhị 僧Tăng 祇kỳ 劫kiếp 行hành 施thí 也dã 。 二nhị 。 是thị 度độ 非phi 施thí 。 第đệ 三tam 僧Tăng 祇kỳ 餘dư 行hành 也dã 。 三tam 。 亦diệc 施thí 亦diệc 度độ 。 第đệ 三tam 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 施thi 行hành 也dã 。 四tứ 。 非phi 施thí 非phi 度độ 。 初sơ 二nhị 僧Tăng 祇kỳ 劫kiếp 餘dư 行hành 也dã 。

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 頌tụng 起khởi 塔tháp 菩Bồ 薩Tát 。

問vấn 。

何hà 故cố 前tiền 後hậu 二nhị 段đoạn 並tịnh 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 。

答đáp 。

欲dục 顯hiển 從tùng 《# 法pháp 華hoa 》# 以dĩ 去khứ 竟cánh 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 皆giai 是thị 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 無vô 五ngũ 乘thừa 之chi 異dị 。 故cố 皆giai 是thị 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 前tiền 明minh 菩Bồ 薩Tát 今kim 辨biện 涅Niết 槃Bàn 。

答đáp 。

有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 。 欲dục 明minh 菩Bồ 薩Tát 行hành 因nhân 得đắc 涅Niết 槃Bàn 果quả 。 二nhị 。 欲dục 顯hiển 《# 法pháp 華hoa 》# 是thị 究cứu 竟cánh 教giáo 。 說thuyết 究cứu 竟cánh 教giáo 既ký 畢tất 。 便tiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 者giả 。 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 竟cánh 。 便tiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 令linh 時thời 眾chúng 生sanh 戀luyến 慕mộ 。 聞văn 後hậu 一Nhất 乘Thừa 即tức 便tiện 信tín 受thọ 。

問vấn 。

何hà 故cố 有hữu 二nhị 章chương 菩Bồ 薩Tát 。

答đáp 。

初sơ 明minh 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 修tu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 明minh 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 修tu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 略lược 舉cử 二nhị 門môn 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 行hành 。

就tựu 七thất 行hành 偈kệ 開khai 為vi 二nhị 別biệt 。

初sơ 一nhất 行hành 。 明minh 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 者giả 。 如như 釋Thích 迦Ca 入nhập 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 從tùng 娑sa 羅la 雙song 樹thụ 舉cử 佛Phật 尸thi 。 於ư 天thiên 冠quan 寺tự 七thất 日nhật 供cúng 養dường 佛Phật 全toàn 身thân 待đãi 迦Ca 葉Diếp 來lai 。 七thất 日nhật 後hậu 方phương 闍xà 維duy 之chi 。 供cúng 養dường 碎toái 身thân 方phương 乃nãi 起khởi 塔tháp 供cúng 養dường 也dã 。 又hựu 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 直trực 供cúng 養dường 不bất 起khởi 塔tháp 。 以dĩ 七thất 寶bảo 凾# 盛thịnh 之chi 如như 供cúng 養dường 佛Phật 身thân 。 二nhị 。 起khởi 塔tháp 供cúng 養dường 也dã 。

次thứ 有hữu 六lục 行hành 明minh 起khởi 塔tháp 廟miếu 。

問vấn 。

凡phàm 夫phu 俗tục 人nhân 亦diệc 起khởi 塔tháp 。 與dữ 今kim 何hà 異dị 。

答đáp 。

大Đại 士Sĩ 知tri 塔tháp 是thị 因nhân 緣duyên 成thành 即tức 寂tịch 滅diệt 性tánh 。 雖tuy 復phục 運vận 用dụng 實thật 無vô 起khởi 作tác 。 即tức 具cụ 四Tứ 智Trí 也dã 。

六lục 行hành 之chi 中trung 開khai 為vi 二nhị 別biệt 。

初sơ 有hữu 四tứ 行hành 正chánh 明minh 起khởi 塔tháp 。 次thứ 有hữu 二nhị 行hành 釋thích 疑nghi 。 初sơ 為vi 四tứ 。

第đệ 一nhất 一nhất 行hành 。 正chánh 明minh 起khởi 塔tháp 。 次thứ 一nhất 行hành 。 序tự 塔tháp 形hình 量lượng 。 縱tung 廣quảng 者giả 縱túng/tung (# 音âm 居cư 松tùng 反phản )# 廣quảng (# 居cư 朗lãng 反phản )# 。 次thứ 有hữu 一nhất 偈kệ 。 明minh 塔tháp 莊trang 嚴nghiêm 。 次thứ 有hữu 一nhất 偈kệ 。 明minh 供cúng 養dường 塔tháp 。 菩Bồ 薩Tát 起khởi 塔tháp 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 。 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 二nhị 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 也dã 。 上thượng 三tam 行hành 明minh 。 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 今kim 一nhất 行hành 明minh 天thiên 龍long 供cúng 養dường 。 即tức 利lợi 眾chúng 生sanh 也dã 。

次thứ 。 釋thích 疑nghi 者giả 。 上thượng 明minh 莊trang 嚴nghiêm 國quốc 界giới 。 若nhược 爾nhĩ 起khởi 塔tháp 乃nãi 是thị 為vi 莊trang 嚴nghiêm 國quốc 界giới 。 非phi 供cúng 養dường 法Pháp 身thân 。 故cố 今kim 明minh 正chánh 為vì 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 尊tôn 重trọng 法Pháp 身thân 。 而nhi 國quốc 界giới 自tự 然nhiên 。 殊thù 特đặc 妙diệu 好hảo 也dã 。

如như 天thiên 樹thụ 王vương

者giả 。 譬thí 喻dụ 釋thích 也dã 。 華hoa 開khai 本bổn 為vi 結kết 實thật 。 而nhi 樹thụ 自tự 然nhiên 莊trang 嚴nghiêm 。 起khởi 塔tháp 本bổn 為vì 供cúng 養dường 佛Phật 身thân 。 國quốc 土độ 自tự 然nhiên 華hoa 麗lệ 也dã 。 又hựu 釋thích 。 樹thụ 開khai 華hoa 無vô 心tâm 。 令linh 人nhân 愛ái 樂nhạo 。 而nhi 人nhân 自tự 然nhiên 愛ái 樂nhạo 。 起khởi 塔tháp 無vô 心tâm 。 莊trang 嚴nghiêm 國quốc 土thổ 。 而nhi 國quốc 土độ 自tự 然nhiên 莊trang 嚴nghiêm 也dã 。 又hựu 釋thích 。 此thử 譬thí 直trực 釋thích 上thượng 殊thù 特đặc 妙diệu 好hảo 。 一nhất 句cú 文văn 耳nhĩ 。 樹thụ 王vương 開khai 華hoa 即tức 。 端đoan 嚴nghiêm 可khả 愛ái 。 國quốc 土độ 有hữu 塔tháp 亦diệc 殊thù 特đặc 妙diệu 好hảo 也dã 。

佛Phật 放phóng 一nhất 光quang

下hạ 。 第đệ 二nhị 大đại 段đoạn 。 請thỉnh 答đáp 。 文văn 為vi 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 覩đổ 瑞thụy 生sanh 疑nghi 故cố 請thỉnh 。 二nhị 。 忖thốn 瑞thụy 未vị 了liễu 故cố 請thỉnh 。 所sở 以dĩ 有hữu 此thử 二nhị 者giả 。 一nhất 往vãng 見kiến 聞văn 不bất 了liễu 是thị 故cố 致trí 請thỉnh 。 第đệ 二nhị 意ý 地địa 忖thốn 量lượng 復phục 未vị 能năng 解giải 是thị 故cố 重trọng/trùng 請thỉnh 。 以dĩ 有hữu 斯tư 二nhị 義nghĩa 故cố 分phần/phân 兩lưỡng 請thỉnh 。

初sơ 一nhất 。 見kiến 聞văn 不bất 了liễu 。 該cai 通thông 大đại 眾chúng 。 二nhị 。 忖thốn 量lượng 未vị 解giải 。 專chuyên 據cứ 彌Di 勒Lặc 。 以dĩ 大đại 眾chúng 未vị 能năng 忖thốn 量lượng 。 彌Di 勒Lặc 以dĩ 髣phảng 髴phất 其kỳ 相tương/tướng 。 但đãn 事sự 猶do 未vị 決quyết 。 是thị 故cố 請thỉnh 也dã 。 以dĩ 有hữu 二nhị 人nhân 故cố 分phần/phân 兩lưỡng 請thỉnh 也dã 。 又hựu 所sở 以dĩ 開khai 此thử 二nhị 義nghĩa 者giả 。 初sơ 自tự 下hạ 凡phàm 終chung 于vu 補bổ 處xứ 。 覩đổ 瑞thụy 生sanh 疑nghi 及cập 忖thốn 量lượng 未vị 了liễu 。 方phương 知tri 瑞thụy 為vi 非phi 常thường 。 表biểu 所sở 說thuyết 必tất 大đại 。 即tức 驚kinh 駭hãi 物vật 情tình 使sử 生sanh 。 難nan 遭tao 之chi 想tưởng 。 令linh 後hậu 聞văn 道đạo 之chi 流lưu 望vọng 岸ngạn 即tức 信tín 也dã 。

就tựu 初sơ 文văn 中trung 復phục 聞văn 三tam 意ý 。

初sơ 有hữu 三tam 偈kệ 。 正chánh 標tiêu 所sở 疑nghi 事sự 致trí 請thỉnh 。 次thứ 。 一nhất 偈kệ 。 騰đằng 眾chúng 意ý 請thỉnh 。 第đệ 三tam 。 一nhất 偈kệ 。 催thôi 答đáp 請thỉnh 。 初sơ 文văn 兩lưỡng 偈kệ 半bán 。 標tiêu 所sở 疑nghi 之chi 事sự 。 半bán 偈kệ 正chánh 請thỉnh 也dã 。 上thượng 現hiện 三tam 瑞thụy 。 今kim 偏thiên 標tiêu 光quang 者giả 。 為vi 光quang 中trung 所sở 見kiến 事sự 多đa 。 又hựu 光quang 是thị 瑞thụy 中trung 之chi 本bổn 故cố 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 牒điệp 二nhị 光quang 耶da 。

答đáp 。

欲dục 顯hiển 三tam 瑞thụy 有hữu 其kỳ 通thông 別biệt 。 雨vũ 華hoa 。 動động 地địa 但đãn 現hiện 此thử 土thổ/độ 。 放phóng 光quang 一nhất 瑞thụy 該cai 通thông 彼bỉ 此thử 。

問vấn 。

雨vũ 華hoa 。 動động 地địa 偏thiên 現hiện 此thử 方phương 。 有hữu 異dị 義nghĩa 不phủ 。

答đáp 。

據cứ 文văn 而nhi 言ngôn 。 雨vũ 華hoa 止chỉ 及cập 此thử 會hội 。 故cố 云vân 。

而nhi 散tán 佛Phật 上thượng 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng

動động 地địa 即tức 云vân 。

而nhi 此thử 世thế 界giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động

放phóng 光quang 即tức 通thông 照chiếu 彼bỉ 此thử 。 若nhược 然nhiên 。 華hoa 瑞thụy 最tối 局cục 。 動động 地địa 次thứ 。 放phóng 光quang 偏thiên 廣quảng 。

問vấn 。

何hà 故cố 有hữu 此thử 三tam 品phẩm 耶da 。

答đáp 。

今kim 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 正chánh 令linh 此thử 會hội 四tứ 眾chúng 悟ngộ 道đạo 。 故cố 華hoa 止chỉ 雨vũ 一nhất 會hội 。 傍bàng 及cập 釋Thích 迦Ca 所sở 王vương 娑sa 婆bà 人nhân 天thiên 六lục 道đạo 亦diệc 令linh 悟ngộ 道đạo 。 故cố 一nhất 世thế 界giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động 。 欲dục 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 。 故cố 光quang 照chiếu 他tha 方phương 。

問vấn 。

何hà 故cố 此thử 文văn 偏thiên 歎thán 一nhất 光quang 。

答đáp 。

凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 。 欲dục 歎thán 佛Phật 神thần 通thông 希hy 有hữu 。 即tức 是thị 歎thán 於ư 佛Phật 乘thừa 令linh 四tứ 乘thừa 之chi 人nhân 欣hân 慕mộ 。 二nhị 者giả 。 欲dục 表biểu 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 故cố 歎thán 一nhất 光quang 也dã 。

四tứ 眾chúng 欣hân 仰ngưỡng

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 騰đằng 眾chúng 意ý 請thỉnh 。 以dĩ 眾chúng 意ý 瞻chiêm 仁nhân 及cập 我ngã 。 故cố 我ngã 今kim 問vấn 。 願nguyện 仁nhân 答đáp 之chi 。 下hạ 云vân 。

何hà 所sở 饒nhiêu 益ích

責trách 放phóng 光quang 何hà 所sở 下hạ 利lợi 。 今kim 疑nghi 何hà 故cố 放phóng 斯tư 光quang 明minh 。 問vấn 放phóng 光quang 何hà 所sở 上thượng 弘hoằng 。

佛Phật 子tử 時thời 答đáp

下hạ 。 第đệ 三tam 。 作tác 利lợi 益ích 請thỉnh 。 以dĩ 疑nghi 是thị 解giải 津tân 。 釋thích 便tiện 得đắc 益ích 。 故cố 請thỉnh 時thời 答đáp 也dã 。

佛Phật 坐tọa 道Đạo 場Tràng

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 彌Di 勒Lặc 忖thốn 瑞thụy 請thỉnh 。 若nhược 彌Di 勒Lặc 都đô 不bất 知tri 者giả 。 即tức 與dữ 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 及cập 下hạ 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 更cánh 無vô 有hữu 異dị 。 今kim 既ký 是thị 補bổ 處xứ 。 忖thốn 量lượng 應ưng 說thuyết 大đại 法pháp 。 但đãn 未vị 知tri 說thuyết 何hà 物vật 大đại 法pháp 。 故cố 請thỉnh 答đáp 之chi 。 文văn 亦diệc 開khai 三tam 。

初sơ 。 明minh 忖thốn 瑞thụy 所sở 表biểu 應ưng 說thuyết 大đại 法pháp 。 次thứ 。 明minh 忖thốn 能năng 表biểu 之chi 瑞thụy 。 非phi 為vi 小tiểu 緣duyên 。 三tam 。 明minh 未vị 敢cảm 決quyết 之chi 。 重trọng/trùng 請thỉnh 答đáp 也dã 。

佛Phật 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 所sở 得đắc 妙diệu 法Pháp

者giả 。 謂vị 一Nhất 乘Thừa 果quả 也dã 。

為vi 當đương 授thọ 記ký

明minh 一Nhất 乘Thừa 因nhân 也dã 。 又hựu 。

佛Phật 坐tọa 道Đạo 場Tràng

明minh 顯hiển 一nhất 也dã 。

為vi 當đương 授thọ 記ký

為vi 破phá 三tam 也dã 。

問vấn 。

彌Di 勒Lặc 忖thốn 量lượng 與dữ 現hiện 瑞thụy 相tướng 符phù 以dĩ 不phủ 。

答đáp 。

正chánh 相tương/tướng 符phù 也dã 。 放phóng 光quang 表biểu 說thuyết 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 果quả 。 故cố 今kim 明minh 佛Phật 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 所sở 得đắc 妙diệu 法Pháp 也dã 。 雨vũ 華hoa 動động 地địa 表biểu 所sở 化hóa 成thành 佛Phật 。 故cố 今kim 明minh 授thọ 記ký 。 三tam 周chu 中trung 授thọ 三tam 根căn 人nhân 記ký 。 〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 通thông 授thọ 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 記ký 也dã 。 然nhiên 放phóng 光quang 正chánh 表biểu 說thuyết 道Đạo 場tràng 所sở 得đắc 果quả 法pháp 。 光quang 宅trạch 不bất 應ưng 言ngôn 初sơ 分phần/phân 經kinh 明minh 因nhân 。 失thất 光quang 瑞thụy 意ý 也dã 。 能năng 表biểu 瑞thụy 中trung 初sơ 現hiện 佛Phật 依y 果quả 。 及cập 見kiến 諸chư 佛Phật 。 此thử 明minh 正chánh 果quả 。 能năng 表biểu 之chi 瑞thụy 明minh 佛Phật 依y 正chánh 兩lưỡng 果quả 。 即tức 表biểu 正chánh 說thuyết 佛Phật 果Quả 。 非phi 明minh 因nhân 之chi 義nghĩa 。 故cố 所sở 表biểu 因nhân 果quả 一nhất 雙song 。 能năng 表biểu 依y 正chánh 兩lưỡng 種chủng 。

第đệ 三tam 。 結kết 請thỉnh 中trung 三tam 句cú 重trọng/trùng 騰đằng 眾chúng 意ý 。 一nhất 句cú 定định 於ư 瑞thụy 宗tông 。 光quang 宅trạch 云vân 。

文Văn 殊Thù 有hữu 四tứ 種chủng 伏phục 難nan 以dĩ 遮già 請thỉnh 。 慈Từ 氏Thị 釋thích 四tứ 難nan 以dĩ 申thân 疑nghi 情tình 。

今kim 謂vị 此thử 四tứ 伏phục 難nạn/nan 意ý 淺thiển 文văn 迂# 。 宜nghi 應ưng 廢phế 也dã 。 彌Di 勒Lặc 道đạo 劣liệt 尚thượng 可khả 鑒giám 眾chúng 疑nghi 。 文Văn 殊Thù 德đức 高cao 何hà 容dung 不bất 達đạt 。 彌Di 勒Lặc 自tự 疑nghi 兼kiêm 騰đằng 眾chúng 惑hoặc 。 正chánh 是thị 會hội 理lý 。 何hà 繁phồn 難nạn/nan 通thông 。 若nhược 此thử 文văn 是thị 釋thích 難nạn/nan 者giả 。 下hạ 身thân 子tử 請thỉnh 云vân 。 時thời 為vi 如như 實thật 說thuyết 。 亦diệc 應ưng 是thị 釋thích 難nạn/nan 也dã 。 彼bỉ 既ký 不bất 爾nhĩ 。 今kim 何hà 由do 然nhiên 也dã 。

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi

下hạ 。 第đệ 六lục 。 答đáp 問vấn 序tự 。 前tiền 明minh 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 。 今kim 明minh 文Văn 殊Thù 以dĩ 古cổ 證chứng 今kim 。 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 者giả 。 釋Thích 迦Ca 之chi 放phóng 光quang 。 彌Di 勒Lặc 之chi 偈kệ 頌tụng 。 將tương 他tha 方phương 七thất 事sự 以dĩ 顯hiển 此thử 土thổ/độ 應ưng 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 文Văn 殊Thù 將tương 古cổ 以dĩ 證chứng 今kim 說thuyết 者giả 。 明minh 古cổ 佛Phật 說thuyết 之chi 前tiền 。 釋Thích 迦Ca 順thuận 同đồng 於ư 後hậu 。

問vấn 。

何hà 故cố 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 。 以dĩ 古cổ 證chứng 今kim 。

答đáp 。

將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 。 欲dục 顯hiển 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 道đạo 同đồng 。 引dẫn 古cổ 證chứng 今kim 。 明minh 三tam 世thế 佛Phật 法Pháp 無vô 異dị 。 所sở 以dĩ 辨biện 十thập 方phương 佛Phật 道Đạo 同đồng 。 三tam 世thế 法pháp 不bất 異dị 者giả 。 以dĩ 小tiểu 情tình 難nạn/nan 改cải 。 大đại 法pháp 難nan 信tín 故cố 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 釋Thích 迦Ca 放phóng 光quang 。 彌Di 勒Lặc 疑nghi 問vấn 。 文Văn 殊Thù 答đáp 耶da 。

答đáp 云vân 。

釋Thích 迦Ca 現hiện 瑞thụy 謂vị 現hiện 在tại 佛Phật 也dã 。 彌Di 勒Lặc 疑nghi 問vấn 謂vị 當đương 來lai 佛Phật 也dã 。 文Văn 殊Thù 答đáp 問vấn 謂vị 過quá 去khứ 佛Phật 也dã 。 三tam 聖thánh 同đồng 會hội 靈linh 山sơn 。 共cộng 開khai 發phát 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 也dã 。 三tam 佛Phật 次thứ 第đệ 者giả 。 要yếu 現hiện 在tại 佛Phật 現hiện 瑞thụy 。 表biểu 說thuyết 究cứu 竟cánh 果quả 乘thừa 。 彌Di 勒Lặc 是thị 當đương 來lai 因nhân 位vị 之chi 人nhân 。 猶do 未vị 達đạt 果quả 乘thừa 事sự 。 故cố 當đương 來lai 佛Phật 疑nghi 問vấn 。 必tất 須tu 古cổ 佛Phật 方phương 達đạt 古cổ 事sự 。 故cố 過quá 去khứ 佛Phật 釋thích 疑nghi 也dã 。 雖tuy 有hữu 三tam 佛Phật 。 但đãn 有hữu 二nhị 事sự 。

現hiện 在tại 佛Phật 現hiện 瑞thụy 就tựu 神thần 通thông 輪luân 門môn 。 彌Di 勒Lặc 之chi 問vấn 。 文Văn 殊Thù 之chi 答đáp 就tựu 說thuyết 法Pháp 輪luân 門môn 。 即tức 是thị 衣y 裓kích 机cơ 案án 以dĩ 出xuất 諸chư 子tử 也dã 。 又hựu 初sơ 是thị 佛Phật 方phương 便tiện 。 正chánh 明minh 欲dục 說thuyết 教giáo 。 後hậu 二nhị 是thị 菩Bồ 薩Tát 方phương 便tiện 。 為vi 發phát 起khởi 教giáo 也dã 。 又hựu 釋Thích 迦Ca 是thị 和hòa 上thượng 。 文Văn 殊Thù 為vi 阿a 闍xà 梨lê 。 彌Di 勒Lặc 為vi 教giáo 授thọ 師sư 。 此thử 三tam 是thị 二nhị 世thế 眾chúng 生sanh 菩Bồ 薩Tát 戒giới 師sư 。 共cộng 弘hoằng 一Nhất 乘Thừa 之chi 道Đạo 。 以dĩ 利lợi 物vật 也dã 。 又hựu 此thử 三tam 師sư 過quá 去khứ 共cộng 就tựu 燈đăng 明minh 佛Phật 學học 法pháp 華hoa 經kinh 。 今kim 欲dục 報báo 佛Phật 法Pháp 恩ân 故cố 共cộng 開khai 一Nhất 乘Thừa 也dã 。

就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 正chánh 答đáp 。 第đệ 二nhị 。 兩lưỡng 偈kệ 開khai 獎tưởng 物vật 心tâm 。 明minh 佛Phật 後hậu 自tự 說thuyết 。

諸chư 人nhân 今kim 當đương 知tri

下hạ 。 是thị 也dã 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

前tiền 長trường/trưởng 行hành 。 後hậu 偈kệ 頌tụng 。 長trường/trưởng 行hành 為vi 四tứ 。

一nhất 。 謙khiêm 讓nhượng 門môn 答đáp 。 二nhị 。 引dẫn 事sự 略lược 答đáp 。 三tam 。 廣quảng 引dẫn 古cổ 證chứng 今kim 。 四tứ 。 分phân 明minh 結kết 答đáp 。 此thử 答đáp 並tịnh 是thị 從tùng 微vi 至chí 著trước 次thứ 第đệ 相tương/tướng 釋thích 也dã 。 彌Di 勒Lặc 既ký 高cao 而nhi 推thôi 文Văn 殊Thù 。 文Văn 殊Thù 必tất 須tu 謙khiêm 讓nhượng 。 雖tuy 言ngôn 自tự 惟duy 忖thốn 而nhi 知tri 未vị 有hữu 事sự 證chứng 。 故cố 引dẫn 過quá 去khứ 事sự 答đáp 。 但đãn 總tổng 引dẫn 過quá 去khứ 事sự 。 未vị 知tri 的đích 是thị 何hà 佛Phật 。 故cố 別biệt 出xuất 燈đăng 明minh 。 將tương 引dẫn 古cổ 證chứng 今kim 。 今kim 何hà 必tất 同đồng 古cổ 。 故cố 第đệ 四tứ 分phân 明minh 結kết 答đáp 也dã 。 所sở 言ngôn 謙khiêm 讓nhượng 門môn 答đáp 者giả 。 文Văn 殊Thù 迹tích 居cư 因nhân 位vị 智trí 猶do 未vị 滿mãn 。 今kim 欲dục 以dĩ 下hạ 測trắc 高cao 故cố 須tu 謙khiêm 讓nhượng 。 又hựu 彌Di 勒Lặc 懷hoài 疑nghi 文Văn 殊Thù 惟duy 忖thốn 。 即tức 知tri 所sở 表biểu 事sự 大đại 增tăng 眾chúng 敬kính 心tâm 。 又hựu 大đại 人nhân 之chi 法Pháp 。 示thị 不bất 自tự 高cao 。 斥xích 矜căng 慢mạn 之chi 徒đồ 。 故cố 雖tuy 解giải 而nhi 讓nhượng 。

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi

者giả 。 標tiêu 能năng 答đáp 之chi 主chủ 也dã 。

語ngữ 彌Di 勒Lặc

者giả 。 對đối 質chất 疑nghi 之chi 人nhân 也dã 。

及cập 諸chư 大Đại 士Sĩ

者giả 。 彌Di 勒Lặc 以dĩ 下hạ 八bát 萬vạn 之chi 流lưu 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 等đẳng

者giả 。 聲Thanh 聞Văn 四tứ 眾chúng 。 天thiên 龍long 八bát 部bộ 也dã 。

如như 我ngã 惟duy 忖thốn

下hạ 。 正chánh 明minh 謙khiêm 讓nhượng 也dã 。 惟duy 謂vị 思tư 惟duy 。 忖thốn 名danh 尋tầm 忖thốn 。 如như 伏phục 惟duy 伏phục 度độ 之chi 例lệ 也dã 。

今kim 佛Phật 世Thế 尊Tôn

下hạ 。 出xuất 所sở 惟duy 忖thốn 之chi 事sự 也dã 。 舊cựu 云vân 。 初sơ 後hậu 二nhị 句cú 皆giai 一nhất 法pháp 說thuyết 也dã 。 中trung 間gian 三tam 句cú 即tức 為vi 譬thí 。

欲dục 說thuyết 大đại 法Pháp

者giả 。 初sơ 段đoạn 經kinh 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 也dã 。

演diễn 大đại 法Pháp 義nghĩa

者giả 。 後hậu 段đoạn 經kinh 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 也dã 。 又hựu 。

欲dục 說thuyết 大đại 法Pháp

者giả 。 初sơ 段đoạn 略lược 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 後hậu 說thuyết 段đoạn 略lược 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 。

演diễn 大đại 法Pháp 義nghĩa

者giả 。 初sơ 廣quảng 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 後hậu 廣quảng 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 也dã 。

雨vũ 大đại 法Pháp 雨vũ

者giả 三tam 句cú 。 譬thí 說thuyết 也dã 。 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

吹xuy 螺loa

以dĩ 改cải 號hiệu 。 譬thí 說thuyết 改cải 三tam 乘thừa 之chi 號hiệu 。

擊kích 鼓cổ

誡giới 兵binh 使sử 其kỳ 齊tề 一nhất 。 譬thí 明minh 一nhất 實thật 之chi 理lý 。 改cải 三tam 乘thừa 之chi 號hiệu 。 即tức 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 明minh 一nhất 實thật 之chi 理lý 。 即tức 顯hiển 真chân 實thật 之chi 義nghĩa 。 後hậu 段đoạn 改cải 近cận 之chi 號hiệu 。 顯hiển 遠viễn 之chi 理lý 也dã 。

雨vũ 大đại 法Pháp 雨vũ

者giả 。 潤nhuận 二Nhị 乘Thừa 枯khô 槁cảo 。 即tức 生sanh 長trưởng 一Nhất 乘Thừa 之chi 解giải 。 通thông 上thượng 二nhị 段đoạn 也dã 。 今kim 明minh 謹cẩn 依y 經kinh 文văn 合hợp 此thử 五ngũ 句cú 為vi 三tam 。

初sơ 句cú 明minh 大đại 法pháp 體thể 。 次thứ 三tam 句cú 明minh 大đại 法pháp 用dụng 。 後hậu 一nhất 句cú 明minh 大đại 法pháp 義nghĩa 。 但đãn 明minh 此thử 三tam 者giả 。 凡phàm 說thuyết 法Pháp 要yếu 具cụ 三tam 。

一nhất 。 教giáo 體thể 。 二nhị 。 教giáo 用dụng 。 三tam 。 教giáo 所sở 表biểu 理lý 。 故cố 但đãn 明minh 三tam 也dã 。 明minh 大đại 法pháp 體thể 者giả 。 謂vị 佛Phật 欲dục 說thuyết 乘thừa 方phương 便tiện 。 乘thừa 真chân 實thật 。 身thân 方phương 便tiện 。 身thân 真chân 實thật 之chi 大đại 法pháp 也dã 。

雨vũ 大đại 法Pháp 雨vũ

者giả 。 明minh 大đại 法pháp 用dụng 也dã 。 三tam 譬thí 有hữu 四tứ 用dụng 。

雨vũ 譬thí 有hữu 能năng 生sanh 。 能năng 滅diệt 二nhị 用dụng 。 螺loa 鼓cổ 有hữu 遠viễn 聞văn 。 歡hoan 喜hỷ 二nhị 用dụng 。 所sở 言ngôn 大đại 雨vũ 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 法pháp 教giáo 即tức 未vị 圓viên 。 理lý 非phi 究cứu 竟cánh 。 其kỳ 由do 種chúng 植thực 待đãi 於ư 灌quán 灑sái 常thường 苦khổ 不bất 足túc 。 大Đại 乘Thừa 之chi 法Pháp 。 教giáo 無vô 不bất 圓viên 理lý 無vô 不bất 極cực 。 其kỳ 由do 時thời 雨vũ 普phổ 降giáng/hàng 無vô 不bất 沾triêm 洽hiệp 普phổ 皆giai 如như 願nguyện 。 此thử 皆giai 對đối 小tiểu 以dĩ 明minh 大đại 。 故cố 言ngôn 雨vũ 大đại 法Pháp 雨vũ 。 雨vũ 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 能năng 滅diệt 。 二nhị 者giả 。 能năng 生sanh 。 言ngôn 能năng 生sanh 者giả 。

時thời 雨vũ 未vị 降giáng/hàng 。 地địa 雖tuy 有hữu 種chủng 而nhi 不bất 得đắc 生sanh 也dã 。 已dĩ 生sanh 之chi 牙nha 。 而nhi 不bất 增tăng 長trưởng 。 非phi 但đãn 不bất 長trường/trưởng 亦diệc 乃nãi 枯khô 椊# 。 法Pháp 雨vũ 既ký 降giáng/hàng 。 未vị 發phát 大đại 心tâm 。 即tức 便tiện 發phát 心tâm 。 即tức 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 。 之chi 人nhân 是thị 也dã 。 已dĩ 發phát 心tâm 者giả 。 即tức 得đắc 增tăng 長trưởng 。 直trực 往vãng 之chi 人nhân 是thị 也dã 。 已dĩ 增tăng 長trưởng 者giả 即tức 便tiện 成thành 就tựu 。 八bát 生sanh 一nhất 生sanh 當đương 得đắc 佛Phật 者giả 也dã 。 又hựu 應ưng 退thoái 者giả 。 而nhi 不bất 墮đọa 落lạc 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 疑nghi 網võng 皆giai 已dĩ 除trừ 也dã 。 言ngôn 能năng 滅diệt 者giả 。 譬thí 如như 大đại 雨vũ 。 能năng 滅diệt 四tứ 種chủng 。

一nhất 。 淹yêm 塵trần 土thổ/độ 。 二nhị 。 滅diệt 諸chư 毒độc 。 三tam 。 除trừ 熱nhiệt 氣khí 。 四tứ 。 止chỉ 惡ác 風phong 。 法Pháp 雨vũ 亦diệc 爾nhĩ 。 一nhất 。 能năng 滅diệt 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 有hữu 所sở 得đắc 惡ác 覺giác 觀quán 塵trần 土thổ/độ 。 二nhị 。 能năng 滅diệt 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 有hữu 所sở 得đắc 愛ái 見kiến 諸chư 毒độc 。 三tam 。 除trừ 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 有hữu 所sở 得đắc 邪tà 師sư 等đẳng 熱nhiệt 氣khí 。 四tứ 。 止chỉ 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 有hữu 所sở 得đắc 邪tà 教giáo 惡ác 風phong 。

吹xuy 大đại 法Pháp 螺loa 。 擊kích 大đại 法Pháp 鼓cổ

者giả 。 上thượng 歎thán 大đại 法pháp 有hữu 能năng 生sanh 能năng 滅diệt 之chi 用dụng 。 今kim 歎thán 大đại 法pháp 有hữu 遠viễn 聞văn 稱xưng 機cơ 之chi 能năng 。 外ngoại 國quốc 以dĩ 螺loa 鼓cổ 為vi 俗tục 樂nhạo/nhạc/lạc 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 歡hoan 適thích 。 歡hoan 適thích 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 。 暢sướng 十thập 方phương 佛Phật 心tâm 。 如như 今kim 我ngã 喜hỷ 無vô 畏úy 。 二nhị 。 稱xưng 悅duyệt 根căn 性tánh 。 如như 三tam 根căn 聲Thanh 聞Văn 及cập 彌Di 勒Lặc 十thập 二nhị 種chủng 人nhân 得đắc 益ích 歡hoan 喜hỷ 。 二nhị 。 螺loa 鼓cổ 遠viễn 聞văn 之chi 義nghĩa 。 顯hiển 大đại 法pháp 有hữu 廣quảng 被bị 之chi 能năng 。 如như 三tam 會hội 說thuyết 。 初sơ 令linh 靈linh 山sơn 一nhất 會hội 聞văn 法Pháp 。 次thứ 淨tịnh 土độ 會hội 聞văn 。 次thứ 十thập 方phương 通thông 達đạt 。 無vô 礙ngại 十thập 方phương 得đắc 聞văn 。 乃nãi 至chí 未vị 來lai 得đắc 聞văn 。

演diễn 大đại 法Pháp 義nghĩa

者giả 。 第đệ 三tam 。 明minh 大đại 法pháp 義nghĩa 。

問vấn 。

上thượng 明minh 大đại 法pháp 。 與dữ 今kim 何hà 異dị 。

答đáp 。

上thượng 明minh 教giáo 法pháp 。 今kim 明minh 理lý 法pháp 。 教giáo 法pháp 但đãn 稱xưng 為vi 法pháp 。 教giáo 所sở 表biểu 理lý 即tức 稱xưng 為vi 義nghĩa 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。

答đáp 。

如như 法Pháp 無vô 礙ngại 。 義nghĩa 無vô 礙ngại 。 即tức 是thị 明minh 於ư 教giáo 理lý 。 又hựu 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 釋thích 七thất 善thiện 。 知tri 法pháp 者giả 知tri 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 知tri 義nghĩa 者giả 知tri 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 所sở 表biểu 之chi 義nghĩa 。

問vấn 。

云vân 何hà 名danh 法Pháp 。 云vân 何hà 名danh 義nghĩa 。

答đáp 。

大Đại 乘Thừa 之chi 教giáo 。 能năng 詮thuyên 二nhị 權quyền 二nhị 實thật 之chi 文văn 名danh 之chi 為vi 教giáo 。 所sở 詮thuyên 二nhị 權quyền 二nhị 實thật 之chi 理lý 深thâm 有hữu 所sở 以dĩ 目mục 之chi 為vi 義nghĩa 。 又hựu 二nhị 權quyền 二nhị 實thật 並tịnh 皆giai 是thị 教giáo 。 非phi 權quyền 非phi 實thật 。 非phi 一nhất 非phi 二nhị 。 寂tịch 滅diệt 之chi 道đạo 。 微vi 妙diệu 甚thậm 深thâm 。 故cố 名danh 之chi 為vi 義nghĩa 。 蓋cái 是thị 一nhất 經kinh 之chi 大đại 宗tông 也dã 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。

究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 終chung 歸quy 於ư 空không

與dữ 《# 大đại 涅Niết 槃Bàn 》# 。 更cánh 無vô 有hữu 異dị 。 故cố 知tri 《# 法pháp 華hoa 》# 是thị 究cứu 竟cánh 教giáo 也dã 。

諸chư 善thiện 男nam 子tử

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 舉cử 事sự 略lược 答đáp 。

時thời 眾chúng 疑nghi 云vân 。

何hà 以dĩ 知tri 欲dục 說thuyết 大đại 法Pháp 。 故cố 今kim 釋thích 云vân 。

於ư 過quá 去khứ 世thế 。 曾tằng 見kiến 此thử 事sự 。 故cố 知tri 欲dục 說thuyết 大đại 法Pháp 。 以dĩ 懼cụ 其kỳ 不bất 信tín 故cố 指chỉ 事sự 答đáp 之chi 。 又hựu 猶do 是thị 釋thích 謙khiêm 讓nhượng 義nghĩa 。 文Văn 殊Thù 雖tuy 復phục 明minh 達đạt 。 不bất 言ngôn 其kỳ 現hiện 知tri 。 但đãn 推thôi 往vãng 事sự 以dĩ 答đáp 其kỳ 問vấn 。 即tức 是thị 釋thích 謙khiêm 讓nhượng 也dã 。 又hựu 前tiền 用dụng 現hiện 智trí 。 知tri 當đương 說thuyết 法Pháp 。 今kim 用dụng 宿túc 命mạng 智trí 。 知tri 當đương 說thuyết 法Pháp 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

一nhất 者giả 。 引dẫn 古cổ 證chứng 今kim 。 二nhị 者giả 。 將tương 今kim 類loại 古cổ 。

是thị 故cố 當đương 知tri

下hạ 。 引dẫn 今kim 類loại 古cổ 。

咸hàm 得đắc 聞văn 知tri

者giả 。 聞văn 謂vị 聞văn 教giáo 。 知tri 謂vị 知tri 理lý 。

難nan 信tín 之chi 法Pháp

者giả 。 若nhược 言ngôn 低đê 頭đầu 舉cử 手thủ 皆giai 成thành 佛Phật 者giả 。 何hà 難nan 信tín 之chi 有hữu 耶da 。 假giả 令linh 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 亦diệc 非phi 難nan 信tín 。 今kim 明minh 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 心tâm 行hành 有hữu 所sở 得đắc 。 聞văn 無vô 所sở 得đắc 即tức 乖quai 反phản 其kỳ 心tâm 。 故cố 多đa 有hữu 恐khủng 難nạn 信tín 。 言ngôn 無vô 所sở 得đắc 者giả 。 尚thượng 未vị 曾tằng 一nhất 。 云vân 何hà 守thủ 三tam 。 以dĩ 心tâm 不bất 染nhiễm 三tam 一nhất 。 故cố 名danh 難nan 信tín 也dã 。 又hựu 講giảng 《# 法pháp 華hoa 》# 。 人nhân 聞văn 未vị 曾tằng 有hữu 三tam 一nhất 。 便tiện 謂vị 是thị 真Chân 諦Đế 非phi 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 亦diệc 言ngôn 一Nhất 乘Thừa 便tiện 云vân 萬vạn 善thiện 。 故cố 起khởi 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 名danh 有hữu 所sở 得đắc 也dã 。 若nhược 能năng 離ly 此thử 。 諸chư 見kiến 名danh 無vô 所sở 得đắc 。 即tức 信tín 解giải 一Nhất 乘Thừa 。

諸chư 善thiện 男nam 子tử

下hạ 。 第đệ 三tam 。 廣quảng 引dẫn 過quá 去khứ 事sự 釋thích 答đáp 。 釋thích 答đáp 者giả 。 上thượng 雖tuy 引dẫn 過quá 去khứ 事sự 。 未vị 知tri 的đích 是thị 何hà 佛Phật 。 故cố 今kim 別biệt 出xuất 其kỳ 事sự 。 上thượng 即tức 是thị 總tổng 標tiêu 為vi 章chương 門môn 。 今kim 廣quảng 引dẫn 即tức 釋thích 章chương 門môn 。 就tựu 文văn 亦diệc 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 明minh 過quá 去khứ 佛Phật 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 事sự 。 第đệ 二nhị 。 明minh 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 已dĩ 去khứ 事sự 。 所sở 以dĩ 分phần/phân 此thử 二nhị 事sự 者giả 。 上thượng 明minh 東đông 方phương 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 彌Di 勒Lặc 開khai 為vi 二nhị 事sự 。 今kim 文Văn 殊Thù 引dẫn 過quá 去khứ 佛Phật 。 亦diệc 有hữu 二nhị 事sự 。 欲dục 顯hiển 釋Thích 迦Ca 亦diệc 有hữu 斯tư 二nhị 事sự 也dã 。

此thử 二nhị 章chương 中trung 各các 開khai 兩lưỡng 別biệt 。 初sơ 文văn 二nhị 者giả 。

一nhất 。 明minh 初sơ 佛Phật 。 二nhị 。 辨biện 一nhất 切thiết 佛Phật 。 初sơ 文văn 有hữu 三tam 。

一nhất 。

時thời 節tiết 。 二nhị 。 化hóa 主chủ 。 三tam 。 教giáo 門môn 。 《# 地địa 持trì 論luận 》# 明minh 劫kiếp 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 日nhật 月nguyệt 歲tuế 數số 。 不bất 可khả 數số 名danh 小tiểu 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 超siêu 之chi 。 二nhị 。 大đại 劫kiếp 不bất 可khả 數sổ 。 名danh 大đại 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 能năng 超siêu 之chi 。

問vấn 。

何hà 故cố 不bất 引dẫn 近cận 事sự 而nhi 乃nãi 明minh 久cửu 劫kiếp 耶da 。

答đáp 。

欲dục 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 是thị 古cổ 舊cựu 法pháp 。 令linh 物vật 信tín 解giải 之chi 也dã 。 又hựu 此thử 時thời 中trung 釋Thích 迦Ca 。 文Văn 殊Thù 。 彌Di 勒Lặc 共cộng 在tại 其kỳ 中trung 。 餘dư 時thời 不bất 必tất 同đồng 處xứ 也dã 。

佛Phật 名danh 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh

第đệ 二nhị 。 化hóa 主chủ 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

前tiền 明minh 別biệt 號hiệu 。 次thứ 辨biện 通thông 號hiệu 。 別biệt 號hiệu 明minh 諸chư 佛Phật 迹tích 異dị 。 通thông 號hiệu 顯hiển 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 本bổn 同đồng 。 又hựu 別biệt 號hiệu 顯hiển 諸chư 佛Phật 應ưng 迹tích 優ưu 劣liệt 。 通thông 號hiệu 明minh 諸chư 佛Phật 眾chúng 德đức 齊tề 等đẳng 。

名danh 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh

者giả 。 注chú 經kinh 解giải 云vân 。

聖thánh 人nhân 無vô 名danh 借tá 義nghĩa 以dĩ 立lập 稱xưng 。 仁nhân 者giả 見kiến 謂vị 之chi 仁nhân 。 智trí 者giả 見kiến 謂vị 之chi 智trí 。 上thượng 根căn 因nhân 之chi 以dĩ 得đắc 明minh 如như 日nhật 。 中trung 根căn 因nhân 之chi 以dĩ 得đắc 明minh 如như 月nguyệt 。 下hạ 根căn 因nhân 之chi 以dĩ 得đắc 明minh 如như 燈đăng 。 三tam 根căn 資tư 之chi 以dĩ 得đắc 明minh 故cố 言ngôn 。 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

日nhật 陽dương 而nhi 動động 以dĩ 喻dụ 方phương 便tiện 慧tuệ 。 月nguyệt 陰ấm 而nhi 靜tĩnh 喻dụ 於ư 實thật 慧tuệ 。 以dĩ 二nhị 慧tuệ 益ích 物vật 如như 世thế 間gian 燈đăng 明minh 。 又hựu 日nhật 月nguyệt 喻dụ 定định 慧tuệ 。 以dĩ 定định 慧tuệ 為vi 燈đăng 明minh 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

此thử 佛Phật 出xuất 世thế 身thân 。 光quang 如như 日nhật 月nguyệt 。 常thường 照chiếu 世thế 間gian 為vi 世thế 燈đăng 明minh 。 次thứ 明minh 十thập 號hiệu 者giả 。 經kinh 說thuyết 不bất 同đồng 。 通thông 即tức 稱xưng 號hiệu 。 號hiệu 令linh 天thiên 下hạ 顯hiển 化hóa 他tha 之chi 義nghĩa 。 別biệt 即tức 稱xưng 名danh 。 名danh 以dĩ 定định 體thể 。 即tức 是thị 自tự 行hành 。 又hựu 通thông 別biệt 皆giai 稱xưng 為vi 號hiệu 。 並tịnh 稱xưng 為vi 名danh 。 故cố 言ngôn 號hiệu 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 也dã 。

問vấn 。

號hiệu 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。

答đáp

號hiệu 是thị 名danh 字tự 。 依y 《# 成thành 實thật 論luận 》# 。 名danh 號hiệu 是thị 音âm 聲thanh 性tánh 法pháp 入nhập 攝nhiếp 。 《# 毘tỳ 曇đàm 》# 別biệt 有hữu 非phi 色sắc 非phi 心tâm 名danh 字tự 句cú 。 與dữ 聲thanh 和hòa 合hợp 故cố 有hữu 名danh 號hiệu 。 若nhược 此thử 十thập 種chủng 為vi 至chí 人nhân 立lập 號hiệu 。 即tức 以dĩ 至chí 人nhân 為vi 體thể 。 若nhược 依y 於ư 極cực 德đức 以dĩ 立lập 十thập 號hiệu 。 以dĩ 福phước 慧tuệ 為vi 體thể 。

問vấn 。

云vân 何hà 為vi 十thập 耶da 。

答đáp 。

經kinh 論luận 不bất 同đồng 。 《# 瓔anh 珞lạc 經kinh 》# 云vân 。

一nhất 如Như 來Lai 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 佛Phật 世Thế 尊Tôn

以dĩ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 合hợp 為vi 一nhất 號hiệu 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

第đệ 十thập 是thị 佛Phật 也dã 。 世Thế 尊Tôn 是thị 十thập 數số 外ngoại 總tổng 號hiệu 也dã 。

《# 成thành 實thật 論luận 》# 云vân 。

具cụ 上thượng 九cửu 號hiệu 名danh 為vi 世Thế 尊Tôn

演diễn 說thuyết 正Chánh 法Pháp

下hạ 。 第đệ 三tam 。 辨biện 教giáo 門môn 。 就tựu 文văn 為vi 二nhị 。

初sơ 。 明minh 一Nhất 乘Thừa 教giáo 。 次thứ 。 辨biện 三tam 乘thừa 教giáo 。 如như 上thượng 將tương 彼bỉ 顯hiển 此thử 。 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 有hữu 二nhị 種chủng 教giáo 。 將tương 古cổ 證chứng 今kim 。 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 亦diệc 有hữu 二nhị 教giáo 。

問vấn 。

何hà 故cố 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 將tương 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 明minh 二nhị 種chủng 教giáo 耶da 。

答đáp 。

《# 法pháp 華hoa 》# 既ký 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 必tất 須tu 前tiền 明minh 於ư 一nhất 說thuyết 三tam 。 如như 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 欲dục 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 說thuyết 《# 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 經Kinh 》# 。 入nhập 無vô 量lượng 義nghĩa 定định 欲dục 顯hiển 出xuất 生sanh 收thu 入nhập 之chi 義nghĩa 。 設thiết 教giáo 之chi 始thỉ 終chung 也dã 。

演diễn 說thuyết 正Chánh 法Pháp

者giả 。 演diễn 一Nhất 乘Thừa 之chi 法pháp 名danh 為vi 正Chánh 法Pháp 。 彌Di 勒Lặc 敘tự 東đông 方phương 佛Phật 法Pháp 輪luân 已dĩ 廣quảng 明minh 。 今kim 但đãn 略lược 說thuyết 法Pháp 也dã 。 次thứ 明minh 七thất 善thiện 者giả 。 良lương 由do 具cụ 七thất 善thiện 故cố 名danh 為vi 正Chánh 法Pháp 。 故cố 舉cử 七thất 善thiện 釋thích 正Chánh 法Pháp 也dã 。 七thất 善thiện 通thông 大đại 小Tiểu 乘Thừa 。 今kim 明minh 大Đại 乘Thừa 七thất 善thiện 也dã 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 字tự 功công 德đức 品phẩm 》# 以dĩ 七thất 善thiện 歎thán 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 。 今kim 亦diệc 以dĩ 七thất 善thiện 歎thán 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 也dã 。 數số 七thất 善thiện 不bất 同đồng 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

合hợp 初sơ 開khai 後hậu 故cố 名danh 為vi 七thất 。 合hợp 初sơ 三tam 總tổng 名danh 為vi 時thời 善thiện 。 第đệ 二nhị 義nghĩa 善thiện 。 第đệ 三tam 語ngữ 善thiện 。 第đệ 四tứ 純thuần 一nhất 無vô 雜tạp 。 第đệ 五ngũ 具cụ 足túc 。 第đệ 六lục 清thanh 淨tịnh 調điều 柔nhu 。 第đệ 七thất 梵Phạm 行hạnh 之chi 相tướng 。 此thử 是thị 《# 成thành 論luận 》# 文văn 意ý 也dã 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

開khai 初sơ 合hợp 後hậu 。 開khai 初sơ 三tam 為vi 三tam 時thời 善thiện 。 第đệ 四tứ 義nghĩa 。 第đệ 五ngũ 語ngữ 。 第đệ 六lục 純thuần 一nhất 無vô 雜tạp 。 第đệ 七thất 具cụ 足túc 。 清thanh 白bạch 梵Phạm 行hạnh 。 之chi 相tướng 還hoàn 屬thuộc 純thuần 一nhất 無vô 雜tạp 所sở 攝nhiếp 。 此thử 是thị 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 及cập 注chú 經kinh 所sở 釋thích 意ý 也dã 。 三tam 時thời 善thiện 者giả 。 《# 成thành 論luận 。 三tam 善thiện 品phẩm 》# 云vân 。

少thiếu 年niên 說thuyết 法Pháp 為vi 初sơ 善thiện 。 中trung 年niên 說thuyết 法Pháp 為vi 中trung 善thiện 。 老lão 年niên 說thuyết 法Pháp 為vi 後hậu 善thiện 。

又hựu 言ngôn 。

初sơ 捨xả 罪tội 。 中trung 捨xả 福phước 。 後hậu 一nhất 切thiết 捨xả 。

《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

讚tán 歎thán 檀đàn 度độ 為vi 初sơ 善thiện 。 次thứ 歎thán 尸thi 羅la 為vi 中trung 善thiện 。 是thị 二nhị 波Ba 羅La 蜜Mật 所sở 得đắc 果quả 報báo 。 若nhược 生sanh 諸chư 佛Phật 前tiền 。 及cập 作tác 人nhân 天thiên 名danh 為vi 後hậu 善thiện 。

又hựu 說thuyết 。

聲Thanh 聞Văn 為vi 初sơ 善thiện 。 緣Duyên 覺Giác 為vi 中trung 善thiện 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 後hậu 善thiện 。

依y 《# 寶bảo 篋khiếp 經kinh 》# 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 各các 有hữu 三tam 善thiện 。 聲Thanh 聞Văn 三tam 者giả 。 初sơ 即tức 從tùng 他tha 聞văn 法Pháp 。 中trung 即tức 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 後hậu 即tức 得đắc 聖thánh 正chánh 見kiến 。 又hựu 初sơ 即tức 見kiến 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 中trung 即tức 修tu 道Đạo 。 後hậu 即tức 證chứng 滅diệt 。 菩Bồ 薩Tát 三tam 善thiện 。 初sơ 即tức 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 中trung 即tức 不bất 念niệm 二Nhị 乘Thừa 。 後hậu 即tức 迴hồi 向hướng 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 又hựu 初sơ 行hành 施thí 等đẳng 六Lục 度Độ 。 中trung 破phá 慳san 等đẳng 六lục 弊tệ 。 後hậu 迴hồi 向hướng 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 依y 文văn 釋thích 者giả 。 謂vị 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 一nhất 部bộ 之chi 內nội 序tự 。 正chánh 。 流lưu 通thông 為vi 三tam 善thiện 也dã 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 一nhất 部bộ 具cụ 此thử 三tam 也dã 。 若nhược 望vọng 教giáo 始thỉ 終chung 者giả 。 初sơ 即tức 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 中trung 即tức 支chi 末Mạt 法Pháp 輪luân 。 後hậu 即tức 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 法Pháp 輪luân 。

其kỳ 義nghĩa 深thâm 遠viễn 。 其kỳ 語ngữ 巧xảo 妙diệu

者giả 。 自tự 有hữu 語ngữ 雖tuy 巧xảo 妙diệu 而nhi 義nghĩa 淺thiển 近cận 。 自tự 有hữu 義nghĩa 雖tuy 深thâm 遠viễn 言ngôn 即tức 麁thô 拙chuyết 。 自tự 有hữu 俱câu 無vô 也dã 俱câu 有hữu 。 佛Phật 法Pháp 竪thụ 不bất 得đắc 其kỳ 底để 。 謂vị 絕tuyệt 四tứ 句cú 為vi 深thâm 。 橫hoạnh/hoành 不bất 見kiến 其kỳ 邊biên 。 越việt 百bách 非phi 稱xưng 遠viễn 。 又hựu 心tâm 行hành 滅diệt 故cố 為vi 深thâm 。 言ngôn 語ngữ 斷đoạn 故cố 為vi 遠viễn 。 正chánh 是thị 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 義nghĩa 如như 此thử 也dã 。 注chú 云vân 。

探thám 賾trách 不bất 可khả 究cứu 曰viết 深thâm 。 綿miên 邈mạc 不bất 可khả 及cập 曰viết 遠viễn 。

其kỳ 語ngữ 巧xảo 妙diệu

者giả 。 言ngôn 能năng 稱xưng 機cơ 曰viết 巧xảo 。 語ngữ 能năng 顯hiển 理lý 云vân 妙diệu 。 注chú 云vân 。

方phương 圓viên 無vô 所sở 差sai 曰viết 巧xảo 。 幽u 求cầu 不bất 可khả 覩đổ 曰viết 妙diệu 。

純thuần 一nhất 無vô 雜tạp 。 者giả 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 純thuần 明minh 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 不bất 雜tạp 說thuyết 五ngũ 乘thừa 之chi 法pháp 也dã 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

離ly 三tam 毒độc 垢cấu 故cố 云vân 純thuần 一nhất 。 但đãn 說thuyết 正Chánh 法Pháp 不bất 雜tạp 非phi 法pháp 故cố 名danh 無vô 雜tạp 。

亦diệc 是thị 清thanh 淨tịnh 也dã 。 《# 成thành 論luận 》# 云vân 獨độc 法pháp 。 獨độc 法pháp 者giả 佛Phật 有hữu 此thử 法pháp 。 又hựu 獨độc 行hành 佛Phật 教giáo 得đắc 道Đạo 耳nhĩ 。

具cụ 足túc

者giả 。 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 教giáo 圓viên 理lý 滿mãn 也dã 。 又hựu 。

通thông 明minh

者giả 。 佛Phật 法Pháp 無vô 短đoản 缺khuyết 也dã 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

八Bát 聖Thánh 道Đạo 分Phần 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 備bị 。

故cố 名danh 為vi 具cụ 足túc 也dã 。

清thanh 白bạch

者giả 。 上thượng 明minh 純thuần 一nhất 正Chánh 法Pháp 不bất 雜tạp 非phi 法pháp 。 即tức 明minh 教giáo 體thể 也dã 。 今kim 明minh 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 教giáo 能năng 令linh 離ly 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 煩phiền 惱não 垢cấu 故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 教giáo 用dụng 也dã 。

梵Phạm 行hạnh 之chi 相tướng

者giả 。 梵Phạm 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 行hành 即tức 萬vạn 行hạnh 。 到đáo 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 名danh 小tiểu 涅Niết 槃Bàn 。 行hành 謂vị 八bát 正chánh 。 修tu 於ư 八bát 正chánh 能năng 到đáo 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 此thử 八bát 正chánh 為vi 涅Niết 槃Bàn 家gia 相tương/tướng 。 故cố 云vân 梵Phạm 行hạnh 之chi 相tướng 。 又hựu 梵Phạm 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 行hành 涅Niết 槃Bàn 行hành 為vi 梵Phạm 行hạnh 。 行hành 義nghĩa 顯hiển 彰chương 為vi 相tương/tướng 。 教giáo 是thị 梵Phạm 行hạnh 之chi 緣duyên 。 緣duyên 中trung 說thuyết 果quả 故cố 云vân 。 梵Phạm 行hạnh 之chi 相tướng 。 又hựu 釋thích 。 教giáo 能năng 詮thuyên 梵Phạm 行hạnh 。 即tức 是thị 梵Phạm 行hạnh 家gia 相tương/tướng 也dã 。

為vi 求cầu 聲Thanh 聞Văn

者giả 。 第đệ 二nhị 。 明minh 三tam 乘thừa 教giáo 。 古cổ 佛Phật 之chi 緣duyên 亦diệc 有hữu 不bất 堪kham 受thọ 一nhất 。 故cố 於ư 一nhất 說thuyết 三tam 。 依y 毘tỳ 曇đàm 宗tông 。 三tam 乘thừa 行hàng 行hàng 乃nãi 異dị 。 而nhi 同đồng 見kiến 四Tứ 諦Đế 以dĩ 成thành 三tam 乘thừa 果quả 。 依y 成thành 論luận 宗tông 。 三tam 乘thừa 同đồng 見kiến 一nhất 滅Diệt 諦Đế 以dĩ 成thành 三tam 乘thừa 果quả 。 言ngôn 緣Duyên 覺Giác 觀quán 因nhân 緣duyên 者giả 。 此thử 是thị 因nhân 時thời 習tập 觀quán 悟ngộ 道đạo 遠viễn 緣duyên 耳nhĩ 。 依y 大Đại 乘Thừa 。 三tam 乘thừa 同đồng 觀quán 實thật 相tướng 。 故cố 《# 正chánh 觀quán 論luận 》# 云vân 。

得đắc 實thật 相tướng 者giả 有hữu 三tam 種chủng 。 但đãn 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 見kiến 空không 淺thiển 深thâm 。 故cố 開khai 三tam 也dã 。

今kim 文văn 云vân 。

說thuyết 應ứng 四Tứ 諦Đế 法Pháp

者giả 。 機cơ 教giáo 相tương 稱xứng 故cố 言ngôn 應ưng 也dã 。

次thứ 復phục 有hữu 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 餘dư 一nhất 切thiết 佛Phật 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 具cụ 列liệt 二nhị 萬vạn 佛Phật 耶da 。

答đáp 。

欲dục 引dẫn 過quá 去khứ 多đa 佛Phật 為vi 證chứng 。 使sử 聞văn 一Nhất 乘Thừa 信tín 受thọ 也dã 。 文văn 有hữu 四tứ 句cú 。 合hợp 為vi 兩lưỡng 雙song 。 初sơ 。 明minh 道đạo 名danh 俗tục 姓tánh 同đồng 也dã 。

日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh

道đạo 名danh 也dã 。

姓tánh 頗Pha 羅La 墮Đọa

俗tục 姓tánh 也dã 。 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 云vân 。

翻phiên 為vi 利lợi 根căn 仙tiên 人nhân 。 六lục 姓tánh 波ba 羅la 門môn 中trung 一nhất 姓tánh 也dã 。 又hựu 翻phiên 為vi 辨biện 才tài 。 又hựu 翻phiên 為vi 滿mãn 。 滿mãn 正chánh 也dã 。 余dư 親thân 聞văn 天Thiên 竺Trúc 僧Tăng 云vân 爾nhĩ 滿mãn 也dã 。

彌Di 勒Lặc 當đương 知tri

下hạ 。 明minh 十thập 號hiệu 之chi 人nhân 。 七thất 善thiện 之chi 法pháp 。 人nhân 法pháp 一nhất 雙song 同đồng 也dã 。 又hựu 道đạo 名danh 。 俗tục 姓tánh 。 十thập 號hiệu 。 此thử 三tam 句cú 明minh 人nhân 同đồng 。 七thất 善thiện 是thị 法pháp 同đồng 也dã 。 所sở 以dĩ 明minh 諸chư 事sự 同đồng 者giả 。 同đồng 體thể 一nhất 極cực 之chi 道đạo 。 引dẫn 古cổ 例lệ 今kim 。 欲dục 顯hiển 今kim 佛Phật 欲dục 說thuyết 一nhất 極cực 之chi 道đạo 也dã 。

其kỳ 最tối 後hậu 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 正chánh 明minh 《# 法pháp 華hoa 》# 已dĩ 去khứ 事sự 。 就tựu 文văn 亦diệc 二nhị 。

第đệ 一nhất 。 明minh 《# 法pháp 華hoa 》# 事sự 。 第đệ 二nhị 。 明minh 涅Niết 槃Bàn 事sự 。 《# 法pháp 華hoa 》# 事sự 有hữu 二nhị 。

前tiền 明minh 序tự 說thuyết 。 次thứ 明minh 正chánh 說thuyết 。 序tự 說thuyết 為vi 六lục 。

一nhất 。 眾chúng 集tập 序tự 。 二nhị 。 說thuyết 經Kinh 序tự 。 三tam 。 入nhập 定định 序tự 。 四tứ 。 現hiện 瑞thụy 序tự 。 五ngũ 。 疑nghi 問vấn 序tự 。 六lục 。 答đáp 問vấn 序tự 。

問vấn 。

過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 皆giai 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 何hà 故cố 偏thiên 引dẫn 最tối 後hậu 燈đăng 明minh 佛Phật 耶da 。

答đáp 。

凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 釋Thích 迦Ca 。 文Văn 殊Thù 。 彌Di 勒Lặc 三tam 聖thánh 于vu 時thời 皆giai 在tại 燈đăng 明minh 佛Phật 之chi 坐tọa 。 而nhi 三tam 聖thánh 復phục 共cộng 聞văn 經Kinh 。 今kim 欲dục 令linh 彌Di 勒Lặc 自tự 證chứng 驗nghiệm 之chi 。 故cố 引dẫn 燈đăng 明minh 佛Phật 。 餘dư 過quá 去khứ 佛Phật 。 三tam 人nhân 不bất 必tất 在tại 坐tọa 。 故cố 不bất 引dẫn 之chi 。 二nhị 者giả 。 八bát 王vương 子tử 中trung 第đệ 八bát 王vương 子tử 。 即tức 燃nhiên 燈đăng 佛Phật 。 亦diệc 在tại 燈đăng 明minh 之chi 坐tọa 。 而nhi 釋Thích 迦Ca 既ký 從tùng 燃nhiên 燈đăng 受thọ 記ký 。 此thử 即tức 是thị 以dĩ 近cận 覆phú 遠viễn 。 今kim 欲dục 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 。 故cố 須tu 引dẫn 燃nhiên 燈đăng 事sự 來lai 也dã 。 若nhược 引dẫn 餘dư 佛Phật 。 第đệ 八bát 。 燃nhiên 燈đăng 不bất 必tất 在tại 坐tọa 。 故cố 不bất 引dẫn 之chi 。

問vấn 。

何hà 故cố 初sơ 引dẫn 八bát 王vương 子tử 耶da 。

答đáp 。

八bát 王vương 子tử 即tức 是thị 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 緣duyên 。 如như 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 請thỉnh 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 也dã 。

就tựu 文văn 有hữu 二nhị 。

初sơ 列liệt 八bát 王vương 子tử 之chi 數số 。

是thị 八bát 王vương 子tử

下hạ 。 次thứ 歎thán 其kỳ 德đức 。 前tiền 歎thán 在tại 俗tục 治trị 化hóa 之chi 德đức 。

是thị 諸chư 王vương 子tử

下hạ 。 歎thán 出xuất 家gia 德đức 。

亦diệc 隨tùy 出xuất 家gia

者giả 。 前tiền 明minh 身thân 離ly 也dã 。

發phát 大Đại 乘Thừa 意ý

次thứ 明minh 心tâm 離ly 也dã 。 初sơ 明minh 菩Bồ 提Đề 心tâm 也dã 。

常thường 修tu 梵Phạm 行hạnh

者giả 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 也dã 。

已dĩ 於ư 千thiên 萬vạn 佛Phật 所sở

者giả 。 前tiền 歎thán 現hiện 德đức 。 今kim 美mỹ 往vãng 因nhân 也dã 。

是thị 時thời 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 說thuyết 經Kinh 序tự 。

佛Phật 說thuyết 是thị 經Kinh 已dĩ

下hạ 。 第đệ 三tam 。 入nhập 定định 序tự 。

是thị 時thời 天thiên 雨vũ

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 現hiện 瑞thụy 序tự 。 現hiện 瑞thụy 序tự 為vi 四tứ 。

一nhất 。 雨vũ 花hoa 動động 地địa 瑞thụy 。 二nhị 。 覩đổ 瑞thụy 。 三tam 。 放phóng 光quang 瑞thụy 。

如như 今kim 所sở 見kiến 。 是thị 諸chư 佛Phật 土độ

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 覩đổ 光quang 瑞thụy 。 亦diệc 應ưng 具cụ 列liệt 七thất 事sự 。 而nhi 例lệ 上thượng 可khả 知tri 也dã 。

彌Di 勒Lặc 當đương 知tri

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 疑nghi 問vấn 序tự 。

時thời 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 曰viết 妙Diệu 光Quang

下hạ 。 第đệ 六lục 。 答đáp 問vấn 序tự 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。

燈đăng 明minh 因nhân 妙diệu 光quang 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 釋Thích 迦Ca 因nhân 藥dược 王vương 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 今kim 謂vị 不bất 爾nhĩ 。 燈đăng 明minh 因nhân 妙diệu 光quang 說thuyết 。 釋Thích 迦Ca 因nhân 文Văn 殊Thù 說thuyết 。 以dĩ 文Văn 殊Thù 引dẫn 古cổ 證chứng 今kim 釋thích 時thời 眾chúng 之chi 疑nghi 。 如Như 來Lai 方phương 得đắc 起khởi 定định 說thuyết 法Pháp 。 故cố 知tri 因nhân 文Văn 殊Thù 也dã 。

問vấn 。

今kim 但đãn 云vân 時thời 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 曰viết 妙Diệu 光Quang 。 何hà 以dĩ 知tri 是thị 答đáp 問vấn 序tự 耶da 。

答đáp 。

上thượng 明minh 如như 今kim 所sở 見kiến 。 是thị 諸chư 佛Phật 土độ 。 古cổ 見kiến 與dữ 今kim 見kiến 既ký 同đồng 。 當đương 知tri 昔tích 答đáp 與dữ 今kim 答đáp 無vô 異dị 。 故cố 直trực 標tiêu 其kỳ 人nhân 。 略lược 答đáp 辭từ 也dã 。 又hựu 古cổ 人nhân 今kim 人nhân 更cánh 無vô 異dị 人nhân 。 即tức 今kim 答đáp 古cổ 答đáp 猶do 是thị 一nhất 答đáp 。 但đãn 標tiêu 其kỳ 人nhân 即tức 答đáp 可khả 知tri 矣hĩ 。 今kim 發phát 問vấn 既ký 是thị 彌Di 勒Lặc 。 將tương 今kim 例lệ 古cổ 。 昔tích 問vấn 應ưng 是thị 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 復phục 云vân 八bát 百bách 弟đệ 子tử 。

答đáp 。

欲dục 述thuật 彌Di 勒Lặc 本bổn 緣duyên 也dã 。 以dĩ 往vãng 昔tích 與dữ 文Văn 殊Thù 既ký 為vi 師sư 資tư 。 故cố 今kim 世thế 還hoàn 須tu 問vấn 答đáp 也dã 。

是thị 時thời 日nhật 月nguyệt 燈đăng 明minh

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 正chánh 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 也dã 。 上thượng 來lai 至chí 此thử 凡phàm 有hữu 三tam 同đồng 。

從tùng 初sơ 至chí

所sở 可khả 說thuyết 法Pháp 。 初sơ 中trung 後hậu 善thiện

謂vị 曾tằng 見kiến 與dữ 曾tằng 見kiến 同đồng 。 從tùng 。

其kỳ 最tối 後hậu 佛Phật

至chí

八bát 百bách 弟đệ 子tử

明minh 曾tằng 見kiến 與dữ 現hiện 見kiến 同đồng 。 從tùng 此thử 文văn 去khứ 竟cánh 後hậu 。 明minh 曾tằng 見kiến 與dữ 當đương 見kiến 同đồng 。

六lục 十thập 小tiểu 劫kiếp 。 不bất 起khởi 于vu 座tòa

者giả 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 無vô 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 事sự 。 唯duy 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 有hữu 之chi 。 如như 六lục 十thập 小tiểu 劫kiếp 。 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 謂vị 如như 食thực 頃khoảnh 。

問vấn 。

文Văn 殊Thù 何hà 故cố 引dẫn 此thử 語ngữ 來lai 耶da 。

答đáp 。

有hữu 二nhị 。

一nhất 者giả 。 此thử 事sự 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 小tiểu 教giáo 所sở 無vô 唯duy 大Đại 乘Thừa 中trung 有hữu 。 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 起khởi 奇kỳ 特đặc 想tưởng 也dã 。 二nhị 者giả 。 欲dục 顯hiển 《# 法pháp 華hoa 》# 義nghĩa 富phú 文văn 廣quảng 。 故cố 須tu 長trường 時thời 說thuyết 之chi 。 亦diệc 是thị 歎thán 《# 法pháp 華hoa 》# 以dĩ 發phát 物vật 敬kính 信tín 也dã 。

問vấn 。

實thật 是thị 六lục 十thập 小tiểu 劫kiếp 。 云vân 何hà 能năng 令linh 。 如như 食thực 頃khoảnh 耶da 。

答đáp 。

長trường/trưởng 若nhược 定định 長trường/trưởng 。 不bất 可khả 促xúc 長trường/trưởng 令linh 短đoản 。 短đoản 若nhược 定định 短đoản 。 不bất 可khả 延diên 短đoản 使sử 長trường/trưởng 。 以dĩ 長trường 短đoản 無vô 有hữu 定định 性tánh 。 因nhân 短đoản 故cố 長trường/trưởng 長trường/trưởng 名danh 短đoản 長trường/trưởng 。 由do 長trường/trưởng 故cố 短đoản 短đoản 名danh 長trường 短đoản 。 以dĩ 長trường/trưởng 名danh 短đoản 長trường/trưởng 故cố 長trường/trưởng 可khả 為vi 短đoản 。 以dĩ 短đoản 名danh 長trường 短đoản 短đoản 可khả 為vi 長trường/trưởng 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 以dĩ 道đạo 既ký 無vô 二nhị 即tức 長trường 短đoản 不bất 二nhị 。 不bất 二nhị 即tức 長trường 短đoản 無vô 礙ngại 。 可khả 得đắc 促xúc 長trường/trưởng 為vi 短đoản 也dã 。

問vấn 。

雖tuy 有hữu 此thử 言ngôn 。 其kỳ 相tương/tướng 猶do 難nạn/nan 顯hiển 。 云vân 何hà 示thị 之chi 。

答đáp 。

如như 一nhất 夕tịch 之chi 眠miên 。 夢mộng 經kinh 百bách 年niên 之chi 事sự 。 而nhi 百bách 年niên 之chi 長trường/trưởng 宛uyển 然nhiên 一nhất 夕tịch 之chi 短đoản 。 如như 故cố 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 《# 注chú 經kinh 》# 云vân 。

維duy 摩ma 能năng 申thân 七thất 日nhật 。 以dĩ 為vi 一nhất 劫kiếp 。 促xúc 一nhất 劫kiếp 以dĩ 為vi 七thất 日nhật 。 況huống 玄huyền 匠tượng 開khai 真chân 一nhất 之chi 門môn 。 何hà 為vi 不bất 能năng 長trường/trưởng 劫kiếp 為vi 短đoản 時thời 耶da 。

但đãn 或hoặc 言ngôn 借tá 義nghĩa 以dĩ 標tiêu 名danh 。 未vị 必tất 是thị 神thần 通thông 之chi 實thật 事sự 耳nhĩ 。 世thế 有hữu 重trọng 一nhất 言ngôn 而nhi 賤tiện 千thiên 金kim 。 惜tích 寸thốn 影ảnh 而nhi 遺di 尺xích 璧bích 者giả 。 雖tuy 復phục 俄nga 頃khoảnh 之chi 談đàm 。 實thật 過quá 累lũy 劫kiếp 之chi 讌# 。 若nhược 依y 唯duy 識thức 者giả 。 長trường 短đoản 以dĩ 心tâm 為vi 體thể 。 故cố 長trường 短đoản 無vô 定định 。 如như 世thế 有hữu 稱xưng 意ý 人nhân 共cộng 語ngữ 者giả 不bất 覺giác 夜dạ 長trường 等đẳng 也dã 。 故cố 知tri 身thân 心tâm 不bất 動động 。 足túc 知tri 一nhất 日nhật 為vi 千thiên 載tái 矣hĩ 。

日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 佛Phật

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 明minh 《# 法pháp 華hoa 》# 後hậu 事sự 。 就tựu 文văn 為vi 六lục 。

一nhất 。 唱xướng 滅diệt 。 二nhị 。 授thọ 記ký 。 三tam 。 正chánh 滅diệt 。 四tứ 。 妙diệu 光quang 弘hoằng 宣tuyên 。 五ngũ 。 匠tượng 成thành 八bát 子tử 。 六lục 。 述thuật 彌Di 勒Lặc 本bổn 緣duyên 。 所sở 以dĩ 唱xướng 滅diệt 者giả 。 欲dục 明minh 此thử 經Kinh 辨biện 二nhị 實thật 二nhị 權quyền 理lý 已dĩ 究cứu 竟cánh 。 所sở 應ưng 度độ 者giả 。 皆giai 已dĩ 度độ 訖ngật 。 故cố 唱xướng 滅diệt 也dã 。

問vấn 。

燈đăng 明minh 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 竟cánh 。 即tức 取thủ 滅diệt 度độ 。 釋Thích 迦Ca 何hà 故cố 更cánh 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。

答đáp 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。

燈đăng 明minh 佛Phật 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 竟cánh 亦diệc 說thuyết 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 但đãn 文văn 隱ẩn 一nhất 邊biên 。 故cố 言ngôn 不bất 說thuyết 耳nhĩ 。 今kim 明minh 不bất 爾nhĩ 。 注chú 經Kinh 云vân 。

朝triêu 說thuyết 經Kinh 竟cánh 夜dạ 即tức 入nhập 滅diệt

故cố 知tri 不bất 說thuyết 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 又hựu 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 。 時thời 雖tuy 有hữu 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 以dĩ 人nhân 根căn 利lợi 不bất 須tu 說thuyết 之chi 。 燈đăng 明minh 亦diệc 爾nhĩ 。 釋Thích 迦Ca 出xuất 於ư 惡ác 世thế 。 利lợi 根căn 聞văn 《# 法pháp 華hoa 》# 已dĩ 悟ngộ 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 指chỉ 《# 法pháp 華hoa 》# 云vân 。

八bát 千thiên 聲Thanh 聞Văn 得đắc 授thọ 記ký 別biệt 。 成thành 大đại 果quả 實thật 。 如như 秋thu 收thu 冬đông 藏tạng 。 更cánh 無vô 所sở 作tác 。

故cố 知tri 《# 法pháp 華hoa 》# 明minh 義nghĩa 已dĩ 圓viên 。 利lợi 根căn 早tảo 悟ngộ 但đãn 鈍độn 根căn 未vị 解giải 。 故cố 更cánh 說thuyết 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 也dã 。

時thời 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 曰viết 德Đức 藏Tạng

第đệ 二nhị 。 明minh 授thọ 記ký 。 大đại 眾chúng 既ký 聞văn 涅Niết 槃Bàn 咸hàm 生sanh 戀luyến 慕mộ 。 今kim 欲dục 止chỉ 彼bỉ 哀ai 情tình 。 故cố 次thứ 明minh 授thọ 記ký 。 前tiền 佛Phật 雖tuy 謝tạ 。 後hậu 佛Phật 續tục 興hưng 。 不bất 須tu 哀ai 也dã 。

問vấn 。

《# 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 》# 云Vân

欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 善thiện 故cố 現hiện 王vương 宮cung 生sanh 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 生sanh 戀luyến 慕mộ 善thiện 示thị 雙song 林lâm 滅diệt 。

今kim 云vân 何hà 止chỉ 戀luyến 慕mộ 之chi 情tình 耶da 。

答đáp 。

唱xướng 滅diệt 生sanh 其kỳ 戀luyến 慕mộ 之chi 善thiện 。 止chỉ 哀ai 息tức 其kỳ 亂loạn 道đạo 之chi 惡ác 。 前tiền 後hậu 義nghĩa 異dị 。 無vô 相tướng 違vi 也dã 。

號hiệu 曰viết 淨Tịnh 身Thân

者giả 。 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 為vi 淨tịnh 。 德đức 無vô 不bất 圓viên 稱xưng 身thân 。 廣quảng 說thuyết 十thập 號hiệu 則tắc 舉cử 此thử 土thổ/độ 之chi 名danh 。 略lược 說thuyết 三tam 號hiệu 即tức 存tồn 彼bỉ 國quốc 之chi 稱xưng 。 如Như 來Lai 為vì 人nhân 。 應Ứng 供Cúng 為vi 斷đoạn 。 正chánh 遍biến 知tri 為vi 智trí 。 人nhân 具cụ 智trí 斷đoạn 在tại 義nghĩa 略lược 圓viên 。 故cố 但đãn 三tam 也dã 。

佛Phật 授thọ 記ký 已dĩ

下hạ 。 第đệ 三tam 。 正chánh 滅diệt 。 言ngôn 。

無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn

者giả 凡phàm 有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 。 約ước 小Tiểu 乘Thừa 明minh 餘dư 無vô 餘dư 。 煩phiền 惱não 盡tận 為vi 有hữu 餘dư 。 望vọng 後hậu 猶do 有hữu 餘dư 身thân 智trí 在tại 。 約ước 後hậu 別biệt 前tiền 。 名danh 前tiền 以dĩ 為vi 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 身thân 智trí 盡tận 竟cánh 。 望vọng 後hậu 更cánh 無vô 餘dư 身thân 智trí 在tại 。 故cố 曰viết 無vô 餘dư 。 二nhị 。 就tựu 大Đại 乘Thừa 說thuyết 餘dư 無vô 餘dư 。 五ngũ 住trụ 因nhân 盡tận 為vi 有hữu 餘dư 。 二nhị 生sanh 死tử 果quả 盡tận 為vi 無vô 餘dư 。 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 前tiền 得đắc 有hữu 餘dư 後hậu 得đắc 無vô 餘dư 。 大Đại 乘Thừa 一nhất 時thời 而nhi 得đắc 。 但đãn 舉cử 佛Phật 果Quả 望vọng 於ư 二nhị 患hoạn 。 無vô 因nhân 患hoạn 邊biên 說thuyết 為vi 有hữu 餘dư 。 無vô 果quả 患hoạn 邊biên 說thuyết 為vi 無vô 餘dư 。 又hựu 依y 《# 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 》# 。 七thất 卷quyển 《# 金kim 光quang 明minh 》# 意ý 。 前tiền 得đắc 法Pháp 身thân 究cứu 竟cánh 名danh 無vô 餘dư 。 應ứng 化hóa 兩lưỡng 身thân 非phi 究cứu 竟cánh 為vi 有hữu 餘dư 。 〈# 三Tam 身Thân 品phẩm 〉# 又hựu 云vân 。

三Tam 身Thân 合hợp 論luận 即tức 是thị 無vô 住trú 處xứ 涅Niết 槃Bàn 。 應ứng 化hóa 二nhị 身thân 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 法Pháp 身thân 亦diệc 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 法Pháp 身thân 本bổn 來lai 常thường 寂tịch 滅diệt 故cố 。 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 名danh 無vô 住trú 處xứ 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

三tam 者giả 。 明minh 大đại 小Tiểu 乘Thừa 合hợp 辨biện 餘dư 無vô 餘dư 。 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 為vi 有hữu 餘dư 。 大Đại 乘Thừa 明minh 無vô 餘dư 。 如như 《# 勝thắng 鬘man 經kinh 》# 說thuyết 。

生sanh 死tử 有hữu 二nhị 。

有hữu 為vi 。 無vô 為vi 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 有hữu 二nhị 。

有hữu 餘dư 。 無vô 餘dư 。 凡phàm 夫phù 生sanh 死tử 名danh 曰viết 有hữu 為vi 。 聖thánh 人nhân 生sanh 死tử 名danh 曰viết 無vô 為vi 。 除trừ 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 名danh 有hữu 餘dư 。 以dĩ 前tiền 望vọng 後hậu 餘dư 有hữu 生sanh 死tử 在tại 。 餘dư 有hữu 涅Niết 槃Bàn 在tại 故cố 名danh 有hữu 餘dư 。 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 之chi 處xứ 所sở 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 曰viết 無vô 餘dư 。 望vọng 後hậu 無vô 餘dư 生sanh 死tử 故cố 。 又hựu 亦diệc 無vô 其kỳ 餘dư 涅Niết 槃Bàn 故cố 名danh 無vô 餘dư 也dã 。

所sở 言ngôn 入nhập 者giả 凡phàm 有hữu 三tam 種chủng 。

一nhất 。 就tựu 實thật 論luận 入nhập 。 入nhập 由do 證chứng 也dã 。 以dĩ 證chứng 於ư 三tam 德đức 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 名danh 為vi 入nhập 。 二nhị 。 就tựu 應ưng 辨biện 入nhập 。 迹tích 身thân 在tại 為vi 有hữu 餘dư 。 滅diệt 迹tích 已dĩ 歸quy 無vô 餘dư 。 即tức 捨xả 有hữu 入nhập 無vô 名danh 之chi 為vi 入nhập 。 三tam 。 真chân 應ưng 合hợp 名danh 入nhập 。 謂vị 息tức 應ưng 歸quy 真chân 。 三tam 種chủng 入nhập 中trung 。 今kim 是thị 第đệ 三tam 入nhập 也dã 。

佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 妙diệu 光quang 弘hoằng 經kinh 。 以dĩ 昔tích 有hữu 弘hoằng 經kinh 之chi 能năng 。 用dụng 顯hiển 今kim 有hữu 釋thích 疑nghi 之chi 德đức 。 前tiền 明minh 授thọ 記ký 。 謂vị 未vị 來lai 有hữu 佛Phật 。 今kim 辨biện 妙diệu 光quang 。 現hiện 在tại 有hữu 師sư 。 以dĩ 兩lưỡng 世thế 有hữu 人nhân 可khả 憑bằng 。 有hữu 法pháp 可khả 覺giác 。 哀ai 情tình 方phương 止chỉ 。 故cố 辨biện 妙diệu 光quang 弘hoằng 經kinh 。 又hựu 上thượng 明minh 於ư 佛Phật 有hữu 緣duyên 。 者giả 聞văn 燈đăng 明minh 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 。 今kim 於ư 菩Bồ 薩Tát 有hữu 緣duyên 者giả 聞văn 妙diệu 光quang 之chi 說thuyết 。 又hựu 欲dục 辨biện 燃nhiên 燈đăng 遠viễn 緣duyên 開khai 後hậu 壽thọ 量lượng 之chi 義nghĩa 。 故cố 須tu 明minh 文Văn 殊Thù 弘hoằng 法pháp 。

日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 佛Phật 八bát 子tử

下hạ 。 第đệ 五ngũ 。 明minh 匠tượng 成thành 八bát 子tử 。 初sơ 文văn 列liệt 八bát 子tử 。 為vi 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 緣duyên 。 開khai 釋Thích 迦Ca 初sơ 分phần/phân 經kinh 也dã 。 今kim 明minh 八bát 子tử 意ý 在tại 燃nhiên 燈đăng 。 以dĩ 開khai 釋Thích 迦Ca 遠viễn 壽thọ 之chi 義nghĩa 開khai 後hậu 分phần/phân 經kinh 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 燃nhiên 燈đăng 授thọ 釋Thích 迦Ca 記ký 。 妙diệu 光quang 化hóa 八bát 子tử 。 即tức 知tri 文Văn 殊Thù 是thị 釋Thích 迦Ca 九cửu 世thế 之chi 祖tổ 師sư 也dã 。 此thử 即tức 是thị 以dĩ 近cận 覆phú 遠viễn 。 而nhi 文Văn 殊Thù 今kim 遂toại 為vi 。 釋Thích 迦Ca 弟đệ 子tử 。 即tức 欲dục 顯hiển 釋Thích 迦Ca 為vi 文Văn 殊Thù 之chi 師sư 。 故cố 知tri 久cửu 已dĩ 成thành 佛Phật 。 便tiện 是thị 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 之chi 義nghĩa 也dã 。 又hựu 後hậu 分phần/phân 經kinh 既ký 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 。 今kim 前tiền 牒điệp 以dĩ 近cận 覆phú 遠viễn 也dã 。

八bát 百bách 弟đệ 子tử 中trung 有hữu 一nhất 人nhân

者giả 。 第đệ 六lục 。 明minh 彌Di 勒Lặc 本bổn 緣duyên 也dã 。 自tự 上thượng 已dĩ 來lai 答đáp 彌Di 勒Lặc 問vấn 。 明minh 釋Thích 迦Ca 說thuyết 法Pháp 華Hoa 經Kinh 事sự 竟cánh 。 今kim 此thử 文văn 別biệt 釋thích 疑nghi 。 疑nghi 云vân 。

彌Di 勒Lặc 既ký 是thị 補bổ 處xứ 。 云vân 何hà 問vấn 文Văn 殊Thù 。 是thị 故cố 今kim 明minh 過quá 去khứ 本bổn 是thị 師sư 資tư 。 所sở 以dĩ 今kim 有hữu 問vấn 答đáp 。 文Văn 殊Thù 望vọng 彌Di 勒Lặc 是thị 第đệ 十thập 世thế 師sư 也dã 。

今kim 見kiến 此thử 瑞thụy

下hạ 。 第đệ 四tứ 。 分phân 明minh 結kết 詶thù 其kỳ 問vấn 。 雖tuy 有hữu 四tứ 門môn 。 不bất 出xuất 標tiêu 。 釋thích 。 結kết 。 初sơ 標tiêu 欲dục 說thuyết 大đại 法Pháp 。 次thứ 再tái 引dẫn 古cổ 證chứng 今kim 。 謂vị 釋thích 欲dục 說thuyết 大đại 法Pháp 。 今kim 結kết 欲dục 說thuyết 大đại 法Pháp 也dã 。

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 偈kệ 頌tụng 。 彌Di 勒Lặc 說thuyết 偈kệ 不bất 言ngôn 大đại 眾chúng 者giả 。 欲dục 顯hiển 文Văn 殊Thù 明minh 見kiến 往vãng 事sự 。 巧xảo 釋thích 眾chúng 疑nghi 益ích 於ư 大đại 眾chúng 。 故cố 言ngôn 大đại 眾chúng 。 彌Di 勒Lặc 不bất 爾nhĩ 。 故cố 不bất 言ngôn 大đại 眾chúng 。 又hựu 顯hiển 事sự 分phân 明minh 是thị 公công 灼chước 之chi 說thuyết 。 故cố 稱xưng 大đại 眾chúng 也dã 。 彌Di 勒Lặc 為vi 賓tân 。 既ký 有hữu 長trường/trưởng 行hành 與dữ 偈kệ 。 文Văn 殊Thù 為vi 主chủ 。 事sự 亦diệc 同đồng 然nhiên 。

四tứ 十thập 三tam 偈kệ 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 者giả 。 長trường/trưởng 行hành 四tứ 門môn 。

一nhất 。 謙khiêm 讓nhượng 門môn 。 二nhị 。 略lược 引dẫn 往vãng 事sự 答đáp 門môn 。 此thử 二nhị 猶do 未vị 分phân 明minh 。 今kim 略lược 不bất 頌tụng 也dã 。 但đãn 頌tụng 第đệ 三tam 。 廣quảng 引dẫn 過quá 去khứ 事sự 答đáp 門môn 。 第đệ 四tứ 。 分phân 明minh 答đáp 門môn 。 長trường/trưởng 行hành 就tựu 初sơ 門môn 為vi 二nhị 。

一nhất 。 明minh 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 事sự 。 二nhị 。 明minh 《# 法pháp 華hoa 》# 已dĩ 去khứ 事sự 。 今kim 頌tụng 此thử 二nhị 即tức 二nhị 也dã 。 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 事sự 又hựu 二nhị 。

一nhất 。 明minh 初sơ 佛Phật 。 二nhị 。 辨biện 餘dư 一nhất 切thiết 佛Phật 。 今kim 合hợp 頌tụng 之chi 。 凡phàm 有hữu 四tứ 句cú 。

初sơ 半bán 行hành 明minh 時thời 節tiết 。 半bán 行hành 明minh 化hóa 主chủ 。 一nhất 句cú 辨biện 教giáo 門môn 。 三tam 句cú 序tự 徒đồ 眾chúng 。 化hóa 主chủ 。 良lương 醫y 也dã 。 教giáo 門môn 。 良lương 藥dược 也dã 。 徒đồ 眾chúng 。 服phục 藥dược 病bệnh 愈dũ 也dã 。 攝nhiếp 事sự 既ký 周chu 。 但đãn 明minh 三tam 事sự 也dã 。

佛Phật 未vị 出xuất 家gia 時thời

下hạ 。 第đệ 二nhị 。 頌tụng 《# 法pháp 華hoa 》# 已dĩ 去khứ 事sự 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 二nhị 。

一nhất 。 明minh 法pháp 華hoa 事sự 。 二nhị 。 明minh 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 還hoàn 頌tụng 此thử 二nhị 也dã 。 長trường/trưởng 行hành 序tự 有hữu 六lục 。 今kim 但đãn 頌tụng 五ngũ 。

初sơ 一nhất 行hành 頌tụng 眾chúng 集tập 序tự 。 次thứ 一nhất 行hành 頌tụng 說thuyết 經Kinh 序tự 。 次thứ 一nhất 行hành 頌tụng 入nhập 定định 序tự 。

天thiên 雨vũ 曼mạn 陀đà 華hoa

下hạ 。 頌tụng 現hiện 瑞thụy 序tự 。 長trường/trưởng 行hành 為vi 四tứ 。

一nhất 。 雨vũ 華hoa 動động 地địa 。 二nhị 。

時thời 眾chúng 覩đổ 瑞thụy 。 三tam 。 現hiện 光quang 瑞thụy 。 四tứ 。 覩đổ 光quang 瑞thụy 。 蓋cái 是thị 兩lưỡng 感cảm 兩lưỡng 應ưng 以dĩ 相tương/tướng 著trước 也dã 。 今kim 偈kệ 中trung 轉chuyển 勢thế 頌tụng 之chi 。

三tam 瑞thụy 並tịnh 是thị 能năng 化hóa 事sự 。 故cố 為vi 一nhất 類loại 。 二nhị 覩đổ 瑞thụy 是thị 所sở 化hóa 事sự 。 復phục 為vi 一nhất 類loại 。 故cố 以dĩ 能năng 所sở 為vi 一nhất 類loại 也dã 。 一nhất 行hành 頌tụng 雨vũ 華hoa 瑞thụy 。 半bán 行hành 頌tụng 動động 地địa 瑞thụy 。 一nhất 行hành 半bán 頌tụng 放phóng 光quang 瑞thụy 。

諸chư 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 。 供cúng 養dường 人Nhân 中Trung 尊Tôn

者giả 。 長trường/trưởng 行hành 直trực 明minh 雨vũ 華hoa 。 今kim 釋thích 雨vũ 華hoa 所sở 由do 。 謂vị 諸chư 天thiên 供cúng 養dường 佛Phật 也dã 。

問vấn 。

既ký 是thị 諸chư 天thiên 供cúng 養dường 。 云vân 何hà 是thị 佛Phật 現hiện 瑞thụy 。

答đáp 。

以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 。 及cập 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 力lực 。 能năng 感cảm 諸chư 天thiên 供cúng 養dường 也dã 。

又hựu 見kiến 諸chư 佛Phật 土thổ/độ

下hạ 。 此thử 頌tụng 覩đổ 光quang 瑞thụy 也dã 。 長trường/trưởng 行hành 前tiền 明minh 覩đổ 雨vũ 華hoa 動động 地địa 瑞thụy 。 後hậu 明minh 覩đổ 光quang 瑞thụy 。 今kim 偈kệ 文văn 轉chuyển 勢thế 頌tụng 之chi 。 前tiền 逐trục 近cận 頌tụng 覩đổ 光quang 瑞thụy 。 次thứ 頌tụng 見kiến 雨vũ 華hoa 動động 地địa 瑞thụy 。 頌tụng 覩đổ 光quang 瑞thụy 為vi 六lục 。

一nhất 行hành 偈kệ 頌tụng 見kiến 國quốc 土độ 。 一nhất 行hành 頌tụng 見kiến 人nhân 物vật 。 一nhất 行hành 半bán 頌tụng 見kiến 化hóa 主chủ 。 半bán 行hành 頌tụng 聞văn 教giáo 門môn 。 二nhị 行hành 頌tụng 見kiến 聲Thanh 聞Văn 。 三tam 行hành 頌tụng 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 六lục 即tức 次thứ 第đệ 。 要yếu 前tiền 有hữu 國quốc 土độ 故cố 初sơ 明minh 見kiến 國quốc 土độ 。 有hữu 國quốc 土độ 故cố 有hữu 人nhân 物vật 。 有hữu 人nhân 物vật 故cố 有hữu 化hóa 主chủ 。 有hữu 化hóa 主chủ 故cố 說thuyết 教giáo 門môn 。 前tiền 稟bẩm 小tiểu 教giáo 故cố 有hữu 聲Thanh 聞Văn 。 後hậu 稟bẩm 大đại 教giáo 故cố 成thành 菩Bồ 薩Tát 。 頌tụng 化hóa 主chủ 中trung 半bán 行hành 歎thán 佛Phật 德đức 。 一nhất 行hành 美mỹ 佛Phật 形hình 。

爾nhĩ 時thời 四tứ 部bộ 眾chúng

下hạ 一nhất 行hành 。 頌tụng 覩đổ 雨vũ 華hoa 動động 地địa 瑞thụy 。

各các 各các 自tự 相tương 問vấn

下hạ 半bán 行hành 。 頌tụng 第đệ 五ngũ 。 疑nghi 問vấn 序tự 。 以dĩ 昔tích 答đáp 今kim 。 答đáp 更cánh 無vô 有hữu 異dị 人nhân 。 故cố 略lược 無vô 答đáp 問vấn 序tự 也dã 。

天thiên 人nhân 所sở 奉phụng 尊Tôn

下hạ 四tứ 行hành 。 頌tụng 正chánh 說thuyết 《# 法pháp 華hoa 》# 也dã 。

讚tán 妙Diệu 光Quang 菩Bồ 薩Tát

者giả 。 以dĩ 妙diệu 光quang 善thiện 決quyết 眾chúng 疑nghi 。 逆nghịch 杜đỗ 謗báng 情tình 。 預dự 開khai 信tín 解giải 。 即tức 是thị 世thế 間gian 眼nhãn 也dã 。

一nhất 切thiết 所sở 歸quy 信tín

者giả 。 前tiền 歎thán 決quyết 疑nghi 之chi 能năng 即tức 開khai 發phát 《# 法pháp 華hoa 》# 。 今kim 歎thán 持trì 法Pháp 證chứng 法pháp 。 預dự 明minh 佛Phật 滅diệt 後hậu 弘hoằng 經kinh 之chi 德đức 也dã 。 持trì 謂vị 解giải 語ngữ 。 證chứng 謂vị 解giải 義nghĩa 。 具cụ 斯tư 二nhị 德đức 可khả 以dĩ 弘hoằng 經kinh 也dã 。 以dĩ 妙diệu 光quang 既ký 於ư 佛Phật 滅diệt 後hậu 弘hoằng 經kinh 。 令linh 物vật 信tín 受thọ 故cố 歎thán 斯tư 兩lưỡng 事sự 也dã 。

佛Phật 說thuyết 是thị 法Pháp 華Hoa

下hạ 。 此thử 第đệ 二nhị 。 頌tụng 涅Niết 槃Bàn 事sự 。 長trường/trưởng 行hành 有hữu 六lục 。

一nhất 。 唱xướng 滅diệt 。 二nhị 。 授thọ 記ký 。 三tam 。 正chánh 滅diệt 。 四tứ 。 弘hoằng 宣tuyên 。 五ngũ 。 匠tượng 成thành 八bát 子tử 。 六lục 。 述thuật 彌Di 勒Lặc 本bổn 緣duyên 。 今kim 還hoàn 頌tụng 此thử 六lục 也dã 。 長trường/trưởng 行hành 略lược 明minh 唱xướng 滅diệt 。 偈kệ 文văn 廣quảng 釋thích 之chi 。 即tức 長trường/trưởng 行hành 為vi 章chương 門môn 。 偈kệ 解giải 釋thích 也dã 。 此thử 中trung 有hữu 四tứ 。

初sơ 二nhị 行hành 唱xướng 滅diệt 。 次thứ 一nhất 行hành 誡giới 勸khuyến 。 一nhất 行hành 時thời 眾chúng 悲bi 哀ai 。 一nhất 行hành 安an 慰úy 。 初sơ 二nhị 行hành 為vi 二nhị 。

初sơ 一nhất 行hành 半bán 明minh 唱xướng 滅diệt 意ý 。 次thứ 半bán 行hành 正chánh 唱xướng 滅diệt 。 初sơ 有hữu 二nhị 意ý 。

令linh 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 已dĩ 。 謂vị 利lợi 物vật 畢tất 。 半bán 行hành 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 義nghĩa 。 明minh 說thuyết 教giáo 周chu 。 為vi 此thử 二nhị 事sự 故cố 宜nghi 應ưng 取thủ 滅diệt 。 次thứ 半bán 行hành 正chánh 唱xướng 滅diệt 。 如như 文văn 。

是thị 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát

下hạ 一nhất 行hành 半bán 。 頌tụng 授thọ 記ký 。 初sơ 三tam 句cú 明minh 堪kham 授thọ 記ký 之chi 德đức 。 次thứ 三tam 句cú 正chánh 明minh 授thọ 記ký 。 亦diệc 是thị 偈kệ 釋thích 長trường/trưởng 行hành 。

佛Phật 此thử 夜dạ 滅diệt 度độ

下hạ 二nhị 行hành 。 頌tụng 第đệ 三tam 正chánh 滅diệt 。 二nhị 行hành 為vi 三tam 。

半bán 行hành 明minh 正chánh 滅diệt 。 半bán 行hành 明minh 在tại 家gia 人nhân 起khởi 塔tháp 以dĩ 生sanh 福phước 。 一nhất 行hành 明minh 出xuất 家gia 人nhân 修tu 道Đạo 以dĩ 生sanh 慧tuệ 。 即tức 辨biện 滅diệt 度độ 之chi 利lợi 益ích 。 前tiền 明minh 唱xướng 滅diệt 生sanh 戀luyến 慕mộ 之chi 善thiện 。 今kim 明minh 正chánh 滅diệt 生sanh 福phước 慧tuệ 之chi 益ích 。

如như 薪tân 盡tận 火hỏa 滅diệt

者giả 。 依y 小Tiểu 乘Thừa 義nghĩa 。 以dĩ 身thân 為vi 薪tân 。 智trí 慧tuệ 為vi 火hỏa 。 故cố 智trí 慧tuệ 依y 於ư 身thân 。 身thân 盡tận 智trí 便tiện 滅diệt 。 又hựu 以dĩ 煩phiền 惱não 為vi 薪tân 。 以dĩ 身thân 為vi 火hỏa 。 佛Phật 煩phiền 惱não 既ký 盡tận 身thân 永vĩnh 不bất 生sanh 。 故cố 異dị 凡phàm 夫phu 滅diệt 也dã 。 就tựu 大Đại 乘Thừa 釋thích 者giả 。 薪tân 喻dụ 於ư 感cảm 。 火hỏa 喻dụ 於ư 應ưng 。 眾chúng 生sanh 感cảm 盡tận 。 諸chư 佛Phật 應ưng 息tức 故cố 。

是thị 妙Diệu 光Quang 法Pháp 師sư

下hạ 一nhất 行hành 。 頌tụng 第đệ 四tứ 弘hoằng 經kinh 。

是thị 諸chư 八bát 王vương 子tử

下hạ 三tam 行hành 。 頌tụng 匠tượng 成thành 八bát 子tử 。

是thị 妙Diệu 光Quang 法Pháp 師sư

下hạ 六lục 行hành 。 頌tụng 彌Di 勒Lặc 本bổn 緣duyên 。 開khai 之chi 為vi 三tam 。

兩lưỡng 行hành 半bán 頌tụng 彌Di 勒Lặc 之chi 失thất 。 兩lưỡng 行hành 半bán 頌tụng 彌Di 勒Lặc 之chi 得đắc 。 一nhất 行hành 頌tụng 結kết 會hội 古cổ 今kim 。

我ngã 見kiến 燈Đăng 明Minh 佛Phật

下hạ 二nhị 行hành 。 頌tụng 第đệ 四tứ 。 分phân 明minh 結kết 答đáp 。 半bán 行hành 明minh 將tương 古cổ 類loại 今kim 。 半bán 行hành 將tương 今kim 類loại 古cổ 。 半bán 行hành 釋thích 古cổ 佛Phật 現hiện 瑞thụy 意ý 。 半bán 行hành 釋thích 今kim 佛Phật 放phóng 光quang 意ý 也dã 。

諸chư 人nhân 今kim 當đương 知tri

下hạ 兩lưỡng 行hành 。 第đệ 二nhị 大đại 段đoạn 。 開khai 獎tưởng 物vật 心tâm 。 初sơ 行hành 明minh 好hảo/hiếu 事sự 應ưng 來lai 。 即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 解giải 生sanh 。 次thứ 行hành 明minh 惡ác 事sự 應ưng 去khứ 。 即tức 三tam 乘thừa 惑hoặc 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 而nhi 有hữu 生sanh 解giải 。 滅diệt 惡ác 之chi 兩lưỡng 益ích 也dã 。 又hựu 一Nhất 乘Thừa 解giải 生sanh 遂toại 致trí 成thành 佛Phật 。 謂vị 德đức 無vô 不bất 圓viên 。 三tam 乘thừa 惑hoặc 斷đoạn 。 即tức 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 。 斯tư 二nhị 事sự 最tối 大đại 。 宜nghi 豫dự 欣hân 也dã 。

合hợp 掌chưởng 一nhất 心tâm 待đãi

者giả 。 令linh 住trụ 二nhị 儀nghi 待đãi 佛Phật 後hậu 說thuyết 。 合hợp 掌chưởng 住trụ 身thân 正chánh 威uy 儀nghi 。 謂vị 身thân 無vô 別biệt 用dụng 。 一nhất 心tâm 住trụ 心tâm 正chánh 威uy 儀nghi 。 謂vị 意ý 無vô 他tha 緣duyên 。

充sung 足túc 求cầu 道Đạo 者giả

昔tích 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 。 教giáo 猶do 未vị 圓viên 。 理lý 猶do 未vị 滿mãn 。 故cố 生sanh 解giải 不bất 足túc 。 今kim 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 名danh 為vi 充sung 足túc 。 充sung 足túc 者giả 證chứng 得đắc 法Pháp 身thân 果quả 也dã 。 次thứ 偈kệ 上thượng 半bán 牒điệp 三tam 乘thừa 人nhân 疑nghi 。 下hạ 半bán 明minh 佛Phật 為vi 除trừ 斷đoạn 也dã 。

法Pháp 華Hoa 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị