法Pháp 華Hoa 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤
Quyển 15
唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 述Thuật

法Pháp 華Hoa 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤# 卷quyển 第đệ 十thập 五ngũ

天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 述thuật

釋thích 此thử 本bổn 門môn 十thập 妙diệu 。 於ư 中trung 自tự 二nhị 。

先tiên 本bổn 迹tích 。 次thứ 十thập 妙diệu 。 所sở 以dĩ 先tiên 明minh 本bổn 迹tích 者giả 。 以dĩ 本bổn 迹tích 名danh 通thông 。 故cố 須tu 通thông 辨biện 。 簡giản 通thông 從tùng 別biệt 。 使sử 今kim 本bổn 迹tích 昭chiêu 然nhiên 可khả 觀quán 。 是thị 故cố 於ư 中trung 。 先tiên 通thông 論luận 本bổn 迹tích 。 次thứ 別biệt 論luận 本bổn 迹tích 。

通thông 論luận 中trung 二nhị 。

先tiên 列liệt 。 亦diệc 名danh 生sanh 起khởi 。 次thứ 釋thích 。 初sơ 中trung 言ngôn 。

事sự 理lý

者giả 。 秖kỳ 是thị 真chân 俗tục 。

理lý 教giáo

者giả 。 真chân 俗tục 是thị 理lý 。 說thuyết 此thử 真chân 俗tục 名danh 之chi 為vi 教giáo 。 教giáo 行hành 等đẳng 。 可khả 解giải 。 次thứ 釋thích 中trung 且thả 為vi 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 。

若nhược 約ước 下hạ

結kết 攝nhiếp 。 初sơ 文văn 自tự 六lục 。 一nhất 一nhất 文văn 中trung 皆giai 簡giản 通thông 以dĩ 出xuất 別biệt 。 又hựu 一nhất 一nhất 文văn 皆giai 三tam 。 謂vị 先tiên 釋thích 本bổn 迹tích 相tương/tướng 。 次thứ 明minh 本bổn 迹tích 相tương/tướng 顯hiển 理lý 融dung 。 三tam 引dẫn 文văn 證chứng 。 初sơ 理lý 事sự 中trung 云vân 。

從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp

者giả 。 無vô 明minh 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 作tác 本bổn 。 無vô 明minh 即tức 法pháp 性tánh 。 無vô 明minh 復phục 以dĩ 法pháp 性tánh 為vi 本bổn 。 當đương 知tri 諸chư 法pháp 。 亦diệc 以dĩ 法pháp 性tánh 為vi 本bổn 。 法pháp 性tánh 即tức 無vô 明minh 。 法pháp 性tánh 復phục 以dĩ 無vô 明minh 為vi 本bổn 。 法pháp 性tánh 即tức 無vô 明minh 。 法pháp 性tánh 無vô 住trú 處xứ 。 無vô 明minh 即tức 法pháp 性tánh 。 無vô 明minh 無vô 住trú 處xứ 。 無vô 明minh 法pháp 性tánh 雖tuy 皆giai 無vô 住trụ 。 而nhi 與dữ 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 為vi 本bổn 。 故cố 云vân 。

從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp

無vô 住trụ 之chi 本bổn 既ký 通thông 。 是thị 故cố 真Chân 諦Đế 指chỉ 理lý 也dã 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 事sự 也dã 。 即tức 指chỉ 三tam 千thiên 為vi 其kỳ 森sâm 羅la 。 言ngôn 。

從tùng 本bổn 垂thùy 迹tích

者giả 。 此thử 理lý 性tánh 之chi 本bổn 迹tích 。 由do 此thử 方phương 有hữu 外ngoại 用dụng 本bổn 迹tích 。 是thị 故cố 始thỉ 從tùng 理lý 事sự 終chung 乎hồ 已dĩ 今kim 。 六lục 重trọng/trùng 本bổn 迹tích 。 前tiền 之chi 五ngũ 重trọng/trùng 通thông 已dĩ 通thông 今kim 通thông 本bổn 通thông 迹tích 。 恐khủng 濫lạm 迹tích 。 故cố 於ư 一nhất 一nhất 重trọng/trùng 顯hiển 了liễu 釋thích 云vân 。 本bổn 時thời 實thật 相tướng 乃nãi 至chí 最tối 初sơ 實thật 得đắc 實thật 相tướng 。 又hựu 以dĩ 第đệ 六lục 已dĩ 今kim 一nhất 重trọng/trùng 。 判phán 前tiền 五ngũ 重trọng/trùng 有hữu 本bổn 有hữu 迹tích 。 驗nghiệm 知tri 前tiền 五ngũ 皆giai 屬thuộc 於ư 本bổn 。 又hựu 六lục 重trọng/trùng 末mạt 相tương/tướng 顯hiển 理lý 融dung 中trung 皆giai 云vân 。

本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất

者giả 。 借tá 肇triệu 公công 言ngôn 歎thán 本bổn 迹tích 理lý 。 肇triệu 公công 雖tuy 有hữu 本bổn 迹tích 之chi 言ngôn 。 本bổn 之chi 與dữ 迹tích 皆giai 屬thuộc 於ư 迹tích 。 今kim 言ngôn 不bất 思tư 議nghị 者giả 。 約ước 事sự 則tắc 本bổn 昔tích 迹tích 今kim 。 約ước 理lý 則tắc 無vô 復phục 今kim 昔tích 。 故cố 知tri 理lý 體thể 。 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 若nhược 約ước 今kim 之chi 五ngũ 重trọng/trùng 本bổn 迹tích 準chuẩn 義nghĩa 說thuyết 者giả 。 約ước 事sự 則tắc 有hữu 本bổn 中trung 事sự 理lý 。 迹tích 中trung 事sự 理lý 。 約ước 理lý 則tắc 無vô 復phục 本bổn 迹tích 事sự 理lý 之chi 殊thù 。 是thị 故cố 皆giai 云vân 。

不bất 思tư 議nghị 一nhất

乃nãi 至chí 餘dư 四tứ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 第đệ 六lục 已dĩ 今kim 。

已dĩ

即tức 是thị 迹tích 。 即tức 指chỉ 迹tích 門môn 及cập 諸chư 迹tích 教giáo 。

今kim

即tức 是thị 本bổn 。 即tức 指chỉ 本bổn 門môn 。 本bổn 門môn 已dĩ 前tiền 皆giai 名danh 為vi 已dĩ 。 涌dũng 出xuất 已dĩ 後hậu 方phương 名danh 為vi 今kim 。 故cố 云vân 已dĩ 說thuyết 事sự 理lý 乃nãi 至chí 權quyền 實thật 名danh 之chi 為vi 迹tích 。 今kim 說thuyết 事sự 理lý 乃nãi 至chí 權quyền 實thật 皆giai 名danh 為vi 本bổn 。 故cố 知tri 若nhược 無vô 迹tích 中trung 事sự 理lý 乃nãi 至chí 權quyền 實thật 。 何hà 能năng 顯hiển 於ư 長trường 遠viễn 之chi 本bổn 。 又hựu 已dĩ 今kim 之chi 言ngôn 雖tuy 異dị 前tiền 五ngũ 。 亦diệc 是thị 一nhất 往vãng 指chỉ 於ư 壽thọ 量lượng 。 名danh 為vi 今kim 本bổn 。 若nhược 望vọng 初sơ 本bổn 則tắc 應ưng 又hựu 簡giản 已dĩ 今kim 不bất 同đồng 。 法pháp 華hoa 已dĩ 前tiền 諸chư 經kinh 已dĩ 今kim 仍nhưng 屬thuộc 於ư 迹tích 。 今kim 經kinh 所sở 明minh 乃nãi 是thị 真chân 明minh 久cửu 遠viễn 之chi 本bổn 。 即tức 是thị 已dĩ 說thuyết 已dĩ 今kim 為vi 迹tích 。 今kim 說thuyết 已dĩ 今kim 為vi 本bổn 。 方phương 是thị 實thật 說thuyết 。 所sở 以dĩ 六lục 門môn 引dẫn 證chứng 之chi 文văn 。 前tiền 三tam 引dẫn 迹tích 。 後hậu 三tam 引dẫn 本bổn 者giả 何hà 。 然nhiên 前tiền 三tam 復phục 通thông 本bổn 之chi 與dữ 迹tích 。 俱câu 有hữu 事sự 理lý 。 乃nãi 至chí 教giáo 行hành 。 體thể 用dụng 等đẳng 三tam 。 通thông 中trung 復phục 別biệt 。 既ký 云vân 本bổn 用dụng 本bổn 權quyền 。 非phi 迹tích 文văn 能năng 顯hiển 。 況huống 以dĩ 本bổn 門môn 為vi 今kim 。 灼chước 然nhiên 不bất 可khả 引dẫn 迹tích 。 為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。 三tam 引dẫn 迹tích 文văn 。 三tam 引dẫn 本bổn 文văn 。 又hựu 前tiền 之chi 三tam 文văn 。 既ký 在tại 於ư 因nhân 。 本bổn 因nhân 狹hiệp 故cố 。 但đãn 以dĩ 迹tích 倒đảo 本bổn 。 故cố 但đãn 引dẫn 迹tích 門môn 。

次thứ 結kết 攝nhiếp 中trung 。 言ngôn 。

若nhược 約ước 已dĩ 今kim 論luận 本bổn 迹tích 者giả

去khứ 至chí

不bất 思tư 議nghị

是thị 卻khước 明minh 前tiền 來lai 五ngũ 重trọng/trùng 本bổn 迹tích 。 以dĩ 攝nhiếp 十thập 妙diệu 有hữu 本bổn 有hữu 迹tích 。 別biệt 約ước 今kim 經kinh 本bổn 門môn 所sở 明minh 十thập 麁thô 十thập 妙diệu 。 方phương 乃nãi 名danh 本bổn 乃nãi 名danh 本bổn 妙diệu 。 又hựu 將tương 六lục 重trọng/trùng 望vọng 於ư 十thập 妙diệu 。 有hữu 全toàn 有hữu 缺khuyết 。 有hữu 多đa 有hữu 少thiểu 。 故cố 重trọng/trùng 明minh 之chi 。 於ư 中trung 為vi 三tam 。

初sơ 正chánh 明minh 相tướng 攝nhiếp 。 次thứ 。

最tối 初sơ

下hạ 簡giản 示thị 。 三tam 。

若nhược 無vô

下hạ 總tổng 明minh 相tướng 顯hiển 理lý 融dung 。 初sơ 文văn 乘thừa 便tiện 。 六lục 雙song 之chi 中trung 從tùng 後hậu 逆nghịch 識thức 。 若nhược 識thức 已dĩ 今kim 。 即tức 知tri 餘dư 五ngũ 。 故cố 逆nghịch 次thứ 釋thích 也dã 。 所sở 以dĩ 六lục 門môn 明minh 攝nhiếp 不bất 同đồng 者giả 。 以dĩ 六lục 門môn 中trung 三tam 因nhân 二nhị 果quả 。 已dĩ 今kim 復phục 是thị 今kim 經kinh 二nhị 門môn 。 是thị 故cố 隨tùy 義nghĩa 所sở 攝nhiếp 不bất 同đồng 。

次thứ 簡giản 示thị 中trung 云vân

最tối 初sơ 之chi 本bổn 但đãn 本bổn 而nhi 非phi 迹tích

等đẳng 者giả 。 最tối 初sơ 實thật 成thành 既ký 未vị 垂thùy 迹tích 。 故cố 唯duy 屬thuộc 本bổn 。 中trung 間gian 相tương 望vọng 。 互hỗ 為vi 本bổn 迹tích 。 又hựu 中trung 間gian 所sở 成thành 。 垂thùy 迹tích 之chi 時thời 名danh 為vi 亦diệc 迹tích 。 顯hiển 本bổn 之chi 時thời 名danh 為vi 亦diệc 本bổn 。 最tối 後hậu 已dĩ 說thuyết 。 即tức 是thị 今kim 日nhật 。 已dĩ 說thuyết 迹tích 門môn 。 未vị 顯hiển 本bổn 時thời 。 故cố 唯duy 屬thuộc 迹tích 。 若nhược 無vô 已dĩ 說thuyết 。 即tức 舉cử 今kim 日nhật 迹tích 門môn 。 今kim 說thuyết 之chi 本bổn 即tức 舉cử 今kim 日nhật 本bổn 門môn 。

○# 次thứ 正chánh 明minh 本bổn 迹tích 中trung 二nhị 。

先tiên 列liệt 。 次thứ 釋thích 。 釋thích 中trung 文văn 中trung 自tự 為vi 十thập 重trọng/trùng 。 釋thích 此thử 十thập 妙diệu 。 初sơ 略lược 釋thích 中trung 自tự 為vi 十thập 重trọng/trùng 。 於ư 初sơ 文văn 稍sảo 廣quảng 。 餘dư 九cửu 文văn 略lược 。 初sơ 文văn 三tam 。

初sơ 舉cử 本bổn 。 次thứ 。

若nhược 十thập 六lục

下hạ 舉cử 迹tích 比tỉ 決quyết 。 三tam 。

若nhược 留lưu

下hạ 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 。 迹tích 文văn 中trung 云vân 。

娑sa 婆bà 為vi 墨mặc

至chí

寧ninh 當đương 得đắc 盡tận

者giả 。 此thử 引dẫn 迹tích 門môn 〈# 化hóa 城thành 品phẩm 〉# 文văn 。 不bất 合hợp 引dẫn 於ư 彌Di 勒Lặc 等đẳng 言ngôn 。 彌Di 勒Lặc 不bất 知tri 文văn 在tại 本bổn 門môn 。 或hoặc 是thị 借tá 於ư 本bổn 中trung 之chi 文văn 。 來lai 此thử 況huống 喻dụ 。 假giả 使sử 迹tích 中trung 三tam 千thiên 塵trần 點điểm 補bổ 處xứ 智trí 力lực 。 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 若nhược 定định 用dụng 迹tích 文văn 。 則tắc 應ưng 除trừ 彌Di 勒Lặc 等đẳng 二nhị 十thập 五ngũ 字tự 義nghĩa 理lý 即tức 順thuận 。 師sư 云vân 。

恐khủng 別biệt 有hữu 意ý

然nhiên 雖tuy 引dẫn 彌Di 勒Lặc 語ngữ 勢thế 稍sảo 殊thù 。 彼bỉ 本bổn 門môn 文văn 但đãn 云vân 。

我ngã 等đẳng 住trụ 阿a 惟duy 越việt 致trí 地địa 。 於ư 是thị 事sự 中trung 。 亦diệc 所sở 不bất 達đạt 。

今kim 此thử 文văn 中trung 以dĩ 出xuất 假giả 智trí 數số 世thế 界giới 不bất 知tri 。 況huống 其kỳ 塵trần 數số 。 若nhược 取thủ 知tri 塵trần 。 秖kỳ 應ưng 合hợp 用dụng 出xuất 假giả 智trí 耳nhĩ 。 是thị 故cố 應ứng 用dụng 前tiền 文văn 說thuyết 也dã 。 言ngôn 。

拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn

者giả 。 但đãn 指chỉ 若nhược 干can 塵trần 數số 已dĩ 前tiền 成thành 佛Phật 。 則tắc 中trung 間gian 今kim 日nhật 任nhậm 運vận 被bị 拂phất 。 久cửu 遠viễn 之chi 本bổn 任nhậm 運vận 可khả 見kiến 。 下hạ 去khứ 九cửu 妙diệu 例lệ 皆giai 如như 是thị 。 此thử 下hạ 本bổn 果quả 本bổn 國quốc 二nhị 妙diệu 。 唯duy 有hữu 二nhị 文văn 立lập 妙diệu 及cập 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 。 下hạ 之chi 七thất 妙diệu 直trực 爾nhĩ 指chỉ 本bổn 。 下hạ 更cánh 廣quảng 釋thích 。 故cố 此thử 未vị 論luận 。 文văn 並tịnh 可khả 見kiến 。

次thứ 生sanh 起khởi 中trung 三tam 。

初sơ 標tiêu 來lai 意ý 。 次thứ 正chánh 生sanh 起khởi 。 三tam 。

義nghĩa 乃nãi

下hạ 結kết 意ý 。

次thứ 同đồng 異dị 中trung 二nhị 。

先tiên 立lập 。 次thứ 。

作tác 此thử

下hạ 釋thích 。 釋thích 中trung 又hựu 二nhị 。

先tiên 明minh 開khai 合hợp 意ý 。 次thứ 。

迹tích 中trung

下hạ 正chánh 明minh 開khai 合hợp 。 於ư 中trung 四tứ 。

先tiên 明minh 迹tích 中trung 因nhân 開khai 果quả 合hợp 。 次thứ 明minh 感cảm 應ứng 等đẳng 不bất 開khai 不bất 合hợp 。 三tam 。

本bổn 開khai

下hạ 明minh 本bổn 中trung 因nhân 合hợp 而nhi 果quả 開khai 。 四tứ 利lợi 益ích 一nhất 亦diệc 同đồng 感cảm 應ứng 等đẳng 意ý 。 初sơ 文văn 迹tích 中trung 離ly 因nhân 為vi 四tứ 。 合hợp 果quả 中trung 壽thọ 命mạng 涅Niết 槃Bàn 為vi 一nhất 三tam 法pháp 。 合hợp 此thử 本bổn 門môn 涅Niết 槃Bàn 壽thọ 命mạng 。 次thứ 感cảm 應ứng 等đẳng 本bổn 迹tích 俱câu 有hữu 二nhị 處xứ 名danh 同đồng 。 同đồng 是thị 果quả 上thượng 之chi 用dụng 。 三Tam 明Minh 本bổn 中trung 因nhân 合hợp 如như 前tiền 。 但đãn 明minh 果quả 開khai 。 迹tích 中trung 無vô 果quả 名danh 。 即tức 成thành 離ly 三tam 法pháp 以dĩ 為vi 果quả 等đẳng 三tam 。 本bổn 中trung 有hữu 果quả 名danh 。 故cố 但đãn 云vân 。

離ly 二nhị

於ư 中trung 為vi 三tam 。

先tiên 釋thích 開khai 意ý 。 今kim 佛Phật 法Pháp 華hoa 未vị 入nhập 滅diệt 故cố 未vị 論luận 涅Niết 槃Bàn 。 往vãng 佛Phật 既ký 於ư 法pháp 華hoa 唱xướng 滅diệt 皆giai 是thị 淨tịnh 機cơ 。 次thứ 。

又hựu 往vãng 事sự

下hạ 約ước 事sự 已dĩ 定định 正chánh 明minh 開khai 出xuất 。 三tam 。

迹tích 中trung

下hạ 重trọng/trùng 釋thích 迹tích 中trung 不bất 用dụng 所sở 以dĩ 。 最tối 後hậu 一nhất 妙diệu 二nhị 處xứ 名danh 同đồng 。 而nhi 今kim 昔tích 時thời 異dị 。 既ký 本bổn 迹tích 十thập 開khai 合hợp 之chi 殊thù 。 若nhược 不bất 了liễu 迹tích 中trung 十thập 門môn 。 安an 能năng 曉hiểu 此thử 理lý 等đẳng 六lục 義nghĩa 及cập 以dĩ 因nhân 等đẳng 十thập 妙diệu 旨chỉ 歸quy 。

次thứ 引dẫn 證chứng 文văn 三tam 。

初sơ 引dẫn 文văn 意ý 。 次thứ 正chánh 引dẫn 。 三tam 結kết 。 初sơ 文văn 三tam 。

初sơ 略lược 示thị 引dẫn 文văn 處xứ 所sở 。 次thứ 。

然nhiên 先tiên 佛Phật

下hạ 明minh 本bổn 文văn 略lược 意ý 。 三tam 。

今kim 就tựu

下hạ 明minh 文văn 略lược 而nhi 義nghĩa 周chu 。

第đệ 五ngũ 廣quảng 解giải 十thập 文văn 。 文văn 自tự 為vi 十thập 。 於ư 中trung 又hựu 二nhị 。

初sơ 總tổng 明minh 本bổn 妙diệu 意ý 。 次thứ 正chánh 釋thích 。 初sơ 文văn 又hựu 三tam 。

初sơ 略lược 明minh 來lai 意ý 。 次thứ 。

但đãn 本bổn 極cực

下hạ 明minh 本bổn 遠viễn 難nan 知tri 。 三tam 。

雖tuy 然nhiên

下hạ 明minh 不bất 可khả 不bất 知tri 。 次thứ 正chánh 明minh 因nhân 妙diệu 。 又hựu 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 料liệu 簡giản 。 初sơ 又hựu 三tam 。

初sơ 立lập 本bổn 。 次thứ 。

迹tích 因nhân 多đa 種chủng

下hạ 引dẫn 迹tích 辨biện 異dị 。 三tam 。

以dĩ 三tam 義nghĩa

下hạ 拂phất 迹tích 顯hiển 本bổn 。 下hạ 去khứ 九cửu 妙diệu 分phần/phân 文văn 皆giai 然nhiên 。 初sơ 文văn 又hựu 三tam 。

初sơ 引dẫn 文văn 。 次thứ 釋thích 。 三tam 。

一nhất 句cú

下hạ 結kết 本bổn 因nhân 四tứ 義nghĩa 。 下hạ 九cửu 皆giai 然nhiên 。 言ngôn 。

藉tạ 草thảo 然nhiên 燈đăng

等đẳng 者giả 。 《# 大đại 論luận 》# 第đệ 四tứ 。 釋thích 佛Phật 與dữ 阿A 難Nan 。 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 中trung 云vân 。

釋Thích 迦Ca 先tiên 世thế 作tác 瓦ngõa 師sư 。 名danh 曰viết 大Đại 光Quang 明Minh 。

爾nhĩ 時thời 有hữu 佛Phật 。 名danh 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 彼bỉ 佛Phật 弟đệ 子tử 。 名danh 如như 今kim 佛Phật 弟đệ 子tử 。 與dữ 佛Phật 俱câu 至chí 瓦ngõa 師sư 舍xá 宿túc 。 瓦ngõa 師sư 以dĩ 草thảo 座tòa 然nhiên 燈đăng 。 石thạch 蜜mật 漿tương 施thí 。 佛Phật 及cập 比Bỉ 丘Khâu 。 發phát 誓thệ 願nguyện 當đương 來lai 五ngũ 濁trược 之chi 世thế 作tác 佛Phật 。 佛Phật 及cập 弟đệ 子tử 如như 今kim 佛Phật 名danh 字tự 不bất 異dị 。

昔tích 為vi 摩ma 納nạp

者giả 具cụ 如như 《# 瑞thụy 應ứng 》# 。 然nhiên 燈đăng 授thọ 記ký 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 故cố 知tri 是thị 通thông 佛Phật 也dã 。

昔tích 為vi 寶Bảo 海Hải 梵Phạm 志Chí

具cụ 如như 《# 悲bi 華hoa 》# 第đệ 二nhị 云vân 。

有hữu 菩Bồ 薩Tát 名danh 寂tịch 意ý 。 問vấn 佛Phật 。

其kỳ 餘dư 諸chư 佛Phật 。 世thế 界giới 清thanh 淨tịnh 。 今kim 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 何hà 故cố 處xứ 此thử 五ngũ 濁trược 而nhi 說thuyết 三tam 乘thừa 。

佛Phật 言ngôn 。

淨tịnh 不bất 淨tịnh 土độ 皆giai 本bổn 願nguyện 故cố 。 我ngã 於ư 過quá 去khứ 。 恆Hằng 沙sa 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 此thử 佛Phật 世thế 界giới 。 名danh 刪San 提Đề 嵐Lam 。 劫kiếp 名danh 善thiện 持trì 。 輪Luân 王Vương 名danh 無Vô 諍Tranh 念Niệm 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 有hữu 一nhất 臣thần 名danh 曰viết 寶Bảo 海Hải 。 是thị 梵Phạm 志Chí 種chủng 。 善thiện 知tri 占chiêm 相tướng 。

時thời 生sanh 一nhất 子tử 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 諸chư 天thiên 常thường 來lai 供cúng 養dường 。 因nhân 為vi 作tác 字tự 。 名danh 曰viết 寶Bảo 藏Tạng 。 後hậu 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 亦diệc 名danh 寶bảo 藏tạng 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 度độ 眾chúng 生sanh 已dĩ 。 次thứ 遊du 聚tụ 落lạc 。 為vi 聖thánh 王vương 說thuyết 法Pháp 已dĩ 。 王vương 請thỉnh 安an 居cư 。 王vương 之chi 七thất 寶bảo 亦diệc 自tự 申thân 供cúng 養dường 。 王vương 有hữu 千thiên 子tử 。 亦diệc 各các 三tam 月nguyệt 供cúng 養dường 。 廣quảng 如như 經kinh 說thuyết 。 乃nãi 至chí 滿mãn 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 年niên 。 後hậu 寶bảo 海hải 來lai 至chí 佛Phật 所sở 。 得đắc 記ký 作tác 佛Phật 。 十thập 方phương 微vi 塵trần 。 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 凡phàm 是thị 寶bảo 海hải 光quang 所sở 化hóa 者giả 。 一nhất 時thời 成thành 道Đạo 。 寶bảo 海hải 次thứ 勸khuyến 輪Luân 王Vương 發phát 心tâm 。 次thứ 勸khuyến 太thái 子tử 發phát 心tâm 。 次thứ 令linh 諸chư 天thiên 八bát 部bộ 發phát 心tâm 。 乃nãi 至chí 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 皆giai 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 次thứ 於ư 畜súc 生sanh 地địa 獄ngục 道đạo 中trung 。 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 前tiền 現hiện 一nhất 佛Phật 身thân 。 令linh 得đắc 離ly 苦khổ 。 七thất 年niên 之chi 中trung 。 人nhân 天thiên 八bát 部bộ 。 無vô 欲dục 心tâm 者giả 。 皆giai 興hưng 供cúng 養dường 。

又hựu 是thị 彌di 陀đà 之chi 師sư

者giả 。 彼bỉ 〈# 授thọ 記ký 品phẩm 〉# 。

彼bỉ 佛Phật 先tiên 入nhập 三tam 昧muội 。 現hiện 十thập 方phương 淨tịnh 土độ 。 集tập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 授thọ 寶bảo 海hải 記ký 。 寶bảo 海hải 次thứ 授thọ 彌di 陀đà 記ký 。 次thứ 授thọ 輪Luân 王Vương 太thái 子tử 記ký 。 云vân 。

汝nhữ 觀quán 人nhân 天thiên 。 及cập 三tam 惡ác 道đạo 。 生sanh 大đại 悲bi 心tâm 。 斷đoạn 諸chư 苦khổ 惱não 。 令linh 住trụ 安an 樂lạc 。 今kim 當đương 字tự 汝nhữ 。 為vi 觀Quán 世Thế 音Âm 等đẳng 。

輪Luân 王Vương 太thái 子tử 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。 諸chư 天thiên 世thế 人nhân 。 莫mạc 不bất 皆giai 是thị 。 梵Phạm 志Chí 勸khuyến 其kỳ 發phát 心tâm 。 故cố 皆giai 是thị 師sư 。 三tam 拂phất 迹tích 中trung 二nhị 。

先tiên 拂phất 。 次thứ 。

若nhược 得đắc

下hạ 融dung 通thông 。 初sơ 文văn 三tam 。

初sơ 示thị 拂phất 之chi 方phương 法pháp 。 應ưng 求cầu 三tam 義nghĩa 。 次thứ 。

今kim 世thế

下hạ 釋thích 拂phất 迹tích 方phương 法pháp 意ý 。 三tam 。

若nhược 執chấp

下hạ 斥xích 執chấp 迹tích 之chi 失thất 。 初sơ 文văn 者giả 。 自tự 一nhất 代đại 教giáo 門môn 無vô 不bất 皆giai 云vân 伽già 耶da 始thỉ 成thành 。 大Đại 乘Thừa 融dung 通thông 無vô 過quá 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 經kinh 初sơ 亦diệc 云vân 。

於ư 菩Bồ 提Đề 場tràng 。 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác

故cố 知tri 大đại 小tiểu 說thuyết 成thành 皆giai 近cận 。 故cố 知tri 是thị 迹tích 。 第đệ 二nhị 義nghĩa 者giả 。 若nhược 是thị 本bổn 因nhân 不bất 應ưng 多đa 種chủng 。 秖kỳ 應ưng 修tu 一nhất 圓viên 因nhân 感cảm 一nhất 圓viên 果quả 。 既ký 有hữu 四tứ 義nghĩa 深thâm 淺thiển 不bất 同đồng 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 本bổn 實thật 成thành 後hậu 隨tùy 順thuận 物vật 機cơ 。 機cơ 緣duyên 不bất 同đồng 從tùng 本bổn 垂thùy 迹tích 示thị 四tứ 因nhân 相tương/tướng 。 故cố 知tri 不bất 同đồng 定định 屬thuộc 於ư 迹tích 。 第đệ 三tam 義nghĩa 者giả 。 但đãn 開khai 壽thọ 量lượng 點điểm 出xuất 最tối 初sơ 長trường 遠viễn 之chi 本bổn 。 中trung 間gian 今kim 日nhật 任nhậm 運vận 自tự 廢phế 。

拂phất

者giả 。 撥bát 也dã 除trừ 也dã 。 初sơ 為vi 迹tích 覆phú 。 今kim 拂phất 卻khước 覆phú 示thị 真chân 實thật 本bổn 。 因nhân 妙diệu 既ký 爾nhĩ 。 乃nãi 至chí 利lợi 益ích 類loại 此thử 可khả 知tri 。 次thứ 文văn 可khả 知tri 。 三tam 斥xích 失thất 中trung 三tam 。

初sơ 明minh 執chấp 迹tích 迷mê 本bổn 。 次thứ 準chuẩn 下hạ 知tri 上thượng 令linh 識thức 迹tích 知tri 本bổn 。

準chuẩn 下hạ 知tri 上thượng

此thử 之chi 四tứ 字tự 。 應ưng 在tại 輪luân 譬thí 位vị 妙diệu 下hạ 。 或hoặc 可khả 書thư 誤ngộ 。 即tức 成thành 兩lưỡng 文văn 各các 有hữu 法pháp 譬thí 。 三tam 。

嗚ô 呼hô

下hạ 歎thán 責trách 。 次thứ 料liệu 簡giản 中trung 。 問vấn 可khả 知tri 。 答đáp 中trung 二nhị 。

初sơ 總tổng 答đáp 非phi 初sơ 住trụ 之chi 難nạn/nan 。 次thứ 。

又hựu 中trung 間gian

下hạ 舉cử 果quả 況huống 因nhân 。

次thứ 本bổn 果quả 妙diệu 中trung 亦diệc 三tam 。 如như 前tiền 。 初sơ 文văn 二nhị 。

初sơ 引dẫn 經kinh 立lập 本bổn 。 次thứ 釋thích 。 次thứ 舉cử 迹tích 中trung 四tứ 教giáo 不bất 同đồng 中trung 云vân 。

或hoặc 言ngôn 道đạo 樹thụ 草thảo 座tòa 三tam 十thập 四tứ 心tâm

等đẳng 者giả 。 《# 俱câu 舍xá 》# 。 《# 婆bà 沙sa 》# 。 《# 智trí 論luận 》# 所sở 明minh 三tam 。 秖kỳ 四tứ 階giai 成thành 道Đạo 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 文văn 出xuất 處xứ 非phi 一nhất 。 道đạo 樹thụ 天thiên 衣y 具cụ 如như 《# 大đại 品phẩm 》# 。 或hoặc 言ngôn 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 具cụ 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 或hoặc 言ngôn 道Đạo 場Tràng 虛hư 空không 為vi 座tòa 等đẳng 。 亦diệc 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 《# 普phổ 賢hiền 觀quán 》# 。 《# 大đại 論luận 》# 三tam 十thập 八bát 云vân 。

聲Thanh 聞Văn 經kinh 說thuyết 敷phu 草thảo 座tòa 。 衍diễn 經kinh 中trung 說thuyết 或hoặc 見kiến 敷phu 草thảo 座tòa 樹thụ 下hạ 。 或hoặc 見kiến 敷phu 天thiên 綩uyển 綖diên 。 六lục 天thiên 天thiên 衣y 不bất 同đồng 。 隨tùy 福phước 所sở 感cảm 。 或hoặc 見kiến 無vô 量lượng 由do 旬tuần 寶bảo 座tòa 。

若nhược 是thị

下hạ 釋thích 上thượng 三tam 義nghĩa 。 斥xích 失thất 等đẳng 如như 文văn 。

次thứ 國quốc 土độ 妙diệu 中trung 分phần/phân 文văn 如như 前tiền 。 迹tích 不bất 同đồng 中trung 又hựu 二nhị 。

初sơ 約ước 他tha 經kinh 。 次thứ 約ước 今kim 經kinh 迹tích 門môn 。 初sơ 文văn 中trung 四tứ 土thổ/độ 不bất 同đồng 中trung 云vân 。

或hoặc 言ngôn 西tây 方phương 有hữu 土thổ/độ 名danh 無vô 勝thắng

者giả 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

西tây 方phương 過quá 三tam 十thập 六lục 恆Hằng 沙sa 。 有hữu 土thổ/độ 名danh 無vô 勝thắng 。

又hựu 云vân 。

十thập 方phương 世thế 界giới 。 各các 有hữu 釋Thích 迦Ca 淨tịnh 土độ 。

《# 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 》# 中trung 復phục 云vân 。

釋thích 尊tôn 有hữu 淨tịnh 土độ 名danh 一nhất 燈đăng 明minh 。 是thị 釋Thích 迦Ca 本bổn 土độ 。

此thử 亦diệc 迹tích 中trung 之chi 說thuyết 。 言ngôn 。

常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ

者giả 。 又hựu 二nhị 。

先tiên 標tiêu 。 次thứ 釋thích 。 如như 本bổn 門môn 中trung 地địa 湧dũng 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 方phương 空không 中trung 住trú 。 從tùng 地địa 出xuất 已dĩ 。 亦diệc 詣nghệ 虛hư 空không 。 七thất 寶bảo 妙diệu 塔tháp 。 彼bỉ 此thử 虛hư 空không 俱câu 表biểu 寂tịch 光quang 。

寂tịch 光quang 理lý 通thông 如như 鏡kính 如như 器khí

等đẳng 者giả 。 譬thí 如như 諸chư 天thiên 。 共cộng 寶bảo 器khí 食thực 。 如như 《# 止Chỉ 觀Quán 》# 第đệ 三tam 記ký 。

三tam 變biến 土thổ/độ 田điền 或hoặc 見kiến 同đồng 居cư 淨tịnh

乃nãi 至chí

方phương 便tiện 有hữu 餘dư

者giả 。 三tam 變biến 之chi 淨tịnh 若nhược 據cứ 土thổ/độ 相tương 似tự 同đồng 居cư 淨tịnh 。 據cứ 移di 天thiên 人nhân 置trí 於ư 他tha 土độ 。 純thuần 諸chư 寶bảo 樹thụ 寶bảo 獅sư 子tử 座tòa 。 唯duy 有hữu 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 則tắc 似tự 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 。 故cố 著trước 。

或hoặc

言ngôn 。 準chuẩn 文văn 又hựu 應ưng 亦diệc 似tự 實thật 報báo 無vô 障chướng 礙ngại 土thổ/độ 。

四tứ 明minh 感cảm 應ứng 中trung 文văn 句cú 大đại 同đồng 。 文văn 後hậu 更cánh 加gia 麁thô 妙diệu 廣quảng 狹hiệp 料liệu 簡giản 耳nhĩ 。 初sơ 四tứ 教giáo 迹tích 不bất 同đồng 中trung 云vân 。

三tam 藏tạng 佛Phật 一nhất 日nhật 三tam 時thời 照chiếu 機cơ

者giả 。 及cập 下hạ 通thông 教giáo 皆giai 云vân 。

照chiếu 九cửu 法Pháp 界Giới

當đương 教giáo 皆giai 有hữu 三tam 乘thừa 故cố 也dã 。 三tam 藏tạng 中trung 。

又hựu 如như 大đại 論luận 等đẳng 云vân 佛Phật 。 入nhập 城thành 乞khất 食thực

者giả 。 為vi 女nữ 人nhân 父phụ 母mẫu 所sở 遮già 不bất 得đắc 出xuất 故cố 。 為vi 病bệnh 者giả 故cố 。 為vi 欲dục 令linh 人nhân 見kiến 相tướng 好hảo 故cố 。 為vi 本bổn 無vô 施thí 心tâm 待đãi 乞khất 方phương 施thí 者giả 故cố 。 如như 是thị 有hữu 十thập 因nhân 緣duyên 。 並tịnh 三tam 藏tạng 物vật 觀quán 機cơ 益ích 物vật 之chi 相tướng 。 次thứ 分phân 別biệt 中trung 云vân 。

復phục 次thứ 本bổn 感cảm 迹tích 感cảm 麁thô 妙diệu 相tướng 對đối 四tứ 句cú

者giả 。 本bổn 文văn 遠viễn 指chỉ 最tối 初sơ 。 實thật 得đắc 之chi 時thời 所sở 被bị 機cơ 緣duyên 亦diệc 有hữu 四tứ 教giáo 。 則tắc 三tam 教giáo 為vi 麁thô 。 圓viên 教giáo 為vi 妙diệu 。 迹tích 中trung 被bị 機cơ 亦diệc 不bất 出xuất 四tứ 。 麁thô 妙diệu 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 今kim 不bất 從tùng 麁thô 妙diệu 以dĩ 判phán 本bổn 迹tích 。 但đãn 從tùng 最tối 初sơ 名danh 之chi 為vi 本bổn 。 當đương 知tri 本bổn 時thời 麁thô 妙diệu 俱câu 妙diệu 。 迹tích 中trung 麁thô 妙diệu 俱câu 麁thô 。 廣quảng 狹hiệp 可khả 知tri 。 應ưng 中trung 四tứ 句cú 麁thô 妙diệu 如như 文văn 。 又hựu 被bị 多đa 世thế 界giới 為vi 廣quảng 。 被bị 少thiểu 世thế 界giới 為vi 狹hiệp 。 最tối 初sơ 垂thùy 應ưng 及cập 中trung 間gian 等đẳng 亦diệc 有hữu 廣quảng 狹hiệp 。 今kim 亦diệc 不bất 從tùng 廣quảng 狹hiệp 以dĩ 判phán 。 故cố 知tri 久cửu 成thành 廣quảng 狹hiệp 俱câu 妙diệu 。 中trung 間gian 今kim 日nhật 廣quảng 狹hiệp 俱câu 麁thô 。

次thứ 神thần 通thông 中trung 文văn 句cú 大đại 同đồng 。

又hựu 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 如như 上thượng

者giả 。 本bổn 通thông 麁thô 妙diệu 。 迹tích 通thông 麁thô 妙diệu 以dĩ 為vi 四tứ 句cú 。 本bổn 迹tích 廣quảng 狹hiệp 四tứ 句cú 亦diệc 爾nhĩ 。 亦diệc 不bất 以dĩ 麁thô 妙diệu 廣quảng 狹hiệp 而nhi 判phán 本bổn 迹tích 。 但đãn 取thủ 最tối 初sơ 。 以dĩ 之chi 為vi 本bổn 。

六lục 說thuyết 法Pháp 妙diệu 中trung 明minh 迹tích 不bất 同đồng 中trung 二nhị 。

初sơ 略lược 例lệ 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 三tam 味vị 出xuất 牛ngưu 。 次thứ 。

何hà 者giả

下hạ 釋thích 。 釋thích 中trung 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 問vấn 答đáp 料liệu 簡giản 。 初sơ 釋thích 中trung 二nhị 。

初sơ 舉cử 譬thí 。 次thứ 。

佛Phật 亦diệc 如như 是thị

下hạ 正chánh 合hợp 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

先tiên 總tổng 別biệt 舉cử 譬thí 。 次thứ 。

若nhược 牛ngưu

下hạ 略lược 以dĩ 三tam 教giáo 結kết 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

初sơ 總tổng 。 次thứ 。

若nhược 噉đạm 凡phàm 草thảo

下hạ 別biệt 。 初sơ 文văn 言ngôn 。

良lương 犢độc 不bất 高cao 原nguyên 下hạ 下hạ 濕thấp

等đẳng 者giả 。 此thử 引dẫn 《# 大đại 經kinh 》# 第đệ 二nhị 破phá 舊cựu 醫y 中trung 云vân 。

若nhược 是thị 乳nhũ 牛ngưu 不bất 食thực 酒tửu 糟tao (# 酒tửu 真chân 麥mạch 分phần/phân 。 糟tao 俗tục [麩-夫+弋]# 別biệt )# 其kỳ 犢độc 調điều 善thiện (# 不bất 馳trì 空không 不bất 驟sậu 有hữu )# 放phóng 牧mục 之chi 處xứ 。 不bất 在tại 高cao 原nguyên 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 不bất 下hạ 濕thấp (# 生sanh 死tử )# 。 飲ẩm 以dĩ 清thanh 水thủy (# 非phi 欲dục 濁trược 也dã )# 不bất 令linh 馳trì 走tẩu (# 不bất 見kiến 散tán 也dã )# 。 不bất 與dữ 特đặc 牛ngưu 同đồng 共cộng 一nhất 群quần 。 佛Phật 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 飲ẩm 食thực 調điều 適thích (# 不bất 飢cơ 空không 。 不bất 飽bão 俗tục )# 。 如như 是thị 乳nhũ 者giả 名danh 為vi 甘Cam 露Lộ 。 祕bí 密mật 藏tạng 也dã )# 。

忍nhẫn 草thảo

者giả 。 義nghĩa 含hàm 多đa 種chủng 。 故cố 別biệt 出xuất 四tứ 味vị 。 如như 文văn 。 次thứ 合hợp 中trung 二nhị 。

先tiên 總tổng 。 次thứ 。

善thiện 趣thú

下hạ 別biệt 。 別biệt 中trung 二nhị 。

先tiên 人nhân 天thiên 四tứ 教giáo 。 次thứ 五ngũ 味vị 。 又hựu 二nhị 。

初sơ 約ước 部bộ 從tùng 教giáo 。 次thứ 略lược 對đối 四tứ 教giáo 四tứ 佛Phật 正chánh 合hợp 五ngũ 味vị 並tịnh 從tùng 牛ngưu 出xuất 。 初sơ 云vân 。

兩lưỡng 機cơ 擊kích 出xuất 第đệ 四tứ 第đệ 五ngũ 味vị

者giả 。 此thử 華hoa 嚴nghiêm 中trung 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 。 此thử 即tức 約ước 部bộ 從tùng 教giáo 立lập 名danh 。 餘dư 例lệ 可khả 知tri 。 次thứ 文văn 者giả 又hựu 約ước 當đương 分phần/phân 。 所sở 說thuyết 不bất 同đồng 。

復phục 次thứ

下hạ 復phục 以dĩ 四tứ 句cú 分phân 別biệt 已dĩ 今kim 。 故cố 知tri 初sơ 明minh 已dĩ 今kim 本bổn 迹tích 猶do 是thị 一nhất 往vãng 。 已dĩ 迹tích 今kim 本bổn 如như 前tiền 分phân 別biệt 。

已dĩ 本bổn 今kim 迹tích

者giả 。 已dĩ 本bổn 者giả 最tối 初sơ 也dã 。 今kim 迹tích 者giả 迹tích 門môn 是thị 。 今kim 迹tích 佛Phật 所sở 說thuyết 。

俱câu 迹tích

者giả 。 本bổn 成thành 已dĩ 後hậu 迹tích 門môn 已dĩ 前tiền 為vi 已dĩ 迹tích 。 今kim 此thử 本bổn 門môn 亦diệc 是thị 迹tích 佛Phật 所sở 說thuyết 故cố 也dã 。

今kim 已dĩ 俱câu 本bổn

者giả 。 最tối 初sơ 為vi 已dĩ 本bổn 。 本bổn 門môn 為vi 今kim 本bổn 。

權quyền 實thật 乃nãi 至chí 事sự 理lý 四tứ 句cú 云vân 云vân

者giả 。 各các 以dĩ 已dĩ 今kim 本bổn 迹tích 相tương 望vọng 為vi 四tứ 句cú 也dã 。 如như 已dĩ 實thật 今kim 權quyền 。 已dĩ 權quyền 今kim 實thật 。 俱câu 權quyền 俱câu 實thật 。 乃nãi 至chí 事sự 理lý 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 但đãn 以dĩ 最tối 初sơ 為vi 已dĩ 為vi 本bổn 。 例lệ 前tiền 可khả 知tri 。

七thất 眷quyến 屬thuộc 妙diệu 中trung 但đãn 出xuất 本bổn 相tương/tướng 。 從tùng 文Văn 殊Thù 觀quán 音âm 至chí 惑hoặc 者giả 未vị 了liễu 。 略lược 出xuất 迹tích 中trung 不bất 同đồng 之chi 相tướng 。 隨tùy 諸chư 部bộ 中trung 列liệt 聖thánh 之chi 相tướng 。 亦diệc 可khả 以dĩ 為vi 四tứ 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 今kim 初sơ 。 如như 文văn 。 次thứ 釋thích 。 釋thích 中trung 又hựu 二nhị 。

初sơ 正chánh 釋thích 。 次thứ 釋thích 疑nghi 。 初sơ 言ngôn 。

法pháp 性tánh 虛hư 空không 之chi 寂tịch 光quang

者giả 。 即tức 以dĩ 下hạ 方phương 及cập 塔tháp 在tại 此thử 方phương 虛hư 空không 表biểu 寂tịch 光quang 也dã 。 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 下hạ 方phương 虛hư 空không 。 湧dũng 出xuất 已dĩ 後hậu 亦diệc 住trụ 虛hư 空không 。 此thử 土thổ/độ 得đắc 聞văn 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 亦diệc 住trụ 虛hư 空không 之chi 寂tịch 光quang 也dã 。 雖tuy 俱câu 虛hư 空không 以dĩ 表biểu 寂tịch 光quang 。 能năng 住trụ 之chi 人nhân 不bất 無vô 久cửu 近cận 。 涌dũng 出xuất 菩Bồ 薩Tát 得đắc 忍nhẫn 已dĩ 久cửu 。 是thị 故cố 迹tích 中trung 始thỉ 近cận 入nhập 者giả 不bất 識thức 久cửu 者giả 。 次thứ 迹tích 中trung 文văn 云vân 。

文Văn 殊Thù 觀quán 音âm 或hoặc 為vi 師sư 為vi 弟đệ 子tử

者giả 。 文Văn 殊Thù 昔tích 為vi 妙Diệu 光Quang 菩Bồ 薩Tát 。 教giáo 化hóa 燈đăng 明minh 八bát 王vương 子tử 。 是thị 八bát 王vương 子tử 。 相tương 次thứ 授thọ 記ký 。 其kỳ 最tối 後hậu 者giả 。 名danh 曰viết 然Nhiên 燈Đăng 。 然nhiên 燈đăng 既ký 是thị 釋Thích 迦Ca 之chi 師sư 。 妙diệu 光quang 乃nãi 成thành 釋Thích 迦Ca 九cửu 代đại 祖tổ 師sư 。 《# 觀quán 音âm 經kinh 》# 中trung 釋Thích 迦Ca 過quá 去khứ 於ư 正Chánh 法Pháp 明minh 如Như 來Lai 所sở 學học 習tập 道Đạo 法Pháp 。 正Chánh 法Pháp 明minh 如Như 來Lai 即tức 觀quán 音âm 本bổn 身thân 。 故cố 知tri 文Văn 殊Thù 。 觀quán 音âm 並tịnh 曾tằng 為vi 師sư 。 調Điều 達Đạt 即tức 是thị 阿A 私Tư 陀Đà 仙Tiên 。 具cụ 如như 今kim 經kinh 。 如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 卻khước 為vi 弟đệ 子tử 。

問vấn 本bổn 迹tích 相tương 望vọng 千thiên 界giới 塵trần 少thiểu 增tăng 道đạo 數số 多đa

者giả 。 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 地địa 。 涌dũng 菩Bồ 薩Tát 是thị 本bổn 時thời 眷quyến 屬thuộc 。 秖kỳ 云vân 三tam 千thiên 地địa 皆giai 震chấn 裂liệt 。 無vô 量lượng 菩Bồ 薩Tát 。 同đồng 時thời 涌dũng 出xuất 。 若nhược 望vọng 今kim 時thời 迹tích 中trung 眷quyến 屬thuộc 。 如như 〈# 分phân 別biệt 功công 德đức 。 品phẩm 〉# 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 。 初sơ 六lục 百bách 八bát 十thập 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 恆Hằng 河Hà 沙sa 眾chúng 生sanh 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 復phục 千thiên 倍bội 得đắc 聞văn 持trì 。 一nhất 界giới 塵trần 得đắc 辯biện 才tài 。 大Đại 千Thiên 塵trần 得đắc 不bất 退thoái 。 中trung 千thiên 小tiểu 千thiên 乃nãi 至chí 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 及cập 八bát 界giới 塵trần 初sơ 始thỉ 發phát 心tâm 。 比tỉ 於ư 涌dũng 出xuất 。 涌dũng 出xuất 甚thậm 少thiểu 。 四tứ 句cú 分phân 別biệt 亦diệc 例lệ 前tiền 文văn 。 但đãn 以dĩ 久cửu 近cận 而nhi 判phán 本bổn 迹tích 。 終chung 不bất 以dĩ 法Pháp 身thân 深thâm 淺thiển 。 化hóa 緣duyên 廣quảng 狹hiệp 等đẳng 判phán 也dã 。

八bát 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 者giả 。 明minh 迹tích 不bất 同đồng 中trung 。 先tiên 明minh 迹tích 意ý 。 雖tuy 復phục 不bất 同đồng 本bổn 無vô 長trường 短đoản 。 次thứ 。

或hoặc 取thủ

下hạ 正chánh 明minh 不bất 同đồng 。 初sơ 文văn 意ý 中trung 云vân 。

始thỉ 諸chư 弟đệ 子tử 終chung 於ư 蝮phúc 蠆sái

等đẳng 者giả 。 《# 大đại 經kinh 》# 列liệt 眾chúng 八bát 十thập 億ức 百bách 千thiên 。 比Bỉ 丘Khâu 成thành 就tựu 。 大Đại 乘Thừa 等đẳng 一nhất 空không 行hành 。 六lục 十thập 億ức 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 皆giai 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 一nhất 恆hằng 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 恆hằng 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 三tam 恆hằng 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 四tứ 恆hằng 離ly 車xa 。 五ngũ 恆hằng 大đại 臣thần 。 六lục 恆hằng 國quốc 王vương 。 七thất 恆hằng 夫phu 人nhân 。 八bát 恆hằng 天thiên 女nữ 。 九cửu 恆hằng 龍long 王vương 。 十thập 恆hằng 鬼quỷ 神thần 。 二nhị 十thập 恆hằng 金kim 翅sí 。 乃nãi 至chí 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 中trung 一nhất 切thiết 蜂phong 王vương 。 又hựu 東đông 方phương 去khứ 此thử 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 數số 。 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 彼bỉ 土độ 有hữu 佛Phật 。 號hiệu 虛hư 空không 等đẳng 如Như 來Lai 。 告cáo 第đệ 一nhất 大đại 弟đệ 子tử 。 宜nghi 往vãng 西tây 方phương 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 彼bỉ 土độ 有hữu 佛Phật 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 不bất 久cửu 涅Niết 槃Bàn 。 汝nhữ 可khả 持trì 此thử 。 世thế 界giới 香hương 飯phạn 以dĩ 獻hiến 彼bỉ 佛Phật 。 彼bỉ 佛Phật 食thực 已dĩ 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 并tinh 可khả 禮lễ 敬kính 。 請thỉnh 決quyết 所sở 疑nghi 。

爾nhĩ 時thời 無vô 邊biên 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 受thọ 佛Phật 教giáo 。 從tùng 座tòa 而nhi 起khởi 。 稽khể 首thủ 遶nhiễu 無vô 量lượng 匝táp 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 俱câu 共cộng 發phát 來lai 。 至chí 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 又hựu 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 及cập 其kỳ 夫phu 人nhân 。 乃nãi 至chí 視thị 毒độc 能năng 殺sát 人nhân 者giả 。

蛣# 蜣khương 蝮phúc 蠆sái 及cập 十thập 六lục 惡ác 律luật 儀nghi

者giả 。 蛣# 蜣khương 亦diệc 曰viết 蜣khương 蜋lang 。 《# 爾nhĩ 雅nhã 》# 云vân 。

黑hắc 甲giáp 蟲trùng 。 食thực 糞phẩn 土thổ 也dã 。

蝮phúc 者giả 毒độc 也dã 。 《# 爾nhĩ 雅nhã 》# 云vân 。

蝗# 子tử 未vị 有hữu 翅sí 者giả 。

又hựu 云vân

廣quảng 三tam 寸thốn 。 身thân 大đại 如như 臂tý 。

《# 史sử 記ký 》# 云vân 。

蝮phúc 螫thích 手thủ 則tắc 斷đoạn 。

蠆sái 者giả 毒độc 蟲trùng 也dã 。 《# 左tả 傳truyền 》# 云vân 。

蜂phong 蠆sái 者giả 十thập 年niên 尚thượng 有hữu 毒độc 。 尾vĩ 末mạt 卷quyển 如như 婦phụ 人nhân 髮phát 。

蝮phúc

字tự (# 孚phu 目mục 反phản 。 不bất 同đồng 福phước 音âm )# 。 有hữu 人nhân 云vân 。

無vô 邊biên 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 身thân 量lượng 無vô 邊biên 。 云vân 何hà 復phục 云vân 從tùng 彼bỉ 來lai 此thử 。 應ưng 反phản 質chất 云vân 。

既ký 云vân 來lai 此thử 。 云vân 何hà 無vô 邊biên 。 言ngôn 無vô 邊biên 者giả 。 身thân 實thật 有hữu 邊biên 而nhi 名danh 無vô 邊biên 。 如như 阿A 彌Di 陀Đà 壽thọ 實thật 有hữu 量lượng 而nhi 名danh 無vô 量lượng 。 若nhược 壽thọ 無vô 量lượng 如như 何hà 得đắc 有hữu 觀quán 音âm 補bổ 處xứ 。

倚ỷ 臥ngọa 背bối/bội 痛thống

者giả 。 如như 《# 止Chỉ 觀Quán 》# 第đệ 八bát 記ký 。 及cập 北bắc 首thủ 臥ngọa 等đẳng 。 亦diệc 三tam 藏tạng 佛Phật 相tương/tướng 。 具cụ 如như 《# 止Chỉ 觀Quán 》# 第đệ 一nhất 記ký 。 次thứ 正chánh 明minh 不bất 同đồng 中trung 二nhị 。

初sơ 約ước 兩lưỡng 經kinh 釋thích 相tương/tướng 。 次thứ 結kết 會hội 兩lưỡng 經kinh 意ý 同đồng 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

先tiên 明minh 不bất 同đồng 以dĩ 申thân 此thử 經Kinh 。 次thứ 。

經kinh 曰viết

下hạ 引dẫn 與dữ 《# 大đại 經kinh 》# 明minh 同đồng 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

先tiên 藏tạng 通thông 。 次thứ 別biệt 圓viên 。 初sơ 文văn 二nhị 。

初sơ 略lược 標tiêu 二nhị 異dị 。 次thứ 。

生sanh 身thân

下hạ 更cánh 釋thích 二nhị 別biệt 。 釋thích 三tam 藏tạng 中trung 云vân 。

食thực 檀đàn 耳nhĩ

者giả 。 《# 長trường/trưởng 阿a 含hàm 》# 第đệ 三tam 云vân 。

佛Phật 至chí 波ba 波ba 城thành 闍xà 頭đầu 園viên 。 有hữu 長trưởng 者giả 名danh 周chu 那na 。 請thỉnh 佛Phật 及cập 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 別biệt 為vi 佛Phật 煮chử 旃chiên 檀đàn 耳nhĩ 羹# 。 以dĩ 世thế 奇kỳ 故cố 獨độc 奉phụng 於ư 佛Phật 。 阿A 難Nan 白bạch 。

長trưởng 者giả 設thiết 供cung 無vô 福phước 。 佛Phật 最tối 後hậu 於ư 其kỳ 舍xá 食thực 。 入nhập 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

佛Phật 言ngôn 。

莫mạc 作tác 是thị 說thuyết 。 長trưởng 者giả 今kim 者giả 獲hoạch 大đại 福phước 利lợi 。 壽thọ 命mạng 色sắc 力lực 善thiện 名danh 。 生sanh 多đa 財tài 寶bảo 。 死tử 生sanh 天thiên 上thượng 。

次thứ 別biệt 圓viên 中trung 二nhị 。

先tiên 別biệt 。 次thứ 圓viên 。 別biệt 中trung 二nhị 。

先tiên 引dẫn 地địa 人nhân 。 次thứ 正chánh 釋thích 。 釋thích 中trung 云vân 。

色sắc 解giải 脫thoát 乃nãi 至chí 識thức 解giải 脫thoát

至chí

無vô 餘dư

者giả 。 既ký 云vân 滅diệt 色sắc 乃nãi 至chí 滅diệt 識thức 。 即tức 是thị 界giới 外ngoại 析tích 色sắc 之chi 義nghĩa 。 故cố 以dĩ 因nhân 盡tận 名danh 為vi 有hữu 餘dư 。 果quả 亡vong 名danh 為vi 無vô 餘dư 。 理lý 而nhi 言ngôn 之chi 。 變biến 易dị 因nhân 果quả 不bất 應ưng 分phần/phân 二nhị 。 當đương 知tri 為vi 成thành 別biệt 教giáo 義nghĩa 也dã 。 次thứ 經kinh 曰viết 。

今kim 日nhật 座tòa 中trung

等đẳng 者giả 。 出xuất 《# 像tượng 法pháp 決quyết 疑nghi 經kinh 》# 。 與dữ 《# 大đại 經kinh 》# 文văn 同đồng 。 又hựu 二nhị 。

先tiên 列liệt 。 次thứ 。

此thử 明minh

下hạ 結kết 。 次thứ 。

大Đại 經Kinh

下hạ 會hội 同đồng 。 中trung 四tứ 。

初sơ 略lược 標tiêu 同đồng 。 次thứ 。

大Đại 經Kinh

下hạ 正chánh 會hội 。 三tam 。

二Nhị 經Kinh

下hạ 結kết 同đồng 從tùng 根căn 利lợi 鈍độn 。 四tứ 。

又hựu 數sác 數sác

下hạ 會hội 明minh 常thường 文văn 同đồng 。 初sơ 如như 文văn 。 次thứ 文văn 中trung 言ngôn 。

迦Ca 葉Diếp 初sơ 問vấn 長trường 壽thọ

者giả 。 第đệ 三tam 經kinh 初sơ 設thiết 三tam 十thập 六lục 問vấn 。 初sơ 問vấn 云vân 何hà 得đắc 長trường 壽thọ 。 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 身thân 。 下hạ 文văn 答đáp 中trung 如như 〈# 長trường 壽thọ 品phẩm 〉# 作tác 寄ký 金kim 譬thí 。 但đãn 寄ký 少thiếu 年niên 不bất 寄ký 老lão 人nhân 。 長trưởng 者giả 行hành 還hoàn 索sách 金kim 無vô 所sở 。 既ký 云vân 。

行hành 還hoàn

故cố 知tri 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 下hạ 〈# 金kim 剛cang 身thân 品phẩm 〉# 廣quảng 明minh 護hộ 法Pháp 持trì 不bất 殺sát 戒giới 。 得đắc 金kim 剛cang 身thân 。 又hựu 經kinh 下hạ 文văn 處xứ 處xứ 明minh 於ư 未vị 來lai 常thường 住trụ 。 第đệ 三tam 可khả 見kiến 。 第đệ 四tứ 會hội 常thường 中trung 云vân 。

二nhị 萬vạn 燈đăng 明minh 等đẳng 於ư 法pháp 華hoa 明minh 常thường

等đẳng 者giả 。 二nhị 萬vạn 燈đăng 明minh 具cụ 如như 〈# 序tự 品phẩm 〉# 中trung 說thuyết 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 廣quảng 明minh 一Nhất 乘Thừa 。 一Nhất 乘Thừa 即tức 是thị 常thường 住trụ 也dã 。

九cửu 明minh 壽thọ 命mạng 妙diệu 中trung 。 初sơ 立lập 。 次thứ 引dẫn 經kinh 中trung 先tiên 引dẫn 本bổn 文văn 。 次thứ 釋thích 。 即tức 引dẫn 中trung 間gian 以dĩ 擬nghĩ 於ư 本bổn 。 明minh 迹tích 不bất 同đồng 中trung 二nhị 。

先tiên 藏tạng 通thông 。 次thứ 別biệt 圓viên 。 初sơ 文văn 二nhị 。

先tiên 略lược 釋thích 。 次thứ 。

此thử 兩lưỡng

下hạ 判phán 無vô 法Pháp 身thân 之chi 本bổn 。 別biệt 圓viên 中trung 亦diệc 二nhị 。

先tiên 略lược 釋thích 。 次thứ 。

此thử 等đẳng

下hạ 況huống 結kết 。

十thập 釋thích 利lợi 益ích 妙diệu 者giả 。 亦diệc 初sơ 略lược 立lập 利lợi 益ích 。 上thượng 句cú 立lập 。 下hạ 句cú 釋thích 。 次thứ 。

若nhược 迹tích

下hạ 明minh 迹tích 不bất 同đồng 者giả 。 今kim 此thử 略lược 列liệt 。 具cụ 足túc 應ưng 如như 。 前tiền 文văn 七thất 益ích 十thập 益ích 者giả 是thị 。 言ngôn 。

乃nãi 至chí 增tăng 道đạo

等đẳng 者giả 。 約ước 經kinh 雖tuy 是thị 本bổn 門môn 。 既ký 是thị 今kim 世thế 迹tích 中trung 指chỉ 本bổn 名danh 為vi 本bổn 門môn 。 故cố 知tri 今kim 日nhật 正chánh 當đương 迹tích 中trung 利lợi 益ích 。 乃nãi 至chí 本bổn 成thành 已dĩ 後hậu 俱câu 名danh 中trung 間gian 。 中trung 間gian 顯hiển 本bổn 得đắc 利lợi 益ích 者giả 尚thượng 成thành 迹tích 益ích 。 況huống 復phục 今kim 日nhật 。

以dĩ 迹tích

下hạ 重trọng/trùng 舉cử 本bổn 益ích 之chi 相tướng 。 本bổn 文văn 既ký 狹hiệp 亦diệc 擬nghĩ 迹tích 而nhi 知tri 本bổn 。 故cố 。

本bổn 本bổn

下hạ 明minh 相tướng 顯hiển 融dung 即tức 。 眾chúng 迹tích 雖tuy 多đa 用dụng 本bổn 為vi 本bổn 。 故cố 云vân 。

本bổn 本bổn

本bổn 事sự 已dĩ 往vãng 。 若nhược 不bất 借tá 迹tích 何hà 能năng 識thức 本bổn 。 如như 撥bát 影ảnh 指chỉ 天thiên 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。

六lục 三tam 世thế 料liệu 簡giản 者giả 。 初sơ 略lược 立lập 。 次thứ 問vấn 答đáp 料liệu 簡giản 。 初sơ 文văn 三tam 。

初sơ 引dẫn 經kinh 示thị 相tương/tướng 。 次thứ 。

若nhược 過quá 去khứ

下hạ 釋thích 。 三tam 。

三tam 世thế

下hạ 結kết 。 結kết 中trung 二nhị 。

先tiên 法pháp 。 次thứ 譬thí 。 次thứ 問vấn 答đáp 中trung 。 初sơ 如như 文văn 。 第đệ 二nhị 問vấn 者giả 。 若nhược 言ngôn 諸chư 佛Phật 皆giai 有hữu 分phân 身thân 。 多đa 寶bảo 亦diệc 在tại 。 諸chư 佛Phật 之chi 數số 。 應ưng 有hữu 分phân 身thân 。 何hà 故cố 云vân 全toàn 身thân 不bất 散tán 。 即tức 是thị 重trọng/trùng 難nạn/nan 。 若nhược 全toàn 身thân 者giả 。 何hà 故cố 復phục 云vân 處xứ 處xứ 聽thính 經Kinh 。 答đáp 中trung 先tiên 引dẫn 《# 大đại 論luận 》# 解giải 八bát 念niệm 中trung 初sơ 念niệm 佛Phật 中trung 云vân 。

既ký 云vân 化hóa 身thân 。 即tức 是thị 分phân 身thân 。

師sư 云vân

去khứ 引dẫn 南nam 嶽nhạc 釋thích 。 依y 按án 經kinh 文văn 。 文văn 云vân 臨lâm 滅diệt 度độ 時thời 。 告cáo 四tứ 眾chúng 言ngôn 。 欲dục 供cúng 養dường 我ngã 全toàn 身thân 者giả 。 應ưng 起khởi 一nhất 大đại 塔tháp 。 出xuất 證chứng 經kinh 時thời 。 全toàn 身thân 在tại 於ư 塔tháp 中trung 。 以dĩ 誓thệ 願nguyện 力lực 。 處xứ 處xứ 聽thính 經Kinh 。 準chuẩn 南nam 嶽nhạc 釋thích 多đa 寶bảo 滅diệt 後hậu 全toàn 身thân 不bất 分phân 。 不bất 分phân 者giả 不bất 同đồng 碎toái 身thân 舍xá 利lợi 耳nhĩ 。 未vị 妨phương 諸chư 佛Phật 亦diệc 有hữu 分phân 身thân 。 從tùng 。

如như 入nhập

去khứ 。 兼kiêm 明minh 《# 法pháp 華hoa 》# 是thị 圓viên 是thị 常thường 。

口khẩu 唱xướng

下hạ 明minh 具cụ 四tứ 德đức 以dĩ 證chứng 常thường 。

真chân 淨tịnh 大đại 法pháp

者giả 。 真chân 是thị 常thường 德đức 。 淨tịnh 是thị 淨tịnh 德đức 。 既ký 有hữu 常thường 淨tịnh 。 豈khởi 無vô 我ngã 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 云vân 。

二nhị 德đức 可khả 知tri

多đa 寶bảo 全toàn 身thân 尚thượng 遍biến 十thập 方phương 。 故cố 知tri 諸chư 佛Phật 亦diệc 有hữu 分phân 身thân 。

鈍độn 者giả 讀đọc 文văn 猶do 尚thượng 不bất 覺giác

者giả 。 不bất 覺giác 此thử 經Kinh 具cụ 足túc 四tứ 德đức 。 謬mậu 判phán 《# 法pháp 華hoa 》# 不bất 明minh 常thường 住trụ 。 以dĩ 是thị 而nhi 言ngôn 古cổ 今kim 咸hàm 鈍độn 。 次thứ 問vấn 答đáp 中trung 問vấn 諸chư 佛Phật 顯hiển 本bổn 。 問vấn 如như 文văn 。 答đáp 中trung 。

最tối 初sơ 妙diệu 覺giác 指chỉ 初sơ 住trụ 為vi 本bổn

者giả 。 最tối 初sơ 得đắc 故cố 。 若nhược 初sơ 住trụ 位vị 被bị 加gia 作tác 妙diệu 覺giác 佛Phật 。 亦diệc 指chỉ 初sơ 住trụ 以dĩ 為vi 實thật 本bổn 。 準chuẩn 《# 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 》# 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 謂vị 本bổn 下hạ 迹tích 高cao 。 本bổn 迹tích 俱câu 下hạ 。 初sơ 住trụ 唯duy 得đắc 此thử 之chi 兩lưỡng 句cú 。 夫phu 論luận 迹tích 者giả 約ước 有hữu 本bổn 說thuyết 。 本bổn 為vi 法Pháp 身thân 。 迹tích 為vi 八bát 相tương/tướng 。 初sơ 住trụ 之chi 前tiền 無vô 法Pháp 身thân 本bổn 。 故cố 不bất 得đắc 論luận 本bổn 高cao 迹tích 下hạ 。 仍nhưng 有hữu 過quá 上thượng 。 又hựu 不bất 得đắc 論luận 本bổn 迹tích 俱câu 高cao 。 若nhược 本bổn 迹tích 俱câu 高cao 及cập 本bổn 高cao 迹tích 下hạ 。 妙diệu 覺giác 唯duy 得đắc 此thử 之chi 二nhị 句cú 。 妙diệu 覺giác 極cực 位vị 更cánh 無vô 過quá 上thượng 。 故cố 無vô 本bổn 下hạ 迹tích 高cao 及cập 本bổn 迹tích 俱câu 下hạ 。 二nhị 住trụ 已dĩ 上thượng 等đẳng 覺giác 已dĩ 還hoàn 皆giai 具cụ 四tứ 句cú 。 二nhị 住trụ 迹tích 現hiện 為vi 初sơ 住trụ 。 初sơ 住trụ 是thị 迹tích 即tức 本bổn 高cao 迹tích 下hạ 。 二nhị 住trụ 現hiện 為vi 三tam 住trụ 。 三tam 住trụ 是thị 迹tích 即tức 本bổn 下hạ 迹tích 高cao 。 二nhị 住trụ 現hiện 為vi 二nhị 住trụ 。 以dĩ 望vọng 初sơ 住trụ 即tức 本bổn 迹tích 俱câu 高cao 。 望vọng 於ư 三tam 住trụ 即tức 本bổn 迹tích 俱câu 下hạ 。 今kim 文văn 正chánh 當đương 本bổn 下hạ 迹tích 高cao 。 若nhược 云vân 初sơ 住trụ 之chi 前tiền 竪thụ 無vô 所sở 指chỉ 。 以dĩ 體thể 為vi 本bổn 。 以dĩ 用dụng 為vi 迹tích 。 此thử 本bổn 迹tích 俱câu 下hạ 句cú 也dã 。 若nhược 準chuẩn 此thử 意ý 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 皆giai 悉tất 顯hiển 本bổn 。 又hựu 發phát 願nguyện 故cố 於ư 初sơ 住trụ 中trung 說thuyết 壽thọ 長trường 遠viễn 。 初sơ 住trụ 實thật 壽thọ 。 亦diệc 復phục 無vô 量lượng 。 故cố 言ngôn 發phát 願nguyện 說thuyết 壽thọ 者giả 。 但đãn 得đắc 法Pháp 身thân 必tất 得đắc 長trường 壽thọ 。 有hữu 緣duyên 機cơ 熟thục 說thuyết 遂toại 昔tích 願nguyện (# 云vân 云vân )# 。 從tùng 。

又hựu 解giải 最tối 初sơ 之chi 佛Phật

者giả 。 即tức 妙diệu 覺giác 身thân 中trung 自tự 將tương 體thể 用dụng 以dĩ 為vi 本bổn 迹tích 。 此thử 是thị 本bổn 迹tích 俱câu 高cao 句cú 。 唯duy 闕khuyết 本bổn 高cao 迹tích 下hạ 一nhất 句cú 。 問vấn 中trung 云vân 。

五ngũ 佛Phật 章chương 云vân 何hà

者giả 。 如như 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 廣quảng 開khai 顯hiển 中trung 約ước 五ngũ 佛Phật 章chương 皆giai 云vân 亦diệc 以dĩ 無vô 量lượng 。 乃nãi 至chí 皆giai 為vi 一nhất 佛Phật 乘thừa 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 無vô 不bất 開khai 顯hiển 。 答đáp 意ý 者giả 。 佛Phật 亦diệc 不bất 應ưng 一nhất 切thiết 開khai 權quyền 。 經kinh 言ngôn 一nhất 切thiết 約ước 出xuất 穢uế 土thổ/độ 開khai 顯hiển 者giả 說thuyết 耳nhĩ 。

又hựu 問vấn 若nhược 爾nhĩ 還hoàn 以dĩ 妙diệu 破phá 妙diệu 至chí 例lệ 亦diệc 應ưng 妙diệu

者giả 。 前tiền 文văn 既ký 以dĩ 本bổn 妙diệu 破phá 於ư 迹tích 妙diệu 。 迹tích 妙diệu 成thành 麁thô 。 從tùng 。

亦diệc 應ưng

去khứ 。 並tịnh 難nạn/nan 迹tích 妙diệu 被bị 破phá 既ký 其kỳ 成thành 麁thô 。 所sở 破phá 十thập 麁thô 亦diệc 應ưng 成thành 妙diệu 。 從tùng 。

所sở 破phá

去khứ 又hựu 以dĩ 四tứ 住trụ 重trọng/trùng 例lệ 難nạn/nan 云vân 。 麁thô 是thị 所sở 破phá 既ký 得đắc 成thành 妙diệu 。 四tứ 住trụ 煩phiền 惱não 亦diệc 是thị 所sở 破phá 亦diệc 應ưng 成thành 妙diệu 。 次thứ 答đáp 文văn 中trung 重trọng/trùng 引dẫn 四tứ 住trụ 之chi 難nan 以dĩ 況huống 初sơ 難nạn/nan 。 若nhược 約ước 頓đốn 義nghĩa 。 四tứ 住trụ 即tức 妙diệu 。 應ưng 如như 所sở 問vấn 。

況huống 四tứ 住trụ 智trí

去khứ 況huống 出xuất 初sơ 難nạn/nan 。 四tứ 住trụ 麁thô 惑hoặc 尚thượng 乃nãi 成thành 妙diệu 。 況huống 復phục 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 滅diệt 智trí 而nhi 非phi 妙diệu 耶da 。 次thứ 問vấn 意ý 者giả 。 本bổn 成thành 已dĩ 後hậu 中trung 間gian 垂thùy 迹tích 偏thiên 圓viên 權quyền 實thật 同đồng 稱xưng 權quyền 者giả 。 以dĩ 是thị 迹tích 故cố 。 故cố 皆giai 是thị 權quyền 。 權quyền 即tức 是thị 偏thiên 亦diệc 可khả 悉tất 皆giai 稱xưng 為vi 偏thiên 耶da 。 次thứ 答đáp 別biệt 義nghĩa 者giả 不bất 例lệ 。 法pháp 既ký 以dĩ 定định 在tại 本bổn 在tại 迹tích 定định 偏thiên 定định 圓viên 。 教giáo 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 在tại 本bổn 則tắc 權quyền 實thật 俱câu 本bổn 。 本bổn 故cố 是thị 實thật 。 在tại 迹tích 則tắc 權quyền 實thật 俱câu 迹tích 。 迹tích 故cố 名danh 權quyền 。 偏thiên 圓viên 乃nãi 至chí 體thể 用dụng 亦diệc 爾nhĩ 。 法pháp 則tắc 已dĩ 定định 。 不bất 可khả 在tại 本bổn 體thể 用dụng 名danh 體thể 。 在tại 迹tích 體thể 用dụng 俱câu 用dụng 。 若nhược 教giáo 所sở 說thuyết 在tại 本bổn 則tắc 體thể 用dụng 俱câu 實thật 。 在tại 迹tích 則tắc 體thể 用dụng 俱câu 權quyền 。 當đương 知tri 體thể 用dụng 等đẳng 亦diệc 得đắc 是thị 法pháp 。 事sự 理lý 理lý 教giáo 教giáo 行hành 。 準chuẩn 此thử 可khả 知tri 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 本bổn 中trung 事sự 理lý 先tiên 得đắc 為vi 妙diệu 。 迹tích 中trung 事sự 理lý 始thỉ 得đắc 為vi 麁thô 。 餘dư 教giáo 行hành 等đẳng 例lệ 之chi 可khả 見kiến 。 四tứ 句cú 者giả 。 別biệt 帶đái 地địa 前tiền 麁thô 而nhi 證chứng 道đạo 是thị 妙diệu 。 圓viên 如như 文văn 。 帶đái 妙diệu 麁thô 者giả 兼kiêm 通thông 於ư 中trung 故cố 也dã 。 又hựu 釋thích 者giả 帶đái 麁thô 妙diệu 者giả 從tùng 通thông 中trung 來lai 故cố 。 亦diệc 帶đái 亦diệc 不bất 帶đái 者giả 。 帶đái 地địa 前tiền 而nhi 不bất 帶đái 通thông 藏tạng 。 非phi 帶đái 非phi 不bất 帶đái 者giả 。 非phi 帶đái 藏tạng 通thông 非phi 不bất 帶đái 別biệt 。 二nhị 教giáo 接tiếp 通thông 亦diệc 爾nhĩ 。 非phi 帶đái 三tam 藏tạng 非phi 不bất 帶đái 通thông 。 次thứ 五ngũ 味vị 中trung 第đệ 三tam 句cú 者giả 。 方Phương 等Đẳng 前tiền 三tam 帶đái 。 後hậu 一nhất 不bất 帶đái 。 般Bát 若Nhã 準chuẩn 知tri 。 第đệ 四tứ 句cú 者giả 。 非phi 帶đái 藏tạng 通thông 非phi 不bất 帶đái 別biệt 。

問vấn 二nhị 麁thô 既ký 不bất 同đồng

者giả 。 問vấn 藏tạng 通thông 。 答đáp 中trung 言ngôn 。

事sự 有hữu 淺thiển 深thâm 等đẳng

者giả 。 通thông 即tức 而nhi 藏tạng 不bất 即tức 。

問vấn 帶đái 方phương 便tiện 實thật

等đẳng 者giả 。 問vấn 別biệt 圓viên 教giáo 也dã 。 俱câu 顯hiển 中trung 道đạo 而nhi 別biệt 帶đái 圓viên 不bất 帶đái 。 次thứ 問vấn 。

帶đái 二nhị 一nhất

等đẳng 者giả 。 亦diệc 問vấn 別biệt 圓viên 地địa 前tiền 以dĩ 為vi 帶đái 二nhị 。 次thứ 。

通thông 論luận

下hạ 雖tuy 不bất 酬thù 問vấn 而nhi 廣quảng 分phân 別biệt 者giả 。 一nhất 一nhất 句cú 並tịnh 是thị 答đáp 而nhi 略lược 於ư 問vấn 耳nhĩ 。

問vấn 本bổn 地địa

等đẳng 者giả 。 卷quyển 初sơ 六lục 重trọng/trùng 本bổn 迹tích 。 今kim 十thập 妙diệu 屬thuộc 六lục 中trung 何hà 重trọng/trùng 也dã 。 答đáp 中trung 云vân 。

乃nãi 是thị

等đẳng 者giả 。 卷quyển 初sơ 已dĩ 分phần/phân 。 此thử 乃nãi 重trùng 問vấn 。 何hà 者giả 。 初sơ 云vân 本bổn 地địa 五ngũ 重trọng/trùng 為vi 本bổn 。 中trung 間gian 今kim 日nhật 為vi 迹tích 。 既ký 本bổn 地địa 五ngũ 雙song 屬thuộc 本bổn 。 不bất 知tri 五ngũ 雙song 如như 何hà 對đối 本bổn 。 故cố 更cánh 問vấn 之chi 。 今kim 答đáp 文văn 復phục 含hàm 。 但đãn 云vân 。

共cộng 論luận 十thập 妙diệu

若nhược 爾nhĩ 事sự 理lý 理lý 教giáo 教giáo 行hành 秖kỳ 是thị 因nhân 。 權quyền 實thật 體thể 用dụng 秖kỳ 是thị 果quả 家gia 之chi 用dụng 。 果quả 必tất 有hữu 體thể 故cố 也dã 。 用dụng 即tức 感cảm 應ứng 神thần 通thông 說thuyết 法Pháp 。 說thuyết 法Pháp 所sở 被bị 即tức 成thành 眷quyến 屬thuộc 利lợi 益ích 。 壽thọ 命mạng 涅Niết 槃Bàn 還hoàn 是thị 果quả 上thượng 法pháp 耳nhĩ 。 故cố 不bất 別biệt 敘tự 。 但đãn 云vân 。

共cộng 論luận

第đệ 七thất 判phán 麁thô 妙diệu 中trung 二nhị 。 先tiên 以dĩ 本bổn 對đối 迹tích 相tương 望vọng 判phán 之chi 。 次thứ 。

又hựu 迹tích 中trung

下hạ 約ước 前tiền 六lục 門môn 以dĩ 判phán 。 初sơ 文văn 者giả 。 若nhược 不bất 先tiên 將tương 迹tích 門môn 開khai 顯hiển 。 且thả 判phán 麁thô 妙diệu 與dữ 本bổn 所sở 證chứng 。 更cánh 無vô 差sai 別biệt 。 如như 何hà 得đắc 知tri 迹tích 中trung 之chi 妙diệu 不bất 及cập 本bổn 麁thô 。 以dĩ 不bất 約ước 開khai 顯hiển 待đãi 絕tuyệt 等đẳng 判phán 。 但đãn 約ước 久cửu 遠viễn 實thật 成thành 以dĩ 論luận 。 故cố 中trung 間gian 今kim 日nhật 若nhược 麁thô 若nhược 妙diệu 皆giai 非phi 先tiên 得đắc 。 是thị 故cố 先tiên 得đắc 麁thô 亦diệc 名danh 妙diệu 。 中trung 間gian 今kim 日nhật 妙diệu 亦diệc 成thành 麁thô 。 次thứ 又hựu 約ước 六lục 重trọng/trùng 判phán 者giả 。 前tiền 但đãn 開khai 顯hiển 久cửu 近cận 等đẳng 展triển 轉chuyển 束thúc 判phán 已dĩ 竟cánh 。 應ưng 更cánh 於ư 開khai 顯hiển 久cửu 近cận 等đẳng 中trung 。 細tế 判phán 六lục 門môn 迹tích 麁thô 本bổn 妙diệu 。 於ư 中trung 三tam 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 況huống 。 三tam 。

若nhược 發phát

下hạ 亦diệc 明minh 本bổn 迹tích 六lục 門môn 相tương/tướng 顯hiển 相tương/tướng 融dung 之chi 相tướng 及cập 不bất 思tư 議nghị 一nhất 等đẳng 。 於ư 中trung 二nhị 。

先tiên 約ước 事sự 理lý 一nhất 雙song 略lược 釋thích 。 次thứ 五ngũ 雙song 例lệ 知tri 。 又hựu 言ngôn 。

已dĩ 今kim

者giả 。 即tức 是thị 昔tích 日nhật 已dĩ 得đắc 已dĩ 今kim 為vi 本bổn 。 今kim 日nhật 中trung 間gian 所sở 對đối 已dĩ 今kim 為vi 迹tích 。 中trung 間gian 節tiết 節tiết 皆giai 有hữu 五ngũ 味vị 教giáo 故cố 。 故cố 四tứ 味vị 及cập 以dĩ 迹tích 門môn 為vi 已dĩ 。 開khai 長trường 遠viễn 壽thọ 為vi 今kim 。 故cố 使sử 已dĩ 今kim 亦diệc 論luận 今kim 昔tích 麁thô 妙diệu 故cố 也dã 。 次thứ 明minh 權quyền 實thật 中trung 三tam 。

先tiên 本bổn 迹tích 相tương 對đối 為vi 權quyền 實thật 。 以dĩ 判phán 迹tích 中trung 權quyền 實thật 為vi 權quyền 。 本bổn 地địa 權quyền 實thật 俱câu 妙diệu 。 以dĩ 久cửu 成thành 故cố 。 次thứ 。

復phục 次thứ

下hạ 更cánh 約ước 本bổn 迹tích 相tương 望vọng 論luận 自tự 行hành 等đẳng 三tam 。 則tắc 本bổn 自tự 迹tích 他tha 。 本bổn 迹tích 相tương 對đối 為vi 一nhất 自tự 他tha 。 三tam 。

復phục 次thứ

下hạ 更cánh 約ước 本bổn 迹tích 各các 有hữu 三tam 義nghĩa 以dĩ 明minh 理lý 同đồng 。 約ước 事sự 則tắc 知tri 本bổn 中trung 施thí 麁thô 亦diệc 妙diệu 。 迹tích 中trung 開khai 廢phế 猶do 麁thô 。 理lý 無vô 麁thô 妙diệu 。 初sơ 文văn 中trung 意ý 具cụ 如như 判phán 麁thô 妙diệu 文văn 意ý 。 於ư 中trung 又hựu 二nhị 。

先tiên 正chánh 明minh 。 次thứ 。

迹tích 權quyền 本bổn 實thật

下hạ 明minh 融dung 通thông 。 二nhị 理lý 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 云vân 。

法pháp 性tánh 非phi 古cổ 今kim

等đẳng 。 次thứ 。

自tự

等đẳng 文văn 則tắc 本bổn 中trung 化hóa 他tha 。 亦diệc 名danh 為vi 妙diệu 。 亦diệc 應ưng 合hợp 有hữu 不bất 思tư 議nghị 融dung 通thông 。 文văn 無vô 者giả 略lược 。 應ưng 云vân 法pháp 性tánh 之chi 理lý 。 非phi 自tự 非phi 他tha 。 自tự 他tha 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 。 第đệ 三tam 中trung 亦diệc 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 融dung 通thông 結kết 歸quy 。 釋thích 中trung 又hựu 二nhị 。

初sơ 中trung 言ngôn

復phục 次thứ 迹tích 中trung 約ước 實thật 施thí 權quyền

等đẳng 者giả 。 然nhiên 約ước 實thật 施thí 權quyền 意ý 在tại 歸quy 實thật 。 而nhi 人nhân 多đa 以dĩ 所sở 施thí 之chi 權quyền 。 謂vị 為vi 究cứu 竟cánh 。 故cố 俱câu 不bất 識thức 。 若nhược 廢phế 權quyền 顯hiển 實thật 。 意ý 在tại 所sở 廢phế 之chi 權quyền 。 初sơ 欲dục 廢phế 之chi 。 故cố 斥xích 此thử 權quyền 。 非phi 為vi 究cứu 竟cánh 。 權quyền 是thị 事sự 法pháp 而nhi 人nhân 易dị 知tri 。 故cố 一nhất 代đại 法pháp 教giáo 。 自tự 法pháp 華hoa 前tiền 佛Phật 意ý 恆hằng 實thật 。 二Nhị 乘Thừa 不bất 退thoái 始thỉ 終chung 不bất 知tri 。 及cập 至chí 廢phế 權quyền 乃nãi 云vân 。

汝nhữ 等đẳng 去khứ 來lai 。 寶bảo 處xứ 在tại 近cận

而nhi 人nhân 咸hàm 知tri 寶bảo 處xứ 非phi 此thử 。 此thử 即tức 是thị 於ư 寶bảo 渚chử 之chi 初sơ 。 發phát 足túc 已dĩ 涉thiệp 於ư 脩tu 途đồ 。 況huống 復phục 曾tằng 已dĩ 行hành 於ư 三tam 百bách 。 指chỉ 我ngã 之chi 果quả 。 即tức 彼bỉ 妙diệu 因nhân 。 故cố 云vân 。

易dị 測trắc

言ngôn 。

華hoa 嚴nghiêm 明minh 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 多đa 明minh 事sự 數số

者giả 。 引dẫn 例lệ 釋thích 前tiền 權quyền 易dị 測trắc 意ý 也dã 。 一nhất 切thiết 事sự 法pháp 無vô 非phi 權quyền 施thí 。 如Như 來Lai 久cửu 遠viễn 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 施thi 設thiết 方phương 便tiện 。 故cố 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 施thí 已dĩ 皆giai 廢phế 。 所sở 施thí 之chi 權quyền 屬thuộc 於ư 事sự 相tướng 。 是thị 故cố 事sự 相tướng 多đa 為vi 不bất 退thoái 者giả 說thuyết 。 即tức 能năng 於ư 事sự 達đạt 不bất 退thoái 理lý 。 又hựu 不bất 退thoái 位vị 高cao 下hạ 不bất 同đồng 。 若nhược 是thị 地địa 前tiền 行hành 不bất 退thoái 位vị 。 但đãn 聞văn 事sự 數số 知tri 事sự 即tức 理lý 。 故cố 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 念niệm 不bất 退thoái 位vị 。 能năng 達đạt 此thử 權quyền 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 豈khởi 可khả 離ly 此thử 別biệt 求cầu 實thật 相tướng 。 為vi 對đối 跋bạt 致trí 故cố 云vân 。

初Sơ 地Địa 融dung 通thông 如như 前tiền

問vấn 。

此thử 中trung 第đệ 八bát 權quyền 實thật 與dữ 前tiền 第đệ 七thất 門môn 判phán 何hà 殊thù 。

答đáp 。

前tiền 以dĩ 本bổn 迹tích 判phán 於ư 麁thô 妙diệu 及cập 以dĩ 六lục 門môn 。 今kim 以dĩ 權quyền 實thật 及cập 自tự 行hành 等đẳng 以dĩ 釋thích 權quyền 實thật 。 則tắc 本bổn 實thật 迹tích 權quyền 。 自tự 本bổn 他tha 迹tích 。 又hựu 以dĩ 開khai 顯hiển 等đẳng 轉chuyển 釋thích 權quyền 實thật 。 若nhược 開khai 迹tích 顯hiển 本bổn 之chi 權quyền 實thật 方phương 名danh 本bổn 中trung 之chi 權quyền 實thật 。 是thị 故cố 重trọng/trùng 明minh 一nhất 理lý 無vô 異dị 。 意ý 在tại 於ư 此thử 。

問vấn 。

迹tích 門môn 十thập 妙diệu 。 一nhất 一nhất 妙diệu 中trung 於ư 一nhất 一nhất 科khoa 皆giai 先tiên 判phán 次thứ 開khai 。 今kim 本bổn 門môn 中trung 何hà 故cố 但đãn 有hữu 此thử 麁thô 妙diệu 門môn 及cập 以dĩ 權quyền 實thật 。 皆giai 似tự 判phán 意ý 而nhi 無vô 別biệt 立lập 開khai 耶da 。

答đáp 。

此thử 與dữ 迹tích 門môn 其kỳ 意ý 稍sảo 異dị 。 迹tích 門môn 判phán 竟cánh 義nghĩa 必tất 須tu 開khai 。 何hà 者giả 。 如như 判phán 中trung 云vân 若nhược 教giáo 若nhược 味vị 皆giai 前tiền 麁thô 後hậu 妙diệu 。 若nhược 不bất 開khai 者giả 。 人nhân 謂vị 三tam 四tứ 之chi 外ngoại 別biệt 有hữu 圓viên 及cập 醍đề 醐hồ 。 是thị 故cố 開khai 三tam 即tức 圓viên 。 四tứ 即tức 醍đề 醐hồ 。 今kim 本bổn 門môn 十thập 則tắc 不bất 如như 此thử 。 前tiền 廣quảng 釋thích 十thập 中trung 一nhất 一nhất 皆giai 以dĩ 。 三tam 義nghĩa 釋thích 迹tích 。 近cận 成thành 不bất 同đồng 義nghĩa 當đương 於ư 麁thô 。 拂phất 迹tích 指chỉ 本bổn 義nghĩa 同đồng 於ư 妙diệu 。 據cứ 此thử 已dĩ 是thị 約ước 事sự 判phán 開khai 。 一nhất 一nhất 復phục 言ngôn 不bất 思tư 議nghị 一nhất 。 此thử 復phục 約ước 理lý 以dĩ 開khai 一nhất 切thiết 。 恐khủng 人nhân 不bất 了liễu 故cố 。 復phục 於ư 此thử 別biệt 立lập 兩lưỡng 門môn 判phán 前tiền 麁thô 妙diệu 。 此thử 判phán 即tức 開khai 。 況huống 復phục 二nhị 文văn 復phục 約ước 理lý 開khai 。

問vấn 。

何hà 故cố 迹tích 門môn 無vô 理lý 開khai 耶da 。

答đáp 。

初sơ 依y 境cảnh 開khai 已dĩ 是thị 約ước 理lý 。 又hựu 迹tích 門môn 有hữu 教giáo 詮thuyên 理lý 。 若nhược 開khai 於ư 教giáo 即tức 表biểu 理lý 開khai 。 今kim 此thử 本bổn 門môn 約ước 身thân 約ước 事sự 。 雖tuy 開khai 身thân 事sự 猶do 須tu 開khai 理lý 。 本bổn 迹tích 證chứng 殊thù 。 是thị 故cố 皆giai 云vân 不bất 思tư 議nghị 一nhất 。 應ưng 知tri 始thỉ 自tự 總tổng 釋thích 終chung 至chí 於ư 此thử 。 若nhược 拂phất 迹tích 指chỉ 本bổn 是thị 約ước 事sự 論luận 開khai 。 若nhược 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 融dung 通thông 則tắc 開khai 事sự 入nhập 理lý 。 若nhược 不bất 曉hiểu 十thập 門môn 之chi 旨chỉ 。 將tương 何hà 一nhất 理lý 冠quan 諸chư 。 一nhất 理lý 雖tuy 同đồng 。 十thập 門môn 事sự 別biệt 。 不bất 思tư 議nghị 一nhất 。 十thập 妙diệu 恆hằng 殊thù 。 差sai 而nhi 不bất 差sai 。 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ 。

九cửu 明minh 利lợi 益ích 中trung 二nhị 。

先tiên 正chánh 說thuyết 益ích 。 次thứ 流lưu 通thông 益ích 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 雙song 標tiêu 。 次thứ 雙song 釋thích 。 釋thích 中trung 二nhị 。 先tiên 釋thích 。 次thứ 。

若nhược 論luận 實thật 道đạo

下hạ 校giảo 量lượng 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 。

即tức 是thị

下hạ 結kết 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

先tiên 生sanh 身thân 。 次thứ 法Pháp 身thân 。 生sanh 身thân 又hựu 二nhị 。

先tiên 聞văn 迹tích 門môn 。 次thứ 聞văn 本bổn 門môn 。 初sơ 聞văn 迹tích 門môn 中trung 又hựu 四tứ 。

先tiên 明minh 十thập 妙diệu 中trung 益ích 。 次thứ 明minh 六lục 即tức 中trung 益ích 。 三tam 。

如như 身thân 子tử

下hạ 略lược 示thị 其kỳ 類loại 。 四tứ 。

即tức 是thị

下hạ 結kết 。 初sơ 文văn 者giả 。 但đãn 得đắc 智trí 行hành 位vị 眷quyến 屬thuộc 利lợi 益ích 益ích 也dã 。 然nhiên 須tu 料liệu 簡giản 。 智trí 從tùng 解giải 說thuyết 故cố 總tổng 得đắc 之chi 。 若nhược 破phá 惑hoặc 之chi 智trí 須tu 甄chân 於ư 果quả 。 位vị 通thông 深thâm 淺thiển 意ý 亦diệc 如như 之chi 。 眷quyến 屬thuộc 可khả 得đắc 極cực 至chí 一nhất 生sanh 。 修tu 未vị 出xuất 界giới 義nghĩa 非phi 神thần 通thông 。 餘dư 未vị 破phá 無vô 明minh 及cập 見kiến 思tư 等đẳng 。 則tắc 隨tùy 惑hoặc 判phán 釋thích 利lợi 益ích 同đồng 為vi 一nhất 實thật 益ích 也dã 。 三tam 法pháp 屬thuộc 果quả 義nghĩa 可khả 通thông 因nhân 。 則tắc 依y 聲Thanh 聞Văn 咸hàm 入nhập 初sơ 住trụ 。 今kim 從tùng 極cực 果quả 故cố 不bất 通thông 因nhân 。 次thứ 約ước 本bổn 門môn 中trung 三tam 。

初sơ 明minh 十thập 妙diệu 益ích 。 次thứ 六lục 即tức 益ích 。 三Tam 明Minh 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 。 次thứ 法Pháp 身thân 益ích 中trung 為vi 三tam 。

初sơ 明minh 益ích 相tương/tướng 。 次thứ 。

何hà 以dĩ 故cố 。

下hạ 明minh 益ích 所sở 以dĩ 。 三tam 。

故cố 分phân 別biệt

下hạ 引dẫn 證chứng 。 次thứ 。

若nhược 論luận

下hạ 較giảo 量lượng 中trung 四tứ 。

初sơ 略lược 辨biện 同đồng 異dị 。 次thứ 。

喻dụ 如như

下hạ 借tá 小tiểu 為vi 譬thí 。 三tam 。

前tiền 迹tích 門môn

下hạ 辨biện 多đa 少thiểu 深thâm 淺thiển 。 四tứ 。

當đương 揀giản

下hạ 示thị 文văn 判phán 位vị 。 初sơ 文văn 云vân 。

若nhược 論luận 實thật 道đạo 兩lưỡng 處xứ 不bất 殊thù 權quyền 智trí 事sự 用dụng 不bất 得đắc 相tương/tướng 比tỉ

者giả 。 本bổn 門môn 法Pháp 身thân 。 迹tích 門môn 生sanh 身thân 兩lưỡng 處xứ 得đắc 益ích 。 所sở 證chứng 圓viên 理lý 理lý 無vô 深thâm 淺thiển 。 故cố 曰viết 。

不bất 殊thù

豈khởi 以dĩ 初sơ 住trụ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 位vị 。 齊tề 於ư 本bổn 門môn 法Pháp 身thân 一nhất 生sanh 菩Bồ 薩Tát 耶da 。 二nhị 三tam 四tứ 如như 文văn 。 次thứ 明minh 流lưu 通thông 益ích 又hựu 二nhị 。

初sơ 正chánh 釋thích 。 次thứ 釋thích 疑nghi 。 初sơ 正chánh 釋thích 中trung 意ý 者giả 辨biện 兩lưỡng 處xứ 得đắc 益ích 冥minh 顯hiển 不bất 同đồng 。 初sơ 言ngôn 。

迹tích 門môn 冥minh 利lợi 益ích

者giả 。 但đãn 見kiến 與dữ 記ký 。 不bất 云vân 入nhập 位vị 。 故cố 名danh 為vi 冥minh 。 如như 〈# 分phân 別biệt 功công 德đức 。 品phẩm 〉# 即tức 是thị 顯hiển 也dã 。 又hựu 地địa 涌dũng 弘hoằng 經kinh 亦diệc 顯hiển 益ích 也dã 。 或hoặc 迹tích 門môn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 至chí 此thử 復phục 益ích 。 及cập 本bổn 門môn 中trung 新tân 得đắc 益ích 者giả 。 或hoặc 有hữu 未vị 預dự 此thử 諸chư 益ích 數số 。 並tịnh 有hữu 冥minh 益ích 。 故cố 云vân 。

兼kiêm 得đắc 迹tích 門môn

次thứ 釋thích 疑nghi 中trung 二nhị 。

先tiên 疑nghi 。 次thứ 釋thích 。 釋thích 中trung 云vân 。

待đãi 時thời

者giả 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 不bất 悟ngộ 待đãi 至chí 三tam 味vị 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 一nhất 味vị 中trung 亦diệc 有hữu 待đãi 時thời 。 如như 佛Phật 邊biên 未vị 益ích 。 待đãi 共cộng 文Văn 殊Thù 。 入nhập 淨tịnh 名danh 室thất 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 未vị 悟ngộ 。 待đãi 至chí 後hậu 佛Phật 。 出xuất 世thế 之chi 時thời 。

待đãi 伴bạn

者giả 。 如như 在tại 鹿lộc 苑uyển 待đãi 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 。 度độ 五ngũ 人nhân 已dĩ 處xứ 處xứ 化hóa 益ích 。 如như 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 中trung 四tứ 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 《# 法pháp 華hoa 》# 中trung 身thân 子tử 。 彌Di 勒Lặc 等đẳng 。 及cập 文Văn 殊Thù 入nhập 海hải 領lãnh 無vô 數số 眾chúng 來lai 至chí 佛Phật 所sở 等đẳng 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 中trung 迦Ca 葉Diếp 。 德đức 王vương 。 師sư 子tử 吼hống 等đẳng 。 又hựu 如như 佛Phật 留lưu 智trí 積tích 以dĩ 待đãi 文Văn 殊Thù 。 分phân 身thân 不bất 答đáp 以dĩ 待đãi 後hậu 佛Phật 。 亦diệc 如như 〈# 持trì 品phẩm 〉# 五ngũ 百bách 聲Thanh 聞Văn 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 等đẳng 。 皆giai 是thị 待đãi 伴bạn 。 又hựu 待đãi 時thời 者giả 。 如như 待đãi 文Văn 殊Thù 答đáp 問vấn 竟cánh 時thời 。 待đãi 彌Di 勒Lặc 騰đằng 疑nghi 竟cánh 時thời 。 待đãi 文Văn 殊Thù 龍long 宮cung 出xuất 時thời 。 待đãi 妙diệu 音âm 東đông 來lai 時thời 等đẳng 。 並tịnh 是thị 待đãi 時thời 。 故cố 知tri 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 而nhi 假giả 諸chư 菩Bồ 薩Tát 共cộng 化hóa 之chi 時thời 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 為vi 伴bạn 。 次thứ 引dẫn 證chứng 中trung 二nhị 文văn 。 迹tích 本bổn 兩lưỡng 門môn 後hậu 。 令linh 弘hoằng 此thử 法pháp 者giả 。 即tức 是thị 本bổn 迹tích 兩lưỡng 門môn 。 發phát 誓thệ 弘hoằng 此thử 法Pháp 華Hoa 經Kinh 者giả 是thị 也dã 。

次thứ 觀quán 心tâm 中trung 三tam 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 引dẫn 證chứng 。 三tam 。

此thử 即tức

下hạ 結kết 益ích 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 境cảnh 。 次thứ 觀quán 。 初sơ 境cảnh 又hựu 二nhị 。

初sơ 不bất 可khả 觀quán 。 次thứ 明minh 可khả 觀quán 。 可khả 觀quán 又hựu 二nhị 。

先tiên 立lập 。 次thứ 。

何hà 者giả

下hạ 釋thích 。 釋thích 中trung 云vân 。

何hà 者giả 。 佛Phật 如như 眾chúng 生sanh 如như 。

至chí

利lợi 益ích 之chi 相tướng

者giả 。 如như 下hạ 疏sớ/sơ 中trung 云vân 。

速tốc 願nguyện 我ngã 如như 得đắc 如như 佛Phật 如như 。 說thuyết 如như 之chi 壽thọ 。 亦diệc 復phục 無vô 量lượng 。 如như 是thị 觀quán 如như 。 如như 即tức 是thị 理lý 。 聞văn 名danh 起khởi 觀quán 。 即tức 是thị 觀quán 行hành 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 故cố 具cụ 六lục 即tức 。 觀quán 又hựu 三tam 。

先tiên 不bất 可khả 觀quán 。 次thứ 。

我ngã 如như

下hạ 可khả 觀quán 。 三tam 。

亦diệc 願nguyện

下hạ 弘hoằng 誓thệ 。 次thứ 料liệu 簡giản 中trung 初sơ 問vấn 者giả 。 問vấn 云vân 何hà 同đồng 異dị 。 答đáp 三tam 雙song 六lục 句cú 者giả 。 初sơ 兩lưỡng 句cú 約ước 圓viên 理lý 。 故cố 名danh 與dữ 義nghĩa 更cánh 互hỗ 而nhi 立lập 。 以dĩ 不bất 異dị 故cố 耳nhĩ 。 次thứ 兩lưỡng 句cú 者giả 。 今kim 題đề 稱xưng 。

妙diệu

破phá 小Tiểu 乘Thừa 之chi 大đại 。 《# 大đại 品phẩm 》# 題đề 稱xưng 。

大đại

破phá 小Tiểu 乘Thừa 之chi 妙diệu 。 亦diệc 應ưng 對đối 教giáo 等đẳng 。 第đệ 三tam 兩lưỡng 句cú 亦diệc 對đối 小tiểu 辨biện 。 亦diệc 應ưng 對đối 教giáo 等đẳng 。 思tư 之chi 可khả 見kiến 。 次thứ 問vấn 。

大đại 妙diệu 一nhất 等đẳng

約ước 前tiền 六lục 句cú 中trung 初sơ 兩lưỡng 句cú 為vi 問vấn 。 次thứ 。

問vấn

至chí

一nhất 往vãng 斥xích 之chi

者giả 。 初sơ 是thị 問vấn 。

一nhất 往vãng

下hạ 答đáp 。 一nhất 往vãng 亦diệc 得đắc 俱câu 稱xưng 為vi 常thường 。 若nhược 其kỳ 斥xích 之chi 唯duy 有hữu 無vô 常thường 。 不bất 得đắc 於ư 常thường 。 小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 有hữu 三tam 無vô 為vi 常thường 。 若nhược 望vọng 大Đại 乘Thừa 如như 《# 寶bảo 性tánh 論luận 》# 。 二Nhị 乘Thừa 猶do 是thị 無vô 常thường 等đẳng 倒đảo 。 名danh 同đồng 是thị 一nhất 往vãng 。 理lý 異dị 是thị 斥xích 之chi 。 並tịnh 云vân 。

不bất 得đắc 是thị 妙diệu

者giả 。 既ký 一nhất 往vãng 名danh 妙diệu 。 斥xích 之chi 則tắc 無vô 常thường 。 故cố 並tịnh 云vân 。

既ký 無vô 常thường 亦diệc 無vô 妙diệu

次thứ 答đáp 中trung 但đãn 約ước 一nhất 往vãng 答đáp 。 不bất 以dĩ 斥xích 之chi 答đáp 。 從tùng 。

縱túng/tung 之chi

下hạ 縱túng/tung 前tiền 斥xích 之chi 。 既ký 有hữu 三tam 無vô 為vi 之chi 常thường 。 復phục 言ngôn 常thường 異dị 者giả 。 於ư 縱túng/tung 復phục 奪đoạt 。 是thị 故cố 云vân 。

異dị

次thứ 。

又hựu 並tịnh

者giả 。 大đại 小tiểu 俱câu 稱xưng 常thường 。 小Tiểu 乘Thừa 應ưng 會hội 一nhất 。 此thử 約ước 《# 法pháp 華hoa 》# 為vi 難nạn/nan 。 答đáp 中trung 亦diệc 是thị 先tiên 同đồng 而nhi 後hậu 異dị 。 次thứ 。

並tịnh

者giả 。 大Đại 乘Thừa 無vô 常thường 麁thô 不bất 會hội 耶da 。

例lệ

下hạ 答đáp 意ý 同đồng 前tiền 。 前tiền 同đồng 後hậu 異dị 。

云vân 何hà

下hạ 釋thích 。 釋thích 中trung 但đãn 釋thích 同đồng 邊biên 。 異dị 意ý 如như 向hướng 。

△# 次thứ 釋thích 蓮liên 華hoa 。 先tiên 列liệt 章chương 。 次thứ 解giải 釋thích 。 釋thích 初sơ 文văn 三tam 。

先tiên 明minh 約ước 譬thí 。 次thứ 明minh 法pháp 理lý 。 三tam 和hòa 會hội 二nhị 釋thích 。 初sơ 意ý 中trung 云vân 。

七thất 譬thí 文văn 多đa

者giả 。 用dụng 多đa 語ngữ 意ý 。 方phương 顯hiển 權quyền 實thật 。 不bất 同đồng 蓮liên 華hoa 用dụng 十thập 二nhị 字tự 。 顯hiển 理lý 周chu 足túc 。 次thứ 法pháp 理lý 中trung 三tam 。

法pháp 。 譬thí 。 合hợp 。 譬thí 中trung 云vân 。

蛛chu 羅la 引dẫn 絲ti 倣# 之chi 結kết 網võng

《# 博bác 物vật 誌chí 》# 云vân 。

伏phục 羲# 造tạo 八bát 卦# 。 神thần 農nông 造tạo 五ngũ 穀cốc 。 貨hóa 狄địch 造tạo 舟chu (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 。 維duy 父phụ 造tạo 臼cữu 杵xử (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 。 蚩xi 尤vưu 造tạo 兵binh (# 火hỏa 帝đế 時thời 臣thần )# 。 黃hoàng 帝đế 造tạo 冠quan 冕# 。 容dung 成thành 造tạo 曆lịch (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 。 歧kỳ 伯bá 造tạo 醫y (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 。 正chánh 首thủ 造tạo 數số (# 黃hoàng 帝đế 臣thần 也dã )# 。 皐# 陶đào 造tạo 獄ngục (# 舜thuấn 時thời 臣thần 也dã )# 。 稽khể 仲trọng 造tạo 車xa 。 伯bá 益ích 造tạo 井tỉnh 。 蒙mông 恬điềm 造tạo 筆bút 。 蔡thái 倫luân 造tạo 紙chỉ (# 未vị 見kiến 造tạo 網võng 人nhân 。 準chuẩn 例lệ 可khả 悉tất 。 古cổ 人nhân 所sở 造tạo 皆giai 法pháp 理lý 而nhi 立lập )# 。

三tam 和hòa 會hội 中trung 二nhị 。

先tiên 略lược 明minh 融dung 會hội 意ý 。 次thứ 正chánh 會hội 。 中trung 又hựu 二nhị 。

先tiên 問vấn 起khởi 。 次thứ 答đáp 。 答đáp 中trung 三tam 。

先tiên 正chánh 明minh 用dụng 法pháp 譬thí 。 次thứ 。

利lợi 根căn

下hạ 明minh 法pháp 譬thí 所sở 以dĩ 。 三tam 。

如như 此thử

下hạ 結kết 。

次thứ 明minh 舊cựu 解giải 中trung 二nhị 。

先tiên 敘tự 諸chư 師sư 。 次thứ 敘tự 光quang 宅trạch 。 初sơ 文văn 二nhị 。

先tiên 別biệt 敘tự 三tam 師sư 。 次thứ 通thông 敘tự 諸chư 師sư 。 前tiền 之chi 三tam 師sư 無vô 破phá 。 次thứ 諸chư 師sư 中trung 二nhị 。

先tiên 列liệt 。 次thứ 。

此thử 十thập 及cập 六lục

下hạ 略lược 破phá 。 列liệt 初sơ 中trung 言ngôn 。

此thử 十thập 譬thí 行hành 妙diệu 中trung 片phiến 意ý

者giả 。 今kim 家gia 行hành 妙diệu 具cụ 無vô 緣duyên 慈từ 悲bi 。 及cập 戒giới 定định 慧tuệ 。 慧tuệ 中trung 具cụ 有hữu 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 無vô 量lượng 無vô 作tác 。 況huống 復phục 次thứ 第đệ 不bất 次thứ 第đệ 及cập 增tăng 數số 等đẳng 。 乃nãi 至chí 開khai 顯hiển 一nhất 心tâm 五ngũ 行hành 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 初sơ 云vân 。

佛Phật 性tánh 從tùng 緣duyên 起khởi

者giả 。 不bất 攝nhiếp 無vô 作tác 。 但đãn 是thị 理lý 性tánh 從tùng 緣duyên 而nhi 發phát 。 第đệ 二nhị 文văn 既ký 亦diệc 云vân 。

從tùng 緣duyên

通thông 攝nhiếp 福phước 德đức 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 。 但đãn 是thị 遠viễn 有hữu 生sanh 佛Phật 果Quả 義nghĩa 。 第đệ 三tam 意ý 者giả 。 但đãn 知tri 心tâm 性tánh 。 不bất 離ly 生sanh 死tử 。 既ký 未vị 脩tu 行hành 。 但đãn 是thị 戒giới 聖thánh 行hành 初sơ 耳nhĩ 。 第đệ 四tứ 意ý 者giả 。 見kiến 者giả 得đắc 入nhập 初sơ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 八bát 相tương/tướng 成thành 佛Phật 。 此thử 無vô 作tác 慧tuệ 仍nhưng 未vị 終chung 極cực 。 第đệ 五ngũ 意ý 者giả 。 微vi 有hữu 至chí 著trước 之chi 義nghĩa 。 故cố 亦diệc 在tại 於ư 戒giới 聖thánh 行hành 中trung 。 第đệ 六lục 意ý 者giả 。 明minh 權quyền 實thật 不bất 二nhị 但đãn 是thị 理lý 體thể 。 亦diệc 是thị 戒giới 聖thánh 行hành 前tiền 之chi 理lý 體thể 耳nhĩ 。 第đệ 七thất 意ý 者giả 。 云vân 因nhân 必tất 含hàm 果quả 。 果quả 既ký 未vị 現hiện 。 猶do 在tại 地địa 前tiền 無vô 量lượng 行hành 中trung 。 第đệ 八bát 意ý 者giả 。 鈍độn 根căn 菩Bồ 薩Tát 及cập 二Nhị 乘Thừa 。 人nhân 猶do 屬thuộc 緣duyên 因nhân 福phước 德đức 所sở 攝nhiếp 。 第đệ 九cửu 意ý 者giả 。 託thác 生sanh 處xứ 通thông 猶do 兼kiêm 方phương 便tiện 。 脩tu 入nhập 華hoa 臺đài 。 終chung 未vị 圓viên 極cực 。 故cố 是thị 無vô 作tác 聖thánh 行hành 未vị 終chung 。 文văn 闕khuyết 一nhất 義nghĩa 。 例lệ 前tiền 可khả 知tri 。 聖thánh 行hành 尚thượng 自tự 未vị 周chu 。 況huống 復phục 梵Phạm 天Thiên 病bệnh 兒nhi 等đẳng 行hành 。 故cố 知tri 此thử 十thập 。 但đãn 是thị 行hành 妙diệu 少thiểu 分phần 而nhi 已dĩ 。

此thử 六lục 譬thí 秖kỳ 是thị 今kim 家gia 說thuyết 法Pháp 妙diệu 中trung 片phiến 意ý

者giả 。 初sơ 意ý 者giả 。 一nhất 在tại 三tam 中trung 權quyền 猶do 覆phú 實thật 小tiểu 部bộ 法pháp 耳nhĩ 。 第đệ 二nhị 意ý 者giả 。 秖kỳ 是thị 開khai 權quyền 大đại 部bộ 法pháp 耳nhĩ 。 第đệ 三tam 意ý 者giả 。 秖kỳ 是thị 顯hiển 露lộ 及cập 祕bí 密mật 耳nhĩ 。 第đệ 四tứ 意ý 者giả 。 秖kỳ 是thị 廢phế 權quyền 立lập 實thật 一nhất 意ý 。 第đệ 五ngũ 意ý 者giả 。 但đãn 是thị 所sở 詮thuyên 。 第đệ 六lục 意ý 者giả 。 秖kỳ 是thị 權quyền 實thật 兼kiêm 用dụng 。 然nhiên 顯hiển 露lộ 不bất 定định 。 秖kỳ 攝nhiếp 四tứ 時thời 。 於ư 四tứ 時thời 中trung 八bát 教giáo 不bất 周chu 。 故cố 云vân 片phiến 意ý 。 次thứ 破phá 光quang 宅trạch 中trung 又hựu 二nhị 。

先tiên 引dẫn 。 次thứ 破phá 。 破phá 中trung 二nhị 。

先tiên 正chánh 破phá 。 次thứ 。

且thả 助trợ

下hạ 借tá 彼bỉ 語ngữ 助trợ 顯hiển 正chánh 也dã 。 即tức 是thị 約ước 因nhân 果quả 而nhi 論luận 實thật 相tướng 。 三tam 引dẫn 經kinh 論luận 。 準chuẩn 經kinh 本bổn 論luận 及cập 《# 大đại 集tập 經kinh 》# 。 初sơ 引dẫn 論luận 中trung 三tam 。

初sơ 列liệt 十thập 七thất 名danh 。 次thứ 。

餘dư 名danh

下hạ 引dẫn 論luận 解giải 釋thích 。 三tam 。

今kim 解giải

下hạ 今kim 解giải 論luận 意ý 。 初sơ 列liệt 名danh 如như 文văn 。 次thứ 引dẫn 解giải 中trung 云vân 。

餘dư 名danh 不bất 解giải 。 今kim 若nhược 欲dục 略lược 知tri 法pháp 華hoa 論luận 十thập 七thất 名danh 中trung 意ý 。

者giả 。 第đệ 十thập 六lục 既ký 名danh 。

妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa

當đương 知tri 諸chư 名danh 並tịnh 是thị 。

法pháp 華hoa

之chi 異dị 名danh 耳nhĩ 。 又hựu 諸chư 名danh 者giả 但đãn 法pháp 無vô 喻dụ 。 唯duy 今kim 妙diệu 法Pháp 法pháp 喻dụ 雙song 舉cử 。 故cố 知tri 亦diệc 可khả 用dụng 於ư 蓮liên 華hoa 喻dụ 十thập 六lục 名danh 。 如như 妙diệu 法Pháp 者giả 。 本bổn 迹tích 各các 三tam 。 無vô 物vật 以dĩ 喻dụ 。 故cố 喻dụ 蓮liên 華hoa 。 餘dư 十thập 六lục 名danh 亦diệc 含hàm 本bổn 迹tích 。 各các 有hữu 三tam 義nghĩa 。 迹tích 中trung 諸chư 經kinh 不bất 譚đàm 佛Phật 意ý 。 故cố 名danh 有hữu 量lượng 。 今kim 經kinh 本bổn 迹tích 施thí 開khai 廢phế 三tam 。 佛Phật 旨chỉ 無vô 盡tận 。 故cố 云vân 無vô 量lượng 。 況huống 成thành 道Đạo 後hậu 。 處xứ 處xứ 開khai 廢phế 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 言ngôn 。

最tối 勝thắng

者giả 。 勝thắng 秖kỳ 是thị 妙diệu 。 亦diệc 是thị 歎thán 美mỹ 本bổn 迹tích 之chi 辭từ 。 言ngôn 。

方Phương 等Đẳng

者giả 。 亦diệc 曰viết 廣quảng 平bình 。 迹tích 本bổn 遍biến 收thu 故cố 名danh 為vi 廣quảng 。 一nhất 實thật 無vô 二nhị 。 故cố 名danh 為vi 平bình 。 言ngôn 。

教giáo 菩Bồ 薩Tát 法Pháp

者giả 。 迹tích 門môn 被bị 會hội 純thuần 成thành 菩Bồ 薩Tát 。 本bổn 門môn 增tăng 進tiến 純thuần 為vì 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 若nhược 聞văn 此thử 經Kinh 。 是thị 善thiện 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 言ngôn 。

佛Phật 所sở 護hộ 念niệm

者giả 。 為vi 實thật 施thí 權quyền 而nhi 護hộ 於ư 實thật 。 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 而nhi 護hộ 於ư 權quyền 。 廢phế 權quyền 顯hiển 實thật 而nhi 護hộ 於ư 理lý 。 為vi 護hộ 故cố 念niệm 。 念niệm 持trì 於ư 護hộ 。 本bổn 迹tích 准chuẩn 說thuyết 。 初sơ 成thành 道Đạo 來lai 念niệm 用dụng 於ư 實thật 。 眾chúng 生sanh 無vô 機cơ 。 尋tầm 思tư 方phương 便tiện 。 念niệm 用dụng 於ư 權quyền 。 方phương 便tiện 既ký 足túc 。 念niệm 顯hiển 於ư 實thật 。 一nhất 實thật 既ký 顯hiển 。 權quyền 廢phế 實thật 存tồn 。 佛Phật 久cửu 已dĩ 成thành 。 眾chúng 生sanh 流lưu 轉chuyển 。 故cố 念niệm 垂thùy 迹tích 拔bạt 此thử 迷mê 徒đồ 。 物vật 雖tuy 受thọ 道đạo 。 迷mê 於ư 近cận 迹tích 。 念niệm 示thị 遠viễn 本bổn 。 廢phế 其kỳ 近cận 迹tích 。

佛Phật 祕bí 密mật 藏tạng

者giả 。 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 非phi 時thời 不bất 授thọ 為vi 。

祕bí

具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 為vi 。

藏tạng

(# 云vân 云vân )# 。

一nhất 切thiết 佛Phật 藏tạng

者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 無vô 不bất 入nhập 於ư 三tam 德đức 祕bí 藏tạng 。 平bình 等đẳng 有hữu 故cố 。 故cố 云vân 。

一nhất 切thiết

一nhất 切thiết 佛Phật 密mật 字tự

者giả 。 權quyền 實thật 相tướng 即tức 本bổn 迹tích 亦diệc 然nhiên 。 人nhân 無vô 知tri 者giả 。 故cố 名danh 為vi 。

密mật

以dĩ 密mật 為vi 名danh 故cố 云vân 。

密mật

字tự 。 言ngôn 。

生sanh 一nhất 切thiết 佛Phật

者giả 。 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 即tức 識thức 迹tích 佛Phật 之chi 所sở 從tùng 生sanh 。 開khai 迹tích 顯hiển 本bổn 即tức 識thức 本bổn 佛Phật 之chi 所sở 從tùng 生sanh 。 言ngôn 。

佛Phật 道Đạo 場tràng

者giả 。 實thật 相tướng 即tức 是thị 迹tích 佛Phật 本bổn 佛Phật 得đắc 道Đạo 之chi 場tràng 。 言ngôn 。

佛Phật 所sở 轉chuyển 法Pháp 輪luân

者giả 。 三tam 世thế 諸chư 法pháp 。 所sở 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 不bất 出xuất 權quyền 實thật 本bổn 迹tích 二nhị 門môn 。 言ngôn 。

佛Phật 堅kiên 固cố 舍xá 利lợi

者giả 。 此thử 經Kinh 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 全toàn 身thân 堅kiên 固cố 舍xá 利lợi 。 不bất 同đồng 生sanh 身thân 。 碎toái 身thân 舍xá 利lợi 。 實thật 本bổn 不bất 動động 。 故cố 名danh 。

堅kiên 固cố

言ngôn 。

大đại 巧xảo 方phương 便tiện

者giả 。 方phương 便tiện 既ký 是thị 蓮liên 華hoa 異dị 名danh 。 古cổ 人nhân 何hà 故cố 判phán 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 從tùng 昔tích 題đề 名danh 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 。 《# 報báo 恩ân 》# 等đẳng 經kinh 皆giai 有hữu 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 。 豈khởi 以dĩ 名danh 同đồng 能năng 混hỗn 其kỳ 義nghĩa 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 等đẳng 意ý 。 密mật 以dĩ 同đồng 體thể 兼kiêm 於ư 三tam 教giáo 。 名danh 為vi 方phương 便tiện 。 今kim 此thử 》# 法pháp 華hoa 》# 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 體thể 內nội 方phương 便tiện 。 故cố 名danh 方phương 便tiện 。

第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 住trụ

者giả 。 所sở 住trụ 即tức 是thị 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。

攝nhiếp 無vô 量lượng 名danh 字tự

者giả 。 餘dư 經kinh 權quyền 實thật 尚thượng 未vị 相tương/tướng 攝nhiếp 。 況huống 復phục 本bổn 迹tích 。 今kim 此thử 二nhị 門môn 攝nhiếp 無vô 不bất 盡tận 。 如như 上thượng 所sở 釋thích 。 略lược 辨biện 方phương 隅ngung 。 若nhược 委ủy 論luận 者giả 。 以dĩ 論luận 二nhị 義nghĩa 一nhất 一nhất 對đối 辨biện 。 應ưng 以dĩ 六lục 義nghĩa 一nhất 一nhất 對đối 之chi 。 仍nhưng 引dẫn 經kinh 文văn 一nhất 一nhất 證chứng 成thành 。 皆giai 以dĩ 妙diệu 法Pháp 轉chuyển 度độ 入nhập 餘dư 十thập 六lục 名danh 中trung 方phương 稱xưng 文văn 意ý 。

三tam 解giải 論luận 意ý 中trung 二nhị 。

先tiên 正chánh 釋thích 。 次thứ 。

何hà 者giả

下hạ 重trọng/trùng 釋thích 。 得đắc 入nhập 由do 行hành 。 入nhập 住trụ 名danh 位vị 。 所sở 以dĩ 如như 第đệ 三tam 卷quyển 境cảnh 妙diệu 中trung 已dĩ 略lược 解giải 竟cánh 。

法Pháp 華Hoa 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤# 卷quyển 第đệ 十thập 五ngũ