法Pháp 華Hoa 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤
Quyển 14
唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 述Thuật

法Pháp 華Hoa 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤# 卷quyển 第đệ 十thập 四tứ

天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 述thuật

○# 次thứ 利lợi 益ích 妙diệu 中trung 二nhị 。

先tiên 釋thích 名danh 。 次thứ 正chánh 釋thích 。 自tự 行hành 功công 德đức 指chỉ 前tiền 五ngũ 妙diệu 。 次thứ 後hậu 四tứ 妙diệu 已dĩ 是thị 益ích 他tha 。 受thọ 化hóa 。 得đắc 益ích 於ư 茲tư 別biệt 立lập 。 益ích 雖tuy 不bất 等đẳng 同đồng 歸quy 法pháp 華hoa 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 利lợi 益ích 妙diệu 也dã 。 次thứ 正chánh 釋thích 中trung 。 先tiên 開khai 章chương 。 次thứ 依y 章chương 解giải 釋thích 。 解giải 釋thích 中trung 所sở 以dĩ 不bất 言ngôn 序tự 中trung 益ích 者giả 。 序tự 但đãn 預dự 表biểu 當đương 益ích 。 當đương 文văn 無vô 益ích 可khả 論luận 。 若nhược 作tác 表biểu 義nghĩa 。 神thần 通thông 妙diệu 中trung 已dĩ 略lược 辨biện 竟cánh 。

今kim 初sơ 明minh 來lai 意ý 中trung 。 初sơ 總tổng 標tiêu 益ích 意ý 。 次thứ 別biệt 明minh 益ích 。 初sơ 文văn 言ngôn 。

所sở 為vi

者giả 。 謂vị 前tiền 感cảm 應ứng 。 神thần 通thông 。 說thuyết 法Pháp 三tam 妙diệu 不bất 空không 即tức 是thị 利lợi 益ích 。 利lợi 益ích 之chi 人nhân 即tức 是thị 眷quyến 屬thuộc 。 次thứ 。

釋thích 論luận

下hạ 別biệt 明minh 中trung 二nhị 。

初sơ 引dẫn 他tha 經kinh 得đắc 益ích 不bất 同đồng 。 次thứ 。

今Kim 經Kinh

下hạ 明minh 今kim 教giáo 妙diệu 益ích 。 初sơ 文văn 中trung 所sở 引dẫn 一nhất 論luận 三tam 經kinh 。 並tịnh 明minh 由do 佛Phật 得đắc 王vương 三tam 昧muội 。 能năng 身thân 口khẩu 兩lưỡng 益ích 。 語ngữ 光quang 指chỉ 前tiền 神thần 通thông 。 語ngữ 聞văn 指chỉ 前tiền 說thuyết 法Pháp 。 語ngữ 身thân 指chỉ 前tiền 感cảm 應ứng 。 又hựu 語ngữ 身thân 亦diệc 通thông 感cảm 應ứng 神thần 通thông 。 前tiền 言ngôn 。

不bất 空không 過quá

者giả 。 若nhược 度độ 破phá 獲hoạch 。 皆giai 不bất 唐đường 捐quyên 。 通thông 是thị 利lợi 益ích 別biệt 號hiệu 。 引dẫn 《# 淨tịnh 名danh 》# 中trung 。

法Pháp 寶bảo

是thị 現hiện 身thân 。

普phổ 照chiếu

是thị 放phóng 光quang 。

而nhi 雨vũ

是thị 說thuyết 法Pháp 。

華hoa 嚴nghiêm 思tư 益ích 放phóng 光quang

等đẳng 者giả 。 彼bỉ 《# 思tư 益ích 經kinh 》# 第đệ 二nhị 。 網võng 明minh 菩Bồ 薩Tát 放phóng 光quang 遍biến 照chiếu 十thập 方phương 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 國quốc 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 病bệnh 苦khổ 遇ngộ 光quang 快khoái 樂lạc 。 佛Phật 又hựu 放phóng 六Lục 度Độ 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 光quang 。 皆giai 悉tất 對đối 治trị 眾chúng 生sanh 慳san 等đẳng 諸chư 蔽tế 及cập 一nhất 切thiết 惑hoặc 。 具cụ 如như 彼bỉ 經kinh 及cập 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 等đẳng 。 次thứ 此thử 經Kinh 中trung 二nhị 。

先tiên 信tín 解giải 。 次thứ 述thuật 成thành 。 領lãnh 解giải 文văn 略lược 。 述thuật 成thành 文văn 廣quảng 。 具cụ 有hữu 前tiền 來lai 四tứ 妙diệu 。 方phương 有hữu 今kim 文văn 利lợi 益ích 。 言ngôn 。

不bất 能năng 盡tận

者giả 。 具cụ 如như 〈# 藥dược 草thảo 〉# 。 疏sớ/sơ 中trung 明minh 橫hoạnh/hoành 竪thụ 不bất 及cập 等đẳng 。 此thử 明minh 利lợi 益ích 。 益ích 多đa 故cố 也dã 。 餘dư 意ý 在tại 文văn 可khả 見kiến 。

次thứ 明minh 正chánh 說thuyết 益ích 中trung 文văn 自tự 分phần/phân 二nhị 。

先tiên 列liệt 。 次thứ 釋thích 。 釋thích 中trung 初sơ 言ngôn 。

遠viễn

者giả 。 此thử 是thị 迹tích 門môn 故cố 且thả 以dĩ 大đại 通thông 為vi 遠viễn 。 於ư 中trung 又hựu 二nhị 。

先tiên 通thông 敘tự 。 次thứ 別biệt 釋thích 。 初sơ 文văn 為vi 四tứ 。

初sơ 略lược 述thuật 益ích 由do 。 次thứ 。

善thiện 生sanh

下hạ 明minh 益ích 相tương/tướng 。 三tam 。

死tử 之chi

下hạ 結kết 示thị 。 四tứ 。

故cố 文văn

下hạ 引dẫn 證chứng 。 益ích 相tương/tướng 中trung 二nhị 。

先tiên 標tiêu 。 次thứ 。

始thỉ 人nhân 天thiên

下hạ 釋thích 相tương/tướng 。 善thiện 生sanh 通thông 淺thiển 深thâm 。 惡ác 滅diệt 亦diệc 通thông 淺thiển 者giả 。 若nhược 依y 《# 大đại 經kinh 》# 破phá 無vô 明minh 位vị 方phương 名danh 殺sát 人nhân 。 其kỳ 實thật 惡ác 滅diệt 。 具cụ 如như 今kim 文văn 通thông 於ư 初sơ 後hậu 。

次thứ 別biệt 釋thích 中trung 二nhị 。

先tiên 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 次thứ 列liệt 釋thích 。 列liệt 釋thích 中trung 二nhị 。

先tiên 七thất 。 次thứ 十thập 。 初sơ 七thất 中trung 。

先tiên 大đại 師sư 。 次thứ 私tư 釋thích 。 初sơ 文văn 二nhị 。

先tiên 列liệt 。 次thứ 卻khước 。 以dĩ 益ích 反phản 釋thích 眷quyến 屬thuộc 。 由do 益ích 成thành 眷quyến 屬thuộc 故cố 也dã 。 七thất 益ích 中trung 並tịnh 以dĩ 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 為vi 俗tục 諦đế 三tam 昧muội 五ngũ 通thông 益ích 者giả 。 以dĩ 未vị 斷đoạn 惑hoặc 故cố 。 別biệt 教giáo 出xuất 假giả 俗tục 諦đế 三tam 昧muội 六Lục 通Thông 益ích 者giả 。 且thả 語ngữ 斷đoạn 見kiến 思tư 益ích 。 名danh 為vi 無vô 漏lậu 通thông 。 望vọng 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 全toàn 是thị 有hữu 漏lậu 。 是thị 故cố 且thả 與dữ 無vô 漏lậu 之chi 名danh 。 章chương 安an 云vân 。

開khai 前tiền

者giả 。 開khai 小tiểu 草thảo 為vi 因nhân 果quả 兩lưỡng 益ích 。

合hợp 後hậu

者giả 。 合hợp 中trung 道đạo 次thứ 第đệ 不bất 次thứ 第đệ 為vi 一nhất 實thật 事sự 益ích 。

俱câu 開khai 俱câu 合hợp

準chuẩn 此thử 可khả 知tri 。

次thứ 第đệ 益ích

者giả 。 即tức 是thị 別biệt 中trung 約ước 教giáo 道đạo 說thuyết 耳nhĩ 。 次thứ 大đại 師sư 開khai 為vi 十thập 益ích 。 於ư 前tiền 七thất 中trung 亦diệc 不bất 開khai 中trung 道đạo 次thứ 第đệ 不bất 次thứ 第đệ 。 唯duy 於ư 小tiểu 草thảo 開khai 為vi 因nhân 果quả 。 又hựu 於ư 中trung 草thảo 開khai 為vi 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 二nhị 益ích 。 更cánh 加gia 方phương 便tiện 。 實thật 報báo 二nhị 益ích 以dĩ 成thành 十thập 益ích 。 於ư 中trung 二nhị 。

先tiên 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 次thứ 正chánh 釋thích 。 釋thích 中trung 二nhị 。

先tiên 列liệt 。 次thứ 正chánh 釋thích 。 釋thích 中trung 二nhị 。

初sơ 釋thích 。 次thứ 問vấn 答đáp 料liệu 簡giản 。 初sơ 文văn 二nhị 。

初sơ 正chánh 釋thích 。 次thứ 。

若nhược 麁thô 妙diệu 機cơ

下hạ 結kết 。 初sơ 中trung 自tự 為vi 十thập 。 初sơ 果quả 益ích 中trung 二nhị 。

標tiêu 。 釋thích 。

然nhiên 因nhân 果quả 益ích 通thông 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu

者giả 。 於ư 果quả 報báo 身thân 得đắc 現hiện 益ích 相tương/tướng 。 故cố 名danh 。

果quả 益ích

言ngôn 。

因nhân 益ích

者giả 。 謂vị 內nội 心tâm 轉chuyển 修tu 。 今kim 初sơ 果quả 益ích 中trung 三tam 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 。

此thử 清thanh 涼lương

下hạ 明minh 益ích 由do 。 三tam 。

大Đại 經Kinh

下hạ 引dẫn 經kinh 結kết 益ích 。 初sơ 文văn 者giả 。 文văn 中trung 從tùng 省tỉnh 。 四tứ 趣thú 自tự 四tứ 。 四tứ 人nhân 合hợp 一nhất 。 六lục 欲dục 合hợp 一nhất 。 色sắc 界giới 七thất 有hữu 同đồng 為vi 一nhất 釋thích 。 四tứ 空không 合hợp 一nhất 。 一nhất 一nhất 文văn 中trung 皆giai 云vân 。

其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 冥minh 顯hiển 兩lưỡng 益ích

者giả 。 語ngữ 略lược 意ý 周chu 。 具cụ 如như 感cảm 應ứng 妙diệu 中trung 明minh 感cảm 應ứng 相tương/tướng 。 及cập 同đồng 異dị 中trung 三tam 十thập 六lục 句cú 一nhất 界giới 十thập 界giới 。 并tinh 相tương 對đối 中trung 苦khổ 樂lạc 關quan 宜nghi 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 及cập 別biệt 圓viên 等đẳng 。 且thả 語ngữ 現hiện 益ích 以dĩ 對đối 先tiên 世thế 。 據cứ 理lý 則tắc 通thông 。 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 具cụ 如như 前tiền 文văn 十thập 界giới 中trung 說thuyết 。 不bất 可khả 盡tận 具cụ 。 思tư 之chi 可khả 及cập 。 說thuyết 不bất 可khả 併tinh 張trương 。 例lệ 不bất 可khả 全toàn 闕khuyết 。 一nhất 一nhất 皆giai 出xuất 其kỳ 苦khổ 相tương/tướng 為vi 機cơ 。 次thứ 關quan 宜nghi 等đẳng 可khả 知tri 。 初Sơ 地Địa 獄ngục 中trung 言ngôn 。

八bát 大đại 地địa 獄ngục

者giả 。 八bát 熱nhiệt 地địa 獄ngục 。 地địa 獄ngục 者giả 。 梵Phạm 云vân 泥nê 黎lê 。 此thử 云vân 苦khổ 具cụ 。 言ngôn 地địa 獄ngục 者giả 。 從tùng 處xứ 為vi 名danh 。 八bát 中trung 各các 有hữu 十thập 六lục 。 小tiểu 獄ngục 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 則tắc 八bát 箇cá 十thập 六lục 成thành 一nhất 百bách 二nhị 十thập 八bát 并tinh 根căn 本bổn 八bát 。 合hợp 成thành 一nhất 百bách 三tam 十thập 六lục 獄ngục 。 故cố 《# 俱câu 舍xá 》# 云vân 。

此thử 下hạ 過quá 二nhị 萬vạn 。 無vô 間gian 深thâm 廣quảng 同đồng 。 上thượng 七thất 捺nại 落lạc 迦ca 。 八bát 增tăng 皆giai 十thập 六lục 。 謂vị 煻đường 煨ổi 糞phẩn 屎thỉ 。 鋒phong 刃nhận 烈liệt 河hà 增tăng 。 各các 住trụ 彼bỉ 四tứ 方phương 。

無vô 間gian 四tứ 門môn 既ký 各các 有hữu 四tứ 。 上thượng 七thất 亦diệc 然nhiên 。

八bát 寒hàn

者giả 。 且thả 準chuẩn 他tha 文văn 云vân 百bách 三tam 十thập 六lục 。 若nhược 準chuẩn 列liệt 八bát 文văn 。 一nhất 頞át 部bộ 陀đà 。 此thử 云vân 皰pháo 。 謂vị 寒hàn 風phong 逼bức 身thân 生sanh 皰pháo 。 二nhị 刺thứ 部bộ 陀đà 。 此thử 云vân 皰pháo 烈liệt 。 三tam 頞át 哳# 咜# 。 四tứ 嚯# 嚯# 婆bà 。 五ngũ 唬# 唬# 婆bà 。 此thử 並tịnh 從tùng 聲thanh 為vi 名danh 也dã 。 六lục 嗢ốt 鉢bát 羅la 。 此thử 云vân 青thanh 蓮liên 華hoa 。 七thất 鉢bát 特đặc 摩ma 。 此thử 云vân 紅hồng 蓮liên 華hoa 。 八bát 摩ma 訶ha 鉢bát 特đặc 摩ma 。 此thử 云vân 大đại 紅hồng 蓮liên 華hoa 。 此thử 並tịnh 隨tùy 身thân 色sắc 為vi 名danh 也dã 。 並tịnh 在tại 前tiền 所sở 說thuyết 地địa 獄ngục 傍bàng 。 本bổn 處xử 在tại 下hạ 。 支chi 派phái 不bất 定định 。 或hoặc 近cận 山sơn 河hà 江giang 海hải 。 地địa 下hạ 空không 及cập 餘dư 處xứ 。 鬼quỷ 本bổn 處xử 在tại 閻diêm 魔ma 王vương 界giới 。 故cố 此thử 洲châu 下hạ 過quá 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 有hữu 琰Diêm 魔Ma 界giới 。 從tùng 廣quảng 量lượng 亦diệc 爾nhĩ 。 從tùng 此thử 展triển 轉chuyển 以dĩ 居cư 餘dư 處xứ 。 或hoặc 有hữu 端đoan 正chánh 。 受thọ 諸chư 快khoái 樂lạc 。 猶do 如như 天thiên 中trung 尚thượng 有hữu 醜xú 陋lậu 。 今kim 文văn 稍sảo 略lược 。 地địa 獄ngục 諸chư 相tướng 廣quảng 如như 《# 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 》# 。 《# 正Chánh 法Pháp 念niệm 》# 。 《# 阿a 含hàm 》# 。 《# 婆bà 沙sa 》# 。 《# 俱câu 舍xá 論luận 》# 等đẳng 。

水thủy 陸lục 空không

者giả 。 此thử 三tam 是thị 畜súc 生sanh 所sở 依y 處xứ 也dã 。 《# 大đại 論luận 》# 又hựu 有hữu 三tam 類loại 攝nhiếp 畜súc 生sanh 盡tận 。 謂vị 晝trú 行hành 。 夜dạ 行hành 。 晝trú 夜dạ 行hành 。

五ngũ 衰suy 相tướng

者giả 。 一nhất 者giả 頭đầu 上thượng 華hoa 萎nuy 。 二nhị 者giả 腋dịch 下hạ 汗hãn 出xuất 。 三tam 者giả 項hạng 中trung 光quang 滅diệt 。 四tứ 者giả 兩lưỡng 目mục 數số 瞬thuấn 。 五ngũ 者giả 不bất 樂nhạo 本bổn 座tòa 如như 瘡sang 等đẳng 。

八bát 聖thánh 種chủng

者giả 。 具cụ 如như 《# 止Chỉ 觀Quán 》# 第đệ 八bát 記ký 。 餘dư 由do 證chứng 二nhị 文văn 。 可khả 見kiến 。

因nhân 益ích 中trung 二nhị 。

先tiên 與dữ 果quả 益ích 對đối 辨biện 難nan 易dị 同đồng 異dị 。 次thứ 正chánh 釋thích 。 初sơ 文văn 者giả 。 一nhất 果quả 辨biện 多đa 果quả 則tắc 難nạn/nan 。 一nhất 心tâm 辨biện 多đa 因nhân 則tắc 易dị 。 故cố 於ư 一nhất 人nhân 心tâm 中trung 可khả 辨biện 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 因nhân 益ích 之chi 相tướng 。 以dĩ 王vương 三tam 昧muội 力lực 而nhi 應ưng 之chi 也dã 。 正chánh 釋thích 又hựu 三tam 。

初sơ 正chánh 釋thích 。 次thứ 。

合hợp 而nhi

下hạ 明minh 益ích 由do 。 三tam 。

大Đại 經Kinh

下hạ 結kết 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

先tiên 正chánh 釋thích 。 次thứ 。

如như 是thị 等đẳng

下hạ 結kết 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

初sơ 總tổng 釋thích 。 次thứ 。

若nhược 無vô

下hạ 別biệt 釋thích 。

四tứ 因nhân 壞hoại 益ích

者giả 。 四tứ 趣thú 因nhân 也dã 。

二nhị 十thập 一nhất 因nhân 成thành 益ích

者giả 。 四tứ 趣thú 已dĩ 上thượng 至chí 非phi 想tưởng 也dã 。 此thử 語ngữ 先tiên 持trì 五Ngũ 戒Giới 頓đốn 離ly 四tứ 趣thú 因nhân 者giả 是thị 也dã 。

一nhất 因nhân 成thành

者giả 。 非phi 想tưởng 也dã 。 此thử 一nhất 無vô 壞hoại 故cố 也dã 。

一nhất 因nhân 壞hoại

者giả 。 此thử 一nhất 唯duy 壞hoại 無vô 成thành 。 此thử 中trung 明minh 益ích 。 不bất 可khả 更cánh 云vân 成thành 此thử 一nhất 故cố 也dã 。 此thử 語ngữ 先tiên 破phá 地địa 獄ngục 因nhân 。 說thuyết 中trung 間gian 漸tiệm 離ly 。 故cố 迭điệt 有hữu 成thành 壞hoại 。 意ý 亦diệc 可khả 知tri 。 若nhược 成thành 就tựu 地địa 獄ngục 及cập 壞hoại 非phi 想tưởng 。 非phi 此thử 中trung 意ý 。 六lục 天thiên 因nhân 果quả 。 前tiền 三tam 具cụ 如như 《# 正Chánh 法Pháp 念niệm 》# 等đẳng 。 三tam 界giới 因nhân 果quả 具cụ 如như 《# 俱câu 舍xá 》# 。 《# 婆bà 沙sa 》# 。

次thứ 別biệt 釋thích 中trung 。 亦diệc 四tứ 趣thú 四tứ 人nhân 各các 辨biện 。 六lục 欲dục 色sắc 空không 合hợp 明minh 。 初sơ 四tứ 趣thú 壞hoại 中trung 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 。

此thử 名danh

下hạ 結kết 益ích 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

先tiên 地địa 獄ngục 中trung 二nhị 。 先tiên 正chánh 明minh 惡ác 有hữu 。

欲dục 離ly

下hạ 立lập 機cơ 緣duyên 中trung 二nhị 。

初sơ 直trực 明minh 。 二nhị 明minh 得đắc 繩thằng 者giả 。 具cụ 如như 《# 止Chỉ 觀Quán 》# 第đệ 七thất 記ký 。 次thứ 餘dư 三tam 趣thú 因nhân 相tương/tướng 。 略lược 如như 《# 止Chỉ 觀Quán 》# 十thập 心tâm 中trung 。 於ư 中trung 又hựu 二nhị 。

先tiên 正chánh 明minh 有hữu 相tương/tướng 。 次thứ 。

欲dục 離ly

下hạ 辨biện 機cơ 緣duyên 。 初sơ 文văn 自tự 三tam 。 次thứ 機cơ 緣duyên 如như 文văn 。 次thứ 辨biện 二nhị 十thập 一nhất 因nhân 者giả 又hựu 二nhị 。

謂vị 人nhân 。 天thiên 。 各các 先tiên 辨biện 相tương/tướng 。 次thứ 機cơ 感cảm 。 初sơ 文văn 先tiên 四tứ 人nhân 。 中trung 二nhị 。

先tiên 正chánh 釋thích 因nhân 相tương/tướng 。 次thứ 明minh 機cơ 感cảm 。 初sơ 又hựu 三tam 。

先tiên 總tổng 標tiêu 人nhân 因nhân 。 次thứ 列liệt 。 三tam 判phán 。 此thử 中trung 但đãn 是thị 略lược 論luận 機cơ 應ưng 。 正chánh 文văn 在tại 下hạ 。 二nhị 十thập 一nhất 有hữu 一nhất 時thời 總tổng 明minh 。

次thứ 六lục 欲dục 亦diệc 三tam 。

先tiên 總tổng 辨biện 因nhân 。 次thứ 。

故cố 云vân

下hạ 與dữ 四tứ 趣thú 四tứ 人nhân 對đối 辨biện 同đồng 異dị 。 三tam 。

若nhược 修tu

下hạ 別biệt 明minh 因nhân 相tương/tướng 。 六lục 文văn 不bất 同đồng 。 此thử 中trung 乃nãi 至chí 下hạ 四tứ 禪thiền 四tứ 空không 不bất 別biệt 明minh 機cơ 感cảm 。 總tổng 在tại 無vô 色sắc 文văn 後hậu 一nhất 時thời 通thông 明minh 。 次thứ 四tứ 禪thiền 中trung 。 四tứ 禪thiền 自tự 為vi 四tứ 有hữu 。 於ư 中trung 初sơ 禪thiền 加gia 梵Phạm 王Vương 。 四tứ 禪thiền 加gia 無vô 想tưởng 。 故cố 略lược 釋thích 所sở 加gia 。 仍nhưng 不bất 明minh 五ngũ 聖thánh 。 但đãn 是thị 文văn 略lược 。 次thứ 問vấn 答đáp 引dẫn 舊cựu 等đẳng 。 可khả 知tri 。 次thứ 四tứ 空không 。 文văn 略lược 。 次thứ 結kết 又hựu 二nhị 。

初sơ 正chánh 結kết 。 次thứ 引dẫn 證chứng 。 次thứ 。

合hợp 而nhi

下hạ 正chánh 明minh 益ích 由do 。 結kết 文văn 可khả 知tri 。

三tam 聲Thanh 聞Văn 益ích 。 中trung 二nhị 。

先tiên 明minh 修tu 因nhân 意ý 。 次thứ 。

若nhược 持trì 戒giới

下hạ 正chánh 釋thích 。 初sơ 中trung 言ngôn 。

犛mao 牛ngưu

者giả 。 由do 愛ái 尾vĩ 故cố 。 人nhân 貪tham 其kỳ 尾vĩ 。 乃nãi 害hại 其kỳ 身thân 。 《# 說thuyết 文văn 》# 云vân 。

西tây 夷di 長trường/trưởng 尾vĩ 牛ngưu 也dã 。

有hữu 作tác 猫miêu 字tự 。 是thị 人nhân 間gian 捕bộ 鼠thử 者giả 。 非phi 此thử 中trung 義nghĩa 。 又hựu 有hữu 作tác 猫miêu 字tự 。 未vị 知tri 所sở 從tùng 。 正chánh 應ưng 作tác 。

犛mao

字tự 。

次thứ 正chánh 釋thích 中trung 亦diệc 三tam 。

先tiên 正chánh 釋thích 。 次thứ 益ích 由do 。 三tam 。

大Đại 經Kinh

下hạ 結kết 益ích 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 結kết 位vị 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

先tiên 明minh 破phá 見kiến 。 次thứ 明minh 破phá 思tư 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 。

是thị 為vi

下hạ 結kết 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

初sơ 明minh 所sở 修tu 之chi 法Pháp 。 通thông 伏phục 愛ái 見kiến 以dĩ 為vi 機cơ 緣duyên 。 初sơ 明minh 出xuất 家gia 修tu 戒giới 。 在tại 五ngũ 停đình 心tâm 前tiền 。 次thứ 。

若nhược 均quân

下hạ 行hành 相tương/tướng 。 又hựu 三tam 。

初sơ 五ngũ 停đình 心tâm 位vị 。 次thứ 。

賢hiền 名danh

下hạ 四tứ 善thiện 根căn 位vị 。 言ngôn 。

如như 救cứu 頭đầu 然nhiên

者giả 。 如như 《# 止Chỉ 觀Quán 》# 第đệ 七thất 記ký 。 三tam 。

一nhất 剎sát 那na

下hạ 初sơ 果quả 位vị 。 文văn 相tương/tướng 並tịnh 略lược 。 但đãn 列liệt 大đại 位vị 耳nhĩ 。 細tế 相tương/tướng 不bất 論luận 。 次thứ 修tu 道Đạo 中trung 二nhị 。

謂vị 超siêu 果quả 及cập 次thứ 第đệ 也dã 。 次thứ 結kết 位vị 及cập 由do 結kết 。 可khả 知tri 。 此thử 中trung 節tiết 節tiết 有hữu 機cơ 感cảm 相tương/tướng 。 尋tầm 之chi 可khả 見kiến 。 以dĩ 明minh 賢hiền 位vị 及cập 明minh 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 等đẳng 。 處xứ 處xứ 須tu 加gia 故cố 爾nhĩ 。

次thứ 明minh 支chi 佛Phật 又hựu 三tam 。

先tiên 略lược 明minh 行hành 相tương/tướng 。 次thứ 。

此thử 人nhân

下hạ 略lược 明minh 機cơ 應ưng 。 三tam 結kết 位vị 。 與dữ 聲Thanh 聞Văn 共cộng 為vi 中trung 草thảo 。 故cố 云vân 。

猶do

也dã 。 次thứ 言ngôn 。

華hoa 飛phi 釧xuyến 動động

者giả 。 論luận 云vân 。

有hữu 國quốc 王vương 觀quán 華hoa 飛phi 葉diệp 動động 。 得đắc 辟Bích 支Chi 佛Phật

釧xuyến 動động

者giả 。 《# 禪thiền 經kinh 》# 云vân 。

有hữu 國quốc 王vương 令linh 宮cung 女nữ 摩ma 身thân 為vi 鐶hoàn 釧xuyến 鬧náo 。 令linh 漸tiệm 漸tiệm 減giảm 釧xuyến 。 乃nãi 至chí 唯duy 一nhất 則tắc 不bất 復phục 聲thanh 。 因nhân 思tư 此thử 聲thanh 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 悟ngộ 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 亦diệc 如như 獼mi 猴hầu 見kiến 支chi 佛Phật 坐tọa 禪thiền 。 後hậu 於ư 餘dư 處xứ 見kiến 諸chư 外ngoại 道đạo 。 種chủng 種chủng 苦khổ 行hạnh 。 乃nãi 教giáo 外ngoại 道đạo 。 跏già 趺phu 而nhi 坐tọa 。 手thủ 捻nẫm 其kỳ 口khẩu 合hợp 其kỳ 眼nhãn 。 諸chư 外ngoại 道đạo 歎thán 云vân 。

必tất 有hữu 勝thắng 法Pháp 。 外ngoại 道đạo 受thọ 教giáo 。 皆giai 證chứng 支chi 佛Phật 。

五ngũ 六Lục 度Độ 。 中trung 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 由do 。 文văn 闕khuyết 引dẫn 《# 大đại 經kinh 》# 結kết 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 結kết 位vị 。 初sơ 釋thích 中trung 四tứ 。

先tiên 總tổng 。 次thứ 。

若nhược 行hành

下hạ 別biệt 明minh 行hành 相tương/tướng 。 三tam 。

六lục 蔽tế

下hạ 指chỉ 教giáo 。 四tứ 。

以dĩ 伏phục

下hạ 功công 能năng 。 初sơ 二nhị 如như 文văn 。 破phá 人nhân 言ngôn 。

四tứ

者giả 。 謂vị 如như 幻huyễn 等đẳng 四tứ 。 破phá 天thiên 言ngôn 。

十thập 七thất 三tam 昧muội

者giả 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 除trừ 四tứ 人nhân 四tứ 趣thú 。 猶do 有hữu 十thập 七thất 。 謂vị 欲dục 界giới 六lục 。 色sắc 界giới 七thất 。 謂vị 四tứ 禪thiền 。 無vô 想tưởng 。 梵Phạm 王Vương 。 五ngũ 含hàm 。 無vô 色sắc 四tứ 。 三Tam 明Minh 六Lục 度Độ 對đối 破phá 六lục 道đạo 。 出xuất 《# 地địa 持trì 》# 。 《# 菩Bồ 薩Tát 戒giới 本bổn 》# 。

六Lục 通Thông 教giáo 益ích 中trung 亦diệc 但đãn 釋thích 。 由do 。 釋thích 中trung 三tam 。

先tiên 總tổng 標tiêu 三tam 乘thừa 。 次thứ 釋thích 。 次thứ 結kết 。 初sơ 如như 文văn 。 次thứ 文văn 二nhị 。

先tiên 二Nhị 乘Thừa 。 次thứ 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 文văn 二nhị 。

先tiên 破phá 見kiến 。 次thứ 破phá 思tư 。 如như 文văn 。 言ngôn 。

總tổng 別biệt 慈từ 悲bi

者giả 。 例lệ 如như 前tiền 文văn 。 前tiền 文văn 云vân 。

合hợp 而nhi 言ngôn 之chi

即tức 是thị 總tổng 也dã 。

別biệt 而nhi 言ngôn 之chi

即tức 是thị 別biệt 也dã 。 亦diệc 是thị 通thông 別biệt 。 通thông 以dĩ 慈từ 悲bi 用dụng 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 加gia 之chi 。 別biệt 者giả 。 若nhược 令linh 伏phục 見kiến 思tư 時thời 。 用dụng 菩Bồ 薩Tát 本bổn 初sơ 自tự 伏phục 見kiến 思tư 中trung 慈từ 悲bi 弘hoằng 誓thệ 熏huân 之chi 。 若nhược 令linh 入nhập 空không 則tắc 用dụng 菩Bồ 薩Tát 本bổn 初sơ 修tu 空không 時thời 慈từ 悲bi 弘hoằng 誓thệ 加gia 之chi 。 假giả 中trung 準chuẩn 此thử 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。

七thất 別biệt 人nhân 。 亦diệc 先tiên 釋thích 。 次thứ 由do 。 釋thích 中trung 二nhị 。

先tiên 總tổng 。 次thứ 別biệt 。 總tổng 中trung 言ngôn 。

一nhất 念niệm

等đẳng 者giả 。 但đãn 期kỳ 心tâm 在tại 果quả 耳nhĩ 。 如như 前tiền 廣quảng 釋thích 。

八bát 明minh 圓viên 人nhân 。 中trung 二nhị 。

先tiên 明minh 總tổng 別biệt 。 次thứ 明minh 機cơ 緣duyên 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

先tiên 總tổng 。 次thứ 別biệt 。 總tổng 中trung 亦diệc 言ngôn 。

一nhất 念niệm 繫hệ 緣duyên

等đẳng 。 當đương 知tri 二nhị 名danh 二nhị 義nghĩa 同đồng 異dị 永vĩnh 別biệt 。 次thứ 。

若nhược 歷lịch

下hạ 別biệt 中trung 言ngôn

十thập 種chủng 境cảnh

者giả 。 陰ấm 入nhập 等đẳng 十thập 境cảnh 也dã 。 蒙mông 加gia 益ích 等đẳng 可khả 知tri 。

九cửu 變biến 易dị 者giả 。 在tại 方phương 便tiện 土thổ/độ 。 於ư 中trung 為vi 五ngũ 。

初sơ 辨biện 人nhân 類loại 。 次thứ 。

故cố 下hạ 文văn

下hạ 引dẫn 證chứng 。 三tam 。

是thị 人nhân

下hạ 辨biện 利lợi 鈍độn 。 四tứ 。

是thị 為vi

下hạ 明minh 益ích 相tương/tướng 。 五ngũ 。

若nhược 分phân 別biệt

下hạ 辨biện 土thổ/độ 體thể 一nhất 異dị 。 初sơ 文văn 云vân 。

前tiền 八bát 番phiên 中trung 四tứ 處xứ 或hoặc 九cửu 處xứ

者giả 。

四tứ 處xứ

謂vị 四tứ 教giáo 中trung 各các 有hữu 斷đoạn 通thông 惑hoặc 者giả 生sanh 於ư 彼bỉ 界giới 。 言ngôn 。

九cửu 處xứ

者giả 。 三tam 藏tạng 二nhị 人nhân 。 通thông 教giáo 三tam 人nhân 。 別biệt 教giáo 三tam 人nhân 謂vị 住trụ 行hành 向hướng 。 圓viên 教giáo 一nhất 人nhân 謂vị 淨tịnh 六lục 根căn 。 次thứ 引dẫn 證chứng 中trung 引dẫn 四tứ 文văn 也dã 。 此thử 經Kinh 可khả 見kiến 。 《# 勝thắng 鬘man 》# 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 義nghĩa 兼kiêm 三tam 教giáo 。 《# 楞lăng 伽già 》# 三tam 人nhân 義nghĩa 當đương 四tứ 人nhân 俱câu 生sanh 彼bỉ 土độ 。 《# 大đại 論luận 》# 文văn 反phản 舉cử 真chân 以dĩ 釋thích 似tự 。 五ngũ 明minh 土thổ/độ 一nhất 異dị 者giả 。 隨tùy 機cơ 所sở 見kiến 二nhị 義nghĩa 常thường 存tồn 。

第đệ 十thập 實thật 報báo 益ích 中trung 三tam 。

先tiên 總tổng 舉cử 人nhân 類loại 。 次thứ 。

但đãn 無vô 明minh

下hạ 明minh 益ích 相tương/tướng 。 三tam 。

若nhược 分phân 別biệt

下hạ 正chánh 辨biện 土thổ/độ 體thể 一nhất 異dị 。 初sơ 言ngôn 。

八bát 番phiên 之chi 中trung 兩lưỡng 人nhân

者giả 。 別biệt 教giáo 地địa 前tiền 。 圓viên 教giáo 住trụ 前tiền 在tại 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 得đắc 入nhập 此thử 位vị 。 進tiến 斷đoạn 無vô 明minh 生sanh 實thật 報báo 土thổ/độ 。

方phương 便tiện 土thổ/độ 又hựu 二nhị 人nhân

者giả 。 是thị 前tiền 四tứ 人nhân 中trung 後hậu 之chi 二nhị 人nhân 也dã 。 此thử 之chi 二nhị 人nhân 。 先tiên 已dĩ 入nhập 於ư 斷đoạn 見kiến 思tư 惑hoặc 及cập 無vô 知tri 位vị 生sanh 方phương 便tiện 土thổ/độ 。 於ư 彼bỉ 土độ 中trung 進tiến 斷đoạn 無vô 明minh 亦diệc 生sanh 實thật 報báo 。 次thứ 文văn 言ngôn 。

三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 住trụ 果quả 報báo

者giả 。 名danh 雖tuy 似tự 別biệt 。 義nghĩa 必tất 依y 圓viên 。 以dĩ 別biệt 證chứng 道đạo 同đồng 圓viên 教giáo 故cố 。 即tức 是thị 兩lưỡng 處xứ 十Thập 地Địa 合hợp 說thuyết 。

次thứ 結kết 。 中trung 三tam 。

初sơ

若nhược 麁thô

下hạ 總tổng 結kết 文văn 旨chỉ 。 次thứ 。

是thị 為vi

下hạ 結kết 益ích 由do 。 三tam 。

故cố 令linh

下hạ 結kết 正chánh 益ích 人nhân 。

次thứ 料liệu 簡giản 中trung 初sơ 問vấn 答đáp 者giả 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 其kỳ 名danh 雖tuy 遍biến 。 一nhất 一nhất 有hữu 上thượng 惑hoặc 有hữu 淺thiển 深thâm 。 是thị 故cố 重trùng 重trùng 用dụng 二nhị 十thập 五ngũ 。 故cố 《# 大đại 經kinh 》# 云vân 。

二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 有hữu 我ngã 不phủ 耶da 。

次thứ

問vấn 三tam 諦đế 在tại 極cực 亦diệc 通thông 凡phàm

者giả 。 由do 前tiền 答đáp 云vân 破phá 實thật 報báo 土thổ/độ 顯hiển 王vương 三tam 昧muội 三tam 諦đế 了liễu 了liễu 。 既ký 云vân 破phá 實thật 報báo 土thổ/độ 。 狀trạng 當đương 三tam 諦đế 唯duy 在tại 於ư 佛Phật 。 是thị 故cố 更cánh 問vấn 亦diệc 通thông 凡phàm 不phủ 。 答đáp 中trung 意ý 者giả 。 三tam 諦đế 名danh 理lý 實thật 無vô 深thâm 淺thiển 。 由do 證chứng 不bất 證chứng 故cố 分phần/phân 凡phàm 聖thánh 。 初sơ 云vân 五ngũ 陰ấm 即tức 是thị 俗tục 諦đế 。 陰ấm 既ký 至chí 佛Phật 。 當đương 知tri 俗tục 諦đế 亦diệc 通thông 至chí 佛Phật 。 言ngôn 。

無vô 等đẳng 等đẳng

者giả 。 如như 前tiền 第đệ 二nhị 卷quyển 記ký 。 為vi 顯hiển 後hậu 地địa 云vân 。

破phá 實thật 報báo

耳nhĩ 。 妙diệu 境cảnh 觀quán 法pháp 實thật 通thông 凡phàm 聖thánh 。 此thử 中trung 亦diệc 是thị 寄ký 文văn 分phân 別biệt 。 令linh 易dị 解giải 故cố 作tác 三tam 諦đế 相tướng 。 其kỳ 一nhất 一nhất 諦đế 無vô 非phi 究cứu 竟cánh 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 如như 何hà 五ngũ 陰ấm 而nhi 至chí 於ư 佛Phật 。 後hậu 問vấn 答đáp 中trung 二nhị 。

初sơ 簡giản 二nhị 文văn 。 次thứ 取thủ 後hậu 文văn 。 於ư 中trung 又hựu 四tứ 。

先tiên 示thị 遠viễn 相tương/tướng 。 次thứ 。

從tùng 是thị

下hạ 明minh 遠viễn 益ích 由do 。 三tam 。

彼bỉ 之chi

下hạ 明minh 益ích 相tương/tướng 。 四tứ 。

斯tư 等đẳng

下hạ 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 初sơ 二nhị 如như 文văn 。 三tam 益ích 相tương/tướng 中trung 二nhị 。

初sơ 明minh 已dĩ 入nhập 實thật 益ích 。 次thứ 。

於ư 時thời

下hạ 明minh 未vị 入nhập 實thật 者giả 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 正chánh 明minh 。 次thứ 引dẫn 證chứng 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

初sơ 得đắc 入nhập 自tự 滿mãn 。 次thứ 益ích 他tha 。 次thứ 引dẫn 證chứng 中trung 。 成thành 道Đạo 證chứng 自tự 。 法Pháp 輪luân 證chứng 他tha 。 次thứ 文văn 若nhược 為vi 未vị 入nhập 者giả 復phục 須tu 成thành 熟thục 。 又hựu 為vi 五ngũ 。

初sơ 標tiêu 忘vong 不bất 忘vong 二nhị 人nhân 不bất 同đồng 。 次thứ 。

忘vong 者giả

下hạ 明minh 忘vong 者giả 須tu 熟thục 。 三tam 。

或hoặc 多đa 以dĩ

下hạ 明minh 成thành 熟thục 不bất 同đồng 。 四tứ 。

生sanh 方phương 便tiện

下hạ 明minh 入nhập 實thật 之chi 處xứ 。 五ngũ 。

如như 千thiên

下hạ 示thị 入nhập 實thật 之chi 人nhân 。 故cố 知tri 前tiền 明minh 四tứ 種chủng 結kết 緣duyên 。 四tứ 種chủng 成thành 熟thục 。 處xứ 處xứ 得đắc 益ích 。 成thành 內nội 外ngoại 眷quyến 屬thuộc 。 及cập 感cảm 應ứng 中trung 過quá 去khứ 感cảm 應ứng 。 并tinh 境cảnh 妙diệu 中trung 明minh 二nhị 諦đế 意ý 。 尚thượng 取thủ 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 而nhi 為vi 華hoa 臺đài 而nhi 作tác 方phương 便tiện 。 已dĩ 入nhập 華hoa 臺đài 者giả 自tự 是thị 一nhất 邊biên 。 即tức 是thị 其kỳ 事sự 。 今kim 但đãn 大đại 通thông 已dĩ 後hậu 。 若nhược 於ư 此thử 土độ 。 若nhược 方phương 便tiện 實thật 報báo 已dĩ 入nhập 實thật 者giả 。 即tức 是thị 今kim 文văn 遠viễn 益ích 之chi 相tướng 。 其kỳ 未vị 入nhập 者giả 故cố 生sanh 後hậu 文văn 近cận 益ích 之chi 相tướng 。

次thứ 近cận 益ích 中trung 二nhị 。

先tiên 正chánh 釋thích 。 次thứ 料liệu 簡giản 。 初sơ 正chánh 釋thích 中trung 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 。

始thỉ 從tùng

下hạ 結kết 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 。

近cận 從tùng

下hạ 明minh 益ích 不bất 同đồng 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

初sơ 約ước 教giáo 。 次thứ 約ước 味vị 。 初sơ 約ước 教giáo 又hựu 二nhị 。

初sơ 釋thích 。 次thứ 。

復phục 次thứ

下hạ 判phán 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 總tổng 明minh 諸chư 教giáo 益ích 相tương/tướng 。 次thứ 別biệt 明minh 十thập 益ích 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 通thông 標tiêu 一nhất 期kỳ 深thâm 淺thiển 。 次thứ 。

何hà 者giả

下hạ 釋thích 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 始thỉ 自tự 寂tịch 場tràng 終chung 至chí 法pháp 華hoa 雖tuy 復phục 差sai 別biệt 。 來lai 至chí 法pháp 華hoa 終chung 歸quy 實thật 事sự 。 並tịnh 是thị 示thị 為vi 四tứ 教giáo 教giáo 主chủ 調điều 熟thục 之chi 力lực 功công 在tại 於ư 斯tư 。 雖tuy 遠viễn 近cận 有hữu 殊thù 。 七thất 益ích 之chi 相tướng 不bất 異dị 於ư 變biến 。 故cố 云vân 。

如như 前tiền

又hựu

大đại 小tiểu

去khứ 別biệt 明minh 十thập 益ích 。 中trung 二nhị 。

先tiên 約ước 諸chư 教giáo 辨biện 因nhân 果quả 二nhị 益ích 。 次thứ 別biệt 對đối 諸chư 教giáo 以dĩ 明minh 八bát 益ích 。 初sơ 因nhân 果quả 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 結kết 。 初sơ 文văn 二nhị 。

先tiên 引dẫn 他tha 經kinh 明minh 因nhân 果quả 益ích 。 次thứ 。

又hựu 佛Phật

下hạ 此thử 經Kinh 明minh 果quả 益ích 。 久cửu 居cư 黑hắc 暗ám 而nhi 今kim 大đại 明minh 。 故cố 屬thuộc 果quả 益ích 。 三tam 辨biện 依y 教giáo 通thông 別biệt 。 大đại 小Tiểu 乘Thừa 中trung 皆giai 照chiếu 六lục 道đạo 。 故cố 云vân 。

通thông

也dã 。 次thứ 。

別biệt 論luận

下hạ 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 去khứ 別biệt 對đối 諸chư 教giáo 。 故cố 云vân 。

別biệt

也dã 。 次thứ 判phán 云vân 。

勝thắng 則tắc 兼kiêm 劣liệt

者giả 。 勝thắng 謂vị 圓viên 教giáo 。 既ký 未vị 說thuyết 開khai 但đãn 云vân 兼kiêm 耳nhĩ 。

次thứ 五ngũ 味vị 中trung 二nhị 。

先tiên 列liệt 。 次thứ 判phán 。 初sơ 文văn 中trung 云vân 。

熟thục 蘇tô 而nhi 有hữu 體thể 法pháp 等đẳng 七thất 益ích

者giả 。 等đẳng 別biệt 圓viên 諸chư 教giáo 通thông 途đồ 皆giai 有hữu 因nhân 果quả 兩lưỡng 益ích 。 雖tuy 無vô 三tam 藏tạng 中trung 三tam 草thảo 。 自tự 有hữu 通thông 中trung 二Nhị 乘Thừa 為vi 中trung 草thảo 。 乾can/kiền/càn 慧tuệ 性tánh 地địa 為vi 上thượng 草thảo 。 八bát 人nhân 已dĩ 去khứ 為vi 小tiểu 樹thụ 。 八bát 地địa 已dĩ 去khứ 入nhập 別biệt 教giáo 道đạo 。 及cập 別biệt 教giáo 本bổn 人nhân 為vi 大đại 樹thụ 。 被bị 接tiếp 見kiến 中trung 及cập 圓viên 教giáo 本bổn 人nhân 為vi 實thật 事sự 。 若nhược 方Phương 等Đẳng 七thất 益ích 依y 前tiền 所sở 列liệt 不bất 同đồng 此thử 例lệ 。 次thứ 。

前tiền 諸chư

下hạ 判phán 。 可khả 知tri 。 次thứ 雜tạp 料liệu 簡giản 中trung 。 初sơ 問vấn 中trung 云vân 。

應ưng 身thân 益ích 亦diệc 令linh 法Pháp 身thân 益ích

者giả 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 起khởi 應ưng 輔phụ 於ư 應ưng 身thân 佛Phật 化hóa 。 聞văn 法Pháp 進tiến 道đạo 。 亦diệc 能năng 令linh 此thử 。 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 身thân 益ích 耶da 。 答đáp 意ý 者giả 。 應ưng 身thân 之chi 處xứ 即tức 法Pháp 身thân 。 應ưng 身thân 得đắc 益ích 即tức 法pháp 益ích 。 亦diệc 如như 磨ma 鏡kính 為vi 見kiến 像tượng 。 見kiến 像tượng 之chi 時thời 即tức 鏡kính 明minh 。 其kỳ 像tượng 彌di 現hiện 鏡kính 彌di 明minh 故cố 。 明minh 像tượng 體thể 本bổn 不bất 二nhị 。 汝nhữ 問vấn 應ưng 益ích 法pháp 益ích 不phủ 。 如như 問vấn 像tượng 現hiện 鏡kính 明minh 不phủ 。 為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。 汝nhữ 問vấn 非phi 也dã 。 次thứ 問vấn 者giả 。 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 本bổn 無vô 應ưng 。 垂thùy 應ưng 之chi 時thời 名danh 病bệnh 行hành 。 應ưng 身thân 得đắc 益ích 即tức 法pháp 益ích 。 方phương 丈trượng 現hiện 病bệnh 法pháp 應ứng 病bệnh 。 答đáp 意ý 者giả 。 秖kỳ 為vi 法Pháp 身thân 本bổn 無vô 病bệnh 。 能năng 現hiện 病bệnh 行hành 利lợi 眾chúng 生sanh 。 利lợi 生sanh 現hiện 病bệnh 非phi 實thật 病bệnh 。 故cố 知tri 法pháp 應ưng 俱câu 無vô 病bệnh 。 次thứ 。

從tùng 又hựu

下hạ 更cánh 作tác 一nhất 番phiên 化hóa 功công 歸quy 己kỷ 釋thích 。 利lợi 物vật 若nhược 少thiểu 病bệnh 則tắc 少thiểu 。 應ưng 迹tích 若nhược 多đa 名danh 病bệnh 多đa 。 機cơ 多đa 應ưng 多đa 功công 即tức 多đa 。 法Pháp 身thân 得đắc 益ích 理lý 應ưng 多đa 。 次thứ 從tùng 。

今kim 作tác

下hạ 。

復phục 有hữu 兩lưỡng 箇cá 四tứ 句cú 。 七thất 箇cá 二nhị 句cú 而nhi 為vi 料liệu 簡giản 。 初sơ 兩lưỡng 箇cá 四tứ 句cú 並tịnh 約ước 十thập 番phiên 之chi 中trung 因nhân 果quả 二nhị 益ích 以dĩ 料liệu 簡giản 。 故cố 不bất 相tương 及cập 。 或hoặc 有hữu 一nhất 人nhân 得đắc 果quả 益ích 。 或hoặc 有hữu 一nhất 人nhân 得đắc 因nhân 益ích 。 或hoặc 有hữu 一nhất 人nhân 二nhị 俱câu 益ích 。 或hoặc 有hữu 一nhất 人nhân 俱câu 無vô 益ích 。 次thứ 四tứ 句cú 者giả 。

自tự 有hữu 壞hoại 益ích

下hạ 列liệt 也dã 。

不bất 成thành 不bất 壞hoại

至chí

亦diệc 成thành 亦diệc 壞hoại

更cánh 作tác 四tứ 句cú 釋thích 前tiền 所sở 列liệt 。 不bất 成thành 不bất 壞hoại 釋thích 第đệ 四tứ 句cú 。 四tứ 趣thú 因nhân 益ích 釋thích 前tiền 初sơ 句cú 。 非phi 想tưởng 成thành 益ích 釋thích 第đệ 二nhị 句cú 。 中trung 間gian 已dĩ 去khứ 釋thích 第đệ 三tam 句cú 。 如như 修tu 五Ngũ 戒Giới 生sanh 於ư 人nhân 中trung 。 四tứ 趣thú 之chi 因nhân 一nhất 時thời 俱câu 壞hoại 。 餘dư 句cú 可khả 見kiến 。 得đắc 是thị 分phân 段đoạn 因nhân 果quả 益ích 。 不bất 得đắc 是thị 變biến 易dị 因nhân 果quả 益ích 。 不bất 得đắc 是thị 分phân 段đoạn 因nhân 果quả 益ích 。 得đắc 是thị 遠viễn 為vi 實thật 報báo 土thổ/độ 家gia 因nhân 果quả 益ích 。

前tiền 之chi 七thất 益ích 望vọng 於ư 法pháp 華hoa 有hữu 麁thô 有hữu 妙diệu 。 約ước 教giáo 約ước 味vị 皆giai 悉tất 不bất 同đồng 。 故cố 知tri 遠viễn 近cận 兩lưỡng 益ích 但đãn 成thành 判phán 於ư 麁thô 妙diệu 。 來lai 至chí 今kim 經kinh 同đồng 成thành 一nhất 妙diệu 。 方phương 始thỉ 是thị 開khai 。 於ư 中trung 又hựu 二nhị 。

初sơ 標tiêu 。 次thứ 。

雖tuy 復phục

下hạ 釋thích 。 初sơ 標tiêu 中trung 云vân 。

今Kim 經Kinh 備Bị 有Hữu 七Thất 益Ích

者giả 。 前tiền 八bát 番phiên 益ích 中trung 。 合hợp 因nhân 果quả 益ích 為vi 一nhất 小tiểu 草thảo 益ích 。 故cố 但đãn 七thất 益ích 。 本bổn 謂vị 三tam 草thảo 二nhị 木mộc 及cập 一nhất 實thật 事sự 。 各các 不bất 相tương 關quan 。 即tức 他tha 經kinh 七thất 益ích 。 今kim 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 更cánh 無vô 異dị 趣thú 。 此thử 即tức 三tam 草thảo 二nhị 木mộc 同đồng 一nhất 實thật 相tướng 地địa 之chi 所sở 生sanh 。 等đẳng 一nhất 佛Phật 乘thừa 。 雨vũ 之chi 所sở 潤nhuận 。 仍nhưng 舊cựu 為vi 名danh 。 名danh 為vi 七thất 益ích 。 是thị 則tắc 七thất 人nhân 同đồng 成thành 一nhất 實thật 。 又hựu 於ư 一nhất 實thật 亦diệc 可khả 義nghĩa 立lập 七thất 益ích 之chi 名danh 。 為vi 今kim 經kinh 七thất 益ích 。 故cố 云vân 。

本bổn 是thị 地địa 上thượng 清thanh 涼lương 益ích

今kim 則tắc 進tiến 發phát 大Đại 乘Thừa 解giải 心tâm 明minh 淨tịnh 等đẳng 。 次thứ 釋thích 中trung 二nhị 。

先tiên 總tổng 開khai 。 次thứ 。

諸Chư 經Kinh

下hạ 別biệt 開khai 。 初sơ 文văn 者giả 。 故cố 彼bỉ 藥dược 草thảo 疏sớ/sơ 中trung 。 一nhất 一nhất 文văn 義nghĩa 皆giai 云vân 差sai 即tức 無vô 差sai 。 無vô 差sai 即tức 差sai 。 今kim 亦diệc 如như 是thị 。 草thảo 木mộc 即tức 一nhất 實thật 。 一nhất 實thật 即tức 草thảo 木mộc 。 次thứ 別biệt 開khai 中trung 二nhị 。

先tiên 正chánh 開khai 。 次thứ 借tá 益ích 相tương/tướng 以dĩ 判phán 眷quyến 屬thuộc 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 略lược 開khai 。 故cố 云vân 。

無vô 差sai 妙diệu 益ích

次thứ 更cánh 借tá 待đãi 妙diệu 對đối 絕tuyệt 以dĩ 辨biện 。 又hựu 三tam 。

初sơ 雙song 標tiêu 。 次thứ 釋thích 。 三tam 。

進tiến 入nhập 即tức 是thị

下hạ 結kết 判phán 。 次thứ 判phán 眷quyến 屬thuộc 中trung 二nhị 。

先tiên 判phán 眷quyến 屬thuộc 。 次thứ 約ước 妙diệu 。 初sơ 如như 文văn 。 次thứ 文văn 者giả 。 但đãn 進tiến 入nhập 之chi 相tướng 。 捨xả 麁thô 入nhập 妙diệu 。 又hựu 捨xả 下hạ 位vị 進tiến 入nhập 高cao 位vị 。 義nghĩa 當đương 相tương 待đãi 。 不bất 進tiến 不bất 妙diệu 義nghĩa 當đương 於ư 待đãi 。 其kỳ 實thật 並tịnh 與dữ 絕tuyệt 待đãi 不bất 異dị 。 無vô 差sai 即tức 差sai 。 六lục 益ích 宛uyển 然nhiên 。 差sai 即tức 無vô 差sai 。 秖kỳ 是thị 一nhất 實thật 。 是thị 故cố 此thử 經Kinh 。 不bất 捨xả 六lục 名danh 而nhi 成thành 一nhất 實thật 。 然nhiên 前tiền 所sở 明minh 若nhược 遠viễn 若nhược 近cận 。 不bất 出xuất 當đương 文văn 。 但đãn 約ước 文văn 中trung 騰đằng 昔tích 說thuyết 者giả 名danh 為vi 遠viễn 近cận 。 三tam 周chu 開khai 廢phế 名danh 為vi 當đương 文văn 。 當đương 知tri 今kim 經kinh 所sở 譚đàm 異dị 昔tích 。 況huống 復phục 開khai 顯hiển 永vĩnh 異dị 餘dư 經kinh 。 故cố 遠viễn 近cận 當đương 文văn 實thật 相tướng 無vô 別biệt 。 故cố 前tiền 文văn 云vân 。

今kim 所sở 入nhập 者giả 與dữ 本bổn 入nhập 者giả 不bất 異dị

次thứ 明minh 流lưu 通thông 益ích 中trung 標tiêu 。 列liệt 。 釋thích 。 釋thích 中trung 初sơ 明minh 師sư 中trung 三tam 例lệ 不bất 同đồng 。 謂vị 法Pháp 身thân 。 生sanh 身thân 及cập 凡phàm 夫phu 師sư 。 初sơ 法Pháp 身thân 弘hoằng 經kinh 者giả 。 法Pháp 身thân 從tùng 上thượng 土thổ/độ 來lai 。 上thượng 謂vị 實thật 報báo 等đẳng 。 故cố 能năng 上thượng 土thổ/độ 益ích 物vật 。 妙diệu 音âm 。 觀quán 音âm 。 普phổ 賢hiền 。 文Văn 殊Thù 即tức 其kỳ 人nhân 也dã 。 實thật 報báo 七thất 益ích 如như 七thất 方phương 便tiện 同đồng 成thành 一nhất 實thật 。 他tha 土thổ/độ 具cụ 七thất 亦diệc 能năng 令linh 他tha 。 具cụ 足túc 十thập 益ích 。

生sanh 身thân 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 能năng 此thử 土thổ/độ 他tha 土thổ/độ

者giả 。 神thần 通thông 但đãn 能năng 往vãng 於ư 他tha 方phương 。 而nhi 未vị 能năng 入nhập 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 令linh 他tha 得đắc 於ư 權quyền 實thật 等đẳng 益ích 。 既ký 許hứa 用dụng 權quyền 以dĩ 助trợ 於ư 實thật 。 故cố 知tri 能năng 於ư 他tha 土thổ/độ 得đắc 前tiền 六lục 益ích 。 名danh 為vi 權quyền 益ích 。 得đắc 一nhất 實thật 益ích 。 名danh 為vi 實thật 益ích 。 始thỉ 於ư 此thử 土thổ/độ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 是thị 故cố 未vị 能năng 於ư 上thượng 二nhị 土thổ/độ 弘hoằng 經kinh 益ích 他tha 。 雖tuy 則tắc 自tự 能năng 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 。 未vị 能năng 起khởi 應ưng 。 但đãn 能năng 此thử 土thổ/độ 及cập 以dĩ 神thần 通thông 。 往vãng 於ư 他tha 土thổ/độ 。 尚thượng 未vị 能năng 入nhập 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 。 故cố 云vân 不bất 能năng 上thượng 土thổ/độ 利lợi 益ích 。 凡phàm 夫phu 師sư 者giả 。 通thông 取thủ 五ngũ 品phẩm 及cập 以dĩ 六lục 根căn 淨tịnh 。

故cố 今kim

下hạ 答đáp 問vấn 文văn 中trung 引dẫn 六lục 根căn 文văn 證chứng 內nội 凡phàm 位vị 名danh 為vi 凡phàm 師sư 。

次thứ 出xuất 法pháp 者giả 。 法pháp 謂vị 方phương 法pháp 。 亦diệc 曰viết 法pháp 相tướng 。 弘hoằng 經kinh 方phương 法pháp 為vi 唯duy 用dụng 實thật 亦diệc 許hứa 用dụng 權quyền 。 為vi 顯hiển 此thử 意ý 。 故cố 云vân 。

出xuất 法pháp

又hựu 為vi 二nhị 。

初sơ 正chánh 釋thích 。 次thứ 。

今kim 時thời

下hạ 破phá 立lập 。 初sơ 文văn 又hựu 三tam 。

初sơ 明minh 雙song 用dụng 。 次thứ 明minh 唯duy 實thật 。 三tam 。

又hựu 云vân

下hạ 釋thích 疑nghi 。 初sơ 文văn 二nhị 。

先tiên 釋thích 。 次thứ 。

此thử 則tắc

下hạ 結kết 。 初sơ 又hựu 二nhị 。

先tiên 正chánh 釋thích 以dĩ 三tam 助trợ 一nhất 。 初sơ 。

但đãn 菩Bồ 薩Tát

下hạ 明minh 助trợ 意ý 。 初sơ 文văn 云vân 。

經kinh 文văn 許hứa 用dụng 別biệt 助trợ 圓viên

者giả 。 經Kinh 云vân 。

若nhược 不bất 信tín 此thử 法Pháp 。 於ư 餘dư 深thâm 法Pháp 中trung 。 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ

者giả 。 有hữu 深thâm 復phục 餘dư 者giả 。 即tức 別biệt 教giáo 法pháp 也dã 。 入nhập 地địa 名danh 。

深thâm

地địa 前tiền 名danh 。

餘dư

次thứ 破phá 立lập 中trung 二nhị 。

先tiên 破phá 。 次thứ 。

善thiện 弘hoằng

下hạ 立lập 。 正chánh 出xuất 弘hoằng 經kinh 之chi 相tướng 。

次thứ 明minh 益ích 中trung 凡phàm 言ngôn

弘Hoằng 經Kinh 之Chi 相Tướng

益ích 在tại 滅diệt 後hậu 流lưu 通thông 相tương/tướng 也dã 。 於ư 中trung 為vi 四tứ 。

初sơ 出xuất 法pháp 。 次thứ 出xuất 人nhân 。 三tam 正chánh 出xuất 益ích 。 四tứ 舉cử 況huống 。 初sơ 文văn 二nhị 。

先tiên 明minh 正chánh 宗tông 中trung 亦diệc 有hữu 流lưu 通thông 之chi 益ích 。 次thứ 。

展triển 轉chuyển

去khứ 正chánh 明minh 流lưu 通thông 益ích 。 初sơ 中trung 云vân 。

譬thí 喻dụ 品phẩm 後hậu

等đẳng 者giả 。 品phẩm 末mạt 文văn 云vân 。

鈍độn 根căn 小tiểu 智trí 等đẳng 不bất 得đắc 為vi 說thuyết 。 若nhược 有hữu 利lợi 根căn 。 智trí 慧tuệ 明minh 了liễu 等đẳng 。 乃nãi 可khả 為vi 說thuyết 。

廣quảng 如như 經kinh 文văn 。

授thọ 記ký 品phẩm 末mạt

者giả 。 四tứ 大đại 聲Thanh 聞Văn 得đắc 授thọ 記ký 已dĩ 。 於ư 他tha 方phương 土thổ/độ 作tác 佛Phật 弘hoằng 經kinh 。 餘dư 如như 文văn 。

法Pháp 師sư 品phẩm 中trung

者giả 。 入nhập 室thất 著trước 衣y 坐tọa 座tòa 。 爾nhĩ 乃nãi 應ưng 為vì 四tứ 眾chúng 說thuyết 法Pháp 。 〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 文văn 。 若nhược 作tác 三tam 段đoạn 仍nhưng 屬thuộc 正chánh 說thuyết 。 若nhược 分phần/phân 本bổn 迹tích 即tức 在tại 流lưu 通thông 。 流lưu 通thông 正chánh 在tại 六lục 七thất 二nhị 卷quyển 。 文văn 相tương/tướng 可khả 知tri 。 次thứ 。

初sơ 品phẩm

去khứ 約ước 人nhân 展triển 轉chuyển 以dĩ 下hạ 況huống 上thượng 。

八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ

者giả 。 如như 〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 中trung 。

千thiên 界giới 塵trần 數số

者giả 。 如như 〈# 神thần 力lực 品phẩm 〉# 中trung 指chỉ 地địa 涌dũng 菩Bồ 薩Tát 是thị 也dã 。 三Tam 明Minh 益ích 中trung 即tức 是thị 末mạt 代đại 流lưu 通thông 之chi 益ích 。 初sơ 明minh 七thất 益ích 。 次thứ 明minh 穿xuyên 鑿tạc 助trợ 顯hiển 七thất 益ích 。 初sơ 文văn 言ngôn 。

不bất 老lão

等đẳng 者giả 。 秖kỳ 是thị 達đạt 老lão 死tử 實thật 相tướng 。 言ngôn 。

旋toàn 假giả 入nhập 空không 即tức 三tam 草thảo 等đẳng 益ích

者giả 。 五ngũ 品phẩm 為vi 小tiểu 草thảo 。 七thất 信tín 為vi 中trung 草thảo 。 上thượng 草thảo 亦diệc 在tại 五ngũ 品phẩm 位vị 中trung 。 以dĩ 同đồng 三tam 藏tạng 未vị 斷đoạn 惑hoặc 故cố 。 八bát 信tín 已dĩ 上thượng 為vi 小tiểu 樹thụ 。 十thập 信tín 伏phục 無vô 明minh 為vi 大đại 樹thụ 。 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 即tức 實thật 事sự 益ích 。 雖tuy 分phần/phân 七thất 益ích 位vị 必tất 在tại 圓viên 。

第đệ 四tứ 明minh 觀quán 心tâm 利lợi 益ích 中trung 二nhị 。

先tiên 正chánh 明minh 觀quán 心tâm 。 次thứ 。

夫phu 一nhất 向hướng

下hạ 破phá 性tánh 過quá 。 初sơ 又hựu 三tam 。

先tiên 明minh 觀quán 境cảnh 。 次thứ 。

若nhược 能năng

下hạ 勸khuyến 須tu 起khởi 觀quán 。 三tam 。

淨tịnh 心tâm

下hạ 正chánh 明minh 起khởi 觀quán 。 初sơ 文văn 者giả 。 凡phàm 一nhất 切thiết 重trọng 罪tội 。 皆giai 由do 剎sát 那na 。 故cố 剎sát 那na 若nhược 起khởi 已dĩ 含hàm 因nhân 果quả 。 故cố 大Đại 乘Thừa 觀quán 之chi 已dĩ 成thành 重trọng/trùng 因nhân 。 舉cử 輕khinh 責trách 重trọng/trùng 令linh 勿vật 起khởi 剎sát 那na 。 次thứ 如như 文văn 。 正chánh 起khởi 觀quán 中trung 二nhị 。

初sơ 正chánh 明minh 觀quán 相tương/tướng 。 次thứ 。

以dĩ 是thị

下hạ 結kết 益ích 。 所sở 以dĩ 須tu 明minh 觀quán 心tâm 益ích 者giả 。 然nhiên 上thượng 來lai 得đắc 益ích 由do 於ư 現hiện 身thân 口khẩu 輪luân 說thuyết 法Pháp 。 令linh 他tha 得đắc 於ư 近cận 遠viễn 當đương 文văn 七thất 益ích 十thập 益ích 。 然nhiên 益ích 實thật 由do 觀quán 法pháp 。 恐khủng 尋tầm 者giả 不bất 達đạt 文văn 旨chỉ 。 若nhược 遠viễn 若nhược 近cận 。 已dĩ 謝tạ 於ư 往vãng 。 正chánh 說thuyết 流lưu 通thông 自tự 屬thuộc 於ư 他tha 。 若nhược 不bất 自tự 觀quán 己kỷ 心tâm 徒đồ 數số 他tha 寶bảo 。 次thứ 破phá 性tánh 中trung 二nhị 。

初sơ 立lập 性tánh 計kế 。 次thứ 。

自tự 性tánh

下hạ 破phá 。 破phá 文văn 二nhị 。

先tiên 破phá 自tự 。 次thứ 三tam 句cú 例lệ 。 初sơ 破phá 自tự 中trung 四tứ 。

初sơ 立lập 事sự 破phá 。 次thứ 。

又hựu 汝nhữ 從tùng

下hạ 立lập 道Đạo 理lý 破phá 。 三tam 。

又hựu 三tam 事sự

下hạ 約ước 法pháp 相tướng 破phá 。 四tứ 引dẫn 證chứng 。 次thứ 三tam 句cú 例lệ 中trung 二nhị 。

先tiên 例lệ 。 次thứ 。

即tức 假giả

下hạ 結kết 成thành 。 可khả 解giải 。

○# 五ngũ 明minh 權quyền 實thật 者giả 。 大đại 文văn 第đệ 五ngũ 。 第đệ 二nhị 卷quyển 初sơ 大đại 為vi 五ngũ 文văn 。 釋thích 此thử 十thập 妙diệu 。

一nhất 列liệt 名danh 。 二nhị 生sanh 起khởi 。 三tam 引dẫn 證chứng 。 四tứ 廣quảng 釋thích 。 今kim 當đương 第đệ 五ngũ 結kết 前tiền 十thập 妙diệu 以dĩ 成thành 權quyền 實thật 。 於ư 中trung 為vi 二nhị 。

初sơ 破phá 古cổ 。 次thứ 正chánh 釋thích 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

先tiên 出xuất 古cổ 人nhân 意ý 。 次thứ 破phá 。 初sơ 云vân 。

三tam 三tam 之chi 權quyền

者giả 。 此thử 光quang 宅trạch 意ý 。 以dĩ 昔tích 三tam 乘thừa 但đãn 各các 有hữu 三tam 。 故cố 云vân 。

三tam 三tam

謂vị 教giáo 人nhân 因nhân 。 昔tích 三tam 乘thừa 權quyền 未vị 至chí 於ư 果quả 。 故cố 闕khuyết 於ư 果quả 。 果quả 即tức 是thị 理lý 。 大đại 小tiểu 俱câu 有hữu 理lý 。 大đại 小tiểu 各các 有hữu 果quả 。 何hà 故cố 昔tích 三tam 但đãn 有hữu 於ư 三tam 。 昔tích 教giáo 何hà 辜cô 而nhi 不bất 立lập 理lý 。 次thứ 破phá 中trung 二nhị 。

先tiên 破phá 三tam 三tam 。 次thứ 破phá 四tứ 一nhất 。 初sơ 文văn 又hựu 四tứ 。

初sơ 直trực 破phá 。 次thứ 。

彼bỉ

下hạ 明minh 光quang 宅trạch 救cứu 。 大đại 師sư 既ký 不bất 見kiến 光quang 宅trạch 。 應ưng 是thị 他tha 人nhân 亦diệc 曾tằng 此thử 破phá 先tiên 有hữu 斯tư 救cứu 。 故cố 今kim 述thuật 之chi 。 三tam 。

若nhược 爾nhĩ

下hạ 重trọng/trùng 難nạn/nan 。 還hoàn 以dĩ 彼bỉ 三tam 三tam 。 離ly 彼bỉ 無vô 理lý 。 四tứ 。

又hựu

下hạ 重trọng/trùng 並tịnh 難nạn/nan 。 次thứ 從tùng 。

實thật 有hữu 四tứ

去khứ 難nạn/nan 光quang 宅trạch 四tứ 一nhất 中trung 但đãn 立lập 因nhân 果quả 而nhi 無vô 於ư 理lý 。 於ư 中trung 為vi 三tam 。

初sơ 難nạn/nan 。 次thứ 引dẫn 證chứng 責trách 云vân 。 云vân 何hà 分phân 別biệt 。 因nhân 果quả 為vi 理lý 一nhất 耶da 。

若nhược 爾nhĩ

去khứ 重trọng/trùng 難nạn/nan 。 若nhược 但đãn 因nhân 果quả 而nhi 不bất 出xuất 理lý 則tắc 同đồng 魔ma 說thuyết 。 今kim 家gia 和hòa 舊cựu 亦diệc 作tác 四tứ 一nhất 。 乃nãi 廢phế 因nhân 果quả 以dĩ 立lập 理lý 一nhất 。 更cánh 加gia 行hành 一nhất 。 是thị 故cố 數số 同đồng 而nhi 名danh 義nghĩa 永vĩnh 異dị 。

二nhị 正chánh 釋thích 中trung 三tam 。

初sơ 約ước 法pháp 。 次thứ 約ước 五ngũ 味vị 。 三tam 。

故cố 知tri

下hạ 結kết 判phán 。 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 。

初sơ 直trực 就tựu 十thập 妙diệu 中trung 結kết 。 次thứ 。

復phục 次thứ

下hạ 約ước 施thí 開khai 相tương 對đối 以dĩ 結kết 。 又hựu 三tam 。

初sơ 正chánh 結kết 。 次thứ 引dẫn 他tha 同đồng 。 三tam 例lệ 。 次thứ 五ngũ 味vị 中trung 。 前tiền 四tứ 如như 文văn 。 第đệ 五ngũ 味vị 中trung 分phần/phân 二nhị 。

謂vị 法pháp 華hoa 。 涅Niết 槃Bàn 。 法pháp 華hoa 如như 文văn 。 涅Niết 槃Bàn 中trung 二nhị 。

初sơ 與dữ 方Phương 等Đẳng 辨biện 異dị 。 次thứ 正chánh 約ước 涅Niết 槃Bàn 中trung 初sơ 約ước 教giáo 中trung 云vân 。

在tại 果quả 四tứ 俱câu 實thật

者giả 。 四tứ 教giáo 俱câu 得đắc 入nhập 實thật 故cố 也dã 。

若nhược 約ước 四tứ 悉tất 十thập 四tứ 權quyền 二nhị 實thật

者giả 。 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 皆giai 實thật 故cố 也dã 。

歷lịch 四tứ 門môn

者giả 。 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 中trung 各các 有hữu 十thập 二nhị 權quyền 四tứ 實thật 。 并tinh 前tiền 兩lưỡng 教giáo 三tam 十thập 二nhị 權quyền 。 故cố 有hữu 五ngũ 十thập 六lục 權quyền 八bát 實thật 。 若nhược 更cánh 約ước 因nhân 門môn 。 五ngũ 十thập 六lục 權quyền 亦diệc 如như 前tiền 。 此thử 中trung 重trọng/trùng 云vân 。

因nhân

者giả 。 涅Niết 槃Bàn 中trung 人nhân 用dụng 前tiền 三tam 教giáo 為vi 入nhập 實thật 門môn 。 兼kiêm 因nhân 作tác 名danh 有hữu 五ngũ 十thập 六lục 。 與dữ 前tiền 數số 同đồng 名danh 之chi 為vi 權quyền 。 果quả 門môn 者giả 。 入nhập 實thật 為vi 果quả 。 四tứ 教giáo 四tứ 門môn 悉tất 皆giai 入nhập 圓viên 同đồng 成thành 一nhất 實thật 。 無vô 復phục 有hữu 權quyền 。 故cố 云vân 。

但đãn 實thật

仍nhưng 其kỳ 四tứ 門môn 本bổn 因nhân 為vi 名danh 。 故cố 云vân 。

四tứ 實thật

及cập 別biệt 四tứ 實thật 。 入nhập 圓viên 四tứ 實thật 。 同đồng 成thành 一nhất 實thật 。 意ý 亦diệc 同đồng 之chi 。

約ước 果quả 四tứ 實thật 十thập 二nhị 權quyền

者giả 。 前tiền 之chi 三tam 教giáo 入nhập 實thật 同đồng 圓viên 。 故cố 名danh 為vi 果quả 。 就tựu 圓viên 四tứ 門môn 十thập 六lục 悉tất 檀đàn 中trung 自tự 分phần/phân 權quyền 實thật 。 四tứ 門môn 有hữu 四tứ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 名danh 為vi 四tứ 實thật 。 四tứ 門môn 各các 有hữu 餘dư 三tam 悉tất 檀đàn 。 三tam 四tứ 十thập 二nhị 名danh 為vi 權quyền 悉tất 。 此thử 實thật 中trung 權quyền 不bất 復phục 同đồng 前tiền 三tam 教giáo 三tam 悉tất 。 當đương 知tri 三tam 教giáo 三tam 悉tất 即tức 是thị 權quyền 中trung 之chi 權quyền 。 三tam 教giáo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 即tức 是thị 權quyền 中trung 之chi 實thật 。 圓viên 教giáo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 即tức 是thị 實thật 中trung 之chi 實thật 。

次thứ 總tổng 結kết 中trung 二nhị 。

初sơ 約ước 教giáo 結kết 。 次thứ 更cánh 約ước 教giáo 判phán 。 又hựu 四tứ 。

初sơ 約ước 四tứ 教giáo 。 次thứ 獨độc 約ước 一nhất 圓viên 用dụng 法pháp 華hoa 待đãi 絕tuyệt 以dĩ 判phán 今kim 法pháp 華hoa 是thị 待đãi 。 又hựu 開khai 權quyền 是thị 絕tuyệt 。 三tam 獨độc 約ước 圓viên 教giáo 以dĩ 判phán 亦diệc 有hữu 待đãi 絕tuyệt 。 四tứ 。

若nhược 取thủ

下hạ 約ước 悟ngộ 以dĩ 判phán 。

問vấn 。

前tiền 來lai 諸chư 文văn 。 處xứ 處xứ 約ước 教giáo 約ước 味vị 。 若nhược 判phán 若nhược 開khai 。 文văn 相tương/tướng 已dĩ 廣quảng 。 今kim 此thử 何hà 故cố 。 復phục 重trùng 明minh 耶da 。

答đáp 。

此thử 有hữu 多đa 意ý 。 前tiền 明minh 諸chư 妙diệu 。 但đãn 釋thích 一nhất 妙diệu 以dĩ 為vi 十thập 相tương/tướng 。 故cố 一nhất 一nhất 文văn 中trung 為vi 欲dục 明minh 妙diệu 。 先tiên 明minh 諸chư 麁thô 開khai 之chi 成thành 妙diệu 。 今kim 廣quảng 釋thích 已dĩ 。 復phục 更cánh 朿# 前tiền 非phi 但đãn 諸chư 文văn 盡tận 妙diệu 。 亦diệc 乃nãi 諸chư 妙diệu 無vô 殊thù 。 故cố 更cánh 合hợp 明minh 秖kỳ 是thị 權quyền 實thật 及cập 開khai 權quyền 實thật 。 又hựu 前tiền 諸chư 文văn 自tự 行hành 化hóa 他tha 但đãn 明minh 權quyền 實thật 。 未vị 明minh 權quyền 實thật 悉tất 用dụng 四tứ 悉tất 。 四tứ 悉tất 之chi 內nội 幾kỷ 權quyền 幾kỷ 實thật 復phục 有hữu 諸chư 門môn 。 諸chư 門môn 之chi 內nội 四tứ 悉tất 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 更cánh 約ước 五ngũ 味vị 。 諸chư 味vị 法Pháp 門môn 以dĩ 判phán 四tứ 悉tất 幾kỷ 權quyền 幾kỷ 實thật 。 是thị 故cố 更cánh 此thử 以dĩ 四tứ 悉tất 權quyền 實thật 結kết 前tiền 諸chư 文văn 。 若nhược 約ước 諸chư 教giáo 者giả 。 但đãn 是thị 重trọng/trùng 結kết 諸chư 權quyền 實thật 意ý 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 亡vong 泯mẫn 不bất 二nhị 。 故cố 更cánh 約ước 悟ngộ 開khai 前tiền 十thập 妙diệu 權quyền 實thật 。 同đồng 成thành 一nhất 理lý 心tâm 性tánh 。 乃nãi 識thức 前tiền 來lai 若nhược 妙diệu 若nhược 麁thô 。 若nhược 開khai 若nhược 施thí 。 空không 拳quyền 咸hàm 實thật 。 因nhân 茲tư 復phục 立lập 大đại 意ý 顯hiển 悟ngộ 誑cuống 小tiểu 之chi 說thuyết 咸hàm 堪kham 被bị 圓viên 。 然nhiên 此thử 迹tích 門môn 譚đàm 其kỳ 因nhân 果quả 及cập 以dĩ 自tự 他tha 。 使sử 一nhất 代đại 教giáo 門môn 融dung 通thông 入nhập 妙diệu 故cố 。 凡phàm 諸chư 義nghĩa 釋thích 皆giai 約ước 四tứ 教giáo 及cập 以dĩ 五ngũ 味vị 。 意ý 在tại 開khai 教giáo 悉tất 入nhập 醍đề 醐hồ 。 觀quán 心tâm 乃nãi 是thị 教giáo 行hành 樞xu 機cơ 。 仍nhưng 且thả 略lược 點điểm 寄ký 在tại 諸chư 說thuyết 。 或hoặc 存tồn 或hoặc 沒một 非phi 部bộ 正chánh 意ý 。 故cố 縱túng/tung 有hữu 施thi 設thiết 託thác 事sự 附phụ 法pháp 。 或hoặc 辨biện 十thập 觀quán 列liệt 名danh 而nhi 已dĩ 。 所sở 明minh 理lý 境cảnh 智trí 行hành 位vị 法pháp 。 能năng 化hóa 所sở 化hóa 。 意ý 在tại 能năng 詮thuyên 。 詮thuyên 中trung 咸hàm 妙diệu 。 為vi 辨biện 詮thuyên 內nội 始thỉ 末mạt 自tự 他tha 。 故cố 具cụ 演diễn 十thập 妙diệu 搜sưu 括quát 一nhất 化hóa 。 出xuất 世thế 大đại 意ý 罄khánh 無vô 不bất 盡tận 。 故cố 不bất 可khả 不bất 了liễu 十thập 妙diệu 大đại 綱cương 。 故cố 撮toát 十thập 妙diệu 為vi 觀quán 法pháp 大đại 體thể 。 若nhược 解giải 迹tích 妙diệu 。 本bổn 妙diệu 非phi 遙diêu 。 應ưng 知tri 但đãn 是thị 離ly 合hợp 異dị 耳nhĩ 。 因nhân 果quả 義nghĩa 一nhất 自tự 他tha 何hà 殊thù 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。

本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất

況huống 體thể 宗tông 用dụng 秖kỳ 是thị 自tự 他tha 因nhân 果quả 法pháp 故cố 。 況huống 復phục 教giáo 相tương/tướng 秖kỳ 是thị 分phân 別biệt 前tiền 之chi 四tứ 章chương 。 使sử 前tiền 四tứ 章chương 與dữ 諸chư 文văn 永vĩnh 異dị 。 若nhược 曉hiểu 斯tư 旨chỉ 則tắc 教giáo 有hữu 歸quy 。 一nhất 期kỳ 縱tung 橫hoành 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 。 世thế 間gian 即tức 空không 假giả 中trung 。 理lý 境cảnh 乃nãi 至chí 利lợi 益ích 咸hàm 爾nhĩ 。 則tắc 止Chỉ 觀Quán 十thập 乘thừa 成thành 今kim 自tự 行hành 因nhân 果quả 。 起khởi 教giáo 一nhất 章chương 成thành 今kim 化hóa 他tha 能năng 所sở 。 則tắc 彼bỉ 此thử 昭chiêu 著trước 法pháp 華hoa 行hành 成thành 。 使sử 功công 不bất 唐đường 捐quyên 。 所sở 詮thuyên 可khả 識thức 。 故cố 更cánh 以dĩ 十thập 門môn 收thu 攝nhiếp 十thập 妙diệu 。 何hà 者giả 。 為vi 實thật 施thí 權quyền 則tắc 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 則tắc 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 法pháp 既ký 教giáo 部bộ 咸hàm 開khai 成thành 妙diệu 。 故cố 此thử 十thập 門môn 不bất 二nhị 為vi 目mục 。 一nhất 一nhất 門môn 下hạ 以dĩ 六lục 即tức 撿kiểm 之chi 。 本bổn 文văn 已dĩ 廣quảng 引dẫn 誠thành 證chứng 。 此thử 下hạ 但đãn 直trực 伸thân 一nhất 理lý 。 使sử 一nhất 部bộ 經kinh 旨chỉ 皎hiệu 在tại 目mục 前tiền 。

一nhất 者giả 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 門môn 。 二nhị 者giả 內nội 外ngoại 不bất 二nhị 門môn 。

三tam 者giả 脩tu 性tánh 不bất 二nhị 門môn 。 四tứ 者giả 因nhân 果quả 不bất 二nhị 門môn 。

五ngũ 者giả 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 門môn 。 六lục 者giả 依y 正chánh 不bất 二nhị 門môn 。

七thất 者giả 自tự 他tha 不bất 二nhị 門môn 。 八bát 者giả 三tam 業nghiệp 不bất 二nhị 門môn 。

九cửu 者giả 權quyền 實thật 不bất 二nhị 門môn 。 十thập 者giả 受thọ 潤nhuận 不bất 二nhị 門môn 。

是thị 中trung 第đệ 一nhất 從tùng 境cảnh 妙diệu 立lập 名danh 。 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 從tùng 智trí 行hành 立lập 名danh 。 第đệ 四tứ 從tùng 位vị 法pháp 立lập 名danh 。 第đệ 五ngũ 第đệ 六lục 第đệ 七thất 從tùng 感cảm 應ứng 神thần 通thông 立lập 名danh 。 第đệ 八bát 第đệ 九cửu 從tùng 說thuyết 法Pháp 立lập 名danh 。 第đệ 十thập 從tùng 眷quyến 屬thuộc 利lợi 益ích 立lập 名danh 。

一nhất 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 且thả 十thập 如như 境cảnh 乃nãi 至chí 無vô 諦đế 。 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 。 總tổng 別biệt 二nhị 意ý 。 總tổng 在tại 一nhất 念niệm 。 別biệt 分phần/phân 色sắc 心tâm 。 何hà 者giả 。 初sơ 十thập 如như 中trung 。 相tương/tướng 唯duy 在tại 色sắc 。 性tánh 唯duy 在tại 心tâm 。 體thể 力lực 作tác 緣duyên 義nghĩa 兼kiêm 心tâm 色sắc 。 因nhân 果quả 唯duy 心tâm 。 報báo 唯duy 約ước 色sắc 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 苦khổ 業nghiệp 兩lưỡng 兼kiêm 惑hoặc 唯duy 在tại 心tâm 。 四Tứ 諦Đế 則tắc 三tam 兼kiêm 色sắc 心tâm 。 滅diệt 唯duy 在tại 心tâm 。 二nhị 諦đế 三tam 諦đế 皆giai 俗tục 具cụ 色sắc 心tâm 。 真chân 中trung 唯duy 心tâm 。 一nhất 實thật 及cập 無vô 。 準chuẩn 此thử 可khả 見kiến 。 既ký 知tri 別biệt 已dĩ 攝nhiếp 別biệt 入nhập 總tổng 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 非phi 心tâm 性tánh 。 一nhất 性tánh 無vô 性tánh 三tam 千thiên 宛uyển 然nhiên 。 當đương 知tri 心tâm 之chi 色sắc 心tâm 即tức 心tâm 名danh 變biến 。 變biến 名danh 為vi 造tạo 。 造tạo 謂vị 體thể 用dụng 。 是thị 則tắc 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 而nhi 色sắc 而nhi 心tâm 。 唯duy 色sắc 唯duy 心tâm 良lương 由do 於ư 此thử 。 故cố 知tri 但đãn 識thức 一nhất 念niệm 。 遍biến 見kiến 己kỷ 他tha 生sanh 佛Phật 。 他tha 生sanh 他tha 佛Phật 尚thượng 與dữ 心tâm 同đồng 。 況huống 己kỷ 心tâm 生sanh 佛Phật 寧ninh 乖quai 一nhất 念niệm 。 故cố 彼bỉ 彼bỉ 境cảnh 法pháp 差sai 而nhi 不bất 差sai 。

二nhị 內nội 外ngoại 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 凡phàm 所sở 觀quán 境cảnh 不bất 出xuất 內nội 外ngoại 。 外ngoại 謂vị 託thác 彼bỉ 依y 正chánh 色sắc 心tâm 即tức 空không 假giả 中trung 。 即tức 空không 假giả 中trung 妙diệu 故cố 。 心tâm 色sắc 體thể 絕tuyệt 唯duy 一nhất 實thật 性tánh 無vô 空không 假giả 中trung 。 色sắc 心tâm 宛uyển 然nhiên 豁hoát 同đồng 真chân 淨tịnh 。 無vô 復phục 眾chúng 生sanh 七thất 方phương 便tiện 異dị 。 不bất 見kiến 國quốc 土độ 淨tịnh 穢uế 差sai 品phẩm 。 而nhi 帝đế 網võng 依y 正chánh 終chung 自tự 炳bỉnh 然nhiên 。 所sở 言ngôn 內nội 者giả 。 先tiên 了liễu 外ngoại 色sắc 心tâm 一nhất 念niệm 無vô 念niệm 。 唯duy 內nội 體thể 三tam 千thiên 即tức 空không 假giả 中trung 。 是thị 則tắc 外ngoại 法pháp 全toàn 為vi 心tâm 性tánh 。 心tâm 性tánh 無vô 外ngoại 攝nhiếp 無vô 不bất 周chu 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 法Pháp 界Giới 有hữu 情tình 性tánh 體thể 無vô 殊thù 一nhất 切thiết 咸hàm 遍biến 。 誰thùy 云vân 內nội 外ngoại 色sắc 心tâm 己kỷ 他tha 。 此thử 即tức 用dụng 向hướng 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 門môn 成thành 。

三tam 脩tu 性tánh 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 性tánh 德đức 秖kỳ 是thị 界giới 如như 一nhất 念niệm 。 此thử 內nội 界giới 如như 三tam 法pháp 具cụ 足túc 。 性tánh 雖tuy 本bổn 爾nhĩ 。 藉tạ 智trí 起khởi 脩tu 。 由do 脩tu 照chiếu 性tánh 。 由do 性tánh 發phát 脩tu 。 在tại 性tánh 則tắc 全toàn 脩tu 成thành 性tánh 。 起khởi 脩tu 則tắc 全toàn 性tánh 成thành 脩tu 。 性tánh 無vô 所sở 移di 。 脩tu 常thường 宛uyển 爾nhĩ 。 脩tu 又hựu 二nhị 種chủng 。

順thuận 脩tu 。 逆nghịch 脩tu 。 順thuận 謂vị 了liễu 性tánh 為vi 行hành 。 逆nghịch 謂vị 背bối/bội 性tánh 成thành 迷mê 。 迷mê 了liễu 二nhị 心tâm 。 心tâm 雖tuy 不bất 二nhị 。 逆nghịch 順thuận 二nhị 性tánh 。 性tánh 事sự 恆hằng 殊thù 。 可khả 由do 事sự 不bất 移di 心tâm 。 則tắc 令linh 迷mê 脩tu 成thành 了liễu 。 故cố 須tu 一nhất 期kỳ 迷mê 了liễu 。 照chiếu 性tánh 成thành 脩tu 。 見kiến 性tánh 脩tu 心tâm 。 二nhị 脩tu 俱câu 泯mẫn 。 又hựu 了liễu 順thuận 脩tu 對đối 性tánh 有hữu 離ly 有hữu 合hợp 。 離ly 謂vị 脩tu 性tánh 各các 三tam 。 合hợp 謂vị 脩tu 二nhị 性tánh 一nhất 。 脩tu 二nhị 各các 三tam 。 共cộng 發phát 性tánh 三tam 。 是thị 則tắc 脩tu 雖tuy 具cụ 九cửu 。 九cửu 秖kỳ 是thị 三tam 。 為vi 對đối 性tánh 明minh 脩tu 。 故cố 合hợp 脩tu 為vi 二nhị 。 二nhị 與dữ 一nhất 性tánh 如như 水thủy 為vi 波ba 。 二nhị 亦diệc 無vô 二nhị 亦diệc 如như 波ba 水thủy 。 應ưng 知tri 性tánh 指chỉ 三tam 障chướng 。 是thị 故cố 具cụ 三tam 。 脩tu 從tùng 性tánh 成thành 。 成thành 三tam 法pháp 爾nhĩ 。 達đạt 無vô 脩tu 性tánh 。 唯duy 一nhất 妙diệu 乘thừa 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 法Pháp 界Giới 洞đỗng 朗lãng 。 此thử 由do 內nội 外ngoại 不bất 二nhị 門môn 成thành 。

四tứ 因nhân 果quả 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 眾chúng 生sanh 心tâm 因nhân 既ký 具cụ 三tam 軌quỹ 。 此thử 因nhân 成thành 果quả 。 名danh 三tam 涅Niết 槃Bàn 。 因nhân 果quả 無vô 殊thù 始thỉ 終chung 理lý 一nhất 。 若nhược 爾nhĩ 。 因nhân 德đức 已dĩ 具cụ 何hà 不bất 住trụ 因nhân 。 但đãn 由do 迷mê 因nhân 各các 自tự 謂vị 實thật 。 若nhược 了liễu 迷mê 性tánh 實thật 唯duy 住trụ 因nhân 。 故cố 久cửu 研nghiên 此thử 因nhân 。 因nhân 顯hiển 名danh 果quả 。 秖kỳ 緣duyên 因nhân 果quả 理lý 一nhất 。 用dụng 此thử 一nhất 理lý 為vi 因nhân 。 理lý 顯hiển 無vô 復phục 果quả 名danh 。 豈khởi 可khả 仍nhưng 存tồn 因nhân 號hiệu 。 因nhân 果quả 既ký 泯mẫn 。 理lý 性tánh 自tự 亡vong 。 秖kỳ 由do 亡vong 智trí 親thân 疎sơ 。 致trí 使sử 迷mê 成thành 厚hậu 薄bạc 。 迷mê 厚hậu 薄bạc 故cố 強cường/cưỡng 分phần/phân 三tam 惑hoặc 。 義nghĩa 開khai 六lục 即tức 名danh 智trí 淺thiển 深thâm 。 故cố 如như 夢mộng 勤cần 加gia 空không 名danh 惑hoặc 絕tuyệt 。 幻huyễn 因nhân 既ký 滿mãn 。 鏡kính 像tượng 果quả 圓viên 。 空không 像tượng 雖tuy 即tức 義nghĩa 同đồng 。 而nhi 空không 虛hư 像tượng 實thật 。 像tượng 實thật 故cố 稱xưng 理lý 本bổn 有hữu 。 空không 虛hư 故cố 迷mê 轉chuyển 應ưng 成thành 性tánh 。 是thị 則tắc 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 立lập 因nhân 果quả 殊thù 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 始thỉ 終chung 體thể 一nhất 。 若nhược 謂vị 因nhân 異dị 果quả 。 因nhân 亦diệc 非phi 因nhân 。 曉hiểu 果quả 從tùng 因nhân 。 因nhân 方phương 克khắc 果quả 。 所sở 以dĩ 三tam 千thiên 在tại 理lý 同đồng 名danh 無vô 明minh 。 三tam 千thiên 果quả 成thành 咸hàm 稱xưng 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 千thiên 無vô 改cải 無vô 明minh 即tức 明minh 。 三Tam 身Thân 並tịnh 常thường 俱câu 體thể 俱câu 用dụng 。 此thử 以dĩ 修tu 性tánh 不bất 二nhị 門môn 成thành 。

五ngũ 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 若nhược 識thức 無vô 始thỉ 即tức 法pháp 性tánh 為vi 無vô 明minh 。 故cố 可khả 了liễu 今kim 無vô 明minh 為vi 法pháp 性tánh 。 法pháp 性tánh 之chi 與dữ 無vô 明minh 。 遍biến 造tạo 諸chư 法pháp 名danh 之chi 為vi 染nhiễm 。 無vô 明minh 之chi 與dữ 法pháp 性tánh 。 遍biến 應ưng 眾chúng 緣duyên 號hiệu 之chi 為vi 淨tịnh 。 濁trược 水thủy 清thanh 水thủy 波ba 濕thấp 無vô 殊thù 。 清thanh 濁trược 雖tuy 即tức 由do 緣duyên 。 而nhi 濁trược 成thành 本bổn 有hữu 。 濁trược 雖tuy 本bổn 有hữu 而nhi 全toàn 體thể 是thị 清thanh 。 以dĩ 二nhị 波ba 理lý 通thông 。 舉cử 體thể 是thị 用dụng 。 故cố 三tam 千thiên 因nhân 果quả 俱câu 名danh 緣duyên 起khởi 。 迷mê 悟ngộ 緣duyên 起khởi 不bất 離ly 剎sát 那na 。 剎sát 那na 性tánh 常thường 。 緣duyên 起khởi 理lý 一nhất 。 一nhất 理lý 之chi 內nội 而nhi 分phần/phân 淨tịnh 穢uế 。 別biệt 則tắc 六lục 穢uế 四tứ 淨tịnh 。 通thông 則tắc 十thập 通thông 淨tịnh 穢uế 。 故cố 知tri 剎sát 那na 染nhiễm 體thể 悉tất 淨tịnh 。 三tam 千thiên 未vị 顯hiển 驗nghiệm 體thể 仍nhưng 迷mê 。 故cố 相tương 似tự 位vị 成thành 六lục 根căn 遍biến 照chiếu 。 照chiếu 分phần/phân 十thập 界giới 。 各các 具cụ 灼chước 然nhiên 。 豈khởi 六lục 根căn 淨tịnh 人nhân 謂vị 十thập 定định 十thập 。 分phần/phân 真chân 垂thùy 迹tích 十thập 界giới 亦diệc 然nhiên 。 乃nãi 由do 果quả 成thành 。 等đẳng 彼bỉ 百bách 界giới 。 故cố 須tu 初sơ 心tâm 而nhi 遮già 而nhi 照chiếu 。 照chiếu 故cố 三tam 千thiên 恆hằng 具cụ 。 遮già 故cố 法pháp 爾nhĩ 空không 中trung 。 終chung 日nhật 雙song 亡vong 終chung 日nhật 雙song 照chiếu 。 不bất 動động 此thử 念niệm 遍biến 應ưng 無vô 方phương 。 隨tùy 感cảm 而nhi 施thí 淨tịnh 穢uế 斯tư 泯mẫn 。 亡vong 淨tịnh 穢uế 故cố 以dĩ 空không 以dĩ 中trung 。 仍nhưng 由do 空không 中trung 轉chuyển 染nhiễm 為vi 淨tịnh 。 由do 了liễu 染nhiễm 淨tịnh 空không 中trung 自tự 亡vong 。 此thử 以dĩ 因nhân 果quả 不bất 二nhị 門môn 成thành 。

六lục 依y 正chánh 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 已dĩ 證chứng 遮già 那na 一nhất 體thể 不bất 二nhị 。 良lương 由do 無vô 始thỉ 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 。 以dĩ 三tam 千thiên 中trung 生sanh 陰ấm 二nhị 千thiên 為vi 正chánh 國quốc 土độ 。 一nhất 千thiên 屬thuộc 依y 。 依y 正chánh 既ký 居cư 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 豈khởi 分phần/phân 能năng 所sở 。 雖tuy 無vô 能năng 所sở 依y 正chánh 宛uyển 然nhiên 。 是thị 則tắc 理lý 性tánh 名danh 字tự 觀quán 行hành 。 已dĩ 有hữu 不bất 二nhị 正chánh 依y 之chi 相tướng 。 故cố 使sử 自tự 他tha 因nhân 果quả 相tương/tướng 攝nhiếp 。 但đãn 眾chúng 生sanh 在tại 理lý 。 果quả 雖tuy 未vị 辦biện 。 一nhất 切thiết 莫mạc 非phi 遮già 那na 妙diệu 境cảnh 。 然nhiên 應ưng 復phục 了liễu 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 體thể 非phi 遍biến 而nhi 遍biến 。 眾chúng 生sanh 理lý 性tánh 非phi 局cục 而nhi 局cục 。 始thỉ 終chung 不bất 改cải 。 大đại 小tiểu 無vô 妨phương 。 因nhân 果quả 理lý 同đồng 。 依y 正chánh 何hà 別biệt 。 故cố 淨tịnh 穢uế 之chi 土thổ/độ 。 勝thắng 劣liệt 之chi 身thân 。 塵trần 身thân 與dữ 法Pháp 身thân 量lượng 同đồng 。 塵trần 國quốc 與dữ 寂tịch 光quang 無vô 異dị 。 是thị 即tức 一nhất 一nhất 塵trần 剎sát 一nhất 切thiết 剎sát 。 一nhất 一nhất 塵trần 身thân 一nhất 切thiết 身thân 。 廣quảng 狹hiệp 勝thắng 劣liệt 難nan 思tư 議nghị 。 淨tịnh 穢uế 方phương 所sở 無vô 窮cùng 盡tận 。 若nhược 非phi 三tam 千thiên 空không 假giả 中trung 。 安an 能năng 成thành 茲tư 自tự 在tại 用dụng 。 如như 是thị 方phương 知tri 生sanh 佛Phật 等đẳng 。 彼bỉ 此thử 事sự 理lý 互hỗ 相tương 收thu 。 此thử 以dĩ 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 門môn 成thành 。

七thất 自tự 他tha 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 隨tùy 機cơ 利lợi 他tha 事sự 乃nãi 憑bằng 本bổn 。 本bổn 謂vị 一nhất 性tánh 具cụ 足túc 自tự 他tha 。 方phương 至chí 果quả 位vị 自tự 即tức 益ích 他tha 。 如như 理lý 性tánh 三tam 德đức 三tam 諦đế 三tam 千thiên 。 自tự 行hành 唯duy 在tại 空không 中trung 。 利lợi 他tha 三tam 千thiên 赴phó 物vật 。 物vật 機cơ 無vô 量lượng 不bất 出xuất 三tam 千thiên 。 能năng 應ưng 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 十thập 界giới 。 界giới 界giới 轉chuyển 現hiện 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 。 土thổ/độ 土thổ/độ 互hỗ 生sanh 不bất 出xuất 寂tịch 光quang 。 眾chúng 生sanh 由do 理lý 具cụ 三tam 千thiên 。 故cố 能năng 感cảm 。 諸chư 佛Phật 由do 三tam 千thiên 理lý 滿mãn 。 故cố 能năng 應ưng 。 應ưng 遍biến 機cơ 遍biến 欣hân 赴phó 不bất 差sai 。 不bất 然nhiên 。 豈khởi 能năng 如như 鏡kính 現hiện 像tượng 。 鏡kính 有hữu 現hiện 像tượng 之chi 理lý 。 形hình 有hữu 生sanh 像tượng 之chi 性tánh 。 若nhược 一nhất 形hình 對đối 不bất 能năng 現hiện 像tượng 。 則tắc 鏡kính 理lý 有hữu 窮cùng 。 形hình 事sự 不bất 通thông 。 若nhược 與dữ 鏡kính 隔cách 則tắc 容dung 有hữu 是thị 理lý 。 無vô 有hữu 形hình 對đối 而nhi 不bất 像tượng 者giả 。 若nhược 鏡kính 未vị 現hiện 像tượng 由do 塵trần 所sở 遮già 。 去khứ 塵trần 由do 人nhân 磨ma 。 像tượng 現hiện 非phi 關quan 磨ma 者giả 。 以dĩ 喻dụ 觀quán 法pháp 大đại 旨chỉ 可khả 知tri 。 應ưng 知tri 理lý 雖tuy 自tự 他tha 具cụ 足túc 。 必tất 藉tạ 緣duyên 了liễu 為vi 利lợi 他tha 功công 。 復phục 由do 緣duyên 了liễu 與dữ 性tánh 一nhất 合hợp 。 方phương 能năng 稱xưng 性tánh 施thi 設thiết 萬vạn 端đoan 。 則tắc 不bất 起khởi 自tự 性tánh 應ưng 無vô 方phương 所sở 。 此thử 由do 依y 正chánh 不bất 二nhị 門môn 成thành 。

八bát 三tam 業nghiệp 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 於ư 化hóa 他tha 門môn 事sự 分phần/phân 三tam 密mật 。 隨tùy 順thuận 物vật 理lý 得đắc 名danh 不bất 同đồng 。 心tâm 輪luân 鑒giám 機cơ 二nhị 輪luân 設thiết 化hóa 。 現hiện 身thân 說thuyết 法Pháp 。 未vị 曾tằng 毫hào 差sai 。 在tại 身thân 分phần/phân 於ư 真chân 應ưng 。 在tại 法pháp 分phần/phân 於ư 權quyền 實thật 。 二nhị 身thân 若nhược 異dị 何hà 故cố 乃nãi 云vân 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 二nhị 說thuyết 若nhược 乖quai 何hà 故cố 乃nãi 云vân 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 唯duy 法Pháp 身thân 應ưng 無vô 垂thùy 世thế 。 若nhược 唯duy 佛Phật 道Đạo 誰thùy 施thí 三tam 乘thừa 。 身thân 尚thượng 無vô 身thân 說thuyết 必tất 非phi 說thuyết 。 身thân 口khẩu 平bình 等đẳng 等đẳng 彼bỉ 意ý 輪luân 。 心tâm 色sắc 一nhất 如như 不bất 謀mưu 而nhi 化hóa 。 常thường 冥minh 至chí 極cực 稱xưng 物vật 施thí 為vi 。 豈khởi 非phi 百bách 界giới 一nhất 心tâm 。 界giới 界giới 無vô 非phi 三tam 業nghiệp 。 界giới 尚thượng 一nhất 念niệm 三tam 業nghiệp 豈khởi 殊thù 。 果quả 用dụng 無vô 虧khuy 因nhân 必tất 稱xưng 果quả 。 若nhược 信tín 因nhân 果quả 。 方phương 知tri 三tam 密mật 有hữu 本bổn 。 百bách 界giới 三tam 業nghiệp 俱câu 空không 假giả 中trung 。 故cố 使sử 稱xưng 宜nghi 遍biến 赴phó 為vi 果quả 。 一nhất 一nhất 應ưng 色sắc 。 一nhất 一nhất 言ngôn 音âm 。 無vô 不bất 百bách 界giới 。 三tam 業nghiệp 具cụ 足túc 。 化hóa 復phục 作tác 化hóa 。 斯tư 之chi 謂vị 歟# 。 故cố 一nhất 念niệm 凡phàm 心tâm 已dĩ 有hữu 理lý 性tánh 三tam 密mật 相tương/tướng 海hải 。 一nhất 塵trần 報báo 色sắc 同đồng 在tại 本bổn 理lý 毘tỳ 羅la 遮già 那na 。 方phương 乃nãi 名danh 為vi 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 此thử 以dĩ 自tự 他tha 不bất 二nhị 門môn 成thành 。

九cửu 權quyền 實thật 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 常thường 鑑giám 法Pháp 界Giới 。 亦diệc 由do 理lý 性tánh 九cửu 權quyền 一nhất 實thật 。 實thật 復phục 九cửu 界giới 權quyền 亦diệc 復phục 然nhiên 。 權quyền 實thật 相tướng 冥minh 百bách 界giới 一nhất 念niệm 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 任nhậm 運vận 常thường 然nhiên 。 至chí 果quả 乃nãi 由do 契khế 本bổn 一nhất 理lý 非phi 權quyền 非phi 實thật 而nhi 權quyền 而nhi 實thật 。 此thử 即tức 如như 前tiền 心tâm 輪luân 自tự 在tại 。 致trí 令linh 心tâm 口khẩu 赴phó 權quyền 實thật 機cơ 。 三tam 業nghiệp 一nhất 念niệm 無vô 乖quai 權quyền 實thật 。 不bất 動động 而nhi 施thí 豈khởi 應ưng 隔cách 異dị 。 對đối 說thuyết 即tức 以dĩ 權quyền 實thật 立lập 稱xưng 。 在tại 身thân 即tức 以dĩ 真chân 應ưng 為vi 名danh 。 三tam 業nghiệp 理lý 同đồng 。 權quyền 實thật 冥minh 合hợp 。 此thử 以dĩ 三tam 業nghiệp 不bất 二nhị 門môn 成thành 。

十thập 受thọ 潤nhuận 不bất 二nhị 門môn 者giả 。 物vật 理lý 本bổn 來lai 性tánh 具cụ 權quyền 實thật 。 無vô 始thỉ 熏huân 習tập 或hoặc 實thật 或hoặc 權quyền 。 權quyền 實thật 由do 熏huân 理lý 恆hằng 平bình 等đẳng 。 遇ngộ 時thời 成thành 習tập 行hạnh 願nguyện 所sở 資tư 。 若nhược 無vô 本bổn 因nhân 。 熏huân 亦diệc 徒đồ 設thiết 。 遇ngộ 熏huân 自tự 異dị 非phi 由do 性tánh 殊thù 。 性tánh 雖tuy 無vô 殊thù 必tất 藉tạ 幻huyễn 發phát 。 幻huyễn 機cơ 幻huyễn 感cảm 幻huyễn 應ưng 幻huyễn 赴phó 。 能năng 應ưng 所sở 化hóa 並tịnh 非phi 權quyền 實thật 。 然nhiên 由do 生sanh 具cụ 非phi 權quyền 非phi 實thật 成thành 權quyền 實thật 機cơ 。 佛Phật 亦diệc 果quả 具cụ 非phi 權quyền 非phi 實thật 為vi 權quyền 實thật 應ưng 。 物vật 機cơ 契khế 應ưng 身thân 土thổ/độ 無vô 偏thiên 。 同đồng 常thường 寂tịch 光quang 無vô 非phi 法Pháp 界Giới 。 故cố 知tri 三tam 千thiên 同đồng 在tại 心tâm 地địa 。 與dữ 佛Phật 心tâm 地địa 三tam 千thiên 不bất 殊thù 。 四tứ 微vi 體thể 同đồng 權quyền 實thật 益ích 等đẳng 。 此thử 以dĩ 權quyền 實thật 不bất 二nhị 門môn 成thành 。

是thị 故cố 十thập 門môn 門môn 門môn 通thông 入nhập 色sắc 心tâm 。 乃nãi 至chí 受thọ 潤nhuận 咸hàm 然nhiên 。 故cố 使sử 十thập 妙diệu 始thỉ 終chung 理lý 一nhất 。 如như 境cảnh 本bổn 來lai 具cụ 三tam 。 依y 理lý 生sanh 解giải 故cố 名danh 為vi 智trí 。 智trí 解giải 導đạo 行hàng 行hàng 解giải 契khế 理lý 。 三tam 法pháp 相tướng 符phù 不bất 異dị 而nhi 異dị 。 而nhi 假giả 立lập 淺thiển 深thâm 。 設thiết 位vị 簡giản 濫lạm 。 三tam 法pháp 秖kỳ 是thị 證chứng 彼bỉ 理lý 三tam 。 下hạ 之chi 五ngũ 章chương 三tam 法pháp 起khởi 用dụng 。 三tam 法pháp 既ký 是thị 一nhất 念niệm 。 三tam 千thiên 即tức 空không 假giả 中trung 。 成thành 故cố 有hữu 用dụng 。 若nhược 了liễu 一nhất 念niệm 。 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 之chi 法pháp 本bổn 迹tích 非phi 遙diêu 。 故cố 重trọng/trùng 述thuật 十thập 門môn 。 令linh 觀quán 行hành 可khả 識thức 。 首thủ 題đề 既ký 爾nhĩ 。 覽lãm 別biệt 為vi 總tổng 。 符phù 文văn 可khả 知tri 。

法Pháp 華Hoa 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤# 卷quyển 第đệ 十thập 四tứ