Pháp Hoa Du Ý –

法Pháp 華Hoa 遊Du 意Ý

隋Tùy 吉Cát 藏Tạng 造Tạo

法pháp 華hoa 遊du 意ý

胡hồ 吉cát 藏tạng 造tạo

開khai 題đề 序tự

蓋cái 聞văn 無vô 上thượng 調điều 御ngự 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 內nội 鏡kính 三Tam 明Minh 。 外ngoại 流lưu 七thất 辨biện 。 蓄súc 莫mạc 限hạn 之chi 質chất 。 適thích 無vô 方phương 之chi 化hóa 。 並tịnh 皆giai 會hội 道đạo 無vô 匪phỉ 稱xưng 機cơ 。 至chí 如như 《# 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 》# 者giả 。 斯tư 乃nãi 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 之chi 格cách 言ngôn 。 究cứu 竟cánh 無vô 餘dư 之chi 極cực 說thuyết 。 理lý 致trí 淵uyên 遠viễn 。 統thống 群quần 典điển 之chi 要yếu 。 文văn 旨chỉ 婉uyển 麗lệ 。 窮cùng 巧xảo 妙diệu 之chi 談đàm 。 三tam 聖thánh 之chi 所sở 揄du 揚dương 。 四tứ 依y 之chi 所sở 頂đảnh 戴đái 。 昔tích 仙tiên 人nhân 薗viên 內nội 未vị 曜diệu 此thử 摩ma 尼ni 。 今kim 靈Linh 鷲Thứu 山Sơn 。 中trung 方phương 灑sái 茲tư 甘cam 露lộ 。 良lương 以dĩ 小tiểu 志chí 前tiền 開khai 故cố 早tảo 馳trì 羊dương 鹿lộc 。 大đại 心tâm 後hậu 發phát 方phương 駕giá 此thử 白bạch 牛ngưu 。 斯tư 實thật 薩tát 埵đóa 之chi 明minh 訓huấn 。 道Đạo 場Tràng 之chi 玄huyền 軌quỹ 也dã 。 此thử 經Kinh 文văn 雖tuy 有hữu 七thất 軸trục 。 義nghĩa 有hữu 二nhị 章chương 。

一nhất 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 二nhị 。 顯hiển 真chân 實thật 義nghĩa 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 者giả 。 開khai 兩lưỡng 種chủng 方phương 便tiện 。 顯hiển 真chân 實thật 義nghĩa 者giả 。 顯hiển 二nhị 種chủng 真chân 實thật 。 假giả 三tam 車xa 於ư 門môn 外ngoại 為vi 引dẫn 耽đam 戲hí 之chi 童đồng 。 設thiết 化hóa 城thành 於ư 道đạo 中trung 以dĩ 接tiếp 疲bì 怠đãi 之chi 眾chúng 。 謂vị 乘thừa 方phương 便tiện 也dã 。 皆giai 是thị 吾ngô 子tử 。 等đẳng 賜tứ 大đại 車xa 。 既ký 知tri 止chỉ 息tức 同đồng 到đáo 寶bảo 所sở 。 謂vị 乘thừa 真chân 實thật 也dã 。 燃nhiên 燈đăng 授thọ 記ký 。 伽già 耶da 成thành 道Đạo 。 王vương 宮cung 誕đản 生sanh 。 雙song 林lâm 唱xướng 滅diệt 。 謂vị 身thân 方phương 便tiện 也dã 。 逸dật 多đa 不bất 見kiến 其kỳ 始thỉ 。 窮cùng 學học 莫mạc 惻trắc 其kỳ 終chung 。 六lục 趣thú 無vô 以dĩ 攝nhiếp 其kỳ 生sanh 。 力lực 負phụ 無vô 以dĩ 化hóa 其kỳ 體thể 。 謂vị 身thân 真chân 實thật 也dã 。 兩lưỡng 門môn 既ký 為vi 方phương 便tiện 。 所sở 以dĩ 言ngôn 麁thô 。 二nhị 種chủng 並tịnh 云vân 真chân 實thật 。 故cố 目mục 之chi 為vi 妙diệu 。 夫phu 借tá 一nhất 以dĩ 破phá 三tam 。 三tam 除trừ 而nhi 一nhất 捨xả 。 假giả 修tu 以dĩ 斥xích 短đoản 。 短đoản 息tức 而nhi 脩tu 忘vong 。 然nhiên 則tắc 言ngôn 窮cùng 慮lự 絕tuyệt 。 何hà 實thật 何hà 權quyền 。 本bổn 性tánh 寂tịch 然nhiên 。 孰thục 開khai 孰thục 覆phú 。 故cố 理lý 超siêu 言ngôn 外ngoại 強cường/cưỡng 稱xưng 為vi 妙diệu 。 為vi 物vật 作tác 軌quỹ 則tắc 目mục 之chi 為vi 法pháp 。 道đạo 玄huyền 像tượng 表biểu 假giả 喻dụ 蓮liên 花hoa 。 所sở 言ngôn 經kinh 者giả 。 妙diệu 顯hiển 無vô 言ngôn 寂tịch 滅diệt 。 古cổ 今kim 莫mạc 改cải 。 體thể 可khả 揩khai 摸mạc 。 故cố 云vân 經kinh 也dã 。

法pháp 華hoa 玄huyền 十thập 門môn 分phân 別biệt 。

一nhất 來lai 意ý 門môn 。 二nhị 宗tông 旨chỉ 門môn 。 三tam 釋thích 名danh 題đề 門môn 。 四tứ 辨biện 教giáo 意ý 門môn 。 五ngũ 顯hiển 密mật 門môn 。 六lục 三tam 一nhất 門môn 。 七thất 功công 用dụng 門môn 。 八bát 弘hoằng 經kinh 門môn 。 九cửu 部bộ 黨đảng 門môn 。 十thập 緣duyên 起khởi 門môn 。

第đệ 一nhất 。 來lai 意ý 門môn 者giả 。

問vấn 。

佛Phật 何hà 因nhân 緣duyên 。 故cố 說thuyết 是thị 《# 妙diệu 法Pháp 花hoa 經kinh 》# 耶da 。 諸chư 佛Phật 不bất 以dĩ 。 無vô 事sự 及cập 少thiểu 因nhân 緣duyên 而nhi 自tự 發phát 言ngôn 。 今kim 有hữu 何hà 等đẳng 大đại 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 是thị 經Kinh 耶da 。

答đáp 。

妙diệu 法Pháp 蓮liên 花hoa 其kỳ 義nghĩa 無vô 量lượng 。 所sở 謂vị 因nhân 緣duyên 。 亦diệc 復phục 非phi 一nhất 。 今kim 略lược 序tự 綱cương 要yếu 開khai 十thập 門môn 。

一nhất 者giả 。 欲dục 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 故cố 說thuyết 是thị 經kinh 。

問vấn 。

始thỉ 自tự 華hoa 嚴nghiêm 之chi 會hội 。 終chung 竟cánh 法pháp 花hoa 前tiền 集tập 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 已dĩ 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 今kim 何hà 因nhân 緣duyên 。 復phục 更cánh 說thuyết 是thị 經Kinh 耶da 。

答đáp 。

有hữu 二nhị 種chủng 菩Bồ 薩Tát 。

一nhất 。 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 。 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 昔tích 以dĩ 來lai 。 為vi 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 今kim 欲dục 為vi 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 故cố 說thuyết 是thị 經kinh 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 知tri 始thỉ 自tự 華hoa 嚴nghiêm 之chi 會hội 。 終chung 竟cánh 法pháp 花hoa 之chi 前tiền 。 為vi 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 為vi 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 菩Bồ 薩Tát 耶da 。

答đáp 。

〈# 踊dũng 出xuất 品phẩm 〉# 云vân

是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 即tức 便tiện 信tín 受thọ 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 除trừ 前tiền 修tu 習tập 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 我ngã 今kim 亦diệc 令linh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。

既ký 稱xưng 。

始thỉ 見kiến 我ngã 身thân

者giả 。 即tức 是thị 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 見kiến 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。

聞văn 我ngã 所sở 說thuyết

謂vị 花hoa 嚴nghiêm 之chi 教giáo 。 故cố 知tri 自tự 昔tích 已dĩ 來lai 為vi 直trực 往vãng 之chi 人nhân 。 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。

除trừ 前tiền 脩tu 習tập 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả

則tắc 知tri 爾nhĩ 前tiền 未vị 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。

如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 我ngã 今kim 亦diệc 令linh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 入nhập 於ư 佛Phật 智trí 慧tuệ

則tắc 知tri 今kim 為vi 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 之chi 人nhân 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 也dã 。

問vấn 。

經kinh 文văn 何hà 故cố 但đãn 據cứ 二nhị 人nhân 。

答đáp 。

初sơ 舉cử 為vi 於ư 大đại 始thỉ 。 後hậu 標tiêu 教giáo 於ư 小tiểu 終chung 。 一nhất 化hóa 中trung 間gian 則tắc 可khả 知tri 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 前tiền 為vi 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 。 後hậu 為vi 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 之chi 人nhân 。

答đáp 。

直trực 往vãng 之chi 人nhân 久cửu 行hành 佛Phật 道Đạo 福phước 德đức 利lợi 根căn 。 是thị 故cố 前tiền 為vi 。 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 之chi 人nhân 不bất 行hành 佛Phật 道Đạo 。 薄bạc 福phước 鈍độn 根căn 。 是thị 故cố 後hậu 為vi 。 故cố 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

有hữu 佛Phật 子tử 心tâm 淨tịnh 。 柔nhu 軟nhuyễn 亦diệc 利lợi 根căn 。 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 所sở 。 而nhi 行hành 深thâm 妙diệu 道Đạo 。 為vì 此thử 諸chư 佛Phật 子tử 。 說thuyết 是thị 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。

鈍độn 根căn 樂nhạo/nhạc/lạc 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 。 貪tham 著trước 於ư 生sanh 死tử 。 於ư 諸chư 無vô 量lượng 佛Phật 。 不bất 行hành 深thâm 妙diệu 道Đạo 。 眾chúng 苦khổ 所sở 惱não 亂loạn 。 為vì 是thị 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。

乃nãi 至chí 。

今kim 正chánh 是thị 其kỳ 時thời 。 決quyết 定định 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。

故cố 知tri 菩Bồ 薩Tát 利lợi 根căn 先tiên 聞văn 大Đại 道Đạo 。 聲Thanh 聞Văn 淺thiển 劣liệt 後hậu 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 明minh 既ký 其kỳ 證chứng 也dã 。

二nhị 者giả 。 欲dục 受thọ 梵Phạm 王Vương 請thỉnh 。 故cố 說thuyết 是thị 經kinh 。

問vấn 云vân 。

昔tích 波Ba 若Nhã 等đẳng 教giáo 已dĩ 明minh 受thọ 梵Phạm 王Vương 請thỉnh 故cố 說thuyết 之chi 。 與dữ 今kim 何hà 異dị 。

答đáp 。

請thỉnh 有hữu 二nhị 時thời 。 酬thù 亦diệc 兩lưỡng 種chủng 。 請thỉnh 二nhị 時thời 者giả 。 初sơ 請thỉnh 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 後hậu 請thỉnh 說thuyết 三tam 乘thừa 枝chi 末mạt 之chi 教giáo 。 酬thù 亦diệc 二nhị 時thời 者giả 。 自tự 昔tích 已dĩ 來lai 受thọ 請thỉnh 說thuyết 。 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 今kim 方phương 得đắc 酬thù 其kỳ 請thỉnh 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 是thị 故cố 今kim 明minh 受thọ 請thỉnh 與dữ 昔tích 為vi 異dị 。 具cụ 如như 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 及cập 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 初sơ 卷quyển 說thuyết 也dã 。

三tam 者giả 。 欲dục 明minh 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 權quyền 實thật 二nhị 智trí 互hỗ 相tương 資tư 成thành 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 。 然nhiên 諸chư 佛Phật 之chi 心tâm 未vị 曾tằng 權quyền 之chi 與dữ 實thật 。 豈khởi 是thị 一nhất 之chi 與dữ 三tam 。 故cố 內nội 外ngoại 並tịnh 冥minh 。 緣duyên 觀quán 俱câu 寂tịch 。 但đãn 於ư 無vô 名danh 相tướng 中trung 假giả 名danh 相tướng 說thuyết 。 欲dục 出xuất 處xứ 眾chúng 生sanh 故cố 。 強cường/cưỡng 稱xưng 權quyền 實thật 。 則tắc 於ư 互hỗ 有hữu 相tương/tướng 資tư 成thành 故cố 。 非phi 實thật 無vô 以dĩ 辨biện 權quyền 。 非phi 權quyền 無vô 以dĩ 辨biện 實thật 。 實thật 有hữu 起khởi 權quyền 之chi 功công 。 權quyền 有hữu 資tư 實thật 之chi 用dụng 。 是thị 以dĩ 文văn 云vân 。

於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam

謂vị 從tùng 實thật 起khởi 權quyền 。

我ngã 設thiết 是thị 方phương 便tiện 。 令linh 得đắc 入nhập 佛Phật 慧tuệ

則tắc 以dĩ 權quyền 通thông 實thật 。 但đãn 稟bẩm 教giáo 之chi 徒đồ 或hoặc 執chấp 權quyền 喪táng 實thật 。 或hoặc 執chấp 實thật 喪táng 權quyền 。 執chấp 權quyền 喪táng 實thật 者giả 。 自tự 昔tích 已dĩ 來lai 執chấp 三tam 乘thừa 教giáo 人nhân 不bất 能năng 悟ngộ 入nhập 。 一nhất 實thật 者giả 也dã 。 執chấp 實thật 喪táng 權quyền 者giả 。 謂vị 稟bẩm 《# 法pháp 花hoa 》# 一Nhất 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 既ký 聞văn 道Đạo 理lý 唯duy 一nhất 。 無vô 有hữu 三tam 乘thừa 。 遂toại 守thủ 其kỳ 理lý 一nhất 失thất 於ư 三tam 用dụng 。 如như 《# 法pháp 花hoa 論luận 》# 釋thích 〈# 藥dược 草thảo 喻dụ 品phẩm 〉# 。

為vi 破phá 菩Bồ 薩Tát 病bệnh 故cố 來lai 。 雖tuy 一nhất 地địa 所sở 生sanh 。 一nhất 雨vũ 所sở 潤nhuận 。 而nhi 諸chư 草thảo 木mộc 。 各các 有hữu 差sai 別biệt 。

此thử 明minh 理lý 雖tuy 是thị 一nhất 隨tùy 緣duyên 有hữu 三tam 。 豈khởi 可khả 守thủ 一nhất 而nhi 失thất 三tam 用dụng 耶da 。 然nhiên 昔tích 稟bẩm 三tam 乘thừa 教giáo 人nhân 既ký 喪táng 於ư 實thật 亦diệc 復phục 失thất 權quyền 。 執chấp 一Nhất 乘Thừa 教giáo 人nhân 既ký 其kỳ 失thất 權quyền 亦diệc 復phục 喪táng 實thật 。 故cố 此thử 二nhị 人nhân 皆giai 失thất 如Như 來Lai 權quyền 實thật 二nhị 智trí 。 並tịnh 住trụ 顛điên 倒đảo 虛hư 妄vọng 斷đoạn 常thường 。 欲dục 破phá 今kim 昔tích 互hỗ 失thất 之chi 緣duyên 。 令linh 識thức 如Như 來Lai 權quyền 實thật 二nhị 智trí 互hỗ 相tương 資tư 成thành 。 既ký 識thức 二nhị 智trí 便tiện 入nhập 佛Phật 慧tuệ 同đồng 歸quy 一nhất 道đạo 。 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 也dã 。

四tứ 者giả 。 欲dục 說thuyết 三tam 淨tịnh 法Pháp 門môn 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 。 然nhiên 眾chúng 生sanh 本bổn 性tánh 。 寂tịch 滅diệt 未vị 曾tằng 垢cấu 淨tịnh 。 雖tuy 非phi 垢cấu 淨tịnh 。 於ư 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 是thị 故cố 成thành 垢cấu 。 但đãn 此thử 垢cấu 重trọng/trùng 眾chúng 生sanh 不bất 可khả 頓đốn 拔bạt 。 故cố 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 漸tiệm 漸tiệm 出xuất 之chi 。 所sở 以dĩ 開khai 三tam 淨tịnh 之chi 教giáo 。

一nhất 者giả 以dĩ 五Ngũ 戒Giới 十Thập 善Thiện 。 淨tịnh 於ư 三tam 塗đồ 。 次thứ 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 以dĩ 淨tịnh 三tam 界giới 。 後hậu 明minh 一nhất 道đạo 以dĩ 淨tịnh 二Nhị 乘Thừa 。 以dĩ 三tam 塗đồ 為vi 重trọng/trùng 苦khổ 。 三tam 界giới 為vi 中trung 苦khổ 。 變biến 易dị 為vi 下hạ 苦khổ 。 故cố 說thuyết 三tam 門môn 以dĩ 淨tịnh 其kỳ 三tam 垢cấu 。 三tam 垢cấu 既ký 滅diệt 則tắc 三tam 淨tịnh 亦diệc 忘vong 。 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 也dã 。 然nhiên 說thuyết 三tam 淨tịnh 為vi 止chỉ 三tam 垢cấu 。 垢cấu 若nhược 不bất 留lưu 淨tịnh 亦diệc 便tiện 息tức 。 了liễu 悟ngộ 諸chư 法pháp 本bổn 性tánh 寂tịch 然nhiên 未vị 曾tằng 垢cấu 淨tịnh 。 乃nãi 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 也dã 。

五ngũ 者giả 。 欲dục 說thuyết 三tam 攝nhiếp 法Pháp 門môn 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 也dã 。 總tổng 談đàm 群quần 聖thánh 垂thùy 教giáo 凡phàm 有hữu 三tam 門môn 。

一nhất 。 攝nhiếp 邪tà 歸quy 正chánh 門môn 。 二nhị 。 攝nhiếp 異dị 歸quy 同đồng 門môn 。 三tam 。 攝nhiếp 因nhân 歸quy 果quả 門môn 。 攝nhiếp 邪tà 歸quy 正chánh 門môn 者giả 。 釋Thích 迦Ca 未vị 出xuất 之chi 前tiền 凡phàm 有hữu 二nhị 邪tà 。

一nhất 。 在tại 家gia 起khởi 愛ái 眾chúng 生sanh 。 二nhị 。 出xuất 家gia 諸chư 見kiến 外ngoại 道đạo 。 此thử 二nhị 並tịnh 乖quai 正Chánh 道Đạo 故cố 稱xưng 為vi 邪tà 。 故cố 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

以dĩ 諸chư 欲dục 因nhân 緣duyên 。 備bị 受thọ 諸chư 苦khổ 毒độc

即tức 起khởi 愛ái 之chi 流lưu 也dã 。

入nhập 邪tà 見kiến 稠trù 林lâm 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 等đẳng

謂vị 諸chư 外ngoại 道đạo 也dã 。 乃nãi 至chí 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 起khởi 愛ái 譬thí 彼bỉ 毒độc 虫trùng 。 諸chư 見kiến 喻dụ 同đồng 惡ác 鬼quỷ 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 攝nhiếp 彼bỉ 二nhị 邪tà 歸quy 五ngũ 乘thừa 之chi 正chánh 。 此thử 二nhị 人nhân 中trung 有hữu 無vô 聞văn 非phi 法pháp 者giả 。 以dĩ 人nhân 天thiên 善thiện 根căn 。 而nhi 成thành 就tựu 之chi 。 有hữu 三tam 乘thừa 根căn 性tánh 者giả 。 以dĩ 三tam 乘thừa 法Pháp 。 而nhi 攝nhiếp 取thủ 之chi 。 故cố 攝nhiếp 彼bỉ 二nhị 邪tà 歸quy 五ngũ 乘thừa 正chánh 也dã 。 二nhị 。 攝nhiếp 異dị 歸quy 同đồng 門môn 者giả 。 若nhược 稟bẩm 教giáo 之chi 徒đồ 聞văn 昔tích 三tam 乘thừa 而nhi 頓đốn 悟ngộ 一nhất 道đạo 者giả 。 不bất 須tu 復phục 更cánh 說thuyết 法Pháp 花hoa 之chi 教giáo 。 但đãn 鈍độn 根căn 之chi 流lưu 雖tuy 捨xả 二nhị 邪tà 更cánh 對đối 執chấp 五ngũ 異dị 。 今kim 欲dục 攝nhiếp 茲tư 五ngũ 異dị 。 同đồng 歸quy 一Nhất 乘Thừa 。 謂vị 攝nhiếp 異dị 歸quy 同đồng 門môn 也dã 。 三tam 。 攝nhiếp 因nhân 歸quy 果quả 門môn 者giả 。 攝nhiếp 前tiền 五ngũ 異dị 同đồng 歸quy 一Nhất 乘Thừa 。 但đãn 是thị 因nhân 行hành 。 今kim 為vi 欲dục 令linh 修tu 因nhân 證chứng 果Quả 故cố 說thuyết 如Như 來Lai 真chân 應ưng 兩lưỡng 身thân 。 謂vị 攝nhiếp 因nhân 歸quy 果quả 門môn 。 《# 法pháp 花hoa 》# 之chi 前tiền 但đãn 有hữu 初sơ 門môn 。 斯tư 經Kinh 既ký 融dung 會hội 一nhất 化hóa 則tắc 具cụ 足túc 三tam 門môn 。 然nhiên 明minh 此thử 三tam 門môn 。 意ý 欲dục 為vi 通thông 寂tịch 滅diệt 無vô 言ngôn 之chi 道đạo 。 令linh 玄huyền 悟ngộ 之chi 賓tân 體thể 斯tư 妙diệu 極cực 未vị 曾tằng 邪tà 正chánh 。 乃nãi 至chí 豈khởi 是thị 因nhân 果quả 耶da 。 故cố 此thử 三tam 門môn 無vô 教giáo 不bất 收thu 。 無vô 理lý 不bất 攝nhiếp 。 如như 空không 之chi 含hàm 萬vạn 像tượng 。 若nhược 海hải 之chi 納nạp 百bách 川xuyên 。

六lục 者giả 。 欲dục 說thuyết 三tam 種chủng 法Pháp 輪luân 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 。 言ngôn 三tam 種chủng 者giả 。

一nhất 者giả 。 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 二nhị 者giả 。 枝chi 末mạt 之chi 教giáo 。 三tam 者giả 。 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 。 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 者giả 。 謂vị 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 。 花hoa 嚴nghiêm 之chi 會hội 純thuần 為vì 菩Bồ 薩Tát 。 開khai 一nhất 因nhân 一nhất 果quả 法Pháp 門môn 。 謂vị 根căn 本bổn 之chi 教giáo 也dã 。 但đãn 薄bạc 福phước 鈍độn 根căn 。 之chi 流lưu 不bất 堪kham 於ư 聞văn 一nhất 因nhân 一nhất 果quả 。 故cố 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 謂vị 枝chi 末mạt 之chi 教giáo 也dã 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 說thuyết 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 陶đào 練luyện 其kỳ 心tâm 。 至chí 今kim 《# 法pháp 花hoa 》# 始thỉ 得đắc 會hội 彼bỉ 三tam 乘thừa 歸quy 於ư 一nhất 道đạo 。 即tức 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 教giáo 也dã 。

問vấn 。

此thử 經Kinh 何hà 處xứ 有hữu 三tam 輪luân 文văn 耶da 。

答đáp 。

〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 云vân

長trưởng 者giả 居cư 師sư 子tử 坐tọa 。 眷quyến 屬thuộc 圍vi 遶nhiễu 。 羅la 列liệt 寶bảo 物vật 。

即tức 指chỉ 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 根căn 本bổn 教giáo 也dã 。

喚hoán 子tử 不bất 得đắc 。 故cố 密mật 遣khiển 二nhị 人nhân 。 脫thoát 珍trân 御ngự 服phục 。 著trước 弊tệ 垢cấu 衣y 。

謂vị 隱ẩn 一nhất 說thuyết 三tam 。 謂vị 枝chi 末mạt 教giáo 也dã 。 如như 富phú 長trưởng 者giả 。 知tri 子tử 志chí 劣liệt 。 柔nhu 伏phục 其kỳ 心tâm 。 乃nãi 教giáo 大đại 智trí 。 謂vị 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 教giáo 。 又hựu 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。 如như 彼bỉ 長trưởng 者giả 。 雖tuy 復phục 身thân 手thủ 有hữu 力lực 。 而nhi 不bất 能năng 用dụng 之chi 。 但đãn 以dĩ 慇ân 懃cần 方phương 便tiện 勉miễn 濟tế 諸chư 子tử 。 火hỏa 宅trạch 之chi 難nạn 。 然nhiên 後hậu 各các 與dữ 。 珍trân 寶bảo 大đại 車xa 。 初sơ 句cú 謂vị 隱ẩn 根căn 本bổn 。 次thứ 句cú 謂vị 起khởi 枝chi 末mạt 。 後hậu 句cú 謂vị 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 。 即tức 三tam 輪luân 分phân 明minh 之chi 證chứng 也dã 。

問vấn 。

初sơ 明minh 根căn 本bổn 。 後hậu 明minh 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 。 此thử 二nhị 何hà 異dị 。

答đáp 。

昔tích 南nam 土thổ/độ 北bắc 方phương 皆giai 言ngôn 。

《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 是thị 究cứu 竟cánh 之chi 教giáo 。 《# 法pháp 花hoa 》# 是thị 未vị 了liễu 之chi 說thuyết 。 今kim 謂vị 不bất 然nhiên 。 此thử 經Kinh 明minh 初sơ 一Nhất 乘Thừa 救cứu 子tử 不bất 得đắc 。 後hậu 辨biện 一Nhất 乘Thừa 救cứu 子tử 方phương 得đắc 。 得đắc 與dữ 未vị 得đắc 義nghĩa 乃nãi 有hữu 殊thù 。 初sơ 後hậu 一Nhất 乘Thừa 更cánh 無vô 有hữu 異dị 。 若nhược 後hậu 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 救cứu 子tử 方phương 得đắc 遂toại 是thị 不bất 了liễu 義nghĩa 教giáo 者giả 。 初sơ 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 救cứu 子tử 不bất 得đắc 亦diệc 是thị 不bất 了liễu 義nghĩa 教giáo 。 若nhược 初sơ 救cứu 子tử 不bất 得đắc 遂toại 是thị 不bất 了liễu 教giáo 者giả 。 則tắc 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 便tiện 欲dục 以dĩ 不bất 了liễu 義nghĩa 法pháp 用dụng 化hóa 群quần 生sanh 。 便tiện 乖quai 諸chư 佛Phật 本bổn 意ý 。 傷thương 父phụ 子tử 恩ân 情tình 也dã 。 今kim 明minh 《# 法pháp 花hoa 》# 與dữ 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 。 所sở 言ngôn 同đồng 者giả 。 明minh 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 故cố 。 〈# 踊dũng 出xuất 品phẩm 〉# 云vân 。

是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 即tức 便tiện 信tín 受thọ 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 除trừ 前tiền 修tu 習tập 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 我ngã 今kim 亦diệc 令linh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。

佛Phật 慧tuệ 即tức 是thị 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 故cố 知tri 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 與dữ 《# 法pháp 花hoa 》# 同đồng 名danh 。 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 諸chư 佛Phật 知tri 見kiến 。 無vô 有hữu 異dị 也dã 。 所sở 言ngôn 異dị 者giả 。 略lược 明minh 五ngũ 種chủng 。

一nhất 。 化hóa 主chủ 異dị 。 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 化hóa 主chủ 多đa 名danh 盧lô 遮già 那na 。 《# 法pháp 花hoa 》# 化hóa 主chủ 稱xưng 為vi 釋Thích 迦Ca 。 又hựu 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 一nhất 佛Phật 所sở 說thuyết 。 《# 法pháp 花hoa 》# 則tắc 普phổ 集tập 分phân 身thân 諸chư 佛Phật 說thuyết 。 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 則tắc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 《# 法pháp 花hoa 》# 則tắc 佛Phật 自tự 說thuyết 。 二nhị 者giả 。 徒đồ 眾chúng 有hữu 異dị 。 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 為vi 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 《# 法pháp 花hoa 》# 為vi 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 人nhân 說thuyết 。 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 純thuần 為vì 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 《# 法pháp 花hoa 》# 雜tạp 為vi 五ngũ 乘thừa 人nhân 說thuyết 。 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 頓đốn 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 《# 法pháp 花hoa 》# 漸tiệm 漸tiệm 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 三tam 。

時thời 節tiết 異dị 。 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 始thỉ 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 《# 法pháp 花hoa 》# 終chung 明minh 究cứu 竟cánh 。 四tứ 。 教giáo 門môn 異dị 。 直trực 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 平bình 等đẳng 大Đại 道Đạo 。 無vô 所sở 破phá 斥xích 。 名danh 為vi 花hoa 嚴nghiêm 教giáo 。 此thử 經Kinh 破phá 三tam 乘thừa 執chấp 固cố 然nhiên 後hậu 始thỉ 得đắc 歸quy 於ư 一nhất 極cực 也dã 。 五ngũ 。 約ước 處xứ 異dị 。 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 七thất 處xứ 八bát 會hội 說thuyết 。 此thử 經Kinh 一nhất 處xứ 一nhất 會hội 說thuyết 。

問vấn 。

《# 法pháp 華hoa 》# 亦diệc 有hữu 多đa 處xứ 多đa 會hội 以dĩ 不phủ 。

答đáp 。

同đồng 在tại 靈Linh 鷲Thứu 山Sơn 。 故cố 唯duy 有hữu 一nhất 處xứ 。 而nhi 約ước 前tiền 後hậu 凡phàm 有hữu 淨tịnh 穢uế 三tam 時thời 。

初sơ 分phân 之chi 經kinh 在tại 穢uế 土thổ/độ 中trung 說thuyết 。 〈# 見kiến 塔tháp 品phẩm 〉# 已dĩ 去khứ 竟cánh 於ư 〈# 屬thuộc 累lũy/lụy/luy 〉# 第đệ 二nhị 分phần 經kinh 在tại 淨tịnh 土độ 中trung 說thuyết 。 〈# 神thần 力lực 〉# 一nhất 品phẩm 十thập 方phương 通thông 為vi 一nhất 土thổ/độ 中trung 。 合hợp 在tại 淨tịnh 穢uế 中trung 說thuyết 。 始thỉ 自tự 〈# 藥dược 王vương 〉# 終chung 訖ngật 〈# 普phổ 賢hiền 勸khuyến 發phát 品phẩm 〉# 還hoàn 在tại 穢uế 土thổ/độ 中trung 說thuyết 。

問vấn 。

三tam 種chủng 法Pháp 輪luân 。 《# 法pháp 花hoa 》# 具cụ 幾kỷ 種chủng 。

答đáp 。

一nhất 往vãng 則tắc 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 為vi 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 自tự 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 之chi 後hậu 《# 法pháp 花hoa 》# 之chi 前tiền 為vi 枝chi 末mạt 之chi 教giáo 。 此thử 經Kinh 則tắc 屬thuộc 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 。 然nhiên 《# 法pháp 花hoa 》# 結kết 束thúc 一nhất 化hóa 。 該cai 羅la 頓đốn 漸tiệm 則tắc 具cụ 足túc 三tam 輪luân 。 然nhiên 此thử 三tam 輪luân 皆giai 是thị 無vô 名danh 相tướng 中trung 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 假giả 名danh 相tướng 說thuyết 。 然nhiên 寂tịch 滅diệt 之chi 道đạo 未vị 曾tằng 有hữu 三tam 亦diệc 無vô 不bất 三tam 。 無vô 所sở 依y 止chỉ 也dã 。

七thất 者giả 。 欲dục 釋thích 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 種chủng 疑nghi 故cố 演diễn 說thuyết 此thử 經Kinh 。 聲Thanh 聞Văn 二nhị 種chủng 疑nghi 。

一nhất 者giả 舊cựu 疑nghi 。 如như 身thân 子tử 云vân 。

我ngã 等đẳng 同đồng 入nhập 法Pháp 性tánh 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 法Pháp 。 而nhi 見kiến 濟tế 度độ 。

又hựu 云vân 。

欲dục 以dĩ 問vấn 世Thế 尊Tôn 。 為vi 失thất 為vi 不bất 失thất 。 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 常thường 懷hoài 此thử 疑nghi 。

謂vị 舊cựu 疑nghi 也dã 。 如như 云vân 。

初sơ 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 心tâm 中trung 大đại 驚kinh 疑nghi

則tắc 是thị 新tân 疑nghi 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 舊cựu 疑nghi 者giả 。 昔tích 稟bẩm 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 既ký 執chấp 道Đạo 理lý 有hữu 三tam 。 或hoặc 疑nghi 退thoái 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 。 或hoặc 疑nghi 進tiến 成thành 佛Phật 道Đạo 。 今kim 疑nghi 者giả 。 疑nghi 佛Phật 所sở 說thuyết 今kim 昔tích 相tương 違vi 。 昔tích 說thuyết 有hữu 三tam 今kim 不bất 應ưng 明minh 一nhất 。 今kim 辨biện 有hữu 一nhất 昔tích 不bất 應ưng 說thuyết 三tam 。 大đại 小tiểu 二nhị 人nhân 聞văn 說thuyết 此thử 經Kinh 。 兩lưỡng 疑nghi 皆giai 息tức 。 故cố 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp 。 疑nghi 網võng 皆giai 已dĩ 除trừ 。 千thiên 二nhị 百bách 羅La 漢Hán 。 悉tất 亦diệc 當đương 作tác 佛Phật 。

問vấn 。 聲Thanh 聞Văn 新tân 舊cựu 二nhị 疑nghi 所sở 有hữu 文văn 證chứng 。 菩Bồ 薩Tát 新tân 舊cựu 疑nghi 出xuất 何hà 文văn 耶da 。

答đáp 。 身thân 子tử 三tam 請thỉnh 中trung 云vân 。 求cầu 佛Phật 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 數số 有hữu 八bát 萬vạn 。 欲dục 聞văn 具cụ 足túc 道Đạo 。 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 有hữu 疑nghi 也dã 。

問vấn 。

八bát 萬vạn 大Đại 士Sĩ 皆giai 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 何hà 容dung 有hữu 此thử 疑nghi 也dã 。

答đáp 。

身thân 子tử 權quyền 行hành 接tiếp 引dẫn 實thật 人nhân 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 府phủ 同đồng 新tân 學học 。 故cố 無vô 過quá 也dã 。

問vấn 。

菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 疑nghi 有hữu 何hà 異dị 也dã 。

答đáp 。

聲Thanh 聞Văn 自tự 謂vị 究cứu 竟cánh 。 聞văn 非phi 究cứu 竟cánh 。 是thị 故cố 生sanh 疑nghi 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 此thử 疑nghi 也dã 。 而nhi 但đãn 有hữu 上thượng 二nhị 種chủng 之chi 疑nghi 。 所sở 以dĩ 為vi 異dị 。

問vấn 。

釋thích 疑nghi 有hữu 何hà 益ích 耶da 。

答đáp 。

若nhược 不bất 釋thích 疑nghi 。 則tắc 聲Thanh 聞Văn 無vô 進tiến 道đạo 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 退thoái 路lộ 。 今kim 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 釋thích 大đại 小tiểu 之chi 疑nghi 。 則tắc 菩Bồ 薩Tát 無vô 退thoái 路lộ 。 聲Thanh 聞Văn 有hữu 進tiến 道đạo 。 是thị 故cố 此thử 經Kinh 。 為vi 益ích 之chi 深thâm 也dã 。

八bát 者giả 。 欲dục 說thuyết 中trung 道Đạo 法Pháp 故cố 說thuyết 此thử 經Kinh 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 知tri 欲dục 說thuyết 中trung 道đạo 耶da 。

答đáp 。

二nhị 周chu 說thuyết 初sơ 皆giai 放phóng 眉mi 間gian 白bạch 豪hào 光quang 明minh 。 上thượng 不bất 以dĩ 頂đảnh 。 下hạ 不bất 以dĩ 足túc 。 放phóng 眉mi 間gian 光quang 明minh 者giả 。 表biểu 二nhị 周chu 之chi 說thuyết 皆giai 明minh 中trung 道Đạo 法Pháp 也dã 。 初sơ 周chu 明minh 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 即tức 是thị 中trung 道đạo 。 第đệ 二nhị 周chu 明minh 一nhất 法Pháp 身thân 。 一nhất 法Pháp 身thân 亦diệc 是thị 中trung 道đạo 。 然nhiên 法Pháp 身thân 更cánh 無vô 有hữu 二nhị 。 隨tùy 義nghĩa 立lập 名danh 。 故cố 知tri 二nhị 周chu 皆giai 明minh 中trung 道đạo 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 明minh 中trung 道đạo 耶da 。

答đáp 。

道đạo 未vị 曾tằng 偏thiên 中trung 。 但đãn 為vi 對đối 昔tích 偏thiên 病bệnh 是thị 故cố 說thuyết 中trung 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 如Như 來Lai 昔tích 說thuyết 五ngũ 乘thừa 為vi 顯hiển 不bất 五ngũ 。 既ký 無vô 有hữu 五ngũ 亦diệc 無vô 不bất 五ngũ 。 本bổn 性tánh 寂tịch 然nhiên 無vô 所sở 依y 倚ỷ 。 名danh 為vi 中Trung 道Đạo 。 中trung 道đạo 即tức 是thị 妙diệu 法Pháp 。 但đãn 稟bẩm 教giáo 之chi 徒đồ 聞văn 昔tích 說thuyết 五ngũ 乘thừa 。 遂toại 作tác 五ngũ 乘thừa 異dị 解giải 。 故cố 墮đọa 在tại 諸chư 邊biên 。 稟bẩm 人nhân 天thiên 乘thừa 者giả 。 墮đọa 在tại 生sanh 死tử 邊biên 。 求cầu 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 乘Thừa 。 者giả 墮đọa 涅Niết 槃Bàn 邊biên 。 學học 三tam 藏tạng 教giáo 者giả 墮đọa 在tại 小tiểu 邊biên 。 學học 摩Ma 訶Ha 衍Diên 者giả 。 墮đọa 在tại 大đại 邊biên 。 乃nãi 至chí 昔tích 稟bẩm 五ngũ 乘thừa 異dị 墮đọa 在tại 異dị 邊biên 。 今kim 聞văn 一Nhất 乘Thừa 作tác 一Nhất 乘Thừa 解giải 者giả 墮đọa 在tại 一nhất 邊biên 。 今kim 破phá 此thử 諸chư 邊biên 令linh 。 心tâm 無vô 所sở 著trước 。 即tức 是thị 《# 妙diệu 法Pháp 蓮liên 花hoa 經kinh 》# 。 故cố 名danh 中Trung 道Đạo 也dã 。

九cửu 者giả 。 欲dục 顯hiển 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 故cố 說thuyết 是thị 經kinh 。 自tự 昔tích 已dĩ 來lai 未vị 具cụ 足túc 顯hiển 身thân 真chân 實thật 真chân 方phương 便tiện 故cố 。 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 及cập 始thỉ 行hành 菩Bồ 薩Tát 猶do 未vị 識thức 佛Phật 。 故cố 不bất 解giải 念niệm 佛Phật 亦diệc 不bất 解giải 禮lễ 佛Phật 。 但đãn 以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 心tâm 念niệm 佛Phật 者giả 。 便tiện 是thị 念niệm 有hữu 所sở 得đắc 竟cánh 不bất 念niệm 佛Phật 。 有hữu 所sở 得đắc 心tâm 禮lễ 佛Phật 。 乃nãi 是thị 禮lễ 有hữu 所sở 得đắc 亦diệc 不bất 禮lễ 佛Phật 。 不bất 禮lễ 不bất 念niệm 。 則tắc 佛Phật 非phi 彼bỉ 師sư 。 彼bỉ 非phi 弟đệ 子tử 。 今kim 既ký 開khai 身thân 方phương 便tiện 身thân 真chân 實thật 。 方phương 解giải 禮lễ 念niệm 。 始thỉ 名danh 師sư 弟đệ 子tử 。

問vấn 。

昔tích 緣duyên 云vân 何hà 未vị 識thức 佛Phật 耶da 。

答đáp 。 昔tích 執chấp 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 三tam 種chủng 。

一nhất 者giả 。 不bất 識thức 本bổn 一nhất 迹tích 多đa 。 二nhị 者giả 。 不bất 識thức 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 應ứng 用dụng 有hữu 生sanh 滅diệt 。 三tam 者giả 。 不bất 識thức 釋Thích 迦Ca 久cửu 證chứng 法Pháp 身thân 非phi 伽già 耶da 成thành 佛Phật 。 為vi 對đối 此thử 三tam 病bệnh 。 故cố 示thị 三tam 種chủng 教giáo 門môn 。

一nhất 者giả 。 普phổ 集tập 分phân 身thân 示thị 本bổn 一nhất 迹tích 多đa 。 明minh 釋Thích 迦Ca 之chi 與dữ 淨tịnh 土độ 之chi 佛Phật 皆giai 是thị 應ưng 迹tích 。 非phi 此thử 淨tịnh 穢uế 乃nãi 為vi 法Pháp 身thân 。 故cố 法Pháp 身thân 不bất 二nhị 。 迹tích 身thân 不bất 一nhất 。 又hựu 若nhược 執chấp 應ưng 身thân 不bất 一nhất 。 法Pháp 身thân 不bất 二nhị 者giả 。 亦diệc 未vị 免miễn 二nhị 見kiến 。 有hữu 所sở 得đắc 心tâm 。 即tức 是thị 不bất 動động 而nhi 應ưng 十thập 方phương 現hiện 前tiền 。 既ký 不bất 動động 而nhi 應ưng 。 雖tuy 應ưng 常thường 寂tịch 。 故cố 此thử 應ưng 身thân 則tắc 是thị 法Pháp 身thân 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

吾ngô 今kim 此thử 身thân 則tắc 是thị 法Pháp 身thân 常thường 寂tịch 而nhi 應ưng

不bất 失thất 應ưng 身thân 故cố 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 開khai 於ư 本bổn 迹tích 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 未vị 始thỉ 二nhị 身thân 。 二nhị 者giả 。 開khai 塔tháp 並tịnh 坐tọa 生sanh 滅diệt 互hỗ 顯hiển 。 多đa 寶bảo 滅diệt 既ký 不bất 滅diệt 。 則tắc 顯hiển 釋Thích 迦Ca 雖tuy 生sanh 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 方phương 便tiện 唱xướng 滅diệt 稱xưng 為vi 應ứng 用dụng 。 若nhược 復phục 言ngôn 法Pháp 身thân 自tự 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 應ưng 身thân 自tự 生sanh 滅diệt 。 還hoàn 成thành 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 滅diệt 二nhị 見kiến 。 今kim 明minh 王vương 宮cung 生sanh 。 生sanh 而nhi 不bất 起khởi 。 雙song 樹thụ 唱xướng 滅diệt 。 滅diệt 而nhi 不bất 失thất 。 故cố 生sanh 滅diệt 宛uyển 然nhiên 未vị 曾tằng 起khởi 謝tạ 。 生sanh 滅diệt 宛uyển 然nhiên 故cố 是thị 應ứng 用dụng 。 未vị 曾tằng 起khởi 謝tạ 稱xưng 為vi 法Pháp 身thân 。 三tam 者giả 。 過quá 去khứ 久cửu 成thành 佛Phật 。 未vị 來lai 不bất 滅diệt 。 稱xưng 為vi 法Pháp 身thân 。 燃nhiên 燈đăng 授thọ 記ký 。 伽già 耶da 成thành 道Đạo 。 自tự 為vi 方phương 便tiện 身thân 。

問vấn 。

釋Thích 迦Ca 久cửu 證chứng 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 有hữu 久cửu 近cận 不phủ 。

答đáp 。

法Pháp 身thân 無vô 久cửu 近cận 。 以dĩ 法Pháp 身thân 無vô 久cửu 近cận 故cố 則tắc 知tri 悟ngộ 亦diệc 無vô 久cửu 近cận 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 悟ngộ 本bổn 悟ngộ 於ư 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 既ký 無vô 久cửu 近cận 故cố 。 則tắc 知tri 悟ngộ 亦diệc 無vô 久cửu 近cận 。 若nhược 爾nhĩ 。 釋Thích 迦Ca 久cửu 悟ngộ 而nhi 實thật 無vô 久cửu 。 當đương 知tri 今kim 近cận 悟ngộ 亦diệc 無vô 有hữu 近cận 。 故cố 知tri 遠viễn 悟ngộ 亦diệc 無vô 有hữu 遠viễn 。 故cố 知tri 近cận 遠viễn 無vô 二nhị 。 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 不bất 失thất 古cổ 今kim 也dã 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 故cố 但đãn 明minh 此thử 三tam 義nghĩa 耶da 。

答đáp 。

就tựu 釋Thích 迦Ca 應ưng 身thân 。 必tất 備bị 此thử 三tam 。 初sơ 則tắc 法Pháp 身thân 不bất 二nhị 。 迹tích 身thân 不bất 一nhất 。 未vị 知tri 不bất 二nhị 之chi 身thân 為vi 有hữu 生sanh 滅diệt 為vi 無vô 生sanh 滅diệt 。 故cố 次thứ 明minh 法Pháp 身thân 無vô 生sanh 滅diệt 。 應ưng 身thân 有hữu 生sanh 滅diệt 。 雖tuy 明minh 法Pháp 身thân 無vô 生sanh 滅diệt 。 應ưng 身thân 有hữu 生sanh 滅diệt 。 未vị 知tri 釋Thích 迦Ca 為vi 始thỉ 證chứng 法Pháp 身thân 。 為vi 久cửu 證chứng 法Pháp 身thân 。 故cố 第đệ 三tam 次thứ 明minh 久cửu 近cận 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 多đa 具cụ 前tiền 二nhị 義nghĩa 。 釋Thích 迦Ca 則tắc 具cụ 足túc 有hữu 三tam 句cú 。

問vấn 。

三Tam 身Thân 云vân 何hà 辨biện 於ư 權quyền 實thật 。

答đáp 。

法Pháp 身thân 但đãn 實thật 而nhi 非phi 權quyền 。 化hóa 身thân 但đãn 權quyền 而nhi 非phi 實thật 。 應ưng 身thân 有hữu 二nhị 句cú 。

一nhất 者giả 內nội 與dữ 法Pháp 身thân 相tương 應ứng 名danh 為vi 應ưng 身thân 。 法Pháp 身thân 既ký 常thường 故cố 應ưng 身thân 亦diệc 常thường 。 此thử 即tức 應ưng 身thân 是thị 實thật 而nhi 非phi 權quyền 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 所sở 謂vị 法pháp 也dã 。 以dĩ 法pháp 常thường 故cố 諸chư 佛Phật 亦diệc 常thường 。

二nhị 者giả 外ngoại 與dữ 大đại 機cơ 相tương 應ứng 淨tịnh 土độ 成thành 佛Phật 故cố 名danh 應ưng 身thân 。 此thử 之chi 應ưng 身thân 是thị 權quyền 而nhi 非phi 實thật 。 故cố 七thất 卷quyển 《# 金kim 光quang 明minh 》# 云vân 。

應ứng 化hóa 兩lưỡng 身thân 是thị 假giả 名danh 有hữu 。 非phi 是thị 真chân 實thật 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 故cố 名danh 曰viết 無vô 常thường 。

則tắc 其kỳ 證chứng 也dã 。 既ký 識thức 三tam 義nghĩa 即tức 便tiện 識thức 佛Phật 。 故cố 今kim 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 倍bội 復phục 增tăng 益ích 。 又hựu 合hợp 此thử 三tam 種chủng 以dĩ 為vi 二nhị 義nghĩa 。

前tiền 之chi 二nhị 義nghĩa 以dĩ 明minh 身thân 之chi 權quyền 實thật 。 後hậu 之chi 一nhất 義nghĩa 以dĩ 明minh 壽thọ 之chi 權quyền 實thật 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 亦diệc 明minh 長trường 壽thọ 與dữ 金kim 剛cang 身thân 。 所sở 以dĩ 但đãn 明minh 此thử 二nhị 者giả 。 眾chúng 生sanh 唯duy 有hữu 形hình 與dữ 壽thọ 命mạng 。 隨tùy 順thuận 之chi 亦diệc 明minh 斯tư 二nhị 也dã 。

問vấn 。

《# 大đại 品phẩm 》# 云vân

云vân 何hà 念niệm 佛Phật 。 以dĩ 無vô 憶ức 故cố 。

既ký 其kỳ 無vô 憶ức 。 云vân 何hà 念niệm 也dã 。

答đáp 。

了liễu 眾chúng 生sanh 與dữ 佛Phật 本bổn 來lai 不bất 二nhị 。 即tức 不bất 見kiến 佛Phật 為vi 所sở 念niệm 。 眾chúng 生sanh 為vi 能năng 念niệm 。 故cố 內nội 外ngoại 並tịnh 忘vong 緣duyên 觀quán 俱câu 寂tịch 。 故cố 名danh 無vô 憶ức 也dã 。

問vấn 。

《# 大đại 品phẩm 》# 可khả 有hữu 斯tư 文văn 。 今kim 經kinh 何hà 處xứ 明minh 斯tư 念niệm 佛Phật 也dã 。

答đáp 。

〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 云vân

如Như 來Lai 如như 實thật 知tri 見kiến 。 三tam 界giới 之chi 相tướng 。 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 若nhược 退thoái 若nhược 出xuất 。 亦diệc 無vô 在tại 世thế 。 及cập 滅diệt 度độ 者giả 。 非phi 實thật 非phi 虛hư 。 非phi 如như 非phi 異dị 。 不bất 如như 三tam 界giới 。 見kiến 於ư 三tam 界giới 。

三tam 界giới 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 故cố 知tri 眾chúng 生sanh 。 與dữ 佛Phật 無vô 二nhị 。 寧ninh 有hữu 能năng 念niệm 所sở 念niệm 義nghĩa 耶da 。 故cố 《# 中trung 論luận 》# 云vân 。

生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 無vô 有hữu 二nhị 際tế 。

眾chúng 生sanh 。 法Pháp 身thân 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 。 斯tư 即tức 經kinh 論luận 大đại 宗tông 。 必tất 須tu 依y 斯tư 禮lễ 念niệm 也dã 。

十thập 者giả 。 欲dục 為vì 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 如như 實thật 分phân 別biệt 。 罪tội 福phước 果quả 報báo 。 故cố 說thuyết 是thị 經kinh 。 如như 一nhất 言ngôn 毀hủy 法pháp 及cập 謗báng 持trì 經Kinh 人nhân 。 則tắc 獲hoạch 廣quảng 大đại 罪tội 報báo 。 一nhất 念niệm 隨tùy 喜hỷ 則tắc 招chiêu 無vô 邊biên 之chi 福phước 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 夫phu 論luận 罪tội 福phước 從tùng 乖quai 符phù 理lý 生sanh 。 此thử 經Kinh 既ký 說thuyết 實thật 理lý 。 故cố 信tín 之chi 福phước 多đa 。 毀hủy 呰tử 之chi 罪tội 重trọng 。 一nhất 舊cựu 疏sớ/sơ 本bổn 明minh 說thuyết 經Kinh 因nhân 緣duyên 甚thậm 廣quảng 。 今kim 略lược 明minh 十thập 門môn 也dã 。

第đệ 二nhị 。 明minh 宗tông 旨chỉ 門môn 者giả 。 自tự 古cổ 至chí 今kim 。 明minh 宗tông 旨chỉ 與dữ 體thể 。 或hoặc 言ngôn 是thị 一nhất 。 或hoặc 言ngôn 是thị 有hữu 異dị 。 言ngôn 其kỳ 異dị 者giả 。 以dĩ 教giáo 為vi 體thể 。 以dĩ 理lý 為vi 宗tông 。 故cố 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 釋thích 七thất 善thiện 文văn 云vân 。

知tri 法Pháp 知tri 義nghĩa

知tri 法pháp 者giả 謂vị 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 知tri 義nghĩa 者giả 謂vị 教giáo 所sở 表biểu 理lý 。 故cố 以dĩ 能năng 表biểu 之chi 教giáo 以dĩ 為vi 經kinh 體thể 。 所sở 表biểu 之chi 理lý 用dụng 以dĩ 為vi 經kinh 宗tông 。 言ngôn 宗tông 體thể 一nhất 者giả 。 所sở 表biểu 之chi 理lý 既ký 是thị 理lý 宗tông 旨chỉ 。 能năng 詮thuyên 之chi 文văn 還hoàn 詮thuyên 宗tông 旨chỉ 。 故cố 宗tông 體thể 不bất 二nhị 。 今kim 明minh 一nhất 之chi 與dữ 異dị 隨tùy 時thời 用dụng 之chi 。 貴quý 在tại 得đắc 悟ngộ 。 義nghĩa 無vô 定định 也dã 。 昔tích 在tại 會hội 稽khể 。 撰soạn 釋thích 法pháp 華hoa 宗tông 旨chỉ 凡phàm 有hữu 十thập 三tam 家gia 。 今kim 略lược 明minh 即tức 世thế 盛thịnh 行hành 。 有hữu 其kỳ 三tam 說thuyết 。

一nhất 云vân 以dĩ 萬vạn 善thiện 之chi 因nhân 為vi 此thử 經Kinh 宗tông 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 斯tư 經Kinh 文văn 雖tuy 有hữu 七thất 軸trục 而nhi 宗tông 歸quy 一Nhất 乘Thừa 。 是thị 者giả 即tức 因nhân 也dã 。 故cố 乘thừa 以dĩ 運vận 出xuất 為vi 義nghĩa 。 運vận 載tái 行hành 人nhân 從tùng 因nhân 至chí 果quả 。 至chí 果quả 則tắc 更cánh 無vô 進tiến 趣thú 。 是thị 故cố 非phi 乘thừa 。 如như 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

是thị 乘thừa 從tùng 三tam 界giới 出xuất 。 到đáo 薩tát 波Ba 若Nhã 中trung 住trụ 。

《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 釋thích 此thử 語ngữ 云vân 。

乘thừa 到đáo 菩Bồ 提Đề 變biến 名danh 種chủng 智trí

故cố 知tri 以dĩ 因nhân 為vi 乘thừa 。 《# 勝thắng 鬘man 經kinh 》# 云vân 。

於ư 佛Phật 果Quả 上thượng 更cánh 無vô 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 事sự

故cố 則tắc 知tri 果quả 非phi 乘thừa 矣hĩ 。

問vấn 。

此thử 經Kinh 初sơ 分phân 明minh 因nhân 門môn 。 後hậu 分phần/phân 辯biện 果quả 門môn 。 云vân 何hà 偏thiên 以dĩ 因nhân 乘thừa 為vi 宗tông 。

答đáp 。

後hậu 章chương 辯biện 果quả 為vi 成thành 前tiền 因nhân 。 以dĩ 行hành 一Nhất 乘Thừa 之chi 因nhân 得đắc 壽thọ 量lượng 之chi 果quả 。 故cố 舉cử 果quả 成thành 因nhân 。 以dĩ 因nhân 為vi 宗tông 。

二nhị 者giả 有hữu 人nhân 言ngôn 。 此thử 經Kinh 以dĩ 果quả 為vi 宗tông 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 夫phu 欲dục 識thức 經kinh 宗tông 宜nghi 觀quán 經kinh 題đề 。 題đề 云vân 妙diệu 法Pháp 者giả 謂vị 如Như 來Lai 靈linh 智trí 為vi 體thể 也dã 。 陶đào 冶dã 塵trần 滓chỉ 眾chúng 塵trần 斯tư 盡tận 故cố 名danh 為vi 妙diệu 。 動động 為vi 物vật 作tác 軌quỹ 即tức 所sở 以dĩ 稱xưng 法pháp 。 自tự 因nhân 位vị 以dĩ 來lai 麁thô 法pháp 未vị 盡tận 。 不bất 得đắc 稱xưng 為vi 妙diệu 。 既ký 以dĩ 果quả 德đức 為vi 妙diệu 法Pháp 。 即tức 以dĩ 果quả 德đức 為vi 經kinh 宗tông 。 是thị 以dĩ 釋Thích 迦Ca 以dĩ 玄huyền 音âm 始thỉ 唱xướng 歎thán 佛Phật 智trí 甚thậm 深thâm 。 多đa 寶bảo 讚tán 善thiện 稱xưng 大đại 惠huệ 平bình 等đẳng 。 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。 三tam 有hữu 人nhân 言ngôn 。 此thử 經Kinh 具cụ 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 為vi 宗tông 。 故cố 初sơ 分phân 明minh 一Nhất 乘Thừa 之chi 因nhân 。 後hậu 章chương 明minh 一Nhất 乘Thừa 之chi 果quả 。 借tá 蓮liên 花hoa 為ví 喻dụ 者giả 。 此thử 花hoa 不bất 有hữu 而nhi 已dĩ 。 有hữu 即tức 花hoa 實thật 俱câu 含hàm 。 此thử 經Kinh 不bất 說thuyết 而nhi 已dĩ 。 說thuyết 即tức 有hữu 因nhân 果quả 雙song 辨biện 也dã 。

問vấn 。

今kim 所sở 明minh 者giả 為vi 與dữ 舊cựu 同đồng 。 為vi 將tương 他tha 異dị 。

答đáp 。

今kim 總tổng 觀quán 經kinh 論luận 。 宜nghi 開khai 四tứ 句cú 不bất 同đồng 。

一nhất 。 破phá 而nhi 不bất 取thủ 。 二nhị 。 取thủ 而nhi 不bất 破phá 。 三tam 。 亦diệc 取thủ 亦diệc 破phá 。 四tứ 。 不bất 取thủ 不bất 破phá 。 言ngôn 破phá 而nhi 不bất 取thủ 者giả 。 今kim 不bất 與dữ 舊cựu 同đồng 亦diệc 不bất 與dữ 舊cựu 異dị 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 求cầu 上thượng 來lai 義nghĩa 不bất 成thành 。 或hoặc 不bất 可khả 與dữ 其kỳ 同đồng 。 或hoặc 不bất 可khả 與dữ 其kỳ 異dị 。 求cầu 上thượng 諸chư 義nghĩa 既ký 不bất 可khả 得đắc 。 與dữ 誰thùy 論luận 同đồng 異dị 耶da 。

問vấn 。

云vân 何hà 求cầu 上thượng 義nghĩa 不bất 成thành 耶da 。

答đáp 。

今kim 以dĩ 三tam 意ý 往vãng 推thôi 。 即tức 知tri 其kỳ 前tiền 義nghĩa 為vi 失thất 。

一nhất 者giả 總tổng 攝nhiếp 三tam 師sư 不bất 出xuất 因nhân 果quả 。 而nhi 正chánh 觀quán 論luận 盛thịnh 破phá 十thập 家gia 因nhân 果quả 。 則tắc 一nhất 切thiết 因nhân 果quả 不bất 成thành 。 今kim 略lược 題đề 數số 門môn 示thị 不bất 成thành 相tương/tướng 。

三tam 師sư 既ký 以dĩ 萬vạn 善thiện 為vi 因nhân 。 壽thọ 量lượng 為vi 果quả 。 為vi 萬vạn 行hạnh 因nhân 內nội 有hữu 壽thọ 量lượng 之chi 果quả 。 為vi 無vô 果quả 耶da 。 如như 若nhược 其kỳ 有hữu 果quả 。 即tức 因nhân 無vô 生sanh 果quả 之chi 能năng 。 果quả 無vô 酬thù 因nhân 之chi 用dụng 。 若nhược 萬vạn 行hạnh 之chi 因nhân 無vô 壽thọ 量lượng 之chi 果quả 。 雖tuy 修tu 萬vạn 行hạnh 終chung 不bất 生sanh 果quả 。 若nhược 萬vạn 行hạnh 因nhân 無vô 果quả 而nhi 生sanh 果quả 者giả 。 萬vạn 惡ác 亦diệc 無vô 佛Phật 果Quả 應ưng 生sanh 佛Phật 果Quả 。 又hựu 《# 大đại 品phẩm 經kinh 》# 云vân 。

若nhược 言ngôn 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 因nhân 中trung 無vô 果quả 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 如như 是thị 之chi 人nhân 。 即tức 謗báng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 繫hệ 屬thuộc 於ư 魔ma 。 是thị 魔ma 眷quyến 屬thuộc 。

豈khởi 是thị 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 義nghĩa 耶da 。 又hựu 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 因nhân 中trung 無vô 果quả 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 是thị 僧Tăng 佉khư 。 衛vệ 世thế 師sư 。 勤cần 沙sa 婆bà 。 若nhược 提đề 子tử 外ngoại 道đạo 之chi 義nghĩa 。 非phi 佛Phật 法Pháp 矣hĩ 。 縱túng/tung 又hựu 修tu 萬vạn 行hạnh 為vi 因nhân 。 壽thọ 量lượng 為vi 果quả 者giả 。 萬vạn 行hạnh 之chi 因nhân 為vi 待đãi 果quả 起khởi 而nhi 滅diệt 。 為vi 不bất 待đãi 果quả 而nhi 滅diệt 。 若nhược 待đãi 果quả 起khởi 而nhi 滅diệt 則tắc 名danh 為vi 常thường 。 若nhược 不bất 待đãi 果quả 起khởi 而nhi 滅diệt 則tắc 名danh 為vi 斷đoạn 。 既ký 是thị 斷đoạn 常thường 則tắc 不bất 成thành 因nhân 果quả 。 以dĩ 何hà 為vi 此thử 經Kinh 宗tông 。 又hựu 既ký 是thị 斷đoạn 常thường 則tắc 障chướng 一Nhất 乘Thừa 妙diệu 法Pháp 。 云vân 何hà 用dụng 障chướng 法pháp 為vi 宗tông 。 又hựu 若nhược 言ngôn 一nhất 念niệm 之chi 善thiện 相tương 續tục 至chí 佛Phật 果Quả 者giả 。 為vi 滅diệt 已dĩ 而nhi 續tục 。 為vi 不bất 滅diệt 而nhi 續tục 。 若nhược 滅diệt 已dĩ 而nhi 續tục 則tắc 有hữu 能năng 續tục 。 無vô 所sở 續tục 。 若nhược 不bất 滅diệt 而nhi 續tục 者giả 則tắc 有hữu 所sở 續tục 。 無vô 能năng 續tục 。 云vân 何hà 續tục 至chí 佛Phật 果Quả 耶da 。 以dĩ 經kinh 論luận 推thôi 之chi 。 並tịnh 無vô 此thử 因nhân 果quả 與dữ 誰thùy 同đồng 異dị 耶da 。 二nhị 者giả 。 縱túng/tung 有hữu 此thử 因nhân 果quả 者giả 。 彼bỉ 便tiện 謂vị 道Đạo 理lý 有hữu 此thử 因nhân 果quả 則tắc 成thành 有hữu 所sở 得đắc 。 經Kinh 云vân 。

有hữu 所sở 得đắc 者giả 。 無vô 道đạo 無vô 果quả

以dĩ 何hà 為vi 宗tông 。 又hựu 有hữu 所sở 得đắc 者giả 。 經Kinh 云vân 。

不bất 動động 不bất 出xuất

都đô 非phi 乘thừa 義nghĩa 。 云vân 何hà 用dụng 為vi 經kinh 宗tông 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

有hữu 所sở 得đắc 者giả 。 名danh 為vi 無vô 明minh

寧ninh 用dụng 無vô 明minh 為vi 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 經kinh 宗tông 。

有hữu 所sở 得đắc 者giả 。 名danh 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu

云vân 何hà 用dụng 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 為vi 眾chúng 德đức 經kinh 宗tông 。

問vấn 。

《# 大đại 品phẩm 》# 與dữ 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 自tự 可khả 論luận 有hữu 得đắc 。 無vô 得đắc 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 明minh 低đê 頭đầu 舉cử 手thủ 一nhất 豪hào 善thiện 之chi 並tịnh 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 豈khởi 簡giản 有hữu 得đắc 之chi 善thiện 非phi 一Nhất 乘Thừa 耶da 。

答đáp 。

得đắc 與dữ 無vô 得đắc 蓋cái 是thị 眾chúng 經kinh 之chi 旨chỉ 歸quy 。 聖thánh 觀quán 之chi 淵uyên 府phủ 。 辨biện 得đắc 失thất 之chi 根căn 本bổn 。 示thị 佛Phật 教giáo 之chi 偏thiên 正chánh 。 豈khởi 不bất 該cai 羅la 《# 法pháp 花hoa 》# 。 又hựu 即tức 此thử 經Kinh 文văn 自tự 辨biện 得đắc 與dữ 無vô 得đắc 。 今kim 略lược 舉cử 三tam 文văn 。

一nhất 。 初sơ 開khai 宗tông 即tức 云vân 。

我ngã 以dĩ 無vô 數số 方phương 便tiện 。 引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 。 令linh 離ly 諸chư 著trước

二nhị 者giả 。 後hậu 〈# 流lưu 通thông 〉# 富phú 樓lâu 那na 歎thán 佛Phật 云vân 。

甚thậm 奇kỳ 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 智trí 惠huệ 方phương 便tiện 拔bạt 出xuất 眾chúng 生sanh 。 處xứ 處xứ 貪tham 著trước

處xứ 處xứ 貪tham 著trước 。 者giả 著trước 小tiểu 著trước 大đại 。 著trước 三tam 著trước 一nhất 。 故cố 知tri 此thử 經Kinh 正chánh 明minh 。 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 又hựu 此thử 經Kinh 盛thịnh 談đàm 寂tịch 滅diệt 。 如như 云vân 。

是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt

又hựu 云vân 。

諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng

寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 即tức 是thị 無vô 得đắc 實thật 相tướng 異dị 名danh 。 不bất 應ưng 言ngôn 此thử 經Kinh 辨biện 有hữu 所sở 得đắc 也dã 。 三tam 者giả 。 則tắc 用dụng 此thử 經Kinh 文văn 責trách 之chi 。 若nhược 言ngôn 乘thừa 是thị 因nhân 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 今kim 講giảng 《# 法pháp 花hoa 》# 宜nghi 以dĩ 《# 法pháp 花hoa 》# 為vi 證chứng 。 《# 法pháp 花hoa 》# 明minh 三tam 車xa 一nhất 車xa 皆giai 悉tất 是thị 果quả 。 故cố 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。

今kim 此thử 三tam 車xa 皆giai 是thị 在tại 門môn 外ngoại

即tức 三tam 界giới 外ngoại 果quả 德đức 為vi 車xa 。 故cố 下hạ 合hợp 譬thí 談đàm 皆giai 以dĩ 果quả 德đức 合hợp 之chi 。 舉cử 涅Niết 槃Bàn 合hợp 羊dương 車xa 。 舉cử 自tự 然nhiên 惠huệ 合hợp 鹿lộc 車xa 。 舉cử 佛Phật 果Quả 四tứ 德đức 智trí 合hợp 牛ngưu 車xa 。 舉cử 大đại 涅Niết 槃Bàn 果quả 德đức 合hợp 大đại 車xa 。 故cố 云vân 。

皆giai 以dĩ 如Như 來Lai 滅diệt 度độ 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi

又hựu 舉cử 佛Phật 果Quả 眾chúng 德đức 以dĩ 合hợp 大đại 車xa 。 故cố 云vân 。

悉tất 與dữ 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 三tam 昧muội

故cố 名danh 等đẳng 賜tứ 大đại 車xa 。 則tắc 知tri 三tam 車xa 一nhất 車xa 皆giai 是thị 果quả 乘thừa 非phi 因nhân 乘thừa 矣hĩ 。 又hựu 此thử 經Kinh 秤xứng 名danh 。

妙diệu 法Pháp

妙diệu 法Pháp 者giả 佛Phật 果Quả 德đức 無vô 不bất 圓viên 。 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 。 故cố 名danh 為vi 妙diệu 。 因nhân 德đức 未vị 圓viên 。 累lũy/lụy/luy 猶do 未vị 盡tận 。 不bất 名danh 為vi 妙diệu 。 則tắc 應ưng 以dĩ 果quả 為vi 正chánh 宗tông 。 因nhân 非phi 正chánh 宗tông 也dã 。 次thứ 問vấn 第đệ 二nhị 。 若nhược 偏thiên 以dĩ 佛Phật 果Quả 為vi 乘thừa 者giả 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 諸chư 子tử 求cầu 車xa 。 佛Phật 即tức 賜tứ 車xa 。 諸chư 子tử 得đắc 車xa 即tức 諸chư 子tử 得đắc 果quả 。 故cố 云vân 乘thừa 是thị 寶bảo 車xa 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 即tức 知tri 以dĩ 因nhân 為vi 乘thừa 寧ninh 非phi 乘thừa 也dã 。 又hựu 《# 大đại 品phẩm 》# 等đẳng 經kinh 皆giai 明minh 乘thừa 是thị 因nhân 義nghĩa 。 何hà 得đắc 偏thiên 用dụng 果quả 為vi 乘thừa 耶da 。 次thứ 破phá 第đệ 三tam 。 因nhân 果quả 為vi 宗tông 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 此thử 經Kinh 初sơ 分phần/phân 始thỉ 終chung 盛thịnh 談đàm 果quả 德đức 。 今kim 略lược 引dẫn 三tam 證chứng 。

一nhất 者giả 。 開khai 宗tông 略lược 說thuyết 歎thán 佛Phật 智trí 惠huệ 甚thậm 深thâm 。 二nhị 者giả 。 廣quảng 說thuyết 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 三tam 者giả 。 多đa 寶bảo 證chứng 說thuyết 歎thán 大đại 惠huệ 平bình 等đẳng 。 故cố 知tri 初sơ 分phần/phân 始thỉ 終chung 盛thịnh 談đàm 果quả 德đức 。 非phi 明minh 因nhân 矣hĩ 。 以dĩ 此thử 眾chúng 義nghĩa 求cầu 三tam 家gia 解giải 釋thích 並tịnh 皆giai 不bất 成thành 。 故cố 無vô 可khả 與dữ 同đồng 異dị 。

問vấn 。

何hà 故cố 要yếu 須tu 洗tẩy 破phá 諸chư 計kế 。

答đáp 。

若nhược 有hữu 因nhân 果quả 等đẳng 見kiến 即tức 。 是thị 有hữu 所sở 得đắc 。 有hữu 所sở 得đắc 名danh 之chi 為vi 麁thô 。 不bất 名danh 為vi 妙diệu 。 有hữu 所sở 得đắc 名danh 為vi 非phi 法pháp 。 不bất 名danh 為vi 法pháp 。 有hữu 所sở 得đắc 即tức 是thị 不bất 淨tịnh 染nhiễm 著trước 。 非phi 是thị 蓮liên 花hoa 。 今kim 息tức 因nhân 果quả 等đẳng 見kiến 即tức 。 是thị 無vô 所sở 得đắc 。 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 名danh 曰viết 妙Diệu 法Pháp 。 稱xưng 為vi 蓮liên 花hoa 。 故cố 是thị 經Kinh 宗tông 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 得đắc 知tri 息tức 有hữu 所sở 得đắc 見kiến 。 即tức 是thị 妙diệu 法Pháp 蓮liên 花hoa 耶da 。

答đáp 。

今kim 略lược 引dẫn 三tam 證chứng 。

一nhất 。 《# 正chánh 觀quán 論luận 》# 云vân 。

從tùng 因nhân 緣duyên 品phẩm 來lai 。 推thôi 求cầu 諸chư 法pháp 。 有hữu 亦diệc 無vô 。 無vô 亦diệc 無vô 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 亦diệc 無vô 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 亦diệc 無vô 。 是thị 名danh 名danh 如như 。 法pháp 性tánh 。 實thật 際tế 。 涅Niết 槃Bàn 。

故cố 知tri 求cầu 有hữu 所sở 得đắc 因nhân 果quả 。 不bất 可khả 得đắc 即tức 是thị 妙diệu 法Pháp 。 二nhị 者giả 。 《# 法pháp 花hoa 論luận 》# 釋thích 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

我ngã 以dĩ 無vô 數số 方phương 便tiện 。 引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 。 令linh 離ly 諸chư 著trước 。 著trước 有hữu 四tứ 種chủng 。

一nhất 者giả 著trước 界giới 。 謂vị 三tam 界giới 等đẳng 。 二nhị 者giả 著trước 地địa 。 謂vị 欲dục 界giới 地địa 乃nãi 至chí 滅diệt 盡tận 定định 地địa 。 三tam 者giả 分phần/phân 著trước 。 謂vị 在tại 家gia 著trước 五ngũ 欲dục 。 出xuất 家gia 著trước 名danh 利lợi 。 四tứ 者giả 乘thừa 著trước 。 著trước 小Tiểu 乘Thừa 。 著trước 大Đại 乘Thừa 等đẳng 。

故cố 知tri 有hữu 所sở 著trước 不bất 名danh 妙diệu 法Pháp 。 無vô 所sở 著trước 即tức 是thị 經Kinh 宗tông 。 三tam 者giả 關quan 中trung 肇triệu 公công 《# 百bách 論luận 。 序tự 》# 云vân 。

蕭tiêu 焉yên 無vô 寄ký 理lý 自tự 玄huyền 會hội 。 儻thảng 然nhiên 靡mĩ 據cứ 事sự 不bất 失thất 真chân 。 變biến 本bổn 之chi 道đạo 著trước 乎hồ 茲tư 矣hĩ 。

故cố 知tri 心tâm 無vô 所sở 依y 。 著trước 即tức 是thị 妙diệu 法Pháp 。 為vi 此thử 經Kinh 宗tông 也dã 。

第đệ 二nhị 。 取thủ 而nhi 不bất 破phá 者giả 。 要yếu 須tu 前tiền 來lai 破phá 洗tẩy 有hữu 所sở 得đắc 執chấp 斷đoạn 常thường 心tâm 畢tất 竟cánh 無vô 遺di 。 然nhiên 後hậu 始thỉ 得đắc 辨biện 佛Phật 因nhân 緣duyên 假giả 名danh 方phương 便tiện 用dụng 。 若nhược 眾chúng 生sanh 應ưng 聞văn 因nhân 為vi 宗tông 得đắc 悟ngộ 即tức 為vi 說thuyết 因nhân 。 應ưng 聞văn 果quả 為vi 宗tông 得đắc 悟ngộ 者giả 即tức 為vi 說thuyết 果quả 。 應ưng 俱câu 聞văn 因nhân 果quả 為vi 宗tông 得đắc 悟ngộ 則tắc 為vi 說thuyết 因nhân 果quả 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 經Kinh 造tạo 論luận 。 意ý 在tại 眾chúng 生sanh 得đắc 悟ngộ 為vi 正chánh 宗tông 。 而nhi 教giáo 無vô 定định 也dã 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 耶da 。

答đáp 。

凡phàm 引dẫn 六lục 證chứng 。

一nhất 者giả 。 《# 文Văn 殊Thù 問vấn 經kinh 》# 云vân 。

十thập 八bát 部bộ 論luận 及cập 本bổn 二nhị 皆giai 從tùng 大Đại 乘Thừa 出xuất 。 無vô 是thị 亦diệc 無vô 非phi 。 我ngã 說thuyết 未vị 來lai 起khởi 。

二nhị 者giả 。 《# 大đại 集tập 經kinh 》# 云vân 。

雖tuy 有hữu 五ngũ 部bộ 不bất 同đồng 。 皆giai 不bất 妨phương 如Như 來Lai 法Pháp 界Giới 。 及cập 大đại 涅Niết 槃Bàn 。

三tam 者giả 。 《# 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 》# 云vân 。

諸chư 佛Phật 唯duy 以dĩ 利lợi 益ích 為vi 定định 而nhi 教giáo 無vô 有hữu 定định

四tứ 者giả 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 明minh 。 六lục 家gia 釋thích 波Ba 若Nhã 。 論luận 主chủ 不bất 判phán 其kỳ 是thị 非phi 。 以dĩ 皆giai 出xuất 佛Phật 口khẩu 並tịnh 能năng 開khai 道đạo 常thường 益ích 物vật 故cố 。 無vô 非phi 正chánh 經kinh 。 五ngũ 者giả 。 《# 中trung 論luận 。 觀quán 法pháp 品phẩm 》# 云vân 。

諸chư 法pháp 無vô 決quyết 定định 相tướng 。 諸chư 佛Phật 有hữu 無vô 量lượng 方phương 便tiện 。 或hoặc 說thuyết 一nhất 切thiết 實thật 。 或hoặc 說thuyết 一nhất 切thiết 不bất 實thật 。 亦diệc 實thật 亦diệc 非phi 實thật 。 非phi 實thật 非phi 非phi 實thật 。 四tứ 句cú 並tịnh 皆giai 得đắc 道Đạo 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。

六lục 者giả 。 求cầu 那na 跋bạt 摩ma 三tam 藏tạng 遺di 文văn 偈kệ 云vân 。

諸chư 論luận 各các 異dị 端đoan 。 修tu 行hành 理lý 無vô 二nhị 。 偏thiên 執chấp 有hữu 是thị 非phi 。 達đạt 者giả 無vô 違vi 諍tranh 。

故cố 知tri 適thích 緣duyên 所sở 宜nghi 教giáo 無vô 定định 也dã 。

第đệ 三tam 。 亦diệc 立lập 亦diệc 破phá 者giả 。 因nhân 果quả 等đẳng 三tam 雖tuy 出xuất 經kinh 文văn 。 非phi 是thị 正chánh 意ý 。 故cố 須tu 破phá 之chi 。 所sở 言ngôn 立lập 者giả 。 今kim 一nhất 往vãng 對đối 上thượng 三tam 師sư 所sở 明minh 。 此thử 經Kinh 以dĩ 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 中trung 道đạo 為vi 體thể 。 因nhân 果quả 等đẳng 為vi 經kinh 大đại 用dụng 。

問vấn 。

因nhân 果quả 等đẳng 為vi 用dụng 。 非phi 因nhân 果quả 為vi 體thể 。 此thử 出xuất 何hà 文văn 。

答đáp 。

〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 中trung 明minh 如như 是thị 大đại 果quả 報báo 。 種chủng 種chủng 性tánh 相tướng 義nghĩa 。 此thử 偈kệ 頌tụng 上thượng 因nhân 果quả 之chi 法pháp 。 次thứ 偈kệ 即tức 云vân 。

是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。

此thử 偈kệ 即tức 明minh 非phi 因nhân 果quả 義nghĩa 。 故cố 知tri 以dĩ 非phi 因nhân 果quả 為vi 體thể 。 因nhân 果quả 等đẳng 為vi 用dụng 。 因nhân 果quả 。 非phi 因nhân 果quả 既ký 爾nhĩ 。 三tam 一nhất 。 近cận 遠viễn 。 權quyền 實thật 亦diệc 然nhiên 。

非phi 三tam 非phi 一nhất 為vi 體thể 。 三tam 一nhất 為vi 用dụng 。 非phi 近cận 非phi 遠viễn 為vi 體thể 。 近cận 遠viễn 為vi 用dụng 。 非phi 權quyền 非phi 實thật 為vi 體thể 。 權quyền 實thật 為vi 用dụng 。 然nhiên 他tha 義nghĩa 但đãn 得đắc 經kinh 用dụng 不bất 識thức 經kinh 體thể 。 既ký 不bất 得đắc 體thể 云vân 何hà 得đắc 用dụng 。 設thiết 使sử 得đắc 用dụng 用dụng 義nghĩa 不bất 成thành 。 若nhược 執chấp 因nhân 是thị 乘thừa 者giả 即tức 斥xích 於ư 果quả 。 執chấp 果quả 是thị 乘thừa 者giả 便tiện 破phá 於ư 因nhân 。 各các 執chấp 因nhân 果quả 即tức 彈đàn 雙song 用dụng 因nhân 果quả 。 而nhi 此thử 經Kinh 始thỉ 終chung 具cụ 四tứ 句cú 明minh 乘thừa 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 因nhân 乘thừa 非phi 果quả 乘thừa 。 即tức 諸chư 子tử 乘thừa 此thử 寶bảo 車xa 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 二nhị 者giả 。 果quả 乘thừa 非phi 因nhân 乘thừa 。 故cố 云vân 。

佛Phật 自tự 住trụ 大Đại 乘Thừa 。 如như 其kỳ 所sở 得đắc 法Pháp 。 定định 慧tuệ 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 此thử 度độ 眾chúng 生sanh 。

三tam 者giả 。 雙song 用dụng 因nhân 果quả 為vi 乘thừa 。 即tức 含hàm 前tiền 二nhị 句cú 。 四tứ 者giả 非phi 因nhân 非phi 果quả 為vi 乘thừa 。 謂vị 。

是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。

問vấn 。

乘thừa 是thị 運vận 出xuất 義nghĩa 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 云vân 何hà 是thị 乘thừa 耶da 。

答đáp 。

說thuyết 非phi 因nhân 果quả 令linh 眾chúng 生sanh 出xuất 四tứ 句cú 越việt 百bách 非phi 。 故cố 名danh 真chân 運vận 出xuất 義nghĩa 也dã 。 又hựu 經Kinh 云vân 。

佛Phật 性tánh 有hữu 五ngũ 種chủng 名danh

五ngũ 種chủng 名danh 中trung 名danh 為vi 一Nhất 乘Thừa 。 而nhi 經kinh 既ký 明minh 佛Phật 性tánh 是thị 非phi 因nhân 果quả 。 一Nhất 乘Thừa 豈khởi 不bất 得đắc 是thị 非phi 因nhân 果quả 耶da 。 雖tuy 有hữu 三tam 句cú 四tứ 句cú 為vi 乘thừa 用dụng 。 第đệ 四tứ 句cú 為vi 乘thừa 體thể 。 故cố 說thuyết 上thượng 三tam 句cú 歸quy 於ư 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 第đệ 四tứ 句cú 亦diệc 由do 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 故cố 有hữu 因nhân 果quả 等đẳng 用dụng 也dã 。

問vấn 。

古cổ 舊cựu 誰thùy 用dụng 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 為vi 經kinh 體thể 耶da 。

答đáp 。

《# 注chú 法pháp 花hoa 經kinh 》# 採thải 江giang 左tả 安an 。 林lâm 。 一nhất 。 遠viễn 。 河hà 右hữu 什thập 。 肇triệu 。 融dung 。 恆hằng 。 八bát 師sư 要yếu 說thuyết 著trước 於ư 經kinh 序tự 。 故cố 云vân 。

出xuất 宅trạch 求cầu 車xa 何hà 小tiểu 何hà 大đại 。 滅diệt 城thành 採thải 寶bảo 孰thục 近cận 孰thục 遠viễn 。 教giáo 凝ngưng 於ư 三tam 一nhất 之chi 表biểu 。 果quả 玄huyền 乎hồ 丈trượng 六lục 之chi 外ngoại 。

也dã 。

第đệ 四tứ 。 非phi 破phá 非phi 立lập 者giả 。 然nhiên 實thật 未vị 曾tằng 有hữu 。 三tam 家gia 義nghĩa 之chi 可khả 破phá 。 亦diệc 未vị 曾tằng 有hữu 。 今kim 義nghĩa 之chi 可khả 立lập 。 若nhược 有hữu 破phá 有hữu 立lập 即tức 是thị 可khả 以dĩ 言ngôn 宣tuyên 。 何hà 謂vị 。

諸chư 法pháp 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 宣tuyên

耶da 。 肇triệu 公công 《# 涅Niết 槃Bàn 論luận 》# 云vân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 無vô 言ngôn 以dĩ 顯hiển 道đạo 。 釋Thích 梵Phạm 絕tuyệt 聽thính 以dĩ 雨vũ 花hoa 。 釋Thích 迦Ca 掩yểm 室thất 於ư 摩Ma 竭Kiệt 提Đề 。 淨tịnh 名danh 杜đỗ 口khẩu 於ư 毘Tỳ 耶Da 離Ly 。 故cố 口khẩu 以dĩ 之chi 而nhi 默mặc 。 豈khởi 曰viết 無vô 辨biện 。 辨biện 所sở 不bất 能năng 言ngôn 。

即tức 是thị 《# 法pháp 花hoa 》# 。

言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt

寂tịch 滅diệt 寧ninh 有hữu 破phá 立lập 之chi 可khả 存tồn 耶da 。 若nhược 能năng 如như 此thử 照chiếu 達đạt 。 即tức 是thị 《# 法pháp 花hoa 》# 之chi 宗tông 旨chỉ 也dã 。 斯tư 之chi 四tứ 句cú 蓋cái 經kinh 論luận 之chi 大đại 宗tông 。 開khai 道đạo 斥xích 病bệnh 之chi 妙diệu 術thuật 也dã 。 必tất 須tu 採thải 之chi 以dĩ 貫quán 通thông 眾chúng 義nghĩa 。

第đệ 三tam 。 釋thích 經kinh 題đề 目mục 。 更cánh 開khai 七thất 門môn 。

一nhất 立lập 名danh 意ý 門môn 。 二nhị 立lập 名danh 不bất 同đồng 門môn 。 三tam 轉chuyển 不bất 轉chuyển 門môn 。 四tứ 具cụ 義nghĩa 多đa 小tiểu 門môn 。 五ngũ 前tiền 後hậu 門môn 。 六lục 翻phiên 譯dịch 門môn 。 七thất 釋thích 名danh 門môn 。

第đệ 一nhất 。 立lập 名danh 意ý 門môn 者giả 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

低đê 羅la 婆bà 姨di 實thật 不bất 食thực 油du 強cường/cưỡng 名danh 食thực 油du 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 爾nhĩ 。 實thật 無vô 名danh 相tướng 強cường/cưỡng 名danh 相tướng 說thuyết 。

涅Niết 槃Bàn 即tức 是thị 法pháp 花hoa 之chi 異dị 名danh 。 涅Niết 槃Bàn 既ký 無vô 名danh 相tướng 強cường/cưỡng 名danh 相tướng 說thuyết 。 法pháp 花hoa 亦diệc 無vô 名danh 相tướng 強cường/cưỡng 名danh 相tướng 說thuyết 。 所sở 以dĩ 強cường/cưỡng 名danh 相tướng 說thuyết 者giả 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 因nhân 名danh 以dĩ 悟ngộ 理lý 。 因nhân 理lý 以dĩ 起khởi 行hành 。 因nhân 行hành 以dĩ 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 也dã 。

二nhị 。 立lập 名danh 不bất 同đồng 門môn 者giả 。 眾chúng 經kinh 或hoặc 佛Phật 自tự 立lập 名danh 。 或hoặc 待đãi 弟đệ 子tử 發phát 問vấn 然nhiên 後hậu 方phương 立lập 。 或hoặc 序tự 品phẩm 之chi 中trung 預dự 前tiền 立lập 名danh 。 或hoặc 正chánh 說thuyết 之chi 內nội 方phương 始thỉ 立lập 名danh 字tự 。 或hoặc 隨tùy 說thuyết 一nhất 義nghĩa 即tức 立lập 名danh 字tự 。 或hoặc 說thuyết 一nhất 經kinh 竟cánh 最tối 後hậu 制chế 名danh 。 或hoặc 一nhất 經kinh 之chi 內nội 但đãn 標tiêu 一nhất 題đề 。 或hoặc 一nhất 經kinh 之chi 內nội 立lập 於ư 多đa 名danh 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 經kinh 立lập 於ư 一nhất 名danh 字tự 。 或hoặc 有hữu 一nhất 部bộ 無vô 別biệt 立lập 名danh 。 立lập 名danh 不bất 同đồng 略lược 有hữu 五ngũ 雙song 十thập 義nghĩa 。 具cụ 如như 《# 淨tịnh 名danh 玄huyền 義nghĩa 》# 已dĩ 廣quảng 述thuật 之chi 。 今kim 此thử 《# 法pháp 花hoa 》# 是thị 佛Phật 於ư 正chánh 說thuyết 中trung 自tự 立lập 名danh 字tự 。 若nhược 依y 經kinh 。 佛Phật 但đãn 立lập 一nhất 名danh 。 若nhược 《# 法pháp 花hoa 論luận 》# 。 明minh 一nhất 部bộ 始thỉ 終chung 有hữu 十thập 七thất 種chủng 名danh 字tự 。 如như 彼bỉ 廣quảng 說thuyết 也dã 。

三tam 。 轉chuyển 不bất 轉chuyển 門môn 者giả 。 一nhất 切thiết 佛Phật 經Kinh 。 立lập 名danh 有hữu 二nhị 。

一nhất 者giả 。 名danh 字tự 古cổ 今kim 不bất 轉chuyển 。 二nhị 者giả 。 隨tùy 佛Phật 出xuất 世thế 名danh 字tự 改cải 易dị 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

或hoặc 名danh 法pháp 鏡kính 或hoặc 云vân 名danh 甘cam 露lộ 鼓cổ

等đẳng 。 今kim 此thử 《# 法pháp 花hoa 經kinh 》# 於ư 二nhị 種chủng 中trung 名danh 字tự 古cổ 今kim 不bất 轉chuyển 。 故cố 大Đại 通Thông 智Trí 勝Thắng 佛Phật 。 威uy 音âm 王vương 。 二nhị 萬vạn 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。 及cập 釋Thích 迦Ca 佛Phật 所sở 說thuyết 。 皆giai 稱xưng 妙diệu 法Pháp 蓮liên 花hoa 。 所sở 以dĩ 有hữu 轉chuyển 不bất 轉chuyển 門môn 者giả 。 蓋cái 是thị 隨tùy 宜nghi 不bất 同đồng 。 適thích 時thời 而nhi 說thuyết 也dã 。

四tứ 。 具cụ 義nghĩa 多đa 少thiểu 門môn 者giả 。 眾chúng 經kinh 立lập 名danh 多đa 小tiểu 無vô 定định 。 或hoặc 一nhất 義nghĩa 立lập 名danh 。 或hoặc 二nhị 義nghĩa 立lập 名danh 。 或hoặc 三tam 義nghĩa 標tiêu 名danh 。 一nhất 義nghĩa 立lập 名danh 者giả 。 或hoặc 但đãn 人nhân 。 但đãn 法pháp 。 但đãn 處xứ 。 但đãn 時thời 。 但đãn 事sự 。 但đãn 喻dụ 。 但đãn 人nhân 者giả 。 《# 提đề 謂vị 》# 之chi 流lưu 。 但đãn 法pháp 者giả 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 之chi 例lệ 。 但đãn 處xứ 者giả 。 如như 《# 楞lăng 伽già 》# 也dã 。 此thử 翻phiên 為vi 度độ 處xứ 。 但đãn 時thời 者giả 。 即tức 《# 時thời 非phi 時thời 經kinh 》# 也dã 。 但đãn 事sự 者giả 。 謂vị 《# 枯khô 樹thụ 經kinh 》# 等đẳng 也dã 。 但đãn 喻dụ 者giả 。 《# 金kim 光quang 明minh 》# 等đẳng 也dã 。 二nhị 義nghĩa 立lập 名danh 者giả 。 或hoặc 法pháp 譬thí 雙song 舉cử 。 如như 《# 妙diệu 法Pháp 蓮liên 花hoa 》# 。 或hoặc 人nhân 法pháp 俱câu 題đề 。 如như 《# 維duy 摩ma 詰cật 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 》# 等đẳng 也dã 。 三tam 義nghĩa 立lập 名danh 者giả 。 如như 《# 勝thắng 鬘man 師sư 子tử 吼hống 一Nhất 乘Thừa 大đại 方phương 便tiện 》# 。 勝thắng 鬘man 者giả 謂vị 為vi 人nhân 名danh 也dã 。 師sư 子tử 吼hống 謂vị 喻dụ 名danh 。 一Nhất 乘Thừa 大đại 方phương 便tiện 即tức 法pháp 名danh 也dã 。

五ngũ 。 前tiền 後hậu 門môn 者giả 。 依y 天Thiên 竺Trúc 梵Phạm 本bổn 前tiền 皆giai 無vô 題đề 。 但đãn 云vân 悉tất 曇đàm 。 此thử 言ngôn 好hảo/hiếu 法pháp 亦diệc 名danh 成thành 就tựu 。 立lập 名danh 皆giai 在tại 經kinh 末mạt 。 而nhi 迴hồi 後hậu 在tại 初sơ 者giả 。 蓋cái 是thị 翻phiên 經kinh 之chi 人nhân 隨tùy 震chấn 旦đán 國quốc 法pháp 。 欲dục 令linh 因nhân 名danh 字tự 不bất 同đồng 。 識thức 部bộ 類loại 差sai 別biệt 故cố 也dã 。

六lục 。 翻phiên 譯dịch 門môn 者giả 。 依y 梵Phạm 本bổn 云vân 。

薩tát 達đạt 摩ma 分phần/phân 陀đà 利lợi 修tu 多đa 羅la

竺trúc 法pháp 護hộ 翻phiên 薩tát 為vi 正chánh 。 故cố 云vân 。

正Chánh 法Pháp 花Hoa 經Kinh

晉tấn 羅la 什thập 翻phiên 薩tát 為vi 妙diệu 。 故cố 云vân 。

妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 花Hoa 經Kinh

逕kính 山sơn 慧tuệ 遠viễn 雙song 用dụng 前tiền 二nhị 。 更cánh 加gia 兩lưỡng 名danh 。 謂vị 。

真chân 法pháp 好hảo/hiếu 法pháp

今kim 謂vị 天Thiên 竺Trúc 一nhất 題đề 名danh 具cụ 含hàm 眾chúng 義nghĩa 。 譯dịch 經kinh 之chi 人nhân 隨tùy 取thủ 一nhất 義nghĩa 故cố 各các 別biệt 翻phiên 之chi 耳nhĩ 。 所sở 言ngôn 具cụ 含hàm 多đa 義nghĩa 者giả 。 然nhiên 諸chư 佛Phật 所sở 。 行hành 之chi 道đạo 未vị 曾tằng 邪tà 正chánh 。 為vi 對đối 內nội 外ngoại 二nhị 邪tà 故cố 立lập 為vi 正chánh 。

一nhất 者giả 。 九cửu 十thập 六lục 種chủng 。 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 稱xưng 之chi 為vi 邪tà 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 之chi 法pháp 目mục 之chi 為vi 正chánh 。 故cố 對đối 彼bỉ 異dị 道đạo 之chi 邪tà 明minh 佛Phật 道Đạo 為vi 正chánh 。 二nhị 者giả 。 昔tích 執chấp 五ngũ 乘thừa 之chi 異dị 。 乖quai 於ư 一nhất 道đạo 。 名danh 之chi 為vi 邪tà 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 道đạo 尚thượng 無vô 二nhị 。 寧ninh 得đắc 有hữu 五ngũ 。 故cố 執chấp 於ư 五ngũ 異dị 乖quai 於ư 一nhất 道đạo 。 故cố 稱xưng 為vi 邪tà 。 以dĩ 對đối 彼bỉ 二nhị 邪tà 故cố 。 明minh 佛Phật 所sở 行hành 道Đạo 。 稱xưng 為vi 正Chánh 法Pháp 。 言ngôn 妙diệu 法Pháp 者giả 。 諸chư 佛Phật 所sở 行hành 。 之chi 道đạo 未vị 曾tằng 麁thô 妙diệu 。 為vi 對đối 二nhị 麁thô 故cố 歎thán 美mỹ 為vi 妙diệu 。

一nhất 者giả 。 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 之chi 法pháp 有hữu 字tự 無vô 義nghĩa 。 是thị 即tức 淺thiển 近cận 之chi 法pháp 。 故cố 名danh 為vi 麁thô 。 出xuất 世thế 之chi 法Pháp 。 有hữu 字tự 有hữu 義nghĩa 。 目mục 之chi 為vi 妙diệu 。 二nhị 者giả 。 對đối 五ngũ 乘thừa 之chi 麁thô 。 故cố 歎thán 佛Phật 乘thừa 為vi 妙diệu 。 又hựu 五ngũ 乘thừa 是thị 方phương 便tiện 之chi 說thuyết 故cố 稱xưng 為vi 麁thô 。 一Nhất 乘Thừa 是thị 真chân 實thật 之chi 法Pháp 。 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 。 次thứ 言ngôn 真chân 法pháp 者giả 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 外ngoại 道đạo 之chi 法pháp 目mục 之chi 為vi 偽ngụy 。 諸chư 佛Phật 所sở 行hành 。 稱xưng 之chi 為vi 真chân 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

是thị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 虛hư 假giả 詐trá 稱xưng 。 無vô 有hữu 真Chân 諦Đế

故cố 明minh 佛Phật 法Pháp 有hữu 於ư 真Chân 諦Đế 。 次thứ 對đối 五ngũ 乘thừa 之chi 偽ngụy 以dĩ 辨biện 一Nhất 乘Thừa 之chi 真chân 。 故cố 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 則tắc 非phi 真chân 。

二nhị 尚thượng 非phi 真chân 。 況huống 五ngũ 乘thừa 實thật 耶da 。 言ngôn 好hảo/hiếu 法pháp 者giả 亦diệc 有hữu 二nhị 。

一nhất 。 對đối 外ngoại 道đạo 邪tà 見kiến 。 名danh 為vi 惡ác 法pháp 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 正chánh 見kiến 稱xưng 為vi 好hảo/hiếu 法pháp 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

求cầu 二Nhị 乘Thừa 者giả 名danh 為vi 不bất 善thiện 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 名danh 為vi 之chi 善thiện 。

善thiện 即tức 是thị 好hảo/hiếu 法pháp 。

問vấn 。

一Nhất 乘Thừa 教giáo 起khởi 但đãn 應ứng 對đối 彼bỉ 五ngũ 乘thừa 。 何hà 故cố 亦diệc 對đối 外ngoại 道đạo 耶da 。

答đáp 。

涅Niết 槃Bàn 教giáo 乃nãi 斥xích 三tam 修tu 比Bỉ 丘Khâu 。 而nhi 復phục 簡giản 外ngoại 道đạo 故cố 。 外ngoại 道đạo 無vô 有hữu 真Chân 諦Đế 。 及cập 盜đạo 竊thiết 佛Phật 常thường 。 今kim 明minh 佛Phật 法Pháp 為vi 妙diệu 。 豈khởi 不bất 對đối 外ngoại 道đạo 非phi 妙diệu 及cập 五ngũ 乘thừa 之chi 麁thô 耶da 。

問vấn 。

既ký 具cụ 四tứ 名danh 。 何hà 故cố 獨độc 稱xưng 為vi 妙diệu 。

答đáp 。

凡phàm 有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 經kinh 有hữu 妙diệu 文văn 而nhi 無vô 正chánh 稱xưng 。 如như 云vân 。

我ngã 法Pháp 妙diệu 難nan 思tư

又hựu 云vân 。

是thị 乘thừa 微vi 妙diệu 。 清thanh 淨tịnh 第đệ 一nhất

即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。 二nhị 者giả 。 妙diệu 是thị 精tinh 微vi 深thâm 遠viễn 之chi 稱xưng 。 立lập 妙diệu 名danh 則tắc 稱xưng 歎thán 義nghĩa 便tiện 。 以dĩ 我ngã 法pháp 微vi 妙diệu 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 及cập 以dĩ 始thỉ 行hành 菩Bồ 薩Tát 不bất 能năng 思tư 量lượng 義nghĩa 。 若nhược 云vân 我ngã 法pháp 正chánh 難nan 思tư 義nghĩa 。 則tắc 方phương 言ngôn 不bất 巧xảo 。 於ư 義nghĩa 不bất 便tiện 也dã 。 三tam 者giả 。 次thứ 就tựu 義nghĩa 推thôi 。 夫phu 正chánh 以dĩ 形hình 耶da 受thọ 稱xưng 。 妙diệu 以dĩ 待đãi 麁thô 得đắc 名danh 。 宜nghi 以dĩ 九cửu 十thập 六lục 法pháp 為vi 邪tà 。 如Như 來Lai 五ngũ 乘thừa 之chi 法pháp 稱xưng 正chánh 。 故cố 正chánh 在tại 五ngũ 乘thừa 之chi 法pháp 也dã 。 五ngũ 乘thừa 雖tuy 正chánh 。 正chánh 而nhi 猶do 麁thô 。 唯duy 一Nhất 乘Thừa 之chi 法pháp 乃nãi 稱xưng 為vi 妙diệu 。 故cố 妙diệu 主chủ 於ư 一nhất 也dã 。 不bất 得đắc 云vân 外ngoại 道đạo 為vi 麁thô 。 五ngũ 乘thừa 為vi 妙diệu 。 亦diệc 不bất 得đắc 云vân 五ngũ 乘thừa 為vi 邪tà 。 一Nhất 乘Thừa 為vi 正chánh 。 外ngoại 道đạo 之chi 形hình 佛Phật 法Pháp 。 其kỳ 猶do 石thạch 之chi 與dữ 玉ngọc 。 五ngũ 乘thừa 之chi 與dữ 一Nhất 乘Thừa 。 同đồng 皆giai 是thị 玉ngọc 。 但đãn 玉ngọc 有hữu 精tinh 麁thô 。 故cố 以dĩ 五ngũ 乘thừa 為vi 麁thô 。 一Nhất 乘Thừa 為vi 妙diệu 也dã 。

第đệ 七thất 。 釋thích 名danh 門môn 。 今kim 解giải 達đạt 摩ma 之chi 法pháp 則tắc 釋thích 妙diệu 義nghĩa 。 此thử 經Kinh 文văn 雖tuy 七thất 軸trục 。 宗tông 歸quy 一Nhất 乘Thừa 。 宜nghi 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 之chi 法pháp 為vi 妙diệu 。 故cố 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。

是thị 乘thừa 微vi 妙diệu 。 清thanh 淨tịnh 第đệ 一nhất 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 為vi 無vô 有hữu 上thượng 。

此thử 偈kệ 對đối 四tứ 乘thừa 之chi 麁thô 歎thán 佛Phật 乘thừa 為vi 妙diệu 。 上thượng 半bán 對đối 二Nhị 乘Thừa 之chi 麁thô 嘆thán 佛Phật 乘thừa 為vi 妙diệu 。 下hạ 半bán 對đối 人nhân 天thiên 乘thừa 之chi 麁thô 嘆thán 佛Phật 乘thừa 為vi 妙diệu 。

是thị 乘thừa

者giả 。 謂vị 佛Phật 乘thừa 也dã 。

微vi 妙diệu 清thanh 淨tịnh

者giả 。 歎thán 佛Phật 乘thừa 也dã 。 以dĩ 德đức 無vô 不bất 圓viên 故cố 云vân 微vi 妙diệu 。 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 。 又hựu 夫phu 論luận 累lũy/lụy/luy 者giả 所sở 謂vị 麁thô 也dã 。 在tại 麁thô 既ký 盡tận 則tắc 眾chúng 德đức 並tịnh 圓viên 。 累lũy/lụy/luy 盡tận 德đức 圓viên 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 。 又hựu 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 不bất 可khả 為vi 有hữu 。 德đức 無vô 不bất 圓viên 不bất 可khả 言ngôn 無vô 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 則tắc 中trung 道đạo 之chi 法pháp 。 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 。 同đồng 大đại 涅Niết 槃Bàn 空không 不bất 空không 義nghĩa 。 以dĩ 空không 無vô 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 不bất 可khả 言ngôn 有hữu 。 有hữu 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 不bất 可khả 言ngôn 無vô 。 而nhi 一Nhất 乘Thừa 與dữ 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 更cánh 無vô 有hữu 異dị 。 故cố 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。

舉cử 大đại 涅Niết 槃Bàn 合hợp 於ư 大đại 車xa

故cố 云vân 。

不bất 令linh 有hữu 人nhân 。 獨độc 得đắc 滅diệt 度độ 。 皆giai 以dĩ 如Như 來Lai 滅diệt 度độ 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。

則tắc 其kỳ 證chứng 也dã 。 所sở 言ngôn 第đệ 一nhất 者giả 。 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

唯duy 有hữu 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 無vô 有hữu 餘dư 乘thừa 。 若nhược 二nhị 若nhược 三tam 。

則tắc 知tri 第đệ 一nhất 之chi 名danh 對đối 二nhị 三tam 而nhi 起khởi 也dã 。 以dĩ 二nhị 三tam 乘thừa 累lũy/lụy/luy 猶do 未vị 盡tận 。 德đức 猶do 未vị 圓viên 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 但đãn 見kiến 於ư 空không 。 不bất 見kiến 不bất 空không 。 故cố 不bất 行hành 中trung 道đạo 。 不bất 得đắc 稱xưng 為vi 第đệ 一nhất 。

諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 德đức 無vô 不bất 圓viên 。 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 。 具cụ 見kiến 空không 與dữ 不bất 空không 義nghĩa 。 行hành 於ư 中Trung 道Đạo 。 故cố 稱xưng 為vi 第đệ 一nhất 也dã 。

於ư 諸chư 世thế 間gian 。 為vi 無vô 有hữu 上thượng

人nhân 天thiên 為vi 世thế 間gian 。 世thế 間gian 乘thừa 則tắc 非phi 妙diệu 。 故cố 云vân 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 為vi 無vô 有hữu 上thượng 也dã 。

上thượng 來lai 總tổng 釋thích 偈kệ 竟cánh 。 今kim 次thứ 別biệt 釋thích 偈kệ 文văn 。 夫phu 造tạo 十thập 惡ác 業nghiệp 。 報báo 感cảm 三tam 途đồ 故cố 稱xưng 為vi 麁thô 。 五Ngũ 戒Giới 招chiêu 得đắc 人nhân 報báo 則tắc 以dĩ 人nhân 乘thừa 為vi 妙diệu 。 人nhân 乘thừa 樂lạc 少thiểu 苦khổ 多đa 。 故cố 稱xưng 為vi 麁thô 。 十Thập 善Thiện 感cảm 得đắc 天thiên 身thân 則tắc 苦khổ 少thiểu 樂lạc 多đa 則tắc 天thiên 乘thừa 為vi 妙diệu 。 人nhân 天thiên 未vị 勉miễn 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 故cố 名danh 為vi 麁thô 。 聲Thanh 聞Văn 得đắc 出xuất 三tam 界giới 。 故cố 名danh 為vi 妙diệu 。 聲Thanh 聞Văn 福phước 少thiểu 鈍độn 根căn 稱xưng 之chi 為vi 麁thô 。 緣Duyên 覺Giác 福phước 厚hậu 利lợi 根căn 名danh 之chi 為vi 妙diệu 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 累lũy/lụy/luy 猶do 未vị 盡tận 。 德đức 猶do 未vị 圓viên 故cố 稱xưng 為vi 麁thô 。 唯duy 有hữu 佛Phật 乘thừa 德đức 無vô 不bất 圓viên 。 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 。

問vấn 。

今kim 明minh 一Nhất 乘Thừa 為vi 妙diệu 。 與dữ 舊cựu 何hà 異dị 。

答đáp 。

釋thích 此thử 經Kinh 者giả 凡phàm 有hữu 三tam 說thuyết 。

一nhất 云vân 。 此thử 經Kinh 雖tuy 辨biện 一Nhất 乘Thừa 之chi 因nhân 。 猶do 感cảm 無vô 常thường 之chi 果quả 。 是thị 以dĩ 文văn 云vân 。

過quá 去khứ 過quá 塵trần 沙sa 未vị 來lai 。 復phục 倍bội 上thượng 數số

又hựu 〈# 藥dược 草thảo 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。

究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 終chung 歸quy 於ư 空không

終chung 歸quy 於ư 空không 者giả 。 終chung 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 猶do 是thị 無vô 常thường 。 至chí 《# 大đại 涅Niết 槃Bàn 》# 方phương 辨biện 常thường 住trụ 。 既ký 是thị 無vô 常thường 則tắc 應ưng 是thị 麁thô 。 但đãn 對đối 前tiền 諸chư 經kinh 未vị 辨biện 過quá 去khứ 過quá 塵trần 沙sa 未vị 來lai 。 復phục 倍bội 上thượng 數số 。 故cố 歎thán 此thử 經Kinh 以dĩ 為vi 妙diệu 耳nhĩ 。 若nhược 望vọng 涅Niết 槃Bàn 教giáo 。 則tắc 猶do 是thị 麁thô 也dã 。 第đệ 二nhị 釋thích 云vân 。 此thử 經Kinh 已dĩ 辨biện 於ư 常thường 。 猶do 未vị 顯hiển 了liễu 。 但đãn 是thị 覆phú 相tương/tướng 明minh 常thường 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 此thử 經Kinh 未vị 除trừ 八bát 倒đảo 。 不bất 明minh 四tứ 德đức 。 但đãn 明minh 壽thọ 命mạng 無vô 窮cùng 。 故cố 是thị 覆phú 相tương/tướng 辨biện 常thường 。 至chí 涅Niết 槃Bàn 教giáo 方phương 顯hiển 了liễu 辨biện 常thường 。 第đệ 三tam 釋thích 云vân 。 自tự 小Tiểu 乘Thừa 之chi 教giáo 則tắc 辨biện 無vô 常thường 覆phú 相tương/tướng 之chi 說thuyết 。 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 。 經kinh 皆giai 是thị 常thường 住trụ 顯hiển 了liễu 無vô 餘dư 。 今kim 總tổng 評bình 此thử 三tam 說thuyết 。 初sơ 釋thích 是thị 下hạ 根căn 之chi 人nhân 。 次thứ 釋thích 是thị 中trung 根căn 之chi 人nhân 。 第đệ 三tam 是thị 上thượng 根căn 之chi 人nhân 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 初sơ 釋thích 為vi 謗báng 法pháp 過quá 甚thậm 深thâm 。 故cố 是thị 下hạ 根căn 。 次thứ 說thuyết 毀hủy 呰tử 少thiểu 輕khinh 。 秤xứng 為vi 中trung 根căn 。 第đệ 三tam 乃nãi 言ngôn 究cứu 竟cánh 而nhi 封phong 執chấp 成thành 迷mê 教giáo 。 故cố 是thị 上thượng 根căn 人nhân 也dã 。 此thử 皆giai 就tựu 有hữu 所sở 得đắc 中trung 自tự 開khai 三tam 品phẩm 。

問vấn 。

初sơ 釋thích 云vân 何hà 謗báng 法pháp 過quá 深thâm 。

答đáp 。

今kim 以dĩ 四tứ 處xứ 徵trưng 之chi 。 則tắc 知tri 為vi 謗báng 深thâm 也dã 。 一nhất 。 用dụng 《# 法pháp 花hoa 》# 前tiền 教giáo 為vi 難nạn/nan 。 二nhị 。 用dụng 《# 法pháp 花hoa 》# 正chánh 文văn 責trách 之chi 。 三tam 。 尋tầm 關quan 河hà 舊cựu 說thuyết 。 四tứ 。 以dĩ 義nghĩa 推thôi 難nạn/nan 。 法pháp 花hoa 前tiền 教giáo 。 謂vị 大đại 小tiểu 《# 波Ba 若Nhã 》# 及cập 《# 淨tịnh 名danh 》# 等đẳng 經kinh 。 《# 大đại 品phẩm 。 常thường 啼đề 品phẩm 》# 云vân 。

諸chư 佛Phật 色sắc 身thân 有hữu 去khứ 來lai 。 法Pháp 身thân 無vô 去khứ 來lai 。

《# 金kim 剛cang 波Ba 若Nhã 論luận 》# 云vân 。

三Tam 身Thân 異dị 體thể 故cố 。 離ly 彼bỉ 是thị 如Như 來Lai 。

故cố 知tri 如Như 來Lai 非phi 有hữu 為vi 法pháp 。 身thân 即tức 是thị 常thường 住trụ 。 《# 淨tịnh 名danh 。 方phương 便tiện 品phẩm 》# 云vân 。

此thử 身thân 可khả 患hoạn 厭yếm 。 當đương 樂nhạo 法Pháp 身thân 。

蓋cái 是thị 毀hủy 生sanh 死tử 身thân 無vô 常thường 。 即tức 歎thán 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 。 故cố 逼bức 引dẫn 之chi 教giáo 成thành 。 欣hân 厭yếm 之chi 觀quán 立lập 。 若nhược 生sanh 死tử 無vô 常thường 。 法Pháp 身thân 復phục 改cải 起khởi 滅diệt 者giả 。 則tắc 同đồng 可khả 厭yếm 棄khí 。 何hà 所sở 欣hân 哉tai 。 故cố 逼bức 引dẫn 之chi 教giáo 不bất 成thành 。 欣hân 厭yếm 之chi 觀quán 行hành 不bất 立lập 。 〈# 弟đệ 子tử 品phẩm 〉# 云vân 。

法Pháp 身thân 無vô 漏lậu 。 諸chư 漏lậu 已dĩ 盡tận

此thử 明minh 無vô 有hữu 無vô 常thường 因nhân 也dã 。

法Pháp 身thân 無vô 為vi 不bất 墮đọa 諸chư 數số

此thử 明minh 佛Phật 果Quả 無vô 為vi 常thường 住trụ 也dã 。 尋tầm 《# 波Ba 若Nhã 》# 。 《# 淨tịnh 名danh 》# 。 是thị 《# 法pháp 花hoa 》# 前tiền 教giáo 當đương 辨biện 常thường 住trụ 。 《# 法pháp 花hoa 》# 居cư 二nhị 經kinh 之chi 後hậu 。 寧ninh 是thị 無vô 常thường 耶da 。

次thứ 。 用dụng 法pháp 花hoa 文văn 破phá 之chi 。 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân 。

我ngã 雖tuy 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 亦diệc 非phi 真chân 滅diệt 。 諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng 。

此thử 文văn 明minh 今kim 昔tích 大đại 小tiểu 二nhị 滅diệt 之chi 真chân 偽ngụy 也dã 。 昔tích 小tiểu 滅diệt 非phi 真chân 滅diệt 。 今kim 大đại 滅diệt 是thị 真chân 滅diệt 。 昔tích 小tiểu 涅Niết 槃Bàn 非phi 真chân 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 大đại 涅Niết 槃Bàn 是thị 真chân 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 即tức 昔tích 小tiểu 常thường 非phi 真chân 常thường 。 今kim 大đại 常thường 是thị 真chân 常thường 。 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。

但đãn 離ly 虛hư 妄vọng 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 其kỳ 實thật 未vị 得đắc 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。

聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 但đãn 斷đoạn 四tứ 住trụ 惑hoặc 。 名danh 離ly 虛hư 妄vọng 。 未vị 斷đoạn 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 即tức 顯hiển 今kim 教giáo 具cụ 斷đoạn 五ngũ 住trụ 地địa 名danh 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 二nhị 生sanh 死tử 之chi 因nhân 未vị 傾khuynh 故cố 是thị 無vô 常thường 。 如Như 來Lai 五ngũ 住trụ 地địa 並tịnh 盡tận 所sở 以dĩ 是thị 常thường 住trụ 。 乃nãi 至chí 〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 云vân 。

壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt

文văn 處xứ 甚thậm 多đa 。 不bất 可khả 具cụ 列liệt 。

問vấn 。

若nhược 此thử 經Kinh 已dĩ 明minh 常thường 住trụ 。 何hà 故cố 〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 云vân 。

復phục 倍bội 上thượng 數số

耶da 。

答đáp 。

《# 法pháp 花hoa 論luận 》# 云vân

復phục 倍bội 上thượng 數số 者giả 。 示thị 現hiện 如Như 來Lai 。 常thường 命mạng 不bất 可khả 盡tận 故cố 。

則tắc 知tri 此thử 文văn 非phi 無vô 常thường 矣hĩ 。

三tam 。 用dụng 關quan 河hà 舊cựu 釋thích 者giả 。 關quan 中trung 僧Tăng 叡duệ 面diện 受thọ 羅la 什thập 《# 法pháp 花hoa 》# 。 其kỳ 經kinh 〈# 序tự 〉# 云vân 。

分phân 身thân 明minh 其kỳ 不bất 實thật 。 壽thọ 量lượng 定định 其kỳ 非phi 數số 。

分phân 身thân 明minh 其kỳ 不bất 實thật 者giả 。 釋Thích 迦Ca 與dữ 諸chư 佛Phật 互hỗ 指chỉ 為vi 分phân 身thân 。 則tắc 知tri 俱câu 非phi 實thật 佛Phật 。 實thật 佛Phật 者giả 謂vị 如Như 來Lai 妙diệu 法Pháp 身thân 也dã 。 壽thọ 量lượng 定định 其kỳ 非phi 數số 者giả 。 壽thọ 者giả 不bất 可khả 數số 。 明minh 如Như 來Lai 壽thọ 命mạng 。 不bất 墮đọa 諸chư 數số 中trung 。 是thị 常thường 住trụ 。 與dữ 《# 法pháp 花hoa 論luận 》# 玄huyền 會hội 也dã 。 又hựu 與dữ 《# 淨tịnh 名danh 經kinh 》# 。

佛Phật 身thân 無vô 為vi 。 不bất 墮đọa 諸chư 數số

其kỳ 義nghĩa 同đồng 也dã 。 河hà 西tây 道đạo 朗lãng 著trước 《# 法pháp 花hoa 疏sớ/sơ 》# 。 釋thích 〈# 見kiến 寶bảo 塔tháp 品phẩm 〉# 。

明minh 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 理lý 無vô 存tồn 沒một 。 亦diệc 〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 明minh 如Như 來Lai 壽thọ 量lượng 同đồng 虛hư 空không 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 唯duy 身thân 與dữ 命mạng 。 今kim 隨tùy 從tùng 世thế 法pháp 亦diệc 明minh 斯tư 兩lưỡng 。 故cố 前tiền 明minh 法Pháp 身thân 常thường 。 後hậu 辨biện 壽thọ 無vô 滅diệt 。

與dữ 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 前tiền 明minh 長trường 壽thọ 。 後hậu 辨biện 金kim 剛cang 身thân 無vô 異dị 也dã 。

第đệ 四tứ 。 明minh 用dụng 義nghĩa 難nạn/nan 者giả 。 凡phàm 有hữu 十thập 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 此thử 經Kinh 雖tuy 明minh 因nhân 果quả 而nhi 妙diệu 義nghĩa 在tại 果quả 。 因nhân 未vị 圓viên 極cực 則tắc 猶do 未vị 妙diệu 。 若nhược 佛Phật 果Quả 猶do 是thị 無vô 常thường 。 無vô 常thường 則tắc 苦khổ 。 既ký 無vô 常thường 苦khổ 則tắc 。 無vô 我ngã 不bất 淨tịnh 。 乃nãi 是thị 麁thô 法pháp 。 何hà 名danh 為vi 妙diệu 。 二nhị 者giả 。 經Kinh 云vân 。

為vi 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 故cố 出xuất 現hiện 於ư 世thế

何hà 容dung 終chung 始thỉ 以dĩ 無vô 常thường 不bất 了liễu 麁thô 法pháp 以dĩ 化hóa 物vật 耶da 。 此thử 則tắc 乖quai 父phụ 子tử 恩ân 情tình 。 傷thương 諸chư 佛Phật 本bổn 意ý 。 三tam 者giả 。 前tiền 明minh 一Nhất 乘Thừa 異dị 昔tích 三tam 乘thừa 。 後hậu 明minh 常thường 住trụ 異dị 昔tích 無vô 常thường 。 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 異dị 昔tích 三tam 乘thừa 故cố 。 得đắc 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 為vi 藥dược 破phá 於ư 三tam 病bệnh 。 以dĩ 常thường 異dị 昔tích 無vô 常thường 故cố 。 亦diệc 得đắc 以dĩ 常thường 住trụ 為vi 藥dược 破phá 無vô 常thường 病bệnh 。 則tắc 是thị 雙song 治trị 之chi 義nghĩa 。 若nhược 今kim 猶do 是thị 無vô 常thường 者giả 。 但đãn 有hữu 以dĩ 一nhất 破phá 三tam 。 無vô 有hữu 以dĩ 常thường 破phá 無vô 常thường 。 則tắc 治trị 病bệnh 未vị 圓viên 。 顯hiển 理lý 不bất 足túc 。 四tứ 者giả 。 若nhược 一Nhất 乘Thừa 異dị 三tam 。 而nhi 一Nhất 乘Thừa 之chi 果quả 猶do 是thị 無vô 常thường 者giả 。 則tắc 還hoàn 同đồng 昔tích 異dị 。 終chung 是thị 三tam 乘thừa 。 則tắc 無vô 一Nhất 乘Thừa 教giáo 。 都đô 無vô 兩lưỡng 治trị 也dã 。 五ngũ 者giả 。 又hựu 若nhược 今kim 一nhất 異dị 昔tích 三tam 而nhi 無vô 常thường 猶do 同đồng 昔tích 。 則tắc 因nhân 果quả 果quả 聲Thanh 聞Văn 果quả 同đồng 羅La 漢Hán 。 都đô 非phi 義nghĩa 也dã 。 六lục 者giả 。 前tiền 文văn 明minh 身thân 子tử 為vi 請thỉnh 主chủ 。 而nhi 身thân 子tử 小Tiểu 乘Thừa 中trung 之chi 極cực 。 執chấp 異dị 之chi 窮cùng 。 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 令linh 改cải 小tiểu 入nhập 大đại 捨xả 異dị 歸quy 同đồng 。 則tắc 大đại 有hữu 接tiếp 小tiểu 之chi 義nghĩa 。 小tiểu 有hữu 欣hân 大đại 之chi 理lý 。 則tắc 初sơ 分phần/phân 經kinh 機cơ 教giáo 符phù 會hội 。 後hậu 分phần/phân 經kinh 彌Di 勒Lặc 為vi 請thỉnh 主chủ 。 彌Di 勒Lặc 是thị 因nhân 位vị 之chi 窮cùng 。 無vô 常thường 之chi 極cực 。 若nhược 說thuyết 佛Phật 果Quả 猶do 是thị 無vô 常thường 。 則tắc 果quả 無vô 接tiếp 因nhân 之chi 理lý 。 因nhân 無vô 欣hân 果quả 之chi 義nghĩa 。 便tiện 機cơ 教giáo 相tương/tướng 乖quai 也dã 。 七thất 者giả 。 天thiên 親thân 釋thích 〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 明minh 於ư 三Tam 身Thân 。 伽già 耶da 成thành 佛Phật 為vi 化hóa 身thân 。 久cửu 已dĩ 得đắc 佛Phật 。 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 為vi 報báo 身thân 。 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 若nhược 退thoái 若nhược 出xuất 。 非phi 實thật 非phi 虛hư 。 非phi 如như 非phi 異dị 為vi 法Pháp 身thân 。 既ký 具cụ 明minh 三Tam 身Thân 。 豈khởi 非phi 是thị 常thường 住trụ 。 八bát 者giả 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 》# 云vân 。

如như 《# 法pháp 花hoa 經kinh 》# 八bát 千thiên 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 受thọ 記ký 別biệt 。 成thành 大đại 果quả 實thật 。 如như 秋thu 收thu 冬đông 藏tạng 。 更cánh 無vô 所sở 作tác 。

故cố 知tri 《# 法pháp 花hoa 》# 顯hiển 了liễu 究cứu 竟cánh 。 豈khởi 不bất 明minh 常thường 耶da 。 九cửu 者giả 。 二nhị 萬vạn 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 佛Phật 。 說thuyết 《# 法pháp 花hoa 經kinh 》# 竟cánh 。 便tiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 當đương 知tri 說thuyết 了liễu 義nghĩa 之chi 法pháp 已dĩ 竟cánh 然nhiên 後hậu 滅diệt 耳nhĩ 。 若nhược 未vị 說thuyết 了liễu 義nghĩa 之chi 法pháp 則tắc 便tiện 不bất 得đắc 滅diệt 也dã 。 十thập 者giả 。 若nhược 言ngôn 品phẩm 題đề 如Như 來Lai 壽thọ 量lượng 。 便tiện 是thị 無vô 常thường 者giả 。 此thử 有hữu 四tứ 句cú 。

一nhất 。 無vô 量lượng 說thuyết 無vô 量lượng 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

唯duy 佛Phật 覩đổ 佛Phật 。 其kỳ 壽thọ 無vô 量lượng

二nhị 。 有hữu 量lượng 說thuyết 有hữu 量lượng 。 如như 釋Thích 迦Ca 方phương 八bát 十thập 年niên 。 三tam 。 有hữu 量lượng 說thuyết 無vô 量lượng 。 如như 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 四tứ 。 無vô 量lượng 說thuyết 於ư 有hữu 量lượng 。 如như 《# 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 》# 乃nãi 至chí 此thử 經Kinh 。 亦diệc 如như 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 云vân 。

如Như 來Lai 深thâm 遠viễn 境cảnh 界giới 其kỳ 量lượng 齊tề 虛hư 空không

也dã 。

次thứ 破phá 第đệ 二nhị 說thuyết 。 謂vị 此thử 經Kinh 是thị 覆phú 相tương/tướng 明minh 常thường 者giả 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 即tức 上thượng 十thập 義nghĩa 明minh 常thường 顯hiển 了liễu 。 不bất 應ưng 妄vọng 謂vị 以dĩ 為vi 覆phú 相tương/tướng 明minh 常thường 。 又hựu 此thử 經Kinh 開khai 二nhị 方phương 便tiện 門môn 。 顯hiển 二nhị 真chân 實thật 義nghĩa 。 開khai 二nhị 方phương 便tiện 門môn 者giả 。 謂vị 乘thừa 方phương 便tiện 。 身thân 方phương 便tiện 也dã 。 顯hiển 二nhị 真chân 實thật 義nghĩa 者giả 。 謂vị 乘thừa 真chân 實thật 。 身thân 真chân 實thật 也dã 。 乘thừa 方phương 便tiện 謂vị 三tam 因nhân 三tam 果quả 。 乘thừa 真chân 實thật 謂vị 一nhất 因nhân 一nhất 果quả 。 身thân 方phương 便tiện 謂vị 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 之chi 身thân 。 身thân 真chân 實thật 謂vị 無vô 生sanh 滅diệt 常thường 住trụ 身thân 。 若nhược 猶do 是thị 覆phú 相tương/tướng 。 則tắc 是thị 方phương 便tiện 之chi 門môn 未vị 開khai 。 真chân 實thật 之chi 相tướng 未vị 顯hiển 。

問vấn 。

若nhược 此thử 經Kinh 已dĩ 顯hiển 了liễu 明minh 常thường 。 何hà 用dụng 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 更cánh 說thuyết 也dã 。

答đáp 。

眾chúng 經kinh 明minh 義nghĩa 各các 有hữu 大đại 宗tông 。 《# 法pháp 花hoa 》# 廣quảng 明minh 一Nhất 乘Thừa 。 略lược 辨biện 常thường 義nghĩa 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 廣quảng 明minh 常thường 住trụ 。 略lược 辨biện 一Nhất 乘Thừa 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 《# 法pháp 花hoa 》# 既ký 明minh 道Đạo 理lý 唯duy 一nhất 。 則tắc 知tri 唯duy 一nhất 佛Phật 性tánh 。 既ký 明minh 壽thọ 命mạng 無vô 盡tận 。 即tức 知tri 是thị 常thường 。 不bất 復phục 廣quảng 辨biện 。 但đãn 鈍độn 根căn 人nhân 聞văn 《# 法pháp 花hoa 》# 一Nhất 乘Thừa 不bất 悟ngộ 。 廣quảng 明minh 佛Phật 性tánh 釋thích 成thành 一Nhất 乘Thừa 。 廣quảng 明minh 常thường 義nghĩa 釋thích 成thành 。 壽thọ 命mạng 長trường 遠viễn 。 方phương 得đắc 了liễu 悟ngộ 。

問vấn 。

何hà 故cố 以dĩ 知tri 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 為vi 鈍độn 根căn 人nhân 說thuyết 耶da 。

答đáp 。

此thử 經Kinh 明minh 有hữu 二nhị 子tử 。 一nhất 不bất 失thất 心tâm 。 二nhị 失thất 本bổn 心tâm 。 從tùng 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 至chí 《# 法pháp 花hoa 》# 。 為vi 不bất 失thất 心tâm 子tử 說thuyết 。 並tịnh 皆giai 得đắc 悟ngộ 之chi 。 不bất 須tu 說thuyết 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 失thất 心tâm 子tử 毒độc 氣khí 深thâm 入nhập 。 失thất 於ư 本bổn 心tâm 。 故cố 聞văn 《# 法pháp 花hoa 》# 不bất 悟ngộ 。 唱xướng 滅diệt 說thuyết 常thường 方phương 得đắc 解giải 了liễu 。 二nhị 者giả 。 自tự 說thuyết 於ư 《# 法pháp 花hoa 》# 已dĩ 悟ngộ 。 聞văn 說thuyết 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 便tiện 復phục 進tiến 解giải 。 三tam 者giả 。

復phục 有hữu 眾chúng 生sanh 。 不bất 聞văn 《# 法pháp 花hoa 》# 直trực 聞văn 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 而nhi 得đắc 悟ngộ 者giả 。 相tương/tướng 傳truyền 云vân 。 《# 寶bảo 性tánh 論luận 》# 云vân 。

《# 大đại 品phẩm 》# 等đẳng 為vi 利lợi 根căn 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 《# 法pháp 華hoa 》# 為vi 中trung 根căn 人nhân 說thuyết 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 為vi 下hạ 根căn 人nhân 說thuyết 。

又hựu 如như 雖tuy 同đồng 是thị 波Ba 若Nhã 。 而nhi 波Ba 若Nhã 有hữu 無vô 量lượng 部bộ 。 雖tuy 同đồng 明minh 常thường 。 明minh 常thường 何hà 妨phương 亦diệc 有hữu 多đa 部bộ 耶da 。 如như 七thất 卷quyển 《# 金kim 光quang 明minh 》# 已dĩ 廣quảng 明minh 常thường 住trụ 。 可khả 得đắc 不bất 復phục 說thuyết 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 耶da 。

次thứ 破phá 第đệ 三tam 。 明minh 此thử 經Kinh 已dĩ 辨biện 常thường 住trụ 。 此thử 語ngữ 應ưng 無vô 簡giản 。 然nhiên 但đãn 今kim 以dĩ 正Chánh 道Đạo 望vọng 之chi 猶do 未vị 究cứu 竟cánh 。 若nhược 執chấp 常thường 住trụ 則tắc 計kế 。 生sanh 死tử 斷đoạn 滅diệt 。 此thử 乃nãi 是thị 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 乖quai 傷thương 中trung 道đạo 。 故cố 《# 中trung 論luận 。 成thành 壞hoại 品phẩm 》# 云vân 。

若nhược 有hữu 所sở 受thọ 。 法pháp 則tắc 墮đọa 於ư 斷đoạn 常thường 。 當đương 知tri 所sở 受thọ 法pháp 若nhược 常thường 若nhược 無vô 常thường 。 故cố 知tri 有hữu 所sở 得đắc 取thủ 著trước 皆giai 墮đọa 。 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 既ký 墮đọa 斷đoạn 常thường 則tắc 非phi 是thị 佛Phật 亦diệc 不bất 名danh 為vi 妙diệu 。 外ngoại 人nhân 問vấn 云vân 。

有hữu 所sở 受thọ 法pháp 者giả 不bất 墮đọa 於ư 斷đoạn 常thường 。 因nhân 果quả 相tương 續tục 故cố 不bất 斷đoạn 亦diệc 不bất 常thường 。

龍long 樹thụ 答đáp 云vân 。

涅Niết 槃Bàn 滅diệt 相tương 續tục 。 是thị 則tắc 為vi 斷đoạn 滅diệt 。

此thử 明minh 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 滅diệt 生sanh 死tử 相tương 續tục 。 故cố 是thị 斷đoạn 滅diệt 。 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 住trụ 則tắc 便tiện 是thị 常thường 住trụ 。 經kinh 亦diệc 云vân 。

見kiến 生sanh 死tử 無vô 常thường 。 名danh 為vi 斷đoạn 見kiến 。 見kiến 涅Niết 槃Bàn 常thường 。 名danh 為vi 常thường 見kiến 。

故cố 知tri 執chấp 斷đoạn 常thường 則tắc 墮đọa 二nhị 見kiến 。 非phi 佛Phật 非phi 妙diệu 。

問vấn 。

若nhược 三tam 種chủng 釋thích 佛Phật 俱câu 不bất 成thành 者giả 。 今kim 云vân 何hà 辨biện 佛Phật 而nhi 是thị 妙diệu 耶da 。

答đáp 。

就tựu 龍long 樹thụ 《# 中trung 論luận 。 觀quán 如Như 來Lai 品phẩm 》# 盛thịnh 談đàm 法Pháp 身thân 破phá 十thập 二nhị 種chủng 見kiến 。 初sơ 明minh 空không 有hữu 四tứ 句cú 非phi 佛Phật 。 或hoặc 言ngôn 佛Phật 是thị 世thế 諦đế 有hữu 。 或hoặc 言ngôn 佛Phật 是thị 真Chân 諦Đế 空không 。 或hoặc 言ngôn 佛Phật 具cụ 有hữu 空không 有hữu 二nhị 諦đế 所sở 攝nhiếp 。 或hoặc 言ngôn 佛Phật 非phi 空không 非phi 有hữu 。 出xuất 二nhị 諦đế 之chi 外ngoại 。 如như 此thử 四tứ 見kiến 皆giai 非phi 法Pháp 身thân 。 空không 有hữu 四tứ 句cú 既ký 非phi 法Pháp 身thân 。 常thường 無vô 常thường 四tứ 句cú 。 邊biên 無vô 邊biên 四tứ 句cú 。 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 。 外ngoại 人nhân 問vấn 云vân 。

若nhược 有hữu 十thập 二nhị 種chủng 。 計kế 但đãn 非phi 佛Phật 者giả 。 應ưng 無vô 佛Phật 耶da 。

論luận 主chủ 答đáp 云vân 。

邪tà 見kiến 深thâm 厚hậu 。 者giả 則tắc 說thuyết 無vô 如Như 來Lai 。

故cố 知tri 非phi 是thị 無vô 佛Phật 。 外ngoại 人nhân 又hựu 問vấn 。

佛Phật 若nhược 非phi 無vô 。 便tiện 應ưng 是thị 有hữu 。

論luận 主chủ 答đáp 云vân 。

如Như 來Lai 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 分phân 別biệt 有hữu 亦diệc 非phi 佛Phật 也dã 。

外ngoại 人nhân 又hựu 問vấn 。

若nhược 佛Phật 非phi 有hữu 非phi 無vô 者giả 。 云vân 何hà 運vận 心tâm 觀quán 佛Phật 身thân 耶da 。

論luận 主chủ 答đáp 云vân 。

如như 是thị 性tánh 空không 中trung 。 思tư 惟duy 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。

故cố 知tri 微vi 欲dục 寄ký 心tâm 則tắc 乖quai 傷thương 佛Phật 矣hĩ 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 豈khởi 可khả 用dụng 常thường 住trụ 之chi 見kiến 用dụng 為vi 佛Phật 耶da 。

問vấn 。

蓋cái 是thị 《# 中trung 論luận 》# 遣khiển 蕩đãng 之chi 言ngôn 。 對đối 邪tà 之chi 術thuật 耳nhĩ 。 未vị 知tri 《# 法pháp 花hoa 》# 明minh 佛Phật 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。

答đáp 。

《# 中trung 論luận 》# 云vân

如Như 來Lai 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng

分phân 別biệt 有hữu 亦diệc 非phi 佛Phật 。 《# 法pháp 花hoa 》# 云vân 。

諸chư 法pháp 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 宣tuyên 。

論luận 主chủ 猶do 引dẫn 《# 法pháp 華hoa 》# 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 明minh 於ư 法Pháp 身thân 。 《# 論luận 》# 既ký 辨biện 法Pháp 身thân 出xuất 於ư 四tứ 句cú 。 此thử 經Kinh 豈khởi 有hữu 不bất 絕tuyệt 百bách 非phi 耶da 。 故cố 〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 略lược 明minh 法Pháp 身thân 具cụ 足túc 十thập 不phủ 。 謂vị 不bất 如như 三tam 界giới 。 見kiến 於ư 三tam 界giới 。 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 若nhược 退thoái 若nhược 出xuất 。 亦diệc 無vô 在tại 世thế 。 及cập 滅diệt 度độ 者giả 。 非phi 實thật 非phi 虛hư 。 非phi 如như 非phi 異dị 。 然nhiên 能năng 乘thừa 佛Phật 既ký 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 所sở 乘thừa 之chi 法pháp 亦diệc 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 所sở 乘thừa 之chi 法pháp 亦diệc 非phi 三tam 非phi 一nhất 。 但đãn 為vi 對đối 昔tích 三tam 故cố 強cường/cưỡng 歎thán 為vi 一nhất 。 為vi 對đối 昔tích 謂vị 佛Phật 無vô 常thường 故cố 假giả 說thuyết 常thường 耳nhĩ 。 說thuyết 一nhất 說thuyết 常thường 。 名danh 為vi 用dụng 妙diệu 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 不bất 三tam 不bất 一nhất 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。 秤xứng 為vi 體thể 妙diệu 。

問vấn 。

既ký 以dĩ 佛Phật 乘thừa 為vi 妙diệu 。 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 皆giai 辨biện 於ư 佛Phật 。 亦diệc 得đắc 並tịnh 是thị 妙diệu 不phủ 。

答đáp 。

約ước 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 。 五ngũ 種chủng 論luận 之chi 。

一nhất 。 根căn 本bổn 妙diệu 。 二nhị 。 枝chi 末mạt 妙diệu 。 三tam 。 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 妙diệu 。 四tứ 。 絕tuyệt 待đãi 妙diệu 。 五ngũ 。 無vô 麁thô 妙diệu 。 根căn 本bổn 妙diệu 者giả 。 謂vị 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 之chi 會hội 明minh 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 究cứu 竟cánh 法Pháp 身thân 。 故cố 彼bỉ 文văn 云vân 。

欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 善thiện 故cố 現hiện 王vương 宮cung 生sanh 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 生sanh 戀luyến 慕mộ 善thiện 故cố 示thị 雙song 林lâm 滅diệt 。 如Như 來Lai 實thật 不bất 出xuất 世thế 。 亦diệc 不bất 涅Niết 槃Bàn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 同đồng 法Pháp 界Giới 故cố 。

二nhị 。 枝chi 末mạt 妙diệu 。

於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam

三tam 中trung 之chi 二nhị 目mục 之chi 為vi 麁thô 。 佛Phật 乘thừa 為vi 勝thắng 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 。 故cố 此thử 經Kinh 云vân 。

唯duy 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 則tắc 非phi 實thật 。

三tam 。 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 妙diệu 。 即tức 此thử 經Kinh 中trung 所sở 辨biện 佛Phật 乘thừa 。 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 。 四tứ 。 絕tuyệt 待đãi 妙diệu 者giả 。 上thượng 來lai 三tam 種chủng 妙diệu 是thị 皆giai 對đối 麁thô 明minh 妙diệu 。 未vị 是thị 好hảo/hiếu 妙diệu 。 然nhiên 第đệ 四tứ 妙diệu 非phi 麁thô 非phi 妙diệu 。 不bất 知tri 何hà 以dĩ 目mục 之chi 。 強cường/cưỡng 歎thán 為vi 妙diệu 。 故cố 是thị 絕tuyệt 待đãi 妙diệu 也dã 。

問vấn 。

何hà 處xứ 有hữu 此thử 絕tuyệt 待đãi 妙diệu 文văn 。

答đáp 。

《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân

對đối 苦khổ 說thuyết 樂nhạo/nhạc/lạc 。 樂nhạo/nhạc/lạc 還hoàn 成thành 苦khổ 。 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 方phương 名danh 大đại 樂nhạo/nhạc/lạc 。

又hựu 云vân 。

不bất 因nhân 小tiểu 涅Niết 槃Bàn 名danh 。 大Đại 涅Niết 槃Bàn 故cố

《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

十thập 八bát 空không 為vi 相tương 待đãi 空không 。 獨độc 空không 非phi 相tướng 待đãi 空không 。

既ký 有hữu 待đãi 。 不bất 待đãi 二nhị 空không 。 寧ninh 無vô 待đãi 。 不bất 待đãi 兩lưỡng 妙diệu 。 又hựu 羅la 什thập 學học 士sĩ 道Đạo 場Tràng 惠huệ 觀quán 著trước 《# 法pháp 花hoa 。 序tự 》# 云vân 。

秤xứng 之chi 為vi 妙diệu 而nhi 體thể 絕tuyệt 精tinh 麁thô 。 寄ký 花hoa 宣tuyên 微vi 道đạo 玄huyền 像tượng 表biểu 。 頌tụng 曰viết 。

是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。

二Nhị 乘Thừa 所sở 以dĩ 息tức 慮lự 。 補bổ 處xứ 所sở 以dĩ 絕tuyệt 崖nhai 。

作tác 序tự 竟cánh 。 示thị 羅la 什thập 。 羅la 什thập 歎thán 曰viết 。

善thiện 男nam 子tử 。 自tự 不bất 深thâm 入nhập 經Kinh 藏tạng 。 不bất 能năng 作tác 如như 是thị 說thuyết 也dã 。

又Hựu 《# 注Chú 法Pháp 花Hoa 經Kinh 》# 云Vân

非phi 三tam 非phi 一nhất 盡tận 相tương/tướng 為vi 妙diệu 。 非phi 大đại 非phi 小tiểu 。 通thông 物vật 為vi 法pháp 。

故cố 知tri 絕tuyệt 待đãi 釋thích 妙diệu 。 關quan 河hà 舊cựu 宗tông 也dã 。

五ngũ 。 無vô 麁thô 妙diệu 者giả 即tức 淨tịnh 土độ 法Pháp 門môn 。 故cố 香hương 積tích 菩Bồ 薩Tát 云vân 。

我ngã 土thổ/độ 無vô 有hữu 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 名danh

即tức 無vô 麁thô 也dã 。

唯duy 有hữu 清thanh 淨tịnh 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng

謂vị 有hữu 妙diệu 也dã 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

七thất 珍trân 世thế 界giới 。 純thuần 諸chư 菩Bồ 薩Tát

亦diệc 是thị 其kỳ 事sự 。 此thử 五ngũ 種chủng 妙diệu 即tức 是thị 次thứ 第đệ 。 又hựu 攝nhiếp 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 淨tịnh 穢uế 二nhị 土thổ/độ 一nhất 切thiết 教giáo 門môn 。

問vấn 。

已dĩ 知tri 此thử 經Kinh 辨biện 正chánh 果quả 妙diệu 。 亦diệc 得đắc 辨biện 因nhân 妙diệu 不phủ 。

答đáp 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。 此thử 經Kinh 明minh 因nhân 未vị 辨biện 佛Phật 性tánh 。 但đãn 明minh 萬vạn 善thiện 緣duyên 因nhân 成thành 佛Phật 。 望vọng 前tiền 三tam 乘thừa 之chi 因nhân 故cố 名danh 為vi 妙diệu 。 若nhược 望vọng 後hậu 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 佛Phật 性tánh 正chánh 因nhân 。 未vị 是thị 妙diệu 也dã 。 今kim 以dĩ 十thập 種chủng 文văn 義nghĩa 推thôi 之chi 。 不bất 同đồng 此thử 釋thích 。

一nhất 者giả 。 大Đại 乘Thừa 若nhược 有hữu 三tam 則tắc 有hữu 三tam 性tánh 。 既ký 道Đạo 理lý 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 所sở 以dĩ 唯duy 一nhất 佛Phật 性tánh 也dã 。 二nhị 者giả 。 若nhược 言ngôn 此thử 經Kinh 但đãn 明minh 善thiện 人nhân 有hữu 佛Phật 性tánh 。 惡ác 人nhân 無vô 佛Phật 性tánh 。 異dị 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 者giả 。 常thường 不Bất 輕Khinh 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 增tăng 上thượng 慢mạn 四tứ 眾chúng 惡ác 人nhân 云vân 。

我ngã 不bất 輕khinh 汝nhữ 等đẳng 。 汝nhữ 等đẳng 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 必tất 當đương 作tác 佛Phật 。

《# 法pháp 花hoa 論luận 》# 釋thích 云vân 。

示thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 故cố 悉tất 當đương 作tác 佛Phật 。

以dĩ 此thử 推thôi 之chi 。 知tri 非phi 善thiện 人nhân 獨độc 有hữu 佛Phật 性tánh 。 又hựu 〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 勸khuyến 信tín 文văn 云vân 。

汝nhữ 等đẳng 若nhược 能năng 。 信tín 受thọ 是thị 語ngữ 。 一nhất 切thiết 皆giai 當đương 。 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。

此thử 分phân 明minh 說thuyết 一nhất 切thiết 成thành 佛Phật 。 豈khởi 簡giản 惡ác 人nhân 。 三tam 者giả 。 若nhược 此thử 經Kinh 但đãn 有hữu 一Nhất 乘Thừa 名danh 故cố 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 者giả 。 蓋cái 是thị 未vị 識thức 一nhất 法pháp 多đa 名danh 故cố 生sanh 此thử 謬mậu 耳nhĩ 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

佛Phật 性tánh 有hữu 五ngũ 名danh 。 一Nhất 乘Thừa 則tắc 五ngũ 中trung 之chi 一nhất 。

又hựu 言ngôn 。

佛Phật 性tánh 亦diệc 一nhất 非phi 一nhất 。 云vân 何hà 為vi 一nhất 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 同đồng 一Nhất 乘Thừa 故cố 為vi 一nhất 。 云vân 何hà 非phi 一nhất 。 非phi 數số 法pháp 故cố 。

則tắc 知tri 佛Phật 性tánh 與dữ 一Nhất 乘Thừa 皆giai 是thị 異dị 名danh 。 四tứ 。 引dẫn 例lệ 釋thích 之chi 。 若nhược 言ngôn 此thử 經Kinh 無vô 佛Phật 性tánh 語ngữ 即tức 是thị 未vị 明minh 佛Phật 性tánh 者giả 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 。 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 無vô 八bát 識thức 之chi 名danh 。 亦diệc 無vô 變biến 易dị 生sanh 死tử 之chi 語ngữ 。 則tắc 》# 涅Niết 槃Bàn 》# 》# 花hoa 嚴nghiêm 》# 應ưng 未vị 明minh 八bát 識thức 及cập 二nhị 生sanh 死tử 也dã 。 五ngũ 者giả 。 《# 寶bảo 性tánh 論luận 》# 云vân 。

《# 究Cứu 竟Cánh 一Nhất 乘Thừa 。 經Kinh 》# 說Thuyết 有Hữu 如Như 來Lai 藏Tạng 。 及Cập 三Tam 寶Bảo 無Vô 差Sai 別Biệt

此thử 經Kinh 既ký 明minh 究cứu 竟cánh 一Nhất 乘Thừa 。 則tắc 知tri 亦diệc 辨biện 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 云vân 。

而nhi 不bất 為vì 我ngã 。 分phân 別biệt 汝nhữ 等đẳng 當đương 有hữu 。 如Như 來Lai 知tri 見kiến 。 寶bảo 藏tạng 之chi 分phần

其kỳ 證chứng 也dã 。 六lục 者giả 。 《# 中trung 論luận 。 四Tứ 諦Đế 品phẩm 》# 云vân 。

雖tuy 復phục 懃cần 精tinh 進tấn 修tu 行hành 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 若nhược 先tiên 無vô 佛Phật 性tánh 。 終chung 不bất 得đắc 成thành 佛Phật 。

長trường/trưởng 行hành 釋thích 云vân 。

如như 鐵thiết 無vô 金kim 性tánh 。 雖tuy 復phục 鍛đoán 鍊luyện 終chung 不bất 成thành 金kim 。

若nhược 此thử 經Kinh 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 。 雖tuy 修tu 萬vạn 善thiện 。 不bất 得đắc 成thành 佛Phật 。 七thất 者giả 。 天thiên 親thân 《# 釋thích 金kim 剛cang 波Ba 若Nhã 》# 上thượng 已dĩ 明minh 佛Phật 性tánh 。 況huống 《# 法pháp 花hoa 》# 耶da 。 八bát 者giả 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 引dẫn 《# 摩ma 訶ha 波Ba 若Nhã 》# 云vân 。

我ngã 無vô 我ngã 無vô 有hữu 二nhị 相tướng

此thử 明minh 眾chúng 生sanh 無vô 我ngã 。 與dữ 佛Phật 性tánh 真chân 我ngã 。 更cánh 無vô 有hữu 異dị 。 而nhi 《# 大đại 品phẩm 》# 已dĩ 明minh 佛Phật 性tánh 。 況huống 《# 法pháp 花hoa 》# 耶da 。 九cửu 者giả 。 夫phu 見kiến 佛Phật 性tánh 方phương 得đắc 常thường 身thân 。 〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 既ký 明minh 常thường 。 豈khởi 得đắc 此thử 經Kinh 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 。 十thập 者giả 。 人nhân 語ngữ 難nạn/nan 依y 聖thánh 語ngữ 宜nghi 信tín 。 天thiên 親thân 《# 法pháp 花hoa 論luận 》# 七thất 處xứ 明minh 佛Phật 性tánh 。

一nhất 者giả 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân

唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 竟cánh 盡tận 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng

論luận 云vân 。

諸chư 法pháp 實thật 相tướng 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 法Pháp 身thân 體thể 不bất 變biến 故cố 。

乃nãi 至chí 釋thích 〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 云vân 。

知tri 去khứ 佛Phật 性tánh 水thủy 不bất 遠viễn 故cố

以dĩ 十thập 種chủng 文văn 義nghĩa 往vãng 推thôi 。 即tức 知tri 此thử 經Kinh 已dĩ 明minh 佛Phật 性tánh 。 即tức 因nhân 門môn 究cứu 竟cánh 謂vị 因nhân 妙diệu 也dã 。 次thứ 釋thích 蓮liên 華hoa 經kinh 言ngôn 。

無vô 名danh 相tướng 法pháp 為vi 眾chúng 生sanh 。 故cố 假giả 名danh 相tướng 說thuyết 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 因nhân 此thử 名danh 相tướng 悟ngộ 無vô 名danh 相tướng 。 蓋cái 是thị 垂thùy 教giáo 之chi 大đại 宗tông 群quần 聖thánh 之chi 本bổn 意ý 。

所sở 以dĩ 無vô 名danh 相tướng 中trung 假giả 名danh 相tướng 說thuyết 者giả 。 如như 《# 大đại 品phẩm 》# 云vân 。

一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 名danh 相tướng 中trung 行hành

今kim 欲dục 止chỉ 其kỳ 名danh 相tướng 。 故cố 借tá 名danh 相tướng 令linh 悟ngộ 無vô 名danh 相tướng 矣hĩ 。 通thông 而nhi 言ngôn 。 妙diệu 法Pháp 與dữ 蓮liên 華hoa 皆giai 悉tất 是thị 名danh 相tướng 。 故cố 經Kinh 云vân 。

說thuyết 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 名danh 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa

據cứ 別biệt 而nhi 言ngôn 。 妙diệu 法Pháp 則tắc 是thị 無vô 名danh 而nhi 名danh 。 蓮liên 花hoa 是thị 無vô 相tướng 而nhi 相tương/tướng 。 故cố 此thử 經Kinh 之chi 題đề 。 法pháp 喻dụ 雙song 舉cử 。 名danh 相tướng 俱câu 陳trần 也dã 。 舊cựu 云vân 。 外ngoại 國quốc 稱xưng 分phần/phân 陀đà 利lợi 。 此thử 翻phiên 為vi 連liên 花hoa 。 今kim 謂vị 分phần/phân 陀đà 利lợi 未vị 必tất 翻phiên 為vi 蓮liên 花hoa 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 云vân 。

人nhân 中trung 蓮liên 花hoa 。 人nhân 中trung 分phân 陀đà 利lợi 花hoa 。

既ký 其kỳ 兩lưỡng 出xuất 。 似tự 如như 為vi 異dị 。 今kim 謂vị 蓮liên 花hoa 為vi 通thông 。 分phần/phân 陀đà 利lợi 為vi 別biệt 。 所sở 以dĩ 然nhiên 知tri 者giả 之chi 。 凡phàm 引dẫn 五ngũ 證chứng 。

一nhất 。 《# 涅Niết 槃Bàn 經kinh 》# 迦Ca 葉Diếp 問vấn 云vân 。

云vân 何hà 處xứ 濁trược 世thế 不bất 污ô 如như 蓮liên 花hoa 。

佛Phật 具cụ 舉cử 優ưu 鉢bát 羅la 花hoa 。 波ba 頭đầu 摩ma 。 拘câu 物vật 頭đầu 。 分phần/phân 陀đà 利lợi 四tứ 花hoa 答đáp 問vấn 。 即tức 知tri 蓮liên 花hoa 通thông 四tứ 華hoa 。 故cố 舉cử 四tứ 華hoa 答đáp 之chi 。 二nhị 者giả 。 《# 大đại 品phẩm 經kinh 》# 有hữu 文văn 列liệt 外ngoại 國quốc 四tứ 華hoa 。 謂vị 優ưu 鉢bát 羅la 。 拘câu 物vật 頭đầu 。 波ba 頭đầu 摩ma 。 分phân 陀đà 利lợi 花hoa 。 此thử 有hữu 文văn 列liệt 此thử 土thổ/độ 四tứ 花hoa 。 謂vị 青thanh 蓮liên 花hoa 乃nãi 至chí 白bạch 蓮liên 花hoa 。 三tam 者giả 。 《# 地địa 獄ngục 經kinh 》# 云vân 。

優Ưu 鉢Bát 羅La 地Địa 獄Ngục 。 形hình 似tự 青thanh 蓮liên 華hoa 。 波Ba 頭Đầu 摩Ma 地Địa 獄Ngục 。 其kỳ 形hình 似tự 赤xích 色sắc 。 拘câu 物vật 頭đầu 地địa 獄ngục 其kỳ 形hình 示thị 黃hoàng 色sắc 。 分phần/phân 陀đà 利lợi 地địa 獄ngục 形hình 以dĩ 白bạch 蓮liên 花hoa 。

四tứ 者giả 。 《# 悲bi 花hoa 經kinh 》# 列liệt 四tứ 華hoa 云vân 。

分phần/phân 陀đà 利lợi 者giả 謂vị 白bạch 蓮liên 華hoa

五ngũ 者giả 。 謂vị 《# 法pháp 顯hiển 傳truyền 》# 及cập 天Thiên 竺Trúc 諸chư 僧Tăng 皆giai 云vân 。

分phần/phân 陀đà 利lợi 者giả 白bạch 蓮liên 華hoa 也dã

故cố 知tri 蓮liên 華hoa 是thị 通thông 。 白bạch 蓮liên 華hoa 是thị 別biệt 。 又hựu 此thử 華hoa 凡phàm 有hữu 三tam 時thời 。 未vị 敷phu 之chi 時thời 名danh 屈khuất 摩ma 羅la 。 敷phu 而nhi 將tương 落lạc 名danh 迦ca 摩ma 羅la 。 處xử 中trung 盛thịnh 時thời 秤xứng 。 分phân 陀đà 利lợi 華hoa 。 即tức 知tri 分phần/phân 陀đà 利lợi 是thị 四tứ 色sắc 中trung 是thị 一nhất 色sắc 。 三tam 時thời 中trung 是thị 一nhất 時thời 。 以dĩ 其kỳ 處xứ 中trung 盛thịnh 時thời 榮vinh 曜diệu 備bị 滿mãn 足túc 鮮tiên 白bạch 分phân 明minh 。 以dĩ 喻dụ 斯tư 經Kinh 也dã 。

問vấn 。

即tức 此thử 《# 法pháp 華hoa 》# 有hữu 斯tư 文văn 不phủ 。

答đáp 。

妙Diệu 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 弘hoằng 通thông 《# 法pháp 花hoa 》# 。 故cố 來lai 化hóa 作tác 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 眾chúng 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 閻Diêm 浮Phù 檀Đàn 金kim 為vi 莖hành 。 白bạch 銀ngân 為vi 葉diệp 。 金kim 剛cang 為vi 鬚tu 。 甄chân 叔thúc 迦ca 寶bảo 。 以dĩ 為vi 其kỳ 臺đài 。 即tức 知tri 是thị 白bạch 蓮liên 華hoa 。 以dĩ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 法Pháp 藏tạng 皆giai 攝nhiếp 入nhập 法pháp 華hoa 。 今kim 欲dục 示thị 弘hoằng 白bạch 蓮liên 華hoa 經kinh 。 故cố 前tiền 現hiện 白bạch 華hoa 之chi 相tướng 也dã 。

問vấn 。

《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân

陸lục 生sanh 華hoa 中trung 須tu 曼mạn 那na 花hoa 為vi 第đệ 一nhất 。 水thủy 生sanh 中trung 青thanh 蓮liên 花hoa 為vi 最tối 上thượng 。

今kim 何hà 故cố 乃nãi 舉cử 白bạch 華hoa 為ví 喻dụ 耶da 。

答đáp 。

青thanh 蓮liên 華hoa 形hình 相tương/tướng 則tắc 妙diệu 。 故cố 譬thí 如Như 來Lai 之chi 眼nhãn 。 白bạch 華hoa 所sở 況huống 為vi 勝thắng 。 宜nghi 喻dụ 於ư 此thử 經Kinh 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 欲dục 辨biện 此thử 經Kinh 其kỳ 義nghĩa 明minh 白bạch 。 故cố 以dĩ 白bạch 華hoa 為ví 喻dụ 。 何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。 此thử 經Kinh 二nhị 章chương 瑞thụy 相tướng 皆giai 辨biện 於ư 白bạch 。 初sơ 段đoạn 放phóng 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 相tướng 光quang 。 開khai 乘thừa 方phương 便tiện 門môn 。 顯hiển 乘thừa 真chân 實thật 義nghĩa 。 次thứ 〈# 見kiến 寶bảo 塔tháp 品phẩm 〉# 初sơ 又hựu 。 放phóng 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 相tướng 光quang 。 欲dục 表biểu 開khai 身thân 方phương 便tiện 門môn 。 顯hiển 身thân 真chân 實thật 義nghĩa 。 以dĩ 此thử 經Kinh 開khai 二nhị 方phương 便tiện 。 示thị 二nhị 真chân 實thật 義nghĩa 最tối 顯hiển 明minh 故cố 。 舉cử 白bạch 花hoa 為ví 喻dụ 。

二nhị 者giả 。 白bạch 是thị 眾chúng 色sắc 之chi 中trung 本bổn 。 明minh 一Nhất 乘Thừa 為vi 三tam 乘thừa 之chi 本bổn 。 故cố 於ư 此thử 一nhất 說thuyết 三tam 。 說thuyết 三tam 為vi 一nhất 。 令linh 歸quy 於ư 一nhất 法Pháp 身thân 。 一nhất 法Pháp 身thân 垂thùy 於ư 應ưng 迹tích 說thuyết 於ư 應ứng 用dụng 。 為vi 令linh 悟ngộ 於ư 法Pháp 身thân 。 故cố 初sơ 章chương 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 為vi 本bổn 。 次thứ 段đoạn 以dĩ 法Pháp 身thân 為vi 本bổn 。 欲dục 顯hiển 二nhị 本bổn 之chi 義nghĩa 。 故cố 以dĩ 本bổn 色sắc 為vi 名danh 。 三tam 者giả 。 駕giá 御ngự 大đại 車xa 即tức 是thị 白bạch 牛ngưu 。 白bạch 牛ngưu 喻dụ 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 無vô 有hữu 漏lậu 之chi 垢cấu 故cố 秤xứng 為vi 白bạch 。 此thử 經Kinh 文văn 雖tuy 七thất 軸trục 宗tông 歸quy 大đại 慧tuệ 。 故cố 舉cử 白bạch 牛ngưu 為ví 喻dụ 也dã 。

問vấn 。

無vô 漏lậu 出xuất 何hà 文văn 。

答đáp 。

〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 云vân

又hựu 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 無vô 漏lậu 不bất 思tư 議nghị 。 甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 法Pháp 。 唯duy 我ngã 知tri 是thị 相tướng 。 十thập 方phương 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。

也dã 。 四tứ 者giả 。 乃nãi 至chí 普phổ 賢hiền 乘thừa 六lục 牙nha 白bạch 象tượng 。 護hộ 人nhân 通thông 法pháp 。 亦diệc 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 所sở 乘thừa 之chi 法pháp 。 德đức 無vô 不bất 圓viên 。 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 。 故cố 乘thừa 六lục 牙nha 白bạch 象tượng 王vương 來lai 也dã 。

問vấn 。

於ư 四tứ 花hoa 中trung 何hà 故cố 不bất 借tá 餘dư 二nhị 為ví 喻dụ 。

答đáp 。

屈khuất 摩ma 羅la 時thời 。 華hoa 猶do 未vị 開khai 形hình 相tướng 未vị 妙diệu 。 喻dụ 昔tích 來lai 諸chư 教giáo 未vị 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 未vị 顯hiển 真chân 實thật 義nghĩa 。 故cố 不bất 得đắc 喻dụ 於ư 此thử 經Kinh 。 迦ca 摩ma 羅la 時thời 。 花hoa 既ký 將tương 落lạc 形hình 好hiếu 欲dục 毀hủy 。 喻dụ 法pháp 花hoa 後hậu 教giáo 已dĩ 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 已dĩ 顯hiển 真chân 實thật 義nghĩa 。 亦diệc 不bất 得đắc 喻dụ 於ư 此thử 經Kinh 。 唯duy 分phần/phân 陀đà 利lợi 處xứ 中trung 盛thịnh 時thời 形hình 相tướng 可khả 愛ái 。 喻dụ 於ư 此thử 經Kinh 正chánh 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 義nghĩa 。 微vi 妙diệu 第đệ 一nhất 。 故cố 華hoa 有hữu 三tam 時thời 。 喻dụ 教giáo 有hữu 三tam 種chủng 。 故cố 〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 云vân 。

已dĩ 說thuyết 今kim 說thuyết 當đương 說thuyết 中trung 。 此thử 法pháp 花hoa 經kinh 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。

問vấn 。

何hà 故cố 舉cử 蓮liên 花hoa 為ví 喻dụ 。

答đáp 。

略lược 有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 離ly 喻dụ 。 二nhị 者giả 。 合hợp 喻dụ 。 三tam 者giả 。 遍biến 喻dụ 。

言ngôn 離ly 喻dụ 者giả 又hựu 有hữu 三tam 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 此thử 花hoa 不bất 有hữu 而nhi 已dĩ 。 有hữu 則tắc 花hoa 實thật 俱câu 含hàm 。 此thử 經Kinh 不bất 說thuyết 而nhi 已dĩ 。 說thuyết 則tắc 因nhân 果quả 雙song 辨biện 。 故cố 以dĩ 蓮liên 花hoa 喻dụ 於ư 因nhân 果quả 。 二nhị 者giả 。 由do 花hoa 開khai 故cố 而nhi 實thật 現hiện 。 由do 言ngôn 教giáo 故cố 而nhi 理lý 顯hiển 。 故cố 以dĩ 蓮liên 華hoa 喻dụ 於ư 理lý 教giáo 。 是thị 以dĩ 經Kinh 云vân 。

其kỳ 義nghĩa 深thâm 遠viễn 。 其kỳ 語ngữ 巧xảo 妙diệu

三tam 者giả 。 花hoa 未vị 開khai 而nhi 實thật 未vị 現hiện 。 花hoa 開khai 則tắc 實thật 方phương 顯hiển 。 未vị 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 則tắc 真chân 實thật 相tướng 未vị 顯hiển 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 則tắc 真chân 實thật 相tướng 方phương 顯hiển 。 故cố 以dĩ 花hoa 開khai 喻dụ 方phương 便tiện 門môn 開khai 。 實thật 現hiện 譬thí 真chân 實thật 相tướng 顯hiển 也dã 。

次thứ 合hợp 譬thí 者giả 略lược 明minh 十thập 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 此thử 花hoa 從tùng 種chủng 而nhi 生sanh 。 喻dụ 一Nhất 乘Thừa 必tất 有hữu 其kỳ 種chủng 。 頌tụng 曰viết 。

天thiên 人nhân 兩lưỡng 足túc 尊tôn 。 知tri 法pháp 常thường 無vô 性tánh 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 是thị 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。

二nhị 者giả 。 此thử 花hoa 從tùng 微vi 至chí 麁thô 。 喻dụ 佛Phật 乘thừa 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 長trưởng 。 頌tụng 曰viết 。

漸tiệm 漸tiệm 積tích 功công 德đức 。 具cụ 足túc 大đại 悲bi 心tâm 。 如như 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 皆giai 已dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。

三tam 者giả 。 此thử 花hoa 增tăng 長trưởng 滿mãn 足túc 。 出xuất 濁trược 泥nê 水thủy 。 喻dụ 佛Phật 德đức 無vô 不bất 圓viên 。 累lũy/lụy/luy 無vô 不bất 盡tận 。 出xuất 離ly 生sanh 死tử 。 諸chư 濁trược 泥nê 水thủy 。 頌tụng 曰viết 。

如Như 來Lai 已dĩ 離ly 。 三tam 界giới 火hỏa 宅trạch 。 寂tịch 然nhiên 閑nhàn 居cư 。 安an 處xử 林lâm 野dã 。

四tứ 者giả 。 此thử 花hoa 雖tuy 出xuất 泥nê 水thủy 而nhi 不bất 捨xả 泥nê 水thủy 。 喻dụ 佛Phật 雖tuy 出xuất 四tứ 流lưu 之chi 外ngoại 不bất 捨xả 三tam 界giới 之chi 中trung 。 頌tụng 曰viết 。

是thị 時thời 長trưởng 者giả 。 在tại 門môn 外ngoại 立lập 。 驚kinh 入nhập 火hỏa 宅trạch 。 方phương 宜nghi 救cứu 濟tế 。

五ngũ 者giả 。 此thử 花hoa 微vi 妙diệu 鮮tiên 潔khiết 第đệ 一nhất 。 如như 佛Phật 乘thừa 五ngũ 乘thừa 中trung 第đệ 一nhất 。 頌tụng 曰viết 。

是thị 乘thừa 微vi 妙diệu 。 清thanh 淨tịnh 第đệ 一nhất 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 為vi 無vô 有hữu 上thượng 。

六lục 者giả 。 此thử 花hoa 為vi 凡phàm 聖thánh 稱xưng 嘆thán 愛ái 敬kính 。 佛Phật 乘thừa 亦diệc 爾nhĩ 。 為vi 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 凡phàm 聖thánh 稱xưng 嘆thán 愛ái 敬kính 。 頌tụng 曰viết 。

佛Phật 所sở 悅duyệt 可khả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 。 應ưng 稱xưng 嘆thán 供cúng 養dường 禮lễ 拜bái 。

七thất 者giả 。 此thử 華hoa 臺đài 葉diệp 具cụ 足túc 。 喻dụ 佛Phật 乘thừa 萬vạn 德đức 皆giai 圓viên 滿mãn 。 頌tụng 曰viết 。

無vô 量lượng 億ức 千thiên 。 諸chư 力lực 解giải 脫thoát 。 禪thiền 定định 智trí 慧tuệ 。 及cập 佛Phật 餘dư 法Pháp

八bát 者giả 。 此thử 華hoa 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 坐tọa 其kỳ 上thượng 。 大Đại 乘Thừa 亦diệc 爾nhĩ 。 為vi 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 住trụ 其kỳ 中trung 。 頌tụng 曰viết 。

佛Phật 自tự 住trụ 大Đại 乘Thừa 。 如như 其kỳ 所sở 得đắc 法Pháp 。 定định 慧tuệ 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。 以dĩ 此thử 度độ 眾chúng 生sanh 。

九cửu 者giả 。 此thử 花hoa 開khai 合hợp 有hữu 時thời 。 喻dụ 一Nhất 乘Thừa 之chi 法pháp 隱ẩn 顯hiển 有hữu 時thời 。 昔tích 日nhật 即tức 隱ẩn 。 今kim 日nhật 即tức 顯hiển 。 頌tụng 曰viết 。

所sở 以dĩ 未vị 曾tằng 說thuyết 。 說thuyết 時thời 未vị 至chí 故cố 。 今kim 正chánh 是thị 其kỳ 時thời 。 決quyết 定định 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。

十thập 者giả 。 劫kiếp 初sơ 成thành 時thời 大Đại 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 坐tọa 蓮liên 華hoa 座tòa 。 為vi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 父phụ 。 《# 妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa 》# 亦diệc 是thị 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 根căn 本bổn 。 〈# 藥dược 王vương 品phẩm 〉# 云vân 。

如như 大Đại 梵Phạm 王Vương 。 為vì 一nhất 切thiết 世thế 間gian 之chi 父phụ 。 此thử 經Kinh 亦diệc 爾nhĩ 。 為vi 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 學Học 無Vô 學Học 人nhân 。 及cập 發phát 菩Bồ 薩Tát 心tâm 者giả 之chi 父phụ 。

《# 普phổ 賢hiền 觀quán 經kinh 》# 云vân 。

方Phương 等Đẳng 經kinh 是thị 諸chư 佛Phật 眼nhãn 。 諸chư 佛Phật 因nhân 是thị 。 得đắc 具cụ 五ngũ 眼nhãn 。 佛Phật 三tam 種chủng 身thân 。 從tùng 方Phương 等Đẳng 生sanh 。 是thị 大đại 法Pháp 印ấn 。 印ấn 涅Niết 槃Bàn 海hải 。

所sở 以dĩ 方Phương 等Đẳng 生sanh 。 三tam 種chủng 身thân 者giả 。 由do 方Phương 等Đẳng 故cố 了liễu 悟ngộ 實thật 相tướng 。 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 故cố 法Pháp 身thân 現hiện 。 法Pháp 身thân 現hiện 故cố 有hữu 應ưng 身thân 。 有hữu 應ưng 身thân 故cố 有hữu 化hóa 身thân 。 有hữu 三Tam 身Thân 故cố 說thuyết 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 說thuyết 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 故cố 有hữu 法Pháp 寶bảo 。 有hữu 法Pháp 寶bảo 故cố 有hữu 僧Tăng 寶bảo 。 故cố 有hữu 三Tam 寶Bảo 。 故cố 有hữu 世thế 間gian 三tam 善thiện 道đạo 。 故cố 知tri 《# 法pháp 華hoa 》# 是thị 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 本bổn 也dã 。

問vấn 。

《# 法pháp 華hoa 論luận 》# 釋thích 云vân 何hà 。

答đáp 。

《# 論luận 》# 云vân

以dĩ 佛Phật 乘thừa 出xuất 離ly 二Nhị 乘Thừa 濁trược 泥nê 水thủy 故cố 。 喻dụ 如như 蓮liên 華hoa 。

又hựu 云vân 。

此thử 花hoa 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 坐tọa 其kỳ 上thượng 。 此thử 經Kinh 亦diệc 為vi 令linh 捨xả 二Nhị 乘Thừa 鄙bỉ 賤tiện 之chi 人nhân 同đồng 得đắc 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 與dữ 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 同đồng 坐tọa 妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa 之chi 坐tọa 。 故cố 借tá 蓮liên 華hoa 為ví 喻dụ 。

猶do 是thị 十thập 義nghĩa 中trung 兩lưỡng 義nghĩa 耳nhĩ 。

三tam 遍biến 喻dụ 者giả 。 《# 大đại 集tập 經kinh 》# 云vân 。

慈từ 悲bi 為vi 莖hành 。 智trí 慧tuệ 為vi 葉diệp 。 三tam 昧muội 為vi 鬚tu 。 解giải 脫thoát 為vi 敷phu 。 菩Bồ 薩Tát 蜂phong 王vương 採thải 甘cam 露lộ 味vị 。 是thị 故cố 我ngã 禮lễ 《# 妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa 》# 也dã 。

第đệ 四tứ 辨biện 教giáo 意ý 門môn 。 南nam 方phương 五ngũ 時thời 說thuyết 。 北bắc 土thổ/độ 四tứ 宗tông 論luận 。 無vô 文văn 傷thương 義nghĩa 。 昔tích 已dĩ 詳tường 之chi 。 今kim 略lược 而nhi 不bất 述thuật 也dã 。 夫phu 論luận 四tứ 生sanh 擾nhiễu 擾nhiễu 。 為vi 失thất 虛hư 懷hoài 。 六lục 趣thú 紛phân 紛phân 。 寔thật 由do 封phong 滯trệ 。 故cố 知tri 迴hồi 流lưu 苦khổ 海hải 以dĩ 住trụ 著trước 為vi 源nguyên 。 超siêu 然nhiên 彼bỉ 岸ngạn 用dụng 無vô 得đắc 為vi 本bổn 。 但đãn 累lũy/lụy/luy 果quả 非phi 一nhất 故cố 息tức 倒đảo 多đa 門môn 。 或hoặc 始thỉ 終chung 俱câu 大đại 。 或hoặc 初sơ 後hậu 並tịnh 小tiểu 。 或hoặc 始thỉ 小tiểu 終chung 大đại 。 或hoặc 始thỉ 大đại 終chung 小tiểu 。 或hoặc 一nhất 時thời 之chi 內nội 大đại 小tiểu 俱câu 明minh 。 或hoặc 無vô 量lượng 時thời 唯duy 辨biện 一nhất 法pháp 。 或hoặc 說thuyết 異dị 法pháp 而nhi 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 。 或hoặc 明minh 同đồng 法pháp 而nhi 初sơ 後hậu 為vi 異dị 。 良lương 由do 機cơ 悟ngộ 不bất 一nhất 故cố 。 適thích 化hóa 無vô 方phương 。 不bất 可khả 局cục 以dĩ 五ngũ 時thời 。 限hạn 於ư 四tứ 教giáo 也dã 。 所sở 言ngôn 始thỉ 終chung 俱câu 大đại 者giả 。 如như 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 云vân 。

我ngã 初sơ 成thành 道Đạo 。 已dĩ 有hữu 菩Bồ 薩Tát 曾tằng 問vấn 是thị 義nghĩa 。 與dữ 汝nhữ 所sở 問vấn 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。

故cố 知tri 後hậu 辨biện 涅Niết 槃Bàn 。 初sơ 亦diệc 辨biện 斯tư 教giáo 。 初sơ 後hậu 俱câu 小tiểu 者giả 。 如như 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

從tùng 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 至chí 大đại 涅Niết 槃Bàn 集tập 作tác 四tứ 阿a 含hàm

即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 初sơ 小tiểu 後hậu 大đại 者giả 。 鹿lộc 園viên 初sơ 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 。 鷲thứu 山sơn 已dĩ 去khứ 明minh 於ư 大đại 法pháp 。 初sơ 大đại 後hậu 小tiểu 者giả 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 初sơ 說thuyết 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 。 後hậu 趣thú 鹿lộc 薗viên 方phương 明minh 小tiểu 教giáo 。 一nhất 時thời 之chi 內nội 大đại 小tiểu 俱câu 明minh 者giả 。 如như 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

顯hiển 示thị 教giáo 門môn 即tức 波ba 羅la 捺nại 薗viên 說thuyết 大đại 小tiểu 。 祕bí 密mật 之chi 法Pháp 。 則tắc 雙song 林lâm 明minh 大đại 小tiểu 。

或hoặc 無vô 量lượng 時thời 明minh 一nhất 法pháp 者giả 。 如như 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

波Ba 若Nhã 非phi 一nhất 坐tọa 一nhất 時thời 說thuyết 也dã

或hoặc 說thuyết 異dị 法pháp 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 者giả 。 如như 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 《# 法pháp 花hoa 經kinh 》# 辨biện 一nhất 切thiết 成thành 佛Phật 。 復phục 聞văn 《# 波Ba 若Nhã 》# 明minh 菩Bồ 薩Tát 有hữu 退thoái 。 故cố 今kim 問vấn 此thử 菩Bồ 薩Tát 為vi 畢tất 定định 為vi 不bất 畢tất 定định 。

《# 法pháp 花hoa 》# 。 《# 波Ba 若Nhã 》# 名danh 為vi 異dị 法pháp 。 而nhi 《# 波Ba 若Nhã 》# 或hoặc 在tại 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 前tiền 或hoặc 在tại 《# 法pháp 華hoa 》# 之chi 後hậu 。 故cố 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 得đắc 知tri 在tại 《# 法pháp 華hoa 》# 前tiền 說thuyết 耶da 。

答đáp 。

《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 釋thích 三tam 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 脫thoát 衣y 上thượng 佛Phật 云vân

有hữu 人nhân 言ngôn 。 十thập 二nhị 年niên 未vị 制chế 戒giới 。

即tức 知tri 《# 波Ba 若Nhã 》# 在tại 十thập 二nhị 年niên 已dĩ 前tiền 說thuyết 之chi 。 《# 法pháp 華hoa 》# 。 成thành 道Đạo 已dĩ 來lai 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 方phương 乃nãi 演diễn 說thuyết 。 又hựu 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 云vân 。

明minh 付phó 財tài 竟cánh 後hậu 方phương 會hội 父phụ 子tử

亦diệc 是thị 《# 波Ba 若Nhã 》# 在tại 前tiền 《# 法pháp 華hoa 》# 居cư 後hậu 。 而nhi 向hướng 所sở 引dẫn 畢tất 定định 品phẩm 文văn 。 即tức 《# 法pháp 花hoa 》# 在tại 前tiền 《# 波Ba 若Nhã 》# 居cư 後hậu 。

或hoặc 明minh 同đồng 法pháp 而nhi 前tiền 後hậu 為vi 異dị 者giả 。 如như 五ngũ 時thời 同đồng 是thị 《# 波Ba 若Nhã 》# 之chi 法pháp 。 而nhi 《# 仁nhân 王vương 經kinh 》# 云vân 。

二nhị 十thập 九cửu 年niên 說thuyết 四tứ 種chủng 波Ba 若Nhã 。 第đệ 三tam 十thập 年niên 說thuyết 仁nhân 王vương 波Ba 若Nhã 。

如như 是thị 等đẳng 事sự 。 不bất 可khả 具cụ 陳trần 。 略lược 舉cử 八bát 條điều 示thị 聖thánh 教giáo 無vô 方phương 。 不bất 應ưng 限hạn 局cục 五ngũ 時thời 及cập 四tứ 宗tông 之chi 義nghĩa 也dã 。

問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 者giả 。 則tắc 大đại 小tiểu 無vô 分phần/phân 。 淺thiển 深thâm 渾hồn 亂loạn 。 何hà 得đắc 論luận 明minh 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 兩lưỡng 藏tạng 經kinh 開khai 大đại 小tiểu 二nhị 種chủng 乘thừa 耶da 。

答đáp 。

佛Phật 教giáo 雖tuy 復phục 塵trần 沙sa 。 今kim 以dĩ 二nhị 義nghĩa 往vãng 收thu 。 則tắc 事sự 無vô 不bất 盡tận 。

一nhất 者giả 。 赴phó 小tiểu 機cơ 說thuyết 名danh 曰viết 小Tiểu 乘Thừa 。 赴phó 大đại 機cơ 說thuyết 稱xưng 為vi 大Đại 乘Thừa 教giáo 。 而nhi 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 集tập 法Pháp 藏tạng 人nhân 。 攝nhiếp 佛Phật 一nhất 切thiết 時thời 說thuyết 小tiểu 教giáo 名danh 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 一nhất 切thiết 時thời 說thuyết 大Đại 乘Thừa 者giả 。 名danh 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 則tắc 大đại 小tiểu 義nghĩa 分phần/phân 。 淺thiển 深thâm 教giáo 別biệt 也dã 。

問vấn 。

何hà 以dĩ 得đắc 知tri 唯duy 有hữu 兩lưỡng 藏tạng 。

答đáp 。

《# 中trung 論luận 》# 云vân

前tiền 於ư 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 中trung 。 說thuyết 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 後hậu 為vi 已dĩ 習tập 行hành 堪kham 受thọ 深thâm 法Pháp 者giả 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 說thuyết 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 故cố 。

《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

阿A 難Nan 。 迦Ca 葉Diếp 結kết 集tập 三tam 藏tạng 。 彌Di 勒Lặc 。

阿A 難Nan 。 文Văn 殊Thù 結kết 集tập 大Đại 乘Thừa 藏tạng 。

《# 地địa 持trì 論luận 》# 云vân 。

十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 名danh 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 方Phương 等Đẳng 經kinh 名danh 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。

而nhi 《# 大đại 品phẩm 》# 。 《# 思tư 益ích 》# 。 《# 法pháp 華hoa 》# 。 《# 涅Niết 槃Bàn 》# 此thử 四tứ 經kinh 。 皆giai 對đối 昔tích 小tiểu 秤xứng 讚tán 今kim 日nhật 大đại 。 則tắc 知tri 一nhất 化hóa 始thỉ 終chung 俱câu 明minh 大đại 小tiểu 二nhị 教giáo 也dã 。

問vấn 。

此thử 經Kinh 云vân 唯duy 有hữu 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 云vân 何hà 乃nãi 立lập 大đại 小tiểu 二nhị 耶da 。

答đáp 。

如Như 來Lai 赴phó 大đại 小tiểu 二nhị 緣duyên 。 故cố 說thuyết 大đại 小tiểu 二nhị 教giáo 也dã 。 雖tuy 說thuyết 二nhị 教giáo 。 終chung 為vi 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 故cố 。 〈# 藥dược 草thảo 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。

於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 以dĩ 智trí 方phương 便tiện 。 而nhi 演diễn 說thuyết 之chi 。 其kỳ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 悉tất 到đáo 於ư 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 地địa 。

故cố 知tri 教giáo 無vô 異dị 表biểu 。 緣duyên 無vô 異dị 悟ngộ 。 然nhiên 對đối 異dị 故cố 明minh 不bất 異dị 。 在tại 異dị 既ký 無vô 則tắc 不bất 異dị 亦diệc 息tức 。 故cố 云vân 。

是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。

若nhược 守thủ 大đại 小tiểu 二nhị 藏tạng 及cập 封phong 執chấp 唯duy 一Nhất 乘Thừa 者giả 。 此thử 皆giai 成thành 一nhất 異dị 兩lưỡng 見kiến 。 未vị 悟ngộ 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 非phi 學học 佛Phật 法Pháp 人nhân 也dã 。

問vấn 。

就tựu 《# 法pháp 華hoa 》# 始thỉ 終chung 有hữu 幾kỷ 種chủng 教giáo 。

答đáp 。

或hoặc 一nhất 教giáo 。 二nhị 教giáo 。 三tam 教giáo 。 四tứ 教giáo 乃nãi 至chí 十thập 教giáo 。 言ngôn 一nhất 教giáo 者giả 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 一Nhất 乘Thừa 教giáo 。 如như 〈# 藥dược 草thảo 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。

於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 以dĩ 智trí 方phương 便tiện 。 而nhi 演diễn 說thuyết 之chi 。 其kỳ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 皆giai 悉tất 到đáo 於ư 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 地địa 。

以dĩ 所sở 表biểu 理lý 既ký 無vô 二nhị 。 能năng 表biểu 之chi 教giáo 亦diệc 一nhất 也dã 。 言ngôn 二nhị 教giáo 者giả 。 謂vị 大đại 小Tiểu 乘Thừa 二nhị 。 如như 上thượng 說thuyết 也dã 。 言ngôn 三tam 教giáo 者giả 。 謂vị 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 枝chi 末mạt 之chi 教giáo 及cập 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 。 亦diệc 如như 前tiền 說thuyết 也dã 。 言ngôn 四tứ 教giáo 者giả 。 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 偈kệ 文văn 明minh 於ư 四tứ 教giáo 。 謂vị 四tứ 調điều 柔nhu 。

一nhất 。 以dĩ 人nhân 天thiên 乘thừa 調điều 柔nhu 。 令linh 離ly 三tam 塗đồ 。 次thứ 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 調điều 柔nhu 。 令linh 離ly 三tam 界giới 。 此thử 二nhị 調điều 柔nhu 。 令linh 離ly 界giới 內nội 惑hoặc 也dã 。 三tam 。 以dĩ 自tự 教giáo 調điều 柔nhu 。 令linh 二Nhị 乘Thừa 人nhân 得đắc 口khẩu 自tự 說thuyết 大đại 法pháp 。 以dĩ 自tự 知tri 教giáo 。 調điều 伏phục 其kỳ 心tâm 。 四tứ 。 以dĩ 他tha 教giáo 調điều 柔nhu 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 其kỳ 說thuyết 大đại 法pháp 令linh 小tiểu 入nhập 大đại 。 此thử 二nhị 教giáo 使sử 其kỳ 離ly 三tam 界giới 外ngoại 小Tiểu 乘Thừa 惑hoặc 也dã 。 此thử 四tứ 調điều 柔nhu 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 令linh 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 為vi 一Nhất 乘Thừa 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 故cố 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 云vân 。

如như 富phú 長trưởng 者giả 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 柔nhu 伏phục 其kỳ 心tâm 。 乃nãi 教giáo 大đại 智trí

也dã 。

言ngôn 十thập 教giáo 者giả 。 一nhất 者giả 頓đốn 教giáo 。 謂vị 初sơ 成thành 道Đạo 時thời 。 即tức 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 頓đốn 化hóa 窮cùng 子tử 。 但đãn 根căn 性tánh 未vị 堪kham 。 是thị 故cố 息tức 化hóa 也dã 。 二nhị 者giả 漸tiệm 教giáo 。 從tùng 說thuyết 人nhân 天thiên 乘thừa 乃nãi 至chí 《# 法pháp 華hoa 》# 。 皆giai 是thị 漸tiệm 說thuyết 大Đại 乘Thừa 也dã 。 然nhiên 頓đốn 教giáo 正chánh 化hóa 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 。 漸tiệm 教giáo 則tắc 化hóa 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 人nhân 也dã 。 就tựu 漸tiệm 教giáo 之chi 中trung 復phục 開khai 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 世thế 間gian 教giáo 。 即tức 人nhân 天thiên 乘thừa 。 如như 冷lãnh 水thủy 灑sái 面diện 譬thí 也dã 。 二nhị 。 出xuất 世thế 間gian 教giáo 。 從tùng 趣thú 鹿lộc 薗viên 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 教giáo 。 終chung 竟cánh 《# 法pháp 華hoa 》# 也dã 。 就tựu 出xuất 世thế 間gian 教giáo 中trung 。 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 。 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。 二nhị 。 大Đại 乘Thừa 教giáo 。 初sơ 趣thú 鹿lộc 薗viên 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。 從tùng 《# 波Ba 若Nhã 》# 已dĩ 去khứ 謂vị 大Đại 乘Thừa 教giáo 也dã 。 就tựu 大Đại 乘Thừa 教giáo 中trung 。 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。

一nhất 者giả 。 自tự 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 即tức 《# 大đại 品phẩm 》# 付phó 財tài 命mạng 說thuyết 之chi 事sự 。 二nhị 者giả 。 他tha 教giáo 。 從tùng 《# 大đại 品phẩm 》# 已dĩ 後hậu 諸chư 方Phương 等Đẳng 教giáo 。 佛Phật 與dữ 菩Bồ 薩Tát 為vi 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 而nhi 說thuyết 大Đại 乘Thừa 也dã 。 此thử 二nhị 種chủng 教giáo 謂vị 密mật 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 至chí 於ư 《# 法pháp 花hoa 》# 謂vị 顯hiển 教giáo 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 大đại 法pháp 也dã 。 此thử 之chi 五ngũ 雙song 十thập 教giáo 。 並tịnh 現hiện 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 文văn 也dã 。

問vấn 。

《# 大đại 品phẩm 》# 等đẳng 但đãn 是thị 漸tiệm 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 亦diệc 是thị 頓đốn 耶da 。

答đáp 。

凡phàm 有hữu 四tứ 句cú 。

一nhất 。 頓đốn 而nhi 非phi 漸tiệm 。 則tắc 初sơ 成thành 道Đạo 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 花hoa 嚴nghiêm 教giáo 也dã 。 二nhị 。 漸tiệm 而nhi 非phi 頓đốn 。 謂vị 人nhân 天thiên 及cập 二Nhị 乘Thừa 教giáo 也dã 。 三tam 。 亦diệc 漸tiệm 亦diệc 頓đốn 。 即tức 《# 大đại 品phẩm 》# 教giáo 也dã 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 《# 大đại 品phẩm 》# 。 《# 大đại 品phẩm 》# 於ư 菩Bồ 薩Tát 為vi 頓đốn 。 以dĩ 《# 大đại 品phẩm 》# 中trung 具cụ 足túc 明minh 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 法pháp 故cố 。 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 云vân 。

佛Phật 勅sắc 我ngã 等đẳng 。 說thuyết 最tối 上thượng 道Đạo 。 修tu 習tập 此thử 者giả 。 當đương 得đắc 成thành 佛Phật 。

故cố 名danh 為vi 頓đốn 。 而nhi 命mạng 小tiểu 人nhân 說thuyết 於ư 大đại 法pháp 。 為vi 入nhập 一Nhất 乘Thừa 方phương 便tiện 故cố 。 於ư 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 名danh 為vi 漸tiệm 也dã 。 四tứ 者giả 。 非phi 漸tiệm 非phi 頓đốn 者giả 。 上thượng 之chi 三tam 句cú 並tịnh 是thị 教giáo 門môn 。 因nhân 此thử 教giáo 門môn 欲dục 顯hiển 無vô 言ngôn 之chi 道đạo 。 不bất 可khả 論luận 其kỳ 漸tiệm 頓đốn 也dã 。

第đệ 五ngũ 。 明minh 顯hiển 密mật 門môn 。 又hựu 開khai 四tứ 別biệt 。

一nhất 。 通thông 就tựu 諸chư 經kinh 論luận 明minh 顯hiển 密mật 。 二nhị 。 別biệt 舉cử 《# 大đại 品phẩm 》# 對đối 《# 法pháp 花hoa 》# 論luận 顯hiển 密mật 。 三tam 。 就tựu 《# 法pháp 花hoa 》# 內nội 自tự 論luận 顯hiển 密mật 。 四tứ 。 料liệu 簡giản 之chi 。

總tổng 明minh 經kinh 論luận 顯hiển 密mật 者giả 。 大đại 明minh 一nhất 化hóa 凡phàm 有hữu 四tứ 門môn 。

一nhất 。 顯hiển 教giáo 菩Bồ 薩Tát 不bất 蜜mật 化hóa 聲Thanh 聞Văn 。 即tức 花hoa 嚴nghiêm 教giáo 也dã 。 大đại 機cơ 已dĩ 熟thục 故cố 顯hiển 教giáo 之chi 。 小tiểu 器khí 未vị 堪kham 不bất 宜nghi 密mật 化hóa 。 故cố 羅la 烈liệt 珍trân 玩ngoạn 正chánh 為vi 宗tông 親thân 。 窮cùng 子tử 躃tích 地địa 未vị 堪kham 授thọ 珍trân 寶bảo 故cố 。 二nhị 。 顯hiển 教giáo 聲Thanh 聞Văn 不bất 蜜mật 化hóa 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 三tam 藏tạng 教giáo 也dã 。 誘dụ 引dẫn 將tương 順thuận 正chánh 為vi 二Nhị 乘Thừa 。 更canh 遣khiển 餘dư 人nhân 。 不bất 蜜mật 化hóa 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 。 顯hiển 教giáo 菩Bồ 薩Tát 蜜mật 化hóa 聲Thanh 聞Văn 。 即tức 波Ba 若Nhã 教giáo 也dã 。 嚴nghiêm 土thổ/độ 化hóa 人nhân 正chánh 教giáo 大Đại 士Sĩ 。 付phó 財tài 命mạng 說thuyết 密mật 化hóa 小tiểu 心tâm 。 四tứ 。 顯hiển 教giáo 菩Bồ 薩Tát 顯hiển 化hóa 聲Thanh 聞Văn 。 即tức 法pháp 花hoa 教giáo 也dã 。 大Đại 士Sĩ 疑nghi 除trừ 故cố 顯hiển 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 故cố 顯hiển 化hóa 聲Thanh 聞Văn 。 此thử 之chi 四tứ 門môn 即tức 是thị 次thứ 第đệ 。 三tam 句cú 屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 收thu 。 顯hiển 教giáo 聲Thanh 聞Văn 不bất 蜜mật 化hóa 菩Bồ 薩Tát 屬thuộc 三tam 藏tạng 教giáo 攝nhiếp 。 然nhiên 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 。 《# 大đại 品phẩm 》# 及cập 以dĩ 三tam 藏tạng 。 當đương 教giáo 明minh 義nghĩa 唯duy 有hữu 一nhất 轍triệt 。 《# 法pháp 花hoa 》# 結kết 會hội 始thỉ 終chung 是thị 則tắc 具cụ 足túc 四tứ 門môn 。

問vấn 。

若nhược 《# 華hoa 嚴nghiêm 》# 但đãn 顯hiển 教giáo 菩Bồ 薩Tát 不bất 密mật 化hóa 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 則tắc 應ưng 但đãn 明minh 大đại 法pháp 。 何hà 故cố 亦diệc 辨biện 小Tiểu 乘Thừa 。 如như 〈# 賢hiền 首thủ 品phẩm 〉# 云vân 。

或hoặc 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 小Tiểu 乘Thừa 門môn 。 或hoặc 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 中trung 乘thừa 門môn 。 或hoặc 說thuyết 無vô 上thượng 大Đại 乘Thừa 門môn 。

乃nãi 至chí 〈# 性tánh 起khởi 品phẩm 〉# 中trung 具cụ 說thuyết 五ngũ 乘thừa 之chi 教giáo 。 何hà 由do 爾nhĩ 耶da 。

答đáp 。

總tổng 談đàm 一nhất 化hóa 復phục 有hữu 傍bàng 正chánh 四tứ 門môn 。

一nhất 。 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 傍bàng 開khai 方phương 便tiện 。 則tắc 華hoa 嚴nghiêm 教giáo 也dã 。 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 究cứu 竟cánh 因nhân 果quả 。 故cố 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 。 夫phu 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 必tất 須tu 化hóa 物vật 故cố 。 亦diệc 令linh 大Đại 士Sĩ 知tri 三tam 乘thừa 是thị 權quyền 。 故cố 傍bàng 開khai 方phương 便tiện 。 二nhị 。 正chánh 閉bế 方phương 便tiện 正chánh 隱ẩn 真chân 實thật 。 則tắc 三tam 藏tạng 教giáo 也dã 。 不bất 明minh 三tam 乘thừa 是thị 權quyền 。 故cố 正chánh 閉bế 方phương 便tiện 。 不bất 顯hiển 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 正chánh 隱ẩn 真chân 實thật 。 三tam 者giả 。 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 傍bàng 閉bế 方phương 便tiện 。 則tắc 波Ba 若Nhã 等đẳng 教giáo 。 明minh 大Đại 乘Thừa 究cứu 竟cánh 。 故cố 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 。 未vị 開khai 三tam 乘thừa 是thị 權quyền 。 故cố 傍bàng 閉bế 方phương 便tiện 。 四tứ 。 正chánh 開khai 方phương 便tiện 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 。 即tức 法pháp 花hoa 之chi 教giáo 。 以dĩ 辨biện 三tam 乘thừa 是thị 權quyền 。 故cố 正chánh 開khai 方phương 便tiện 。 明minh 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 。

問vấn 。

《# 法pháp 花hoa 》# 明minh 三tam 乘thừa 是thị 權quyền 。 可khả 得đắc 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 是thị 真chân 實thật 。 《# 大đại 品phẩm 》# 未vị 辨biện 三tam 乘thừa 是thị 權quyền 。 云vân 何hà 得đắc 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 。 是thị 真chân 實thật 耶da 。

答đáp 。

《# 法pháp 華hoa 》# 對đối 權quyền 顯hiển 實thật 。 《# 大đại 品phẩm 》# 辨biện 二Nhị 乘Thừa 為vi 劣liệt 。 大Đại 乘Thừa 為vi 勝thắng 。 故cố 以dĩ 大Đại 乘Thừa 為vi 真chân 實thật 也dã 。

問vấn 。

何hà 文văn 辨biện 《# 法pháp 花hoa 》# 與dữ 《# 大đại 品phẩm 》# 已dĩ 明minh 真chân 實thật 。

答đáp 。

〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 云vân

一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 有hữu 祕bí 藏tạng 。 但đãn 為vì 菩Bồ 薩Tát 。 演diễn 其kỳ 實thật 事sự 。 而nhi 不bất 為vì 我ngã 。 說thuyết 斯tư 真chân 實thật 。

故cố 知tri 《# 大đại 品phẩm 》# 已dĩ 顯hiển 真chân 實thật 。 又hựu 《# 大đại 品phẩm 》# 自tự 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 故cố 顯hiển 佛Phật 乘thừa 是thị 真chân 實thật 。 未vị 為vi 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 佛Phật 乘thừa 。 故cố 不bất 明minh 三tam 乘thừa 是thị 方phương 便tiện 。 《# 法pháp 花hoa 》# 正chánh 為vì 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 說thuyết 佛Phật 乘thừa 是thị 真chân 實thật 。 故cố 開khai 三tam 乘thừa 是thị 方phương 便tiện 。

問vấn 。

若nhược 《# 大đại 品phẩm 》# 明minh 小Tiểu 乘Thừa 為vi 劣liệt 。 大Đại 乘Thừa 為vi 勝thắng 。 名danh 已dĩ 顯hiển 真chân 實thật 者giả 。 三tam 藏tạng 之chi 教giáo 亦diệc 明minh 二Nhị 乘Thừa 為vi 劣liệt 。 大Đại 乘Thừa 為vi 勝thắng 。 亦diệc 應ưng 已dĩ 顯hiển 佛Phật 乘thừa 是thị 真chân 實thật 。

答đáp 。

《# 大đại 品phẩm 》# 等đẳng 教giáo 正chánh 明minh 大Đại 乘Thừa 傍bàng 及cập 小Tiểu 乘Thừa 。 故cố 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 。 三tam 藏tạng 之chi 教giáo 正chánh 明minh 小Tiểu 乘Thừa 傍bàng 及cập 佛Phật 乘thừa 。 故cố 不bất 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 。 又hựu 大đại 品phẩm 教giáo 具cụ 足túc 顯hiển 了liễu 說thuyết 佛Phật 乘thừa 。 故cố 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 。 三tam 藏tạng 之chi 教giáo 雖tuy 明minh 佛Phật 乘thừa 猶do 是thị 。 隱ẩn 覆phú 之chi 說thuyết 。 故cố 不bất 正chánh 顯hiển 真chân 實thật 。 何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。 如như 三tam 藏tạng 教giáo 明minh 王vương 宮cung 實thật 生sanh 。 雙song 林lâm 實thật 滅diệt 。 從tùng 凡phàm 得đắc 聖thánh 樹thụ 王vương 成thành 佛Phật 。 故cố 《# 法pháp 花hoa 》# 云vân 。

長trưởng 者giả 脫thoát 珍trân 御ngự 服phục 。 著trước 弊tệ 垢cấu 衣y 。 以dĩ 是thị 方phương 便tiện 。 得đắc 近cận 其kỳ 子tử 。

此thử 是thị 說thuyết 三tam 藏tạng 教giáo 中trung 佛Phật 明minh 是thị 方phương 便tiện 。 故cố 知tri 明minh 小tiểu 教giáo 雖tuy 明minh 佛Phật 乘thừa 為vi 勝thắng 。 猶do 未vị 顯hiển 真chân 實thật 。 此thử 傍bàng 正chánh 四tứ 門môn 。 三tam 句cú 屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 正chánh 閉bế 方phương 便tiện 正chánh 隱ẩn 真chân 實thật 屬thuộc 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 餘dư 經kinh 當đương 教giáo 明minh 義nghĩa 。 唯duy 有hữu 一nhất 門môn 。 《# 法pháp 華hoa 》# 結kết 會hội 始thỉ 終chung 具cụ 足túc 四tứ 句cú 。 此thử 皆giai 一nhất 途đồ 依y 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 大đại 判phán 為vi 言ngôn 。 眾chúng 經kinh 更cánh 異dị 文văn 。 亦diệc 有hữu 別biệt 餘dư 義nghĩa 也dã 。

第đệ 二nhị 。 《# 大đại 品phẩm 》# 對đối 《# 法pháp 華hoa 》# 論luận 顯hiển 密mật 。

問vấn 。

《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 第đệ 一nhất 百bách 卷quyển 云vân

《# 波Ba 若Nhã 》# 非phi 祕bí 密mật 法pháp 故cố 付phó 屬thuộc 聲Thanh 聞Văn 。 《# 法pháp 花hoa 》# 是thị 祕bí 密mật 法pháp 故cố 付phó 屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 。

云vân 何hà 稱xưng 祕bí 密mật 非phi 祕bí 密mật 耶da 。

答đáp 。

祕bí 密mật 不bất 祕bí 密mật 有hữu 二nhị 門môn 。

一nhất 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 為vi 祕bí 密mật 。 小Tiểu 乘Thừa 非phi 祕bí 密mật 。 大Đại 乘Thừa 甚thậm 深thâm 不bất 妄vọng 傳truyền 授thọ 故cố 秤xứng 祕bí 密mật 。 小Tiểu 乘Thừa 淺thiển 近cận 可khả 隨tùy 宜nghi 而nhi 說thuyết 故cố 非phi 祕bí 密mật 。 如như 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

顯hiển 示thị 教giáo 中trung 說thuyết 羅La 漢Hán 斷đoạn 煩phiền 惱não 清thanh 淨tịnh 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 故cố 不bất 清thanh 淨tịnh 。 祕bí 密mật 法pháp 中trung 說thuyết 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 具cụ 六Lục 神Thần 通Thông 。 超siêu 出xuất 二Nhị 乘Thừa 之chi 上thượng 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 清thanh 淨tịnh 。

此thử 則tắc 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 淺thiển 近cận 故cố 非phi 祕bí 密mật 。 大Đại 乘Thừa 甚thậm 深thâm 故cố 名danh 祕bí 密mật 。 二nhị 者giả 。 就tựu 大Đại 乘Thừa 中trung 復phục 有hữu 祕bí 密mật 非phi 祕bí 密mật 。 如như 《# 大đại 論luận 》# 第đệ 百bách 卷quyển 說thuyết 。

《# 波Ba 若Nhã 》# 不bất 明minh 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 故cố 非phi 祕bí 密mật 。 《# 法pháp 花hoa 》# 明minh 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 故cố 是thị 祕bí 密mật 。

問vấn 。

《# 法pháp 花hoa 》# 明minh 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 。 何hà 故cố 是thị 祕bí 密mật 。 《# 波Ba 若Nhã 》# 不bất 明minh 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 。 何hà 故cố 非phi 祕bí 密mật 耶da 。

答đáp 。

《# 法pháp 華hoa 》# 明minh 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 甚thậm 深thâm 難nan 解giải 。 故cố 是thị 祕bí 密mật 。 《# 波Ba 若Nhã 》# 明minh 菩Bồ 薩Tát 作tác 佛Phật 其kỳ 義nghĩa 易dị 解giải 故cố 非phi 祕bí 密mật 。 故cố 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 。 至chí 佛Phật 時thời 乃nãi 解giải 。 論luận 甚thậm 深thâm 者giả 正chánh 可khả 論luận 其kỳ 餘dư 事sự 。

龍long 樹thụ 既ký 云vân 未vị 解giải 。 至chí 佛Phật 時thời 乃nãi 知tri 。 故cố 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 甚thậm 深thâm 難nan 解giải 。 《# 涅Niết 槃Bàn 。 現hiện 病bệnh 品phẩm 》# 偈kệ 云vân 。

如như 佛Phật 所sở 說thuyết 阿A 羅La 漢Hán 。 一nhất 切thiết 當đương 皆giai 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 甚thậm 深thâm 佛Phật 行hạnh 處xứ 。 凡phàm 夫phu 下hạ 愚ngu 不bất 能năng 知tri 。

故cố 知tri 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 為vi 難nan 解giải 也dã 。

問vấn 。

羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 何hà 故cố 難nan 解giải 耶da 。

答đáp 。

此thử 望vọng 昔tích 教giáo 為vi 言ngôn 故cố 秤xứng 為vi 難nan 解giải 。 以dĩ 昔tích 教giáo 明minh 羅La 漢Hán 煩phiền 惱não 已dĩ 盡tận 。 不bất 復phục 更cánh 生sanh 。 如như 無vô 明minh 糠khang 脫thoát 。 故cố 後hậu 世thế 因nhân 中trung 。 不bất 復phục 更cánh 生sanh 。 今kim 教giáo 遂toại 明minh 羅La 漢Hán 作tác 佛Phật 。 故cố 於ư 昔tích 教giáo 為vi 難nan 解giải 。

問vấn 。

昔tích 教giáo 於ư 誰thùy 為vi 難nan 解giải 耶da 。

答đáp 。

正chánh 於ư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 為vi 難nan 解giải 。 故cố 《# 論luận 》# 云vân 。

大đại 藥dược 師sư 能năng 用dụng 毒độc 為vi 藥dược 。 小tiểu 藥dược 師sư 不bất 能năng 用dụng 毒độc 為vi 藥dược 。

菩Bồ 薩Tát 能năng 解giải 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 如như 解giải 毒độc 為vi 藥dược 。 故cố 《# 法pháp 花hoa 》# 付phó 屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 但đãn 解giải 菩Bồ 薩Tát 作tác 佛Phật 。 如như 解giải 用dụng 藥dược 為vi 藥dược 。 故cố 《# 波Ba 若Nhã 》# 付phó 屬thuộc 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 解giải 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 如như 不bất 解giải 用dụng 毒độc 為vi 藥dược 。 故cố 《# 法pháp 華hoa 》# 不bất 付phó 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 以dĩ 《# 法pháp 華hoa 》# 於ư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 為vi 難nan 解giải 。

問vấn 。

若nhược 《# 波Ba 若Nhã 》# 但đãn 明minh 菩Bồ 薩Tát 作tác 佛Phật 。 未vị 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 則tắc 波Ba 若Nhã 教giáo 劣liệt 。 《# 法pháp 華hoa 》# 明minh 菩Bồ 薩Tát 作tác 。 佛Phật 復phục 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 則tắc 法pháp 華hoa 為vi 勝thắng 。 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 然nhiên 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 釋thích 〈# 問vấn 乘thừa 品phẩm 〉# 列liệt 十thập 種chủng 大đại 經kinh 。 《# 法pháp 雲vân 經kinh 》# 。 《# 大đại 雲vân 經kinh 》# 。 《# 法pháp 華hoa 經kinh 》# 。 如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。 中trung 而nhi 《# 波Ba 若Nhã 》# 最tối 大đại 。 既ký 稱xưng 最tối 大đại 。 則tắc 《# 法pháp 華hoa 》# 為vi 劣liệt 。 前tiền 後hậu 相tương 違vi 。 云vân 何hà 會hội 通thông 。

答đáp 。

《# 法pháp 華hoa 》# 。 《# 波Ba 若Nhã 》# 互hỗ 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 若nhược 為vì 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 則tắc 《# 法pháp 花hoa 》# 勝thắng 。 《# 波Ba 若Nhã 》# 為vi 劣liệt 。 若nhược 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 明minh 實thật 惠huệ 方phương 便tiện 。 則tắc 《# 波Ba 若Nhã 》# 勝thắng 。 《# 法pháp 華hoa 》# 劣liệt 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 《# 波Ba 若Nhã 》# 六lục 十thập 六lục 品phẩm 辨biện 於ư 實thật 惠huệ 。 〈# 無vô 盡tận 品phẩm 〉# 已dĩ 去khứ 二nhị 十thập 四tứ 品phẩm 明minh 方phương 便tiện 惠huệ 。 此thử 二nhị 惠huệ 是thị 為vi 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 法Pháp 身thân 父phụ 母mẫu 。 故cố 《# 淨tịnh 名danh 經kinh 》# 云vân 。

智Trí 度Độ 菩Bồ 薩Tát 為vi 母mẫu 。 方phương 便tiện 以dĩ 為vi 父phụ 。 一nhất 切thiết 諸chư 導đạo 師sư 。 無vô 不bất 由do 是thị 生sanh 。

既ký 廣quảng 明minh 法Pháp 身thân 父phụ 母mẫu 。 故cố 於ư 一nhất 切thiết 方phương 。 等đẳng 經kinh 中trung 最tối 為vi 深thâm 大đại 。 餘dư 經kinh 不bất 正chánh 明minh 此thử 義nghĩa 。 故cố 不bất 及cập 《# 波Ba 若Nhã 》# 。 又hựu 《# 波Ba 若Nhã 》# 廣quảng 明minh 實thật 相tướng 。 故cố 於ư 眾chúng 經Kinh 中trung 。 最tối 為vi 深thâm 大đại 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 三tam 乘thừa 得đắc 道Đạo 及cập 以dĩ 斷đoạn 惑hoặc 。 辨biện 懺sám 悔hối 重trọng 罪tội 。 此thử 之chi 三tam 義nghĩa 悉tất 依y 實thật 相tướng 。 而nhi 《# 波Ba 若Nhã 》# 正chánh 廣quảng 明minh 實thật 相tướng 。 故cố 三tam 義nghĩa 得đắc 成thành 。 餘dư 經kinh 不bất 正chánh 明minh 實thật 相tướng 。 故cố 有hữu 劣liệt 波Ba 若Nhã 。 是thị 以dĩ 兩lưỡng 經kinh 互hỗ 有hữu 優ưu 劣liệt 。 故cố 龍long 樹thụ 前tiền 後hậu 有hữu 於ư 二nhị 文văn 。

問vấn 。

此thử 解giải 何hà 所sở 出xuất 也dã 。

答đáp 。

叡duệ 師sư 《# 小tiểu 品phẩm 。 序tự 》# 說thuyết 《# 波Ba 若Nhã 》# 。 《# 法pháp 花hoa 》# 二nhị 經kinh 互hỗ 有hữu 優ưu 劣liệt 之chi 義nghĩa 云vân 。

《# 法pháp 華hoa 》# 鏡kính 本bổn 以dĩ 凝ngưng 照chiếu 。 《# 波Ba 若Nhã 》# [穴/俱]# 末mạt 以dĩ 解giải 懸huyền 。 解giải 懸huyền 理lý 趣thú 。 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 也dã 。 凝ngưng 照chiếu 鏡kính 本bổn 。 結kết 其kỳ 終chung 也dã 。 終chung 而nhi 不bất 泯mẫn 則tắc 歸quy 途đồ 扶phù 蔬# 有hữu 三Tam 寶Bảo 之chi 迹tích 。 擁ủng 惠huệ 不bất 夷di 則tắc 亂loạn 緒tự 紛phân 綸luân 有hữu 惑hoặc 趣thú 之chi 異dị 。 是thị 以dĩ 《# 法pháp 華hoa 》# 。 《# 波Ba 若Nhã 》# 相tương 待đãi 以dĩ 期kỳ 終chung 。 方phương 便tiện 。 實thật 化hóa [穴/俱]# 一nhất 以dĩ 俟sĩ 盡tận 。 論luận 其kỳ 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 。 夷di 明minh 萬vạn 行hạnh 。 則tắc 實thật 不bất 如như 照chiếu 。 取thủ 其kỳ 大đại 明minh 真chân 化hóa 解giải 本bổn 無vô 三tam 。 則tắc 照chiếu 不bất 如như 實thật 。

照chiếu 則tắc 《# 波Ba 若Nhã 》# 。 實thật 則tắc 《# 法pháp 華hoa 》# 。 故cố 互hỗ 有hữu 優ưu 劣liệt 。 則tắc 其kỳ 證chứng 也dã 。

問vấn 。

若nhược 二nhị 經kinh 互hỗ 有hữu 優ưu 劣liệt 。 何hà 故cố 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 復phục 云vân 。

《# 法pháp 華hoa 》# 是thị 《# 波Ba 若Nhã 》# 異dị 名danh

答đáp 。

《# 波Ba 若Nhã 》# 。 《# 法pháp 華hoa 》# 同đồng 是thị 正chánh 觀quán 。 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 顯hiển 道đạo 無vô 異dị 。 故cố 云vân 《# 法pháp 華hoa 》# 是thị 《# 波Ba 若Nhã 》# 異dị 名danh 也dã 。 是thị 以dĩ 《# 論luận 》# 云vân 。

《# 波Ba 若Nhã 》# 是thị 一nhất 法pháp 。 佛Phật 說thuyết 種chủng 種chủng 名danh 。 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 力lực 。 為vi 之chi 立lập 異dị 字tự 。

今kim 但đãn 約ước 教giáo 。 為vi 人nhân 。 故cố 有hữu 差sai 別biệt 。 波Ba 若Nhã 教giáo 明minh 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 作tác 佛Phật 。 法pháp 花hoa 教giáo 明minh 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 菩Bồ 薩Tát 作tác 佛Phật 。 經kinh 約ước 人nhân 不bất 同đồng 而nhi 作tác 佛Phật 無vô 異dị 。 如như 長trưởng 者giả 大đại 宅trạch 及cập 以dĩ 七thất 珍trân 始thỉ 終chung 無vô 異dị 。 但đãn 付phó 財tài 之chi 時thời 未vị 得đắc 說thuyết 窮cùng 子tử 是thị 長trưởng 者giả 兒nhi 。 委ủy 家gia 業nghiệp 時thời 始thỉ 得đắc 會hội 其kỳ 天thiên 性tánh 以dĩ 為vi 付phó 子tử 之chi 也dã 。

問vấn 。

《# 波Ba 若Nhã 》# 未vị 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 得đắc 是thị 不bất 了liễu 教giáo 不phủ 。

答đáp 。

《# 波Ba 若Nhã 》# 明minh 菩Bồ 薩Tát 作tác 佛Phật 。 此thử 事sự 顯hiển 了liễu 。 于vu 時thời 大đại 機cơ 未vị 熟thục 。 故cố 不bất 得đắc 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 成thành 佛Phật 。 約ước 此thử 一nhất 邊biên 。 亦diệc 得đắc 稱xưng 為vi 不bất 了liễu 。

問vấn 。

若nhược 爾nhĩ 。 何hà 得đắc 《# 論luận 》# 釋thích 〈# 畢tất 竟cánh 定định 品phẩm 〉# 云vân 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 聞văn 《# 法pháp 花hoa 經kinh 》# 明minh 一nhất 切thiết 成thành 佛Phật 。 復phục 聞văn 《# 波Ba 若Nhã 》# 辨biện 菩Bồ 薩Tát 有hữu 退thoái 。 是thị 故cố 今kim 問vấn 佛Phật 為vi 畢tất 定định 為vi 不bất 畢tất 定định 。 此thử 問vấn 意ý 審thẩm 二nhị 經kinh 之chi 同đồng 異dị 。 佛Phật 答đáp 云vân 。

菩Bồ 薩Tát 畢tất 定định 。 畢tất 定định 者giả 畢tất 定định 成thành 佛Phật 也dã 。

既ký 明minh 畢tất 定định 成thành 佛Phật 。 則tắc 唯duy 有hữu 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 不bất 退thoái 為vi 聲Thanh 聞Văn 則tắc 顯hiển 無vô 二Nhị 乘Thừa 。 此thử 意ý 明minh 波Ba 若Nhã 同đồng 法pháp 華hoa 教giáo 。 何hà 得đắc 云vân 《# 波Ba 若Nhã 》# 未vị 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。

答đáp 。

已dĩ 如như 前tiền 通thông 。 《# 波Ba 若Nhã 》# 非phi 一nhất 時thời 一nhất 座tòa 說thuyết 。 初sơ 分phần/phân 未vị 明minh 二Nhị 乘Thừa 作tác 佛Phật 。 故cố 與dữ 《# 法pháp 花hoa 》# 異dị 。 後hậu 分phân 明minh 菩Bồ 薩Tát 不bất 退thoái 。 顯hiển 有hữu 一nhất 無vô 二nhị 。 與dữ 《# 法pháp 華hoa 》# 大đại 同đồng 。 故cố 不bất 相tương 違vi 也dã 。

第đệ 三tam 。 就tựu 法pháp 華hoa 自tự 論luận 顯hiển 密mật 。

問vấn 。

若nhược 《# 法pháp 花hoa 》# 顯hiển 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 顯hiển 化hóa 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 則tắc 《# 法pháp 花hoa 》# 是thị 顯hiển 了liễu 之chi 教giáo 。 始thỉ 終chung 應ưng 無vô 覆phú 相tương/tướng 之chi 說thuyết 。 若nhược 爾nhĩ 。 〈# 化hóa 城thành 品phẩm 〉# 明minh 三tam 千thiên 墨mặc 點điểm 猶do 為vi 十thập 六lục 王vương 子tử 。 沙Sa 彌Di 之chi 位vị 。 〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 明minh 五ngũ 百bách 萬vạn 億ức 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 。 末mạt 為vi 微vi 塵trần 。 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 復phục 過quá 是thị 數số 。 則tắc 壽thọ 量lượng 之chi 佛Phật 是thị 顯hiển 了liễu 之chi 言ngôn 。 十thập 六lục 王vương 子tử 。 便tiện 是thị 覆phú 相tương/tướng 之chi 說thuyết 。 何hà 得đắc 一nhất 部bộ 皆giai 顯hiển 了liễu 耶da 。

答đáp 。

夫phu 立lập 教giáo 隱ẩn 顯hiển 要yếu 鑪lư 冶dã 始thỉ 終chung 。 今kim 約ước 一nhất 經kinh 大đại 分phần/phân 四tứ 轍triệt 。

一nhất 。 覆phú 而nhi 不bất 開khai 。 二nhị 。 亦diệc 開khai 亦diệc 覆phú 。 三tam 。 開khai 而nhi 不bất 覆phú 。 四tứ 。 不bất 開khai 不bất 覆phú 。 覆phú 而nhi 不bất 開khai 。 初sơ 之chi 一nhất 品phẩm 。 嘉gia 瑞thụy 交giao 興hưng 。 妙diệu 輪luân 將tương 轉chuyển 。 而nhi 未vị 弊tệ 二nhị 權quyền 。 猶do 隱ẩn 兩lưỡng 實thật 。 謂vị 覆phú 而nhi 不bất 開khai 。 亦diệc 開khai 亦diệc 覆phú 者giả 。 始thỉ 從tùng 〈# 方phương 便tiện 品phẩm 〉# 終chung 竟cánh 〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 。 但đãn 明minh 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 。 所sở 謂vị 亦diệc 開khai 。 猶do 隱ẩn 身thân 權quyền 身thân 實thật 。 秤xứng 為vi 亦diệc 覆phú 。 故cố 三tam 千thiên 墨mặc 點điểm 始thỉ 開khai 結kết 緣duyên 之chi 始thỉ 。 十thập 六lục 數số 猶do 掩yểm 成thành 佛Phật 之chi 初sơ 。 開khai 而nhi 不bất 覆phú 者giả 。 即tức 後hậu 分phần/phân 經kinh 也dã 。 俱câu 廢phế 二nhị 權quyền 。 雙song 顯hiển 兩lưỡng 實thật 。 則tắc 教giáo 無vô 纖tiêm 隱ẩn 。 理lý 無vô 豪hào 翳ế 。 致trí 有hữu 十thập 二nhị 深thâm 益ích 。 八bát 種chủng 嘉gia 瑞thụy 。 不bất 開khai 不bất 覆phú 者giả 。 夫phu 借tá 一nhất 以dĩ 破phá 三tam 。 三tam 除trừ 而nhi 一nhất 捨xả 。 假giả 脩tu 以dĩ 斥xích 短đoản 。 短đoản 息tức 而nhi 脩tu 忘vong 。 故cố 言ngôn 窮cùng 慮lự 絕tuyệt 。 何hà 實thật 何hà 權quyền 。 本bổn 性tánh 寂tịch 滅diệt 。 孰thục 開khai 孰thục 覆phú 。 理lý 超siêu 言ngôn 外ngoại 。 強cường/cưỡng 秤xứng 妙diệu 法Pháp 。 道đạo 玄huyền 像tượng 表biểu 。 假giả 喻dụ 蓮liên 花hoa 。

第đệ 四tứ 料liệu 簡giản 顯hiển 密mật 。

問vấn 。

小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 是thị 說thuyết 密mật 一Nhất 乘Thừa 不phủ 。

答đáp 。

佛Phật 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 意ý 在tại 悟ngộ 大Đại 乘Thừa 。 故cố 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 是thị 密mật 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 也dã 。

問vấn 。

小Tiểu 乘Thừa 就tựu 何hà 文văn 是thị 密mật 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 耶da 。

答đáp 。

如như 云vân

三tam 乘thừa 人nhân 同đồng 得đắc 人nhân 無vô 我ngã 。 同đồng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 同đồng 入nhập 無vô 餘dư 。

即tức 是thị 密mật 說thuyết 三tam 乘thừa 同đồng 歸quy 一nhất 道đạo 也dã 。

問vấn 。

《# 大đại 品phẩm 》# 唯duy 付phó 財tài 是thị 密mật 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 更cánh 有hữu 餘dư 義nghĩa 耶da 。

答đáp 。

《# 大đại 品phẩm 》# 中trung 明minh 三tam 乘thừa 人nhân 同đồng 是thị 一nhất 如như 。 同đồng 入nhập 法pháp 性tánh 。 即tức 是thị 密mật 說thuyết 三tam 同đồng 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。

問vấn 。

顯hiển 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 為vi 何hà 人nhân 耶da 。

答đáp 。

為vi 三tam 種chủng 人nhân 。

一nhất 者giả 。 為vi 不bất 定định 根căn 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 令linh 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 二nhị 者giả 。 為vi 練luyện 已dĩ 定định 根căn 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 令linh 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 三tam 者giả 。 為vi 直trực 往vãng 菩Bồ 薩Tát 令linh 知tri 有hữu 一nhất 無vô 三tam 但đãn 進tiến 不bất 退thoái 也dã 。

第đệ 六lục 。 論luận 三tam 一nhất 義nghĩa 。 此thử 經Kinh 始thỉ 末mạt 論luận 三tam 一nhất 開khai 會hội 。 凡phàm 有hữu 十thập 門môn 。

一nhất 者giả 。 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 。 二nhị 者giả 。 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 三tam 者giả 。 廢phế 三tam 立lập 一nhất 。 四tứ 者giả 。 破phá 三Tam 明Minh 一nhất 。 五ngũ 者giả 。 覆phú 三Tam 明Minh 一nhất 。 六lục 者giả 。 三tam 前tiền 辨biện 一nhất 。 七thất 者giả 。 三tam 中trung 明minh 一nhất 。 八bát 者giả 。 三tam 後hậu 辨biện 一nhất 。 九cửu 者giả 。 絕tuyệt 三Tam 明Minh 一nhất 。 十thập 者giả 。 無vô 三tam 辨biện 一nhất 也dã 。

開khai 三tam 顯hiển 一nhất 者giả 。 開khai 昔tích 三tam 乘thừa 是thị 方phương 便tiện 。 示thị 今kim 一Nhất 乘Thừa 是thị 真chân 實thật 。 故cố 云vân 開khai 三tam 顯hiển 一nhất 也dã 。 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 者giả 。 會hội 彼bỉ 三tam 行hành 歸quy 一nhất 佛Phật 乘thừa 。 故cố 云vân 。

汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo

也dã 。 廢phế 三tam 立lập 一nhất 者giả 。 廢phế 昔tích 三tam 教giáo 。 立lập 今kim 一Nhất 乘Thừa 教giáo 。 故cố 云vân 。

於ư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 前tiền 。 正chánh 直trực 捨xả 方phương 便tiện 。 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。

也dã 。 破phá 三Tam 明Minh 一nhất 者giả 。 破phá 其kỳ 執chấp 三tam 異dị 實thật 之chi 情tình 。 以dĩ 明minh 一Nhất 乘Thừa 之chi 道Đạo 也dã 。 故cố 文văn 云vân 。

唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 無vô 三tam

也dã 。 覆phú 三Tam 明Minh 一nhất 者giả 。 如Như 來Lai 赴phó 三tam 一nhất 兩lưỡng 緣duyên 。 常thường 有hữu 三tam 一nhất 之chi 教giáo 。 昔tích 則tắc 以dĩ 三tam 覆phú 一nhất 。 今kim 則tắc 以dĩ 一nhất 覆phú 三tam 。 三tam 前tiền 明minh 一nhất 者giả 。 未vị 趣thú 鹿lộc 苑uyển 之chi 說thuyết 三tam 前tiền 。 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 。 已dĩ 明minh 一nhất 實thật 之chi 教giáo 。 謂vị 三tam 前tiền 一nhất 也dã 。 三tam 中trung 明minh 一nhất 者giả 。 從tùng 趣thú 鹿lộc 苑uyển 說thuyết 於ư 三tam 乘thừa 。

佛Phật 乘thừa 第đệ 一nhất 。 緣Duyên 覺Giác 第đệ 二nhị 。 聲Thanh 聞Văn 第đệ 三tam 。 謂vị 三tam 中trung 明minh 一nhất 也dã 。 三tam 後hậu 明minh 一nhất 者giả 。 三tam 乘thừa 之chi 後hậu 法pháp 花hoa 教giáo 門môn 。 以dĩ 會hội 彼bỉ 三tam 乘thừa 同đồng 歸quy 一nhất 道đạo 。 謂vị 三tam 後hậu 明minh 一nhất 也dã 。 絕tuyệt 三Tam 明Minh 一nhất 者giả 。 如như 無vô 言ngôn 世thế 界giới 。 外ngoại 則tắc 無vô 言ngôn 無vô 示thị 。 內nội 則tắc 無vô 慮lự 無vô 識thức 。 故cố 不bất 論luận 一nhất 三tam 而nhi 已dĩ 。 即tức 以dĩ 此thử 為vi 佛Phật 事sự 。 故cố 則tắc 復phục 是thị 一nhất 。 故cố 云vân 絕tuyệt 一nhất 也dã 。 無vô 三tam 辨biện 一nhất 者giả 。 如như 香hương 積tích 菩Bồ 薩Tát 云vân 。

彼bỉ 土độ 無vô 有hữu 。 二Nhị 乘Thừa 名danh 字tự

謂vị 無vô 三tam 辨biện 一nhất 也dã 。

但đãn 有hữu 清thanh 淨tịnh 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng

謂vị 有hữu 一nhất 也dã 。 前tiền 之chi 五ngũ 種chủng 就tựu 義nghĩa 論luận 一nhất 也dã 。 後hậu 五ngũ 種chủng 約ước 時thời 處xứ 前tiền 文văn 不bất 同đồng 教giáo 門môn 差sai 別biệt 。 故cố 開khai 五ngũ 也dã 。

問vấn 。

云vân 何hà 名danh 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 耶da 。

答đáp 。

欲dục 識thức 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 先tiên 須tu 知tri 開khai 一nhất 為vi 三tam 。 開khai 一nhất 為vi 三tam 者giả 。 昔tích 指chỉ 大Đại 乘Thừa 之chi 因nhân 說thuyết 為vi 小Tiểu 乘Thừa 究cứu 竟cánh 之chi 果quả 也dã 。 今kim 還hoàn 指chỉ 小Tiểu 乘Thừa 究cứu 竟cánh 之chi 果quả 即tức 是thị 大Đại 乘Thừa 之chi 因nhân 。 故cố 名danh 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 也dã 。

問vấn 。

小Tiểu 乘Thừa 人nhân 謂vị 是thị 究cứu 竟cánh 。 為vi 是thị 迷mê 因nhân 。 為vi 是thị 迷mê 果quả 。

答đáp 。

實thật 是thị 大đại 因nhân 謂vị 是thị 小tiểu 果quả 。 故cố 是thị 迷mê 因nhân 也dã 。

問vấn 。

一nhất 三tam 有hữu 此thử 十thập 句cú 。 近cận 遠viễn 亦diệc 有hữu 十thập 門môn 耶da 。

答đáp 。

亦diệc 有hữu 十thập 門môn 。 如như 〈# 壽thọ 量lượng 品phẩm 〉# 文văn 疏sớ/sơ 已dĩ 出xuất 也dã 。

問vấn 。

今kim 明minh 一Nhất 乘Thừa 。 為vi 是thị 三tam 中trung 一nhất 。 為vi 三tam 外ngoại 有hữu 一nhất 耶da 。

答đáp 。

此thử 經Kinh 始thỉ 終chung 具cụ 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 者giả 。 猶do 是thị 三tam 中trung 一nhất 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 以dĩ 歎thán 五ngũ 乘thừa 攝nhiếp 乘thừa 義nghĩa 盡tận 。 人nhân 天thiên 乘thừa 則tắc 攝nhiếp 世thế 間gian 乘thừa 。 三tam 乘thừa 攝nhiếp 出xuất 世thế 間gian 乘thừa 。 若nhược 爾nhĩ 則tắc 一Nhất 乘Thừa 猶do 是thị 三tam 乘thừa 中trung 之chi 佛Phật 乘thừa 也dã 。 故cố 文văn 云vân 。

十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 三tam 。

此thử 以dĩ 一nhất 二nhị 三tam 為vi 數số 。 則tắc 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 為vi 一nhất 。 緣Duyên 覺Giác 為vi 二nhị 。 聲Thanh 聞Văn 為vi 三tam 。 則tắc 知tri 一Nhất 乘Thừa 猶do 是thị 三tam 中trung 一nhất 也dã 。 又hựu 文văn 云vân 。

但đãn 以dĩ 一nhất 佛Phật 乘thừa 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 更cánh 無vô 有hữu 餘dư 乘thừa 。 若nhược 二nhị 若nhược 三tam 。

此thử 明minh 以dĩ 佛Phật 乘thừa 為vi 一nhất 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 二Nhị 乘Thừa 為vi 餘dư 乘thừa 。 故cố 下hạ 文văn 言ngôn 。

更canh 遣khiển 餘dư 人nhân

則tắc 知tri 餘dư 人nhân 屬thuộc 二Nhị 乘Thừa 也dã 。 既ký 言ngôn 。

無vô 有hữu 餘dư 乘thừa

則tắc 無vô 緣Duyên 覺Giác 之chi 第đệ 二nhị 。 聲Thanh 聞Văn 之chi 第đệ 三tam 。 故cố 知tri 佛Phật 乘thừa 猶do 是thị 三tam 中trung 之chi 一nhất 。 此thử 文văn 其kỳ 例lệ 甚thậm 多đa 。 不bất 須tu 疑nghi 也dã 。 二nhị 者giả 。 一Nhất 乘Thừa 非phi 是thị 三tam 中trung 之chi 一nhất 。 如như 〈# 信tín 解giải 品phẩm 〉# 說thuyết 。

長trưởng 者giả 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 密mật 遣khiển 二nhị 人nhân

則tắc 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 為vi 方phương 便tiện 。

脫thoát 珍trân 御ngự 服phục 。 著trước 弊tệ 垢cấu 衣y 。 方phương 便tiện 附phụ 近cận 子tử 。 語ngữ 令linh 懃cần 作tác 。

則tắc 佛Phật 乘thừa 亦diệc 是thị 方phương 便tiện 。 則tắc 知tri 三tam 乘thừa 並tịnh 是thị 方phương 便tiện 。 今kim 明minh 一Nhất 乘Thừa 是thị 真chân 實thật 。 故cố 知tri 一Nhất 乘Thừa 非phi 是thị 三tam 乘thừa 中trung 之chi 佛Phật 乘thừa 也dã 。

問vấn 。

以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 明minh 一Nhất 乘Thừa 是thị 三tam 乘thừa 中trung 佛Phật 乘thừa 。 復phục 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 明minh 一Nhất 乘Thừa 非phi 是thị 三tam 乘thừa 中trung 佛Phật 乘thừa 耶da 。

答đáp 。

欲dục 。 明minh 三tam 乘thừa 攝nhiếp 出xuất 世thế 乘thừa 盡tận 故cố 。 對đối 二Nhị 乘Thừa 之chi 方phương 便tiện 明minh 佛Phật 乘thừa 是thị 真chân 實thật 。 故cố 文văn 云vân 。

唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 則tắc 非phi 真chân 。

所sở 以dĩ 明minh 一Nhất 乘Thừa 是thị 三tam 乘thừa 中trung 之chi 一nhất 也dã 。 就tựu 佛Phật 乘thừa 中trung 復phục 自tự 開khai 真chân 。 應Ứng 。 昔tích 為vi 二Nhị 乘Thừa 人nhân 說thuyết 佛Phật 方phương 便tiện 身thân 。 故cố 佛Phật 乘thừa 是thị 方phương 便tiện 身thân 。 即tức 以dĩ 今kim 教giáo 明minh 佛Phật 身thân 是thị 真chân 實thật 。 故cố 真chân 實thật 之chi 乘thừa 異dị 方phương 便tiện 佛Phật 。 如như 師sư 子tử 座tòa 長trưởng 者giả 異dị 著trước 弊tệ 垢cấu 衣y 長trưởng 者giả 。 以dĩ 約ước 今kim 昔tích 兩lưỡng 教giáo 明minh 佛Phật 有hữu 權quyền 實thật 不bất 同đồng 。 是thị 故cố 一Nhất 乘Thừa 非phi 三tam 乘thừa 中trung 之chi 一nhất 也dã 。

問vấn 。

此thử 經Kinh 中trung 始thỉ 末mạt 或hoặc 言ngôn

佛Phật 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 示thị 以dĩ 三tam 乘thừa 教giáo

則tắc 三tam 乘thừa 並tịnh 是thị 方phương 便tiện 。 又hựu 云vân 。

唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 則tắc 非phi 真chân 。

是thị 則tắc 二nhị 方phương 便tiện 。 兩lưỡng 文văn 相tương 違vi 。 何hà 以dĩ 通thông 會hội 。

答đáp 。

此thử 二nhị 文văn 猶do 是thị 一nhất 義nghĩa 。 無vô 相tướng 違vi 也dã 。

於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 方phương 便tiện 說thuyết 三tam

次thứ 云vân 。

一Nhất 乘Thừa 是thị 真chân 實thật 二Nhị 乘Thừa 是thị 方phương 便tiện

如như 人nhân 手thủ 內nội 實thật 有hữu 一nhất 菓quả 。 方phương 便tiện 言ngôn 三tam 菓quả 。 次thứ 第đệ 考khảo 論luận 者giả 。 一nhất 菓quả 是thị 實thật 。 二nhị 是thị 方phương 便tiện 。 故cố 說thuyết 三tam 說thuyết 二nhị 並tịnh 是thị 方phương 便tiện 。 猶do 是thị 一nhất 義nghĩa 不bất 相tương 違vi 也dã 。

問vấn 。

為vi 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 為vi 會hội 二nhị 歸quy 一nhất 。

答đáp 。

此thử 且thả 猶do 是thị 一nhất 義nghĩa 。 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân 。

於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 開khai 為vi 三tam 分phần/phân

如như 人nhân 分phần/phân 一nhất 斗đẩu 米mễ 為vi 三tam 聚tụ 。 亦diệc 得đắc 合hợp 三tam 聚tụ 為vi 一nhất 聚tụ 。 亦diệc 得đắc 會hội 二nhị 聚tụ 歸quy 一nhất 聚tụ 。 會hội 三tam 會hội 二nhị 猶do 是thị 一nhất 義nghĩa 。 不bất 相tương 違vi 也dã 。

第đệ 七thất 。 明minh 功công 用dụng 門môn 。

問vấn 。

何hà 故cố 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 書thư 寫tả 解giải 說thuyết 。 供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。 障chướng 累lũy/lụy/luy 內nội 消tiêu 。 祥tường 瑞thụy 外ngoại 發phát 耶da 。

答đáp 。

昔tích 有hữu 天Thiên 竺Trúc 僧Tăng 弼bật 法Pháp 師sư 云vân 。

此thử 經Kinh 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 勝thắng 。

一nhất 者giả 。 眾chúng 經kinh 不bất 泯mẫn 三tam 為vi 一nhất 。 此thử 經Kinh 獨độc 三tam 泯mẫn 。 二nhị 。 持trì 者giả 現hiện 得đắc 。 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 三tam 。 普Phổ 賢Hiền 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 親thân 乘thừa 六lục 牙nha 白bạch 象tượng 。 來lai 護hộ 人nhân 通thông 法pháp 。

故cố 障chướng 累lũy/lụy/luy 內nội 消tiêu 。 祥tường 瑞thụy 外ngoại 發phát 。 今kim 明minh 不bất 正chánh 有hữu 此thử 三tam 事sự 。 此thử 經Kinh 是thị 眾chúng 經kinh 之chi 實thật 體thể 也dã 。 諸chư 佛Phật 之chi 祕bí 密mật 藏tạng 。 融dung 釋thích 大đại 小tiểu 該cai 羅la 今kim 昔tích 。 理lý 致trí 淵uyên 遠viễn 超siêu 四tứ 句cú 之chi 表biểu 。 有hữu 十thập 事sự 奇kỳ 特đặc 出xuất 眾chúng 經kinh 之chi 外ngoại 。 言ngôn 十thập 事sự 者giả 。

一nhất 者giả 。 化hóa 主chủ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 餘dư 經kinh 或hoặc 釋Thích 迦Ca 自tự 說thuyết 。 或hoặc 四tứ 佛Phật 共cộng 談đàm 。 至chí 如như 《# 法pháp 花hoa 》# 十thập 方phương 分phân 身thân 。 俱câu 來lai 法Pháp 會hội 。 三tam 世thế 等đẳng 覺giác 同đồng 赴phó 鷲thứu 山sơn 。 是thị 以dĩ 文văn 云vân 。

一nhất 一nhất 方phương 四tứ 百bách 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 國quốc 土độ 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 遍biến 滿mãn 其kỳ 中trung 。 如như 是thị 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 皆giai 悉tất 來lai 集tập 。 坐tọa 於ư 八bát 方phương 。

此thử 謂vị 現hiện 在tại 佛Phật 集tập 。 多đa 寶bảo 佛Phật 踊dũng 現hiện 。 明minh 過quá 去khứ 佛Phật 集tập 。 現hiện 在tại 有hữu 十thập 方phương 佛Phật 。 過quá 去khứ 但đãn 明minh 多đa 寶bảo 者giả 。 《# 法pháp 花hoa 論luận 》# 云vân 。

此thử 以dĩ 略lược 攝nhiếp 廣quảng 。 明minh 一nhất 佛Phật 之chi 用dụng 總tổng 攝nhiếp 過quá 去khứ 一nhất 切thiết 佛Phật 用dụng 。 即tức 與dữ 現hiện 在tại 廣quảng 略lược 互hỗ 現hiện 。

諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 普phổ 會hội 鷲thứu 山sơn 。 謂vị 當đương 來lai 佛Phật 集tập 。 以dĩ 三tam 世thế 等đẳng 覺giác 同đồng 赴phó 鷲thứu 山sơn 。 大đại 小tiểu 諸chư 經kinh 未vị 有hữu 如như 斯tư 之chi 盛thịnh 集tập 。 謂vị 化hóa 主chủ 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。

二nhị 者giả 。 徒đồ 眾chúng 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 八bát 方phương 世thế 界giới 一nhất 一nhất 方phương 四tứ 百bách 萬vạn 億ức 。 那na 由do 他tha 國quốc 土độ 。 諸chư 佛Phật 各các 將tương 侍thị 者giả 。 又hựu 下hạ 方phương 千thiên 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。 菩Bồ 薩Tát 從tùng 地địa 涌dũng 出xuất 。 遍biến 滿mãn 虛hư 空không 。 乃nãi 至chí 沙sa 竭kiệt 龍long 宮cung 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 大Đại 士Sĩ 雲vân 集tập 靈linh 鷲thứu 山sơn 。 雖tuy 復phục 鹿lộc 薗viên 稟bẩm 道đạo 之chi 眾chúng 。 鵠hộc 樹thụ 聞văn 經Kinh 之chi 賓tân 。 亦diệc 未vị 有hữu 如như 斯tư 之chi 盛thịnh 集tập 之chi 也dã 。 是thị 謂vị 徒đồ 眾chúng 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。

三tam 者giả 。 國quốc 土độ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 靈linh 塔tháp 踊dũng 現hiện 。 普phổ 集tập 分phân 身thân 。 三tam 變biến 八bát 方phương 同đồng 為vi 淨tịnh 土độ 。 乃nãi 至chí 〈# 神thần 力lực 品phẩm 〉# 云vân 。

于vu 時thời 十thập 方phương 世thế 界giới 。 通thông 達đạt 無vô 礙ngại 。 如như 一nhất 佛Phật 土độ

至chí 如như 仙tiên 人nhân 苑uyển 內nội 匹thất 此thử 太thái 遙diêu 。 力lực 士sĩ 河hà 邊biên 方phương 斯tư 亦diệc 遠viễn 。 是thị 為vi 處xứ 所sở 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。

第đệ 四tứ 者giả 。 教giáo 門môn 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 如như 方Phương 廣Quảng 。 《# 花hoa 嚴nghiêm 》# 偈kệ 凡phàm 十thập 萬vạn 偈kệ 。 《# 摩ma 訶ha 波Ba 若Nhã 》# 數số 亦diệc 同đồng 然nhiên 。 如như 此thử 等đẳng 經Kinh 。 尚thượng 以dĩ 為vi 多đa 。 至chí 如như 大đại 通thông 智trí 勝thắng 所sở 說thuyết 恆Hằng 河Hà 沙sa 偈kệ 。 威Uy 音Âm 王Vương 佛Phật 。 所sở 明minh 二nhị 十thập 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 偈kệ 。 所sở 以dĩ 辨biện 其kỳ 文văn 多đa 。 意ý 欲dục 顯hiển 其kỳ 義nghĩa 廣quảng 。 是thị 謂vị 教giáo 門môn 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。

第đệ 五ngũ 者giả 。

時thời 節tiết 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 燈đăng 明minh 佛Phật 說thuyết 此thử 經Kinh 。 六lục 十thập 小tiểu 劫kiếp 。 大đại 通thông 佛Phật 所sở 說thuyết 八bát 千thiên 劫kiếp 。 妙Diệu 光Quang 菩Bồ 薩Tát 。 八bát 十thập 小tiểu 劫kiếp 。 十thập 六lục 沙Sa 彌Di 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 劫kiếp 。 釋Thích 迦Ca 佛Phật 時thời 踊dũng 出xuất 大Đại 士Sĩ 問vấn 訊tấn 。 之chi 間gian 五ngũ 十thập 小tiểu 劫kiếp 。 說thuyết 經Kinh 之chi 時thời 當đương 。 不bất 可khả 量lượng 也dã 。 所sở 以dĩ 辨biện 說thuyết 經Kinh 時thời 長trường/trưởng 。 亦diệc 為vi 顯hiển 文văn 多đa 義nghĩa 廣quảng 。 是thị 謂vị 時thời 節tiết 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。

第đệ 六lục 者giả 。 神thần 力lực 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 將tương 開khai 波Ba 若Nhã 時thời 。 釋Thích 迦Ca 獨độc 出xuất 現hiện 靈linh 祥tường 欲dục 震chấn 金kim 鼓cổ 。 四tứ 尊tôn 共cộng 呈trình 嘉gia 瑞thụy 。 未vị 若nhược 斯tư 經Kinh 十thập 方phương 分phân 身thân 。 共cộng 現hiện 七thất 種chủng 神thần 力lực 。 滿mãn 百bách 千thiên 歲tuế 。 然nhiên 後hậu 攝nhiếp 之chi 。 是thị 為vi 神thần 力lực 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。

第đệ 七thất 者giả 。 利lợi 益ích 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 如như 〈# 分phân 別biệt 功công 德đức 。 品phẩm 〉# 明minh 聞văn 經Kinh 得đắc 十thập 二nhị 種chủng 利lợi 益ích 。 始thỉ 自tự 無vô 量lượng 恆Hằng 河Hà 沙sa 菩Bồ 薩Tát 。 悟ngộ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 終chung 則tắc 八bát 方phương 世thế 界giới 微vi 塵trần 數số 。 眾chúng 生sanh 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 如như 〈# 調Điều 達Đạt 〉# 。 〈# 藥dược 王vương 〉# 。 〈# 妙diệu 音âm 〉# 。 〈# 觀quán 音âm 〉# 。 〈# 陀đà 羅la 尼ni 〉# 。 〈# 妙Diệu 莊Trang 嚴Nghiêm 王Vương 本bổn 事sự 〉# 。 〈# 普phổ 賢hiền 勸khuyến 發phát 〉# 。 總tổng 陳trần 八bát 品phẩm 。 得đắc 道Đạo 者giả 不bất 可khả 具cụ 陳trần 。 謂vị 利lợi 益ích 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。

第đệ 八bát 者giả 。 功công 德đức 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 從tùng 初sơ 至chí 後hậu 。 嘆thán 法pháp 美mỹ 人nhân 。 功công 德đức 無vô 量lượng 。 如như 〈# 隨tùy 喜hỷ 品phẩm 〉# 說thuyết 。

第đệ 五ngũ 十thập 人nhân 聞văn 一nhất 偈kệ 隨tùy 喜hỷ 轉chuyển 教giáo 。 勝thắng 於ư 施thí 四tứ 百bách 億ức 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 。 六lục 趣thú 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 樂nhạc 具cụ 。 及cập 令linh 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。

是thị 為vi 功công 德đức 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。

第đệ 九cửu 者giả 。 明minh 乘thừa 權quyền 乘thừa 。 實thật 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 如như 三tam 藏tạng 等đẳng 教giáo 唯duy 辨biện 小Tiểu 乘Thừa 。 《# 波Ba 若Nhã 》# 諸chư 經kinh 但đãn 明minh 大Đại 乘Thừa 。 未vị 若nhược 《# 法pháp 花hoa 》# 說thuyết 實thật 歸quy 本bổn 泯mẫn 寂tịch 異dị 途đồ 。 開khai 會hội 一nhất 三tam 融dung 釋thích 大đại 小tiểu 。 使sử 羊dương 鹿lộc 無vô 息tức 駕giá 之chi 累lũy/lụy/luy 。 白bạch 牛ngưu 有hữu 直trực 進tiến 之chi 功công 。 是thị 為vi 乘thừa 權quyền 乘thừa 實thật 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。

第đệ 十thập 者giả 。 身thân 權quyền 身thân 實thật 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 餘dư 經kinh 或hoặc 但đãn 明minh 生sanh 法pháp 。 或hoặc 直trực 辨biện 三Tam 身Thân 。 至chí 如như 多đa 寶bảo 踊dũng 現hiện 示thị 真chân 常thường 應ưng 滅diệt 。 分phân 身thân 嚮hướng 集tập 表biểu 本bổn 一nhất 迹tích 多đa 。 並tịnh 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 囊nang 括quát 古cổ 今kim 。 使sử 悟ngộ 應ưng 滅diệt 難nạn/nan 期kỳ 。 知tri 長trường 短đoản 無vô 二nhị 。 令linh 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 力lực 堅kiên 固cố 猛mãnh 利lợi 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 倍bội 復phục 增tăng 益ích 。 是thị 為vi 第đệ 十thập 。 身thân 權quyền 身thân 實thật 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 後hậu 之chi 二nhị 事sự 蓋cái 是thị 一nhất 經kinh 大đại 宗tông 。 即tức 以dĩ 釋thích 前tiền 八bát 事sự 。 所sở 以dĩ 有hữu 前tiền 八bát 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 有hữu 良lương 由do 此thử 經Kinh 具cụ 開khai 二nhị 權quyền 。 雙song 示thị 兩lưỡng 實thật 故cố 也dã 。

第đệ 八bát 。 弘hoằng 經kinh 方phương 法pháp 。

問vấn 。

尋tầm 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 善thiện 巧xảo 化hóa 人nhân 。 四tứ 依y 菩Bồ 薩Tát 妙diệu 能năng 通thông 法pháp 。 末mạt 世thế 凡phàm 夫phu 云vân 何hà 弘hoằng 經kinh 。

答đáp 。

〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 云vân

佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 欲dục 說thuyết 是thị 經Kinh 者giả 。 當đương 安an 住trụ 三tam 法pháp 。

一nhất 者giả 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。 二nhị 者giả 著trước 如Như 來Lai 衣y 。 三tam 者giả 坐tọa 如Như 來Lai 座tòa 。 入nhập 如Như 來Lai 室thất 者giả 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 心tâm 是thị 也dã 。 如Như 來Lai 衣y 者giả 。 柔nhu 和hòa 忍nhẫn 辱nhục 心tâm 是thị 。 如Như 來Lai 座tòa 者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 是thị 。 具cụ 此thử 三tam 法Pháp 。 然nhiên 後hậu 以dĩ 不bất 懈giải 怠đãi 心tâm 。 為vì 四tứ 眾chúng 說thuyết 法Pháp 。

佛Phật 垂thùy 妙diệu 軌quỹ 。 宜nghi 可khả 依y 之chi 。 慈từ 悲bi 有hữu 隱ẩn 覆phú 之chi 功công 。 喻dụ 之chi 如như 室thất 。 柔nhu 和hòa 忍nhẫn 有hữu 障chướng 弊tệ 之chi 用dụng 。 喻dụ 之chi 如như 衣y 。 空không 理lý 可khả 以dĩ 安an 心tâm 。 目mục 之chi 為vi 座tòa 。 詳tường 此thử 三tam 門môn 則tắc 為vi 次thứ 第đệ 。 大đại 悲bi 拔bạt 苦khổ 。 大đại 慈từ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 蓋cái 是thị 種chủng 覺giác 之chi 洪hồng 因nhân 。 弘hoằng 道đạo 之chi 本bổn 意ý 。 欲dục 說thuyết 妙diệu 法Pháp 。 宜nghi 前tiền 建kiến 此thử 心tâm 。 是thị 故cố 第đệ 一nhất 明minh 。 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。 既ký 於ư 極cực 惡ác 之chi 世thế 欲dục 弘hoằng 窮cùng 善thiện 之chi 道đạo 。 必tất 多đa 留lưu 難nạn 。 宜nghi 應ưng 忍nhẫn 之chi 。 是thị 故cố 第đệ 二nhị 。 明minh 著trước 如Như 來Lai 衣y 。 雖tuy 復phục 慈từ 悲bi 外ngoại 覆phú 。 和hòa 忍nhẫn 內nội 安an 。 若nhược 無vô 空không 觀quán 虛hư 明minh 則tắc 二nhị 行hành 不bất 成thành 。 何hà 由do 悟ngộ 物vật 。 是thị 故cố 第đệ 三tam 。 辨biện 坐tọa 如Như 來Lai 座tòa 。 內nội 備bị 三tam 心tâm 。 外ngoại 懃cần 說thuyết 法Pháp 。 則tắc 道đạo 無vô 不bất 隆long 。 人nhân 無vô 不bất 利lợi 。 故cố 令linh 安an 住trụ 三tam 法pháp 弘hoằng 《# 法pháp 花hoa 經kinh 》# 。

問vấn 。

何hà 故cố 起khởi 慈từ 悲bi 名danh 。 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。

答đáp 。

〈# 譬thí 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân

我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 眾chúng 聖Thánh 中Trung 尊Tôn 。 世thế 間gian 之chi 父phụ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 吾ngô 子tử 。

則tắc 知tri 此thử 經Kinh 明minh 父phụ 母mẫu 之chi 道đạo 。 父phụ 則tắc 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 苦khổ 。 子tử 則tắc 有hữu 苦khổ 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 。 今kim 大đại 悲bi 拔bạt 子tử 之chi 苦khổ 。 大đại 慈từ 與dữ 子tử 之chi 樂lạc 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 普phổ 皆giai 成thành 佛Phật 。 故cố 說thuyết 《# 法pháp 花hoa 經kinh 》# 。 末mạt 世thế 法Pháp 師sư 既ký 代đại 佛Phật 弘hoằng 經kinh 。 亦diệc 宜nghi 學học 佛Phật 之chi 行hành 。 是thị 故cố 慈từ 悲bi 名danh 如Như 來Lai 室thất 。 若nhược 為vi 利lợi 養dưỡng 名danh 聞văn 。 勝thắng 他tha 勢thế 力lực 而nhi 講giảng 說thuyết 者giả 。 則tắc 不bất 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 乖quai 父phụ 子tử 恩ân 情tình 。 非phi 弘hoằng 佛Phật 乘thừa 之chi 道đạo 也dã 。

問vấn 。

何hà 故cố 柔nhu 和hòa 忍nhẫn 辱nhục 。 名danh 如Như 來Lai 衣y 。

答đáp 。

譬thí 如như 稚trĩ 子tử 。 未vị 有hữu 所sở 知tri 。 兼kiêm 為vi 惡ác 鬼quỷ 。 之chi 所sở 嬈nhiễu 亂loạn 。 如như 毀hủy 辱nhục 於ư 父phụ 。 父phụ 則tắc 生sanh 愍mẫn 惻trắc 。 懃cần 加gia 救cứu 療liệu 。 不bất 起khởi 瞋sân 心tâm 。 此thử 經Kinh 既ký 明minh 父phụ 子tử 之chi 道đạo 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 觀quán 力lực 未vị 成thành 。 為vi 煩phiền 惱não 鬼quỷ 。 之chi 所sở 嬈nhiễu 亂loạn 。 若nhược 毀hủy 辱nhục 於ư 佛Phật 。 佛Phật 深thâm 生sanh 憐lân 愍mẫn 。 以dĩ 《# 妙diệu 法Pháp 花hoa 》# 藥dược 懃cần 救cứu 治trị 之chi 。 不bất 生sanh 瞋sân 恨hận 。 末mạt 世thế 法Pháp 師sư 既ký 代đại 佛Phật 弘hoằng 經kinh 。 亦diệc 應ưng 學học 佛Phật 和hòa 忍nhẫn 。 若nhược 起khởi 瞋sân 恨hận 便tiện 與dữ 佛Phật 乖quai 。 非phi 弘hoằng 佛Phật 道Đạo 矣hĩ 。 是thị 故cố 柔nhu 和hòa 忍nhẫn 名danh 如Như 來Lai 衣y 。

問vấn 。

〈# 法Pháp 師sư 品phẩm 〉# 云vân

是thị 《# 法pháp 花hoa 經kinh 》# 如Như 來Lai 在tại 世thế 。 猶do 多đa 怨oán 嫉tật 。 況huống 滅diệt 度độ 後hậu 。

何hà 故cố 說thuyết 此thử 。 經kinh 時thời 多đa 留lưu 難nạn 耶da 。

答đáp 。

世thế 人nhân 云vân 。 良lương 藥dược 口khẩu 苦khổ 。 美mỹ 言ngôn 逆nghịch 耳nhĩ 。 此thử 經Kinh 廢phế 五ngũ 種chủng 乘thừa 之chi 異dị 執chấp 。 立lập 一nhất 極cực 之chi 玄huyền 宗tông 。 故cố 斥xích 凡phàm 呵ha 聖thánh 。 排bài 大đại 破phá 小tiểu 。 指chỉ 天thiên 魔ma 為vi 毒độc 虫trùng 。 說thuyết 外ngoại 道đạo 為vi 惡ác 鬼quỷ 。 貶biếm 執chấp 小tiểu 為vi 貧bần 賤tiện 。 挫tỏa 菩Bồ 薩Tát 為vi 新tân 學học 。 故cố 天thiên 魔ma 惡ác 聞văn 。 外ngoại 道đạo 逆nghịch 耳nhĩ 。 二Nhị 乘Thừa 驚kinh 愕ngạc 。 菩Bồ 薩Tát 怯khiếp 弱nhược 。 如như 此thử 之chi 徒đồ 。 喜hỷ 為vi 留lưu 難nạn 。 世thế 間gian 多đa 怨oán 嫉tật 。 言ngôn 豈khởi 可khả 虛hư 哉tai 。 又hựu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 多đa 起khởi 十thập 惡ác 業nghiệp 。 小tiểu 有hữu 人nhân 天thiên 之chi 因nhân 。 起khởi 人nhân 天thiên 之chi 因nhân 尚thượng 少thiểu 。 求cầu 二Nhị 乘Thừa 者giả 轉chuyển 希hy 。 學học 佛Phật 道Đạo 者giả 。 彌di 復phục 難nan 得đắc 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 若nhược 不bất 起khởi 凡phàm 見kiến 聖thánh 見kiến 。 捨xả 小tiểu 心tâm 發phát 大đại 心tâm 。 種chủng 中trung 道đạo 善thiện 根căn 。 然nhiên 後hậu 始thỉ 得đắc 聞văn 一Nhất 乘Thừa 極cực 教giáo 耳nhĩ 。 但đãn 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 。 凡phàm 聖thánh 大đại 小tiểu 之chi 障chướng 。 聞văn 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 不bất 能năng 信tín 受thọ 。 故cố 憙hí 為vi 留lưu 難nạn 。

問vấn 。

何hà 故cố 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 名danh 坐tọa 如Như 來Lai 座tòa 。

答đáp 。

畢tất 竟cánh 空không 觀quán 者giả 為vi 成thành 二nhị 行hành 及cập 辨biện 弘hoằng 經kinh 大đại 宗tông 。 為vi 成thành 二nhị 行hành 者giả 雖tuy 有hữu 慈từ 悲bi 。 若nhược 無vô 空không 觀quán 者giả 則tắc 。 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 成thành 緣duyên 。 名danh 凡phàm 夫phu 慈từ 。 若nhược 無vô 空không 觀quán 者giả 則tắc 。 見kiến 有hữu 諸chư 法pháp 。 成thành 於ư 法pháp 緣duyên 。 成thành 二Nhị 乘Thừa 慈từ 。 是thị 以dĩ 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 不bất 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 。 及cập 以dĩ 諸chư 法pháp 而nhi 起khởi 慈từ 者giả 。 名danh 無vô 緣duyên 慈từ 。 無vô 緣duyên 慈từ 者giả 謂vị 如Như 來Lai 慈từ 。 故cố 以dĩ 畢tất 竟cánh 空không 觀quán 成thành 慈từ 悲bi 行hành 。 若nhược 無vô 空không 觀quán 而nhi 起khởi 忍nhẫn 者giả 。 則tắc 不bất 成thành 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 亦diệc 非phi 法Pháp 忍Nhẫn 。 以dĩ 有hữu 畢tất 竟cánh 空không 觀quán 而nhi 起khởi 忍nhẫn 。 則tắc 成thành 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 及cập 以dĩ 法Pháp 忍Nhẫn 。 故cố 此thử 和hòa 忍nhẫn 是thị 如Như 來Lai 忍nhẫn 。 名danh 如Như 來Lai 衣y 。 次thứ 明minh 畢tất 竟cánh 空không 觀quán 成thành 弘hoằng 經kinh 大đại 宗tông 者giả 。 若nhược 無vô 空không 觀quán 則tắc 破phá 三tam 著trước 一nhất 。 麁thô 惑hoặc 雖tuy 去khứ 細tế 染nhiễm 尋tầm 生sanh 。 以dĩ 有hữu 空không 觀quán 。 雖tuy 復phục 破phá 三tam 心tâm 不bất 染nhiễm 一nhất 。 名danh 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 又hựu 〈# 藥dược 草thảo 喻dụ 品phẩm 〉# 云vân 。

究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 終chung 歸quy 於ư 空không 。

即tức 知tri 空không 為vi 諸chư 法pháp 之chi 體thể 。 昔tích 說thuyết 五ngũ 乘thừa 謂vị 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 。 今kim 會hội 五ngũ 為vi 一nhất 則tắc 攝nhiếp 用dụng 歸quy 體thể 。 故cố 言ngôn 終chung 歸quy 於ư 空không 。 為vi 諸chư 法pháp 之chi 體thể 。 今kim 既ký 弘hoằng 法pháp 則tắc 宜nghi 識thức 其kỳ 體thể 。 識thức 體thể 故cố 則tắc 識thức 其kỳ 用dụng 。 體thể 用dụng 具cụ 足túc 方phương 可khả 弘hoằng 經kinh 也dã 。 又hựu 但đãn 明minh 三tam 法pháp 者giả 。 夫phu 為vi 法Pháp 師sư 要yếu 具cụ 三tam 事sự 。

一nhất 。 入nhập 講giảng 堂đường 。 二nhị 。 被bị 法Pháp 服phục 。 三tam 。 登đăng 高cao 座tòa 。 若nhược 無vô 慈từ 悲bi 則tắc 不bất 入nhập 講giảng 堂đường 。 心tâm 不bất 和hòa 忍nhẫn 便tiện 無vô 法Pháp 服phục 。 若nhược 無vô 空không 觀quán 則tắc 不bất 登đăng 高cao 座tòa 。 黨đảng 闕khuyết 此thử 三tam 事sự 。 安an 可khả 弘hoằng 經kinh 說thuyết 法Pháp 。 既ký 具cụ 此thử 三tam 事sự 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 等đẳng 乃nãi 至chí 四tứ 威uy 儀nghi 三tam 業nghiệp 。 皆giai 須tu 安an 住trụ 此thử 三tam 也dã 。 悉tất 合hợp 此thử 三tam 門môn 以dĩ 為vi 二nhị 義nghĩa 。 成thành 十thập 種chủng 法Pháp 師sư 。

一nhất 者giả 。 慈từ 悲bi 忍nhẫn 辱nhục 名danh 之chi 為vi 行hành 。 觀quán 畢tất 竟cánh 空không 秤xứng 之chi 為vi 解giải 。 謂vị 解giải 行hành 法Pháp 師sư 。 自tự 有hữu 解giải 而nhi 無vô 行hành 。 有hữu 行hành 而nhi 無vô 解giải 。 無vô 行hành 無vô 解giải 。 有hữu 行hành 有hữu 解giải 。 前tiền 三tam 可khả 為vi 弟đệ 子tử 。 後hậu 一nhất 方phương 是thị 法Pháp 師sư 。

二nhị 者giả 。 慈từ 忍nhẫn 為vi 福phước 德đức 。 空không 觀quán 為vi 智trí 慧tuệ 。 謂vị 福phước 慧tuệ 法Pháp 師sư 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。

具cụ 二nhị 莊trang 嚴nghiêm 。 能năng 問vấn 能năng 答đáp

三Tam 者Giả 《# 大Đại 品Phẩm 經Kinh 》# 云Vân

住trụ 於ư 二nhị 法pháp 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。 一nhất 者giả 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 二nhị 者giả 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。

若nhược 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 。 不bất 知tri 諸chư 法pháp 空không 。 即tức 墮đọa 有hữu 邊biên 。 為vi 魔ma 所sở 壞hoại 。 若nhược 知tri 諸chư 法pháp 。 捨xả 於ư 眾chúng 生sanh 。 則tắc 墮đọa 空không 邊biên 。 亦diệc 為vi 魔ma 所sở 壞hoại 。 今kim 具cụ 此thử 二nhị 法pháp 。 則tắc 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 常thường 行hành 中trung 道đạo 。 即tức 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 。 堪kham 於ư 後hậu 世thế 為vi 物vật 弘hoằng 經kinh 。 謂vị 難nạn/nan 壞hoại 法Pháp 師sư 。

四Tứ 者Giả 《# 淨Tịnh 名Danh 經Kinh 》# 云Vân

譬thí 如như 勝thắng 怨oán 。 乃nãi 可khả 為vi 勇dũng

如như 是thị 兼kiêm 除trừ 。 老lão 病bệnh 死tử 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 以dĩ 修tu 空không 觀quán 所sở 謂vị 自tự 行hành 。 慈từ 悲bi 和hòa 忍nhẫn 所sở 謂vị 化hóa 他tha 。 具cụ 自tự 行hành 化hóa 他tha 謂vị 雄hùng 勇dũng 法Pháp 師sư 。

五ngũ 者giả 。 知tri 諸chư 法pháp 空không 。 越việt 凡phàm 夫phu 地địa 。 具cụ 於ư 慈từ 忍nhẫn 超siêu 二Nhị 乘Thừa 境cảnh 。 非phi 凡phàm 夫phu 行hạnh 。 非phi 賢hiền 聖thánh 行hạnh 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 謂vị 道Đạo 行hạnh 法Pháp 師sư 也dã 。

六Lục 者Giả 《# 大Đại 品Phẩm 經Kinh 》# 云Vân

菩Bồ 薩Tát 住trụ 於ư 。 二nhị 諦đế 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 常thường 行hành 慈từ 悲bi 。 忍nhẫn 住trụ 於ư 世thế 諦đế 。 知tri 畢tất 竟cánh 空không 住trụ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。

以dĩ 依y 二nhị 諦đế 為vi 物vật 弘hoằng 經kinh 。 則tắc 所sở 言ngôn 不bất 虛hư 。 謂vị 誠thành 諦đế 法Pháp 師sư 。

七thất 者giả 《# 智Trí 度Độ 論luận 》# 云vân

解giải 四tứ 悉tất 檀đàn 。 則tắc 知tri 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 法Pháp 藏tạng 。 無vô 相tướng 違vi 背bội 。

今kim 常thường 行hành 慈từ 忍nhẫn 謂vị 三tam 悉tất 檀đàn 。 知tri 畢tất 竟cánh 空không 了liễu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 作tác 四tứ 悉tất 檀đàn 為vi 物vật 弘hoằng 經kinh 。 則tắc 識thức 一nhất 切thiết 教giáo 無vô 相tướng 違vi 背bội 。 謂vị 無vô 諍tranh 法Pháp 師sư 。

八bát 者giả 。 即tức 此thử 經Kinh 云vân 。

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。 定định 慧tuệ 具cụ 足túc 。 以dĩ 無vô 量lượng 喻dụ 。 為vì 眾chúng 講giảng 法Pháp 。

常thường 行hành 慈từ 忍nhẫn 名danh 之chi 為vi 定định 。 知tri 畢tất 竟cánh 空không 目mục 之chi 為vi 慧tuệ 。 以dĩ 具cụ 足túc 定định 慧tuệ 。 為vi 物vật 弘hoằng 經kinh 故cố 。 名danh 具cụ 足túc 法Pháp 師sư 。

九cửu 者giả 。 即tức 此thử 經Kinh 云vân 。

又hựu 見kiến 佛Phật 子tử 。 心tâm 無vô 所sở 著trước 。 以dĩ 此thử 妙diệu 慧tuệ 。 而nhi 求cầu 佛Phật 道Đạo 。

以dĩ 觀quán 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。 不bất 著trước 生sanh 死tử 。 常thường 行hành 慈từ 悲bi 。 故cố 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 心tâm 無vô 所sở 著trước 。 謂vị 無vô 所sở 著trước 法pháp 師sư 。

十thập 者giả 《# 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 》# 云vân

知tri 諸chư 法pháp 空không 。 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 常thường 行hành 慈từ 忍nhẫn 謂vị 摩ma 訶ha 薩tát 。

謂vị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 法Pháp 師sư 。 又hựu 〈# 安an 樂lạc 行hành 品phẩm 〉# 云vân 。

辨Biện 於Ư 四Tứ 行Hành 亦Diệc 示Thị 弘Hoằng 經Kinh 模Mô 軌Quỹ

具cụ 如như 文văn 疏sớ/sơ 述thuật 也dã 。

第đệ 九cửu 。 明minh 部bộ 黨đảng 不bất 同đồng 。 此thử 經Kinh 有hữu 新tân 舊cựu 二nhị 本bổn 。 古cổ 本bổn 名danh 。

正Chánh 法Pháp 花hoa

燉# 煌hoàng 同đồng 處xứ 沙Sa 門Môn 竺trúc 法pháp 護hộ 。 以dĩ 晉tấn 太thái 康khang 七thất 年niên 或hoặc 人nhân 云vân 十thập 年niên 八bát 月nguyệt 十thập 日nhật 譯dịch 出xuất 此thử 經Kinh 。 授thọ 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 聶niếp 承thừa 遠viễn 。 九cửu 月nguyệt 二nhị 日nhật 訖ngật 。 張trương 士sĩ 明minh 。 張trương 仲trọng 政chánh 筆bút 受thọ 也dã 。 新tân 本bổn 名danh 。

妙diệu 法Pháp 蓮liên 花hoa

羅la 什thập 以dĩ 魏ngụy 秦tần 姚diêu 興hưng 弘hoằng 始thỉ 十thập 年niên 二nhị 月nguyệt 六lục 日nhật 。 於ư 長trường/trưởng 安an 大đại 寺tự 譯dịch 出xuất 。 亦diệc 云vân 弘hoằng 始thỉ 五ngũ 年niên 四tứ 月nguyệt 二nhị 十thập 三tam 日nhật 。 於ư 長trường/trưởng 安an 逍tiêu 遙diêu 薗viên 譯dịch 出xuất 也dã 。 即tức 晉tấn 安an 帝đế 時thời 。 觀quán 。 叡duệ 二nhị 法Pháp 師sư 並tịnh 云vân 。

弘hoằng 始thỉ 八bát 年niên 集tập 四tứ 方phương 義nghĩa 學học 沙Sa 門Môn 二nhị 千thiên 餘dư 人nhân 譯dịch 出xuất 斯tư 經Kinh

叡duệ 公công 云vân 。

于vu 時thời 聽thính 受thọ 領lãnh 解giải 之chi 僧Tăng 八bát 百bách 餘dư 人nhân 。 皆giai 是thị 諸chư 方phương 英anh 秀tú 一nhất 時thời 之chi 傑kiệt 竭kiệt 也dã 。

今kim 謂vị 。

十thập 年niên 翻phiên 譯dịch

字tự 之chi 誤ngộ 也dã 。 羅la 什thập 以dĩ 秦tần 弘hoằng 始thỉ 三tam 年niên 二nhị 月nguyệt 二nhị 十thập 日nhật 至chí 長trường/trưởng 安an 。 弘hoằng 始thỉ 四tứ 年niên 正chánh 月nguyệt 五ngũ 日nhật 即tức 就tựu 翻phiên 經kinh 。 弘hoằng 始thỉ 八bát 年niên 八bát 月nguyệt 二nhị 十thập 日nhật 終chung 於ư 長trường/trưởng 安an 。 不bất 應ưng 十thập 年niên 更cánh 翻phiên 譯dịch 也dã 。 又hựu 胡hồ 僧Tăng 枝chi [彳*(苗/一/田/一)]# 。 魏ngụy 甘cam 露lộ 元nguyên 年niên 於ư 交giao 洲châu 譯dịch 出xuất 六lục 卷quyển 。 名danh 。

法Pháp 花Hoa 三Tam 昧Muội 經Kinh

又hựu 沙Sa 門Môn 支chi 道đạo 良lương 。 晉tấn 代đại 康khang 元nguyên 年niên 抄sao 譯dịch 為vi 五ngũ 卷quyển 。 名danh 。

方Phương 等Đẳng 法Pháp 花Hoa 經Kinh

此thử 二nhị 本bổn 南nam 土thổ/độ 皆giai 無vô 也dã 。 唯duy 有hữu 一nhất 卷quyển 《# 法pháp 花hoa 三tam 昧muội 經kinh 》# 。 又hựu 有hữu 一nhất 卷quyển 《# 薩tát 曇đàm 分phần/phân 陀đà 利lợi 經kinh 》# 。 當đương 別biệt 尋tầm 經kinh 目mục 錄lục 也dã 。 然nhiên 晉tấn 有hữu 前tiền 後hậu 。 昔tích 有hữu 江giang 右hữu 名danh 為vi 西tây 晉tấn 。 此thử 經Kinh 猶do 居cư 外ngoại 國quốc 。 自tự 從tùng 無vô 王vương 度độ 江giang 左tả 稱xưng 為vi 東đông 晉tấn 。 至chí 晉tấn 安an 帝đế 義nghĩa 熙hi 中trung 此thử 經Kinh 始thỉ 度độ 。 然nhiên 此thử 經Kinh 度độ 江giang 將tương 三tam 百bách 年niên 矣hĩ 。

第đệ 十thập 。 明minh 講giảng 經kinh 原nguyên 由do 。 經kinh 既ký 有hữu 二nhị 本bổn 。 初sơ 講giảng 亦diệc 有hữu 兩lưỡng 人nhân 。 漢hán 地địa 以dĩ 竺trúc 法pháp 護hộ 為vi 始thỉ 。 護hộ 公công 以dĩ 永vĩnh 熙hi 元nguyên 年niên 八bát 月nguyệt 。 二nhị 十thập 八bát 日nhật 。 比Bỉ 丘Khâu 康khang 那na 律luật 師sư 於ư 洛lạc 陽dương 寫tả 《# 正Chánh 法Pháp 花Hoa 經Kinh 》# 竟cánh 。 與dữ 法pháp 護hộ 口khẩu 挍giảo 古cổ 訓huấn 譯dịch 出xuất 深thâm 義nghĩa 。 九cửu 月nguyệt 本bổn 齊tề 。 十thập 四tứ 日nhật 於ư 東đông 牛ngưu 寺tự 施thi 設thiết 檀đàn 會hội 講giảng 此thử 經Kinh 竟cánh 。 日nhật 晝trú 夜dạ 莫mạc 不bất 歡hoan 喜hỷ 。 次thứ 新tân 翻phiên 《# 法pháp 花hoa 》# 竟cánh 。 道đạo 融dung 法Pháp 師sư 於ư 長trường/trưởng 安an 講giảng 之chi 。 開khai 為vi 九cửu 轍triệt 。

時thời 人nhân 呼hô 為vi 九cửu 轍triệt 法Pháp 師sư 。 自tự 爾nhĩ 已dĩ 後hậu 。 著trước 述thuật 講giảng 說thuyết 者giả 不bất 可khả 具cụ 陳trần 也dã 。

法pháp 華hoa 遊du 意ý