Phần Dương Thiện Chiêu

Từ Điển Đạo Uyển

汾陽善昭; C: fényáng shànzhāo; J: hun’yo zen-shō; 947-1024;
Thiền sư Trung Quốc thuộc tông Lâm Tế, môn đệ của Thủ Sơn Tỉnh Niệm và thầy của Thạch Sương Sở Viên. Tương truyền rằng, Sư tham vấn rất nhiều Thiền sư để học hỏi được tất cả những tinh hoa của Thiền tông trong thời kì suy tàn. Vì vậy, những nét đặc biệt của những tông khác đều được tông Lâm Tế hấp thụ và lưu truyền. Sư cũng là một trong những Thiền sư đầu tiên trứ tác những bài kệ tụng lời nói dạy của các vị Tiên sư (xem thêm dưới Tuyết Ðậu Trọng Hiển, Trí Môn Quang Tộ).
Sư họ Du, quê ở Thái Nguyên. Lúc nhỏ Sư đã có thái độ thâm trầm, trí huệ cao cả. Vì cha mẹ mất sớm nên Sư xuất gia và du phương. Trước, Sư tham vấn nhiều vị Thiền sư nhưng chưa ngộ ý chỉ. Ðến Thiền sư Thủ Sơn. Sư hỏi: “Bách Trượng cuốn chiếu, ý chỉ thế nào?” Thủ Sơn đáp: “Áo rồng vừa phất toàn thể hiện.” Sư hỏi: “Ý thầy thế nào?” Thủ Sơn đáp: “Chỗ voi đi bặt dấu chồn.” Nghe câu này, Sư thông suốt. Sau, theo lời thỉnh của chúng, Sư về chùa Thái Bình ở Phần Dương. Ở đây, Sư ba mươi năm không rời cổng, đức hạnh vang xa.
Có vị quan quen với Sư, thỉnh Sư trụ trì một ngôi chùa nhưng Sư vẫn từ chối. Ông lại sai sứ giả đi thỉnh lần nữa, sứ giả nói: “Quyết thỉnh thầy cùng đi, nếu thầy không đi, tôi liều chết thôi.” Sư cười bảo: “Bởi nghiệp già không thể xuống núi, giả sử đi phải có trước sau, tại sao lại quyết đồng?” Sư sửa soạn hành lí, hỏi các đệ tử có ai muốn đi theo. Vị đầu ra nói được, Sư hỏi: “Một ngày ngươi đi được bao nhiêu dặm?” Vị này trả lời: “Năm mươi dặm.” Sư trả lời không được. Vị thứ hai ra nói 70 dặm, Sư cũng nói không được. Thị giả ra nói: “Con đi theo được, chỉ Hoà thượng đi đến đâu con đi đến đó.” Sư bảo: “Ngươi đi theo được.” Nói xong Sư bảo: “Ta đi trước nghe!” và dừng lại ngồi tịch. Thị giả đứng khoanh tay tịch theo. Sư thọ 78 tuổi.