SỐ 221
KINH PHÓNG QUANG BÁT-NHÃ
Hán dịch: Đời Tây Tấn, Tam tạng Vô-la-xoa, người nước Vu Điền
Việt dịch: Linh-Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

 

QUYỂN 16

Phẩm 72: BỒ-TÁT HẠNH

Khi ấy Tu-bồ-đề thưa:

–Bạch Thế Tôn! Bồ-tát thực hành hạnh của Bồ-tát là làm những gì?

Phật dạy:

–Hạnh Bồ-tát là hành đạo nên gọi là Bồ-tát hạnh.

Tu-bồ-đề thưa:

–Bạch Thế Tôn! Thực hành Bồ-tát hạnh là thực hành chỗ nào?

Phật dạy:

–Bồ-tát đối với năm ấm là không, đối với nội ngoại pháp mà hành sáu pháp Ba-la-mật; nội ngoại không, hữu vô không và hành bốn Thiền, bốn Vô hình thiền, bốn Đẳng, ba mươi bảy phẩm Trợ đạo, ba Tam-muội, mười Lực của Phật, bốn Vô sở úy, bốn Vô ngại tuệ, mười tám pháp Bất cộng, làm thanh tịnh cõi Phật và giáo hóa chúng sinh, thể nhập văn tự, không thể nhập văn tự, các môn Đà-lani; tánh hữu vi, vô vi; làm các hạnh như trên mà không làm đạo có hai. Đó gọi là hành pháp không.

Tu-bồ-đề thưa:

–Vì sao gọi là Phật?

Phật dạy:

–Vì giác ngộ đạo nên gọi là Phật. Này Tu-bồ-đề, hiểu các pháp một cách đúng đắn và giác ngộ về các pháp nên gọi là Phật.

Tu-bồ-đề thưa:

–Bạch Thế Tôn! Vì sao gọi là giác?

Phật dạy:

–Vì hiểu rõ các pháp không, pháp Như và pháp Tánh là chỉ dùng danh tự để gọi tên. Tu-bồ-đề, nghĩa của giác không thể đoạn trừ, an trụ một chỗ như vậy, không có biến đổi nên gọi là giác.

Lại nữa, Tu-bồ-đề! Chỉ dùng danh tướng nên gọi là Phật, đạo của chư Phật nên gọi là giác, chư Phật Thế Tôn đều cùng giác ngộ nên gọi là giác.

Tu-bồ-đề thưa:

–Bạch Thế Tôn! Bồ-tát hành đạo là thực hành sáu pháp Ba-lamật và trí Nhất thiết phải không? Và thành tựu thiện pháp gì? Tăng trưởng các công đức gì mà có sinh, có diệt, có chấp trước và xả bỏ?

Phật dạy:

–Bồ-tát hành đạo là thực hành sáu pháp Ba-la-mật cho đến trí Nhất thiết. Đối với các pháp không thành, không hoại, không tăng, không giảm, không có chỗ chấp trước và xả bỏ.

Này Tu-bồ-đề! Bồ-tát thực hành Bát-nhã ba-la-mật đối với các pháp không bị thoái đọa, đối với các pháp không có sự thành bại hay tăng giảm, cũng không sinh diệt, cũng không chấp thường hay đoạn.

Tu-bồ-đề thưa:

–Bạch Thế Tôn! Nếu đối với các pháp, Bồ-tát không bị thoái đọa, không có chỗ quán sát thì làm sao thọ sáu pháp Ba-la-mật? Với hành tướng không thì làm sao thực hành bốn Thiền, bốn Đẳng, bốn Không định, ba mươi bảy phẩm Trợ đạo, ba Giải thoát môn, mười Lực của Phật, mười tám pháp Bất cộng, đại Từ, đại Bi, Thập trụ Bồtát, vượt qua hai địa và vượt qua địa vị Bồ-tát?

Phật dạy:

–Bồ-tát không dùng hai việc thực hành sáu pháp Ba-la-mật, cũng không dùng hai việc thực hành trí Nhất thiết.

Tu-bồ-đề thưa:

–Bạch Thế Tôn! Nếu Bồ-tát không lấy hai việc để thực hành sáu pháp Ba-la-mật và không lấy hai việc để thực hành trí Nhất thiết thì làm sao từ khi mới phát tâm cho đến sau khi phát tâm được tăng trưởng công đức?

Phật dạy:

–Những người dùng hai việc trên thực hành thì công đức không được phát triển. Vì sao? Vì thực hành hai việc ấy nên kẻ phàm phu ngu si mới không được phát triển công đức. Bồ-tát từ khi phát tâm cho đến cuối cùng không lấy hai việc ấy nên phát triển công đức. Do đó, chư Thiên và loài người không thể phá hoại Bồtát, làm cho Bồ-tát rơi vào hai địa và các điều ác khác, cũng không thể làm chướng ngại sự thực hành sáu pháp Ba-la-mật và trí Nhất thiết của Bồ-tát.

Tu-bồ-đề thưa:

–Bạch Thế Tôn! Có phải vì công đức nên Bồ-tát thực hành Bát-nhã ba-la-mật không?

Phật dạy:

–Không vì công đức mà thực hành cũng không phải không có công đức mà thực hành Bát-nhã ba-la-mật. Nhưng vì Bồ-tát phải cúng dường chư Phật, phải thành tựu công đức của các thiện pháp, phải thân cận bạn lành thì mới thành tựu Chánh đẳng giác.

Tu-bồ-đề thưa:

–Bạch Thế Tôn! Bồ-tát làm thế nào cúng dường chư Phật? Thành tựu các công đức và thân cận bạn lành để đạt được trí Nhất thiết?

Phật dạy:

–Bồ-tát từ lúc mới phát tâm thường phải cúng dường chư Phật, thường phải thọ trì mười hai bộ kinh của chư Phật đã thuyết, quyết chí giữ gìn niệm thì được pháp Đà-la-ni, phát sinh vô ngại trí rồi thì sinh ra ở chỗ nào cũng được trí Nhất thiết, không quên mất điều đã biết, điều đã giữ được về các công đức cúng dường chư Phật, vĩnh viễn không sinh vào đường ác, tám nạn, tâm được thanh tịnh rồi làm thanh tịnh cõi Phật và giáo hóa chúng sinh. Do công đức ấy mà hoàn toàn không xa lìa bạn lành, chư Phật, các vị Bồ-tát, các bậc chân nhân và khen ngợi chư Phật.

Như vậy, này Tu-bồ-đề! Nếu Đại Bồ-tát muốn thực hành Bátnhã ba-la-mật thì phải cúng dường chư Phật, phải thành tựu công đức của các thiện pháp và phải thân cận bạn lành.