SỐ 278
KINH ĐẠI PHƯƠNG QUẢNG PHẬT HOA NGHIÊM
Hán dịch: Đời Đông Tấn, Tam tạng Pháp sư Phật-đà-bạt-đà-la, người nước Thiên Trúc
Việt dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh
Phẩm 34: NHẬP PHÁP GIỚI
Bấy giờ, Đức Phật đang ở giảng đường Trùng các Đại trang nghiêm tại khu lâm viên Kỳ-đà Cấp cô độc, thuộc thành Xá-vệ cùng với năm trăm vị Đại Bồ-tát, như Bồ-tát Phổ Hiền, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi là người đứng đầu; Bồ-tát Dạ-xoa Tràng, Bồ-tát Tudi Sơn Tràng, Bồ-tát Bảo Tràng, Bồ-tát Vô Ngại Tràng, Bồ-tát Hoa Tràng, Bồ-tát Ly Cấu Tràng, Bồ-tát Nhật Quang Tràng, Bồ-tát Chánh Tràng, Bồ-tát Ly Trần Tràng, Bồ-tát Minh Tịnh Tràng, Bồtát Đại Địa Đoan Nghiêm, Bồ-tát Đại Tuệ Đoan Nghiêm, Bồ-tát Kim Cang Trí Đoan Nghiêm, Bồ-tát Ly Cấu Đoan Nghiêm, Bồ-tát Pháp Nhật Đoan Nghiêm, Bồ-tát Công Đức Sơn Đoan Nghiêm, Bồtát Trí Quang Đoan Nghiêm, Bồ-tát Phổ Diệu Đức Đoan Nghiêm, Bồ-tát Đại Địa Tạng, Bồ-tát Hư Không Tạng, Bồ-tát Liên Hoa Tạng, Bồ-tát Bảo Tạng, Bồ-tát Nhật Tạng, Bồ-tát Tịnh Đức Tạng, Bồ-tát Pháp Ấn Tạng, Bồ-tát Minh Tịnh Tạng, Bồ-tát Tề Tạng, Bồ-tát Liên Hoa Tạng, Bồ-tát Thiện Đức Nhãn, Bồ-tát Phổ Kiến Nhãn, Bồ-tát Thanh Tịnh Nhãn, Bồ-tát Ly Cấu Nhãn, Bồ-tát Vô Ngại Nhãn, Bồ-tát Phổ Nhãn, Bồ-tát Thiện Quán Nhãn, Bồ-tát Thanh Liên Hoa Nhãn, Bồ-tát Kim Cang Nhãn, Bồ-tát Bảo Nhãn, Bồ-tát Hư Không Nhãn, Bồ-tát Thiện Nhãn, Bồ-tát Thiên Quan, Bồ-tát Phổ Chiếu Pháp Giới Tuệ Thiên Quan, Bồ-tát Đạo Tràng Thiên Quan, Bồ-tát Phổ Chiếu Thập Phương Thiên Quan, Bồ-tát Sinh Chư Phật Tạng Thiên Quan, Bồ-tát Nhất Thiết Thế Gian Tối Thượng Thiên Quan, Bồ-tát Minh Tịnh Thiên Quan, Bồ-tát Vô Lượng Bảo Thiên Quan, Bồ-tát Thọ Nhất Thiết Như Lai Sư Tử Tòa Thiên Quan, Bồ-tát Phổ Chiếu Pháp Giới Hư Không Thiên Quan, Bồ-tát Phạm vương Châu-la, Bồ-tát Long Vương Châu-la, Bồ-tát Nhất Thiết Phật Hóa Quang Minh Châu-la, Bồ-tát Đạo Tràng Châu-la, Bồ-tát Nhất Thiết Nguyện Hải Âm ma-ni Bảo Vương Châu-la, Bồ-tát Xuất Sinh Như Lai Quang Chúng Bảo Tự Tại Châu-la, Bồ-tát Trang Nghiêm Nhất Thiết Hư Không Bảo ma-ni Bảo Vương Châu-la, Bồ-tát Nhất Thiết Như Lai Tự Tại Quang Tràng ma-ni Vương Võng Phổ Phú Châu-la, Bồ-tát Nhất Thiết Phật Âm Chuyển Pháp Luân Châu-la, Bồ-tát Tam Thế Tuệ Âm Châu-la, Bồ-tát Đại Quang, Bồ-tát Ly Cấu Quang, Bồ-tát Bảo Quang, Bồ-tát Ly Trần Quang, Bồ-tát Dạ Quang, Bồ-tát Pháp Quang, Bồ-tát Tịch Tĩnh Quang, Bồ-tát Nhật Quang, Bồ-tát Tự Tại Quang, Bồ-tát Thiên Quang, Bồ-tát Công Đức Tràng, Bồ-tát Trí Tràng, Bồ-tát Pháp Tràng, Bồ-tát Chư Thông Tràng, Bồ-tát Quang Tràng, Bồ-tát Hoa Tràng, Bồ-tát ma-ni Tràng, Bồ-tát Bồ-đề Tràng, Bồ-tát Phạm Tràng, Bồ-tát Phổ Quang Tràng, Bồ-tát Phạm Âm, Bồ-tát Hải Âm, Bồ-tát Đại Địa Âm, Bồ-tát Thế Chủ Âm, Bồ-tát Sơn Tướng Lịch Âm, Bồ-tát Sung Mãn Nhất Thiết Pháp Giới Âm, Bồ-tát Nhất Thiết Pháp Hải Lôi Âm, Bồ-tát Hàng Phục Nhất Thiết Ma Âm, Bồ-tát Đại Bi Phương Tiện Vân Lôi Âm, Bồ-tát Diệt Nhất Thiết Khổ An Úy Âm, Bồ-tát Pháp Thượng, Bồ-tát Thắng Thượng, Bồ-tát Trí Thượng, Bồ-tát Công Đức Tu-di Sơn Thượng, Bồ-tát Công Đức San Hô Thượng, Bồ-tát Xưng Thượng, Bồ-tát Phổ Quang Thượng, Bồtát Đại Từ Thượng, Bồ-tát Trí Hải Thượng, Bồ-tát Như Lai Tánh Khởi Thượng, Bồ-tát Quang Diệu Đức, Bồ-tát Thắng Diệu Đức, Bồ-tát Thượng Diệu Đức, Bồ-tát Minh Tịnh Diệu Đức, Bồ-tát Pháp Diệu Đức, Bồ-tát Nguyệt Diệu Đức, Bồ-tát Hư Không Diệu Đức,
Bồ-tát Bảo Diệu Đức, Bồ-tát Diệu Đức Tràng, Bồ-tát Trí Diệu Đức, Bồ-tát Sa La Lâm Vương, Bồ-tát Pháp Vương, Bồ-tát Chúng Sinh Vương, Bồ-tát Phạm vương, Bồ-tát Sơn Vương, Bồ-tát Bảo Vương, Bồ-tát Ly Cấu Vương, Bồ-tát Tịch Tĩnh Vương, Bồ-tát Bất Động Vương, Bồ-tát Tiên Vương, Bồ-tát Thắng Vương, Bồ-tát Tịch Tĩnh Âm, Bồ-tát Vô Ngại Âm, Bồ-tát Thuyết Đại Địa Âm, Bồ-tát Đại Hải Lôi Âm, Bồ-tát Vân Âm, Bồ-tát Pháp Quang Âm, Bồ-tát Hư Không Âm, Bồ-tát Nhất Thiết Chúng Sinh Căn lành Lôi Âm, Bồ-tát Khai Ngộ Quá Khứ Nguyện Âm, Bồ-tát Viên Mãn Đạo Âm, Bồ-tát Trí Tu-di Sơn Âm, Bồ-tát Hư Không Giác, Bồ-tát Ly Cấu Giác, Bồ-tát Vô Ngại Giác, Bồ-tát Thiện Giác, Bồ-tát Phổ Chiếu Tam Thế Giác, Bồ-tát Quảng Giác, Bồ-tát Phổ Quang Giác, Bồ-tát Pháp Giới Quang Giác… năm trăm Bồ-tát như vậy.
Các Bồ-tát này đều phát sinh hạnh Phổ Hiền, cảnh giới vô ngại, đầy khắp tất cả cõi chư Phật; nắm giữ vô lượng thân nên đến được chỗ của tất cả chư Phật; đầy đủ mắt vô ngại thanh tịnh nên thấy được tất cả chư Phật sáng rõ, tự tại. Lúc tất cả chư Phật thành Chánh giác, các Bồ-tát này đi đến vô số nơi, nên có thể đi đến có thể thấy chư Phật ở trước mặt, không hề ngừng nghỉ; có vô số ánh sáng trí tuệ nên chiếu sáng khắp biển tất cả các pháp; biện luận thanh tịnh ở vô lượng kiếp giảng nói không cùng tận; thấu đạt hoàn toàn về cõi hư không nên cảnh giới trí tuệ đều được thanh tịnh; không bị lệ thuộc nên tùy theo sự thích ứng của mỗi chúng sinh mà thị hiện sắc thân; đã trừ diệt si ám nên khéo léo phân biệt biết được cảnh giới của chúng sinh; có trí tuệ như hư không phóng ra lưới ánh sáng lớn nên chiếu soi đến khắp tất cả các pháp giới.
Chư Phật lại cùng với năm trăm vị Thanh văn, tất cả đều đã giác ngộ chân đế, chứng như thật tế, thể nhập sâu xa vào tánh các pháp, xa lìa biển sinh tử, an trụ trong cảnh giới hư không của Như Lai, rời xa các kết sử trói buộc, không còn dính mắc vào tất cả dạo trong hư không, đến chỗ chư Phật, diệt trừ mọi nghi ngờ, lòng tin sâu xa vào biển lớn chư Phật.
Lại cùng với các Thiên vương, tất cả đều đã cung kính cúng dường chư Phật trong quá khứ, đã từ lâu làm lợi ích cho tất cả chúng sinh, tâm luôn hành lòng Từ không bao giờ để quên mất. Các ngài thủ hộ chúng sinh được nhập vào môn trí tuệ thù thắng, không bao giờ rời bỏ chúng sinh, làm phát sinh cảnh giới chánh pháp chư Phật, ủng hộ Phật pháp, thọ trì Phật tánh, sinh vào nhà Như Lai và chuyên tâm cầu pháp môn Nhất thiết trí.
Bấy giờ, các Bồ-tát, Thanh văn, trời, người và quyến thuộc của các vị đều suy nghĩ: “Các hạnh của Như Lai, cảnh giới trí tuệ Như Lai, sự nắm giữ của Như Lai, năng lực Như Lai, sự không sợ hãi Như Lai, Tam-muội Như Lai, sự an trú Như Lai, công đức thù thắng vi diệu Như Lai, thân Như Lai, trí tuệ Như Lai và pháp Như Lai, tất cả trời người không ai có thể biết được, không ai có thể vượt qua, không ai có thể thấu hiểu cùng tận, không thể thọ trì, không thể tư duy, không thể quán sát, không thể phân biệt, không thể khai mở, không thể tuyên nói, không thể giảng nói như thật cho người khác, chỉ trừ năng lực thọ trì của Phật, năng lực tự tại, năng lực oai thần, năng lực bản nguyện Như Lai; năng lực căn lành từ quá khứ, năng lực gần gũi Thiện tri thức, năng lực phương tiện của tín tâm thanh tịnh, năng lực ưa thích cần cầu pháp vi diệu thù thắng, năng lực tâm Bồ-đề chánh trực thanh tịnh và năng lực thệ nguyện Nhất thiết trí từ trong thâm tâm. Lại nữa, tất cả các tâm ý, những sự mong muốn, những sự hiểu biết, những sự giác ngộ, các loại ngôn âm, các căn tánh, các phương tiện, các loại cảnh giới tâm, những sự nương tựa vào công đức Như Lai, những sư ưa thích nghe pháp… của các đại chúng; sự phát khởi Nhất thiết trí, nguyện Nhất thiết trí từ xa xưa của Thế Tôn, các nguyện về Ba-la-mật thanh tịnh của Bồ-tát, các địa của Bồ-tát, các hạnh tròn đủ của Bồ-tát, sự trang nghiêm của Bồ-tát, phương tiện trang nghiêm của Bồ-tát, đạo trang nghiêm của Bồ-tát, Bồ-tát phát sinh biển các phương tiện trang nghiêm, sự tự tại trang nghiêm của Bồ-tát, biển các kiếp xa xưa của Bồ-tát, biển pháp môn Bồ-đề tự tại, sự vận chuyển bánh xe chánh pháp tự tại của Như Lai, sự thanh tịnh tự tại của cõi Như Lai, các phương tiện để làm trang nghiêm các cõi chúng sinh của Như Lai, pháp đứng đầu các pháp của Như Lai, ánh sáng đạo của Như Lai chiếu khắp tất cả. Như Lai tự tại nhập vào chỗ ở của tất cả chúng sinh, Như Lai làm ruộng phước tối thượng cho tất cả chúng sinh, Như Lai giảng nói về công đức của sự bố thí cho tất cả chúng sinh và Tam luân để hóa độ tất cả chúng sinh… Kính mong Đức Thế Tôn rủ lòng đại Từ bi thương tưởng mà hiện bày đầy đủ.”
Bấy giờ, biết được tâm niệm của các đại chúng, Thế Tôn dùng thân đại Bi, pháp môn đại Bi, lấy đại Bi làm đầu, pháp đại Bi phương tiện tùy thuận nhập vào Tam-muội Sư tử phấn tấn khiến cho tất cả chúng sinh đều ưa thích pháp thanh tịnh. Đức Phật nhập vào Tam-muội xong, giảng đường Trùng các Trang nghiêm bỗng nhiên rộng lớn vô lượng, vô biên không thể phá hoại, nền bằng kim cương thanh tịnh đẹp đẽ, tất cả các ngọc ma-ni quý báu bậc nhất trải khắp mặt đất, vô số loại hoa được rải xuống, các trụ cột làm bằng các ngọc báu lưu ly đẹp kỳ diệu, dùng các loại vật báu thanh tịnh, sáng rỡ mà trang nghiêm. Các châu báu trang nghiêm dày khít khắp nơi, lầu gác làm bằng châu báu Diêm-phù-đàn, các lan can báu ngăn được các hướng quấy nhiễu của kẻ địch, có vô số lan can báu trang nghiêm, các châu báu của các vua cõi trời được trang trí chắc chắn bằng các vật báu khác, bên trên che phủ bằng lưới ngọc ma-ni, dựng nhiều cờ báu, treo các dù lọng, phóng ra ánh sáng chiếu khắp pháp giới. Bên ngoài lại được trang trí bằng vô số các vật báu đẹp đẽ, đường thềm bốn phía do các châu báu hợp thành.
Khi ấy, nhờ thần lực Phật, rừng Kỳ hoàn cũng bỗng nhiên rộng lớn bằng các thế giới nhiều như bụi trần trong vô số cõi Phật, các vật báu đẹp đẽ, vô số châu báu trải khắp mặt đất trong rừng, tường thành làm bằng vô số châu báu, từng hàng cây báu Chất-đa-la mọc thẳng dọc đường đi, vô số dòng sông nước thơm ngát tràn đầy, tất cả các loại hoa quý làm sóng, tất cả đều đi quanh về bên phải, diễn nói âm thanh tất cả Phật pháp không thể nghĩ bàn, tất cả các hoa Phânđà-lợi (sen trắng) đều hé nở đầy khắp mặt nước, nhiều cây hoa quý cao tốt sum suê trồng thẳng theo bờ sông. Các lầu gác nhiều không thể nghĩ bàn được che phủ bằng ngọc ma-ni, vô số ánh sáng quý báu đẹp đẽ trang nghiêm chiếu sáng khắp nơi, vô số ngọc chúa ma-ni trang trí khắp mặt đất, tỏa ra nhiều hương thơm kỳ diệu; dựng lên vô số cờ hương thơm, cờ ngọc chúa ma-ni, cờ y phục, cờ dù lọng, cờ thêu, cờ hoa, cờ đầy đủ sự trang nghiêm, cờ có tua, cờ có dây báu rủ xuống, cờ có phướn báu, cờ đại ma-ni, cờ ngọc ma-ni chiếu sáng, cờ phát ra âm thanh Phật, cờ châu báu chúa sư tử, cờ phát sinh ra biển hạnh nguyện các kiếp xa xưa của tất cả chư Phật, cờ tất cả pháp giới, cờ ngọc chúa ma-ni… để trang trí.
Khi ấy, trong hư không phía trên rừng Kỳ hoàn có mây các cung điện báu cõi trời nhiều không thể nghĩ bàn, mây các cây tỏa hương thơm nhiều không thể nghĩ bàn, mây vô số núi Tu-di… trang trí đầy hư không; có vô số vô số nhạc cụ báu phát ra các âm thanh pháp tán thán Như Lai; mây vô số cây báu bao phủ khắp hư không; vô số mây tòa báu được trải vải quý báu, Bồ-tát ngồi trên các tòa ấy khen ngợi công đức Phật; vô số mây hình tượng chư Thiên quý báu để trang nghiêm; vô số mây lưới trân châu Bạch tịnh để trang nghiêm; có vô số mây lầu gác giải thoát để trang nghiêm; có vô số mây âm nhạc giải thoát tuyệt hay để trang nghiêm… Vì sao? Vì căn lành Như Lai không thể nghĩ bàn, các pháp thiện thanh tịnh Như Lai không thể nghĩ bàn; oai thần Như Lai không thể nghĩ bàn; một thân Như Lai đầy khắp tất cả pháp giới tự tại không thể nghĩ bàn; tất cả các cõi Phật trang nghiêm nhập vào một thân Phật không thể nghĩ bàn; trong một hạt bụi trần hiện bày tất cả chư Phật và tất cả pháp giới không thể nghĩ bàn; trong một lỗ chân lông, tất cả chư Như Lai ở tận đời quá khứ đều lần lượt hiển hiện không thể nghĩ bàn; phóng ra một tia sáng mà chiếu đến tất cả các cõi không thể nghĩ bàn; trong một lỗ chân lông Như Lai xuất hiện mây các hóa thân nhiều như số bụi trần trong tất cả cõi Phật, đầy khắp tất cả các thế giới nhiều không thể nghĩ bàn; trong một lỗ chân lông của Như Lai hiện bày sự thành hoại của tất cả các cõi Phật không thể nghĩ bàn… như ở trong khu lâm viên Kỳ thọ Cấp-cô-độc này nhìn thấy cõi Phật trang nghiêm thanh tịnh, việc nhìn thấy sự trang nghiêm thanh tịnh của tất cả các thế giới trong tất cả pháp giới và cõi hư không cũng vậy.
Chư Như Lai đến đầy khắp rừng Kỳ hoàn, Bồ-tát đầy khắp an trú trong biển đại chúng của tất cả chư Như Lai. Mưa xuống khắp mây trang nghiêm vi diệu, mưa xuống mây tất cả các ánh sáng báu và chiếu khắp tất cả mây ngọc báu chúa ma-ni, mưa xuống nhiều đám mây tất cả các dù lọng, mây tất cả thân chư Thiên đẹp đẽ, mây tất cả các cây hoa, mây y phục trang nghiêm bằng nhiều màu đẹp đẽ, mây tất cả các loại vòng hoa; mưa xuống mây tất cả các ngọc chúa ma-ni trang nghiêm, mây tất cả các thân chúng sinh nhiều hương thơm và màu sắc, mây các loại hoa quý, mây các Thiên nữ cầm nhiều châu báu đẹp đẽ bay qua lại trong hư không, tất cả các vật báu, hoa Bát-đàm-ma (sen hồng), tòa Sư tử bằng nhiều châu báu… trang nghiêm khắp hư không.
Bấy giờ, về phương Đông, cách biển các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật có thế giới tên là Kim cang vân minh tịnh đăng trang nghiêm, Phật hiệu là Minh Tịnh Diệu Đức Vương. Trong đại chúng của Đức Phật ấy có Bồ-tát tên là Minh Tịnh Quang Minh cùng với các Bồ-tát nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật đều đi đến cõi này, nổi lên vô số mây để trang nghiêm hư không như nổi mây các loại hoa trời, rải mây các loại hương bột cõi trời, rũ xuống mây các dải tua cõi trời, mưa xuống mây các loại châu báu cõi trời, mây đại trang nghiêm, mây các dù lọng báu cõi trời, mây các y phục báu cõi trời, mây cờ phướn cõi trời… đầy khắp hư không. Dùng các vật báu đáng ưa thích để trang nghiêm… rồi đến chỗ Đức Phật để lễ lạy cúng dường. Các vị ấy liền ở phương Đông hóa ra tất cả các lầu gác trang nghiêm, lưới ngọc báu Như ý phủ trên thân mình cùng với các quyến thuộc đều ngồi kiết già trên tòa Sư tử hoa sen báu.
Về phương Nam cách đây các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật có thế giới tên là Kim cang tạng, Phật hiệu là Phổ Chiếu Diệu Đức Vương. Trong đại chúng của Đức Phật ấy có Bồ-tát tên là Bất Khả Hoại Tinh Tấn Thế Vương cùng với các Bồtát nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật đều đi đến cõi này, đều mang theo tất cả các loại hương thơm vi diệu, dùng thần lực xông thơm khắp biển tất cả các thế giới Phật; cầm theo tất cả các lưới ngọc ma-ni, các chuỗi ngọc có tua hoa, y phục báu, tượng báu, các vật dụng trang nghiêm tỏa ánh sáng công đức vi diệu, dùng tất cả các tòa báu Sư tử để trang nghiêm, nhờ thần lực nên làm cho các tòa ấy đầy khắp tất cả các thế giới Phật… Các vị đi đến chỗ Phật để lễ lạy cúng dường, liền từ phương Nam hóa ra các lầu gác báu đẹp đẽ thanh tịnh sáng rỡ chiếu khắp mười phương, tất cả đều ngồi kiết già trên tòa Sư tử hoa sen báu, dùng lưới hoa báu che phủ trên thân.
Về phương Tây, cách các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật có thế giới tên là Bảo đăng tu-di sơn tràng, Phật hiệu là Pháp Giới Trí Đăng. Trong đại chúng của Đức Phật ấy có Bồ-tát tên là Vô Thượng Phổ Diệu Đức Vương cùng với các Bồ-tát nhiều như số bụi trần trong biển các thế giới đều đi đến cõi Phật này, làm nổi lên mây núi Tu-di các loại nước đầy hương thơm và màu sắc nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, đầy khắp tất cả pháp giới; mây núi Tu-di các ngọc chúa ma-ni đủ màu sắc nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, đầy khắp tất cả pháp giới; mây núi Tudi các cờ báu đẹp đẽ đủ ánh sáng, màu sắc nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, đầy khắp tất cả pháp giới; mây núi Tu-di các ngọc báu chúa ma-ni và kho tàng kim cương đủ màu sắc nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, đầy khắp tất cả pháp giới; mây núi Tu-di các cờ báu Diêm-phù-đàn nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, đầy khắp tất cả pháp giới; mây núi Tu-di các ngọc báu chúa ma-ni chiếu sáng tất cả pháp giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, phủ khắp hư không; mây núi Tu-di các tướng hảo nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật của tất cả chư Như Lai như ngọc báu chúa ma-ni chiếu khắp nơi, đầy khắp các cảnh giới của tất cả chúng sinh; mây núi Tu-di các hạnh nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật của tất cả chư Như Lai khi còn là Bồ-tát, đầy khắp pháp giới; và các đạo tràng trang nghiêm nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật mà tất cả chư Như Lai đã thị hiện… rồi đi đến chỗ Đức Phật để lễ lạy cúng dường. Từ phương Tây hóa ra tất cả các lầu gác ngát hương được bao phủ lưới báu trân châu bên trên như cờ của vua trời Đế Thích, tất cả đều ngồi kiết già trên tòa Sư tử hoa sen báu, có lưới báu màu vàng ròng che phủ trên thân, trên búi tóc đều có ngọc chúa như ý.
Về phương Bắc, cách các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật có thế giới tên là Bảo y quang minh tràng, có Phật hiệu là Pháp Giới Hư Không Diệu Đức. Trong đại chúng của Đức Phật ấy có vị Bồ-tát tên là Vô Ngại Diệu Đức Tạng Vương, cùng với các Bồ-tát nhiều như số bụi trần trong biển các thế giới đều đến cõi này, dùng mây thêu tất cả các châu báu để làm trang nghiêm hư không, mây các loại y báu, mây các y phục xông ướp hương thơm, mây các y phục bằng ngọc báu ma-ni Nhật tràng, mây các y phục đẹp màu vàng ròng, mây các y phục bằng lưới châu báu, mây các y phục trang nghiêm màu vàng ròng Diêm-phù-đàn, mây các y phục báy thanh tịnh, mây các y phục ngọc báu chúa thanh tịnh, sáng rỡ, mây các y phục báu có ánh sáng vi diệu, mây các y phục ngọc báu chúa trang nghiêm ở biển… để làm trang nghiêm hư không. Nhờ thần lực gia trì nên hết thảy những thứ ấy đều tràn đầy cả hư không… đến chỗ Đức Phật để lễ lạy cúng dường. Ở phương Bắc các vị liền biến hóa ra ngồi kiết già trên tòa Sư tử hoa sen báu bằng lưu ly, trong lầu gác bằng châu báu chúa ma-ni của biển lớn, trên thân che phủ bằng lưới châu báu chúa rất vi diệu và trên búi tóc đều có viên ngọc minh châu thanh tịnh.
Về phương Đông bắc, cách các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật có thế giới tên là Phóng ly cấu hoan hỷ quang minh võng, có Phật hiệu là Vô Ngại Nhãn, trong đại chúng của Đức Phật ấy có vị Bồ-tát tên là Pháp Giới Thiện Hóa Nguyện Nguyệt Vương, cùng với số Bồ-tát nhiều như số bụi trần trong biển các thế giới đều đi đến cõi này, làm nổi lên mây các lầu gác báu đầy khắp tất cả thế giới, mây các lầu gác hương thơm, mây các lầu gác khói thơm, mây các lầu gác hoa, mây các lầu gác bằng gỗ Chiên-đàn, mây các lầu gác kim cương, mây các lầu gác ngọc mani, mây các lầu gác bằng vàng, mây các lầu gác y báu, mây các lầu gác hoa Bát-đàm-ma… tất cả đều che khắp hết thảy các cõi Phật… rồi đến chỗ của Đức Phật để lễ lạy cúng dường. Ở phương Đông bắc các vị liền biến hóa ra, ngồi kiết già trên các tòa Sư tử hoa sen báu ngát hương nhiều không thể kể xiết, trong các lầu gác núi báu tất cả các cửa pháp giới, trên thân bao phủ bằng lưới ngọc ma-ni, đội mão cõi trời bằng ngọc báu chúa ma-ni trang nghiêm vi diệu.
Về phương Đông nam, cách các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật có thế giới tên là Hương vân trang nghiêm tràng, có Phật hiệu là Long Tự Tại Vương. Trong đại chúng của Đức Phật ấy có vị Bồ-tát tên là Pháp Nghĩa Tuệ Diễm Vương, cùng với các Bồ-tát nhiều như số bụi trần của thế giới đều đến cõi này, làm nổi lên mây vô lương ánh sáng viên mãn như màu vàng ròng che trùm khắp hư không, mây vô lượng ánh sáng viên mãn như màu sắc của châu báu, mây ánh sáng viên mãn như tướng lông trắng giữa hai chân mày của Phật, mây các ánh sáng viên mãn với nhiều màu sắc của các châu báu, mây các ánh sáng viên mãn của kho tàng hoa sen báu, mây ánh sáng viên mãn của các loại hoa của các cây báu, mây các ánh sáng viên mãn của tướng Vô kiến đảnh của Như Lai, mây các ánh sáng viên mãn của màu vàng ròng Diêm-phù-đàn, mây các ánh sáng viên mãn của mặt trời, mây các ánh sáng viên mãn của mặt trăng… che phủ khắp hư không… rồi đi đến chỗ Đức Phật để lễ lạy cúng dường. Từ phương Đông nam các vị liền biến hóa ra, ngồi kiết già trên tòa Sư tử hoa sen báu bằng kim cương trong lầu gác bằng ngọc chúa ma-ni thanh tịnh sáng rỡ, trên thân có lưới ánh sáng rực rỡ của châu báu che phủ.
Về phương Tây nam, cách các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật có thế giới tên là Quang tạng, có Phật hiệu là Pháp Nguyệt Phổ Chiếu Trí Vương. Trong đại chúng của Đức Phật ấy có Bồ-tát tên là Hoại Tán Nhất Thiết Chúng Ma Trí Tràng Vương cùng với các Bồ-tát nhiều như số bụi trần của thế giới đều đi đến cõi này. Từ mỗi lỗ chân lông, các vị đều làm nổi lên các đám mây ngọn lửa hoa báu nhiều bằng cõi hư không, chiếu khắp tất cả các thế giới; mây các ngọn lửa tỏa ra hương thơm, mây những ngọn lửa các châu báu, mây các ngọn lửa kim cang, mây các ngọn lửa tỏa khói thơm, mây các ngọn lửa như ánh chớp tự tại của loài rồng, mây các ngọn lửa ngọc báu ma-ni sáng rỡ, thanh tịnh, mây các ngọn lửa của châu báu màu vàng ròng, mây các ngọn lửa của lưới ngọc chúa ma-ni kho tàng công đức vi diệu. Từ mỗi lỗ chân lông đều phóng ra mây biển các ánh sáng của Như Lai nhiều bằng cõi hư không, chiếu sáng cả ba đời… rồi đến chỗ Đức Phật để lễ lạy cúng dường. Ở phương Tây nam các vị liền hóa ra ngồi kiết già trên tòa Sư tử hoa sen ngọc báu, đèn tỏa hương thơm trong lầu gác bằng ngọc ma-ni chiếu khắp pháp giới bằng lưới ánh sáng tất cả các pháp môn phương tiện, trên thân được che phủ bằng lưới ánh sáng vi diệu của kho tàng ngọc báu chúa ma-ni, đầu đội mão bằng ngọc báu chúa ma-ni âm thanh tất cả chúng sinh đều hướng đến giải thoát.
Về phương Tây bắc, cách các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật có thế giới tên là Tịnh nguyện ma-ni bảo tạng, có Phật hiệu là Phổ Minh Tịnh Diệu Đức Tu-di Sơn Vương. Trong đại chúng của Đức Phật ấy có vị Bồ-tát tên là Minh Tịnh Nguyện Trí Tràng Vương cùng với các Bồ-tát nhiều như số bụi trần của thế giới đều đi đến cõi này. Trong từng niệm, tất cả các tướng hảo, tất cả các lỗ chân lông đều hiện ra mây các thân của tất cả chư Phật trong ba đời, chứa đầy trong tất cả cõi hư không; lại hiện ra mây các thân của tất cả các vị Bồ-tát, mây các thân của tất cả các vị quyến thuộc của Như Lai, mây các thân biến hóa của tất cả chư Như Lai, mây các thân bản sinh của tất cả chư Như Lai, mây các thân của tất cả các Thanh văn, Duyên giác, mây các cây Bồ-đề nơi đạo tràng của tất cả chư Như Lai, mây tự tại của tất cả chư Như Lai, mây các thân của tất cả các vị vua ở các thế giới, mây tất cả các cõi Phật trang nghiêm thanh tịnh. Trong từng niệm, tất cả các tướng hảo, tất cả các lỗ chân lông đều hiện ra các đám mây như vậy đầy khắp hư không… rồi đi đến chỗ Đức Phật để lễ lạy cúng dường. Ở phương Tây bắc các vị liền biến hóa ra ngồi kiết già trên tòa Sư tử kho tàng hoa sen báu bằng ngọc ma-ni làm thanh tịnh tất cả chúng sinh, trong lầu gác báu vi diệu bằng ngọc ma-ni thanh tịnh các phương, trên thân che phủ bằng lưới báu trân châu tỏa ánh sáng kiên cố, đầu đội mão bằng ngọc báu ma-ni che phủ khắp nơi.
Về phương Dưới, cách các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, có thế giới tên là Nhất thiết Như Lai quang viên mãn thanh tịnh, có Phật hiệu là Vô Ngại Hư Không Trí Tràng Vương. Trong đại chúng của Đức Phật ấy có vị Bồ-tát tên là Hoại Tán Nhất Thiết Chướng Trí Tuệ Thế Vương, cùng với số Bồ-tát nhiều như số bụi trần của thế giới đều đi đến cõi này. Từ các lỗ chân lông, hiện ra mây biển âm thanh ngôn ngữ của tất cả chúng sinh, mây âm thanh biển các hạnh của các Bồ-tát trong ba đời, mây âm thanh của tất cả các nguyện của Bồ-tát, mây âm thanh tất cả các Ba-la-mật thành tựu viên mãn thanh tịnh của Bồ-tát, mây âm thanh vi diệu của tất cả các Bồ-tát, mây âm thanh vân tập tự tại của tất cả các Bồ-tát đầy khắp tất cả các thế giới, mây âm thanh tự tại đi đến đạo tràng, thu phục các ma, thành Tối chánh giác của tất cả các Bồ-tát, mây âm thanh vận chuyển bánh xe chánh pháp của tất cả chư Phật, mây âm thanh các phương tiện tùy theo sự ứng hợp để hóa độ tất cả chúng sinh, mây âm thanh khiến cho tất cả chúng sinh tùy theo thời nghi và phương tiện mà đạt được căn lành trí tuệ vi diệu… rồi đi đến chỗ Đức Phật để lễ lạy cúng dường. Từ phương Dưới, các vị hóa ra các lầu gác trang nghiêm như kho tàng ánh sáng báu của chư Phật, ngồi kiết già trên tòa Sư tử hoa sen báu, trên búi tóc có ngọc báu chúa ma-ni chiếu sáng khắp đạo tràng.
Về phương Trên, cách các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật có thế giới tên là Thuyết vô tận giác, có Phật hiệu là Viên Mãn Phổ Trí Quang Âm. Trong đại chúng của Đức Phật ấy có vị Bồ-tát tên là Phân Biệt Pháp Giới Trí Thông Vương cùng với các Bồ-tát nhiều như số bụi trần của thế giới đều đi đến chỗ của Đức Phật Thích-ca Mâu-ni ở thế giới Ta-bà. Từ tất cả các tướng hảo, tất cả các lỗ chân lông, tất cả thân thể, tất cả các vật dụng trang nghiêm và từ trong tất cả các y phục, các vị đều hiện ra mây chư Phật Lôxá-na cùng với tất cả chư Phật quá khứ, tất cả chư Phật vị lai đã được thọ ký và chưa được thọ ký, tất cả chư Phật hiện tại ở tất cả các thế giới khắp mười phương và các quyến thuộc của quý Ngài tất cả đều hiện rõ. Hiện rõ tất cả việc hành Bố thí ba-la-mật vào đời quá khứ và những người nhận sự bố thí ấy; hiện rõ tất cả những sự Trì giới ba-la-mật thanh tịnh vào đời quá khứ, việc hành Nhẫn nhục bala-mật thanh tịnh vào đời quá khứ, dù bị chặt đứt tay chân thân thể, tâm vẫn không lay động, việc hành Tinh tấn ba-la-mật vào đời quá khứ, sự tu tập tất cả các Thiền định ba-la-mật của Như Lai vào đời quá khứ, sự tu tập sự vận chuyển bánh xe chánh pháp thanh tịnh của tất cả chư Như Lai vào đời quá khứ, sự tu tập xả bỏ tất cả, không lệ thuộc vào mạng sống vào đời quá khứ, sự hoan hỷ ưa thích cầu đạo của các Bồ-tát ở đời quá khứ, sự phát các thệ nguyện Bồ-tát trang nghiêm thanh tịnh ở đời quá khứ, tất cả các Lực ba-la-mật của Bồtát ở quá khứ… tất cả đều đầy đủ. Hiện ra những đám mây tự tại như thế đầy khắp pháp giới rồi các vị ấy đến chỗ Đức Phật để lễ lạy cúng dường. Từ phương Trên, các vị ấy biến hóa ra ngồi kiết già trên tòa Sư tử kho tàng hoa sen báu bằng kim cương trong lầu gác báu trang nghiêm bằng kim cương, trên thân thể che phủ bằng lưới tất cả các châu báu, búi tóc có hạt minh châu là ngọc báu chúa ma-ni có hiệu chư Phật ba đời.
Các Bồ-tát ấy và quyến thuộc của các vị tất cả đều đầy đủ hạnh nguyện Phổ Hiền, thành tựu mắt trí thanh tịnh của chư Phật ba đời, vận chuyển bánh xe chánh pháp vi diệu, thanh tịnh của tất cả chư Phật, nắm giữ biển âm thanh kinh điển vi diệu thù thắng của chư Phật, đầy đủ sự tự tại bờ kia rốt ráo của tất cả các Bồ-tát. Trong mỗi niệm các vị có thể đến được chỗ của tất cả chư Như Lai, hiện ra năng lực tự tại, một thân mà đầy khắp tất cả các thế giới, có thể ở trong đại chúng của tất cả chư Như Lai mà hiện ra thân thanh tịnh. Trong một hạt bụi trần, các vị ấy có thể thị hiện tất cả các thế giới, tùy theo sự thích ứng của chúng sinh mà giáo hóa làm cho họ được thành thục luôn luôn đúng thời. Trong một lỗ chân lông phát ra tiếng sấm pháp vi diệu của tất cả chư Phật, biết tất cả các cõi chúng sinh đều như huyễn, biết tất cả chư Phật đều như ánh chớp, biết tất cả các cõi đều như mộng, biết tất cả các quả báo đều như ảnh trong gương, biết tất cả chúng sinh đều như sóng nắng, biết tất cả các thế gian đều như biến hóa, thành tựu đầy đủ mười Lực, pháp không sợ hãi của Như Lai. Ở giữa đại chúng các vị có thể rống lên tiếng rống của sư tử, nhập sâu vào biển tất cả các biện tài vô tận, biết rõ chắc chắn biển các ngôn ngữ của tất cả chúng sinh, hành hạnh vô ngại trong pháp giới thanh tịnh, biết tất cả các pháp đều là không tranh, đầy đủ các trí vi diệu, thông suốt của Bồ-tát, tinh tấn tu hành thu phục các ma, an trú trong trí tuệ vi diệu, thù thắng của ba đời, không còn chấp thủ hạnh vi diệu thanh tịnh, đạt được địa Nhất thiết trí trang nghiêm của Phật, biết tất cả các cõi đều không thật có, thể nhập sâu xa vào biển trí trong tất cả các pháp giới, nhập vào tất cả các thế giới bằng trí kiên cố, thị hiện tự tại trong khắp tất cả các thế giới, thị hiện thọ sinh trong tất cả các thế giới, biết tất cả các loại hình sắc của các thế giới, khiến cảnh giới vi tế hiện thành cõi Phật rộng lớn, khiến cõi Phật rộng lớn hiện thành cảnh giới vi tế. Trong một niệm, các vị ấy ở chỗ của tất cả chư Phật ở, đạt được thân nắm giữ trí tuệ của tất cả chư Phật, đạt được tuệ thanh tịnh, biết rõ tất cả các cõi ở khắp mười phương. Trong một niệm phát sinh vô số sự tự tại đầy khắp biển tất cả các thế giới… Các Bồ-tát này đều thành tựu vô lượng công đức như vậy, ở đầy khắp rừng Kỳ hoàn đều là nhờ năng lực oai thần của Như Lai.
Bấy giờ, các vị đại Thanh văn như Xá-lợi-phất, Mục-kiền-liên, Ma-ha Ca-diếp, Ly-bà-đa, Tu-bồ-đề, A-nê-lô-đậu, Nan-đà, Kim-tỳla, Ca-chiên-diên, Phú-lâu-na Di-đa-la-ni Tử. Các vị đại Thanh văn như vậy ở trong rừng Kỳ hoàn nhưng tất cả đều không thấy sự tự tại của Như Lai, sự trang nghiêm của Như Lai, cảnh giới của Như Lai, sự biến hóa của Như Lai, sư tử hống của Như Lai, công đức vi diệu của Như Lai, hạnh tự tại của Như Lai, năng lực của Như Lai, sức trụ trì của Như Lai, cõi Phật thanh tịnh.
Các việc như vậy các vị ấy đều không nhìn thấy, cũng không thấy đại chúng Bồ-tát nhiều không thể nghĩ bàn, sự biến hóa tự tại của cảnh giới Bồ-tát, các quyến thuộc của Bồ-tát tùy theo phương sở mà đi đến ngồi nơi các tòa Sư tử báu trang nghiêm vi diệu; cung điện Tam-muội tự tại của Bồ-tát quán sát khắp nơi, Bồ-tát siêng hành tinh tấn cúng dường chư Phật, Bồ-tát được thọ ký, tăng trưởng các căn lành. Bồ-tát thọ thân tướng hảo, thân hình sắc pháp thân, thân trí tuệ, thân hạnh nguyện, thân hình sắc thanh tịnh, có vô lượng ánh sáng viên mãn trang nghiêm phóng ra mây các thân biến hóa nhiều như lưới ánh sáng lớn, Bồ-tát đầy khắp tất cả mười phương, Bồ-tát đầy đủ các hạnh viên mãn…
Những việc như vậy, tất cả các đại đệ tử Thanh văn đều không nhìn thấy. Vì sao? Vì sự tu tập các căn lành khác nhau, các vị vốn không tu tập các căn lành có thể tự tại nhìn thấy Như Lai, cũng không tu tập hạnh lành thanh tịnh cõi Phật, lại không khen ngợi công đức tự tại của việc được nhìn thấy Phật, không ở trong sinh tử giáo hóa cho chúng sinh phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, không làm cho chúng sinh được an trú trong đạo Bồ-đề Phật, không giữ gìn để khiến cho hạt giống Như Lai không bị đoạn dứt, không giáo hóa tất cả chúng sinh, không thành tựu các pháp Ba-la-mật, không vì chúng sinh khen ngợi cảnh giới của mắt trí tuệ vi diệu thù thắng, không tu tập hạnh Nhất thiết trí, không siêng cầu căn lành xuất thế gian của chư Phật, không phát sinh các cõi thanh tịnh tự tại, không cầu các mắt thấu suốt của Bồ-tát, không tu hành cảnh giới Bồ-tát không thể hủy hoại căn lành, không trụ giữ các nguyện lớn của Bồ-tát để phát sinh năng lực Phật, không biết các pháp như huyễn, mọi sự nhóm họp của Bồ-tát đều như mộng, không tu tập tâm Thánh hạnh lìa sinh tử của Bồ-tát, không đạt được mắt trí thanh tịnh của Phổ Hiền… Các Thanh văn và Bích-chi-phật không có các công đức ấy. Vì thế, các vị đại đệ tử không thấy, không nghe, không thể nhập, không biết được, không hiểu, không nhớ, không thể quán sát khắp cả, cũng không hề sinh ý. Vì sao? Vì đây là cảnh giới trí tuệ của các Bồ-tát, không phải cảnh giới trí tuệ của các Thanh văn, cho nên, các vị đại đệ tử ở rừng Kỳ hoàn không thấy được thần lực tự tại của Như Lai.
Các vị ấy không có mắt trí thanh tịnh của Tam-muội để thấy được các cảnh giới ở chỗ vi tế, không có cảnh giới thần lực của pháp môn, không có công đức vi diệu, thù thắng về các lực, không có trí thị xứ, không có mắt trí để có thể thấy, nghe, hay, biết vì phát sinh ý niệm không ưa thích giảng nói, không thể khen ngợi, không thể hiện bày, không thể bố thí cho, không thể khuyên dạy và làm cho chúng sinh được an trụ trong pháp vi diệu ấy. Vì sao? Vì thừa Thanh văn là để ra khỏi ba cõi, các vị ấy làm viên mãn đạo Thanh văn để ở trong quả Thanh văn nên không thể đầy đủ trí không chấp thủ, ở trong đạo lý chân thật, thường ưa thích tịch tĩnh, xa rời đại Bi, thường tự điều phục mình, lìa bỏ chúng sinh… cho nên, tuy ngồi đối diện với Như Lai nhưng các vị vẫn không hay biết gì về sự thần biến tự tại.
Ví như ngạ quỷ trần truồng đói khát, toàn thân bị thiêu đốt, bị các thú dữ hổ sói bách hại, chúng đến sông Hằng để kiếm nước uống thì chỉ thấy hoặc sự khô cạn, hoặc thấy than tro. Vì sao? Vì do chúng tạo nghiệp chướng tội lỗi ở đời trước. Tất cả các Thanh văn cũng vậy, tuy ở tại Kỳ hoàn mà không thấy được thần lực tự tại của Như Lai. Vì sao? Vì vô minh chướng ngại che lấp mắt thanh tịnh.
Ví như có người ngủ mê ở giữa đại chúng, người ấy mơ thấy thành quách cõi trời, cung điện vua trời Đế Thích, vườn rừng, nhà cửa, ao hồ có nhiều châu báu đẹp đẽ, có rãi nhiều loại hoa, các cây báu thẳng hàng, lụa đẹp che phủ bên trên, các vị trời nam nữ vui chơi trong đó, các âm thanh tự nhiên tuyệt hay nghe rất vui tai và nhận được sự vui sướng ở cõi trời, người ấy tự thấy rằng mình đang ở cõi này, thấy được cung điện cõi trời vô cùng đẹp đẽ. Còn tất cả những người khác trong đại chúng không ai thấy biết. Vì sao? Vì thức và mộng khác nhau. Các vị vua trong các thế giới của tất cả các Bồ-tát cũng vậy.
Như người kia ở trong mộng, chuyện gì cũng thấy rõ, các Bồtát thể nhập sâu xa vào pháp môn vi diệu của Bồ-tát, chứa nhóm các căn lành, phát nguyện cầu Nhất thiết trí, biết rõ ràng, chắc chắn về công đức của Phật, hướng thẳng đến thệ nguyện rộng lớn của Bồ-tát, viên mãn về Nhất thiết trí, đầy đủ các hạnh nguyện của Phổ Hiền, đạt được tất cả các địa viên mãn của Bồ-tát, đạt được tất cả các Tam-muội tự tại của Bồ-tát, tu hành tất cả các trí vô ngại của Bồ-tát… cho nên tất cả các Đại Bồ-tát đều nhìn thấy được cảnh giới thần biến không thể nghĩ bàn của Như Lai, thể nhập sâu xa và thấu đạt được bờ giải thoát hoàn hảo, tất cả các Thanh văn đại đệ tử đều không thể biết.
Ví như núi Tuyết có các cỏ thuốc, chỉ có vị thầy thuốc giỏi mới phân biệt được tất cả, tuy có những người săn bắn thả bắt lui tới trong núi nhưng không ai biết được, Đại Bồ-tát cũng vậy, đầy đủ Nhất thiết trí, phát sinh tất cả sự tự tại của Bồ-tát, hiểu rõ những thần thông biến hóa của Như Lai mà tất cả các Thanh văn đại đệ tử tuy ở tại Kỳ hoàn nhưng không vị nào biết được. Vì sao? Vì các vị ấy thường cầu an vui cho tự thân, không cứu giúp rộng rãi.
Ví như trong lòng đất có nhiều kho báu, chỉ có nhà chú thuật mới có thể phân biệt biết rõ hết. Người ấy ghi chép lại các kho tàng để sử dụng cho mình, phụng dưỡng cha mẹ, phân phát cho thân thuộc và giúp đỡ người nghèo khổ… Đại Bồ-tát cũng vậy, dùng mắt tuệ thanh tịnh thể nhập vào cảnh giới thần lực tự tại không thể nghĩ bàn của phật, nhập vào biển vô số phương tiện và biển các Tam-muội, cung kính cúng dường tất cả chư Phật ủng hộ, ủng hộ giữ gìn chánh pháp, dùng bốn Nhiếp pháp để giáo hóa chúng sinh. Các đại Thanh văn tuy ở tại Kỳ hoàn nhưng không thấy được sự thần biến tự tại của Như Lai.
Ví như người mù đến đảo châu báu lớn, đi đứng nằm ngồi không thấy các châu báu, các vị Thanh văn này cũng như vậy, ở tại đảo châu báu pháp lớn là rừng Kỳ hoàn, hầu hạ một bên Đức Thế Tôn mà chẳng thấy được đại chúng các Bồ-tát do sự thần biến tự tại của Như Lai. Vì sao? Vì các vị ấy không đạt được mắt thanh tịnh của Bồ-tát, không thể tuần tự biết được các pháp giới.
Ví như có người dùng thuốc thanh tịnh để chữa bệnh mắt, ở giữa đại chúng trong bóng tối mà vẫn thấy tất cả mọi người đang đi đứng nằm ngồi, người khác không thấy được. Đức Như Lai cũng vậy, đạt được mắt trí thanh tịnh vô ngại, thấy được tất cả các thế gian, thị hiện ra vô số thần biến tự tại và các chúng Bồ-tát. Các đại Thanh văn không thấy được sự thần biến tự tại và đại chúng các Bồ-tát của Như Lai.
Ví như vị Tỳ-kheo ở giữa đại chúng mà nhập vào định Nhất thiết xứ_cảnh giới của đất, nước, lửa, gió và nơi không có chúng sinh. Tất cả những người khác đều không thể thấy cảnh giới của đất, nước, lửa, gió cho đến tất cả các nơi chốn. Sự thị hiện không thể nghĩ bàn của Như Lai, Bồ-tát đều nhìn thấy tất cả, còn các đại Thanh văn thì không thể thấy.
Ví như có người lấy thuốc xoa thân mà bôi lên mắt, người đó đi, đứng, nằm, ngồi đều không ai có thể nhìn thấy, chỉ có người ấy mới nhìn thấy tất cả. Đức Như Lai cũng như vậy, Ngài hoàn toàn lìa khỏi thế gian nên không ai có thể nhìn thấy được, chỉ có cảnh giới của Bồ-tát đạt Nhất thiết trí mới thấy được còn các Thanh văn không thể biết được.
Lại như người từ khi được sinh ra, luôn có hai vị thần theo hộ vệ: Một là thần Đồng Sinh, hai là thần Đồng Danh, vị thần luôn nhìn thấy người nhưng người thì chẳng thấy thần. Sự thần biến của Như Lai cũng vậy, không phải là đối tượng thấy biết được của các Thanh văn, chỉ có các Bồ-tát mới thấy được.
Ví như vị Tỳ-kheo ở giữa đại chúng mà nhập định Diệt tận, không bỏ các căn cũng không diệt độ nhưng cũng không thấy biết những sự việc trong đại chúng. Vì sao? Vì nhờ năng lực của định Diệt tận. Các đại Thanh văn cũng như vậy, ở trong đại chúng tại rừng Kỳ hoàn, các căn vẫn có mặt nhưng không nhìn thấy sự thần biến của Như Lai, không thể nhập, không thể biết, không thể hiểu, không thể nghĩ cũng không hề có ý tưởng đến. Vì sao? Vì cảnh giới của Như Lai sâu xa rộng lớn, khó biết, khó thấy, khó thấy đạt tận cùng, không có giới hạn, xa lìa thế gian, không thể nghĩ bàn và không ai có thể phá hoại được, không phải là cảnh giới của các Thanh văn, Duyên giác.
Bấy giờ, Bồ-tát Minh Tịnh Nguyện Quang Minh nương thần lực Phật quán sát mười phương rồi nói kệ rằng:
Chiêm ngưỡng Bậc Kiên Cố
Bồ-đề khó nghĩ bàn
Hiện ra ở Kỳ hoàn
Vô lượng pháp tự tại.
Nhờ thần lực Như Lai
Hiển hiện vô lượng đức,
Thế gian đều mê mờ
Không biết các Phật pháp.
Pháp sâu xa Pháp vương
Vô lượng khó nghĩ bàn
Hiện sự biến hóa lớn
Không ai đo lường được.
Tướng trang nghiêm Như Lai
Khen ngợi không thể cùng
Nhờ dùng pháp vô tướng,
Nói rõ tất cả Phật.
Phật ở tại Kỳ hoàn
Hiện năng lực tự tại
Sâu xa khó nghĩ bàn
Dứt bặt đường nói năng.
Quán sát vô lượng đức
Các Bồ-tát vân tập
Từ vô số cõi đến
Cúng dường Bậc Tối Thắng.
Viên mãn các nguyện lớn
Thường tu hạnh vô ngại
Tất cả các thế gian
Không thể biết tâm ấy.
Tất cả các Duyên giác
Vô số đại Thanh văn
Đều không thể biết được
Cảnh giới hạnh Bồ-tát.
Đại trí tuệ Bồ-tát
Không ai phá hoại được
Xa lìa các loạn tưởng
Thâm trí địa rốt ráo
Người danh xưng cao nhất
Vào sâu vô lượng định
Hiển hiện sức tự tại
Đầy khắp các pháp giới.
Bấy giờ, Bồ-tát Bất Khả Hoại Tinh Tấn Thế Vương nhờ oai thần Phật mà quán sát mười phương và dùng kệ nói rằng: Thấy rõ chân Phật tử
Tạng công đức trí tuệ
Rốt ráo đạo Bồ-tát
An ổn các thế gian.
Vô lượng trí thấu rõ
Tâm thiền định bất động
Trí tuệ rộng, thậm thâm
Cảnh giới không thể lường.
An tĩnh nơi Kỳ hoàn
Vô lượng trang nghiêm mầu
Bồ-tát đều đầy khắp
Nương trú nơi Chánh giác.
Biển đại chúng vô lượng
Không dính mắc tất cả
Mười phương đến hội này
Ở hoa tòa Sư tử.
Diệt trừ các hư vọng
Không dính mắc tất cả
Tâm ly cấu vô ngại
Rốt ráo các pháp giới.
Dựng lên cờ trí tuệ
Bất động như Kim cang
Các pháp không biến hóa
Thị hiện vô lượng biến.
Tất cả mười phương cõi
Vô lượng ức cõi Phật
Có thể đi đến khắp
Cũng không hề phân thân.
Chiêm ngưỡng Thích Sư Tử
Vô lượng sức tự tại
Do nhờ oai thần Phật
Mười phương đại chúng đến.
Phật tử đều rốt ráo
Tất cả đường ngôn ngữ
Phật pháp không thể hoại
An trú pháp giới địa.
Pháp tánh không thể hoại
Pháp Mâu-ni thậm thâm
Cú thân và vị thân
Phân biệt không cùng tận.
Bấy giờ, Bồ-tát Vô Thượng Phổ Diệu Đức Vương nhờ sức oai thần Phật mà thấy khắp mười phương và dùng kệ nói rằng: Chiêm ngưỡng Bậc Kiên Cố
Trí tuệ rộng, tròn đầy
Khéo biết thời phi thời
Xa lìa các ngoại đạo
Tùy chỗ mà ứng hóa
Là hiện sức tự tại.
Pháp Chánh giác khó lường
Cũng pháp phi vô lượng
Mâu-ni đều siêu vượt
Pháp hữu lượng vô lượng.
Như mặt trời chiếu sáng
Xóa tan tất cả tối
Trí Đạo Sư cũng vậy
Chiếu khắp pháp ba đời.
Ví như ngày mười lăm
Trăng tròn đầy trong sáng
Tối Thắng cũng như vậy
Pháp Bạch tịnh tròn đầy.
Ví như trong hư không
Ánh mặt trời chiếu sáng
Chiếu khắp nơi tất cả
Phật tự tại cũng vậy.
Ví như tánh hư không
Không chướng ngại tất cả
Thế Gian Đăng cũng vậy
Tự tại không chướng ngại.
Ví như tánh đại địa
Có thể giữ quần sinh
Pháp luân Thế Gian Đăng
Nắm giữ cũng như vậy.
Ví như tánh gió lớn
Thổi nhanh không chướng ngại
Phật pháp cũng như vậy
Biến nhanh khắp thế gian.
Ví như đại thủy luân
Chỗ nương trú thế giới
Trí tuệ luân cũng vậy
Chỗ nương Phật ba đời.
Bấy giờ, Bồ-tát Vô Ngại Diệu Đức Tạng Vương nhờ sức oai thần Phật mà thấy khắp mười phương và dùng kệ nói rằng:
Ví như núi báu lớn
Lợi ích nơi quần sinh
Núi công đức Như Lai
Lợi ích cũng như vậy.
Ví như nước biển cả
Mát mẻ và lắng trong
Như Lai cũng như vậy
Trừ lửa nhiệt khát ái.
Ví như núi Tu-di
Sừng sững nơi biển lớn
Núi Như Lai cũng như vậy
An trú biển pháp sâu.
Ví như trong biển lớn
Sinh ra tất cả báu
Vô sư trí cũng vậy
Giác, không giác, không khó.
Trí sâu mầu Đạo sư
Vô lượng khó đo lường
Hiển hiện sức tự tại
Người không thể nghĩ bàn.
Ví như thợ khéo tay
Khéo làm vô số việc
Trí Phật cũng như vậy
Hiện các sức tự tại.
Ví như ngọc Như ý
Tròn đầy tất cả ý
Tối Thắng cũng như vậy
Tròn đầy các tịnh nguyện.
Ví như báu sáng trong
Có thể chiếu tất cả
Trí Đạo Sư cũng vậy
Chiếu khắp tất cả pháp.
Ví như báu Tùy phương
Trú hiện ở các phương
Vô Ngại Đăng cũng vậy
Hiện ở trong các pháp.
Ví như ngọc Tịnh thủy
Làm lắng các nước đục
Thấy Phật cũng như vậy
Các căn đều thanh tịnh.
Bấy giờ, Bồ-tát Pháp Giới Thiên Hóa Nguyện Nguyệt Vương nhờ sức oai thần Phật mà thấy khắp mười phương nên dùng kệ nói rằng:
Ví như ngọc báu xanh
Làm xanh tất cả màu
Nếu có người thấy Phật
Đều cũng được Bồ-đề.
Trong mỗi một vi trần
Tối Thắng hiện tự tại
Có thể tịnh vô lượng
Vô biên các Bồ-tát.
Đạt được pháp thậm thâm
Vô số việc trang nghiêm
Cảnh giới các Bồ-tát
Thế gian chẳng thể đo.
Đầy đủ các trang nghiêm
Diệu hạnh Như Lai tịnh
Thành tựu đạo Bồ-tát
Vào sâu các pháp giới.
Chỗ Chánh Giác thị hiện
Cõi chẳng thể nghĩ bàn
Tất cả Phật hiện tại
Bồ-tát đều đầy khắp.
Thích Sư Tử thành tựu
Vô lượng pháp tự tại
Thị hiện đại thần biến
Vô lượng không bờ mé.
Sức tự tại Như Lai
Vì chúng sinh thị hiện
Phật tử khéo tu học
Các pháp giới sâu xa.
Thành tựu trí vô ngại
Sáng rõ tất cả pháp
Sức oai thần Như Lai
Vì chúng chuyển pháp luân
Sinh công đức thù thắng
Khiến đời đều thanh tịnh.
Cảnh giới Phật thanh tịnh
Trí viên mãn sâu xa
Thật trí Đại Long vương
Độ thoát tất cả chúng.
Bấy giờ, Bồ-tát Pháp Nghĩa Tuệ Diễm Vương nương nhờ thần lực Phật quán sát mười phương rồi nói kệ rằng:
Ba đời có Tối thắng
Các đệ tử Thanh văn
Không vị nào biết được
Như Lai nhấc chân lên.
Quá khứ, hiện, vị lai
Tất cả các Duyên giác
Cũng không thể biết được
Như Lai giở chân lên.
Huống là đời phàm phu
Bị kết sử trói buộc
Ngu tối che mắt tịnh
Làm sao biết Đạo sư.
Tối thắng vô lượng đức
Đầy đủ các trí tuệ
Vượt trên đường nói năng
Không ai có thể biết.
Ví như vầng trăng sáng
Ánh sáng không ai biết
Bậc Đạo Sư cũng vậy
Công đức khó nghĩ bàn.
Một phương tiện của Phật
Sinh vô lượng biến hóa
Tính toán vô số đời
Không biết một phần nhỏ.
Một phương tiện của phật
Sinh vô lượng công đức
Chánh pháp Nhất thiết trí
Không ai có thể biết.
Nếu người cầu Bồ-đề
Tu tập hạnh Bồ-tát
Cảnh giới của vị này
Có thể phân biệt biết.
Phương tiện khó nghĩ bàn
Vượt thoát biển sinh tử
Diệt tâm ngã, ngã sở
Người này có thể biết.
Tâm thanh tịnh vô lượng
Viên mãn các nguyện lớn
Đạt đạo quả Bồ-đề
Cảnh giới Bậc Tối Thắng.
*********
Bấy giờ, Bồ-tát Hoại Tán Nhất Thiết Chúng Ma Trí Tràng Vương nương nhờ thần lực Phật, nhìn khắp mười phương rồi nói kệ rằng:
Thân Đại Trí vô ngại
Chẳng phải thân, khó bàn
Pháp thân Phật thanh tịnh
Không ai đo lường được.
Hạnh nghiệp khó nghĩ bàn
Khởi thân thanh tịnh này
Rất vi diệu trang nghiêm
Không đắm nhiễm ba cõi.
Ánh sáng chiếu khắp nơi
Làm thanh tịnh các cõi
Mở rộng cửa Bồ-đề
Sinh trí, định sâu thẳm.
Dứt hẳn các cấu nhiễm
Diệt trừ mọi chướng ngại,
Mặt trời sáng ở đời
Phóng ánh tuệ chiếu khắp.
Đoạn dứt dòng sinh tử
Làm thanh tịnh ba cõi
Đầy đủ đức Bồ-tát
Thành tựu Bồ-đề Phật.
Hiện vô lượng hình sắc
Mà không hề đắm nhiễm
Hiện các hình sắc ấy
Không ai nghĩ bàn được.
Trí thù thắng Nhân vương
Trong từng niệm từng niệm
Đạt vô lượng Bồ-đề
Không ai có thể biết.
Đầy đủ trí vô tận
Không ai phá hoại được
Vị ấy trong mỗi niệm
Biết rõ Phật ba đời.
Phân biệt tất cả nghiệp
Chánh tư duy Bồ-đề
Tư duy, chẳng tư duy
Vì pháp tư duy tịch diệt.
Sâu xa, khó diễn bày
Dứt bặt đường ngôn ngữ,
Như Lai từ đây sinh
Việc Phật khó bàn luận.
Bồ-tát Minh Tịnh Nguyện Trí Tràng Vương lại nương nhờ thần lực Phật, nhìn khắp mười phương rồi nói kệ rằng:
Niệm thanh tịnh lìa si
Nghe nhận tất cả pháp
Tuệ sâu phân biệt được
Biển chư Phật vô tận.
Tâm Bồ-tát kiên cố
Tu tập hạnh Bồ-tát
Phát sinh trí sâu xa
Diệt trừ các nghi hoặc.
Tâm Bồ-tát không chán
Xa lìa sự giải đãi
Thường siêng tu tinh tấn
Thấu đạt các Phật pháp.
Đủ niềm tin trí tuệ
An trú không lay động
Ưa thích trí sâu xa
Quán sát không dính mắc.
Vô lượng, vô biên kiếp
Chứa nhóm các công đức
Luôn chuyên tâm hướng về
Pháp sâu xa chư Phật.
Tuy ở trong sinh tử
Tâm không hề đắm nhiễm
An trụ trong Phật pháp
Thường thích hạnh Như Lai.
Các pháp ở thế gian
Như ấm, giới và nhập…
Đoạn trừ không sợ hãi
An trụ chánh pháp Phật.
Thế gian vì phiền não
Bị sinh tử luân hồi,
Tu tập hạnh vô ngại
Làm lợi ích chúng sinh.
Hạnh Bồ-tát khó bàn
Không ai có thể biết
Trừ diệt hết các khổ
Làm an lạc quần sinh.
Giác ngộ trí Bồ-đề
Chiếu sáng khắp thế gian
Trừ tăm tối si mê
Cứu độ tất cả chúng.
Khi ấy, Bồ-tát Hoại Tán Nhất Thiết Chướng Trí Tuệ Thế Vương cũng nương nhờ thần lực Phật nhìn khắp mười phương rồi nói kệ rằng:
Vô lượng, vô số kiếp
Phật âm khó nghe được
Huống phụng sự, thân cận
Trừ diệt các nghi hoặc.
Phật: đèn sáng ở đời
Thông suốt tất cả pháp
Ruộng phước điền vô thượng
Khiến thanh tịnh tất cả.
Sắc thân Phật vi diệu
Không ai có thể bàn
Chiêm ngưỡng vô lượng kiếp
Tâm ấy không nhàm chán.
Phật tử! Khéo quán sát
Sắc thân Phật vi diệu
Trừ tất cả chướng ngại
Thành Bồ-đề rốt ráo.
Sắc thân Phật vi diệu
Phát âm thanh vi diệu
Các biện tài vô ngại
Khai mở cửa Bồ-đề.
Chiếu khắp các chúng sinh
Vô lượng khó nghĩ bàn
Kiến lập trí Đại thừa
Thọ ký đạo Bồ-đề.
Mặt trời đức viên mãn
Mọc lên chiếu thế gian
Nuôi dưỡng khắp mọi đời
Thân vô lượng công đức.
Ai được gặp Như Lai
Xa lìa các đường ác
Diệt trừ hết các khổ
Đầy đủ thân trí tuệ.
Nếu ai thấy Như Lai
Được phát tâm vô lượng
Nuôi lớn vô số trí
Được gặp các Đạo sư.
Nếu ai gặp Như Lai
Đạt định tâm Bồ-đề
Có thể biết chắc chắn
Mình sẽ thành Phật đạo.
Bồ-tát Phân Biệt Pháp Giới Trí Thông Vương nương nhờ thần lực Phật, nhìn khắp mười phương rồi nói kệ rằng:
Bồ-tát thấy Như Lai
Vô lượng công đức tịnh
Đều hồi hướng tất cả
Quả vị Nhất thiết trí.
Vì lợi ích chúng sinh
Phât xuất hiện ở đời
Đầy đủ tâm đại Bi
Vì đời, chuyển pháp luân.
Không ai diễn nói được
Bậc Đại Tiên ân từ
Nhiều kiếp khó nghĩ bàn
Chịu khổ thay chúng sinh.
Trong vô lượng ức kiếp
Chịu các khổ địa ngục
Không bỏ các chúng sinh
Khiến họ đều thấy Phật.
Thay thế các chúng sinh
Chịu đủ vô lượng khổ
Tâm không hề mệt mỏi
Để cứu độ tất cả.
Tất cả các thế gian
Có các khổ đường ác
Phật luôn ở trong đó
Khiến tất cả nghe pháp.
Ở trong mỗi địa ngục
Vô lượng, vô biên kiếp
Chịu đủ vô số khổ
Vẫn không rời chư Phật.
Sở dĩ vô lượng kiếp
Thường ở ba đường ác
Vì muốn khiến chúng sinh
Được tăng trưởng trí tuệ.
Chúng sinh thấy Như Lai
Được diệt trừ khổ não
An lập nơi đại hội
Cảnh giới tất cả Phật.
Người nào nhìn thấy Phật
Diệt hết mọi chướng ngại
Tăng trưởng kho công đức
Thành Bồ-đề rốt ráo.
Như Lai trừ diệt được
Các nghi hoặc thế gian
Tùy người được giáo hóa
Đều giúp họ mãn nguyện.
Bấy giờ, Bồ-tát Phổ Hiền quán sát tất cả đại chúng, muốn khai phát, hiển hiện chiếu sáng một lần nữa, dùng các phương tiện pháp giới để giảng nói về Tam-muội Sư tử phấn tấn. Bồ-tát dùng các phương tiện nhiều như pháp giới, như cõi hư không, nhiều bằng ba đời, bằng các cõi của của tất cả chúng sinh, bằng tất cả các kiếp, bằng tất cả các tánh nghiệp, bằng các mong muốn của chúng sinh, bằng các dục của chúng sinh, bằng các ánh sáng của pháp, bằng những sự giáo hóa tùy thời, bằng các căn cơ của chúng sinh… để giảng nói mười loại về Tam-muội Sư tử phấn tấn cho các Bồ-tát.
Mười pháp ấy là gì?
- Giảng nói về chư Phật nhiều như số bụi trần trong tất cả các cõi Phật, ở trong các pháp giới, tuần tự xuất hiện ở đời để diễn nói chánh pháp.
- Giảng nói những điều mà chư Phật tận đời vị lai sẽ giảng nói trong tất cả các cõi Phật nhiều bằng cõi hư không.
- Giảng nói về tất cả chư Như Lai đang thành Chánh giác trong tất cả các cõi Phật.
- Giảng nói về Đức Phật đang ngồi nơi đạo tràng, có quyến thuộc vây quanh và đại chúng Bồ-tát tất cả đều vân tập trong tất cả các cõi Phật nhiều bằng cõi hư không.
- Giảng nói về tất cả chư Phật ba đời trong mỗi niệm hiện ra các thân biến hóa đầy khắp tất cả pháp giới.
- Giảng nói về một thân đầy khắp biển tất cả các thế giới và chiếu soi bình đẳng đến biển tất cả các cõi Phật.
- Giảng nói về sự hiển hiện công đức tự tại của tất cả chư Phật trong ba đời ở từng cảnh giới.
- Giảng nói trong mỗi hạt bụi trần, hiển hiện các thần lực tự tại của chư Phật nhiều như số bụi trần trong tất cả các cõi Phật trong ba đời.
- Giảng nói trong mỗi lỗ chân lông, phát ra biển âm thanh các đại nguyện của tất cả chư Phật trong ba đời để dẫn dắt, giáo hóa tất cả các Bồ-tát vào tận đời vị lai.
- Giảng nói về việc ngồi nơi tòa Sư tử nhiều bằng pháp giới, có đại chúng vây quanh, đạo tràng trang nghiêm, tùy theo chỗ ở mà vận chuyển bánh xe chánh pháp vi diệu, cho đến tận đời vị lai không lúc nào đoạn dứt.
Này Phật tử! Tam-muội Sư tử phấn tấn có các cách giảng nói nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật như thế, đều là cảnh giới trí tuệ của Như Lai.
Khi ấy, để nói rõ lại ý nghĩa Tam-muội Sư tử phấn tấn, Bồ-tát Phổ Hiền nương nhờ thần lực Phật, quán sát Như Lai, quán sát đại chúng, quán sát cảnh giới không thể nghĩ bàn của Như Lai, quán sát Tam-muội của chư Phật, quán sát các thế giới không thể nghĩ bàn, quán sát trí tuệ không thể nghĩ bàn, quán sát tất cả các pháp đều như huyễn, quán sát chư Phật bình đẳng không thể nghĩ bàn, quán sát vô lượng, vô biên tất cả các âm thanh ngôn ngữ… rồi nói kệ rằng:
Trong mỗi lỗ chân lông
Đều hiện biển thù thắng
Phật ngồi tòa Như Lai
Chúng Bồ-tát vây quanh.
Trong mỗi lỗ chân lông
Biển vô số chư Phật
Ngồi tòa sen đạo tràng
Chuyển pháp luân vi diệu.
Trong mỗi lỗ chân lông
Các kiếp nhiều như bụi
Đức Phật ngồi kiết già
Diễn nói hạnh Phổ Hiền.
Ngài ngồi nơi một cõi
Đầy khắp mười phương cõi
Mây vô số Bồ-tát
Đều đến chỗ Đức Phật.
Bồ-tát nhiều như bụi
Vô lượng ức cõi Phật
Đến vây quanh Như Lai
Giảng về các pháp giới.
Hiện bày các cõi Phật
Vào biển trí pháp giới
An trụ hạnh Phổ Hiền
Đầy đủ hạnh chư Phật.
An trụ nơi Như Lai
Tất cả các thế giới
Thể nhập hạnh Bồ-tát
Ưa nghe pháp thù thắng.
Vô lượng mỗi một cõi
Ức kiếp tu các hạnh
Tu các hạnh ấy rồi
Nhập sâu vào biển pháp.
Viên mãn biển nguyện lớn
Trụ trong địa Như Lai
Phát sinh pháp thù thắng
Đầy đủ hạnh Phổ Hiền.
Thành tựu biển công đức
Đạt vô lượng tự tại
Mây thân Phật che khắp
Tất cả các cõi Phật
Rưới mưa pháp cam lồ
Khiến chúng trụ Phật đạo
Bấy giờ, vì muốn khiến cho các Bồ-tát an trụ trong Tam-muội Sư tử phấn tấn, Đức Thế Tôn phóng ra ánh sáng lông trắng giữa hai chân mày tên là Phổ chiếu tam thế pháp giới môn. Ánh sáng ấy có các ánh sáng quyến thuộc nhiều như bụi trần trong vô số thế giới, chiếu khắp biển tất cả các thế giới ở mười phương.
Khi ấy, đại chúng các Bồ-tát đang vân tập tại rừng Kỳ hoàn đều nhìn thấy tất cả các pháp giới, thấy tất cả các cõi Phật nhiều bằng cõi hư không, nhiều loại màu sắc, nhiều loại thanh tịnh, nhiều cách an trụ, nhiều loại hình dạng… Các Đại Bồ-tát trong tất cả các thế giới như vậy đang ngồi nơi đạo tràng, có các Bồ-tát vây quanh, được chư Thiên cúng dường, thành Đẳng chánh giác; hoặc thấy các Bồ-tát từ trong các ánh sáng quyến thuộc nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, phát ra âm thanh vi diệu vang dội khắp pháp giới để vận chuyển bánh xe chánh pháp thanh tịnh; hoặc thấy các Bồ-tát ở cung điện, ở cung điện loài Rồng, trong cung điện Dạ-xoa, Càn-thátbà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, Nhân phi nhân… hoặc thấy ở làng xóm, thành ấp, kinh đô của vua loài người… hiện ra nhiều loại thân hình, nhiều tên họ, nhiều màu sắc, nhiều ánh sáng rực rỡ, nhiều lưới ánh sáng, nhiều biện tài, nhiều quyến thuộc, nhiều cách nắm giữ, nhiều cách giáo hóa, nhiều loại âm thanh để thuyết pháp cho tất cả.
Như ở nơi đây, Đức Như Lai vì các Bồ-tát mà hiện ra sự biến hóa của thần lực Tam-muội sâu xa. Tất cả các pháp giới và các cõi hư không trong tất cả biển các thế giới ở mười phương khắp, hiện ra các thân quốc độ và thân chúng sinh, có các nghiệp phát khởi, cho đến trong mỗi lỗ chân lông đều hiện ra tất cả cũng vậy, nhưng không hề làm tổn hại ba đời, tổn hại chúng sinh, chiếu sáng tâm của tất cả các chúng sinh. Sắc thân thanh tịnh, tùy theo sự thích ứng mà hiện ra các thân ở trước chúng sinh để chỉ bày pháp vi diệu của tất cả chư Phật, điều phục chúng sinh, hiện bày thần lực tự tại của Như Lai. Chúng sinh nào thấy, nghe, nhớ nghĩ và biết đến thần lực tự tại của Như Lai thì đều là Thiện tri thức đời trước của Phật, đều đã tu hành căn lành bốn pháp thu phục chúng sinh, dốc lòng chuyên cầu đạo quả Bồ-đề vô thượng, thu nhiếp được các căn lành, thành tựu pháp phương tiện, đạt được các Tam-muội tự tại không thể nghĩ bàn của Như Lai ngang bằng với pháp giới và hư không giới; hoặc đạt Pháp thân, hoặc được Sắc thân, hoặc đạt được các hạnh tròn đủ của Bồtát, hoặc đạt các pháp Ba-la-mật thanh tịnh, hoặc đạt các hạnh thanh tịnh viên mãn của Bồ-tát, hoặc đạt đến các địa của Bồ-tát, hoặc đạt đạo Bồ-đề tự tại, hoặc đạt được Tam-muội Kiên cố của Như Lai, hoặc đạt năng lực trí tuệ các hạnh của Như Lai, hoặc đạt được biện tài vô ngại của Như Lai…
Các Bồ-tát này đạt được các công đức vi diệu nhiều như số bụi trần trong mười lần vô số cõi Phật như vậy. Các Bồ-tát ấy dùng nhiều loại con đường, các pháp môn, các sự thể nhập, những sự vượt qua, các phương tiện, những sự đạt đến, các phương hướng, các ánh sáng, các công đức, các công đức tròn đủ, các sự tự tại… để thể nhập sâu xa vào biển các Tam-muội của Bồ-tát như: Tam-muội Trang nghiêm khắp pháp giới, Tam-muội Chiếu sáng vô ngại khắp ba đời, Tam-muội Trí pháp giới không bị tổn hại, Tam-muội Tùy thời nhập vào cảnh giới của Như Lai, Tam-muội Chiếu sáng khắp hư không, Tam-muội Hành năng lực của Như Lai, Tam-muội Sư tử phấn tấn trang nghiêm không sợ hãi của Như Lai, Tam-muội Kho tàng phương tiện của tất cả pháp giới, Tam-muội Mặt trăng thanh tịnh pháp giới vô ngại, Tam-muội Mây pháp trang nghiêm thanh tịnh, Tam-muội Cờ pháp vương diệt trừ si chướng, Tam-muội Ở trong mỗi cảnh giới đều nhìn thấy biển tất cả chư Phật, Tam-muội Cờ trí tuệ có ánh sáng thanh tịnh và thân tất cả thế gian không ai làm tổn hại được, Tam-muội Thể nhập sâu xa vào thân Phật kiên cố, Tam-muội Kho tàng tùy thuận theo tất cả thế gian, Tam-muội Các pháp không dấu vết không lệ thuộc, Tam-muội Tịch diệt chiếu sáng viên mãn, Tam-muội Chiếu sáng khắp nơi để giáo hóa hoàn hảo mà không chấp thủ, Tam-muội Nắm giữ tất cả các cõi Phật, Tam-muội Trang nghiêm tất cả các cõi Phật thị hiện thành đạo Bồđề, Tam-muội Hành tất cả các pháp đứng đầu, Tam-muội Bước đi vô ngại trong tất cả các cảnh giới của chúng sinh, Tam-muội Phát sinh tất cả chư Phật, Tam-muội Đạt hoàn hảo biển tất cả các công đức của Phật, Tam-muội Ở mỗi cảnh giới đều phát sinh công đức đến hết đời vị lai, Tam-muội Hiểu rõ biển bản sinh của tất cả chư Như Lai, Tam-muội Hộ trì chủng tánh của tất cả chư Như Lai tận đời vị lai, Tam-muội Làm cho biển tất cả các cõi Phật đều được thanh tịnh, Tam-muội Trong một niệm chiếu sáng khắp tất cả các cõi Phật, Tam-muội Xa lìa chướng ngại thể nhập sâu xa vào tất cả các cảnh giới, Tam-muội Khiến cho tất cả các cõi đều thể nhập vào một cõi Phật, Tam-muội Hiện ra hóa thân của tất cả chư Phật, Tam-muội Trí tuệ vững chắc như kim cương nhập vào biển tất cả các căn, Tam-muội Bao gồm thân của tất cả chư Phật đều ở trong kho tàng một thân không khác nhau, Tam-muội Phương tiện vô tận trong một niệm ở trong pháp giới của tất cả chư Phật, Tam-muội Thị hiện Niết-bàn trong các cõi Phật ở tất cả các pháp giới, Tammuội An trú trong Địa vô thượng, Tam-muội Làm cho chúng sinh trong tất cả các thế giới đều thấy thân của mình không khác nhau, Tam-muội Trí tuệ của tất cả chư Phật đều ở trước mặt, Tam-muội Biết thật tướng của tất cả các pháp, Tam-muội Phân biệt biết rõ ba đời trong từng niệm, Tam-muội Trong một niệm biết được kho tàng của tất cả pháp giới, Tam-muội Tùy thuận để biết rõ các hạnh như sư tử và trí tuệ của Như Lai, Tam-muội Tuệ nhãn viên mãn ở tất cả các cảnh giới, Tam-muội Cảnh giới bình đẳng của mười Lực, Tammuội Thị hiện bằng mắt bình đẳng ở tất cả các cảnh giới, Tammuội Sinh ra tất cả các sắc thân vi diệu chúng sinh nhìn không nhàm chán, Tam-muội Kho tàng không lay động, Tam-muội Một pháp bao gồm tất cả các pháp, Tam-muội Một lời diễn nói được tất cả các âm thanh, Tam-muội Pháp không phân biệt của tất cả chư Phật, Tam-muội Xa lìa ba đời, Tam-muội Phân biệt tất cả các kiếp mà trí tuệ không hư hoại, Tam-muội Phương tiện vi tế trong mười Lực, Tam-muội Sinh ra hạnh Bồ-tát trong tất cả các kiếp không hề gián đoạn, Tam-muội Mây ở khắp tất cả mười phương hiện ra trước mặt, Tam-muội Bồ-đề tự tại pháp giới vô ngại, Tam-muội Cờ an ổn chánh nguyện phân biệt được tất cả sự giác ngộ, Tam-muội Trang nghiêm hư không bằng tất cả những sự trang nghiêm, Tammuội Sinh ra mây biến hóa trong từng niệm, Tam-muội Ánh sáng mặt trăng Như Lai thanh tịnh như hư không, Tam-muội Tất cả các cõi Phật tồn tại như hư không, Tam-muội Ánh sáng trang nghiêm của tất cả các pháp, Tam-muội Khai sáng ngọn đèn nghĩa của tất cả các pháp, Tam-muội Ánh sáng viên mãn của mười Lực, Tammuội Ngọn cờ của tất cả chư Phật trong ba đời, Tam-muội Đồng nhất tạng của tất cả chư Phật, Tam-muội Làm hoàn tất tất cả các việc trong từng niệm, Tam-muội Kho tàng công đức vô tận, Tammuội Thị hiện vô lượng, vô biên các cảnh giới Phật, Tam-muội Ngồi tòa Sư tử kim cang tất cả các pháp, Tam-muội Hiện ra tất cả những sự biến hóa của Như Lai mọi người đều thấy biết, Tam-muội Mặt trời Như Lai tất cả các niệm, Tam-muội Biết rõ hết ba đời trong một ngày, Tam-muội Giải thoát tịch tĩnh tự nhiên, Tam-muội Gặp được tất cả chư Phật, Tam-muội Trí tuệ kiên cố như hoa Bátđàm-ma trang nghiêm tất cả pháp giới, Tam-muội Mắt thanh tịnh như hư không không lệ thuộc tất cả các pháp, Tam-muội Một phương bao gồm biển mười phương, Tam-muội Thâm nhập vào pháp giới thẳm sâu không đáy, Tam-muội Biển tất cả các pháp, Tam-muội Thân tịch tĩnh phóng ra tất cả các ánh sáng, Tam-muội Một niệm sinh ra tất cả các nguyện thông suốt, Tam-muội Thành đạo Bồ-đề mọi lúc mọi nơi, Tam-muội Tất cả pháp giới đều trang nghiêm, Tam-muội Tất cả chư Phật hộ trì, Tam-muội Trí tuệ thù thắng của tất cả chúng sinh, Tam-muội Trong một thân chứa đầy cả pháp giới, Tam-muội Hiện bày pháp giới thanh tịnh trong một thân, Tam-muội Thể nhập trọn vẹn vào pháp giới hiện ra sự trang nghiêm lớn, Tam-muội Trí tuệ hộ trì bánh xe chánh pháp viên mãn của tất cả chư Phật, Tam-muội Tất cả pháp phương tiện làm thành một phương tiện trang nghiêm, Tam-muội Lưới báu Nhân-đà-la bao gồm các cõi chúng sinh, giữ gìn các nguyện tinh tấn, Tam-muội Phân tất cả các thế giới luân, Tam-muội Diệu đức tự tại như hoa sen, Tam-muội Phân biệt được thân của tất cả chúng sinh, Tammuội Thị hiện thích hợp thân của tất cả chúng sinh, Tam-muội Phân biệt được biển tất cả các âm thanh, Tam-muội Biết rõ phạm vi của tất cả chúng sinh, Tam-muội Kho tàng đại Bi không thể hư hoại, Tam-muội Tất cả chư Phật nhập vào cảnh giới Như Lai, Tammuội Tu tập tất cả các pháp môn của chư Phật, Tam-muội Quán sát về Bồ-tát sư tử phấn tấn…
Các Tam-muội như vậy nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, rồi thể nhập vào biển Như Lai, thể nhập tất cả các Tam-muội tự tại của chư Phật trong mỗi niệm đều đầy khắp pháp giới.
Mỗi vị Bồ-tát ấy đều ngồi tòa Sư tử vi diệu ngang bằng mười thế giới Phật, hiện bày trí tuệ tự tại sâu xa, đạt được tất cả các địa, trí tuệ thanh tịnh sáng suốt, quán sát tất cả đều từ tánh trí sinh ra, chuyên tâm cầu Nhất thiết trí, thành tựu đầy đủ mắt tuệ không còn si mê, làm Bậc Điều Ngự Sư cho tất cả chúng sinh, tu hành chánh pháp bình đẳng của chư Phật, biết rõ ràng chắc chắn về tất cả các cảnh giới, phân biệt biết rõ tất cả các thế giới, ưa thích pháp tịch diệt (Niết-bàn), xa lìa thế gian, luôn ưa ở nơi yên tĩnh, vắng vẻ, ở các cõi Phật không hề đắm nhiễm, tâm không lệ thuộc tất cả các pháp.
Các Bồ-tát ấy ở trong cung điện chánh pháp vi diệu trang nghiêm, giáo hóa làm cho tất cả chúng sinh đều được thành tựu, vì tất cả chúng sinh hiện ra cõi Phật, thành tựu đầy đủ các môn trí tuệ vô thượng, hoàn toàn ly dục đạt được thân trí tuệ, làm khô cạn biển các pháp hữu vi, làm bến bờ chân thật cho tất cả chúng sinh, đạt ánh sáng trí tuệ của biển pháp hoàn toàn viên mãn, tất cả đều an trụ trong Tam-muội kiên cố, luôn nhớ nghĩ đến chúng sinh bằng tâm đại Bi, hiểu rõ tất cả các chúng sinh đều như mộng, tất cả chư Như Lai đều như ánh chớp, tất cả các âm thanh lời nói đều như tiếng vọng, hiểu rõ tất cả các pháp đều như huyễn hóa, viên mãn các nguyện, đầy đủ hạnh Bồ-tát, trí tuệ viên mãn khắp nơi, phương tiện thanh tịnh, tâm ưa tịch tĩnh, thành tựu viên mãn tất cả các Đà-la-ni, cảnh giới trí tuệ đầy đủ mười Lực, xa lìa sợ hãi, an trụ trong pháp giới, đạt được pháp nhãn thanh tịnh, đạt được tất cả các pháp môn mà không hề chấp thủ, tu hành biển vô lượng các trí tuệ, hoàn toàn đạt đến trí tuệ bờ bên kia, đạt tất cả năng lực Trí tuệ ba-la-mật, thành tựu Thần thông ba-la-mật để cứu độ biển các chúng sinh.
Các vị ấy đối với các Tam-muội ba-la-mật đều được tự tại, biết rõ Nhất thiết trí là không lầm lỗi, mở bày kho tàng chánh pháp bằng phương tiện thiện xảo, đầy đủ biện tài, thành tựu nguyện lớn, đầy đủ các năng lực, mây pháp vô tận.
Các vị thường ở giữa đại chúng rống lên tiếng sư tử không hề sợ hãi, thường cầu chánh pháp tâm không chấp thủ, diệt trừ si ám bằng tuệ nhãn thanh tịnh, mặt trăng trí tuệ chiếu sáng cuộc đời sinh diệt, thành tựu trí tuệ, phóng ánh sáng lớn chiếu sáng tất cả các chân lý; phương tiện thiện xảo, công đức trí tuệ như núi kim cương, vượt thoát tất cả các pháp ba đời, giác ngộ pháp không hề sợ hãi. Cờ công đức trí tuệ của các vị tiêu diệt cờ các ma, dựng lên ngọn cờ tinh tấn viên mãn, thành tựu đầy đủ thân thanh tịnh, đạt được trí tuệ vô ngại đối với tất cả các pháp, hiểu rõ chân thật về trí tuệ vô tận, an trụ trong chân thật; tu hành vững chắc về Tam-muội vô tướng, dùng phương tiện thiện xảo phát sinh các hạnh Bồ-tát, có trí tuệ không phân biệt để thấy như thật về cảnh giới.
Các vị ở các cõi nơi thế gian mà chiếu sáng đến khắp tất cả các cõi Phật không hề vướng mắc, trừ diệt hết mọi si ám đối với tất cả các pháp, trí tuệ hoàn hảo luôn luôn viên mãn; phóng ánh sáng pháp thanh tịnh chiếu khắp các cõi ở mười phương, làm ruộng phước tốt lành cho tất cả chúng sinh, người nào thấy nghe cũng đều được mãn nguyện.
Các vị làm núi Tu-di công đức cho tất cả thế gian, xa lìa sợ hãi, thu phục ngoại đạo, nói tiếng vi diệu vang khắp tất cả các cõi, thường nhìn thấy chư Phật, tâm không hề nhàm chán, thành tựu pháp thân tự tại của Như Lai, tùy theo sự thích ứng của chúng sinh mà giáo hóa họ.
Các vị có thể dùng một thân tràn đầy khắp tất cả các cõi, chỉ dùng một ít phương tiện cũng đạt đầy đủ các thần lực tự tại thanh tịnh, đi đến khắp mười phương không hề trở ngại, trí tuệ viên mãn chiếu sáng khắp pháp giới; làm mặt trời thanh tịnh sáng rỡ cho tất cả chúng sinh, tùy theo sự thích ứng của họ mà khen ngợi các công đức, biết rõ tất cả các căn và mọi mong muốn của chúng sinh.
Các vị đạt đến cảnh giới không tranh đối với tất cả các pháp, phân biệt biết rõ tự tánh của các pháp, bao gồm các tướng lớn nhỏ, biết chắc chắn về các địa sâu xa của Như Lai, giảng nói về ý nghĩa sâu xa của các pháp, của từng câu, từng chữ không hề cùng tận. Trong một lời nói của các vị giảng thuyết đều được biển tất cả các kinh, đạt trọn vẹn tất cả các Đà-la-ni; thân trí tuệ rộng lớn đạt hoàn toàn tất cả các Đà-la-ni trong vô lượng kiếp; trong một niệm biết rõ về vô số kiếp, trong một niệm đạt được các pháp Đà-la-ni trong ba đời, chiếu sáng khắp biển vô lượng pháp của chư Phật, phát khởi trí tuệ thanh tịnh cho tất cả chúng sinh, vận chuyển bánh xe chánh pháp không thể hủy hoại.
Các vị ấy đã thành tựu cảnh giới trí tuệ của Như Lai, thường nhập vào Tam-muội Chánh thọ thiện hiện, không còn chướng ngại, thể nhập sâu xa vào các pháp, thắng trí tự tại đối với tất cả các pháp, làm thanh tịnh trang nghiêm pháp giới thậm thâm khắp mười phương, gồm thâu tất cả các pháp giới ở mười phương, trong mỗi hạt bụi trần đều thị hiện thành Chánh giác, trong tánh vô sắc hiện ra tất cả các sắc và có thể gồm thâu tất cả các phương vào một phương…
Các Bồ-tát ấy thành tựu viên mãn kho tàng vô lượng công đức trí tuệ như vậy, thường ngợi khen tất cả chư Phật, dùng từng chữ từng câu để diễn nói công đức của các vị thì không thể cùng tận… tất cả chư vị đều vân tập nơi rừng Kỳ hoàn.
Bấy giờ, các Bồ-tát ấy thể nhập sâu xa vào biển lớn công đức của Như Lai, nhập vào xong, từ trong thân Bồ-tát, trong các lầu đài, trong các vật dụng trang trí, trong tòa Sư tử, vì năng lực ưa thích pháp, vì năng lực không thể nghĩ bàn nên trong từng niệm đều phóng ra mây vô lượng ánh sáng chiếu khắp pháp giới để giác ngộ chúng sinh. Như phóng ra mây ánh sáng tất cả những hương thơm quý báu, khen ngợi công đức của chư Phật trong ba đời bằng âm thanh vi diệu vang khắp mười phương; phóng ra mây tất cả chúng sinh, cảnh giới ánh sáng diễn nói tất cả những nghiệp báo thanh tịnh của chúng sinh bằng âm thanh vi diệu vang khắp mười phương; phóng ra mây ánh sáng trang nghiêm tất cả các hạnh nguyện Bồ-tát, diễn nói công đức hạnh nguyện của tất cả các Bồ-tát; phóng ra mây các thân biến hóa của tất cả chư Phật, âm thanh vi diệu của tất cả chư Như Lai vang khắp mười phương; phóng ra mây các thân của tất cả các Bồ-tát, tướng hảo trang nghiêm, ở tất cả các cõi Phật, dùng âm thanh vi diệu để khen ngợi chư phật vang khắp mười phương; phóng ra mây các đạo tràng trang nghiêm của chư Phật trong ba đời, hiện ra cảnh tất cả chư Phật thành Đẳng chánh giác đầy khắp mười phương; trong tất cả các cảnh giới, phóng ra mây các Long vương mưa xuống tất cả các hương thơm đầy khắp mười phương; phóng ra mây các thân của tất cả chư Phật khen ngợi hạnh Phổ Hiền đầy khắp mười phương; phóng ra mây ánh sáng thanh tịnh của tất cả các cõi Phật, tiếng của tất cả chư Như Lai vận chuyển bánh xe chánh pháp vang khắp mười phương… Nhờ năng lực oai thần của các Bồ-tát, nhờ năng lực của pháp này mà phóng ra những mây nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật như vậy.
Khi ấy, Đại Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi nương nhờ thần lực Phật, quán sát mười phương, dùng kệ để khen ngợi vô lượng sự trang nghiêm trong rừng Kỳ hoàn:
Nhìn khắp rừng Kỳ hoàn
Sức tự tại Như Lai
Hiện tất cả cảnh giới
Mây vô lượng công đức.
Vô lượng sắc vi diệu
Vô số sự trang nghiêm
Đều chiếu hiện khắp nơi
Các cõi Phật mười phương.
Chân lông thân Phật tử
Phát ra mây tiếng Phật
Các châu báu trang nghiêm
Đầy khắp cõi mười phương.
Thân Phật như Phạm vương
Oai nghi luôn yên tĩnh
Đi khắp cõi mười phương
Diễn nói tiếng vi diệu.
Chân lông Phật phóng ra
Các thân nhiều khó bàn
Thảy đều như Phổ Hiền
Các diệu tướng trang nghiêm.
Bồ-tát thành tựu khắp
Biển công đức ba đời
Tràn đầy nơi hư không
Sinh ra mây trang nghiêm.
Trong rừng Kỳ hoàn này
Phát ra tiếng vi diệu
Nói cho cả đại chúng
Khéo thanh tịnh nghiệp báo.
Trong mỗi mỗi cảnh giới
Đều hiện biển cõi Phật
Chư Như Lai ba đời
Lực tự tại vô lượng.
Trong chân lông của Phật
Tất cả các thế giới
Nhiều như bụi cõi Phật
Đều phân biệt hiện rõ.
Trong tất cả cảnh giới
Phóng ra các Đức Phật
Nhiều phương tiện thiện xảo
Độ thoát tất cả chúng.
Mây hoa, hương, ánh sáng,
Ngọc ma-ni thanh tịnh
Nhiều đám mây đẹp đẽ
Đều đầy khắp mười phương.
Tất cả Phât ba đời
Làm trang nghiêm đạo tràng
Trong rừng Kỳ hoàn này
Tất cả đều xuất hiện.
Phổ Hiền, các Bồ-tát…
Vô số các trang nghiêm
Trong các kiếp chúng sinh
Làm nghiêm tịnh các cõi
Các thế giới như vậy
Hiện ra tại Kỳ hoàn.
Bấy giờ, tất cả các Bồ-tát nhờ được Tam-muội của Như Lai chiếu soi nên mỗi vị đều đạt được các pháp môn đại Bi nhiều như bụi trần trong vô số cõi Phật để giáo hóa làm lợi ích, an lạc cho chúng sinh. Từ mỗi chân lông của các Bồ-tát ấy đều phát ra các ánh sáng nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, mỗi tia sáng đều xuất hiện các Bồ-tát nhiều như bụi trần trong vô số cõi Phật. Thân của các vị rất thù thắng, là thân tôn quý bậc nhất ở thế gian. Tùy theo sự thích ứng mà hiện ra khắp pháp giới để giáo hóa chúng sinh, những người chưa được hóa độ làm cho được hóa độ, những người chưa giải thoát làm cho được giải thoát. Các vị hiện ra các cung điện nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật, hiện tướng vô thường, sự chết, tất cả các pháp đều như huyễn, khen ngợi đạo tràng, giảng nói các môn đại nguyện của tất cả các Bồ-tát; hoặc ở tất cả các thế giới thị hiện thọ sinh, vì tất cả chúng sinh mà hiện bày pháp môn Bố thí ba-la-mật, hoặc hiện ra pháp môn Trì giới ba-la-mật, công đức trì giới thanh tịnh viên mãn của tất cả chư Phật; hoặc hiện bày pháp môn Nhẫn nhục ba-la-mật đoạn trừ tất cả các chi tiết, hoặc thị hiện siêng năng tu tập pháp môn Tinh tấn bala-mật, hoặc hiện bày pháp môn giải thoát liên tục về các thiền định và Tam-muội của tất cả các Bồ-tát, ánh sáng trí tuệ viên mãn của Như Lai, dốc lòng cầu tất cả các pháp Phật. Vì nghĩa lý của mỗi câu mỗi chữ mà các vị có thể xả bỏ vô số, vô lượng các thân, đến chỗ của chư Phật, thưa hỏi vô số pháp môn, luôn biết đúng thời, tùy theo sự thích ứng mà thuyết pháp khiến cho tất cả chúng sinh đều an trụ trong Nhất thiết trí, đạt được pháp môn biển ánh sáng trí tuệ phương tiện, cúng dường tất cả chư Phật, Bồ-tát, thu phục các ma, điều phục các ngoại đạo, hiển hiện được các môn năng lực của Bồ-tát, trí tuệ thanh tịnh sáng suốt, biết rõ cả nghề khéo, khiến các chúng sinh đạt được pháp thù thắng vi diệu, biết được tất cả căn cơ, các tập khí phiền não, các loại nghiệp báo, và các trí tuệ của chúng sinh.
Bồ-tát dùng các pháp môn nhiều như bụi trần trong vô số cõi Phật như thế để giáo hóa chúng sinh, hoặc hiện ra cung Trời, hoặc hiện ra cung Rồng, hoặc hiện ra cung Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, hoặc hiện cung Phạm thiên, hoặc hiện ra cung điện loài người, cung vua Diêm-la, hoặc hiện ra chỗ ở của địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh, lòng đại Bi, trí tuệ và các đại nguyện không thể trở ngại, giáo hóa chúng sinh không rời phương tiện, hoặc, giáo hóa bằng danh hiệu, hoặc dùng sự nhớ nghĩ để giáo hóa, dùng âm thanh, dùng ánh sáng viên mãn thanh tịnh để giáo hóa; hoặc dùng lưới ánh sáng để giáo hóa, tùy theo sự thích ứng của đối tượng mà hiện ra ở trước họ, hiện ra ở khắp nơi trang nghiêm mà không rời chỗ Phật, không rời khỏi tòa trong lầu đài, hiện ra ở khắp mười phương; hoặc tỏa mây các hóa thân, hoặc hiện thân không phân biệt đi đến khắp mười phương để giáo hóa chúng sinh; hoặc hiện ra thân tướng Thanh văn, hoặc hiện thân Phạm thiên, hoặc hiện thân tất cả những người tu khổ hạnh, hoặc hiện thân thầy thuốc, hoặc hiện thân lái buôn, hoặc hiện thân người làm nghề lương thiện, hoặc hiện thân kỹ nữ, hoặc hiện thân trời, hoặc hiện thân tất cả những nghề khéo; hoặc hiện thân tất cả thành ấp, xóm làng, kinh đô, tùy theo sự thích ứng của đối tượng mà đến chỗ của họ; hoặc hiện ra các loại sắc thân, âm thanh để giáo hóa chúng sinh; hoặc hiện ra các phương pháp nói năng, các oai nghi, các hạnh Bồ-tát, các nghề nghiệp, dùng ánh sáng Nhất thiết trí để làm đèn cho thế gian, chiếu soi đến khắp chúng sinh, nghiệp báo trang nghiêm, phân biệt các phương hướng, hành viên mãn tất cả các hạnh Bồ-tát, hiện ra tất cả thành ấp, xóm làng, kinh đô để giáo hóa chúng sinh…
Bấy giờ, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi từ lâu đài Thiện an trụ đi ra, cùng với tất cả các Bồ-tát đồng đi, lực sĩ Kim cương luôn theo hộ vệ; trời Bản Nguyện Cụ Túc, Dạ thiên Nhạo Văn Pháp, thần phương hướng Thường Tập Đại Bi Tuyền Trì, thần bóng đêm Trừ Diệt Ngu Si, thần mặt trời Xuất Sinh Phật Trú, thần sông Trang Nghiêm Chánh Pháp Giới Hư Không, thần biển Độ Chúng Sinh Sinh Tử, thần núi Trưởng Dưỡng Nhất Thiết Thiện Căn Nhất Thiết Chủng Trí, thần hộ thân Trang Nghiêm Nhất Thiết Chúng Sinh Thân Mãn Túc Chư Nguyện Cúng Dường Nhất Thiết Phật, thần hộ thành Thủ Hộ Nhất Thiết Chúng Sinh, vua Dạ-xoa Thủ Hộ Nhất Thiết Chúng Sinh, vua Càn-thát-bà Linh Nhất Thiết Chúng Hoan Hỷ, vua Cưu-bàn-trà Trừ Diệt Nhất Thiết Ngạ Quỷ Thú, vua Ca-lâu-la Ư Sinh Tử Hải Bạt Tế Chúng Sinh, vua A-tu-la Chánh Cầu Nhất Thiết Chủng Trí, vua Mahầu-la-già Kiến Phật Hoan Hỷ Vô Yểm Túc, các vua trời thường yểm sinh tử và các vua cõi Phạm thiên thường kính lễ Phật… đều cùng nhau đi đến chỗ Phật, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Phật, cúng dường xong, từ tạ đi về phương Nam.
Bấy giờ, Tôn giả Xá-lợi-phất nương nhờ thần lực Phật, thấy Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi dùng sự trang nghiêm của Bồ-tát để tự trang nghiêm, ra khỏi rừng Kỳ hoàn và đi về phương Nam. Thấy vậy, Tôn giả suy nghĩ: “Mình nên cùng đi với Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi.”
Tôn giả Xá-lợi-phất cùng với sáu ngàn Tỳ-kheo quyến thuộc đều ra khỏi phòng của mình, cùng đến chỗ Phật, đảnh lễ dưới chân Phật rồi từ tạ đi theo hướng của Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi.
Sáu ngàn Tỳ-kheo đệ tử cùng đi với Tôn giả Xá-lợi-phất đều là những vị mới xuất gia, tên của các vị ấy là: Tỳ-kheo Hải Trí, Tỳkheo Đại Thiện Điều Phục, Tỳ-kheo Công Đức Quang, Tỳ-kheo Đại Đồng tử, Tỳ-kheo Điện Quang Hưng, Tỳ-kheo Thanh Tịnh Hạnh, Tỳ-kheo Thiên Diệu Đức, Tỳ-kheo Nhân-đà-la Tuệ, Tỳ-kheo Phạm thiên, Tỳ-kheo Tịch Tĩnh Tuệ… sáu ngàn Tỳ-kheo như vậy đều đã từng cúng dường chư Phật đời quá khứ, ở chỗ chư Phật, gieo trồng căn lành, tánh ưa thanh tịnh, lòng tin thấu suốt, hành các nguyện lớn, quán sát cảnh giới Phật, hiểu rõ thật tướng của pháp, làm lợi ích cho chúng sinh, luôn ưa thích chuyên tâm cầu công đức của Phật. Các Tỳ-kheo ấy đều do Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi hóa độ.
Khi ấy, Tôn giả Xá-lợi-phất quán sát đại chúng rồi nói với Tỳkheo Hải Trí:
–Ông hãy nhìn thân tướng thanh tịnh của Bồ-tát Văn-thù-sưlợi, tướng hảo trang nghiêm, tất cả trời, người không thể nghĩ bàn, ánh sáng viên mãn khiến cho vô số chúng sinh phát tâm hoan hỷ, phóng ra lưới ánh sáng lớn vi diệu trang nghiêm trừ diệt vô lượng khổ não cho chúng sinh; nhìn quyến thuộc của vị đã thành tựu căn lành, hãy nhìn bước chân đi oai nghi đĩnh đạc, những chỗ đi đến đều tự nhiên bằng phẳng, mười phương đều không trở ngại; nhìn con đường đi được làm bằng các công đức, bên cạnh luôn có kho tàng các châu báu đẹp đẽ, tự nhiên phát sinh; nhìn các phước báo căn lành nhờ đã cúng dường chư Phật quá khứ, từ các cây rừng phát sinh kho tàng trang nghiêm; hãy nhìn tất cả các vua cõi trời, người cung kính lễ bái và cúng dường nhiều như mây, mưa.
Này Trí Hải, ông hãy nhìn Văn-thù-sư-lợi, tướng lông trắng giữa hai chân mày của tất cả chư Như Lai phóng ra vô lượng ánh sáng để giảng nói các Phật pháp đều nhập vào đỉnh đầu.
Khi ấy, Tôn giả Xá-lợi-phất vì các Tỳ-kheo mà khen ngợi các đại trang nghiêm, vô lượng công đức của Văn-thù-sư-lợi. Nghe những lời khen ngợi ấy, các Tỳ-kheo đều rất hoan hỷ, tâm của các vị thanh tịnh không còn cấu uế, thân thể nhẹ nhàng, các căn thuần thục, xa lìa chướng ngại, hiện thấy chư Phật, chuyên tâm cầu đạo quả Bồ-đề, đạt được các căn thanh tịnh, đầy đủ năng lực của Bồ-tát, tâm đại Bi tăng trưởng, thể nhập vào các Ba-la-mật, phát thệ nguyện rộng lớn và thấy được tất cả chư Như Lai nhiều như biển ở khắp mười phương.
Các Tỳ-kheo thưa Tôn giả Xá-lợi-phất:
–Thưa Đại sư! Chúng con xin cùng đến chỗ Bồ-tát Văn-thù-sưlợi.
Tôn giả Xá-lợi-phất cùng các Tỳ-kheo liền đi đến chỗ của Bồ-
tát. Đến nơi, Tôn giả Xá-lợi-phất thưa Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi:
–Thưa Nhân giả! Các Tỳ-kheo này đều mới xuất gia, họ muốn được gặp nhân giả.
Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi liền vì các Tỳ-kheo hiện bày năng lực tự tại của Bồ-tát, tướng như voi chúa quay qua nhìn các Tỳ-kheo. Các Tỳ-kheo liền cúi đầu đảnh lễ dưới chân Bồ-tát rồi lùi lại chắp tay đứng qua một bên, suy nghĩ: “Nhờ công đức lễ bái này, chúng ta sẽ được biết thật tướng của các pháp giống như Hòa thượng Xálợi-phất. Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi đạt được thân thanh tịnh, tướng hảo, âm thanh và thần lực tự tại thật giống như Đức Thế Tôn Thích-ca Mâu-ni.”
Khi ấy Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi nói với các Tỳ-kheo:
–Các ông nên biết, thiện nam, thiện nữ nào thành tựu mười loại đại tâm thì sẽ đạt được Phật địa huống là Bồ-tát địa.
Mười loại ấy là gì?
Nghĩa là:
- Phát tâm rộng lớn, tăng trưởng tất cả các căn lành, không bao giờ thoái lui, tâm không nhàm chán.
- Gặp tất cả các Đức Phật, cung kính cúng dường tâm không nhàm chán.
- Chuyên cầu tất cả các pháp Phật tâm không nhàm chán.
- Hành tất cả các pháp Ba-la-mật của Bồ-tát tâm không nhàm chán.
- Đầy đủ các Tam-muội của Bồ-tát tâm không nhàm chán.
- Ở trong tất cả ba đời tâm không nhàm chán.
- Làm thanh tịnh trang nghiêm cõi Phật đầy khắp mười phương tâm không nhàm chán.
- Giáo hóa làm cho tất cả các chúng sinh được thành tựu tâm không nhàm chán.
- Ở trong tất cả các cõi trong tất cả các kiếp tu hành hạnh Bồtát tâm không nhàm chán.
- Phát tâm rộng lớn tu tập các pháp Ba-la-mật nhiều như số bụi trần trong tất cả các cõi Phật và độ thoát tất cả chúng sinh, đầy đủ mười Lực của Phật, tâm không nhàm chán.
Thiện nam, thiện nữ nào thành tựu mười loại pháp lớn như vậy, liền có thể nuôi lớn tất cả các căn lành, xa lìa tánh tất cả thế gian nơi đường sinh tử, vượt trên các địa Thanh văn, Duyên giác, sinh vào nhà Như Lai, thành tựu đầy đủ đại nguyện của Bồ-tát, hành hạnh Bồ-tát, an trụ trong địa Bồ-tát, thành tựu công đức của Như Lai, thu phục các ma và bẻ gãy ngoại đạo.
Các Tỳ-kheo ấy nghe pháp này xong, tất cả đều đạt được Tammuội vô ngại tịnh nhãn, thấy được tất cả chư Như Lai trong khắp mười phương và vô lượng chúng sinh quyến thuộc của chư Như Lai; lại thấy vô số hình tướng, các cung điện báu và các bụi trần trong các thế giới cho đến cảnh giới mười loại mắt của Như Lai… tất cả đều được nhìn thấy.
Chư Như Lai ấy dùng các loại câu và từ, các biện tài và âm thanh vi diệu để diễn nói biển các pháp… đều được nghe biết; biết sự thọ sinh trong các cõi của các chúng sinh đời quá khứ và vị lai; lại biết được các việc trong mỗi mười kiếp về đời quá khứ và vị lai; biết mười loại bản sinh của chư Như Lai, mười loại thành tựu Bồđề tự tại, mười loại vận chuyển bánh xe pháp, mười loại thần lực, mười loại giáo hóa, mười loại thuyết pháp, mười loại biện tài. Khi đạt được Tam-muội này, các vị thành tựu đầy đủ mười loại tâm Bồđề thật tế, một vạn Tam-muội, một vạn pháp Ba-la-mật thanh tịnh, được ánh sáng viên mãn trí tuệ lớn và mười Minh để trụ tâm Bồ-đề của Bồ-tát.
Khi ấy, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi khuyên các Tỳ-kheo tu hành hạnh Phổ Hiền và an trụ trong hạnh Phổ Hiền. Các Tỳ-kheo ấy phát sinh đại nguyện như biển, phát sinh đại nguyện như biển rồi, thân tâm thanh tịnh, đạt ánh sáng thông suốt bất tử, đạt ánh sáng này rồi, không rời khỏi chỗ mà sinh ra các pháp thân của tất cả chư Như Lai đầy khắp mười phương, đầy đủ tất cả các pháp Phật.
Kiến lập tâm Bồ-đề cho các Tỳ-kheo xong, Bồ-tát Văn-thù-sưlợi cùng với quyến thuộc của mình đi dần về phương Nam, đến phía Đông thành Giác ở trong tháp miếu lớn tại rừng Sa-la Trang nghiêm tràng, là nơi chư Phật đời quá khứ đã ở, cũng là nơi tu hành khổ hạnh của chư Phật quá khứ khi còn là Bồ-tát. Nơi này thường được tất cả các Trời, Rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Nhân phi nhân… cúng dường.
Khi ấy, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi liền ở nơi ấy giảng nói kinh Phổ Chiếu Nhất Thiết Pháp Giới, và có trăm vạn ức kinh làm quyến thuộc.
Khi giảng nói pháp này, từ trong biển lớn có vô lượng ngàn ức Long vương cùng với quyến thuộc đều đến chỗ Bồ-tát Văn-thù-sưlợi để nghe pháp, nghe xong, nhàm chán cõi rồng chuyên cầu Phật đạo. Sau khi bỏ thân rồng được sinh vào cõi trời, người, một vạn Long vương được không thoái chuyển đối với đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Khi đó, nghe Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi đang ở trong tháp miếu lớn trong rừng Sa-la Trang nghiêm tràng, dân chúng ở thành Giác gồm các Ưu-bà-tắc, Ưu-bà-di, đồng nam, đồng nữ đều đến chỗ Bồtát.
Có Ưu-bà-tắc tên là Đại Trí cùng với một ngàn Ưu-bà-tắc quyến thuộc như: Ưu-bà-tắc Tu-đạt-đa, Bà-tu-đạt-đa, Công Đức Quang, Danh Xưng Đức, Tịch Tĩnh Đức, Hoan Hỷ Đức, Thiện Tuệ, Đại Tuệ, Hiền, Hiền Diệu Đức… một ngàn Ưu-bà-tắc như vậy đều cúi đầu đảnh lễ dưới chân Bồ-tát rồi lui lại ngồi qua một bên.
Lại có năm trăm Ưu-bà-di như: Ưu-bà-di Đại Tuệ Quang, Thiện Quang, Thiện Thân, Khả Lạc Thân, Bạt-đà-la, Hiền Đức, Hiền Quang, Quang Minh Tràng, Diệu Đức Quang, Thiện Nhãn… năm trăm Ưu-bà-di đều cúi đầu đảnh lễ dưới chân Bồ-tát rồi lui lại ngồi qua một bên.
Lại có năm trăm đồng tử như: Đồng tử Thiện Tài, Thiện Hạnh, Thiện Giới, Thiện Oai Nghi, Thiện Tinh Tấn, Thiện Tâm, Thiện Tuệ, Thiện Giác, Thiện Nhãn, Thiện Tý, Thiện Quang Thắng… năm trăm đồng tử đều cúi đầu đảnh lễ dưới chân Bồ-tát rồi lui lại ngồi qua một bên.
Lại có năm trăm đồng nữ như: đồng nữ Duyệt Lạc Nhan, Kiên Cố Tuệ, Diệu Công Đức, Thắng Thể, Phạm thiên Hưng, Công Đức Quang, Thiện Quang Minh… năm trăm đồng nữ đều cúi đầu đảnh lễ dưới chân Bồ-tát rồi lui lại ngồi qua một bên.
Bấy giờ, biết đại chúng trong thành Giác đã vân tập, tùy theo sự thích ứng của họ, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi dùng năng lực đại Bi khiến họ được mét mẻ, đại Bi hiện ra để giảng nói pháp, trí tuệ sâu xa phân biệt được tâm họ rồi dùng đại biện tài để giảng nói pháp, quán sát Đồng tử Thiện Tài, vì nhân duyên gì mà gọi là Thiện Tài?
Đồng tử này, khi mới thọ thai, trong nhà của đồng tử có kho bảy báu lớn, kho ấy phát ra lầu đài bằng bảy báu tự nhiên đầy đủ vàng, bạc, lưu ly, pha lê, trân châu, xa cừ và mã não. Từ bảy báu này lại sinh ra mầm bảy báu. Đồng tử ở trong thai mười tháng, phát sinh đầy đủ các bộ phận thân thể hoàn hảo, mầm bảy báu trong nhà cao hai tầm, rộng bảy tầm(1 tầm = 8 thước). Trong nhà của đồng tử tự nhiên có năm trăm đồ dùng quý đựng đầy các châu báu, đồ bằng vàng đựng đầy bạc, đồ bằng bạc đựng đầy vàng, đồ bằng kim cương chứa đầy các hương thơm, đồ dùng các hương thơm đựng đầy y phục quý báu, đồ bằng ngọc thạch đựng đầy thức ăn hảo hạng, đồ bằng ma-ni đựng đầy nhiều loại châu báu, các loại dụng cụ quý báu đựng đầy váng sữa, dầu, mật, đề hồ và các vật dụng sinh hoạt, đồ bằng lưu ly đựng đầy các châu báu, đồ bằng pha lê chứa đầy xa cừ, đồ bằng xa cừ chứa đầy pha lê, đồ bằng mã não chứa đầy ngọc đỏ, đồ bằng ngọc đỏ đựng đầy ngọc mã não, đồ bằng ngọc hỏa đựng đầy ngọc tịnh thủy, đồ bằng ngọc tịnh thủy chứa đầy ngọc hỏa…. Năm trăm đồ dùng quý báu như vậy tự nhiên sắp thẳng hàng, lại mưa xuống các châu báu đầy các kho tàng. Vì những việc ấy, trong chúng Bà-lamôn có một vị giỏi về tướng số nói:
–Đồng tử này đã từng cúng dường chư Phật quá khứ, trồng sâu căn lành, luôn ưa thích thanh tịnh, gần gũi Thiện tri thức, thân miệng ý thanh tịnh, tu hành đạo Bồ-tát, cầu Nhất thiết trí, tu theo pháp chư Phật, tâm thanh tịnh như hư không và đầy đủ hạnh Bồ-tát.
Khi đó, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi như tướng voi chúa quay qua nhìn Thiện Tài rồi nói:
–Này Thiện Tài! Ta sẽ nói pháp vi diệu cho ông, phân biệt về chánh pháp chư Phật, phân biệt về các Đức Phật tuần tự xuất hiện ở đời, pháp của quyến thuộc thanh tịnh, pháp vận chuyển bánh xe chánh pháp thanh tịnh, sắc thân của chư Phật, pháp về tướng hảo trang nghiêm thanh tịnh, pháp về tất cả chư Phật đầy đủ Pháp thân, pháp về âm thanh vi diệu trang nghiêm của chư Phật và nói về chánh pháp bình đẳng của tất cả chư Như Lai.
Biết Thiện Tài và tất cả đại chúng nhờ nghe pháp này đều được vô cùng hoan hỷ phát tâm Bồ-đề, hiện rõ các căn lành đời quá khứ, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi không rời khỏi tòa, tùy theo sự thích ứng của các chúng sinh ở thành Giác để giáo hóa họ rồi đi về phương Nam. Khi ấy, được nghe các công đức vi diêu của Phật như vậy từ Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi, Đồng tử Thiện Tài chuyên tâm cầu đạo quả Bồ-đề, đi theo Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi rồi nói kệ rằng:
Ba cõi có thành quách
Kiêu mạn làm tường thành
Các cõi là thù địch
Ái nhiễm là hào sâu.
Bóng tối ngu si che
Ba độc thường mạnh mẽ
Ác quỷ làm nhà vua
Trẻ con ở trong đó.
Bị tham ái trói buộc
Dua nịnh phá chánh hạnh
Ngu si che mắt tuệ
Trôi lăn các đường tà.
Bỏn sẻn, ganh ghét trói
Hướng đến nạn ngạ quỷ
Sinh, già, bệnh, chết ngặt
Ngu tối mãi trầm luân.
Bậc Đại bi viên mãn
Mặt trời trí thanh tịnh
Làm cạn biển phiển não
Xin đoái thương quay nhìn.
Bậc Đại Từ vô thượng
Ánh tuệ an chúng sinh
Đâu đâu cũng sáng rỡ
Xin Nguyệt vương chiếu tôi.
Vua tất cả pháp giới
Pháp tịnh làm bốn binh
Thường vận chuyển pháp luân
Xin dạy tôi diệu pháp.
Đầy đủ nguyện Bồ-đề
Chứa nhóm kho công đức
Làm lợi ích chúng sinh
Xin Đại sư cứu độ.
Thân mặc giáp nhẫn nhục
Kiếm trí tuệ trong tay
Nơi lối ác, đường ma
Cứu tôi thoát các nạn.
Ở pháp đỉnh Tu-di
Thiên nữ Diệu Định hầu
Thu phục A-tu-la
Đế Thích quán sát tôi.
Đầy đủ sức ly cấu
Phân biệt tất cả cõi
Đèn sáng tịnh ở đời
Xin dạy tôi chánh đạo.
Xa lìa các đường ác
Làm đường lành thanh tịnh
Tôi nghe môn giải thoát
Thoát các nạn ở đời.
Chấp thường, lạc, ngã, tịnh
Mê lầm trong sinh tử
Mắt trí tuệ thanh tịnh
Xin dạy môn giải thoát.
Xa lìa các điên đảo
Biết chánh đạo, không sợ,
Hiểu rõ con đường chánh
Chỉ rõ tôi Bồ-đề.
An trụ trong chánh kiến
Cây công đức chư Phật
Thường rải hoa Chánh giác
Xin dạy tôi Bồ-đề.
Mặt trời sáng thế gian
Chư Như Lai ba đời
Đến đi đều như pháp
Xin dạy tôi thấy rõ.
Phân biệt tất cả nghiệp
Hiểu sâu tánh các pháp
Thừa trí tuệ quyết định
Xin dạy tôi Đại thừa.
Các thệ nguyện viên mãn
Đại Bi không cùng tận
Đức tịnh diệu trang nghiêm
An trụ tôi Bồ-đề.
Đủ pháp giới thanh tịnh
Vì đại Bi quán sát
Hoa công đức trang nghiêm
Ban tôi thừa đệ nhất.
An trụ tòa Phạm hạnh
Mỹ nữ Tam-muội hầu
Âm nhạc pháp vi diệu
Xin dạy tôi Chánh đạo.
Kho bốn Nhiếp vô tận
Trí công đức trang nghiêm
Ánh sáng chiếu khắp nơi
Xin dạy đạo thù thắng.
Sức bố thí tròn đầy
Hương thơm Giới xoa thân
Nhẫn nhục rất trang nghiêm
Xin dạy tôi Chánh đạo.
Nhập sâu các Thiền định
Giáo hóa các quần sinh
Đầy đủ pháp phương tiện
An tôi thừa thù thắng.
Bậc viên mãn các nguyện
Dứt hẳn vòng sinh tử
Đủ năng lực trí tuệ
Đặt tôi trong diệu pháp.
Tất cả đều thù thắng
Đại bi nhìn chúng sinh
Hạnh vi diệu thù thắng
Đặt tôi trong thật trí.
Ở trong tuệ Kim cang
Nhất thiết trí rốt ráo
Diệt trừ các chướng ngại
Đặt tôi thừa Hiền thánh.
Tâm Từ bi rộng lớn
Làm an vui chúng sinh
Mắt thanh tịnh pháp giới
Đặt tôi Thừa vô thượng.
Diệt trừ các khổ, ấm
Vòng các nghiệp phiền não
Thu phục hết các ma
Đặt tôi trong chánh pháp.
Trí tuệ chiếu mười phương
Trang nghiêm các pháp giới
Mãn nguyện cho chúng sinh
Đặt tôi Thừa vi diệu.
Tâm tịnh như hư không
Trừ diệt ái, tà kiến
Lợi ích các chúng sinh
An tôi pháp vi diệu.
An trụ như phong luân
Giữ tất cả các cõi
Khiến chúng sinh trụ định
Đặt tôi thừa thù thắng.
An trụ như đại địa
Đủ năng lực đại Bi
Trí tuệ ích chúng sinh
Đặt tôi Thừa vi diệu.
Ánh bốn Nhiếp viên mãn
Làm lợi ích chúng sinh
Ánh Tổng trì thanh tịnh
Chỉ tôi mặt trời sáng.
Mở mắt tuệ thanh tịnh
Bậc Diệu trí trang nghiêm
Đầu đội mão vô thượng
Xin Từ bi đoái thương.
*********
Bấy giờ, Văn-thù-sư-lợi như voi chúa xoay lại nhìn Đồng tử Thiện Tài và nói:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông đã có thể phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, cầu Thiện tri thức, gần gũi Thiện tri thức học hỏi hạnh Bồ-tát, cầu đạo Bồ-tát.
Này thiện nam! Kho tàng đệ nhất của Bồ-tát đầy đủ Nhất thiết trí, đó là cầu Thiện tri thức, gần gũi cung kính cúng dường. Cho nên, này thiện nam! Nên cầu Thiện tri thức gần gũi cung kính, nhất tâm cúng dường không nhàm chán, học hỏi hạnh Bồ-tát. Làm sao tu tập đạo Bồ-tát, đầy đủ hạnh Bồ-tát, thanh tịnh hạnh Bồ-tát, hoàn tất hạnh Bồ-tát, phát sinh hạnh Bồ-tát, chánh niệm đạo Bồ-tát, ở nơi cảnh giới đạo Bồ-tát, tăng trưởng đạo Bồ-tát và đầy đủ hạnh Bồ-tát Phổ Hiền?
Bấy giờ, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi nói kệ cho Đồng tử Thiện Tài rằng:
Lành thay, kho công đức!
Có thể đến chỗ ta
Phát tâm đại Bi lớn
Chuyên cầu đạo Vô thượng.
Xưa phát các nguyện lớn
Trừ diệt khổ chúng sinh
Đạt đến hạnh Bồ-tát
Thành tựu đạo Vô thượng.
Nếu có các Bồ-tát
Không chán khổ sinh tử
Đầy đủ hạnh Phổ Hiền
Không thể hoại tất cả.
Ánh sáng công đức kia
Biển công đức thanh tịnh
Cầu thắng hạnh Phổ Hiền
Lợi ích các chúng sinh.
Vô lượng không giới hạn
Chỗ thế giới chư Phật
Nghe nói mây tịnh pháp
Thọ trì không quên mất.
Đều ở cõi mười phương
Thấy vô lượng chư Phật
Thành tựu các biển nguyện
Đầy đủ hạnh Bồ-tát.
Đạt đến biển phương tiện
An trụ chỗ Như Lai
Thuận theo lời Phật dạy
Mau được Nhất thiết trí.
Trong tất cả thế giới
Pháp vương nhiều kiếp trụ
Đầy đủ đạo Phổ Hiền
Đạt được quả Bồ-đề.
Biển kiếp tất cả cõi
Tu tập hạnh Bồ-tát
Đầy đủ các nguyện lớn
Thành tựu thừa Phổ Hiền.
Vô lượng các chúng sinh
Người nghe danh hiệu kia
Tu tập hạnh Phổ Hiền
Thành tựu đạo Vô thượng.
Bấy giờ, Văn-thù-sư-lợi nói kệ rồi, bảo Thiện tài:
–Này thiện nam! Ở phương Nam có một cõi nước tên Khả lạc, nước ấy có núi tên Hòa hợp, ở trong hang đó một Tỳ-kheo tên Công Đức Vân, ông đến đó hỏi làm thế nào Bồ-tát học hạnh của Bồ-tát, tu đạo của Bồ-tát, cho đến đầy đủ hạnh Phổ Hiền.
Này thiện nam! Tỳ-kheo ấy giảng nói hoàn hảo về hạnh Bồtát.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài từ chỗ Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi nghe pháp hoan hỷ, cung kính đảnh lễ dưới chân, đi quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng lưu luyến, từ giã ra đi. Dần dần đi về phía Nam, hướng đến nước Khả lạc, lên núi Hòa hợp, ở trên núi ấy nhìn khắp mười phương để tìm cầu đại sư, đang ở chỗ nào, tìm cầu như vậy trải qua bảy ngày. Lúc ấy Đồng tử Thiện Tài thấy Tỳ-kheo kia đang kinh hành thiền quán trên đỉnh núi, thấy rồi đi đến, cúi đầu đảnh lễ dưới chân, đi quanh bên phải rồi thưa:
–Bạch Đại Thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Bồđề, nhưng chưa hiểu làm thế nào Bồ-tát học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồtát. Tôi nghe Đại sư giỏi giảng nói, xin rủ lòng thương diễn nói đầy đủ.
Bấy giờ Tỳ-kheo kia bảo Thiện tài:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông đã có thể phát tâm Vô thượng Bồ-đề để học hỏi hạnh Bồ-tát.
Này thiện nam! Sự việc như thế là rất khó trong những việc khó, đó là học hỏi hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát, đi vào trong cảnh giới Bồ-tát, sinh ra đạo Bồ-tát thanh tịnh, cầu tâm thanh tịnh rộng lớn của Bồ-tát đầy đủ các nguyện, tùy theo căn cơ giáo hóa thế gian, ở trong sinh tử mà cầu pháp môn giải thoát, tâm không nhiễm trước hữu vi, vô vi.
Này thiện nam! Năng lực giải thoát của ta mau đạt được con mắt tuệ phương tiện thanh tịnh, chiếu sáng nhìn khắp tất cả thế giới, cảnh giới không ngăn ngại, thấy tất cả năng lực Đà-la-ni hóa Phật, hoặc thấy phương Đông có một Đức Phật, hai Đức Phật, mười, trăm, ngàn, vạn, mười ức, trăm ức, ngàn ức, trăm ngàn ức Phật, hoặc thấy trăm ức na-do-tha, ngàn ức na-do-tha, trăm ngàn ức na-do-tha Phật, hoặc thấy Phật vô lượng, vô số không thể nghĩ bàn, không thể tính kể, không thể phân biệt, không thể giới hạn, không thể lường, không thể nói, không thể bàn, không thể nêu, hoặc thấy Phật nhiều như số vi trần cõi Diêm-phù-đề, hoặc thấy Phật nhiều như số vi trần trong bốn thiên hạ, hoặc thấy Phật nhiều như số vi trần trong tiểu thiên thế giới, hoặc thấy Phật nhiều như số vi trần trong hai ngàn thế giới, hoặc thấy Phật nhiều như số vi trần trong tam thiên đại thiên thế giới, phương Nam, phương Tây, phương Bắc, bốn phía trên dưới cũng đều như vậy. Vô số hình sắc, vô số thần thông dạo khắp tự tại, vô số quyến thuộc trang nghiêm phóng lưới ánh sáng lớn, vô số cõi Phật trang nghiêm thanh tịnh, tùy theo căn cơ hóa độ, hiện ra pháp môn Bồ-đề tự tại, thấy các Như Lai ở trong đại chúng rống lên tiếng sư tử.
Này thiện nam! Ta chỉ biết ánh sáng Phổ môn này, quán sát Tam-muội chánh niệm chư Phật, đâu có thể rõ biết được trí hạnh thanh tịnh viên mãn của Bồ-tát, các Đại Bồ-tát được pháp môn Tam-muội niệm Phật viên mãn chiếu khắp đều thấy biết tất cả chư Phật và quyến thuộc của mình, trang nghiêm cõi Phật, đạt được tất cả pháp môn Tam-muội niệm Phật, xa lìa điên đảo của chúng sinh, tùy theo căn cơ của tất cả chúng sinh làm cho thanh tịnh. Ta đạt được môn niệm Phật Tam-muội rốt ráo tất cả lực, chánh niệm tu tập mười Lực chư Phật; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật ở trong các pháp tâm không điên đảo, đều nhìn thấy mây tất cả Phật, ở chỗ Đức Phật nghe pháp thọ trì; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật phân biệt tất cả Như Lai trong mười phương, đều thấy tất cả biển của Như Lai trong biển thế giới; đạt được pháp môn Tammuội niệm Phật không thể thấy không thể vào, ở trong thế giới vi trần thấy tất cả cảnh giới tự tại của Phật; đạt được pháp môn Tammuội niệm Phật trong các kiếp không bị điên đảo, ở trong tất cả kiếp thường gặp chư Phật, chưa bao giờ rời xa; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật đúng thời, ở trong tất cả thời thường được gặp chư Phật; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật trang nghiêm cõi Phật, dựng lên các cõi Phật, không thể hư hoại, thấy khắp chư Phật; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật trong ba đời không bị điên đảo, đều thấy chư Phật và quyến thuộc trong ba đời; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật không hủy hoại cảnh giới, ở trong tất cả cảnh giới đều gặp chư Phật; đạt được pháp môn Tammuội niệm Phật tịch tĩnh ở trong mỗi niệm, đều thấy tất cả Như Lai trong các thế giới thị hiện Niết-bàn; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật xa lìa tháng, xa lìa thời gian, ở trong một ngày đều thấy tất cả Như Lai đi du hành giáo hóa; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật rộng lớn, thấy thân của một Đức Phật ngồi kiết già đầy khắp pháp giới; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật vi tế, ở trong mỗi lỗ chân lông thấy tất cả chư Phật thành Đẳng chánh giác; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật trang nghiêm, ở trong mỗi niệm thấy tất cả Đức Phật ở trong các thế giới thành tựu Bậc Chánh Đẳng Chánh Giác, thần lực tự tại; đạt được pháp môn Tammuội niệm Phật thanh tịnh nghiệp, thấy ánh sáng trí tuệ tất cả Phật chiếu khắp nơi, chuyển pháp luân vi diệu; đạt được pháp môn Tammuội niệm Phật tâm thanh tịnh, biết rõ tâm mình, thấy các Đức Phật; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật thanh tịnh nghiệp, thấy tất cả các nghiệp của chúng sinh như xem hình trong gương; đạt được pháp môn Tam-muội niệm Phật tự tại, thấy tất cả chư Phật đầy khắp pháp giới trang nghiêm; đạt được pháp môn Tammuội niệm Phật như hư không, thấy thân Như Lai chiếu khắp pháp giới và cõi hư không.
Bấy giờ Tỳ-kheo Công Đức Vân bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Phương Nam có nước tên là Hải môn, có Tỳkheo tên Hải Vân, ông đến đó hỏi về hạnh Bồ-tát.
Này thiện nam! Tỳ-kheo ấy có thể phân biệt giảng nói căn lành, căn lành đủ nhân, căn lành đại địa, căn lành đại lực, có thể khen ngợi nhân duyên Bồ-đề và Đại thừa rộng lớn, làm tăng Lực bala-mật rộng lớn, hiện rõ tất cả biển hạnh của Bồ-tát, làm viên mãn đại nguyện thanh tịnh hoàn hảo, có thể làm cho phát sinh pháp môn trang nghiêm thanh tịnh toàn diện, phát sinh lực đại Bi.
Lúc ấy, đồng tử Thiện tài từ chỗ Tỳ-kheo Công Đức Vân nghe pháp hoan hỷ cúi đầu cung kính làm lễ đi quanh vô số vòng, quyến luyến từ tạ đi về phía Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài, nhất tâm nhớ nghĩ lời dạy của Thiện tri thức, được pháp môn của Bồ-tát, Tam-muội trí tuệ sáng suốt của Bồ-tát, quán sát tất cả các biển phương tiện Bồ-tát, công đức đầy đủ, tâm thường ưa thích thấy tất cả Bồ-tát, nhớ nghĩ đến tất cả công đức thanh tịnh tuần tự ra đời của các Đức Phật. Dần dần hướng đến phương Nam nước Hải môn, đến chỗ Tỳ-kheo Hải Vân cung kính đảnh lễ, đi quanh bên phải xong, liền đứng một bên, thưa:
–Bạch Đại Thánh! Trước đây con đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, muốn vượt qua tất cả biển lớn trí tuệ nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào xa lìa dòng sinh tử, được không thoái chuyển, sinh vào nhà Như Lai, vượt qua biển sinh tử, mau được tất cả biển trí Như Lai, bỏ địa vị phàm phu đạt được quả vị Như Lai, đoạn dòng sinh tử, vào dòng Bồ-tát, diệt trừ các cõi, đầy đủ các nguyện, thu phục các ma, đủ công đức Phật, làm khô cạn biển ái dục, tăng trưởng biển đại Bi, đóng chặt các đường ác, khai mở đường cho trời, người đến cửa giải thoát, ra khỏi ba cõi, đến thành Nhất thiết trí, xả bỏ tất cả đồ chơi quý giá, phát nguyện rộng lớn, bảo hộ chúng sinh.
Bấy giờ Tỳ-kheo Hải Vân bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Ông đã phát tâm Vô thượng Bồ-đề chăng?
Đáp:
–Đúng vậy!
Này thiện nam! Nếu không trồng căn lành thật sâu thì không thể phát tâm Vô thượng Bồ-đề, đạt được căn lành Phổ môn, pháp môn ánh sáng chiếu khắp, nuôi lớn chánh đạo, Tam-muội ánh sáng tuệ, phát ra vô số biển chứa công đức, tăng thêm pháp Bạch tịnh, chưa từng thoái lui, gần gũi Thiện tri thức, cung kính cúng dường không tiếc thân mạng, không chứa nhóm, xa lìa kiêu mạn, tâm an ổn không lay động giống như đại địa, Từ bi thương xót đến tất cả quần sinh, xa lìa tất cả các cửa sinh tử, ưa thích cảnh giới Phật, có thể phát tâm Bồ-đề, tâm đại Bi cứu giúp tất cả chúng sinh, tâm đại Bi làm an vui cho tất cả chúng sinh, tâm không mệt mỏi diệt tất cả các khổ não cho chúng sinh, tâm lợi ích diệt trừ tất cả pháp bất thiện của chúng sinh, tâm không sợ hãi trừ diệt các não hại, tâm vô ngại diệt tất cả chướng, tâm rộng lớn đầy đủ tất cả pháp giới, tâm vô biên như cõi hư không, tâm rộng rãi thấy tất cả Như Lai, tâm thanh tịnh ở nơi pháp ba đời, trí không trái nghịch, tâm rốt ráo biển Nhất thiết trí.
Này thiện nam! Ta ở nước pháp này đến mười hai năm, vào biển lớn cảnh giới, quán sát biển lớn, suy nghĩ biển lớn, suy nghĩ biển lớn vô lượng, vô biên, suy nghĩ biển lớn sâu xa rất khó xét được đáy, suy nghĩ biển lớn dần dần sâu rộng, suy nghĩ biển lớn được trang nghiêm bằng vô lượng báu đẹp, suy nghĩ vô lượng khối nước trong biển lớn, suy nghĩ vô số màu nước không thể nghĩ bàn trong biển lớn, suy nghĩ là chỗ ở của chúng sinh thân to lớn trong biển lớn, suy nghĩ về các loài thủy tộc ở trong biển lớn, tư duy mây lớn giăng che trong biển lớn, suy nghĩ biển lớn chưa bao giờ tăng giảm.
Này thiện nam! Ta suy nghĩ như vậy. Lại suy nghĩ thế gian này có pháp nào rộng như biển lớn này, sâu như biển lớn, trang nghiêm như biển lớn này không? Suy nghĩ như vậy rồi liền thấy đến tận nền thủy luân trong biển, tự nhiên vọt lên hoa sen báu đẹp, nhụy bằng báu Y-na-ni-la, cánh bằng vàng Diêm-phù-đàn, đài bằng hương báu trầm thủy, các tua hoa sen bằng ngọc báu mã não che khắp biển lớn, có trăm vạn A-tu-la vương cùng nhau nắm giữ; có trăm vạn lưới trang nghiêm bằng ngọc báu ma-ni che phủ phía trên; có trăm vạn Long vương mưa xuống nước thơm; có trăm vạn Ca-lầu-la vương ngậm dây lụa báu đẹp rủ xuống trang nghiêm; có trăm vạn La-sát vương tâm Từ canh giữ; có trăm vạn Dạ-xoa vương cung kính lễ bái; có trăm vạn Càn-thát-bà vương tán thán cúng dường, có trăm vạn Thiên vương mưa xuống các loại hoa thơm, hương bột, cờ, phướn, mây vải báu đẹp; có trăm vạn Phạm thiên cúi đầu kính lễ; có trăm vạn cõi trời Tịnh cư đều cung kính đảnh lễ đứng chắp tay; có trăm vạn Chuyển luân vương trang nghiêm bảy báu; có trăm vạn vua thần biển từ trong biển lớn hiện ra cung kính lễ bái; có trăm vạn lưới ánh sáng báu của lưới dạ quang chiếu khắp tất cả; có trăm vạn ngọc báu trong suốt, trăm vạn ngọc báu trong sáng để trang nghiêm; có trăm vạn kho báu phóng ra vô lượng ánh sáng chiếu khắp tất cả; có trăm vạn báu Diêm-phù-đàn an trụ trang nghiêm; có trăm vạn báu Kim cang sư tử không thể phá hoại để trang nghiêm thanh tịnh; có trăm vạn kho ánh sáng mặt trời trong suốt chiếu khắp tất cả; có trăm vạn ngọc báu ma-ni không thể phá hoại phóng ra làm tăng thêm tất cả hạnh lành; có trăm vạn ngọc châu như ý trang nghiêm vô cùng, hoa sen báu kia phát sinh từ căn lành vô thượng của Như Lai, làm cho tất cả các nguyện của Bồ-tát thành tựu đầy đủ, thế giới trong mười phương đều hiện rõ, phóng ra tất cả các pháp như huyễn, từ pháp thanh tịnh sinh ra pháp phương tiện vô tránh để trang nghiêm, hành pháp ấn vô vi pháp như mộng đạt đến phương tiện vô ngại rốt ráo, che khắp tất cả pháp giới trong mười phương, chỉ có cảnh giới Phật, tùy thuận thế gian, vô lượng, vô số kiếp khen ngợi không cùng tận, thấy trên hoa sen ấy có một Đức Như Lai ngồi kiết già, thân Phật thanh tịnh, cao đến cõi trời Phi tưởng phi phi tưởng, có khắp mọi nơi.
Thấy Như Lai kia ngồi tòa hoa sen báu trang nghiêm, đại chúng vây quanh không thể nghĩ bàn, thấy đủ ánh sáng trang nghiêm không thể nghĩ bàn, thấy tướng tốt trang nghiêm không thể nghĩ bàn, thấy thần lực tự tại không thể nghĩ bàn, thấy sắc đẹp của Như Lai không thể nghĩ bàn, thấy tướng vô kiến đảnh không thể nghĩ bàn, thấy tướng lưỡi dài rộng không thể nghĩ bàn, nhớ nghĩ âm thanh thanh tịnh không thể nghĩ bàn, suy nghĩ âm thanh viên mãn không thể nghĩ bàn, thấy các lực Như Lai không thể nghĩ bàn, biết rõ sự thanh tịnh không sợ hãi chẳng nghĩ bàn, hiểu rõ tất cả các sự bàn luận không thể nghĩ bàn, nhớ nghĩ hạnh nguyện đại kiếp ở quá khứ của Bồ-tát không thể nghĩ bàn, thấy Bồ-đề tự tại không thể nghĩ bàn, thấy mây chánh pháp không thể nghĩ bàn, thấy thân Phổ môn trang nghiêm không thể nghĩ bàn, thấy thân bên trái, phải bằng nhau không thể nghĩ bàn, thấy khắp tất cả việc lợi ích chúng sinh không thể nghĩ bàn.
Bấy giờ Đức Như Lai ấy liền duỗi tay phải xoa trên đầu ta, nói kinh Phổ Nhãn, đó là cảnh giới của Như Lai, phóng ra tất cả hạnh thanh tịnh của Bồ-tát, chiếu khắp tất cả pháp giới, bao trùm đầy đủ tất cả pháp giới, chiếu khắp tất cả cõi Phật trang nghiêm, thu phục tất cả các ma ngoại đạo, làm cho tất cả chúng sinh hoan hỷ, chiếu khắp tất cả hạnh chúng sinh, tùy theo căn cơ thích hợp đều hiện rõ, chiếu khắp tất cả căn luân chúng sinh.
Này thiện nam! Ta nghe kinh Phổ Nhãn này từ Phật, đều thọ trì, đọc tụng thông suốt, chánh niệm tư duy.
Này thiện nam! Giả sử có người lấy mực nhiều như biển lớn, cầm bút nhiều như Tu-di ghi chép kinh này, mỗi một phẩm, mỗi một pháp môn, mỗi một phương tiện sinh mỗi mỗi pháp môn, nghĩa lý trong mỗi câu đều không thể cùng tận.
Này thiện nam! Ta ở chỗ Đức Phật một ngàn hai trăm năm đã nghe thọ trì kinh này, ở mỗi mỗi ngày thọ trì vô số phẩm cho nên biết nhiều năng lực ánh sáng của Đà-la-ni, đạt được vô số phẩm nên trăm vạn năng lực ánh sáng của môn Đà-la-ni, thâu giữ vô lượng phẩm nên được vô lượng sức ánh sáng vây quanh Đà-la-ni, phân biệt vô số phẩm nên tùy thuận phân biệt các năng lực ánh sáng địa Đà-la-ni, làm thanh tịnh vô số phẩm cho nên được năng lực ánh sáng tối thắng của Đà-la-ni, phát sinh vô số phẩm nên hiểu rõ năng lực ánh sáng trang nghiêm của Đà-la-ni, giảng nói vô số phẩm nên được ánh sáng âm thanh trong suốt của Đà-la-ni, chiếu soi vô số phẩm nên được năng lực ánh sáng hư không tạng Đà-lani, mở rộng vô số phẩm nên được năng lực ánh sáng chiếu sáng của Đà-la-ni, thành tựu vô số phẩm nên được năng lực ánh sáng hải tạng Đà-la-ni. Khi ấy có chúng Trời, vua Trời, các Rồng, vua Rồng, Dạ-xoa, vua Dạ-xoa, Càn-thát-bà, vua Càn-thát-bà, A-tu-la, vua A-tu-la, Ca-lầu-la, vua Ca-lầu-la, Khẩn-na-la, vua Khẩn-na-la, Người, vua loài Người, Phạm thiên, vua cõi Phạm thiên mười phương đến hỏi ta, ta liền khai mở phân biệt giảng nói cho họ, làm cho an trụ vào kinh Phổ Nhãn này.
Này thiện nam! Ta chỉ biết một pháp môn này, đâu có thể biết hết các hạnh Bồ-tát. Vì sao? Vì đạt được tất cả hạnh như các Bồ-tát thì đạt được biển nguyện lớn, tất cả biển kiếp không thể gián đoạn nên đi vào biển chúng sinh, tùy theo căn cơ thích hợp giáo hóa, vào sâu tất cả biển tâm của chúng sinh phát sinh ánh sáng trí mười Lực của Như Lai, biết rõ tất cả các căn của chúng sinh tùy theo căn cơ giáo hóa đúng lúc, vào tất cả biển cõi Phật phát nguyện kiên cố ở các cõi Phật, đạt đến tất cả biển Phật cung kính cúng dường nên bằng năng lực đại nguyện vượt qua tất cả biển pháp được trí giải thoát, vào sâu biển công đức tu hành đúng như lời dạy, vượt qua tất cả biển ngôn ngữ chúng sinh, ở trong mười phương cõi chuyển pháp luân.
Này thiện nam! Ông đến phương Nam, cách sáu mươi do-tuần có một cõi nước tên Hải ngạn, có một Tỳ-kheo tên Thiện Trụ, ông nên đến đó hỏi làm thế nào Bồ-tát tu hạnh thanh tịnh.
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài cuối đầu đảnh lễ, đi quanh vô số vòng, ngưỡng mộ vô cùng, từ tạ đi về phía Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài nhớ kỹ lời dạy của Thiện tri thức, ghi nhớ kinh Phổ Nhãn, tư duy thần lực tự tại của Phật ấy, thọ trì mây pháp ngữ của Phật kia, tu tập chánh pháp vào sâu biển pháp, tận nguồn gốc của pháp giữ lấy pháp tối thắng, diệt trừ si mê tối tăm, biết rõ bờ pháp báu. Đến nước Hải ngạn, Đồng tử đi khắp mười phương, tìm cầu Đại sư đang ở chỗ nào, thấy Tỳ-kheo ấy kinh hành giữ hư không, vô số quyến thuộc trời vây quanh. Khi ấy, các chúng trời đang cúng dường Tỳ-kheo Thiện Trụ, ở giữa hư không rải các hoa trời, tấu các thứ âm nhạc, phát ra âm thanh vi diệu, vô số cờ báu trang nghiêm hư không.
Lúc ấy có các vua loài Rồng đang cúng dường phát ra mây hương trầm thủy không thể nghĩ bàn đầy khắp hư không; vua Khẩnna-la đang cúng dường nên tấu các âm nhạc, phát ra âm thanh rất hay đầy khắp hư không; các vua thần biển đang cúng dường, tiếng ca hòa nhã không thể nghĩ bàn; vua A-tu-la đang cúng dường phóng ra mây báu không thể nghĩ bàn trang nghiêm hư không; phóng ra ánh sáng không thể nghĩ bàn chiếu khắp tất cả, đem đồ báu đẹp trang nghiêm hư không không thể nghĩ bàn; các vua Khẩn-na-la đầy khắp hư không, xa lìa tâm giết hại cung kính cúng dường Tỳkheo Thiện Trụ không thể nghĩ bàn; các vua La-sát cùng với quyến thuộc của các La-sát, quỷ thần thân hình xấu ác vây quanh đầy khắp hư không nhờ thần lực đại Từ của Tỳ-kheo Thiện Trụ không thể nghĩ bàn; các vua Dạ-xoa và chúng Dạ-xoa đầy khắp hư không, vì hộ vệ Tỳ-kheo Thiện Trụ nên vây quanh nhiều vòng không thể nghĩ bàn; các Phạm thiên vương ở giữa hư không chắp tay cung kính, bằng âm thanh lớn tán thán Tỳ-kheo kia, đứng qua một bên, các trời cõi Tịnh cư không thể nghĩ bàn đem cung điện đến chỗ Tỳkheo Thiện Trụ cúng dường.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài thấy giữa hư không cúng dường như vậy liền chắp tay cung kính Tỳ-kheo Thiện Trụ thưa:
–Bạch Đại Thánh! Trước đây con đã phát tâm Bồ-đề vô thượng nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào hướng đến pháp Phật, chuyên cầu pháp Phật, cung kính pháp Phật, tu pháp chư Phật, tăng trưởng pháp Phật, tích chứa pháp Phật, huân tập pháp Phật, thanh tịnh pháp Phật, đầy đủ pháp Phật đến pháp chư Phật. Con nghe Đại thánh có thể khéo giảng dạy trao truyền các pháp Bồ-tát.
Bồ-tát tu tập pháp Phật như thế nào để thường được gặp chư Phật chưa từng xa lìa, thường thấy Bồ-tát đồng các căn lành, không xa pháp Phật, trí tuệ đầy đủ, không bỏ nguyện lớn, đối với tất cả chúng sinh được các việc rốt ráo, ở trong tất cả kiếp tu hạnh Bồ-tát tâm không nhàm chán, không bỏ cõi Phật, có thể trang nghiêm khắp thế giới, thảy đều thấy biết chư Phật tự tại, không bỏ hữu vi tu hạnh Bồ-tát, đều biết như huyễn, vào các cõi, nhận chịu sinh tử nhưng không sinh diệt, nghe chánh pháp chưa từng xa lìa, đều thọ trì mây pháp chư Phật, không xa lìa ánh sáng của tuệ chiếu khắp ba đời?
Bấy giờ, Tỳ-kheo Thiện Trụ bảo Thiện Tài:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác mới có thể hỏi pháp Phật, pháp Nhất thiết trí và pháp Vô sư.
Này thiện nam! Ta đã thành tựu pháp môn vô ngại của Bồtát, ta đã tu tập phân biệt rõ ràng, mau đạt được ánh sáng trí tuệ trong suốt vô ngại, được ánh sáng trí tuệ rồi quán xét tâm hạnh chúng sinh không bị chướng ngại, quán tất cả chúng sinh chết đây sinh kia không bị chướng ngại, biết đời trước không bị chướng ngại, biết đời sau không bị chướng ngại, biết đời hiện tại không bị chướng ngại, ở trong pháp ngôn ngữ của tất cả chúng sinh không bị chướng ngại, nếu tất cả chúng sinh gạn hỏi liền đáp ngay không bị chướng ngại, biết các căn của chúng sinh không bị chướng ngại, giáo hóa chúng sinh không bị chướng ngại, phân biệt rõ đường lối của Sát-na-la, Cấu-bà-ma-hầu không bị chướng ngại, ở trong biển ba đời không bị chướng ngại, thân mình đầy khắp cõi Phật trong mười phương không bị chướng ngại. Vì sao? Vì nương vào năng lực thần thông không sở hữu, không tạo tác.
Này thiện nam! Ta đạt được năng lực thần thông này, ở trong hư không đi, đứng, nằm, ngồi, bay qua mười phương, ở trong một niệm đi đến một thế giới Phật, trăm thế giới Phật, ngàn thế giới Phật, trăm ngàn thế giới Phật, vô lượng thế giới Phật ở phương Đông cho đến thế giới của chư Phật không thể nói không thể bàn, thế giới nhiều như số vi trần của cõi Diêm-phù-đề cho đến thế giới nhiều như số vi trần của cõi Phật không thể nói không thể bàn đều nhìn thấy tất cả chư Phật và các quyến thuộc trong thế giới kia. Ta đem tất cả hoa thơm, hương bột, hương xoa, vòng hoa báu, cờ, phướn báu, lọng lụa xen nhau, các lưới báu đẹp, tất cả hình tượng cúng dường Như Lai Ứng Cúng Chánh Đẳng Giác ấy. Những điều mà Như Lai ấy khai mở, giảng dạy, khen ngợi đều nghe thọ trì, phân biệt thông suốt, đối với những cõi thanh tịnh thời quá khứ của Đức Phật ấy ta đều nhớ nghĩ, phương Nam, Tây, Bắc, bốn phía trên dưới cũng đều như vậy. Nếu chúng sinh nào gặp được ta đều đạt được định Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, như ta đã gặp tất cả chúng sinh hoặc lớn hoặc nhỏ, hoăc đẹp hoăc xấu, hoặc khổ hoặc vui, vì hóa độ họ mà tùy theo căn cơ hiện ra đồng như thân chúng, hoặc có chúng sinh đến chỗ của ta đều làm cho an trụ vào chánh pháp này.
Này thiện nam! Ta chỉ biết một pháp môn vô ngại này, làm sao có thể nói Bồ-tát tu giới đại Bi, các giới Ba-la-mật, giới Đại thừa, không bỏ giới đạo của Bồ-tát, diệt giới chướng ngại, được tạng giới của Bồ-tát, không bỏ giới tâm Bồ-đề, tất cả giới tâm pháp sâu xa của Phật, nhớ nghĩ giới Nhất thiết trí không quên mất, giới như hư không, tất cả giới không chỗ nương của thế gian, giới không thể hoại, giới không ví dụ, giới không đục, giới không tạp nhiễm, giới lìa nghi, giới lìa trần, giới lìa dơ bẩn.
Này thiện nam! Bồ-tát có vô lượng công đức như vậy, ta đâu có thể biết được để giải nói như thật.
Này thiện nam! Ở phương Nam này có một quốc độ tên là Tự tại, thành tên Chú dược, thành ấy có một lương y tên Di-ca, ông đến đó hỏi Bồ-tát ấy làm thế nào hướng đến hạnh Bồ-tát.
Bấy giờ Đồng tử Thiện Tài đảnh lễ Tỳ-kheo Thiện Trụ, từ tạ đi về phía Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài, nhất tâm chánh niệm pháp môn ánh sáng của pháp, đầy đủ pháp lực, chánh niệm chư Phật, không đoạn Tam bảo, khen người lìa dục, nhớ Thiện tri thức, chiếu khắp ba đời, nghĩ các nguyện lớn, rốt ráo tất cả pháp giới chúng sinh, đối với tất cả pháp hữu vi tâm không chấp trước, quán sát tất cả các pháp vô thường, làm trang nghiêm tất cả cõi Phật, tâm không biếng nhác, đối với tất cả chư Phật và các quyến thuộc tâm không chấp trước, dần dần đến nước kia, vào thành Chú dược, cầu bậc lương y Di-ca đang ở chỗ nào. Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài thấy lương y kia ngồi tòa Sư tử ở chánh pháp đường giảng nói kinh Luân Tự Trang Nghiêm Quang cho một vạn đại chúng đang vây quanh trước sau. Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài đến chỗ lương y Di-ca cúi đầu đảnh lễ, đi quanh bên phải xong lui đứng một bên chắp tay thưa:
–Bạch Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào hướng đến hạnh Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát; làm thế nào ở trong sinh tử mà không mất tâm Bồ-đề; làm thế nào được tâm bình đẳng, không có chỗ hướng đến; làm thế nào mau được tâm ngay thẳng vững chắc, tất cả thế gian không thể phá hoại; làm thế nào phát sinh năng lực đại Bi, không còn lo buồn; làm thế nào chứng được diệu lực của Đà-la-ni thanh tịnh toàn diện; làm thế nào phát sinh ánh sáng trí tuệ, đối với các pháp diệt trừ ngu si tối tăm; làm thế nào chứng được các năng lực biện tài, phân biệt tạng chân thật của các pháp; làm thế nào đạt được năng lực chánh niệm, thọ trì tất cả pháp luân thanh tịnh, chưa từng quên mất; làm thế nào đạt được năng lực cảnh giới thanh tịnh đối với tất cả cảnh giới chiếu khắp các pháp giới; làm sao đạt được năng lực trí tuệ đối với tất cả pháp được trí quyết định hiểu rõ nghĩa chân thật?
Bấy giờ, lương y nói Thiện Tài:
–Này thiện nam! Trước đây ông đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác chăng?
Đáp:
–Đúng vậy.
Lúc ấy, lương y từ nơi tòa Sư tử bước xuống, năm vóc sát đất cung kính đảnh lễ Thiện Tài, lễ xong, rải hoa vàng đẹp xen các hoa báu, ngọc ma-ni quý giá, bột thơm Chiên-đàn, y báu đắt giá che phủ Thiện Tài, đem các vật quý đẹp cúng như vậy để cúng dường, cung kính tôn trọng tán thán, khen như vầy:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Này thiện nam! Nếu có người phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác đó là giữ gìn tất cả Phật tánh, làm trang nghiêm tất cả cõi Phật, giáo hóa tâm chúng sinh, vì tất cả chúng sinh giảng nói pháp tánh tùy thuận tất cả nghiệp tánh, thành tựu viên mãn tất cả tâm hạnh của Bồ-tát, không đoạn mất tất cả tâm nguyện rộng lớn, rõ biết sự xa lìa dục tánh, trí tuệ sáng suốt chiếu khắp tất cả pháp tánh trong ba đời, xác lập tâm giải thoát, được sự hộ trì của tất cả chư Phật, tất cả chư Phật thường hộ niệm, có thể khéo tùy thuận tất cả Bồ-tát, tất cả Hiền thánh, cũng đều tùy hỷ được tất cả Phạm thiên cung kính lễ bái, tất cả chư Thiên cung kính cúng dường, tất cả chỗ kiến lập của Dạ-xoa vương, tất cả La-sát vương cung kính cúng dường, tất cả Long vương đội trên đầu, tất cả Khẩnna-la vương tâm cung kính tán thán, vua tất cả thế giới đều cung kính niệm. Vị đó làm an ổn tất cả chúng sinh, diệt trừ ba đường khổ, xa lìa các nạn, cứu vớt tất cả người khốn khổ đưa vào chỗ an lạc của trời, người, găp Thiện tri thức chưa từng lìa xa, nghe pháp vi diệu của Phật phát tâm Bồ-đề, nhờ tâm Bồ-đề thanh tịnh, được ánh sáng trong suốt chiếu soi đạo Bồ-tát, thuận theo trí Bồ-tát trụ vào địa Bồ-tát.
Này thiện nam! Nên biết Bồ-tát có thể vì tất cả chúng sinh mà làm việc khó làm khó gặp, khó thấy, vì tất cả chúng sinh mà làm cha mẹ trang nghiêm chúng sinh, bảo hộ tất cả chư Thiên và loài người, trừ diệt vô lượng khổ não của chúng sinh, bảo hộ chúng sinh khiến xa lìa phiền não, Bồ-tát làm đại phong luân nâng đỡ chúng sinh không bị đọa vào ba đường ác. Cho nên Bồ-tát làm mặt đất để sinh trưởng tất cả các căc lành, Bồ-tát làm biển lớn nên đầy đủ kho công đức vô tận, Bồ-tát làm ánh sáng mặt trời trong suốt chiếu khắp thế gian diệt trừ tối tăm, Bồ-tát làm núi chúa Tu-di nên căn lành công đức tăng thêm lớn, Bồ-tát làm mặt trăng khiến cho tất cả chúng sinh đều mát mẻ, Bồ-tát làm đại tướng có thể thu phục các ma, Bồ-tát làm trượng phu tài giỏi ở trong thành pháp làm bậc quân vương, Bồtát làm lửa có thể đốt cháy các tham ái của chúng sinh, Bồ-tát làm mây, mưa pháp cam lồ, Bồ-tát làm chánh kiến có thể nuôi lớn các diệu căn, Bồ-tát làm phương tiện hiểu rõ biển pháp, Bồ-tát làm cầu làm cho chúng sinh vượt qua biển sinh tử.
Bấy giờ, lương y tuyên dương khen ngợi Đồng tử Thiện Tài và các Bồ-tát, liền từ trong miệng phóng ra mây ánh sáng lớn chiếu khắp tam thiên đại thiên thế giới. Chiếu rồi thì trời Đại thần lực ở Đại thiên thế giới, cho đến các Phạm thiên… đều đi đến chỗ lương y, vị lương y ấy dùng phương tiện tùy thuận phân biệt giảng nói rõ ràng kinh Luân Tự Trang Nghiêm. Lúc ấy, đại chúng nghe kinh này rồi đối với đạo quả Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác được không thoái chuyển, làm xong lại trở về chỗ cũ, bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Tôi đã thành tựu chỗ giảng nói về pháp môn chân thật, phân biệt rõ biết ngôn ngữ của chư Thiên trong tam thiên đại thiên thế giới và ngôn ngữ của các loài Rồng, Dạ-xoa, Càn-thátbà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, Nhân phi nhân… như tam thiên đại thiên thế giới này, vô lượng, vô biên tam thiên đại thiên thế giới không thể nghĩ bàn, không thể nói, trong mười phương cũng đều như vậy.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn chân thật của Bồ-tát đã nói, làm sao có thể giải nói các hạnh Bồ-tát, các Bồ-tát ấy tùy thuận chúng sinh vào sâu tất cả biển tướng, tùy thuận đi vào sâu tất cả biển tạo lập chúng sinh, tùy thuận vào sâu các biển danh hiệu, vào sâu các biển ngôn ngữ, vào sâu các biển câu văn, vào sâu các biển giải thích câu theo thứ tự, vào sâu các biển giải nói câu thứ tự nối tiếp, tùy thuận vào sâu biển Như Lai, tùy thuận vào sâu biển phân biệt các câu, tùy thuận vào sâu tất cả biển các ngôn ngữ của chúng sinh, chóng đạt được tất cả âm thanh vi diệu viên mãn trang nghiêm, phát ra những văn tự thay đổi khác nhau.
Này thiện nam! Ở phương Nam có một cõi nước tên là Trụ lâm, nước đó có trưởng giả tên là Giải Thoát, ông đến đó hỏi Bồ-tát làm thế nào hướng đến đạo Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát, thành tựu đạo Bồ-tát, tư duy đạo Bồ-tát.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài, ở chỗ lương y nghe được pháp môn này phát lòng tin thanh tịnh cung kính đối với pháp, hiểu biết thông suốt, nhờ Thiện tri thức đạt được Nhất thiết chủng trí, cung kính đảnh lễ, từ tạ đi về phía Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài, ghi nhớ pháp môn chân thật của Bồ-tát đã nói, đi vào biển ngôn ngữ của Bồ-tát, nhớ nghĩ phương tiện vi tế của tất cả chúng sinh nhiều như biển, tư duy các pháp dơ bẩn, sạch sẽ của Bồ-tát, phát sinh ánh sáng căn lành của Bồ-tát, tịnh tu pháp môn phương tiện thiện xảo giáo hóa chúng sinh của Bồ-tát, trí tuệ sáng suốt của Bồ-tát hộ trì chúng sinh, tâm, lực chân chánh vững chắc của Bồ-tát, làm tăng trưởng năng lực của tâm Bồtát sâu xa, tu tập vô số dục lực của Bồ-tát, tâm tin theo Bồ-tát, xa lìa các việc xấu ác, tâm nguyện vững chắc, dùng sự trang nghiêm để trang nghiêm lớn, tâm không mệt mỏi, dũng mãnh tinh tấn tâm không thoái chuyển, đầy đủ năng lực lòng tin thanh tịnh không thể hủy hoại như kim cương Na-la-diên không thể phá hoại, thâu nhận tất cả lời dạy của Thiện tri thức, cảnh giới vô ngại đều thanh tịnh, cảnh giới không nhơ bẩn diệu tâm hiện trước mặt, đạt được địa Đàla-ni ánh sáng phương tiện của Phổ nhãn, hiểu rõ địa pháp giới tâm luôn hiện rõ, nhận biết địa phi địa bình đẳng, không chấp trước cảnh giới không hai của ngã và ngã sở, đạt được trí tuệ vô ngại thanh tịnh, biết rõ pháp địa không bị chướng ngại, biết các nơi chốn mà không thoái chuyển, phân biệt rõ biết tất cả nghiệp địa, trang nghiêm hiện rõ đại địa chư Phật, đạt được trí tuệ phân biệt ba đời, mau đạt được Tam-muội Phổ lạc quanh minh, chiếu khắp thân tâm cho đến tất cả cảnh giới các địa. Trí tuệ của Như Lai chiếu khắp cảnh giới, phát khởi tất cả các thân như sóng trí tuệ, thường không xa lìa thế lực của pháp Phật, được chư Như Lai hộ trì, tâm ấy cũng như tất cả chư Phật, thuận theo trí tuệ chiếu khắp tất cả, thân này đầy đủ tất cả lưới cảnh giới thành tựu nguyện lớn, thân mình dung nạp tất cả pháp giới. Nghĩ như vậy rồi, Đồng tử dần dần tiến bước, trải qua mười hai năm, đến nước Trụ lâm, tìm cầu trưởng giả Giải Thoát. Gặp rồi đảnh lễ, lui đứng một bên, suy nghĩ như vầy: “Ta được lợi lớn, gặp được Thiện tri thức, bậc Thiện tri thức khó ra đời, khó đến chỗ Thiện tri thức, khó được gặp, khó được thấy, khó được gần gũi, khó được ở chung, khó được theo ý mình, khó được tùy thuận.” Nghĩ xong bạch Đại Thánh:
–Trước đây tôi đã phát tâm Bồ-đề Vô thượng, muốn gặp tất cả chư Phật, muốn thấy tất cả Phật, muốn được ý tất cả Phật, muốn biết tâm tất cả Phật, muốn đạt được Tam-muội của tất cả chư Phật, tùy thuận tất cả nguyện lớn của tất cả Phật, muốn đầy đủ tất cả nguyện lớn của tất cả Phật, muốn cầu ánh sáng trí tuệ của tất cả Phật, muốn tự trong thân phóng ra tất cả chư Phật, muốn được biết rõ thần thông tự tại của tất cả Phật, muốn thanh tịnh năng lực pháp vô úy của tất cả Phật, muốn nghe pháp tâm không nhàm chán của tất cả Phật, muốn thọ nhận giáo pháp của tất cả Phật, muốn giữ gìn giáo pháp của tất cả Phật, muốn trình bày giáo pháp của tất cả Phật, muốn bảo vệ lời dạy của tất cả Phật, muốn hòa đồng với tất cả các Bồ-tát, muốn đồng bạn lành với Bồ-tát, muốn đầy đủ các Ba-lamật của Bồ-tát, muốn viên mãn tất cả hạnh của các Bồ-tát, muốn phát khởi đại nguyện thanh tịnh của Bồ-tát, muốn đạt được tạng pháp nhân duyên của tất cả chư Phật và Bồ-tát, muốn đạt được ánh sáng trí tuệ vô lượng tạng pháp của tất cả Bồ-tát, muốn đạt được các tạng Tam-muội của tất cả Bồ-tát, muốn phóng ra các tạng ánh sáng thần thông của tất cả Bồ-tát, muốn phát khởi tạng đại Bi giáo hóa tất cả chúng sinh không cùng tận, muốn phân biệt rõ biết tạng thần thông bay đi, muốn phân biệt rõ biết tạng tự tại, muốn tạng tự tại tâm được tự tại, muốn mười thứ tạng làm thanh tịnh nhằm hướng đến chỗ trưởng giả chuyên cầu các công đức này, muốn đầy đủ các nguyện, muốn vượt khỏi sinh tử, muốn đạt được pháp tự tại, muốn đủ pháp môn cung kính, muốn đủ pháp môn phương tiện, muốn xa lìa các cấu bẩn, muốn thanh tịnh trang nghiêm, muốn thân tâm hòa nhã, muốn chế ngự các căn.
Thưa xong, nói:
–Tôi nghe Đại Thánh giỏi dạy chánh đạo phương tiện của Bồtát, chiếu khắp tất cả hiện rõ pháp vi diệu, chỉ dẫn cứu giúp khai mở cửa chánh pháp, diệt trừ điên đảo, nhổ sạch gai nghi hoặc, xa lìa tâm mê mờ chiếu sáng chốn tối tăm, lìa các phiền não mãi mãi được mát mẻ, xả bỏ dua nịnh vượt khỏi sinh tử, xa lìa căn bất thiện nuôi lớn căn lành, rời xa các cõi không còn đắm nhiễm, diệt tất cả chướng ngại mong cầu Nhất thiết chủng trí, đến thành Pháp vương, tâm ấy an trụ vào đại Từ, đại Bi, chỉ dạy các Tam-muội tu hạnh Bồ-tát, tâm kia an trụ vào pháp môn tùy thuận, phát tâm rộng lớn đầy đủ các năng lực, chiếu sáng tất cả các tâm chúng sinh, nguyện xin Đại Thánh trình bày cho tôi làm thế nào Bồ-tát hướng đến đạo Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát. Đã tu tập rồi mau chóng được hạnh thanh tịnh của Bồtát, thành tựu đầy đủ hạnh viên mãn của Bồ-tát.
Bấy giờ, trưởng giả Giải Thoát nhờ năng lực căn lành ở quá khứ, năng lực oai thần Phật và năng lực nhớ nghĩ của Bồ-tát Vănthù-sư-lợi nên nhập vào pháp môn Tam-muội của Bồ-tát, pháp môn Tam-muội ấy tên Nhiếp nhất thiết Phật sát vô lượng triền Đà-la-ni, nhập vào rồi đạt được thân thanh tịnh, ở trong thân ấy thấy khắp mười phương chư Phật và cõi thanh tịnh trang nghiêm nhiều như số vi trần của mười thế giới Phật, tất cả sở hành tu tập trong quá khứ của đại chúng, thần lực tự tại của các Như Lai ấy, đầy đủ tất cả nguyện lớn công đức, các hạnh thanh tịnh chánh đạo trang nghiêm, thành bậc Đẳng chánh giác chuyển pháp luân thanh tịnh giáo hóa chúng sinh rốt ráo các pháp. Ở trong thân ấy đều hiện rõ ràng nhưng không tán loạn và không chướng ngại, như trụ bản tướng hình sắc khác nhau với nhiều loại trang sức, Bồ-tát và đại chúng vây quanh trang nghiêm, hiện rõ tất cả tự tại chư Phật, giảng nói các hạnh nguyện, chỉ rõ vô lượng thần lực tự tại, hoặc ở một cõi, chỗ trời Đâu-suất để làm Phật sự, hoặc ở một cõi thị hiện qua đời, hoặc hiện thọ thai, hoặc hiện ở trong thai, hiểu rõ năng lực tự tại, hoặc hiện sinh ra, hoặc hiện ở trong cung, hoặc hiện xuất gia, hoặc hiện đi đến đạo tràng trang nghiêm, hoặc hiện thu phục ma, hoặc hiện thành Phật, hoặc hiện cung trời Dạ thiên, Càn-thát-bà, làm chủ các thế giới, đại chúng vây quanh thỉnh chuyển pháp luân, hoặc hiện chuyển pháp luân, hoặc hiện đi vào các cõi, hoặc hiện Bát-niết-bàn, hoặc hiện phân chia xá-lợi, hoặc hiện xây cất vô số tháp trang nghiêm. Các Đức Như Lai ấy, làm vô số chúng sinh trong biển các chúng sinh, vô số phương tiện, vô số căn, vô số phiền não tập khí, hoặc ở nơi chúng nhỏ mà hiện ra chúng lớn, hoặc ở chúng một do-tuần hiện ra mười do-tuần, cho đến các do-tuần nhiều như số vi trần của cõi Phật không thể nói mà thuyết giảng pháp. Các Như Lai ấy dùng âm thanh vi diệu diễn giảng chánh pháp, Đồng tử Thiện Tài nghe rồi thọ trì, lại thấy thần lực tự tại của Phật kia và Tam-muội của Bồ-tát không thể nghĩ bàn.
Bấy giờ trưởng giả Giải Thoát xuất khởi Tam-muội bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn trang nghiêm vô ngại của Như Lai, được pháp môn này rồi, nhìn thấy thế giới Diêmphù-đàn quang, Như Lai Tinh Tú Vương Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Minh Tịnh Tạng và tất cả đại chúng ở phương Đông.
Lại thấy thế giới Chư lực, Như Lai Phổ Hương Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Tâm Vương và tất cả đại chúng ở phương Nam.
Lại thấy thế giới Hương quang, Như Lai Tu-di Đăng Vương Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Vô Ngại Tâm và tất cả đại chúng ở phương Tây.
Lại thấy thế giới Thánh phục tràng, Như Lai Tự Tại Thần Lực Vô Hữu Năng Hoại Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Tự Tại Thế và tất cả đại chúng ở phương Bắc.
Lại thấy thế giới Nhất thiết lạc bảo, Như Lai Vô Ngại Nhãn Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Vô Ngại Hóa và tất cả đại chúng ở phương Đông bắc.
Lại thấy thế giới Hương diêm quang, Như Lai Hương Trí Ứng
Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Tự Tại Tuệ Diệm Quang và tất cả đại chúng ở phương Đông nam.
Lại thấy thế giới Phổ chiếu tuệ nhật, Như Lai Pháp Giới Luân Tràng Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Tán Nhất Thiết Hoa Tràng và tất cả đại chúng ở phương Tây nam.
Lại thấy thế giới Phổ tịnh hiện, Như Lai Nhất Thiết Phật Bảo Vô Thượng Tràng Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Pháp Tràng Vương và tất cả đại chúng ở phương Tây bắc.
Lại thấy thế giới Vô tận Phật tánh, Như Lai Vô Lượng Tuệ Quang Viên Mãn Tràng Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Pháp Giới Địa Tràng Vương và tất cả đại chúng ở phương Trên.
Lại thấy thế giới Phật giải thoát quang, Như Lai Vô Ngại Tuệ Tràng Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác, Bồ-tát Nhất Thiết Chúng Sinh Thế Giới Tràng Vương và tất cả đại chúng ở phương Dưới.
Này thiện nam! Tôi thấy Như Lai nhiều như số vi trần một vạn cõi Phật ở mười phương, các Đức Như Lai ấy không đến đây, tôi không đến đó.
Này thiện nam! Nếu tôi muốn thấy Phật Vô Lượng Thọ ở thế giới An lạc, tùy ý liền thấy Như Lai A-súc ở thế giới Diệu lạc, Như Lai Sư Tử ở thế giới Thiện trụ, Như Lai Nguyệt Tuệ ở thế giới Thiện hiện viên mãn quang minh, Như Lai Tỳ-lô-giá-na ở thế giới Bảo sư tử trang nghiêm.
Này thiện nam! Tất cả chư Phật như vậy, đối với tôi được tùy ý nhìn thấy. Các Như Lai ấy không đến đây, tôi không đến đó nhưng biết tất cả chư Phật không từ đâu đến, tôi không có chỗ đến, biết tất cả Phật và cùng tâm tôi đều như mộng, biết tất cả Phật đều như ánh chớp, biết rõ tâm mình như ảnh trong nước, biết tất cả Phật đều như huyễn, tâm mình cũng vậy, biết tất cả âm thanh của Phật như tiếng vang, tâm mình cũng vậy, biết như vậy, hiểu như vậy, nhập vào như vậy.
Này thiện nam! Nên biết Bồ-tát đều do tâm mình, đạt được các pháp của Phật, tu hạnh Bồ-tát, làm thanh tịnh tất cả cõi, giáo hóa chúng sinh, vượt ra thành Nhất thiết trí của tất cả đại nguyện, thần thông tự tại không thể nghĩ bàn, tất cả cảnh giới tự tại vô ngại của chư Phật và Bồ-tát đều do tâm này, đầy đủ trí tuệ sâu xa biết rõ các pháp.
Thế nên, này thiện nam! Nhờ căn lành nuôi lớn tâm mình, mưa pháp cam lồ thấm nhuần tâm ấy, ở trong cảnh giới làm cho tâm thanh tịnh, siêng tu tinh tấn làm cho tâm kiên cố, chuyên niệm chánh pháp làm cho tâm không tán loạn, trí tuệ sáng suốt xa lìa tâm cấu uế, ánh sáng trí tuệ trong suốt chiếu rõ tâm mình, sinh ra tâm tự tại, phát tâm rộng lớn đồng như chư Phật, nhờ mười Lực của Như Lai chiếu soi tâm ấy.
Này thiện nam! Tôi chỉ tu pháp môn vô ngại của Như Lai, làm sao có thể giảng nói các hạnh của Bồ-tát, trí không chướng ngại, hạnh thanh tịnh vô ngại, an trụ quán sát Tam-muội chư Phật hiện tại, đạt được Tam-muội vô dư Niết-bàn, đầy đủ chánh pháp bình đẳng ba đời, biết cõi cảnh giới Tam-muội bình đẳng hoàn hảo, đầy đủ thân thanh tịnh, trụ vào cảnh giới không hoại của chư Phật đã trụ, tất cả các cảnh giới pháp môn phương tiện, viên mãn trí môn, trí tuệ quán sát chiếu khắp tất cả thân mình ở trong đó, đều hiện ra tất cả thế giới thành, hoại nhưng đối với thân mình và các thế giới không sinh tưởng có hai, đạt đến các hạnh công đức đầy đủ.
Này thiện nam! Ở phương Nam ấy có một quốc độ tên là Trang nghiêm Diêm-phù-đề đảnh, nước đó có Tỳ-kheo tên là Hải Tràng, ông đến đó hỏi Bồ-tát làm thế nào hướng đến đạo Bồ-tát, tu hạnh Bồ-tát.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu đảnh lễ trưởng giả Giải Thoát, đi quanh bên phải xong khen ngợi vô lượng, vô số công đức, mến mộ quán sát tâm không nhàm chán, lưu quyến rơi lệ, luôn nhớ Thiện tri thức, thuận theo Thiện tri thức, quán sát Thiện tri thức, nhờ Thiện tri thức đạt được Nhất thiết trí, nhờ Thiện tri thức xa lìa tâm dua nịnh, nhờ Thiện tri thức phát tâm như mẹ hiền xa lìa tất cả pháp vô ích, nhờ Thiện tri thức phát tâm như cha lành có thể sinh ra tất cả pháp lành, cung kính đảnh lễ từ tạ đi về phương Nam.
*********
Bấy giờ, chánh niệm tư duy về lời dạy của trưởng giả Giải Thoát, Đồng tử Thiện Tài nhớ nghĩ về pháp môn không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, tư duy về ánh sáng trí tuệ không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, tùy thuận thể nhập vào pháp giới sâu xa không thể nghĩ bàn, nắm giữ công đức vi diệu thanh tịnh không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, hiển hiện thần lực tự tại không thể nghĩ bàn của Như Lai, hiểu rõ cõi Phật trang nghiêm không thể nghĩ bàn, phân biệt biết rõ cảnh giới an trú trú trì trang nghiêm không thể nghĩ bàn của Phật, tư duy cảnh giới Tam-muội trang nghiêm không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, phân biệt về thế giới rốt ráo vô ngại không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, hướng về thân tâm tịnh nghiệp kiên cố không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, thọ trì các nguyện tịnh nghiệp không thể nghĩ bàn…
Rồi dần đi về phương Nam, đến nước Trang nghiêm Diêm-phùđề đảnh, tìm kiếm khắp nơi, Thiện Tài nhìn thấy Tỳ-kheo Hải Tràng đang ngồi kiết già ở nơi yên tĩnh, nhập vào Tam-muội Chánh thọ dứt bặt hơi thở, thân an lạc, không lay động, tịch nhiên vô giác.
Từ dưới chân của Tỳ-kheo xuất ra vô số Trưởng giả, vô số Bàla-môn đều đội mão bằng các loại báu của cõi trời, mỗi vị đều đem những loại báu đẹp, thức ăn hảo hạng, tất cả các vải báu, hương hoa, vòng hoa báu, hương bột, hương xoa và tất cả những vật dụng cần thiết để ban phát, an ủi vỗ về cho những người nghèo khổ, mưa xuống vật dụng bằng các loại báu khiến tất cả chúng sinh khắp mười phương đều được hoan hỷ.
Từ hai đầu gối của Tỳ-kheo hiện ra hàng Sát-lợi, Bà-la-môn
thảy đều thông tuệ, hình tướng oai nghiêm, y phục trang nghiêm đều chẳng giống nhau, dùng âm thanh vi diệu để dẫn dắt chúng sinh bỏ ác làm lành, an trụ nơi nghĩa chân thật, giảng nói bốn Nhiếp pháp khiến cho chúng sinh khắp mười phương đều được hoan hỷ.
Từ hai bên hông của Tỳ-kheo xuất ra Tiên nhân có năm loại thần thông bằng số tất cả chúng sinh, mặc y phục bằng cỏ hoặc bằng vỏ cây, đều cầm bình rửa, cầm gậy ba nhánh, oai nghi đĩnh đạc, không hề thay đổi, ở trên hư không, khen ngợi Tam bảo, giảng nói hạnh thanh tịnh cho chúng sinh, điều phục các căn, diễn nói nghĩa chân thật, thu phục thế gian khiến các chúng sinh thể nhập vào biển trí tuệ, hoặc diễn nói về các luận thuyết thế gian, khiến cho chúng sinh khắp mười phương đều an trụ thứ lớp vào tất cả các căn lành.
Từ hai bên ngực của Tỳ-kheo xuất ra vô số rồng, vô số rồng nữ, hiển hiện sự tự tại của loài rồng không thể nghĩ bàn, thu phục chúng sinh, mưa xuống mây hương trang nghiêm không thể nghĩ bàn, mây hoa trang nghiêm, mây vòng hoa trang nghiêm, mây lòng báu trang nghiêm, mây phướn báu trang nghiêm, mây các loại báu trang nghiêm, mây báu ma-ni vô giá trang nghiêm, mây anh lạc báu trang nghiêm, mây cung điện báu trang nghiêm, mây hoa sen báu trang nghiêm, mây mão báu trang nghiêm, mây hình tượng chư Thiên trang nghiêm, mây Thiên nữ trang nghiêm, mưa xuống đủ loại mây như vậy, đều không thể nghĩ bàn, chiếu soi tất cả thế giới khắp mười phương, dùng để cúng dường tất cả chư Như Lai, khiến cho chúng sinh khắp pháp giới đều hoan hỷ.
Từ tướng chữ “Đức” nơi ngực xuất ra vô lượng, vô số vua A-tula, thị hiện thần lực tự tại của vua A-tu-la không thể nghĩ bàn, làm chấn động tất cả các biển cả và trăm ngàn thế giới, khiến các Thần núi cũng đều bị chấn động theo, chấn động đến tất cả cung điện của chư Thiên. Ánh sáng ấy che lấp tất cả ánh sáng của các ma khiến đều tối đen như mực, thu phục tất cả các quân ma, diệt trừ kiêu mạn, buông lung của chúng sinh, khiến họ xa lìa tâm sân hận, phá trừ pháp bất thiện, hủy hoại núi phiền não, không còn tranh đấu; lại dùng năng lực thần thông để giác ngộ cho chúng sinh, nhàm chán các điều ác, vĩnh viễn chấp dứt sinh tử, không đắm trước các cõi, làm cho khắp chúng sinh đều luôn được an lạc, tịch tĩnh an trụ tâm Bồ-đề, thanh tịnh hạnh Bồ-tát, trụ vào các Ba-la-mật, các địa rộng rãi của Bồ-tát, chiếu soi tất cả pháp, chiếu khắp các pháp phương tiện của chư Phật, đầy khắp pháp giới.
Từ trên lưng của Tỳ-kheo xuất ra vô số Thanh văn, Duyên giác vì người đáng dùng pháp Nhị thừa để giáo hóa chúng sinh, vì người chấp ngã mà dạy pháp quán bất tịnh, vì người nhiều tham dục mà dạy quán Từ bi, vì người nhiều sân hận mà dạy quán Duyên khởi, vì người nhiều ngu si mà dạy dùng trí phương tiện để quán sát các pháp, vì người tham, sân, si mà giảng nói pháp không nhiễm trước, vì người chấp vào cảnh giới mà nói cảnh giới về nguyện vi diệu, vì người thích tịnh tĩnh mà dạy đi vào các cõi, làm lợi ích cho chúng sinh khắp Phật giáo.
Từ hai vai của Tỳ-kheo xuất ra vô số vua Dạ-xoa, các vua Lasát đủ loại thân tướng xấu xí, cao, thấp, khác nhau, đủ loại xe, mỗi người đều có quyến thuộc vây quanh. Chúng sinh nào làm lành và chúng Hiền thánh, hàng Bồ-tát… hoặc đang hướng đến đạo chân chánh hoặc đã chứng quả thì họ đều ủng hộ và bảo vệ, hoặc làm lực sĩ Kim cang bảo vệ chư Phật và nơi Phật ở. Chúng sinh nào gặp sự sợ hãi thì họ cũng bảo vệ khiến không còn sợ hãi, người bị bệnh thì được lành, người bị các tai nạn thì được giải thoát, diệt trừ sự chết oan, xa lìa các phiền não nóng bức, giáo hóa chúng sinh khiến họ được lợi ích chân thật, phá tan bánh xe sinh tử, khen ngợi bánh xe pháp, đạp tan bánh xe ngoại đạo, những việc làm như vậy đầy khắp pháp giới.
Từ nơi bụng của Tỳ-kheo xuất ra trăm ngàn ức vua Khẩn-nala, mỗi vị đều cùng với trăm ngàn ức quyến thuộc nữ Khẩn-na-la vây quanh, xuất ra trăm ngàn ức vua Càn-thát-bà, mỗi vì cùng với trăm ngàn ức quyến thuộc nữ Càn-thát-bà vây quanh, xuất ra trăm ngàn ức âm nhạc cõi trời, giảng nói thật tướng các pháp, khen ngợi chư Phật, khen ngợi Bồ-tát và hạnh Bồ-tát, khen ngợi pháp môn Bồ-đề, nhập vào pháp môn bánh xe pháp, ưa thích tất cả các pháp môn tự tại diễn nói tất cả các pháp môn nhập Niết-bàn, nắm giữ tất cả các pháp môn của chư Phật đã dạy, hoan hỷ đối với tất cả các pháp môn của chư Phật đã dạy, hoan hỷ đối với tất cả các pháp môn của chư Phật, làm trang nghiêm thanh tịnh cõi nước của tất cả chư Phật, giảng nói tất cả các môn về pháp giới, diệt trừ tất cả chướng ngại, giảng rõ tất cả các căn lành… những việc làm như vậy đầy khắp cả pháp giới.
Từ nơi miệng của Tỳ-kheo xuất ra trăm ngàn ức vua Chuyển luân, đầy đủ bảy báu, bốn bộ binh lính vây quanh, phóng ánh sáng vô lượng, mưa xuống báu ma-ni khiến những người nghèo khổ đều được giàu có, an ổn, những người không được tài sản bố thí đều được bố thí, khuyên chúng sinh xa lìa sát sinh, trộm cắp, tà dâm, tu tập lòng từ, thường nói lời dịu dàng làm lợi ích cho chúng sinh diệt trừ lời nói dối trá, nói ác, thu phục chúng sinh, xa lìa lời nói đôi chiều, lời nói hòa hợp, lìa bỏ lời nói vô ích, giảng nói pháp sâu xa, khiến cho chúng sinh xa lìa lỗi lầm về miệng, khen ngợi lòng Từ rộng lớn khiến chúng sinh hoan hỷ, xa lìa tâm sân hận, hiểu rõ tất cả pháp chân chánh ở thế gian, quán sát nhân duyên, chiếu soi chân lý, nhổ gai độc tà kiến cho chúng sinh, diệt trừ nghi hoặc, xa lìa tất cả chướng ngại, soi sáng nghĩa chân thật của pháp, những việc làm như vậy đầy khắp pháp giới.
Từ hai mắt của Tỳ-kheo xuất ra trăm ngàn ức mặt trời, chiếu soi khắp mười phương, diệt trừ tất cả sự tối tăm, khiến cho hết thảy chúng sinh diệt trừ hết phiền não, xa lìa tất cả các đường ác, khổ đau, người lạnh thì khiến được ấm, đối với cõi Phật nhơ uế thì phóng ánh sáng thanh tịnh, giảng nói pháp rộng rãi, cho đến chiếu khắp tất cả các thế giới như: vàng, bạc, lưu ly… và các loài chúng sinh, diệt trừ tâm tối tăm cho họ, làm cho chúng sinh đều hoan hỷ, có thể làm vô lượng hạnh nghiệp cho chúng sinh, trang nghiêm tất cả các thế giới và cảnh giới pháp vi diệu… những việc làm như vậy đầy khắp pháp giới.
Từ giữa hai chân mày của Tỳ-kheo xuất ra trăm ngàn ức vua trời Đế Thích, được trang sức bằng vô lượng châu báu, giữ gìn pháp của vua trời Đế Thích, chiếu soi khắp tất cả cung điện của chư
Thiên, chấn động tất cả các núi chúa Tu-di, làm cho chư Thiên nhàm chán cảnh giới của họ, khen ngợi năng lực công đức, năng lực về ánh sáng trí tuệ, năng lực tâm ngay thẳng, năng lực tâm lớn mạnh, năng lực về niệm thanh tịnh trang nghiêm và tâm Bồ-đề kiên cố, xa lìa tham dục thấy tất cả chư Phật, chê bai sự ưa thích cảnh giới dục lạc, khen ngợi sự thích nghe pháp, xa lìa sự ưa thích thế gian, quán sát về sự ưa thích các pháp trí tuệ, lìa bỏ sự tranh cãi, lo sợ của A-tula, diệt trừ ma phiền não, không còn sợ chết, phát nguyện hàng phục các ma, kiến lập núi pháp vi diệu, giảng nói về cú pháp rộng lớn như núi Tu-di, có thể làm vô lượng hạnh nghiệp cho chúng sinh… những việc như vậy đầy khắp pháp giới.
Từ trên trán của Tỳ-kheo xuất ra vô lượng Phạm thiên, sắc tướng oai nghiêm, thế gian không ai sánh bằng, oai nghi đĩnh đạc, diễn xuất diệu âm tán thán chư Phật và khuyến thỉnh chư Phật thuyết pháp, làm cho chúng sinh đều hoan hỷ, cho đến có thể làm vô lượng hạnh cho chúng sinh đầy khắp cả pháp giới.
Từ trên đầu của Tỳ-kheo xuất ra vô số các chúng Bồ-tát, đủ mọi hình sắc, tướng tốt trang nghiêm, phóng ra vô lượng màn lưới ánh sáng, hiển bày Bố thí ba-la-mật, khen ngợi bố thí, xa lìa bỏn sẻn, không còn tham đắm, trang nghiêm tất cả thế giới, khen ngợi về giới thanh tịnh, không còn giới ác, an lập chúng sinh vào luật nghi Bồ-tát; khen ngợi giới Đại thừa, xuất ra kho tàng công đức đại Bi, giảng nói tất cả các cõi đều như mộng, giảng nói ưa thích năm dục là chẳng phải vị ngon, làm cho chúng sinh an ổn, không còn phiền não, khen ngợi hạnh nghiệp về thân vàng ròng; khen ngợi tâm Từ, xa lìa giết hại, dứt hẳn cõi súc sinh, khen ngợi năng lực nghe nhiều, an lập chúng sinh đứng vững trong lực nhẫn nhục; khen ngợi sự chiếu soi tự tại, xa lìa buông lung, khiến chúng sinh không còn buông lung; khen ngợi Thiền ba-la-mật, tâm được tự tại; diệt trừ tà kiến, khen ngợi chánh kiến, Trí tuệ ba-la-mật, ưa thích trí tự tại, khen ngợi sự tùy thuận theo thế gian, xa lìa sinh tử, thọ sinh tự tại nơi các cõi; khen ngợi nguyện lực tròn đầy, hiển hiện các ánh sáng thần thông, thọ mạng tự tại; khen ngợi tất cả các lực Đà-la-ni, phát khởi lực hạnh nguyện, lực Tam-muội thanh tịnh, thị hiện thọ sinh tự tại, khen ngợi trí tuệ, chiếu soi khắp tất cả căn lành của chúng sinh, phân biệt diễn nói các tâm và hoạt động của tâm, trí chiếu khắp mười Lực; khen ngợi sự tự tại của Nhất thiết chủng trí… những việc như vậy đầy khắp pháp giới.
Từ trên đỉnh đầu của Tỳ-kheo xuất ra trăm ngàn ức phân thân Phật, đầy đủ các tướng tốt trang nghiêm giống như núi vàng chiếu khắp tất cả, phát ra âm thanh vi diệu vang khắp cả pháp giới, hiển hiện vô lượng, vô biên năng lực thần thông tự tại, rưới xuống mây pháp cam lồ khắp tất cả, vì các Bồ-tát ngồi nơi đạo tràng mà rưới xuống mây pháp bình đẳng; vì các Bồ-tát được thọ ký mà rưới xuống mây pháp Phổ môn; vì các Bồ-tát nhẫn nhục mà rưới xuống mây pháp trang nghiêm khắp nơi; vì các Bồ-tát đồng chân mà rưới xuống mây pháp núi kiên cố; vì các Bồ-tát không thoái mà rưới xuống mây pháp kho tàng biển cả; vì các Bồ-tát thành tựu tâm ngay thẳng mà rưới xuống khắp mây pháp cảnh giới; vì các Bồ-tát hành đạo phương tiện mà rưới xuống mây pháp âm thanh về tự tánh của các địa; vì các Bồ-tát thọ sinh mà rưới xuống mây pháp tùy thuận theo thế gian; vì các Bồ-tát ở địa tu hành mà rưới xuống mây pháp nhàm chán; vì các Bồ-tát Trị địa mà rưới xuống mây pháp kho tàng trưởng dưỡng pháp, vì các Bồ-tát mới phát tâm mà rưới xuống mây pháp siêng năng; vì người thực hành theo lòng tin mà rưới xuống mây pháp về pháp môn không cùng tận; vì chúng sinh ở cõi Sắc mà rưới xuống mây pháp bình đẳng không cùng tận; vì cõi trời Đại phạm mà rưới xuống mây pháp kho tàng khắp nơi; vì cõi trời Đại tự tại mà rưới xuống mây pháp phát sinh năng lực; vì các vua ma cõi trời mà rưới xuống mây pháp tâm tràng, vì cõi trời Hóa lạc mà rưới xuống mây pháp về niệm thanh tịnh; vì trời Đâu-suất mà rưới xuống mây pháp ý thanh tịnh; vì cõi trời Dạ-ma mà rưới mây pháp hoan hỷ; vì trời Đế Thích mà rưới mây pháp hư không trang nghiêm; vì vua Dạ-xoa mà rưới mây pháp hoan hỷ; vì vua Càn-thát-bà mà rưới mây pháp hoàn toàn tự tại; vì vua A-tu-la mà rưới mây pháp cảnh giới to lớn, vì vua Ca-lâu-la mà rưới mây pháp thế giới vô lượng; vì vua Khẩn-na-la mà rưới mây pháp trí tuệ thù thắng làm lợi ích chúng sinh; vì vua loài người mà rưới mây pháp không có gì ưa thích; vì các vua Rồng mà rưới mây pháp cờ hoan hỷ; vì vua Ma-hầu-la-già mà rưới mây pháp tịch tĩnh; vì chúng sinh ở địa ngục mà rưới mây pháp trang nghiêm tâm không tán loạn; vì loài súc sinh mà rưới mây pháp trí tuệ; vì cõi vua Diêm-la mà rưới mây pháp không sợ hãi; vì cõi ngạ quỷ mà rưới mây pháp mong cầu sự chân chánh của bậc Thánh, khiến cho tất cả chúng sinh đều hướng về pháp môn của Hiền thánh… những việc như vậy đầy khắp pháp giới.
Nơi mỗi lỗ chân lông của chư Như Lai ấy đều phóng ra vô số màn lưới ánh sáng thanh tịnh, đủ vô số màu sắc tuyệt đẹp, vô số sự trang nghiêm, vô số cảnh giới, những sự việc như vậy đầy khắp pháp giới.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài nhất tâm quán sát Tỳ-kheo Hải Tràng, nhớ nghĩ đến pháp môn Tam-muội ấy, tư duy về cảnh giới không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, tư duy về pháp môn Phổ Môn hiện tại trang nghiêm vô lượng vô tác, trí tuệ quán sát pháp giới trang nghiêm, nương nơi trí Phật, xuất ra năng lực của Bồ-tát kiến lập sức hạnh nguyện của Bồ-tát, làm tăng trưởng các hạnh của Bồ-tát… chánh niệm quán sát như vậy, trải qua một ngày một đêm, cho đến bảy ngày bảy đêm, nửa tháng, một tháng, cho đến hơn sáu tháng, sáu ngày. Sau đó, Tỳ-kheo Hải Tràng mới xuất định.
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài khen là điều chưa từng có, liền chắp tay thưa:
–Thưa Thánh giả, thật là đặc biệt! Tam-muội này sâu xa bậc nhất, Tam-muội này rộng lớn bậc nhất, cảnh giới của Tam-muội này là vô lượng, thần lực tự tại của Tam-muội này không thể nghĩ bàn, Tam-muội này không thể đo lường, Tam-muội này là trí tuệ thanh tịnh sáng suốt, Tam-muội này được trang nghiêm bằng vô số sự trang nghiêm, cảnh giới của Tam-muội này không thể hủy hoại, Tam-muội này không hề thoái chuyển, Tam-muội này chiếu đến tất cả thế giới khắp mười phương, Tam-muội này đầy đủ nghĩa lý phương tiện.
Thưa Đại thánh! Bồ-tát nào nhập vào Tam-muội này thì có thể diệt trừ hết tất cả sự khổ của các cõi địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh, xa lìa các tai nạn, làm cho cõi trời người đều được tịch tĩnh, khiến cho chúng sinh hoan hỷ, thường ưa thích cảnh giới Thiền định sâu xa, nhàm chán pháp hữu vi, vượt hẳn ba cõi, phát tâm Bồ-đề, nuôi lớn nhân duyên công đức trí tuệ, nuôi dưỡng tâm Từ bi vô thượng rộng lớn khắp nơi, sinh khởi lực đại nguyện, chiếu soi đạo Bồ-tát, trang nghiêm trí tuệ và sáu pháp Ba-la-mật, sinh vào cảnh giới Đại thừa rốt ráo, trí tuệ soi sáng khắp nơi, hành theo hạnh Phổ Hiền, đạt được ánh sáng trí tuệ và các địa của Bồ-tát, đầy đủ hạnh nguyện thanh tịnh của hết thảy Bồ-tát, chứng đắc cảnh giới Nhất thiết trí.
Thưa Đại thánh! Tam-muội này tên là gì?
Này thiện nam! Tam-muội này tên là Phổ nhãn xả đắc, lại gọi là Thanh tịnh quang minh Bát-nhã ba-la-mật cảnh giới, lại gọi là Thanh tịnh trang nghiêm phổ môn.
Này thiện nam! Tu tập Trí tuệ ba-la-mật thì chứng đắc Tammuội này. Khi chứng đắc Tam-muội này, liền chứng đắc trăm vạn vô số Tam-muội.
Thưa Đại thánh! Tam-muội này chỉ có cảnh giới công đức như vậy, ngoài ra còn điều gì khác không?
Này thiện nam! Tam-muội này rõ biết tất cả các thế giới không hề chướng ngại, thông suốt tất cả thế giới không chướng ngại, đi đến tất cả thế giới không chướng ngại, trang nghiêm tất cả thế giới không chướng ngại, tu sửa tất cả thế giới không chướng ngại, thanh tịnh tất cả thế giới không chướng ngại, thấy tất cả chư Phật không chướng ngại, quán sát công đức của tất cả chư Phật không chướng ngại, biết được năng lực thần thông tự tại của tất cả chư Phật không chướng ngại, vượt qua biển cả công đức của tất cả chư Phật không chướng ngại, rưới xuống mây pháp vi diệu thanh tịnh của tất cả chư Phật không chướng ngại, thông suốt hết thảy Phật pháp không chướng ngại, đạt được trí vận chuyển bánh xe pháp không thể phá hoại của tất cả chư Phật không chướng ngại, vào tận cội nguồn của biển Đại chúng thanh tịnh của tất cả chư Phật không chướng ngại, tùy thuận thể nhập vào các thế giới khắp mười phương không chướng ngại, tùy thuận quán sát Phật pháp khắp mười phương không chướng ngại, tâm đại Bi ôm lấy chúng sinh khắp mười phương không chướng ngại, tâm đại Bi đầy khắp các thế giới ở mười phương không chướng ngại, thấy tâm chư Phật khắp mười phương không hề nhàm chán, không bị chướng ngại, tùy thuận nhập vào biển cả chúng sinh không chướng ngại, biết rõ biển căn tánh của tất cả chúng sinh không chướng ngại, phân biệt về biển của tất cả chúng sinh không chướng ngại.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Tam-muội Thanh tịnh quang minh Bát-nhã ba-la-mật này, thì làm sao tôi có thể nói được các hạnh rốt ráo của các Đại Bồ-tát. Các vị đều đã thể nhập sâu xa vào biển cả trí tuệ, phân biệt hoàn hảo về pháp giới thanh tịnh, trí tuệ thông đạt tất cả các pháp, ánh sáng vô lượng trí tuệ chiếu khắp tất cả, đạt được ánh sáng tự tại đại Đà-la-ni, tất cả Tam-muội thanh tịnh hoàn toàn, xuất ra hết thảy ánh sáng thần thông tự tại, thể nhập sâu xa vào tất cả biển biện tài không cùng tận, âm thanh như sấm sét, chấn động tất cả các địa, có năng lực cứu giúp tất cả chúng sinh… thì tôi còn không thể nói được sở hành của các vị ấy huống nữa là công đức của các vị ấy, hoặc hiển bày cảnh giới, nói về cảnh giới ấy, nói về pháp môn, biết rõ sự chứa nhóm kho tàng các công đức, giảng nói về chánh đạo ấy, các dòng chảy Tam-muội và trí tuệ bình đẳng của chư vị ấy.
Này thiện nam! Ở phương Nam, có một trú xứ tên là Hải triều, ở đó có khu vườn rừng tên là Phổ trang nghiêm, có Ưu-bà-di tên là Hưu Xả, ông hãy đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để tu đạo Bồtát và làm thanh tịnh đạo Bồ-tát?”
Khi ấy Đồng tử Thiện Tài vô cùng vui mừng, ở chỗ Tỳ-kheo Hải Tràng, ở trong chỗ không kiến cố mà đạt được sự kiên cố, ở trong chỗ không chân thật mà đạt được sự chân thật, thông đạt cảnh giới kho tàng công đức vi diệu, đạt được trí tuệ thanh tịnh sáng suốt, chiếu khắp tất cả, đạt được ánh sáng Tam-muội sâu xa, đạt đến phương tiện giải thoát thanh tịnh, quán sát tất cả các thế giới và các pháp môn thanh tịnh, ánh sáng trí tuệ thanh tịnh chiếu khắp mười phương. Thiện Tài liền cúi đầu đảnh lễ sát chân Tỳ-kheo Hải Tràng, nhiễu quanh vô số vòng, trìu mến chiêm ngưỡng rồi từ tạ đi về phương Nam.
Bấy giờ, chánh niệm tư duy về Tỳ-kheo Hải Tràng, tâm không hề xả bỏ, thích diện kiến không nhàm chán, luyến tiếc âm thanh bậc Thánh, mắt tưởng nhớ đến dung nhan từ ái, Đồng tử Thiện Tài liền chánh niệm tư duy về cảnh giới tâm của Tỳ-kheo, về cảnh giới Tam-muội, cảnh giới hạnh nguyện; chánh niệm tư duy về trí tuệ thanh tịnh sáng suốt, cung kính Thiện tri thức, hướng đến Thiện tri thức, nhớ nghĩ lời dạy của Thiện tri thức, khởi tâm cung kính Thiện tri thức. Thiện Tài lại nghĩ: “Nhờ Thiện tri thức mà ta được thấy chư Phật, Thiện tri thức đã chỉ bày, hiển hiện tất cả Phật pháp, Thiện tri thức là pháp đặc biệt, khiến cho mọi người được thấy Phật pháp, Thiện tri thức là mắt sáng thanh tịnh khiến cho mọi người thấy chư Phật như hư không, Thiện tri thức là bờ bến lành khiến cho mọi người đạt được tận đáy ao hoa của Phật, rồi dần đi về phương Nam.”
Đến trụ xứ Hải triều, Thiện Tài thấy khu vườn rừng Phổ trang nghiêm có tường rào bằng bảy báu chung quanh, các loại cây quý báu xếp thẳng hàng trang nghiêm, tất cả những cây có hoa đều tưới hoa xuống khắp mặt đất như mây, cây thơm ngào ngạt xông khắp mười phương, cây có chuỗi hoa thì rũ chuỗi hoa báu xuống như mưa báu, trang nghiêm khắp nơi, các cây y báu che trùm khắp tất cả, các cây âm nhạc phát ra âm nhạc vi diệu, trang nghiêm bằng đủ loại châu báu như vậy. Trong khu vườn rừng này có một vạn giảng đường được làm bằng các loại báu, một vạn lâu đài lợp bằng vàng Diêmphù-đàn, một vạn cung điện trang hoàng bằng kho báu Tỳ-lô-giá-na, một vạn ao tắm bằng các loại báu, lan can bảy báu bao quanh, nước tám công đức lắng trong tràn đầy, cát bằng vàng Diêm-phù-đàn và ngọc báu Tịnh thủy khắp đáy ao, thềm báu bốn phía trang nghiêm bằng phẳng, cây báu Đa-la thẳng hàng bao quanh, vịt trời, chim nhạn, uyên ương, chim công, chim phượng, và nhiều loài chim khác nhảy nhót hót vang, tiếng rất hòa nhã, lưới vàng giăng bủa, gió thổi tự nhiên, phát ra âm thanh vi diệu, có những màn báu và cây báu vây quanh, vô số cờ báu thù thắng, phóng ánh sáng lớn chiếu đến hàng trăm do-tuần trăm vạn ao hình cong có bùn bằng Chiên-đàn đen ngưng đọng dưới đáy, hoa sen báu nở khắp trong ao, từ hoa sen ấy phóng ra ánh sáng lớn chiếu đến khắp nơi.
Trong khu vườn rừng kia có cung điện tên là Trang nghiêm
tràng hải tạng, đất bằng báu quý giá, cột bằng ngọc báu lưu ly, trang nghiêm thù thắng, rộng lớn nguy nga giống như núi vàng, chúng sinh được thấy thảy đều hoan hỷ. Trong ấy lại có vô số ngọc báu ma-ni trong suốt, chiếu soi khắp tất cả, tỏa hương thơm tự nhiên như: hương tướng sáng, hương thơm thượng hạng, hương giác ngộ… Bày ra các loại tòa báu như: tòa kho tàng hoa sen, tòa kho tàng chiếu khắp các phương, tòa kho tàng thanh tịnh sáng suốt, tòa kho tàng chúng sinh ưa thích, tòa kho tàng sư tử, tòa kho tàng báu Ly cấu, tòa kho tàng không thể nghĩ bàn, tòa kho tàng ngọc báu ma-ni Phổ môn, tòa kho tàng ánh sáng trang nghiêm, tòa kho tàng biển cả, tòa kho tàng Sư tử kim cang… vô lượng cửa sổ được trang hoàng bằng báu hảo hạng. Lại giăng một vạn màn báu đẹp đẽ như: Màn vải báu, màn hoa báu vi diệu, màn cành cây báu, màn báu ma-ni, màn bằng vàng, màn trang nghiêm, màn hương thơm, màn an lạc, màn vua rồng tự tại, màn chúa Ngựa, màn báu trang nghiêm của trời Đế Thích. Lại giăng một vạn lưới báu ở phía trên như: Lưới chuông bằng vàng, lưới lọng ngọc báu, lưới các hình tượng báu, lưới kho tàng châu báu biển cả, lưới ngọc báu lưu ly xanh, lưới Sư tử hống, lưới ngọc ma-ni nguyệt, lưới Hương tượng, lưới các núi báu, lưới vua báu… có một vạn ánh sáng chiếu khắp thế giới như: ánh sáng ngọc Dạ quang, ánh sáng trong suốt của ngọc báu Nhật tạng, ánh sáng ngọc báu Nguyệt tràng, ánh sáng ngọc Hương diêm, ánh sáng ngọc báu Diệu tạng, ánh sáng ngọc Bát-đàm-ma, ánh sáng trong suốt của ngọc báu Dạ quang, ánh sáng trong suốt của ngọc báu Đại đăng… Ánh sáng của những ngọc báu ấy chiếu sáng khắp nơi. Lại phát ra mười loại ánh chớp có hương thơm, rười xuống mười loại mây hơn hẳn cõi trời như: Mười loại mây Chiênđàn đen, mười loại mây Mạn-đà-la, mười loại mây trang nghiêm, mười loại mây vòng hoa, mười loại mây vải đủ màu sắc, mười loại mây báu, mười loại mây Thiên tử, mười loại mây Thiên nữ, mười loại mây Bồ-tát… thường thích nghe pháp.
Bấy giờ, Ưu-bà-di Hưu Xả ngồi nơi tòa kho tàng sắc vàng ròng, được trang hoàng bằng ngọc báu Hải tạng, lưới báu che thân, trang sức bằng chuỗi ngọc anh lạc đẹp hơn cõi trời, trên đầu trang sức bằng lưới ngọc, ngọc báu Sư tử, vô lượng ngọc báu Như ý trong suốt trang nghiêm nơi thân, vô lượng ức chúng sinh chắp tay cung kính vây quanh.
Phương Đông có vô lượng chúng sinh như: Các vua Phạm thiên, Phạm chúng, Đại Phạm, Phạm phụ, vua trời Tha hóa tự tại… cho đến Nhân phi nhân và tất cả các vị vua đều đến nơi ấy. Phương Nam, Tây, Bắc, bốn góc, phương Trên và phương Dưới cũng vậy.
Người nào được thấy Ưu-bà-di này thì tất cả bệnh khổ của người ấy đều được tiêu diệt, tâm được thanh tịnh, không còn nhơ uế, nhổ mũi tên tà kiến, không còn chướng ngại, làm thanh tịnh Địa không chướng ngại luôn nuôi dưỡng căn lành nơi các Địa này, thành tựu phương tiện về các căn, nắm giữ Nhất thiết trí, tất cả các pháp môn Đà-la-ni, tất cả các pháp môn Tam-muội… thảy đều hiện hữu, phát khởi tất cả các pháp môn về nguyện, thông đạt tất cả các pháp môn về hạnh, xuất ra hết thảy pháp môn thanh tịnh, tâm vị ấy rộng lớn, hiển hiện hết thảy thần thông, được thân không ngăn ngại, đến khắp mọi nơi.
Bấy giờ, đi vào vườn Phổ trang nghiêm, nhìn khắp nơi, thấy Ưu-bà-di Hưu Xả ngồi nơi tòa vàng, Đồng tử Thiện Tài liền đến nơi ấy, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Ưu-bà-di, nhiễu quanh vô số vòng, thưa:
–Thưa Đại thánh! Tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác mà chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu đạo Bồ-tát. Cúi xin Đại thánh giảng nói đầy đủ cho tôi.
Ưu-bà-di đáp:
–Này thiện nam! Tôi chỉ chứng đắc một pháp môn, nếu ai được thấy, nghe, nhớ nghĩ, hiểu biết, gần gũi tôi thì chẳng uổng công, này thiện nam, nếu có chúng sinh không gieo trồng căn lành, không gần gũi Thiện tri thức, không được chư Phật gia hộ thì những chúng sinh ấy không thể thấy tôi.
Này thiện nam! Chúng sinh nào được thấy tôi thì người ấy không thoái chuyển nơi đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Chư Phật ở phương Đông thường đến chỗ tôi, ngự trên tòa báu Sư tử, giảng nói pháp cho tôi. Tất cả chư Phật ở phương Nam, Tây, Bắc, bốn góc, phương Trên và phương Dưới cũng đều đến chỗ tôi, ngự trên tòa báu Sư tử để giảng pháp cho tôi.
Này thiện nam! Tôi thường gặp chư Phật và Bồ-tát, không lúc nào rời xa.
Này thiện nam! Trong đại chúng của tôi có tám vạn bốn ngàn ức Bồ-tát đều cùng hạnh với tôi, đối với đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác không hề thoái chuyển, tất cả chúng hội trong vườn Phổ trang nghiêm cũng không thoái chuyển nơi đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Thiện Tài thưa:
–Thưa Đại thánh! Đại thánh phát tâm Bồ-đề đã bao lâu rồi?
Ưu-bà-di đáp.
–Này thiện nam! Nhớ về thuở quá khứ, ở chỗ Phật Định Quang, tôi đã xuất gia cầu đạo thanh tịnh, tu phạm hạnh, cung kính cúng dường, nghe pháp thọ trì, rồi đến chỗ Đức Phật Ly Cấu để xuất gia cầu đạo thanh tịnh, tu hành phạm hạnh, cung kính cúng dường, nghe pháp rồi thọ trì; lại đến chỗ Phật Diệu Tràng, Phật Diệu Đức, Phật Công Đức Tạng, Phật Tỳ-lô-giá-na, Phật Phổ Nhãn, Phật Phạm Thọ, Phật Tự Tại, Phật Thiện Thiên.
Này thiện nam! Tôi đã ở chỗ chư Phật nhiều như số cát trong ba mươi sáu sông Hằng để xuất gia cầu đạo thanh tịnh, tu hành phạm hạnh, cung kính cúng dường, nghe pháp rồi thọ trì, thông đạt tất cả trí tuệ của chư Phật, tâm mới phát của Bồ-tát đầy khắp pháp giới, dùng đại Bi vô lượng để giáo hóa chúng sinh, phát khởi vô lượng đại nguyện của Bồ-tát, cùng tận khắp pháp giới ở mười phương. Tôi dùng vô lượng đại Bi che trùm khắp chúng sinh, ở trong tất cả các kiếp nơi hết thảy chư Phật luôn tu tập vô lượng hạnh nguyện, vô lượng lực Tam-muội của Bồ-tát, không bỏ cũng chẳng thoái chuyển đạo chân chánh của Bồ-tát, vô lượng năng lực trí tuệ thanh tịnh của Bồ-tát, dùng chánh niệm phương tiện chiếu soi cả ba đời, vô lượng năng lực ánh sáng thần thông của Bồ-tát biến khắp tất cả các lưới thế gian, dùng vô lượng năng lực biện tài của Bồ-tát để có thể dùng một lời nói làm cho tất cả chúng sinh đều hoan hỷ.
Này thiện nam! Tôi được vô lượng thần lực tự tại của Bồ-tát,
có thể dùng một thân ở đầy khắp tất cả các cõi nước.
Thiện Tài thưa:
–Thưa Đại thánh! Bao lâu nữa Đại thánh sẽ chứng đắc Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác?
Ưu-bà-di đáp:
–Này thiện nam! Bồ-tát không vì giáo hóa một chúng sinh mà phát tâm Bồ-đề, không vì giáo hóa trăm chúng sinh cho đến không vì giáo hóa vô số chúng sinh mà phát tâm Bồ-đề, nói cho đến số lượng a-tăng-kỳ, không vì giáo hóa chúng sinh trong một thế giới mà phát tâm Bồ-đề, cho đến không vì giáo hóa chúng sinh trong vô số thế giới mà phát tâm Bồ-đề; không vì giáo hóa chúng sinh nhiều như vô số bụi trần trong cõi Diêm-phù-đề, không vì giáo hóa chúng sinh nhiều như số bụi trần trong tam thiên đại thiên thế giới, cho đến không vì giáo hóa chúng sinh nhiều như số bụi trần trong vô số tam thiên đại thiên thế giới mà phát tâm Bồ-đề. Bồ-tát không vì cung kính cúng dường một Đức Như Lai mà phát tâm Bồ-đề, cho đến không vì cung kính cúng dường vô số chư Như Lai mà phát tâm Bồ-đề. Bồ-tát không vì thanh tịnh một cõi mà phát tâm Bồ-đề cho đến không vì thanh tịnh vô số cõi mà phát tâm Bồ-đề. Bồ-tát không vì thanh tịnh các cõi nhiều như số bụi trần trong cõi Diêmphù-đề mà phát tâm Bồ-đề, cho đến không vì thanh tịnh các cõi nhiều như số bụi trần trong vô số tam thiên đại thiên thế giới mà phát tâm Bồ-đề. Bồ-tát không vì hộ trì giáo pháp của một Đức Phật mà phát tâm Bồ-đề… (giảng nói như trên).
Bồ-tát không vì thực hành xong một hạnh nguyện mà phát tâm Bồ-đề, không vì trang nghiêm một cõi nước, không vì biết quyến thuộc của một Đức Phật không vì giữ gìn pháp của một Đức Phật, không vì biết biển tâm của một chúng sinh, không vì biết biển căn tánh của một chúng sinh, không vì biết thứ lớp thành, hoại của các kiếp trong một thế giới, không vì biết tập khí phiền não của một chúng sinh, không vì đoạn dứt phiền não của một chúng sinh, không vì đạt đầy đủ hạnh của một chúng sinh mà phát tâm Bồ-đề, mà vì muốn giáo hóa tất cả chúng sinh nên phát tâm Bồ-đề.
Bồ-tát muốn cung kính cúng dường hết thảy chư Phật, muốn
trang nghiêm tất cả cõi Phật, muốn giữ gìn ghi nhận và thọ trì pháp của hết thảy chư Phật, muốn hoàn thành đầy đủ hết thảy đại nguyện, muốn biết quyến thuộc của tất cả chư Phật, muốn biết biển tâm của tất cả chúng sinh, muốn biết tâm và sự tạo tác của tâm của tất cả chúng sinh muốn biết bánh xe căn tánh của tất cả chúng sinh, muốn biết thứ lớp thành hoại về tất cả kiếp số của hết thảy thế giới, muốn biết tập khí phiền não của tất cả chúng sinh, muốn đoạn trừ phiền não của tất cả chúng sinh, muốn đầy đủ các hạnh của tất cả chúng sinh nên phát tâm Bồ-đề.
Này thiện nam! Nói tóm lược có trăm, vạn ức pháp môn phương tiện của Bồ-tát như vậy, Bồ-tát nên thông đạt rõ ràng, tùy thuận theo trí tuệ, tu tập trọn vẹn các hạnh của Bồ-tát, làm thanh tịnh hết thảy cõi Phật, tâm không điên đảo.
Này thiện nam! Do đó, tôi phát nguyện làm thanh tịnh tất cả các cõi xong thì mới mãn nguyện, đoạn trừ hết các tập khí phiền não của tất cả chúng sinh thì tôi mới mãn nguyện.
Đồng tử thưa:
–Thưa Đại thánh! Pháp môn này tên là gì?
Này thiện nam! Pháp môn này tên là Ly ưu an ổn tràng. Tôi chỉ biết pháp môn này, còn tâm của các Đại Bồ-tát như biển, có thể dung chứa pháp của hết thảy chư Phật thì làm sao tôi có thể biết được công hạnh của chư vị ấy. Tâm của các Bồ-tát kiên cố ngay thẳng như núi Tu-di; các Đại Bồ-tát là vị thuốc hay, người nào được thấy thì được tiêu trừ phiền não; các Đại Bồ-tát là mặt trời trong sáng, diệt trừ hết thảy các tối tăm ngu si của chúng sinh; các Đại Bồtát là đại địa, có khả năng giữ gìn và nâng đỡ tất cả chúng sinh; các Đại Bồ-tát là ngọn gió trí tuệ, nuôi lớn thật nghĩa của tất cả chúng sinh; các Đại Bồ-tát là bậc tự tại, dùng ánh sáng trí tuệ thanh tịnh chiếu soi khắp nơi; các Đại Bồ-tát là mây hoan hỷ, tùy theo sự ứng hợp của chúng sinh mà rưới xuống pháp cam lồ; các Đại Bồ-tát là trăng sáng, phóng ra các lưới ánh sáng công đức; các Đại Bồ-tát là trời Đế Thích, có năng lực bảo hộ tất cả chúng sinh… thì làm sao tôi có thể biết được công hạnh của chư vị ấy.
Này thiện nam! Phương Nam này có một cõi nước tên là Hải
triều, ở đó có vị Tiên tên là Tỳ-mục-đa-la, có thể giảng nói hoàn hảo các công hạnh của Bồ-tát, ông hãy đến đó để hỏi.
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài đảnh lễ dưới chân Ưu-bà-di, nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng không rời mắt, nước mắt lưng tròng rồi chánh niệm tư duy: Chứng đắc Bồ-đề là khó, gặp Thiện tri thức là khó, sống chung với Thượng nhân là khó, đạt được căn tánh của Bồ-tát là khó, đầy đủ tâm ngay thẳng của Bồ-tát là khó, gặp Thiện tri thức cùng chí hướng là khó, quán sát sự chân thật là khó, giáo hóa đúng như pháp là khó, sinh khởi tâm thù thắng là khó, nhớ nghĩ về Nhất thiết trí là khó, tăng trưởng ánh sáng pháp là khó. Suy nghĩ như vậy rồi, Thiện Tài liền từ tạ đi về phương Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài tùy thuận tư duy theo lời dạy chân chánh của Bồ-tát, tâm thấy chư Phật, tâm ưa thích Bồ-đề, tâm phát khởi tăng trưởng đại nguyện, tâm chiếu soi tất cả các pháp khắp mười phương, tâm thấy thật tướng của pháp, tâm bao trùm hết tất cả, không hề tán loạn, tâm trí tuệ thanh tịnh, quán sát khắp pháp giới, diệt trừ hết tối tăm ngu si, tâm ngay thẳng thanh tịnh không còn chướng ngại, tâm có thể thu phục tất cả các ma, rồi dần dần đi đến nước Hải triều. Đồng tử tìm vị tiên Tỳ-mục-đa-la khắp nơi, thấy một khu rừng lớn, có vô số cây trang nghiêm, lá bằng báu che phủ, hoa quả sum suê, cây bằng báu rưới xuống các loại báu khắp mặt đất, những cây Chiên-đàn lớn bao quanh thẳng hàng các cây trầm thủy thường tỏa hương thơm, những cây Ni-câu-luật và Diêm-phù-đàn mưa xuống quả ngọt ngào, trang nghiêm bằng hoa Ưu-bát-la, Bát-đàm-ma và hoa Phân-đà-lợi. Khi ấy, thấy vị Tiên đang ở trong khu rừng đó, mặc y phục bằng vỏ cây, ngồi trên tòa kết bằng cỏ, có một vạn vị Tiên quyến thuộc, như rừng Chiên-đàn được bao bọc bằng Chiên-đàn. Thiện Tài liền đi đến kính lễ sát đất, nhớ nghĩ: “Thiện tri thức có thể mở bày pháp môn Nhất thiết chủng trí cho ta; Thiện tri thức hiển hiện đạo chân thật; Thiện tri thức có thể đưa ta đến địa Nhất thiết trí; Thiện tri thức thắp sáng ánh đèn báu trí tuệ, ánh sáng trí tuệ thanh tịnh sáng suốt, làm tăng trưởng ánh sáng trí tuệ khắp mười phương; Thiện tri thức là con đường dẫn đến kho tàng Nhất thiết trí không cùng tận; Thiện tri thức là ngọn đèn chiếu soi đến cảnh giới Nhất thiết trí; Thiện tri thức là cây cầu để vượt qua sinh tử; Thiện tri thức là chiếc lọng, phát khởi năng lực đại từ, che khắp tất cả; Thiện tri thức là ánh sáng chân thật, chiếu soi khắp thật tướng của tất cả các pháp, Thiện tri thức là thủy triều, đầy đủ tâm đại Bi.”
Nghĩ như vậy rồi, Thiện Tài nhiễu quanh vị Tiên vô số vòng, chắp tay thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu đạo Bồ-tát.
Khi ấy, quán sát khắp đại chúng, vị Tiên nói:
–Các ông nên biết, Đồng tử này đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, ban bố sự không sợ hãi cho tất cả chúng sinh, làm lợi ích chúng sinh, hướng đến biển trí sâu xa, muốn uống tất cả mưa pháp của chư Phật, muốn biết tận cùng đáy biển tất cả pháp, muốn thành tựu biển cả trí tuệ ở thế gian, muốn phát khởi mây đại Bi rộng lớn, muốn rưới xuống mưa pháp cam lồ, muốn xuất hiện ánh trăng trí tuệ thanh tịnh sáng suốt ở thế gian, muốn diệt trừ các tối tăm phiền não ở thế gian, muốn tăng trưởng căn lành khắp tất cả chúng sinh.
Bấy giờ, trong đại chúng, mỗi người đều dùng vô số hoa sắc vàng ròng tuyệt đẹp, hương thơm ngào ngạt rải lên Đồng tử, rồi cúi đầu đảnh lễ sát đất, cung kính nhiễu quanh thưa:
–Đồng tử này sẽ cứu giúp tất cả chúng sinh chấm dứt ba đường ác, lìa hẳn cõi Diêm-la và tất cả các tai nạn, làm khô cạn biển ái dục, diệt trừ hết khổ ấm, xa lìa tăm tối ngu si, chặt đứt sự trói buộc của tham ái, có thể lên dãy núi công đức Kim cang, mà kiến lập trí tuệ như núi Tu-di ở thế gian, xuất hiện mặt trời trí tuệ thanh tịnh nơi thế gian, hiển hiện các pháp hết thảy căn lành, chỉ dạy cho thế gian thấy rõ thiện, ác.
Vi Tiên bảo đại chúng:
–Người nào có thể phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác thì đạt được Nhất thiết trí, làm thanh tịnh các địa công đức của tất cả chư Phật.
Vị Tiên bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Vô hoại tràng trí tuệ của Bồ-tát.
Thiện Tài thưa:
–Thưa Đại thánh! Cảnh giới của pháp môn ấy như thế nào?
Khi ấy, vị Tiên liền duỗi cánh tay phải xoa đầu Thiện Tài, xoa đầu xong liền nắm tay Thiện Tài, lập tức Thiện Tài thấy thân mình ở chỗ chư Phật nhiều như số bụi trần trong mười cõi Phật khắp mười phương, thấy chư Phật ấy tướng hảo trang nghiêm, cõi nước được trang hoàng bằng vô số châu báu, lại thấy biển cả quyến thuộc của chư Phật, thảy đều nghe pháp, tin nhận và thọ trì không sót một câu, một nghĩa, phân biệt, giữ gìn bánh xe chánh pháp, thọ trì mây các pháp, đạt được đại nguyện của Phật, tu hành thanh tịnh các lực, hạnh nguyện thanh tịnh, thành tựu trọn vẹn kho tàng công đức, lại thấy chư Phật ấy tùy thuận, giáo hóa ứng hợp cho tất cả chúng sinh, thấy lưới ánh sáng to lớn hoàn toàn thanh tịnh của tất cả chư Phật, thấy ánh sáng trí tuệ tùy thuận không chướng ngại, năng lực trọn vẹn của chư Phật, hoặc thấy mình ở chỗ một Đức Phật trải qua một ngày một đêm, hoặc lại thấy mình ở chỗ các Đức Phật khác, trải qua bảy ngày bảy đêm, lần lượt như vậy ở chỗ chư Phật khác hoặc nửa tháng, một tháng, một năm, trăm năm, ngàn năm hoặc trăm ức vô số năm hoặc nửa kiếp, một kiếp trăm kiếp ngàn kiếp, trăm ngàn kiếp hoặc trăm ức vô số kiếp cho đến vô lượng, vô số kiếp, hoặc số kiếp nhiều như số bụi trần trong cõi Diêm-phù-đề cho đến số kiếp nhiều như số bụi trần trong vô số thế giới.
Bấy giờ, nhờ pháp môn Vô hoại tràng trí tuệ chiếu đến, nên Thiện Tài đạt được Tam-muội Kho tàng thanh tịnh sáng suốt; nhờ ánh sáng pháp môn Tam-muội Vô tận chiếu đến nên đạt được ánh sáng Đà-la-ni ở khắp tất cả các phương; nhờ pháp môn ánh sáng Kim cang viên mãn chiếu đến nên đạt được Tam-muội Phân biệt trí tuệ lâu các; nhờ pháp môn Trụ bình địa trang nghiêm Pháp tạng Bát-nhã ba-la-mật tinh tấn chiếu đến nên đạt được ánh sáng Tammuội Hư không tạng; nhờ ánh sáng Tam-muội Nhất thiết chư Phật pháp luân chiếu đến nên đạt được ánh sáng trí tuệ không cùng tận, trọn vẹn cả ba đời.
Khi ấy, vị Tiên liền buông tay Thiện Tài, Thiện Tài thấy mình trở lại chỗ cũ. Vị Tiên hỏi:
–Ông còn nhớ chứ?
Thiện Tài đáp:
–Đúng vậy, thưa Đại thánh! Đó là nhờ năng lực của Thiện tri thức.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Vô hoại tràng trí tuệ của Bồ-tát thì làm sao tôi có thể biết được công hạnh của các Đại Bồ-tát. Chư vị ấy đều đã chứng đắc Tam-muội tự tại của tất cả chúng sinh, đối với mọi thời gian đều luôn luôn tự tại, hiển hiện trí tuệ không cùng tận của chư Phật, chứng đắc ngọn đèn trí tuệ thanh tịnh trang nghiêm của hết thảy chư Phật, trong một niệm thông đạt sự việc của ba đời, thị hiện thân trí tuệ thanh tịnh trong tất cả thế gian, đầy khắp pháp giới, tùy theo sự ứng hợp của chúng sinh mà hiện ra ở trước mặt họ, thông đạt sự tạo tác của tất cả chúng sinh, thanh tịnh trọn vẹn ai cũng mến ưa… Tôi làm sao có thể biết được công hạnh của chư vị Bồ-tát như: Hạnh nguyện công đức thù thắng, trang nghiêm cõi Phật, khéo quán sát các kiểu dẫn động của lý luận, của cảnh giới trí tuệ, Tam-muội sâu xa, năng lực thần thông tự tại, cảnh giới giải thoát, thần thông tự tại, âm thanh Pháp thân, trí tuệ rốt ráo… các sự việc như vậy chẳng phải cảnh giới của tôi.
Này thiện nam! Về phương Nam có nước tên là Tấn cầu có vị Bà-la-môn tên là Phương Tiện Mạn, ông hãy đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để hướng đến đạo Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài vô cùng vui mừng, cung kính đảnh lễ vị Tiên, nhiễu quanh vô số vòng, ân cần chiêm ngưỡng rồi từ tạ đi về phương Nam.
Bấy giờ, nhờ ánh sáng pháp môn Vô hoại tràng trí tuệ chiếu đến nên Thiện Tài đạt được thần lực tự tại không thể nghĩ bàn của chư Phật, biết rõ pháp môn không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, lại nhờ trí tuệ của Tam-muội không thể nghĩ bàn của Bồ-tát chiếu đến tâm nên Thiện Tài đạt được ánh sáng Tam-muội tất cả thời, đạt được ánh sáng cảnh giới Tam-muội tất cả tướng, đạt được trí thanh tịnh, sáng suốt, khiến tất cả chúng sinh đều đạt được sự thù thắng, đạt được pháp môn Đến khắp tất cả các cõi, tùy thuận theo hạnh thế gian, tâm không phân biệt; nhờ ánh sáng trí tuệ thanh tịnh chiếu khắp các cảnh giới nên đạt được Kho tàng nhẫn nhục thanh tịnh sáng suốt của tất cả hàng Thanh văn đạt được pháp Nhẫn vô sinh biết thật tướng các pháp, thường hành hạnh Bồ-tát không bỏ tâm Bồ-tát, tăng trưởng tâm Nhất thiết chủng trí, đạt được ánh sáng của mười Lực chiếu khắp tất cả, ưa thích pháp âm vi diệu tâm không nhàm chán, như lời dạy mà tu hành thể nhập vào Nhất thiết chủng trí và cảnh giới Nhất thiết trí rốt ráo, thị hiện vô lượng tâm trang nghiêm của Bồ-tát, đầy đủ đại nguyện thanh tịnh của Bồ-tát, trong khoảng một niệm đến khắp lưới cõi của tất cả chư Phật, giáo hóa thuần thục vô lượng biển chúng sinh tâm không hề mỏi mệt, thấy cảnh giới vô lượng công hạnh của Bồ-tát, thấy rõ tất cả thế gian, thấy hết thảy sự trang nghiêm nơi các cõi của chư Phật, trong cảnh giới rất nhỏ, có thể an trí vào vô lượng thế giới, lại có thể thấy hết thảy sự trang nghiêm nơi cõi ấy, thông đạt tất cả các lời giảng dạy về giáo pháp trong vô lượng thế giới, lại biết sự tham dục của vô lượng chúng sinh, biết vô lượng sự tạo tác của các chúng sinh, dùng vô lượng phương tiện để giáo hóa chúng sinh, biết rõ tất cả các phương để tùy theo nơi mà giáo hóa thích hợp cho chúng sinh, nhớ nghĩ Thiện tri thức, Thiện Tài dần dần đến nước Tấn cầu, tìm vị Bà-la-môn ấy khắp nơi.
Khi ấy, vị Bà-la-môn đang tu hành khổ hạnh để cầu Nhất thiết trí, bốn phía lửa bùng cháy như núi lớn, ở giữa có núi đao sừng sững, từ trên ngọn núi, vị Bà-la-môn nhảy vào đống lửa. Bấy giờ, Thiện Tài đến chỗ Bà-la-môn, cúi đầu sinh, lão, bệnh, tử sát đất chắp tay thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu tập đạo Bồ-tát. Cúi xin Đại thánh giảng nói cho tôi.
Bà-la-môn đáp:
–Này thiện nam! Nếu ông có thể lên núi đao này rồi nhảy vào
đống lửa thì ông sẽ được thanh tịnh các hạnh của Bồ-tát.
Thiện Tài liền nghĩ: “Được thân người là khó, xa lìa các tai nạn là khó, không có tai nạn là khó, đạt pháp thanh tịnh là khó, gặp đời có Phật là khó, đầy đủ các căn là khó, nghe pháp của Phật là khó, gặp Thiện tri thức là khó, gặp bạn cùng tu là khó, được nghe chánh pháp là khó, được chánh mạng là khó, thuận theo chánh pháp là khó, phải chăng đây là ma hoặc bị ma sai xử, không phải Thiện tri thức mà hiện tướng Thiện tri thức, phải chăng đây là ác Bồ-tát làm chướng ngại mạng sống chướng ngại căn lành, chướng ngại Nhất thiết chủng trí của ta, đây chẳng phải là giáo lý các pháp mà là con đường hiểm ác, làm cho ta lìa bỏ hết thảy Phật pháp như pháp môn Nhất thiết chủng trí…”
Khi Thiện Tài nghĩ như vậy, ở trong hư không có mười vạn Phạm thiên thưa:
–Thưa Thiện nam, chớ nghĩ như vậy! Vị Đại thánh này có đầy đủ ánh sáng trí tuệ Kim cang siêng năng không hề thoái chuyển biết rõ cùng tận tất cả các cảnh giới, muốn làm khô cạn biển cả tham ái của tất cả chúng sinh, muốn xét tan tất cả các lưới tà kiến, muốn thiêu đốt hết phiền não của tất cả chúng sinh, diệt trừ ngu tối chiếu sáng khắp tất cả khiến cho tất cả chúng sinh xa lìa đường hiểm sinh tử, diệt trừ ngu si tối tăm trong ba đời, phóng ánh sáng thanh tịnh chiếu soi khắp nơi.
Khi ấy, các trời tà kiến như Phạm thiên, trời tại Tự tại, trời Chúng sinh chủ đều cho rằng: “Chúng tôi tạo ra chúng sinh, chúng tôi là tối trong tất cả thế gian, chúng tôi là hơn hết, chúng tôi là bậc nhất.”
Các vị trời này thấy vị Bà-la-môn tu hành khổ hạnh, năm thứ lửa nóng đốt thân, thấy như vậy rồi, không ai còn thích vị ngon nơi thiền định, tất cả đều đến đây. Vị Bà-la-môn liền dùng thần lực tự tại để thuyết pháp, khiến họ diệt trừ tà kiến, không còn tâm chấp ngã, phát khởi lòng Từ bi ngăn che khắp chúng sinh, tăng trưởng tâm Bồ-đề ngay thẳng, khai mở bốn loại đạo lý, cầu Pháp thân Phật, tùy theo sự ứng hợp mà thị hiện để giáo hóa, nghe hết thảy pháp âm vi diệu của Phật không chướng ngại.
Lại có một vạn ma ở trên hư không, dùng đủ loại hoa báu mani rải trên Bà-la-môn rồi bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Nhờ năng lực tu khổ hạnh nên vị Bà-la-môn này phóng ánh sáng lớn làm cho những vật dụng trang hoàng ở cung điện chúng tôi đều như đống mực. Chúng tôi không còn thích nữa, liền cùng với vô lượng chư Thiên, Thiên nữ và hết thảy quyến thuộc vây quanh, đều đến nơi này. Vị Bà-la-môn thuyết pháp cho chúng tôi, nên tất cả đều không thoái chuyển nơi đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Lại có một vạn chư Thiên ở trời Tha hóa tự tại, ở trong hư không, mỗi vị đều đem hoa cõi trời đến cung kính cúng dường vị Bàla-môn, rồi nói:
–Này thiện nam! Nhờ năng lực tu khổ hạnh nên vị Bà-la-môn này phóng ánh sáng lớn, khiến những vật dụng trang hoàng ở cung điện chúng tôi đều như đống mực, chúng tôi không còn thích nữa, liền cùng với quyến thuộc đến đây. Vị Bà-la-môn thuyết pháp cho chúng tôi, khiến tâm chúng tôi được tự tại, tự tại trong phiền não, tự tại trong sự thọ sinh, tự tại diệt trừ chướng ngại, tự tại đối với tất cả Tam-muội, tự tại đối với vật dụng trang nghiêm, tự tại trong mạng sống, cho đến làm cho chúng tôi được tự tại trong tất cả Phật pháp.
Lại có một vạn chư Thiên trời Hóa tự tại ở trong hư không, dùng âm nhạc cõi trời, cung kính cúng dường vị Bà-la-môn, rồi nói:
–Này thiện nam! Lúc năm thứ lửa đốt thân, vị Bà-la-môn này phóng ánh sáng lớn chiếu đến cung điện và các vật dụng trang nghiêm của chúng tôi, làm cho chúng tôi không còn ưa thích năm dục, không còn tìm cầu dục lạc, thân tâm nhẹ nhàng, liền cùng quyến thuộc đến đây, vị Bà-la-môn này đã thuyết pháp, làm cho tâm chúng tôi thanh tịnh, tâm trong sáng, tâm được thuần thiện, tâm nhẹ nhàng, tâm hoan hỷ, cho đến đạt được mười Lực thanh tịnh, lìa hẳn sinh tử, hiển hiện thân vô lượng thanh tịnh, cho đến đạt được Pháp thân thanh tịnh của Phật, miệng thanh tịnh, âm thanh vi diệu lan tỏa khắp nơi không hề chướng ngại, cho đến đạt được Nhất thiết trí.
Lại có một vạn chư Thiên cõi Đâu-suất cùng với quyến thuộc ở
trong hư không, rưới xuống đủ loại mây hương bột để cung kính cúng dường vị Bà-la-môn, rồi nói:
–Này thiện nam! Lúc năm thứ lửa đốt thân vị Bà-la-môn này, chúng tôi không còn ưa thích cung điện của mình, trong khoảnh khắc liền đến đây, được vị Bà-la-môn này giảng nói pháp không chấp trước, chúng tôi liền ít muốn, biết đủ, tăng trưởng căn lành, phát tâm Bồ-đề, cho đến viên mãn tất cả Phật pháp.
Lại một vạn chư Thiên ở trời Ba mươi ba và A-tu-la cùng với quyến thuộc đều ở trong hư không, rưới xuống mây hoa Mạn-đà-la, mây hoa Ma-ha mạn-đà-la, để cung kính cúng dường vị Bà-la-môn, rồi nói:
–Này thiện nam! Lúc năm thứ lửa đốt thân vị Bà-la-môn này, chúng tôi không còn mảy may tham đắm những thú vui cõi trời, thảy đều đến đây, được vị Bà-la-môn này thuyết pháp, chúng tôi liền xa lìa tham dục, cho đến giảng nói pháp vô thường dời đổi không dừng, khiến chúng tôi đoạn trừ tất cả sự buông lung, kiêu mạn và phát khởi tăng trưởng tâm Bồ-đề.
Lại nữa, này thiện nam! Khi chúng tôi thấy vị Bà-la-môn này thì đỉnh núi Tu-di chấn động sáu cách. Lúc ấy, chúng tôi rất sợ hãi, chuyên cầu Nhất thiết trí.
Lại có một vạn đại Long vương như Long vương Y-na-hàn-đà, Nan-đà và Bạt-nan-đà… rưới xuống mây hương Chiên-đàn đen, các nữ Long vương trổi âm nhạc cực hay, rưới xuống mây hoa cõi trời, mây nước hương cõi trời, cung kính cúng dường vị Bà-la-môn, rồi nói:
–Này thiện nam! Lúc năm thứ lửa đốt thân, vị Bà-la-môn này phóng ánh sáng lớn, chiếu khắp tất cả cung điện của chúng tôi, làm cho tất cả không còn khổ về cát nóng và sợ hãi chim cánh vàng, diệt trừ lửa sân hận đốt thân khiến thân thể mát mẻ, khởi tâm hoan hỷ. Khởi tâm hoan hỷ rồi, vị Bà-la-môn này thuyết pháp, làm cho chúng tôi nhàm chán cõi rồng ác, chí thành sám hối, diệt trừ nghiệp chướng, phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, cho đến đạt được Nhất thiết trí.
Lại có một vạn vua Dạ-xoa đen đủ loại đến cung kính cúng dường vị Bà-la-môn, rồi nói:
–Này thiện nam! Lúc năm thứ lửa đốt thân, vị Bà-la-môn này, chúng tôi cùng các La-sát, Cưu-bàn-trà… đều phát tâm Từ lớn đối với chúng sinh, nhờ năng lực của tâm Từ nên không quấy nhiễu họ, không ham thích cung điện, liền cùng quyến thuộc đến đây. Bằng tâm Từ bi lớn, vị Bà-la-môn này đã che chở, khiến chúng tôi đều hoan hỷ, thân tâm nhẹ nhàng, an ổn. Vị Bà-la-môn này lại thuyết pháp cho chúng tôi, cho đến khiến vô lượng Dạ-xoa, La-sát, Cưubàn-trà… đều phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Lại có một vạn vua Càn-thát-bà ở trong hư không nói:
–Này thiện nam! Lúc năm thứ lửa đốt thân, vị Bà-la-môn này phóng ánh sáng lớn chiếu đến cung điện của chúng tôi, làm cho chúng tôi đạt được an lạc không thể nghĩ bàn và đều đến đây. Vị Bàla-môn này lại thuyết pháp, khiến chúng tôi phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, không hề thoái chuyển.
Lại có một vạn vua A-tu-la ở trong hư không, quỳ gối bên phải, nhất tâm chắp tay, cung kính cúng dường, rồi nói:
–Này thiện nam! Lúc năm thứ lửa đốt thân, vị Bà-la-môn này đã làm cho tất cả cung điện của A-tu-la, đại địa và biển cả thảy đều chấn động. Khi ấy chúng tôi đếu diệt trừ hết tâm kiêu mạn và liền đến đây. Vị Bà-la-môn này thuyết pháp, làm cho chúng tôi không còn tâm dua nịnh, đạt được pháp nhẫn sâu xa, an trụ bất động, đầy đủ mười Lực.
Lại có một vạn vua Ca-lâu-la như Dũng Lực Trì… Hòa Thành đồng tử ngoại đạo, ở trong hư không nói:
–Vị Bà-la-môn này đã thuyết pháp, khiến cho chúng tôi kiến lập lòng Từ, khen ngợi đại Bi, vượt qua biển sinh tử, vì những chúng sinh chìm trong bùn năm dục mà khen ngợi pháp môn tâm ngay thẳng, thanh tịnh, sinh đôi cánh phương tiện và trí tuệ, tùy theo sự ứng hợp của chúng sinh mà giáo hóa.
Lại có một vạn vua Khẩn-na-la ở trong hư không nói:
–Này thiện nam! Lúc năm thứ lửa đốt thân vị Bà-la-môn này, trong rừng cây báu Đa-la, lưới chuông bằng vàng, chuỗi anh lạc báu, các cây báu và trong các loại nhạc cụ của chúng tôi tự nhiên phát ra âm thanh vi diệu như: tiếng Phật, tiếng Pháp, tiếng Tỳ-kheo, tiếng các Bồ-tát không thoái chuyển, tiếng tâm Bồ-đề như vầy: ở phương đó, nước đó, có Bồ-tát đó, phát tâm Bồ-đề tu hành khổ hạnh tu hạnh bố thí rộng lớn, trang nghiêm đạo tràng, đến nơi đạo tràng, thành Bậc Chánh Giác.
Này thiện nam! Nghe âm thanh ấy, chúng tôi rất hoan hỷ, liền đến nơi này. Vị Bà-la-môn này thuyết pháp cho chúng tôi, khiến vô lượng chúng sinh không còn thoái chuyển nơi đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Lại có vô lượng chư Thiên cõi Dục, ở trong hư không, cung kính cúng dường, rồi nói:
–Này thiện nam! Lúc năm thứ lửa đốt thân, vị Bà-la-môn này phóng ánh sáng lớn chiếu đến địa ngục A-tỳ, diệt trừ mọi đau khổ. Chúng sinh nào được thấy ánh sáng này thì khi chết, người ấy được sinh lên cõi trời. Nhờ biết báo ân nên chúng tôi xả bỏ năm dục lạc và đều đến nơi này, chiêm ngưỡng không nhàm chán. Vị Bà-la-môn này thuyết pháp cho chúng tôi, cho đến khiến vô lượng chúng sinh phát tâm Bồ-đề.
Bấy giờ, nghe pháp đặc biệt này, Đồng tử Thiện Tài rất hoan hỷ, mới tin Bà-la-môn là Thiện tri thức chân thật, liền cúi đầu đảnh lễ dưới chân và thưa:
–Vừa rồi tôi nghi ngờ lời dạy của Thánh giả, trái với lời dạy của Thiện tri thức. Cúi xin Đại thánh cho tôi sám hối.
Khi ấy, vì Đồng tử Thiện Tài, vị Bà-la-môn nói kệ rằng:
Muốn cầu Bồ-đề
Theo Thiện tri thức dạy
Diệt trừ mọi nghi ngờ
Thường nhất tâm cung kính.
Tu tập theo chánh đạo
Biết thật tướng các pháp
An trụ nơi đạo tràng
Thành tựu đạo Bồ-đề.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài liền lên núi đạo nhảy vào đống lửa, chưa đến nửa chừng Thiện Tài liền được thể nhập vào Tammuội của Bồ-tát, vừa đến đống lửa, lại đạt được Tam-muội ánh sáng chiếu khắp thanh tịnh an lạc của Bồ-tát, đạt được Tam-muội rồi, Thiện Tài thưa:
–Thưa Đại thánh, thật kỳ lạ! Khi vừa chạm đến núi đao và đống lửa lớn này, tôi liền an lạc.
Vị Bà-la-môn bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Tôi chỉ thành tựu pháp môn Vô tận này của Bồ-tát, còn các công hạnh sáng suốt thanh tịnh của các Bồ-tát Pháp vương, các vị ấy đã đầy đủ các nguyện, diệt trừ hết tà kiến, phiền não cho chúng sinh, không hề thoái chuyển, tâm không thể cùng tận, xa lìa tâm biếng nhác, không hề sợ hãi, đạt được kho tàng Nala-diên Kim cang, biết tận cùng các cảnh giới, không hề mệt mỏi, xa lìa nhơ uế, không lay động như phong luân, siêng năng không ngừng nghỉ, tự trang nghiêm bằng sự trang nghiêm lớn, làm lợi ích chúng sinh… những pháp môn như vậy thì làm sao tôi có thể biết, có thể nói được.
Này thiện nam! Phương Nam này, có thành tên là Sư tử phấn tấn, có một đồng nữ tên là Di-đa-la-ni, ông nên đến đó để hỏi: “Bồtát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu đảnh lễ sát chân vị Bà-lamôn, nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng không rời mắt, rồi từ tạ đi về phương Nam.
*********
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài đứng dây tâm cung kính không thể nghĩ bàn, ưa thích pháp thanh tịnh, chuyên hướng về Đại thừa cầu trí chư Phật gần gũi Như Lai, quán cảnh giới pháp không bị chướng ngại, quyết định thật tế trụ cảnh giới thật, suốt cả ba đời, rõ biết ba đời như cõi hư không, quyết định rõ biết pháp tế ba đời, không trụ pháp tế mà trụ vào vô ngại tế, không trái với nghiệp tế, chắc chắn rõ biết cõi Phật chẳng phải cõi, trụ vào chỗ trụ của Như Lai, diệt tất cả vọng tưởng, không dính mắc tất cả Phật, tất cả quyến thuộc, tất cả thế giới, biết tất cả chúng sinh chẳng phải ngã, không thật, xa lìa con đường ngôn ngữ dứt tất cả âm thanh, biết tất cả sắc giống như ánh chớp. Thiện Tài dần dần đi về phía Nam, đến thành ấy rồi, tìm cầu khắp nơi thăm hỏi Di-đa-la nữ đang ở chỗ nào. Lúc ấy có người đáp:
–Đang ở trong cung Sư tử tràng vương. Nghe xong liền đi đến dưới cửa, tìm gặp. Khi đó có vô lượng người đều đi vào trong cung, Thiện Tài hỏi:
–Các vị đi đến chỗ nào?
Đáp:
–Chúng tôi đến chỗ Di-đa-la nữ lãnh thọ giáo pháp.
Bấy giờ, Thiện Tài lại suy nghĩ sao cửa vương cung này tự tại ra vào không bị chướng ngại. Thiện Tài liền đi vào, thấy người nữ kia đang ở trong pháp đường Minh tịnh bảo tạng, đất màu pha lê, ngọc lưu ly làm cột, kim cương làm vách, vàng Diêm-phù-đàn làm lan can, cửa sổ, ánh sáng chiếu khắp, vô số ngọc báu ma-ni đan nhau. Lại có ngàn tạng báu, ngọc ma-ni, gương báu trang nghiêm tròn đầy, chúng sinh ưa thích ngọc báu đẹp trong suốt dùng để trang sức, lại có vô số lưới báu ma-ni bao phủ phía trên, trăm ngàn chuông vàng phát ra âm thanh vi diệu, có đầy đủ các thứ báu xen nhau không thể nghĩ bàn như vậy trang nghiêm tại giảng đường.
Thấy người nữ kia thân màu vàng ròng, mắt, tóc màu xanh biếc, ở trên tòa Sư tử Tịnh thủy hương bảo được che phủ bằng lưới vàng, trải các tấm vải báu, đại chúng vây quanh, bằng tiếng Phạm âm mà thuyết pháp; thấy rồi cúi đầu đảnh lễ đi quanh vô số vòng, chắp tay cung kính đứng qua một bên thưa:
–Bạch Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồtát, tu đạo Bồ-tát?
Đáp:
–Này thiện nam! Ông hãy nhìn kỹ pháp đường trang nghiêm này.
Lúc ấy, Thiện Tài thấy trong mỗi mỗi cột lưu ly, trong mỗi mỗi vách kim cương, trong mỗi mỗi gương ma-ni, trong mỗi mỗi hình tượng, trong mỗi hạt báu, trong mỗi cách trang nghiêm, trong mỗi mỗi chuông vàng, trong mỗi mỗi cây báu, trong mỗi hình tượng báu, trong mỗi chuỗi ngọc báu đều thấy tất cả Như Lai như pháp giới. Từ lúc phát tâm tu hạnh Bồ-tát, thành tựu nguyện lớn, công đức trang nghiêm thành Đẳng chánh giác, chuyển pháp luân thanh tịnh, cho đến thị hiện Vô dư Niết-bàn, như nước trong suốt thấy bóng mặt trăng. Đồng tử Thiện Tài ở trong tất cả cảnh giới trang nghiêm thấy tất cả Phật. Khi mới phát tâm cho đến thị hiện Vô dư Niết-bàn cũng đều như vậy, đều do kết quả của năng lực nương theo căn lành quá khứ của người nữ kia.
Bấy giờ Thiện Tài, chánh niệm chư Phật cung kính chắp tay bạch Đại thánh:
–Đây là pháp môn gì?
Đáp:
–Này thiện nam! Là pháp môn Bát-nhã ba-la-mật trang nghiêm rộng khắp. Ta ở trong ba mươi sáu hằng hà sa Phật tu tập pháp môn này, chư Như Lai ấy đều dùng pháp môn khác làm cho tôi đi vào pháp môn Bát-nhã ba-la-mật trang nghiêm rộng khắp.
Thiện Tài thưa:
–Bạch Đại thánh! Pháp môn này cảnh giới như thế nào?
Đáp:
–Này thiện nam! Tôi vào pháp môn này chánh niệm tư duy, phân biệt thọ trì, phát sinh bình đẳng thì đạt được trăm vạn ức pháp môn Đà-la-ni như Đà-la-ni toàn diện dùng làm quyến thuộc. Đó là các pháp môn: Đà-la-ni Phật sát, Đà-la-ni Phật, Đà-la-ni pháp, Đàla-ni chúng sinh, Đà-la-ni quá khứ, Đà-la-ni tương lai, Đà-la-ni hiện tại, Đà-la-ni an trụ thật tế, Đà-la-ni công đức, Đà-la-ni công đức cụ, Đà-la-ni trí, Đà-la-ni trí cụ, Đà-la-ni các nguyện, Đà-la-ni phân biệt các nguyện, Đà-la-ni hạnh, Đà-la-ni tu tập hạnh, Đà-la-ni hạnh thanh tịnh, Đà-la-ni đầy đủ hạnh, Đà-la-ni nghiệp, Đà-la-ni không trái nghiệp, Đà-la-ni dòng nghiệp, Đà-la-ni nghiệp tạo tác, Đà-la-ni xa lìa nghiệp ác, Đà-la-ni hướng về chánh nghiệp, Đà-la-ni nghiệp tự tại, Đà-la-ni thiện hạnh, Đà-la-ni Tam-muội thiện hạnh, Đà-la-ni Tam-muội, Đà-la-ni Tam-muội tùy thuận, Đà-la-ni Tam-muội phân biệt, Đà-la-ni Tam-muội không hoại, Đà-la-ni các ánh sáng thông suốt, Đà-la-ni biển tâm, Đà-la-ni vô số tâm, Đà-la-ni tâm thanh tịnh, Đà-la-ni soi khắp tâm ác nặng, Đà-la-ni tâm hỷ điều ngự sư, Đà-lani phát khởi chúng sinh, Đà-la-ni phiền não, Đà-la-ni tập khí, Đà-lani phương tiện phiền não, Đà-la-ni dục, Đà-la-ni sở hành của chúng sinh, Đà-la-ni vô số hạnh nghiệp của chúng sinh, Đà-la-ni tự tánh thế gian của chúng sinh, Đà-la-ni tướng của chúng sinh, Đà-la-ni phương tiện, Đà-la-ni thuyết pháp, Đà-la-ni đại Bi, Đà-la-ni đại Từ, Đà-la-ni vắng lặng, Đà-la-ni các đường ngôn ngữ, Đà-la-ni phương tiện chẳng phải phương tiện, Đà-la-ni tùy thuận, Đà-la-ni phân biệt, Đà-la-ni nắm giữ, Đà-la-ni thật tế không chướng ngại, Đà-la-ni rộng khắp, Đà-la-ni pháp Phật, pháp Bồ-tát, Đà-la-ni pháp Duyên giác, Đà-la-ni pháp Thanh văn, Đà-la-ni pháp thế gian, Đà-la-ni pháp xuất thế gian, Đà-la-ni thế giới sinh, Đà-la-ni thế giới diệt, Đà-la-ni thế giới hình sắc, Đà-la-ni thế giới thanh tịnh, Đà-la-ni thế giới cấu uế, Đà-la-ni ở cõi đục nhơ hiện ra thế giới sạch, Đà-la-ni cõi trong sạch hiện ra thế giới đục nhơ, Đà-la-ni thế giới thuần tịnh, Đà-la-ni thế giới cực dơ, Đà-la-ni thế giới bình đẳng, Đà-la-ni thế giới che phủ, Đà-la-ni thế giới phục trụ, Đà-la-ni nhập vào lưới Nhân-đà-la, Đàla-ni thế giới chuyển đổi, Đà-la-ni trụ tướng, Đà-la-ni chỗ nhỏ làm thành lớn, Đà-la-ni chỗ lớn an trú nơi chỗ, Đà-la-ni phân biệt thân Phật, Đà-la-ni phóng ra lưới ánh sáng trang nghiêm Phật, Đà-la-ni phân biệt âm thanh viên mãn của Như Lai, Đà-la-ni chánh pháp luân của Phật, Đà-la-ni phát sinh Phật pháp luân, Đà-la-ni phân biệt pháp luân Phật, Đà-la-ni không hoại pháp luân Phật, Đà-la-ni pháp luân biện tài Phật, Đà-la-ni hướng đến pháp luân Phật, Đà-la-ni có thể làm Phật sự, Đà-la-ni hướng tới chúng chư Phật, Đà-la-ni phân biệt đại chúng chư Phật, Đà-la-ni biển vô lượng đại quyến thuộc của chư Phật, Đà-la-ni năng lực của chư Phật chiếu khắp, Đà-la-ni Tam-muội của Như Lai, Đà-la-ni Tam-muội thần lực tự tại Như Lai, Đà-la-ni Phật sự rốt ráo, Đà-la-ni trú vào chỗ trú của Phật, Đà-la-ni Phật trì, Đà-la-ni Phật giáo hóa, Đà-la-ni Phật biết sự hành hoạt của tâm sở chúng sinh, Đà-la-ni thần lực tự tại của Phật, Đà-la-ni trụ Đâu-suất thiên, cho đến Đà-la-ni thị hiện nhập vào Bát-niết-bàn, Đà-la-ni lợi ích vô lượng chúng sinh, Đà-la-ni các pháp sâu xa, Đà-la-ni các pháp trang nghiêm, Đà-la-ni phương tiện pháp sắc tâm Bồ-đề, Đà-la-ni khởi sắc tâm Bồ-đề, Đà-la-ni sắc nguyện, Đà-la-ni sắc hành, Đà-lani sắc thông suốt, Đà-la-ni sắc phóng ra sinh tử, Đà-la-ni sắc trí thanh tịnh, Đà-la-ni sắc tuệ thanh tịnh, Đà-la-ni vô lượng sắc Bồ-đề, Đà-la-ni sắc tự tâm thanh tịnh.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết được pháp môn Bát-nhã ba-lamật trang nghiêm rộng khắp này, các Đại Bồ-tát tâm như hư không vào sâu nơi pháp giới, công đức đầy đủ, an trụ vào pháp xuất thế gian, xa lìa hạnh thế gian, xa lìa ngu si, đầy đủ nhãn tuệ thanh tịnh, chắc chắn rõ biết vô lượng pháp giới, vô lượng trí tuệ ngang bằng với hư không, đạt được con mắt vô ngại, nơi tất cả cảnh giới vô ngại trụ nơi tạng địa vô ngại, chiếu khắp tất cả, có thể khéo phân biệt nghĩa tất cả pháp, tất cả thế gian không thể phá hoại, hành hạnh thế gian nhưng không bị nhiễm trước, dùng phương tiện thiện xảo làm lợi ích tất cả chúng sinh, tùy theo căn cơ thích ứng mà đều có thể thị hiện, ở nơi tất cả thời chuyển bánh xe chánh pháp mà được tự tại, công đức như vậy tôi làm sao có thể biết rõ để giảng nói.
Này thiện nam! Ở phương Nam có một quốc độ tên là Cứu độ, nước đó có Tỳ-kheo tên là Thiện Hiện, ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát?”
Bấy giờ, Thiện Tài đồng tử cung kính đảnh lễ, đi quanh vô số vòng, từ tạ đi về phía Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài chánh niệm tư duy pháp môn sâu xa, tư duy về pháp giới sâu xa, tư duy về pháp địa sâu xa, tư duy về các hạnh sâu xa, tư duy về dòng tâm thức của chúng sinh sâu xa, tư duy về chúng sinh sâu xa như ảo ảnh, tư duy tánh của các pháp sâu xa, tư duy lời pháp của chúng sinh sâu xa, tư duy pháp giới trang nghiêm viên mãn sâu xa, tư duy các thứ hạnh nghiệp sâu xa, tư duy sự trang sức của nghiệp thế gian sâu xa, rồi dần dần đi đến nước Cứu độ. Ở trong kinh thành, tụ lạc, thôn xóm, chợ búa, hoặc chỗ núi rừng hoang vắng của Tiên nhân ở, khắp nơi tìm cầu Tỳ-kheo Thiện Hiện. Thấy Tỳ-kheo ấy đang kinh hành trong rừng, tướng mạo tuấn tú, nhan sắc đẹp đẽ, tóc của Tỳ-kheo màu xanh biếc xoáy bên phải, trên đảnh đầu có nhục kế, sắc thân màu vàng ròng, mắt của Tỳ-kheo Thiện Hiện dài rộng như hoa sen xanh, môi miệng màu đỏ như trái Tần-bà, cổ phía trước phía sau tròn thẳng dài ngắn cân phân, ngực có chữ Đức trang nghiêm thù thắng, bảy chỗ đều đặn, cánh tay thon dài, ngón tay có màng lưới, kim luân xinh đẹp, đùi thẳng như con nai, eo bụng thon đẹp, thân phía trên như sư tử, như trời Tịnh cư, thân tròn đầy như cây Ni-câu thọ vương, tướng tốt trang nghiêm như núi tuyết chúa phát ra các loại thuốc, ánh sáng chiếu một tầm, các căn điều phục, mắt nhìn nghiêm túc, trí tuệ vô ngại giống như biển cả, tâm vị ấy không lay động, tất cả thế gian không thể phá hoại, trời, rồng, tám bộ chúng cung kính vây quanh. Khi Tỳ-kheo ấy đi kinh hành thì Địa thiên, Trì Địa Bộ thiên nâng đỡ, dưới đất mọc ra hoa sen che phủ dấu chân. Trời Vô Tận Viên Mãn trừ diệt các bóng tối, trời Giác mưa xuống các mây hoa, trời Bất Động Tạng hiện ra các kho tàng, trời Phổ Quang Thắng Hư Không trang nghiêm hư không, trời Diệu Đức Hải rải hoa cúng dường, trời Ly Cấu Tạng Tu-di Sơn chắp tay đảnh lễ cung kính cúng dường, trời Vô Ngại Lực phát ra gió mây hoa thơm cúng dường, Dạ Thiên bằng thân trang nghiêm năm vóc đảnh lễ, trời Thường Giác Nhật cầm cờ báu sáng sạch trang nghiêm hư không trừ diệt tối tăm. Bấy giờ, Thiện Tài đi đến chỗ ấy, cung kính đảnh lễ thưa:
–Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, cầu hạnh Bồ-tát, tôi nghe Đại thánh có thể khai mở chỉ dẫn đạo của các Bồ-tát hoàn hảo. Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồtát, tu đạo Bồ-tát? Xin nguyện trình bày giảng nói.
Đáp:
–Này thiện nam! Tuổi tôi còn nhỏ lại mới xuất gia, từ lúc tôi sinh ra cho đến nay, ở nơi ba mươi tám hằng sa Phật tu phạm hạnh thanh tịnh, hoặc ở chỗ một Đức Phật tu phạm hạnh thanh tịnh bảy ngày bảy đêm, hoặc chỗ Đức Phật khác nửa tháng, một tháng, một năm, trăm năm, ức ngàn năm, cho đến vô số, vô số năm, hoặc một tiểu kiếp, nửa kiếp, một kiếp, hoặc vô số kiếp cho đến không thể nói không thể bàn vô số kiếp tu phạm hạnh thanh tịnh, ở chỗ chư Phật ấy nghe pháp thọ trì, không trái lời dạy ấy, trang nghiêm các nguyện, tu các hạnh Bồ-tát thanh tịnh rốt ráo, đầy đủ sáu pháp Ba-la-mật, biết cảnh giới Bồ-tát, biết vô số pháp luân nắm giữ Phật pháp, cho đến chánh pháp diệt tận, làm trang nghiêm tất cả thế giới của chư Phật, phát ra năng lực đại nguyện của Tam-muội, đạt đến tất cả hạnh thanh tịnh của Bồ-tát, phóng ra tất cả năng lực hạnh nguyện của Bồtát, làm thanh tịnh tất cả các Ba-la-mật của Phật, sinh ra năng lực các hạnh của Bồ-tát Phổ Hiền.
Này thiện nam! Tôi không rời chỗ kinh hành này mà thấy hết mười phương, trí tuệ không chướng ngại, tất cả pháp giới đều hiện trước mặt; ở trong một niệm mà đi qua các thế giới không thể nói không thể bàn, ở trong một niệm đều có thể trang nghiêm các thế giới Phật không thể nói không thể bàn, phát sinh năng lực đại nguyện, pháp môn phương tiện chúng sinh không thể nói không thể bàn đều hiện ra trước mặt; đầy đủ mười Trí lực, phóng ra năng lực hạnh nguyện Bồ-tát Phổ Hiền, thấy không thể nói không thể bàn chư Phật đều hiện trước mặt; ở trong một niệm cung kính cúng dường Phật và cung kính cúng dường nguyện lực Như Lai nhiều như số vi trần thế giới không thể nói không thể bàn, có thể lãnh hội thọ trì mây pháp chư Phật không thể nói không thể bàn, phân biệt rõ biết vô số cõi của các pháp, phát ra năng lực Đà-la-ni pháp luân và hạnh của Bồ-tát không thể nói không thể bàn đều hiện trước mặt; tất cả các hạnh đều được thanh tịnh, đầy đủ năng lực hạnh nguyện Nhân-đà-la võng của Bồ-tát, các biển Tam-muội, không thể nói không thể bàn đều hiện trước mặt; tất cả Tam-muội đều được thanh tịnh, một Tam-muội sinh ra tất cả sức Tam-muội, biển các căn không thể nói không thể bàn đều hiện trước mặt; tất cả căn luân tùy thuận thời luân, phát sinh nguyện lực của tất cả các căn an trú thời luân, không thể nói không thể bàn đều hiện ra trước mặt; có thể ở trong tất cả thời chuyển bánh xe pháp thanh tịnh, phát sinh nguyện lực của chúng sinh rốt ráo, tất cả biển ba đời, đều hiện trước mặt; phân biệt tất cả thế giới ba đời, phát ra nguyện lực ánh sáng trí tuệ tùy thuận.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Tùy thuận của Bồ-tát Đăng Minh, các đèn Kim cang Bồ-tát sinh vào nhà chư Phật, thành tựu đầy đủ mạng căn bất tử, trí tuệ vô tận, thành tựu thân không hoại, thân thể đầy đủ, tùy theo căn cơ thích hợp mà đều có thể thị hiện đầy đủ hình sắc đẹp đẽ người thế gian không ai sánh bằng, những thứ tai nạn về độc, dao, lửa cháy đều không thể làm hại, thân như Kim cang không thể bị hư, thu phục các ma, ngăn che các ngoại đạo, thân màu vàng ròng, vượt khỏi thế gian, tùy theo căn cơ thích hợp đều được thấy nghe, thấy khắp thế gian mưa pháp cam lồ, chiếu sáng tất cả, diệt các chướng ngại, người thấy không chán, đoạn sạch tất cả các căn bất thiện, sinh ra căn lành vi diệu, khó gặp khó thấy, tôi làm sao có thể biết, có thể nói hạnh công đức ấy.
Này thiện nam! Cách đây ở phương Nam có một cõi nước tên là Thâu-na, nước ấy có một đồng tử tên là Thích Thiên Chủ, ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát?”
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài chuyên cầu chánh đạo trang nghiêm của Bồ-tát, các lực của Bồ-tát chiếu soi tâm tu hành, hạnh các công đức không cùng tận, không hủy hoại của Bồ-tát, thành tựu nguyện lớn kiên cố của Bồ-tát, dùng sự tự trang nghiêm lớn mà trang nghiêm, không sợ tất cả, tâm chánh trực kiên cố không thoái lui, thọ trì tất cả mây hạnh Bồ-tát, giữ gìn mây chánh pháp của Bồtát không nhàm chán, cung kính tất cả công đức của Bồ-tát, ôm lấy tất cả chúng sinh, thường muốn vượt khỏi đồng trống sinh tử, ưa muốn thấy nghe, cung kính, gần gũi Thiện tri thức tâm không nhàm chán, cúi đầu đảnh lễ cung kính vô cùng, thuận theo lời dạy, từ giã đi về phía Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài, cùng trời, rồng, đại chúng, quyến thuộc vây quanh đến nước Thâu-na, khắp nơi tìm cầu Đồng tử Thích Thiên Chủ. Lúc ấy, giữa hư không có các trời, rồng nói:
–Này thiện nam! Đồng tử này đang ở bên bờ sông bên ngoài cửa Thiện thành này.
Bấy giờ, Thiện Tài thấy Thích Thiên Chủ và một vạn đồng tử đang vốc cát đùa giỡn, liền đến chỗ đó, cúi đầu làm lễ, đi quanh vô số vòng, chắp tay cung kính đứng qua một bên thưa:
–Bạch Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồtát, tu đạo Bồ-tát, nguyện xin giải nói rõ.
Đáp:
–Này thiện nam! Bồ-tát Văn-thù dạy tôi pháp xem nốt ruồi, pháp toán số, pháp ấn, tôi nhờ biết ba pháp này nên đạt được tất cả pháp môn trí tuệ thiện xảo.
Này thiện nam! Tôi nhờ pháp môn này nên biết được pháp xem nốt ruồi, pháp toán số và pháp ấn, đối với các độc trong bệnh tật, bị quỷ nhập, ma ám đều có thể tiêu trừ hết, đối với tướng thiện, ác lập lên thành phố, xóm làng lớn nhỏ, tướng chân tay thân thể của tất cả chúng sinh nghề buôn bán, làm ruộng hình tướng hạnh nghiệp của chúng sinh nẻo thiện, cõi ác, biết chúng sinh ở cõi thiện này, biết chúng sinh ở cõi ác này, quả vị Thanh văn này, quả vị Duyên giác này, quả vị Như Lai này, các tướng phương tiện. Các việc như vậy tôi đều rõ biết làm cho chúng sinh tu học pháp này.
Lại nữa, này thiện nam! Tôi cũng rõ biết pháp toán số của Bồtát, đó là trăm ngàn là một la-xoa, trăm ngàn la-xoa là một câu-lợi, trăm ngàn câu-lợi là một na-do-tha, như nói rộng ra là vô số phẩm.
Này thiện nam! Hoặc có vô lượng trăm ngàn do-tuần như đống cát lớn tôi đều phân biệt rõ biết toán số ấy.
Này thiện nam! Nhờ pháp toán số có thể biết đống cát, toán số biết được tất cả thế giới phương Đông, phương Tây, phương Nam, phương Bắc, bốn phía trên dưới cũng như vậy. Toán số biết trong tất cả thế giới, tất cả kiếp, tất cả Phật, tất cả pháp, tất cả Bồ-tát, tất cả nghiệp, toán số rõ biết trong tất cả thế giới, tất cả danh hiệu của bốn đế cũng như vậy.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn trí tuệ thiện xảo này, các Đại Bồ-tát vào sâu tất cả pháp môn toán số, toán số tất cả pháp, vào sâu pháp toán số trong ba đời, toán số tất cả chúng sinh, toán số tất cả pháp, toán số tất cả Phật, toán số tất cả danh hiệu Phật, toán số tất cả Bồ-tát, toán số tất cả Bồ-tát chuyển bánh xe tự tại, tôi làm sao có thể biết, có thể nói hết hạnh công đức ấy, rõ biết thế giới, khen ngợi các năng lực, hiển bày tâm chánh trực, nói đầy đủ công đức, nói các nguyện lớn, hiện rõ các Ba-la-mật thanh tịnh, nói tạng trí tuệ công đức thù thắng.
Này thiện nam! Cách đây ở phương Nam có một thành đô tên Hải trụ có Ưu-bà-di tên là Tự Tại, ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát?”
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài nghe Thiện tri thức dạy vui mừng vô cùng, được tâm báu đặc biệt đúng đắn chưa từng có, tâm ấy phát thệ nguyện rộng lớn che khắp chúng sinh, được toán số chư Phật, dần dần được pháp môn tự tại xuất thế, pháp thanh tịnh viên mãn trí tuệ rốt ráo, phân biệt biết rõ tất cả các cõi, đối với cảnh giới ba đời không bị chướng ngại, phát ra biển tâm công đức vô tận, đạt được ánh sáng tự tại của đại trí tuệ, đoạn dứt sự trói buộc trong ba cõi, cung kính đảnh lễ, quanh bên phải ba vòng, từ tạ đi về phía Nam.
Bấy giờ Đồng tử Thiện Tài đối với Thiện tri thức tâm không nhàm chán giống như biển lớn thâu nạp hết các dòng nước; ánh sáng trí tuệ trong suốt của mặt trời Thiện tri thức khai phát tâm ấy, cũng như hoa sen nở, nuôi lớn tất cả gốc lành của mầm rễ, cây trái, cành lá cây lớn công đức; Thiện tri thức như mặt trăng có thể đem ánh sáng giáo pháp thanh tịnh trừ diệt các nóng khổ; Thiện tri thức như núi tuyết lớn, là chỗ ở yên ổn của các loài thú; tâm của Thiện tri thức giống như biển lớn đầy đủ các báu; lời dạy của Thiện tri thức nuôi lớn Pháp thân, như cây Diêm-phù-đàn đầy đủ hoa trái, tâm luôn ưa thích; giáo pháp của Thiện tri thức ví như vua rồng ở giữa hư không biến hóa thần lực tự tại; lời dạy của Thiện tri thức phát sinh núi báu lớn hiện rõ tất cả, đem lời dạy của Thiện tri thức mà ngăn chặn mình giống như Đế Thích thu phục, A-tu-la không thể phá hoại. Thiện Tài dần dần đi đến thành Hải trụ, khắp nơi tìm cầu Ưu-bà-di Tự Tại. Lúc ấy có người nói:
–Này thiện nam! Ưu-bà-di này đang ở trong thâm cung trong thành này.
Thiện Tài nghe xong đi đến cửa cung và đứng lại với tâm cung kính. Chỗ ở của Ưu-bà-di ấy trang nghiêm rộng lớn, các báu làm tường bao bọc xung quanh, nhà mở bốn cửa, vô số báu làm trang nghiêm. Thiện Tài đi vào thấy Ưu-bà-di ngồi tòa Sư tử, tuổi đang thời xinh đẹp, nhan sắc rực rỡ, người nhìn không chán, không có trang sức, mặc áo trắng xõa tóc, thân sáng rực rỡ trừ Phật và Bồ-tát còn không ai có thể sánh kịp. Ở trong cung ấy để mười ức chiếc giường vượt hẳn trời, người, do sở hành đời trước của Bồ-tát tạo ra y phục, thức ăn uống các vật báu đẹp trang nghiêm đầy đủ, luôn mở bốn cửa, cung cấp cho tất cả không cùng tận. Một vạn thể nữ quyến thuộc vây quanh, tướng mạo oai nghi như chư Thiên giống như các cây báu đẹp đẽ trang nghiêm, miệng thường phát ra âm thanh cõi trời vi diệu, cung kính quán sát Ưu-bà-di này và lễ bái cúng dường, thân các thể nữ ấy luôn phát ra hương thơm vi diệu tỏa khắp thành lớn. Nếu người nào nghe mùi đều được tâm Bồ-đề không thoái, không có giận dữ, không có tâm oán thù, không có tâm ganh ghét, không có tâm giả dối, không có tâm dua nịnh, không có tâm tham ái, không có tâm sân hận, không có tâm biếng nhác, tâm vô lượng, tâm bình đẳng, tâm đại Từ, tâm lợi ích chúng sinh, tâm giữ giới thanh tịnh, tâm không mong cầu, nghe âm thanh ấy đều vui vẻ, thân tâm nhu hòa, người nào được thấy thì tâm đều xa lìa dục.
Bấy giờ, Thiện Tài cúi đầu đảnh lễ dưới chân Ưu-bà-di ấy, tâm cung kính đi quanh bên phải, lui đứng một bên thưa:
–Bạch Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát.
Đáp:
–Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Vô tận công đức tạng trang nghiêm, chỉ một bát thức ăn ban được cho trăm chúng sinh, tùy theo ý muốn đều được đầy đủ; một ngàn chúng sinh, trăm ngàn chúng sinh, ức chúng sinh, ngàn ức chúng sinh, trăm ngàn ức chúng sinh, na-do-tha chúng sinh, trăm na-do-tha chúng sinh, trăm ngàn na-do-tha chúng sinh cho đến chúng sinh nhiều như số vi trần của vô số cõi Phật, tùy theo ý muốn đều được đầy đủ mà không giảm mất, lại còn cung cấp cho các thức ăn thượng vị, xe đẹp và y phục, vòng hoa đẹp, hương bột, hương xoa, hương báu trang nghiêm. Lại ban cho giường nằm, xe cộ, lọng, cờ, phướn đẹp, vô số các vật như vậy, tùy theo ý muốn mỗi người mà làm cho đều được đầy đủ và vui vẻ.
Này thiện nam! Ở phương Đông có một thế giới cho đến vô số thế giới, thế giới nhiều như số vi trần của Diêm-phù-đề, thậm chí trong thế giới nhiều như số vi trần của vô số cõi Phật, tất cả Thanh văn, Duyên giác ăn thức ăn của tôi, ăn rồi đều thành đạo quả. Lại ở phương Đông, cho đến trong thế giới nhiều như số vi trần của vô số cõi Phật, Bồ-tát Nhất sinh bổ xứ ăn thức ăn của tôi, ăn rồi thu phục ma rồi thành đạo quả. Phương Nam, phương Tây, phương Bắc, bốn phía trên dưới cũng đều như vậy.
Này thiện nam! Ông thấy một vạn quyến thuộc nữ của tôi không?
–Đúng vậy, đã thấy.
Này thiện nam! Trăm vạn ức Bồ-tát như vậy, tôi đều đồng hành, đồng nguyện, đồng căn lành, đồng tu đạo, đồng dục tánh, đồng tịnh chánh niệm, đồng cõi thanh tịnh, đồng vô lượng căn lành, đồng được các căn, đồng tâm nương theo quả, đồng cảnh giới, đồng chánh hướng ly sinh, đồng nghĩa chân thật, đồng rõ biết chánh pháp, đồng đầy đủ sắc vi diệu thanh tịnh của Bồ-tát, đồng vô lượng năng lực, đồng tinh tấn vững bền, đồng âm thanh chánh pháp, đồng con đường ngôn ngữ, đồng các công đức, đồng nghiệp thanh tịnh, đồng quả báo thanh tịnh, đồng đại Bi thanh tịnh cứu giúp tất cả chúng sinh, đồng nghiệp thanh tịnh không trái nhân duyên, đồng khẩu nghiệp thanh tịnh đối với tất cả Phật, tùy theo căn cơ thích hợp đều giảng pháp, đồng cung kính cúng dường chư Phật, đồng biết chắc tất cả các pháp, đồng đạt được các địa thanh tịnh của Bồtát, các Bồ-tát này lấy bát thức ăn của tôi, ở trong khoảng một niệm đi khắp mười phương cúng dường tất cả Thanh văn, Duyên giác, Bồ-tát, chư Phật và ban cho ngạ quỷ đều được no đủ mà bát thức ăn của tôi không có giảm bớt.
Này thiện nam! Thức ăn của tôi thích hợp với chư Thiên đều được đầy đủ, cho đến ban cho mọi người cũng như vậy.
Này thiện nam! Hãy đợi giây lát ông sẽ thấy rõ.
Thiện Tài liền thấy vô lượng người từ bốn cửa đi vào, Ưu-bà-di ấy ngồi yên trên tòa, tùy theo sở thích làm cho họ vui vẻ.
Này thiện nam! Tôi chỉ đạt được pháp môn Vô tận công đức tạng trang nghiêm, các biển tạng công đức vô tận của Bồ-tát, giống như hư không, bằng vô lượng công đức tu tập tâm mình, như ngọc bảo ý làm đầy đủ các nguyện của chúng sinh, tạng công đức tiêu diệt tất cả các tham khổ, công đức Tu-di mưa xuống các báu, tạng công đức lớn mở cửa thành pháp, đèn sáng công đức diệt chốn tối tăm, căn lành thù thắng hoàn hảo công đức lớn che phủ tất cả chúng sinh, tôi làm sao có thể nói tạng công đức ấy.
Này thiện nam! Cách phương Nam có một thành tên Đại hưng, thành ấy có trưởng giả tên Cam Lồ Đảnh, ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh của Bồ-tát, tu đạo của Bồ-tát?”
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu đảnh lễ, đi quanh vô số vòng, nhớ nghĩ không quên, từ giã đi về phía Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài đạt được pháp môn Ánh sáng công đức vô tận, chánh niệm tư duy biển công đức ấy, quán sát biển công đức hư không ấy, hướng đến khối công đức ấy, lên núi công đức ấy, nắm giữ tạng công đức ấy, đến tận đáy công đức ấy, qua biển công đức ấy, làm thanh tịnh viên mãn công đức ấy, quán xét đầy khắp các công đức ấy, tùy thuận tạng công đức ấy, thọ trì lời dạy của công đức ấy, làm thanh tịnh tánh công đức ấy. Thiện Tài dần dần đi đến thành Đại hưng, khắp nơi tìm cầu trưởng giả Cam Lồ, thích cầu Thiện tri thức, nhờ Thiện tri thức tu tập thân tâm, ở nơi Thiện tri thức phát sinh tâm ngay thẳng, nhìn Thiện tri thức luôn không nhàm chán, học sự tinh tấn dũng mãnh của Thiện tri thức, cầu tất cả căn lành của Thiện tri thức, đồng tất cả căn lành của Thiện tri thức, tâm không ganh ghét với Thiện tri thức, đầy đủ tạng công đức, học vô số phương tiện của Thiện tri thức, tuy không giác ngộ do người khác mà thường gần gũi các Thiện tri thức, nuôi lớn các căn lành, tu tập tâm Bồ-đề chân chánh thanh tịnh, làm tăng thêm tất cả các căn của Bồ-tát, thành tựu tất cả căn lành, đầy đủ nguyện lớn, phát khởi tâm Bi rộng lớn, thân cận bậc Nhất thiết trí, không rời chư Phật, làm tăng trưởng hạnh của Bồ-tát Phổ Hiền, ánh sáng của Như Lai luôn chiếu soi tâm mình.
Bấy giờ, Thiện Tài thấy trưởng giả Cam Lồ Đảnh ngồi trên vô số tòa Sư tử báu tại giảng đường bằng bảy báu ở trong thành ấy, Kim cang Y-ni-la báu làm đồ ngồi, tạng báu ly cấu làm trang sức, trang nghiêm bằng năm trăm voi báu, dựng lập các cờ báu, rũ các cờ lụa báu, giăng các phướn báu, vô lượng lưới báu che phủ ở trên, có người tay cầm lọng vàng Diêm-phù-đàn, ngọc lưu ly làm cây chống. Lại còn cầm phất trần báu ly cấu, cầm đứng hầu bên phải bên trái, các thứ hương thơm tỏa khắp mọi nơi, trời mưa xuống mây hoa, tấu lên năm trăm thứ âm nhạc hay, vui thích trong thành, có một vạn đại chúng bao bọc xung quanh, tướng đẹp đặc biệt trời người không bằng, thành tựu tâm chánh trực của Bồ-tát, làm trang nghiêm chúng sinh, luôn thuận theo lời dạy của Cam Lồ Đảnh, đồng tu các căn lành đời trước.
Lúc ấy, Thiện Tài cung kính đảnh lễ đi quanh vô số vòng, cung kính chắp tay, đứng qua một bên thưa:
–Bạch Đại Thánh! Tôi làm lợi ích tất cả chúng sinh cho nên
đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Đó là diệt trừ tất cả khổ não của chúng sinh, làm cho an ổn đạt đến chỗ an lạc, vượt qua biển sinh tử đến bờ pháp bảo, làm khô nước tham ái, tu niệm đại Bi, trừ khát năm dục, ưa thích Nhất thiết trí, hoàn toàn vượt qua đồng trống sinh tử, luôn thích tất cả công đức của chư Phật, vượt khỏi ba cõi đến thành Nhất thiết chủng trí, nhưng chưa rõ biết Bồtát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát, ôm lấy tất cả chúng sinh.
Trưởng giả đáp:
–Lành thay, lành thay, này đồng tử! Ông đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, nếu có thể phát tâm học đạo Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát, người này khó được, cầu Thiện tri thức, gặp Thiện tri thức, gần gũi cung kính ở chỗ Thiện tri thức tâm không thoái lui, tâm khôn nhàm chán.
Này thiện nam! Ông có thấy một vạn quyến thuộc của tôi không?
–Đúng vậy, đã thấy.
Trước đây, tôi vì họ giảng nói vô số pháp làm cho họ phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, sinh vào nhà Như Lai tu pháp Bạch tịnh, đầy đủ vô lượng các Ba-la-mật, đầy đủ mười lực của Phật, xa lìa dòng họ thế gian dựng lập họ Như Lai, hủy hoại vòng sinh tử, chuyển pháp luân thanh tịnh, diệt ba đường ác lập vững cõi chánh pháp.
Này thiện nam! Nên biết Bồ-tát đều cứu giúp tất cả chúng sinh.
Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Tạng báu công đức như ý này, tùy theo sở thích của chúng sinh mà làm cho đầy đủ nguyện ấy. Đó là xe báu, voi báu, ngựa báu, nô tỳ báu, vải áo, hương bột, hoa báu, đèn sáng, nước thuốc, cờ, phướn, lọng lụa, tùy ý các quyến thuộc trang sức mũ báu trời, tất cả những vật dụng quý báu, cung cấp hết cho họ, thậm chí đem giáo pháp rộng lớn ban cho chúng sinh.
Này thiện nam! Hãy đợi giây lát ông sẽ tự thấy.
Ngay lúc đó Thiện Tài thấy quốc độ thành ấp, xóm làng các
nơi, tất cả chúng sinh đều đến chỗ ấy, đều được bảo ngồi. Bấy giờ Cam Lồ Đảnh ngước nhìn hư không, tùy theo yêu cầu mong muốn của những người đến, đồ vật ấy khoảng khắc từ hư không rơi xuống làm mãn nguyện chúng, đã mãn nguyện rồi, giảng nói chánh pháp, làm cho thêm lớn các tạng công đức, tiêu diệt ái sinh tử, khát ngưỡng pháp Phật, cho đến đầy đủ tướng tốt của Đại nhân, diệt khổ bần cùng được giàu của cải cam lồ, thu phục các ma, không thể phá hoại, thành tựu mười Lực trí tuệ vô thượng, những loại như vậy, làm cho đầy đủ nguyện rồi đều sinh vui lớn, đi khắp mọi nơi, rồi trở về chỗ cũ.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Tạng báu công đức như ý này, các Đại Bồ-tát đầy đủ tất cả công đức tự tại, thành tựu tay báu che khắp tất cả cõi, mưa xuống vô lượng mây. Đó là mây các báu, vô số mây sắc trang nghiêm, vô số mây sắc báu mũ trời, vô số mây vải màu sắc, vô số mây tiếng hay, vô số mây hoa, vô số mây báu Châu-la ma-ni, vô số mây sắc hương, vô số mây sắc lọng, vô số mây sắc cờ, phướn đều đầy khắp tất cả thế giới, tất cả cõi Phật, tất cả chư Phật và các quyến thuộc ấy để giáo hóa tất cả chúng sinh, làm cho cúng dường tất cả chư Phật, nên tôi làm sao có thể biết, có thể nói hạnh Bồ-tát ấy, thị hiện sự tự tại kia.
Này thiện nam! Cách đây ở phương Nam có một thành đó tên là Sư tử trùng các, thành đó có trưởng giả tên Pháp Bảo Châu-la, ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồtát?”
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài hết sức vui mừng cúi đầu cung kính, đi quanh vô số vòng theo pháp đệ tử, lại tư duy rằng nhờ Thiện tri thức mà đạt được Nhất thiết trí, đối với Thiện tri thức sinh tâm không hủy hoại, nghe lời dạy của Thiện tri thức đều tùy thuận, chế ngự các căn. Nhớ nghĩ xong, từ tạ đi về phía Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài nhớ nghĩ pháp môn Tạng công đức như ý, giữ gìn tạng công đức ấy, làm thanh tịnh núi chúa Tu-di công đức ấy, đạt được nguồn đáy của biển công đức ấy, khai mở tạng công đức ấy, quán sát tạng công đức ấy, làm viên mãn thanh tịnh tạng công đức ấy, bao trùm tạng công đức ấy, phát sinh năng lực nuôi lớn tạng công đức ấy. Thiện Tài dần dần đi đến thành kia, khắp nơi tìm cầu trưởng giả Pháp Bảo Châu-la, tìm thấy rồi cúi đầu đảnh lễ, chắp tay cung kính, đứng qua một bên thưa:
–Bạch Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồtát tu đạo Bồ-tát.
Lúc ấy, trưởng giả nắm tay Thiện Tài dẫn về nhà kia và nói:
–Này thiện nam! Hãy xem nhà tôi. Thiện Tài nhìn khắp ngôi nhà thấy đều màu vàng Diêm-phù-đàn, bảy báu làm tường bao bọc xung quanh, lưu ly bằng ngọc báu xích trân châu, dựng cờ báu sư tử, giăng phướn báu lưu ly, lưới báu như ý che phủ phía trên, vô số ngọc báu trang nghiêm nhà ấy, ao báu bằng ngọc mã não, nước tám công đức đầy khắp trong đó, tất cả cây báu bao bọc xung quanh, nhà ấy rộng lớn có mười tầng tám cửa. Lúc ấy, Thiện Tài thấy tầng thấp nhất bày các thức ăn ngon ban cho tất cả chúng sinh; thấy tầng thứ hai ban cho nhiều vải báu; thấy tầng thứ ba ban cho tất cả các đồ báu trang nghiêm; thấy tầng thứ tư ban cho các quyến thuộc, làm theo việc tốt, nói lời hòa nhã; thấy tầng thứ năm cho đến Bồ-tát trụ Địa thứ năm vân tập trong đó kết tập Chánh pháp, lìa vui thế gian, vượt các hý luận, các pháp ấn Tam-muội Đà-la-ni, phân biệt ánh sáng trí tuệ Tam-muội; thấy tầng thứ sáu Bồ-tát đạt được Bát-nhã ba-la-mật đầy khắp trong đó, đầy đủ trí tuệ sâu xa, được pháp môn địa vô ngại tạng trí tuệ ánh sáng tịch tĩnh, vượt khỏi ba cõi, cảnh giới vô ngại, niệm pháp không hai, pháp môn kết tập Bát-nhã ba-la-mật, pháp môn phân biệt nói rõ Bát-nhã ba-lamật, pháp môn tịch diệt tạng Bát-nhã ba-la-mật, pháp môn phân biệt tất cả chúng sinh Bát-nhã ba-la-mật, pháp môn không lay chuyển Bát-nhã ba-la-mật, xa lìa pháp môn Bát-nhã ba-la-mật phân biệt tất cả chúng sinh, pháp môn Bát-nhã ba-la-mật không động chuyển, pháp môn Bát-nhã ba-la-mật lìa dục chiếu khắp, pháp môn Bát-nhã ba-la-mật tạng không thể hủy hoại, pháp môn Bát-nhã ba-la-mật làm mắt thanh tịnh cho tất cả chúng sinh, pháp môn Bát-nhã ba-la-mật biển tạng, pháp môn Trí tuệ ba-la-mật Phổ nhãn, pháp môn Bát-nhã ba-la-mật biển phương tiện vô tận, pháp môn Bát-nhã ba-la-mật tùy thuận chúng sinh chiếu khắp vô ngại, pháp môn Bát-nhã ba-la-mật mây hoa rơi xuống, kết tập trăm vạn ức pháp môn Bát-nhã ba-la-mật như thế không thể nghĩ bàn, các chúng Bồ-tát ấy lấy sự trang nghiêm làm trang nghiêm; thấy tầng thứ bảy tiếng nhẫn của Bồ-tát đầy khắp trong đó, phát ra trí tuệ phương tiện, đều có thể lãnh hội thọ trì mây pháp của chư Phật; thấy tầng thứ tám Bồ-tát luôn trụ đầy trong đó, đầy đủ các thần thông ở khắp tất cả cõi, chiếu soi tất cả chúng sinh, tất cả pháp giới đều đầy khắp Pháp thân đến tất cả chỗ chư Phật không bị chướng ngại, đều thọ trì hết các pháp của Phật; thấy tầng thứ chín Bồ-tát Nhất sinh bổ xứ đầy khắp trong đó; thấy tầng thứ mười tất cả Như Lai đầy khắp trong đó, từ lúc mới phát tâm đã tu hạnh Bồ-tát, vượt khỏi sinh tử, đầy đủ nguyện lớn, thần lực tự tại, tất cả cõi Phật và các quyến thuộc của Phật đều chuyển bánh xe pháp thanh tịnh hóa độ chúng sinh, thị hiện an trú. Lúc ấy, Thiện Tài thấy các việc đặc biệt như vậy rồi thưa:
–Bạch Đại thánh! Tôi chưa từng thấy đại chúng thanh tịnh như vậy, xưa ở chỗ nào mà gieo trồng các căn lành, nay được quả báo thù thắng như vậy?
Này thiện nam! Tôi nhớ quá khứ vô lượng thế giới ánh sáng chiếu khắp vua Trang Nghiêm, có Như Lai, Ứng Cúng, Chánh Biến Tri, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật, Thế Tôn ra đời. Đức Phật ấy vào thành, ta đem hoa thơm, âm nhạc để cúng dường, cúng dường rồi thì được căn lành này, hồi hướng trong ba chỗ, đó là diệt trừ nghèo khổ, thường gặp chư Phật, Bồ-tát và Thiện tri thức, thường nghe chánh pháp, cho nên được quả báo này.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn đầy đủ nguyện lớn, biển báu các Đại Bồ-tát đạt được Pháp thân thanh tịnh không thể hủy hoại, mây pháp không thể hư hoại che khắp tất cả chúng sinh, thành tựu đầy đủ công đức lớn không thể hủy hoại, lưới công đức lớn không thể phá hoại che khắp tất cả chúng sinh, nhập vào pháp giới Tam-muội không thể hủy hoại, Bồ-tát đầy đủ căn lành không thể hoại, trụ vào chỗ trụ của Như Lai không thể hoại, trí tuệ không thể hoại, ba đời rốt ráo, an trụ vào tất cả kiếp mà không mệt mỏi, trụ thế giới Phổ nhãn không thể hoại, tôi làm sao có thể biết, có thể nói hạnh công đức của chư vị.
Này thiện nam! Ở phương Nam, có một quốc độ tên là Thật lợi căn, thành tên là Phổ môn, có trưởng giả tên Phổ Nhãn Diệu Hương, ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu hành đạo Bồ-tát?”
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ Pháp Bảo Châu-la, rồi từ tạ đi về phía Nam.
*********
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài tư duy vô lượng pháp môn chư Phật, đạt được vô lượng các hạnh của Bồ-tát, vô lượng đạo phương tiện vi diệu của Bồ-tát chiếu hết thân tâm, ưa thích cầu vô lượng pháp môn phương tiện, thành tựu sự thanh tịnh giải thoát của Bồtát, thành tựu vô lượng các căn thanh tịnh của Bồ-tát, thành tựu các lực thanh tịnh của Bồ-tát. Tâm tùy theo vô lượng các hạnh của Bồtát mà sinh ra vô lượng năng lực đại nguyện của Bồ-tát, đạt được cờ trí tuệ vi diệu chẳng thể hư hoại của Bồ-tát chiếu khắp tất cả. Thiện Tài dần dần đi đến nước ấy để tìm cầu thành Phổ môn, tâm không ngừng nghỉ, siêng năng chẳng thoái lui; nhớ nghĩ Thiện tri thức, tán thán Thiện tri thức, tùy thuận các căn của Thiện tri thức, hướng đến pháp môn toàn diện, xa lìa tất cả các việc làm buông lung, khai mở mắt trí tuệ thanh tịnh, vượt biển sinh tử thấy thành Phổ môn.
Thành này nguy nga, kiên cố, có trăm ngàn thành nhỏ bao bọc chung quanh, trang hoàng đủ loại đẹp đẽ không gì bằng. Thiện Tài thấy trưởng giả Phổ Nhãn Diệu Hương ngồi tòa Chúng hương ở trong thành này, liền đi đến chỗ Trưởng giả ấy, đảnh lễ nơi chân, cung kính chắp tay đứng qua một bên thưa:
Thưa Đại thánh! Tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác mà chưa biết gì Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát và tu đạo Bồ-tát?
Đáp:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Này thiện nam! Ta rõ biết các loại bệnh của tất cả chúng sinh, như là: Bệnh phong hàn, bệnh sốt nóng và bệnh khác như bệnh điên cuồng, bệnh quỷ dựa, bệnh trúng độc, bệnh các chú thuật. Tùy theo những bệnh như thế ta đều có thể chữa trị lành.
Này thiện nam! Chúng sinh trong mười phương, những người có bệnh đi đến chỗ ta, ta đều có thể chữa trị cho họ được lành mạnh. Lại lấy nước thơm tắm rửa, đem hương hoa vàng ngọc, y phục thượng hạng, thức ăn hảo hạng để cúng dường họ, đem vô lượng châu báu bố thí cho họ, sau đó giảng nói vô số pháp môn. Đối với người có nhiều tham dục thì dạy họ quán pháp bất tịnh. Người nhiều giận dữ thì dạy họ quán tâm Từ. Người nhiều ngu si thì dạy quán tướng các pháp. Người có đủ ba thứ phiền não thì dạy pháp môn thù thắng. Vì muốn họ phát tâm Bồ-đề nên khen ngợi tán thán công đức của chư Phật. Vì muốn họ đối với vô lượng khổ, tâm chẳng nhàm chán nên giảng nói nuôi lớn tâm đại Bi. Vì muốn họ nuôi lớn vô lượng trí tuệ thanh tịnh nên phân biệt giảng nói các pháp Ba-la-mật. Vì muốn họ giáo hóa thành tựu đầy đủ cho tất cả chúng sinh nên giảng nói các đại nguyện. Vì muốn họ hiện rõ Trì giới ba-la-mật thanh tịnh nên diễn nói hạnh của Bồ-tát Phổ Hiền. Vì muốn họ hiện rõ Nhẫn nhục ba-la-mật nên diễn nói công đức chẳng thể nghĩ bàn của Như Lai. Vì muốn họ hiện rõ Tinh tấn ba-la-mật nên diễn nói pháp thần lực thanh tịnh không hư hoại của Như Lai. Vì muốn họ hiện rõ Thiền định ba-la-mật của Như Lai nên diễn nói Như Lai không ai bằng được Vì muốn họ hiện rõ Bát-nhã ba-la-mật nên diễn nói Pháp thân thanh tịnh. Vì muốn họ hiện rõ phương tiện Ba-la-mật nên diễn nói Pháp thân thanh tịnh làm cho tất cả chúng sinh đều thấy rõ. Vì muốn họ hiện rõ Nguyện ba-la-mật nên diễn nói ở trong sinh tử trụ tất cả kiếp. Vì muốn họ hiện rõ các Lực ba-la-mật nên diễn nói làm trang nghiêm thanh tịnh tất cả cõi Phật. Vì muốn họ hiện rõ Trí tuệ ba-la-mật nên diễn nói Pháp thân thanh tịnh, tùy theo sự thích ứng của chúng sinh khiến cho họ hoan hỷ. Vì muốn họ xa lìa tất cả pháp bất thiện nên diễn nói thường thích nhìn thấy Pháp thân thanh tịnh.
Này thiện nam! Ta đem đủ những pháp như vậy để bố thí đều khiến cho họ đầy đủ, hoan hỷ mà trở về.
Này thiện nam! Ta lại rõ biết phương pháp hòa hợp các loại hương. Đó là: Hương bất khả xưng vương, hương tân đầu, hương thù thắng, hương giác ngộ, hương ánh sáng, hương trầm thủy, hương kiên cố, hương chiên-đàn, hương mây, hương các căn chẳng lay động. Tất cả các loại hương như vậy ta đều rõ biết.
Lúc đốt hương này, nhất tâm hướng về Phật phát tâm nguyện rộng lớn đầy đủ tất cả nguyện. Đó là: Cứu giúp tất cả chúng sinh, làm trang nghiêm thanh tịnh tất cả cõi Phật, cung kính cúng dường tất cả chư Phật. Cho đến lúc đốt một viên hương đều nguyện xông tất cả pháp giới mười phương, hương tất cả Như Lai và quyến thuộc của họ, hương màn treo trang nghiêm tất cả pháp giới, hương cung điện, hương tường rào, hương lan can, hương đẩy lùi địch, hương cửa sổ, hương bán nguyệt, hương lọng, hương cờ, hương phướn, hương lưới, hương hình tượng, hương ánh sáng, mưa mây hương đầy đủ các vật trang nghiêm, trang nghiêm tất cả pháp giới mười phương cùng tất cả chư Phật và quyến thuộc của họ.
Này thiện nam! Ta chỉ biết pháp môn Rốt ráo làm cho tất cả chúng sinh hoan hỷ này, còn như các Đại Bồ-tát, như Đại Bồ-tát Dược Vương thấy thân tất cả Phật, hoặc có nghe thấy gần gũi nhớ nghĩ, giữ lấy danh hiệu đều chẳng hư dối, hoặc người nào gặp được chư Phật ấy thì phiền não đều trừ diệt, đạt được tận cùng các pháp của Như Lai, diệt trừ khổ ấm, xa lìa tất cả sợ hãi sinh tử, được sự không sợ hãi, đầy đủ Nhất thiết trí, phá tan vô lượng núi cao sinh tử, an trụ nơi chánh pháp thì ta làm sao có thể biết, có thể nói hạnh công đức đó?
Này thiện nam! Phương Nam của xứ này có một thành tên là Mãn tràng có một nhà vua tên là Mãn Túc. Ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu đạo Bồ-tát?”
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài cung kính đảnh lễ trưởng giả Phổ Nhãn Diệu Hương, đi quanh vô số vòng, từ giả đi về phương Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài tuần tự nhớ nghĩ các Thiện tri thức, chánh niệm tư duy lời dạy của Thiện tri thức. Lại suy nghĩ như vầy: “Thiện tri thức có thể giáo hóa ta, có thể bảo hộ ta, làm cho ta không còn thoái lui nơi đạo Bồ-đề Vô thượng.” Suy nghĩ như vậy liền được tâm rất hoan hỷ, tâm vô lượng hoan hỷ, tâm sinh khởi thanh tịnh, tâm vắng lặng, tâm rộng lớn, tâm trang nghiêm, tâm không còn chấp trước, tâm không ngăn ngại, tâm như hư không, tâm thấy được chư Phật Bồ-tát, tâm tự tại, tâm thuận theo các pháp, tâm ở trong một niệm đầy khắp cõi tất cả Phật, tâm gặp được Như Lai, tâm nhớ nghĩ mười lực, tâm không xả bỏ chư Phật và Thiện tri thức.
Thiện Tài lần lượt trải qua các thành ấp, xóm làng trong dân chúng đến thành Mãn tràng hỏi vua Mãn Túc đang ở chỗ nào. Có người bảo: “Nhà vua hiện đang ở chánh điện, dùng pháp vua để giáo hóa chúng sinh, người đáng giúp đỡ thì giúp đỡ, người đáng phạt thì phạt, người đáng trị thì trị, có những người tranh cãi thì xét đoán cho họ, người có sợ hãi thì ban sự không sợ hãi, khen ngợi việc không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không nói hai lưỡi, không ác khẩu, không nói lời vô nghĩa, không tham, sân, si.”
Khi ấy, Thiện Tài trông thấy nhà vua ấy ngự nơi tòa Sư tử Kim cương được trang hoàng bằng vô số các báu, bằng vô lượng tượng báu để trang sức, bằng đủ loại mây hương để xông khắp tòa, bằng vô lượng vải báu để trải trên đó. Lại tạo ra vô lượng cờ báu, vô lượng phướn báu, rũ xuống chung quanh treo màn các báu. Nhà vua đầu đội mão báu như ý ma-ni, dùng vàng Diêm-phù-đàn hình bán nguyệt để trang nghiêm, tóc màu xanh biếc, bông tai ngọc đều thòng xuống, thân đeo vòng ngọc ma-ni vô giá, có trăm ngàn lưới báu che phủ trên thân, lọng bằng vàng Diêm-phù-đàn, chuông bằng các báu thường phát ra âm thanh vi diệu, giá bằng lưu ly, kho báu dạ quang chiếu khắp mọi nơi. Vua Mãn Túc ấy có uy lực lớn, lìa các oán địch, tự tại vô cùng, có một vạn đại thần thường ở theo vị trí của mình xử lý quân sự, một vạn tướng mạnh mẽ cầm binh khí bảo vệ.
Lúc ấy, Thiện Tài thấy vô lượng chúng sinh phạm pháp vua nên thân bị năm thứ hình phạt, hoặc chặt tay chân, hoặc cắt mũi tai, hoặc khoét đôi mắt, hoặc chém đầu, hoặc quăng vào tro sôi sục, hoặc bọc vào trong vải rưới dầu lên rồi dùng lửa để đốt. Dùng vô lượng hành hình khổ sở như vậy để trị tội.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài suy nghĩ: “Ta vì tất cả chúng sinh nên học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát. Nay thấy vị vua này làm việc rất ác và tạo các pháp bất thiện. Đây chính là người ác nhất trong những người ác.”
Lúc suy nghĩ như vậy thì có vị trời ở giữa hư không bảo: “Này thiện nam! Ông nên nhớ nghĩ lời dạy của Thiện tri thức Phổ Nhãn Diệu Hương.”
Khi ấy, Thiện Tài liền ngửa mặt nhìn hư không đáp: “Tôi thường nhớ nghĩ.”
Vị trời lại bảo: “Nếu thường nhớ nghĩ thì vì sao còn hoang mang? Này thiện nam! Phương tiện của Bồ-tát chẳng thể nghĩ bàn, trí tuệ của Bồ-tát chẳng thể nghĩ bàn, bảo hộ chúng sinh chẳng thể nghĩ bàn, thu phục chúng sinh chẳng thể nghĩ bàn, giáo hóa chúng sinh chẳng thể nghĩ bàn, từ mẫn chúng sinh chẳng thể nghĩ bàn, độ thoát chúng sinh chẳng thể nghĩ bàn.”
Lúc ấy, Thiện Tài nghe vị trời dạy xong liền đi đến chỗ vị vua ấy đảnh lễ dưới chân, thưa:
–Thưa Đại thánh! Tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát và tu đạo Bồ-tát?
Vua Mãn Túc xử lý việc nước xong, cầm tay Thiện Tài dắt vào trong cung bảo ngồi trên tòa Sư tử báu, nói:
–Này thiện nam, hãy xem cung điện của ta đây!
Thiện Tài liền nhìn quanh, vô cùng rộng lớn, tường rào bằng bảy báu bao bọc xung quanh, giảng đường bằng bảy báu, lầu gác bằng vô lượng trăm ngàn các báu dùng để trang hoàng nó, cho đến lưới báu ma-ni chẳng thể nghĩ bàn che phủ ở trên đó, năm trăm thể nữ xinh đẹp như trời, như trên đã nói.
Này thiện nam! Ông có thấy kết quả việc làm của ta không?
Thiện Tài thưa:
–Tôi đã thấy.
–Này thiện nam, ta thành tựu pháp môn Huyễn hóa của Bồtát. Dân chúng trong nước của ta làm việc sát sinh, trộm cắp, cho đến tà kiến, thấy những người như vậy chẳng thể giáo hóa làm cho xa lìa các nghiệp ác, nên ta vì hóa độ làm cho được giải thoát mà hóa làm những người chịu đủ loại khổ hành hạ, khiến xả bỏ mười việc làm bất thiện và tất cả việc ác, đầy đủ mười điều lành, được vui rốt ráo, phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác đầy đủ Nhất thiết trí.
Này thiện nam! Nên biết thân, miệng, ý của ta, cho đến chẳng sinh tâm giết hại một con kiến, huống chi là con người ư? Vì con người là ruộng phước sinh ra căn lành.
Này thiện nam! Ta chỉ biết pháp môn Huyễn hóa này, còn như các Đại Bồ-tát chứng được pháp Nhẫn vô sinh, biết tất cả các cõi, các đường đều như huyễn, biết hạnh Bồ-tát đều như biến hóa, tất cả thế gian đều như điện chớp, tất cả các pháp thảy đều như mộng, vào sâu pháp giới không ngăn ngại, đầy đủ cảnh giới vi diệu không ngăn ngại của Bồ-tát, giữ lấy tất cả hạnh, đối với vô lượng triền Đà-la-ni được tự tại thì ta làm sao có thể biết, có thể nói hạnh công đức ấy?
Này thiện nam! Phương Nam của xứ này có thành Thiện quang, có một nhà vua tên là Đại Quang. Ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát?”
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài đảnh lễ dưới chân vua Mãn Túc, đi quanh vô số vòng, từ giã đi về phương Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài nhất tâm chánh niệm pháp môn Trí tuệ huyễn hóa của vị vua ấy, quán sát tất cả pháp đều như huyễn, phân biệt các nghiệp, luôn cầu chánh pháp, nhất tâm tư duy sự biến hóa cứu độ chúng sinh của vị vua ấy, tư duy thế gian tất cả như huyễn, phân biệt rõ biết hạnh nguyện ba đời đều như huyễn hóa, đi vào pháp giới thanh tịnh.
Thiện Tài lần lượt đi đến chỗ dân chúng, thành ấp, xóm làng, đồng hoang, các nơi nguy hiểm mà tâm không mệt mỏi. Đến thành Thiện quang, Thiện Tài hỏi mọi người: “Thành này tên gì?” Mọi người đáp: “Đây là thành Thiện quang”.
Khi ấy, Thiện Tài suy nghĩ: “Thiện tri thức của ta ở trong thành này. Nay ta chắc chắn gặp được Thiện tri thức, được nghe hạnh của Bồ-tát, chánh pháp của Bồ-tát và pháp môn của Bồ-tát, được nghe công đức chẳng thể nghĩ bàn của Bồ-tát, được tự tại chẳng thể nghĩ bàn, pháp môn bình đẳng chẳng thể nghĩ bàn, diệu lực dũng mãnh chẳng thể nghĩ bàn của Bồ-tát. Nay ta chắc chắn được nghe cảnh giới rốt ráo của Bồ-tát.”
Suy nghĩ như vậy xong, Thiện Tài đi vào thành Thiện quang, thấy thành bằng bảy báu đẹp đẽ vô cùng, hào sâu bảy lớp bao bọc chung quanh, nước tám công đức đầy tràn trong đó, đáy trải cát bằng vàng, hoa sen bốn màu xanh, vàng, đỏ, trắng mọc đầy trong đó, tường rào bằng bảy lớp báu bao bọc. Đó là tường bằng kim cương sư tử, tường bằng kim cương không thể hư hoại, tường bằng kim cương tinh tấn, tường bằng kim cương tinh tấn chẳng thể hư hoại, tường bằng kim cương không có đáy, tường bằng lưới kim cương đẹp, tường bằng kim cương lìa dục được thanh tịnh. Bảy lớp tường này, bằng vô số các báu để trang hoàng. Thành xinh đẹp đặc biệt, rộng lớn nguy nga, có mười ức con đường, mỗi mỗi ngả đường đều có vô lượng, vô số ức dân chúng, lầu gác bằng vô số vàng Diêm-phù, dùng lưới báu lưu ly che phủ trên đó; lầu gác bằng bạch ngân chẳng thể nghĩ bàn, dùng lưới bảo châu màu đỏ che phủ trên đó; lầu gác bằng lưu ly chẳng thể nghĩ bàn, dùng lưới kho báu đẹp đẽ che phủ trên đó; lầu gác bằng pha lê chẳng thể nghĩ bàn, dùng lưới kho báu ma-ni ly cấu che phủ trên đó; lầu gác bằng báu minh tịnh chẳng thể nghĩ bàn, dùng lưới báu ma-ni nhật tụng che phủ trên đó; lầu gác bằng vô số báu nhân Đà-la-ni, dùng lưới báu ánh sáng đẹp che phủ trên đó; lầu gác bằng vô số báu kiên cố, dùng lưới báu dạ quang rực rỡ che phủ trên đó; lầu gác bằng kim cương chẳng thể nghĩ bàn, dùng lưới cờ báu ma-ni che phủ trên đó; lầu gác bằng gỗ Chiên-đàn trầm thủy chẳng thể nghĩ bàn, dùng lưới hoa Ma-ha mạn-đà-la che phủ trên đó. Những lầu gác bằng báu đẹp không thể nói hết như vậy đều dùng đủ loại lưới giăng phủ lên trên, lưới bằng báu đẹp chẳng thể nghĩ bàn, lưới bằng chuông vàng chẳng thể nghĩ bàn, lưới bằng hương thơm chẳng thể nghĩ bàn, lưới bằng hoa chẳng thể nghĩ bàn, lưới bằng vải chẳng thể nghĩ bàn đều giăng phủ ở trên đó. Lại căng lên các màn báu đẹp chẳng thể nghĩ bàn, dùng lọng châu báu đẹp chẳng thể nghĩ bàn che ở trên đó, dựng lên cờ, phướn bằng các báu chẳng thể nghĩ bàn dùng để trang hoàng. Trong thành này còn có một nhà lầu tên là Chúng sinh nhạo kiến vô yểm, dùng vô số báu ma-ni để trang hoàng, vua Đại Quang thường ở trong đó.
Bấy giờ, Thiện Tài đối với những vật châu báu đẹp đẽ này tâm không nhiễm trước, chỉ nhất tâm ưa muốn gặp Thiện tri thức, liền thấy vua Đại Quang ngồi kiết già trên tòa báu sư tử ở trong pháp đường, dùng các báu để trang hoàng và vải báu để trải, có một vạn tượng bằng các báu dùng để trang hoàng, vô số âm nhạc tấu lên tiếng vui vẻ.
Thân nhà vua trang nghiêm bằng hai mươi tám tướng Đại nhân và tám mươi vẻ đẹp, thân màu hoàng kim như mặt trời sáng soi chiếu khắp tất cả, như mặt trăng tròn ở giữa các ngôi sao sáng, như Phạm thiên vương ở giữa đại chúng, như các châu báu ở trong biển cả, như thang thuốc hay ở trong núi Tuyết, như tiếng rồng chúa làm cho chấn động thật tướng các pháp, như hư không trong suốt chẳng dính mắc bụi, như núi Tu-di có bốn màu sắc báu soi chiếu khắp biển tánh chúng sinh, ví như đảo châu báu đầy cả châu báu trí tuệ. Ở trước cung điện và các con đường ngoài bốn cửa thành của nhà vua, khắp nơi đều đặt những đống châu báu và y phục báu, vô lượng, vô số các thể nữ xinh đẹp không thể nói, đầy đủ năm dục, dáng dấp thùy mị, rúng động trời người, đều sành sáu mươi bốn nghề, có vô lượng bò sữa sừng bằng vàng, với cả bình cả vò sữa thơm ngon ngọt. Lại có vô lượng các vật trang sức, đủ loại hương thơm, trăm loại thức ăn thơm ngon, vô lượng âm nhạc và các thuốc thang, đầy đủ các vật dùng trong đời sống. Trên lề đường của các ngã tư, đều có hai mươi ức Bồ-tát đem tất cả vật dùng trong đời sống này bố thí cho chúng sinh được tâm thanh tịnh, vì diệt trừ phiền não cho chúng sinh, vì làm cho chúng sinh hiểu nghĩa chân thật, vì muốn đặt chúng sinh vào Nhất thiết trí, vì làm cho chúng sinh xa lìa tâm ác, vì muốn làm cho chúng sinh dứt hẳn tà kiến, vì muốn chúng sinh làm thanh tịnh các nghiệp đạo.
Khi ấy, Thiện Tài cung kính đảnh lễ vua Đại Quang xong, đi quanh bên phải một vòng rồi đứng một bên thưa:
–Thưa Đại thánh! Tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác mà chưa biết Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát? Tôi nghe Đại thánh có thể giảng nói rõ ràng, xin nguyện diễn cho tôi.
Vua bảo:
–Này thiện nam! Ta thành tựu thanh tịnh đầy đủ hạnh Cờ Đại Bi của Bồ-tát. Ta ở trong chỗ của vô lượng, vô số chư Phật, Bồ-tát nghe được pháp vi diệu, quán sát thanh tịnh, tu tập trang nghiêm. Ta ở trong hạnh này, dùng chánh pháp để trị nước, quán sát chúng sinh, thuận theo việc làm thế gian, dùng chánh pháp để giáo hóa chúng sinh, bảo hộ chúng sinh, che chở chúng sinh, làm lợi ích chúng sinh, dẫn dắt chúng sinh, dạy bảo chúng sinh khiến tu căn lành, quán pháp chân thật, làm cho chúng sinh đạt được tâm Từ, tâm đại Từ, tâm đại từ lực, tâm lợi ích, tâm xa lìa sợ hãi, tâm giáo hóa chúng sinh, tâm chẳng xả bỏ chúng sinh, tâm phát nguyện rộng lớn diệt trừ các khổ, làm chúng sinh được an ổn an vui, thân tâm nhu hòa xa lìa tâm cấu uế, xả bỏ vui sinh tử thường ưa thích chánh pháp, trừ diệt phiền não cấu uế được tâm thanh tịnh. Bằng tất cả điều thiện hướng dẫn tâm chúng sinh đoạn dòng sinh tử vào sâu biển pháp, dứt trừ các cõi ra khỏi các đường tâm không ngăn ngại, đạt được Nhất thiết trí làm thanh tịnh các biển tâm, sức tin kiên cố không ai có thể phá hoại.
Này thiện nam! Ta đã an trụ nơi hạnh như vậy, dùng chánh pháp để trị nước làm cho các dân chúng xa lìa các sợ hãi. Người nào nghèo cùng đi đến chỗ ta, tùy theo chỗ xin cầu của họ, ta mở kho rồi bảo: “Mặc ý mà lấy nhưng chớ làm các việc ác.”
Dân chúng trong thành này đều hướng đến Đại thừa, đều thấy thành này đủ loại khác nhau, hoặc thấy cấu uế, hoặc thấy thanh tịnh, hoặc thấy cây đá, hoặc thấy lưu ly, hoặc thấy cờ tường không hư hoại bao bọc chung quanh, hoặc thấy nhà lầu bằng vô số báu chẳng thể nghĩ bàn dùng để trang hoàng, bằng tâm ngay thẳng tu các căn lành, ở trong chỗ chư Phật cầu Nhất thiết trí. Thuở xưa ta vì giáo hóa các chúng sinh tu hạnh Bồ-tát nên họ mới thấy thành này bằng các loại báu trang nghiêm, ngoài ra, những chúng sinh khác lại thấy cấu uế.
Này thiện nam! Trong thành này lúc đời năm uế trược, chúng sinh làm các việc ác, ta làm từ mẫu họ nên nhập vào Tam-muội dùng đại Từ để tùy thuận thế gian của Bồ-tát. Lúc ta nhập định này, những chúng sinh ấy có tâm ác, tâm phiền não, tâm tranh chấp, tâm não hại đều tiêu diệt cả. Vì sao? Vì diệu lực của Tammuội này như vậy.
Này thiện nam, chờ chốc lát ông sẽ tự thấy!
Bấy giờ, nhà vua liền nhập vào Tam-muội Lấy đại Từ làm đầu tùy thuận thế gian của Bồ-tát. Khi vua nhập vào Tam-muội này xong thì thành lớn Thiện quang chấn động sáu cách. Những tường rào, bằng các báu, nhà lầu cung điện, lan can cửa sổ, vòng bán nguyệt ngăn địch, lưới chuông báu, hình tượng bằng các báu đều phát ra tiếng hay tán thán nhà vua ấy.
Tất cả dân chúng trong ngoài thành đó đều rất vui mừng, nhất tâm chắp tay cung kính đảnh lễ nhà vua. Các loài súc sinh đều hướng về nhau bằng tâm Từ và đảnh lễ vua ấy. Tất cả núi đồi và cây rừng cũng đều uốn cong về phía nhà vua. Tất cả sông, hồ, suối dòng đều chảy về phía nhà vua. Một vạn vua rồng nổi mây lớn, điện chớp sấm rền, mưa các nước thơm.
Một vạn vua trời Đế Thích, vua Dạ-ma thiên, vua San-đâu-suất thiên, vua Hóa tự tại thiên, vua Tha hóa tự tại thiên ở giữa hư không tấu vô số âm nhạc. Vô số Thiên nữ ca ngâm những tiếng rất hay, mưa xuống vô số mây hoa, mây hương, mây hương bột, mây vòng hoa, mây lọng, mây y phục đủ màu sắc, vô số cờ phướn lọng báu trang hoàng hư không để cúng dường vua ấy.
Vua rồng Y-na-bàn-na trải hoa sen lớn che khắp hư không, rủ xuống vô số dải tơ lụa đẹp, bằng vô số các báu để trang hoàng, vô số vòng hoa báu, các vật để trang nghiêm cõi trời, các hương hoa, thơm đẹp đầy cả hư không dùng để cúng dường nhà vua. Vô số thiếu nữ đầy cả hư không khen ngợi vua ấy. Vô số các quỷ La-sát thường ở trong biển cả và trong cõi Diêm-phù-đề uống máu ăn thịt, những loài sống dưới nước và các thú ác thường hại chúng sinh khởi tâm từ, lại được tâm vắng lặng, tin hiểu đời sau nên xa lìa các việc ác, tâm hoan hỷ vô cùng, năm vóc gieo sát đất cung kính đảnh lễ nhà vua ấy thì thân tâm được an lạc vô cùng. Vô số quỷ Tỳ-xá-xà và các chúng sinh độc ác của bốn thiên hạ trong tam thiên đại thiên thế giới, cho đến những chúng sinh độc ác trong trăm vạn ức vô số thế giới mười phương cũng như vậy.
Bấy giờ, vua Đại Quang từ Tam-muội bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Ta chỉ biết hạnh Tam-muội Cờ đại Bi này của Bồ-tát, còn như các Đại Bồ-tát dùng lọng đại Bi che khắp cứu giúp tất cả chúng sinh. Đối với những hạng thượng, trung, hạ đều xem bình đẳng không hai, bằng tâm Từ như mặt đất nâng đỡ nuôi dưỡng chúng sinh, như mặt trăng tròn của Bồ-tát sinh ra ánh sáng công đức trừ các nóng phiền não, như mặt trời sáng của Bồ-tát sinh ra ánh sáng trí tuệ chiếu khắp tất cả, như ngọn đèn sáng của Bồ-tát trừ diệt tăm tối, như ngọn tịnh thủy của Bồ-tát diệt trừ biển phiền não cấu uế trong tâm chúng sinh, như ngọc báu như ý của Bồ-tát tùy theo tâm chúng sinh đều khiến đầy đủ, như gió lớn của Bồ-tát mau làm cho chúng sinh tu tập Tam-muội, đi vào thành Nhất thiết trí thì ta làm thế nào có thể biết, có thể nói hạnh công đức đó, tán thán hết núi công đức đó, biết gió lớn đại nguyện, được quả vị chân thật, phân biệt hết chỗ tu hành Đại thừa trang nghiêm của Bồ-tát Phổ Hiền và các Tammuội, tán thán mây đó?
Này thiện nam! Phương Nam của xứ này có thành An trụ, có một Ưu-bà-di tên là Bất Động. Ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cung kính đảnh lễ vị vua ấy, đi quanh vô số vòng rồi từ giã đi về phương Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài chánh niệm tư duy lời dạy của vua Đại Quang, tư duy hạnh Cờ đại Bi và Tam-muội Lấy đại Bi làm đầu tùy thuận thế gian của Bồ-tát, sinh khởi nguyện lực công đức chẳng thể nghĩ bàn, nuôi dưỡng trí tuệ kiên cố chẳng thể nghĩ bàn của Bồtát, tư duy các pháp bất cộng của Bồ-tát, tư duy tướng chân thật chẳng thể nghĩ bàn của các pháp, tư duy quyến thuộc chẳng thể nghĩ bàn của Bồ-tát, tư duy các việc chẳng thể nghĩ bàn của Bồ-tát. Tư duy như vậy xong liền đạt được tâm hoan hỷ, tâm xa lìa tham dục, tâm rất vui vẻ, tâm khiêm nhường, tâm xa lìa cấu uế, tâm thanh tịnh, tâm kiên cố, tâm không sợ hãi, tâm vô tận. Lúc suy nghĩ như vậy buồn khóc rơi lệ. Lại suy nghĩ: “Nếu ta gặp được Thiện tri thức thì có thể sinh ra tất cả công đức, sinh ra khởi hạnh Bồ-tát, sinh khởi Đà-la-ni chánh niệm thanh tịnh, sinh khởi ánh sáng Tam-muội của Bồ-tát, gặp tất cả Phật, mưa xuống mây pháp của chư Phật, phân biệt nói rõ các nguyện của Bồ-tát, sinh ra ánh sáng trí tuệ chẳng thể nghĩ bàn của Bồ-tát, nuôi lớn các căn kiên cố chẳng thể nghĩ bàn của Bồ-tát.” Nhớ nghĩ Thiện tri thức có thể xa lìa đường nguy hiểm, có thể chỉ dạy con đường chân chánh, có thể thuận theo pháp bình đẳng, có thể hiện rõ pháp Đại thừa, có thể được hạnh rốt ráo của Bồ-tát Phổ Hiền, có thể hiện ra thành Nhất thiết trí, có thể vượt qua biển tất cả pháp giới, có thể chiếu khắp biển tất cả pháp trong ba đời, có thể nuôi lớn tất cả các pháp Bạch tịnh, có thể thành tựu đầy đủ tất cả các pháp của Hiền thánh.
Lúc Thiện Tài tâm buồn khổ nhớ nghĩ như vậy thì Như Lai sai vị trời đi theo Bồ-tát, ở giữa hư không bảo:
–Này thiện nam! Người nào tùy thuận theo lời dạy của Thiện tri thức thì chư Phật hoan hỷ. Người nào tùy thuận theo lời dạy của Thiện tri thức thì được gần gũi bậc Nhất thiết trí. Người nào đối với Thiện tri thức tâm không nhàm chán thì tất cả các nghĩa pháp đều hiện ra ở trước.
Này thiện nam! Ông nên đến kinh đô An trụ ở chỗ Ưu-bà-di Bất Động, không bao lâu nữa ông sẽ gặp Thiện tri thức này.
Khi ấy, Thiện Tài từ Tam-muội ánh sáng trí tuệ đi ra, dần dần đi đến thành An trụ, tìm hỏi Ưu-bà-di Bất Động đang ở chỗ nào. Lúc ấy có người thưa:
–Thưa thiện nam! Ưu-bà-di Bất Động đang ở trong nhà, cha mẹ thương yêu gần gũi, quyến thuộc vây xung quanh, vì vô lượng chúng sinh nên diễn nói chánh pháp.
Lúc ấy, Thiện Tài hoan hỷ vô cùng, liền đi đến cửa, vào trong nhà, thấy ánh sáng màu vàng chiếu khắp trong cung điện, người nào chạm được ánh sáng này thì thân tâm nhu hòa. Ánh sáng chạm đến thân, Thiện Tài liền chứng được năm trăm pháp môn Tam-muội. Đó là: Pháp môn Tam-muội giác ngộ tất cả, pháp môn Tam-muội cờ đặc biệt, pháp môn Tam-muội vắng lặng, pháp môn Tam-muội xa lìa tất cả chúng sinh, pháp môn Tam-muội mắt thấy khắp, pháp môn Tammuội Như Lai tạng, đắc được năm trăm pháp môn Tam-muội như vậy thì thân tâm nhu hòa như bào thai bảy ngày. Lại nghe mùi hương thơm bay ra vượt hẳn trời người.
Thiện Tài đến trước chỗ Ưu-bà-di Bất Động, chắp tay cung kính, nhất tâm quán sát, thấy hình tướng của Ưu-bà-di Bất Động xinh đẹp mà những người nữ của tám bộ chúng trời rồng không ai bằng được. Tất cả những người nữ trong thế giới mười phương không ai sinh bằng, xinh đẹp tuyệt diệu mười phương không ai bằng, huống chi có người hơn, chỉ trừ chư Phật. Cung điện thì trang nghiêm trong thế giới mười phương không thể sánh bằng. Miệng của Ưu-bà-di Bất Động phát ra hương thơm trong thế giới mười phương không ai bằng, các vật trang sức trong thế giới mười phương không ai sánh bằng, quyến thuộc trong thế giới mười phương không ai bằng, huống chi có người hơn, trừ chư Như Lai. Mặc dù xinh đẹp thù thắng như vậy nhưng chẳng làm cho chúng sinh sinh khởi tâm nhiễm trước. Người nào thấy được thì trừ được phiền não, như vua Phạm thiên chẳng sinh phiền não ở cõi Dục. Người nào thấy được Ưu-bà-di này thì tất cả phiền não đều diệt hết. Chúng sinh trong mười phương ưa thích nhìn không nhàm chán, chỉ trừ bậc Minh Hạnh Túc.
Lúc đó, Thiện Tài thấy người nữ ấy đạt được pháp chẳng thể nghĩ bàn, được Tam-muội chẳng thể nghĩ bàn, được vô lượng lưới ánh sáng màu sắc đẹp không gì bằng, tất cả không ngăn ngại chẳng thể nghĩ bàn, làm lợi ích chúng sinh chẳng thể nghĩ bàn, biển các quyến thuộc chẳng thể cùng tận, quán sát thân chẳng nhàm chán chẳng thể nghĩ bàn.
Khi ấy, Thiện Tài nói kệ rằng:
Thường giữ giới thanh tịnh
Tinh tấn tu nhẫn nhục
Ví như mặt trăng tròn
Rực sáng giữa các sao.
Nói kệ tán thán xong, Thiện Tài thưa:
–Bạch Đại thánh! Tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát? Tôi nghe Đại thánh có thể giải nói rõ, xin nguyện giảng nói cho tôi.
Bấy giờ, người nữ ấy dùng lời lành, lời ái ngữ bảo Thiện Tài:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông mới có thể phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Ta thành tựu pháp môn không hư hoại của Bồ-tát, tu học hạnh kiên cố của Bồ-tát, đạt được Đà-la-ni tất cả pháp bình đẳng, đạt được pháp môn tất cả pháp bình đẳng, đạt được Tam-muội trang nghiêm xa lìa các cõi.
Thiện Tài thưa:
–Pháp môn không hư hoại của Bồ-tát, cho đến Tam-muội trang nghiêm xa lìa các cõi thì cảnh giới thế nào?
Ưu-bà-di Bất Động đáp:
–Này thiện nam, chỗ này khó biết khó nói!
Thiện Tài thưa:
–Xin nguyện Đại thánh nương thần lực của Phật nói rõ cho tôi. Tôi sẽ nhờ Thiện tri thức mà tin, phân biệt rõ ràng, chánh niệm quán sát, nhất tâm tùy thuận, xa lìa hư vọng, hiểu rõ bình đẳng.
Khi đó Ưu-bà-di đáp:
–Này thiện nam! Đời quá khứ trong kiếp Ly cấu có Đức Như Lai Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác hiệu là Tu Tý xuất hiện ở đời.
Thuở đó, có một quốc vương tên là Điển Quang, ta là con gái của vua ấy.
Trong một đêm tịch tĩnh, lúc hết tấu âm nhạc, năm trăm thể nữ đều đã ngủ say, ta ở trên lầu ngước lên nhìn các ngôi sao, thấy Đức Như Lai ấy ở giữa hư không như núi chúa báu, có trời, rồng tám bộ chúng cùng chúng Đại Bồ-tát chẳng thể nghĩ bàn cung kính vây quanh. Đức Như Lai ấy phóng lưới ánh sáng lớn chiếu khắp mười phương. Từ nơi lỗ chân lông của Đức Phật đó phóng ra hương vi diệu. Ta nghe mùi hương này thì thân thể nhu hòa, tâm rất hoan hỷ, cung kính lễ bái, nhất tâm chắp tay, ngước nhìn thấy tướng bất kiến đảnh lễ của Đức Phật ấy, nhìn hai bên thân Phật chẳng thấy giới hạn, tướng tốt trang nghiêm không thấy nhàm chán.
Này thiện nam! Lúc ấy, ta suy nghĩ: “Đức Như Lai này tu tập những hạnh nghiệp gì mà được sinh ra thân như vậy, nuôi lớn thân như vậy, đầy đủ thân như vậy, thân thanh tịnh như vậy, thân tự tại như vậy, ánh sáng quyến thuộc, các vật trang nghiêm, công đức trí tuệ, Tam-muội Đà-la-ni tạng các biện tài chẳng thể ví dụ như vậy?”
Này thiện nam! Bấy giờ, Đức Phật ấy biết tâm niệm của ta nên bảo: Người nên phát tâm bất hoại để diệt trừ phiền não, nên phát tâm thù thắng vi diệu chẳng chấp trước tất cả cõi, nên phát tâm chẳng biếng trễ tùy thuận vào sâu pháp phương tiện, nên phát tâm nhẫn nhục giáo hóa biển các tâm ác của chúng sinh, nên phát tâm xa lìa ngu si xa lìa tất cả các cõi sinh tử, nên phát tâm không nhàm chán thấy tất cả Phật tâm không nhàm chán mỏi mệt, nên phát tâm không biết đủ, uống mây pháp của tất cả chư Phật tùy thuận thế gian, nên phát tâm giữ gìn, giữ gìn pháp luân của tất cả chư Phật, nên phát tâm phân biệt tùy theo căn cơ của chúng sinh mà diễn nói pháp báu đều làm cho họ hoan hỷ.
Này thiện nam! Lúc ấy, ta được nghe Đức Như Lai dạy pháp này nên đạt được pháp môn thanh tịnh, mong cầu Nhất thiết trí, được mười Lực Như Lai, được lời nói không hư dối, ánh sáng trang nghiêm, pháp thân thanh tịnh, tướng tốt trang nghiêm, được làm quyến thuộc của Như Lai, làm trang nghiêm thanh tịnh cõi Phật, được oai nghi của Như Lai, được thọ mạng của Như Lai.
Lúc ta phát tâm này thì tất cả phiền não, Thanh văn, Duyên giác, các núi kim cương không thể phá hoại được.
Này thiện nam! Khi ta phát tâm này xong,ở trong số kiếp nhiều như số vi trần của cõi Diêm-phù-đề ta chẳng thấy sinh khởi tâm niệm ái dục, huống chi là làm việc ấy.
Ở trong bao nhiêu kiếp, ta chẳng sinh khởi tâm ngã kiến, huống chi là tâm ngã sở.
Ở trong bao nhiêu kiếp, ta chẳng sinh khởi tâm ngu si, chẳng sinh khởi tâm vô ký, cho đến trong thai ta thường chánh niệm, huống chi là các lúc khác.
Ở trong bao nhiêu kiếp, ta nghe và giữ gìn mây pháp của tất cả chư Phật không bỏ sót một câu, cho đến lời nói của thế gian còn chẳng bỏ sót, huống chi lời dạy của Như Lai.
Ở trong bao nhiêu kiếp đều uống biển pháp của tất cả chư Phật, cho đến pháp của thế gian cũng phân biệt rõ, sinh ra các môn Tam-muội tất cả phương tiện mà tâm không hư dối.
Ở trong bao nhiêu kiếp ta thọ trì pháp luân của tất cả chư Phật, đối với trong pháp luân chẳng bỏ sót một pháp, cho đến không có hai trí, chỉ trừ giáo hóa chúng sinh.
Ở trong bao nhiêu kiếp hoặc biển của tất cả Phật và các hóa thân của Phật thì ở chỗ của Phật ấy đầy đủ đại nguyện. Trong ngần ấy kiếp ở nơi chỗ biển của tất cả Bồ-tát sinh ra đầy đủ biển hạnh thanh tịnh của Bồ-tát.
Trong bao nhiêu kiếp chúng sinh nào được thấy ta thì đều phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, cho đến chẳng sinh một tâm niệm hai thừa.
Trong bao nhiêu kiếp đối với pháp của tất cả Phật, cho đến một câu một chữ chẳng sinh tâm nghi ngờ, không có hai tưởng, không có tưởng hư dối, không có các loại tưởng, không có tưởng nhiễm trước, không có tốt xấu, không có tưởng thương ghét.
Này thiện nam! Lúc mới phát tâm đến nay, ta thường thấy chư Phật Bồ-tát và Thiện tri thức, thường nghe đại nguyện tu hạnh Bồtát của Phật, thường nghe các pháp Ba-la-mật, trí tuệ các địa và tạng pháp vô tận, vào khắp vô lượng, vô biên tất cả thế giới phân biệt vô lượng cõi của chúng sinh, chẳng xa lìa ánh sáng trí tuệ thanh tịnh, trừ diệt phiền não của tất cả chúng sinh, sinh khởi nuôi lớn căn lành của chúng sinh, tùy theo sự thích ứng của chúng đều có thể hiện rõ, chưa từng xả bỏ âm thanh vi diệu, người nào nghe cũng đều được hoan hỷ.
Này thiện nam! Ta đi vào pháp môn Không hư hoại này, quán sát Đà-la-ni tất cả pháp bình đẳng, hiện rõ vô lượng thần biến tự tại. Ông có muốn thấy không?
Thiện Tài thưa:
–Tôi muốn được thấy.
Khi ấy, Ưu-bà-di Bất Động nhập vào một vạn pháp môn Tammuội, chánh niệm quán sát. Đó là: Pháp môn Tam-muội chánh pháp tâm không mệt mỏi nhàm chán, pháp môn Tam-muội trang nghiêm xa lìa ngu si, pháp môn Tam-muội tạng Phật vô tận. Lúc trụ vào các pháp môn Tam-muội này những thế giới nhiều như số vi trần của vô số cõi Phật trong mười phương đều chấn động sáu cách, đều thanh tịnh như lưu ly. Trong mỗi một thế giới đều thấy trăm ức Đức Như Lai, mỗi mỗi Đức Như Lai đều có đại chúng vây quanh. Mỗi mỗi Đức Phật đều phóng ánh sáng lớn chiếu khắp mười phương, hoặc hiện ra nơi cõi trời Đâu-suất, hoặc hiện ra nơi tất cả thế giới, bằng âm thanh vi diệu chuyển pháp luân thanh tịnh, cho đến thị hiện nhập Niết-bàn.
Lúc đó, Ưu-bà-di ra khỏi thiền định hỏi Thiện Tài:
–Này thiện nam, ông có thấy đây chăng?
Thiện Tài thưa:
–Tôi đã thấy Ưu-bà-di bảo:
–Này thiện nam! Ta chỉ thành tựu pháp môn Không hư hoại này. Vì tất cả chúng sinh nên ta nói pháp vi diệu làm cho họ đều được hoan hỷ. Còn như các Đại Bồ-tát đi đến mười phương không ngăn ngại như vua Kim sí điểu đều vào được tận cùng biển cả chúng sinh.
Nếu thấy chúng sinh nào chưa có nhân Bồ-đề thì liền nắm bắt họ ra khỏi biển sinh tử rồi đặt vào trong Bồ-đề.
Ví như người đi buôn vào đảo báu lớn luôn tìm cầu báu lớn mười trí lực của Như Lai, đi vào trong biển sinh tử giáo hóa chúng sinh trừ diệt phiền não.
Ví như mặt trời chiếu sáng làm cho khô cạn nước ái dục nở ra
hoa sen cho tất cả chúng sinh.
Ví như gió lớn thổi đến mười phương nhổ trốc cây nhánh phiền não tà kiến cho tất cả chúng sinh.
Ví như mặt đất nuôi lớn căn lành của tất cả chúng sinh.
Ví như vua Chuyển luân dùng bốn Nhiếp pháp giáo hóa chúng sinh thì ta làm sao có thể biết, có thể nói hạnh công đức đó?
Này thiện nam! Phương Nam của xứ này có cõi nước Bất khả xưng có một thành tên là Tri túc, có ngoại đạo xuất gia tên là Tùy Thuận Nhất Thiết Chúng Sinh. Ông nên đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát?”
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài cung kính đảnh lễ, đi quanh vô số vòng rồi từ giã đi về phương Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài nhất tâm chánh niệm Ưu-bà-di ấy là Thiện tri thức chân chánh của mình, nhớ nghĩ lời dạy chân chánh ấy, nhớ nghĩ sự thuyết giảng, nhớ nghĩ sự phát tâm, nhớ nghĩ sự giáo hóa, nhớ nghĩ sự thị hiện nhớ nghĩ sự tán thán, nhớ nghĩ trí tuệ, nhớ nghĩ sự diễn thuyết rộng khắp, nhớ nghĩ sự tu hành, tùy thuận tư duy, tu tập vắng lặng, sự chiếu sáng, sự quán sát ấy.
Thiện Tài lần lượt trải qua các thành ấp, xóm làng, vào lúc mặt trời lặn thì đến thành Tri túc tìm kiếm ngoại đạo Tùy Thuận Nhất Thiết Chúng Sinh khắp nơi đang ở chỗ nào? Vào lúc giữa đêm, thấy phía Bắc thành ấy có một núi lớn, ánh sáng chiếu rực rỡ như mặt trời mới mọc.
Khi ấy, vào sáng sớm, Thiện Tài ra khỏi thành trèo lên trên núi ấy, thấy ngoại đạo từ xa đang đi kinh hành nơi chỗ vắng lặng, có thân hình đẹp đẽ vượt hơn cả Phạm vương, có một vạn Phạm thiên quyến thuộc vây quanh.
Thiện Tài đi đến đảnh lễ dưới chân, lui đứng một bên, thưa:
–Thưa Đại thánh! Tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác mà chưa biết Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát?
Đáp:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông mới có thể phát
tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Này thiện nam! Ta đã thành tựu hạnh “Bồ-tát đến tất cả mọi nơi”, đã thành tựu pháp môn Tam-muội nhìn khắp, thần túc không nương tựa, không tạo tác, bằng ánh sáng Trí tuệ ba-la-mật bình đẳng quán sát phân biệt tất cả các cõi, tất cả chúng sinh sinh đây chết kia lưu chuyển trong các cõi, đủ các loại hình tốt xấu, đủ các thứ ưa muốn, thọ sinh trong các cõi như là: Chỗ Trời, Rồng, Dạxoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh, chỗ Diêm-ma vương, chỗ loài người cùng loài phi nhân. Các chúng sinh kia hoặc chấp trước tà kiến, hoặc thích Nhị thừa, hoặc ưa Đại thừa, bằng đủ loại phương tiện trí tuệ làm lợi ích chúng sinh; hoặc dạy đủ thứ nghề của thế gian vì muốn cho chúng sinh được môn Đà-la-ni các nghề thiện xảo; hoặc bằng bốn Nhiếp pháp giáo hóa chúng sinh vì muốn làm cho tất cả đạt được Nhất thiết trí; hoặc khen ngợi các pháp Ba-la-mật vì muốn làm cho chúng sinh hồi hướng về Nhất thiết trí; hoặc tán thán phát tâm Bồ-đề vì muốn khiến chúng sinh đối với các căn lành chẳng có thể hủy hoại; hoặc tán thán hạnh của Bồ-tát vì muốn chúng sinh làm trang nghiêm thanh tịnh cõi Phật, đầy đủ đại nguyện giáo hóa chúng sinh; hoặc nói pháp nhàm chán xa lìa vì muốn làm cho chúng sinh biết làm việc ác phải chịu quả khổ trong ba đường ác; hoặc nói pháp thanh tịnh vì muốn cho chúng sinh phát tâm hoan hỷ, ở trong chỗ chư Phật gieo trồng các gốc công đức, đạt được quả Nhất thiết trí; hoặc tán thán Đức Như Lai Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác vì muốn cho chúng sinh phát thề nguyện rộng lớn, luôn luôn chuyên cần Pháp thân thanh tịnh; hoặc tán thán công đức của Như Lai vì muốn làm cho chúng sinh luôn luôn ưa thích cầu thân không hư hoại của Phật; hoặc pháp vi diệu không gì bằng của Như Lai, vì muốn cho chúng sinh đạt được công đức tất cả không hư hoại của Phật.
Lại nữa, này thiện nam! Tùy theo căn cơ của tất cả dân chúng, nam nữ, già trẻ trong thành Tri túc này, ta đều hóa độ họ. Những chúng sinh ấy chẳng biết ta là ai, chín mươi sáu phái ngoại đạo tà kiến trong cõi Diêm-phù-đề này, ta đều giảng nói đủ các pháp ấy làm cho họ đoạn trừ tà kiến. Ở trong tam thiên đại thiên thế giới cho đến biển các chúng sinh của tất cả thế giới trong mười phương bằng đủ loại pháp môn phương tiện trí tuệ mà hiện ra đủ các việc màu sắc hình tượng, âm thanh để hóa độ làm lợi ích cũng như vậy.
Này thiện nam! Ta chỉ biết pháp môn Hạnh đi đến tất cả mọi nơi của Bồ-tát này. Còn như các Đại Bồ-tát, thân cùng với số tất cả chúng sinh đều phân biệt được thân Tam-muội của tất cả chúng sinh lúc sinh ra, biến hóa luân hồi, đến khắp tất cả thế giới, tất cả các cõi hiện ra ở trước tất cả chúng sinh khắp mười phương, ai thấy cũng ưa nhìn không nhàm chán, đều có thể nuôi lớn tất cả căn lành, ở trong tất cả kiếp chẳng xả bỏ đại nguyện, được hạnh Ánh sáng trang nghiêm của Nhân-na-la, chẳng đắm trước tất cả, chuyên cầu nghĩa chân thật, tùy thuận chúng sinh, ba đời bình đẳng, chiếu sáng cõi vô ngã, đầy đủ tạng đại Bi vô tận thì ta làm thế nào có thể biết, có thể nói hạnh công đức trí tuệ thanh tịnh ấy.
Này thiện nam! Phương Nam của xứ này có nước Cam lồ vị, nơi đó có một trưởng giả tên là Thanh Liên Hoa Hương. Ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát?”
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài cung kính đảnh lễ dưới chân ngoại đạo đi quanh vô số vòng rồi từ giã đi về phương Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài chẳng tiếc thân mạng, chẳng ham của báu, xa lìa phiền não, chẳng chấp trước các cõi, chẳng đắm trước vui năm dục của thế gian, chẳng quyến luyến quyến thuộc, chẳng trọng thế lực, chỉ ưa thích hóa độ tất cả chúng sinh, làm trang nghiêm thanh tịnh thế giới của tất cả Phật, cung kính cúng dường tất cả chư Phật tâm không nhàm chán, biết tướng chân thật của tất cả pháp, muốn đạt được biển công đức của tất cả Bồ-tát đầy đủ nguyện lớn. Ở trong tất cả kiếp tu hạnh Bồ-tát, đi đến biển tất cả Phật và quyến thuộc, nhập vào Tam-muội của tất cả Bồ-tát, có thể thị hiện thần lực tự tại của tất cả Bồ-tát, ở trong một lỗ chân lông thấy tất cả Phật tâm không nhàm chán, được nghe và thọ trì mây pháp luân chân chánh của tất cả chư Phật tâm không nhàm chán, chuyên mong cầu những công đức của tất cả Bồ-tát cùng chư Phật như vậy.
Thiện Tài lần lượt đi đến nước Cam lồ vị, đến chỗ của trưởng giả Thanh Liên Hoa Hương cung kính đảnh lễ dưới chân, đi quanh vô số vòng, đứng qua một bên thưa:
–Bạch Đại thánh! Tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, hướng đến đạo Vô thượng, chí cầu trí tuệ của tất cả chư Phật, muốn đầy đủ đại nguyện của tất cả chư Phật, muốn được sắc thân thanh tịnh của tất cả chư Phật, muốn thấy Pháp thân thanh tịnh của tất cả chư Phật, muốn biết thân trí thanh tịnh của tất cả chư Phật, muốn được đầy đủ các hạnh thanh tịnh của tất cả Bồ-tát, muốn thành tựu các Đà-la-ni của tất cả Bồ-tát, muốn trừ hết tất cả chướng ngại, muốn đi đến khắp thế giới của tất cả chư Phật mà chưa biết Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát được sinh ra Nhất thiết trí.
Trưởng giả đáp:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông mới có thể phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Này thiện nam! Ta có thể rõ tất cả các hương, biết phương pháp pha chế tất cả hương. Như là: Tất cả hương đốt, tất cả hương xoa, tất cả hương bột, tất cả hương vua, tất cả các hương Trời, Rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, Nhân phi nhân, hương trừ diệt lo buồn phiền não, hương sinh ra các sự hỷ lạc của tất cả chúng sinh, hương nuôi lớn các phiền não, hương trừ diệt các phiền não, hương ưa thích pháp hữu vi, hương buông lung, hương chẳng buông lung, hương nhớ nghĩ chư Phật, hương thuận theo chánh pháp, hương bậc Hiền thánh, hương phân biệt tất cả Bồ-tát, hương trụ vào chỗ của tất cả Bồ-tát, những hương như vậy ta đều rõ biết. Sự sinh khởi, việc làm thành tựu, đầy đủ thanh tịnh an ổn, cảnh giới phương tiện, nguồn gốc hành nghiệp của các loại hương ấy ta đều rõ biết.
Này thiện nam! Ở trong nhân gian có một loại hương tên là Đại tượng tạng, do loài rồng đấu nhau mà sinh ra. Nếu đốt một viên liền nổi lưới mây ánh sáng lớn che trùm nước Cam lồ vị, trong bảy ngày bảy đêm rưới mưa nước thơm. Nếu có người nào đeo nơi thân thì thân thành màu vàng ròng. Nếu giắt trong y phục, cung điện lầu gác cũng đều thành màu vàng ròng. Nếu chúng sinh nào được nghe hương này thì bảy ngày bảy đêm hoan hỷ vui vẻ, diệt tất cả bệnh không có điên cuồng, xa lìa tâm sợ hãi nguy hại, chuyên hướng về đại Từ nhớ nghĩ khắp chúng sinh. Ta biết những người này rồi nên thuyết pháp cho họ, làm cho vô lượng chúng sinh ở trong quả Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác chẳng còn thoái chuyển.
Này thiện nam! Lại có hương thơm tên là Ngưu đầu chiên-đàn, sinh ra từ núi Ly cấu, nếu dùng hương này để xoa thân thì lửa không thể đốt cháy.
Lại có hương tên là Bất khả hoại, sinh ra từ biển cả, nếu dùng hương này xoa thân thì phát ra các âm thanh vi diệu thu phục được oán thù.
Lại có hương thơm tên là Liên hoa hắc trầm thủy, sinh ra từ bốn bờ quanh hồ A-nậu-đạt, nếu đốt chỉ một viên cũng có thể xông thơm khắp cõi Diêm-phù-đề, chúng sinh nào nghe thấy mùi hương này liền được lìa bỏ tất cả các điều ác, đầy đủ giới thanh tịnh.
Lại có hương thơm tên là Minh tướng, sinh ra từ núi Tuyết, chúng sinh nào nghe thấy được mùi hương này liền được xa lìa các cấu nhiễm, tâm được thanh tịnh, nếu thuyết pháp cho người khác thì khiến cho tất cả đều đạt được Tam-muội Ly cấu viên mãn của Bồtát.
Lại có hương tên là Hải tạng, sinh ra từ nước La-sát, thích hợp với vua Chuyển luân, khi đốt lên một viên hương này, bốn bộ binh chúng đứng thẳng hàng trong hư không.
Lại có hương tên là Thanh tịnh trang nghiêm, sinh ra từ Thiện pháp đường, đốt lên một viên hương này có thể khiến cho tất cả chư Thiên đều đạt được Tam-muội niệm Phật.
Lại có hương tên là Tịnh tạng, sinh ra từ trời Dạ-ma, đốt lên một viên hương này, có thể khiến cho tất cả chư Thiên đều vân tập đến cõi trời Dạ-ma để nghe nhận chánh pháp.
Lại có hương tên là Tiên-đà-bà, sinh ra từ cõi trời Đâu-suất, luôn ở trước tòa ngồi của Bồ-tát Bổ xứ, đốt lên một viên hương này sẽ tỏa lên đám mây thơm ngát bao trùm tất cả thế giới khắp mười phương, rưới mưa vô lượng trang nghiêm để cúng dường tất cả chư Phật và quyến thuộc.
Lại có hương tên là Chuyển ý, sinh ra từ cõi trời Tha hóa tự tại, đốt lên một viên hương này thì ở cõi trời Tha hóa tự tại rưới mưa trang nghiêm trong bảy ngày bảy đêm.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết các loại hương ấy, còn các Bồ-tát xa lìa tất cả các tập khí bất thiện, hoàn toàn xa lìa năm dục, diệt trừ phiền não, hàng phục các ma, đoạn trừ tất cả trói buộc, xa lìa ba cõi, dùng hương thơm vi diệu trí tuệ để tự trang nghiêm, không đắm nhiễm tất cả thế gian, thành tựu đầy đủ hương thơm giới vô ngại, trừ diệt các chướng ngại, cảnh giới trí tuệ thông suốt không ngưng trệ và tâm luôn bình đẳng. Tôi làm sao có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức, giới hạnh thanh tịnh, nghiệp, thân, miệng, ý xa lìa tất cả các điều ác của chư vị.
Này thiện nam! Ở phương Nam có thành tên là Lâu các, ở đó có người rành đường biển tên là Tự Tại. Ông hãy đến đó để thưa hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồtát?”
Khi đó, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu đảnh lễ dưới chân trưởng giả, đi nhiễu quanh vô số vòng rồi từ tạ đi về hướng Nam.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài hướng đến thành Lâu các, quán sát chánh đạo, chuyên cầu chánh đạo, quán sát con đường bằng phẳng hiểm trở, con đường dơ sạch, con đường an ổn nguy hiểm rồi lại suy nghĩ: “Nhờ Thiện tri thức mà đạt đạo Bồ-tát, đạo Ba-la-mật, giáo hóa chúng sinh, thể nhập pháp giới vô ngại, tùy thuận tất cả chúng sinh, diệt trừ hết thảy phiền não, đốt cháy tất cả tà kiến, nhổ bật tất cả gốc rễ bất thiện, vượt qua biển tất cả sinh tử và chắc chắn đến được thành trì Nhất thiết trí. Vì sao? Vì nhờ Thiện tri thức mà được tất cả các căn lành, nhờ Thiện tri thức mà đạt được Nhất thiết trí…”
Suy nghĩ xong, Thiện Tài dần dần đi đến thành Lâu các, tìm
kiếm phát nguyện vì rành đường đường biển tên là Tự Tại, thấy vị ấy ở trên bờ biển, gần chỗ thuyền buồm neo đậu, có mười vạn lái buôn và vô số người vây quanh để nghe pháp tinh tấn, thể nhập vào biển pháp lớn và pháp biển công đức Phật. Đến chỗ vị ấy, Thiện Tài cúi đầu đảnh lễ dưới chân, rồi đứng qua một bên và thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?
Vị rành đường biển đáp:
–Lành thay, lành thay! Thiện nam, ông đã có thể phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, thưa hỏi tôi về châu báu Đại thừa vi diệu để vượt qua biển sinh tử, đến được đảo Nhất thiết trí, đạt được pháp Đại thừa không thể hư hoại, xa lìa nạn Nhị thừa, an trụ trong niềm an lạc tịch diệt, nhanh chóng rời khỏi dòng chảy cuồn cuộn của sinh tử, đạt được đạo pháp Đà-la-ni mà các Bồ-tát đã đạt, đạo trang nghiêm của Bồ-tát và Nhất thiết chủng trí, thành tựu pháp môn rộng khắp, đối với tất cả các pháp không hề bị chướng ngại và vượt qua biển Nhất thiết trí…
Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Đại bi tràng tịnh hạnh, ở nơi bờ biển trong thành Lâu các này, vì những người nghèo khổ mà tu hành các khổ hạnh, làm vừa ý cho tất cả những mong cầu của chúng rồi thuyết pháp, khiến được hoan hỷ phát khởi căn lành, nuôi dưỡng kho tàng công đức trí tuệ, lợi căn Bồ-tát, phát tâm Bồ-đề, trực tâm thanh tịnh của Bồ-tát, tăng trưởng tâm sâu xa của Bồ-tát, làm phát sinh và tăng trưởng năng lực đại Bi, trừ khổ sinh tử, tự tại trong biển sinh tử không biết mệt mỏi, giáo hóa biển các chúng sinh khiến được ở trong biển công đức, được ánh sáng của biển Nhất thiết trí, thấy biển tất cả chư Phật và vượt qua biển Nhất thiết trí.
Này thiện nam! Tôi ở thành này, suy nghĩ như vậy, chánh niệm như vậy làm lợi ích cho chúng sinh.
Này thiện nam! Tôi biết được tất cả các đảo châu báu trong biển, tất cả các tướng châu báu, tất cả những châu báu đang sinh trưởng, tất cả những châu báu sạch và không sạch, biết giá trị của tất cả châu báu, tất cả những đồ dùng quý báu, biết cách sử dụng thích hợp tất cả những châu báu, biết làm ra tất cả những châu báu, biết cảnh giới của tất cả những châu báu, biết ánh sáng của tất cả châu báu. Tôi còn biết tất cả các cung điện loài rồng, diệt trừ tất cả những tai nạn của loài rồng; biết tất cả các cung điện loài La-sát, diệt trừ tất cả những tai nạn của loài La-sát; biết tất cả các cung điện các chúng sinh có thân to lớn, diệt trừ tất cả những tai nạn của các chúng sinh có thân to lớn; biết lo sợ thủy triều lên xuống để tránh được sóng dữ, biết tướng của màu nước; biết mặt trời, mặt trăng và sao; biết tính toán, biết ngày, biết đêm, biết rõ các khoảng thời gian nhỏ như: sát-na, la-bà, ma-hầu, đố-lộ, biết pháp đi ở an nguy, biết phương pháp đi biển của các thuyền buồm chắc chắn, không chắc chắn; biết trước khí hậu có gió lớn để quay trở về và biết rõ nơi đến.
Này thiện nam! Tôi đã thành tựu trí tuệ như vậy để làm lợi ích chúng sinh, nhập vào biển cả nói pháp giúp cho tất cả chúng sinh đều được hoan hỷ, không còn niềm sợ hãi sinh tử, thể nhập vào biển Nhất thiết trí, làm khô cạn biển ái dục, đạt được biển trí tuệ soi sáng cả ba đời, vượt qua biển tất cả các khổ, làm thanh tịnh biển tâm của tất cả chúng sinh, làm trang nghiêm thanh tịnh biển tất cả các cõi Phật, đi đến biển tất cả các cõi ở khắp mười phương không bị chướng ngại, biết biển các căn và các nguyện của tất cả chúng sinh, tùy thuận biển các hạnh của tất cả chúng sinh, biết biển các sự thích ứng của tất cả chúng sinh.
Này thiện nam! Tôi thành tựu pháp môn Đại bi tràng tịnh hạnh này, cho nên người nào nghe được và nhớ nghĩ đến tôi, đều không uổng phí.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp này, còn các Đại Bồ-tát đi trong biển sinh tử phiền não mà tâm không hề bị đắm nhiễm, xa lìa biển các tà kiến, thể nhập vào biển chân thật, dùng phương tiện thiện xảo để giáo hóa chúng sinh, ở trong biển Nhất thiết trí, diệt trừ biển các sự buông lung của tất cả chúng sinh, khéo léo phân biệt biết rõ biển các sự đúng thời và phi thời, biết biển các phương tiện thiện xảo để giáo hóa chúng sinh luôn luôn đúng thời… tôi làm sao có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Ở phía Nam có thành tên là Khả lạc, ở đó có vị trưởng giả tên là Vô Thượng Thắng, ông hãy đến đó để thưa hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi đó Đồng tử Thiện Tài cúi đầu đảnh lễ, đi nhiễu quanh vị rành đường biển vô số vòng, nước mắt lưng tròng rồi từ tạ đi về phương Nam.
Đồng tử Thiện Tài thấm nhuần tăng trưởng lòng đại Từ, đại Bi, nuôi dưỡng Đồng cư trí tuệ trang nghiêm, xa lìa nhơ uế phiền não, thể nhập pháp bình đẳng, tâm không buông lung, nhổ sạch gốc rễ bất thiện, diệt trừ tất cả những chướng ngại, tinh tấn kiên cố tu tập Tam-muội không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, ánh sáng trí tuệ chiếu soi khắp nơi, được an vui tịch tĩnh, trong ao công đức hoa giải thích nở, viên mãn đại nguyện đầy khắp pháp giới không hề chướng ngại, đạt đến Nhất thiết trí, dốc lòng chuyên cầu đạo chân chánh của Bồ-tát…
Rồi Thiện Tài dần dần đến thành Khả lạc, tìm kiếm trưởng giả Vô Thượng Thắng khắp nơi. Phía Đông thành ấy có khu rừng tên là Ly ưu não diệu trang nghiêm tràng, trưởng giả đó đang ở trong rừng ấy, vô số trưởng giả vây quanh, bàn luận việc nước. Nhân đó vì họ thuyết pháp khiến xa lìa ngã, ngã sở và tất cả các cõi, từ bỏ ganh ghét, làm thanh tịnh biển tâm, an trí tâm thanh tịnh, thường gặp được tất cả chư Phật, được năng lực niềm tin thanh tịnh, thọ trì pháp của chư Phật, phát khởi năng lực Bồ-tát, hành hạnh Bồ-tát, phát sinh ra các năng lực Tam-muội của Bồ-tát, hiển hiện các năng lực trí tuệ của Bồ-tát, diễn nói năng lực chánh niệm của Bồ-tát và ưa thích phát tâm Bồ-đề Vô thượng.
Khi ấy, đến chỗ của trưởng giả, Thiện Tài vì cung kính pháp, đảnh lễ trưởng giả năm vóc sát đất, hồi lâu mới đứng dậy, thưa:
–Thưa Thánh giả! Tôi là Thiện Tài, tôi là Thiện Tài, trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát để giáo hóa chúng sinh, luôn gặp chư Phật, thưa hỏi chánh pháp, có thể thọ trì mây tất cả các pháp của tất cả chư Phật, chuyên tâm hướng đến tất cả các môn phương tiện, hành hạnh Bồ-tát ở tất cả các thế giới trong tất cả các kiếp, biết được thần lực tự tại của tất cả chư Phật, thọ trì được tất cả những pháp mà chư Phật đã thọ trì và đạt được thần lực của Phật.
Trưởng giả đáp:
–Lành thay, lành thay! Thiện nam! Ông đã có thể phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Tịnh hạnh trang nghiêm đến tất cả các cõi của Bồ-tát, năng lực thần thông không nương tựa, không tạo tác.
Này thiện nam! Pháp môn Tịnh hạnh trang nghiêm đến tất cả các cõi của Bồ-tát là gì?
Này thiện nam! Trong tam thiên đại thiên thế giới này, tất cả cõi của A-tu-la, tất cả Ca-lâu-la, địa ngục, ngạ quỷ, Dạ-ma, La-sát, Cưu-bàn-trà, Càn-thát-bà, thế gian của Nhân phi nhân… trong thế gian, trời Tam thập tam, trời Tu-dạ-ma, trời San-đâu-suất cho đến thế gian của Ma thiên, chỗ cư trú của tất cả các loài ở cõi Dục, tất cả Thiên cung, tất cả Long cung, tất cả các cung điện của loài Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già và các cõi nước, thành ấp, xóm làng của cõi người, tôi đều ở trong đó thuyết pháp, diệt trừ tranh cãi, các tâm giận dữ làm hại người, giải thoát tất cả những trói buộc, được ra khỏi các tù ngục, lìa bỏ sợ hãi, diệt trừ các nghiệp bất thiện như giết hại chúng sinh cho đến tà kiến, không làm việc vua việc nước, xa lìa pháp bất thiện, khiến cho tất cả chúng sinh đều diệt trừ các điều ác, dạy cho họ những nghề nghiệp khéo léo và các phương pháp biện luận, làm lợi ích khiến cho tất cả đều được hoan hỷ, tùy thuận tất cả các chúng ngoại đạo, hiện bày trí tuệ thù thắng vi diệu, xa lìa tà kiến, ưa thích Phật pháp, thuyết pháp khắp cho đến cõi Phạm thiên. Ở trong tam thiên đại thiên thế giới này, cho đến ở trong khắp các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số vô số ức ức cõi Phật tôi luôn giảng nói chánh pháp: Phật pháp, pháp của Bồ-tát, pháp của chúng sinh, pháp của Thanh văn, pháp của Duyên giác, nói về các địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh, cõi Diêm-la, hiện bày những điều khổ sở ở các đường ác; nói về các cõi trời, hiện bày những niềm vui ở cõi trời, nói về pháp thế gian, pháp xuất, thế gian, hiện bày đạo Bồ-tát, từ bỏ những điều xấu ác trong sinh tử; nói về những công đức vi diệu của Nhất thiết trí, diệt trừ khổ ngu si và những điều chướng ngại, muốn khiến cho tất cả chúng sinh xa lìa những niềm vui thế tục, lìa bỏ những điều hư dối, hiểu rõ pháp chân thật, xa lìa nghiệp ác, diệt trừ các phiền não mà vận chuyển bánh xe Chánh pháp thanh tịnh.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Tịnh hạnh trang nghiêm đến được tất cả các cõi của Bồ-tát, có năng lực thần thông không nương tựa, không tạo tác, còn các Đại Bồ-tát thành tựu đầy đủ các thần thông, biết rõ các thân trong các cõi Phật, đạt được mắt nhìn thấy khắp nơi, biết các phương pháp ngôn ngữ, năng lực thần thông tự tại, đầy đủ trí tuệ, xa lìa tranh cãi, được tướng lưỡi rộng dài của bậc Đại nhân, phát ra âm thanh vi diệu không thể hư hoại, biết rõ tất cả chư Phật trong ba đời mà không hề có ý tưởng phân biệt, trí tuệ thanh tịnh sáng suốt chiếu soi các pháp cả ba đời và cảnh giới thanh tịnh vô cùng giống như hư không… thì làm sao có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Ở phương Nam có một nước tên là Nan nhẫn, có thành tên là Ca-lăng-già-bà-đề, ở đó có vị Tỳ-kheo tên là Sư Tử Phấn Tấn, ông hãy đến đó hỏi: “Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân trưởng giả, đi nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng kính mến rồi từ tạ đi về phương Nam. Đi dần về phía Nam, đến thành thuộc nước ấy, Đồng tử Thiện Tài tìm kiếm Tỳ-kheo-ni ấy khắp nơi. Lúc ấy có đại chúng vô số nam nữ nói với Thiện Tài.
Vị Tỳ-kheo-ni này hiện đang ở trong rừng Vương viên nhật quang, dùng Chánh pháp làm lợi ích cho tất cả chúng sinh.
Thiện Tài liền đến khu rừng ấy, nhìn khắp nơi thấy một cây lớn tên là Mãn nguyệt phóng ra ánh sáng chiếu soi hàng trăm do-tuần; lại thấy một cây lớn tên là Phổ phú có hình dáng như một chiếc dù lớn, phóng ra ánh sáng màu xanh; lại thấy một cây có hoa tên là Hoa tạng cao như núi Tuyết, rưới xuống những đám mây hoa; lại thấy một cây lớn tên là Nhu nhuyến có ánh sáng chiếu tỏa khắp nơi và luôn luôn có quả quý báu; lại thấy có một cây lớn tên là Minh tịnh, đẹp đẽ như ngọc ma-ni, không thể nào ví dụ được, sinh ra nhiều châu báu thanh tịnh đẹp đẽ; lại thấy một cây tên là Y, sinh ra kho tàng vô số y phục quý giá, đẹp đẽ; lại thấy cây Hoan hỷ, tự nhiên phát ra những âm thanh vi diệu; lại thấy cây Phổ trang nghiêm hương huân, tỏa ra tất cả các mùi hương thơm, xông khắp mười phương không hề trở ngại; lại thấy trong khu rừng ấy có suối chảy, ao nước, có hàng cây Chiên-đàn xung quanh, trang trí lan can bằng bảy báu, bùn đáy ao toàn bằng Chiên-đàn đen, cát bằng vàng ròng, nước tám công đức tràn đầy, mặt nước phủ đầy hoa Ưu-bát-la, hoa Bát-đàm-ma, hoa Câu-mâu-đà, hoa Phân-đà-lợi… Đua nở tốt tươi có nhiều cây báu xung quanh đẹp đẽ kỳ lạ, dưới mỗi cây có vô số tòa Sư tử, trải bằng vải vóc quý báu, xông nhiều loại hương thơm, giăng nhiều màn báu và phủ trên bằng lưới châu báu màu trắng thanh tịnh, trong lưới linh báu màu vàng, phát ra âm thanh vi diệu, có nơi dưới gốc cây trải tòa Sư tử hoa sen, có nơi trải tòa thơm ngát hoặc tòa đẹp đẽ của cung rồng, tòa Sư tử bằng châu báu, hoặc tòa chiếu ánh sáng thanh tịnh khắp nơi hoặc tòa Sư tử an lạc; mỗi tòa đều có mười vạn tòa Sư tử nhỏ xung quanh, vô cùng đẹp đẽ được rải đầy châu báu như đảo châu báu phía trong; tòa được trải vải vóc mềm mại, tốt đẹp quý giá, cứ dẫm chân xuống thì mất, nhấc chân bước lên thì hiện trở lại, nhiều loài chim lạ cất tiếng hót líu lo, hơn hẳn chim ở vườn Hoan hỷ cõi trời Đế Thích.
Các loại cây trổ hoa thường mưa xuống những đám mây hoa tỏa hương thơm xông khắp nơi, lại phát ra nhiều âm thanh vi diệu hơn cả cây nhạc, cây báu ở giảng đường Thiện pháp nơi cung trời Đế Thích và hay hơn cả tiếng hát của Thiên nữ; vô số trăm ngàn lâu đài nguy nga tráng lệ, ngắm nhìn không chán, hơn hẳn đại thành Thiện hiện ở cõi trời Đế Thích… tất cả những sự vật đẹp đẽ trong khu rừng này, đều như ở cung Phạm thiên, chúng sinh rất thích ngắm nhìn.
Bấy giờ, Thiện Tài thấy khu vườn rừng do hạnh nghiệp của Bồ-tát mà thành, do các căn lành xuất thế gian mà phát khởi, nhờ cúng dường chư Phật nhiều không thể nghĩ bàn mà có được nên không thể nào bị hủy hoại. Đây là do căn lành thông đạt pháp Như huyễn, nuôi lớn các kho tàng công đức của Tỳ-kheo-ni Sư Tử Phấn Tấn mà thành tựu. Tám bộ trời, rồng và vô số chúng sinh trong tam thiên đại thiên thế giới đều vào trong khu rừng này mà cũng không bị chật hẹp. Vì sao? Vì năng lực oai thần của Tỳ-kheo-ni này là không thể nghĩ bàn.
Khi ấy, Thiện Tài thấy vị Tỳ-kheo-ni ngồi trên khắp tất cả các tòa báu Sư tử, oai nghi đĩnh đạc, đoan nghiêm đẹp đẽ, tâm ý tịch tĩnh, các căn điều phục, như bậc Long tượng, như mặt nước lắng yên, như ngọc như ý, năm dục không nhiễm giống như hoa sen, tâm không sợ hãi như Sư tử chúa, an trú trong giới thanh tịnh như núi Tu-di không thể nào nghiêng đổ; diệt trừ những nóng bức phiền não của chúng sinh như nước hương thơm mát lành bậc nhất, diệt trừ các bệnh như thuốc thang cực hay, được gặp thì không uổng phí như trời Bà-lâu-na, tăng trưởng các căn lành giống như đám ruộng tốt…
Thiện Tài lại thấy vị Tỳ-kheo-ni ấy ngồi nơi một tòa, có nhiều chúng sinh cõi trời Tịnh cư vây quanh, vị ấy vì họ giảng nói pháp môn Bất tận.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Phổ diệu âm thanh cho các chúng sinh cõi Duyệt lạc Phạm thiên đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa giảng nói pháp môn Thanh tịnh tự tại của Bồ-tát cho vô số các vua trời Tha hóa tự tại, các Thiên tử, Thiên nữ và chư Thiên quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Thanh tịnh nhất thiết trang nghiêm cho các vua trời Hóa tự tại các Thiên tử, Thiên nữ và chư Thiên quyến thuộc vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Tâm tạng toàn phục cho các vị vua trời Đâu-suất, các Thiên tử, Thiên nữ và chư Thiên quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Vô lượng trang nghiêm cho các vua trời Dạ-ma, các Thiên tử, Thiên nữ và chư Thiên quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Yểm ly cho các vua trời Đế Thích, các Thiên tử, Thiên nữ và chư Thiên quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Thiện phương tiện, cứu hộ chúng sinh cho Long vương Bà-già-la, Long vương Thập Quang Minh, Long vương Nan-đà Bạt-nan-đà, Long vương Ma-na-tư, Long vương Y-na-bàn-na, Long vương A-nậu-đạt, các Long tử, Long nữ và các quyến thuộc loài rồng vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Vô tận cho Thiên vương Đề-đầu-lại-tra, các Càn-thát-bà nam nữ và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Pháp giới phương tiện trí trang nghiêm cho các chúa Ma-hầu-la-già, A-tu-la và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn không sợ hãi nơi biển cho các vua Ca-lâu-la có thế lực lớn và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Phật hạnh quang minh cho các vua Khẩn-na-la và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Phật hỷ cho các vua Ma-hầu-la-già ở núi mây và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Thắng thú cho vô số nam nữ, đồng nam, đồng nữ, và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Khởi đại Từ bi cho vua loài La-sát thường cướp đi mạng sống của chúng sinh, và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Thắng trí quang minh cho những người ưa thích quả vị Thanh văn và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Minh tịnh Như Lai công đức quang minh cho những người ưa thích quả vị Duyên giác và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Phổ môn Tam-muội trí tuệ quang minh cho những người ưa thích pháp Đại thừa, và những người quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Nhất thiết Phật đại nguyện cho những Bồ-tát mới phát tâm và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Tam-muội ly cấu cho những Bồ-tát ở Địa thứ hai và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Tịch tĩnh trang nghiêm cho những Bồ-tát Địa thứ ba và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Nhất thiết trí thế lực cảnh giới cho những Bồ-tát Địa thứ tư và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Tịnh tâm hoa tạng cho những Bồ-tát Địa thứ năm và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Minh tịnh tạng cho những Bồ-tát Địa thứ sáu và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Phổ địa tạng cho những Bồ-tát Địa thứ bảy và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Pháp giới pháp thân cảnh giới cho những Bồ-tát Địa thứ tám và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Vô hữu vô trước trang nghiêm cho các Bồ-tát Địa thứ chín và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Vô ngại Tam-muội cho các Bồ-tát Địa thứ mười và các quyến thuộc đang vây quanh.
Lại thấy vị ấy ngồi nơi một tòa, giảng nói pháp môn Trí tuệ kim cương cho các lực sĩ kim cương và các quyến thuộc đang vây quanh…
Thiện Tài thấy vị Tỳ-kheo-ni ấy ngồi trên tất cả các tòa như vậy, có tất cả các loài, tất cả chúng sinh và các quyến thuộc vây quanh, giảng nói về căn lành cho những người đang gieo trồng căn lành, giảng nói pháp làm tăng trưởng tất cả các căn lành cho những người đang tăng trưởng căn lành, tùy theo sự thích ứng của họ mà thuyết pháp, làm cho họ đạt đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác không hề thoái chuyển. Vì sao? Vì vị Tỳ-kheo-ni này đã thành tựu trăm vạn vô số môn Bát-nhã ba-la-mật như: môn Bátnhã ba-la-mật có mắt nhìn thấy khắp nơi, môn Bát-nhã ba-la-mật giảng nói tất cả các Phật pháp, môn Bát-nhã ba-la-mật phân biệt pháp giới, môn Bát-nhã ba-la-mật phá tan tất cả những chướng ngại, môn Bát-nhã ba-la-mật làm phát sinh và tăng trưởng tất cả các pháp lành của chúng sinh, môn Bát-nhã ba-la-mật trang nghiêm thù thắng, môn Bát-nhã ba-la-mật về kho tàng vô ngại, môn Bát-nhã ba-la-mật pháp giới viên mãn, môn Bát-nhã ba-lamật kho tàng tâm thanh tịnh, môn Bát-nhã ba-la-mật kho tàng an lạc của tất cả chúng sinh, đạt được trăm vạn vô số môn Bát-nhã ba-la-mật như vậy. Tỳ-kheo-ni ở trong khu rừng này giáo hóa chúng sinh nào thì họ cũng đều được không thoái chuyển nơi đạo quả Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Khi ấy, Thiện Tài thấy những điều kỳ diệu, Đại Bồ-tát của Tỳ-kheo-ni Sư Tử Phấn Tấn như: những đồ dùng sinh hoạt trong khu rừng, kinh hành oai nghi, tòa báu sư tử, đại chúng quyến thuộc, các công đức kỳ diệu, thần lực tự tại, âm thanh vi diệu… Thấy những điều kỳ đặc ấy xong lại nghe những âm thanh vi diệu khen ngợi pháp không thể nghĩ bàn, Thiện Tài được vô lượng mây pháp thấm nhuần, thân tâm thư thái, năm vóc sát đất cung kính đảnh lễ. Vừa muốn quay lại đi nhiễu, Thiện Tài thấy vị Tỳ-kheo-ni ngồi trên tất cả các tòa, rồi thấy thân của mình và vô số cây cối trong khu rừng đều quay về bên phải, đi nhiễu quanh vô số vòng. Thấy như thế xong, Thiện Tài chắp tay cung kính, đứng qua một bên thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát? Kính xin Đại thánh giảng nói cho tôi.
–Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Nhất thiết trí để của Bồ-tát
–Thưa Đại thánh! Thế tánh của pháp môn ấy như thế nào?
–Này thiện nam! Pháp môn này là ánh sáng trí tuệ trang nghiêm, ở trong một niệm chiếu soi cả ba đời.
–Thưa Đại thánh! Cảnh giới của pháp môn ánh sáng trí tuệ trang nghiêm như thế nào?
–Này thiện nam! Khi tôi nhập vào pháp môn này, lúc Tammuội Chánh thọ Nhất thiết pháp đang hiện tiền thì ở mỗi chỗ chư Phật trong tất cả thế giới khắp mười phương khi còn là Bồ-tát ở cung trời Đâu-suất, từ nơi thân của tôi phát ra các ý sinh thân, nhiều như bụi trần trong vô số cõi Phật, để đển cung kính lễ bái.
Lại đem các loại hoa thơm, chuỗi ngọc, các loại tua báu đẹp, hương bột, hương xoa, y phục, dù lòng, cờ phướn, các loài hoa quý cho đến tất cả những dụng cụ đẹp đẽ như mây, lưới báu, màn báu, tòa báu… để cúng dường Đức Như Lai. Như sự cúng dường ở trời Đâu-suất, lúc giáng thần vào thai mẹ, sinh ra ở hoàng cung, xuất gia học đạo, đến gốc Bồ-đề, thành bậc Tối Chánh Giác, vận chuyển bánh xe chánh pháp trong cõi trời, cõi người và phi nhân cho đến lúc nhập Niết-bàn thì sự cúng dường cũng như vậy.
Chúng sinh nào biết được sự cúng dường của tôi đều được không thoái chuyển nơi quả vị Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, chúng sinh nào đến chỗ tôi, tôi đều giảng nói môn Bát-nhã ba-lamật cho họ. Tôi không khởi tưởng phân biệt chúng sinh, không chấp tướng chúng sinh, biết tất cả các pháp ngôn ngữ nhưng không hề lệ thuộc ngôn ngữ, thấy được tất cả chư Phật nhưng không hề chấp tướng chư Phật, vì đã hiểu sâu xa về Pháp thân, thọ trì tất cả các chánh pháp Phật mà không hề chấp tướng chánh pháp vì hiểu rõ các tướng chân thật của chư Phật. Trong mỗi niệm tôi đều ở khắp pháp giới nhưng cũng không chấp thủ tướng pháp giới vì hiểu rõ tất cả các pháp đều như huyễn.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Nhất thiết trí để của Bồtát, còn các Đại Bồ-tát thấu đạt tất cả các pháp giới không chỉ nương trú, chỉ một thân ngồi kiết già mà cũng đầy cả pháp giới, bên trong thân có thể hiện tất cả các cõi Phật, trong một niệm có thể đến được chỗ tất cả chư Phật, bên trong thân có thể hiển hiện thần lực của tất cả chư Phật, có thể dùng chỉ một sợi lông mà nhấc vô số các thế giới Phật; trong một sợi lông có thể thể hiện được sự thành hoại của vô số các thế giới; trong một niệm, giáo hóa được vô số vô số chúng sinh; trong một niệm bao gồm được vô số vô số kiếp… thì làm sao tôi có thể biết và nói hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Ở phương Nam, có một nước tên là Hiểm nạn, có thành tên Bảo trang nghiêm, ở đó có một cô gái tên là Bà-tu-mậtđa, ông hãy đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu đảnh lễ dưới chân vị Tỳkheo-ni, đi nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng kính lễ rồi từ tạ đi về hướng Nam.
Thiện Tài soi sáng tâm mình bằng ánh sáng trí tuệ lớn, thọ trì đầy đủ Nhất thiết chủng trí, chánh niệm tư duy về thật tướng các pháp, kiến lập kho tàng các Đà-la-ni tất cả ngôn ngữ, tu hành thọ trì kho tàng các Đà-la-ni về tất cả bánh xe chánh pháp, làm nơi nương tựa cho chúng sinh, tăng trưởng năng lực đại Từ bi, phương tiện quán sát Nhất thiết chủng trí, viên mãn thệ nguyện lớn thanh tịnh ngang bằng pháp giới, ánh sáng trí tuệ thanh tịnh chiếu đến các chúng sinh khắp mười phương, năng lực ánh sáng của tất cả các thần thông trang nghiêm tràn ngập tất cả các thế giới khắp mười phương, thành tựu hoàn toàn các hạnh nghiệp của Bồ-tát… Rồi Thiện Tài dần dần đi đến thành Bảo trang nghiêm ở nước Hiểm nạn tìm hỏi Bà-tu-mậtđa hiện đang ở đâu?
Lúc ấy, có người vì không biết cô gái ấy là người có trí tuệ sâu xa nên suy nghĩ: “Vị Đồng tử này oai nghi, đĩnh đạc, tâm ý tịch tĩnh, các căn thuần thục, xa lìa buông lung, điên đảo, loạn động, niệm và tuệ luôn hiện rõ ràng trước mặt, lời nói dịu dàng, không chấp hình sắc, chánh niệm tư duy về pháp tướng sâu xa, không còn biếng trễ, tâm như biển cả, vị này không phải là người điên đảo, đắm nhiễm ái dục, không hề có tưởng về tình dục, không đắm chìm trong bùn dục, không lệ thuộc các căn, ra khỏi cảnh giới của ma, không phục tùng theo năm dục, không bị sự trói buộc của tất cả các ma việc không nên làm thì chẳng làm… thì có ý gì mà lại tìm cô gái ấy!” Trong đó, cũng có một người, vì trước đó đã biết cô gái ấy là người có trí tuệ nên nói:
–Lành thay, Đồng tử! Ông được căn lành lớn mới có thể tìm cầu cô gái có trí tuệ sâu xa này.
Này Đồng tử! Cô gái ấy chuyên tâm cầu quả vị Phật, muốn giáo hóa tất cả chúng sinh, nhổ sạch gai ái dục, phá tan các tưởng.
Này thiện nam! Hiện nay cô ấy đang ở trong thâm cung tại thành này. Nghe những lời ấy xong, Thiện Tài vô cùng hoan hỷ, đi đến cổng thành, nhìn thấy cung điện to lớn, trang trí đẹp đẽ, mười lớp tường báu xây xung quanh, có mười hàng cây Đa-la quý báu, mười lớp hào sâu chứa đầy nước đủ tám công đức, đáy hào rải cát bằng vàng, mặt nước phủ đầy các loại hoa sen báu đẹp đẽ: hoa Ưubát-la, hoa Bát-đàm-ma, hoa Câu-ma-đà, hoa Phân-đà-lợi chen nhau đua nở, tỏa hương thơm ngát, có thể chuyển hóa tâm người, không sinh cấu nhiễm, các cung điện nhà cửa, lâu đài trang trí bằng vô số vật báu, đất bằng lưu ly xanh được rưới nước thơm, xông ướp trầm hương và xoa hương Chiên-đàn, lưới báu bao phủ, lại treo nhiều linh vàng Diêm-phù-đàn, phát ra âm thanh êm tai rưới xuống các loại hoa quý nhiều như mây, những sự đẹp đẽ trang nghiêm nhiều không thể tả xiết, kho báu kim cương, ma-ni, trân châu luôn đầy nhà cửa, mười loại vườn rừng vô cùng đẹp đẽ.
Khi ấy, Thiện Tài thấy cô gái đang ngồi trên tòa báu sư tử, tướng mạo đoan nghiêm, hình dáng xinh đẹp, thân hình như vàng ròng, mắt và tóc xanh biếc, không cao không thấp, không trắng không đen, thân thể hoàn hảo, tất cả cõi Dục không ai sánh bằng, huống là đẹp hơn, đời không ai sánh kịp cô ta biết hoàn hảo về pháp văn tự, các nghề nghiệp khéo léo và các biện luận, thành tựu được trí huyễn và phương tiện của Bồ-tát, dùng vô số châu báu trang sức nơi thân, có lưới báu che phủ, đầu đội mão cõi trời, tất cả các đại chúng vây quanh đều tu hành điều thiện, có cùng hạnh nguyện thành tựu căn lành không hề trở ngại, đầy đủ kho báu công đức vô tận, thân tỏa ánh sáng chiếu khắp tất cả, ai gặp được ánh sáng này cũng đều hoan hỷ an vui, thân tâm thư thái và không còn nóng bức phiền não.
Khi ấy, Thiện Tài cúi đầu đảnh lễ dưới chân cô gái, đi nhiễu quanh vô số vòng, cung kính chắp tay đứng qua một bên, thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát.
Cô gái đáp:
–Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Ly dục thật tế thanh tịnh. Nếu chư Thiên nhìn thấy tôi thì tôi là Thiên nữ, nếu người nhìn thấy tôi thì tôi là người nữ, cho đến nếu phi nhân nhìn thấy tôi là phi nhân nữ, thân hình đẹp đẽ, ánh sáng thân thể thù thắng không ai sánh bằng. Chúng sinh nào bị dục trói buộc dắt dẫn mà tìm đến chỗ tôi, tôi giảng nói pháp giúp họ được hoàn toàn lìa dục, đạt được Tam-muội không lệ thuộc cảnh giới. Chúng sinh nào thấy tôi, sẽ đạt được Tam-muội hoan hỷ, chúng sinh nào nói chuyện với tôi sẽ đạt được Tam-muội diệu âm vô ngại, chúng sinh nào nắm tay tôi, sẽ được Tam-muội đến tất cả các cõi Phật, chúng sinh nào ngủ chung với tôi sẽ đạt được Tam-muội ánh sáng giải thoát, chúng sinh nào trông thấy tôi sẽ đạt được Tam-muội các hạnh tịch tĩnh, chúng sinh nào thấy tôi lớn tiếng sẽ đạt được Tammuội phá tan các ngoại đạo, chúng sinh nào ngắm nhìn tôi sẽ đạt được Tam-muội ánh sáng của tất cả cảnh giới chư Phật, chúng sinh nào gần tôi sẽ đạt được Tam-muội giáo hóa tất cả chúng sinh, chúng sinh nào tiếp xúc tôi sẽ đạt được Tam-muội kho tàng bí mật của công đức. Tất cả các loại chúng sinh như vậy, nếu tìm đến tôi đều đạt được pháp môn Ly dục thật tế.
Thiện Tài thưa:
–Thưa Đại thánh! Thuở xưa Đại thánh gieo trồng các căn lành ở nơi nào và tu những hạnh nghiệp đề đạt được pháp môn này?
Này thiện nam! Thuở quá khứ có Phật hiệu là Thường Trụ Như Lai Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác xuất hiện ở đời. Đức Phật ấy vì lòng thương tưởng, làm lợi ích cho chúng sinh mà vào thành An lạc. Phật vừa đặt chân lên cổng thành ngoài, lập tức Đại địa liền chấn động sáu cách, thành ấy tự nhiên rộng lớn kỳ diệu, được trang trí bằng nhiều vật báu, rải nhiều loại hoa, tự nhiên phát ra âm thanh vui vẻ, phóng ra ánh sáng lớn, tất cả các vị trời đứng đầy khắp hư không, hiện ra những điều kỳ đặc như trong kinh Phật Nhập Đại Thành đã nói.
Này thiện nam! Lúc ấy, tôi là vợ của một vị trưởng giả, tôi tên là Thiện Nữ, thấy những điều kỳ đặc như thế, liền cùng với chồng đi ra đường, cúng dường Đức Như Lai ấy chiếc mão cõi trời quý báu đẹp đẽ. Khi ấy Văn-thù-sư-lợi là thị giả của Phật, giảng nói pháp cho tôi, khiến tôi phát tâm vô thượng.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết được pháp môn Ly dục thật tế này, còn các Đại Bồ-tát thành tựu kho tàng vô số trí tuệ phương tiện và trí tuệ rộng lớn, cảnh giới trí tuệ không ai phá hoại được… thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Về phương Nam có thành tên là Thủ-bà-ba-la, ở đó có trưởng giả tên là An Trụ. Vị ấy thường cúng dường tháp Phật Chiên-đàn. Ông hãy đến đó để thưa hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân cô gái ấy rồi đi về phía Nam.
Đi dần về thành ấy, Thiện Tài đến chỗ của trưởng giả thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?
Trưởng giả đáp:
–Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Bất diệt độ tế của Bồ-tát. Trụ trong pháp môn này, nhìn thấy được tất cả các thế giới khắp mười phương. Chư Phật quá khứ, hiện tại, vị lai đều không hề nhập Niết-bàn, trừ khi phương tiện giáo hóa chúng sinh mới vào diệt độ.
Này thiện nam! Khi mở cửa tháp Phật Chiên-đàn, từng niệm từng niệm, tôi đều chánh niệm tư duy về Tam-muội Vô tận Phật tánh. Trong mỗi niệm, tôi đạt được vô thượng vô biên các pháp vi diệu thù thắng.
–Thưa Đại thánh! Cảnh giới của Tam-muội ấy như thế nào?
–Này thiện nam! Khi nhập vào Tam-muội này, tôi thấy Đức Phật Ca-diếp, Đức Phật Câu-na-hàm Mâu-ni, Đức Phật Thi-khí, Đức Phật Tỳ-bà-thi, Đức Phật Đề-xá, Đức Phật Phất Diệu, Đức Phật Vô Thượng Thắng, Đức Phật Vô Thượng Liên Hoa… Ở thế giới này, thấy chư Phật nhiều vô số vô số như vậy, nhiều bằng số bụi trần trong Diêm-phù-đề, cho đến nhiều bằng số bụi trần trong vô số vô số cõi Phật.
Thấy các Đức Phật ấy từ khi mới phát tâm, thần lực tự tại, tất cả các đại hạnh nguyện các pháp Ba-la-mật thanh tịnh vi diệu, lần lượt thành tựu các địa của Bồ-tát, đạt được pháp nhẫn sâu xa, thu phục các ma, tăng trưởng và thành tựu đạo quả Bồ-đề tự tại, làm thanh tịnh các cõi Phật. Ở giữa vô số đại chúng giáo hóa chúng sinh phóng ánh sáng lớn, vận chuyển bánh xe pháp thanh tịnh, thần lực biến hóa… tất cả tôi đều chánh niệm tư duy và dùng trí tuệ phân biệt được các Phật pháp ấy để hiện bày cho chúng sinh. Tôi lại thấy được Đức Phật Di-lặc và tất cả chư Phật đời vị lai, Đức Phật Lô-xá-na và tất cả chư Phật đời hiện tại cũng vậy.
Cũng như ở thế giới này, thấy biết được tất cả chư Phật, các Thanh văn, Duyên giác và Bồ-tát ở ba đời trong khắp mười phương cũng vậy.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết được pháp môn Bất diệt độ tế này của Bồ-tát, còn các Đại Bồ-tát trong một niệm, biết rõ tất cả các pháp trong ba đời, quán niệm về biên giới của chúng luôn luôn bình đẳng, không phân biệt, ở chỗ Đức Phật ở, ở trong tất cả các kiếp mà không hề có tưởng về kiếp, tùy thuận theo chánh pháp bình đẳng của tất cả chư Phật; Như Lai và ngã của tất cả chúng sinh đều như nhau không khác, trí tuệ thanh tịnh trang nghiêm chiếu sáng cả ba cõi, thành tựu oai nghi không thay đổi của chư Phật và phân biệt được cảnh giới của tất cả pháp giới… thì làm sao có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Về phương Nam có núi tên là Quang minh, ở đó có Bồ-tát tên là Quán Thế Âm, ông hãy đến đó thưa hỏi: “Bồ-tát phải làm thế nên để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân Trưởng giả An Trụ, đi nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng kính lễ, rồi từ tại đi về phương Nam.
**********
Bấy giờ, chánh niệm tư duy về lời dạy của Trưởng giả ấy, Đồng tử Thiện Tài tùy thuận theo tạng pháp giải thoát của Bồ-tát, chánh niệm về những ức niệm của Bồ-tát, lần lượt phân biệt về tất cả chư Phật và pháp chư Phật, nhất tâm chánh niệm dòng pháp chư Phật, nhớ nghĩ thọ trì pháp chư Phật ấy và các pháp trang nghiêm làm tăng trưởng Bồ-đề, chánh niệm tư duy về những hạnh nghiệp không thể nghĩ bàn của tất cả chư Phật… rồi dần dần Thiện Tài đi đến núi Quang minh.
Lên núi ấy và tìm kiếm khắp nơi, Thiện Tài nhìn thấy ở trên sườn núi phía Tây, đâu đâu cũng có suối chảy, ao tắm, cây rừng tốt tươi, đất đỏ mềm mại, Bồ-tát Quán Thế Âm đang ngồi kiết già trên bảo tòa bằng kim cương, vô số Bồ-tát cung kính vây quanh, Bồ-tát đang giảng nói kinh Đại Từ Bi cho họ. Nhìn bao quát mọi điều ấy xong, Thiện Tài vô cùng hoan hỷ chắp tay, chăm chú nhìn không chớp mắt rồi suy nghĩ: “Thiện tri thức tức là Như Lai, Thiện tri thức tức là mây tất cả các pháp, Thiện tri thức là kho tàng các công đức, Thiện tri thức tức châu báu khắp mười phương, Thiện tri thức rất khó thấy, khó gặp, Thiện tri thức là kho tàng trí tuệ vô tận, Thiện tri thức là núi chúa công đức, Thiện tri thức là người khai mở, dẫn dắt về pháp môn Nhất thiết trí, có thể khiến cho tất cả đều được thể nhập biển Nhất thiết chủng trí và đạt đạo quả Vô thượng Bồ-đề hoàn toàn thanh tịnh.”
Khi ấy, từ xa nhìn thấy Thiện Tài Bồ-tát Quán Thế Âm nói:
–Lành thay, hãy đến đây Đồng tử! Ông chuyên cầu Đại thừa
để giáo hóa chúng sinh, tâm ngay thẳng, tâm soi xét, ưa thích cầu Phật pháp, nuôi lớn lòng đại Bi để cứu giúp tất cả, hướng đến hạnh Phổ Hiền, thành tựu tất cả các đại nguyện thanh tịnh viên mãn, mong muốn được nghe và thọ trì tất cả mây pháp của hết thảy chư Phật, nuôi lớn căn lành không biết nhàm chán, thuận theo không trái với lời dạy của Thiện tri thức, được sinh khởi từ biển lớn công đức trí tuệ của Văn-thù-sư-lợi, thành tựu căn lành, được Tam-muội ánh sáng tự tại của Phật, không còn tâm biếng trễ chuyên tâm cầu chánh pháp, thường gặp chư Phật, từ bỏ các điều ác, tu tập các hạnh lành và trí tuệ thành tựu viên mãn thanh tịnh như hư không.
Khi ấy, Thiện Tài đến chỗ Quán Thế Âm, cúi đầu đảnh lễ, nhiễu quanh vô số vòng, cung kính chắp tay đứng qua một bên và thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?
Bồ-tát Quán Thế Âm đáp:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông mới có thể phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Này thiện nam! Tôi đã thành tựu hạnh ánh sáng của pháp môn đại Bi, giáo hóa thành tựu tất cả chúng sinh, luôn ở chỗ của tất cả chư Phật, ứng thân hóa độ ở đâu tùy theo chỗ thích ứng của mỗi một chúng sinh mà tôi đều thị hiện ở trước mặt; hoặc dùng pháp Bố thí để giáo hóa chúng sinh, cho đến dùng pháp Đồng sự để giáo hóa chúng sinh, hiển hiện thân sắc đẹp đẽ không thể nghĩ bàn để giáo hóa chúng sinh, phóng ra lưới ánh sáng lớn, diệt trừ nóng bức phiền não của các chúng sinh, phát ra âm thanh vi diệu để hóa độ họ, oai nghi thuyết pháp, thần lực tự tại, phương tiện giác ngộ, hiện ra thân biến hóa, hiện ra thân cùng loài, cho đến ở chung để giáo hóa chúng sinh.
Này thiện nam! Khi hành hạnh Ánh sáng về pháp môn đại Bi, tôi phát thệ nguyện rộng lớn tên là “Giáo hóa tất cả chúng sinh” vì muốn khiến cho tất cả đều được xa lìa sợ hãi trong các đường ác, những sợ hãi về khổ sở, sợ hãi về ngu si, sợ hãi về trói buộc, sợ hãi bị giết hại, sợ hãi về nghèo khổ, sợ hãi về không sống nỗi, sợ hãi về tranh cãi, sợ hãi về đám đông, sợ hãi về sự chết, sợ hãi các đường ác, sợ hãi về các cõi, sợ hãi sự không đồng ý, sợ hãi về sự thương và không thương, sợ hãi về tất cả các điều ác, sợ hãi những sự bức bách của thân và tâm, sợ hãi buồn rầu…
Này thiện nam! Tôi làm phát sinh ra pháp môn chánh niệm về hiện tại gọi là pháp môn Tự luân, xuất hiện các thân của tất cả chúng sinh, dùng nhiều phương tiện, tùy theo sự thích ứng của chúng sinh mà diệt trừ những sự sợ hãi rồi thuyết pháp cho họ, khiến cho họ phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác không lúc nào thoái chuyển và luôn luôn đúng thời.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết hạnh ánh sáng của pháp môn đại Bi này của Bồ-tát, còn các Đại Bồ-tát thành tựu tất cả những nguyyện lớn của Phổ Hiền, thành tựu hoàn toàn các hạnh Phổ Hiền, không gián đoạn dòng chảy tất cả căn lành, không gián đoạn dòng chảy Tam-muội của tất cả Bồ-tát, dòng chảy tất cả các kiếp, tu hành hạnh Bồ-tát chưa từng đoạn dứt dòng chảy ba đời, biết rõ hoàn toàn sự thành hoại của dòng chảy tất cả các thế giới, chấm dứt dòng chảy các căn bất thiện của tất cả chúng sinh, làm phát sinh dòng chảy các căn lành của tất cả chúng sinh, diệt trừ dòng chảy của tất cả các sinh tử… thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Khi ấy, ở phương Đông, có vị Bồ-tát tên là Chánh Thú đi đến chỗ đó, đứng trên đỉnh núi Kim cương. Khi vị ấy đến núi này, thế giới Ta-bà chấn động sáu cách, có nhiều châu báu đẹp đẽ, phóng ra ánh sáng lớn che lấp cả ánh sáng của mặt trời, mặt trăng, trời Đế Thích, Phạm thiên và ánh sáng của tám bộ trời, rồng…, làm cho tất cả các ánh sáng ấy đều như tối đen. Ánh sáng này chiếu đến khắp các địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh và chỗ của vua Diêm-la, diệt trừ hết các khổ, đoạn trừ những phiền não và các bệnh khổ, rưới xuống mưa châu báu tràn đầy cõi Phật cho đến mưa xuống những đám mưa mây đẹp đẽ để cúng dường Như Lai và tùy theo đối tượng thị hiện thân hình, sau đó mới đi đến chỗ của Bồ-tát Quán Thế Âm.
Lúc đó, Quán Thế Âm hỏi Thiện Tài:
–Này thiện nam! Ông có thấy Bồ-tát Chánh Thú trong chúng hội này không?
Thiện Tài đáp:
–Thưa vâng, tôi đã thấy.
Này thiện nam! Ông hãy đến vị ấy để thưa hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Thiện Tài liền cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân Bồ-tát Quán Thế Âm, nhiễu quanh vô số vòng, ngắm nhìn không rời mắt, chánh niệm về lời dạy của bậc Thánh để thâm nhập biển trí rồi từ tạ. Đến chỗ Bồ-tát Chánh Thú, cúi đầu đảnh lễ dưới chân, nhiễu quanh bên phải xong, cung kính chắp tay đứng qua một bên, thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?
–Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Bước đi nhanh chóng rộng khắp.
–Thưa Đại thánh! Đại thánh đã thành tựu pháp môn này ở chỗ Đức Phật nào, cõi đó cách đây bao xa và từ khi thành tựu đến nay đã được bao lâu?
Này thiện nam! Điều này rất khó biết, tất cả trời, người và phi nhân đều không thể biết, chỉ có bậc tinh tấn không thoái lui, gần gũi Thiện tri thức, Đức Phật hộ niệm, đầy đủ căn lành, tâm ngay thẳng và thanh tịnh, đạt được các căn như Bồ-tát, khai mở mắt trí tuệ, học rộng hiểu nhiều và cảnh giới của Bồ-tát mới có thể biết được.
Kính xin Đại thánh giảng nói cho tôi, tôi sẽ nương theo thần lực Phật và năng lực Thiện tri thức để được tin hiểu.
Bồ-tát Chánh Thú đáp:
–Này thiện nam! Tôi đã đạt được pháp môn này từ chỗ Đức Phật Diệu Đức, ở cõi Diệu tạng. Từ đó đến nay đã trải qua các kiếp nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật. Trong mỗi niệm, tôi đi được số bước bằng số bụi trần trong vô số cõi Phật, mỗi bước đi qua được các thế giới nhiều bằng số bụi trần trong vô số cõi Phật, các nước tôi đi qua đều có Đức Phật ở đó. Tôi dùng tất cả những phẩm vật cúng dường của Bồ-tát để cúng dường chư Phật. Biển các chúng sinh trong tất cả các nước ấy tôi đều biết rõ, phân biệt các căn, tùy theo sự thích ứng mà giảng nói pháp, phát ra lưới ánh sáng lớn chiếu khắp mười phương, diễn nói chánh pháp bằng âm thanh vi diệu, làm lợi ích và độ thoát các chúng sinh ấy, cho đến mười phương cũng như vậy.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn bước đi nhanh chóng rộng khắp này của Bồ-tát, còn các Đại Bồ-tát đối với khắp tất cả mười phương, không nơi nào mà không đến, vô số cảnh giới không thể hủy hoại, pháp thân thanh tịnh tràn đầy Phật giáo, phân biệt biết rõ các đường chúng sinh, làm viên mãn tất cả các cõi, thuận theo tất cả các pháp, quán sát bình đẳng về ba đời, nói pháp bình đẳng, tùy thuận theo thế gian không chấp thủ vào đạo và đến khắp các cõi không vướng không ngại… thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Về phương Nam có thành tên là Ba-la-ba-đề, ở đó có vị trời tên là Đại Thiên, ông hãy đến đó để hỏi “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ Bồ-tát Chánh Thú, nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng kính mến rồi tạ từ đi về phương Nam.
Khi ấy Đồng tử Thiện Tài chánh niệm tư duy về hạnh không chướng ngại của Bồ-tát, dốc lòng chuyên cầu cảnh giới trí tuệ của Bồ-tát Chánh Thú, phát sinh sự thông suốt về tất cả công đức của các cảnh giới, tinh tấn kiên cố, vô cùng hoan hỷ, đạt được thần thông tự tại không thể nghĩ bàn, hiểu biết chắc chắn về lĩnh vực của mây các công đức các Tam-muội, các Đà-la-ni, các thệ nguyện lớn các tài biện luận và đầy đủ các lực. Thiện Tài dần dần đi đến thành ấy và tìm hỏi thăm trời Đại Thiên đang ở chỗ nào, lúc ấy có người nói:
–Này thiện nam! Vị trời đó đang biến hóa hiện ra thân hình để giảng nói pháp cho các đại chúng vây quanh nơi Đại pháp đường ở trong thành này. Thiện Tài liền đến chỗ của vị trời, cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân vị trời, nhiễu quanh vô số vòng rồi cung kính chắp tay đứng qua một bên thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?
Bấy giờ, Đại Thiên vươn ra bốn cánh tay dài lấy nước trong bốn biển để rửa mặt. Rửa xong lấy nhiều hoa bằng vàng để rải trên Thiện Tài, Đại Thiên nói:
–Này thiện nam! Bồ-tát rất khó được nghe, khó gặp, là pháp kỳ diệu đặc biệt của thế gian, là cánh hoa Phân-đà-lợi của các bậc trượng phu, là nơi quay về nương tựa của các chúng sinh, giáo hóa làm lợi ích, nuôi dưỡng che chở cho chúng sinh, chiếu khắp tất cả, hiện bày đạo chân chánh, không còn ngu si, làm thầy chúng sinh, ủng hộ chánh pháp, cứu giúp cho chúng sinh được an ổn, khiến cho tất cả họ đều được đến thành trì Nhất thiết trí, thành tựu đầy đủ các nghiệp thân, khẩu thanh tịnh, lìa hẳn các điều ác, đối với chúng sinh thường dùng pháp ái ngữ, tùy theo sự thích ứng của họ mà hiện ở trước mặt luôn luôn đúng thời… Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Lưới mây của Bồ-tát:
–Thưa Đại thánh! Cảnh giới của pháp môn này như thế nào?
Khi ấy, ở trước Thiện Tài, Đại Thiên dồn vàng bạc cõi trời thành một đống lớn, như núi chúa, bạc, lưu ly, pha lê, xa cừ, mã não, châu Dạ quang ly cấu, châu Minh tịnh, ngọc ma-ni chư phương tiện môn, ngọc Châu-la, ngọc An lạc, ngọc Kiết du, ngọc Trang nghiêm phát, ngọc Trang nghiêm đồng tử, ngọc Nhĩ-a-la trang nghiêm, ngọc Nhĩ-câu-la, ngọc Trân châu đỏ, ngọc Trang nghiêm nhất thiết chư chi tiết, ngọc châu Như ý… đều chất thành đống như núi chúa; tất cả các loại hoa, hương, hương xoa, hương bột, vòng hoa, y phục, dù lọng, cờ phướn và tất cả những đồ vật để hưởng vui trong cảnh giới năm dục như vậy, đều chất thành đống như núi chúa. Lại hiển hiện nhiều vô số đồng nữ rồi bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Ông hãy lấy những phẩm vật này để cúng dường Đức Như Lai, để bố thí và giáo hóa cho tất cả chúng sinh, khiến cho tất cả chúng sinh đều tu hành pháp Bố thí ba-la-mật, học pháp Bố thí ba-la-mật để từ bỏ tất cả.
Này thiện nam! Tôi đem những vật này dạy ông bố thí và dạy tất cả chúng sinh cũng vậy là để khiến cho chúng sinh được xông ướp thân tâm bằng căn lành không tham, gần gũi Thiện tri thức, cung kính cúng dường chư Phật, Bồ-tát, làm phát sinh và nuôi lớn tất cả các căn lành và phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Lại nữa, này thiện nam! Chúng sinh nào tham đắm năm dục, tôi vì họ hiển hiện cảnh giới bất tịnh; chúng sinh nào giận dữ buông lung, kiêu mạn tranh cãi như quỷ La-sát uống máu ăn thịt, tôi đều dạy cho họ tập lòng đại Từ bi, khiến cho tất cả từ bỏ hẳn giận dữ, buông lung… Chúng sinh nào biếng nhác, tôi vì họ thị hiện các nạn về nước, lửa, trộm cướp, vua ác và những kẻ thù địch…
Này thiện nam! Đối với các loại chúng sinh ác xấu như vậy tôi đều dùng các loại phương tiện để diệt trừ các căn bất thiện và tăng trưởng căn lành cho họ, trừ diệt tất cả oái thù làm chướng ngại các pháp Ba-la-mật vượt thoát các chướng ngại, đạt được pháp vô ngại.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Lưới mây này của Bồtát, còn các Đại Bồ-tát như Thiên vương, Đế Thích diệt trừ các nạn A-tu-la phiền não; nước của các Bồ-tát dập tắt lửa phiền não, lửa của các Bồ-tát thiêu rụi tham ái của tất cả chúng sinh, gió của Bồ-tát có thể thổi tan tất cả những tâm ô nhiễm, kim cương của Bồ-tát bẻ gãy hết tất cả các tưởng về ngã và ngã sở… thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Trong Diêm-phù-đề này có một nước tên là Ma-kiệt-đề, có vị Địa thần ủng hộ đạo tràng tên là An Trụ, ông hãy đến đó để thưa hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân vị trời Đại Thiên rồi từ tạ ra đi, đến nước Ma-kiệt-đề và tới chỗ của Địa thần An Trụ.
Bấy giờ, một vạn Địa thần đều nói:
–Vị Đồng tử này có thể ôm lấy chúng sinh thành kho tàng Phật, phá tan được màn phủ vô minh của tất cả chúng sinh, sinh vào nhà của Đấng Pháp Vương, lìa bỏ nhơ uế vô ngại, đầu đội mão thêu nhiều châu báu và có kho trí tuệ báu bẻ gãy các ngoại đạo. Địa thần An Trụ cùng với với một vạn Địa thần rưới nhiều nước thơm trên mặt đất, rưới xong, cho gió thổi hương thơm để trang nghiêm, phóng ánh sáng lớn chiếu khắp tam thiên đại thiên thế giới, nhiều châu báu đẹp đẽ, tất cả các loài hoa chen nhau nở, tất cả nước ở mọi loại cây đều đơm trĩu quả, tiếng chảy của nước ở các sông suối, ao hồ tạo thành nhiều âm thanh vui vẻ, các lầu gác được trang trí bằng các loại châu báu cõi trời, nhiều loại chim khác nhau đều hót lên nhiếu tiếng líu lo, vui vẻ, tự nhiên vọt lên nhiều kho châu báu…
Khi ấy, Địa thần An Trụ hỏi Thiện Tài:
–Lành thay, ông đã đến đây! Này thiện nam! Ông muốn nhìn thấy phước báo của các căn lành mà ông đã vun trồng ở nơi đây không?
Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân Địa thần, cung kính chắp tay đứng bên một bên thưa:
–Thưa Đại thánh, tôi rất muốn thấy!
Ngay lập tức, Địa thần dùng ngón chân ấn xuống đất thì vô lượng, vô số ức kho báu được xuất hiện. Địa thần nói:
–Này thiện nam! Phước báo của các căn lành mà ông đã vun trồng từ xưa là đạt được kho báu này, ông hãy tùy nghi sử dụng.
Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Kho tàng không thể hủy hoại của các Bồ-tát. Từ đời Đức Phật Nhiên Đăng đến nay, tôi luôn ủng hộ để Bồ-tát tu tập hạnh Bồ-tát, thể nhập soi xét vào tận nguồn gốc của cảnh giới trí tuệ, thành tựu viên mãn thệ nguyện rộng lớn, làm thanh tịnh các hạnh của Bồ-tát, phát sinh sự hiểu biết thấu suốt của Bồ-tát, đầy đủ năng lực các công đức của Bồ-tát, thành tựu pháp không thể hủy hoại của Bồ-tát, đi đến các cõi Phật, nghe pháp, được tất cả các chư Phật thọ ký, vận chuyển bánh xe tất cả chánh pháp và tất cả mây pháp, kinh điển; giáo hóa chúng sinh bằng ánh sáng pháp lớn và thọ trì thần lực tự tại của chư Phật.
Này thiện nam! Về thuở xa xưa, cách đây các kiếp nhiều như số bụi trần của núi Tu-di, có kiếp tên là Trang nghiêm, thế giới tên là Nguyệt tràng, Phật hiệu Thiện Nhãn. Tôi ở chỗ Đức Phật ấy đạt pháp môn này, rồi tu tập tăng trưởng và làm thanh tịnh pháp môn. Trong thời gian ấy, tôi luôn gặp được chư Phật nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật. Các Đức Phật ấy cho đến đạt thần lực tự tại… tôi đều được thấy tất cả và tôi ở chỗ Đức Phật ấy tu tập căn lành.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn này, còn các Đại Bồ-tát luôn có thể hầu hạ chư Phật, được nghe và thọ trì tất cả các pháp của chư Phật ấy, thể nhập sâu xa giáo pháp bí mật của tất cả chư Phật, trong từng niệm đều sinh Pháp thân thanh tịnh như tất cả chư Phật, kho tàng hình ảnh của chư Phật phát sinh ra tất cả Phật pháp và sở hành tự tại… thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Ở Diêm-phù-đề này có thành tên là Ca-tỳ-labà, ở trong đó vị Dạ thần (thần bóng đêm) tên là Bà-sa-bà-đà, ông hãy đến đó để hỏi “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ Địa thần An Trụ, đi nhiễu quanh vô số vòng rồi từ tạ để đi đến thành kia.
Bấy giờ, chánh niệm tư duy về pháp môn Kho tàng không thể hư hoại của Bồ-tát từ Địa thần An Trụ, Đồng tử Thiện Tài tu tập các Tam-muội, hiểu rõ các Tam-muội, quán sát các pháp luật nghi của Bồ-tát, quán sát các pháp luật nghi của Bồ-tát, thần thông tự tại của Bồ-tát, quán sát tất cả các pháp thanh tịnh của Bồ-tát, thâm nhập vào trí tuệ sâu xa của Bồ-tát, đạt trọn vẹn pháp môn không thể hủy hoại của Bồ-tát và tùy thuận theo pháp môn ấy, thể nhập soi xét vào biển các pháp môn của Bồ-tát… rồi dần dần đi đến thành ấy. Từ cửa Đông Thiện Tài đi vào giữa thành và đứng ở đó. Không bao lâu sau, khi mặt trời lặn, nghe theo lời dạy của tất cả các Bồ-tát, Thiện Tài một lòng mong muốn được gặp Dạ thần Bà-sa-bà-đà, đối với Thiện tri thức cung kính xem như Phật, mắt nhìn được khắp các cảnh giới, hiển hiện khắp mọi nơi, trí tuệ đạt đến tất cả các cảnh giới, mắt pháp thanh tịnh thấy được biển tất cả các pháp giới, mắt đại trí tuệ nhìn thấu mười phương và thấy vị Dạ thần ấy đang ở trên hư không của thành đó, ngồi nơi tòa sen ngát thơm trong tòa lầu quý báu, thân như vàng ròng, mắt và tóc màu xanh biếc, trang nghiêm đẹp đẽ Đại Bồ-tát nhìn không biết chán, mặc y phục bằng các châu báu đẹp đẽ màu đỏ, trên đỉnh đầu có búi tóc giống như Pháp vương. Trên thân của Dạ thần hiện ra tất cả các tinh tú tỏa ra ánh sáng, hóa độ chúng sinh trong vô số thế giới được xa lìa các đường ác. Trong mỗi lỗ chân lông đều thấy có các chúng sinh đã được hóa độ, hoặc được sinh lên cõi trời, hoặc đạt quả vị Thanh văn, Duyên giác; các pháp ngôn ngữ diễn nói lời dạy chân chánh để giáo hóa chúng sinh, khiến cho tất cả họ đều tu tập hạnh Bồ-tát, dũng mãnh tinh tấn tu hành các pháp môn thần lực của các Tam-muội, cảnh giới thần lực tự tại của Bồ-tát, ở chỗ ở của Bồ-tát, ánh sáng của Bồ-tát, sự nỗ lực của Bồ-tát và pháp môn của Bồ-tát để giáo hóa chúng sinh… trong mỗi lỗ chân lông đều nhìn thấy rõ.
Khi ấy, thấy nghe như vậy rồi, Thiện Tài vô cùng hoan hỷ, cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân Dạ thần, đi nhiễu quanh vô số vòng rồi cung kính chắp tay đứng qua một bên, và thưa:
–Thưa Thiên thần! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, đã tin chắc rằng nhờ Thiện tri thức để đạt được Phật pháp. Kính xin Thiên thần chỉ bày, hiển hiện đạo Nhất thiết trí, Bồ-tát nào hướng đến đạo này sẽ đạt được cảnh giới mười Lực.
Dạ thần nói với Thiện Tài:
–Lành thay, lành thay! Này thiện nam! Hãy cung kính và thuận theo lời dạy của Thiện tri thức, Bồ-tát nào nghe theo lời dạy của Thiện tri thức sẽ nhanh chóng đạt đạo quả Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Này thiện nam! Tôi đã thành tựu các pháp chiếu sáng khắp nơi của Bồ-tát, pháp môn Phá tan mọi ngu tối cho chúng sinh.
Này thiện nam! Đối với chúng sinh ác, tôi phát lòng đại Từ, đối với chúng sinh tạo nghiệp bất thiện, tôi phát lòng đại Bi, đối với chúng sinh tu hành điều thiện, tôi vô cùng hoan hỷ, đối với chúng sinh thiện, ác, tôi phát tâm như nhau, đối với chúng sinh nhiễm ô, tôi phát tâm thanh tịnh, đối với chúng sinh tà đạo, tôi phát tâm chánh đạo, đối với chúng sinh ưa thích bất tịnh, tôi phát tâm ưa thích sự thanh tịnh, đối với chúng sinh ưa thích sinh tử, tôi phát tâm tùy thuận chánh pháp, đối với chúng sinh ưa thích đạo quả Thanh văn, Duyên giác, tôi phát tâm đứng vững trong đạo Nhất thiết trí…
Này thiện nam! Tôi thường tư duy để giáo hóa chúng sinh như vậy. Khi quỷ thần, trộm cướp lui tới những chỗ đêm tối vắng người, khi Tỳ-kheo không giữ oai nghi, khi lớp mây khói bụi mờ che lấp ánh sáng mặt trời, mặt trăng khiến không thấy được các sắc, chúng sinh nào ở nơi thành ấp xóm làng, núi cao, đồng trống, tám phương biển cả, cho đến tất cả chúng sinh ở dưới nước, trên đất liền, đối với các chúng sinh ấy, tôi luôn dùng các phương tiện diệt trừ những sự sợ hãi cho họ, hoặc gặp các tai nạn ở biển, tai nạn về mây, tai nạn ở núi, gió bão nổi lên, sóng lớn cuồn cuộn, bị mất phương hướng, không thấy bến bờ… Gặp những tai nạn ở biển như vậy, lúc ấy, tôi đều hiện làm thuyền bè, hoặc làm voi chúa, ngựa chúa, chó chúa hoặc chúa A-tu-la, chúa thần biển… tôi hiện làm các thân hình như vậy để phương tiện cứu độ tai nạn về biển cho chúng sinh. Vì các chúng sinh ở đất liền, tôi hiện làm mặt trăng sáng và các vì tinh tú, ánh sáng đuốc, lửa, ánh chớp và các ánh sáng của vật báu, ánh sáng của thân chư Thiên, ánh sáng của Bồ-tát… tôi dùng vô số phương tiện như vậy để cứu giúp chúng sinh, rồi phát tâm: “Tôi xin làm nơi quay về nương tựa cho tất cả chúng sinh, diệt trừ phiền não, giúp cho người sợ chết không còn sợ hãi, khiến người nghèo khổ được giàu vui, vì các chúng sinh ở núi hoặc làm cây trái, hoặc làm suối chảy, những con chim Ca-lăng-tần-già hót lên những âm thanh vi diệu, hoặc làm thần núi hoặc làm mặt đất bằng phẳng… dùng vô số phương tiện như thế để độ thoát chúng sinh”. Tôi phát tâm như vầy để làm cho các chúng sinh được thoát khỏi các tai nạn ở núi, lại khiến cho tất cả được vượt qua núi sinh tử, vì các chúng sinh ở nơi đồng trống, tôi dùng nhiều phương tiện làm cho họ được an vui, đi vào con đường chánh kiến, trừ diệt đói khát… trong vô số các tai nạn như thế, cứu giúp các chúng sinh rồi, tôi lại nguyện cho tất cả chúng sinh đều được nhanh chóng diệt hết các khổ, đạt trọn vẹn con đường tất cả trí tuệ an ổn. Thấy các chúng sinh ưa chấp thủ vào cõi nước, chịu nhiều khổ não, tôi dùng các phương tiện để diệt trừ sự chấp thủ của họ, rồi phát nguyện khiến cho chúng sinh từ bỏ chấp thủ về năm ấm, trụ trong cảnh giới Nhất thiết chủng trí của tất cả chư Phật, thấy các chúng sinh vì bị lệ thuộc vào làng xóm mà phải chịu nhiều khổ sở, tôi dùng nhiều phương tiện để thuyết pháp cho họ, giúp cho họ nhanh chóng xa lìa rồi hành theo chánh pháp. Tôi lại nghĩ cách làm cho tất cả chúng sinh được xa lìa làng xóm sáu Nhập rỗng không, thoát khỏi sinh tử, thể nhập trọn vẹn vào thành trì Nhất thiết trí.
Lại nữa, này thiện nam! Chúng sinh nào bị nhầm lẫn đối với mười phương, Đông mà tưởng là Tây, Tây mà tưởng là Đông, cho đến trên tưởng dưới và ngược lại… thì vì các chúng sinh ấy, tôi dùng vô số phương tiện để chấm dứt nhầm lẫn. Vì người muốn đi ra, tôi chỉ bày cửa ngõ, vì người bị lạc đường, tôi chỉ con đường đúng đắn, vì người muốn vượt qua, tôi chỉ cho bến bờ, người không có thuyền bè, tôi đều cấp cho, người không biết phương hướng cõi nước, tôi chỉ cho họ cõi nước an vui… Bằng vô số phương tiện như vậy, tôi mở bày dẫn dắt để độ thoát cho tất cả rồi suy nghĩ: “Tôi đã chiếu sáng diệt trừ bóng tối đêm dài, mọi việc ở thế gian, tôi đều đã chỉ dạy, lại làm cho tất cả chúng sinh được dứt hẳn tối tăm, đạt được mắt thanh tịnh, xa lìa các tướng, các tà kiến của chúng sinh về Thường, Lạc, Ngã, Tịnh, sự chấp thủ của chúng sinh, phàm phu, các ấm, giới và nhập. Đối với các chúng sinh không hiểu rõ nhân quả, làm điều bất thiện, giết hại chúng sinh, cho đến tà kiến, biết hiếu cha mẹ, không cúng dường Sa-môn, Bà-la-môn, lìa bỏ chánh đạo, tạo nghiệp bất thiện, chê bai chánh pháp, muốn phá hoại pháp luân, chế giễu các Bồ-tát, oán ghét Đại thừa, không tán thán Bồđề, chê bai Hiền thánh, làm theo pháp của kẻ ác, tạo năm tội đại nghịch… Đối với các loại chúng sinh xấu ác như vậy, tôi đều dùng ánh sáng trí tuệ thanh tịnh sáng suốt để trừ bỏ ngu si tối tăm cho họ, khiến cho họ được phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, thấu đạt trọn vẹn hạnh nguyện của Bồ-tát Phổ Hiền, mở đạo mười Lực, lìa xa sinh tử, hiện bày thành trì Nhất thiết trí, cảnh giới và thần thông của chư Phật, đầy đủ các lực, hiện pháp Tổng trì, đứng vững trong chánh pháp bình đẳng của chư Phật, hiện ra tất cả chư Phật đều cùng một thân.”
Lại nữa, này thiện nam! Thấy các chúng sinh nghèo khổ già bệnh, tôi dùng nhiều phương tiện để cứu giúp họ rồi suy nghĩ: “Mình phải dùng pháp vô thượng để giáo hóa các chúng sinh này, diệt trừ các phiền não, khiến họ được giải thoát, được xa lìa sinh, già, bệnh, chết và các nạn trong các đường ác, gần gũi Thiện tri thức, thể nhập sâu xa vào pháp giới, lìa bỏ các nghiệp ác, được Pháp thân thanh tịnh của Phật, đạt đến chỗ không còn già, bệnh, chết thường trụ trong pháp giới.
Lại nữa, này thiện nam! Thấy các chúng sinh xa lìa chánh đạo, hướng đến nẻo tà, lệ thuộc vào các kiến chấp điên đảo, bị hư dối mê hoặc, tạo đủ các nghiệp bất thiện về thân, miệng, ý, buông lung vô độ, nương tựa pháp ác, không phải Chánh giác cho là Chánh giác, đối các Bậc Chánh giác lại cho là chẳng phải Chánh Giác, gần gũi bạn ác, chịu nhiểu khổ não…, thấy như vậy rồi, tôi dùng vô số phương tiện đề trừ diệt tà kiến và giúp họ đứng vững trong chánh kiến, trở thành người thù thắng bậc nhất trong cõi trời, người, rồi suy nghĩ: “Tôi phải làm cho các chúng sinh được đạo Chân chánh vô thượng xuất thế gian không bao giờ thoái chuyển, đối với Nhất thiết trí, được viên mãn Đại nguyện của Bồ-tát Phổ Hiền và đạt được Nhất thiết trí nhưng cũng không bỏ các địa của Bồ-tát và không hoại mất tánh chúng sinh.”
Bấy giờ, để nói rõ lại ý nghĩa pháp môn này. Dạ thần nương thần lực Phật, nhìn khắp mười phương rồi vì Thiện Tài, nói kệ:
Tôi thành tựu Diệu pháp
Biết thời gian, nơi chốn
Chiếu trừ tối si mê
Quán khắp tất cả pháp.
Vô lượng, vô số kiếp
Tôi luôn tu đại Từ
Che chở khắp quần sinh
Thiện Tài nên nhanh chóng.
Thành tựu biển đại Bi
Sinh chư Phật ba đời
Diệt trừ hết các khổ,
Thiện Tài mau rốt ráo.
Tâm hoan hỷ Phật tử
Bỏ điều ác thế gian
Thoát khỏi khổ ba cõi
Được niềm vui Thánh Hiền.
Lìa các ác hữu vi
Trí giải thoát Thanh văn
Đầy đủ lực Như Lai
Phật tử nên rốt ráo.
Tôi dùng Thiên nhãn tịnh
Nhìn khắp cõi mười phương
Trong các thế giới kia
Thấy Phật ở đạo tràng.
Thân tướng hảo trang nghiêm
Vô số chúng vây quanh
Phóng biển ánh sáng lớn
Chiếu khắp độ chúng sinh
Thấy các loài chúng sinh
Chết đây rồi sinh kia
Luân hồi trong năm cõi
Luôn chịu vô lượng khổ.
Dùng biển Thiên nhĩ tịnh
Nghe âm thanh mười phương
Biển tất cả ngôn ngữ
Đều thọ trì hết thảy.
Vô số tiếng vi diệu
Của tất cả Như Lai
Vận chuyển pháp thanh tịnh
Đều nghe, thọ trì được.
Tôi dùng mũi thanh tịnh
Trong biển pháp vô ngại
Thể nhập các pháp môn
Thiện Tài mau rốt ráo
Tôi thành tướng Đại nhân
Lưỡi rộng dài thanh tịnh
Tùy cơ nói diệu pháp
Phật tử nên rốt ráo
Pháp thân thanh tịnh mầu
Ba đời đều như như
Tùy cơ mà giáo hóa
Không đâu chẳng hiện khắp.
Tâm tôi không cấu nhiễm
Thanh tịnh như hư không
Gồm thân tất cả Phật
Mà không hề dính mắc.
Biết rõ vô số cõi
Biển các tâm chúng sinh
Phân biệt các căn cơ
Xa lìa mọi hư dối.
Tôi dùng sức thần thông
Đi đến vô số cõi
Che chở khắp tất cả
Điều phục các chúng sinh.
Trí tuệ như hư không
Vô tận không gì sánh,
Cúng dường chư Như Lai
Làm lợi ích tất cả.
Trí tuệ rộng, thanh tịnh
Phân biệt biển các pháp
Trừ phiền não chúng sinh
Phật tử nên rốt ráo
Thông đạt pháp ba đời
Thâm nhập biển chư Phật
Hiểu rõ tất cả pháp
Không ai suy lường được.
Trong mỗi hạt bụi trần
Thấy hết biển cõi Phật
Lại thấy chư Như Lai
Nhờ năng lực nhìn khắp.
Thấy Phật Lô-xá-na
Đạo tràng thành Chánh giác
Bụi trần mười phương cõi
Đều vận chuyển chánh pháp.
Đồng tử Thiện Tài thưa:
–Thưa Thiên thần! Thiên thần đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác từ khi nào và đạt được pháp môn này được bao lâu rồi mới có thể làm lợi ích cho chúng sinh được như vậy?
Dạ thần đáp:
–Này Phật tử! Vào đời xa xưa, cách đây các kiếp như số bụi trần của núi Tu-di, có thế giới tên là Bảo đức, có kiếp tên là Tịch tĩnh, có năm trăm ức Đức Phật xuất hiện ở đời. Khi ấy có một thành lớn tên là Liên hoa quang, có vị Chuyển luân thánh vương, tên là Thiện Pháp Độ thành tựu bảy báu giống như pháp các Thánh vương. Phía Đông của thành ấy có khu rừng tên là Diệu đức, trong rừng ấy có cây Bồ-đề tên là Nhất thiết Phật tự tại quang minh. Khi đó, Đức Phật Nhất Thiết Pháp Lôi Vương ngồi nơi gốc cây ấy thành Đẳng chánh giác, phóng ra ánh sáng lớn chiếu khắp thế giới. Ngọc nữ báu của Thánh vương tên là Pháp Tuệ Nguyệt Liên Hoa Quang. Trong thành ấy có vị Dạ thần tên Tịnh Nguyệt, vào nửa đêm, phát ra tiếng vi diệu bảo Ngọc nữ ấy rằng: “Ngọc nữ nên biết, Đức Phật Nhất Thiết Pháp Lôi Vương đã xuất hiện ở đời, hãy xưng tán, ngợi khen công đức thiết thực của Đức Phật ấy, hiển hiện thần lực tự tại của Như Lai, phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác và khen ngợi tất cả các hạnh nguyện của Bồ-tát Phổ Hiền.”
Khi đó, Ngọc nữ liền cúng dường Đức Phật ấy và cả đại chúng Bồ-tát cùng các Thanh văn.
Này thiện nam! Ngọc nữ Pháp Tuệ Nguyệt Liên Hoa Quang
thuở ấy đâu phải ai khác, chính là thân tôi.
Này thiện nam! Ở chỗ Đức Phật ấy, tôi đã gieo trồng năng lực căn lành; trong các kiếp nhiều như số bụi trần của núi Tu-di, tôi đều không bị đọa địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh và cõi Diêm-la, cũng không sinh vào nhà thấp hèn, các căn đầy đủ, diệt trừ các khổ, luôn luôn là bậc tôn quý trong cõi trời người, không xa rời các Thiện tri thức, chư Phật và Bồ-tát, không sinh trong đời năm uế trược, ở chỗ chư Phật. Bồ-tát ấy, được tăng trưởng các căn lành, ở trong các kiếp nhiều như số bụi trần trong tám mươi núi Tu-di đều luôn luôn an ổn vui vẻ, nhưng cũng chưa đầy đủ trọn vẹn các căn lành của Bồ-tát.
Lại nữa, này thiện nam! Trải qua các kiếp nhiều như số bụi trần của núi Tu-di này rồi, lại cách đây một vạn kiếp nữa, có kiếp tên là Ly ưu, có thế giới tên là Ly cấu thắng, có năm trăm Đức Như Lai Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác đồng một danh hiệu là Tu-di Tịch Tĩnh Nhãn xuất hiện ở đời. Cõi nước của chư Phật ấy có khi thanh tịnh có khi nhơ uế. Trong thế giới đó có một Tứ thiên hạ tên là Ly cấu, có thành tên Trang nghiêm.
Khi đó, tôi là con gái của trưởng giả Minh Thắng tên là Thắng Tuệ Quang xinh đẹp đoan trang. Vị trời Tịnh Nguyệt do năng lực bản nguyện nên sinh vào trong thành này, làm vị Dạ thần tên là Thanh Tịnh Nhãn. Thuở đó, cũng vào nửa đêm, vị Dạ thần ấy lại đến nhà tôi, hiển hiện sắc thân đẹp để tán thán Như Lai, lại khuyến khích tôi đến chỗ Như Lai, phóng ánh sáng lớn đi trước dẫn đường.
Khi ấy, tôi cùng với cha mẹ quyến thuộc cùng đi đến chỗ của Đức Như Lai Tu-di Tịch Tĩnh Nhãn để cung kính cúng dường, nghe Phật thuyết pháp và đạt được Tam-muội của Bồ-tát tên là “Thấy ánh sáng trí tuệ thanh tịnh giáo hóa chúng sinh của chư Phật chiếu khắp ba đời”. Đạt Tam-muội này rồi, nhớ được tất cả chư Phật đã được gặp trong các kiếp quá khứ nhiều như số bụi trần trong núi Tu-di, lại nghe Đức Phật ấy giảng nói kinh pháp, đạt được pháp môn “Các pháp ánh sáng chiếu soi phá tan si ám của chúng sinh” phóng ra ánh sáng lớn chiếu đến các thế giới nhiều như số bụi trần trong mười cõi Phật. Thấy được tất cả các Đức Như Lai trong các cõi ấy và đến nơi biết được các pháp ngôn ngữ, các căn cơ và tánh dục của chúng sinh rồi vì chúng làm Thiện tri thức, theo sự thích ứng mà hiện ra thân hình, làm tăng trưởng pháp môn này trong từng niệm; một thân tràn đầy các thế giới nhiều như số bụi trần trong thế giới cho đến tràn đầy khắp biển các thế giới nhiều như số bụi trần trong biển các thế giới, thấy tất cả chư Như Lai trong biển các thế giới nhiều như số bụi trần trong biển các thế giới ấy, cũng đến chỗ nghe và thọ trì tất cả pháp của chư Phật giảng nói, phân biệt biết rõ biển sự tích bản nguyện của chư Như Lai ấy, tùy theo sự thích ứng của chúng sinh mà thị hiện thân hình để hóa độ, trong từng niệm đều nuôi dưỡng pháp môn này ngang bằng pháp giới.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn “các pháp ánh sáng chiếu soi phá tan si ám của chúng sinh”, còn các Đại Bồ-tát đạt trọn vẹn vô lượng, vô biên hạnh nguyện Phổ Hiền, thể nhập sâu xa vào biển pháp giới, dựng cờ trí tuệ, đạt các Tam-muội, thần thông tự tại, thành tựu viên mãn thệ nguyện rộng lớn, giữ gìn thọ trì tất cả các pháp của chư Phật khắp mười phương, trong mỗi niệm đều làm trang nghiêm thanh tịnh tất cả các cõi Phật, biển công đức tràn đầy, trong từng niệm đều giáo hóa biển tất cả chúng sinh, mặt trời trí tuệ thanh tịnh chiếu soi tất cả các thế giới trong ba đời, giáo hóa tất cả chúng sinh; như mặt trăng thanh tịnh lìa cầu trừ diệt tối tăm phiền não nghi ngờ của tất cả chúng sinh; ở trong biển tất cả các cõi, tâm không hề lệ thuộc, phóng ra âm thanh vi diệu thanh tịnh viên mãn, lan đầy khắp tất cả các pháp giới khắp mười phương; trong mỗi hạt bụi trần, hiện bày thần lực tự tại và ánh sáng trí tuệ thanh tịnh chiếu khắp ba đời… thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Ở nước Ma-kiệt-đề trong Diêm-phù-đề này có vị Dạ thần tên là Thậm Thâm Diệu Đức Ly Cấu Quang Minh, ông hãy đến đó để thưa hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Thiện Tài dùng kệ khen ngợi Dạ thần:
Tôi thấy thân thanh tịnh
Tướng tốt tự trang nghiêm
Như Văn-thù-sư-lợi
Lại như núi báu chúa.
Đủ Pháp thân thanh tịnh
Bình đẳng cả ba đời
Giáo hóa các chúng sinh
Tâm không hề lệ thuộc.
Phóng ánh sáng thanh tịnh
Chiếu khắp cả các cõi
Trong mỗi lỗ chân lông
Thấy tất cả tinh tú.
Tâm thanh tịnh không nhơ
Như hư không mười phương
Bao gồm các Pháp vương
Trí soi xét thanh tịnh.
Từ mỗi lỗ chân lông
Phóng vô số ánh sáng
Chữ chư Phật mười phương
Rưới mưa mây công đức.
Từ mỗi lỗ chân lông
Hiện các thân biến hóa
Đầy các cõi mười phương
Phương tiện độ chúng sinh.
Khi còn là Bồ-tát
Thanh tịnh vô số cõi
Từ mỗi lỗ chân lông
Đều hiển hiện thấy rõ.
Có người nào thấy nghe
Đều đạt lợi công đức
Chuyên cầu đạo Bồ-tát
Thành tựu Phật Bồ-đề.
Có người nào thấy nghe
Đều phát tâm hoan hỷ
Lìa các nạn đường ác
Trừ diệt các phiền não.
Kiếp như bụi ngàn cõi
Khen ngợi công đức Ngài
Các kiếp có thể hết
Công đức không cùng tận.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân vị Dạ thần, đi nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng kính mến không nhàm chán rồi từ tạ đi về nước Ma-kiệt-đề. Đồng tử Thiện Tài nhất tâm tư duy về sự phát khởi tâm đạo viên mãn thanh tịnh của Dạ thần ấy, tư duy như thế xong liền được thể nhập sâu xa vào kho tàng của các Bồ-tát, phát sinh biển các đại nguyện của Bồ-tát, làm thanh tịnh đạo Ba-la-mật của các Bồ-tát, nhanh chóng đạt đến các địa viên mãn của Bồ-tát, đứng vững trong hạnh nghiệp viên mãn của các Bồ-tát, thấu đạt cùng tận biển đạo Thập trụ của Bồ-tát, thể nhập trọn vẹn vào biển Nhất thiết trí, cứu giúp cho tất cả chúng sinh, nuôi dưỡng mây Từ bi càng rộng lớn, phát khởi các đại hạnh nguyện Phổ Hiền trong tất cả các cõi…
Rồi Thiện Tài dần dần đến chỗ của Dạ thần Thậm Thâm Diệu Đức Ly Cấu Quang Minh, cúi đầu đảnh lễ dưới chân, đi nhiễu quanh vô số vòng rồi cung kính chắp tay đứng ba một bên thưa:
–Thưa Thiên thần! Trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết “Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?” Vị Dạ thần đáp:
–Lành thay, lành thay, Đồng tử! Ông đã có thể phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, thưa hỏi về hạnh Bồ-tát và đầy đủ các địa.
Này thiện nam! Bồ-tát thành tựu được mười pháp thì có thể đầy đủ các hạnh Bồ-tát.
Mười pháp ấy là gì?
- Đạt Tam-muội hiện tiền thấy tất cả chư Phật.
- Được mắt thanh tịnh thấy thân tướng hảo trang nghiêm của tất cả chư Phật.
- Phân biệt biết rõ biển lớn vô lượng, vô biên các công đức của tất cả các chư Phật.
- Thấy được biển vô lượng, vô biên ánh sáng của chư Phật có thể chiếu soi đến khắp tất cả pháp giới.
- Từ mỗi lỗ chân lông phóng ra biển các ánh sáng lớn nhiều bằng số tất cả chúng sinh, tùy theo căn cơ để độ thoát chúng sinh.
- Trong mỗi lỗ chân lông đều nhìn thấy biển ánh sáng của tất cả châu báu.
- Trong từng niệm đều phát ra biển lớn các biến hóa của tất cả chư Phật đầy khắp pháp giới, hiểu trọn vẹn các cảnh giới của tất cả chư Phật, giáo hóa chúng sinh không bị chướng ngại.
- Phát ra biển các âm thanh vi diệu của tất cả chư Phật để vận chuyển bánh xe chánh pháp thanh tịnh của chư Phật trong ba đời.
- Diễn nói như mây tất cả các kinh, đạt âm thanh hoàn hảo của Phật, thể nhập soi xét vào biển tất cả chư Như Lai.
- Thị hiện thần lực tự tại không thể nghĩ bàn của tất cả chư Phật để giáo hóa chúng sinh.
Này thiện nam! Nếu Bồ-tát đầy đủ mười pháp này mới có thể viên mãn tất cả các hạnh của Bồ-tát.
Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn Tịch diệt định nhạo tinh tấn của Bồ-tát, thấy được tất cả các cõi Phật trang nghiêm thanh tịnh trong ba đời, tất cả chư Phật và biển các quyến thuộc, biển vô lượng, vô biên thần lực của Phật, phân biệt biết rõ biển các danh hiệu chư Phật, biển vận chuyển bánh xe chánh pháp, biết tuổi thọ, vô lượng âm thanh vi diệu và Pháp thân thanh tịnh đầy khắp pháp giới của chư Phật mà không hề lệ thuộc vào tất cả các tướng của chư Như Lai. Vì sao? Vì Như Lai chẳng phải quá khứ nên diệt trừ mọi chấp thủ của thế gian; Như Lai chẳng phải vị lai nên không có sự sinh khởi; Như Lai chẳng phải hiện tại nên không có thân sinh tử; Như Lai chẳng hoại diệt nên không có tướng ngôn ngữ; Như Lai chẳng phải chân thật nên hiện bày pháp huyễn; Như Lai chẳng phải hư dối nên xuất hiện ở đời để làm lợi ích chúng sinh; Như Lai chẳng phải đi nên không có chỗ đến; không còn chết ở chỗ này sinh ở chỗ kia; Như Lai là không thể hoại diệt nên pháp tánh không hư hoại; Như Lai là nhất tánh nên lìa tướng nhãn giới; Như Lai là không tánh nên pháp tánh rốt ráo.
Này thiện nam! Tôi biết rõ về tất cả Như Lai như vậy, khai mở và làm tăng trưởng pháp môn Tịch diệt định nhạo tinh tấn của Bồ-tát, chiếu ánh sáng trang nghiêm, thể nhập soi xét vào cảnh giới tùy thuận bình đẳng kiên cố phân biệt rõ, xa lìa hư dối, phát khởi lòng đại Bi giáo hóa chúng sinh, chưa bao giờ rời bỏ sự nhất tâm định tĩnh, nhập vào Sơ thiền, diệt trừ ý nghiệp, được năng lực trí tuệ tịch tĩnh giáo hóa chúng sinh an lạc hoan hỷ; nhập vào Nhị thiền, lìa bỏ sinh tử, được Niết-bàn tịch diệt, quán sát tánh chúng sinh; tu tập Tam thiền, diệt trừ tất cả các khổ phiền não của các chúng sinh; tu tập Tứ thiền, tăng trưởng thệ nguyện về tâm Bồ-đề và Nhất thiết trí, phát sinh biển tất cả các Tam-muội của Bồ-tát, phương tiện thiện xảo, đạt trọn vẹn biển tất cả các pháp môn của Bồ-tát, thành tựu được thần thông tự tại của Bồ-tát, sinh ra sự hành dụng tự tại của Bồ-tát và trí tuệ thanh tịnh sáng suốt thể nhập sâu xa vào pháp giới Phổ môn.
Này thiện nam! Tôi tu tập pháp môn Tịch diệt định nhạo tinh tấn của Bồ-tát như vậy, dùng nhiều phương tiện để độ thoát chúng sinh. Đối với các chúng sinh tại gia buông lung tham dục thì khiến cho họ tu quán tưởng bất tịnh, quán tưởng không có gì vui, quán tưởng về buồn khổ, quán tưởng về sự bức bách, quán tưởng về sự trói buộc, quán tưởng về quỷ La-sát, quán tưởng về vô thường, khổ, không, vô ngã, quán tưởng về sự không tự tại và quán tưởng về già, chết, lại khiến cho các chúng sinh ấy xa lìa năm dục thường ưa thích chánh pháp, tin hiểu rằng nhà là chẳng phải nhà để xuất gia học đạo, thiền tọa tư duy; tôi lại làm các âm thanh ngăn được tán loạn để trừ diệt sự sợ hãi về quỷ thần; vì người muốn ra ngoài ban đêm, tôi khai mở cửa ngõ, làm ánh sáng chiếu soi đường đi, diệt trừ bóng tối; lại khen ngợi Phật, Pháp, Tăng và các Thiện tri thức, lại khuyên gần gũi các Thiện tri thức khiến cho chúng sinh chưa sinh pháp ác thì phương tiện ngăn không cho sinh, pháp ác đã sinh, phương tiện làm cho trừ diệt, pháp thiện chưa sinh, phương tiện làm cho phát sinh, pháp thiện đã sinh, phương tiện làm cho tăng trưởng; hành hạnh Bồtát, tu pháp Ba-la-mật, viên mãn đại nguyện, phát sinh Nhất thiết trí, tu tập lòng đại Từ bi, vì muốn khiến cho chúng sinh đạt được niềm an vui cõi trời người mà trừ diệt các vọng tưởng, tăng trưởng các pháp lành thuận theo Nhất thiết chủng trí.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Tịch diệt định nhạo tinh tấn này của Bồ-tát, còn các Đại Bồ-tát: Viên mãn hạnh nguyện Phổ Hiền, đầy đủ sự hành dụng của Bồ-tát Phổ Hiền, được hoàn toàn xa lìa pháp giới si ám, đầy đủ các căn lành, thành tựu ánh sáng năng lực trí tuệ của Như Lai, ở cảnh giới Phật không hề bị chướng ngại, ở trong sinh tử mà tâm vẫn không lệ thuộc, thệ nguyện về Nhất thiết chủng trí được thành tựu viên mãn, thể nhập sâu xa vào biển tất cả các cõi Phật, gồm thâu được biển lớn tất cả chư Phật, thọ trì biển mây diệu pháp của tất cả chư Phật, diệt trừ biển sinh tử tối tăm của tất cả chúng sinh, ánh sáng Nhất thiết chủng trí chiếu soi đêm dài sinh tử… thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Cách đây không xa, có một vị Dạ thần hộ vệ bên phải Đức Như Lai tên là Hỷ Mục Quán Sát Chúng Sinh. Ông hãy đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, muốn nói rõ lại ý nghĩa của pháp môn này, Dạ thần Thậm Thâm Diệu Đức Ly Cấu Quang Minh nói kệ rằng:
Nhập vào định hiện tại
Thấy chư Phật ba đời
Mắt thanh tịnh lìa nhơ
Phân biệt biển các Phật.
Nhìn thấy thân chư Phật
Tướng tốt tự trang nghiêm
Một niệm vô số lực
Tự tại khắp pháp giới.
Như Lai Lô-xá-na
Đạo tràng thành Chánh giác
Trong tất cả Phật giáo
Vận chuyển pháp thanh tịnh.
Biết rõ tướng các pháp
Tịch tĩnh không có hai
Sắc tướng đẹp, trang nghiêm
Hiển bày tất cả chúng.
Thân Phật khó nghĩ bàn
Viên mãn cả pháp giới
Ở các cõi mười phương
Tùy nghi đều thị hiện.
Một niệm phóng ánh sáng
Nhiều như bụi các cõi
Vô số sắc vi diệu
Chiếu khắp các pháp giới.
Từ mỗi chân lông Phật
Phóng vô số ánh sáng
Chiếu khắp các chúng sinh
Trư diệt mọi phiền não.
Mỗi lỗ chân lông Phật
Hiện hiển các hóa thân
Tràn đầy cả pháp giới
Hiện các loài chúng sinh.
Mỗi âm thanh của Phật
Vang đầy khắp pháp giới
Rưới mưa pháp cam lồ
Khiến phát tâm Bồ-đề.
Vô lượng kiếp tu hành
Giáo hóa các chúng sinh
Thấy khắp các cõi Phật
Đều nhanh như ánh chớp.
Như Lai hiện ở đời
Thấy khắp các chúng sinh
Cảnh giới tánh chúng sinh
Đều phân biệt biết rõ.
Tất cả các Bồ-tát
Trụ trong các pháp môn
Trong mỗi chân lông Phật
Đều phân biệt biết rõ.
Gần đây có Dạ thần
Tên Hỷ Mục Quán Sát
Ông hãy đến đó hỏi
Cách tu hạnh Bồ-tát.
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân Dạ thần đi nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng kính mến rồi từ tạ ra đi và hướng đến chỗ Dạ thần Hỷ Mục Quán Sát Chúng Sinh.
*********
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài, chuyên cầu Thiện tri thức, nhờ nhớ nghĩ đến ân đức Thiện tri thức nên phát sinh các pháp lành. Bậc Thiện tri thức khó thấy, khó gặp, gặp được Thiện tri thức diệt trừ các loạn tưởng, gặp bậc Thiện tri thức tiêu trừ tất cả các chướng ngại trói buộc, gặp Thiện tri thức đạt được ánh sáng trí tuệ của Nhất thiết chủng trí, gặp Thiện tri thức, đi sâu vào biển Phật, gặp Thiện tri thức thì đạt được pháp chánh niệm Đà-la-ni, thọ nhận tất cả mây pháp luân thanh tịnh của tất cả Phật, gặp Thiện tri thức, đầy đủ biển đại Bi, cứu độ chúng sinh, gặp Thiện tri thức, được trí tuệ sáng suốt thảy đều chiếu khắp biển các pháp giới.
Lúc ấy, Hỷ Mục Quán Sát Chúng Sinh cõi Dạ thiên, dùng diệu lực oai thần tăng thêm cho Đồng tử Thiện Tài, khen ngợi thường tinh tấn, đi đến chỗ Thiện tri thức cung kính cúng dường, gặp Thiện tri thức liền được giác ngộ, gặp Thiện tri thức liền sinh tinh tấn. Bậc Thiện tri thức khó thấy khó gặp, oai lực của Thiện tri thức không thể hủy hoại, vì bậc Thiện tri thức đi khắp mười phương đoạn dòng sinh tử, hoàn toàn thành tựu tất cả việc lớn, được trang nghiêm bằng chánh đạo, đạt được pháp môn Phổ môn, tất cả không bị ngăn ngại, gặp Thiện tri thức, không xa lìa bản xứ, đi đến chỗ tất cả Phật khắp trong mười phương.
Lúc đó, Thiện Tài hiểu rõ gặp Thiện tri thức thành tựu đầy đủ vô lượng biển đại nguyện, đạt được Nhất thiết trí làm lợi ích chúng sinh, diệt trừ vô lượng kiếp khổ ở đời tương lai, dùng đại trang nghiêm mà tự trang nghiêm. Trong mỗi một vi trần, tu hành tất cả pháp các pháp giới, thấy biển mười phương, biết pháp của các ngôn ngữ và hành Bồ-tát trong kiếp tương lai, rốt ráo tất cả các hạnh Bồtát, ở trong mỗi niệm, đạt được Nhất thiết trí chủng trí, thần lực tự tại, các đạo trang nghiêm bình đẳng với chư Phật ba đời, làm thanh tịnh dòng pháp giới, không rời cảnh giới pháp giới, có thể đi đến chỗ của Thiện tri thức khắp cả pháp giới.
Bấy giờ, Thiện Tài đi đến chỗ Hỷ Mục Quán Sát Chúng Sinh cõi Dạ thiên, thấy Dạ thiên ấy ở chỗ Như Lai, trong đại chúng, ngồi tòa Sư tử bằng hoa sen báu. Ngay nơi đó Bồ-tát phóng ánh sáng bằng pháp môn Hỷ tràng, tất cả lỗ chân lông phóng ra các mây vi diệu, ánh sáng đó người nhìn thấy vui thích không nhàm chán, đó là mây hạnh trí tuệ, làm lợi ích chúng sinh, xa lìa sự tranh cãi không chấp trước các pháp, dùng tâm bình đẳng bao trùm khắp chúng sinh, hiện làm Bồ-tát tu hành bố thí trong ba đời, đều xả bỏ vật trong ngoài khó bỏ, chúng sinh trong mười phương đều nhìn thấy cả.
Lại từ trong tất cả lỗ chân lông phóng ra mây thân biến hóa của Bồ-tát nhiều như chúng sinh, đầy cả pháp giới hiện ở trước chúng sinh, hiện rõ Tam-muội chánh định bất động, làm cho chúng sinh giác ngộ, không ưa thích ba cõi, xa lìa thế gian, diệt trừ sinh tử, thị hiện các sự thành, hoại ở trong trời, người, giáo hóa chúng sinh tu tập quán bất tịnh, dứt sạch tưởng điên đảo, giảng nói pháp hữu vi, khổ não, vô thường biến đổi, làm cho chúng sinh vào sâu nơi giới Phật, chưa từng xa lìa, giữ gìn cấm giới Phật thanh tịnh, hiện rõ sự không nghi ngờ và dùng hương giới, hương giới tỏa khắp tất cả chúng sinh.
Lại ở trong tất cả lỗ chân lông phóng ra mây sắc thân vi diệu của các chúng sinh, hiện ra các chúng sinh chặt, cắt thân thể, đều chịu đựng tất cả các khổ đau ấy và nhẫn chịu tất cả lời trách mắng chê bai. Đối với những chúng sinh ấy, không sinh tâm giận dữ, mà cung kính khen ngợi không sinh tâm ác. Đối với những chúng sinh không khởi tâm ngã mạn thì thị hiện các pháp tự tánh nhẫn, thị hiện trí tâm Bồ-đề không cùng tận, trừ diệt các phiền não cho chúng sinh, tu tập pháp nhẫn, hành hạnh Bồ-tát, thị hiện thân Kim cang thanh tịnh, hiện rõ sắc thân thanh tịnh vô thượng của Như Lai, tùy theo căn cơ mà giáo hóa cho chúng sinh.
Lại ở trong tất cả lỗ chân lông phóng ra vô số mây sắc thân các nẻo, dũng mãnh tinh tấn hiện Nhất thiết trí; dũng mãnh tinh tấn hiện cảnh giới Bồ-đề mà không thoái chuyển; dũng mãnh tinh tấn thu phục các ma: Dũng mãnh tinh tấn ở trong biển sinh tử, thảy đều cứu độ tất cả chúng sinh; dũng mãnh tinh tấn diệt trừ tất cả các nạn trong đường ác; dũng mãnh tinh tấn phá tan núi vô trí; dũng mãnh tinh tấn cung kính cúng dường tất cả Như Lai, không tâm nhàm chán; dũng mãnh tinh tấn hộ trì pháp luân Phật; dũng mãnh tinh tấn phá tan tất cả các núi chướng ngại; dũng mãnh tinh tấn trang nghiêm tất cả các cõi của Như Lai, đạt được tinh tấn thanh tịnh của chư Phật, giáo hóa độ thoát tất cả chúng sinh.
Lại ở trong tất cả lỗ chân lông phóng ra vô số mây sắc thân, dùng các phương tiện trừ diệt lo buồn khổ não cho chúng sinh, khiến cho họ đều vui mừng, nhàm chán năm thứ dục xấu ác, khen ngợi sự hổ thẹn, chế ngự các căn, tu hành phạm hạnh thanh tịnh vô thượng, thân, miệng, ý thiện, thị hiện ở thế gian chịu tất cả dục nhiễm nhưng không ưa thích, giúp đỡ chúng sinh, làm cho ưa thích chánh pháp, sinh ra chín thứ định chánh thọ, diệt trừ phiền não cho chúng sinh, hiện rõ biển Tam-muội của Bồ-tát cảnh giới sức thần thông trí tuệ tự tại làm các chúng đều hoan hỷ thân tâm nhu hòa, diệt nóng phiền não, được thanh tịnh an vui nuôi lớn chánh pháp.
Lại ở trong tất cả lỗ chân lông, phóng ra vô số mây thân nơi các cõi, đi đến tất cả cõi chư Phật, chỗ Sư trưởng và Thiện tri thức, cung kính cúng dường tâm không nhàm chán, thọ trì tất cả pháp luân chư Phật, đạt được tất cả biển Phật, thị hiện tất cả biển pháp, hiện bày thật tướng của các pháp, thị hiện tất cả các pháp môn Tammuội, trí tuệ thanh tịnh phân biệt tất cả biển tâm chúng sinh. Trí tuệ kim cang phá tan tất cả các núi tà kiến của chúng sinh, phát sinh mặt trời trí tuệ trong sáng tròn đầy, ở trong một niệm thảy đều dứt sạch tất cả nơi chốn tối tăm ngu si của chúng sinh, làm cho chúng sinh hoan hỷ đạt được Nhất thiết chủng trí.
Lại ở trong mỗi lỗ chân lông, phóng ra vô số mây thân tất cả chúng sinh, thị hiện vô số sắc thân, thân ấy không nghĩ bàn, tùy theo căn cơ hiện ra trước mặt, dùng vô lượng âm thanh vì các chúng sinh mà diễn nói kho công đức của thế gian, hành nghiệp của thế gian, tất cả ba cõi đều không đáng ưa, khen ngợi sự xa lìa các tà kiến ác trong ba cõi, xa lìa đường tà, hướng đến Nhất thiết trí, vượt khỏi quả vị Thanh văn, Duyên giác, tâm không chấp trước vào pháp hữu vi, vô vi, rời bỏ sinh tử thẳng đến Niết-bàn, nhưng không xả bỏ qua lại trong các cõi, luôn phát tâm Bồ-đề, thành tựu Chánh đẳng giác, giáo hóa chúng sinh đật đến Nhất thiết trí.
Lại ở trong mỗi lỗ chân lông phóng ra mây thân biến hóa nhiều như số vi trần của tất cả cõi Phật, hiện khắp trước mặt tất cả chúng sinh, tu tập hạnh Phổ Hiền, đầy đủ hạnh Phổ Hiền, tán thán tất cả nguyện lớn rốt ráo, ở trong mỗi niệm, trang nghiêm biển của tất cả các pháp giới. Ở trong mỗi niệm, cung kính cúng dường tất cả Như Lai; ở trong mỗi niệm thảy đều thọ trì tất cả biển pháp; ở trong mỗi niệm, trong các vi trần phóng ra biển phương tiện của những pháp giới nhiều như vi trần trong tất cả biển tất cả; ở nơi tất cả cõi, tất cả kiếp, làm thanh tịnh đạo Nhất thiết trí, chưa từng dừng nghỉ; ở trong mỗi niệm, đều nhập vào diệu lực của tất cả Như Lai, đạt đến biển phương tiện trong ba đời, đối với tất cả cõi, hiện rõ oai lực tự tại, làm cho tất cả chúng sinh tu hành Bồ-tát thành tựu đầy đủ nguyện lớn đạt được Nhất thiết trí.
Lại ở trong mỗi lỗ chân lông phóng ra những mây thân nhiều như tâm của tất cả chúng sinh hiện ra trước mặt tất cả chúng sinh, hiện ra vô lượng năng lực Nhất thiết trí. Không thể cùng tận, không thể hủy hoại, tu tập hạnh Bồ-tát không thoái chuyển, đối với pháp sinh tử tâm không đắm nhiễm, thu phục các ma, diệu lực phiền não, phá tan tất cả năng lực của núi chướng ngại, đầy đủ diệu lực đại Bi, ở trong tất cả kiếp tu hành Bồ-tát, tâm không mệt mỏi, chấn động tất cả thế giới chư Phật, làm cho chúng sinh vui mừng, chuyển pháp luân thanh tịnh, dựng lên cờ pháp chế phục các ngoại đạo, tu hạnh Lực ba-la-mật của Bồ-tát, được Nhất thiết trí.
Lại ở trong mỗi lỗ chân lông, phóng ra vô số mây sắc thân của tất cả tâm chúng sinh, làm viên mãn vô lượng các cõi chúng sinh, tùy theo căn cơ chúng sinh thị hiện hạnh Bồ-tát, trí lực tinh tấn vượt qua biển chúng sinh, phân biệt rõ biết biển hành hoại của tâm và tâm sở của tất cả tâm chúng sinh, tất cả biển chúng sinh, tất cả biển hành chúng sinh, giáo hóa tất cả chúng sinh chưa từng bỏ sót, trí tuệ sáng suốt đạt được pháp tánh. Ở trong mỗi niệm trí tuệ sáng suốt đầy đủ pháp giới, biết rõ tất cả pháp giới thành, hoại và sự trang nghiêm của nó, thần lực tự tại đi đến chỗ Phật, cung kính cúng dường bảo hộ giữ gìn mây chánh pháp luân, hiện rõ Trí ba-la-mật như vậy, làm cho chúng sinh được vui mừng an lạc, thân tâm nhu hòa, diệt trừ phiền não, xa lìa sầu lo, xả bỏ các việc ác, chế ngự các căn tâm được giải thoát, đối với Nhất thiết trí được bất thoái chuyển, thị hiện các pháp Ba-la-mật hóa độ chúng sinh, hiện rõ tất cả công đức của Bồ-tát hóa độ chúng sinh cũng như vậy.
Lại ở trong mỗi lỗ chân lông, hiện rõ Hỷ Mục Quán Sát Chúng Sinh cõi Dạ thiên, công đức đã làm khi mới phát tâm, là cầu Thiện tri thức, đến chỗ chư Phật, cung kính cúng dường, tu tập căn lành, hành Bố thí ba-la-mật, bố thí những gì khó bỏ; hành Trì giới ba-la-mật, bỏ hẳn cung điện quyến thuộc thiên hạ, xuất gia học đạo thanh tịnh, tu tập cấm giới; hành Nhẫn nhục ba-la-mật, đối với tất cả lời mắng và áp bức của chúng sinh đều nhẫn chịu cả; hành Tinh tấn ba-la-mật, tu tập các hạnh khổ chuyên cầu giác ngộ, tâm ấy vững chắc không còn thoái lui; hành Thiền định ba-la-mật, đầy đủ các phương tiện, thiền định thanh tịnh, ở trong các Tam-muội được tự tại, đạt đến tất cả các biển Tam-muội, tuần tự nối nhau chưa từng đoạn tuyệt; hành Trí tuệ ba-la-mật, đầy đủ trí tuệ thanh tịnh của Bồ-tát, phóng ra mặt trời trí tuệ trong sáng, kho tàng trí tuệ không cùng tận, đạt đến biển trí; hành Tôn tượng ba-la-mật, phóng ra tất cả các thân phương tiện, công đức phương tiện, thanh tịnh phương tiện, bản nguyện phương tiện; hành Nguyện ba-la-mật, phát sinh tất cả các nguyện, phóng ra tất cả các nguyện thanh tịnh nơi thân, đầy đủ các nguyện, tùy theo hạnh nguyện và Nguyện ba-lamật đời trước; hành Lực ba-la-mật, nhân duyên công đức của Lực ba-la-mật, biển phương tiện của Lực ba-la-mật, phân biệt giảng nói đời trước của Lực ba-la-mật; hành Trí ba-la-mật, nên Trí ba-la-mật phát sinh, thân trí thanh tịnh Ba-la-mật, giảng thuyết Trí ba-la-mật, cảnh giới Trí ba-la-mật, được tằng hữu Trí ba-la-mật, ánh sáng Trí ba-la-mật, bản sự Trí ba-la-mật, hạnh phân biệt Trí ba-la-mật, thâm nhập Trí ba-la-mật, giữ lấy các pháp của Trí ba-la-mật. Tùy thuận biết pháp, biết nghiệp, biết cõi, biết kiếp, biết ba đời, biết Phật ra đời, biết trí Phật, biết Bồ-tát, biết trí Bồ-tát, biết trụ Bồ-tát, biết công đức Bồ-tát, biết hồi hướng Bồ-tát, biết các nguyện lớn, biết chuyển pháp luân, biết phân biệt pháp, biết nhập vào biển pháp, biết biển phương tiện, biết lưu truyền pháp, biết cõi các pháp, bao gồm tất cả các Trí ba-la-mật như vậy, đối với tất cả lỗ chân lông thảy đều thị hiện hóa độ chúng sinh.
Lại ở trong mỗi lỗ chân lông phóng ra vô lượng mây thân, đó là: Mây thân trời A-ca-nị-tra, mây thân cõi trời Tịnh cư, mây thân trời Thiện hiện, mây thân trời Bất nhiệt, mây thân Quả thật, mây thân trời Biến tịnh, mây thân trời Vô lượng tịnh, mây thân trời Thiểu tịnh, mây thân trời Tịnh quả, mây thân trời Vô lượng Tịnh quả, mây thân trời Thiểu tịnh quả, mây thân trời Quang âm, mây thân trời Vô lượng Quang âm, mây thân trời Thiểu quang âm, mây thân trời Đại phạm, mây thân trời Phạm phụ, mây thân trời Phạm thân, mây thân Tha hóa tự tại Thiên vương và Tha hóa tự tại Thiên tử, Thiên nữ, mây thân Tha hóa tự tại Thiên và Tha hóa tự tại Thiên tử, Thiên nữ, mây thân trời Đâu-suất Thiên vương và Đâusuất Thiên tử, Thiên nữ, mây thân trời Dạ-ma Thiên vương và Dạma Thiên tử, Thiên nữ, mây thân trời Tam thập tam Thiên vương và Tam thập tam Thiên tử, Thiên nữ, mây thân Đề-đầu-lại-tra Thiên vương và tất cả Cưu-bàn-trà nam, nữ, mây thân Tỳ-lâu-bàxoa Thiên vương và tất cả rồng nam, nữ, mây thân Tỳ-sa-môn Thiên vương và tất cả Dạ-xoa nam, nữ, mây thân Khẩn-na-la vương và tất cả Khẩn-na-la nam, nữ, mây thân Ma-hầu-la-già vương và tất cả Ma-hầu-la-già nam nữ, mây thân Ca-lầu-la vương và tất cả Ca-lầu-la nam nữ, mây thân A-tu-la vương và tất cả A-tu-la nam, nữ, mây thân Diêm-la vương và tất cả Diêm-la vương nam, nữ, mây thân vua loài người, mây thân người nam, người nữ, đồng nam, đồng nữ, phóng ra những mây thây trong tất cả những cảnh giới như vậy. Mây thân Thanh văn, Duyên giác, Tiên, Nhân, Thần đất, nước, gió, lửa, thần biển, thần sông, thần núi, thần rừng, thần cây, thần lúa mạ, thần ăn uống, dược thảo, thần khu vườn, thần thành quách, thần đạo tràng, thần ngày, thần đêm, thần hư không, thần phương hướng, thần đường xá, thần thân hình, thần Kim cang lực sĩ, phóng ra tất cả những mây thân như thế, trùm khắp tất cả Pháp giới của thế giới trong mười phương. Vì tất cả chúng sinh mà thị hiện Dạ thiên Hỷ Mục Quán Sát Chúng Sinh, đã làm công đức từ lúc mới phát tâm, tích chứa vô lượng các Ba-la-mật, tuần tự thọ sinh, chết đây sinh kia và danh hiệu của họ, gần gũi Thiện tri thức, gặp thẳng chư Phật nghe giữ chánh pháp, hành hạnh Bồ-tát, đạt được các Tammuội, dần dần nhìn thấy tất cả cõi Phật và các Như Lai.
Tuần tự các kiếp, đạt được trí tuệ thanh tịnh, đi sâu vào pháp giới, quán sát chúng sinh, biết biển chúng sinh sinh đây chết kia, đạt được Thiên nhĩ thanh tịnh, dần dần nghe được tất cả âm thanh, biết được Tha tâm thông, lần lượt biết rõ tâm niệm chúng sinh, không nương vào thần túc. Lần lượt tự tại đi khắp mười phương, đạt được pháp môn tuần tự của các Bồ-tát, rốt ráo các biển pháp môn của Bồtát, Bồ-tát tự tại, Bồ-tát tinh tấn, Bồ-tát chứng đắc con đường ly sinh chân chánh, xa lìa tưởng về chúng sinh, Bồ-tát nhớ nghĩ công đức thanh tịnh tối thắng của Bồ-tát. Tất cả các loại công đức như vậy, mây thân hóa hiện ấy, đều vì chúng sinh, dùng các âm thanh, phân biệt giảng nói chỉ dạy hiện rõ, đó là âm thanh phong luân, âm thanh thủy luân âm thanh hỏa diệm, âm thanh biển lớn, âm thanh đại địa chấn động, âm thanh đánh nhau của Sơn vương, âm thanh của Thiên thành chấn động, âm thanh của Thiên bảo, âm thanh của chư Thiên, âm thanh của Long vương, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la vương, Calầu-la vương, Khẩn-na-la vương, Ma-hầu-la-già vương… âm thanh của Nhân vương, âm thanh của Phạm vương, âm thanh của Thiên nữ ca tụng, âm thanh của Thiên nhạc, âm thanh của ma-ni bảo vương, âm thanh của Như Lai, âm thanh của Bồ-tát, âm thanh của hóa thân Như Lai, dùng vô số những âm thanh như thế, vì các chúng sinh, phân biệt giảng nói.
Dạ thiên Hỷ Mục Quán Sát Chúng Sinh từ lúc phát tâm đã làm
tất cả công đức, ở trong mỗi mây thân ấy khi giảng nói pháp này, trong từng niệm, ở mỗi một phương làm nghiêm tịnh thế giới chư Phật không thể nói không thể bàn, vô lượng, vô biên chúng sinh diệt đường khổ ác, làm cho vô lượng, vô biên chúng sinh được niềm vui an lạc cõi trời, độ vô lượng, vô biên chúng sinh vượt qua biển sinh tử, tạo lập vô lượng, vô biên chúng sinh đạt đến quả vị Thanh văn, Bích-chi-phật, đạt được vô lượng, vô biên pháp môn Tự tại hỷ tràng không thể nghĩ bàn của Bồ-tát cho chúng sinh, ở trong mỗi ý niệm, vô lượng, vô biên chúng sinh ở vào quả vị Như Lai.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài, thảy đều thấy nghe các việc kỳ lạ ở trên, chánh niệm tư duy quán sát phân biệt, nhập vào định trí an trụ bình đẳng. Vì sao? Vì cùng Dạ thiên ấy trước đây đồng hành, nhờ Phật bảo hộ cho nên thành tựu các căn lành không thể nghĩ bàn, đầy đủ căn của Bồ-tát, cho nên sinh vào nhà Như Lai, đạt được diệu lực của Thiện tri thức, vì tất cả thần lực của chư Phật hộ trì, thần lực bản nguyện của Phật Lô-xá-na nên căn lành thuần thục, nhận lấy hạnh Bồ-tát Phổ Hiền.
Bấy giờ, Thiện Tài đạt được biển ánh sáng trong sạch hoan hỷ của Bồ-tát, được diệu lực của tất cả Như Lai trong mười phương, được pháp môn Hỷ tràng xa lìa trần cấu của Dạ thiên kia, liền cung kính chắp tay, nói kệ tán thán Dạ thiên:
Vô lượng, vô số kiếp
Học sâu pháp thù thắng
Tùy căn cơ giáo hóa
Hiện sắc thân vi diệu.
Hiểu rõ các chúng sinh
Ngu si, nghi điên đảo
Dùng nhiều phương tiện
Độ thoát mọi chúng sinh.
Pháp thân thanh tịnh mầu
Trừ diệt lửa phiền não
Không hai hiện có hai
Vì giáo hóa chúng sinh.
Ấm, nhập và các giới
Thảy đều không dính mắc
Đủ hạnh và sắc thân
Độ thoát tất cả chúng.
Không chấp pháp trong ngoài
Vượt khỏi biển sinh tử
Ánh sáng trí trong suốt
Chiếu sáng khắp mọi người.
Trời Hỷ mục không chấp
Trừ diệt các hư vọng
Chúng sinh nhiễm thế gian
Nên hiện pháp lực Phật.
Lực Tam-muội không ngại
Trong mỗi lỗ chân lông
Phóng nhiều mây hóa thân
Cúng dường mười phương Phật.
Trong mỗi niệm phóng ra
Sức phương tiện chư Phật
Giúp đỡ các chúng sinh
Rốt ráo tất cả pháp.
Quán sát biển các hữu
Hành dụng trang nghiêm thân
Diễn nói pháp không ngại
Làm chúng sinh thanh tịnh.
Tướng tốt tự trang nghiêm
Cũng như thân Phổ Hiền
Tùy căn cơ giáo hóa
Hiện ra vô lượng thân.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài, tán thán kệ rồi, bạch Thiên thần:
–Ngài đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, được bao lâu và đạt được pháp môn này đã bao lâu?
Lúc ấy, Dạ thiên nói kệ, đáp:
Nhớ nghĩ đời quá khứ
Vô lượng kiếp như bụi
Lúc ấy, có một kiếp
Gọi là Tịch tĩnh âm.
Đô thành tên Hương Thủy
Vua tên là Trí Tuệ
Mười hai ức trăm ngàn
Na-do-tha thiên hạ.
Thánh Chuyển luân vương ấy
Thân xinh đẹp thanh tịnh
Đủ ba mươi hai tướng
Vá tám mươi vẻ đẹp.
Thân thanh tịnh vi diệu
Màu vàng Diêm-phù-đàn
Ánh sáng chiếu tất cả
Đi lại giữa hư không.
Vua ấy có ngàn con
Thân mạnh mẽ tuấn tú
Có một ức đại thần
Trí tuệ đều sáng suốt.
Có mười ức thể nữ
Xinh đẹp như Thiên hậu
Tâm đại Bi hòa nhã
Cung phụng hầu hạ vua.
Chuyển luân thánh vương ấy
Thường dùng chánh pháp trị
Thống lãnh cả đất đai
Tất cả bốn thiên hạ.
Lúc ta làm Bảo nữ
Đầy đủ Phạm âm tịnh
Thân phát ánh sáng vàng
Chiếu khắp bốn vạn dặm.
Che ánh sáng mặt trời
Tối tăm như nửa đêm
Vào lúc ấy ta thấy
Vua mộng thấy điềm lành.
Thấy Đức Phật ra đời
Hiệu là Công Đức Hải
Hiện rõ lực tự tại
Đến khắp cõi mười phương.
Phóng biển ánh sáng lớn
Tất cả cõi như bụi
Vô lượng thân tự tại
Đầy cả khắp mười phương.
Đất chấn động sáu cách
Tự nhiên phát diệu âm
Như Lai hiện ra đời
Trời, người đều vui mừng.
Tất cả lỗ chân lông
Phóng ra hóa thân Phật
Đầy khắp cõi mười phương
Tùy căn cơ thuyết pháp.
Ta thấy mộng như vậy
Lực tự tại Như Lai
Nghe thuyết pháp thâm diệu
Tâm ta rất vui mừng.
Một vạn thần Dạ thiên
Đầy khắp giữa hư không
Tán thán Như Lai ấy
Nghe rồi liền giác ngộ.
Trời kia nói với ta
Nữ Hiền Tuệ hãy dậy
Phật ra đời nước ông
Vô số kiếp khó gặp.
Nghe tiếng đều hoan hỷ
Thấy ánh sáng thanh tịnh
Quán sát từ đâu đến
Chỗ cây lớn đạo tràng.
Khi thấy thân Như Lai
Giống như núi chúa báu
Trong mỗi lỗ chân lông
Phóng biển ánh sáng lớn.
Thấy lực Phật tự tại
Tâm ta rất vui mừng
Liền phát thệ nguyện lớn
Khiến ta được đức này.
Ta liền gọi vua dậy
Và tất cả quyến thuộc
Thấy ánh sáng Phật kia
Tâm hoan hỷ vô cùng.
Lúc ta và vua ấy
Vô lượng na-do-tha
Quyến thuộc bốn binh chủng
Đi đến chỗ Như Lai.
Ta trong hai vạn năm
Cúng dường Như Lai ấy
Bảy báu, bốn thiên hạ
Đều đem cúng tất cả.
Khi Như Lai thuyết giảng
Kinh Phổ Vân Công Đức
Trang nghiêm biển đại nguyện
Tùy cơ độ chúng sinh.
Ta mới phát nguyện này
Đời sau làm Dạ thiên
Người các cõi buông lung
Đều khiến họ xa lìa.
Bấy giờ, ta mới phát
Tâm Bồ-đề vô thượng
Trong sinh tử hữu vi
Chưa từng có quên mất.
Đời sau sẽ cúng dường
Mười ức na-do Phật
Thọ vui biển sinh tử
Làm lợi ích chúng sinh.
Một Phật Công Đức Hải
Thứ hai Công Đức Đăng
Thứ ba Bảo Tràng Phật
Thứ tư Hư Không Tạng
Năm là Liên Hoa Tạng
Sáu Vô Ngại Âm Nguyệt
Thứ bảy Pháp Nguyệt Vương
Tám Viên Mãn Trí Đăng
Thứ chín Phật Bảo Diệm
Bậc nhất trong trời, người
Mười là Hóa Âm Thanh
Ta đều đã cúng dường.
Mười ức na-do-tha
Các Đức Phật như vậy
Vẫn chưa được tuệ nhãn
Rốt ráo biển sinh tử.
Tiếp theo có một kiếp
Gọi là Thiên diệu thắng
Thế giới tên Bảo quang
Năm trăm Phật ra đời,
Một Phật Viên Mãn Nguyệt
Thứ hai Minh Tịnh Nhật
Ba là Phật Quang Minh
Bốn, Tu-di Sơn Vương
Thứ năm Phật Hoa Diễm
Sáu là Trí Tuệ Hải
Thứ bảy Phật Nhiên Đăng
Tám là Thiên Đức Tạng
Chín, Quang Minh Vương Tràng
Mười là Phổ Trí Vương.
Các Đức Phật như vậy
Ta đều đã cúng dường
Chưa lìa vui năm ấm
Chẳng vui tưởng là vui.
Lần lượt có một kiếp
Tên Trang nghiêm phạm âm
Lúc ấy, có thế giới
Tên Liên hoa đăng vân
Có vô lượng chư Phật
Và các đại quyến thuộc
Ta đều đã cúng dường
Nghe chánh pháp thọ trì.
Một Phật Bảo Tu-di
Thứ hai Công Đức Hải
Pháp Giới Tu-di Tràng
Thứ tư Pháp Tu-di
Thứ năm Pháp Tràng Phật.
Sáu là Phật Pháp Địa
Thứ bảy Pháp Lực Phật
Tám là Hư Không Tuệ
Thứ chín Quang Diệm Sơn
Mười là Chiếu Minh Sơn.
Những Đức Phật như vậy
Ta đều đã cúng dường
Vẫn chưa rõ chân thật
Rốt ráo biển các pháp.
Thứ đến có một kiếp
Tên là Hoan hỷ đức
Lúc ấy có thế giới
Gọi là Công đức tràng
Kiếp ấy có tám mươi
Na-do-tha chư Phật
Vô lượng vật cúng dường
Các Đức Phật Tối Thắng
Một, Càn-thát-bà Vương
Hai, Thọ Mạng Thọ Vương
Ba, Công Đức Tu-di
Thứ tư Phật Bảo Nhãn
Năm là Lô-xá-na
Sáu, Quang Minh Trang
Nghiêm Thứ bảy Phật Pháp Thắng
Tám là Mịnh Tịnh Đức
Thứ chín Thế Gian Chủ
Mười Nhất Thiết Pháp Vương.
Các chư Phật như vậy
Ta đều đã cúng dường
Vẫn chưa được diệu tuệ
Vào sâu biển pháp giới.
Có một kiếp tương tự
Tên là Tịch tĩnh tuệ
Lúc ấy, có thế giới
Tên Phổ quang minh vân
Có ngàn Phật ra đời
Vô lượng đức trang nghiêm
Trừ diệt phiền não uế
Thanh tịnh các chúng sinh
Một, Phật Hiệu Vô Tịnh
Thứ hai Vô Ngại Lực
Ba, Pháp Giới Quang Minh
Bốn, Nhất Thiết Đăng Vương
Năm, Ba-lầu-na Thiên
Thứ sáu Chúng Sinh Quy
Bảy, Nhẫn Viên Mãn Đăng
Tám, Pháp Cụ Túc Đăng
Chín, Quang Minh Nghiêm Hải
Mười là Quang Minh Vương.
Các Đức Phật như thế
Ta đều đã cúng dường
Chưa hiểu pháp chân thật
Đi đến tất cả cõi.
Tương tự có một kiếp
Tên là Hương đăng vân
Lúc ấy, có thế giới
Tên là Thanh tịnh khởi
Một ức Phật ra đời
Trang nghiêm tất cả kiếp
Phật kia đã thuyết pháp
Ta nghe đều thọ trì
Một, Phật Vô Lượng Xưng
Thứ hai Phật Pháp Hải
Ba là Dũng Mãnh Vương
Bốn, Công Đức Pháp Vương
Thứ năm Thắng Pháp Âm
Thứ sáu Phật Thiên Quan
Bảy là Phật Trí Diệm
Thứ tám Hư Không Âm
Thứ chín Đẳng Thắng Khởi
Mười là Diệu Đức Quang
Cúng dường chư Phật rồi
Thành tựu tám chánh đạo.
Tuần tự lại có kiếp
Tên Minh tịnh kiên cố
Lúc ấy có thế giới
Tên là Bảo tràng vương
Năm trăm Phật ra đời
Các Đức Như Lai ấy
Ta đều đã cúng dường
Cầu pháp môn Vô ngại
Một, Phật Viên Mãn Đức
Thứ hai Tịch Tịnh Âm
Thứ ba Công Đức Hải
Bốn là Phật Nhật Vương
Thứ năm Công Đức Vương
Thứ sáu Tu-di Tướng
Thứ bảy Phật Pháp Vương
Thứ tám Công Đức Vương
Thứ chín Tu-di Sơn
Mười là Quang Minh Vương
Các Đức Phật như vậy
Ta đều đã cúng dường
Ta đều trang nghiêm tịnh
Tất cả đạo Tối Thắng V
ẫn chưa được đầy đủ
Các pháp nhẫn sâu xa.
Thứ đến có một kiếp
Tên gọi là Thắng chủ
Lúc ấy, có thế giới
Tên Tịch tĩnh âm thanh
Tám mươi na-do-tha
Chư Phật hiện ra đời
Ta đều đã cúng dường
Tu tập đạo chân chánh
Một, Phật Hiệu Hoa Tụ
Thứ hai Phật Hải Tạng
Ba là Công Đức Khởi
Thứ tư Thiên Chu La
Năm là ma-ni Tạng
Thứ sáu Phật Kim Cang
Bảy là Phật Bảo Tụ
Thứ tám Tịch Tịnh Tràng
Thứ chín Phật Pháp Tràng
Mười là Phật Trí Vương
Những Đức Phật như thế
Ta đều đã cúng dường.
Tương tự có một kiếp
Tên là Thiên công đức
Lúc ấy, có thế giới
Tên Thiện hóa tràng đăng
Sáu ức na-do-tha
Chư Phật hiện ra đời
Ta đều đã cúng dường
Tất cả Như Lai ấy
Một, Phật Tịch Tịnh Tràng
Thứ hai Trí Tuệ Tràng
Ba là Phật Bách Đăng
Bốn, Công Đức Vân Vương
Tịch Tịnh Quang Minh Vương
Thứ sáu Minh Tịnh Nhật
Bảy là Phật Pháp Đăng
Thứ tám Phật Quang Diệm
Chư Thiên Công Đức Tạng
Thứ mười Trí Tuệ Đăng.
Các Đức Phật như thế
Ta đều đã cúng dường
Chưa được Nhẫn vô sinh
Đạt đến biển các pháp.
Lại nữa có một kiếp
Tên Vô trước trang nghiêm
Lúc ấy có thế giới
Tên Vô lượng thắng quang
Có ba mươi sáu ức
Chư Phật hiện ra đời
Các Đức Phật như thế
Ta đều đã cúng dường
Một, Công Đức Tu-di
Thứ hai Hư Không Tâm
Ba là Trang Nghiêm Trí
Thứ tư Trang Nghiêm Tàng
Năm, Pháp Âm Thanh Hải
Sáu, Trì Pháp Âm Thanh
Thứ bảy Hóa Âm Thanh
Tám là Công Đức Hải
Chín, Công Đức Hải Đăng
Mười là Công Đức Tràng
Các Đức Như Lai ấy
Ta đều đã từng gặp.
Như Lai Công Đức Tràng
Khi xuất hiện ở đời
Ta làm Công Đức thiên
Cúng dường Đức Phật ấy
Khi Phật nói cho ta
Biển đại nguyện trang nghiêm
Niệm lực Đà-la-ni
Thảy đều thọ trì hết
Ta được mắt sáng suốt
Tam-muội, Đà-la-ni.
Ở trong mỗi mỗi niệm
Đều thấy biển Tối thắng
Sinh ra tạng đại Bi
Vào sâu mây phương tiện
Tâm tịnh như hư không
Đạt được lực chư Phật
Quán xét các chúng sinh
Trái thường, lạc, ngã, tịnh
Bị ngu si che lấp
Khởi phiền não hư vọng
Các tà kiến tham dục
Vô lượng các nghiệp ác.
Trong tất cả các cõi
Thọ đủ quả báo ác
Trong tất cả các cõi
Thân thọ vô số nghiệp
Khổ sinh, già, bệnh, chết
Vô lượng thứ hành hạ.
Ta phát tâm vô thượng
Làm an lạc chúng sinh
Nay đến chỗ chư Phật
Thành tựu lực Như Lai
Đầy đủ mây đại nguyện
Thường thấy tất cả Phật
Tu tập đạo chân chánh
Đầy đủ các công đức
Một mặt rộng chuyên cầu
Vô lượng mây công đức
Pháp môn Ba-la-mật
Đầy khắp cả pháp giới.
Phật tử! Ta bấy giờ
Liền được hạnh Phổ Hiền
Phân biệt pháp giới sâu
Bao trùm tất cả pháp
Thành tựu tất cả địa
Biển phương tiện ba đời
Một niệm đủ trí Phật.
Này thiện nam! Bấy giờ, Chuyển luân vương Trí Tuệ, đâu phải người nào khác, chính là Đồng tử Văn-thù-sư-lợi, kế thừa dòng họ các Chuyển luân vương, dòng dõi các Như Lai, làm cho không gián đoạn, còn Bảo nữ vương Hiền Tuệ chính là thân ta.
Bấy giờ, Dạ thiên giác ngộ cho ta về sự biến hóa của Bồ-tát Phổ Hiền. Lúc đó, ta mới phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, phát tâm rồi, ở trong các kiếp nhiều như số vi trần cõi Phật không đọa vào đường ác, thường sinh vào cõi trời người, gặp được chư Phật, mới đến chỗ Phật Công Đức Tràng, đạt được pháp môn Phổ quang hỷ tràng, được pháp môn này rồi, hóa độ và làm lợi ích vô lượng chúng sinh.
Này thiện nam! Ta chỉ biết được pháp môn này, còn các Đại Bồ-tát ở trong mỗi niệm, đến khắp tất cả các chỗ Như Lai, thành tựu đầy đủ biển lớn tinh tấn; ở trong mỗi niệm, đầy đủ tất cả các biển đại nguyện; ở trong mỗi niệm, phóng ra tất cả các hạnh Bồ-tát ở kiếp tương lai; ở trong mỗi hạnh của Bồ-tát, sinh ra tất cả thân nhiều như số vi trần của cõi Phật; mỗi mỗi thân ấy, đầy khắp tất cả các biển pháp giới; ở trong mỗi mỗi pháp giới, hiện rõ tất cả cõi Phật, tùy theo căn cơ ứng hợp thị hiện hạnh Bồ-tát; ở trong mỗi cõi Phật, đạt đến biển chư Phật nhiều như số vi trần tất cả cõi Phật; ở mỗi mỗi chỗ Phật, thành tựu tất cả thần lực tự tại của Như Lai trong các pháp giới, chỗ mỗi mỗi Như Lai, phân biệt các kiếp quá khứ, hành hạnh Bồ-tát, chỗ mỗi mỗi Như Lai, giữ gìn thọ trì các pháp luân, đạt đến biển các phương tiện Như Lai ba đời, thì ta làm sao có thể biết, có thể nói hạnh công đức ấy.
Này thiện nam! Trong đại chúng của Đức Phật này, có một Dạ thiên, gọi là Diệu Đức Cứu Hộ Chúng Sinh, ông đến đó hỏi: “Bồ-tát học hạnh của Bồ-tát, đầy đủ hạnh Bồ-tát và làm thanh tịnh hạnh Bồtát như thế nào?”
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính làm lễ dưới chân Hỷ Mục Quán Sát Chúng Sinh cõi Dạ thiên rồi từ giã ra đi.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài chánh niệm tư duy pháp môn Phổ quang hỷ tràng, phân biệt sâu xa khai mở rõ ràng, thuận theo lời dạy của bậc Thiện tri thức, chuyên chú mong cầu gặp Thiện tri thức, thân, tâm, các căn, đi khắp phương hướng cầu Thiện tri thức, nhớ nghĩ đạo của Thiện tri thức, dũng mãnh tinh tấn mới được gặp, đồng tất cả căn lành của Thiện tri thức, thành tựu đầy đủ phương tiện vi diệu sâu xa, nhờ Thiện tri thức mà phát sinh và nuôi lớn tất cả căn lành, phát các đại nguyện, ở trong tất cả kiếp, không xa Thiện tri thức, đi đến chỗ Dạ thiên Diệu Đức Cứu Hộ Chúng Sinh.
Bấy giờ vì Đồng tử Thiện Tài, Dạ thiên hiện bày cảnh giới pháp môn giáo hóa tất cả thế gian của Bồ-tát, thân tướng tốt trang nghiêm, tướng bạch hào giữa đôi chân mày phóng ra ánh sáng lớn, gọi là Phổ tuệ diệm đăng tịnh tràng có vô lượng ánh sáng làm quyến thuộc, chiếu khắp tất cả thế giới, chiếu rồi nhập vào đỉnh đầu của Thiện Tài, châu lưu toàn thân.
Lúc ấy, Thiện Tài liền được Tam-muội Bồ-tát Ly cấu viên mãn, được Tam-muội này rồi, đối với tất cả vi trần của đất, nước, lửa, gió, vi trần của các báu, vi trần của hương, vi trần của Kim cang, vi trần của Ma-bi, trong mỗi mỗi hạt vi trần như vậy, đều thấy thế giới thành, hoại nhiều như số vi trần của cõi Phật. Phong luân, thủy luân, Kim cang luân, địa luân, vô số các núi trang nghiêm vây quanh, vô lượng biển lớn cung điện của chư Thiên, đủ thứ các cây báu xen nhau trang nghiêm, cung điện của các rồng, Dạ-xoa, Cànthát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, Người, phi nhân… Và chốn địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh, đều thấy năm đường chúng sinh, chết đây sinh kia, phân biệt biết rõ các thế giới ấy, hoặc có thế giới tịnh, hoặc có thế giới bất tịnh, hoặc có thế giới hướng đến thanh tịnh, hoặc có thế giới hướng đến bất tịnh, hoặc có thế giới tịnh và thanh tịnh, hoặc có thế giới hướng đến tịnh, hoặc có thế giới hình dáng bằng phẳng, hoặc có thế giới hình dáng ngó xuống, hoặc có thế giới hình vuông. Tất cả những thế giới như vậy, ở trong tất cả cõi, thấy Dạ thiên ấy, ở trong mọi lúc, hiện ra trước mặt tất cả chúng sinh, tùy theo căn cơ ứng hợp mà độ thoát họ. Vì chúng sinh trong địa ngục mà diệt trừ các đau khổ độc hại, vì các chúng sinh súc sinh mà diệt trừ lo sợ não hại, vì các ngã quỷ mà trừ khổ đói khát, vì các rồng mà diệt các lo sợ, vì muốn chúng sinh ở Dục giới trừ khổ ở Dục giới, vì các loài người mà trừ sự tối tăm, sợ không sống được, sợ tiếng xấu, sợ đông người, sợ đường ác, sợ chết, sợ mất căn lành, sợ mất tâm Bồ-đề, sợ gần ác tri thức, sợ mất Thiện tri thức, sợ quả vị Thanh văn, Duyên giác, sợ sinh tử, sợ không vừa ý, sợ thọ sinh không đúng lúc, sợ sinh vào nhà người ác, sợ làm các nghiệp ác, sợ nghiệp chướng, sợ phiền não chướng, sợ báo chướng, sợ các tham chấp, sợ các sự trình bày, diệt tất cả những sợ hãi như vậy.
Lại giáo hóa bốn loài chúng sinh, đó là: Noãn sinh, thai sinh, thấp sinh, hóa sinh; chúng sinh có sắc, không sắc, có tưởng, không tưởng, chẳng phải có tưởng, chẳng phải không có tưởng, thường hiện ra trước mặt để giáo hóa cho họ, đầy đủ nguyện lực lớn, lực Tammuội Bồ-tát, lực các thần thông sáng suốt, phóng ra diệu lực của hạnh Bồ-tát Phổ Hiền, sinh ra và nuôi lớn biển đại Bi, đại Từ không ngăn ngại che chở tất cả chúng sinh, làm an ổn cho tất cả chúng sinh, bao trùm tất cả chúng sinh, nhập vào pháp môn pháp giới tự tại của Bồ-tát, hiện khắp trong tất cả cõi chư Phật làm thanh tịnh trang nghiêm. Ở trong tất cả các pháp giác ngộ trí tuệ, ở tất cả Phật cung kính cúng dường, ở trong tất cả pháp Phật giữ gìn chánh pháp, ở trong tất cả biển tâm chúng sinh, độ thoát chúng sinh, ở trong tất cả các căn chúng sinh, chế ngự các căn, ở trong tất cả biển dục chúng sinh trừ chướng ngại đạt được thanh tịnh, ở trong tất cả chốn tối tăm ngu si của chúng sinh, póng ra ánh sáng Nhất thiết trí.
Bấy giờ, Thiện Tài thấy tất cả các thế giới của cảnh giới Bồtát và thần lực tự tại không thể nghĩ bàn của Dạ thiên ấy, giáo hóa chúng sinh thành tựu thần lực tự tại của tất cả pháp môn Bồ-tát, hoan hỷ vô cùng, cúi đầu làm lễ cung kính chắp tay, đứng một chỗ nhất tâm quán sát.
Bấy giờ, Dạ thiên, liền bỏ thân tướng tốt trang nghiêm đẹp đẽ, hiện hình Dạ thiên mà không mất thần lực tự tại. Lúc ấy, Thiện Tài nói kệ rằng:
Thiện Tài đứng chắp tay
Chiêm ngưỡng không nhàm chán
Thấy vô lượng thần lực
Sinh tâm hoan hỷ lớn.
Ta thấy thân vi diệu
Tướng tốt tự trang nghiêm
Thanh tịnh như hư không
Tất cả chẳng thể hoại
Phóng ánh sáng thù thắng
Vô lượng cõi vi trần
Nhiều màu sắc vi diệu
Chiếu khắp cả mười phương.
Mỗi lỗ chân lông phóng
Ánh sáng khắp chúng sinh
Trong mỗi một ánh sáng
Đều sinh hoa sen báu.
Từ hoa sen hóa thân
Diệt trừ khổ chúng sinh
Phóng ánh sáng các hương
Xông khắp mười cõi.
Mưa vô lượng mây hoa
Cúng dường các Tối Thắng
Phóng vô lượng ánh sáng
Mỗi một như Tu-di.
Chiếu khắp tất cả chúng
Diệt trừ tối ngu si
Miệng phóng ánh sáng tịnh
Như vô số mặt trời.
Lô-xá-na chiếu khắp
Nơi vô lượng cảnh giới
Mắt phóng ánh sáng tịnh
Như vô lượng mặt trăng.
Chiếu khắp chốn quần sinh
Diệt trừ tối ngu si
Các diệu tướng chúng sinh
Sinh ra biển hóa thân.
Thân thanh tịnh vi diệu
Tất cả chẳng thể thấy
Xa lìa giặc nước, lửa
Tất cả nạn, vương pháp…
Trời Hỷ Mục Quán Sát
Bảo tôi đến chỗ Ngài
Thấy tướng bạch hào Ngài
Phóng ánh sáng trong suốt
Chiếu khắp biển mười phương
Diệt trừ tất cả tối
Hiện bày sực tự tại
Nhập vào đỉnh đầu tôi.
Ánh sáng vào thân rồi
Toàn thân vui nhẹ nhàng
Liền đắc định Ly cấu
Thấy khắp Phật mười phương.
Có thể phân biệt rõ
Tất cả các vi trần
Trong mỗi một vi trần
Thấy khắp mười phương cõi.
Hoặc có thế giới tịnh
Hoặc có cõi bất tịnh
Trong thế giới bất tịnh
Chúng sinh chịu các khổ.
Trong thế giới bất tịnh
Do chúng sinh chịu khổ
Nên chỉ bày Tam thừa
Đi đến cứu độ họ.
Quốc độ Phật thanh tịnh
Vô lượng báu trang nghiêm
Chư Phật, Đại Bồ-tát
Thường vui ở trong đó.
Trong mỗi một vi trần
Thấy khắp biển cõi tịnh
Cả kiếp Lô-xá-na
Khiến cõi ấy thanh tịnh.
Trong tất cả cõi Phật
Hiện ngồi cây Bồ-đề
Được thành Tối chánh giác
Chuyển pháp luân thanh tịnh.
Ta thấy trời Diệu Đức
Đến cõi nghiêm tịnh ấy
Chỗ tất cả Như Lai
Mà cung kính cúng dường.
Bấy giờ, Thiện Tài dùng kệ khen ngợi rồi, nói với Thiên thần:
–Kỳ lạ thay, đặc biệt thay! Pháp môn của Bồ-tát này rất sâu xa. Pháp môn này tên là gì? Được pháp môn này thời gian bao lâu? Xưa tu hạnh gì mà đạt được như vậy?
Này thiện nam! Pháp này rất sâu xa, tất cả chỗ trời, người, Thanh văn, Duyên giác, không thể biết được. Vì sao? Vì đầy đủ cảnh giới của hạnh Bồ-tát Phổ Hiền, cảnh giới tạng đại Bi của Bồ-tát, cảnh giới Bồ-tát cứu hộ tất cả chúng sinh, cảnh giới Bồ-tát trừ diệt tất cả các nạn trong đường ác. Trong tất cả cõi Phật giữ gìn tất cả pháp Phật, khiến không đoạn tuyệt cảnh giới Bồ-tát, trong tất cả kiếp tu hạnh Bồ-tát, đầy đủ biển nguyện rộng lớn cảnh giới của Bồtát, thành tựu đầy đủ ánh sáng trí tuệ trong suốt diệt trừ ngu si ám chướng của chúng sinh, chiếu khắp tất cả cảnh giới của Bồ-tát, ở trong một niệm, trí tuệ sáng suốt chiếu khắp các biển phương tiện của cảnh giới Bồ-tát trong ba đời.
Này thiện nam! Lắng nghe, lắng nghe! Ta sẽ nương thần lực của Phật giảng nói cho ông.
Này Phật tử! Thuở xa xưa trải qua số kiếp nhiều như số vi trần của thế giới, có kiếp tên là Ly cấu viên mãn, có thế giới tên là Minh tịnh diệu đức tràng, có Như Lai nhiều như số vi trần của núi Tu-di, xuất hiện ở ba đời. Thế giới của Phật ấy bằng bảy báu, các báu trang nghiêm khắp cả cõi ấy, thanh tịnh không cấu bẩn, lưới báu giăng ở trên, núi Kim cang bao bọc xung quanh.
Thế giới ấy có mười vạn ức na-do-tha bốn cõi thiên hạ, hoặc có thiên hạ thanh tịnh, chúng sinh cũng thanh tịnh, hoặc có thiên hạ không thanh tịnh, chúng sinh không thanh tịnh, hoặc thiên hạ tịnh và không tịnh xen tạp, chúng sinh cũng vậy, hoặc có thiên hạ thanh tịnh, tất cả chúng sinh căn lành đầy đủ không có bệnh hoạn, hoặc có thiên hạ nghiêm tịnh thù thắng. Nhưng các Bồ-tát phía Đông thế giới ấy, gần núi Kim cang có bốn thiên hạ, tên là Hoa Đăng Tràng, đền đài cung điện, lầu gác báu đẹp, thức ăn uống thượng vị tự nhiên đầy đủ, cây hoa Chiêm-bặc che khắp tất cả, vô số hương thơm phát ra mây thơm vi diệu, những cây vòng hoa báu, mưa những mây hoa báu đẹp, các cây hoa quả khác nhau, mưa không thể nghĩ bàn những cây hoa đẹp, các cây hương bột mưa xuống mây hương bột, các cây lớn thơm mưa xuống mây thơm vi diệu, cây ngọc báu ma-ni mưa xuống vô số ngọc báu, các cây âm nhạc gió thổi nhẹ lay động, phát ra âm thanh hóa nhã đầy khắp hư không, ánh sáng báu vi diệu trong suốt của mặt trời mặt trăng chiếu khắp tất cả, bốn cõi thiên hạ ấy.
Thế giới ấy có trăm vạn ức na-do-tha các kinh đô, mỗi một kinh đô đều có ngàn kênh nước, ở trong dòng nước chảy có vô số loại hoa, tự nhiên phát ra tiếng âm nhạc cõi trời, trên bờ có hàng cây báu ngay thẳng trang nghiêm, các báu làm đất, giữa mỗi dòng nước, có mười ức ngàn thành, mỗi mỗi thành ấy, có mười ức trăm ngàn na-do-tha xóm làng vây quanh, mỗi mỗi thành ấp và mỗi mỗi xóm làng đều có vô lượng na-do-tha lầu gác báu đẹp để trang nghiêm.
Cõi Diêm-phù-đề kia có một kinh đô tên Bảo hoa đăng, an ổn vui vẻ, nhân dân giàu có, các chúng sinh này, tu hành đầy đủ mười nghiệp lành. Trong thành ấy có Chuyển luân vương, tên là Minh Tịnh Bảo Tạng Diệu Đức làm đại Pháp vương, trị nước bằng chánh pháp, từ hoa sen sinh ra, đủ ba mươi hai tướng của bậc Đại nhân, thành tựu bảy báu, vua có ngàn người con tuấn tú mạnh mẽ, có mười ức đại thần. Vua có bảo nữ, tên Diệu Đức Thành Mãn xinh đẹp dịu dàng mắt và tóc màu xanh biếc, thân như vàng trời, Phạm âm thanh tịnh, thân phát ra ánh sáng chiếu mười ngàn do-tuần. Vua có một người con gái, tên Diệu Đức Nhãn, đầy đủ tất cả các hạnh xinh đẹp đặc biệt nhìn không nhàm chán có mười ức trăm ngàn na-do-tha các thể nữ, cùng với căn lành Thánh vương giống nhau, thân màu hoàng kim, các lỗ chân lông đều phát ra hương thơm, có cây báu trang nghiêm vượt hẳn Thiên nữ.
Bấy giờ, dân chúng sống lâu vô cùng, hoặc có loại không có thời gian, hoặc có loại bất định, hoặc chết giữa chừng, hoặc hình sắc cao thấp khác nhau, hoặc danh hiệu, âm thanh, căn lành, tinh tấn, phương tiện cũng đều khác nhau, có tốt, có xấu, có khen, có chê. Bấy giờ, có người nói với một người khác: Hình sắc của ta xinh đẹp, hình sắc của ông xấu xí, cùng chê bai nhau, làm nghiệp ác ấy rồi, thì tuổi thọ, nhan sắc, năng lực và sự an lạc đều bị tổn giảm.
Bấy giờ, phía Bắc thành ấy có cây Bồ-đề, tên là Phổ quang minh diệu pháp âm tràng, các báu làm gốc không thể phá hoại, thân, cành, nhánh, lá đều bằng các báu, đều phóng ra các mây báu che khắp tất cả, phóng các ánh sáng báu chiếu khắp mười phương, diễn nói âm thanh vi diệu, tuyên dương thần lực tự tại của Như Lai. Ở trước cây ấy có ao nước thơm, tên là Bảo hoa quang minh chân pháp âm vân, các báu làm bờ, có mười ức trăm ngàn na-do-tha cây báu vây quanh, mỗi cây báu ấy, như cây Bồ-đề, cây báu chuỗi ngọc rũ xuống khắp, dùng các báu trong suốt đẹp đẽ để trang nghiêm, vô lượng, vô số lầu gác các báu bao bọc xung quanh đạo tràng.
Trong ao thơm ấy có một hoa sen, tên là Tam thế nhất thiết trang nghiêm cảnh giới vân, có Phật là Tối Sơ Diệu Đức Tràng, ngồi trên hoa sen ấy thành Bậc Đẳng Chánh Giác, giáo hóa chúng sinh, phóng ánh sáng lớn, tên là Vạn tuế, chúng sinh thấy rồi, biết sau một vạn năm có Phật ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Nhất thiết chúng sinh ly cấu hoan hỷ đăng, chúng sinh thấy biết sau chín ngàn năm, Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Ly cấu đăng diệu đức tạng, chúng sinh thấy đều nhìn sắc đẹp, biết sau tám ngàn năm, Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Nhất thiết chúng sinh nghiệp báo âm thanh, chúng sinh thấy phân biệt hiểu rõ nghiệp báo của mình, biết sau bảy ngàn năm, Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Khởi nhất thiết thiện căn âm thanh, nếu có chúng sinh các căn không đủ, chạm vào ánh sáng này, đều được đầy đủ, biết sau sáu ngàn năm, Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Hiển hiện bất khả tư nghì chư Phật cảnh giới âm thanh, chúng sinh thấy đều ở trong tự tại thanh tịnh sáng suốt, biết sau năm ngàn năm, Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Nghiêm tịnh nhất thiết Phật sát, chúng sinh thấy tất cả cõi Phật Như Lai thanh tịnh, biết sau bốn ngàn năm, Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Nhất thiết Phật bất khả hoại cảnh giới thanh tịnh đăng, chúng sinh nhìn thấy biết Phật tự tại không chỗ nào không đến, biết sau ba ngàn năm, Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Phổ chiếu tam thế nhất thiết chư Phật bản sự âm thanh, chúng sinh nhìn thấy, biết tất cả vô lượng biển lớn việc quá khứ của Như Lai, biết sau hai ngàn năm, Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Ly si ê trí Như Lai tịnh đăng, chúng sinh nhìn thấy được thanh tịnh bình đẳng, thấy khắp tất cả cõi Phật trang nghiêm, tất cả Như Lai, tất cả chúng sinh, biết sau một ngàn năm, Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Nhất thiết chúng sinh kiến chư Như Lai trưởng dưỡng thiện căn, chúng sinh nhìn thấy, biết sau bảy ngày có Phật sẽ ra đời.
Sau đó phóng ánh sáng, tên là Nhất thiết chúng sinh hoan hỷ âm thanh, chúng sinh nhìn thấy nhất tâm vui mừng muốn gặp Như Lai.
Này Phật tử! Đức Phật kia ở trong một vạn năm phóng vô lượng ánh sáng như vậy, giáo hóa chúng sinh, đủ bảy ngày rồi, do nhờ thần lực Phật, cho nên tất cả thế giới chấn động sáu cách.
Lúc ấy, chúng sinh ở trong mỗi niệm, thấy tất cả cõi Phật đều thanh tịnh, các báu trang nghiêm, chúng sinh thế giới kia, đều đến đạo tràng, tất cả núi Kim cang vây quanh Tu-di sơn vương, tất cả các núi, tất cả sự biến hóa, tất cả âm thanh, tất cả đại địa, tất cả thành ấp, tường vách cung điện, tất cả những vật như vậy, phát âm thanh vi diệu, ca tụng khen Phật.
Lại phát ra tất cả mây hương, tất cả mây ánh sáng báu, tất cả mây hình tượng báu, tất cả mây vải báu, tất cả mây hoa, tất cả mây hương bột, tất cả mây trang nghiêm báu, tất cả mây sáng viên mãn của Như Lai, tất cả mây biển nguyện lớn Như Lai, tất cả mây âm thanh hay của Như Lai, tất cả mây các tướng tốt của Như Lai, hiện rõ mây tướng điềm lành của Như Lai không thể nghĩ bàn, phát ra tất cả những mây đẹp như vậy, cúng dường Như Lai.
Lúc ấy, mây hoa sen vây quanh thế giới trang nghiêm tất cả chư Phật trong ba đời, phóng ra các giả sử báu nhiều như số vi trần của mười thế giới Phật, trên mỗi tua nhụy hoa sen ấy, có tòa Sư tử chứa hoa sen báu, trên tòa Sư tử kia, có các Đại Bồ-tát nhiều như số vi trần của mười thế giới Phật.
Bấy giờ, Phật Diệu Đức Tràng ở tất cả thế giới, tùy theo căn cơ chuyển chánh pháp luân, làm vô lượng chúng sinh xa lìa khổ trong đường ác, vô lượng chúng sinh, sinh trong trời người, đưa chúng sinh vào trong quả vị Thanh văn, Duyên giác; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh Bồ-tát dũng mãnh tinh tấn; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh Bồ-tát Ly Cấu Tràng Tinh Tấn; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh Bồ-tát Quang Minh; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh Bồ-tát Thanh Tịnh Căn; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh Bồ-tát Bình Đẳng Chư Lực; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh Bồ-tát Nhất Hướng Chuyên Cầu Nhập Chánh Pháp Thành; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh Bồ-tát Chí Nhất Thiết Xứ Bất Khả Phá Hoại Thần Lực Tự Tại; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh Bồ-tát Nhất Thiết Phương Tiện; đưa vô lượng chúng sinh vào Tam-muội Bồ-đề an trụ của Bồ-tát; đưa vô lượng chúng sinh tu tập tất cả hạnh thanh tịnh an trụ Bồ-đề; đưa vô lượng chúng sinh vào trong đạo Bồ-tát; đưa vô lượng chúng sinh vào các Ba-la-mật thanh tịnh; đưa vô lượng chúng sinh vào Địa thứ nhất của Bồ-tát; cho đến đưa vô lượng chúng sinh vào Địa thứ mười của Bồ-tát; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh đại nguyện thù thắng của Bồ-tát; đưa vô lượng chúng sinh vào hạnh nguyện thanh tịnh của Bồ-tát Phổ Hiền. Vì sao? Vì Như Lai chuyển pháp luân tự tại không thể nghĩ bàn, ở trong mỗi niệm, tùy theo căn cơ thích hợp, dùng vô số thân, vô số phương tiện, vô số thuyết pháp độ thoát vô lượng chúng sinh.
Bấy giờ, Bồ-tát Phổ Hiền biết chúng sinh ở đô thành Bảo hoa
đăng, ỷ thân mình đẹp đẽ nên khinh chê người khác nên hiện ra thân đẹp trang nghiêm đặc biệt, đi đến thành kia, phóng ánh sáng lớn chiếu khắp tất cả, liền che lấp các ánh sáng của thân Thiên vương, các báu, nữ báu, cây báu, mặt trời, mặt trăng, các ngôi sao đều bị che khuất, như bóng tối ở gần núi vàng. Ánh sáng rực rỡ của thân Bồ-tát Phổ Hiền, che lấp các ánh sáng khác cũng như vậy. Lúc ấy, chúng sinh đều suy nghĩ: “Ánh sáng này đều che chúng ta, không còn hiện rõ, là ánh sáng của chư Thiên, Phạm thiên chăng?”
********
Bấy giờ, Bồ-tát Phổ Hiền ở tại cung điện báu của Thánh vương giữa hư không mà bảo rằng:
–Đại vương nên biết, Đức Phật xuất hiện ở đời ngụ tại cây Bồđề Phổ quang minh diệu pháp âm tràng.
Lúc ấy các chúng sinh thấy Bồ-tát Phổ Hiền có thân tướng tốt đẹp trang nghiêm phát ra vô lượng ánh sáng và nghe âm thanh vi diệu nên lòng rất vui mừng, phát nguyện: “Nguyện các căn lành đã tạo của chúng con đều đem hồi hướng để được thân tướng tốt đẹp trang nghiêm có oai nghi như vậy, nguyện được thần lực tự tại để diệt trừ tất cả sự tối tăm của chúng sinh giác ngộ tất cả, gặp lúc Đức Phật xuất hiện ở đời, nguyện cho chúng con sinh ở chỗ nào thường được gần gũi bậc Thiện tri thức này.”
Lúc ấy, Thánh vương kia cùng với bảo nữ và các quyến thuộc, ngàn Thiên tử, các Đại thần, bốn binh chủng đồng bay lên hư không phóng ra ánh sáng rực rỡ chiếu sáng khắp bốn châu thiên hạ, vì tất cả chúng sinh mà nói kệ rằng:
Phật xuất hiện ở đời
Cứu độ khắp chúng sinh
Các người phải nhanh lên
Đi đến chỗ Đạo Sư.
Vô lượng, vô số kiếp
Mới có Phật ra đời
Diễn thuyết pháp thâm diệu
Lợi ích cả muôn loài.
Phật xem các chúng sinh
Thường mê lầm điên đảo
Luân hồi khổ sinh tử
Nên khởi tâm đại Bi.
Vô lượng, vô số kiếp
Tu tập hạnh Bồ-tát
Vì giáo hóa chúng sinh
Sinh đại Bi vô thượng.
Đầu, mắt, tay, chân, thảy
Đều bố thí tất cả
Vô lượng, vô số kiếp
Chuyên cầu đạo Bồ-đề.
Vô lượng, vô biên kiếp
Khó gặp được Như Lai
Người nào được thấy nghe
Đều đạt được lợi ích.
Như Lai giữa đạo tràng
Ngồi trên tòa chánh pháp
Thu phục tất cả ma
Được thành Bậc Chánh Giác.
Quán sát thân Như Lai
Phóng vô lượng ánh sáng
Vô số sắc vi diệu
Diệt trừ các tối tăm.
Trong mỗi lỗ chân lông
Chiếu sáng không nghĩ bàn
Diệt trừ các tối tăm
Khiến chúng đều hoan hỷ.
Sắm phẩm vật cúng dường
Phát tâm đại tinh tấn
Cùng nhau đến chỗ Phật
Để cung kính cúng dường.
Sau khi Chuyển luân thánh vương tán thán Đức Phật rồi, nhờ căn lành công đức đã tạo nên hiện đủ mười loại mây che khắp hư không thẳng đến đạo tràng để cúng dường Như Lai. Đó là tất cả mây báu, tất cả mây hoa, tất cả mây vải, tất cả mây vải báu, tất cả mây lưới linh báu, tất cả mây hương thơm ngát, tất cả mây ngọc như ý, tất cả mây cờ báu đẹp, tất cả mây cung điện báu, tất cả mây trang nghiêm, che khắp tất cả để trang nghiêm hư không cúng dường Đức Phật. Chuyển luân thánh vương đến chỗ Đức Phật cúi đầu đảnh lễ dưới chân, đi quanh vô số vòng rồi lui ngồi trên tòa Phổ chiếu bảo tạng.
Bấy giờ, Thiên nữ Diệu Đức Nhãn cởi các vật trang sức trên thân tung rải lên cúng dường Như Lai. Các thứ trang sức ấy ở trong hư không đều biến thành lọng báu. Các báu trang nghiêm cùng tất cả các cung điện đều được trang hoàng bằng mười thứ báu trang nghiêm, có vòng núi kim cương bao vây xung quanh, hình dáng như lầu gác thanh tịnh sáng rực được trang hoàng bằng các thứ báu, có vô số Long vương cầm giữ lọng báu này, có cây báu bao bọc xung quanh, hương thơm xông ngát khắp nơi. Ở trong các lọng báu ấy có cây Bồ-đề cành lá sum sê che khắp cả pháp giới, cùng với vô lượng vật trang nghiêm để trang nghiêm chốn ấy, và thấy Đức Phật Lô-xána ngồi dưới cây Bồ-đề, cùng thấy đại chúng Bồ-tát nhiều như số vi trần của vô số cõi Phật, đều đầy đủ tất cả hạnh nguyện của Bồ-tát Phổ Hiền, đồng an trụ nơi Bồ-tát an trụ không thể hoại.
Lại thấy các vua của tất cả các thế giới đều vây quanh Đức Như Lai; lại thấy thần lực tự tại của Đức Phật ấy; lại thấy sự thành hoại của thế giới theo thứ lớp của tất cả các kiếp; lại thấy tất cả chư Phật lần lượt xuất hiện ở đời; lại thấy Bồ-tát Phổ Hiền ở tại chỗ các Đức Phật để cung kính cúng dường, giáo hóa chúng sinh; lại thấy trong các thế giới đều có cõi Phật nhiều như số vi trần của cõi Phật. Trong các thế giới ấy có: các thứ an trụ, các thứ trang nghiêm, nhiều sự thanh tịnh, vô số các kiếp, vô số Như Lai xuất hiện ở đời, vô số ba đời, vô số cõi nước, vô số pháp giới, vô số các đạo, nhiều nhập pháp giới, vô số hư không, vô số đạo tràng, vô số ánh sáng của Phật, vô số tòa Sư tử trang nghiêm của chư Phật, vô số đại chúng của Như Lai, vô số phương tiện của Như Lai, vô số chuyển pháp luân, vô số âm thanh thuyết pháp vi diệu của Như Lai, vô số âm thanh thuyết pháp vi diệu như biển cả, vô số mây Khế kinh, Thiên nữ thấy nghe như vậy rồi hết sức vui mừng.
Lúc ấy Đức Phật Diệu Đức Tràng ở trong đại chúng thuyết giảng kinh Âm Thanh Chuyển Pháp Luân Vi Diệu Của Tất Cả Như Lai, có vô số kinh nhiều như số vi trần của mười thế giới cõi Phật làm kinh quyến thuộc. Thiên nữ nghe kinh này rồi chứng được một vạn Tam-muội, thân tâm nhẹ nhàng như mới vào thai; lại như chúng sinh bắt đầu thọ quả báo thiện nghiệp; lại như cây mới sinh tốt tươi mạnh mẽ.
Đó là: Tam-muội thấy tất cả chư Phật hiện tại, Tam-muội chiếu khắp tất cả các cõi Phật, Tam-muội vào sâu ba đời, Tam-muội âm thanh vi diệu chuyển pháp luân của tất cả Như Lai, Tam-muội biết tất cả các biển nguyện của chư Phật, Tam-muội biết tất cả các khổ não sinh tử của chúng sinh, Tam-muội diệt sạch tất cả ngu si của chúng sinh để viên mãn trang nghiêm đại nguyện, Tam-muội diệt tất cả khổ não của chúng sinh, Tam-muội khiến cho tất cả chúng sinh đều đầy đủ an lạc, Tam-muội giáo hóa tất cả chúng sinh, tâm không nhàm chán, Tam-muội cờ vô ngại của tất cả Bồ-tát, Tam-muội Bồtát giáng sinh vào thai mẹ một cách trang nghiêm, đạt được một vạn Tam-muội như vậy.
Lại đạt được tâm Tam-muội thanh tịnh, tâm không lay động, tâm hoan hỷ, tâm mong cầu, tâm rộng lớn, tâm thuận theo lời dạy của Thiện tri thức, tâm Nhất thiết trí sâu xa, tâm tùy thuận biển phương tiện, tâm không đắm trước tất cả, tâm xả bỏ tất cả cảnh giới thế gian, tâm rốt ráo cảnh giới của Như Lai, tâm chiếu khắp tất cả biển sắc, tâm diệt sân hận, tâm ưa thích chánh niệm, tâm bình đẳng, tâm không mệt mỏi, tâm không lui sụt, tâm lìa biếng nhác, tâm quán tất cả đều tịch tĩnh, tâm thuận theo tất cả biển pháp, tâm tùy thuận phân biệt tất cả pháp, tâm phân biệt tất cả biển chúng sinh, tâm cứu giúp tất cả chúng sinh, tâm chiếu khắp tất cả các thế giới, tâm viên mãn tất cả biển đại nguyện của chư Phật, tâm phá tan tất cả núi chướng ngại, tâm tích tập vô lượng núi công đức, tâm hướng đến mười Lực của Phật, tâm chiếu khắp tất cả cảnh giới của Bồ-tát, tâm trưởng dưỡng tất cả công đức của Bồ-tát, tâm đầy đủ tất cả biển mười phương, tâm phát nguyện bình đẳng, tâm thành tựu biển nguyện nhiều như số vi trần của cõi Phật, tâm nguyện làm thanh tịnh tất cả cõi Phật.
Các tâm như vậy đều phát sinh các pháp môn nhiều như số vi trần của mười cõi Phật.
Đó là pháp môn giáo hóa tất cả chúng sinh, pháp môn phân biệt tất cả pháp giới, pháp môn rốt ráo tất cả biển pháp, pháp môn phát sinh hạnh Bồ-tát đối với tất cả thế giới trong kiếp tận vị lai, pháp môn an trụ vào hạnh Bồ-tát, pháp môn đi đến chỗ chư Phật, pháp môn gặp tất cả bậc Thiện tri thức, pháp môn cúng kính cúng dường tất cả chư Phật, pháp môn trong mỗi niệm sinh ra Nhất thiết trí, không gián đoạn hạnh Bồ-tát, đã sinh ra các pháp môn nhiều như số vi trần trong mười cõi Phật, phát sinh hạnh nguyện của Bồ-tát Phổ Hiền, chuyên cầu Nhất thiết trí.
Lúc ấy, Thiên nữ kia đạt được nguyện phát tâm ban đầu của Như Lai.
Này thiện nam! Cách đây hơn mười đại kiếp về trước có một thế giới tên là Nhật luân quang chiếu, có Đức Phật hiệu là Nhân-đàla Diệu Đức Tràng, Thiên nữ Diệu Đức Nhãn nhờ Thiện tri thức Bồtát Phổ Hiền nên làm tượng của Như Lai Liên Hoa bằng các loại báu trang nghiêm rồi phát tâm Bồ-đề.
Này thiện nam! Lúc ấy Chuyển luân thánh vương Minh Tịnh Bảo Tạng Diệu Đức đâu phải người nào lạ, nay chính là Bồ-tát Dilặc; Bảo nữ Diệu Đức Thành Mãn, nay chính là Dạ thiên Tịch tĩnh Âm; Thiên nữ Diệu Đức Nhãn, nay chính là thân ta.
Này thiện nam! Do ta đã dùng các vật trang sức để cúng dường Như Lai Diệu Đức Tràng cho nên thấy được vô lượng thần lực tự tại của Phật, được nghe chánh pháp, nghe chánh pháp rồi liền được pháp môn giáo hóa tất cả chúng sinh, cung kính cúng dường tất cả chư Như Lai nhiều như số vi trần của núi Tu-di, được nghe chư Phật ấy thuyết kinh pháp đều thọ trì tất cả, trong một niệm thấy tất cả chư Như Lai và chúng Bồ-tát ở tất cả các cõi Phật kia.
Này thiện nam! Kế đến sẽ có kiếp tên là Đại quang minh, thế giới tên Chủng chủng trang nghiêm, có năm trăm Đức Phật xuất hiện ở đời, ta đều cung kính cúng dường chư Như Lai ấy. Đức Phật đầu tiên hiệu là Đại Bi Tràng, ta làm vị Dạ-xoa Thiên cung kính cúng dường Đức Phật ấy.
Kế đến có Đức Như Lai Kim Cang Na-la-diên Tràng, lúc ấy ta làm Chuyển luân vương cung kính cúng dường Đức Phật kia, vì Ta mà Đức Phật ấy nói kinh Phát Khởi Tất Cả Tánh Của Như Lai, có vô số kinh nhiều như vi trần của mười cõi Phật làm kinh quyến thuộc.
Kế đến lại có Như Lai Vô Ngại Diệu Đức, lúc đó ta làm Chuyển luân vương cung kính cúng dường Đức Phật kia, vì ta mà Đức Phật ấy nói kinh Chiếu Khắp Tất Cả Các Căn Chúng Sinh, có vô số Khế kinh nhiều như số vi trần của núi Tu-di phụ thuộc theo, ta đều thọ trì.
Kế đến có Đức Phật Minh Tịnh Diệm Diệu Đức Sơn Trang Nghiêm, lúc ấy ta làm trưởng giả cung kính cúng dường Đức Phật kia, vì ta mà Đức Phật ấy nói kinh Kho Tàng Chiếu Sáng Ba Đời, có vô số kinh nhiều như số vi trần trong cõi Diêm-phù-đề phụ thuộc theo, ta đều lắng nghe và thọ trì.
Kế đến có Như Lai Nhất Thiết Pháp Hải Khởi Vương, khi ấy ta làm A-tu-la cung kính cúng dường Đức Phật kia, vì ta mà Đức Phật kia thuyết kinh Phân Biệt Tất Cả Pháp Giới, có năm trăm Khế kinh phụ thuộc theo, ta đều lắng nghe và thọ trì.
Kế đến có Đức Như Lai Thậm Thâm Diệu Pháp Hải Quang, lúc ấy ta làm Long nữ mưa mây ngọc báu ma-ni như ý để cúng dường Đức Phật kia, vì ta mà Đức Phật ấy nói Khế kinh Biển Hoan Hỷ Tăng Trưởng, có năm trăm vạn ức Khế kinh phụ thuộc theo, ta đều lắng nghe và thọ trì.
Kế đến có Như Lai Bảo Diệm Công Đức Sơn Đăng, lúc ấy ta làm thần biển mưa xuống các thứ mây hoa báu để cung kính cúng dường Đức Phật kia, vì ta mà Đức Phật kia thuyết kinh Biển Pháp Giới Phương Tiện, có vô số kinh nhiều như số vi trần của một thế giới phụ thuộc, ta đều lắng nghe và thọ trì.
Kế đến có Đức Phật Công Đức Hải Quang Viên Mãn Diệu Đức, lúc ấy ta làm Tiên nhân ở trong núi Tuyết cùng sáu vạn Tiên nhân đồng đi đến chỗ Đức Phật ấy, mưa xuống các hoa báu để cung kính cúng dường, vì ta mà Đức Phật ấy thuyết kinh Đèn Pháp Không Vướng Mắc, có sáu vạn Khế kinh phụ thuộc theo, ta đều lắng nghe và thọ trì.
Kế đến có Đức Phật Minh Tịnh Diệu Đức Tạng, lúc ấy ta làm Thần đất tên là Dạ Bình Đẳng Nghĩa cùng với vô số thần đất đồng đi đến chỗ Đức Phật ấy, mưa xuống các thứ vật báu và vô số mây trang nghiêm để cung kính cúng dường Đức Phật ấy, vì ta mà Đức Phật ấy thuyết kinh Kho Tàng Phát Sinh Tất Cả Trí Tuệ Của Như Lai, có vô lượng Khế kinh phụ thuộc theo, ta đều lắng nghe và thọ trì.
Này Phật tử! Năm trăm Đức Phật lần lượt xuất hiện ở đời, Đức Phật sau cùng hiệu là Pháp Giới Hư Không Bảo Diệm Sơn Đức Đăng. Lúc ấy ta làm kỹ nữ, tên là Thiện Khẩu. Đức Phật kia vào thành, ta đứng trên không, dùng một ngàn bài kệ tán thán Đức Phật ấy. Bấy giờ, ngay tướng bạch hào giữa chặng mày của Đức Thế Tôn phóng ra ánh sáng lớn tên là Chiếu khắp pháp giới trang nghiêm, làm sáng rực cả mười phương, chiếu rồi nhập vào thân ta. Ta liền đạt được pháp môn Tạng pháp giới phương tiện không thoái lui.
Này Phật tử! Những kiếp số nhiều như vi trần trong các thế giới này có chư Như Lai xuất hiện, ta đều cung kính cúng dường nên đều được thọ trì hết thảy chánh pháp mà chưa hề quên mất một câu, một chữ. Ở nơi mỗi Đức Phật ấy, ta đều đạt được Pháp thân thanh tịnh của pháp giới sâu xa cả ba đời, được ánh sáng Nhất thiết trí chiếu sáng khắp nơi bao gồm hạnh của Bồ-tát Phổ Hiền. Trong mỗi niệm ta đều được thấy vô lượng, vô biên chư Phật, đạt được vô lượng, vô biên ánh sáng trí tuệ thanh tịnh chiếu sáng khắp nơi mà trước đây chưa đạt chưa chứng sự tu hành của Bồ-tát Phổ Hiền, nay ta đều thành tựu. Vì sao? Vì được nghe thuyết vô lượng, vô biên pháp môn.
Lúc ấy, Diệu Đức Cứu Hộ Chúng Sinh muốn thuyết minh sự việc trên nên nói kệ rằng:
Thiện Tài nên lắng nghe
Pháp thậm thâm khó gặp
Chiếu khắp cả ba đời
Phân biệt rõ pháp giới.
Như ta mới phát tâm
Chuyên cầu đạo Vô thượng
Tùy pháp môn nhận được
Lắng nghe lời ta nói.
Đời quá khứ sâu xa
Kiếp vi trần cõi Phật
Bấy giờ có một kiếp
Tên Ly cấu viên mãn.
Thế giới ấy tên là
Minh tịnh diệu đức tràng
Như số bụi Tu-di
Có Đức Phật ra đời
Một, Phật Diệu Đức Tràng
Hai, Phổ Huệ Quang Diệm
Pháp Tràng Đức Tu-di
Thứ tư Phật Sư Tử
Thứ năm Tịch Tịnh Vương
Sáu là Trừ Diệt Ác
Thứ bảy Công Đức Tụ
Thứ tám Tu-di Sơn
Thứ chín Phật Diệu Đức
Thứ mười Minh Tịnh Nguyệt
Mười Đức Phật như thế
Xuất hiện đầu kiếp ấy.
Kế đến có mười Phật
Một, Hư Không Phương Tiện
Thứ hai Phổ Quang Minh
Ba, An Tụ Chư Phương
Thứ tư Công Đức Hải
Thứ năm Cao Vô Thượng
Thứ sáu Tối Thắng Vân
Thứ bảy Phật Công Đức
Thứ tám Quang Diệm Sơn
Thứ chín Phật Liên Hoa
Thứ mười Pháp Giới Hóa
Đó là hai mươi Phật.
Một, Qung Minh Tràng Vương
Thứ hai Phật Trí Tuệ
Thứ ba Phật Tâm Nghĩa
Nhân-đà-la Diệu Đức
Thứ năm Phật Diệu Thiên
Thứ sáu Dũng Mãnh Vương
Thứ bảy Trí Tuệ Đức
Thứ tám Quang Minh Tràng
Thứ chín Như Lai hiệu
Siêu Xuất Nhất Thiết Thế
Thứ mười Phật Liên Hoa
Đó là ba mươi Phật.
Thứ nhất Quang Diệm Sơn
Thứ hai Công Đức Hải
Thứ ba Pháp Quang Minh
Thứ tư Diệu Liên Hoa
Thứ năm Chúng Sinh Nhãn
Thứ sáu Hương Quang Minh
Bảy, Diệu Đức Bảo Sơn
Phật Càn-thát-bà Vương
Thứ chín Minh Tịnh Trí
Thứ mười Tịch Tịnh Sắc
Một Phật Quang Minh Tuệ
Thứ hai Bảo Quang Minh
Ba, Hư Không Diệu Đức
Thứ tư Phật Diệu Tướng
Viên Mãn Công Đức Quang
Thứ sáu Na-la-diên
Thứ bảy Diệu Tu-di
Phật Công Đức Chuyển Luân
Phật Bất Khả Hoại Vương T
hứ mười Phật Bảo Sơn.
Thứ nhất Diệu Tu-di
Thứ hai Diệu Đức Tạng
Thứ ba Quang Minh Vương
Thứ tư Chân Thật Khởi
Thứ năm Quang Minh Đức
Phật Đà-la-ni Đức
Phật Quang Minh Thậm Thâm
Thứ tám Pháp Hải Âm
Thứ chín Phật Tu-di
Tràng Quang Minh Diệu Đức
Như Lai Bảo Quang Diệm
Là Đức Phật thứ mười.
Thứ nhất Phạm Quang Diệm
Thứ hai Hư Không Âm
Thứ ba Pháp Giới Quang
Thứ tư Viên Mãn Quang
Thứ năm Phân Biệt Quang
Thứ sáu Quang Minh Tràng
Thứ bảy Hư Không Đăng
Thứ tám Lạc Diệu Đức
Thứ chín Minh Tịnh Quang
Diệu Công Đức Như Lai
Thứ mười Phật Tịch Tịnh
Diệu Đức Đại Bi Vân.
Một, Phật Lực Quang Tuệ
Hai, Chúng Sinh Hiện Tiền
Thứ ba Vô Lượng Phước
Bốn, Phật Diệu Đức Quang
Thứ năm Phật Phát Khởi
Sáu, Phong Tốc Diệu Đức
Thứ bảy Phật Tịnh Tràng
Thứ tám Phật Bảo Cái
Thứ chín Phật Diệu Đức
Mười, Phổ Chiếu Tam Thế.
Thứ nhất Phật Nguyện Hải
Thứ hai Quang Minh Đức
Thứ ba Kim Cang Thân
Phật Tu-di Diệu Đức
Thứ năm Phật Chánh Niệm
Phật Tràng Vương Diệu Đức
Thứ bảy Trí Tuệ Đăng
Thứ tám Vô Lượng Bảo
Thứ chín Hiệu Phương Tiện
Minh Tịnh Pháp Giới Phật
Thứ mười Phật Pháp Hải
Minh Tịnh Trí Diệu Đức.
Thứ nhất Phật Pháp Hải
Công Đức Chuyển Luân Vương
Thứ ba Công Đức Vân
Thứ tư Nhẫn Nhục Đăng
Thứ năm Tịch Tĩnh Âm
Thứ sáu Tịch Tĩnh Tràng
Thứ bảy Chúng Sinh Đăng
Thứ tám Phật Đại Nguyện
Thứ chín Như Lai hiệu
Bất Khả Hoại Tràng Vương
Thứ mười Hiệu Trí Tuệ
Diệm Khởi Diệu Đức Phật.
Thứ nhất Phật Pháp Vương
Thứ hai Vô Ngại Trí
Phật Chiếu Ngữ Ngôn Hải
Thứ tư Diệu Âm Thanh
Thứ năm Diệu Đức Âm
Thứ sáu Phật Tự Tại
Bảy, Thập Phương Nhất Thiết
Chúng Sinh Hiện Tiền Phật
Thứ tám Bình Đẳng Ý
Thứ chín Phật Vô thượng
Thứ mười Phật Tự Nhiên
Hiền Diệu Đức Tối Thắng.
Các Đức Phật nhiều như
Vi trần của Tu-di
Các Đức Như Lai ấy
Ta đã từng cúng dường
Kiếp vi trần cõi Phật
Xuất hiện các Như Lai
Ta đều kính cúng dường
Mới được pháp môn này
Ta trong vô lượng kiếp
Tu hành được pháp môn
Thiện Tài nghe, ghi nhớ
Sẽ mau được giác ngộ.
Này thiện nam! Ta chỉ biết pháp môn mà Bồ-tát giáo hóa chúng sinh này của Đại Bồ-tát, còn vô lượng, vô biên sở hành Bồ-tát rốt ráo đều từ trong vô số biển tánh khởi ra vô số thân tâm chân chánh, đầy đủ biển các căn, đầy đủ tất cả các môn đại nguyện, tu hành vô lượng pháp môn Tam-muội, thành tựu đầy đủ vô lượng thần lực, tu tập vô lượng hạnh trí tuệ, nhập vào các loại trí tuệ, ánh sáng các pháp chiếu khắp tất cả, ta làm thế nào để có thể biết, có thể giảng nói công đức hạnh nguyện ấy?
Này thiện nam! Cách đạo tràng này của ta không xa, có một Dạ thiên tên là Tịch Tĩnh Âm. Ngay trên tòa Sư tử Bảo tràng liên hoa tạng có trăm vạn a-tăng-kỳ quyến thuộc chư Thiên vây quanh, ông nên đến đó mà hỏi: “Bồ-tát học hạnh Bồ-tát và tu đạo Bồ-tát như thế nào?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cung kính đảnh lễ Dạ thiên Diệu Đức Cứu Hộ Chúng Sinh, đi quanh vô số vòng, tâm cung kính rồi từ giã.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài đến chỗ Dạ thiên Tịch tĩnh Âm đảnh lễ dưới chân, đi quanh vô số vòng, chắp tay cúng kính đứng qua một bên thưa:
–Thưa Thiên thần! Con trước đây đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, nay con muốn nương theo Thiện tri thức để học hạnh Bồ-tát, nhập hạnh Bồ-tát, thâm nhập hạnh Bồ-tát, trụ hạnh Bồ-tát đã trụ. Xin nguyện Thiên thần nói rõ cho con.
Khi ấy, Dạ thiên bảo Thiện Tài:
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông có thể nương Thiện tri thức để cầu đạo Bồ-tát.
Này thiện nam! Ta đã thành tựu pháp môn Vô lượng hoan hỷ trang nghiêm của Bồ-tát.
Thiện Tài thưa:
–Thưa Thiên thần! Pháp môn này phải tu hành như thế nào?
Cảnh giới ra sao? Bằng những phương tiện gì và bằng những hạnh gì?
Đáp:
–Này thiện nam! Ta có thể làm cho biển tâm của tất cả chúng sinh được thanh tịnh, trừ diệt cấu uế, không đoạn dứt tâm thanh tịnh trang nghiêm, được tâm kiên cố không còn thoái lui nơi cảnh giới, tâm không thể lay động, hoàn toàn biết rõ công đức trang nghiêm như núi báu, tâm không còn nhiễm trước, tâm thường cứu giúp tất cả chúng sinh, thấy tất cả biển Phật và các Bồ-tát mà tâm không nhàm chán, được tâm lực thanh tịnh chân chánh của Bồ-tát, chiếu khắp tất cả biển tâm trí tuệ.
Này thiện nam! Ta diệt trừ vô lượng lo buồn khổ não cho chúng sinh, khiến họ hoàn toàn xa lìa các điều ác của sắc, thanh, hương, vị, xúc và pháp, trừ diệt khổ thương yêu mà phải xa lìa, oán ghét mà phải gặp gỡ của chúng sinh và nỗi khổ lớn của nhân duyên tất cả các ác và bại hoại ly tán khác. Ở trong sinh tử chịu các sự khổ sinh, già, bệnh, chết, sầu bi khổ não, khiến được sự an lạc vô thượng của Như Lai. Đối với tất cả chúng sinh ở trong thành ấp, thôn xóm, ta đều cứu giúp làm cho họ được an lạc, sau đó mới thuyết pháp, giáo hóa khiến họ tuần tự cầu đạt Nhất thiết chủng trí.
Nếu thấy chúng sinh tâm còn ưa thích đắm trước nhà cửa, cung điện thì ta sẽ thuyết pháp cho họ, khiến biết tánh chân thật của các pháp.
Nếu thấy chúng sinh vui thích tập hợp cùng cha mẹ, anh em thì ta sẽ thuyết pháp cho họ để được hội họp với chư Phật Bồ-tát.
Nếu thấy chúng sinh vui thích với vợ con thì ta sẽ thuyết pháp cho họ, làm cho khô biển ái dục sinh tử, đầy đủ tâm đại Bi, bình đẳng nhìn khắp tất cả.
Nếu thấy chúng sinh ở nơi cung điện của vua thì ta sẽ thuyết pháp, làm cho họ sớm được sự an vui của Thánh hiền.
Nếu thấy chúng sinh đắm trước cảnh giới thì ta thuyết pháp cho họ khiến được nhập vào cảnh giới sâu xa của Như Lai.
Nếu thấy chúng sinh khởi tâm sân hận thì ta sẽ thuyết pháp cho họ, khiến được Nhẫn nhục ba-la-mật của Như Lai.
Vì người biếng trễ nên diễn nói chánh pháp khiến được Tinh tấn ba-la-mật thanh tịnh của Bồ-tát.
Vì người tâm tán loạn nên diễn nói chánh pháp, khiến được Thiền ba-la-mật của Như Lai.
Vì người ngu si, tà kiến nên ta diễn nói chánh pháp khiến được Trí tuệ ba-la-mật.
Vì người đắm trước ba cõi nên ta diễn nói chánh pháp, khiến họ đầy đủ đại nguyện Bồ-đề.
Vì người an trụ hạnh tự lợi thì ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ đầy đủ nguyện lớn, làm lợi ích tất cả chúng sinh.
Vì người có tâm thấp kém nên ta diễn nói chánh pháp, khiến cho họ được Diệu lực ba-la-mật của Bồ-tát.
Vì người không có trí nên ta diễn nói chánh pháp khiến cho họ được Trí ba-la-mật của Bồ-tát.
Vì người không có sắc tướng nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ được sắc thân thanh tịnh của Như Lai.
Vì người thân yếu ớt nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ được Pháp thân thanh tịnh vô thượng.
Vì người có sắc tướng xấu xí nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ được sắc tướng thanh tịnh, đẹp đẽ của Như Lai.
Vì người khổ não nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ được an lạc vô thượng của Như Lai.
Vì người nghèo khổ nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ được các kho tàng thanh tịnh của Bồ-tát.
Vì người ở khu vườn nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ hướng đến cầu pháp vi diệu của chư Phật.
Vì người ở nơi đường sá nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ ra khỏi ba cõi.
Vì người ở nơi cõi nước nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ vượt hơn quả vị Thanh văn, Duyên giác và Bồ-tát, được an trụ vào quả vị Như Lai.
Vì người cư ngụ nơi thành quách nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ nhập vào thành Pháp vương, chiếu sáng khắp tất cả.
Vì người ở nơi biên địa nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ được trí tuệ bình đẳng trong ba đời.
Vì người ở các phương nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ chứng đạt Nhất thiết trí, hiện tại thấy được tất cả pháp.
Vì người nhiều tham dục nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ quán pháp bất tịnh, trừ diệt ái nhiễm sinh tử.
Vì người nhiều giận dữ nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ hoàn toàn được biển đại Từ.
Vì người nhiều ngu si nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ được trí tuệ, thấy biển các pháp.
Vì người phân biệt nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ phân biệt được biển các nguyện thù thắng, xa lìa vui sinh tử, hiện rõ chánh pháp của Phật, không chấp trước năm ấm, thường hành pháp vi diệu.
Vì người biếng trễ nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ được đạo thù thắng trang nghiêm.
Vì người kiêu mạn nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ quán tất cả các pháp bình đẳng.
Vì người có tâm dua nịnh quanh co nên ta diễn nói chánh pháp, làm cho họ được tâm thanh tịnh chân chánh của Bồ-tát.
Này thiện nam! Ta dùng vô lượng pháp thí như vậy để giáo hóa chúng sinh, diệt khổ trong con đường ác, được an vui nơi trời người, hoàn toàn xa lìa ba cõi, đầy đủ các công đức, dùng nhiều phương tiện để hóa độ làm cho chúng sinh được vô lượng hoan hỷ.
Lại nữa, này thiện nam! Ta thường quán sát biển lớn Bồ-tát, vô số hạnh nguyện, vô số loại thân thanh tịnh, vô số hào quang thanh tịnh, phóng những loại ánh sáng, vô số các nẻo hướng đến Nhất thiết trí, đi vào biển vô số Tam-muội, hiện rõ vô số thần lực tự tại, sinh ra vô số biển âm thanh vi diệu, đủ vô số loại thân trang nghiêm vi diệu, dùng vô số phương tiện nhập vào biển Như Lai, đi đến biển các cõi Phật, đạt đến những biển của Như Lai, vào sâu những biển biện tài, chiếu sáng vô số khắp cảnh giới Như Lai, thành tựu vô số biển trí tuệ, siêu việt vô số biển ấn Tam-muội, an trụ vào các pháp môn tự tại, dùng những pháp môn hướng đến Nhất thiết trí, dùng các thứ để trang nghiêm pháp giới hư không, dùng vô số loại mây trang nghiêm che khắp hư không, quán sát những biển đại chúng trong tất cả cõi nước khắp mười phương. Chỗ các Như Lai cùng quyến thuộc của Bồ-tát mưa xuống vô số mây trang nghiêm vi diệu đều đi đến pháp hội, an trú nơi vô số tòa trang nghiêm, vào sâu biển lớn phương tiện của Như Lai, hành biển các pháp, vượt qua vô số biển trí. Ta thấy việc ấy rồi liền khởi vô lượng hoan hỷ ngang bằng với Phật lực.
Lại nữa, này thiện nam! Sắc thân thanh tịnh, tướng tốt trang nghiêm của Phật Lô-xá-na chẳng thể nghĩ bàn, ta thấy như vậy sinh vô lượng hoan hỷ. Đức Phật Lô-xá-na ở trong mỗi niệm phóng ánh sáng khắp pháp giới, chiếu khắp tất cả các biển pháp giới, ta thấy như vậy sinh vô lượng hoan hỷ.
Đức Phật Lô-xá-na ở trong mỗi mỗi niệm, mỗi lỗ chân lông phóng ra áng sáng nhiều như số vi trần của vô lượng cõi Phật, trong mỗi ánh sáng có vô số ánh sáng nhiều như số vi trần của vô lượng cõi Phật dùng làm quyến thuộc, chiếu khắp tất cả đầy cả pháp giới, diệt trừ tất cả khổ não cho chúng sinh, ta thấy như vậy sinh vô lượng hoan hỷ.
Ở trong mỗi niệm từ trên đỉnh đầu và trên hai vai của Phật Lôxá-na phóng ra ánh sáng núi mây báu nhiều như số vi trần của tất cả cõi Phật, chiếu khắp tất cả, đầy cả pháp giới, ta thấy như vậy sinh vô lượng hoan hỷ.
Trong mỗi lỗ chân lông của Phật Lô-xá-na phóng ra mây thơm nhiều như số vi trần của tất cả cõi Phật, xông khắp tất cả cõi Phật mười phương, ta thấy như vậy sinh vô lượng hoan hỷ.
Trong mỗi mỗi tướng của Phật Lô-xá-na sinh ra các tướng nhiều như số vi trần của tất cả cõi Phật, đầy khắp biển của tất cả cõi Phật mười phương, ta thấy như vậy sinh vô lượng hoan hỷ.
Trong mỗi lỗ chân lông của Phật Lô-xá-na phát ra mây diệu lực tự tại nhiều như số vi trần của tất cả cõi Phật, thị hiện sơ phát tâm tu pháp Ba-la-mật thanh tịnh, làm trang nghiêm các cõi Bồ-tát, ta thấy như vậy sinh vô lượng hoan hỷ.
Từ mỗi lỗ chân lông của Phật Lô-xá-na niệm niệm sinh ra các thân Long vương nhiều như số vi trần của vô số cõi Phật, hiện thân Long vương để giáo hóa. Lại sinh vô số thân Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già… nhiều như số vi trần của vô số cõi Phật, hiện những thân ấy mà giáo hóa, ta thấy như vậy sinh vô lượng hoan hỷ.
Trong mỗi lỗ chân lông của Phật Lô-xá-na sinh ra mây thân Chuyển luân vương nhiều như số vi trần của vô số cõi Phật, thành tựu bảy báu, thần lực tự tại, đầy cả pháp giới, hiện những thân như vậy mà giáo hóa, ta thấy như vậy sinh vô lượng hoan hỷ.
Trong mỗi lỗ chân lông của Phật Lô-xá-na sinh ra mây thân Phạm vương nhiều như số vi trần của vô số cõi Phật, sinh ra Phạm âm thanh tịnh mà thuyết pháp cho chúng sinh, thị hiện âm thanh như vậy mà giáo hóa.
Ta thấy ở trong mỗi niệm như vậy sinh ra vô lượng hoan hỷ,
đều cùng pháp giới Nhất thiết trí bình đẳng, khởi mà chẳng phải khởi, chứng đắc mà chẳng phải chứng đắc, thấy mà chẳng phải thấy, nhập mà chẳng phải nhập, độ mà chẳng phải độ, viên mãn mà chẳng phải viên mãn, nghe mà chẳng phải nghe. Vì sao? Vì phân biệt rõ tánh pháp giới nên hiểu pháp ba đời đều chỉ một tướng. Cho nên, này Phật tử! Bồ-tát này có vô lượng pháp môn hoan hỷ trang nghiêm, có vô lượng cảnh giới bình đẳng như vậy.
Này Phật tử! Pháp môn này vô lượng, vô biên đạt đến biển phương tiện các pháp. Pháp môn này không thể tổn giảm vì tâm Nhất thiết chủng trí không bị hủy hoại. Pháp môn này không thể cùng tận vì vọng tưởng của chúng sinh không thể tận. Pháp môn này rất sâu xa vì cảnh giới trí vắng lặng. Pháp môn này rất rộng lớn vì nó là tất cả cảnh giới của chư Phật. Pháp môn này không thể phá hoại vì nó là sự hiểu biết của trí Bồ-tát. Pháp môn này không thể kể hết vì nó không thể phá hoại, đầy khắp pháp giới. Pháp môn này là toàn diện vì ngay trong một tướng bao trùm tất cả năng lực tự tại. Pháp môn này là pháp bậc nhất vì tất cả pháp không hai, không có thân hành. Pháp môn này chẳng sinh vì tất cả pháp đều như huyễn. Pháp môn này như điện chớp vì bao trùm các đại nguyện của Nhất thiết chủng trí. Pháp môn này như biến hóa vì biến hóa tất cả hạnh của Bồ-tát. Pháp môn này như Đại địa luân vì làm lợi ích tất cả các chúng sinh. Pháp môn này như Đại thủy luân, dùng tâm đại Bi rộng lớn thấm nhuần tất cả chúng sinh. Pháp môn này như Đại hỏa luân vì làm khô cạn các tham ái của chúng sinh. Pháp môn này như Đại phong luân vì làm cho tất cả chúng sinh đạt đến Nhất thiết chủng trí. Pháp môn này giống như biển cả vì trang nghiêm công đức cho tất cả chúng sinh. Pháp môn này như núi Tu-di vì nổi lên ở trong tất cả biển công đức. Pháp môn này như thành quách vì trang nghiêm tất cả ngã đường pháp. Pháp môn này giống như hư không vì chư Phật ba đời tự tại tối thượng. Pháp môn này giống như mây lành vì mưa pháp cam lồ rưới khắp chúng sinh. Pháp môn này giống như mặt trời ban ngày vì chiếu khắp tất cả, diệt trừ u tối ngu si. Pháp môn này giống như mặt trăng tròn vì làm cho biển công đức chúng sinh tròn đủ. Pháp môn này như chân như vì đến khắp tất cả chỗ. Pháp môn này như hình ảnh vì có thể ứng hiện các nghiệp báo. Pháp môn này như tiếng vang vì tùy theo chỗ thích hợp của chúng sinh mà thuyết pháp. Pháp môn này giống như điện chớp vì biết tùy theo chỗ thích hợp của chúng sinh mà chiếu khắp. Pháp môn này giống như cây lớn vì tất cả đều nở hoa đẹp công đức của tất cả chư Phật để thành tựu quả Nhất thiết trí. Pháp môn này giống như kim cương vì tất cả thế gian không thể phá hoại. Pháp môn này như bảo châu như ý vì sinh ra vô lượng sức tự tại. Pháp môn này như ngọc trong suốt vì phân biệt biết rõ chư Phật ba đời. Pháp môn này giống như cờ báu vì phát ra âm thanh pháp luân vi diệu bình đẳng của tất cả Phật. Này Phật tử! Những ví dụ như đây chẳng phải ví dụ mà là ví dụ.
Bấy giờ, Thiện Tài bạch Dạ thiên Tịch Tĩnh Âm:
–Bồ-tát tu những pháp gì để được pháp môn này?
Đáp:
–Này Phật tử! Bồ-tát tu tập mười pháp vi diệu mới được pháp môn này. Những gì là mười pháp?
- Bồ-tát tu hạnh bố thí làm cho tất cả biển chúng sinh thảy đều hoan hỷ.
- Tu hạnh trì giới thành tựu đầy đủ biển cả công đức của chư Phật.
- Tu hạnh nhẫn nhục biết rõ tánh chân thật của tất cả pháp.
- Tu hạnh tinh tấn đối với Nhất thiết trí kiên cố không thoái chuyển.
- Tu hạnh thiền định diệt trừ phiền não cho tất cả chúng sinh.
- Tu hạnh trí tuệ phân biệt rõ tất cả biển pháp.
- Tu hạnh phương tiện để giáo hóa thành tựu biển tất cả chúng sinh.
- Tu hạnh nguyện rộng lớn ở nơi biển của tất cả cõi Phật tận kiếp vị lai tu hạnh Bồ-tát.
- Tu hạnh các lực ở nơi trong mỗi niệm hiện tất cả cõi nước thành Đẳng chánh giác.
- Tu hạnh trí vô tận biết rõ pháp trong ba đời không chướng ngại.
Này Phật tử! Đó là mười pháp vi diệu mà Đại Bồ-tát phải tu tập pháp này, sinh khởi pháp này, chứng đắc pháp môn này, làm thanh tịnh pháp môn này, thành tựu pháp môn này, được tăng trưởng rộng lớn không thể phá hoại.
Thiện Tài thưa:
–Dạ thiên phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác đã được bao lâu?
Đáp:
–Này Phật tử! Từ thuở xa xưa, trải qua số kiếp nhiều như số vi trần của hai cõi Phật, có kiếp tên là Phổ chiếu tràng. Phía Đông của biển thế giới Liên hoa tạng trang nghiêm này, qua khỏi mười biển thế giới, có một biển thế giới tên là Ly cấu chúng bảo trang nghiêm. Trong biển thế giới ấy có một cõi thế giới tên là Nhất thiết Phật quang minh diệu âm. Trong cõi thế giới ấy, có một thế giới tên là Ly cấu quang kim sắc trang nghiêm được trang nghiêm bằng tất cả mây báu, đất làm bằng các báu kiên cố bất động, hình thể bằng tất cả hương thơm công đức, lầu gác trang nghiêm thảy đều thanh tịnh, cung điện chư Thiên đầy khắp trong đó. Trong thế giới ấy có kinh đô Phổ mãn diệu đức tạng vương. Nơi ấy, có đạo tràng Nhất thiết chúng bảo trang nghiêm tạng nguyệt quang minh, có Đức Phật hiệu là Bất Thoái Pháp Giới Diệu Âm ở trong đạo tràng này chứng đắc quả Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Thuở đó, ta làm vị thần nơi cây Bồ-đề tên là Công Đức Đăng Vô Biên Quang Tràng, ta thấy Đức Phật ấy thành Đẳng chánh giác hiện rõ vô lượng thần lực tự tại. Bấy giờ, ta phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, ở chỗ Đức Phật ấy chứng đắc Tam-muội Phổ chiếu Phật công đức hải. Ở nơi đạo tràng ấy lại có Như Lai Pháp Thọ Công Đức Sơn xuất hiện ở đời. Vị thần nơi cây Bồ-đề ấy sau khi qua đời lại sinh ở chỗ này làm Dạ thiên dưới cây Bồ-đề có danh hiệu là Diệu Đức Tuệ Công Đức Quang Minh nghe Đức Như Lai ấy chuyển chánh pháp luân nên được vô lượng hoan hỷ và Tam-muội chiếu khắp tất cả cảnh giới.
Nơi đạo tràng ấy lại có Như Lai Nhất Thiết Pháp Hải Diệu Âm Thanh Vương xuất hiện ở đời, ta gặp Đức Như Lai đó, lại được Tam-muội Thành tựu nhất thiết pháp địa.
Nơi đạo tràng ấy lại có Như Lai Bảo Quang Diễm Đăng Tràng Vương xuất hiện ở đời, ta gặp được Như Lai đó, lại được Tam-muội Phân biệt nhất thiết phổ chiếu vân.
Nơi đạo tràng ấy lại có Như Lai Công Đức Tu-di Quang Vương xuất hiện ở đời, ta gặp được Như Lai đó, lại được Tam-muội Chiếu chư Phật hải.
Nơi đạo tràng ấy lại có Pháp Vân Diệu Âm Thanh Vương xuất hiện ở đời, ta gặp được Đức Như Lai đó, lại được Tam-muội Nhất thiết pháp hải đăng.
Nơi đạo tràng ấy lại có Như Lai Trí Tuệ Cự Minh Tịnh Đăng Vương xuất hiện ở đời. Bấy giờ ta làm Thiên nữ gặp được Đức Như Lai đó, lại được Tam-muội Minh tịnh đăng diệt chúng sinh khổ.
Nơi đạo ấy lại có Như Lai Pháp Dõng Tràng Diệu Đức xuất hiện ở đời, bấy giờ ta gặp Đức Như Lai đó, lại được Tam-muội Tam thế Phật phổ chiếu tạng.
Nơi đạo tràng ấy lại có Như Lai Pháp Đăng Dũng Mãnh Trí Tuệ Sư Tử xuất hiện ở đời, bấy giờ ta gặp Đức Như Lai đó, lại được Tam-muội Minh tịnh trí phổ chiếu nhất thiết vô sở chướng ngại.
Nơi đạo tràng ấy lại có Như Lai Trí Lực Sơn Vương xuất hiện ở đời, bấy giờ ta gặp Đức Như Lai đó, lại được Tam-muội Phổ chiếu tam thế chúng sinh căn hành.
Này Phật tử! Trong kiếp Phổ chiếu tràng ấy, có thế giới Ly cấu quang kim sắc trang nghiêm, lần lượt có các Như Lai nhiều như số vi trần của mười cõi Phật như vậy xuất hiện ở đời. Bấy giờ, ta hoặc làm các vua Trời, Rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Calâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, hoặc làm Nhân vương, Phạm vương, thân nam, thân nữ, đồng nam, đồng nữ thảy đều được gặp tất cả chư Như Lai ấy và cung kính cúng dường, được Đức Phật ấy thuyết pháp, ta đều nghe và thọ trì. Ở trong cõi Phật ấy với số kiếp nhiều như số vi trần của hai thế giới Phật tu hạnh Bồ-tát, trải qua số kiếp như số vi trần cõi Phật ta sinh trở lại. Sau đó qua lần cuối sinh trong thế giới Ta-bà nơi biển thế giới Liên hoa tạng trang nghiêm này, là Dạ thần ở nơi đạo tràng gặp Đức Như Lai Câu-lưutôn được mắt Tam-muội Ly cấu nhất thiết hương vương quang minh.
Kế đến, gặp Đức Như Lai Câu-na-hàm Mâu-ni, lại được Tammuội Tùy thuận phổ chiếu nhất thiết sát hải. Thứ đến, gặp Đức Như Lai Ca-diếp, lại được Tam-muội Diệu âm thanh hải phân biệt biển âm thanh của tất cả chúng sinh. Nay gặp được Phật Lô-xá-na ngồi nơi đạo tràng cây Bồ-đề thành Đẳng chánh giác, ở trong mỗi niệm hiển hiện vô lượng biển lực tự tại, lại được pháp môn Vô lượng hoan hỷ trang nghiêm của Bồ-tát. Được pháp môn rồi vào sâu biển pháp giới phương tiện nhiều như số vi trần của mười lần biển thế giới bất khả thuyết bất khả thuyết. Dùng biển pháp giới phương tiện này ở nơi tất cả cõi Phật như số vi trần, trong mỗi vi trần đều thấy các thế giới và chư Phật ấy nhiều như số vi trần cõi Phật bất khả thuyết bất khả thuyết dùng của mười phương, các Như Lai ấy giảng thuyết chánh pháp, ta đều nghe và thọ trì.
Lại thấy Đức Phật Lô-xá-na ở trong mỗi niệm ngồi nơi đạo tràng của tất cả thế giới thành Đẳng chánh giác, sinh ra vô lượng thần lực tự tại, mỗi mỗi thần lực đầy biển pháp giới, ta đều đến chỗ Như Lai ấy nghe giảng thuyết chánh pháp và thọ trì.
Lại thấy trong mỗi lỗ chân lông của tất cả chư Phật ấy sinh ra biển hóa thân đầy khắp biển pháp giới, hiện ra nhiều loại thần lực tự tại trong biển tất cả cõi Phật, trong tất cả tánh thế giới, trong tất cả thế giới, trong tất cả cảnh giới, trong tất cả chúng sinh, tùy theo căn cơ của họ mà chuyển chánh pháp luân. Ta dùng Tinh tấn văn trì Đàla-ni nên có thể thọ trì, chánh niệm tư duy, biết văn nghĩa và tạng trí tuệ sáng suốt, viên mãn thanh tịnh, phân biệt biết rõ tất cả biển pháp, quán sát chư Phật trong ba đời đều bình đẳng, sinh ra tất cả pháp môn phương tiện.
Trong mỗi mỗi phương tiện sinh ra tất cả mây Khế kinh. Trong mỗi mỗi mây Khế kinh thành tựu tất cả các biển chánh pháp. Trong mỗi mỗi biển pháp gồm thâu tất cả các pháp xoay chuyển. Trong mỗi mỗi pháp xoay chuyển sinh ra tất cả các mây diệu pháp. Trong mỗi mỗi mây pháp sinh ra làn sóng tất cả các pháp. Trong mỗi mỗi làn sóng pháp chứng được tất cả biển pháp hoan hỷ. Trong mỗi mỗi biển pháp hoan hỷ sinh ra tất cả các địa công đức. Trong mỗi mỗi địa công đức sinh ra tất cả các biển Tammuội. Trong mỗi mỗi biển Tam-muội thấy tất cả biển Phật. Trong mỗi mỗi biển Phật được tất cả biển ánh sáng. Trong mỗi mỗi biển ánh sáng chiếu khắp ba đời được trí viên mãn, chiếu khắp mười phương biết biển hạnh đời quá khứ của vô lượng Phật, chiếu sáng vô lượng biển bản sự của tất cả Phật: bố thí điều khó bố thí, giữ gìn vô lượng giới thanh tịnh, hành vô lượng nhẫn nhục, tăng trưởng tinh tấn thanh tịnh của Bồ-tát, tu tập thanh tịnh vô lượng các biển thiền định, rõ biết biển pháp Bát-nhã ba-la-mật của Như Lai, chiếu khắp biển vô lượng phương tiện Như Lai, rõ biết sự nuôi lớn các công đức, trí tuệ, diệu lực Ba-la-mật của Như Lai, phân biệt rõ biết biển Trí ba-la-mật của vô lượng Như Lai, chiếu khắp vô lượng các địa của Bồ-tát trong quá khứ của Như Lai. Vô lượng cõi Phật có thần lực tự tại, ở trong vô lượng kiếp tu tập làm thanh tịnh địa Bồ-tát trong quá khứ của vô lượng Phật, tu tập địa trí tuệ trong quá khứ của vô lượng Phật, chiếu sáng các địa trí tuệ của vô lượng Phật, biết vô lượng Phật lúc làm Bồ-tát căn lành không hề gián đoạn, biết vô lượng Phật lúc làm Bồ-tát ở trong tất cả biển kiếp, trong tất cả biển Phật tu hạnh Bồ-tát, biết vô lượng Phật lúc làm Bồ-tát sinh ra biển cõi Phật. Hạnh vô lượng Bồ-tát đầy khắp pháp giới, dùng vô số môn phương tiện giáo hóa chúng sinh, công đức chiếu khắp các thế giới mười phương vì chúng sinh nên thị hiện lực tự tại, chiếu khắp tất cả trí địa Như Lai, chuyển pháp luân thanh tịnh. Ta đều nghe và thọ trì tất cả các mây pháp, hiện ra vô lượng thần lực tự tại của Bồ-tát, chiếu khắp biển tướng, biển hạnh, biển lực của chư Phật. Trong mỗi mỗi niệm biết chư Phật ấy từ lúc mới phát tâm cho đến nhập Vô dư Niết-bàn, cho đến khi chánh pháp diệt tận.
Này thiện nam! Ông hỏi ta phát tâm đến nay đã được bao lâu?
Như trên đã nói, cho đến sinh ra cõi này, cúng dường Phật Lô-xá-na giống như cúng dường Phật Câu-lưu-tôn, cho đến Phật Lô-xá-na trong thế giới này, cúng dường chư Phật Hiền kiếp trong đời vị lai cũng như vậy. Như cúng dường chư Phật trong Hiền kiếp, cúng dường tất cả thế giới chư Phật đời vị lai cũng như vậy, nhưng thế giới Ly cấu kim sắc trang nghiêm kia hiện nay vẫn còn. Cho nên này thiện nam, ông nên nhất tâm tu tập pháp môn này.
Bấy giờ, Dạ thiên Tịch Tĩnh Âm muốn thuyết minh nghĩa pháp môn này, nên nói kệ rằng:
Thiện Tài phải lắng nghe
Ta nói pháp môn này
Nên sinh tâm vui mừng
Siêng tu đến rốt ráo.
Vô lượng biển các kiếp
Tu tập hạnh Bồ-tát
Tịnh tâm như hư không
Vào tạng Nhất thiết trí.
Nghe pháp Phật ba đời
Nhất tâm thích chuyên cầu
Ở chỗ Như Lai ấy
Tu tập các công đức.
Ta thấy Phật quá khứ
Đều cung kính cúng dường
Nghe Phật nói chánh pháp
Tâm hoan hỷ vô cùng.
Và hết sức cung kính
Như cúng dường cha mẹ
Nhất tâm thường chuyên cầu
Pháp môn rốt ráo này.
Người già, bệnh, nghèo cùng
Các căn không đầy đủ
Trừ diệt khổ não ấy
Khiến đều được an lạc.
Nạn nước, lửa, quan, giặc
Các sợ hãi oán địch
Và các nạn trong biển
Ta đều cứu giúp họ.
Chúng sinh nghiệp phiền não
Thọ nhận các khổ báo
Phá trừ núi sinh tử
Cứu giúp các quần sinh.
Tất cả các đường ác
Vô lượng khổ hành hạ
Khổ sinh, già, bệnh, chết
Ta sẽ trừ diệt hết.
Ta nguyện vô lượng kiếp
Làm an ổn chúng sinh
Thường gặp tất cả Phật
Diệt trừ khổ sinh tử.
Này thiện nam! Ta chỉ thành tựu pháp môn Vô lượng hoan hỷ trang nghiêm này, còn các Bồ-tát vào sâu biển pháp phân biệt tất cả kiếp, khéo biết tất cả sự thành hoại của biển các thế giới thì ta làm sao có thể biết, có thể nói được hạnh công đức đó?
Này thiện nam! Nơi đạo tràng này, trong chúng hội của Đức Như Lai có một Dạ thiên tên là Diệu Đức Thủ Hộ Chư Thành. Ông nên đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu đạo Bồ-tát?”
Lúc ấy, Thiện Tài dùng kệ tán thán Dạ thiên Tịch Tĩnh Âm:
Tôi vâng theo lời dạy
Đi đến chỗ Thiên thần
Thấy vô lượng tịnh thân
Ngồi nơi tòa báu trời.
Chấp các tướng hư vọng
Nhiễm trước tất cả pháp
Những chúng sinh vô trí
Không thể biết cảnh giới.
Sắc thân đẹp, thanh tịnh
Tất cả chúng chư Thiên
Quán sát vô lượng kiếp
Tâm họ không nhàm chán.
Xa lìa cả năm ấm
Tất cả không vướng mắc
Dứt hẳn nghi của đời
Hiện rõ sức tự tại.
Không nhiễm pháp trong, ngoài
Tâm vô ngại không động
Mắt trí tuệ thanh tịnh
Thấy Phật lực tự tại.
Thân là tạng chánh pháp
Tâm là trí vô ngại
Thành ánh sáng trí Phật
Chiếu khắp các quần sinh.
Phân biệt nói nghiệp tâm
Trang nghiêm các thế gian
Biết tự tánh nghiệp tâm
Trang nghiêm các thế gian.
Biết tự tánh nghiệp tâm
Hiện thân các chúng sinh
Biết thế gian như mộng
Hiểu Phật như điện chớp.
Các pháp như tiếng vang
Khiến người không chấp trước
Niệm niệm đều trừ diệt
Nghiệp chúng sinh ba đời.
Không chấp tướng ba đời
Mà có thể thuyết pháp
Tất cả biển cõi Phật
Tất cả biển chư Phật
Vô lượng biển chúng sinh
Tu pháp môn không chấp.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài cung kính đảnh lễ nơi chân Dạ thiên ấy, đi quanh vô số vòng, tâm cung kính tạ từ mà đi.
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài chánh niệm tư duy, dùng trí tuệ
phân biệt tùy thuận chánh pháp, tu tập và thân chứng được pháp môn Vô lượng hoan hỷ trang nghiêm. Thiện Tài đi đến chỗ Dạ thiên Diệu Đức Thủ Hộ Chư Thành, thấy Dạ thiên ngồi trên tòa Sư tử Phổ chiếu nhất thiết cung điện bảo có quyến thuộc của chư Thiên vây quanh không thể kể hết. Tùy theo sắc thân của chúng sinh ở mỗi tướng của thân mình mà hiện thân ở trước khắp tất cả chúng sinh ấy, hiện thân không còn đắm trước của tất cả chúng sinh, hiện thân của thân tất cả chúng sinh, hiện thân vô lượng của tất cả chúng sinh, hiện thân tùy thuận giáo hóa của tất cả chúng sinh, hiện thân ở trong mười phương, hiện thân đi đến tất cả mười phương, hiện thân Phật hoàn toàn, hiện thân giáo hóa hết tất cả chúng sinh.
Thiện Tài thấy thân này rồi rất vui mừng, cúi đầu làm lễ, đi quanh vô số vòng, cung kính chắp tay đứng sang một bên và thưa Thiên thần:
–Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác mà chưa biết Bồ-tát học đạo của Bồ-tát như thế nào để làm lợi ích chúng sinh, làm thế nào dùng Nhiếp pháp vô thượng để giáo hóa chúng sinh, làm thế nào để thuận theo giáo pháp của Như Lai và gần gũi ngôi Pháp vương?
Lúc ấy, Dạ thiên bảo Thiện Tài:
–Lành thay, lành thay, này Phật tử! Vì cứu độ tất cả chúng sinh nên hỏi hạnh Bồ-tát, làm trang nghiêm thanh tịnh tất cả cõi Phật, cúng dường tất cả Như Lai, trụ ở trong tất cả kiếp, cứu độ tất cả chúng sinh, giữ gìn tất cả chủng tánh của Như Lai, tâm rốt ráo bình đẳng khắp tất cả biển pháp giới mười phương, làm đầy khắp tất cả, đều được nghe thọ trì tất cả pháp luân của chư Phật chuyển, tùy theo sự mong cầu của họ để mưa pháp cam lồ nên mới hỏi hạnh Bồ-tát.
Này thiện nam! Ta đã thành tựu pháp môn Âm thanh tự tại công đức vi diệu sâu xa. Cho nên, này Phật tử! Ta làm đại Pháp sư thù thắng không còn chướng ngại. Ở nơi tất cả pháp tâm không còn vướng mắc, phân biệt tất cả tạng pháp của Như Lai, an trụ đại Từ bi của Như Lai, giáo hóa chúng sinh phát tâm Bồ-đề được tất cả lợi ích, không bỏ tâm Bồ-đề, nuôi lớn tất cả căn lành, làm Bậc Điều Ngự Sư cho tất cả chúng sinh, đặt chúng sinh vào đường Nhất thiết trí, làm bằng mặt trời sáng ở trong tất cả thế giới, chiếu soi vô lượng căn lành của tất cả chúng sinh, không bỏ tất cả chúng sinh, sinh ra và nuôi lớn tất cả căn lành, bằng trí tuệ sâu xa quán sát rõ các cảnh giới, đoạn trừ tất cả nghiệp bất thiện, làm các việc lành, cứu giúp chúng sinh, hiện rõ tất cả thế giới chư Phật, tu hành thanh tịnh các nghiệp đời trước, tạo lập căn lành thanh tịnh của tất cả chúng sinh khiến gặp được tất cả các Thiện tri thức không thể bị phá hoại, làm cho tất cả chúng sinh an trụ nơi chánh pháp Phật.
Cho nên, này Phật tử! Ta thường lấy pháp thí làm đầu, sinh ra và nuôi lớn tất cả các thiện pháp, đạt được Nhất thiết trí, tâm kiên cố bất động như tạng Kim cang không thể phá hoại; tâm thường nương vào diệu lực của Phật, thần lực của ma và thần lực của Thiện tri thức; tâm dẹp phá tất cả các núi nghiệp trói buộc; tâm thường cầu Nhất thiết trí làm viên mãn pháp Bạch tịnh, pháp môn vô ngại, Nhất thiết chủng trí.
Này Phật tử! Ta dùng trí tuệ sáng suốt như vậy để làm thanh tịnh các chúng sinh và dùng vô lượng pháp lành để làm lợi ích tất cả.
Lại nữa, này Phật tử! Ta dùng mười hạnh quán sát pháp giới, tùy thuận pháp giới, bảo vệ pháp giới. Những gì là mười hạnh?
- Biết pháp giới vô lượng vì trí tuệ vô lượng.
- Biết pháp giới vô lượng, vô biên vì đều thấy tất cả chư Như Lai.
- Biết vô lượng, vô biên pháp giới Phật vì đi đến tất cả các cõi nước cung kính cúng dường tất cả Phật.
- Biết pháp giới không có giới hạn vì ở trong tất cả biển thế giới tu hành hạnh Bồ-tát.
- Biết pháp giới không thể hư hoại vì trí tuệ của Như Lai hoàn toàn viên mãn, không thể hư hoại.
- Biết pháp giới chỉ một vì âm thanh của Như Lai tất cả chúng sinh đều nghe rõ.
- Biết pháp giới tự nhiên thanh tịnh vì Phật nguyện giáo hóa khắp tất cả chúng sinh.
- Biết pháp giới đến tận cả chúng sinh vì vào sâu hạnh của Bồ-tát Phổ Hiền.
- Biết trang nghiêm tất cả pháp giới vì hạnh của Bồ-tát Phổ Hiền tự tại trang nghiêm.
- Biết pháp giới không thể diệt vì căn lành Nhất thiết trí đầy khắp pháp giới làm cho các chúng sinh đều được thanh tịnh.
Này Phật tử! Ta dùng mười hạnh này quán sát pháp giới làm tăng trưởng căn lành, biết cảnh giới của Phật đặc biệt không thể nghĩ bàn.
Này Phật tử! Ta chánh niệm tư duy như vậy, dùng một vạn Đàla-ni nói pháp cho chúng sinh.
Đó là: Đà-la-ni tóm thâu tất cả các pháp viên mãn; Đà-la-ni giữ gìn tất cả pháp viên mãn; Đà-la-ni mây sấm động tất cả pháp viên mãn; Đà-la-ni chư Phật sinh khởi và an trụ viên mãn; Đà-la-ni danh hiệu tất cả Phật chuyển pháp luân; Đà-la-ni phân biệt diễn nói biển đại nguyện của chư Phật trong ba đời viên mãn; Đà-la-ni thâu tóm biển tất cả Thừa viên mãn; Đà-la-ni đèn tạng chiếu biển nghiệp tất cả các chúng sinh viên mãn; Đà-la-ni tất cả pháp hiện tại xoay vần lớn mạnh tròn đầy; Đà-la-ni Nhất thiết trí dũng mãnh viên mãn.
Dùng những vạn Đà-la-ni như vậy để phân biệt nói pháp cho tất cả chúng sinh.
*********
Lại nữa, này Phật tử! Vì chúng sinh ta nói pháp Văn tuệ, hoặc vì pháp Tư tuệ, hoặc nói pháp Tu tuệ, hoặc nói một cõi, hoặc nói tất cả cõi nhiều như biển, hoặc nói một Đức Phật, hoặc nói vô số danh hiệu của tất cả Phật, hoặc nói một thế giới, hoặc nói tất cả thế giới nhiều như biển, hoặc nói một thọ ký, hoặc nói tất cả sự thọ ký nhiều như biển, hoặc nói quyến thuộc của một Phật, hoặc nói vô số quyến thuộc của tất cả Phật, hoặc nói pháp luân của một Phật, hoặc nói vô số pháp luân của tất cả Phật, hoặc nói một Khế kinh, hoặc nói vô số Khế kinh của tất cả Phật, hoặc nói một chúng hội, hoặc nói vô số tất cả chúng hội, hoặc nói tâm của một Nhất thiết trí, hoặc nói vô số tâm của tất cả Bồ-đề, hoặc nói một thừa, hoặc nói vô số tất cả thừa.
Này Phật tử! Ta dùng vô lượng phương tiện như vậy để diễn nói vô số pháp cho các chúng sinh.
Này Phật tử! Ta vào sâu pháp giới không thể hư hoại này đều đạt đến tận cùng chánh pháp của Như Lai. Dùng pháp thí vô thượng hóa độ chúng sinh, tận cùng kiếp tương lai tu tập hạnh của Bồ-tát Phổ Hiền.
Này Phật tử! Ta đã thành tựu pháp môn Thậm thâm diệu đức tự tại âm thanh này. Ở trong mỗi mỗi niệm đều có thể nuôi dưỡng tất cả pháp môn đầy khắp cả pháp giới.
Bấy giờ, Thiện Tài thưa Dạ thiên:
–Vi diệu thay, bạch Thiên thần! Pháp môn này rất sâu xa.
Thánh giả chứng được pháp môn này đã bao lâu?
Đáp:
–Này Phật tử! Thuở quá khứ xa xưa, trải qua vô số kiếp nhiều như số vi trần của thế giới Chuyển, có kiếp tên là Ly cấu quang minh. Lúc ấy, có thế giới Pháp giới diệu đức vân, có núi Tu-di hương trang nghiêm của bốn thiên hạ nhiều như số vi trần.
Ở trong hoa sen phát ra âm thanh bản nguyện vi diệu của tất cả Phật. Tất cả các báu hợp thành phát sinh do tịnh nghiệp của tất cả chúng sinh, hình dáng như hoa sen thanh tịnh không cấu uế. Có các cây báu vi diệu nhiều như số vi trần của núi Tu-di vây tròn xung quanh, có nhiều hương báu vi diệu nhiều như số vi trần của núi Tu-di dùng để trang nghiêm. Có bốn thiên hạ nhiều như số vi trần của núi Tu-di trang nghiêm thế giới. Mỗi mỗi bốn thiên hạ đều có vô số thành.
Trong thế giới đó có bốn thiên hạ tên là Trang nghiêm tràng. Bốn thiên hạ ấy có đô thành tên là Phổ bảo hoa quang, ở ngoài thành ấy, có đạo tràng Pháp vương Cung điện quang minh. Trong đạo tràng ấy có chư Phật nhiều như số vi trần của núi Tu-di xuất hiện ở đời. Đức Phật đầu tiên hiệu là Pháp Hải Lôi Âm Quang Minh Vương.
Lúc ấy có vua Chuyển luân Ly Cấu Quang Minh thọ trì lãnh hội vô số Khế kinh chánh pháp của Đức Phật đó. Sau khi Đức Phật ấy diệt độ, nhà vua xuất gia học đạo. Lúc chánh pháp sắp diệt trong kiếp Đại có kiếp ác khởi lên, phiền não thiêu đốt, chúng sinh giận dữ thâm độc, tranh chấp lẫn nhau, các Tỳ-kheo quay lưng lại với các công đức, tâm thích buông lung, thường ưa bàn luận các việc như: Vua chúa, giặc giã, việc phụ nữ, việc biển, việc thế gian.
Bấy giờ, vị Tỳ-kheo vua ấy nghĩ rằng: “Đức Như Lai trong vô lượng, vô số kiếp tu tập pháp vi diệu, vì sao những Tỳ-kheo này lại cùng nhau hủy diệt? Vị Tỳ-kheo vua ấy liền bay lên hư không, phóng ánh sáng như đám mây lớn có vô lượng các màu sắc chiếu khắp tất cả thế giới mười phương, trừ diệt phiền não cho tất cả chúng sinh, làm vô lượng chúng sinh phát tâm Bồ-đề vô thượng. Lại làm cho chánh pháp được hưng thịnh trong sáu vạn năm ngàn năm.”
Lúc ấy, có Tỳ-kheo-ni Pháp Luân Hóa Quang là con gái của vua Chuyển luân ấy, có mười vạn Tỳ-kheo-ni làm quyến thuộc, thấy ánh sáng và thần thông biến hóa của Tỳ-kheo vua liền phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, được Tam-muội Nhất thiết Phật đăng minh, lại chứng đắc pháp môn thậm thâm Diệu đức tự tại âm thanh, chứng đắc rồi thâm tâm hư hòa. Đức Phật Pháp Hải Lôi Âm Quang Minh Vương có thần lực tự tại, tất cả công đức đều hiện ra trước mắt.
Này Phật tử! Khi ấy vua Chuyển luân theo Đức Như Lai ấy chuyển chánh pháp luân làm giáo pháp hưng thịnh đâu phải ai xa lạ, chính là Đại Bồ-tát Phổ Hiền, Tỳ-kheo-ni Pháp Luân Hòa Quang chính là thân ta.
Bấy giờ, ta giữ gìn pháp Phật, làm cho mười vạn Tỳ-kheo được bất thoái chuyển; lại giữ lấy tất cả pháp môn Tam-muội của Như Lai và Tam-muội Pháp luân quang minh; lại truyền bá phương tiện Bátnhã ba-la-mật của tất cả biển pháp.
Này Phật tử! Lại có Như Lai Ly Cấu Pháp Sơn xuất hiện ở đời, ta gặp được Đức Như Lai ấy, có Như Lai Pháp Viên Mãn Quang Minh Châu-la, Như Lai Pháp Nhật Diệu Đức Vân, Như Lai Pháp Hải Phân Biệt Diệu Âm Thanh Vương, Như Lai Pháp Nhật Viên Mãn Đăng, Như Lai Pháp Hóa Tràng Vân, Như Lai Pháp Diễm Sơn Tràng Vương, Như Lai Thậm Thâm Pháp Diệu Đức Nguyệt, Như Lai Pháp Trí Phổ Quang Minh Tạng, Như Lai Phổ Trí Cảnh Giới Giác Ngộ Chúng Sinh, Như Lai Diệu Đức Sơn Vương, Như Lai Phổ Môn Phổ Thiền Tu-di Sơn, Như Lai Nhất Thiết Pháp Tinh Tấn Tràng, Như Lai Bảo Hoa Diệu Đức Vân, Như Lai Tịch Tĩnh Thậm Thâm Quang Minh Châu-la, Như Lai Pháp Diễm Đại Bi Quang Minh Nguyệt, Như Lai Diễm Diệu Đức Hải, Như Lai Trí Tuệ Nhật Phổ Chiếu Nhất Thiết, Như Lai Viên Mãn Phổ Trí, Như Lai Vô Thượng Trí Giác Minh Vương, Như Lai Công Đức Diễm Hoa Đăng, Như Lai Trí Tuệ Sư Tử Tràng Vương, Như Lai Phổ Nhật Quang Minh Vương, Như Lai Tu-di Tướng Trang Nghiêm, Như Lai Dũng Mãnh Nhật Phổ Quang Minh, Như Lai Pháp Võng Giác Diệu Đức Nguyệt, Như Lai Pháp Liên Hoa Phu Thiện Đức Diệu Âm, Như Lai Tướng Nhật Phổ Quang Minh, Như Lai Phổ Quang Diệu Đức Chánh Pháp Âm Thanh, Như Lai Vô Úy Diệu Đức Na-la-diên Sư Tử, Như Lai Phổ Trí Kiện Tràng, Như Lai Phu Pháp Liên Hoa Thân, Như Lai Công Đức Hoa Diệu Pháp Hải, Như Lai Đạo Tràng Giác Diệu Đức Nguyệt, Như Lai Pháp Cự Diệu Đức Nguyệt, Như Lai Phổ Chiếu Quang Minh Châu-la, Như Lai Pháp Tràng Đăng, Như Lai Diệu Đức Hải Tràng Vân, Như Lai Danh Xưng Sơn Diệu Đức Vân, Như Lai Chiên-đàn Diệu Đức Nguyệt, Như Lai Minh Tịnh Phổ Chiếu Đức Hoa, Như Lai Phổ Chiếu Chúng Sinh Quang Minh Vương, Như Lai Bát-đầu-ma Nhân, Như Lai Minh Tịnh Tướng Sơn, Như Lai Phổ Xưng Công Đức Tràng, Như Lai Phổ Môn Quang Minh Tu-di Sơn, Như Lai Diệu Đức Pháp Thành Quang Minh, Như Lai Minh Tịnh Công Đức Sơn, Như Lai Thắng Tướng Diệu Đức, Như Lai Pháp Lực Dũng Mãnh Tràng, Như Lai Pháp Luân Quang Minh Diệu Âm, Như Lai Công Đức Quang Diễm Lâu Các Trí Quang, Như Lai Vô Thượng Diệu Pháp Luân Nguyệt, Như Lai Minh Tịnh Pháp Bát Đầu ma Giác Tràng, Như Lai Bảo Bát-đầu-ma Quang Tạng, Như Lai Bảo Thi-khí Vân Đăng, Như Lai Trí Giác Hoa, Như Lai Chủng Chủng Diễm Diệu Đức Tu-di Sơn Tạng, Như Lai Viên Mãn Diễm Diệu Đức Vương, Như Lai Công Đức Vân Trang Nghiêm Quang Minh, Như Lai Pháp Sơn Vân Tràng, Như Lai Phổ Minh Tịnh Công Đức Sơn, Như Lai Pháp Nhập Vân Đăng Vương, Như Lai Pháp Vân Danh Thanh Tự Tại Vương, Như Lai Pháp Viên Mãn Vân, Như Lai Thiện Giác Minh Tịnh Trí Tràng, Như Lai Pháp Viên Mãn Thiện Giác Diệu Đức Nguyệt, Như Lai Kim Sắc Sơn Hiền Pháp, Như Lai Minh Tịnh Hiền Diệu Đức Tu-di Sơn, Như Lai Phổ Trí Tuệ Vân Diệu Thanh, Như Lai Pháp Lực Diệu Đức Lâu Các, Như Lai Hương Diễm Diệu Đức Vương, Như Lai Kim Sắc ma-ni Sơn Diệu Thanh, Như Lai Bạch Hào Tạng Nhất Thiết Pháp Viên Mãn Quang Minh, Như Lai Minh Tịnh Pháp Luân, Như Lai Vô thượng Thanh Tịnh Thi Sơn La, Như Lai Phổ Tinh Tấn Cự Quang Chiếu Vân, Như Lai Quảng Tam-muội Hải Thiên Quan Quang Minh, Như Lai Bảo Diễm Diệu Đức Vương, Như Lai Pháp Cự Bảo Phan Diệu Thanh, Như Lai Pháp Vân Không Quang Minh Sư Tử, Như Lai Tướng Hảo Trang Nghiêm Tràng Nguyệt, Như Lai Quang Minh Diễm Sơn Điện Vân, Như Lai Vô Ngại Không Pháp Quang, Như Lai Nhạo Trí Hoa Phu, Như Lai Thế Gian Chủ Quang Minh Diệu Thanh, Như Lai Pháp Tam-muội Quang Minh Diệu Âm, Như Lai Pháp Âm Chân Bảo Tạng, Như Lai Pháp Quang Minh Diễm Diệu Thanh Hải, Như Lai Phổ Chiếu Tam Thế Tướng Tràng, Như Lai Pháp Viên Mãn Sơn Quang Minh, Như Lai Pháp Giới Sư Tử Quang Minh, Như Lai Pháp Giới Sư Tử Diễm, Như Lai Minh Tịnh Diệu Đức Tu-di Sơn, Như Lai Nhất Thiết Tam-muội Hải Sư Tử, Như Lai Phổ Trí Quang Minh Đăng.
Này Phật tử! Trong kiếp Ly cấu quang minh, các Đức Như Lai nhiều như số vi trần của núi Tu-di như vậy xuất hiện ở đời. Đức Như Lai sau cùng hiệu là Pháp Giới Thành Minh Tịnh Trí Đăng. Đối với các Đức Như Lai ấy, ta đều cung kính cúng dường, nghe pháp thọ trì, xuất gia học đạo, giữ gìn pháp Phật, ở chỗ chư Phật ấy bằng nhiều phương tiện đi vào pháp môn Thậm thâm diệu đức tự tại âm thanh, dùng nhiều phương tiện để giáo hóa vô số chúng sinh.
Lại nữa, này Phật tử! Lại có chư Phật ra đời với vô số kiếp nhiều như số vi trần của cõi Phật ta đều cung kính cúng dường. Cho nên, này Phật tử! Tất cả chúng sinh đang ngủ say trong sinh tử, chỉ mình ta giác ngộ, lại giác ngộ cho tất cả chúng sinh, giữ gìn thành tâm, xa lìa thành trì ba cõi, đi vào thành pháp Nhất thiết trí vô thượng.
Này thiện nam! Ta chỉ thành tựu pháp môn Thậm thâm diệu đức tự tại âm thanh này, từ diệt lỗi của miệng nói hai lưỡi, nói lời chân thật, thanh tịnh. Còn các Đại Bồ-tát biết rõ các đường ngôn ngữ của chúng sinh, ở trong một niệm làm cho làm cho tâm của tất cả chúng sinh giác ngộ, vào sâu biển âm thanh ngôn ngữ của chúng sinh, khéo biết chúng sinh nên nói pháp cho họ, phân biệt biết rõ tất cả biển pháp, vào sâu biển Đà-la-ni, nắm giữ tất cả các pháp, dùng phương tiện thiện xảo làm cho chúng sinh sinh ra tất cả mây pháp, hoàn toàn độ thoát tất cả chúng sinh, giáo hóa chúng sinh được vào trong thanh tịnh vô thượng trí tuệ tùy thuận, phân biệt tạng nghiệp, có thể rống lên tiếng rống sư tử, bố thí pháp cho chúng sinh, tất cả đều được pháp Đà-la-ni viên mãn thì ta làm sao có thể biết, có thể nói hạnh công đức ấy?
Này thiện nam! Trong chúng Phật này có một Dạ thiên tên là Khai Phu Thọ Hoa, ông nên đến đó hỏi: “Bồ-tát đó làm thế nào học pháp Nhất thiết trí và làm cho chúng sinh an trụ vào Nhất thiết trí?”
Lúc ấy, Dạ thiên Diệu Đức Thủ Hộ Chư Thành muốn thuyết minh nghĩa pháp môn này, nên nói kệ rằng:
Phật tử tu pháp môn
Hư không tánh như như
Phân biệt Phật ba đời
Vô lượng các pháp giới.
Sinh vô lượng pháp môn
Pháp không thể nghĩ bàn
Nuôi lớn vô trí ngại
Thấu đạt pháp ba đời.
Số kiếp như vi trần
Có kiếp Ly cấu quang
Thế giới Diệu đức vân
Thành tên Bảo hoa quang.
Kiếp ấy có chư Phật
Như vi trần Tu-di
Phật đầu hiệu Pháp Hải
Lôi Âm Quang Minh Vương.
Phật cuối Pháp Giới Thành
Minh Tịnh Trí Tuệ Đăng
Ta thảy đều cúng dường
Nghe pháp rất hoan hỷ.
Ta thấy Phật Pháp Hải
Lôi Âm Quang Minh Vương
Các tướng tốt trang nghiêm
Giống như núi Tu-di.
Thấy Phật liền phát tâm
Thường cầu Nhất thiết trí
Tâm lớn như hư không
Tánh ấy đồng như như.
Đầy khắp cả ba đời
Chư Phật, chúng Bồ-tát
Tâm đại Bi che khắp
Tất cả cõi chúng sinh.
Pháp thân diệu, thanh tịnh
Đầy khắp các cõi Phật
Tùy chúng sinh ứng hóa
Mà hiện các loại thân.
Ta lúc mới phát tâm
Chấn động tất cả cõi
Giáo hóa các chúng sinh
Khiến đều rất hoan hỷ.
Gặp được Phật thứ hai
Nghe pháp và cúng dường
Lúc ấy liền thấy được
Phật như bụi mười phương.
Lần lượt gặp chư Phật
Như vi trần Tu-di
Cung kính và cúng dường
Tất cả các Như Lai.
Nghe pháp đều thọ trì
Chứng đắc pháp môn này
Độ khắp tất cả chúng
Đến bờ kia rốt ráo.
Cỡi chuyển, kiếp vi trần
Có chư Phật ra đời
Ta cũng đều đến gặp
Cung kính và cúng dường
Nghe pháp và thọ trì
Pháp môn này thanh tịnh.
Bấy giờ, Thiện Tài được pháp môn Thậm thâm diệu đức tự tại âm thanh này nên đi vào vô lượng, vô biên các biển Tam-muội của Bồ-tát, sinh ra vô lượng, vô biên biển Đà-la-ni, được ánh sáng rực rỡ và thần thông của Bồ-tát đi vào các biển biện tài, nuôi lớn tất cả biển pháp sâu xa. Vì muốn tán thán Dạ thiên Diệu Đức Thủ Hộ Chư Thành ấy, nên nói kệ rằng:
Biển trí tuệ rộng đầy
Vượt qua biển sinh tử
Nuôi lớn tạng trí tuệ
Chiếu khắp cả mười phương.
Biết rõ pháp trong ngoài
Thảy đều như hư không
Tuệ thanh tịnh vô ngại
Rốt ráo cả ba đời.
Niệm niệm phân biệt được
Vô lượng không giới hạn
Tất cả các cảnh giới
Mà tâm không vướng mắc.
Vô lượng tâm đại Bi
Độ thoát biển chúng sinh
Mắt trí tuệ sáng suốt
Rõ chúng sinh vô tánh.
Vào sâu biển pháp Phật
Cùng tận nguồn gốc ấy
Dùng phương tiện thiện xảo
Hóa độ các chúng sinh.
Đối với tất cả pháp
Biết rõ tánh chân thật
Tu tập Nhất thiết trí
Khiến đều được thanh tịnh.
Làm Bậc Điều Ngự Sư
Nhất thiết trí rốt ráo
Đầy khắp cả pháp giới
Thuyết pháp độ chúng sinh.
Theo nguyện Lô-xá-na
Độ chúng sinh không ngại
An trụ ở nơi đạo
Thấy hết Phật mười phương.
Tâm vi diệu sâu xa
Trừ diệt nóng phiền não
Thanh tịnh như hư không
Lìa cấu uế, không nhiễm.
Thâu lấy cả ba đời
Các Như Lai cõi Phật
Tất cả chúng Bồ-tát
Hết thảy hàng chúng sinh.
Một niệm phân biệt biết
Sát-na và La-bà
Ngày, đêm, tháng, nửa tháng
Cho đến vô lượng kiếp.
Các chúng sinh mười phương
Cõi có sắc, không sắc
Cõi có tưởng, không tưởng
Biết chết đây, sinh kia.
Trừ diệt hết tất cả
Tưởng hư vọng điên đảo
Khéo biết lời nói pháp
Hiện rõ đạo Bồ-đề.
Phát nguyện Lô-xá-na
Biển pháp tất cả Phật
Pháp vô ngại thân tâm
Tùy chúng sinh ứng hiện.
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài dùng kệ tán thán Dạ thiên ấy xong, đảnh lễ nơi chân, đi quanh vô số vòng tâm cung kính từ giã.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài chánh niệm tư duy làm tăng trưởng pháp môn Thậm thâm diệu đức tự tại âm thanh, đi đến chỗ Dạ thiên Khai Phu Thọ Hoa, thấy Dạ thiên ấy ở trong nhà lầu Chúng bảo hương thọ, ngồi trên tòa Pháp sư tử bằng mầm cây báu có trăm ngàn quyến thuộc chư Thiên vây quanh.
Lúc ấy, Thiện Tài đảnh lễ dưới chân Dạ thiên ấy, đi quanh vô số vòng, chắp tay cung kính đứng sang một bên, thưa Thiên thần:
–Con đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác mà chưa biết Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát để đạt đến Nhất thiết trí? Xin nguyện Thiên thần nói rõ cho con.
Đáp:
–Này thiện nam! Ta vào lúc mặt trời lặn, hoa sen xanh, hoa sen đỏ thảy đều khép lại, nếu người đang dạo chơi ở trong vườn đều nghỉ cuộc chơi mà trở về nhà mình thì ta liền phóng ánh sáng vào con đường nguy hiểm chiếu rõ con đường bằng phẳng làm cho họ luôn cầu đạo Nhất thiết trí. Nếu đối với những nơi nguy hiểm như núi cao, sông sâu, đồng trống thì ta đều phóng ánh sáng đến làm cho họ thoát khỏi các khổ, được an lạc.
Lại nữa, này thiện nam! Chúng sinh nào buông lung theo năm dục thì ta hiện tướng khổ, già, bệnh, chết làm cho họ thấy mà xa lìa buông lung, tu tập căn lành. Vì người bỏn sẻn nên tán thán bố thí. Nếu người phạm giới thì được an trụ tịnh giới. Vì người giận dữ nên tán thán đại Bi, an trụ nhẫn nhục. Nếu người biếng trễ thì dạy khiến họ tu hạnh tinh tấn của Bồ-tát. Nếu người tâm tán loạn thì dạy họ khiến tu tập các Tam-muội thiền định. Nếu người ngu si thì khiến họ vào sâu Trí tuệ ba-la-mật. Người ưa pháp nhỏ thì dạy họ tu pháp Đại thừa. Nếu người chấp trước ba cõi thì khiến họ an trụ các Ba-la-mật viên mãn không chấp trước của Bồ-tát. Nếu các chúng sinh có công đức kém cỏi, bị hành hạ bởi các nghiệp trói buộc thì ta làm cho họ trụ Lực ba-la-mật của Bồ-tát. Người có trí thấp kém thì làm cho họ trụ Trí ba-la-mật của Bồ-tát, trừ bỏ ngu si tăm tối.
Này thiện nam! Ta đã thành tự pháp môn Vô lượng hoan hỷ tri túc quang minh.
Thiện Tài thưa:
–Bạch Thiên thần! Cảnh giới của pháp môn này như thế nào?
Đáp:
–Này thiện nam! Như Lai dùng phương tiện ánh sáng để giáo hóa chúng sinh.
Này Phật tử! Nếu có chúng sinh hưởng thọ sự an vui thì đều nhờ diệu lực của Phật, các lực ánh sáng, vâng theo lời dạy của Như Lai, sức oai thần của Phật, tùy thuận Phật đạo, nghe chánh pháp của Phật, đi vào căn lành của Như Lai, được mặt trời trí tuệ sáng suốt viên mãn của Như Lai, được tán nghiệp lực thanh tịnh của Như Lai, chiếu khắp tất cả là đều nhờ năng lực công đức như vậy làm cho khắp chúng sinh hưởng thọ các sự an vui.
Này Phật tử! Lúc ta nhập vào pháp môn này, chánh niệm tư duy, vào sâu biển hạnh Bồ-tát của Phật Lô-xá-na Như Lai Ứng Cúng Chánh Đẳng Chánh Giác thuở quá khứ đã tu hành.
Này thiện nam! Ta biết lúc Bồ-tát phát tâm địa Bồ-tát, thấy các chúng sinh chấp ngã và ngã sở, bị vô minh ngăn che nên đi vào các tà kiến, thuận theo tham ái, bị tham dục, sân hận trói buộc nên tâm tán loạn điên đảo, bị ganh ghét ràng buộc nên khốn khổ bức bách, ở trong sinh tử phải chịu các khổ não, không gặp được chư Phật. Thấy như vậy rồi, ta phát tâm đại Bi giáo hóa chúng sinh trừ các tai hoạn khổ, lợi ích khắp chúng sinh, làm cho tâm họ không còn nhiễm trước, đối với các vật đã bố thí thì không cầu quả báo, phân biệt biết rõ tất cả nhân duyên, tướng chân thật của các pháp, thành tựu đầy đủ đại Từ, đại Bi, pháp rốt ráo viên mãn, che khắp chúng sinh bằng pháp tri túc nuôi dưỡng lực trí tuệ, phá tan tất cả các núi phiền não, làm cho chúng sinh an lạc, tùy theo chỗ mà ứng hiện, rưới mưa pháp cam lồ, dùng lực của Thánh pháp bố thí khắp chúng sinh, chứng đức quả Thập lực Vô thượng an lạc, thành tựu sức thần thông tự tại của Bồ-tát đầy khắp pháp giới, đều hiện trước mặt tất cả chúng sinh; mưa xuống tất cả vật làm cho họ hoan hỷ được như ý nguyện, cứu giúp chúng sinh diệt khổ sinh tử mà không cầu báo đáp, làm trang nghiêm thanh tịnh tâm báu của tất cả chúng sinh, đều đồng căn lành của tất cả chư Phật, làm tăng trưởng Nhất thiết trí, giáo hóa thành tựu đầy đủ cho tất cả chúng sinh, bằng pháp thanh tịnh vô thượng làm thanh tịnh các cõi Phật. Ở trong mỗi mỗi niệm đầy đủ tất cả pháp giới, bằng trí sáng suốt phân biệt ba đời đầy cả hư không, ở trong mọi lúc chuyển pháp luân thanh tịnh giáo hóa chúng sinh làm cho họ sinh ra Nhất thiết trí, làm thanh tịnh những điều đã được thọ trì, giác ngộ tất cả Bồ-đề chư Phật, phân biệt tất cả các kiếp tương lai, ở trong tất cả kiếp hành hạnh Bồ-tát nhưng tâm không có hai, có thể đến khắp tất cả thế giới, thân ấy bao trùm tất cả biển cõi, đều nắm giữ tất cả thế giới, phân biệt giải nói tất cả thế giới, ở nơi vô số hình sắc, vô số sự trang nghiêm, vô số chỗ ở hoặc không thanh tịnh, hoặc tịnh, hoặc bất tịnh, hoặc toàn là thanh tịnh, hoặc toàn là cấu uế, hoặc rộng hoặc hẹp, hoặc lớn hoặc nhỏ, hoặc úp hoặc ngửa, trong các biển thế giới như vậy sinh ra hạnh Bồ-tát, chứng đắc hạnh Bồ-tát, ở trong mỗi mỗi niệm vì chúng sinh nên hiện Pháp thân thanh tịnh của chư Phật trong ba đời.
Này Phật tử! Đức Phật Lô-xá-na ở trong đời quá khứ lúc tu hành hạnh Bồ-tát, thấy các chúng sinh không có trí tuệ công đức, bị ngu si che lấp nên chấp trước ngã và ngã sở, bị vô minh ngăn che, chẳng chánh tư duy, vào các tà kiến, chẳng biết nhân quả, thuận theo nghiệp phiền não, không tu Thánh đạo, được pháp vô tác, thường bị trôi lăn trong đường sinh tử, chịu vô số khổ, phát khởi tâm đại Bi làm cho các chúng sinh sinh ra vô lượng các hạnh Bồtát, tu tập tất cả các pháp Ba-la-mật, tạo lập căn lành thù thắng vi diệu kiên cố, trừ diệt các khổ, công đức tăng trưởng, biết rõ nhân quả không trái nghiệp báo, nhận biết pháp chân thật, đều phân biệt được sự ưa thích của chúng sinh và tất cả cõi, giữ gìn và thọ trì tất cả pháp Phật khiến không đoạn dứt, diệt pháp bất thiện, đầy đủ Nhất thiết trí.
Này Phật tử! Bằng vô lượng pháp thí dụ như vậy để giáo hóa chúng sinh khiến họ đều cầu Nhất thiết trí, tu hành các pháp Ba-lamật của Bồ-tát, đầy đủ lợi ích của Thánh hiền, tăng trưởng Nhất thiết trí, đầy đủ biển căn lành, hiện rõ vô lượng lực tự tại của Như Lai, bằng vô số phương tiện như vậy để bảo hộ chúng sinh, hiện rõ vô lượng công đức của Như Lai, đặt chúng sinh vào đạo Bồ-đề, giữ gìn các trí tuệ.
Thiện Tài thưa:
–Thưa Thiên thần! Thánh giả phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác đã được bao lâu?
Đáp:
–Này Phật tử! Việc này khó biết, khó tin, khó vào, khó nói, khó chứng đắc. Tất cả chư Thiên, Thanh văn, Duyên giác đều không thể biết được, chỉ trừ thần lực của Phật, nương Thiện tri thức thành tựu đầy đủ căn lành, tâm thanh tịnh ngay thẳng xa lìa nịnh hót quanh co, diệt trừ các nhiễm ô, đạt được ánh sáng trí tuệ chiếu khắp, từ mẫn chúng sinh, thu phục các ma, nhổ cây phiền não, hoàn toàn muốn thành tựu Nhất thiết chủng trí, trừ diệt biển phiền não lo buồn sinh tử, đạt được diệu lạc của Như Lai, đi vào biển công đức tinh tấn của Phật, an trụ nơi quả vị Phật, đầy đủ diệu lực Nhất thiết trí của Như Lai, chứng đắc mười Lực. Người như vậy mới có thể tin hiểu, có thể vào, có thể nói và có thể chứng đắc. Vìa sao? Vì đây là cảnh giới của Phật, tất cả chúng sinh và các Bồ-tát không thể biết được. Ta sẽ nương thần lực của Phật để hóa độ chúng sinh, tâm thanh tịnh ngay thẳng, tu nhiều căn lành được tâm sâu xa thích nghe pháp này, tùy theo những sự thích ứng của họ như vậy mà phân biệt giải nói.
Bấy giờ, Dạ thần muốn thuyết minh nghĩa này, quán sát cảnh giới của chư Phật trong ba đời nên nói kệ rằng:
Phật tử! Pháp môn này
Cảnh giới Phật sâu xa
Dù kiếp như vi trần
Nói cũng không cùng tận.
Tham, dục, giận dữ, si
Những chúng sinh kiêu mạn
Đều không thể biết được
Pháp vắng lặng tối thắng.
Tâm ganh ghét, quanh co
Nghiệp phiền não ngăn che
Tất cả không thể biết
Cảnh giới Phật sâu xa.
Chấp các ấm, giới, nhập
Sinh khởi ngã, ngã kiến
Tâm vọng kiến điên đảo
Không biết cảnh giới Phật.
Thanh tịnh lìa hư vọng
Cảnh giới Phật sâu xa
Người ở trong sinh tử
Đều không thể biết được.
Sinh vào nhà Như Lai
Chư Phật thường ủng hộ
Phụng trì tạng pháp Phật
Cảnh giới của Tuệ nhãn.
Gần gũi Thiện tri thức
Đầy đủ pháp Bạch tịnh
Chứng đắc lực chư Phật
Nghe pháp này hoan hỷ.
Tâm tịnh lìa hư vọng
Giống như tánh hư không
Đèn tuệ trừ tăm tối
Cảnh giới của người này.
Dùng tâm đại Từ bi
Che chở khắp chúng sinh
Bình đẳng nhìn chúng sinh
Cảnh giới của người này.
Tâm ấy rất hoan hỷ
Quán các loại chúng sinh
Đều xả bỏ tất cả
Cảnh giới của Ly cấu.
Tâm tịnh lìa các ác
Cho đến sợ tội nhỏ
Tùy thuận pháp chư Phật
Cảnh giới của Ly cấu.
An trụ pháp nhẫn nhục
Tâm ấy không lay động
Nghiệp như thật không trái
Cảnh giới tâm vô tận.
Dũng mãnh siêng tinh tấn
Tâm an trụ bất thoái
Chứng đắc Nhất thiết trí
Cảnh giới của điều phục.
Tâm nhập định vắng lặng
Trừ diệt nóng phiền não
Vào sâu biển trí tuệ
Sinh cảnh giới vắng lặng.
Biết rõ các chúng sinh
Tướng các pháp chân thật
Cảnh giới pháp sâu xa
Là pháp môn đèn tuệ.
Giác ngộ tánh chúng sinh
Không chấp biển các cõi
Tâm chiếu khắp tất cả
Là bậc Thầy dẫn đường.
Từ nơi Phật ra đời
Sinh ra nguyện thanh tịnh
Khắp tất cả cõi nước
Cùng tận kiếp tương lai.
Tu tập hạnh Bồ-tát
Là pháp môn Phổ Hiền
Vào biển các phương tiện
Nhìn khắp biển các cõi.
Trí tuệ không ngăn ngại
Đều biết cõi hành, hoại
Thấy trong mỗi vi trần
Chư Phật ngồi đạo tràng
Thành Phật độ chúng sinh
Pháp môn mắt vô ngại.
Thiện Tài đến chỗ ta
Gần gũi Thiện tri thức
Nghe pháp sâu xa này
Tinh tấn siêng tu tập
Cảnh giới Lô-xá-na
Sâu xa khó nghĩ bàn
Ta nương thần lực Phật
Vì ông phân biệt nói.
Này Phật tử! Vào thuở xa xưa, trải qua số kiếp nhiều như số vi trần của biển thế giới, có một biển thế giới tên Minh tịnh sơn. Trong biển thế giới đó có Như Lai Trí Tuệ Pháp Giới Sơn Chư Phương Tịch tĩnh Phổ Chiếu Vương Như Lai Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác xuất hiện ở đời. Đức Phật ấy lúc làm Bồ-tát, làm trang nghiêm thanh tịnh biển thế giới đó. Trong biển thế giới ấy có cõi thế giới nhiều như số vi trần cõi Phật. Trong mỗi mỗi cõi thế giới ấy có chư Phật nhiều như số vi trần của thế giới xuất hiện ở đời. Mỗi mỗi Đức Như Lai diễn nói Khế kinh nhiều như số vi trần của thế giới. Trong mỗi mỗi khế kinh thọ ký cho các Bồ-tát nhiều như số vi trần của cõi Phật, hiện rõ vô lượng phương tiện, bằng các thần lực của Như Lai, bằng vô số các thừa để giáo hóa chúng sinh.
Này Phật tử! Trong biển thế giới ấy có một cõi thế giới tên là Phổ môn trang nghiêm. Trong thế giới ấy có một thế giới tên là Nhất thiết bảo sắc diệu đức phổ chiếu nhất thiết bảo hoa hải dùng để trang nghiêm, hình thể làm bằng các báu giống như thành trời trang nghiêm thanh tịnh, chiếu khắp tất cả đạo tràng chư Phật, hiện rõ ánh sáng và sự biến hóa của chư Phật. Trong thế giới ấy có bốn thiên hạ nhiều như số vi trần của núi Tu-di. Trong bốn thiên hạ đó có một bốn thiên hạ tên là Bảo sơn tràng. Dưới bốn thiên hạ ấy có cõi Diêm-phù-đề ngang dọc bốn vạn do-tuần. Trong cõi Diêm-phù-đề ấy có vương đô Kiên cố bảo trang nghiêm vân đăng, có một vạn thành bao bọc chúng quanh, con người sống đến vạn năm.
Lúc ấy, có Đại vương Nhất Thiết Pháp Sư Tử Hống Viên Cái Diệu Âm, có năm trăm đại thần, sáu vạn thể nữ, bảy trăm vương tử xinh đẹp mạnh mẽ. Bấy giờ, vua ấy có oai đức trùm khắp một Diêm-phù-đề, không có oán địch. Trong đại kiếp ấy có kiếp ác phát sinh năm thứ uế trược. Lúc ấy, dân chúng làm mười nghiệp ác, xa lìa mười điều lành, chết đọa vào đường ác, mạng sống ngắn ngủi, hình sắc xấu xí, nghèo cùng khốn khổ, vui ít khổ nhiều, cùng tranh cãi hủy nhục nhau, làm xa lìa quyến thuộc của người, đi sâu vào tà kiến, vì tham dục chấp trước nên làm việc phi pháp, mưa gió bất thường, cỏ cây rừng rậm, trăm cây lúa mạ thảy đều khô cằn. Lúc ấy, dân chúng đói kém bệnh dịch, họ đều đi đến vương đô kêu gào lớn tiếng.
Bấy giờ, vô lượng, vô số dân chúng ở quanh vương đô, hoặc giơ hai tay, hoặc lại chắp tay, hoặc kêu trời đập đất, hoặc đập vào trong người, hoặc quỳ xuống đất, hoặc mặc y phục rách rưới xấu xí, mắt không còn thấy rõ, khóc than kêu gào: “Đại vương! Ngày nay chúng tôi rất khổ rất khổ, đói khát lạnh lẽo, bệnh tật khốn khổ, không nơi nương tựa, không người cứu giúp, như ở lao ngục, vô số các khổ hành hạ đang đến đường chết, bị vô lượng khổ hành hạ như vậy nên gào khóc cầu cứu, cầu xin cứp giúp mong được sự an lạc. Lúc này mong Đại vương vì chúng sinh mà làm tạng báu, làm ao mát mẻ, làm thầy trị bệnh hay, làm bậc đại trí, làm xe lớn, làm đảo châu báu lớn chân thật hữu ích, làm cho chúng sinh, trời, người an lạc.”
Bấy giờ, Đại vương ấy nghe tiếng than khóc khổ sở này liền được trăm vạn vô số pháp môn đại Bi, nhất tâm tư duy phát ra mười lời đại Bi. Những gì là mười?
- Khổ thay tất cả chúng sinh bị rơi vào hố sâu sinh tử không đáy, không chỗ quay về nương tựa, ta sẽ làm chỗ quay về nương tựa cho họ khiến chứng đắc quả vị Như Lai.
- Thương thay chúng sinh bị phiền não quấy nhiễu, không người cứu giúp, ta sẽ làm người cứu giúp, làm cho họ an trụ nơi tất cả nghiệp lành.
- Thương thay chúng sinh già, bệnh, chết không người cứu giúp, ta sẽ làm người cứu giúp, làm cho họ diệt trừ tất cả thống khổ của thân tâm.
- Thương thay chúng sinh bị các sự sợ hãi không ai cứu giúp,
ta sẽ làm người cứu giúp, làm cho họ trụ nơi Nhất thiết trí an ổn.
- Thương thay chúng sinh bị ngăn che bởi thân kiến, nghi ngờ, ta sẽ làm đèn sáng chiếu khắp tất cả, hiện ra trí sáng suốt.
- Thương thay chúng sinh bị ngu si che lấp, ta sẽ làm đuốc sáng lớn hiện ra thành chánh pháp Nhất thiết trí.
- Thương thay chúng sinh bỏn sẻn, ganh ghét dua nịnh, quanh co, dối trá làm bẩn đục tâm mình, ta sẽ làm cho họ chứng được pháp thân thanh tịnh vô thượng.
- Thương thay chúng sinh bị chìm đắm trong dòng sinh tử, ta sẽ làm cho họ vượt biển sinh tử, đạt đến bờ giải thoát.
- Thương thay chúng sinh như kẻ mù lòa, ta sẽ làm cho họ thấy, nghĩ chân thật đồng với tất cả Phật.
- Thương thay chúng sinh không chế ngự các căn, ta sẽ làm cho họ chế ngự các căn, trừ diệt chướng ngại chứng đắc Nhất thiết trí.
Bấy giờ, Đại vương ấy phát mười lời đại Bi như vậy xong, liền đánh trống ban lệnh: “Tất cả mọi người hãy yên lòng chớ lo sợ, tùy theo vật dùng của các ông ta đều ban cho.” Liền khi ấy, Đại vương hạ lệnh các thành, thôn ấp, xóm làng lớn nhỏ trong Diêmphù-đề đều mở kho xuất ra các loại vàng bạc, châu báu, y phục, thức ăn ngon, hương hoa, anh lạc, giường chiếu, mền nệm, cung điện, nhà cửa, các cờ báu đẹp, cờ báu dạ quang, cờ báu ma-ni, thầy thuốc, thuốc thang, các loại đồ đựng chứa đầy các báu, các vật đựng bằng kim cương chứa đầy các loại hương thơm, các vật đựng có mùi hương chứa đầy các y phục, đủ loại xe, phướn lụa, cờ, lọng. Lại đánh trống ban lệnh tất cả các thành đô, thôn ấp, xóm làng trong thiên hạ, nay ta bố thí cho các người cõi nước, thành ấp, xóm làng, vợ con, đầu mắt, răng lưỡi, tim gan, máu thịt, ruột dạ dày, tất cả các bộ phận trong cơ thể.
Lúc ấy, phía Đông ngoài cửa thành có một hội trường lớn tên là Minh tịnh ma-ni diệu đức, mặt đất bằng phẳng, rộng lớn thanh tịnh, không có ác cấu uế, đất làm bằng các báu, rải các hoa báu, xông các hương, tất cả mây hương đầy cả hư không, cây báu bao bọc xung quanh, vô lượng lưới hoa và các lưới báu che kín trên đó, tự nhiên phát ra vô lượng na-do-tha âm thanh vui vẻ. Dùng vô lượng châu báu đẹp đẽ như vậy để trang nghiêm, đều là kết quả do nghiệp thanh tịnh của Bồ-tát. Ở trong hội ấy có chỗ ở của vua, đất bằng mười thứ báu, lan can mười báu, mười loại cây báu bao bọc chung quanh, hình sắc bằng kim cương không thể hư hoại, các báu trang nghiêm, treo các phướn báu, lưới báu bạch tịnh, lưới báu chuông vàng, lưới báu các hoa, lưới báu ma-ni, lưới báu các y che phủ trên đó, xông các hương thơm, tự nhiên phát ra vô lượng âm thanh vi diệu để ca tụng.
Lúc đó, Đại vương ấy ngự trên tòa Sư tử trang nghiêm thù thắng, đủ tướng Đại nhân, thân hình hoàn hảo như thân Na-la-diên không thể hư hoại, sinh trong dòng họ của vua thống lãnh đất nước. Đối với pháp tài và tâm đều được tự tại, công đức vô lượng không ai trái mạng lệnh. Dùng các lọng báu đẹp che phủ trên đức vua, lọng ấy thường phóng ra vô lượng ánh sáng như sắc Diêm-phù, dùng lưới báu ma-ni đẹp đẽ trong sạch để che phủ, các chuông vàng báu phát ra âm thanh hòa nhã tán dương việc lành.
Bấy giờ, trong cõi Diêm-phù-đề có vô lượng, vô số chúng sinh đều đến quy phục, khen rằng:
–Tâu Đại vương! Đại vương là người trí, bậc nhất trong thiên hạ, công đức như núi Tu-di, công đức đầy đủ thanh tịnh giống như trăng tròn, được tâm Bồ-tát, xem chúng sinh đều bình đẳng, bố thí khắp tất cả.
Lúc ấy, nhà vua thấy rồi hoan hỷ vô cùng, ở trong đại chúng phát tâm đại Bi, tâm Thiện tri thức, tùy theo chỗ mong cầu của họ mà làm đầy cho đủ để mà giáo hóa họ. Khi đó, vua liền được vô lượng an lạc mà Thích Đề-hoàn Nhân cho đến vua trời Hóa tự tại trong vô lượng trăm ức na-do-tha kiếp hưởng thọ sự diệu lạc cũng không thể bằng; vua trời Tha hóa tự tại với số kiếp chẳng thể nghĩ bàn hưởng thọ sự diệu lạc cũng không thể bằng; vua trời Đại phạm với số kiếp chẳng thể nêu bày hết, trụ vào cõi Phạm trụ an lạc cũng không thể bằng, cho đến trời Tịnh cư với số kiếp không có giới hạn trụ vào cõi Tịch tịnh an vui cũng không thể bằng.
Lại nữa, này thiện nam! Ví như có người nhân từ hiếu thuận,
gặp nạn ở đời xa lìa cha mẹ, trải qua nhiều năm, sau bỗng gặp lại và được toàn tụ, nhìn thấy cha mẹ hết sức vui mừng. Tâm hết sức hoan hỷ của nhà vua ấy khi thấy những người đến cầu xin cũng như vậy, lòng tin kiên cố nuôi dưỡng Bồ-đề. Vì sao? Vì Bồ-tát này siêng cầu Nhất thiết trí làm cho tất cả chúng sinh được lợi ích an lạc, thành tựu đầy đủ đại nguyện, xa lìa pháp bất thiện, tu hành các việc lành, cứu giúp chúng sinh, mở cửa Nhất thiết trí, giữ gìn Nhất thiết trí làm thỏa mãn điều mong muốn của chúng sinh, nhập vào biển công đức của tất cả Phật, phá trừ tất cả núi nghiệp chướng, ma phiền não, tùy thuận theo lời dạy của tất cả Như Lai, vào sâu dòng trí không trái chánh đạo, sinh ra các dòng pháp, thành tựu đầy đủ đại nguyện, trụ pháp đại nhân, đầy đủ tạng căn lành Phổ môn, xa lìa tất cả điều ác, tâm không vướng mắc, biết rõ các pháp giống như hư không.
Lại nữa, này Phật tử! Lúc Đại vương ấy thấy các chúng sinh tưởng như con một, tưởng như cha mẹ, tưởng là ruộng phước, tưởng khó báo ân, tưởng như thầy, tưởng như Phật, bằng tâm đại Từ bi che khắp tất cả, tùy theo vật mình có được như: y cụ, thức ăn uống, hương hoa, hương bột, hương xoa, vòng hoa, lọng, cờ, phướn, các vật thể trang sức, giường tòa mền nệm, nhà cửa, cung điện, vườn tược, ao tắm, các loại xe, voi ngựa, các báu, chỗ ở, cung điện và quyến thuộc của vua, các kho trong thành ấp, xóm làng, tất cả như vậy đều bố thí cho chúng sinh, làm cho họ được đầy đủ.
Bấy giờ, trong hội ấy có đồng nữ Bảo Quang Minh hình dung đẹp đẽ không ai sánh bằng, thân như vàng ròng, mắt và tóc màu xanh biếc, miệng phát âm thanh hòa nhã, thân tỏa ra hương thơm, trang nghiêm bằng các báu, thường có đức tàm quý, chánh niệm không tán loạn, oai nghi đầy đủ, đối với bậc đại sư trưởng cung kính tôn trọng, các căn vắng lặng, trí tuệ luôn luôn chánh niệm, có thể thọ trì và có thể hiển các pháp được nghe. Đời trước, đồng nữ luôn nuôi dưỡng vô lượng căn lành, các pháp lành vi diệu thấm nhuần nơi thân, gần gũi Thiện tri thức, ưa thích Đại thừa, tâm như hư không, tự mình an lạc và làm người khác an lạc, thường thích gặp Phật cầu Nhất thiết trí, cùng sáu mươi đồng nữ cách vua không xa, nhất tâm cung kính chắp tay im lặng suy nghĩ như thế này: “Ta được lợi lành là thấy Thiện tri thức, gặp Thiện tri thức, đối với vua xem như Đại sư, bậc Thiện tri thức, bậc Từ bi.” Lúc sinh ý nghĩ này thì hoan hỷ vô cùng, cởi ra những vật trang sức của mình đặt trước nhà vua, phát nguyện thế này: “Nay Đại vương làm vô lượng, vô biên chúng sinh an ổn, tôi nguyện đời sau cũng như vậy, Đại vương là người trí tuệ, là con đường chân chánh, là nơi nương tựa, là tướng tốt, là của báu không ai có thể phá hoại, tôi nguyện đời sau cũng là như thế, nhà vua sinh đến đâu thì tôi sinh đến đó.
Bấy giờ, đại vương ấy bảo đồng nữ:
–Nay ta đều xả bỏ châu báu trong ngoài tùy ý ngươi nhận lấy.
Lúc ấy, đồng nữ hoan hỷ bội phần nói kệ rằng:
Đại vương chưa ra đời
Thành Kiên cố trang nghiêm
Tất cả không thể vui
Giống như chỗ ngạ quỷ.
Chúng sinh sát hại nhau
Cướp trộm và dâm dục
Nói hai lưỡi không thật
Lời thô ác vô nghĩa.
Tham lam tài vật người
Tâm sân hận độc hại
Tà kiến không làm lành
Lúc chết đọa đường ác.
Những chúng sinh như vậy
Bị ngu si che lấp
Làm vô số việc ác
Trời hạn hán không mưa.
Vì không mưa đúng thời
Trăm thứ lúa không mọc
Cỏ cây đều khô héo
Suối sông đều khô cạn.
Đại vương chưa ra đời
Tất cả các sông hồ
Đều bị khô cạn hết
Giống như đồng hoang lớn.
Lúc Đại vương ra đời
Trời nổi nhiều mây lành
Mưa xuống thấm ướt khắp
Sông hồ đều tràn đầy.
Trừ diệt tất cả ác
Xa lìa các sợ hãi
Dân chúng đều hoan hỷ
Vì Đại vương ra đời.
Ngày xưa các chúng sinh
Đều tàn sát lẫn nhau
Uống máu ăn thịt người
Nay đều tu tâm Từ.
Trăm thứ lúa chẳng sinh
Cỏ cây đều khô héo
Bị đói khát hành hạ
Chịu vô số khổ não.
Đại vương đã ra đời
Lúa gạo tự nhiên sinh
Cây sinh y phục đẹp
Vua, chỗ nương của đời.
Ngày xưa tranh lợi nhỏ
Mạnh yếu lấn đoạt nhau
Nay các thứ trang nghiêm
Như vườn Thích Nan-đà.
Xưa nhiều người tham dục
Làm những việc buông lung
Xâm phạm vợ của người
Làm nguy hại lẫn nhau.
Ngày nay các dân chúng
Các báu đẹp trang nghiêm
Trinh khiết không tà dâm
Giống như trời Đâu-suất.
Ngày xưa các chúng sinh
Nói dối, lời phi pháp
Miệng nói lời vô nghĩa
Nịnh hót lấy lòng người.
Ngày nay các chúng sinh
Xa lìa các lời ác
Mắt thương nhìn chúng sinh
Miệng nói lời nhu hòa.
Ngày xưa các chúng sinh
Làm nhiều việc tà kiến
Chắp tay cung kính lễ
Những trâu, bò, chó, heo.
Nay nghe chánh pháp vua
Xa lìa các tà kiến
Khéo biết pháp khổ vui
Đều từ nhân duyên khởi.
Vua nói pháp vi diệu
Người đều ưa thích nghe
Âm thanh của Phạm, Thích
Đều không thể bằng được.
Các lọng báu Đại vương
Treo ở giữa hư không
Trùm bằng lưới các báu
Tỏa hương thơm bay khắp.
Chuông vàng tự nhiên rung
Âm thanh Phật hòa nhã
Tán dương pháp sâu xa
Trừ diệt các phiền não.
Thứ lại giảng pháp vang
Đến cõi Phật mười phương
Trong tất cả các kiếp
Như Lai và quyến thuộc.
Lại thứ tự diễn nói
Quá khứ cõi mười phương
Trong tất cả các kiếp
Như Lai và quyến thuộc.
Lại phát tiếng vi diệu
Đầy khắp cả thiên hạ
Phạm vương, các chúng sinh
Đều nghe quả báo nghiệp.
Chúng sinh nghe tiếng này
Tự biết các tạng nghiệp
Bỏ ác tu việc lành
Chuyên cầu đạo Vô thượng.
Vua cha tên Tịnh Quang
Mẹ tên Liên Hoa Quang
Cha trong đời năm trược
Dùng chánh pháp trị đời.
Năm trăm ao hoa sen
Cây báu bao bọc quanh
Đáy trải bằng cát vàng
Hoa báu nở tốt đẹp.
Ở trên bờ ao ấy
Có các Diệu pháp đường
Các báu làm lan can
Các thứ báu trang nghiêm.
Đời mạt pháp làm ác
Nhiều năm chẳng có mưa
Ao hồ đều khô cạn
Cỏ cây cũng không héo.
Bảy ngày lúc vua sinh
Trước hiện tướng điềm lành
Mọi người thấy hoan hỷ
Cứu đời xuất thế gian.
Lúc ấy vào giữa đêm
Đất chấn động sáu cách
Tự nhiên phát ánh sáng
Giống như ánh mặt trời.
Có năm trăm ao tắm
Nước công đức tràn đầy
Tất cả các cây báu
Đều tươi tốt, đẹp đẽ.
Sông hồ các dòng suối
Tất cả đều tràn đầy
Nước lan chảy thấm nhuần
Khắp cõi Diêm-phù-đề.
Cây cối các rừng rậm
Những loại cây dược thảo
Trăm các thứ lúa mạ
Đều sinh trưởng sum suê.
Các núi cao hiểm trở
Nơi hang núi thâm sâu
Tất cả những chỗ ấy
Tự nhiên bằng phẳng cả.
Núi, gò, các cây cối
Cát đá những cấu uế
Đều ở trong một niệm
Biến thành những ngọc báu.
Người thấy sự việc này
Hoan hỷ mà nói rằng:
Hay thay, lợi lành lớn!
Ta được ao mát mẻ.
Lúc ấy, vua Tịnh Quang
Cùng với những quyến thuộc
Tất cả các đại thần
Hoan hỷ đi xem vườn.
Trong năm trăm ao tắm
Có ao tên Hoan hỷ
Trên ao có pháp đường
Vua, quyến thuộc dạo chơi.
Nhà vua bảo phu nhân:
Ta nguyện đều tròn đủ
Cõi nước được phồn thịnh
Dân chúng đều an ổn
Lúc ấy, trong ao tắm
Nở hoa báu ngàn cánh
Phóng ánh sáng thanh tịnh
Chói sáng đỉnh Tu-di.
Cọng bằng kim cương báu
Hoa lá bằng các báu
Vàng Diêm-phù làm đài
Các hương thơm làm tua.
Ở trong hoa sen ấy
Sinh ra một đồng tử
Tướng tốt, thân trang nghiêm
Chư Thiên đều kính lễ.
Vua thấy rất vui mừng
Vào ao ẵm nó lên
Đặt trên vế phu nhân
Con nàng nên vui mừng.
Tạng báu đều vọt lên
Cây báu sinh y đẹp
Nhạc trời tấu tiếng hay
Đầy khắp trong hư không.
Lúc ấy các dân chúng
Chắp tay cung kính lễ
Vui mừng nói như vầy:
Đây là chỗ đời nương.
Thân phóng ánh sáng lớn
Chiếu khắp trong tất cả
Người gặp ánh sáng này
Trừ diệt hết các lậu.
Tất cả quỷ thần ác
Các độc hại chúng sinh
Đều bỏ tâm bất thiện
Tự nhiên sinh Từ bi.
Tiếng xấu mất lợi lớn
Tật bệnh bị ác quỷ
Diệt các khổ như vậy
Tất cả đều hoan hỷ.
Thiên hạ, các chúng sinh
Xem nhau như cha mẹ
Bỏ ác, tu tâm Từ
Chuyên cầu Nhất thiết trí.
Xa lìa các nẻo ác
Mở rộng đường trời, người
Hiện rõ đạo Vô thượng
Độ thoát các quần sinh.
Chúng ta được lợi lành
Gặp đại thí chủ này
Chúng sinh mất đường chánh
Nay Đạo sư ra đời.
Bấy giờ, đồng nữ Bảo Quang Minh nói kệ ca ngợi vua xong, cung kính đảnh lễ dưới chân, đi quanh vô số vòng, cung kính chắp tay đứng qua một bên.
Nhà vua khen đồng nữ:
–Lành thay, lành thay! Ngươi có thể tin biết công đức của người khác, việc này thật hy hữu! Nếu có người ngu si không biết báo ân, không có trí tuệ, tâm ô trược tà kiến, những chúng sinh phi pháp như vậy thì chẳng biết, chẳng tin cảnh Nhất thiết trí và công đức thanh tịnh của chư Phật và Bồ-tát. Nay ngươi phải chuyên cầu Bồ-đề vô thượng, tu hạnh Bồ-tát, giáo hóa làm an ổn và lợi ích cho tất cả chúng sinh.
Nhà vua khen đồng nữ xong, tự tay cầm y vô giá trao cho đồng nữ, và bảo:
–Ngươi hãy tự mặc y này!
Lúc ấy, đồng nữ quỳ gối xuống đất cung kính chắp tay lãnh thọ mà mặc. Khi ấy, nhà vua lại cho y phục sáu mươi đồng nữ, mặc y xong đồng nữ cùng quyến thuộc đi quanh nhà vua rồi từ giã.
Từ nơi y phục của các người nữ phát ra ánh sáng như các ngôi sao. Mọi người thấy thế cùng nhau khen: “Các đồng nữ này đều xinh đẹp, rực rỡ như sao sáng trong đêm.”
Này thiện nam! Vua Nhất Thiết Pháp Sư Tử Hống Viên Cái Diệu Âm thuở ấy đâu phải người nào khác, nay chính là Đức Lô-xána Như Lai Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác. Tịnh Quang vương nay chính là Tịnh Phạn vương, phu nhân Liên Hoa Quang nay chính là Ma-gia phu nhân. Dân chúng ở trong nước nay chính là đại chúng đều chứng đắc Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, được bất thoái chuyển, hoặc Địa thứ nhất cho đến Địa thứ mười, thành tựu đại nguyện, trụ vào các pháp môn, tu đạo phương tiện, cầu Nhất thiết trí, trụ các quả vị giải thoát.
Bấy giờ, Dạ thiên Khai Phu Thọ Hoa muốn thuyết minh nghĩa này, nên nói kệ rằng:
Ta có mắt thanh tịnh
Thấy hết biển thế giới
Chúng sinh thường lưu chuyển
Trong năm đường sinh tử.
Thấy chư Phật, Bồ-tát
Đi đến gốc Bồ-đề
Đắc đạo chuyển pháp luân
Hóa độ các chúng sinh.
Bằng Thiên nhĩ thanh tịnh
Lời chư Phật thuyết Pháp
Vang khắp các cảnh giới
Đều vui, nghe, thọ trì.
Tôi có trí không hai
Tất cả không gì bằng
Có thể trong một niệm
Biết biển tâm chúng sinh.
Ta được trí túc mạng
Nhớ tất cả biển kiếp
Thân mình và người khác
Đều phân biệt rõ ràng.
Ta biết trong một niệm
Số kiếp như vi trần
Chư Phật và Bồ-tát
Chúng sinh trong năm đường.
Ban đầu Phật ấy nguyện
Thường cầu Phật Bồ-tát
Được đầy đủ rốt ráo
Vô lượng hạnh Bồ-tát.
Giác ngộ Đẳng chánh giác
Bằng phương tiện thiện xảo
Chuyển pháp luân thanh tịnh
Hiện rõ biển các thừa.
Nói pháp cho chúng sinh
Độ thoát khắp tất cả Cho đến chánh pháp trụ Đều biết trong một niệm. Ta trong vô lượng kiếp Tu tập pháp môn này Phật tử phải siêng học Pháp môn này rốt ráo.
Này Phật tử! Ta chỉ biết pháp môn Vô lượng hoan hỷ tri túc quang minh này của Bồ-tát, còn như các Đại Bồ-tát ở chỗ tất cả chư Phật, tu hành tất cả biển hạnh của chư Phật, cầu Nhất thiết trí, đầy đủ tất cả đại nguyện thanh tịnh, nơi một địa Bồ-tát tu hành tất cả vô số địa Bồ-tát, nơi một hạnh Bồ-tát gom hết tất cả vô số hạnh Bồ-tát, nơi một pháp môn tự tại tu tập hết tất cả pháp môn thì ta làm thế nào biết được, nói được hạnh công đức ấy?
Này Phật tử! Trong đạo tràng này có Dạ thiên Nguyện Dõng Quang Minh Thủ Hộ Chúng Sinh, ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát, làm cho chúng sinh thành tựu Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, làm thanh tịnh các cõi Phật, gặp tất cả Phật, tu tập tất cả chánh pháp của Như Lai?”
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài cung kính đảnh lễ nơi chân Dạ thiên ấy, đi quanh xong từ giã.
*********
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài đến chỗ Dạ thiên Nguyện Dõng Quang Minh Thủ Hộ Chúng Sinh, thấy Dạ thiên ấy ngồi tòa Sư tử Phổ chiếu ma-ni tạng ở trong đại chúng, lưới ma-ni vương che ở trên thân, ánh sáng chiếu khắp tất cả pháp giới. Thân ấy sáng như ánh sáng của tất cả mặt trăng, mặt trời và các ngôi sao. Tất cả các hình tượng màu sắc của chúng sinh đều hiện trong đó. Lại hiện tất cả thân biển các sắc, các thân oai nghi và các mặt của thân, ứng hiện thân ở trước tất cả chúng sinh, hiện thần lực tự tại đi đến mười phương. Ở trong mỗi lúc, hiện thân ở trước tất cả thân đúng lúc, hiện thân đi đến chỗ chư Phật cung kính đảnh lễ, hiện thân nuôi dưỡng tất cả các căn lành, hiện thân thọ trì tất cả chánh pháp Phật chẳng quên, hiện thân đầy đủ tất cả nguyện Bồ-tát, hiện thân chiếu khắp tất cả thế giới, hiện thân đèn sáng trừ diệt ngu si tăm tối chiếu sáng khắp tất cả, hiện thân biết các pháp như huyễn, xa lìa cấu uế, trí tuệ sâu xa biết rõ các pháp, hiện thân giác ngộ tất cả ý đều hiện, hiện thân xa lìa lửa cháy thiêu đốt, hiện thân không thể hư hoại, hiện thân vô sở trụ hành hạnh Phật, hiện Pháp thân thanh tịnh không nhiễm ô.
Thiện Tài thấy xong, cung kính đảnh lễ phát sinh ý niệm nhiều như số vi trần của thế giới Phật, nhớ nghĩ thân của vị trời ấy hồi lâu mới đứng dậy, cung kính chắp tay nhất tâm quán xét kỹ, đối với Thiện tri thức chứng đắc mười tâm.
Đó là:
- Được tâm chính mình vì dũng mãnh siêng năng cầu Nhất thiết trí và có thể thọ trì.
- Được tâm đầy đủ Nhất thiết trí vì tùy thuận tất cả đường chánh pháp.
- Được tâm tự thọ sinh vì an trụ môn chánh pháp vô thượng.
- Được tâm đồng hành vì cùng các hạnh nguyện của Bồ-tát Phổ Hiền.
- Được tâm đầy đủ tất cả tạng công đức vì nuôi lớn tất cả pháp Bạch tịnh.
- Được tâm dũng mãnh vì nuôi lớn sự siêng năng lớn của chư Phật.
- Được tâm đầy đủ các căn lành vì thành tựu đầy đủ tất cả các nguyện lớn.
- Được tâm hoàn thành tất cả lợi ích lớn vì đầy đủ lực tự tại của Bồ-tát.
- + 10. (Nguyên Bản thiếu)
Đó là ở nơi Thiện tri thức chứng được mười tâm.
Lúc ấy, Thiện Tài nhất tâm quán sát Dạ thiên ấy xong liền được cộng pháp của Bồ-tát nhiều như số vi trần của thế giới.
Đó là: Cộng pháp chánh niệm vì nhớ nghĩ tất cả Phật ba đời trong mười phương. Cộng pháp đại tuệ vì phân biệt biết rõ biển tất cả pháp. Cộng pháp các cõi vì tất cả pháp luân của Phật không thể hư hoại. Cộng pháp giác ngộ vì trí như hư không chiếu khắp tất cả biển phương tiện trong ba đời. Cộng pháp các căn, dùng trí tuệ sáng suốt chiếu khắp biển tất cả căn của chúng sinh. Cộng pháp tâm thanh tịnh vì tu đạo Bồ-tát chứng đắc Nhất thiết trí, công đức trang nghiêm vô ngại. Cộng pháp cảnh giới vì trí tuệ sáng suốt chiếu sáng cảnh Phật. Cộng pháp phương tiện tùy thuận vì biển phương tiện Nhất thiết trí rốt ráo chiếu khắp tất cả. Cộng pháp biết nghĩa, vì biết tánh chân thật của tất cả pháp. Cộng pháp không sai khác vì phá tan tất cả các oán địch. Cộng pháp sắc thân thanh tịnh vì tùy theo tâm của chúng sinh mà hiện ra thân thanh tịnh. Cộng pháp các lực vì đối với Nhất thiết trí không thoái chuyển. Cộng pháp vô úy vì tâm thanh tịnh ngay thẳng như hư không. Cộng pháp siêng năng vì trong vô lượng kiếp hành hạnh Bồ-tát không thoái chuyển. Cộng pháp biện tài vì trí tuệ sáng suốt vào sâu các pháp chiếu sáng tất cả. Cộng pháp không gì sánh bằng vì tất cả chúng sinh không thể bằng. Cộng pháp ngôn ngữ vì ở trong đại chúng nói pháp thanh tịnh vi diệu không sợ hãi. Cộng pháp âm thanh vi diệu vì có thể rống lên tiếng rống sư tử, sinh ra âm thanh vi diệu đầy khắp biển tất cả. Cộng pháp âm thanh thanh tịnh vì tất cả chúng sinh đều thích nghe. Cộng pháp công đức thanh tịnh vì làm cho tất cả chúng sinh đều được thanh tịnh. Cộng pháp trí địa vì lãnh thọ pháp luân nơi tất cả Phật. Cộng pháp phạm hạnh vì an trụ tất cả cảnh giới của Phật. Cộng pháp đại Từ vì ở trong mỗi một niệm che khắp biển tất cả chúng sinh. Cộng pháp đại Bi vì mưa pháp cam lồ cứu giúp tất cả chúng sinh. Cộng pháp thân nghiệp vì tùy theo việc làm của tất cả chúng sinh. Cộng pháp khẩu nghiệp vì phân biệt pháp tất cả ngôn ngữ. Cộng pháp ý nghiệp vì dựng lập tâm Nhất thiết trí của tất cả chúng sinh. Cộng pháp trang nghiêm vì làm trang nghiêm thanh tịnh tất cả chư Phật. Cộng pháp đến chỗ tất cả Phật vì thấy tất cả Phật xuất hiện ở đời. Cộng pháp khuyến thỉnh vì thỉnh chư Như Lai chuyển pháp luân. Cộng pháp cúng dường vì cúng dường tất cả Như Lai. Cộng pháp giáo hóa vì độ thoát tất cả các chúng sinh. Cộng pháp ánh sáng vì chiếu sáng tất cả pháp. Cộng pháp Tam-muội vì đối với biển tâm của tất cả chúng sinh luôn bất động. Cộng pháp sung mãn vì thần thông tự tại của Bồ-tát đầy khắp cõi chư Phật. Cộng pháp môn của Bồ-tát vì sinh ra lực tự tại của Bồ-tát. Cộng pháp quyến thuộc vì cùng ở chung với Bồ-tát. Cộng pháp vào sâu vì phân biệt tất cả các thế giới. Cộng pháp biết rõ tâm vì làm thanh tịnh khắp cõi Phật. Cộng pháp tùy thuận vì đi vào biển thế giới tất cả Phật. Cộng pháp phương tiện đầy khắp vì phân biệt rõ tất cả thế giới. Cộng pháp vô thượng vì hiện khắp tất cả cõi chư Phật. Cộng pháp không thoái vì đi đến mười phương không chướng ngại. Cộng pháp trừ diệt tất cả ngu si vì được trí viên mãn của tất cả Phật. Cộng pháp bất sinh vì làm quyến thuộc của tất cả Phật. Cộng pháp cùng khắp lưới cõi tất cả Phật vì cung kính cúng dường tất cả Phật. Cộng pháp trí quyết định vì phân biệt rõ biết biển các pháp. Cộng pháp như lời dạy mà tu hành vì tùy thuận thiện pháp đi vào tất cả các pháp môn. Cộng pháp chuyên cầu vì mong cầu tất cả các pháp thanh tịnh. Cộng pháp thanh tịnh vì bằng công đức chư Phật trang nghiêm thân, khẩu, ý. Cộng pháp ý thanh tịnh vì ở nơi tất cả pháp được trí tuệ viên mãn thanh tịnh. Cộng pháp dũng mãnh vì tất cả việc rốt ráo, căn lành viên mãn. Cộng pháp hạnh thanh tịnh vì đầy đủ tất cả hạnh Bồ-tát. Cộng pháp vô ngại vì phân biệt biết rõ tướng các pháp. Cộng pháp phương tiện vì tròn đủ pháp môn trí tự tại. Cộng pháp thể nhập thanh tịnh vì tùy theo chúng sinh mà ứng hiện cảnh giới. Cộng pháp môn của Bồ-tát vì tu hành tất cả pháp của chư Phật. Cộng pháp hộ trì vì được tất cả chư Phật ủng hộ. Cộng pháp ly sinh vì lần lượt chứng đắc quả vị Bồ-tát. Cộng pháp an trụ vì trụ vào chỗ tất cả Bồ-tát đã trụ. Cộng pháp diễn nói vì biết rõ pháp thọ ký chư Phật. Cộng pháp thiền định vì ở trong mỗi một niệm đều đi vào tất cả các Tam-muội. Cộng pháp xuất khỏi Tam-muội vì việc tất cả Phật có vô số sự tướng. Cộng pháp nhớ nghĩ thanh tịnh vì nhận biết tất cả sự nhớ nghĩ. Cộng pháp hạnh Bồ-tát vì đến tận kiếp tương lai tu hành hạnh Bồ-tát không ngừng nghỉ. Cộng pháp tin thanh tịnh vì hoan hỷ làm tăng trưởng trí tuệ Phật. Cộng pháp nuôi lớn vì trừ diệt tất cả các chướng ngại. Cộng pháp trí không thoái vì trí tuệ đồng với tất cả Phật. Cộng pháp thọ sinh vì tùy thời hóa độ tất cả chúng sinh. Cộng pháp an trụ vì an trụ Nhất thiết trí. Cộng pháp cảnh giới vì cảnh giới của pháp giới. Cộng pháp không vướng mất vì tâm không nhiễm trước tất cả cõi. Cộng pháp biết rõ tướng các pháp vì tâm bình đẳng quán sát tất cả pháp. Cộng pháp dung chứa vì ở trong thân mình nắm giữ tất cả pháp chư Phật. Cộng pháp thông sáng vì phân biệt biết rõ tất cả thế gian. Cộng pháp thần lực vì dùng ít phương tiện đí đến biển cõi tất cả Phật. Cộng pháp Đà-la-ni vì chiếu khắp biển tất cả Đà-la-ni. Cộng pháp thọ trì pháp luân của tất cả Phật vì có thể thọ trì pháp tất cả Khế kinh. Cộng pháp vào sâu vì hiểu rõ tất cả pháp như hư không. Cộng pháp ánh sáng thanh tịnh vì chiếu khắp tất cả các thế giới. Cộng pháp sáng suốt vì tùy chúng sinh mà ứng hiện. Cộng pháp chấn động vì các chúng sinh nên hiện sức tự tại làm chấn động cõi chư Phật. Cộng pháp không hư dối vì thấy nghe, nhớ nghĩ đều không hư dối. Cộng pháp Thánh đạo vì đầy đủ tất cả nguyện, mười lực trí.
Ta chứng được những pháp đồng với pháp của Bồ-tát nhiều như số vi trần trong các cõi Phật như vậy.
Bấy giờ, Thiện Tài đi vào những cộng pháp của Bồ-tát như vậy nên đối với Thiện tri thức được vô lượng, vô biên tâm thanh tịnh ngay thẳng, sửa áo bày vai phải, cung kính chắp tay nói kệ tán thán Dạ thiên ấy rằng:
Tôi dùng tâm vô thượng
Chuyên cầu Bồ-đề Phật
Đối với Thiện tri thức
Sinh tâm xem như mình.
Xa lìa các nghiệp ác
Thành tựu hạnh thanh tịnh
Do thấy Thiện tri thức
Được bạch pháp vô tận.
Tôi gặp tri thức rồi
Tâm công đức trang nghiêm
Tận cõi kiếp tương lai
Tu hành đạo Bồ-tát.
Xin nguyện Thiện tri thức
Từ mẫn bảo hộ con
Vì con mà hiện rõ
Dạy bảo pháp chân thật.
Đóng chặt các đường ác
Mở rộng đường trời, người
Phật đạo Nhất thiết trí
Vì con đều hiện rõ.
Tôi nghĩ Thiện tri thức
Là tạng các công đức
Ở trong mỗi mỗi niệm
Biển hư không công đức.
Trao tôi Ba-la-mật
Công đức không nghĩ bàn
Nuôi lớn các phước lành
Sớm đội được mũ trí.
Tôi nghĩ Thiện tri thức
Đạo Nhất thiết chủng trí
Nương nhờ Thiện tri thức
Viên mãn pháp bạch tịnh.
Đầy đủ các lợi lành
Công đức đều đầy đủ
Chứng đắc tất cả pháp
Thành tựu Nhất thiết trí.
Tri thức là Đại sư
Dạy bảo pháp vô thượng
Vô lượng, vô số kiếp
Chẳng báo được ân Ngài.
Lúc ấy, nói kệ tán thán xong,
Thiện Tài thưa với Thiên thần:
–Vừa rồi hiện rõ pháp không thể nghĩ bàn, pháp môn này tên là gì? Ngài phát đạo tâm đã được bao lâu? Chừng nào sẽ chứng quả Bồ-đề vô thượng?
Đáp:
–Này thiện nam! Pháp môn này gọi là tùy theo sự thích ứng của chúng sinh để giáo hóa làm cho họ giác ngộ và nuôi lớn căn lành.
Này thiện nam! Ta đi vào pháp môn này, giác ngộ tất cả các pháp bình đẳng, biết tướng chân thật của tất cả pháp chẳng phải một chẳng phải khác, biết sắc chẳng phải sắc nhưng có thể hiện rõ vô lượng các sắc.
Đó là: Sắc thanh tịnh, sắc trang nghiêm, sắc phóng tất cả sự trang nghiêm, sắc hiện khắp, sắc đồng tất cả chúng sinh, sắc hiện trước tất cả thế gian, sắc chiếu khắp, sắc thấy không nhàm chán, sắc tướng tốt thanh tịnh, sắc xa lìa các ác, sắc tất cả thế gian không thể cùng tận, sắc tán thán vô tận, sắc các loại mây, sắc các hình ảnh, sắc hiện rõ vô lượng lực tự tại, sắc đáng yêu thích, sắc phát sinh đầy đủ, sắc tùy theo sự thích ứng mà hiện ra ở trước, sắc tùy theo sự thích ứng mà độ chúng sinh, sắc chiếu khắp không ngăn ngại, sắc xa lìa cấu uế, sắc thân thanh tịnh bất hoại, sắc pháp phương tiện chiếu sáng không thể nghĩ bàn, sắc tuyệt diệu chẳng phải sánh bằng chẳng phải không sánh bằng, sắc chẳng phải tối sáng, sắc diệt tất cả tối tăm, sắc chứa nhóm tất cả pháp bạch tịnh, sắc sinh ra biển lớn công đức, sắc sinh ra do quá khứ đã tu hạnh cung kính, sắc sinh ra do tâm thanh tịnh ngay thẳng như hư không, sắc rộng lớn thù thắng, sắc không dứt không tận, sắc biển ánh sáng, sắc đối với tất cả thế gian không nơi nương tựa không thể hư hoại, sắc đầy khắp tất cả mười phương không ngăn ngại, sắc niệm thanh tịnh, sắc như biển, sắc làm cho chúng sinh rất hoan hỷ, sắc kiên cố bao trùm tất cả chúng sinh, sắc trong tất cả lỗ chân lông phóng ra công đức như sư tử hống, sắc làm tâm sâu xa thanh tịnh của tất cả chúng sinh, sắc hiện rõ nghĩa tất cả pháp, sắc đầy đủ ánh sáng vô ngại, sắc xa lìa cấu uế bình đẳng như hư không, sắc chẳng nương cấu uế không chấp trước, sắc lìa cấu uế chiếu khắp pháp giới, sắc không thể nói hết, sắc tùy theo mắt thấy, sắc soi sáng khắp nơi, sắc tùy lúc hiện ra sự thích ứng với chúng sinh, sắc tịch tĩnh, sắc lìa tất cả phiền não, sắc ánh sáng ruộng phước công đức của tất cả chúng sinh, sắc thấy không hư dối, sắc ánh sáng trí tuệ lớn, sắc Pháp thân vô ngại đầy khắp tất cả, sắc hiện rõ oai nghi không hư dối, sắc chứa nhóm biển đại Từ, sắc công đức đầy đủ như Tu-di, sắc chiếu khắp tất cả cõi, sắc trí tuệ lớn thanh tịnh, sắc chánh niệm của tất cả thế gian, sắc tất cả ánh sáng báu, sắc tạng báu thanh tịnh, sắc chúng sinh thanh tịnh không hư hoại, sắc đạt đến mắt Nhất thiết trí vui nhìn chúng sinh, sắc tất cả ánh sáng báu trang nghiêm thù thắng, sắc không giữ lấy cũng không xả bỏ, sắc tất cả chúng sinh, sắc không quyết định không rốt ráo, sắc hiện rõ các năng lực tự tại, sắc tất cả thần thông tự tại, sắc chủng tánh của Phật, sắc xa lìa các ác đầy khắp pháp giới, sắc đều đi đến tất cả đại chúng của chư Phật chiếu khắp tất cả, sắc thành tựu các biển, sắc hạnh lành nương quả, sắc tùy chỗ hóa độ và trao truyền, sắc tất cả thế gian thấy không nhàm chán, sắc những loại ánh sáng chiếu khắp, sắc hiện rõ tất cả ba đời, sắc hiện rõ tất cả biển, sắc phóng biển tất cả ánh sáng, sắc vô số ánh sáng, sắc ánh sáng vượt hơn tất cả hương của thế gian, sắc hiện rõ tất cả đầy đủ các mây mặt trời, sắc giữ gìn mây mặt trời viên mãn thanh tịnh, sắc phóng mây hoa đẹp như núi Tu-di, sắc sinh ra đủ thứ mây vòng hoa, sắc hiện rõ tất cả mây hoa sen đo, sắc nổi tất cả mây hương đầy cả pháp giới, sắc rải tất cả mây hương bột, sắc hiện thân nguyện thanh tịnh của tất cả Phật, sắc phát ra tất cả âm thanh như tiếng rống sư tử vang khắp biển pháp giới, sắc thân thanh tịnh của Bồ-tát Phổ Hiền.
Ở trong mỗi mỗi niệm hiện ra những sắc như vậy đầy cả mười phương để giáo hóa chúng sinh, hoặc thấy, hoặc nhớ nghĩ liền được độ thoát, hoặc hiện chuyển pháp luân, hoặc hiện tùy thời ứng hiện, hoặc hiện gần gũi, hoặc hiện giác ngộ, hoặc hiện thần lực tự tại, hoặc hiện đủ thứ biến hóa, hoặc hiện thần lực biến hóa tự tại không thể nghĩ bàn, độ thoát chúng sinh, diệt pháp bất thiện, tạo lập pháp lành, đầy đủ nguyện lớn, diệu lực Nhất thiết trí, diệu lực pháp môn của Bồ-tát, thành tựu đầy đủ đại Từ, đại Bi.
Này Phật tử! Ta trụ vào pháp môn này rồi hiện ra vô lượng sắc thân, phân biệt biết rõ tất cả biển sắc, phóng ra vô lượng, vô biên mây pháp chiếu khắp tất cả thế giới chư Phật, hiện vô lượng, vô biên chư Phật, hiện vô lượng, vô biên thần lực tự tại làm giác ngộ chúng sinh, nuôi lớn căn lành. Ở trong mỗi mỗi niệm làm cho chúng sinh không thể nghĩ bàn đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác được bất thoái chuyển.
Này Phật tử! Như lời ông hỏi, ta chứng đắc pháp môn này đã được bao lâu? Nay ta nương thần lực Phật để nói rõ cho ông.
Này Phật tử! Trí tuệ Bồ-tát viên mãn xa lìa tất cả hư vọng, tánh vốn thanh tịnh, đạt được Nhất thiết chủng trí, ra khỏi tất cả các núi chướng ngại, tùy chỗ nên hóa độ mà chiếu khắp.
Này Phật tử! Ví như tánh mặt trời không tối tăm, chỉ lúc mặt trời lặn thiên hạ mờ tối, lúc mặt trời mọc thì rất sáng. Mặt trời trí tuệ tròn đầy sáng suốt của Bồ-tát cũng như thế, xa lìa tất cả hư vọng, chiếu khắp tất cả giáo hóa chúng sinh.
Này Phật tử! Ví như mặt trời ánh sáng mọc trong cõi Diêmphù-đề chiếu khắp trong thiên hạ, các báu, núi, cây cối. Bóng của nó hiện trong tất cả biển lớn, sông hồ, tất cả chúng sinh đều được thấy nó, mà mặt trời cũng chẳng đến sông hồ ấy. Mặt trời trí tuệ của Bồ-tát cũng như vậy, mọc ra khỏi biển ba cõi, trụ trong hư không pháp bảo của Phật, trụ trong tịch diệt, hiện ra khắp các cõi có sự sống đồng với thân chúng sinh mà hóa độ họ, thật không sinh tử không bị nhiễm trước, lìa tất cả hư vọng, không nhớ nghĩ đến kiếp dài hay ngắn. Vì sao? Này Phật tử! Đại Bồ-tát xa lìa các điên đảo, biết rõ tất cả thế gian như mộng huyễn, hiểu rõ pháp chân thật không có chúng sinh, đầy đủ đại Bi và đều hiện ra trước tất cả chúng sinh mà giáo hóa họ.
Này Phật tử! Ví như thuyền lớn không đậu bờ bên này, chẳng ghé bờ bên kia, chẳng dừng ở giữa dòng, chỉ ở trong biển lớn cứu độ chúng sinh. Đại Bồ-tát cũng như thế, dùng thuyền Lực ba-lamật ở trong biển sinh tử cứu độ chúng sinh, không đậu bên bờ này, chẳng ghé bờ bên kia để hóa độ chúng sinh. Ở trong tất cả kiếp tu hạnh Bồ-tát không nhớ nghĩ về kiếp, cũng không thấy kiếp dài hay ngắn.
Này Phật tử! Ví như hư không vượt khỏi pháp giới, tất cả thế giới có thành có hoại mà tánh hư không ấy vẫn vốn thanh tịnh không bị nhiễm ô, không bị hủy hoại, xa lìa sợ hãi và tất cả chướng ngại, trong các kiếp tương lai có thể nắm giữ tất cả cõi Phật. Tâm của Bồtát cũng như thế, bằng trí tuệ viên mãn ngang bằng hư không để trang nghiêm tâm mình, sinh ra phong luân tất cả đại nguyện, nâng đỡ cho tất cả chúng sinh, làm cho diệt trừ đường ác, sinh vào các nẻo lành, tâm không còn buồn vui, đặt chúng sinh vào đạo Nhất thiết trí, trừ diệt tai hoạn sinh tử phiền não.
Này Phật tử! Ví như người huyễn hóa không có hình thật thì không có các khổ sinh, già, bệnh, chết, đói khát. Bồ-tát sinh ra trí tuệ như huyễn, Pháp thân vi diệu không thể hư hoại cũng như thế, ở trong tất cả các kiếp sinh tử hóa độ chúng sinh mà không chấp trước, cũng không sợ hãi, không tham không sân, trừ diệt tất cả phiền não bùng cháy tâm không tham muốn sinh vào các cõi.
Này Phật tử! Tuy trí tuệ sâu xa của Bồ-tát khó lường như vậy, nhưng ta nương thần lực của Phật để nói rõ cho ông, làm cho các Bồtát trong đời tương lai đầy đủ đại nguyện thành tựu các lực.
Này Phật tử! Vào thuở xưa, trải qua số kiếp nhiều như số vi trần của biển thế giới, lại trải qua số kiếp ấy có kiếp Thiện quang, lại có thế giới Bảo quang. Ở trong kiếp ấy có một vạn Như Lai xuất hiện ở đời, Đức Như Lai ban đầu hiệu là Pháp Luân Âm Thanh Hư Không Đăng. Ở trong cõi Diêm-phù-đề ấy có kinh đô Bảo trang nghiêm. Trong thành có rừng rậm Bảo quang minh, trong rừng có đạo tràng Thiện hoa, trong đạo tràng ấy có tòa Sư tử Bảo liên hoa, Đức Như Lai kia thành Đẳng chánh giác trên tòa này.
Bấy giờ, dân chúng sống đến mười ngàn năm. Họ làm mười điều ác như: Sát sinh, trộm cắp, dâm dục, nói dối, nói hai lưỡi, nói lời ác khẩu, nói lời thêu dệt, tham lam, giận dữ, tà kiến. Đức Như Lai ấy ngồi nơi đạo tràng một trăm năm diễn nói chánh pháp cho các Bồ-tát và các Thiên vương đã gieo trồng phước đức nơi cõi Diêm-phù-đề. Ngoài ra, các chúng sinh khác phải đợi căn lành thuần thục.
Lúc ấy, có quốc vương Thắng Quang, dân chúng nước ấy làm mười điều ác, tham đắm năm dục, tạo những việc ác, xa lìa pháp lành, bất hiếu cha mẹ, không kính Sa-môn, Bà-la-môn. Có vô lượng chúng sinh phạm pháp vua nên bị xiềng xích trong ngục tù chịu các khổ não. Nhà vua ấy có thái tử Thiện Phục tuấn tú đẹp đẽ, đủ hai mươi tám tướng Đại nhân, trong cung có thể nữ vây quanh. Thái tử nghe tiếng kêu khổ sở của người trong ngục, nghe rồi khởi tâm đại Bi, liền vào trong ngục ấy, thấy tội nhân mình trần, tóc rối, bị xiềng xích, tra tấn đánh đập, khóc la khổ sở vô cùng. Thái tử thấy vậy phát tâm đại Bi an ủi tội nhân: “Các ngươi chớ lo sợ, ta sẽ cứu thoát các ngươi”. Lúc ấy, thái tử đến tâu vua cha: “Tâu Phụ vương, trong ngục, tội nhân đau khổ vô cùng, cúi xin Phụ vương khoan hồng ban cho họ sự an vui.” Nhà vua triệu các đại thần lại để bàn luận việc này thế nào. Các quan tâu: “Tội nhân là những kẻ trộm cướp của công, mưu toan giết vua, xâm phạm người trong cung, tội như vậy đáng hành hình, nếu ai cứu họ cũng đáng tội chết.”
Thái tử rất buồn, muốn cứu giúp các tội nhân nên bảo các quan: “Tôi thay thế những tội nhân này chịu các khổ, xin hãy phạt tôi. Tôi vì cứu họ nên không tiếc thân mạng, muốn làm cho các tội nhân đều được thoát khổ. Vì sao? Vì nếu tôi không cứu độ những chúng sinh này thì làm sao có thể cứu các chúng sinh trong nhà ngục ba cõi? Các chúng sinh trong ngục tù sinh tử đều bị ràng buộc bởi tham ái, bị ngăn che bởi ngu si chịu vô số khổ, thân hình xấu xí, tâm thường buông lung không thể biết con đường xuất ly, không có trí tuệ sáng suốt, tham chấp các pháp giới, không có phước đức trí tuệ, xa lìa thật trí, bị cấu uế trói buộc, bị đóng kính trong ngục khổ tối tăm, tùy thuận ác ma sinh, già, bệnh, chết, thường bị khổ não hành hạ. Ta phải làm thế nào để gải thoát cho họ? Nay ta sẽ xả bỏ thân mạng mình để cứu thoát họ.”
Lúc đó, năm trăm đại thần cùng nhau tâu: “Đại vương nên biết, như ý của thái tử thả những người trong ngục là hủy hại pháp vua, nguy cấp đến chúng tôi, nếu không trị thái tử thì nước không trụ bền lâu.” Vua nghe lời tâu này liền nổi giận truyền lệnh giết thái tử.
Vương hậu nghe tin này, y phục xốc xếch, mặt mày hớt hải liền cùng một ngàn thể nữ chạy đến chỗ vua lạy, cầu xin thế này: “Đại vương nên biết, thái tử có tội, xin Đại vương rủ lòng thương tha thứ ban cho thái tử mạng sống.”
Lúc ấy, vua cho gọi thái tử, thái tử đến lại tâu vua: “Xin Phụ vương rũ lòng thương xót tha cho những người chịu khổ trong ngục. Nếu không thương xót tha thứ thì con sẽ thay thế chịu khổ cho họ.” Vua bảo: “Tùy ý”.
Bấy giờ, thái tử liền vào trong ngục thả các tội nhân chịu thay khổ sở chưa từng hối tiếc, nhất tâm chánh niệm cầu Nhất thiết chủng trí, tâm đại Bi làm đầu, làm lợi ích cho chúng sinh.
Phu nhân tâu: “Xin cho thái tử ở ngoài nửa tháng để bố thí tu phước, sau đó theo pháp vua trị tội.” Vua liền phê chuẩn.
Phía Bắc kinh thành ấy có một khu rừng lớn tên là Nhật quang, thái tử đến đó lập hội bố thí lớn. Tất cả những thức ăn uống, y phục cho đến xe cộ, vòng hoa, hương xoa, hương bột, cờ, phướn, lọng, tơ lụa và các thứ báu trang sức cung cấp cho người đến xin. Kỳ hạn đã đủ, nhà vua và các đại thần, trưởng giả, cư sĩ, nam nữ, già trẻ cùng các ngoại đạo đều hội họp.
Lúc ấy, Như Lai Pháp Luân Âm Thanh Hư Không Đăng biết các chúng sinh đã đến lúc được giáo hóa nên cùng đại chúng có vua Trời hầu hạ, vua Rồng cúng dường, vua Dạ-xoa bảo vệ, vua Càn-thát-bà tán thán, vua A-tu-la đảnh lễ, vua Ca-lâu-la dùng tâm thanh tịnh rải các hoa, vua Khẩn-na-la hoan hỷ tán thán cúng dường chư Phật quá khứ, vua Ma-hầu-la-già Từ bi chánh quán, cùng vô lượng đại chúng như vậy vây quanh trước sau, đi đến hội trường bố thí ấy.
Thái tử và mọi người thấy Đức Phật từ xa đi đến trang nghiêm thù thắng, các căn vắng lặng như voi chúa lớn, thân tâm lắng trong thanh tịnh như biển sâu, hiện rõ cảnh giới tự tại của Như Lai, công đức thù thắng vi diệu, tướng tốt, thân trang nghiêm đầy đủ ánh sáng chiếu khắp tất cả, chấn động vô lượng thế giới mười phương, tất cả các lỗ chân lông của Như Lai phóng ra mây hương vi diệu, mưa xuống các thứ mây trang nghiêm, hành oai nghi Phật, trừ diệt não cho tất cả chúng sinh.
Thái tử thấy Đức Như Lai nên hoan hỷ vô cùng, cung kính đảnh lễ, chắp tay thưa:
–Thật quý báu Đấng Thế Tôn! Xin Thế Tôn từ mẫn con mà ngự trên tòa ma-ni.
Các chúng Bồ-tát đều ngồi trên tòa báu xung quanh Phật. Sau khi an tọa, Đức Phật trừ diệt khổ cho tất cả chúng sinh, xa lìa tất cả sự ngăn chia và có thể tiếp nhận chánh pháp.
Bấy giờ, Đức Như Lai biết các chúng sinh đáng được hóa độ nên bằng nhân duyên viên mãn diễn nói Khế kinh.
Lúc đó đại chúng nghe chánh pháp xong có tám mươi triệu chúng sinh đều xa lìa trần cấu, chứng được Pháp nhãn thanh tịnh, đắc quả vị Vô học, một vạn chúng sinh được đạo Đại thừa, đầy đủ hạnh nguyện Bồ-tát Phổ Hiền, thấy Phật trong mười phương chuyển chánh pháp luân, hiện ra diệu lực tự tại. Những chúng sinh nhiều như số vi trần của trăm thế giới Phật đầy đủ pháp Đại thừa, diệt trừ các đường ác cho chúng sinh trong vô lượng thế giới mười phương được sinh vào cõi trời, người.
Lúc ấy, thái tử được pháp môn tùy theo chỗ thích ứng mà hóa độ làm cho chúng sinh giác ngộ, nuôi lớn căn lành.
Này Phật tử! Thái tử thuở ấy đâu phải ai khác nay chính là thân ta, ta đối với tất cả chúng sinh khởi tâm đại Bi làm lợi ích khắp cho họ, không chấp trước ba cõi, cũng không cầu tiếng tốt, quả báo, xả bỏ tâm kiêu mạn, không khinh chê người khác, không tạo thêm việc ác, không tham của cải, xa lìa ba cõi, trang nghiêm đạo Đại thừa, mở cửa Nhất thiết trí, tu tập vô lượng các hạnh Bồtát.
Này Phật tử! Bấy giờ, ta chứng đắc pháp môn này, các đại thần thuở trước nay chính là năm trăm thuộc hạ ác của Điều-đạt. Những người ấy đều được Phật hóa độ làm cho phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Đời tương lai, trải qua số kiếp nhiều như số vi trần của núi Tu-di thành Đẳng chánh giác ở trong thế giới đồng tên Thiện quang. Cõi nước trang nghiêm, cha mẹ, dòng họ, thọ thai, qua đời, xuất gia, học đạo, đi đến đạo tràng, chuyển pháp luân, diễn nói khế kinh, ngôn ngữ âm thanh, ánh sáng, quyến thuộc, mạng sống, pháp trụ và tên gọi của các Ngài đều sai khác. Đức Phật ban đầu hiện ra là Nhiêu Ích Nguyệt, Đức Phật thứ hai hiệu là Đại Bi Sư Tử, Đức Phật thứ ba hiệu là Cứu Hộ Chúng Sinh, Đức Phật cuối cùng là Đại Y Vương.
Phật tử nên biết! Những người tội được ta cứu thuở ấy chính là ngàn Đức Phật Câu-lưu-tôn trong Hiền kiếp và trăm vạn vô số các Đại Bồ-tát ở nơi chỗ Đức Phật Vô Lượng Tinh Tấn Diệu Đức Tuệ phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nay đều đang ở trong cõi nước mười phương, hành hạnh Bồ-tát, tu tập tăng trưởng, đó là tùy theo căn cơ giáo hóa làm giác ngộ chúng sinh, nuôi lớn pháp môn căn lành.
Này Phật tử! Vua Thắng Vương thuở xưa nay là Đại luận sư Tát-giá Ni-kiền Tử, những người trong cung vua và các quyến thuộc thuở xưa nay chính là sáu vạn đệ tử của Tát-giá Ni-kiền Tử theo thầy cùng đến luận nghị với Đức Phật. Đức Phật đều thu phục họ và thọ ký cho quả Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Những người này sẽ thành Đẳng chánh giác với thế giới, số kiếp, danh hiệu đều không giống nhau.
Này Phật tử! Bấy giờ, cứu tội nhân rồi, cha mẹ nghe ta xa lìa đất nước, vợ con quyến thuộc, ở chỗ Đức Phật Pháp Luân Hư Không Đăng xuất gia học đạo, tu hành thanh tịnh trong năm trăm năm, trong khoảng thời gian ấy ta chứng đắc một vạn Tam-muội, một vạn pháp Đà-la-ni, một vạn các minh, một vạn Pháp tạng, một vạn Nhất thiết trí dũng mãnh tinh tấn, một vạn pháp nhẫn thanh tịnh, một vạn thiền định vắng lặng, một vạn phương tiện Bát-nhã ba-la-mật đầy khắp mười phương, đều thấy một vạn Như Lai sinh ra một vạn đại nguyện Bồ-tát, nuôi lớn một vạn các lực của Bồ-tát, lại chứng đắc một vạn thần thông của Bồ-tát. Ở trong mỗi mỗi niệm đều đi đến một vạn cõi Phật mười phương, ở trong mỗi mỗi niệm đều nhớ nghĩ một vạn biển Phật mười phương, thấy một vạn biển Như Lai ấy hiện ra đi đến khắp mười phương giáo hóa chúng sinh, ở trong mỗi mỗi niệm thấy chúng sinh trong thế giới Phật mười phương ở trong các cõi chết đây sinh kia, hoặc đẹp hoặc xấu, hoặc sinh vào các chỗ lành, hoặc sinh vào đường ác, ta đều biết rõ hành loạt các pháp tâm, tâm sở, tâm ý, và biển các căn, hành việc căn lành cũng đều biết rõ.
Này Phật tử! Bấy giờ, sau khi chết ta sinh trở lại tại cung vua làm Chuyển luân vương trong cõi Diêm-phù-đề. Sau khi Như Lai Pháp Luân Âm Thanh Hư Không Đăng diệt độ, ta giữ gìn chánh pháp. Thứ đến gặp Đức Phật Pháp Hư Không Diệu Đức Vương. Kế đó làm Đế Thích, cũng trong đạo tràng ấy ta gặp Đức Phật Thiên Tạng.
Lại làm Diệm-ma Thiên vương, ở trong thế giới ấy gặp Đức Phật Đại Địa Công Đức Vương, lại gặp Đức Phật Pháp Luân Quang Âm Thanh Vương.
Lại làm Hóa lạc Thiên vương, ở trong thế giới ấy gặp Đức Phật Hư Không Đăng Trí Vương.
Lại làm A-tu-la vương, ở trong thế giới ấy gặp Đức Phật Nhất Thiết Pháp Lôi Chấn Vương.
Lại làm Tha hóa tự tại Thiên vương, ở trong thế giới ấy gặp Đức Phật Nhất Thiết Pháp Lôi Chấn Vương.
Lại làm Tha hóa tự tại Thiên vương, ở trong thế giới ấy gặp Đức Phật Bất Khả Hoại Lực Tràng.
Lại làm Phạm vương, ở trong thế giới ấy gặp Đức Phật Pháp Luân Hóa Phổ Quang Âm.
Này Phật tử! Trong kiếp Thiện quang nơi thế giới Bảo quang ấy có một vạn Như Lai xuất hiện ở đời, ta đều gặp được những Đức Như Lai ấy. Thứ đến có kiếp Nhật quang có sáu mươi ức Đức Phật xuất hiện ở đời.
Bấy giờ, ta làm vua Đại Trí Tuệ gặp Đức Phật ban đầu hiệu là Tướng Hảo Công Đức Sơn lại gặp Đức Phật Diệu Âm Thanh; lại làm đại thần gặp Đức Phật Ly Cấu Đồng tử; lại làm A-tu-la vương gặp Đức Phật Dũng Mãnh Tinh Tấn; lại gặp Đức Phật Cứu Cánh Tướng Hảo; lại làm thương nhân gặp Đức Phật Ly Cấu Tý; lại làm Thành Thiên gặp Đức Phật Sư Tử Hạnh; lại làm Tỳ-sa-môn Thiên vương gặp Đức Phật Thiên Châu-la; lại làm Càn-thát-bà vương gặp Đức Phật Pháp Thượng Danh Xưng; lại làm Cưu-bàn-trà vương gặp Đức Phật Quang Minh Thiên Quan cung kính cúng dường.
Này Phật tử! Ta thọ thân vào các cõi, cúng dường sau mươi ức Phật như vậy. Ở chỗ mỗi mỗi Đức Phật giáo hóa vô lượng, vô biên chúng sinh. Ở chỗ mỗi mỗi Đức Phật, ta đạt được đủ các pháp Tammuội, đủ các pháp Đà-la-ni, đầy đủ các biện tài, đủ các trí tuệ, đủ các ánh sáng pháp, soi sáng biển cõi chư Phật trong biển mười phương, thấy biển chư Phật như trong một kiếp gặp chư Phật cung kính cúng dường. Ở trong tất cả thế giới với số kiếp nhiều như số vi trần thế giới có chư Phật xuất hiện ở đời ta đều gặp, cung kính cúng dường, nghe pháp, thọ trì và giữ gìn chánh pháp cũng như vậy, ở chỗ chư Phật ấy tu pháp môn này.
Lúc ấy, muốn thuyết minh nghĩa này, Dạ thiên Nguyện Dõng Quang Minh Thủ Hộ Chúng Sinh nói kệ rằng:
Tâm hoan hỷ cúng dường
Thưa hỏi pháp sâu xa
Ta nương diệu lực Phật
Phân biệt nói cho ông.
Trải qua nhiều số kiếp
Như vi trần thế giới
Bấy giờ có một kiếp
Có tên là Thiện quang.
Lúc ấy có thế giới
Có tên là Bảo quang
Ở trong thế giới đó
Mười ngàn Phật ra đời.
Ta gặp được chư Phật
Đều cung kính cúng dường
Ở chỗ các Như Lai
Tu tập pháp môn này.
Bấy giờ có kinh đô
Tên là Khả khả ái
Ngang dọc đều bằng nhau
Đủ các thứ trang nghiêm.
Chúng sinh tạo các nghiệp
Thế giới có tịnh uế
Lúc ấy có chúng sinh
Làm nhiều pháp bất thiện.
Bấy giờ có Đại vương
Có tên là Thắng Quang
Dùng chánh pháp trị đời
Bình đẳng với tất cả.
Vua ấy có thái tử
Có tên là Thiện Phục
Khôi ngô rất đẹp đẽ
Tướng tốt trang nghiêm thân.
Lúc ấy các dân chúng
Có người phạm pháp vua
Bị giam trong ngục tối
Thái tử đều cứu họ.
Bấy giờ các đại thần
Cùng tâu với Đại vương
Thái tử làm nguy vua
Như vậy phải hành hình.
Vua nghe lời đại thần
Theo pháp trị thái tử
Đại thần đem thái tử
Đi đến chỗ hành hình.
Vương hậu nghe việc này
Đến tâu với Đại vương
Xin cho mười lăm ngày
Bố thí tu công đức.
Nhà vua liền phê chuẩn
Cho thái tử tu phước
Các thức ăn, xe cộ
Tùy họ muốn cấp cho.
Mười lăm ngày đã hết
Phải đến chỗ hành hình
Lúc ấy các dân chúng
Đều than khóc thảm thiết.
Có Như Lai Pháp Luân
Âm Thanh Hư Không Đăng
Biết căn cơ chúng sinh
Đi đến chỗ đại chúng.
Hiện rõ lực tự tại
Diễn nói kinh viên mãn
Vô lượng các chúng sinh
Đều thọ ký Bồ-đề.
Bấy giờ vua, thái tử
Liền phát tâm Bồ-đề
Ta nguyện đều độ thoát
Tất cả các chúng sinh.
Cúng dường Như Lai ấy
Liền theo Phật xuất gia
Luôn dũng mãnh tinh tấn
Chuyên cầu đạo Vô thượng.
Đầy đủ pháp môn này
Đại bi thương chúng sinh
Biết tướng pháp chân thật
Biển kiếp tu Bồ-đề.
Tất cả các Đạo sư Tuần tự mà ra đời
Ta thảy đều cung kính
Cúng dường hộ trì pháp.
Trong tất cả các kiếp
Nhiều như số vi trần
Các Như Lai ra đời
Đều cung kính cúng dường.
Thân ta là Thiện Phục
Tu tập tâm đại Bi
Không thương tiếc thân mạng
Cứu giúp những người khổ.
Chứng đắc pháp môn này
Biển kiếp thường tu tập
Niệm niệm đều tăng trưởng
Vô lượng các công đức.
Gặp được các Như Lai
Phượng tiện nói ta nghe
Nghe xong liền tu tập
Pháp môn vắng lặng này.
Tu vậy vô lượng kiếp
Pháp môn khó nghĩ bàn
Phật mưa biển cam lồ
Tôi đều đã uống hết.
Nương theo pháp môn này
Dạo khắp mười phương cõi
Một niệm đều phân minh
Cõi chư Phật ba đời.
Nhờ nương pháp môn này
Thấy biển Phật ba đời
Ở chỗ các Tối Thắng
Hiện thân như điện chớp.
Nhờ nương pháp môn này
Đến khắp mười phương Phật
Mỗi nơi hiện thần lực
Pháp oai nghi thắng diệu.
Nhờ nương pháp môn này
Có thể vấn nạn khắp
Chư Phật chẳng nghĩ bàn
Nghe Phật dạy thọ trì.
Nhờ nương pháp môn này
Nơi mười phương thế giới
Trong đại chúng chư Phật
Hiện thần biến tự tại.
Nhờ nương pháp môn này
Hiện vô số sắc thân
Ở trong mỗi một thân
Hiển hiện thân chư Phật.
Nhờ nương pháp môn này
Trong mỗi lỗ chân lông
Phóng biển ánh sáng lớn T
rừ phiền não chúng sinh.
Nhờ nương pháp môn này
Trong mỗi lỗ chân lông
Hóa ra vô lượng thân
Mưa pháp cứu chúng sinh.
Pháp này khó nghĩ bàn
Chỗ Bồ-tát tu tập
Nương theo pháp môn này
Tu tận kiếp vị lai.
Diệt trừ các tà kiến
Tùy chúng sinh hóa độ
Đều khiến được an ổn
Nơi tất cả trí địa.
Vô số nẻo khó bàn
Hiển hiện vô số thân
Tùy chúng sinh ứng hóa
Vì họ diễn thuyết pháp.
Này Phật tử! Ta chỉ thành tựu pháp môn này, còn các Đại Bồtát siêu vượt thế gian, chiếu khắp các nẻo đều có thể rốt ráo tất cả cảnh giới, diệt trừ núi chướng ngại, thấu rõ tướng các pháp, bằng phương tiện thiện xảo phân biệt các pháp, hiểu rõ pháp vô ngã, bảo hộ giáo hóa độ thoát chúng sinh, khéo biết rõ pháp giới trong ba đời, biết rõ biển của tất cả đường ngôn ngữ thì ta làm thế nào để có thể đi vào biển trí tuệ lớn, cảnh giới Đại trí, Tam-muội giải thoát và pháp môn tự tại ấy?
Này thiện nam! Nơi cõi Diêm-phù-đề này có rừng Di-ni, trong rừng có vị trời Diệu Đức Viên Mãn. Ông đến đó hỏi: “Bồ-tát làm thế nào học hạnh Bồ-tát để được sinh vào nhà Như Lai, làm ngọn đèn sáng cho thế gian, tận kiếp tương lai tu hạnh Bồ-tát mà tâm không mệt mỏi?”
Lúc ấy, Đồng tử Thiện Tài cung kính đảnh lễ nơi chân Dạ thiên, đi quanh rồi từ giã.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài chánh niệm tư duy, vâng theo lời dạy của Dạ thiên ấy mà tăng trưởng tu tập, tùy theo căn cơ giáo hóa làm cho chúng sinh được giác ngộ, nuôi lớn pháp môn căn lành. Thiện Tài dần dần đi đến trong rừng ấy tìm kiếm khắp nơi vị trời Diệu Đức Viên Mãn, thấy Dạ thiên ấy ngồi trên tòa Chúng bảo lâu các có hai vạn triệu chư Thiên làm cho họ sinh vào nhà Như Lai, nuôi lớn công đức của Bồ-tát.
Bấy giờ, Thiện Tài cung kính đảnh lễ nơi chân Dạ thiên thưa:
–Bạch Thiên thần! Trước đây con đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác mà chưa biết được Bồ-tát làm thế nào tu hạnh Bồ-tát, được sinh vào nhà Như Lai, làm ngọn đèn sáng cho thế gian?
Đáp:
–Này Phật tử! Bồ-tát phải có mười pháp thọ sinh. Nếu Bồ-tát nào hành pháp này thì được sinh vào nhà Như Lai, ở trong mỗi mỗi niệm nuôi lớn căn lành chẳng thoái lui, chẳng sợ hãi, chẳng phiền não, chẳng tán loạn, chẳng biếng trễ, chẳng hối tiếc, đạt đến Nhất thiết trí, tùy thuận nhận biết pháp pháp giới, tu đạo giải thoát. Ở trong một niệm nuôi lớn tất cả các Ba-la-mật, xa lìa thế gian, đầy đủ quả vị Phật, trí tuệ dũng mãnh, pháp Phật hiện ra trước mắt, thuận theo nghĩa chân thật, đầy đủ Nhất thiết trí. Những gì là mười pháp?
- Pháp Bồ-tát thọ sinh nguyện bao trùm như hư không bằng phương tiện cúng dường tất cả Phật.
- Pháp Bồ-tát thọ sinh tâm Bồ-đề tròn đủ, trùm khắp.
- Pháp Bồ-tát thọ sinh quán sát hư không trùm khắp vắng lặng bằng phương tiện hiện tại.
- Pháp Bồ-tát thọ sinh tâm thanh tịnh ngay thẳng trùm khắp, chiếu khắp ba đời.
- Pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm chiếu khắp tất cả.
- Pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm được sinh vào nhà Như Lai.
- Pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm lực ánh sáng của Phật.
- Pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm phân biệt đầy đủ pháp Nhất thiết trí.
- Pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm tất cả pháp giới hiện ra trang nghiêm.
- Pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm bằng dũng mãnh tinh tấn đạt đến quả vị Phật.
Này Phật tử! Thế nào là pháp thọ sinh bao trùm nguyện như hư không bằng phương tiện cúng dường tất cả Phật?
Đại Bồ-tát này phát nguyện như vầy: Ta sẽ cung kính cúng dường tất cả chư Phật, tâm hoan hỷ vô cùng, thấy Phật không nhàm chán, lòng tin bất hoại, chứa nhóm công đức, cúng dường chư Phật tâm không nhàm chán. Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh ban đầu, là cửa Nhất thiết trí đầu tiên nuôi lớn căn lành.
Này Phật tử! Thế nào là pháp thọ sinh bao trùm đầy đủ tâm Bồ-đề?
Đại Bồ-tát này phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, sinh khởi tâm đại Bi và để cứu giúp tất cả chúng sinh, tâm gặp Phật thì thường thấy Phật, tâm cầu chánh pháp vì không còn tham muốn gì cả, phát tâm trang nghiêm rộng khắp, rốt ráo Nhất thiết trí, phát tâm đại Bi vì che chở bảo hộ khắp tất cả chúng sinh, tâm không xả bỏ tất cả chúng sinh vì pháp Nhất thiết trí không thể hư hoại, xa lìa tâm dua nịnh quanh co vì chứng đắc thật trí, tâm như lời dạy tu hành vì chứng đạo Bồ-tát, tâm không lừa dối tất cả Phật vì đầy đủ thệ nguyện rộng lớn của chư Phật, phát tâm nguyện Nhất thiết rộng lớn vì giáo hóa tất cả chúng sinh đời tương lai. Đại Bồtát đầy đủ tâm Bồ-đề nhiều như vi trần của các cõi Phật như vậy mới được sinh vào nhà Như Lai.
Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh thứ hai.
Này Phật tử! Thế nào là pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm quán sát hư không vắng lặng bằng phương tiện ngay hiện tại?
Đại Bồ-tát này sinh khởi tâm quán sát tất cả biển pháp vắng lặng, tròn đủ đạo Nhất thiết trí rốt ráo, tâm không hề nhàm chán, tâm chánh niệm biển nghiệp báo lành, tâm đầy đủ các công đức của tất cả Bồ-tát, tâm sinh ra đạo trang nghiêm của tất cả Bồ-tát, tâm ở trong vô lượng kiếp dũng mãnh tinh tấn không ngừng nghỉ, tâm sinh ra hạnh Phổ Hiền giáo hóa tất cả chúng sinh, tâm học giỏi về oai nghi, trụ vào công đức Phật, rõ biết tất cả các cõi đều chẳng phải có.
Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh thứ ba.
Này Phật tử! Thế nào là pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm tâm thanh tịnh ngay thẳng chiếu khắp ba đời?
Đại Bồ-tát này bằng tâm thanh tịnh ngay thẳng soi sáng cõi Phật Bồ-đề, vào sâu biển pháp phương tiện của Bồ-tát, tâm sâu xa không hư hoại giống như kim cương, đi ngược lại tất cả các cõi sinh tử, hướng về năng lực tự tại tròn đủ của tất cả Phật, đi trên các đạo, tăng trưởng các căn của Bồ-tát, tâm thanh tịnh không thể lay động xa lìa cấu uế, nuôi lớn đại nguyện, làm chỗ nương tựa cho các chúng sinh.
Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh thứ tư.
Này Phật tử! Thế nào là pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm chiếu khắp tất cả?
Đại Bồ-tát này đầy đủ phương tiện giáo hóa chúng sinh không tham của cải, bằng tâm thanh tịnh xả bỏ tất cả, hành vô lượng giới thanh tịnh, trụ vào cảnh giới Phật, đầy đủ pháp nhẫn, đạt được ánh sáng pháp nhẫn của tất cả Phật, dũng mãnh tinh tấn chứng đắc cảnh giới Nhất thiết trí, tu tập các thiền định, đầy đủ trí tuệ thiền định thanh tịnh viên mãn, bằng mặt trời trí tuệ sáng suốt chiếu khắp pháp giới, được mắt vô ngại thấy biển tất cả Phật, vào sâu tận cùng tất cả các pháp, được người trí khen ngợi, làm cho chúng sinh hoan hỷ tu tập chánh pháp thấy tướng chân thật.
Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh thứ năm.
Này Phật tử! Thế nào là pháp thọ Bồ-tát sinh bao trùm vào nhà Như Lai.
Đại Bồ-tát này sinh vào nhà Như Lai thuận theo lời dạy của chư Phật, đầy đủ tất cả pháp môn sâu xa, đồng đại nguyện với tất cả chư Phật trong ba đời, đồng Pháp thân với tất cả chư Phật trong ba đời, xa lìa thế gian, vượt khỏi các cảnh giới thế gian, nuôi lớn pháp Bạch tịnh, an trụ pháp môn công đức rộng lớn, đạt được thiền định của Phật, thấy các Như Lai, tùy theo căn cơ giáo hóa làm chúng sinh thanh tịnh, không bỏ đại nguyện, nghe pháp thọ trì.
Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh thứ sáu.
Này Phật tử! Thế nào là pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm lực ánh sáng của Phật?
Đại Bồ-tát này vào sâu Phật lực đến khắp mười phương cúng dường chư Phật mà tâm không mệt mỏi, biết tất cả pháp như huyễn như mộng, sắc như ánh chớp, thành tựu trí tuệ thần thông biến hóa tự tại, biết tất cả các cõi của chúng sinh như bóng, biết tất cả pháp giới đều rốt ráo.
Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh thứ bảy.
Này Phật tử! Thế nào là pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm phân biệt đầy đủ pháp Nhất thiết trí?
Đại Bồ-tát này bằng thân đồng tử trụ vào chỗ Bồ-tát đã trụ, quán Nhất thiết trí, ở trong vô lượng kiếp quán sát mỗi mỗi môn các trí tuệ, kiếp còn có thể tận nhưng các môn trí tuệ không thể cùng tận, cảnh giới và các pháp Tam-muội của Bồ-tát hoàn toàn tự tại. Trong mỗi mỗi niệm đi đến chỗ Phật khắp mười phương, đi vào cảnh giới Tam-muội không thể hư hoại, pháp không thể hư hoại, vô biên cảnh giới mà chứng đắc chẳng phải cảnh giới, ở trong cảnh giới nhỏ nhưng vẫn chứng đắc đầy đủ quả vị không thể nói, ở trong vô lượng được pháp hữu lượng, biết các thế gian chỉ là sự giả bày, phân biệt pháp tất cả lời nói.
Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh thứ tám.
Này Phật tử! Thế nào là pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm tất cả pháp giới hiện ra trang nghiêm?
Đại Bồ-tát này có đủ các trang nghiêm vô lượng cõi Phật, biến hóa nhiều thân đáp ứng cho tất cả chúng sinh, ứng hóa thân Phật không lệ thuộc nơi nào cả, dùng giáo pháp thanh tịnh giáo hóa tất cả pháp giới không ngăn ngại, tùy theo căn cơ của chúng sinh mà hiện thân giáo hóa cho họ, chỉ dạy các hạnh của Bồ-tát, làm sinh khởi pháp Nhất thiết trí, xa lìa chướng ngại, giáo hóa chúng sinh luôn đúng lúc.
Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh thứ chín.
Này Phật tử! Thế nào là pháp Bồ-tát thọ sinh bao trùm bằng dũng mãnh tinh tấn đạt đến quả vị Phật?
Đại Bồ-tát này thọ pháp quán đảnh nơi chỗ các Như Lai trong ba đời đối với cảnh giới tất cả thế giới không bị chướng ngại. Bồtát đều biết chúng sinh trong ba đời sinh đây chết kia, tu hạnh Bồtát, biết tâm các chúng sinh theo tuần tự sinh khởi, biết Phật ba đời tuần tự thành Chánh giác, bằng phương tiện thiện xảo biết pháp thứ tự, biết tất cả kiếp theo tuần tự thành hoại, tùy theo căn cơ chúng sinh hiện rõ sự trang nghiêm, thành Đẳng chánh giác hiển hiện thần lực chuyển chánh pháp luân, giáo hóa vô lượng, vô biên chúng sinh.
Này Phật tử! Đó là pháp thọ sinh thứ mười.
Đại Bồ-tát trụ những pháp này xong, bằng đủ cách trang nghiêm tất cả cõi Phật, trong vô lượng ức kiếp tu tập vô lượng biển pháp, trong vô lượng cảnh giới giáo hóa chúng sinh làm giác ngộ vô lượng dòng cảnh giới, hiện rõ sự không thể nghĩ bàn của chư Phật rộng lớn như hư không, cảnh giới của pháp luân. Ở trong tất cả cảnh giới giữ gìn pháp Phật, ở trong tất cả cảnh giới bằng âm thanh vi diệu diễn nói vô số mây pháp trang nghiêm đạo tràng, tùy theo căn cơ hóa độ chúng sinh thành Phật xuất hiện ở đời, giáo hóa thành tựu vô biên chúng sinh.
Lúc ấy, muốn thuyết minh nghĩa này, Lâm thiên nói kệ rằng:
Tâm thanh tịnh ngay thẳng
Trước phát nguyện như vầy
Thấy khắp tất cả Phật
Cúng dường không nhàm chán.
Đều trang nghiêm thanh tịnh
Cõi chư Phật ba đời
Bằng tâm nguyện trang nghiêm
Độ thoát các chúng sinh.
Tu tập pháp tịch diệt
Tâm ấy không nhàm chán
Ba đời không chướng ngại
Thân tâm như hư không.
Vào sâu biển đại Bi
Tâm thẳng như Tu-di
Cùng tận biển đại trí Bậc
Đại Hùng giữa đời.
Đại Bi che tất cả
Tăng trưởng biển các độ
Giáo hóa các chúng sinh
Đó là bậc Vô thượng.
Biết các pháp chân thật
Sinh nhà Phật ba đời
Hiểu hết biển các pháp
Đó là bậc Trí tuệ.
Pháp thân thanh tịnh, diệu
Tâm ấy không chướng ngại
Thân hiện khắp mười phương
Đầy đủ lực Như Lai.
Trong trí tuệ sâu xa
Đạt được lực tự tại
Chuyên cầu Nhất thiết trí
Chứng đắc biển Tam-muội.
Nghiêm tịnh các cõi Phật
Giáo hóa tất cả chúng
Hiện rõ lực tự tại
Đó gọi là trang nghiêm.
Vào sâu lực tối thắng
Nuôi dưỡng Nhất thiết trí
Pháp giới không chướng ngại
Đây là chân Phật tử.
Này Phật tử! Đại Bồ-tát đầy đủ mười pháp này thì được sinh vào nhà Như Lai, làm ngọn đèn sáng cho thế gian.
Này Phật tử! Ta đã thành tựu pháp môn Vô thượng cảnh giới tự tại này.
Bấy giờ, Thiện Tài thưa Thiên Thần rằng:
–Cảnh giới của pháp môn này như thế nào?
Đáp:
–Này Phật tử! Ta đã đầy đủ đại nguyện thọ sinh của tất cả Bồtát, nhờ sức bản nguyện pháp thọ sinh chánh niệm của Bồ-tát nên ta sinh đến trong rừng này. Sau một trăm năm, Bồ-tát từ cõi trời Đâusuất-đà giáng thần xuống.
Lúc ấy, trong rừng này hiện ra mười tướng điềm lành.
- Rừng này bỗng nhiên bát ngát, mặt đất bằng phẳng như bàn tay.
- Tất cả các đất, đá, các vật cấu uế đều biến thành các loại kim cương xinh đẹp.
- Cây báu Bà-la bao bọc thành hàng.
- Lúc ấy, trong rừng này có hương bột trần thủy với nhiều thứ trang nghiêm hơn cả chư Thiên.
- Các vòng hoa báu, các vật trang sức thảy đều đầy đủ.
- Trong các cây báu tự nhiên sinh ra các loại báu đẹp.
- Nước trong các ao mọc hoa sen.
- Lúc ấy, trong rừng này có các Trời, Rồng, Dạ-xoa, Cànthát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già của các cõi Dục, cõi Sắc thuộc thế giới Ta-bà đều cung kính làm lễ đứng chắp tay.
- Thiên nữ cho đến nữ Ma-hầu-la-già mang đến cũng dường đầy đủ.
- Trong rốn tất cả Phật mười phương đều phóng ra ánh sáng tên là Bồ-tát Thọ Sinh Tự Tại Đăng chiếu khắp rừng này. Ở trong mỗi mỗi ánh sáng ấy hiện ra tất cả Phật thọ sinh tự tại, xuất gia tự tại, công đức của tất cả Bồ-tát tự tại, lại phát ra âm thanh vi diệu của Như Lai.
Này Phật tử! Đó là mười tướng điềm lành trong rừng.
Lúc hiện những tướng này thì các Thiên vương biết chắc chắn sẽ có Bồ-tát hạ sinh. Thấy các điềm lành này, ta hoan hỷ vô cùng.
Này Phật tử! phu nhân Ma-gia ra khỏi thành Ca-tỳ-la đi vào rừng này, khi sinh ra thái tử thì tự nhiên có mười loại ánh sáng. Nhờ ánh sáng này nên tất cả chúng sinh đạt được ánh sáng pháp. Những gì là mười?
- Ánh sáng tạng mầm báu.
- Ánh sáng tất cả hương.
- Ánh sáng hoa sen đỏ.
- Ánh sáng phát ra âm thanh vi diệu tán thán việc lành.
- Ánh sáng Bồ-tát mới phát tâm trong mười phương.
- Ánh sáng pháp của tất cả Bồ-tát nhập vào các quả vị tự tại.
- Ánh sáng trí tuệ các Ba-la-mật rộng lớn của tất cả Bồ-tát.
- Ánh sáng sinh ra vô lượng trí tuệ đại nguyện của Bồ-tát.
- Ánh sáng bằng phương tiện trí tuệ hóa độ chúng sinh.
- Ánh sáng chiếu khắp tất cả pháp giới chư Phật thọ sinh, sinh ra, lìa nhà học đạo và thành Đẳng chánh giác.
Này Phật tử! Đó là mười loại ánh sáng. Các ánh sáng này chiếu khắp tâm của vô lượng, vô biên các chúng sinh.
Này Phật tử! phu nhân Ma-gia ngồi dưới gốc cây Tất-lợi-xoa ở trong rừng này thì hiện mười thứ thọ sinh tự tại của Bồ-tát.
Lúc ấy, tất cả Thiên vương, Thiên tử, Thiên nữ ở cõi Dục, chư Thiên ở cõi sắc và Rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già cùng quyến thuộc của họ nên đều vân tập đến để cúng dường Bồ-tát ấy.
Bấy giờ, phu nhân Ma-gia phóng ánh sáng công đức lớn rực rỡ chiếu khắp tất cả, còn những ánh sáng khác đều bị che khuất trừ diệt tất cả phiền não và tất cả đường khổ ác của chúng sinh. Lại từ nơi tất cả lỗ chân lông của phu nhân Ma-gia phóng ra ánh sáng lớn chiếu khắp mười phương không bị ngăn ngại, đây là pháp thọ sinh tự tại thứ nhất của Bồ-tát.
Lại nữa, này Phật tử! Trong bụng của phu nhân Ma-gia có thể bao trùm tam thiên đại thiên thế giới, lại có thể hiện rõ trăm ức bốn thiên hạ. Các kinh đô, thôn ấp, chỗ ở, vườn rừng, tên gọi trong trăm ức cõi Diêm-phù-đề ấy đều khác nhau. Phu nhân Ma-gia ngồi có mặt ở khắp chỗ ấy có chư Thiên vây quanh đều hiện rõ trí tuệ tự tại không thể nghĩ bàn. Đó là tướng thọ sinh tự tại thứ hai của Bồtát.
Lại nữa, này Phật tử! Từ trong mỗi mỗi lỗ chân lông của phu nhân Ma-gia, hiện rõ lúc Như Lai ở trong quá khứ làm Bồ-tát đã cung kính cúng dường chư Phật và được nghe các Đức Như Lai ấy diễn nói chánh pháp, ở trong các lỗ chân lông thảy đều được nghe. Ví như gương sáng, nước trong ao trong suốt thấy được bóng mặt trời, mặt trăng. Từ trong các lỗ chân lông của phu nhân Ma-gia hiện rõ lúc Như Lai ở trong quá khứ làm Bồ-tát cung kính tôn trọng cúng dường chư Phật và cũng đều được nghe các Như Lai ấy diễn nói chánh pháp. Đó là tướng thọ sinh tự tại thứ ba của Bồ-tát.
Lại nữa, này Phật tử! Từ trong mỗi lỗ chân lông của phu nhân Ma-gia hiện rõ Như Lai ở đời quá khứ trong các thế giới, thành ấp, xóm làng, núi rừng, sông hồ, tất cả các nơi đều hành hạnh Bồ-tát, tùy theo các kiếp ấy mà gieo trồng căn lành thanh tịnh của chư Phật. Những việc như tuổi thọ, tên gọi và Thiện tri thức thảy đều hiện rõ. Lúc Bồ-tát thọ sinh ở trong các kiếp ấy, phu nhân Ma-gia thường làm mẹ của họ. Đó là tướng thọ sinh tự tại thứ tư của Bồ-tát.
Lại nữa, này Phật tử! Từ trong mỗi mỗi lỗ chân lông của phu nhân Ma-gia hiện rõ Như Lai trong đời quá khứ lúc làm Bồ-tát thân hình, hành nghiệp, oai nghi, lãnh thọ sự khổ vui đều hiện rõ. Đó là tướng thọ sinh tự tại thứ năm của Bồ-tát.
Lại nữa, này Phật tử! Từ trong mỗi mỗi lỗ chân lông của phu nhân Ma-gia hiện rõ Như Lai trong đời quá khứ lúc làm Bồ-tát hành các việc bố thí như: Thân thể, tay chân, mắt, tai, mũi, lưỡi, xương, răng, tủy, não, tim gan, da thịt, vợ con, quyến thuộc, thành ấp, xóm làng, cung điện, tất cả vật báu trong ngoài và những người thọ nhận thảy đều hiện rõ, lại nghe được âm thanh của người đến xin. Đó là tướng thọ sinh tự tại thứ sáu của Bồ-tát.
Lại nữa, này Phật tử! Trong thân của phu nhân Ma-gia hiện rõ chư Phật trong quá khứ lúc làm vị Bồ-tát cuối cùng trang nghiêm cõi Phật. Chúng sinh, cây cối, vòng hoa, các hương hương xoa, hương bột, ma-ni, châu báu, vui vẻ tán thán những việc như vậy đầy khắp rừng này, làm cho chúng sinh đều nghe thấy. Đó là tướng thọ sinh tự tại thứ bảy của Bồ-tát.
Lại nữa, này Phật tử! Trong thân phu nhân Ma-gia lại hiện ra cung điện các Trời, Rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già và cung điện của loài người, các báu trang nghiêm, hương thơm hơn cả chư Thiên, không thể hư hoại đầy cả trong vườn đề cúng dường Bồ-tát ấy. Đó là tướng thọ sinh tự tại thứ tám của Bồ-tát.
Lại nữa, này Phật tử! Trong thân phu nhân Ma-gia lại xuất hiện những Bồ-tát nhiều như số vi trần của mười ức triệu thế giới không thể nói. Thân của những Bồ-tát ấy rất xinh đẹp, ánh sáng tự tại và quyến thuộc của họ đều đồng với Phật Lô-xá-na. Các Đại sĩ này từ nơi chỗ ấy hiện ra tán thán Bồ-tát. Đó là tướng thọ sinh tự tại thứ chín của Bồ-tát.
Lại nữa, này Phật tử! Lúc sinh Bồ-tát, tầng đất kim cương trước mặt phu nhân Ma-gia mọc hoa sen lớn, cọng bằng kim cương, các cành báu nhiều như số vi trần của mười thế giới, đài bằng bảo châu ma-ni, tua bằng các hương báu, dùng vô số lưới báu che phủ trên đó. Tất cả vua Trời cùng cầm giữ. Tất cả vua Càn-thát-bà mưa mây hương khắp khen ngợi công đức của chư Phật trong quá khứ. Tất cả vua Dạ-xoa vây quanh bảo vệ, tự nhiên sinh ra các hoa báu đẹp và âm thanh vui vẻ. Tất cả vua A-tu-la đều cúi đầu đảnh lễ. Các vua Ca-lâu-la đem phướn lụa báu trang hoàng hư không. Tất cả vua Khẩn-na-la hoan hỷ chiêm ngưỡng mắt không nhàm chán, ca ngâm tán thán công đức của Bồ-tát. Tất cả vua Ma-hầu-la-già hết sức vui mừng mưa xuống đủ loại mây tang nghiêm. Đó là tướng thọ sinh tự tại thứ mười của Bồ-tát.
Này Phật tử! Lúc phu nhân Ma-gia sinh Bồ-tát như mặt trời sáng suốt hiện ra trong hư không, như sấm vang điện chớp, như mây lành hiện ra trên núi, như ngọn đèn sáng giữa đêm tối.
Lúc ấy, tuy hiện mới sinh nhưng Bồ-tát đã thấu tỏ tất cả các pháp giống như điện chớp, như huyễn hóa, không đến, không đi, không sinh, không diệt.
Này Phật tử! Trong một niệm ta đều biết Bồ-tát này thọ sinh tự tại trong cõi Diêm-phù-đề, cũng biết cõi Phật nhiều như số vi trần của tam thiên đại thiên thế giới, cõi Phật nhiều như số vi trần của mười thế giới Phật, cho đến đều biết cõi Phật nhiều như số vi trần của tất cả thế giới. Bồ-tát thọ sinh tự tại, sinh ra tự tại như vậy.
*********
Bấy giờ, Thiện Tài thưa trời Viên Mãn Diệu Đức Lâm:
–Thưa Thiên thần! Thiên thần đạt được pháp môn thọ sinh tự tại của Bồ-tát đã bao lâu rồi?
Vị trời đáp:
–Thưa Phật tử! Vào đời xa xưa, cách đây các số kiếp nhiều như số bụi trần trong một ức cõi Phật, có kiếp tên là Khả duyệt lạc, kiếp ấy có thế giới tên Nhất thiết bảo. Trong thế giới thuộc các kiếp ấy có tám mươi ức Đức Phật xuất hiện ở đời. Đức Phật đầu tiên có tôn hiệu Bất Khả Hoại Tự Tại Tràng Vương. Trong thế giới ấy, có châu Diêm-phù-đề có một kinh đô tên là Trang nghiêm tràng, có một vị vua tên Bảo Diễm Nhãn Vương, đệ nhất phu nhân tên là Thiện Hỷ Quang. Như ở thế giới này, phu nhân Ma-da là mẫu thân của Đức Phật Lô-xá-na, thì trong thế giới ấy, phu nhân Thiện Hỷ Quang là mẫu thân của Đức Phật đầu tiên cũng như vậy. Phu nhân Thiện Hỷ Quang cùng với hai trăm vạn ức nữ tỳ đi đến vườn Kim sắc, đang vịn cành cây báu thì hạ sinh Bồ-tát, tức Đức Như Lai ấy. Lúc đó, có nhũ mẫu tên là Ly Cấu Quang, chư Thiên vương dùng nước nóng nhiều hương thơm tắm rửa Thái tử xong rồi bồng trao cho nhũ mẫu. Nhũ mẫu kính nhận Thái tử, vô cùng hoan hỷ và liền đạt Tam-muội Phổ nhãn cảnh giới của Bồ-tát. Đạt Tammuội này rồi, nhũ mẫu nhìn thấy chư Phật ở khắp mười phương không bị chướng ngại và cũng đạt được pháp môn thọ sinh tự tại của Bồ-tát.
Này Phật tử! Ví như thần thức mới thọ thai, nhanh chóng không
ngại; đạt pháp môn này, biết được sự thọ sinh tự tại của tất cả chư Phật cũng như vậy.
Này Phật tử! Ý ông thế nào? Người nhũ mẫu ấy, đâu phải ai khác, chính là thân ta. Từ đó đến nay, trong từng niệm, lúc nào ta cũng nhìn thấy biển pháp thọ sinh tự tại của Bồ-tát và thần lực tự tại giáo hóa chúng sinh của Đức Phật Lô-xá-na.
Này Phật tử! Trong từng niệm, ta đều có được các mắt trí tuệ thanh tịnh nhiều như số bụi trần trong tam thiên đại thiên thế giới, luôn nhìn thấy các cõi nhiều như số bụi trần trong tất cả các thế giới và chư Phật ở các cõi ấy, biết sự thọ sinh tự tại của chư Như Lai, lại biết rõ Đức Phật Lô-xá-na khi Đức Phật mới phát đại nguyện, cho đến biết tất cả chư Phật ở khắp mười phương khi mới phát đại nguyện, cho đến biết tất cả chư Phật ở khắp mười phương khi mới phát đại nguyện cũng vậy, ta cũng biết cung kính cúng dường chư Như Lai ấy. Các Đức Phật ấy thuyết pháp, ta đều được nghe, thọ trì và tu hành.
Khi ấy, nương thần lực Phật quán sát khắp mười phương, muốn nói rõ lại về ý nghĩa pháp môn thọ sinh tự tại ở tất cả các cảnh giới của Bồ-tát, trời Viên Mãn Diệu Đức Lâm nói kệ rằng:
Phật tử! Điều ông hỏi
Cảnh tịch diệt bậc nhất
Hãy nhất tâm lắng nghe
Ta sẽ nói nhân duyên:
Cách đây vô số kiếp
Có kiếp Khả duyệt lạc,
Tám mươi na-do-tha
Như Lai hiện ở đời.
Đức Như Lai đầu tiên
Vô Hoại Tự Tại Tràng
Ta thấy Đức Phật kia
Đản sinh vườn Kim sắc.
Nhũ mẫu Ly Cấu Quang
Nay chính là thân ta,
Thái tử thân sắc vàng
Thiên vương bế trao ta.
Kính nhận bậc Thượng nhân
Nhìn tướng Vô kiến đảnh
Tướng viên mãn khó bàn
Ta nhìn không biết chán.
Thân Ngài rất thanh tịnh
Tướng hảo tự trang nghiêm,
Thấy tướng Ngài quý báu
Ta vô cùng hoan hỷ.
Tư duy khó nghĩ bàn
Tăng trưởng biển công đức,
Thấy thần lực tự tại
Ta phát tâm Bồ-đề.
Chuyên cầu công đức Phật
Đầy đủ biển các nguyện
Trang nghiêm các thế giới
Xa lìa ba đường ác.
Ở trong các thế giới
Cúng dường tất cả Phật
Chuyên cầu biển nguyện lớn
Diệt trừ khổ chúng sinh.
Nghe pháp Phật đầu tiên
Thành tựu pháp môn này,
Trong tất cả các kiếp
Như bụi trần ức cõi.
Ta tu hạnh Bồ-tát
Nghiêm tịnh pháp môn này,
Chư Phật trong các kiếp
Ta đều đã cúng dường.
Và giữ gìn chánh pháp
Thanh tịnh biển pháp môn
Bụi trần ức cõi kiếp,
Chư Phật hiện ở đời.
Ta giữ gìn chánh pháp
Tu pháp môn khó bàn,
Trong mỗi niệm biết rõ
Các kiếp như bụi trần
Trong mỗi hạt bụi trần
Thấy vô số biển cõi.
Ở đó Phật ra đời
Hiện thần lực tự tại,
Ta ở trong từng niệm
Đều phân biệt thấy rõ.
Trong cõi không thể bàn
Thấy Bồ-tát ở đó
Hoặc ở trời Đâu-suất
Chuyên cầu Bồ-đề Phật.
Trong biển vô số cõi
Luôn thọ sinh tự tại,
Vô số chúng vây quanh
Mà nói pháp cho họ.
Trong mỗi niệm thấy hết
Vô số biển các cõi
Tất cả các Bồ-tát
Xuất gia đến đạo tràng.
Trải nhiều kiếp khó bàn
Thành bậc Tối Chánh Giác
Hiện bày các phương tiện
Diệt khổ cho chúng sinh.
Trong mỗi hạt bụi trần
Chuyển pháp luân vô tận
Biển diệu âm vô tận
Mưa pháp cam lộ khắp.
Trong mỗi niệm thấy rõ
Trong từng hạt bụi trần
Có vô số chư Phật
Thị hiện nhập Niết-bàn.
Thấy biển vô số cõi,
Phật đầu tiên đản sinh,
Ta ở chỗ chư Phật
Cúng dường vô số thân.
Trong biển cõi khó bàn
Có vô lượng chúng sinh,
Ta dùng các phương tiện
Diễn nói pháp cam lồ.
Phật tử! Ta biết được
Pháp môn khó bàn này
Trong vô lượng kiếp số
Tán thán không cùng tận.
Này Phật tử! Ta chỉ biết pháp môn thọ sinh tự tại của Bồ-tát này, còn việc các Bồ-tát có thể đem các kiếp chứa trong một niệm hiển hiện tất cả các phương tiện thiện xảo, cúng dường chư Phật, viên mãn đại nguyện, học hiểu chánh pháp của tất cả chư Phật, thị hiện thọ sinh vào tất cả các cõi, sinh vào các trú xứ của chư Phật để giáo hóa chúng sinh lúc nào cũng đúng thời, vì chúng sinh mà thị hiện thọ sinh tự tại, hiện bày đám mây tự tại ở các cõi Phật, thường sinh vào dòng họ của tất cả chư Như Lai… thì làm sao ta có thể biết, có thể nói được các công đức ấy.
Này Phật tử! Ở thành Ca-tỳ-la có người phụ nữ dòng họ Thíchca tên là Cù-di, ông hãy đến đó để hỏi: “Bồ-tát ở trong sinh tử giáo hóa chúng sinh như thế nào?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cung kính đảnh lễ dưới chân trời Viên Mãn Diệu Đức Lâm, đi nhiễu quanh vị trời xong, từ tạ để đi đến thành ấy. Đồng tử chánh niệm tư duy, và càng tư duy rõ ràng về pháp môn thọ sinh tự tại của Bồ-tát, dần dần đi đến giảng đường Trang nghiêm nơi hội họp của các Bồ-tát, chỗ của vị trời Ly Ưu Diệu Đức. Bấy giờ, vị trời ấy cùng một vạn chư Thiên quyến thuộc ra nghênh đón Thiện Tài, thưa rằng:
–Lành thay, bậc Đại trí tuệ đã đến đây! Người đã tu hành pháp môn không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, dùng tâm thanh tịnh chánh trực để viên mãn đại nguyện, bằng công hạnh rộng lớn của Bồ-tát để hướng đến thành trì chánh pháp, đạt vô số phương tiện rốt ráo của Bồ-tát. Ta xem thấy Nhân giả dũng mãnh tinh tấn tu hành đạo Bồ-tát, tâm không biếng nhác, oai nghi đĩnh đạc, các căn thuần thục, không bao lâu nữa, Nhân giả sẽ nhanh chóng đạt được thân, khẩu. ý trang nghiêm, thanh tịnh vô thượng của Phật, tướng hảo được đầy đủ nơi thân, tâm được trang nghiêm bằng trí tuệ mười lực, đi đến khắp mười phương để giáo hóa chúng sinh. Ta quán sát thấy Nhân giả có năng lực tu hành tinh tấn dũng mãnh, chắc chắn Nhân giả sẽ được gặp chư Phật trong ba đời, nhận được tất cả mây pháp của chư Như Lai, tu tập pháp môn thiền định tịch tĩnh của Bồtát và nhập vào pháp môn sâu xa của chư Như Lai. Vì sao? Vì Nhân giả đã tìm đến các Thiện tri thức để gần gũi, cúng dường, chánh niệm tư duy về lời dạy của các Thiện tri thức mà không sinh tâm thoái lui hay cảm thấy mệt mỏi, diệt trừ những chướng ngại, hàng phục các ma khiến chúng không còn phá hoại được và làm cho tất cả chúng sinh đều hoan hỷ.
Thiện Tài đáp:
–Tôi rất mong được như lời Thiên thần nói, mong được làm cho tất cả chúng sinh đều hoan hỷ, diệt trừ phiền não, các pháp bất thiện, đầy đủ các pháp lành, được vui an ổn. Tất cả chúng sinh vì bị nghiệp ác phiền não trói buộc nên phải đọa vào ba đường ác, chịu vô lượng khổ. Bồ-tát thấy vậy rất thương lo cho họ. Ví như có người chỉ có một đứa con nên thương yêu rất mực, bỗng có người đến chặt đứt các bộ phận, tay chân của con mình, người cha nhìn thấy vậy, vô cùng thương xót. Bồ-tát nếu thấy chúng sinh tạo các nghiệp ác, bị phiền não trói buộc, đọa ba đường ác, chịu vô lượng khổ… thì cũng đau lòng thương xót như vậy. Còn nếu thấy chúng sinh đầy đủ các nghiệp thiện về thân, miệng, ý, sinh trong cõi trời, cõi người, thân tâm an lạc… thì Bồ-tát vô cùng hoan hỷ. Vì sao? Vì Bồ-tát không chính mình mà cầu Nhất thiết trí, không tham đắm hưởng vui năm dục trong sinh tử, không theo các kiến chấp điên đảo của tâm tưởng, không bị kết sử trói buộc, không tham ái tà kiến, không vướng mắc vào các tưởng vui của chúng sinh, không vướng mắc vào Thiền vị, không bị sự luân hồi sinh tử làm trở ngại, trói buộc… Bồ-tát chỉ thấy trong biển các cõi, tất cả chúng sinh chịu vô lượng khổ, Bồ-tát liền phát nguyện đại Bi cứu giúp cho họ.
Bồ-tát thường hành hạnh Bồ-tát bằng năng lực đại nguyện đại Bi, cúng dường chư Phật, cầu Nhất thiết chủng trí vì muốn khiến cho chúng sinh xa lìa phiền não, làm thanh tịnh thế giới Phật, điều phục các chúng sinh có tâm ác, làm cho họ được thân tâm hoàn toàn thanh tịnh và hành hạnh Bồ-tát thanh tịnh và hành hạnh Bồ-tát không thấy mệt mỏi.
Bồ-tát nào tu hành như vậy thì có thể làm trang nghiêm tất cả chúng sinh, làm tăng trưởng nhiều điều an vui trong các cõi trời, người, làm bậc cha mẹ khiến cho chúng sinh kiên cố tâm Bồ-đề, làm người dưỡng dục cho chúng sinh được viên mãn đạo Bồ-tát, làm người hộ vệ khiến cho tất cả chúng sinh đều rời xa ba đường ác, làm người lái thuyền đưa chúng sinh vượt qua biển sinh tử, là nơi nương tựa khiến các chúng sinh được thoát khỏi sự sợ hãi của ma phiền não, làm vị thầy dẫn đường khiến cho tất cả đều nhanh chóng được đến nơi mát mẻ, làm bờ bến giúp chúng sinh được vượt qua biển các cõi, làm vị thần chủ tạng khiến các chúng sinh được đi vào bến có pháp bảo, là cánh hoa vi diệu thanh tịnh, làm cho chúng sinh được nở hoa công đức của tất cả chư Phật, làm ánh sáng lớn phóng ra ánh sáng công đức trí tuệ cho tất cả chúng sinh, làm bậc hoan hỷ, khiến cho tất cả đều được trang nghiêm thù thắng, làm bậc tôn quý, xa lìa tất cả các nghiệp ác, làm bậc Phổ Hiền, đầy đủ tất cả các công đức, làm ngọn đèn sáng thường phát ra ánh sáng trì tuệ thanh tịnh vi diệu, làm đám mây vui vẻ thường mưa xuống tất cả các pháp cam lồ…
Này Thiên thần! Đại Bồ-tát thực hành như vậy, tất cả các chúng sinh đều ái kính, họ cũng ưa thích chánh pháp.
Lúc ấy, Thiện Tài liền thăng lên pháp đường, trời Ly Ưu Diệu Đức vùng với trăm vạn quyến thuộc ai ai cũng cầm tràng hoa tỏa hương vi diệu và nhiều vật quý báu để rải trên Đồng tử Thiện Tài rồi xướng kệ rằng:
Vô lượng, vô số kiếp
Đèn sáng hiện ở đời
Vì tất cả chúng sinh
Cầu quả Bồ-đề Phật.
Vô lượng ức các kiếp
Khó thấy khó gặp gỡ
Mặt trời công đức mọc
Chiếu trừ tối thế gian.
Thấy các loại chúng sinh
Bị ngu si che lấp,
Phát lòng bi rộng lớn
Chuyên cầu đạo Vô sư.
Tâm thanh tịnh chánh trực
Chẳng tham tiếc thân mạng
Gần gũi Thiện tri thức
Chuyên cầu quả vị Phật.
Hoàn toàn không lệ thuộc
Không chấp thủ thế gian
Tâm thanh tịnh không nhơ
Không ngại như hư không.
Hành các hạnh Bồ-tát
Đầy đủ các công đức
Phóng ánh trí tuệ lớn
Chiếu sáng cả ba đời.
Không xa lìa thế gian
Cũng không chấp thế gian
Tu hành không chướng ngại
Như gió trong hư không.
Như lửa lớn nổi lên
Không gì dập tắt được
Lửa dũng mãnh tinh tấn
Cầu đạo cũng như thế.
Đại tinh tấn dũng mãnh
Tất cả không thể hoại,
Sư tử Kim Cang Tuệ
Hành hóa không sợ hãi.
Trong biển tất cả pháp
Và biển tất cả Phật,
Gần gũi Thiện tri thức
Mau chóng gặp chư Phật.
Bấy giờ, tán thán bằng kệ xong, vì cung kính pháp, trời Ly Ưu Diệu Đức cùng lên pháp đường (với Đồng tử Thiện Tài). Lên pháp đường xong, nhìn khắp nơi để tìm kiếm người phụ nữ dòng họ Thích-ca ấy, thì liền thấy đang ngồi trên tòa Sư tử bằng hoa sen báu có tám vạn bốn ngàn cô gái vây quanh. Tất cả đều là các cô gái thuộc dòng họ quý tộc vương giả, đã tu hành các hạnh ở nơi Bồ-tát ấy vào đời quá khứ, đồng đạt tất cả các căn lành như Bồ-tát, thường giáo hóa chúng sinh bằng pháp Bố thí và Ái ngữ, cầu Nhất thiết chủng trí để làm lợi ích cho tất cả, khiến cho các chúng sinh cùng đạt quả vị Bồ-đề của Phật, lấy lòng đại Bi trên hết, thương yêu chúng sinh như con một, tu tập lòng đại Từ che chở cho tất cả.
Vào đời quá khứ đã hội họp ở chỗ Bồ-tát, tu hành trí tuệ vi diệu thù thắng không thể nghĩ bàn, không thoái chuyển đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, thành tựu viên mãn các pháp Ba-la-mật, tâm không chấp thủ, tâm chánh trực và trí tuệ đều được thanh tịnh, cầu Nhất thiết chủng trí, thoát khỏi lưới phiền não, xa lìa các nạn, được pháp thân thanh tịnh, hành hạnh Phổ Hiền, tăng trưởng tất cả các lực của Bồ-tát, thành tựu viên mãn mặt trời trí tuệ thanh tịnh…
Bấy giờ, Thiện Tài cung kính đảnh lễ Cù-di năm vóc sát đất. Đảnh lễ xong, Đồng tử chắp tay, đứng qua một bên, thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để hành hóa trong sinh tử mà không bị đắm nhiễm, hiểu rõ thật tướng của tất cả các pháp, vượt trên các quả vị Thanh văn, Duyên giác, an trú trong cảnh giới của Như Lai mà không bỏ sự tu hành của Bồ-tát, tu hành hạnh Bồ-tát, không rời quả vị Phật, vượt ngoài thế gian, Pháp thân viên mãn, thọ sinh vào đời thích hợp, hiện các loại thân phương tiện ở khắp nơi, biết pháp là không tánh, thị hiện tất cả các thân chúng sinh, thông hiểu pháp soi xét, thuyết giảng các pháp bằng âm thanh vi diệu, biết chúng sinh là không nhưng vẫn không bỏ sự giáo hóa cho thế gian, biết tất cả chư Phật là bất sinh bất diệt mà vẫn cúng dường tâm không thoái chuyển, biết không có nghiệp báo mà vẫn hành thiện nghiệp không ngừng…?
Cù-di nói.
–Lành thay, lành thay, này thiện nam! Ông có thể hỏi về pháp tu hành của Bồ-tát và tu tập hạnh nguyện của Phổ Hiền, hãy lắng nghe và ghi nhớ! Tôi sẽ nương thần lực Phật để giảng nói cho ông.
Này thiện nam! Nếu Bồ-tát thành tựu mười pháp thì có thể có đầy đủ các hạnh của Bồ-tát, đạt ánh sáng trí tuệ như lưới báu Nhânđà-la. Mười pháp ấy là gì?
Đó là nương tựa Thiện tri thức; pháp vô số thệ nguyện rộng lớn; tu hành thanh tịnh các hạnh thù thắng; có ước vọng chánh trực; tích tập tất cả các công đức trí tuệ; nghe Phật ra đời vô cùng vui mừng; thường thích ở chỗ của chư Phật trong ba đời; tùy thuận theo tất cả các Đại Bồ-tát; được tất cả chư Phật hộ trì; lòng đại Bi thanh tịnh và xa lìa sinh tử. Đó là mười pháp. Bồ-tát thành tựu mười pháp này thì đầy đủ được các hạnh Bồ-tát, có ánh sáng trí tuệ như màn lưới báu Nhân-đa-la.
Này Phật tử! Nếu Bồ-tát dũng mãnh tinh tấn không thoái chuyển tu tập pháp không cùng tận của Phật thì sẽ được gặp Thiện tri thức.
Này Phật tử! Bồ-tát có mười pháp gặp Thiện tri thức. Mười pháp ấy gồm: Không tiếc thân mạng, không cầu niềm vui thế tục, biết tướng của các pháp, không bỏ nguyện về Nhất thiết trí, quán sát pháp giới, xa lìa biển ba cõi, không chấp vào chỗ nào, thâm nhập vào tất cả các nguyện của Bồ-tát, soi sáng tất cả thế giới chư Phật và thanh tịnh tu hành trí tuệ viên mãn của Bồ-tát. Đó là mười pháp gặp được Thiện tri thức.
Bấy giờ, nương thần lực Phật quán sát mười phương, để nói rõ lại ý nghĩa trên, Cù-di nói kệ:
Không dua nịnh tri thức
Trí tuệ rộng vô lượng
Chuyên cầu quả vị Phật
Làm lợi ích chúng sinh.
Cung kính Thiện tri thức
Xem họ như Đức Phật
Sức tinh tấn dũng mãnh
Đủ hạnh Nhân-đà-la.
Tăng trưởng tâm giải thoát
Rộng lớn như hư không,
Bao gồm các cõi Phật
Và chúng sinh ba đời.
Tâm chánh như hư không
Không còn các phiền não
Sinh ra công đức Phật
Là hạnh thân như mây.
Trí tuệ không nghĩ bàn
Chứa nhóm biển công đức
Kho nghiệp phước thanh tịnh
Không đắm nhiễm thế gian.
Ở chỗ tất cả Phật
Nghe pháp không nhàm chán
Đèn trí chiếu khắp nơi
Là hạnh soi sáng đời.
Trong một niệm đến được
Biển chư Phật mười phương
Nghe pháp hiểu rõ ràng
Đó là hạnh tùy thuận.
Thấy biển quyến thuộc Phật
Biển Tam-muội rốt ráo
Viên mãn các nguyện lớn
Là hạnh Nhân-đà-la.
Đời vị lai tu hành
Được chư Phật hộ niệm
Chiếu sáng các thế giới
Là hạnh ánh sáng pháp.
Đại bi thương chúng sinh
Mặt trời trí ở đời
Ánh sáng pháp trừ mê
Là hạnh mặt trời trí.
Thấy chúng sinh các cõi
Trôi lăn trong sinh tử
Vì họ chuyển pháp luân
Đó là hạnh Phổ Hiền.
Thân trí tuệ vô lượng
Tùy thời nghi thị hiện
Ở tất cả các cõi
Độ thoát các chúng sinh.
Phát khởi đại Từ bi
Che chở cho tất cả
Quán chiếu khắp chúng sinh
Khiến chúng đạt quả Phật.
Này thiện nam! Tôi đã thành tựu pháp môn biển Tam-muội quán sát biết rõ tất cả của Bồ-tát.
Thiện Tài thưa:
–Thưa Đại thánh! Cảnh giới của pháp môn này như thế nào?
Cù-di đáp:
–Tôi nhập vào pháp môn này, biết được các chúng sinh ở thế giới Ta-bà trong các kiếp nhiều như số bụi trần trong cõi Phật, chết ở chỗ này, sinh ở chỗ kia, tạo nghiệp thiện ác, nhận các quả báo. Chịu sinh tử trong đường sinh tử, hoặc chánh định tụ hoặc tà định tụ hoặc bất tịnh tụ, có tạo căn lành, không tạo căn lành, đầy đủ căn lành, không đầy đủ căn lành, căn lành hoặc hoàn hảo, căn lành bao gồm cả căn chẳng lành, căn chẳng lành bao gồm cả căn lành, phát khởi do căn lành, phát khởi do căn chẳng lành, tất cả những điều thiện ác, tôi đều biết rõ.
Trong các kiếp ấy, chư Phật ra đời, tôi cũng biết rõ, tôi biết các Đức Phật ấy khi mới phát tâm đạo, tu hành hạnh Bồ-tát, phát ra biển tất cả các đại nguyện, cúng dường hết thảy các Phật, đầy đủ hạnh Bồ-tát, thành Bậc Đẳng Chánh Giác, vận chuyển bánh xe chánh pháp, thị hiện năng lực tự tại để hóa độ chúng sinh. Tôi cũng biết quyến thuộc của các Đức Phật ấy, biết sự tu hành của Thanh văn, Duyên giác, chư vị đã tu tập tất cả các căn lành vào đời quá khứ, đạt trí tuệ thanh tịnh sáng suốt, thành tựu pháp môn tịch diệt tự tại, hiển hiện các thần lực tự tại, giáo hóa chúng sinh rồi nhập Niết-bàn. Tôi lại biết các Bồ-tát quyến thuộc của chư vị ấy phát tâm đạo, tu tập căn lành, hành vô số hạnh nguyện lớn, thành tựu viên mãn các pháp Ba-la-mật, các pháp làm trang nghiêm đạo Bồtát, các năng lực tự tại của Bồ-tát, các địa, trụ của Bồ-tát; biết rõ và tu tập các địa Bồ-tát, làm thanh tịnh địa Bồ-tát; tu hành địa Bồtát, các tướng của địa Bồ-tát, các trí của địa Bồ-tát, các trí bao quát của Bồ-tát, các phương tiện thiện xảo để giáo hóa chúng sinh của Bồ-tát, các trụ của Bồ-tát, hạnh thanh tịnh viên mãn của Bồ-tát, hạnh tự tại của Bồ-tát, biển Tam-muội của Bồ-tát và phương tiện của Bồ-tát… trong từng niệm, tôi đều biết rõ biển các Tam-muội và mây pháp sấm chớp Nhất thiết trí của Bồ-tát, đạt các pháp Nhẫn và đạt đến tận cùng Nhất thiết trí.
Lại biết các Bồ-tát ấy đến các cõi Phật, đạt hoàn toàn vô số các pháp; lại biết vô số chúng sinh tu tập theo tất cả các pháp môn của Bồ-tát, hoàn thành đại nguyện, hiển hiện vô số thần lực tự tại… Các việc như thế, tôi đều biết rõ hết, như ở thế giới Ta-bà này mà biết rõ thế giới ở khắp mười phương. Tánh thế giới, biển thế giới, vòng quay thế giới, thế giới tròn đầy, thế giới phân chia, thế giới xoay vần, thế giới vận chuyển, thế giới như hoa sen, thế giới như núi Tu-di, các sự việc trong tướng của thế gian ấy cũng vậy, nhờ năng lực thệ nguyện của Đức Phật Lô-xá-na, tôi đều xâm nhập và biết được. Vì sao? Vì pháp môn này biết được biển tâm của tất cả chúng sinh, biết căn lành được chứa nhóm của tất cả chúng sinh, biết sự thanh tịnh hay không thanh tịnh của chúng sinh, biết căn tánh của tất cả chúng sinh, biết pháp môn Tam-muội tự tại của tất cả các Thanh văn, biết pháp môn Tam-muội tự tại của tất cả các Duyên giác, Bồ-tát và chư Phật… Các việc như thế, tôi đều phân biệt biết hết.
Thiện Tài thưa:
–Thưa Đại thánh! Đại thánh đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác được bao lâu rồi?
Cù-di đáp:
–Này Phật tử! Về thuở xa xưa, cách đây các số kiếp nhiều như số bụi trần trong thế giới, có kiếp tên là Thắng quang minh. Lúc ấy, có thế giới tên là Ly khủng bố. Trong thế giới ấy có bốn châu thiên hạ. Trong châu Diêm-phù-đề có kinh đô tên Diệu đức thọ Tu-di sơn, là kinh đô thù thắng bậc nhất trong số tám mươi kinh đô có vị vua tên Nhất Thiết Bảo Chủ có sáu vạn cung nữ, năm trăm đại thần và năm trăm vương tử, vua rất oai phong hùng dũng, chinh phục được mọi kẻ thù địch.
Thái tử của vua tên là Tăng Thượng Công Đức Chủ, dung mạo khôi ngô tuấn tú, đầy đủ các tướng hảo, cùng với một vạn cung nữ cầm cờ phướn đẹp đẽ, rải nhiều loại hoa quý, trổi các âm nhạc, đi xe báu đẹp, đến núi Hương nha để vui chơi trong vườn rừng. Lúc ấy, đường đi rất bằng phẳng sạch sẽ, đẹp đẽ, được rải nhiều hoa đẹp, bên đường có hai hàng cây báu, lại có nhiều màn báu đẹp phủ ở trên. Dọc đường có nhiều đồ quý báu, y phục tốt đẹp, những đồ trang sức cũng như sơn hào hải vị, những vật như vậy, thái tử cần gì đều được cung cấp đầy đủ.
Bấy giờ, có một người mẹ tên là Thiện Hiện dẫn theo một cô con gái tên là Ly Cấu Diệu Đức rất xinh đẹp dễ thương, người không cao không thấp, nét mặt tuyệt đẹp không ai sánh bằng, đôi mắt và mái tóc màu xanh biếc, hàm răng trắng ngà, đôi môi đỏ thắm, miệng thốt tiếng hay, tài năng tuyệt vời, ngôn ngữ thông suốt, tu tập lòng từ, người khác nhìn mãi không chán, tâm tham, sân, si còn rất ít, luôn luôn hổ thẹn, không dua không nịnh, đi xe báu đẹp, nữ tỳ vây quanh, theo mẹ đi chơi. Cô ta đã đến núi Hương nha trước thái tử. Thái tử thấy cô gái, sinh lòng ái nhiễm, liền nói với người mẹ: “Ta muốn cưới hiền nữ của người về làm vợ.” Người mẹ liền bảo con: “Thái tử xin cưới con về làm phi, ý con thế nào?” Cô gái thưa mẹ: “Nếu bắt con làm phi cho thái tử thì con tự vẫn mà chết”. Người mẹ nói: “Con đừng nói thế! Vì sao? Vì vị thái tử đầy đủ các tướng của vua Chuyển luân, chắc chắn sẽ được làm bậc Thánh vương có ngọc nữ báu, đến lúc ấy thì con sẽ không thể hầu hạ được. Ngôi vị ấy rất tôn quý, con hãy đồng ý, đừng gây khó khăn nữa!”
Cũng vào lúc ấy, bên ngoài khu vườn có một đạo tràng tên là Pháp vân quang, có Đức Như Lai Thắng Nhật Quang, Bậc Ứng Cúng, Đẳng Chánh Giác xuất hiện ở đời, đến đạo tràng ấy và thành đạo Vô thượng ở đó.
Cô gái kia nằm mộng thấy thân Như Lai, vừa tỉnh giấc, trong hư không có vị trời bảo cô gái: “Đức Phật Thắng Nhật Quang mà người thấy trong mộng đã thành đạo được bảy ngày rồi, hiện đang ở nơi đạo tràng, có đại chúng vô lượng Bồ-tát vây quanh. Chúng hội của Đức Phật này có tám bộ trời, rồng, quỷ thần cho đến vô số chư Thiên trời Tịnh cư, thần đất, thần gió, thần biển, thần lửa, thần núi, thần cây, các vị thần rừng rậm, dược thảo, thành quách… tất cả đều vân tập, gần gũi, phụng sự Thế Tôn và nghe chánh pháp.”
Nghe những lời ấy xong, cô gái đến chỗ của thái tử, chắp tay đứng trước thái tử, dùng kệ thưa rằng:
Tôi sắc đẹp nhất đời
Trí tuệ không ai bằng
Có tài, khéo nói năng
Người nhìn không biết chán.
Thưa thái tử, nên biết
Lòng tôi rất trinh khiết
Chí nguyện luôn chánh trực
Thanh tịnh không ái nhiễm.
Bỏ hẳn tâm sân hận,
Tham dục và ngu si,
Tâm chân chánh, thanh tịnh
Làm lợi ích chúng sinh.
Tôi thấy thân thái tử
Đẹp đẽ đủ tướng hảo,
Lòng vô cùng hoan hỷ,
Các căn đều thuần thục.
Thân thể như vàng ròng
Mái tóc màu xanh trời
Trán cao, đôi mắt sáng
Chắc thành Tự tại vương.
Thân như núi vàng ròng
Đầy đủ các tướng hảo,
Tôi đến chỗ thái tử
Đứng cung kính chắp tay.
Thấy mắt người thanh tịnh
Ngực người như sư tử
Ai nhìn cũng không chán,
Xin nói lời nhận tôi.
Tướng lưỡi đẹp rộng dài
Giống như màu hồng đỏ
Nói ra tiếng Phạm âm
Người nghe rất hoan hỷ.
Miệng đẹp, hàm răng chắc
Răng trắng và dày đều
Nếu có người nhìn thấy
Không ai không hoan hỷ.
Thân thanh tịnh hoàn toàn
Đủ ba mươi hai tướng
Thành tựu tướng hảo này
Chắc thành Chuyển luân vương.
Bấy giờ, thái tử hỏi:
–
Nàng là con gái của ai, nàng đã lập gia đình chưa, nếu nàng đã thuộc về người khác thì ta sẽ không khởi tâm ái nhiễm nữa.
Rồi thái tử dùng kệ hỏi:
Thân công đức thanh tịnh
Người nhìn không biết chán,
Cha mẹ nàng là ai
Đã xuất giá hay chưa.
Nếu nàng thuộc về người
Ta sẽ không dục nhiễm
Để khỏi sinh lòng dâm
Chết không đọa đường ác.
Không nên vì cao sang
Những niềm vui giàu có
Khởi lên những tâm tham,
Buông lung và tán loạn.
Sinh ra các tà kiến
Dối gạt và dua nịnh
Tạo điều ác như vậy
Luân hồi trong thế gian.
Đối cha mẹ, bạn bè
Hãy hết lòng cung kính,
Dùng Từ bi che chở
Tất cả các chúng sinh.
Ở tất cả mọi nơi
Được nghe giảng chánh pháp
Phát sinh các căn lành
Hãy dốc lòng cung kính.
Tất cả Bậc Đạo Sư
Bồ-tát đúng chánh pháp
Biển công đức Thánh Tăng
Nên hết lòng cung kính.
Tu tập các công đức
Bỏ hết những điều ác
An trụ trong chánh pháp
Hành dụng đạo Bồ-tát.
Nếu người không chỗ nương
Nên khởi lòng đại Từ,
Đối chúng sinh ba đường
Nên phát tâm đại Bi.
Tất cả các pháp giới
Có thành tất có bại
Tâm xả quán bình đẳng
Chớ theo ma phiền não.
Nên phát tâm Bồ-đề
Hãy giác ngộ chúng sinh
Vô lượng kiếp tu hành
Không hề biết mệt mỏi.
Người mẹ của cô gái nghe xong, dùng kệ thưa:
Xin thái tử lắng nghe
Nhân duyên của con tôi
Từ lúc sinh ra đời
Cho đến nay trưởng thành:
Ngày thái tử chào đời
Nó từ hoa sen sinh
Đôi mắt sáng thanh tịnh
Thân thể đều hoàn mỹ.
Tôi vào tháng mùa xuân
Dạo chơi vườn Sa-la
Nhìn thấy các cỏ cây
Tươi tốt nhiều bông hoa
Tám trăm cô cùng đi
Dung nghi đều đoan nghiêm
Ai cũng biết đầy đủ
Những việc làm khéo léo.
Vườn ấy có ao tắm
Tên là Chúng trang nghiêm
Tôi ngồi trên bờ ao
Các nữ tỳ vây quanh.
Lúc ấy trong ao tắm
Ngàn hoa sen mọc lên
Lá báu cành lưu ly
Đài vàng Diêm-phù-đàn
Cánh các báu thơm mầu
Phóng ánh sáng thanh tịnh.
Chiếu khắp Diêm-phù-đề
Như mặt trời mới mọc
Liền thấy ngọc nữ này
Từ hoa sen sinh ra.
Ai thấy cũng suy nghĩ
Đây là nghiệp báo lành
Mắt và tóc xanh biếc
Thân thể như vàng ròng.
Trang sức nhiều châu báu
Người khác nhìn không chán
Thân hoàn toàn thanh tịnh
Các thân phần hoàn mỹ.
Giống như tượng vàng quý
Ngồi trên hoa sen báu
Thân tỏa hương Chiên-đàn
Ngào ngạt khắp mọi nơi,
Miệng thơm mùi hoa sen
Nói tiếng Phạm vi diệu
Đây là ngọc nữ báu
Thế gian rất hiếm có.
Thân tướng luôn đầy đủ
Mọi đẹp đẽ đoan nghiêm,
Tất cả những tài khéo
Pháp đàm luận ở đời,
Đều lão luyện tinh tường,
Xin thái tử nhận cho.
Đây chính ngọc nữ báu
Thân thể rất hoàn mỹ
Đủ công đức trang nghiêm
Tu nhiều đời có được.
Biết rõ bệnh chúng sinh
Và nguyên do sinh bệnh,
Lại biết pháp đối trị
Trừ diệt mọi nghi ngờ.
Tất cả mọi âm nhạc
Và ngôn ngữ chúng sinh
Ở trong Diêm-phù-đề
Không gì không thông đạt.
Con tôi tu công đức
Từ bỏ pháp nữ nhân
Chuyển hóa tâm chúng sinh
Xin thái tử chấp nhận.
Con tôi không ganh tỵ,
Không đắm say năm dục
Không khởi tâm sân hận
Tu nhẫn nhục, trí tuệ.
Tinh tấn giữ Tịnh giới
Làm tất cả mọi việc
Chuyên cầu các công đức
Xin thái tử chấp nhận.
Gặp những người nghèo khó
Khổ già, bệnh bức bách
Hoặc không nơi nương tựa
Con tôi đều thương tưởng.
Chỉ lợi ích chúng sinh
Không tự cầu an lạc
Thân đầy đủ công đức
Làm lợi lại tất cả.
Đối với các oai nghi
Luôn tu, chẳng buông lung
Tu tập các pháp lành
Ai thấy cũng hoan hỷ.
Các công đức trang nghiêm
Không còn tâm ô nhiễm
Thường cầu Thiện tri thức
Ưa cung kính cúng dường.
Tu tập pháp đại Từ
Bỏ hẳn tâm oán hận
Trí tuệ không ai bằng
Xin thái tử chấp thuận.
–Này thiện nữ! Trước đây, ta đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, muốn tu hành hạnh Bồ-tát trong vô lượng kiếp, chứa nhóm tất cả các công đức trí tuệ, tu hành thanh tịnh tất cả các Ba-la-mật, cung kính cúng dường tất cả chư Phật và hộ trì chánh pháp, làm trang nghiêm thanh tịnh tất cả các cõi Phật, làm cho hạt giống Như Lai được tiếp nối không gián đoạn, giáo hóa chúng sinh, diệt khổ sinh tử, an trú trong niềm vui rốt ráo, khiến cho chúng sinh có được mắt trị tuệ thanh tịnh, an trú trong đạo Bồ-tát, tu hành hạnh Bồ-tát, đầy đủ tất cả các địa của Bồ-tát, giúp cho tâm chúng sinh có được niềm vui lớn. Vào đời vị lai, ta sẽ hành Bố thí ba-la-mật, sẽ xả bỏ hết đất nước, thành quách, vợ con, thân thể tay chân, đầu mắt tủy não, hoặc tại gia bố thí, xuất gia tu hành, đến khi ấy, nàng đừng gây trở ngại tâm đạo của ta. Khi ấy, muốn nói lại ý nghĩa đó với cô gái, thái tử nói kệ rằng:
Vì thương các chúng sinh
Ta phát tâm Bồ-tát
Vô lượng, vô số kiếp
Chứa công đức trí tuệ.
Trong biển vô lượng kiếp
Tu tập các đại nguyện
Hành dụng hạnh
Bồ-tát Đủ tất cả các địa.
Ở chỗ Phật ba đời
Học sáu pháp Ba-la-mật
Nghe pháp và tu hành
Chuyên cầu đạo Bồ-tát.
Cõi nhơ uế mười phương
Ta đều khiến thanh tịnh
Diệt trừ mọi khổ sở
Chúng sinh ba đường ác.
Dùng năng lực phương tiện
Hóa độ các chúng sinh,
Trừ tối tăm ngu si
An trụ Nhất thiết trí.
Cúng dường biển chư Phật
Tu tất cả các địa,
Phát tâm đại Từ bi
Trong ngoài đều xả bỏ.
Cả vợ con, quyến thuộc
Ai xin ta cũng cho,
Tại gia và xuất gia
Xin nàng đừng trở ngại,
Nếu có thể như vậy
Ta mới chấp nhận nàng.
Cô gái đáp:
–Tôi xin kính vâng theo lời thái tử có xuất gia, tôi cũng không dám ngăn trở.
Rồi nàng nói kệ:
Dù trong biển các kiếp
Lửa địa ngục thiêu thân
Để được thái tử nhận,
Xin cam tâm chịu khổ.
Tất cả thân sinh tử
Nghiền nát như bụi trần
Để được thái tử nhận
Tôi cũng cam chịu khổ.
Trong vô lượng đời kiếp
Đội mọi núi kim cương
Để được chàng chấp nhận
Tôi cũng cam chịu khổ.
Trong biển đời sinh tử
Chàng đem tôi bố thí
Để đạt bậc Pháp vương
Nguyện tôi cũng như vậy.
Vô lượng, vô số kiếp
Chàng tu đạo Bồ-tát
Có người đến xin tôi
Hãy hoan hỷ bố thí,
Thái tử thấy các khổ
Phát khởi tâm Bồ-đề
Vô lượng đại Từ bi
Thương chúng sinh và tôi.
Tôi không cầu giàu sang
Không tham năm dục lạc
Chỉ nguyện cùng tu hành
Mới xin làm vợ chàng.
Tu mắt trí tuệ sáng
Từ bi nhìn chúng sinh
Không có tâm nhiễm ô
Quyết thành đạo Bồ-đề.
Khi thái tử bước đi
Đất mọc hoa sen báu
Tướng này không còn nghi
Chắc là Chuyển luân vương.
Xưa, tôi nằm mộng thấy
Đức Phật Thắng Nhật Quang
Ngồi nơi gốc Bồ-đề
Đại chúng đều vây quanh.
Trong mộng tôi được Phật
Lấy tay xoa đỉnh đầu
Tỉnh dậy tôi hoan hỷ
Vui mừng không cùng tận.
Không trung có vị trời
Tên là Thanh Tịnh Thân
Đã nói cho tôi biết
Đạo tràng Phật ra đời.
Tôi phát nguyện như vầy:
Nguyện được gặp thái tử
Nói rõ ràng cho tôi
Về Phật Thắng Nhật Quang,
Chí nguyện tôi ngày trước
Nay đã được thành tựu.
Hãy cùng nhau đến đó
Cúng dường Như Lai ấy.
Thái tử nghe Đức Phật ấy xuất hiện ở đời, vô cùng vui mừng, hoan hỷ và rất mong muốn được gặp Đức Phật ấy. Thái tử dùng năm trăm ngọc báu rải trên cô gái, lại ban cho nàng ngọc báu Diệu đức quang tạng tịnh Châu-la và nhiều y phục tuyệt đẹp.
Khi ấy, người mẹ của cô gái nói kệ với Thái tử:
Ngọc nữ con gái tôi
Thân công đức đẹp đẽ
Ước nguyện tôi từ lâu
Nay đã được thành tựu.
Đức trì giới, trí tuệ…
Sáu Độ không buông lung
Khắp tất cả các đời
Không ai sánh bằng được.
Nó từ hoa sen sinh
Chủng tánh rất thuần thục
Bỏ hết điều bất thiện
Chí nguyện giống thái tử.
Con tôi thân dịu dàng
Như tơ đẹp cõi trời,
Nhờ tay ngài chạm đến
Mọi lo sầu dứt sạch.
Chân lông tỏa hương thơm
Ngào ngạt không gì sánh
Chúng sinh nào nghe được
Đều trụ trong Tịnh giới.
Thân con tôi thanh tịnh
Ví như tượng vàng ròng
Người nào được nhìn thấy
Đều đầy đủ lòng Từ.
Miệng nói lời vi diệu
Ai ai cũng thích nghe
Những người nào nghe được
Đều bỏ các nghiệp ác.
Tâm hưởng thọ thanh tịnh
Ngay thẳng không dua nịnh
Tùy pháp đã được nghe
Như lời dạy tu hành.
Cung kính Thiện tri thức
Và hết lòng tôn trọng,
Từ bỏ tâm tham dục
Chuyên tâm cầu chánh pháp.
Nó không nương sắc đẹp
Sinh ra từ hoa sen
Cầu giàu sang ở đời
Chỉ cầu đạo Vô thượng.
Lúc ấy, thái tử và cô gái cùng một vạn nữ tỳ ra khỏi vườn Hương nha, đi xe báu đến đạo tràng. Đến nơi, họ xuống xe đi bộ, từ xa nhìn thấy Đức Như Lai thân tướng hảo trang nghiêm, tâm thanh tịnh phẳng lặng như mặt hồ nước yên tĩnh, các căn thuần thục giống như voi chúa. Họ rất vui mừng, vô cùng hoan hỷ, cùng các nữ tỳ đến chỗ Phật đầu-đảnh lễ chân Phật, cung kính đi nhiễu quanh Phật vô số vòng, rồi mỗi người cầm năm trăm bông hoa quý báu, đẹp đẽ để rải cúng dường Phật. Họ lại xây dựng năm trăm lầu gác bằng gỗ thơm rồi trang trí bằng nhiều vật quý báu để dâng cúng Đức Như Lai ấy. Đức Như Lai giảng nói kinh Phổ Môn Đăng Minh cho họ. Nghe giảng kinh xong, ở trong tất cả các pháp, đạt được biển các Tammuội, như: Tam-muội biển nguyện chư Phật, Tam-muội kho tàng ánh sáng chiếu khắp ba đời, Tam-muội được gặp tất cả chư Phật, Tammuội chiếu khắp chúng sinh, Tam-muội ánh sáng đèn trí tuệ thanh tịnh chiếu khắp biển thế giới, Tam-muội ánh sáng trí tuệ chiếu khắp biển căn chúng sinh, Tam-muội vầng mây sáng cứu giúp chúng sinh, Tam-muội ánh sáng đèn trí tuệ giáo hóa các chúng sinh hiện tiền. Tam-muội nghe nhận và giữ gìn bánh xe chánh pháp chư Phật, Tammuội vầng mây thanh tịnh đầy đủ hạnh Phổ Hiền… Ở trong tất cả các pháp, đạt được biển các Tam-muội như vậy. Còn Ngọc nữ thì ở trong các pháp, đạt được pháp môn tịch tĩnh không thể hủy hoại và đạt được sự không thoái chuyển nơi đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, thái tử cùng những người thân thuộc đảnh lễ và đi nhiễu quanh Đức Như Lai vô số vòng từ tạ để trở về hoàng cung. Thái tử đến chỗ vua cha cúi đầu kính lễ, thưa:
–Muôn tâu phụ vương, nơi đạo tràng kia, Đức Phật Thắng Nhật Quang vừa mới thành Chánh giác.
Nhà vua hỏi:
–Con nghe điều đó từ ai vậy?
Thái tử thưa:
–Nhi thần được nghe từ Ngọc nữ Ly Cấu Diệu Đức.
Nhà vua nghe xong, vô cùng hoan hỷ như người nghèo được kho châu báu lớn, vua nghĩ: “Đức Phật như châu báu quý vô thượng rất khó được gặp, Đức Phật có thể diệt trừ nghèo khổ cho các chúng sinh trong các đường ác, là vị thầy thuốc có phương pháp trị bệnh hay không ai sánh bằng, diệt trừ bệnh hoạn phiền não cho các chúng sinh, là Bậc Đạo Sư hoàn hảo ở trong biển sinh tử cứu độ chúng sinh, đưa họ đạt đến cảnh giới Niết-bàn.” Suy nghĩ xong, vua ra lệnh triệu tập tất cả các tiểu vương, quần thần, các Bà-la-môn, Sát-đế-lợi và cư sĩ rồi thông báo:
–Trẫm nghe thái tử nói rằng: Đức Phật Thắng Nhật Quang đã xuất hiện ở đời, nghe điều ấy, trẫm vô cùng vui mừng, không sao tả xiết. Hôm nay, trẫm tuyên bố từ bỏ ngai vàng và giao lại cho Thái tử.
Giao ngai vàng xong, vua cùng với các quyến thuộc đi đến đạo tràng, chỗ của Đức Phật Thắng Nhật Quang. Đến nơi, cung kính đảnh lễ chân Phật rồi lui qua ngồi một bên.
Bấy giờ, Đức Như Lai quán sát nhà vua cùng các quyến thuộc rồi từ nơi tướng lông trắng giữa hai chân mày phóng ra ánh sáng lớn tên là: “Đèn tâm của tất cả chúng sinh” chiếu đến tất cả các vị vua trong vô số thế giới ở khắp mười phương. Đức Phật hiển hiện thần lực tự tại Như Lai không thể nghĩ bàn, khiến cho những người cảm ứng được sự giáo hóa đều được tâm thanh tịnh, đầy đủ công đức không thể nghĩ bàn, vượt trên cả thế gian và thân họ cũng được thanh tịnh.
Đức Phật ấy lại dùng âm thanh vi diệu giảng nói cho đại chúng pháp môn Đà-la-ni ngọn đèn chân thật xa lìa các pháp si mê tối tăm, vô số Đà-la-ni nhiều như số bụi trần cõi Phật làm quyến thuộc. Nghe xong, vị vua ấy liền có được ánh sáng trí tuệ rộng lớn. Các Bồ-tát nhiều như số bụi trần trong châu Diêm-phù-đề đạt được Đà-la-ni này, sáu vạn na-do-tha vị được các lậu tận, một vạn chúng sinh được pháp nhãn hoàn toàn thanh tịnh, vô lượng chúng sinh phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Đức Như Lai ấy lại dùng thần lực tự tại không thể nghĩ bàn, bằng pháp ba thừa hóa độ chúng sinh trong các cõi ở khắp mười phương.
Khi ấy, vị vua lại nghĩ: “Những công đức như vậy, nếu không xuất gia thì không thể làm được, mình phải ở chỗ Đức Như Lai xuất gia tu đạo”, rồi thưa:
–Bạch Đức Thế Tôn! Hôm nay con xin được theo Thế Tôn xuất gia học đạo.
Đức Phật dạy:
–Được, ông đã biết đúng thời.
Vua liền cùng một vạn quyến thuộc xuất gia tu đạo. Tất cả họ đều đạt pháp môn Đà-la-ni ngọn đèn chân thật xa lìa các pháp si mê tối tăm và các Đà-la-ni khác nhiều như số bụi trần trong một thế giới, lại đạt được mười Minh, biện tài vô lượng của Bồ-tát, thân thanh tịnh vô ngại để đến chỗ chư Phật, nghe nhận và thọ trì chánh pháp của chư Phật, làm vị Đại Pháp sư, dùng năng lực thần thông để đến khắp các thế giới, tùy theo người đáng được hóa độ mà hiện thân trước mặt, vì họ mà khen ngợi pháp Phật và sự tu hành các hạnh nghiệp vào đời quá khứ của Bồ-tát; lại khen ngợi thần lực tự tại vô lượng, vô biên của Đức Phật và giữ gìn chánh pháp.
Vào ngày rằm, lúc nhà vua đắc đạo, thái tử đang ở trong cung điện với nhiều nữ tỳ vây quanh thì bảy báu tự nhiên đến.
- Bánh xe vàng báu tên là Thắng tự tại.
- Voi trắng báu tên là Thanh sơn.
- Ngựa xanh báu tên là Dũng tật phong.
- Minh châu báu tên là Quang tạng vân.
- Cư sĩ (thần chủ tạng) báu tên là Đại tài.
- Ngọc nữ báu tên là Tịnh diệu đức.
- Chủ binh thần báu tên là Ly cấu nhãn.
Có được bảy báu rồi, thái tử làm Chuyển luân vương ở Diêmphù-đề. Vua có một ngàn người con tuấn tú, dũng mãnh, có thể chiến thắng được thù địch. Nhân dân trong nước giàu có, hưng thạnh và an vui tự tại. Trong nước có tám vạn đô thành, mỗi thành xây dựng năm trăm lầu đài. Già-la của chư Tăng trang trí bằng nhiều vật quý báu, mỗi già-lam đều có xây dựng tháp rộng lớn, các pháp cũng được trang trí bằng nhiều vật quý báu và được cúng dường bằng nhiều hoa thơm, dù lọng đẹp đẽ. Mỗi thành đều lần lượt cung thỉnh Đức Phật, cúng dường Phật các phẩm vật quý nhiều không thể nghĩ bàn.
Khi ấy, Đức Phật vào thành, vô số chúng sinh đều vô cùng hoan hỷ, tăng trưởng căn lành, phát tâm Bồ-đề, lòng Từ bi rộng lớn làm lợi ích cho chúng sinh, siêng cầu pháp Phật, hiểu nghĩa chân thật, quán sát bình đẳng các pháp ba đời, trí tuệ sáng suốt thanh tịnh chiếu khắp ba đời, biết rõ chư Phật ba đời tuần tự xuất hiện ở đời, dẫn dắt chúng sinh hướng về đạo Bồ-đề, hành hạnh Bồ-tát, an trụ trong chánh pháp bình đẳng của Bồ-tát, đạt được ánh sáng trí tuệ chánh pháp của Như Lai, nhập vào biển pháp, ở nơi thân mình mà thấy được tất cả các cõi, biết rõ các căn, thệ nguyện như biển và chứng Nhất thiết trí.
Khi ấy, Đức Như Lai ấy nhận lời cầu thỉnh của các đô thành và làm lợi ích cho vô số chúng sinh ở đó.
Này Phật tử! Thái tử Tăng Thượng Công Đức Chủ lúc đó đâu phải ai khác, chính là Đức Phật Thích-ca Mâu-ni; vua Nhất Thiết Bảo Chủ khi ấy chính là Đức Phật Bảo Hoa. Hiện nay, về phương Đông cách đây các vô số thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số các thế giới, có vô số thế giới tên là Pháp giới hư không quang vân. Trong đó có một thế giới tên là Phật viên mãn quang diệu đức đăng. Thế giới ấy có đạo tràng Nhất thiết thiên vương quang tràng, Đức Như Lai Bảo Hoa vừa mới thành Chánh giác và đang thuyết pháp cho đại chúng các Bồ-tát vây quanh nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật. Khi Phật Bảo Hoa còn làm Bồ-tát đã luôn làm thanh tịnh vô số các cõi. Chư Phật ba đời xuất hiện ở đời đều là do Phật Bảo Hoa lúc còn là Bồ-tát giáo hóa khiến chư vị phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Người mẹ của cô gái lúc ấy là bà Thiện Hiện, hiện nay chính là mẹ của ta, tên là Thiện Mục. Quyến thuộc của vị vua lúc ấy, nay chính là đại chúng của Đức Như Lai, tất cả đều đầy đủ các hạnh của Phổ Hiền, thành tựu nguyện lớn, Pháp thân thanh tịnh chiếu khắp thế gian, tâm ý bền chắc, đạt được các pháp môn Tam-muội của Bồ-tát. Dùng mắt thanh tịnh, được gặp tất cả chư Phật Như Lai, được nghe và thọ trì chánh pháp của chư Phật diễn nói bằng mây âm thanh vi diệu như hư không. Ở trong các pháp, được thần lực tự tại, trong khoảng thời gian bằng một hơi thở ra vào, đi đến tất cả các thế giới của chư Phật, dùng tiếng vi diệu để thuyết pháp cho chúng sinh, mà cũng không bao giờ rời xa chư Phật, cho đến cùng tận các đời vị lai vẫn tu hành hạnh Bồ-tát, tùy theo chúng sinh đáng được giáo hóa mà hiện ra thân tướng.
Ngọc nữ Ly Cấu Diệu Đức khi ấy, người cùng với Chuyển luân vương Tăng Thượng Công Đức Chủ cúng dường Đức Phật Thắng Nhật Quang, nay chính là thân ta. Sau khi Đức Phật ấy diệt độ, trong thế giới ấy, lại có sáu mươi trăm ngàn ức na-do-tha Phật xuất hiện ở đời. Đức Phật đầu tiên hiệu là Minh Tịnh Thân, Đức Phật kế đến hiệu là Tịnh Minh Nguyệt Phổ Chiếu Trí, vị kế đến hiệu là Trí Quán Tràng, vị kế đến là Quảng Trí Quang Minh Vương, vị kế đến là Tinh Tấn Kim Cang Na-la-diên, vị kế đến hiệu là Bất Hoại Trí, vị kế đến hiệu là Trí Phổ Duyên, vị kế đến hiệu là Tịnh Đức Trí Vân, vị kế đến hiệu là Sư Tử Trí quang, vị kế đến hiệu là Châu-la Quang Minh, vị kế đến hiệu là Công Đức Quang Tràng, vị kế đến hiệu là Khai Bảo Liên Hoa Thân, vị kế đến hiệu là Công Đức Quang, vị kế đến hiệu là Trí Quang Vân, vị kế đến hiệu là Phổ Minh Tịnh Nguyệt, vị kế đến hiệu là Trang Nghiêm Cái Diệu Âm, vị kế đến hiệu là Sư Tử Dũng Mãnh Trí Chiếu, vị kế đến hiệu là Pháp Giới Tuệ Nguyệt, vị kế đến hiệu là Giác Chúng Sinh Tâm Hư Không Điện Quang, vị kế đến hiệu là Thiện Tỷ Diệu Hương, vị kế đến hiệu là Tịch Diệt Hưởng, vị kế đến hiệu là Cam Lồ Sơn, vị kế đến hiệu là Pháp Hải Lôi Âm, vị kế đến hiệu là Vô Hoại Trí Âm, vị kế đến hiệu là Giác Không Điện Quang Châu-la, vị kế đến hiệu là Nguyệt Quang Bạch Hào Tướng Vân, vị kế đến hiệu là Viên Diện Tịnh Tuệ, vị kế đến hiệu là Thiện Giác Trí Hoa Quang, vị kế đến hiệu là Bảo Diễm Sơn Diệu Đức Vương, vị kế đến hiệu là Quảng Đức Dạ Quang, vị kế đến hiệu là Thắng Bảo Quang Vương, vị kế đến hiệu là Hiện Phổ Trí Quang, vị kế đến hiệu là Diễm Hải Môn Đăng, vị kế đến hiệu là Ly Cấu Diệu Âm Vương, vị kế đến hiệu là Vô Đẳng Công Đức, vị kế đến hiệu là Thắng Tràng, vị kế đến hiệu là Tu Tý, vị kế đến hiệu là Bản Nguyện Tịnh Nguyệt, vị kế đến hiệu là Chân Bảo Trí Đăng, vị kế đến hiệu là Pháp Thượng Diệu Âm, vị kế đến hiệu là Minh Tịnh Diệu Đức Tạng Vương, vị kế đến hiệu là Thừa Tràng, vị kế đến hiệu là Pháp Hải Liên Hoa…
Này Phật tử! Trong một kiếp ấy, có sáu mươi trăm ngàn ức nado-tha Đức Phật như vậy tuần tự xuất hiện ở đời, tôi đều gần gũi cung kính cúng dường. Đức Phật sau cùng hiệu là Quảng Giải Thoát Quang, tôi ở chỗ Đức Phật này đạt được mắt trí tuệ thanh tịnh.
Này Phật tử! Lúc Đức Phật (Thắng Nhật Quang) mới thành Chánh giác, vào thành để giáo hóa, khi ấy, ta là phu nhân của vua Chuyển luân cùng với vua cung kính cúng dường và nghe Đức Phật ấy nói kinh Như Lai Tánh Khởi Đăng. Nghe xong liền được mắt trí tuệ thanh tịnh, lại đạt pháp môn biến Tam-muội Bồ-tát quán sát.
Này Phật tử! Đạt được pháp môn này rồi, ở trong các kiếp nhiều như số bụi trần trong thế giới, ta luôn giữ gìn, tu tập. Trong các kiếp ấy, ta gặp được vô số Đức Phật xuất hiện ở đời, ta đều cung kính cúng dường.
Này Phật tử! Tôi ở trong một kiếp gặp một Đức Phật xuất hiện ở đời, thì cung kính cúng dường, hoặc gặp hai Đức Phật, hoặc ba hoặc vô số Phật; hoặc trong một kiếp, gặp chư Phật nhiều như số bụi trần trong thế giới xuất hiện ở đời, đều cung kính cúng dường, nhưng cũng chưa thể nào biết được tướng mạo, hình dáng của các Đại Bồtát cũng như hạnh nghiệp về thân, sự hành dụng trí tuệ của tâm và cảnh giới Tam-muội của chư vị.
Này Phật tử! Nếu gặp được người tu hành hạnh Bồ-tát thì ta sẽ vô cùng hoan hỷ, cung kính cúng dường và dùng các phương tiện để ủng hộ, khiến cho người ấy được không thoái chuyển nơi quả vị Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Này Phật tử! Ở trong các kiếp nhiều như số bụi trần trong thế giới, ta được gặp và cung kính cúng dường chư Phật. Chư Phật thuyết pháp, ta đều được nghe nhận và thọ trì. Khi đó, các Đức Phật ấy dùng nhiều kinh để giảng nói pháp môn này. Nghe xong, ở chỗ chư Phật, ở chỗ quyến thuộc của chư Phật, trong biển các cõi Phật ba đời, ta luôn tu hành pháp môn này. Lại hành hạnh Bồ-tát, biển các nguyện lớn của Bồ-tát, trong tất cả các pháp môn, tu hành các pháp môn này, nhưng vẫn chưa thể biết được pháp môn tu hành của Bồ-tát Phổ Hiền. Vì sao? Này Phật tử! Vì pháp môn của Bồ-tát Phổ Hiền giống như hư không vô lượng, vô biên, lại như chúng sinh trong biển ba đời, như biển các cõi trong các pháp giới vô lượng, vô biên.
Này Phật tử! Pháp môn của Bồ-tát Phổ Hiền ngang bằng với cảnh giới thân chư Phật. Ở trong các kiếp nhiều như số bụi trần trong thế giới, tôi luôn quán sát thân của Bồ-tát không biết chán. Vì sao? Trong mỗi lỗ chân lông của Bồ-tát, trong từng niệm, tôi đều nhìn thấy vô lượng, vô biên thế giới trang nghiêm. Có Phật ngồi nơi đạo tràng thành Chánh Đẳng chánh giác, ở giữa đại chúng, vận chuyển bánh xe chánh pháp bằng âm thanh vi diệu, giảng nói các kinh, các Thừa và các pháp thanh tịnh.
Lại nữa, này Phật tử! Trong mỗi lỗ chân lông của Bồ-tát, trong từng niệm, ta đều nhìn thấy biển các chúng sinh có các chỗ ở, các cảnh giới và các căn không giống nhau. Ở trong ba đời, phát tâm Bồ-đề, hành hạnh Bồ-tát, đầy đủ biển nguyện lớn, làm thanh tịnh biển vô lượng, vô biên Ba-la-mật của Bồ-tát, biển hạnh nguyện tu hành của Bồ-tát và biển vô lượng, vô biên đại Từ bi của Bồ-tát, giáo hóa chúng sinh khiến cho tất cả họ đều được hoan hỷ… cho đến nhìn thấy tất cả các Bồ-tát thị hiện ở trong cung có nhiều nữ tỳ vây quanh.
Này Phật tử! Trong mỗi lỗ chân lông của Bồ-tát, trong từng niệm, ta đều nhìn thấy những việc như vậy.
Này Phật tử! Ta chỉ biết được pháp môn này, còn các Đại Bồtát, thì tất cả đều thông suốt biển các phương tiện, hiển hiện tất cả các thân của chúng sinh, tùy thuận theo thế gian, trong mỗi lỗ chân lông đều phát ra ánh sáng biển các hình tướng, hiểu rõ pháp là không tánh và các loài chúng sinh đều như hư không, hiển hiện thần thông biến hóa, đối với các pháp giới, đạt năng lực tự tại, đi đến khắp nơi để giáo hóa và ở trong biển pháp môn của tất cả các địa… thì làm sao tôi có thể biết, có thể nói về hạnh nguyện công đức của chư vị?
Rồi Cù-di nói với Thiện Tài:
–Này thiện nam! Ở thành Ca-tỳ-la này có phu nhân Ma-da,
ông hãy đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để tu tập các hạnh, không đắm nhiễm pháp thế gian, cúng dường chư Phật, được không thoái chuyển nơi hạnh Bồ-tát, diệt trừ chướng ngại, không nhờ người khác để được giác ngộ, nhập vào các pháp môn, thường hay thị hiện ở chỗ tất cả chư Phật để giáo hóa chúng sinh, tu hành hạnh Bồ-tát cho đến tận đời vị lai cũng không bao giờ thoái chuyển, hoàn toàn viên mãn các nguyện Đại thừa và làm tăng trưởng căn lành cho hết thảy chúng sinh?”
Bấy giờ, để nói rõ lại ý nghĩa này, Cù-di nương thần lực Phật nói kệ rằng:
Ta thấy có người nào
Thích tu hạnh Bồ-tát
Lòng vô cùng hoan hỷ
Ta đều ủng hộ họ.
Vào đời xa xưa nọ
Cách đây vô số kiếp
Có kiếp tên Thanh tịnh
Thế giới tên Quang minh.
Bấy giờ trong kiếp ấy
Sáu mươi trăm ngàn ức
Na-do-tha chư Phật
Xuất hiện ở thế gian.
Bậc Chánh Giác sau cùng
Hiện là Pháp Tràng Đăng
Sau Phật này diệt độ
Có vua tên Trí Sơn
Bằng thế lực hùng mạnh
Thống lãnh Diêm-phù-đề
Hàng phục được tất cả
Những oán cừu, thù địch.
Con vua, năm trăm người
Đều khôi ngô tuấn tú
Thân vua rất thanh tịnh
Người khác nhìn không chán.
Thâm tín các pháp Phật
Cung kính và cúng dường
Giữ gìn kho chánh pháp
Ưa thọ trì tu tập.
Vua ấy có thái tử
Tên là Thiện Quang Minh
Thân băm hai tướng tốt
Làm lợi ích chúng sinh.
Cùng năm trăm ức người
Xuất gia tu học đạo
Sức tinh tấn dũng mãnh
Hộ trì pháp Phật ấy.
Kinh đô tên Trí thọ
Một ức thành xung quanh
Có rừng tên Tĩnh đức
Nhiều cây báu đẹp đẽ.
Thiện Quang ở rừng này
Diễn nói chánh pháp Phật
Tài biện luận vô cùng
Khiến chúng đều thanh tịnh.
Hoặc có khi khất thực
Vào kinh đô vua cha,
Oai nghi rất đĩnh đạc
Những người thấy đều vui.
Bước đi như sư tử
Tâm ý luôn tỉnh giác
Các căn đều thuần thục
Niệm, Tuệ luôn hiện tiền.
Khi ấy có Trưởng giả
Tên là Hoan Hỷ Tràng
Ta con gái trưởng giả
Tên là Tùy Thuận Quang.
Lúc ấy, ở trong thành
Ta gặp Thiện Quang Minh
Thân tướng tốt trang nghiêm,
Lòng vô cùng hoan hỷ.
Thiện Quang đến khất thực,
Với tâm ý ái nhiễm
Ta cúng ngọc ma-ni
Trong bát của Thiện Quang.
Tuy với tâm ái nhiễm
Cúng dường Phật tử ấy,
Hai trăm năm mươi kiếp
Vẫn không đọa đường ác
Sinh vào cõi trời, người,
Dùng họ vua tôn quý
Luôn gặp Thiện Quang Minh
Thân tướng đẹp trang nghiêm.
Đời quá khứ sau đó
Hai trăm năm mươi kiếp
Ta làm con Thiện Hiện
Tên Ly Cấu Diệu Đức.
Gặp Phật Thắng Tự Tại
Phát khởi tâm cúng dường
Không tiếc gì thân mạng
Tùy ý người bố thí.
Khi ấy, cùng thái tử
Hầu Phật Thắng Nhật Quang,
Ta vô cùng hoan hỷ
Liền phát tâm Bồ-đề.
Kiếp ấy, Phật sau cùng
Hiệu Quảng Giải Thoát Quang
Xuất hiện ở thế giới
Ta gặp và cúng dường.
Theo Phật sau cùng ấy
Được mắt tuệ thanh tịnh
Hiểu rõ tướng các pháp
Diệt trừ các điên đảo.
Được biết biển pháp môn
Tam-muội của Bồ-tát
Trong một niệm thấy rõ
Kiếp không thể nghĩ bàn.
Thấy các cõi Phật ấy
Hoặc thanh tịnh, hoặc nhơ
Thanh tịnh – không ham thích
Nhơ uế – không ghét bỏ.
Thấy khắp các thế giới
Như Lai ngồi đạo tràng
Một niệm thấy chư Phật
Ánh sáng khó nghĩ bàn.
Cũng thấy quyến thuộc Phật,
Tất cả các Tam-muội
Và hết thảy pháp môn
Đều không hề chướng ngại.
Lại biết các hạnh nghiệp
Trụ Địa của chư vị
Và biển các nguyện lớn
Trong một niệm rất rõ.
Ở nơi thân Bồ-tát
Ta thấy các Bồ-tát
Vô lượng kiếp tu hành
Tất cả, không ai bằng
Trong mỗi lỗ chân lông
Thấy vô số kiếp, cõi
Phong luân, thủy, hỏa luân
Tất cả đại địa luân.
Chỗ nương tựa tồn tại
Của thế giới nhiều hình
Vật trang trí đẹp đẽ,
Thân chúng sinh khác nhau.
Lại thấy biển thế giới,
Tất cả các thế giới
Chư Phật hiện ở đời
Thuyết pháp độ chúng sinh.
Ta ở vô lượng kiếp
Tu tập hạnh Bồ-tát
Nhưng vẫn không biết được
Nghiệp thân, tâm Bồ-tát.
Khi ấy, sau khi cung kính cúi đầu đảnh lễ dưới chân Cù-di, Đồng tử Thiện Tài đi nhiễu quanh rồi từ tạ ra đi.
*********
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài nghĩ: “Mình phải làm thế nào để gặp Thiện tri thức? Thiện tri thức xa lìa thế gian, ở nơi không chỗ ở, không lệ thuộc vào các Nhập, vượt ngoài các chướng ngại, đạt đến đạo vô ngại, đầy đủ Pháp thân thanh tịnh và hóa thân đủ các nghiệp lành, quán sát các thế gian với trí tuệ sáng suốt, thanh tịnh, thành tựu viên mãn các nguyện lớn. Thân giữ gìn pháp Phật, là Pháp thân như ý, thân không sinh diệt, thân chẳng đến đi, thân không thật giả, thân chẳng hợp tan, thân tất cả các tướng đều là nhất tướng, thân không có kiến chấp sai lệch, thân không vướng mắc, thân không cùng tận, thân diệt trừ các hư vọng nhanh như ánh chớp, thân như huyễn mộng, thân như ảnh trong gương, thân như mặt trời thanh tịnh, thân đầy khắp tất cả các phương, Pháp thân trong cả ba đời không hề hư hoại, là thân chẳng phải thân. Các thân như vậy, tất cả thế gian không ai thấy được, chỉ có Bồ-tát Phổ Hiền mới nhìn thấy được. Vị Thiện tri thức ấy hành hạnh vô ngại, mình phải làm thế nào để được gặp gỡ, gần gũi, để được thấy tướng mạo của vị ấy cũng như nghe pháp và thọ trì?”
Thiện Tài suy nghĩ xong, có vị trời hộ thành tên là Bảo Nhãn với nhiều quyến thuộc vây quanh ở giữa hư không, vì Thiện Tài mà hiện ra thân đẹp đẽ trang nghiêm, đem mũ báu và nhiều vật quý cõi trời để cúng dường Thiện Tài rồi nói:
–Này thiện nam! Nên giữ gìn bức thành tâm để xa lìa sinh tử, nên trang trí thành trì của tâm để đạt mười Lực, nên làm cho tâm được thanh tịnh để xa lìa bỏn sẻn, ganh ghét và dua nịnh, nên diệt
trừ nhưng tâm nóng nảy như lửa dữ để các pháp môn Tam-muội, thiền định được liên tục, tự tại, nên soi sáng tâm, thường dùng ánh sáng của Bát-nhã ba-la-mật để chiếu sáng vô số chư Như Lai và các quyến thuộc, nên nuôi dưỡng tâm để giữ gìn đạo phương tiện của chư Phật, nên làm cho thành trì của tâm được kiên cố để phát ra những hạnh nguyện Phổ Hiền, nên tu tập các ma, ma dân và các kẻ oán thù khác không thể nào phá hoại được, nên làm cho tâm được sáng suốt để đạt được ánh sáng trí tuệ của chư Như Lai, nên tu tâm kiên cố để lãnh thọ được mây chánh pháp của Như Lai, nên đầy đủ các tâm để có thể nhận được biển công đức của tất cả chư Như Lai, nên làm cho thành trì của tâm được rộng lớn để dùng tâm đại Bi che chở cho tất cả chúng sinh, nên che trùm thành trì tâm, dùng pháp để ngăn cản những điều bất thiện, nên tinh tấn với tâm vô lượng đại Bi để cứu độ tất cả chúng sinh, nên khai mở cửa thành trì của tâm để chánh niệm về tất cả chư Phật trong ba đời, nên thông đạt về tâm để biết rõ duyên khởi vận chuyển bánh xe chánh pháp, giảng nói các pháp môn kinh điển của chư Phật, nên biết con đường đến thành trì của tâm để khai thị và hiển hiện đạo Nhất thiết trí, nên giữ gìn thành trì của tâm để giữ gìn biến các nguyện của chư Phật ba đời, nên biết năng lực của tâm để làm tăng trưởng năng lực công đức khắp pháp giới, nên phóng ánh sáng chiếu soi khắp thành trì của tâm để biết được tất cả các căn, tánh dục, các nghiệp phiền não, tập khí và những sự nhơ sạch của hết thảy chúng sinh, nên biết năng lực tự tại của tâm để giáo hóa tất cả các pháp giới, nên làm cho tâm địa được sáng sủa để an trú niệm như Phật, nên biết rõ thật tướng của tâm để thông đạt các pháp là không có thật tánh, nên biết tâm là như huyễn để nhập vào thành trì chánh pháp Nhất thiết trí… Đại Bồ-tát nào có tâm như vậy thì có thể chứa nhóm được tất cả các căn lành. Vì sao? Vì dứt trừ được vô số các chướng ngại, như chướng ngại gặp Phật, chướng ngại nghe pháp, chướng ngại về việc cúng dường Phật, chướng ngại giáo hóa chúng sinh, chướng ngại làm thanh tịnh cõi Phật…
Này Phật tử! Nếu Đại Bồ-tát có tâm không chướng ngại như vậy thì chỉ dùng một ít phương tiện cũng có thể gặp được tất cả Thiện tri thức, hoàn toàn thành tựu Nhất thiết chủng trí.
Khi ấy, có vị trời tên là Pháp Diệu Đức, ở trong hư không, bằng âm thanh cực hay, khen ngợi phu nhân Ma-da, rồi lại phóng ra lưới ánh sáng nhiều màu sắc chiếu đến khắp vô số các cõi Phật. Thiện Tài thấy lưới ánh sáng chiếu một vòng quanh thân của chư Phật, sau đó ánh sáng trở lại chiếu vào đỉnh đầu Thiện Tài rồi chiếu sáng toàn thân. Lúc đó, Thiện Tài liền đạt được mắt sáng suốt lìa bỏ cấu bẩn, trừ diệt hết tất cả những ngu si tối tăm chướng ngại, được mắt xa lìa sự che mờ, biết rõ thật tánh của tất cả chúng sinh, mắt xa lìa mọi nhơ uế, thấy tánh của tất cả các pháp, được mắt trí tuệ thanh tịnh thấy trọn vẹn phạm vi của tất cả các cõi, được mắt có ánh sáng thanh tịnh thấy được Pháp thân Phật, được mắt chiếu sáng khắp nơi thấy được các Sắc thân Như Lai không thể nghĩ bàn, được mắt có ánh sáng vô ngại thấy được sự thành, hoại của tất cả các thế giới, được mắt có ánh sáng tràn khắp, thấy được tất cả chư Phật vận chuyển bánh xuyên suốt chánh pháp diễn nói các kinh, được mắt nhìn thấy khắp các cảnh giới, thấy được chư Phật giáo hóa chúng sinh bằng vô lượng thần lực và được mắt nhìn thấy khắp nơi, thấy được chư Phật tùy theo nhân duyên để xuất hiện ở đời trong tất cả các thế giới…
Bấy giờ có vị chúa quỷ La-sát giữ gìn pháp đường của Bồ-tát, tên là Thiện Nhãn, cùng với vợ con và một vạn La-sát quyến thuộc vây quanh đang ở trong hư không rải nhiều loại hoa đẹp, nói với Thiện Tài:
–Này thiện nam! Bồ-tát nào thành tựu mười pháp thì được gần gũi Thiện tri thức.
Mười pháp ấy là gì?
- Tâm ngay thẳng thanh tịnh lìa bỏ dua nịnh.
- Tâm đại Bi kiên cố để giáo hóa chúng sinh, quán sát chúng sinh chẳng phải tánh chân thật.
- Tâm không thoái chuyển đối với Nhất thiết trí
- Có lòng tin kiên cố đối với đại chúng của Phật.
- Dùng mắt tuệ thanh tịnh quán sát tánh các pháp.
- Có lòng đại Bi bền chắc che chở khắp các chúng sinh.
- Có ánh sáng trí tuệ thanh tịnh sáng suốt để thấu rõ các pháp giới.
- Pháp đối trị khéo léo mưa cam lồ.
- Trừ khổ cho chúng sinh thuận theo Thiện tri thức.
- Dùng mắt thanh tịnh sáng suốt thấy tánh các pháp liên tục không gián đoạn.
Bồ-tát nào thành tựu mười pháp này thì có thể gần gũi được các Thiện tri thức.
Lại nữa, này Phật tử! Bồ-tát thành tựu mười môn Tam-muội thì có thể gặp được các Thiện tri thức.
Mười pháp ấy là gì?
- Tam-muội làm thanh tịnh các pháp viên mãn như hư không.
- Tam-muội quán sát biển tất cả các phương.
- Tam-muội phân biệt tất cả các cảnh giới.
- Tam-muội gặp gỡ chư Phật ở khắp mười phương.
- Tam-muội làm tăng trưởng biển các kho tàng công đức.
- Tam-muội không một niệm nào rời bỏ Thiện tri thức.
- Tam-muội gặp Thiện tri thức ở trước mặt như gặp công đức của tất cả Như Lai.
- Tam-muội đến thẳng với Thiện tri thức.
- Tam-muội không lúc nào xa lìa tất cả các Thiện tri thức.
- Tam-muội cung kính cúng dường Thiện tri thức không thiếu sót.
Này thiện nam! Bồ-tát thành tựu mười môn Tam-muội này thì có thể gặp được các Thiện tri thức lại đạt được âm thanh vi diệu của các Thiện tri thức và pháp môn Tam-muội vận chuyển bánh xa chánh pháp. Bồ-tát nào trụ trong pháp môn này thì biết được tất cả chư Phật đều bình đẳng và thường được gặp gỡ các Thiện tri thức.
Khi ấy, Thiện Tài đáp La-sát:
–Lành thay, lành thay! Người đã vì lòng thương tưởng mà phương tiện dạy cho tôi cách để gặp Thiện tri thức. Xin hãy chỉ cho tôi biết làm thế nào đến được chỗ của Thiện tri thức, phải đến thành ấp, xóm làng nào để cầu Thiện tri thức?
Chúa La-sát đáp:
–Này thiện nam! Hãy kính lễ mười phương để cầu Thiện tri thức, chánh niệm tư duy về tất cả các cảnh giới để cầu Thiện tri thức, dũng mãnh tự tại đến khắp mười phương để cầu Thiện tri thức, biết thân, biết các hành như mộng, như ánh chớp để đến gặp Thiện tri thức.
Bấy giờ, vừa nghe xong lời dạy ấy, lập tức Thiện Tài liền nhìn thấy một hoa sen báu to lớn từ dưới đất vọt lên. Cọng sen bằng kim cương, cánh hoa bằng ngọc ma-ni, đài sen châu báu thanh tịnh, tua sen tỏa hương thơm ngát, vô số lưới báu ma-ni che phủ bên trên. Trên đài sen có một tòa lầu tên là Nhiếp thủ pháp giới phương tạng, nền đất bằng kim cương. Tòa lầu có một ngàn trụ cột do tất cả các ngọc báu ma-ni hợp thành vô cùng đẹp đẽ. Chung quanh có treo vô số chuỗi ngọc báu đẹp và lan can cũng được làm bằng vô số châu báu. Khi ấy Thiện Tài thấy trong tòa lầu có tòa Sư tử bằng ngọc ma-ni được trang trí bằng các châu báu và lan can cũng bằng nhiều châu báu. Tòa báu được trải nhiều vải vóc đẹp đẽ, lưới báu phủ ở trên, chung quanh dựng nhiều cờ lọng quý, linh bằng vàng phát ra âm thanh hay kỳ diệu, trời mưa xuống nhiều loại hoa ngát hương và đẹp đẽ. Từ trong các linh báu phát ra âm thanh hạnh nguyện của các Bồ-tát; từ trong cờ Bảo nguyệt xuất hiện hóa thân Đức Phật; trong ngọc báu ma-ni thanh tịnh hiển hiện Đức Như Lai theo tuần tự thọ sinh; từ trong ngọc ma-ni nhật phóng ra vô số ánh sáng chiếu đến các cõi ở khắp mười phương; từ trong cờ ma-ni bảo vương quang minh phóng ra ánh sáng viên mãn của tất cả chư Phật; từ trong ngọc báu Minh tịnh xuất hiện nhiều phẩm vật cúng dường, tất cả các ngọn đèn chúng sinh và mây chánh pháp Phật; từ trong ngọc báu Như ý, trong từng niệm, đều sinh ra pháp giới viên mãn tự tại của Phổ Hiền và từ trong cờ Tu-di phát ra âm thanh vi diệu của cõi trời để tán thán Đức Như Lai…
Khi ấy, Thiện Tài thấy ngôi tòa cao không thể nghĩ bàn này, những người quyến thuộc đông không thể nghĩ bàn vây quanh và thấy phu nhân Ma-da đang ngồi trên tòa rất đoan nghiêm phúc hậu, đầy đủ sắc thân thanh tịnh, sắc thân vượt thoát ba cõi, sắc thân thị hiện nơi tất cả thế gian, sắc thân xa lìa tất cả các cõi, sắc thân giáo hóa thích hợp tùy theo đối tượng, sắc thân tất cả chúng sinh không đắm nhiễm, phát khởi sắc thân rộng lớn, sắc thân bình đẳng với tất cả chúng sinh, sắc thân tất cả chúng sinh không ai sánh bằng, sắc thân tất cả chúng sinh nhìn không biết chán, sắc thân nhiều loại, sắc thân thị hiện tùy chúng sinh mà ứng hóa, sắc thân vô lượng hình dáng, sắc thân hình dáng rộng khắp, sắc thân đối hiện với tất cả chúng sinh, sắc thân trang nghiêm rộng lớn tự tại, sắc thân giáo hóa tất cả chúng sinh, sắc thân vì rủ lòng thương tất cả chúng sinh mà thị hiện, sắc thân thị hiện đủ loại trong tất cả các thời đều không bị hư hoại, sắc thân an trú tất cả chúng sinh cứu cánh và không cứu cánh, sắc thân không đi vì không bị hoại diệt trong tất cả các cõi, sắc thân không đến vì không có sinh ra trong tất cả các cõi, sắc thân không phát sinh vì không khởi không hiện, sắc thân không diệt vì xa lìa tất cả ngôn ngữ của thế gian, sắc thân không hư huyễn vì tùy theo sở đắc, sắc thân không gián đoạn vì ứng hợp theo thế gian, sắc thân không có chỗ hướng đến vì không sinh không tử, sắc thân không hư hoại vì pháp tánh không hư hoại, sắc thân vô tướng vì dứt bặt ngôn ngữ cả ba đời, sắc thân nhất tướng vì vô tướng mà khéo giảng thuyết về tướng, sắc thân như ánh chớp vì ứng hợp tùy theo tâm của tất cả chúng sinh, sắc thân như huyễn vì trí hiểu biết trọn vẹn về pháp huyễn, sắc thân như dợn nắng vì nắm giữ các tưởng về chúng sinh, sắc thân như bóng vì bản nguyện của tất cả chúng sinh luôn liên tục không gián đoạn, sắc thân như mộng vì tùy thuận chúng sinh mà không thể hoại diệt, sắc thân pháp giới cứu cánh vì thanh tịnh như hư không, sắc thân hiển hiện lòng đại Bi vì thành tựu cho tất cả chúng sinh, sắc thân hiển hiện pháp môn vô ngại vì trong mỗi niệm đều tràn đầy cả pháp giới, sắc thân vô lượng, vô biên vì làm thanh tịnh tất cả thế gian và lìa tướng ngôn ngữ, sắc thân không bị lệ thuộc vì giáo hóa chúng sinh được hoàn thành tâm nguyện, sắc thân trụ giữ vì làm được tất cả các việc của chúng sinh, sắc thân không sinh vì viên mãn các nguyện như huyễn, sắc thân không gì sánh bằng vì vượt ngoài thế gian, sắc thân tùy theo sự ứng hợp vì hóa độ ứng hợp tùy theo đối tượng, sắc thân không xen tạp vì tùy theo nghiệp tiếp nối, sắc thân ngọc như ý vì làm cho tất cả chúng sinh đều được mãn nguyện, sắc thân lìa hư vọng vì tất cả chúng sinh đều do hư vọng sinh khởi, sắc thân lìa giác quán vì tất cả chúng sinh không thể tư duy quán sát, sắc thân không cứu cánh vì diệt trừ sinh tử, sắc thân thanh tịnh vì xa lìa giác quán về Như Lai…
Như vậy sắc chẳng phải sắc vì sắc như ánh chớp; thọ chẳng phải thọ vì diệt trừ thọ khổ cho thế gian; xa lìa tất cả các tưởng vì phân biệt tất cả các tưởng của chúng sinh; sinh ra các hành chẳng phải hành vì các nghiệp là như huyễn; xa lìa cảnh giới của thức vì đầy đủ các nguyện trí tuệ của Bồ-tát; là không, không có thủ đắc vì dứt trừ ngôn ngữ của tất cả chúng sinh; là sắc thân thành tựu vi diệu sắc bất diệt… Thiện Tài thấy phu nhân Ma-da tùy theo chúng sinh mà thị hiện vô số các sắc thân ứng hợp như vậy, sắc thân mà các chúng sinh nhìn thấy hơn hẳn cả thân Tiên nữ của vua trời Tha hóa tự tại, hơn hẳn thân Tiên nữ của vua trời Tứ Thiên vương, hơn hẳn thân Long nữ của Long vương cho đến hơn hẳn thân mỹ nữ của vua cõi người.
Thiện Tài thấy vô số sắc thân như thế liền được tăng trưởng căn lành của tất cả chúng sinh, hành Bố thí ba-la-mật không thể hủy hoại, đại Bi ban khắp tất cả chúng sinh, phát sinh vô lượng công đức của Như Lai, dũng mãnh tinh tấn cầu Nhất thiết chủng trí, biết tất cả các pháp đều là tướng tịch tĩnh, nhập vào biển nhẫn sâu thẳm, đầy đủ tất cả các thiền định kiên cố, tu tập cảnh giới của tất cả các Tammuội, đạt được thiền định viên mãn của Như Lai, diệt trừ biển các phiền não của tất cả chúng sinh, làm trang nghiêm thanh tịnh tất cả pháp giới, phân biệt biết rõ bánh xe chánh pháp của chư Phật, quán sát biển tất cả các pháp bằng trí thanh tịnh, sáng suốt, thấy tất cả chư Phật tâm không biết chán.
Thiện Tài tuần tự quán sát chư Như Lai trong ba đời, mở bày pháp môn của tất cả chư Phật, thấy chư Phật ba đời lần lượt xuất hiện ở đời, thanh tịnh giới đạo của Phật, Như như như không, thu phục tất cả chúng sinh rồi giáo hóa họ, đạt được Pháp thân thanh tịnh, làm thanh tịnh các thệ nguyện lớn trong tất cả các cõi Phật, hóa độ rốt ráo tất cả chúng sinh. Trong một niệm đến khắp các cảnh giới của chư Phật, phát sinh thần lực tự tại của Bồ-tát, hiển hiện vô số sắc thân thanh tịnh, hàng phục tất cả các ma lực, tăng trưởng công đức lực, phát sinh sáu thiện pháp lực, đắc được tất cả Phật lực đầy đủ các năng lực của Bồ-tát, sinh ra năng lực Nhất thiết trí. Trí tuệ Như Lai chiếu khắp tất cả, biết hết biển vô số tâm của chúng sinh, biết rõ các căn và itánh dục của tất cả chúng sinh, một thân biến hiện ra khắp vô lượng, vô biên cõi Phật, phân biệt biết rõ sự thành, hoại của cõi Phật, khai mở mắt trí thanh tịnh, thấy được biến pháp chư Phật trong biển ba đời, phát sinh tất cả các công đức của Như Lai, biết chỗ tu công đức của tất cả Bồ-tát như: Từ mới phát tâm cho đến khi rốt ráo nuôi lớn căn lành tất cả chúng sinh, ở nơi tất cả thế gian mà luôn khen ngợi công đức của tất cả chư Phật, viên mãn thệ nguyện biển tất cả các Bồ-tát… Thấy phu nhân Ma-da có các việc chưa từng có nhiều như số bụi trần trong Diêm-phù-đề như vậy, Thiện Tài liền biến hóa thân mình thành nhiều thân bằng số thân của phu nhân Ma-da, chắp tay cung kính đảnh lễ năm vóc sát đất, liền đạt được vô lượng, vô biên môn Tam-muội rồi theo đó chánh niệm tu tập, phân biệt quán sát tùy thuận sinh ra ấn chứng, được ấn chứng xong xuất khỏi Tam-muội, xuất khỏi Tam-muội rồi, cung kính đi nhiễu quanh phu nhân Ma-da và các quyến thuộc, cung kính chắp tay đứng qua một bên, thưa:
–Thưa Đại thánh! Từ xa xưa, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi đã dạy tôi phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác, siêng cầu Thiện tri thức để gần gũi cúng dường. Tôi đã dần dần cầu đến Đại thánh, xin Đại thánh giảng nói cho tôi biết: “Bồ-tát học hạnh Bồ-tát và tu đạo
Bồ-tát như thế nào?” Phu nhân Ma-da đáp:
–Này Phật tử! Ta đã thành tựu pháp môn Đại nguyện trí huyễn, đạt pháp môn này là mẹ của Như Lai Lô-xá-na. Ở nơi cung vua Tịnh Phạn, thành Ca-tỳ-la, châu Diêm-phù-đề này, sinh ra Thái tử Tất-đạt từ hông bên phải hiển hiện thần lực tự tại không thể nghĩ bàn.
Này thiện nam! Khi qua đời ở cung trời Đâu-suất, từ trong mỗi lỗ chân lông nơi thân của Bồ-tát đều phóng ra ánh sáng lớn tên là “Công đức thọ sinh viên mãn của tất cả chư Như Lai”, hiển hiện sự thọ sinh trang nghiêm của các Bồ-tát nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật chẳng thể nêu bày hết, chiếu đến khắp tất cả các thế giới và chiếu đến chạm vào đỉnh đầu của ta rồi lan tỏa khắp tất cả các lỗ chân lông trên thân thể ta. Ánh sáng nhập vào thân rồi, ta thấy được các Bồ-tát thọ sinh tự tại trang nghiêm, lại thấy chư vị xuất gia đến đạo tràng thành Đẳng chánh giác, vận chuyển bánh xe chánh pháp, được đại chúng Bồ-tát, trời và người vây quanh cung kính cúng dường. Vào đời quá khứ, các Đức Như Lai ấy đã tu hành hạnh Bồtát, ở chỗ chư Phật cung kính cúng dường, phát tâm Bồ-đề, làm thanh tịnh cõi Phật, có vô số hóa thân đầy khắp pháp giới để giáo hóa chúng sinh, cho đến thị hiện nhập đại Niết-bàn… những việc như thế, ta đều nhìn thấy tất cả.
Lại nữa, này thiện nam! Ánh sáng vi diệu ấy chiếu đến hòa nhập vào thân ta, thân ta khi ấy vượt hẳn lên trên thế gian, bằng cả hư không cũng không hơn thân người bình thường mà có thể dung chứa các cung điện trang nghiêm của chư Bồ-tát ở khắp mười phương.
Bấy giờ, khi từ trời Đâu-suất giáng trần xuống, Bồ-tát cùng đi với các Bồ-tát đồng hạnh và pháp môn đại nguyện căn lành trang nghiêm nhiều như số bụi trần trong mười cõi Phật, trí tuệ tự tại trong tất cả các địa, vô lượng Sắc thân, Pháp thân thanh tịnh, đạt rốt ráo các hạnh nguyện lớn của Phổ Hiền, tất cả chư vị đều đạt như nhau. Các Bồ-tát quyến thuộc như vậy vây quanh.
Lại cùng có tám vạn Long vương câu hội, Long vương Bà-giàla, các Dạ-xoa và tám bộ chúng thần cung kính cúng dường. Lúc giáng thần xuống, chư vị phóng ánh sáng lớn, chiếu khắp thế giới, hiện bày năng lực tự tại, trừ diệt các khổ trong tất cả các đường ác, dùng phương tiện thiện xảo giáo hóa các chúng sinh nhiều không thể nghĩ bàn, khiến cho tất cả họ đều biết rõ các nghiệp đời trước, khiến cho các Bồ-tát tu hành hạnh không buông lung, không bị đắm nhiễm, cứu giúp các chúng sinh làm cho tất cả được thấy thân của Bồ-tát này. Hiện bày các việc kỳ diệu đặc biệt như vậy, Bồ-tát cùng với các đại chúng các Bồ-tát đi vào trong thai. Ở trong thai, các Bồ-tát đi lại rất tự tại, hoặc dùng tam thiên đại thiên thế giới làm thành một bước, hoặc lấy các thế giới nhiều như số bụi trần trong vô số cõi Phật chẳng thể nêu bày hết làm thành một bước.
Lại trong từng niệm, vô số các Bồ-tát quyến thuộc chẳng thể nêu bày hết, từ chỗ tất cả chư Phật ở tất cả các thế giới khắp mười phương và bốn Đại Thiên vương, Đao-lợi Thiên vương, cho đến Phạm vương, tất cả các Thiên vương như vậy đều nhập vào thai của ta để được thấy Bồ-tát và cung kính cúng dường, nghe nhận chánh pháp. Dung chứa được tất cả những việc như vậy mà thai tôi không to lớn hơn cũng không bị thu hẹp lại. Ở trong thế giới này, thị hiện thọ sinh thần biến như thế trong tất cả Diêm-phù-đề khắp mười phương cũng vậy, không hề phân thân, tôi hóa hiện ra tất cả đều tùy theo ứng hợp mà làm mẹ các Bồ-tát. Vì sao? Vì nhờ tu hành pháp môn Đại nguyện trí huyễn này.
Này thiện nam! Ta là thân mẫu của Đức Phật Lô-xá-na, Phật Câu-lâu-tôn, Phật Câu-na-hàm Mâu-ni, Phật Ca-diếp, Phật Di-lặc, Phật Sư Tử, Phật Pháp Tràng, Phật Thiện Nhãn, Phật Tịnh Hoa, Phật Diệu Đức Hoa, Phật Đề-xá, Phật Phất-sa, Phật Hoan Hỷ Ý, Phật Tự Tại, Phật Ly Cấu, Phật Minh Tịnh Nguyệt, Phật Chấp Cự, Phật Lạc Tĩnh, Phật Kim Cang Thuẫn, Phật Thanh Tịnh Nghĩa, Phật A-tư-đà, Phật Độ Bỉ Ngạn, Phật Cao Diễm Sơn, Phật Chấp Đăng, Phật Bảo Liên Hoa, Phật Công Đức Xưng, Phật Vô Lượng Đức Trì, Phật Diệu Đức Đăng, Phật Trang Nghiêm Thân, Phật Thiện Oai Nghi, Phật Diệu Đức Từ, Phật Thiện Tràng, Phật Trí Thạnh, Phật Vô Lượng Âm, Phật Vô Tránh, Phật Tán Nghi, Phật Thanh Tịnh, Phật Quãng Quang, Phật Tốc Tịnh, Phật Diệu Đức Vân, Phật Trang Nghiêm Đảnh Phát, Phật Thọ Vương, Phật Trang Nghiêm Bảo Quan, Phật Trí Hải, Phật Tịnh Bảo, Phật Kiên Thiên Quan, Phật Cụ Chư Nguyện, Phật Đại Tự Tại, Phật Diệu Đức Vương, Phật Thắng Diệu Đức, Phật Chiên-đàn Vân, Phật Quảng Tịnh Nhãn, Phật Thù Thắng Tuệ, Phật Tu Tập Trí, Phật Cao Vương, Phật Tự Tại Tuệ, Phật Ly Sắc, Phật Sư Tử Hỷ, Phật Vô Thượng Vương, Phật Diệu Đức Đảnh, Phật Kim Cang Trí Sơn, Phật Diệu Đức Tạng, Phật Bảo Võng Nghiêm Thân, Phật Thiện Tuệ, Phật Tự Tại Thiên, Phật Đại Địa Thiên, Phật Vô Trước Công Đức, Phật Chúng Nha, Phật Tuệ Quang, Phật Diệu Đức Thiên, Phật Vô Thượng Tọa, Phật Vô Thượng Đức, Phật Tiên Nhân Phục Căn, Phật Tùy Thuận Ngữ, Phật Tự Tại Đức Tràng, Phật Minh Tịnh Tràng, Phật Phân Biệt Chi, Phật Tỳ-xá-khư, Phật Phóng Nhất Thiết Chúng Sinh Hương Quang Minh, Phật Kim Cang Bảo Nghiêm, Phật Hoan Hỷ Nhãn, Phật Diệt Dục Trần, Phật Cao Đại Thân, Phật Thiện Thiên, Phật Vô Thượng Thiên, Phật Hướng Tịch Diệt, Phật Giác Trí, Phật Ly Trần Cấu, Phật Quang Diêm Vương, Phật An Trụ, Phật Tỳ-xá-khư Thiên, Phật Kim Cang Sơn, Phật Trí Diễm Thạnh Diệu Đức, Phật An Ẩn, Phật Ưu-ba-đề-xá, Phật Cụ Tịnh Đức, Phật Hiền Đức, Phật Đệ Nhất Nghĩa Dũng, Phật Bách Quang Diễm, Phật Nhất Tăng Thượng, Phật Thâm Âm Thanh, Phật Đại Địa Vương Phật Bạch Tịnh, Phật Sơn Âm Thanh, Phật Thù Thắng, Phật Bất Khả Hoại, Phật Vô Thượng Y, Phật Công Đức Nguyệt, Phật Bất Vi Nghịch, Phật Công Đức Tụ, Phật Nguyệt Xuất, Phật Công Đức Thiên, Phật Quang Minh Thạnh, Phật Bà-la-âm, Phật Dược Vương, Phật Thắng Bảo, Phật Kim Cang Tuệ, Phật Bát Thập Diệu Đức, Phật Nhất Thiết Vô Hoại, Phật Đại Danh Xưng Vương, Phật Dũng Kiện Tần Trì, Phật Vô Lượng Quang, Phật Đại Trang Nghiêm Diễm, Phật Pháp Vương Bất Hư, Phật Bất thoái Địa, Phật Minh Tịnh Thiên, Phật Khổ Hạnh, Phật Tịnh Thiên, Phật Đồng Ý, Phật Giải Thoát Âm, Phật Vô Hoại Vương, Phật Diệt Siểm Ngụy, Phật Tịnh Chiêm-bặc Quang, Phật Thiện Thắng Nguyệt, Phật Chấp Minh Cự, Phật Trang Nghiêm Thân, Phật Bất Khả Thuyết, Phật Quán Chúng Sinh, Phật Vô Lượng Quang, Phật Vô Úy Âm, Phật Tối Thắng Thiên, Phật Vô Úy Trí Thạnh, Phật Diệu Đức Hoa, Phật Nguyệt Quang Diễm, Phật Bất Thoái Tuệ, Phật Ly Ái, Phật Bất Trước Tuệ, Phật Trưởng Dưỡng Đức Tụ, Phật Diệt Ác Đạo, Phật Vô Lượng Hóa, Phật Sư Tử Hống, Phật Nghĩa Bất Thoái, Phật Kiến Vô Ngại, Phật Hàng Chúng Ma, Phật Bất Trước Tướng, Phật Ly Hư Vọng Hải, Phật Thanh Tịnh Hải, Phật Bất Khả Trở Hoại Tu-di Sơn, Phật Vô Trước Trí, Phật Vô Lượng Tọa, Phật Dữ Ma Chiến, Phật Tùy Sư Hành, Phật Vô Thượng Điều, Phật Thường Nguyệt, Phật Nhiêu Ích Vương, Phật Bất Động Âm, Phật Nhiêu Ích Danh, Phật Nhiêu Ích Tuệ, Phật Thọ Trì, Phật Thọ Danh, Phật Mãn Xưng, Phật Vô Hoại Thạnh, Phật Sắc Minh Tịnh, Phật Vô Tướng Trí, Phật Dũng Vô Động, Phật Nan Tư Diệu Đức, Phật Đồng Nguyệt Hạnh, Phật Vô Lượng Thân, Phật Tùy Thuận Vương, Phật Tăng Thọ Thiên.
Này Phật tử! Ta là thân mẫu của tất cả chư Phật thành Đẳng chánh giác ở thế giới này vào đời hiền kiếp như vậy, ta cũng giáo hóa chúng sinh trong tất cả các thế giới ở khắp mười phương.
Bấy giờ Thiện Tài thưa:
–Thưa Đại thánh! Đại thánh đạt được pháp môn này đã bao lâu rồi?
Phu nhân Ma-da đáp:
–Này Phật tử! Vào thuở xa xưa, cách đây các kiếp nhiều không thể nghĩ bàn, nếu chẳng phải cảnh giới thông suốt tường tận của các Bồ-tát thì không thể đếm biết được, có kiếp tên là Tịnh quang minh, có thế giới tên là Diệu đức Tu-di sơn vương. Cõi ấy thanh tịnh không có nhơ uế, được trang trí đẹp đẽ bằng nhiều loại châu báu hợp thành, người nhìn thấy không hề biết chán. Trong thế giới ấy, có một ngàn ức tứ thiên hạ trong các tứ thiên hạ có một tứ thiên hạ, trong tứ thiên hạ này có tám mươi ức kinh đô lớn. Trong các kinh đô ấy có một kinh đô tên là Trí tràng, có vua Chuyển luân tên là Dũng Thạnh. Phía Bắc kinh đô này, có một đạo tràng tên là Nguyệt quang minh, vị thần ủng hộ đạo tràng ấy tên là Từ Diệu Đức. Khi ấy, có Bồ-tát tên là Ly Cấu Tràng ngồi nơi đạo tràng thành đạo Chánh giác. Có một ác ma tên là Kim Cang Quang Minh cùng với các quyến thuộc đến chỗ Bồ-tát để phá hoại hạnh của vị ấy.
Bấy giờ vua Dũng Thạnh đầy đủ thần lực tự tại của Bồ-tát, biến hóa ra nhiều binh lính làm cho nhiều quân ma đông đảo ấy đều phải chịu khuất phục. Bồ-tát ấy đạt thành Chánh giác, vị thần ủng hộ đạo tràng thấy vậy liền vô cùng hoan hỷ phát nguyện: “Từ nay cho đến khi vua Chuyển luân này thành Phật, tôi nguyện luôn làm mẹ của người.”
Này thiện nam! Ta đã từng ở nơi đạo tràng ấy cúng dường mười ức Đức Phật.
Này thiện nam! Vị thần ủng hộ đạo tràng ấy, đâu phải người nào khác, chính là thân ta. Vị vua Chuyển luân chính là Đức Phật Lô-xá-na.
Này thiện nam! Từ khi ta phát nguyện thuở ấy đến nay, Đức Phật Lô-xá-na ở trong tất cả các cõi tu hành hạnh Bồ-tát, giáo hóa chúng sinh, cho đến khi thọ sinh thân sau cùng, ta luôn luôn làm thân mẫu của Đức Phật.
Lại nữa, này thiện nam! Vô lượng, vô biên chư Phật khắp mười phương đời quá khứ và hiện tại đều phóng ánh sáng lớn chiếu đến thân ta và cung điện nơi ta ở. Vào đời thọ sinh cuối cùng ấy, ta đều làm thân mẫu của chư Phật.
Này thiện nam! Ta chỉ biết pháp môn Đại nguyện trí huyễn này, còn các Bồ-tát đầy đủ kho tàng đại Bi, giáo hóa chúng sinh không biết mệt mỏi, đạt pháp tự tại, từ trong mỗi lỗ chân lông, hiện bày thần lực tự tại của tất cả chư Phật… thì làm sao ta có thể biết, có thể nói được hạnh nguyện công đức của chư vị?
Rồi phu nhân nói với Đồng tử Thiện Tài:
–Này thiện nam! Ở cõi trời Tam thập tam nơi thế giới này, có vị vua tên là Chánh Niệm Vương, vua có một ái nữ tên là Thiên Chủ Quang, ông nên đến đó để hỏi: “Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài kính nhận lời dạy của phu nhân Ma-da, Đồng tử cúi đầu đảnh lễ, đi nhiễu vô số vòng, chiêm ngưỡng trìu mến phu nhân Ma-da rồi từ tạ ra đi.
Đi đến Thiên cung, gặp đồng nữ kia, Thiện Tài đảnh lễ sát chân, đi nhiễu quanh Đồng nữ rồi đứng trước mặt, chắp tay thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát, tu hành đạo Bồ-tát. Tôi được nghe nói Đại thánh có thể giảng giải khéo léo, rất mong Đại thánh giảng nói cho tôi.
Thiên nữ đáp:
–Này thiện nam! Tôi đạt được giải thoát của Bồ-tát tên là Vô ngại niệm thanh tịnh trang nghiêm.
Này thiện nam! Tôi nhớ vào đời quá khứ, có một kiếp thù thắng bậc nhất tên là Thanh liên hoa. Ở trong kiếp ấy, tôi cúng dường chư Phật Như Lai nhiều như số cát sông Hằng. Từ khi các Đức Như Lai ấy mới xuất gia, tôi đều phụng sự, ủng hộ, cúng dường, xây dựng già-lam và cung cấp mọi vật dụng.
Lại nữa, chư Phật ấy từ khi làm Bồ-tát ở trong thai mẹ đến khi đản sinh, bước đi bảy bước, thốt lên lời nói như tiếng gầm của sư tử, ở ngôi hoàng tử trong hoàng cung, đi đến gốc cây Bồ-đề, thành Bậc Chánh Giác, vận chuyển bánh xe chánh pháp và thị hiện thần thông biến hóa của Phật để giáo hóa điều phục chúng sinh… Tất cả những điều như vậy, từ lúc mới phát tâm đến khi chánh pháp diệt tận tôi đều ghi nhớ rõ ràng không hề sai sót, mọi điều luôn luôn ở trước mặt, nhớ rõ không quên.
Tôi lại nhớ vào đời quá khứ, có kiếp tên là Thiên địa. Ở đó, tôi đã cúng dường chư Phật Như Lai nhiều bằng số cát trong mười sông Hằng.
Lại nữa, ở kiếp Diệu đức đời quá khứ tôi đã cúng dường chư Phật Như Lai nhiều bằng số bụi trần trong một thế giới Phật.
Ở kiếp Sở vô đắc, tôi lại cúng dường tám mươi bốn trăm ngàn ức vô số chư Phật Như Lai.
Vào kiếp Thiện quang, tôi cúng dường chư Phật Như Lai nhiều như số bụi trần trong Diêm-phù-đề.
Lại nữa, vào kiếp Vô lượng quang, tôi cúng dường chư Phật Như Lai nhiều như số cát trong hai mươi sông Hằng.
Lại vào kiếp Tinh tấn đức, tôi cúng dường chư Phật Như Lai nhiều bằng số cát trong một sông Hằng, vào kiếp Thiện bi, tôi cúng dường chư Phật Niết-bàn nhiều bằng số cát trong tám mươi sông Hằng.
Lại vào kiếp Thắng du, tôi cúng dường chư Phật Như Lai nhiều bằng số cát trong sáu mươi sông Hằng.
Lại vào kiếp Diệu nguyệt, tôi cúng dường chư Phật Như Lai nhiều bằng số cát trong bảy mươi sông Hằng.
Này thiện nam! Nhờ về các kiếp nhiều như số cát sông Hằng như vậy, tôi luôn luôn không rời bỏ chư Phật Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác. Ở chỗ tất cả các Đức Như Lai ấy, tôi được nghe pháp giải thoát vô ngại niệm trang nghiêm thanh tịnh của Bồ-tát rồi thọ trì tu hành không lúc nào gián đoạn, luôn được nhập vào tùy ý. Tất cả chư Như Lai ở kiếp ánh sáng, như vậy từ khi mới phát tâm đến lúc chánh pháp diệt tận có tất cả mọi biến hóa thần thông, tôi đều dùng năng lực giải thoát trang nghiêm thanh tịnh ghi nhớ rõ ràng như ở trước mặt, vẫn thọ trì và tu hành theo năng lực này không lúc nào biếng trễ.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp Giải thoát vô ngại niệm thanh tịnh này, còn các Đại Bồ-tát ra khỏi đêm dài sinh tử, thông đạt thấu triệt, hoàn toàn dứt hẳn si mê tối tăm, chưa từng mê muội, tâm không còn các triền cái, thân hành thảnh thơi, rõ biết thanh tịnh về bản tánh các pháp, thành tựu mười Lực, khai ngộ cho chúng sinh… thì làm sao tôi có thể biết và nói được.
Này thiện nam! Ở thành Ca-tỳ-la, có vị thầy của đồng tử tên là Biến Hữu, ông hãy đến đó để thưa hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy nghe pháp xong, Thiện Tài được an lạc khắp thân tâm, dòng chảy căn lành không thể nghĩ bàn tăng trưởng lớn mạnh, cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân Thiên Chủ Quang, đi nhiễu quanh Thiên nữ vô số vòng rồi từ tạ ra đi.
Từ Thiên cung xuống, dần dần đi đến thành ấy, Thiện Tài đến chỗ Biến Hữu, đảnh lễ dưới chân, đi nhiễu quanh rồi chắp tay cung kính đứng qua một bên thưa:
–Thưa Thánh giả! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát. Tôi được biết Thánh giả có thể giảng thuyết khéo léo, xin hãy giảng nói cho tôi.
Biến Hữu đáp:
–Này thiện nam! Ở đây Đồng tử tên là Thiện Tri Chúng Nghệ, vị ấy có trí thông học về các Tự môn của Bồ-tát, ông hãy hỏi vị ấy, vị ấy sẽ giảng nói cho ông.
Thiện Tài liền đến chỗ của Đồng tử ấy, cúi đầu cung kính đảnh lễ, đứng qua một bên thưa:
–Thưa Thánh giả! Trước đây tôi phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát phải làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát. Tôi được biết Thánh giả giảng nói khéo léo, xin hãy giảng nói cho tôi.
Khi ấy Đồng tử nói với Thiện Tài:
–Này thiện nam! Tôi đạt pháp giải thoát của Bồ-tát tên là Thiện tri chúng nghệ.
Tôi luôn xướng lên những Tự môn căn bản để nhập vào pháp giải thoát này.
Khi xướng lên chữ “A”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Bồ-tát oai đức các biệt cảnh giới.
Khi xướng lên chữ “La”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Bình đẳng nhất vị tối thượng vô biên.
Khi xướng lên chữ “Ba”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Pháp giới vô dị tướng.
Khi xướng lên chữ “Giả”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Phổ luân đoạn sai biệt.
Khi xướng lên chữ “Đa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Đắc vô y vô thượng.
Khi xướng lên chữ “La”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Ly thanh tịnh chỉ vô cấu.
Khi xướng lên chữ “Trà”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Bất thoái chuyển chi hành.
Khi xướng lên chữ “Bà”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Kim cương tràng.
Khi xướng lên chữ “Đồ”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Phổ Luân.
Khi xướng lên chữ “Sa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Hải Tạng.
Khi xướng lên chữ “Tha”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Phổ sinh an trụ.
Khi xướng lên chữ “Na”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Viên mãn quang.
Khi xướng lên chữ “Da”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Sai biệt tích tụ.
Khi xướng lên chữ “Sử”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Phổ quang minh tức chư phiền não.
Khi xướng lên chữ “Ca”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Sai biệt nhất vị.
Khi xướng lên chữ “Sa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Bái nhiên pháp vũ.
Khi xướng lên chữ “Ma”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Đại lưu thoan kích chúng phong tề trĩ.
Khi xướng lên chữ “Già”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Phổ thượng an lập.
Khi xướng lên chữ “Sa tha”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Chân như tạng biến bình đẳng.
Khi xướng lên chữ “Xả”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Thế gian hải thanh tịnh.
Khi xướng lên chữ “Thất”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Nhất thiết chư Phật chánh niệm trang nghiêm.
Khi xướng lên chữ “Đà”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Quán sát viên mãn pháp tụ.
Khi xướng lên chữ “Xa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Nhất thiết chư Phật giáo thọ luân quang.
Khi xướng lên chữ “Khư”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Tịnh tu nhân địa Hiện tiền trí tạng.
Khi xướng lên chữ “Xoa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Tức chư nghiệp hải tạng uẩn.
Khi xướng lên chữ “Sa đa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Quyên chư hoặc chướng khai tịnh quang minh.
Khi xướng lên chữ “Hoại”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Tác thế gian liễu ngộ nhân.
Khi xướng lên chữ “Pha”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Trí tuệ luân đoạn sinh tử.
Khi xướng lên chữ “Bà”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Nhất thiết cung điện cụ túc trang nghiêm.
Khi xướng lên chữ “Xa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Tu hành giới tạng các biệt viên mãn.
Khi xướng lên chữ “Sa ma”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Tùy thập phương hiện kiến chư Phật.
Khi xướng lên chữ “Ha sa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Quán sát nhất thiết vô duyên chúng sinh phương tiện nhiếp thọ linh sinh hải tạng.
Khi xướng lên chữ “Ha”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Tu hành thú nhập nhất thiết công đức hải.
Khi xướng lên chữ “Già”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Trì nhất thiết pháp vân kiên cố hải tạng.
Khi xướng lên chữ “Tra”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Thập phương chư Phật tùy nguyện hiện tiền.
Khi xướng lên chữ “Noa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Bất động tự luân tụ tập chư ức tự.
Khi xướng lên chữ “Sa pha”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Hóa chúng sinh cứu cánh xứ.
Khi xướng lên chữ “Sa ca”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Chư địa mãn túc vô trước vô ngại giải thoát quang minh luân biến chiếu.
Khi xướng lên chữ “Xà”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Tuyên thuyết nhất thiết Phật pháp cảnh giới.
Khi xướng lên chữ “Đa sa”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Nhất thiết hư không pháp lôi biến hống.
Khi xướng lên chữ “Đà”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Hiểu chư mê thức vô ngã minh đăng.
Khi xướng lên chữ “Đà”, nhập vào môn Bát-nhã ba-la-mật tên là Nhất thiết pháp luân xuất sinh chi tạng.
Này thiện nam! Khi tôi xướng lên những chữ căn bản để nhập vào các giải thoát như vậy thì bốn mươi hai môn Bát-nhã ba-la-mật này đứng đầu thể nhập vào vô lượng, vô số môn Bát-nhã ba-la-mật.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp giải thoát Thiện tri chúng nghệ này của Bồ-tát, còn các Đại Bồ-tát ở nơi tất cả các pháp thiện xảo thế gian và xuất thế gian, dùng trí tuệ thông đạt, đến bờ bên kia, các phương pháp nghề nghiệp kỳ đặc đều bao quát không thiếu sót, hiểu rõ soi xét về các môn văn tự toán số, khéo léo điều trị các bệnh bằng thuốc thang, chú thuật, chúng sinh nào bị ma quỷ dựa nhập, oán ghét và bị ếm bùa chú, bị điềm sao xấu, bị điều quái dị, thây chết rượt đuổi, bị các bệnh điên cuồng, gầy gò… đều được cứu giúp, khiến cho họ đều được thuyên giảm.
Lại khéo léo phân biệt biết rõ tất cả vàng ngọc, châu báu, san hô, lưu ly, ma-ni, xa cừ, kê-tát-la và tất cả những nơi phát sinh kho báu, phẩm loại không đồng, giá trị nhiều ít. Tất cả dân chúng ở trong làng xóm, thôn ấp, đô thành lớn nhỏ, cung điện, vườn, rừng, núi cao, ven sống suối, Bồ-tát đều tùy phương tiện giáo hóa cho họ.
Lại khéo quán sát thiên văn địa lý, tướng người lành dữ, tiếng kêu chim thú, khí hậu mây mưa, mùa màng được mất, cõi nước an nguy, những nghề nghiệp khéo léo của thế gian như vậy đều tinh thông đến tận nguồn gốc.
Lại có thể hiểu rõ pháp xuất thế gian, hiểu đúng tên gọi, biện luận nghĩa lý, quán sát và tu hành tùy thuận theo thể tướng, trí tuệ nhập vào trong đó, không nghi không ngại, không ngu tối, không chậm lụt, không buồn khổ, không chìm đắm và đều hiện chứng… thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Ở nước Ma-kiệt-đề này có một ngôi làng, trong làng ấy có thành tên là Bà-đán-na, có Ưu-bà-di tên là Hiền Thắng. Ông hãy đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài cúi đầu cung kính đảnh lễ dưới chân Chúng Nghệ, đi nhiễu quanh vô số vòng từ tạ ra đi.
Hướng về thành ấy, đến chỗ của Hiền Thắng, Thiện Tài đảnh lễ dưới chân, đi nhiễu quanh rồi, chắp tay cung kính đứng qua một bên thưa:
–Thưa Thánh giả! Trước đây, tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát. Tôi được biết Thánh giả có thể giảng thuyết khéo léo, xin hãy giảng nói cho tôi.
Hiền Thắng đáp:
–Này thiện nam! Tôi đạt pháp môn của Bồ-tát tên là Vô y xứ đạo tràng, tự mình đã thông suốt, mà còn giảng nói được cho người khác. Lại đạt Tam-muội Vô tận nhưng chẳng phải pháp Tam-muội này là hữu tận hay vô tận, có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra mắt vô tận, lại có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra tai vô tận, lại có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra mũi vô tận, lại có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra lưỡi vô tận, lại có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra thân vô tận, lại có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra ý vô tận, lại có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra ánh sáng trí tuệ vô tận, lại có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra thần thông biến hóa khắp nơi vô tận, lại có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra vô lượng công đức như sóng biển cuồn cuộn vô tận, lại có thể từ tánh Nhất thiết trí sinh ra ánh sáng chiếu khắp thế gian vô tận…
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Vô y xứ đạo tràng này, còn tất cả các hạnh nguyện công đức vô trước của các Đại Bồ-tát thì làm sao tôi có thể hiểu biết và giảng nói tường tận.
Này thiện nam! Ở phương Nam có thành tên là Ốc điền, ở đó, có Trưởng giả tên là Kiên Cố Giải Thoát, ông nên đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Bấy giờ, Thiện Tài đảnh lễ dưới chân Hiền Thắng, nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng trìu mến rồi tạ từ đi về phương Nam.
Vào thành ấy, đến chỗ Trưởng giả, Thiện Tài đảnh lễ dưới chân, đi nhiễu quanh Trưởng giả rồi chắp tay cung kính đứng qua một bên, thưa:
–Thưa Thánh giả! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát. Tôi được nghe Thánh giả có thể giảng nói khéo léo, xin hãy giảng nói cho tôi.
Trưởng giả đáp:
–Này thiện nam! Tôi đạt được pháp giải thoát của Bồ-tát tên là
Vô trước thanh tịnh niệm. Từ khi tôi đạt pháp giải thoát ấy rồi, tôi luôn luôn phát nguyện rộng khắp ở chỗ chư Phật khắp mười phương mà không còn mong cầu điều gì nữa.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp giải thoát về niệm thanh tịnh này, còn các Đại Bồ-tát đạt được pháp Vô sở úy như tiếng gầm của đại sư tử, an trụ chỗ phước tuệ tích tụ rộng lớn thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Ngay trong thành này có Trưởng giả tên là Diệu Nguyệt, trong nhà của Trưởng giả ấy thường có ánh sáng, ông hãy đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài đảnh lễ dưới chân Trưởng giả Kiên Cố, đi nhiễu quanh vô số vòng rồi từ tạ ra đi.
Đến chỗ của Trưởng giả Diệu Nguyệt, Thiện Tài đảnh lễ dưới chân, đi nhiễu quanh Trưởng giả rồi chắp tay cung kính đứng qua một bên, thưa:
–Thưa Thánh giả! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát. Tôi được nghe Thánh giả có thể giảng thuyết khéo léo, xin hãy giảng thuyết cho tôi.
Trưởng giả Diệu Nguyệt đáp:
–Này thiện nam! Tôi đạt được giải thoát của Bồ-tát tên là Tịnh Trí Quang Minh.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp giải thoát về ánh sáng trí tuệ này, còn các Đại Bồ-tát chứng đắc vô số pháp môn giải thoát thì làm sao tôi có thể biết và nói được hạnh nguyện công đức của chư vị.
Này thiện nam! Về phương Nam có thành tên là Xuất sinh, ở đó có Trưởng giả tên là Vô Thắng Quân, ông nên đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi đó, Thiện Tài đảnh lễ dưới chân Trưởng giả Diệu Nguyệt, nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng trìu mến rồi từ tạ ra đi.
Dần dần hướng về thành ấy, đến chỗ của Trưởng giả, Thiện
Tài đảnh lễ dưới chân, đi nhiễu quanh rồi chắp tay cung kính đứng qua một bên, thưa:
–Thưa Thánh giả! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát. Tôi được nghe Thánh giả có thể giảng thuyết khéo léo, xin hãy giảng nói cho tôi.
Trưởng giả đáp:
–Này thiện nam! Tôi đạt được pháp giải thoát của Bồ-tát tên là Vô tận tướng. Nhờ chứng được pháp giải thoát này của Bồ-tát, tôi thấy được vô số chư Phật, đạt được kho tàng vô tận.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp Giải thoát vô tận tướng này, còn các Đại Bồ-tát đạt được trí tuệ không hạn lượng, biện tài vô ngại thì làm sao tôi có thể biết và nói được công đức và hạnh nguyện của chư vị.
Này thiện nam! Ở phía Nam thành này có một ngôi làng tên là Pháp, trong làng ấy có vị Bà-la-môn tên là Thi Tỳ Tối Thắng, ông nên đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi đó, Đồng tử Thiện Tài đảnh lễ dưới chân Trưởng giả Vô Thắng Quân, nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng rồi từ tạ đi về phương Nam. Đến ngôi làng ấy, gặp Trưởng giả Thi Tỳ Tối Thắng, Thiện Tài đảnh lễ dưới chân, đi nhiễu quanh rồi chắp tay cung kính đứng qua một bên, thưa:
–Thưa Thánh giả! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát. Tôi được nghe Thánh giả có thể giảng thuyết khéo léo, xin hãy giảng nói cho tôi.
Trưởng giả đáp:
–Này thiện nam! Tôi đạt được pháp môn của Bồ-tát tên là Thành nguyện ngữ. Nhờ ngôn ngữ này, các Bồ-tát đời quá khứ, hiện tại và vị lai cho đến thành đạo Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác không hề thoái chuyển, quá khứ đã không thoái chuyển, hiện tại không thoái chuyển và tương lai sẽ không thoái chuyển.
Này thiện nam! Nhờ an trú trong pháp Thành nguyện ngữ này,
tùy ý làm việc gì tôi đều được thành tựu viên mãn.
Này thiện nam! Tôi chỉ biết pháp môn Thành nguyện ngữ này, còn các Đại Bồ-tát đối với pháp Thành nguyện ngữ này mà hành hay chỉ đều chẳng trái nhau, lời nói luôn luôn chân thật không lúc nào hư dối, vô lượng công đức nhờ đó được sinh ra thì làm sao tôi có thể biết và nói được.
Này thiện nam! Về phương Nam, có thành tên là Diệu ý hoa môn, ở đó có Đồng tử tên là Đức Sinh, lại có Đồng nữ tên là Hữu Đức, ông hãy đến đó để hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồtát và tu hành đạo Bồ-tát?”
Khi ấy, vì tôn trọng pháp, Đồng tử Thiện Tài đảnh lễ dưới chân vị Bà-la-môn, nhiễu quanh vô số vòng, chiêm ngưỡng trìu mến rồi ra đi.
Đi dần về phía Nam, đến nơi thành ấy, gặp Đồng tử và Đồng nữ, Thiện Tài đảnh lễ dưới chân họ, đi nhiễu quanh xong, chắp tay đứng trước mặt thưa:
–Thưa Thánh giả! Trước đây tôi đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác nhưng chưa biết Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát và tu hành đạo Bồ-tát, xin chư vị vì lòng Từ bi giảng nói cho tôi.
Khi ấy Đồng tử và Đồng nữ nói với Thiện Tài:
–Này thiện nam! Chúng tôi chứng đắc pháp giải thoát của Bồ-tát tên là Huyễn trụ. Dùng trí tuệ thanh tịnh này quán sát thấy các thế gian đều tồn tại như huyễn, do nhân duyên sinh; tất cả chúng sinh đều tồn tại như huyễn, được sinh khởi do nghiệp, phiền não; tất cả các pháp đều tồn tại như huyễn, do các duyên vô minh, hữu ái tuần tự sinh ra; tất cả ba cõi đều tồn tại như huyễn, do hiểu biết điên đảo sinh ra, sự sinh diệt, sinh, già, bệnh, chết, ưu, sầu khổ não của tất cả chúng sinh đều tồn tại như huyễn, do phân biệt hư vọng sinh ra, tất cả các cõi nước đều tồn tại như huyễn, có các tâm tưởng điên đảo các kiến chấp điên đảo và vô minh sinh ra; tất cả các Thanh văn, Bích-chi-phật đều tồn tại như huyễn, do phân biệt về Trí đức và Đoạn đức mà thành tất cả các Bồ-tát đều tồn tại như huyễn, do có thể tự điều phục, giáo hóa chúng sinh, tâm trí và các hạnh nguyện thù thắng mà thành tựu; các chỗ hành dụng, biến hóa, điều phục của chúng hội tất cả Bồ-tát đều tồn tại như huyễn, do nguyện và trí dung nhiếp mà thành.
Này thiện nam! Tự tánh của cảnh huyễn là không thể nghĩ bàn.
Này thiện nam! Hai chúng tôi chỉ có thể biết được pháp giải thoát này của Bồ-tát, Đại Bồ-tát thể nhập trọn vẹn vào lưới huyễn của vô số sự việc còn hạnh nguyện công đức ấy của chư vị thì làm sao chúng tôi có thể biết và nói được.
Khi ấy, Đồng tử và Đồng nữ nói về pháp giải thoát của mình rồi, nhờ năng lực không thể nghĩ bàn của các căn lành, Đồng tử Thiện Tài được thân thấm nhuần ánh sáng vi diệu và tự nói bản nguyện.
********
Lại nói như vầy:
–Này thiện nam! Về phương Nam có nước Hải gian, tại nước đó có vườn cây Đại trang nghiêm tạng, trong khu vườn ấy có tòa lầu lớn Nghiêm tịnh tạng. Tòa lầu được phát sinh là nhờ vào căn lành đời trước, nhờ các nguyện tự tại, các năng lực trí tuệ thần thông, phương tiện thiện xảo, công đức đại Bi và pháp môn của Bồ-tát mà sinh khởi. Trong khu vườn ấy có vị Đại Bồ-tát Di-lặc thường giáo hóa cha mẹ, thân tộc, quyến thuộc, bạn bè, lại nuôi dưỡng vô lượng chúng sinh khác phát sinh căn lành, khiến cho họ an trụ trong pháp Đại thừa, cũng muốn vì ông mà hiện bày pháp môn phương tiện của Bồ-tát, muốn thị hiện giáo hóa tất cả chúng sinh, khiến họ nhàm chán các cõi, nói rõ năng lực đại Từ bi của Bồ-tát, giác ngộ pháp môn vô tướng của Bồ-tát, làm rõ việc các cõi đều không có tự tướng. Ông nên đến đó hỏi: “Bồ-tát thanh tịnh đạo của Bồ-tát như thế nào? Tu học giới của Bồ-tát như thế nào? Thanh tịnh tâm của Bồ-tát như thế nào? Phát đại nguyện lớn như thế nào? Tích chứa công đức đầy đủ như thế nào? Chứng được quả vị Bồ-tát như thế nào? Thành tựu các pháp Ba-la-mật như thế nào? Chứng đắc các pháp nhẫn như thế nào? An trú hạnh công đức như thế nào? Thân cận Thiện tri thức như thế nào?”
Vì sao? Vì Đại Bồ-tát ấy thông suốt tất cả các hạnh của Bồ-tát, phân biệt rõ biết tâm hành của chúng sinh; dùng phương tiện thắng trí để giáo hóa họ, làm viên mãn tất cả các pháp Ba-la-mật, được các pháp nhẫn, an trụ quả vị Bồ-tát, chứng pháp ly sinh của Bồ-tát,
được chư Phật thọ ký, tự tại du hý trong pháp của Bồ-tát, giữ gìn các pháp mà chư Phật đã hành trì, được vô lượng chư Phật dùng chánh pháp cam lồ Nhất thiết trí trên đỉnh.
Này thiện nam! Đại Bồ-tát ấy là bậc Thiện tri thức chân thật dạy bảo cho ông, làm cho tâm Bồ-đề kiên cố, nuôi dưỡng căn lành, an trú tâm ngay thẳng, hiện ra căn tánh của Bồ-tát, thuyết pháp vô ngại về các địa bình đẳng, tán thán con đường ra khỏi sinh tử của Bồ-tát, đầy đủ công đức hạnh nguyện của Bồ-tát, có thể tuyên thuyết rộng rãi hạnh Phổ Hiền.
Này thiện nam! Ông không nên ở nơi một căn lành nhỏ mà sinh tưởng biết đủ, với một pháp sáng suốt, một hạnh, một nguyện, một lần thọ ký, được môn pháp nhẫn, sáu pháp Ba-la-mật, các Địa của Bồ-tát, thanh tịnh cõi Phật, gần gũi Thiện tri thức, đối với các việc ấy mà tưởng là đủ. Vì sao? Này thiện nam! Đại Bồ-tát nên một lòng cầu vô lượng căn lành; tích tập đầy đủ vô lượng Bồ-đề; cất chứa vô lượng nhân duyên Bồ-đề; tu tập vô lượng đại hồi hướng; giáo hóa thành thục vô lượng chúng sinh; rõ biết vô lượng tâm, các căn tánh ham muốn và các hành của chúng sinh; trừ diệt vô lượng tập khí, kết sử, phiền não của chúng sinh; đoạn trừ vô lượng tâm tà kiến nhiễm ô của chúng sinh, khiến cho họ phát vô lượng tâm thanh tịnh; nhổ bỏ vô lượng gai nhỏ phiền não; làm khô cạn biển ái dục; xa lìa vô lượng ngu si tăm tối; phá tan vô lượng núi kiêu mạn; cởi bỏ vô lượng sự trói buộc của sinh tử; vượt qua vô lượng dòng nghiệp phiền não; làm cạn kiệt vô lượng biển thọ sinh; nhổ khỏi bùn nhơ vô lượng ái dục; cứu vớt chúng sinh trong ngục ba cõi thoát khỏi khổ nạn, khiến cho tất cả đứng vững trong tám Thánh đạo, khiến cho tất cả diệt trừ ba độc thiêu đốt; phá tan vô lượng mồi câu của ma, xa lìa vô lượng các nghiệp của ác ma; tịnh tu vô lượng trực tâm Bồ-tát; tăng trưởng vô lượng phương tiện Bồ-tát; sinh ra vô lượng căn tánh của Bồ-tát; làm thanh tịnh vô lượng tánh dục Bồ-tát; vào sâu vô lượng pháp bình đẳng của Bồ-tát; tu hành vô lượng hạnh thù thắng của Bồtát; làm thanh tịnh vô lượng công đức của Bồ-tát; tịnh tu vô lượng oai nghi của Bồ-tát; thị hiện tùy thuận hạnh thế gian của Bồ-tát; phát khởi vô lượng tín tâm không hoại của Bồ-tát; phát sinh năng lực đại tinh tấn; tu tập vô lượng năng lực chánh niệm; thành tựu vô lượng năng lực Tam-muội; mở bày vô lượng năng lực trí tuệ; giữ vững vô lượng năng lực tánh dục; tích chứa vô lượng năng lực công đức; tăng trưởng vô lượng năng lực trí tuệ thanh tịnh; phát khởi vô lượng năng lực của Bồ-tát; thành tựu vô lượng năng lực của Như Lai; biết rõ vô lượng pháp môn; hội nhập vô lượng phương tiện của các pháp; tịnh tu vô lượng pháp môn; phát sinh vô lượng ánh sáng diệu pháp; chiếu soi vô lượng pháp, vô lượng căn tánh; biết rõ vô lượng bệnh của phiền não; tích chứa vô lượng pháp dược vi diệu; dùng phương tiện thiện xảo trị bệnh phiền não; tu tập vô lượng chánh pháp cam lồ; đến các cõi Phật cung kính cúng dường vô lượng Như Lai; hội nhập vô lượng đại chúng của Bồ-tát để hộ trì vô lượng chánh pháp Như Lai; không chê bai vô lượng tội lỗi của chúng sinh; dứt trừ vô lượng nạn của đường ác; khiến vô lượng chúng sinh được sinh trong hàng trời người; che chở vô lượng chúng sinh; tịnh tu vô lượng pháp môn Đà-la-ni; thành tựu vô lượng hạnh nguyện lớn; tu tập vô lượng nguyện lực đại Từ; không tiếc thân mạng để cầu vô lượng pháp; tu tập vô lượng pháp lực vắng lặng; sinh ra vô lượng trí thông sáng thanh tịnh; biết rõ các cõi thọ sinh của vô lượng chúng sinh, vì họ mà thị hiện vô lượng hóa thân; biết vô lượng tâm; các pháp nói ra đều hội nhập vô lượng hạnh của Bồ-tát; tu tập các pháp của Bồ-tát; quán sát pháp môn sâu xa của Bồ-tát; giác ngộ cảnh giới khó biết của Bồ-tát; đến các cõi khó đến của Bồ-tát; giữ gìn công đức dùng mãnh của Bồ-tát; chứng pháp khó chứng, vi diệu thanh tịnh vô sinh của Bồ-tát; giác ngộ hạnh trang nghiêm của Bồ-tát; ở khắp nơi đều thị hiện diệu thần lực thần thông tự tại của Bồ-tát; giữ gìn mây pháp không tan hoại của Bồ-tát; làm tăng trưởng vô lượng, vô biên hành trí tuệ thanh tịnh của Bồ-tát; hoàn tất vô lượng pháp Ba-lamật; nhận lấy vô lượng sự thọ ký của Bồ-tát; nhập vào vô lượng pháp nhẫn của Bồ-tát; tu tập pháp môn chân chánh, quả vị không thể nghĩ bàn của Bồ-tát; ở trong vô lượng kiếp dùng thệ nguyện lớn để tự trang nghiêm, cúng dường chư Phật; làm thanh tịnh cõi nước chư Phật không thể tính kể; phát khởi hạnh nguyện của Bồ-tát không thể tính kể.
Này thiện nam! Tóm lại, Bồ-tát giáo hóa tất cả chúng sinh hành hạnh Bồ-tát trong tất cả kiếp; thị hiện thọ sinh vào tất cả cõi; bằng trí sáng suốt hiểu rõ ba đời; làm thanh tịnh tất cả cõi nước; thành tựu đầy đủ các nguyện; cúng dường chư Phật; đồng tu hạnh nguyện với chư vị Bồ-tát; gần gũi tất cả Thiện tri thức. Vì vậy, này thiện nam! Nên chuyên nhất cầu Thiện tri thức, nếu được nghe pháp thì nên cung kính cúng dường; đối với Thiện tri thức chớ sinh hiềm nghi; thân tâm mệt mỏi; phải làm cho tâm của tất cả Thiện tri thức đều vui mừng. Vì sao? Vì nhờ vào Thiện tri thức mới hoàn tất được tất cả các hạnh của Bồ-tát; thành tựu tất cả công đức của Bồtát, tất cả đại nguyện của Bồ-tát, tất cả căn lành của Bồ-tát, tất cả pháp trợ đạo của Bồ-tát; sinh ra tất cả pháp của Bồ-tát,; thông hiểu tất cả pháp môn của Bồ-tát; tu tập tất cả giới cấm của Bồ-tát; hành tất cả thiền định Tam-muội của Bồ-tát; phát tâm Vô thượng Bồ-đề kiên cố của Bồ-tát; thành tựu tất cả biện tài tổng trì của Bồ-tát; làm thanh tịnh tất cả tạng công đức của Bồ-tát; đồng với tất cả đại nguyện của Bồ-tát; hiểu rõ tất cả pháp bí mật, pháp bảo của Bồtát; tăng trưởng tất cả căn tánh của Bồ-tát; tích tập tất cả trí tuệ của Bồ-tát; giữ gìn tất cả tạng pháp công đức của Bồ-tát; làm thanh tịnh tất cả sự thọ sinh của Bồ-tát; nghe và giữ gìn tất cả mây pháp của Bồ-tát; phát sinh đạo chân chánh của Bồ-tát; dấy khởi tất cả tâm đạo của Bồ-tát; thành tựu tất cả Bồ-đề của chư Phật, và tất cả hạnh của Bồ-tát; biết rõ tất cả pháp giới khắp mười phương; tán thán tất cả công đức của tâm chánh trực nơi Bồ-tát; phát khởi tất cả năng lực đại Từ bi của Bồ-tát; chứng đức tất cả các đạo của Bồ-tát; đạt được tất cả tâm làm lợi ích cho chúng sinh của Bồ-tát; xa lìa ác đạo; an trú Đại thừa; tu tập hạnh Bồ-tát; xa lìa ác tri thức; đối với pháp của Bồ-tát tâm không thoái chuyển; vượt hẳn phàm phu, Thanh văn và Duyên giác; đối với tất cả thế gian tâm không mê loạn, không bị nhiễm trước; tu tập đầy đủ các hành vô lượng của Bồ-tát; làm tăng trưởng tất cả công đức lành; trừ diệt phiền não; tất cả các ma không thể hủy hoại; nhờ nơi Thiện tri thức mà có thể thành tựu những việc như vậy. Vì sao? Vì Thiện tri thức có thể diệt trừ các chướng ngại, lìa pháp bất thiện, xa ác tri thức, diệt vô minh mê mờ và các tà kiến trói buộc, vượt khỏi tất cả thế gian sinh tử, đoạn trừ mồi câu của ma, nhổ mũi nhọn phiền não, ra khỏi hiểm nạn vô trí nơi núi tà kiến, vượt khỏi dòng hữu lậu và các đường ác, chỉ dẫn chánh đạo Bồ-đề thanh tịnh, dạy dỗ pháp Bồ-tát, tu tập bốn đạo, làm sáng mắt trí tuệ, an trú Nhất thiết trí, tăng trưởng tâm Bồđề, làm rộng lớn tâm đại Bi, tu pháp Ba-la-mật, trú ở địa Bồ-tát, đắc pháp nhẫn thâm sâu, làm thanh tịnh tất cả các căn lành, tích chứa tất cả công đức của Bồ-tát, bố thí tất cả công đức của Bồ-tát, thấy tất cả chư Phật, tâm rất hoan hỷ, hộ trì giới thanh tịnh, hiểu nghĩa chân thật, mở bày cửa chánh pháp, xa lìa các đường tà, thị hiện pháp môn sáng suốt, chiếu soi tất cả, nghe nhận thọ trì vô lượng mây pháp của chư Phật, diệt trừ tất cả phiền não, tăng trưởng lợi ích Nhất thiết trí, an trú tất cả pháp của chư Phật.
Lại nữa, này thiện nam! Thiện tri thức như mẹ hiền làm cho chúng sinh được sinh vào nhà Phật. Thiện tri thức là cha lành làm vô số việc lợi ích cho chúng sinh. Thiện tri thức là người nuôi dạy bảo vệ chúng sinh không cho làm các việc ác. Thiện tri thức là bậc thầy vĩ đại giáo hóa khiến chúng sinh học giới Bồ-tát. Thiện tri thức là người dẫn đường, giáo hóa chúng sinh đến bờ bên kia. Thiện tri thức là vị lương y, điều trị tất cả bệnh phiền não. Thiện tri thức là núi tuyết nuôi lớn thuốc trí tuệ sáng suốt. Thiện tri thức là vị tướng dũng ngăn chặn tất cả các việc khủng bố. Thiện tri thức là thuyền vững chắc làm cho chúng sinh vượt qua biển sinh tử. Thiện tri thức là vị thuyền trưởng khiến cho đến được bờ pháp bảo Nhất thiết trí. Vì thế, này thiện nam, nên phải biết tư duy nhớ nghĩ đến các bậc Thiện tri thức.
Lại nữa, này thiện nam! Đến nơi Thiện tri thức thì phát tâm như mặt đất nhận lấy tất cả các việc mà không mệt mỏi; phát tâm như Kim cang, vững chắc chánh trực không gì có thể hủy hoại; phát tâm như núi Kim cang, tất cả các khổ nạn không thể làm tiêu hoại; phát tâm không theo ý mình, mà thuận theo ý vị ấy; phát tâm như đệ tử, tuân theo tất cả lời dạy bảo; phát tâm như người hầu cận, đối với việc phục vụ khổ nhọc không nhàm chán; phát tâm nuôi dưỡng không sợ phiền não làm ô nhiễm; phát tâm như người làm thuê không trái nghịch với sự sai bảo; phát tâm khiêm tốn xa lìa sự kiêu ngạo, tăng thượng mạn; phát tâm thuần thục biết đúng lúc, không đúng lúc; phát tâm như ngựa báu, xa lìa tâm ngang ngược chưa được thuần thục; phát tâm như xe lớn, chuyên chở tất cả; phát tâm như voi lớn, khống chế được các căn; phát tâm như núi lớn, tất cả gió mạnh không thể lay chuyển; phát tâm như chó con, xa lìa sân hận; phát tâm như Chiên-đà-la, không kiêu ngạo; phát tâm như sừng bị gãy, không còn thế mạnh; phát tâm như gió lớn, không bị vướng mắc; phát tâm như thuyền lớn, từ bờ này sang bờ kia, qua lại không mỏi mệt; phát tâm như chiếc cầu, đón nhận tất cả lời dạy của Thiện tri thức; phát tâm như con hiếu, thường gặp Thiện tri thức không nhàm chán; phát tâm như con vua, luôn thuận theo lời dạy của vua.
Lại nữa, này Thiện tri thức! Nên đối với thân mình sinh tưởng về bệnh khổ, đối với Thiện tri thức sinh tưởng thầy thuốc giỏi, đối với pháp được dạy sinh tưởng như thuốc hay. Đối với tự thân sinh tưởng đi xa, đối với Thiện tri thức sinh tưởng người dẫn đường, đối với pháp được dạy sinh tưởng con đường chân chánh. Lại đối với tự thân sinh tưởng hướng đến bờ bên kia, đối với Thiện tri thức sinh tưởng người biết giúp đỡ, đối với pháp được dạy sinh tưởng ao mát mẻ. Lại đối với tự thân sinh tưởng nông phu, đối với Thiện tri thức sinh tưởng rồng chúa, đối với pháp được dạy sinh tưởng mưa tuôn đúng thời, đối với việc thực hành theo lời dạy sinh tưởng thành công. Đối với tự thân sinh tưởng nghèo nàn, đối với Thiện tri thức sinh tưởng như Bảo Thiên vương Tỳ-sa-môn có nhiều của báu, đối với pháp được dạy sinh tưởng như thân báu. Đối với tự thân sinh tưởng như đệ tử, đối với Thiện tri thức sinh tưởng về sự tu học. Đối với tự thân sinh tưởng yếu hèn, đối với Thiện tri thức sinh tưởng dũng mãnh, đối với pháp được dạy sinh tưởng như binh khí. Lại đối với tự thân sinh tưởng như người đi buôn, đối với Thiện tri thức sinh tưởng người dẫn đường, đối với pháp được dạy sinh tưởng trân báu, đối với sự thực hành theo lời dạy sinh tưởng của báu vô giá. Đối với tự thân sinh tưởng như con, đối với Thiện tri thức sinh tưởng như cha, đối với pháp được dạy sinh tưởng lập gia nghiệp. Đối với tự thân sinh tưởng như con vua, đối với Thiện tri thức sinh tưởng như đại thần, đối với pháp được dạy sinh tưởng học theo lời dạy của vua.
Này thiện nam! Đến với Thiện tri thức cần phải suy nghĩ bằng tưởng như thế. Vì sao? Vì nhân nơi tâm thanh tịnh ngay thẳng mới gặp được Thiện tri thức, tùy thuận theo lời dạy bảo để tăng trưởng căn lành như từ nơi núi Tuyết mọc nhiều dược thảo; làm pháp khí của Phật như biển cả thâu nhận mọi dòng nước; sinh ra các công đức thù thắng như biển cả sinh ra châu báu; làm thanh tịnh tâm Bồ-đề như luyện vàng ròng; vượt ra khỏi thế gian như núi Tu-di trong biển; không nhiễm thế gian như hoa sen trong nước; không chìm vào các ác như tử thi trong biển; tăng trưởng pháp Bạch tịnh như mặt trăng tròn đầy; chiếu khắp pháp giới như ánh mặt trời chiếu sáng; nuôi dưỡng thân Bồ-tát như mẹ nuôi con.
Này thiện nam! Tóm lại, Đại Bồ-tát nếu tùy thuận theo lời dạy của Thiện tri thức thì được mười lần trăm ngàn ức triệu công đức không thể tính kể; làm sáng tỏ mười lần trăm ngàn ức triệu tâm thanh tịnh sâu xa không thể tính kể; làm tăng trưởng mười lần trăm ngàn ức triệu các căn của Bồ-tát không thể tính kể; làm thanh tịnh mười lần trăm ngàn ức triệu giới của Bồ-tát không thể tính kể; diệt trừ mười lần trăm ngàn ức triệu giới của Bồ-tát không thể tính kể; diệt trừ trăm ngàn ức triệu các chướng ngại không thể tính kể; vượt qua mười lần trăm ngàn ức triệu các nghiệp ác của ma không thể tính kể; hội nhập mười lần trăm ngàn ức triệu pháp môn của Bồ-tát không thể tính kể; viên mãn mười lần trăm ngàn ức triệu công đức vi diệu không thể tính kể; tu tập mười lần trăm ngàn ức triệu hạnh của Bồ-tát không thể tính kể; đầy đủ mười lần trăm ngàn ức triệu đại nguyện của Bồ-tát không thể tính kể.
Này thiện nam! Tóm lại, Bồ-tát nhân nơi Thiện tri thức mà thành tựu tất cả hạnh của Bồ-tát, tất cả Ba-la-mật của Bồ-tát, tất cả quả vị của Bồ-tát, tất cả pháp nhẫn của Bồ-tát, tất cả Đà-la-ni của Bồ-tát, tất cả môn Tam-muội của Bồ-tát, tất cả trí tự tại thông suốt của Bồ-tát, tất cả hồi hướng của Bồ-tát, tất cả đại nguyện của Bồtát.
Này thiện nam! Tất cả pháp như vậy, nhờ Thiện tri thức làm gốc, nương vào Thiện tri thức mà sinh ra, dựa vào Thiện tri thức mà sinh ra, nương vào Thiện tri thức mà nhận lấy, theo Thiện tri thức mà phát triển, dựa vào Thiện tri thức mà tăng trưởng, dựa vào Thiện tri thức mà an trú, nhờ Thiện tri thức mà chứng đắc.
Bấy giờ, Thiện Tài nghe những lời tán thán về Thiện tri thức, các hạnh của Bồ-tát và chánh pháp của Như Lai như vậy thì tâm vô cùng vui mừng, suy nghĩ đúng đắn, tư duy về hạnh nguyện của Bồtát, rồi đi dần đến nước Hải gian. Sức tu tập của thân ở quá khứ và tâm thanh tịnh, nên xa lìa được các hành động ác, ra khỏi mê hoặc điên đảo, hư dối của thế gian, mong tìm nghĩa chân thật của Phật pháp, tăng trưởng các căn, viên mãn đại nguyện, đầy đủ năng lực tinh tấn, không tiếc thân mạng, làm lợi ích cho chúng sinh, tu tập hạnh Bồ-tát, tích tập pháp Phật, gặp các Đức Như Lai, làm thanh tịnh các cõi, cúng dường Pháp sư, hộ trì chánh pháp, thành tựu thân đại nguyện thanh tịnh của Bồ-tát, biết hoàn toàn duyên khởi, tu tập căn lành không thể nghĩ bàn, nghĩ như thế rồi, bằng lòng tin thanh tịnh tin kính tất cả Bồ-tát như Phật Thế Tôn, tu tập các căn, tâm không điên đảo, chánh niệm cung kính, xa lìa tưởng của thế gian, đầy đủ các nguyện, thị hiện vô lượng hóa thân của Bồ-tát, tán thán pháp môn của tất cả chư Phật và Bồ-tát trong ba đời, có trí tuệ giác ngộ tất cả thần lực tự tại đi đến khắp nơi của chư Phật Như Lai và Bồ-tát, cho đến trong một sợi lông trên thân của chư Phật và Bồ-tát đều đầy đủ trí nhãn vô ngại, quán sát các pháp trong ba đời của hư không giới và pháp giới khắp mười phương.
Bấy giờ, Thiện Tài đã cung kính cúng dường như vậy nên đầy đủ các nhẫn nguyện, dùng trí vô lượng để quán các cảnh giới.
Khi ấy, Thiện Tài năm vóc đảnh lễ lầu đài to lớn Nghiêm tịnh tạng và suy nghĩ: “Đây là các Thiện tri thức của chư Phật, Bồ-tát; là tháp của Đức Phật; là hình tượng của Như Lai; là trú xứ Pháp bảo của chư Phật, Bồ-tát; là Thanh văn, Duyên giác, cũng là tháp của họ; là chúng Thánh, cũng là cha mẹ, cũng là phước điền; đây là cảnh giới của tất cả pháp giới.” Suy nghĩ rồi lại bình đẳng quán bằng như hư không; bình đẳng quán như pháp giới không có chướng ngại; bình đẳng quán như thực tế đến tất cả nơi khác; bình đẳng quán như Như Lai diệt trừ các hư vọng, không còn chấp trước; bình đẳng quán như ảnh, như mộng, như điện, như tiếng vang, đều từ duyên sinh, chẳng phải có chẳng phải không; tâm tin hiểu sâu xa tùy theo nghiệp nhân mà thọ quả báo; biết rõ xuất phát từ lòng tin mà thành tựu Đẳng chánh giác; nhân vì hiểu rõ công đức của chư Phật nên cúng dường chư Phật; nhân nơi tâm cung kính mà sinh ra hóa thân của Phật; nhân nơi tu tập căn lành mà sinh ra pháp của Phật; nhân nơi Bát-nhã bala-mật mà phát sinh tất cả Ba-la-mật khác; nhân nơi hạnh nguyện kiên cố mà sinh ra pháp của chư Phật; nhân nơi các pháp hồi hướng mà phát sinh tất cả hạnh của Bồ-tát, pháp giới và cảnh giới của Nhất thiết trí; hiểu rõ hồi hướng chẳng thường, chẳng đoạn, chẳng sinh, chẳng diệt, chẳng phải không nhân mà có tạo tác; xa lìa tà kiến chấp có và mê hoặc điên đảo, nghĩa là từ sự tự tại mà phát sinh các pháp, thật tánh vốn có tuần tự mà phát sinh, xa lìa ngã và ngã sở; thông đạt sâu xa về pháp duyên khởi; hội nhập các pháp giới; xem pháp hữu vi giống như ảnh trong gương; xa lìa kiến chấp có, không, không sinh, không diệt; diệt trừ mê hoặc sai lầm, hiểu rõ các pháp là không, đều không tự tại; siêu vượt các tướng, nhập vào cõi vô tướng mà cũng không trái với nguyên lý từ hạt sinh ra mầm; biết tất cả đều do nhân duyên, do nhân ấn mà sinh dấu ấn, như hình ảnh hiện ở trong gương, như điên, như mộng, như tiếng vang, như huyễn, mỗi mỗi đều do nhân duyên mà có; tất cả các pháp đều cũng như thế, tùy theo nghiệp mà thọ sinh quả báo; nhờ phương tiện thiện xảo nên hiểu sâu các pháp. Khi Thiện Tài đảnh lễ chưa xong thì hiểu được pháp như vậy, đạt được căn lành không thể nghĩ bàn, thân tâm hòa dịu, cúi đầu đảnh lễ, nhiễu quanh mười vòng, chắp tay lắng nghe rồi lại suy nghĩ: Đây là trú xứ của bậc rõ biết Không, Vô tướng, Vô nguyện.
Đây là chỗ ở của bậc xa lìa hư vọng; là chỗ của bậc an trú trong pháp giới; là chỗ ở của bậc rõ biết chúng sinh chẳng phải thật, biết rõ vô sinh, biết rõ các pháp thế gian nên không còn bị lệ thuộc, bằng phương tiện phân biệt rõ tất cả chúng sinh; là chỗ ở của bậc không nương tựa vào tất cả, xa lìa tất cả tướng, biết rõ tất cả pháp không có tự tánh, không còn hư vọng để nhận chịu tất cả nghiệp, hiểu rõ tất cả tướng của tâm, ý, thức; là chỗ ở của bậc biết rõ điều chẳng phải xuất ly, chẳng phải không xuất ly của tất cả đạo; là chỗ an trú của tất cả Đại trí độ thâm sâu, bằng phương tiện hiện đầy cả pháp giới; là chỗ diệt trừ tất cả phiền não; là chỗ của bậc trí tuệ đoạn trừ các kiến chấp tham ái kiêu mạn; là chỗ của các bậc thiền định giải thoát Tam-muội, thông suốt tự tại; là chỗ của bậc tu tập tất cả cảnh giới Tam-muội của Bồ-tát; là chỗ của bậc an trú vào trú xứ của các Như Lai; là chỗ của bậc dùng một kiếp làm tất cả kiếp; là chỗ của bậc dùng tất cả kiếp làm một kiếp; là chỗ của bậc dùng một cõi làm tất cả cõi; là chỗ của bậc dùng tất cả cõi làm một cõi mà không hủy hoại các tướng của cõi; là chỗ của bậc dùng một pháp làm tất cả pháp; là chỗ của bậc dùng tất cả pháp làm một pháp mà chẳng hủy hoại tướng của pháp; là chỗ của bậc dùng một chúng sinh làm tất cả chúng sinh; là chỗ của bậc dùng tất cả chúng sinh làm một chúng sinh mà hiểu rõ chúng sinh không có sự sai biệt; là chỗ của bậc dùng một Đức Phật làm tất cả Đức Phật; là chỗ của bậc dùng tất cả Đức Phật làm một Đức Phật mà hiểu rõ chư Phật không hai; là chỗ của bậc dùng ba đời làm một niệm; là chỗ của bậc dùng một niệm làm ba đời, trong khoảng một niệm liền đến được tất cả cõi; là chỗ của bậc chiếu khắp, làm lợi ích cho tất cả chúng sinh; là chỗ của bậc chứng đắc tất cả nhập; là chỗ của bậc vượt hơn chúng sinh vì để giáo hóa chúng sinh nên không từ bỏ họ; là chỗ của bậc không lệ thuộc vào các cõi nhưng đi đến trang nghiêm tất cả thế giới và cúng dường chư Phật; là chỗ của bậc đến tất cả Phật mà không bị đắm nhiễm; là chỗ của bậc nương vào Thiện tri thức mà không đắm nhiễm vị ngọt của pháp; là chỗ của bậc an trú vào tất cả cung điện mà không đắm vào dục lạc; là chỗ của bậc nhập vào tất cả tướng mà không xa lìa Nhất thiết trí; là chỗ của bậc hiểu rõ thân của tất cả chúng sinh không ngã, không chúng sinh, không thấy có hai; là chỗ của bậc tự thân dung nạp tất cả thế giới mà không hủy hoại tánh của pháp; là chỗ của bậc tu tập tánh của hạnh nguyện đến tận cùng đời vị lai mà không chấp giữ tướng dài, ngắn của từng kiếp; là chỗ của bậc không xa lìa chỗ ở bằng đầu một sợi lông mà hiện khắp tất cả thế giới; là chỗ của bậc vì chúng sinh thuyết giảng chánh pháp; là chỗ của bậc đáng tôn trọng; là chỗ của bậc hiểu pháp thâm sâu; là chỗ của bậc thông đạt pháp không hai; là chỗ của bậc hiểu rõ pháp vô tánh; là chỗ của bậc đối trị hoàn hảo; là chỗ của bậc biết rõ thể tánh các pháp đều là không; là chỗ của bậc an trú đại Từ bi; là chỗ của bậc xa lìa tất cả quả vị Thanh văn, Duyên giác; là chỗ của bậc vượt khỏi cảnh giới ma; là chỗ của bậc không nhiễm tất cả cảnh giới thế gian; là chỗ của bậc thành tựu tất cả pháp môn của Bồ-tát; là chỗ của bậc tùy thuận pháp môn của chư Phật; là chỗ của bậc nhàm chán sinh tử mà không chứng pháp ly sinh của Thanh văn; là chỗ của bậc biết rõ tất cả pháp vô sinh mà cũng không khởi nhận thức về không sinh; là chỗ của bậc quán pháp bất tịnh, không chứng pháp ly dục mà không nhiễm ái dục; là chỗ của bậc tu tập đại Từ, không do trừ diệt pháp sân hận; là chỗ của bậc quán về duyên khởi, ở nơi tất cả pháp mà không mê lầm; là chỗ của bậc trụ trong bốn Thiền mà không theo quả chứng sinh ra; là chỗ của bậc trụ vào bốn Tâm vô lượng, không sinh vào cõi Vô sắc vì giáo hóa chúng sinh; là chỗ của bậc an trú vào Tam-muội Không diệt vô kiến; là chỗ của bậc an trú vào Tam-muội Vô tướng vì giáo hóa chúng sinh nên không thể xả bỏ tướng; là chỗ của bậc an trú vào Tam-muội Vô nguyện, nhưng không lìa bỏ tất cả nguyện của Bồ-tát, là chỗ của bậc đối với thần lực tự tại trong tất cả nghiệp phiền não, vì giáo hóa chúng sinh mà thị hiện tùy theo các nghiệp ấy; là chỗ của bậc xa lìa sinh tử, mà thị hiện thọ sinh để giáo hóa; là chỗ của bậc xa lìa tất cả cõi, nhưng nhập vào tất cả cõi để giáo hóa chúng sinh; là chỗ của bậc tu đại Từ bi mà không lệ thuộc vào tham ái; là chỗ của bậc tu tập tâm Hỷ, thấy chúng sinh khổ mà thường lo buồn; là chỗ của bậc tu tập tâm Xả, không từ bỏ việc làm lợi ích cho người khác; là chỗ của bậc chứng đắc định thứ chín mà không nhàm chán xa lìa việc thọ sinh cõi Dục; là chỗ của bậc xả ly các thọ mà không chứng Thanh văn, Duyên giác; là chỗ của bậc vào ba pháp môn giải thoát mà không chấp vào pháp giải thoát của Thanh văn; là chỗ của bậc quán bốn Chân đế mà không chứng vào các quả; là chỗ của bậc quán Duyên khởi xa lìa biên kiến; là chỗ của bậc tu tám Chánh đạo mà không hoàn toàn ra khỏi nạn sinh tử; là chỗ của bậc thoát khỏi phàm phu mà không rơi vào Nhị thừa; là chỗ của bậc quán sự thiêu đốt của các ấm mà không hoàn toàn diệt trừ năm ấm; là chỗ của bậc xả ly bốn cảnh giới ma mà không hoàn toàn xả bỏ sự hiểu biết về cảnh giới ma; là chỗ của bậc xả bỏ chướng ngại của sáu nhập nhưng thị hiện có lãnh thọ; là chỗ của bậc quán xét tướng chân như mà không cho đó là pháp thực tế; là chỗ của bậc thị hiện học tất cả thừa mà không xả bỏ Đại thừa. Như vậy, lầu đài này là chỗ ở của tất cả các bậc có tất cả công đức.
Bấy giờ, Thiện Tài nói kệ rằng:
An trú tâm đại Từ
Đại Bồ-tát Di-lặc
Đủ công đức vi diệu
Lợi ích mọi quần sinh.
Trú địa vị Quán đảnh
Trưởng tử của chư Phật
Tư duy cảnh giới Phật
An trú Pháp đường này.
Tất cả đệ tử Phật
Thường đi bước Đại thừa
Dạo chơi các pháp giới
An trú Pháp đường này.
Thí, giới, nhẫn, tinh tấn
Thiền, trí, nguyện phương tiện
Rốt ráo đến bờ kia
An trú Pháp đường này. T
rí vô ngại hư không
Chiếu khắp pháp ba đời
Người rõ biết tất cả
Tướng chân thật vô sinh.
Như chim bay trên không
An trú Pháp đường này
Diệt trừ tham, sân, si
Tất cả các điên đảo.
Người thường vui tịch tĩnh
An trú Pháp đường này
Quán ba môn giải thoát
Ấm, nhập giới, duyên khởi.
Người xa lìa ác đạo
An trú Pháp đường này
Vào sâu trí vô ngại
Quán chúng sinh bình đẳng.
Người biết pháp vô tánh
An trú Pháp đường này P
háp ba đời vô ngại
Như gió trong hư không.
Người không chỗ dính mắc
An trú Pháp đường này
Thấy chúng sinh chịu khổ
Không có chỗ theo về.
Bậc đại Bi cứu khắp
An trú Pháp đường này
Thấy chúng sinh mù tối
Bỏ an vào đường nguy.
Bậc chỉ bày đường chánh
An trú Pháp đường này
Thấy các nẻo bức bách
Việc sinh, già, bệnh, chết.
Bậc trừ diệt lo sợ
An trú Pháp đường này
Thấy chúng sinh khổ nạn
Tích tập thuốc trí tuệ.
Bậc Y vương lòng Bi
An trú Pháp đường này
Thấy vô lượng chúng sinh
Trôi nổi biển sinh tử.
Thuyền đại Bi cứu độ
An trú Pháp đường này
Vào sâu biển sinh tử
Tiêu diệt rồng phiền não.
Bậc cầm báu Phật trí
An trú Pháp đường này
Mắt Từ bi đại nguyện
Quán biển chúng sinh ra.
Bậc như chim cánh vàng
An trú Pháp đường này
Vào hư không pháp giới
Như nhật nguyệt sáng trong.
Bậc ánh tuệ chiếu khắp
An trú Pháp đường này
Vì mỗi một chúng sinh
Tận kiếp vị lai tế.
Bậc gánh vác các khổ
An trú Pháp đường này
Trong mỗi một các cõi
Tu hành muôn kiếp sau.
Bậc tinh tấn Kim cang
An trú Pháp đường này
Tại chỗ ngồi nghe nhận
Pháp chư Phật không chán.
Bậc biển lớn trí tuệ
An trú Pháp đường này
Dạo khắp biển thế giới
Và biển các đại chúng.
Bậc cúng dường biển
Phật An trú Pháp đường này
Trong biển tất cả kiếp
Tu hành biển hạnh nguyện.
Bậc sinh ra công đức
An trú Pháp đường này
Trong mỗi lỗ chân lông
Chúng sinh, kiếp, cõi Phật.
Bậc nhìn mắt vô ngại
An trú Pháp đường này
Trong mỗi niệm vào khắp
Các kiếp không thể nói.
Bậc biết niệm vô ngại
An trú Pháp đường này
Tất cả cõi như bụi
Chúng sinh như giọt nước.
Bậc sinh nguyện bình đẳng
An trú Pháp đường này
Vô lượng kiếp tu hành
Nguyện, thiền định, tổng trì.
Bậc pháp môn giải thoát
An trú Pháp đường này
Tất cả các Phật tử
Sinh ra vô lượng đức.
Bậc lợi ích chúng sinh
An trú Pháp đường này
Thành tựu trí vô ngại
Xảo phương tiện thông sáng.
Bậc tùy thời ứng hiện
An trú Pháp đường này
Từ khi mới phát tâm
Rốt ráo tất cả hạnh.
Hóa thân khắp pháp giới
Hiển bày sức tự tại
Một niệm thành Chánh giác
Vào vô lượng trí tuệ.
Bậc chẳng thể đo lường
An trú Pháp đường này
Sức tịnh tuệ vô ngại
Dạo khắp các pháp giới.
Bậc trí quán vô cấu
An trú Pháp đường này
Thành tựu chân vô ngại
Không dính mắc tất cả.
Rõ các cõi không hai
An trú Pháp đường này
Quán các pháp tịch diệt
Hết thảy như hư không.
Bậc cảnh giới ly cấu
An trú Pháp đường này
Đại bi quán chúng sinh
Chỗ các khổ bức bách.
Bậc lợi ích cứu tế
An trú Pháp đường này
Không xa lìa chỗ ngồi
Trước chúng sinh hiện khắp.
Như vầng nhật nguyệt sáng
Diệt trừ mồi của ma
Phật tử trú Pháp đường
Thương xót mọi quần sinh.
Hiện vô lượng hóa thân
Đầy khắp các pháp giới
Phật tử trú Pháp đường
Dạo khắp các pháp giới.
Tất cả chỗ Như Lai
Vô lượng, vô số kiếp
Không nương vào Pháp đường
Đo lường cảnh giới Phật.
Vô lượng, vô số kiếp
Tâm ấy không mỏi mệt
Phật tử trú Pháp đường
Niệm niệm vào các định.
Mỗi một môn Tam-muội
Hiện bày cảnh giới Phật
Phật tử trú Pháp đường
Rõ biết tất cả cõi.
Tất cả kiếp ba đời
Danh hiệu Phật chúng sinh
Phật tử trú Pháp đường
Các kiếp làm một niệm.
Xa lìa hoặc vọng tưởng
Tùy thuận với chúng sinh
Phật tử trú Pháp đường
Tu tập các Tam-muội.
Trong từng mỗi tâm niệm
Thấu rõ pháp ba đời
Phật tử trú Pháp đường
Ngồi kiết già một chỗ.
Hiện khắp tất cả cõi
Trong tất cả các nẻo
Phật tử trú Pháp đường
Đều uống biển pháp Phật.
Vào sâu biển trí tuệ
Đi qua biển công đức
Trí vô ngại suy lường
Vô số cõi ba đời.
Các kiếp chư Như Lai
Vô số loài chúng sinh
Phật tử trú Pháp đường
Thường ở trong một niệm.
Biết rõ trong ba đời
Các cõi Phật thành, bại
Biết rõ các Tối Thắng
Chỗ tu các hạnh nguyện.
Cùng căn tánh chúng sinh
Tu tập cảnh giới Phật
Trong mỗi một vi trần
Thấy tất cả cõi kiếp.
Chư Phật và quyến thuộc
Tất cả loài chúng sinh
Phật tử trú Pháp đường
Thường quán tất cả pháp.
Chúng sinh, cõi, đời, kiếp
Thảy đều vô tự tánh
Quán xét các chúng sinh
Pháp Như Lai bình đẳng.
Chí nguyện và thế giới
Ba đời đều bình đẳng
Phật tử trú Pháp đường
Giáo hóa mọi quần sinh.
Cúng dường chư Như Lai
Tư duy các pháp giới
Vô lượng việc trí tuệ
Đầy đủ các đại nguyện.
Giảng thuyết vô số kiếp
Cùng tận không thể được
Tất cả các Phật tử
Đầy đủ vô lượng đức.
An trú Pháp đường này
Tôi chắp tay cung kính
Trưởng tử của chư Phật
Hạnh Di-lặc vô ngại
Con chắp tay đảnh lễ
Nguyện xin thương xót con
Sau khi tán thán lầu đài và các Bồ-tát xong, Thiện Tài chắp tay cung kính, cúng dường, đảnh lễ, đứng ở ngay dưới cửa muốn thấy Bồ-tát Di-lặc. Vừa lúc từ xa nhìn thấy Bồ-tát và vô lượng Trời, Rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lâu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, Nhân phi nhân… cùng với đại chúng vây quanh, từ bên ngoài đi đến, oai đức thù thắng chiếu sáng tất cả, không nhiễm pháp thế gian, vượt khỏi các cảnh giới các ma của tất cả thế gian, không còn các chướng ngại, vào sâu cảnh giới của Bồ-tát Như Lai, cúng dường chư Phật, pháp của chư Phật, đội mão của cõi trời Tịnh diệu làm bằng lụa giải thoát, an trú trong lưới đại trí, bằng cam lồ Nhất thiết trí của chư Phật được Quán đảnh mà phát sinh Phật pháp, được Nhất thiết chủng trí. Khi ấy, Thiện Tài đầu mặt đảnh lễ, một lòng chắp tay thưa Đại thánh:
–Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát, tu hạnh Bồ-tát? Đã tu học rồi, đầy đủ pháp chư Phật, tùy theo sự thỉnh cầu của chúng sinh đều khiến cho họ được giải thoát, thành tựu nguyện lớn, hoàn thành tất cả các hạnh của Bồ-tát, an ủi tất cả hàng trời, người, làm cho họ không mất bản tâm, không trái Tam bảo, không lừa dối trời, người, không dối trá chúng sinh, không đoạn trừ hạt giống Phật, giữ gìn nhà của Bồ-tát và chánh pháp của Như Lai. Những việc như vậy, xin nguyện Đại thánh giảng thuyết cho.
Bấy giờ, Bồ-tát Di-lặc nhìn khắp trong đại chúng rồi chỉ vào Thiện Tài mà bảo rằng:
–Các ông có nghe đồng tử này hỏi về hạnh của Bồ-tát đầy đủ tất cả công đức chăng? Đồng tử này là người dũng mãnh tinh tấn chuyên cầu nghĩa chân thật, dùng tâm chánh trực để đạt quả vị không thoái chuyển, thường tu tập pháp tối thắng, tâm không mệt mỏi, như cứu lửa trên đầu, tìm cầu Thiện tri thức để thân cận cúng dường, nghe pháp thọ trì. Đồng tử này xưa kia ở tại thành Tần-đà-cala, đã lãnh thọ lời dạy của Văn-thù-sư-lợi, cầu Thiện tri thức lần lượt trải qua một trăm mười vị Thiện tri thức để hỏi về hạnh của Bồ-tát, tâm không mệt mỏi. Tuần tự đến chỗ ta, Đồng tử ấy học Đại thừa rất là hy hữu, thành tựu được nguyện lớn, có thể làm được việc lớn, đầy đủ đại trang nghiêm, dùng tâm đại Từ mà cứu độ chúng sinh, phát khởi đại Tinh tấn ba-la-mật, chỉ bày dẫn dắt đại chúng, đi thuyền đại pháp vượt khỏi sinh tử, khiến họ an trú trong đạo lớn, được pháp báu lớn, tăng trưởng đại trí. Người như vậy khó được nghe thấy và gần gũi cùng ở, cùng đi cũng thật khó. Vì sao? Vì đồng tử này phát tâm cứu độ tất cả chúng sinh, diệt trừ các khổ trong đường các nạn tà kiến, đường nguy hiểm của tối tăm ngu si; vượt ra khỏi sinh tử; hủy hoại sự luân hồi trong các cõi; vượt qua cảnh giới của ma; không bị đắm trước trong thế gian; ra khỏi bùn tham dục; cởi bỏ những trói buộc của tham ái; trừ tà kiến điên đảo; dẹp bỏ cờ kiêu mạn; nhổ mũi nhọn kết sử; nhổ bỏ các triền cái; xé rách lưới ái dục; tiêu diệt vô minh; làm khô cạn dòng hữu lậu; xa lìa những huyễn hoặc dua nịnh; làm sạch cấu uế của tâm; giải thích các nghi ngờ; vượt biển vô trí; chán khổ sinh tử; nương vào thuyền đại pháp mà cứu bốn dòng kết sử; bắt cầu trí tuệ qua sông ái lớn; thắp ngọn đèn trí tuệ trong đêm tối si mê; chỉ bày chánh đạo nơi đường sinh tử; cho người bệnh phiền não uống thuốc pháp; đến người sinh, già, chết cho pháp vị cam lồ; người đầy dẫy ba độc thì dùng nước thiền định làm cho được mát mẻ; người hay lo sợ thì ban cho sự vô úy; người ở ngục ba cõi thì mở cửa trí tuệ; người bị tà kiến trói buộc thì dùng kiếm trí tuệ đoạn trừ; người ở trong thành tam giới thì mở cửa giải thoát; người ở chỗ nguy hiểm thì dẫn dắt đến nơi an ổn; người sợ giặc oán kết thì ban cho sự vô úy; người rơi vào ba đường ác thì giúp đỡ tiếp sức khiến cho họ ra khỏi; người bị giặc năm ấm làm não hại thì đưa họ đến quả vị Niếtbàn; người chấp vào chúng sinh thì dẫn họ vào tám Chánh đạo; người ở trong làng xóm rỗng không của sáu nhập thì đem ánh sáng trí tuệ mà cứu họ; người lạc mất bến bờ thì chỉ cho họ bến bờ chân thật; người gần bạc ác thì khiến cho họ thân cận bạn lành; người ưa thích pháp khờ dại thì dẫn dắt họ bằng pháp bậc Thánh; người ưa trụ ở nhà sinh tử thì khiến họ thoát ra, đi vào thành trì Nhất thiết trí; bảo vệ tất cả chúng sinh; không bỏ tâm thanh tịnh, cầu đạo Bồ-đề, tích tập hạnh Đại thừa, tâm không mệt mỏi; uống mưa chánh pháp mà không nhàm chán; dũng mãnh hoàn thành các việc công đức; làm tịnh các pháp môn; tu tập hạnh Bồ-tát mà tâm không biếng nhác; luôn dùng phương tiện hành nguyện lớn; gặp Thiện tri thức, tâm ưa thích, không chán ghét, phục vụ họ thuận theo lời dạy bảo mà không cho là khổ. Này các thiện nam, trong thế gian có người có thể phát tâm Bồ-đề vô thượng rất là hiếm có, nếu đã phát tâm mong cầu pháp Phật tinh tấn như vậy cũng rất là hiếm có. Người ưa thích đạo Bồ-tát thanh tịnh, đầy đủ hạnh Bồ-tát, không tiếc thân mạng, cầu Thiện tri thức, không trái nghịch với lời dạybảo của họ, tu tập Bồ-đề phần, không ham lợi dưỡng; không xả bỏ tâm chánh trực của Bồ-tát; không tham đắm vào sự nghiệp của thế tục, không đắm nhiễm năm dục; không quyến luyến cha mẹ bà con và thân tộc; chỉ thích chuyên cầu tu tập Nhất thiết chủng trí, người như vậy càng hiếm có hơn.
Này thiện nam! Nếu có Bồ-tát tu học như vậy thì có thể hoàn tất sở hành của Bồ-tát, thành tựu viên mãn nguyện lớn, gần quả vị Bồ-đề của Phật, làm tịnh tất cả cõi, giáo hóa chúng sinh, vào sâu trong pháp giới, đầy đủ các Ba-la-mật, hành dụng rộng rãi hạnh Bồ-tát, quán xét tận cùng nguồn gốc của tâm chánh, vượt khỏi các nghiệp của ma, có thể gặp gỡ tất cả Thiện tri thức, trong một đời có thể dầy đủ hạnh Bồ-tát Phổ Hiền. Đồng tử này vào biển oai nghi, biển trí tuệ, tu biển Bồ-đề, biển hạnh Bồ-tát, thành tựu viên mãn tất cả biển nguyện của chư Phật, đến biển các cõi, thấy biển chư Phật, vào biển quyến thuộc, hành biển cúng dường, nghe biển chánh pháp, uống biển diệu pháp, thành tựu viên mãn biển diệu lực của tất cả Bồ-tát, hiện bày tất cả mây lực tự tại, tất cả chúng sinh không ai mà không thấy, diệt trừ tất cả xứ sở của phiền não, đi vào tất cả chỗ của Phật, vào tất cả pháp môn Tam-muội, an trú nơi ánh sáng thần thông, du hóa khắp pháp giới, như ở mặt trời mặt trăng chiếu sáng khắp nơi của chúng sinh, không lệ thuộc vào các tướng, như chim bay gữa hư không, thường ưa thích pháp môn tịch tĩnh, vô hoại đi khắp thế giới Nhân-đà-la võng, thế giới chư Phật như gió không bị ngăn ngại, vào sâu trong pháp giới, hiện khắp trong các thế gian, thấy chư Phật ba đời tâm vô cùng vui mừng, theo sự giáo hóa của chư Phật để làm pháp khí của bậc Thánh, thành tựu các pháp môn, đầy đủ hạnh của Bồ-tát, thị hiện năng lực tự tại.
Này Thiện Tài! Hôm nay ông được thật nhiều lợi lớn, trong vô lượng kiếp khó thấy, nghe được, ông đều có thể nghe thấy rõ biết được công đức đó. Nghĩa là thấy được Văn-thù-sư-lợi tích tập vô lượng công đức, xa lìa tất cả đường ác hiểm nạn, an trú vào chánh pháp, vượt qua Sơ địa, an trú vào công đức của các Bồ-tát, đầy đủ các trí tuệ chứng đắc được quả vị chư Phật, biển hạnh của Bồ-tát, thành tựu đầy đủ kho tàng đại trí tuệ chư Phật ngang bằng hư không, thường mong cầu vô lượng công đức vi diệu, tâm không biếng nhác. Nếu người nào có thể được trực tâm vững chắc như thế thì thích mong cầu Thiện tri thức, đầy đủ hạnh Bồ-tát, giáo hóa chúng sinh, đầy đủ lòng tin thanh tịnh không thể nghĩ bàn vào nghĩa lý chánh pháp công đức vi diệu và đều thấy được tất cả Phật tử.
Này Thiện Tài! Ông được lợi lớn, lần lượt thấy được các đệ tử chân chánh của Phật.
Này Thiện Tài! Tùy theo hạnh nguyện sở đắc tự nói ra ấy ông đã nghe được rồi thì đều được đầy đủ hạnh nguyện như vậy, ở trong vô lượng kiếp thật khó thành tựu, vì nhân duyên ấy mà các Phật tử tuần tự nói ra, những điều khó thấy nghe, ông đều đã nghe thấy cả. Từ khi nghe được pháp ấy nên phát sinh năng lực tự tại, được tất cả chư Phật hộ niệm, được Bồ-tát giúp đỡ và thuận theo lời dạy ấy thì được lợi ích lớn, nuôi lớn chủng tánh tất cả Bồ-tát, học tất cả công đức, không diệt mất hạt giống Phật, thường được chư Phật rưới nước cam lồ trên đỉnh đầu, chẳng bao lâu thì sẽ ngang bằng với Phật tử, đi theo chúng sinh, nhờ tu tập căn lành khiến cho tất cả được phước báo thù thắng.
Này Thiện Tài! Ông nên phát tâm thật hoan hỷ, thì chẳng bao lâu sẽ được phước báo lớn, vô lượng Bồ-tát ở trong vô số kiếp tu hạnh Bồ-tát, trong đời hiện tại ông đều được đầy đủ tất cả, đều nhờ sức tinh tấn của trực tâm. Người nào muốn có được những pháp như vậy phải tu học như Thiện Tài, liền được rốt ráo các hạnh Bồ-tát, thành tựu đầy đủ tất cả hạnh nguyện, hiểu rõ tất cả pháp. Ví như vầng mây lành tùy theo chỗ che phủ có thể tuôn xuống trận mưa ngọt. Cũng vậy, tùy theo trí tuệ sở nguyện mà được đầy đủ các hạnh của Bồ-tát. Thiện Tài nên biết, những điều ta nói ra đều là sở hành của Bồ-tát Phổ Hiền, ông nên rõ biết để thân cận với Thiện tri thức. Chư Phật đời quá khứ thường cầu đạo Bồ-đề, tu tập những hạnh này. Ở trong vô lượng kiếp đối với pháp hữu vi phải nhận vô số khổ, vẫn chưa gặp được chư Phật quá khứ, không đầy đủ hạnh này.
Này Thiện Tài! Hôm nay ông đã được nghe pháp của chư Phật và hành hạnh Bồ-tát. Có những chúng sinh nghe hạnh này được nhiều lợi ích, thành tựu viên mãn đại nguyện, gần gũi chư Phật, là đệ tử chân chánh của Phật, nhất định thành tựu được quả vị Phật, được giải thoát thanh tịnh, du hành khắp mười phương, gặp được đại chúng Bồ-tát của Như Lai, phát triển căn lành như hoa sen trong nước, gặp được chư Phật, nghe và thọ trì chánh pháp, an trú Phật đạo, đầy đủ hạnh nguyện chư Phật, hoàn thành công đức đến bờ kia của chư Phật.
Bấy giờ, Bồ-tát Di-lặc bảo Thiện Tài:
–Ông có thể đến hỏi Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi về các pháp môn, cảnh giới trí tuệ và các hạnh của Bồ-tát Phổ Hiền, vị ấy giảng thuyết rõ cho ông.
Khi ấy Thiện Tài nghe nói rồi, liền khóc rơi lệ, Bồ-tát Vănthù-sư-lợi liền đưa tay cầm hoa báu anh lạc trao cho Thiện Tài. Thiện Tài nhận được rồi vui mừng tung lên cúng dường Bồ-tát Di-lặc. Bồ-tát Di-lặc liền dùng tay phải xoa đầu Thiện Tài và khen ngợi:
–Lành thay, lành thay, Phật tử! Ông chẳng bao lâu nữa sẽ được như chúng ta.
Bấy giờ, Thiện Tài vô cùng vui mừng dùng kệ tán thán:
Vô lượng, vô số kiếp
Bậc khó được thấy gặp
Nay con được thân cận
Thiện tri thức vô thượng.
Văn-thù, bậc đáng kính
Đạt công đức rốt ráo
Mong gặp Thiện tri thức
Được thân cận vị ấy.
Bấy giờ, đem năm vóc cung kính đảnh lễ Bồ-tát Di-lặc, Thiện Tài chắp tay thưa:
–Thưa Đại thánh! Trước kia con đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác mà chưa biết được: Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát? Làm thế nào để tu tập đạo Bồ-tát? Đức Như Lai thọ ký cho Đại thánh một đời sẽ được chứng minh pháp ly sinh. Ở trong chánh pháp ấy, Bồ-tát xa lìa sinh tử, ở địa vị của Bồ-tát, đạt được tất cả pháp Ba-la-mật, đầy đủ tất cả nhẫn, thành tựu tất cả các địa của Bồtát, đối với tất cả pháp môn đều giải thoát tự tại, chứng được tất cả Tam-muội đi đến tất cả cảnh giới mà Bồ-tát muốn đến, đạt được tất cả ánh sánh phương tiện biện tài Đà-la-ni, thành tựu đầy đủ tự tại của Bồ-tát, tích chứa tất cả pháp trợ đạo Bồ-đề phần, hành dụng bằng phương tiện Thắng trí, được tất cả thần thông. Tùy theo sự tu học đều được hoàn thành các hạnh Bồ-tát, đầy đủ tất cả nguyện, biết rõ pháp môn của các thừa, nắm giữ chỗ Như Lai nắm giữ, lãnh thọ tất cả Bồ-đề Phật, giữ gìn kho tàng chánh pháp chư Phật, làm phát sinh trí tuệ báu, công đức của Bồ-tát và kho tàng bí mật của Như Lai, thường làm bậc đứng đầu trong đại chúng Bồ-tát. Bồ-tát dùng năng lực mạnh mẽ phá tan giặc phiền não cho người bị giặc phiền não bức bách, khiến họ được an ổn, chỉ dẫn con đường chân chánh cho người bị mê lầm trên con đường hoang vắng sinh tử, dùng thuốc tốt điều trị cho người mắc bệnh phiền não, được chúng sinh tôn kính, làm bậc Trời trong loài trời, làm bậc Thánh Vô thượng vượt hẳn hàng Nhị thừa, làm người dẫn đường để độ thoát cho những kẻ ở trong biển sinh tử, giăng lưới giáo pháp lớn thả vào biển sinh tử để cứu vớt hết những người đã điều phục, làm tăng trưởng căn lành, đứng vững trong quả vị vô ngại của Bồ-tát, hoàn thành tất cả việc của Bồ-tát, trú vào chỗ của Phật, nguyện mong Đại thánh thuyết giảng cho con; Bồ-tát làm thế nào để học hạnh của Bồ-tát? Làm thế nào tu đạo Bồtát?
Bấy giờ, Đại Bồ-tát Di-lặc nhìn Thiện Tài, chỉ cho đại Thánh chúng và dùng kệ khen gợi công đức của Thiện Tài:
Đồng tử Thiện Tài này
Trực tâm trí tâm tịnh
Thường cầu hạnh Bồ-tát
Mà đi đến chỗ ta.
Lành thay! Mây đại Bi
Hay mưa pháp cam lồ
Đầy đủ ba tịnh nhãn
Bồ-tát hành không chán.
Lành thay! Tâm chân chánh
Tinh tấn không biếng nhác
Các căn thảy điều phục
Thường cầu hạnh Bồ-tát.
Lành thay! Hành không hoại
Thường cầu Thiện tri thức
Hiểu rõ tất cả pháp
Giáo hóa các chúng sinh.
Lành thay! Đạo thanh tịnh
An trú kho công đức
Sức dũng mãnh tinh tấn
Chứng được địa Tối thắng.
Lành thay! Bậc khó gặp
Mầm công đức chư Phật
Phát triển các căn lành
Vào sâu vô lượng cảnh.
Lành thay! Pháp bình đẳng
Được mất và khen chê
Khổ vui pháp thế gian
Tâm ấy không bị nhiễm.
Lành thay! Bậc an lạc
Trực tâm lìa dua nịnh
Trừ diệt các kiêu mạn
Sân hận và phóng dật.
Lành thay! Tạng Tối thắng
Quán xét tất cả chúng
Phát triển kho công đức
Tâm ấy không lười biếng.
Lành thay! Trí ba đời
Viên mãn các pháp giới
Hiểu tạng công đức Phật
Tâm ấy không biếng nhác.
Lành thay! Hoa sen đẹp
Tăng trưởng mây tiếng tăm
Phật tử đến nghe pháp
Ta chỉ đường vô ngại.
Thành tựu lưới trí tuệ
Thông suốt không nghĩ bàn
Tu tập hạnh Bồ-tát
Giáo hóa các chúng sinh.
Thường cầu Bồ-đề Phật
Tu tập hạnh ly cấu
Nghe giữ các nguyện lớn
Đến nay không mệt mỏi.
Chư Phật trong ba đời
Thành tựu các hạnh nghiệp
Thiện Tài muốn tu học
Nên đến chỗ của ta.
Chí cầu chân Pháp sư
Thuyết giảng pháp chánh đạo
Bậc khéo dạy Bồ-tát
Nên đến chỗ của ta.
Phật tử tu trí tuệ
Đầy đủ đạo Bồ-đề
Gần gũi Thiện tri thức
Nên đến chỗ của ta.
Làm cha mẹ chúng sinh
Nuôi dưỡng các công đức
Hoàn thành đạo Bồ-đề
Nên đến chỗ của ta.
Các sinh, lão, bệnh, tử
Vị lương y vô thượng
Đế Thích của chúng sinh
Mưa thuốc pháp Cam lồ.
Mặt trời soi chúng sinh
Chiếu khắp các đường chánh
Trăng sỏa sáng chúng sinh
Nên công đức tròn đầy.
Ví như núi Tu-di
Oán thân tâm không động
Như nước trong biển lớn
Chưa từng có tăng giảm.
Người hướng dẫn trên biển
Cứu vớt vô lượng chúng
Tất cả không lệ thuộc
Nên đến chỗ của ta.
Sức tinh tấn mạnh mẽ
Cứu độ các chúng sinh
Khiến đều được an lạc
Thường cầu Thiện tri thức.
Dựng vững cờ chánh pháp
Hiển bày công đức Phật
Diệt trừ khổ ác đạo
Mở cửa các nẻo thiện.
Đến nơi thầy dẫn đường
Thấy thân Phật vi diệu
Nghe, giữ pháp bí mật
Thường cầu bậc trí tuệ.
Muốn đủ sắc trí mầu
Thác sinh nơi dòng tộc
Thành tựu các công đức
Cho nên đến chỗ ta.
Tâm chánh trực khó sánh
Gần gũi Thiện tri thức
Nghe vị ấy giảng thuyết
Đều có thể phụng trì.
Nhờ vô lượng đức xưa
Văn-thù khiến phát tâm
Tùy thuận lời chỉ giáo
Thường cầu Bồ-đề Phật.
Bỏ quyến thuộc cung trời
Cha mẹ và bà con
Tất cả vui thế gian
Chịu khổ cầu tri thức.
Hạnh thanh tịnh như vậy
Mạng chung ở đó rồi
Được các quả thắng diệu
Vào ngôi nhà Phật pháp.
Thiện Tài thấy chúng sinh
Khổ sinh, lão, bệnh, tử
Mà phát tâm đại Bi
Thường cầu Bồ-đề Phật.
Thấy lưu chuyển năm đường
Bị các khổ dày vò
Tu trí tuệ Kim cương
Phá tan các đường khổ.
Ruộng chúng sinh hoang nhơ
Gai tham giận, tà kiến
Để dọn sạch thứ ấy
Nên tìm cày trí bén.
Chỗ chúng sinh tối tăm
Mê mờ lạc đường chánh
Thiện Tài, thầy dẫn đường
Tuệ sáng chỉ đường chánh.
Nhẫn nhục làm áo giáp
Cầm kiếm trí sắc bén
Nương vào ba pháp môn
Trừ diệt giặc phiền não.
Thiện Tài sức dũng mãnh
Khắp vì chúng ba cõi
Diệt trừ các lo sợ
Khiến đến nơi an ổn.
Thiện Tài là thuyền trưởng
Kết thành thuyền pháp lớn
Vượt qua biển lửa trần
Khiến trụ đảo châu báu.
Thiện Tài là tất cả
Mặt trời trong pháp giới
Dùng nguyện trí tuệ sáng
Chiếu soi khắp muôn loài.
Thiện Tài trăng giác ngộ
Diệu pháp được viên mãn
Định từ sáng trong mát
Diệt nóng bức phiền não.
Thiện Tài nương biển trí
Trực tâm đất Kim cương
Bồ-tát đi vào sâu
Sinh pháp báu vi diệu.
Tâm Bồ-đề Long vương
Bay vào pháp giới không
Nổi mây mưa Cam lồ
Nuôi dưỡng quả Bạch tịnh.
Tịnh tín là tim đèn
Từ bi làm dầu thơm
Chánh niệm là bình báu
Thắp ánh đèn thế gian.
Tâm đạo Ca-la-na
Từ bi làm bào thai
Bồ-đề các bộ phận
Nuôi lớn tạng Như Lai.
Tăng trưởng tạng công đức
Thanh tịnh tạng trí tuệ
Làm mạnh tạng trí tuệ
Thành tựu tạng các nguyện.
Đại trang nghiêm như vậy
Cứu giúp các chúng sinh
Tất cả hàng trời người
Khó nghe, khó được gặp.
Cây trí tuệ như vậy
Gốc sâu không lay động
Vững chắc vì tươi tốt
Lợi ích cho muôn loài.
Muốn nghe tất cả pháp
Diệt trừ các nghi hoặc
Đủ công đức vi diệu
Thường cầu Thiện tri thức.
Phá tan ma phiền não
Tiêu sạch cấu tà ái
Đều khiến được giải thoát
Người thường cầu trí tuệ.
An trú đạo công đức
Diệt hết ba đường ác
Mở thông các cõi thiện
Khiến chứng đạo Niết-bàn.
Hiển bày tám Chánh đạo
Diệt trừ các tà kiến
Xé tan lưới phiền não
Làm cạn biển ái dục.
Thiện Tài, mặt trời sáng
Chiếu khắp loài chúng sinh
Làm Điều Ngự Trượng Phu
Cứu chúng sinh ba cõi.
Giác ngộ cho tất cả
Ra khỏi bùn năm dục
Diệt trừ tưởng hư dối
Mở bày cửa giải thoát.
Phân biệt các pháp giới
Làm tịnh cõi Như Lai
Thành tựu tất cả pháp
Thiện Tài thường vui mừng.
Dũng mãnh tu phương tiện
Lòng tin không thể hoại
Tích tập đức vi diệu
Hoàn thành các nguyện lớn.
Chẳng bao lâu thấy Phật
Thông suốt tất cả pháp
Làm tịnh cõi nước Phật
Thành tựu Bồ-đề Phật.
Tùy thuận biển oai nghi
Rốt ráo biển các hạnh
Cứu độ hết tất cả
Vô lượng biển chúng sinh.
Phát sinh các pháp thiện
Đủ công đức vi diệu
Cùng với các Phật tử
Viên mãn pháp giải thoát.
Hoàn thành các nguyện lớn
Hàng phục tất cả ma
Đầy đủ nguyện thanh tịnh
Diệt trừ các phiền não.
Thành tựu Nhất thiết trí
Hiểu rõ pháp sâu xa
Diệt trừ các phiền não
Và mọi thứ khổ nạn.
Của tất cả chúng sinh
Luân hồi trong sinh tử
Để chuyển bánh xe pháp
Trừ diệt các đường khổ.
Giữ gìn chủng tánh Phật
Tịnh tu chủng tánh Pháp
Bảo hộ chủng tánh Tăng
Hiểu chủng tánh ba đời.
Hoàn thành lưới nguyện lớn
Phá hủy lưới tà kiến
Xé tan lưới tham ái
Dẹp trừ các lưới khổ.
Thành tựu chánh trực tâm
Đầy đủ tánh trí tuệ
Thanh tịnh tánh thế giới
Độ thoát tánh chúng sinh.
Thiện Tài khiến tất cả
Vô lượng các chúng sinh
Chư Phật và Bồ-tát
Đều vui mừng vô cùng.
Thiện Tài trí tuệ sáng
Chiếu khắp pháp các cõi
Tất cả loài chúng sinh
Được thấy vô lượng Phật.
Chiếu soi các thế giới
Làm tịnh cõi chúng sinh
Xa lìa các đường ác
Hiển bày các đường thiện
Tu tập tám Chánh đạo
Ở trong đường giải thoát.
Khiến khắp cả muôn loài
Thoát khỏi biển sinh tử
Trừ diệt các phiền não
An trú biển công đức
Khô cạn biển phiền não
Vượt ra biển ba cõi
Các căn đã điều phục
Không lệ thuộc thế gian.
********
Bồ-tát Di-lặc khi dùng kệ như vậy để tán thán các công đức vi diệu của Thiện Tài, khiến cho vô lượng chúng sinh phát đạo tâm rồi Bồ-tát Di-lặc bảo Thiện Tài:
–Lành thay, lành thay! Đồng tử có thể phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác để chuyên cầu tất cả pháp Phật làm lợi ích cho tất cả thế gian, cứu độ tất cả chúng sinh.
Này thiện nam! Ông sẽ được lợi ích hoàn toàn, sinh vào cõi người, diện kiến chư Phật, được gặp Thiện tri thức lớn là Văn-thùsư-lợi. Ông là bậc Pháp khí, thấm nhuần căn lành tăng trưởng pháp Bạch tịnh, làm tịnh tánh dục, được Thiện tri thức giúp đỡ và chư Phật hộ niệm. Vì sao? Vì tâm Bồ-đề là hạt giống của tất cả Phật, có thể phát sinh pháp tất cả chư Phật. Tâm Bồ-đề là ruộng tốt, nuôi lớn pháp bạch tịnh của chúng sinh. Tâm Bồ-đề là mặt đất lớn, có thể nắm giữ tất cả pháp thế gian. Tâm Bồ-đề là nước sạch tẩy rửa tất cả cấu bẩn phiền não. Tâm Bồ-đề là gió mạnh mà tất cả thế gian không thể làm chướng ngại. Tâm Bồ-đề là lửa hừng, có thể thiêu đốt tất cả ái dục tà kiến. Tâm Bồ-đề là mặt trời trong sáng chiếu khắp tất cả loài chúng sinh. Tâm Bồ-đề là mặt trăng sáng tỏ, làm các pháp Bạch tịnh thảy đều viên mãn. Tâm Bồ-đề là đèn sáng, chiếu khắp tất cả các pháp giới. Tâm Bồ-đề là mắt tịnh, có thể nhìn thấy con đường đúng sai. Tâm Bồ-đề là con đường lớn, làm cho vào thành trì Nhất thiết trí. Tâm Bồ-đề là bờ bến thẳng, khiến đạt đến nơi giải thoát. Tâm Bồ-đề là xe lớn, chuyên trở tất cả các Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là cửa ngõ, khiến nhập vào tất cả hạnh Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là cung
điện, an trú và tu tập pháp Tam-muội. Tâm Bồ-đề là lầu quán có vườn, ở trong ấy tự tại lãnh hội pháp lạc. Tâm Bồ-đề là nhà vĩ đại, tất cả chúng sinh quay về nương tựa. Tâm Bồ-đề là nơi nương tựa, nhớ đó mà tu tập tất cả hạnh Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là nắm giữ, có thể làm viên mãn các nguyện lớn Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là mẹ hiền nuôi lớn tất cả các Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là dưỡng dục, bảo vệ tất cả các Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là Thiện tri thức, xa lìa các sự sợ hãi của tất cả ác. Tâm Bồ-đề là Đại vương, hơn hẳn các tâm của Thanh văn, Duyên giác. Tâm Bồ-đề là tối thắng, thành tựu viên mãn các nguyện tối thượng. Tâm Bồ-đề là biển cả, có thể dung chứa tất cả công đức. Tâm Bồ-đề là núi chúa Tu-di nhìn khắp chúng sinh mà không lay động. Tâm Bồ-đề là núi Kim cang vi, bao bọc tất cả chúng sinh. Tâm Bồ-đề là núi Tuyết nuôi lớn thuốc trí tuệ tươi mát. Tâm Bồ-đề là núi Hương sơn, sinh ra tất cả hương công đức. Tâm Bồ-đề là hư không, các công đức vi diệu không giới hạn. Tâm Bồ-đề là hoa sen, không nhiễm tất cả pháp thế gian. Tâm Bồ-đề là voi báu, có thể điều phục tất cả căn. Tâm Bồ-đề là ngựa báu, xa lìa các pháp ngang ngược. Tâm Bồ-đề là bậc Điều ngự có thể giữ gìn pháp Đại thừa. Tâm Bồđề là thuốc hay, điều trị tất cả bệnh phiền não. Tâm Bồ-đề là sự bùng cháy làm tiêu sạch tất cả pháp bất thiện. Tâm Bồ-đề là Kim cang, phá tan tất cả pháp ác. Tâm Bồ-đề là hương hoa dịu, sinh ra tất cả hương công đức. Tâm Bồ-đề là hoa đẹp, tất cả thế gian đều ưa thích. Tâm Bồ-đề là Bạch chiên-đàn, diệt trừ các bệnh nóng của năm dục. Tâm Bồ-đề là khí cụ âm nhạc, nghe được âm thanh vi diệu vang khắp pháp giới. Tâm Bồ-đề là sự dũng mãnh phá tan các oán địch của phiền não. Tâm Bồ-đề là cái nhíp tốt, nhổ lên tất cả những mũi nhọn phiền não. Tâm Bồ-đề là chủ nhân ông cao quý, ngoài ra không ai có thể hơn. Tâm Bồ-đề là Tỳ-sa-môn Thiên vương, xả bỏ tất cả những nghèo khổ. Tâm Bồ-đề là đức vi diệu, trang nghiêm tất cả các công đức. Tâm Bồ-đề là đồ dùng trang nghiêm, trang sức cho tất cả Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là ngọn lửa, thiêu đốt tất cả pháp hữu vi. Tâm Bồ-đề là gốc rễ của cây cổ thụ không thể phá hoại, nuôi dưỡng pháp tất cả chư Phật. Tâm Bồ-đề là Long châu, diệt trừ vô lượng độc phiền não. Tâm Bồ-đề là Thủy châu làm sạch các cấu bẩn phiền não của tâm. Tâm Bồ-đề là ngọc Như ý, đầy đủ tất cả lợi ích công đức. Tâm Bồ-đề là bình công đức chư Thiên, đầy đủ tất cả những dục lạc. Tâm Bồ-đề là cây Kiếp sơ, sinh ra tất cả đồ dùng xinh đẹp. Tâm Bồđề là vải hằng sa, không dính tất cả các bụi trần dơ bẩn. Tâm Bồ-đề là chánh nghiệp, bản tánh thanh tịnh. Tâm Bồ-đề là cái cày bén, cày sạch tất cả các ruộng chúng sinh. Tâm Bồ-đề là mũi tên Na-la-diên, có thể xuyên thấu áo giáp thân kiến. Tâm Bồ-đề là nhàm chán xa lìa, chắc chắn biết rõ tướng của khổ nạn. Tâm Bồ-đề là cái giáo nhọn có thể đâm tất cả giặc phiền não. Tâm Bồ-đề là mưa cam lồ, có thể dập tắt tất cả lửa phiền não. Tâm Bồ-đề là kiếm bén, chặt bỏ tất cả phiền não ác. Tâm Bồ-đề là chùy vàng, phá tan tất cả núi kiêu mạn. Tâm Bồ-đề là dao bén, chặt đứt áo giáp phiền não của bảy sử. Tâm Bồ-đề là cờ dũng mãnh, làm ngã tất cả cờ của ma. Tâm Bồ-đề là búa đốn chặt cây vô tri của khổ. Tâm Bồ-đề là binh khí phòng hộ tất cả các khổ nạn. Tâm Bồ-đề là tay giỏi, phòng hộ tất cả các phần của thân. Tâm Bồ-đề là chân tốt, đứng vững trong tất cả công đức. Tâm Bồ-đề là thuốc của mắt, diệt trừ tất cả vô minh che lấp. Tâm Bồ-đề là mũi nhọn, có thể nhổ ra những mũi nhọn của thân kiến. Tâm Bồ-đề là giường an ổn, diệt trừ tất cả giường khổ sinh tử. Tâm Bồ-đề là bạn lành, độ thoát vô lượng nạn trong sinh tử. Tâm Bồ-đề là lợi lạc, xa lìa tất cả pháp suy hao. Tâm Bồ-đề là thầy của trời người, khéo biết đạo giải thoát của Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là kho báu, có vô lượng công đức không thể cùng tận. Tâm Bồ-đề là nước suối chảy, làm trong mát trí tuệ không cùng tận. Tâm Bồ-đề là gương sáng, hiển bày tất cả các pháp môn. Tâm Bồ-đề là ao sạch, tẩy rửa tất cả cấu uế. Tâm Bồ-đề là dòng sông lớn dẫn đến các Độ và bốn Nhiếp pháp. Tâm Bồ-đề là Long vương, có thể mưa pháp cam lồ khắp nơi. Tâm Bồ-đề là mạng căn, duy trì đại Bi của Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là cam lồ, có thể khiến an trụ vào pháp bất tử. Tâm Bồ-đề là tấm lưới bao trùm tất cả những kẻ đáng được hóa độ. Tâm Bồ-đề là cái bẫy nắm giữ tất cả chúng sinh. Tâm Bồ-đề là mồi câu, câu chúng sinh ra khỏi vực sâu sinh tử. Tâm Bồ-đề là thuốc A-già-đà, diệt trừ tất cả các bệnh xấu ác. Tâm Bồ-đề là thuốc Ba-la-đề-tỳ-xoa, có thể chữa trị các độc của năm dục. Tâm Bồ-đề là đại địa, thấm hút vô lượng nước vọng tưởng tà kiến. Tâm Bồ-đề là luồng gió, phá tan tất cả những triền cái ngăn che. Tâm Bồ-đề là đảo châu báu, sinh ra châu báu đạo phẩm công đức. Tâm Bồ-đề là dòng tộc, nuôi lớn tất cả pháp Bạch tịnh. Tâm Bồ-đề là nhà ở, dung nạp tất cả báu công đức. Tâm Bồ-đề là thành phố lớn, là chỗ ở của thương gia Bồ-tát. Tâm Bồ-đề là thuốc luyện vàng, làm tiêu các cấu bẩn phiền não khiến được thanh tịnh. Tâm Bồ-đề là mật ngọt đầy đủ tất cả vị ngọt công đức. Tâm Bồ-đề là chánh đạo, vì khiến nhập vào thành Nhất thiết trí. Tâm Bồ-đề là như đồ đựng báu, chứa tất cả pháp bạch tịnh; tâm Bồ-đề như mưa phải thời, vì có thể trừ tất cả bụi phiền não; tâm Bồ-đề như chỗ ở yên ổn, vì sinh ra chỗ ở của Bồ-tát; tâm Bồ-đề như tuổi thọ, vì không chấp giữ quả giải thoát của Thanh văn; tâm Bồ-đề như lưu ly báu, tánh của nói thanh tịnh không bị cấu uế; tâm Bồ-đề như báu Y-ni-la vì hơn hẳn trí của Thanh văn, Duyên giác; tâm Bồđề như tiếng trống pháp, đánh thức chúng sinh tỉnh giấc ngủ phiền não; tâm Bồ-đề như là nước trong sạch, tánh nó thanh tịnh không vẩn đục; tâm Bồ-đề như vàng ròng che mất luôn các pháp hữu vi. Tâm Bồ-đề là núi lớn, vượt cao hơn cả thế gian. Tâm Bồ-đề là chỗ trở về, cứu giúp tất cả chúng sinh. Tâm Bồ-đề là nghĩa lý chân thật, xa lìa tất cả pháp hư vọng. Tâm Bồ-đề là báu vô thượng, khiến cho tất cả sinh hoan hỷ mãn nguyện. Tâm Bồ-đề là hội lớn, tùy theo chỗ nhu cầu của họ mà làm cho sung mãn. Tâm Bồ-đề là bậc tôn trưởng, đối với chúng sinh không ai sánh bằng. Tâm Bồ-đề là kho tàng báu, giữ gìn pháp tất cả chư Phật. Tâm Bồ-đề là lưới Nhân-đà-la, bao trùm các phiền não A-tu-la. Tâm Bồ-đề là gió Tỳ-lâu-na, chấn động tâm chúng sinh được giáo hóa. Tâm Bồ-đề là là lửa Nhân-đà-la, thiêu đốt tất cả tập khí phiền não. Tâm Bồ-đề là tháp của bậc tối thượng, tất cả trời người nên cúng dường.
Này thiện nam! Tâm Bồ-đề thành tựu vô lượng công đức như vậy, tức là đồng với công đức của chư Phật và Bồ-tát. Vì sao? Vì nhân nơi tâm Bồ-đề mà sinh ra tất cả hạnh của Bồ-tát, ba đời chư Phật nhân đó mà thành Chánh giác.
Này thiện nam! Ví như có người được thuốc tự tại xa lìa năm thứ sợ hãi. Năm thứ ấy là:
- Lưỡi không thể thiêu cháy.
- Nước không thể cuốn trôi.
- Không thể trúng độc.
- Dao không thể làm thương tổn.
- Khói không thể làm nguy hại.
Cũng như vậy Đại Bồ-tát phát tâm Bồ-đề, giữ gìn Nhất thiết trí, xa rời năm điều sợ hãi:
- Không bị lửa dữ thiêu đốt.
- Không bị dòng nước hữu lậu cuốn trôi.
- Không bị trúng các độc sân giận xấu ác.
- Không bị dao bén phiền não làm tổn thương.
- Không bị thói nhận thức sai lầm não hại.
Này thiện nam! Ví như có người được thuốc giải thoát hoàn toàn không bị chết oan. Cũng như vậy, Đại Bồ-tát được thuốc trí tuệ vi diệu của tâm Bồ-đề thì các nạn sinh tử không não hại.
Này thiện nam! Ví như có người được thuốc Long vương, nếu có trúng độc nghe được mùi của thuốc ấy liền tránh xa, cũng như vậy, Đại Bồ-tát được thuốc đại Long vương của tâm Bồ-đề, thì tất cả các trùng độc phiền não nghe được mùi thuốc ấy thảy đều tiêu diệt.
Này thiện nam! Ví như có người được thuốc không thể hoại thì tất cả oán dịch không thể hoành hành được. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được thuốc pháp không hoại thì tất cả ma oán địch phiền não không thể phá hoại.
Này thiện nam! Ví như có người được thuốc Tần-già-đà, có thể rút ra mũi tên tên độc. Cũng như vậy, Đại Bồ-tát được thuốc Tần-già-đà nơi tâm Bồ-đề, có thể rút ra mũi tên độc tham, sân, si, tà kiến.
Này thiện nam! Ví như có người được thuốc Thiện kiến dược vương, có thể trừ tất cả bệnh tật. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được thuốc Thiện kiến dược vương nơi tâm Bồ-đề thì diệt được tất cả bệnh phiền não của chúng sinh.
Này thiện nam! Ví như cây đại thọ San-đà-la, có chúng sinh
nào ở dưới bóng cây đó thì có ghẻ trên thân đều được trừ khỏi bệnh. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được thuốc San-đà-la, chúng sinh nương vào bóng của cây này, thì tất cả ghẻ phiền não bất thiện đều được diệt trừ khỏi.
Này thiện nam! Ví như cây vua thuốc Vô hoại căn, nhờ năng lực của loại cây này mà nuôi dưỡng tất cả cây ở Diêm-phù-đề. Cũng vậy, Đại Bồ-tát cũng nhờ vào cây tâm Bồ-đề để nuôi dưỡng tất cả căn lành của hàng hữu học, vô học và chư Phật Bồ-tát.
Này thiện nam! Ví như dược thảo A-lam-bà, nếu dùng xoa vào thân thể được êm dịu, nên tâm ý rời xa các điều ác. Cũng như vậy, Đại Bồ-tát được dược thảo A-lam-bà nơi tâm Bồ-đề thì được tăng trưởng các hạnh nghiệp thiện của thân, khẩu, ý.
Này thiện nam! Ví như có người được thuốc niệm lực, nếu có pháp đã được nghe thì hoàn toàn ghi nhớ không quên mất. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được thuốc niệm lực nơi tâm Bồ-đề thì nghe nhận thọ trì tất cả pháp Phật không quên mất.
Này thiện nam! Ví như có thuốc Liên hoa, nếu ai uống được thuốc này thì sống lâu một kiếp. Cũng vậy, Đại Bồ-tát uống được thuốc Liên hoa nơi tâm Bồ-đề thì được tự tại trong a-tăng-kỳ kiếp.
Này thiện nam! Ví như có người lấy thuốc che thân làm cho tất cả chúng sinh không thể thấy được. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được thuốc che thân nơi thân Bồ-đề thì làm quân ma không thể thấy được.
Này thiện nam! Ví như trong biển lớn có ngọc báu ma-ni tên Tích chúng bảo, nếu không dời đi nơi khác thì dù cho kiếp hỏa đốt cháy làm khô cạn, cũng không thể nào làm cho nước biển cạn đi một giọt. Cũng vậy, tâm Bồ-đề như là ngọc báu Tích chúng bảo đặt vào trong biển trực tâm của Bồ-tát, dù cho đem một căn lành để hồi hướng Nhất thiết trí thì không thể nào mất mà Nhất thiết trí không hề nhiễm trước, không xa lìa căn lành.
Này thiện nam! Ví như có châu ma-ni tịch quang minh, nếu có người dùng châu làm chuỗi đeo vào thân thì các ánh sáng của ngọc báu khác bị che mờ. Cũng vậy, Đại Bồ-tát dùng châu báu ma-ni nơi tâm Bồ-đề làm chuỗi Anh lạc đeo vào thân, thì ánh sáng ấy che khuất châu báu nơi tâm của hàng Thanh văn, Duyên giác.
Này thiện nam! Ví như lấy Thủy châu đặt vào nước đục bẩn thì lập tức nước được lắng trong. Cũng vậy, châu của tâm Bồ-đề diệt trừ tất cả những cấu bẩn phiền não.
Này thiện nam! Ví như có người dùng ngọc báu Trụ thủy làm chuỗi đeo thân rồi vào sâu trong nước mà không bị chìm. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được ngọc báu Trụ thủy nơi tâm Bồ-đề thì vào trong biển sinh tử mà không bị chìm đắm.
Này thiện nam! Ví như có người được ngọc báu Đại long, đi đến nơi ở của rồng mà không bị hại. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được ngọc báu Đại long nơi tâm Bồ-đề vào trong cõi Dục thì không bị rồng ác phiền não làm não hại.
Này thiện nam! Ví như trời Đế Thích có ngọc báu ma-ni làm Anh lạc đeo thân, làm bậc cao cả trong cõi trời. Cũng vậy, Đại Bồtát đeo chuỗi Anh lạc tâm Bồ-đề trở thành bậc cao cả của chúng sinh trong ba cõi.
Này thiện nam! Ví như có người được ngọc Tùy ý, thì diệt trừ tất cả bần cùng khốn khổ. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được châu Tùy ý tâm Bồ-đề thì diệt trừ được tất cả những bần khổ do tà mạn.
Này thiện nam! Ví như Hỏa châu nhờ ánh sáng mặt trời có thể phát ra ngọn lửa lớn. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được hỏa châu Minh tịnh tâm Bồ-đề, nhờ ánh sáng trí tuệ lớn mà phát sinh Hỏa châu trí tuệ.
Này thiện nam! Ví như nhờ nơi ánh sáng mặt trăng mà sinh ra nước trong mát. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được ngọc báu Tịnh nguyệt, nhờ nơi ánh sáng mặt trăng căn lành hồi hướng phát ra, mà sinh ra nước các đại nguyện căn lành.
Này thiện nam! Ví như Long vương đội mũ báu Như ý thì xa lìa tất cả nỗi sợ hãi. Cũng vậy, Đại Bồ-tát đội mũ báu Như ý đại Bi tâm Bồ-đề thì xa lìa tất cả các nạn của đường ác.
Này thiện nam! Ví như trang nghiêm tất cả chúng sinh bằng báu ma-ni tạng thì có thể làm thỏa mãn tất cả sở nguyện, không bị tổn giảm. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được ngọc báu ma-ni diệu trang nghiêm tâm Bồ-đề, thì thành tựu viên mãn các nguyện ưa thích của Bồ-tát và chúng sinh khác mà không bị tổn giảm.
Này thiện nam! Ví như Chuyển luân vương có ngọc báu ma-ni, chiếu khắp cung điện không còn mọi tối tăm. Cũng vậy Đại Bồ-tát được ngọc ma-ni tâm Bồ-đề có thể chiếu khắp cung điện của năm cõi, không còn tất cả tối tăm.
Này thiện nam! Ví như có người được ánh sáng của ngọc báu xanh biếc chiếu đến thì họ cũng thành màu xanh. Cũng vậy, Đại Bồtát được ánh sáng ngọc xanh biếc tâm Bồ-đề thì quán sát các pháp, hồi hướng căn lành đồng với sắc Nhất thiết trí.
Này thiện nam! Ví như ngọc lưu ly trải qua trăm ngàn kiếp ở trong chỗ bất tịnh mà vẫn không bị nhơ bẩn. Cũng vậy Đại Bồ-tát được ngọc báu lưu ly thanh tịnh tâm Bồ-đề cũng trải qua trăm ngàn kiếp ở trong cõi dục mà vẫn không bị năm dục ô nhiễm, vì tánh họ thường thanh tịnh.
Này thiện nam! Ví như ngọc báu ma-ni, ánh sáng lìa cấu sinh ra tất cả ngọc báu khác. Cũng vậy, báu ánh sáng lìa cấu Bồ-đề sinh ra châu báu công đức của hàng phàm phu, Thanh văn, Duyên giác, Bồ-tát chư Phật.
Này thiện nam! Ví như báu đại ma-ni có thể phá tan tất cả mọi tăm tối. Cũng vậy, ngọc báu nơi tâm Bồ-tát đều diệt trừ tất cả bóng tối vô trí.
Này thiện nam! Ví như biển cả có ngọc báu vô giá, người buôn dùng xe thuyền chuyên chở vào thành, các ngọc báu khác không thể sánh bằng. Cũng vậy, ngọc vô giá tâm Bồ-đề ở trong biển sinh tử, dùng thuyền đại nguyện chở vào thành giải thoát, thì ngọc báu công đức của Thanh văn, Duyên giác không thể sánh kịp.
Này thiện nam! Ví như báu Ly cấu đại ma-ni ở cõi Diêm-phùđề có thể chiếu đến bốn vạn do-tuần, khiến cho mặt trời mặt trăng cung điện đều được hiện rõ. Cũng vậy, ngọc báu ly cấu tâm Bồ-đề ở trong sinh tử, có thể chiếu thấu pháp giới, không làm cho nhà cửa cung điện, cảnh giới Phật đều hiện rõ.
Này thiện nam! Ví như ma-ni Long vương, có thể duy trì tất cả những phẩm loại hương hoa nơi cảnh giới mà ánh sáng mặt trời mặt trăng chiếu đến. Cũng vậy, ngọc ma-ni Phong vương nơi tâm Bồ-tát đều có thể giữ gìn tất cả căn lành của hàng Trời, Người, Thanh văn, Duyên giác, chư Phật, Bồ-tát và các căn lành hữu lậu, vô lậu.
Này thiện nam! Ví như trong biển có báu ma-ni Hải tạng làm hiện rõ các sự trang nghiêm trong biển. Cũng vậy, ngọc báu Hải tạng tâm Bồ-đề là hiện rõ các việc trang nghiêm của cảnh giới Nhất thiết trí.
Này thiện nam! Ví như vàng Diêm-phù-đàn, ngoài ngọc báu như ý ra thì tất cả ngọc báu khác không sánh bằng. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được vàng Diêm-phù-đàn tâm Bồ-đề, ngoài công đức thù thắng của Nhất thiết trí thì không có công đức nào sánh bằng.
Này thiện nam! Ví như có người giỏi chú thuật về rồng, được tự tại ở giữa loài rồng. Cũng vậy, Đại Bồ-tát giỏi chú thuật tâm Bồ-đề nên được tự tại trong tất cả rồng phiền não.
Này thiện nam! Ví như dũng sĩ mặc giáp cầm binh khí, thì tất cả oán địch không thể phá hoại. Cũng vậy, Đại Bồ-tát được mặc giáp đại trang nghiêm tâm Bồ-đề thì tất cả các ma oán địch phiền não không thể phá hoại được.
Này thiện nam! Ví như gỗ Chiên-đàn Ưu-đà-già-bà-là, nếu đốt một mảnh thì mùi hương tỏa khắp tiểu thiên thế giới mà châu báu quý giá của tam thiên đại thiên thế giới không thể sánh bằng. Cũng vậy, hương tâm Bồ-đề dùng công đức vi diệu tỏa khắp pháp giới mà tất cả các công đức Thanh văn, Duyên giác không thể sánh bằng.
Này thiện nam! Ví như Bạch chiên-đàn dùng thoa trên thân thì tất cả nóng bức được mát mẻ, an vui. Cũng vậy, hương tâm Bồ-đề có thể trừ tất cả nóng bức của các suy nghĩ tham, sân, si làm cho thân trí tuệ được mát mẻ an lạc.
Này thiện nam! Ví như núi Tu-di, chúng sinh nào ở gần núi ấy đều cùng màu sắc với núi. Cũng vậy, núi tâm Bồ-đề, nếu ai được ở gần thì đều cùng màu Nhất thiết trí ấy.
Này thiện nam! Ví như mùi hương của hoa Ba-lợi-chất-đa hơn hẳn các hương của các hoa Bà-sư, hoa Chiêm-bặc… ở cõi Diêm-phùđề. Cũng vậy, Đại Bồ-tát có hương công đức vi diệu tâm Bồ-đề hơn hẳn hương công đức của Giới, Định, Tuệ, Giải thoát tri kiến của hàng Thanh văn, Duyên giác.
Này thiện nam! Ví như hoa cây Ba-lợi-chất-đa, khi chưa nở thì
đã tỏa hương, hương tất cả các hoa trong cõi Diêm-phù-đề không thể sánh bằng. Cũng vậy, hoa tâm Bồ-đề hơn hẳn hương hoa công đức hữu lậu, vô lậu của tất cả hàng trời, người.
Này thiện nam! Ví như dùng hương của hoa Ba-lợi-chất-đa xông ướp y phục một ngày thì mùi thơm hơn hẳn dùng hương của các hoa Chiêm-bặc, hoa Bà-sư để xông ướp y phục trong ngàn năm. Hương hoa tâm Bồ-đề cũng vậy, hương công đức trong một ngày mà xông thấu đến cõi Phật mười phương hơn hẳn các hương công đức được xông bằng tâm vô tướng trong trăm ngàn kiếp của hàng Thanh văn, Duyên giác.
Này thiện nam! Ví như cây Ba-lợi-chất-đa, rễ, cành, nhánh, lá, hoa và quả đều làm lợi ích cho hàng chúng sinh. Cũng vậy, Đại Bồtát được cây tâm Bồ-đề, nhờ nơi tâm đại Từ bi của Bồ-tát mà sinh ra từ mới phát tâm cho đến khi rốt ráo tất cả pháp Phật, thường hay làm lợi ích cho tất cả chúng sinh.
Này thiện nam! Ví như dùng một lượng thuốc A-la-bà biến ngàn lượng đồng trở thành vàng thật, nhưng phần thuốc kia vẫn không hao giảm. Với thuốc tâm Bồ-đề cũng vậy nắm giữ trí hồi hướng, trừ diệt tất cả nghiệp chướng phiền não làm tịnh tất cả pháp, càng với màu của Nhất thiết trí mà nghiệp chướng phiền não không thể làm tổn giảm tâm này.
Ví như lửa đốm, tùy theo vật đốt thế nào thì ngọn lửa ấy càng mạnh thêm thế ấy. Lửa tâm Bồ-đề của Đại Bồ-tát cũng vậy tùy theo pháp sở duyên mà lửa trí tuệ càng mạnh.
Ví như một ngọn đèn thắp sáng trăm ngàn ngọn đèn khác mà không bị tổn giảm. Đèn tâm Bồ-đề của Đại Bồ-tát cũng vậy thắp sáng đèn trí tuệ của chư Phật ba đời mà không bị tổn giảm.
Ví như ngọn đèn sáng vào trong nhà tối thì có thể phá tan tất cả sự tối. Cũng vậy, đèn tâm Bồ-đề của Đại Bồ-tát thắp vào tâm tối tăm thì có thể phá tan tất cả những vô minh mê mờ đã tích tập trong vô lượng kiếp và làm đầy đủ trí tuệ sáng suốt của Bồ-tát.
Ví như tim đèn, tùy lớn hay nhỏ mà phát ánh sáng, nếu thêm dầu vào thì ánh sáng càng tăng. Cũng vậy, tim đèn tâm Bồ-đề của Đại Bồ-tát, tùy theo bản nguyện của mình mà phát ra ánh sáng trí tuệ, chiếu khắp pháp giới, tăng thêm dầu Đại bi, giáo hóa chúng sinh, làm tịnh thế giới Phật, hành các Phật sự không dừng nghĩ.
Ví như Tha hóa tự tại Thiên vương, đội mũ trời làm bằng vàng Diêm-phù-đàn thì tất cả chư Thiên cõi dục không thể hoại được. Cũng vậy, Đại Bồ-tát đội mũ đại nguyện tâm Bồ-đề thì hàng Thanh văn, Duyên giác không thể phá hoại được.
Ví như tiếng gầm của sư tử chúa, sư tử con nghe được thì càng tăng thêm sức mạnh, còn các loài thú khác đều chạy xa lẫn trốn. Cũng vậy, tiếng gầm sư tử của Phật, các hàng Bồ-tát nếu nghe được, khen ngợi âm thanh tâm Bồ-đề, nuôi dưỡng Pháp thân, còn chúng sinh vọng kiến nếu nghe được thì đều ẩn nấp.
Ví như có người dùng gân của sư tử làm dây đàn cầm, khi âm thanh tấu lên thì các dây đàn khác bị lắng xuống. Tất cả thân Bala-mật của Như Lai sinh ra âm thanh công đức tâm Bồ-đề. Nếu người nào ưa thích pháp Nhị thừa hay năm dục mà nghe được thì liền chấm dứt.
Ví như sữa bò, sữa ngựa, sữa dê chứa chung một bình, lấy sữa sư tử đổ chung vào bình ấy thì các loại sữa khác bị tiêu tan hết mà sữa sư tử không bị trở ngại. Sữa tâm Bồ-đề sư tử Như Lai rót vào sữa các nghiệp phiền não đã tích chứa trong vô lượng kiếp đều được tiêu hết, không dừng trong pháp của Thanh văn, Duyên giác.
Ví như chim Ca-tỳ-già khi ở trong lớp vỏ trứng, có sức mạnh lớn, các loài chim khác không bằng. Đại Bồ-tát ở trong vỏ sinh tử cũng vậy phát ra năng lực của công đức tâm Bồ-đề thì Thanh văn, Duyên giác không thể sánh bằng.
Ví như chim cánh vàng khi mới sinh ra, mắt của nó trong sáng có năng lực rất lớn, các loài chim lớn, nhỏ khác không thể bằng. Đại Bồ-tát cũng lại như vậy, sinh vào nhà Như Lai, phát tâm Bồđề, mắt trí tuệ trong sáng, thanh tịnh có năng lực lớn, trí tuệ tu tập trải qua trăm ngàn kiếp của Thanh văn, Duyên giác cũng không sánh kịp.
Ví như người dũng sĩ dùng tên nhọn Kim cang Na-la-diên bắn xuyên qua áo giáp đồng dày cứng mà không bị ngăn ngại. Đại Bồtát cũng vậy dùng tên trí tuệ sắc bén tâm Bồ-đề bắn vào áo giáp phiền não của các tà kiến, xuyên suốt không bị ngăn ngại.
Ví như dũng sĩ đại lực Ma-ha-na-già khi phát sinh phẫn nộ, hiện ra oai lực, người ở cõi Diêm-phù-đề không thể gây hại được. Đại Bồ-tát phát sinh Từ bi lớn cũng vậy, tu tập tâm Bồ-đề, tất cả quyến thuộc của ma và nghiệp phiền não ở trong thế gian không thể phá hoại được.
Ví như có người học các nghề rất tinh xảo, tuy chưa được hoàn hảo, nhưng các loại nghề thiện xảo khác không thể sánh bằng. Đại Bồ-tát tu học tâm Bồ-đề cũng vậy, tuy nguyện chưa rốt ráo, nhưng hàng Thanh văn, Duyên giác, các chúng khác không thể sánh kịp.
Ví như người học phương pháp bắn giỏi trước hết phải đứng vững. Đại Bồ-tát muốn tu tập đạt được Nhất thiết trí vật chất, trước tiên phải đứng vững ở tâm Bồ-đề, nhất định đạt được tất cả pháp Phật.
Ví như người ảo thuật trước hết phải đọc chú thuật, sau đó mới hiện bày các việc huyễn hóa. Cũng vậy, Đại Bồ-tát trước phải phát tâm Bồ-đề, sau đó mới hiểu biết chánh pháp tất cả chư Phật Bồ-tát.
Ví như huyễn thuật chẳng phải sắc mà hiện ra sắc, tướng của tâm Bồ-đề cũng vậy, hiển bày công đức trang nghiêm pháp giới.
Ví như người được đeo những vật trang sức bằng vàng ròng, ánh sáng của nó làm mất ánh sáng của các vật khác. Đại Bồ-tát dùng trang sức tâm Bồ-đề vật chất, làm che khuất ánh sáng công đức của Thanh văn, Duyên giác và chúng sinh. Cũng như sắt A-dạ-kiềnđà, một mảnh sắt này cũng có thể phá hoại các loại móc câu, gông cùm sắt khác. Tâm Bồ-đề cũng vậy có thể bẻ gãy các xiềng xích tham ái, phiền não, tà kiến.
Ví như gió mạnh thổi đi tự do, gió tâm Bồ-đề cũng như vậy, đi đến đâu cũng diệt trừ các phiền não không bị chướng ngại, không trú vào quả vị giải thoát của Thanh văn, Duyên giác.
Ví như có người giỏi đi vào biển lớn không bị chìm đắm, không bị cá Ma-già-la làm hại. Đại Bồ-tát cũng vậy, do tâm Bồ-đề đi vào biển sinh tử không bị biển sinh tử làm ô nhiễm, cũng không chứng thực tế, không bị cá Ma-già-la Thanh văn, Duyên giác làm hại.
Ví như có người uống thuốc cam lồ thì không bị tất cả bệnh làm hại. Đại Bồ-tát uống thuốc cam lồ tâm Bồ-đề cũng vậy, không rơi vào quả vị Thanh văn, Duyên giác, tu tập tâm đại Bi thành tựu hạnh nguyện.
Ví như có người dùng thuốc tàng hình đem nhỏ xoa vào mắt, đi lại tự do, không ai thấy được. Đại Bồ-tát được tâm Bồ-đề đầy đủ đại nguyện cũng vậy, dạo chơi tư tại trong cảnh giới ma mà tất cả ma quân không thể thấy được.
Ví như có người ỷ vào vua nên không sợ người khác. Đại Bồtát nương vào Đại lực Pháp vương tâm Bồ-đề cũng vậy, diệt trừ các ấm cái, không sợ các đường ác.
Ví như có người ở trong nước sâu thì không sợ lửa cháy. Đại Bồ-tát sống trong nước căn lành của tâm Bồ-đề cũng vậy, lửa giải thoát Thanh văn, Duyên giác không thể thiêu đốt được.
Ví như có người hầu cận các tướng mạnh thì không sợ kẻ địch, Đại Bồ-tát nương vào tâm Bồ-đề cũng vậy, không sợ các ác. Ví như trời Đế Thích cầm chùy Kim cang thu phục A-tu-la, Đại Bồ-tát giữ gìn tâm Bồ-đề cũng vậy, diệt trừ các ma và ngoại đạo.
Ví như có người uống thuốc A-la-bà, không ốm không già sống lâu vô cùng, Đại Bồ-tát uống thuốc A-la-bà của tâm Bồ-đề cũng vậy, trải qua vô lượng kiếp ở trong sinh tử tu tập hạnh Bồ-tát mà không chỗ dính mắc.
Ví như thuốc A-la-bà ban đầu dùng nước trong, thuốc tâm Bồđề cũng vậy, trong hạnh tu tập của tất cả Bồ-tát là đứng đầu.
Ví như trong pháp các căn của con người thì mạng căn là đứng đầu. Đại Bồ-tát ở trong chánh pháp Phật cũng vậy, tâm Bồ-đề là trên hết.
Ví như người mạng căn đã dứt, không thể làm lợi ích cho cha mẹ là bà con. Đại Bồ-tát xa lìa tâm Bồ-đề cũng vậy, không thể làm lợi ích cho tất cả chúng sinh.
Ví như biển lớn không thể hủy hoại, biển tâm Bồ-đề cũng vậy, tất cả Thanh văn, Duyên giác không thể phá hoại.
Ví như ánh sáng mặt trời thì các ánh sáng của các vì sao không thể che được, mặt trời tâm Bồ-đề cũng như vậy, thành tựu ánh sáng mặt trời trí tuệ nguyện lớn, ánh sáng trí tuệ vô lậu của Thanh văn, Duyên giác không thể che lấp được.
Ví như thái tử mới sinh được các đại thần tôn trọng, Đại Bồ-tát phát tâm Bồ-đề cũng vậy được tất cả Thanh văn, Duyên giác cùng tôn kính vì tu tập đại Bi.
Ví như con vua lúc còn nhỏ tất cả đại thần đều kính nể, Đại Bồ-tát phát tâm Bồ-đề cũng vậy, tất cả Thanh văn, Duyên giác đều kính nể.
Ví như con vua tuy chưa đủ quyền lực đã có tướng mạo quốc vương. Cũng như Đại Bồ-tát tuy bị nghiệp phiền não làm chướng ngại che lấp nhưng nhờ thành tựu đầy đủ tướng tâm Bồ-đề.
Ví như mắt bị đau, khi thấy vật báu thật mà cho là không thật, báu tâm Bồ-đề cũng vậy, người vô trí thì không sinh lòng tin, còn cho là bất tịnh.
Ví như thuốc bùa chú, nếu chúng sinh cùng thấy biết, đối với tất cả bệnh của chúng sinh đều tiêu trừ hết. Cũng vậy, thuốc tâm Bồ-đề nuôi dưỡng căn lành, giữ gìn thuốc trí tuệ, đầy đủ nguyện lớn thân trí tuệ của Bồ-tát. Nếu có chúng sinh thấy biết cùng sống chung tu tập chánh niệm thì tất cả đều có thể diệt trừ các bệnh phiền não.
Ví như y phục có tướng hoại sắc thì không dính bụi nhơ. Cũng vậy, y phục tâm Bồ-đề không dính tất cả bụi nhơ của sinh tử.
Ví như người cầm thuốc cam lồ, chuyên trú không tán không loạn thì có thể phân biệt tất cả các pháp. Cũng vậy, Đại Bồ-tát giữ chánh pháp cam lồ của tâm Bồ-đề chánh niệm không tán loạn nên có thể giáo hóa tất cả chúng sinh, khiến cho đầy đủ nguyện lớn, thành tựu thân trí tuệ.
Ví như cái cày không có cái ách thì không thể dùng được. Cũng vậy, tâm Bồ-đề lìa tâm chân trực, thì đối với pháp Như Lai không có nghĩa chân thật.
Ví như vua Chuyển luân có mão trời đẹp, gọi là Tạng tượng, khi giặt mão này thì có bốn loại binh chủng đi lại đi trên hư không. Cũng vậy mão tâm Bồ-đề làm sạch tất cả căn lành của Bồ-tát, xa lìa ba cõi như đi trong hư không, cảnh giới trí tuệ vô vi của Như Lai.
Ví như kim cương từ tánh của vàng sinh ra, không phải từ báu khác sinh. Cũng vậy, báu tâm Bồ-đề do lòng Từ bi cứu giúp chúng sinh mà sinh không phải việc lành khác sinh ra.
Ví như có cây không từ gốc sinh mà có thể nuôi dưỡng cành, lá, hoa, quả. Cũng vậy, cây tâm Bồ-đề không có lệ thuộc nơi nào, mà có thể nuôi dưỡng Nhất thiết chủng trí, nguyện lớn thông suốt trùm khắp thế gian.
Ví như kim cương không do tất cả vật đựng khác mà có thể phát ra ánh sáng, cũng chẳng phải các vật khác có thể chứa đựng. Báu tâm Bồ-đề cũng vậy, đồ đựng của người vô trí, tiểu tâm kết sử không thể phát ra ánh sáng, ở trong đồ đựng của chúng sinh dua nịnh, tà kiến không thể đựng được.
Ví như kim cương có thể phá hoại các vật báu. Cũng vậy, tâm Bồ-đề hiểu rõ chắc chắn tất cả các pháp.
Ví như kim cương có thể phá hủy các núi, tâm Bồ-đề cũng lại như vậy, phá tan tất cả núi tà kiến.
Ví như kim cương tuy không phá được toàn bộ, nhưng tất cả các báu khác cũng không sánh kịp. Cũng vậy, tâm Bồ-đề tuy có biếng nhác, nhưng các báu công đức của Thanh văn, Duyên giác không thể sánh bằng.
Ví như kim cương vụn mà có thể cứu giúp các khốn khổ bần cùng. Cũng vậy, tâm Bồ-đề tuy có mất đi phần nào oai nghi, nhưng vẫn có thể làm mất sự khốn khổ bần cùng.
Ví như kim cương nhỏ đều có thể phá hoại tất cả các vật, tâm Bồ-đề cũng như thế duyên vào cảnh giới nhỏ, mà có thể phá trừ tất cả ngu si vô trí.
Ví như kim cương chẳng phải người tầm thường có được. Cũng vậy, tâm Bồ-đề, chẳng phải chúng sinh tâm nhỏ hẹp mà có thể đạt được.
Ví như kim cương, theo tài năng của người vô trí thì không thể nhận biết được. Tâm Bồ-đề cũng vậy, chúng sinh mê tối thì không thể nhận biết.
Ví như kim cương không thể làm hủy hoại, tâm Bồ-đề cũng vậy không thể bị tất cả các pháp làm hủy hoại.
Ví như binh khí kim cương tất cả chúng sinh cho đến đại lực sĩ không thể cầm nắm ngoại trừ năng lực của Na-la-diên. Cũng vậy, tâm Bồ-đề ngoài các Đại Bồ-tát ra còn Thanh văn, Duyên giác không thể thọ trì.
Ví như binh khí Kim cang đâm xuyên tất cả, ngoài ra không có binh khí nào có thể làm được. Tâm Bồ-đề cũng như vậy, quán sát ba cõi giáo hóa chúng sinh trong vô số kiếp chịu vô lượng khổ mà hàng Thanh văn, Duyên giác không thể sánh bằng.
Ví như Kim cang không gì giữ được, ngoại trừ nền đất Kim cang. Tâm Bồ-tát cũng vậy, sinh ra các hạnh nguyện công đức của Bồ-tát mà hàng Thanh văn, Duyên giác không thể nắm được, ngoại trừ bậc có tâm chân chánh Nhất thiết trí.
Ví như bình Kim cang chứa đầy nước không thể cạn hết. Tâm Bồ-đề cũng vậy, an trú quả tối thắng vi diệu hồi hướng căn lành dù đi vào chốn sinh tử nhưng không bị các pháp bất thiện làm tiêu diệt hết.
Ví như kim cương có thể giữ gìn mặt đất lớn không làm cho lún sâu. Tâm Bồ-đề cũng vậy, giữ gìn các hạnh nguyện của Bồ-tát không bị rơi vào ba cõi.
Ví như kim cương trải qua trăm ngàn kiếp ở trong nước vẩn đục cũng không hề hư hoại cũng không mục rã. Tâm Bồ-đề cũng vậy, tuy ở trong sinh tử trải qua vô lượng kiếp, nhưng các nghiệp phiền não không thể tiêu diệt, cũng không tổn giảm.
Ví như kim cương, tất cả lửa lớn không thể đốt cháy. Cũng vậy, tâm Bồ-đề ở trong lửa sinh tử si mê, sân giận, tham lam đều không bị thiêu cháy.
Ví như tòa đạo tràng Kim cang có thể bảo vệ Bồ-tát, thu phục các ma, thành tựu quả vị Đẳng chánh giác, ngoài ra không gì bảo vệ bằng. Tâm Bồ-đề cũng vậy, có thể giữ gìn các pháp Ba-la-mật và các hạnh nguyện của Bồ-tát, các nhẫn vị, các địa, hồi hướng, thọ ký, tu tập đạo Bồ-đề, cúng dường chư Phật, nghe pháp thọ trì, còn tất cả các tâm khác không thể thọ trì.
Này thiện nam! Tâm Bồ-đề thành tựu vô lượng công đức như vậy, nếu có chúng sinh phát tâm Bồ-đề thì được đầy đủ vô lượng công đức như vậy. Vì thế, thiện nam, ông được lợi lớn phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác tu tập Bồ-tát hạnh, đầy đủ vô lượng công đức như vậy.
Này thiện nam! Trước kia ông đã hỏi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát?” Nay ông đã vào được lâu đài lớn Minh tịnh trang nghiêm tạng thì có thể biết rõ việc học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát, thành tựu đầy đủ vô lượng công đức.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài cung kính nhiễu quanh Bồ-tát Dilặc chắp tay, thưa:
–Nguyện xin Đại thánh mở cửa lâu đài cho con được vào.
Bấy giờ, Bồ-tát Di-lặc liền búng ngón tay phải cửa liền mở, Đồng tử Thiện Tài vào, cửa đóng lại ngay. Bấy giờ, Thiện Tài nhìn khắp lâu đài rộng lớn vô lượng như hư không, các báu làm đất, có vô số cửa lớn nhỏ, lan can, mái hiên ngang nhau làm bằng bảy báu, trang hoàng vô số cờ, phướn, lọng báu, treo vô số anh lạc rũ xuống, vô số cờ, sư tử lớn, tượng báu nửa mặt trăng và các lụa báu sặc sỡ. Lại có vô số mão trời, vải báu để trang hoàng, vô số lưới báu che phủ ở trên, vô số linh vàng tự nhiên vang ra âm thanh vi diệu. Lại mưa vô lượng vòng hoa báu, các mây hương trang nghiêm mưa vô lượng mảnh vàng nhỏ, phóng ra vô số ánh sáng vi diệu chiếu khắp tất cả. Có vô lượng loài chim khác nhau, phát ra âm thanh hòa nhã, mưa vô số hoa sen xanh, hồng, vàng hiện ra vô số ánh sáng ngọc báu ma-ni chiếu khắp tất cả. Trong lâu đài có đủ năm ngàn các lầu đài đẹp hài hòa lẫn nhau được trang hoàng như lâu đài đã diễn tả trên.
Bấy giờ, Thiện Tài thấy lâu đài trang nghiêm đẹp đẽ vui mừng vô cùng, tâm hòa dịu xa lìa các vọng tưởng, tiêu trừ tất cả ngu si mê mờ, tư duy chánh niệm, thường cầu cõi thắng diệu, dùng thân vô ngại cung kính đảnh lễ. Đảnh lễ xong, nhờ năng lực oai thần của Bồ-tát Di-lặc nên trong lâu đài thân mình, lại thấy vô lượng năng lực những việc tự tại chẳng thể nghĩ bàn. Hoặc thấy bố thí Di-lặc tùy dòng họ của mình, tuổi thọ, người quen nuôi dưỡng căn lành, các kiếp thế giới, tất cả cõi chư Phật và quyến thuộc, nhờ vào các nguyện lực mới phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Hoặc thấy Bồ-tát mới chứng được Tam-muội tâm Từ, nhờ đó mà đặt tên là “Danh”. Hoặc thấy hạnh của Di-lặc, hạnh của Bồ-tát, thành tựu đầy đủ các pháp Ba-la-mật, pháp Nhẫn, pháp Địa làm thanh tịnh thế giới chư Phật, chư Như Lai, nghe pháp, giữ gìn, thọ trì chánh pháp làm Đại Pháp sư được Nhẫn vô thượng, biết được phương đó, Như Lai ấy tu tập bao lâu sẽ được thọ ký, hoặc thấy Dilặc làm vua Chuyển luân dùng mười điều thiện giáo hóa ở đời. Hoặc làm Tứ Thiên vương đem lợi ích cho tất cả chúng sinh, hoặc làm trời Đế Thích quở trách năm dục, hoặc làm vua Dạ-ma thiên khen ngợi không phóng dật, hoặc làm vua Đâu-suất thiên tán thán công đức của Bồ-tát Nhất sinh bổ xứ, hoặc làm vua Hóa lạc thiên khen ngợi pháp tự tại, hoặc làm Ma vương nói pháp vô thường, hoặc làm vua Tha hóa tự tại thiên khen ngợi hóa thân trang nghiêm của Bồ-tát, hoặc làm Phạm vương khen ngợi bốn Tâm vô lượng, hoặc làm vua A-tu-la điều phục quyến thuộc vào trong biển trí tuệ lớn, hiểu rõ các pháp đều như huyễn hóa, hoặc làm vua Diêm-la phóng ánh sáng lớn chiếu khắp địa ngục diệt trừ tất cả khổ, hoặc đem những thức ăn ngon để bố thí ngạ quỷ, hoặc vì súc sinh thọ lãnh đủ các thân, thuyết pháp cho chúng diệt trừ các ngu si; hoặc vì quyến thuộc Tứ Thiên vương thuyết pháp, hoặc vì Phạm thiên vương mà thuyết pháp, hoặc vì quyến thuộc rồng mà thuyết giảng, cho đến vì quyến thuộc người, chẳng phải người mà thuyết pháp; hoặc vì đại chúng Thanh văn, Duyên giác và Bồ-tát mà thuyết pháp, hoặc vì Bồ-tát mới phát tâm đạt đến Địa thứ mười mà thuyết pháp, hoặc thấy khen ngợi công đức của Bồ-tát mới phát tâm cho đến Địa thứ mười; hoặc thấy thành tựu tất cả pháp Ba-la-mật, đi vào trong các cửa Pháp Nhẫn bình đẳng, cửa pháp Tam-muội rộng lớn, ưa cửa pháp sâu xa tu tập Tam-muội thiền định, sinh ra thần thông trí tuệ, đầy đủ tất cả hạnh của Bồ-tát, tùy theo thế gian thành tựu nguyện lớn; hoặc thấy cùng với Bồ-tát đồng hành làm lợi ích cho chúng sinh, hoặc thấy sống chung với Bồ-tát, một đời được chư Phật thọ ký; hoặc thấy Bồ-tát Di-lặc ở trong trăm ngàn kiếp, kinh hành, đọc tụng, viết chép kinh sách không hề dừng nghĩ; hoặc quán xét pháp môn tư duy về nghĩa lý chân thật, hoặc nhập vào tất cả các thiền, bốn Tâm vô lượng, giải thoát Tam-muội, hoặc thấy phát sinh thần thông của Bồ-tát, hoặc thấy Tam-muội chánh thọ biến hóa, mỗi lỗ chân lông sinh ra mây hóa thân. Đó là mây thân Trời, mây thân các Rồng, Dạ-xoa cho đến Ma-hầu-la-già, mây thân Tứ Thiên vương cho đến mây thân Phạm thiên vương, mây Chuyển luân thánh vương, con vua, đại thần, trưởng giả, cư sĩ, Thanh văn, Duyên giác, chúng sinh, hoặc hiện ra pháp môn Bồ-tát: Đó là pháp môn công đức tán thán tâm Bồ-đề, pháp môn Bố thí ba-la-mật cho đến pháp môn Nguyện ba-la-mật, bốn Nhiếp pháp, vô lượng Tammuội thiền định, thần thông, trí tuệ, Tổng trì, bốn Đế và các biện tài, chỉ quán, giải thoát, duyên khởi, Niệm xứ, Chánh cần, Thần túc, Căn, Lực, Giác chi, Thánh đạo, sự thực hành hai thừa Thanh văn, Duyên giác, các Địa, các nhẫn Đại thừa Bồ-tát, hạnh nguyện của Bồ-tát đều hiện ra tất cả các pháp môn như vậy; hoặc ở lâu đài thấy đại chúng vây quanh chư Như Lai; hoặc biết gia tộc của chư Phật khác nhau, dòng họ khác nhau, thân ấy thọ vô lượng kiếp, giáo hóa vô lượng pháp môn, chánh pháp trụ ở đời, phân biệt rõ biết tất cả đều khác nhau.
Bấy giờ, Thiện Tài ở trong các lầu đài thấy lầu đài cao rộng, trang hoàng lộng lẫy, ở phía trước chứa cả tam thiên đại thiên thế giới, trăm triệu Diêm-phù-đề, trăm triệu cõi trời Đâu-suất. Lúc Bồtát qua đời, giáng thân thọ thai, sinh ra đi bảy bước, nhìn khắp mười phương rống lên tiếng Sư tử lớn khắp mười phương. Đế Thích, Phạm vương cung kính hầu hạ phụng trì, thị hiện thân đồng tử ở trong cung điện đi du ngoạn khắp nơi bằng tâm Nhất thiết trí xuất gia tu khổ hạnh, thị hiện sự thọ nhận sữa, cháo, đi đến đạo tràng thu phục các ma, quán cây Bồ-đề chuyển bánh xe chánh pháp, bay lên cung điện của trời, phương cõi, kiếp số, quyến thuộc, thọ mạng vô cùng, hành Bồ-tát hạnh, đầy đủ nguyện lớn, giảng thuyết chánh pháp, giáo hóa chúng sinh, thị hiện phân chia xá-lợi đều khác nhau.
*********
Bấy giờ, Thiện Tài tự thấy thân mình ở chỗ chư Phật, thấy được những sự việc kỳ đặc như vậy, lại nghe trong những chuông vàng của lâu đài phát ra những âm thanh vi diệu không thể nghĩ bàn. Đó là âm thanh lúc mới phát tâm Bồ-đề, âm thanh sở hành những nguyện cứu độ của Bồ-tát, âm thanh cung kính cúng dường chư Phật không thể nghĩ bàn, âm thanh cõi Phật thanh tịnh, âm thanh mây Phật pháp; những phẩm vật trang hoàng cũng phát ra những âm thanh vi diệu như vậy.
Lại nghe, Bồ-tát nào đó tại thế giới nào đó, trong kiếp nào đó, sự giáo hóa của tri thức nào đó, hồi hướng căn lành, sinh phát đại nguyện, ở trong đại chúng chỗ Đức Phật nào đó phát ra âm thanh của tâm Bồ-đề.
Lại nghe, âm thanh Bồ-tát tu tập các hạnh với số kiếp nhiều ít ở trong cõi nào đó thành Đẳng chánh giác với danh hiệu, mạng sống dài ngắn như vậy đủ âm thanh nguyện lớn, giáo hóa chúng sinh ở trong đại chúng Bồ-tát, Thanh văn, Duyên giác thị hiện nhập Bátniết-bàn trụ ở đời.
Lại nghe, Bồ-tát ở thế giới nào đó đều có thể hành trọn Bố thí ba-la-mật, giữ gìn cấm giới thanh tịnh, tu tập nhẫn nhục, phát khởi hạnh tinh tấn, nhập vào các thiền định, tu tập trí tuệ thích ứng. Vì cầu pháp nên xả bỏ trân báu, đất nước, thành ấp, vợ con, tay, chân, mắt, đầu, giữ gìn chánh pháp, làm vị đại Pháp sư, bố thí pháp thanh tịnh, thiết lập hội pháp lớn, dựng cờ pháp lớn, đánh trống pháp lớn, thổi loa pháp lớn, tuôn mưa pháp lớn, xây dựng tháp miếu, dùng đủ thứ để trang hoàng, làm an ổn cho chúng sinh, hộ trì tạng pháp Phật.
Lại nghe, chư Phật nào đó, ở thế giới nào đó, trong kiếp nào đó, thành Chánh giác, quyến thuộc nhiều ít, mạng sống dài ngắn, đầy đủ đại nguyện, giáo hóa chúng sinh. Nghe những âm thanh vi diệu không thể nên biết như vậy nên thân tâm hòa diệu, vui mừng vô cùng, liền đạt được vô lượng pháp môn Đà-la-ni, pháp môn Biện tài, pháp môn nhẫn nhục, pháp môn tinh tấn, pháp môn đại nguyện, pháp môn thông sáng, pháp môn trí tuệ, pháp môn giải thoát, pháp môn Ba-la-mật, pháp môn Tam-muội…
Bấy giờ, Thiện Tài ở trong chiếc gương báu nhìn thấy chư Như Lai và quyến thuộc, chư vị Đại Bồ-tát, Thanh văn, Duyên giác, thế giới thanh tịnh, không thanh tịnh, thế giới xen tạp, hoặc thế giới có Phật, thế giới không có Phật, thế giới bậc thượng, trung, hạ hoặc có thế giới giống như lưới Nhân-đà-la; hoặc có thế giới ngửa lên, úp xuống; lại thấy, thế giới bằng phẳng, phân biệt rõ biết sự sai khác của năm đường.
Lại thấy, vô lượng, vô số Đại Bồ-tát kinh hành, thiền định, quán xét các pháp, phát tâm đại Bi, che chở khắp muôn loài, tạo nhiều bộ luận biện giải các nghĩa lý, hoặc ghi chép các quyển kinh, hoặc hỏi, hoặc đáp, hoặc thấy sinh ra ba hoại hồi hướng và các đại nguyện, những việc như vậy đều được thấy một cách rõ ràng.
Lại thấy trong các trụ báu phóng ra vô lượng màu sắc xanh, vàng, đỏ, trắng, pha lê trong suốt, các lưới ánh sáng báu Nhân-đà-la vàng Diêm-phù-đàn.
Lại thấy trong ngọc anh lạc tuôn ra nước hưởng thơm tám công đức; trong báu lưu ly tỏa ra vô lượng ánh sáng.
Lại thấy trong hoa sen xanh, hoa sen hồng, hoa sen trắng nở ra những đóa hoa tuyệt đẹp lớn như bánh xe, trong hoa đều thấy có nam, nữ lớn nhỏ, Thích, Phạm, Tứ vương, các loài Rồng, Dạ-xoa, cho đến Nhân phi nhân… và những loài voi, ngựa, Thanh văn, Bồtát, tất cả chúng sinh đủ loại hình dáng đều cung kính chắp tay lễ Phật.
Lại nữa, bên trong cây báu thấy có nhiều loại thân diệu sắc:
Đó là thân Như Lai, thân Bồ-tát, thân Trời, Rồng, tám bộ chúng, thân Thích, Phạm thiên, thân Chuyển luân vương, thân bốn bộ chúng, mỗi loài đều bưng những thứ cúng dường với dòng tôn trọng, tán thán, cung kính lễ bái chư Phật.
Lại thấy trong hình tượng nửa vầng trăng phóng ra vô số ánh sáng của mặt trăng, mặt trời.
Lại thấy đức Di-lặc ở trong kiếp quá khứ tu tập hạnh Bồ-tát, bố thí đất nước, vợ con, hết thảy những bộ phận của cơ thể, đầu, mắt, tủy, não, tay chân, đủ loại vật dụng, tùy theo nhu cầu mà cung cấp đầy đủ cho chúng sinh.
Lại thấy Bồ-tát Di-lặc tán thán chư Phật, cung kính cúng dường, hoặc làm thầy thuốc giỏi chữa trị các bệnh, chỉ bảo con đường chính cho người bị lạc đường hoặc làm vị thuyền trưởng dẫn dắt đến đảo châu báu; hoặc làm ngựa chúa chuyên chở chúng sinh, khiến xa lìa hoạn nạn của ma; hoặc làm Luận sư trước tác các bộ kinh luận, hoặc làm Chuyển luân vương dùng mười điều thiện để giáo hóa đời; hoặc thấy người hiếu thuận với cha mẹ, gần gũi Thiện tri thức, không trái lời dạy; hoặc thấy Thanh văn, Duyên giác, Bồ-tát, Như Lai dùng thân tướng để giáo hóa chúng sinh; hoặc thấy vị Pháp sư khen ngợi Phật pháp, tư duy thiền định, tụng niệm, tạo các nghiệp phước, xây dựng tháp, miếu và các hình tượng đẹp, dùng hương hoa cung kính cúng dường; hoặc dạy cho chúng sinh về ba pháp quy y, năm giới, tám giới quan trai, mười điều thiện, xuất gia học đạo, nghe pháp thọ trì, chánh niệm tư duy an trụ tâm Bồ-đề.
Lại thấy, Bồ-tát Di-lặc hành sáu pháp Ba-la-mật ở trong vô lượng kiếp, giáo hóa chúng sinh.
Lại thấy, các bậc Thiện tri thức của Bồ-tát Di-lặc trong vô lượng kiếp.
Bấy giờ, Bồ-tát Di-lặc nói với Thiện Tài:
–Này Đồng tử, hãy đến đây! Hành giả thấy thần lực tự tại không thể nghĩ bàn của các Đại Bồ-tát ở lầu đài không?
Đồng tử đáp:
–Con đã thấy rõ: Ví như có người trong giấc mộng thấy tất cả
cảnh tượng trong bốn thiên hạ như núi, rừng, sông hồ, biển cả, Tu-di, cung điện của chư Thiên.
Thấy như thế rồi, vô cùng vui mừng. Lúc này, Thiện Tài cũng giống như vậy, nhờ sức oai thần của Đại Bồ-tát nên xa lìa hư vọng, thấy pháp của ba cõi đều như mộng, dùng pháp môn trí tuệ Vô ngại của Bồ-tát để nhập vào pháp môn trang nghiêm của các Bồ-tát, thành tựu rốt ráo các phương tiện huyền diệu không thể nghĩ bàn của Bồ-tát, hiển bày thần lực tự tại của Bồ-tát.
Ví như có người lúc sắp qua đời thấy được tướng trung ấm. Nghĩa là người làm các nghiệp ác thì thấy ở trong địa ngục, súc sinh, ngạ quỷ, chịu các khổ sở, hoặc thấy vua Diêm-la cầm các binh khí dẫn mười phạm nhân đi, hoặc thấy núi dao, hoặc thấy rừng kiếm hoặc thấy lá bén nhọn cắt xẻ chúng sinh, hoặc thấy nấu chảo nước sôi để trị chúng sinh, hoặc nghe thấy tiếng rên siết, đau đớn, khổ não. Nếu người tu thiện thì đến khi chết sẽ thấy tất cả các cung điện ở trời, hoặc thấy Thiên nữ trang điểm, đủ thứ vui chơi khoái lạc, thấy các sự việc thắng diệu như vậy mà không tự biết chết đây sinh kia, chỉ thấy các cảnh giới hành nghiệp không thể nghĩ bàn. Đồng tử Thiện Tài cũng vậy, ở trong lầu đài thấy các cảnh giới hạnh nghiệp thù thắng không thể nghĩ bàn của Bồ-tát.
Ví như có người bị Phi nhân dựa vào, thấy đủ các loại hình tướng, nếu có người hỏi đều có thể trả lời. Đồng tử Thiện Tài cũng như vậy, nhờ năng lực oai thần của Bồ-tát nên đều có thể chánh niệm rõ ràng, suy nghĩ tất cả pháp.
Ví như có người đi vào cung điện của rồng bảy ngày, nửa tháng, một năm, trăm năm mà chỉ cho là một sát-na Thiện Tài cũng như vậy, vào trong cung điện năng lực thần thông của Bồ-tát Di-lặc ở trăm ngàn kiếp mà chỉ cho là một sát-na.
Ví như cung điện của Phạm thiên gọi là Trang nghiêm tạng, ở trong đó điều thấy các hình tướng khác nhau khắp tam thiên đại thiên thế giới. Đồng tử Thiện Tài cũng vậy, ở trong lầu đài đều thấy các việc chưa từng có.
Ví như Tỳ-kheo được nhập vào các định dù đi đứng, nằm ngồi, các cảnh giới ấy đều hiện rõ ràng, Đồng tử Thiện Tài cũng vậy, ở trong lầu đài tùy theo cảnh giới đều biết rõ.
Ví như người thấy thành Càn-thát-bà không bị chướng ngại. Đồng tử Thiện Tài cũng vậy, ở trong lầu đài thấy tất cả pháp không bị ngăn ngại. Ví như có người bay lên cung điện của trời thấy chỗ ở của người mà không bị chướng ngại.
Ví như ở trong biển lớn điều thấy tất cả các loài ở khắp ba ngàn thế giới.
Ví như thầy ảo thuật có thể hiển bày các hình tướng, Đồng tử Thiện Tài cũng vậy, ở trong lầu đài nhờ năng lực oai thần của Bồ-tát Di-lặc nên thấy được những việc chưa từng có, không bị chướng ngại. Bấy giờ, Bồ-tát Di-lặc thâu lại năng lực oai thần chỉ trong một sát-na và bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam, ông hãy xuất định!
Sau khi Thiện Tài xuất định, Bồ-tát Di-lặc hỏi:
–Ông có thấy quả vị, nghiệp báo, công đức, nguyện lớn, thần lực tự tại của Bồ-tát này không? Sự tu tập thù thắng trang nghiêm của Bồ-tát, các hạnh thâm sâu vi diệu vượt ra đường sinh tử với tất cả pháp môn trang nghiêm vô lượng, nguyện lớn của chư Phật không thể nghĩ bàn, Tam-muội của Bồ-tát và các việc như vậy, ông thấy hết không?
Đồng tử Thiện Tài đáp:
–Thưa con đã thấy, đó là nhờ năng lực oai thần của Thiện tri thức
Bấy giờ Thiện Tài thưa Đại thánh:
–Đây là pháp môn gì?
Đáp:
–Pháp môn nhập vào trí tuệ ba đời chánh niệm tư duy về pháp môn tạng trang nghiêm.
Này thiện nam! Bồ-tát Nhất sinh được các pháp môn không thể nói, không thể nói như vậy.
–Thưa Đại thánh! Các pháp trang nghiêm thù thắng vi diệu này từ đâu đến?
Đáp:
–Sinh ra từ thần lực của Bồ-tát, mà cũng chẳng phải ở trong thần lực, không đến không đi, không nơi dừng lại. Ví như rồng phun mưa thì mưa nhưng cảnh giới đó không thể nghĩ bàn.
Này thiện nam! Pháp trang nghiêm vi diệu thù thắng này cũng như vậy, không từ đâu đến chỉ nhờ thần lực của Bồ-tát phát sinh. Ví như thầy huyễn thuật, hiểu biết đủ các việc nhưng không có chỗ đến đi, chỉ nhờ vào sức huyễn hóa để hiểu biết đủ các việc. Pháp thù thắng trang nghiêm vi diệu này cũng như vậy, không đến không đi, không trú không chấp, không sinh không diệt, chỉ tu học nguyện lực trí tuệ của Bồ-tát nên thị hiện các việc như vậy.
Bấy giờ Thiện Tài thưa:
–Đại thánh từ đâu đến?
Đáp:
–Này Phật tử! Bồ-tát không có chỗ đến, không có chỗ trú, không bị lệ thuộc, không sinh không chết, không đến không đi, không xa lìa không sinh khởi, không xả bỏ không dính mắc, không nghiệp không báo, không phát sinh, không dựa vào, không thường, không đoạn.
Này thiện nam! Bồ-tát chỉ vì giáo hóa cứu độ chúng sinh nên đến từ Từ bi lớn, diệt khổ cho chúng sinh. Từ đường Giới thanh tịnh của Bồ-tát mà đến, tùy theo ý muốn của mình tự tại sinh ra. Từ đường Đại nguyện của Bồ-tát mà đến, do phát tâm ý từ đường Thần thông của Bồ-tát mà đến, do diệt các khổ của chúng sinh, an trú vào chỗ của Phật. Từ cõi không tăng, không giảm mà đến, do không mất thân tâm các nghiệp lành. Từ phương tiện trí tuệ của Bồ-tát mà đến, do tùy thuận tất cả chúng sinh. Từ hóa thân của Bồtát mà đến nên như điện chớp, ảnh trong gương.
Này thiện nam! Ông đã hỏi ta từ đâu đến, ta từ nước Ma-li đến. Ở đó các thôn xóm gọi là lầu đài, có con trưởng giả tên là Cùba-la. Ta đã thuyết pháp khiến cho họ ở trong đạo Bồ-đề. Ta vì những quần sinh ở nơi chỗ ta sinh, tùy theo đối tượng mà thuyết pháp, cũng vì cha mẹ, bà con, tùy căn cơ thuyết pháp, làm cho họ được an trú trong Đại thừa nên đến đây.
Thiện Tài thưa:
–Thưa Đại thánh! Nơi nào là Bồ-tát sinh ra?
Đáp:
–Này thiện nam! Bồ-tát có mười chỗ sinh ra đó là: Tâm Bồ-đề là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà của Bồ-tát. Tâm chân chánh là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà Thiện tri thức. An trú vào các địa là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà Ba-la-mật. Phát sinh nguyện lớn là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà hạnh của Bồ-tát. đại Bi là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà bốn Nhiếp pháp. Quán pháp chân thật là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà Bát-nhã ba-lamật. Đại thừa là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà phương tiện Bala-mật. Giáo hóa chúng sinh là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà Bồ-đề. Trí tuệ phương tiện là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà pháp Nhẫn vô sinh. Tùy thuận các pháp là chỗ sinh của Bồ-tát vì sinh vào nhà chư Phật ba đời.
Này thiện nam! Đại Bồ-tát dùng Trí tuệ ba-la-mật làm mẹ; phương tiện lớn làm cha; Bố thí ba-la-mật làm sữa; Trì giới ba-lamật làm nhủ mẫu; Nhẫn nhục ba-la-mật làm vật trang sức; Tinh tấn ba-la-mật làm người nuôi dưỡng, Thiền định ba-la-mật làm sự sạch sẽ; Thiện tri thức làm thầy; Bồ-đề phần làm bạn bè; tất cả căn lành làm thân tộc; tất cả Bồ-tát làm anh em; tâm Bồ-đề làm nhà; như lời dạy tu hành làm đất nhà; chỗ trú của Bồ-tát làm chỗ làm nhà; pháp nhẫn nhục của Bồ-tát làm bậc tôn trưởng; phát sinh đại nguyện làm sự giàu có; đầy đủ hạnh Bồ-tát làm phép tắc của gia đình; tán thán Đại thừa làm pháp nối nghiệp gia đình; Bồ-tát Nhất sinh quán đảnh cam lồ làm thái tử của vua, có thể làm thanh tịnh, sửa sang ngôi nhà chư Phật trong ba đời.
Này Phật tử! Bồ-tát như vậy vượt qua địa vị phàm phu, chứng được pháp ly sinh, sinh vào nhà Như Lai an trú vào dòng họ của chư Phật, không làm gián đoạn ba ngôi báu, giữ gìn chủng tánh của tất cả Bồ-tát, làm thanh tịnh chỗ sinh ra, xa lìa các đường ác đều được tất cả Trời, Người, Đế Thích, Phạm vương, Sa-môn, Bà-la-môn cung kính cúng dường vì sinh vào nhà của Phật, thành tựu đầy đủ tất cả tạng đại nguyện.
Này Phật tử! Đại Bồ-tát sinh vào nhà như vậy, biết được tất cả
pháp đều như tia chớp, thọ sinh trong tất cả cõi mà không nhàm chán, biết các cõi như huyễn hóa, tuy thị hiện ở trong đó nhưng không lệ thuộc, thông suốt tất cả pháp không có ngã, tâm không thuyết sầu hối tiếc, dùng Từ bi lớn giáo hóa chúng sinh mà không mệt mỏi, hiểu rõ sinh tử đều như mộng, ở trong tất cả kiếp hành hạnh Bồ-tát mà không biếng nhác, biết rõ năm ấm đều như huyễn, không sợ sinh tử, biết các pháp giới, tâm không bị lệ thuộc, rõ các pháp như dợn nắng, hành tất cả mà không sinh điên đảo, tự tại nơi pháp huyễn, vượt qua cảnh giới ma, được Pháp thân thanh tịnh, xa lìa nghiệp phiền não ở trong các cõi mà được tự tại không điên đảo mê lầm.
Này Phật tử! Pháp thân thanh tịnh của ta đầy khắp cả pháp giới, hiện các sắc như tất cả chúng sinh, các âm thanh như chúng sinh, các tên gọi như chúng sinh, các hình dáng như chúng sinh, tùy thuận theo thế gian như chúng sinh, các việc thọ sinh như chúng sinh, hiện các thân đồng tử như chúng sinh, hiện tất cả tưởng như tất cả chúng sinh, phát sinh tất cả nguyện lớn làm thân giáo hóa như chúng sinh đầy khắp pháp giới. Nếu người đồng hành mất đi tâm đạo thì làm cho họ phát tâm Bồ-đề trở lại. Ta ở trong nước Ma-li thuộc cõi Nam Diêm-phù-đề này sinh vào dòng họ Bà-la-môn ở thôn Câu-đề vì muốn diệt trừ tâm kiêu mạn của họ nên hóa độ cha mẹ và thân thuộc mà thọ sinh trong đó.
Này thiện nam! Ta ở phương Nam tùy theo sự thích ứng của chúng sinh mà thị hiện hóa độ. Nơi đây qua đời sinh vào cõi trời Đâu-suất, vì muốn giáo hóa chư Thiên ấy nên thị hiện công đức trí tuệ thù thắng vi diệu, diệt trừ khát ái, làm cho biết được các pháp hữu vi đều là vô thường, tuổi thọ ở cõi trời tuy dài nhưng cũng chấm dứt. Bồ-tát Nhất sinh vào Đại thừa đều tập hợp lại, vì muốn giáo hóa các bạn đồng hành, vì muốn mở hoa sen do Đức Phật Thích-ca Mâuni hóa ra mà thọ sinh trong đó.
Này thiện nam! Ta ở nơi đó, lúc qua đời sẽ hạ sinh thành Chánh giác. Ông và Văn-thù-sư-lợi đều sẽ thấy ta.
Này thiện nam! Hôm nay ông hãy đến hỏi Văn-thù-sư-lợi: “Bồ-tát làm thế nào để học hạnh Bồ-tát, tu đạo Bồ-tát, thành tựu đầy đủ hạnh Phổ Hiền?” Vị ấy sẽ giảng thuyết cho ông. Vì sao? Vì Văn-thù-sư-lợi đầy đủ vô lượng ức triệu hạnh nguyện Bồ-tát, thường làm vô lượng ức na-do-tha mẹ của chư Phật, lại làm vô lượng ức triệu thầy của Bồ-tát, dũng mãnh tinh tấn giáo hóa chúng sinh, danh tiếng vang khắp thế giới mười phương, thường ở trong tất cả chúng của chư Phật, làm đại Pháp sư được chư Phật đều khen ngợi, an trú vào pháp môn trí tuệ soi xét, phân biệt biết rõ tất cả pháp giới, ở trong vô lượng kiếp tu tập các pháp môn, rốt ráo các hạnh Bồ-tát Phổ Hiền.
Này thiện nam! Văn-thù-sư-lợi là Thiện tri thức của ông, khiến cho ông được sinh vào nhà Như Lai, nuôi dưỡng căn lành, tích tập các công đức, có khả năng dạy bảo ông, đầy đủ nguyện lớn của Thiện tri thức, hiển bày tất cả công hạnh không thể nghĩ bàn của Bồtát. Cho nên, này thiện nam! Ông hãy nhất tâm tôn trọng cung kính đi đến gặp vị ấy. Vì sao? Vì trước đây ông đã thấy các Thiện tri thức tu tập hạnh Bồ-tát đầy đủ nguyện lớn, được các pháp môn đều do năng lực oai thần của Văn-thù-sư-lợi.
Khi ấy, Đồng tử Thiện Tài lần lượt đi qua một trăm mười thành, đến bên thành Phổ môn suy nghĩ rồi dừng lại, nhìn khắp mười phương, nhất tâm mong cầu làm sao được gặp trực tiếp ấy. Khi đang suy nghĩ như vậy thì Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi duỗi cánh tay phải vượt qua một trăm mười do-tuần đến thành Phổ môn xoa trên đảnh đầu Thiện Tài và bảo:
–Lành thay, Lành thay! Này thiện nam! Nếu xa lìa tín căn, mất đi tâm ưu tư, công hạnh chẳng đầy đủ, không còn tinh tấn, đối với công đức nhỏ liền cho là đủ, đối với căn lành tâm sinh dính mắc thì không thể phát sinh hạnh nguyện Bồ-tát, không được bậc Thiện tri thức bảo vệ, không được Như Lai nhớ nghĩ. Những việc như vậy đều không thể rõ biết được: Tánh pháp như vậy, nghĩa lý như vậy, sự hành dụng như vậy, nơi an trú như vậy. Nếu biết khắp tất cả, rõ biết đầy đủ tận nguồn gốc, tuần tự đi vào, hoặc giải thích, hoặc phân biệt, hoặc chứng biết đều không thể được.
Khi ấy, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi chỉ dạy ân cần cho Thiện Tài khiến cho được vui mừng, thành tựu vô lượng pháp môn, đầy đủ vô lượng ánh sáng trí tuệ lớn, vô lượng Đà-la-ni của Bồ-tát, vô lượng đại nguyện, vô lượng Tam-muội, vô lượng thần thông, vô lượng trí tuệ đều đã thành tựu. Lại khiến được vào đạo tràng hành đạo Phổ Hiền. Sau khi đưa Thiện Tài vào nơi an tọa, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi thu lại, không hiện nữa. Bấy giờ, gặp được Thiện tri thức nhiều như số vi trần khắp tam thiên đại thiên thế giới, không trái với lời dạy của họ, tăng trưởng Nhất thiết trí, kho tàng Từ bi lớn. Dùng mắt trí tuệ thanh tịnh nhìn khắp chúng sinh, an trú vào pháp môn vắng lặng của Bồ-tát, phân biệt biết rõ cảnh giới các pháp, nhập vào biển công đức lớn sâu xa của Phật, đầy đủ đạo giải thoát, phát triển tâm tinh tấn, đại Nhất thiết trí, tu tập tâm chân chánh, nhập vào biển pháp sâu xa ba đời tùy thuận bánh xe thanh tịnh của chư Phật, thị hiện vào các cõi. Ở trong tất cả kiếp tu hạnh Bồ-tát, đầy đủ nguyện lớn, ánh sáng tuệ thanh tịnh chiếu soi cảnh giới Nhất thiết trí làm thanh tịnh căn của Bồ-tát. Dùng ánh sáng trí tuệ trong sáng diệt trừ ngu si tăm tối, chiếu khắp tất cả pháp, thông suốt tất cả cõi Phật và các chúng sinh khắp pháp giới, phá tan núi ngăn ngại, trú trong pháp vô ngại, thành tựu đầy đủ tạng pháp của các địa, tu tập theo hạnh Bồ-tát Phổ Hiền. Đồng tử Thiện Tài nghe được danh hiệu, hạnh nguyện, công đức các Địa của Bồ-tát Phổ Hiền: Cụ địa, Pháp địa, Đắc địa, Thứ đệ địa, Tu địa, Trú địa, Cảnh giới địa, Trì địa, Cộng địa, Chánh đạo địa thì nhất tâm muốn thấy Bồ-tát Phổ Hiền.
Bấy giờ, Thiện Tài phát tâm chánh niệm về tòa Sư tử, tạng hoa sen báu nơi đạo tràng Kim cang tạng của Như Lai, tâm rộng lớn như hư không, tất cả tâm không bị lệ thuộc, tâm làm thanh tịnh các cõi không chướng ngại, tâm đối với tất cả cảnh giới của pháp không chướng ngại, tâm đầy khắp tất cả mười phương, tâm được vô lượng cảnh giới Nhất thiết trí, tâm trang nghiêm đạo tràng, tâm đi sâu phân biệt rõ ràng biển pháp, tâm rộng lớn giáo hóa thuần thục tất cả chúng sinh, hành hạnh Bồ-tát trải qua tất cả kiếp, tâm hoàn thành mười Lực của Như Lai.
Khi Thiện Tài phát tâm tâm ấy, nhờ sức căn lành của mình, năng lực oai thần của Phật, năng lực căn lành của Bồ-tát Phổ Hiền liền thấy mười tướng lành. Đó là: Thấy tất cả cõi Bồ-đề trang nghiêm thanh tịnh, thấy tất cả cõi không có các đường ác; thấy tất cả cõi thanh tịnh như hoa sen; thấy trong tất cả cõi tất cả thân tâm chúng sinh hiền hòa; thấy tất cả cõi vô lượng trang nghiêm; thấy tất cả cõi tất cả chúng sinh thân đủ ba mươi hai tướng trang nghiêm; thấy tất cả cõi mây lành che khắp; thấy tất cả cõi tất cả chúng sinh thành tựu tâm Từ; thấy đạo tràng trang nghiêm tất cả cõi; thấy tất cả cõi tất cả chúng sinh đều tu tập Tam-muội niệm Phật.
Lại thấy mười tướng ánh sáng, thấy vi trần trong tất cả thế giới, trong mỗi vi trần phóng ra lưới mây ánh sáng của tất cả Như Lai nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới. Trong mỗi mỗi vi trần phóng ra ánh sáng đủ loại màu sắc của tất cả chư Phật nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới chiếu soi khắp pháp giới. Trong mỗi mỗi vi trần phóng ra ánh sáng của tất cả mây báu nhiều như số vi trần của tất cả thế giới chiếu khắp pháp giới. Trong mỗi mỗi vi trần phóng ra vòm mây ánh sáng của Như Lai chiếu soi pháp giới. Trong mỗi mỗi vi trần sinh ra mây của tất cả hương tỏa khắp gần gũi, khen ngợi các biển công đức, tất cả nguyện lớn và các hạnh Bồ-tát Phổ Hiền. Trong mỗi mỗi vi trần phóng ra tất cả mây của ánh sáng mặt trời, mặt trăng, phóng ra ánh sáng của Bồ-tát Phổ Hiền chiếu sáng cả thế giới. Trong mỗi mỗi vi trần sinh ra tất cả mây thân bằng tất cả chúng sinh, tướng tốt đẹp phóng ra hào quang của Phật chiếu sáng pháp giới. Trong mỗi mỗi vi trần sinh ra tất cả mây thân của Bồ-tát hoàn tất hết thảy các hạnh đầy khắp pháp giới. Trong mỗi mỗi vi trần sinh ra tất cả mây hình tượng báu đầy thế giới khắp mười phương. Trong mỗi mỗi vi trần sinh ra tất cả mây thân Như Lai nhiều bằng tất cả vi trần trong thế giới tuôn mưa tất cả Chánh pháp cam lồ đầy khắp pháp giới.
Khi ấy, Thiện Tài đã thấy mười tướng lành và suy nghĩ: “Hôm nay, nhất định ta sẽ thấy Bồ-tát Phổ Hiền, tăng thêm căn lành, hoàn thành các hạnh vi diệu của Bồ-tát, thấy được tất cả Phật. Nếu gặp được Bồ-tát Phổ Hiền được tưởng Nhất thiết trí với tâm cung kính thì sẽ gặp Bồ-tát Phổ Hiền.”
Bấy giờ, Thiện Tài liền thấy Bồ-tát Phổ Hiền ở đạo tràng Kim cang tạng, trước Như Lai, ngồi nơi tòa Sư tử liên hoa tạng có đại chúng vây quanh, tâm như hư không chẳng còn lệ thuộc, thông suốt tất cả, làm tịnh tất cả cõi. Bồ-tát dùng pháp vô ngại đầy khắp mười phương, an trú Nhất thiết trí, vào trong các pháp giới, giáo hóa chúng sinh, hành hạnh Bồ-tát trải qua một kiếp, cung kính cúng dường tất cả Phật, tâm không thoái lui. Bồ-tát là người vĩ đại trong tất cả chúng sinh, tất cả thế gian không thể phá hoại, tất cả Bồ-tát không thể nhận biết cảnh giới trí tuệ của Bồ-tát ấy, đầy đủ công đức vi diệu không thể nghĩ bàn, nhìn thấy chư Như Lai trong ba đời.
Bấy giờ, Thiện Tài thấy từ mỗi lỗ chân lông của Bồ-tát Phổ Hiền phóng ra các ánh sáng nhiều như vi trần trong tất cả thế giới, chiếu khắp các thế giới nhiều như hư không pháp giới, diệt trừ tất cả khổ nạn của chúng sinh, đều có thể nuôi dưỡng căn lành của Bồ-tát. Trong mỗi mỗi lỗ chân lông phóng ra mây các loại hương, tỏa khắp tất cả Như Lai và quyến thuộc khắp mười phương. Từ mỗi mỗi lỗ chân lông phát ra mây của các loài hoa nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới. Từ mỗi lỗ chân lông phát ra mây các loài cây có hương nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới tỏa ra hương thơm ngào ngạt trang nghiêm pháp giới. Từ mỗi lỗ chân lông phát ra mây vải báu đẹp nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới trang hoàng khắp hư không. Từ mỗi lỗ chân lông sinh ra đủ loại cây báu nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới trang nghiêm khắp hư không, tuôn mưa các báu vật cúng dường chúng hội của Phật. Từ mỗi mỗi lỗ chân lông hiện ra thân trời ở cõi Sắc nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới, khắp tất cả pháp giới và cõi chúng sinh khen ngợi Bồ-đề. Từ mỗi mỗi lỗ chân lông sinh ra mây của tất cả Pháp vương thưa thỉnh Như Lai chuyển bánh xe pháp vi diệu. Từ mỗi lỗ chân lông sinh ra mây thân trời tất cả cõi dục đều bảo vệ bánh xe chánh pháp của chư Phật. Từ mỗi lỗ chân lông ở trong mỗi mỗi niệm xuất ra chư Phật ba đời nhiều như số vi trần trong tất cả thế gian đầy khắp hư không, làm chỗ quy hướng cho chúng sinh không có chỗ nương tựa. Từ mỗi lỗ chân lông trong mỗi mỗi niệm hiện ra cõi Phật thanh tịnh nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới. Chư Phật và Bồ-tát đầy trong đó giáo hóa thuần thục vô lượng chúng sinh. Từ mỗi lỗ chân lông ở trong mỗi niệm hiện ra tất cả cõi Phật thanh tịnh và bất tịnh nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới đầy trong hư không khiến cho người ô nhiễm được thanh tịnh. Từ mỗi lỗ chân lông ở trong mỗi một niệm sinh ra cõi tịnh, bất tịnh nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới, điều phục chúng bất tịnh. Từ mỗi lỗ chân lông ở trong mỗi một niệm sinh ra mây thân của tất cả chúng sinh nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới, tùy thuận thế gian, giáo hóa chúng sinh. Từ mỗi lỗ chân lông ở trong mỗi một niệm hiện ra mây thân Bồ-tát nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới, tán thán chư Phật nuôi dưỡng căn lành của tất cả chúng sinh. Từ mỗi lỗ chân lông ở trong mỗi một niệm hiện ra mây thân Bồ-tát mới phát tâm nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới, ở các cõi hiện bày mới phát tâm Bồ-đề. Từ mỗi lỗ chân lông ở trong mỗi niệm hiện ra mây thân Bồ-tát nhiều như số bụi trần trong tất cả thế giới, ở mỗi cõi tán thán biển nguyện công đức của tất cả chư Phật và sự hành dụng hạnh vi diệu của Bồ-tát Phổ Hiền nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới, mưa pháp cam lồ làm cho tất cả chúng sinh tu tập Nhất thiết trí. Từ mỗi lỗ chân lông ở trong mỗi một niệm sinh ra chư Phật nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới vừa thành Chánh giác xuất hiện ở đời.
Khi ấy, Thiện Tài thấy thần lực tự tại không thể nghĩ bàn như vậy nên hoan hỷ vô cùng.
Lại thấy, ở trong mỗi một phần thân của Phổ Hiền, mỗi đốt tay, chân, mỗi một lỗ chân lông đều thấy phong luân, hỏa luân, địa luân, biển lớn, núi báu, vua núi Tu-di, núi Kim cang vi, tất cả phòng nhà, cung điện đẹp, các loài chúng sinh, tất cả địa ngục, ngạ quỷ súc sinh, vua Diêm-la, chư Thiên, Pháp vương cho đến người và phi nhân, cõi Dục, cõi Sắc và cõi Vô sắc. Chư Phật và Bồ-tát giáo hóa chúng sinh trong vô số kiếp khắp tam thiên đại thiên thế giới, những sự việc như vậy, đều hiển hiện rõ. Tất cả thế giới khắp mười phương cũng như vậy. Như sự thị hiện thần lực tự tại của Như Lai Lô-xá-na Ứng Cúng Đẳng Chánh Giác ở cõi Ta-bà này, sự hiển hiện năng lực thần thông của Đức Phật Hiền Thủ nơi thế giới Liên hoa diệu đức ở phương Đông cũng như vậy. Như chỗ Đức Phật Hiền Thủ, sự hiển hiện thần lực của tất cả chư Phật ở tất cả thế giới phương Đông cũng như vậy. Như phương Đông, phương Nam, Tây,
Bắc, bốn hướng, trên, dưới tất cả chỗ Phật ở tất cả thế giới cũng hiện rõ thần lực như vậy. Tất cả bụi trần ở trong tất cả thế giới, trong mỗi một hạt bụi hiện ra năng lực tự tại cũng như vậy.
Bấy giờ, Thiện Tài thấy thần lực tự tại không thể nghĩ bàn của Bồ-tát Phổ Hiền liền được mười pháp môn trí tuệ không thể hủy hoại. Đó là: Ở trong mỗi niệm có thể dùng một thân ở khắp tất cả cõi. Ở trong mỗi một niệm đến tất cả cõi Phật. Ở trong mỗi niệm cung kính cúng dường tất cả chư Phật. Ở trong mỗi niệm nghe thọ trì chánh pháp nơi tất cả chư Phật, được pháp môn trí pháp luân Ba-lamật tất cả Phật pháp, được pháp môn trí tuệ tự tại Phật Ba-la-mật không thể nghĩ bàn; được pháp môn trí tuệ biện tài vô tận; được pháp môn Bát-nhã ba-la-mật quán các pháp; được pháp môn đại phương tiện Ba-la-mật nơi biển tất cả pháp giới; được pháp môn Trí tuệ ba-la-mật biết tánh dục của tất cả chúng sinh; được pháp môn Trí tuệ ba-la-mật nơi Bồ-tát Phổ Hiền.
Bấy giờ, Bồ-tát Phổ Hiền liền đưa tay phải xoa đầu Thiện Tài. Khi đó, Thiện Tài được các pháp Tam-muội nhiều như vô số bụi trần trong tất cả thế giới. Mỗi Tam-muội có số Tam-muội nhiều như vi trần trong tất cả thế giới làm quyến thuộc. Trong mỗi Tam-muội thấy các biển Như Lai nhiều như bụi trần trong tất cả thế giới sinh ra đầy đủ Nhất thiết trí, thành tựu biển nguyện lớn, an trú chân chánh, hoàn thành tất cả hạnh Bồ-tát, phát tâm tinh tấn mạnh mẽ của Nhất thiết trí, làm cho ánh sáng của chư Phật chiếu đến cõi Phật Lô-xá-na ở thế giới Ta-bà này. Bồ-tát Phổ Hiền xoa đầu Thiện Tài làm cho đầy đủ các công đức vi diệu của pháp môn Tam-muội nhiều như số bụi trần trong tất cả thế giới. Bồ-tát Phổ Hiền ở nơi tất cả thế giới chư Như Lai khắp mười phương xoa đầu Thiện Tài thì được công đức cũng như vậy.
Bấy giờ, Bồ-tát Phổ Hiền bảo Thiện Tài:
–Này thiện nam! Hôm nay ông thấy thần lực tự tại của ta có gì lạ không?
Đáp:
–Thưa con đã thấy. Những việc này không thể nghĩ bàn, ngoài Như Lai ra không ai lường được.
Này thiện nam! Ở quá khứ ta chuyên cầu Bồ-đề, tu tập hạnh Bồ-tát số kiếp nhiều như vi trần trong biển thế giới không thể nói hết. Trong mỗi kiếp ta thấy chư Phật nhiều như vi trần trong biển thế giới. Trong mỗi kiếp, ở tất cả thế giới thiết lập hội bố thí rộng lớn không thể nói được, ban cho tất cả xóm làng, phố phường, vợ con, đầu, mắt, tủy, não, tay, chân, máu, thịt, toàn thân, không tiếc thân mạng, một lòng mong cầu đạt Nhất thiết chủng trí. Trong mỗi mỗi kiếp cung kính cúng dường chư Phật nhiều như vi trần trong biển thế giới không thể nói được. Ở chỗ Đức Phật kia xuất gia tu đạo, thọ trì chánh pháp chưa từng có tam tham, sân, si, ngã, ngã sở, tâm ưa thích sinh tử hư dối, tâm khinh thường người khác, các tâm chướng ngại, tu tập tâm Bồ-đề chư Phật không cho tổn hoại, chưa từng quên mất.
Này thiện nam! Sự tu tập hành hạnh Bồ-tát của ta làm tịnh cõi Phật, giáo hóa chúng sinh, phát triển đại Bi, cúng dường chư Phật và Thiện tri thức, bảo vệ chánh pháp, xả bỏ tất cả các vật trong và ngoài, tu tập trí tuệ thế gian và xuất thế gian làm cho tất cả chúng sinh xả bỏ khổ sinh tử, tán thán công đức của tất cả chư Phật, những việc như vậy nói trong một kiếp không thể hết. Giả sử kiếp cùng tận nhưng công đức ấy không thể cùng tận.
Này thiện nam! Ta được đầy đủ năng lực công đức, năng lực căn lành, năng lực ưa thích thắng pháp, năng lực tu tập công đức, nghĩa thấy rõ các pháp tánh vắng lặng, năng lực mắt trí tuệ thanh tịnh, năng lực oai thần Phật, năng lực đại nguyện năng lực Từ bi lớn, năng lực ánh sáng thần thông, năng lực Thiện tri thức, được các năng lực như vậy có thể chứng được bản tánh Pháp thân thanh tịnh ba đời không hoại. Lại được Sắc thân thanh tịnh vô thượng vượt qua tất cả thế gian, tùy căn cơ của chúng sinh mà thị hiện, đi đến mọi nơi, hiện năng lực tự tại, người thấy không nhàm chán.
Này thiện nam! Ông hãy xem Pháp thân thanh tịnh của ta, hành dụng thành tựu hạnh Bồ-tát trong biển kiếp vô lượng kiếp khó nghe, khó gặp, các Thanh văn, Bồ-tát trồng ít căn lành còn không được nghe đến tên của ta, huống nữa là thấy được thân ta.
Này thiện nam! Nếu có chúng sinh nghe được tên ta thì không còn thoái chuyển nơi Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Hoặc gặp, hoặc tiếp xúc hoặc chiêm ngưỡng, hoặc làm theo, hoặc thấy ánh sáng, hoặc thấy sấm chớp ở thế giới chư Phật, cho đến trong mộng thấy nghe về ta một ngày, một đêm, bảy ngày, bảy đêm, nửa tháng, một tháng, hoặc một năm, trăm năm, một kiếp, trăm kiếp cho đến số kiếp nhiều như số bụi trần của thế giới không thể nói, không thể tả được; hoặc nhớ nghĩ về ta một đời, trăm đời cho đến số đời nhớ nghĩ về ta nhiều như số bụi trần trong thế giới không thể nói, không thể tả được. Cũng như vậy nhờ phương tiện vi diệu nhiều như số bụi trần như làm cho chúng sinh an trú không thoái chuyển nơi tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Này thiện nam! Nếu có chúng sinh nghe ta tu tập, làm tịnh cõi Phật thì nhất định sinh vào thế giới thanh tịnh. Nếu có chúng sinh thấy biết thân ta thì nhất định vào thế giới thanh tịnh. Nếu có chúng sinh thấy biết thân ta thì nhất định được sinh trong thân thanh tịnh.
Này thiện nam! Ông nên quán Pháp thân thanh tịnh của ta.
Bấy giờ, Thiện Tài nhìn kỹ các tướng tốt nơi thân Bồ-tát Phổ Hiền, các lỗ chân lông đều có chư Phật đầy khắp trong biển thế giới không thể nói, không thể tả được, mỗi một Như Lai đem vô số chúng Đại Bồ-tát dùng làm quyến thuộc.
Lại thấy, mỗi một biển cõi Như Lai đều có y báu khác nhau, hình sắc khác nhau, núi Kim cang vây quanh, mây lớn trùm lên, Đức Phật chuyển bánh xe pháp ở thế gian, những việc như vậy đều khác nhau.
Lại thấy, Bồ-tát Phổ Hiền hóa thân Như Lai nhiều như số vi trần trong tất cả thế giới khắp mười phương giáo hóa chúng sinh khiến phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài nhờ gần gũi các Thiện tri thức nên được công đức nhiều như bụi trần trong thế giới Phật sáng với công đức có được khi gặp Bồ-tát Phổ Hiền thì không bằng một phần trăm, một phần ngàn, một phần vạn, cho đến không bằng một phần toán số ví dụ. Vì sao? Này Thiện Tài, trong một niệm mà đã nhập vào biển thế giới chư Phật không thể nói hết, được các tạng công đức nhiều như số vi trần không thể nói hết, biết biển chư Phật thứ tự xuất hiện ở thế gian.
Các biển Bồ-tát được quyến thuộc vây quanh, hiểu rõ căn tánh của chúng sinh, thị hiện lực tự tại mà hóa độ. Hoặc một thế giới ở trong một kiếp tu hạnh Bồ-tát cho đến tu tập hạnh Bồ-tát trải qua số kiếp nhiều như số vi trần trong thế giới không thể kể hết. Thế giới này không bị chìm đắm, không sinh ở thế giới khác mà có thể giáo hóa chúng sinh trong vô lượng, vô biên thế giới làm cho phát tâm Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác.
Bấy giờ, Đồng tử Thiện Tài thành tựu hoàn toàn biển nguyện lớn, hạnh Bồ-tát Phổ Hiền không bao lâu sẽ đồng với tất cả chư Phật một thân đầy khắp tất cả thế giới, đồng một thân, đồng một hạnh, đồng chánh giác, đồng biện tài, đồng âm thanh vi diệu, đồng phương tiện, đồng lực vô úy, đồng chỗ ở của Phật, đồng Từ bi lớn, đồng lực tự tại pháp môn không thể nghĩ bàn.
Bấy giờ, muốn lặp lại nghĩa trên, Bồ-tát Phổ Hiền nói kệ rằng:
Các ông lìa phiền não
Tâm thanh tịnh lắng nghe
Phật thuyết tất cả hạnh
Ba-la-mật chân thật.
Siêu vượt các thế gian
Đấng Điều Ngự Vô Thượng
Xa lìa cầu phiền não
Thanh tịnh như hư không.
Mặt trời trí tròn đầy
Trừ diệt tối phiền não
Chiếu khắp tất cả pháp
Làm an lạc muôn loài.
Như Lai vô lượng kiếp
Đúng thời mới xuất hiện
Thí như hoa Ưu-đàm
Khó thấy, khó gặp gỡ.
Khắp vì các chúng sinh
Vô lượng kiếp khổ hạnh
Tùy thuận các thế gian
Tâm không hề dính mắc.
Lúc các chúng Bồ-tát
Đã nghe Phổ Hiền dạy
Tâm kính nghe Như Lai
Nghĩa tự tại chân thật.
Phổ Hiền chân Phật tử
Hoàn thành tất cả hạnh
Thường tán thán chư Phật
Lời nói không hư dối.
Hoa công đức Phổ Hiền
Không nhiễm pháp ba cõi
Khuyên đại chúng lắng nghe
Biển trí tuệ vô tận.
Trí vi diệu chư Phật
Thanh tịnh như hư không
Sáng rõ tất cả hành
Tâm ấy không chỗ chấp.
Một niệm thấu rõ hết
Tất cả pháp ba đời
Biết căn cơ chúng sinh
Tùy chúng mà ứng hóa.
Tâm chúng sinh phiền não
Các nghiệp thiện, bất thiện
Chỗ ưa thích đều biết
Vì họ thuyết chánh pháp.
Hoặc thấy chư Như Lai
Ngồi đầy khắp mười phương
Chúng sinh bị tội che
Tuy gần mà không thấy.
Hoặc thấy mới phát tâm
Xa lìa các buông lung
Trong vô lượng số kiếp
Tu tập hạnh Bồ-tát.
Hoặc nghe Bậc Tối Thắng
Diệu âm nói chánh pháp
Các chúng sinh tội cấu
Không nghe danh hiệu Phật.
Hoặc thấy Đại Bồ-tát
Cùng khắp ba ngàn cõi
Rốt ráo hạnh Phổ Hiền
Như Lai vì họ thuyết
Hoặc thấy Lô-xá-na
Vô lượng, vô số kiếp
Nghiêm tịnh thế giới này
Thành bậc Tối Chánh Giác.
Hoặc thấy Phật Hiền Thủ
Đại Bồ-tát Phổ Hiền
Các vị ấy đầy khắp
Cõi Liên hoa Diệu đức.
Hoặc thấy A-di-đà
Bồ-tát Quán Thế Âm
Người thọ ký Quán đảnh
Đầy khắp các pháp giới.
Hoặc thấy Phật A-súc
Đại Bồ-tát Hương Tượng
Các vị ấy đầy khắp
Cõi Diệu lạc nghiêm tịnh.
Hoặc thấy Phật Nguyệt Tuệ
Đại Bồ-tát Kim Tràng
Các vị ấy đầy khắp
Cõi Minh tịnh kính diệu.
Hoặc thấy Phật Nhật Tạng
Đại Bồ-tát Trí Quán
Các vị ấy đầy khắp
Cõi Thanh tịnh quang minh.
Hoặc thấy mười phương cõi
Chư Phật phóng hào quang
Vì chúng chuyển pháp luân
Diệt trừ tối ngu si.
Hoặc thấy trong sợi lông
Cõi Phật không nói hết
Thân trang nghiêm chư Phật
Các Phật tử vây quanh.
Vì chuyển bánh xe pháp
Cứu độ cả muôn loài
Hoặc ở trong sợi lông
Thấy khắp các Phật tử.
Trong vô số ức kiếp
Tu tập hạnh Bồ-tát
Hoặc ở trong hạt bụi
Đều thấy vô lượng cõi.
Hoặc sạch hoặc dơ bẩn
Các hành nghiệp đã làm
Hoặc thấy Lô-xá-na
Ở đó chuyển pháp luân.
Hiển hiện sức tự tại
Phương tiện vào Niết-bàn
Quán xét các chúng sinh
Tất cả nghiệp phiền não.
Hiện bày sức tự tại
Giáo hóa chúng giải thoát
Như các bậc Pháp vương
Trong mười phương thế giới.
Hiện bày sức tự tại
Nay ta nói phần nhỏ
Hoặc thấy Thích-ca Văn
Mới thành Đẳng chánh giác.
Lợi ích cho quần sinh
Tất cả không thể lường
Hoặc thấy làm Bồ-tát
Cúng dường tất cả Phật.
Hoặc ở địa Đồng tử
Hiện bày sức tự tại
Hoặc thấy hành trì giới
Nhẫn nhục và tinh tấn.
Vào sâu các thiền định
Trụ địa tuệ phương tiện
Hoặc thấy đạt rốt ráo
Địa Nhất thiết chủng trí.
Tam-muội, Đà-la-ni
Sinh ra các thần thông
Hoặc thấy vô lượng kiếp
Tu tập hạnh Bồ-tát.
Đạt được Bất thoái chuyển
Thọ ký pháp giải thoát
Hoặc thấy làm thân Phạm
Đế Thích, Tứ Thiên vương,
Sát-lợi, Bà-la-môn
Thị hiện những thân này
Hoặc thấy từ Đâu-suất
Mạng chung xuống cõi này.
Hoặc thấy ở cung điện
Bỏ dục mà xuất gia
Hoặc thấy ngồi đạo tràng
Thắng ma, thành Chánh giác.
Chuyển pháp luân thanh tịnh
Sau Niết-bàn xây tháp
Hoặc thấy Vô Lượng Thọ
Bậc Tối Thắng trời, người.
Vì trao pháp Quán đảnh
Thành Đạo sư tối thắng
Hoặc thấy Bậc Thập Lực
Giáo hóa đã hoàn tất.
Nhập Niết-bàn đến nay
Vô lượng, vô số kiếp
Hoặc thấy trăng Luận sư
Hiện nơi cung Phạm vương.
Cũng thấy Đại Tự Tại
Trong cung điện ma vương
Hoặc thấy cung Đâu-suất
Các Thiên chúng vây quanh.
Vì họ nói chánh pháp
Khiến được niềm vui lớn
Hoặc thấy chốn Dạ-ma
Đế Thích, Tứ Thiên vương.
Các Rồng, Dạ-xoa vương
Trong cung điện tám bộ
Chỗ Như Lai Định Quang.
Cúng dường được thọ ký.
Các phương tiện như vậy
Giáo hóa các quần sinh
Thọ mạng thân vô minh
Tịnh tuệ và quyến thuộc.
Tiếng oai nghi giáo hóa
Đều không thể tính kể
Thấy Phật đồng chúng sinh
Hoặc thân như Tu-di.
Hoặc hiện ngồi nhập định
Tràn đầy khắp thế giới
Hoặc thấy một tầm sáng
Hoặc trăm ngàn do-tuần.
Hoặc hiện chiếu pháp giới
Hoặc chiếu tất cả cõi
Hoặc hiện thọ trăm tuổi
Trăm ngàn vạn ức tuổi.
Hoặc vô lượng, vô số
Kiếp không thể nghĩ bàn
Tuệ thanh tịnh vô ngại
Một niệm biết ba đời
Đều từ nhân duyên sinh
Mà thật không tự tánh
Một cõi thành Chánh giác
Hiện khắp các thế giới.
Có thể một thế giới
Mà làm vô lượng cõi
Thị hiện vô lượng cõi
Làm thành một thế giới.
An trụ đạo Vô thượng
Đầy đủ sức vô úy
Trí tuệ vô ngại chuyển
Pháp luân mười hai hành.
Biết Khổ, Tập, Diệt, Đạo
Mười hai phần duyên khởi
Bốn trí vô ngại biện
Diễn thuyết tất cả pháp.
Vô ngã, vô ngã sở
Cũng không có tự tánh
Không sinh cũng chẳng diệt
Không đến cũng chẳng đi.
Đều giống như hư không
Các nghiệp không thể hoại
Như Lai vì chúng sinh
Phương tiện, phân biệt nói.
Khi chuyển pháp luân này
Chấn động tất cả cõi
Biển cả, núi Kim cang
Không có gì lo sợ.
Như Lai nói một tiếng
Tùy loài mà giải thoát
Diệt các cấu phiền não
Khiến trụ Nhất thiết trí.
Như Lai nói một tiếng
Hoặc nghe Thí, Giới, Nhẫn
Tinh tấn, Thiền, Trí tuệ
Từ, Bi Và Hỷ, Xả.
Bốn Niệm, bốn Chánh cần
Các Căn, Lực, Như ý Chỉ,
Quán, Niệm, Giác, Đạo
Các pháp môn thần thông.
Như Lai nói một tiếng
Tám bộ, Nhân phi nhân
Thích, Phạm, Tứ Thiên vương
Tùy loài đều nghe hiểu.
Nếu nhiều tham, sân, si
Kiêu mạn, xan, tật, kết
Tám vạn bốn ngàn cấu
Đều nghe pháp đối trị.
Người chưa tu tịnh nghiệp
Nghe nói mười đường thiện
Người đã tu thí, giới
Nghe nói Bát-niết-bàn.
Các quần sinh lười biếng
Đắm nhiễm nơi sinh tử
Nghe nói môn giải thoát
Diệt trừ khổ sinh tử.
Người ít muốn, biết đủ
An lạc nơi yên tịnh
Những chúng sinh như vậy
Nghe nói tiếng Nhị thừa.
Hoặc tu tâm rộng lớn
Đủ các kho công đức
Người gần gũi chư Phật
Nghe nói tiếng Đại thừa.
Hoặc có một thế giới
Nghe nói tiếng Nhất thừa
Hoặc hai, ba, bốn, năm
Cho đến vô lượng thừa.
Hành trí tuệ có khác
Nhưng giải thoát giống nhau
Ví như tánh hư không
Chẳng hình tướng gì cả.
Tiếng vi diệu Như Lai
Tánh ấy cũng như vậy
Tùy từng loài ứng hóa
Đối tượng nghe không đồng.
Phật dùng hạnh quá khứ
Chỉ một tiếng vi diệu
Không có tâm đây, kia
Có thể ứng tất cả.
Miệng Phật phóng hào quang
Số tám vạn bốn ngàn
Chiếu khắp các thế giới
Diệt trừ những phiền não.
Đầy đủ trí, công đức
Ba loại thuận chúng sinh
Xa đời như hư không
Thường hiện ở thế gian.
Tuy tùy thế gian hiện
Khổ sinh, lão, bệnh, tử
Hoặc thị hiện tuổi thọ
Tánh ấy như hư không.
Như Lai phân biệt rõ
Tất cả loài chúng sinh
Các căn và tánh dục
Khiến trụ Nhất thiết trí.
Chư Phật –Bậc Đạo Sư
Thị hiện nơi đại chúng
Tùy họ mà ứng hóa
Khéo hiện pháp oai nghi.
Vì các Thanh văn hiện
Pháp oai nghi xuất gia
Thường thích tu vắng lặng
Chứng Niết-bàn vô dư.
Trong chúng Bà-la-môn
Thị hiện thân già yếu
Cắt tóc tu khổ hạnh
Bàn luận không cùng tận.
Nín thở hoặc nhịn ăn
Năm chỗ nóng đốt thân
Hiện khổ hạnh như vậy
Hàng phục học thuyết khác.
Hoặc trì giới đạo khác
Thiện xảo phép toán thuật
Lịch tinh tú, động đất
Và các tướng chúng sinh.
Vào sâu các thiền định
Tam-muội và giải thoát
Hiện đủ các niềm vui
Khiến được Nhất thiết trí.
Thị hiện thích y phục
Các thứ trang sức thân
Giỏi binh pháp dũng mãnh
Thu phục hàng Sát-lợi.
Hiện biết pháp trị quốc
Các lợi nghĩa thời tiết
Lời hòa giúp chúng sinh
Thu phục hàng Đại thần.
Hoặc đến Tứ Thiên vương
Chỗ tám bộ quỷ thần
Dùng phương tiện thuyết pháp
Khiến được niềm vui lớn.
Vì Đế Thích nên hiện.
Ở nơi Thiện pháp đường
Chúng chư Thiên vây quanh
Diễn thuyết pháp cho họ.
Dạ-ma hoặc Đâu-suất
Hóa lạc, Hóa tự tại
Phạm thiên đến Tịnh cư
Vì họ diễn thuyết pháp.
Hiện vô số oai nghi
Đủ loại pháp như vậy
Sự phương tiện vô lượng
Độ thoát các quần sinh.
Ví như nhà ảo thuật
Có thể hiện nhiều việc
Phật giáo hóa chúng sinh
Thị hiện nhiều loại thân.
Như trăng giữa hư không
Người thấy có tròn, khuyết
Bóng in các sông hồ
Sáng che ánh ngọn lửa.
Trăng tịnh trí Như Lai
Thị hiện có tăng giảm
Ở nơi nước trực tâm
Sáng che ánh Nhị thừa.
Ví như biển sâu rộng
Trân báu nhiều vô cùng
Trong đó đều hiện rõ
Hình tướng các chúng sinh.
Biển nhân duyên rất sâu
Báu công đức vô tận
Trong Pháp thân thanh tịnh
Hiện rõ mọi hình tượng.
Ví như trăng sáng trong
Chiếu trừ tối thế gian
Mặt trời tịnh trí Phật
Đều trừ tối ba đời.
Khi rồng khởi mây mưa
Tuôn xuống khắp tất cả
Thân tâm chẳng tuôn mưa
Trừ nóng được mát mẻ.
Như Lai cũng như vậy
Phát khởi mây đại Bi
Tuôn mưa pháp cam lồ
Diệt trừ lửa ba độc.
Pháp này cũng không từ
Thân tâm Như Lai sinh
Pháp thân tịnh Như Lai
Ba cõi chẳng ai bằng.
Vượt khỏi các thế giới
Chẳng có cũng chẳng không
Thật nó không chỗ nương
Không đi mà đến khắp.
Thí như thấy trong mộng
Cũng như hoa trong không
Chẳng sắc chẳng vô sắc
Chẳng tướng chẳng vô tướng.
Chẳng có cũng chẳng không
Tánh ấy như hư không
Như biển báu ma-ni
Có thể sinh nhiều báu.
Các ánh sáng chúng sinh
Tuy sáng mà không thật
Đạo sư cũng như vậy
Tuy có mà chẳng có.
Không ở trong một chỗ
Tích tập báu công đức
Đại Tiên hiện hư không,
Như thật tế tự tánh
Niết-bàn lìa dục diệt
Cũng đều là một tánh.
Tâm chúng sinh như bụi
Nước biển có thể đếm
Hư không có thể đo
Công đức Phật vô tận.
Nghe pháp này vui mừng
Người tín tâm, không nghi
Mau thành đạo Vô thượng
Ngang bằng chư Như Lai./.
HẾT