攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích
Quyển 3
無Vô 性Tánh 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 三tam
無vô 性tánh 菩Bồ 薩Tát 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
所sở 知tri 依y 分phân 第đệ 二nhị 之chi 三tam
論luận 曰viết 。 云vân 何hà 為vi 生sanh 。 雜tạp 染nhiễm 不bất 成thành 。 結kết 相tương 續tục 時thời 不bất 相tương 應ứng 故cố 。
釋thích 曰viết 。 今kim 為vi 顯hiển 示thị 若nhược 無vô 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 生sanh 雜tạp 染nhiễm 體thể 亦diệc 不bất 得đắc 成thành 故cố 。 說thuyết 結kết 相tương 續tục 時thời 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。
論luận 曰viết 。 若nhược 有hữu 於ư 此thử 。 非phi 等đẳng 引dẫn 地địa 沒một 已dĩ 。 生sanh 時thời 依y 中trung 有hữu 位vị 意ý 起khởi 。 染nhiễm 污ô 意ý 識thức 結kết 生sanh 相tương 續tục 。 此thử 染nhiễm 污ô 意ý 識thức 於ư 中trung 有hữu 中trung 滅diệt 。 於ư 母mẫu 胎thai 中trung 。 識thức 羯yết 羅la 藍lam 更cánh 相tương 和hòa 合hợp 。 若nhược 即tức 意ý 識thức 與dữ 彼bỉ 和hòa 合hợp 。 既ký 和hòa 合hợp 已dĩ 依y 止chỉ 此thử 識thức 。 於ư 母mẫu 胎thai 中trung 。 有hữu 意ý 識thức 轉chuyển 。 若nhược 爾nhĩ 即tức 應ưng 有hữu 二nhị 意ý 識thức 。 於ư 母mẫu 胎thai 中trung 。 同đồng 時thời 而nhi 轉chuyển 。 又hựu 即tức 與dữ 彼bỉ 和hòa 合hợp 之chi 識thức 。 是thị 意ý 識thức 性tánh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 依y 染nhiễm 污ô 故cố 。
時thời 無vô 斷đoạn 故cố 。 意ý 識thức 所sở 緣duyên 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 設thiết 和hòa 合hợp 識thức 即tức 是thị 意ý 識thức 。 為vi 此thử 和hòa 合hợp 意ý 識thức 即tức 是thị 一nhất 切thiết 。 種chủng 子tử 識thức 為vi 依y 止chỉ 。 此thử 識thức 所sở 生sanh 餘dư 意ý 識thức 。 是thị 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 識thức 。 若nhược 此thử 和hòa 合hợp 識thức 。 是thị 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 識thức 即tức 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 汝nhữ 以dĩ 異dị 名danh 立lập 為vi 意ý 識thức 。 若nhược 能năng 依y 止chỉ 識thức 是thị 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 識thức 。 是thị 則tắc 所sở 依y 因nhân 識thức 。 非phi 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 識thức 。 能năng 依y 果quả 識thức 。 是thị 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 識thức 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 成thành 就tựu 此thử 和hòa 合hợp 識thức 。 非phi 是thị 意ý 識thức 。 但đãn 是thị 異dị 熟thục 識thức 。 是thị 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 識thức 。
釋thích 曰viết 。 非phi 等đẳng 引dẫn 地địa 。 所sở 謂vị 欲dục 界giới 。 沒một 即tức 是thị 死tử 。 依y 中trung 有hữu 位vị 意ý 者giả 。 謂vị 依y 死tử 生sanh 二nhị 有hữu 中trung 間gian 。 中trung 有hữu 轉chuyển 心tâm 。 起khởi 染nhiễm 污ô 者giả 。 與dữ 愛ái 恚khuể 俱câu 有hữu 顛điên 倒đảo 故cố 。 言ngôn 意ý 識thức 者giả 。 餘dư 識thức 爾nhĩ 時thời 久cửu 已dĩ 沒một 故cố 。 連liên 持trì 生sanh 故cố 名danh 為vi 相tương 續tục 。 攝nhiếp 受thọ 生sanh 故cố 。 名danh 為vi 結kết 生sanh 。 此thử 染nhiễm 污ô 意ý 識thức 者giả 。 緣duyên 生sanh 有hữu 故cố 。 於ư 中trung 有hữu 中trung 滅diệt 者giả 。 此thử 若nhược 不bất 滅diệt 無vô 生sanh 有hữu 故cố 。 於ư 母mẫu 胎thai 中trung 。 識thức 羯yết 羅la 藍lam 更cánh 相tương 和hòa 合hợp 者giả 。 謂vị 此thử 滅diệt 時thời 。 於ư 母mẫu 胎thai 中trung 。 有hữu 異dị 熟thục 識thức 。 與dữ 其kỳ 赤xích 白bạch 同đồng 一nhất 安an 危nguy 。 令linh 相tương 和hòa 雜tạp 成thành 羯yết 羅la 藍lam 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 阿A 難Nan 陀Đà 識thức 若nhược 不bất 入nhập 母mẫu 胎thai 者giả 。 不bất 應ưng 和hòa 合hợp 羯yết 羅la 藍lam 。 成thành 羯yết 羅la 藍lam 之chi 體thể 性tánh 。 若nhược 即tức 意ý 識thức 者giả 。 謂vị 此thử 若nhược 非phi 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 既ký 和hòa 合hợp 已dĩ 者giả 。 謂vị 受thọ 生sanh 已dĩ 。 依y 止chỉ 此thử 識thức 者giả 。 依y 異dị 熟thục 識thức 有hữu 意ý 識thức 轉chuyển 者giả 。 有hữu 別biệt 轉chuyển 識thức 。 謂vị 與dữ 信tín 等đẳng 貪tham 等đẳng 相tương 應ứng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 受thọ 俱câu 。 分phân 別biệt 意ý 識thức 。 後hậu 後hậu 位vị 轉chuyển 。 若nhược 爾nhĩ 即tức 應ưng 有hữu 二nhị 意ý 識thức 。 於ư 母mẫu 胎thai 中trung 。 同đồng 時thời 而nhi 轉chuyển 者giả 。 謂vị 異dị 熟thục 體thể 有hữu 情tình 本bổn 事sự 。 不bất 待đãi 今kim 時thời 加gia 行hành 而nhi 轉chuyển 。 無vô 記ký 意ý 識thức 及cập 可khả 了liễu 知tri 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 受thọ 等đẳng 相tương 應ứng 意ý 識thức 。 是thị 二nhị 意ý 識thức 應ưng 一nhất 身thân 中trung 一nhất 時thời 而nhi 轉chuyển 。 然nhiên 不bất 應ưng 許hứa 經kinh 相tương 違vi 故cố 。 如như 是thị 頌tụng 言ngôn 。
無vô 處xứ 無vô 容dung 。 非phi 前tiền 非phi 後hậu 。 同đồng 身thân 同đồng 類loại 。
二nhị 識thức 並tịnh 生sanh 。
又hựu 不bất 應ưng 許hứa 此thử 二nhị 。 是thị 一nhất 自tự 性tánh 別biệt 故cố 。 又hựu 異dị 熟thục 識thức 不bất 應ưng 間gian 斷đoạn 。 結kết 相tương 續tục 已dĩ 後hậu 應ưng 餘dư 處xứ 更cánh 結kết 生sanh 故cố 。 又hựu 異dị 熟thục 體thể 唯duy 恆hằng 相tương 續tục 。 更cánh 無vô 異dị 趣thú 。 又hựu 即tức 與dữ 彼bỉ 和hòa 合hợp 之chi 識thức 是thị 意ý 識thức 性tánh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 依y 染nhiễm 污ô 故cố 。
時thời 無vô 斷đoạn 故cố 者giả 。 由do 立lập 宗tông 門môn 顯hiển 與dữ 彼bỉ 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 謂vị 共cộng 決quyết 定định 若nhược 是thị 意ý 識thức 非phi 一nhất 切thiết 處xứ 。 非phi 一nhất 切thiết 種chủng 。 非phi 一nhất 切thiết 時thời 。 依y 於ư 染nhiễm 污ô 猶do 如như 後hậu 時thời 所sở 有hữu 意ý 識thức 。 如như 是thị 結kết 生sanh 相tương 續tục 時thời 識thức 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 一nhất 切thiết 種chủng 類loại 。 一nhất 切thiết 時thời 分phần/phân 。 皆giai 依y 染nhiễm 污ô 即tức 中trung 有hữu 攝nhiếp 。 後hậu 心tâm 為vi 依y 。 此thử 所sở 依y 心tâm 生sanh 有hữu 為vi 境cảnh 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 一nhất 切thiết 種chủng 類loại 。 一nhất 切thiết 時thời 分phân 是thị 染nhiễm 污ô 故cố 。 能năng 依y 之chi 識thức 非phi 是thị 意ý 識thức 。 由do 此thử 越việt 於ư 意ý 識thức 法pháp 故cố 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 與dữ 四tứ 煩phiền 惱não 恆hằng 相tương 應ứng 心tâm 名danh 染nhiễm 污ô 依y 。 已dĩ 相tương 續tục 心tâm 應ưng 成thành 染nhiễm 污ô 。 此thử 已dĩ 成thành 立lập 許hứa 為vi 無vô 記ký 異dị 熟thục 性tánh 故cố 。 由do 異dị 熟thục 性tánh 時thời 無vô 間gián 斷đoạn 。 由do 此thử 亦diệc 遮già 。 是thị 意ý 識thức 性tánh 。 意ý 識thức 所sở 緣duyên 不bất 可khả 得đắc 故cố 者giả 。 此thử 義nghĩa 重trọng/trùng 增tăng 遮già 意ý 識thức 因nhân 。 若nhược 是thị 意ý 識thức 決quyết 定định 可khả 得đắc 自tự 所sở 緣duyên 境cảnh 。 謂vị 可khả 了liễu 知tri 如như 中trung 有hữu 位vị 。 最tối 後hậu 意ý 識thức 。 已dĩ 相tương 續tục 心tâm 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 不bất 可khả 了liễu 知tri 。 故cố 非phi 意ý 識thức 。 不bất 應ưng 以dĩ 彼bỉ 住trụ 滅diệt 定định 心tâm 為vi 此thử 妨phương 難nạn/nan 。 不bất 許hứa 彼bỉ 是thị 意ý 識thức 性tánh 故cố 。 如như 是thị 此thử 中trung 但đãn 說thuyết 所sở 緣duyên 為vi 不bất 可khả 得đắc 難nan 了liễu 知tri 故cố 。 非phi 全toàn 無vô 有hữu 。 以dĩ 於ư 爾nhĩ 時thời 非phi 無vô 有hữu 法pháp 。 雖tuy 是thị 其kỳ 有hữu 。 而nhi 不bất 可khả 知tri 。 從tùng 設thiết 和hòa 合hợp 識thức 即tức 是thị 意ý 識thức 。 乃nãi 至chí 但đãn 是thị 異dị 熟thục 識thức 是thị 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 識thức 者giả 。 雙song 關quan 徵trưng 責trách 立lập 正chánh 破phá 邪tà 。 結kết 歸quy 本bổn 義nghĩa 。 其kỳ 文văn 易dị 了liễu 不bất 須tu 廣quảng 釋thích 。
論luận 曰viết 。
復phục 次thứ 結kết 生sanh 相tương 續tục 已dĩ 。 若nhược 離ly 異dị 熟thục 識thức 執chấp 受thọ 色sắc 根căn 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 共cộng 餘dư 諸chư 識thức 各các 別biệt 依y 故cố 。 不bất 堅kiên 住trụ 故cố 。 是thị 諸chư 色sắc 根căn 不bất 應ưng 離ly 識thức 。
釋thích 曰viết 。 結kết 生sanh 相tương 續tục 已dĩ 者giả 。 謂vị 已dĩ 得đắc 自tự 體thể 。 若nhược 離ly 異dị 熟thục 識thức 者giả 。 謂vị 離ly 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 言ngôn 執chấp 受thọ 者giả 。 謂vị 能năng 攝nhiếp 持trì 。 言ngôn 色sắc 根căn 者giả 。 謂vị 除trừ 意ý 根căn 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 謂vị 餘dư 轉chuyển 識thức 皆giai 不bất 能năng 得đắc 。 執chấp 受thọ 色sắc 根căn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 其kỳ 餘dư 諸chư 識thức 各các 別biệt 依y 故cố 。 此thử 則tắc 顯hiển 示thị 。 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 能năng 遍biến 執chấp 受thọ 。 且thả 如như 眼nhãn 識thức 唯duy 依y 於ư 眼nhãn 。 如như 是thị 所sở 餘dư 耳nhĩ 等đẳng 諸chư 識thức 唯duy 依y 耳nhĩ 等đẳng 。 若nhược 是thị 此thử 所sở 依y 唯duy 此thử 能năng 執chấp 受thọ 。 若nhược 非phi 此thử 所sở 依y 。 此thử 不bất 能năng 執chấp 受thọ 。 不bất 堅kiên 住trụ 故cố 者giả 。 此thử 數sác 數sác 間gian 斷đoạn 彼bỉ 獨độc 生sanh 起khởi 故cố 。 於ư 無vô 想tưởng 等đẳng 有hữu 間gian 斷đoạn 故cố 。
爾nhĩ 時thời 眼nhãn 等đẳng 無vô 能năng 執chấp 故cố 。 應ưng 無vô 覺giác 受thọ 。 有hữu 說thuyết 身thân 根căn 為vi 能năng 執chấp 受thọ 。 由do 遍biến 體thể 故cố 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 身thân 根căn 亦diệc 是thị 所sở 執chấp 受thọ 故cố 。 設thiết 此thử 身thân 根căn 是thị 能năng 執chấp 受thọ 。 更cánh 無vô 有hữu 餘dư 。 執chấp 受thọ 此thử 故cố 。 亦diệc 不bất 得đắc 成thành 。 又hựu 佛Phật 應ưng 言ngôn 捨xả 離ly 身thân 根căn 爾nhĩ 時thời 名danh 死tử 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 壽thọ 暖noãn 及cập 與dữ 識thức 。 若nhược 捨xả 離ly 身thân 時thời 如như 是thị 等đẳng 。 是thị 故cố 身thân 根căn 為vi 能năng 執chấp 受thọ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。
論luận 曰viết 。 若nhược 離ly 異dị 熟thục 識thức 。 識thức 與dữ 名danh 色sắc 更cánh 互hỗ 相tương 依y 。 譬thí 如như 蘆lô 束thúc 相tương 依y 而nhi 轉chuyển 。 此thử 亦diệc 不bất 成thành 。
釋thích 曰viết 。 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 識thức 緣duyên 名danh 色sắc 。 此thử 中trung 名danh 者giả 。 非phi 色sắc 四tứ 蘊uẩn 。 色sắc 者giả 即tức 是thị 羯yết 羅la 藍lam 性tánh 。 此thử 二nhị 皆giai 用dụng 識thức 為vi 因nhân 緣duyên 識thức 。 復phục 依y 此thử 剎sát 那na 轉chuyển 轉chuyển 。 相tương 續tục 而nhi 轉chuyển 。 識thức 者giả 不bất 離ly 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 所sở 舉cử 名danh 言ngôn 已dĩ 攝nhiếp 轉chuyển 識thức 。 復phục 舉cử 識thức 言ngôn 更cánh 何hà 所sở 攝nhiếp 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 齊tề 識thức 退thoái 還hoàn 。 識thức 者giả 即tức 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 自tự 體thể 。 為vi 依y 無vô 間gian 轉chuyển 故cố 。 是thị 故cố 說thuyết 此thử 。 名danh 色sắc 為vi 緣duyên 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 阿A 難Nan 陀Đà 。 或hoặc 男nam 或hoặc 女nữ 。 識thức 若nhược 斷đoạn 壞hoại 滅diệt 者giả 。 名danh 色sắc 得đắc 增tăng 長trưởng 廣quảng 大đại 不phủ 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 等đẳng 此thử 若nhược 欲dục 離ly 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 理lý 不bất 可khả 成thành 。
論luận 曰viết 。 若nhược 離ly 異dị 熟thục 識thức 。 已dĩ 生sanh 有hữu 情tình 。 識thức 食thực 不bất 成thành 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 六lục 識thức 中trung 隨tùy 取thủ 一nhất 識thức 。 於ư 三tam 界giới 中trung 。 已dĩ 生sanh 有hữu 情tình 。 能năng 作tác 食thực 事sự 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。
釋thích 曰viết 。 已dĩ 生sanh 有hữu 情tình 。 識thức 食thực 不bất 成thành 者giả 。 以dĩ 諸chư 轉chuyển 識thức 是thị 善thiện 等đẳng 性tánh 。 無vô 恆hằng 長trưởng 養dưỡng 諸chư 有hữu 義nghĩa 故cố 。 又hựu 於ư 二nhị 定định 及cập 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 皆giai 無vô 有hữu 故cố 。 所sở 作tác 食thực 事sự 不bất 遍biến 三tam 界giới 。 非phi 入nhập 定định 等đẳng 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 可khả 名danh 為vi 食thực 。 經kinh 不bất 說thuyết 故cố 。 已dĩ 滅diệt 無vô 故cố 。 心tâm 心tâm 法pháp 滅diệt 亦diệc 非phi 是thị 食thực 。 段đoạn 食thực 等đẳng 數số 已dĩ 決quyết 定định 故cố 。
論luận 曰viết 。 若nhược 從tùng 此thử 沒một 於ư 等đẳng 引dẫn 地địa 正chánh 受thọ 生sanh 時thời 。 由do 非phi 等đẳng 引dẫn 染nhiễm 污ô 意ý 識thức 。 結kết 生sanh 相tương 續tục 。 此thử 非phi 等đẳng 引dẫn 。 染nhiễm 污ô 之chi 心tâm 。 彼bỉ 地địa 所sở 攝nhiếp 。 離ly 異dị 熟thục 識thức 。 餘dư 種chủng 子tử 體thể 定định 不bất 可khả 得đắc 。
釋thích 曰viết 。 如như 是thị 已dĩ 辯biện 。 於ư 欲dục 界giới 中trung 。 若nhược 離ly 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 結kết 生sanh 相tương 續tục 不bất 成thành 。 於ư 色sắc 無vô 色sắc 。 亦diệc 不bất 得đắc 成thành 。 今kim 當đương 顯hiển 示thị 。 若nhược 從tùng 此thử 沒một 。 於ư 等đẳng 引dẫn 地địa 正chánh 受thọ 生sanh 時thời 者giả 。 是thị 欲dục 界giới 死tử 上thượng 生sanh 時thời 義nghĩa 。 由do 非phi 等đẳng 引dẫn 染nhiễm 污ô 意ý 識thức 者giả 。 謂vị 與dữ 彼bỉ 地địa 貪tham 定định 味vị 等đẳng 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 。 離ly 異dị 熟thục 識thức 餘dư 種chủng 子tử 體thể 定định 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 非phi 欲dục 纏triền 沒một 心tâm 。 有hữu 彼bỉ 種chủng 子tử 體thể 。 生sanh 滅diệt 不bất 俱câu 故cố 。 非phi 定định 地địa 生sanh 心tâm 。 為vi 彼bỉ 種chủng 子tử 體thể 。 即tức 於ư 一nhất 心tâm 種chủng 有hữu 種chủng 性tánh 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 非phi 餘dư 生sanh 中trung 。 先tiên 所sở 獲hoạch 得đắc 色sắc 纏triền 等đẳng 心tâm 為vi 種chủng 子tử 體thể 。 持trì 彼bỉ 熏huân 習tập 餘dư 識thức 無vô 故cố 。 非phi 色sắc 相tướng 續tục 為vi 種chủng 子tử 體thể 。 無vô 因nhân 緣duyên 故cố 。 是thị 故cố 定định 依y 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 於ư 中trung 恆hằng 有hữu 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 彼bỉ 地địa 所sở 攝nhiếp 此thử 心tâm 熏huân 習tập 。
論luận 曰viết 。
復phục 次thứ 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 若nhược 離ly 一nhất 切thiết 。 種chủng 子tử 異dị 熟thục 識thức 染nhiễm 污ô 善thiện 心tâm 應ưng 無vô 種chủng 子tử 。 染nhiễm 污ô 善thiện 心tâm 應ưng 無vô 依y 持trì 。
釋thích 曰viết 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 者giả 。 謂vị 於ư 彼bỉ 界giới 已dĩ 得đắc 受thọ 生sanh 。 染nhiễm 污ô 善thiện 心tâm 者giả 。 謂vị 能năng 愛ái 味vị 及cập 等đẳng 至chí 心tâm 。 應ưng 無vô 種chủng 子tử 者giả 。 是thị 無vô 種chủng 子tử 識thức 義nghĩa 。 應ưng 無vô 依y 持trì 者giả 。 是thị 無vô 異dị 熟thục 識thức 義nghĩa 。
爾nhĩ 時thời 一nhất 切thiết 。 心tâm 及cập 心tâm 法pháp 皆giai 應ưng 無vô 有hữu 。 是thị 故cố 應ưng 許hứa 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 及cập 異dị 熟thục 識thức 決quyết 定định 是thị 有hữu 。 因nhân 及cập 依y 持trì 定định 應ưng 有hữu 故cố 。
論luận 曰viết 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 。 若nhược 出xuất 世thế 心tâm 正chánh 現hiện 在tại 前tiền 。 餘dư 世thế 間gian 心tâm 皆giai 滅diệt 盡tận 故cố 。
爾nhĩ 時thời 便tiện 應ưng 滅diệt 離ly 彼bỉ 趣thú 。
釋thích 曰viết 。 又hựu 即tức 於ư 彼bỉ 者giả 。 於ư 無vô 色sắc 界giới 。 若nhược 出xuất 世thế 心tâm 者giả 。 謂vị 無vô 漏lậu 心tâm 正chánh 現hiện 在tại 前tiền 者giả 。 謂vị 生sanh 無vô 漏lậu 。 餘dư 世thế 間gian 心tâm 者giả 是thị 無vô 漏lậu 。 餘dư 皆giai 滅diệt 盡tận 者giả 。 一nhất 切thiết 永vĩnh 滅diệt 。
爾nhĩ 時thời 便tiện 應ưng 滅diệt 離ly 彼bỉ 趣thú 者giả 。 彼bỉ 趣thú 所sở 攝nhiếp 異dị 熟thục 無vô 故cố 。 不bất 由do 功công 用dụng 自tự 然nhiên 應ưng 得đắc 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 能năng 治trị 現hiện 前tiền 一nhất 切thiết 所sở 治trị 。 皆giai 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。
論luận 曰viết 。 若nhược 生sanh 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 即tức 應ưng 二nhị 趣thú 悉tất 皆giai 滅diệt 離ly 。 此thử 出xuất 世thế 識thức 不bất 以dĩ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 為vi 所sở 依y 趣thú 亦diệc 不bất 應ưng 以dĩ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 為vi 所sở 依y 趣thú 。 亦diệc 非phi 涅Niết 槃Bàn 為vi 所sở 依y 趣thú 。
釋thích 曰viết 。 若nhược 生sanh 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 等đẳng 者giả 。 謂vị 生sanh 第đệ 一nhất 有hữu 。 欲dục 斷đoạn 彼bỉ 地địa 諸chư 煩phiền 惱não 時thời 。 想tưởng 微vi 劣liệt 故cố 自tự 地địa 無vô 道đạo 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 地địa 明minh 利lợi 故cố 。 起khởi 彼bỉ 無vô 漏lậu 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。
爾nhĩ 時thời 二nhị 趣thú 俱câu 應ưng 滅diệt 離ly 。 謂vị 第đệ 一nhất 有hữu 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 二nhị 趣thú 滅diệt 離ly 。
爾nhĩ 時thời 有hữu 情tình 。 應ưng 成thành 死tử 滅diệt 。 二nhị 趣thú 所sở 依y 俱câu 無vô 有hữu 故cố 。 非phi 無vô 漏lậu 法pháp 是thị 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 是thị 不bất 繫hệ 故cố 。 對đối 治trị 趣thú 故cố 。 亦diệc 非phi 涅Niết 槃Bàn 為vi 所sở 依y 趣thú 者giả 。 住trụ 有hữu 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 界giới 故cố 。 又hựu 一nhất 切thiết 趣thú 永vĩnh 滅diệt 離ly 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 名danh 為vi 非phi 趣thú 之chi 趣thú 。 如như 是thị 都đô 無vô 自tự 體thể 異dị 熟thục 。 可khả 為vi 出xuất 世thế 識thức 之chi 所sở 依y 。
論luận 曰viết 。 又hựu 將tương 沒một 時thời 造tạo 善thiện 造tạo 惡ác 。 或hoặc 下hạ 或hoặc 上thượng 所sở 依y 漸tiệm 冷lãnh 。 若nhược 不bất 信tín 有hữu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 皆giai 不bất 得đắc 成thành 。 是thị 故cố 若nhược 離ly 一nhất 切thiết 。 種chủng 子tử 異dị 熟thục 識thức 者giả 。 此thử 生sanh 雜tạp 染nhiễm 。 亦diệc 不bất 得đắc 成thành 。
釋thích 曰viết 。 將tương 沒một 時thời 者giả 。 謂vị 將tương 死tử 時thời 。 若nhược 造tạo 善thiện 者giả 。 即tức 於ư 其kỳ 身thân 下hạ 分phần/phân 漸tiệm 冷lãnh 。 若nhược 造tạo 惡ác 者giả 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 若nhược 不bất 信tín 有hữu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 此thử 不bất 成thành 就tựu 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。
爾nhĩ 時thời 意ý 識thức 無vô 處xứ 無vô 有hữu 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 有hữu 處xứ 無vô 有hữu 。 以dĩ 依y 處xứ 住trụ 變biến 似tự 方phương 處xứ 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 故cố 。
論luận 曰viết 。 云vân 何hà 世thế 間gian 。 清thanh 淨tịnh 不bất 成thành 。 謂vị 未vị 離ly 欲dục 纏triền 貪tham 。 未vị 得đắc 色sắc 纏triền 心tâm 者giả 。 即tức 以dĩ 欲dục 纏triền 善thiện 心tâm 。 為vi 離ly 欲dục 纏triền 貪tham 故cố 。 勤cần 修tu 加gia 行hành 。 此thử 欲dục 纏triền 加gia 行hành 心tâm 。 與dữ 色sắc 纏triền 心tâm 不bất 俱câu 生sanh 滅diệt 故cố 。 非phi 彼bỉ 所sở 熏huân 為vi 彼bỉ 種chủng 子tử 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 色sắc 纏triền 心tâm 過quá 去khứ 多đa 生sanh 。 餘dư 心tâm 間gian 隔cách 不bất 應ưng 為vi 今kim 定định 心tâm 種chủng 子tử 。 唯duy 無vô 有hữu 故cố 。 是thị 故cố 成thành 就tựu 色sắc 纏triền 定định 心tâm 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 異dị 熟thục 果quả 識thức 展triển 轉chuyển 傳truyền 來lai 。 為vi 今kim 因nhân 緣duyên 。 加gia 行hành 善thiện 心tâm 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 離ly 欲dục 地địa 中trung 如như 應ưng 當đương 知tri 。 如như 是thị 世thế 間gian 。 清thanh 淨tịnh 若nhược 離ly 一nhất 切thiết 。 種chủng 子tử 異dị 熟thục 識thức 。 理lý 不bất 得đắc 成thành 。
釋thích 曰viết 。 如như 是thị 已dĩ 辯biện 。 三tam 種chủng 雜tạp 染nhiễm 。 於ư 諸chư 轉chuyển 識thức 理lý 不bất 得đắc 成thành 。 今kim 欲dục 更cánh 辯biện 世thế 間gian 清thanh 淨tịnh 亦diệc 不bất 得đắc 成thành 故cố 。 說thuyết 未vị 離ly 欲dục 纏triền 貪tham 等đẳng 。 欲dục 色sắc 二nhị 纏triền 加gia 行hành 善thiện 心tâm 無vô 有hữu 俱câu 生sanh 俱câu 滅diệt 義nghĩa 故cố 。 所sở 熏huân 能năng 熏huân 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 欲dục 纏triền 心tâm 非phi 無vô 記ký 故cố 亦diệc 非phi 所sở 熏huân 。 繫hệ 地địa 別biệt 故cố 非phi 彼bỉ 因nhân 緣duyên 。 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 餘dư 生sanh 所sở 得đắc 色sắc 纏triền 善thiện 心tâm 。 非phi 今kim 色sắc 纏triền 善thiện 心tâm 種chủng 子tử 。 過quá 去khứ 多đa 生sanh 欲dục 纏triền 多đa 心tâm 所sở 間gian 隔cách 故cố 。 經kinh 部bộ 諸chư 師sư 過quá 去khứ 無vô 體thể 現hiện 無vô 有hữu 體thể 。 能năng 為vi 色sắc 纏triền 善thiện 心tâm 種chủng 子tử 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 成thành 就tựu 等đẳng 者giả 。 結kết 上thượng 微vi 責trách 道Đạo 理lý 功công 能năng 。 證chứng 決quyết 定định 有hữu 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 為vì 彼bỉ 因nhân 緣duyên 。 於ư 今kim 欲dục 纏triền 加gia 行hành 善thiện 心tâm 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 不bất 共cộng 因nhân 故cố 威uy 力lực 勝thắng 故cố 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 離ly 欲dục 地địa 中trung 如như 應ưng 當đương 知tri 者giả 。 一nhất 切thiết 上thượng 地địa 各các 別biệt 離ly 欲dục 加gia 行hành 善thiện 心tâm 。 皆giai 隨tùy 所sở 應ưng 破phá 邪tà 立lập 正chánh 准chuẩn 上thượng 當đương 知tri 。
論luận 曰viết 。 云vân 何hà 出xuất 世thế 清thanh 淨tịnh 不bất 成thành 。 謂vị 世Thế 尊Tôn 說thuyết 依y 他tha 言ngôn 音âm 及cập 內nội 各các 別biệt 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 由do 此thử 為vi 因nhân 正chánh 見kiến 得đắc 生sanh 。 此thử 他tha 言ngôn 音âm 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 為vi 熏huân 耳nhĩ 識thức 為vi 熏huân 意ý 識thức 。 為vi 兩lưỡng 俱câu 熏huân 。 若nhược 於ư 彼bỉ 法pháp 。 如như 理lý 思tư 惟duy 。
爾nhĩ 時thời 耳nhĩ 識thức 且thả 不bất 得đắc 起khởi 。 意ý 識thức 亦diệc 為vi 種chủng 種chủng 散tán 動động 。 餘dư 識thức 所sở 間gian 。 若nhược 與dữ 如như 理lý 作tác 意ý 。 相tương 應ứng 生sanh 時thời 。 此thử 聞văn 所sở 熏huân 意ý 識thức 與dữ 彼bỉ 熏huân 習tập 。 久cửu 滅diệt 過quá 去khứ 定định 無vô 有hữu 體thể 。 云vân 何hà 復phục 為vi 種chủng 子tử 。 能năng 生sanh 後hậu 時thời 如như 理lý 作tác 意ý 。 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 又hựu 此thử 如như 理lý 作tác 意ý 。 相tương 應ứng 是thị 世thế 間gian 心tâm 。 彼bỉ 正chánh 見kiến 相tương 應ứng 。 是thị 出xuất 世thế 心tâm 。 曾tằng 未vị 有hữu 時thời 俱câu 生sanh 俱câu 滅diệt 。 是thị 故cố 此thử 心tâm 非phi 彼bỉ 所sở 熏huân 。 既ký 不bất 被bị 熏huân 為vi 彼bỉ 種chủng 子tử 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 出xuất 世thế 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 離ly 一nhất 切thiết 。 種chủng 子tử 異dị 熟thục 果quả 識thức 。 亦diệc 不bất 得đắc 成thành 。 此thử 中trung 聞văn 熏huân 習tập 。 攝nhiếp 受thọ 彼bỉ 種chủng 子tử 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。
釋thích 曰viết 。 今kim 欲dục 更cánh 辯biện 於ư 六lục 轉chuyển 識thức 出xuất 世thế 清thanh 淨tịnh 亦diệc 不bất 得đắc 成thành 故cố 說thuyết 。 云vân 何hà 出xuất 世thế 等đẳng 言ngôn 。 文văn 皆giai 易dị 了liễu 無vô 勞lao 重trọng/trùng 釋thích 。 攝nhiếp 受thọ 彼bỉ 種chủng 子tử 不bất 相tương 應ứng 故cố 者giả 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 攝nhiếp 受thọ 出xuất 世thế 清thanh 淨tịnh 種chủng 子tử 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。
論luận 曰viết 。
復phục 次thứ 云vân 何hà 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 異dị 熟thục 果quả 識thức 為vi 雜tạp 染nhiễm 因nhân 。 復phục 為vi 出xuất 世thế 能năng 對đối 治trị 彼bỉ 。 淨tịnh 心tâm 種chủng 子tử 。 又hựu 出xuất 世thế 心tâm 昔tích 未vị 曾tằng 習tập 故cố 。 彼bỉ 熏huân 習tập 決quyết 定định 應ưng 無vô 。 既ký 無vô 熏huân 習tập 從tùng 何hà 種chủng 生sanh 。 是thị 故cố 應ưng 答đáp 從tùng 最tối 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界giới 等đẳng 流lưu 。 正chánh 聞văn 熏huân 習tập 種chủng 子tử 所sở 生sanh 。
釋thích 曰viết 。
復phục 次thứ 云vân 何hà 。 乃nãi 至chí 淨tịnh 心tâm 種chủng 子tử 者giả 。 此thử 顯hiển 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 道Đạo 理lý 。 未vị 曾tằng 見kiến 有hữu 。 毒độc 為vi 甘cam 露lộ 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 猶do 如như 毒độc 藥dược 。 云vân 何hà 能năng 生sanh 出xuất 世thế 甘cam 露lộ 。 清thanh 淨tịnh 之chi 心tâm 。 又hựu 出xuất 世thế 心tâm 乃nãi 至chí 從tùng 何hà 種chủng 生sanh 者giả 。 此thử 顯hiển 淨tịnh 心tâm 唯duy 未vị 曾tằng 得đắc 。 云vân 何hà 無vô 因nhân 。 率suất 爾nhĩ 得đắc 生sanh 從tùng 最tối 清thanh 淨tịnh 乃nãi 至chí 種chủng 子tử 所sở 生sanh 者giả 。 此thử 顯hiển 淨tịnh 心tâm 有hữu 別biệt 種chủng 子tử 。 決quyết 定định 不bất 從tùng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 種chủng 子tử 而nhi 生sanh 。 云vân 何hà 別biệt 種chủng 謂vị 最tối 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 界giới 等đẳng 流lưu 正chánh 聞văn 熏huân 習tập 。 最tối 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界giới 者giả 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 界Giới 。 永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 。 客khách 塵trần 障chướng 故cố 。 言ngôn 等đẳng 流lưu 者giả 。 謂vị 從tùng 法Pháp 界Giới 所sở 起khởi 教giáo 法pháp 。 無vô 倒đảo 聽thính 聞văn 如như 是thị 教giáo 法pháp 故cố 。 名danh 正chánh 聞văn 依y 此thử 正chánh 聞văn 所sở 起khởi 熏huân 習tập 。 是thị 名danh 熏huân 習tập 。 即tức 此thử 熏huân 習tập 能năng 生sanh 出xuất 世thế 無vô 漏lậu 之chi 心tâm 。 名danh 為vi 種chủng 子tử 。 如như 是thị 種chủng 子tử 。 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 未vị 曾tằng 得đắc 故cố 。
論luận 曰viết 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 為vi 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 自tự 性tánh 。 為vi 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 自tự 性tánh 。 若nhược 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 自tự 性tánh 。 云vân 何hà 是thị 彼bỉ 對đối 治trị 種chủng 子tử 。 若nhược 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 自tự 性tánh 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 種chủng 子tử 所sở 依y 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 乃nãi 至chí 證chứng 得đắc 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 隨tùy 在tại 一nhất 種chủng 。 所sở 依y 轉chuyển 處xứ 寄ký 在tại 異dị 熟thục 識thức 中trung 。 與dữ 彼bỉ 和hòa 合hợp 俱câu 轉chuyển 。 猶do 如như 水thủy 乳nhũ 。 然nhiên 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 彼bỉ 對đối 治trị 種chủng 子tử 性tánh 故cố 。
釋thích 曰viết 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 乃nãi 至chí 所sở 依y 云vân 何hà 可khả 見kiến 者giả 。 翻phiên 覆phú 徵trưng 難nạn/nan 責trách 。 別biệt 所sở 依y 乃nãi 至chí 證chứng 得đắc 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 者giả 。 謂vị 乃nãi 至chí 得đắc 無vô 垢cấu 無Vô 礙Ngại 智Trí 所sở 依y 趣thú 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 者giả 。 無vô 倒đảo 聽thính 聞văn 經Kinh 等đẳng 教giáo 法pháp 所sở 引dẫn 熏huân 習tập 。 隨tùy 在tại 一nhất 種chủng 所sở 依y 轉chuyển 處xứ 者giả 。 謂vị 隨tùy 一nhất 種chủng 相tương 續tục 轉chuyển 處xứ 寄ký 在tại 異dị 熟thục 識thức 中trung 。 與dữ 彼bỉ 和hòa 合hợp 俱câu 轉chuyển 。 猶do 如như 水thủy 乳nhũ 者giả 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 雖tuy 非phi 彼bỉ 識thức 。 而nhi 寄ký 識thức 中trung 與dữ 識thức 俱câu 轉chuyển 。 然nhiên 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 者giả 。 謂vị 此thử 聞văn 熏huân 習tập 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 。 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 自tự 性tánh 。 亦diệc 非phi 彼bỉ 種chủng 子tử 。 但đãn 就tựu 俱câu 轉chuyển 。 不bất 相tương 離ly 性tánh 。 許hứa 是thị 唯duy 識thức 。 是thị 彼bỉ 對đối 治trị 種chủng 子tử 性tánh 故cố 者giả 。 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 對đối 治trị 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 因nhân 性tánh 故cố 。 義nghĩa 如như 種chủng 種chủng 物vật 和hòa 雜tạp 庫khố 藏tạng 。 如như 種chủng 種chủng 毒độc 所sở 雜tạp 仙tiên 藥dược 。 如như 有hữu 眾chúng 病bệnh 服phục 阿a 伽già 陀đà 。 雖tuy 與dữ 穢uế 毒độc 多đa 時thời 俱câu 轉chuyển 。 然nhiên 此thử 良lương 藥dược 非phi 彼bỉ 毒độc 自tự 性tánh 。 亦diệc 非phi 毒độc 種chủng 子tử 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 種chủng 子tử 亦diệc 爾nhĩ 。
論luận 曰viết 。 此thử 中trung 依y 下hạ 品phẩm 熏huân 習tập 。 成thành 中trung 品phẩm 熏huân 習tập 。 依y 中trung 品phẩm 熏huân 習tập 成thành 上thượng 品phẩm 熏huân 習tập 。 依y 聞văn 思tư 修tu 多đa 。 分phần/phân 修tu 作tác 得đắc 相tương 應ứng 故cố 。
釋thích 曰viết 。 下hạ 中trung 上thượng 品phẩm 熏huân 習tập 等đẳng 言ngôn 。 分phân 明minh 易dị 了liễu 不bất 須tu 重trọng/trùng 釋thích 。
論luận 曰viết 。 又hựu 此thử 正chánh 聞văn 熏huân 習tập 種chủng 子tử 。 下hạ 中trung 上thượng 品phẩm 應ưng 知tri 亦diệc 是thị 法Pháp 身thân 種chủng 子tử 。 與dữ 阿a 賴lại 耶da 識thức 相tương 違vi 。 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 所sở 攝nhiếp 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 最tối 淨tịnh 法Pháp 界Giới 等đẳng 流lưu 性tánh 故cố 。 雖tuy 是thị 世thế 間gian 而nhi 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 。 又hựu 出xuất 世thế 心tâm 雖tuy 未vị 生sanh 時thời 。 已dĩ 能năng 對đối 治trị 諸chư 煩phiền 惱não 纏triền 。 已dĩ 能năng 對đối 治trị 。 諸chư 險hiểm 惡ác 趣thú 。 已dĩ 作tác 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 惡ác 業nghiệp 朽hủ 壞hoại 對đối 治trị 。 又hựu 能năng 隨tùy 順thuận 逢phùng 事sự 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 是thị 世thế 間gian 應ưng 知tri 初sơ 修tu 業nghiệp 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 。 亦diệc 法Pháp 身thân 攝nhiếp 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 所sở 得đắc 唯duy 解giải 脫thoát 身thân 攝nhiếp 。 又hựu 此thử 熏huân 習tập 非phi 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 法Pháp 身thân 解giải 脫thoát 身thân 攝nhiếp 。 如như 如như 熏huân 習tập 下hạ 中trung 上thượng 品phẩm 次thứ 第đệ 漸tiệm 增tăng 。 如như 是thị 如như 是thị 。 異dị 熟thục 果quả 識thức 次thứ 第đệ 漸tiệm 減giảm 。 即tức 轉chuyển 所sở 依y 既ký 一nhất 切thiết 種chủng 所sở 依y 轉chuyển 已dĩ 。 即tức 異dị 熟thục 果quả 識thức 及cập 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 無vô 種chủng 子tử 而nhi 轉chuyển 。 一nhất 切thiết 種chủng 永vĩnh 斷đoạn 。
釋thích 曰viết 。 又hựu 此thử 正chánh 聞văn 乃nãi 至chí 應ưng 知tri 亦diệc 是thị 法Pháp 身thân 種chủng 子tử 者giả 。 是thị 略lược 摽phiếu/phiêu 舉cử 自tự 下hạ 廣quảng 釋thích 。 與dữ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 相tương 違vi 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 所sở 攝nhiếp 者giả 。 非phi 彼bỉ 自tự 性tánh 故cố 。 雖tuy 是thị 世thế 間gian 者giả 。 似tự 有hữu 漏lậu 故cố 。 而nhi 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 者giả 。 是thị 無vô 漏lậu 心tâm 資tư 糧lương 性tánh 故cố 。 此thử 中trung 證chứng 相tương/tướng 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 。 依y 世thế 間gian 生sanh 名danh 是thị 世thế 間gian 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 中trung 相tương/tướng 雜tạp 俱câu 轉chuyển 故cố 。 為vi 欲dục 顯hiển 此thử 熏huân 習tập 勝thắng 能năng 故cố 。 說thuyết 出xuất 世thế 心tâm 雖tuy 未vị 生sanh 時thời 等đẳng 已dĩ 能năng 對đối 治trị 諸chư 煩phiền 惱não 纏triền 者giả 。 此thử 同đồng 類loại 因nhân 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 。 剎sát 那na 勢thế 力lực 能năng 為vi 對đối 治trị 。 如như 火hỏa 焚phần 燒thiêu 。 已dĩ 能năng 對đối 治trị 諸chư 險hiểm 惡ác 趣thú 者giả 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。
諸chư 有hữu 成thành 世thế 間gian 。 上thượng 品phẩm 正chánh 見kiến 者giả 。
雖tuy 經kinh 歷lịch 千thiên 生sanh 。 而nhi 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。
彼bỉ 先tiên 所sở 作tác 惡ác 行hành 勢thế 力lực 。 或hoặc 墮đọa 惡ác 趣thú 。 故cố 次thứ 說thuyết 言ngôn 。 已dĩ 作tác 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 惡ác 業nghiệp 。 朽hủ 壞hoại 對đối 治trị 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 所sở 作tác 惡ác 業nghiệp 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 損tổn 彼bỉ 功công 能năng 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 朽hủ 壞hoại 對đối 治trị 。 法Pháp 身thân 攝nhiếp 者giả 。 是thị 彼bỉ 因nhân 故cố 。 解giải 脫thoát 身thân 攝nhiếp 。 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 此thử 中trung 法Pháp 身thân 與dữ 解giải 脫thoát 身thân 有hữu 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 解giải 脫thoát 身thân 唯duy 永vĩnh 遠viễn 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 縛phược 。 如như 村thôn 邑ấp 人nhân 離ly 枷già 鎖tỏa 等đẳng 所sở 有hữu 禁cấm 繫hệ 。 息tức 除trừ 眾chúng 苦khổ 而nhi 無vô 殊thù 勝thắng 增tăng 上thượng 自tự 在tại 。 富phú 樂lạc 相tương 應ứng 。 其kỳ 法Pháp 身thân 者giả 。 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 所sở 知tri 二nhị 種chủng 障chướng 縛phược 并tinh 諸chư 習tập 氣khí 。 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 無vô 量lượng 希hy 奇kỳ 妙diệu 功công 德đức 眾chúng 。 之chi 所sở 莊trang 嚴nghiêm 。 一nhất 切thiết 富phú 樂lạc 自tự 在tại 所sở 依y 。 證chứng 得đắc 第đệ 一nhất 。 最tối 勝thắng 自tự 在tại 。 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 行hành 。 譬thí 如như 王vương 子tử 。 先tiên 蒙mông 灌quán 頂đảnh 。 少thiểu 有hữu 愆khiên 犯phạm 閉bế 在tại 囹linh 圄ngữ 。 纔tài 得đắc 解giải 脫thoát 即tức 與dữ 第đệ 一nhất 最tối 勝thắng 自tự 在tại 。 富phú 樂lạc 相tương 應ứng 。 即tức 轉chuyển 所sở 依y 者giả 。 如như 服phục 仙tiên 藥dược 轉chuyển 所sở 依y 身thân 。 雖tuy 無vô 命mạng 終chung 受thọ 生sanh 而nhi 有hữu 捨xả 劣liệt 得đắc 勝thắng 。 無vô 種chủng 子tử 而nhi 轉chuyển 者giả 。 應ưng 知tri 異dị 熟thục 果quả 識thức 唯duy 無vô 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 種chủng 子tử 。 是thị 故cố 說thuyết 斷đoạn 一nhất 切thiết 種chủng 。 永vĩnh 斷đoạn 者giả 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 品phẩm 類loại 斷đoạn 故cố 。
論luận 曰viết 。
復phục 次thứ 云vân 何hà 。 猶do 如như 水thủy 乳nhũ 。 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 同đồng 處xứ 俱câu 轉chuyển 。 而nhi 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 一nhất 切thiết 種chủng 盡tận 。 非phi 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 一nhất 切thiết 種chủng 增tăng 。 譬thí 如như 於ư 水thủy 鵝nga 所sở 飲ẩm 乳nhũ 。 又hựu 如như 世thế 間gian 得đắc 離ly 欲dục 時thời 。 非phi 等đẳng 引dẫn 地địa 熏huân 習tập 漸tiệm 減giảm 。 其kỳ 等đẳng 引dẫn 地địa 熏huân 習tập 漸tiệm 增tăng 。 而nhi 得đắc 轉chuyển 依y 。
釋thích 曰viết 。 譬thí 如như 於ư 水thủy 鵝nga 所sở 飲ẩm 乳nhũ 。 又hựu 如như 世thế 間gian 離ly 欲dục 轉chuyển 依y 等đẳng 。 其kỳ 文văn 易dị 了liễu 不bất 勞lao 重trọng/trùng 釋thích 。
論luận 曰viết 。 又hựu 入nhập 滅diệt 定định 識thức 不bất 離ly 身thân 。 聖thánh 所sở 說thuyết 故cố 。 此thử 中trung 異dị 熟thục 識thức 應ưng 成thành 不bất 離ly 身thân 。 非phi 為vi 治trị 此thử 滅diệt 定định 生sanh 故cố 。
釋thích 曰viết 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 。 不bất 成thành 道Đạo 理lý 。 決quyết 定định 證chứng 有hữu 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 復phục 引dẫn 滅diệt 定định 不bất 成thành 因nhân 緣duyên 。 顯hiển 發phát 前tiền 力lực 故cố 。 說thuyết 又hựu 入nhập 滅diệt 定định 等đẳng 言ngôn 。 除trừ 佛Phật 獨Độc 覺Giác 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 不bất 還hoàn 果quả 。 及cập 不bất 退thoái 位vị 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 餘dư 不bất 能năng 入nhập 。 為vi 顯hiển 滅diệt 定định 與dữ 死tử 差sai 別biệt 。 故cố 說thuyết 此thử 識thức 不bất 離ly 身thân 。 言ngôn 識thức 者giả 不bất 離ly 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。
何hà 以dĩ 故cố 。 滅diệt 定định 不bất 能năng 對đối 治trị 此thử 故cố 。 非phi 為vi 治trị 此thử 而nhi 生sanh 滅diệt 定định 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 難nan 了liễu 知tri 故cố 。 非phi 為vi 對đối 治trị 不bất 明minh 了liễu 識thức 而nhi 入nhập 滅diệt 定định 。 不bất 寂tịch 靜tĩnh 性tánh 難nan 了liễu 知tri 故cố 。 是thị 故cố 滅diệt 定định 不bất 能năng 對đối 治trị 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 若nhược 無vô 對đối 治trị 此thử 則tắc 不bất 滅diệt 。 為vi 治trị 轉chuyển 識thức 故cố 此thử 定định 生sanh 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 不bất 寂tịch 靜tĩnh 性tánh 易dị 了liễu 知tri 故cố 。 是thị 故cố 此thử 定định 唯duy 滅diệt 轉chuyển 識thức 。 於ư 中trung 不bất 滅diệt 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。
論luận 曰viết 。 又hựu 非phi 出xuất 定định 此thử 識thức 復phục 生sanh 。 由do 異dị 熟thục 識thức 既ký 間gian 斷đoạn 已dĩ 。 離ly 結kết 相tương 續tục 無vô 重trọng/trùng 生sanh 故cố 。
釋thích 曰viết 。 有hữu 執chấp 定định 中trung 諸chư 識thức 雖tuy 滅diệt 。 而nhi 出xuất 定định 時thời 識thức 還hoàn 生sanh 故cố 言ngôn 不bất 離ly 身thân 。 為vi 遮già 此thử 義nghĩa 故cố 說thuyết 。 又hựu 非phi 出xuất 定định 等đẳng 言ngôn 。 其kỳ 文văn 易dị 了liễu 不bất 須tu 重trọng/trùng 釋thích 。
論luận 曰viết 。 又hựu 若nhược 有hữu 執chấp 。 以dĩ 意ý 識thức 故cố 滅diệt 定định 有hữu 心tâm 此thử 心tâm 不bất 成thành 定định 不bất 應ưng 成thành 故cố 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 應ưng 有hữu 善thiện 根căn 相tướng 應ưng 過quá 故cố 。 不bất 善thiện 無vô 記ký 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 應ưng 有hữu 想tưởng 受thọ 現hiện 行hành 過quá 故cố 。 觸xúc 可khả 得đắc 故cố 。 於ư 三tam 摩ma 地địa 。 有hữu 功công 能năng 故cố 。 應ưng 有hữu 唯duy 滅diệt 想tưởng 過quá 失thất 故cố 。 應ưng 有hữu 其kỳ 思tư 信tín 等đẳng 善thiện 根căn 現hiện 行hành 過quá 故cố 。 拔bạt 彼bỉ 能năng 依y 。 令linh 離ly 所sở 依y 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 有hữu 譬thí 喻dụ 故cố 。 如như 非phi 遍biến 行hành 此thử 不bất 有hữu 故cố 。
釋thích 曰viết 。 又hựu 若nhược 有hữu 執chấp 以dĩ 意ý 識thức 故cố 滅diệt 定định 有hữu 心tâm 此thử 心tâm 不bất 成thành 者giả 。 謂vị 此thử 定định 中trung 不bất 離ly 身thân 識thức 決quyết 非phi 意ý 識thức 。 定định 不bất 應ưng 成thành 故cố 者giả 。 是thị 想tưởng 與dữ 受thọ 俱câu 不bất 滅diệt 義nghĩa 。 由do 彼bỉ 意ý 識thức 與dữ 諸chư 大đại 地địa 決quyết 不bất 相tương 離ly 。 想tưởng 受thọ 二nhị 種chủng 俱câu 不bất 滅diệt 故cố 定định 不bất 應ưng 成thành 。 又hựu 此thử 中trung 識thức 決quyết 非phi 意ý 識thức 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 一nhất 切thiết 意ý 識thức 不bất 離ly 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 可khả 得đắc 。 此thử 中trung 無vô 故cố 彼bỉ 不bất 成thành 有hữu 。 又hựu 此thử 中trung 識thức 決quyết 非phi 意ý 識thức 。 應ưng 有hữu 善thiện 根căn 現hiện 行hành 過quá 故cố 。 由do 此thử 定định 心tâm 決quyết 非phi 不bất 善thiện 亦diệc 非phi 無vô 記ký 。 何hà 者giả 唯duy 善thiện 。 謂vị 此thử 善thiện 心tâm 離ly 無vô 貪tham 等đẳng 決quyết 不bất 得đắc 有hữu 。 相tương 應ứng 故cố 善thiện 是thị 彼bỉ 宗tông 故cố 。 善thiện 根căn 既ký 有hữu 。 想tưởng 受thọ 二nhị 種chủng 何hà 不bất 現hiện 行hành 。 又hựu 無vô 貪tham 等đẳng 決quyết 不bất 離ly 觸xúc 。 故cố 觸xúc 可khả 得đắc 。 定định 所sở 生sanh 觸xúc 輕khinh 安an 為vi 相tương/tướng 。 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 受thọ 故cố 應ưng 有hữu 受thọ 。 與dữ 觸xúc 俱câu 生sanh 。 有hữu 受thọ 想tưởng 等đẳng 聖thánh 所sở 說thuyết 故cố 應ưng 無vô 滅diệt 定định 。 或hoặc 謂vị 此thử 中trung 厭yếm 患hoạn 想tưởng 受thọ 。 如như 癰ung 箭tiễn 等đẳng 故cố 生sanh 滅diệt 定định 。 於ư 此thử 定định 中trung 。 唯duy 想tưởng 受thọ 滅diệt 。 為vi 遮già 此thử 計kế 。 故cố 復phục 說thuyết 言ngôn 。 於ư 三tam 摩ma 地địa 。 有hữu 功công 能năng 等đẳng 。 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 所sở 能năng 厭yếm 患hoạn 。 非phi 唯duy 此thử 滅diệt 。
何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 想tưởng 定định 中trung 由do 前tiền 方phương 便tiện 。 三tam 摩ma 地địa 力lực 。 應ưng 有hữu 唯duy 滅diệt 想tưởng 過quá 失thất 故cố 。 若nhược 所sở 厭yếm 患hoạn 唯duy 此thử 滅diệt 者giả 。 無vô 想tưởng 定định 前tiền 唯duy 厭yếm 患hoạn 想tưởng 無vô 想tưởng 定định 中trung 應ưng 唯duy 想tưởng 滅diệt 。 然nhiên 汝nhữ 不bất 許hứa 。 又hựu 如như 若nhược 離ly 所sở 依y 止chỉ 滅diệt 。 決quyết 定định 無vô 有hữu 能năng 依y 止chỉ 滅diệt 故cố 。 於ư 此thử 中trung 心tâm 亦diệc 應ưng 滅diệt 。 如như 是thị 滅diệt 定định 心tâm 若nhược 不bất 滅diệt 。 應ưng 思tư 信tín 等đẳng 善thiện 根căn 現hiện 行hành 。 彼bỉ 若nhược 滅diệt 者giả 。 心tâm 定định 應ưng 滅diệt 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 唯duy 滅diệt 能năng 依y 。 既ký 有hữu 所sở 依y 拔bạt 彼bỉ 能năng 依y 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 有hữu 譬thí 喻dụ 故cố 者giả 。 謂vị 有hữu 無vô 想tưởng 定định 是thị 此thử 中trung 譬thí 喻dụ 。 如như 彼bỉ 拔bạt 除trừ 不bất 應ưng 理lý 故cố 此thử 應ưng 俱câu 滅diệt 。 或hoặc 有hữu 大đại 種chủng 所sở 造tạo 譬thí 喻dụ 。 如như 彼bỉ 更cánh 互hỗ 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 又hựu 善thiện 等đẳng 非phi 遍biến 行hành 大đại 地địa 。 是thị 定định 異dị 故cố 。 可khả 於ư 一nhất 切thiết 心tâm 非phi 遍biến 有hữu 。 想tưởng 受thọ 二nhị 法pháp 是thị 大đại 地địa 故cố 。 決quyết 定định 安an 住trụ 遍biến 行hành 類loại 中trung 。 是thị 故cố 有hữu 識thức 此thử 二nhị 不bất 有hữu 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 為vi 顯hiển 斯tư 意ý 。 故cố 復phục 說thuyết 言ngôn 。 如như 非phi 遍biến 行hành 此thử 不bất 有hữu 故cố 。
論luận 曰viết 。 又hựu 此thử 定định 中trung 由do 意ý 識thức 故cố 執chấp 有hữu 心tâm 者giả 。 此thử 心tâm 是thị 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 皆giai 不bất 得đắc 成thành 。 故cố 不bất 應ưng 理lý 。
釋thích 曰viết 。 又hựu 此thử 定định 中trung 不bất 離ly 身thân 識thức 決quyết 非phi 意ý 識thức 。 以dĩ 善thiện 不bất 善thiện 及cập 無vô 記ký 性tánh 皆giai 不bất 成thành 故cố 。 謂vị 若nhược 意ý 識thức 決quyết 定định 。 或hoặc 善thiện 或hoặc 是thị 不bất 善thiện 或hoặc 復phục 無vô 記ký 。 然nhiên 此thử 意ý 識thức 且thả 非phi 是thị 善thiện 。 應ưng 有hữu 善thiện 根căn 相tướng 應ưng 過quá 故cố 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 云vân 何hà 善thiện 心tâm 離ly 無vô 貪tham 等đẳng 。 此thử 等đẳng 云vân 何hà 應ưng 離ly 於ư 觸xúc 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 應ưng 離ly 遍biến 行hành 。 受thọ 等đẳng 心tâm 法pháp 。 或hoặc 復phục 有hữu 執chấp 。 加gia 行hành 善thiện 心tâm 。 所sở 引dẫn 發phát 故cố 。 定định 心tâm 是thị 善thiện 不bất 由do 善thiện 根căn 相tướng 應ưng 力lực 故cố 。 此thử 與dữ 彼bỉ 論luận 由do 相tương 應ứng 力lực 心tâm 得đắc 成thành 善thiện 。 安an 立lập 相tương 違vi 。 又hựu 於ư 此thử 中trung 有hữu 何hà 定định 緣duyên 其kỳ 加gia 行hành 心tâm 。 由do 無vô 貪tham 等đẳng 相tương 應ứng 故cố 善thiện 。 非phi 於ư 此thử 定định 等đẳng 流lưu 果quả 心tâm 。 又hựu 非phi 此thử 心tâm 是thị 自tự 性tánh 善thiện 。 以dĩ 自tự 性tánh 善thiện 唯duy 善thiện 根căn 等đẳng 入nhập 其kỳ 數số 故cố 。 又hựu 此thử 善thiện 心tâm 非phi 勝thắng 義nghĩa 善thiện 。 唯duy 有hữu 解giải 脫thoát 。 是thị 決quyết 定định 故cố 。 或hoặc 有hữu 復phục 謂vị 若nhược 能năng 和hòa 合hợp 。 名danh 和hòa 合hợp 觸xúc 。 非phi 一nhất 切thiết 觸xúc 。 皆giai 能năng 和hòa 合hợp 。 今kim 此thử 中trung 觸xúc 。 於ư 能năng 生sanh 受thọ 。 無vô 所sở 堪kham 能năng 。 定định 加gia 行hành 時thời 於ư 彼bỉ 受thọ 等đẳng 已dĩ 厭yếm 患hoạn 故cố 。 破phá 此thử 邪tà 執chấp 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。 謂vị 彼bỉ 即tức 應ưng 唯duy 滅diệt 此thử 等đẳng 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 意ý 識thức 無vô 受thọ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 於ư 此thử 中trung 。 有hữu 何hà 因nhân 緣duyên 。 若nhược 尋tầm 伺tứ 語ngữ 行hành 滅diệt 語ngữ 則tắc 不bất 轉chuyển 。 想tưởng 受thọ 等đẳng 意ý 行hành 滅diệt 而nhi 意ý 猶do 轉chuyển 。 不bất 可khả 例lệ 言ngôn 。 如như 身thân 行hành 滅diệt 其kỳ 身thân 猶do 住trụ 。 故cố 意ý 行hành 滅diệt 意ý 亦diệc 應ưng 住trụ 。 由do 薄bạc 伽già 梵Phạm 離ly 身thân 行hành 外ngoại 說thuyết 有hữu 餘dư 因nhân 。 令linh 身thân 安an 住trụ 。 所sở 謂vị 飲ẩm 食thực 。 命mạng 根căn 識thức 等đẳng 。 是thị 故cố 雖tuy 無vô 入nhập 息tức 出xuất 息tức 身thân 猶do 可khả 住trụ 。 離ly 想tưởng 受thọ 等đẳng 曾tằng 未vị 見kiến 說thuyết 有hữu 別biệt 意ý 行hành 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 離ly 想tưởng 受thọ 等đẳng 。 安an 立lập 有hữu 意ý 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 故cố 此thử 定định 中trung 識thức 非phi 意ý 識thức 。 又hựu 此thử 中trung 識thức 。 亦diệc 非phi 不bất 善thiện 。 定định 是thị 善thiện 故cố 。 無vô 想tưởng 定định 中trung 尚thượng 不bất 許hứa 有hữu 。 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。 況huống 趣thú 解giải 脫thoát 次thứ 第đệ 超siêu 越việt 定định 中trung 間gian 行hành 。 滅diệt 盡tận 定định 內nội 得đắc 有hữu 不bất 善thiện 。 又hựu 於ư 今kim 時thời 工công 巧xảo 等đẳng 事sự 無vô 容dung 得đắc 有hữu 故cố 。 三tam 無vô 記ký 此thử 中trung 皆giai 無vô 。 若nhược 許hứa 此thử 中trung 有hữu 異dị 熟thục 識thức 。 則tắc 是thị 成thành 立lập 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 又hựu 若nhược 有hữu 說thuyết 別biệt 有hữu 一nhất 種chủng 。 非phi 異dị 熟thục 行hành 轉chuyển 名danh 第đệ 五ngũ 無vô 記ký 。 如như 是thị 所sở 執chấp 唯duy 有hữu 名danh 想tưởng 。 如như 前tiền 說thuyết 過quá 皆giai 不bất 能năng 離ly 。
論luận 曰viết 。 若nhược 復phục 有hữu 執chấp 色sắc 心tâm 無vô 間gian 生sanh 。 是thị 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 。 此thử 不bất 得đắc 成thành 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 又hựu 從tùng 無vô 色sắc 無vô 想tưởng 天thiên 沒một 。 滅diệt 定định 等đẳng 出xuất 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 阿A 羅La 漢Hán 後hậu 心tâm 不bất 成thành 。 唯duy 可khả 容dung 有hữu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。
釋thích 曰viết 。 若nhược 復phục 有hữu 執chấp 者giả 。 謂vị 經kinh 部bộ 師sư 作tác 如như 是thị 執chấp 。 色sắc 心tâm 無vô 間gian 生sanh 者giả 謂vị 諸chư 色sắc 心tâm 前tiền 後hậu 次thứ 第đệ 相tương 續tục 而nhi 生sanh 。 是thị 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 者giả 。 是thị 諸chư 有hữu 為vi 。 能năng 生sanh 因nhân 性tánh 。 謂vị 彼bỉ 執chấp 言ngôn 從tùng 前tiền 剎sát 那na 色sắc 。 後hậu 剎sát 那na 色sắc 無vô 間gian 而nhi 生sanh 。 從tùng 前tiền 剎sát 那na 心tâm 。 後hậu 剎sát 那na 心tâm 及cập 相tương 應ứng 法pháp 無vô 間gian 而nhi 生sanh 。 此thử 中trung 因nhân 果quả 道Đạo 理lý 成thành 就tựu 。 何hà 用dụng 復phục 計kế 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 是thị 諸chư 法pháp 因nhân 。 為vi 遮già 此thử 執chấp 故cố 次thứ 說thuyết 言ngôn 。 此thử 不bất 得đắc 成thành 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 如như 說thuyết 二nhị 念niệm 不bất 俱câu 有hữu 等đẳng 。
復phục 有hữu 何hà 過quá 謂vị 無vô 色sắc 沒một 色sắc 界giới 生sanh 時thời 。 前tiền 色sắc 種chủng 子tử 。 能năng 生sanh 今kim 色sắc 。 理lý 不bất 得đắc 成thành 。 久cửu 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 從tùng 無vô 想tưởng 沒một 心tâm 想tưởng 生sanh 時thời 。 及cập 滅diệt 定định 等đẳng 出xuất 心tâm 生sanh 時thời 。 前tiền 心tâm 種chủng 子tử 能năng 生sanh 後hậu 心tâm 皆giai 不bất 應ưng 理lý 。 久cửu 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 又hựu 若nhược 離ly 其kỳ 俱câu 生sanh 俱câu 滅diệt 。 攝nhiếp 受thọ 種chủng 子tử 相tương 應ứng 道Đạo 理lý 。 但đãn 執chấp 唯duy 有hữu 前tiền 剎sát 那na 心tâm 能năng 為vi 種chủng 子tử 。 引dẫn 生sanh 無vô 間gian 後hậu 剎sát 那na 心tâm 。 即tức 阿A 羅La 漢Hán 後hậu 心tâm 不bất 成thành 。 不bất 應ưng 得đắc 入nhập 無vô 有hữu 餘dư 依y 妙diệu 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 由do 最tối 後hậu 心tâm 能năng 為vi 種chủng 子tử 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 生sanh 餘dư 心tâm 故cố 。 如như 是thị 即tức 應ưng 無vô 無vô 餘dư 依y 妙diệu 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 是thị 故cố 色sắc 心tâm 前tiền 後hậu 相tương 生sanh 。 但đãn 應ưng 容dung 有hữu 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 及cập 增tăng 上thượng 緣duyên 。 無vô 有hữu 因nhân 緣duyên 。
論luận 曰viết 。 如như 是thị 若nhược 離ly 一nhất 切thiết 。 種chủng 子tử 異dị 熟thục 果quả 識thức 。 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 。 皆giai 不bất 得đắc 成thành 。 是thị 故cố 成thành 就tựu 如như 前tiền 所sở 說thuyết 相tương/tướng 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 決quyết 定định 是thị 有hữu 。
釋thích 曰viết 。 如như 是thị 若nhược 離ly 一nhất 切thiết 。 種chủng 子tử 異dị 熟thục 果quả 識thức 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 種chủng 種chủng 過quá 失thất 。 之chi 所sở 隨tùy 逐trục 。 雖tuy 無vô 欲dục 樂lạc 自tự 事sự 重trọng/trùng 故cố 。 然nhiên 必tất 應ưng 許hứa 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 決quyết 定định 是thị 有hữu 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 反phản 詰cật 道Đạo 理lý 。 此thử 中trung 亦diệc 有hữu 順thuận 成thành 道Đạo 理lý 。 覆phú 相tương/tướng 顯hiển 示thị 方phương 便tiện 因nhân 故cố 。 以dĩ 無vô 虛hư 誑cuống 正chánh 論luận 總tổng 相tương/tướng 。 成thành 立lập 大Đại 乘Thừa 真chân 是thị 佛Phật 語ngữ 。 謂vị 大Đại 乘Thừa 教giáo 真chân 是thị 佛Phật 語ngữ 。 一nhất 切thiết 不bất 違vi 補bổ 特đặc 伽già 羅la 無vô 我ngã 性tánh 故cố 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 能năng 詮thuyên 之chi 教giáo 。 稱xưng 所sở 詮thuyên 義nghĩa 佛Phật 所sở 說thuyết 故cố 。 如như 說thuyết 剎sát 那na 速tốc 滅diệt 等đẳng 言ngôn 。 如như 佛Phật 餘dư 言ngôn 。 又hựu 諸chư 大Đại 乘Thừa 定định 是thị 殊thù 勝thắng 。 與dữ 法pháp 有hữu 法pháp 不bất 相tương 違vi 故cố 。 如như 說thuyết 甚thậm 深thâm 緣duyên 起khởi 等đẳng 教giáo 。 餘dư 廣quảng 決quyết 擇trạch 。 釋thích 難nạn/nan 立lập 難nạn/nan 如như 理lý 應ưng 知tri 。
論luận 曰viết 。 此thử 中trung 三tam 頌tụng 。
菩Bồ 薩Tát 於ư 淨tịnh 心tâm 。 遠viễn 離ly 於ư 五ngũ 識thức 。
無vô 餘dư 心tâm 轉chuyển 依y 。 云vân 何hà 汝nhữ 當đương 作tác 。
若nhược 對đối 治trị 轉chuyển 依y 。 非phi 斷đoạn 故cố 不bất 成thành 。
果quả 因nhân 無vô 差sai 別biệt 。 於ư 永vĩnh 斷đoạn 成thành 過quá 。
無vô 種chủng 或hoặc 無vô 體thể 。 若nhược 許hứa 為vi 轉chuyển 依y 。
無vô 彼bỉ 二nhị 無vô 故cố 。 轉chuyển 依y 不bất 應ưng 理lý 。
釋thích 曰viết 。
復phục 次thứ 若nhược 不bất 信tín 有hữu 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 如như 住trụ 轉chuyển 識thức 轉chuyển 依y 不bất 成thành 。 以dĩ 結kết 句cú 頌tụng 三tam 頌tụng 徵trưng 難nạn/nan 。 所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 淨tịnh 心tâm 等đẳng 於ư 淨tịnh 心tâm 者giả 。 謂vị 於ư 善thiện 識thức 。 遠viễn 離ly 於ư 五ngũ 識thức 者giả 。 謂vị 於ư 意ý 識thức 。 言ngôn 無vô 餘dư 者giả 。 除trừ 惡ác 無vô 記ký 無vô 餘dư 有hữu 漏lậu 善thiện 意ý 識thức 故cố 。 謂vị 無vô 漏lậu 中trung 離ly 餘dư 有hữu 漏lậu 故cố 說thuyết 無vô 餘dư 。 非phi 即tức 能năng 治trị 中trung 。 有hữu 所sở 治trị 隨tùy 眠miên 。 心tâm 轉chuyển 依y 者giả 。 心tâm 之chi 轉chuyển 依y 。 云vân 何hà 汝nhữ 當đương 作tác 者giả 。 若nhược 不bất 信tín 有hữu 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 汝nhữ 當đương 云vân 何hà 。 作tác 此thử 轉chuyển 依y 。 若nhược 許hứa 對đối 治trị 即tức 是thị 轉chuyển 依y 。 彼bỉ 非phi 斷đoạn 故cố 理lý 不bất 得đắc 成thành 。 非phi 能năng 對đối 治trị 即tức 是thị 永vĩnh 斷đoạn 。 何hà 者giả 斷đoạn 因nhân 。 謂vị 由do 永vĩnh 斷đoạn 是thị 能năng 治trị 果quả 。 是thị 轉chuyển 依y 體thể 。 若nhược 許hứa 能năng 治trị 即tức 是thị 永vĩnh 斷đoạn 。 果quả 之chi 與dữ 因nhân 應ưng 無vô 差sai 別biệt 立lập 。 能năng 治trị 因nhân 即tức 斷đoạn 果quả 故cố 。 無vô 種chủng 或hoặc 無vô 體thể 若nhược 許hứa 為vi 轉chuyển 依y 者giả 。 顯hiển 彼bỉ 許hứa 別biệt 。 是thị 故cố 言ngôn 或hoặc 多đa 雜tạp 染nhiễm 種chủng 積tích 集tập 在tại 心tâm 。 或hoặc 彼bỉ 無vô 種chủng 許hứa 為vi 轉chuyển 依y 。 或hoặc 種chủng 體thể 無vô 許hứa 為vi 轉chuyển 依y 。 無vô 彼bỉ 二nhị 無vô 故cố 轉chuyển 依y 不bất 應ưng 理lý 者giả 。 以dĩ 若nhược 有hữu 彼bỉ 可khả 說thuyết 無vô 種chủng 。 或hoặc 說thuyết 無vô 體thể 非phi 無vô 有hữu 彼bỉ 。 可khả 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 無vô 種chủng 無vô 體thể 。 非phi 出xuất 世thế 心tâm 正chánh 現hiện 前tiền 時thời 有hữu 彼bỉ 可khả 得đắc 。 云vân 何hà 可khả 說thuyết 彼bỉ 無vô 種chủng 子tử 。 或hoặc 體thể 斷đoạn 滅diệt 。
論luận 曰viết 。
復phục 次thứ 此thử 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 差sai 別biệt 云vân 何hà 略lược 說thuyết 。 應ưng 知tri 或hoặc 三tam 種chủng 或hoặc 四tứ 種chủng 。 此thử 中trung 三tam 種chủng 者giả 。 謂vị 三tam 種chủng 熏huân 習tập 差sai 別biệt 故cố 。 一nhất 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 差sai 別biệt 。 二nhị 我ngã 見kiến 熏huân 習tập 差sai 別biệt 。 三tam 有hữu 支chi 熏huân 習tập 差sai 別biệt 。 四tứ 種chủng 者giả 。 一nhất 引dẫn 發phát 差sai 別biệt 。 二nhị 異dị 熟thục 差sai 別biệt 。 三tam 緣duyên 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 四tứ 相tướng 貌mạo 差sai 別biệt 。
釋thích 曰viết 。 此thử 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 差sai 別biệt 云vân 何hà 者giả 。 謂vị 已dĩ 信tín 解giải 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 相tương/tướng 成thành 就tựu 義nghĩa 。 復phục 問vấn 差sai 別biệt 。 答đáp 或hoặc 三tam 種chủng 或hoặc 四tứ 種chủng 等đẳng 。 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 我ngã 法pháp 用dụng 名danh 言ngôn 多đa 故cố 。 有hữu 人nhân 天thiên 等đẳng 我ngã 眼nhãn 色sắc 等đẳng 法pháp 。 去khứ 來lai 等đẳng 用dụng 熏huân 習tập 差sai 別biệt 。 由do 此thử 我ngã 法pháp 用dụng 影ảnh 顯hiển 現hiện 。 諸chư 識thức 生sanh 起khởi 功công 能năng 差sai 別biệt 。 我ngã 見kiến 熏huân 習tập 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 四tứ 煩phiền 惱não 所sở 染nhiễm 污ô 意ý 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 力lực 故cố 。 於ư 阿a 賴lại 耶da 識thức 中trung 。 有hữu 能năng 執chấp 我ngã 熏huân 習tập 差sai 別biệt 。 有hữu 支chi 熏huân 習tập 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 福phước 非phi 福phước 不bất 動động 行hành 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 於ư 天thiên 等đẳng 諸chư 趣thú 中trung 有hữu 無vô 明minh 等đẳng 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 熏huân 習tập 差sai 別biệt 。
論luận 曰viết 。 此thử 中trung 引dẫn 發phát 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 新tân 起khởi 熏huân 習tập 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 。 行hành 為vi 緣duyên 識thức 。 取thủ 為vi 緣duyên 有hữu 。 應ưng 不bất 得đắc 成thành 。 此thử 中trung 異dị 熟thục 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 行hành 有hữu 為vi 緣duyên 。 於ư 諸chư 趣thú 中trung 。 異dị 熟thục 差sai 別biệt 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 則tắc 無vô 種chủng 子tử 。 後hậu 有hữu 諸chư 法pháp 生sanh 應ưng 不bất 成thành 。 此thử 中trung 緣duyên 相tương/tướng 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 即tức 意ý 中trung 我ngã 執chấp 緣duyên 相tương/tướng 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 。 染nhiễm 污ô 意ý 中trung 我ngã 執chấp 所sở 緣duyên 應ưng 不bất 得đắc 成thành 。
釋thích 曰viết 。 三tam 種chủng 當đương 釋thích 。 且thả 釋thích 四tứ 種chủng 故cố 說thuyết 。 此thử 中trung 引dẫn 發phát 等đẳng 言ngôn 。 引dẫn 發phát 差sai 別biệt 。 謂vị 新tân 起khởi 熏huân 習tập 者giả 。 謂vị 最tối 初sơ 名danh 言ngôn 所sở 生sanh 起khởi 熏huân 習tập 。 是thị 名danh 引dẫn 發phát 差sai 別biệt 。 由do 此thử 熏huân 習tập 引dẫn 發phát 生sanh 故cố 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 行hành 為vi 緣duyên 。 識thức 取thủ 為vi 緣duyên 有hữu 。 應ưng 不bất 得đắc 成thành 者giả 。 謂vị 即tức 此thử 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 待đãi 諸chư 煩phiền 惱não 隨tùy 眠miên 力lực 故cố 。 生sanh 現hiện 前tiền 住trụ 說thuyết 名danh 為vi 有hữu 。 異dị 熟thục 差sai 別biệt 謂vị 行hành 有hữu 為vi 緣duyên 於ư 諸chư 趣thú 中trung 。 異dị 熟thục 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 彼bỉ 所sở 引dẫn 異dị 熟thục 差sai 別biệt 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 則tắc 無vô 種chủng 子tử 後hậu 有hữu 諸chư 法pháp 生sanh 應ưng 不bất 成thành 者giả 。 謂vị 若nhược 離ly 根căn 即tức 無vô 枝chi 等đẳng 。 緣duyên 相tương/tướng 差sai 別biệt 謂vị 即tức 意ý 中trung 我ngã 執chấp 緣duyên 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 即tức 此thử 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 染nhiễm 污ô 意ý 中trung 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 勢thế 力lực 所sở 起khởi 。 緣duyên 執chấp 我ngã 時thời 我ngã 執chấp 緣duyên 相tương/tướng 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 染nhiễm 污ô 意ý 中trung 我ngã 執chấp 所sở 緣duyên 應ưng 不bất 得đắc 成thành 者giả 。 若nhược 此thử 緣duyên 相tương/tướng 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 差sai 別biệt 無vô 者giả 。 意ý 中trung 我ngã 執chấp 所sở 緣duyên 不bất 成thành 。
論luận 曰viết 。 此thử 中trung 相tướng 貌mạo 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 即tức 此thử 識thức 有hữu 共cộng 相tương 。 有hữu 不bất 共cộng 相tương 。 無vô 受thọ 生sanh 種chủng 子tử 相tương/tướng 。 有hữu 受thọ 生sanh 種chủng 子tử 相tương/tướng 等đẳng 。 共cộng 相tương 者giả 謂vị 器khí 世thế 間gian 種chủng 子tử 。 不bất 共cộng 相tương 者giả 謂vị 各các 別biệt 內nội 處xứ 。 種chủng 子tử 共cộng 相tương 即tức 是thị 無vô 受thọ 生sanh 種chủng 子tử 。 不bất 共cộng 相tương 即tức 是thị 有hữu 受thọ 生sanh 種chủng 子tử 。 對đối 治trị 生sanh 時thời 唯duy 不bất 共cộng 相tương 。 所sở 對đối 治trị 滅diệt 共cộng 相tương 為vi 他tha 分phân 別biệt 所sở 持trì 。 但đãn 見kiến 清thanh 淨tịnh 。 如như 瑜du 伽già 師sư 於ư 一nhất 物vật 中trung 。 種chủng 種chủng 勝thắng 解giải 。 種chủng 種chủng 所sở 見kiến 皆giai 得đắc 成thành 立lập 。 此thử 中trung 二nhị 頌tụng 。
難nạn/nan 斷đoạn 難nạn/nan 遍biến 知tri 。 應ưng 知tri 名danh 共cộng 結kết 。
瑜du 伽già 者giả 心tâm 異dị 。 由do 外ngoại 相tướng 大đại 故cố 。
淨tịnh 者giả 雖tuy 不bất 滅diệt 。 而nhi 於ư 中trung 見kiến 淨tịnh 。
又hựu 清thanh 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 由do 佛Phật 見kiến 清thanh 淨tịnh 。
復phục 有hữu 別biệt 頌tụng 。 對đối 前tiền 所sở 引dẫn 種chủng 種chủng 勝thắng 解giải 。 種chủng 種chủng 所sở 見kiến 皆giai 得đắc 成thành 立lập 。
諸chư 瑜du 伽già 師sư 於ư 一nhất 物vật 。 種chủng 種chủng 勝thắng 解giải 各các 不bất 同đồng 。
種chủng 種chủng 所sở 見kiến 皆giai 得đắc 成thành 。 故cố 知tri 所sở 取thủ 唯duy 有hữu 識thức 。
此thử 若nhược 無vô 者giả 。 諸chư 器khí 世thế 間gian 。 有hữu 情tình 世thế 間gian 。 生sanh 起khởi 差sai 別biệt 。 應ưng 不bất 得đắc 成thành 。
釋thích 曰viết 。 相tướng 貌mạo 差sai 別biệt 多đa 種chủng 不bất 同đồng 。 謂vị 共cộng 相tương 等đẳng 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 此thử 中trung 共cộng 相tương 謂vị 器khí 世thế 間gian 種chủng 子tử 者giả 。 是thị 器khí 世thế 間gian 影ảnh 現hiện 識thức 因nhân 。 又hựu 共cộng 相tương 者giả 所sở 謂vị 相tương 似tự 自tự 業nghiệp 異dị 熟thục 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 一nhất 切thiết 可khả 有hữu 能năng 受thọ 用dụng 者giả 。 皆giai 有hữu 相tương 似tự 影ảnh 現hiện 識thức 生sanh 。 又hựu 不bất 共cộng 相tương 謂vị 各các 別biệt 內nội 處xứ 種chủng 子tử 者giả 。 我ngã 執chấp 所sở 緣duyên 故cố 。 名danh 各các 別biệt 。 在tại 內nội 身thân 中trung 眼nhãn 等đẳng 諸chư 處xứ 故cố 名danh 內nội 處xứ 。 即tức 是thị 各các 別biệt 內nội 處xứ 因nhân 義nghĩa 故cố 。 名danh 種chủng 子tử 。 共cộng 相tương 即tức 是thị 無vô 受thọ 生sanh 種chủng 子tử 者giả 。 是thị 能năng 生sanh 起khởi 無vô 苦khổ 樂lạc 等đẳng 。 無vô 損tổn 無vô 益ích 所sở 依y 之chi 因nhân 。 非phi 器khí 世thế 間gian 。 有hữu 苦khổ 樂lạc 等đẳng 損tổn 益ích 事sự 故cố 。 又hựu 不bất 共cộng 相tương 即tức 是thị 有hữu 受thọ 生sanh 種chủng 子tử 者giả 。 是thị 能năng 生sanh 起khởi 苦khổ 樂lạc 受thọ 等đẳng 所sở 依y 因nhân 故cố 。 對đối 治trị 生sanh 時thời 者giả 。 謂vị 道Đạo 諦Đế 生sanh 時thời 。 唯duy 不bất 共cộng 相tương 所sở 對đối 治trị 滅diệt 者giả 。 各các 別biệt 內nội 處xứ 諸chư 種chủng 子tử 滅diệt 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 。 共cộng 相tương 為vi 他tha 分phân 別biệt 所sở 持trì 但đãn 見kiến 清thanh 淨tịnh 者giả 。 由do 此thử 共cộng 相tương 是thị 器khí 世thế 間gian 故cố 。 修tu 行hành 者giả 雖tuy 復phục 內nội 處xứ 分phân 別biệt 永vĩnh 滅diệt 。 而nhi 他tha 相tương 續tục 分phân 別biệt 所sở 持trì 。 但đãn 可khả 於ư 彼bỉ 證chứng 見kiến 清thanh 淨tịnh 觀quán 。 彼bỉ 清thanh 淨tịnh 如như 淨tịnh 虛hư 空không 非phi 水thủy 所sở 爛lạn 。 非phi 地địa 所sở 依y 。 非phi 火hỏa 所sở 燒thiêu 。 非phi 風phong 所sở 吹xuy 。 云vân 何hà 於ư 有hữu 義nghĩa 而nhi 得đắc 見kiến 清thanh 淨tịnh 。 恐khủng 容dung 他tha 難nạn/nan 故cố 次thứ 說thuyết 言ngôn 。 如như 瑜du 伽già 師sư 於ư 一nhất 物vật 等đẳng 種chủng 種chủng 勝thắng 解giải 者giả 。 謂vị 隨tùy 種chủng 種chủng 金kim 銀ngân 草thảo 等đẳng 。 差sai 別biệt 勝thắng 解giải 。 種chủng 種chủng 所sở 見kiến 者giả 。 唯duy 所sở 見kiến 事sự 說thuyết 名danh 所sở 見kiến 於ư 業nghiệp 多đa 說thuyết 魯lỗ 吒tra 緣duyên 故cố 。 皆giai 得đắc 成thành 立lập 者giả 。 謂vị 隨tùy 所sở 見kiến 。 種chủng 種chủng 金kim 銀ngân 。 草thảo 木mộc 等đẳng 別biệt 皆giai 得đắc 成thành 立lập 。 難nạn/nan 斷đoạn 難nạn/nan 遍biến 知tri 者giả 。 謂vị 所sở 應ưng 斷đoạn 故cố 名danh 為vi 斷đoạn 。 所sở 應ưng 遍biến 知tri 故cố 名danh 遍biến 知tri 。 斷đoạn 與dữ 遍biến 知tri 極cực 大đại 勤cần 苦khổ 。 事sự 猶do 不bất 辨biện 故cố 說thuyết 為vi 難nạn/nan 。 結kết 者giả 如như 結kết 難nan 可khả 斷đoạn 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 共cộng 有hữu 故cố 。 是thị 共cộng 因nhân 義nghĩa 。 言ngôn 心tâm 異dị 者giả 。 種chủng 種chủng 勝thắng 解giải 。 各các 不bất 同đồng 故cố 。 由do 外ngoại 相tướng 大đại 故cố 者giả 。 是thị 器khí 世thế 間gian 。 大đại 安an 布bố 義nghĩa 。 言ngôn 淨tịnh 者giả 者giả 。 謂vị 已dĩ 轉chuyển 依y 。 雖tuy 不bất 滅diệt 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 此thử 。 其kỳ 餘dư 有hữu 情tình 。 分phân 別biệt 持trì 故cố 不bất 可khả 全toàn 滅diệt 。 又hựu 清thanh 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 由do 佛Phật 見kiến 清thanh 淨tịnh 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 彼bỉ 。 未vị 斷đoạn 色sắc 等đẳng 分phân 別biệt 。 異dị 生sanh 所sở 見kiến 淤ứ 泥nê 沙sa 石thạch 瓦ngõa 礫lịch 高cao 下hạ 。 不bất 平bình 株chu 杌ngột 毒độc 刺thứ 不bất 淨tịnh 。 糞phẩn 土thổ 諸chư 穢uế 土thổ 中trung 。 已dĩ 斷đoạn 色sắc 等đẳng 分phân 別biệt 。 如Như 來Lai 見kiến 金kim 銀ngân 等đẳng 眾chúng 寶bảo 所sở 成thành 。 清thanh 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 如như 處xứ 穢uế 磧thích 見kiến 淨tịnh 園viên 林lâm 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 者giả 。 謂vị 若nhược 無vô 此thử 。 共cộng 不bất 共cộng 相tướng 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 諸chư 器khí 世thế 間gian 。 有hữu 情tình 世thế 間gian 生sanh 起khởi 差sai 別biệt 。 應ưng 不bất 得đắc 成thành 者giả 。 淨tịnh 穢uế 差sai 別biệt 苦khổ 樂lạc 差sai 別biệt 皆giai 不bất 應ưng 成thành 。
論luận 曰viết 。
復phục 有hữu 麁thô 重trọng 相tương 及cập 輕khinh 安an 相tương/tướng 。 麁thô 重trọng 相tương/tướng 者giả 謂vị 煩phiền 惱não 隨tùy 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 輕khinh 安an 相tương/tướng 者giả 謂vị 有hữu 漏lậu 。 善thiện 法Pháp 種chủng 子tử 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 所sở 感cảm 異dị 熟thục 。 無vô 所sở 堪kham 能năng 。 有hữu 所sở 堪kham 能năng 。 所sở 依y 差sai 別biệt 應ưng 不bất 得đắc 成thành 。
復phục 有hữu 有hữu 受thọ 盡tận 相tương/tướng 無vô 受thọ 盡tận 相tương/tướng 。 有hữu 受thọ 盡tận 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 已dĩ 成thành 熟thục 異dị 熟thục 果quả 。 善thiện 不bất 善thiện 種chủng 子tử 。 無vô 受thọ 盡tận 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 種chủng 子tử 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 種chủng 種chủng 戲hí 論luận 。 流lưu 轉chuyển 種chủng 子tử 故cố 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 。 已dĩ 作tác 已dĩ 作tác 善thiện 惡ác 二nhị 業nghiệp 。 與dữ 果quả 受thọ 盡tận 應ưng 不bất 得đắc 成thành 。 又hựu 新tân 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 生sanh 起khởi 應ưng 不bất 得đắc 成thành 。
復phục 有hữu 譬thí 喻dụ 相tương/tướng 。 謂vị 此thử 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 幻huyễn 焰diễm 夢mộng 翳ế 為vi 譬thí 喻dụ 故cố 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 。 由do 不bất 實thật 遍biến 計kế 種chủng 子tử 故cố 。 顛điên 倒đảo 緣duyên 相tương 應ứng 不bất 得đắc 成thành 。
復phục 有hữu 具cụ 足túc 相tướng 不bất 具cụ 足túc 相tướng 。 謂vị 諸chư 具cụ 縛phược 者giả 名danh 具cụ 足túc 相tướng 。 世thế 間gian 離ly 欲dục 者giả 名danh 損tổn 減giảm 相tương/tướng 。 有Hữu 學Học 聲Thanh 聞Văn 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 一nhất 分phần/phân 永vĩnh 拔bạt 相tương/tướng 。 阿A 羅La 漢Hán 獨Độc 覺Giác 及cập 諸chư 如Như 來Lai 。 名danh 煩phiền 惱não 障chướng 全toàn 永vĩnh 拔bạt 相tương/tướng 。 及cập 煩phiền 惱não 所sở 知tri 障chướng 全toàn 永vĩnh 拔bạt 相tương/tướng 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 雜tạp 染nhiễm 還hoàn 滅diệt 應ưng 不bất 得đắc 成thành 。
釋thích 曰viết 。 麁thô 重trọng 相tương/tướng 者giả 。 惡ác 故cố 名danh 麁thô 。 得đắc 此thử 沈trầm 沒một 故cố 名danh 麁thô 重trọng 。 即tức 是thị 煩phiền 惱não 及cập 隨tùy 煩phiền 惱não 。 所sở 有hữu 種chủng 子tử 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 所sở 有hữu 麁thô 重trọng 無vô 堪kham 能năng 性tánh 不bất 應ưng 得đắc 有hữu 。 輕khinh 安an 相tương/tướng 者giả 。 如như 說thuyết 相tương 違vi 輕khinh 而nhi 安an 隱ẩn 有hữu 堪kham 能năng 性tánh 。 是thị 輕khinh 安an 相tương/tướng 。 有hữu 受thọ 盡tận 相tương/tướng 。 謂vị 已dĩ 成thành 熟thục 異dị 熟thục 果quả 等đẳng 者giả 。 善thiện 惡ác 種chủng 子tử 既ký 成thành 熟thục 已dĩ 。 不bất 可khả 重trọng/trùng 熟thục 受thọ 用dụng 盡tận 故cố 。 猶do 如như 種chủng 子tử 。 既ký 生sanh 芽nha 已dĩ 不bất 可khả 重trọng/trùng 生sanh 。 無vô 受thọ 盡tận 相tương 謂vị 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 種chủng 子tử 者giả 。 即tức 彼bỉ 種chủng 子tử 隨tùy 緣duyên 增tăng 長trưởng 。 能năng 起khởi 名danh 言ngôn 戲hí 論luận 因nhân 故cố 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 者giả 。 若nhược 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 已dĩ 作tác 已dĩ 作tác 者giả 。 謂vị 已dĩ 作tác 善thiện 及cập 已dĩ 作tác 惡ác 。 與dữ 果quả 受thọ 盡tận 者giả 。 是thị 已dĩ 與dữ 果quả 受thọ 用dụng 壞hoại 義nghĩa 。 此thử 破phá 若nhược 無vô 有hữu 受thọ 盡tận 相tương/tướng 。 又hựu 新tân 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 生sanh 起khởi 應ưng 不bất 得đắc 成thành 者giả 。 謂vị 都đô 無vô 有hữu 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 世thế 間gian 名danh 言ngôn 。 一nhất 切thiết 名danh 言ngôn 皆giai 因nhân 本bổn 舊cựu 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 。 此thử 破phá 若nhược 無vô 無vô 受thọ 盡tận 相tương/tướng 。 譬thí 喻dụ 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 由do 幻huyễn 等đẳng 能năng 譬thí 喻dụ 事sự 。 顯hiển 所sở 喻dụ 相tương/tướng 。 如như 幻huyễn 事sự 等đẳng 是thị 能năng 生sanh 起khởi 不bất 實thật 見kiến 因nhân 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 若nhược 無vô 者giả 者giả 。 謂vị 若nhược 無vô 有hữu 喻dụ 所sở 喻dụ 相tương/tướng 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 應ưng 無vô 不bất 實thật 顛điên 倒đảo 緣duyên 相tương/tướng 。 唯duy 應ưng 能năng 作tác 實thật 見kiến 緣duyên 相tương/tướng 。 餘dư 文văn 易dị 了liễu 不bất 須tu 重trọng/trùng 釋thích 。
論luận 曰viết 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 善thiện 不bất 善thiện 法pháp 。 能năng 感cảm 異dị 熟thục 。 其kỳ 異dị 熟thục 果quả 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 由do 異dị 熟thục 果quả 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 與dữ 善thiện 不bất 善thiện 互hỗ 不bất 相tương 違vi 。 善thiện 與dữ 不bất 善thiện 。 互hỗ 相tương 違vi 故cố 。 若nhược 異dị 熟thục 果quả 善thiện 不bất 善thiện 性tánh 。 雜tạp 染nhiễm 還hoàn 滅diệt 應ưng 不bất 得đắc 成thành 。 是thị 故cố 異dị 熟thục 識thức 唯duy 無vô 覆phú 無vô 記ký 。
釋thích 曰viết 。 如như 是thị 已dĩ 釋thích 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 所sở 有hữu 句cú 義nghĩa 。 異dị 門môn 訓huấn 詞từ 體thể 相tướng 決quyết 擇trạch 及cập 與dữ 差sai 別biệt 。 復phục 欲dục 顯hiển 此thử 能năng 順thuận 正chánh 行hạnh 。 故cố 起khởi 問vấn 答đáp 。 何hà 因nhân 緣duyên 等đẳng 無vô 覆phú 無vô 記ký 者giả 。 是thị 無vô 染nhiễm 無vô 記ký 義nghĩa 。 由do 異dị 熟thục 果quả 等đẳng 辨biện 無vô 記ký 因nhân 緣duyên 。 無vô 覆phú 無vô 記ký 與dữ 善thiện 不bất 善thiện 互hỗ 不bất 相tương 違vi 者giả 。 是thị 共cộng 依y 故cố 作tác 無vô 間gián 業nghiệp 。 等đẳng 世thế 間gian 離ly 欲dục 等đẳng 。 皆giai 同đồng 有hữu 故cố 。 是thị 故cố 異dị 熟thục 識thức 非phi 善thiện 不bất 善thiện 。 勿vật 與dữ 此thử 二nhị 因nhân 果quả 相tương 違vi 。
攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 三tam