攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích 論Luận
Quyển 5
世Thế 親Thân 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 隋Tùy 笈Cấp 多Đa 共Cộng 行Hành 矩Củ 等Đẳng 譯Dịch
攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ
世thế 親thân 菩Bồ 薩Tát 造tạo
隋tùy 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 笈cấp 多đa 共cộng 行hành 矩củ 等đẳng 譯dịch 應ưng 知tri 勝thắng 相tương 勝thắng 語ngữ 第đệ 二nhị 之chi 二nhị
分phân 別biệt 章chương 第đệ 三tam 之chi 餘dư
論luận 曰viết 。
復phục 次thứ 云vân 何hà 。 得đắc 知tri 依y 他tha 性tánh 為vi 分phân 別biệt 性tánh 。 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 而nhi 住trụ 。 然nhiên 非phi 分phân 別biệt 性tánh 體thể 也dã 。 於ư 名danh 前tiền 無vô 智trí 即tức 體thể 相tướng 違vi 故cố 。 多đa 名danh 有hữu 多đa 體thể 此thử 相tương 違vi 故cố 。 名danh 不bất 定định 雜tạp 體thể 相tướng 違vi 故cố 。 此thử 中trung 有hữu 偈kệ 。
於ư 名danh 前tiền 無vô 智trí 。 多đa 名danh 及cập 不bất 定định 。
同đồng 及cập 多đa 雜tạp 體thể 。 成thành 就tựu 此thử 相tương 違vi 。
法pháp 無vô 而nhi 可khả 見kiến 。 無vô 染nhiễm 而nhi 有hữu 淨tịnh 。
應ưng 知tri 如như 幻huyễn 事sự 。 亦diệc 復phục 似tự 虛hư 空không 。
釋thích 曰viết 。 如như 依y 他tha 性tánh 中trung 雖tuy 分phân 別biệt 一nhất 分phần/phân 可khả 見kiến 。 然nhiên 不bất 成thành 彼bỉ 性tánh 顯hiển 示thị 此thử 故cố 於ư 名danh 前tiền 無vô 智trí 。 同đồng 體thể 相tướng 違vi 故cố 者giả 。 若nhược 分phân 別biệt 與dữ 依y 他tha 是thị 一nhất 體thể 。 則tắc 離ly 名danh 於ư 義nghĩa 中trung 智trí 生sanh 。 如như 瓶bình 離ly 瓶bình 名danh 。 於ư 瓶bình 義nghĩa 中trung 瓶bình 智trí 不bất 生sanh 。 若nhược 瓶bình 名danh 與dữ 瓶bình 義nghĩa 是thị 一nhất 相tương/tướng 者giả 。 則tắc 應ưng 智trí 自tự 生sanh 。 以dĩ 不bất 一nhất 相tương/tướng 故cố 。 若nhược 言ngôn 名danh 義nghĩa 同đồng 體thể 。 即tức 是thị 相tương 違vi 。 此thử 中trung 成thành 立lập 名danh 是thị 依y 他tha 。 義nghĩa 是thị 分phân 別biệt 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 依y 他tha 由do 名danh 力lực 故cố 成thành 所sở 分phân 別biệt 又hựu 一nhất 義nghĩa 有hữu 多đa 名danh 。 若nhược 名danh 義nghĩa 是thị 一nhất 相tương/tướng 如như 名danh 有hữu 眾chúng 多đa 。 義nghĩa 亦diệc 應ưng 眾chúng 多đa 。 若nhược 爾nhĩ 此thử 義nghĩa 則tắc 應ưng 有hữu 多đa 體thể 。 此thử 一nhất 義nghĩa 有hữu 多đa 體thể 。 即tức 是thị 相tương 違vi 。 是thị 故cố 兩lưỡng 性tánh 一nhất 體thể 即tức 是thị 第đệ 二nhị 相tương 違vi 。 又hựu 名danh 不bất 定định 如như 瞿cù 名danh 能năng 目mục 九cửu 義nghĩa 。 若nhược 執chấp 名danh 義nghĩa 是thị 一nhất 。 即tức 諸chư 義nghĩa 同đồng 體thể 。 此thử 執chấp 是thị 第đệ 三tam 相tương 違vi 。 以dĩ 無vô 量lượng 別biệt 相tướng 義nghĩa 皆giai 成thành 牛ngưu 等đẳng 一nhất 體thể 故cố 。 偈kệ 中trung 亦diệc 說thuyết 此thử 義nghĩa 。 於ư 偈kệ 中trung 言ngôn 成thành 就tựu 者giả 。 明minh 依y 他tha 與dữ 分phân 別biệt 不bất 同đồng 體thể 義nghĩa 。 成thành 就tựu 法pháp 無vô 而nhi 可khả 見kiến 等đẳng 。 此thử 一nhất 偈kệ 為vì 教giáo 諸chư 弟đệ 子tử 。 幻huyễn 等đẳng 譬thí 喻dụ 故cố 。 弟đệ 子tử 有hữu 二nhị 種chủng 相tướng 違vi 疑nghi 。 難nạn/nan 法pháp 無vô 而nhi 可khả 見kiến 。 無vô 染nhiễm 而nhi 有hữu 淨tịnh 。 於ư 此thử 有hữu 疑nghi 於ư 中trung 如như 幻huyễn 事sự 者giả 。 如như 幻huyễn 象tượng 實thật 不bất 有hữu 而nhi 可khả 見kiến 。 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 。 雖tuy 不bất 有hữu 而nhi 亦diệc 可khả 見kiến 。 又hựu 如như 虛hư 空không 雲vân 等đẳng 。 不bất 能năng 染nhiễm 污ô 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 然nhiên 雲vân 等đẳng 除trừ 時thời 。 名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 。 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 無vô 有hữu 染nhiễm 污ô 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 然nhiên 除trừ 客khách 塵trần 障chướng 垢cấu 時thời 。 名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 應ưng 知tri 。
論luận 曰viết 。
復phục 次thứ 如như 所sở 顯hiển 現hiện 既ký 不bất 有hữu 。 此thử 依y 他tha 性tánh 一nhất 切thiết 種chủng 悉tất 無vô 。 何hà 故cố 不bất 成thành 。 若nhược 無vô 依y 他tha 成thành 就tựu 性tánh 亦diệc 無vô 。 一nhất 切thiết 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 。 若nhược 依y 他tha 性tánh 及cập 成thành 就tựu 性tánh 俱câu 無vô 則tắc 無vô 染nhiễm 污ô 及cập 清thanh 淨tịnh 過quá 。 現hiện 見kiến 染nhiễm 污ô 及cập 清thanh 淨tịnh 。 是thị 故cố 非phi 一nhất 切thiết 無vô 。 此thử 中trung 有hữu 偈kệ 。
若nhược 無vô 依y 他tha 性tánh 。 成thành 就tựu 性tánh 亦diệc 無vô 。
則tắc 亦diệc 恆hằng 不bất 有hữu 。 染nhiễm 污ô 及cập 清thanh 淨tịnh 。
釋thích 曰viết 。 依y 他tha 性tánh 如như 所sở 顯hiển 現hiện 不bất 如như 是thị 有hữu 。 今kim 為vi 顯hiển 一nhất 切thiết 種chủng 悉tất 無vô 不bất 成thành 故cố 。 說thuyết 此thử 依y 他tha 若nhược 不bất 有hữu 成thành 就tựu 亦diệc 不bất 有hữu 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 有hữu 染nhiễm 故cố 則tắc 有hữu 淨tịnh 。 是thị 故cố 若nhược 二nhị 種chủng 俱câu 無vô 即tức 。 一nhất 切thiết 悉tất 無vô 。 此thử 義nghĩa 不bất 成thành 今kim 當đương 顯hiển 示thị 謗báng 無vô 染nhiễm 淨tịnh 。 此thử 是thị 過quá 失thất 。
何hà 以dĩ 故cố 。 現hiện 見kiến 有hữu 染nhiễm 有hữu 淨tịnh 故cố 。 此thử 依y 他tha 成thành 就tựu 二nhị 法pháp 現hiện 見kiến 是thị 有hữu 。 若nhược 執chấp 言ngôn 無vô 則tắc 是thị 實thật 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 而nhi 謗báng 言ngôn 無vô 。
論luận 曰viết 。 於ư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 大Đại 乘Thừa 方Phương 廣Quảng 經kinh 中trung 。 彼bỉ 經kinh 中trung 說thuyết 云vân 何hà 應ưng 知tri 分phân 別biệt 性tánh 。 若nhược 說thuyết 無vô 所sở 有hữu 門môn 應ưng 知tri 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 依y 他tha 性tánh 。 若nhược 說thuyết 幻huyễn 焰diễm 夢mộng 像tượng 影ảnh 響hưởng 水thủy 月nguyệt 化hóa 等đẳng 譬thí 喻dụ 應ưng 知tri 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 成thành 就tựu 性tánh 。 若nhược 說thuyết 四tứ 種chủng 清thanh 淨tịnh 法pháp 應ưng 知tri 。 四tứ 種chủng 清thanh 淨tịnh 法pháp 者giả 。 一nhất 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 所sở 謂vị 真Chân 如Như 空không 實thật 際tế 無vô 相tướng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 法Pháp 界giới 等đẳng 。 二nhị 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 即tức 是thị 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 垢cấu 。 三tam 至chí 得đắc 道Đạo 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 。 四tứ 道đạo 生sanh 境cảnh 界giới 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 所sở 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 正Chánh 法Pháp 此thử 是thị 清thanh 淨tịnh 因nhân 故cố 。 非phi 分phân 別biệt 性tánh 。 最tối 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 界giới 所sở 流lưu 津tân 液dịch 故cố 非phi 依y 他tha 性tánh 。 此thử 等đẳng 四tứ 法pháp 中trung 攝nhiếp 得đắc 。 一nhất 切thiết 淨tịnh 法Pháp 。 此thử 中trung 有hữu 偈kệ 。
幻huyễn 等đẳng 說thuyết 於ư 生sanh 。 說thuyết 無vô 顯hiển 分phân 別biệt 。
四tứ 種chủng 清thanh 淨tịnh 法pháp 。 此thử 說thuyết 成thành 就tựu 性tánh 。
清thanh 淨tịnh 有hữu 本bổn 性tánh 。 無vô 垢cấu 道đạo 攀phàn 緣duyên 。
一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 此thử 四tứ 種chủng 所sở 攝nhiếp 。
釋thích 曰viết 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 者giả 是thị 自tự 體thể 清thanh 淨tịnh 。 此thử 自tự 體thể 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 。 以dĩ 平bình 等đẳng 相tương/tướng 故cố 。 由do 有hữu 此thử 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 者giả 。 即tức 此thử 真Chân 如Như 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 。 智trí 障chướng 垢cấu 已dĩ 。 由do 此thử 真Chân 如Như 清thanh 淨tịnh 故cố 得đắc 名danh 為vi 佛Phật 。 至chí 得đắc 道Đạo 清thanh 淨tịnh 者giả 。 得đắc 彼bỉ 之chi 道đạo 亦diệc 是thị 清thanh 淨tịnh 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 念niệm 處xứ 等đẳng 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 道đạo 生sanh 境cảnh 界giới 清thanh 淨tịnh 者giả 。 是thị 諸chư 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 勝thắng 得đắc 生sanh 緣duyên 。 此thử 生sanh 緣duyên 亦diệc 是thị 清thanh 淨tịnh 故cố 說thuyết 道Đạo 生sanh 境cảnh 界giới 清thanh 淨tịnh 。 即tức 是thị 修Tu 多Đa 羅La 等đẳng 。 十thập 二nhị 部bộ 言ngôn 教giáo 。 此thử 言ngôn 教giáo 若nhược 是thị 分phân 別biệt 即tức 成thành 染nhiễm 污ô 因nhân 。 若nhược 是thị 依y 他tha 即tức 成thành 虛hư 妄vọng 。 最tối 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 界giới 所sở 流lưu 津tân 液dịch 故cố 非phi 虛hư 妄vọng 。 由do 離ly 此thử 二nhị 性tánh 故cố 得đắc 為vi 成thành 就tựu 。 又hựu 此thử 四tứ 種chủng 相tương/tướng 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 隨tùy 說thuyết 一nhất 種chủng 應ưng 知tri 。 即tức 是thị 說thuyết 成thành 就tựu 性tánh 。 於ư 中trung 初sơ 二nhị 不bất 變biến 異dị 成thành 就tựu 故cố 名danh 成thành 就tựu 。 後hậu 二nhị 以dĩ 不bất 顛điên 倒đảo 故cố 名danh 成thành 就tựu 。 於ư 後hậu 偈kệ 中trung 具cụ 明minh 此thử 義nghĩa 。 幻huyễn 等đẳng 說thuyết 於ư 生sanh 者giả 依y 他tha 性tánh 說thuyết 名danh 為vi 生sanh 。 隨tùy 於ư 何hà 處xứ 。 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 如như 幻huyễn 。 乃nãi 至chí 如như 化hóa 等đẳng 應ưng 知tri 。 此thử 說thuyết 依y 他tha 性tánh 。 說thuyết 無vô 顯hiển 分phân 別biệt 者giả 若nhược 說thuyết 無vô 有hữu 色sắc 無vô 所sở 有hữu 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 所sở 有hữu 。 應ưng 知tri 此thử 說thuyết 分phân 別biệt 性tánh 。
論luận 曰viết 。
復phục 次thứ 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 如như 經kinh 所sở 說thuyết 。 依y 他tha 性tánh 譬thí 幻huyễn 事sự 等đẳng 。 為vi 除trừ 他tha 人nhân 於ư 依y 他tha 性tánh 中trung 虛hư 妄vọng 疑nghi 故cố 。 又hựu 云vân 何hà 他tha 人nhân 於ư 依y 他tha 性tánh 虛hư 妄vọng 中trung 生sanh 疑nghi 。 他tha 人nhân 作tác 如như 是thị 念niệm 。 云vân 何hà 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 而nhi 成thành 境cảnh 界giới 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 說thuyết 幻huyễn 事sự 譬thí 。 若nhược 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 。 心tâm 及cập 心tâm 法pháp 云vân 何hà 得đắc 生sanh 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 說thuyết 焰diễm 譬thí 。 若nhược 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 。 云vân 何hà 愛ái 非phi 愛ái 受thọ 用dụng 得đắc 成thành 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 說thuyết 夢mộng 譬thí 。 若nhược 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 云vân 何hà 得đắc 生sanh 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 說thuyết 鏡kính 像tượng 譬thí 。 若nhược 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 種chủng 種chủng 識thức 云vân 何hà 得đắc 生sanh 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 說thuyết 光quang 影ảnh 譬thí 。 若nhược 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 種chủng 種chủng 流lưu 布bố 言ngôn 說thuyết 。 云vân 何hà 得đắc 生sanh 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 說thuyết 嚮hướng 譬thí 。 若nhược 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 。 取thủ 實thật 三Tam 摩Ma 提Đề 中trung 境cảnh 界giới 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 說thuyết 水thủy 月nguyệt 譬thí 。 若nhược 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 得đắc 自tự 在tại 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 。 不bất 顛điên 倒đảo 心tâm 。 為vi 作tác 眾chúng 生sanh 利lợi 益ích 事sự 故cố 生sanh 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 說thuyết 變biến 化hóa 譬thí 。
釋thích 曰viết 。 為vi 顯hiển 示thị 依y 他tha 性tánh 故cố 。 說thuyết 幻huyễn 等đẳng 譬thí 。 於ư 中trung 虛hư 妄vọng 疑nghi 者giả 。 於ư 虛hư 妄vọng 體thể 。 中trung 生sanh 疑nghi 故cố 。 於ư 依y 他tha 性tánh 中trung 以dĩ 幻huyễn 等đẳng 譬thí 喻dụ 。 顯hiển 示thị 如như 幻huyễn 像tượng 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 而nhi 成thành 境cảnh 界giới 。 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 為vì 除trừ 彼bỉ 疑nghi 故cố 作tác 幻huyễn 譬thí 。 若nhược 無vô 義nghĩa 則tắc 。 無vô 所sở 攀phàn 緣duyên 。 心tâm 及cập 心tâm 法pháp 云vân 何hà 得đắc 生sanh 。 為vi 對đối 治trị 他tha 人nhân 此thử 疑nghi 故cố 說thuyết 焰diễm 譬thí 。 於ư 中trung 焰diễm 譬thí 心tâm 及cập 心tâm 法pháp 。 水thủy 喻dụ 於ư 義nghĩa 如như 焰diễm 動động 故cố 。 水thủy 義nghĩa 識thức 生sanh 實thật 無vô 有hữu 水thủy 。 如như 是thị 心tâm 及cập 心tâm 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 動động 故cố 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 。 而nhi 生sanh 於ư 識thức 。 諸chư 小tiểu 凡phàm 夫phu 又hựu 復phục 有hữu 疑nghi 。 若nhược 無vô 有hữu 義nghĩa 。 云vân 何hà 愛ái 非phi 愛ái 受thọ 用dụng 得đắc 成thành 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 以dĩ 夢mộng 譬thí 。 依y 他tha 性tánh 如như 夢mộng 中trung 。 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 而nhi 愛ái 非phi 愛ái 受thọ 用dụng 得đắc 成thành 。 此thử 中trung 亦diệc 爾nhĩ 受thọ 用dụng 得đắc 成thành 。 又hựu 復phục 有hữu 疑nghi 若nhược 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 無vô 義nghĩa 。 云vân 何hà 愛ái 不bất 愛ái 。 果quả 義nghĩa 得đắc 成thành 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 以dĩ 鏡kính 像tượng 譬thí 喻dụ 。 依y 他tha 性tánh 如như 鏡kính 像tượng 。 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 即tức 於ư 自tự 面diện 有hữu 像tượng 智trí 生sanh 。 實thật 無vô 有hữu 像tượng 義nghĩa 可khả 得đắc 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 義nghĩa 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 然nhiên 亦diệc 可khả 見kiến 應ưng 知tri 。 又hựu 復phục 有hữu 疑nghi 若nhược 無vô 有hữu 義nghĩa 。 云vân 何hà 得đắc 有hữu 。 種chủng 種chủng 識thức 生sanh 。 為vi 對đối 治trị 此thử 故cố 以dĩ 光quang 影ảnh 譬thí 。 依y 他tha 性tánh 如như 人nhân 弄lộng 影ảnh 。 隨tùy 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 。 則tắc 有hữu 多đa 種chủng 影ảnh 現hiện 。 然nhiên 無vô 實thật 影ảnh 義nghĩa 可khả 得đắc 。 識thức 亦diệc 如như 是thị 。 實thật 無vô 種chủng 種chủng 義nghĩa 然nhiên 有hữu 種chủng 種chủng 義nghĩa 可khả 見kiến 。 又hựu 復phục 有hữu 疑nghi 若nhược 無vô 有hữu 義nghĩa 云vân 何hà 無vô 量lượng 種chủng 流lưu 布bố 言ngôn 說thuyết 得đắc 生sanh 。 為vi 除trừ 此thử 疑nghi 故cố 以dĩ 嚮hướng 譬thí 。 依y 他tha 性tánh 如như 嚮hướng 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 而nhi 亦diệc 可khả 聞văn 。 如như 是thị 流lưu 布bố 言ngôn 說thuyết 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 而nhi 亦diệc 可khả 得đắc 。 又hựu 復phục 有hữu 疑nghi 若nhược 無vô 有hữu 義nghĩa 云vân 何hà 得đắc 定định 者giả 。 心tâm 及cập 心tâm 法pháp 得đắc 見kiến 於ư 義nghĩa 。 由do 經kinh 說thuyết 得đắc 定định 心tâm 者giả 如như 實thật 知tri 。 如như 實thật 見kiến 故cố 。 為vi 對đối 治trị 此thử 故cố 說thuyết 水thủy 月nguyệt 喻dụ 。 如như 水thủy 月nguyệt 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 而nhi 亦diệc 可khả 見kiến 。 以dĩ 水thủy 潤nhuận 滑hoạt 澄trừng 清thanh 故cố 。 定định 心tâm 亦diệc 爾nhĩ 實thật 無vô 境cảnh 界giới 義nghĩa 而nhi 亦diệc 得đắc 見kiến 。 三Tam 摩Ma 提Đề 如như 水thủy 體thể 潤nhuận 滑hoạt 故cố 。 又hựu 復phục 有hữu 疑nghi 若nhược 無vô 實thật 眾chúng 生sanh 。 云vân 何hà 得đắc 如như 實thật 智trí 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 先tiên 以dĩ 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 為vi 彼bỉ 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 於ư 諸chư 趣thú 受thọ 身thân 。 為vi 對đối 治trị 此thử 疑nghi 故cố 。 以dĩ 變biến 化hóa 譬thí 喻dụ 依y 他tha 性tánh 。 如như 變biến 化hóa 實thật 無vô 有hữu 義nghĩa 。 隨tùy 化hóa 者giả 心tâm 一nhất 切thiết 事sự 成thành 。 非phi 無vô 化hóa 事sự 可khả 見kiến 。 如như 是thị 雖tuy 無vô 受thọ 身thân 實thật 義nghĩa 。 然nhiên 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 受thọ 身thân 。 此thử 義nghĩa 可khả 見kiến 應ưng 知tri 。
復phục 次thứ 為vi 何hà 意ý 故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 幻huyễn 等đẳng 八bát 喻dụ 。 今kim 當đương 顯hiển 示thị 於ư 中trung 說thuyết 幻huyễn 喻dụ 者giả 。 為vi 對đối 治trị 眼nhãn 等đẳng 六lục 內nội 入nhập 。 由do 眼nhãn 等đẳng 猶do 如như 幻huyễn 像tượng 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 而nhi 亦diệc 可khả 見kiến 應ưng 知tri 。 以dĩ 此thử 顯hiển 示thị 。 焰diễm 譬thí 喻dụ 者giả 喻dụ 器khí 世thế 間gian 以dĩ 體thể 寬khoan 大đại 。 是thị 故cố 如như 焰diễm 由do 動động 搖dao 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 水thủy 而nhi 見kiến 有hữu 水thủy 。 為vi 對đối 治trị 受thọ 用dụng 色sắc 等đẳng 故cố 說thuyết 夢mộng 喻dụ 。 如như 夢mộng 中trung 色sắc 等đẳng 。 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 然nhiên 以dĩ 此thử 為vi 因nhân 愛ái 憎tăng 等đẳng 受thọ 用dụng 得đắc 成thành 。 以dĩ 此thử 顯hiển 示thị 。 為vi 對đối 治trị 身thân 業nghiệp 故cố 說thuyết 鏡kính 像tượng 喻dụ 。 由do 善thiện 不bất 善thiện 身thân 業nghiệp 。 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 有hữu 餘dư 色sắc 像tượng 生sanh 。 為vi 對đối 治trị 口khẩu 業nghiệp 故cố 說thuyết 嚮hướng 譬thí 。 由do 口khẩu 業nghiệp 為vi 因nhân 故cố 得đắc 口khẩu 業nghiệp 果quả 。 猶do 如như 嚮hướng 以dĩ 此thử 顯hiển 示thị 。 意ý 業nghiệp 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 欲dục 界giới 二nhị 靜tĩnh 地địa 三tam 聞văn 等đẳng 。 生sanh 於ư 中trung 為vi 對đối 治trị 欲dục 界giới 意ý 業nghiệp 故cố 說thuyết 光quang 影ảnh 譬thí 。 由do 意ý 業nghiệp 果quả 報báo 猶do 如như 光quang 影ảnh 故cố 。 以dĩ 此thử 顯hiển 示thị 。 為vi 對đối 治trị 靜tĩnh 地địa 意ý 業nghiệp 故cố 。 說thuyết 水thủy 月nguyệt 譬thí 。 由do 靜tĩnh 地địa 意ý 業nghiệp 果quả 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 然nhiên 於ư 靜tĩnh 心tâm 中trung 有hữu 種chủng 種chủng 果quả 顯hiển 現hiện 。 為vi 對đối 治trị 聞văn 等đẳng 意ý 業nghiệp 故cố 說thuyết 變biến 化hóa 譬thí 。 於ư 中trung 聞văn 等đẳng 者giả 謂vị 聞văn 思tư 熏huân 習tập 。 顯hiển 示thị 此thử 聞văn 等đẳng 意ý 生sanh 如như 化hóa 。
論luận 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 依y 何hà 義nghĩa 故cố 於ư 梵Phạm 天Thiên 問vấn 經kinh 中trung 。 說thuyết 如Như 來Lai 不bất 見kiến 生sanh 死tử 。 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 依y 他tha 性tánh 中trung 約ước 分phân 別biệt 性tánh 成thành 就tựu 性tánh 故cố 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 體thể 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 。 彼bỉ 中trung 即tức 此thử 依y 他tha 性tánh 。 分phân 別biệt 分phần/phân 成thành 生sanh 死tử 。 成thành 就tựu 分phần/phân 成thành 涅Niết 槃Bàn 。
釋thích 曰viết 。 此thử 等đẳng 三tam 性tánh 法pháp 相tướng 如như 修tu 多đa 羅la 所sở 說thuyết 隨tùy 順thuận 相tương 應ứng 。 今kim 當đương 顯hiển 示thị 。 依y 何hà 義nghĩa 故cố 梵Phạm 天Thiên 問vấn 經kinh 中trung 說thuyết 。 如Như 來Lai 不bất 見kiến 生sanh 死tử 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 依y 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 故cố 。 依y 他tha 性tánh 非phi 是thị 生sanh 死tử 由do 成thành 就tựu 分phần/phân 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 亦diệc 非phi 涅Niết 槃Bàn 由do 即tức 彼bỉ 分phân 別biệt 分phần/phân 成thành 生sanh 死tử 故cố 。 是thị 故cố 不bất 可khả 。 偏thiên 說thuyết 一nhất 分phần/phân 。 世Thế 尊Tôn 見kiến 依y 他tha 中trung 無vô 偏thiên 一nhất 性tánh 。 由do 此thử 意ý 故cố 。 於ư 彼bỉ 經kinh 中trung 。 說thuyết 不bất 見kiến 生sanh 死tử 。 不bất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。
論luận 曰viết 。 如như 世Thế 尊Tôn 於ư 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 經kinh 中trung 。 說thuyết 三tam 種chủng 法pháp 。 染nhiễm 污ô 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 彼bỉ 二nhị 分phần 。 依y 何hà 義nghĩa 故cố 。 作tác 如như 此thử 說thuyết 。 依y 他tha 性tánh 中trung 。 分phân 別biệt 性tánh 是thị 染nhiễm 污ô 分phần/phân 。 成thành 就tựu 性tánh 是thị 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 。 即tức 此thử 依y 他tha 性tánh 是thị 彼bỉ 二nhị 分phần 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 作tác 如như 此thử 說thuyết 。 此thử 義nghĩa 以dĩ 何hà 譬thí 顯hiển 示thị 。 以dĩ 金kim 土thổ/độ 藏tạng 為vi 譬thí 。 如như 金kim 土thổ/độ 藏tạng 有hữu 三tam 種chủng 可khả 見kiến 。 謂vị 一nhất 地địa 界giới 二nhị 土thổ/độ 三tam 金kim 。 於ư 地địa 界giới 中trung 。 土thổ/độ 非phi 有hữu 而nhi 可khả 見kiến 。 金kim 實thật 有hữu 而nhi 不bất 可khả 見kiến 。 若nhược 以dĩ 火hỏa 燒thiêu 土thổ/độ 則tắc 不bất 現hiện 。 金kim 則tắc 顯hiển 現hiện 。
復phục 次thứ 於ư 地địa 界giới 中trung 。 土thổ/độ 相tương/tướng 現hiện 時thời 。 是thị 虛hư 妄vọng 體thể 現hiện 。 金kim 體thể 現hiện 時thời 是thị 真chân 實thật 體thể 現hiện 。 是thị 故cố 地địa 界giới 有hữu 二nhị 分phần 。 如như 是thị 如như 是thị 。 此thử 識thức 性tánh 未vị 為vì 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 火hỏa 所sở 燒thiêu 時thời 。 於ư 識thức 性tánh 中trung 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 性tánh 顯hiển 現hiện 。 成thành 就tựu 性tánh 不bất 顯hiển 現hiện 。 此thử 識thức 性tánh 若nhược 為vì 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 火hỏa 所sở 燒thiêu 。 於ư 識thức 性tánh 中trung 實thật 有hữu 成thành 就tựu 性tánh 顯hiển 現hiện 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 性tánh 不bất 顯hiển 現hiện 。 是thị 故cố 此thử 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 識thức 體thể 。 依y 他tha 性tánh 有hữu 二nhị 分phần 。 如như 金kim 藏tạng 土thổ/độ 中trung 。 所sở 有hữu 地địa 界giới 。
釋thích 曰viết 。 如như 是thị 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 修Tu 多Đa 羅La 中trung 說thuyết 。 分phân 別biệt 者giả 染nhiễm 污ô 性tánh 。 成thành 就tựu 者giả 清thanh 淨tịnh 性tánh 。 依y 他tha 者giả 彼bỉ 二nhị 分phần 體thể 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 三tam 種chủng 法pháp 謂vị 染nhiễm 污ô 分phần/phân 。 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 。 彼bỉ 二nhị 分phần 以dĩ 此thử 金kim 藏tạng 土thổ/độ 譬thí 喻dụ 顯hiển 示thị 。 於ư 中trung 金kim 藏tạng 者giả 是thị 金kim 種chủng 子tử 。 地địa 界giới 者giả 是thị 堅kiên 性tánh 。 土thổ/độ 者giả 是thị 所sở 造tạo 色sắc 。 於ư 土thổ/độ 顏nhan 色sắc 中trung 則tắc 有hữu 三tam 種chủng 可khả 得đắc 。 彼bỉ 地địa 界giới 中trung 所sở 有hữu 金kim 。 但đãn 土thổ/độ 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 。 彼bỉ 金kim 體thể 以dĩ 後hậu 時thời 可khả 得đắc 故cố 知tri 。
何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 以dĩ 火hỏa 燒thiêu 金kim 則tắc 得đắc 現hiện 。 是thị 故cố 知tri 金kim 本bổn 來lai 是thị 有hữu 。
論luận 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 有hữu 處xứ 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 常thường 或hoặc 說thuyết 無vô 常thường 。 或hoặc 說thuyết 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 為vi 何hà 義nghĩa 故cố 說thuyết 常thường 。 於ư 依y 他tha 性tánh 中trung 約ước 成thành 就tựu 性tánh 分phần/phân 故cố 說thuyết 常thường 。 約ước 分phân 別biệt 性tánh 分phần/phân 故cố 說thuyết 無vô 常thường 。 約ước 彼bỉ 二nhị 分phần 故cố 說thuyết 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 如như 常thường 無vô 常thường 不bất 二nhị 。 苦khổ 樂lạc 亦diệc 不bất 二nhị 善thiện 不bất 善thiện 亦diệc 不bất 二nhị 。 空không 非phi 空không 不bất 二nhị 我ngã 無vô 我ngã 不bất 二nhị 。 寂tịch 靜tĩnh 非phi 寂tịch 靜tĩnh 不bất 二nhị 有hữu 自tự 性tánh 無vô 自tự 性tánh 不bất 二nhị 。 生sanh 無vô 生sanh 不bất 二nhị 滅diệt 無vô 滅diệt 不bất 二nhị 。 本bổn 寂tịch 非phi 本bổn 寂tịch 不bất 二nhị 。 本bổn 性tánh 涅Niết 槃Bàn 非phi 本bổn 性tánh 涅Niết 槃Bàn 不bất 二nhị 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 無vô 二nhị 。 如như 是thị 等đẳng 差sai 別biệt 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 一nhất 切thiết 密mật 語ngữ 。 皆giai 隨tùy 順thuận 三tam 性tánh 如như 常thường 無vô 常thường 門môn 說thuyết 。 此thử 中trung 有hữu 偈kệ 。
如như 法Pháp 無vô 所sở 有hữu 。 而nhi 現hiện 無vô 量lượng 種chủng 。
非phi 法pháp 非phi 非phi 法pháp 。 故cố 說thuyết 無vô 二nhị 義nghĩa 。
依y 一nhất 分phần/phân 顯hiển 示thị 。 或hoặc 有hữu 或hoặc 非phi 有hữu 。
依y 二nhị 分phần 說thuyết 言ngôn 。 非phi 有hữu 非phi 非phi 有hữu 。
如như 顯hiển 現hiện 非phi 有hữu 。 是thị 故cố 說thuyết 為vi 無vô 。
由do 如như 是thị 顯hiển 現hiện 。 是thị 故cố 說thuyết 為vi 有hữu 。
自tự 顯hiển 無vô 所sở 有hữu 。 自tự 體thể 不bất 住trụ 故cố 。
如như 取thủ 既ký 不bất 有hữu 。 故cố 成thành 無vô 自tự 性tánh 。
由do 無vô 性tánh 故cố 成thành 。 前tiền 為vi 後hậu 依y 止chỉ 。
無vô 生sanh 滅diệt 寂tịch 靜tĩnh 。 及cập 本bổn 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。
釋thích 曰viết 。 如như 法Pháp 無vô 所sở 有hữu 而nhi 現hiện 無vô 量lượng 種chủng 者giả 。 此thử 上thượng 半bán 偈kệ 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 即tức 是thị 。 非phi 法pháp 非phi 非phi 法pháp 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 無vô 所sở 有hữu 故cố 名danh 非phi 法pháp 。 以dĩ 非phi 無vô 顯hiển 現hiện 法pháp 故cố 名danh 非phi 非phi 法pháp 。 以dĩ 非phi 法pháp 非phi 非phi 法pháp 故cố 。 說thuyết 即tức 是thị 無vô 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 分phần/phân 者giả 一nhất 邊biên 故cố 。 或hoặc 有hữu 或hoặc 非phi 有hữu 者giả 。 或hoặc 於ư 有hữu 邊biên 或hoặc 非phi 有hữu 邊biên 。 顯hiển 示thị 者giả 說thuyết 故cố 。 依y 二nhị 分phần 說thuyết 言ngôn 非phi 有hữu 非phi 非phi 有hữu 者giả 由do 依y 他tha 性tánh 具cụ 二nhị 體thể 。 取thủ 此thử 義nghĩa 故cố 說thuyết 為vi 非phi 有hữu 非phi 非phi 有hữu 。 如như 顯hiển 現hiện 非phi 有hữu 者giả 如như 所sở 見kiến 法pháp 彼bỉ 是thị 非phi 有hữu 。 以dĩ 如như 是thị 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 無vô 。 是thị 故cố 說thuyết 為vi 。 有hữu 者giả 即tức 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 有hữu 。 今kim 當đương 顯hiển 示thị 說thuyết 無vô 自tự 性tánh 意ý 。 自tự 不bất 有hữu 者giả 由do 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 有hữu 。 離ly 因nhân 緣duyên 能năng 自tự 有hữu 者giả 。 此thử 是thị 一nhất 種chủng 無vô 自tự 性tánh 意ý 。 體thể 不bất 有hữu 者giả 又hựu 是thị 一nhất 種chủng 無vô 自tự 性tánh 意ý 。 若nhược 法pháp 滅diệt 已dĩ 。 彼bỉ 體thể 不bất 復phục 更cánh 生sanh 。 是thị 故cố 無vô 自tự 性tánh 。 自tự 體thể 不bất 住trụ 故cố 者giả 。 諸chư 法pháp 即tức 於ư 生sanh 時thời 。 無vô 力lực 能năng 過quá 一nhất 剎sát 那na 住trụ 。 此thử 亦diệc 是thị 無vô 自tự 性tánh 。 此thử 等đẳng 無vô 自tự 性tánh 法pháp 。 與dữ 聲Thanh 聞Văn 共cộng 有hữu 。 如như 取thủ 既ký 不bất 有hữu 者giả 。 此thử 不bất 與dữ 聲Thanh 聞Văn 共cộng 。 如như 凡phàm 夫phu 所sở 取thủ 分phân 別biệt 性tánh 不bất 如như 是thị 有hữu 故cố 。 此thử 意ý 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 。 中trung 無vô 自tự 性tánh 法pháp 。 又hựu 即tức 以dĩ 此thử 。 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 無vô 生sanh 等đẳng 一nhất 切thiết 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 無vô 自tự 性tánh 故cố 無vô 生sanh 。 由do 無vô 生sanh 故cố 無vô 滅diệt 。 由do 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 故cố 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。 由do 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 前tiền 為vi 後hậu 依y 止chỉ 者giả 即tức 是thị 前tiền 為vi 後hậu 因nhân 故cố 。
四tứ 意ý 四tứ 合hợp 義nghĩa 章chương 第đệ 四tứ
論luận 曰viết 。
復phục 有hữu 四tứ 種chủng 意ý 。 四tứ 種chủng 合hợp 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 佛Phật 語ngữ 應ưng 隨tùy 順thuận 入nhập 。 一nhất 平bình 等đẳng 意ý 。 如như 言ngôn 我ngã 於ư 昔tích 時thời 。 名danh 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 正chánh 遍biến 知tri 。 二nhị 別biệt 時thời 意ý 。 如như 言ngôn 誦tụng 持trì 多Đa 寶Bảo 如Như 來Lai 名danh 。 決quyết 定định 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 唯duy 發phát 願nguyện 。 得đắc 生sanh 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 三tam 別biệt 義nghĩa 意ý 如như 經kinh 說thuyết 親thân 近cận 恆hằng 伽già 河hà 。 沙sa 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 得đắc 解giải 大Đại 乘Thừa 法Pháp 義nghĩa 。 四tứ 隨tùy 人nhân 心tâm 意ý 。 所sở 謂vị 或hoặc 為vi 此thử 人nhân 讚tán 歎thán 布bố 施thí 。 後hậu 復phục 為vi 此thử 人nhân 毀hủy 訾tí 布bố 施thí 。 如như 布bố 施thí 戒giới 及cập 餘dư 修tu 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 名danh 四tứ 種chủng 意ý 。
釋thích 曰viết 。 如như 有hữu 人nhân 取thủ 同đồng 法pháp 故cố 。 言ngôn 彼bỉ 即tức 是thị 我ngã 。 世Thế 尊Tôn 亦diệc 爾nhĩ 。 心tâm 在tại 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 故cố 。 說thuyết 我ngã 於ư 彼bỉ 時thời 。 名danh 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 等đẳng 。 非phi 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 即tức 是thị 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 此thử 中trung 以dĩ 平bình 等đẳng 為vi 意ý 故cố 。 別biệt 時thời 意ý 者giả 。 此thử 意ý 非phi 唯duy 稱xưng 佛Phật 名danh 決quyết 。 定định 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 言ngôn 以dĩ 一nhất 金kim 錢tiền 。 得đắc 千thiên 金kim 錢tiền 。 豈khởi 一nhất 日nhật 得đắc 耶da 。 此thử 意ý 在tại 別biệt 時thời 得đắc 故cố 。 以dĩ 彼bỉ 一nhất 金kim 錢tiền 得đắc 千thiên 金kim 錢tiền 因nhân 故cố 。 如như 是thị 如như 是thị 。 唯duy 發phát 願nguyện 得đắc 生sanh 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 意ý 亦diệc 如như 是thị 。 應ưng 知tri 別biệt 義nghĩa 意ý 中trung 得đắc 解giải 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 者giả 。 謂vị 於ư 三tam 性tánh 道Đạo 理lý 自tự 覺giác 其kỳ 相tương/tướng 。 若nhược 世Thế 尊Tôn 意ý 但đãn 以dĩ 如như 文văn 詞từ 為vi 解giải 義nghĩa 者giả 。 凡phàm 夫phu 亦diệc 應ưng 正chánh 解giải 。 彼bỉ 解giải 義nghĩa 者giả 。 必tất 由do 親thân 近cận 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。 方phương 乃nãi 得đắc 故cố 。 此thử 是thị 佛Phật 意ý 。 隨tùy 人nhân 心tâm 意ý 者giả 。 或hoặc 於ư 此thử 人nhân 讚tán 歎thán 布bố 施thí 。 又hựu 於ư 此thử 人nhân 毀hủy 呰tử 布bố 施thí 。 如như 是thị 意ý 者giả 隨tùy 彼bỉ 得đắc 成thành 。 若nhược 人nhân 慳san 悋lận 於ư 彼bỉ 讚tán 施thí 。 若nhược 此thử 人nhân 於ư 施thí 已dĩ 得đắc 勝thắng 欲dục 。 即tức 於ư 彼bỉ 所sở 毀hủy 呰tử 布bố 施thí 。 若nhược 無vô 此thử 意ý 。 於ư 一nhất 施thí 中trung 或hoặc 讚tán 或hoặc 毀hủy 。 即tức 是thị 相tương 違vi 。 由do 有hữu 此thử 意ý 故cố 。 若nhược 讚tán 若nhược 毀hủy 皆giai 悉tất 相tương 應ứng 。 戒giới 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 應ưng 知tri 一nhất 分phần/phân 修tu 者giả 。 謂vị 世thế 間gian 修tu 故cố 。 意ý 與dữ 義nghĩa 異dị 相tướng 者giả 。 若nhược 世Thế 尊Tôn 心tâm 有hữu 所sở 在tại 而nhi 說thuyết 者giả 為vi 意ý 。 由do 所sở 說thuyết 決quyết 定định 令linh 入nhập 佛Phật 教giáo 中trung 者giả 名danh 義nghĩa 。
論luận 曰viết 。 四tứ 種chủng 合hợp 義nghĩa 者giả 。 一nhất 令linh 入nhập 義nghĩa 。 所sở 謂vị 如như 於ư 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 中trung 。 若nhược 大Đại 乘Thừa 中trung 。 依y 世thế 諦Đế 道Đạo 理lý 。 說thuyết 人nhân 法pháp 二nhị 種chủng 自tự 性tánh 及cập 差sai 別biệt 。 二nhị 相tương/tướng 義nghĩa 謂vị 隨tùy 所sở 說thuyết 法Pháp 相tương/tướng 中trung 。 皆giai 以dĩ 三tam 性tánh 顯hiển 示thị 。 三tam 對đối 治trị 義nghĩa 。 所sở 謂vị 說thuyết 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 諸chư 對đối 治trị 行hành 門môn 故cố 。
釋thích 曰viết 。 於ư 中trung 令linh 入nhập 義nghĩa 者giả 於ư 人nhân 法pháp 二nhị 種chủng 。 約ước 世thế 諦Đế 道Đạo 理lý 。 或hoặc 說thuyết 自tự 性tánh 或hoặc 說thuyết 差sai 別biệt 。 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 入nhập 佛Phật 法Pháp 故cố 。 是thị 名danh 令linh 入nhập 義nghĩa 。 相tương/tướng 義nghĩa 者giả 。 於ư 中trung 應ưng 以dĩ 相tương/tướng 義nghĩa 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 由do 說thuyết 三tam 性tánh 故cố 。 對đối 治trị 義nghĩa 者giả 。 謂vị 說thuyết 眾chúng 生sanh 行hành 對đối 治trị 。 即tức 是thị 說thuyết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 煩phiền 惱não 對đối 治trị 。 為vi 安an 立lập 眾chúng 生sanh 。 對đối 治trị 煩phiền 惱não 處xứ 故cố 。
論luận 曰viết 。 四tứ 翻phiên 義nghĩa 如như 別biệt 義nghĩa 語ngữ 字tự 。 顯hiển 示thị 別biệt 義nghĩa 故cố 。 此thử 中trung 有hữu 偈kệ 。
阿a 娑sa 犁lê 娑sa 。 羅la 末mạt 多đa 耶da 。 毘tỳ 鉢bát 唎rị 耶da 。 斯tư 柘chá 素tố 悉tất 鬄# (# 他tha 棄khí )# 多đa 者giả 吉cát 犁lê 絁thi 捺nại 柘chá 。 素tố 僧Tăng 吉cát 。 利lợi 瑟sắt 吒tra 。 羅la 槃bàn 低đê 菩Bồ 提Đề 沒một 答đáp 摩ma 。
釋thích 曰viết 。 於ư 中trung 阿a 娑sa 犁lê 者giả 。 顯hiển 了liễu 義nghĩa 名danh 不bất 實thật 。 隱ẩn 密mật 義nghĩa 名danh 不bất 動động 。 即tức 是thị 定định 以dĩ 不bất 動động 故cố 。 名danh 阿a 娑sa 犁lê 。 娑sa 羅la 末mạt 多đa 耶da 者giả 。 翻phiên 名danh 於ư 定định 起khởi 尊tôn 重trọng 意ý 。 毘tỳ 鉢bát 唎rị 耶da 斯tư 柘chá 者giả 。 若nhược 顯hiển 了liễu 義nghĩa 名danh 顛điên 倒đảo 。 隱ẩn 密mật 義nghĩa 名danh 翻phiên 倒đảo 。 素tố 悉tất 鬄# 多đa 者giả 。 謂vị 善thiện 住trụ 於ư 翻phiên 倒đảo 中trung 。 善thiện 住trụ 故cố 無vô 常thường 謂vị 常thường 。 此thử 為vi 顛điên 倒đảo 。 翻phiên 彼bỉ 無vô 常thường 謂vị 常thường 倒đảo 中trung 善thiện 住trụ 故cố 。 吉cát 犁lê 絁thi 捺nại 柘chá 者giả 。 若nhược 顯hiển 了liễu 義nghĩa 名danh 煩phiền 惱não 。 隱ẩn 密mật 義nghĩa 名danh 勤cần 苦khổ 。 素tố 僧Tăng 吉cát 利lợi 瑟sắt 吒tra 者giả 。 謂vị 善thiện 染nhiễm 。 是thị 故cố 經kinh 說thuyết 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 久cửu 染nhiễm 勤cần 苦khổ 。 羅la 槃bàn 低đê 菩Bồ 提Đề 沒một 答đáp 摩ma 者giả 。 翻phiên 云vân 當đương 得đắc 勝thắng 菩Bồ 提Đề 。 此thử 句cú 可khả 解giải 。
論luận 曰viết 。 若nhược 欲dục 解giải 釋thích 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 略lược 說thuyết 應ưng 以dĩ 三tam 種chủng 相tương/tướng 解giải 釋thích 。 一nhất 解giải 說thuyết 緣duyên 生sanh 。 二nhị 解giải 說thuyết 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 三tam 解giải 說thuyết 言ngôn 教giáo 中trung 義nghĩa 。 於ư 中trung 解giải 說thuyết 緣duyên 生sanh 者giả 如như 偈kệ 說thuyết 。
言ngôn 熏huân 所sở 生sanh 法pháp 。 此thử 於ư 彼bỉ 亦diệc 爾nhĩ 。
此thử 顯hiển 果quả 報báo 識thức 及cập 生sanh 起khởi 識thức 更cánh 互hỗ 為vi 緣duyên 生sanh 故cố 。 彼bỉ 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 者giả 。 生sanh 起khởi 識thức 為vi 相tương/tướng 有hữu 相tương 及cập 見kiến 識thức 體thể 性tánh 。 彼bỉ 以dĩ 住trụ 持trì 相tương/tướng 分phân 別biệt 相tương/tướng 法pháp 爾nhĩ 相tương/tướng 。 即tức 此thử 得đắc 顯hiển 三tam 性tánh 相tướng 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
有hữu 相tương 及cập 有hữu 見kiến 。 是thị 應ưng 知tri 三tam 相tương/tướng 。
復phục 次thứ 云vân 何hà 。 解giải 釋thích 彼bỉ 相tương/tướng 。 謂vị 分phân 別biệt 相tương/tướng 於ư 依y 他tha 相tương/tướng 中trung 無vô 體thể 。 成thành 就tựu 相tương/tướng 於ư 依y 他tha 中trung 是thị 有hữu 。 由do 此thử 二nhị 故cố 不bất 有hữu 及cập 有hữu 不bất 可khả 得đắc 。 可khả 得đắc 不bất 見kiến 真chân 實thật 。 見kiến 真chân 實thật 此thử 二nhị 同đồng 時thời 。 又hựu 於ư 依y 他tha 性tánh 中trung 分phân 別biệt 無vô 所sở 有hữu 。 成thành 就tựu 是thị 有hữu 故cố 。 得đắc 彼bỉ 不bất 得đắc 此thử 。 不bất 得đắc 彼bỉ 得đắc 此thử 。 如như 偈kệ 說thuyết 。
依y 他tha 無vô 分phân 別biệt 。 唯duy 成thành 就tựu 是thị 有hữu 。
不bất 得đắc 及cập 可khả 得đắc 。 於ư 中trung 二nhị 平bình 等đẳng 。
釋thích 曰viết 。 言ngôn 熏huân 所sở 生sanh 法pháp 者giả 。 謂vị 外ngoại 分phân 別biệt 熏huân 習tập 。 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 即tức 於ư 識thức 中trung 住trụ 。 以dĩ 此thử 熏huân 習tập 為vi 因nhân 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 是thị 生sanh 起khởi 識thức 自tự 性tánh 。 此thử 於ư 彼bỉ 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 此thử 分phân 別biệt 熏huân 習tập 即tức 以dĩ 彼bỉ 諸chư 法pháp 為vi 因nhân 。 此thử 顯hiển 示thị 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 與dữ 生sanh 起khởi 識thức 更cánh 互hỗ 為vi 因nhân 。 又hựu 彼bỉ 生sanh 起khởi 識thức 性tánh 。 所sở 有hữu 諸chư 法pháp 。 有hữu 相tương/tướng 有hữu 見kiến 識thức 體thể 為vi 性tánh 者giả 。 謂vị 若nhược 識thức 體thể 有hữu 相tương 及cập 有hữu 見kiến 即tức 是thị 彼bỉ 體thể 。 此thử 諸chư 法pháp 有hữu 三tam 相tương/tướng 所sở 謂vị 住trụ 持trì 相tương/tướng 者giả 。 即tức 是thị 依y 他tha 相tương/tướng 。 由do 此thử 等đẳng 所sở 說thuyết 故cố 。 三tam 性tánh 所sở 有hữu 相tương/tướng 。 即tức 得đắc 顯hiển 現hiện 。 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 。 以dĩ 偈kệ 義nghĩa 顯hiển 現hiện 有hữu 相tương/tướng 有hữu 見kiến 。 是thị 應ưng 知tri 三tam 相tương/tướng 者giả 此thử 等đẳng 三tam 相tương/tướng 如như 論luận 本bổn 解giải 釋thích 中trung 顯hiển 示thị 。 不bất 有hữu 及cập 有hữu 不bất 可khả 得đắc 可khả 得đắc 不bất 見kiến 真chân 實thật 。 見kiến 真chân 實thật 此thử 二nhị 同đồng 時thời 等đẳng 者giả 。 以dĩ 顯hiển 示thị 之chi 。 此thử 中trung 二nhị 者giả 。 謂vị 分phân 別biệt 及cập 成thành 就tựu 。 於ư 此thử 二nhị 分phần 。 一nhất 不bất 有hữu 一nhất 是thị 有hữu 故cố 。 說thuyết 名danh 有hữu 不bất 有hữu 。 若nhược 得đắc 分phân 別biệt 則tắc 。 不bất 得đắc 成thành 就tựu 。 由do 不bất 見kiến 真chân 實thật 故cố 。 即tức 於ư 彼bỉ 時thời 。 不bất 得đắc 分phân 別biệt 。 而nhi 得đắc 成thành 就tựu 。 由do 見kiến 真chân 實thật 故cố 。 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 。 又hựu 以dĩ 偈kệ 顯hiển 示thị 。 偈kệ 中trung 言ngôn 平bình 等đẳng 者giả 。 謂vị 一nhất 剎sát 那na 故cố 。 於ư 中trung 者giả 謂vị 依y 他tha 性tánh 中trung 故cố 。 二nhị 者giả 謂vị 見kiến 真chân 實thật 不bất 見kiến 真chân 實thật 故cố 。 故cố 者giả 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 由do 依y 他tha 性tánh 中trung 分phân 別biệt 是thị 無vô 。 成thành 就tựu 是thị 有hữu 故cố 。 彼bỉ 諸chư 凡phàm 夫phu 顛điên 倒đảo 取thủ 故cố 見kiến 。 諸chư 聖thánh 人nhân 正chánh 見kiến 故cố 見kiến 。
論luận 曰viết 。 解giải 釋thích 言ngôn 教giáo 中trung 義nghĩa 者giả 。 如như 說thuyết 初sơ 句cú 為vi 本bổn 以dĩ 餘dư 句cú 顯hiển 示thị 其kỳ 分phần/phân 。 或hoặc 功công 德đức 依y 止chỉ 或hoặc 義nghĩa 依y 止chỉ 。 功công 德đức 依y 止chỉ 者giả 。 如như 說thuyết 佛Phật 功công 德đức 。 最tối 清thanh 淨tịnh 覺giác 無vô 二nhị 法pháp 。 行hành 無vô 相tướng 法pháp 為vi 勝thắng 道đạo 。 住trụ 於ư 佛Phật 住trụ 。 得đắc 一nhất 切thiết 佛Phật 平bình 等đẳng 。 至chí 無vô 障chướng 礙ngại 處xứ 。 不bất 退thoái 轉chuyển 法Pháp 。 無vô 礙ngại 境cảnh 界giới 不bất 可khả 思tư 議nghị 成thành 立lập 。 入nhập 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 遍biến 行hành 一nhất 切thiết 世thế 界giới 身thân 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 礙ngại 智trí 。 一nhất 切thiết 行hành 具cụ 足túc 知tri 。 於ư 法pháp 智trí 無vô 疑nghi 。 無vô 分phân 別biệt 身thân 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 所sở 受thọ 智trí 。 到đáo 無vô 二nhị 佛Phật 住trụ 。 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 至chí 究cứu 竟cánh 。 無vô 差sai 別biệt 如Như 來Lai 解giải 脫thoát 智trí 。 入nhập 無vô 邊biên 無vô 中trung 。 佛Phật 地Địa 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 第đệ 一nhất 盡tận 虛hư 空không 界giới 等đẳng 。 最tối 清thanh 淨tịnh 覺giác 為vi 本bổn 。 其kỳ 餘dư 諸chư 句cú 是thị 此thử 句cú 差sai 別biệt 。 應ưng 知tri 如như 是thị 等đẳng 名danh 為vi 善thiện 解giải 釋thích 。 諸chư 法pháp 體thể 最tối 清thanh 淨tịnh 覺giác 者giả 。 此thử 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 最tối 清thanh 淨tịnh 覺giác 。 應ưng 知tri 攝nhiếp 餘dư 二nhị 十thập 一nhất 佛Phật 功công 德đức 。 謂vị 於ư 應ưng 知tri 中trung 一nhất 向hướng 無vô 障chướng 礙ngại 轉chuyển 功công 德đức 。 令linh 入nhập 有hữu 無vô 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 真Chân 如Như 最tối 清thanh 淨tịnh 功công 德đức 。 無vô 功công 用dụng 佛Phật 事sự 不bất 休hưu 息tức 佛Phật 住trụ 功công 德đức 。 法Pháp 身thân 為vi 依y 止chỉ 。 心tâm 業nghiệp 無vô 差sai 別biệt 功công 德đức 。 修tu 對đối 治trị 一nhất 切thiết 障chướng 功công 德đức 。 降hàng 伏phục 一nhất 切thiết 。 外ngoại 道đạo 功công 德đức 。 生sanh 在tại 世thế 間gian 。 不bất 為vị 世thế 法pháp 。 所sở 礙ngại 功công 德đức 。 成thành 立lập 法pháp 功công 德đức 。 授thọ 記ký 功công 德đức 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 中trung 。 示thị 現hiện 受thọ 用dụng 。 身thân 化hóa 身thân 功công 德đức 。 斷đoạn 疑nghi 功công 德đức 。 令linh 入nhập 種chủng 種chủng 行hành 功công 德đức 。 未vị 來lai 法pháp 生sanh 智trí 功công 德đức 。 如như 所sở 樂lạc 欲dục 。 為vi 顯hiển 示thị 功công 德đức 。 無vô 量lượng 身thân 為vi 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 事sự 功công 德đức 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 波Ba 羅La 蜜Mật 成thành 就tựu 功công 德đức 。 佛Phật 剎sát 無vô 差sai 別biệt 隨tùy 所sở 信tín 樂nhạo 。 顯hiển 示thị 功công 德đức 。 三tam 種chủng 佛Phật 身thân 無vô 方phương 所sở 限hạn 分phần/phân 功công 德đức 。 窮cùng 生sanh 死tử 際tế 恆hằng 為vi 利lợi 樂lạc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 功công 德đức 。 無vô 盡tận 功công 德đức 。
釋thích 曰viết 。 顯hiển 示thị 其kỳ 分phần/phân 者giả 。 如như 所sở 應ưng 解giải 釋thích 。 今kim 顯hiển 示thị 此thử 義nghĩa 。 或hoặc 功công 德đức 所sở 攝nhiếp 或hoặc 義nghĩa 所sở 攝nhiếp 。 於ư 功công 德đức 所sở 攝nhiếp 中trung 。 最tối 清thanh 淨tịnh 覺giác 。 者giả 此thử 為vi 初sơ 句cú 。 所sở 餘dư 諸chư 句cú 。 顯hiển 示thị 其kỳ 義nghĩa 。 於ư 中trung 無vô 二nhị 行hành 者giả 。 二nhị 行hành 不bất 可khả 得đắc 是thị 名danh 無vô 二nhị 行hành 。 非phi 如như 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 智trí 。 亦diệc 有hữu 障chướng 礙ngại 。 亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 。 有hữu 無vô 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 第đệ 一nhất 清thanh 淨tịnh 者giả 。 謂vị 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 即tức 是thị 無vô 相tướng 法pháp 。 此thử 真Chân 如Như 非phi 有hữu 相tương/tướng 。 由do 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 亦diệc 非phi 無vô 相tướng 。 由do 有hữu 自tự 體thể 相tướng 故cố 。 此thử 真Chân 如Như 於ư 無vô 相tướng 法pháp 中trung 。 為vi 第đệ 一nhất 清thanh 淨tịnh 。 入nhập 處xứ 故cố 言ngôn 令linh 入nhập 功công 德đức 。 最tối 勝thắng 故cố 名danh 為vi 道đạo 。 道đạo 者giả 入nhập 處xứ 義nghĩa 。 故cố 名danh 為vi 道đạo 。 無vô 功công 用dụng 佛Phật 事sự 不bất 休hưu 息tức 佛Phật 住trụ 功công 德đức 者giả 。 謂vị 於ư 所sở 有hữu 佛Phật 事sự 。 常thường 行hành 不bất 住trụ 故cố 。 修tu 對đối 治trị 一nhất 切thiết 。 障chướng 功công 德đức 者giả 。 以dĩ 一nhất 切thiết 時thời 恆hằng 修tu 覺giác 故cố 。 能năng 對đối 治trị 一nhất 切thiết 障chướng 礙ngại 。 生sanh 在tại 世thế 間gian 。 不bất 為vị 世thế 法pháp 。 所sở 礙ngại 功công 德đức 者giả 。 凡phàm 生sanh 在tại 世thế 間gian 。 必tất 行hành 世thế 境cảnh 界giới 。 然nhiên 雖tuy 生sanh 世thế 間gian 不bất 為vị 世thế 間gian 。 利lợi 等đẳng 八bát 法pháp 所sở 染nhiễm 。 成thành 立lập 法pháp 功công 德đức 者giả 。 修Tu 多Đa 羅La 等đẳng 。 諸chư 法pháp 無vô 量lượng 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 以dĩ 凡phàm 夫phu 不bất 能năng 入nhập 故cố 名danh 最tối 清thanh 淨tịnh 覺giác 。 即tức 此thử 最tối 清thanh 淨tịnh 覺giác 。 句cú 一nhất 一nhất 句cú 中trung 皆giai 相tương 應ứng 。 未vị 來lai 法pháp 生sanh 智trí 功công 德đức 者giả 。 謂vị 於ư 未vị 來lai 。 世thế 法pháp 如như 是thị 生sanh 。 皆giai 能năng 知tri 故cố 。 無vô 量lượng 身thân 為vi 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 相tương 應ứng 功công 德đức 者giả 。 謂vị 無vô 量lượng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 若nhược 作tác 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 事sự 。 諸chư 佛Phật 得đắc 自tự 他tha 。 平bình 等đẳng 智trí 故cố 。 彼bỉ 智trí 即tức 為vi 佛Phật 智trí 所sở 攝nhiếp 故cố 。 即tức 是thị 佛Phật 教giáo 化hóa 事sự 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 波Ba 羅La 蜜Mật 成thành 就tựu 功công 德đức 者giả 。 謂vị 法Pháp 身thân 無vô 二nhị 故cố 名danh 平bình 等đẳng 。 以dĩ 此thử 無vô 二nhị 法Pháp 身thân 故cố 名danh 得đắc 最tối 。 清thanh 淨tịnh 波Ba 羅La 蜜Mật 。 至chí 究cứu 竟cánh 無vô 差sai 別biệt 。 解giải 脫thoát 智trí 者giả 。 謂vị 於ư 如Như 來Lai 。 無vô 差sai 別biệt 智trí 中trung 。 解giải 脫thoát 究cứu 竟cánh 故cố 。 此thử 中trung 解giải 脫thoát 者giả 。 即tức 是thị 增tăng 上thượng 解giải 故cố 。 三tam 種chủng 佛Phật 身thân 無vô 方phương 所sở 限hạn 分phần/phân 功công 德đức 者giả 謂vị 法Pháp 身thân 於ư 若nhược 干can 方phương 處xứ 。 不bất 能năng 分phần/phân 限hạn 。 如như 是thị 受thọ 用dụng 身thân 化hóa 身thân 於ư 諸chư 世thế 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。 法Pháp 界Giới 第đệ 一nhất 者giả 。 最tối 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 界giới 第đệ 一nhất 故cố 。 名danh 法Pháp 界Giới 第đệ 一nhất 。 盡tận 虛hư 空không 界giới 者giả 。 佛Phật 智trí 如như 虛hư 空không 無vô 盡tận 故cố 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 最tối 清thanh 淨tịnh 覺giác 。
論luận 曰viết 。
復phục 次thứ 義nghĩa 依y 止chỉ 者giả 如như 經kinh 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 具cụ 足túc 。 三tam 十thập 二nhị 法Pháp 。 者giả 說thuyết 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 起khởi 利lợi 樂lạc 意ý 故cố 。 令linh 入nhập 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 故cố 。 知tri 我ngã 何hà 價giá 故cố 。 捨xả 憍kiêu 慢mạn 故cố 。 牢lao 固cố 意ý 故cố 。 非phi 有hữu 所sở 為vi 。 作tác 憐lân 愍mẫn 故cố 。 於ư 親thân 非phi 親thân 。 平bình 等đẳng 心tâm 故cố 。 究cứu 竟cánh 親thân 友hữu 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 際tế 故cố 。 應ưng 量lượng 而nhi 語ngữ 故cố 。 微vi 笑tiếu 先tiên 言ngôn 故cố 。 無vô 限hạn 大đại 悲bi 故cố 。 荷hà 負phụ 重trọng 擔đảm 。 無vô 退thoái 屈khuất 故cố 。 無vô 疲bì 惓# 意ý 故cố 。 聞văn 義nghĩa 無vô 厭yếm 故cố 。 自tự 所sở 作tác 罪tội 能năng 見kiến 其kỳ 過quá 故cố 。 於ư 他tha 罪tội 失thất 不bất 嫌hiềm 而nhi 誨hối 故cố 。 一nhất 切thiết 威uy 儀nghi 中trung 。 修tu 菩Bồ 提Đề 心tâm 故cố 。 不bất 求cầu 果quả 報báo 。 而nhi 行hành 施thí 故cố 。 不bất 依y 止chỉ 一nhất 切thiết 有hữu 趣thú 生sanh 。 而nhi 持trì 戒giới 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 礙ngại 行hành 忍nhẫn 故cố 。 攝nhiếp 取thủ 一nhất 切thiết 。 善thiện 法Pháp 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 故cố 。 捨xả 離ly 無vô 色sắc 界giới 而nhi 修tu 禪thiền 故cố 。 方phương 便tiện 相tương 應ứng 智trí 慧tuệ 故cố 。 以dĩ 四tứ 攝nhiếp 事sự 。 為vi 攝nhiếp 方phương 便tiện 故cố 。 持trì 戒giới 破phá 戒giới 。 慈từ 愛ái 無vô 二nhị 故cố 。 恭cung 敬kính 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 故cố 。 恭cung 敬kính 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 處xứ 故cố 。 於ư 世thế 間gian 雜tạp 事sự 不bất 樂nhạo 著trước 故cố 。 於ư 下hạ 乘thừa 中trung 無vô 悕hy 欲dục 故cố 。 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 見kiến 功công 德đức 故cố 。 遠viễn 離ly 惡ác 友hữu 故cố 。 親thân 近cận 善thiện 友hữu 故cố 。 淨tịnh 修tu 四tứ 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 遊du 戲hí 五ngũ 通thông 故cố 。 隨tùy 智trí 行hành 故cố 。 於ư 住trụ 正chánh 行hạnh 不bất 住trụ 正chánh 行hạnh 諸chư 眾chúng 生sanh 不phủ 棄khí 捨xả 故cố 。 一nhất 向hướng 語ngữ 故cố 重trọng/trùng 真chân 實thật 故cố 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 為vi 首thủ 故cố 。 如như 是thị 諸chư 句cú 皆giai 初sơ 句cú 差sai 別biệt 應ưng 知tri 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 利lợi 樂lạc 意ý 者giả 。 此thử 利lợi 樂lạc 意ý 句cú 。 有hữu 十thập 六lục 業nghiệp 差sai 別biệt 應ưng 知tri 。 於ư 中trung 十thập 六lục 業nghiệp 者giả 。 謂vị 展triển 轉chuyển 起khởi 行hành 業nghiệp 。 不bất 顛điên 倒đảo 業nghiệp 。 他tha 不bất 請thỉnh 作tác 亦diệc 自tự 行hành 業nghiệp 。 不bất 動động 壞hoại 業nghiệp 。 無vô 所sở 求cầu 業nghiệp 。 此thử 有hữu 三tam 句cú 不bất 求cầu 返phản 報báo 故cố 。 於ư 違vi 順thuận 眾chúng 生sanh 。 無vô 憎tăng 愛ái 故cố 。 生sanh 生sanh 隨tùy 逐trục 故cố 。 即tức 此thử 類loại 中trung 身thân 口khẩu 業nghiệp 有hữu 二nhị 句cú 。 於ư 苦khổ 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 非phi 二nhị 中trung 平bình 等đẳng 業nghiệp 。 不bất 卑ty 劣liệt 業nghiệp 。 不bất 退thoái 轉chuyển 業nghiệp 。 攝nhiếp 取thủ 方phương 便tiện 業nghiệp 。 厭yếm 惡ác 障chướng 礙ngại 業nghiệp 。 此thử 有hữu 二nhị 句cú 。 無vô 間gian 思tư 惟duy 業nghiệp 。 進tiến 勝thắng 業nghiệp 。 此thử 有hữu 七thất 句cú 正chánh 。 修tu 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 及cập 修tu 行hành 四tứ 攝nhiếp 事sự 修tu 行hành 成thành 就tựu 方phương 便tiện 業nghiệp 。 此thử 有hữu 六lục 句cú 親thân 近cận 善thiện 丈trượng 夫phu 故cố 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 故cố 。 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 處xứ 故cố 。 遠viễn 離ly 惡ác 覺giác 故cố 。 正chánh 思tư 惟duy 功công 德đức 有hữu 二nhị 種chủng 。 共cộng 事sự 功công 德đức 有hữu 二nhị 種chủng 。 成thành 就tựu 業nghiệp 有hữu 三tam 種chủng 。 無vô 量lượng 清thanh 淨tịnh 故cố 。 得đắc 大đại 威uy 德đức 故cố 。 得đắc 勝thắng 功công 德đức 故cố 。 安an 立lập 彼bỉ 業nghiệp 。 此thử 有hữu 四tứ 句cú 。 攝nhiếp 眾chúng 功công 德đức 故cố 。 決quyết 定định 教giáo 授thọ 故cố 。 法Pháp 財tài 二nhị 攝nhiếp 為vi 一nhất 故cố 。 無vô 染nhiễm 污ô 心tâm 故cố 。 如như 是thị 句cú 皆giai 句cú 差sai 別biệt 。 應ưng 知tri 如như 經kinh 偈kệ 說thuyết 。
初sơ 句cú 所sở 攝nhiếp 故cố 。 由do 功công 德đức 句cú 別biệt 。
初sơ 句cú 所sở 攝nhiếp 故cố 。 由do 義nghĩa 別biệt 句cú 別biệt 。
釋thích 曰viết 。 義nghĩa 依y 止chỉ 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 中trung 利lợi 樂lạc 意ý 。 此thử 句cú 義nghĩa 有hữu 十thập 六lục 業nghiệp 。 及cập 餘dư 句cú 顯hiển 示thị 。 此thử 中trung 利lợi 樂lạc 意ý 。 作tác 何hà 等đẳng 業nghiệp 。 令linh 入nhập 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 者giả 。 若nhược 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 入nhập 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。 此thử 是thị 展triển 轉chuyển 行hành 。 譬thí 如như 一nhất 燈đăng 。 傳truyền 然nhiên 千thiên 燈đăng 。 即tức 是thị 顯hiển 示thị 利lợi 樂lạc 意ý 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 句cú 皆giai 與dữ 利lợi 樂lạc 意ý 相tương 應ứng 。 自tự 知tri 我ngã 為vi 何hà 價giá 者giả 。 自tự 有hữu 利lợi 樂lạc 意ý 。 仍nhưng 是thị 顛điên 倒đảo 。 如như 有hữu 人nhân 意ý 欲dục 利lợi 樂lạc 而nhi 以dĩ 飲ẩm 酒tửu 與dữ 之chi 。 若nhược 如như 實thật 自tự 知tri 稱xưng 己kỷ 分phần/phân 量lượng 。 教giáo 示thị 眾chúng 生sanh 。 不bất 以dĩ 憍kiêu 慢mạn 。 故cố 自tự 無vô 所sở 知tri 。 起khởi 心tâm 利lợi 益ích 反phản 成thành 無vô 利lợi 。 捨xả 憍kiêu 慢mạn 者giả 以dĩ 捨xả 。 憍kiêu 慢mạn 心tâm 故cố 。 不bất 待đãi 勸khuyến 請thỉnh 自tự 為vi 說thuyết 法Pháp 。 牢lao 固cố 意ý 者giả 。 不bất 以dĩ 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 行hành 故cố 。 牢lao 固cố 利lợi 樂lạc 心tâm 動động 壞hoại 。 非phi 有hữu 所sở 為vi 作tác 憐lân 愍mẫn 意ý 者giả 。 以dĩ 不bất 為vì 利lợi 養dưỡng 。 作tác 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 此thử 利lợi 樂lạc 愍mẫn 意ý 。 云vân 何hà 可khả 知tri 。 以dĩ 順thuận 行hành 身thân 口khẩu 業nghiệp 故cố 。 於ư 中trung 應ưng 量lượng 而nhi 語ngữ 及cập 先tiên 言ngôn 等đẳng 是thị 口khẩu 業nghiệp 。 微vi 笑tiếu 及cập 無vô 限hạn 大đại 悲bi 。 等đẳng 是thị 身thân 業nghiệp 。 此thử 中trung 應ưng 量lượng 語ngữ 者giả 謂vị 唯duy 作tác 法pháp 語ngữ 故cố 。 無vô 限hạn 悲bi 者giả 愍mẫn 三tam 苦khổ 故cố 。 苦khổ 者giả 苦khổ 苦khổ 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 壞hoại 苦khổ 故cố 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 者giả 行hành 苦khổ 故cố 。 非phi 二nhị 者giả 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 故cố 。 不bất 卑ty 劣liệt 業nghiệp 者giả 不bất 自tự 卑ty 劣liệt 。 云vân 我ngã 不bất 能năng 成thành 佛Phật 。 如như 此thử 等đẳng 類loại 。 無vô 厭yếm 惓# 意ý 者giả 。 若nhược 不bất 疲bì 惓# 則tắc 能năng 修tu 佛Phật 道Đạo 。 聞văn 義nghĩa 無vô 厭yếm 者giả 。 若nhược 不bất 多đa 聞văn 則tắc 無vô 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 方phương 便tiện 智trí 。 一nhất 切thiết 威uy 儀nghi 中trung 者giả 。 此thử 句cú 義nghĩa 如như 淨tịnh 行hạnh 修Tu 多Đa 羅La 中trung 說thuyết 。 進tiến 勝thắng 業nghiệp 者giả 是thị 利lợi 樂lạc 意ý 。 趣thú 向hướng 增tăng 長trưởng 因nhân 體thể 故cố 。 修tu 成thành 就tựu 方phương 便tiện 。 業nghiệp 有hữu 六lục 句cú 者giả 。 若nhược 人nhân 親thân 近cận 此thử 行hành 。 即tức 得đắc 成thành 就tựu 。 恭cung 敬kính 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 處xứ 者giả 。 由do 住trụ 彼bỉ 處xứ 故cố 能năng 離ly 惡ác 。 覺giác 世thế 間gian 雜tạp 事sự 者giả 歌ca 舞vũ 雜tạp 戲hí 等đẳng 。 成thành 就tựu 業nghiệp 者giả 謂vị 表biểu 彼bỉ 成thành 就tựu 相tương/tướng 故cố 。 威uy 德đức 者giả 謂vị 六lục 神thần 通thông 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 者giả 。 謂vị 隨tùy 智trí 不bất 隨tùy 識thức 。 自tự 智trí 慧tuệ 生sanh 故cố 。 由do 此thử 智trí 慧tuệ 正chánh 證chứng 相tương 應ứng 。 住trụ 諸chư 法pháp 中trung 安an 立lập 彼bỉ 業nghiệp 者giả 。 由do 有hữu 利lợi 樂lạc 意ý 故cố 。 能năng 以dĩ 利lợi 樂lạc 安an 立lập 眾chúng 生sanh 。 於ư 中trung 攝nhiếp 眾chúng 者giả 。 於ư 破phá 戒giới 者giả 不bất 捨xả 安an 立lập 亦diệc 不bất 驅khu 儐tấn 。 令linh 離ly 不bất 善thiện 。 令linh 與dữ 善thiện 合hợp 。 決quyết 定định 教giáo 授thọ 者giả 。 由do 一nhất 向hướng 與dữ 立lập 教giáo 誡giới 。 不bất 自tự 說thuyết 已dĩ 後hậu 復phục 言ngôn 我ngã 前tiền 所sở 說thuyết 不bất 善thiện 故cố 。 聞văn 者giả 授thọ 教giáo 。 財tài 法pháp 攝nhiếp 者giả 由do 誠thành 實thật 告cáo 彼bỉ 等đẳng 言ngôn 。 以dĩ 法pháp 及cập 衣y 服phục 等đẳng 。 財tài 利lợi 攝nhiếp 故cố 。 如như 言ngôn 具cụ 攝nhiếp 。 無vô 染nhiễm 污ô 心tâm 者giả 由do 攝nhiếp 行hành 菩Bồ 提Đề 心tâm 作tác 眾chúng 生sanh 利lợi 益ích 事sự 。 非phi 為vi 自tự 求cầu 供cúng 養dường 。 但đãn 念niệm 云vân 何hà 以dĩ 此thử 。 善thiện 令linh 眾chúng 生sanh 正chánh 。 覺giác 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 如như 此thử 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 偈kệ 中trung 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 釋thích 應ưng 知tri 相tương/tướng 竟cánh 。
攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích 論Luận 卷quyển 第đệ 五ngũ