nhất thốc phá tam quan

Phật Quang Đại Từ Điển

(一鏃破三關) Cũng gọi Khâm sơn nhất thốc phá tam quan. Tên công án của Thiền tông. Một mũi tên phá 3 cửa ải. Dùng 1 mũi tên bắn phá 3 cửa ải, ví dụ cho 1 niệm vượt qua 3 A tăng kì kiếp, 1 tâm quán xét suốt Tam quán (Không, Giả, Trung), 1 gậy đánh chết chư Phật trong 3 đời, trực tiếp tham cứu bản lai diện mục mà không phải trải qua bất cứ 1 giai đoạn nào. Công án này nói về cơ duyên cuộc vấn đáp giữa Thiền sư Khâm sơn Văn thúy ở Lễ châu vào đời Đường với Thiền khách Cự lương. Tắc 56 trong Bích nham lục (Đại 48, 190 thượng) ghi: Thiền khách Cự lương hỏi ngài Khâm sơn: – Khi 1 mũi tên bắn phá 3 cửa ải thì thế nào?Ngài Khâm sơn đáp: – Hãy thả ông chủ cửa ải ra xem. Cự lương hỏi: – Làm sao biết lỗi để sửa? Ngài Khâm sơn trả lời: – Còn đợi đến bao giờ? Cự lương nói: – Như bắn tên không trúng đích. Cự lương nói xong đi ra. Ngài Khâm sơn bảo:- Hãy lại đây, Xà lê! Cự lương quay đầu lại, ngài Khâm sơn chặn lại nói: – Thôi, hãy gác việc 1 mũi tên phá 3 cửa ải lại, giờ hãy thử bắn tên với Khâm sơn này xem sao! Cự lương định nói. Ngài Khâm sơn đánh cho 7 gậy bảo: – Hãy để cho gã này ngờ 30 năm. [X. Cảnh đức truyền đăng lục Q.17].