Nhân Minh Nhập Chánh Lý Luận Trực Sớ –

Chuẩn
Leave a comment

因Nhân 明Minh 入Nhập 正Chánh 理Lý 論Luận 直Trực 疏Sớ

明Minh 明Minh 昱Dục 疏Sớ

夫phu 三tam 相tương/tướng 立lập 因nhân 。徹triệt 諸chư 法pháp 之chi 本bổn 因nhân 。五ngũ 聲thanh 定định 理lý 。入nhập 諸chư 法pháp 之chi 正chánh 理lý 。故cố 三tam 支chi 無vô 過quá 。宗tông 藉tạ 能năng 所sở 以dĩ 肇triệu 因nhân 。多đa 理lý 極cực 成thành 。喻dụ 假giả 異dị 同đồng 而nhi 生sanh 果quả 。若nhược 能năng 立lập 俱câu 真chân 。能năng 破phá 俱câu 偽ngụy 。雖tuy 秦tần 儀nghi 之chi 辯biện 。莫mạc 能năng 斥xích 其kỳ 非phi 。盧lô 駱lạc 之chi 文văn 。莫mạc 能năng 飾sức 其kỳ 過quá 。繇# 是thị 毀hủy 呰tử 魔ma 外ngoại 鉄# 鍱diệp 。以dĩ 是thị 而nhi 偃yển 伏phục 。導đạo 引dẫn 天thiên 人nhân 金kim 輪luân 。以dĩ 是thị 而nhi 依y 崇sùng 。所sở 謂vị 言ngôn 生sanh 智trí 了liễu 。正chánh 顯hiển 邪tà 摧tồi 。自tự 悟ngộ 悟ngộ 他tha 靡mĩ 越việt 于vu 此thử 。故cố 於ư 曲khúc 女nữ 城thành 中trung 。立lập 唯duy 識thức 量lượng 。十thập 有hữu 八bát 日nhật 。列liệt 國quốc 群quần 賢hiền 無vô 敢cảm 譸# 議nghị 。詎cự 非phi 因nhân 明minh 證chứng 真chân 之chi 力lực 歟# 。原nguyên 其kỳ 茲tư 論luận 。自tự 奘tráng 師sư 始thỉ 譯dịch 。永vĩnh 明minh 繼kế 陳trần 。漸tiệm 爾nhĩ 鮮tiên 聞văn 。邈mạc 焉yên 垂thùy 絕tuyệt 。高cao 原nguyên 大đại 師sư 遠viễn 續tục 餘dư 光quang 。志chí 興hưng 厥quyết 旨chỉ 。慨khái 其kỳ 義nghĩa 趣thú 隱ẩn 微vi 。初sơ 學học 臨lâm 文văn 難nan 曉hiểu 。以dĩ 質chất 直trực 詞từ 。疏sớ/sơ 通thông 蹊# 逕kính 。令linh 諸chư 覽lãm 者giả 。眼nhãn 底để 無vô 全toàn 牛ngưu 矣hĩ 。余dư 企xí 慕mộ 斯tư 文văn 。慶khánh 逢phùng 法pháp 席tịch 。愧quý 無vô 所sở 諳am 。為vi 師sư 皷cổ 吹xuy 。冀ký 諸chư 同đồng 志chí 。無vô 泯mẫn 斯tư 因nhân 。

萬vạn 曆lịch 歲tuế 次thứ 壬nhâm 子tử 端đoan 陽dương 前tiền 二nhị 日nhật 武võ 林lâm 後hậu 學học 大đại 善thiện 和hòa 南nam 書thư 於ư 南nam 屏bính 山sơn 中trung

因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 論luận 直trực 疏sớ/sơ

商thương 羯yết 羅la 主chủ 菩Bồ 薩Tát 。造tạo 。

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。玄huyền 奘tráng 。譯dịch 。

西tây 蜀thục 沙Sa 門Môn 。明minh 昱dục 。疏sớ/sơ 。

△# 將tương 釋thích 此thử 論luận 。科khoa 文văn 分phần/phân 四tứ 。一nhất 釋thích 題đề 目mục 。二nhị 釋thích 論luận 主chủ 。三tam 釋thích 譯dịch 師sư 。四tứ 釋thích 論luận 文văn 。且thả 初sơ 釋thích 題đề 目mục 。

因nhân 者giả 。格cách 諸chư 法pháp 之chi 比tỉ 量lượng 。明minh 者giả 。照chiếu 諸chư 法pháp 之chi 正chánh 智trí 。非phi 正chánh 智trí 無vô 以dĩ 照chiếu 諸chư 法pháp 本bổn 因nhân 。非phi 比tỉ 量lượng 無vô 以dĩ 格cách 。諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。是thị 以dĩ 據cứ 比tỉ 量lượng 正chánh 智trí 能năng 入nhập 諸chư 法pháp 正chánh 理lý 也dã 。故cố 論luận 主chủ 以dĩ 極cực 成thành 有hữu 法pháp 極cực 成thành 能năng 別biệt 為vi 宗tông 。徧biến 是thị 宗tông 法pháp 為vi 因nhân 。顯hiển 因nhân 同đồng 品phẩm 為ví 喻dụ 。豈khởi 非phi 因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 乎hồ 葢# 因nhân 。者giả 是thị 比tỉ 量lượng 義nghĩa 。而nhi 有hữu 三tam 支chi 。以dĩ 三tam 支chi 比tỉ 量lượng 為vi 因nhân 。名danh 因nhân 言ngôn 生sanh 智trí 了liễu 為vi 果quả 名danh 明minh 。趨xu 進tiến 得đắc 本bổn 名danh 入nhập 。簡giản 別biệt 偏thiên 邪tà 名danh 正chánh 。諸chư 法pháp 自tự 相tướng 名danh 理lý 。賓tân 主chủ 較giảo 言ngôn 名danh 論luận 。故cố 云vân 因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 論luận 。斯tư 乃nãi 觀quán 察sát 義nghĩa 中trung 秘bí 鍵kiện 關quan 鑰thược 。權quyền 衡hành 智trí 畔bạn 妙diệu 轉chuyển 靈linh 樞xu 。詮thuyên 論luận 量lượng 之chi 指chỉ 歸quy 。敘tự 折chiết 邪tà 之chi 軌quỹ 式thức 。苟cẩu 於ư 一nhất 法pháp 因nhân 明minh 。入nhập 一nhất 法pháp 正chánh 理lý 。萬vạn 法pháp 因nhân 明minh 。入nhập 萬vạn 法pháp 正chánh 理lý 。正chánh 理lý 既ký 得đắc 。正chánh 智trí 昭chiêu 然nhiên 。如như 是thị 則tắc 能năng 。徹triệt 窮cùng 諸chư 法pháp 源nguyên 頭đầu 。事sự 事sự 無vô 礙ngại 。豈khởi 易dị 言ngôn 哉tai 。但đãn 患hoạn 見kiến 諦Đế 不bất 親thân 。立lập 量lượng 不bất 真chân 耳nhĩ 。或hoặc 謂vị 斯tư 典điển 無vô 宜nghi 於ư 此thử 方phương 。愚ngu 未vị 能năng 知tri 也dã 。

△# 一nhất 釋thích 題đề 目mục 竟cánh 。下hạ 二nhị 釋thích 論luận 主chủ 。

商thương 羯yết 羅la 主chủ 菩Bồ 薩Tát 造tạo

梵Phạn 語ngữ 商thương 羯yết 羅la 。此thử 云vân 天thiên 。主chủ 者giả 唐đường 言ngôn 也dã 。譯dịch 師sư 存tồn 梵Phạm 兼kiêm 唐đường 為vi 名danh 。故cố 云vân 天thiên 主chủ 。菩Bồ 薩Tát 者giả 。梵Phạn 語ngữ 從tùng 略lược 。若nhược 具cụ 足túc 。應ưng 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。菩Bồ 提Đề 云vân 覺giác 。薩tát 埵đóa 云vân 情tình 。以dĩ 論luận 主chủ 自tự 既ký 覺giác 已dĩ 。復phục 覺giác 有hữu 情tình 。故cố 以dĩ 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 稱xưng 之chi 。今kim 從tùng 略lược 。唯duy 名danh 菩Bồ 薩Tát 。造tạo 者giả 為vi 也dã 。雖tuy 義nghĩa 祖tổ 先tiên 覺giác 。又hựu 從tùng 自tự 製chế 。故cố 云vân 造tạo 也dã 。

△# 二nhị 釋thích 論luận 主chủ 竟cánh 。下hạ 三tam 釋thích 譯dịch 師sư 。

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 譯dịch

三tam 藏tạng 者giả 。經kinh 律luật 論luận 也dã 。經kinh 以dĩ 貫quán 理lý 。律luật 以dĩ 嚴nghiêm 戒giới 。論luận 較giảo 是thị 非phi 簡giản 別biệt 邪tà 正chánh 。法Pháp 師sư 俱câu 善thiện 。故cố 以dĩ 三tam 藏tạng 稱xưng 之chi 。既ký 善thiện 三tam 藏tạng 。為vi 人nhân 所sở 師sư 。復phục 以dĩ 法Pháp 師sư 為vi 名danh 耳nhĩ 。

△# 三tam 釋thích 譯dịch 師sư 竟cánh 。下hạ 四tứ 釋thích 論luận 文văn 分phần/phân 三tam 。一nhất 總tổng 標tiêu 。二nhị 通thông 釋thích 。三tam 結kết 顯hiển 。且thả 初sơ 總tổng 標tiêu 。

能năng 立lập 與dữ 能năng 破phá 。及cập 似tự 唯duy 悟ngộ 他tha 。現hiện 量lượng 與dữ 比tỉ 量lượng 。

及cập 似tự 唯duy 自tự 悟ngộ 。

此thử 頌tụng 一nhất 論luận 之chi 綱cương 宗tông 。揭yết 示thị 八bát 門môn 二nhị 益ích 之chi 梗# 槩# 。欲dục 令linh 學học 者giả 。知tri 其kỳ 要yếu 也dã 。能năng 立lập 者giả 。三tam 支chi 無vô 過quá 。能năng 破phá 者giả 。正chánh 顯hiển 其kỳ 非phi 。似tự 能năng 立lập 者giả 。三tam 十thập 三tam 種chủng 過quá 隨tùy 之chi 。似tự 能năng 破phá 者giả 。不bất 定định 不bất 成thành 等đẳng 謬mậu 斥xích 。現hiện 量lượng 者giả 。謂vị 離ly 名danh 言ngôn 所sở 有hữu 分phân 別biệt 。比tỉ 量lượng 者giả 。謂vị 藉tạ 眾chúng 相tướng 而nhi 觀quán 於ư 義nghĩa 。似tự 現hiện 量lượng 者giả 。於ư 義nghĩa 異dị 轉chuyển 。似tự 比tỉ 量lượng 者giả 。不bất 能năng 正chánh 解giải 。唯duy 悟ngộ 他tha 者giả 。以dĩ 前tiền 四tứ 門môn 。俱câu 是thị 顯hiển 示thị 益ích 他tha 之chi 義nghĩa 。故cố 云vân 悟ngộ 他tha 。唯duy 自tự 悟ngộ 者giả 。以dĩ 後hậu 四tứ 門môn 。俱câu 是thị 自tự 證chứng 自tự 解giải 境cảnh 界giới 。故cố 云vân 自tự 悟ngộ 。是thị 以dĩ 八bát 門môn 二nhị 益ích 。總tổng 該cai 一nhất 論luận 之chi 旨chỉ 矣hĩ 。

如như 是thị 總tổng 攝nhiếp 諸chư 論luận 要yếu 義nghĩa 。

結kết 成thành 頌tụng 中trung 所sở 詮thuyên 。該cai 諸chư 論luận 之chi 要yếu 義nghĩa 也dã 。

△# 一nhất 總tổng 標tiêu 竟cánh 。下hạ 二nhị 通thông 釋thích 分phần/phân 八bát 。一nhất 能năng 立lập 門môn 。二nhị 似tự 能năng 立lập 門môn 。三tam 現hiện 量lượng 門môn 。四tứ 比tỉ 量lượng 門môn 。五ngũ 似tự 現hiện 量lượng 門môn 。六lục 似tự 比tỉ 量lượng 門môn 。七thất 能năng 破phá 門môn 。八bát 似tự 能năng 破phá 門môn 。一nhất 又hựu 分phần/phân 三tam 。一nhất 總tổng 標tiêu 能năng 立lập 。二nhị 別biệt 釋thích 三tam 支chi 。三tam 結kết 成thành 立lập 義nghĩa 。且thả 初sơ 總tổng 標tiêu 能năng 立lập 。

此thử 中trung 宗tông 等đẳng 多đa 言ngôn 。名danh 為vi 能năng 立lập 。由do 宗tông 因nhân 喻dụ 多đa 言ngôn 。開khai 示thị 諸chư 有hữu 。問vấn 者giả 未vị 了liễu 義nghĩa 故cố 。

謂vị 此thử 能năng 立lập 門môn 中trung 所sở 詮thuyên 宗tông 因nhân 喻dụ 之chi 多đa 言ngôn 無vô 過quá 。名danh 為vi 能năng 立lập 。問vấn 。何hà 用dụng 三tam 支chi 。方phương 為vi 能năng 立lập 。答đáp 。由do 宗tông 因nhân 喻dụ 多đa 言ngôn 。方phương 能năng 開khai 示thị 諸chư 有hữu 。問vấn 者giả 未vị 了liễu 義nghĩa 故cố 。謂vị 諸chư 問vấn 者giả 。不bất 了liễu 諸chư 法pháp 本bổn 因nhân 。於ư 常thường 無vô 常thường 等đẳng 宗tông 。猶do 豫dự 不bất 決quyết 。論luận 主chủ 立lập 三tam 支chi 比tỉ 量lượng 。使sử 知tri 因nhân 為vi 宗tông 法pháp 。喻dụ 為vi 明minh 訓huấn 。於ư 無vô 常thường 等đẳng 宗tông 。了liễu 然nhiên 自tự 決quyết 矣hĩ 。又hựu 宗tông 因nhân 喻dụ 。各các 有hữu 多đa 理lý 。名danh 為vi 多đa 言ngôn 。宗tông 中trung 多đa 言ngôn 有hữu 九cửu 。一nhất 現hiện 量lượng 不bất 相tương 違vi 。二nhị 比tỉ 量lượng 不bất 相tương 違vi 。三tam 自tự 教giáo 不bất 相tương 違vi 。四tứ 世thế 間gian 不bất 相tương 違vi 。五ngũ 自tự 語ngữ 不bất 相tương 違vi 。六lục 能năng 別biệt 宗tông 體thể 極cực 成thành 。七thất 所sở 別biệt 宗tông 依y 極cực 成thành 。八bát 能năng 所sở 俱câu 極cực 成thành 。九cửu 無vô 相tướng 符phù 極cực 成thành 。因nhân 中trung 多đa 言ngôn 有hữu 三tam 。一nhất 能năng 成thành 。二nhị 決quyết 定định 。三tam 不bất 相tương 違vi 。能năng 成thành 有hữu 四tứ 。一nhất 兩lưỡng 俱câu 能năng 成thành 。立lập 敵địch 共cộng 許hứa 故cố 。二nhị 隨tùy 一nhất 能năng 成thành 敵địch 者giả 亦diệc 許hứa 故cố 三tam 。決quyết 定định 能năng 成thành 。無vô 猶do 豫dự 故cố 。四tứ 所sở 依y 能năng 成thành 。有hữu 有hữu 法pháp 故cố 。決quyết 定định 有hữu 六lục 。一nhất 決quyết 定định 非phi 共cộng 。因nhân 於ư 異dị 品phẩm 無vô 故cố 。二nhị 決quyết 定định 非phi 不bất 共cộng 。因nhân 於ư 同đồng 品phẩm 有hữu 故cố 。三tam 決quyết 定định 非phi 同đồng 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。異dị 品phẩm 徧biến 轉chuyển 。四tứ 決quyết 定định 非phi 異dị 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。唯duy 許hứa 同đồng 品phẩm 宜nghi 徧biến 轉chuyển 。五ngũ 決quyết 定định 非phi 俱câu 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。六lục 決quyết 定định 非phi 相tướng 違vi 。不bất 相tương 違vi 有hữu 四tứ 。一nhất 因nhân 不bất 相tương 違vi 法pháp 自tự 相tương/tướng 。二nhị 因nhân 不bất 相tương 違vi 法pháp 差sai 別biệt 。三tam 因nhân 不bất 相tương 違vi 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 。四tứ 因nhân 不bất 相tương 違vi 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 。喻dụ 中trung 多đa 言ngôn 有hữu 二nhị 。一nhất 同đồng 喻dụ 。二nhị 異dị 喻dụ 。一nhất 同đồng 喻dụ 有hữu 五ngũ 。一nhất 同đồng 喻dụ 能năng 成thành 因nhân 。二nhị 同đồng 喻dụ 能năng 成thành 宗tông 。三tam 宗tông 因nhân 俱câu 能năng 成thành 。四tứ 三tam 支chi 配phối 合hợp 辭từ 。五ngũ 辭từ 不bất 顛điên 倒đảo 合hợp 。二nhị 異dị 喻dụ 有hữu 五ngũ 。一nhất 異dị 喻dụ 能năng 遣khiển 宗tông 。二nhị 異dị 喻dụ 能năng 遣khiển 因nhân 。三tam 宗tông 因nhân 俱câu 能năng 遣khiển 。四tứ 三tam 支chi 配phối 離ly 辭từ 。五ngũ 辭từ 不bất 顛điên 倒đảo 離ly 。應ưng 知tri 多đa 言ngôn 。皆giai 理lý 為vi 過quá 。則tắc 三tam 十thập 三tam 過quá 名danh 似tự 能năng 立lập 。反phản 過quá 為vi 理lý 。亦diệc 三tam 十thập 三tam 理lý 名danh 真chân 能năng 立lập 。故cố 龍long 樹thụ 云vân 。即tức 此thử 多đa 言ngôn 。說thuyết 名danh 能năng 立lập 。及cập 似tự 能năng 立lập 。隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。為vi 開khai 悟ngộ 他tha 。說thuyết 此thử 能năng 立lập 。及cập 似tự 能năng 立lập 。

△# 一nhất 總tổng 標tiêu 能năng 立lập 竟cánh 。下hạ 二nhị 別biệt 釋thích 三tam 支chi 分phần/phân 三tam 。一nhất 釋thích 宗tông 。二nhị 釋thích 因nhân 。三tam 釋thích 喻dụ 。且thả 初sơ 釋thích 宗tông 。

此thử 中trung 宗tông 者giả 。謂vị 極cực 成thành 有hữu 法pháp 。極cực 成thành 能năng 別biệt 。差sai 別biệt 性tánh 故cố 。隨tùy 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 。所sở 成thành 立lập 性tánh 。是thị 名danh 為vi 宗tông 。如như 有hữu 成thành 立lập 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。

法pháp 不bất 孤cô 起khởi 。仗trượng 境cảnh 方phương 生sanh 。凡phàm 所sở 立lập 宗tông 。須tu 前tiền 陳trần 一nhất 法pháp 為vi 宗tông 依y 。法pháp 中trung 無vô 過quá 。故cố 云vân 極cực 成thành 有hữu 法pháp 。推thôi 尋tầm 此thử 法pháp 。是thị 真chân 是thị 妄vọng 。常thường 無vô 常thường 等đẳng 。立lập 為vi 宗tông 旨chỉ 。以dĩ 能năng 辯biện 別biệt 此thử 法pháp 無vô 謬mậu 。故cố 云vân 極cực 成thành 能năng 別biệt 。後hậu 陳trần 宗tông 體thể 既ký 為vi 能năng 別biệt 。則tắc 前tiền 陳trần 宗tông 依y 為vi 所sở 別biệt 也dã 。又hựu 宗tông 者giả 本bổn 也dã 。導đạo 也dã 崇sùng 也dã 。立lập 宗tông 為vi 本bổn 。則tắc 導đạo 引dẫn 眾chúng 義nghĩa 崇sùng 之chi 。故cố 立lập 無vô 常thường 為vi 宗tông 。因nhân 喻dụ 亦diệc 宜nghi 無vô 常thường 。立lập 常thường 為vi 宗tông 。因nhân 喻dụ 亦diệc 宜nghi 為vì 常thường 。是thị 立lập 宗tông 無vô 過quá 。故cố 云vân 極cực 成thành 能năng 別biệt 也dã 。差sai 別biệt 性tánh 故cố 隨tùy 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 者giả 。謂vị 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 中trung 有hữu 差sai 別biệt 義nghĩa 。隨tùy 自tự 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 取thủ 一nhất 義nghĩa 為vi 宗tông 。如như 以dĩ 玉ngọc 為vi 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 成thành 立lập 宗tông 依y 。論luận 玉ngọc 之chi 質chất 為vi 堅kiên 。玉ngọc 之chi 色sắc 為vi 白bạch 。是thị 為vi 差sai 別biệt 性tánh 。於ư 差sai 別biệt 中trung 。立lập 堅kiên 立lập 白bạch 。隨tùy 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 也dã 。所sở 成thành 立lập 性tánh 是thị 名danh 為vi 宗tông 者giả 。釋thích 成thành 宗tông 體thể 也dã 。所sở 成thành 立lập 者giả 。即tức 宗tông 之chi 名danh 。對đối 後hậu 因nhân 說thuyết 。名danh 所sở 成thành 立lập 。以dĩ 宗tông 為vi 所sở 成thành 。由do 因nhân 為vi 能năng 成thành 。謂vị 雖tuy 立lập 宗tông 。其kỳ 理lý 未vị 確xác 。必tất 舉cử 因nhân 成thành 。宗tông 義nghĩa 方phương 定định 。故cố 以dĩ 因nhân 為vi 能năng 成thành 立lập 。宗tông 為vi 所sở 成thành 立lập 也dã 。復phục 舉cử 例lệ 云vân 。如như 立lập 聲thanh 為vi 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 。是thị 無vô 常thường 為vi 宗tông 。聲thanh 有hữu 生sanh 滅diệt 。理lý 必tất 無vô 常thường 。是thị 為vi 極cực 成thành 。

△# 一nhất 釋thích 宗tông 竟cánh 。下hạ 二nhị 釋thích 因nhân 。

因nhân 有hữu 三tam 相tương/tướng 。何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

謂vị 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 性tánh 。同đồng 品phẩm 定định 有hữu 性tánh 。異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 。云vân 何hà 名danh 為vi 。同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 。謂vị 所sở 立lập 法pháp 均quân 等đẳng 義nghĩa 品phẩm 。說thuyết 名danh 同đồng 品phẩm 。如như 立lập 無vô 常thường 。瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 。是thị 名danh 同đồng 品phẩm 。異dị 品phẩm 者giả 。謂vị 於ư 是thị 處xứ 。無vô 其kỳ 所sở 立lập 。若nhược 有hữu 是thị 常thường 。見kiến 非phi 所sở 作tác 。如như 虗hư 空không 等đẳng 。此thử 中trung 所sở 作tác 性tánh 。或hoặc 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 。徧biến 是thị 宗tông 法pháp 。於ư 同đồng 品phẩm 定định 有hữu 性tánh 。異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 。是thị 無vô 常thường 等đẳng 因nhân 。

因nhân 是thị 宗tông 之chi 法pháp 性tánh 。故cố 以dĩ 宗tông 法pháp 為vi 因nhân 。品phẩm 是thị 一nhất 切thiết 義nghĩa 名danh 。都đô 以dĩ 三tam 支chi 名danh 品phẩm 。定định 有hữu 徧biến 無vô 。俱câu 顯hiển 因nhân 性tánh 。因nhân 有hữu 三tam 相tương/tướng 者giả 。謂vị 俱câu 品phẩm 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 也dã 。言ngôn 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 性tánh 者giả 。是thị 顯hiển 俱câu 品phẩm 義nghĩa 。以dĩ 同đồng 品phẩm 之chi 因nhân 。唯duy 徧biến 同đồng 品phẩm 之chi 宗tông 。異dị 品phẩm 之chi 因nhân 。唯duy 徧biến 異dị 品phẩm 之chi 宗tông 。名danh 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 。故cố 龍long 樹thụ 以dĩ 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 為vi 俱câu 品phẩm 。同đồng 品phẩm 定định 有hữu 性tánh 異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 者giả 。謂vị 同đồng 品phẩm 之chi 因nhân 定định 有hữu 。於ư 異dị 品phẩm 中trung 徧biến 無vô 。以dĩ 同đồng 品phẩm 之chi 因nhân 不bất 轉chuyển 異dị 品phẩm 。是thị 為vi 無vô 過quá 。云vân 何hà 下hạ 。雙song 徵trưng 。謂vị 所sở 下hạ 。別biệt 釋thích 。言ngôn 所sở 立lập 法pháp 者giả 。即tức 是thị 所sở 成thành 立lập 之chi 宗tông 。謂vị 宗tông 與dữ 因nhân 。其kỳ 義nghĩa 均quân 平bình 。是thị 同đồng 品phẩm 義nghĩa 。如như 立lập 下hạ 。舉cử 例lệ 。謂vị 立lập 無vô 常thường 為vi 宗tông 。瓶bình 等đẳng 為ví 喻dụ 。以dĩ 瓶bình 等đẳng 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 故cố 。是thị 名danh 同đồng 品phẩm 者giả 。結kết 成thành 所sở 立lập 之chi 宗tông 。同đồng 於ư 瓶bình 等đẳng 喻dụ 也dã 。異dị 品phẩm 下hạ 。別biệt 釋thích 異dị 品phẩm 。謂vị 於ư 是thị 處xứ 無vô 其kỳ 所sở 立lập 者giả 。謂vị 異dị 品phẩm 因nhân 處xứ 。無vô 同đồng 品phẩm 所sở 立lập 之chi 宗tông 。若nhược 有hữu 是thị 常thường 者giả 。謂vị 異dị 品phẩm 處xứ 若nhược 有hữu 所sở 立lập 。定định 是thị 常thường 法pháp 。故cố 立lập 異dị 品phẩm 三tam 支chi 云vân 。是thị 常thường 為vi 宗tông 。見kiến 非phi 所sở 作tác 為vi 因nhân 。如như 虗hư 空không 等đẳng 喻dụ 。以dĩ 常thường 宗tông 異dị 無vô 常thường 。非phi 所sở 作tác 性tánh 異dị 於ư 所sở 作tác 。虗hư 空không 等đẳng 喻dụ 異dị 於ư 瓶bình 等đẳng 。故cố 名danh 異dị 品phẩm 。此thử 中trung 下hạ 。結kết 成thành 因nhân 義nghĩa 。言ngôn 所sở 作tác 性tánh 者giả 。謂vị 有hữu 為vi 法pháp 。是thị 所sở 作tác 性tánh 。殷ân 勤cần 勇dũng 猛mãnh 無vô 間gian 所sở 發phát 。亦diệc 是thị 所sở 作tác 義nghĩa 故cố 。徧biến 是thị 宗tông 法pháp 者giả 。謂vị 上thượng 所sở 作tác 性tánh 。於ư 無vô 常thường 宗tông 為vi 同đồng 品phẩm 。於ư 常thường 宗tông 為vi 異dị 品phẩm 。故cố 名danh 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 。於ư 同đồng 品phẩm 定định 有hữu 性tánh 異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 者giả 。意ý 謂vị 無vô 常thường 為vi 宗tông 。則tắc 所sở 作tác 性tánh 同đồng 有hữu 異dị 無vô 。若nhược 常thường 為vi 宗tông 。則tắc 所sở 作tác 性tánh 同đồng 無vô 異dị 有hữu 。同đồng 品phẩm 有hữu 故cố 。徧biến 於ư 同đồng 品phẩm 。異dị 品phẩm 有hữu 故cố 。徧biến 於ư 異dị 品phẩm 。故cố 論luận 云vân 無vô 常thường 等đẳng 者giả 。等đẳng 於ư 常thường 宗tông 。結kết 顯hiển 此thử 因nhân 徧biến 無vô 常thường 宗tông 之chi 同đồng 品phẩm 。亦diệc 徧biến 常thường 宗tông 之chi 異dị 品phẩm 。故cố 云vân 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 。

△# 二nhị 釋thích 因nhân 竟cánh 。下hạ 三tam 釋thích 喻dụ 。

喻dụ 有hữu 二nhị 種chủng 。一nhất 者giả 同đồng 法pháp 。二nhị 者giả 異dị 法pháp 。同đồng 法pháp 者giả 。若nhược 於ư 是thị 處xứ 。顯hiển 因nhân 同đồng 品phẩm 。決quyết 定định 有hữu 性tánh 。謂vị 若nhược 所sở 作tác 。見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 。譬thí 如như 瓶bình 等đẳng 。異dị 法pháp 者giả 。若nhược 於ư 是thị 處xứ 。說thuyết 所sở 立lập 無vô 。因nhân 徧biến 非phi 有hữu 。謂vị 若nhược 是thị 常thường 。見kiến 非phi 所sở 作tác 。如như 虗hư 空không 等đẳng 。此thử 中trung 常thường 言ngôn 。表biểu 非phi 無vô 常thường 。非phi 所sở 作tác 言ngôn 。表biểu 無vô 所sở 作tác 。如như 有hữu 非phi 有hữu 。說thuyết 名danh 非phi 有hữu 。

一nhất 同đồng 法pháp 者giả 。法pháp 即tức 宗tông 因nhân 。宗tông 依y 名danh 有hữu 法pháp 。宗tông 體thể 但đãn 名danh 法pháp 。因nhân 名danh 宗tông 法pháp 。故cố 宗tông 因nhân 俱câu 名danh 法pháp 。以dĩ 喻dụ 必tất 同đồng 同đồng 品phẩm 宗tông 因nhân 。故cố 名danh 同đồng 法pháp 。二nhị 異dị 法pháp 者giả 。謂vị 異dị 品phẩm 喻dụ 。雖tuy 同đồng 異dị 品phẩm 之chi 宗tông 因nhân 。必tất 不bất 同đồng 於ư 同đồng 品phẩm 之chi 法pháp 。故cố 名danh 異dị 法pháp 。同đồng 法pháp 者giả 下hạ 。釋thích 成thành 同đồng 喻dụ 之chi 義nghĩa 。若nhược 於ư 是thị 處xứ 者giả 。即tức 同đồng 法pháp 喻dụ 處xứ 也dã 。顯hiển 因nhân 同đồng 品phẩm 者giả 。顯hiển 能năng 成thành 立lập 之chi 因nhân 。同đồng 於ư 喻dụ 也dã 。決quyết 定định 有hữu 性tánh 者giả 。謂vị 同đồng 法pháp 喻dụ 中trung 。決quyết 定định 有hữu 同đồng 品phẩm 之chi 因nhân 性tánh 。謂vị 若nhược 下hạ 。舉cử 例lệ 。以dĩ 所sở 作tác 性tánh 故cố 之chi 因nhân 。見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 之chi 宗tông 。譬thí 如như 瓶bình 等đẳng 為ví 喻dụ 。異dị 法pháp 者giả 下hạ 。釋thích 成thành 異dị 喻dụ 。是thị 處xứ 者giả 。即tức 異dị 喻dụ 之chi 處xứ 。說thuyết 所sở 立lập 無vô 者giả 。謂vị 無vô 同đồng 品phẩm 所sở 立lập 之chi 宗tông 。因nhân 徧biến 非phi 有hữu 者giả 。謂vị 同đồng 品phẩm 之chi 因nhân 。於ư 異dị 品phẩm 中trung 。徧biến 非phi 有hữu 故cố 。復phục 立lập 異dị 品phẩm 云vân 。謂vị 若nhược 是thị 常thường 為vi 宗tông 。見kiến 非phi 所sở 作tác 為vi 因nhân 。如như 虗hư 空không 等đẳng 為ví 喻dụ 。此thử 中trung 不phủ 。釋thích 成thành 異dị 品phẩm 異dị 於ư 同đồng 品phẩm 之chi 義nghĩa 。謂vị 此thử 異dị 品phẩm 中trung 常thường 宗tông 之chi 言ngôn 。表biểu 非phi 同đồng 品phẩm 無vô 常thường 之chi 宗tông 。非phi 所sở 作tác 言ngôn 。表biểu 無vô 同đồng 品phẩm 所sở 作tác 之chi 因nhân 。如như 有hữu 下hạ 。舉cử 例lệ 釋thích 成thành 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 義nghĩa 。謂vị 如như 有hữu 有hữu 。必tất 有hữu 非phi 有hữu 。言ngôn 有hữu 即tức 同đồng 品phẩm 。非phi 有hữu 即tức 異dị 品phẩm 。以dĩ 異dị 品phẩm 中trung 非phi 有hữu 同đồng 品phẩm 之chi 義nghĩa 。故cố 說thuyết 異dị 品phẩm 名danh 為vi 非phi 有hữu 。故cố 下hạ 論luận 云vân 。對đối 彼bỉ 有hữu 論luận 。有hữu 即tức 同đồng 品phẩm 。對đối 非phi 有hữu 論luận 。即tức 對đối 異dị 品phẩm 。

△# 三tam 釋thích 喻dụ 竟cánh 。通thông 上thượng 二nhị 別biệt 釋thích 三tam 支chi 竟cánh 。下hạ 三tam 結kết 成thành 立lập 義nghĩa 。

已dĩ 說thuyết 宗tông 因nhân 等đẳng 如như 是thị 多đa 言ngôn 。開khai 悟ngộ 他tha 時thời 。說thuyết 名danh 能năng 立lập 。如như 說thuyết 聲thanh 無vô 常thường 者giả 。是thị 立lập 宗tông 言ngôn 。所sở 作tác 性tánh 故cố 者giả 。是thị 宗tông 法pháp 言ngôn 。若nhược 是thị 所sở 作tác 。見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 。如như 瓶bình 等đẳng 者giả 。是thị 隨tùy 同đồng 品phẩm 言ngôn 。若nhược 是thị 其kỳ 常thường 。見kiến 非phi 所sở 作tác 。如như 虗hư 空không 者giả 。是thị 遠viễn 離ly 言ngôn 。惟duy 此thử 三tam 分phần/phân 。說thuyết 名danh 能năng 立lập 。

已dĩ 說thuyết 下hạ 。謂vị 前tiền 已dĩ 立lập 三tam 支chi 無vô 過quá 。開khai 曉hiểu 於ư 人nhân 。故cố 名danh 能năng 立lập 。如như 說thuyết 下hạ 。釋thích 成thành 所sở 立lập 三tam 支chi 名danh 義nghĩa 。原nguyên 於ư 立lập 宗tông 。必tất 先tiên 有hữu 法pháp 為vi 宗tông 依y 。故cố 舉cử 聲thanh 為vi 前tiền 陳trần 。推thôi 聲thanh 之chi 體thể 無vô 常thường 。非phi 實thật 有hữu 性tánh 。故cố 立lập 後hậu 陳trần 無vô 常thường 為vi 宗tông 。是thị 為vi 立lập 宗tông 言ngôn 也dã 。聲thanh 有hữu 所sở 作tác 。理lý 必tất 無vô 常thường 。無vô 常thường 之chi 宗tông 。法pháp 於ư 所sở 作tác 。故cố 云vân 所sở 作tác 性tánh 故cố 者giả 。是thị 宗tông 法pháp 言ngôn 為vi 因nhân 也dã 。若nhược 是thị 所sở 作tác 下hạ 。舉cử 合hợp 詞từ 明minh 同đồng 品phẩm 。因nhân 明minh 之chi 法pháp 。合hợp 必tất 先tiên 能năng 後hậu 所sở 。離ly 則tắc 先tiên 所sở 後hậu 能năng 。故cố 云vân 若nhược 是thị 所sở 作tác 者giả 是thị 先tiên 舉cử 能năng 成thành 立lập 之chi 因nhân 。見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 者giả 次thứ 合hợp 所sở 成thành 立lập 之chi 宗tông 。然nhiên 後hậu 合hợp 喻dụ 故cố 如như 瓶bình 等đẳng 。是thị 隨tùy 同đồng 品phẩm 言ngôn 者giả 。結kết 成thành 合hợp 詞từ 。若nhược 是thị 其kỳ 常thường 下hạ 。舉cử 離ly 詞từ 明minh 異dị 品phẩm 。離ly 則tắc 先tiên 所sở 後hậu 能năng 故cố 先tiên 舉cử 所sở 成thành 立lập 之chi 常thường 宗tông 。次thứ 陳trần 能năng 成thành 立lập 之chi 非phi 所sở 作tác 因nhân 然nhiên 後hậu 舉cử 喻dụ 。如như 虗hư 空không 等đẳng 。謂vị 是thị 遠viễn 離ly 言ngôn 者giả 。結kết 成thành 離ly 詞từ 。復phục 總tổng 結kết 云vân 。唯duy 此thử 宗tông 因nhân 喻dụ 之chi 三tam 分phần/phân 無vô 過quá 。說thuyết 名danh 能năng 立lập 。

△# 三tam 結kết 成thành 立lập 義nghĩa 竟cánh 。通thông 上thượng 一nhất 釋thích 能năng 立lập 門môn 竟cánh 。下hạ 二nhị 釋thích 似tự 能năng 立lập 門môn 分phần/phân 四tứ 。一nhất 釋thích 似tự 宗tông 。二nhị 釋thích 似tự 因nhân 。三tam 釋thích 似tự 喻dụ 。四tứ 結kết 前tiền 科khoa 。一nhất 釋thích 似tự 宗tông 分phần/phân 二nhị 。一nhất 總tổng 標tiêu 帶đái 過quá 。

唯duy 樂nhạo/nhạc/lạc 成thành 立lập 。由do 與dữ 現hiện 量lượng 等đẳng 相tương 違vi 。故cố 名danh 似tự 立lập 宗tông 。謂vị 現hiện 量lượng 相tương 違vi 。比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。自tự 教giáo 相tương 違vi 。世thế 間gian 相tương 違vi 。自tự 語ngữ 相tương 違vi 。能năng 別biệt 不bất 極cực 成thành 。所sở 別biệt 不bất 極cực 成thành 。俱câu 不bất 極cực 成thành 。相tương/tướng 符phù 極cực 成thành 。

雖tuy 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 。總tổng 標tiêu 似tự 宗tông 。謂vị 現hiện 量lượng 下hạ 。明minh 九cửu 種chủng 帶đái 過quá 。

△# 一nhất 總tổng 標tiêu 帶đái 過quá 竟cánh 。下hạ 二nhị 別biệt 釋thích 九cửu 種chủng 。

此thử 中trung 現hiện 量lượng 相tương 違vi 者giả 。如như 說thuyết 聲thanh 。非phi 所sở 聞văn 。

一nhất 釋thích 現hiện 量lượng 相tương 違vi 過quá 。謂vị 現hiện 量lượng 者giả 。取thủ 境cảnh 清thanh 明minh 。不bất 帶đái 名danh 言ngôn 數số 量lượng 。猶do 如như 鏡kính 面diện 。現hiện 諸chư 影ảnh 像tượng 。非phi 無vô 其kỳ 像tượng 。去khứ 則tắc 無vô 留lưu 。今kim 立lập 者giả 既ký 說thuyết 聲thanh 塵trần 為vi 有hữu 法pháp 。又hựu 立lập 非phi 所sở 聞văn 為vi 宗tông 。如như 說thuyết 鏡kính 像tượng 。非phi 鏡kính 面diện 現hiện 豈khởi 不bất 相tương 違vi 。

比tỉ 量lượng 相tương 違vi 者giả 。如như 說thuyết 瓶bình 等đẳng 是thị 常thường 。

二nhị 釋thích 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 過quá 。言ngôn 比tỉ 量lượng 者giả 。理lý 門môn 論luận 說thuyết 。為vi 顯hiển 所sở 比tỉ 故cố 說thuyết 宗tông 言ngôn 。應ưng 知tri 立lập 宗tông 。於ư 所sở 比tỉ 義nghĩa 。能năng 觀quán 察sát 故cố 。名danh 為vi 比tỉ 量lượng 今kim 立lập 者giả 以dĩ 瓶bình 等đẳng 為vi 有hữu 法pháp 。定định 常thường 為vi 宗tông 。然nhiên 常thường 非phi 所sở 作tác 。瓶bình 等đẳng 不bất 成thành 。瓶bình 等đẳng 所sở 作tác 。常thường 義nghĩa 非phi 有hữu 。龍long 樹thụ 云vân 。所sở 作tác 非phi 常thường 故cố 。常thường 非phi 所sở 作tác 故cố 。較giảo 之chi 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。明minh 如như 指chỉ 掌chưởng 。

自tự 教giáo 相tương 違vi 者giả 。如như 勝thắng 論luận 師sư 。立lập 聲thanh 為vi 常thường 。

三tam 釋thích 自tự 教giáo 相tương 違vi 過quá 。外ngoại 道đạo 所sở 計kế 。不bất 出xuất 四tứ 句cú 。謂vị 有hữu 句cú 。無vô 句cú 俱câu 句cú 。不bất 俱câu 句cú 。勝thắng 論luận 計kế 異dị 。即tức 是thị 無vô 句cú 。今kim 以dĩ 聲thanh 為vi 宗tông 依y 。定định 常thường 為vi 宗tông 體thể 。則tắc 常thường 非phi 無vô 句cú 。亦diệc 非phi 異dị 句cú 。故cố 與dữ 自tự 教giáo 無vô 句cú 異dị 句cú 俱câu 相tương 違vi 也dã 。

世thế 間gian 相tương 違vi 者giả 。如như 說thuyết 懷hoài 兔thố 非phi 月nguyệt 有hữu 故cố 。又hựu 如như 說thuyết 言ngôn 。人nhân 頂đảnh 骨cốt 淨tịnh 。眾chúng 生sanh 分phần/phân 故cố 。猶do 如như 螺loa 貝bối 。

四tứ 釋thích 世thế 間gian 相tương 違vi 過quá 。諸chư 世thế 間gian 人nhân 。說thuyết 兔thố 望vọng 月nguyệt 踏đạp 影ảnh 成thành 胎thai 今kim 說thuyết 懷hoài 兔thố 非phi 月nguyệt 有hữu 故cố 故cố 與dữ 世thế 間gian 所sở 說thuyết 相tương 違vi 。又hựu 如như 下hạ 。復phục 立lập 比tỉ 量lượng 。顯hiển 與dữ 世thế 相tương 違vi 。量lượng 云vân 。人nhân 頂đảnh 骨cốt 為vi 宗tông 依y 。立lập 淨tịnh 為vi 宗tông 體thể 。眾chúng 生sanh 分phần/phân 故cố 為vi 因nhân 。猶do 如như 螺loa 貝bối 為ví 喻dụ 。世thế 人nhân 謂vị 餘dư 屍thi 骸hài 頂đảnh 骨cốt 皆giai 為vi 不bất 淨tịnh 。以dĩ 從tùng 青thanh 瘀ứ 膀# 脹trướng 爛lạn 壞hoại 。至chí 白bạch 骨cốt 等đẳng 。皆giai 不bất 淨tịnh 故cố 。今kim 立lập 淨tịnh 為vi 宗tông 。豈khởi 不bất 相tương 違vi 。如như 他tha 國quốc 中trung 。以dĩ 人nhân 頂đảnh 骨cốt 為vi [日*(門@可)]# 喇lặt 碗oản 。及cập 為vi 數sổ 珠châu 。是thị 此thử 類loại 故cố 。

自tự 語ngữ 相tương 違vi 者giả 。如như 言ngôn 我ngã 母mẫu 。是thị 其kỳ 石thạch 女nữ 。

五ngũ 釋thích 自tự 語ngữ 相tương 違vi 過quá 。為vi 我ngã 母mẫu 者giả 。必tất 能năng 生sanh 育dục 。方phương 有hữu 我ngã 身thân 。若nhược 言ngôn 我ngã 母mẫu 是thị 其kỳ 石thạch 女nữ 。石thạch 女nữ 不bất 育dục 。我ngã 從tùng 何hà 生sanh 。是thị 為vi 自tự 語ngữ 相tương 違vi 之chi 過quá 。

能năng 別biệt 不bất 極cực 成thành 者giả 。如như 佛Phật 弟đệ 子tử 。對đối 數số 論luận 師sư 。立lập 聲thanh 滅diệt 壞hoại 。

六lục 釋thích 能năng 別biệt 宗tông 體thể 帶đái 過quá 。能năng 別biệt 者giả 。謂vị 能năng 辯biện 別biệt 宗tông 依y 之chi 義nghĩa 。立lập 為vi 宗tông 體thể 。故cố 說thuyết 宗tông 體thể 。名danh 為vi 能năng 別biệt 。不bất 極cực 成thành 者giả 。以dĩ 立lập 宗tông 體thể 。敵địch 者giả 不bất 許hứa 。名danh 帶đái 過quá 故cố 。原nguyên 佛Phật 弟đệ 子tử 。立lập 聲thanh 滅diệt 壞hoại 。是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。其kỳ 理lý 極cực 成thành 。但đãn 對đối 數số 論luận 師sư 立lập 。便tiện 不bất 極cực 成thành 。以dĩ 數số 論luận 師sư 。執chấp 一nhất 執chấp 有hữu 為vi 宗tông 。俱câu 是thị 常thường 義nghĩa 。不bất 許hứa 滅diệt 壞hoại 。今kim 以dĩ 聲thanh 為vi 所sở 別biệt 有hữu 法pháp 。滅diệt 壞hoại 為vi 能năng 別biệt 宗tông 體thể 。彼bỉ 既ký 不bất 許hứa 。是thị 不bất 極cực 成thành 。以dĩ 因nhân 明minh 之chi 法pháp 。立lập 敵địch 共cộng 許hứa 。方phương 成thành 宗tông 體thể 。苟cẩu 非phi 其kỳ 制chế 。便tiện 為vi 帶đái 過quá 。

所sở 別biệt 不bất 極cực 成thành 者giả 。如như 數số 論luận 師sư 。對đối 佛Phật 弟đệ 子tử 。說thuyết 我ngã 是thị 思tư 。

七thất 釋thích 所sở 別biệt 宗tông 依y 帶đái 過quá 。言ngôn 所sở 別biệt 者giả 。是thị 前tiền 陳trần 宗tông 依y 。以dĩ 帶đái 過quá 故cố 。名danh 不bất 極cực 成thành 。數số 論luận 師sư 。以dĩ 神thần 我ngã 為vi 宗tông 依y 。立lập 思tư 為vi 宗tông 體thể 。雖tuy 則tắc 不bất 違vi 自tự 教giáo 。對đối 佛Phật 弟đệ 子tử 。便tiện 不bất 極cực 成thành 。以dĩ 佛Phật 說thuyết 法pháp 。一nhất 切thiết 無vô 我ngã 。故cố 佛Phật 弟đệ 子tử 。不bất 許hứa 有hữu 我ngã 。則tắc 所sở 別biệt 我ngã 。為vi 不bất 極cực 成thành 。

俱câu 不bất 極cực 成thành 者giả 。如như 勝thắng 論luận 師sư 。對đối 佛Phật 弟đệ 子tử 。立lập 我ngã 以dĩ 為vi 。和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 。

八bát 釋thích 能năng 所sở 二nhị 俱câu 帶đái 過quá 。所sở 言ngôn 俱câu 不bất 極cực 成thành 者giả 。是thị 能năng 別biệt 所sở 別biệt 二nhị 俱câu 帶đái 過quá 。為vi 俱câu 不bất 成thành 。據cứ 佛Phật 弟đệ 子tử 無vô 我ngã 為vi 宗tông 。則tắc 於ư 所sở 別biệt 我ngã 上thượng 不bất 成thành 。以dĩ 勝thắng 論luận 師sư 執chấp 異dị 為vi 宗tông 。無vô 和hòa 合hợp 義nghĩa 。又hựu 執chấp 無vô 句cú 。即tức 無vô 因nhân 緣duyên 。故cố 於ư 能năng 別biệt 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 。亦diệc 不bất 極cực 成thành 。今kim 詳tường 能năng 別biệt 所sở 別biệt 俱câu 不bất 極cực 成thành 者giả 。唯duy 在tại 宗tông 依y 宗tông 體thể 上thượng 說thuyết 。以dĩ 宗tông 中trung 云vân 。此thử 中trung 宗tông 者giả 。謂vị 極cực 成thành 有hữu 法pháp 。極cực 成thành 能năng 別biệt 。應ưng 知tri 立lập 宗tông 。必tất 得đắc 彼bỉ 此thử 共cộng 許hứa 。無vô 諸chư 過quá 難nạn/nan 。名danh 為vi 極cực 成thành 。若nhược 不bất 共cộng 許hứa 。是thị 無vô 圓viên 滿mãn 極cực 成thành 就tựu 義nghĩa 。

相tương/tướng 符phù 極cực 成thành 者giả 。如như 說thuyết 聲thanh 是thị 所sở 聞văn 。

九cửu 釋thích 相tương/tướng 符phù 極cực 成thành 之chi 過quá 。言ngôn 相tương/tướng 符phù 者giả 。於ư 聲thanh 有hữu 法pháp 。立lập 所sở 聞văn 為vi 宗tông 。則tắc 諸chư 世thế 間gian 。及cập 與dữ 聖thánh 教giáo 。皆giai 同đồng 此thử 義nghĩa 。故cố 名danh 相tướng 符phù 。問vấn 。若nhược 謂vị 相tương/tướng 符phù 。於ư 理lý 極cực 成thành 。何hà 名danh 為vi 過quá 。答đáp 。因nhân 明minh 之chi 法pháp 。立lập 敵địch 共cộng 諍tranh 。是thị 為vi 宗tông 體thể 。今kim 既ký 相tương/tướng 符phù 。無vô 共cộng 諍tranh 義nghĩa 。亦diệc 是thị 帶đái 過quá 。

如như 是thị 多đa 言ngôn 。是thị 遣khiển 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 門môn 故cố 。不bất 容dung 成thành 故cố 。立lập 無vô 果quả 故cố 。名danh 似tự 立lập 宗tông 過quá 。

結kết 前tiền 九cửu 種chủng 帶đái 過quá 。所sở 言ngôn 遣khiển 者giả 。是thị 遠viễn 離ly 義nghĩa 。言ngôn 自tự 相tương/tướng 者giả 。是thị 法pháp 性tánh 義nghĩa 。如như 瓶bình 衣y 等đẳng 。無vô 常thường 為vi 自tự 相tương/tướng 。虗hư 空không 等đẳng 義nghĩa 。常thường 為vi 自tự 相tương/tướng 。若nhược 以dĩ 瓶bình 衣y 為vi 常thường 。虗hư 空không 等đẳng 義nghĩa 又hựu 為vi 無vô 常thường 。是thị 謂vị 遣khiển 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 門môn 。故cố 不bất 容dung 成thành 。立lập 亦diệc 無vô 果quả 。以dĩ 不bất 生sanh 智trí 。是thị 無vô 果quả 義nghĩa 。故cố 名danh 似tự 立lập 宗tông 過quá 。

△# 二nhị 別biệt 釋thích 九cửu 種chủng 竟cánh 。通thông 上thượng 一nhất 釋thích 似tự 宗tông 竟cánh 。下hạ 二nhị 釋thích 似tự 因nhân 分phần/phân 二nhị 。一nhất 結kết 前tiền 總tổng 標tiêu 。

已dĩ 說thuyết 似tự 宗tông 。當đương 說thuyết 似tự 因nhân 。不bất 成thành 不bất 定định 。及cập 與dữ 相tương 違vi 。是thị 名danh 似tự 因nhân 。

結kết 前tiền 已dĩ 說thuyết 似tự 宗tông 。起khởi 後hậu 當đương 說thuyết 似tự 因nhân 。不bất 成thành 不bất 定định 及cập 相tương 違vi 者giả 。總tổng 標tiêu 三tam 科khoa 名danh 似tự 立lập 因nhân 。下hạ 文văn 別biệt 釋thích 。

△# 一nhất 結kết 前tiền 總tổng 標tiêu 竟cánh 。下hạ 二nhị 別biệt 釋thích 似tự 因nhân 分phần/phân 三tam 。一nhất 釋thích 不bất 成thành 。二nhị 釋thích 不bất 定định 。三tam 釋thích 相tương 違vi 。且thả 初sơ 釋thích 不bất 成thành 。

不bất 成thành 有hữu 四tứ 。一nhất 兩lưỡng 俱câu 不bất 成thành 。二nhị 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。三tam 猶do 豫dự 不bất 成thành 。四tứ 所sở 依y 不bất 成thành 。

總tổng 分phần/phân 不bất 成thành 有hữu 四tứ 種chủng 過quá 。下hạ 文văn 一nhất 一nhất 別biệt 釋thích 。

如như 成thành 立lập 聲thanh 為vi 無vô 常thường 等đẳng 。若nhược 言ngôn 是thị 眼nhãn 所sở 見kiến 性tánh 故cố 。兩lưỡng 俱câu 不bất 成thành 。

一nhất 釋thích 兩lưỡng 俱câu 不bất 成thành 過quá 。立lập 聲thanh 為vi 無vô 常thường 等đẳng 者giả 。謂vị 以dĩ 聲thanh 為vi 宗tông 依y 。或hoặc 立lập 無vô 常thường 及cập 常thường 為vi 宗tông 體thể 。若nhược 言ngôn 眼nhãn 所sở 見kiến 性tánh 故cố 為vi 因nhân 。聲thanh 非phi 眼nhãn 家gia 所sở 見kiến 。彼bỉ 此thử 共cộng 知tri 。是thị 故cố 立lập 者giả 敵địch 者giả 。俱câu 不bất 許hứa 聲thanh 為vi 眼nhãn 所sở 見kiến 。名danh 俱câu 不bất 成thành 。又hựu 據cứ 龍long 樹thụ 云vân 。若nhược 有hữu 彼bỉ 此thử 不bất 同đồng 許hứa 者giả 。定định 非phi 宗tông 法pháp 。如như 有hữu 成thành 立lập 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。眼nhãn 所sở 見kiến 性tánh 故cố 。彼bỉ 謂vị 聲thanh 是thị 耳nhĩ 聞văn 。云vân 眼nhãn 所sở 見kiến 。立lập 敵địch 兩lưỡng 家gia 俱câu 不bất 聽thính 許hứa 。是thị 故cố 說thuyết 為vi 。兩lưỡng 俱câu 不bất 成thành 。

所sở 作tác 性tánh 故cố 。對đối 聲thanh 顯hiển 論luận 。隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。

二nhị 釋thích 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 過quá 。謂vị 將tương 所sở 作tác 性tánh 故cố 之chi 因nhân 。對đối 彼bỉ 聲thanh 顯hiển 外ngoại 道đạo 論luận 無vô 常thường 義nghĩa 。彼bỉ 不bất 許hứa 聲thanh 是thị 所sở 作tác 性tánh 。是thị 為vi 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 之chi 過quá 。龍long 樹thụ 云vân 。又hựu 若nhược 敵địch 論luận 不bất 同đồng 許hứa 者giả 。如như 對đối 顯hiển 論luận 。所sở 作tác 性tánh 故cố 。彼bỉ 以dĩ 顯hiển 字tự 為vi 敵địch 者giả 之chi 名danh 。敵địch 者giả 不bất 許hứa 聲thanh 為vi 所sở 作tác 。是thị 故cố 說thuyết 為vi 。隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。問vấn 。此thử 中trung 彼bỉ 此thử 不bất 許hứa 。與dữ 宗tông 中trung 彼bỉ 此thử 不bất 許hứa 何hà 別biệt 。答đáp 。宗tông 中trung 不bất 許hứa 。通thông 於ư 宗tông 依y 宗tông 體thể 。說thuyết 為vi 不bất 極cực 成thành 過quá 。以dĩ 立lập 宗tông 時thời 。必tất 具cụ 極cực 成thành 有hữu 法pháp 。極cực 成thành 能năng 別biệt 。名danh 為vi 能năng 立lập 。若nhược 彼bỉ 不bất 許hứa 。是thị 不bất 極cực 成thành 。此thử 中trung 不bất 許hứa 。唯duy 在tại 宗tông 法pháp 性tánh 上thượng 說thuyết 不bất 成thành 過quá 。宗tông 法pháp 性tánh 者giả 是thị 生sanh 起khởi 因nhân 。名danh 能năng 成thành 立lập 。彼bỉ 若nhược 不bất 許hứa 。是thị 不bất 能năng 成thành 。雖tuy 則tắc 許hứa 與dữ 不bất 許hứa 彼bỉ 此thử 皆giai 同đồng 。而nhi 於ư 極cực 成thành 了liễu 因nhân 。及cập 能năng 成thành 生sanh 因nhân 。有hữu 差sai 別biệt 故cố 。龍long 樹thụ 云vân 。此thử 中trung 乃nãi 言ngôn 宗tông 者giả 。唯duy 取thủ 有hữu 法pháp 。或hoặc 有hữu 宗tông 聲thanh 。唯duy 詮thuyên 於ư 法pháp (# 宗tông 也dã )# 。此thử 中trung 宗tông 法pháp (# 因nhân 也dã )# 。唯duy 取thủ 立lập 論luận 。及cập 敵địch 論luận 者giả 。決quyết 定định 同đồng 許hứa 。

何hà 以dĩ 故cố 。今kim 此thử 唯duy 依y 證chứng 了liễu 因nhân 故cố (# 因nhân 證chứng 宗tông 也dã )# 。但đãn 由do 智trí 力lực 了liễu 所sở 說thuyết 義nghĩa (# 宗tông 也dã )# 。非phi 如như 生sanh 因nhân 。由do 能năng 起khởi 用dụng (# 因nhân 也dã )# 。彼bỉ 中trung 難nạn/nan 云vân 。若nhược 爾nhĩ 。既ký 取thủ 智trí 為vi 了liễu 因nhân 。是thị 言ngôn 便tiện 失thất 能năng 成thành 立lập 義nghĩa 。彼bỉ 復phục 答đáp 云vân 。此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。令linh 彼bỉ 憶ức 念niệm 本bổn 極cực 成thành 故cố (# 極cực 成thành 有hữu 法pháp 。極cực 成thành 能năng 別biệt )# 。是thị 故cố 此thử 中trung 。唯duy 取thủ 彼bỉ 此thử 俱câu 定định 許hứa 義nghĩa 。即tức 為vi 善thiện 說thuyết 。

於ư 霧vụ 等đẳng 性tánh 。起khởi 疑nghi 惑hoặc 時thời 。為vi 成thành 大đại 種chủng 。和hòa 合hợp 火hỏa 有hữu 。而nhi 有hữu 所sở 說thuyết 。猶do 豫dự 不bất 成thành 。

三tam 釋thích 猶do 豫dự 不bất 成thành 過quá 。霧vụ 等đẳng 性tánh 者giả 。等đẳng 於ư 煙yên 性tánh 。霧vụ 為vi 水thủy 大đại 之chi 種chủng 。煙yên 為vi 和hòa 合hợp 火hỏa 有hữu 。謂vị 若nhược 於ư 霧vụ 於ư 煙yên 猶do 豫dự 不bất 決quyết 。不bất 能năng 定định 知tri 諸chư 法pháp 本bổn 因nhân 。是thị 似tự 因nhân 過quá 。以dĩ 霧vụ 等đẳng 性tánh 。是thị 宗tông 法pháp 性tánh 。名danh 之chi 為vi 因nhân 。於ư 因nhân 不bất 決quyết 。故cố 名danh 猶do 豫dự 不bất 成thành 因nhân 之chi 過quá 也dã 。

虗hư 空không 實thật 有hữu 。德đức 所sở 依y 故cố 。對đối 無vô 空không 論luận 。所sở 依y 不bất 成thành 。

四tứ 釋thích 所sở 依y 不bất 成thành 過quá 。勝thắng 論luận 所sở 宗tông 六lục 句cú 義nghĩa 中trung 。實thật 句cú 有hữu 九cửu 。空không 居cư 第đệ 五ngũ 。德đức 句cú 義nghĩa 有hữu 二nhị 十thập 四tứ 種chủng 。謂vị 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 等đẳng 。俱câu 以dĩ 空không 為vi 所sở 依y 。故cố 立lập 虗hư 空không 為vi 有hữu 法pháp 。實thật 有hữu 為vi 宗tông 。德đức 所sở 依y 故cố 為vi 因nhân 。對đối 無vô 空không 論luận 。有hữu 不bất 成thành 過quá 。以dĩ 有hữu 外ngoại 道đạo 。謂vị 色sắc 與dữ 空không 。質chất 礙ngại 是thị 有hữu 。空không 性tánh 是thị 無vô 。不bất 見kiến 虗hư 空không 有hữu 往vãng 來lai 故cố 。彼bỉ 不bất 許hứa 有hữu 。則tắc 德đức 所sở 依y 空không 性tánh 不bất 成thành 。亦diệc 是thị 因nhân 中trung 之chi 過quá 也dã 。

△# 一nhất 釋thích 不bất 成thành 竟cánh 。下hạ 二nhị 釋thích 不bất 定định 。

不bất 定định 有hữu 六lục 。一nhất 共cộng 。二nhị 不bất 共cộng 。三tam 同đồng 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。異dị 品phẩm 徧biến 轉chuyển 。四tứ 異dị 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。同đồng 品phẩm 徧biến 轉chuyển 。五ngũ 俱câu 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。六lục 相tương 違vi 決quyết 定định 。

總tổng 標tiêu 不bất 定định 有hữu 六lục 種chủng 過quá 。下hạ 文văn 一nhất 一nhất 別biệt 釋thích 。

此thử 中trung 共cộng 者giả 。如như 言ngôn 聲thanh 常thường 。所sở 量lượng 性tánh 故cố 。常thường 無vô 常thường 品phẩm 。皆giai 共cộng 此thử 因nhân 。是thị 故cố 不bất 定định 。為vi 如như 瓶bình 等đẳng 。所sở 量lượng 性tánh 故cố 。聲thanh 是thị 無vô 常thường 。為vi 如như 空không 等đẳng 。所sở 量lượng 性tánh 故cố 。聲thanh 是thị 其kỳ 常thường 。

一nhất 釋thích 共cộng 中trung 因nhân 不bất 定định 過quá 。如như 言ngôn 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。定định 常thường 為vi 宗tông 。所sở 量lượng 性tánh 故cố 為vi 因nhân 。此thử 中trung 標tiêu 定định 所sở 立lập 宗tông 因nhân 。復phục 出xuất 過quá 云vân 。常thường 無vô 常thường 品phẩm 。皆giai 共cộng 此thử 因nhân 。是thị 故cố 不bất 定định 。以dĩ 所sở 量lượng 性tánh 故cố 之chi 因nhân 。於ư 常thường 宗tông 喻dụ 。及cập 無vô 常thường 宗tông 喻dụ 。皆giai 是thị 共cộng 故cố 。為vi 如như 下hạ 。釋thích 成thành 不bất 定định 義nghĩa 。為vi 如như 瓶bình 等đẳng 。所sở 量lượng 性tánh 故cố 。喻dụ 聲thanh 有hữu 法pháp 。宗tông 是thị 無vô 常thường 。以dĩ 彼bỉ 瓶bình 有hữu 大đại 小tiểu 淺thiển 深thâm 。皆giai 所sở 量lượng 故cố 。為vi 如như 空không 等đẳng 。所sở 量lượng 性tánh 故cố 。喻dụ 聲thanh 有hữu 法pháp 。宗tông 是thị 其kỳ 常thường 。以dĩ 彼bỉ 虗hư 空không 遠viễn 近cận 方phương 圓viên 。俱câu 可khả 量lượng 故cố 。是thị 為vi 所sở 量lượng 性tánh 故cố 之chi 因nhân 寬khoan 。於ư 常thường 無vô 常thường 品phẩm 中trung 共cộng 有hữu 為vi 過quá 。

言ngôn 不bất 共cộng 者giả 。如như 說thuyết 聲thanh 常thường 。所sở 聞văn 性tánh 故cố 。常thường 無vô 常thường 品phẩm 。皆giai 離ly 此thử 因nhân 。常thường 無vô 常thường 外ngoại 。餘dư 非phi 有hữu 故cố 。是thị 猶do 豫dự 因nhân 。此thử 所sở 聞văn 性tánh 。其kỳ 猶do 何hà 等đẳng 。

二nhị 釋thích 不bất 共cộng 因nhân 不bất 定định 過quá 。聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。定định 常thường 為vi 宗tông 。所sở 聞văn 性tánh 故cố 為vi 因nhân 。此thử 中trung 標tiêu 定định 宗tông 因nhân 。復phục 顯hiển 不bất 定định 過quá 云vân 。常thường 無vô 常thường 品phẩm 皆giai 離ly 此thử 因nhân 。謂vị 所sở 聞văn 性tánh 。於ư 常thường 宗tông 喻dụ 。及cập 無vô 常thường 喻dụ 。皆giai 遠viễn 離ly 故cố 。何hà 則tắc 。為vi 如như 瓶bình 等đẳng 。非phi 所sở 聞văn 性tánh 。喻dụ 聲thanh 有hữu 法pháp 。宗tông 是thị 無vô 常thường 為vi 如như 空không 等đẳng 非phi 所sở 聞văn 性tánh 。喻dụ 聲thanh 有hữu 法pháp 。宗tông 是thị 其kỳ 常thường 。以dĩ 瓶bình 與dữ 空không 。皆giai 眼nhãn 見kiến 故cố 。非phi 所sở 聞văn 性tánh 。是thị 故cố 相tương 離ly 。常thường 無vô 常thường 外ngoại 。餘dư 非phi 有hữu 故cố 。是thị 猶do 豫dự 因nhân 者giả 。明minh 不bất 定định 義nghĩa 。此thử 所sở 聞văn 性tánh 。其kỳ 猶do 何hà 等đẳng 者giả 是thị 。明minh 不bất 共cộng 義nghĩa 。

同đồng 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。異dị 品phẩm 徧biến 轉chuyển 者giả 。如như 說thuyết 聲thanh 。非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。無vô 常thường 性tánh 故cố 。此thử 中trung 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 宗tông 。以dĩ 電điện 空không 等đẳng 為vi 其kỳ 同đồng 品phẩm 。此thử 無vô 常thường 性tánh 。於ư 電điện 等đẳng 有hữu 。於ư 空không 等đẳng 無vô 。非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 宗tông 。以dĩ 瓶bình 等đẳng 為vi 異dị 品phẩm 。於ư 彼bỉ 徧biến 有hữu 。此thử 因nhân 以dĩ 電điện 以dĩ 瓶bình 為vi 同đồng 法pháp 故cố 。亦diệc 是thị 不bất 定định 。為vi 如như 瓶bình 等đẳng 。無vô 常thường 性tánh 故cố 。彼bỉ 是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。為vi 如như 電điện 等đẳng 。無vô 常thường 性tánh 故cố 。彼bỉ 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。

三tam 釋thích 同đồng 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。異dị 品phẩm 徧biến 轉chuyển 過quá 。如như 說thuyết 下hạ 。標tiêu 定định 宗tông 因nhân 。非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 為vi 宗tông 。無vô 常thường 性tánh 故cố 為vi 因nhân 。此thử 中trung 下hạ 。牒điệp 宗tông 引dẫn 喻dụ 。此thử 無vô 常thường 下hạ 。明minh 因nhân 於ư 喻dụ 一nhất 分phần/phân 不bất 轉chuyển 為vi 過quá 。以dĩ 電điện 無vô 常thường 。於ư 因nhân 得đắc 轉chuyển 。空không 性tánh 是thị 常thường 。因nhân 非phi 有hữu 故cố 。非phi 勤cần 勇dũng 下hạ 。復phục 牒điệp 同đồng 宗tông 引dẫn 異dị 品phẩm 喻dụ 。於ư 彼bỉ 徧biến 有hữu 者giả 。顯hiển 因nhân 與dữ 瓶bình 。皆giai 是thị 無vô 常thường 。是thị 徧biến 轉chuyển 義nghĩa 。此thử 因nhân 下hạ 。顯hiển 不bất 定định 過quá 。謂vị 電điện 瓶bình 二nhị 喻dụ 。同đồng 是thị 無vô 常thường 法pháp 故cố 。為vi 如như 下hạ 。釋thích 成thành 因nhân 喻dụ 分phần/phân 轉chuyển 徧biến 轉chuyển 。明minh 不bất 定định 義nghĩa 謂vị 瓶bình 等đẳng 之chi 喻dụ 無vô 常thường 。是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。合hợp 無vô 常thường 性tánh 故cố 之chi 因nhân 。能năng 成thành 異dị 品phẩm 之chi 宗tông 。是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。為vi 如như 電điện 等đẳng 之chi 喻dụ 無vô 常thường 。非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。合hợp 無vô 常thường 性tánh 故cố 之chi 因nhân 。能năng 成thành 同đồng 品phẩm 之chi 宗tông 。非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。則tắc 知tri 無vô 常thường 性tánh 故cố 因nhân 寬khoan 。於ư 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 為vi 不bất 定định 過quá 。以dĩ 於ư 異dị 品phẩm 不bất 當đương 轉chuyển 處xứ 。而nhi 反phản 徧biến 轉chuyển 。同đồng 品phẩm 盡tận 當đương 轉chuyển 處xứ 。唯duy 得đắc 一nhất 分phần/phân 。豈khởi 非phi 過quá 耶da 。

異dị 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。同đồng 品phẩm 徧biến 轉chuyển 者giả 。如như 立lập 宗tông 言ngôn 。聲thanh 是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。無vô 常thường 性tánh 故cố 。勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 宗tông 。以dĩ 瓶bình 等đẳng 為vi 同đồng 品phẩm 。其kỳ 無vô 常thường 性tánh 。於ư 此thử 徧biến 有hữu 。以dĩ 電điện 空không 等đẳng 為vi 異dị 品phẩm 。於ư 彼bỉ 一nhất 分phần/phân 電điện 等đẳng 是thị 有hữu 。空không 等đẳng 是thị 無vô 。是thị 故cố 如như 前tiền 。亦diệc 為vi 不bất 定định 。

四tứ 釋thích 異dị 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。同đồng 品phẩm 徧biến 轉chuyển 過quá 。異dị 品phẩm 下hạ 。牒điệp 科khoa 標tiêu 舉cử 。如như 立lập 下hạ 。標tiêu 定định 宗tông 因nhân 。以dĩ 是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 為vi 宗tông 。無vô 常thường 性tánh 故cố 為vi 因nhân 。勤cần 勇dũng 無vô 間gian 下hạ 。牒điệp 宗tông 引dẫn 喻dụ 。其kỳ 無vô 常thường 性tánh 。於ư 此thử 徧biến 有hữu 者giả 。顯hiển 因nhân 同đồng 品phẩm 。是thị 徧biến 轉chuyển 義nghĩa 。以dĩ 電điện 空không 等đẳng 下hạ 。引dẫn 異dị 品phẩm 喻dụ 。顯hiển 不bất 定định 過quá 。謂vị 無vô 常thường 性tánh 故cố 之chi 因nhân 。會hội 於ư 電điện 等đẳng 是thị 無vô 常thường 性tánh 。故cố 說thuyết 是thị 有hữu 。會hội 於ư 空không 等đẳng 是thị 常thường 性tánh 故cố 。說thuyết 彼bỉ 是thị 無vô 。是thị 故cố 如như 前tiền 。以dĩ 電điện 以dĩ 瓶bình 為vi 同đồng 法pháp 故cố 。亦diệc 為vi 不bất 定định 。以dĩ 不bất 當đương 於ư 異dị 品phẩm 一nhất 分phần/phân 電điện 上thượng 轉chuyển 故cố 。

俱câu 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 者giả 。如như 說thuyết 聲thanh 常thường 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 。此thử 中trung 常thường 宗tông 。以dĩ 虗hư 空không 極cực 微vi 等đẳng 為vi 同đồng 品phẩm 。無vô 質chất 礙ngại 性tánh 。於ư 虗hư 空không 等đẳng 有hữu 。於ư 極cực 微vi 等đẳng 無vô 。以dĩ 瓶bình 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 為vi 異dị 品phẩm 。於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 有hữu 。於ư 瓶bình 等đẳng 無vô 。是thị 故cố 此thử 因nhân 。以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 以dĩ 空không 為vi 同đồng 法pháp 故cố 。亦diệc 名danh 不bất 定định 。

五ngũ 釋thích 俱câu 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 過quá 。言ngôn 俱câu 品phẩm 者giả 。謂vị 因nhân 於ư 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 各các 有hữu 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。如như 說thuyết 聲thanh 常thường 無vô 質chất 礙ngại 故cố 者giả 。標tiêu 定định 宗tông 因nhân 。以dĩ 常thường 為vi 宗tông 。無vô 質chất 礙ngại 為vi 因nhân 。此thử 中trung 下hạ 。牒điệp 宗tông 引dẫn 喻dụ 。以dĩ 立lập 常thường 宗tông 。虗hư 空không 性tánh 常thường 。極cực 微vi 亦diệc 常thường 。宜nghi 為vì 同đồng 品phẩm 。無vô 質chất 礙ngại 下hạ 。釋thích 成thành 同đồng 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 義nghĩa 。謂vị 無vô 質chất 礙ngại 故cố 之chi 因nhân 。空không 無vô 質chất 礙ngại 。故cố 說thuyết 為vi 有hữu 。極cực 微vi 質chất 礙ngại 。說thuyết 之chi 為vi 無vô 。以dĩ 瓶bình 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 為vi 異dị 品phẩm 者giả 。瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 。苦khổ 樂lạc 亦diệc 非phi 常thường 。宜nghi 於ư 同đồng 品phẩm 所sở 立lập 常thường 宗tông 。為vi 異dị 品phẩm 喻dụ 。於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 有hữu 。於ư 瓶bình 等đẳng 無vô 者giả 。釋thích 成thành 異dị 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 義nghĩa 。謂vị 無vô 質chất 礙ngại 故cố 之chi 因nhân 。樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 質chất 礙ngại 。故cố 說thuyết 為vi 有hữu 。瓶bình 有hữu 質chất 礙ngại 。說thuyết 之chi 為vi 無vô 。是thị 故cố 下hạ 。結kết 成thành 不bất 定định 。

相tương 違vi 決quyết 定định 者giả 。如như 立lập 宗tông 言ngôn 。聲thanh 是thị 無vô 常thường 。所sở 作tác 性tánh 故cố 。譬thí 如như 瓶bình 等đẳng 。有hữu 立lập 聲thanh 常thường 。所sở 聞văn 性tánh 故cố 。譬thí 如như 聲thanh 性tánh 。此thử 二nhị 皆giai 是thị 猶do 豫dự 因nhân 故cố 。俱câu 名danh 不bất 定định 。

六lục 釋thích 相tương 違vi 決quyết 定định 過quá 。言ngôn 相tương 違vi 決quyết 定định 者giả 。即tức 決quyết 定định 相tương 違vi 也dã 。語ngữ 出xuất 譯dịch 師sư 。詞từ 倒đảo 意ý 順thuận 。故cố 宗tông 鏡kính 釋thích 云vân 。夫phu 決quyết 定định 相tương 違vi 不bất 定định 過quá 。立lập 敵địch 共cộng 諍tranh 一nhất 有hữu 法pháp 。因nhân 喻dụ 各các 異dị 。皆giai 具cụ 三tam 相tương/tướng 。徧biến 是thị 宗tông 法pháp 性tánh 。同đồng 品phẩm 定định 有hữu 性tánh 。異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 。但đãn 互hỗ 不bất 生sanh 其kỳ 正chánh 智trí 。兩lưỡng 家gia 猶do 豫dự 。不bất 能năng 定định 成thành 一nhất 宗tông 。名danh 決quyết 定định 相tương 違vi 不bất 定định 過quá 。如như 立lập 下hạ 。標tiêu 定định 三tam 支chi 。有hữu 立lập 下hạ 。復phục 立lập 三tam 支chi 。此thử 二nhị 下hạ 。顯hiển 不bất 定định 過quá 。言ngôn 相tương 違vi 者giả 。常thường 與dữ 無vô 常thường 。是thị 相tương 違vi 義nghĩa 。既ký 二nhị 相tương 違vi 。互hỗ 為vi 同đồng 異dị 。常thường 宗tông 為vi 同đồng 。無vô 常thường 為vi 異dị 。無vô 常thường 為vi 同đồng 。常thường 宗tông 為vi 異dị 。言ngôn 決quyết 定định 者giả 。以dĩ 立lập 二nhị 宗tông 。各các 具cụ 三tam 支chi 。皆giai 具cụ 三tam 相tương/tướng 。是thị 為vi 決quyết 定định 。謂vị 同đồng 品phẩm 之chi 因nhân 徧biến 於ư 同đồng 品phẩm 。異dị 品phẩm 之chi 因nhân 徧biến 於ư 異dị 品phẩm 。為vi 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 性tánh 。同đồng 品phẩm 之chi 因nhân 不bất 轉chuyển 異dị 品phẩm 。是thị 於ư 同đồng 品phẩm 定định 有hữu 性tánh 。異dị 品phẩm 之chi 因nhân 不bất 轉chuyển 同đồng 品phẩm 。是thị 於ư 異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 。雖tuy 則tắc 兩lưỡng 宗tông 並tịnh 出xuất 。然nhiên 於ư 一nhất 有hữu 法pháp 上thượng 。不bất 能năng 決quyết 定định 。說thuyết 之chi 為vi 過quá 。

△# 二nhị 釋thích 不bất 定định 竟cánh 。下hạ 三tam 釋thích 相tương 違vi 。

相tương 違vi 有hữu 四tứ 。謂vị 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 。法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 。有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 。有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 等đẳng 。

總tổng 標tiêu 相tương 違vi 有hữu 四tứ 種chủng 過quá 。下hạ 文văn 一nhất 一nhất 別biệt 釋thích 。

此thử 中trung 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 者giả 。如như 說thuyết 聲thanh 常thường 。所sở 作tác 性tánh 故cố 。或hoặc 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 故cố 。此thử 因nhân 唯duy 於ư 異dị 品phẩm 中trung 有hữu 。是thị 故cố 相tương 違vi 。

一nhất 釋thích 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 過quá 。言ngôn 法pháp 自tự 相tương/tướng 者giả 。謂vị 諸chư 法pháp 各các 有hữu 自tự 相tương/tướng 。即tức 是thị 所sở 立lập 宗tông 體thể 。言ngôn 相tương 違vi 者giả 。謂vị 因nhân 與dữ 宗tông 相tương 違vi 。如như 說thuyết 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 故cố 。豈khởi 成thành 非phi 所sở 作tác 之chi 常thường 宗tông 。如như 說thuyết 下hạ 。標tiêu 定định 宗tông 因nhân 。以dĩ 常thường 為vi 宗tông 。所sở 作tác 性tánh 故cố 。或hoặc 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 故cố 為vi 因nhân 。此thử 因nhân 下hạ 。牒điệp 因nhân 顯hiển 過quá 。謂vị 宗tông 是thị 常thường 。性tánh 非phi 所sở 作tác 。則tắc 所sở 作tác 性tánh 故cố 之chi 因nhân 。唯duy 於ư 異dị 品phẩm 無vô 常thường 中trung 有hữu 。是thị 故cố 相tương 違vi 。以dĩ 諸chư 無vô 常thường 所sở 作tác 性tánh 故cố 。

法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 者giả 。如như 說thuyết 眼nhãn 等đẳng 。必tất 為vi 他tha 用dụng 。積tích 聚tụ 性tánh 故cố 。如như 臥ngọa 具cụ 等đẳng 。此thử 因nhân 如như 能năng 成thành 立lập 眼nhãn 等đẳng 必tất 為vi 他tha 用dụng 。如như 是thị 亦diệc 能năng 成thành 立lập 所sở 立lập 法pháp 差sai 別biệt 。相tương 違vi 積tích 聚tụ 他tha 用dụng 。諸chư 臥ngọa 具cụ 等đẳng 。為vi 積tích 聚tụ 他tha 所sở 受thọ 用dụng 故cố 。

二nhị 釋thích 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 過quá 。言ngôn 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 者giả 。是thị 諸chư 法pháp 中trung 有hữu 差sai 別biệt 義nghĩa 因nhân 不bất 能năng 成thành 。說thuyết 為vi 相tương 違vi 。如như 說thuyết 下hạ 。標tiêu 定định 三tam 支chi 。謂vị 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 為vi 有hữu 法pháp 。必tất 為vi 他tha 用dụng 為vi 宗tông 。積tích 聚tụ 性tánh 故cố 為vi 因nhân 。如như 臥ngọa 具cụ 等đẳng 為ví 喻dụ 。以dĩ 眼nhãn 等đẳng 根căn 不bất 自tự 用dụng 故cố 。必tất 眼nhãn 等đẳng 識thức 以dĩ 為vi 根căn 用dụng 。故cố 立lập 宗tông 言ngôn 必tất 為vi 他tha 用dụng 。又hựu 眼nhãn 等đẳng 根căn 元nguyên 為vi 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。八bát 法pháp 所sở 成thành 。是thị 積tích 聚tụ 義nghĩa 。故cố 以dĩ 積tích 聚tụ 性tánh 故cố 為vi 因nhân 。以dĩ 臥ngọa 具cụ 等đẳng 眾chúng 緣duyên 所sở 成thành 。亦diệc 必tất 為vi 他tha 用dụng 。故cố 說thuyết 為ví 喻dụ 。此thử 因nhân 下hạ 。牒điệp 因nhân 成thành 宗tông 。如như 是thị 下hạ 。顯hiển 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 過quá 。余dư 觀quán 諸chư 家gia 解giải 此thử 章chương 意ý 。俱câu 引dẫn 金kim 七thất 十thập 論luận 為vi 證chứng 。彼bỉ 此thử 語ngữ 勢thế 含hàm 胡hồ 。發phát 明minh 未vị 透thấu 。令linh 學học 者giả 視thị 此thử 不bất 爽sảng 。今kim 以dĩ 三tam 分phân 之chi 理lý 明minh 之chi 。其kỳ 意ý 似tự 暢sướng 。試thí 更cánh 言ngôn 之chi 。法pháp 差sai 別biệt 者giả 。為vi 眼nhãn 等đẳng 根căn 。作tác 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 。推thôi 根căn 之chi 義nghĩa 。有hữu 差sai 別biệt 故cố 。所sở 立lập 之chi 法pháp 。亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 。根căn 是thị 相tương/tướng 分phần/phân 。為vi 眼nhãn 等đẳng 識thức 之chi 所sở 依y 。識thức 是thị 見kiến 分phần/phân 。為vi 眼nhãn 等đẳng 根căn 之chi 所sở 發phát 。相tương 見kiến 各các 異dị 。故cố 說thuyết 眼nhãn 自tự 積tích 聚tụ 。必tất 為vi 他tha 識thức 所sở 用dụng 。即tức 立lập 宗tông 云vân 。必tất 為vi 他tha 用dụng 。又hựu 相tương 見kiến 分phần/phân 。為vi 自tự 證chứng 分phân 之chi 用dụng 。其kỳ 自tự 證chứng 分phân 為vi 相tương 見kiến 分phân 之chi 體thể 。體thể 持trì 業nghiệp 用dụng 。用dụng 不bất 為vi 他tha 。復phục 立lập 宗tông 云vân 。必tất 不bất 為vi 他tha 用dụng 。故cố 以dĩ 眼nhãn 等đẳng 根căn 名danh 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 。必tất 為vi 他tha 用dụng 。必tất 不bất 為vi 他tha 用dụng 。名danh 法Pháp 之chi 差sai 別biệt 。今kim 之chi 積tích 聚tụ 性tánh 故cố 因nhân 。會hội 於ư 如như 臥ngọa 具cụ 等đẳng 喻dụ 。但đãn 成thành 必tất 為vi 他tha 用dụng 宗tông 。不bất 得đắc 成thành 必tất 不bất 為vi 他tha 用dụng 宗tông 。是thị 因nhân 與dữ 差sai 別biệt 宗tông 相tương 違vi 。故cố 論luận 中trung 云vân 。此thử 因nhân 如như 能năng 成thành 立lập 眼nhãn 等đẳng 必tất 為vi 他tha 用dụng 者giả 。縱túng/tung 許hứa 成thành 立lập 宗tông 中trung 一nhất 分phần/phân 義nghĩa 。如như 是thị 亦diệc 能năng 成thành 立lập 所sở 立lập 法pháp 差sai 別biệt 者giả 。顯hiển 宗tông 中trung 亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 一nhất 分phần/phân 義nghĩa 。於ư 因nhân 亦diệc 當đương 能năng 成thành 立lập 。但đãn 以dĩ 必tất 不bất 為vi 他tha 用dụng 宗tông 。會hội 積tích 聚tụ 之chi 因nhân 。他tha 用dụng 之chi 宗tông 。俱câu 相tương 違vi 故cố 。故cố 云vân 相tương 違vi 積tích 聚tụ 他tha 用dụng 。又hựu 云vân 諸chư 臥ngọa 具cụ 等đẳng 。為vi 積tích 聚tụ 他tha 所sở 受thọ 用dụng 故cố 者giả 。釋thích 成thành 因nhân 喻dụ 俱câu 為vi 他tha 用dụng 。故cố 於ư 宗tông 中trung 差sai 別biệt 一nhất 分phần/phân 。必tất 不bất 為vi 他tha 用dụng 相tương 違vi 。

有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 者giả 。如như 說thuyết 有hữu 性tánh 。非phi 實thật 非phi 德đức 非phi 業nghiệp 。有hữu 一nhất 實thật 故cố 。有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 。如như 同đồng 異dị 性tánh 。此thử 因nhân 如như 能năng 成thành 遮già 實thật 等đẳng 。如như 是thị 亦diệc 能năng 成thành 遮già 有hữu 性tánh 。俱câu 決quyết 定định 故cố 。

三tam 釋thích 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 過quá 。有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 者giả 。即tức 前tiền 陳trần 宗tông 依y 之chi 自tự 相tương/tướng 。言ngôn 相tương 違vi 者giả 。因nhân 不bất 能năng 成thành 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 。故cố 說thuyết 相tương 違vi 。原nguyên 於ư 勝thắng 論luận 師sư 計kế 六lục 句cú 義nghĩa 。第đệ 四tứ 句cú 為vi 大đại 有hữu 句cú 。實thật 德đức 業nghiệp 三tam 。同đồng 一nhất 有hữu 故cố 。離ly 實thật 德đức 業nghiệp 外ngoại 。別biệt 有hữu 一nhất 法pháp 為vi 體thể 。由do 此thử 大đại 有hữu 有hữu 實thật 等đẳng 故cố 。今kim 言ngôn 有hữu 性tánh 。即tức 彼bỉ 大đại 有hữu 句cú 義nghĩa 。如như 說thuyết 下hạ 。標tiêu 定định 三tam 支chi 。以dĩ 大đại 有hữu 性tánh 為vi 前tiền 陳trần 宗tông 依y 。由do 此thử 有hữu 性tánh 。離ly 實thật 德đức 業nghiệp 別biệt 有hữu 實thật 體thể 。故cố 說thuyết 非phi 實thật 非phi 德đức 非phi 業nghiệp 為vi 宗tông 。又hựu 此thử 有hữu 性tánh 元nguyên 為vi 實thật 德đức 業nghiệp 三tam 同đồng 一nhất 有hữu 故cố 。故cố 說thuyết 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 為vi 因nhân 。又hựu 此thử 有hữu 性tánh 有hữu 實thật 德đức 業nghiệp 為vi 同đồng 。非phi 實thật 德đức 業nghiệp 為vi 異dị 。故cố 說thuyết 如như 同đồng 異dị 性tánh 為ví 喻dụ 。此thử 因nhân 下hạ 。牒điệp 因nhân 成thành 宗tông 。顯hiển 相tương 違vi 過quá 。謂vị 有hữu 一nhất 實thật 等đẳng 因nhân 。成thành 非phi 實thật 等đẳng 宗tông 。豈khởi 不bất 互hỗ 相tương 遮già 止chỉ 。故cố 云vân 遮già 實thật 等đẳng 之chi 非phi 實thật 等đẳng 宗tông 。如như 是thị 下hạ 。顯hiển 因nhân 展triển 轉chuyển 與dữ 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。謂vị 有hữu 一nhất 實thật 等đẳng 因nhân 。既ký 遮già 非phi 實thật 等đẳng 宗tông 。則tắc 有hữu 法pháp 中trung 亦diệc 有hữu 非phi 實thật 等đẳng 義nghĩa 。豈khởi 不bất 亦diệc 遮già 。故cố 云vân 如như 是thị 亦diệc 能năng 成thành 遮già 有hữu 性tánh 中trung 之chi 非phi 實thật 等đẳng 。俱câu 決quyết 定định 故cố 者giả 。謂vị 宗tông 及cập 有hữu 法pháp 。與dữ 因nhân 相tương 違vi 。俱câu 決quyết 定định 故cố 。

有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 者giả 。如như 即tức 此thử 因nhân 。即tức 於ư 前tiền 宗tông 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 。作tác 有hữu 緣duyên 性tánh 。亦diệc 能năng 成thành 立lập 與dữ 此thử 相tương 違vi 作tác 非phi 有hữu 緣duyên 性tánh 。如như 遮già 實thật 等đẳng 。俱câu 決quyết 定định 故cố 。

四tứ 釋thích 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 過quá 。言ngôn 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 者giả 。謂vị 前tiền 陳trần 宗tông 依y 有hữu 差sai 別biệt 義nghĩa 。言ngôn 相tương 違vi 者giả 。因nhân 不bất 能năng 成thành 差sai 別biệt 義nghĩa 故cố 。如như 即tức 下hạ 。牒điệp 因nhân 成thành 有hữu 法pháp 。即tức 此thử 因nhân 者giả 。即tức 前tiền 有hữu 一nhất 實thật 等đẳng 因nhân 。即tức 於ư 前tiền 宗tông 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 者giả 。即tức 前tiền 大đại 有hữu 性tánh 中trung 非phi 實thật 德đức 業nghiệp 有hữu 實thật 德đức 業nghiệp 之chi 差sai 別biệt 。作tác 有hữu 緣duyên 性tánh 者giả 。以dĩ 有hữu 一nhất 實thật 等đẳng 因nhân 。成thành 有hữu 實thật 等đẳng 有hữu 性tánh 。謂vị 之chi 有hữu 緣duyên 。亦diệc 能năng 下hạ 。釋thích 成thành 相tương 違vi 義nghĩa 。謂vị 有hữu 一nhất 實thật 等đẳng 因nhân 。既ký 能năng 成thành 立lập 有hữu 法pháp 中trung 有hữu 實thật 等đẳng 一nhất 分phần/phân 。亦diệc 能năng 成thành 立lập 與dữ 此thử 有hữu 實thật 等đẳng 相tương 違vi 非phi 實thật 等đẳng 一nhất 分phần/phân 。以dĩ 有hữu 一nhất 實thật 等đẳng 因nhân 。成thành 非phi 實thật 等đẳng 之chi 有hữu 法pháp 。是thị 作tác 非phi 有hữu 緣duyên 性tánh 。既ký 非phi 有hữu 緣duyên 。則tắc 有hữu 一nhất 實thật 等đẳng 因nhân 。不bất 能năng 成thành 有hữu 法pháp 中trung 非phi 實thật 等đẳng 。亦diệc 不bất 能năng 成thành 有hữu 法pháp 中trung 有hữu 實thật 等đẳng 。故cố 云vân 如như 遮già 實thật 等đẳng 。俱câu 決quyết 定định 故cố 。謂vị 前tiền 章chương 宗tông 及cập 有hữu 法pháp 俱câu 遮già 。則tắc 此thử 有hữu 法pháp 中trung 差sai 別biệt 二nhị 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 。

△# 三tam 釋thích 相tương 違vi 竟cánh 。通thông 上thượng 二nhị 釋thích 似tự 因nhân 竟cánh 。下hạ 三tam 釋thích 似tự 喻dụ 分phần/phân 二nhị 。一nhất 結kết 前tiền 總tổng 標tiêu 。

已dĩ 說thuyết 似tự 因nhân 。當đương 說thuyết 似tự 喻dụ 。似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 有hữu 其kỳ 五ngũ 種chủng 。一nhất 能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 。二nhị 所sở 立lập 法pháp 不bất 成thành 。三tam 俱câu 不bất 成thành 。四tứ 無vô 合hợp 。五ngũ 倒đảo 合hợp 。似tự 異dị 法pháp 喻dụ 亦diệc 有hữu 五ngũ 種chủng 。一nhất 所sở 立lập 不bất 遣khiển 。二nhị 能năng 立lập 不bất 遣khiển 。三tam 俱câu 不bất 遣khiển 。四tứ 不bất 離ly 。五ngũ 倒đảo 離ly 。

結kết 前tiền 已dĩ 說thuyết 似tự 因nhân 。起khởi 後hậu 當đương 說thuyết 似tự 喻dụ 。似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 。似tự 異dị 法pháp 喻dụ 。各các 有hữu 五ngũ 過quá 。名danh 為vi 似tự 喻dụ 。下hạ 文văn 別biệt 釋thích 。

△# 一nhất 結kết 前tiền 總tổng 標tiêu 竟cánh 。下hạ 二nhị 別biệt 釋thích 同đồng 異dị 分phần/phân 二nhị 。一nhất 同đồng 喻dụ 五ngũ 種chủng 。

能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 者giả 。如như 說thuyết 聲thanh 常thường 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 。諸chư 無vô 質chất 礙ngại 。見kiến 彼bỉ 是thị 常thường 。猶do 如như 極cực 微vi 。然nhiên 彼bỉ 極cực 微vi 。所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 性tánh 是thị 有hữu 。能năng 成thành 立lập 法pháp 無vô 質chất 礙ngại 無vô 。以dĩ 諸chư 極cực 微vi 。質chất 礙ngại 性tánh 故cố 。

一nhất 釋thích 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 中trung 能năng 立lập 不bất 成thành 過quá 。因nhân 是thị 能năng 成thành 立lập 法pháp 。喻dụ 於ư 因nhân 上thượng 不bất 轉chuyển 。故cố 曰viết 不bất 成thành 。如như 說thuyết 下hạ 。標tiêu 定định 宗tông 因nhân 以dĩ 常thường 為vi 宗tông 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 為vi 因nhân 。諸chư 無vô 下hạ 。牒điệp 因nhân 及cập 宗tông 。引dẫn 喻dụ 合hợp 成thành 。然nhiên 彼bỉ 下hạ 。牒điệp 喻dụ 顯hiển 過quá 。謂vị 極cực 微vi 性tánh 常thường 。於ư 所sở 成thành 立lập 。宗tông 常thường 性tánh 是thị 有hữu 。極cực 微vi 質chất 礙ngại 。於ư 能năng 成thành 立lập 因nhân 無vô 質chất 礙ngại 無vô 。故cố 云vân 以dĩ 諸chư 極cực 微vi 。質chất 礙ngại 性tánh 故cố 。

所sở 立lập 法pháp 不bất 成thành 者giả 。謂vị 說thuyết 如như 覺giác 。然nhiên 一nhất 切thiết 覺giác 。能năng 成thành 立lập 法pháp 無vô 質chất 礙ngại 有hữu 。所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 住trụ 性tánh 無vô 。以dĩ 一nhất 切thiết 覺giác 。皆giai 無vô 常thường 故cố 。

二nhị 釋thích 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 中trung 所sở 立lập 不bất 成thành 過quá 。宗tông 是thị 所sở 成thành 立lập 法pháp 。喻dụ 於ư 宗tông 上thượng 不bất 轉chuyển 。故cố 曰viết 不bất 成thành 。謂vị 說thuyết 如như 覺giác 者giả 。引dẫn 喻dụ 合hợp 前tiền 宗tông 因nhân 。謂vị 以dĩ 常thường 為vi 宗tông 。無vô 質chất 礙ngại 為vi 因nhân 。如như 覺giác 為ví 喻dụ 。然nhiên 一nhất 切thiết 下hạ 。牒điệp 喻dụ 顯hiển 過quá 。一nhất 切thiết 覺giác 者giả 。即tức 有hữu 分phân 別biệt 生sanh 滅diệt 心tâm 也dã 。覺giác 性tánh 無vô 礙ngại 。於ư 能năng 成thành 立lập 因nhân 無vô 質chất 礙ngại 有hữu 。覺giác 性tánh 無vô 常thường 。於ư 所sở 成thành 立lập 。宗tông 常thường 性tánh 是thị 無vô 。故cố 云vân 以dĩ 一nhất 切thiết 覺giác 。皆giai 無vô 常thường 故cố 。

俱câu 不bất 成thành 者giả 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。有hữu 及cập 非phi 有hữu 。若nhược 言ngôn 如như 瓶bình 有hữu 俱câu 不bất 成thành 。若nhược 說thuyết 如như 空không 對đối 非phi 有hữu 論luận 。無vô 俱câu 不bất 成thành 。

三tam 釋thích 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 中trung 能năng 所sở 俱câu 不bất 成thành 過quá 。謂vị 喻dụ 於ư 宗tông 因nhân 上thượng 俱câu 不bất 能năng 轉chuyển 。名danh 俱câu 不bất 成thành 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。有hữu 及cập 非phi 有hữu 者giả 。分phần/phân 開khai 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 兩lưỡng 章chương 。以dĩ 有hữu 名danh 同đồng 品phẩm 。非phi 有hữu 名danh 異dị 品phẩm 。即tức 前tiền 能năng 立lập 門môn 中trung 云vân 如như 有hữu 非phi 有hữu 。說thuyết 名danh 非phi 有hữu 。文văn 出xuất 於ư 此thử 。若nhược 言ngôn 如như 瓶bình 者giả 。引dẫn 喻dụ 合hợp 前tiền 同đồng 品phẩm 宗tông 因nhân 。有hữu 俱câu 不bất 成thành 者giả 。顯hiển 過quá 。謂vị 瓶bình 體thể 無vô 常thường 。會hội 前tiền 同đồng 品phẩm 常thường 宗tông 不bất 成thành 。瓶bình 有hữu 質chất 礙ngại 。會hội 前tiền 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 不bất 成thành 。有hữu 即tức 同đồng 品phẩm 。故cố 云vân 有hữu 俱câu 不bất 成thành 。以dĩ 瓶bình 等đẳng 之chi 喻dụ 於ư 同đồng 品phẩm 宗tông 因nhân 俱câu 不bất 成thành 故cố 。若nhược 說thuyết 如như 空không 對đối 非phi 有hữu 論luận 者giả 。引dẫn 喻dụ 合hợp 異dị 品phẩm 宗tông 因nhân 。以dĩ 前tiền 同đồng 品phẩm 常thường 宗tông 。異dị 品phẩm 應ưng 無vô 常thường 宗tông 。同đồng 品phẩm 之chi 因nhân 是thị 無vô 質chất 礙ngại 。異dị 品phẩm 之chi 因nhân 為vi 有hữu 質chất 礙ngại 。說thuyết 如như 空không 者giả 。空không 性tánh 是thị 常thường 。不bất 成thành 異dị 品phẩm 無vô 常thường 之chi 宗tông 。空không 性tánh 無vô 礙ngại 。不bất 成thành 異dị 品phẩm 有hữu 礙ngại 之chi 因nhân 。非phi 有hữu 即tức 無vô 。無vô 即tức 異dị 品phẩm 。故cố 云vân 無vô 俱câu 不bất 成thành 。以dĩ 如như 空không 之chi 喻dụ 於ư 異dị 品phẩm 宗tông 因nhân 俱câu 不bất 成thành 故cố 。

無vô 合hợp 者giả 。謂vị 於ư 是thị 處xứ 。無vô 有hữu 配phối 合hợp 。但đãn 於ư 瓶bình 等đẳng 雙song 現hiện 能năng 立lập 所sở 立lập 二nhị 法pháp 。如như 言ngôn 於ư 瓶bình 。見kiến 所sở 作tác 性tánh 。及cập 無vô 常thường 性tánh 。

四tứ 釋thích 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 中trung 無vô 有hữu 合hợp 詞từ 過quá 。謂vị 於ư 下hạ 。標tiêu 定định 具cụ 三tam 支chi 義nghĩa 。如như 言ngôn 下hạ 。明minh 無vô 合hợp 詞từ 顯hiển 過quá 。謂vị 立lập 量lượng 之chi 法pháp 。雖tuy 有hữu 三tam 支chi 。必tất 具cụ 合hợp 離ly 二nhị 詞từ 。以dĩ 為vi 同đồng 異dị 之chi 式thức 。合hợp 必tất 先tiên 因nhân 後hậu 宗tông 。離ly 則tắc 先tiên 宗tông 後hậu 因nhân 。以dĩ 因nhân 為vi 能năng 成thành 立lập 法pháp 。故cố 先tiên 之chi 。宗tông 是thị 所sở 成thành 立lập 法pháp 。故cố 次thứ 之chi 。喻dụ 為vi 宗tông 因nhân 之chi 明minh 訓huấn 。故cố 又hựu 次thứ 之chi 。今kim 同đồng 品phẩm 中trung 雖tuy 具cụ 瓶bình 等đẳng 為ví 喻dụ 。所sở 作tác 性tánh 故cố 為vi 因nhân 。及cập 無vô 常thường 性tánh 為vi 宗tông 。而nhi 無vô 合hợp 詞từ 之chi 式thức 。是thị 為vi 有hữu 過quá 。

倒đảo 合hợp 者giả 。謂vị 應ưng 說thuyết 言ngôn 。諸chư 所sở 作tác 者giả 。皆giai 是thị 無vô 常thường 。而nhi 倒đảo 說thuyết 言ngôn 。諸chư 無vô 常thường 者giả 。皆giai 是thị 所sở 作tác 。

五ngũ 釋thích 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 中trung 倒đảo 置trí 合hợp 詞từ 過quá 。謂vị 應ưng 下hạ 。正chánh 顯hiển 合hợp 詞từ 。而nhi 倒đảo 下hạ 。顯hiển 倒đảo 合hợp 之chi 過quá 。

如như 是thị 名danh 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 品phẩm 。

結kết 成thành 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 中trung 五ngũ 種chủng 過quá 。

△# 一nhất 同đồng 喻dụ 五ngũ 種chủng 竟cánh 。下hạ 二nhị 異dị 喻dụ 五ngũ 種chủng 。

似tự 異dị 法pháp 中trung 所sở 立lập 不bất 遣khiển 者giả 。且thả 如như 有hữu 言ngôn 。諸chư 無vô 常thường 者giả 。見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 。譬thí 如như 極cực 微vi 。由do 於ư 極cực 微vi 。所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 性tánh 不bất 遣khiển 。彼bỉ 立lập 極cực 微vi 是thị 常thường 性tánh 故cố 。能năng 成thành 立lập 法pháp 無vô 質chất 礙ngại 無vô 。

一nhất 釋thích 似tự 異dị 法pháp 喻dụ 中trung 所sở 立lập 不bất 遣khiển 過quá 。遣khiển 者giả 。是thị 遠viễn 離ly 義nghĩa 。謂vị 異dị 品phẩm 喻dụ 。必tất 遠viễn 離ly 於ư 同đồng 品phẩm 宗tông 因nhân 。是thị 為vi 異dị 喻dụ 體thể 。今kim 既ký 不bất 遣khiển 。說thuyết 之chi 為vi 過quá 。且thả 如như 下hạ 。標tiêu 定định 離ly 詞từ 。離ly 則tắc 先tiên 宗tông 後hậu 因nhân 。故cố 以dĩ 無vô 常thường 宗tông 先tiên 之chi 。質chất 礙ngại 因nhân 次thứ 之chi 。極cực 微vi 喻dụ 又hựu 次thứ 之chi 。由do 於ư 下hạ 。牒điệp 喻dụ 顯hiển 過quá 。謂vị 極cực 微vi 性tánh 常thường 。於ư 前tiền 同đồng 品phẩm 所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 宗tông 不bất 遣khiển 。故cố 云vân 。彼bỉ 立lập 極cực 微vi 是thị 常thường 性tánh 故cố 。極cực 微vi 質chất 礙ngại 能năng 遣khiển 同đồng 品phẩm 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。故cố 云vân 。無vô 質chất 礙ngại 無vô 。無vô 即tức 遣khiển 義nghĩa 。

能năng 立lập 不bất 遣khiển 者giả 。謂vị 說thuyết 如như 業nghiệp 。但đãn 遣khiển 所sở 立lập 。不bất 遣khiển 能năng 立lập 。彼bỉ 說thuyết 諸chư 業nghiệp 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 。

二nhị 釋thích 似tự 異dị 法pháp 喻dụ 中trung 能năng 立lập 不bất 遣khiển 過quá 。謂vị 說thuyết 如như 業nghiệp 者giả 。引dẫn 喻dụ 會hội 同đồng 品phẩm 宗tông 因nhân 顯hiển 過quá 。業nghiệp 性tánh 無vô 常thường 。於ư 前tiền 同đồng 品phẩm 所sở 立lập 常thường 宗tông 有hữu 遠viễn 離ly 義nghĩa 。故cố 云vân 但đãn 遣khiển 所sở 立lập 。業nghiệp 性tánh 無vô 礙ngại 。於ư 同đồng 品phẩm 中trung 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 相tương 順thuận 。故cố 云vân 不bất 遣khiển 能năng 立lập 。

俱câu 不bất 遣khiển 者giả 。對đối 彼bỉ 有hữu 論luận 。說thuyết 如như 虗hư 空không 。由do 彼bỉ 虗hư 空không 。不bất 遣khiển 常thường 性tánh 無vô 質chất 礙ngại 性tánh 。以dĩ 說thuyết 虗hư 空không 。是thị 常thường 性tánh 故cố 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 。

三tam 釋thích 似tự 異dị 法pháp 喻dụ 中trung 能năng 所sở 俱câu 不bất 遣khiển 過quá 。俱câu 不bất 遣khiển 者giả 。謂vị 異dị 品phẩm 喻dụ 。與dữ 同đồng 品phẩm 中trung 宗tông 因nhân 相tương 順thuận 。名danh 俱câu 不bất 遣khiển 。對đối 彼bỉ 有hữu 論luận 。說thuyết 如như 虗hư 空không 者giả 。有hữu 即tức 同đồng 品phẩm 。對đối 前tiền 同đồng 品phẩm 宗tông 因nhân 。引dẫn 喻dụ 配phối 合hợp 。由do 彼bỉ 下hạ 。顯hiển 過quá 。謂vị 空không 性tánh 是thị 常thường 。不bất 遣khiển 同đồng 品phẩm 常thường 性tánh 之chi 宗tông 。空không 性tánh 無vô 礙ngại 。不bất 遣khiển 同đồng 品phẩm 無vô 礙ngại 之chi 因nhân 。故cố 云vân 。以dĩ 說thuyết 虗hư 空không 。是thị 常thường 性tánh 故cố 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 。

不bất 離ly 者giả 。謂vị 說thuyết 如như 瓶bình 。見kiến 無vô 常thường 性tánh 。有hữu 質chất 礙ngại 性tánh 。

四tứ 釋thích 似tự 異dị 法pháp 喻dụ 中trung 無vô 離ly 詞từ 過quá 。立lập 量lượng 之chi 法pháp 。合hợp 成thành 同đồng 品phẩm 必tất 有hữu 離ly 詞từ 顯hiển 異dị 品phẩm 式thức 。今kim 者giả 但đãn 有hữu 異dị 品phẩm 三tam 支chi 之chi 名danh 。闕khuyết 於ư 離ly 詞từ 。不bất 合hợp 軌quỹ 式thức 。說thuyết 之chi 為vi 過quá 。

倒đảo 離ly 者giả 。謂vị 如như 說thuyết 言ngôn 。諸chư 質chất 礙ngại 者giả 。皆giai 是thị 無vô 常thường 。

五ngũ 釋thích 似tự 異dị 法pháp 喻dụ 中trung 倒đảo 置trí 離ly 詞từ 過quá 。因nhân 明minh 之chi 法pháp 。離ly 則tắc 先tiên 宗tông 後hậu 因nhân 。今kim 以dĩ 因nhân 先tiên 宗tông 後hậu 。是thị 為vi 倒đảo 置trí 。說thuyết 之chi 為vi 過quá 。

△# 二nhị 異dị 喻dụ 五ngũ 種chủng 竟cánh 。通thông 上thượng 三tam 釋thích 似tự 喻dụ 竟cánh 。下hạ 四tứ 結kết 前tiền 科khoa 。

如như 是thị 等đẳng 似tự 宗tông 因nhân 喻dụ 言ngôn 。非phi 正chánh 能năng 立lập 。

通thông 結kết 前tiền 來lai 似tự 宗tông 似tự 因nhân 似tự 喻dụ 之chi 言ngôn 。共cộng 成thành 三tam 十thập 三tam 過quá 。故cố 云vân 非phi 正chánh 能năng 立lập 。

△# 四tứ 結kết 前tiền 科khoa 竟cánh 。通thông 上thượng 二nhị 釋thích 似tự 能năng 立lập 門môn 竟cánh 。下hạ 三tam 釋thích 現hiện 量lượng 門môn 。

復phục 次thứ 為vi 自tự 開khai 悟ngộ 。當đương 知tri 唯duy 有hữu 現hiện 比tỉ 二nhị 量lượng 。此thử 中trung 現hiện 量lượng 。謂vị 無vô 分phân 別biệt 。若nhược 有hữu 正chánh 智trí 。於ư 色sắc 等đẳng 義nghĩa 。離ly 名danh 種chủng 等đẳng 所sở 有hữu 分phân 別biệt 。現hiện 現hiện 別biệt 轉chuyển 。故cố 名danh 現hiện 量lượng 。

復phục 次thứ 下hạ 。雙song 標tiêu 二nhị 量lượng 者giả 。以dĩ 現hiện 比tỉ 量lượng 。俱câu 是thị 自tự 證chứng 自tự 解giải 境cảnh 界giới 。故cố 云vân 為vi 自tự 開khai 悟ngộ 。此thử 中trung 現hiện 量lượng 。謂vị 無vô 分phân 別biệt 者giả 。標tiêu 定định 現hiện 量lượng 是thị 不bất 起khởi 分phân 別biệt 義nghĩa 。若nhược 有hữu 下hạ 。釋thích 成thành 。謂vị 正chánh 智trí 起khởi 時thời 。於ư 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 邊biên 。不bất 起khởi 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 所sở 有hữu 分phân 別biệt 。而nhi 能năng 於ư 五ngũ 塵trần 上thượng 現hiện 現hiện 別biệt 轉chuyển 。故cố 名danh 現hiện 量lượng 。名danh 言ngôn 種chủng 者giả 是thị 習tập 所sở 成thành 。明minh 記ký 不bất 忘vong 。念niệm 念niệm 熏huân 習tập 。成thành 種chủng 子tử 義nghĩa 。如như 孩hài 孺nhụ 時thời 。眼nhãn 見kiến 於ư 色sắc 。人nhân 言ngôn 為vi 色sắc 。積tích 習tập 於ư 心tâm 。耳nhĩ 聞văn 於ư 聲thanh 。人nhân 言ngôn 為vi 聲thanh 。積tích 習tập 於ư 心tâm 。日nhật 積tích 月nguyệt 累lũy/lụy/luy 。熏huân 成thành 種chủng 子tử 。後hậu 於ư 聲thanh 色sắc 門môn 中trung 。從tùng 種chủng 發phát 起khởi 聲thanh 色sắc 名danh 言ngôn 。謂vị 之chi 名danh 種chủng 。今kim 說thuyết 離ly 名danh 種chủng 等đẳng 所sở 有hữu 分phân 別biệt 。而nhi 又hựu 言ngôn 現hiện 現hiện 別biệt 轉chuyển 者giả 。是thị 於ư 聲thanh 色sắc 門môn 中trung 。無vô 分phân 別biệt 義nghĩa 。如như 鏡kính 現hiện 像tượng 。歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 。是thị 於ư 五ngũ 塵trần 現hiện 現hiện 別biệt 轉chuyển 。鏡kính 無vô 留lưu 礙ngại 。是thị 離ly 名danh 種chủng 所sở 有hữu 分phân 別biệt 。

△# 三tam 釋thích 現hiện 量lượng 門môn 竟cánh 。下hạ 四tứ 釋thích 比tỉ 量lượng 門môn 。

言ngôn 比tỉ 量lượng 者giả 。謂vị 藉tạ 眾chúng 相tướng 而nhi 觀quán 於ư 義nghĩa 。相tương/tướng 有hữu 三tam 種chủng 。如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。由do 彼bỉ 為vi 因nhân 。於ư 所sở 比tỉ 義nghĩa 。有hữu 正chánh 智trí 生sanh 。了liễu 知tri 有hữu 火hỏa 。或hoặc 無vô 常thường 等đẳng 。是thị 名danh 比tỉ 量lượng 。於ư 二nhị 量lượng 中trung 。即tức 智trí 名danh 果quả 。是thị 證chứng 相tương/tướng 故cố 。如như 有hữu 作tác 用dụng 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 。亦diệc 名danh 為vi 量lượng 。

言ngôn 比tỉ 量lượng 者giả 。牒điệp 科khoa 標tiêu 舉cử 。謂vị 藉tạ 眾chúng 相tướng 而nhi 觀quán 於ư 義nghĩa 者giả 。釋thích 比tỉ 量lượng 二nhị 字tự 。眾chúng 相tướng 釋thích 比tỉ 。觀quán 義nghĩa 釋thích 量lượng 。相tương/tướng 有hữu 下hạ 。釋thích 成thành 眾chúng 相tướng 。言ngôn 三tam 種chủng 者giả 。即tức 宗tông 因nhân 喻dụ 。如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 者giả 。能năng 立lập 門môn 中trung 已dĩ 說thuyết 三tam 支chi 。問vấn 。此thử 中trung 三tam 相tương/tướng 。與dữ 因nhân 中trung 何hà 異dị 。答đáp 。因nhân 中trung 三tam 相tương/tướng 。唯duy 屬thuộc 於ư 因nhân 。與dữ 宗tông 為vi 因nhân 。名danh 能năng 成thành 立lập 。此thử 中trung 三tam 相tương/tướng 。總tổng 攝nhiếp 三tam 支chi 。與dữ 智trí 為vi 因nhân 。名danh 為vi 比tỉ 量lượng 。是thị 故cố 不bất 同đồng 。由do 彼bỉ 下hạ 。釋thích 比tỉ 量lượng 。謂vị 由do 無vô 過quá 三tam 支chi 為vi 因nhân 。比tỉ 之chi 生sanh 智trí 為vi 果quả 。故cố 云vân 於ư 所sở 比tỉ 義nghĩa 。有hữu 正chánh 智trí 生sanh 。正chánh 智trí 既ký 生sanh 。了liễu 知tri 有hữu 火hỏa 。或hoặc 無vô 常thường 等đẳng 。是thị 比tỉ 量lượng 義nghĩa 。於ư 二nhị 量lượng 中trung 即tức 智trí 名danh 果quả 者giả 。謂vị 現hiện 比tỉ 量lượng 。皆giai 以dĩ 生sanh 智trí 為vi 果quả 。比tỉ 量lượng 以dĩ 三tam 支chi 為vi 因nhân 。生sanh 有hữu 分phân 別biệt 正chánh 智trí 為vi 果quả 。能năng 證chứng 所sở 比tỉ 義nghĩa 故cố 。現hiện 量lượng 以dĩ 色sắc 等đẳng 為vi 因nhân 。生sanh 無vô 分phân 別biệt 正chánh 智trí 為vi 果quả 。能năng 證chứng 色sắc 等đẳng 自tự 相tương/tướng 。故cố 云vân 是thị 證chứng 相tương/tướng 故cố 。如như 有hữu 作tác 用dụng 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 。亦diệc 名danh 為vi 量lượng 者giả 。別biệt 明minh 世thế [嫩-束]# 等đẳng 量lượng 。謂vị 遷thiên 流lưu 作tác 用dụng 顯hiển 現hiện 世thế 量lượng 。塵trần 點điểm 作tác 用dụng 。顯hiển 現hiện 數số 量lượng 。質chất 礙ngại 作tác 用dụng 。顯hiển 現hiện 色sắc 量lượng 。頑ngoan 虗hư 作tác 用dụng 。顯hiển 現hiện 空không 量lượng 。屈khuất 曲khúc 作tác 用dụng 。顯hiển 現hiện 形hình 量lượng 。光quang 明minh 作tác 用dụng 。顯hiển 現hiện 影ảnh 量lượng 。如như 是thị 等đẳng 量lượng 。皆giai 以dĩ 作tác 用dụng 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 。

△# 四tứ 釋thích 比tỉ 量lượng 門môn 竟cánh 。下hạ 五ngũ 釋thích 似tự 現hiện 量lượng 門môn 。

有hữu 分phân 別biệt 智trí 。於ư 義nghĩa 異dị 轉chuyển 。名danh 似tự 現hiện 量lượng 。謂vị 諸chư 有hữu 智trí 。了liễu 瓶bình 衣y 等đẳng 。分phân 別biệt 而nhi 生sanh 。由do 彼bỉ 於ư 義nghĩa 。不bất 以dĩ 自tự 相tương/tướng 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。名danh 似tự 現hiện 量lượng 。

智trí 有hữu 分phân 別biệt 。於ư 諸chư 法pháp 中trung 。不bất 證chứng 自tự 相tương/tướng 。隨tùy 起khởi 名danh 言ngôn 。名danh 為vi 異dị 轉chuyển 。由do 不bất 了liễu 知tri 無vô 常thường 等đẳng 義nghĩa 。又hựu 非phi 比tỉ 量lượng 。但đãn 於ư 見kiến 聞văn 隨tùy 起khởi 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 所sở 有hữu 分phân 別biệt 。名danh 似tự 現hiện 量lượng 。故cố 釋thích 云vân 。謂vị 諸chư 有hữu 智trí 。了liễu 瓶bình 衣y 等đẳng 。分phân 別biệt 而nhi 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。由do 彼bỉ 於ư 義nghĩa 。不bất 以dĩ 自tự 相tương/tướng 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。

△# 五ngũ 釋thích 似tự 現hiện 量lượng 門môn 竟cánh 。下hạ 六lục 釋thích 似tự 比tỉ 量lượng 門môn 。

若nhược 似tự 因nhân 智trí 。為vi 先tiên 所sở 起khởi 諸chư 似tự 義nghĩa 智trí 。名danh 似tự 比tỉ 量lượng 。似tự 因nhân 多đa 種chủng 。如như 先tiên 已dĩ 說thuyết 。用dụng 彼bỉ 為vi 因nhân 。於ư 似tự 所sở 比tỉ 。諸chư 有hữu 智trí 生sanh 。不bất 能năng 正chánh 解giải 。名danh 似tự 比tỉ 量lượng 。

似tự 因nhân 智trí 者giả 。因nhân 是thị 比tỉ 量lượng 。謂vị 似tự 比tỉ 量lượng 所sở 生sanh 之chi 智trí 。名danh 似tự 因nhân 智trí 。為vi 先tiên 所sở 起khởi 諸chư 似tự 義nghĩa 智trí 。名danh 似tự 比tỉ 量lượng 者giả 。即tức 前tiền 帶đái 過quá 三tam 支chi 。於ư 諸chư 義nghĩa 中trung 。似tự 有hữu 所sở 知tri 。不bất 能năng 正chánh 了liễu 無vô 常thường 等đẳng 義nghĩa 。但đãn 名danh 相tướng 似tự 比tỉ 量lượng 。似tự 因nhân 多đa 種chủng 下hạ 。釋thích 成thành 。謂vị 前tiền 已dĩ 說thuyết 三tam 十thập 三tam 過quá 。名danh 為vi 多đa 種chủng 。即tức 是thị 多đa 言ngôn 。用dụng 彼bỉ 多đa 過quá 為vi 因nhân 。於ư 所sở 比tỉ 義nghĩa 。雖tuy 有hữu 智trí 生sanh 。不bất 能năng 正chánh 解giải 。故cố 說thuyết 名danh 似tự 。

△# 六lục 釋thích 似tự 比tỉ 量lượng 門môn 竟cánh 。下hạ 七thất 釋thích 能năng 破phá 門môn 。

復phục 次thứ 若nhược 顯hiển 示thị 能năng 立lập 過quá 失thất 。說thuyết 名danh 能năng 破phá 。謂vị 初sơ 能năng 立lập 。缺khuyết 減giảm 過quá 性tánh 。立lập 宗tông 過quá 性tánh 。不bất 成thành 因nhân 性tánh 。不bất 定định 因nhân 性tánh 。相tương 違vi 因nhân 性tánh 。及cập 喻dụ 過quá 性tánh 。顯hiển 示thị 此thử 言ngôn 。開khai 曉hiểu 問vấn 者giả 。故cố 名danh 能năng 破phá 。

能năng 立lập 門môn 中trung 。若nhược 有hữu 過quá 失thất 。正chánh 能năng 顯hiển 示thị 。是thị 能năng 破phá 義nghĩa 。謂vị 初sơ 下hạ 。釋thích 成thành 顯hiển 過quá 。初sơ 能năng 立lập 者giả 。即tức 是thị 前tiền 陳trần 宗tông 依y 。依y 彼bỉ 有hữu 法pháp 。宗tông 可khả 立lập 故cố 。若nhược 得đắc 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。謂vị 之chi 有hữu 法pháp 極cực 成thành 。稍sảo 有hữu 缺khuyết 減giảm 。說thuyết 之chi 為vi 過quá 。立lập 宗tông 過quá 者giả 。即tức 前tiền 九cửu 種chủng 。因nhân 不bất 成thành 者giả 。即tức 前tiền 四tứ 種chủng 。因nhân 不bất 定định 者giả 。即tức 前tiền 六lục 種chủng 。因nhân 相tương 違vi 者giả 。即tức 前tiền 四tứ 種chủng 。喻dụ 有hữu 過quá 者giả 。即tức 前tiền 十thập 種chủng 。若nhược 能năng 顯hiển 示thị 三tam 十thập 三tam 種chủng 過quá 言ngôn 。開khai 曉hiểu 問vấn 者giả 。故cố 名danh 能năng 破phá 。

△# 七thất 釋thích 能năng 破phá 門môn 竟cánh 。下hạ 八bát 釋thích 似tự 能năng 破phá 門môn 。

若nhược 不bất 實thật 顯hiển 能năng 立lập 過quá 言ngôn 。名danh 似tự 能năng 破phá 。謂vị 於ư 圓viên 滿mãn 能năng 立lập 。顯hiển 示thị 缺khuyết 減giảm 性tánh 言ngôn 。於ư 無vô 過quá 宗tông 。有hữu 過quá 宗tông 言ngôn 。於ư 成thành 就tựu 因nhân 。不bất 成thành 因nhân 言ngôn 。於ư 決quyết 定định 因nhân 。不bất 定định 因nhân 言ngôn 。於ư 不bất 相tương 違vi 因nhân 。相tương 違vi 因nhân 言ngôn 。於ư 無vô 過quá 喻dụ 。有hữu 過quá 喻dụ 言ngôn 。如như 是thị 言ngôn 說thuyết 。名danh 似tự 能năng 破phá 。以dĩ 不bất 能năng 顯hiển 他tha 宗tông 過quá 失thất 。彼bỉ 無vô 過quá 故cố 。且thả 止chỉ 斯tư 事sự 。

似tự 能năng 破phá 門môn 。容dung 有hữu 二nhị 義nghĩa 。若nhược 能năng 立lập 門môn 自tự 帶đái 有hữu 過quá 。敵địch 者giả 不bất 能năng 正chánh 顯hiển 其kỳ 非phi 。是thị 似tự 能năng 破phá 。以dĩ 不bất 能năng 顯hiển 他tha 宗tông 過quá 故cố 。若nhược 能năng 立lập 門môn 本bổn 無vô 有hữu 過quá 。岡# 冐mạo 於ư 他tha 。亦diệc 非phi 真chân 破phá 。以dĩ 彼bỉ 無vô 過quá 。且thả 止chỉ 斯tư 事sự 。餘dư 義nghĩa 如như 文văn 。詞từ 不bất 繁phồn 贅# 。

△# 八bát 釋thích 似tự 能năng 破phá 門môn 竟cánh 。通thông 上thượng 二nhị 通thông 釋thích 竟cánh 。下hạ 三tam 結kết 顯hiển 。

已dĩ 宣tuyên 少thiểu 句cú 義nghĩa 。為vi 始thỉ 立lập 方phương 隅ngung 。其kỳ 間gian 理lý 非phi 理lý 。

妙diệu 辯biện 在tại 餘dư 處xứ 。

謂vị 已dĩ 宣tuyên 演diễn 微vi 少thiểu 句cú 義nghĩa 。為vi 始thỉ 立lập 一nhất 隅ngung 擴# 充sung 之chi 。則tắc 六lục 合hợp 皆giai 然nhiên 。苟cẩu 得đắc 其kỳ 旨chỉ 。於ư 聲thanh 色sắc 門môn 。不bất 唯duy 了liễu 知tri 常thường 無vô 常thường 義nghĩa 。亦diệc 有hữu 親thân 證chứng 實thật 相tướng 者giả 在tại 。其kỳ 間gian 理lý 者giả 。即tức 前tiền 無vô 過quá 三tam 支chi 。言ngôn 非phi 理lý 者giả 。即tức 前tiền 三tam 十thập 三tam 過quá 。餘dư 處xứ 妙diệu 辯biện 。皆giai 是thị 此thử 中trung 理lý 非phi 理lý 義nghĩa 。故cố 以dĩ 少thiểu 句cú 立lập 方phương 隅ngung 也dã 。

△# 三tam 結kết 顯hiển 竟cánh 。

因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 論luận 直trực 疏sớ/sơ (# 終chung )#