因Nhân 明Minh 入Nhập 正Chánh 理Lý 論Luận 直Trực 解Giải
明Minh 智Trí 旭 述Thuật
因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 論luận 直trực 解giải
古cổ 吳ngô 蕅# 益ích 釋thích 。 智trí 旭# 。 述thuật 。
△# 解giải 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 解giải 題đề 。 二nhị 解giải 文văn 。 解giải 題đề 為vi 三tam 。 初sơ 正chánh 解giải 論luận 題đề 。 二nhị 出xuất 論luận 主chủ 。 三tam 出xuất 譯dịch 師sư 。 今kim 初sơ 。
因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 論luận
因nhân 明minh 二nhị 字tự 。 是thị 能năng 入nhập 。 正chánh 理lý 二nhị 字tự 。 是thị 所sở 入nhập 。 因nhân 者giả 。 諸chư 法pháp 所sở 以dĩ 然nhiên 之chi 故cố 。 乃nãi 三tam 支chi 比tỉ 量lượng 中trung 之chi 一nhất 支chi 。 三tam 支chi 。 謂vị 宗tông 因nhân 喻dụ 也dã 。 宗tông 非phi 因nhân 不bất 顯hiển 。 喻dụ 非phi 因nhân 不bất 立lập 。 因nhân 最tối 有hữu 力lực 。 故cố 標tiêu 因nhân 明minh 。 因nhân 既ký 明minh 。 則tắc 能năng 立lập 能năng 破phá 。 能năng 破phá 。 則tắc 邪tà 無vô 不bất 摧tồi 。 能năng 立lập 。 則tắc 正chánh 無vô 不bất 顯hiển 。 摧tồi 邪tà 。 則tắc 徧biến 計kế 之chi 我ngã 法pháp 俱câu 破phá 。 顯hiển 正chánh 。 則tắc 依y 圓viên 之chi 真chân 俗tục 並tịnh 立lập 。 真chân 俗tục 二nhị 種chủng 正chánh 理lý 。 由do 因nhân 明minh 而nhi 得đắc 入nhập 。 故cố 名danh 因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 也dã 。 論luận 者giả 。 辯biện 明minh 判phán 決quyết 之chi 謂vị 。 而nhi 有hữu 二nhị 種chủng 。 若nhược 疏sớ/sơ 決quyết 經kinh 文văn 。 名danh 為vi 釋thích 論luận 。 若nhược 依y 經kinh 立lập 義nghĩa 。 名danh 為vi 宗tông 論luận 。 今kim 是thị 宗tông 論luận 也dã 。
△# 二nhị 出xuất 論luận 主chủ 。
商thương 羯yết 羅la 主chủ 菩Bồ 薩Tát 造tạo
商thương 羯yết 羅la 主chủ 。 未vị 見kiến 的đích 翻phiên 。 或hoặc 云vân 即tức 天thiên 主chủ 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 如như 常thường 釋thích 。
△# 三tam 出xuất 譯dịch 師sư 。
唐Đường 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄Huyền 奘Tráng 譯dịch
法Pháp 師sư 行hành 迹tích 。 載tái 慈từ 恩ân 傳truyền 。 翻phiên 梵Phạm 成thành 華hoa 。 名danh 之chi 曰viết 譯dịch 。
△# 二nhị 解giải 文văn 為vi 三tam 。 初sơ 以dĩ 頌tụng 攝nhiếp 要yếu 。 二nhị 別biệt 釋thích 八bát 門môn 。 三tam 以dĩ 頌tụng 總tổng 結kết 。 初sơ 中trung 二nhị 。 初sơ 頌tụng 八bát 門môn 二nhị 益ích 。 二nhị 明minh 攝nhiếp 諸chư 要yếu 義nghĩa 。 今kim 初sơ 。
能năng 立lập 與dữ 能năng 破phá 。 及cập 似tự 惟duy 悟ngộ 他tha 。 現hiện 量lượng 與dữ 比tỉ 量lượng 。
及cập 似tự 惟duy 自tự 悟ngộ 。
一nhất 真chân 能năng 立lập 。 二nhị 真chân 能năng 破phá 。 三tam 似tự 能năng 立lập 。 四tứ 似tự 能năng 破phá 。 此thử 四tứ 門môn 令linh 他tha 得đắc 悟ngộ 。 總tổng 名danh 他tha 益ích 。 五ngũ 真chân 現hiện 量lượng 。 六lục 真chân 比tỉ 量lượng 。 七thất 似tự 現hiện 量lượng 。 八bát 似tự 比tỉ 量lượng 。 此thử 四tứ 門môn 令linh 自tự 得đắc 悟ngộ 。 總tổng 名danh 自tự 益ích 。 故cố 曰viết 八bát 門môn 二nhị 益ích 也dã 。 此thử 是thị 一nhất 論luận 綱cương 宗tông 。 下hạ 文văn 自tự 釋thích 。 不bất 必tất 繁phồn 解giải 。 若nhược 欲dục 預dự 知tri 。 略lược 陳trần 梗# 槩# 。 真chân 能năng 立lập 。 謂vị 三tam 支chi 無vô 過quá 。 可khả 以dĩ 顯hiển 正chánh 。 開khai 悟ngộ 他tha 人nhân 。 真chân 能năng 破phá 。 謂vị 出xuất 他tha 過quá 失thất 。 可khả 以dĩ 摧tồi 邪tà 。 開khai 曉hiểu 問vấn 者giả 。 似tự 能năng 立lập 。 謂vị 雖tuy 欲dục 申thân 量lượng 。 三tam 支chi 帶đái 過quá 。 不bất 足túc 曉hiểu 他tha 。 似tự 能năng 破phá 。 謂vị 雖tuy 欲dục 斥xích 他tha 。 妄vọng 出xuất 彼bỉ 過quá 。 彼bỉ 實thật 無vô 過quá 。 真chân 現hiện 量lượng 。 謂vị 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 了liễu 法pháp 自tự 相tương/tướng 。 真chân 比tỉ 量lượng 。 謂vị 藉tạ 相tương/tướng 觀quán 義nghĩa 。 有hữu 正chánh 智trí 生sanh 。 似tự 現hiện 量lượng 。 謂vị 有hữu 分phân 別biệt 智trí 。 於ư 義nghĩa 異dị 轉chuyển 。 似tự 比tỉ 量lượng 。 謂vị 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 不bất 能năng 正chánh 解giải 。 問vấn 曰viết 。 真chân 立lập 真chân 破phá 。 可khả 以dĩ 悟ngộ 他tha 。 似tự 立lập 似tự 破phá 。 云vân 何hà 悟ngộ 他tha 。 真chân 現hiện 真chân 比tỉ 。 可khả 以dĩ 自tự 悟ngộ 。 似tự 現hiện 似tự 比tỉ 。 云vân 何hà 自tự 悟ngộ 。
答đáp 曰viết 。
四tứ 真chân 是thị 藥dược 。 四tứ 似tự 是thị 病bệnh 。 若nhược 不bất 知tri 病bệnh 。 便tiện 不bất 識thức 藥dược 。 是thị 故cố 八bát 門môn 一nhất 一nhất 須tu 辨biện 。 是thị 則tắc 能năng 立lập 。 能năng 破phá 。 真chân 現hiện 。 真chân 比tỉ 。 皆giai 號hiệu 因nhân 明minh 。 自tự 悟ngộ 。 悟ngộ 他tha 。 皆giai 名danh 為vi 入nhập 。 四tứ 似tự 及cập 所sở 破phá 。 是thị 邪tà 。 所sở 立lập 所sở 觀quán 所sở 顯hiển 。 即tức 正chánh 理lý 也dã 。
△# 二nhị 明minh 攝nhiếp 諸chư 要yếu 義nghĩa 。
如như 是thị 總tổng 攝nhiếp 諸chư 論luận 要yếu 義nghĩa 。
謂vị 此thử 八bát 門môn 二nhị 益ích 。 不bất 惟duy 攝nhiếp 此thử 一nhất 論luận 。 即tức 已dĩ 總tổng 攝nhiếp 諸chư 論luận 要yếu 義nghĩa 。 蓋cái 論luận 義nghĩa 雖tuy 多đa 。 建kiến 章chương 總tổng 不bất 出xuất 破phá 立lập 二nhị 門môn 。 會hội 理lý 總tổng 不bất 出xuất 權quyền 實thật 二nhị 智trí 。 利lợi 益ích 總tổng 不bất 出xuất 自tự 他tha 二nhị 悟ngộ 故cố 也dã 。
△# 二nhị 別biệt 釋thích 八bát 門môn 為vi 七thất 。 初sơ 真chân 能năng 立lập 門môn 。 二nhị 似tự 能năng 立lập 門môn 。 三tam 真chân 現hiện 量lượng 真chân 比tỉ 量lượng 二nhị 門môn 。 四tứ 似tự 現hiện 量lượng 門môn 。 五ngũ 似tự 比tỉ 量lượng 門môn 。 六lục 真chân 能năng 破phá 門môn 。 七thất 似tự 能năng 破phá 門môn 。 問vấn 曰viết 。 此thử 釋thích 八bát 門môn 。 何hà 故cố 與dữ 頌tụng 中trung 次thứ 第đệ 不bất 同đồng 。
答đáp 曰viết 。
頌tụng 約ước 二nhị 益ích 以dĩ 列liệt 八bát 門môn 。 是thị 取thủ 文văn 便tiện 。 此thử 釋thích 八bát 門môn 。 意ý 在tại 隨tùy 文văn 入nhập 觀quán 以dĩ 成thành 自tự 利lợi 利lợi 他tha 二nhị 益ích 。 何hà 者giả 。 由do 真chân 能năng 立lập 。 以dĩ 生sanh 正chánh 解giải 。 由do 似tự 能năng 立lập 。 以dĩ 防phòng 謬mậu 解giải 。 解giải 成thành 入nhập 證chứng 。 得đắc 真chân 現hiện 量lượng 及cập 真chân 比tỉ 量lượng 。 即tức 是thị 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 二nhị 智trí 也dã 。 由do 證chứng 二nhị 智trí 。 方phương 知tri 似tự 現hiện 似tự 比tỉ 之chi 偽ngụy 。 是thị 故cố 真chân 得đắc 二nhị 智trí 。 方phương 能năng 破phá 立lập 令linh 他tha 得đắc 悟ngộ 。 若nhược 似tự 現hiện 似tự 比tỉ 。 有hữu 所sở 言ngôn 說thuyết 。 但đãn 成thành 似tự 破phá 似tự 立lập 而nhi 已dĩ 。 可khả 不bất 慎thận 哉tai 。 初sơ 真chân 能năng 立lập 門môn 三tam 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。 三tam 結kết 。 今kim 初sơ 。
此thử 中trung 宗tông 等đẳng 多đa 言ngôn 。 名danh 為vi 能năng 立lập 。 由do 宗tông 因nhân 喻dụ 多đa 言ngôn 。 開khai 示thị 諸chư 有hữu 。 問vấn 者giả 未vị 了liễu 義nghĩa 故cố 。
謂vị 此thử 門môn 中trung 宗tông 因nhân 喻dụ 多đa 種chủng 語ngữ 言ngôn 。 名danh 為vi 能năng 立lập 。
何hà 以dĩ 故cố 。 由do 此thử 宗tông 因nhân 喻dụ 多đa 種chủng 語ngữ 言ngôn 。 則tắc 能năng 開khai 示thị 諸chư 有hữu 。 問vấn 者giả 所sở 未vị 了liễu 之chi 義nghĩa 故cố 。
△# 二nhị 釋thích 又hựu 三tam 。 初sơ 釋thích 宗tông 。 二nhị 釋thích 因nhân 。 三tam 釋thích 喻dụ 。 今kim 初sơ 。
此thử 中trung 宗tông 者giả 。 謂vị 極cực 成thành 有hữu 法pháp 。 極cực 成thành 能năng 別biệt 。 差sai 別biệt 性tánh 故cố 。 隨tùy 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 所sở 成thành 立lập 性tánh 。 是thị 名danh 為vi 宗tông 。 如như 有hữu 成thành 立lập 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。
謂vị 此thử 真chân 能năng 立lập 門môn 三tam 支chi 之chi 中trung 所sở 言ngôn 宗tông 者giả 。 即tức 是thị 前tiền 陳trần 極cực 成thành 有hữu 法pháp 以dĩ 為vi 宗tông 依y 。 後hậu 陳trần 極cực 成thành 能năng 別biệt 以dĩ 為vi 宗tông 體thể 。 及cập 自tự 意ý 許hứa 差sai 別biệt 性tánh 故cố 。 故cố 名danh 為vi 宗tông 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 但đãn 隨tùy 其kỳ 自tự 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 所sở 成thành 立lập 性tánh 。 即tức 名danh 為vi 宗tông 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 成thành 立lập 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。 舉cử 一nhất 例lệ 諸chư 。 凡phàm 所sở 成thành 立lập 若nhược 不bất 違vi 理lý 。 即tức 是thị 真chân 能năng 立lập 宗tông 也dã 。 聲thanh 之chi 一nhất 字tự 。 即tức 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 。 無vô 常thường 二nhị 字tự 。 即tức 後hậu 陳trần 宗tông 體thể 。 或hoặc 指chỉ 明minh 論luận 聲thanh 無vô 常thường 。 或hoặc 指chỉ 餘dư 聲thanh 論luận 無vô 常thường 。 或hoặc 總tổng 指chỉ 一nhất 切thiết 聲thanh 皆giai 無vô 常thường 。 口khẩu 雖tuy 不bất 言ngôn 。 心tâm 有hữu 所sở 指chỉ 。 即tức 意ý 許hứa 差sai 別biệt 性tánh 也dã 。 言ngôn 極cực 成thành 者giả 。 謂vị 道Đạo 理lý 決quyết 定định 成thành 就tựu 。 無vô 有hữu 互hỗ 不bất 相tương 許hứa 之chi 過quá 。 言ngôn 有hữu 法pháp 者giả 。 不bất 同đồng 龜quy 毛mao 兔thố 角giác 。 但đãn 是thị 名danh 字tự 。 言ngôn 能năng 別biệt 者giả 。 正chánh 是thị 宗tông 體thể 。 為vi 顯hiển 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 宗tông 依y 。 是thị 所sở 別biệt 故cố 。 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 俱câu 是thị 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 。 今kim 云vân 無vô 常thường 。 以dĩ 破phá 常thường 見kiến 。 其kỳ 實thật 非phi 常thường 亦diệc 復phục 非phi 斷đoạn 。 即tức 小Tiểu 乘Thừa 之chi 正chánh 印ấn 。 大Đại 乘Thừa 之chi 初sơ 門môn 。 故cố 舉cử 此thử 一nhất 宗tông 。 略lược 顯hiển 能năng 立lập 。 然nhiên 三tam 界giới 依y 正chánh 。 總tổng 皆giai 無vô 常thường 。 今kim 獨độc 舉cử 聲thanh 者giả 。 以dĩ 聲thanh 塵trần 初sơ 生sanh 即tức 滅diệt 。 不bất 容dung 稍sảo 停đình 。 尤vưu 易dị 顯hiển 於ư 無vô 常thường 義nghĩa 故cố 。 若nhược 知tri 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。 便tiện 可khả 例lệ 知tri 。 一nhất 切thiết 無vô 常thường 。 既ký 皆giai 無vô 常thường 。 亦diệc 決quyết 無vô 我ngã 。 豈khởi 非phi 顯hiển 二nhị 空không 之chi 要yếu 訣quyết 耶da 。 又hựu 明minh 論luận 及cập 聲thanh 顯hiển 論luận 。 皆giai 計kế 聲thanh 常thường 。 故cố 對đối 彼bỉ 立lập 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。
△# 二nhị 釋thích 因nhân 三tam 。 初sơ 總tổng 標tiêu 三tam 相tương/tướng 。 二nhị 別biệt 釋thích 二nhị 品phẩm 。 三tam 結kết 成thành 因nhân 性tánh 。 今kim 初sơ 。
因nhân 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
謂vị 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 性tánh 。 同đồng 品phẩm 定định 有hữu 性tánh 。 異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 。
因nhân 者giả 。 所sở 由do 也dã 。 所sở 以dĩ 也dã 。 譬thí 如như 凡phàm 所sở 作tác 性tánh 。 定định 屬thuộc 無vô 常thường 。 故cố 用dụng 所sở 作tác 性tánh 三tam 字tự 為vi 所sở 由do 所sở 以dĩ 之chi 因nhân 。 成thành 立lập 無vô 常thường 之chi 宗tông 而nhi 為vi 其kỳ 果quả 也dã 。 只chỉ 此thử 一nhất 因nhân 。 對đối 於ư 宗tông 喻dụ 。 便tiện 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 一nhất 者giả 須tu 要yếu 徧biến 是thị 宗tông 及cập 有hữu 法pháp 之chi 性tánh 。 如như 所sở 作tác 性tánh 三tam 字tự 。 望vọng 于vu 聲thanh 之chi 有hữu 法pháp 。 無vô 常thường 之chi 宗tông 。 決quyết 定định 皆giai 有hữu 所sở 作tác 性tánh 義nghĩa 。 故cố 名danh 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 性tánh 。 舉cử 一nhất 例lệ 諸chư 。 凡phàm 所sở 出xuất 因nhân 。 不bất 得đắc 與dữ 宗tông 法pháp 相tướng 違vi 也dã 。 二nhị 者giả 於ư 同đồng 品phẩm 喻dụ 中trung 。 須tu 是thị 定định 有hữu 之chi 性tánh 。 如như 瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 。 名danh 同đồng 品phẩm 喻dụ 。 定định 有hữu 所sở 作tác 性tánh 義nghĩa 也dã 。 三tam 者giả 於ư 異dị 品phẩm 喻dụ 中trung 。 須tu 是thị 徧biến 無vô 之chi 性tánh 。 如như 虗hư 空không 等đẳng 非phi 是thị 無vô 常thường 。 名danh 異dị 品phẩm 喻dụ 。 周chu 徧biến 推thôi 求cầu 。 決quyết 無vô 所sở 作tác 性tánh 義nghĩa 也dã 。
△# 二nhị 別biệt 釋thích 二nhị 品phẩm 。
云vân 何hà 名danh 為vi 。 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 。 謂vị 所sở 立lập 法pháp 均quân 等đẳng 義nghĩa 品phẩm 。 說thuyết 名danh 同đồng 品phẩm 。 如như 立lập 無vô 常thường 。 瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 。 是thị 名danh 同đồng 品phẩm 。 異dị 品phẩm 者giả 。 謂vị 於ư 是thị 處xứ 無vô 其kỳ 所sở 立lập 。 若nhược 有hữu 是thị 常thường 。 見kiến 非phi 所sở 作tác 。 如như 虗hư 空không 等đẳng 。
言ngôn 同đồng 品phẩm 者giả 。 謂vị 與dữ 所sở 立lập 宗tông 法pháp 均quân 平bình 齊tề 等đẳng 之chi 義nghĩa 品phẩm 也dã 。 如như 立lập 無vô 常thường 為vi 宗tông 。 而nhi 瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 。 是thị 名danh 同đồng 喻dụ 。 言ngôn 異dị 品phẩm 者giả 。 謂vị 於ư 是thị 異dị 喻dụ 處xứ 。 無vô 自tự 所sở 立lập 無vô 常thường 之chi 宗tông 。 是thị 名danh 異dị 喻dụ 。 所sở 謂vị 若nhược 有hữu 是thị 常thường 。 見kiến 非phi 所sở 作tác 。 如như 虗hư 空không 等đẳng 。 若nhược 有hữu 是thị 常thường 句cú 。 遣khiển 無vô 常thường 宗tông 。 見kiến 非phi 所sở 作tác 句cú 。 遣khiển 所sở 作tác 因nhân 。 如như 虗hư 空không 等đẳng 句cú 。 番phiên 瓶bình 等đẳng 喻dụ 。 故cố 上thượng 文văn 云vân 異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 也dã 。 龍long 樹thụ 云vân 。 若nhược 所sở 立lập 無vô 說thuyết 名danh 異dị 品phẩm 。 非phi 但đãn 與dữ 同đồng 品phẩm 相tương 違vi 或hoặc 異dị 而nhi 已dĩ 。
△# 三tam 結kết 成thành 因nhân 性tánh 。
此thử 中trung 所sở 作tác 性tánh 。 或hoặc 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 。 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 。 於ư 同đồng 品phẩm 定định 有hữu 性tánh 。 異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 。 是thị 無vô 常thường 等đẳng 因nhân 。
謂vị 假giả 如như 此thử 立lập 聲thanh 是thị 無vô 常thường 宗tông 中trung 。 或hoặc 云vân 所sở 作tác 性tánh 故cố 。 以dĩ 為vi 其kỳ 因nhân 。 或hoặc 云vân 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 故cố 。 以dĩ 為vi 其kỳ 因nhân 。 則tắc 徧biến 是thị 宗tông 及cập 有hữu 法pháp 之chi 性tánh 。 亦diệc 是thị 同đồng 品phẩm 定định 有hữu 性tánh 。 亦diệc 是thị 異dị 品phẩm 徧biến 無vô 性tánh 。 是thị 故cố 得đắc 為vi 無vô 常thường 宗tông 及cập 同đồng 喻dụ 異dị 喻dụ 家gia 之chi 因nhân 也dã 。 文văn 中trung 舉cử 二nhị 因nhân 者giả 。 所sở 作tác 性tánh 因nhân 。 以dĩ 對đối 明minh 論luận 。 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 因nhân 。 對đối 聲thanh 顯hiển 論luận 。
△# 三tam 釋thích 喻dụ 。
喻dụ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 同đồng 法pháp 。 二nhị 者giả 異dị 法pháp 。 同đồng 法pháp 者giả 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 顯hiển 因nhân 同đồng 品phẩm 決quyết 定định 有hữu 性tánh 。 謂vị 若nhược 所sở 作tác 。 見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 。 譬thí 如như 瓶bình 等đẳng 。 異dị 法pháp 者giả 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 說thuyết 所sở 立lập 無vô 。 因nhân 徧biến 非phi 有hữu 。 謂vị 若nhược 是thị 常thường 。 見kiến 非phi 所sở 作tác 。 如như 虗hư 空không 等đẳng 。 此thử 中trung 常thường 言ngôn 。 表biểu 非phi 無vô 常thường 。 非phi 所sở 作tác 言ngôn 。 表biểu 無vô 所sở 作tác 。 如như 有hữu 非phi 有hữu 。 說thuyết 名danh 非phi 有hữu 。
先tiên 雙song 標tiêu 。 次thứ 各các 釋thích 。 先tiên 釋thích 同đồng 法pháp 者giả 。 若nhược 於ư 是thị 喻dụ 處xứ 顯hiển 示thị 因nhân 之chi 同đồng 品phẩm 決quyết 定định 有hữu 性tánh 。 謂vị 若nhược 所sở 作tác 之chi 因nhân 。 見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 之chi 宗tông 。 則tắc 以dĩ 譬thí 如như 瓶bình 等đẳng 而nhi 為vi 同đồng 喻dụ 。 瓶bình 亦diệc 所sở 作tác 。 瓶bình 亦diệc 無vô 常thường 。 故cố 名danh 為vi 同đồng 法pháp 也dã 。 次thứ 釋thích 異dị 法pháp 又hựu 二nhị 。 先tiên 正chánh 釋thích 。 次thứ 揀giản 非phi 。 先tiên 正chánh 釋thích 異dị 法pháp 者giả 。 若nhược 於ư 是thị 喻dụ 處xứ 。 說thuyết 所sở 立lập 宗tông 法pháp 決quyết 定định 是thị 無vô 。 所sở 出xuất 因nhân 性tánh 亦diệc 徧biến 非phi 有hữu 。 乃nãi 名danh 異dị 法pháp 。 謂vị 若nhược 是thị 常thường 。 則tắc 無vô 所sở 立lập 。 無vô 常thường 宗tông 法pháp 。 見kiến 非phi 所sở 作tác 。 則tắc 徧biến 非phi 有hữu 所sở 作tác 性tánh 因nhân 。 如như 虗hư 空không 等đẳng 。 則tắc 無vô 瓶bình 等đẳng 可khả 為vi 同đồng 喻dụ 。 故cố 名danh 為vi 異dị 法pháp 也dã 。 次thứ 復phục 揀giản 非phi 。 謂vị 此thử 中trung 所sở 言ngôn 常thường 者giả 。 但đãn 為vi 表biểu 示thị 非phi 無vô 常thường 耳nhĩ 。 不bất 是thị 立lập 常thường 為vi 宗tông 以dĩ 與dữ 無vô 常thường 相tương 對đối 也dã 。 此thử 中trung 所sở 言ngôn 。 非phi 所sở 作tác 者giả 。 但đãn 為vi 表biểu 示thị 無vô 所sở 作tác 耳nhĩ 。 不bất 是thị 立lập 非phi 所sở 作tác 為vi 因nhân 以dĩ 與dữ 所sở 作tác 相tương 對đối 也dã 。 譬thí 如như 有hữu 決quyết 非phi 有hữu 。 所sở 以dĩ 說thuyết 名danh 非phi 有hữu 耳nhĩ 。 豈khởi 可khả 謂vị 更cánh 有hữu 一nhất 箇cá 非phi 有hữu 以dĩ 與dữ 有hữu 相tương 對đối 哉tai 。 此thử 正chánh 顯hiển 示thị 但đãn 借tá 虗hư 空không 常thường 非phi 所sở 作tác 為vi 異dị 喻dụ 。 以dĩ 表biểu 無vô 常thường 正chánh 宗tông 。 決quyết 不bất 立lập 虗hư 空không 為vi 常thường 宗tông 也dã 。 若nhược 計kế 虗hư 空không 定định 有hữu 定định 常thường 。 即tức 是thị 外ngoại 道đạo 故cố 。 已dĩ 上thượng 真chân 能năng 立lập 門môn 初sơ 標tiêu 二nhị 釋thích 竟cánh 。
△# 三tam 結kết 。
已dĩ 說thuyết 宗tông 因nhân 等đẳng 如như 是thị 多đa 言ngôn 開khai 悟ngộ 他tha 時thời 。 說thuyết 名danh 能năng 立lập 。 如như 說thuyết 聲thanh 無vô 常thường 者giả 。 是thị 立lập 宗tông 言ngôn 。 所sở 作tác 性tánh 故cố 者giả 。 是thị 宗tông 法pháp 言ngôn 。 若nhược 是thị 所sở 作tác 見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 如như 瓶bình 等đẳng 者giả 。 是thị 隨tùy 同đồng 品phẩm 言ngôn 。 若nhược 是thị 其kỳ 常thường 見kiến 非phi 所sở 作tác 如như 虗hư 空không 者giả 。 是thị 遠viễn 離ly 言ngôn 。 惟duy 此thử 三tam 分phần/phân 。 說thuyết 名danh 能năng 立lập 。
前tiền 已dĩ 廣quảng 釋thích 三tam 支chi 。 今kim 更cánh 結kết 撮toát 總tổng 示thị 。 謂vị 上thượng 文văn 已dĩ 說thuyết 宗tông 因nhân 喻dụ 之chi 多đa 種chủng 語ngữ 言ngôn 。 以dĩ 此thử 開khai 悟ngộ 他tha 時thời 。 說thuyết 名danh 能năng 立lập 。 且thả 如như 若nhược 說thuyết 聲thanh 無vô 常thường 者giả 。 即tức 是thị 立lập 宗tông 之chi 言ngôn 。 若nhược 說thuyết 所sở 作tác 性tánh 故cố 因nhân 者giả 。 即tức 徧biến 是thị 宗tông 法pháp 性tánh 之chi 言ngôn 。 若nhược 合hợp 云vân 凡phàm 是thị 所sở 作tác 見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 如như 瓶bình 等đẳng 者giả 。 即tức 是thị 隨tùy 同đồng 品phẩm 之chi 言ngôn 。 若nhược 云vân 設thiết 是thị 其kỳ 常thường 見kiến 非phi 所sở 作tác 如như 虗hư 空không 者giả 。 即tức 是thị 遠viễn 離ly 無vô 常thường 宗tông 及cập 所sở 作tác 因nhân 之chi 言ngôn 。 惟duy 此thử 宗tông 因nhân 喻dụ 三tam 分phần/phân 。 說thuyết 名danh 能năng 立lập 也dã 。 是thị 中trung 異dị 品phẩm 但đãn 名danh 是thị 遠viễn 離ly 言ngôn 者giả 。 正chánh 顯hiển 秪# 是thị 遮già 遣khiển 同đồng 法pháp 耳nhĩ 。 非phi 許hứa 更cánh 立lập 常thường 宗tông 及cập 非phi 所sở 作tác 因nhân 也dã 。 問vấn 曰viết 。 隨tùy 同đồng 品phẩm 言ngôn 中trung 。 何hà 故cố 先tiên 云vân 若nhược 是thị 所sở 作tác 。 次thứ 云vân 見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 。 遠viễn 離ly 言ngôn 中trung 。 何hà 故cố 。 先tiên 云vân 若nhược 是thị 其kỳ 常thường 。 次thứ 云vân 見kiến 非phi 所sở 作tác 。
答đáp 曰viết 。
但đãn 可khả 云vân 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 性tánh 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 不bất 可khả 云vân 一nhất 切thiết 無vô 常thường 。 皆giai 是thị 所sở 作tác 性tánh 。 此thử 合hợp 之chi 所sở 以dĩ 必tất 先tiên 因nhân 而nhi 後hậu 宗tông 也dã 。 但đãn 可khả 云vân 若nhược 是thị 常thường 者giả 。 定định 非phi 所sở 作tác 。 不bất 可khả 云vân 非phi 所sở 作tác 者giả 定định 是thị 常thường 。 此thử 離ly 之chi 所sở 以dĩ 必tất 先tiên 宗tông 而nhi 後hậu 因nhân 也dã 。 初sơ 真chân 能năng 立lập 門môn 竟cánh 。
△# 二nhị 似tự 能năng 立lập 門môn 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 。 二nhị 結kết 過quá 。 初sơ 中trung 三tam 。 初sơ 釋thích 似tự 宗tông 。 二nhị 釋thích 似tự 因nhân 。 三tam 釋thích 似tự 喻dụ 。 初sơ 又hựu 三tam 。 初sơ 標tiêu 列liệt 九cửu 過quá 。 二nhị 別biệt 釋thích 九cửu 過quá 。 三tam 總tổng 結kết 九cửu 過quá 。 今kim 初sơ 。
雖tuy 樂nhạo/nhạc/lạc 成thành 立lập 。 由do 與dữ 現hiện 量lượng 等đẳng 相tương 違vi 故cố 。 名danh 似tự 立lập 宗tông (# 非phi 真chân 能năng 立lập )# 。 謂vị 現hiện 量lượng 相tương 違vi 。 比tỉ 量lượng 相tương 違vi 。 自tự 教giáo 相tương 違vi 。 世thế 間gian 相tương 違vi 。 自tự 語ngữ 相tương 違vi 。 能năng 別biệt 不bất 極cực 成thành 。 所sở 別biệt 不bất 極cực 成thành 。 俱câu 不bất 極cực 成thành 。 相tương/tướng 符phù 極cực 成thành 。
下hạ 文văn 自tự 釋thích 。 不bất 必tất 更cánh 解giải 。 但đãn 出xuất 大đại 意ý 。 現hiện 量lượng 。 謂vị 無vô 分phân 別biệt 智trí 所sở 知tri 。 比tỉ 量lượng 。 謂vị 正chánh 分phân 別biệt 智trí 所sở 知tri 。 自tự 教giáo 。 謂vị 不bất 論luận 大Đại 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 內nội 宗tông 外ngoại 宗tông 。 各các 有hữu 自tự 己kỷ 所sở 稟bẩm 之chi 教giáo 。 世thế 間gian 。 謂vị 世thế 人nhân 依y 于vu 世thế 諦đế 共cộng 所sở 許hứa 事sự 。 自tự 語ngữ 。 謂vị 自tự 所sở 立lập 法pháp 。 已dĩ 上thượng 五ngũ 種chủng 隨tùy 一nhất 相tương 違vi 。 便tiện 非phi 真chân 能năng 立lập 宗tông 者giả 也dã 。 能năng 別biệt 。 謂vị 後hậu 陳trần 宗tông 體thể 。 所sở 別biệt 。 謂vị 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 。 俱câu 。 謂vị 宗tông 及cập 有hữu 法pháp 。 已dĩ 上thượng 二nhị 種chủng 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。 便tiện 不bất 可khả 立lập 。 況huống 俱câu 不bất 成thành 。 豈khởi 能năng 立lập 哉tai 。 相tương/tướng 符phù 。 謂vị 與dữ 敵địch 家gia 更cánh 無vô 二nhị 趣thú 。 既ký 已dĩ 相tương/tướng 符phù 。 何hà 勞lao 別biệt 立lập 。 所sở 以dĩ 亦diệc 名danh 似tự 宗tông 。 非phi 真chân 能năng 立lập 也dã 。
△# 二nhị 別biệt 釋thích 九cửu 過quá 。
此thử 中trung 現hiện 量lượng 相tương 違vi 者giả 。 如như 說thuyết 聲thanh 非phi 所sở 聞văn 。
耳nhĩ 識thức 聞văn 聲thanh 。 是thị 現hiện 量lượng 境cảnh 。 以dĩ 聲thanh 是thị 耳nhĩ 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 。 耳nhĩ 識thức 正chánh 聞văn 聲thanh 時thời 。 不bất 帶đái 名danh 言ngôn 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 若nhược 於ư 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 而nhi 立lập 非phi 所sở 聞văn 宗tông 。 則tắc 違vi 現hiện 量lượng 道Đạo 理lý 矣hĩ 。
比tỉ 量lượng 相tương 違vi 者giả 。 如như 說thuyết 瓶bình 等đẳng 是thị 常thường 。
瓶bình 雖tuy 現hiện 有hữu 。 決quyết 歸quy 無vô 常thường 。 此thử 乃nãi 正chánh 分phân 別biệt 智trí 之chi 所sở 比tỉ 知tri 。 若nhược 於ư 瓶bình 等đẳng 有hữu 法pháp 而nhi 立lập 常thường 宗tông 。 則tắc 違vi 比tỉ 量lượng 所sở 知tri 道Đạo 理lý 矣hĩ 。
自tự 教giáo 相tương 違vi 者giả 。 如như 勝thắng 論luận 師sư 立lập 聲thanh 為vi 常thường 。
勝thắng 論luận 師sư 立lập 六lục 句cú 義nghĩa 。 一nhất 實thật 。 二nhị 德đức 。 三tam 業nghiệp 。 四tứ 大đại 有hữu 。 五ngũ 同đồng 異dị 。 六lục 和hòa 合hợp 。 就tựu 第đệ 二nhị 德đức 句cú 中trung 。 有hữu 二nhị 十thập 四tứ 種chủng 。 今kim 聲thanh 乃nãi 二nhị 十thập 四tứ 中trung 之chi 一nhất 也dã 。 即tức 彼bỉ 自tự 教giáo 。 亦diệc 謂vị 聲thanh 屬thuộc 德đức 句cú 所sở 攝nhiếp 。 惟duy 所sở 作tác 性tánh 。 體thể 非phi 常thường 住trụ 。 假giả 如như 彼bỉ 復phục 立lập 聲thanh 為vi 常thường 。 則tắc 與dữ 自tự 教giáo 相tương 違vi 矣hĩ 。
世thế 間gian 相tương 違vi 者giả 。 如như 說thuyết 懷hoài 兔thố 非phi 月nguyệt 有hữu 故cố 。 又hựu 如như 說thuyết 言ngôn 人nhân 頂đảnh 骨cốt 淨tịnh 。 眾chúng 生sanh 分phần/phân 故cố 。 猶do 如như 螺loa 貝bối 。
兔thố 因nhân 望vọng 月nguyệt 而nhi 懷hoài 姙nhâm 。 人nhân 之chi 頂đảnh 骨cốt 是thị 不bất 淨tịnh 。 此thử 皆giai 世thế 人nhân 所sở 知tri 。 今kim 若nhược 說thuyết 母mẫu 兔thố 之chi 懷hoài 小tiểu 兔thố 。 非phi 因nhân 望vọng 月nguyệt 而nhi 有hữu 。 又hựu 或hoặc 說thuyết 人nhân 之chi 頂đảnh 骨cốt 是thị 淨tịnh 。 以dĩ 是thị 眾chúng 生sanh 身thân 分phần/phân 故cố 。 喻dụ 如như 螺loa 貝bối 。 則tắc 與dữ 世thế 間gian 相tương 違vi 矣hĩ 。 當đương 知tri 眾chúng 生sanh 。 分phần/phân 故cố 之chi 因nhân 。 猶do 如như 螺loa 貝bối 之chi 喻dụ 。 皆giai 可khả 成thành 立lập 不bất 淨tịnh 之chi 宗tông 。 不bất 可khả 成thành 立lập 淨tịnh 宗tông 也dã 。
自tự 語ngữ 相tương 違vi 者giả 。 如như 言ngôn 我ngã 母mẫu 是thị 其kỳ 石thạch 女nữ 。
生sanh 我ngã 身thân 者giả 。 乃nãi 名danh 我ngã 母mẫu 。 石thạch 女nữ 不bất 能năng 生sanh 兒nhi 。 設thiết 言ngôn 母mẫu 是thị 石thạch 女nữ 。 則tắc 與dữ 自tự 語ngữ 相tương 違vi 矣hĩ 。
能năng 別biệt 不bất 極cực 成thành 者giả 。 如như 佛Phật 弟đệ 子tử 。 對đối 數số 論luận 師sư 立lập 聲thanh 滅diệt 壞hoại 。
能năng 別biệt 。 指chỉ 後hậu 陳trần 宗tông 體thể 。 如như 此thử 中trung 滅diệt 壞hoại 二nhị 字tự 是thị 也dã 。 聲thanh 本bổn 剎sát 那na 滅diệt 壞hoại 。 但đãn 數số 論luận 師sư 。 決quyết 不bất 許hứa 聲thanh 滅diệt 壞hoại 。 故cố 對đối 彼bỉ 立lập 滅diệt 壞hoại 宗tông 。 名danh 不bất 極cực 成thành 。 以dĩ 彼bỉ 決quyết 不bất 肯khẳng 信tín 受thọ 故cố 也dã 。 若nhược 欲dục 破phá 數số 論luận 師sư 計kế 聲thanh 是thị 實thật 者giả 。 應ưng 云vân 。 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 決quyết 定định 無vô 實thật 宗tông 。 因nhân 云vân 。 三tam 事sự 合hợp 成thành 故cố 。 同đồng 喻dụ 如như 軍quân 林lâm 等đẳng 。 破phá 計kế 常thường 亦diệc 爾nhĩ 。 具cụ 如như 唯duy 識thức 初sơ 卷quyển 中trung 說thuyết 。 三tam 事sự 。 即tức 數số 論luận 所sở 計kế 薩tát 埵đóa 剌lạt 闍xà 答đáp 摩ma 以dĩ 為vi 能năng 成thành 。 二nhị 十thập 三tam 法pháp 以dĩ 為vi 所sở 成thành 。 而nhi 聲thanh 即tức 彼bỉ 所sở 計kế 二nhị 十thập 三tam 法pháp 之chi 一nhất 也dã 。
所sở 別biệt 不bất 極cực 成thành 者giả 。 如như 數số 論luận 師sư 對đối 佛Phật 弟đệ 子tử 說thuyết 我ngã 是thị 思tư 。
所sở 別biệt 。 指chỉ 前tiền 陳trần 有hữu 法pháp 。 如như 此thử 中trung 我ngã 字tự 是thị 也dã 。 佛Phật 弟đệ 子tử 決quyết 不bất 許hứa 立lập 我ngã 以dĩ 為vi 有hữu 法pháp 。 故cố 對đối 此thử 說thuyết 我ngã 是thị 思tư 。 名danh 不bất 極cực 成thành 。 以dĩ 佛Phật 弟đệ 子tử 。 決quyết 知tri 無vô 我ngã 故cố 也dã 。
俱câu 不bất 極cực 成thành 者giả 。 如như 勝thắng 論luận 師sư 對đối 佛Phật 弟đệ 子tử 立lập 我ngã 以dĩ 為vi 。 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 。
勝thắng 論luận 計kế 我ngã 為vi 實thật 句cú 義nghĩa 攝nhiếp 。 由do 德đức 句cú 中trung 覺giác 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 苦khổ 。 欲dục 。 瞋sân 。 勤cần 勇dũng 。 行hành 。 法pháp 。 非phi 法pháp 。 之chi 九cửu 種chủng 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 。 能năng 起khởi 智trí 相tương/tướng 名danh 我ngã 。 由do 我ngã 與dữ 和hòa 合hợp 句cú 作tác 因nhân 緣duyên 。 和hòa 合hợp 句cú 令linh 九cửu 德đức 與dữ 我ngã 和hòa 合hợp 起khởi 於ư 智trí 相tương/tướng 。 故cố 舉cử 和hòa 合hợp 及cập 所sở 起khởi 智trí 以dĩ 顯hiển 我ngã 體thể 。 然nhiên 佛Phật 弟đệ 子tử 不bất 許hứa 實thật 我ngã 。 則tắc 彼bỉ 立lập 我ngã 以dĩ 為vi 所sở 別biệt 。 便tiện 不bất 極cực 成thành 。 佛Phật 弟đệ 子tử 不bất 許hứa 和hòa 合hợp 句cú 為vi 實thật 有hữu 。 則tắc 彼bỉ 立lập 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 為vi 能năng 別biệt 。 亦diệc 不bất 極cực 成thành 。 故cố 云vân 俱câu 不bất 極cực 成thành 也dã 。 此thử 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 。 是thị 勝thắng 論luận 外ngoại 道đạo 妄vọng 計kế 心tâm 外ngoại 實thật 法pháp 。 乃nãi 邪tà 因nhân 緣duyên 。 非phi 正chánh 教giáo 中trung 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。
相tương/tướng 符phù 極cực 成thành 者giả 。 如như 說thuyết 聲thanh 是thị 所sở 聞văn 。
聲thanh 是thị 所sở 聞văn 。 人nhân 皆giai 知tri 之chi 。 彼bỉ 此thử 既ký 已dĩ 相tương/tướng 符phù 。 何hà 勞lao 立lập 量lượng 對đối 辯biện 。 故cố 論luận 本bổn 云vân 。 若nhược 如như 其kỳ 聲thanh 。 兩lưỡng 義nghĩa 同đồng 許hứa 。 俱câu 不bất 須tu 說thuyết 。 蓋cái 義nghĩa 有hữu 違vi 反phản 。 方phương 須tu 立lập 量lượng 。 今kim 既ký 相tương/tướng 符phù 。 不bất 須tu 更cánh 說thuyết 。 不bất 應ưng 說thuyết 而nhi 說thuyết 。 即tức 是thị 多đa 事sự 。 故cố 成thành 過quá 也dã 。 二nhị 別biệt 釋thích 九cửu 過quá 竟cánh 。
△# 三tam 總tổng 結kết 九cửu 過quá 。
如như 是thị 多đa 言ngôn 。 是thị 遣khiển 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 門môn 故cố 。 不bất 容dung 成thành 故cố 。 立lập 無vô 果quả 故cố 。 名danh 似tự 立lập 宗tông 過quá 。
多đa 言ngôn 。 指chỉ 上thượng 九cửu 種chủng 似tự 宗tông 之chi 語ngữ 言ngôn 也dã 。 遣khiển 。 違vi 也dã 。 前tiền 五ngũ 相tương 違vi 過quá 。 是thị 遣khiển 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 門môn 故cố 。 後hậu 三tam 不bất 極cực 成thành 及cập 相tương/tướng 符phù 極cực 成thành 過quá 。 是thị 不bất 容dung 成thành 故cố 。 立lập 此thử 九cửu 種chủng 似tự 宗tông 。 總tổng 不bất 生sanh 智trí 果quả 故cố 。 所sở 以dĩ 不bất 名danh 真chân 能năng 立lập 也dã 。 遣khiển 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 門môn 者giả 。 如như 說thuyết 聲thanh 非phi 所sở 聞văn 。 即tức 此thử 非phi 所sở 聞văn 言ngôn 。 便tiện 與dữ 聲thanh 之chi 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 如như 言ngôn 瓶bình 常thường 。 即tức 此thử 常thường 言ngôn 。 便tiện 與dữ 瓶bình 之chi 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 如như 立lập 聲thanh 為vi 常thường 。 亦diệc 與dữ 聲thanh 之chi 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 如như 說thuyết 懷hoài 兔thố 非phi 月nguyệt 有hữu 。 亦diệc 與dữ 兔thố 之chi 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 如như 說thuyết 人nhân 頂đảnh 骨cốt 淨tịnh 。 即tức 此thử 淨tịnh 言ngôn 。 便tiện 與dữ 頂đảnh 骨cốt 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 如như 說thuyết 母mẫu 是thị 石thạch 女nữ 。 即tức 此thử 石thạch 女nữ 之chi 言ngôn 。 便tiện 與dữ 我ngã 母mẫu 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 也dã 。 不bất 容dung 成thành 者giả 。 三tam 種chủng 不bất 極cực 成thành 。 則tắc 敵địch 家gia 不bất 許hứa 。 故cố 不bất 容dung 成thành 。 相tương/tướng 符phù 極cực 成thành 。 則tắc 無vô 可khả 諍tranh 辯biện 。 故cố 不bất 須tu 妄vọng 立lập 。 亦diệc 不bất 容dung 成thành 也dã 。 立lập 無vô 果quả 者giả 。 由do 真chân 能năng 立lập 。 令linh 人nhân 生sanh 於ư 正chánh 智trí 。 名danh 為vi 有hữu 果quả 。 今kim 似tự 能năng 立lập 。 則tắc 正chánh 智trí 不bất 生sanh 。 故cố 無vô 果quả 也dã 。
△# 二nhị 明minh 似tự 因nhân 二nhị 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 二nhị 別biệt 釋thích 。 今kim 初sơ 。
已dĩ 說thuyết 似tự 宗tông 。 當đương 說thuyết 似tự 因nhân 。 不bất 成thành 。 不bất 定định 。 及cập 與dữ 相tương 違vi 。 是thị 名danh 似tự 因nhân 。
四tứ 種chủng 不bất 成thành 。 六lục 種chủng 不bất 定định 。 四tứ 種chủng 相tương 違vi 。 皆giai 名danh 似tự 因nhân 。 非phi 真chân 能năng 立lập 之chi 因nhân 也dã 。
△# 二nhị 別biệt 釋thích 三tam 。 初sơ 釋thích 不bất 成thành 。 二nhị 釋thích 不bất 定định 。 三tam 釋thích 相tương 違vi 。 初sơ 中trung 二nhị 。 初sơ 列liệt 名danh 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。
不bất 成thành 有hữu 四tứ 。 一nhất 兩lưỡng 俱câu 不bất 成thành 。 二nhị 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。 三tam 猶do 豫dự 不bất 成thành 。 四tứ 所sở 依y 不bất 成thành 。
△# 二nhị 釋thích 相tương/tướng 。
如như 成thành 立lập 聲thanh 為vi 無vô 常thường 等đẳng 。 若nhược 言ngôn 是thị 眼nhãn 所sở 見kiến 性tánh 故cố 。 兩lưỡng 俱câu 不bất 成thành 。 所sở 作tác 性tánh 故cố 。 對đối 聲thanh 顯hiển 論luận 。 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。
此thử 先tiên 釋thích 四tứ 不bất 成thành 中trung 之chi 前tiền 二nhị 種chủng 也dã 。 設thiết 立lập 量lượng 云vân 。 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 無vô 常thường 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 是thị 眼nhãn 所sở 見kiến 性tánh 故cố 。 則tắc 賓tân 主chủ 兩lưỡng 皆giai 不bất 許hứa 。 故cố 名danh 兩lưỡng 俱câu 不bất 成thành 也dã 。 設thiết 立lập 量lượng 云vân 。 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 無vô 常thường 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 所sở 作tác 性tánh 故cố 。 以dĩ 對đối 明minh 論luận 。 則tắc 可khả 成thành 矣hĩ 。 倘thảng 以dĩ 對đối 聲thanh 顯hiển 論luận 。 則tắc 賓tân 家gia 不bất 許hứa 。 故cố 名danh 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 也dã 。 言ngôn 明minh 論luận 者giả 。 有hữu 人nhân 偏thiên 執chấp 五ngũ 明minh 論luận 中trung 之chi 聲thanh 論luận 是thị 常thường 。 謂vị 其kỳ 能năng 為vi 決quyết 定định 不bất 易dị 之chi 量lượng 以dĩ 表biểu 詮thuyên 諸chư 法pháp 故cố 。 唯duy 識thức 論luận 中trung 。 則tắc 以dĩ 許hứa 能năng 詮thuyên 故cố 破phá 之chi 。 謂vị 餘dư 聲thanh 亦diệc 能năng 詮thuyên 表biểu 。 既ký 非phi 常thường 住trụ 。 聲thanh 論luận 能năng 詮thuyên 。 與dữ 餘dư 聲thanh 同đồng 。 何hà 獨độc 常thường 住trụ 。 今kim 以dĩ 所sở 作tác 性tánh 故cố 破phá 之chi 亦diệc 得đắc 。 蓋cái 聲thanh 論luận 既ký 是thị 所sở 作tác 。 決quyết 定định 無vô 常thường 故cố 也dã 。 言ngôn 聲thanh 顯hiển 論luận 者giả 。 有hữu 執chấp 一nhất 切thiết 聲thanh 性tánh 。 皆giai 是thị 常thường 住trụ 。 不bất 從tùng 緣duyên 生sanh 。 但đãn 待đãi 外ngoại 緣duyên 顯hiển 發phát 。 方phương 有hữu 詮thuyên 表biểu 。 故cố 名danh 為vi 聲thanh 顯hiển 論luận 。 唯duy 識thức 論luận 中trung 。 則tắc 以dĩ 待đãi 眾chúng 緣duyên 故cố 破phá 之chi 。 謂vị 既ký 待đãi 眾chúng 緣duyên 。 喻dụ 如như 瓶bình 衣y 。 定định 非phi 常thường 住trụ 。 今kim 若nhược 對đối 彼bỉ 立lập 所sở 作tác 性tánh 故cố 之chi 因nhân 。 彼bỉ 將tương 反phản 破phá 斥xích 曰viết 。 聲thanh 是thị 所sở 顯hiển 。 豈khởi 是thị 所sở 作tác 。 則tắc 賓tân 家gia 不bất 許hứa 。 犯phạm 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 矣hĩ 。 故cố 若nhược 對đối 聲thanh 顯hiển 論luận 。 須tu 云vân 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 故cố 。 即tức 與dữ 唯duy 識thức 論luận 中trung 待đãi 眾chúng 緣duyên 故cố 義nghĩa 同đồng 。 然nhiên 設thiết 以dĩ 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 故cố 而nhi 對đối 明minh 論luận 。 則tắc 明minh 論luận 不bất 許hứa 。 亦diệc 犯phạm 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 。 所sở 以dĩ 上thượng 文văn 真chân 能năng 立lập 中trung 連liên 舉cử 二nhị 因nhân 。 其kỳ 意ý 在tại 此thử 。 不bất 可khả 不bất 知tri 。
於ư 霧vụ 等đẳng 性tánh 起khởi 疑nghi 惑hoặc 時thời 。 為vi 成thành 大đại 種chủng 和hòa 合hợp 火hỏa 有hữu 。 而nhi 有hữu 所sở 說thuyết 。 猶do 豫dự 不bất 成thành 。
此thử 釋thích 第đệ 三tam 不bất 成thành 也dã 。 見kiến 理lý 未vị 確xác 。 妄vọng 有hữu 所sở 說thuyết 。 名danh 為vi 猶do 豫dự 。 譬thí 如như 遠viễn 見kiến 霧vụ 起khởi 。 其kỳ 實thật 非phi 煙yên 。 疑nghi 惑hoặc 是thị 煙yên 。 遂toại 為vi 成thành 立lập 大đại 種chủng 和hòa 合hợp 火hỏa 有hữu 之chi 宗tông 而nhi 有hữu 所sở 說thuyết 云vân 。 遠viễn 處xứ 火hỏa 起khởi 是thị 有hữu 法pháp 。 火hỏa 與dữ 大đại 種chủng 和hòa 合hợp 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 以dĩ 見kiến 煙yên 故cố 。 是thị 則tắc 猶do 豫dự 不bất 確xác 之chi 因nhân 。 何hà 能năng 成thành 立lập 於ư 宗tông 法pháp 也dã 。 大đại 種chủng 。 即tức 指chỉ 薪tân 炭thán 等đẳng 有hữu 質chất 礙ngại 物vật 。
虗hư 空không 實thật 有hữu 。 德đức 所sở 依y 故cố 。 對đối 無vô 空không 論luận 。 所sở 依y 不bất 成thành 。
此thử 釋thích 第đệ 四tứ 不bất 成thành 也dã 。 空không 非phi 心tâm 外ngoại 實thật 法pháp 。 原nguyên 不bất 可khả 計kế 。 定định 有hữu 定định 無vô 。 然nhiên 有hữu 外ngoại 道đạo 計kế 空không 定định 有hữu 。
復phục 有hữu 外ngoại 道đạo 計kế 空không 定định 無vô 。 今kim 以dĩ 計kế 定định 有hữu 之chi 因nhân 。 對đối 彼bỉ 計kế 定định 無vô 之chi 論luận 。 故cố 名danh 所sở 依y 不bất 成thành 也dã 。 計kế 定định 有hữu 者giả 曰viết 。 虗hư 空không 是thị 有hữu 法pháp 。 定định 有hữu 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 德đức 所sở 依y 故cố 。 謂vị 萬vạn 物vật 皆giai 依y 空không 生sanh 。 皆giai 依y 空không 住trụ 也dã 。 計kế 定định 無vô 者giả 破phá 曰viết 。 以dĩ 無vô 物vật 故cố 。 名danh 為vi 虗hư 空không 。 虗hư 空không 非phi 有hữu 。 云vân 何hà 可khả 依y 。 則tắc 彼bỉ 德đức 所sở 依y 故cố 之chi 因nhân 不bất 成thành 矣hĩ 。 初sơ 釋thích 不bất 成thành 有hữu 四tứ 竟cánh 。
△# 二nhị 釋thích 不bất 定định 二nhị 。 初sơ 列liệt 名danh 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。
不bất 定định 有hữu 六lục 。 一nhất 共cộng 。 二nhị 不bất 共cộng 。 三tam 同đồng 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 異dị 品phẩm 徧biến 轉chuyển 。 四tứ 異dị 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 同đồng 品phẩm 徧biến 轉chuyển 。 五ngũ 俱câu 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 六lục 相tương 違vi 決quyết 定định 。
△# 二nhị 釋thích 相tương/tướng 。
此thử 中trung 共cộng 者giả 。 如như 言ngôn 聲thanh 常thường 。 所sở 量lượng 性tánh 故cố 。 常thường 無vô 常thường 品phẩm 皆giai 共cộng 此thử 因nhân 。 是thị 故cố 不bất 定định 。 為vi 如như 瓶bình 等đẳng 所sở 量lượng 性tánh 故cố 。 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。 為vi 如như 空không 等đẳng 所sở 量lượng 性tánh 故cố 。 聲thanh 是thị 其kỳ 常thường 。
謂vị 假giả 如như 立lập 量lượng 云vân 。 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 定định 常thường 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 所sở 量lượng 性tánh 故cố 。 則tắc 常thường 無vô 常thường 品phẩm 。 皆giai 共cộng 此thử 因nhân 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 不bất 定định 過quá 也dã 。 今kim 當đương 反phản 問vấn 之chi 曰viết 。 為vi 如như 瓶bình 等đẳng 所sở 量lượng 性tánh 故cố 。 聲thanh 亦diệc 同đồng 瓶bình 之chi 無vô 常thường 耶da 。 為vi 如như 空không 等đẳng 所sở 量lượng 性tánh 故cố 。 聲thanh 亦diệc 同đồng 空không 是thị 其kỳ 常thường 耶da 。
言ngôn 不bất 共cộng 者giả 。 如như 說thuyết 聲thanh 常thường 。 所sở 聞văn 性tánh 故cố 。 常thường 無vô 常thường 品phẩm 皆giai 離ly 此thử 因nhân 常thường 無vô 常thường 外ngoại 餘dư 非phi 有hữu 故cố 。 是thị 猶do 豫dự 因nhân 。 此thử 所sở 聞văn 性tánh 。 其kỳ 猶do 何hà 等đẳng 。
謂vị 假giả 如như 立lập 量lượng 云vân 。 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 定định 常thường 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 所sở 聞văn 性tánh 故cố 。 則tắc 常thường 無vô 常thường 品phẩm 皆giai 離ly 此thử 因nhân 。 是thị 故cố 亦diệc 名danh 不bất 定định 過quá 也dã 。 若nhược 喻dụ 如như 空không 。 空không 何hà 所sở 聞văn 而nhi 顯hiển 常thường 。 若nhược 喻dụ 如như 瓶bình 。 瓶bình 何hà 所sở 聞văn 而nhi 顯hiển 無vô 常thường 。 若nhược 除trừ 空không 與dữ 瓶bình 之chi 常thường 無vô 常thường 外ngoại 。 餘dư 同đồng 品phẩm 喻dụ 更cánh 非phi 有hữu 故cố 。 是thị 則tắc 便tiện 成thành 猶do 豫dự 之chi 因nhân 。 此thử 所sở 聞văn 性tánh 。 既ký 非phi 猶do 空không 之chi 常thường 。 又hựu 非phi 猶do 瓶bình 之chi 無vô 常thường 。 畢tất 竟cánh 其kỳ 猶do 何hà 等đẳng 耶da 。
同đồng 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 異dị 品phẩm 徧biến 轉chuyển 者giả 。 如như 說thuyết 聲thanh 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 此thử 中trung 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 宗tông 。 以dĩ 電điện 空không 等đẳng 為vi 其kỳ 同đồng 品phẩm 。 此thử 無vô 常thường 性tánh 。 於ư 電điện 等đẳng 有hữu 。 於ư 空không 等đẳng 無vô 。 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 宗tông 。 以dĩ 瓶bình 等đẳng 為vi 異dị 品phẩm 。 於ư 彼bỉ 徧biến 有hữu 。 此thử 因nhân 以dĩ 電điện 以dĩ 瓶bình 為vi 同đồng 法pháp 故cố 。 亦diệc 是thị 不bất 定định 。 為vi 如như 瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 彼bỉ 是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。 為vi 如như 電điện 等đẳng 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 彼bỉ 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。
謂vị 假giả 如như 立lập 量lượng 云vân 。 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 此thử 無vô 常thường 性tánh 之chi 因nhân 。 於ư 同đồng 品phẩm 止chỉ 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 於ư 異dị 品phẩm 卻khước 徧biến 轉chuyển 。 是thị 故cố 亦diệc 名danh 不bất 定định 過quá 也dã 。 蓋cái 此thử 中trung 既ký 以dĩ 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 為vi 宗tông 。 則tắc 當đương 以dĩ 電điện 空không 等đẳng 喻dụ 為vi 其kỳ 同đồng 品phẩm 。 然nhiên 此thử 無vô 常thường 性tánh 之chi 因nhân 。 於ư 電điện 等đẳng 則tắc 有hữu 。 而nhi 於ư 空không 等đẳng 則tắc 無vô 。 是thị 同đồng 品phẩm 止chỉ 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 矣hĩ 。 又hựu 此thử 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 宗tông 。 當đương 以dĩ 瓶bình 等đẳng 喻dụ 為vi 其kỳ 異dị 品phẩm 。 然nhiên 此thử 無vô 常thường 性tánh 之chi 因nhân 。 於ư 彼bỉ 瓶bình 等đẳng 卻khước 是thị 徧biến 有hữu 。 是thị 異dị 品phẩm 卻khước 徧biến 轉chuyển 矣hĩ 。 上thượng 正chánh 破phá 竟cánh 。 此thử 因nhân 下hạ 。 破phá 轉chuyển 計kế 。 謂vị 設thiết 使sử 此thử 無vô 常thường 性tánh 之chi 因nhân 。 以dĩ 電điện 以dĩ 瓶bình 為vi 同đồng 法pháp 故cố 。 亦diệc 是thị 不bất 定định 。 今kim 試thí 問vấn 曰viết 。 為vi 如như 瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 成thành 彼bỉ 聲thanh 是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 耶da 。 為vi 如như 電điện 等đẳng 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 成thành 彼bỉ 聲thanh 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 耶da 。 則tắc 于vu 同đồng 品phẩm 仍nhưng 止chỉ 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 而nhi 為vi 不bất 定định 過quá 矣hĩ 。
異dị 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 同đồng 品phẩm 徧biến 轉chuyển 者giả 。 如như 立lập 宗tông 言ngôn 。 聲thanh 是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 。 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 宗tông 。 以dĩ 瓶bình 等đẳng 為vi 同đồng 品phẩm 。 其kỳ 無vô 常thường 性tánh 。 於ư 此thử 徧biến 有hữu 。 以dĩ 電điện 空không 等đẳng 為vi 異dị 品phẩm 。 於ư 彼bỉ 一nhất 分phần/phân 電điện 等đẳng 是thị 有hữu 。 空không 等đẳng 是thị 無vô 。 是thị 故cố 如như 前tiền 亦diệc 為vi 不bất 定định 。
謂vị 假giả 如như 立lập 量lượng 云vân 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 此thử 無vô 常thường 性tánh 之chi 因nhân 。 於ư 同đồng 品phẩm 上thượng 雖tuy 能năng 徧biến 轉chuyển 。 於ư 異dị 品phẩm 上thượng 仍nhưng 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 不bất 能năng 不bất 轉chuyển 。 是thị 故cố 亦diệc 名danh 不bất 定định 過quá 也dã 。 蓋cái 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 宗tông 。 必tất 以dĩ 瓶bình 等đẳng 為vi 同đồng 品phẩm 。 今kim 其kỳ 無vô 常thường 性tánh 之chi 因nhân 。 於ư 此thử 瓶bình 等đẳng 徧biến 有hữu 。 是thị 謂vị 同đồng 品phẩm 徧biến 轉chuyển 。 固cố 無vô 過quá 矣hĩ 。 但đãn 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 宗tông 。 必tất 以dĩ 電điện 空không 等đẳng 為vi 異dị 品phẩm 。 今kim 此thử 無vô 常thường 性tánh 之chi 因nhân 。 於ư 彼bỉ 一nhất 分phần/phân 電điện 等đẳng 仍nhưng 復phục 是thị 有hữu 。 唯duy 於ư 一nhất 分phần/phân 空không 等đẳng 方phương 得đắc 是thị 無vô 。 豈khởi 非phi 異dị 品phẩm 僅cận 能năng 一nhất 分phần/phân 不bất 轉chuyển 。 尚thượng 有hữu 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 乎hồ 。 言ngôn 是thị 故cố 如như 前tiền 亦diệc 為vi 不bất 定định 者giả 。 謂vị 設thiết 使sử 轉chuyển 計kế 此thử 無vô 常thường 性tánh 。 以dĩ 電điện 以dĩ 瓶bình 而nhi 為vi 同đồng 品phẩm 。 則tắc 當đương 難nạn/nan 曰viết 。 為vi 如như 電điện 等đẳng 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 成thành 彼bỉ 聲thanh 非phi 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 耶da 。 為vi 如như 瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 性tánh 故cố 。 成thành 彼bỉ 聲thanh 是thị 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 耶da 。 則tắc 仍nhưng 于vu 同đồng 品phẩm 亦diệc 止chỉ 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 而nhi 為vi 不bất 定định 過quá 矣hĩ 。
俱câu 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 者giả 。 如như 說thuyết 聲thanh 常thường 。 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。 此thử 中trung 常thường 宗tông 。 以dĩ 虗hư 空không 極cực 微vi 為vi 同đồng 品phẩm 。 無vô 質chất 礙ngại 性tánh 。 於ư 虗hư 空không 等đẳng 有hữu 。 於ư 極cực 微vi 等đẳng 無vô 。 以dĩ 瓶bình 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 為vi 異dị 品phẩm 。 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 有hữu 。 於ư 瓶bình 等đẳng 無vô 。 是thị 故cố 此thử 因nhân 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 以dĩ 空không 為vi 同đồng 法pháp 故cố 。 亦diệc 名danh 不bất 定định (# 樂nhạc 音âm 洛lạc )# 。
俱câu 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 謂vị 於ư 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 各các 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 一nhất 分phần/phân 不bất 轉chuyển 也dã 。 上thượng 明minh 真chân 能năng 立lập 因nhân 。 須tu 是thị 同đồng 品phẩm 定định 有hữu 。 異dị 品phẩm 徧biến 無vô 。 定định 有hữu 即tức 徧biến 轉chuyển 義nghĩa 。 徧biến 無vô 即tức 不bất 轉chuyển 義nghĩa 。 今kim 同đồng 品phẩm 僅cận 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 則tắc 非phi 定định 有hữu 。 異dị 品phẩm 亦diệc 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 則tắc 非phi 徧biến 無vô 也dã 。 謂vị 假giả 如như 立lập 量lượng 云vân 。 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 定định 常thường 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。 此thử 無vô 質chất 礙ngại 之chi 因nhân 。 於ư 同đồng 品phẩm 喻dụ 僅cận 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 不bất 能năng 徧biến 轉chuyển 。 於ư 異dị 品phẩm 喻dụ 仍nhưng 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 不bất 能năng 徧biến 無vô 。 是thị 故cố 亦diệc 名danh 不bất 定định 過quá 也dã 。 蓋cái 此thử 中trung 常thường 宗tông 必tất 將tương 以dĩ 虗hư 空không 極cực 微vi 等đẳng 為vi 同đồng 品phẩm 喻dụ 。 今kim 此thử 無vô 質chất 礙ngại 性tánh 之chi 因nhân 。 於ư 虗hư 空không 等đẳng 則tắc 有hữu 。 於ư 極cực 微vi 等đẳng 則tắc 無vô 。 是thị 同đồng 品phẩm 僅cận 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 矣hĩ 。 又hựu 此thử 常thường 宗tông 。 必tất 將tương 以dĩ 瓶bình 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 為vi 異dị 品phẩm 喻dụ 。 今kim 此thử 無vô 質chất 礙ngại 性tánh 之chi 因nhân 。 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 仍nhưng 有hữu 。 於ư 瓶bình 等đẳng 乃nãi 無vô 。 是thị 異dị 品phẩm 仍nhưng 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 矣hĩ 。 上thượng 正chánh 破phá 竟cánh 。 是thị 故cố 下hạ 。 破phá 轉chuyển 計kế 。 謂vị 此thử 無vô 質chất 礙ngại 性tánh 之chi 因nhân 。 設thiết 使sử 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 以dĩ 空không 為vi 同đồng 法pháp 故cố 。 亦diệc 名danh 不bất 定định 。 今kim 試thí 問vấn 曰viết 。 為vi 如như 空không 無vô 質chất 礙ngại 。 證chứng 聲thanh 是thị 常thường 耶da 。 為vi 如như 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 質chất 礙ngại 。 卻khước 證chứng 聲thanh 是thị 無vô 常thường 耶da 。 則tắc 於ư 同đồng 品phẩm 亦diệc 仍nhưng 止chỉ 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。 而nhi 為vi 不bất 定định 過quá 矣hĩ 。
相tương 違vi 決quyết 定định 者giả 。 如như 立lập 宗tông 言ngôn 。 聲thanh 是thị 無vô 常thường 。 所sở 作tác 性tánh 故cố 。 譬thí 如như 瓶bình 等đẳng 。 有hữu 立lập 聲thanh 常thường 。 所sở 聞văn 性tánh 故cố 。 譬thí 如như 聲thanh 性tánh 。 此thử 二nhị 皆giai 是thị 猶do 豫dự 因nhân 故cố 。 俱câu 名danh 不bất 定định 。
無vô 常thường 之chi 宗tông 。 雖tuy 以dĩ 所sở 作tác 性tánh 為vi 因nhân 。 然nhiên 不bất 可khả 說thuyết 聲thanh 非phi 所sở 聞văn 性tánh 。 則tắc 不bất 能năng 破phá 妄vọng 計kế 常thường 者giả 而nhi 立lập 無vô 常thường 。 計kế 常thường 之chi 宗tông 。 雖tuy 以dĩ 所sở 聞văn 性tánh 為vi 因nhân 。 然nhiên 不bất 可khả 說thuyết 聲thanh 非phi 所sở 作tác 。 則tắc 不bất 能năng 破phá 無vô 常thường 正chánh 說thuyết 而nhi 立lập 常thường 宗tông 。 故cố 雖tuy 決quyết 定định 相tương 違vi 。 而nhi 皆giai 猶do 豫dự 不bất 定định 也dã 。 問vấn 曰viết 。 如như 何hà 方phương 可khả 破phá 彼bỉ 計kế 常thường 而nhi 立lập 無vô 常thường 。
答đáp 曰viết 。
應ưng 翻phiên 彼bỉ 量lượng 云vân 。 聲thanh 性tánh 是thị 有hữu 法pháp 。 決quyết 定định 無vô 常thường 宗tông 。 因nhân 云vân 許hứa 所sở 聞văn 故cố 。 同đồng 喻dụ 如như 聲thanh 塵trần 。 或hoặc 云vân 。 所sở 聞văn 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 決quyết 定định 無vô 常thường 宗tông 。 因nhân 云vân 許hứa 是thị 所sở 聞văn 故cố 。 同đồng 喻dụ 如như 所sở 見kiến 色sắc 。 二nhị 釋thích 不bất 定định 有hữu 六lục 境cảnh 。
△# 三tam 釋thích 相tương 違vi 二nhị 。 初sơ 列liệt 名danh 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。
相tương 違vi 有hữu 四tứ 。 謂vị 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 。 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 。 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 。 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 等đẳng 。
法pháp 自tự 相tương/tướng 。 即tức 宗tông 體thể 之chi 言ngôn 陳trần 。 法pháp 差sai 別biệt 。 即tức 宗tông 體thể 之chi 意ý 許hứa 。 有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 。 即tức 宗tông 依y 之chi 言ngôn 陳trần 。 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 。 即tức 宗tông 依y 之chi 意ý 許hứa 也dã 。
△# 二nhị 釋thích 相tương/tướng 。
此thử 中trung 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 者giả 。 如như 說thuyết 聲thanh 常thường 。 所sở 作tác 性tánh 故cố 。 或hoặc 勸khuyến 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 故cố 。 此thử 因nhân 唯duy 於ư 異dị 品phẩm 中trung 有hữu 。 是thị 故cố 相tương 違vi 。
聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 定định 常thường 為vi 宗tông 。 常thường 即tức 法pháp 之chi 自tự 相tương/tướng 也dã 。 若nhược 以dĩ 所sở 作tác 性tánh 為vi 因nhân 。 或hoặc 以dĩ 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 所sở 發phát 性tánh 為vi 因nhân 。 此thử 二nhị 因nhân 者giả 。 惟duy 於ư 異dị 品phẩm 無vô 常thường 宗tông 中trung 則tắc 有hữu 。 是thị 故cố 與dữ 常thường 宗tông 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。
法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 者giả 。 如như 說thuyết 眼nhãn 等đẳng 必tất 為vi 他tha 用dụng 。 積tích 聚tụ 性tánh 故cố 。 如như 臥ngọa 具cụ 等đẳng 。 此thử 因nhân 如như 能năng 成thành 立lập 眼nhãn 等đẳng 必tất 為vi 他tha 用dụng 。 如như 是thị 亦diệc 能năng 成thành 立lập 所sở 立lập 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 積tích 聚tụ 他tha 用dụng 。 諸chư 臥ngọa 具cụ 等đẳng 。 為vi 積tích 聚tụ 他tha 所sở 受thọ 用dụng 故cố 。
外ngoại 道đạo 以dĩ 計kế 我ngã 為vi 宗tông 。 而nhi 我ngã 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 神thần 我ngã 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 即tức 是thị 真chân 常thường 之chi 體thể 。 二nhị 者giả 我ngã 身thân 。 積tích 聚tụ 四tứ 大đại 所sở 成thành 。 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 即tức 是thị 神thần 我ngã 。 之chi 所sở 受thọ 用dụng 。 彼bỉ 謂vị 譬thí 如như 積tích 聚tụ 臥ngọa 具cụ 等đẳng 物vật 。 必tất 為vi 身thân 用dụng 。 則tắc 積tích 聚tụ 四tứ 大đại 以dĩ 為vi 眼nhãn 等đẳng 之chi 身thân 。 亦diệc 必tất 為vi 神thần 我ngã 所sở 用dụng 。 若nhược 無vô 神thần 我ngã 。 何hà 須tu 四tứ 大đại 積tích 聚tụ 之chi 身thân 。 譬thí 如như 若nhược 無vô 四tứ 大đại 積tích 聚tụ 之chi 身thân 。 何hà 須tu 臥ngọa 具cụ 等đẳng 物vật 。 故cố 立lập 量lượng 云vân 。 眼nhãn 等đẳng 是thị 有hữu 法pháp 。 必tất 為vi 他tha 神thần 我ngã 所sở 用dụng 宗tông 。 因nhân 云vân 眼nhãn 等đẳng 是thị 積tích 聚tụ 性tánh 故cố 。 同đồng 喻dụ 如như 積tích 聚tụ 臥ngọa 具cụ 必tất 為vi 身thân 之chi 所sở 用dụng 也dã 。 此thử 中trung 他tha 之chi 一nhất 字tự 。 即tức 彼bỉ 所sở 計kế 宗tông 體thể 。 名danh 之chi 為vi 法Pháp 。 然nhiên 約ước 眼nhãn 等đẳng 。 則tắc 以dĩ 神thần 我ngã 為vi 他tha 。 若nhược 約ước 臥ngọa 具cụ 。 則tắc 又hựu 以dĩ 眼nhãn 等đẳng 之chi 積tích 聚tụ 身thân 為vi 他tha 。 是thị 一nhất 他tha 字tự 法pháp 上thượng 。 而nhi 有hữu 二nhị 種chủng 差sai 別biệt 。 之chi 不bất 同đồng 矣hĩ 。 今kim 故cố 破phá 曰viết 。 此thử 積tích 聚tụ 性tánh 之chi 因nhân 。 假giả 如như 能năng 成thành 立lập 眼nhãn 等đẳng 必tất 為vi 神thần 我ngã 之chi 他tha 所sở 用dụng 。 如như 是thị 亦diệc 能năng 成thành 立lập 彼bỉ 自tự 所sở 立lập 法pháp 中trung 差sai 別biệt 相tương 違vi 之chi 義nghĩa 而nhi 為vi 積tích 聚tụ 之chi 他tha 所sở 用dụng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 現hiện 見kiến 諸chư 臥ngọa 具cụ 等đẳng 。 但đãn 為vi 積tích 聚tụ 他tha 之chi 所sở 受thọ 用dụng 故cố 。 既ký 積tích 聚tụ 臥ngọa 具cụ 。 但đãn 為vi 積tích 聚tụ 他tha 用dụng 。 則tắc 積tích 聚tụ 身thân 。 又hựu 豈khởi 必tất 為vi 神thần 我ngã 用dụng 哉tai 。 蓋cái 設thiết 使sử 果quả 有hữu 神thần 我ngã 。 而nhi 神thần 我ngã 既ký 不bất 須tu 臥ngọa 具cụ 。 又hựu 何hà 須tu 身thân 。 又hựu 積tích 聚tụ 臥ngọa 具cụ 。 既ký 但đãn 為vi 積tích 聚tụ 身thân 用dụng 。 則tắc 積tích 聚tụ 身thân 。 亦diệc 但đãn 當đương 為vi 積tích 聚tụ 他tha 用dụng 。 若nhược 神thần 我ngã 亦diệc 是thị 積tích 聚tụ 。 故cố 名danh 為vi 他tha 。 則tắc 是thị 無vô 常thường 。 亦diệc 非phi 真chân 我ngã 。 若nhược 神thần 我ngã 非phi 是thị 積tích 聚tụ 。 則tắc 不bất 當đương 用dụng 積tích 聚tụ 眼nhãn 等đẳng 。 以dĩ 積tích 聚tụ 身thân 。 乃nãi 須tu 受thọ 用dụng 積tích 聚tụ 物vật 故cố 。 是thị 中trung 所sở 立lập 法pháp 三tam 字tự 。 即tức 指chỉ 外ngoại 道đạo 所sở 立lập 必tất 為vi 他tha 用dụng 宗tông 體thể 。 彼bỉ 欲dục 以dĩ 積tích 聚tụ 性tánh 之chi 因nhân 。 成thành 立lập 神thần 我ngã 之chi 他tha 而nhi 為vi 能năng 用dụng 。 今kim 即tức 以dĩ 彼bỉ 積tích 聚tụ 性tánh 之chi 因nhân 。 卻khước 成thành 立lập 積tích 聚tụ 之chi 他tha 而nhi 為vi 能năng 用dụng 。 則tắc 神thần 我ngã 不bất 攻công 自tự 破phá 。 故cố 名danh 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 也dã 。
有hữu 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 因nhân 者giả 。 如như 說thuyết 有hữu 性tánh 。 非phi 實thật 非phi 德đức 非phi 業nghiệp 。 有hữu 一nhất 實thật 故cố 。 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 。 如như 同đồng 異dị 性tánh 。 此thử 因nhân 如như 能năng 成thành 遮già 實thật 等đẳng 。 如như 是thị 亦diệc 能năng 成thành 遮già 有hữu 性tánh 。 俱câu 決quyết 定định 故cố 。
勝thắng 論luận 立lập 六lục 句cú 義nghĩa 。 一nhất 實thật 句cú 。 謂vị 地địa 等đẳng 九cửu 種chủng 。 二nhị 德đức 句cú 。 謂vị 色sắc 等đẳng 二nhị 十thập 四tứ 種chủng 。 三tam 業nghiệp 句cú 。 謂vị 取thủ 等đẳng 五ngũ 種chủng 。 四tứ 大đại 有hữu 句cú 。 謂vị 離ly 實thật 德đức 業nghiệp 外ngoại 別biệt 有hữu 一nhất 法pháp 為vi 體thể 。 由do 此thử 大đại 有hữu 。 乃nãi 有hữu 實thật 德đức 業nghiệp 故cố 。 蓋cái 計kế 大đại 有hữu 是thị 能năng 有hữu 。 實thật 德đức 業nghiệp 是thị 所sở 有hữu 也dã 。 五ngũ 同đồng 異dị 句cú 。 謂vị 由do 此thử 句cú 故cố 。 令linh 諸chư 法pháp 各các 有hữu 同đồng 異dị 。 如như 地địa 望vọng 地địa 。 有hữu 其kỳ 同đồng 義nghĩa 。 地địa 望vọng 水thủy 等đẳng 。 有hữu 其kỳ 異dị 義nghĩa 。 地địa 之chi 同đồng 異dị 。 是thị 地địa 非phi 水thủy 。 水thủy 等đẳng 亦diệc 然nhiên 。 妄vọng 計kế 此thử 同đồng 異dị 句cú 亦diệc 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 也dã 。 六lục 和hòa 合hợp 句cú 。 謂vị 法pháp 和hòa 聚tụ 。 由do 和hòa 合hợp 句cú 。 如như 鳥điểu 飛phi 空không 。 忽hốt 至chí 樹thụ 枝chi 住trụ 而nhi 不bất 去khứ 。 由do 和hòa 合hợp 句cú 故cố 。 令linh 有hữu 住trụ 業nghiệp 也dã 。 今kim 先tiên 就tựu 彼bỉ 妄vọng 計kế 立lập 量lượng 。 然nhiên 後hậu 出xuất 過quá 。 先tiên 立lập 量lượng 云vân 。 假giả 如như 說thuyết 大đại 有hữu 性tánh 是thị 有hữu 法pháp 。 非phi 實thật 非phi 德đức 非phi 業nghiệp 宗tông 。 因nhân 云vân 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 。 喻dụ 如như 同đồng 異dị 性tánh 。 次thứ 出xuất 過quá 云vân 。 此thử 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 之chi 因nhân 。 假giả 如như 能năng 成thành 立lập 彼bỉ 遮già 于vu 實thật 等đẳng 而nhi 云vân 非phi 實thật 非phi 德đức 非phi 業nghiệp 是thị 大đại 有hữu 性tánh 。 如như 是thị 亦diệc 能năng 立lập 遮già 大đại 有hữu 性tánh 而nhi 云vân 非phi 實thật 非phi 德đức 非phi 業nghiệp 即tức 亦diệc 非phi 大đại 有hữu 性tánh 。
何hà 以dĩ 故cố 。 有hữu 實thật 德đức 業nghiệp 者giả 。 既ký 決quyết 定định 非phi 實thật 德đức 業nghiệp 。 則tắc 實thật 德đức 業nghiệp 有hữu 者giả 。 亦diệc 決quyết 定định 非phi 大đại 有hữu 性tánh 。 俱câu 決quyết 定định 故cố 。 應ưng 申thân 量lượng 云vân 。 彼bỉ 所sở 執chấp 大đại 有hữu 性tánh 是thị 有hữu 法pháp 。 既ký 非phi 實thật 非phi 德đức 非phi 業nghiệp 。 應ưng 亦diệc 非phi 大đại 有hữu 性tánh 宗tông 。 因nhân 云vân 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 。 喻dụ 如như 實thật 德đức 業nghiệp 。
有hữu 法pháp 差sai 別biệt 相tương 違vi 因nhân 者giả 。 如như 即tức 此thử 因nhân 。 即tức 於ư 前tiền 宗tông 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 作tác 有hữu 緣duyên 性tánh 。 亦diệc 能năng 成thành 立lập 與dữ 此thử 相tương 違vi 作tác 非phi 有hữu 緣duyên 性tánh 。 如như 遮già 實thật 等đẳng 。 俱câu 決quyết 定định 故cố 。
此thử 因nhân 。 即tức 指chỉ 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 之chi 因nhân 也dã 。 前tiền 宗tông 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 。 指chỉ 前tiền 文văn 言ngôn 陳trần 雖tuy 但đãn 明minh 大đại 有hữu 句cú 是thị 有hữu 。 意ý 許hứa 則tắc 計kế 實thật 句cú 德đức 句cú 業nghiệp 句cú 皆giai 有hữu 也dã 。 緣duyên 性tánh 。 即tức 因nhân 也dã 。 謂vị 假giả 如như 即tức 此thử 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 之chi 因nhân 。 即tức 於ư 前tiền 非phi 實thật 非phi 德đức 非phi 業nghiệp 之chi 宗tông 。 其kỳ 有hữu 法pháp 差sai 別biệt 上thượng 。 并tinh 可khả 作tác 有hữu 實thật 句cú 有hữu 德đức 句cú 有hữu 業nghiệp 句cú 之chi 因nhân 。 然nhiên 亦diệc 便tiện 能năng 成thành 立lập 異dị 此thử 相tương 違vi 。 而nhi 作tác 非phi 有hữu 實thật 句cú 非phi 有hữu 德đức 句cú 非phi 有hữu 業nghiệp 句cú 之chi 因nhân 。
何hà 以dĩ 故cố 。 如như 以dĩ 此thử 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 之chi 因nhân 。 而nhi 遮già 大đại 有hữu 句cú 非phi 德đức 非phi 實thật 非phi 業nghiệp 。 於ư 大đại 有hữu 句cú 外ngoại 決quyết 定định 別biệt 有hữu 實thật 德đức 業nghiệp 句cú 。 亦diệc 即tức 以dĩ 此thử 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 之chi 因nhân 。 而nhi 成thành 大đại 有hữu 句cú 外ngoại 決quyết 定định 非phi 有hữu 。 實thật 句cú 德đức 句cú 業nghiệp 句cú 。 俱câu 決quyết 定định 故cố 。 是thị 中trung 外ngoại 量lượng 云vân 。 實thật 德đức 業nghiệp 是thị 有hữu 法pháp 。 離ly 大đại 有hữu 性tánh 外ngoại 決quyết 定định 別biệt 有hữu 宗tông 。 因nhân 云vân 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 德đức 業nghiệp 故cố 。 喻dụ 如như 同đồng 異dị 性tánh 。 申thân 違vi 量lượng 云vân 。 彼bỉ 所sở 執chấp 實thật 德đức 業nghiệp 是thị 有hữu 法pháp 。 離ly 大đại 有hữu 性tánh 外ngoại 決quyết 定định 非phi 有hữu 宗tông 。 因nhân 云vân 有hữu 一nhất 實thật 故cố 有hữu 。 德đức 業nghiệp 故cố 。 喻dụ 如như 大đại 有hữu 性tánh 。 三tam 釋thích 相tương 違vi 有hữu 四tứ 竟cánh 。 已dĩ 上thượng 明minh 似tự 因nhân 竟cánh 。
△# 三Tam 明Minh 似tự 喻dụ 二nhị 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 二nhị 別biệt 釋thích 。 今kim 初sơ 。
已dĩ 說thuyết 似tự 因nhân 。 當đương 說thuyết 似tự 喻dụ 。 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 。 有hữu 其kỳ 五ngũ 種chủng 。 一nhất 能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 。 二nhị 所sở 立lập 法pháp 不bất 成thành 。 三tam 俱câu 不bất 成thành 。 四tứ 無vô 合hợp 。 五ngũ 倒đảo 合hợp 。 似tự 異dị 法pháp 喻dụ 亦diệc 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 所sở 立lập 不bất 遣khiển 。 二nhị 能năng 立lập 不bất 遣khiển 。 三tam 俱câu 不bất 遣khiển 。 四tứ 不bất 離ly 。 五ngũ 倒đảo 離ly 。
△# 二nhị 別biệt 釋thích 。
能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 者giả 。 如như 說thuyết 聲thanh 常thường 。 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。 諸chư 無vô 質chất 礙ngại 。 見kiến 彼bỉ 是thị 常thường 。 猶do 如như 極cực 微vi 。 然nhiên 彼bỉ 極cực 微vi 。 所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 性tánh 是thị 有hữu 。 能năng 成thành 立lập 法pháp 無vô 質chất 礙ngại 無vô 。 以dĩ 諸chư 極cực 微vi 。 質chất 礙ngại 性tánh 故cố 。
能năng 立lập 。 即tức 因nhân 也dã 。 所sở 立lập 。 即tức 宗tông 也dã 。 假giả 如như 說thuyết 言ngôn 。 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 定định 常thường 為vi 宗tông 。 因nhân 云vân 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。 合hợp 云vân 。 諸chư 無vô 質chất 礙ngại 。 見kiến 彼bỉ 是thị 常thường 。 猶do 如như 極cực 微vi 。 然nhiên 彼bỉ 極cực 微vi 之chi 喻dụ 。 於ư 宗tông 法pháp 常thường 性tánh 。 縱túng/tung 許hứa 是thị 有hữu 。 而nhi 於ư 因nhân 法pháp 之chi 無vô 質chất 礙ngại 。 則tắc 便tiện 是thị 無vô 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 諸chư 極cực 微vi 。 亦diệc 是thị 質chất 礙ngại 性tánh 故cố 。 是thị 則tắc 喻dụ 與dữ 因nhân 違vi 。 故cố 名danh 能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 也dã 。
所sở 立lập 法pháp 不bất 成thành 者giả 。 謂vị 說thuyết 如như 覺giác 。 然nhiên 一nhất 切thiết 覺giác 。 能năng 成thành 立lập 法pháp 無vô 質chất 礙ngại 有hữu 。 所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 住trụ 性tánh 無vô 。 以dĩ 一nhất 切thiết 覺giác 。 皆giai 無vô 常thường 故cố 。
此thử 亦diệc 以dĩ 聲thanh 常thường 為vi 宗tông 。 無vô 質chất 礙ngại 故cố 為vi 因nhân 。 而nhi 喻dụ 如như 覺giác 。 然nhiên 一nhất 切thiết 覺giác 。 雖tuy 於ư 因nhân 法pháp 之chi 無vô 質chất 礙ngại 則tắc 有hữu 。 而nhi 於ư 宗tông 法pháp 之chi 常thường 住trụ 性tánh 則tắc 無vô 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 一nhất 切thiết 覺giác 皆giai 無vô 常thường 故cố 。 是thị 則tắc 喻dụ 與dữ 宗tông 違vi 。 故cố 名danh 所sở 立lập 法pháp 不bất 成thành 也dã 。
俱câu 不bất 成thành 者giả 。
復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 及cập 非phi 有hữu 。 若nhược 言ngôn 如như 瓶bình 。 有hữu 。 俱câu 不bất 成thành 。 若nhược 說thuyết 如như 空không 。 對đối 非phi 有hữu 論luận 。 無vô 。 俱câu 不bất 成thành 。
俱câu 不bất 成thành 。 謂vị 於ư 所sở 成thành 宗tông 法pháp 及cập 能năng 成thành 因nhân 皆giai 有hữu 不bất 成thành 過quá 也dã 此thử 復phục 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 有hữu 喻dụ 。 而nhi 喻dụ 與dữ 宗tông 因nhân 相tương 違vi 。 故cố 俱câu 不bất 成thành 。 二nhị 者giả 非phi 有hữu 喻dụ 。 喻dụ 既ký 非phi 有hữu 。 不bất 足túc 以dĩ 成thành 宗tông 因nhân 。 故cố 俱câu 不bất 成thành 。 先tiên 釋thích 有hữu 喻dụ 。 若nhược 言ngôn 聲thanh 常thường 。 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。 同đồng 喻dụ 如như 瓶bình 。 瓶bình 雖tuy 是thị 有hữu 。 而nhi 性tánh 無vô 常thường 。
復phục 有hữu 質chất 礙ngại 。 故cố 俱câu 不bất 成thành 也dã 。 次thứ 釋thích 非phi 有hữu 。 若nhược 說thuyết 聲thanh 常thường 。 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。 喻dụ 如như 虗hư 空không 。 此thử 對đối 有hữu 空không 論luận 說thuyết 則tắc 可khả 。 設thiết 對đối 非phi 有hữu 空không 論luận 。 則tắc 空không 既ký 無vô 矣hĩ 。 何hà 得đắc 論luận 常thường 無vô 常thường 礙ngại 無vô 礙ngại 哉tai 。 故cố 亦diệc 俱câu 不bất 成thành 也dã 。
無vô 合hợp 者giả 。 謂vị 於ư 是thị 處xứ 無vô 有hữu 配phối 合hợp 。 但đãn 於ư 瓶bình 等đẳng 雙song 現hiện 能năng 立lập 所sở 立lập 二nhị 法pháp 。 如như 言ngôn 於ư 瓶bình 。 見kiến 所sở 作tác 性tánh 及cập 無vô 常thường 性tánh 。
能năng 立lập 。 即tức 因nhân 。 指chỉ 見kiến 所sở 作tác 性tánh 也dã 。 所sở 立lập 。 即tức 宗tông 。 指chỉ 無vô 常thường 性tánh 也dã 。 理lý 應ưng 合hợp 云vân 。 諸chư 所sở 作tác 性tánh 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 同đồng 喻dụ 如như 瓶bình 。 方phương 能năng 顯hiển 義nghĩa 。 今kim 既ký 無vô 合hợp 。 則tắc 義nghĩa 不bất 顯hiển 。 故cố 亦diệc 為vi 過quá 也dã 。
倒đảo 合hợp 者giả 。 謂vị 應ưng 說thuyết 言ngôn 諸chư 所sở 作tác 者giả 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 而nhi 倒đảo 說thuyết 言ngôn 諸chư 無vô 常thường 者giả 皆giai 是thị 所sở 作tác 。
亦diệc 有hữu 無vô 常thường 。 而nhi 非phi 所sở 作tác 者giả 。 故cố 亦diệc 成thành 過quá 。
如như 是thị 名danh 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 品phẩm 。
此thử 總tổng 結kết 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 有hữu 五ngũ 種chủng 也dã 。
似tự 異dị 法pháp 中trung 。 所sở 立lập 不bất 遣khiển 者giả 。 且thả 如như 有hữu 言ngôn 。 諸chư 無vô 常thường 者giả 見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 。 譬thí 如như 極cực 微vi 。 由do 於ư 極cực 微vi 。 所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 性tánh 不bất 遣khiển 。 彼bỉ 立lập 極cực 微vi 是thị 常thường 性tánh 故cố 。 能năng 成thành 立lập 法pháp 無vô 質chất 礙ngại 無vô 。
凡phàm 立lập 異dị 喻dụ 。 本bổn 為vi 反phản 顯hiển 同đồng 法pháp 。 故cố 欲dục 以dĩ 無vô 常thường 反phản 顯hiển 常thường 宗tông 。 質chất 礙ngại 反phản 顯hiển 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。 須tu 立lập 異dị 喻dụ 。 乃nãi 可khả 反phản 顯hiển 同đồng 喻dụ 。 且thả 如như 立lập 聲thanh 常thường 者giả 。 或hoặc 復phục 有hữu 言ngôn 諸chư 無vô 常thường 者giả 見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 譬thí 如như 極cực 微vi 。 則tắc 此thử 異dị 喻dụ 。 於ư 其kỳ 所sở 立lập 常thường 宗tông 不bất 遣khiển 。 以dĩ 彼bỉ 外ngoại 道đạo 本bổn 立lập 極cực 微vi 是thị 常thường 。 而nhi 今kim 反phản 以dĩ 極cực 微vi 為vi 異dị 喻dụ 。 是thị 宗tông 反phản 成thành 無vô 常thường 。 不bất 足túc 顯hiển 常thường 宗tông 矣hĩ 。 故cố 此thử 異dị 喻dụ 微vi 塵trần 。 唯duy 於ư 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 則tắc 無vô 。 而nhi 於ư 常thường 宗tông 仍nhưng 有hữu 。 是thị 于vu 因nhân 成thành 異dị 喻dụ 。 于vu 宗tông 不bất 成thành 異dị 喻dụ 。 名danh 為vi 所sở 立lập 不bất 遣khiển 也dã 。
能năng 立lập 不bất 遣khiển 者giả 。 謂vị 說thuyết 如như 業nghiệp 。 但đãn 遣khiển 所sở 立lập 。 不bất 遣khiển 能năng 立lập 。 彼bỉ 說thuyết 諸chư 業nghiệp 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。
謂vị 若nhược 立lập 聲thanh 常thường 者giả 。 或hoặc 說thuyết 異dị 喻dụ 如như 業nghiệp 。 此thử 則tắc 但đãn 遣khiển 所sở 立lập 常thường 宗tông 。 不bất 遣khiển 能năng 立lập 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。 以dĩ 彼bỉ 說thuyết 諸chư 業nghiệp 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。 是thị 則tắc 於ư 宗tông 成thành 異dị 喻dụ 。 於ư 因nhân 不bất 成thành 異dị 喻dụ 。 名danh 為vi 能năng 立lập 不bất 遣khiển 也dã 。
俱câu 不bất 遣khiển 者giả 。 對đối 彼bỉ 有hữu 論luận 說thuyết 如như 虗hư 空không 。 由do 彼bỉ 虗hư 空không 。 不bất 遣khiển 常thường 住trụ 無vô 質chất 礙ngại 性tánh 。 以dĩ 說thuyết 虗hư 空không 是thị 常thường 性tánh 故cố 。 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。
謂vị 若nhược 無vô 虗hư 空không 論luận 立lập 聲thanh 常thường 者giả 。 或hoặc 說thuyết 異dị 喻dụ 如như 虗hư 空không 。 以dĩ 對đối 有hữu 虗hư 空không 論luận 。 則tắc 彼bỉ 虗hư 空không 二nhị 字tự 。 不bất 能năng 遣khiển 常thường 住trụ 宗tông 。 亦diệc 不bất 能năng 遣khiển 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。 一nhất 總tổng 不bất 成thành 異dị 喻dụ 。 故cố 名danh 俱câu 不bất 遣khiển 也dã 。
何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 彼bỉ 有hữu 虗hư 空không 論luận 。 說thuyết 虗hư 空không 是thị 常thường 性tánh 故cố 。 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。
不bất 離ly 者giả 。 謂vị 說thuyết 如như 瓶bình 。 見kiến 無vô 常thường 性tánh 。 有hữu 質chất 礙ngại 性tánh 。
謂vị 彼bỉ 立lập 常thường 宗tông 者giả 。 但đãn 云vân 異dị 喻dụ 如như 瓶bình 。 見kiến 無vô 常thường 性tánh 。 有hữu 質chất 礙ngại 性tánh 。 而nhi 不bất 云vân 諸chư 無vô 常thường 者giả 。 見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 。 猶do 如như 瓶bình 等đẳng 。 則tắc 離ly 遣khiển 之chi 旨chỉ 不bất 顯hiển 。 故cố 名danh 不bất 離ly 。
倒đảo 離ly 者giả 。 謂vị 如như 說thuyết 言ngôn 。 諸chư 質chất 礙ngại 者giả 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。
若nhược 約ước 無vô 常thường 宗tông 同đồng 喻dụ 。 正chánh 應ưng 合hợp 云vân 。 諸chư 質chất 礙ngại 者giả 。 見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 。 喻dụ 如như 瓶bình 等đẳng 。 今kim 約ước 立lập 常thường 宗tông 異dị 喻dụ 。 故cố 應ưng 離ly 云vân 。 諸chư 無vô 常thường 者giả 見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 。 方phương 不bất 顛điên 倒đảo 。 如như 或hoặc 說thuyết 言ngôn 諸chư 質chất 礙ngại 者giả 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 則tắc 名danh 倒đảo 離ly 。 蓋cái 合hợp 必tất 先tiên 因nhân 而nhi 後hậu 宗tông 。 離ly 必tất 先tiên 宗tông 而nhi 後hậu 因nhân 。 語ngữ 脉mạch 應ưng 爾nhĩ 。 決quyết 不bất 可khả 亂loạn 。 亂loạn 則tắc 非phi 真chân 能năng 立lập 也dã 。 已dĩ 上thượng 第đệ 二nhị 似tự 能năng 立lập 門môn 中trung 初sơ 正chánh 釋thích 竟cánh 。
△# 二nhị 結kết 過quá 。
如như 是thị 等đẳng 似tự 宗tông 因nhân 喻dụ 言ngôn 。 非phi 正chánh 能năng 立lập 。
二nhị 似tự 能năng 立lập 門môn 竟cánh 。
△# 三tam 真chân 現hiện 量lượng 真chân 比tỉ 量lượng 二nhị 門môn 為vi 三tam 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 二nhị 別biệt 釋thích 。 三tam 總tổng 結kết 。 今kim 初sơ 。
復phục 次thứ 為vi 自tự 開khai 悟ngộ 。 當đương 知tri 惟duy 有hữu 現hiện 比tỉ 二nhị 量lượng 。
△# 二nhị 別biệt 釋thích 。
此thử 中trung 現hiện 量lượng 。 謂vị 無vô 分phân 別biệt 。 若nhược 有hữu 正chánh 智trí 。 於ư 色sắc 等đẳng 義nghĩa 。 離ly 名danh 種chủng 等đẳng 所sở 有hữu 分phân 別biệt 。 現hiện 現hiện 別biệt 轉chuyển 。 故cố 名danh 現hiện 量lượng 。
現hiện 者giả 。 顯hiển 現hiện 分phân 明minh 也dã 。 量lượng 者giả 。 度độ 量lương 楷# 定định 也dã 。 無vô 分phân 別biệt 者giả 。 分phân 別biệt 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 自tự 性tánh 分phân 別biệt 。 二nhị 隨tùy 念niệm 分phân 別biệt 。 三tam 計kế 度độ 分phân 別biệt 。 今kim 無vô 隨tùy 念niệm 計kế 度độ 二nhị 種chủng 分phân 別biệt 。 名danh 之chi 為vi 現hiện 。 但đãn 有hữu 自tự 性tánh 分phân 別biệt 。 名danh 之chi 為vi 量lượng 。 自tự 性tánh 分phân 別biệt 。 即tức 無vô 分phân 別biệt 。 非phi 謂vị 如như 土thổ 木mộc 金kim 石thạch 也dã 。 圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 眼nhãn 光quang 。 曉hiểu 了liễu 前tiền 境cảnh 。 其kỳ 光quang 圓viên 滿mãn 。 得đắc 無vô 憎tăng 愛ái 。 夫phu 曉hiểu 了liễu 前tiền 境cảnh 。 即tức 是thị 自tự 性tánh 分phân 別biệt 。 即tức 是thị 正chánh 智trí 。 得đắc 無vô 憎tăng 愛ái 。 即tức 無vô 隨tùy 念niệm 計kế 度độ 。 即tức 無vô 分phân 別biệt 也dã 。 統thống 論luận 現hiện 量lượng 所sở 攝nhiếp 。 則tắc 根căn 本bổn 智trí 證chứng 真Chân 如Như 理lý 。 正chánh 名danh 現hiện 量lượng 。 第đệ 八bát 識thức 之chi 見kiến 分phần/phân 緣duyên 三tam 種chủng 性tánh 境cảnh 。 亦diệc 名danh 現hiện 量lượng 。 前tiền 五ngũ 識thức 及cập 同đồng 時thời 意ý 識thức 緣duyên 現hiện 在tại 境cảnh 。 亦diệc 名danh 現hiện 量lượng 。 定định 中trung 獨độc 頭đầu 意ý 識thức 緣duyên 禪thiền 定định 境cảnh 。 亦diệc 名danh 現hiện 量lượng 。 如như 此thử 心tâm 王vương 在tại 現hiện 量lượng 時thời 。 所sở 有hữu 相tương 應ứng 心tâm 所sở 亦diệc 皆giai 同đồng 名danh 現hiện 量lượng 。 又hựu 一nhất 切thiết 心tâm 王vương 心tâm 所sở 之chi 自tự 證chứng 分phần/phân 緣duyên 於ư 見kiến 分phần/phân 。 亦diệc 名danh 現hiện 量lượng 。 證chứng 自tự 證chứng 分phần/phân 與dữ 自tự 證chứng 分phần/phân 更cánh 互hỗ 相tương 緣duyên 。 亦diệc 皆giai 通thông 名danh 現hiện 量lượng 。 故cố 此thử 現hiện 量lượng 正chánh 智trí 。 雖tuy 復phục 昏hôn 迷mê 倒đảo 惑hoặc 毛mao 道đạo 異dị 生sanh 。 未vị 嘗thường 不bất 具cụ 。 但đãn 日nhật 用dụng 不bất 知tri 耳nhĩ 。 今kim 且thả 就tựu 前tiền 五ngũ 識thức 及cập 同đồng 時thời 意ý 識thức 以dĩ 辨biện 其kỳ 相tương/tướng 。 故cố 云vân 。 若nhược 有hữu 正chánh 智trí 。 於ư 色sắc 聲thanh 香hương 。 味vị 觸xúc 法pháp 之chi 義nghĩa 。 離ly 於ư 名danh 言ngôn 習tập 氣khí 種chủng 子tử 所sở 有hữu 虗hư 妄vọng 隨tùy 念niệm 計kế 度độ 二nhị 種chủng 分phân 別biệt 。 各các 於ư 自tự 相tương/tướng 分phần/phân 境cảnh 現hiện 現hiện 別biệt 轉chuyển 。 故cố 名danh 現hiện 量lượng 。 言ngôn 色sắc 等đẳng 義nghĩa 者giả 。 六lục 塵trần 本bổn 是thị 六lục 識thức 自tự 所sở 變biến 相tương/tướng 。 非phi 心tâm 外ngoại 法pháp 。 無vô 性tánh 。 無vô 生sanh 。 不bất 屬thuộc 名danh 言ngôn 也dã 。 言ngôn 現hiện 現hiện 別biệt 轉chuyển 者giả 。 謂vị 見kiến 分phần/phân 顯hiển 現hiện 了liễu 別biệt 。 相tương/tướng 分phần/phân 顯hiển 現hiện 轉chuyển 變biến 。 但đãn 是thị 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 不bất 墮đọa 徧biến 計kế 執chấp 情tình 。 故cố 得đắc 名danh 現hiện 量lượng 也dã 。 唯duy 識thức 論luận 問vấn 云vân 。 色sắc 等đẳng 外ngoại 境cảnh 。 分phân 明minh 見kiến 證chứng 。 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。 寧ninh 撥bát 為vi 無vô 。 答đáp 云vân 。 現hiện 量lượng 證chứng 時thời 。 不bất 執chấp 為vi 外ngoại 。 後hậu 意ý 分phân 別biệt 妄vọng 生sanh 外ngoại 想tưởng 。 故cố 古cổ 人nhân 曰viết 。 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 。 止chỉ 可khả 一nhất 度độ 。 又hựu 有hữu 頌tụng 曰viết 。 綵thải 雲vân 端đoan 裏lý 仙tiên 人nhân 現hiện 。 手thủ 把bả 紅hồng 羅la 扇thiên/phiến 遮già 面diện 。 急cấp 須tu 著trước 眼nhãn 看khán 仙tiên 人nhân 。 莫mạc 看khán 仙tiên 人nhân 手thủ 中trung 扇thiên/phiến 。 旨chỉ 哉tai 言ngôn 乎hồ 。
言ngôn 比tỉ 量lượng 者giả 。 謂vị 藉tạ 眾chúng 相tướng 而nhi 觀quán 於ư 義nghĩa 相tương/tướng 有hữu 三tam 種chủng 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 由do 彼bỉ 為vi 因nhân 。 於ư 所sở 比tỉ 義nghĩa 。 有hữu 正chánh 智trí 生sanh 。 了liễu 知tri 有hữu 火hỏa 。 或hoặc 無vô 常thường 等đẳng 。 是thị 名danh 比tỉ 量lượng 。
相tương/tướng 有hữu 三tam 種chủng 。 即tức 因nhân 中trung 三tam 相tương 離ly 十thập 四tứ 過quá 也dã 。 因nhân 見kiến 煙yên 故cố 。 了liễu 知tri 有hữu 火hỏa 。 以dĩ 譬thí 因nhân 見kiến 所sở 作tác 。 知tri 法pháp 無vô 常thường 。 雖tuy 未vị 現hiện 證chứng 。 而nhi 於ư 所sở 觀quán 境cảnh 義nghĩa 不bất 謬mậu 。 故cố 名danh 比tỉ 量lượng 。 題đề 稱xưng 因nhân 明minh 。 正chánh 由do 於ư 此thử 。 惟duy 稟bẩm 正chánh 教giáo 人nhân 。 第đệ 六lục 識thức 與dữ 正chánh 解giải 等đẳng 諸chư 心tâm 所sở 相tương 應ứng 者giả 有hữu 之chi 。
△# 三tam 總tổng 結kết 。
於ư 二nhị 量lượng 中trung 。 即tức 智trí 名danh 果quả 。 是thị 證chứng 相tương/tướng 故cố 。 如như 有hữu 作tác 用dụng 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 。 亦diệc 名danh 為vi 量lượng 。
言ngôn 此thử 現hiện 比tỉ 二nhị 量lượng 之chi 中trung 。 即tức 現hiện 量lượng 無vô 分phân 別biệt 正chánh 智trí 。 及cập 比tỉ 量lượng 所sở 生sanh 有hữu 分phân 別biệt 正chánh 智trí 。 名danh 之chi 為vi 果quả 。 以dĩ 現hiện 量lượng 是thị 證chứng 相tương/tướng 故cố 。 以dĩ 比tỉ 量lượng 雖tuy 未vị 現hiện 證chứng 。 如như 有hữu 作tác 用dụng 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 。 亦diệc 名danh 為vi 量lượng 。
△# 四tứ 似tự 現hiện 量lượng 門môn 。
有hữu 分phân 別biệt 智trí 。 於ư 義nghĩa 異dị 轉chuyển 。 名danh 似tự 現hiện 量lượng 。 謂vị 諸chư 有hữu 智trí 。 了liễu 瓶bình 衣y 等đẳng 。 分phân 別biệt 而nhi 生sanh 。 由do 彼bỉ 於ư 義nghĩa 。 不bất 以dĩ 自tự 相tương/tướng 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 名danh 似tự 現hiện 量lượng 。
世thế 人nhân 現hiện 見kiến 瓶bình 衣y 等đẳng 種chủng 種chủng 假giả 物vật 。 妄vọng 謂vị 亦diệc 是thị 現hiện 量lượng 。 其kỳ 實thật 皆giai 由do 。 分phân 別biệt 而nhi 生sanh 。 以dĩ 彼bỉ 有hữu 分phân 別biệt 智trí 。 於ư 色sắc 等đẳng 義nghĩa 不bất 得đắc 自tự 相tương/tướng 。 但đãn 是thị 於ư 義nghĩa 異dị 轉chuyển 。 與dữ 上thượng 所sở 云vân 現hiện 現hiện 別biệt 轉chuyển 者giả 不bất 侔mâu 。 故cố 名danh 似tự 現hiện 量lượng 也dã 。
△# 五ngũ 似tự 比tỉ 量lượng 門môn 。
若nhược 似tự 因nhân 智trí 為vi 先tiên 。 所sở 起khởi 諸chư 似tự 義nghĩa 智trí 。 名danh 似tự 比tỉ 量lượng 。 似tự 因nhân 多đa 種chủng 。 如như 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 用dụng 彼bỉ 為vi 因nhân 。 於ư 似tự 所sở 比tỉ 諸chư 有hữu 智trí 生sanh 。 不bất 能năng 正chánh 解giải 。 名danh 似tự 比tỉ 量lượng 。
謂vị 若nhược 以dĩ 帶đái 十thập 四tứ 過quá 之chi 似tự 因nhân 智trí 。 而nhi 為vi 先tiên 導đạo 。 所sở 起khởi 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 諸chư 似tự 義nghĩa 智trí 。 不bất 能năng 正chánh 解giải 。 故cố 名danh 似tự 比tỉ 量lượng 也dã 。 似tự 因nhân 十thập 四tứ 過quá 中trung 隨tùy 犯phạm 一nhất 過quá 。 則tắc 所sở 生sanh 智trí 不bất 解giải 正chánh 義nghĩa 。 非phi 正chánh 智trí 矣hĩ 。
△# 六lục 真chân 能năng 破phá 門môn 。
復phục 次thứ 若nhược 顯hiển 示thị 能năng 立lập 過quá 失thất 。 說thuyết 名danh 能năng 破phá 。 謂vị 初sơ 能năng 立lập 缺khuyết 減giảm 過quá 性tánh 。 立lập 宗tông 過quá 性tánh 。 不bất 成thành 因nhân 性tánh 。 不bất 定định 因nhân 性tánh 。 相tương 違vi 因nhân 性tánh 。 及cập 喻dụ 過quá 性tánh 。 顯hiển 示thị 此thử 言ngôn 開khai 曉hiểu 問vấn 者giả 。 故cố 名danh 能năng 破phá 。
此thử 明minh 真chân 能năng 破phá 者giả 。 可khả 以dĩ 破phá 彼bỉ 似tự 能năng 立lập 也dã 。 若nhược 能năng 顯hiển 示thị 似tự 能năng 立lập 者giả 。 所sở 有hữu 過quá 失thất 。 說thuyết 名danh 能năng 破phá 。 謂vị 彼bỉ 初sơ 似tự 能năng 立lập 者giả 。 有hữu 種chủng 種chủng 缺khuyết 減giảm 過quá 性tánh 。 或hoặc 犯phạm 立lập 宗tông 九cửu 過quá 性tánh 。 或hoặc 犯phạm 四tứ 不bất 成thành 因nhân 性tánh 。 或hoặc 犯phạm 六lục 不bất 定định 因nhân 性tánh 。 或hoặc 犯phạm 四tứ 相tương 違vi 因nhân 性tánh 。 及cập 犯phạm 同đồng 喻dụ 異dị 喻dụ 十thập 種chủng 過quá 性tánh 。 今kim 為vi 顯hiển 示thị 此thử 言ngôn 以dĩ 開khai 曉hiểu 於ư 問vấn 者giả 。 故cố 名danh 能năng 破phá 。
△# 七thất 似tự 能năng 破phá 門môn 。
若nhược 不bất 實thật 顯hiển 能năng 立lập 過quá 言ngôn 。 名danh 似tự 能năng 破phá 。 謂vị 於ư 圓viên 滿mãn 能năng 立lập 。 顯hiển 示thị 缺khuyết 減giảm 性tánh 言ngôn 。 於ư 無vô 過quá 宗tông 。 有hữu 過quá 宗tông 言ngôn 。 於ư 成thành 就tựu 因nhân 。 不bất 成thành 因nhân 言ngôn 於ư 決quyết 定định 因nhân 。 不bất 定định 因nhân 言ngôn 。 於ư 不bất 相tương 違vi 因nhân 。 相tương 違vi 因nhân 言ngôn 。 於ư 無vô 過quá 喻dụ 。 有hữu 過quá 喻dụ 言ngôn 。 如như 是thị 言ngôn 說thuyết 。 名danh 似tự 能năng 破phá 。 以dĩ 不bất 能năng 顯hiển 他tha 宗tông 過quá 失thất 。 彼bỉ 無vô 過quá 故cố 。 且thả 止chỉ 斯tư 事sự 。
此thử 明minh 似tự 能năng 破phá 者giả 。 不bất 可khả 以dĩ 破phá 真chân 能năng 立lập 也dã 。 若nhược 其kỳ 語ngữ 言ngôn 。 不bất 能năng 實thật 顯hiển 能năng 立lập 之chi 過quá 。 名danh 似tự 能năng 破phá 。 謂vị 於ư 圓viên 滿mãn 真chân 能năng 立lập 者giả 。 而nhi 反phản 妄vọng 言ngôn 顯hiển 示thị 其kỳ 缺khuyết 減giảm 性tánh 。 或hoặc 於ư 無vô 過quá 宗tông 。 而nhi 反phản 言ngôn 其kỳ 有hữu 過quá 。 或hoặc 於ư 成thành 就tựu 四tứ 。 因nhân 反phản 言ngôn 其kỳ 不bất 成thành 。 或hoặc 於ư 決quyết 定định 因nhân 。 而nhi 反phản 言ngôn 其kỳ 不bất 定định 。 或hoặc 於ư 不bất 相tương 違vi 因nhân 。 而nhi 反phản 言ngôn 其kỳ 相tương 違vi 。 或hoặc 於ư 無vô 過quá 喻dụ 。 而nhi 反phản 言ngôn 其kỳ 有hữu 過quá 。 如như 是thị 言ngôn 說thuyết 。 皆giai 名danh 為vi 似tự 能năng 破phá 。 以dĩ 不bất 能năng 顯hiển 他tha 宗tông 過quá 失thất 。 彼bỉ 既ký 無vô 過quá 。 不bất 應ưng 妄vọng 破phá 。 故cố 結kết 誡giới 云vân 且thả 止chỉ 斯tư 事sự 也dã 。 大đại 文văn 二nhị 別biệt 釋thích 八bát 門môn 竟cánh 。
△# 三tam 以dĩ 頌tụng 總tổng 結kết 。
已dĩ 宣tuyên 少thiểu 句cú 義nghĩa 。 為vi 始thỉ 立lập 方phương 隅ngung 。 其kỳ 間gian 理lý 非phi 理lý 。
妙diệu 辯biện 於ư 餘dư 處xứ 。
初sơ 入nhập 佛Phật 法Pháp 。 即tức 須tu 以dĩ 此thử 少thiểu 少thiểu 句cú 義nghĩa 而nhi 辯biện 邪tà 正chánh 。 故cố 為vi 始thỉ 立lập 方phương 隅ngung 。 譬thí 如như 航# 海hải 。 須tu 指chỉ 南nam 車xa 。 乃nãi 識thức 方phương 隅ngung 。 如như 是thị 初sơ 游du 佛Phật 法Pháp 海hải 者giả 。 須tu 此thử 因nhân 明minh 。 可khả 辯biện 邪tà 正chánh 也dã 。 真chân 能năng 立lập 真chân 現hiện 量lượng 真chân 比tỉ 量lượng 。 名danh 為vi 理lý 。 似tự 能năng 立lập 似tự 現hiện 量lượng 似tự 比tỉ 量lượng 。 名danh 非phi 理lý 。 非phi 理lý 則tắc 可khả 破phá 。 理lý 則tắc 不bất 可khả 破phá 。 一nhất 切thiết 論luận 藏tạng 。 不bất 過quá 辯biện 此thử 理lý 與dữ 非phi 理lý 。 故cố 云vân 妙diệu 辯biện 於ư 餘dư 處xứ 也dã 。 然nhiên 則tắc 不bất 學học 因nhân 明minh 。 無vô 以dĩ 入nhập 正chánh 理lý 之chi 門môn 。 不bất 窮cùng 教giáo 海hải 。 無vô 以dĩ 盡tận 因nhân 明minh 之chi 妙diệu 。 欲dục 人nhân 守thủ 其kỳ 約ước 以dĩ 博bác 學học 。 會hội 其kỳ 博bác 而nhi 歸quy 約ước 也dã 。
因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 論luận 直trực 解giải (# 終chung )#