Nhân Minh Nhập Chánh Lý Luận Hậu Ký – Quyển 5

Chuẩn
Leave a comment

因Nhân 明Minh 入Nhập 正Chánh 理Lý 論Luận 後Hậu 記Ký
Quyển 5
清Thanh 吳Ngô 樹Thụ 虛Hư 撰Soạn

因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 論luận 後hậu 記ký 五ngũ 卷quyển

三tam 似tự 喻dụ 分phần/phân 二nhị 。初sơ 總tổng 說thuyết 。次thứ 分phần/phân 說thuyết 。

今kim 初sơ 。

已dĩ 說thuyết 似tự 因nhân 。當đương 說thuyết 似tự 喻dụ 。似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 有hữu 其kỳ 五ngũ 種chủng 。一nhất 能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 。二nhị 所sở 立lập 法pháp 不bất 成thành 。三tam 俱câu 不bất 成thành 。四tứ 無vô 合hợp 。五ngũ 倒đảo 合hợp 。似tự 異dị 法pháp 喻dụ 亦diệc 有hữu 五ngũ 種chủng 。一nhất 所sở 立lập 不bất 遣khiển 。二nhị 能năng 立lập 不bất 遣khiển 。三tam 俱câu 不bất 遣khiển 。四tứ 不bất 離ly 。五ngũ 倒đảo 離ly 。

不bất 成thành 者giả 。所sở 引dẫn 同đồng 喻dụ 。不bất 能năng 成thành 就tựu 。能năng 立lập 之chi 因nhân 。所sở 立lập 之chi 宗tông 也dã 。遣khiển 指chỉ 宗tông 因nhân 遣khiển 去khứ 之chi 義nghĩa 。不bất 遣khiển 者giả 。所sở 引dẫn 異dị 喻dụ 。不bất 為vi 空không 因nhân 所sở 遣khiển 。則tắc 不bất 能năng 反phản 顕# 其kỳ 正chánh 義nghĩa 也dã 。

前tiền 已dĩ 次thứ 說thuyết 似tự 能năng 成thành 。因nhân 十thập 三tam 相tương/tướng 竟cánh 。今kim 當đương 復phục 說thuyết 似tự 喻dụ 之chi 相tướng 。共cộng 有hữu 十thập 種chủng 具cụ 。似tự 同đồng 法pháp 之chi 喻dụ 。有hữu 其kỳ 五ngũ 種chủng 。一nhất 扵# 能năng 立lập 因nhân 法pháp 喻dụ 不bất 扶phù 成thành 。二nhị 扵# 所sở 立lập 宗tông 法pháp 喻dụ 不bất 扶phù 成thành 。三tam 扵# 因nhân 宗tông 二nhị 法pháp 俱câu 不bất 扶phù 成thành 。四tứ 但đãn 引dẫn 喻dụ 法pháp 而nhi 缺khuyết 同đồng 喻dụ 之chi 合hợp 詞từ 。成thành 義nghĩa 不bất 顕# 。是thị 謂vị 無vô 合hợp 。五ngũ 同đồng 喻dụ 合hợp 辭từ 。應ưng 先tiên 因nhân 而nhi 次thứ 宗tông 。今kim 乃nãi 先tiên 宗tông 而nhi 後hậu 因nhân 。是thị 謂vị 倒đảo 合hợp 。此thử 同đồng 喻dụ 五ngũ 過quá 也dã 。其kỳ 似tự 異dị 法pháp 之chi 喻dụ 亦diệc 有hữu 五ngũ 種chủng 。一nhất 望vọng 所sở 立lập 宗tông 義nghĩa 不bất 為vi 所sở 遣khiển 。二nhị 望vọng 能năng 立lập 因nhân 義nghĩa 不bất 為vi 所sở 遣khiển 。三tam 望vọng 宗tông 因nhân 二nhị 法pháp 正chánh 義nghĩa 喻dụ 俱câu 不bất 為vi 所sở 遣khiển 。四tứ 但đãn 引dẫn 喻dụ 法pháp 而nhi 缺khuyết 異dị 喻dụ 之chi 離ly 詞từ 。遣khiển 義nghĩa 不bất 顕# 。是thị 謂vị 不bất 離ly 。五ngũ 異dị 喻dụ 離ly 詞từ 。應ưng 先tiên 宗tông 而nhi 後hậu 因nhân 。今kim 乃nãi 先tiên 因nhân 而nhi 後hậu 宗tông 。是thị 謂vị 倒đảo 離ly 。此thử 異dị 喻dụ 五ngũ 過quá 也dã 。

顯hiển 揚dương 論luận 云vân 。若nhược 并tinh 譬thí 喻dụ 。乃nãi 至chí 由do 此thử 相tương/tướng 。于vu 所sở 成thành 立lập 義nghĩa 不bất 決quyết [宋-木+之]# 故cố 。說thuyết 名danh 不bất 成thành 就tựu 相tương/tướng 。按án 此thử 同đồng 異dị 喻dụ 前tiền 三tam 種chủng 過quá 。皆giai 論luận 不bất 成thành 就tựu 相tương/tướng 所sở 攝nhiếp 。瑜du 伽già 師sư 地địa 論luận 又hựu 云vân 。謂vị 立lập 論luận 未vị 有hữu 九cửu 種chủng 過quá 。乃nãi 至chí 三tam 不bất 辯biện 了liễu 。四tứ 無vô 限hạn 量lượng 。五ngũ 非phi 義nghĩa 相tương 應ứng 不bất 辯biện 了liễu 者giả 。謂vị 若nhược 法pháp 若nhược 義nghĩa 。眾chúng 及cập 對đối 論luận 所sở 不bất 領lãnh 悟ngộ 。無vô 限hạn 量lượng 者giả 。謂vị 所sở 說thuyết 義nghĩa 。言ngôn 詞từ 重trọng/trùng 複phức 。或hoặc 復phục 減giảm 少thiểu 。論luận 又hựu 云vân 。非phi 義nghĩa 相tương 應ứng 者giả 。有hữu 十thập 種chủng 乃nãi 至chí 第đệ 七thất 。義nghĩa 無vô 次thứ 序tự 。按án 論luận 雖tuy 不bất 專chuyên 喻dụ 而nhi 言ngôn 。此thử 中trung 無vô 合hợp 不bất 離ly 二nhị 過quá 。即tức 論luận 不bất 辯biện 了liễu 無vô 限hạn 量lượng 所sở 攝nhiếp 。此thử 中trung 倒đảo 合hợp 倒đảo 離ly 二nhị 過quá 。即tức 論luận 義nghĩa 無vô 次thứ 序tự 所sở 攝nhiếp 。次thứ 分phần/phân 說thuyết 二nhị 。初sơ 似tự 同đồng 喻dụ 五ngũ 種chủng 。次thứ 似tự 異dị 喻dụ 五ngũ 種chủng 。似tự 同đồng 喻dụ 復phục 分phần/phân 二nhị 。初sơ 五ngũ 式thức 。次thứ 結kết 。

今kim 初sơ 式thức 。

能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 者giả 。如như 說thuyết 聲thanh 常thường 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 。諸chư 無vô 質chất 礙ngại 見kiến 彼bỉ 是thị 常thường 。猶do 如như 極cực 微vi 。然nhiên 彼bỉ 極cực 微vi 。所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 性tánh 是thị 有hữu 。能năng 成thành 立lập 法pháp 無vô 質chất 礙ngại 無vô 。以dĩ 諸chư 極cực 微vi 質chất 礙ngại 性tánh 故cố 。

高cao 原nguyên 師sư 直trực 疏sớ/sơ 云vân 。因nhân 是thị 能năng 成thành 立lập 法pháp 。喻dụ 于vu 因nhân 上thượng 不bất 轉chuyển 。故cố 曰viết 不bất 成thành 。

所sở 謂vị 能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 者giả 。如như 有hữu 說thuyết 言ngôn 。聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 常thường 為vi 宗tông 。因nhân 云vân 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。合hợp 云vân 。諸chư 無vô 質chất 礙ngại 者giả 。決quyết [宋-木+之]# 見kiến 彼bỉ 是thị 常thường 住trụ 法pháp 。故cố 其kỳ 同đồng 喻dụ 猶do 如như 極cực 微vi 。然nhiên 今kim 按án 之chi 。彼bỉ 之chi 極cực 微vi 。對đối 所sở 成thành 立lập 宗tông 法pháp 。其kỳ 常thường 住trụ 性tánh 。或hoặc 相tương/tướng 成thành 而nhi 許hứa 有hữu 。其kỳ 同đồng 對đối 能năng 成thành 立lập 因nhân 法pháp 。無vô 質chất 礙ngại 性tánh 。不bất 相tương 合hợp 而nhi 絕tuyệt 無vô 其kỳ 義nghĩa 。葢# 以dĩ 諸chư 極cực 微vi 體thể 。是thị 有hữu 質chất 礙ngại 性tánh 故cố 。如như 何hà 扵# 能năng 立lập 法pháp 得đắc 相tương/tướng 成thành 耶da 。成thành 唯duy 識thức 寳# 生sanh 論luận 云vân 。為vi 其kỳ 能năng 立lập 不bất 共cộng 成thành 故cố 。 (# 指chỉ 喻dụ 對đối 因nhân )# 宗tông 及cập 扵# 喻dụ 。欲dục 曉hiểu 悟ngộ 他tha 。扵# 境cảnh 領lãnh 受thọ 。全toàn 無vô 力lực 用dụng 。

龍long 樹thụ 論luận 本bổn 云vân 。如như 是thị 二nhị 法Pháp 。或hoặc 有hữu 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 不bất 遣khiển 。或hoặc 有hữu 二nhị 俱câu 不bất 成thành 不bất 遣khiển 。吳ngô 子tử 西tây 林lâm 注chú 云vân 。如như 是thị 能năng 立lập 所sở 立lập 二nhị 法pháp 。其kỳ 相tương 似tự 之chi 喻dụ 。或hoặc 有hữu 隨tùy 彼bỉ 一nhất 法pháp 不bất 成thành 。或hoặc 有hữu 隨tùy 彼bỉ 一nhất 法pháp 不bất 遣khiển 。共cộng 四tứ 過quá 失thất 。或hoặc 有hữu 二nhị 法pháp 俱câu 不bất 成thành 。或hoặc 有hữu 二nhị 法pháp 俱câu 不bất 遣khiển 。總tổng 計kế 六lục 過quá 。論luận 本bổn 又hựu 云vân 。如như 立lập 聲thanh 常thường 。無vô 觸xúc 對đối 故cố 。同đồng 法pháp 喻dụ 言ngôn 。諸chư 無vô 觸xúc 對đối 見kiến 彼bỉ 皆giai 常thường 。如như 業nghiệp 。如như 極cực 微vi 。如như 瓶bình 等đẳng 。異dị 法pháp 喻dụ 言ngôn 。謂vị 諸chư 無vô 常thường 見kiến 有hữu 觸xúc 對đối 。如như 極cực 微vi 。如như 業nghiệp 。如như 虚# 空không 等đẳng 。西tây 林lâm 注chú 云vân 。同đồng 法pháp 之chi 喻dụ 言ngôn 。業nghiệp 無vô 觸xúc 對đối 而nhi 違vi 宗tông 。 (# 即tức 此thử 論luận 同đồng 喻dụ 所sở 立lập 不bất 成thành 一nhất 條điều )# 極cực 微vi 可khả 說thuyết 常thường 而nhi 遣khiển 因nhân 。 (# 即tức 此thử 處xứ 能năng 立lập 不bất 成thành 一nhất 條điều )# 所sở 謂vị 隨tùy 一nhất 不bất 成thành 也dã 。瓶bình 等đẳng 與dữ 宗tông 因nhân 相tương 違vi 。所sở 謂vị 二nhị 俱câu 不bất 成thành 也dã 。 (# 即tức 此thử 論luận 二nhị 俱câu 不bất 成thành 一nhất 條điều )# 此thử 量lượng 云vân 異dị 法pháp 喻dụ 言ngôn 。極cực 微vi 有hữu 觸xúc 對đối 而nhi 非phi 無vô 常thường 。 (# 即tức 此thử 異dị 喻dụ 所sở 立lập 不bất 遣khiển 一nhất 條điều )# 業nghiệp 無vô 常thường 而nhi 非phi 觸xúc 對đối 。 (# 即tức 此thử 能năng 立lập 不bất 遣khiển 一nhất 條điều )# 所sở 謂vị 隨tùy 一nhất 不bất 遣khiển 也dã 。虚# 空không 非phi 無vô 常thường 非phi 觸xúc 對đối 。所sở 謂vị 二nhị 俱câu 不bất 遣khiển 也dã 。 (# 即tức 此thử 二nhị 俱câu 不bất 遣khiển 一nhất 條điều )# 。

簡giản 別biệt 。

廣quảng 承thừa 師sư 解giải 云vân 。由do 因nhân 能năng 成thành 立lập 其kỳ 宗tông 。名danh 能năng 立lập 法pháp 。同đồng 法pháp 喻dụ 因nhân 既ký 其kỳ 帶đái 過quá 。即tức 不bất 能năng 成thành 立lập 其kỳ 宗tông 。故cố 名danh 能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 。按án 此thử 處xứ 是thị 顕# 喻dụ 過quá 。非phi 顕# 因nhân 過quá 。能năng 立lập 法pháp 不bất 成thành 者giả 。以dĩ 喻dụ 望vọng 因nhân 。全toàn 不bất 成thành 就tựu 。能năng 立lập 之chi 因nhân 法pháp 也dã 。

第đệ 二nhị 式thức 。

所sở 立lập 法pháp 不bất 成thành 者giả 。謂vị 說thuyết 如như 覺giác 。然nhiên 一nhất 切thiết 覺giác 。能năng 成thành 立lập 法pháp 無vô 質chất 礙ngại 有hữu 。所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 住trụ 性tánh 無vô 。以dĩ 一nhất 切thiết 覺giác 皆giai 無vô 常thường 故cố 。

高cao 原nguyên 師sư 云vân 。宗tông 是thị 所sở 成thành 立lập 法pháp 。喻dụ 于vu 宗tông 上thượng 不bất 轉chuyển 。故cố 曰viết 不bất 成thành 。一nhất 切thiết 覺giác 者giả 。即tức 有hữu 分phân 別biệt 生sanh 滅diệt 心tâm 也dã 。一nhất 雨vũ 師sư 引dẫn 勝thắng 宗tông 論luận 云vân 。覺giác 云vân 何hà 。謂vị 悟ngộ 一nhất 切thiết 境cảnh 。蕅# 益ích 師sư 直trực 解giải 云vân 。此thử 亦diệc 以dĩ 聲thanh 常thường 為vi 宗tông 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 為vi 因nhân 。而nhi 喻dụ 如như 覺giác 。

次thứ 云vân 所sở 立lập 法pháp 不bất 成thành 者giả 。即tức 前tiền 聲thanh 常thường 為vi 宗tông 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。同đồng 上thượng 合hợp 詞từ 。而nhi 同đồng 喻dụ 中trung 。謂vị 說thuyết 如như 覺giác 。然nhiên 今kim 按án 之chi 。一nhất 切thiết 覺giác 法pháp 。對đối 能năng 成thành 立lập 因nhân 法pháp 所sở 云vân 無vô 質chất 礙ngại 性tánh 。其kỳ 義nghĩa 則tắc 有hữu 。對đối 所sở 成thành 立lập 宗tông 法pháp 所sở 云vân 空không 常thường 住trụ 性tánh 。其kỳ 義nghĩa 則tắc 無vô 。葢# 以dĩ 一nhất 切thiết 生sanh 滅diệt 覺giác 心tâm 。皆giai 念niệm 念niệm 無vô 常thường 故cố 。

北bắc 論luận 云vân 。問vấn 何hà 故cố 次thứ 引dẫn 喻dụ 耶da 。荅# 為vi 欲dục 顕# 現hiện 能năng 成thành 道Đạo 理lý 。之chi 所sở 依y 止chỉ 。現hiện 見kiến 法pháp 故cố 。 (# 乃nãi 至chí )# 此thử 中trung 相tương 違vi 者giả 。為vi 成thành 所sở 立lập 宗tông 義nghĩa 。不bất 能năng 為vi 量lượng 。故cố 不bất 名danh 量lượng 。按án 與dữ 此thử 條điều 所sở 立lập 不bất 成thành 。大đại 意ý 相tương 似tự 。

第đệ 三tam 式thức 。

俱câu 不bất 成thành 者giả 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。有hữu 及cập 非phi 有hữu 。若nhược 言ngôn 如như 瓶bình 。有hữu 俱câu 不bất 成thành 。若nhược 說thuyết 如như 空không 。對đối 非phi 有hữu 論luận 。無vô 俱câu 不bất 成thành 。

蕅# 益ích 師sư 云vân 。喻dụ 既ký 非phi 有hữu 。不bất 足túc 以dĩ 成thành 宗tông 因nhân 。若nhược 說thuyết 聲thanh 常thường 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。此thử 對đối 有hữu 空không 論luận 說thuyết 則tắc 可khả 。設thiết 對đối 非phi 有hữu 空không 論luận 。則tắc 空không 既ký 無vô 矣hĩ 。何hà 得đắc 論luận 常thường 無vô 常thường 礙ngại 無vô 礙ngại 哉tai 。故cố 亦diệc 俱câu 不bất 成thành 也dã 。智trí 銓thuyên 師sư 述thuật 義nghĩa 云vân 。非phi 有hữu 論luận 即tức 無vô 空không 論luận 師sư 。彼bỉ 既ký 不bất 許hứa 有hữu 虚# 空không 。将# 何hà 為vi 能năng 立lập 法pháp 及cập 所sở 立lập 法pháp 之chi 喻dụ 乎hồ 。故cố 亦diệc 是thị 俱câu 不bất 成thành 。意ý 謂vị 以dĩ 空không 作tác 同đồng 喻dụ 。如như 以dĩ 龜quy 毛mao 兔thố 角giác 。作tác 同đồng 喻dụ 等đẳng 。本bổn 無vô 此thử 物vật 。何hà 從tùng 合hợp 宗tông 因nhân 喻dụ 乎hồ 。按án 銓thuyên 師sư 所sở 解giải 。最tối 為vi 顕# 了liễu 。

所sở 云vân 喻dụ 扵# 宗tông 因nhân 俱câu 不bất 能năng 成thành 者giả 。

復phục 有hữu 二nhị 種chủng 之chi 式thức 。謂vị 敵địch 共cộng 許hứa 此thử 喻dụ 是thị 有hữu 法pháp 。及cập 敵địch 但đãn 許hứa 此thử 喻dụ 是thị 非phi 有hữu 法pháp 是thị 也dã 。今kim 先tiên 以dĩ 許hứa 是thị 有hữu 法pháp 者giả 而nhi 論luận 之chi 。即tức 前tiền 聲thanh 常thường 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。而nhi 所sở 引dẫn 喻dụ 若nhược 言ngôn 如như 瓶bình 。瓶bình 無vô 常thường 而nhi 有hữu 質chất 。宗tông 因nhân 俱câu 違vi 。雖tuy 同đồng 是thị 有hữu 而nhi 俱câu 不bất 能năng 成thành 。此thử 是thị 一nhất 種chủng 。更cánh 就tựu 其kỳ 非phi 許hứa 有hữu 法pháp 者giả 而nhi 論luận 之chi 。若nhược 所sở 引dẫn 喻dụ 說thuyết 如như 虚# 空không 。對đối 彼bỉ 立lập 無vô 空không 之chi 非phi 有hữu 論luận 師sư 。彼bỉ 既ký 不bất 許hứa 空không 為vi 有hữu 法pháp 矣hĩ 。此thử 何hà 可khả 以dĩ 引dẫn 為vi 有hữu 法pháp 之chi 同đồng 喻dụ 耶da 。故cố 無vô 論luận 宗tông 因nhân 違vi 與dữ 不bất 違vi 。以dĩ 彼bỉ 斥xích 無vô 故cố 。亦diệc 俱câu 不bất 能năng 成thành 。此thử 又hựu 一nhất 種chủng 也dã 。

簡giản 別biệt 。

高cao 原nguyên 師sư 云vân 。有hữu 及cập 非phi 有hữu 者giả 。分phần/phân 開khai 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 兩lưỡng 章chương 。以dĩ 有hữu 名danh 同đồng 品phẩm 。非phi 有hữu 名danh 異dị 品phẩm 。又hựu 云vân 。如như 瓶bình 者giả 。引dẫn 喻dụ 合hợp 前tiền 同đồng 品phẩm 宗tông 因nhân 。 (# 乃nãi 至chí )# 瓶bình 體thể 無vô 常thường 。會hội 前tiền 同đồng 品phẩm 常thường 宗tông 不bất 成thành 。瓶bình 有hữu 質chất 礙ngại 。會hội 前tiền 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 不bất 成thành 。有hữu 即tức 同đồng 品phẩm 。故cố 言ngôn 有hữu 俱câu 不bất 成thành 。若nhược 說thuyết 如như 空không 對đối 非phi 有hữu 論luận 者giả 。引dẫn 喻dụ 合hợp 異dị 品phẩm 宗tông 因nhân 。以dĩ 前tiền 同đồng 品phẩm 常thường 宗tông 。異dị 品phẩm 應ưng 無vô 常thường 宗tông 。同đồng 品phẩm 因nhân 是thị 無vô 質chất 礙ngại 。異dị 品phẩm 因nhân 為vi 有hữu 質chất 礙ngại 。說thuyết 如như 空không 者giả 。空không 性tánh 是thị 常thường 。不bất 成thành 異dị 品phẩm 無vô 常thường 之chi 宗tông 。空không 性tánh 無vô 礙ngại 。不bất 成thành 異dị 品phẩm 有hữu 礙ngại 之chi 因nhân 。非phi 有hữu 即tức 無vô 。無vô 即tức 異dị 品phẩm 。故cố 云vân 無vô 俱câu 不bất 成thành 。廣quảng 承thừa 師sư 囙# 不bất 錄lục 。按án 論luận 本bổn 云vân 。如như 立lập 無vô 常thường 。瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 。是thị 名danh 同đồng 品phẩm 。推thôi 論luận 主chủ 意ý 。當đương 以dĩ 宗tông 因nhân 為vi 主chủ 。於ư 喻dụ 之chi 類loại 者giả 立lập 為vi 同đồng 品phẩm 。反phản 者giả 立lập 為vi 異dị 品phẩm 。若nhược 如như 原nguyên 師sư 等đẳng 解giải 。乃nãi 以dĩ 喻dụ 為vi 主chủ 。反phản 對đối 宗tông 因nhân 而nhi 論luận 同đồng 異dị 。似tự 非phi 論luận 主chủ 本bổn 意ý 。況huống 以dĩ 喻dụ 對đối 宗tông 因nhân 而nhi 論luận 同đồng 異dị 。則tắc 前tiền 能năng 立lập 所sở 立lập 過quá 中trung 。亦diệc 似tự 均quân 有hữu 二nhị 種chủng 之chi 過quá 。且thả 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 如như 此thử 設thiết 論luận 。應ưng 湏# 分phần/phân 立lập 四tứ 種chủng 。方phương 得đắc 成thành 立lập 。一nhất 以dĩ 有hữu 法pháp 為vi 主chủ 。望vọng 常thường 宗tông 之chi 有hữu 法pháp 為vi 同đồng 品phẩm 。二nhị 以dĩ 有hữu 法pháp 為vi 主chủ 。望vọng 無vô 常thường 宗tông 之chi 非phi 有hữu 法pháp 為vi 異dị 品phẩm 。三tam 以dĩ 非phi 有hữu 法pháp 為vi 主chủ 。望vọng 無vô 常thường 宗tông 之chi 非phi 有hữu 法pháp 為vi 同đồng 品phẩm 。四tứ 以dĩ 非phi 有hữu 法pháp 為vi 主chủ 。望vọng 常thường 宗tông 之chi 有hữu 法pháp 為vi 異dị 品phẩm 。然nhiên 無vô 非phi 論luận 主chủ 意ý 。

真chân 界giới 師sư 集tập 解giải 云vân 。有hữu 即tức 用dụng 前tiền 宗tông 因nhân 。如như 說thuyết 身thân 常thường 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。非phi 有hữu 即tức 反phản 前tiền 宗tông 因nhân 。如như 說thuyết 聲thanh 是thị 無vô 因nhân 常thường 有hữu 質chất 礙ngại 故cố 。斯tư 則tắc 以dĩ 常thường 宗tông 為vi 有hữu 。以dĩ 無vô 常thường 宗tông 為vi 非phi 有hữu 也dã 。按án 真chân 師sư 但đãn 不bất 指chỉ 出xuất 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 。而nhi 所sở 觧# 亦diệc 同đồng 。然nhiên 依y 此thử 消tiêu 父phụ 。當đương 云vân 常thường 及cập 無vô 常thường 。何hà 等đẳng 顕# 豁hoát 。而nhi 必tất 云vân 有hữu 及cập 非phi 有hữu 耶da 。且thả 在tại 先tiên 已dĩ 立lập 非phi 。有hữu 為vi 無vô 常thường 。則tắc 在tại 後hậu 對đối 非phi 有hữu 論luận 一nhất 句cú 。似tự 屬thuộc 贅# 語ngữ 。而nhi 必tất 加gia 以dĩ 對đối 非phi 有hữu 論luận 者giả 。應ứng 對đối 不bất 許hứa 有hữu 空không 之chi 論luận 師sư 說thuyết 也dã 。

廣quảng 伸thân 師sư 簡giản 曰viết 。有hữu 以dĩ 非phi 有hữu 為vi 異dị 品phẩm 。有hữu 為vi 同đồng 品phẩm 。雖tuy 似tự 是thị 而nhi 實thật 非phi 。以dĩ 異dị 喻dụ 在tại 下hạ 。今kim 但đãn 名danh 同đồng 。何hà 得đắc 犯phạm 下hạ 。況huống 文văn 中trung 止chỉ 言ngôn 有hữu 與dữ 非phi 有hữu 。又hựu 云vân 對đối 非phi 有hữu 論luận 。初sơ 無vô 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 之chi 言ngôn 。何hà 乃nãi 強cường/cưỡng 為vi 之chi 說thuyết 耶da 。

第đệ 四tứ 式thức 。

無vô 合hợp 者giả 。謂vị 扵# 是thị 處xứ 無vô 有hữu 配phối 合hợp 。但đãn 扵# 瓶bình 等đẳng 雙song 現hiện 能năng 立lập 所sở 立lập 二nhị 法pháp 。如như 言ngôn 扵# 瓶bình 。見kiến 所sở 作tác 性tánh 及cập 無vô 常thường 性tánh 。

高cao 原nguyên 師sư 云vân 。立lập 量lượng 之chi 法pháp 。雖tuy 有hữu 三tam 支chi 。必tất 具cụ 合hợp 離ly 二nhị 詞từ 。以dĩ 為vi 同đồng 異dị 之chi 式thức 。合hợp 必tất 先tiên 囙# 後hậu 宗tông 。離ly 則tắc 先tiên 宗tông 後hậu 囙# 。以dĩ 囙# 為vi 能năng 成thành 立lập 法pháp 。故cố 先tiên 之chi 。宗tông 是thị 所sở 成thành 立lập 法pháp 。故cố 次thứ 之chi 。喻dụ 為vi 宗tông 因nhân 之chi 明minh 訓huấn 。故cố 又hựu 次thứ 之chi 。一nhất 雨vũ 師sư 云vân 。三tam 支chi 病bệnh 痛thống 。一nhất 合hợp 便tiện 見kiến 。此thử 無vô 合hợp 所sở 以dĩ 成thành 過quá 。真chân 界giới 師sư 云vân 。是thị 處xứ 即tức 同đồng 喻dụ 處xứ 也dã 。廣quảng 承thừa 師sư 云vân 。但đãn 扵# 瓶bình 上thượng 見kiến 此thử 宗tông 因nhân 。不bất 著trước 言ngôn 也dã 。如như 云vân 聲thanh 無vô 常thường 所sở 作tác 性tánh 故cố 。譬thí 如như 瓶bình 等đẳng 。不bất 言ngôn 諸chư 有hữu 所sở 作tác 。見kiến 彼bỉ 無vô 常thường 。故cố 云vân 無vô 合hợp 。按án 承thừa 師sư 解giải 所sở 作tác 無vô 常thường 二nhị 性tánh 。但đãn 扵# 瓶bình 上thượng 雙song 見kiến 。全toàn 無vô 其kỳ 語ngữ 。似tự 為vi 無vô 合hợp 詞từ 之chi 正chánh 式thức 。或hoặc 問vấn 既ký 言ngôn 扵# 瓶bình 。見kiến 所sở 作tác 性tánh 及cập 無vô 常thường 性tánh 。即tức 是thị 合hợp 詞từ 。何hà 必tất 定định 須tu 加gia 以dĩ 合hợp 云vân 。方phương 許hứa 有hữu 合hợp 耶da 。所sở 謂vị 無vô 合hợp 者giả 。疑nghi 其kỳ 但đãn 言ngôn 扵# 瓶bình 。而nhi 不bất 云vân 同đồng 喻dụ 如như 瓶bình 。則tắc 所sở 引dẫn 喻dụ 不bất 分phân 同đồng 異dị 。不bất 顕# 合hợp 同đồng 之chi 義nghĩa 。是thị 則tắc 為vi 過quá 。此thử 說thuyết 附phụ 錄lục 以dĩ 俟sĩ 後hậu 定định 。下hạ 不bất 離ly 一nhất 條điều 同đồng 此thử 。

所sở 云vân 無vô 合hợp 者giả 。謂vị 扵# 是thị 喻dụ 處xứ 。無vô 有hữu 同đồng 喻dụ 等đẳng 字tự 以dĩ 配phối 合hợp 之chi 。但đãn 扵# 瓶bình 車xa 舍xá 等đẳng 喻dụ 上thượng 。双# 現hiện 能năng 立lập 所sở 立lập 之chi 二nhị 法pháp 其kỳ 無vô 合hợp 之chi 式thức 若nhược 何hà 。如như 言ngôn 扵# 瓶bình 之chi 上thượng 。自tự 然nhiên 見kiến 所sở 作tác 性tánh 及cập 無vô 常thường 性tánh 。而nhi 不bất 加gia 以dĩ 合hợp 云vân 。諸chư 有hữu 所sở 作tác 。皆giai 是thị 無vô 常thường 。同đồng 喻dụ 如như 瓶bình 等đẳng 。是thị 則tắc 辭từ 有hữu 減giảm 少thiểu 。敵địch 不bất 領lãnh 悟ngộ 。有hữu 違vi 因nhân 明minh 之chi 成thành 式thức 矣hĩ 。

龍long 樹thụ 論luận 本bổn 云vân 。謂vị 扵# 是thị 處xứ 。所sở 立lập 能năng 立lập 及cập 不bất 同đồng 品phẩm 。雖tuy 有hữu 合hợp 離ly 。而nhi 顛điên 倒đảo 說thuyết 。或hoặc 於ư 是thị 處xứ 不bất 作tác 合hợp 離ly 。唯duy 現hiện 所sở 立lập 能năng 立lập 俱câu 有hữu 異dị 品phẩm 俱câu 無vô 。西tây 林lâm 注chú 云vân 。一nhất 者giả 謂vị 於ư 是thị 喻dụ 處xứ 。所sở 立lập 宗tông 能năng 立lập 因nhân 之chi 同đồng 品phẩm 。及cập 不bất 同đồng 品phẩm 之chi 異dị 品phẩm 。不bất 能năng 徧biến 攝nhiếp 徧biến 遣khiển 。二nhị 者giả 雖tuy 有hữu 合hợp 離ly 二nhị 詞từ 。而nhi 顛điên 倒đảo 說thuyết 。三tam 者giả 或hoặc 扵# 是thị 詞từ 處xứ 不bất 作tác 合hợp 離ly 順thuận 及cập 。唯duy 現hiện 所sở 立lập 能năng 立lập 之chi 俱câu 有hữu 。及cập 異dị 品phẩm 之chi 俱câu 無vô 。是thị 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 合hợp 離ly 也dã 按án 西tây 林lâm 解giải 是thị 處xứ 。的đích 指chỉ 喻dụ 處xứ 而nhi 言ngôn 。故cố 今kim 循tuần 之chi 。至chí 同đồng 異dị 品phẩm 不bất 能năng 徧biến 攝nhiếp 徧biến 遣khiển 一nhất 義nghĩa 。即tức 此thử 論luận 前tiền 三tam 條điều 攝nhiếp 。其kỳ 論luận 本bổn 不bất 作tác 合hợp 離ly 一nhất 義nghĩa 。即tức 是thị 此thử 處xứ 無vô 合hợp 及cập 異dị 喻dụ 不bất 離ly 也dã 。其kỳ 論luận 本bổn 顛điên 倒đảo 說thuyết 一nhất 義nghĩa 。即tức 是thị 同đồng 喻dụ 倒đảo 合hợp 及cập 異dị 喻dụ 倒đảo 離ly 也dã 。

問vấn 喻dụ 中trung 無vô 合hợp 。既ký 云vân 犯phạm 過quá 。何hà 以dĩ 大đại 乗# 論luận 師sư 。所sở 列liệt 同đồng 喻dụ 。多đa 無vô 合hợp 詞từ 。荅# 西tây 林lâm 真chân 唯duy 識thức 量lượng 解giải 云vân 。量lượng 中trung 若nhược 有hữu 法pháp 若nhược 宗tông 若nhược 因nhân 云vân 合hợp 云vân 等đẳng 。此thử 等đẳng 彼bỉ 部bộ 所sở 共cộng 知tri 故cố 。此thử 等đẳng 扵# 法pháp 式thức 則tắc 標tiêu 。臨lâm 文văn 所sở 無vô 。故cố [(共-八+隹)*見]# 大đại 乗# 諸chư 論luận 師sư 。盡tận 無vô 此thử 等đẳng 云vân 云vân 。當đương 知tri 不bất 合hợp 不bất 離ly 。倒đảo 合hợp 倒đảo 離ly 。四tứ 過quá 皆giai 措thố 詞từ 未vị 協hiệp 之chi 小tiểu 疵tỳ 。然nhiên 于vu 因nhân 明minh 方phương 隅ngung 有hữu 違vi 。故cố 列liệt 之chi 。既ký 為vi 彼bỉ 部bộ 所sở 知tri 。則tắc 臨lâm 文văn 而nhi 略lược 合hợp 詞từ 。亦diệc 不bất 致trí 受thọ 敵địch 語ngữ 難nạn/nan 也dã 。

集tập 論luận 云vân 。一nhất 立lập 宗tông 。二nhị 立lập 因nhân 。三tam 立lập 喻dụ 。四tứ 合hợp 。五ngũ 結kết 。六lục 現hiện 量lượng 。七thất 比tỉ 量lượng 。八bát 聖thánh 教giáo 量lượng 。 (# 乃nãi 至chí )# 立lập 喻dụ 者giả 。謂vị 以dĩ 所sở 見kiến 邊biên 。與dữ 未vị 所sở 見kiến 邊biên 。和hòa 合hợp 正chánh 說thuyết 。合hợp 者giả 。為vi 引dẫn 所sở 餘dư 此thử 種chủng 類loại 文văn 。令linh 就tựu 此thử 法pháp 正chánh 說thuyết 理lý 趣thú 。按án 此thử 論luận 合hợp 之chi 語ngữ 。則tắc 合hợp 詞từ 中trung 諸chư 所sở 作tác 者giả 之chi 諸chư 字tự 。甚thậm 要yếu 。

簡giản 別biệt 。

麥mạch 浪lãng 懷hoài 師sư 正chánh 義nghĩa 云vân 。葢# 聲thanh 以dĩ 無vô 質chất 礙ngại 為vi 能năng 立lập 因nhân 。以dĩ 常thường 為vi 所sở 立lập 宗tông 。一nhất 無vô 所sở 合hợp 。故cố 曰viết 無vô 合hợp 。按án 無vô 合hợp 倒đảo 合hợp 二nhị 條điều 。不bất 應ưng 根căn 第đệ 一nhất 條điều 宗tông 因nhân 說thuyết 。若nhược 懷hoài 師sư 解giải 是thị 俱câu 不bất 成thành 過quá 。且thả 諸chư 無vô 質chất 礙ngại 中trung 亦diệc 有hữu 所sở 作tác 性tánh 在tại 內nội 。如như 屈khuất 伸thân 等đẳng 業nghiệp 是thị 無vô 質chất 礙ngại 。而nhi 是thị 所sở 作tác 。屬thuộc 同đồng 品phẩm 一nhất 分phần/phân 轉chuyển 。非phi 令linh 無vô 合hợp 也dã 。

第đệ 五ngũ 式thức 。

倒đảo 合hợp 者giả 。謂vị 應ưng 說thuyết 言ngôn 。諸chư 所sở 作tác 者giả 。皆giai 是thị 無vô 常thường 。而nhi 倒đảo 說thuyết 言ngôn 。諸chư 無vô 常thường 者giả 。皆giai 是thị 所sở 作tác 。

廣quảng 承thừa 師sư 云vân 。立lập 量lượng 者giả 。舉cử 同đồng 法pháp 喻dụ 時thời 。配phối 合hợp 之chi 詞từ 。要yếu 先tiên 因nhân 後hậu 宗tông 。名danh 為vi 順thuận 合hợp 。若nhược 先tiên 宗tông 後hậu 因nhân 。名danh 為vi 倒đảo 合hợp 。

所sở 云vân 倒đảo 合hợp 者giả 。謂vị 同đồng 喻dụ 合hợp 詞từ 。必tất 先tiên 合hợp 因nhân 而nhi 次thứ 合hợp 宗tông 。故cố 前tiền 宗tông 因nhân 喻dụ 支chi 。合hợp 應ưng 說thuyết 言ngôn 。諸chư 所sở 作tác 者giả 。皆giai 是thị 無vô 常thường 。方phương 謂vị 之chi 順thuận 。而nhi 今kim 乃nãi 倒đảo 說thuyết 言ngôn 。諸chư 無vô 常thường 者giả 皆giai 是thị 所sở 作tác 。故cố 成thành 過quá 也dã 。

龍long 樹thụ 論luận 本bổn 頌tụng 曰viết 。說thuyết 因nhân 宗tông 所sở 隨tùy 。宗tông 無vô 因nhân 不bất 有hữu 。 (# 乃nãi 至chí 料liệu 簡giản 云vân )# 。復phục 以dĩ 何hà 緣duyên 。第đệ 一nhất 說thuyết 因nhân 宗tông 所sở 隨tùy 逐trục 。第đệ 二nhị 說thuyết 宗tông 無vô 因nhân 不bất 有hữu 。不bất 說thuyết 因nhân 無vô 宗tông 不bất 有hữu 耶da 。由do 如như 是thị 說thuyết 。能năng 顕# 示thị 因nhân 同đồng 品phẩm 定định 有hữu 異dị 品phẩm 徧biến 無vô 。非phi 顛điên 倒đảo 說thuyết 。西tây 林lâm 注chú 中trung 難nạn/nan 云vân 。說thuyết 法Pháp 次thứ 第đệ 先tiên 後hậu 。先tiên 重trọng/trùng 後hậu 輕khinh 。因nhân 本bổn 成thành 宗tông 。而nhi 第đệ 一nhất 句cú 說thuyết 因nhân 在tại 先tiên 。第đệ 二nhị 句cú 方phương 說thuyết 宗tông 無vô 在tại 先tiên 。若nhược 依y 第đệ 一nhất 句cú 先tiên 後hậu 說thuyết 。何hà 不bất 說thuyết 因nhân 無vô 宗tông 不bất 有hữu 耶da 。荅# 。說thuyết 法Pháp 以dĩ 顕# 義nghĩa 為vi 要yếu 。以dĩ 依y 主chủ 措thố 詞từ 。豈khởi 執chấp 先tiên 後hậu 拘câu 法pháp 。此thử 處xứ 是thị 說thuyết 因nhân 相tương/tướng 為vi 主chủ 。應ưng 先tiên 說thuyết 因nhân 以dĩ 顕# 宗tông 法pháp 。同đồng 品phẩm 為vi 要yếu 。第đệ 二nhị 句cú 顕# 異dị 品phẩm 之chi 翻phiên 宗tông 。故cố 應ưng 先tiên 說thuyết 宗tông 。由do 如như 是thị 抑ức 揚dương 其kỳ 詞từ 。能năng 顕# 示thị 因nhân 之chi 同đồng 品phẩm 定định 有hữu 。若nhược 與dữ 宗tông 異dị 品phẩm 者giả 。則tắc 徧biến 無vô 其kỳ 義nghĩa 。亦diệc 重trọng/trùng 先tiên 輕khinh 後hậu 之chi 義nghĩa 。非phi 顛điên 倒đảo 說thuyết 。

簡giản 別biệt 。

蕅# 益ích 師sư 云vân 。亦diệc 有hữu 無vô 常thường 。而nhi 非phi 所sở 作tác 者giả 。故cố 亦diệc 有hữu 過quá 。按án 所sở 觧# 甚thậm 是thị 。而nhi 不bất 確xác 定định 此thử 條điều 倒đảo 合hợp 過quá 。

次thứ 結kết 。

如như 是thị (# 五ngũ 種chủng )# 名danh 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 品phẩm 。

次thứ 似tự 異dị 喻dụ 五ngũ 種chủng 。今kim 初sơ 式thức 。

似tự 異dị 法pháp 中trung 所sở 立lập 不bất 遣khiển 者giả 。且thả 如như 有hữu 言ngôn 。諸chư 無vô 常thường 者giả 。見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 。譬thí 如như 極cực 微vi 。由do 扵# 極cực 微vi 。所sở 成thành 立lập 法pháp 常thường 性tánh 不bất 遣khiển 。彼bỉ 立lập 極cực 微vi 是thị 常thường 性tánh 故cố 。能năng 成thành 立lập 法pháp 無vô 質chất 礙ngại 無vô 。

廣quảng 承thừa 師sư 云vân 。遣khiển 即tức 遠viễn 離ly 也dã 。夫phu 立lập 異dị 喻dụ 。意ý 在tại 反phản 顕# 。若nhược 不bất 遣khiển 者giả 。意ý 濫lạm 扵# 同đồng 。蕅# 益ích 師sư 云vân 。扵# 因nhân 成thành 異dị 喻dụ 。扵# 宗tông 不bất 成thành 異dị 喻dụ 。名danh 為vi 所sở 立lập 不bất 遣khiển 。

次thứ 似tự 異dị 喻dụ 法pháp 中trung 第đệ 一nhất 所sở 立lập 不bất 遣khiển 者giả 。且thả 如như 前tiền 立lập 聲thanh 常thường 無vô 質chất 宗tông 因nhân 。而nhi 異dị 喻dụ 有hữu 言ngôn 。諸chư 無vô 常thường 者giả 。見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 。譬thí 如như 極cực 微vi 。則tắc 此thử 喻dụ 犯phạm 過quá 。由do 扵# 極cực 微vi 。於ư 所sở 成thành 立lập 宗tông 法pháp 。其kỳ 常thường 住trụ 性tánh 不bất 能năng 遣khiển 除trừ 。以dĩ 彼bỉ 許hứa 立lập 極cực 微vi 是thị 常thường 性tánh 故cố 。致trí 成thành 所sở 立lập 不bất 遣khiển 之chi 過quá 。若nhược 能năng 成thành 立lập 因nhân 法pháp 。其kỳ 無vô 質chất 礙ngại 之chi 性tánh 。極cực 微vi 無vô 其kỳ 義nghĩa 。故cố 非phi 能năng 立lập 之chi 不bất 遣khiển 也dã 。

簡giản 別biệt 。

次thứ 結kết 。

如như 是thị (# 五ngũ 種chủng )# 名danh 似tự 同đồng 法pháp 喻dụ 品phẩm 。

次thứ 似tự 異dị 喻dụ 五ngũ 種chủng 。今kim 初sơ 式thức 。

簡giản 別biệt 。

真chân 界giới 師sư 云vân 。且thả 如như 下hạ 。對đối 前tiền 同đồng 法pháp 常thường 無vô 質chất 礙ngại 宗tông 因nhân 。應ưng 立lập 量lượng 云vân 。聲thanh 是thị 無vô 常thường 。質chất 礙ngại 性tánh 故cố 。異dị 中trung 離ly 云vân 。諸chư 無vô 常thường 者giả 。見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 。譬thí 如như 極cực 微vi 。此thử 但đãn 遣khiển 因nhân 不bất 遣khiển 宗tông 也dã 。按án 聲thanh 是thị 無vô 常thường 質chất 礙ngại 性tánh 故cố 。量lượng 詞từ 與dữ 此thử 條điều 所sở 立lập 不bất 遣khiển 本bổn 旨chỉ 。鍼châm 鋒phong 似tự 不bất 相tương 對đối 。且thả 能năng 立lập 能năng 破phá 中trung 均quân 有hữu 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 。細tế 研nghiên 對đối 前tiền 同đồng 法pháp 等đẳng 詞từ 。亦diệc 似tự 單đơn 貼# 能năng 破phá 邊biên 說thuyết 。了liễu 因nhân 按án 立lập 量lượng 以dĩ 聲thanh 常thường 無vô 質chất 礙ngại 為vi 宗tông 因nhân 。故cố 以dĩ 無vô 常thường 有hữu 礙ngại 為vi 異dị 喻dụ 。而nhi 極cực 微vi 但đãn 遣khiển 無vô 質chất 礙ngại 不bất 遣khiển 常thường 故cố 。為vi 所sở 立lập 不bất 遣khiển 也dã 。若nhược 言ngôn 聲thanh 是thị 無vô 常thường 質chất 礙ngại 性tánh 。則tắc 宗tông 因nhân 俱câu 反phản 矣hĩ 。豈khởi 但đãn 不bất 相tương 對đối 己kỷ 哉tai 。又hựu 惟duy 宗tông 因nhân 俱câu 不bất 變biến 更cánh 。故cố 喻dụ 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 。有hữu 不bất 成thành 及cập 不bất 遣khiển 之chi 過quá 。若nhược 宗tông 因nhân 亦diệc 變biến 更cánh 。則tắc 紊# 乱# 而nhi 不bất 可khả 為vi 式thức 矣hĩ 。據cứ 理lý 當đương 云vân 。聲thanh 是thị 常thường 無vô 質chất 礙ngại 性tánh 故cố 。與dữ 同đồng 喻dụ 初sơ 式thức 宗tông 囙# 相tương/tướng 同đồng 為vi 正chánh 。與dữ 下hạ 句cú 異dị 中trung 離ly 云vân 句cú 。及cập 遣khiển 因nhân 不bất 遣khiển 宗tông 句cú 。皆giai 合hợp 矣hĩ 。然nhiên 味vị 彼bỉ 對đối 前tiền 同đồng 法pháp 及cập 應ưng 立lập 量lượng 之chi 云vân 。則tắc 似tự 對đối 同đồng 而nhi 為vi 異dị 。立lập 量lượng 與dữ 前tiền 宗tông 因nhân 為vi 反phản 對đối 矣hĩ 。既ký 已dĩ 反phản 對đối 。下hạ 攵# 異dị 中trung 離ly 云vân 數số 句cú 。及cập 遣khiển 因nhân 不bất 遣khiển 宗tông 。又hựu 說thuyết 不bất 去khứ 。且thả 以dĩ 聲thanh 為vi 質chất 礙ngại 性tánh 。犯phạm 世thế 間gian 相tương 違vi 過quá 。故cố 知tri 必tất 無vô 常thường 二nhị 字tự 誤ngộ 倒đảo 也dã 。

第đệ 二nhị 式thức 。

能năng 立lập 不bất 遣khiển 者giả 。謂vị 說thuyết 如như 業nghiệp 。但đãn 遣khiển 所sở 立lập 。不bất 遣khiển 能năng 立lập 。彼bỉ 說thuyết 諸chư 業nghiệp 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 。

一nhất 雨vũ 師sư 引dẫn 勝thắng 論luận 云vân 。業nghiệp 句cú 義nghĩa 云vân 何hà 。謂vị 五ngũ 種chủng 業nghiệp 名danh 業nghiệp 句cú 義nghĩa 。何hà 者giả 為vi 五ngũ 。一nhất 取thủ 業nghiệp 。二nhị 捨xả 業nghiệp 。三tam 屈khuất 業nghiệp 。四tứ 伸thân 業nghiệp 。五ngũ 行hành 業nghiệp 。蕅# 益ích 師sư 云vân 。扵# 宗tông 成thành 異dị 喻dụ 。扵# 因nhân 不bất 成thành 異dị 喻dụ 。名danh 為vi 能năng 立lập 不bất 遣khiển 。

所sở 云vân 能năng 立lập 不bất 遣khiển 者giả 。即tức 前tiền 宗tông 因nhân 。而nhi 異dị 喻dụ 謂vị 說thuyết 如như 業nghiệp 。則tắc 此thử 喻dụ 亦diệc 犯phạm 過quá 。葢# 以dĩ 業nghiệp 性tánh 共cộng 許hứa 無vô 常thường 。但đãn 遣khiển 所sở 立lập 常thường 住trụ 性tánh 宗tông 。不bất 遣khiển 能năng 立lập 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。以dĩ 彼bỉ 許hứa 說thuyết 諸chư 業nghiệp 無vô 質chất 礙ngại 故cố 。致trí 成thành 能năng 立lập 不bất 遣khiển 過quá 也dã 。

第đệ 三tam 式thức 。

俱câu 不bất 遣khiển 者giả 。對đối 彼bỉ 有hữu 論luận 。說thuyết 如như 虚# 空không 。由do 彼bỉ 虚# 空không 。不bất 遣khiển 常thường 性tánh 無vô 質chất 礙ngại 性tánh 。以dĩ 說thuyết 虚# 空không 是thị 常thường 性tánh 故cố 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 。

高cao 原nguyên 師sư 云vân 。俱câu 不bất 遣khiển 者giả 。謂vị 異dị 品phẩm 喻dụ 。與dữ 同đồng 品phẩm 中trung 宗tông 因nhân 相tương 順thuận 。名danh 俱câu 不bất 遣khiển 。

所sở 云vân 二nhị 俱câu 不bất 遣khiển 者giả 。即tức 前tiền 宗tông 因nhân 。而nhi 對đối 彼bỉ 許hứa 有hữu 虚# 空không 論luận 師sư 。立lập 異dị 喻dụ 說thuyết 。謂vị 如như 虚# 空không 。則tắc 此thử 喻dụ 亦diệc 犯phạm 過quá 。由do 於ư 引dẫn 彼bỉ 虚# 空không 以dĩ 為vi 異dị 喻dụ 。則tắc 不bất 能năng 遣khiển 常thường 住trụ 性tánh 宗tông 。亦diệc 不bất 能năng 遣khiển 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。

何hà 以dĩ 故cố 。以dĩ 彼bỉ 許hứa 說thuyết 虚# 空không 是thị 常thường 性tánh 故cố 。無vô 質chất 礙ngại 故cố 。致trí 成thành 二nhị 俱câu 不bất 遣khiển 過quá 也dã 。

問vấn 前tiền 俱câu 不bất 成thành 中trung 。分phần/phân 列liệt 有hữu 及cập 非phi 有hữu 二nhị 種chủng 。何hà 以dĩ 俱câu 不bất 遣khiển 中trung 。但đãn 對đối 有hữu 辯biện 。荅# 論luận 本bổn 云vân 。喻dụ 有hữu 二nhị 種chủng 。同đồng 法pháp 異dị 法pháp 。 (# 乃nãi 至chí )# 異dị 法pháp 者giả 。謂vị 諸chư 有hữu 常thường 住trụ 。非phi 勤cần 勇dũng 無vô 閒gian/nhàn 所sở 發phát 。如như 虚# 空không 等đẳng 。前tiền 是thị 遮già 詮thuyên 。後hậu 是thị 止chỉ 濫lạm 。由do 合hợp 及cập 離ly 比tỉ 度độ 義nghĩa 故cố 。由do 是thị 雖tuy 對đối 不bất 立lập 實thật 有hữu 太thái 虚# 空không 等đẳng 。而nhi 得đắc 顕# 示thị 無vô 有hữu 宗tông 處xứ 無vô 因nhân 義nghĩa 故cố 。西tây 林lâm 注chú 云vân 。前tiền 同đồng 法pháp 喻dụ 。是thị 遮già 敵địch 論luận 之chi 詮thuyên 。而nhi 表biểu 自tự 立lập 之chi 正chánh 。後hậu 異dị 法pháp 喻dụ 。是thị 止chỉ 異dị 說thuyết 之chi 濫lạm 。而nhi 顕# 自tự 義nghĩa 之chi 純thuần 。由do 前tiền 之chi 合hợp 。及cập 後hậu 之chi 離ly 。抑ức 揚dương 比tỉ 度độ 。義nghĩa 愈dũ 顕# 故cố 。問vấn 。 (# 此thử 注chú 中trung 自tự 作tác 問vấn 荅# )# 若nhược 對đối 不bất 立lập 虚# 空không 論luận 。云vân 何hà 許hứa 說thuyết 。荅# 止chỉ 辭từ 離ly 我ngã 所sở 立lập 。異dị 法pháp 非phi 宗tông 。所sở 收thu 是thị 我ngã 縱túng/tung 許hứa 。何hà 礙ngại 他tha 遮già 。對đối 立lập 空không 論luận 。同đồng 異dị 兼kiêm 許hứa 。若nhược 對đối 不bất 立lập 空không 論luận 。順thuận 我ngã 合hợp 同đồng 離ly 異dị 。由do 是thị 之chi 故cố 。雖tuy 對đối 不bất 立lập 實thật 有hữu 太thái 虚# 空không 等đẳng 。而nhi 得đắc 顕# 示thị 此thử 異dị 品phẩm 法pháp 為vi 無vô 有hữu 宗tông 處xứ 之chi 義nghĩa 者giả 。亦diệc 無vô 有hữu 因nhân 處xứ 之chi 義nghĩa 。所sở 謂vị 宗tông 無vô 因nhân 不bất 有hữu 義nghĩa 極cực 成thành 也dã 。葢# 彼bỉ 以dĩ 不bất 立lập 虚# 空không 為vi 同đồng 。以dĩ 立lập 虚# 空không 為vi 異dị 。今kim 我ngã 亦diệc 以dĩ 為vi 異dị 。以dĩ 離ly 詞từ 遣khiển 之chi 。故cố 許hứa 我ngã 說thuyết 為vi 異dị 法pháp 也dã 。按án 論luận 本bổn 所sở 說thuyết 。對đối 非phi 有hữu 論luận 。許hứa 其kỳ 無vô 過quá 。故cố 與dữ 同đồng 品phẩm 有hữu 殊thù 。或hoặc 問vấn 細tế 研nghiên 對đối 彼bỉ 有hữu 論luận 四tứ 字tự 。明minh 簡giản 對đối 彼bỉ 非phi 有hữu 論luận 師sư 。毋vô 論luận 同đồng 品phẩm 異dị 品phẩm 。似tự 均quân 不bất 許hứa 引dẫn 空không 為ví 喻dụ 。何hà 以dĩ 龍long 樹thụ 大đại 師sư 復phục 開khai 非phi 有hữu 對đối 論luận 無vô 過quá 耶da 。荅# 論luận 本bổn 亦diệc 云vân 。若nhược 無vô 常thường 宗tông 。全toàn 無vô 異dị 品phẩm 。以dĩ 對đối 不bất 立lập 虚# 空không 論luận 。云vân 何hà 得đắc 說thuyết 。然nhiên 對đối 非phi 有hữu 而nhi 論luận 虚# 空không 俗tục 諦đế 所sở 許hứa 。有hữu 可khả 開khai 義nghĩa 。故cố 龍long 樹thụ 師sư 復phục 以dĩ 雖tuy 對đối 不bất 立lập 字tự 樣# 而nhi 成thành 立lập 之chi 。又hựu 論luận 本bổn 云vân 。若nhược 有hữu 于vu 此thử 一nhất 分phần/phân 已dĩ 成thành 。隨tùy 說thuyết 一nhất 分phần/phân 。 (# 但đãn 有hữu 同đồng 喻dụ )# 亦diệc 能năng 成thành 立lập 。若nhược 如như 其kỳ 聲thanh (# 宗tông 如như 因nhân 言ngôn )# 兩lưỡng 義nghĩa 同đồng 許hứa 。俱câu 不bất 須tu 說thuyết 。 (# 二nhị 喻dụ 俱câu 省tỉnh )# 是thị 則tắc 有hữu 同đồng 無vô 異dị 。抑ức 或hoặc 同đồng 異dị 俱câu 無vô 。如như 能năng 成thành 立lập 。尚thượng 許hứa 其kỳ 開khai 。何hà 況huống 世thế 諦đế 共cộng 許hứa 之chi 空không 常thường 耶da 。所sở 以dĩ 師sư 心tâm 而nhi 不bất 師sư 古cổ 者giả 非phi 也dã 。泥nê 解giải 而nhi 不bất 融dung 解giải 者giả 亦diệc 非phi 也dã 。

簡giản 別biệt 。

高cao 原nguyên 師sư 云vân 。對đối 彼bỉ 有hữu 論luận 。有hữu 即tức 同đồng 品phẩm 。真chân 界giới 師sư 云vân 。彼bỉ 有hữu 即tức 指chỉ 同đồng 中trung 常thường 無vô 質chất 礙ngại 也dã 。按án 真chân 師sư 同đồng 字tự 。似tự 指chỉ 同đồng 品phẩm 言ngôn 。然nhiên 此thử 中trung 有hữu 論luận 。當đương 指chỉ 許hứa 有hữu 空không 論luận 師sư 說thuyết 。

蕅# 益ích 師sư 曰viết 。謂vị 若nhược 無vô 虚# 空không 論luận 。立lập 聲thanh 常thường 者giả 。或hoặc 說thuyết 異dị 喻dụ 如như 虚# 空không 。以dĩ 對đối 有hữu 虚# 空không 論luận 。則tắc 彼bỉ 虚# 空không 二nhị 字tự 。不bất 能năng 遣khiển 常thường 住trụ 宗tông 。亦diệc 不bất 能năng 遣khiển 無vô 質chất 礙ngại 因nhân 。按án 無vô 空không 論luận 立lập 聲thanh 常thường 句cú 。似tự 此thử 條điều 專chuyên 貼# 無vô 空không 論luận 師sư 所sở 立lập 。以dĩ 與dữ 有hữu 論luận 對đối 辯biện 。恐khủng 非phi 的đích 解giải 。況huống 無vô 空không 論luận 既ký 不bất 許hứa 有hữu 。豈khởi 肯khẳng 自tự 教giáo 相tương 違vi 。復phục 立lập 空không 為ví 喻dụ 乎hồ 。若nhược 作tác 對đối 無vô 空không 論luận 而nhi 解giải 。少thiểu 一nhất 對đối 字tự 。文văn 義nghĩa 便tiện 晦hối 。且thả 彼bỉ 既ký 不bất 許hứa 有hữu 虚# 空không 。本bổn 無vô 其kỳ 物vật 。何hà 得đắc 論luận 其kỳ 。常thường 與dữ 無vô 常thường 。無vô 悟ngộ 他tha 果quả 。如như 依y 俗tục 諦đế 所sở 許hứa 為vi 論luận 。則tắc 仍nhưng 犯phạm 二nhị 俱câu 不bất 遣khiển 過quá 。所sở 有hữu 或hoặc 說thuyết 二nhị 字tự 。似tự 亦diệc 不bất 能năng 成thành 立lập 。

第đệ 四tứ 式thức 。

不bất 離ly 者giả 。謂vị 說thuyết 如như 瓶bình 。見kiến 無vô 常thường 性tánh 有hữu 質chất 礙ngại 性tánh 。

高cao 原nguyên 師sư 云vân 。立lập 量lượng 之chi 法pháp 。合hợp 成thành 同đồng 品phẩm 。必tất 有hữu 離ly 詞từ 顕# 異dị 品phẩm 式thức 。今kim 者giả 但đãn 有hữu 異dị 品phẩm 三tam 支chi 之chi 名danh 。缺khuyết 扵# 離ly 詞từ 。不bất 合hợp 軌quỹ 式thức 。

所sở 云vân 不bất 離ly 者giả 。即tức 前tiền 宗tông 因nhân 而nhi 但đãn 出xuất 喻dụ 。謂vị 說thuyết 如như 瓶bình 。意ý 以dĩ 瓶bình 上thượng 自tự 然nhiên 見kiến 無vô 常thường 性tánh 。及cập 有hữu 質chất 礙ngại 性tánh 。竟cánh 不bất 加gia 以dĩ 離ly 云vân 。諸chư 無vô 常thường 者giả 。見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 。異dị 喻dụ 如như 瓶bình 等đẳng 。是thị 則tắc 辭từ 亦diệc 減giảm 少thiểu 。敵địch 不bất 領lãnh 悟ngộ 。有hữu 違vi 因nhân 明minh 之chi 成thành 式thức 也dã 。

第đệ 五ngũ 式thức 。

倒đảo 離ly 者giả 。謂vị 如như 說thuyết 言ngôn 。諸chư 質chất 礙ngại 者giả 。皆giai 是thị 無vô 常thường 。

蕅# 益ích 師sư 云vân 。合hợp 必tất 先tiên 因nhân 而nhi 後hậu 宗tông 。離ly 必tất 先tiên 宗tông 而nhi 後hậu 因nhân 。語ngữ 脈mạch 應ưng 爾nhĩ 。決quyết 不bất 可khả 亂loạn 。亂loạn 則tắc 非phi 真chân 能năng 立lập 也dã 。真chân 界giới 師sư 云vân 。此thử 似tự 喻dụ 中trung 同đồng 異dị 十thập 過quá 。前tiền 三tam 皆giai 就tựu 宗tông 因nhân 明minh 過quá 。後hậu 二nhị 但đãn 明minh 合hợp 離ly 之chi 過quá 。前tiền 三tam 就tựu 宗tông 因nhân 明minh 過quá 者giả 。以dĩ 宗tông 因nhân 皆giai 齊tề 。但đãn 引dẫn 喻dụ 不bất 齊tề 。遂toại 使sử 同đồng 品phẩm 不bất 定định 有hữu 異dị 品phẩm 不bất 定định 無vô 故cố 也dã 。後hậu 二nhị 雖tuy 明minh 合hợp 離ly 之chi 過quá 。然nhiên 三tam 支chi 圓viên 滿mãn 。合hợp 離ly 始thỉ 陳trần 。是thị 以dĩ 合hợp 離ly 之chi 過quá 亦diệc 歸quy 喻dụ 也dã 。

所sở 云vân 倒đảo 離ly 者giả 。謂vị 異dị 喻dụ 離ly 詞từ 。必tất 先tiên 離ly 宗tông 而nhi 次thứ 離ly 因nhân 。如như 前tiền 宗tông 因nhân 而nhi 出xuất 異dị 喻dụ 。理lý 應ưng 說thuyết 言ngôn 。諸chư 無vô 常thường 者giả 見kiến 彼bỉ 質chất 礙ngại 。方phương 不bất 顛điên 倒đảo 。而nhi 今kim 乃nãi 倒đảo 說thuyết 。言ngôn 諸chư 質chất 礙ngại 者giả 。皆giai 是thị 無vô 常thường 。故cố 有hữu 過quá 也dã 。

四tứ 總tổng 結kết 似tự 能năng 立lập 三tam 支chi 。

如như 是thị 等đẳng 似tự 宗tông 因nhân 喻dụ 言ngôn 。非phi 正chánh 能năng 立lập 。

前tiền 如như 是thị 等đẳng 似tự 宗tông 因nhân 喻dụ 多đa 言ngôn 。共cộng 有hữu 三Tam 十Thập 三Tam 過quá 。均quân 非phi 正chánh 能năng 立lập 也dã 。