閑Nhàn 居Cư 編Biên
Quyển 0034
宋Tống 智Trí 圓Viên 著Trước
閑nhàn 居cư 編biên 第đệ 三tam 十thập 四tứ
宋tống 孤cô 山sơn 沙Sa 門Môn 。 智trí 圓viên 。 著trước 。
錢tiền 唐đường 兜Đâu 率Suất 院viện 界giới 相tương/tướng 牓# 序tự
兜Đâu 率Suất 院viện 者giả 皇hoàng 朝triêu 太thái 平bình 興hưng 國quốc 元nguyên 年niên 忠trung 懿# 王vương 所sở 建kiến 也dã 厥quyết 事sự 裁tài 訖ngật 會hội 王vương 納nạp 版# 藉tạ 歸quy 于vu 天thiên 子tử 故cố 結kết 界giới 之chi 法pháp 無vô 得đắc 行hành 也dã 大đại 律luật 師sư 梧# 公công 勤cần 以dĩ 訓huấn 人nhân 勇dũng 於ư 為vi 法pháp 大đại 中trung 祥tường 符phù 九cửu 年niên 夏hạ 四tứ 月nguyệt 十thập 三tam 日nhật 由do 寺tự 之chi 聖thánh 果Quả 而nhi 來lai 居cư 焉yên 將tương 傳truyền 授thọ 乎hồ 毗Tỳ 尼Ni 涖# 眾chúng 沙Sa 門Môn 紫tử 其kỳ 服phục 者giả 曰viết 慈từ 度độ 之chi 請thỉnh 也dã 至chí 止chỉ 之chi 翼dực 日nhật 羣quần 英anh 畢tất 臻trăn 梵Phạm 筵diên 肇triệu 啟khải 舉cử 知tri 律luật 者giả 以dĩ 白bạch 二nhị 法pháp 行hành 結kết 界giới 事sự 起khởi 居cư 有hữu 儀nghi 宣tuyên 秉bỉnh 有hữu 序tự 作tác 法pháp 既ký 周chu 大đại 界giới 斯tư 成thành 而nhi 今kim 而nhi 後hậu 。 依y 是thị 住trụ 者giả 為vi 能năng 秉bỉnh 有hữu 成thành 濟tế 之chi 功công 為vi 所sở 召triệu 無vô 奔bôn 馳trì 之chi 勞lao 攝nhiếp 衣y 焉yên 攝nhiếp 食thực 焉yên 說thuyết 戒giới 焉yên 自tự 恣tứ 焉yên 凡phàm 曰viết 彝# 章chương 可khả 舉cử 而nhi 行hành 孰thục 謂vị 其kỳ 地địa 弱nhược 不bất 勝thắng 乎hồ 噫# 忠trung 懿# 經kinh 構# 于vu 前tiền 梧# 公công 結kết 界giới 于vu 後hậu 二nhị 者giả 既ký 備bị 道đạo 繇# 是thị 光quang 雖tuy 財tài 法pháp 之chi 兩lưỡng 殊thù 及cập 其kỳ 立lập 事sự 一nhất 也dã 吾ngô 以dĩ 定định 慧tuệ 訓huấn 乎hồ 來lai 學học 且thả 知tri 聖thánh 道Đạo 以dĩ 戒giới 律luật 為vi 始thỉ 因nhân 諾nặc 來lai 命mạng 序tự 其kỳ 所sở 以dĩ 然nhiên 也dã 。
遺di 囑chúc
吾ngô 嘗thường 念niệm 沒một 後hậu 殘tàn 軀khu 方phương 囑chúc 汝nhữ 輩bối 棄khí 之chi 中trung 野dã 流lưu 之chi 長trường/trưởng 川xuyên 以dĩ 飲ẩm 蜚# 走tẩu 鱗lân 介giới 類loại 諒# 汝nhữ 輩bối 必tất 不bất 能năng 遵tuân 方phương 囑chúc 以dĩ 闍xà 維duy 而nhi 斫chước 伐phạt 燒thiêu 所sở 皆giai 密mật 邇nhĩ 塔tháp 廟miếu 則tắc 有hữu 臭xú 氣khí 熏huân 穢uế 之chi 咎cữu 始thỉ 欲dục 土thổ/độ 葬táng 復phục 慮lự 惑hoặc 陰âm 陽dương 家gia 流lưu 向hướng 背bối/bội 吉cát 凶hung 之chi 說thuyết 抑ức 又hựu 妨phương 墾khẩn 耕canh 之chi 地địa 費phí 信tín 施thí 之chi 財tài 皆giai 吾ngô 心tâm 所sở 不bất 欲dục 。 也dã 乃nãi 預dự 鑿tạc 土thổ/độ 窟quật 藏tạng 陶đào 器khí 一nhất 以dĩ 為vi 歸quy 全toàn 之chi 具cụ 吾ngô 沒một 後hậu 不bất 須tu 剃thế 頭đầu 不bất 須tu 澡táo 洗tẩy 宜nghi 歛liễm 以dĩ 浴dục 衣y 不bất 得đắc 停đình 留lưu 即tức 時thời 以dĩ 錢tiền 若nhược 衣y 雇cố 淨tịnh 人nhân 舁dư 送tống 窟quật 所sở 內nội 陶đào 器khí 中trung 窟quật 戶hộ 用dụng 磚# 石thạch 三tam 兩lưỡng 重trọng/trùng 甃# 之chi 不bất 得đắc 報báo 俗tục 眷quyến 及cập 朋bằng 友hữu 門môn 人nhân 不bất 得đắc 發phát 遺di 書thư 不bất 得đắc 變biến 服phục 號hào 咷đào 人nhân 或hoặc 慰úy 之chi 慼thích 容dung 掩yểm 泣khấp 而nhi 已dĩ 此thử 亦diệc 不bất 壞hoại 世thế 諦đế 也dã 不bất 得đắc 率suất 眾chúng 人nhân 錢tiền 以dĩ 供cung 喪táng 事sự 所sở 有hữu 衣y 鉢bát 。 什thập 物vật 一nhất 毫hào 以dĩ 上thượng 準chuẩn 律luật 分phân 之chi 臥ngọa 蹋đạp 臥ngọa 具cụ 書thư 厨trù 及cập 內nội 外ngoại 典điển 籍tịch 除trừ 他tha 人nhân 者giả 悉tất 與dữ 如như 理lý 其kỳ 瑪mã 瑙não 院viện 乃nãi 為vi 政chánh 思tư 齊tề 浩hạo 才tài 者giả 或hoặc 經kinh 始thỉ 之chi 或hoặc 佐tá 成thành 之chi 仰ngưỡng 現hiện 前tiền 僧Tăng 同đồng 付phó 與dữ 三tam 子tử 其kỳ 或hoặc 他tha 行hành 則tắc 召triệu 來lai 付phó 之chi 任nhậm 彼bỉ 施thí 為vi 或hoặc 別biệt 請thỉnh 宗tông 師sư 或hoặc 昆côn 弟đệ 共cộng 住trú 或hoặc 承thừa 襲tập 講giảng 演diễn 或hoặc 易dị 作tác 禪thiền 居cư 或hoặc 更cánh 為vi 律luật 院viện 苟cẩu 無vô 害hại 於ư 人nhân 。 有hữu 益ích 於ư 道đạo 則tắc 無vô 不bất 可khả 若nhược 乃nãi 立lập 身thân 行hành 道Đạo 之chi 事sự 息tức 心tâm 達đạt 本bổn 之chi 旨chỉ 吾ngô 述thuật 之chi 翰hàn 墨mặc 不bất 鮮tiên 矣hĩ 此thử 無vô 復phục 言ngôn 矣hĩ 其kỳ 所sở 囑chúc 後hậu 事sự 遵tuân 吾ngô 行hành 之chi 則tắc 吾ngô 法Pháp 門môn 眷quyến 屬thuộc 世thế 世thế 與dữ 師sư 俱câu 生sanh 共cộng 揚dương 妙diệu 道đạo 厥quyết 或hoặc 不bất 遵tuân 則tắc 魔ma 之chi 黨đảng 非phi 吾ngô 徒đồ 也dã 世thế 人nhân 或hoặc 怪quái 汝nhữ 所sở 行hành 而nhi 見kiến 責trách 當đương 出xuất 此thử 牘độc 以dĩ 示thị 之chi 天thiên 禧# 己kỷ 未vị 季quý 春xuân 朔sóc 手thủ 寫tả 于vu 版# 懸huyền 諸chư 講giảng 堂đường 之chi 左tả 。
病bệnh 夫phu 傳truyền
病bệnh 夫phu 者giả 以dĩ 其kỳ 猒# 猒# 常thường 病bệnh 故cố 以dĩ 為vi 號hiệu 嘗thường 杜đỗ 門môn 窮cùng 居cư 簞đan 食thực 瓢biều 飲ẩm 不bất 交giao 世thế 俗tục 每mỗi 精tinh 別biệt 方phương 書thư 調điều 品phẩm 藥dược 石thạch 以dĩ 自tự 醫y 病bệnh 少thiểu 間gian 則tắc 討thảo 論luận 羣quần 籍tịch 以dĩ 自tự 娛ngu 或hoặc 議nghị 一nhất 事sự 著trước 一nhất 文văn 必tất 宗tông 於ư 道đạo 本bổn 於ư 仁nhân 懲# 乎hồ 惡ác 勸khuyến 乎hồ 善thiện 嘗thường 謂vị 三tam 教giáo 之chi 大đại 其kỳ 不bất 可khả 遺di 也dã 行hành 五ngũ 常thường 正chánh 三tam 綱cương 得đắc 人nhân 倫luân 之chi 大đại 體thể 儒nho 有hữu 焉yên 絕tuyệt 聖thánh 弃khí 智trí 守thủ 雌thư 保bảo 弱nhược 道đạo 有hữu 焉yên 自tự 因nhân 克khắc 果quả 反phản 妄vọng 歸quy 真chân 俾tỉ 千thiên 變biến 萬vạn 態thái 復phục 乎hồ 心tâm 性tánh 釋thích 有hữu 焉yên 吾ngô 心tâm 其kỳ 病bệnh 乎hồ 三tam 教giáo 其kỳ 藥dược 乎hồ 矧# 病bệnh 之chi 有hữu 三tam 藥dược 可khả 廢phế 邪tà 吾ngô 道đạo 其kỳ 鼎đỉnh 乎hồ 三tam 教giáo 其kỳ 足túc 乎hồ 欲dục 鼎đỉnh 之chi 不bất 覆phú 足túc 可khả 折chiết 邪tà 為vi 儒nho 者giả 或hoặc 以dĩ 多đa 愛ái 見kiến 罪tội 攻công 異dị 為vi 謗báng 病bệnh 夫phu 且thả 不bất 易dị 乎hồ 世thế 不bất 變biến 其kỳ 說thuyết 也dã 時thời 或hoặc 登đăng 山sơn 臨lâm 水thủy 搜sưu 吟ngâm 寫tả 望vọng 夭yểu 夭yểu 如như 也dã 申thân 申thân 如như 也dã 不bất 以dĩ 體thể 中trung 羸luy 耗hao 為vi 苦khổ 寂tịch 寥liêu 自tự 得đắc 以dĩ 矯kiểu 時thời 態thái 雖tuy 富phú 貴quý 權quyền 豪hào 而nhi 托thác 病bệnh 不bất 附phụ 雖tuy 大đại 名danh 厚hậu 利lợi 而nhi 托thác 病bệnh 不bất 苟cẩu 雖tuy 清thanh 商thương 流lưu 徵trưng 而nhi 托thác 病bệnh 不bất 聽thính 雖tuy 膏cao 梁lương 甘cam 旨chỉ 而nhi 托thác 病bệnh 不bất 嗜thị 由do 者giả 不bất 為vi 權quyền 所sở 動động 不bất 為vi 名danh 所sở 役dịch 不bất 為vi 音âm 所sở 聾lung 不bất 為vi 味vị 所sở 爽sảng 不bất 為vi 人nhân 所sở 忌kỵ 不bất 為vi 俗tục 所sở 混hỗn 而nhi 全toàn 生sanh 之chi 用dụng 見kiến 素tố 之chi 道đạo 盡tận 蘊uẩn 於ư 病bệnh 中trung 矣hĩ 病bệnh 之chi 時thời 義nghĩa 大đại 矣hĩ 哉tai 嘗thường 作tác 病bệnh 賦phú 以dĩ 言ngôn 其kỳ 道đạo 。
病bệnh 賦phú (# 并tinh 序tự )#
吾ngô 嘗thường 患hoạn 脾tì 病bệnh 語ngữ 久cửu 食thực 飽bão 輒triếp 氣khí 喘suyễn 汗hãn 流lưu 耳nhĩ 鳴minh 目mục 眩huyễn 不bất 堪kham 其kỳ 苦khổ 。 也dã 且thả 夫phu 聖thánh 如như 仲trọng 尼ni 達đạt 若nhược 伯bá 陽dương 累lũy/lụy/luy 乎hồ 有hữu 形hình 亦diệc 未vị 能năng 逃đào 斯tư 患hoạn 也dã 然nhiên 雖tuy 凡phàm 聖thánh 賢hiền 愚ngu 之chi 所sở 共cộng 有hữu (# 句cú )# 達đạt 與dữ 不bất 達đạt 中trung 心tâm 高cao 下hạ 如như 塗đồ 漢hán 焉yên 是thị 知tri 悵trướng 然nhiên 不bất 樂lạc 。 為vị 病bệnh 所sở 困khốn 。 者giả 下hạ 愚ngu 也dã 泰thái 然nhiên 無vô 悶muộn 以dĩ 道đạo 自tự 持trì 者giả 上thượng 智trí 也dã 矧# 吾ngô 稟bẩm 金kim 方phương 之chi 訓huấn 學học 至Chí 真Chân 之chi 法Pháp 。 豈khởi 可khả 以dĩ 小tiểu 疾tật 煎tiễn 熬ngao 而nhi 忘vong 於ư 道đạo 乎hồ 抑ức 又hựu 嘗thường 聞văn 諸chư 天thiên 台thai 云vân 夫phu 治trị 病bệnh 有hữu 四tứ 焉yên 謂vị 藥dược 治trị 假giả 想tưởng 治trị 咒chú 術thuật 治trị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 治trị 吾ngô 不bất 敏mẫn 庶thứ 幾kỷ 上thượng 智trí 之chi 道đạo 而nhi 以dĩ 理lý 觀quán 為vi 專chuyên 治trị 蓋cái 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 之chi 謂vị 也dã 因nhân 作tác 賦phú 以dĩ 導đạo 其kỳ 志chí 云vân 。
四tứ 大đại 相tương/tướng 攻công 。 五ngũ 藏tạng 不bất 利lợi 。 隱ẩn 几kỉ 搘chi 杖trượng 。 乖quai 情tình 惱não 意ý 。
性tánh 情tình 以dĩ 道đạo 。 制chế 心tâm 以dĩ 義nghĩa 。 庶thứ 乎hồ 斯tư 旨chỉ 。 從tùng 何hà 取thủ 類loại 。
伊y 昔tích 仲trọng 尼ni 。 亦diệc 有hữu 其kỳ 疾tật 。 其kỳ 道đạo 皎hiệu 如như 。 請thỉnh 禱đảo 惟duy 失thất 。
伊y 昔tích 伯bá 陽dương 。 迺nãi 嗟ta 大đại 患hoạn 。 其kỳ 道đạo 在tại 焉yên 。 有hữu 身thân 靡mĩ 間gian 。
吾ngô 師sư 寂tịch 默mặc 。 不bất 遠viễn 其kỳ 則tắc 。 方phương 丈trượng 寢tẩm 床sàng 。 其kỳ 儀nghi 不bất 忒thất 。
病bệnh 從tùng 心tâm 作tác 。 惟duy 病bệnh 是thị 色sắc 。 色sắc 全toàn 是thị 心tâm 。 胡hồ 為vi 自tự 賊tặc 。
心tâm 體thể 本bổn 無vô 。 病bệnh 從tùng 何hà 得đắc 。 藥dược 非phi 芝chi 朮# 。 醫y 非phi 扁# 和hòa 。
病bệnh 斯tư 無vô 病bệnh 。 誰thùy 涅niết 誰thùy 磨ma 。 病bệnh 乎hồ 病bệnh 乎hồ 。 其kỳ 如như 予# 何hà 。
講giảng 堂đường 銘minh
能năng 仁nhân 去khứ 世thế 。 微vi 言ngôn 在tại 茲tư 。 四tứ 依y 不bất 興hưng 。 流lưu 通thông 殆đãi 而nhi 。
爰viên 命mạng 哲triết 人nhân 。 扶phù 顛điên 持trì 危nguy 。 力lực 揚dương 彝# 訓huấn 。 提đề 綱cương 振chấn 維duy 。
法Pháp 鼓cổ 其kỳ 鏜# 。 法Pháp 輪luân 載tái 脂chi 。 為vi 人nhân 模mô 範phạm 。 慎thận 爾nhĩ 威uy 儀nghi 。
行hành 道Đạo 有hữu 勇dũng 。 擊kích 蒙mông 忘vong 疲bì 。 來lai 而nhi 不bất 距cự 。 往vãng 而nhi 不bất 追truy 。
摧tồi 邪tà 務vụ 本bổn 。 顯hiển 正chánh 務vụ 滋tư 。 其kỳ 告cáo 無vô 瀆độc 。 其kỳ 辭từ 無vô 枝chi 。
善thiện 世thế 不bất 伐phạt 。 多đa 聞văn 闕khuyết 疑nghi 。 辨biện 惑hoặc 以dĩ 智trí 。 攝nhiếp 物vật 以dĩ 慈từ 。
勒lặc 銘minh 講giảng 堂đường 。 敢cảm 告cáo 法Pháp 師sư 。
窻# 蟲trùng 銘minh
密mật 室thất 有hữu 蟲trùng 思tư 遊du 大đại 空không 窻# 紙chỉ 兮hề 有hữu 狀trạng 而nhi 塞tắc 空không 隙khích 兮hề 無vô 形hình 而nhi 通thông 無vô 形hình 者giả 非phi 彼bỉ 所sở 見kiến 。 有hữu 狀trạng 者giả 是thị 彼bỉ 所sở 從tùng 腦não 扣khấu 擊kích 而nhi 欲dục 碎toái 聲thanh 啁# 噍# 而nhi 無vô 窮cùng 吾ngô 驅khu 之chi 空không 隙khích 而nhi 俾tỉ 度độ 彼bỉ 還hoàn 扣khấu 窻# 紙chỉ 而nhi 如như 故cố 蟲trùng 乎hồ 蟲trùng 乎hồ 徒đồ 有hữu 出xuất 心tâm 自tự 昧muội 出xuất 路lộ 爾nhĩ 將tương 誰thùy 咎cữu 兮hề 啾thu 啾thu 哀ai 訴tố 。
閑nhàn 居cư 編biên 第đệ 三tam 十thập 四tứ