御Ngự 錄Lục 宗Tông 鏡Kính 大Đại 綱Cương
Quyển 0008
清Thanh 胤Dận 禎 錄Lục
御ngự 錄lục 宗tông 鏡kính 大đại 綱cương 卷quyển 八bát 。 兩lưỡng 八bát 。
問vấn 從tùng 禪thiền 定định 而nhi 發phát 慧tuệ 因nhân 靜tĩnh 慮lự 以dĩ 證chứng 真chân 何hà 不bất 令linh 息tức 念niệm 澄trừng 神thần 冥minh 宗tông 照chiếu 體thể 故cố 云vân 禪thiền 能năng 洗tẩy 根căn 情tình 之chi 欲dục 垢cấu 摧tồi 結kết 使sử 之chi 高cao 山sơn 滅diệt 覺giác 觀quán 之chi 猛mãnh 風phong 遮già 煩phiền 惱não 之chi 毒độc 箭tiễn 曷hạt 乃nãi 廣quảng 論luận 總tổng 別biệt 說thuyết 佛Phật 說thuyết 心tâm 惑hoặc 亂loạn 初sơ 機cơ 有hữu 違vi 正chánh 典điển 答đáp 夫phu 禪thiền 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 作tác 異dị 計kế 忻hãn 上thượng 厭yếm 下hạ 而nhi 修tu 者giả 是thị 外ngoại 道đạo 禪thiền 二nhị 信tín 正chánh 因nhân 果quả 亦diệc 以dĩ 忻hãn 厭yếm 而nhi 修tu 者giả 是thị 凡phàm 夫phu 禪thiền 三tam 了liễu 生sanh 空không 理lý 證chứng 偏thiên 真chân 之chi 道đạo 而nhi 修tu 者giả 是thị 小Tiểu 乘Thừa 禪thiền 四tứ 達đạt 人nhân 法pháp 二nhị 空không 而nhi 修tu 者giả 是thị 大Đại 乘Thừa 禪thiền 若nhược 背bối/bội 教giáo 而nhi 唯duy 成thành 闇ám 證chứng 只chỉ 為vì 己kỷ 眼nhãn 不bất 明minh 守thủ 默mặc 而nhi 但đãn 坐tọa 癡si 禪thiền 所sở 以dĩ 慧tuệ 心tâm 弗phất 朗lãng 徒đồ 興hưng 邪tà 行hành 空không 濫lạm 真chân 修tu 入nhập 道đạo 之chi 初sơ 教giáo 觀quán 須tu 具cụ 執chấp 觀quán 門môn 而nhi 棄khí 教giáo 旨chỉ 終chung 成thành 上thượng 慢mạn 之chi 愚ngu 徇# 他tha 說thuyết 而nhi 背bối/bội 自tự 心tâm 實thật 招chiêu 數số 寶bảo 之chi 誚tiếu 所sở 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 明minh 成thành 就tựu 無vô 生sanh 之chi 慧tuệ 先tiên 賴lại 多đa 聞văn 佛Phật 藏tạng 說thuyết 速tốc 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 門môn 皆giai 因nhân 聽thính 法Pháp 如như 佛Phật 藏tạng 經kinh 頌tụng 云vân 百bách 千thiên 啞á 羊dương 僧Tăng 無vô 慧tuệ 修tu 靜tĩnh 慮lự 設thiết 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 無vô 一nhất 得đắc 涅Niết 槃Bàn 聰thông 敏mẫn 智trí 慧tuệ 人nhân 能năng 聽thính 法Pháp 說thuyết 法Pháp 斂liểm 念niệm 須tu 臾du 頃khoảnh 必tất 速tốc 至chí 涅Niết 槃Bàn 此thử 頌tụng 是thị 自tự 利lợi 入nhập 道đạo 也dã 又hựu 經kinh 頌tụng 云vân 假giả 使sử 頂đảnh 戴đái 塵trần 沙sa 劫kiếp 身thân 為vi 牀sàng 座tòa 徧biến 三tam 千thiên 若nhược 不bất 傳truyền 法pháp 利lợi 眾chúng 生sanh 決quyết 定định 。 無vô 能năng 真chân 報báo 者giả 斯tư 頌tụng 乃nãi 利lợi 他tha 報báo 恩ân 也dã 華hoa 嚴nghiêm 明minh 菩Bồ 薩Tát 證chứng 無vô 生sanh 慧tuệ 光quang 皆giai 因nhân 善thiện 巧xảo 多đa 聞văn 又hựu 聞văn 有hữu 助trợ 觀quán 起khởi 信tín 之chi 功công 能năng 圓viên 自tự 行hành 說thuyết 有hữu 斷đoạn 疑nghi 成thành 佛Phật 之chi 力lực 可khả 以dĩ 化hóa 他tha 故cố 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 譬thí 如như 闇ám 中trung 寶bảo 無vô 燈đăng 不bất 可khả 見kiến 佛Phật 法pháp 無vô 人nhân 說thuyết 雖tuy 智trí 不bất 能năng 了liễu 是thị 以dĩ 說thuyết 圓viên 頓đốn 教giáo 印ấn 眾chúng 生sanh 心tâm 。 開khai 大đại 施thí 之chi 門môn 成thành 無vô 邊biên 之chi 益ích 若nhược 不bất 以dĩ 此thử 。 示thị 人nhân 雖tuy 有hữu 利lợi 他tha 而nhi 不bất 盡tận 善thiện 所sở 益ích 既ký 尠tiển 用dụng 力lực 尤vưu 多đa 若nhược 直trực 指chỉ 自tự 心tâm 全toàn 提đề 家gia 寶bảo 如như 傾khuynh 囊nang 倒đảo 藏tạng 大đại 施thí 無vô 遮già 徹triệt 果quả 該cai 因nhân 究cứu 竟cánh 常thường 樂lạc 。 所sở 以dĩ 輔phụ 行hành 記ký 云vân 若nhược 以dĩ 權quyền 法pháp 化hóa 人nhân 法Pháp 門môn 雖tuy 開khai 不bất 名danh 傾khuynh 藏tạng 今kim 於ư 一nhất 心tâm 開khai 利lợi 物vật 門môn 傾khuynh 祕bí 密mật 藏tạng 示thị 真chân 實thật 珠châu 心tâm 既ký 不bất 窮cùng 藏tạng 亦diệc 無vô 量lượng 藏tạng 既ký 無vô 量lượng 珠châu 則tắc 無vô 邊biên 含hàm 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 。 名danh 為vi 藏tạng 理lý 體thể 無vô 缺khuyết 譬thí 之chi 以dĩ 珠châu 是thị 則tắc 開khai 示thị 眾chúng 生sanh 。 本bổn 有hữu 覺giác 藏tạng 非phi 餘dư 外ngoại 來lai 維duy 摩ma 經Kinh 云vân 法Pháp 施thí 會hội 者giả 。 無vô 前tiền 無vô 後hậu 。 一nhất 時thời 供cúng 養dường 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 是thị 名danh 法Pháp 施thí 之chi 會hội 。
問vấn 生sanh 佛Phật 同đồng 體thể 何hà 故cố 苦khổ 樂lạc 有hữu 殊thù 答đáp 諸chư 佛Phật 悟ngộ 達đạt 法pháp 性tánh 皆giai 自tự 然nhiên 了liễu 心tâm 原nguyên 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 不bất 失thất 正chánh 念niệm 。 我ngã 所sở 心tâm 滅diệt 故cố 不bất 受thọ 生sanh 死tử 。 即tức 究cứu 竟cánh 常thường 寂tịch 滅diệt 以dĩ 寂tịch 滅diệt 故cố 萬vạn 樂nhạo/nhạc/lạc 自tự 歸quy 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 迷mê 於ư 真chân 性tánh 不bất 達đạt 本bổn 心tâm 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 不bất 得đắc 正chánh 念niệm 故cố 即tức 憎tăng 愛ái 以dĩ 憎tăng 愛ái 故cố 。 心tâm 器khí 破phá 壞hoại 即tức 受thọ 生sanh 死tử 故cố 諸chư 苦khổ 自tự 現hiện 欲dục 知tri 法Pháp 要yếu 守thủ 心tâm 第đệ 一nhất 若nhược 。
人nhân 不bất 守thủ 真chân 心tâm 得đắc 成thành 佛Phật 者giả 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 故cố 云vân 制chế 心tâm 一nhất 處xứ 。 無vô 事sự 不bất 辦biện 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 不bất 出xuất 自tự 心tâm 入nhập 萬vạn 法Pháp 門môn 三tam 乘thừa 位vị 體thể 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 論luận 其kỳ 宗tông 教giáo 莫mạc 非phi 自tự 心tâm 是thị 本bổn 文văn 句cú 疏sớ/sơ 云vân 若nhược 尋tầm 教giáo 迹tích 迹tích 廣quảng 徒đồ 自tự 疲bì 勞lao 。 若nhược 尋tầm 理lý 本bổn 本bổn 高cao 高cao 不bất 可khả 極cực 日nhật 夜dạ 數số 他tha 寶bảo 自tự 無vô 半bán 錢tiền 分phần/phân 但đãn 觀quán 己kỷ 心tâm 之chi 高cao 廣quảng 扣khấu 無vô 窮cùng 之chi 聖thánh 應ứng 機cơ 成thành 致trí 感cảm 逮đãi 得đắc 己kỷ 利lợi 。 故cố 用dụng 觀quán 心tâm 釋thích 當đương 知tri 種chủng 種chủng 聲thanh 教giáo 若nhược 微vi 若nhược 著trước 若nhược 權quyền 若nhược 實thật 皆giai 為vi 佛Phật 道Đạo 而nhi 作tác 筌thuyên 罤# 大đại 經kinh 偈kệ 云vân 麤thô 言ngôn 及cập 細tế 語ngữ 皆giai 歸quy 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。
如như 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 譬thí 如như 治trị 病bệnh 苦khổ 藥dược 鍼châm 炙chích 痛thống 而nhi 得đắc 差sai 如như 有hữu 妙diệu 藥dược 名danh 穌tô 陀đà 扇thiên/phiến 陀đà 病bệnh 人nhân 眼nhãn 見kiến 眾chúng 疾tật 皆giai 愈dũ 。 除trừ 病bệnh 雖tuy 同đồng 優ưu 劣liệt 法pháp 異dị 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 教giáo 化hóa 度độ 人nhân 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 苦khổ 行hạnh 頭đầu 陀đà 初sơ 中trung 後hậu 夜dạ 。 勤cần 心tâm 禪thiền 觀quán 苦khổ 而nhi 得đắc 道Đạo 聲Thanh 聞Văn 教giáo 也dã 觀quán 諸chư 法pháp 相tướng 。 無vô 縛phược 無vô 解giải 。 心tâm 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 菩Bồ 薩Tát 教giáo 也dã 是thị 以dĩ 了liễu 心tâm 實thật 相tướng 悟ngộ 在tại 剎sát 那na 積tích 行hành 而nhi 成thành 因nhân 賖# 果quả 遠viễn 但đãn 有hữu 一nhất 毫hào 之chi 善thiện 悉tất 隨tùy 喜hỷ 迴hồi 向hướng 。 實thật 相tướng 之chi 心tâm 乃nãi 至chí 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 觸xúc 途đồ 成thành 觀quán 念niệm 念niệm 契khế 旨chỉ 步bộ 步bộ 入nhập 玄huyền 不bất 令linh 一nhất 塵trần 而nhi 失thất 真chân 智trí 如như 箭tiễn 射xạ 地địa 無vô 不bất 中trung 者giả 故cố 知tri 信tín 解giải 實thật 相tướng 心tâm 入nhập 宗tông 鏡kính 內nội 舉cử 念niệm 皆giai 是thị 無vô 往vãng 不bất 真chân 方phương 順thuận 佛Phật 所sở 知tri 不bất 謗báng 三Tam 寶Bảo 。 若nhược 得đắc 實thật 相tướng 智trí 慧tuệ 所sở 廕ấm 一nhất 切thiết 萬vạn 行hạnh 。 悉tất 皆giai 成thành 就tựu 。 如như 大đại 鵬# 影ảnh 覆phú 其kỳ 子tử 令linh 子tử 增tăng 長trưởng 如như 今kim 學học 人nhân 但đãn 自tự 直trực 下hạ 內nội 了liễu 自tự 心tâm 莫mạc 疑nghi 外ngoại 境cảnh 心tâm 若nhược 得đắc 了liễu 外ngoại 境cảnh 皆giai 虛hư 一nhất 法pháp 纔tài 通thông 萬vạn 像tượng 盡tận 歸quy 心tâm 地địa 一nhất 輪luân 有hữu 阻trở 千thiên 車xa 悉tất 滯trệ 修tu 途đồ 明minh 明minh 而nhi 只chỉ 在tại 自tự 知tri 念niệm 念niệm 而nhi 無vô 非phi 真chân 實thật 外ngoại 麤thô 易dị 鑒giám 不bất 慮lự 他tha 疑nghi 內nội 密mật 難nạn/nan 窮cùng 唯duy 應ưng 親thân 證chứng 如như 龐# 居cư 士sĩ 偈kệ 云vân 中trung 人nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 寂tịch 靜tĩnh 下hạ 士sĩ 好hảo/hiếu 威uy 儀nghi 菩Bồ 薩Tát 心tâm 無vô 礙ngại 同đồng 凡phàm 凡phàm 不bất 知tri 佛Phật 是thị 無vô 相tướng 體thể 何hà 須tu 有hữu 相tương/tướng 持trì 但đãn 令linh 心tâm 了liễu 事sự 遮già 莫mạc 外ngoại 人nhân 疑nghi 如như 人nhân 渴khát 飲ẩm 水thủy 冷lãnh 暖noãn 自tự 心tâm 知tri 。
又hựu 若nhược 入nhập 此thử 宗tông 鏡kính 諦đế 了liễu 自tự 心tâm 無vô 處xứ 無vô 方phương 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 甚thậm 深thâm 大đại 迴hồi 向hướng 經Kinh 云vân 佛Phật 言ngôn 有hữu 三tam 種chủng 迴hồi 向hướng 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。 謂vị 過quá 去khứ 空không 。 當đương 來lai 空không 現hiện 在tại 空không 無vô 有hữu 迴hồi 向hướng 者giả 。 亦diệc 無vô 迴hồi 向hướng 法pháp 。 亦diệc 無vô 迴hồi 向hướng 處xứ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 作tác 是thị 迴hồi 向hướng 。 作tác 是thị 迴hồi 向hướng 時thời 。 三tam 處xứ 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 以dĩ 此thử 清thanh 淨tịnh 功công 德đức 。 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 共cộng 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 作tác 是thị 迴hồi 向hướng 者giả 。 無vô 有hữu 凡phàm 夫phu 。 及cập 凡phàm 夫phu 法pháp 。 乃nãi 至chí 亦diệc 無vô 有hữu 佛Phật 。 及cập 向hướng 佛Phật 者giả 。 何hà 以dĩ 故cố 法pháp 性tánh 無vô 緣duyên 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 所sở 住trụ 故cố 。
此thử 宗tông 鏡kính 錄lục 是thị 大đại 智trí 所sở 行hành 上thượng 根căn 能năng 受thọ 絕tuyệt 投đầu 巖nham 癡si 狂cuồng 之chi 見kiến 捨xả 草thảo 菴am 下hạ 劣liệt 之chi 心tâm 。 非phi 限hạn 量lượng 之chi 懷hoài 輒triếp 可khả 希hy 冀ký 持trì 螺loa 何hà 以dĩ 酌chước 海hải 折chiết 草thảo 焉yên 能năng 量lượng 天thiên 若nhược 遇ngộ 大đại 機cơ 又hựu 不bất 可khả 行hành 於ư 小tiểu 徑kính 須tu 依y 宗tông 鏡kính 直trực 示thị 本bổn 心tâm 如như 經Kinh 云vân 無vô 以dĩ 穢uế 食thực 。 置trí 於ư 寶bảo 器khí 。 無vô 以dĩ 大đại 海hải 。 內nội 於ư 牛ngưu 跡tích 。 是thị 知tri 於ư 此thử 生sanh 信tín 者giả 甚thậm 為vi 希hy 有hữu 。 何hà 者giả 信tín 果quả 佛Phật 則tắc 易dị 如như 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 信tín 因nhân 佛Phật 則tắc 難nạn/nan 如như 現hiện 今kim 眾chúng 生sanh 故cố 。 起khởi 信tín 鈔sao 云vân 信tín 過quá 去khứ 釋Thích 迦Ca 當đương 來lai 彌Di 勒Lặc 。 等đẳng 是thị 佛Phật 則tắc 為vi 易dị 有hữu 今kim 信tín 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 真Chân 如Như 是thị 凡phàm 聖thánh 通thông 依y 迷mê 之chi 則tắc 六lục 趣thú 無vô 窮cùng 悟ngộ 之chi 則tắc 三Tam 寶Bảo 不bất 斷đoạn 。 此thử 為vi 希hy 有hữu 。 故cố 知tri 萬vạn 法pháp 。 歸quy 心tâm 則tắc 道đạo 全toàn 矣hĩ 。
如như 庚canh 桑tang 子tử 道đạo 全toàn 篇thiên 云vân 吾ngô 能năng 聽thính 視thị 不bất 用dụng 耳nhĩ 目mục 非phi 易dị 耳nhĩ 目mục 之chi 用dụng 所sở 告cáo 者giả 過quá 也dã 公công 曰viết 孰thục 如như 是thị 寡quả 人nhân 增tăng 異dị 矣hĩ 其kỳ 道đạo 若nhược 何hà 寡quả 人nhân 早tảo 願nguyện 聞văn 之chi 庚canh 桑tang 子tử 曰viết 我ngã 體thể 合hợp 於ư 心tâm 心tâm 合hợp 於ư 氣khí 氣khí 合hợp 於ư 神thần 神thần 合hợp 於ư 無vô 其kỳ 有hữu 介giới 然nhiên 之chi 有hữu 唯dụy 然nhiên 之chi 音âm 雖tuy 遠viễn 際tế 八bát 荒hoang 之chi 表biểu 邇nhĩ 在tại 眉mi 睫tiệp 之chi 內nội 來lai 干can 我ngã 者giả 吾ngô 必tất 盡tận 知tri 之chi 迺nãi 不bất 知tri 為vi 是thị 我ngã 七thất 竅khiếu 手thủ 足túc 之chi 覺giác 五ngũ 藏tạng 六lục 腑phủ 心tâm 慮lự 之chi 所sở 知tri 其kỳ 自tự 知tri 而nhi 已dĩ 矣hĩ 何hà 璨xán 注chú 云vân 心tâm 形hình 泯mẫn 合hợp 神thần 氣khí 冥minh 符phù 洞đỗng 然nhiên 至chí 心tâm 與dữ 無vô 同đồng 體thể 然nhiên 後hậu 心tâm 彌di 靜tĩnh 而nhi 志chí 彌di 遠viễn 神thần 愈dũ 默mặc 而nhi 照chiếu 愈dũ 彰chương 理lý 極cực 而nhi 自tự 通thông 不bất 思tư 而nhi 玄huyền 覽lãm 非phi 夫phu 至chí 神thần 至chí 聖thánh 其kỳ 孰thục 能năng 與dữ 於ư 此thử 哉tai 斯tư 乃nãi 靈linh 真chân 之chi 要yếu 樞xu 重trọng/trùng 玄huyền 之chi 妙diệu 道đạo 者giả 也dã 是thị 以dĩ 內nội 外ngoại 指chỉ 歸quy 須tu 冥minh 符phù 心tâm 體thể 則tắc 洞đỗng 照chiếu 無vô 遺di 矣hĩ 遂toại 能năng 和hòa 光quang 萬vạn 有hữu 體thể 納nạp 十thập 方phương 夫phu 言ngôn 和hòa 者giả 非phi 有hữu 能năng 所sở 二nhị 法pháp 相tướng 順thuận 名danh 和hòa 如như 古cổ 德đức 云vân 凡phàm 聖thánh 各các 別biệt 不bất 得đắc 名danh 和hòa 心tâm 體thể 離ly 念niệm 不bất 得đắc 眾chúng 生sanh 相tướng 。 法Pháp 界Giới 即tức 我ngã 我ngã 即tức 法Pháp 界Giới 名danh 和hòa 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 云vân 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 從tùng 聞văn 思tư 修tu 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 所sở 入nhập 既ký 寂tịch 。 動động 靜tĩnh 二nhị 相tướng 。 了liễu 然nhiên 不bất 生sanh 。 如như 是thị 漸tiệm 增tăng 。 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 。 盡tận 聞văn 不bất 住trụ 。 覺giác 所sở 覺giác 空không 。 空không 覺giác 極cực 圓viên 。 空không 所sở 空không 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 忽hốt 然nhiên 超siêu 越việt 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 十thập 方phương 圓viên 明minh 。 獲hoạch 二nhị 殊thù 勝thắng 。 一nhất 者giả 上thượng 合hợp 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 本bổn 妙diệu 覺giác 心tâm 。 與dữ 佛Phật 如Như 來Lai 。 同đồng 一nhất 慈từ 力lực 。 二nhị 者giả 下hạ 合hợp 。 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 與dữ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 同đồng 一nhất 悲bi 仰ngưỡng 。 斯tư 乃nãi 能năng 所sở 迹tích 消tiêu 真chân 俗tục 冥minh 合hợp 非phi 從tùng 事sự 行hành 因nhân 異dị 而nhi 同đồng 但đãn 了liễu 心tâm 無vô 自tự 他tha 萬vạn 法pháp 自tự 然nhiên 一nhất 體thể 既ký 與dữ 萬vạn 法pháp 體thể 和hòa 則tắc 不bất 共cộng 物vật 諍tranh 如như 華hoa 手thủ 經Kinh 云vân 佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 應ưng 當đương 觀quán 察sát 。 是thị 心tâm 空không 相tướng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 何hà 等đẳng 是thị 心tâm 云vân 何hà 空không 相tướng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 心tâm 名danh 意ý 識thức 即tức 是thị 識thức 陰ấm 意ý 入nhập 意ý 界giới 心tâm 空không 相tướng 者giả 心tâm 無vô 心tâm 相tướng 。 亦diệc 無vô 作tác 者giả 。 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 有hữu 作tác 者giả 。 則tắc 有hữu 彼bỉ 作tác 而nhi 此thử 人nhân 受thọ 若nhược 心tâm 自tự 作tác 則tắc 自tự 作tác 自tự 受thọ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 是thị 。 心tâm 相tương/tướng 空không 無vô 有hữu 作tác 者giả 。 無vô 使sử 作tác 者giả 。 若nhược 無vô 作tác 者giả 。 則tắc 無vô 作tác 相tương/tướng 右hữu 人nhân 戲hí 論luận 是thị 心tâm 相tương/tướng 者giả 則tắc 與dữ 無vô 礙ngại 空không 無vô 相tướng 諍tranh 若nhược 與dữ 無vô 礙ngại 空không 無vô 相tướng 諍tranh 是thị 人nhân 則tắc 與dữ 如Như 來Lai 共cộng 諍tranh 若nhược 與dữ 如Như 來Lai 共cộng 諍tranh 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 則tắc 墜trụy 深thâm 坑khanh 是thị 知tri 若nhược 入nhập 宗tông 鏡kính 海hải 中trung 已dĩ 攝nhiếp 餘dư 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 登đăng 法pháp 性tánh 山sơn 悉tất 見kiến 諸chư 無vô 邊biên 境cảnh 界giới 。 如như 大đại 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 在tại 大đại 海hải 浴dục 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 已dĩ 用dụng 諸chư 河hà 泉tuyền 池trì 之chi 水thủy 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 修tu 習tập 如như 是thị 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 當đương 知tri 已dĩ 為vi 。 修tu 習tập 其kỳ 餘dư 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。
問vấn 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 唯duy 趣thú 不bất 思tư 議nghị 一nhất 心tâm 解giải 脫thoát 之chi 門môn 。 何hà 謂vị 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 答đáp 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 非phi 有hữu 而nhi 有hữu 有hữu 而nhi 非phi 有hữu 非phi 定định 量lượng 之chi 所sở 知tri 故cố 稱xưng 不bất 思tư 議nghị 既ký 以dĩ 非phi 有hữu 而nhi 有hữu 即tức 不bất 住trụ 於ư 無vô 有hữu 而nhi 非phi 有hữu 即tức 不bất 住trụ 於ư 有hữu 有hữu 無vô 不bất 住trụ 即tức 於ư 諸chư 法pháp 。 悉tất 皆giai 解giải 脫thoát 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 出xuất 有hữu 無vô 故cố 是thị 知tri 一nhất 心tâm 解giải 脫thoát 之chi 中trung 無vô 有hữu 文văn 字tự 。 則tắc 無vô 生sanh 死tử 。 無vô 煩phiền 惱não 無vô 陰ấm 界giới 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 憂ưu 喜hỷ 無vô 苦khổ 樂lạc 無vô 繫hệ 縛phược 無vô 往vãng 來lai 無vô 是thị 無vô 非phi 。 無vô 得đắc 無vô 失thất 。 乃nãi 至chí 無vô 菩Bồ 提Đề 無vô 涅Niết 槃Bàn 無vô 真Chân 如Như 無vô 解giải 脫thoát 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 一nhất 切thiết 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 諸chư 法pháp 悉tất 皆giai 無vô 有hữu 。 如như 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 云vân 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 即tức 無vô 明minh 本bổn 。 知tri 見kiến 無vô 見kiến 。 斯tư 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 漏lậu 真chân 淨tịnh 。 云vân 何hà 是thị 中trung 。 更cánh 容dung 他tha 物vật 。
所sở 以dĩ 大đại 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 佛Phật 說thuyết 一nhất 百bách 句cú 解giải 脫thoát 句cú 句cú 皆giai 云vân 真chân 解giải 脫thoát 者giả 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 夫phu 如Như 來Lai 者giả 。 即tức 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 自tự 性tánh 中trung 來lai 故cố 云vân 如Như 來Lai 。
如như 經Kinh 云vân 當đương 知tri 解giải 脫thoát 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 之chi 性tánh 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 如Như 來Lai 無vô 二nhị 。 無vô 別biệt 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 之chi 性tánh 即tức 眾chúng 生sanh 性tánh 眾chúng 生sanh 之chi 性tánh 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 性tánh 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 。 即tức 是thị 心tâm 性tánh 以dĩ 心tâm 性tánh 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 故cố 則tắc 一nhất 切thiết 處xứ 悉tất 是thị 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 以dĩ 不bất 見kiến 自tự 性tánh 。 故cố 則tắc 隨tùy 處xứ 貪tham 著trước 著trước 即tức 被bị 縛phược 若nhược 了liễu 斯tư 宗tông 縛phược 脫thoát 俱câu 寂tịch 所sở 以dĩ 云vân 離ly 即tức 著trước 著trước 即tức 離ly 幻huyễn 化hóa 門môn 中trung 生sanh 實thật 義nghĩa 亦diệc 無vô 離ly 亦diệc 無vô 著trước 何hà 處xứ 更cánh 求cầu 無vô 病bệnh 藥dược 。
是thị 知tri 心tâm 解giải 則tắc 一nhất 切thiết 解giải 與dữ 真chân 性tánh 而nhi 相tương 應ứng 心tâm 縛phược 則tắc 一nhất 切thiết 縛phược 與dữ 塵trần 勞lao 而nhi 共cộng 處xứ 出xuất 要yếu 之chi 道Đạo 。 於ư 此thử 絕tuyệt 言ngôn 方phương 便tiện 之chi 門môn 更cánh 無vô 過quá 上thượng 此thử 不bất 思tư 議nghị 真chân 性tánh 解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 。 一nhất 入nhập 全toàn 真chân 真chân 外ngoại 無vô 法pháp 意ý 消tiêu 能năng 所sở 情tình 斷đoạn 是thị 非phi 此thử 非phi 誦tụng 文văn 法Pháp 師sư 凑# 其kỳ 智trí 海hải 闇ám 證chứng 禪thiền 伯bá 了liễu 此thử 慧tuệ 燈đăng 唯duy 除trừ 真chân 見kiến 性tánh 人nhân 一Nhất 乘Thừa 道Đạo 種chủng 方phương 能năng 悟ngộ 入nhập 頓đốn 了liễu 無vô 疑nghi 此thử 圓viên 頓đốn 教giáo 門môn 唯duy 一nhất 無vô 分phân 別biệt 法pháp 。 耳nhĩ 無vô 有hữu 際tế 畔bạn 不bất 涉thiệp 一nhất 多đa 以dĩ 即tức 邊biên 而nhi 中trung 故cố 無vô 法pháp 可khả 比tỉ 以dĩ 即tức 妄vọng 而nhi 真chân 故cố 無vô 法pháp 可khả 待đãi 豈khởi 更cánh 佛Phật 法Pháp 待đãi 於ư 佛Phật 法Pháp 唯duy 一nhất 絕tuyệt 待đãi 如Như 來Lai 法Pháp 界Giới 。 故cố 出xuất 法Pháp 界Giới 外ngoại 無vô 復phục 有hữu 法pháp 無vô 所sở 可khả 待đãi 亦diệc 無vô 所sở 絕tuyệt 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 。 不bất 在tại 言ngôn 說thuyết 。
問vấn 眾chúng 生sanh 法Pháp 身thân 與dữ 佛Phật 平bình 等đẳng 云vân 何hà 不bất 起khởi 報báo 化hóa 之chi 用dụng 耶da 答đáp 雖tuy 本bổn 平bình 等đẳng 隱ẩn 顯hiển 有hữu 殊thù 隱ẩn 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 顯hiển 名danh 法Pháp 身thân 起khởi 信tín 疏sớ/sơ 云vân 但đãn 眾chúng 生sanh 迷mê 自tự 真chân 理lý 起khởi 於ư 妄vọng 念niệm 是thị 時thời 真Chân 如Như 但đãn 現hiện 染nhiễm 相tướng 不bất 顯hiển 其kỳ 用dụng 如như 水thủy 為vi 風phong 所sở 擊kích 但đãn 起khởi 波ba 瀾lan 而nhi 不bất 能năng 現hiện 像tượng 。
又hựu 鈔sao 釋thích 應ứng 化hóa 不bất 起khởi 者giả 但đãn 以dĩ 妄vọng 染nhiễm 覆phú 之chi 非phi 謂vị 本bổn 覺giác 無vô 此thử 應ứng 用dụng 亦diệc 非phi 固cố 心tâm 抑ức 令linh 不bất 起khởi 斯tư 則tắc 過quá 在tại 於ư 妄vọng 迷mê 而nhi 不bất 知tri 何hà 關quan 於ư 覺giác 以dĩ 本bổn 覺giác 常thường 具cụ 常thường 熏huân 故cố 如như 修tu 竹trúc 有hữu 龍long 鳳phượng 之chi 音âm 塵trần 鏡kính 有hữu 照chiếu 膽đảm 之chi 用dụng 是thị 知tri 靈linh 臺đài 絕tuyệt 妙diệu 眾chúng 生sanh 莫mạc 知tri 若nhược 暫tạm 返phản 照chiếu 迴hồi 光quang 無vô 有hữu 不bất 得đắc 。 之chi 者giả 如như 地địa 中trung 求cầu 水thủy 鑛khoáng 裏lý 求cầu 金kim 唯duy 慮lự 不bất 肯khẳng 承thừa 當đương 沉trầm 埋mai 心tâm 寶bảo 宗tông 鏡kính 委ủy 細tế 意ý 囑chúc 於ư 斯tư 普phổ 勸khuyến 後hậu 賢hiền 直trực 須tu 知tri 有hữu 。
問vấn 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 是thị 圓viên 滿mãn 教giáo 所sở 明minh 一nhất 法pháp 纔tài 起khởi 皆giai 有hữu 眷quyến 屬thuộc 隨tùy 生sanh 今kim 此thử 何hà 故cố 。 唯duy 論luận 絕tuyệt 待đãi 答đáp 所sở 言ngôn 眷quyến 屬thuộc 者giả 皆giai 是thị 理lý 內nội 眷quyến 屬thuộc 佛Phật 如như 眾chúng 生sanh 如như 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 必tất 無vô 心tâm 外ngoại 法pháp 而nhi 為vi 主chủ 伴bạn 如như 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 問vấn 華hoa 嚴nghiêm 頓Đốn 教Giáo 大Đại 乘Thừa 。 可khả 得đắc 約ước 行hành 明minh 諸chư 法Pháp 門môn 此thử 方Phương 等Đẳng 經Kinh 。 及cập 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 何hà 得đắc 亦diệc 約ước 觀quán 行hành 明minh 義nghĩa 答đáp 此thử 經Kinh 既ký 云vân 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。 當đương 於ư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 行hành 中trung 求cầu 。 若nhược 不bất 約ước 觀quán 行hành 豈khởi 稱xưng 斯tư 文văn 。
故cố 知tri 了liễu 義nghĩa 教giáo 不bất 了liễu 義nghĩa 教giáo 皆giai 是thị 了liễu 義nghĩa 以dĩ 唯duy 一nhất 心tâm 故cố 所sở 以dĩ 云vân 圓viên 機cơ 對đối 教giáo 無vô 教giáo 不bất 圓viên 理lý 心tâm 涉thiệp 事sự 無vô 事sự 非phi 理lý 又hựu 云vân 根căn 羸luy 則tắc 法pháp 劣liệt 器khí 廣quảng 則tắc 道đạo 圓viên 故cố 問vấn 此thử 宗tông 玄huyền 奧áo 性tánh 自tự 天thiên 真chân 非phi 生sanh 因nhân 之chi 所sở 生sanh 唯duy 了liễu 因nhân 之chi 所sở 了liễu 云vân 何hà 廣quảng 述thuật 諸chư 有hữu 差sai 別biệt 行hành 門môn 答đáp 夫phu 妙diệu 達đạt 殊thù 倫luân 則tắc 法pháp 法pháp 齊tề 旨chỉ 巧xảo 通thông 異dị 道đạo 乃nãi 物vật 物vật 咸hàm 如như 夫phu 言ngôn 了liễu 因nhân 者giả 乃nãi 是thị 於ư 真chân 心tâm 中trung 性tánh 德đức 顯hiển 了liễu 故cố 名danh 了liễu 因nhân 生sanh 因nhân 者giả 亦diệc 是thị 信tín 心tâm 中trung 能năng 生sanh 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 故cố 名danh 生sanh 因nhân 生sanh 了liễu 俱câu 心tâm 理lý 行hành 非phi 外ngoại 若nhược 不bất 了liễu 此thử 取thủ 捨xả 萬vạn 端đoan 纔tài 入nhập 斯tư 宗tông 自tự 無vô 高cao 下hạ 夫phu 三tam 界giới 之chi 有hữu 是thị 菩Bồ 提Đề 之chi 用dụng 本bổn 末mạt 相tương/tướng 徧biến 空không 有hữu 融dung 通thông 豈khởi 同đồng 豁hoát 爾nhĩ 之chi 無vô 塊khối 然nhiên 之chi 有hữu 如như 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 空không 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 善thiện 空không 熾sí 然nhiên 修tu 一nhất 切thiết 行hành 而nhi 了liễu 性tánh 空không 二nhị 者giả 惡ác 空không 恣tứ 行hành 惡ác 法pháp 而nhi 欲dục 撥bát 令linh 空không 今kim 論luận 不bất 可khả 得đắc 空không 。 此thử 空không 不bất 離ly 諸chư 法pháp 諸chư 法pháp 不bất 離ly 此thử 空không 當đương 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 趣thú 空không 如như 瓶bình 處xứ 空không 十thập 方phương 界giới 空không 不bất 異dị 瓶bình 空không 故cố 十thập 方phương 空không 皆giai 趣thú 瓶bình 空không 華hoa 嚴nghiêm 論luận 云vân 若nhược 也dã 但đãn 修tu 空không 無vô 相tướng 法Pháp 身thân 即tức 於ư 智trí 不bất 能năng 起khởi 用dụng 若nhược 但đãn 一nhất 向hướng 生sanh 想tưởng 不bất 見kiến 無vô 相tướng 法Pháp 身thân 即tức 純thuần 是thị 有hữu 為vi 又hựu 云vân 如như 是thị 大đại 悲bi 。 如như 是thị 智trí 慧tuệ 。 如như 是thị 萬vạn 行hạnh 皆giai 為vi 長trưởng 養dưỡng 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 初sơ 生sanh 佛Phật 家gia 之chi 智trí 慧tuệ 大đại 悲bi 令linh 慣quán 習tập 自tự 在tại 故cố 時thời 亦diệc 不bất 改cải 法pháp 亦diệc 不bất 異dị 智trí 亦diệc 不bất 遷thiên 猶do 如như 竹trúc 葦vi 依y 舊cựu 而nhi 成thành 初sơ 生sanh 與dữ 終chung 無vô 有hữu 麤thô 細tế 亦diệc 如như 小tiểu 兒nhi 初sơ 生sanh 而nhi 後hậu 長trường/trưởng 為vi 大đại 無vô 異dị 大đại 也dã 是thị 知tri 差sai 別biệt 行hành 門môn 皆giai 入nhập 畢tất 竟cánh 空không 中trung 。 若nhược 欲dục 見kiến 道đạo 修tu 行hành 無vô 出xuất 身thân 心tâm 之chi 內nội 。
華hoa 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 身thân 為vi 正Chánh 法Pháp 藏tạng 心tâm 為vi 無vô 礙ngại 燈đăng 照chiếu 了liễu 諸chư 法pháp 空không 名danh 曰viết 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 知tri 身thân 為vi 法pháp 聚tụ 無vô 一nhất 法pháp 出xuất 我ngã 身thân 田điền 心tâm 為vi 慧tuệ 光quang 無vô 一nhất 智trí 離ly 我ngã 心tâm 海hải 若nhược 迷mê 之chi 者giả 則tắc 身thân 為vi 苦khổ 聚tụ 病bệnh 原nguyên 心tâm 作tác 無vô 明minh 怨oán 賊tặc 先tiên 須tu 察sát 所sở 治trị 過quá 患hoạn 之chi 迹tích 方phương 立lập 能năng 治trị 功công 德đức 之chi 門môn 則tắc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 所sở 造tạo 過quá 患hoạn 莫mạc 越việt 身thân 心tâm 若nhược 欲dục 對đối 治trị 唯duy 戒giới 與dữ 慧tuệ 若nhược 修tu 身thân 戒giới 則tắc 戒giới 急cấp 而nhi 妙diệu 行hạnh 成thành 若nhược 修tu 心tâm 慧tuệ 則tắc 乘thừa 急cấp 而nhi 真chân 性tánh 顯hiển 故cố 得đắc 乘thừa 戒giới 兼kiêm 急cấp 理lý 行hành 俱câu 圓viên 正chánh 助trợ 相tương/tướng 資tư 方phương 入nhập 宗tông 鏡kính 內nội 外ngoại 朗lãng 鑒giám 一nhất 道đạo 清thanh 虛hư 。
問vấn 道đạo 無vô 可khả 修tu 法pháp 無vô 可khả 問vấn 纔tài 悟ngộ 大đại 旨chỉ 萬vạn 事sự 俱câu 休hưu 故cố 云vân 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 又hựu 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 三Tam 藏Tạng 學học 者giả 。 尚thượng 不bất 許hứa 親thân 近cận 今kim 示thị 身thân 戒giới 心tâm 慧tuệ 。 既ký 違vi 大Đại 乘Thừa 之chi 經kinh 教giáo 何hà 成thành 後hậu 學học 之chi 信tín 門môn 答đáp 經kinh 中trung 所sở 斥xích 三Tam 藏Tạng 學học 者giả 。 即tức 是thị 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 定định 慧tuệ 戒giới 則tắc 但đãn 持trì 身thân 口khẩu 斷đoạn 四tứ 住trụ (# 見kiến 一nhất 切thiết 住trụ 地địa 欲dục 愛ái 住trụ 地địa 。 色sắc 愛ái 住trụ 地địa 。 無vô 色sắc 愛ái 住trụ 地địa 。 )# 枝chi 葉diệp 之chi 病bệnh 苗miêu 定định 則tắc 形hình 同đồng 枯khô 木mộc 絕tuyệt 現hiện 外ngoại 威uy 儀nghi 之chi 妙diệu 用dụng 慧tuệ 則tắc 唯duy 證chứng 偏thiên 空không 失thất 中trung 道đạo 不bất 空không 之chi 圓viên 理lý 故cố 稱xưng 貧bần 所sở 樂lạc 法pháp 墮đọa 下hạ 劣liệt 之chi 乘thừa 為vi 淨tịnh 名danh 所sở 訶ha 是thị 愚ngu 人nhân 之chi 法pháp 今kim 此thử 圓viên 宗tông 定định 慧tuệ 尚thượng 不bất 同đồng 大Đại 乘Thừa 初sơ 教giáo 無vô 相tướng 之chi 空không 及cập 大Đại 乘Thừa 別biệt 教giáo 偏thiên 圓viên 之chi 理lý 豈khởi 與dữ 三tam 藏tạng 灰hôi 斷đoạn 定định 慧tuệ 之chi 所sở 論luận 乎hồ 此thử 宗tông 鏡kính 錄lục 戒giới 定định 慧tuệ 乃nãi 至chí 一nhất 事sự 一nhất 行hành 一nhất 一nhất 皆giai 入nhập 法Pháp 界Giới 具cụ 無vô 邊biên 德đức 是thị 無vô 盡tận 宗tông 趣thú 性tánh 起khởi 法Pháp 門môn 無vô 礙ngại 圓viên 通thông 實thật 不bất 思tư 議nghị 。
如như 觀quán 和hòa 尚thượng 云vân 凡phàm 聖thánh 交giao 徹triệt 即tức 凡phàm 心tâm 而nhi 見kiến 佛Phật 心tâm 理lý 事sự 雙song 修tu 依y 本bổn 智trí 而nhi 求cầu 佛Phật 智trí 。 是thị 以dĩ 八bát 地địa 已dĩ 能năng 離ly 念niệm 佛Phật 勸khuyến 方phương 令linh 起khởi 於ư 事sự 行hành 故cố 經kinh 頌tụng 云vân 法pháp 性tánh 真chân 常thường 離ly 心tâm 念niệm 二Nhị 乘Thừa 於ư 此thử 亦diệc 能năng 得đắc 。 不bất 以dĩ 此thử 故cố 為vi 世Thế 尊Tôn 但đãn 以dĩ 甚thậm 深thâm 無Vô 礙Ngại 智Trí 此thử 勸khuyến 皆giai 是thị 事sự 行hành 故cố 是thị 知tri 果quả 佛Phật 須tu 性tánh 相tướng 具cụ 足túc 因nhân 行hành 必tất 須tu 事sự 理lý 雙song 修tu 依y 本bổn 智trí 如như 得đắc 金kim 修tu 理lý 行hành 如như 去khứ 礦quáng 修tu 事sự 行hành 如như 造tạo 作tác 求cầu 佛Phật 智trí 如như 成thành 器khí 也dã 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 演diễn 義nghĩa 云vân 若nhược 執chấp 禪thiền 者giả 則tắc 依y 本bổn 智trí 性tánh 無vô 作tác 無vô 修tu 鏡kính 本bổn 自tự 明minh 不bất 拂phất 不bất 瑩oánh 若nhược 執chấp 法pháp 者giả 須tu 起khởi 事sự 行hành 求cầu 依y 他tha 勝thắng 緣duyên 以dĩ 成thành 己kỷ 德đức 並tịnh 為vi 偏thiên 執chấp 故cố 辯biện 雙song 行hành 依y 本bổn 智trí 者giả 約ước 理lý 無vô 漏lậu 智trí 性tánh 本bổn 具cụ 足túc 故cố 而nhi 求cầu 佛Phật 智trí 。 者giả 約ước 事sự 無vô 所sở 求cầu 中trung 吾ngô 故cố 求cầu 之chi 心tâm 鏡kính 本bổn 淨tịnh 久cửu 翳ế 塵trần 勞lao 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 並tịnh 埋mai 塵trần 沙sa 煩phiền 惱não 是thị 故cố 須tu 以dĩ 隨tùy 順thuận 法pháp 性tánh 無vô 慳san 貪tham 等đẳng 修tu 檀đàn 等đẳng 六lục 波ba 羅la 密mật 以dĩ 諸chư 佛Phật 已dĩ 證chứng 我ngã 未vị 證chứng 故cố 又hựu 理lý 不bất 礙ngại 事sự 不bất 妨phương 求cầu 故cố 事sự 不bất 礙ngại 理lý 求cầu 無vô 求cầu 故cố 若nhược 此thử 之chi 修tu 修tu 即tức 無vô 修tu 為vi 真chân 修tu 矣hĩ 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 法Pháp 忍Nhẫn 者giả 於ư 內nội 六lục 情tình 不bất 著trước 於ư 外ngoại 六lục 塵trần 。 不bất 受thọ 能năng 於ư 此thử 二nhị 不bất 作tác 分phân 別biệt 。 何hà 以dĩ 故cố 內nội 相tương/tướng 如như 外ngoại 外ngoại 相tướng 如như 內nội 二nhị 相tương/tướng 俱câu 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 一nhất 相tương/tướng 故cố 因nhân 緣duyên 合hợp 故cố 其kỳ 實thật 空không 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 相tương/tướng 常thường 清thanh 淨tịnh 故cố 。 何hà 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 相tương/tướng 常thường 清thanh 淨tịnh 以dĩ 同đồng 遵tuân 一nhất 道đạo 故cố 所sở 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 一nhất 道đạo 甚thậm 深thâm 者giả 亦diệc 名danh 一Nhất 乘Thừa 佛Phật 佛Phật 皆giai 同đồng 一nhất 真chân 道đạo 故cố 佛Phật 佛Phật 所sở 乘thừa 同đồng 觀quán 心tâm 性tánh 萬vạn 行hạnh 齊tề 修tu 自tự 始thỉ 至chí 終chung 。 更cánh 無vô 異dị 徑kính 故cố 為vi 一nhất 道đạo 問vấn 真chân 心tâm 常thường 住trụ 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 者giả 即tức 萬vạn 法pháp 皆giai 真chân 云vân 何hà 而nhi 有hữu 。 四tứ 時thời 生sanh 滅diệt 答đáp 了liễu 真chân 心tâm 不bất 動động 故cố 則tắc 萬vạn 法pháp 不bất 遷thiên 即tức 常thường 住trụ 義nghĩa 若nhược 見kiến 萬vạn 法pháp 遷thiên 謝tạ 皆giai 是thị 妄vọng 心tâm 以dĩ 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 唯duy 心tâm 妄vọng 動động 心tâm 若nhược 不bất 起khởi 外ngoại 境cảnh 本bổn 空không 以dĩ 從tùng 識thức 變biến 故cố 若nhược 離ly 心tâm 識thức 則tắc 尚thượng 無vô 一nhất 法pháp 常thường 住trụ 豈khởi 况# 有hữu 萬vạn 法pháp 遷thiên 移di 問vấn 如như 今kim 現hiện 見kiến 物vật 像tượng 榮vinh 枯khô 時thời 景cảnh 代đại 謝tạ 如như 何hà 微vi 細tế 披phi 剝bác 明minh 見kiến 不bất 遷thiên 之chi 旨chỉ 答đáp 但đãn 當đương 見kiến 性tánh 自tự 斷đoạn 狐hồ 疑nghi 故cố 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 云vân 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 義nghĩa 。 是thị 義nghĩa 滅diệt 非phi 生sanh 。 滅diệt 諸chư 生sanh 滅diệt 義nghĩa 。 是thị 義nghĩa 生sanh 非phi 滅diệt 。 是thị 以dĩ 起khởi 恆hằng 不bất 起khởi 不bất 起khởi 恆hằng 起khởi 如như 此thử 通thông 達đạt 不bất 落lạc 斷đoạn 常thường 可khả 正chánh 解giải 一nhất 心tâm 不bất 遷thiên 之chi 義nghĩa 矣hĩ 如như 先tiên 德đức 云vân 夫phu 物vật 性tánh 無vô 差sai 悟ngộ 即tức 真chân 理lý 真chân 即tức 不bất 變biến 物vật 自tự 湛trạm 然nhiên 常thường 情tình 所sở 封phong 於ư 不bất 動động 中trung 妄vọng 以dĩ 為vi 動động 道đạo 體thể 淵uyên 默mặc 語ngữ 路lộ 玄huyền 微vi 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 者giả 。 物vật 不bất 遷thiên 也dã 事sự 像tượng 可khả 觀quán 稱xưng 之chi 為vi 物vật 物vật 體thể 各các 住trụ 故cố 號hiệu 不bất 遷thiên 不bất 遷thiên 故cố 隨tùy 流lưu 湛trạm 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 為vi 物vật 故cố 與dữ 四tứ 像tượng 而nhi 為vi 所sở 依y 故cố 。 知tri 無vô 生sanh 不bất 生sanh 。 無vô 形hình 不bất 形hình 處xứ 性tánh 相tướng 而nhi 守thủ 一nhất 者giả 其kỳ 唯duy 不bất 遷thiên 論luận 焉yên 所sở 以dĩ 不bất 遷thiên 論luận 云vân 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 因nhân 羣quần 情tình 之chi 所sở 滯trệ 即tức 方phương 言ngôn 以dĩ 辯biện 惑hoặc 乘thừa 莫mạc 二nhị 之chi 真chân 心tâm 吐thổ 不bất 一nhất 之chi 殊thù 教giáo 乖quai 而nhi 不bất 可khả 異dị 者giả 其kỳ 唯duy 聖thánh 言ngôn 乎hồ 故cố 談đàm 真chân 有hữu 不bất 遷thiên 之chi 稱xưng 導đạo 俗tục 有hữu 流lưu 動động 之chi 說thuyết 雖tuy 復phục 千thiên 途đồ 異dị 唱xướng 會hội 歸quy 同đồng 致trí 矣hĩ 而nhi 徵trưng 文văn 者giả 聞văn 不bất 遷thiên 則tắc 謂vị 昔tích 物vật 不bất 至chí 今kim 聆linh 流lưu 動động 者giả 而nhi 謂vị 今kim 物vật 可khả 至chí 昔tích 既ký 曰viết 古cổ 今kim 而nhi 欲dục 遷thiên 之chi 者giả 何hà 耶da 是thị 以dĩ 言ngôn 往vãng 不bất 必tất 往vãng 古cổ 今kim 常thường 存tồn 以dĩ 其kỳ 不bất 動động 稱xưng 去khứ 不bất 必tất 去khứ 謂vị 不bất 從tùng 今kim 至chí 古cổ 以dĩ 其kỳ 不bất 來lai 不bất 來lai 故cố 不bất 馳trì 騁sính 於ư 古cổ 今kim 不bất 動động 故cố 各các 性tánh 住trụ 於ư 一nhất 世thế 然nhiên 則tắc 羣quần 籍tịch 殊thù 文văn 百bách 家gia 異dị 說thuyết 者giả 苟cẩu 得đắc 其kỳ 會hội 豈khởi 文văn 言ngôn 能năng 惑hoặc 之chi 哉tai 是thị 以dĩ 人nhân 之chi 。 所sở 謂vị 住trụ 我ngã 則tắc 言ngôn 其kỳ 去khứ 人nhân 之chi 所sở 謂vị 去khứ 我ngã 則tắc 言ngôn 其kỳ 住trụ 然nhiên 則tắc 去khứ 住trụ 雖tuy 殊thù 其kỳ 致trí 一nhất 也dã 故cố 經Kinh 云vân 正chánh 言ngôn 似tự 反phản 。 誰thùy 當đương 信tín 者giả 斯tư 言ngôn 有hữu 由do 矣hĩ 何hà 者giả 人nhân 則tắc 求cầu 古cổ 於ư 今kim 謂vị 其kỳ 不bất 住trụ 吾ngô 則tắc 求cầu 今kim 於ư 古cổ 知tri 其kỳ 不bất 去khứ 今kim 若nhược 至chí 古cổ 古cổ 應ưng 有hữu 今kim 古cổ 若nhược 至chí 今kim 今kim 應ưng 有hữu 古cổ 今kim 而nhi 無vô 古cổ 以dĩ 知tri 不bất 來lai 古cổ 而nhi 無vô 今kim 以dĩ 知tri 不bất 去khứ 若nhược 古cổ 不bất 至chí 今kim 今kim 亦diệc 不bất 至chí 古cổ 事sự 各các 性tánh 住trụ 有hữu 何hà 物vật 而nhi 可khả 去khứ 來lai 然nhiên 則tắc 四tứ 像tượng 風phong 馳trì 旋toàn 機cơ 電điện 卷quyển 得đắc 意ý 毫hào 微vi 雖tuy 速tốc 而nhi 不bất 轉chuyển 也dã 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 功công 流lưu 萬vạn 世thế 而nhi 常thường 存tồn 道đạo 通thông 百bách 劫kiếp 而nhi 彌di 固cố 成thành 山sơn 假giả 就tựu 於ư 始thỉ 簣quỹ 修tu 途đồ 託thác 至chí 於ư 初sơ 步bộ 者giả 果quả 以dĩ 功công 業nghiệp 不bất 可khả 朽hủ 故cố 也dã 功công 業nghiệp 不bất 可khả 朽hủ 故cố 雖tuy 在tại 昔tích 而nhi 不bất 化hóa 不bất 化hóa 故cố 不bất 遷thiên 不bất 遷thiên 故cố 則tắc 湛trạm 然nhiên 矣hĩ 故cố 經Kinh 云vân 三tam 災tai 彌di 淪luân 而nhi 行hành 業nghiệp 湛trạm 然nhiên 信tín 其kỳ 言ngôn 也dã 何hà 者giả 夫phu 果quả 不bất 俱câu 因nhân 因nhân 因nhân 而nhi 果quả 因nhân 因nhân 而nhi 果quả 因nhân 昔tích 不bất 滅diệt 果quả 不bất 俱câu 因nhân 因nhân 不bất 來lai 今kim 不bất 滅diệt 不bất 來lai 則tắc 不bất 遷thiên 之chi 致trí 明minh 矣hĩ 復phục 何hà 惑hoặc 於ư 去khứ 留lưu 躊trù 躇trừ 於ư 動động 靜tĩnh 之chi 間gian 哉tai 。
問vấn 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 諸chư 佛Phật 單đơn 住trụ 真Chân 如Như 名danh 無vô 垢cấu 識thức 者giả 為vi 復phục 決quyết 定định 有hữu 心tâm 決quyết 定định 無vô 心tâm 答đáp 據cứ 體thể 則tắc 言ngôn 亡vong 四tứ 句cú 意ý 絕tuyệt 百bách 非phi 約ước 用dụng 則tắc 唯duy 智trí 能năng 明minh 非phi 情tình 所sở 及cập 如như 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 佛Phật 子tử 如Như 來Lai 心tâm 意ý 。 識thức 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 但đãn 應ưng 以dĩ 智trí 無vô 量lượng 故cố 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 古cổ 釋thích 云vân 如Như 來Lai 心tâm 意ý 。 識thức 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 者giả 約ước 體thể 遮già 詮thuyên 也dã 但đãn 應ưng 以dĩ 智trí 無vô 量lượng 故cố 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 者giả 寄ký 用dụng 表biểu 詮thuyên 也dã 一nhất 師sư 云vân 識thức 等đẳng 有hữu 二nhị 一nhất 染nhiễm 二nhị 淨tịnh 佛Phật 地địa 無vô 有hữu 漏lậu 染nhiễm 心tâm 及cập 心tâm 所sở 而nhi 有hữu 淨tịnh 分phần/phân 心tâm 及cập 心tâm 所sở 果quả 位vị 之chi 中trung 智trí 彊cường/cưỡng/cương 識thức 劣liệt 故cố 於ư 心tâm 王vương 上thượng 以dĩ 顯hiển 無vô 染nhiễm 約ước 彼bỉ 智trí 所sở 以dĩ 明minh 無vô 量lượng 若nhược 必tất 無vô 王vương 所sở 智trí 依y 何hà 立lập 經Kinh 云vân 如Như 來Lai 無vô 垢cấu 識thức 是thị 淨tịnh 無vô 漏lậu 界giới 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 。 障chướng 圓viên 鏡kính 智trí 相tương 應ứng 則tắc 有hữu 心tâm 王vương 明minh 矣hĩ 一nhất 師sư 云vân 以dĩ 無vô 積tích 集tập 思tư 量lượng 等đẳng 義nghĩa 故cố 說thuyết 心tâm 等đẳng 叵phả 得đắc 就tựu 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 以dĩ 顯hiển 無vô 量lượng 非phi 無vô 心tâm 體thể 上thượng 之chi 三tam 解giải 俱câu 明minh 心tâm 意ý 識thức 有hữu 又hựu 云vân 佛Phật 果Quả 實thật 無vô 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 及cập 餘dư 心tâm 法pháp 云vân 不bất 可khả 得đắc 唯duy 有hữu 大đại 智trí 故cố 言ngôn 智trí 無vô 量lượng 故cố 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 經Kinh 云vân 唯duy 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 佛Phật 地địa 論luận 中trung 五ngũ 法pháp (# 五ngũ 法pháp 者giả 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 兼kiêm 四Tứ 智Trí )# 攝nhiếp 大đại 覺giác 性tánh 唯duy 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 及cập 四Tứ 智Trí (# 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 )# 菩Bồ 提Đề 不bất 言ngôn 更cánh 有hữu 餘dư 法Pháp 。 此thử 二nhị 說thuyết 約ước 無vô 若nhược 依y 前tiền 有hữu 未vị 免miễn 增tăng 益ích 亦diệc 不bất 能năng 通thông 不bất 可khả 得đắc 言ngôn 。 若nhược 依y 後hậu 無vô 未vị 免miễn 損tổn 減giảm 亦diệc 不bất 能năng 通thông 知tri 佛Phật 心tâm 言ngôn 既ký 云vân 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 不bất 可khả 言ngôn 無vô 心tâm 可khả 知tri 明minh 非phi 無vô 心tâm 矣hĩ 又hựu 心tâm 既ký 是thị 無vô 智trí 何hà 獨độc 立lập 亦diệc 違vi 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 無vô 常thường 識thức 獲hoạch 常thường 識thức 義nghĩa 若nhược 有hữu 無vô 二nhị 義nghĩa 雙song 取thủ 未vị 免miễn 相tương 違vi 若nhược 互hỗ 泯mẫn 雙song 非phi 寧ninh 逃đào 戲hí 論luận 若nhược 後hậu 宗tông 言ngôn 唯duy 如như 智trí 者giả 以dĩ 心tâm 即tức 同đồng 真chân 性tánh 故cố 曰viết 唯duy 如như 照chiếu 用dụng 不bất 失thất 故cố 云vân 如như 智trí 豈khởi 離ly 心tâm 外ngoại 而nhi 別biệt 有hữu 如như 是thị 則tắc 唯duy 如như 不bất 乖quai 於ư 有hữu 前tiền 宗tông 以dĩ 純thuần 如như 之chi 體thể 故cố 有hữu 淨tịnh 心tâm 心tâm 既ký 是thị 如như 有hữu 之chi 何hà 失thất 是thị 知tri 即tức 真chân 之chi 有hữu 與dữ 即tức 有hữu 之chi 真chân 二nhị 義nghĩa 相tương/tướng 成thành 有hữu 無vô 無vô 礙ngại 正chánh 消tiêu 經kinh 意ý 者giả 言ngôn 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 以dĩ 心tâm 義nghĩa 深thâm 玄huyền 言ngôn 不bất 及cập 故cố 寄ký 遮già 顯hiển 深thâm 言ngôn 但đãn 以dĩ 智trí 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 者giả 託thác 心tâm 所sở 寄ký 表biểu 顯hiển 深thâm 云vân 何hà 深thâm 玄huyền 欲dục 言ngôn 其kỳ 有hữu 同đồng 如như 絕tuyệt 相tương/tướng 欲dục 言ngôn 其kỳ 無vô 幽u 靈linh 不bất 竭kiệt 欲dục 謂vị 之chi 情tình 無vô 殊thù 色sắc 性tánh 欲dục 謂vị 無vô 情tình 無vô 幽u 不bất 徹triệt 是thị 知tri 佛Phật 心tâm 即tức 有hữu 即tức 無vô 即tức 王vương 即tức 數số 心tâm 中trung 非phi 有hữu 意ý 亦diệc 非phi 不bất 有hữu 意ý 意ý 中trung 非phi 有hữu 心tâm 亦diệc 非phi 不bất 有hữu 心tâm 數số 非phi 依y 於ư 王vương 亦diệc 非phi 不bất 依y 王vương 一nhất 一nhất 皆giai 爾nhĩ 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 清thanh 涼lương 記ký 釋thích 云vân 言ngôn 佛Phật 無vô 心tâm 有hữu 智trí 成thành 相tương 違vi 過quá 心tâm 王vương 最tối 勝thắng 尚thượng 說thuyết 為vi 無vô 智trí 無vô 所sở 依y 豈khởi 當đương 獨độc 立lập 如như 無vô 君quân 主chủ 何hà 有hữu 臣thần 下hạ 今kim 先tiên 別biệt 會hội 二nhị 宗tông 後hậu 通thông 合hợp 二nhị 宗tông 先tiên 會hội 法pháp 性tánh 宗tông 意ý 云vân 心tâm 即tức 是thị 如như 智trí 即tức 如như 智trí 離ly 心tâm 無vô 如như 則tắc 知tri 有hữu 如như 已dĩ 有hữu 心tâm 矣hĩ 况# 即tức 體thể 之chi 用dụng 稱xưng 如như 智trí 即tức 用dụng 之chi 體thể 即tức 是thị 真Chân 如Như 如như 一nhất 明minh 珠châu 珠châu 體thể 即tức 如như 明minh 即tức 如như 智trí 豈khởi 得đắc 存tồn 如như 亡vong 於ư 心tâm 矣hĩ 次thứ 會hội 法pháp 相tướng 宗tông 意ý 云vân 即tức 如như 之chi 有hữu 有hữu 豈khởi 乖quai 如như 如như 鏡kính 即tức 虛hư 則tắc 有hữu 心tâm 無vô 失thất 是thị 知tri 即tức 真chân 之chi 有hữu 即tức 有hữu 之chi 真chân 通thông 會hội 二nhị 宗tông 即tức 真chân 之chi 有hữu 是thị 法pháp 相tướng 宗tông 即tức 有hữu 之chi 真chân 是thị 法pháp 性tánh 宗tông 兩lưỡng 不bất 相tương 離ly 方phương 成thành 無vô 礙ngại 真chân 佛Phật 心tâm 矣hĩ 又hựu 心tâm 中trung 非phi 有hữu 意ý 亦diệc 復phục 非phi 無vô 。 意ý 者giả 非phi 有hữu 是thị 不bất 即tức 義nghĩa 二nhị 相tương/tướng 別biệt 故cố 亦diệc 非phi 不bất 有hữu 是thị 不bất 離ly 義nghĩa 無vô 二nhị 體thể 故cố 又hựu 非phi 有hữu 者giả 以dĩ 無vô 二nhị 體thể 互hỗ 攝nhiếp 盡tận 故cố 亦diệc 非phi 不bất 有hữu 者giả 二nhị 相tương/tướng 不bất 壞hoại 力lực 用dụng 交giao 徹triệt 故cố 。
問vấn 境cảnh 識thức 俱câu 遣khiển 眾chúng 生sanh 界giới 空không 。 諸chư 佛Phật 究cứu 竟cánh 成thành 得đắc 何hà 法pháp 答đáp 一nhất 切thiết 異dị 生sanh 。 因nhân 識thức 對đối 境cảnh 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 妄vọng 生sanh 執chấp 著trước 起khởi 常thường 等đẳng 四tứ 倒đảo 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 於ư 涅Niết 槃Bàn 中trung 。 妄vọng 求cầu 解giải 脫thoát 起khởi 無vô 常thường 等đẳng 四tứ 倒đảo 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 因nhân 境cảnh 識thức 俱câu 空không 能năng 離ly 八bát 倒đảo 成thành 得đắc 真chân 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 四tứ 波ba 羅la 密mật 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 依y 二nhị 種chủng 法pháp 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 有hữu 淨tịnh 波ba 羅la 密mật 一nhất 者giả 本bổn 來lai 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 以dĩ 同đồng 相tương/tướng 故cố 二nhị 者giả 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 以dĩ 勝thắng 相tương/tướng 故cố 有hữu 二nhị 種chủng 法pháp 。 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 有hữu 我ngã 波ba 羅la 密mật 一nhất 者giả 遠viễn 離ly 諸chư 外ngoại 道đạo 。 邊biên 以dĩ 離ly 虛hư 妄vọng 我ngã 戲hí 論luận 故cố 二nhị 者giả 遠viễn 離ly 諸chư 聲Thanh 聞Văn 邊biên 以dĩ 離ly 無vô 我ngã 戲hí 論luận 故cố 有hữu 二nhị 種chủng 法pháp 。 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 波ba 羅la 密mật 一nhất 者giả 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 苦khổ 。 二nhị 者giả 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 習tập 氣khí 。 有hữu 二nhị 種chủng 法pháp 。 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 有hữu 常thường 波ba 羅la 密mật 一nhất 者giả 不bất 滅diệt 一nhất 切thiết 。 諸chư 有hữu 為vi 行hành 。 以dĩ 離ly 斷đoạn 見kiến 邊biên 故cố 二nhị 者giả 不bất 取thủ 無vô 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 離ly 常thường 見kiến 邊biên 故cố 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 世Thế 尊Tôn 見kiến 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 是thị 斷đoạn 見kiến 非phi 正chánh 見kiến 見kiến 涅Niết 槃Bàn 常thường 。 是thị 常thường 見kiến 非phi 正chánh 見kiến 妄vọng 想tưởng 見kiến 故cố 。 作tác 如như 是thị 見kiến 。 所sở 以dĩ 如Như 來Lai 。 唯duy 證chứng 四tứ 德đức 涅Niết 槃Bàn 祕bí 密mật 之chi 藏tạng 。 問vấn 既ký 經Kinh 云vân 見kiến 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 是thị 斷đoạn 見kiến 非phi 正chánh 見kiến 見kiến 涅Niết 槃Bàn 常thường 。 是thị 常thường 見kiến 非phi 正chánh 見kiến 者giả 云vân 何hà 教giáo 中trung 或hoặc 說thuyết 無vô 我ngã 又hựu 說thuyết 於ư 我ngã 豈khởi 不bất 相tương 違vi 耶da 答đáp 夫phu 說thuyết 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 我ngã 與dữ 無vô 我ngã 但đãn 形hình 言ngôn 跡tích 皆giai 是thị 方phương 便tiện 所sở 以dĩ 肇triệu 論luận 云vân 菩Bồ 薩Tát 於ư 計kế 常thường 之chi 中trung 演diễn 非phi 常thường 之chi 教giáo 以dĩ 佛Phật 初sơ 出xuất 世thế 便tiện 欲dục 說thuyết 圓viên 常thường 之chi 妙diệu 門môn 真chân 我ngã 之chi 佛Phật 性tánh 為vi 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 皆giai 妄vọng 執chấp 神thần 我ngã 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 起khởi 於ư 常thường 見kiến 。 若nhược 說thuyết 真chân 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 恐khủng 濫lạm 邪tà 解giải 且thả 一nhất 時thời 拂phất 下hạ 情tình 塵trần 故cố 云vân 無vô 常thường 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 我ngã 無vô 淨tịnh 又hựu 二Nhị 乘Thừa 及cập 權quyền 假giả 菩Bồ 薩Tát 不bất 知tri 諸chư 佛Phật 祕bí 旨chỉ 執chấp 方phương 便tiện 門môn 怱thông 怱thông 取thủ 證chứng 皆giai 住trụ 無vô 我ngã 之chi 理lý 以dĩ 為vi 究cứu 竟cánh 世Thế 尊Tôn 又hựu 愍mẫn 不bất 達đạt 遂toại 乃nãi 具cụ 說thuyết 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 若nhược 有hữu 於ư 此thử 。 究cứu 竟cánh 之chi 說thuyết 明minh 見kiến 真chân 我ngã 佛Phật 性tánh 人nhân 木mộc 蟲trùng 塵trần 分phân 明minh 無vô 惑hoặc 。 尚thượng 不bất 住trụ 於ư 中Trung 道Đạo 。 豈khởi 更cánh 見kiến 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 我ngã 無vô 我ngã 二nhị 見kiến 之chi 所sở 亂loạn 乎hồ 或hoặc 若nhược 雖tuy 聞văn 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 之chi 名danh 只chỉ 作tác 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 之chi 解giải 隨tùy 語ngữ 生sanh 見kiến 昧muội 自tự 真chân 心tâm 則tắc 我ngã 無vô 我ngã 之chi 藥dược 成thành 我ngã 無vô 我ngã 之chi 病bệnh 故cố 知tri 真chân 我ngã 難nạn/nan 辨biện 非phi 證chứng 不bất 明minh 。
夫phu 欲dục 正chánh 修tu 行hành 者giả 。 不bất 歸quy 宗tông 鏡kính 皆giai 墮đọa 邪tà 修tu 以dĩ 萬vạn 緣duyên 所sở 起khởi 起khởi 自tự 真Chân 如Như 故cố 清thanh 涼lương 鈔sao 云vân 因nhân 該cai 果quả 海hải 果quả 徹triệt 因nhân 原nguyên 以dĩ 極cực 果quả 由do 於ư 始thỉ 信tín 信tín 依y 本bổn 智trí 而nhi 起khởi 今kim 不bất 離ly 本bổn 智trí 故cố 斯tư 則tắc 以dĩ 因nhân 成thành 果quả 攝nhiếp 果quả 酬thù 因nhân 然nhiên 因nhân 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 約ước 本bổn 有hữu 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 信tín 解giải 行hạnh 願nguyện 等đẳng 無vô 不bất 具cụ 故cố 二nhị 約ước 修tu 起khởi 謂vị 依y 本bổn 信tín 德đức 而nhi 起khởi 信tín 心tâm 依y 本bổn 解giải 德đức 而nhi 起khởi 解giải 心tâm 如như 起khởi 信tín 論luận 云vân 以dĩ 知tri 法pháp 性tánh 無vô 慳san 貪tham 故cố 隨tùy 順thuận 修tu 行hành 。 檀đàn 波ba 羅la 密mật 等đẳng 故cố 一nhất 一nhất 修tu 起khởi 皆giai 帶đái 本bổn 有hữu 俱câu 來lai 至chí 果quả 無vô 間gian 道đạo 中trung 一nhất 時thời 頓đốn 圓viên 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 因nhân 果quả 交giao 徹triệt 名danh 為vi 得đắc 果quả 果quả 亦diệc 有hữu 二nhị 一nhất 者giả 本bổn 有hữu 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 佛Phật 性tánh 本bổn 覺giác 具cụ 故cố 二nhị 者giả 修tu 起khởi 令linh 證chứng 菩Bồ 提Đề 始thỉ 覺giác 悟ngộ 故cố 始thỉ 覺giác 同đồng 本bổn 無vô 復phục 始thỉ 本bổn 之chi 異dị 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 則tắc 二nhị 果quả 無vô 礙ngại 然nhiên 二nhị 因nhân 本bổn 從tùng 本bổn 覺giác 體thể 上thượng 起khởi 來lai 則tắc 二nhị 因nhân 與dữ 本bổn 果quả 無vô 礙ngại 始thỉ 覺giác 既ký 同đồng 本bổn 覺giác 則tắc 極cực 果quả 全toàn 同đồng 於ư 二nhị 因nhân 則tắc 二nhị 因nhân 與dữ 二nhị 果quả 交giao 徹triệt 故cố 因nhân 該cai 果quả 海hải 果quả 徹triệt 因nhân 原nguyên 又hựu 初sơ 發phát 心tâm 。 時thời 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 因nhân 該cai 果quả 也dã 雖tuy 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 不bất 捨xả 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 果quả 徹triệt 因nhân 也dã 。
御ngự 錄lục 宗tông 鏡kính 大đại 綱cương 卷quyển 八bát
音âm 釋thích
尠tiển
(# 先tiên 上thượng 聲thanh 少thiểu 也dã )# 。
鍼châm
(# 諸chư 深thâm 切thiết )# 。
睫tiệp
(# 音âm 接tiếp 目mục 旁bàng 毛mao 也dã )# 。
鑛khoáng
(# 古cổ 猛mãnh 切thiết )# 。
躊trù 踷#
(# 上thượng 音âm 儔trù 下hạ 音âm 除trừ 猶do 豫dự 也dã )# 。