儀Nghi 註Chú 備Bị 簡Giản
Quyển 7
明Minh 釋Thích 大Đại 惠Huệ 撰Soạn

第đệ 七thất 卷quyển

令linh 生sanh 事sự 善thiện 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết

妙diệu 玄huyền 云vân 。 今kim 明minh 漸tiệm 道đạo 之chi 初sơ 。 即tức 三tam 藏tạng 教giáo 。 教giáo 云vân 。 求cầu 佛Phật 當đương 三tam 阿a 僧Tăng 祗chi 刼# 修tu 六Lục 度Độ 行hành 。 百bách 刼# 種chủng 相tương/tướng 。 乃nãi 可khả 得đắc 佛Phật 。 欲dục 令linh 生sanh 事sự 善thiện 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 欲dục 求cầu 佛Phật 者giả 。 改cải 惡ác 從tùng 善thiện 。 善thiện 立lập 教giáo 廢phế 。 即tức 便tiện 破phá 曰viết 。 豈khởi 有hữu 菩Bồ 薩Tát 不bất 斷đoạn 結kết 惑hoặc 。 而nhi 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 毒độc 器khí 不bất 任nhậm 貯trữ 食thực 。 此thử 教giáo 即tức 廢phế 。

雖tuy 修tu 性tánh 念niệm 處xứ 而nhi 不bất 斷đoạn 結kết

四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 生sanh 兜Đâu 率Suất 院viện 天thiên 者giả 。 捨xả 閆# 浮phù 之chi 報báo 。 上thượng 生sanh 此thử 天thiên 。 為vi 諸chư 天thiên 師sư 。 在tại 於ư 此thử 天thiên 用dụng 三tam 種chủng 念niệm 處xứ 修tu 八bát 勝thắng 處xứ 。 為vi 欲dục 伏phục 結kết 清thanh 淨tịnh 。 下hạ 閆# 浮phù 提đề 。 神thần 通thông 變biến 化hóa 。 降hàng 伏phục 天thiên 魔ma 。 四tứ 辯biện 說thuyết 法Pháp 。 破phá 諸chư 外ngoại 道đạo 。 及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 也dã 。 此thử 猶do 屬thuộc 中trung 忍nhẫn 之chi 位vị 。 問vấn 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 何hà 意ý 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 伏phục 結kết 。 至chí 此thử 伏phục 而nhi 不bất 斷đoạn 耶da 。

答đáp 曰viết 。

若nhược 斷đoạn 結kết 。 即tức 不bất 得đắc 受thọ 生sanh 化hóa 物vật 。 觀quán 無vô 常thường 伏phục 結kết 令linh 諸chư 煩phiền 惱não 脂chi 消tiêu 。 用dụng 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 修tu 行hành 六Lục 度Độ 。 令linh 諸chư 功công 德đức 肌cơ 長trường/trưởng 也dã 。

無vô 脂chi 肥phì 羊dương

輔phụ 行hành 引dẫn 大đại 論luận 云vân 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 有hữu 。 上thượng 妙diệu 五ngũ 欲dục 。 不bất 生sanh 貪tham 着trước 。 以dĩ 有hữu 無vô 常thường 等đẳng 觀quán 故cố 。 譬thí 如như 有hữu 王vương 。 有hữu 一nhất 大đại 臣thần 。 自tự 覆phú 藏tàng 罪tội 。 王vương 欲dục 罰phạt 罪tội 。 語ngữ 言ngôn 。 若nhược 得đắc 無vô 脂chi 肥phì 羊dương 。 當đương 赦xá 汝nhữ 罪tội 。 大đại 臣thần 有hữu 智trí 。 繫hệ 一nhất 羊dương 。 養dưỡng 以dĩ 水thủy 草thảo 。 日nhật 日nhật 三tam 時thời 。 以dĩ 狼lang 怖bố 之chi 羊dương 雖tuy 得đắc 養dưỡng 。 肥phì 而nhi 無vô 脂chi 。 王vương 問vấn 。 云vân 何hà 得đắc 爾nhĩ 。 答đáp 以dĩ 上thượng 事sự 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 見kiến 無vô 常thường 空không 狼lang 。 令linh 結kết 使sử 脂chi 消tiêu 。 而nhi 功công 德đức 身thân 肥phì 。

會hội 釋thích 二nhị 論luận 斷đoạn 伏phục 不bất 同đồng

輔phụ 行hành 云vân 。 三tam 十thập 四tứ 心tâm 者giả 。 今kim 取thủ 論luận 意ý 與dữ 諸chư 經kinh 論luận 明minh 斷đoạn 少thiểu 別biệt 。 大đại 論luận 中trung 云vân 。 下hạ 地địa 諸chư 惑hoặc 因nhân 時thời 未vị 斷đoạn 。 至chí 樹thụ 下hạ 時thời 。 乃nãi 以dĩ 九cửu 地địa 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 。 通thông 名danh 一nhất 九cửu 。 故cố 云vân 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 位vị 同đồng 凡phàm 夫phu 。 以dĩ 九cửu 無vô 礙ngại 九cửu 解giải 脫thoát 合hợp 為vi 十thập 八bát 。 見kiến 道đạo 中trung 八bát 忍nhẫn 八bát 智trí 合hợp 為vi 十thập 六lục 心tâm 。 總tổng 前tiền 合hợp 為vi 三tam 十thập 四tứ 心tâm 。 俱câu 舍xá 婆bà 沙sa 意ý 云vân 。 下hạ 八bát 地địa 惑hoặc 修tu 初sơ 禪thiền 時thời 先tiên 以dĩ 斷đoạn 竟cánh 。 唯duy 非phi 想tưởng 地địa 九cửu 品phẩm 見kiến 思tư 全toàn 在tại 。 用dụng 九cửu 無vô 碍# 九cửu 解giải 脫thoát 。 以dĩ 根căn 勝thắng 故cố 。 不bất 復phục 更cánh 修tu 下hạ 八bát 地địa 定định 。 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 亦diệc 異dị 緣Duyên 覺Giác 。 此thử 與dữ 俱câu 舍xá 不bất 同đồng 。 什thập 公công 飜phiên 譯dịch 及cập 龍long 樹thụ 意ý 。 俱câu 不bất 應ưng 悞ngộ 。 不bất 同đồng 意ý 者giả 。 今kim 且thả 以dĩ 一nhất 意ý 消tiêu 通thông 。 令linh 二nhị 論luận 理lý 齊tề 。 俱câu 舍xá 取thủ 修tu 禪thiền 時thời 已dĩ 斷đoạn 惑hoặc 竟cánh 。 不bất 復phục 更cánh 斷đoạn 。 智trí 論luận 依y 餘dư 部bộ 。 雖tuy 有hữu 漏lậu 斷đoạn 。 未vị 名danh 為vi 斷đoạn 。 至chí 菩Bồ 提Đề 樹thụ 但đãn 斷đoạn 非phi 想tưởng 八bát 地địa 。 俱câu 得đắc 名danh 為vi 無vô 漏lậu 。 但đãn 是thị 從tùng 部bộ 得đắc 名danh 不bất 同đồng 。 故cố 使sử 二nhị 論luận 用dụng 義nghĩa 不bất 等đẳng 。

證chứng 四tứ 真Chân 諦Đế 方phương 斷đoạn 塵trần 沙sa

別biệt 行hành 玄huyền 云vân 。 言ngôn 三tam 十thập 四tứ 心tâm 正chánh 習tập 俱câu 盡tận 者giả 。 頓đốn 證chứng 羅La 漢Hán 及cập 以dĩ 支chi 佛Phật 。 亦diệc 三tam 十thập 四tứ 心tâm 無vô 間gian 而nhi 得đắc 。 但đãn 不bất 以dĩ 此thử 頓đốn 盡tận 正chánh 習tập 。 一nhất 言ngôn 於ư 習tập 。 有hữu 見kiến 思tư 習tập 。 及cập 塵trần 沙sa 習tập 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 學học 。 塵trần 沙sa 法Pháp 門môn 。 治trị 其kỳ 劣liệt 慧tuệ 。 於ư 一nhất 一nhất 門môn 。 用dụng 四Tứ 諦Đế 觀quán 伏phục 其kỳ 正chánh 使sử 。 於ư 一nhất 一nhất 門môn 。 六Lục 度Độ 行hành 熏huân 見kiến 思tư 習tập 。 故cố 樹thụ 王vương 下hạ 三tam 十thập 四tứ 心tâm 於ư 塵trần 沙sa 法pháp 上thượng 證chứng 四tứ 真Chân 諦Đế 。 故cố 令linh 正chánh 使sử 及cập 二nhị 習tập 氣khí 俱câu 時thời 而nhi 盡tận 。 故cố 能năng 二nhị 諦đế 皆giai 究cứu 竟cánh 也dã 。 方phương 異dị 三tam 乗# 弟đệ 子tử 。 徧biến 彰chương 佛Phật 眼nhãn 佛Phật 智trí 。

十thập 種chủng 小tiểu 劫kiếp

法pháp 數số 云vân 。 一nhất 時thời 。 二nhị 年niên 。 三tam 月nguyệt 。 四tứ 半bán 月nguyệt 。 五ngũ 日nhật 。 六lục 夜dạ 。 七thất 剎sát 那na 。 八bát 怛đát 剎sát 那na 。 九cửu 臈# 縳truyện 。 十thập 目mục 呼hô 剌lạt 多đa 。

拂phất 石thạch 芥giới 子tử 刼#

輔phụ 行hành 引dẫn 金kim 光quang 明minh 云vân 。 梵Phạm 天Thiên 三tam 銖thù 天thiên 衣y 。 三tam 年niên 一nhất 拂phất 。 拂phất 盡tận 畟trắc 方phương 四tứ 十thập 里lý 石thạch 。 以dĩ 為vi 小tiểu 刦# 。 八bát 十thập 里lý 盡tận 。 以dĩ 為vi 中trung 刦# 。 百bách 二nhị 十thập 里lý 盡tận 。 名danh 為vi 大đại 刦# 。 不bất 於ư 如như 此thử 刦# 數số 修tu 學học 。 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 云vân 。 有hữu 一nhất 里lý 刦# 。 二nhị 里lý 刦# 。 乃nãi 至chí 萬vạn 里lý 刦# 。 又hựu 云vân 有hữu 大đại 方phương 城thành 。 周chu 四tứ 十thập 里lý 。 滿mãn 中trung 芥giới 子tử 。 不bất 槩# 令linh 平bình 。 百bách 年niên 取thủ 一nhất 。 盡tận 名danh 為vi 刦# 。 經kinh 刦# 無vô 數số 。 名danh 阿a 僧Tăng 祗chi 。

從tùng 古cổ 釋Thích 迦Ca 緣duyên

四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 如như 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 過quá 去khứ 世thế 為vi 陶đào 師sư 。 值trị 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 供cúng 養dường 彼bỉ 佛Phật 。 又hựu 見kiến 彼bỉ 佛Phật 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 弟đệ 子tử 名danh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 神thần 足túc 第đệ 一nhất 。 弟đệ 子tử 名danh 目mục 犍kiền 連liên 。 多đa 聞văn 侍thị 者giả 名danh 阿A 難Nan 。

爾nhĩ 時thời 陶đào 師sư 。 供cúng 養dường 佛Phật 已dĩ 。 即tức 便tiện 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 作tác 是thị 誓thệ 願nguyện 。 願nguyện 未vị 來lai 世thế 。 我ngã 得đắc 作tác 佛Phật 。 還hoàn 名danh 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 智trí 慧tuệ 弟đệ 子tử 。 名danh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 神thần 足túc 弟đệ 子tử 。 名danh 目mục 犍kiền 連liên 。 多đa 聞văn 侍thị 者giả 還hoàn 名danh 阿A 難Nan 。 佛Phật 可khả 其kỳ 願nguyện 。 從tùng 是thị 初sơ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 即tức 慈từ 悲bi 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 發phát 也dã 。

不bất 生sanh 三tam 惡ác 。 道đạo 位vị 不bất 退thoái 等đẳng

文văn 句cú 云vân 。 約ước 位vị 行hành 念niệm 論luận 不bất 退thoái 。 應ưng 四tứ 句cú 分phân 別biệt 。 不bất 生sanh 三tam 惡ác 。 道đạo 位vị 不bất 退thoái 不bất 生sanh 邊biên 地địa 。 諸chư 根căn 完hoàn 具cụ 。 不bất 受thọ 女nữ 身thân 。 即tức 行hành 不bất 退thoái 。 當đương 識thức 宿túc 命mạng 。 即tức 念niệm 不bất 退thoái 。 具cụ 此thử 名danh 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 地địa 。 三tam 藏tạng 義nghĩa 也dã 。 若nhược 六lục 心tâm 已dĩ 前tiền 。 輕khinh 毛mao 菩Bồ 薩Tát 。 信tín 根căn 未vị 立lập 。 其kỳ 位vị 猶do 退thoái 。 七thất 心tâm 已dĩ 上thượng 。 從tùng 初Sơ 地Địa 至chí 六lục 地địa 。 不bất 退thoái 為vi 凡phàm 夫phu 二nhị 乗# 。 名danh 位vị 不bất 退thoái 。 雖tuy 正chánh 使sử 已dĩ 盡tận 。 而nhi 未vị 能năng 徧biến 修tu 萬vạn 行hạnh 。 其kỳ 行hành 猶do 退thoái 。 至chí 七thất 地địa 名danh 行hành 不bất 退thoái 。 而nhi 猶do 起khởi 二nhị 乗# 念niệm 。 故cố 有hữu 念niệm 退thoái 。 至chí 八bát 地địa 道đạo 觀quán 雙song 流lưu 。 入nhập 法Pháp 流lưu 水thủy 。 名danh 念niệm 不bất 退thoái 。 此thử 名danh 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 此thử 乃nãi 三tam 乗# 共cộng 十Thập 地Địa 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 地địa 師sư 云vân 。 十thập 住trụ 是thị 證chứng 不bất 退thoái 。 十thập 行hành 是thị 位vị 不bất 退thoái 。 十thập 回hồi 向hướng 是thị 行hành 不bất 退thoái 。 十Thập 地Địa 是thị 念niệm 不bất 退thoái 。 此thử 是thị 別biệt 教giáo 義nghĩa 。 若nhược 華hoa 嚴nghiêm 明minh 初sơ 住trụ 。 得đắc 如Như 來Lai 一nhất 身thân 無vô 量lượng 身thân 。 具cụ 三tam 不bất 退thoái 。 此thử 圓viên 教giáo 不bất 退thoái 。 此thử 是thị 一nhất 實thật 事sự 。 妙diệu 樂lạc 云vân 。 第đệ 三tam 祗chi 橫hoạnh/hoành 得đắc 三tam 不bất 退thoái 故cố 。 離ly 五ngũ 障chướng 時thời 。 三tam 義nghĩa 俱câu 得đắc 。 即tức 是thị 第đệ 三tam 僧Tăng 祗chi 。 通thông 至chí 百bách 刦# 。 通thông 是thị 三tam 不bất 退thoái 也dã 。 至chí 此thử 名danh 為vi 上thượng 忍nhẫn 故cố 。

既ký 云vân 斷đoạn 惑hoặc 故cố 知tri 通thông 佛Phật 行hạnh 因nhân 之chi 相tướng

妙diệu 玄huyền 云vân 。 迹tích 因nhân 多đa 種chủng 。 或hoặc 言ngôn 昔tích 為vi 陶đào 師sư 。 值trị 先tiên 釋Thích 迦Ca 佛Phật 。 三tam 事sự 供cúng 養dường 。 藉tạ 草thảo 。 然nhiên 燈đăng 。 石thạch 密mật 漿tương 。 發phát 口khẩu 得đắc 記ký 。 父phụ 母mẫu 。 名danh 字tự 。 弟đệ 子tử 。 侍thị 人nhân 。 皆giai 如như 先tiên 佛Phật 。 即tức 是thị 初sơ 阿a 僧Tăng 祗chi 發phát 心tâm 既ký 不bất 明minh 斷đoạn 惑hoặc 。 知tri 是thị 三tam 藏tạng 行hành 因nhân 之chi 相tướng 也dã 。 或hoặc 言ngôn 昔tích 為vi 摩ma 納nạp 。 值trị 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。 五ngũ 華hoa 奉phụng 散tán 。 布bố 髮phát 掩yểm 泥nê 。 躍dược 身thân 虗hư 空không 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 佛Phật 與dữ 受thọ 記ký 。 號hiệu 釋Thích 迦Ca 文Văn 。 大đại 品phẩm 亦diệc 云vân 華hoa 嚴nghiêm 城thành 內nội 得đắc 記ký 。 義nghĩa 與dữ 此thử 同đồng 。 竝tịnh 云vân 斷đoạn 惑hoặc 。 故cố 知tri 通thông 佛Phật 行hạnh 因nhân 之chi 相tướng 也dã 。 或hoặc 言ngôn 昔tích 為vi 寳# 海hải 梵Phạm 志Chí 。 刪san 提đề 嵐lam 國quốc 寳# 藏tạng 佛Phật 所sở 行hành 大đại 精tinh 進tấn 。 十thập 方phương 佛Phật 送tống 華hoa 供cúng 養dường 。 既ký 為vi 寳# 藏tạng 佛Phật 父phụ 。 又hựu 是thị 彌di 陀đà 之chi 師sư 。 稱xưng 其kỳ 功công 德đức 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 故cố 。 知tri 別biệt 圓viên 行hành 因nhân 之chi 相tướng 。

三tam 祗chi 等đẳng 義nghĩa

輔phụ 行hành 引dẫn 俱câu 舍xá 云vân 。 於ư 三tam 無vô 數số 刼# 各các 供cúng 養dường 七thất 萬vạn 。 又hựu 如như 次thứ 供cúng 養dường 五ngũ 六lục 七thất 千thiên 佛Phật 。 釋thích 曰viết 。 初sơ 僧Tăng 祗chi 初sơ 。 供cúng 養dường 七thất 萬vạn 五ngũ 千thiên 佛Phật 。 二nhị 僧Tăng 祗chi 。 七thất 萬vạn 六lục 千thiên 。 三tam 僧Tăng 祗chi 。 七thất 萬vạn 七thất 千thiên 。 頌tụng 曰viết 。 三tam 無vô 數số 刼# 滿mãn 。 逆nghịch 次thứ 逢phùng 勝thắng 觀quán 。 然nhiên 燈đăng 寳# 髻kế 佛Phật 。 初sơ 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 釋thích 曰viết 。 第đệ 一nhất 僧Tăng 祗chi 值trị 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 第đệ 一nhất 僧Tăng 祗chi 滿mãn 值trị 寳# 髻kế 佛Phật 。 第đệ 二nhị 滿mãn 值trị 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。 第đệ 三tam 滿mãn 值trị 勝thắng 觀quán 。 大đại 論luận 第đệ 二nhị 僧Tăng 祗chi 名danh 罽kế 那na 尸thi 棄khí 。 第đệ 三tam 名danh 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 者giả 。 彼bỉ 此thử 音âm 異dị 。

種chủng 相tương/tướng 不bất 拘câu 前tiền 後hậu

輔phụ 行hành 云vân 。 初sơ 種chủng 何hà 相tương/tướng 。 答đáp 。 有hữu 云vân 初sơ 種chủng 足túc 下hạ 平bình 。 初sơ 安an 立lập 故cố 。 然nhiên 後hậu 種chủng 餘dư 相tương/tướng 。 有hữu 云vân 。 紺cám 眼nhãn 。 先tiên 以dĩ 大đại 悲bi 視thị 眾chúng 生sanh 故cố 。 雖tuy 有hữu 此thử 語ngữ 。 義nghĩa 不bất 必tất 然nhiên 。 合hợp 時thời 便tiện 種chủng 。 理lý 無vô 前tiền 後hậu 。

福phước 義nghĩa 多đa 途đồ

輔phụ 行hành 云vân 。 一nhất 思tư 多đa 思tư 。 答đáp 。 一nhất 思tư 種chủng 一nhất 相tương/tướng 。 一nhất 相tương/tướng 用dụng 百bách 福phước 。 問vấn 。 幾kỷ 許hứa 為vi 一nhất 福phước 。 答đáp 。 有hữu 云vân 輪Luân 王Vương 於ư 四tứ 天thiên 下hạ 。 自tự 在tại 為vi 一nhất 福phước 。 有hữu 云vân 。 如như 帝Đế 釋Thích 於ư 二nhị 天thiên 自tự 在tại 為vi 一nhất 福phước 。 有hữu 云vân 。 乃nãi 至chí 六lục 天thiên 。 有hữu 云vân 除trừ 補bổ 處xứ 。 餘dư 一nhất 切thiết 人nhân 。 所sở 有hữu 為vi 一nhất 福phước 。 有hữu 云vân 。 大Đại 千Thiên 眾chúng 生sanh 共cộng 為vi 一nhất 福phước 。 有hữu 云vân 。 大Đại 千Thiên 眾chúng 生sanh 盲manh 。 能năng 治trị 得đắc 差sai 為vi 一nhất 福phước 。 有hữu 云vân 。 大Đại 千Thiên 人nhân 服phục 毒độc 。 治trị 得đắc 差sai 為vi 一nhất 福phước 。 有hữu 云vân 。 大Đại 千Thiên 人nhân 死tử 。 救cứu 得đắc 為vi 一nhất 福phước 。 有hữu 云vân 。 一nhất 切thiết 人nhân 破phá 戒giới 見kiến 。 能năng 為vi 說thuyết 法Pháp 。 令linh 捨xả 是thị 事sự 為vi 一nhất 福phước 。 有hữu 云vân 。 無vô 可khả 譬thí 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 第đệ 三tam 祗chi 。 心tâm 思tư 大đại 行hành 種chủng 相tương/tướng 因nhân 緣duyên 。 故cố 福phước 無vô 量lượng 。 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。 論luận 二nhị 十thập 二nhị 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 十Thập 善Thiện 各các 有hữu 五ngũ 心tâm 。

六Lục 度Độ 滿mãn 相tương/tướng

輔phụ 行hành 云vân 。 六Lục 度Độ 行hành 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 此thử 六Lục 度Độ 。 各các 有hữu 滿mãn 時thời 。 初sơ 言ngôn 檀đàn 滿mãn 者giả 。 如như 釋Thích 迦Ca 菩Bồ 薩Tát 本bổn 作tác 王vương 。 名danh 毗tỳ 尸thi 。 得đắc 歸quy 命mạng 救cứu 護hộ 陀đà 羅la 尼ni 。 視thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 如như 母mẫu 愛ái 子tử 。 是thị 時thời 天thiên 帝đế 。 知tri 命mạng 將tương 終chung 。 求cầu 佛Phật 問vấn 疑nghi 。 徧biến 求cầu 不bất 得đắc 。 卻khước 還hoàn 天thiên 宮cung 。 愁sầu 憂ưu 苦khổ 惱não 。

時thời 天thiên 巧xảo 師sư 。 名danh 毗tỳ 首thủ 羯yết 磨ma 。 問vấn 天thiên 主chủ 言ngôn 。 何hà 以dĩ 愁sầu 惱não 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 求cầu 一nhất 切thiết 知tri 人nhân 。 而nhi 不bất 能năng 得đắc 。 毗tỳ 首thủ 言ngôn 有hữu 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 滿mãn 足túc 六Lục 度Độ 。 不bất 久cửu 成thành 佛Phật 。 天thiên 主chủ 偈kệ 答đáp 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 。 魚ngư 子tử 菴am 羅la 華hoa 。 三tam 事sự 因nhân 時thời 多đa 。 成thành 果quả 時thời 甚thậm 少thiểu 。 毗tỳ 首thủ 答đáp 言ngôn 。 優ưu 尸thi 那na 種chủng 六Lục 度Độ 滿mãn 足túc 。 不bất 久cửu 成thành 佛Phật 。 帝Đế 釋Thích 言ngôn 。 當đương 往vãng 試thí 之chi 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 不phủ 。 汝nhữ 作tác 鴿cáp 。 我ngã 作tác 鷹ưng 。 汝nhữ 便tiện 詐trá 怖bố 。 入nhập 王vương 腋dịch 下hạ 。 毗tỳ 首thủ 言ngôn 。 是thị 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 何hà 以dĩ 是thị 事sự 惱não 之chi 。 釋thích 云vân 。 我ngã 亦diệc 無vô 惡ác 心tâm 。 如như 真chân 金kim 須tu 試thí 。 即tức 如như 所sở 說thuyết 。 變biến 入nhập 王vương 腋dịch 。 舉cử 身thân 戰chiến 懼cụ 。 動động 目mục 作tác 聲thanh 。 眾chúng 人nhân 皆giai 言ngôn 。 是thị 王vương 大đại 仁nhân 慈từ 。 一nhất 切thiết 宜nghi 救cứu 護hộ 。 如như 是thị 鴿cáp 小tiểu 鳥điểu 。 歸quy 之chi 如như 入nhập 舍xá 。 菩Bồ 薩Tát 相tương/tướng 如như 是thị 。 作tác 佛Phật 必tất 不bất 久cửu 。 是thị 時thời 鷹ưng 在tại 近cận 樹thụ 。 而nhi 語ngứ 王vương 言ngôn 。 還hoàn 我ngã 鴿cáp 來lai 。 王vương 言ngôn 。 我ngã 前tiền 受thọ 此thử 鴿cáp 。 非phi 是thị 汝nhữ 前tiền 受thọ 。 我ngã 先tiên 發phát 願nguyện 。 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 鷹ưng 言ngôn 欲dục 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 我ngã 非phi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 耶da 。 而nhi 何hà 奪đoạt 我ngã 食thực 。 王vương 言ngôn 。 汝nhữ 須tu 何hà 食thực 。 我ngã 先tiên 作tác 誓thệ 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 來lai 歸quy 我ngã 者giả 。 必tất 救cứu 護hộ 之chi 。 鷹ưng 言ngôn 。 我ngã 須tu 新tân 肉nhục [烈-列+執]# 血huyết 。 王vương 云vân 。 無vô 不bất 由do 殺sát 得đắc 之chi 。 云vân 何hà 殺sát 一nhất 與dữ 一nhất 。 思tư 惟duy 心tâm 定định 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 是thị 我ngã 此thử 肉nhục 身thân 。 恆hằng 受thọ 老lão 病bệnh 死tử 。 不bất 久cửu 當đương 臭xú 爛lạn 。 彼bỉ 須tu 我ngã 當đương 與dữ 。 持trì 刀đao 自tự 割cát 。 股cổ 肉nhục 而nhi 授thọ 與dữ 之chi 。 鷹ưng 言ngôn 須tu 逐trục 道Đạo 理lý 。 令linh 輕khinh 重trọng 等đẳng 。 勿vật 見kiến 欺khi 也dã 。 王vương 言ngôn 。 持trì 秤xứng 來lai 稱xưng 鴿cáp 。 如như 言ngôn 稱xưng 之chi 。 鴿cáp 身thân 轉chuyển 重trọng 。 王vương 肉nhục 轉chuyển 輕khinh 。 乃nãi 至chí 身thân 盡tận 。 諸chư 臣thần 親thân 戚thích 卻khước 諸chư 看khán 人nhân 。 王vương 今kim 如như 此thử 。 無vô 可khả 看khán 也dã 。 王vương 言ngôn 任nhậm 看khán 。 若nhược 有hữu 成thành 佛Phật 道đạo 。 當đương 忍nhẫn 此thử 大đại 事sự 。 王vương 以dĩ 血huyết 塗đồ 手thủ 攀phàn 秤xứng 欲dục 上thượng 。 盡tận 對đối 於ư 鴿cáp 鷹ưng 言ngôn 。 何hà 用dụng 如như 此thử 。 以dĩ 鴿cáp 還hoàn 我ngã 。 王vương 言ngôn 。 喪táng 身thân 無vô 量lượng 。 今kim 是thị 求cầu 易dị 佛Phật 道Đạo 之chi 時thời 。 肉nhục 盡tận 筋cân 斷đoạn 。 欲dục 上thượng 而nhi 墮đọa 。 乃nãi 自tự 責trách 言ngôn 。 汝nhữ 須tu 堅kiên 固cố 。 勿vật 得đắc 迷mê 悶muộn 。 眾chúng 生sanh 墮đọa 憂ưu 海hải 。 應ưng 救cứu 護hộ 之chi 。 何hà 為vi 懈giải 怠đãi 。 尚thượng 不bất 及cập 地địa 獄ngục 之chi 苦khổ 。 十thập 六lục 分phần 一nhất 。 我ngã 特đặc 精tinh 進tấn 。 猶do 患hoạn 此thử 苦khổ 。 何hà 況huống 地địa 獄ngục 中trung 無vô 有hữu 智trí 慧tuệ 者giả 。

時thời 諸chư 天thiên 讚tán 言ngôn 。 為vi 小tiểu 鳥điểu 能năng 爾nhĩ 。

時thời 天thiên 地địa 六lục 動động 。 海hải 水thủy 揚dương 波ba 。 枯khô 木mộc 生sanh 華hoa 。 天thiên 雨vũ 香hương 水thủy 。 諸chư 佛Phật 來lai 讚tán 。 必tất 成thành 佛Phật 也dã 。 鷹ưng 與dữ 鴿cáp 言ngôn 。 是thị 真chân 菩Bồ 薩Tát 。 毗tỳ 首thủ 言ngôn 。 天thiên 主chủ 。 汝nhữ 有hữu 神thần 力lực 。 可khả 令linh 彼bỉ 平bình 復phục 。 釋thích 言ngôn 。 不bất 須tu 我ngã 也dã 。 王vương 自tự 作tác 誓thệ 感cảm 發phát 一nhất 切thiết 。 帝Đế 釋Thích 語ngữ 王vương 言ngôn 。 心tâm 不bất 惱não 耶da 。 王vương 言ngôn 。 我ngã 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 不bất 惱não 不bất 沒một 。 釋thích 云vân 。 誰thùy 當đương 信tín 汝nhữ 。 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 若nhược 心tâm 不bất 惱não 以dĩ 求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả 。 使sử 平bình 復phục 如như 故cố 。 語ngữ 已dĩ 平bình 復phục 。 人nhân 天thiên 見kiến 之chi 皆giai 大đại 悲bi 喜hỷ 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 必tất 當đương 作tác 佛Phật 。 我ngã 當đương 供cúng 養dường 。 尸thi 滿mãn 相tương/tướng 者giả 。 如như 須tu 陀đà 摩ma 王vương 。 是thị 王vương 精tinh 進tấn 。 常thường 依y 實thật 語ngữ 。 欲dục 入nhập 園viên 遊du 戲hí 。 始thỉ 出xuất 城thành 門môn 。 有hữu 一nhất 婆Bà 羅La 門Môn 來lai 。 從tùng 我ngã 乞khất 云vân 。 王vương 是thị 福phước 德đức 人nhân 。 愍mẫn 我ngã 貧bần 窮cùng 。 王vương 言ngôn 。 須tu 待đãi 我ngã 還hoàn 。 適thích 至chí 園viên 中trung 。 有hữu 兩lưỡng 翅sí 鳥điểu 王vương 名danh 曰viết 鹿lộc 足túc 。 與dữ 山sơn 神thần 共cộng 誓thệ 。 取thủ 一nhất 千thiên 王vương 。 已dĩ 得đắc 九cửu 百bách 九cửu 十thập 九cửu 王vương 。 唯duy 少thiểu 須tu 陀đà 摩ma 王vương 。 從tùng 空không 飛phi 來lai 。 捉tróc 將tương 王vương 去khứ 。 諸chư 女nữ 號hào 哭khốc 。 哀ai 動động 一nhất 園viên 。 鹿lộc 足túc 捉tróc 王vương 。 至chí 所sở 住trú 處xứ 。 置trí 諸chư 王vương 中trung 。 須tu 陀đà 摩ma 王vương 涕thế 零linh 如như 雨vũ 。 鹿lộc 足túc 言ngôn 。 大đại 剎sát 利lợi 。 汝nhữ 何hà 啼đề 泣khấp 。 猶do 如như 小tiểu 兒nhi 。 人nhân 生sanh 有hữu 死tử 。 合hợp 會hội 有hữu 離ly 。 須tu 陀đà 答đáp 言ngôn 。 我ngã 不bất 畏úy 死tử 。 自tự 恨hận 生sanh 來lai 不bất 曾tằng 妄vọng 語ngữ 。 而nhi 今kim 失thất 信tín 。 許hứa 婆Bà 羅La 門Môn 行hành 施thí 辜cô 負phụ 宿túc 心tâm 。 自tự 招chiêu 欺khi 罪tội 。 是thị 故cố 啼đề 耳nhĩ 。 鹿lộc 足túc 言ngôn 還hoàn 去khứ 。 七thất 日nhật 施thí 竟cánh 。 便tiện 就tựu 死tử 。 若nhược 不bất 來lai 者giả 。 我ngã 有hữu 力lực 取thủ 。 王vương 還hoàn 。 恣tứ 心tâm 布bố 施thí 。 立lập 太thái 子tử 為vi 王vương 。 大đại 會hội 人nhân 民dân 。 王vương 乃nãi 謝tạ 云vân 。 我ngã 智trí 不bất 周chu 。 小tiểu 不bất 如như 法Pháp 。 當đương 見kiến 瞋sân 怒nộ 。 我ngã 今kim 身thân 非phi 己kỷ 有hữu 。 當đương 去khứ 。 人nhân 民dân 親thân 戚thích 留lưu 之chi 。 願nguyện 王vương 留lưu 意ý 垂thùy 蔭ấm 此thử 國quốc 。 勿vật 以dĩ 鹿lộc 足túc 鬼quỷ 王vương 為vi 慮lự 也dã 。 當đương 設thiết 鐵thiết 舍xá 奇kỳ 兵binh 衛vệ 護hộ 。 鹿lộc 足túc 雖tuy 神thần 。 而nhi 不bất 畏úy 之chi 。 王vương 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 實thật 語ngữ 第đệ 一nhất 戒giới 實thật 語ngữ 升thăng 天thiên 梯thê 。 實thật 語ngữ 小tiểu 人nhân 大đại 。 妄vọng 語ngữ 入nhập 地địa 獄ngục 。 我ngã 今kim 守thủ 實thật 語ngữ 。 寧ninh 失thất 身thân 壽thọ 命mạng 。 於ư 是thị 發phát 去khứ 。 至chí 鹿lộc 足túc 所sở 。 見kiến 來lai 歡hoan 喜hỷ 。 汝nhữ 實thật 語ngữ 人nhân 。 不bất 失thất 信tín 要yếu 。 人nhân 皆giai 惜tích 命mạng 。 脫thoát 竟cánh 還hoàn 來lai 。 汝nhữ 是thị 大đại 人nhân 。

時thời 須tu 陀đà 王vương 廣quảng 讚tán 實thật 語ngữ 。 呵ha 責trách 妄vọng 語ngữ 。 鹿lộc 足túc 聞văn 之chi 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 語ngữ 須tu 陀đà 言ngôn 。 汝nhữ 能năng 說thuyết 此thử 。 今kim 相tương/tướng 放phóng 捨xả 諸chư 王vương 。 各các 還hoàn 本bổn 國quốc 。 如như 是thị 語ngữ 已dĩ 。 諸chư 王vương 各các 去khứ 。 (# 云vân 云vân )# 。 忍nhẫn 成thành 相tương/tướng 者giả 。 如như 羼sằn 提đề 仙tiên 人nhân 。 在tại 於ư 林lâm 間gian 修tu 行hành 忍nhẫn 辱nhục 。

時thời 柯kha 利lợi 王vương 。 將tương 諸chư 綵thải 女nữ 入nhập 園viên 遊du 戲hí 。 飲ẩm 食thực 訖ngật 已dĩ 。 王vương 少thiểu 睡thụy 息tức 。 諸chư 女nữ 采thải 華hoa 。 於ư 其kỳ 林lâm 間gian 見kiến 此thử 仙tiên 人nhân 。 加gia 敬kính 禮lễ 拜bái 。 在tại 一nhất 面diện 立lập 。

爾nhĩ 時thời 仙tiên 人nhân 。 為vi 諸chư 女nữ 人nhân 讚tán 歎thán 慈từ 忍nhẫn 。 其kỳ 言ngôn 美mỹ 妙diệu 。 聽thính 者giả 忘vong 厭yếm 。 久cửu 而nhi 忘vong 去khứ 。 王vương 眠miên 覺giác 已dĩ 。 不bất 見kiến 諸chư 女nữ 。 抜# 劒kiếm 逐trục 蹤tung 。 見kiến 女nữ 在tại 於ư 仙tiên 人nhân 前tiền 立lập 。 嫉tật 妬đố 隆long 盛thịnh 。 恚khuể 目mục 奮phấn 劒kiếm 而nhi 擬nghĩ 仙tiên 人nhân 。 汝nhữ 作tác 何hà 事sự 。 仙tiên 人nhân 答đáp 言ngôn 。 我ngã 修tu 慈từ 忍nhẫn 。 王vương 言ngôn 。 我ngã 今kim 試thí 汝nhữ 。 當đương 以dĩ 利lợi 劒kiếm 斬trảm 截tiệt 手thủ 足túc 及cập 以dĩ 耳nhĩ 鼻tị 。 若nhược 不bất 瞋sân 者giả 。 乃nãi 知tri 修tu 忍nhẫn 。 仙tiên 言ngôn 任nhậm 意ý 。 王vương 即tức 抜# 劒kiếm 。 截tiệt 其kỳ 手thủ 足túc 。 及cập 以dĩ 耳nhĩ 鼻tị 。 而nhi 問vấn 之chi 言ngôn 。 汝nhữ 心tâm 動động 不phủ 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 修tu 慈từ 忍nhẫn 。 心tâm 不bất 動động 也dã 。 王vương 言ngôn 。 汝nhữ 一nhất 身thân 在tại 此thử 。 無vô 有hữu 勢thế 力lực 。 雖tuy 口khẩu 言ngôn 不bất 動động 。 誰thùy 當đương 信tín 者giả 。 是thị 時thời 仙tiên 人nhân 。 即tức 作tác 誓thệ 言ngôn 。 若nhược 我ngã 實thật 是thị 修tu 慈từ 忍nhẫn 者giả 。 血huyết 當đương 為vi 乳nhũ 。 即tức 變biến 為vi 乳nhũ 。 王vương 大đại 驚kinh 走tẩu 。 將tương 諸chư 綵thải 女nữ 而nhi 去khứ 。

時thời 林lâm 中trung 龍long 神thần 。 為vi 此thử 仙tiên 人nhân 雨vũ 。 雷lôi 電điện 霹phích 靂lịch 。 致trí 王vương 毒độc 害hại 。 遂toại 不bất 還hoàn 宮cung 。 精tinh 進tấn 滿mãn 相tương/tướng 者giả 。 如như 好hiếu 施thí 太thái 子tử 。 求cầu 如như 意ý 珠châu 。 如như 第đệ 一nhất 卷quyển 末mạt 。 得đắc 珠châu 墜trụy 海hải 。 而nhi 抒trữ 大đại 海hải 。 正chánh 使sử 筋cân 骨cốt 枯khô 盡tận 。 終chung 不bất 懈giải 廢phế 。 誓thệ 得đắc 如như 意ý 以dĩ 給cấp 眾chúng 生sanh 。 濟tế 其kỳ 身thân 苦khổ 。 諸chư 天thiên 問vấn 之chi 。 答đáp 云vân 。 生sanh 生sanh 不bất 休hưu 。 諸chư 天thiên 見kiến 此thử 精tinh 進tấn 。 助trợ 其kỳ 抒trữ 海hải 。 海hải 水thủy 減giảm 半bán 。 諸chư 龍long 見kiến 海hải 水thủy 減giảm 。 恐khủng 海hải 乹# 竭kiệt 。 送tống 珠châu 與dữ 之chi 。 禪thiền 滿mãn 相tương/tướng 者giả 。 如như 螺loa 髻kế 仙tiên 人nhân 。 名danh 尚thượng 闍xà 黎lê 。 有hữu 人nhân 畵họa 像tượng 作tác 僧Tăng 。 形hình 者giả 非phi 。 得đắc 第đệ 四tứ 禪thiền 。 出xuất 入nhập 息tức 斷đoạn 。 坐tọa 一nhất 樹thụ 下hạ 。 兀ngột 然nhiên 不bất 動động 。 鳥điểu 見kiến 不bất 動động 。 謂vị 之chi 為vi 木mộc 。 即tức 於ư 仙tiên 人nhân 。 髻kế 中trung 生sanh 卵noãn 。 仙tiên 人nhân 定định 起khởi 。 覺giác 其kỳ 頂đảnh 上thượng 有hữu 於ư 鳥điểu 。 即tức 自tự 思tư 惟duy 。 我ngã 若nhược 起khởi 行hành 。 鳥điểu 母mẫu 永vĩnh 不bất 復phục 來lai 。 鳥điểu 。 即tức 更cánh 入nhập 禪thiền 定định 。 至chí 鳥điểu 子tử 飛phi 去khứ 。 爾nhĩ 乃nãi 起khởi 行hành 。 般Bát 若Nhã 滿mãn 相tương/tướng 者giả 。 如như 劬cù 嬪# 大đại 臣thần 。 分phần/phân 閆# 浮phù 提đề 地địa 。 以dĩ 為vi 七thất 分phần 。 城thành 邑ấp 聚tụ 落lạc 。 皆giai 使sử 均quân 等đẳng 。 為vi 息tức 諍tranh 故cố 。

三tam 十thập 二nhị 相tướng

法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 。 今kim 此thử 三tam 十thập 二nhị 通thông 云vân 相tương/tướng 者giả 。 相tương/tướng 名danh 有hữu 所sở 表biểu 發phát 。 攬lãm 而nhi 可khả 別biệt 。 名danh 之chi 為vi 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 應ứng 化hóa 之chi 體thể 。 現hiện 此thử 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 以dĩ 表biểu 法Pháp 身thân 眾chúng 德đức 圓viên 極cực 。 使sử 見kiến 者giả 愛ái 敬kính 。 知tri 有hữu 勝thắng 德đức 可khả 崇sùng 。 人nhân 天thiên 中trung 尊tôn 。 眾chúng 聖thánh 之chi 王vương 。 故cố 現hiện 三tam 十thập 二nhị 相tướng 也dã 。 一nhất 足túc 下hạ 安an 平bình 如như 奩# 底để 。 二nhị 足túc 下hạ 千thiên 輻bức 輪luân 相tương/tướng 。 三tam 手thủ 足túc 指chỉ 長trường/trưởng 勝thắng 餘dư 人nhân 。 四tứ 手thủ 足túc 柔nhu 輭nhuyễn 。 勝thắng 餘dư 身thân 分phần 。 五ngũ 手thủ 指chỉ 合hợp 縵man 網võng 勝thắng 餘dư 人nhân 。 六lục 足túc 跟cân 具cụ 足túc 滿mãn 好hảo/hiếu 。 七thất 足túc 趺phu 高cao 好hảo/hiếu 根căn 相tướng 稱xưng 。 八bát 如như 伊y 尼ni 延diên 鹿lộc 王vương 腨# 纖tiêm 好hảo/hiếu 。 九cửu 立lập 手thủ 摩ma 膝tất 。 十thập 陰âm 藏tàng 相tương/tướng 如như 馬mã 王vương 。 十thập 一nhất 身thân 縱tung 廣quảng 等đẳng 。 十thập 二nhị 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。 生sanh 青thanh 色sắc 柔nhu 輭nhuyễn 。 十thập 三tam 毛mao 上thượng 向hướng 青thanh 色sắc 柔nhu 輭nhuyễn 右hữu 旋toàn 。 十thập 四tứ 金kim 色sắc 光quang 其kỳ 相tương/tướng 微vi 妙diệu 。 十thập 五ngũ 身thân 光quang 面diện 各các 一nhất 丈trượng 。 十thập 六lục 皮bì 膚phu 薄bạc 細tế 滑hoạt 。 不bất 受thọ 塵trần 水thủy 。 不bất 停đình 蚊văn 蚋nhuế 。 十thập 七thất 兩lưỡng 足túc 下hạ 。 兩lưỡng 手thủ 。 兩lưỡng 肩kiên 。 項hạng 中trung 。 七thất 處xứ 滿mãn 。 十thập 八bát 兩lưỡng 腋dịch 下hạ 滿mãn 。 十thập 九cửu 身thân 上thượng 如như 師sư 子tử 。 二nhị 十thập 身thân 端đoan 直trực 。 二nhị 十thập 一nhất 肩kiên 圓viên 好hảo/hiếu 。 二nhị 十thập 二nhị 四tứ 十thập 齒xỉ 具cụ 足túc 。 二nhị 十thập 三tam 齒xỉ 白bạch 淨tịnh 齊tề 密mật 而nhi 根căn 深thâm 。 二nhị 十thập 四tứ 四tứ 牙nha 最tối 白bạch 而nhi 大đại 。 二nhị 十thập 五ngũ 頰giáp 車xa 如như 師sư 子tử 。 二nhị 十thập 六lục 咽yến/ế/yết 中trung 津tân 液dịch 淂# 味vị 中trung 上thượng 味vị 。 二nhị 十thập 七thất 舌thiệt 大đại 薄bạc 。 覆phú 面diện 至chí 髮phát 際tế 。 二nhị 十thập 八bát 梵Phạm 音âm 深thâm 遠viễn 。 如như 迦ca 陵lăng 頻tần 伽già 聲thanh 。 二nhị 十thập 九cửu 眼nhãn 色sắc 如như 金kim 精tinh 。 三tam 十thập 眼nhãn [耳*妾]# 如như 牛ngưu 王vương 。 三tam 十thập 一nhất 眉mi 間gian 白bạch 毫hào 相tướng 。 如như 兜đâu 羅la 綿miên 。 三tam 十thập 二nhị 頂đảnh 肉nhục 髻kế 成thành 。

道đạo 樹thụ 已dĩ 前tiền 四tứ 波ba 羅la 密mật 滿mãn

輔phụ 行hành 云vân 。 此thử 中trung 明minh 三tam 祗chi 百bách 刦# 。 與dữ 俱câu 舍xá 小tiểu 異dị 。 俱câu 舍xá 則tắc 道đạo 樹thụ 已dĩ 前tiền 四tứ 波ba 羅la 密mật 滿mãn 。 至chí 佛Phật 果Quả 位vị 二nhị 波ba 羅la 密mật 滿mãn 。 故cố 頌tụng 云vân 。 但đãn 由do 悲bi 普phổ 施thí 。 被bị 折chiết 身thân 無vô 忿phẫn 。 讚tán 歎thán 底để 迦ca 佛Phật 。 次thứ 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 六lục 波ba 羅la 密mật 多đa 。 於ư 如như 是thị 四tứ 位vị 。 一nhất 二nhị 又hựu 一nhất 二nhị 。 如như 次thứ 修tu 圓viên 滿mãn 。 初sơ 一nhất 謂vị 布bố 施thí 。 次thứ 二nhị 謂vị 戒giới 忍nhẫn 。 次thứ 一nhất 謂vị 精tinh 進tấn 。 次thứ 二nhị 謂vị 禪thiền 智trí 。 如như 次thứ 對đối 四tứ 句cú 。 由do 讚tán 歎thán 底để 迦ca 。 其kỳ 超siêu 九cửu 刼# 故cố 。 從tùng 毘Tỳ 婆Bà 尸Thi 佛Phật 。 九cửu 十thập 一nhất 刼# 禪thiền 智trí 二nhị 波ba 羅la 密mật 滿mãn 。 若nhược 凖# 大đại 論luận 。 三tam 阿a 僧Tăng 祗chi 六lục 波ba 羅la 密mật 滿mãn 。 不bất 相tương 違vi 耶da 。 亦diệc 無vô 相tướng 違vi 。 大đại 論luận 三tam 僧Tăng 祗chi 但đãn 是thị 事sự 禪thiền 智trí 滿mãn 耳nhĩ 。 若nhược 至chí 樹thụ 王vương 下hạ 。 亦diệc 是thị 緣duyên 理lý 禪thiền 智trí 始thỉ 滿mãn 。 俱câu 舍xá 云vân 。 因nhân 時thời 已dĩ 斷đoạn 八bát 地địa 惑hoặc 者giả 。 既ký 未vị 斷đoạn 有hữu 頂đảnh 。 但đãn 用dụng 有hữu 漏lậu 。 故cố 大đại 論luận 沒một 前tiền 有hữu 漏lậu 之chi 名danh 。 至chí 樹thụ 王vương 下hạ 方phương 云vân 用dụng 三tam 十thập 四tứ 心tâm 斷đoạn 三tam 界giới 見kiến 修tu 之chi 惑hoặc 。 故cố 知tri 爾nhĩ 時thời 方phương 得đắc 無vô 漏lậu 。 今kim 文văn 且thả 以dĩ 大đại 論luận 所sở 斥xích 立lập 。 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 義nghĩa 。 故cố 且thả 存tồn 之chi 。 名danh 為vi 伏phục 道đạo 。

彌Di 勒Lặc 值trị 佛Phật 必tất 有hữu 超siêu 刦#

別biệt 行hành 玄huyền 云vân 。 若nhược 爾nhĩ 則tắc 無vô 百bách 刦# 義nghĩa 。 答đáp 。 任nhậm 此thử 法Pháp 門môn 則tắc 有hữu 百bách 刦# 。 以dĩ 精tinh 進tấn 力lực 傳truyền 超siêu 。 住trụ 此thử 法Pháp 門môn 者giả 。 若nhược 任nhậm 運vận 行hành 於ư 六Lục 度Độ 法Pháp 門môn 。 則tắc 須tu 百bách 刦# 。 此thử 據cứ 常thường 途đồ 理lý 數số 而nhi 言ngôn 。 若nhược 精tinh 進tấn 功công 倍bội 。 亦diệc 何hà 局cục 於ư 時thời 分phần/phân 。

八bát 相tương/tướng

四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 一nhất 兜Đâu 率Suất 天thiên 下hạ 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 將tương 欲dục 下hạ 生sanh 時thời 。 用dụng 四tứ 種chủng 觀quán 人nhân 間gian 。 一nhất 觀quán 時thời 。 即tức 是thị 人nhân 壽thọ 百bách 歲tuế 。 是thị 佛Phật 出xuất 世thế 之chi 時thời 。 二nhị 觀quán 土thổ/độ 地địa 。 諸chư 佛Phật 常thường 依y 中trung 國quốc 生sanh 。 迦Ca 維Duy 羅La 衛Vệ 。 即tức 是thị 百bách 億ức 日nhật 月nguyệt 之chi 中trung 也dã 。 三tam 觀quán 種chủng 姓tánh 。 生sanh 二nhị 種chủng 姓tánh 中trung 。 一nhất 剎sát 利lợi 姓tánh 。 勢thế 力lực 大đại 故cố 。 二nhị 婆Bà 羅La 門Môn 姓tánh 。 智trí 慧tuệ 大đại 故cố 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 生sanh 剎sát 利lợi 姓tánh 也dã 。 四tứ 觀quán 生sanh 處xứ 。 何hà 等đẳng 母mẫu 人nhân 能năng 懷hoài 那Na 羅La 延Diên 力lực 菩Bồ 薩Tát 。 唯duy 中trung 國quốc 迦ca 毘tỳ 羅la 婆bà 淨tịnh 飯phạn 王vương 后hậu 。 能năng 懷hoài 後hậu 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 如như 是thị 思tư 惟duy 已dĩ 。 從tùng 兜Đâu 率Suất 天Thiên 下hạ 。 問vấn 。 何hà 故cố 作tác 白bạch 象tượng 形hình 非phi 餘dư 二nhị 明minh 處xứ 胎thai 。 即tức 是thị 正chánh 慧tuệ 入nhập 母mẫu 胎thai 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 邪tà 慧tuệ 入nhập 母mẫu 胎thai 。 菩Bồ 薩Tát 憶ức 念niệm 不bất 失thất 。 故cố 名danh 正chánh 慧tuệ 入nhập 母mẫu 胎thai 。 中trung 陰ấm 住trụ 。 則tắc 知tri 中trung 陰ấm 。 入nhập 胎thai 時thời 。 知tri 入nhập 胎thai 。 歌ca 羅la 邏la 時thời 。 知tri 歌ca 羅la 邏la 。 七thất 日nhật 赤xích 白bạch 精tinh 血huyết 合hợp 。 安an 浮phù 陀đà 時thời 。 二nhị 七thất 如như 蠒# 狀trạng 。 伽già 陀đà 時thời 。 三tam 七thất 日nhật 如như 凝ngưng 酪lạc 。 五ngũ 胞bào 時thời 。 出xuất 生sanh 時thời 。 皆giai 憶ức 念niệm 不bất 失thất 。 是thị 名danh 正chánh 慧tuệ 入nhập 母mẫu 胎thai 。

復phục 次thứ 餘dư 人nhân 住trụ 中trung 陰ấm 。 欲dục 受thọ 生sanh 時thời 。 於ư 父phụ 母mẫu 所sở 。 生sanh 顛điên 倒đảo 心tâm 。 生sanh 不bất 淨tịnh 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 爾nhĩ 。 正chánh 慧tuệ 明minh 識thức 父phụ 母mẫu 。 相tương 續tục 入nhập 胎thai 。 是thị 明minh 正chánh 慧tuệ 也dã 。 三Tam 明Minh 出xuất 胎thai 相tương/tướng 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 滿mãn 足túc 十thập 月nguyệt 。 正chánh 慧tuệ 不bất 失thất 。 從tùng 右hữu 脇hiếp 而nhi 出xuất 胎thai 。 生sanh 墮đọa 於ư 地địa 。 即tức 行hành 七thất 步bộ 。 口khẩu 自tự 發phát 言ngôn 。 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。 惟duy 我ngã 為vi 尊tôn 。 當đương 初sơ 生sanh 時thời 。 國quốc 內nội 即tức 有hữu 三tam 十thập 二nhị 瑞thụy 事sự 。 在tại 瑞thụy 應ứng 經kinh 具cụ 明minh 。 乃nãi 至chí 將tương 示thị 相tướng 師sư 。 阿a 夷di 相tương/tướng 太thái 子tử 。 具cụ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 即tức 便tiện 悲bi 淚lệ 。 王vương 恐khủng 不bất 祥tường 。 問vấn 阿a 夷di 曰viết 。 我ngã 子tử 不bất 祥tường 。 故cố 悲bi 淚lệ 耶da 。 仙tiên 人nhân 答đáp 曰viết 。 吉cát 無vô 不bất 利lợi 。 太thái 子tử 相tướng 好hảo 分phân 明minh 。 其kỳ 若nhược 在tại 家gia 。 當đương 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 飛Phi 行Hành 皇Hoàng 帝Đế 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 十Thập 善Thiện 化hóa 世thế 。 其kỳ 若nhược 出xuất 家gia 。 必tất 成thành 自tự 然nhiên 之chi 佛Phật 。 度độ 脫thoát 萬vạn 姓tánh 。 但đãn 太thái 子tử 相tướng 好hảo 分phân 明minh 。 必tất 不bất 在tại 家gia 。 作tác 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 其kỳ 若nhược 出xuất 家gia 。 必tất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 度độ 脫thoát 天thiên 人nhân 。 傷thương 吾ngô 年niên 老lão 。 不bất 覩đổ 佛Phật 興hưng 。 故cố 悲bi 淚lệ 耳nhĩ 。 所sở 以dĩ 用dụng 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 莊trang 嚴nghiêm 其kỳ 身thân 。 欲dục 為vi 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 之chi 品phẩm 器khí 也dã 。 問vấn 。 何hà 故cố 現hiện 相tướng 三tam 十thập 二nhị 。 好hảo/hiếu 有hữu 八bát 十thập 。 答đáp 。 成thành 佛Phật 莊trang 嚴nghiêm 。 法pháp 如như 此thử 故cố 。 四tứ 明minh 出xuất 家gia 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 年niên 漸tiệm 長trưởng 大đại 。 出xuất 四tứ 城thành 門môn 。 見kiến 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 厭yếm 怖bố 心tâm 生sanh 。 夜dạ 半bán 踰du 城thành 出xuất 家gia 。 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 食thực 難Nan 陀Đà 婆Bà 羅La 門Môn 石thạch 密mật 乳nhũ 糜mi 益ích 身thân 。 十thập 六lục 功công 德đức 。 五ngũ 明minh 降hàng 魔ma 相tương/tướng 者giả 。 即tức 於ư 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 破phá 萬vạn 八bát 千thiên 億ức 鬼quỷ 兵binh 。 魔ma 眾chúng 。 魔ma 王vương 敗bại 勣# 。 鬼quỷ 兵binh 退thoái 散tán 。 六lục 成thành 道Đạo 相tương/tướng 者giả 。 魔ma 眾chúng 散tán 已dĩ 。 攝nhiếp 心tâm 端đoan 坐tọa 。 於ư 第đệ 四tứ 禪thiền 住trụ 中trung 忍nhẫn 。 修tu 觀quán 成thành 中trung 忍nhẫn 。 一nhất 剎sát 那na 上thượng 忍nhẫn 。 一nhất 剎sát 那na 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 一nhất 剎sát 那na 發phát 真chân 無vô 漏lậu 。 三tam 十thập 四tứ 心tâm 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 三tam 十thập 四tứ 心tâm 者giả 。 八bát 忍nhẫn 八bát 智trí 。 九cửu 無vô 礙ngại 九cửu 解giải 脫thoát 也dã 。 具cụ 足túc 佛Phật 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 三Tam 達Đạt 無vô 碍# 。 三tam 意ý 止chỉ 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 四tứ 無vô 碍# 智trí 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 悉tất 知tri 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 具cụ 足túc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 竝tịnh 在tại 未vị 來lai 。 故cố 名danh 小tiểu 乗# 佛Phật 。 七thất 明minh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 者giả 。 於ư 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 為vi 拘câu 隣lân 五ngũ 人nhân 三tam 轉chuyển 生sanh 滅diệt 。 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 天thiên 人nhân 得đắc 道Đạo 此thử 為vi 證chứng 。 三tam 寳# 於ư 是thị 現hiện 世thế 間gian 。 次thứ 說thuyết 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 法Pháp 輪luân 。 次thứ 為vi 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 六lục 波ba 羅la 密mật 法Pháp 輪luân 。 是thị 則tắc 開khai 三tam 乗# 之chi 教giáo 名danh 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 佛Phật 在tại 毘Tỳ 舍Xá 離Ly 國quốc 。 為vi 須tu 隣lân 那na 迦ca 陀đà 長trưởng 者giả 子tử 作tác 婬dâm 欲dục 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 結kết 初sơ 大đại 罪tội 。 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。 次thứ 佛Phật 在tại 舍Xá 婆Bà 提Đề 城Thành 。 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 諸chư 有hữu 五ngũ 怖bố 五ngũ 罪tội 五ngũ 怨oán 。 不bất 除trừ 不bất 減giảm 。 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 作tác 此thử 世thế 未vị 來lai 。 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。 是thị 名danh 佛Phật 自tự 說thuyết 毘tỳ 曇đàm 教giáo 。 從tùng 此thử 轉chuyển 三tam 藏tạng 法Pháp 輪luân 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 教giáo 三tam 乗# 弟đệ 子tử 。 是thị 名danh 轉Chuyển 法Pháp 輪Luân 也dã 。 八bát 明minh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 相tướng 者giả 。 於ư 拘câu 尸thi 那na 城thành 。 娑sa 羅la 雙song 樹thụ 間gian 。 逆nghịch 順thuận 出xuất 入nhập 超siêu 越việt 三tam 昧muội 。 於ư 第đệ 四tứ 禪thiền 。 中trung 入nhập 火Hỏa 光Quang 三Tam 昧Muội 。 燒thiêu 身thân 滅diệt 度độ 。 唯duy 留lưu 舍xá 利lợi 。 為vi 人nhân 天thiên 福phước 田điền 。 身thân 智trí 俱câu 滅diệt 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 為vi 聲Thanh 聞Văn 經kinh 中trung 說thuyết 大đại 乗# 之chi 位vị 也dã 。 止Chỉ 觀Quán 云vân 。 三tam 藏tạng 初sơ 伏phục 四tứ 魔ma 。 坐tọa 道đạo 塲# 破phá 煩phiền 惱não 魔ma 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 又hựu 得đắc 法Pháp 性tánh 身thân 。 破phá 陰ấm 入nhập 魔ma 。 此thử 兩lưỡng 共cộng 破phá 死tử 魔ma 。 道Đạo 樹thụ 下hạ 得đắc 。 不Bất 動Động 三Tam 昧Muội 。 變biến 三tam 玉ngọc 女nữ 。 破phá 八bát 十thập 億ức 兵binh 。 冠quan 蓋cái 劒kiếm 各các 墮đọa 者giả 。 是thị 破phá 天thiên 子tử 魔ma 。 輔phụ 行hành 釋thích 云vân 。 具cụ 如như 大đại 集tập 云vân 。 天thiên 主chủ 初sơ 令linh 諸chư 軍quân 。 次thứ 遣khiển 太thái 子tử 。 次thứ 遣khiển 三tam 妃phi 。 皆giai 不bất 能năng 壞hoại 。 後hậu 自tự 領lãnh 軍quân 。 為vi 佛Phật 所sở 降giáng/hàng 。 大đại 軍quân 退thoái 敗bại 。 王vương 顛điên 倒đảo 墮đọa 。 冠quan 蓋cái 劒kiếm 三tam 。 各các 在tại 一nhất 處xứ 。 此thử 竝tịnh 大đại 論luận 第đệ 六lục 文văn 也dã 。

三tam 轉chuyển 十thập 二nhị 行hành 法Pháp 輪luân

文văn 句cú 云vân 。 十thập 二nhị 行hành 者giả 。 一nhất 約ước 四Tứ 諦Đế 教giáo 。 二nhị 約ước 十thập 六lục 行hành 教giáo 。 十thập 二nhị 者giả 。 即tức 示thị 勸khuyến 證chứng 是thị 也dã 。 行hành 十thập 二nhị 者giả 。 三tam 轉chuyển 皆giai 生sanh 。 眼nhãn 智trí 明minh 覺giác 。 又hựu 教giáo 十thập 二nhị 為vi 能năng 轉chuyển 。 行hành 十thập 二nhị 為vi 所sở 轉chuyển 。 十thập 二nhị 行hành 是thị 輪luân 。 十thập 二nhị 教giáo 非phi 輪luân 。 若nhược 作tác 二nhị 輪luân 義nghĩa 眼nhãn 智trí 明minh 覺giác 者giả 。 約ước 四tứ 十thập 八bát 法pháp 。 開khai 此thử 四tứ 心tâm 成thành 十thập 六lục 心tâm 。 謂vị 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 為vi 眼nhãn 。 苦khổ 法pháp 智trí 為vi 智trí 。 比tỉ 忍nhẫn 為vi 明minh 。 比tỉ 智trí 為vi 覺giác 。 餘dư 三tam 諦đế 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 成thành 十thập 六lục 心tâm 。 三tam 根căn 人nhân 各các 得đắc 十thập 六lục 心tâm 。 故cố 成thành 四tứ 十thập 八bát 行hành 也dã 。 十thập 二nhị 諦đế 是thị 教giáo 法Pháp 輪luân 。 十thập 二nhị 行hành 是thị 行hành 法Pháp 輪luân 。 教giáo 輪luân 。 則tắc 能năng 轉chuyển 唯duy 是thị 一nhất 權quyền 智trí 。 所sở 轉chuyển 則tắc 有hữu 十thập 二nhị 教giáo 也dã 。 若nhược 行hành 法Pháp 輪luân 。 能năng 轉chuyển 之chi 教giáo 十thập 二nhị 。 所sở 轉chuyển 之chi 行hành 亦diệc 十thập 二nhị 。 或hoặc 約ước 三tam 人nhân 。 或hoặc 約ước 一nhất 人nhân 。 今kim 就tựu 見kiến 諦Đế 道đạo 三tam 人nhân 。 利lợi 根căn 聞văn 示thị 轉chuyển 。 即tức 生sanh 眼nhãn 智trí 明minh 覺giác 。 三tam 人nhân 合hợp 舉cử 。 故cố 言ngôn 十thập 二nhị 也dã 。 記ký 釋thích 云vân 。 初sơ 文văn 中trung 云vân 十thập 二nhị 行hành 者giả 。 四Tứ 諦Đế 各các 用dụng 示thị 等đẳng 為vi 教giáo 。 一nhất 轉chuyển 各các 生sanh 眼nhãn 等đẳng 為vi 行hành 。 言ngôn 能năng 所sở 者giả 。 四tứ 皆giai 佛Phật 說thuyết 。 故cố 云vân 能năng 。 度độ 入nhập 彼bỉ 心tâm 。 故cố 云vân 所sở 。 言ngôn 是thị 輪luân 非phi 輪luân 者giả 。 輪luân 以dĩ 摧tồi 碾niễn 為vi 義nghĩa 。 唯duy 教giáo 無vô 行hành 。 豈khởi 能năng 摧tồi 惑hoặc 。 若nhược 不bất 摧tồi 惑hoặc 。 亦diệc 無vô 輪luân 名danh 。 佛Phật 知tri 機cơ 知tri 時thời 。 亦diệc 不bất 無vô 行hành 。 而nhi 徒đồ 轉chuyển 也dã 。 今kim 言ngôn 非phi 者giả 。 教giáo 從tùng 化hóa 主chủ 。 行hành 從tùng 受thọ 者giả 。 是thị 故cố 行hành 輪luân 。 從tùng 受thọ 者giả 得đắc 。 功công 歸quy 化hóa 主chủ 。 故cố 從tùng 佛Phật 得đắc 。 以dĩ 未vị 盡tận 理lý 。 故cố 重trọng/trùng 釋thích 之chi 。 若nhược 作tác 二nhị 輪luân 。 教giáo 行hành 相tương/tướng 循tuần 。 共cộng 能năng 摧tồi 惑hoặc 。 況huống 復phục 教giáo 行hành 俱câu 由do 佛Phật 轉chuyển 。 是thị 故cố 教giáo 行hành 俱câu 得đắc 名danh 輪luân 。 但đãn 眼nhãn 智trí 等đẳng 無vô 別biệt 體thể 故cố 。 還hoàn 指chỉ 忍nhẫn 等đẳng 。 故cố 眼nhãn 等đẳng 行hành 。 約ước 於ư 諦đế 教giáo 而nhi 成thành 十thập 六lục 。 故cố 三tam 根căn 人nhân 聞văn 三tam 轉chuyển 教giáo 。 各các 生sanh 眼nhãn 等đẳng 。 成thành 四tứ 十thập 八bát 。 寛# 狹hiệp 中trung 云vân 。 教giáo 輪luân 等đẳng 者giả 。 是thị 化hóa 他tha 智trí 。 但đãn 屬thuộc 一nhất 秘bí 。 則tắc 能năng 轉chuyển 惟duy 一nhất 。 所sở 轉chuyển 十thập 二nhị 。 則tắc 能năng 轉chuyển 名danh 狹hiệp 體thể 寛# 。 所sở 轉chuyển 名danh 寛# 體thể 狹hiệp 。 行hành 法Pháp 輪luân 者giả 。 教giáo 是thị 能năng 詮thuyên 。 行hành 是thị 所sở 詮thuyên 。 故cố 行hành 隨tùy 教giáo 。 竝tịnh 有hữu 十thập 二nhị 。 雖tuy 俱câu 十thập 二nhị 。 寛# 狹hiệp 則tắc 異dị 。 教giáo 定định 十thập 二nhị 。 行hành 生sanh 眼nhãn 等đẳng 。 若nhược 以dĩ 示thị 等đẳng 生sanh 於ư 眼nhãn 等đẳng 。 數số 同đồng 名danh 異dị 。 次thứ 辯biện 通thông 別biệt 中trung 所sở 言ngôn 或hoặc 者giả 。 不bất 定định 辭từ 也dã 。 或hoặc 三tam 人nhân 各các 聞văn 三tam 轉chuyển 。 或hoặc 一nhất 人nhân 前tiền 後hậu 聞văn 三tam 。 初sơ 雖tuy 別biệt 簡giản 。 今kim 就tựu 下hạ 。 正chánh 釋thích 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 得đắc 見kiến 諦Đế 解giải 。 三tam 乗# 之chi 人nhân 方phương 有hữu 十thập 二nhị 。

度độ 三tam 根căn 性tánh

文văn 句cú 云vân 。 問vấn 。 初sơ 為vi 五ngũ 人nhân 。 云vân 何hà 作tác 三tam 根căn 耶da 。

復phục 有hữu 八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 。 何hà 故cố 無vô 三tam 根căn 。 為vi 生sanh 三tam 慧tuệ 。 三tam 根căn 。 三tam 道đạo 故cố 。 記ký 釋thích 云vân 。 問vấn 初sơ 為vi 等đẳng 者giả 。 既ký 云vân 聲Thanh 聞Văn 自tự 有hữu 三tam 根căn 。 五ngũ 人nhân 竝tịnh 是thị 聲Thanh 聞Văn 根căn 性tánh 。 既ký 具cụ 三tam 根căn 。

復phục 有hữu 諸chư 天thiên 。 何hà 意ý 無vô 三tam 。 為vi 生sanh 下hạ 。 答đáp 。 人nhân 天thiên 通thông 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 。 謂vị 慧tuệ 根căn 道đạo 聞văn 等đẳng 不bất 同đồng 。 是thị 三tam 慧tuệ 。 悟ngộ 有hữu 前tiền 後hậu 。 即tức 三tam 根căn 。 見kiến 修tu 無Vô 學Học 。 即tức 三tam 道đạo 。 色sắc 無vô 色sắc 般bát 。 義nghĩa 準chuẩn 亦diệc 有hữu 。 但đãn 非phi 因nhân 轉chuyển 法Pháp 輪luân 得đắc 耳nhĩ 。

老lão 比Bỉ 丘Khâu

妙diệu 樂lạc 云vân 。 老lão 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 從tùng 後hậu 異dị 故cố 。 以dĩ 通thông 教giáo 佛Phật 亦diệc 可khả 言ngôn 老lão 。 而nhi 云vân 帶đái 者giả 。 辯biện 異dị 前tiền 教giáo 。

三tam 百bách 由do 旬tuần

文văn 句cú 云vân 。 三tam 界giới 果quả 報báo 。 處xử 為vi 三tam 百bách 有hữu 餘dư 國quốc 處xứ 為vi 四tứ 百bách 。 實thật 報báo 國quốc 處xứ 為vi 五ngũ 百bách 。 見kiến 惑hoặc 為vi 一nhất 百bách 。 五ngũ 下hạ 分phân 為vi 二nhị 百bách 。 五ngũ 上thượng 分phân 為vi 三tam 百bách 。 塵trần 沙sa 為vi 四tứ 百bách 。 無vô 明minh 為vi 五ngũ 百bách 。 入nhập 空không 觀quán 能năng 過quá 三tam 百bách 。 入nhập 假giả 觀quán 能năng 過quá 四tứ 百bách 。 入nhập 中trung 觀quán 能năng 過quá 五ngũ 百bách 。

諸chư 般Bát 若Nhã 有hữu 二nhị 乗# 得đắc 道Đạo

四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 通thông 者giả 。 同đồng 也dã 。 三tam 乗# 同đồng 稟bẩm 。 故cố 名danh 為vi 通thông 。 大đại 品phẩm 經Kinh 云vân 。 欲dục 學học 聲Thanh 聞Văn 乗# 者giả 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 。 欲dục 學học 緣Duyên 覺Giác 乗# 者giả 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 。 欲dục 學học 菩Bồ 薩Tát 乗# 者giả 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 。 三tam 乗# 同đồng 稟bẩm 此thử 教giáo 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 故cố 云vân 通thông 教giáo 。

通thông 有hữu 三tam 義nghĩa

四tứ 念niệm 處xứ 云vân 。 通thông 義nghĩa 有hữu 八bát 。 謂vị 理lý 教giáo 智trí 斷đoạn 行hành 位vị 因nhân 果quả 。 理lý 通thông 者giả 。 同đồng 緣duyên 即tức 色sắc 是thị 空không 故cố 。 教giáo 通thông 者giả 。 同đồng 稟bẩm 無vô 生sanh 之chi 說thuyết 故cố 。 智trí 通thông 者giả 。 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 。 般Bát 若Nhã 生sanh 故cố 。 斷đoạn 通thông 者giả 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 若nhược 斷đoạn 同đồng 是thị 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 故cố 。 行hành 通thông 者giả 。 同đồng 乗# 摩ma 訶ha 衍diễn 乗# 故cố 。 位vị 通thông 者giả 。 同đồng 是thị 乹# 慧tuệ 地địa 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 故cố 。 因nhân 通thông 者giả 。 同đồng 學học 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 故cố 。 果quả 通thông 者giả 。 同đồng 到đáo 薩Tát 婆Bà 若Nhã 故cố 。 三tam 人nhân 八bát 義nghĩa 不bất 殊thù 。 故cố 名danh 通thông 也dã 。

復phục 次thứ 通thông 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 因nhân 果quả 皆giai 通thông 。 二nhị 因nhân 通thông 果quả 不bất 通thông 。 三tam 通thông 別biệt 通thông 圓viên 。 因nhân 果quả 俱câu 通thông 者giả 。 如như 上thượng 八bát 通thông 說thuyết 。 近cận 通thông 偏thiên 真chân 四tứ 枯khô 拙chuyết 度độ 。 因nhân 通thông 果quả 不bất 通thông 者giả 。 乃nãi 是thị 別biệt 果quả 來lai 接tiếp 通thông 因nhân 。 得đắc 見kiến 佛Phật 性tánh 。 成thành 四tứ 榮vinh 雙song 樹thụ 。 通thông 別biệt 通thông 圓viên 者giả 。 別biệt 圓viên 因nhân 果quả 皆giai 與dữ 通thông 異dị 。 藉tạ 通thông 開khai 導đạo 。 得đắc 入nhập 別biệt 圓viên 因nhân 。 成thành 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 雙song 樹thụ 之chi 果quả 也dã 。 若nhược 通thông 因nhân 果quả 。 正chánh 是thị 小tiểu 大đại 半bán 滿mãn 分phần 門môn 。 亦diệc 是thị 析tích 體thể 拙chuyết 巧xảo 。 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 羊dương 鹿lộc 異dị 路lộ 。 何hà 者giả 。 三tam 藏tạng 未vị 斷đoạn 惑hoặc 。 猶do 是thị 凡phàm 夫phu 。 住trụ 下hạ 忍nhẫn 位vị 。 伏phục 見kiến 思tư 惑hoặc 。 以dĩ 誓thệ 願nguyện 乗# 五ngũ 通thông 。 住trụ 生sanh 死tử 化hóa 眾chúng 生sanh 。 二nhị 乗# 斷đoạn 正chánh 使sử 。 拙chuyết 度độ 保bảo 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 能năng 前tiền 進tiến 。 故cố 從tùng 此thử 分phần/phân 門môn 。 若nhược 三tam 人nhân 同đồng 以dĩ 無vô 言ngôn 說thuyết 道Đạo 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 者giả 。 是thị 滿mãn 字tự 摩ma 訶ha 衍diễn 門môn 。 多đa 此thử 含hàm 容dung 。

藉tạ 通thông 開khai 導đạo

捨xả 遺di 記ký 云vân 。 第đệ 三tam 藉tạ 通thông 開khai 導đạo 者giả 。 即tức 於ư 乹# 慧tuệ 及cập 性tánh 地địa 中trung 聞văn 體thể 法pháp 空không 。 不bất 但đãn 空không 於ư 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 亦diệc 乃nãi 空không 於ư 涅Niết 槃Bàn 之chi 空không 。 此thử 人nhân 雖tuy 藉tạ 通thông 教giáo 譚đàm 空không 開khai 導đạo 其kỳ 心tâm 。 而nhi 了liễu 此thử 空không 體thể 是thị 中trung 道đạo 。 乃nãi 以dĩ 別biệt 圓viên 內nội 外ngoại 凡phàm 觀quán 。 同đồng 於ư 二nhị 乗# 歷lịch 乹# 慧tuệ 及cập 後hậu 諸chư 地địa 至chí 十Thập 地Địa 。 即tức 成thành 別biệt 圓viên 初Sơ 地Địa 初sơ 住trụ 八bát 相tương/tướng 之chi 佛Phật 。 此thử 乃nãi 通thông 教giáo 通thông 別biệt 通thông 圓viên 義nghĩa 也dã 。 既ký 在tại 初Sơ 地Địa 便tiện 知tri 不bất 空không 。 是thị 故cố 不bất 受thọ 被bị 接tiếp 之chi 名danh 。

總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 等đẳng 智trí

玄huyền 義nghĩa 云vân 。 通thông 教giáo 聲Thanh 聞Văn 總tổng 相tương/tướng 一nhất 門môn 達đạt 俗tục 即tức 真chân 。 緣Duyên 覺Giác 能năng 於ư 一nhất 門môn 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 達đạt 俗tục 即tức 真chân 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 於ư 四tứ 門môn 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 達đạt 俗tục 即tức 真chân 。 又hựu 能năng 徧biến 四tứ 門môn 出xuất 假giả 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 籤# 云vân 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 於ư 一nhất 門môn 總tổng 相tương/tướng 等đẳng 者giả 。 總tổng 。 謂vị 但đãn 作tác 苦khổ 集tập 觀quán 耳nhĩ 。 別biệt 。 謂vị 觀quán 苦khổ 七thất 支chi 。 觀quán 集tập 五ngũ 支chi 。 以dĩ 自tự 行hành 故cố 。 但đãn 依y 一nhất 門môn 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 他tha 。 故cố 於ư 四tứ 門môn 。 然nhiên 七thất 地địa 前tiền 約ước 自tự 行hành 邊biên 。 亦diệc 但đãn 一nhất 門môn 入nhập 假giả 。 方phương 便tiện 亦diệc 須tu 徧biến 習tập 。

當đương 教giáo 三tam 乗# 共cộng 位vị

止Chỉ 觀Quán 云vân 。 乹# 慧tuệ 地địa 正chánh 是thị 三tam 賢hiền 位vị 。 一nhất 五ngũ 停đình 心tâm 。 二nhị 別biệt 相tướng 念niệm 處xứ 。 三tam 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 。 通thông 是thị 外ngoại 凢# 。 故cố 言ngôn 乹# 慧tuệ 地địa 。 性tánh 者giả 。 即tức 是thị 四tứ 善thiện 根căn 位vị 。 以dĩ 總tổng 念niệm 處xứ 力lực 。 發phát 善thiện 有hữu 漏lậu 五ngũ 陰ấm 。 名danh 為vi 煖noãn 。 增tăng 進tiến 初sơ 中trung 後hậu 心tâm 。 得đắc 入nhập 頂đảnh 忍nhẫn 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 通thông 名danh 內nội 凢# 。 故cố 言ngôn 性tánh 地địa 。 此thử 兩lưỡng 位vị 共cộng 伏phục 見kiến 惑hoặc 。 八bát 人nhân 者giả 。 八bát 忍nhẫn 也dã 。 從tùng 世thế 第đệ 一nhất 轉chuyển 入nhập 無vô 間gian 三tam 昧muội 。 故cố 名danh 八bát 人nhân 。 見kiến 者giả 。 見kiến 真chân 。 斷đoạn 三tam 界giới 見kiến 惑hoặc 八bát 十thập 八bát 使sử 皆giai 盡tận 。 故cố 言ngôn 見kiến 地địa 。 薄bạc 者giả 。 除trừ 欲dục 界giới 思tư 惟duy 六lục 品phẩm 。 故cố 名danh 薄bạc 地địa 。 離ly 欲dục 者giả 。 除trừ 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 盡tận 。 故cố 言ngôn 離ly 欲dục 。 已dĩ 辦biện 者giả 。 除trừ 色sắc 無vô 色sắc 七thất 十thập 二nhị 品phẩm 盡tận 。 如như 火hỏa 燒thiêu 木mộc 為vi 炭thán 故cố 言ngôn 已dĩ 辦biện 地địa 。 辟Bích 支Chi 弗phất 者giả 。 福phước 慧tuệ 深thâm 利lợi 。 道đạo 觀quán 雙song 流lưu 。 斷đoạn 習tập 氣khí 及cập 色sắc 心tâm 無vô 知tri 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 道đạo 種chủng 智trí 。 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 學học 佛Phật 力Lực 無Vô 畏Úy 等đẳng 法pháp 。 殘tàn 習tập 將tương 盡tận 。 如như 餘dư 少thiểu 灰hôi 。 佛Phật 地địa 者giả 。 大đại 功công 德đức 資tư 利lợi 智trí 慧tuệ 。 得đắc 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 慧tuệ 。 習tập 氣khí 永vĩnh 盡tận 。 如như 刦# 燒thiêu 火hỏa 無vô 炭thán 無vô 灰hôi 。 此thử 即tức 三tam 乗# 共cộng 十Thập 地Địa 斷đoạn 思tư 惑hoặc 之chi 位vị 也dã 。

三tam 乗# 共cộng 借tá 一nhất 教giáo

玄huyền 義nghĩa 四tứ 下hạ 云vân 。 別biệt 名danh 者giả 。 即tức 是thị 十thập 信tín 三tam 十thập 心tâm 十Thập 地Địa 之chi 名danh 也dã 。 鐵thiết 輪luân 位vị 。 於ư 通thông 義nghĩa 即tức 是thị 乹# 慧tuệ 地địa 。 伏phục 忍nhẫn 也dã 。 三tam 十thập 心tâm 。 即tức 望vọng 性tánh 地địa 。 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 。 八bát 人nhân 見kiến 地địa 。 即tức 是thị 初sơ 歡hoan 喜hỷ 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 也dã 。 故cố 大đại 品phẩm 云vân 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 若nhược 智trí 若nhược 斷đoạn 。 皆giai 是thị 菩Bồ 薩Tát 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 薄bạc 地địa 向hướng 果quả 。 向hướng 即tức 離ly 垢cấu 。 果quả 即tức 明minh 地địa 。 大đại 品phẩm 云vân 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 智trí 斷đoạn 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 離ly 欲dục 地địa 向hướng 果quả 。 向hướng 即tức 燄diệm 地địa 。 果quả 即tức 難nan 勝thắng 。 大đại 品phẩm 云vân 。 阿A 那Na 含Hàm 智trí 斷đoạn 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 已dĩ 辦biện 地địa 向hướng 果quả 。 向hướng 是thị 現hiện 前tiền 。 果quả 是thị 遠viễn 行hành 。 大đại 品phẩm 云vân 。 阿A 羅La 漢Hán 智trí 斷đoạn 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 支chi 佛Phật 地địa 。 即tức 不bất 動động 侵xâm 習tập 也dã 。 大đại 品phẩm 云vân 。 支chi 佛Phật 智trí 斷đoạn 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 是thị 善thiện 慧tuệ 地địa 。 十Thập 地Địa 當đương 知tri 如như 佛Phật 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 借tá 別biệt 一nhất 教giáo

止Chỉ 觀Quán 云vân 。 四tứ 借tá 別biệt 名danh 名danh 通thông 家gia 菩Bồ 薩Tát 位vị 者giả 。 乹# 慧tuệ 是thị 外ngoại 凡phàm 。 性tánh 地địa 是thị 內nội 凡phàm 。 八bát 人nhân 為vi 初Sơ 地Địa 。 十thập 五ngũ 心tâm 為vi 二nhị 地địa 。 十thập 六lục 心tâm 為vi 三tam 地địa 。 此thử 三tam 皆giai 不bất 出xuất 觀quán 而nhi 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 四tứ 忍nhẫn 為vi 初Sơ 地Địa 。 四Tứ 智Trí 為vi 二nhị 地địa 。 四tứ 比tỉ 忍nhẫn 為vi 三tam 地địa 。 四tứ 比tỉ 智trí 為vi 四tứ 地địa 。 皆giai 不bất 出xuất 觀quán 而nhi 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 。 薄bạc 地địa 即tức 五ngũ 地địa 。 斷đoạn 六lục 品phẩm 思tư 。 離ly 欲dục 即tức 六lục 地địa 。 斷đoạn 九cửu 品phẩm 思tư 。 已dĩ 辦biện 即tức 七thất 地địa 。 斷đoạn 色sắc 無vô 色sắc 思tư 。 支chi 佛Phật 即tức 八bát 地địa 。 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。 斷đoạn 習tập 無vô 知tri 。 玄huyền 義nghĩa 云vân 。 問vấn 。 初Sơ 地Địa 至chí 七Thất 地Địa 對đối 果quả 。 出xuất 何hà 經kinh 論luận 。 答đáp 。 經kinh 論luận 非phi 不bất 對đối 當đương 。 但đãn 高cao 下hạ 不bất 同đồng 。 人nhân 師sư 對đối 之chi 異dị 。 或hoặc 用dụng 見kiến 地địa 止chỉ 對đối 初Sơ 地Địa 。 如như 今kim 所sở 用dụng 。 或hoặc 向hướng 取thủ 初sơ 三tam 地địa 併tinh 對đối 初Sơ 地Địa 。 仁nhân 王vương 明minh 四tứ 地địa 併tinh 對đối 初Sơ 地Địa 。 此thử 難nạn/nan 定định 判phán 。 但đãn 通thông 教giáo 見kiến 地địa 。 本bổn 是thị 無vô 間gian 之chi 道đạo 。 不bất 出xuất 觀quán 證chứng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 豈khởi 得đắc 初Sơ 地Địa 斷đoạn 見kiến 。 乃nãi 至chí 三tam 地địa 。 或hoặc 云vân 四tứ 地địa 耶da 。 若nhược 斷đoạn 別biệt 惑hoặc 。 不bất 共cộng 二nhị 乗# 。 此thử 義nghĩa 有hữu 之chi 。 又hựu 或hoặc 言ngôn 六lục 地địa 斷đoạn 結kết 齊tề 羅La 漢Hán 。 或hoặc 云vân 七thất 地địa 。 此thử 難nạn/nan 定định 執chấp 。 前tiền 後hậu 兩lưỡng 果quả 經kinh 論luận 對đối 皆giai 不bất 定định 。 中trung 間gian 可khả 以dĩ 義nghĩa 得đắc 。 今kim 以dĩ 義nghĩa 推thôi 。 不bất 可khả 定định 執chấp 也dã 。

別biệt 為vi 菩Bồ 薩Tát 立lập 忍nhẫn 名danh

玄huyền 義nghĩa 云vân 。 初sơ 就tựu 三tam 乗# 共cộng 位vị 中trung 菩Bồ 薩Tát 別biệt 立lập 忍nhẫn 名danh 。 而nhi 義nghĩa 通thông 二nhị 用dụng 別biệt 教giáo 名danh 。 名danh 別biệt 義nghĩa 通thông 。 通thông 義nghĩa 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。 別biệt 立lập 者giả 。 別biệt 為vi 菩Bồ 薩Tát 立lập 伏phục 忍nhẫn 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 之chi 名danh 也dã 。 乹# 慧tuệ 地địa 三tam 人nhân 同đồng 伏phục 見kiến 惑hoặc 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 更cánh 加gia 伏phục 忍nhẫn 之chi 名danh 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 信tín 因nhân 緣duyên 即tức 空không 。 而nhi 於ư 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 。 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 起khởi 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 。 雖tuy 知tri 眾chúng 生sanh 如như 虗hư 空không 。 而nhi 發phát 心tâm 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 欲dục 度độ 眾chúng 生sanh 。 如như 欲dục 度độ 虗hư 空không 。 故cố 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 所sở 謂vị 滅diệt 度độ 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 次thứ 三tam 誓thệ 願nguyện 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 乹# 慧tuệ 地địa 。 修tu 停đình 心tâm 別biệt 相tướng 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 觀quán 時thời 。 異dị 於ư 二nhị 乗# 。 故cố 別biệt 稱xưng 伏phục 忍nhẫn 。

復phục 次thứ 三tam 乗# 人nhân 同đồng 發phát 善thiện 有hữu 漏lậu 五ngũ 陰ấm 。 生sanh 相tương 似tự 解giải 。 皆giai 伏phục 見kiến 惑hoặc 。 順thuận 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 獨độc 受thọ 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 名danh 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 非phi 但đãn 伏phục 結kết 順thuận 理lý 。 又hựu 能năng 為vì 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 伏phục 心tâm 。 徧biến 行hành 六Lục 度Độ 。 一nhất 切thiết 事sự 中trung 。 福phước 慧tuệ 皆giai 令linh 究cứu 竟cánh 。 如như 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 於ư 中trung 。 忍nhẫn 中trung 三tam 僧Tăng 祗chi 行hành 六Lục 度Độ 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 今kim 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 空không 無vô 相tướng 願nguyện 。 調điều 伏phục 諸chư 根căn 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 滿mãn 足túc 六Lục 度Độ 。 故cố 名danh 順thuận 忍nhẫn 也dã 。

復phục 次thứ 三tam 乗# 人nhân 同đồng 發phát 真chân 無vô 漏lậu 。 若nhược 智trí 若nhược 斷đoạn 。 同đồng 名danh 無vô 生sanh 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 獨độc 受thọ 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 名danh 者giả 。 以dĩ 其kỳ 見kiến 諦Đế 理lý 斷đoạn 結kết 使sử 。 不bất 生sanh 取thủ 證chứng 之chi 心tâm 。 別biệt 受thọ 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 之chi 名danh 也dã 。

三tam 處xứ 初sơ 燄diệm

玄huyền 義nghĩa 云vân 問vấn 。 大đại 論luận 三tam 處xứ 明minh 初sơ 燄diệm 。 約ước 別biệt 圓viên 皆giai 取thủ 發phát 真chân 為vi 初sơ 燄diệm 。 通thông 教giáo 何hà 意ý 取thủ 乹# 慧tuệ 為vi 初sơ 燄diệm 。 答đáp 。 別biệt 圓viên 各các 逗đậu 一nhất 種chủng 根căn 性tánh 。 餘dư 如như 文văn 。 (# 云vân 云vân )# 又hựu 輔phụ 行hành 云vân 。 大đại 論luận 三tam 處xứ 燋tiều 炷chú 者giả 。 意ý 引dẫn 乹# 慧tuệ 別biệt 在tại 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 惑hoặc 之chi 位vị 。 若nhược 共cộng 二nhị 乗# 。 不bất 名danh 初sơ 燄diệm 。 初sơ 燄diệm 即tức 是thị 斷đoạn 位vị 故cố 也dã 論luận 別biệt 立lập 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 以dĩ 初Sơ 地Địa 而nhi 為vi 斷đoạn 位vị 。 故cố 大đại 論luận 七thất 十thập 八bát 燈đăng 炷chú 品phẩm 云vân 。 十Thập 地Địa 有hữu 二nhị 。 一nhất 菩Bồ 薩Tát 初Sơ 地Địa 為vi 初sơ 燄diệm 。 二nhị 聲Thanh 聞Văn 見kiến 地địa 為vi 初sơ 燄diệm 。 若nhược 獨độc 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 即tức 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 為vi 初sơ 燄diệm 。 論luận 文văn 既ký 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 初Sơ 地Địa 而nhi 為vi 初sơ 燄diệm 。 故cố 今kim 取thủ 之chi 以dĩ 為vi 況huống 釋thích 。 於ư 共cộng 伏phục 道đạo 尚thượng 得đắc 以dĩ 為vi 菩Bồ 薩Tát 初sơ 燄diệm 。 今kim 但đãn 退thoái 取thủ 共cộng 斷đoạn 位vị 者giả 為vi 獨độc 菩Bồ 薩Tát 初sơ 燄diệm 。 有hữu 何hà 不bất 可khả 。 故cố 知tri 此thử 文văn 別biệt 判phán 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 位vị 也dã 。

三tam 地địa 據cứ 斷đoạn 見kiến 初sơ 四tứ 地địa 據cứ 斷đoạn 見kiến 後hậu

止Chỉ 觀Quán 云vân 。 別biệt 名danh 名danh 通thông 家gia 共cộng 位vị 者giả 舊cựu 云vân 。 三tam 地địa 斷đoạn 見kiến 。 或hoặc 言ngôn 六lục 地địa 斷đoạn 思tư 盡tận 。 或hoặc 言ngôn 七thất 地địa 斷đoạn 思tư 盡tận 。 今kim 覈# 此thử 語ngữ 。 若nhược 云vân 三Tam 地Địa 四Tứ 地Địa 。 皆giai 斷đoạn 見kiến 者giả 此thử 師sư 不bất 解giải 通thông 教giáo 義nghĩa 。 何hà 者giả 三tam 乗# 共cộng 位vị 。 同đồng 入nhập 無vô 間gian 三tam 昧muội 。 不bất 出xuất 入nhập 觀quán 而nhi 斷đoạn 見kiến 。 那na 忽hốt 用dụng 三Tam 地Địa 四Tứ 地Địa 。 皆giai 斷đoạn 見kiến 耶da 。 若nhược 但đãn 取thủ 第đệ 三tam 地địa 斷đoạn 見kiến 者giả 。 第đệ 四tứ 地địa 應ưng 斷đoạn 思tư 。 若nhược 但đãn 取thủ 第đệ 四tứ 地địa 斷đoạn 見kiến 者giả 第đệ 三tam 地địa 應ưng 未vị 斷đoạn 見kiến 。 若nhược 用dụng 兩lưỡng 地địa 斷đoạn 見kiến 。 為vi 出xuất 入nhập 觀quán 非phi 斷đoạn 見kiến 位vị 。 人nhân 師sư 救cứu 云vân 。 經kinh 說thuyết 如như 此thử 。 此thử 師sư 不bất 解giải 經kinh 意ý 。 今kim 言ngôn 經kinh 借tá 別biệt 義nghĩa 顯hiển 通thông 耳nhĩ 。 別biệt 見kiến 義nghĩa 長trường/trưởng 。 論luận 三Tam 地Địa 四Tứ 地Địa 。 通thông 見kiến 義nghĩa 短đoản 。 不bất 出xuất 入nhập 觀quán 。 然nhiên 名danh 可khả 借tá 別biệt 。 義nghĩa 必tất 依y 通thông 。 若nhược 作tác 不bất 入nhập 出xuất 觀quán 釋thích 者giả 。 若nhược 言ngôn 三tam 地địa 者giả 。 據cứ 斷đoạn 見kiến 初sơ 。 言ngôn 四tứ 地địa 者giả 據cứ 斷đoạn 見kiến 後hậu 。 皆giai 不bất 出xuất 觀quán 例lệ 如như 第đệ 十thập 六lục 心tâm 。 或hoặc 言ngôn 是thị 見kiến 道đạo 。 或hoặc 言ngôn 是thị 思tư 道đạo 。

通thông 雖tuy 二nhị 地địa 斷đoạn 時thời 仍nhưng 促xúc 等đẳng

輔phụ 行hành 云vân 問vấn 。 當đương 通thông 教giáo 中trung 判phán 斷đoạn 見kiến 位vị 自tự 分phần/phân 二nhị 地địa 。 何hà 須tu 破phá 他tha 自tự 立lập 借tá 別biệt 立lập 斷đoạn 見kiến 位vị 。 還hoàn 同đồng 通thông 教giáo 。 答đáp 。 秪# 緣duyên 同đồng 通thông 故cố 得đắc 名danh 通thông 。 通thông 雖tuy 二nhị 地địa 斷đoạn 時thời 仍nhưng 促xúc 。 三tam 乗# 共cộng 故cố 。 雖tuy 促xúc 復phục 長trường/trưởng 。 是thị 故cố 須tu 分phần/phân 。 三Tam 地Địa 四Tứ 地Địa 。 或hoặc 時thời 借tá 別biệt 。 別biệt 見kiến 更cánh 長trường/trưởng 。 仍nhưng 有hữu 二nhị 意ý 。 若nhược 約ước 理lý 說thuyết 。 通thông 至chí 佛Phật 地địa 。 若nhược 約ước 教giáo 道đạo 云vân 三tam 四tứ 地địa 。 雖tuy 二nhị 意ý 各các 別biệt 。 見kiến 義nghĩa 竝tịnh 長trường/trưởng 。 以dĩ 別biệt 長trường/trưởng 故cố 。 故cố 借tá 教giáo 道đạo 用dụng 判phán 兩lưỡng 地địa 無vô 爽sảng 。 若nhược 依y 通thông 義nghĩa 。 云vân 不bất 出xuất 觀quán 。 若nhược 依y 別biệt 義nghĩa 。 但đãn 云vân 地địa 地địa 皆giai 能năng 破phá 見kiến 。 以dĩ 此thử 為vi 異dị 。 以dĩ 別biệt 長trường/trưởng 故cố 。 故cố 後hậu 兩lưỡng 番phiên 通thông 用dụng 四tứ 地địa 皆giai 斷đoạn 見kiến 位vị 。 人nhân 多đa 不bất 見kiến 。 謂vị 通thông 義nghĩa 足túc 。 何hà 須tu 借tá 別biệt 。

聲Thanh 聞Văn 位vị 齊tề 七thất 地địa

輔phụ 行hành 六lục 云vân 。 通thông 教giáo 二nhị 乗# 。 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 與dữ 菩Bồ 薩Tát 共cộng 。 名danh 共cộng 聲Thanh 聞Văn 。 乃nãi 至chí 答đáp 云vân 以dĩ 初sơ 名danh 後hậu 等đẳng 。 三tam 藏tạng 亦diệc 共cộng 聲Thanh 聞Văn 。 何hà 不bất 立lập 共cộng 名danh 。 故cố 又hựu 釋thích 云vân 。 三tam 藏tạng 教giáo 中trung 雖tuy 有hữu 二nhị 乗# 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 遠viễn 始thỉ 終chung 伏phục 惑hoặc 。 永vĩnh 異dị 二nhị 乗# 。 故cố 不bất 名danh 共cộng 。 不bất 聞văn 別biệt 理lý 。 復phục 非phi 不bất 共cộng 。

十Thập 力Lực

法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 。 此thử 十thập 通thông 名danh 力lực 者giả 。 即tức 諸chư 佛Phật 所sở 得đắc 如như 實thật 智trí 用dụng 。 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 。 了liễu 了liễu 分phân 明minh 。 無vô 能năng 壞hoại 。 無vô 能năng 勝thắng 。 故cố 名danh 力lực 也dã 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 分phần/phân 得đắc 此thử 智trí 力lực 。 但đãn 比tỉ 佛Phật 小tiểu 劣liệt 。 故cố 沒một 不bất 受thọ 名danh 。 一nhất 是thị 處xứ 非phi 處xứ 力lực 。 二nhị 業nghiệp 智trí 力lực 。 三tam 定định 力lực 。 四tứ 根căn 力lực 。 五ngũ 欲dục 力lực 。 六lục 性tánh 力lực 。 七thất 至chí 處xứ 道Đạo 力lực 。 八bát 宿túc 命mạng 力lực 。 九cửu 天thiên 眼nhãn 力lực 。 十thập 漏lậu 盡tận 力lực 。

四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy

法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 。 此thử 四tứ 通thông 名danh 無vô 畏úy 者giả 。 於ư 八bát 眾chúng 中trung 廣quảng 說thuyết 自tự 他tha 智trí 斷đoạn 。 既ký 决# 定định 無vô 失thất 。 則tắc 無vô 微vi 致trí 恐khủng 懼cụ 之chi 相tướng 。 故cố 稱xưng 無vô 所sở 畏úy 。 一nhất 一Nhất 切Thiết 智Trí 無vô 所sở 畏úy 。 二nhị 漏lậu 盡tận 無vô 所sở 畏úy 。 三tam 說thuyết 障chướng 道đạo 無vô 所sở 畏úy 。 四tứ 說thuyết 盡tận 苦khổ 道đạo 無vô 所sở 畏úy 。

通thông 教giáo 諸chư 位vị

妙diệu 玄huyền 明minh 三tam 乗# 共cộng 十Thập 地Địa 位vị 。 一nhất 乹# 慧tuệ 地địa 者giả 。 三tam 乗# 之chi 初sơ 。 同đồng 名danh 乹# 慧tuệ 。 即tức 是thị 體thể 法pháp 五ngũ 停đình 心tâm 別biệt 相tướng 總tổng 相tương/tướng 。 四Tứ 念Niệm 處Xứ 觀quán 。 事sự 相tướng 不bất 異dị 三tam 藏tạng 。 此thử 三tam 階giai 法Pháp 門môn 體thể 陰ấm 入nhập 界giới 。 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 總tổng 破phá 見kiến 愛ái 八bát 倒đảo 。 名danh 身thân 念niệm 處xứ 。 受thọ 心tâm 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 住trụ 是thị 觀quán 中trung 。 修tu 正chánh 勤cần 如như 意ý 。 根Căn 力Lực 覺Giác 道Đạo 。 雖tuy 未vị 得đắc 煗noãn 法pháp 相tướng 似tự 理lý 水thủy 。 而nhi 總tổng 相tương/tướng 智trí 慧tuệ 深thâm 利lợi 。 故cố 稱xưng 乹# 慧tuệ 位vị 也dã 。 二nhị 性tánh 地địa 位vị 者giả 。 得đắc 過quá 乹# 慧tuệ 得đắc 煗noãn 已dĩ 。 能năng 增tăng 進tiến 初sơ 中trung 後hậu 心tâm 。 入nhập 頂Đảnh 法Pháp 。 乃nãi 至chí 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 皆giai 名danh 性tánh 地địa 。 性tánh 地địa 中trung 無vô 生sanh 方phương 便tiện 解giải 慧tuệ 善thiện 巧xảo 。 轉chuyển 勝thắng 於ư 前tiền 。 得đắc 相tương 似tự 無vô 漏lậu 性tánh 水thủy 。 故cố 言ngôn 性tánh 地địa 也dã 。 三tam 八bát 人nhân 地địa 位vị 者giả 。 即tức 是thị 三tam 乗# 信tín 行hành 法Pháp 行hành 二nhị 人nhân 。 體thể 見kiến 假giả 以dĩ 發phát 真chân 斷đoạn 惑hoặc 。 在tại 無vô 間gian 三tam 昧muội 中trung 。 八bát 忍nhẫn 具cụ 足túc 。 智trí 少thiểu 一nhất 分phần/phân 。 故cố 名danh 八bát 人nhân 位vị 也dã 。 四tứ 見kiến 地địa 位vị 者giả 。 即tức 是thị 三tam 乗# 同đồng 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 之chi 理lý 同đồng 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 八bát 十thập 八bát 使sử 盡tận 也dã 五ngũ 薄bạc 地địa 位vị 者giả 。 體thể 愛ái 假giả 即tức 真chân 。 發phát 六lục 品phẩm 無vô 礙ngại 。 斷đoạn 欲dục 界giới 六lục 品phẩm 。 證chứng 第đệ 六lục 解giải 脫thoát 。 欲dục 界giới 煩phiền 惱não 薄bạc 也dã 。 六lục 離ly 欲dục 地địa 位vị 者giả 。 即tức 是thị 三tam 乗# 之chi 人nhân 體thể 愛ái 假giả 即tức 真chân 。 斷đoạn 欲dục 界giới 五ngũ 下hạ 分phần 結kết 盡tận 。 離ly 欲dục 界giới 煩phiền 惱não 也dã 。 七thất 已dĩ 辦biện 地địa 位vị 者giả 。 即tức 是thị 三tam 乗# 之chi 人nhân 體thể 色sắc 無vô 色sắc 愛ái 即tức 真chân 發phát 真chân 無vô 漏lậu 。 斷đoạn 五ngũ 上thượng 分phần/phân 結kết 。 七thất 十thập 二nhị 品phẩm 盡tận 也dã 。 斷đoạn 三tam 界giới 事sự 一nhất 一Nhất 切Thiết 智Trí 無vô 所sở 畏úy 。 二nhị 漏lậu 盡tận 無vô 所sở 畏úy 。 三tam 說thuyết 障chướng 道đạo 無vô 所sở 畏úy 。 四tứ 說thuyết 盡tận 苦khổ 道đạo 無vô 所sở 畏úy 。

通thông 教giáo 諸chư 位vị

妙diệu 玄huyền 明minh 三tam 乗# 共cộng 十Thập 地Địa 位vị 。 一nhất 乹# 慧tuệ 地địa 者giả 。 三tam 乗# 之chi 初sơ 。 同đồng 名danh 乹# 慧tuệ 。 即tức 是thị 體thể 法pháp 五ngũ 停đình 心tâm 別biệt 相tướng 總tổng 相tương/tướng 。 四Tứ 念Niệm 處Xứ 觀quán 。 事sự 相tướng 不bất 異dị 三tam 藏tạng 。 此thử 三tam 階giai 法Pháp 門môn 體thể 陰ấm 入nhập 界giới 。 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 總tổng 破phá 見kiến 愛ái 八bát 倒đảo 。 名danh 身thân 念niệm 處xứ 。 受thọ 心tâm 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 住trụ 是thị 觀quán 中trung 。 修tu 正chánh 勤cần 如như 意ý 。 根Căn 力Lực 覺Giác 道Đạo 。 雖tuy 未vị 得đắc 煗noãn 法pháp 相tướng 似tự 理lý 水thủy 。 而nhi 總tổng 相tương/tướng 智trí 慧tuệ 深thâm 利lợi 。 故cố 稱xưng 乹# 慧tuệ 位vị 也dã 。 二nhị 性tánh 地địa 位vị 者giả 。 得đắc 過quá 乹# 慧tuệ 得đắc 煗noãn 已dĩ 。 能năng 增tăng 進tiến 初sơ 中trung 後hậu 心tâm 。 入nhập 頂Đảnh 法Pháp 。 乃nãi 至chí 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 皆giai 名danh 性tánh 地địa 。 性tánh 地địa 中trung 無vô 生sanh 方phương 便tiện 解giải 慧tuệ 善thiện 巧xảo 。 轉chuyển 勝thắng 於ư 前tiền 。 得đắc 相tương 似tự 無vô 漏lậu 性tánh 水thủy 。 故cố 言ngôn 性tánh 地địa 也dã 。 三tam 八bát 人nhân 地địa 位vị 者giả 。 即tức 是thị 三tam 乗# 信tín 行hành 法Pháp 行hành 二nhị 人nhân 。 體thể 見kiến 假giả 以dĩ 發phát 真chân 斷đoạn 惑hoặc 。 在tại 無vô 間gian 三tam 昧muội 中trung 。 八bát 忍nhẫn 具cụ 足túc 。 智trí 少thiểu 一nhất 分phần/phân 。 故cố 名danh 八bát 人nhân 位vị 也dã 。 四tứ 見kiến 地địa 位vị 者giả 。 即tức 是thị 三tam 乗# 同đồng 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 之chi 理lý 。 同đồng 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 八bát 十thập 八bát 使sử 盡tận 也dã 。 五ngũ 薄bạc 地địa 位vị 者giả 。 體thể 愛ái 假giả 即tức 真chân 。 發phát 六lục 品phẩm 無vô 礙ngại 。 斷đoạn 欲dục 界giới 六lục 品phẩm 。 證chứng 第đệ 六lục 解giải 脫thoát 。 欲dục 界giới 煩phiền 惱não 薄bạc 也dã 。 六lục 離ly 欲dục 地địa 位vị 者giả 。 即tức 是thị 三tam 乗# 之chi 人nhân 體thể 愛ái 假giả 即tức 真chân 。 斷đoạn 欲dục 界giới 五ngũ 下hạ 分phần 結kết 盡tận 。 離ly 欲dục 界giới 煩phiền 惱não 也dã 。 七thất 已dĩ 辦biện 地địa 位vị 者giả 。 即tức 是thị 三tam 乗# 之chi 人nhân 體thể 色sắc 無vô 色sắc 愛ái 即tức 真chân 。 發phát 真chân 無vô 漏lậu 斷đoạn 五ngũ 上thượng 分phần/phân 結kết 。 七thất 十thập 二nhị 品phẩm 盡tận 也dã 。 斷đoạn 三tam 界giới 事sự 惑hoặc 究cứu 竟cánh 故cố 言ngôn 已dĩ 辦biện 地địa 。 八bát 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 位vị 者giả 。 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 真chân 無vô 漏lậu 。 功công 德đức 力lực 大đại 。 故cố 能năng 侵xâm 除trừ 習tập 氣khí 也dã 。 九cửu 菩Bồ 薩Tát 地địa 位vị 者giả 。 從tùng 空không 入nhập 假giả 道đạo 觀quán 雙song 流lưu 。 深thâm 觀quán 二nhị 諦đế 。 進tiến 斷đoạn 習tập 氣khí 色sắc 心tâm 無vô 知tri 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 道đạo 種chủng 智trí 。 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 學học 佛Phật 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 斷đoạn 習tập 氣khí 將tương 盡tận 也dã 。 齊tề 此thử 名danh 小tiểu 樹thụ 位vị 也dã 。 十thập 佛Phật 地địa 者giả 。 大đại 功công 德đức 力lực 資tư 智trí 慧tuệ 。 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 慧tuệ 觀quán 真Chân 諦Đế 究cứu 竟cánh 。 習tập 亦diệc 究cứu 竟cánh 。 如như 刼# 火hỏa 燒thiêu 木mộc 無vô 復phục 炭thán 灰hôi 。 如như 象tượng 渡độ 河hà 。 到đáo 於ư 邊biên 底để 。 雖tuy 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 名danh 異dị 二nhị 乗# 。 通thông 俱câu 觀quán 無vô 生sanh 體thể 法pháp 。 同đồng 是thị 無Vô 學Học 。 得đắc 二nhị 涅Niết 槃Bàn 。 共cộng 歸quy 灰hôi 斷đoạn 。 證chứng 果Quả 處xứ 一nhất 。 故cố 稱xưng 為vi 通thông 也dã 。

布bố 施thí 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 等đẳng

淨tịnh 名danh 云vân 。 當đương 知tri 直trực 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 不bất 謟siểm 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 深thâm 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 具cụ 足túc 功công 德đức 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 大đại 乗# 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 布bố 施thí 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 一nhất 切thiết 能năng 捨xả 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 持trì 戒giới 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 行hành 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 滿mãn 願nguyện 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 忍nhẫn 辱nhục 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 莊trang 嚴nghiêm 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 精tinh 進tấn 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 勤cần 修tu 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 禪thiền 定định 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 攝nhiếp 心tâm 不bất 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 智trí 慧tuệ 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 正chánh 定định 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 等đẳng 。

通thông 教giáo 有hữu 合hợp 身thân 義nghĩa

金kim 光quang 疏sớ/sơ 云vân 。 丈trượng 六lục 身thân 佛Phật 住trụ 真Chân 諦Đế 。 丈trượng 六lục 尊tôn 特đặc 合hợp 身thân 佛Phật 雙song 住trụ 真chân 中trung 。 尊tôn 特đặc 身thân 佛Phật 雙song 住trụ 俗tục 中trung 。 法Pháp 身thân 佛Phật 住trụ 中trung 道đạo 。 此thử 依y 二nhị 理lý 故cố 有hữu 二nhị 佛Phật 。

一nhất 金kim 剛cang 土thổ/độ 臺đài 成thành 道Đạo 四tứ 機cơ 。 所sở 見kiến 不bất 同đồng

文văn 句cú 云vân 。 像tượng 法pháp 决# 疑nghi 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 或hoặc 見kiến 娑sa 羅la 林lâm 地địa 悉tất 是thị 土thổ/độ 砂sa 草thảo 木mộc 石thạch 壁bích 。 或hoặc 見kiến 七thất 寶bảo 。 清thanh 淨tịnh 莊trang 嚴nghiêm 。 或hoặc 見kiến 此thử 林lâm 是thị 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 所sở 遊du 行hành 處xứ 。 或hoặc 見kiến 此thử 林lâm 即tức 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 境cảnh 界giới 真chân 實thật 法pháp 體thể 。 例lệ 知tri 此thử 義nghĩa 。 四tứ 見kiến 不bất 同đồng 。 所sở 住trụ 既ký 然nhiên 能năng 住trụ 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 則tắc 約ước 教giáo 分phân 別biệt 也dã 。

八bát 相tương/tướng 稍sảo 異dị 三tam 藏tạng

文văn 句cú 云vân 。 成thành 道Đạo 如như 上thượng 註chú 釋thích 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 如như 後hậu 文văn 。 七thất 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 權quyền 智trí 開khai 三tam 藏tạng 生sanh 滅diệt 。 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 實thật 智trí 說thuyết 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 通thông 教giáo 三tam 乗# 人nhân 也dã 。

三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân

楞lăng 伽già 云vân 。 一nhất 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 正chánh 受thọ 意ý 生sanh 身thân 。 二nhị 覺giác 法pháp 自tự 性tánh 意ý 生sanh 身thân 。 三tam 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 無vô 作tác 意ý 生sanh 身thân 。 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 。 即tức 三tam 四tứ 五ngũ 地địa 心tâm 寂tịch 不bất 動động 故cố 也dã 。 二nhị 覺giác 法pháp 自tự 性tánh 。 即tức 八bát 地địa 普phổ 入nhập 佛Phật 剎sát 。 故cố 以dĩ 法pháp 為vi 自tự 性tánh 。 三tam 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 。 謂vị 了liễu 佛Phật 證chứng 法pháp 。 成thành 之chi 與dữ 生sanh 。 竝tịnh 從tùng 果quả 說thuyết 。 此thử 約ước 通thông 教giáo 及cập 以dĩ 別biệt 接tiếp 。 初sơ 是thị 入nhập 空không 位vị 。 八bát 地địa 即tức 當đương 入nhập 假giả 位vị 。 種chủng 類loại 即tức 是thị 入nhập 中trung 。

一nhất 生sanh 實thật 相tướng 二nhị 生sanh 法Pháp 界Giới

大đại 經kinh 佛Phật 說thuyết 觀quán 因nhân 緣duyên 智trí 四tứ 種chủng 不bất 同đồng 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 異dị 。 說thuyết 是thị 語ngữ 時thời 。 十thập 千thiên 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 一nhất 生sanh 實thật 相tướng 。 五ngũ 千thiên 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 二nhị 生sanh 法Pháp 界Giới 。 章chương 安an 云vân 。 三tam 乗# 同đồng 觀quán 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 智trí 解giải 不bất 同đồng 。 一nhất 生sanh 二nhị 生sanh 。 乃nãi 是thị 破phá 無vô 明minh 一nhất 品phẩm 二nhị 品phẩm 。 實thật 相tướng 是thị 別biệt 理lý 。 法Pháp 界Giới 是thị 圓viên 理lý 。 即tức 是thị 利lợi 根căn 接tiếp 入nhập 別biệt 圓viên 。

列liệt 八bát 二nhị 諦đế 章chương 安an 作tác 七thất 二nhị 諦đế 消tiêu 之chi

釋thích 籤# 云vân 。 若nhược 欲dục 憑bằng 教giáo 者giả 然nhiên 此thử 七thất 文văn 散tán 在tại 諸chư 經kinh 。 無vô 一nhất 處xứ 具cụ 出xuất 。 唯duy 大đại 經kinh 十thập 二nhị 。 四Tứ 諦Đế 文văn 後hậu 。 列liệt 八bát 二nhị 諦đế 。 章chương 安an 作tác 七thất 二nhị 諦đế 銷tiêu 之chi 。 初sơ 一nhất 是thị 總tổng 。 餘dư 七thất 是thị 別biệt 。 初sơ 云vân 。 如như 出xuất 世thế 人nhân 心tâm 所sở 見kiến 者giả 。 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 世thế 人nhân 心tâm 所sở 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 世thế 諦đế 。 疏sớ/sơ 云vân 。 總tổng 冠quan 諸chư 諦đế 。 世thế 情tình 多đa 種chủng 束thúc 為vi 世thế 諦đế 。 聖thánh 智trí 多đa 知tri 束thúc 為vi 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 即tức 是thị 諸chư 教giáo 隨tùy 情tình 智trí 也dã 。 經Kinh 云vân 。 五ngũ 陰ấm 和hòa 合hợp 。 稱xưng 名danh 某mỗ 甲giáp 。 是thị 名danh 世thế 諦đế 。 解giải 陰ấm 無vô 陰ấm 。 亦diệc 無vô 名danh 字tự 。 離ly 陰ấm 亦diệc 無vô 。 是thị 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 陰ấm 是thị 實thật 法pháp 。 某mỗ 甲giáp 是thị 假giả 名danh 。 即tức 實thật 有hữu 俗tục 諦đế 也dã 。 無vô 陰ấm 無vô 名danh 。 即tức 假giả 實thật 空không 。 若nhược 離ly 陰ấm 者giả 。 名danh 太thái 虗hư 空không 。 是thị 故cố 離ly 陰ấm 亦diệc 無vô 某mỗ 甲giáp 及cập 二nhị 諦đế 名danh 。 疏sớ/sơ 云vân 。 名danh 無vô 名danh 二nhị 諦đế 也dã 。 世thế 諦đế 有hữu 名danh 。 真Chân 諦Đế 無vô 名danh 。 即tức 生sanh 滅diệt 二nhị 諦đế 。 經Kinh 云vân 。 或hoặc 有hữu 法pháp 有hữu 名danh 有hữu 實thật 。 是thị 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 或hoặc 有hữu 法pháp 有hữu 名danh 無vô 實thật 。 是thị 名danh 世thế 諦đế 。 幻huyễn 化hóa 假giả 名danh 。 即tức 空không 故cố 實thật 。 即tức 真Chân 諦Đế 也dã 。 秪# 指chỉ 幻huyễn 化hóa 。 但đãn 有hữu 假giả 名danh 。 故cố 名danh 世thế 諦đế 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 實thật 不bất 實thật 二nhị 諦đế 也dã 。 真chân 實thật 幻huyễn 化hóa 。 不bất 實thật 也dã 。 即tức 無vô 生sanh 二nhị 諦đế 也dã 。 經Kinh 云vân 。 如như 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 知tri 見kiến 。 乃nãi 至chí 如như 龜quy 毛mao 兔thố 角giác 等đẳng 。 陰ấm 界giới 入nhập 。 是thị 名danh 世thế 諦đế 。 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 是thị 名danh 真Chân 諦Đế 。 兔thố 角giác 之chi 俗tục 與dữ 前tiền 不bất 殊thù 。 故cố 成thành 單đơn 俗tục 。 四Tứ 諦Đế 義nghĩa 含hàm 。 共cộng 為vi 真Chân 諦Đế 。 即tức 是thị 含hàm 中trung 真Chân 諦Đế 也dã 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 定định 不bất 定định 二nhị 諦đế 也dã 。 即tức 單đơn 俗tục [社-土+复]# 真chân 。 俗tục 是thị 不bất 定định 。 中trung 道đạo 名danh 定định 。 經Kinh 云vân 。 世thế 法pháp 有hữu 五ngũ 種chủng 謂vị 名danh 世thế 。 句cú 世thế 。 縳truyện 世thế 。 法pháp 世thế 。 執chấp 着trước 世thế 。 是thị 名danh 世thế 諦đế 。 經kinh 文văn 廣quảng 解giải 。 於ư 此thử 五ngũ 法pháp 。 心tâm 無vô 顛điên 倒đảo 。 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 五ngũ 種chủng 世thế 法pháp 名danh 與dữ 前tiền 異dị 。 大đại 意ý 不bất 別biệt 。 亦diệc 是thị 單đơn 俗tục 。 於ư 世thế 無vô 倒đảo 。 謂vị 見kiến 實thật 相tướng 。 教giáo 道đạo 但đãn 中trung 。 雖tuy 未vị 究cứu 竟cánh 。 此thử 中trung 究cứu 竟cánh 。 望vọng 前tiền 故cố 實thật 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 法pháp 不bất 法pháp 二nhị 諦đế 也dã 。 法pháp 謂vị 實thật 相tướng 。 不bất 法pháp 謂vị 俗tục 。 亦diệc 是thị 含hàm 中trung 二nhị 諦đế 也dã 。 經Kinh 云vân 。 燒thiêu 割cát 死tử 壞hoại 。 是thị 名danh 世thế 諦đế 。 無vô 燒thiêu 割cát 死tử 等đẳng 。 是thị 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 地địa 前tiền 方phương 便tiện 。 皆giai 屬thuộc 無vô 常thường 。 故cố 云vân 可khả 燒thiêu 。 登đăng 地địa 見kiến 常thường 。 故cố 無vô 燒thiêu 等đẳng 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 燒thiêu 不bất 燒thiêu 二nhị 諦đế 也dã 。 無vô 常thường 可khả 燒thiêu 。 常thường 不bất 可khả 燒thiêu 。 [社-土+复]# 俗tục 單đơn 中trung 二nhị 諦đế 。 經kinh 文văn 。 有hữu 八bát 種chủng 苦khổ 。 是thị 名danh 世thế 諦đế 。 無vô 八bát 種chủng 苦khổ 。 故cố 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 八bát 苦khổ 無vô 常thường 。 同đồng 前tiền 燒thiêu 義nghĩa 。 無vô 八bát 苦khổ 真chân 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 苦khổ 不bất 苦khổ 二nhị 諦đế 。 亦diệc 是thị [社-土+复]# 俗tục 單đơn 中trung 。 教giáo 道đạo 有hữu 苦khổ 。 圓viên 中trung 無vô 苦khổ 。 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 一nhất 人nhân 。 有hữu 多đa 名danh 字tự 。 依y 父phụ 母mẫu 生sanh 。 是thị 名danh 世thế 諦đế 。 依y 十thập 二nhị 緣duyên 和hòa 合hợp 生sanh 者giả 。 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 依y 父phụ 母mẫu 生sanh 。 即tức 十thập 二nhị 緣duyên 。 而nhi 分phần/phân 二nhị 者giả 。 以dĩ 大đại 經kinh 中trung 明minh 十thập 二nhị 緣duyên 即tức 佛Phật 性tánh 故cố 。 且thả 據cứ 顯hiển 說thuyết 。 即tức 以dĩ 佛Phật 性tánh 。 而nhi 為vi 真Chân 諦Đế 。 依y 父phụ 母mẫu 生sanh 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。 名danh 為vi 世thế 諦đế 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 。 和hòa 合hợp 二nhị 諦đế 。 真chân 俗tục 不bất 二nhị 。 故cố 名danh 和hòa 合hợp 。 [社-土+复]# 俗tục [社-土+复]# 中trung 二nhị 諦đế 也dã 。 後hậu 乃nãi 結kết 云vân 。 今kim 七thất 二nhị 諦đế 來lai 消tiêu 此thử 文văn 。 佛Phật 旨chỉ 難nan 知tri 。 且thả 用dụng 一nhất 師sư 意ý 耳nhĩ 。

七thất 種chủng 二nhị 諦đế

妙diệu 玄huyền 云vân 。 一nhất 實thật 有hữu 為vi 俗tục 。 實thật 有hữu 滅diệt 為vi 真chân 。 二nhị 者giả 幻huyễn 有hữu 為vi 俗tục 。 即tức 幻huyễn 有hữu 空không 為vi 真chân 。 三tam 者giả 幻huyễn 有hữu 為vi 俗tục 。 即tức 幻huyễn 有hữu 空không 不bất 空không 共cộng 為vi 真chân 。 四tứ 者giả 幻huyễn 有hữu 為vi 俗tục 。 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 不bất 空không 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 空không 不bất 空không 為vi 真chân 。 五ngũ 者giả 幻huyễn 有hữu 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 皆giai 名danh 為vi 俗tục 。 不bất 有hữu 不bất 空không 為vi 真chân 。 六lục 者giả 幻huyễn 有hữu 。 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 。 皆giai 名danh 為vi 俗tục 。 不bất 有hữu 不bất 空không 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 不bất 有hữu 不bất 空không 為vi 真chân 。 七thất 者giả 幻huyễn 有hữu 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 皆giai 為vi 俗tục 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 有hữu 趣thú 空không 趣thú 不bất 有hữu 不bất 空không 為vi 真chân 。 實thật 有hữu 二nhị 諦đế 者giả 。 陰ấm 入nhập 界giới 等đẳng 。 皆giai 是thị 實thật 法pháp 。 實thật 法pháp 所sở 成thành 森sâm 羅la 萬vạn 品phẩm 故cố 名danh 為vi 俗tục 。 方phương 便tiện 修tu 道Đạo 滅diệt 此thử 俗tục 已dĩ 。 乃nãi 得đắc 會hội 真chân 。 是thị 為vi 實thật 有hữu 二nhị 諦đế 相tướng 也dã 。 幻huyễn 有hữu 空không 二nhị 諦đế 者giả 。 斥xích 前tiền 意ý 也dã 。 何hà 者giả 。 實thật 有hữu 時thời 無vô 真chân 。 滅diệt 真chân 時thời 無vô 俗tục 。 二nhị 諦đế 義nghĩa 不bất 成thành 。 若nhược 明minh 幻huyễn 有hữu 者giả 。 幻huyễn 有hữu 是thị 俗tục 。 幻huyễn 有hữu 不bất 可khả 得đắc 即tức 俗tục 而nhi 真chân 。 是thị 名danh 幻huyễn 有hữu 無vô 二nhị 諦đế 也dã 。 通thông 人nhân 隨tùy 智trí 照chiếu 真chân 。 與dữ 前tiền 不bất 異dị 。 隨tùy 智trí 照chiếu 俗tục 不bất 同đồng 。 何hà 者giả 。 通thông 入nhập 觀quán 巧xảo 。 [社-土+复]# 局cục 照chiếu 俗tục 亦diệc 巧xảo 。 幻huyễn 有hữu 空không 不bất 空không 二nhị 諦đế 者giả 。 俗tục 不bất 異dị 前tiền 。 真chân 則tắc 三tam 種chủng 不bất 同đồng 。 一nhất 俗tục 隨tùy 三tam 真chân 。 即tức 成thành 三tam 種chủng 二nhị 諦đế 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 如như 大đại 品phẩm 明minh 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 。 大đại 經kinh 明minh 空không 不bất 空không 。

復phục 次thứ 明minh 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 。 三tam 人nhân 各các 各các 取thủ 解giải 不bất 同đồng 。 致trí 成thành 三tam 別biệt 。 是thị 故cố 說thuyết 此thử 一nhất 俗tục 隨tùy 三tam 真chân 轉chuyển 。 或hoặc 對đối 單đơn 真chân 。 或hoặc 對đối [社-土+复]# 真chân 。 或hoặc 對đối 不bất 思tư 議nghị 。 真chân 若nhược 隨tùy 智trí 證chứng 。 俗tục 隨tùy 智trí 轉chuyển 。 智trí 證chứng 偏thiên 真chân 。 即tức 成thành 通thông 二nhị 諦đế 。 智trí 證chứng 不bất 空không 真chân 。 即tức 成thành 別biệt 入nhập 通thông 二nhị 諦đế 。 智trí 證chứng 一nhất 切thiết 趣thú 不bất 空không 真chân 。 即tức 成thành 圓viên 入nhập 通thông 二nhị 諦đế 。 三tam 人nhân 入nhập 智trí 不bất 同đồng 復phục 局cục 照chiếu 俗tục 亦diệc 異dị 。 (# 云vân 云vân )# 。 幻huyễn 有hữu 無vô 為vi 俗tục 不bất 有hữu 不bất 無vô 為vi 真chân 者giả 。 有hữu 無vô 二nhị 故cố 為vi 俗tục 。 中trung 道đạo 不bất 有hữu 不bất 無vô 為vi 真chân 。 圓viên 入nhập 別biệt 二nhị 諦đế 者giả 。 俗tục 與dữ 別biệt 同đồng 。 真Chân 諦Đế 則tắc 異dị 。 別biệt 人nhân 謂vị 不bất 空không 但đãn 理lý 而nhi 已dĩ 。 欲dục 顯hiển 此thử 理lý 。 須tu 緣duyên 修tu 方phương 便tiện 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 法pháp 趣thú 不bất 空không 。 圓viên 人nhân 聞văn 不bất 空không 理lý 。 即tức 知tri 具cụ 一nhất 切thiết 佛Phật 。 法pháp 無vô 有hữu 缺khuyết 減giảm 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 趣thú 不bất 空không 也dã 。 圓viên 教giáo 二nhị 諦đế 者giả 。 直trực 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 二nhị 諦đế 也dã 。 真chân 即tức 是thị 俗tục 。 俗tục 即tức 是thị 真chân 。 如như 如như 意ý 珠châu 。 珠châu 以dĩ 譬thí 真chân 用dụng 。 以dĩ 譬thí 俗tục 。 即tức 珠châu 是thị 用dụng 。 即tức 用dụng 是thị 珠châu 。 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 分phần/phân 真chân 俗tục 耳nhĩ 。

風phong 流lưu 二nhị 諦đế

止Chỉ 觀Quán 云vân 。 通thông 教giáo 三tam 乗# 二nhị 乗# 體thể 假giả 入nhập 真chân 。 秖kỳ 入nhập 但đãn 空không 。 不bất 能năng 從tùng 空không 入nhập 假giả 。 無vô 化hóa 他tha 用dụng 。 菩Bồ 薩Tát 體thể 假giả 入nhập 真chân 。 能năng 從tùng 空không 入nhập 假giả 。 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 。 上thượng 根căn 菩Bồ 薩Tát 。 體thể 假giả 入nhập 真chân 。 前tiền 入nhập 但đãn 空không 。 次thứ 入nhập 不bất 但đãn 空không 。 則tắc 破phá 無vô 明minh 見kiến 佛Phật 性tánh 。 與dữ 前tiền 真chân 永vĩnh 別biệt 。 豈khởi 可khả 同đồng 為vi 一nhất 真Chân 諦Đế 也dã 。 昔tích 莊trang 嚴nghiêm 家gia 云vân 。 佛Phật 果Quả 由do 二nhị 諦đế 外ngoại 得đắc 此thử 片phiến 意ý 。 而nhi 作tác 義nghĩa 不bất 成thành 。 不bất 知tri 佛Phật 智trí 別biệt 照chiếu 何hà 境cảnh 別biệt 斷đoạn 何hà 惑hoặc 。 若nhược 得đắc 今kim 意ý 。 出xuất 外ngoại 義nghĩa 則tắc 成thành 。 開khai 善thiện 家gia 云vân 。 佛Phật 果Quả 不bất 出xuất 二nhị 諦đế 外ngoại 。 不bất 能năng 動động 異dị 二nhị 乗# 。 作tác 意ý 復phục 不bất 成thành 。 若nhược 得đắc 此thử 意ý 。 不bất 出xuất 義nghĩa 亦diệc 成thành 。 古cổ 來lai 明minh 此thử 為vi 風phong 流lưu 二nhị 諦đế 意ý 在tại 此thử 但đãn 空không 不bất 但đãn 空không 合hợp 時thời 秪# 是thị 一nhất 真Chân 諦Đế 。 離ly 時thời 成thành 兩lưỡng 真Chân 諦Đế 。 與dữ 三tam 藏tạng 家gia 異dị 。 彼bỉ 三tam 藏tạng 第đệ 三tam 諦đế 但đãn 有hữu 中trung 道đạo 名danh 。 無vô 別biệt 體thể 眼nhãn 無vô 別biệt 見kiến 。 智trí 無vô 別biệt 知tri 。 今kim 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 第đệ 三tam 諦đế 亦diệc 名danh 真Chân 諦Đế 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 有hữu 別biệt 體thể 別biệt 見kiến 別biệt 知tri 。 是thị 為vi 通thông 教giáo 二nhị 諦đế 三tam 諦đế 離ly 合hợp 之chi 相tướng 也dã 。 輔phụ 行hành 云vân 。 莊trang 嚴nghiêm 云vân 出xuất 。 開khai 善thiện 云vân 不bất 出xuất 。 此thử 由do 三tam 乗# 共cộng 學học 菩Bồ 薩Tát 有hữu 但đãn 不bất 但đãn 。 古cổ 人nhân 不bất 曉hiểu 利lợi 鈍độn 兩lưỡng 根căn 。 但đãn 諍tranh 佛Phật 果Quả 出xuất 與dữ 不bất 出xuất 。 終chung 未vị 見kiến 今kim 開khai 合hợp 之chi 意ý 。 故cố 使sử 二nhị 家gia 各các 朋bằng 已dĩ 計kế 。 今kim 文văn 竝tịnh 破phá 。 是thị 故cố 皆giai 云vân 作tác 意ý 不bất 成thành 。 故cố 知tri 二nhị 家gia 各các 得đắc 今kim 文văn 利lợi 鈍độn 一nhất 邊biên 。 故cố 云vân 片phiến 意ý 。 仍nhưng 不bất 能năng 知tri 出xuất 外ngoại 別biệt 照chiếu 中trung 道đạo 之chi 境cảnh 。 用dụng 中trung 道đạo 智trí 進tiến 破phá 無vô 明minh 。 故cố 云vân 片phiến 意ý 。 若nhược 不bất 能năng 知tri 鈍độn 根căn 依y 教giáo 與dữ 二nhị 乗# 人nhân 同đồng 證chứng 真Chân 諦Đế 。 是thị 亦diệc 但đãn 得đắc 今kim 文văn 片phiến 意ý 。 若nhược 全toàn 得đắc 今kim 意ý 。 出xuất 與dữ 不bất 出xuất 義nghĩa 皆giai 悉tất 成thành 。 古cổ 來lai 名danh 此thử 等đẳng 者giả 。 任nhậm 二nhị 家gia 所sở 說thuyết 。 各các 謂vị 幽u 深thâm 。 是thị 非phi 難nạn/nan 分phần/phân 。 古cổ 來lai 無vô 判phán 。 是thị 故cố 古cổ 人nhân 雙song 美mỹ 二nhị 家gia 。 名danh 此thử 二nhị 諦đế 曰viết 風phong 流lưu 。 言ngôn 風phong 流lưu 者giả 。 動động 止chỉ 合hợp 儀nghi 。 故cố 許hứa 出xuất 入nhập 無vô 失thất 。 於ư 今kim 被bị 破phá 。 出xuất 入nhập 俱câu 非phi 。 舉cử 措thố 失thất 儀nghi 。 風phong 流lưu 何hà 在tại 若nhược 依y 今kim 用dụng 含hàm 中trung 二nhị 諦đế 。 進tiến 退thoái 咸hàm 美mỹ 。 風phong 流lưu 有hữu 餘dư 。

一nhất 真chân 含hàm 二nhị 中trung

玄huyền 義nghĩa 云vân 。 俗tục 不bất 異dị 前tiền 。 真chân 則tắc 三tam 種chủng 不bất 同đồng 。 一nhất 俗tục 隨tùy 三tam 真chân 轉chuyển 。 即tức 成thành 三tam 種chủng 二nhị 諦đế 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 如như 大đại 品phẩm 明minh 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 。 初sơ 人nhân 謂vị 非phi 漏lậu 是thị 非phi 俗tục 。 非phi 無vô 漏lậu 是thị 遣khiển 着trước 。 何hà 者giả 。 行hành 者giả 緣duyên 無vô 漏lậu 生sanh 著trước 。 如như 緣duyên 滅diệt 生sanh 使sử 。 破phá 其kỳ 著trước 心tâm 。 還hoàn 入nhập 無vô 漏lậu 。 此thử 是thị 一nhất 番phiên 二nhị 諦đế 也dã 。 次thứ 人nhân 聞văn 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 。 謂vị 非phi 二nhị 邊biên 。 別biệt 顯hiển 中trung 道đạo 。 中trung 理lý 為vi 真chân 。 又hựu 是thị 一nhất 番phiên 二nhị 諦đế 。 又hựu 人nhân 聞văn 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 。 即tức 知tri 雙song 非phi 正chánh 顯hiển 中trung 道đạo 。 中trung 道Đạo 法Pháp 界giới 力lực 用dụng 廣quảng 大đại 。 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 非phi 有hữu 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 。 又hựu 是thị 一nhất 番phiên 二nhị 諦đế 也dã 。 大đại 經Kinh 云vân 。 聲Thanh 聞Văn 之chi 人nhân 。 但đãn 見kiến 於ư 空không 。 不bất 見kiến 不bất 空không 。 智trí 者giả 見kiến 空không 及cập 與dữ 不bất 空không 。 即tức 是thị 此thử 意ý 。 二nhị 乗# 謂vị 著trước 此thử 空không 破phá 。 着trước 空không 故cố 。 故cố 言ngôn 不bất 空không 。 空không 著trước 若nhược 破phá 。 但đãn 是thị 見kiến 空không 。 不bất 見kiến 不bất 空không 也dã 。 利lợi 人nhân 謂vị 不bất 空không 是thị 妙diệu 有hữu 。 故cố 言ngôn 不bất 空không 。 利lợi 利lợi 人nhân 聞văn 不bất 空không 。 謂vị 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 藏tạng 。 還hoàn 約ước 空không 不bất 空không 即tức 有hữu 三tam 種chủng 二nhị 諦đế 也dã 。

復phục 次thứ 約ước 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 顯hiển 三tam 種chủng 異dị 者giả 。 初sơ 人nhân 聞văn 一nhất 切thiết 法pháp 。 趣thú 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 不bất 離ly 空không 。 周chu 行hành 十thập 方phương 界giới 。 還hoàn 如như 瓶bình 處xứ 如như 。 又hựu 人nhân 聞văn 趣thú 。 知tri 此thử 中trung 理lý 須tu 一nhất 切thiết 行hành 來lai 趣thú 發phát 之chi 。 又hựu 人nhân 聞văn 一nhất 切thiết 趣thú 。 即tức 非phi 漏lậu 非phi 無vô 漏lậu 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。

寄ký 三tam 法pháp 以dĩ 示thị 三tam 根căn 解giải 源nguyên

釋thích 籤# 云vân 。 通thông 寄ký 三tam 法pháp 以dĩ 辯biện 其kỳ 相tương/tướng 。 漏lậu 無vô 漏lậu 本bổn 是thị 通thông 法pháp 。 為vi 成thành 接tiếp 義nghĩa 。 故cố 立lập 雙song 非phi 。 空không 不bất 空không 本bổn 是thị 別biệt 法pháp 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 本bổn 是thị 圓viên 法pháp 。 於ư 一nhất 一nhất 法pháp 各các 有hữu 三tam 人nhân 取thủ 解giải 不bất 同đồng 者giả 。 良lương 由do 機cơ 發phát 。 故cố 所sở 聞văn 不bất 同đồng 。 又hựu 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 由do 根căn 利lợi 鈍độn 。 發phát 習tập 不bất 同đồng 。 故cố 鈍độn 同đồng 二nhị 乗# 。 直trực 至chí 法pháp 華hoa 方phương 乃nãi 被bị 會hội 。 利lợi 者giả 爾nhĩ 前tiền 接tiếp 入nhập 中trung 道đạo 。 故cố 使sử 同đồng 觀quán 幻huyễn 有hữu 之chi 俗tục 。 而nhi 契khế 真chân 各các 異dị 。 所sở 以dĩ 別biệt 圓viên 機cơ 發phát 對đối 鈍độn 住trụ 空không 故cố 成thành 三tam 別biệt 。 是thị 以dĩ 釋thích 後hậu 二nhị 接tiếp 。 須tu 對đối 通thông 鈍độn 。 共cộng 成thành 三tam 人nhân 。 同đồng 聽thính 異dị 聞văn 。 故cố 約ước 漏lậu 等đẳng 以dĩ 示thị 解giải 源nguyên 。 若nhược 得đắc 此thử 意ý 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 在tại 無vô 碍# 。

四tứ 地địa 為vi 上thượng 六lục 七thất 為vi 中trung 八bát 九cửu 為vi 下hạ

輔phụ 行hành 云vân 。 通thông 教giáo 前tiền 二nhị 地địa 為vi 俗tục 。 後hậu 七thất 地địa 皆giai 名danh 為vi 真chân 。 除trừ 佛Phật 地địa 。 別biệt 教giáo 前tiền 四tứ 十thập 位vị 為vi 俗tục 。 後hậu 十thập 二nhị 位vị 為vi 真chân 。 通thông 教giáo 被bị 接tiếp 上thượng 根căn 三tam 四tứ 地địa 。 中trung 根căn 五ngũ 六lục 地địa 。 下hạ 根căn 七thất 八bát 地địa 。 圓viên 接tiếp 別biệt 。 接tiếp 俗tục 不bất 接tiếp 真chân 。 即tức 接tiếp 賢hiền 不bất 接tiếp 聖thánh 。 三tam 賢hiền 名danh 俗tục 。 十thập 聖thánh 名danh 真chân 。 上thượng 根căn 信tín 住trụ 被bị 接tiếp 。 中trung 根căn 十thập 行hành 接tiếp 。 下hạ 根căn 十thập 向hướng 接tiếp 。 故cố 云vân 接tiếp 俗tục 。 聖thánh 位vị 證chứng 道đạo 同đồng 圓viên 。 故cố 言ngôn 不bất 接tiếp 。 不bất 接tiếp 三tam 藏tạng 者giả 。 有hữu 四tứ 義nghĩa 故cố 。 一nhất 者giả 接tiếp 於ư 可khả 接tiếp 。 三tam 藏tạng 因nhân 拙chuyết 不bất 可khả 接tiếp 故cố 。 二nhị 者giả 得đắc 受thọ 接tiếp 名danh 。 方phương 可khả 用dụng 接tiếp 。 謂vị 前tiền 教giáo 有hữu 始thỉ 無vô 終chung 。 已dĩ 用dụng 七thất 八bát 。 不bất 至chí 九cửu 十thập 。 即tức 用dụng 後hậu 教giáo 有hữu 終chung 無vô 始thỉ 。 但đãn 用dụng 向hướng 地địa 。 不bất 須tu 住trụ 行hành 。 中trung 續tục 接tiếp 之chi 。 故cố 得đắc 名danh 接tiếp 。 三tam 者giả 不bất 須tu 接tiếp 故cố 。 亦diệc 不bất 名danh 接tiếp 。 如như 初Sơ 地Địa 初sơ 住trụ 已dĩ 成thành 真chân 因nhân 。 亦diệc 破phá 無vô 明minh 八bát 相tương/tướng 作tác 佛Phật 。 任nhậm 運vận 流lưu 入nhập 。 何hà 須tu 更cánh 接tiếp 。 四tứ 者giả 得đắc 受thọ 接tiếp 義nghĩa 。 謂vị 約ước 教giáo 分phân 齊tề 。 文văn 中trung 初sơ 義nghĩa 即tức 此thử 第đệ 一nhất 不bất 可khả 接tiếp 故cố 。 此thử 第đệ 二nhị 義nghĩa 正chánh 當đương 通thông 教giáo 可khả 接tiếp 者giả 是thị 。

約ước 證chứng 道đạo 邊biên 唯duy 明minh 一nhất 接tiếp

釋thích 籤# 云vân 。 七thất 種chủng 二nhị 諦đế 。 四tứ 正chánh 三tam 接tiếp 。 若nhược 止Chỉ 觀Quán 中trung 為vi 成thành 理lý 觀quán 但đãn 以dĩ 界giới 外ngoại 理lý 接tiếp 界giới 外ngoại 理lý 。 故cố 藏tạng 通thông 兩lưỡng 教giáo 。 明minh 界giới 內nội 理lý 。 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 明minh 界giới 外ngoại 理lý 。 通thông 別biệt 兩lưỡng 教giáo 。 是thị 明minh 兩lưỡng 理lý 之chi 交giao 際tế 。 是thị 故cố 但đãn 明minh 別biệt 接tiếp 通thông 耳nhĩ 。 今kim 前tiền 六lục 重trọng/trùng 仍nhưng 存tồn 教giáo 道đạo 於ư 法pháp 華hoa 前tiền 逗đậu 彼bỉ 權quyền 機cơ 。 故cố 有hữu 圓viên 接tiếp 通thông 別biệt 二nhị 義nghĩa 。 實thật 道đạo 秪# 應ưng 圓viên 理lý 接tiếp 權quyền 。 故cố 釋thích 今kim 文văn 應ưng 順thuận 教giáo 道đạo 。 復phục 以dĩ 圓viên 中trung 接tiếp 於ư 但đãn 中trung 。

巧xảo 拙chuyết 論luận 體thể 析tích

止Chỉ 觀Quán 云vân 。 所sở 言ngôn 大đại 乗# 體thể 法pháp 觀quán 者giả 。 異dị 於ư 三tam 藏tạng 。 三tam 藏tạng 名danh 假giả 而nhi 法pháp 實thật 。 析tích 實thật 使sử 空không 。 譬thí 如như 破phá 柱trụ 令linh 空không 。 今kim 大đại 乗# 體thể 意ý 。 名danh 實thật 皆giai 假giả 。 自tự 相tương/tướng 是thị 空không 。 本bổn 來lai 虗hư 寂tịch 。 譬thí 如như 鏡kính 柱trụ 。 本bổn 自tự 非phi 柱trụ 。 不bất 待đãi 柱trụ 滅diệt 方phương 空không 。 即tức 影ảnh 是thị 空không 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 同đồng 實thật 柱trụ 。

復phục 次thứ 三tam 藏tạng 所sở 析tích 名danh 為vi 隨tùy 情tình 觀quán 。 實thật 理lý 但đãn 隨tùy 情tình 為vi 真chân 耳nhĩ 。 大đại 乗# 體thể 法pháp 名danh 隨tùy 理lý 色sắc 心tâm 。 如như 尋tầm 幻huyễn 得đắc 幻huyễn 師sư 。 尋tầm 幻huyễn 師sư 得đắc 幻huyễn 法pháp 。 亦diệc 如như 尋tầm 夢mộng 得đắc 眠miên 。 尋tầm 眠miên 得đắc 心tâm 。 尋tầm 幻huyễn 色sắc 心tâm 得đắc 無vô 明minh 。 尋tầm 無vô 明minh 得đắc 佛Phật 性tánh 。 體thể 法pháp 通thông 理lý 。 故cố 明minh 隨tùy 理lý 觀quán 。

對đối 破phá 外ngoại 道đạo 汝nhữ 析tích 非phi 正chánh

止Chỉ 觀Quán 破phá 外ngoại 隣lân 虗hư 云vân 。 此thử 塵trần 為vi 有hữu 為vi 無vô 。 若nhược 有hữu 極cực 微vi 色sắc 。 則tắc 有hữu 十thập 方phương 分phần/phân 。 若nhược 無vô 極cực 微vi 色sắc 。 則tắc 無vô 十thập 方phương 分phần/phân 。 若nhược 析tích 極cực 微vi 不bất 盡tận 。 則tắc 成thành 常thường 見kiến 有hữu 見kiến 。 若nhược 析tích 盡tận 。 則tắc 成thành 斷đoạn 見kiến 無vô 見kiến 。 此thử 外ngoại 道đạo 析tích 色sắc 也dã 。 析tích 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。 皆giai 墮đọa 斷đoạn 常thường 。 此thử 外ngoại 道đạo 析tích 心tâm 也dã 。 論luận 文văn 仍nhưng 明minh 三tam 藏tạng 析tích 法pháp 之chi 觀quán 云vân 。 色sắc 若nhược 麤thô 若nhược 細tế 。 總tổng 而nhi 觀quán 之chi 。 無vô 常thường 無vô 我ngã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 麤thô 細tế 色sắc 等đẳng 。 從tùng 無vô 明minh 生sanh 。 無vô 明minh 不bất 實thật 。 故cố 麤thô 細tế 皆giai 假giả 。 假giả 故cố 無vô 常thường 無vô 性tánh 。 即tức 得đắc 入nhập 空không 。 又hựu 介giới 爾nhĩ 心tâm 起khởi 。 必tất 藉tạ 根căn 塵trần 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 不bất 從tùng 緣duyên 生sanh 。 從tùng 緣duyên 生sanh 者giả 。 皆giai 悉tất 無vô 常thường 。 或hoặc 言ngôn 一nhất 念niệm 心tâm 。 六lục 十thập 剎sát 那na 。 或hoặc 三tam 百bách 億ức 剎sát 那na 。 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 念niệm 念niệm 無vô 常thường 。 是thị 名danh 析tích 色sắc 心tâm 觀quán 意ý 。 析tích 名danh 本bổn 於ư 外ngoại 道đạo 。 對đối 破phá 邪tà 析tích 而nhi 明minh 正chánh 析tích 。 何hà 但đãn 外ngoại 析tích 。 乃nãi 至chí 圓viên 四tứ 門môn 生sanh 著trước 。 亦diệc 須tu 析tích 破phá 。

朱chu 雀tước 門môn 中trung 何hà 妨phương 庶thứ 民dân 出xuất 入nhập

止Chỉ 觀Quán 引dẫn 衍diễn 中trung 云vân 。 欲dục 得đắc 聲Thanh 聞Văn 當đương 學học 般Bát 若Nhã 者giả 。 元nguyên 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 。 大đại 能năng 兼kiêm 小tiểu 。 傍bàng 狹hiệp 聲Thanh 聞Văn 。 譬thí 如như 朱chu 雀tước 門môn 。 天thiên 家gia 所sở 立lập 。 正chánh 通thông 王vương 事sự 。 不bất 妨phương 羣quần 小tiểu 由do 之chi 出xuất 入nhập 。 雖tuy 通thông 小tiểu 人nhân 。 終chung 是thị 大đại 門môn 。 今kim 摩ma 訶ha 衍diễn 亦diệc 如như 是thị 。 正chánh 為vi 菩Bồ 薩Tát 體thể 法pháp 入nhập 空không 。 雖tuy 有hữu 小tiểu 乗# 。 終chung 名danh 為vi 大đại 。

儀nghi 註chú 僃# 簡giản (# 終chung )#