儀Nghi 註Chú 備Bị 簡Giản
Quyển 6
明Minh 釋Thích 大Đại 惠Huệ 撰Soạn
第đệ 六lục 卷quyển
聞văn 唱xướng 善thiện 來lai 即tức 證chứng 羅La 漢Hán
輔phụ 行hành 云vân 。 如như 佛Phật 自tự 言ngôn 。 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。 自tự 然nhiên 得đắc 具cụ 足túc 戒giới 。 當đương 於ư 言ngôn 下hạ 。 鬚tu 髮phát 自tự 落lạc 。 袈ca 裟sa 在tại 身thân 。 鉢bát 盂vu 在tại 手thủ 。 猶do 如như 五ngũ 歲tuế 。 知tri 法Pháp 比Bỉ 丘Khâu 。 如như 跋bạt 陀đà 羅la 波ba 楞lăng 伽già 者giả 是thị 。
大đại 論luận 俱câu 舍xá 七thất 種chủng 般bát
輔phụ 行hành 云vân 。 六lục 種chủng 那na 含hàm 位vị 。 在tại 其kỳ 中trung 者giả 。 大đại 論luận 三tam 十thập 三tam 云vân 。 五ngũ 那na 含hàm 者giả 。 謂vị 中trung 。 生sanh 。 行hành 。 不bất 行hành 。 上thượng 流lưu 。
復phục 有hữu 六lục 種chủng 。 五ngũ 如như 上thượng 。 加gia 現hiện 。
復phục 有hữu 七thất 種chủng 。 六lục 如như 上thượng 。 加gia 無vô 色sắc 。 俱câu 舍xá 不bất 立lập 現hiện 般bát 。 但đãn 取thủ 無vô 色sắc 般bát 。 并tinh 五ngũ 為vi 六lục 。 頌tụng 曰viết 。 此thử 中trung 生sanh 有hữu 行hành 。 無vô 行hành 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 上thượng 流lưu 若nhược 雜tạp 修tu 。 能năng 往vãng 色sắc 究cứu 竟cánh 。 超siêu 半bán 超siêu 徧biến 沒một 。 餘dư 能năng 往vãng 有hữu 頂đảnh 。 行hành 無vô 色sắc 有hữu 四tứ 。 住trụ 此thử 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 釋thích 曰viết 。 不bất 還hoàn 有hữu 五ngũ 。 一nhất 中trung 。 謂vị 欲dục 界giới 沒một 。 於ư 無vô 色sắc 中trung 陰ấm 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 者giả 生sanh 般bát 。 生sanh 色sắc 界giới 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 者giả 有hữu 行hành 。 生sanh 色sắc 界giới 已dĩ 。 長trường 時thời 修tu 行hành 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 有hữu 勤cần 修tu 。 無vô 速tốc 進tiến 道đạo 。 四tứ 者giả 無vô 行hành 。 生sanh 色sắc 界giới 已dĩ 。 不bất 經kinh 久cửu 修tu 。 無vô 功công 用dụng 行hành 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 勤cần 修tu 速tốc 進tiến 二nhị 道đạo 俱câu 無vô 。 五ngũ 者giả 上thượng 流lưu 。 於ư 色sắc 界giới 中trung 。 要yếu 轉chuyển 經kinh 於ư 四tứ 禪thiền 天thiên 處xứ 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 上thượng 流lưu 又hựu 二nhị 。 一nhất 者giả 雜tạp 修tu 。 即tức 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 慧tuệ 。 二nhị 無vô 雜tạp 修tu 。 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 是thị 。 有hữu 雜tạp 修tu 者giả 。 往vãng 色sắc 究cứu 竟cánh 。 無vô 雜tạp 修tu 者giả 。 往vãng 於ư 有hữu 頂đảnh 。 頌tụng 中trung 餘dư 字tự 。 是thị 不bất 雜tạp 修tu 。
復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 全toàn 超siêu 。 謂vị 在tại 欲dục 界giới 於ư 四tứ 禪thiền 中trung 。 已dĩ 徧biến 雜tạp 修tu 。 遇ngộ 緣duyên 退thoái 失thất 。 從tùng 梵Phạm 眾chúng 沒một 。 生sanh 色sắc 究cứu 竟cánh 。 中trung 間gian 盡tận 超siêu 。 故cố 名danh 全toàn 超siêu 。 二nhị 者giả 半bán 超siêu 。 梵Phạm 眾chúng 沒một 已dĩ 。 中trung 間gian 漸tiệm 受thọ 十thập 四tứ 天thiên 處xứ 。 或hoặc 超siêu 一nhất 二nhị 。 乃nãi 至chí 十thập 三tam 。 後hậu 乃nãi 方phương 生sanh 。 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 皆giai 名danh 半bán 超siêu 。 非phi 全toàn 超siêu 故cố 。 通thông 受thọ 半bán 名danh 。 全toàn 不bất 能năng 超siêu 。 名danh 為vi 徧biến 沒một 。 無vô 雜tạp 修tu 者giả 。 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 唯duy 不bất 能năng 生sanh 五ngũ 淨Tịnh 居Cư 天Thiên 。 從tùng 廣quảng 果quả 沒một 。 生sanh 三tam 無vô 色sắc 。 後hậu 生sanh 有hữu 頂đảnh 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 此thử 那na 含hàm 縱túng/tung 生sanh 無vô 色sắc 。 猶do 屬thuộc 色sắc 攝nhiếp 。 若nhược 欲dục 界giới 沒một 生sanh 無vô 色sắc 天thiên 。 即tức 無vô 色sắc 攝nhiếp 。
復phục 有hữu 九cửu 種chủng 。 中trung 。 生sanh 。 上thượng 流lưu 。 各các 三tam 種chủng 故cố 。 如như 釋thích 籤# 引dẫn 。 此thử 六lục 九cửu 中trung 未vị 入nhập 般bát 前tiền 。 或hoặc 得đắc 名danh 為vi 羅La 漢Hán 向hướng 攝nhiếp 。 在tại 色sắc 界giới 時thời 。 或hoặc 有hữu 勤cần 修tu 速tốc 進tiến 故cố 也dã 。
開khai 三tam 般bát 為vi 九cửu
釋thích 籤# 引dẫn 論luận 云vân 。 中trung 般bát 為vi 三tam 者giả 。 謂vị 速tốc 。 非phi 速tốc 。 久cửu 住trụ 。 凖# 俱câu 舍xá 論luận 。 總tổng 為vi 九cửu 種chủng 。 謂vị 三tam 各các 分phần/phân 三tam 。 謂vị 中trung 。 生sanh 。 上thượng 流lưu 也dã 。 有hữu 行hành 無vô 行hành 。 生sanh 色sắc 界giới 已dĩ 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 竝tịnh 生sanh 般bát 攝nhiếp 。 言ngôn 中trung 三tam 者giả 。 謂vị 速tốc 非phi 速tốc 。 經kinh 久cửu 。 如như 迸bính 火hỏa 星tinh 。 以dĩ 喻dụ 三tam 義nghĩa 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。 竝tịnh 於ư 中trung 陰ấm 論luận 速tốc 非phi 速tốc 等đẳng 。 生sanh 有hữu 三tam 者giả 。 一nhất 生sanh 。 約ước 速tốc 立lập 。 二nhị 有hữu 行hành 。 約ước 非phi 速tốc 立lập 。 三tam 無vô 行hành 。 約ước 經kinh 久cửu 立lập 。 竝tịnh 生sanh 色sắc 界giới 已dĩ 。 論luận 速tốc 等đẳng 也dã 。 上thượng 流lưu 三tam 者giả 。 一nhất 全toàn 超siêu 。 約ước 速tốc 立lập 。 二nhị 半bán 超siêu 。 約ước 非phi 速tốc 立lập 。 三tam 徧biến 沒một 。 約ước 經kinh 久cửu 立lập 。 從tùng 初sơ 色sắc 至chí 色sắc 末mạt 。 始thỉ 終chung 有hữu 此thử 三tam 人nhân 不bất 同đồng 。 如như 是thị 三tam 九cửu 。 由do 業nghiệp 惑hoặc 根căn 異dị 。 言ngôn 業nghiệp 異dị 者giả 。 造tạo 順thuận 現hiện 業nghiệp 。 成thành 中trung 般bát 。 造tạo 順thuận 生sanh 業nghiệp 。 成thành 生sanh 般bát 。 造tạo 順thuận 後hậu 業nghiệp 。 成thành 上thượng 流lưu 般bát 。 言ngôn 惑hoặc 三tam 者giả 。 下hạ 品phẩm 惑hoặc 成thành 中trung 般bát 。 中trung 品phẩm 惑hoặc 成thành 生sanh 般bát 。 上thượng 品phẩm 惑hoặc 成thành 上thượng 流lưu 般bát 。 言ngôn 根căn 別biệt 者giả 。 上thượng 根căn 中trung 般bát 。 中trung 根căn 生sanh 般bát 。 下hạ 根căn 上thượng 流lưu 般bát 。
一nhất 萬vạn 二nhị 千thiên 。 九cửu 百bách 六lục 十thập 種chủng 般bát
釋thích 籤# 引dẫn 雜tạp 阿a 毘tỳ 曇đàm 云vân 。 阿A 那Na 含Hàm 者giả 。 或hoặc 五ngũ 及cập 七thất 八bát 。 五ngũ 。 謂vị 中trung 。 生sanh 。 有hữu 行hành 。 無vô 行hành 。 上thượng 流lưu 。 七thất 。 謂vị 於ư 中trung 般bát 更cánh 分phần/phân 三tam 。 如như 迸bính 火hỏa 星tinh 喻dụ 。 八bát 者giả 。 謂vị 五ngũ 上thượng 加gia 現hiện 。 無vô 色sắc 。 及cập 不bất 定định 。 且thả 從tùng 五ngũ 種chủng 說thuyết 。 謂vị 色sắc 五ngũ 種chủng 。 從tùng 根căn 分phần/phân 十thập 五ngũ 。 謂vị 上thượng 中trung 下hạ 各các 五ngũ 故cố 。 約ước 地địa 成thành 二nhị 十thập 。 四tứ 禪thiền 各các 五ngũ 故cố 。 約ước 性tánh 有hữu 三tam 十thập 。 謂vị 退thoái 。 思tư 。 護hộ 。 住trụ 。 進tiến 。 不bất 動động 。 謂vị 種chủng 性tánh 各các 五ngũ 故cố 。 處xử 有hữu 八bát 十thập 。 梵Phạm 眾chúng 至chí 尼ni 吒tra 。 十thập 六lục 處xứ 各các 五ngũ 故cố 。 每mỗi 一nhất 種chủng 那na 含hàm 有hữu 二nhị 千thiên 五ngũ 百bách 九cửu 十thập 二nhị 。 何hà 者giả 。 約ước 十thập 六lục 處xứ 成thành 十thập 六lục 人nhân 。 約ước 種chủng 性tánh 六lục 。 成thành 六lục 倍bội 增tăng 之chi 。 合hợp 九cửu 十thập 六lục 。 約ước 根căn 有hữu 三tam 。 三tam 倍bội 增tăng 之chi 。 成thành 二nhị 百bách 八bát 十thập 八bát 。 更cánh 以dĩ 九cửu 離ly 欲dục 人nhân 九cửu 倍bội 增tăng 之chi 。 成thành 二nhị 千thiên 五ngũ 百bách 九cửu 十thập 二nhị 人nhân 。 一nhất 人nhân 既ký 爾nhĩ 。 五ngũ 那na 含hàm 又hựu 五ngũ 倍bội 增tăng 之chi 。 成thành 一nhất 萬vạn 二nhị 千thiên 。 九cửu 百bách 六lục 十thập 種chủng 。 言ngôn 九cửu 離ly 欲dục 者giả 。 謂vị 離ly 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 惑hoặc 以dĩ 為vi 九cửu 人nhân 也dã 。
圖đồ 中trung 引dẫn 五ngũ 差sai
輔phụ 行hành 云vân 。 生sanh 五ngũ 含hàm 者giả 。 然nhiên 由do 修tu 熏huân 禪thiền 有hữu 五ngũ 階giai 差sai 。 大đại 品phẩm 九cửu 定định 通thông 熏huân 九cửu 地địa 。 此thử 中trung 唯duy 熏huân 。 第đệ 四tứ 禪thiền 地địa 。 先tiên 修tu 得đắc 已dĩ 。 更cánh 以dĩ 多đa 念niệm 無vô 漏lậu 相tương 續tục 現hiện 起khởi 。 從tùng 此thử 引dẫn 生sanh 多đa 念niệm 有hữu 漏lậu 。 從tùng 此thử 復phục 生sanh 多đa 念niệm 無vô 漏lậu 。 如như 是thị 後hậu 後hậu 。 漸tiệm 漸tiệm 減giảm 少thiểu 。 乃nãi 至chí 最tối 後hậu 。 二nhị 念niệm 無vô 漏lậu 。 次thứ 復phục 引dẫn 生sanh 二nhị 念niệm 有hữu 漏lậu 。 無vô 間gian 復phục 生sanh 二nhị 念niệm 無vô 漏lậu 。 名danh 熏huân 加gia 行hành 成thành 相tương/tướng 。 次thứ 唯duy 一nhất 念niệm 無vô 漏lậu 。 次thứ 復phục 唯duy 有hữu 一nhất 念niệm 有hữu 漏lậu 。 無vô 間gian 復phục 生sanh 一nhất 念niệm 無vô 漏lậu 。 名danh 根căn 本bổn 成thành 。 故cố 俱câu 舍xá 云vân 。 成thành 由do 一nhất 念niệm 離ly 。 言ngôn 五ngũ 差sai 者giả 。 謂vị 下hạ 。 中trung 。 上thượng 。 上thượng 勝thắng 。 上thượng 極cực 。 一nhất 品phẩm 有hữu 三tam 。 後hậu 品phẩm 兼kiêm 前tiền 。 故cố 第đệ 五ngũ 品phẩm 合hợp 成thành 十thập 五ngũ 。 如như 是thị 五ngũ 品phẩm 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 三tam 六lục 九cửu 等đẳng 。 生sanh 五ngũ 淨Tịnh 居Cư 。
羅La 漢Hán 名danh 含hàm 三tam 義nghĩa
文văn 句cú 云vân 。 比Bỉ 丘Khâu 者giả 肇triệu 師sư 云vân 。 秦tần 言ngôn 淨tịnh 命mạng 乞khất 食thực 。 破phá 煩phiền 惱não 。 能năng 持trì 戒giới 。 怖bố 魔ma 等đẳng 。 天Thiên 竺Trúc 一nhất 名danh 含hàm 此thử 四tứ 義nghĩa 。 秦tần 無vô 以dĩ 飜phiên 。 故cố 存tồn 本bổn 稱xưng 。 什thập 師sư 云vân 。 始thỉ 出xuất 妻thê 子tử 家gia 。 應ưng 以dĩ 乞khất 食thực 自tự 資tư 。 清thanh 淨tịnh 活hoạt 命mạng 。 終chung 出xuất 三tam 界giới 家gia 。 必tất 須tu 破phá 煩phiền 惱não 。 持trì 戒giới 自tự 守thủ 。 具cụ 此thử 二nhị 義nghĩa 。 天thiên 魔ma 怖bố 其kỳ 出xuất 境cảnh 也dã 。 釋thích 論luận 云vân 。 怖bố 魔ma 。 破phá 惡ác 。 乞khất 士sĩ 。 魔ma 樂nhạo 生sanh 死tử 。 其kỳ 既ký 出xuất 家gia 。 復phục 化hóa 餘dư 人nhân 俱câu 離ly 三tam 界giới 。 乖quai 於ư 魔ma 意ý 魔ma 用dụng 力lực 制chế 。 飜phiên 被bị 五ngũ 繫hệ 。 但đãn 愁sầu 懼cụ 而nhi 已dĩ 。 故cố 名danh 怖bố 魔ma 。 出xuất 家gia 人nhân 必tất 破phá 身thân 口khẩu 七thất 惡ác 。 故cố 言ngôn 破phá 惡ác 。 夫phu 在tại 家gia 三tam 種chủng 如như 法Pháp 。 一nhất 田điền 。 二nhị 商thương 。 三tam 仕sĩ 。 用dụng 養dưỡng 身thân 命mạng 。 出xuất 家gia 人nhân 佛Phật 不bất 許hứa 此thử 。 唯duy 乞khất 自tự 濟tế 。 身thân 安an 道đạo 存tồn 。 福phước 利lợi 檀đàn 越việt 。 三tam 義nghĩa 相tương/tướng 成thành 。 即tức 比Bỉ 丘Khâu 義nghĩa 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 寶bảo 梁lương 皆giai 舉cử 破phá 惡ác 名danh 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 不bất 具cụ 說thuyết 也dã 。 今kim 名danh 此thử 三tam 義nghĩa 應ưng 通thông 初sơ 後hậu 。 如như 初sơ 出xuất 家gia 時thời 。 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 無vô 作tác 戒giới 力lực 。 徧biến 一nhất 切thiết 境cảnh 飜phiên 無vô 作tác 惡ác 。 初sơ 修tu 禪thiền 定định 。 發phát 定định 共cộng 戒giới 。 防phòng 伏phục 意ý 地địa 貪tham 瞋sân 不bất 起khởi 。 初sơ 修tu 觀quán 慧tuệ 。 發phát 相tương 似tự 道đạo 共cộng 戒giới 。 能năng 伏phục 煩phiền 惱não 。 初sơ 心tâm 亦diệc 稱xưng 破phá 惡ác 。 何hà 獨độc 後hậu 心tâm 耶da 。 怖bố 魔ma 者giả 。 初sơ 剃thế 髮phát 稟bẩm 戒giới 。 已dĩ 令linh 魔ma 愁sầu 。 修tu 定định 欲dục 伏phục 煩phiền 惱não 。 修tu 慧tuệ 欲dục 破phá 煩phiền 惱não 。 初sơ 心tâm 亦diệc 令linh 魔ma 怖bố 何hà 獨độc 後hậu 心tâm 耶da 。 乞khất 士sĩ 者giả 初sơ 離ly 邪tà 命mạng 。 以dĩ 乞khất 自tự 活hoạt 。 修tu 禪thiền 歷lịch 境cảnh 求cầu 定định 。 修tu 慧tuệ 緣duyên 理lý 求cầu 無vô 漏lậu 皆giai 是thị 乞khất 士sĩ 。 何hà 況huống 相tương 應ứng 而nhi 非phi 乞khất 士sĩ 。 具cụ 此thử 義nghĩa 故cố 。 通thông 名danh 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 經Kinh 云vân 。 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 因nhân 果quả 六lục 義nghĩa 。 因nhân 名danh 乞khất 士sĩ 。 怖bố 魔ma 。 破phá 惡ác 。 果quả 號hiệu 應Ứng 供Cúng 。 殺sát 賊tặc 。 無vô 生sanh 鈔sao 云vân 因nhân 三tam 果quả 三tam 。 一nhất 一nhất 主chủ 對đối 。 釋thích 論luận 。 淨tịnh 目mục 問vấn 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 乞khất 士sĩ 者giả 有hữu 四tứ 種chủng 食thực 。 合hợp 藥dược 種chúng 植thực 田điền 園viên 。 名danh 下hạ 口khẩu 食thực 。 仰ngưỡng 觀quan 星tinh 宿tú 。 名danh 仰ngưỡng 口khẩu 食thực 。 四tứ 方phương 巧xảo 語ngữ 。 名danh 方phương 口khẩu 食thực 。 咒chú 術thuật 卜bốc 算toán 。 名danh 維duy 口khẩu 食thực 。 比Bỉ 丘Khâu 不bất 作tác 此thử 四tứ 。 名danh 清thanh 淨tịnh 乞khất 士sĩ 也dã 。 鈔sao 云vân 。 今kim 舉cử 身thân 子tử 答đáp 彼bỉ 淨tịnh 目mục 乞khất 士sĩ 之chi 義nghĩa 須tu 離ly 上thượng 下hạ 方phương 維duy 之chi 食thực 。 常thường 行hành 乞khất 食thực 。 清thanh 淨tịnh 活hoạt 命mạng 。 故cố 名danh 乞khất 士sĩ 。 至chí 果quả 乃nãi 成thành 應Ứng 供Cúng 德đức 也dã 。 怖bố 魔ma 者giả 。 若nhược 發phát 心tâm 出xuất 家gia 。 地địa 行hành 夜dạ 乂xoa 唱xướng 飛phi 行hành 空không 中trung 。 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 。 六lục 天thiên 魔ma 王vương 聞văn 之chi 。 怖bố 畏úy 失thất 人nhân 眾chúng 也dã 。 鈔sao 云vân 。 魔ma 主chủ 生sanh 死tử 。 在tại 家gia 受thọ 欲dục 。 增tăng 長trưởng 生sanh 死tử 。 出xuất 家gia 離ly 染nhiễm 。 趣thú 向hướng 無vô 生sanh 。 是thị 故cố 魔ma 王vương 。 聞văn 之chi 生sanh 怖bố 。 染nhiễm 欲dục 破phá 戒giới 。 魔ma 還hoàn 快khoái 樂lạc 。 勤cần 修tu 三tam 學học 果quả 證chứng 無vô 生sanh 。 破phá 惡ác 者giả 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 悉tất 皆giai 破phá 斷đoạn 故cố 名danh 破phá 惡ác 。 鈔sao 云vân 。 見kiến 思tư 二nhị 使sử 共cộng 九cửu 十thập 八bát 。 名danh 惡ác 名danh 賊tặc 修tu 觀quán 推thôi 竆# 。 名danh 為vi 破phá 惡ác 。 證chứng 智trí 斷đoạn 盡tận 。 名danh 為vi 殺sát 賊tặc 。
金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội
妙diệu 玄huyền 云vân 。
時thời 解giải 脫thoát 羅La 漢Hán 。 是thị 信tín 行hành 鈍độn 根căn 。 待đãi 時thời 及cập 眾chúng 緣duyên 具cụ 。 方phương 得đắc 解giải 脫thoát 。 位vị 居cư 無Vô 學Học 。 羅La 漢Hán 有hữu 五ngũ 種chủng 。 隨tùy 信tín 行hành 生sanh 退thoái 法pháp 。 思tư 法pháp 。 護hộ 法Pháp 。 住trụ 法pháp 。 升thăng 進tiến 法pháp 也dã 。 得đắc 盡tận 智trí 。 無Vô 學Học 等đẳng 見kiến 也dã 。 若nhược 用dụng 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 於ư 非phi 想tưởng 九cửu 品phẩm 惑hoặc 盡tận 。 次thứ 一nhất 剎sát 那na 證chứng 非phi 想tưởng 。 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 成thành 盡tận 智trí 。 次thứ 一nhất 剎sát 那na 得đắc 無Vô 學Học 等đẳng 見kiến 也dã 。 或hoặc 彼bỉ 時thời 退thoái 。 故cố 不bất 說thuyết 得đắc 無vô 生sanh 智trí 。 此thử 五ngũ 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 性tánh 種chủng 性tánh 根căn 鈍độn 。 因nhân 中trung 修tu 道Đạo 。 必tất 假giả 衣y 食thực 牀sàng 具cụ 處xứ 所sở 說thuyết 法Pháp 及cập 人nhân 。 隨tùy 順thuận 善thiện 根căn 增tăng 進tiến 。 不bất 能năng 一nhất 切thiết 。 時thời 所sở 欲dục 進tiến 也dã 。 是thị 五ngũ 種chủng 各các 有hữu 二nhị 種chủng 。 不bất 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 但đãn 是thị 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 即tức 是thị 俱câu 解giải 脫thoát 。 若nhược 不bất 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 是thị 人nhân 因nhân 中trung 偏thiên 修tu 性tánh 念niệm 處xứ 。 若nhược 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 是thị 人nhân 因nhân 中trung 修tu 性tánh 共cộng 也dã 。 證chứng 果Quả 時thời 三Tam 明Minh 八bát 解giải 一nhất 時thời 俱câu 得đắc 。 故cố 名danh 俱câu 解giải 脫thoát 也dã 。
重trọng/trùng 空không 三tam 昧muội
妙diệu 玄huyền 云vân 。 不bất 時thời 解giải 脫thoát 羅La 漢Hán 。 即tức 法pháp 行hành 利lợi 根căn 。 名danh 不bất 動động 法pháp 。 阿A 羅La 漢Hán 也dã 。 此thử 人nhân 因nhân 中trung 修tu 道Đạo 。 能năng 一nhất 切thiết 時thời 隨tùy 所sở 欲dục 進tiến 修tu 善thiện 業nghiệp 。 不bất 待đãi 眾chúng 具cụ 。 故cố 名danh 不bất 時thời 解giải 脫thoát 。 是thị 人nhân 不bất 為vị 。 煩phiền 惱não 所sở 動động 。 故cố 名danh 不bất 動động 。 不bất 動động 是thị 不bất 退thoái 義nghĩa 。 成thành 就tựu 三tam 智trí 。 謂vị 盡tận 智trí 。 無vô 生sanh 智trí 。 無Vô 學Học 等đẳng 見kiến 。 能năng 用dụng 重trọng/trùng 空không 三tam 昧muội 擊kích 聖thánh 善thiện 法Pháp 。 以dĩ 定định 捨xả 定định 。 故cố 言ngôn 能năng 擊kích 。 是thị 不bất 動động 羅La 漢Hán 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 不bất 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 但đãn 名danh 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 二nhị 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 即tức 是thị 俱câu 解giải 脫thoát 。 若nhược 聞văn 佛Phật 說thuyết 三tam 藏tạng 教giáo 門môn 。 修tu 緣duyên 念niệm 處xứ 。 即tức 發phát 四tứ 辯biện 。 名danh 無vô 疑nghi 解giải 脫thoát 。 是thị 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 聲Thanh 聞Văn 。 能năng 究cứu 竟cánh 一nhất 切thiết 。 羅La 漢Hán 功công 德đức 也dã 。 名danh 沙Sa 門Môn 那na 。 沙Sa 門Môn 那na 者giả 。 沙Sa 門Môn 果quả 也dã 。 釋thích 籤# 云vân 。 空không 空không 三tam 昧muội 。 無vô 相tướng 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 無vô 作tác 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 空không 是thị 聖thánh 法pháp 。 復phục 修tu 於ư 空không 擊kích 前tiền 聖thánh 法pháp 。 故cố 名danh 為vi 重trọng/trùng 。
電điện 光quang 三tam 昧muội
輔phụ 行hành 云vân 。 稱xưng 電điện 光quang 者giả 。 彼bỉ 論luận 云vân 。 七thất 依y 定định 外ngoại 更cánh 有hữu 定định 發phát 無vô 漏lậu 否phủ/bĩ 。 答đáp 。 有hữu 欲dục 界giới 定định 能năng 發phát 無vô 漏lậu 。 無vô 漏lậu 發phát 疾tật 。 倐thúc 如như 電điện 光quang 。 若nhược 不bất 發phát 無vô 漏lậu 。 住trụ 時thời 則tắc 久cửu 。 遺di 教giáo 云vân 。 若nhược 見kiến 電điện 光quang 。 暫tạm 得đắc 見kiến 道đạo 。 如như 阿A 難Nan 策sách 心tâm 不bất 發phát 。 放phóng 心tâm 取thủ 枕chẩm 。 即tức 入nhập 電điện 光quang 。 電điện 光quang 亦diệc 是thị 金kim 剛cang 。 金kim 剛cang 不bất 孤cô 。 因nhân 欲dục 界giới 入nhập 無vô 漏lậu 。 無vô 漏lậu 發phát 疾tật 。 譬thí 如như 電điện 光quang 。 非phi 欲dục 界giới 定định 得đắc 此thử 名danh 也dã 。 住trụ 欲dục 界giới 定định 或hoặc 經kinh 年niên 月nguyệt 。 定định 法pháp 持trì 心tâm 。 無vô 懈giải 無vô 痛thống 。 連liên 日nhật 不bất 出xuất 亦diệc 可khả 得đắc 也dã 。
九cửu 想tưởng
法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 云vân 。 此thử 九cửu 通thông 名danh 想tưởng 者giả 。 能năng 轉chuyển 心tâm 轉chuyển 想tưởng 。 故cố 名danh 為vi 想tưởng 。 所sở 謂vị 能năng 轉chuyển 不bất 淨tịnh 顛điên 倒đảo 想tưởng 。 故cố 此thử 九cửu 法pháp 皆giai 言ngôn 想tưởng 也dã 。 一nhất 脹trướng 想tưởng 若nhược 觀quán 人nhân 死tử 屍thi 䏺# 脹trướng 如như 韋vi 囊nang 盛thịnh 風phong 。 異dị 於ư 本bổn 相tương/tướng 。 是thị 為vi 脹trướng 想tưởng 。 二nhị 青thanh 瘀ứ 想tưởng 。 若nhược 觀quán 死tử 屍thi 皮bì 肉nhục 黃hoàng 赤xích 。 瘀ứ 黑hắc 青thanh 黤yểm 。 是thị 為vi 青thanh 瘀ứ 想tưởng 。 三tam 壞hoại 想tưởng 。 若nhược 觀quán 死tử 屍thi 風phong 吹xuy 日nhật 曝bộc 轉chuyển 大đại 。 裂liệt 壞hoại 在tại 地địa 。 是thị 為vi 壞hoại 。 四tứ 血huyết 塗đồ 漫mạn 想tưởng 。 若nhược 觀quán 死tử 屍thi 處xứ 。 膿nùng 血huyết 流lưu 溢dật 。 污ô 穢uế 塗đồ 漫mạn 。 是thị 為vi 血huyết 塗đồ 漫mạn 。 五ngũ 膿nùng 爛lạn 想tưởng 。 若nhược 觀quán 死tử 屍thi 蟲trùng 膿nùng 流lưu 出xuất 。 皮bì 肉nhục 壞hoại 爛lạn 滂# 沱# 在tại 地địa 。 是thị 為vi 膿nùng 爛lạn 想tưởng 。 六lục 噉đạm 想tưởng 。 若nhược 觀quán 死tử 屍thi 蟲trùng 蛆thư 唼xiệp 食thực 。 鳥điểu 挑thiêu 其kỳ 眼nhãn 。 狐hồ 狗cẩu 咀trớ 嚼tước 。 虎hổ 狼lang [國*瓜]# 裂liệt 。 是thị 為vi 噉đạm 想tưởng 。 七thất 散tán 想tưởng 。 若nhược 觀quán 死tử 屍thi 禽cầm 獸thú 分phân 裂liệt 。 身thân 形hình 破phá 散tán 筋cân 斷đoạn 骨cốt 離ly 。 頭đầu 手thủ 交giao 橫hoành 。 是thị 為vi 散tán 想tưởng 。 八bát 骨cốt 想tưởng 。 若nhược 觀quán 死tử 屍thi 皮bì 肉nhục 已dĩ 盡tận 。 但đãn 見kiến 白bạch 骨cốt 筋cân 連liên 。 或hoặc 分phân 散tán 狼lang 籍tịch 。 如như 貝bối 如như 珂kha 。 是thị 為vi 骨cốt 想tưởng 也dã 。 九cửu 燒thiêu 想tưởng 。 若nhược 觀quán 死tử 屍thi 。 為vị 火hỏa 所sở 焚phần 。 爆bộc 裂liệt 烟yên 臭xú 。 薪tân 盡tận 形hình 滅diệt 。 同đồng 於ư 灰hôi 土thổ/độ 。 假giả 令linh 不bất 燒thiêu 。 亦diệc 歸quy 磨ma 滅diệt 。 是thị 為vi 死tử 想tưởng 。
八bát 念niệm
通thông 言ngôn 八bát 念niệm 者giả 。 內nội 心tâm 存tồn 憶ức 之chi 異dị 名danh 也dã 。 專chuyên 心tâm 存tồn 憶ức 。 八bát 種chủng 功công 德đức 。 故cố 名danh 為vi 八bát 念niệm 。 一nhất 念niệm 佛Phật 。 二nhị 念niệm 法pháp 。 三tam 念niệm 僧Tăng 。 四tứ 念niệm 戒giới 。 五ngũ 念niệm 捨xả 。 六lục 念niệm 天thiên 。 七thất 念niệm 阿a 那na 。 八bát 念niệm 死tử 。
十thập 想tưởng
通thông 言ngôn 想tưởng 者giả 。 能năng 轉chuyển 心tâm 轉chuyển 想tưởng 也dã 。 能năng 轉chuyển 計kế 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。 諸chư 顛điên 倒đảo 等đẳng 想tưởng 。 故cố 名danh 為vi 想tưởng 。 前tiền 三tam 想tưởng 為vi 斷đoạn 見kiến 諦Đế 惑hoặc 說thuyết 。 中trung 四tứ 想tưởng 為vi 斷đoạn 思tư 惟duy 惑hoặc 說thuyết 。 後hậu 三tam 想tưởng 為vi 修tu 無Vô 學Học 道đạo 者giả 說thuyết 。 是thị 以dĩ 壞hoại 法pháp 之chi 人nhân 。 修tu 此thử 十thập 想tưởng 。 能năng 斷đoạn 三tam 界giới 結kết 使sử 。 證chứng 無vô 漏lậu 之chi 聖thánh 果Quả 也dã 。 一nhất 無vô 常thường 想tưởng 。 二nhị 苦khổ 想tưởng 。 三tam 無vô 我ngã 想tưởng 。 四tứ 食thực 不bất 淨tịnh 想tưởng 。 五ngũ 世thế 間gian 不bất 可khả 樂lạc 想tưởng 。 六lục 死tử 想tưởng 。 七thất 不bất 淨tịnh 想tưởng 。 八bát 斷đoạn 想tưởng 。 九cửu 離ly 想tưởng 。 十thập 盡tận 想tưởng 。
八bát 背bối/bội 捨xả
此thử 八bát 通thông 名danh 背bối/bội 捨xả 者giả 。 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 背bối/bội 是thị 淨tịnh 潔khiết 五ngũ 欲dục 。 捨xả 是thị 着trước 心tâm 。 故cố 名danh 背bối/bội 捨xả 。 若nhược 發phát 真chân 無vô 漏lậu 慧tuệ 斷đoạn 三tam 界giới 結kết 業nghiệp 盡tận 。 即tức 名danh 解giải 脫thoát 也dã 。 一nhất 內nội 有hữu 色sắc 相tướng 外ngoại 觀quán 色sắc 。 內nội 有hữu 色sắc 相tướng 者giả 。 不bất 壞hoại 內nội 色sắc 不bất 滅diệt 內nội 色sắc 相tướng 也dã 。 外ngoại 觀quán 色sắc 者giả 不bất 壞hoại 外ngoại 色sắc 。 不bất 滅diệt 外ngoại 色sắc 相tướng 。 以dĩ 是thị 不bất 淨tịnh 心tâm 觀quán 外ngoại 色sắc 。
所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 為vi 修tu 流lưu 光quang 故cố 。 不bất 應ưng 初sơ 背bối/bội 捨xả 中trung 壞hoại 滅diệt 內nội 身thân 骨cốt 人nhân 也dã 。 欲dục 界giới 結kết 使sử 難nạn/nan 斷đoạn 故cố 須tu 以dĩ 不bất 淨tịnh 心tâm 觀quán 外ngoại 色sắc 也dã 。 此thử 初sơ 背bối/bội 捨xả 。 位vị 在tại 初sơ 禪thiền 。 能năng 捨xả 自tự 他tha 及cập 下hạ 地địa 。 故cố 名danh 背bối/bội 捨xả 。 二nhị 內nội 無vô 色sắc 相tướng 外ngoại 觀quán 色sắc 。 內nội 無vô 色sắc 相tướng 者giả 。 壞hoại 內nội 色sắc 。 滅diệt 內nội 色sắc 相tướng 也dã 。 外ngoại 觀quán 色sắc 者giả 。 不bất 壞hoại 外ngoại 色sắc 。 不bất 滅diệt 外ngoại 色sắc 相tướng 。 以dĩ 是thị 不bất 淨tịnh 心tâm 觀quán 外ngoại 色sắc 。
所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 行hành 者giả 為vi 入nhập 二nhị 禪thiền 內nội 淨tịnh 。 故cố 壞hoại 滅diệt 內nội 骨cốt 人nhân 。 欲dục 界giới 結kết 使sử 難nạn/nan 斷đoạn 。 故cố 猶do 觀quán 外ngoại 不bất 淨tịnh 之chi 相tướng 也dã 。 三tam 淨tịnh 背bối/bội 捨xả 身thân 作tác 證chứng 淨tịnh 者giả 。 緣duyên 淨tịnh 故cố 名danh 淨tịnh 。 行hành 者giả 除trừ 外ngoại 不bất 淨tịnh 相tương/tướng 。 但đãn 於ư 定định 中trung 練luyện 八bát 色sắc 光quang 明minh 清thanh 淨tịnh 皎hiệu 潔khiết 。 猶do 如như 妙diệu 寶bảo 之chi 色sắc 。 故cố 名danh 淨tịnh 。 緣duyên 身thân 作tác 證chứng 者giả 。 以dĩ 無vô 受thọ 着trước 心tâm 而nhi 受thọ 三tam 禪thiền 中trung 徧biến 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 名danh 身thân 作tác 證chứng 也dã 。 四tứ 虗hư 空không 處xứ 背bối/bội 捨xả 。 若nhược 滅diệt 根căn 本bổn 四tứ 禪thiền 色sắc 。 及cập 三tam 背bối/bội 捨xả 四tứ 勝thắng 處xứ 八bát 一nhất 切thiết 處xứ 中trung 色sắc 。 一nhất 心tâm 緣duyên 無vô 邊biên 虗hư 空không 而nhi 入nhập 定định 。 即tức 觀quán 此thử 定định 依y 陰ấm 入nhập 界giới 。 故cố 有hữu 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 虗hư 誑cuống 不bất 實thật 心tâm 生sanh 厭yếm 背bối/bội 而nhi 不bất 受thọ 着trước 深thâm 入nhập 一nhất 向hướng 不bất 廻hồi 。 是thị 為vi 虗hư 空không 處xứ 背bối/bội 捨xả 。 五ngũ 識thức 處xứ 背bối/bội 捨xả 。 若nhược 捨xả 虗hư 空không 。 一nhất 心tâm 緣duyên 識thức 入nhập 定định 時thời 。 即tức 觀quán 此thử 定định 依y 陰ấm 入nhập 界giới 。 故cố 有hữu 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 虗hư 誑cuống 不bất 實thật 。 心tâm 生sanh 厭yếm 背bối/bội 而nhi 不bất 受thọ 着trước 深thâm 入nhập 一nhất 向hướng 不bất 廻hồi 。 是thị 為vi 五ngũ 識thức 處xứ 背bối/bội 捨xả 。 六lục 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 背bối/bội 捨xả 。 若nhược 捨xả 識thức 一nhất 心tâm 緣duyên 無vô 所sở 有hữu 入nhập 定định 時thời 。 即tức 觀quán 此thử 定định 依y 陰ấm 入nhập 界giới 故cố 。 有hữu 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 虗hư 誑cuống 不bất 實thật 。 心tâm 生sanh 厭yếm 背bối/bội 而nhi 不bất 受thọ 着trước 。 深thâm 入nhập 一nhất 向hướng 不bất 廻hồi 。 是thị 為vi 無vô 所sở 有hữu 。 處xử 背bối/bội 捨xả 也dã 。 七thất 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 背bối/bội 捨xả 。 若nhược 捨xả 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 一nhất 心tâm 緣duyên 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 入nhập 定định 時thời 。 即tức 觀quán 此thử 定định 依y 陰ấm 入nhập 界giới 。 故cố 有hữu 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 虗hư 誑cuống 不bất 實thật 。 心tâm 生sanh 厭yếm 背bối/bội 而nhi 不bất 受thọ 着trước 。 深thâm 入nhập 一nhất 向hướng 不bất 廻hồi 。 是thị 為vi 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 背bối/bội 捨xả 也dã 。 八bát 滅diệt 受thọ 想tưởng 背bối/bội 捨xả 。 背bối/bội 滅diệt 受thọ 想tưởng 諸chư 。 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 是thị 為vi 滅diệt 受thọ 想tưởng 背bối/bội 捨xả 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 佛Phật 弟đệ 子tử 。 患hoạn 厭yếm 散tán 亂loạn 心tâm 。 欲dục 入nhập 定định 休hưu 息tức 。 似tự 涅Niết 槃Bàn 法pháp 安an 着trước 身thân 中trung 。 故cố 云vân 身thân 證chứng 而nhi 想tưởng 受thọ 滅diệt 也dã 。
八bát 勝thắng 處xứ
名danh 勝thắng 處xứ 者giả 。 亦diệc 名danh 八bát 除trừ 入nhập 。 一nhất 內nội 有hữu 色sắc 相tướng 外ngoại 觀quán 色sắc 少thiểu 。 若nhược 好hảo 若nhược 醜xú 。 是thị 名danh 勝thắng 知tri 勝thắng 見kiến 。 二nhị 內nội 有hữu 色sắc 相tướng 外ngoại 觀quán 色sắc 多đa 。 若nhược 好hảo 若nhược 醜xú 。 是thị 名danh 勝thắng 知tri 勝thắng 見kiến 。 三tam 內nội 無vô 色sắc 相tướng 外ngoại 觀quán 色sắc 少thiểu 。 若nhược 好hảo 若nhược 醜xú 。 是thị 名danh 勝thắng 知tri 勝thắng 見kiến 。 四tứ 內nội 無vô 色sắc 相tướng 外ngoại 觀quán 色sắc 多đa 。 若nhược 好hảo 若nhược 醜xú 。 是thị 名danh 勝thắng 知tri 勝thắng 見kiến 。 五ngũ 青thanh 勝thắng 處xứ 。 若nhược 觀quán 青thanh 色sắc 。 轉chuyển 變biến 自tự 在tại 。 少thiểu 能năng 多đa 。 多đa 能năng 少thiểu 。 光quang 色sắc 照chiếu 曜diệu 勝thắng 於ư 背bối/bội 捨xả 。 所sở 見kiến 青thanh 相tương/tướng 亦diệc 不bất 起khởi 法pháp 愛ái 是thị 名danh 青thanh 勝thắng 處xứ 也dã 。 六lục 黃hoàng 勝thắng 處xứ 。 類loại 如như 青thanh 勝thắng 處xứ 中trung 分phân 別biệt 。 七thất 赤xích 勝thắng 處xứ 類loại 如như 青thanh 勝thắng 處xứ 中trung 分phân 別biệt 。 八bát 白bạch 勝thắng 處xứ 。 亦diệc 類loại 如như 青thanh 勝thắng 處xứ 中trung 分phân 別biệt 。 今kim 用dụng 四tứ 色sắc 為vi 勝thắng 處xứ 。 依y 大đại 智Trí 度Độ 論luận 也dã 。 若nhược 纓anh 絡lạc 經kinh 中trung 則tắc 以dĩ 四tứ 大đại 為vi 四tứ 勝thắng 處xứ 也dã 。
十thập 一nhất 切thiết 處xứ
通thông 稱xưng 一nhất 切thiết 處xứ 者giả 。 皆giai 從tùng 所sở 觀quán 境cảnh 徧biến 滿mãn 得đắc 名danh 也dã 。 亦diệc 名danh 十thập 一nhất 切thiết 入nhập 。 一nhất 青thanh 一nhất 切thiết 處xứ 。 二nhị 黃hoàng 一nhất 切thiết 處xứ 三tam 赤xích 一nhất 切thiết 處xứ 。 四tứ 白bạch 一nhất 切thiết 處xứ 。 五ngũ 地địa 一nhất 切thiết 處xứ 。 六lục 水thủy 一nhất 切thiết 處xứ 。 七thất 火hỏa 一nhất 切thiết 處xứ 。 八bát 風phong 一nhất 切thiết 處xứ 。 九cửu 空không 一nhất 切thiết 處xứ 。 十thập 識thức 一nhất 切thiết 處xứ 。
九cửu 次thứ 第đệ 定định
通thông 言ngôn 次thứ 第đệ 定định 者giả 。 若nhược 入nhập 禪thiền 時thời 。 深thâm 心tâm 智trí 慧tuệ 深thâm 利lợi 。 能năng 從tùng 一nhất 禪thiền 入nhập 一nhất 禪thiền 。 心tâm 心tâm 相tương 續tục 。 無vô 異dị 念niệm 間gian 襍tập 。 故cố 名danh 次thứ 第đệ 定định 也dã 。 初sơ 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 。 離ly 諸chư 欲dục 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 入nhập 初sơ 禪thiền 定định 時thời 。 是thị 中trung 初sơ 禪thiền 定định 觀quán 均quân 齊tề 自tự 識thức 其kỳ 心tâm 。 其kỳ 心tâm 次thứ 第đệ 而nhi 入nhập 。 無vô 有hữu 剎sát 那na 襍tập 念niệm 間gian 。 入nhập 初sơ 禪thiền 定định 。 是thị 為vi 初sơ 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 。 二nhị 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 。 若nhược 從tùng 初sơ 禪thiền 入nhập 二nhị 禪thiền 時thời 。 是thị 中trung 二nhị 禪thiền 定định 觀quán 均quân 齊tề 。 自tự 識thức 其kỳ 心tâm 。 其kỳ 心tâm 次thứ 第đệ 而nhi 入nhập 。 無vô 有hữu 剎sát 那na 襍tập 念niệm 間gian 。 入nhập 二nhị 禪thiền 定định 。 是thị 為vi 二nhị 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 。 三tam 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 。 意ý 類loại 如như 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 中trung 明minh 。 四tứ 禪thiền 次thứ 第đệ 定định 。 亦diệc 類loại 如như 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 中trung 明minh 。 五ngũ 虗hư 空không 處xứ 次thứ 第đệ 定định 。 六lục 識thức 處xứ 次thứ 第đệ 定định 。 七thất 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 次thứ 第đệ 定định 。 八bát 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 次thứ 第đệ 定định 等đẳng 。 俱câu 如như 上thượng 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 中trung 明minh 。 九cửu 滅diệt 受thọ 想tưởng 次thứ 第đệ 定định 。 若nhược 從tùng 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 時thời 。 於ư 是thị 定định 前tiền 自tự 識thức 其kỳ 心tâm 。 要yếu 期kỳ 心tâm 利lợi 。 心tâm 心tâm 次thứ 第đệ 而nhi 入nhập 。 無vô 有hữu 剎sát 那na 襍tập 念niệm 間gian 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 是thị 為vi 滅diệt 受thọ 想tưởng 次thứ 第đệ 定định 也dã 。
師Sư 子Tử 奮Phấn 迅Tấn 三Tam 昧Muội
所sở 言ngôn 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 者giả 。 潛tiềm 譬thí 以dĩ 顯hiển 法pháp 也dã 。 如như 世thế 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 。 為vi 二nhị 事sự 故cố 。 一nhất 為vi 奮phấn 卻khước 塵trần 土thổ/độ 。 二nhị 能năng 前tiền 走tẩu 卻khước 走tẩu 捷tiệp 疾tật 。 異dị 於ư 諸chư 獸thú 。 此thử 三tam 昧muội 亦diệc 爾nhĩ 。 一nhất 則tắc 奮phấn 除trừ 障chướng 定định 細tế 微vi 無vô 知tri 之chi 惑hoặc 。 二nhị 能năng 入nhập 出xuất 捷tiệp 疾tật 無vô 間gian 異dị 上thượng 所sở 得đắc 諸chư 禪thiền 定định 也dã 。 故cố 名danh 師Sư 子Tử 奮Phấn 迅Tấn 三tam 昧muội 。 一nhất 入nhập 禪thiền 奮phấn 迅tấn 。 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 。 入nhập 三tam 昧muội 者giả 。 離ly 欲dục 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 入nhập 初sơ 禪thiền 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 入nhập 二nhị 禪thiền 。 三tam 禪thiền 。 四tứ 禪thiền 。 空không 處xứ 。 識thức 處xứ 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 是thị 為vi 奮phấn 迅tấn 入nhập 也dã 。 二nhị 出xuất 禪thiền 奮phấn 迅tấn 。 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 出xuất 者giả 。 從tùng 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 還hoàn 入nhập 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 。 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 起khởi 。 還hoàn 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 如như 是thị 識thức 處xứ 空không 處xứ 四tứ 三tam 二nhị 禪thiền 初sơ 禪thiền 。 乃nãi 至chí 出xuất 散tán 心tâm 中trung 。 是thị 為vi 奮phấn 迅tấn 出xuất 。
超siêu 越việt 三tam 昧muội
所sở 以dĩ 名danh 超siêu 越việt 者giả 。 能năng 超siêu 過quá 諸chư 地địa 。 自tự 在tại 入nhập 出xuất 。 故cố 名danh 超siêu 越việt 。 一nhất 超siêu 入nhập 三tam 昧muội 。 云vân 何hà 名danh 超siêu 入nhập 三tam 昧muội 。 離ly 諸chư 欲dục 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 入nhập 初sơ 禪thiền 。 從tùng 初sơ 禪thiền 起khởi 。 超siêu 入nhập 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 起khởi 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 還hoàn 入nhập 初sơ 禪thiền 。 從tùng 初sơ 禪thiền 起khởi 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 入nhập 二nhị 禪thiền 。 二nhị 禪thiền 起khởi 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 入nhập 三tam 禪thiền 。 三tam 禪thiền 起khởi 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 入nhập 四tứ 禪thiền 。 四tứ 禪thiền 起khởi 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 入nhập 空không 處xứ 。 空không 處xứ 起khởi 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 入nhập 識thức 處xứ 。 識thức 處xứ 起khởi 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 入nhập 不Bất 用Dụng 處Xứ 。 不bất 用dụng 處xứ 起khởi 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 入nhập 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 。 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 起khởi 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 超siêu 入nhập 三tam 昧muội 相tương/tướng 若nhược 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 但đãn 能năng 超siêu 入nhập 一nhất 。 而nhi 不bất 能năng 超siêu 二nhị 。 況huống 能năng 如như 上thượng 所sở 明minh 自tự 在tại 超siêu 也dã 。 是thị 中trung 明minh 超siêu 入nhập 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 順thuận 入nhập 超siêu 。 二nhị 逆nghịch 入nhập 超siêu 。 三tam 順thuận 逆nghịch 入nhập 超siêu 也dã 。 細tế 心tâm 約ước 義nghĩa 。 自tự 作tác 可khả 解giải 。 二nhị 超siêu 出xuất 三tam 昧muội 。 云vân 何hà 名danh 超siêu 出xuất 三tam 昧muội 。 從tùng 滅diệt 受thọ 想tưởng 起khởi 。 入nhập 散tán 心tâm 中trung 。 散tán 心tâm 中trung 起khởi 。 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 。 還hoàn 住trụ 散tán 心tâm 中trung 。 散tán 心tâm 中trung 起khởi 。 入nhập 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 。 非Phi 有Hữu 想Tưởng 非Phi 無Vô 想Tưởng 處Xứ 起khởi 。 住trụ 散tán 心tâm 中trung 。 散tán 心tâm 中trung 起khởi 。 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 起khởi 。 住trụ 散tán 心tâm 中trung 。 散tán 心tâm 中trung 起khởi 。 入nhập 識thức 處xứ 。 識thức 處xứ 起khởi 。 住trụ 散tán 心tâm 中trung 。 散tán 心tâm 中trung 起khởi 。 入nhập 空không 處xứ 。 空không 處xứ 起khởi 。 住trụ 散tán 心tâm 中trung 。 散tán 心tâm 中trung 起khởi 。 入nhập 四tứ 禪thiền 。 四tứ 禪thiền 起khởi 。 住trụ 散tán 心tâm 中trung 。 散tán 心tâm 中trung 起khởi 。 入nhập 三tam 禪thiền 。 三tam 禪thiền 起khởi 。 住trụ 散tán 心tâm 中trung 。 散tán 心tâm 中trung 起khởi 。 入nhập 二nhị 禪thiền 。 二nhị 禪thiền 起khởi 。 住trụ 散tán 心tâm 中trung 。 散tán 心tâm 中trung 起khởi 。 入nhập 初sơ 禪thiền 。 初sơ 禪thiền 起khởi 。 住trụ 散tán 心tâm 中trung 。 是thị 為vi 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 超siêu 出xuất 三tam 昧muội 之chi 相tướng 。 若nhược 聲Thanh 聞Văn 人nhân 超siêu 出xuất 。 但đãn 能năng 超siêu 一nhất 禪thiền 出xuất 。 而nhi 不bất 能năng 超siêu 二nhị 。 何hà 況huống 能năng 自tự 在tại 超siêu 出xuất 也dã 。 是thị 中trung 超siêu 出xuất 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 順thuận 超siêu 出xuất 。 二nhị 逆nghịch 超siêu 出xuất 。 三tam 順thuận 逆nghịch 超siêu 出xuất 。 足túc 前tiền 三tam 種chủng 超siêu 入nhập 。 合hợp 為vi 六lục 種chủng 超siêu 越việt 三tam 昧muội 。 如Như 來Lai 於ư 此thử 。 六lục 三tam 昧muội 而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 齊tề 此thử 明minh 三tam 乗# 行hàng 行hàng 共cộng 禪thiền 竟cánh 也dã 。
觀quán 練luyện 熏huân 修tu
止Chỉ 觀Quán 云vân 。 觀quán 者giả 。 謂vị 九cửu 想tưởng 八bát 背bối/bội 捨xả 八bát 勝thắng 處xứ 十thập 一nhất 切thiết 處xứ 通thông 攝nhiếp 觀quán 禪thiền 。 九cửu 想tưởng 為vi 破phá 行hành 人nhân 淫dâm 火hỏa 。 必tất 須tu 增tăng 想tưởng 純thuần 熟thục 。 能năng 除trừ 世thế 間gian 貪tham 愛ái 。 破phá 六lục 種chủng 欲dục 。 此thử 九cửu 既ký 除trừ 。 於ư 欲dục 亦diệc 薄bạc 。 嗔sân 癡si 九cửu 十thập 八bát 使sử 山sơn 動động 。 雖tuy 是thị 不bất 淨tịnh 初sơ 門môn 。 能năng 成thành 大đại 事sự 。 八bát 背bối/bội 捨xả 。 (# 云vân 云vân )# 。 背bối/bội 淨tịnh 潔khiết 五ngũ 欲dục 。 捨xả 離ly 着trước 心tâm 。 故cố 名danh 背bối/bội 捨xả 。 修tu 者giả 。 行hành 人nhân 持trì 戒giới 發phát 誓thệ 。 端đoan 身thân 正chánh 心tâm 。 諦đế 觀quán 足túc 大đại 指chỉ 黑hắc 脹trướng [爾*皮]# 起khởi 。 進tiến 觀quán 從tùng 足túc 至chí 頭đầu 。 唯duy 見kiến 腫thũng 脹trướng 。 心tâm 生sanh 厭yếm 離ly 。 復phục 觀quán 膿nùng 爛lạn 。 次thứ 卻khước 皮bì 肉nhục 。 諦đế 觀quán 白bạch 骨cốt 八bát 色sắc 流lưu 光quang 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 乃nãi 至chí 八bát 背bối/bội 捨xả 發phát 相tương/tướng 。 具cụ 如như 禪thiền 門môn 。 八bát 勝thắng 處xứ 者giả 。 前tiền 背bối/bội 捨xả 緣duyên 中trung 多đa 少thiểu 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 是thị 故cố 勝thắng 處xứ 更cánh 深thâm 細tế 觀quán 察sát 少thiểu 多đa 好hảo 醜xú 。 悉tất 使sử 勝thắng 知tri 勝thắng 見kiến 。 如như 快khoái 馬mã 能năng 破phá 陣trận 。 亦diệc 能năng 自tự 制chế 其kỳ 馬mã 十thập 一nhất 切thiết 處xứ 者giả 。 以dĩ 八bát 色sắc 兩lưỡng 心tâm 更cánh 相tương 淡đạm 入nhập 。 廣quảng 普phổ 徧biến 滿mãn 轉chuyển 變biến 無vô 礙ngại 。 具cụ 如như 禪thiền 門môn 。 練luyện 者giả 。 即tức 九cửu 次thứ 第đệ 定định 也dã 。 上thượng 來lai 雖tuy 得đắc 八bát 禪thiền 。 入nhập 則tắc 有hữu 間gian 。 今kim 欲dục 純thuần 熟thục 。 今kim 從tùng 初sơ 淺thiển 極cực 至chí 後hậu 深thâm 。 次thứ 第đệ 而nhi 入nhập 。 中trung 間gian 無vô 有hữu 垢cấu 滓chỉ 間gian 穬quáng 令linh 不bất 次thứ 第đệ 者giả 次thứ 第đệ 。 故cố 名danh 次thứ 第đệ 。 亦diệc 是thị 無vô 漏lậu 練luyện 於ư 有hữu 漏lậu 。 除trừ 諸chư 間gian 穬quáng 。 故cố 名danh 練luyện 禪thiền 。 熏huân 者giả 。 即tức 師Sư 子Tử 奮Phấn 迅Tấn 三Tam 昧Muội 也dã 。 前tiền 是thị 次thứ 第đệ 無vô 間gian 入nhập 。 今kim 亦diệc 是thị 次thứ 第đệ 無vô 間gian 入nhập 。 亦diệc 能năng 次thứ 第đệ 無vô 間gian 出xuất 。 除trừ 麤thô 間gian 及cập 法pháp 受thọ 味vị 塵trần 。 猶do 如như 師sư 子tử 。 能năng 卻khước 能năng 進tiến 。 奮phấn 諸chư 塵trần 土thổ/độ 。 修tu 者giả 。 超siêu 越việt 三tam 昧muội 也dã 。 近cận 遠viễn 超siêu 入nhập 。 近cận 遠viễn 超siêu 出xuất 。 近cận 遠viễn 超siêu 住trụ 。 是thị 功công 德đức 最tối 深thâm 。 故cố 名danh 頂đảnh 禪thiền 。 於ư 諸chư 法Pháp 門môn 自tự 在tại 入nhập 出xuất 。
壞hoại 法pháp 不bất 壞hoại 法pháp
止Chỉ 觀Quán 云vân 。 若nhược 壞hoại 法pháp 人nhân 修tu 九cửu 想tưởng 。 一nhất 脹trướng 想tưởng 。 二nhị 壞hoại 想tưởng 。 三tam 血huyết 塗đồ 想tưởng 。 四tứ 膿nùng 爛lạn 想tưởng 。 五ngũ 青thanh 瘀ứ 想tưởng 。 六lục 噉đạm 想tưởng 。 七thất 散tán 想tưởng 。 八bát 骨cốt 想tưởng 。 九cửu 燒thiêu 想tưởng 。 此thử 人nhân 但đãn 求cầu 斷đoạn 苦khổ 。 燒thiêu 滅diệt 骨cốt 人nhân 。 急cấp 取thủ 無Vô 學Học 。 不bất 欣hân 事sự 觀quán 。 既ký 無vô 骨cốt 人nhân 可khả 觀quán 。 便tiện 無vô 禪thiền 定định 神thần 通thông 。 變biến 化hóa 願nguyện 智trí 頂đảnh 禪thiền 。 雖tuy 言ngôn 燒thiêu 滅diệt 。 實thật 有hữu 身thân 在tại 。 例lệ 如như 滅diệt 受thọ 想tưởng 而nhi 身thân 證chứng 。 若nhược 不bất 壞hoại 法pháp 人nhân 九cửu 想tưởng 者giả 初sơ 從tùng 脹trướng 想tưởng 來lai 住trụ 骨cốt 想tưởng 。 不bất 進tiến 燒thiêu 想tưởng 。 得đắc 有hữu 流lưu 光quang 背bối/bội 捨xả 勝thắng 處xứ 。 觀quán 練luyện 熏huân 修tu 。 神thần 通thông 變biến 化hóa 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 具cụ 足túc 。 成thành 俱câu 解giải 脫thoát 人nhân 也dã 。
約ước 性tánh 共cộng 揀giản 判phán 慧tuệ 俱câu
四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 五ngũ 種chủng 羅La 漢Hán 各các 有hữu 二nhị 種chủng 。 不bất 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 但đãn 是thị 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 即tức 是thị 俱câu 解giải 脫thoát 。 若nhược 不bất 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 是thị 人nhân 因nhân 偏thiên 修tu 性tánh 念niệm 處xứ 觀quán 。 不bất 修tu 共cộng 念niệm 處xứ 觀quán 。 若nhược 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 者giả 。 是thị 人nhân 因nhân 中trung 修tu 性tánh 念niệm 處xứ 觀quán 。 亦diệc 修tu 共cộng 念niệm 處xứ 觀quán 。
約ước 正chánh 助trợ 判phán 慧tuệ 俱câu 斷đoạn 結kết
四tứ 教giáo 義nghĩa 問vấn 。 若nhược 諸chư 數số 隨tùy 起khởi 。 即tức 是thị 共cộng 義nghĩa 。
答đáp 曰viết 。
諸chư 數số 隨tùy 起khởi 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 但đãn 是thị 緣duyên 理lý 之chi 慧tuệ 。 諸chư 數số 任nhậm 運vận 隨tùy 起khởi 。 此thử 說thuyết 性tánh 念niệm 處xứ 。 二nhị 修tu 諸chư 數số 作tác 。 助trợ 道Đạo 善thiện 法Pháp 。 故cố 說thuyết 共cộng 念niệm 處xứ 斷đoạn 結kết 。 故cố 佛Phật 說thuyết 善thiện 法Pháp 積tích 聚tụ 。 屬thuộc 共cộng 念niệm 處xứ 。 助trợ 正Chánh 道Đạo 共cộng 斷đoạn 結kết 。 故cố 雜tạp 心tâm 偏thiên 說thuyết 共cộng 念niệm 斷đoạn 結kết 。 然nhiên 利lợi 根căn 人nhân 用dụng 性tánh 念niệm 處xứ 。 非phi 不bất 斷đoạn 結kết 也dã 。 光quang 明minh 句cú 。 亦diệc 名danh 慧tuệ 行hành 。 行hàng 行hàng 。 緣duyên 空không 直trực 入nhập 。 名danh 為vi 慧tuệ 行hành 。 帶đái 事sự 兼kiêm 修tu 。 名danh 為vi 行hàng 行hàng 。 亦diệc 名danh 正Chánh 道Đạo 助trợ 道đạo 。 空không 觀quán 順thuận 理lý 。 名danh 為vi 正Chánh 道Đạo 。 不bất 淨tịnh 破phá 貪tham 。 名danh 為vi 助trợ 道đạo 。 小tiểu 乗# 修tu 正Chánh 道Đạo 斷đoạn 結kết 。 名danh 慧tuệ 解giải 脫thoát 人nhân 。 修tu 助trợ 道đạo 斷đoạn 結kết 。 名danh 俱câu 解giải 脫thoát 人nhân 。
得đắc 滅diệt 盡tận 定định
出xuất 前tiền 五ngũ 卷quyển 身thân 證chứng 中trung 。
十thập 四tứ 變biến 化hóa
文văn 句cú 云vân 。 十thập 四tứ 變biến 化hóa 。 初sơ 禪thiền 二nhị 變biến 化hóa 。 一nhất 初sơ 禪thiền 化hóa 。 二nhị 欲dục 界giới 化hóa 。 二nhị 禪thiền 三tam 變biến 化hóa 。 一nhất 二nhị 禪thiền 化hóa 。 二nhị 初sơ 禪thiền 化hóa 。 三tam 欲dục 界giới 化hóa 。 三tam 禪thiền 四tứ 變biến 化hóa 。 一nhất 三tam 禪thiền 化hóa 。 二nhị 二nhị 禪thiền 化hóa 。 三tam 初sơ 禪thiền 化hóa 。 四tứ 欲dục 界giới 化hóa 。 四tứ 禪thiền 五ngũ 變biến 化hóa 。 一nhất 四tứ 禪thiền 化hóa 。 二nhị 三tam 禪thiền 化hóa 。 三tam 二nhị 禪thiền 化hóa 。 四tứ 初sơ 禪thiền 化hóa 。 五ngũ 欲dục 界giới 化hóa 。 無vô 而nhi 歘hốt 有hữu 。 有hữu 而nhi 歘hốt 無vô 。 故cố 名danh 變biến 化hóa 。 四tứ 禪thiền 俱câu 有hữu 。 上thượng 能năng 化hóa 下hạ 。 下hạ 不bất 能năng 化hóa 上thượng 。 故cố 至chí 數số 增tăng 減giảm 。 十thập 四tứ 種chủng 色sắc 。 五ngũ 根căn 。 四tứ 大đại 。 五ngũ 塵trần 。
十thập 八bát 變biến 化hóa
文văn 句cú 云vân 。 十thập 八bát 變biến 化hóa 。 一nhất 震chấn 動động 。 二nhị 熾sí 然nhiên 。 三tam 流lưu 布bố 。 四tứ 示thị 現hiện 。 五ngũ 轉chuyển 變biến 。 六lục 往vãng 來lai 。 七thất 卷quyển 。 八bát 舒thư 。 九cửu 眾chúng 像tượng 入nhập 身thân 。 十thập 同đồng 類loại 往vãng 趣thú 。 十thập 一nhất 隱ẩn 。 十thập 二nhị 顯hiển 。 十thập 三tam 所sở 作tác 自tự 在tại 。 十thập 四tứ 制chế 他tha 神thần 通thông 。 十thập 五ngũ 能năng 施thí 辯biện 才tài 。 十thập 六lục 能năng 施thí 憶ức 念niệm 。 十thập 七thất 能năng 施thí 安an 樂lạc 。 十thập 八bát 放phóng 光quang 普phổ 動động 一nhất 切thiết 界giới 。 身thân 上thượng 出xuất 火hỏa 。 身thân 下hạ 出xuất 水thủy 。 流lưu 光quang 徧biến 照chiếu 。 隨tùy 所sở 欲dục 示thị 佛Phật 土độ 惡ác 趣thú 。 於ư 地địa 起khởi 氷băng 解giải 令linh 成thành 水thủy 。 於ư 火hỏa 亦diệc 然nhiên 。 山sơn 石thạch 中trung 往vãng 來lai 無vô 碍# 。 能năng 舒thư 卷quyển 雪Tuyết 山Sơn 王vương 等đẳng 。 以dĩ 見kiến 前tiền 大đại 眾chúng 大đại 地địa 內nội 己kỷ 身thân 中trung 。 能năng 往vãng 彼bỉ 。 同đồng 其kỳ 色sắc 數số 。 或hoặc 隱ẩn 或hoặc 顯hiển 不bất 可khả 得đắc 。 往vãng 來lai 去khứ 住trụ 無vô 碍# 。 他tha 現hiện 通thông 悉tất 能năng 制chế 伏phục 。 能năng 與dữ 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 辯biện 才tài 。 有hữu 情tình 於ư 法pháp 失thất 念niệm 者giả 。 能năng 與dữ 之chi 。 令linh 聽thính 法Pháp 人nhân 身thân 心tâm 安an 樂lạc 。 身thân 放phóng 光quang 明minh 。 作tác 諸chư 佛Phật 事sự 。 如như 次thứ 對đối 之chi 。 依y 四tứ 禪thiền 十thập 四tứ 變biến 化hóa 。 依y 觀quán 練luyện 熏huân 修tu 。 十thập 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 事sự 禪thiền 能năng 作tác 十thập 八bát 變biến 。
三tam 種chủng 念niệm 處xứ
四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 三tam 種chủng 念niệm 處xứ 成thành 三tam 種chủng 羅La 漢Hán 者giả 。 一nhất 若nhược 單đơn 修tu 性tánh 念niệm 處xứ 。 成thành 慧tuệ 解giải 脫thoát 羅La 漢Hán 。 二nhị 共cộng 念niệm 處xứ 。 成thành 是thị 俱câu 解giải 脫thoát 羅La 漢Hán 。 三tam 緣duyên 念niệm 處xứ 。 成thành 無vô 疑nghi 解giải 脫thoát 羅La 漢Hán 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 性tánh 念Niệm 處Xứ 即tức 是thị 。 緣duyên 理lý 之chi 智trí 慧tuệ 。 念niệm 處xứ 相tương 應ứng 發phát 真chân 無vô 漏lậu 。 即tức 成thành 慧tuệ 解giải 脫thoát 羅La 漢Hán 也dã 。 共cộng 念niệm 處xứ 。 共cộng 善thiện 五ngũ 陰ấm 成thành 就tựu 背bối/bội 捨xả 。 乃nãi 至chí 超siêu 越việt 三tam 昧muội 願nguyện 智trí 頂đảnh 禪thiền 。 如như 此thử 助trợ 道đạo 共cộng 正Chánh 道Đạo 合hợp 發phát 真chân 無vô 漏lậu 。 即tức 得đắc 三Tam 明Minh 六Lục 通Thông 。 具cụ 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 成thành 俱câu 解giải 脫thoát 羅La 漢Hán 也dã 。 若nhược 緣duyên 念niệm 處xứ 。 即tức 緣duyên 佛Phật 言ngôn 教giáo 所sở 詮thuyên 一nhất 切thiết 陰ấm 入nhập 界giới 。 性tánh 共cộng 二nhị 種chủng 念niệm 處xứ 。 能năng 觀quán 所sở 觀quán 名danh 義nghĩa 。 若nhược 在tại 禪thiền 定định 觀quán 此thử 名danh 義nghĩa 。 即tức 發phát 四tứ 無vô 礙ngại 辯biện 。 名danh 為vi 無vô 疑nghi 解giải 脫thoát 大đại 羅La 漢Hán 。
四tứ 念niệm 處xứ 云vân 。 謂vị 觀quán 總tổng 別biệt 念niệm 處xứ 。 知tri 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 是thị 知tri 苦khổ 。 不bất 起khởi 倒đảo 惑hoặc 。 是thị 知tri 集tập 厭yếm 苦khổ 息tức 集tập 是thị 修tu 道Đạo 。 苦khổ 集tập 寂tịch 然nhiên 。 是thị 知tri 滅diệt 。 共cộng 念niệm 處xứ 者giả 。 毘tỳ 曇đàm 有hữu 門môn 。 觀quán 生sanh 空không 名danh 為vi 法pháp 空không 。 修tu 心tâm 不bất 淨tịnh 。 以dĩ 不bất 淨tịnh 心tâm 觀quán 外ngoại 色sắc 。 入nhập 二nhị 背bối/bội 捨xả 。 乃nãi 至chí 八bát 背bối/bội 捨xả 。 八bát 勝thắng 。 一nhất 切thiết 處xứ 。 九cửu 次thứ 第đệ 。 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 。 超siêu 越việt 。 欲dục 界giới 初sơ 禪thiền 皆giai 不bất 淨tịnh 。 破phá 淨tịnh 顛điên 倒đảo 。 以dĩ 事sự 助trợ 道đạo 。 名danh 共cộng 念niệm 處xứ 。 緣duyên 念niệm 處xứ 者giả 。 大đại 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 色sắc 法pháp 。 名danh 身thân 。 一nhất 入nhập 及cập 十thập 入nhập 少thiểu 分phần 既ký 是thị 色sắc 。 色sắc 屬thuộc 身thân 也dã 。 六lục 受thọ 為vi 受thọ 。 六lục 識thức 為vi 心tâm 。 想tưởng 行hành 兩lưỡng 陰ấm 及cập 無vô 為vi 法pháp 名danh 法pháp 。 通thông 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 皆giai 名danh 緣duyên 念niệm 處xứ 。 四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 一nhất 自tự 性tánh 念niệm 處xứ 者giả 。 說thuyết 不bất 顛điên 倒đảo 慧tuệ 也dã 。 如như 佛Phật 說thuyết 修tu 身thân 觀quán 。 身thân 觀quán 者giả 。 是thị 慧tuệ 。 念niệm 處xứ 者giả 。 所sở 作tác 事sự 不bất 妄vọng 受thọ 緣duyên 故cố 。 除trừ 自tự 性tánh 過quá 。 故cố 說thuyết 念niệm 處xứ 。 言ngôn 共cộng 念niệm 處xứ 者giả 。 與dữ 慧tuệ 相tương/tướng 共cộng 法pháp 。 如như 佛Phật 說thuyết 。 此thử 比Bỉ 丘Khâu 善thiện 法Pháp 積tích 集tập 。 謂vị 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 是thị 為vi 正chánh 說thuyết 也dã 。 又hựu 能năng 發phát 諸chư 禪thiền 神thần 通thông 也dã 。 緣duyên 念niệm 處xứ 者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 佛Phật 說thuyết 比Bỉ 丘Khâu 一nhất 切thiết 法pháp 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 是thị 為vi 正chánh 攝nhiếp 。 受thọ 具cụ 足túc 故cố 。 及cập 畧lược 緣duyên 故cố 。 南nam 嶽nhạc 師sư 云vân 。 還hoàn 是thị 性tánh 共cộng 二nhị 種chủng 念niệm 處xứ 。 能năng 觀quán 之chi 智trí 。 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。 合hợp 辯biện 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 義nghĩa 也dã 。 若nhược 能năng 觀quán 察sát 分phân 別biệt 。 即tức 發phát 四tứ 無vô 礙ngại 辯biện 也dã 。
四tứ 韋vi 陀đà 典điển
輔phụ 行hành 云vân 。 一nhất 阿a 毘tỳ 陀đà 。 此thử 云vân 方phương 命mạng 。 謂vị 養dưỡng 生sanh 繕thiện 性tánh 。 二nhị 殊thù 夜dạ 陀đà 祭tế 祀tự 祈kỳ 禱đảo 。 三tam 婆bà 夜dạ 摩ma 陀đà 禮lễ 義nghĩa 占chiêm 卜bốc 軍quân 陣trận 。 兵binh 法pháp 。 四tứ 阿a 達đạt 婆bà 陀đà 。 異dị 能năng 技kỹ 數số 禁cấm 咒chú 醫y 方phương 。 又hựu 摩ma 登đăng 伽già 經kinh 載tái 。 初sơ 人nhân 名danh 梵Phạm 天Thiên 。 造tạo 一nhất 韋vi 陀đà 。 次thứ 人nhân 名danh 白bạch 淨tịnh 。 變biến 一nhất 為vi 四tứ 。 讀đọc 誦tụng 。 祭tế 祀tự 。 歌ca 咏# 。 禳# 灾# 。
果quả 性tánh 退thoái 否phủ/bĩ 考khảo 論luận 祖tổ 誥#
妙diệu 玄huyền 云vân 。 是thị 信tín 解giải 雖tuy 是thị 動động 。 根căn 性tánh 不bất 同đồng 。 謂vị 退thoái 。 護hộ 。 思tư 。 住trụ 。 進tiến 也dã 。 若nhược 證chứng 阿A 那Na 含Hàm 。 各các 有hữu 五ngũ 。 及cập 七thất 種chủng 般bát 。 八bát 種chủng 般bát 。 見kiến 得đắc 但đãn 是thị 不bất 動động 根căn 性tánh 。 若nhược 證chứng 那na 含hàm 。 亦diệc 有hữu 五ngũ 種chủng 。 七thất 種chủng 。 八bát 種chủng 。 不bất 同đồng 也dã 。
止Chỉ 觀Quán 云vân 。 初sơ 從tùng [塵-土+分]# 住trụ 訖ngật 至chí 非phi 想tưởng 。 通thông 有hữu 四tứ 。 退thoái 。 護hộ 。 住trụ 。 進tiến 。 退thoái 又hựu 二nhị 。 一nhất 任nhậm 運vận 退thoái 。 二nhị 緣duyên 觸xúc 退thoái 。 緣duyên 有hữu 內nội 外ngoại 。 外ngoại 諸chư 方phương 便tiện 二nhị 十thập 五ngũ 種chủng 。 吐thổ 納nạp 失thất 所sở 。 是thị 為vi 外ngoại 緣duyên 觸xúc 退thoái 。 於ư 靜tĩnh 心tâm 三tam 障chướng 四tứ 魔ma 而nhi 生sanh 憂ưu 愛ái 。 是thị 名danh 內nội 緣duyên 觸xúc 退thoái 。 後hậu 或hoặc 更cánh 修tu 得đắc 。 或hoặc 修tu 不bất 得đắc 。 此thử 人nhân 甚thậm 多đa 。 護hộ 分phần/phân 者giả 。 善thiện 以dĩ 內nội 外ngoại 方phương 便tiện 將tương 護hộ 定định 心tâm 。 不bất 令linh 損tổn 失thất 。 住trụ 分phần/phân 者giả 。 或hoặc 因nhân 守thủ 護hộ 。 安an 隱ẩn 不bất 失thất 。 或hoặc 任nhậm 運vận 自tự 住trụ 。 即tức 是thị 住trụ 分phần/phân 。 進tiến 分phần/phân 者giả 。 或hoặc 任nhậm 運vận 進tiến 。 或hoặc 勤cần 策sách 進tiến 。 各các 有hữu 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 橫hoạnh/hoành 竪thụ 各các 有hữu 頓đốn 漸tiệm 。 若nhược 十thập 二nhị 門môn 一nhất 一nhất 而nhi 進tiến 。 是thị 名danh 漸tiệm 進tiến 。 若nhược 一nhất 時thời 具cụ 足túc 。 是thị 名danh 頓đốn 進tiến 。 特đặc 勝thắng 通thông 明minh 品phẩm 品phẩm 而nhi 發phát 。 是thị 名danh 橫hoạnh/hoành 漸tiệm 。 一nhất 時thời 俱câu 發phát 。 是thị 名danh 橫hoạnh/hoành 頓đốn 。 又hựu 於ư 四tứ 分phần/phân 。 分phần 分phần 皆giai 有hữu 四tứ 分phần/phân 。 具cụ 如như 修tu 證chứng 中trung 說thuyết 。
輔phụ 行hành 云vân 。 禪thiền 門môn 中trung 名danh 達đạt 分phần/phân 。 此thử 中trung 云vân 護hộ 。 以dĩ 達đạt 自tự 防phòng 。 故cố 名danh 為vi 護hộ 。 餘dư 三tam 名danh 同đồng 。 言ngôn 退thoái 者giả 。 有hữu 因nhân 緣duyên 退thoái 。 名danh 緣duyên 觸xúc 退thoái 。 無vô 因nhân 緣duyên 退thoái 。 名danh 任nhậm 運vận 退thoái 。 二nhị 十thập 五ngũ 法pháp 等đẳng 。 是thị 外ngoại 緣duyên 觸xúc 退thoái 。 於ư 靜tĩnh 心tâm 下hạ 。 內nội 緣duyên 觸xúc 退thoái 。 三tam 障chướng 四tứ 魔ma 。 通thông 論luận 既ký 各các 攝nhiếp 十thập 境cảnh 。 故cố 得đắc 以dĩ 三tam 障chướng 攝nhiếp 三tam 魔ma 。 加gia 天thiên 子tử 。 即tức 四tứ 魔ma 也dã 。 禪thiền 門môn 中trung 云vân 。 退thoái 分phần/phân 中trung 退thoái 分phần/phân 者giả 。 從tùng 九cửu 品phẩm 至chí 初sơ 品phẩm 併tinh 退thoái 失thất 也dã 。 退thoái 住trụ 者giả 。 至chí 初sơ 品phẩm 便tiện 住trụ 也dã 。 退thoái 進tiến 者giả 。 至chí 初sơ 品phẩm 已dĩ 。 更cánh 能năng 策sách 進tiến 至chí 二nhị 品phẩm 乃nãi 至chí 九cửu 品phẩm 。 亦diệc 能năng 更cánh 進tiến 。 退thoái 護hộ 者giả 。 退thoái 己kỷ 將tương 護hộ 。 使sử 從tùng 初sơ 品phẩm 以dĩ 至chí 九cửu 品phẩm 。 勿vật 使sử 更cánh 退thoái 。 餘dư 之chi 三tam 分phần/phân 。 例lệ 說thuyết 可khả 知tri 。
此thử 生sanh 之chi 中trung 必tất 得đắc 無vô 疑nghi
釋thích 籤# 云vân 。 若nhược 退thoái 果quả 者giả 。 牽khiên 於ư 斯tư 那na 二nhị 果quả 亦diệc 失thất 。 至chí 初sơ 果quả 住trụ 。 法pháp 爾nhĩ 然nhiên 也dã 。 此thử 生sanh 之chi 中trung 必tất 得đắc 不bất 疑nghi 。 猶do 如như 勝thắng 人nhân 。 平bình 地địa 顛điên 墜trụy 。 四tứ 顧cố 遠viễn 望vọng 。 不bất 有hữu 他tha 人nhân 見kiến 我ngã 倒đảo 不phủ 。 即tức 能năng 自tự 起khởi 。 極cực 至chí 臨lâm 終chung 。 亦diệc 得đắc 無Vô 學Học 故cố 也dã 。
信tín 法pháp 利lợi 鈍độn
止Chỉ 觀Quán 云vân 。 若nhược 論luận 根căn 利lợi 鈍độn 者giả 。 法pháp 行hành 利lợi 。 內nội 自tự 觀quán 法pháp 故cố 。 信tín 行hành 鈍độn 。 藉tạ 他tha 聞văn 故cố 。 又hựu 信tín 行hành 利lợi 。 一nhất 聞văn 即tức 悟ngộ 故cố 。 法pháp 行hành 鈍độn 。 歷lịch 法pháp 觀quán 察sát 故cố 。 或hoặc 俱câu 利lợi 。 俱câu 鈍độn 。 信tín 行hành 人nhân 聞văn 慧tuệ 利lợi 。 修tu 慧tuệ 鈍độn 。 法pháp 行hành 人nhân 修tu 慧tuệ 利lợi 。 聞văn 慧tuệ 鈍độn 。
通thông 辯biện 四Tứ 果Quả 退thoái 不bất 退thoái
止Chỉ 觀Quán 云vân 。 此thử 人nhân 好hảo/hiếu 退thoái 。 如như 毘tỳ 曇đàm 有hữu 退thoái 相tương/tướng 四Tứ 果Quả 。 如như 沙sa 住trụ 井tỉnh 底để 。 阿a 含hàm 云vân 。 三tam 果quả 退thoái 戒giới 還hoàn 家gia 。 毀hủy 失thất 律luật 儀nghi 。 不bất 失thất 道đạo 共cộng 。 俗tục 人nhân 生sanh 謗báng 。 言ngôn 無vô 聖thánh 法pháp 。
佛Phật 言ngôn 。
欲dục 飽bão 起khởi 厭yếm 。 不bất 久cửu 當đương 還hoàn 。 更cánh 求cầu 出xuất 家gia 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 不bất 度độ 。 佛Phật 即tức 度độ 之chi 。 便tiện 得đắc 羅La 漢Hán 。 阿A 難Nan 問vấn 言ngôn 。 大đại 德đức 是thị 學học 退thoái 。 無Vô 學Học 退thoái 。
答đáp 言ngôn 。
學học 退thoái 。 若nhược 然nhiên 。 即tức 是thị 世thế 智trí 斷đoạn 惑hoặc 慧tuệ 解giải 脫thoát 人nhân 。 故cố 得đắc 有hữu 退thoái 。 非phi 無vô 漏lậu 智trí 斷đoạn 一nhất 品phẩm 惑hoặc 進tiến 一nhất 品phẩm 解giải 而nhi 有hữu 退thoái 也dã 。
輔phụ 行hành 云vân 。 此thử 人nhân 下hạ 。 辯biện 壞hoại 法pháp 人nhân 有hữu 退thoái 無vô 退thoái 。 如như 毘tỳ 曇đàm 等đẳng 者giả 。 婆bà 沙sa 中trung 問vấn 。 阿A 羅La 漢Hán 退thoái 。 不bất 應ưng 二nhị 三tam 兩lưỡng 果quả 亦diệc 退thoái 。 答đáp 。 阿A 羅La 漢Hán 退thoái 牽khiên 二nhị 果quả 退thoái 。 猶do 如như 沙sa 井tỉnh 。 上thượng 下hạ 有hữu 甎chuyên 。 中trung 間gian 唯duy 砂sa 。 上thượng 甎chuyên 若nhược 穨# 。 從tùng 上thượng 至chí 下hạ 。 其kỳ 中trung 間gian 砂sa 豈khởi 得đắc 不bất 穨# 。 四Tứ 果Quả 如như 上thượng 甎chuyên 。 二nhị 果quả 如như 中trung 沙sa 。 初sơ 果quả 如như 底để 下hạ 。 若nhược 至chí 底để 竟cánh 。 不bất 復phục 得đắc 去khứ 。 問vấn 。 若nhược 至chí 初sơ 果quả 。 亦diệc 應ưng 言ngôn 退thoái 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 答đáp 。 如như 人nhân 墮đọa 於ư 三tam 層tằng 之chi 屋ốc 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 雖tuy 即tức 不bất 言ngôn 退thoái 第đệ 二nhị 三tam 。 二nhị 三tam 實thật 退thoái 。
復phục 次thứ 二nhị 三tam 是thị 第đệ 四tứ 因nhân 。 其kỳ 果quả 既ký 退thoái 。 其kỳ 因nhân 亦diệc 退thoái 。 若nhược 爾nhĩ 。 初sơ 果quả 亦diệc 是thị 第đệ 四Tứ 果Quả 因nhân 。 亦diệc 應ưng 說thuyết 退thoái 。 答đáp 。 初sơ 果quả 之chi 前tiền 更cánh 無vô 有hữu 果quả 。 若nhược 彼bỉ 退thoái 時thời 。 更cánh 無vô 住trú 處xứ 。 若nhược 許hứa 初sơ 退thoái 。 則tắc 有hữu 多đa 妨phương 。 本bổn 是thị 見kiến 諦Đế 。 今kim 非phi 見kiến 諦Đế 。 本bổn 是thị 得đắc 果quả 。 今kim 非phi 得đắc 果quả 。 本bổn 是thị 决# 定định 。 今kim 非phi 决# 定định 。 本bổn 是thị 聖thánh 人nhân 。 今kim 非phi 聖thánh 人nhân 。 離ly 如như 是thị 過quá 。 故cố 不bất 說thuyết 退thoái 。 問vấn 。 退thoái 經kinh 幾kỷ 時thời 。 答đáp 。 經kinh 少thiểu 時thời 。 乃nãi 至chí 自tự 不bất 知tri 退thoái 。 若nhược 自tự 知tri 退thoái 。 當đương 修tu 勝thắng 進tiến 方phương 便tiện 。
復phục 次thứ 彼bỉ 煩phiền 惱não 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 心tâm 生sanh 慚tàm 愧quý 。 速tốc 作tác 方phương 便tiện 。 如như 明minh 眼nhãn 人nhân 。 晝trú 日nhật 平bình 地địa 顛điên 蹶quyết 。 尋tầm 即tức 還hoàn 起khởi 。 四tứ 方phương 顧cố 視thị 無vô 見kiến 者giả 不phủ 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 佛Phật 若nhược 聖thánh 弟đệ 子tử 。 善thiện 人nhân 無vô 見kiến 我ngã 者giả 不phủ 。 亦diệc 如như 煖noãn 身thân 體thể 人nhân 。 有hữu 小tiểu 火hỏa 墮đọa 在tại 身thân 上thượng 。 尋tầm 即tức 除trừ 卻khước 。 問vấn 。 既ký 退thoái 兩lưỡng 果quả 。 兩lưỡng 果quả 不bất 應ưng 作tác 者giả 。 為vi 作tác 不phủ 耶da 。 答đáp 。 不bất 作tác 也dã 。 果quả 人nhân 所sở 行hành 。 異dị 凡phàm 夫phu 故cố 。 然nhiên 慧tuệ 解giải 脫thoát 亦diệc 不bất 併tinh 退thoái 。 有hữu 退thoái 義nghĩa 故cố 。 故cố 說thuyết 有hữu 退thoái 。 阿a 含hàm 下hạ 。 引dẫn 第đệ 三tam 果quả 退thoái 以dĩ 為vi 類loại 例lệ 。 亦diệc 是thị 不bất 得đắc 事sự 禪thiền 之chi 人nhân 。 此thử 人nhân 雖tuy 退thoái 。 不bất 失thất 道đạo 共cộng 。 此thử 生sanh 還hoàn 得đắc 。 故cố 知tri 阿a 含hàm 與dữ 婆bà 沙sa 意ý 同đồng 。 既ký 言ngôn 欲dục 飽bão 自tự 來lai 。 即tức 是thị 於ư 初sơ 果quả 身thân 中trung 作tác 初sơ 果quả 人nhân 所sở 作tác 事sự 也dã 。 皆giai 不bất 失thất 道đạo 共cộng 。 故cố 得đắc 為vi 例lệ 。 若nhược 然nhiên 下hạ 。 判phán 無vô 事sự 禪thiền 。 成thành 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 竝tịnh 依y 世thế 道đạo 用dụng 欣hân 厭yếm 斷đoạn 。 故cố 名danh 世thế 智trí 。 若nhược 無vô 漏lậu 道Đạo 。 隨tùy 依y 一nhất 地địa 斷đoạn 自tự 上thượng 下hạ 三tam 界giới 諸chư 惑hoặc 。 兼kiêm 得đắc 滅diệt 定định 。 是thị 故cố 不bất 退thoái 。
無vô 作tác 之chi 業nghiệp 。 至chí 未vị 來lai 世thế
輔phụ 行hành 云vân 。 性tánh 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 為vi 諸chư 戒giới 因nhân 。 舊cựu 名danh 作tác 無vô 作tác 。 成thành 論luận 云vân 。 教giáo 無vô 教giáo 。 新tân 名danh 表biểu 無vô 表biểu 。 作tác 。 謂vị 為vi 作tác 。 教giáo 。 謂vị 教giáo 示thị 。 表biểu 。 謂vị 表biểu 彰chương 。 名danh 異dị 意ý 同đồng 。 彼bỉ 此thử 無vô 在tại 。 無vô 作tác 一nhất 發phát 。 無vô 捨xả 失thất 緣duyên 。 終chung 訖ngật 一nhất 一nhất 形hình 。 相tương 續tục 恆hằng 起khởi 。 如như 初sơ 受thọ 時thời 。 作tác 白bạch 已dĩ 後hậu 入nhập 餘dư 心tâm 者giả 。 尚thượng 名danh 得đắc 戒giới 。 故cố 成thành 論luận 云vân 。 若nhược 人nhân 入nhập 不bất 善thiện 心tâm 。 無vô 記ký 心tâm 。 無vô 心tâm 。 亦diệc 名danh 持trì 戒giới 。 律luật 疏sớ/sơ 云vân 。 四tứ 心tâm 三tam 性tánh 始thỉ 末mạt 恆hằng 有hữu 。 三tam 性tánh 加gia 無vô 心tâm 為vi 四tứ 。 又hựu 云vân 。 無vô 作tác 之chi 業nghiệp 至chí 未vị 來lai 。 戒giới 是thị 有hữu 為vi 色sắc 法pháp 。 定định 是thị 有hữu 為vi 心tâm 法pháp 。 命mạng 朽hủ 之chi 時thời 。 形hình 俱câu 無vô 作tác 。 戒giới 體thể 雖tuy 謝tạ 。 無vô 作tác 戒giới 業nghiệp 得đắc 得đắc 不bất 滅diệt 。 以dĩ 隨tùy 業nghiệp 道đạo 至chí 未vị 來lai 故cố 。 由do 諸chư 事sự 定định 能năng 伏phục 結kết 惑hoặc 。 如như 蟲trùng 殘tàn 藏tạng 。 由do 伏phục 故cố 斷đoạn 。 如như 蟲trùng 害hại 命mạng 。 以dĩ 無vô 漏lậu 慧tuệ 得đắc 初sơ 果quả 已dĩ 慧tuệ 道đạo 勢thế 分phần/phân 流lưu 至chí 未vị 來lai 。 經kinh 於ư 七thất 生sanh 。 以dĩ 滅diệt 盡tận 惑hoặc 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 以dĩ 戒giới 例lệ 慧tuệ 。 小tiểu 乗# 事sự 法pháp 尚thượng 至chí 無vô 漏lậu 經kinh 生sanh 不bất 失thất 。
孤cô 調điều 解giải 脫thoát
輔phụ 行hành 云vân 。 若nhược 入nhập 滅diệt 定định 等đẳng 者giả 。 既ký 有hữu 身thân 在tại 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 受thọ 想tưởng 心tâm 所sở 識thức 智trí 不bất 行hành 。 名danh 無vô 般Bát 若Nhã 。 故cố 云vân 無vô 智trí 。 羅La 漢Hán 在tại 無vô 色sắc 等đẳng 者giả 。 無vô 色sắc 般bát 含hàm 。 於ư 彼bỉ 無vô 色sắc 得đắc 有hữu 餘dư 般bát 。 名danh 為vi 羅La 漢Hán 。 唯duy 有hữu 心tâm 智trí 而nhi 無vô 色sắc 身thân 。 似tự 有hữu 般Bát 若Nhã 而nhi 無vô 法Pháp 身thân 。 若nhược 入nhập 無vô 餘dư 等đẳng 者giả 。 灰hôi 身thân 故cố 無vô 身thân 。 滅diệt 智trí 故cố 無vô 智trí 獨độc 一nhất 解giải 脫thoát 。 故cố 云vân 孤cô 調điều 。
辟Bích 支Chi 迦ca 羅la
四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 一nhất 飜phiên 名danh 者giả 。 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 。 是thị 天Thiên 竺Trúc 之chi 言ngôn 。 此thử 土thổ/độ 飜phiên 為vi 緣Duyên 覺Giác 。 此thử 人nhân 宿túc 世thế 福phước 德đức 神thần 根căn 勝thắng 利lợi 。 學học 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 以dĩ 悟ngộ 道đạo 也dã 。 二nhị 解giải 釋thích 者giả 。 大đại 智trí 論luận 云vân 。 緣Duyên 覺Giác 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 獨Độc 覺Giác 。 二nhị 因nhân 緣Duyên 覺Giác 。 一nhất 明minh 獨Độc 覺Giác 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 者giả 。 若nhược 佛Phật 不bất 出xuất 世thế 。 佛Phật 法Pháp 已dĩ 滅diệt 。 是thị 人nhân 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 能năng 獨độc 出xuất 。 智trí 慧tuệ 不bất 從tùng 他tha 聞văn 。 自tự 以dĩ 智trí 慧tuệ 得đắc 道Đạo 。 故cố 名danh 獨Độc 覺Giác 。 二nhị 明minh 因nhân 緣Duyên 覺Giác 者giả 。 是thị 人nhân 道đạo 根căn 淳thuần 熟thục 藉tạ 小tiểu 因nhân 緣duyên 而nhi 能năng 覺giác 悟ngộ 也dã 。 如như 見kiến 林lâm 壞hoại 。 因nhân 此thử 覺giác 悟ngộ 。 成thành 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 大đại 智trí 論luận 意ý 似tự 用dụng 此thử 為vi 因nhân 緣Duyên 覺Giác 也dã 。 飜phiên 譯dịch 名danh 義nghĩa 亦diệc 開khai 二nhị 名danh 。 一nhất 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 。 孤cô 山sơn 云vân 。 此thử 飜phiên 緣Duyên 覺Giác 。 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 。 而nhi 悟ngộ 道đạo 故cố 。 亦diệc 飜phiên 獨Độc 覺Giác 。 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 無vô 師sư 自tự 悟ngộ 故cố 。 今kim 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。
復phục 有hữu 無vô 量lượng 辟Bích 支Chi 者giả 。 將tương 非phi 他tha 方phương 無vô 佛Phật 之chi 土thổ/độ 。 大đại 權quyền 引dẫn 實thật 而nhi 來lai 此thử 會hội 乎hồ 。 霅# 川xuyên 云vân 。 或hoặc 佛Phật 知tri 此thử 眾chúng 當đương 獲hoạch 大đại 益ích 。 威uy 神thần 攝nhiếp 受thọ 。 不bất 亦diệc 可khả 乎hồ 。 獨Độc 覺Giác 稱xưng 麟lân 喻dụ 者giả 。 名danh 出xuất 俱câu 舍xá 。 名danh 為vi 犀# 角giác 。 出xuất 大đại 集tập 經kinh 。 檇# 李# 云vân 。 獨Độc 覺Giác 亦diệc 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 亦diệc 可khả 名danh 為vi 緣Duyên 覺Giác 。 但đãn 約ước 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 值trị 佛Phật 不bất 值trị 佛Phật 之chi 殊thù 。 分phần/phân 二nhị 類loại 也dã 。 一nhất 畢tất 勒lặc 支chi 底để 迦ca 。 此thử 云vân 各các 各các 獨độc 行hành 。 音âm 義nghĩa 云vân 。 獨Độc 覺Giác 正chánh 得đắc 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 義nghĩa 鈔sao 中trung 問vấn 獨Độc 覺Giác 為vi 有hữu 戒giới 耶da 。 解giải 云vân 。 亦diệc 得đắc 。 雖tuy 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 緣duyên 於ư 別biệt 等đẳng 得đắc 脫thoát 。 亦diệc 得đắc 別Biệt 解Giải 脫Thoát 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 。 此thử 戒giới 佛Phật 世thế 有hữu 。 既ký 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 云vân 何hà 得đắc 有hữu 戒giới 。 答đáp 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 有hữu 二nhị 。 一nhất 在tại 家gia 諸chư 戒giới 。 二nhị 出xuất 家gia 別Biệt 解Giải 脫Thoát 。 又hựu 善thiện 見kiến 云vân 。 五Ngũ 戒Giới 十Thập 戒Giới 。 一nhất 切thiết 時thời 有hữu 。 乃nãi 至chí 無vô 佛Phật 出xuất 世thế 。 辟Bích 支Chi 輪Luân 王Vương 亦diệc 有hữu 教giáo 受thọ 。 妙diệu 玄huyền 云vân 。 今kim 明minh 三tam 藏tạng 三tam 乗# 無vô 別biệt 眾chúng 。 不bất 得đắc 別biệt 有hữu 菩Bồ 薩Tát 緣Duyên 覺Giác 之chi 戒giới 也dã 。
獨Độc 覺Giác 三tam 類loại
文văn 句cú 引dẫn 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 下hạ 兜Đâu 率Suất 放phóng 光quang 照chiếu 之chi 。 覺giác 即tức 捨xả 身thân 。 不bất 覺giác 徙tỉ 之chi 。 大đại 經Kinh 云vân 。 彗tuệ 星tinh 。 中trung 論luận 云vân 。 支chi 佛Phật 出xuất 世thế 佛Phật 法Pháp 已dĩ 滅diệt 。 此thử 是thị 獨Độc 覺Giác 人nhân 也dã 。 願nguyện 生sanh 佛Phật 世thế 者giả 。 先tiên 得đắc 初sơ 果quả 。 十thập 四tứ 生sanh 未vị 滿mãn 。 值trị 佛Phật 即tức 成thành 羅La 漢Hán 。 不bất 值trị 佛Phật 即tức 成thành 獨Độc 覺Giác 。 其kỳ 既ký 值trị 佛Phật 。 亦diệc 不bất 捨xả 壽thọ 。 亦diệc 不bất 被bị 移di 。 願nguyện 見kiến 佛Phật 故cố 。 二nhị 果quả 三tam 果quả 例lệ 然nhiên 。
二nhị 辟Bích 支Chi 三tam 義nghĩa 分phần/phân 大đại 小tiểu
輔phụ 行hành 引dẫn 大đại 論luận 云vân 。 迦ca 羅la 。 此thử 飜phiên 因nhân 緣Duyên 覺Giác 。 亦diệc 云vân 獨Độc 覺Giác 。 出xuất 值trị 佛Phật 世thế 。 聞văn 因nhân 緣duyên 法pháp 。 名danh 為vi 緣Duyên 覺Giác 。 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 自tự 然nhiên 得đắc 悟ngộ 。 名danh 為vi 獨Độc 覺Giác 。 此thử 二nhị 各các 有hữu 大đại 小tiểu 之chi 別biệt 。 若nhược 七thất 生sanh 初sơ 果quả 。 值trị 無vô 佛Phật 世thế 。 名danh 小tiểu 迦ca 羅la 。 百bách 刼# 種chủng 相tương/tướng 。 名danh 之chi 為vi 大Đại 。 種chủng 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 或hoặc 三tam 十thập 相tương/tướng 。 二nhị 十thập 九cửu 八bát 。 乃nãi 至chí 一nhất 相tương/tướng 。 此thử 獨Độc 覺Giác 大đại 小tiểu 也dã 。 又hựu 若nhược 七thất 生sanh 盡tận 。 值trị 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 之chi 為vi 小tiểu 。 種chủng 相tương/tướng 修tu 福phước 。 值trị 佛Phật 聞văn 教giáo 。 名danh 之chi 為vi 大Đại 。 此thử 緣Duyên 覺Giác 大đại 小tiểu 也dã 。 又hựu 兩lưỡng 大đại 中trung 各các 有hữu 現hiện 通thông 不bất 現hiện 通thông 。 現hiện 通thông 者giả 大đại 。 不bất 現hiện 通thông 者giả 小tiểu 。 現hiện 通thông 說thuyết 法Pháp 者giả 大đại 。 不bất 說thuyết 者giả 小tiểu 。 二nhị 者giả 大đại 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 。 於ư 二nhị 百bách 刼# 中trung 作tác 功công 德đức 。 增tăng 長trưởng 智trí 慧tuệ 。 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 分phần/phân 。 或hoặc 三tam 十thập 一nhất 相tướng 。 或hoặc 三tam 十thập 相tương/tướng 。 二nhị 十thập 九cửu 相tướng 。 乃nãi 至chí 一nhất 相tương/tướng 。 於ư 九cửu 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 中trung 智trí 慧tuệ 利lợi 勝thắng 。 於ư 諸chư 深thâm 法Pháp 。 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 能năng 知tri 能năng 入nhập 。 久cửu 修tu 習tập 定định 。 常thường 樂nhạo 獨độc 處xứ 。 有hữu 如như 是thị 相tướng 。 名danh 大đại 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 也dã 。 皆giai 歷lịch 三tam 種chủng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 十thập 種chủng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 分phân 別biệt 大đại 小tiểu 也dã 。 若nhược 因nhân 緣Duyên 覺Giác 分phần/phân 大đại 小tiểu 亦diệc 如như 是thị 。 明minh 宿túc 緣duyên 者giả 。 今kim 此thử 小tiểu 大đại 二nhị 種chủng 獨Độc 覺Giác 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 。 宿túc 值trị 不bất 同đồng 。 或hoặc 於ư 前tiền 世thế 若nhược 偏thiên 修tu 性tánh 念niệm 處xứ 。 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 善thiện 根căn 淳thuần 熟thục 。 生sanh 無vô 佛Phật 世thế 。 因nhân 於ư 遠viễn 離ly 自tự 然nhiên 獨Độc 覺Giác 。 成thành 小tiểu 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 也dã 。 若nhược 於ư 宿túc 世thế 修tu 性tánh 共cộng 二nhị 種chủng 念niệm 處xứ 。 理lý 事sự 善thiện 根căn 淳thuần 熟thục 。 獨Độc 覺Giác 自tự 悟ngộ 。 具cụ 足túc 三Tam 明Minh 。 八bát 解giải 脫thoát 及cập 六Lục 神Thần 通Thông 。 成thành 大đại 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 也dã 。
迦Ca 葉Diếp 舍Xá 利Lợi 弗Phất 等đẳng 是thị 。 辟Bích 支Chi 根căn 性tánh
四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 而nhi 其kỳ 不bất 發phát 四tứ 無vô 碍# 辯biện 者giả 。 禪thiền 定định 是thị 內nội 證chứng 。 習tập 因nhân 符phù 慧tuệ 而nhi 發phát 。 名danh 義nghĩa 是thị 外ngoại 法pháp 。 故cố 雖tuy 有hữu 宿túc 習tập 而nhi 不bất 得đắc 發phát 。 皆giai 約ước 三tam 種chủng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 十thập 種chủng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 分phân 別biệt 宿túc 習tập 因nhân 緣duyên 也dã 。 若nhược 生sanh 佛Phật 世thế 。 聞văn 生sanh 滅diệt 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 三tam 藏tạng 之chi 教giáo 。 即tức 發phát 四tứ 辯biện 。 還hoàn 名danh 羅La 漢Hán 。 在tại 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 數số 。 猶do 如như 迦Ca 葉Diếp 舍Xá 利Lợi 弗Phất 等đẳng 。 皆giai 是thị 辟Bích 支Chi 根căn 性tánh 人nhân 也dã 。 亦diệc 名danh 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 那na 得đắc 次thứ 為vi 求cầu 辟Bích 支Chi 佛Phật 乗# 。 說thuyết 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 此thử 人nhân 設thiết 不bất 值trị 佛Phật 。 亦diệc 自tự 得đắc 道Đạo 。 故cố 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 若nhược 人nhân 有hữu 福phước 。 曾tằng 供cúng 養dường 佛Phật 。 志chí 求cầu 勝thắng 法Pháp 。 為vi 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 。 皆giai 因nhân 緣Duyên 覺Giác 也dã 。
支chi 佛Phật 是thị 法pháp 行hành
文văn 句cú 云vân 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 求cầu 自tự 然nhiên 慧tuệ 者giả 。 辟Bích 支Chi 是thị 法pháp 行hành 人nhân 。 從tùng 他tha 聞văn 法Pháp 少thiểu 。 自tự 推thôi 義nghĩa 多đa 。 故cố 取thủ 譬thí 鹿lộc 。 鹿lộc 不bất 依y 人nhân 。 自tự 然nhiên 者giả 。 從tùng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 門môn 入nhập 此thử 門môn 本bổn 自tự 有hữu 之chi 。 非phi 佛Phật 天thiên 人nhân 所sở 作tác 。 名danh 自tự 然nhiên 慧tuệ 。 不bất 從tùng 他tha 聞văn 。 名danh 自tự 然nhiên 慧tuệ 也dã 。 妙diệu 樂lạc 云vân 。 辟Bích 支Chi 是thị 法pháp 行hành 人nhân 者giả 。 一nhất 往vãng 且thả 對đối 聲Thanh 聞Văn 憑bằng 教giáo 所sở 以dĩ 。 支chi 佛Phật 自tự 思tư 為vi 法pháp 。 然nhiên 支chi 佛Phật 必tất 自tự 證chứng 。 聲Thanh 聞Văn 具cụ 信tín 法pháp 。 信tín 法pháp 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 五ngũ 記ký 引dẫn 婆bà 沙sa 等đẳng 文văn 。 聞văn 法Pháp 少thiểu 者giả 支chi 佛Phật 。 或hoặc 聞văn 教giáo 墮đọa 在tại 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 亦diệc 是thị 因nhân 信tín 。 但đãn 云vân 聞văn 少thiểu 。
四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 二nhị 種chủng 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 皆giai 有hữu 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 。 今kim 明minh 獨Độc 覺Giác 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 。 具cụ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 。 本bổn 是thị 學học 人nhân 。 在tại 人nhân 間gian 生sanh 。 是thị 時thời 無vô 佛Phật 。 佛Phật 法Pháp 已dĩ 滅diệt 。 或hoặc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 七thất 生sanh 既ký 滿mãn 。 不bất 受thọ 八bát 生sanh 。 自tự 悟ngộ 成thành 道Đạo 。 是thị 人nhân 不bất 名danh 為vi 佛Phật 。 亦diệc 非phi 羅La 漢Hán 。 名danh 曰viết 小tiểu 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 。 若nhược 論luận 其kỳ 道Đạo 力lực 。 或hoặc 有hữu 不bất 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 等đẳng 大đại 阿A 羅La 漢Hán 也dã 。
四tứ 流lưu
法pháp 數số 云vân 。 欲dục 流lưu 。 欲dục 界giới 惑hoặc 。 有hữu 流lưu 。 上thượng 二nhị 界giới 惑hoặc 。 除trừ 見kiến 癡si 。 見kiến 流lưu 。 三tam 界giới 見kiến 。 無vô 明minh 流lưu 。 三tam 界giới 癡si 。 亦diệc 名danh 四tứ 軛ách 。
隨tùy 母mẫu 氣khí 息tức 上thượng 下hạ 出xuất 入nhập
輔phụ 行hành 中trung 問vấn 云vân 。 壽thọ 煖noãn 識thức 三tam 。 與dữ 身thân 息tức 心tâm 既ký 其kỳ 不bất 同đồng 。 由do 義nghĩa 何hà 在tại 。 答đáp 。 煖noãn 即tức 是thị 身thân 。 以dĩ 由do 煖noãn 故cố 。 精tinh 血huyết 不bất 壞hoại 。 從tùng 功công 能năng 說thuyết 。 故cố 名danh 為vi 煖noãn 。 壽thọ 名danh 風phong 息tức 。 初sơ 託thác 胎thai 時thời 有hữu 一nhất 毫hào 氣khí 。 但đãn 根căn 未vị 具cụ 時thời 。 隨tùy 母mẫu 氣khí 息tức 。 根căn 具cụ 氣khí 分phần/phân 。 名danh 為vi 兒nhi 息tức 。 由do 有hữu 息tức 故cố 。 連liên 特đặc 此thử 身thân 。 從tùng 能năng 持trì 說thuyết 。 故cố 息tức 名danh 壽thọ 。 識thức 即tức 是thị 心tâm 。 從tùng 當đương 體thể 說thuyết 。 四tứ 教giáo 義nghĩa 云vân 。 歌ca 羅la 邏la 時thời 氣khí 息tức 入nhập 出xuất 。 有hữu 三tam 種chủng 道Đạo 。 所sở 謂vị 隨tùy 母mẫu 氣khí 息tức 上thượng 下hạ 七thất 日nhật 一nhất 變biến 。 息tức 入nhập 出xuất 者giả 。 名danh 為vi 壽thọ 命mạng 。 是thị 名danh 風phong 道đạo 。 不bất 臭xú 不bất 爛lạn 是thị 名danh 為vi 煖noãn 。 是thị 中trung 心tâm 意ý 。 名danh 之chi 為vi 識thức 。
三tam 十thập 八bát 個cá 七thất 日nhật
輔phụ 行hành 云vân 。 初sơ 入nhập 母mẫu 胎thai 。 如như 風phong 雨vũ 入nhập 舍xá 等đẳng 諸chư 相tướng 不bất 同đồng 。 入nhập 已dĩ 。 若nhược 不bất 壞hoại 者giả 。 七thất 日nhật 一nhất 變biến 。 初sơ 七thất 名danh 歌ca 羅la 邏la 。 如như 薄bạc 酪lạc 。 二nhị 七thất 名danh 阿a 浮phù 陀đà 。 如như 厚hậu 酪lạc 。 三tam 七thất 名danh 閉bế 手thủ 。 如như 短đoản 小tiểu 藥dược 杵xử 。 四tứ 七thất 名danh 伽già 那na 。 如như 溫ôn 石thạch 。 五ngũ 七thất 名danh 波ba 羅la 奢xa 呵ha 。 五ngũ 皰pháo 開khai 張trương 。 六lục 七thất 現hiện 膝tất 相tương/tướng 。 七thất 七thất 現hiện 手thủ 足túc 相tướng 。 八bát 七thất 手thủ 指chỉ 相tương/tướng 。 九cửu 七thất 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 口khẩu 。 大đại 小tiểu 便tiện 道đạo 相tương/tướng 。 十thập 七thất 堅kiên 實thật 。 有hữu 風phong 門môn 吹xuy 胎thai 如như 囊nang 。 十thập 一nhất 七thất 七thất 孔khổng 開khai 徹triệt 。 母mẫu 性tánh 改cải 常thường 。 十thập 二nhị 七thất 生sanh 大đại 小tiểu 腸tràng 如như [糸*系]# 綖diên 。 有hữu 三tam 支chi 節tiết 。 一nhất 百bách 孔khổng 穴huyệt 。 十thập 三tam 七thất 生sanh 饑cơ 渴khát 。 想tưởng 母mẫu 食thực 資tư 潤nhuận 。 十thập 四tứ 七thất 生sanh 九cửu 脉mạch 交giao 絡lạc 纏triền 繞nhiễu 。 十thập 五ngũ 七thất 生sanh 二nhị 十thập 脉mạch 。 一nhất 邊biên 各các 十thập 。 又hựu 四tứ 十thập 脉mạch 脉mạch 八bát 萬vạn 名danh 。 十thập 六lục 七thất 氣khí 息tức 通thông 。 十thập 七thất 七thất 眼nhãn 得đắc 光quang 。 十thập 八bát 七thất 諸chư 根căn 明minh 。 十thập 九cửu 七thất 諸chư 根căn 具cụ 。 二nhị 十thập 七thất 生sanh 諸chư 骨cốt 。 二nhị 十thập 一nhất 七thất 生sanh 肉nhục 。 二nhị 十thập 二nhị 七thất 生sanh 血huyết 。 二nhị 十thập 三tam 七thất 生sanh 皮bì 。 二nhị 十thập 四tứ 七thất 生sanh 膚phu 。 二nhị 十thập 五ngũ 七thất 血huyết 肉nhục 長trường/trưởng 。 二nhị 十thập 六lục 七thất 生sanh 髮phát 。 二nhị 十thập 七thất 七thất 以dĩ 業nghiệp 力lực 故cố 。 分phân 別biệt 端đoan 醜xú 。 男nam 居cư 母mẫu 左tả 。 女nữ 居cư 母mẫu 右hữu 。 男nam 面diện 向hướng 內nội 。 女nữ 面diện 向hướng 外ngoại 。 皆giai 手thủ 掩yểm 面diện 蹲tồn 踞cứ 而nhi 坐tọa 。 二nhị 十thập 八bát 七thất 生sanh 八bát 種chủng 想tưởng 。 謂vị 座tòa 榻tháp 園viên 林lâm 等đẳng 。 二nhị 十thập 九cửu 七thất 生sanh 光quang 潤nhuận 。 三tam 十thập 七thất 長trường/trưởng 髮phát 爪trảo 。 三tam 十thập 一nhất 七thất 至chí 三tam 十thập 五ngũ 七thất 。 人nhân 相tướng 具cụ 足túc 。 三tam 十thập 六lục 七thất 生sanh 厭yếm 離ly 心tâm 不bất 樂lạc 。 三tam 十thập 七thất 七thất 生sanh 穢uế 獄ngục 想tưởng 。 三tam 十thập 八bát 七thất 。 風phong 力lực 所sở 轉chuyển 。 頭đầu 向hướng 產sản 門môn 。 申thân 兩lưỡng 臂tý 出xuất 產sản 門môn 。 每mỗi 於ư 一nhất 七thất 各các 有hữu 一nhất 風phong 。 吹xuy 令linh 變biến 異dị 。 風phong 各các 有hữu 名danh 。 具cụ 如như 彼bỉ 經kinh 生sanh 已dĩ 。 八bát 萬vạn 戶hộ 虫trùng 。 從tùng 身thân 而nhi 生sanh 。 縱tung 橫hoành 飲ẩm 噉đạm 。 左tả 右hữu 。 各các 五ngũ 百bách 諸chư 節tiết 。 各các 有hữu 若nhược 干can 蟲trùng 戶hộ 。 長trường/trưởng 大đại 衰suy 老lão 常thường 與dữ 蟲trùng 居cư 。 是thị 則tắc 三tam 十thập 八bát 七thất 。 計kế 日nhật 成thành 二nhị 百bách 六lục 十thập 六lục 。 計kế 成thành 九cửu 月nguyệt 所sở 以dĩ 少thiểu 四tứ 。 以dĩ 半bán (# 小tiểu 故cố )# 。
推thôi 因nhân 知tri 果quả
止Chỉ 觀Quán 云vân 。 於ư 坐tọa 中trung 忽hốt 然nhiên 思tư 惟duy 心tâm 所sở 緣duyên 處xứ 。 或hoặc 緣duyên 善thiện 心tâm 。 或hoặc 緣duyên 惡ác 心tâm 。 能năng 緣duyên 所sở 緣duyên 。 即tức 是thị 有hữu 支chi 。 有hữu 能năng 含hàm 果quả 。 此thử 有hữu 由do 取thủ 。 以dĩ 心tâm 取thủ 善thiện 惡ác 。 而nhi 得đắc 有hữu 有hữu 。 若nhược 不bất 取thủ 者giả 。 亦diệc 無vô 此thử 有hữu 。 故cố 知tri 有hữu 從tùng 取thủ 生sanh 。 復phục 知tri 取thủ 從tùng 愛ái 起khởi 。 愛ái 故cố 可khả 取thủ 。 如như 愛ái 色sắc 死tử 取thủ 。 不bất 愛ái 則tắc 不bất 取thủ 。 愛ái 因nhân 受thọ 生sanh 。 由do 領lãnh 受thọ 善thiện 惡ác 。 所sở 以dĩ 愛ái 生sanh 。 若nhược 無vô 領lãnh 受thọ 。 愛ái 則tắc 不bất 生sanh 。 又hựu 觀quán 受thọ 由do 於ư 觸xúc 。 六lục 塵trần 來lai 觸xúc 六lục 根căn 。 故cố 得đắc 有hữu 受thọ 。 無vô 觸xúc 則tắc 無vô 受thọ 經Kinh 云vân 。 六lục 觸xúc 因nhân 緣duyên 生sanh 諸chư 受thọ 故cố 。 受thọ 由do 於ư 觸xúc 。 又hựu 知tri 觸xúc 由do 諸chư 入nhập 門môn 。 若nhược 無vô 六lục 識thức 統thống 六lục 根căn 。 則tắc 不bất 能năng 涉thiệp 入nhập 諸chư 塵trần 而nhi 生sanh 於ư 觸xúc 。 觸xúc 由do 於ư 入nhập 。 入nhập 由do 名danh 色sắc 。 若nhược 但đãn 有hữu 色sắc 。 色sắc 不bất 能năng 觸xúc 。 如như 死tử 人nhân 。 若nhược 但đãn 有hữu 名danh 。 名danh 亦diệc 無vô 觸xúc 。 如như 盲manh 聾lung 人nhân 。 色sắc 心tâm 合hợp 故cố 。 則tắc 有hữu 於ư 觸xúc 。 色sắc 即tức 色sắc 陰ấm 。 心tâm 即tức 四tứ 陰ấm 。 了liễu 別biệt 此thử 色sắc 名danh 識thức 陰ấm 。 領lãnh 納nạp 此thử 色sắc 名danh 受thọ 陰ấm 。 行hành 起khởi 貪tham 嗔sân 名danh 想tưởng 行hành 兩lưỡng 陰ấm 。 五ngũ 陰ấm 具cụ 足túc 故cố 有hữu 覺giác 觸xúc 。 當đương 知tri 觸xúc 由do 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 由do 初sơ 託thác 胎thai 識thức 。 由do 識thức 託thác 胎thai 。 故cố 有hữu 凝ngưng 酥tô 薄bạc 酪lạc 六lục 皰pháo 開khai 張trương 。 名danh 色sắc 和hòa 合hợp 。 當đương 知tri 名danh 色sắc 豈khởi 不bất 由do 識thức 。 識thức 由do 業nghiệp 行hành 。 過quá 去khứ 持trì 五Ngũ 戒Giới 善thiện 業nghiệp 。 業nghiệp 使sử 人nhân 中trung 受thọ 名danh 色sắc 。 過quá 去khứ 破phá 五Ngũ 戒Giới 惡ác 業nghiệp 。 業nghiệp 使sử 三tam 塗đồ 受thọ 。 故cố 知tri 識thức 由do 於ư 業nghiệp 。 業nghiệp 即tức 行hành 也dã 行hành 由do 無vô 明minh 癡si 愛ái 。 造tạo 作tác 眾chúng 行hành 。 使sử 識thức 流lưu 轉chuyển 。 從tùng 過quá 去khứ 來lai 今kim 。 從tùng 今kim 愛ái 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 能năng 含hàm 果quả 。 招chiêu 未vị 來lai 生sanh 死tử 。
推thôi 果quả 知tri 因nhân
輔phụ 行hành 云vân 。 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 。 凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 推thôi 果quả 知tri 因nhân 。 如như 先tiên 推thôi 受thọ 以dĩ 至chí 無vô 明minh 。 既ký 知tri 無vô 明minh 生sanh 於ư 受thọ 等đẳng 。 則tắc 不bất 起khởi 愛ái 等đẳng 。 起khởi 於ư 當đương 果quả 。 具cụ 如như 玄huyền 文văn 釋thích 因nhân 緣duyên 境cảnh 。 二nhị 者giả 推thôi 因nhân 知tri 果quả 。 即tức 如như 今kim 文văn 。 文văn 明minh 發phát 得đắc 。 還hoàn 寄ký 修tu 辯biện 。 於ư 定định 心tâm 中trung 所sở 緣duyên 善thiện 惡ác 。 能năng 所sở 和hòa 合hợp 得đắc 名danh 為vi 業nghiệp 。 業nghiệp 必tất 招chiêu 果quả 。 故cố 名danh 為vi 含hàm 。 業nghiệp 即tức 有hữu 因nhân 。 故cố 有hữu 能năng 含hàm 果quả 。 次thứ 推thôi 此thử 業nghiệp 還hoàn 由do 於ư 取thủ 。 取thủ 於ư 善thiện 惡ác 乃nãi 至chí 無vô 明minh 。 故cố 息tức 現hiện 因nhân 。 令linh 滅diệt 當đương 果quả 。
約ước 十thập 二nhị 支chi 觀quán 愛ái 觀quán 見kiến
四tứ 念niệm 處xứ 云vân 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 觀quán 者giả 。 初sơ 從tùng 受thọ 支chi 為vi 首thủ 。 一nhất 推thôi 尋tầm 。 二nhị 觀quán 破phá 。 推thôi 尋tầm 者giả 。 是thị 人nhân 聞văn 正chánh 因nhân 緣duyên 。 生sanh 滅diệt 之chi 法pháp 。 信tín 解giải 分phân 明minh 。 知tri 一nhất 切thiết 屬thuộc 愛ái 煩phiền 惱não 。 皆giai 是thị 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 觀quán 之chi 入nhập 空không 。 息tức 心tâm 達đạt 本bổn 源nguyên 。 求cầu 自tự 然nhiên 慧tuệ 。 樂nhạo 獨độc 善thiện 寂tịch 。 修tu 五ngũ 停đình 心tâm 。 得đắc 諸chư 禪thiền 定định 。 於ư 定định 中trung 知tri 屬thuộc 愛ái 煩phiền 惱não 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。 逆nghịch 順thuận 推thôi 尋tầm 。 見kiến 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 推thôi 此thử 貪tham 愛ái 因nhân 何hà 而nhi 生sanh 。 即tức 知tri 此thử 貪tham 因nhân 受thọ 而nhi 生sanh 。 受thọ 因nhân 何hà 生sanh 。 即tức 知tri 因nhân 觸xúc 乃nãi 至chí 無vô 明minh 。 因nhân 過quá 去khứ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 又hựu 順thuận 推thôi 此thử 愛ái 能năng 生sanh 取thủ 。 取thủ 生sanh 有hữu 。 有hữu 生sanh 未vị 來lai 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 生sanh 死tử 。 因nhân 生sanh 有hữu 老lão 憂ưu 悲bi 苦khổ 聚tụ 輪luân 迴hồi 無vô 際tế 。 (# 云vân 云vân )# 二nhị 觀quán 破phá 。 屬thuộc 愛ái 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。 即tức 是thị 性tánh 念niệm 處xứ 歷lịch 別biệt 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 也dã 。 性tánh 念niệm 如như 前tiền 說thuyết 。 觀quán 愛ái 是thị 汙ô 穢uế 五ngũ 陰ấm 性tánh 四tứ 念niệm 處xứ 。 若nhược 觀quán 愛ái 觸xúc 六lục 入nhập 名danh 色sắc 即tức 是thị 果quả 報báo 無vô 記ký 五ngũ 陰ấm 性tánh 四tứ 念niệm 處xứ 。 若nhược 觀quán 無vô 明minh 即tức 過quá 去khứ 汙ô 穢uế 煩phiền 惱não 五ngũ 陰ấm 性tánh 四tứ 念niệm 處xứ 。 若nhược 觀quán 於ư 取thủ 即tức 是thị 汙ô 穢uế 煩phiền 惱não 五ngũ 陰ấm 性tánh 四tứ 念niệm 處xứ 。 若nhược 觀quán 有hữu 即tức 善thiện 不bất 善thiện 五ngũ 陰ấm 性tánh 四tứ 念niệm 處xứ 。 若nhược 觀quán 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 即tức 果quả 報báo 生sanh 死tử 無vô 記ký 性tánh 四tứ 念niệm 處xứ 。 是thị 名danh 逆nghịch 順thuận 觀quán 察sát 四tứ 顛điên 倒đảo 。 顛điên 倒đảo 滅diệt 。 是thị 無vô 明minh 等đẳng 一nhất 切thiết 皆giai 滅diệt 。 二nhị 明minh 破phá 屬thuộc 見kiến 十thập 二nhị 緣duyên 。 又hựu 二nhị 。 一nhất 推thôi 尋tầm 。 二nhị 觀quán 破phá 。 尋tầm 者giả 。 若nhược 見kiến 神thần 我ngã 及cập 世thế 間gian 常thường 無vô 常thường 等đẳng 四tứ 句cú 。 是thị 則tắc 現hiện 在tại 生sanh 身thân 邊biên 四tứ 見kiến 。 四tứ 見kiến 因nhân 此thử 身thân 邊biên 四tứ 見kiến 生sanh 十thập 四tứ 難nạn/nan 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 此thử 身thân 邊biên 四tứ 見kiến 即tức 四tứ 取thủ 。 逆nghịch 順thuận 尋tầm 此thử 四tứ 取thủ 因nhân 四tứ 愛ái 。 乃nãi 至chí 四tứ 行hành 因nhân 四tứ 無vô 明minh 。 復phục 順thuận 尋tầm 四tứ 取thủ 。 四tứ 取thủ 生sanh 四tứ 有hữu 。 四tứ 有hữu 生sanh 一nhất 切thiết 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 生sanh 死tử 憂ưu 悲bi 苦khổ 聚tụ 。 二nhị 名danh 觀quán 破phá 四tứ 取thủ 身thân 邊biên 四tứ 見kiến 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 乃nãi 至chí 無vô 明minh 。 破phá 過quá 去khứ 如như 去khứ 不bất 如như 去khứ 四tứ 句cú 。 身thân 邊biên 二nhị 見kiến 汙ô 穢uế 五ngũ 陰ấm 也dã 。 又hựu 順thuận 觀quán 四tứ 取thủ 乃nãi 至chí 未vị 來lai 生sanh 老lão 死tử 。 破phá 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。 四tứ 句cú 身thân 邊biên 二nhị 見kiến 汙ô 穢uế 五ngũ 陰ấm 。 能năng 如như 是thị 用dụng 性tánh 念niệm 處xứ 觀quán 破phá 見kiến 愛ái 等đẳng 諸chư 煩phiền 惱não 滅diệt 。 是thị 名danh 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 也dã 。
華hoa 飛phi 釧xuyến 動động
釋thích 籤# 云vân 。 華hoa 飛phi 者giả 。 如như 大đại 智trí 論luận 明minh 。 有hữu 一nhất 國quốc 王vương 。 出xuất 園viên 遊du 戲hí 。 清thanh 旦đán 見kiến 樹thụ 林lâm 華hoa 果quả 鬱uất 茂mậu 。 甚thậm 可khả 愛ái 樂nhạo 。
時thời 王vương 食thực 已dĩ 。 即tức 便tiện 偃yển 臥ngọa 。 王vương 諸chư 婇thể 女nữ 。 皆giai 競cạnh 採thải 花hoa 。 毀hủy 折chiết 林lâm 樹thụ 。
時thời 王vương 覺giác 已dĩ 。 見kiến 林lâm 毀hủy 壞hoại 。 內nội 覺giác 悟ngộ 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 無vô 常thường 變biến 壞hoại 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 思tư 惟duy 是thị 已dĩ 。 無vô 漏lậu 道Đạo 心tâm 朗lãng 然nhiên 開khai 發phát 。 斷đoạn 諸chư 結kết 使sử 。 成thành 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 。 具cụ 六Lục 神Thần 通Thông 。 即tức 飛phi 到đáo 閑nhàn 靜tĩnh 處xứ 山sơn 林lâm 清thanh 曠khoáng 。 入nhập 深thâm 禪thiền 定định 。 受thọ 無vô 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。
釧xuyến 動động 者giả 。 禪thiền 經Kinh 云vân 。 有hữu 國quốc 王vương 令linh 宮cung 女nữ 摩ma 身thân 。 為vi 鐶hoàn 釧xuyến 閙náo 。 令linh 漸tiệm 漸tiệm 減giảm 釧xuyến 。 乃nãi 至chí 唯duy 一nhất 。 則tắc 不bất 復phục 聲thanh 。 因nhân 思tư 此thử 聲thanh 。 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 悟ngộ 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 亦diệc 如như 獼mi 猴hầu 見kiến 支chi 佛Phật 坐tọa 禪thiền 。 後hậu 於ư 餘dư 處xứ 見kiến 諸chư 外ngoại 道đạo 。 種chủng 種chủng 苦khổ 行hạnh 。 乃nãi 教giáo 外ngoại 道đạo 。 跏già 趺phu 而nhi 坐tọa 。 手thủ 捻nẫm 其kỳ 口khẩu 合hợp 其kỳ 眼nhãn 。 諸chư 外ngoại 道đạo 云vân 。 必tất 有hữu 勝thắng 法Pháp 。 外ngoại 道đạo 受thọ 教giáo 。 皆giai 證chứng 支chi 佛Phật 。
三tam 家gia 二nhị 即tức
三tam 家gia 者giả 。 見kiến 思tư 家gia 習tập 塵trần 沙sa 家gia 習tập 。 無vô 明minh 家gia 習tập 。 二nhị 即tức 者giả 塵trần 沙sa 即tức 習tập 。 無vô 明minh 即tức 習tập 。 今kim 所sở 斷đoạn 者giả 。 見kiến 思tư 家gia 習tập 耳nhĩ 。