mạc quy hương kệ
Phật Quang Đại Từ Điển
(莫歸鄉偈) Bài kệ do Thiền sư Mã tổ Đạo nhất (709- 788) đời Đường cảm tác khi ngài về thăm lại quê hương. Sau khi được Thiền sư Nam nhạc Hoài nhượng truyền tâm pháp cho, ngài Mã tổ Đạo nhất đến vùng Giang tây hoằng dương tông chỉ của Thiền, chủ trương tâm bình thường là đạo, tâm tức là Phật, cùng với ngài Thạch đầu Hi thiên hoằng pháp ở vùng Hồ nam, được xem là 2 viên ngọc quí của Thiền lâm thời bấy giờ. Một hôm, ngài Mã tổ trở về thăm làng quê ở tỉnh Tứ xuyên, người làng rất vui mừng đón tiếp, nhưng có 1 bà già biết ngài từ lúc còn nhỏ lại nói (Vạn tục 135, 454 hạ): Tưởng ai xa lạ, thì ra là thằng nhỏ con nhà họ Mã làm nghề đan nia! Ngài Mã tổ nghe được than rằng: Ở quê nhà khó truyền Phật pháp, rồi làm bài kệ để khuyên mọi người: Khuyên ông chớ về làng Về làng khó hành đạo Bà già ven dòng suối Gọi tên ta thủa nào! (Khuyến quân mạc hoàn hương Hoàn hương đạo bất thành Khê biên lão bà tử Hoán ngã cựu thời danh). Sau đó, ngài liền trở về Giang tây. Nhưng có thuyết cho rằng bài kệ này là của ngài Nam nhạc làm và tặng ngài Mã tổ, khi Mã tổ trên đường về quê ghé thăm lễ bái vấn an, nhưng lời kệ có thêm bớt chút ít. [X. chương Mã tổ Đạo nhất trong Ngũ gia chính tông tán Q.1; Chính pháp nhãn tạng hành trì thiên Q.hạ].