律Luật 宗Tông 問Vấn 答Đáp
Quyển 0002
日Nhật 本Bổn 俊 艿 問Vấn 宋Tống 了Liễu 然Nhiên 智Trí 瑞Thụy 妙Diệu 音Âm 答Đáp
律Luật 宗Tông 問Vấn 答Đáp 卷quyển 下hạ
日nhật 本bổn 國quốc 芿# 法Pháp 師sư 問vấn
極cực 樂lạc 寺tự 瑞thụy 律luật 師sư 答đáp
第đệ 一nhất 本bổn 宗tông 五ngũ 義nghĩa 分phần/phân 通thông 疑nghi 有hữu 五ngũ
初sơ 疑nghi 沓đạp 婆bà 猒# 無Vô 學Học 云vân 此thử 但đãn 厭yếm 於ư 果quả 縛phược 依y 身thân 非phi 是thị 厭yếm 於ư 所sở 證chứng 真chân 理lý 律luật 本bổn 但đãn 云vân 此thử 身thân 不bất 堅kiên 固cố 。 不bất 云vân 厭yếm 無vô 漏lậu 若nhược 爾nhĩ 一nhất 切thiết 羅La 漢Hán 誰thùy 不bất 厭yếm 果quả 縛phược 依y 身thân 或hoặc 可khả 是thị 毗tỳ 曇đàm 所sở 說thuyết 羅La 漢Hán 住trụ 壽thọ 行hành 歟# 然nhiên 則tắc 用dụng 此thử 何hà 為vi 分phần/phân 通thông 義nghĩa 。
答đáp 沓đạp 婆bà 所sở 厭yếm 果quả 縛phược 依y 身thân 若nhược 厭yếm 果quả 則tắc 速tốc 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 矣hĩ 正chánh 緣duyên 尊tôn 者giả 厭yếm 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 堅kiên 固cố 法Pháp 。 遂toại 營doanh 福phước 五ngũ 事sự 行hành 大Đại 乘Thừa 行hành 。 豈khởi 非phi 分phần/phân 通thông 義nghĩa 耶da 。
次thứ 疑nghi 施thí 生sanh 成thành 佛Phật 道đạo 此thử 則tắc 部bộ 主chủ 迴hồi 向hướng 之chi 詞từ 也dã 若nhược 以dĩ 此thử 為vi 義nghĩa 通thông 有hữu 部bộ 律luật 亦diệc 應ưng 義nghĩa 通thông 何hà 以dĩ 故cố 有hữu 部bộ 尼ni 律luật 戒giới 本bổn 云vân 福phước 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 皆giai 共cộng 成thành 佛Phật 道Đạo 故cố 。
答đáp 有hữu 部bộ 通thông 大đại 之chi 義nghĩa 其kỳ 中trung 亦diệc 有hữu 。 但đãn 有hữu 部bộ 所sở 解giải 觀quán 法pháp 是thị 當đương 分phần/phân 小Tiểu 乘Thừa 見kiến 解giải 縱túng/tung 別biệt 有hữu 通thông 大đại 之chi 義nghĩa 故cố 竝tịnh 約ước 所sở 計kế 觀quán 法pháp 判phán 之chi 只chỉ 名danh 小Tiểu 乘Thừa 。
三tam 疑nghi 相tương/tướng 召triệu 為vi 佛Phật 子tử 云vân 佛Phật 子tử 名danh 言ngôn 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 通thông 而nhi 言ngôn 之chi 三tam 乘thừa 弟đệ 子tử 莫mạc 不bất 皆giai 從tùng 佛Phật 而nhi 生sanh 故cố 諸chư 律luật 中trung 竝tịnh 稱xưng 釋Thích 子tử 別biệt 而nhi 論luận 之chi 二Nhị 乘Thừa 無vô 繼kế 佛Phật 種chủng 之chi 義nghĩa 故cố 佛Phật 子tử 名danh 局cục 在tại 菩Bồ 薩Tát 是thị 故cố 。 小tiểu 部bộ 設thiết 有hữu 佛Phật 子tử 之chi 言ngôn 應ưng 但đãn 是thị 通thông 途đồ 之chi 詞từ 也dã 。
答đáp 通thông 途đồ 之chi 言ngôn 但đãn 召triệu 釋Thích 子tử 之chi 名danh 若nhược 佛Phật 子tử 乃nãi 二Nhị 乘Thừa 於ư 法pháp 華hoa 得đắc 記ký 方phương 始thỉ 自tự 知tri 而nhi 是thị 佛Phật 子tử 今kim 本bổn 部bộ 既ký 召triệu 為vi 佛Phật 子tử 即tức 知tri 是thị 佛Phật 之chi 子tử 而nhi 得đắc 作tác 佛Phật 。 豈khởi 非phi 分phần/phân 通thông 義nghĩa 耶da 安an 可khả 濫lạm 釋Thích 子tử 而nhi 通thông 途đồ 者giả 哉tai 。
四tứ 疑nghi 捨xả 財tài 用dụng 非phi 重trọng/trùng 云vân 此thử 是thị 宗tông 部bộ 異dị 計kế 何hà 關quan 義nghĩa 通thông 例lệ 如như 淨tịnh 地địa 當đương 部bộ 開khai 之chi 以dĩ 資tư 小tiểu 根căn 餘dư 部bộ 閉bế 之chi 還hoàn 同đồng 大Đại 乘Thừa 雖tuy 然nhiên 非phi 謂vị 義nghĩa 通thông 大Đại 乘Thừa 何hà 況huống 財tài 既ký 捨xả 已dĩ 僧Tăng 用dụng 何hà 罪tội 而nhi 吉cát 羅la 應ưng 知tri 此thử 小Tiểu 乘Thừa 之chi 方phương 便tiện 也dã 若nhược 依y 大đại 心tâm 直trực 住trụ 四tứ 海hải 乎hồ 。
答đáp 捨xả 財tài 用dụng 非phi 重trọng/trùng 此thử 同đồng 部bộ 計kế 但đãn 計kế 之chi 如như 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 虗hư 通thông 無vô 係hệ 故cố 是thị 分phần/phân 通thông 之chi 義nghĩa 若nhược 結kết 吉cát 者giả 以dĩ 所sở 捨xả 之chi 財tài 僧Tăng 既ký 付phó 還hoàn 狀trạng 同đồng 新tân 得đắc 有hữu 資tư 身thân 長trường 道đạo 之chi 益ích 今kim 既ký 不bất 還hoàn 但đãn 望vọng 違vi 佛Phật 制chế 邊biên 結kết 吉cát 捨xả 所sở 捨xả 財tài 正chánh 同đồng 菩Bồ 薩Tát 之chi 心tâm 。 虗hư 通thông 無vô 係hệ 何hà 罪tội 之chi 有hữu 若nhược 非phi 分phần/phân 通thông 是thị 何hà 義nghĩa 耶da 。
五ngũ 疑nghi 塵trần 境cảnh 非phi 根căn 曉hiểu 云vân 此thử 亦diệc 小tiểu 宗tông 計kế 非phi 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 如như 彼bỉ 法pháp 相tướng 大Đại 乘Thừa 根căn 境cảnh 識thức 等đẳng 九cửu 緣duyên 和hòa 合hợp 故cố 。 眼nhãn 能năng 見kiến 色sắc 乃nãi 至chí 意ý 法pháp 。 准chuẩn 之chi 故cố 荊kinh 溪khê 列liệt 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 破phá 小Tiểu 乘Thừa 異dị 見kiến 如như 彼bỉ 輔phụ 行hành 若nhược 爾nhĩ 祖tổ 師sư 何hà 總tổng 小tiểu 部bộ 計kế 以dĩ 定định 義nghĩa 通thông 耶da 。
答đáp 鈍độn 故cố 心tâm 不bất 見kiến 色sắc 名danh 不bất 了liễu 義nghĩa 利lợi 故cố 雖tuy 四tứ 和hòa 合hợp 以dĩ 心tâm 為vi 主chủ 。 而nhi 能năng 見kiến 色sắc 。 故cố 是thị 了liễu 義nghĩa 大Đại 乘Thừa 。 宗tông 計kế 故cố 涅Niết 槃Bàn 三tam 十thập 云vân 有hữu 色sắc 有hữu 明minh 有hữu 心tâm 有hữu 眼nhãn 是thị 四tứ 和hòa 合hợp 故cố 名danh 為vi 見kiến 今kim 本bổn 部bộ 以dĩ 識thức 見kiến 色sắc 正chánh 同đồng 涅Niết 槃Bàn 故cố 云vân 了liễu 義nghĩa 既ký 識thức 能năng 見kiến 色sắc 非phi 大đại 是thị 何hà 。
第đệ 二nhị 疑nghi 增tăng 。 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới
問vấn 南nam 山sơn 依y 白bạch 四tứ 受thọ 具cụ 緣duyên 發phát 圓viên 體thể 者giả 更cánh 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 否phủ/bĩ 若nhược 云vân 更cánh 受thọ 一nhất 發phát 圓viên 體thể 則tắc 三tam 聚tụ 具cụ 備bị 而nhi 更cánh 受thọ 何hà 為vi 故cố 傳truyền 中trung 今kim 不bất 見kiến 祖tổ 師sư 自tự 增tăng 菩Bồ 薩Tát 戒giới 驗nghiệm 知tri 白bạch 四tứ 即tức 發phát 圓viên 體thể 故cố 不bất 用dụng 更cánh 受thọ 耶da 況huống 復phục 如Như 來Lai 。 在tại 世thế 諸chư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 開khai 顯hiển 之chi 後hậu 不bất 云vân 更cánh 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 若nhược 云vân 不bất 受thọ 南nam 山sơn 既ký 依y 善thiện 戒giới 以dĩ 五ngũ 十thập 具cụ 為vi 菩Bồ 薩Tát 方phương 便tiện 。 經kinh 即tức 譬thí 四tứ 種chủng 樓lâu 閣các 若nhược 不bất 受thọ 則tắc 彼bỉ 一nhất 級cấp 缺khuyết 彼bỉ 經Kinh 云vân 若nhược 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 者giả 先tiên 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 而nhi 受thọ 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 。 乃nãi 至chí 比Bỉ 丘Khâu 戒giới 若nhược 言ngôn 不bất 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 者giả 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 又hựu 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 向hướng 不bất 緣duyên 慈từ 如như 何hà 容dung 大đại 意ý 在tại 後hậu 也dã 此thử 豈khởi 非phi 後hậu 更cánh 受thọ 大đại 哉tai 若nhược 云vân 既ký 發phát 圓viên 體thể 故cố 更cánh 受thọ 大đại 哉tai 若nhược 言ngôn 既ký 發phát 圓viên 體thể 故cố 更cánh 不bất 可khả 受thọ 者giả 比Bỉ 丘Khâu 戒giới 亦diệc 不bất 可khả 受thọ 者giả 比Bỉ 丘Khâu 戒giới 亦diệc 不bất 可khả 受thọ 以dĩ 五Ngũ 戒Giới 沙Sa 彌Di 戒giới 已dĩ 發phát 圓viên 體thể 故cố 汝nhữ 若nhược 會hội 此thử 難nạn/nan 而nhi 言ngôn 五Ngũ 戒Giới 沙Sa 彌Di 戒giới 未vị 具cụ 比Bỉ 丘Khâu 儀nghi 故cố 必tất 須tu 登đăng 壇đàn 者giả 比Bỉ 丘Khâu 亦diệc 未vị 具cụ 菩Bồ 薩Tát 儀nghi 故cố 必tất 須tu 大Đại 乘Thừa 作tác 法pháp 受thọ 得đắc 耶da 。
此thử 問vấn 古cổ 來lai 異dị 見kiến 未vị 見kiến 盡tận 善thiện 今kim 重trọng/trùng 設thiết 問vấn 端đoan 願nguyện 聞văn 一nhất 決quyết 請thỉnh 不bất 族tộc 再tái 研nghiên 細tế 為vi 明minh 判phán 焉yên 。
答đáp 雖tuy 發phát 圓viên 體thể 願nguyện 且thả 未vị 圓viên 故cố 須tu 依y 善thiện 戒giới 經kinh 而nhi 受thọ 也dã 云vân 不bất 見kiến 祖tổ 師sư 而nhi 增tăng 菩Bồ 薩Tát 戒giới 者giả 。 而nhi 祖tổ 師sư 內nội 冥minh 菩Bồ 薩Tát 圓viên 修tu 何hà 必tất 言ngôn 受thọ 又hựu 云vân 聲Thanh 聞Văn 開khai 顯hiển 之chi 後hậu 不bất 云vân 更cánh 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 者giả 以dĩ 妙diệu 經kinh 中trung 云vân 汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 亦diệc 何hà 須tu 更cánh 受thọ 哉tai 。
第đệ 三tam 疑nghi 白bạch 四tứ 發phát 圓viên 體thể
愚ngu 嘗thường 以dĩ 此thử 徧biến 請thỉnh 益ích 浙chiết 間gian 宗tông 匠tượng 有hữu 云vân 發phát 而nhi 增tăng 受thọ 大đại 有hữu 云vân 發phát 則tắc 不bất 用dụng 增tăng 大đại 雖tuy 是thị 增tăng 不bất 增tăng 不bất 同đồng 於ư 發phát 圓viên 說thuyết 是thị 同đồng 而nhi 雖tuy 聞văn 斯tư 言ngôn 於ư 義nghĩa 未vị 明minh 今kim 設thiết 十thập 難nạn/nan 輙triếp 扣khấu 義nghĩa 門môn 非phi 故cố 作tác 疑nghi 而nhi 赴phó 戲hí 論luận 唯duy 欲dục 自tự 預dự 精tinh 通thông 其kỳ 旨chỉ 亦diệc 以dĩ 塞tắc 於ư 他tha 方phương 而nhi 已dĩ 。
初sơ 大đại 小tiểu 混hỗn 濫lạm 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 登đăng 壇đàn 白bạch 四tứ 是thị 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 三tam 聚tụ 羯yết 磨ma 是thị 大Đại 乘Thừa 法Pháp 大đại 小tiểu 教giáo 門môn 豈khởi 可khả 混hỗn 濫lạm 若nhược 言ngôn 發phát 大đại 心tâm 故cố 即tức 小tiểu 而nhi 得đắc 大đại 者giả 其kỳ 何hà 局cục 在tại 四tứ 分phần/phân 宗tông 耶da 設thiết 依y 有hữu 部bộ 若nhược 發phát 圓viên 心tâm 亦diệc 應ưng 謂vị 發phát 圓viên 宗tông 戒giới 體thể 然nhiên 則tắc 有hữu 部bộ 受thọ 法pháp 或hoặc 發phát 圓viên 戒giới 空không 宗tông 四tứ 分phần/phân 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 可khả 以dĩ 但đãn 依y 發phát 心tâm 不bất 必tất 依y 法pháp 如như 此thử 立lập 義nghĩa 豈khởi 非phi 宗tông 骨cốt 顛điên 倒đảo 大đại 小tiểu 混hỗn 濫lạm 耶da 。
答đáp 體thể 雖tuy 圓viên 發phát 納nạp 法pháp 尚thượng 偏thiên 何hà 混hỗn 濫lạm 之chi 有hữu 。
二nhị 師sư 緣duyên 相tương 違vi 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 圓viên 宗tông 戒giới 體thể 元nguyên 依y 現hiện 前tiền 一nhất 人nhân 而nhi 發phát 豈khởi 可khả 壇đàn 上thượng 十thập 師sư 前tiền 發phát 耶da 夫phu 受thọ 戒giới 法pháp 大Đại 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 俱câu 緣duyên 如như 法Pháp 方phương 法pháp 得đắc 戒giới 若nhược 有hữu 違vi 則tắc 定định 不bất 發phát 戒giới 擇trạch 師sư 大Đại 乘Thừa 戒giới 云vân 必tất 須tu 用dụng 其kỳ 四tứ 能năng 五ngũ 德đức 六lục 弊tệ 有hữu 一nhất 不bất 任nhậm 為vi 師sư 今kim 何hà 為vi 師sư 義nghĩa 故cố 輙triếp 設thiết 壇đàn 上thượng 發phát 圓viên 宗tông 體thể 耶da 。
答đáp 祖tổ 師sư 用dụng 涅Niết 槃Bàn 開khai 決quyết 知tri 大đại 小tiểu 俱câu 心tâm 智trí 境cảnh 緣duyên 但đãn 是thị 心tâm 作tác 。 決quyết 西tây 土thổ/độ 法pháp 執chấp 之chi 所sở 闢tịch 東đông 夏hạ 迷mê 執chấp 之chi 眾chúng 默mặc 爾nhĩ 色sắc 心tâm 及cập 非phi 色sắc 心tâm 無vô 非phi 心tâm 體thể 解giải 心tâm 既ký 妙diệu 故cố 發phát 圓viên 體thể 安an 將tương 師sư 緣duyên 差sai 別biệt 而nhi 為vi 難nạn/nan 哉tai 若nhược 師sư 緣duyên 差sai 別biệt 孰thục 不bất 知tri 耶da 。
三tam 問vấn 遮già 難nạn/nan 相tương 違vi 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 大Đại 乘Thừa 先tiên 請thỉnh 和hòa 尚thượng 阿a 闍xà 梨lê 二nhị 師sư 問vấn 七thất 遮già 若nhược 有hữu 七thất 遮già 見kiến 前tiền 不bất 許hứa 受thọ 戒giới 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 問vấn 五ngũ 逆nghịch 不bất 問vấn 二nhị 逆nghịch 然nhiên 則tắc 問vấn 遮già 不bất 全toàn 豈khởi 可khả 發phát 戒giới 耶da 。
答đáp 決quyết 所sở 發phát 體thể 即tức 是thị 圓viên 體thể 此thử 准chuẩn 佛Phật 言ngôn 何hà 關quan 遮già 難nạn/nan 事sự 耶da 。
四tứ 期kỳ 願nguyện 相tương 違vi 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 白bạch 四tứ 即tức 盡tận 形hình 圓viên 宗tông 乃nãi 盡tận 未vị 來lai 若nhược 口khẩu 唱xướng 盡tận 形hình 法pháp 心tâm 期kỳ 未vị 來lai 際tế 豈khởi 非phi 還hoàn 同đồng 虗hư 誑cuống 罪tội 哉tai 若nhược 爾nhĩ 不bất 兩lưỡng 得đắc 乎hồ 。
答đáp 業nghiệp 疏sớ/sơ 中trung 大đại 師sư 自tự 問vấn 自tự 答đáp 其kỳ 義nghĩa 甚thậm 明minh 又hựu 虗hư 誑cuống 罪tội 者giả 且thả 如như 勝Thắng 鬘Man 夫Phu 人Nhân 。 指chỉ 毗Tỳ 尼Ni 即tức 大Đại 乘Thừa 學học 。 容dung 未vị 聞văn 吾ngô 佛Phật 結kết 彼bỉ 虗hư 誑cuống 之chi 罪tội 。
五ngũ 作tác 法pháp 相tướng 違vi 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 受thọ 戒giới 作tác 法pháp 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 受thọ 依y 大đại 受thọ 大đại 依y 小tiểu 受thọ 小tiểu 豈khởi 可khả 妄vọng 用dụng 乎hồ 設thiết 小tiểu 中trung 尚thượng 有hữu 異dị 不bất 妄vọng 通thông 用dụng 如như 彼bỉ 加gia 衣y 捨xả 僧Tăng 祇kỳ 取thủ 十thập 誦tụng 等đẳng 也dã 何hà 況huống 大Đại 乘Thừa 受thọ 戒giới 不bất 用dụng 三tam 聚tụ 羯yết 磨ma 而nhi 用dụng 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 發phát 圓viên 體thể 則tắc 如như 彼bỉ 下hạ 官quan 勳huân 望vọng 大đại 臣thần 位vị 寧ninh 可khả 得đắc 乎hồ 。
答đáp 今kim 白bạch 四tứ 而nhi 發phát 圓viên 體thể 者giả 正chánh 猶do 下hạ 官quan 而nhi 望vọng 大đại 位vị 既ký 知tri 此thử 意ý 尚thượng 可khả 疑nghi 耶da 。
六lục 徵trưng 求cầu 發phát 體thể 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 言ngôn 發phát 圓viên 體thể 者giả 為vi 形hình 俱câu 並tịnh 發phát 為vi 相tương/tướng 即tức 發phát 若nhược 言ngôn 即tức 發phát 今kim 應ưng 反phản 問vấn 言ngôn 。 即tức 發phát 者giả 為vi 理lý 即tức 為vi 事sự 即tức 若nhược 言ngôn 理lý 即tức 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 以dĩ 受thọ 戒giới 作tác 法pháp 不bất 涉thiệp 理lý 談đàm 若nhược 言ngôn 事sự 即tức 二nhị 非phi 與dữ 心tâm 體thể 形hình 俱câu 與dữ 未vị 來lai 十thập 師sư 與dữ 一nhất 人nhân 白bạch 四tứ 與dữ 三tam 聚tụ 並tịnh 相tương 違vi 法pháp 也dã 今kim 其kỳ 即tức 相tương/tướng 如như 何hà 若nhược 云vân 單đơn 發phát 圓viên 體thể 資tư 持trì 記ký 云vân 為vi 扶phù 本bổn 宗tông 驗nghiệm 知tri 本bổn 宗tông 亦diệc 有hữu 焉yên 。
答đáp 體thể 只chỉ 是thị 一nhất 約ước 開khai 決quyết 論luận 點điểm 二nhị 非phi 等đẳng 即tức 是thị 心tâm 體thể 也dã 。
七thất 受thọ 隨tùy 相tương 違vi 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 隨tùy 行hành 持trì 護hộ 必tất 依y 受thọ 體thể 未vị 審thẩm 今kim 隨tùy 何hà 體thể 而nhi 行hành 護hộ 耶da 若nhược 云vân 俱câu 護hộ 如như 燒thiêu 身thân 臂tý 指chỉ 捉tróc 畜súc 二nhị 寶bảo 大Đại 乘Thừa 得đắc 福phước 小Tiểu 乘Thừa 犯phạm 罪tội 酤cô 酒tửu 毀hủy 菩Bồ 薩Tát 得đắc 罪tội 聲Thanh 聞Văn 即tức 輕khinh 如như 此thử 持trì 犯phạm 輕khinh 重trọng 千thiên 差sai 如như 何hà 通thông 會hội 兩lưỡng 方phương 免miễn 過quá 若nhược 云vân 但đãn 依y 小Tiểu 乘Thừa 圓viên 體thể 既ký 發phát 若nhược 不bất 持trì 護hộ 豈khởi 非phi 相tướng 違vi 體thể 耶da 若nhược 違vi 體thể 而nhi 依y 別biệt 而nhi 依y 別biệt 行hành 護hộ 則tắc 是thị 受thọ 隨tùy 相tương 違vi 之chi 失thất 也dã 例lệ 如như 義nghĩa 淨tịnh 受thọ 體thể 四tứ 分phần/phân 隨tùy 行hành 有hữu 部bộ 。
答đáp 雖tuy 發phát 圓viên 體thể 及cập 隨tùy 行hành 中trung 且thả 依y 小Tiểu 乘Thừa 若nhược 受thọ 三tam 聚tụ 之chi 後hậu 當đương 大đại 等đẳng 持trì 卻khước 當đương 隨tùy 大đại 行hành 護hộ 以dĩ 定định 持trì 犯phạm 涅Niết 槃Bàn 中trung 於ư 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 外ngoại 更cánh 制chế 諸chư 戒giới 極cực 分phân 明minh 也dã 。
八bát 結kết 罪tội 相tương 違vi 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 圓viên 教giáo 瞥miết 爾nhĩ 四tứ 分phần/phân 重trọng/trùng 緣duyên 分phân 齊tề 各các 別biệt 不bất 可khả 相tương/tướng 亂loạn 若nhược 重trọng/trùng 緣duyên 結kết 則tắc 違vi 圓viên 教giáo 若nhược 瞥miết 爾nhĩ 結kết 後hậu 末mạt 學học 律luật 還hoàn 成thành 無vô 用dụng 何hà 者giả 律luật 中trung 之chi 要yếu 莫mạc 過quá 持trì 犯phạm 今kim 既ký 不bất 用dụng 何hà 勞lao 學học 耶da 。
答đáp 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 後hậu 方phương 約ước 瞥miết 爾nhĩ 而nhi 結kết 若nhược 持trì 犯phạm 相tướng 狀trạng 並tịnh 如như 律luật 中trung 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 其kỳ 旨chỉ 甚thậm 明minh 。
九cửu 懺sám 罪tội 相tương 違vi 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 若nhược 懺sám 罪tội 時thời 直trực 作tác 大Đại 乘Thừa 懺sám 時thời 可khả 滅diệt 犯phạm 戒giới 罪tội 耶da 若nhược 云vân 然nhiên 祖tổ 師sư 不bất 許hứa 之chi 故cố 立lập 六lục 聚tụ 懺sám 法pháp 若nhược 云vân 不bất 然nhiên 體thể 是thị 大Đại 乘Thừa 罪tội 亦diệc 依y 大đại 懺sám 而nhi 可khả 滅diệt 者giả 乎hồ 為vi 亦diệc 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 作tác 六lục 聚tụ 懺sám 而nhi 滅diệt 業nghiệp 道đạo 也dã 若nhược 云vân 亦diệc 滅diệt 祖tổ 師sư 亦diệc 不bất 許hứa 故cố 更cánh 立lập 三tam 觀quán 若nhược 云vân 不bất 滅diệt 違vi 汝nhữ 立lập 義nghĩa 彼bỉ 受thọ 戒giới 則tắc 云vân 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 故cố 故cố 於ư 壇đàn 上thượng 即tức 發phát 圓viên 體thể 今kim 懺sám 法pháp 亦diệc 應ưng 例lệ 云vân 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 故cố 作tác 律luật 懺sám 即tức 滅diệt 業nghiệp 道đạo 而nhi 何hà 云vân 不bất 滅diệt 耶da 又hựu 何hà 故cố 一nhất 是thị 圓viên 一nhất 不bất 圓viên 耶da 。
答đáp 體thể 雖tuy 是thị 圓viên 懺sám 則tắc 須tu 別biệt 業nghiệp 疏sớ/sơ 所sở 明minh 大Đại 乘Thừa 事sự 懺sám 尚thượng 不bất 滅diệt 業nghiệp 況huống 發phát 大đại 心tâm 而nhi 用dụng 小tiểu 懺sám 能năng 滅diệt 業nghiệp 道đạo 哉tai 。
十thập 教giáo 興hưng 無vô 據cứ 難nạn/nan 難nạn/nan 曰viết 所sở 言ngôn 受thọ 小tiểu 法pháp 即tức 發phát 圓viên 體thể 者giả 據cứ 在tại 何hà 耶da 如như 彼bỉ 善thiện 戒giới 經kinh 為vi 得đắc 後hậu 菩Bồ 薩Tát 戒giới 先tiên 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 發phát 五ngũ 十thập 具cụ 而nhi 為vi 方phương 便tiện 。 全toàn 不bất 曾tằng 云vân 受thọ 五ngũ 十thập 具cụ 即tức 發phát 圓viên 體thể 故cố 祖tổ 師sư 亦diệc 順thuận 經Kinh 戒giới 云vân 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 必tất 假giả 七thất 眾chúng 戒giới 為vi 前tiền 方phương 便tiện 乃nãi 得đắc 大đại 戒giới 或hoặc 云vân 為vi 成thành 三tam 聚tụ 或hoặc 云vân 意ý 在tại 後hậu 也dã 而nhi 不bất 言ngôn 受thọ 小tiểu 即tức 是thị 乎hồ 若nhược 准chuẩn 多đa 論luận 樂nhạo/nhạc/lạc 上thượng 品phẩm 發phát 心tâm 者giả 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 彼bỉ 是thị 小tiểu 教giáo 中trung 共cộng 二Nhị 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 戒giới 耳nhĩ 或hoặc 是thị 應ưng 以dĩ 上thượng 品phẩm 發phát 心tâm 小tiểu 戒giới 為vì 後hậu 菩Bồ 薩Tát 。 戒giới 方phương 便tiện 爾nhĩ 何hà 謂vị 以dĩ 之chi 直trực 是thị 耶da 若nhược 云vân 指chỉ 彼bỉ 即tức 是thị 圓viên 宗tông 諸chư 部bộ 律luật 中trung 亦diệc 說thuyết 三tam 乘thừa 發phát 心tâm 亦diệc 應ưng 是thị 圓viên 歟# 若nhược 爾nhĩ 非phi 唯duy 大đại 小tiểu 顛điên 倒đảo 亦diệc 是thị 四tứ 分phần 分phần 通thông 之chi 義nghĩa 何hà 獨độc 乎hồ 若nhược 指chỉ 勝thắng 鬘man 大đại 論luận 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 彼bỉ 但đãn 說thuyết 顯hiển 大Đại 乘Thừa 徧biến 學học 未vị 說thuyết 大đại 小tiểu 受thọ 法pháp 儀nghi 式thức 故cố 祖tổ 師sư 又hựu 引dẫn 法pháp 華hoa 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 。 則tắc 約ước 開khai 顯hiển 而nhi 示thị 行hành 者giả 所sở 歸quy 而nhi 矣hĩ 豈khởi 曾tằng 於ư 此thử 即tức 發phát 體thể 乎hồ 諸chư 義nghĩa 有hữu 文văn 據cứ 發phát 明minh 祖tổ 意ý 矣hĩ 。
答đáp 瓔anh 珞lạc 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 戒giới 皆giai 以dĩ 心tâm 為vi 體thể 今kim 依y 涅Niết 槃Bàn 開khai 決quyết 此thử 心tâm 既ký 大đại 此thử 體thể 遂toại 大đại 若nhược 勝thắng 鬘man 法pháp 華hoa 等đẳng 並tịnh 歸quy 傍bàng 攝nhiếp 義nghĩa 見kiến 釋thích 文văn 。
第đệ 四tứ 圓viên 宗tông 所sở 依y 疑nghi
問vấn 曰viết 依y 何hà 經kinh 論luận 云vân 此thử 圓viên 教giáo 耶da 若nhược 云vân 依y 法pháp 華hoa 涅Niết 槃Bàn 開khai 顯hiển 而nhi 立lập 者giả 夫phu 三tam 宗tông 戒giới 體thể 正chánh 出xuất 業nghiệp 疏sớ/sơ 而nhi 往vãng 尋tầm 彼bỉ 圓viên 宗tông 一nhất 章chương 於ư 前tiền 後hậu 文văn 全toàn 不bất 見kiến 說thuyết 依y 開khai 顯hiển 立lập 但đãn 至chí 總tổng 屬thuộc 文văn 方phương 引dẫn 法pháp 華hoa 今kim 知tri 所sở 歸quy 爾nhĩ 何hà 謂vị 以dĩ 此thử 為vi 圓viên 教giáo 所sở 依y 耶da 若nhược 云vân 依y 四tứ 分phần/phân 律luật 此thử 大đại 亂loạn 教giáo 門môn 何hà 者giả 如Như 來Lai 。 教giáo 法pháp 有hữu 大đại 有hữu 小tiểu 有hữu 制chế 有hữu 化hóa 以dĩ 律luật 為vi 制chế 經kinh 論luận 是thị 化hóa 以dĩ 三tam 藏tạng 為vi 小tiểu 摩ma 訶ha 衍diễn 是thị 大Đại 乘Thừa 也dã 且thả 卻khước 問vấn 言ngôn 今kim 四tứ 分phần/phân 律luật 為vi 制chế 為vi 化hóa 為vi 大đại 為vi 小tiểu 。 若nhược 云vân 非phi 化hóa 非phi 大đại 是thị 制chế 是thị 小tiểu 者giả 制chế 教giáo 但đãn 明minh 事sự 相tướng 持trì 犯phạm 小tiểu 化hóa 不bất 通thông 圓viên 宗tông 之chi 談đàm 若nhược 爾nhĩ 四tứ 分phần/phân 立lập 圓viên 義nghĩa 在tại 何hà 耶da 況huống 四tứ 分phần/phân 一nhất 律luật 於ư 何hà 處xứ 說thuyết 圓viên 教giáo 唯duy 識thức 之chi 名danh 義nghĩa 耶da 若nhược 云vân 五ngũ 義nghĩa 分phần/phân 通thông 者giả 不bất 然nhiên 以dĩ 彼bỉ 即tức 是thị 當đương 了liễu 分phần/phân 通thông 之chi 義nghĩa 故cố 若nhược 以dĩ 彼bỉ 為vi 圓viên 宗tông 何hà 須tu 更cánh 立lập 空không 宗tông 體thể 耶da 是thị 以dĩ 撿kiểm 圓viên 宗tông 章chương 都đô 不bất 見kiến 說thuyết 四tứ 分phần/phân 律luật 立lập 圓viên 教giáo 體thể 乎hồ 故cố 正chánh 出xuất 體thể 云vân 於ư 本bổn 藏tạng 識thức 成thành 善thiện 種chủng 子tử 所sở 言ngôn 藏tạng 識thức 名danh 義nghĩa 從tùng 何hà 而nhi 得đắc 。 耶da 若nhược 爾nhĩ 畢tất 依y 何hà 經kinh 論luận 立lập 圓viên 教giáo 名danh 義nghĩa 耶da 。
答đáp 今kim 昔tích 分phân 之chi 今kim 圓viên 則tắc 涅Niết 槃Bàn 扶phù 律luật 談đàm 常thường 終chung 窮cùng 顯hiển 性tánh 昔tích 圓viên 則tắc 法pháp 華hoa 第đệ 二nhị 意ý 開khai 顯hiển 及cập 勝thắng 鬘man 等đẳng 經kinh 在tại 昔tích 圓viên 則tắc 為vi 傍bàng 於ư 今kim 圓viên 則tắc 為vi 正chánh 傍bàng 正chánh 雖tuy 分phần/phân 今kim 昔tích 無vô 殊thù 備bị 見kiến 釋thích 圓viên 戒giới 體thể 文văn 請thỉnh 試thí 讀đọc 耶da 。
第đệ 五ngũ 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 疑nghi
問vấn 曰viết 唯duy 識thức 所sở 入nhập 三tam 性tánh 觀quán 為vi 一nhất 心tâm 圓viên 觀quán 為vi 次thứ 第đệ 觀quán 歟# 若nhược 云vân 次thứ 第đệ 觀quán 唯duy 識thức 觀quán 既ký 是thị 圓viên 人nhân 所sở 行hành 豈khởi 可khả 次thứ 第đệ 偏thiên 觀quán 乎hồ 故cố 歸quy 敬kính 儀nghi 中trung 或hoặc 云vân 隨tùy 其kỳ 發phát 足túc 必tất 約ước 兩lưỡng 緣duyên 或hoặc 云vân 初sơ 後hậu 心tâm 齊tề 或hoặc 云vân 真chân 俗tục 並tịnh 觀quán 業nghiệp 疏sớ/sơ 即tức 云vân 觀quán 中trung 緣duyên 此thử 諸chư 文văn 豈khởi 非phi 初sơ 心tâm 圓viên 觀quán 耶da 若nhược 云vân 一nhất 心tâm 圓viên 觀quán 者giả 大đại 違vi 本bổn 論luận 何hà 者giả 彼bỉ 文văn 四tứ 位vị 唯duy 識thức 修tu 相tương/tướng 各các 別biệt 似tự 真chân 不bất 同đồng 初sơ 以dĩ 似tự 法pháp 似tự 義nghĩa 入nhập 分phân 別biệt 性tánh 次thứ 以dĩ 四tứ 尋tầm 伺tứ 入nhập 依y 他tha 性tánh 後hậu 以dĩ 實thật 智trí 入nhập 真chân 實thật 性tánh 方phương 乃nãi 緣duyên 中trung 入nhập 地địa 證chứng 真chân 爾nhĩ 前tiền 二nhị 觀quán 自tự 然nhiên 具cụ 足túc 。 矣hĩ 是thị 知tri 本bổn 論luận 三tam 觀quán 次thứ 第đệ 全toàn 無vô 初sơ 心tâm 圓viên 修tu 之chi 義nghĩa 若nhược 云vân 祖tổ 師sư 立lập 義nghĩa 恐khủng 失thất 本bổn 寄ký 乎hồ 又hựu 南nam 山sơn 自tự 引dẫn 唯duy 識thức 四tứ 位vị 凡phàm 聖thánh 通thông 學học 而nhi 雖tuy 通thông 他tha 難nạn/nan 難nạn/nan 實thật 未vị 知tri 何hà 者giả 唯duy 識thức 觀quán 自tự 有hữu 三tam 種chủng 謂vị 空không 有hữu 真chân 實thật 也dã 他tha 人nhân 難nạn/nan 唯duy 識thức 即tức 是thị 中trung 道đạo 唯duy 識thức 非phi 謂vị 凡phàm 夫phu 所sở 修tu 願nguyện 樂nhạo 空không 有hữu 唯duy 識thức 唯duy 識thức 名danh 同đồng 其kỳ 體thể 不bất 一nhất 空không 有hữu 唯duy 識thức 本bổn 破phá 地địa 前tiền 於ư 願nguyện 樂nhạo 位vị 修tu 何hà 怪quái 伏phục 請thỉnh 明minh 斷đoạn 文văn 義nghĩa 一nhất 轍triệt 。
答đáp 用dụng 觀quán 則tắc 一nhất 心tâm 圓viên 觀quán 斷đoạn 證chứng 則tắc 三tam 性tánh 次thứ 第đệ 。
第đệ 六lục 唯duy 識thức 通thông 四tứ 位vị 疑nghi
問vấn 若nhược 云vân 通thông 四tứ 位vị 繩thằng 智trí 既ký 滅diệt 入nhập 真chân 實thật 觀quán 。 則tắc 但đãn 通thông 達đạt 真Chân 如Như 理lý 境cảnh 於ư 唯duy 識thức 智trí 滅diệt 而nhi 不bất 起khởi 故cố 論luận 云vân 唯duy 識thức 者giả 為vi 名danh 能năng 觀quán 為vi 名danh 所sở 觀quán 耶da 。
答đáp 唯duy 識thức 實thật 通thông 四tứ 位vị 繩thằng 智trí 雖tuy 滅diệt 麻ma 智trí 猶do 在tại 請thỉnh 觀quán 歸quy 敬kính 積tích 空không 方phương 顯hiển 之chi 答đáp 及cập 轉chuyển 識thức 論luận 天thiên 親thân 之chi 文văn 。
又hựu 問vấn 唯duy 識thức 為vi 能năng 觀quán 為vi 所sở 觀quán 者giả 。
答đáp 前tiền 文văn 引dẫn 論luận 似tự 法pháp 義nghĩa 名danh 義nghĩa 互hỗ 為vi 等đẳng 文văn 何hà 因nhân 尚thượng 昧muội 能năng 所sở 耶da 。
第đệ 七thất 唯duy 識thức 修tu 相tương/tướng 疑nghi
問vấn 本bổn 論luận 明minh 修tu 唯duy 識thức 觀quán 則tắc 用dụng 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 其kỳ 智trí 相tướng 貌mạo 自tự 有hữu 五ngũ 種chủng 一nhất 離ly 非phi 思tư 惟duy 故cố 二nhị 離ly 非phi 覺giác 觀quán 地địa 故cố 三tam 離ly 滅diệt 想tưởng 受thọ 故cố 四tứ 離ly 色sắc 自tự 性tánh 故cố 五ngũ 於ư 真chân 實thật 義nghĩa 離ly 異dị 分phân 別biệt 故cố 未vị 審thẩm 離ly 此thử 五ngũ 義nghĩa 畢tất 竟cánh 如như 何hà 。
答đáp 離ly 此thử 五ngũ 義nghĩa 正chánh 名danh 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 故cố 釋thích 論luận 云vân 離ly 五ngũ 相tương/tướng 緣duyên 真chân 實thật 義nghĩa 赴phó 真chân 實thật 義nghĩa 者giả 又hựu 大đại 師sư 云vân 積tích 空không 顯hiển 者giả 是thị 也dã 。
第đệ 八bát 相tương/tướng 空không 分phân 別biệt 空không 疑nghi
問vấn 相tương/tướng 空không 觀quán 與dữ 分phân 別biệt 空không 為vi 同đồng 為vi 異dị 。 若nhược 云vân 同đồng 相tương/tướng 空không 是thị 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 乾can/kiền/càn 慧tuệ 等đẳng 位vị 修tu 之chi 唯duy 識thức 即tức 大đại 菩Bồ 薩Tát 所sở 入nhập 。 信tín 位vị 等đẳng 位vị 修tu 之chi 修tu 此thử 門môn 異dị 根căn 分phần/phân 大đại 小tiểu 豈khởi 可khả 混hỗn 濫lạm 哉tai 若nhược 既ký 同đồng 者giả 何hà 勞lao 別biệt 立lập 相tương/tướng 空không 觀quán 耶da 又hựu 於ư 唯duy 識thức 中trung 開khai 方phương 便tiện 空không 立lập 為vi 一nhất 位vị 者giả 亦diệc 何hà 不bất 開khai 依y 他tha 立lập 為vi 一nhất 位vị 耶da 若nhược 云vân 不bất 同đồng 二nhị 空không 名danh 義nghĩa 無vô 不bất 同đồng 故cố 天thiên 親thân 釋thích 論luận 而nhi 會hội 同đồng 者giả 乎hồ 。
答đáp 三tam 觀quán 攝nhiếp 空không 無vô 空không 亦diệc 攝nhiếp 無vô 非phi 名danh 異dị 義nghĩa 同đồng 乎hồ 若nhược 分phân 別biệt 空không 與dữ 相tương/tướng 空không 同đồng 異dị 者giả 據cứ 寶bảo 性tánh 論luận 三tam 疑nghi 四tứ 異dị 以dĩ 分phần/phân 則tắc 與dữ 相tương/tướng 空không 前tiền 同đồng 後hậu 異dị 請thỉnh 考khảo 釋thích 相tương/tướng 空không 章chương 。
第đệ 九cửu 南nam 山sơn 立lập 宗tông 違vi 師sư 疑nghi
問vấn 南nam 山sơn 既ký 是thị 稟bẩm 承thừa 首thủ 師sư 首thủ 師sư 立lập 因nhân 果quả 為vi 宗tông 南nam 山sơn 直trực 以dĩ 戒giới 為vi 宗tông (# 出xuất 楊dương 律luật 師sư 義nghĩa 圖đồ 彼bỉ 總tổng 出xuất 九cửu 家gia 立lập 宗tông 不bất 同đồng )# 若nhược 爾nhĩ 此thử 不bất 師sư 資tư 相tương 違vi 耶da 若nhược 立lập 宗tông 既ký 背bối/bội 稟bẩm 承thừa 安an 在tại 又hựu 南nam 山sơn 違vi 師sư 有hữu 何hà 深thâm 意ý 。
答đáp 若nhược 依y 歸quy 敬kính 建kiến 立lập 南nam 山sơn 未vị 必tất 直trực 以dĩ 戒giới 為vi 宗tông 終chung 以dĩ 戒giới 為vi 宗tông 者giả 又hựu 何hà 嘗thường 有hữu 違vi 師sư 之chi 過quá 具cụ 如như 賢hiền 首thủ 清thanh 涼lương 圭# 峯phong 立lập 教giáo 判phán 文văn 互hỗ 有hữu 不bất 同đồng 亦diệc 何hà 礙ngại 稟bẩm 承thừa 者giả 哉tai 古cổ 今kim 眾chúng 矣hĩ 安an 足túc 涉thiệp 疑nghi 。
第đệ 十thập 鈔sao 十thập 門môn 攝nhiếp 屬thuộc 諸chư 篇thiên 疑nghi
問vấn 鈔sao 云vân 此thử 之chi 十thập 條điều 並tịnh 總tổng 屬thuộc 諸chư 門môn 若nhược 初sơ 標tiêu 宗tông 顯hiển 德đức 乃nãi 至chí 後hậu 尼ni 眾chúng 雜tạp 行hành 等đẳng 諸chư 篇thiên 中trung 當đương 用dụng 分phân 別biệt 十thập 門môn 相tương/tướng 請thỉnh 於ư 初sơ 中trung 後hậu 三tam 篇thiên 分phần/phân 示thị 其kỳ 相tương/tướng 餘dư 以dĩ 其kỳ 準chuẩn 。
答đáp 此thử 之chi 十thập 門môn 但đãn 通thông 束thúc 鈔sao 之chi 大đại 意ý 其kỳ 間gian 諸chư 篇thiên 或hoặc 具cụ 缺khuyết 豈khởi 可khả 一nhất 槩# 幸hạnh 更cánh 再tái 思tư 不bất 應ưng 卒tuất 爾nhĩ 。
律luật 宗tông 問vấn 答đáp 下hạ (# 終chung )#