Luật Tông Hội Nguyên – Quyển 0002

律Luật 宗Tông 會Hội 元Nguyên
Quyển 0002
宋Tống 守Thủ 一Nhất 集Tập

律Luật 宗Tông 會Hội 元Nguyên 卷quyển 第đệ 二nhị (# 止chỉ 戒giới 體thể 終chung )#

出xuất 家gia 修tu 道Đạo 。 理lý 觀quán 為vi 本bổn

(# 事sự 鈔sao 沙Sa 彌Di 篇thiên 。 業nghiệp 疏sớ/sơ 受thọ 戒giới 篇thiên 。 約ước 教giáo 攝nhiếp 機cơ 。 觀quán 列liệt 三tam 位vị 。 意ý 使sử 初sơ 入nhập 道Đạo 人Nhân 。 所sở 修tu 諸chư 行hành 。 莫mạc 不bất 皆giai 以dĩ 理lý 觀quán 。 而nhi 為vi 本bổn 焉yên )# 。

事sự 鈔sao (# 下hạ 四tứ )# 云vân 。 但đãn 出xuất 聖thánh 道Đạo 。 無vô 始thỉ 未vị 曾tằng 。 皆giai 由do 着trước 世thế 。 慣quán 習tập 難nan 捨xả 。 今kim 既ký 拔bạt 俗tục 。 必tất 行hành 聖thánh 業nghiệp 。 經kinh 中trung 乃nãi 多đa 。 要yếu 分phần/phân 三tam 位vị 。 一nhất 者giả 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 行hành 。 觀quán 事sự 生sanh 滅diệt 。 知tri 無vô 我ngã 人nhân 。 善thiện 惡ác 等đẳng 性tánh 。 二nhị 者giả 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 觀quán 事sự 生sanh 滅diệt (# 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 觀quán 事sự 是thị 空không )# 。 無vô 我ngã 人nhân 。 善thiện 惡ác 等đẳng 相tương/tướng 。 三tam 者giả 大đại 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 觀quán 事sự 是thị 心tâm 。 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 。 從tùng 願nguyện 樂nhạo 位vị 。 至chí 究cứu 竟cánh 位vị 。 名danh 觀quán 中trung 。 緣duyên 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 為vi 境cảnh 。 離ly 此thử 無vô 別biệt 餘dư 法pháp (# 業nghiệp 疏sớ/sơ 文văn 同đồng 。 不bất 錄lục )# 。

明minh 上thượng 三tam 觀quán 境cảnh 觀quán 及cập 理lý

資tư 持trì (# 下hạ 四tứ )# 云vân 。 三tam 觀quán 並tịnh 云vân 觀quán 事sự 者giả 。 事sự 即tức 是thị 境cảnh 。 心tâm 依y 境cảnh 起khởi 。 隨tùy 境cảnh 立lập 觀quán 。 謂vị 色sắc 心tâm 陰ấm 入nhập 界giới 。 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 善thiện 惡ác 無vô 記ký 。 等đẳng (# 上thượng 明minh 所sở 觀quán )# 。 若nhược 論luận 智trí 解giải 。 須tu 達đạt 諸chư 法pháp 。 若nhược 約ước 時thời 中trung 。 觀quán 心tâm 為vi 要yếu 。 隨tùy 心tâm 所sở 起khởi 。 起khởi 即tức 是thị 事sự 。 若nhược 善thiện 若nhược 惡ác 。 三tam 理lý 照chiếu 之chi 。 乃nãi 知tri 顛điên 倒đảo 。 但đãn 有hữu 妄vọng 計kế 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 隨tùy 心tâm 動động 用dụng 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 或hoặc 推thôi 相tương 見kiến 性tánh 。 謂vị 之chi 性tánh 空không 。 即tức 相tương 知tri 幼ấu 。 謂vị 之chi 相tướng 空không 。 達đạt 相tương/tướng 是thị 心tâm 。 謂vị 之chi 唯duy 識thức 。 猶do 如như 夢mộng 事sự 。 或hoặc 推thôi 夢mộng 想tưởng 。 從tùng 何hà 生sanh 滅diệt 。 或hoặc 知tri 睡thụy 夢mộng 。 當đương 相tương 不bất 實thật 。 或hoặc 知tri 唯duy 心tâm 所sở 變biến 。 無vô 別biệt 夢mộng 事sự 。 喻dụ 上thượng 三tam 觀quán 。 略lược 知tri 淺thiển 深thâm (# 上thượng 明minh 能năng 觀quán )# 。 見kiến 理lý 有hữu 二nhị 。 前tiền 二nhị 性tánh 相tướng 雖tuy 殊thù 。 皆giai 以dĩ 空không 為vi 理lý 。 後hậu 一nhất 以dĩ 心tâm 為vi 理lý 。 前tiền 二nhị 是thị 權quyền 。 後hậu 一nhất 是thị 實thật 。 然nhiên 出xuất 家gia 超siêu 世thế 。 通thông 學học 三tam 乘thừa 。 今kim 依y 業nghiệp 疏sớ/sơ 。 準chuẩn 開khai 會hội 意ý 。 專chuyên 指chỉ 佛Phật 乘thừa 。 為vi 出xuất 家gia 本bổn 矣hĩ (# 上thượng 總tổng 示thị 三tam 理lý 也dã )# 。 又hựu 云vân 。 以dĩ 我ngã 人nhân 善thiện 惡ác 。 性tánh 本bổn 自tự 無vô 。 緣duyên 會hội 故cố 生sanh 。 緣duyên 散tán 即tức 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 滅diệt 處xứ 。 名danh 為vi 空không 理lý 。 即tức 是thị 二Nhị 乘Thừa 所sở 至chí 之chi 極cực 。 又hựu 云vân 。 以dĩ 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 本bổn 唯duy 一nhất 識thức 。 一nhất 識thức 之chi 外ngoại 。 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 無vô 始thỉ 妄vọng 動động 。 橫hoạnh/hoành 計kế 心tâm 境cảnh 有hữu 彼bỉ 有hữu 此thử 。 內nội 外ngoại 差sai 別biệt 。 窮cùng 此thử 差sai 別biệt 。 皆giai 是thị 意ý 思tư 。 妄vọng 起khởi 取thủ 著trước 。 由do 取thủ 著trước 故cố 。 妄vọng 構# 名danh 言ngôn 。 是thị 故cố 智trí 者giả 。 欲dục 觀quán 唯duy 識thức 。 必tất 以dĩ 意ý 言ngôn 為vi 所sở 觀quán 境cảnh 。 皆giai 一nhất 識thức 故cố 。 是thị 則tắc 不bất 離ly 思tư 議nghị 。 了liễu 非phi 思tư 議nghị 。 即tức 於ư 差sai 別biệt 。 達đạt 無vô 差sai 別biệt (# 已dĩ 上thượng 別biệt 明minh 性tánh 空không 唯duy 識thức 二nhị 理lý )# 。 濟tế 緣duyên (# 二nhị 下hạ )# 云vân 。 初sơ 則tắc 見kiến 相tương/tướng 如như 實thật 。 觀quán 性tánh 本bổn 空không 。 次thứ 則tắc 見kiến 相tương/tướng 如như 幻huyễn 。 空không 華hoa 水thủy 月nguyệt 。 當đương 相tương 即tức 空không 。 不bất 待đãi 觀quán 性tánh 。 後hậu 則tắc 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 變biến 。 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 初sơ 觀quán 生sanh 滅diệt 。 滅diệt 已dĩ 見kiến 空không 。 次thứ 觀quán 幻huyễn 化hóa 。 生sanh 處xứ 見kiến 空không 。 後hậu 觀quán 唯duy 心tâm 。 生sanh 滅diệt 幻huyễn 化hóa 。 無vô 非phi 心tâm 變biến 。 以dĩ 心tâm 生sanh 法pháp 生sanh 。 心tâm 滅diệt 法pháp 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 有hữu 相tương/tướng 。 相tương/tướng 如như 幻huyễn 化hóa 。 二Nhị 乘Thừa 小tiểu 聖thánh 。 見kiến 之chi 為vi 空không 。 然nhiên 不bất 知tri 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 但đãn 了liễu 唯duy 心tâm 。 圓viên 修tu 三tam 觀quán 。 不bất 偏thiên 性tánh 相tướng 。 故cố 名danh 中Trung 道Đạo 。

小Tiểu 乘Thừa 三tam 學học 空không 慧tuệ 理lý 行hành

(# 問vấn 。 何hà 以dĩ 三tam 學học 例lệ 為vi 理lý 行hành 耶da 。 答đáp 。 此thử 據cứ 內nội 凡phàm 初sơ 果quả 等đẳng 人nhân 得đắc 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 凡phàm 所sở 修tu 行hành 皆giai 理lý 行hành 。 如như 下hạ 戒giới 學học 。 令linh 遣khiển 執chấp 違vi 二nhị 障chướng 。 義nghĩa 可khả 見kiến 也dã 。 此thử 文văn 乃nãi 疏sớ/sơ 鈔sao 決quyết 同đồng 異dị 之chi 文văn 。 三tam 乘thừa 所sở 修tu 。 無vô 非phi 三tam 學học 。 但đãn 志chí 有hữu 廣quảng 狹hiệp 。 觀quán 有hữu 偏thiên 圓viên 。 故cố 分phần/phân 大đại 小tiểu 也dã )# 。

鈔sao 又hựu 云vân 。 今kim 通thông 決quyết 正chánh 。 不bất 出xuất 三tam 學học 。 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 無vô 不bất 行hành 此thử 。 若nhược 據cứ 二Nhị 乘Thừa 。 戒giới 緣duyên 身thân 口khẩu (# 通thông 明minh 制chế 也dã )# 。 犯phạm 則tắc 問vấn 心tâm (# 據cứ 四tứ 分phần/phân 也dã )# 。 執chấp 則tắc 障chướng 礙ngại 。 是thị 世thế 善thiện 法Pháp 。 違vi 則tắc 障chướng 道đạo 。 不bất 免miễn 三tam 塗đồ 。 定định 約ước 名danh 色sắc 。 緣duyên 修tu 生sanh 滅diệt 為vi 理lý 。 二Nhị 乘Thừa 同đồng 觀quán 。 亦diệc 無vô 諦đế 緣duyên 之chi 別biệt 。 故cố 佛Phật 性tánh 論luận 云vân 。 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 約ước 虗hư 妄vọng (# 即tức 前tiền 名danh 色sắc )# 觀quán 無vô 常thường (# 即tức 前tiền 生sanh 滅diệt )# 等đẳng 相tương/tướng 。 以dĩ 為vi 真Chân 如Như (# 即tức 空không 理lý 也dã )# 。 慧tuệ 取thủ 觀quán 照chiếu 。 與dữ 定định 義nghĩa 別biệt 體thể 同đồng (# 定định 是thị 澄trừng 寂tịch 。 慧tuệ 取thủ 照chiếu 用dụng 。 故cố 云vân 義nghĩa 別biệt 。 體thể 空không 無vô 殊thù 。 故cố 云vân 體thể 同đồng )# 。 業nghiệp 疏sớ/sơ (# 二nhị 下hạ )# 云vân 。 故cố 語ngữ 業nghiệp 命mạng 是thị 其kỳ 道đạo 戒giới 。 念niệm 定định 方phương 便tiện 。 (# 方phương 便tiện 即tức 正chánh 精tinh 進tấn )# 。 義nghĩa 約ước 禪thiền 靜tĩnh (# 念niệm 與dữ 方phương 便tiện 。 非phi 正chánh 禪thiền 定định 。 故cố 云vân 義nghĩa 約ước )# 。 正chánh 思tư 及cập 見kiến 。 此thử 為vi 慧tuệ 觀quán 。 四tứ 儀nghi 緣duyên 籌trù (# 隨tùy 事sự 觀quán 察sát )# 唯duy 在tại 慧tuệ 解giải 。 慧tuệ 心tâm 一nhất 動động 。 隨tùy 念niệm 追truy 覺giác 。 初sơ 思tư 後hậu 見kiến 。 見kiến 是thị 道đạo 明minh 。 斯tư 據cứ 法Pháp 忍Nhẫn 。 故cố 非phi 凡phàm 地địa (# 上thượng 據cứ 初sơ 果quả 。 下hạ 約ước 內nội 凡phàm )# 。 然nhiên 分phần/phân 有hữu 觸xúc 亦diệc 稱xưng 見kiến 也dã 。 故cố 成thành 實thật 云vân 。 得đắc 世thế 上thượng 正chánh 見kiến 。 不bất 生sanh 惡ác 道đạo 者giả 。 即tức 相tương 似tự 無vô 漏lậu 。 分phần/phân 斷đoạn 三tam 塗đồ 。 通thông 說thuyết 得đắc 也dã (# 上thượng 判phán 三tam 學học 。 何hà 位vị 人nhân 修tu 。 已dĩ 下hạ 約ước 義nghĩa 。 重trọng/trùng 明minh 戒giới 定định )# 。 據cứ 其kỳ 戒giới 定định 。 義nghĩa 約ước 為vi 言ngôn (# 心tâm 既ký 緣duyên 理lý 則tắc 攝nhiếp 〔# 劍kiếm 〕# 。 身thân 口khẩu 自tự 然nhiên 無vô 惡ác 。 澄trừng 凝ngưng 念niệm 慮lự 。 任nhậm 運vận 不bất 散tán 。 約ước 此thử 二nhị 義nghĩa 。 名danh 為vi 戒giới 定định 也dã )# 。 正chánh 斂liểm 身thân 心tâm 。 但đãn 緣duyên 慧tuệ 理lý 。 無vô 心tâm 緣duyên 罪tội 。 身thân 口khẩu 不bất 起khởi 。 故cố 道đạo 戒giới 三tam (# 語ngữ 業nghiệp 命mạng 也dã )# 。 從tùng 此thử 得đắc 名danh 。 緣duyên 理lý 觀quán 度độ 。 凝ngưng 想tưởng 無vô 漏lậu 。 約ước 心tâm 不bất 散tán 。 義nghĩa 名danh 為vi 禪thiền 。 故cố 道đạo 定định 三tam (# 念niệm 定định 方phương 便tiện 。 )# 從tùng 此thử 有hữu 也dã (# 已dĩ 上thượng 明minh 戒giới 定định 義nghĩa 訖ngật 。 下hạ 明minh 以dĩ 無vô 漏lậu 慧tuệ 修tu 於ư 戒giới 定định 。 發phát 無vô 漏lậu 功công 德đức 。 名danh 為vi 道Đạo 行hạnh )# 。 本bổn 唯duy 慧tuệ 觀quán 。 滯trệ 漏lậu 是thị 障chướng 。 思tư 擇trạch 障chướng 本bổn 。 畢tất 竟cánh 無vô 依y 。 由do 斯tư 行hành 起khởi 。 發phát 生sanh 無vô 作tác (# 無vô 作tác 即tức 無vô 漏lậu 功công 德đức 也dã )# 。 即tức 名danh 此thử 業nghiệp 。 為vi 道đạo 有hữu 也dã 。

(# 前tiền 引dẫn 鈔sao 文văn 。 約ước 教giáo 約ước 相tương/tướng 。 以dĩ 分phần/phân 三tam 學học 。 後hậu 引dẫn 業nghiệp 疏sớ/sơ 。 約ước 義nghĩa 約ước 位vị 判phán 攝nhiếp 有hữu 歸quy 。 問vấn 。 上thượng 明minh 道Đạo 行hạnh 三tam 學học 。 何hà 位vị 人nhân 修tu 。 答đáp 。 如như 文văn 所sở 示thị 。 一nhất 是thị 初sơ 果quả 。 二nhị 乃nãi 內nội 凡phàm 。 今kim 更cánh 私tư 議nghị 。 修tu 有hữu 利lợi 鈍độn 。 見kiến 有hữu 頓đốn 漸tiệm 。 鈍độn 修tu 頓đốn 見kiến 。 須tu 至chí 初sơ 果quả 。 方phương 能năng 以dĩ 理lý 融dung 行hành 。 利lợi 修tu 漸tiệm 明minh 。 雖tuy 在tại 方phương 便tiện 。 能năng 以dĩ 慧tuệ 蕩đãng 。 是thị 知tri 此thử 文văn 亦diệc 被bị 初sơ 心tâm 。 上thượng 明minh 利lợi 鈍độn 並tịnh 據cứ 小Tiểu 乘Thừa )# 。

記ký 文văn 重trọng/trùng 明minh 境cảnh 理lý 及cập 教giáo 。 同đồng 前tiền 資tư 持trì (# 下hạ 四tứ )# 。

名danh 色sắc 即tức 所sở 觀quán 五ngũ 陰ấm 。 一nhất 陰ấm 是thị 色sắc 。 四tứ 陰ấm 屬thuộc 心tâm 。 心tâm 道đạo 冥minh 昧muội 。 止chỉ 可khả 名danh 通thông 。 故cố 總tổng 云vân 名danh 。 故cố 智trí 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 中trung 。 但đãn 有hữu 名danh 與dữ 色sắc 。 若nhược 欲dục 如như 實thật 觀quán 。 但đãn 當đương 觀quán 名danh 色sắc (# 已dĩ 上thượng 明minh 境cảnh )# 。 緣duyên 修tu 即tức 能năng 觀quán 心tâm 。 生sanh 滅diệt 即tức 所sở 見kiến 理lý 。 以dĩ 色sắc 心tâm 二nhị 法pháp 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 故cố 無vô 常thường 。 無vô 常thường 故cố 無vô 性tánh 。 無vô 性tánh 故cố 空không 寂tịch 。 空không 寂tịch 即tức 滅Diệt 諦Đế 涅Niết 槃Bàn 。 真Chân 如Như 之chi 理lý 。 涅Niết 槃Bàn 偈kệ 云vân 。 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 生sanh 滅diệt 滅diệt 已dĩ 。 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 (# 已dĩ 上thượng 明minh 理lý )# 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 乘thừa 法pháp 雖tuy 異dị 。 見kiến 理lý 是thị 同đồng 。 聲Thanh 聞Văn 四Tứ 諦Đế 。 與dữ 緣Duyên 覺Giác 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 止chỉ 是thị 教giáo 門môn 開khai 合hợp 之chi 異dị 。 以dĩ 理lý 融dung 教giáo 。 故cố 無vô 別biệt 也dã 。 當đương 知tri 苦khổ 集tập 。 與dữ 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 生sanh 。 並tịnh 世thế 間gian 因nhân 果quả 也dã 。 道đạo 滅diệt 與dữ 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 滅diệt 。 皆giai 出xuất 世thế 因nhân 果quả 也dã (# 已dĩ 上thượng 明minh 教giáo )# 。 佛Phật 性tánh 論luận 中trung 。 大đại 小tiểu 兩lưỡng 乘thừa 。 真Chân 如Như 差sai 別biệt 。 文văn 見kiến 第đệ 四tứ 。 彼bỉ 文văn 續tục 云vân 。 此thử 虗hư 妄vọng 觀quán 。 唯duy 因nhân 中trung 有hữu 。 果quả 地địa 即tức 無vô 。 是thị 故cố 此thử 如như (# 小Tiểu 乘Thừa 真Chân 如Như )# 。 因nhân 中trung 則tắc 成thành 。 果quả 中trung 則tắc 壞hoại (# 以dĩ 住trụ 空không 故cố )# 。 菩Bồ 薩Tát 如như 者giả 。 離ly 於ư 虗hư 妄vọng 。 約ước 真chân 性tánh 以dĩ 觀quán 真chân 故cố 如như (# 大Đại 乘Thừa 真Chân 如Như )# 。 此thử 如như 於ư 因nhân 果quả 中trung 。 二nhị 處xứ 無vô 異dị 。 故cố 唯duy 成thành 不bất 壞hoại 。 是thị 故cố 二Nhị 乘Thừa 如như 者giả 。 逐trục 其kỳ 定định 滅diệt 。 去khứ 而nhi 不bất 來lai 。 菩Bồ 薩Tát 如như 者giả 。 因nhân 果quả 恆hằng 有hữu 。 去khứ 來lai 不bất 異dị 。 捨xả 因nhân 到đáo 果quả 。 故cố 稱xưng 如như 去khứ 。 從tùng 果quả 出xuất 用dụng 。 故cố 曰viết 如Như 來Lai 。 (# 上thượng 並tịnh 論luận 文văn )# 。

大Đại 乘Thừa 三tam 學học 唯duy 識thức 道Đạo 行hạnh 。 先tiên 示thị 戒giới 學học 。

(# 此thử 文văn 亦diệc 決quyết 同đồng 異dị 文văn 。 一nhất 則tắc 約ước 教giáo 。 大đại 戒giới 三tam 聚tụ 律luật 儀nghi 。 則tắc 與dữ 小tiểu 同đồng 。 餘dư 二nhị 則tắc 與dữ 小tiểu 異dị 。 復phục 於ư 律luật 儀nghi 。 亦diệc 有hữu 同đồng 異dị 。 如như 下hạ 可khả 見kiến 。 二nhị 者giả 約ước 機cơ 。 若nhược 智trí 圓viên 行hành 妙diệu 。 即tức 於ư 小tiểu 戒giới 而nhi 成thành 大đại 行hành 。 不bất 異dị 聲Thanh 聞Văn 。 而nhi 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 行hành 位vị 無vô 別biệt 。 位vị 志chí 大đại 觀quán 圓viên 也dã 。 若nhược 對đối 在tại 家gia 。 志chí 觀quán 則tắc 同đồng 。 行hành 位vị 乃nãi 異dị )# 。

事sự 鈔sao (# 下hạ 四tứ )# 云vân 。 若nhược 據cứ 大Đại 乘Thừa 。 戒giới 分phần/phân 三tam 品phẩm 。 律luật 儀nghi 一nhất 戒giới 。 不bất 異dị 聲Thanh 聞Văn 。 非phi 無vô 二nhị 三tam 有hữu 異dị 。 護hộ 心tâm 之chi 戒giới 。 更cánh 過quá 恆hằng 式thức 。 業nghiệp 疏sớ/sơ (# 二nhị 下hạ )# 云vân 。 若nhược 據cứ 大Đại 乘Thừa 。 戒giới 分phần/phân 三tam 品phẩm 。 約ước 義nghĩa 收thu 緣duyên 。 不bất 異dị 諸chư 律luật 。 何hà 以dĩ 明minh 之chi 。 如như 殺sát 一nhất 戒giới 。 具cụ 兼kiêm 三tam 位vị 。 息tức 諸chư 殺sát 緣duyên 。 攝nhiếp 律luật 儀nghi 也dã 。 常thường 行hành 慧tuệ 命mạng 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 也dã 。 護hộ 前tiền 命mạng 故cố 。 即tức 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 此thử 一nhất 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 者giả 例lệ 然nhiên 。 濟tế 緣duyên (# 二nhị 下hạ )# 云vân 。 標tiêu 示thị 三tam 品phẩm 。 即tức 是thị 三tam 聚tụ 。 出xuất 瓔anh 珞lạc 經kinh 。 一nhất 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。 律luật 儀nghi 禁cấm 惡ác 。 即tức 斷đoạn 惡ác 也dã 。 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 即tức 修tu 善thiện 也dã 。 三tam 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 亦diệc 名danh 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 即tức 度độ 生sanh 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 則tắc 隨tùy 緣duyên 別biệt 制chế 。 大đại 教giáo 則tắc 依y 心tâm 總tổng 結kết 。 故cố 以dĩ 三tam 戒giới 。 通thông 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 故cố 名danh 為vi 聚tụ 。 是thị 故cố 斷đoạn 惡ác 則tắc 無vô 惡ác 不bất 斷đoạn 。 修tu 善thiện 則tắc 無vô 善thiện 不bất 修tu 。 攝nhiếp 生sanh 則tắc 無vô 生sanh 不bất 度độ 。 且thả 舉cử 殺sát 戒giới 。 餘dư 並tịnh 例lệ 作tác 。 如như 婬dâm 則tắc 息tức 諸chư 染nhiễm 緣duyên (# 攝nhiếp 律luật 儀nghi 也dã )# 。 常thường 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 (# 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 也dã )# 。 不bất 污ô 前tiền 生sanh (# 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 也dã )# 。 如như 盜đạo 則tắc 離ly 侵xâm 損tổn 緣duyên 。 常thường 行hành 布bố 施thí 。 不bất 惱não 前tiền 生sanh 。 如như 妄vọng 則tắc 離ly 虗hư 妄vọng 緣duyên 。 常thường 行hành 實thật 語ngữ 。 不bất 誑cuống 前tiền 生sanh 。 下hạ 至chí 眾chúng 學học 。 條điều 條điều 類loại 說thuyết 。 無vô 非phi 三tam 聚tụ 。 若nhược 準chuẩn 智trí 論luận 。 聲Thanh 聞Văn 戒giới 但đãn 有hữu 斷đoạn 惡ác 一nhất 聚tụ 。 既ký 不bất 度độ 生sanh 。 不bất 習tập 方phương 便tiện 。 無vô 餘dư 二nhị 聚tụ 。 今kim 用dụng 大đại 意ý 。 決quyết 於ư 小tiểu 宗tông 。 約ước 義nghĩa 明minh 同đồng 。 莫mạc 不bất 齊tề 具cụ 。 遮già 戒giới 或hoặc 異dị 。 如như 地địa 持trì 云vân 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 檀đàn 越việt 以dĩ 金kim 銀ngân 等đẳng 寶bảo 物vật 奉phụng 施thí 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 嗔sân 恨hận 心tâm 。 違vi 逆nghịch 不bất 受thọ 。 即tức 名danh 為vi 犯phạm 。 由do 捨xả 眾chúng 生sanh 故cố 。 小Tiểu 乘Thừa 則tắc 制chế 畜súc 捉tróc 。 故cố 開khai 制chế 異dị 也dã 。 且thả 略lược 舉cử 之chi 。 必tất 欲dục 通thông 知tri 。 須tu 將tương 善thiện 戒giới 梵Phạm 網võng 。 對đối 下hạ 六lục 聚tụ 。 則tắc 同đồng 異dị 可khả 見kiến 也dã 。

(# 上thượng 據cứ 教giáo 門môn 。 下hạ 約ước 機cơ 器khí 。 據cứ 教giáo 則tắc 顯hiển 佛Phật 制chế 無vô 殊thù 。 律luật 儀nghi 不bất 異dị 。 約ước 機cơ 則tắc 顯hiển 智trí 圓viên 理lý 妙diệu 。 形hình 行hành 無vô 拘câu )# 。

大Đại 士Sĩ 智trí 圓viên 形hình 行hành 無vô 局cục (# 并tinh 對đối 在tại 家gia 顯hiển 於ư 同đồng 異dị )#

業nghiệp 疏sớ/sơ (# 二nhị 下hạ )# 云vân 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 有hữu 二nhị 。 謂vị 在tại 家gia 出xuất 家gia 。 出xuất 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 形hình 位vị 同đồng 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 智trí 論luận 中trung 。 文Văn 殊Thù 彌Di 勒Lặc 。 在tại 比Bỉ 丘Khâu 中trung 。 依y 夏hạ 坐tọa 也dã (# 形hình 既ký 同đồng 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 稟bẩm 戒giới 持trì 奉phụng 皆giai 遵tuân 小tiểu 行hành 。 智trí 解giải 既ký 圓viên 。 悉tất 成thành 圓viên 行hành )# 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 。 白bạch 四tứ 所sở 受thọ 。 息tức 世thế 譏cơ 嫌hiềm 。 性tánh 重trọng/trùng 無vô 別biệt 。 浮phù 囊nang 多đa 少thiểu 。 即tức 譬thí 五ngũ 篇thiên 。 度độ 生sanh 死tử 海hải 。 雖tuy 乞khất 不bất 與dữ (# 上thượng 明minh 大Đại 士Sĩ 利lợi 機cơ 。 宜nghi 從tùng 急cấp 制chế 。 遮già 性tánh 同đồng 持trì 。 微vi 縱túng/tung 即tức 犯phạm )# 。 又hựu 如như 攝nhiếp 論luận 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 一nhất 切thiết 塵trần 不bất 顯hiển 現hiện 。 由do 智trí 勝thắng 方phương 便tiện 。 具cụ 行hành 殺sát 生sanh 等đẳng 事sự 。 有hữu 利lợi 益ích 故cố 。 自tự 無vô 染nhiễm 過quá 。 縱túng/tung 有hữu 利lợi 益ích 。 有hữu 過quá 不bất 行hành 。 事sự 鈔sao (# 下hạ 四tứ )# 云vân 。 準chuẩn 此thử 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 。 方phương 得đắc 用dụng 此thử 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 故cố 地địa 前tiền 不bất 合hợp 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 若nhược 未vị 住trụ 不bất 動động 地địa 。 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 得đắc 破phá 戒giới 等đẳng (# 已dĩ 上thượng 諸chư 文văn 。 須tu 知tri 二nhị 意ý 。 若nhược 出xuất 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 形hình 同đồng 聲Thanh 聞Văn 。 遮già 性tánh 等đẳng 持trì 。 則tắc 凡phàm 夫phu 地địa 上thượng 頓đốn 發phát 圓viên 解giải 者giả 。 是thị 所sở 機cơ 教giáo 。 若nhược 作tác 婬dâm 殺sát 。 順thuận 行hành 化hóa 導đạo 。 斯tư 乃nãi 智trí 圓viên 。 理lý 妙diệu 深thâm 住trụ 。 性tánh 惡ác 法Pháp 門môn 。 初Sơ 地Địa 深thâm 位vị 。 方phương 可khả 行hành 之chi )# 。 資tư 持trì (# 下hạ 四tứ )# 云vân 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 者giả 。 以dĩ 住trụ 唯duy 識thức 。 無vô 外ngoại 塵trần 故cố 。 以dĩ 諸chư 外ngoại 塵trần 。 皆giai 唯duy 識thức 故cố 。 故cố 云vân 塵trần 不bất 顯hiển 現hiện 。 彼bỉ 論luận 云vân 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 自tự 性tánh 。 應ưng 知tri 離ly 五ngũ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 離ly 非phi 思tư 惟duy 故cố 。 二nhị 離ly 非phi 覺giác 觀quán 地địa 故cố 。 三tam 離ly 滅diệt 想tưởng 受thọ 定định 寂tịch 靜tĩnh 故cố (# 不bất 住trụ 二Nhị 乘Thừa 空không 見kiến )# 。 四tứ 離ly 色sắc 自tự 性tánh 故cố (# 不bất 住trụ 凡phàm 夫phu 有hữu 見kiến )# 。 五ngũ 於ư 真chân 實thật 義nghĩa 。 離ly 異dị 分phân 別biệt 故cố (# 不bất 住trụ 菩Bồ 薩Tát 中trung 道đạo )# 。 智trí 勝thắng 則tắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 方phương 便tiện 謂vị 誘dụ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 前tiền 有hữu 利lợi 益ích 即tức 利lợi 他tha 。 自tự 無vô 染nhiễm 過quá 即tức 自tự 利lợi 。 故cố 知tri 十thập 聖thánh 。 方phương 許hứa 行hành 之chi 。 地địa 前tiền 三tam 賢hiền 猶do 制chế 不bất 合hợp 。 況huống 餘dư 凡phàm 愚ngu 。 安an 可khả 僭# 濫lạm 。 濟tế 緣duyên (# 二nhị 下hạ )# 云vân 。 今kim 時thời 愚ngu 人nhân 。 不bất 量lượng 地địa 位vị 。 不bất 知tri 權quyền 行hành 。 作tác 惡ác 無vô 耻sỉ 。 妄vọng 引dẫn 為vi 例lệ 。 自tự 誤ngộ 誤ngộ 他tha 。 難nan 可khả 救cứu 也dã 。 業nghiệp 疏sớ/sơ 又hựu 云vân 。 在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 如như 淨tịnh 名danh 說thuyết 。 濟tế 緣duyên 引dẫn 云vân 。 雖tuy 為vi 白bạch 衣y 。 奉phụng 持trì 沙Sa 門Môn 。 清thanh 淨tịnh 戒giới 行hạnh 。 雖tuy 處xứ 居cư 家gia 。 不bất 著trước 三tam 界giới 。 示thị 有hữu 妻thê 子tử 。 常thường 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 現hiện 有hữu 眷quyến 屬thuộc 。 常thường 樂nhạo 遠viễn 離ly 。 乃nãi 至chí 入nhập 諸chư 婬dâm 舍xá 。 示thị 欲dục 過quá 等đẳng (# 已dĩ 上thượng 諸chư 文văn 。 並tịnh 明minh 大Đại 乘Thừa 戒giới 學học 竟cánh )# 。

次thứ 示thị 定định 慧tuệ (# 此thử 對đối 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 而nhi 分phần/phân 同đồng 異dị 。 定định 慧tuệ 是thị 同đồng 。 空không 識thức 為vi 異dị 。 前tiền 戒giới 學học 亦diệc 準chuẩn 此thử 分phần/phân )# 。

事sự 鈔sao (# 下hạ 四tứ )# 云vân 。 若nhược 論luận 定định 慧tuệ 。 小tiểu 觀quán 相tương/tướng 空không 。 深thâm 觀quán 唯duy 識thức 。 鈍độn 見kiến 空không 時thời 。 不bất 分phân 別biệt 色sắc 。 利lợi 知tri 唯duy 識thức 。 不bất 分phân 別biệt 空không 。 資tư 持trì 云vân 。 由do 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 涉thiệp 於ư 小tiểu 大đại 。 小tiểu 據cứ 觀quán 智trí 。 大đại 約ước 志chí 求cầu 。 小tiểu 大đại 雖tuy 異dị 。 並tịnh 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 。 故cố 且thả 一nhất 往vãng 。 通thông 收thu 大đại 中trung 。 鈍độn 即tức 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 。 在tại 大đại 為vi 鈍độn 。 望vọng 小tiểu 則tắc 利lợi 。 不bất 分phân 別biệt 色sắc 。 異dị 上thượng 二Nhị 乘Thừa 析tích 色sắc 故cố 。 利lợi 即tức 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 分phân 別biệt 空không 。 超siêu 過quá 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 由do 觀quán 唯duy 識thức 。 住trụ 於ư 中Trung 道Đạo 。 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 非phi 心tâm 識thức 。 識thức 非phi 色sắc 空không 。 非phi 不bất 色sắc 空không 。 尚thượng 不bất 分phân 別biệt 識thức 。 何hà 況huống 分phân 別biệt 空không 。 若nhược 知tri 唯duy 識thức 。 則tắc 住trụ 實thật 相tướng 無vô 分phân 別biệt 故cố 。

(# 記ký 文văn 前tiền 後hậu 。 並tịnh 判phán 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 。 屬thuộc 於ư 大Đại 乘Thừa 。 唯duy 釋thích 前tiền 三tam 觀quán 末mạt 結kết 略lược 文văn 云vân 。 前tiền 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 。 後hậu 一nhất 大Đại 乘Thừa 。 人nhân 有hữu 判phán 錯thác 之chi 斥xích 。 今kim 作tác 二nhị 意ý 通thông 之chi 。 一nhất 者giả 即tức 同đồng 上thượng 引dẫn 。 小tiểu 據cứ 觀quán 智trí 。 大đại 約ước 志chí 求cầu 。 依y 觀quán 智trí 判phán 。 故cố 云vân 前tiền 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 。 二nhị 者giả 恐khủng 前tiền 二nhị 後hậu 一nhất 之chi 字tự 。 上thượng 下hạ 互hỗ 倒đảo 。 據cứ 諸chư 文văn 所sở 判phán 。 宜nghi 云vân 前tiền 一nhất 後hậu 二nhị 也dã )# 。

結kết 略lược 勸khuyến 依y

事sự 鈔sao (# 下hạ 四tứ )# 云vân 。 且thả 分phần/phân 大đại 小tiểu 二Nhị 乘Thừa 。 略lược 知tri 途đồ 路lộ 。 但đãn 相tương 似tự 道đạo 。 相tương 似tự 善thiện 。 難nan 知tri 難nạn/nan 學học 。 多đa 墮đọa 邪tà 林lâm 。 理lý 須tu 通thông 學học 方phương 堪kham 正chánh 觀quán 。 不bất 以dĩ 誦tụng 語ngữ 。 而nhi 為vi 道đạo 業nghiệp 。 如như 十thập 住trụ 婆bà 沙sa 。 及cập 十Thập 地Địa 中trung 說thuyết 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 以dĩ 因nhân 多đa 聞văn 。 得đắc 智trí 慧tuệ 故cố 。 便tiện 入nhập 佛Phật 法Pháp 。 不bất 得đắc 頓đốn 學học 。 猶do 如như 大đại 海hải 。 資tư 持trì 云vân 。 大đại 小tiểu 兩lưỡng 乘thừa 教giáo 門môn 難nạn/nan 辨biện 。 更cánh 以dĩ 四tứ 義nghĩa 明minh 之chi 。 一nhất 者giả 教giáo 別biệt 。 權quyền 實thật 異dị 故cố 。 二nhị 者giả 理lý 別biệt 。 性tánh 相tướng 唯duy 識thức 偏thiên 圓viên 異dị 故cố 。 三tam 者giả 行hành 別biệt 。 諦đế 緣duyên 度độ 故cố 。 四tứ 者giả 果quả 別biệt 。 三tam 聖thánh 道Đạo 故cố 。 又hựu 復phục 應ưng 知tri 。 小Tiểu 乘Thừa 唯duy 論luận 釋Thích 迦Ca 一nhất 佛Phật 。 大đại 教giáo 則tắc 談đàm 三tam 世thế 十thập 方phương 。 又hựu 小tiểu 宗tông 戒giới 定định 之chi 境cảnh 。 局cục 據cứ 大Đại 千Thiên 。 大đại 教giáo 則tắc 通thông 該cai 法Pháp 界Giới 。 又hựu 云vân 。 如như 入nhập 大đại 海hải 。 漸tiệm 漸tiệm 深thâm 故cố 。 智trí 論luận 云vân 。 智Trí 度Độ 大đại 海hải 。 唯duy 佛Phật 窮cùng 底để 。 故cố 初sơ 心tâm 學học 者giả 。 不bất 可khả 躁táo 求cầu 。 良lương 以dĩ 道đạo 不bất 遠viễn 人nhân 。 理lý 非phi 事sự 外ngoại 。 得đắc 之chi 不bất 離ly 方phương 寸thốn 。 失thất 之chi 何hà 啻# 千thiên 山sơn 。 固cố 當đương 優ưu 而nhi 柔nhu 之chi 。 使sử 自tự 得đắc 之chi 。 然nhiên 後hậu 取thủ 之chi 左tả 右hữu 逢phùng 其kỳ 源nguyên 。 縱túng/tung 心tâm 所sở 欲dục 不bất 踰du 矩củ 。 若nhược 斯tư 為vi 學học 。 可khả 謂vị 學học 矣hĩ 。 自tự 餘dư 記ký 問vấn 。 何hà 足túc 道đạo 乎hồ 。 濟tế 緣duyên 云vân 。 眾chúng 生sanh 心tâm 體thể 。 本bổn 來lai 明minh 靜tĩnh 。 妄vọng 起khởi 昏hôn 動động 。 遂toại 致trí 浪lãng 浪lãng 。 若nhược 達đạt 唯duy 心tâm 。 無vô 別biệt 餘dư 法pháp 。 當đương 知tri 昏hôn 動động 。 體thể 即tức 明minh 靜tĩnh 。 定định 慧tuệ 寂tịch 照chiếu 。 同đồng 出xuất 異dị 名danh 。 此thử 理lý 幽u 遠viễn 。 末mạt 世thế 機cơ 劣liệt 。 非phi 彼bỉ 所sở 聞văn 。 縱túng/tung 聞văn 不bất 行hành 。 言ngôn 之chi 何hà 益ích 。

無vô 生sanh 理lý 懺sám 隨tùy 機cơ 三tam 別biệt

(# 已dĩ 下hạ 事sự 鈔sao 業nghiệp 疏sớ/sơ 。 依y 律luật 列liệt 六lục 聚tụ 懺sám 法pháp 。 依y 經kinh 明minh 三tam 種chủng 觀quán 。 意ý 使sử 理lý 事sự 兼kiêm 行hành 。 化hóa 制chế 俱câu 遣khiển 也dã )# 。

事sự 鈔sao (# 中trung 四tứ 懺sám 篇thiên )# 云vân 。 然nhiên 理lý 大đại 要yếu 。 不bất 出xuất 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 諸chư 法pháp 。 性tánh 空không 無vô 我ngã 。 此thử 理lý 照chiếu 心tâm 。 名danh 為vi 小Tiểu 乘Thừa 。 二nhị 者giả 諸chư 法pháp 本bổn 相tương/tướng 是thị 空không 。 唯duy 情tình 妄vọng 見kiến 。 此thử 理lý 照chiếu 用dụng 。 屬thuộc 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 者giả 諸chư 法pháp 外ngoại 塵trần 本bổn 無vô 。 實thật 唯duy 有hữu 識thức 。 此thử 理lý 深thâm 妙diệu 。 唯duy 意ý 緣duyên 知tri 。 是thị 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 果Quả 證chứng 行hành 。 故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 。 唯duy 識thức 通thông 四tứ 位vị 等đẳng 。 以dĩ 此thử 三tam 理lý 。 任nhậm 智trí 強cường 弱nhược 。 隨tùy 事sự 觀quán 緣duyên 。 無vô 罪tội 不bất 遣khiển 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 一nhất 切thiết 業nghiệp 障chướng 海hải 。 皆giai 從tùng 妄vọng 想tưởng 生sanh 。 若nhược 欲dục 懺sám 悔hối 者giả 。 當đương 求cầu 真chân 實thật 相tướng 。 如như 此thử 大đại 懺sám 。 眾chúng 罪tội 雲vân 消tiêu 。 資tư 持trì 云vân 。 理lý 本bổn 是thị 一nhất 。 何hà 有hữu 三tam 者giả 。 若nhược 權quyền 實thật 往vãng 分phần/phân 。 前tiền 二nhị 是thị 權quyền 。 後hậu 一nhất 是thị 實thật 。 若nhược 大đại 小tiểu 相tương 對đối 。 前tiền 一nhất 是thị 小tiểu 。 後hậu 二nhị 屬thuộc 大đại 。 若nhược 約ước 開khai 權quyền 會hội 小tiểu 。 終chung 歸quy 一nhất 理lý 。 若nhược 對đối 三tam 宗tông 。 性tánh 空không 局cục 小tiểu 。 唯duy 識thức 局cục 大đại 。 相tương/tướng 空không 通thông 小tiểu 大đại 。 如như 是thị 分phân 之chi (# 上thượng 簡giản 三tam 位vị )# 。 所sở 觀quán 境cảnh 。 即tức 諸chư 法pháp 二nhị 字tự 。 諸chư 法pháp 之chi 言ngôn 。 總tổng 包bao 一nhất 切thiết 。 諸chư 經kinh 論luận 中trung 。 或hoặc 約ước 依y 正chánh 因nhân 果quả 。 或hoặc 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 或hoặc 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 或hoặc 色sắc 心tâm 非phi 色sắc 心tâm 。 或hoặc 善thiện 惡ác 無vô 記ký 。 或hoặc 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 。 若nhược 據cứ 通thông 論luận 。 總tổng 觀quán 諸chư 法pháp 。 今kim 就tựu 懺sám 悔hối 。 且thả 指chỉ 罪tội 業nghiệp 。 而nhi 為vi 觀quán 境cảnh (# 上thượng 總tổng 示thị 所sở 觀quán 。 下hạ 別biệt 釋thích 三tam 位vị )# 。

性tánh 空không

資tư 持trì 又hựu 云vân 。 性tánh 空không 無vô 我ngã 。 即tức 能năng 觀quán 智trí 。 罪tội 從tùng 緣duyên 有hữu 。 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 緣duyên 即tức 心tâm 境cảnh 。 虗hư 妄vọng 心tâm 境cảnh 。 和hòa 合hợp 成thành 業nghiệp 。 業nghiệp 性tánh 自tự 空không 。 非phi 使sử 之chi 空không 。 由do 存tồn 妄vọng 計kế 。 故cố 受thọ 輪luân 轉chuyển 。 但đãn 破phá 妄vọng 計kế 。 覔# 罪tội 叵phả 得đắc 。 叵phả 得đắc 之chi 處xứ 。 強cường/cưỡng 名danh 空không 理lý 。 言ngôn 性tánh 空không 者giả 。 小tiểu 機cơ 智trí 劣liệt 。 不bất 能năng 即tức 法pháp 見kiến 空không 。 必tất 待đãi 推thôi 析tích 。 窮cùng 法pháp 體thể 性tánh 。 然nhiên 後hậu 方phương 空không 。 其kỳ 中trung 須tu 分phần/phân 利lợi 鈍độn 。 利lợi 者giả 體thể 法pháp 即tức 空không 。 鈍độn 者giả 析tích 法pháp 見kiến 空không 。 或hoặc 云vân 有hữu 宗tông 唯duy 證chứng 人nhân 空không 。 假giả 宗tông 人nhân 法pháp 二nhị 空không (# 上thượng 明minh 能năng 觀quán )# 。 通thông 收thu 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 據cứ 所sở 乘thừa 法pháp 。 諦đế 緣duyên 雖tuy 殊thù 。 若nhược 論luận 斷đoạn 證chứng 。 同đồng 見kiến 空không 理lý 。

相tương/tướng 空không

相tương/tướng 空không 者giả 。 了liễu 法pháp 無vô 相tướng 。 猶do 如như 幻huyễn 化hóa 。 昧muội 者giả 謂vị 真chân 。 亦diệc 如như 空không 花hoa 。 眼nhãn 病bệnh 謂vị 實thật 。 故cố 云vân 唯duy 情tình 妄vọng 見kiến (# 上thượng 示thị 能năng 觀quán )# 。 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 雖tuy 發phát 大đại 心tâm 。 未vị 窮cùng 心tâm 本bổn 。 故cố 設thiết 此thử 觀quán 。 空không 諸chư 塵trần 境cảnh 。 如như 諸chư 般Bát 若Nhã 。 所sở 被bị 初sơ 心tâm 。 言ngôn 照chiếu 用dụng 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 住trụ 寂tịch 。 故cố 但đãn 照chiếu 心tâm 。 菩Bồ 薩Tát 涉thiệp 事sự 。 故cố 云vân 照chiếu 用dụng 。 若nhược 對đối 三tam 宗tông 。 即tức 當đương 四tứ 分phần/phân 。 同đồng 觀quán 空không 理lý 。 故cố 云vân 小tiểu 也dã 。 志chí 慕mộ 佛Phật 乘thừa 。 故cố 云vân 菩Bồ 薩Tát 。 相tương/tướng 召triệu 佛Phật 子tử 。 即tức 為vi 明minh 例lệ 。

唯duy 識thức

外ngoại 塵trần 。 謂vị 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 也dã 。 言ngôn 本bổn 無vô 者giả 。 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 境cảnh 即tức 心tâm 故cố 。 占chiêm 察sát 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 體thể 性tánh 自tự 滅diệt 。 未vị 曾tằng 有hữu 故cố 。 因nhân 如như 此thử 義nghĩa 。 是thị 故cố 但đãn 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 依y 心tâm 為vi 本bổn 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 悉tất 名danh 為vi 心tâm 。 以dĩ 體thể 不bất 異dị 。 為vi 心tâm 所sở 攝nhiếp 故cố 。 二nhị 者giả 虗hư 妄vọng 見kiến 故cố 。 經Kinh 云vân 。 但đãn 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 無vô 明minh 癡si 暗ám 。 熏huân 習tập 因nhân 緣duyên 。 現hiện 妄vọng 境cảnh 界giới 。 令linh 生sanh 念niệm 著trước 。 又hựu 云vân 。 若nhược 無vô 覺giác 知tri 。 能năng 分phân 別biệt 者giả 。 即tức 無vô 十thập 方phương 三tam 世thế 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 唯duy 識thức 論luận 云vân 。 唯duy 識thức 無vô 境cảnh 界giới 。 以dĩ 無vô 塵trần 妄vọng 見kiến 。 如như 人nhân 目mục 有hữu 翳ế 。 見kiến 毛mao 如như 月nguyệt 等đẳng 事sự 。 實thật 唯duy 有hữu 識thức 者giả 。 言ngôn 唯duy 則tắc 遮già 於ư 外ngoại 境cảnh 。 言ngôn 識thức 則tắc 表biểu 於ư 內nội 心tâm 。 或hoặc 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 。 名danh 阿a 棃lê 耶da 識thức 。 謂vị 真chân 能năng 隨tùy 緣duyên 。 與dữ 妄vọng 俱câu 起khởi 故cố 。 或hoặc 云vân 真chân 識thức 。 即tức 是thị 常thường 住trụ 。 本bổn 淨tịnh 真chân 心tâm 。 亦diệc 是thị 中trung 道đạo 。 一nhất 實thật 境cảnh 界giới 。 然nhiên 修tu 觀quán 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 直trực 爾nhĩ 總tổng 觀quán 。 謂vị 觀quán 念niệm 性tánh 。 即tức 是thị 真chân 識thức 。 其kỳ 體thể 清thanh 淨tịnh 。 平bình 等đẳng 周chu 徧biến 。 含hàm 攝nhiếp 諸chư 法pháp 。 出xuất 生sanh 無vô 盡tận 。 究cứu 竟cánh 一nhất 相tướng 。 寂tịch 然nhiên 常thường 住trụ 。 二nhị 者giả 歷lịch 事sự 別biệt 觀quán 。 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 隨tùy 緣duyên 動động 念niệm 。 衣y 食thực 四tứ 儀nghi 。 若nhược 善thiện 若nhược 惡ác 。 皆giai 能năng 了liễu 知tri 。 一nhất 識thức 流lưu 變biến 。 若nhược 前tiền 總tổng 觀quán 。 乃nãi 彼bỉ 上thượng 智trí 深thâm 位vị 所sở 修tu 。 末mạt 世thế 初sơ 心tâm 。 唯duy 後hậu 別biệt 觀quán 。 是thị 所sở 機cơ 教giáo (# 上thượng 明minh 能năng 觀quán )# 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 去khứ 也dã 。 攝nhiếp 論luận 以dĩ 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 。 總tổng 為vi 四tứ 位vị 。 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 。 以dĩ 識thức 為vi 相tương/tướng 。 真Chân 如Như 為vi 境cảnh (# 境cảnh 即tức 是thị 體thể )# 。 依y 此thử 境cảnh 界giới 。 隨tùy 心tâm 信tín 樂nhạo 。 入nhập 信tín 樂nhạo 位vị (# 此thử 取thủ 十thập 信tín 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 四tứ 十thập 位vị )# 。 如như 理lý 通thông 達đạt 。 得đắc 入nhập 見kiến 位vị (# 即tức 初Sơ 地Địa 也dã )# 。 能năng 對đối 治trị 一nhất 切thiết 障chướng 。 得đắc 入nhập 修tu 位vị (# 二nhị 地địa 至chí 七thất 地địa )# 。 出xuất 離ly 障chướng 垢cấu 。 得đắc 入nhập 究cứu 竟cánh 位vị (# 八bát 地địa 至chí 佛Phật 地địa )# 。 初sơ 位vị 所sở 修tu 。 名danh 影ảnh 像tượng 唯duy 識thức 。 後hậu 三tam 所sở 修tu 。 名danh 真chân 唯duy 識thức (# 已dĩ 上thượng 示thị 位vị )# 。 問vấn 。 有hữu 人nhân 云vân 。 唯duy 識thức 觀quán 。 南nam 山sơn 判phán 位vị 大đại 高cao 。 又hựu 云vân 。 深thâm 位vị 無vô 罪tội 。 豈khởi 須tu 懺sám 悔hối 。 其kỳ 意ý 云vân 何hà 。 答đáp 。 論luận 文văn 自tự 云vân 。 唯duy 識thức 通thông 四tứ 位vị 。 那na 責trách 南nam 山sơn 判phán 耶da 。 此thử 蓋cái 特đặc 舉cử 深thâm 位vị 。 以dĩ 彰chương 理lý 妙diệu 。 當đương 知tri 悔hối 法pháp 。 正chánh 為vi 下hạ 凡phàm 。 故cố 下hạ 勸khuyến 令linh 任nhậm 智trí 強cường 弱nhược 。 隨tùy 事sự 觀quán 緣duyên 。 豈khởi 令linh 果quả 佛Phật 。 而nhi 悔hối 罪tội 耶da 。 前tiền 修tu 率suất 爾nhĩ 不bất 無vô 小tiểu 疵tỳ 。 後hậu 進tiến 狂cuồng 簡giản 。 便tiện 生sanh 輕khinh 謗báng 。 寄ký 言ngôn 有hữu 識thức 。 詳tường 而nhi 慎thận 之chi 。 又hựu 有hữu 人nhân 云vân 。 題đề 云vân 懺sám 六lục 聚tụ 法pháp 。 那na 出xuất 事sự 理lý 懺sám 乎hồ 。 答đáp 。 此thử 又hựu 不bất 曉hiểu 化hóa 行hành 二nhị 教giáo 。 罪tội 懺sám 相tương/tướng 須tu 。 若nhược 唯duy 依y 化hóa 懺sám 。 則tắc 制chế 罪tội 不bất 亡vong 。 若nhược 專chuyên 據cứ 制chế 科khoa 。 則tắc 業nghiệp 道đạo 全toàn 在tại 。 故cố 當đương 化hóa 行hành 齊tề 用dụng 。 則tắc 使sử 業nghiệp 制chế 俱câu 除trừ 。 下hạ 云vân 。 五ngũ 眾chúng 犯phạm 罪tội 。 理lý 事sự 兩lưỡng 緣duyên 。 又hựu 云vân 。 篇thiên 聚tụ 依y 教giáo 自tự 滅diệt 。 業nghiệp 道đạo 任nhậm 自tự 靜tĩnh 思tư 是thị 也dã 。 舉cử 宗tông 無vô 濫lạm 。 故cố 以dĩ 六lục 聚tụ 標tiêu 題đề 。 以dĩ 類loại 相tương 從tùng 。 何hà 妨phương 二nhị 讖sấm 兼kiêm 述thuật 。 儻thảng 懷hoài 通thông 鑒giám 。 無vô 事sự 專chuyên 隅ngung (# 上thượng 破phá 異dị 說thuyết )# 。

理lý 事sự 相tướng 須tu 化hóa 制chế 俱câu 遣khiển

事sự 鈔sao (# 中trung 四tứ )# 又hựu 云vân 。 若nhược 是thị 五ngũ 眾chúng 犯phạm 罪tội 。 則tắc 理lý 事sự 兩lưỡng 緣duyên 。 事sự 則tắc 順thuận 教giáo 。 無vô 違vi 唯duy 識thức 。 理lý 則tắc 達đạt 妄vọng 。 外ngoại 塵trần 本bổn 無vô 。 故cố 論luận 云vân 。 唯duy 識thức 義nghĩa 不bất 失thất 。 亦diệc 不bất 無vô 能năng 取thủ 所sở 取thủ 。 也dã (# 能năng 取thủ 即tức 心tâm 所sở 取thủ 即tức 境cảnh )# 。 資tư 持trì 云vân 。 事sự 則tắc 順thuận 教giáo 者giả 。 謂vị 依y 律luật 懺sám 。 歷lịch 事sự 緣duyên 境cảnh 。 常thường 照chiếu 起khởi 心tâm 。 知tri 唯duy 本bổn 識thức 。 隨tùy 緣duyên 流lưu 動động 。 趣thú 向hướng 於ư 理lý 。 故cố 云vân 無vô 違vi 唯duy 識thức 也dã 。 理lý 則tắc 達đạt 妄vọng 者giả 。 即tức 了liễu 此thử 心tâm 妄vọng 緣duyên 境cảnh 起khởi 。 達đạt 境cảnh 即tức 心tâm 。 心tâm 外ngoại 無vô 境cảnh 。 唯duy 一nhất 真chân 識thức 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 故cố 云vân 外ngoại 塵trần 本bổn 無vô 也dã 。 乃nãi 至chí 云vân 。 今kim 時thời 愚ngu 者giả 。 錯thác 解giải 佛Phật 乘thừa 。 皆giai 謂vị 理lý 觀quán 。 寂tịch 爾nhĩ 無vô 思tư 。 空không 然nhiên 無vô 境cảnh 。 取thủ 捨xả 不bất 得đắc 。 能năng 所sở 俱câu 亡vong 。 頑ngoan 然nhiên 寂tịch 住trụ 。 便tiện 是thị 真Chân 如Như 。 放phóng 蕩đãng 任nhậm 情tình 。 即tức 為vi 妙diệu 用dụng 。 由do 是thị 不bất 禮lễ 聖thánh 像tượng 。 不bất 讀đọc 真chân 經kinh 。 毀hủy 戒giới 破phá 齋trai 。 嗜thị 酒tửu 噉đạm 肉nhục 。 誇khoa 為vi 大Đại 道Đạo 。 傳truyền 化hóa 於ư 人nhân 。 惡ác 業nghiệp 相tương/tướng 投đầu 。 率suất 多đa 承thừa 習tập 。 此thử 乃nãi 虗hư 妄vọng 臆ức 度độ 。 顛điên 倒đảo 輪luân 迴hồi 。 豈khởi 知tri 達đạt 法pháp 皆giai 真chân 。 何hà 妨phương 泯mẫn 淨tịnh 。 了liễu 真chân 即tức 用dụng 。 豈khởi 礙ngại 修tu 行hành 。 是thị 故cố 悟ngộ 理lý 則tắc 萬vạn 行hạnh 齊tề 修tu 。 涉thiệp 事sự 則tắc 一nhất 毫hào 不bất 立lập 。 自tự 非phi 通thông 鑒giám 。 餘dư 復phục 何hà 言ngôn 。 業nghiệp 疏sớ/sơ (# 四tứ 下hạ )# 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 極cực 處xứ 。 人nhân 法pháp 二nhị 觀quán 。 對đối 我ngã 觀quán 析tích 。 唯duy 見kiến 是thị 塵trần 。 對đối 陰ấm 求cầu 之chi 。 但đãn 離ly 名danh 色sắc 。 求cầu 人nhân 求cầu 法Pháp 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 為vi 空không 也dã 。 大Đại 乘Thừa 極cực 處xứ 。 空không 識thức 為vi 本bổn 。 初sơ 淺thiển 滯trệ 教giáo 。 謂vị 境cảnh 是thị 空không 。 了liễu 境cảnh 本bổn 無vô 。 性tánh 唯duy 識thức 也dã 。 略lược 教giáo 觀quán 門môn 。 行hành 體thể 如như 別biệt 。 濟tế 緣duyên 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 理lý 中trung 。 五ngũ 陰ấm 為vi 法pháp 。 計kế 法pháp 為vi 人nhân 。 此thử 二nhị 本bổn 無vô 。 妄vọng 計kế 為vi 實thật 。 遂toại 成thành 二nhị 執chấp 。 故cố 受thọ 輪luân 轉chuyển 。 意ý 計kế 有hữu 我ngã 。 我ngã 即tức 法pháp 塵trần 。 又hựu 計kế 陰ấm 為vi 實thật 。 陰ấm 即tức 名danh 色sắc 。 緣duyên 生sanh 緣duyên 滅diệt 。 推thôi 求cầu 人nhân 法pháp 。 但đãn 有hữu 虗hư 計kế 。 知tri 計kế 是thị 虗hư 。 人nhân 法pháp 不bất 立lập 。 是thị 為vi 二nhị 空không 。 凡phàm 夫phu 聞văn 解giải 。 內nội 凡phàm 少thiểu 見kiến 。 初sơ 果quả 分phần/phân 證chứng 。 無Vô 學Học 盡tận 證chứng 。 是thị 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 大Đại 乘Thừa 中trung 空không 識thức 為vi 本bổn 者giả 。 空không 謂vị 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 因nhân 緣duyên 生sanh 。 生sanh 即tức 無vô 生sanh 。 識thức 謂vị 即tức 此thử 緣duyên 生sanh 。 同đồng 一nhất 識thức 體thể 。 無vô 有hữu 外ngoại 塵trần 。 若nhược 達đạt 緣duyên 生sanh 。 不bất 知tri 唯duy 識thức 是thị 為vi 鈍độn 根căn 。 若nhược 知tri 唯duy 識thức 。 達đạt 法pháp 源nguyên 底để 。 是thị 為vi 利lợi 器khí 。

不bất 淨tịnh 治trị 貪tham

戒giới 疏sớ/sơ (# 二nhị 下hạ )# 云vân 。 言ngôn 不bất 淨tịnh 觀quán 者giả 。 如Như 來Lai 立lập 藥dược 。 對đối 治trị 心tâm 病bệnh 。 多đa 貪tham 不bất 淨tịnh 。 瞋sân 以dĩ 慈từ 心tâm 。 癡si 不bất 覺giác 了liễu 。 陰ấm 界giới 分phân 別biệt 。 初sơ 對đối 貪tham 者giả 。 故cố 云vân 不bất 淨tịnh 。 如như 智trí 論luận 說thuyết 。 具cụ 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 種chủng 子tử 不bất 淨tịnh 。 攬lãm 父phụ 母mẫu 形hình 。 以dĩ 為vi 己kỷ 有hữu 。 故cố 偈kệ 云vân 。 是thị 身thân 種chủng 不bất 淨tịnh 。 非phi 餘dư 妙diệu 寶bảo 物vật 。 不bất 由do 白bạch 淨tịnh 生sanh 。 但đãn 從tùng 穢uế 道đạo 出xuất 。 二nhị 依y 處xứ 不bất 淨tịnh 。 謂vị 在tại 生sanh 熟thục 兩lưỡng 藏tạng 中trung 間gian 。 故cố 偈kệ 云vân 。 是thị 為vi 臭xú 穢uế 。 不bất 從tùng 花hoa 間gian 生sanh 。 亦diệc 不bất 從tùng 薝chiêm 蔔bặc 。 又hựu 不bất 出xuất 寶bảo 山sơn 。 三tam 當đương 體thể 不bất 淨tịnh 。 謂vị 三tam 十thập 六lục 物vật 。 成thành 身thân 十thập 二nhị 。 內nội 外ngoại 兩lưỡng 相tương/tướng 。 各các 十thập 二nhị 也dã (# 成thành 身thân 十thập 二nhị 者giả 。 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 薄bạc 皮bì 厚hậu 皮bì 筋cân 骨cốt 肉nhục 體thể 血huyết 身thân 心tâm 。 內nội 十thập 二nhị 者giả 。 脾tì 腎thận 膽đảm 肝can 肺phế 小tiểu 腸tràng 大đại 腸tràng 。 胃vị 胞bào （# 匹thất 交giao 切thiết ）# 肪phương （# 音âm 方phương ）# san （# 音âm san ）# 腦não 膓# 。 外ngoại 十thập 二nhị 者giả 。 屎thỉ 尿niệu 垢cấu 汗hãn 淚lệ 涕thế 涎tiên 唾thóa 膿nùng 黃hoàng 白bạch 疾tật 癊ấm )# 。 故cố 偈kệ 云vân 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 質chất 。 能năng 變biến 餘dư 不bất 淨tịnh 。 傾khuynh 海hải 洗tẩy 此thử 身thân 。 不bất 能năng 令linh 香hương 潔khiết 。 四tứ 外ngoại 相tướng 不bất 淨tịnh 者giả 。 九cửu 孔khổng 常thường 流lưu 。 俱câu 不bất 可khả 用dụng 。 故cố 偈kệ 云vân 。 種chủng 種chủng 不bất 淨tịnh 物vật 。 充sung 滿mãn 於ư 身thân 中trung 。 常thường 流lưu 溢dật 不bất 止chỉ 。 如như 漏lậu 囊nang 盛thịnh 物vật 。 五ngũ 究cứu 竟cánh 不bất 淨tịnh 。 終chung 歸quy 死tử 膖phùng 不bất 可khả 忍nhẫn 見kiến 。 故cố 偈kệ 云vân 。 審thẩm 諦đế 觀quán 此thử 身thân 。 終chung 歸quy 必tất 死tử 處xứ 。 難nan 御ngự 無vô 反phản 覆phúc 。 背bội 恩ân 如như 小tiểu 兒nhi 。

陰ấm 入nhập 及cập 界giới 隨tùy 機cơ 乃nãi 分phần/phân

戒giới 疏sớ/sơ (# 二nhị 下hạ )# 云vân 。 迷mê 於ư 心tâm 者giả 為vi 說thuyết 陰ấm 。 色sắc 相tướng 為vi 一nhất 。 分phần/phân 心tâm 為vi 四tứ 。 令linh 知tri 識thức 想tưởng 受thọ 三tam 。 猶do 未vị 成thành 業nghiệp 。 若nhược 至chí 行hành 心tâm 。 三tam 毒độc 三tam 善thiện 。 隨tùy 發phát 成thành 業nghiệp 。 則tắc 不bất 可khả 治trị 。 故cố 當đương 常thường 爾nhĩ 一nhất 心tâm 。 念niệm 除trừ 諸chư 蓋cái 。 斯tư 成thành 藥dược 也dã 。 對đối 病bệnh 之chi 時thời 。 並tịnh 亡vong 去khứ 矣hĩ 。 病bệnh 成thành 方phương 憶ức 。 難nan 可khả 言ngôn 也dã 。 迷mê 於ư 色sắc 者giả 為vi 說thuyết 入nhập 。 六lục 塵trần 五ngũ 根căn 俱câu 是thị 色sắc 。 意ý 根căn 不bất 分phân 非phi 迷mê 也dã 。 通thông 迷mê 色sắc 心tâm 為vi 說thuyết 界giới 。 分phần/phân 色sắc 為vi 十thập 一nhất 。 分phần/phân 心tâm 為vi 七thất 分phần 。 至chí 於ư 藥dược 治trị 。 可khả 例lệ 上thượng 也dã 。 此thử 之chi 人nhân 法pháp 。 通thông 凡phàm 及cập 聖thánh 。 觀quán 察sát 識thức 妄vọng 。 斯tư 唯duy 聖thánh 證chứng 。 謂vị 我ngã 能năng 觀quán 。 此thử 凡phàm 想tưởng 倒đảo 。 不bất 可khả 信tín 也dã 。

鈔sao 明minh 比Bỉ 丘Khâu 四tứ 儀nghi 作tác 觀quán

(# 律luật 論luận 。 一nhất 心tâm 一nhất 念niệm 之chi 言ngôn 。 乃nãi 通thông 理lý 事sự 。 理lý 兼kiêm 權quyền 實thật 。 隨tùy 機cơ 取thủ 捨xả 。 不bất 可khả 泥nê 文văn )# 。

律luật 云vân 。 佛Phật 制chế 攝nhiếp 持trì 威uy 儀nghi 。 比Bỉ 丘Khâu 若nhược 出xuất 若nhược 入nhập 。 屈khuất 伸thân 俯phủ 仰ngưỡng 。 攝nhiếp 持trì 衣y 鉢bát 。 若nhược 飲ẩm 若nhược 食thực 若nhược 服phục 藥dược 。 大đại 小tiểu 便tiện 利lợi 。 若nhược 眠miên 若nhược 睡thụy 若nhược 覺giác 。 若nhược 來lai 若nhược 去khứ 。 若nhược 坐tọa 若nhược 臥ngọa 。 若nhược 語ngữ 若nhược 默mặc 。 常thường 爾nhĩ 一nhất 心tâm 。 若nhược 違vi 此thử 制chế 。 具cụ 結kết 其kỳ 犯phạm 。 記ký 云vân 。 故cố 知tri 真chân 出xuất 家gia 人nhân 。 無vô 時thời 忘vong 念niệm 。 此thử 制chế 微vi 細tế 。 通thông 彼bỉ 上thượng 根căn 。 末mạt 世thế 下hạ 愚ngu 。 故cố 非phi 力lực 分phần/phân 。 準chuẩn 如như 母mẫu 論luận 。 衣y 食thực 作tác 觀quán 。 利lợi 根căn 之chi 人nhân 。 著trước 著trước 口khẩu 口khẩu 。 鈍độn 根căn 總tổng 作tác 一nhất 念niệm 。 然nhiên 須tu 勵lệ 力lực 。 望vọng 上thượng 增tăng 修tu 。 未vị 可khả 自tự 屈khuất 。 甘cam 為vi 下hạ 根căn 。 便tiện 即tức 縱túng/tung 怠đãi 。 故cố 當đương 勤cần 策sách 。 準chuẩn 此thử 攝nhiếp 修tu 。 是thị 則tắc 出xuất 家gia 。 不bất 徒đồ 然nhiên 矣hĩ 。

用dụng 觀quán 懲# 過quá 過quá 起khởi 形hình 心tâm

歸quy 敬kính 儀nghi 云vân 。 觀quán 斯tư 以dĩ 言ngôn 。 則tắc 識thức 形hình 心tâm 兩lưỡng 途đồ 。 事sự 理lý 雙song 軌quỹ 。 形hình 則tắc 縛phược 於ư 俗tục 習tập 。 苦khổ 陰ấm 常thường 纏triền 。 故cố 當đương 折chiết 剉tỏa 以dĩ 歸quy 依y 剖phẫu 析tích 。 剖phẫu 析tích 觀quán 其kỳ 慢mạn 惑hoặc 也dã 。 心tâm 則tắc 封phong 於ư 迷mê 倒đảo 。 倒đảo 在tại 生sanh 常thường 。 故cố 須tu 鏡kính 生sanh 滅diệt 以dĩ 懲# 之chi 追truy 想tưởng 。 追truy 想tưởng 知tri 其kỳ 妄vọng 著trước 也dã 。 深thâm 惟duy 四tứ 山sơn 恆hằng 逼bức 。 非phi 念niệm 念niệm 而nhi 莫mạc 知tri 。 切thiết 於ư 身thân 也dã 。 八bát 倒đảo 纏triền 綿miên 。 非phi 新tân 新tân 而nhi 不bất 曉hiểu 。 節tiết 於ư 心tâm 也dã 。 所sở 以dĩ 剖phẫu 析tích 靜tĩnh 於ư 慢mạn 惑hoặc 。 非phi 愛ái 斷đoạn 者giả 所sở 欣hân 。 追truy 想tưởng 厭yếm 於ư 妄vọng 著trước 。 是thị 異dị 生sanh 者giả 所sở 背bối/bội 。 固cố 當đương 撫phủ 攬lãm 誠thành 教giáo 。 以dĩ 法pháp 糺củ 徵trưng 。 則tắc 生sanh 身thân 不bất 徒đồ 委ủy 於ư 下hạ 塵trần 。 無vô 識thức 不bất 徒đồ 於ư 上thượng 趣thú 矣hĩ 。

初sơ 修tu 唯duy 識thức 明minh 了liễu 真chân 俗tục (# 依y 通thông 真chân 記ký 註chú 之chi )#

又hựu 云vân 。 又hựu 作tác 是thị 念niệm 。 見kiến 雖tuy 是thị 色sắc (# 偏thiên 計kế 生sanh 也dã )# 。 了liễu 色sắc 心tâm 生sanh (# 依y 他tha 生sanh 也dã )# 。 心tâm 外ngoại 無vô 塵trần (# 分phần/phân 遣khiển 外ngoại 塵trần 。 翻phiên 徧biến 計kế 性tánh 。 證chứng 無vô 相tướng 性tánh )# 名danh 為vi 真chân 觀quán 。 言ngôn 從tùng 心tâm 起khởi (# 即tức 是thị 意ý 言ngôn )# 。 實thật 唯duy 識thức 有hữu (# 以dĩ 似tự 唯duy 識thức 遺di 俗tục 外ngoại 塵trần )# 。 名danh 為vi 俗tục 觀quán 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 明minh 。 念niệm 念niệm 無vô 絕tuyệt 。

時thời 功công 既ký 積tích 。 熏huân 習tập 逾du 增tăng 。 觀quán 道đạo 修tu 明minh 。 不bất 迷mê 緣duyên 假giả 。 名danh 願nguyện 樂nhạo 也dã 。 修tu 道Đạo 人nhân 焉yên 。 道đạo 為vi 人nhân 修tu 。 人nhân 能năng 修tu 道Đạo 。 故cố 稱xưng 行hành 者giả 。 名danh 為vi 道Đạo 人Nhân (# 靜tĩnh 見kiến 云vân 。 須tu 約ước 根căn 之chi 利lợi 鈍độn 。 障chướng 之chi 淺thiển 深thâm 。 以dĩ 論luận 久cửu 近cận 。 論luận 以dĩ 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 。 分phân 為vi 四tứ 位vị 。 乃nãi 至chí 云vân 。 文văn 中trung 願nguyện 樂nhạo 即tức 初sơ 位vị 。 修tu 道Đạo 即tức 第đệ 三tam 位vị 。 緣duyên 假giả 即tức 觀quán 境cảnh 。 通thông 真chân 云vân 。 問vấn 。 此thử 何hà 位vị 人nhân 能năng 修tu 此thử 觀quán 。 答đáp 。 約ước 行hành 而nhi 論luận 。 初sơ 心tâm 凡phàm 夫phu 。 便tiện 修tu 此thử 觀quán 。 即tức 名danh 此thử 人nhân 。 為vì 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 說thuyết 此thử 行hành 為vi 佛Phật 果Quả 證chứng 行hành 。 據cứ 位vị 而nhi 言ngôn 。 約ước 文văn 準chuẩn 論luận 。 願nguyện 樂nhạo 行hành 人nhân 。 能năng 證chứng 此thử 理lý 。 問vấn 諸chư 家gia 於ư 此thử 通thông 收thu 四tứ 位vị 。 今kim 特đặc 異dị 之chi 。 請thỉnh 言ngôn 其kỳ 致trí 。 答đáp 。 不bất 識thức 觀quán 相tương/tướng 。 故cố 有hữu 濫lạm 通thông 。 此thử 觀quán 唯duy 遣khiển 外ngoại 塵trần 。 意ý 言ngôn 猶do 在tại 。 何hà 得đắc 於ư 此thử 妄vọng 通thông 高cao 位vị 。 故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 。 若nhược 至chí 登đăng 地địa 。 故cố 似tự 唯duy 識thức 。 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 亦diệc 不bất 得đắc 生sanh 。 今kim 觀quán 意ý 言ngôn 。 豈khởi 通thông 高cao 位vị 。 文văn 中trung 明minh 判phán 。 名danh 願nguyện 樂nhạo 位vị 修tu 道Đạo 人nhân 也dã )# 。

通thông 理lý 達đạt 事sự 利lợi 鈍độn 由do 機cơ

又hựu 云vân 。 今kim 約ước 兩lưỡng 緣duyên 。 立lập 儀nghi 表biểu 行hành 。 入nhập 道đạo 多đa 門môn 。 不bất 過quá 理lý 事sự 。 理lý 謂vị 道Đạo 理lý 。 通thông 聖thánh 心tâm 之chi 遠viễn 懷hoài 。 事sự 謂vị 事sự 局cục 。 約ước 凡phàm 情tình 之chi 延diên 度độ 。 聖thánh 非phi 自tự 聖thánh 。 終chung 假giả 導đạo 而nhi 漸tiệm 明minh 。 凡phàm 非phi 定định 凡phàm 。 亦diệc 因nhân 開khai 而nhi 達đạt 解giải 。 是thị 知tri 愚ngu 智trí 淺thiển 深thâm 。 賢hiền 聖thánh 位vị 階giai 。 由do 解giải 行hành 之chi 遠viễn 近cận 。 致trí 利lợi 鈍độn 之chi 乖quai 異dị 。 故cố 論luận 云vân 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 即tức 是thị 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 菩Bồ 薩Tát 約ước 位vị 。 具cụ 列liệt 五ngũ 十thập 餘dư 階giai 。 故cố 知tri 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 念niệm 念niệm 利lợi 鈍độn 。 此thử 言ngôn 有hữu 旨chỉ 。

備bị 明minh 真chân 俗tục 以dĩ 彰chương 圓viên 行hành

又hựu 云vân 。 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 。 由do 來lai 尚thượng 矣hĩ 。 不bất 由do 功công 用dụng 。 任nhậm 運vận 現hiện 前tiền 。 故cố 論luận 云vân 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 常thường 依y 二nhị 諦đế 。 今kim 時thời 行hành 敬kính 。 亦diệc 准chuẩn 聖thánh 言ngôn 。 不bất 虗hư 誤ngộ 也dã 。 然nhiên 須tu 達đạt 解giải 兩lưỡng 諦đế 所sở 由do 。 故cố 論luận 云vân 。 知tri 塵trần 無vô 所sở 有hữu 。 通thông 達đạt 真chân 。 知tri 唯duy 有hữu 識thức 。 通thông 達đạt 俗tục 。 若nhược 不bất 達đạt 俗tục 。 無vô 以dĩ 通thông 真chân 。 若nhược 不bất 通thông 真chân 。 無vô 以dĩ 遣khiển 俗tục 。 以dĩ 俗tục 無vô 別biệt 體thể 故cố 也dã 。 正chánh 論luận 成thành 觀quán 。 令linh 人nhân 受thọ 行hành 。 良lương 以dĩ 真chân 俗tục 修tu 復phục 。 空không 有hữu 交giao 津tân 。 迷mê 想tưởng 見kiến 。 則tắc 生sanh 途đồ 日nhật 增tăng 。 悟ngộ 形hình 心tâm 。 則tắc 高cao 軌quỹ 潛tiềm 起khởi 。 豈khởi 不bất 以dĩ 形hình 纏triền 桎trất 梏cốc 。 報báo 果quả 不bất 可khả 頓đốn 銷tiêu 。 謂vị 隨tùy 俗tục 也dã 心tâm 可khả 名danh 談đàm 。 披phi 析tích 莫mạc 知tri 其kỳ 趣thú 。 謂vị 通thông 真chân 也dã 。 在tại 言ngôn 易dị 淨tịnh 。 真chân 理lý 可khả 用dụng 心tâm 求cầu 。 據cứ 行hành 難nạn/nan 明minh 。 無vô 始thỉ 熏huân 習tập 故cố 爾nhĩ 。

通thông 真chân 記ký (# 中trung 卷quyển )# 真chân 俗tục 云vân 。 唯duy 識thức 一nhất 觀quán 。 真chân 俗tục 圓viên 收thu 。 今kim 隨tùy 名danh 求cầu 體thể 。 且thả 約ước 三tam 性tánh 。 用dụng 分phần/phân 真chân 俗tục 。 謂vị 分phân 別biệt 性tánh (# 此thử 性tánh 妄vọng 有hữu 。 即tức 是thị 俗tục 諦đế 。 依y 彼bỉ 六lục 識thức 執chấp 有hữu 我ngã 法pháp )# 。 依y 他tha 性tánh (# 此thử 性tánh 假giả 有hữu 。 亦diệc 是thị 俗tục 諦đế 。 依y 彼bỉ 八bát 識thức 。 似tự 塵trần 顯hiển 現hiện 。 為vi 自tự 體thể 故cố )# 。 圓viên 成thành 性tánh (# 此thử 性tánh 真chân 有hữu 。 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 體thể 是thị 真Chân 如Như 。 即tức 真chân 俗tục 通thông 相tương/tướng 故cố )# 。 若nhược 約ước 圓viên 修tu 。 則tắc 三tam 性tánh 三tam 諦đế 。 一nhất 念niệm 全toàn 收thu 。 圓viên 證chứng 亦diệc 爾nhĩ 。 今kim 約ước 進tiến 斷đoạn 。 番phiên 彼bỉ 三tam 性tánh 。 成thành 三tam 無vô 性tánh 。 則tắc 真chân 俗tục 深thâm 淺thiển 。 約ước 位vị 不bất 同đồng 。 此thử 行hành 布bố 門môn 。 莫mạc 疑nghi 隔cách 別biệt 。 且thả 約ước 地địa 前tiền 。 依y 依y 他tha 性tánh 。 遣khiển 分phân 別biệt 性tánh 。 即tức 番phiên 分phân 別biệt 為vi 無vô 相tướng 性tánh 。 分phân 別biệt 空không 故cố 。 名danh 為vi 真Chân 諦Đế 。 依y 他tha 顯hiển 故cố 。 名danh 為vi 俗tục 諦đế 。 其kỳ 圓viên 成thành 性tánh 。 體thể 通thông 真chân 俗tục 。 名danh 隨tùy 有hữu 無vô 。 若nhược 以dĩ 分phân 別biệt 望vọng 無vô 相tướng 。 則tắc 俗tục 淺thiển 真chân 深thâm 。 若nhược 以dĩ 無vô 相tướng 望vọng 依y 他tha 。 則tắc 俗tục 深thâm 真chân 淺thiển 。 若nhược 約ước 登đăng 地địa 。 正chánh 依y 圓viên 成thành 。 遣khiển 依y 他tha 性tánh 。 求cầu 無vô 性tánh 性tánh 。 番phiên 彼bỉ 依y 他tha 。 為vi 無vô 生sanh 性tánh 。 即tức 說thuyết 此thử 性tánh 。 一nhất 分phần/phân 無vô 生sanh 。 名danh 為vi 真Chân 諦Đế 。 一nhất 分phần/phân 假giả 有hữu 。 名danh 為vi 俗tục 諦đế 。 由do 了liễu 無vô 生sanh 。 知tri 識thức 空không 故cố 。 即tức 顯hiển 圓viên 成thành 。 據cứ 理lý 圓viên 成thành 。 真chân 空không 絕tuyệt 待đãi 。 既ký 非phi 所sở 執chấp 。 本bổn 不bất 須tu 番phiên 。 然nhiên 既ký 隨tùy 迷mê 。 對đối 假giả 顯hiển 實thật 。 故cố 立lập 此thử 名danh 。 今kim 約ước 無vô 生sanh 空không 智trí 現hiện 時thời 。 隨tùy 顯hiển 圓viên 成thành 。 一nhất 分phần/phân 真chân 理lý 。 妄vọng 既ký 無vô 生sanh 。 真chân 復phục 何hà 立lập 。 即tức 雙song 遣khiển 有hữu 空không 。 復phục 本bổn 無vô 性tánh 。 故cố 番phiên 圓viên 成thành 。 名danh 無vô 性tánh 性tánh 。 若nhược 以dĩ 無vô 生sanh 望vọng 依y 他tha 。 則tắc 真chân 深thâm 俗tục 淺thiển 。 若nhược 以dĩ 圓viên 成thành 通thông 望vọng 前tiền 二nhị 。 則tắc 真chân 俗tục 皆giai 淺thiển 。 圓viên 成thành 獨độc 深thâm 。 由do 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 通thông 為vi 真chân 俗tục 所sở 依y 體thể 故cố 。 從tùng 凡phàm 至chí 聖thánh 。 始thỉ 終chung 通thông 觀quán 。 圓viên 修tu 因nhân 果quả 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 復phục 是thị 妙diệu 覺giác 所sở 證chứng 果Quả 故cố 。

觀quán 身thân 唯duy 識thức 妙diệu 融dung 謂vị 實thật

敬kính 儀nghi 又hựu 云vân 。 謂vị 此thử 形hình 儀nghi 。 本bổn 唯duy 識thức 有hữu 。 迷mê 於ư 本bổn 習tập 。 妄vọng 見kiến 我ngã 人nhân 。 故cố 須tu 徵trưng 研nghiên 。 令linh 行hành 敬kính 養dưỡng 令linh 見kiến 我ngã 身thân 。 俯phủ 仰ngưỡng 上thượng 下hạ 。 唯duy 塵trần 生sanh 滅diệt 。 來lai 往vãng 屈khuất 伸thân 。 此thử 隨tùy 俗tục 也dã 。 重trọng/trùng 觀quán 此thử 身thân 。 但đãn 塵trần 非phi 我ngã 。 妄vọng 謂vị 我ngã 所sở 。 能năng 有hữu 行hành 敬kính 。 據cứ 此thử 一nhất 理lý 。 名danh 通thông 真chân 也dã 。 真chân 本bổn 非phi 心tâm 。 今kim 隨tùy 心tâm 起khởi 。 名danh 隨tùy 俗tục 也dã 。 知tri 真chân 非phi 心tâm 。 名danh 通thông 真chân 也dã 。 如như 是thị 念niệm 念niệm 。 以dĩ 後hậu 奪đoạt 前tiền 。 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 明minh 。 久cửu 而nhi 明minh 利lợi 。

發phát 足túc 行hành 敬kính 須tu 觀quán 真chân 俗tục

又hựu 云vân 。 然nhiên 則tắc 聖thánh 凡phàm 之chi 道đạo 。 自tự 古cổ 相tương/tướng 傳truyền 。 凡phàm 非phi 定định 凡phàm 。 故cố 有hữu 逆nghịch 流lưu 返phản 本bổn 之chi 迹tích 。 聖thánh 非phi 自tự 聖thánh 。 終chung 因nhân 漸tiệm 悟ngộ 觀quán 達đạt 之chi 功công 。 故cố 凡phàm 可khả 為vi 聖thánh 。 以dĩ 佛Phật 性tánh 為vi 宗tông 元nguyên 。 聖thánh 不bất 為vi 凡phàm 。 以dĩ 悟ngộ 解giải 為vi 歸quy 敬kính 。 是thị 知tri 理lý 事sự 行hành 務vụ 。 且thả 隔cách 形hình 心tâm 。 至chí 於ư 動động 用dụng 。 真chân 俗tục 並tịnh 觀quán 。 所sở 以dĩ 隨tùy 其kỳ 發phát 足túc 。 畢tất 約ước 兩lưỡng 緣duyên 。 知tri 無vô 顯hiển 真chân 。 知tri 識thức 是thị 俗tục 。 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 方phương 可khả 有hữu 階giai 。 若nhược 身thân 心tâm 兩lưỡng 分phần/phân 。 真chân 俗tục 二nhị 路lộ 。 三tam 倒đảo 常thường 行hành 。 革cách 凡phàm 何hà 日nhật (# 三tam 倒đảo 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 心tâm 顛điên 倒đảo 。 見kiến 顛điên 倒đảo )# 。

顯hiển 示thị 圓viên 修tu 遮già 疑nghi 立lập 難nạn/nan

又hựu 云vân 。 有hữu 人nhân 心tâm 路lộ 慞chương 惶hoàng 。 情tình 投đầu 莫mạc 準chuẩn 。 聞văn 余dư 此thử 及cập 。 勃bột 爾nhĩ 興hưng 言ngôn 。 撫phủ 掌chưởng 大đại 笑tiếu 曰viết 言ngôn 何hà 容dung 易dị 。 一nhất 何hà 虗hư 誕đản 。 嗟ta 乎hồ 不bất 學học 。 浪lãng 有hữu 涉thiệp 言ngôn 。 吾ngô 聞văn 真chân 俗tục 並tịnh 觀quán 。 登đăng 住trụ 方phương 修tu 。 如như 何hà 下hạ 凡phàm 。 僭# 地địa 上thượng 聖thánh 。 理lý 義nghĩa 不bất 可khả 。 急cấp 須tu 改cải 之chi 。 余dư 曰viết 。 不bất 可khả 改cải 也dã 。 發phát 心tâm 畢tất 究cứu 。 初sơ 後hậu 心tâm 齊tề 。 唯duy 識thức 四tứ 位vị 。 凡phàm 聖thánh 通thông 學học 。 今kim 則tắc 下hạ 凡phàm 不bất 學học 。 何hà 有hữu 尅khắc 聖thánh 之chi 期kỳ 。 故cố 須tu 發phát 足túc 並tịnh 修tu 。 修tu 明minh 自tự 然nhiên 位vị 聖thánh 。 是thị 知tri 修tu 道Đạo 行hành 人nhân 。 常thường 觀quán 正chánh 理lý 。 不bất 可khả 執chấp 文văn 。 便tiện 乖quai 義nghĩa 實thật 。 故cố 四tứ 依y 撿kiểm 失thất 。 念niệm 念niệm 準chuẩn 承thừa 當đương 須tu 依y 智trí 。 不bất 依y 於ư 識thức 。 識thức 俗tục 所sở 習tập 。 智trí 是thị 道đạo 筌thuyên 。 聖thánh 立lập 正chánh 儀nghi 無vô 容dung 輙triếp 濫lạm 文văn 明minh 上thượng 地địa 。 止chỉ 據cứ 階giai 緣duyên 。 覈# 其kỳ 雙song 遊du 。 終chung 歸quy 妙diệu 覺giác 故cố 經Kinh 云vân 。 常thường 在tại 三tam 昧muội 。 見kiến 諸chư 佛Phật 土độ 。 不bất 以dĩ 二nhị 相tướng 。 斯tư 文văn 可khả 依y 。 如như 執chấp 未vị 開khai 。 更cánh 為vi 廣quảng 引dẫn 經kinh 論luận 明minh 地địa 。 行hành 位vị 殊thù 途đồ 。 初Sơ 地Địa 施thí 淨tịnh 。 二nhị 地địa 戒giới 淨tịnh 。 豈khởi 可khả 經kinh 一nhất 僧Tăng 祇kỳ 。 方phương 行hành 施thí 戒giới 此thử 亦diệc 示thị 地địa 位vị 之chi 淺thiển 深thâm 。 開khai 行hành 相tương/tướng 之chi 階giai 漸tiệm 。 令linh 諸chư 修tu 趣thú 之chi □# 踐tiễn 跡tích 可khả 期kỳ 。 若nhược 為vi 說thuyết 萬vạn 行hạnh 齊tề 修tu 。 方phương 衢cù 同đồng 進tiến 。 則tắc 心tâm 路lộ 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 蹤tung 緒tự 。 故cố 有hữu 教giáo 迹tích 殊thù 異dị 。 如như 能năng 一nhất 以dĩ 貫quán 之chi 。 則tắc 大đại 觀quán 於ư 日nhật 月nguyệt 矣hĩ 。

達đạt 理lý 觀quán 空không 禮lễ 敬kính 中trung 最tối

又hựu (# 威uy 容dung 第đệ 八bát )# 云vân 。 佛Phật 法Pháp 以dĩ 心tâm 為vi 本bổn 。 其kỳ 身thân 為vi 之chi 末mạt 。 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 靜tĩnh 觀quán 室thất 內nội 。 如Như 來Lai 嘆thán 為vi 禮lễ 見kiến 法Pháp 身thân 。 華hoa 色sắc 初sơ 至chí 寶bảo 堦# 。 如Như 來Lai 毀hủy 為vi 拜bái 於ư 化hóa 佛Phật 。 故cố 知tri 靜tĩnh 處xứ 思tư 微vi 。 念niệm 念niệm 趣thú 道đạo 。 觀quán 形hình 鑒giám 貌mạo 。 新tân 新tân 在tại 俗tục 。 能năng 所sở 未vị 免miễn 。 想tưởng 見kiến 齊tề 生sanh 。 我ngã 倒đảo 現hiện 前tiền 。 即tức 為vi 障chướng 道đạo 。 故cố 佛Phật 約ước 此thử 而nhi 分phân 身thân 心tâm 敬kính 也dã 。 如như 能năng 即tức 色sắc 緣duyên 空không 。 觀quán 境cảnh 心tâm 造tạo 。 紛phân 紛phân 集tập 起khởi 。 不bất 無vô 染nhiễm 淨tịnh 。 知tri 識thức 妄vọng 念niệm 。 未vị 可khả 清thanh 澄trừng 。 想tưởng 倒đảo 空không 時thời 。 緣duyên 念niệm 斯tư 絕tuyệt 。 今kim 居cư 凡phàm 地địa 。 力lực 極cực 制chế 御ngự 。 止chỉ 得đắc 如như 斯tư 。 念niệm 念niệm 自tự 然nhiên 。 漸tiệm 能năng 清thanh 淨tịnh 。 常thường 起khởi 兩lưỡng 觀quán 。 不bất 得đắc 單đơn 行hành 。 謂vị 知tri 無vô 境cảnh 。 是thị 漸tiệm 向hướng 真chân 。 謂vị 知tri 唯duy 識thức 。 是thị 漸tiệm 背bối/bội 俗tục 。 如như 此thử 策sách 修tu 。 長trường 時thời 不bất 已dĩ 。 分phần 分phần 增tăng 明minh 。 三tam 祇kỳ 方phương 就tựu 。

引dẫn 古cổ 七thất 禮lễ 顯hiển 觀quán 有hữu 無vô

(# 初sơ 由do 無vô 觀quán 慢mạn 禮lễ 得đắc 罪tội 。 二nhị 三tam 無vô 觀quán 事sự 禮lễ 。 但đãn 福phước 自tự 四tứ 以dĩ 去khứ 。 觀quán 智trí 深thâm 淺thiển 。 見kiến 理lý 明minh 昧muội )# 。

又hựu (# 上thượng 同đồng )# 云vân 。 初sơ 名danh 我ngã 慢mạn 禮lễ 者giả 。 謂vị 依y 次thứ 位vị 。 心tâm 無vô 恭cung 敬kính 。 高cao 尊tôn 自tự 德đức 。 無vô 師sư 仰ngưỡng 意ý 。 耻sỉ 於ư 下hạ 問vấn 。 諮tư 受thọ 無vô 所sở 。 心tâm 無vô 法pháp 據cứ 。 如như 碓đối 上thượng 下hạ 。 一nhất 形hình 所sở 作tác 。 無vô 境cảnh 住trụ 心tâm 。 輕khinh 生sanh 薄bạc 道đạo 。 徒đồ 勞lao 無vô 益ích 。 外ngoại 覩đổ 以dĩ 禮lễ 。 內nội 增tăng 慢mạn 感cảm 。 猶do 如như 木mộc 人nhân 。 情tình 不bất 殷ân 重trọng 。 首thủ 不bất 至chí 地địa 。 五ngũ 輪luân 不bất 具cụ 。 此thử 是thị 慢mạn 業nghiệp 。 名danh 我ngã 慢mạn 禮lễ 。 二nhị 唱xướng 和hòa 禮lễ 者giả 。 雖tuy 非phi 慢mạn 高cao 。 心tâm 無vô 淨tịnh 想tưởng 。 粗thô 正chánh 威uy 儀nghi 。 身thân 心tâm 處xứ 敬kính 。 起khởi 伏phục 相tương 順thuận 。 片phiến 有hữu 相tương 扶phù 。 其kỳ 福phước 薄bạc 少thiểu 。 非phi 真chân 供cúng 養dường 。 三Tam 身Thân 心tâm 恭cung 敬kính 禮lễ 者giả 。 聞văn 唱xướng 佛Phật 名danh 。 便tiện 念niệm 佛Phật 身thân 。 如như 在tại 目mục 前tiền 。 相tướng 好hảo 具cụ 足túc 。 莊trang 嚴nghiêm 晃hoảng 耀diệu 。 心tâm 相tương/tướng 成thành 就tựu 。 寶bảo 對đối 三Tam 身Thân 。 申thân 手thủ 摩ma 頂đảnh 。 除trừ 我ngã 罪tội 業nghiệp 。 是thị 以dĩ 形hình 心tâm 恭cung 敬kính 。 無vô 有hữu 異dị 念niệm 。 供cúng 養dường 恭cung 敬kính 。 情tình 無vô 厭yếm 足túc 。 是thị 名danh 境cảnh 界giới 禮lễ 佛Phật 。 心tâm 眼nhãn 現hiện 前tiền 。 專chuyên 注chú 無vô 昧muội 。 此thử 人nhân 導đạo 利lợi 人nhân 天thiên 。 為vi 上thượng 為vi 最tối 。 功công 德đức 雖tuy 大đại 。 未vị 是thị 智trí 心tâm 。 後hậu 多đa 退thoái 沒một 。 四tứ 發phát 智trí 清thanh 淨tịnh 。 達đạt 佛Phật 境cảnh 界giới 禮lễ 佛Phật 者giả 。 行hành 者giả 慧tuệ 心tâm 明minh 利lợi 。 深thâm 知tri 法Pháp 界Giới 。 本bổn 無vô 有hữu 礙ngại 。 由do 我ngã 無vô 始thỉ 。 順thuận 於ư 凡phàm 俗tục 。 非phi 有hữu 有hữu 想tưởng 。 非phi 礙ngại 礙ngại 想tưởng 。 今kim 達đạt 自tự 心tâm 。 虗hư 通thông 無vô 礙ngại 。 故cố 行hành 禮lễ 佛Phật 。 隨tùy 心tâm 現hiện 量lượng 。 禮lễ 於ư 一nhất 佛Phật 即tức 一nhất 切thiết 佛Phật 。 一nhất 切thiết 佛Phật 即tức 一nhất 佛Phật 。 以dĩ 佛Phật 法Pháp 身thân 。 通thông 同đồng 無vô 礙ngại 。 故cố 禮lễ 一nhất 佛Phật 。 通thông 徧biến 一nhất 切thiết 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 香hương 華hoa 供cúng 養dường 。 例lệ 同đồng 於ư 此thử 。 法pháp 僧Tăng 加gia 敬kính 。 義nghĩa 亦diệc 同đồng 之chi 。 以dĩ 三Tam 寶Bảo 同đồng 性tánh 。 理lý 無vô 異dị 故cố 。 三tam 乘thừa 名danh 異dị 。 解giải 脫thoát 體thể 同đồng 。 故cố 知tri 一nhất 禮lễ 。 即tức 一nhất 切thiết 禮lễ 。 如như 是thị 三Tam 寶Bảo 。 既ký 能năng 通thông 達đạt 。 一nhất 切thiết 三tam 界giới 。 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 同đồng 作tác 佛Phật 想tưởng 。 供cúng 養dường 禮lễ 拜bái 。 自tự 淨tịnh 身thân 心tâm 。 蕩đãng 蕩đãng 無vô 障chướng 。 念niệm 佛Phật 境cảnh 界giới 。 心tâm 相tương/tướng 轉chuyển 明minh 。 一nhất 拜bái 一nhất 起khởi 。 為vi 尊tôn 為vi 勝thắng 。 是thị 名danh 真chân 實thật 。 果quả 報báo 殊thù 大đại 。 由do 心tâm 無vô 限hạn 。 故cố 使sử 淨tịnh 業nghiệp 無vô 窮cùng 。 五ngũ 明minh 徧biến 入nhập 法Pháp 界Giới 禮lễ 敬kính 供cúng 養dường 者giả 。 行hành 者giả 想tưởng 觀quán 。 自tự 己kỷ 身thân 心tâm 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 不bất 在tại 法Pháp 界Giới 佛Phật 法Pháp 身thân 外ngoại 。 亦diệc 知tri 諸chư 佛Phật 身thân 心tâm 法pháp 。 不bất 在tại 我ngã 身thân 外ngoại 。 發phát 解giải 冠quan 達đạt 。 自tự 身thân 一nhất 切thiết 身thân 。 徧biến 滿mãn 法Pháp 界Giới 是thị 名danh 法Pháp 界Giới 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 清thanh 靜tĩnh 法Pháp 門môn 。 如như 是thị 解giải 了liễu 。 故cố 知tri 我ngã 今kim 禮lễ 於ư 一nhất 佛Phật 。 一nhất 佛Phật 之chi 身thân 。 徧biến 於ư 法Pháp 界Giới 。 法Pháp 界Giới 之chi 中trung 。 所sở 有hữu 三tam 界giới 位vị 地địa 。 無vô 漏lậu 法Pháp 身thân 。 皆giai 有hữu 佛Phật 身thân 。 佛Phật 身thân 既ký 徧biến 於ư 一nhất 切thiết 。 我ngã 身thân 隨tùy 佛Phật 亦diệc 徧biến 一nhất 切thiết 。 所sở 以dĩ 禮lễ 敬kính 供cúng 養dường 。 一nhất 切thiết 身thân 中trung 。 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 。 然nhiên 此thử 法Pháp 界Giới 。 性tánh 常thường 寂tịch 然nhiên 。 隨tùy 緣duyên 徧biến 滿mãn 。 乃nãi 至chí 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 因nhân 緣duyên 果quả 報báo 。 不bất 離ly 法Pháp 界Giới 。 身thân 隨tùy 於ư 心tâm 。 故cố 解giải 無vô 礙ngại 。 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 。 一nhất 切thiết 事sự 成thành 。 如như 一nhất 室thất 中trung 。 懸huyền 百bách 千thiên 鏡kính 。 有hữu 人nhân 獨độc 見kiến 。 鏡kính 鏡kính 之chi 中trung 皆giai 有hữu 像tượng 現hiện 。 佛Phật 身thân 清thanh 淨tịnh 。 明minh 逾du 彼bỉ 鏡kính 。 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 悉tất 現hiện 身thân 中trung 。 故cố 我ngã 供cúng 養dường 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 。 凡phàm 聖thánh 之chi 身thân 。 皆giai 同đồng 供cúng 養dường 。 有hữu 目mục 者giả 見kiến 。 盲manh 者giả 不bất 覩đổ 。 如như 此thử 行hành 學học 。 法Pháp 界Giới 法Pháp 門môn 。 大đại 有hữu 利lợi 益ích 。 終chung 至chí 此thử 解giải 。 不bất 學học 不bất 知tri 。 是thị 故cố 行hành 人nhân 。 常thường 須tu 緣duyên 觀quán 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 不bất 可khả 校giảo 量lượng 。 既ký 知tri 我ngã 身thân 。 在tại 佛Phật 身thân 內nội 。 如như 何hà 顛điên 倒đảo 。 妄vọng 造tạo 業nghiệp 耶da 。 六lục 明minh 正chánh 觀quán 。 禮lễ 自tự 身thân 佛Phật 。 不bất 外ngoại 緣duyên 境cảnh 。 他tha 佛Phật 他tha 身thân 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 自tự 有hữu 佛Phật 性tánh 。 平bình 等đẳng 滿mãn 足túc 。 隨tùy 順thuận 法Pháp 界Giới 。 緣duyên 起khởi 熾sí 然nhiên 。 但đãn 為vi 迷mê 解giải 。 有hữu 外ngoại 可khả 觀quán 。 所sở 以dĩ 妄vọng 倒đảo 。 常thường 淪luân 生sanh 死tử 。 若nhược 能năng 返phản 照chiếu 。 解giải 脫thoát 有hữu 期kỳ 。 若nhược 向hướng 他tha 境cảnh 。 謂vị 有hữu 可khả 觀quán 。 邪tà 人nhân 邪tà 行hành 。 經kinh 教giáo 不bất 許hứa 。 故cố 云vân 不bất 觀quán 佛Phật 。 不bất 觀quán 法pháp 。 不bất 觀quán 僧Tăng 。 以dĩ 見kiến 自tự 己kỷ 。 正Chánh 法Pháp 性tánh 故cố 。 又hựu 云vân 。 色sắc 聲thanh 見kiến 我ngã 。 名danh 行hành 邪tà 道đạo 。 是thị 故cố 行hành 人nhân 。 常thường 行hành 禮lễ 拜bái 。 但đãn 見kiến 身thân 心tâm 。 有hữu 禮lễ 有hữu 敬kính 。 未vị 能năng 通thông 解giải 。 常thường 厭yếm 常thường 行hành 。 後hậu 一nhất 通thông 達đạt 。 知tri 心tâm 無vô 外ngoại 。 方phương 識thức 自tự 心tâm 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 性tánh 此thử 即tức 自tự 性tánh 住trụ 佛Phật 性tánh 也dã 。 隨tùy 力lực 修tu 明minh 。 引dẫn 出xuất 佛Phật 性tánh 也dã 。 三tam 祇kỳ 果quả 圓viên 十Thập 地Địa 位vị 極cực 。 至chí 得đắc 果quả 佛Phật 性tánh 也dã 。 此thử 解giải 微vi 妙diệu 。 唯duy 聖thánh 達đạt 之chi 。 位vị 在tại 下hạ 凡phàm 。 不bất 宜nghi 不bất 解giải 。 不bất 修tu 習tập 也dã 。 七thất 明minh 實thật 相tướng 三Tam 寶Bảo 。 自tự 他tha 平bình 等đẳng 禮lễ 者giả 大đại 意ý 同đồng 前tiền 。 前tiền 猶do 有hữu 禮lễ 有hữu 觀quán 。 自tự 他tha 兩lưỡng 異dị 。 今kim 此thử 無vô 自tự 無vô 他tha 。 佛Phật 凡phàm 一nhất 如như 。 古cổ 今kim 無vô 別biệt 。 見kiến 佛Phật 可khả 禮lễ 。 大đại 邪tà 見kiến 人nhân 。 經Kinh 云vân 觀quán 身thân 實thật 相tướng 。 觀quán 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 以dĩ 實thật 相tướng 離ly 念niệm 。 不bất 可khả 以dĩ 心tâm 取thủ 。 不bất 可khả 以dĩ 相tương 求cầu 。 不bất 可khả 以dĩ 禮lễ 敬kính 。 不bất 可khả 不bất 禮lễ 敬kính 。 禮lễ 不bất 禮lễ 等đẳng 。 供cung 不bất 供cung 等đẳng 。 安an 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 名danh 平bình 等đẳng 禮lễ 。 故cố 文Văn 殊Thù 十thập 禮lễ 云vân 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 故cố 。 敬kính 禮lễ 無vô 所sở 觀quán 。 此thử 後hậu 二nhị 禮lễ 。 寂tịch 而nhi 能năng 通thông 。 福phước 而nhi 行hành 道Đạo 。 故cố 使sử 止Chỉ 觀Quán 雙song 遊du 。 真chân 俗tục 並tịnh 運vận 。 心tâm 乃nãi 虗hư 蕩đãng 。 身thân 實thật 累lũy/lụy/luy 緣duyên 。 在tại 凡phàm 行hành 學học 。 其kỳ 相tương/tướng 齊tề 此thử 。 過quá 此thử 不bất 行hành 。 下hạ 愚ngu 妄vọng 習tập 。 不bất 足túc 問vấn 也dã 。

(# 通thông 真chân 記ký 引dẫn 圭# 峯phong 圓viên 覺giác 鈔sao 云vân 。 第đệ 四tứ 空không 觀quán 禮lễ 真Chân 諦Đế 佛Phật 。 入nhập 法pháp 之chi 性tánh 。 無vô 能năng 所sở 相tương/tướng 。 故cố 正chánh 屬thuộc 始thỉ 教giáo 空không 宗tông 中trung 禮lễ 。 第đệ 五ngũ 假giả 觀quán 禮lễ 俗tục 諦đế 佛Phật 。 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 。 故cố 屬thuộc 終chung 教giáo 中trung 。 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 禮lễ 。 第đệ 六lục 中trung 觀quán 禮lễ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 佛Phật 。 不bất 計kế 色sắc 空không 。 真chân 見kiến 本bổn 覺giác 真chân 性tánh 。 故cố 屬thuộc 終chung 教giáo 中trung 顯hiển 實thật 宗tông 禮lễ 。 第đệ 七thất 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 禮lễ 三tam 諦đế 一nhất 境cảnh 佛Phật 。 不bất 取thủ 真chân 棄khí 假giả 。 泯mẫn 絕tuyệt 無vô 寄ký 。 故cố 即tức 頓đốn 教giáo 禮lễ 也dã 。 乃nãi 至chí 云vân 第đệ 四tứ 禮lễ 。 深thâm 入nhập 法pháp 性tánh 。 則tắc 窮cùng 事sự 見kiến 理lý 。 第đệ 五ngũ 徧biến 入nhập 法Pháp 界Giới 。 則tắc 心tâm 境cảnh 雙song 存tồn 。 第đệ 六lục 禮lễ 自tự 己kỷ 佛Phật 。 則tắc 遮già 無vô 外ngoại 境cảnh 。 莫mạc 不bất 性tánh 起khởi 有hữu 相tương/tướng 。 則tắc 相tương/tướng 俗tục 性tánh 真chân 。 會hội 俗tục 歸quy 真chân 。 則tắc 相tương/tướng 空không 性tánh 顯hiển 。 今kim 言ngôn 實thật 相tướng 。 則tắc 性tánh 相tướng 不bất 分phân 。 真chân 俗tục 一nhất 體thể 。 即tức 前tiền 所sở 明minh 法Pháp 界Giới 三Tam 寶Bảo 。 自tự 他tha 凡phàm 聖thánh 。 能năng 所sở 之chi 相tướng 。 相tương 當đương 寂tịch 然nhiên 。 不bất 假giả 會hội 境cảnh 歸quy 心tâm 。 亦diệc 非phi 取thủ 真chân 棄khí 假giả 。 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 法pháp 法pháp 皆giai 如như 故cố 。 即tức 諸chư 法pháp 以dĩ 明minh 實thật 相tướng 。 非phi 泯mẫn 相tương/tướng 。 而nhi 見kiến 性tánh 也dã 。 自tự 他tha 平bình 等đẳng 。 非phi 會hội 境cảnh 以dĩ 歸quy 心tâm 也dã )# 。

安an 住trụ 正chánh 觀quán 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm

又hựu (# 功công 用dụng 第đệ 九cửu )# 云vân 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 菩Bồ 提Đề 云vân 覺giác 。 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 故cố 名danh 佛Phật 也dã 。 行hành 者giả 既ký 在tại 佛Phật 法Pháp 。 即tức 佛Phật 種chủng 子tử 。 須tu 發phát 覺giác 求cầu 。 作tác 意ý 觀quán 度độ 。 此thử 乃nãi 趣thú 佛Phật 果Quả 之chi 津tân 梁lương 。 成thành 萬vạn 行hạnh 之chi 根căn 本bổn 。 如như 空không 之chi 含hàm 萬vạn 像tượng 。 若nhược 海hải 之chi 納nạp 百bách 川xuyên 。 若nhược 不bất 先tiên 建kiến 此thử 心tâm 起khởi 行hành 則tắc 便tiện 迷mê 沒một 。 是thị 菩Bồ 提Đề 者giả 。 其kỳ 相tương/tướng 如như 何hà 。 今kim 欲dục 發phát 心tâm 。 有hữu 理lý 有hữu 行hành 。 在tại 緣duyên 乃nãi 二nhị 。 於ư 義nghĩa 則tắc 通thông 。 不bất 爾nhĩ 。 真chân 俗tục 兩lưỡng 乖quai 。 非phi 正Chánh 法Pháp 義nghĩa 。 言ngôn 理lý 發phát 者giả 。 即tức 是thị 自tự 心tâm 。 五ngũ 陰ấm 諸chư 法pháp 。 本bổn 性tánh 無vô 我ngã 。 深thâm 知tri 此thử 要yếu 。 名danh 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 寂tịch 滅diệt 是thị 菩Bồ 提Đề 。 離ly 諸chư 相tướng 故cố 。 假giả 名danh 是thị 菩Bồ 提Đề 。 名danh 字tự 空không 故cố 。 又hựu 如như 問vấn 菩Bồ 提Đề 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 提Đề 相tướng 者giả 。 出xuất 三tam 界giới 。 過quá 俗tục 法pháp 。 言ngôn 語ngữ 斷đoạn 滅diệt 。 諸chư 發phát 無vô 發phát 。 是thị 名danh 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 如như 是thị 眾chúng 經kinh 。 例lệ 遣khiển 相tương/tướng 心tâm 。 故cố 名danh 發phát 心tâm 。 謂vị 此thử 心tâm 體thể 本bổn 清thanh 淨tịnh 。 究cứu 達đạt 此thử 理lý 。 作tác 業nghiệp 令linh 淨tịnh 故cố 曰viết 發phát 心tâm 。 即tức 名danh 行hành 也dã 。 行hành 者giả 。 如như 上thượng 安an 止chỉ 心tâm 已dĩ 。 生sanh 大đại 欲dục 心tâm 。 我ngã 入nhập 佛Phật 道Đạo 廣quảng 度độ 眾chúng 生sanh 。 所sở 修tu 善thiện 根căn 。 皆giai 悉tất 回hồi 向hướng 。 無Vô 上Thượng 正Chánh 覺Giác 。

三tam 乘thừa 所sở 修tu 無vô 越việt 二nhị 空không (# 同đồng 前tiền 第đệ 七thất )#

又hựu 云vân 。 至chí 理lý 真chân 極cực 。 不bất 越việt 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 唯duy 佛Phật 道Đạo 有hữu 餘dư 道đạo 則tắc 無vô 。 由do 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 則tắc 二nhị 執chấp 斯tư 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 無vô 因nhân 得đắc 生sanh 。 故cố 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 得đắc 名danh 。 此thử 謂vị 三tam 乘thừa 聖thánh 賢hiền 深thâm 淺thiển 有hữu 異dị 。 至chí 於ư 入nhập 證chứng 。 唯duy 在tại 二nhị 空không 。 又hựu 云vân 行hành 者giả 須tu 知tri 。 觀quán 察sát 自tự 心tâm 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 非phi 染nhiễm 非phi 淨tịnh 。 離ly 諸chư 分phân 別biệt 。 但đãn 為vi 妄vọng 想tưởng 。 致trí 有hữu 是thị 非phi 得đắc 失thất 。 罪tội 福phước 因nhân 之chi 增tăng 長trưởng 。 今kim 達đạt 本bổn 性tánh 。 可khả 謂vị 還hoàn 源nguyên 。 常thường 作tác 此thử 觀quán 。 不bất 見kiến 人nhân 法pháp 。 即tức 是thị 達đạt 空không 。 空không 本bổn 無vô 形hình 。 如như 何hà 起khởi 妄vọng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 作tác 業nghiệp 。 動động 身thân 運vận 想tưởng 。 不bất 得đắc 失thất 念niệm 。 如như 上thượng 已dĩ 明minh 。 此thử 是thị 實thật 觀quán 。 餘dư 名danh 虗hư 解giải 。

釋thích 法pháp 四tứ 依y (# 則tắc 見kiến 祖tổ 懷hoài 。 究cứu 竟cánh 指chỉ 歸quy 。 唯duy 在tại 了liễu 義nghĩa )# 。

又hựu (# 引dẫn 教giáo 第đệ 六lục )# 依y 法pháp 不bất 依y 人nhân 者giả 。 人nhân 唯duy 情tình 有hữu 。 法pháp 乃nãi 軌quỹ 模mô 。 性tánh 空không 正chánh 理lý (# 性tánh 空không 通thông 大đại 小tiểu 也dã )# 體thể 離ly 非phi 妄vọng 。 即tức 用dụng 此thử 法pháp 。 為vi 正Chánh 法Pháp 依y 。 涅Niết 槃Bàn 極cực 教giáo 。 盛thịnh 明minh 斯tư 轍triệt (# 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 依y 法pháp 者giả 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 不bất 依y 人nhân 者giả 。 即tức 是thị 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác )# 。 若nhược 能năng 反phản 彼bỉ 俗tục 心tâm 。 憑bằng 準chuẩn 聖thánh 量lượng 。 隱ẩn 心tâm 行hành 務vụ 。 知tri 非phi 性tánh 空không 。 乘thừa 持trì 此thử 心tâm 。 以dĩ 為vi 道Đạo 路lộ 。 一nhất 分phần/phân 知tri 非phi 。 明minh 順thuận 空không 理lý 。 一nhất 分phần/phân 觀quán 厭yếm 。 明minh 違vi 有hữu 事sự 。 如như 此thử 安an 心tâm 。 分phần/phân 名danh 修tu 趣thú 。 法pháp 性tánh 真chân 道đạo 。

依y 義nghĩa 不bất 依y 語ngữ 者giả 。 語ngữ 是thị 言ngôn 說thuyết 。 止chỉ 是thị 張trương 筌thuyên 。 義nghĩa 為vi 達đạt 理lý 。 化hóa 物vật 之chi 道đạo (# 化hóa 猶do 變biến 也dã )# 證chứng 解giải 已dĩ 後hậu 。 絕tuyệt 慮lự 杜đỗ 言ngôn 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 故cố 經kinh 有hữu 捨xả 筏phiệt 之chi 喻dụ 。 人nhân 懷hoài 目mục 擊kích 之chi 談đàm (# 莊trang 子tử 云vân 。 目mục 擊kích 而nhi 道đạo 存tồn )# 。 豈khởi 不bất 以dĩ 言ngôn 詮thuyên 意ý 表biểu 。 得đắc 意ý 息tức 言ngôn 。 月nguyệt 喻dụ 妙diệu 指chỉ 。 無vô 宜nghi 不bất 曉hiểu (# 上thượng 明minh 義nghĩa 假giả 語ngữ 。 顯hiển 見kiến 義nghĩa 捨xả 語ngữ 也dã )# 今kim 謂vị 得đắc 義nghĩa 。 義nghĩa 乃nãi 是thị 言ngôn 。 真chân 行hành 道Đạo 者giả 。 常thường 觀quán 常thường 破phá 。 常thường 觀quán 依y 語ngữ 。 常thường 破phá 隨tùy 義nghĩa 。 謂vị 言ngôn 隨tùy 義nghĩa 。 還hoàn 是thị 誦tụng 言ngôn (# 上thượng 謂vị 得đắc 義nghĩa 忘vong 言ngôn 仍nhưng 須tu 遣khiển 義nghĩa 無vô 有hữu 也dã )# 。 依y 智trí 不bất 依y 識thức 者giả 。 識thức 謂vị 現hiện 行hành 。 隨tùy 塵trần 分phần/phân 見kiến 。 眼nhãn 色sắc 耳nhĩ 聲thanh 。 躭đam 迷mê 不bất 覺giác 。 與dữ 牛ngưu 羊dương 而nhi 等đẳng 度độ 。 同đồng 邪tà 凡phàm 而nhi 共cộng 行hành (# 上thượng 明minh 六lục 識thức 妄vọng 念niệm 。 人nhân 畜súc 共cộng 依y 。 故cố 有hữu 淪luân 墜trụy 。 已dĩ 下hạ 令linh 依y 佛Phật 智trí 。 即tức 唯duy 識thức 觀quán 。 令linh 損tổn 過quá 漸tiệm 明minh 也dã )# 。 大đại 聖thánh 示thị 教giáo 。 境cảnh 是thị 自tự 心tâm 。 下hạ 愚ngu 氷băng 執chấp 。 塵trần 為vi 識thức 外ngoại 。 所sở 以dĩ 化hóa 導đạo 。 無vô 由do 捨xả 之chi 。 是thị 知tri 滯trệ 歸quy 凡phàm 識thức 。 倒đảo 遣khiển 聖thánh 心tâm 。 愚ngu 迷mê 履lý 歷lịch 。 常thường 淪luân 三tam 倒đảo 。 勇dũng 勵lệ 特đặc 達đạt 。 念niệm 動động 即tức 知tri 。 知tri 倒đảo 難nạn/nan 清thanh 。 名danh 為vi 依y 識thức 。 知tri 流lưu 須tu 返phản 名danh 隨tùy 分phần/phân 智trí 。 如như 是thị 加gia 功công 。 漸tiệm 增tăng 明minh 大đại 。 後hậu 見kiến 塵trần 境cảnh 。 知tri 非phi 外ngoại 來lai 。 境cảnh 非phi 心tâm 外ngoại 。 是thị 自tự 心tâm 相tương/tướng 。 安an 有hữu 愚ngu 迷mê 。 生sanh 憎tăng 生sanh 愛ái 。 思tư 擇trạch 不bất 已dĩ 。 解giải 異dị 牛ngưu 羊dương 。

依y 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 不bất 依y 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 者giả 。 此thử 之chi 兩lưỡng 經kinh 。 並tịnh 聖thánh 言ngôn 量lượng 。 凡phàm 入nhập 道đạo 者giả 。 率suất 先tiên 曉hiểu 之chi 。 則tắc 無vô 壅ủng 不bất 通thông 。 有hữu 疑nghi 皆giai 決quyết 。 但đãn 為vi 群quần 生sanh 。 性tánh 識thức 深thâm 淺thiển 。 利lợi 鈍độn 不bất 同đồng 。 致trí 令linh 大đại 聖thánh 。 隨tùy 情tình 別biệt 說thuyết 。 然nhiên 據cứ 至chí 道đạo 。 但đãn 是thị 自tự 心tâm 。 故cố 經Kinh 云vân 。 三tam 界giới 上thượng 下hạ 法pháp 。 我ngã 說thuyết 惟duy 是thị 心tâm 。 此thử 就tựu 世thế 界giới 依y 報báo 。 以dĩ 明minh 心tâm 也dã 。 又hựu 云vân 。 如như 如như 與dữ 真chân 際tế 。 涅Niết 槃Bàn 及cập 法Pháp 界Giới 。 種chủng 種chủng 意ý 生sanh 身thân 。 佛Phật 說thuyết 唯duy 心tâm 量lượng 。 此thử 據cứ 出xuất 世thế 法pháp 體thể 。 以dĩ 明minh 心tâm 也dã 。 終chung 窮cùng 至chí 實thật 。 畢tất 到đáo 斯tư 源nguyên 隨tùy 流lưu 赴phó 感cảm 。 還hoàn 宗tông 了liễu 義nghĩa 。

遣khiển 障chướng 淨tịnh 心tâm 則tắc 見kiến 佛Phật 性tánh

淨tịnh 心tâm 誡giới 觀quán 篇thiên (# 第đệ 一nhất )# 云vân 。 現hiện 行hành 煩phiền 惱não 。 諸chư 部bộ 過quá 患hoạn 。 教giáo 修tu 對đối 治trị 。 垢cấu 染nhiễm 漸tiệm 滅diệt 。 心tâm 轉chuyển 明minh 淨tịnh 。 發phát 生sanh 定định 慧tuệ 。 起khởi 於ư 大Đại 乘Thừa 清thanh 淨tịnh 信tín 心tâm 。 趣thú 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 種chủng 性tánh 住trú 處xứ 。 是thị 故cố 教giáo 汝nhữ 。 察sát 病bệnh 對đối 治trị 。 興hưng 隆long 功công 業nghiệp 。 修tu 入nhập 信tín 境cảnh 。 成thành 決quyết 定định 根căn 力lực 。 其kỳ 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 。 無vô 垢cấu 妙diệu 覺giác 。 四tứ 十thập 二nhị 位vị 。 空không 宗tông 真chân 理lý 。 唯duy 可khả 知tri 聞văn 。 影ảnh 像tượng 麤thô 相tương/tướng 。 下hạ 地địa 凡phàm 夫phu 。 力lực 所sở 不bất 及cập 。 亦diệc 未vị 能năng 行hành 。 今kim 唯duy 使sử 汝nhữ 。 淨tịnh 除trừ 業nghiệp 鏡kính 。 客khách 塵trần [目*壹]ê 等đẳng 。 見kiến 汝nhữ 身thân 中trung 小tiểu 分phần/phân 佛Phật 性tánh 。 汝nhữ 何hà 飲ẩm 服phục 般Bát 若Nhã 甘cam 露lộ 。 洗tẩy 蕩đãng 蓋cái 纏triền 。 漸tiệm 顯hiển 淨tịnh 心tâm 。 心tâm 若nhược 清thanh 淨tịnh 。 令linh 眾chúng 生sanh 界giới 淨tịnh 。 眾chúng 生sanh 既ký 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 始thỉ 除trừ 煩phiền 惱não 。 令linh 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 戒giới 既ký 完hoàn 具cụ 。 定định 復phục 清thanh 淨tịnh 。 以dĩ 戒giới 定định 淨tịnh 。 令linh 智trí 慧tuệ 淨tịnh 。 智trí 既ký 淨tịnh 已dĩ 。 顯hiển 自tự 身thân 源nguyên 。 有hữu 此thử 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

大đại 小tiểu 賢hiền 聖thánh 先tiên 修tu 五ngũ 停đình

又hựu (# 三tam )# 云vân 。 五ngũ 妄vọng 想tưởng 者giả 。 如như 除trừ 刺thứ 樹thụ 。 先tiên 斷đoạn 其kỳ 根căn 。 故cố 修tu 五ngũ 停đình 。 觀quán 息tức 五ngũ 過quá 止chỉ 不bất 令linh 起khởi 。 故cố 名danh 停đình 心tâm 觀quán 。 因nhân 修tu 此thử 觀quán 現hiện 惱não 不bất 行hành 。 得đắc 小tiểu 解giải 脫thoát 。 所sở 由do 之chi 處xứ 。 戒giới 定định 調điều 柔nhu 。 漸tiệm 證chứng 神thần 通thông 。 名danh 大đại 解giải 脫thoát 十thập 障chướng 滅diệt 盡tận 。 名danh 真chân 解giải 脫thoát 。 莫mạc 不bất 因nhân 今kim 五ngũ 停đình 觀quán 法pháp 。 又hựu 偈kệ 曰viết 。 自tự 知tri 欲dục 情tình 多đa 。 一nhất 向hướng 觀quán 不bất 淨tịnh 皆giai 捨xả 得đắc 解giải 脫thoát 。 欲dục 竭kiệt 即tức 得đắc 定định 。 自tự 知tri 瞋sân 恚khuể 多đa 。 一nhất 向hướng 修tu 慈từ 悲bi 。 毒độc 火hỏa 得đắc 清thanh 涼lương 。 成thành 就tựu 善thiện 律luật 儀nghi 。 自tự 知tri 愚ngu 癡si 多đa 。 諦đế 觀quán 十thập 二nhị 因nhân 始thỉ 悟ngộ 輪luân 回hồi 苦khổ 。 了liễu 知tri 無vô 我ngã 人nhân 。 自tự 知tri 我ngã 慢mạn 多đa 。 諦đế 觀quán 十thập 八bát 界giới 。 方phương 得đắc 無vô 人nhân 解giải 。 吾ngô 我ngã 病bệnh 即tức 差sai 。 自tự 知tri 亂loạn 想tưởng 多đa 。 常thường 數sổ 出xuất 入nhập 息tức 。 覺giác 觀quán 漸tiệm 得đắc 成thành 。 加gia 我ngã 戒giới 定định 力lực 。

觀quán 身thân 心tâm 相tương 知tri 妄vọng 求cầu 真chân

又hựu (# 十thập 五ngũ )# 云vân 。 身thân 相tướng 者giả 。 六lục 道đạo 異dị 類loại 。 陰ấm 大đại 假giả 成thành 。 感cảm 現hiện 前tiền 果quả 。 酬thù 過quá 去khứ 因nhân 故cố 名danh 身thân 相tướng 。 身thân 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 種chủng 形hình 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 一nhất 人nhân 徧biến 受thọ 爾nhĩ 許hứa 種chủng 身thân 。 已dĩ 經kinh 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 今kim 誡giới 觀quán 身thân 。 唯duy 及cập 人nhân 道đạo 。 一nhất 人nhân 有hữu 九cửu 萬vạn 九cửu 千thiên 毛mao 孔khổng 。 八bát 百bách 種chủng 風phong 出xuất 入nhập 其kỳ 中trung 。 八bát 萬vạn 戶hộ 虫trùng 。 徧biến 身thân 充sung 滿mãn 。 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 更cánh 互hỗ 發phát 動động 。 三tam 百bách 六lục 十thập 骨cốt 節tiết 。 迭điệt 相tương 依y 持trì 。 百bách 一nhất 十thập 苦khổ 。 無vô 時thời 不bất 受thọ 。 三tam 十thập 六lục 種chủng 。 不bất 淨tịnh 膿nùng 血huyết 。 合hợp 成thành 陰ấm 身thân 。 九cửu 孔khổng 漏lậu 瘡sang 。 穢uế 物vật 流lưu 出xuất 。 如như 上thượng 苦khổ 業nghiệp 。 始thỉ 成thành 一nhất 人nhân 。 賢hiền 聖thánh 捨xả 離ly 。 如như 除trừ 惡ác 病bệnh 。 故cố 名danh 觀quán 身thân 。 心tâm 相tương/tướng 者giả 一nhất 念niệm 之chi 間gian 。 九cửu 十thập 剎sát 那na 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 猶do 如như 電điện 光quang 。 塵trần 起khởi 識thức 生sanh 。 貪tham 境cảnh 招chiêu 報báo 。 經Kinh 云vân 。 貪tham 欲dục 心tâm 有hữu 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 。 瞋sân 恚khuể 心tâm 有hữu 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 。 愚ngu 癡si 心tâm 有hữu 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 。 等đẳng 分phần/phân 心tâm 有hữu 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 。 合hợp 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 塵trần 勞lao 。 一nhất 百bách 八bát 種chủng 煩phiền 惱não 。 五ngũ 百bách 四tứ 十thập 種chủng 受thọ 。 有hữu 九cửu 十thập 八bát 種chủng 使sử 。 故cố 名danh 觀quán 心tâm 。 若nhược 入nhập 安an 般ban 觀quán 法pháp 。 心tâm 所sở 漸tiệm 息tức 。 乃nãi 至chí 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 還hoàn 歸quy 一nhất 真chân 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 中trung 。 此thử 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。 名danh 真chân 常thường 法Pháp 身thân 。 無vô 心tâm 之chi 心tâm 。 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 如như 是thị 觀quán 察sát 。 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 。

詳tường 言ngôn 結kết 使sử 修tu 觀quán 除trừ 障chướng

又hựu (# 十thập 八bát )# 云vân 。 一nhất 切thiết 生sanh 死tử 。 障chướng 道đạo 苦khổ 業nghiệp 。 皆giai 因nhân 結kết 使sử 。 如như 毗tỳ 曇đàm 說thuyết 。 今kim 略lược 說thuyết 言ngôn 。 令linh 息tức 覺giác 觀quán 。 有hữu 十thập 結kết 使sử 。 通thông 三tam 界giới 九cửu 十thập 八bát 種chủng 。 今kim 恐khủng 文văn 繁phồn 。 少thiểu 分phần 喻dụ 說thuyết 。 結kết 使sứ 者giả 。 阿a 棃lê 耶da 藏tạng 染nhiễm 分phần/phân 種chủng 子tử 。 名danh 之chi 為vi 結kết 。 受thọ 六lục 道Đạo 果Quả 報báo 。 名danh 之chi 為vi 使sử 。 使sử 業nghiệp 發phát 生sanh 。 增tăng 有hữu 漏lậu 種chủng 。 如như 賊tặc 居cư 險hiểm 。 潛tiềm 伏phục 聚tụ 集tập 。 名danh 之chi 為vi 結kết 。 持trì 仗trượng 劫kiếp 害hại 。 掠lược 人nhân 財tài 寶bảo 。 名danh 之chi 為vi 使sử 。 貪tham 瞋sân 性tánh 習tập 。 依y 真chân 潛tiềm 伏phục 。 還hoàn 緣duyên 起khởi 發phát 。 能năng 劫kiếp 戒giới 財tài 。 取thủ 著trước 諸chư 塵trần 。 害hại 於ư 智trí 寶bảo 。 利lợi 那na 相tương 續tục 。 追truy 求cầu 如như 使sử 。 無vô 對đối 名danh 結kết 。 外ngoại 觀quán 名danh 使sử 。 止chỉ 慮lự 名danh 結kết 。 攀phàn 緣duyên 名danh 使sử 。 繫hệ 念niệm 名danh 結kết 。 役dịch 心tâm 名danh 使sử 。 為vi 有hữu 結kết 使sử 。 愛ái 恚khuể 互hỗ 生sanh 。 由do 愛ái 恚khuể 故cố 。 成thành 取thủ 捨xả 業nghiệp 。 妄vọng 取thủ 捨xả 故cố 。 癡si 醫y 轉chuyển 厚hậu 故cố 。 障chướng 其kỳ 慧tuệ 眼nhãn 。 慧tuệ 眼nhãn 未vị 開khai 。 名danh 無vô 明minh 暗ám 。 闇ám 心tâm 緣duyên 事sự 。 與dữ 顛điên 倒đảo 相tương 應ứng 。 抱bão 真chân 常thường 性tánh 。 受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。 生sanh 死tử 流lưu 浪lãng 。 迷mê 失thất 正Chánh 道Đạo 。 未vị 見kiến 正Chánh 道Đạo 。 名danh 為vi 迷mê 惑hoặc 。 無vô 常thường 常thường 想tưởng 。 無vô 樂nhạo 樂lạc 想tưởng 。 無vô 我ngã 見kiến 我ngã 。 無vô 淨tịnh 見kiến 淨tịnh 。 如như 是thị 狂cuồng 錯thác 。 皆giai 因nhân 結kết 使sử 。 如như 是thị 結kết 使sử 。 造tạo 顛điên 倒đảo 業nghiệp 。 欲dục 斷đoạn 結kết 使sử 。 即tức 修tu 五ngũ 停đình 觀quán 法pháp 。 以dĩ 對đối 治trị 之chi 。 安an 般ban 守thủ 意ý 。 入nhập 三tam 脫thoát 門môn 。 觀quán 空không 離ly 相tương/tướng 。 結kết 使sử 斷đoạn 除trừ 。 身thân 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 不bất 起khởi 煩phiền 惱não 。 煩phiền 惱não 滅diệt 處xứ 。 名danh 真chân 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 者giả 。 即tức 大đại 涅Niết 槃Bàn 。

示thị 十thập 八bát 界giới 為vi 所sở 觀quán 境cảnh

又hựu (# 十thập 九cửu )# 云vân 。 何hà 名danh 十thập 八bát 界giới 。 身thân 有hữu 六lục 根căn 。 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 外ngoại 有hữu 六lục 塵trần 。 謂vị 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 中trung 間gian 生sanh 六lục 識thức 。 三tam 六lục 假giả 合hợp 。 名danh 十thập 八bát 界giới 。 云vân 何hà 名danh 根căn 。 能năng 生sanh 諸chư 業nghiệp 。 長trưởng 養dưỡng 任nhậm 持trì 故cố 名danh 根căn 。 云vân 何hà 名danh 塵trần 。 坌bộn 污ô 淨tịnh 心tâm 。 觸xúc 身thân 成thành 垢cấu 故cố 名danh 塵trần 。 云vân 何hà 名danh 識thức 能năng 了liễu 前tiền 境cảnh 。 妄vọng 起khởi 分phân 別biệt 名danh 為vi 識thức 。 然nhiên 此thử 根căn 塵trần 。 互hỗ 相tương 涉thiệp 入nhập 。 名danh 十thập 二nhị 入nhập 。 假giả 緣duyên 生sanh 起khởi 。 無vô 真chân 實thật 性tánh 。 眾chúng 生sanh 不bất 達đạt 。 謂vị 內nội 外ngoại 入nhập 有hữu 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 貪tham 心tâm 熱nhiệt 惱não 。 堅kiên 著trước 執chấp 取thủ 。 迷mê 惑hoặc 昏hôn 謬mậu 。 不bất 信tín 聖thánh 道Đạo 。 順thuận 情tình 生sanh 貪tham 。 違vi 意ý 起khởi 瞋sân 。 以dĩ 此thử 貪tham 瞋sân 。 增tăng 長trưởng 結kết 使sử 。 此thử 名danh 凡phàm 夫phu 十thập 八bát 界giới 。

達đạt 有hữu 即tức 空không 常thường 修tu 有hữu 行hành

又hựu (# 十thập 九cửu )# 云vân 。 塵trần 境cảnh 雖tuy 如như 幻huyễn 。 見kiến 色sắc 起khởi 慈từ 悲bi 。 發phát 意ý 離ly 諂siểm 慢mạn 。 不bất 失thất 四tứ 威uy 儀nghi 。 六lục 塵trần 行hành 坌bộn 污ô 。 亦diệc 是thị 行hành 者giả 師sư 。 除trừ 病bệnh 不bất 除trừ 法pháp 。 七thất 覺giác 分phần/phân 修tu 持trì 。 雖tuy 觀quán 文văn 字tự 空không 。 要yếu 須tu 徧biến 讀đọc 經kinh 。 廣quảng 尋tầm 聖thánh 者giả 義nghĩa 。 般Bát 若Nhã 漸tiệm 得đắc 成thành 。 雖tuy 觀quán 根căn 塵trần 空không 。 和hòa 敬kính 護hộ 人nhân 情tình 。 戒giới 儀nghi 須tu 具cụ 足túc 。 修tu 德đức 慎thận 惡ác 名danh 。 雖tuy 觀quán 諸chư 行hành 空không 。 對đối 塵trần 修tu 五ngũ 停đình 。 貪tham 瞋sân 結kết 使sử 斷đoạn 。 寂tịch 滅diệt 心tâm 安an 寧ninh 。 雖tuy 觀quán 三tam 界giới 空không 。 擇trạch 惡ác 善thiện 須tu 歸quy 。 命mạng 行hành 擇trạch 覺giác 分phần/phân 。 離ly 垢cấu 識thức 是thị 非phi 。 雖tuy 知tri 三tam 諦đế 空không 。 知tri 諦đế 義nghĩa 窮cùng 微vi 。 常thường 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 。 與dữ 理lý 不bất 相tương 違vi 。 十thập 八bát 界giới 離ly 妄vọng 。 出xuất 生sanh 於ư 珍trân 寶bảo 。 觀quán 解giải 緣duyên 和hòa 義nghĩa 。 不bất 生sanh 亦diệc 不bất 老lão 。 七thất 地địa 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 名danh 無vô 煩phiền 惱não 。 金kim 剛cang 心tâm 滅diệt 後hậu 。 然nhiên 證chứng 無vô 為vi 道Đạo 。

菩Bồ 薩Tát 觀quán 成thành 智trí 用dụng 無vô 滯trệ

又hựu (# 二nhị 十thập 六lục )# 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 不bất 染nhiễm 三tam 界giới 。 不bất 猒# 三tam 界giới 。 求cầu 無vô 為vi 道Đạo 。 不bất 住trụ 無vô 為vi 。 常thường 處xử 生sanh 死tử 。 而nhi 無vô 生sanh 死tử 。 何hà 故cố 不bất 染nhiễm 三tam 界giới 。 煩phiền 惱não 盡tận 故cố 。 業nghiệp 不bất 繫hệ 故cố 。 不bất 厭yếm 三tam 界giới 。 愍mẫn 眾chúng 生sanh 故cố 。 大đại 慈từ 悲bi 故cố 。 求cầu 無vô 為vi 道Đạo 故cố 。 欲dục 自tự 他tha 利lợi 故cố 。 隨tùy 順thuận 大Đại 乘Thừa 故cố 。 何hà 故cố 不bất 住trụ 無vô 為vi 。 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 故cố 。 何hà 故cố 常thường 處xử 生sanh 死tử 。 利lợi 行hành 同đồng 事sự 故cố 。 本bổn 願nguyện 無vô 盡tận 。 故cố 而nhi 非phi 生sanh 死tử 。 業nghiệp 種chủng 盡tận 故cố 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 入nhập 解giải 脫thoát 海hải 故cố 。 是thị 以dĩ 不bất 在tại 此thử 彼bỉ 。 不bất 著trước 中trung 流lưu 。 離ly 於ư 中trung 邊biên 。 心tâm 不bất 住trụ 邊biên 道đạo 。

何hà 以dĩ 故cố 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 法pháp 應ưng 爾nhĩ 故cố 。

釋thích 諦đế 緣duyên 度độ 示thị 輪luân 迴hồi 本bổn

又hựu (# 二nhị 十thập 七thất )# 云vân 。 四Tứ 諦Đế 者giả 。 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 是thị 名danh 四tứ 。 如như 實thật 解giải 了liễu 是thị 名danh 諦đế 。 苦khổ 者giả 是thị 果quả 。 集tập 者giả 是thị 因nhân 。 何hà 故cố 先tiên 果quả 後hậu 因nhân 。 苦khổ 有hữu 三tam 種chủng 。 苦khổ 苦khổ 壞hoại 苦khổ 。 此thử 二nhị 麤thô 惡ác 。 眾chúng 生sanh 目mục 驗nghiệm 。 能năng 起khởi 厭yếm 心tâm 。 行hành 苦khổ 一nhất 門môn 。 智trí 人nhân 能năng 解giải 。 此thử 三tam 苦khổ 者giả 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 故cố 先tiên 說thuyết 苦khổ 。 苦khổ 從tùng 集tập 生sanh 。 教giáo 斷đoạn 集tập 因nhân 者giả 。 根căn 本bổn 十thập 惡ác 。 及cập 有hữu 漏lậu 十Thập 善Thiện 。 滅diệt 者giả 。 生sanh 死tử 永vĩnh 盡tận 。 證chứng 解giải 脫thoát 樂nhạo/nhạc/lạc 。 知tri 此thử 滅diệt 度độ 云vân 何hà 可khả 得đắc 。 故cố 須tu 修tu 道Đạo 。 道đạo 者giả 。 戒giới 定định 慧tuệ 等đẳng 。 從tùng 五ngũ 停đình 觀quán 起khởi 。 乃nãi 至chí 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 故cố 名danh 知tri 苦Khổ 諦Đế 集tập 。 證chứng 滅diệt 修tu 道Đạo 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。 闇ám 心tâm 無vô 知tri 。 如như 盲manh 人nhân 夜dạ 行hành 曠khoáng 野dã 。 失thất 於ư 正Chánh 道Đạo 。 故cố 曰viết 無vô 明minh 。 貪tham 染nhiễm 世thế 法pháp 名danh 為vi 行hành 。 虗hư 妄vọng 知tri 見kiến 故cố 名danh 識thức 。 識thức 神thần 入nhập 胎thai 。 向hướng 受thọ 生sanh 處xứ 。 與dữ 不bất 淨tịnh 合hợp 。 故cố 曰viết 名danh 色sắc 。 現hiện 陰ấm 成thành 根căn 。 通thông 識thức 來lai 去khứ 。 故cố 名danh 六lục 入nhập 。 根căn 塵trần 相tương 對đối 。 故cố 名danh 觸xúc 。 觸xúc 生sanh 違vi 順thuận 。 愛ái 恚khuể 事sự 成thành 。 故cố 名danh 為vi 受thọ 。 於ư 順thuận 事sự 中trung 。 貪tham 染nhiễm 心tâm 熱nhiệt 。 故cố 名danh 為vi 愛ái 。 愛ái 之chi 不bất 捨xả 。 故cố 名danh 為vi 取thủ 。 取thủ 已dĩ 屬thuộc 身thân 。 成thành 有hữu 漏lậu 業nghiệp 。 故cố 名danh 為vi 有hữu 。 有hữu 業nghiệp 既ký 定định 。 感cảm 後hậu 果quả 報báo 。 故cố 名danh 為vi 生sanh 。 生sanh 命mạng 不bất 住trụ 。 故cố 名danh 為vi 老lão 死tử 。 老lão 死tử 復phục 生sanh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 捨xả 身thân 受thọ 身thân 。 故cố 名danh 輪luân 回hồi 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 已dĩ 前tiền 四Tứ 諦Đế 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 是thị 名danh 二Nhị 乘Thừa 。 破phá 相tương/tướng 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 緣duyên 修tu 十Thập 地Địa 。 是thị 名danh 大Đại 乘Thừa 。 如như 是thị 大đại 品phẩm 華hoa 嚴nghiêm 。 廣quảng 分phân 別biệt 說thuyết 。 又hựu 泯mẫn 道Đạo 諦Đế 。 及cập 十thập 八bát 空không 。 入nhập 平bình 等đẳng 理lý 。 不bất 思tư 議nghị 海hải 。 離ly 於ư 形hình 名danh 。 是thị 為vi 佛Phật 乘thừa 。 如như 思tư 益ích 。 維duy 摩ma 。 信tín 力lực 入nhập 印ấn 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 等đẳng 。 住trụ 真chân 空không 理lý 。 語ngữ 斷đoạn 行hành 滅diệt 。 如như 江giang 河hà 方phương 流lưu 。 若nhược 入nhập 大đại 海hải 。 失thất 本bổn 色sắc 相tướng 。 道Đạo 諦Đế 說thuyết 修tu 。 方phương 便tiện 淨tịnh 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

欲dục 見kiến 佛Phật 性tánh 略lược 說thuyết 十thập 種chủng

又hựu (# 二nhị 十thập 八bát )# 云vân 。 須tu 知tri 眾chúng 生sanh 。 同đồng 有hữu 佛Phật 性tánh 。 略lược 說thuyết 十thập 種chủng 。 廣quảng 在tại 諸chư 經kinh 。 一nhất 者giả 生sanh 死tử 煩phiền 惱não 。 從tùng 真chân 性tánh 起khởi 。 喻dụ 如như 大đại 水thủy 。 本bổn 淨tịnh 湛trạm 然nhiên 。 為vi 因nhân 風phong 故cố 。 遂toại 生sanh 波ba 動động 。 後hậu 因nhân 大đại 寒hàn 。 乃nãi 結kết 成thành 氷băng 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 本bổn 淨tịnh 如như 水thủy 。 由do 覺giác 觀quán 風phong 。 波ba 浪lãng 生sanh 死tử 。 貪tham 愛ái 堅kiên 固cố 。 成thành 煩phiền 惱não 冰băng 。 欲dục 顯hiển 佛Phật 性tánh 者giả 。 慧tuệ 火hỏa 融dung 冰băng 。 禪thiền 定định 息tức 波ba 。 冰băng 液dịch 波ba 止chỉ 。 水thủy 即tức 清thanh 淨tịnh 。 佛Phật 性tánh 影ảnh 現hiện 。 二nhị 者giả 如như 金kim 在tại 鑛khoáng 。 麤thô 弊tệ 無vô 堪kham 。 於ư 後hậu 融dung 銷tiêu 。 金kim 始thỉ 顯hiển 現hiện 。 寶bảo 中trung 最tối 上thượng 。 無vô 能năng 嫌hiềm 者giả 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 在tại 煩phiền 惱não 鑛khoáng 。 戒giới 定định 慧tuệ 火hỏa 。 煉luyện 出xuất 真chân 性tánh 。 法Pháp 界Giới 之chi 中trung 。 最tối 上thượng 無vô 比tỉ 。 三tam 者giả 如như 牛ngưu 未vị 產sản 。 乳nhũ 血huyết 和hòa 雜tạp 。 緣duyên 成thành 始thỉ 停đình 。 構# 取thủ 煎tiễn 煗noãn 。 乃nãi 生sanh 醍đề 醐hồ 。 明minh 淨tịnh 隨tùy 器khí 變biến 色sắc 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 為vi 煩phiền 惱não 合hợp 。 如như 雜tạp 血huyết 乳nhũ 。 假giả 緣duyên 修tu 治trị 。 漸tiệm 至chí 佛Phật 果Quả 。 發phát 起khởi 神thần 通thông 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 變biến 。 同đồng 類loại 救cứu 苦khổ 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 四tứ 者giả 喻dụ 如như 一nhất 人nhân 。 行hành 千thiên 萬vạn 里lý 。 經kinh 多đa 屋ốc 宿túc 。 雖tuy 多đa 種chủng 屋ốc 。 人nhân 是thị 一nhất 人nhân 。 屋ốc 喻dụ 五ngũ 陰ấm 。 人nhân 喻dụ 佛Phật 性tánh 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 經kinh 五ngũ 道đạo 陰ấm 。 陰ấm 雖tuy 差sai 別biệt 。 佛Phật 性tánh 是thị 一nhất 。 人nhân 別biệt 屋ốc 別biệt 。 故cố 名danh 不bất 一nhất 。 人nhân 常thường 一nhất 人nhân 。 故cố 名danh 不bất 二nhị 。 氷băng 凍đống 未vị 融dung 。 水thủy 則tắc 非phi 有hữu 。 冰băng 消tiêu 即tức 水thủy 。 故cố 名danh 非phi 無vô 。 佛Phật 性tánh 道Đạo 理lý 。 不bất 一nhất 不bất 二nhị 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 五ngũ 者giả 四Tứ 諦Đế 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 四Tứ 等Đẳng 六Lục 度Độ 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 道Đạo 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。 六lục 者giả 四tứ 親thân 近cận 法pháp 。 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。 一nhất 親thân 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 二nhị 親thân 近cận 正Chánh 法Pháp 。 三tam 親thân 近cận 靜tĩnh 思tư 。 四tứ 親thân 近cận 如như 說thuyết 修tu 。 離ly 此thử 四tứ 法pháp 。 得đắc 成thành 佛Phật 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 七thất 者giả 佛Phật 道Đạo 非phi 邊biên 。 中trung 道đạo 是thị 也dã 。 眾chúng 生sanh 五ngũ 陰ấm 。 託thác 佛Phật 性tánh 起khởi 。 故cố 名danh 非phi 斷đoạn 。 生sanh 滅diệt 如như 幻huyễn 。 名danh 為vi 非phi 常thường 。 人nhân 依y 五ngũ 陰ấm 。 乃nãi 得đắc 修tu 道Đạo 。 陰ấm 藉tạ 神thần 持trì 。 方phương 能năng 存tồn 立lập 。 八bát 者giả 離ly 真chân 妄vọng 者giả 。 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。 立lập 真chân 辨biện 妄vọng 。 對đối 妄vọng 表biểu 真chân 。 若nhược 滅diệt 妄vọng 法pháp 。 真chân 名danh 不bất 生sanh 。 佛Phật 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 智trí 不bất 能năng 知tri 。 識thức 不bất 能năng 識thức 。 九cửu 者giả 能năng 說thuyết 之chi 法pháp 。 顯hiển 於ư 無vô 說thuyết 。 無vô 說thuyết 之chi 空không 。 亦diệc 不bất 可khả 取thủ 。 故cố 名danh 佛Phật 性tánh 。 十thập 者giả 空không 乎hồ 寂tịch 靜tĩnh 。 與dữ 有hữu 亂loạn 俱câu 行hành 。 體thể 離ly 於ư 形hình 名danh 。 常thường 顯hiển 名danh 色sắc 。 是thị 為vi 十thập 性tánh 。 無vô 礙ngại 之chi 智trí 。 與dữ 癡si 凡phàm 一nhất 如như 。 如như 真chân 解giải 脫thoát 。 本bổn 從tùng 凡phàm 起khởi 。 雖tuy 有hữu 此thử 喻dụ 。 佛Phật 性tánh 之chi 義nghĩa 。 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。

又hựu 曰viết 。 初sơ 發phát 道Đạo 意ý 走tẩu 覔# 道đạo 。 心tâm 邪tà 曲khúc 見kiến 未vị 正chánh 直trực 。 江giang 南nam 江giang 北bắc 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 提Đề 共cộng 行hành 不bất 相tương 識thức 。 身thân 外ngoại 覔# 訪phỏng 既ký 疲bì 勞lao 。 一nhất 處xứ 靜tĩnh 思tư 頓đốn 止chỉ 息tức 。 忽hốt 然nhiên 醒tỉnh 悟ngộ 覺giác 少thiểu 分phần 。 乃nãi 知tri 菩Bồ 提Đề 身thân 中trung 匿nặc 。 解giải 煩phiền 惱não 性tánh 空không 如như 幻huyễn 。 未vị 死tử 不bất 久cửu 自tự 窮cùng 極cực 。 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 同đồng 一nhất 如như 。 道Đạo 理lý 不bất 二nhị 亦diệc 不bất 即tức 。 若nhược 能năng 明minh 了liễu 根căn 塵trần 法pháp 。 長trưởng 養dưỡng 無vô 礙ngại 神thần 通thông 翼dực 。 觀quán 察sát 五ngũ 陰ấm 假giả 緣duyên 生sanh 。 自tự 性tánh 本bổn 來lai 包bao 十Thập 力Lực 。

示thị 佛Phật 果Quả 智trí 顯hiển 能năng 觀quán 體thể

又hựu (# 二nhị 十thập 九cửu )# 云vân 。 兼kiêm 觀quán 佛Phật 性tánh 。 此thử 是thị 因nhân 相tương/tướng 。 次thứ 須tu 觀quán 果quả 。 果quả 是thị 佛Phật 智trí 。 經Kinh 云vân 。 滿mãn 大Đại 千Thiên 界Giới 眾chúng 生sanh 智trí 。 不bất 及cập 一nhất 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 智trí 。 世thế 界giới 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 智trí 。 不bất 及cập 一nhất 斯Tư 陀Đà 含Hàm 智trí 。 世thế 界giới 斯Tư 陀Đà 含Hàm 智trí 。 不bất 及cập 一nhất 阿A 那Na 含Hàm 智trí 。 世thế 界giới 阿A 那Na 含Hàm 智trí 。 不bất 及cập 一nhất 阿A 羅La 漢Hán 智trí 。 世thế 界giới 阿A 羅La 漢Hán 智trí 。 不bất 及cập 一nhất 辟Bích 支Chi 佛Phật 智trí 。 滿mãn 十thập 方phương 界giới 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 智trí 。 不bất 及cập 一nhất 種chủng 性tánh 菩Bồ 薩Tát 智trí 。 如như 是thị 節tiết 級cấp 。 不bất 及cập 一nhất 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 智trí 。 滿mãn 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 智trí 。 不bất 及cập 如Như 來Lai 。 一nhất 念niệm 之chi 智trí 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 智trí 慧tuệ 大đại 海hải 。 恆Hằng 沙sa 大Đại 士Sĩ 。 咸hàm 共cộng 思tư 量lượng 。 不bất 知tri 如Như 來Lai 。 舉cử 足túc 之chi 事sự 。 是thị 故cố 汝nhữ 當đương 。 一nhất 心tâm 精tinh 進tấn 。 求cầu 佛Phật 智trí 慧tuệ 。

○# 靈Linh 芝Chi 觀Quán 經Kinh 疏Sớ/sơ 明Minh 淨Tịnh 土Độ 觀Quán 法Pháp

欲dục 知tri 觀quán 妙diệu 先tiên 顯hiển 教giáo 圓viên

疏sớ/sơ 云vân 。 準chuẩn 知tri 一nhất 代đại 彌di 陀đà 教giáo 觀quán 。 皆giai 是thị 圓viên 頓đốn 一nhất 佛Phật 乘thừa 法pháp 。 更cánh 無vô 餘dư 途đồ 。 又hựu 引dẫn 慈từ 雲vân 曰viết 。 佛Phật 法Pháp 有hữu 二nhị 。 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 不bất 了liễu 義nghĩa 法pháp 。 二nhị 大Đại 乘Thừa 了liễu 義nghĩa 法pháp 。 大Đại 乘Thừa 復phục 有hữu 了liễu 義nghĩa 不bất 了liễu 義nghĩa 。 今kim 談đàm 淨tịnh 土độ 。 唯duy 是thị 大Đại 乘Thừa 了liễu 義nghĩa 中trung 了liễu 義nghĩa 法pháp 也dã 。 經kinh 曰viết 。 十thập 方phương 諦đế 求cầu 。 更cánh 無vô 餘dư 乘thừa 。 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ 。 言ngôn 了liễu 義nghĩa 者giả 。 了liễu 彼bỉ 淨tịnh 土độ 。 即tức 我ngã 自tự 心tâm 。 非phi 他tha 法pháp 也dã 。 達đạt 彼bỉ 彌di 陀đà 。 即tức 我ngã 自tự 性tánh 。 非phi 他tha 佛Phật 也dã 。 如như 此thử 則tắc 迴hồi 神thần 億ức 剎sát 。 實thật 生sanh 乎hồ 自tự 己kỷ 心tâm 中trung 。 孕dựng 質chất 九cửu 蓮liên 。 豈khởi 逃đào 乎hồ 剎sát 那na 之chi 內nội 。 故cố 經Kinh 云vân 。 是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 即tức 是thị 開khai 示thị 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 大Đại 乘Thừa 了liễu 義nghĩa 。 豈khởi 復phục 過quá 此thử 。 乃nãi 至chí 云vân 。 即tức 知tri 淨tịnh 穢uế 身thân 土thổ/độ 。 悉tất 是thị 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 。 秪# 由do 心tâm 體thể 虗hư 融dung 。 故cố 使sử 往vãng 來lai 無vô 礙ngại 。 秪# 由do 心tâm 性tánh 色sắc 徧biến 。 遂toại 令linh 取thủ 捨xả 無vô 妨phương 。

示Thị 觀Quán 經Kinh 宗Tông 旨Chỉ

(# 問vấn 。 世thế 謂vị 靈linh 芝chi 以dĩ 觀quán 佛Phật 為vi 宗tông 。 動động 成thành 破phá 兵binh 。 其kỳ 義nghĩa 若nhược 何hà 。 答đáp 道đạo 聽thính 途đồ 說thuyết 何hà 足túc 與dữ 議nghị 。 然nhiên 不bất 知tri 靈linh 芝chi 以dĩ 實thật 相tướng 妙diệu 觀quán 。 觀quán 彼bỉ 依y 正chánh 。 豈khởi 不bất 妙diệu 耶da 。 天thiên 台thai 雖tuy 以dĩ 心tâm 觀quán 為vi 宗tông 。 至chí 論luận 所sở 觀quán 。 還hoàn 觀quán 依y 正chánh 。 如như 彼bỉ 疏sớ/sơ 云vân 。 佛Phật 是thị 所sở 觀quán 勝thắng 境cảnh 等đẳng 。 文văn 極cực 顯hiển 然nhiên 。 竊thiết 詳tường 今kim 疏sớ/sơ 。 前tiền 後hậu 立lập 義nghĩa 。 能năng 所sở 淨tịnh 穢uế 。 只chỉ 一nhất 不bất 思tư 議nghị 微vi 妙diệu 心tâm 性tánh 。 天thiên 台thai 心tâm 觀quán 。 觀quán 於ư 依y 正chánh 。 豈khởi 離ly 一nhất 念niệm 。 今kim 疏sớ/sơ 觀quán 佛Phật 。 既ký 了liễu 唯duy 心tâm 。 佛Phật 豈khởi 外ngoại 境cảnh 。 所sở 立lập 雖tuy 異dị 。 於ư 義nghĩa 無vô 殊thù )# 。

疏sớ/sơ 云vân 。 宗tông 是thị 主chủ 義nghĩa 。 一nhất 之chi 經kinh 主chủ 。 義nghĩa 須tu 辨biện 示thị 。 天thiên 台thai 云vân 。 此thử 經Kinh 以dĩ 心tâm 觀quán 為vi 宗tông 。 此thử 則tắc 單đơn 就tựu 能năng 觀quán 為vi 言ngôn 也dã (# 彼bỉ 疏sớ/sơ 續tục 示thị 所sở 觀quán 勝thắng 境cảnh 。 則tắc 顯hiển 心tâm 觀quán 。 單đơn 就tựu 能năng 觀quán 明minh 矣hĩ )# 。 觀quán 佛Phật 依y 正chánh 。 得đắc 非phi 心tâm 觀quán 乎hồ (# 依y 正chánh 既ký 唯duy 一nhất 心tâm 。 觀quán 彼bỉ 即tức 是thị 心tâm 觀quán )# 。 遠viễn 師sư 善thiện 導đạo 。 並tịnh 云vân 諸chư 經kinh 所sở 辨biện 。 宗tông 趣thú 各các 異dị 。 此thử 經Kinh 以dĩ 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 為vi 宗tông 。 此thử 則tắc 通thông 就tựu 能năng 所sở 而nhi 立lập 也dã 。 乃nãi 至chí 云vân 。 準chuẩn 知tri 觀quán 佛Phật 。 功công 德đức 難nan 思tư 。 良lương 由do 攝nhiếp 虗hư 妄vọng 心tâm 。 冥minh 真chân 實thật 境cảnh 。 假giả 彼bỉ 福phước 慧tuệ 。 濟tế 我ngã 貧bần 窮cùng 。 藉tạ 彼bỉ 慈từ 悲bi 。 拯chửng 我ngã 沉trầm 溺nịch 。 是thị 卻khước 惡ác 之chi 前tiền 陣trận 。 為vi 入nhập 道đạo 之chi 初sơ 門môn 。 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 不bất 假giả 方phương 便tiện 。 自tự 得đắc 心tâm 開khai 。 如như 染nhiễm 香hương 人nhân 。 身thân 有hữu 香hương 氣khí 。 是thị 則tắc 名danh 曰viết 。 香Hương 光Quang 莊Trang 嚴Nghiêm 。 (# 準chuẩn 知tri 下hạ 乃nãi 明minh 觀quán 佛Phật 功công 能năng 殊thù 勝thắng 。 若nhược 正chánh 明minh 觀quán 法pháp 。 當đương 見kiến 下hạ 引dẫn )# 。

因nhân 明minh 理lý 事sự 一nhất 如như

疏sớ/sơ 云vân 。 理lý 是thị 虗hư 寂tịch 之chi 強cường/cưỡng 名danh 。 事sự 乃nãi 施thí 為vi 之chi 總tổng 目mục 。 名danh 雖tuy 兩lưỡng 立lập 。 體thể 實thật 一nhất 如như 。 其kỳ 猶do 水thủy 動động 為vi 波ba 。 墨mặc 畫họa 成thành 字tự 。 波ba 雖tuy 萬vạn 狀trạng 。 水thủy 濕thấp 何hà 殊thù 。 字tự 有hữu 千thiên 差sai 。 墨mặc 色sắc 無vô 二nhị 。 若nhược 謂vị 冥minh 心tâm 住trụ 寂tịch 。 能năng 所sở 泯mẫn 亡vong 。 則tắc 為vi 理lý 觀quán 。 舉cử 心tâm 動động 慮lự 。 取thủ 捨xả 歷lịch 然nhiên 。 則tắc 為vi 事sự 觀quán 。 是thị 則tắc 理lý 事sự 對đối 敵địch 。 未vị 是thị 圓viên 融dung 。 今kim 依y 天thiên 台thai 十thập 疑nghi 論luận 云vân 。 智trí 者giả 熾sí 然nhiên 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 達đạt 生sanh 體thể 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 乃nãi 真chân 無vô 生sanh 。 愚ngu 者giả 為vị 生sanh 所sở 縛phược 。 聞văn 生sanh 作tác 生sanh 解giải 。 聞văn 無vô 生sanh 作tác 無vô 生sanh 解giải 。 而nhi 不bất 知tri 生sanh 即tức 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 即tức 生sanh 。 不bất 達đạt 此thử 理lý 。 橫hoạnh 相tương 是thị 非phi 。 幾kỷ 許hứa 誤ngộ 哉tai 。 是thị 知tri 達đạt 事sự 即tức 理lý 。 理lý 非phi 事sự 外ngoại 。 是thị 真chân 無vô 生sanh 。 故cố 稱xưng 妙diệu 觀quán 。

正chánh 明minh 用dụng 觀quán

疏sớ/sơ 云vân 。 問vấn 。 今kim 經kinh 理lý 觀quán 。 如như 何hà 修tu 習tập 。 答đáp 。 修tu 法pháp 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 能năng 觀quán 心tâm 。 即tức 以dĩ 現hiện 前tiền 識thức 心tâm 想tưởng 念niệm 為vi 體thể 。 下hạ 云vân 。 當đương 起khởi 想tưởng 念niệm 。 諦đế 觀quán 於ư 日nhật 。 是thị 也dã 。 二nhị 者giả 所sở 觀quán 境cảnh 。 即tức 以dĩ 彌di 陀đà 依y 正chánh 莊trang 嚴nghiêm 為vi 體thể 。 即tức 下hạ 所sở 列liệt 。 十thập 六lục 種chủng 境cảnh 是thị 也dã 。 能năng 所sở 相tương/tướng 冥minh 。 方phương 成thành 觀quán 行hành 。 問vấn 。 起khởi 心tâm 取thủ 境cảnh 。 那na 名danh 理lý 觀quán 。 答đáp 。 了liễu 此thử 心tâm 境cảnh 。 皆giai 因nhân 緣duyên 生sanh 。 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 。 體thể 非phi 生sanh 滅diệt 。 即tức 無vô 生sanh 理lý 。 十thập 疑nghi 論luận 云vân 。 夫phu 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 者giả 。 於ư 緣duyên 生sanh 中trung 。 諸chư 法pháp 和hòa 合hợp 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 求cầu 於ư 生sanh 體thể 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 生sanh 生sanh 時thời 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 故cố 名danh 不bất 生sanh 。 此thử 滅diệt 散tán 時thời 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 故cố 言ngôn 不bất 滅diệt 。 非phi 謂vị 因nhân 緣duyên 生sanh 外ngoại 。 別biệt 有hữu 不bất 生sanh 滅diệt 也dã 。 今kim 明minh 理lý 觀quán 。 一nhất 準chuẩn 論luận 文văn 。 以dĩ 緣duyên 生sanh 心tâm 。 觀quán 緣duyên 生sanh 境cảnh 。 心tâm 境cảnh 雖tuy 殊thù 。 緣duyên 生sanh 不bất 異dị 。 能năng 觀quán 是thị 心tâm 。 所sở 觀quán 即tức 佛Phật 。 心tâm 法pháp 佛Phật 法Pháp 。 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 故cố 諸chư 行hành 者giả 。 先tiên 開khai 智trí 解giải 。 通thông 達đạt 無vô 礙ngại 。 然nhiên 後hậu 晨thần 夕tịch 。 念niệm 念niệm 繫hệ 想tưởng 彼bỉ 方phương 依y 正chánh 勝thắng 境cảnh 。 熾sí 然nhiên 求cầu 生sanh 。 不bất 妨phương 心tâm 境cảnh 。 體thể 自tự 無vô 生sanh 。 非phi 謂vị 造tạo 作tác 。 使sử 之chi 然nhiên 也dã 。

(# 四tứ 明minh 云vân 。 行hành 者giả 應ưng 知tri 。 據cứ 乎hồ 心tâm 性tánh 。 觀quán 彼bỉ 依y 正chánh 。 依y 正chánh 可khả 彰chương 。 託thác 彼bỉ 依y 正chánh 。 觀quán 於ư 心tâm 性tánh 。 心tâm 性tánh 易dị 發phát 。 乃nãi 至chí 云vân 。 能năng 造tạo 因nhân 緣duyên 及cập 所sở 造tạo 法pháp 。 皆giai 悉tất 當đương 處xứ 全toàn 是thị 心tâm 性tánh 。 是thị 政chánh 今kim 觀quán 。 若nhược 依y 若nhược 正chánh 。 乃nãi 法Pháp 界Giới 心tâm 。 觀quán 法Pháp 界Giới 境cảnh 。 生sanh 於ư 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 據cứ 斯tư 所sở 示thị 。 正chánh 以dĩ 妙diệu 觀quán 。 觀quán 彼bỉ 依y 正chánh 。 則tắc 與dữ 今kim 立lập 是thị 同đồng 也dã )# 。

示thị 諸chư 文văn 總tổng 觀quán 諸chư 法pháp

疏sớ/sơ 云vân 。 是thị 知tri 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 諸chư 所sở 有hữu 法pháp 。 出xuất 處xứ 語ngữ 默mặc 。 莫mạc 非phi 妙diệu 理lý 。 非phi 唯duy 此thử 觀quán 。 一nhất 代đại 大Đại 乘Thừa 。 所sở 立lập 觀quán 法pháp 。 莫mạc 不bất 皆giai 爾nhĩ 。 法pháp 華hoa 云vân 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 如như 實thật 相tướng 。 不bất 顛điên 倒đảo 等đẳng 。 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 有hữu 常thường 住trụ 。 亦diệc 無vô 起khởi 滅diệt 。 普phổ 賢hiền 觀quán 云vân 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 即tức 是thị 佛Phật 法Pháp 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 即tức 菩Bồ 提Đề 相tướng 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 滅diệt 。 又hựu 云vân 。 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 如như 是thị 解giải 法pháp 性tánh 。 即tức 見kiến 盧lô 舍xá 那na 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 等đẳng 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 。 徧biến 在tại 大đại 藏tạng 。 不bất 復phục 盡tận 舉cử 。 若nhược 離ly 諸chư 法pháp 。 而nhi 談đàm 妙diệu 理lý 。 即tức 墮đọa 偏thiên 邪tà 。 去khứ 道đạo 全toàn 遠viễn 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 譬thí 如như 造tạo 立lập 宮cung 室thất 。 若nhược 依y 空không 地địa 。 隨tùy 意ý 無vô 礙ngại 。 若nhược 依y 虗hư 空không 。 終chung 不bất 能năng 成thành 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 常thường 依y 二nhị 諦đế 。 不bất 壞hoại 假giả 名danh 。 而nhi 說thuyết 諸chư 法Pháp 實thật 相tướng 。 聖thánh 量lượng 若nhược 此thử 。 正chánh 理lý 坦thản 然nhiên 。 必tất 欲dục 進tiến 修tu 。 深thâm 須tu 研nghiên 覈# 。

通thông 辯biện 一nhất 代đại 觀quán 法pháp

疏sớ/sơ 云vân 。 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 所sở 明minh 觀quán 法pháp 。 略lược 為vi 五ngũ 例lệ 。 一nhất 總tổng 觀quán 諸chư 法pháp 。 如như 經kinh 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 等đẳng 。 二nhị 別biệt 觀quán 自tự 心tâm 。 如như 止Chỉ 觀Quán 。 還hoàn 源nguyên 觀quán 。 法Pháp 界Giới 觀quán 。 淨tịnh 心tâm 觀quán 等đẳng 。 三tam 或hoặc 但đãn 觀quán 色sắc 。 經Kinh 云vân 。 觀quán 身thân 實thật 相tướng 。 觀quán 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 及cập 不bất 淨tịnh 白bạch 骨cốt 等đẳng 。 四tứ 兼kiêm 觀quán 色sắc 心tâm 。 經Kinh 云vân 。 照chiếu 見kiến 五ngũ 蘊uẩn 空không 。 十thập 二nhị 入nhập 。 十thập 八bát 界giới 。 數sổ 息tức 等đẳng 。 五ngũ 對đối 觀quán 勝thắng 境cảnh 。 即tức 如như 諸chư 經kinh 。 觀quán 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 就tựu 觀quán 勝thắng 境cảnh 。

復phục 有hữu 五ngũ 別biệt 。 一nhất 觀quán 佛Phật 相tương/tướng 海hải 。 即tức 觀quán 諸chư 佛Phật 三tam 十thập 二nhị 相tướng 也dã 。 二nhị 觀quán 普phổ 賢hiền 行hành 法pháp 。 即tức 觀quán 六lục 牙nha 白bạch 象tượng 。 菩Bồ 薩Tát 身thân 也dã 。 三tam 觀quán 藥Dược 王Vương 藥Dược 上Thượng 。 即tức 觀quán 二nhị 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 願nguyện 色sắc 相tướng 也dã 。 四tứ 觀quán 彌Di 勒Lặc 上thượng 生sanh 。 即tức 觀quán 兜Đâu 率Suất 天Thiên 宮Cung 。 求cầu 生sanh 內nội 院viện 也dã 。 五ngũ 即tức 今kim 經kinh 。 觀quán 彌di 陀đà 依y 正chánh 。 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 也dã 。

詳tường 辯biện 觀quán 心tâm 觀quán 佛Phật

問vấn 。 今kim 十thập 六lục 觀quán 經kinh 。 可khả 名danh 觀quán 心tâm 否phủ/bĩ 。

答đáp 。 若nhược 乃nãi 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 。 即tức 彼bỉ 彌di 陀đà 身thân 土thổ/độ 。 孰thục 非phi 心tâm 乎hồ 。 但đãn 恐khủng 反phản 求cầu 本bổn 陰ấm 。 局cục 認nhận 點điểm 靈linh 。 則tắc 盡tận 屬thuộc 他tha 經kinh 。 非phi 今kim 正chánh 觀quán 矣hĩ 。

問vấn 。 或hoặc 謂vị 佛Phật 法Pháp 太thái 高cao 。 眾chúng 生sanh 法pháp 太thái 廣quảng 。 唯duy 觀quán 心tâm 為vi 要yếu 。 今kim 經kinh 觀quán 佛Phật 。 豈khởi 不bất 相tương 違vi 。

答đáp 。 觀quán 法pháp 被bị 機cơ 。 各các 有hữu 所sở 生sanh 。 若nhược 此thử 方phương 入nhập 道đạo 。 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 真chân 。 則tắc 觀quán 心tâm 至chí 要yếu 。 若nhược 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 修tu 因nhân 感cảm 報báo 。 則tắc 觀quán 佛Phật 至chí 優ưu 。 彼bỉ 明minh 斷đoạn 證chứng 。 正chánh 取thủ 觀quán 心tâm 。 故cố 有hữu 此thử 語ngữ 。 非phi 謂vị 生sanh 佛Phật 佛Phật 法Pháp 。 永vĩnh 不bất 通thông 觀quán 。 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 皆giai 被bị 未vị 來lai 。 義nghĩa 非phi 徒đồ 設thiết 。

問vấn 。 心tâm 佛Phật 無vô 差sai 。 上thượng 乘thừa 了liễu 義nghĩa 。 今kim 明minh 觀quán 法pháp 。 何hà 必tất 強cường/cưỡng 分phần/phân 。

答đáp 。 理lý 本bổn 雖tuy 融dung 。 行hành 相tương/tướng 宜nghi 別biệt 。 將tương 使sử 造tạo 修tu 有hữu 託thác 。 必tất 須tu 境cảnh 智trí 相tương 應ứng 。 古cổ 德đức 有hữu 言ngôn 。 觀quán 佛Phật 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 自tự 心tâm 三tam 昧muội 所sở 見kiến 佛Phật 。 二nhị 者giả 西tây 方phương 從tùng 因nhân 感cảm 果quả 佛Phật 。 諸chư 經kinh 觀quán 心tâm 。 即tức 觀quán 自tự 心tâm 。 所sở 見kiến 佛Phật 也dã 。 今kim 十thập 六lục 觀quán 。 正chánh 觀quán 西tây 方phương 。 感cảm 果quả 佛Phật 也dã 。 據cứ 此thử 兩lưỡng 分phần/phân 。 永vĩnh 無vô 疑nghi 濫lạm 。 故cố 天thiên 台thai 十thập 疑nghi 論luận 云vân 。 凡phàm 求cầu 生sanh 者giả 。 希hy 心tâm 起khởi 想tưởng 。 緣duyên 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 相tướng 好hảo 光quang 明minh 。 又hựu 觀quán 彼bỉ 土độ 七thất 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 備bị 如như 無Vô 量Lượng 壽Thọ 。 十thập 六lục 觀quán 等đẳng 。 今kim 經kinh 觀quán 佛Phật 。 斯tư 為vi 明minh 據cứ 。

問vấn 曰viết 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。 今kim 觀quán 佛Phật 境cảnh 。 豈khởi 非phi 色sắc 見kiến 聲thanh 求cầu 耶da 。

答đáp 曰viết 。

三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 猶do 皎hiệu 月nguyệt 落lạc 於ư 百bách 川xuyên 。 四tứ 辯biện 八bát 音âm 。 若nhược 清thanh 響hưởng 發phát 於ư 幽u 谷cốc 。 然nhiên 有hữu 披phi 潭đàm 捉tróc 月nguyệt 。 入nhập 谷cốc 尋tầm 聲thanh 。 不bất 了liễu 性tánh 空không 。 故cố 不bất 見kiến 佛Phật 。 達đạt 士sĩ 不bất 爾nhĩ 。 了liễu 色sắc 非phi 色sắc 。 何hà 妨phương 端đoan 想tưởng 於ư 聖thánh 容dung 。 達đạt 聲thanh 非phi 聲thanh 。 豈khởi 礙ngại 側trắc 聞văn 於ư 妙diệu 法Pháp 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 色sắc 相tướng 不bất 是thị 佛Phật 。 音âm 聲thanh 亦diệc 復phục 然nhiên 。 亦diệc 不bất 離ly 色sắc 聲thanh 。 見kiến 佛Phật 神thần 通thông 力lực 。 覿# 茲tư 妙diệu 論luận 。 寧ninh 復phục 疑nghi 乎hồ 。

諸chư 文văn 觀quán 法Pháp 門môn 第đệ 二nhị

諸chư 文văn 心tâm 境cảnh 門môn 第đệ 三tam (# 先tiên 錄lục 二nhị 宗tông 。 乃nãi 據cứ 教giáo 限hạn 。 後hậu 騰đằng 祖tổ 義nghĩa 。 是thị 今kim 所sở 〔# 豕thỉ 〕# )# 。

先tiên 示thị 二nhị 宗tông 。 依y 成thành 宗tông 示thị 能năng 緣duyên 心tâm 。

業nghiệp 疏sớ/sơ (# 三tam 下hạ )# 云vân 。 初sơ 緣duyên 戒giới 心tâm 但đãn 約ước 現hiện 在tại 。 念niệm 念niệm 雖tuy 謝tạ 。 下hạ 無vô 續tục 起khởi 。 即tức 以dĩ 此thử 心tâm 。 為vi 戒giới 因nhân 本bổn 。 記ký 云vân 。 能năng 緣duyên 局cục 現hiện 在tại 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 即tức 為vi 業nghiệp 本bổn 。 鈔sao 云vân 。 三Tam 明Minh 發phát 戒giới 緣duyên 。 境cảnh 寬khoan 狹hiệp 。 上thượng 卷quyển 受thọ 緣duyên 。 已dĩ 略lược 明minh 發phát 戒giới 方phương 法pháp 。 但đãn 心tâm 隨tùy 境cảnh 起khởi 。 故cố 今kim 廣quảng 論luận 。 令linh 知tri 戒giới 德đức 之chi 高cao 廣quảng 。 □# 使sử 持trì 者giả 有hữu 勇dũng 勵lệ 。 一nhất 能năng 緣duyên 心tâm 。 現hiện 在tại 相tương 續tục 心tâm 中trung 緣duyên 。

又hựu 示thị 戒giới 境cảnh

又hựu 云vân (# 鈔sao 同đồng 不bất 錄lục )# 。 二nhị 約ước 戒giới 境cảnh 。 通thông 緣duyên 三tam 世thế 。 但đãn 有hữu 惡ác 緣duyên 。 皆giai 作tác 斷đoạn 意ý 。 不bất 爾nhĩ 非phi 戒giới 。 何hà 以dĩ 明minh 耶da 。 如như 冤oan 家gia 境cảnh 。 雖tuy 終chung 過quá 去khứ 。 得đắc 害hại 死tử 屍thi 。 非phi 非phi 過quá 也dã 。 彼bỉ 冤oan 之chi 子tử 。 是thị 現hiện 在tại 也dã 。 當đương 生sanh 之chi 非phi 。 為vì 未vị 來lai 也dã 。 今kim 欲dục 成thành 戒giới 。 要yếu 須tu 普phổ 緣duyên 。 記ký 云vân 。 父phụ 亡vong 為vi 過quá 。 子tử 在tại 為vi 現hiện 。 將tương 後hậu 有hữu 孫tôn 為vi 當đương (# 有hữu 以dĩ 腹phúc 中trung 子tử 為vi 當đương 者giả 。 非phi 即tức 屬thuộc 現hiện 故cố )# 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 如như 人nhân 斬trảm 截tiệt 死tử 屍thi 。 以dĩ 是thị 業nghiệp 緣duyên 。 應ưng 墮đọa 地địa 獄ngục 。 亦diệc 如như 伍# 員# 鞭tiên 屍thi 之chi 類loại 。 疏sớ/sơ 引dẫn 論luận 云vân 。 皆giai 於ư 三tam 世thế 眾chúng 生sanh 境cảnh 所sở 。 得đắc 戒giới 律luật 儀nghi 。 如như 人nhân 供cúng 養dường 過quá 去khứ 所sở 尊tôn 。 亦diệc 有hữu 福phước 德đức 。 律luật 儀nghi 亦diệc 爾nhĩ (# 例lệ 過quá 去khứ 也dã )# 。 又hựu 云vân 。 慈từ 悲bi 布bố 施thí 。 是thị 亦diệc 有hữu 福phước 。 戒giới 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 以dĩ 慈từ 悲bi 心tâm 。 緣duyên 於ư 三tam 世thế 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 戒giới 法pháp 緣duyên 三tam 。 例lệ 通thông 三tam 世thế 。 可khả 同đồng 慈từ 行hành (# 慈từ 施thí 同đồng 三tam 世thế 。 戒giới 亦diệc 可khả 例lệ 同đồng )# 。 又hựu 云vân 。 慈từ 悲bi 備bị 物vật 。 局cục 現hiện 境cảnh 起khởi 。 過quá 未vị 已dĩ 謝tạ 。 慈từ 功công 無vô 益ích 。 戒giới 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 必tất 作tác 普phổ 周chu 。 方phương 名danh 戒giới 業nghiệp (# 慈từ 施thí 及cập 戒giới 之chi 益ích 。 有hữu 普phổ 不bất 普phổ 。 不bất 可khả 例lệ 同đồng )# 。 問vấn 。 既ký 同đồng 善thiện 行hành 。 何hà 以dĩ 異dị 耶da 。 答đáp 。 慈từ 等đẳng 世thế 善thiện 。 隨tùy 心tâm 寬khoan 狹hiệp 。 如như 經kinh 說thuyết 慈từ 。 七thất 品phẩm 是thị 也dã 。 戒giới 是thị 通thông 行hành 受thọ 者giả 方phương 有hữu 。 要yếu 作tác 普phổ 周chu 。 無vô 論luận 善thiện 惡ác 。 皆giai 須tu 息tức 念niệm 。 片phiến 涉thiệp 怨oán 嫌hiềm 。 則tắc 非phi 緣duyên 具cụ 。 故cố 論luận 說thuyết 云vân 。 以dĩ 惡ác 心tâm 隨tùy 戒giới 增tăng 減giảm 等đẳng 。 由do 眾chúng 善thiện 本bổn 。 定định 慧tuệ 因nhân 基cơ 。 可khả 同đồng 別biệt 善thiện 。 得đắc 為vi 道đạo 分phần/phân 。 記ký 云vân 。 如như 經kinh 說thuyết 慈từ 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 經kinh 謂vị 親thân 中trung 三tam 品phẩm 。 一nhất 上thượng 親thân (# 師sư 僧Tăng 父phụ 母mẫu )# 。 二nhị 中trung 親thân (# 兄huynh 弟đệ 姉# 妹muội 同đồng 學học 等đẳng )# 。 三tam 下hạ 親thân (# 惠huệ 我ngã 財tài 物vật 或hoặc 朋bằng 友hữu 等đẳng )# 。 怨oán 亦diệc 三tam 品phẩm 。 一nhất 上thượng 怨oán (# 奪đoạt 我ngã 父phụ 母mẫu 性tánh 命mạng 等đẳng )# 。 二nhị 中trung 怨oán (# 奪đoạt 我ngã 兄huynh 弟đệ 性tánh 命mạng 財tài 物vật )# 。 三tam 下hạ 怨oán (# 奪đoạt 我ngã 朋bằng 友hữu 性tánh 命mạng 等đẳng )# 。 不bất 怨oán 不bất 親thân 為vi 一nhất 品phẩm 。 於ư 此thử 七thất 種chủng 。 等đẳng 行hành 慈từ 心tâm 。 止chỉ 屬thuộc 現hiện 境cảnh 。 明minh 非phi 普phổ 徧biến 。 戒giới 要yếu 周chu 者giả 。 三tam 世thế 十thập 方phương 。 無vô 不bất 該cai 故cố 。 則tắc 知tri 本bổn 體thể 。 微vi 惡ác 不bất 容dung 。 纖tiêm 塵trần 莫mạc 立lập 。 比tỉ 於ư 明minh 鏡kính 。 喻dụ 若nhược 瑠lưu 璃ly 。 眾chúng 聖thánh 所sở 稱xưng 。 良lương 由do 於ư 此thử 。 無vô 論luận 善thiện 惡ác 。 好hảo/hiếu 者giả 惡ác 者giả 。 無vô 所sở 擇trạch 故cố 。 若nhược 不bất 盡tận 斷đoạn 。 則tắc 有hữu 二nhị 過quá 。 一nhất 惡ác 心tâm 不bất 死tử 。 二nhị 隨tùy 戒giới 增tăng 減giảm 。 後hậu 自tự 引dẫn 之chi 。

決quyết 戒giới 防phòng 過quá 未vị 非phi 。 緣duyên 境cảnh 通thông 三tam 世thế 。

疏sớ/sơ 又hựu 云vân 。 問vấn 。 戒giới 緣duyên 三tam 世thế 境cảnh 。 現hiện 境cảnh 是thị 所sở 緣duyên 。 斯tư 則tắc 是thị 現hiện 非phi 。 何hà 言ngôn 不bất 防phòng 者giả (# 躡niếp 前tiền 緣duyên 境cảnh 以dĩ 難nạn/nan 防phòng 非phi )# 。 答đáp 。 緣duyên 在tại 懸huyền 對đối 。 未vị 即tức 非phi 起khởi 。 願nguyện 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 不bất 妨phương 緣duyên 義nghĩa 。 若nhược 論luận 其kỳ 防phòng 。 正chánh 在tại 敵địch 對đối 。 現hiện 在tại 之chi 境cảnh 。 不bất 定định 說thuyết 非phi 。 六lục 塵trần 為vi 妙diệu 行hạnh 。 可khả 唯duy 無Vô 學Học 。 一nhất 境cảnh 有hữu 異dị 見kiến 。 乃nãi 通thông 人nhân 畜súc 。 興hưng 治trị 有hữu 功công 。 非phi 不bất 能năng 陵lăng 。 防phòng 未vị 非phi 也dã 。 治trị 弱nhược 非phi 壯tráng 。 不bất 說thuyết 能năng 防phòng 。 依y 教giáo 懺sám 蕩đãng 。 名danh 防phòng 過quá 非phi 。 故cố 無vô 現hiện 非phi 。 記ký 云vân 。 現hiện 境cảnh 無vô 非phi 。 六lục 塵trần 為vi 妙diệu 行hạnh 者giả 。 謂vị 觀quán 境cảnh 空không 寂tịch 。 可khả 唯duy 無Vô 學Học 。 謂vị 不bất 專chuyên 極cực 聖thánh 。 一nhất 境cảnh 異dị 見kiến 。 如như 人nhân 見kiến 水thủy 。 天thiên 見kiến 瑠lưu 璃ly 。 鬼quỷ 見kiến 膿nùng 河hà 。 魚ngư 見kiến 窟quật 宅trạch 。 此thử 明minh 現hiện 境cảnh 。 或hoặc 見kiến 為vi 空không 。 或hoặc 隨tùy 心tâm 異dị 。 不bất 定định 為vi 非phi 。 故cố 無vô 可khả 防phòng 也dã 。 疏sớ/sơ 云vân 。 更cánh 為vi 重trọng/trùng 舉cử 。 現hiện 在tại 未vị 起khởi 。 不bất 名danh 為vi 罪tội 。 纔tài 起khởi 落lạc 謝tạ 。 即tức 名danh 過quá 非phi 。 故cố 文văn 云vân 。 現hiện 在tại 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 故cố 。 可khả 分phân 明minh 見kiến 。 記ký 云vân 。 文văn 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 云vân 。 色sắc 有hữu 三tam 種chủng 。 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。 過quá 現hiện 不bất 可khả 害hại 。

何hà 以dĩ 故cố 。 過quá 去khứ 過quá 去khứ 故cố 。 現hiện 在tại 念niệm 念niệm 滅diệt 故cố 。 遮già 未vị 來lai 故cố 。 名danh 之chi 為vi 殺sát 。 前tiền 念niệm 過quá 去khứ 。 後hậu 念niệm 未vị 來lai 。 於ư 此thử 理lý 益ích 明minh 。 故cố 云vân 可khả 見kiến 。

依y 多đa 宗tông 示thị 心tâm 境cảnh

疏sớ/sơ 又hựu 云vân 。 能năng 緣duyên 心tâm 者giả 。 局cục 在tại 一nhất 念niệm 。 所sở 緣duyên 境cảnh 者giả 。 唯duy 現hiện 在tại 一nhất 念niệm 。 (# 異dị 前tiền 成thành 宗tông 。 通thông 於ư 三tam 世thế )# 以dĩ 過quá 未vị 是thị 法pháp 數số (# 彼bỉ 以dĩ 過quá 未vị 二nhị 境cảnh 。 但đãn 有hữu 名danh 句cú 。 法pháp 入nhập 所sở 收thu 。 故cố 為vi 法pháp 數số )# 。 非phi 眾chúng 生sanh 數số (# 現hiện 在tại 有hữu 情tình 為vi 眾chúng 生sanh 數số 。 由do 別biệt 脫thoát 戒giới 。 依y 有hữu 情tình 發phát 。 過quá 未vị 無vô 情tình 。 即tức 非phi 戒giới 境cảnh )# 。 故cố 論luận 云vân (# 雜tạp 心tâm 論luận 也dã )# 。 別biệt 脫thoát 依y 生sanh 起khởi 。 發phát 戒giới 亦diệc 現hiện 在tại 。 一nhất 念niệm 心tâm 中trung 得đắc 。 防phòng 非phi 亦diệc 過quá 未vị 。 現hiện 在tại 無vô 非phi 故cố 。 語ngữ 其kỳ 戒giới 境cảnh 。 有hữu 緣duyên 斯tư 是thị 。 略lược 舉cử 六lục 大đại 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 識thức 等đẳng 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 涅Niết 槃Bàn 諦đế 理lý 。 並tịnh 是thị 戒giới 緣duyên 。 但đãn 有hữu 損tổn 壞hoại 毀hủy 謗báng 之chi 義nghĩa 。 問vấn 。 六lục 趣thú 生sanh 外ngoại 。 更cánh 有hữu 發phát 否phủ/bĩ 。 答đáp 。 如Như 來Lai 非phi 趣thú 攝nhiếp 。 中trung 陰ấm 亦diệc 復phục 爾nhĩ 。 故cố 心tâm 論luận 云vân 。 四tứ 生sanh 收thu 諸chư 趣thú 。 中trung 陰ấm 非phi 趣thú 攝nhiếp 。 以dĩ 趣thú 是thị 到đáo 義nghĩa 。 中trung 陰ấm 但đãn 傳truyền 識thức (# 言ngôn 傳truyền 識thức 者giả 。 捨xả 此thử 趣thú 彼bỉ 。 中trung 間gian 未vị 至chí 。 故cố 名danh 中trung 陰ấm )# 。

戒giới 須tu 徧biến 境cảnh

疎sơ 又hựu 引dẫn 俱câu 舍xá 云vân 。 若nhược 不bất 從tùng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 無vô 戒giới 也dã 。 以dĩ 戒giới 善thiện 隨tùy 徧biến 。 異dị 此thử 則tắc 惡ác 意ý 不bất 死tử 故cố 。 又hựu 於ư 眾chúng 生sanh 。 離ly 五ngũ 分phân 別biệt (# 五ngũ 種chủng 分phân 別biệt 悉tất 能năng 障chướng 戒giới 。 故cố 須tu 離ly 之chi 。 方phương 發phát 戒giới 品phẩm )# 。 一nhất 於ư 某mỗ 生sanh 我ngã 離ly 殺sát 等đẳng (# 如như 云vân 我ngã 不bất 殺sát 猪trư 羊dương 等đẳng )# 。 二nhị 於ư 某mỗ 分phần/phân 我ngã 能năng 持trì 之chi (# 分phần/phân 即tức 是thị 支chi 。 如như 云vân 我ngã 持trì 不bất 殺sát 支chi 等đẳng )# 。 三tam 處xứ 四tứ 時thời 。 乃nãi 至chí 月nguyệt 日nhật 。 (# 三tam 處xứ 如như 云vân 於ư 此thử 國quốc 能năng 持trì 。 四tứ 時thời 如như 云vân 今kim 年niên 此thử 月nguyệt 此thử 日nhật 能năng 持trì )# 五ngũ 離ly 某mỗ 緣duyên 。 謂vị 除trừ 鬪đấu 戰chiến 事sự 。 (# 謂vị 平bình 時thời 能năng 持trì 。 或hoặc 值trị 此thử 緣duyên 即tức 不bất 持trì )# 若nhược 作tác 此thử 受thọ 。 但đãn 得đắc 善thiện 行hành 。 不bất 得đắc 名danh 我ngã 。 又hựu 云vân 。 於ư 非phi 所sở 能năng 境cảnh 。 云vân 何hà 得đắc 戒giới (# 力lực 分phần/phân 可khả 持trì 。 名danh 所sở 能năng 境cảnh 。 力lực 所sở 不bất 堪kham 。 名danh 非phi 所sở 能năng 境cảnh 。 意ý 謂vị 所sở 能năng 得đắc 戒giới 。 於ư 義nghĩa 可khả 知tri 。 非phi 得đắc 能năng 境cảnh 。 云vân 何hà 發phát 戒giới )# 。 以dĩ 屠đồ 者giả 持trì 野dã 獸thú 戒giới 。 獵liệp 者giả 持trì 家gia 畜súc 故cố 。 (# 上thượng 舉cử 事sự 以dĩ 徵trưng 下hạ 為vi 義nghĩa 以dĩ 釋thích )# 由do 不bất 害hại 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 命mạng 。 故cố 得đắc 戒giới 。 若nhược 從tùng 所sở 能năng 境cảnh 則tắc 有hữu 增tăng 減giảm 。 能năng 非phi 能năng 。 互hỗ 轉chuyển 生sanh 故cố 。 謂vị 獵liệp 持trì 猪trư 羊dương 戒giới 。 死tử 生sanh 麞chương 鹿lộc 中trung 。 戒giới 則tắc 減giảm 也dã 。 或hoặc 鹿lộc 生sanh 羊dương 中trung 。 戒giới 則tắc 增tăng 也dã 。 屠đồ 者giả 例lệ 爾nhĩ 。 由do 戒giới 得đắc 捨xả 。 必tất 假giả 因nhân 緣duyên 。 今kim 此thử 增tăng 減giảm 。 深thâm 乖quai 戒giới 義nghĩa 。 縱túng/tung 離ly 此thử 緣duyên 。 有hữu 何hà 過quá 耶da 。 (# 此thử 二nhị 句cú 難nạn/nan 破phá 前tiền 義nghĩa 。 縱túng/tung 不bất 假giả 緣duyên 。 自tự 然nhiên 增tăng 減giảm 。 理lý 亦diệc 無vô 過quá 也dã )# 。 惡ác 心tâm 不bất 死tử 故cố (# 謂vị 前tiền 義nghĩa 但đãn 持trì 所sở 能năng 。 非phi 能năng 不bất 持trì 者giả 。 則tắc 惡ác 心tâm 不bất 死tử 也dã )# 。 謂vị 持trì 家gia 畜súc 。 行hành 獵liệp 不bất 獲hoạch 。 路lộ 逢phùng 猪trư 羊dương 。 心tâm 還hoàn 起khởi 殺sát 。 夫phu 論luận 戒giới 者giả 。 普phổ 徧biến 生sanh 境cảnh 。 俱câu 無vô 害hại 心tâm 。 方phương 成thành 大đại 慈từ 行hành 。 群quần 行hành 之chi 首thủ 。 豈khởi 隨tùy 分phần/phân 學học 。 望vọng 成thành 大đại 善thiện 。 義nghĩa 不bất 可khả 也dã 。

約ước 境cảnh 明minh 戒giới 量lượng

疏sớ/sơ 又hựu 引dẫn 多đa 論luận 云vân 。 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 身thân 口khẩu 七thất 支chi 。 若nhược 不bất 受thọ 戒giới 。 皆giai 因nhân 起khởi 惡ác 。 由do 受thọ 戒giới 約ước 。 同đồng 翻phiên 為vi 善thiện 。 三tam 種chủng 善thiện 根căn 。 歷lịch 於ư 七thất 支chi 。 成thành 二nhị 十thập 一nhất 。 餘dư 則tắc 例lệ 知tri 。 若nhược 以dĩ 互hỗ 起khởi 。 則tắc 例lệ 七thất 門môn (# 即tức 七thất 毒độc 也dã )# 。 淫dâm 境cảnh 士sĩ (# 男nam 也dã )# 女nữ 。 隨tùy 分phần/phân 二nhị 三tam (# 男nam 大đại 口khẩu 二nhị 道đạo 。 女nữ 加gia 小tiểu 道đạo 。 則tắc 有hữu 三tam 也dã )# 。 女nữ 人nhân 身thân 九cửu 。 六lục 十thập 三tam 戒giới 。 男nam 子tử 身thân 八bát 。 五ngũ 十thập 六lục 戒giới 。 自tự 餘dư 非phi 情tình 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 虗hư 空không 草thảo 木mộc 。 凡phàm 聖thánh 教giáo 理lý 。 隨tùy 有hữu 一nhất 境cảnh 。 起khởi 過quá 塵trần 沙sa 。 今kim 反phản 從tùng 善thiện 。 成thành 塵trần 沙sa 戒giới 。 則tắc 無vô 量lượng 矣hĩ 。 如như 善thiện 生sanh 云vân 。 眾chúng 生sanh 無vô 量lượng 。 大đại 海hải 無vô 邊biên 。 虗hư 空không 無vô 際tế 。 草thảo 木mộc 無vô 數số 。 戒giới 善thiện 同đồng 爾nhĩ 。 亦diệc 無vô 分phân 齊tề 。 故cố 多đa 論luận 云vân 。 於ư 非phi 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 得đắc 無vô 量lượng 。 戒giới 善thiện 功công 德đức 。 如như 十thập 方phương 世thế 界giới 。 所sở 有hữu 大đại 地địa 。 下hạ 至chí 金kim 輪luân 。 傷thương 如như 微vi 塵trần 。 皆giai 得đắc 其kỳ 罪tội 。 一nhất 一nhất 塵trần 處xứ 。 今kim 翻phiên 戒giới 善thiện 。 復phục 無vô 量lượng 也dã 。 如như 壞hoại 一nhất 草thảo 。 萠bằng 芽nha 葉diệp 花hoa 。 一nhất 一nhất 得đắc 罪tội 。 反phản 罪tội 成thành 福phước 。 又hựu 無vô 量lượng 也dã 。 鈔sao (# 中trung 一nhất )# 引dẫn 多đa 論luận 云vân 。 於ư 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世thế 界giới 。 下hạ 至chí 阿A 鼻Tỳ 。 上thượng 至chí 非phi 想tưởng 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 上thượng 。 可khả 殺sát 不bất 可khả 殺sát 。 乃nãi 至chí 可khả 欺khi 不bất 可khả 欺khi 。 此thử 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 有hữu 命mạng 之chi 類loại 。 以dĩ 三tam 因nhân 緣duyên 。 一nhất 一nhất 得đắc 戒giới 。 又hựu 以dĩ 此thử 推thôi 出xuất 家gia 僧Tăng 尼ni 。 及cập 下hạ 三tam 眾chúng 。 奉phụng 戒giới 德đức 瓶bình 。 行hành 遵tuân 聖thánh 迹tích 。 位vị 高cao 人nhân 天thiên 。 良lương 由do 於ư 此thử 。 端đoan 拱củng 自tự 守thủ 。 福phước 德đức 恆hằng 流lưu 。 了liễu 論luận 云vân 。 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 。 福phước 河hà 恆hằng 流lưu 。 解giải 云vân 。 謂vị 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 學học 處xứ 。 一nhất 切thiết 恆hằng 流lưu 。 其kỳ 猶do 河hà 水thủy 。 洗tẩy 除trừ 破phá 戒giới 煩phiền 惱não 。 言ngôn 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 者giả 。 謂vị 根căn 本bổn 戒giới 。 有hữu 四tứ 百bách 二nhị 十thập 。 所sở 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。 如như 婆bà 藪tẩu 斗đẩu 律luật 。 戒giới 有hữu 二nhị 百bách 。 多đa 明minh 輕khinh 戒giới 。 優Ưu 婆Bà 提Đề 舍Xá 。 戒giới 有hữu 一nhất 百bách 二nhị 十thập 一nhất 。 多đa 明minh 重trọng 戒giới 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 別biệt 。 戒giới 九cửu 十thập 九cửu 。 合hợp 成thành 四tứ 百bách 二nhị 十thập 。 是thị 一nhất 一nhất 戒giới 。 有hữu 攝nhiếp 僧Tăng 等đẳng 十thập 功công 德đức 。 一nhất 一nhất 功công 德đức 。 能năng 生sanh 十thập 種chủng 正chánh 行hạnh 。 謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 無vô 貪tham 等đẳng 三tam 善thiện 根căn 。 及cập 身thân 口khẩu 二nhị 護hộ 。 一nhất 戒giới 即tức 百bách 。 合hợp 成thành 有hữu 四tứ 百bách 二nhị 十thập 。 豈khởi 非phi 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 。 又hựu 解giải 云vân 。 無vô 願nguyện 毗Tỳ 尼Ni 者giả 。 謂vị 第đệ 三tam 羯yết 磨ma 竟cánh 時thời 。 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 學học 處xứ 。 一nhất 時thời 並tịnh 起khởi 。 無vô 一nhất 戒giới 不bất 生sanh 。 故cố 稱xưng 無vô 願nguyện 。 據cứ 斯tư 以dĩ 求cầu 。 戒giới 德đức 恆hằng 流lưu 。

示thị 受thọ 前tiền 策sách 導đạo 意ý

羯yết 磨ma 經kinh (# 上thượng 卷quyển )# 引dẫn 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 凡phàm 欲dục 受thọ 戒giới 。 先tiên 與dữ 說thuyết 法Pháp 。 引dẫn 導đạo 開khai 解giải 。 令linh 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 上thượng 。 起khởi 慈từ 悲bi 心tâm 。 便tiện 得đắc 增tăng 上thượng 戒giới 。 業nghiệp 疏sớ/sơ (# 三tam 下hạ )# 云vân 。 凡phàm 愚ngu 智trí 淺thiển 。 何hà 能năng 生sanh 知tri 。 自tự 非phi 久cửu 學học 。 卒thốt 誨hối 猶do 暗ám 。 此thử 之chi 戒giới 法pháp 。 出xuất 家gia 本bổn 務vụ 。 素tố 非phi 懷hoài 大đại 。 定định 難nạn/nan 容dung 納nạp 。 深thâm 有hữu 由do 矣hĩ 。 文văn 令linh 境cảnh 上thượng 起khởi 慈từ 悲bi 者giả 。 以dĩ 行hành 慈từ 救cứu 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 故cố 。 如như 善thiện 戒giới 經kinh 。 菩Bồ 薩Tát 戒giới 本bổn 。 即tức 七thất 眾chúng 所sở 受thọ 者giả 是thị 也dã 。 問vấn 不bất 緣duyên 慈từ 。 如như 何hà 容dung 大đại 。 意ý 在tại 後hậu 也dã 。 記ký 引dẫn 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 欲dục 。 受thọ 持trì 菩Bồ 薩Tát 戒giới 者giả 。 先tiên 當đương 淨tịnh 心tâm 受thọ 七thất 種chủng 戒giới 。 如như 人nhân 欲dục 請thỉnh 大đại 王vương 。 先tiên 當đương 淨tịnh 治trị 所sở 居cư 屋ốc 宅trạch 等đẳng 。 準chuẩn 此thử 經Kinh 意ý 。 凡phàm 為vi 比Bỉ 丘Khâu 。 必tất 受thọ 菩Bồ 薩Tát 大đại 戒giới 。 今kim 受thọ 小tiểu 戒giới 。 向hướng 前tiền 緣duyên 慈từ 。 為vi 受thọ 大đại 戒giới 。 故cố 云vân 意ý 在tại 後hậu 也dã 。 準chuẩn 知tri 具cụ 足túc 。 且thả 就tựu 小tiểu 宗tông 。 若nhược 望vọng 菩Bồ 薩Tát 。 猶do 是thị 方phương 便tiện 。 問vấn 。 多đa 論luận 有hữu 部bộ 。 而nhi 云vân 起khởi 慈từ 。 斯tư 即tức 分phần/phân 通thông 。 何hà 殊thù 本bổn 律luật 。 答đáp 。 施thí 小tiểu 為vi 大đại 。 無vô 非phi 分phần/phân 通thông 。 故cố 諸chư 部bộ 之chi 中trung 。

時thời 有hữu 斯tư 意ý 。 但đãn 四tứ 分phần/phân 立lập 教giáo 。 宗tông 旨chỉ 灼chước 然nhiên 。 五ngũ 義nghĩa 證chứng 成thành 。 下hạ 文văn 具cụ 引dẫn 。 資tư 持trì 問vấn 曰viết 。 慈từ 愍mẫn 一nhất 切thiết 。 全toàn 非phi 小tiểu 行hành 。 答đáp 。 善thiện 戒giới 經kinh 中trung 。 七thất 眾chúng 所sở 受thọ 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 方phương 便tiện 。 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 向hướng 不bất 緣duyên 慈từ 。 如như 何hà 容dung 大đại 。 意ý 在tại 後hậu 也dã 。

(# 問vấn 。 依y 圓viên 發phát 心tâm 。 即tức 小tiểu 受thọ 大đại 。 今kim 云vân 意ý 在tại 後hậu 也dã 。 似tự 與dữ 圓viên 旨chỉ 相tương 違vi 。 請thỉnh 為vi 明minh 之chi 。 答đáp 。 此thử 則tắc 且thả 據cứ 善thiện 戒giới 四tứ 級cấp 第đệ 登đăng 之chi 義nghĩa 。 釋thích 通thông 多đa 論luận 慈từ 心tâm 之chi 文văn 。 意ý 謂vị 聲Thanh 聞Văn 離ly 染nhiễm 為vi 要yếu 。 則tắc 小tiểu 戒giới 以dĩ 斷đoạn 婬dâm 在tại 初sơ 。 菩Bồ 薩Tát 慈từ 濟tế 為vi 先tiên 。 則tắc 大đại 戒giới 以dĩ 不bất 殺sát 為vi 首thủ 。 今kim 受thọ 小tiểu 戒giới 。 而nhi 云vân 行hành 慈từ 。 故cố 知tri 意ý 在tại 菩Bồ 薩Tát 戒giới 本bổn 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 。 今kim 文văn 發phát 心tâm 並tịnh 非phi 圓viên 旨chỉ 耶da 。 答đáp 。 此thử 之chi 戒giới 法pháp 等đẳng 四tứ 句cú 。 豈khởi 非phi 圓viên 發phát 受thọ 具cụ 之chi 明minh 文văn 耶da 。 附phụ 文văn 釋thích 義nghĩa 。 則tắc 如như 上thượng 明minh 。 約ước 圓viên 受thọ 具cụ 。 祖tổ 意ý 昭chiêu 然nhiên 問vấn 。 下hạ 云vân 上thượng 品phẩm 心tâm 。 是thị 圓viên 意ý 耶da 。 非phi 耶da 。 答đáp 。 上thượng 品phẩm 之chi 名danh 。 在tại 彼bỉ 律luật 論luận 。 猶do 屬thuộc 權quyền 小tiểu 。 若nhược 令linh 在tại 家gia 。 全toàn 依y 圓viên 旨chỉ 。 妙diệu 發phát 上thượng 心tâm 。 如như 資tư 持trì 記ký 。 以dĩ 上thượng 品phẩm 心tâm 。 對đối 唯duy 識thức 觀quán 。 及cập 濟tế 緣duyên 云vân 。 如như 是thị 心tâm 受thọ 。 即tức 發phát 圓viên 體thể 。 疏sớ/sơ 鈔sao 諸chư 文văn 。 請thỉnh 詳tường 究cứu 之chi )# 。

示thị 緣duyên 境cảnh 大đại 意ý

資tư 持trì (# 上thượng 三tam )# 云vân 。 識thức 境cảnh 發phát 心tâm 。 納nạp 體thể 正chánh 要yếu 。 不bất 可khả 粗thô 略lược 。 故cố 須tu 約ước 義nghĩa 。 廣quảng 明minh 體thể 量lượng 。 學học 者giả 至chí 此thử 。 必tất 須tu 深thâm 究cứu 。 多đa 見kiến 誦tụng 語ngữ 。 以dĩ 盲manh 導đạo 盲manh 。 二nhị 俱câu 墜trụy 陷hãm 。 寧ninh 無vô 畏úy 乎hồ 。 問vấn 。 所sở 以dĩ 須tu 示thị 境cảnh 者giả 。 答đáp 。 眾chúng 生sanh 造tạo 惡ác 。 由do 迷mê 前tiền 境cảnh 。 惡ác 業nghiệp 既ký 因nhân 境cảnh 起khởi 。 善thiện 戒giới 還hoàn 從tùng 境cảnh 生sanh 。 是thị 制chế 法pháp 之chi 所sở 依y 。 為vi 發phát 戒giới 之chi 正chánh 本bổn 。 若nhược 不bất 明minh 境cảnh 。 將tương 何hà 用dụng 心tâm 。 持trì 此thử 廣quảng 張trương 。 深thâm 有hữu 遠viễn 致trí 。 問vấn 。 戒giới 本bổn 防phòng 心tâm 。 何hà 須tu 制chế 境cảnh 。 答đáp 。 機cơ 分phần/phân 大đại 小tiểu 。 教giáo 殊thù 漸tiệm 頓đốn 。 大đại 機cơ 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 。 直trực 從tùng 心tâm 制chế 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 戒giới 也dã 。 小tiểu 機cơ 謂vị 境cảnh 異dị 心tâm 。 故cố 從tùng 境cảnh 制chế 。 即tức 聲Thanh 聞Văn 戒giới 也dã 。 教giáo 雖tuy 制chế 境cảnh 。 理lý 實thật 制chế 心tâm 。 權quyền 設thiết 方phương 便tiện 。 於ư 茲tư 彰chương 矣hĩ 。

正chánh 示thị 境cảnh 量lượng 顯hiển 戒giới 法pháp 之chi 廣quảng

事sự 鈔sao (# 上thượng 三tam )# 云vân 。 所sở 發phát 戒giới 相tương/tướng 。 乃nãi 有hữu 無vô 量lượng 。 由do 未vị 受thọ 戒giới 前tiền 。 惡ác 徧biến 法Pháp 界Giới 。 今kim 欲dục 進tiến 受thọ 。 翻phiên 前tiền 惡ác 境cảnh (# 境cảnh 無vô 善thiện 惡ác 。 由do 心tâm 轉chuyển 故cố )# 。 並tịnh 起khởi 善thiện 心tâm 。 故cố 戒giới 發phát 所sở 因nhân 。 還hoàn 徧biến 法Pháp 界Giới 。 若nhược 隨tùy 境cảnh 論luận 。 則tắc 鈔sao 應ưng 有hữu 三tam 十thập 餘dư 帋chỉ 。 要yếu 而nhi 言ngôn 之chi 。 不bất 過quá 情tình 與dữ 非phi 情tình 。 空không 有hữu 二nhị 諦đế 。 滅diệt 理lý 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 說thuyết 聖thánh 教giáo 。 文văn 字tự 卷quyển 軸trục 。 形hình 像tượng 塔tháp 廟miếu 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 虗hư 空không 識thức 等đẳng 。 法Pháp 界Giới 為vi 量lượng 。 並tịnh 是thị 戒giới 體thể 。 記ký 云vân 。 空không 有hữu 等đẳng 者giả 。 即tức 化hóa 相tương/tướng 法pháp 也dã 。 佛Phật 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 即tức 攝nhiếp 世thế 及cập 出xuất 世thế 。 凡phàm 聖thánh 因nhân 果quả 。 苦khổ 集tập 道đạo 三tam 名danh 有hữu 諦đế 。 滅diệt 即tức 空không 諦đế 。 亦diệc 名danh 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 。 滅diệt 等đẳng 一nhất 句cú 。 即tức 理lý 體thể 法pháp 也dã 。 異dị 上thượng 空không 諦đế 。 是thị 教giáo 攝nhiếp 故cố 。 佛Phật 說thuyết 等đẳng 者giả 。 即tức 住trụ 持trì 二nhị 寶bảo 。 問vấn 。 此thử 並tịnh 非phi 情tình 。 須tu 何hà 重trọng/trùng 舉cử 。 答đáp 。 恐khủng 謂vị 聖thánh 境cảnh 。 非phi 戒giới 緣duyên 故cố 。 問vấn 。 化hóa 理lý 二nhị 法pháp 。 云vân 何hà 發phát 戒giới 。 答đáp 。 疏sớ/sơ 云vân 。 俱câu 有hữu 損tổn 壞hoại 。 毀hủy 謗báng 義nghĩa 故cố 。 如như 提đề 婆bà 破phá 法pháp 之chi 類loại 。 問vấn 。 化hóa 相tương/tướng 不bất 明minh 佛Phật 。 住trụ 持trì 不bất 言ngôn 僧Tăng 者giả 。 答đáp 。 並tịnh 情tình 收thu 故cố 。 理lý 中trung 佛Phật 僧Tăng 。 俱câu 無vô 別biệt 體thể 。 所sở 以dĩ 可khả 知tri 。 地địa 水thủy 等đẳng 者giả 。 別biệt 舉cử 六lục 大đại 。 上thượng 五ngũ 非phi 情tình 。 後hậu 一nhất 是thị 情tình 。 風phong 空không 及cập 識thức 。 境cảnh 相tướng 難nan 見kiến 。 故cố 復phục 示thị 之chi 。 如như 盜đạo 戒giới 說thuyết 。 又hựu 復phục 須tu 知tri 。 隨tùy 戒giới 多đa 別biệt 。 如như 婬dâm 殺sát 等đẳng 。 單đơn 情tình 境cảnh 也dã 。 如như 掘quật 壞hoại 等đẳng 。 唯duy 非phi 情tình 也dã 。 如như 盜đạo 妄vọng 等đẳng 。 則tắc 兼kiêm 二nhị 種chủng 。 謂vị 盜đạo 分phần/phân 四tứ 主chủ 。 物vật 兼kiêm 六lục 大đại 。 妄vọng 對đối 所sở 誑cuống 。 復phục 規quy 利lợi 養dưỡng 。 言ngôn 法Pháp 界Giới 者giả 。 若nhược 就tựu 教giáo 限hạn 。 則tắc 局cục 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 今kim 從tùng 圓viên 意ý 。 須tu 論luận 十thập 方phương 法Pháp 界Giới 。 無vô 作tác 之chi 體thể 。 稱xưng 境cảnh 而nhi 發phát 。 等đẳng 法Pháp 界Giới 量lượng 。 故cố 云vân 。 並tịnh 是thị 戒giới 體thể 。

引dẫn 證chứng 戒giới 量lượng 之chi 廣quảng

又hựu 引dẫn 善thiện 生sanh 云vân 。 眾chúng 生sanh 無vô 邊biên 故cố 。 戒giới 亦diệc 無vô 邊biên 。 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 非phi 眾chúng 生sanh 上thượng 。 亦diệc 得đắc 無vô 量lượng 。 如như 十thập 方phương 大đại 地địa 。 下hạ 至chí 空không 界giới 。 若nhược 傷thương 如như 塵trần 。 並tịnh 得đắc 其kỳ 罪tội 。 今kim 翻phiên 為vi 戒giới 善thiện 。 故cố 徧biến 陸lục 地địa 。 即tức 善thiện 生sanh 言ngôn 。 大đại 地địa 無vô 邊biên 。 戒giới 亦diệc 無vô 邊biên 。 草thảo 木mộc 無vô 量lượng 。 海hải 水thủy 無vô 邊biên 。 虗hư 空không 無vô 際tế 。 戒giới 亦diệc 同đồng 等đẳng 。 記ký 云vân 。 善thiện 生sanh 五ngũ 種chủng 。 前tiền 後hậu 離ly 明minh 。 若nhược 復phục 細tế 論luận 。 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 房phòng 舍xá 臥ngọa 具cụ 。 常thường 住trụ 現hiện 前tiền 。 四tứ 種chủng 僧Tăng 物vật 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 俯phủ 仰ngưỡng 威uy 儀nghi 。 大đại 小tiểu 便tiện 利lợi 。 一nhất 切thiết 作tác 務vụ 。 無vô 非phi 制chế 法pháp 。 所sở 謂vị 森sâm 然nhiên 萬vạn 境cảnh 。 何hà 事sự 非phi 持trì 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 豈khởi 名danh 具cụ 足túc 。 若nhược 不bất 先tiên 發phát 。 行hành 自tự 何hà 生sanh 。 故cố 知tri 受thọ 前tiền 。 預dự 須tu 委ủy 學học 。 沙Sa 彌Di 建kiến 位vị 。 正chánh 存tồn 於ư 此thử 。 今kim 時thời 昧muội 教giáo 。 誰thùy 復phục 知tri 之chi 。

正chánh 示thị 發phát 心tâm

鈔sao 又hựu 引dẫn 薩tát 婆bà 多đa 云vân 。 若nhược 淳thuần 重trọng/trùng 心tâm 。 則tắc 發phát 無vô 教giáo (# 即tức 無vô 作tác 也dã )# 。 輕khinh 則tắc 不bất 發phát 。 豈khởi 可khả 虗hư 濫lạm 。 理lý 當đương 殷ân 重trọng 。 應ưng 語ngữ 言ngôn 。 當đương 發phát 上thượng 品phẩm 心tâm 。 得đắc 上thượng 品phẩm 戒giới 。 若nhược 下hạ 品phẩm 心tâm 者giả 。 乃nãi 至chí 羅La 漢Hán 。 戒giới 是thị 下hạ 品phẩm 。 毗tỳ 跋bạt 律luật 曰viết 。 發phát 心tâm 我ngã 今kim 求cầu 道Đạo 。 當đương 救cứu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 皆giai 惜tích 壽thọ 命mạng 。 以dĩ 此thử 事sự 受thọ 。 是thị 下hạ 品phẩm 耎nhuyễn 心tâm 。 雖tuy 得đắc 佛Phật 戒giới 。 猶do 非phi 上thượng 勝thắng 。 餘dư 二nhị 就tựu 義nghĩa 明minh 之chi 。 云vân 何hà 中trung 品phẩm 。 若nhược 言ngôn 我ngã 今kim 正chánh 心tâm 向hướng 道đạo 。 解giải 眾chúng 生sanh 疑nghi 。 我ngã 為vì 一nhất 切thiết 作tác 津tân 梁lương 。 亦diệc 能năng 自tự 利lợi 。 復phục 利lợi 他tha 人nhân 。 受thọ 持trì 正chánh 戒giới 。 云vân 何hà 上thượng 品phẩm 。 若nhược 言ngôn 。 我ngã 今kim 發phát 心tâm 受thọ 戒giới 。 為vi 成thành 三Tam 聚Tụ 戒Giới 故cố 。 趣thú 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 正chánh 求cầu 泥Nê 洹Hoàn 果quả 。 又hựu 以dĩ 此thử 法pháp 。 引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 。 令linh 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 令linh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 記ký 云vân 。 勸khuyến 發phát 中trung 。 唯duy 言ngôn 上thượng 品phẩm 。 故cố 知tri 中trung 下hạ 。 非phi 是thị 正chánh 意ý 。 為vi 顯hiển 上thượng 品phẩm 。 令linh 知tri 優ưu 劣liệt 。 下hạ 品phẩm 等đẳng 者giả 。 毗tỳ 曇đàm 所sở 明minh 。 有hữu 一nhất 羅La 漢Hán 。 戒giới 是thị 下hạ 品phẩm 。 年niên 少thiếu 比Bỉ 丘Khâu 。 卻khước 謂vị 上thượng 品phẩm 。 皆giai 由do 最tối 初sơ 發phát 心tâm 有hữu 異dị 。 乃nãi 至chí 者giả 。 始thỉ 從tùng 凡phàm 夫phu 。 終chung 至chí 無Vô 學Học 。 歷lịch 諸chư 階giai 位vị 。 更cánh 不bất 增tăng 長trưởng 。 或hoặc 云vân 受thọ 體thể 是thị 定định 。 隨tùy 行hành 有hữu 增tăng 。 或hoặc 約ước 作tác 戒giới 永vĩnh 定định 。 無vô 作tác 通thông 增tăng 。 並tịnh 具cụ 如như 後hậu 。 然nhiên 雖tuy 救cứu 生sanh 。 行hành 有hữu 深thâm 淺thiển 。 一nhất 不bất 害hại 彼bỉ 命mạng 。 二nhị 以dĩ 法pháp 開khai 導đạo 。 三tam 令linh 得đắc 究cứu 竟cánh 度độ 。 前tiền 不bất 得đắc 後hậu 。 後hậu 必tất 兼kiêm 前tiền 。 約ước 義nghĩa 推thôi 之chi 。 初sơ 但đãn 護hộ 命mạng 。 不bất 令linh 得đắc 脫thoát 。 即tức 二Nhị 乘Thừa 心tâm 。 前tiền 云vân 求cầu 道Đạo 。 正chánh 據cứ 小tiểu 果quả 。 中trung 品phẩm 所sở 修tu 。 以dĩ 法pháp 開khai 解giải 。 自tự 他tha 兩lưỡng 利lợi 。 度độ 非phi 究cứu 竟cánh 。 即tức 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 期kỳ 佛Phật 果Quả 。 行hành 處xứ 中trung 間gian 。 望vọng 前tiền 雖tuy 勝thắng 。 比tỉ 後hậu 猶do 劣liệt 。 上thượng 品phẩm 引dẫn 導đạo 。 令linh 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 同đồng 歸quy 佛Phật 道Đạo 。 即tức 大đại 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 準chuẩn 沙Sa 彌Di 篇thiên 。 三tam 位vị 配phối 之chi 。 恰kháp 然nhiên 符phù 合hợp 。 學học 者giả 至chí 此thử 。 宜nghi 須tu 明minh 辯biện 。 三tam 心tâm 所sở 期kỳ 。 行hành 果quả 分phân 齊tề 。 上thượng 品phẩm 云vân 三Tam 聚Tụ 戒Giới 者giả 。 出xuất 纓anh 絡lạc 經kinh 。 聚tụ 即tức 總tổng 攝nhiếp 為vi 義nghĩa 。 小Tiểu 乘Thừa 七thất 聚tụ 。 從tùng 教giáo 以dĩ 論luận 。 菩Bồ 薩Tát 三tam 聚tụ 。 攝nhiếp 行hành 斯tư 盡tận 。 一nhất 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。 (# 律luật 儀nghi 禁cấm 惡ác 。 結kết 業nghiệp 煩phiền 惱não 究cứu 竟cánh 斷đoạn 故cố 。 即tức 止chỉ 行hành 也dã )# 。 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 (# 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 大đại 小tiểu 修tu 證chứng 究cứu 竟cánh 修tu 故cố 。 名danh 作tác 行hành 也dã )# 。 三tam 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 (# 一nhất 切thiết 含hàm 識thức 。 究cứu 竟cánh 度độ 故cố 。 即tức 四tứ 攝nhiếp 行hành 。 謂vị 布bố 施thí 愛ái 語ngữ 。 利lợi 行hành 同đồng 事sự 。 亦diệc 名danh 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 此thử 三tam 須tu 配phối 。 三tam 脫thoát 四tứ 弘hoằng 三Tam 身Thân 三tam 德đức 。 如như 別biệt 所sở 明minh )# 。 三tam 解giải 脫thoát 者giả 。 雖tuy 是thị 觀quán 慧tuệ 。 非phi 定định 不bất 發phát 。 即tức 是thị 慧tuệ 二nhị 學học 。 絕tuyệt 縛phược 證chứng 真chân 。 由do 此thử 得đắc 人nhân 。 故cố 號hiệu 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 然nhiên 名danh 通thông 小tiểu 教giáo 。 今kim 對đối 三tam 聚tụ 。 須tu 屬thuộc 大Đại 乘Thừa 。 一nhất 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 (# 即tức 性tánh 空không 他tha )# 。 二nhị 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 (# 即tức 相tương/tướng 空không 也dã )# 。 三tam 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn (# 即tức 唯duy 識thức 也dã 。 亦diệc 名danh 無vô 願nguyện )# 懺sám 篇thiên 三tam 觀quán 。 別biệt 配phối 三tam 位vị 。 此thử 明minh 大đại 行hành 。 須tu 約ước 圓viên 修tu 。 泥Nê 洹Hoàn 果quả 者giả 。 名danh 亦diệc 通thông 小tiểu 。 取thủ 大đại 可khả 知tri 。 問vấn 。 今kim 此thử 所sở 受thọ 。 為vi 即tức 三tam 聚tụ 。 為vi 非phi 三tam 聚tụ 。 若nhược 云vân 即tức 者giả 。 後hậu 須tu 更cánh 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 否phủ/bĩ 。 又hựu 復phục 大đại 小tiểu 混hỗn 亂loạn 。 如như 何hà 分phân 別biệt 。 若nhược 云vân 非phi 者giả 。 戒giới 從tùng 心tâm 發phát 。 既ký 發phát 此thử 心tâm 。 那na 非phi 此thử 戒giới 。 大đại 見kiến 錯thác 解giải 。 故cố 特đặc 提đề 示thị 。 使sử 自tự 求cầu 之chi 。

舉cử 況huống 結kết 勸khuyến 令linh 識thức 心tâm 分phân 齊tề

鈔sao 又hựu 云vân 。 如như 此thử 發phát 心tâm 。 尚thượng 是thị 邪tà 想tưởng 。 況huống 不bất 發phát 者giả 。 定định 無vô 尊tôn 尚thượng 。 智trí 論luận 云vân 。 凡phàm 夫phu 始thỉ 學học 。 邪tà 心tâm 中trung 語ngữ 。 那na 含hàm 果quả 人nhân 。 慢mạn 心tâm 中trung 語ngữ 。 羅La 漢Hán 果quả 者giả 。 名danh 字tự 語ngữ 也dã 。 如như 此thử 自tự 知tri 。 心tâm 之chi 分phần 齊tề 。 得đắc 佛Phật 淨tịnh 戒giới 。 亦diệc 有hữu 分phân 齊tề 。 故cố 文văn 云vân 。 佛Phật 子tử 亦diệc 如như 是thị 。 勤cần 求cầu 禁cấm 戒giới 本bổn 。 記ký 云vân 。 言ngôn 邪tà 想tưởng 者giả 。 凡phàm 夫phu 結kết 惑hoặc 全toàn 在tại 。 未vị 見kiến 正chánh 理lý 。 隨tùy 所sở 動động 作tác 。 皆giai 是thị 邪tà 倒đảo 。 亂loạn 心tâm 事sự 善thiện 。 容dung 有hữu 退thoái 沒một 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 如như 多đa 論luận 中trung 。 凡phàm 夫phu 感cảm 戒giới 。 具cụ 有hữu 四tứ 過quá 。 一nhất 忻hãn 下hạ 有hữu 羸luy 。 二nhị 容dung 退thoái 道Đạo 法Pháp 。 三tam 容dung 變biến 二nhị 形hình 。 四tứ 邪tà 見kiến 斷đoạn 善thiện 。 內nội 凡phàm 已dĩ 去khứ 。 分phần/phân 見kiến 真chân 理lý 。 方phương 無vô 此thử 婁lâu 。 初sơ 心tâm 薄bạc 地địa 。 非phi 邪tà 而nhi 何hà 。 智trí 論luận 明minh 世thế 界giới 語ngữ 言ngôn 有hữu 三tam 。 一nhất 邪tà 二nhị 慢mạn 三tam 名danh 字tự 。 是thị 中trung 二nhị 種chủng 不bất 淨tịnh 。 一nhất 種chủng 淨tịnh 。 凡phàm 夫phu 具cụ 三tam (# 鈔sao 舉cử 前tiền 一nhất 。 必tất 兼kiêm 後hậu 一nhất 。 下hạ 亦diệc 同đồng 之chi )# 。 見kiến 道đạo 學học 人nhân 。 有hữu 二nhị 無vô 邪tà 語ngữ (# 鈔sao 舉cử 三tam 果quả 。 以dĩ 收thu 初sơ 二nhị 。 愛ái 求cầu 〔# 盍# 〕# 故cố 。 猶do 有hữu 慢mạn 語ngữ )# 。 聖thánh 人nhân 唯duy 一nhất 。 無vô 邪tà 慢mạn (# 見kiến 愛ái 永vĩnh 斷đoạn 。 隨tùy 世thế 假giả 名danh )# 。 良lương 以dĩ 無vô 作tác 。 假giả 作tác 而nhi 生sanh 。 既ký 非phi 色sắc 心tâm 。 無vô 由do 表biểu 示thị 。 必tất 約ước 能năng 領lãnh 。 顯hiển 戒giới 優ưu 劣liệt 。 前tiền 明minh 上thượng 品phẩm 。 所sở 期kỳ 遠viễn 大đại 。 所sở 納nạp 之chi 體thể 。 定định 知tri 始thỉ 上thượng 。 故cố 云vân 有hữu 分phân 齊tề 也dã 。

決quyết 發phát 大đại 心tâm 違vi 教giáo 限hạn 之chi 疑nghi

鈔sao 又hựu 云vân 。 問vấn 。 此thử 教giáo 宗tông 是thị 何hà 乘thừa 。 而nhi 發phát 大Đại 乘Thừa 志chí 耶da 。 答đáp 。 此thử 四tứ 分phần/phân 宗tông 。 義nghĩa 當đương 大Đại 乘Thừa 。 戒giới 本bổn 文văn 云vân 。 若nhược 有hữu 自tự 為vi 身thân 。 欲dục 求cầu 於ư 佛Phật 道Đạo 。 當đương 尊tôn 重trọng 正chánh 戒giới 。 及cập 回hồi 施thí 眾chúng 生sanh 。 皆giai 共cộng 成thành 佛Phật 道Đạo 。 律luật 中trung 多đa 有hữu 誠thành 例lệ 。 光quang 師sư 亦diệc 判phán 入nhập 大Đại 乘Thừa 律luật 限hạn 。 記ký 云vân 。 言ngôn 義nghĩa 當đương 者giả 。 則tắc 顯hiển 淨tịnh 宗tông 。 本bổn 非phi 是thị 大đại 。 有hữu 義nghĩa 相tương 當đương 。 業nghiệp 疏sớ/sơ 分phần/phân 通thông 。 意ý 亦diệc 同đồng 此thử 。 光quang 師sư 之chi 判phán 大đại 。 然nhiên 彼bỉ 所sở 判phán 。 大đại 成thành 通thông 漫mạn 。 文văn 雖tuy 引dẫn 據cứ 。 意ý 不bất 全toàn 取thủ 。 四tứ 分phân 是thị 大đại 。 將tương 何hà 為vi 小tiểu 。 即tức 應ưng 梵Phạm 網võng 體thể 行hành 全toàn 同đồng 。 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 二nhị 戒giới 無vô 別biệt 。 定định 知tri 不bất 爾nhĩ 。 是thị 以dĩ 祖tổ 師sư 所sở 立lập 。 語ngữ 意ý 從tùng 容dung 。 義nghĩa 當đương 分phần/phân 通thông 。 深thâm 符phù 教giáo 旨chỉ 。 待đãi 至chí 中trung 卷quyển 。 更cánh 為vi 詳tường 明minh (# 今kim 亦diệc 有hữu 人nhân 。 直trực 判phán 為vi 大đại 。 不bất 識thức 教giáo 相tương/tướng 。 妄vọng 自tự 云vân 云vân )# 。 問vấn 。 上thượng 品phẩm 心tâm 者giả 。 為vi 全toàn 是thị 大đại 。 為vi 分phần/phân 通thông 耶da 。 答đáp 。 扶phù 成thành 本bổn 宗tông 。 分phần/phân 通thông 義nghĩa 耳nhĩ 。 (# 私tư 釋thích 曰viết 。 言ngôn 扶phù 成thành 者giả 。 能năng 扶phù 即tức 圓viên 義nghĩa 。 所sở 扶phù 即tức 分phần/phân 通thông 。 分phần/phân 通thông 雖tuy 是thị 佛Phật 乘thừa 。 猶do 是thị 小tiểu 中trung 密mật 意ý 。 未vị 敢cảm 直trực 示thị 。 故cố 須tu 以dĩ 圓viên 而nhi 扶phù 成thành 之chi 。 問vấn 。 既ký 是thị 扶phù 成thành 。 何hà 以dĩ 鈔sao 中trung 直trực 引dẫn 為vi 證chứng 。 既ký 直trực 引dẫn 分phần/phân 通thông 而nhi 證chứng 發phát 心tâm 。 驗nghiệm 之chi 發phát 心tâm 即tức 分phần/phân 通thông 義nghĩa 。 何hà 云vân 扶phù 成thành 。

又hựu 問vấn 。

前tiền 引dẫn 業nghiệp 疏sớ/sơ 。 發phát 心tâm 依y 於ư 善thiện 戒giới 。 今kim 鈔sao 發phát 心tâm 乃nãi 據cứ 分phần/phân 通thông 。 發phát 心tâm 是thị 一nhất 同đồng 。 文văn 據cứ 有hữu 異dị 。 未vị 審thẩm 若nhược 何hà 。 要yếu 知tri 的đích 義nghĩa 。 不bất 可khả 籠lung 通thông )# 問vấn 。 分phần/phân 通thông 之chi 義nghĩa 。 出xuất 自tự 何hà 人nhân 。 答đáp 。 如Như 來Lai 立lập 教giáo 。 被bị 此thử 機cơ 緣duyên 。 部bộ 主chủ 深thâm 知tri 。 還hoàn 符phù 佛Phật 意ý 。 別biệt 立lập 成thành 宗tông 。 是thị 以dĩ 前tiền 後hậu 律luật 序tự 。 法pháp 正chánh 所sở 安an 。 多đa 伸thân 此thử 意ý 。 豈khởi 不bất 明minh 乎hồ (# 世thế 有hữu 口khẩu 傳truyền 。 南nam 山sơn 不bất 合hợp 立lập 分phần/phân 通thông 義nghĩa 。 然nhiên 不bất 知tri 分phần/phân 通thông 。 乃nãi 是thị 佛Phật 意ý 。 部bộ 主chủ 承thừa 用dụng 南nam 山sơn 。 但đãn 伸thân 明minh 耳nhĩ )# 。

囑chúc 受thọ 者giả 。 須tu 明minh 心tâm 境cảnh 及cập 法pháp 。

鈔sao 又hựu 云vân 。 如như 是thị 發phát 戒giới 緣duyên 境cảnh 。 及cập 心tâm 有hữu 增tăng 上thượng 。 此thử 之chi 二nhị 途đồ 。 必tất 受thọ 前tiền 時thời 。 智trí 者giả 提đề 授thọ 。 使sử 心tâm 心tâm 相tương 續tục 。 見kiến 境cảnh 明minh 淨tịnh 。 不bất 得đắc 臨lâm 時thời 。 方phương 言ngôn 發phát 心tâm 。 若nhược 約ước 臨lâm 時thời 師sư 授thọ 法pháp 相tướng 。 尚thượng 自tự 虗hư 浮phù 。 豈khởi 能năng 令linh 受thọ 者giả 得đắc 上thượng 品phẩm 耶da 。 或hoặc 全toàn 不bất 發phát 。 豈khởi 非phi 大đại 事sự 。 記ký 云vân 。 心tâm 須tu 念niệm 念niệm 無vô 間gian 。 境cảnh 必tất 法pháp 法pháp 無vô 昧muội 。 毫hào 差sai 即tức 失thất 。 可khả 不bất 慎thận 手thủ 。 今kim 時thời 昧muội 教giáo 。 事sự 同đồng 兒nhi 戲hí 。 乍sạ 登đăng 壇đàn 上thượng 。 心tâm 志chí 驚kinh 惶hoàng 。 況huống 師sư 授thọ 昏hôn 冥minh 但đãn 知tri 學học 語ngữ 。 自tự 無vô 所sở 曉hiểu 。 將tương 何hà 示thị 人nhân 。 豈khởi 非phi 宿túc 業nghiệp 所sở 追truy 。 致trí 使sử 此thử 生sanh 虗hư 喪táng 。 深thâm 須tu 責trách 己kỷ 。 期kỳ 遂toại 將tương 來lai 。

嘆thán 戒giới 法pháp 。 囑chúc 受thọ 者giả 用dụng 心tâm 。

鈔sao 又hựu 云vân 。 此thử 戒giới 法pháp 。 唯duy 佛Phật 出xuất 世thế 。 樹thụ 立lập 此thử 法pháp 。 祕bí 故cố 勝thắng 故cố 。 不bất 令linh 俗tục 人nhân 聞văn 之chi 。 故cố 六lục 道đạo 之chi 中trung 。 唯duy 人nhân 得đắc 受thọ 。 猶do 含hàm 遮già 難nạn/nan 。 不bất 得đắc 具cụ 受thọ 。 汝nhữ 今kim 既ký 無vô 。 甚thậm 是thị 淨tịnh 器khí 。 當đương 深thâm 心tâm 乞khất 戒giới 。 須tu 臾du 之chi 間gian 。 人nhân 三Tam 寶Bảo 數số 。 若nhược 輕khinh 浮phù 心tâm 。 戒giới 不bất 可khả 得đắc 。

羯yết 磨ma 前tiền 總tổng 示thị 戒giới 法pháp 。 令linh 發phát 上thượng 心tâm 。

鈔sao 又hựu 云vân 。 但đãn 深thâm 戒giới 上thượng 善thiện 。 廣quảng 周chu 法Pháp 界Giới 。 當đương 發phát 上thượng 心tâm 。 可khả 得đắc 上thượng 法pháp 。 今kim 受thọ 此thử 戒giới 。 為vi 趣thú 泥Nê 洹Hoàn 果quả 。 向hướng 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 成thành 就tựu 三Tam 聚Tụ 戒Giới 。 令linh 正Chánh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 記ký 云vân 。 顯hiển 前tiền 發phát 戒giới 。 且thả 令linh 預dự 習tập 。 未vị 是thị 正chánh 用dụng 。 今kim 將tương 納nạp 法pháp 。 縱túng/tung 令linh 已dĩ 解giải 。 更cánh 須tu 委ủy 示thị 。 選tuyển 擇trạch 要yếu 語ngữ 。 激kích 動động 蒙mông 心tâm 。 我ngã 師sư 當đương 此thử 。 不bất 可khả 率suất 易dị 。 策sách 導đạo 開khai 解giải 。 納nạp 法pháp 之chi 本bổn 。

教giáo 開khai 廣quảng 身thân 心tâm 容dung 納nạp 戒giới 法pháp

(# 前tiền 既ký 以dĩ 圓viên 開khai 導đạo 。 而nhi 受thọ 者giả 已dĩ 悟ngộ 心tâm 境cảnh 一nhất 如như 。 今kim 正chánh 納nạp 法pháp 。 故cố 此thử 略lược 示thị )# 。

又hựu 云vân 。 由do 塵trần 沙sa 戒giới 法pháp 。 注chú 汝nhữ 身thân 中trung 。 終chung 不bất 以dĩ 報báo 得đắc 身thân 心tâm 。 而nhi 得đắc 容dung 受thọ 。 應ưng 發phát 心tâm 作tác 虗hư 空không 器khí 量lượng 身thân 。 方phương 得đắc 受thọ 法Pháp 界Giới 善thiện 法Pháp 。 論luận 云vân 。 若nhược 此thử 戒giới 法pháp 。 有hữu 形hình 色sắc 者giả 。 當đương 入nhập 汝nhữ 身thân 。 作tác 天thiên 崩băng 地địa 裂liệt 之chi 聲thanh 。 由do 是thị 非phi 色sắc 法pháp 故cố 。 令linh 汝nhữ 不bất 覺giác 。 汝nhữ 當đương 發phát 驚kinh 悚tủng 意ý 。 發phát 上thượng 品phẩm 殷ân 重trọng 心tâm 。 今kim 為vì 汝nhữ 作tác 羯yết 磨ma 聖thánh 法pháp 。 此thử 是thị 如Như 來Lai 所sở 制chế 。 發phát 得đắc 塵trần 沙sa 法Pháp 界Giới 善thiện 法Pháp 。 注chú 汝nhữ 身thân 心tâm 。 汝nhữ 須tu 知tri 之chi 。 記ký 云vân 。 初sơ 教giáo 運vận 想tưởng 。 五ngũ 蘊uẩn 色sắc 心tâm 。 宿túc 因nhân 所sở 感cảm 。 故cố 云vân 報báo 得đắc 。 法pháp 既ký 周chu 廣quảng 。 劣liệt 報báo 難nạn/nan 容dung 。 必tất 須tu 運vận 動động 方phương 堪kham 領lãnh 納nạp 。 虗hư 空không 無vô 邊biên 。 身thân 量lượng 亦diệc 等đẳng 。 心tâm 法pháp 相tướng 稱xưng 。 攬lãm 法pháp 歸quy 心tâm 。 還hoàn 依y 報báo 得đắc 。 但đãn 法pháp 非phi 心tâm 色sắc 。 非phi 異dị 非phi 同đồng 。 猶do 如như 結kết 界giới 。 無vô 作tác 依y 地địa 。 不bất 與dữ 地địa 連liên 。 非phi 不bất 相tương 及cập 故cố 也dã 。

三tam 羯yết 磨ma 前tiền 切thiết 要yếu 提đề 示thị 之chi 語ngữ

又hựu 云vân (# 次thứ 番phiên 前tiền 云vân )# 我ngã 已dĩ 作tác 白bạch 。 僧Tăng 皆giai 隨tùy 喜hỷ 。 今kim 作tác 羯yết 磨ma 。 動động 彼bỉ 戒giới 法pháp 。 莫mạc 令linh 心tâm 沉trầm 舉cử 。 當đương 用dụng 心tâm 承thừa 仰ngưỡng (# 次thứ 番phiên 前tiền 云vân )# 。 已dĩ 作tác 初sơ 羯yết 磨ma 。 僧Tăng 皆giai 默mặc 可khả 。 令linh 十thập 方phương 法Pháp 界Giới 善thiện 法Pháp 。 並tịnh 皆giai 動động 轉chuyển 。 當đương 起khởi 欣hân 心tâm 。 忽hốt 縱túng/tung 怠đãi 意ý 。 (# 三tam 番phiên 前tiền 云vân )# 已dĩ 作tác 二nhị 羯yết 磨ma 法pháp 。 僧Tăng 並tịnh 和hòa 合hợp 。 今kim 十thập 方phương 法Pháp 界Giới 善thiện 法Pháp 。 並tịnh 舉cử 集tập 空không 中trung 。 至chí 第đệ 三tam 羯yết 磨ma 竟cánh 時thời 。 當đương 法Pháp 界Giới 功công 德đức 。 入nhập 汝nhữ 身thân 心tâm 。 餘dư 一nhất 羯yết 磨ma 在tại 汝nhữ 當đương 發phát 身thân 。 總tổng 虗hư 空không 界giới 。 心tâm 緣duyên 救cứu 攝nhiếp 。 三tam 有hữu 眾chúng 生sanh 。 并tinh 欲dục 護hộ 持trì 。 三tam 世thế 佛Phật 法Pháp 。 記ký 云vân 。 以dĩ 前tiền 白bạch 告cáo 情tình 。 令linh 眾chúng 知tri 委ủy 。 此thử 正chánh 量lượng 處xứ 。 舉cử 發phát 前tiền 法pháp 。 初sơ 則tắc 皷cổ 令linh 動động 轉chuyển 。 次thứ 則tắc 舉cử 集tập 在tại 空không 。 後hậu 則tắc 注chú 入nhập 身thân 心tâm 。 領lãnh 納nạp 究cứu 竟cánh 。 三tam 法pháp 次thứ 第đệ 。 各các 有hữu 所sở 主chủ 。 由do 心tâm 業nghiệp 力lực 。 不bất 思tư 議nghị 故cố 。 隨tùy 所sở 施thí 為vi 。 無vô 非phi 成thành 遂toại 。 三tam 番phiên 羯yết 磨ma 。 並tịnh 先tiên 策sách 進tiến 受thọ 者giả 。 白bạch 告cáo 眾chúng 僧Tăng 。 然nhiên 後hậu 秉bỉnh 唱xướng 。 尋tầm 文văn 可khả 見kiến 。

(# 問vấn 。 文văn 云vân 注chú 入nhập 者giả 。 前tiền 既ký 開khai 導đạo 。 圓viên 發phát 妙diệu 解giải 。 色sắc 心tâm 諸chư 法pháp 。 即tức 性tánh 本bổn 具cụ 。 究cứu 竟cánh 一nhất 相tướng 。 清thanh 淨tịnh 湛trạm 然nhiên 。 若nhược 有hữu 一nhất 法Pháp 。 從tùng 外ngoại 入nhập 者giả 。 不bất 為vi 圓viên 妙diệu 。 今kim 之chi 云vân 入nhập 。 甚thậm 乖quai 圓viên 旨chỉ 。 答đáp 。 無vô 始thỉ 迷mê 背bối/bội 。 認nhận 為vi 外ngoại 物vật 。 今kim 日nhật 開khai 解giải 。 頓đốn 悟ngộ 唯duy 心tâm 。 法pháp 本bổn 自tự 如như 。 悟ngộ 故cố 言ngôn 入nhập 。 故cố 祖tổ 師sư 曰viết 。 開khai 示thị 不bất 由do 外ngoại 來lai 悟ngộ 入nhập 。 誠thành 因nhân 內nội 起khởi 者giả 。 是thị 也dã 。 問vấn 。 初sơ 則tắc 動động 轉chuyển 。 次thứ 則tắc 舉cử 集tập 。 其kỳ 相tương/tướng 如như 何hà 。 答đáp 。 既ký 了liễu 諸chư 法pháp 。 唯duy 我ngã 一nhất 念niệm 。 一nhất 念niệm 動động 而nhi 萬vạn 法pháp 動động 。 一nhất 念niệm 集tập 而nhi 萬vạn 法pháp 集tập 。 但đãn 初sơ 猶do 運vận 心tâm 作tác 念niệm 。 故cố 云vân 動động 轉chuyển 。 次thứ 漸tiệm 明minh 照chiếu 凝ngưng 寂tịch 。 故cố 云vân 舉cử 集tập 。 三tam 則tắc 能năng 所sở 泯mẫn 亡vong 。 微vi 妙diệu 融dung 會hội 。 故cố 云vân 注chú 入nhập 。 動động 集tập 即tức 性tánh 。 事sự 理lý 一nhất 如như 。 皆giai 不bất 思tư 議nghị 故cố 也dã )# 。

諸chư 文văn 心tâm 境cảnh 門môn 第đệ 三tam

諸chư 文văn 戒giới 法Pháp 門môn 第đệ 四tứ

四tứ 科khoa 之chi 前tiền 敘tự 意ý 總tổng 列liệt

事sự 鈔sao (# 中trung 一nhất )# 云vân 。 然nhiên 戒giới 是thị 生sanh 死tử 舟chu 航# 。 出xuất 家gia 宗tông 要yếu 。 受thọ 者giả 法Pháp 界Giới 為vi 量lượng 。 持trì 者giả 麟lân 角giác 猶do 多đa 。 良lương 由do 未vị 曉hiểu 本bổn 詮thuyên 。 故cố 得đắc 隨tùy 塵trần 生sanh 染nhiễm 。 此thử 既ký 聖thánh 賢hiền 同đồng 有hữu 欽khâm 序tự 。 何hà 得đắc 抑ức 忍nhẫn 不bất 論luận 。 直trực 筆bút 舒thư 之chi 。 略lược 分phần/phân 四tứ 別biệt 。 一nhất 者giả 戒giới 法pháp 。 此thử 即tức 體thể 通thông 。 出xuất 離ly 之chi 道Đạo 。 二nhị 者giả 戒giới 體thể 。 即tức 謂vị 出xuất 生sanh 。 眾chúng 行hành 之chi 本bổn 。 三tam 者giả 戒giới 行hạnh 。 謂vị 方phương 便tiện 修tu 成thành 。 順thuận 本bổn 受thọ 體thể 。 四tứ 者giả 戒giới 相tương/tướng 。 即tức 此thử 篇thiên 所sở 明minh 。 亘tuyên 通thông 篇thiên 聚tụ 。

資tư 相tương/tướng (# 中trung 一nhất )# 云vân 。 何hà 以dĩ 不bất 但đãn 釋thích 相tương/tướng 。 而nhi 總tổng 論luận 四tứ 戒giới 者giả 。 答đáp 。 戒giới 是thị 一nhất 也dã 。 軌quỹ 凡phàm 從tùng 聖thánh 名danh 法pháp 。 總tổng 攝nhiếp 歸quy 心tâm 名danh 體thể 。 三tam 業nghiệp 造tạo 修tu 名danh 行hành 。 賢hiền 而nhi 可khả 別biệt 名danh 相tướng 。 由do 法pháp 成thành 體thể 。 因nhân 體thể 起khởi 行hành 。 行hành 必tất 據cứ 相tương/tướng 。 當đương 知tri 相tương/tướng 者giả 。 即tức 是thị 法pháp 相tướng 。 復phục 是thị 體thể 相tướng 。 又hựu 是thị 行hành 相tương/tướng 。 無vô 別biệt 相tướng 也dã 。 若nhược 昧muội 餘dư 三tam 。 直trực 示thị 釋thích 相tương/tướng 。 既ký 無vô 由do 序tự 。 不bất 知tri 所sở 來lai 。 徒đồ 自tự 尋tầm 條điều 。 終chung 難nạn/nan 究cứu 本bổn 。 故cố 戒giới 體thể 中trung 云vân 。 人nhân 並tịnh 受thọ 戒giới 。 少thiểu 有hữu 明minh 識thức 。 故cố 於ư 隨tùy 相tương/tướng 之chi 首thủ 。 諸chư 門môn 示thị 現hiện 。 準chuẩn 知tri 己kỷ 身thân 。 得đắc 戒giới 成thành 否phủ/bĩ 。 然nhiên 後hậu 持trì 犯phạm 。 方phương 可khả 修tu 離ly 。 聖thánh 意ý 昭chiêu 顯hiển 。 學học 者giả 宜nghi 知tri 。

又hựu (# 上thượng 一nhất 上thượng )# 云vân 。 欲dục 達đạt 四tứ 科khoa 。 先tiên 須tu 略lược 示thị 。 聖thánh 人nhân 制chế 教giáo 名danh 法pháp 。 納nạp 法pháp 成thành 業nghiệp 名danh 體thể 。 依y 體thể 起khởi 護hộ 名danh 行hành 。 為vi 行hành 有hữu 儀nghi 名danh 相tướng 。 有hữu 云vân 。 未vị 受thọ 名danh 法pháp 。 受thọ 己kỷ 名danh 體thể 。 今kim 謂vị 不bất 然nhiên 。 法pháp 之chi 為vi 義nghĩa 。 貫quán 攝nhiếp 始thỉ 終chung 。 安an 有hữu 受thọ 己kỷ 不bất 得đắc 名danh 法pháp 。 須tu 知tri 下hạ 三tam 。 從tùng 初sơ 得đắc 號hiệu 。 是thị 故cố 一nhất 一nhất 皆giai 得đắc 稱xưng 戒giới 。 或hoặc 可khả 並tịnh 以dĩ 法pháp 字tự 貫quán 之chi 。 方phương 顯hiển 體thể 及cập 行hành 相tương/tướng 。 非phi 餘dư 泛phiếm 善thiện 。 問vấn 。 所sở 以dĩ 唯duy 四tứ 不bất 多đa 少thiểu 者giả 。 答đáp 。 攝nhiếp 修tu 始thỉ 終chung 。 無vô 缺khuyết 剩thặng 故cố 。 隨tùy 成thành 一nhất 行hành 。 四tứ 義nghĩa 整chỉnh 足túc 。 言ngôn 有hữu 次thứ 第đệ 。 行hành 不bất 前tiền 後hậu 。 問vấn 。 法pháp 之chi 與dữ 體thể 同đồng 異dị 如như 何hà 。 答đáp 。 業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 體thể 者giả 戒giới 法pháp 。 所sở 依y 之chi 本bổn 。 是thị 則tắc 法pháp 為vi 能năng 依y 。 體thể 是thị 所sở 依y 。 不bất 可khả 云vân 同đồng 。 又hựu 云vân 戒giới 體thể 者giả 。 所sở 謂vị 納nạp 聖thánh 法pháp 於ư 心tâm 胸hung 。 即tức 法pháp 是thị 所sở 納nạp 之chi 戒giới 體thể 。 據cứ 此thử 不bất 可khả 云vân 異dị 。 問vấn 。 行hành 相tương/tướng 何hà 異dị 。 答đáp 。 三tam 業nghiệp 分phân 之chi 。

齊tề 緣duyên (# 三tam 下hạ )# 云vân 。 問vấn 。 即tức 法pháp 是thị 體thể 。 法pháp 體thể 何hà 分phần/phân 。 答đáp 。 若nhược 望vọng 未vị 受thọ 。 但đãn 名danh 為vi 法pháp 。 體thể 是thị 無vô 情tình 。 若nhược 加gia 期kỳ 誓thệ 。 要yếu 緣duyên 領lãnh 納nạp 。 依y 心tâm 成thành 業nghiệp 。 此thử 法pháp 有hữu 功công 。 乃nãi 名danh 為vi 體thể 。 是thị 故cố 言ngôn 法pháp 未vị 必tất 是thị 體thể 。 言ngôn 體thể 其kỳ 必tất 是thị 法pháp 。 如như 藥dược 丸hoàn 喻dụ 。 藥dược 味vị 各các 別biệt 。 如như 戒giới 法pháp 也dã 。 和hòa 合hợp 成thành 丸hoàn 。 如như 丸hoàn 體thể 也dã 。 九cửu 非phi 他tha 物vật 。 即tức 藥dược 成thành 丸hoàn 。 雖tuy 異dị 而nhi 同đồng 。 雖tuy 同đồng 而nhi 別biệt 。 如như 是thị 知tri 之chi 。 依y 體thể 起khởi 用dụng 。 即tức 隨tùy 行hành 也dã 。

戒giới 法pháp 體thể 相tướng

資tư 持trì (# 中trung 四tứ 上thượng 持trì 犯phạm 篇thiên )# 云vân 。 問vấn 。 事sự 法pháp 是thị 何hà 。 答đáp 。 欲dục 識thức 事sự 法pháp 。 且thả 對đối 釋thích 相tương/tướng 。 即tức 是thị 戒giới 本bổn 。 一nhất 切thiết 諸chư 戒giới 。 若nhược 通thông 今kim 鈔sao 。 即tức 是thị 三tam 卷quyển 三tam 行hành 。 一nhất 切thiết 制chế 法pháp 。 若nhược 通thông 祖tổ 教giáo 。 即tức 是thị 一nhất 宗tông 。 大đại 小tiểu 部bộ 文văn 。 所sở 詮thuyên 行hành 相tương/tướng 。 若nhược 通thông 所sở 宗tông 。 即tức 是thị 本bổn 律luật 。 始thỉ 終chung 止chỉ 作tác 之chi 法pháp 。 若nhược 通thông 諸chư 部bộ 。 即tức 五ngũ 百bách 十thập 八bát 。 五ngũ 部bộ 二nhị 部bộ 。 大đại 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 。 若nhược 通thông 佛Phật 制chế 。 則tắc 二nhị 千thiên 八bát 萬vạn 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 若nhược 通thông 諸chư 境cảnh 。 則tắc 三tam 世thế 十thập 方phương 。 數số 等đẳng 塵trần 沙sa 。 量lượng 同đồng 法Pháp 界Giới 。 若nhược 望vọng 佛Phật 佛Phật 道Đạo 同đồng 。 三tam 乘thừa 齊tề 奉phụng 。 前tiền 聖thánh 後hậu 賢hiền 。 相tương/tướng 承thừa 不bất 絕tuyệt 。 即tức 是thị 戒giới 法pháp 。

示thị 戒giới 法pháp 功công 力lực

(# 記ký 云vân 。 然nhiên 此thử 但đãn 示thị 法pháp 之chi 功công 力lực 。 文văn 不bất 明minh 指chỉ 。 何hà 者giả 是thị 法Pháp 。 意ý 令linh 學học 者giả 思tư 之chi )# 。

事sự 鈔sao (# 上thượng 一nhất )# 云vân 。 言ngôn 戒giới 法pháp 者giả 。 語ngữ 法pháp 而nhi 談đàm 。 不bất 局cục 凡phàm 聖thánh (# 言ngôn 戒giới 法pháp 通thông 被bị 也dã 。 凡phàm 即tức 人nhân 天thiên 內nội 外ngoại 兩lưỡng 凡phàm 。 聖thánh 即tức 三tam 乘thừa 聖thánh 位vị )# 。 直trực 明minh 此thử 法pháp 。 必tất 能năng 軌quỹ 成thành 出xuất 離ly 之chi 道Đạo 。 (# 雖tuy 通thông 凡phàm 修tu 。 終chung 是thị 權quyền 攝nhiếp 。 據cứ 本bổn 制chế 意ý 。 出xuất 離ly 為vi 要yếu )# 。 要yếu 令linh 受thọ 者giả 。 信tín 知tri 有hữu 此thử 。 雖tuy 復phục 凡phàm 聖thánh 通thông 有hữu 此thử 法pháp 。 今kim 所sở 受thọ 者giả 。 就tựu 已dĩ 成thành 而nhi 言ngôn 。 名danh 為vi 聖thánh 法pháp (# 言ngôn 已dĩ 成thành 者giả 。 謂vị 此thử 戒giới 法pháp 。 即tức 三tam 乘thừa 聖thánh 人nhân 。 已dĩ 修tu 成thành 之chi 法pháp 。 我ngã 雖tuy 在tại 凡phàm 。 法pháp 是thị 聖thánh 法pháp 。 因nhân 中trung 果quả 號hiệu 也dã 。 既ký 是thị 聖thánh 法pháp 。 豈khởi 容dung 易dị 而nhi 得đắc 。 故cố 云vân 但đãn 令linh 等đẳng 。 屬thuộc 令linh 建kiến 志chí 高cao 遠viễn 也dã )# 。 但đãn 令linh 反phản 彼bỉ 生sanh 死tử 。 仰ngưỡng 廁trắc 僧Tăng 徒đồ 。 建kiến 志chí 要yếu 期kỳ 。 高cao 捿# 累lũy/lụy/luy 外ngoại 者giả 。 必tất 豫dự 長trưởng 養dưỡng 此thử 心tâm 。 使sử 隨tùy 人nhân 成thành 就tựu (# 戒giới 法pháp 無vô 礙ngại 任nhậm 機cơ 優ưu 劣liệt )# 。 乃nãi 可khả 秉bỉnh 聖thánh 法pháp 在tại 懷hoài 。 習tập 聖thánh 行hành 居cư 體thể 。 故cố 得đắc 名danh 為vi 隨tùy 法pháp 之chi 行hành 也dã (# 此thử 顯hiển 法pháp 體thể 行hành 相tương/tướng 不bất 可khả 相tương 離ly 故cố 也dã )# 。

又hựu 列liệt 示thị 諸chư 義nghĩa

(# 中trung 一nhất 鈔sao 云vân 。 就tựu 初sơ 法pháp 者giả 。 受thọ 緣duyên 已dĩ 明minh 。 今kim 略lược 標tiêu 舉cử 。 顯hiển 知tri 由do 徑kính 。 且thả 分phần/phân 七thất 門môn 。 一nhất 聖thánh 道Đạo 本bổn 基cơ 。 二nhị 戒giới 有hữu 大đại 用dụng 。 三tam 略lược 知tri 名danh 趣thú 。 四tứ 具cụ 緣duyên 不bất 同đồng 。 五ngũ 優ưu 劣liệt 有hữu 異dị 。 六lục 重trọng 受thọ 通thông 塞tắc 。 七thất 震chấn 嶺lĩnh 受thọ 緣duyên 。

時thời 代đại 不bất 同đồng 。 第đệ 一nhất 與dữ 前tiền 原nguyên 教giáo 中trung 敘tự 教giáo 宗tông 同đồng 。 第đệ 三tam 亦diệc 與dữ 原nguyên 教giáo 翻phiên 名danh 略lược 同đồng 。 第đệ 四tứ 亦diệc 與dữ 原nguyên 教giáo 出xuất 家gia 意ý 同đồng 。 同đồng 者giả 不bất 錄lục 。 異dị 者giả 略lược 引dẫn 。 又hựu 上thượng 七thất 科khoa 並tịnh 明minh 戒giới 法pháp 功công 力lực 軌quỹ 成thành 之chi 義nghĩa 也dã )# 。

又hựu 鈔sao (# 中trung 一nhất )# 云vân 。 戒giới 有hữu 大đại 用dụng 。 諸chư 佛Phật 立lập 教giáo 。 並tịnh 有hữu 勝thắng 能năng (# 立lập 教giáo 者giả 。 通thông 語ngữ 三tam 藏tạng 。 經kinh 論luận 〔# 即tức 〕# 斷đoạn 證chứng 功công 高cao 。 毗Tỳ 尼Ni 則tắc 住trụ 持trì 最tối 勝thắng 者giả 。 兼kiêm 通thông 者giả 。 經kinh 論luận 亦diệc 列liệt 流lưu 通thông 住trụ 持trì 。 毗Tỳ 尼Ni 亦diệc 彰chương 絕tuyệt 縛phược 元nguyên 始thỉ 。 故cố 云vân 並tịnh 有hữu 也dã )# 。 明minh 義nghĩa 各các 別biệt (# 通thông 示thị 三tam 藏tạng )# 。 理lý 須tu 略lược 舉cử (# 獨độc 標tiêu 律luật 也dã )# 。 夫phu 三Tam 寶Bảo 所sở 以dĩ 隆long 安an 。 九cửu 道đạo 所sở 以dĩ 師sư 訓huấn (# 除trừ 佛Phật 道Đạo 外ngoại 三tam 聖thánh 六lục 凡phàm 。 並tịnh 師sư 於ư 戒giới 。 若nhược 據cứ 戒giới 本bổn 。 三tam 世Thế 尊Tôn 敬kính 。 則tắc 佛Phật 亦diệc 師sư 奉phụng 也dã )# 。 諸chư 行hành 之chi 歸quy 憑bằng 。 賢hiền 聖thánh 之chi 依y 止chỉ 者giả 。 必tất 宗tông 於ư 戒giới 。 故cố 律luật 云vân 。 如như 是thị 諸chư 佛Phật 子tử 。 修tu 行hành 禁cấm 戒giới 本bổn 。 終chung 不bất 回hồi 邪tà 流lưu 。 沒một 溺nịch 生sanh 死tử 海hải 。 又hựu 戒giới 經Kinh 云vân 。 若nhược 有hữu 自tự 為vi 身thân 。 欲dục 求cầu 於ư 佛Phật 道Đạo 。 當đương 尊tôn 重trọng 正Chánh 法Pháp 。 此thử 是thị 諸chư 佛Phật 教giáo 。 故cố 結kết 集tập 三tam 藏tạng 。 此thử 教giáo 最tối 先tiên 。 善thiện 見kiến 云vân 。 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 者giả 。 佛Phật 法Pháp 壽thọ 命mạng (# 有hữu 情tình 色sắc 心tâm 。 存tồn 亡vong 依y 命mạng 。 佛Phật 法Pháp 興hưng 廢phế 宍# 在tại 毗Tỳ 尼Ni )# 。 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 住trụ 。 佛Phật 法Pháp 方phương 住trụ 。 故cố 先tiên 結kết 之chi 。 所sở 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。 餘dư 經kinh 但đãn 泛phiếm 明minh 化hóa 迹tích (# 化hóa 迹tích 即tức 往vãng 昔tích 因nhân 緣duyên 也dã )# 。 通thông 顯hiển 因nhân 果quả (# 因nhân 果quả 即tức 三tam 世thế 報báo 應ứng 也dã )# 。 事sự 隨tùy 理lý 通thông (# 融dung 事sự 歸quy 理lý )# 。 言ngôn 無vô 所sở 寄ký (# 忘vong 言ngôn 遺di 滯trệ )# 。 意ý 寔thật 深thâm 遠viễn 。 昏hôn 迷mê 未vị 達đạt 。 雖tuy 欲dục 進tiến 修tu 。 尠tiển 得đắc 其kỳ 要yếu 。 多đa 滯trệ 答đáp 相tương/tướng 。 由do 迷mê 教giáo 旨chỉ 。 今kim 戒giới 律luật 大đại 藏tạng 。 住trụ 持trì 功công 強cường/cưỡng 。 凡phàm 所sở 施thí 造tạo 。 並tịnh 皆giai 麤thô 現hiện 。 以dĩ 人nhân 則tắc 形hình 服phục 異dị 世thế 。 法pháp 則tắc 軌quỹ 用dụng 有hữu 儀nghi 。 住trụ 既ký 與dữ 俗tục 不bất 同đồng 。 雜tạp 行hành 條điều 然nhiên 自tự 別biệt 。 由do 世thế 隨tùy 相tương/tướng 有hữu 。 法pháp 逐trục 相tương/tướng 成thành 。 便tiện 能năng 綱cương 維duy 。 不bất 墜trụy 於ư 地địa 。 又hựu 以dĩ 法pháp 能năng 資tư 人nhân 。 親thân 成thành 眾chúng 行hành 。 使sử 人nhân 能năng 弘hoằng 法pháp 。 故cố 律luật 云vân 。 以dĩ 眾chúng 和hòa 合hợp 故cố 。 佛Phật 法Pháp 得đắc 久cửu 住trụ 。 記ký 云vân 。 世thế 隨tùy 相tương/tướng 有hữu 者giả 。 此thử 明minh 世thế 諦đế 依y 相tương/tướng 成thành 立lập 。 由do 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 知tri 空không 寂tịch 。 但đãn 隨tùy 虗hư 妄vọng 。 有hữu 為vi 之chi 相tướng 。 乃nãi 有hữu 世thế 間gian 。 故cố 云vân 爾nhĩ 也dã 。 法pháp 逐trục 相tương/tướng 成thành 者giả 。 如Như 來Lai 順thuận 世thế 立lập 法pháp 也dã 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 常thường 依y 二nhị 諦đế 。 一nhất 依y 真Chân 諦Đế 。 泯mẫn 絕tuyệt 諸chư 法pháp 。 二nhị 依y 俗tục 諦đế 。 建kiến 立lập 諸chư 法pháp 。 今kim 此thử 律luật 藏tạng 。 建kiến 立lập 持trì 犯phạm 。 滅diệt 惡ác 生sanh 善thiện 。 隨tùy 情tình 附phụ 相tương/tướng 。 引dẫn 接tiếp 初sơ 心tâm 。 是thị 以dĩ 凡phàm 所sở 制chế 戒giới 。 並tịnh 托thác 緣duyên 生sanh 。 隨tùy 有hữu 開khai 遮già 。 皆giai 防phòng 譏cơ 毀hủy 。 故cố 云vân 法pháp 逐trục 相tương/tướng 也dã 。

約ước 總tổng 相tương/tướng 嘆thán 戒giới 法pháp

又hựu (# 序tự 文văn )# 云vân 。 夫phu 戒giới 德đức 難nan 思tư 。 冠quan 超siêu 眾chúng 像tượng 。 為vi 五ngũ 乘thừa 之chi 軌quỹ 導đạo 。 寔thật 三Tam 寶Bảo 之chi 舟chu 航# 。 依y 教giáo 建kiến 修tu 。 定định 慧tuệ 之chi 功công 莫mạc 等đẳng 。 住trụ 持trì 佛Phật 法Pháp 。 群quần 籍tịch 於ư 茲tư 息tức 唱xướng 。 自tự 大đại 師sư 在tại 世thế 。 偏thiên 弘hoằng 斯tư 典điển 。 爰viên 及cập 四tứ 依y 。 遺di 風phong 無vô 替thế 。

撮toát 略lược 諸chư 文văn 以dĩ 歎thán 戒giới 法pháp

資tư 持trì 引dẫn 標tiêu 宗tông 云vân 。 是thị 汝nhữ 大đại 師sư 。 以dĩ 能năng 軌quỹ 物vật 也dã 。 或hoặc 云vân 人nhân 足túc 。 能năng 有hữu 所sở 至chí 也dã 。 或hoặc 云vân 大đại 地địa 。 生sanh 成thành 住trụ 持trì 也dã 。 道Đạo 品Phẩm 樓lâu 柱trụ 。 聖thánh 道Đạo 所sở 依y 也dã 。 禪thiền 定định 城thành 郭quách 。 定định 慧tuệ 所sở 憑bằng 也dã 。 乃nãi 至chí 如như 池trì 如như 鏡kính 如như 纓anh 絡lạc 。 如như 頭đầu 如như 器khí 。 又hựu 智trí 論luận 中trung 。 如như 重trọng/trùng 寶bảo 。 如như 命mạng 如như 肛# 。 如như 鳥điểu 翅sí 等đẳng 。 尋tầm 之chi 可khả 知tri 。 又hựu 篇thiên 聚tụ 中trung 。 先tiên 明minh 戒giới 護hộ 。 具cụ 列liệt 八bát 喻dụ 。 如như 王vương 小tiểu 子tử 。 如như 月nguyệt 光quang 。 如như 如như 意ý 珠châu 。 如như 王vương 一nhất 子tử 。 如như 人nhân 一nhất 目mục 。 如như 貧bần 資tư 粮# 。 如như 王vương 好hảo/hiếu 國quốc 。 如như 病bệnh 良lương 藥dược 。 又hựu 戒giới 本bổn 序tự 。 如như 海hải 無vô 涯nhai 。 如như 寶bảo 無vô 厭yếm 。 僧Tăng 祇kỳ 戒giới 本bổn 。 如như 猿viên 猴hầu 鎻# 。 如như 馬mã 轡bí 勒lặc 。 廣quảng 在tại 經kinh 律luật 。 不bất 復phục 繁phồn 引dẫn 。 良lương 以dĩ 戒giới 德đức 高cao 廣quảng 。 故cố 非phi 一nhất 物vật 可khả 喻dụ 。 徧biến 舉cử 諸chư 像tượng 。 各các 得đắc 一nhất 端đoan 。 不bất 能năng 全toàn 似tự 。

五ngũ 乘thừa 之chi 本bổn 並tịnh 由do 戒giới 法pháp

又hựu 云vân 。 五ngũ 乘thừa 者giả 。 人nhân 天thiên 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 及cập 佛Phật 。 能năng 乘thừa 人nhân 也dã 。 五Ngũ 戒Giới 十Thập 善Thiện 。 諦đế 緣duyên 六Lục 度Độ 。 所sở 乘thừa 法pháp 也dã 。 乘thừa 此thử 法pháp 者giả 。 必tất 由do 奉phụng 戒giới 。 故cố 以dĩ 戒giới 法pháp 。 通thông 為vi 軌quỹ 導đạo 也dã 。 然nhiên 戒giới 有hữu 四tứ 位vị 。 五ngũ 八bát 十thập 具cụ 。 若nhược 約ước 鈍độn 根căn 。 通thông 為vi 世thế 善thiện 。 若nhược 論luận 上thượng 智trí 。 俱câu 作tác 道đạo 基cơ 。 故cố 善thiện 生sanh 云vân 。 五Ngũ 戒Giới 甚thậm 難nan 。 能năng 為vi 大đại 比Bỉ 丘Khâu 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 而nhi 為vi 根căn 本bổn 。 故cố 知tri 四tứ 戒giới 。 皆giai 導đạo 五ngũ 乘thừa 。

三Tam 寶Bảo 住trụ 持trì 全toàn 由do 戒giới 法pháp

又hựu 云vân 。 三Tam 寶Bảo 四tứ 種chủng 。 一nhất 體thể 理lý 體thể 。 就tựu 理lý 而nhi 論luận 。 化hóa 相tương/tướng 一nhất 種chủng 。 局cục 據cứ 佛Phật 世thế 。 住trụ 持trì 一nhất 位vị 。 通thông 被bị 三tam 時thời 。 功công 由do 戒giới 力lực 。 運vận 載tái 不bất 絕tuyệt 。 故cố 如như 舟chu 焉yên 。 何hà 以dĩ 然nhiên 耶da 。 由do 佛Phật 法Pháp 二nhị 寶bảo 並tịnh 假giả 僧Tăng 弘hoằng 。 僧Tăng 寶bảo 所sở 存tồn 。 非phi 戒giới 不bất 立lập 。 如như 標tiêu 宗tông 中trung 。 順thuận 則tắc 三Tam 寶Bảo 住trụ 持trì 。 違vi 則tắc 覆phú 滅diệt 正Chánh 法Pháp 。 又hựu 如như 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 具cụ 足túc 受thọ 持trì 。 威uy 儀nghi 教giáo 法pháp 。 能năng 令linh 三Tam 寶Bảo 不bất 斷đoạn 等đẳng 。

詳tường 示thị 戒giới 法pháp 住trụ 持trì 之chi 相tướng

又hựu 云vân 。 謂vị 剃thế 染nhiễm 稟bẩm 戒giới 。 入nhập 道đạo 次thứ 第đệ 。 以dĩ 至chí 僧Tăng 中trung 。 受thọ 懺sám 安an 恣tứ 結kết 說thuyết 治trị 諫gián 。 師sư 資tư 上thượng 下hạ 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 眾chúng 法pháp 別biệt 行hành 。 此thử 諸chư 事sự 相tướng 。 佛Phật 法Pháp 紀kỷ 綱cương 。 住trụ 持trì 萬vạn 代đại 功công 由do 於ư 此thử 。 唯duy 斯tư 律luật 藏tạng 。 委ủy 示thị 規quy 模mô 。 餘dư 藏tạng 非phi 宗tông 。 故cố 所sở 不bất 辨biện 。 故cố 善thiện 見kiến 云vân 。 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 者giả 。 佛Phật 法Pháp 壽thọ 命mạng 。 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 住trụ 。 佛Phật 法Pháp 方phương 住trụ 。 曲khúc 論luận 來lai 致trí 。 備bị 如như 中trung 卷quyển 。

佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 偏thiên 弘hoằng 戒giới 法pháp

又hựu 云vân 。 雖tuy 談đàm 眾chúng 典điển 。 然nhiên 於ư 毗Tỳ 尼Ni 。 最tối 所sở 留lưu 意ý 。 故cố 篇thiên 聚tụ 云vân 。 世Thế 尊Tôn 處xử 世thế 。 深thâm 達đạt 物vật 機cơ 。 凡phàm 所sở 施thi 為vi 。 必tất 以dĩ 威uy 儀nghi 為vi 主chủ 是thị 也dã 。 又hựu 經kinh 通thông 餘dư 人nhân 所sở 說thuyết 。 律luật 唯duy 金kim 口khẩu 親thân 宣tuyên 。 大đại 權quyền 影ảnh 響hưởng 。 但đãn 知tri 祇kỳ 奉phụng 。 況huống 餘dư 小tiểu 聖thánh 。 安an 敢cảm 措thố 詞từ 。 又hựu 復phục 諸chư 經kinh 。 說thuyết 有hữu 時thời 限hạn 。 律luật 則tắc 通thông 於ư 始thỉ 終chung 。 義nghĩa 鈔sao 云vân 。 始thỉ 於ư 鹿lộc 苑uyển 。 終chung 至chí 鶴hạc 林lâm 。 隨tùy 根căn 制chế 戒giới 。 乃nãi 有hữu 萬vạn 差sai 等đẳng 。 具cụ 斯tư 三tam 意ý 。 永vĩnh 異dị 餘dư 經kinh 。 徧biến 弘hoằng 之chi 言ngôn 。 想tưởng 無vô 昧muội 矣hĩ 。

喻dụ 顯hiển 戒giới 法pháp

鈔sao (# 上thượng 一nhất )# 云vân 。 律luật (# 即tức 法pháp )# 海hải (# 此thử 下hạ 並tịnh 喻dụ )# 冲# 深thâm (# 竪thụ 深thâm )# 。 津tân 通thông 萬vạn 像tượng (# 橫hoạnh/hoành 廣quảng )# 。 雖tuy 包bao 含hàm 無vô 外ngoại 。 而nhi 不bất 宿túc 死tử 屍thi 。 (# 容dung 而nhi 不bất 雜tạp )# 。 騰đằng 嶽nhạc 波ba 雲vân 。 而nhi 潮triều 不bất 過quá 限hạn 。 (# 逸dật 而nhi 不bất 濫lạm )# 。

鈔sao 以dĩ 喻dụ 明minh 記ký 約ước 法pháp 合hợp

記ký 云vân 。 初sơ 合hợp 竪thụ 深thâm 。 遠viễn 古cổ 諸chư 佛Phật 。 三tam 乘thừa 聖thánh 賢hiền 。 由do 戒giới 資tư 成thành 。 至chí 于vu 現hiện 未vị 。 展triển 轉chuyển 無vô 窮cùng 。 故cố 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 。 前tiền 聖thánh 果Quả 圓viên 。 後hậu 賢hiền 因nhân 滿mãn 。 引dẫn 生sanh 來lai 業nghiệp 。 展triển 轉chuyển 住trụ 持trì 。 眾chúng 生sanh 無vô 盡tận 。 戒giới 亦diệc 無vô 竭kiệt 。 即tức 戒giới 本bổn 云vân 。 如như 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 及cập 以dĩ 未vị 來lai 者giả 。 現hiện 在tại 諸chư 世Thế 尊Tôn 。 皆giai 共cộng 尊tôn 敬kính 戒giới 是thị 也dã 。 二nhị 合hợp 橫hoạnh/hoành 廣quảng 。 三tam 義nghĩa 釋thích 之chi 。 初sơ 明minh 徧biến 境cảnh 者giả 。 十thập 方phương 法Pháp 界Giới 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 情tình 非phi 情tình 類loại 。 無vô 非phi 戒giới 故cố 。 二nhị 約ước 禁cấm 業nghiệp 者giả 。 三tam 業nghiệp 四tứ 儀nghi 。 施thí 為vi 舉cử 動động 。 三tam 千thiên 八bát 萬vạn 。 皆giai 聖thánh 制chế 故cố 。 三tam 約ước 資tư 行hành 者giả 。 萬vạn 行hạnh 由do 生sanh 。 眾chúng 善thiện 所sở 住trụ 。 三tam 聖thánh 道Đạo 成thành 。 率suất 由do 戒giới 撿kiểm 故cố 。 合hợp 第đệ 三tam 中trung 。 戒giới 法pháp 弘hoằng 通thông 。 九cửu 道đạo 師sư 訓huấn 。 人nhân 收thu 七thất 眾chúng 。 趣thú 該cai 非phi 畜súc (# 本bổn 宗tông 通thông 受thọ 五ngũ 八bát )# 。 攝nhiếp 濟tế 不bất 遺di 。 故cố 云vân 無vô 外ngoại 。 然nhiên 則tắc 或hoặc 違vi 重trọng 禁cấm 。 教giáo 所sở 不bất 容dung 。 五ngũ 眾chúng 則tắc 坌bộn 汙ô 清thanh 流lưu 。 必tất 加gia 擯bấn 罰phạt 。 其kỳ 餘dư 則tắc 入nhập 道đạo 無vô 益ích 。 永vĩnh 障chướng 出xuất 家gia 。 若nhược 論luận 治trị 擯bấn 。 實thật 通thông 諸chư 篇thiên 。 然nhiên 對đối 死tử 屍thi 。 須tu 約ước 四tứ 重trọng/trùng 。 即tức 律luật 序tự 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 死tử 屍thi 。 大đại 海hải 不bất 容dung 受thọ 。 為vi 疾tật 風phong 所sở 漂phiêu 。 棄khí 之chi 於ư 岸ngạn 上thượng 。 諸chư 作tác 惡ác 行hành 者giả 。 猶do 如như 彼bỉ 死tử 屍thi 。 眾chúng 所sở 不bất 容dung 受thọ 。 以dĩ 是thị 當đương 持trì 戒giới 。 合hợp 第đệ 四tứ 者giả 。 謂vị 止chỉ 作tác 持trì 犯phạm 。 隨tùy 緣duyên 興hưng 制chế 。 詮thuyên 相tương/tướng 浩hạo 博bác 。 喻dụ 若nhược 波ba 濤đào 。 然nhiên 篇thiên 聚tụ 重trọng/trùng 輕khinh 。 犯phạm 緣duyên 具cụ 缺khuyết 。 定định 犯phạm 不bất 犯phạm 。 纖tiêm 毫hào 不bất 差sai 。 眾chúng 別biệt 行hành 相tương/tướng 。 施thí 造tạo 有hữu 儀nghi 。 如như 非phi 成thành 敗bại 。 無vô 容dung 濫lạm 託thác 。 如như 潮triều 有hữu 信tín 。 法pháp 喻dụ 彌di 彰chương 。 律luật 云vân 。 海hải 有hữu 八bát 奇kỳ 特đặc 法pháp 。 一nhất 一nhất 切thiết 眾chúng 流lưu 。 皆giai 往vãng 投đầu 之chi 。 二nhị 常thường 不bất 失thất 潮triều 限hạn 。 三tam 五ngũ 大đại 河hà 皆giai 投đầu 於ư 海hải 。 而nhi 失thất 本bổn 名danh 。 四tứ 五ngũ 大đại 河hà 。 及cập 天thiên 雨vũ 。 盡tận 歸quy 於ư 海hải 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 五ngũ 海hải 水thủy 盡tận 醎hàm 。 同đồng 為vi 一nhất 味vị 。 六lục 不bất 受thọ 死tử 屍thi 。 七thất 多đa 出xuất 珍trân 寶bảo 。 八bát 大đại 形hình 者giả 所sở 居cư 。 此thử 中trung 略lược 舉cử 。 未vị 必tất 全toàn 同đồng 。

示thị 戒giới 法pháp 優ưu 劣liệt

又hựu 鈔sao (# 中trung 一nhất )# 云vân 。 由do 立lập 此thử 門môn 。 知tri 戒giới 是thị 勝thắng 緣duyên 。 入nhập 道đạo 之chi 要yếu 。 便tiện 能năng 護hộ 持trì 。 無vô 矢thỉ 於ư 相tương/tướng 也dã 。 記ký 云vân 。 前tiền 後hậu 六lục 門môn 。 並tịnh 單đơn 論luận 別biệt 脫thoát 。 此thử 兼kiêm 道đạo 定định 。 還hoàn 欲dục 對đối 顯hiển 別biệt 脫thoát 功công 勝thắng 。 欲dục 釋thích 此thử 門môn 。 先tiên 須tu 略lược 知tri 。 道đạo 定định 名danh 相tướng 。 初sơ 別biệt 脫thoát 對đối 境cảnh 彰chương 名danh 。 定định 道đạo 從tùng 心tâm 為vi 目mục 。 與dữ 定định 慧tuệ 二nhị 心tâm 同đồng 時thời 。 故cố 並tịnh 言ngôn 共cộng 。 亦diệc 名danh 為vi 俱câu 。 其kỳ 定định 戒giới 者giả 。 成thành 論luận 離ly 禪thiền 定định 為vi 二nhị 戒giới 。 色sắc 無vô 色sắc 別biệt 故cố 。 多đa 宗tông 合hợp 為vi 一nhất 。 俱câu 不bất 動động 業nghiệp 故cố 。 道đạo 戒giới 或hoặc 名danh 道đạo 俱câu 。 道đạo 共cộng 無vô 漏lậu 等đẳng 異dị 。 此thử 辨biện 名danh 也dã 。 二nhị 別biệt 定định 並tịnh 有hữu 漏lậu 。 道đạo 共cộng 唯duy 無vô 漏lậu 。 別biệt 脫thoát 欲dục 界giới 業nghiệp 。 定định 共cộng 上thượng 二nhị 界giới 業nghiệp 。 道đạo 共cộng 非phi 三tam 界giới 業nghiệp 。 此thử 論luận 體thể 也dã 。 三tam 別biệt 定định 通thông 凡phàm 聖thánh 。 道đạo 共cộng 唯duy 局cục 聖thánh 。 此thử 位vị 分phần/phân 也dã 。 四tứ 別biệt 脫thoát 假giả 緣duyên 受thọ 。 定định 道đạo 隨tùy 心tâm 發phát 。 此thử 明minh 因nhân 也dã 。 五ngũ 別biệt 脫thoát 但đãn 隨tùy 身thân 。 要yếu 期kỳ 盡tận 形hình 故cố 。 定định 道đạo 名danh 隨tùy 心tâm 。 生sanh 死tử 不bất 絕tuyệt 故cố 。 此thử 示thị 功công 也dã 。 略lược 知tri 如như 此thử 。 餘dư 如như 後hậu 解giải 。

鈔sao 引dẫn 婆bà 論luận 云vân 。 木mộc 叉xoa 戒giới 。 佛Phật 在tại 世thế 有hữu 。 希hy 現hiện 故cố 勝thắng 。 禪thiền 無vô 漏lậu 戒giới 。 一nhất 切thiết 時thời 有hữu 。 二nhị 有hữu 漏lậu 木mộc 叉xoa 。 通thông 情tình 非phi 情tình 。 寬khoan 故cố 言ngôn 勝thắng 。 餘dư 二nhị 局cục 情tình 。 狹hiệp 故cố 不bất 如như 。 三tam 有hữu 漏lậu 木mộc 叉xoa 。 從tùng 慈từ 心tâm 發phát 故cố 勝thắng 。 能năng 為vi 佛Phật 道Đạo 作tác 因nhân 。 四tứ 木mộc 叉xoa 戒giới 者giả 。 被bị 及cập 七thất 眾chúng 。 紹thiệu 續tục 三tam 乘thừa 。 三Tam 寶Bảo 三tam 道đạo 。 住trụ 持trì 功công 彊cường/cưỡng/cương 。 餘dư 二nhị 無vô 能năng 故cố 劣liệt 。 五ngũ 木mộc 叉xoa 戒giới 者giả 。 唯duy 佛Phật 弟đệ 子tử 有hữu 。 餘dư 禪thiền 戒giới 者giả 。 外ngoại 道đạo 亦diệc 有hữu 。 記ký 云vân 。 多đa 論luận 五ngũ 種chủng 。 初sơ 時thời 。 二nhị 境cảnh 。 三tam 心tâm 。 四tứ 功công 。 五ngũ 人nhân 。 如như 次thứ 釋thích 之chi 。 初sơ 時thời 希hy 常thường 者giả 。 以dĩ 木mộc 叉xoa 。 須tu 佛Phật 出xuất 世thế 。 制chế 方phương 有hữu 故cố 。 餘dư 二nhị 縱túng/tung 非phi 佛Phật 出xuất 。 亦diệc 有hữu 得đắc 定định 證chứng 道đạo 之chi 者giả 。 故cố 常thường 有hữu 也dã 。 猶do 如như 世thế 物vật 。 希hy 少thiểu 則tắc 貴quý 。 常thường 者giả 不bất 如như 故cố 。 二nhị 境cảnh 中trung 。 木mộc 叉xoa 遮già 性tánh 通thông 禁cấm 。 餘dư 二nhị 但đãn 止chỉ 性tánh 惡ác 。 故cố 境cảnh 通thông 局cục 也dã 。 三tam 約ước □# 者giả 。 慈từ 即tức 大đại 心tâm 。 故cố 是thị 佛Phật 因nhân 。 論luận 云vân 。 禪thiền 無vô 漏lậu 戒giới 。 不bất 以dĩ 慈từ 心tâm 得đắc 。 謂vị 從tùng 智trí 得đắc 。 此thử 專chuyên 自tự 利lợi 。 即tức 二Nhị 乘Thừa 心tâm 劣liệt 可khả 知tri 也dã 。 四tứ 明minh 功công 有hữu 二nhị 。 一nhất 攝nhiếp 生sanh 廣quảng 。 被bị 七thất 眾chúng 故cố 。 二nhị 住trụ 持trì 勝thắng 。 紹thiệu 續tục 等đẳng 故cố 。 五ngũ 約ước 人nhân 中trung 。 外ngoại 道đạo 無vô 無vô 漏lậu 戒giới 。 故cố 但đãn 舉cử 禪thiền 戒giới 耳nhĩ 。 以dĩ 彼bỉ 亦diệc 得đắc 色sắc 無vô 色sắc 定định 故cố 。

鈔sao 又hựu 引dẫn 善thiện 見kiến 云vân 。 具cụ 足túc 木mộc 叉xoa 者giả 。 諸chư 光quang 諸chư 山sơn 諸chư 學học (# 即tức 三tam 學học 也dã )# 之chi 中trung 。 日nhật 光quang 須Tu 彌Di 學học 中trung 。 木mộc 叉xoa 最tối 以dĩ 為vi 勝thắng 。 若nhược 非phi 佛Phật 出xuất 。 則tắc 無vô 有hữu 人nhân 。 竪thụ 此thử 法pháp 。

○# 論luận 重trọng 受thọ (# 記ký 云vân 此thử 章chương 所sở 明minh 。 意ý 令linh 行hành 者giả 審thẩm 己kỷ 所sở 受thọ 。 更cánh 求cầu 增tăng 勝thắng 故cố 也dã )# 。

有hữu 宗tông 不bất 立lập 重trọng 受thọ

又hựu 云vân 。 六lục 重trọng 受thọ 者giả 。 依y 薩tát 婆bà 多đa 宗tông 。 戒giới 不bất 重trọng/trùng 發phát 。 亦diệc 不bất 重trọng 受thọ 。 罪tội 不bất 重trọng/trùng 犯phạm 。 依y 本bổn 常thường 定định 。 故cố 羅La 漢Hán 心tâm 中trung 下hạ 品phẩm 戒giới 。 記ký 云vân 。 文văn 列liệt 三tam 種chủng 。 並tịnh 異dị 四tứ 分phần/phân 。 言ngôn 不bất 重trọng/trùng 發phát 者giả 。 三tam 戒giới 永vĩnh 定định 。 如như 下hạ 心tâm 受thọ 五ngũ 。 中trung 心tâm 受thọ 十thập 。 本bổn 俗tục 仍nhưng 下hạ (# 本bổn 俗tục 即tức 前tiền 五ngũ 條điều 乃nãi 俗tục 人nhân 所sở 受thọ 戒giới )# 。 餘dư 五ngũ 方phương 勝thắng 。 中trung 心tâm 受thọ 十thập 。 上thượng 心tâm 受thọ 大đại 亦diệc 爾nhĩ 。 彼bỉ 云vân 。 木mộc 叉xoa 戒giới 者giả 。 無vô 有hữu 重trọng 得đắc 。 若nhược 微vi 品phẩm 心tâm 。 受thọ 得đắc 五Ngũ 戒Giới 。 後hậu 以dĩ 中trung 上thượng 品phẩm 心tâm 受thọ 十thập 戒giới 。 先tiên 得đắc 五Ngũ 戒Giới 。 更cánh 無vô 增tăng 勝thắng 。 於ư 後hậu 五Ngũ 戒Giới 。 乃nãi 得đắc 增tăng 耳nhĩ 。 不bất 重trọng 受thọ 者giả 。 彼bỉ 計kế 一nhất 受thọ 即tức 定định 。 既ký 不bất 重trọng/trùng 發phát 。 更cánh 受thọ 不bất 增tăng 。 故cố 不bất 立lập 也dã (# 五ngũ 八bát 十thập 例lệ 亦diệc 不bất 立lập 。 八bát 戒giới 當đương 日nhật 不bất 可khả 重trọng/trùng )# 。 不bất 重trọng/trùng 犯phạm 者giả 。 此thử 據cứ 初sơ 篇thiên 同đồng 種chủng 為vi 言ngôn 。 依y 本bổn 定định 者giả 。 本bổn 謂vị 壇đàn 場tràng 初sơ 受thọ 也dã 。 婆bà 沙sa 論luận 中trung 。 年niên 少thiếu 苾bật 芻sô 。 得đắc 上thượng 品phẩm 戒giới 。 以dĩ 能năng 起khởi 上thượng 品phẩm 心tâm 受thọ 故cố 。 羅La 漢Hán 苾bật 芻sô 。 得đắc 下hạ 品phẩm 戒giới 。 以dĩ 先tiên 發phát 下hạ 品phẩm 心tâm 受thọ 。 後hậu 不bất 增tăng 勝thắng 故cố 。 問vấn 。 羅La 漢Hán 既ký 發phát 定định 共cộng 道đạo 俱câu 。 豈khởi 得đắc 不bất 增tăng 戒giới 。 必tất 不bất 增tăng 者giả 。 那na 得đắc 聖thánh 道Đạo 。 如như 是thị 思tư 之chi 。 鈔sao 又hựu 云vân 。 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 故cố 戒giới 有hữu 羸luy 不bất 羸luy 耶da 。 答đáp 。 此thử 對đối 隨tùy 行hành 。 不bất 論luận 受thọ 體thể 。 亦diệc 可khả 作tác 戒giới 在tại 一nhất 念niệm 。 隨tùy 心tâm 一nhất 品phẩm 定định 。 無vô 作tác 無vô 非phi 盡tận 形hình 故cố 。 隨tùy 行hành 有hữu 增tăng 微vi 。

(# 體thể 既ký 肥phì 羸luy 。 理lý 有hữu 增tăng 減giảm 。 與dữ 上thượng 常thường 定định 。 義nghĩa 實thật 相tướng 違vi 。 故cố 以dĩ 為vi 難nạn/nan )# 。

空không 宗tông 許hứa 重trọng 受thọ

故cố 成thành 論luận 云vân 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。 有hữu 重trọng 發phát 否phủ/bĩ 。 答đáp 云vân 。 一nhất 日nhật 之chi 中trung 。 受thọ 七thất 善thiện 律luật 儀nghi 。 隨tùy 得đắc 道Đạo 處xứ 。 更cánh 得đắc 律luật 儀nghi 。 而nhi 本bổn 得đắc 不bất 失thất 。 勝thắng 者giả 受thọ 名danh 。 其kỳ 七thất 善thiện 者giả 。 謂vị 五Ngũ 戒Giới 。 八bát 戒giới 。 十thập 戒giới 。 具cụ 戒giới 。 禪thiền 戒giới 。 定định 戒giới 。 道đạo 共cộng 戒giới 也dã 。 記ký 云vân 。 重trọng/trùng 發phát 出xuất 彼bỉ 第đệ 九cửu 七thất 善thiện 律luật 儀nghi 品phẩm 。 具cụ 云vân 。 有hữu 人nhân 受thọ 一nhất 日nhật 戒giới 。 是thị 初sơ 律luật 儀nghi 。 即tức 日nhật 受thọ 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 。 是thị 第đệ 二nhị 律luật 儀nghi 。 即tức 日nhật 出xuất 家gia 作tác 沙Sa 彌Di 。 是thị 第đệ 三tam 律luật 儀nghi 。 即tức 日nhật 受thọ 具cụ 足túc 。 是thị 第đệ 四tứ 律luật 儀nghi 。 即tức 日nhật 得đắc 禪thiền 定định 。 是thị 第đệ 五ngũ 律luật 儀nghi 。 即tức 日nhật 得đắc 無vô 色sắc 定định 。 是thị 第đệ 六lục 律luật 儀nghi 。 即tức 日nhật 得đắc 無vô 漏lậu 。 是thị 第đệ 七thất 律luật 儀nghi (# 上thượng 云vân 無vô 漏lậu 。 且thả 據cứ 初sơ 果quả 。 下hạ 復phục 統thống 收thu 二nhị 三tam 四Tứ 果Quả 。 故cố 云vân 隨tùy 得đắc 道Đạo 處xứ )# 。 本bổn 得đắc 不bất 失thất 者giả 。 從tùng 前tiền 體thể 增tăng 。 為vi 後hậu 體thể 故cố 。 勝thắng 者giả 受thọ 名danh 。 從tùng 後hậu 彰chương 名danh 。 前tiền 名danh 沒một 故cố 。 問vấn 。 重trọng/trùng 發phát 重trọng 受thọ 。 如như 何hà 分phân 別biệt 。 答đáp 。 重trọng/trùng 發phát 據cứ 多đa 戒giới 。 重trọng 受thọ 約ước 一nhất 戒giới 。 若nhược 爾nhĩ 。 論luận 明minh 重trọng/trùng 發phát 。 那na 見kiến 重trọng 受thọ 。 答đáp 。 由do 體thể 重trọng/trùng 發phát 。 即tức 得đắc 重trọng 受thọ 。 以dĩ 彼bỉ 重trọng 受thọ 。 一nhất 體thể 發phát 故cố 。

又hựu 薩tát 婆bà 多đa 師sư 資tư 傳truyền 云vân 。 重trọng 受thọ 增tăng 為vi 上thượng 品phẩm 。 本bổn 夏hạ 不bất 失thất (# 記ký 云vân 。 此thử 即tức 多đa 宗tông 。 餘dư 師sư 之chi 義nghĩa 。 雖tuy 違vi 己kỷ 宗tông 。 乃nãi 順thuận 今kim 部bộ 。 故cố 特đặc 引dẫn 之chi )# 。 又hựu 引dẫn 僧Tăng 傳truyền (# 即tức 梁lương 高cao 僧Tăng 傳truyền 。 乃nãi 惠huệ 皈quy 撰soạn 。 今kim 引dẫn 求cầu 那na 跋bạt 摩ma 傳truyền 。 鈔sao 中trung 文văn 略lược 。 令linh 依y 壇đàn 經kinh 引dẫn 之chi )# 云vân 。 元nguyên 嘉gia 十thập 一nhất 年niên 。 有hữu 僧Tăng 伽già 跋bạt 摩ma (# 此thử 云vân 眾chúng 鎧khải )# 。

時thời 號hiệu 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 與dữ 前tiền 三tam 藏tạng (# 即tức 求cầu 那na 也dã )# 同đồng 至chí 楊dương 都đô 。 為vi 諸chư 僧Tăng 尼ni 等đẳng 。 於ư 南nam 林lâm 寺tự 壇đàn 。 重trọng 受thọ 具cụ 戒giới 。 于vu 時thời 祇kỳ 桓hoàn 寺tự (# 祇kỳ 桓hoàn 即tức 此thử 土thổ/độ 楊dương 都đô 寺tự 名danh 也dã )# 僧Tăng 慧tuệ 照chiếu 等đẳng 五ngũ 十thập 人nhân 。 影ảnh 福phước 寺tự 尼ni 慧tuệ 果quả 等đẳng 。 三tam 百bách 二nhị 十thập 三tam 人nhân 。 同đồng 從tùng 重trọng 受thọ 。 有hữu 慧tuệ 義nghĩa 法Pháp 師sư 。 稟bẩm 性tánh 剛cang 烈liệt 。 不bất 耐nại 誼# 黷# 。 謂vị 三tam 藏tạng 曰viết 。 大đại 法pháp 東đông 流lưu 。 傳truyền 道đạo 非phi 一nhất 。 先tiên 賢hiền 勝thắng 哲triết 。 共cộng 有hữu 常thường 規quy 。 豈khởi 獨độc 改cải 異dị 。 何hà 穆mục 眾chúng 望vọng (# 資tư 持trì 引dẫn 傳truyền 云vân 。 有hữu 惠huệ 義nghĩa 法Pháp 師sư 。 擅thiện 步bộ 京kinh 邑ấp 。 見kiến 跋bạt 摩ma 行hành 重trọng 受thọ 事sự 。 謂vị 為vi 矯kiểu 異dị 。 執chấp 志chí 不bất 同đồng 。 與dữ 跋bạt 摩ma 拒cự 論luận 等đẳng 。 大đại 意ý 是thị 同đồng 。 但đãn 壇đàn 經kinh 作tác 之chi 以dĩ 文văn 也dã )# 。 答đáp 。 五ngũ 部bộ 之chi 異dị 。 自tự 此thử 常thường 理lý 。 相tương/tướng 與dữ 棄khí 俗tục 。 本bổn 為vi 弘hoằng 法pháp 。 法pháp 必tất 可khả 傳truyền 。 何hà 忤ngỗ 眾chúng 情tình 。

又hựu 問vấn 曰viết 。

夫phu 戒giới 非phi 可khả 見kiến 之chi 色sắc 也dã 。 頃khoảnh 見kiến 重trọng 受thọ 戒giới 者giả 。 或hoặc 依y 舊cựu 臘lạp 次thứ 。 或hoặc 從tùng 後hậu 受thọ 為vi 始thỉ 。 進tiến 退thoái 之chi 間gian 。 足túc 致trí 深thâm 疑nghi 。

答đáp 曰viết 。

人nhân 有hữu 二nhị 種chủng 。 故cố 不bất 一nhất 類loại 。 若nhược 年niên 歲tuế 不bất 滿mãn 。 胎thai 月nguyệt 未vị 充sung 。 則tắc 依y 今kim 受thọ 為vi 初sơ 。 若nhược 先tiên 年niên 已dĩ 滿mãn 。 便tiện 入nhập 得đắc 戒giới 之chi 位vị 。 但đãn 疑nghi 先tiên 受thọ 。 有hữu 中trung 下hạ 心tâm 。 理lý 須tu 更cánh 求cầu 增tăng 勝thắng 而nhi 重trọng 受thọ 戒giới 。 即tức 依y 本bổn 臘lạp 。 而nhi 永vĩnh 定định 也dã 。

又hựu 問vấn 。

自tự 誓thệ 不bất 殺sát 。 身thân 口khẩu 已dĩ 滿mãn 。 有hữu 何hà 不bất 盡tận 。 更cánh 重trọng 受thọ 耶da 。

答đáp 曰viết 。

戒giới 有hữu 九cửu 品phẩm 。 下hạ 為vi 上thượng 因nhân 。 至chí 於ư 求cầu 者giả 。 心tâm 有hữu 優ưu 劣liệt 。 所sở 託thác 緣duyên 起khởi 。 亦diệc 自tự 不bất 同đồng 。 別biệt 受thọ 重trọng/trùng 發phát 。 有hữu 何hà 障chướng 礙ngại 。 五Ngũ 戒Giới 十Thập 戒Giới 。 生sanh 亦diệc 各các 異dị 。 乃nãi 至chí 道đạo 定định 律luật 儀nghi 。 並tịnh 防phòng 身thân 口khẩu 。 不bất 同đồng 心tâm 業nghiệp 。 有hữu 一nhất 無vô 二nhị 也dã 。 如như 是thị 云vân 云vân (# 已dĩ 上thượng 乃nãi 跋bạt 摩ma 行hành 重trọng 受thọ 事sự 跡tích )# 。 壇đàn 經kinh 又hựu 云vân 。 余dư 以dĩ 乾can/kiền/càn 封phong 二nhị 年niên 。 二nhị 月nguyệt 八bát 日nhật 。 及cập 以dĩ 夏hạ 初sơ 。 既ký 立lập 戒giới 壇đàn 。 仍nhưng 依y 法pháp 載tái 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 于vu 時thời 前tiền 後hậu 預dự 受thọ 者giả 。 二nhị 十thập 七thất 人nhân 。 並tịnh 多đa 是thị 諸chư 方phương 。 謂vị 雍ung 州châu 洛lạc 州châu 。 號hiệu 州châu 蒲bồ 州châu 。 晉tấn 州châu 貝bối 州châu 。 丹đan 州châu 坊phường 州châu 。 隴# 州châu 澧# 州châu 。 荊kinh 州châu 台thai 州châu 并tinh 州châu 。 如như 是thị 等đẳng 州châu 。 依y 壇đàn 受thọ 具cụ 。 故cố 引dẫn 大đại 略lược 。 非phi 謬mậu 緣duyên 等đẳng (# 已dĩ 上thượng 是thị 南nam 山sơn 行hành 重trọng 受thọ 事sự 跡tích 。 既ký 有hữu 依y 承thừa 。 今kim 欲dục 重trọng 受thọ 者giả 。 無vô 足túc 致trí 疑nghi 也dã )# 。

此thử 土thổ/độ 受thọ 戒giới 元nguyên 始thỉ 。 大đại 僧Tăng 受thọ 緣duyên 。

鈔sao 又hựu 云vân 。 七thất 震chấn 嶺lĩnh 受thọ 緣duyên (# 記ký 云vân 。 意ý 明minh 此thử 土thổ/độ 得đắc 戒giới 元nguyên 緣duyên 。 令linh 知tri 所sở 從tùng 。 不bất 妄vọng 承thừa 奉phụng 故cố 也dã )# 。 余dư 聞văn 有hữu 人nhân 言ngôn 。 此thử 土thổ/độ 受thọ 戒giới 。 先tiên 無vô 從tùng 始thỉ 。 至chí 今kim 受thọ 者giả 。 少thiểu 乖quai 緣duyên 具cụ 。 理lý 得đắc 何hà 礙ngại 。 但đãn 作tác 奉phụng 戒giới 之chi 心tâm 。 莫mạc 非phi 得đắc 戒giới 之chi 限hạn 。 忽hốt 聞văn 斯tư 語ngữ 。 不bất 覺giác 喟vị 然nhiên 。 豈khởi 以dĩ 雷lôi 霆đình 震chấn 地địa 。 聾lung 者giả 不bất 聞văn 。 七thất 曜diệu 麗lệ 天thiên 。 盲manh 者giả 不bất 見kiến 。 既ký 同đồng 管quản 識thức 。 豈khởi 妄vọng 措thố 言ngôn 。 故cố 引dẫn 用dụng 聖thánh 教giáo (# 聖thánh 教giáo 指chỉ 前tiền 第đệ 四tứ 門môn 。 今kim 在tại 原nguyên 教giáo 門môn 中trung 引dẫn )# 。 明minh 白bạch 灼chước 然nhiên 。 具cụ 緣duyên 成thành 受thọ 。 不bất 具cụ 不bất 得đắc 。 此thử 土thổ/độ 受thọ 具cụ 。 僧Tăng 傳truyền 顯hiển 彰chương 。 縱túng/tung 緣duyên 境cảnh 有hữu 濫lạm 。 依y 法pháp 亦diệc 有hữu 明minh 訣quyết 。 如như 前tiền 卷quyển 中trung (# 前tiền 卷quyển 見kiến 受thọ 戒giới 篇thiên )# 。 所sở 言ngôn 漢hán 境cảnh 受thọ 緣duyên 者giả 。 自tự 漢hán 明minh 夜dạ 夢mộng 之chi 始thỉ 。 迦ca 竺trúc 傳truyền 法pháp 已dĩ 來lai (# 迦ca 竺trúc 即tức 迦Ca 葉Diếp 摩ma 騰đằng 及cập 竺trúc 法pháp 蘭lan 也dã )# 。 迄hất 至chí 曹tào 魏ngụy 之chi 初sơ (# 自tự 漢hán 明minh 至chí 曹tào 魏ngụy 一nhất 百bách 九cửu 十thập 餘dư 年niên )# 。 僧Tăng 徒đồ 極cực 盛thịnh 。 未vị 稟bẩm 歸quy 戒giới 。 止chỉ 以dĩ 翦# 落lạc 殊thù 俗tục 。 設thiết 復phục 齋trai 懺sám 。 事sự 同đồng 祠từ 祀tự 。 後hậu 有hữu 中trung 天Thiên 竺Trúc 僧Tăng 。 曇đàm 摩ma 迦ca 羅la 。 此thử 云vân 法pháp 時thời 。 誦tụng 諸chư 部bộ 毗Tỳ 尼Ni 。 以dĩ 魏ngụy 嘉gia 平bình 年niên 至chí 雒# 陽dương 。 立lập 羯yết 磨ma 受thọ 法pháp 。 中trung 夏hạ 戒giới 律luật 始thỉ 也dã 。 準chuẩn 用dụng 十thập 僧Tăng 。 大đại 行hành 佛Phật 法Pháp 。 改cải 先tiên 妄vọng 習tập 。 出xuất 僧Tăng 祇kỳ 戒giới 心tâm 。 又hựu 有hữu 安an 息tức 國quốc 沙Sa 門Môn 曇đàm 諦đế 。 亦diệc 善thiện 律luật 學học 。 出xuất 曇đàm 無vô 德đức 羯yết 磨ma 。 即tức 大đại 僧Tăng 受thọ 法pháp 之chi 初sơ 也dã (# 記ký 引dẫn 云vân 。 後hậu 漢hán 明minh 帝đế 永vĩnh 平bình 三tam 年niên 。 夜dạ 夢mộng 金kim 人nhân 飛phi 空không 而nhi 至chí 。 旦đán 集tập 群quần 臣thần 占chiêm 之chi 。 傅phó/phụ 毅nghị 奏tấu 曰viết 。 臣thần 按án 周chu 書thư 異dị 記ký 云vân 。 西tây 域vực 有hữu 神thần 。 其kỳ 名danh 曰viết 佛Phật 。 昭chiêu 王vương 時thời 生sanh 。 穆mục 王vương 時thời 滅diệt 。 滅diệt 時thời 此thử 方phương 午ngọ 時thời 天thiên 陰ấm 。 大đại 地địa 震chấn 動động 。 白bạch 虹hồng 一nhất 十thập 二nhị 道đạo 貫quán 於ư 太thái 微vi 。 竟cánh 夕tịch 至chí 曉hiểu 。 穆mục 王vương 問vấn 於ư 群quần 臣thần 。

時thời 扈hỗ 多đa 秦tần 曰viết 。 西tây 國quốc 聖thánh 人nhân 入nhập 滅diệt 之chi 兆triệu 。 千thiên 年niên 之chi 後hậu 。 教giáo 法pháp 合hợp 流lưu 此thử 土thổ/độ 。 王vương 敕sắc 刊# 石thạch 。 埋mai 南nam 郊giao 天thiên 祠từ 之chi 前tiền 。 臣thần 筭# 至chí 今kim 。 正chánh 千thiên 年niên 矣hĩ 。 陛bệ 下hạ 所sở 夢mộng 。 將tương 必tất 是thị 乎hồ 。 帝đế 以dĩ 為vi 然nhiên 。 遣khiển 蔡thái 愔# 等đẳng 十thập 八bát 人nhân 。 往vãng 西tây 國quốc 求cầu 佛Phật 教giáo 。 至chí 月nguyệt 氏thị 國quốc 。 見kiến 騰đằng 蘭lan 。 迎nghênh 至chí 洛lạc 陽dương 。 此thử 土thổ/độ 三Tam 寶Bảo 之chi 始thỉ 也dã )# 。

尼ni 眾chúng 受thọ 緣duyên

又hựu 云vân 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 受thọ 具cụ 初sơ 緣duyên 。 至chí 宋tống 元nguyên 嘉gia 七thất 年niên 。 有hữu 罽kế 賓tân 沙Sa 門Môn 。 求cầu 那na 跋bạt 摩ma 。 至chí 楊dương 州châu 譯dịch 善thiện 戒giới 等đẳng 經kinh 文văn 。 後hậu 有hữu 師sư 子tử 國quốc 尼ni 八bát 人nhân 。 來lai 至chí 云vân 。 宋tống 地địa 未vị 經kinh 有hữu 尼ni 。 何hà 得đắc 二nhị 眾chúng 受thọ 戒giới 。 摩ma 云vân 。 尼ni 不bất 作tác 本bổn 法pháp 者giả 。 得đắc 戒giới 得đắc 罪tội (# 記ký 云vân 。 此thử 準chuẩn 五ngũ 分phần/phân 十thập 一nhất 眾chúng 受thọ 。 十thập 僧Tăng 之chi 外ngoại 。 須tu 一nhất 尼ni 為vi 和hòa 尚thượng 。 方phương 可khả 行hành 之chi )# 。 尋tầm 佛Phật 制chế 意ý 。 法pháp 出xuất 大đại 僧Tăng 。 但đãn 使sử 僧Tăng 法pháp 成thành 就tựu 。 自tự 然nhiên 得đắc 戒giới 。 所sở 以dĩ 先tiên 令linh 作tác 本bổn 法pháp 者giả 。 正chánh 欲dục 生sanh 其kỳ 信tín 心tâm 。 為vi 受thọ 戒giới 方phương 便tiện 耳nhĩ 。 至chí 於ư 得đắc 戒giới 。 在tại 大đại 僧Tăng 羯yết 磨ma 時thời 生sanh 也dã 。 諸chư 尼ni 苦khổ 求cầu 更cánh 受thọ 。

答đáp 曰viết 。

善thiện 哉tai 。 夫phu 戒giới 定định 慧tuệ 品phẩm 。 從tùng 微vi 至chí 著trước 。 若nhược 欲dục 增tăng 明minh 。 甚thậm 相tương 隨tùy 喜hỷ 。 且thả 令linh 西tây 尼ni 學học 器khí 。 更cánh 往vãng 中trung 國quốc 。 請thỉnh 尼ni 令linh 足túc 十thập 數số 。 至chí 元nguyên 嘉gia 十thập 年niên 。 有hữu 僧Tăng 迦ca 跋bạt 摩ma 者giả 。 此thử 云vân 眾chúng 鎧khải 。 解giải 律luật 雜tạp 心tâm 。 自tự 涉thiệp 流lưu 沙sa 至chí 揚dương 州châu 。 初sơ 求cầu 那na 許hứa 尼ni 重trọng 受thọ 。 未vị 備bị 而nhi 終chung 。 俄nga 而nhi 師sư 子tử 國quốc 尼ni 。 鐵thiết 索sách 羅la 等đẳng 三tam 人nhân 至chí 京kinh 。 足túc 前tiền 十thập 數số 。 便tiện 請thỉnh 眾chúng 鎧khải 為vi 師sư 。 於ư 壇đàn 上thượng 為vi 尼ni 重trọng 受thọ 。 出xuất 高cao 僧Tăng 名danh 僧Tăng 。 僧Tăng 史sử 僧Tăng 錄lục 。 及cập 晉tấn 宋tống 雜tạp 錄lục 。 故cố 略lược 出xuất 緣duyên 起khởi 。 永vĩnh 為vi 龜quy 鏡kính 。

諸chư 文văn 戒giới 法Pháp 門môn 第đệ 四tứ

諸chư 文văn 戒giới 體thể 門môn 第đệ 五ngũ

約ước 能năng 領lãnh 心tâm 明minh 體thể (# 顯hiển 心tâm 妙diệu 體thể 妙diệu 。 乃nãi 南nam 山sơn 圓viên 旨chỉ )# 。

事sự 鈔sao (# 上thượng 一nhất )# 云vân 。 明minh 戒giới 體thể 者giả 。 若nhược 依y 通thông 論luận (# 論luận 有hữu 二nhị 種chủng 。 別biệt 解giải 文văn 相tương/tướng 為vi 釋thích 論luận 。 通thông 明minh 行hành 相tương/tướng 為vi 宗tông 論luận 。 今kim 云vân 通thông 論luận 即tức 宗tông 論luận 也dã )# 。 明minh 其kỳ 所sở 發phát 之chi 業nghiệp 體thể 。 今kim 就tựu 正chánh 顯hiển 。 直trực 陳trần 能năng 領lãnh 之chi 心tâm 相tương/tướng (# 心tâm 相tương/tướng 之chi 言ngôn 。 有hữu 事sự 有hữu 理lý 。 以dĩ 己kỷ 等đẳng 語ngữ 。 即tức 事sự 心tâm 相tương/tướng 。 則tắc 思tư 等đẳng 語ngữ 。 乃nãi 理lý 心tâm 相tương/tướng 。 以dĩ 理lý 融dung 事sự 。 初sơ 後hậu 一nhất 如như 。 微vi 妙diệu 甚thậm 深thâm 。 唯duy 一nhất 不bất 思tư 議nghị 心tâm 相tương/tướng 也dã )# 。 謂vị 法Pháp 界Giới 塵trần 沙sa 二nhị 諦đế 等đẳng 法pháp (# 斯tư 乃nãi 戒giới 法pháp 體thể 量lượng 是thị 。 今kim 所sở 受thọ 之chi 法Pháp )# 。 以dĩ 己kỷ 要yếu 期kỳ (# 盡tận 一nhất 形hình 壽thọ )# 施thí 造tạo 才tài 便tiện (# 決quyết 志chí 立lập 誓thệ 禮lễ 敬kính 陳trần 詞từ )# 善thiện 淨tịnh 心tâm 器khí 必tất 不bất 為vi 惡ác (# 息tức 絕tuyệt 妄vọng 念niệm )# 測trắc 思tư 明minh 慧tuệ (# 測trắc 即tức 深thâm 廣quảng 玄huyền 微vi 之chi 貌mạo 。 思tư 即tức 行hành 心tâm 也dã 。 發phát 觀quán 緣duyên 境cảnh 。 皆giai 。 由do 此thử 心tâm 明minh 慧tuệ 。 即tức 唯duy 識thức 妙diệu 觀quán )# 冥minh 會hội 前tiền 法pháp (# 心tâm 與dữ 戒giới 法pháp 。 由do 明minh 慧tuệ 故cố 。 微vi 妙diệu 玄huyền 合hợp 。 故cố 云vân 冥minh 會hội 。 塵trần 沙sa 戒giới 法pháp 。 以dĩ 心tâm 對đối 望vọng 。 故cố 云vân 前tiền 法pháp )# 以dĩ 此thử 要yếu 期kỳ 之chi 心tâm (# 重trọng/trùng 舉cử 前tiền 語ngữ 。 是thị 納nạp 體thể 正chánh 要yếu 故cố )# 與dữ 彼bỉ 妙diệu 法Pháp 相tương 應ứng (# 要yếu 期kỳ 之chi 心tâm 。 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 。 念niệm 念niệm 真Chân 如Như 。 無vô 邊biên 戒giới 法pháp 。 無vô 非phi 實thật 相tướng 。 真Chân 如Như 實thật 相tướng 。 究cứu 竟cánh 無vô 差sai 。 故cố 云vân 相tương 應ứng 。 非phi 二nhị 物vật 相tương/tướng 合hợp 。 乃nãi 心tâm 法pháp 一nhất 如như 。 故cố 即tức 經Kinh 云vân 。 心tâm 純thuần 是thị 法Pháp 。 與dữ 法Pháp 相tương 應ứng 。 是thị 也dã 。 問vấn 。 測trắc 等đẳng 四tứ 句cú 語ngữ 義nghĩa 似tự 同đồng 。 如như 何hà 分phần/phân 異dị 。 答đáp 。 初sơ 二nhị 句cú 用dụng 觀quán 照chiếu 。 法pháp 文văn 二nhị 句cú 。 智trí 圓viên 觀quán 妙diệu 。 心tâm 法pháp 一nhất 如như 。 此thử 為vi 異dị 也dã )# 於ư 彼bỉ 法pháp 上thượng 。 有hữu 緣duyên 起khởi 之chi 義nghĩa (# 法pháp 即tức 妙diệu 法Pháp 。 緣duyên 即tức 方phương 便tiện 。 妙diệu 法Pháp 融dung 通thông 。 隨tùy 緣duyên 轉chuyển 變biến 。 故cố 云vân 起khởi 也dã 。 心tâm 明minh 理lý 顯hiển 羯yết 磨ma 要yếu 緣duyên 正chánh 起khởi 納nạp 究cứu 意ý 之chi 處xứ 也dã )# 領lãnh 納nạp 在tại 心tâm 。 名danh 為vi 戒giới 體thể (# 領lãnh 納nạp 乃nãi 六lục 識thức 。 在tại 心tâm 即tức 八bát 識thức 。 領lãnh 乃nãi 能năng 受thọ 。 體thể 即tức 所sở 受thọ 。 心tâm 乃nãi 所sở 依y 。 體thể 乃nãi 能năng 依y 。 濟tế 緣duyên 云vân 。 造tạo 雖tuy 在tại 六lục 。 起khởi 必tất 因nhân 八bát 。 造tạo 以dĩ 成thành 種chủng 。 還hoàn 依y 於ư 八bát 等đẳng 是thị 也dã )# 。

通thông 辨biện 作tác 無vô 作tác

業nghiệp 疏sớ/sơ (# 三tam 下hạ )# 云vân 。 一nhất 作tác 者giả 是thị 色sắc 心tâm 。 無vô 作tác 非phi 色sắc 心tâm 。 二nhị 作tác 者giả 初sơ 緣duyên 。 無vô 作tác 後hậu 業nghiệp 。 三tam 作tác 是thị 運vận 動động 。 無vô 作tác 非phi 故cố 。 如như 是thị 長trường 短đoản 強cường 弱nhược 。 性tánh 不bất 均quân 通thông 。 如như 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 戒giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 作tác 無vô 作tác 。 是thị 人nhân 唯duy 具cụ 作tác 戒giới 。 不bất 具cụ 無vô 作tác 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 戒giới 不bất 具cụ 足túc 。 又hựu 善thiện 生sanh 云vân 。 是thị 十thập 種chủng 法pháp 。 或hoặc 有hữu 作tác 色sắc 無vô 無vô 作tác 色sắc 。 或hoặc 有hữu 作tác 色sắc 及cập 無vô 作tác 色sắc 。 如như 人nhân 手thủ 執chấp 極cực 香hương 臭xú 木mộc 。 記ký 云vân 。 極cực 香hương 臭xú 物vật 喻dụ 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 手thủ 執chấp 喻dụ 作tác 色sắc 。 放phóng 物vật 有hữu 餘dư 香hương 臭xú 。 即tức 喻dụ 無vô 作tác 色sắc 。 木mộc 喻dụ 無vô 記ký 業nghiệp 。 但đãn 有hữu 執chấp 持trì 。 而nhi 無vô 餘dư 氣khí 。 對đối 合hợp 可khả 見kiến 。 疏sớ/sơ 又hựu 云vân 。 所sở 言ngôn 作tác 者giả 。 身thân 口khẩu 方phương 便tiện 。 造tạo 趣thú 營doanh 為vi 。 名danh 之chi 為vi 作tác 。 如như 陶đào 家gia 輪luân 。 轉chuyển 動động 之chi 初sơ 。 故cố 心tâm 論luận 云vân 。 作tác 者giả 身thân 動động 身thân 方phương 便tiện 也dã 。 言ngôn 無vô 作tác 者giả 。 身thân 動động 滅diệt 已dĩ 。 與dữ 餘dư 識thức 俱câu 。 是thị 法pháp 隨tùy 生sanh 。 故cố 名danh 無vô 作tác 。 如như 成thành 論luận 云vân 。 因nhân 心tâm 生sanh 罪tội 福phước 。 睡thụy 眠miên 悶muộn 等đẳng 。 是thị 時thời 常thường 生sanh 。 故cố 曰viết 也dã 。 用dụng 斯tư 兩lưỡng 法pháp 。 並tịnh 有hữu 懸huyền 防phòng 禁cấm 非phi 之chi 義nghĩa 。 齊tề 名danh 為vi 戒giới 。

的đích 示thị 法pháp 體thể 警cảnh 於ư 行hành 者giả

疏sớ/sơ 問vấn 云vân 。 人nhân 皆giai 知tri 受thọ 。 所sở 受thọ 是thị 何hà 。 答đáp 。 相tương/tướng 傳truyền 解giải 云vân 。 受thọ 名danh 聖thánh 法pháp 。 由do 此thử 法pháp 故cố 。 奉phụng 敬kính 守thủ 護hộ 。 淨tịnh 如như 明minh 珠châu 。 能năng 為vi 聖thánh 道Đạo 作tác 基cơ 址# 故cố 。 記ký 云vân 。 舉cử 果quả 目mục 因nhân 。 以dĩ 其kỳ 能năng 通thông 聖thánh 道Đạo 故cố 。 鈔sao 云vân 。 就tựu 已dĩ 成thành 為vi 言ngôn 名danh 為vi 聖thánh 法pháp 。 復phục 令linh 受thọ 者giả 。 不bất 自tự 輕khinh 故cố 。 又hựu 云vân 。 知tri 自tự 身thân 心tâm 。 懷hoài 佩bội 聖thánh 法pháp 等đẳng 。 羯yết 磨ma 經Kinh 云vân 。 羯yết 磨ma 威uy 勢thế 。 眾chúng 僧Tăng 力lực 大đại 。 能năng 舉cử 法Pháp 界Giới 聖thánh 法pháp 。 置trí 汝nhữ 身thân 心tâm 。 疏sớ/sơ 云vân 。 聖thánh 法pháp 假giả 緣duyên 。 緣duyên 成thành 法pháp 滿mãn 。 充sung 正chánh 報báo 也dã 。 記ký 云vân 。 攬lãm 無vô 邊biên 聖thánh 法pháp 。 蘊uẩn 有hữu 待đãi 凡phàm 軀khu 。 五ngũ 分phần/phân 基cơ 成thành 。 三Tam 身Thân 體thể 具cụ 。 超siêu 凡phàm 鄙bỉ 穢uế 流lưu 。 入nhập 眾chúng 聖thánh 寶bảo 位vị 者giả 。 其kỳ 斯tư 之chi 謂vị 乎hồ 。

先tiên 示thị 空không 有hữu 所sở 計kế 深thâm 淺thiển

疏sớ/sơ 又hựu 問vấn 云vân 。 經kinh 論luận 明minh 體thể 。 其kỳ 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 四tứ 分phần/phân 一nhất 宗tông 。 當đương 須tu 定định 指chỉ 。 答đáp 。 首thủ 題đề 所sở 出xuất 。 可khả 不bất 知tri 耶da 。 此thử 方phương 盛thịnh 弘hoằng 。 假giả 實thật 二nhị 解giải 。 成thành 論luận 所sở 辨biện 。 正chánh 通thông 四tứ 分phần/phân 。 曇đàm 無vô 德đức 宗tông 。 雜tạp 心tâm 俱câu 舍xá 。 乃nãi 解giải 十thập 誦tụng 薩tát 婆bà 多đa 宗tông 。 記ký 云vân 。 小tiểu 教giáo 入nhập 道đạo 。 不bất 出xuất 四tứ 宗tông 。 一nhất 空không 二nhị 有hữu 。 三tam 雙song 亦diệc 。 四tứ 雙song 非phi 。 今kim 取thủ 此thử 方phương 盛thịnh 行hành 。 故cố 唯duy 有hữu 二nhị 。 言ngôn 假giả 宗tông 者giả 。 彼bỉ 明minh 諸chư 法pháp 。 緣duyên 生sanh 故cố 空không 。 故cố 名danh 空không 宗tông 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 故cố 名danh 假giả 宗tông 。 又hựu 深thâm 取thủ 大Đại 乘Thừa 空không 義nghĩa 。 故cố 名danh 經kinh 部bộ 師sư 。 實thật 法pháp 宗tông 者giả 。 彼bỉ 明minh 我ngã 人nhân 等đẳng 。 假giả 名danh 是thị 空không 。 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 。 並tịnh 是thị 實thật 有hữu 。 亦diệc 名danh 一nhất 切thiết 有hữu 宗tông 。 亦diệc 即tức 毗tỳ 曇đàm 部bộ 。 疏sớ/sơ 又hựu 云vân 。 故cố 律luật 名danh 色sắc 。 眼nhãn 識thức 能năng 見kiến 。 異dị 於ư 毗tỳ 曇đàm 。 根căn 能năng 見kiến 也dã 。 諸chư 有hữu 結kết 正chánh 。 並tịnh 門môn 何hà 心tâm 。 故cố 云vân 造tạo 善thiện 具cụ 三tam 業nghiệp 。 當đương 審thẩm 觀quán 其kỳ 意ý 。 不bất 同đồng 彼bỉ 宗tông 。 身thân 口khẩu 七thất 業nghiệp 。 皆giai 是thị 色sắc 中trung 有hữu 損tổn 益ích 故cố 。 記ký 云vân 。 既ký 推thôi 心tâm 識thức 。 有hữu 所sở 分phân 別biệt 。 則tắc 顯hiển 通thông 深thâm 。 但đãn 不bất 談đàm 七thất 八bát 。 與dữ 大đại 異dị 耳nhĩ 。 毗tỳ 曇đàm 不bất 爾nhĩ 。 既ký 不bất 推thôi 心tâm 故cố 唯duy 根căn 見kiến 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 等đẳng 。 為vi 浮phù 塵trần 根căn 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 即tức 勝thắng 義nghĩa 根căn 。 二nhị 皆giai 是thị 色sắc 。 唯duy 意ý 是thị 心tâm 。 又hựu 云vân 。 有hữu 損tổn 益ích 者giả 示thị 彼bỉ 所sở 計kế 。 如như 善thiện 戒giới 。 持trì 則tắc 體thể 肥phì 。 犯phạm 則tắc 戒giới 羸luy 。 罪tội 業nghiệp 造tạo 則tắc 更cánh 增tăng 。 懺sám 則tắc 除trừ 滅diệt 。 由do 有hữu 此thử 義nghĩa 故cố 立lập 為vi 色sắc 。 因nhân 四tứ 大đại 者giả 。 亦diệc 彼bỉ 所sở 計kế 。 能năng 造tạo 是thị 色sắc 。 所sở 造tạo 亦diệc 然nhiên 。 彼bỉ 宗tông 立lập 色sắc 。 不bất 出xuất 斯tư 二nhị 。

通thông 依y 諸chư 論luận 辨biện 定định 名danh 體thể

疏sớ/sơ 又hựu 云vân 。 體thể 謂vị 業nghiệp 體thể 。 正chánh 是thị 戒giới 法pháp 所sở 依y 本bổn 也dã (# 思tư 願nguyện 要yếu 緣duyên 。 攬lãm 法pháp 成thành 業nghiệp 。 故cố 塵trần 沙sa 戒giới 法pháp 為vi 能năng 依y 。 業nghiệp 體thể 無vô 作tác 為vi 所sở 依y )# 。 經kinh 論luận 所sở 談đàm 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 者giả 名danh 也dã 。 今kim 述thuật 作tác 無vô 作tác 者giả 。 業nghiệp 之chi 體thể 也dã 。 混hỗn 名danh 從tùng 體thể 一nhất 也dã 。 離ly 實thật 談đàm 名danh 異dị 也dã 。 多đa 論luận 陳trần 體thể 。 教giáo 無vô 教giáo 也dã 。 成thành 實thật 雜tạp 心tâm 作tác 無vô 作tác 也dã 。 皆giai 略lược 名danh 銓thuyên 體thể 。 義nghĩa 說thuyết 動động 靜tĩnh (# 動động 即tức 是thị 作tác 。 靜tĩnh 即tức 無vô 作tác )# 。 而nhi 難nạn/nan 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 。 如như 諸chư 塵trần 也dã 。 今kim 且thả 依y 俙# 。 如như 論luận 兩lưỡng 傳truyền 寄ký 之chi 取thủ 狀trạng (# 下hạ 依y 兩lưỡng 宗tông 之chi 論luận 出xuất 體thể 。 故cố 云vân 如như 論luận 兩lưỡng 傳truyền )# 。

先tiên 依y 本bổn 宗tông 假giả 名danh 出xuất 體thể 。 作tác 戒giới 體thể (# 初sơ 示thị 名danh 義nghĩa 。 并tinh 總tổng 舉cử 諸chư 師sư 。 次thứ 或hoặc 言ngôn 下hạ 列liệt 示thị 二nhị 師sư 。 各các 計kế 出xuất 體thể )# 。

疏sớ/sơ 云vân 。 言ngôn 作tác 戒giới 者giả 。 謂vị 始thỉ 壇đàn 場tràng 。 終chung 白bạch 四tứ 法pháp 。 緣duyên 搆câu 成thành 者giả 。 諸chư 師sư 約ước 文văn 有hữu 多đa 解giải 釋thích (# 諸chư 師sư 即tức 弘hoằng 成thành 論luận 之chi 師sư 。 並tịnh 遵tuân 論luận 文văn 。 所sở 見kiến 有hữu 異dị 。 如như 下hạ 二nhị 師sư 可khả 見kiến )# 。 或hoặc 言ngôn 色sắc 心tâm 為vi 體thể 。 故cố 論luận 說thuyết 云vân 。 口khẩu 業nghiệp 者giả 。 非phi 直trực 音âm 聲thanh 。 要yếu 以dĩ 心tâm 力lực 助trợ 成thành 身thân 業nghiệp 亦diệc 爾nhĩ 。 論luận 其kỳ 身thân 口khẩu 。 乃nãi 造tạo 業nghiệp 具cụ 。 非phi 善thiện 惡ác 體thể 如như 無vô 心tâm 殺sát 人nhân 。 不bất 得đắc 殺sát 罪tội 。 故cố 論luận 云vân 。 是thị 三tam 種chủng 業nghiệp 。 皆giai 但đãn 是thị 心tâm 。 離ly 心tâm 無vô 思tư 無vô 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 記ký 釋thích 云vân 。 色sắc 心tâm 即tức 總tổng 三tam 業nghiệp 。 拜bái 跪quỵ 登đăng 降giáng/hàng 是thị 身thân 。 陳trần 乞khất 對đối 答đáp 是thị 口khẩu 。 此thử 二nhị 並tịnh 色sắc 。 色sắc 不bất 自tự 發phát 。 要yếu 由do 心tâm 助trợ 。 故cố 兩lưỡng 兼kiêm 之chi 。 又hựu 云vân 。 皆giai 但đãn 是thị 心tâm 謂vị 心tâm 王vương 也dã 。 心tâm 王vương 起khởi 意ý 思tư 。 意ý 思tư 起khởi 身thân 口khẩu 。 若nhược 離ly 心tâm 王vương 。 三tam 業nghiệp 無vô 託thác 。 故cố 三tam 並tịnh 無vô 也dã (# 上thượng 並tịnh 初sơ 師sư 約ước 論luận 。 正chánh 立lập 色sắc 心tâm 為vi 體thể 。 下hạ 文văn 遮già 妨phương )# 。 若nhược 解giải 色sắc 為vi 業nghiệp 體thể 。 十thập 四tứ 種chủng 色sắc 。 悉tất 是thị 無vô 記ký 。 非phi 罪tội 福phước 性tánh 何hà 得đắc 名danh 業nghiệp 。 記ký 釋thích 云vân 。 多đa 宗tông 所sở 明minh 。 身thân 口khẩu 二nhị 業nghiệp 。 悉tất 判phán 為vi 色sắc 。 故cố 此thử 攻công 之chi 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 四tứ 大đại 。 為vi 十thập 四tứ 色sắc 。 業nghiệp 取thủ 有hữu 記ký 。 無vô 記ký 非phi 業nghiệp (# 若nhược 據cứ 小tiểu 教giáo 。 不bất 談đàm 心tâm 業nghiệp 。 如như 上thượng 初sơ 師sư 。 約ước 成thành 論luận 義nghĩa 。 善thiện 惡ác 等đẳng 業nghiệp 。 皆giai 是thị 心tâm 造tạo 。 即tức 本bổn 宗tông 通thông 大đại 之chi 義nghĩa 也dã )# 。

有hữu 人nhân 言ngôn 。 以dĩ 色sắc 聲thanh 為vi 身thân 口khẩu 業nghiệp 體thể 。 故cố 論luận 云vân 。 身thân 口khẩu 業nghiệp 依y 正chánh 四tứ 大đại 。 意ý 業nghiệp 依y 心tâm 。 若nhược 身thân 業nghiệp 非phi 四tứ 大đại 為vi 性tánh 者giả 。 意ý 業nghiệp 依y 心tâm 。 亦diệc 不bất 應ưng 以dĩ 。 心tâm 為vi 體thể (# 若nhược 下hạ 反phản 質chất 。 彼bỉ 分phần/phân 三tam 業nghiệp 。 所sở 依y 各các 異dị 。 身thân 口khẩu 既ký 依y 四tứ 大đại 。 不bất 應ưng 以dĩ 心tâm 為vi 體thể 。 下hạ 文văn 正chánh 出xuất 體thể 相tướng )# 。 故cố 知tri 身thân 業nghiệp 以dĩ 四tứ 大đại 動động 。 故cố 名danh 動động 為vi 業nghiệp 。 業nghiệp 即tức 四tứ 大đại 。 更cánh 無vô 別biệt 體thể 。 若nhược 論luận 口khẩu 業nghiệp 。 四tứ 大đại 相tương 擊kích 。 於ư 中trung 出xuất 聲thanh 。 聲thanh 成thành 音âm 曲khúc 。 有hữu 所sở 表biểu 彰chương 。 以dĩ 為vi 名danh 字tự 句cú 。 還hoàn 即tức 此thử 名danh 句cú 。 為vi 口khẩu 作tác 業nghiệp 。 業nghiệp 無vô 別biệt 體thể 。 用dụng 聲thanh 作tác 體thể (# 次thứ 師sư 立lập 色sắc 聲thanh 為vi 體thể 。 下hạ 問vấn 答đáp 。 遮già 妨phương )# 。 問vấn 。 此thử 宗tông (# 此thử 宗tông 即tức 指chỉ 成thành 論luận )# 五ngũ 塵trần 。 非phi 罪tội 福phước 性tánh 。 何hà 得đắc 以dĩ 色sắc 聲thanh 為vi 體thể 。 答đáp 。 非phi 外ngoại 五ngũ 塵trần 及cập 報báo 色sắc 。 不bất 妨phương 內nội 方phương 便tiện 色sắc 也dã 。 又hựu 云vân 。 一nhất 念niệm 色sắc 聲thanh 。 眼nhãn 耳nhĩ 所sở 得đắc 。 非phi 罪tội 福phước 性tánh 。 相tương 續tục 色sắc 聲thanh 。 法pháp 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 意ý 識thức 所sở 得đắc 。 是thị 罪tội 福phước 性tánh 。 故cố 論luận 云vân 。 名danh 字tự 句cú 者giả 。 是thị 法pháp 名danh 聲thanh 性tánh 。 法pháp 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 (# 已dĩ 上thượng 約ước 五ngũ 塵trần 難nạn/nan )# 。 記ký 釋thích 云vân 。 瞥miết 爾nhĩ 一nhất 念niệm 。 見kiến 聞văn 非phi 業nghiệp 。 即tức 屬thuộc 色sắc 聲thanh 二nhị 入nhập 。 緣duyên 慮lự 相tương 續tục 。 則tắc 有hữu 成thành 業nghiệp 。 即tức 落lạc 法pháp 塵trần 。 故cố 云vân 法pháp 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 謂vị 拜bái 跪quỵ 俯phủ 仰ngưỡng 。 為vi 目mục 所sở 緣duyên 。 陳trần 詞từ 乞khất 戒giới 。 為vi 耳nhĩ 所sở 屬thuộc 。 故cố 云vân 意ý 識thức 所sở 得đắc (# 有hữu 云vân 。 三tam 師sư 匕chủy 證chứng 意ý 識thức 得đắc 者giả 。 謬mậu 矣hĩ 。 即tức 受thọ 者giả 相tương 應ứng 緣duyên 慮lự 也dã )# 。 既ký 為vi 意ý 得đắc 。 關quan 乎hồ 內nội 心tâm 。 即tức 成thành 記ký 業nghiệp 。 故cố 云vân 是thị 罪tội 福phước 性tánh 。 下hạ 仍nhưng 引dẫn 論luận 。 且thả 證chứng 口khẩu 業nghiệp 。 是thị 法pháp 名danh 聲thanh 性tánh 。 謂vị 是thị 法pháp 之chi 名danh 句cú 。 聲thanh 為vi 體thể 性tánh 。 判phán 歸quy 法pháp 入nhập 。 明minh 非phi 心tâm 業nghiệp (# 私tư 難nạn/nan 云vân 。 既ký 為vi 目mục 緣duyên 耳nhĩ 。 屬thuộc 則tắc 屬thuộc 二nhị 根căn 明minh 矣hĩ 。 何hà 云vân 意ý 得đắc 。 既ký 關quan 內nội 心tâm 。 成thành 有hữu 記ký 業nghiệp 。 何hà 非phi 心tâm 業nghiệp 。 請thỉnh 細tế 詳tường 文văn 為vi 答đáp 明minh 之chi )# 。 問vấn 。 若nhược 色sắc 為vi 業nghiệp 體thể 者giả 。 何hà 故cố 論luận 云vân 。 口khẩu 業nghiệp 者giả 。 非phi 直trực 音âm 聲thanh 。 要yếu 以dĩ 心tâm 力lực 助trợ 成thành 。 答đáp 。 聲thanh 為vi 業nghiệp 體thể 。 以dĩ 心tâm 助trợ 成thành 。 名danh 字tự 句cú 也dã 。 用dụng 此thử 名danh 句cú 。 即tức 為vi 口khẩu 業nghiệp 。 心tâm 是thị 助trợ 業nghiệp 之chi 因nhân 。 非phi 正chánh 業nghiệp 體thể (# 已dĩ 上thượng 明minh 違vi 前tiền 心tâm 助trợ 難nạn/nan 答đáp 中trung 意ý 。 謂vị 心tâm 可khả 助trợ 成thành 。 而nhi 非phi 正chánh 業nghiệp 也dã )# 。 問vấn 。 前tiền 言ngôn 離ly 心tâm 無vô 思tư 。 無vô 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 而nhi 心tâm 即tức 思tư 體thể 。 身thân 口khẩu 業nghiệp 起khởi 。 亦diệc 不bất 離ly 心tâm 。 應ưng 同đồng 用dụng 心tâm 為vi 體thể 。 答đáp 。 破phá 外ngoại 人nhân 義nghĩa 。 思tư 心tâm 同đồng 時thời 而nhi 體thể 別biệt 。 故cố 言ngôn 心tâm 即tức 是thị 思tư 。 然nhiên 心tâm 未vị 必tất 是thị 思tư 。 思tư 必tất 是thị 心tâm 故cố 。 又hựu 破phá 外ngoại 道đạo 。 身thân 口khẩu 二nhị 業nghiệp 。 不bất 假giả 心tâm 助trợ 。 故cố 說thuyết 離ly 心tâm 無vô 身thân 口khẩu 業nghiệp (# 已dĩ 上thượng 違vi 前tiền 心tâm 體thể 難nạn/nan 答đáp 中trung 。 約ước 破phá 外ngoại 釋thích 通thông 論luận 文văn 。 謂vị 論luận 中trung 離ly 心tâm 無vô 思tư 等đẳng 文văn 。 乃nãi 是thị 破phá 外ngoại 。 非phi 正chánh 明minh 體thể 也dã )# 。 問vấn 。 第đệ 三tam 羯yết 磨ma 竟cánh 時thời 。 身thân 業nghiệp 相tương 續tục 。 為vi 眼nhãn 意ý 緣duyên 。 可khả 說thuyết 身thân 作tác 戒giới 體thể 。 依y 聲thanh 名danh 句cú 業nghiệp 。 不bất 可khả 相tương 續tục 現hiện 。 非phi 耳nhĩ 意ý 所sở 緣duyên 。 應ưng 無vô 口khẩu 作tác 體thể 。 答đáp 。 身thân 業nghiệp 依y 色sắc 現hiện 。 青thanh 等đẳng 眼nhãn 所sở 得đắc 。 亦diệc 為vi 意ý 緣duyên 知tri 。 是thị 身thân 作tác 戒giới 體thể 。 語ngữ 業nghiệp 依y 聲thanh 發phát 。 無vô 記ký 是thị 方phương 便tiện 。 非phi 常thường 為vi 耳nhĩ 得đắc 。 故cố 至chí 羯yết 磨ma 竟cánh 。 遠viễn 從tùng 要yếu 期kỳ 生sanh 。 說thuyết 有hữu 二nhị 業nghiệp 體thể 。 又hựu 云vân 。 世thế 相tương/tướng 義nghĩa 斷đoạn 續tục 。 皆giai 為vi 成thành 一nhất 受thọ 。 前tiền 乞khất 己kỷ 告cáo 情tình 。 後hậu 加gia 是thị 眾chúng 故cố 。 不bất 容dung 相tướng 續tục 現hiện 。 又hựu 解giải 。 身thân 口khẩu 得đắc 互hỗ 造tạo 。 前tiền 跪quỵ 表biểu 言ngôn 故cố 。

無vô 作tác 體thể (# 初sơ 正chánh 示thị 體thể 相tướng 。 後hậu 引dẫn 諸chư 文văn 證chứng )# 。

疏sớ/sơ 云vân 。 無vô 作tác 者giả 。 謂vị 白bạch 四tứ 所sở 發phát 。 形hình 期kỳ 業nghiệp 體thể 。 一nhất 成thành 續tục 現hiện (# 三tam 羯yết 磨ma 竟cánh 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 即tức 成thành 業nghiệp 體thể 。 故cố 云vân 一nhất 成thành 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 相tương 續tục 發phát 現hiện 。 故cố 云vân 續tục 現hiện 也dã )# 經kinh 流lưu 四tứ 心tâm (# 識thức 受thọ 想tưởng 行hành )# 。 不bất 藉tạ 緣duyên 辦biện 。 任nhậm 運vận 起khởi 故cố 。 記ký 云vân 。 謂vị 此thử 業nghiệp 性tánh 。 任nhậm 運vận 增tăng 長trưởng 。 牽khiên 生sanh 感cảm 果quả 。 不bất 由do 於ư 作tác 。 自tự 然nhiên 而nhi 作tác 。 故cố 名danh 無vô 作tác 。 疏sớ/sơ 云vân 。 三tam 聚tụ 之chi 中trung 。 非phi 色sắc 心tâm 攝nhiếp 。 記ký 云vân 。 彼bỉ 論luận 立lập 四tứ 聚tụ 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 一nhất 色sắc 聚tụ (# 攝nhiếp 一nhất 切thiết 色sắc 法pháp )# 。 二nhị 心tâm 聚tụ (# 攝nhiếp 一nhất 切thiết 心tâm 法pháp )# 。 三tam 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 聚tụ (# 攝nhiếp 十thập 七thất 種chủng 法pháp 。 名danh 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 無vô 作tác 當đương 十thập 七thất 也dã )# 。 四tứ 無vô 為vi 聚tụ (# 攝nhiếp 三tam 無vô 為vi 。 虗hư 空không 擇trạch 滅diệt 非phi 擇trạch 滅diệt 也dã )# 。 疏sớ/sơ 云vân 。 言ngôn 非phi 色sắc 者giả 。 既ký 為vi 心tâm 起khởi 。 豈khởi 塵trần 大đại 成thành (# 五ngũ 塵trần 四tứ 大đại )# 。 故cố 言ngôn 非phi 色sắc 。 五ngũ 義nghĩa 來lai 證chứng 。 一nhất 色sắc 有hữu 形hình 相tướng 方phương 所sở 。 二nhị 色sắc 有hữu 十thập 四tứ 二nhị 十thập 種chủng 異dị 。 三tam 色sắc 可khả 惱não 壞hoại 。 四tứ 色sắc 是thị 質chất 礙ngại 。 五ngũ 色sắc 為vi 五ngũ 識thức 心tâm 所sở 得đắc 。 無vô 作tác 俱câu 無vô 此thử 義nghĩa 。 故cố 不bất 名danh 色sắc (# 謂vị 此thử 業nghiệp 體thể 既ký 假giả 緣duyên 成thành 。 實thật 有hữu 體thể 狀trạng 。 但đãn 離ly 上thượng 五ngũ 義nghĩa 。 故cố 云vân 非phi 色sắc 也dã )# 。 言ngôn 非phi 心tâm 者giả 。 體thể 非phi 緣duyên 知tri 。 記ký 云vân 。 謂vị 無vô 作tác 業nghiệp 。 體thể 非phi 覺giác 知tri 。 不bất 能năng 緣duyên 慮lự 與dữ 心tâm 體thể 異dị 。 故cố 號hiệu 非phi 心tâm (# 古cổ 云vân 。 不bất 可khả 緣duyên 慮lự 而nhi 知tri 者giả 。 非phi 也dã )# 。 疏sớ/sơ 云vân 。 五ngũ 義nghĩa 來lai 證chứng 一nhất 心tâm 是thị 慮lự 知tri 二nhị 心tâm 有hữu 明minh 暗ám 。 三tam 心tâm 通thông 三tam 性tánh 。 四tứ 心tâm 有hữu 廣quảng 略lược 。 五ngũ 心tâm 是thị 報báo 法pháp 。 記ký 云vân 。 心tâm 具cụ 五ngũ 義nghĩa 。 無vô 作tác 反phản 之chi 。 初sơ 非phi 慮lự 知tri 。 即tức 是thị 上thượng 義nghĩa 。 二nhị 謂vị 頑ngoan 善thiện 。 無vô 有hữu 愚ngu 智trí 。 迷mê 悟ngộ 之chi 異dị 。 故cố 無vô 明minh 暗ám 。 三tam 唯duy 是thị 善thiện 非phi 惡ác 無vô 記ký 。 四tứ 唯duy 一nhất 定định 。 故cố 無vô 廣quảng 略lược 。 謂vị 意ý 根căn 為vi 略lược 。 四tứ 心tâm 六lục 識thức 。 乃nãi 至chí 心tâm 數số 。 則tắc 為vi 廣quảng 也dã 。 五ngũ 是thị 三tam 業nghiệp 造tạo 起khởi 。 故cố 非phi 報báo 法pháp (# 謂vị 此thử 業nghiệp 體thể 。 既ký 從tùng 心tâm 起khởi 。 實thật 是thị 心tâm 業nghiệp 。 但đãn 無vô 上thượng 五ngũ 義nghĩa 。 故cố 云vân 非phi 心tâm 也dã )# 。

引dẫn 證chứng 非phi 心tâm

疏sớ/sơ 成thành 實thật 論luận 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 精tinh 進tấn (# 是thị 作tác )# 感cảm 壽thọ 長trường/trưởng (# 現hiện 報báo )# 福phước 多đa (# 無vô 作tác 增tăng 長trưởng )# 受thọ 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc (# 生sanh 報báo )# 。 若nhược 但đãn 善thiện 心tâm 。 何hà 能năng 感cảm 多đa 福phước 。

何hà 以dĩ 故cố 。 不bất 能năng 常thường 有hữu 善thiện 心tâm 故cố 。 記ký 云vân 。 人nhân 心tâm 不bất 定định 。 豈khởi 能năng 常thường 善thiện 。 此thử 顯hiển 無vô 作tác 。 一nhất 發phát 已dĩ 後hậu 。 任nhậm 運vận 增tăng 多đa 。 不bất 假giả 心tâm 作tác 。 即tức 非phi 心tâm 義nghĩa 。 疏sớ/sơ 云vân 。 又hựu 復phục 意ý 無vô 戒giới 律luật 儀nghi 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 人nhân 在tại 三tam 性tánh 心tâm 時thời 。 亦diệc 名danh 持trì 戒giới 。 故cố 知tri 爾nhĩ 時thời 。 無vô 有hữu 作tác 也dã 。 記ký 云vân 。 意ý 無vô 戒giới 律luật 者giả 。 謂vị 意ý 思tư 中trung 。 無vô 有hữu 戒giới 體thể 。 顯hiển 是thị 非phi 心tâm 。 三tam 性tánh 心tâm 者giả 。 謂vị 餘dư 善thiện 心tâm 。 及cập 惡ác 無vô 記ký 。 彼bỉ 論luận 云vân 。 若nhược 人nhân 在tại 不bất 善thiện 無vô 記ký 無vô 心tâm 。 亦diệc 名danh 持trì 戒giới 。

爾nhĩ 時thời 無vô 有hữu 作tác 者giả 。 謂vị 意ý 入nhập 餘dư 性tánh 。 無vô 有hữu 造tạo 作tác 。 卻khước 名danh 持trì 戒giới 。 即tức 知tri 無vô 作tác 。 任nhậm 運vận 常thường 存tồn 。 故cố 名danh 持trì 戒giới 。 疏sớ/sơ 云vân 。 以dĩ 無vô 作tác 由do 作tác 生sanh 。 今kim 行hành 不bất 善thiện 心tâm 。 何hà 得đắc 兼kiêm 起khởi 作tác 又hựu 發phát 無vô 作tác 也dã (# 上thượng 釋thích 爾nhĩ 時thời 。 無vô 有hữu 作tác 義nghĩa )# 。 由do 此thử 業nghiệp 體thể 。 是thị 非phi 色sắc 心tâm 。 故cố 雖tuy 作tác 惡ác 。 本bổn 所sở 作tác 業nghiệp 。 無vô 有hữu 漏lậu 失thất 。 (# 上thượng 釋thích 三tam 性tánh 。 名danh 持trì 戒giới 義nghĩa 。 無vô 漏lậu 失thất 即tức 常thường 存tồn 義nghĩa 也dã )# 。

引dẫn 證chứng 非phi 色sắc

又hựu 云vân 。 故cố 彼bỉ 問vấn 曰viết 。 若nhược 無vô 作tác 是thị 色sắc 。 相tương/tướng 有hữu 何hà 咎cữu 。 答đáp 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 非phi 罪tội 福phước 性tánh 。 不bất 以dĩ 色sắc 性tánh 為vi 無vô 作tác 也dã 。 又hựu 如như 佛Phật 說thuyết 。 色sắc 是thị 惱não 壞hoại 相tương/tướng 。 無vô 作tác 非phi 惱não 壞hoại 相tương/tướng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 可khả 名danh 色sắc 。 問vấn 。 無vô 作tác 為vi 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 身thân 口khẩu 業nghiệp 性tánh 。 即tức 是thị 色sắc 也dã 。 答đáp 。 言ngôn 無vô 作tác 者giả 。 但đãn 名danh 身thân 口khẩu 業nghiệp 實thật 非phi 。 身thân 口khẩu 所sở 作tác 。 以dĩ 因nhân 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 生sanh 。 故cố 說thuyết 為vi 身thân 口khẩu 業nghiệp 性tánh 。 又hựu 無vô 作tác 亦diệc 從tùng 意ý 生sanh 。 如như 何hà 說thuyết 為vi 色sắc 性tánh 。 如như 無vô 色sắc 界giới 。 亦diệc 有hữu 無vô 作tác 。 可khả 名danh 色sắc 耶da (# 生sanh 無vô 色sắc 界giới 天thiên 者giả 。 必tất 因nhân 戒giới 定định 無vô 作tác 之chi 業nghiệp 。 即tức 顯hiển 無vô 作tác 非phi 色sắc 明minh 矣hĩ )# 。

通thông 證chứng 非phi 二nhị

又hựu 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 戒giới 者giả 雖tuy 無vô 形hình 色sắc 而nhi 可khả 護hộ 持trì 。 故cố 知tri 非phi 色sắc 也dã 。 雖tuy 非phi 觸xúc 對đối 。 善thiện 修tu 方phương 便tiện 。 可khả 得đắc 具cụ 足túc 。 故cố 非phi 心tâm 也dã (# 此thử 明minh 無vô 作tác 。 決quyết 然nhiên 是thị 有hữu 。 恐khủng 謂vị 體thể 非phi 形hình 對đối 。 而nhi 不bất 修tu 奉phụng 。 故cố 兩lưỡng 勉miễn 之chi )# 。 十thập 住trụ 婆bà 沙sa 云vân 。 律luật 儀nghi 善thiện 根căn 有hữu 二nhị 種chủng 。 作tác 者giả 是thị 色sắc 。 無vô 作tác 非phi 色sắc 。

以dĩ 作tác 戒giới 立lập 色sắc 難nạn/nan

又hựu 問vấn 云vân 。 色sắc 等đẳng 是thị 無vô 記ký 。 無vô 作tác 善thiện 惡ác 性tánh 。 不bất 用dụng 色sắc 為vi 體thể 。 作tác 戒giới 善thiện 惡ác 性tánh 。 應ưng 非phi 色sắc 為vi 體thể 。 答đáp 。 無vô 作tác 在tại 後hậu 生sanh 。 作tác 戒giới 依y 色sắc 滅diệt 。 若nhược 是thị 同đồng 時thời 者giả 。 則tắc 是thị 色sắc 無vô 記ký 。 故cố 滅diệt 已dĩ 方phương 續tục 生sanh 。 不bất 用dụng 色sắc 為vi 體thể 。 作tác 戒giới 與dữ 依y 色sắc 。 同đồng 時thời 體thể 用dụng 生sanh 。 不bất 即tức 不bất 離ly 故cố 。 還hoàn 用dụng 色sắc 為vi 體thể 。 記ký 云vân 。 無vô 作tác 不bất 與dữ 色sắc 俱câu 。 故cố 不bất 兼kiêm 色sắc 。 作tác 戒giới 與dữ 色sắc 同đồng 時thời 。 故cố 須tu 兼kiêm 色sắc 。 色sắc 為vi 作tác 戒giới 所sở 依y 。 故cố 云vân 依y 色sắc 。 色sắc 即tức 是thị 體thể 。 作tác 戒giới 為vi 用dụng 。 記ký 無vô 記ký 別biệt 故cố 不bất 即tức 。 即tức 體thể 成thành 用dụng 故cố 不bất 離ly 。 問vấn 。 如như 上thượng 二nhị 師sư 。 論luận 作tác 戒giới 體thể 。 並tịnh 云vân 心tâm 力lực 助trợ 成thành 。 如như 何hà 分phần/phân 異dị 。 答đáp 。 前tiền 立lập 色sắc 心tâm 。 心tâm 能năng 成thành 業nghiệp 。 身thân 口khẩu 是thị 具cụ 。 故cố 心tâm 為vi 正chánh 。 後hậu 取thủ 色sắc 聲thanh 。 即tức 色sắc 為vi 體thể 。 假giả 心tâm 兼kiêm 助trợ 。 故cố 心tâm 為vi 旁bàng 。 問vấn 。 二nhị 師sư 並tịnh 云vân 。 依y 宗tông 立lập 體thể 。 何hà 以dĩ 不bất 同đồng 。 答đáp 。 二nhị 並tịnh 據cứ 論luận 。 所sở 見kiến 有hữu 殊thù 。 前tiền 談đàm 心tâm 造tạo 。 正chánh 取thủ 分phần/phân 通thông 。 後hậu 明minh 色sắc 造tạo 。 欲dục 存tồn 小tiểu 教giáo 。 問vấn 。 鈔sao 疏sớ/sơ 前tiền 後hậu 。 並tịnh 取thủ 初sơ 師sư 。 今kim 出xuất 次thứ 解giải 為vi 取thủ 不bất 取thủ 。 答đáp 。 初sơ 師sư 深thâm 窮cùng 業nghiệp 本bổn 。 於ư 理lý 為vi 長trường/trưởng 。 次thứ 解giải 曲khúc 順thuận 宗tông 途đồ 。 在tại 教giáo 為vi 當đương 。 今kim 家gia 從tùng 理lý 。 多đa 用dụng 初sơ 師sư 。 欲dục 辨biện 教giáo 宗tông 。 仍nhưng 通thông 後hậu 解giải 。 問vấn 。 一nhất 念niệm 相tương 續tục 。 如như 何hà 分phần/phân 異dị 。 答đáp 。 瞥miết 爾nhĩ 眼nhãn 見kiến 。 名danh 一nhất 念niệm 色sắc 。 重trọng/trùng 緣duyên 籌trù 慮lự 名danh 相tướng 續tục 色sắc 。 一nhất 念niệm 屬thuộc 前tiền 眼nhãn 根căn 。 相tương 續tục 屬thuộc 後hậu 意ý 根căn 。 故cố 云vân 意ý 識thức 所sở 得đắc (# 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 亦diệc 然nhiên )# 。 即tức 知tri 意ý 根căn 。 通thông 緣duyên 五ngũ 塵trần 。 通thông 歸quy 法pháp 入nhập 也dã 。 問vấn 。 有hữu 犯phạm 則tắc 體thể 羸luy 。 四tứ 捨xả 則tắc 戒giới 失thất 。 那na 云vân 無vô 惱não 壞hoại 耶da 。 答đáp 。 缺khuyết 行hành 故cố 羸luy 。 本bổn 得đắc 無vô 損tổn 。 教giáo 權quyền 故cố 失thất 。 業nghiệp 性tánh 不bất 亡vong 。 此thử 即tức 成thành 宗tông 通thông 深thâm 之chi 意ý 。 問vấn 。 無vô 色sắc 天thiên 為vi 有hữu (# 色sắc 否phủ/bĩ 。 )# 答đáp 。 小tiểu 教giáo 但đãn 說thuyết 大đại 種chủng 麤thô 色sắc 。 彼bỉ 天thiên 既ký 無vô 。 故cố 云vân 無vô 色sắc 。 大đại 教giáo 既ký 談đàm 識thức 種chủng 細tế 色sắc 。 不bất 妨phương 彼bỉ 有hữu 定định 果quả 之chi 色sắc 。 餘dư 如như 別biệt 說thuyết 。

次thứ 依y 實thật 法pháp 假giả 宗tông 出xuất 作tác 無vô 作tác 體thể

(# 初sơ 標tiêu 章chương 敘tự 起khởi 下hạ 分phần/phân 六lục 位vị 。 正chánh 辨biện 作tác 無vô 作tác 之chi 體thể )# 。

疏sớ/sơ 云vân 。 二nhị 依y 實thật 法pháp 宗tông 中trung 分phân 別biệt 二nhị 戒giới 者giả 。 計kế 非phi 四tứ 分phần/phân 所sở 通thông 。 然nhiên 律luật 中trung 明minh 五ngũ 陰ấm 五ngũ 相tương 遠viễn 近cận 內nội 外ngoại 。 亦diệc 有hữu 兼kiêm 故cố 。 又hựu 重trọng/trùng 出xuất 也dã 。 俱câu 是thị 佛Phật 教giáo 。 機cơ 執chấp 不bất 同đồng 。 五ngũ 百bách 身thân 因nhân 無vô 非phi 正chánh 說thuyết 。 今kim 為vi 六lục 位vị 。 亦diệc 有hữu 兼kiêm 者giả 。 記ký 云vân 。 以dĩ 淺thiển 不bất 通thông 深thâm 。 深thâm 得đắc 兼kiêm 淺thiển 。 所sở 以dĩ 假giả 宗tông 亦diệc 談đàm 實thật 法pháp 。 受thọ 戒giới 犍kiền 度độ 。 佛Phật 為vì 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 。 廣quảng 說thuyết 五ngũ 陰ấm 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 色sắc 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 色sắc 等đẳng 。 俱câu 是thị 佛Phật 教giáo 者giả 。 記ký 云vân 。 方phương 便tiện 之chi 教giáo 。 理lý 非phi 一nhất 定định 。 機cơ 執chấp 雖tuy 異dị 。 佛Phật 意ý 常thường 融dung 。 故cố 此thử 明minh 之chi 。 不bất 妨phương 兩lưỡng 是thị 五ngũ 百bách 身thân 因nhân 者giả 。 如như 涅Niết 槃Bàn 說thuyết 。 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 問vấn 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 佛Phật 說thuyết 身thân 因nhân 。 何hà 者giả 是thị 耶da 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。

汝nhữ 等đẳng 各các 正chánh 解giải 脫thoát 。 自tự 應ưng 識thức 之chi 何hà 緣duyên 問vấn 耶da 。 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。 我ngã 未vị 得đắc 正chánh 解giải 脫thoát 時thời 。 意ý 謂vị 無vô 明minh 即tức 是thị 身thân 因nhân 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。

復phục 有hữu 言ngôn 無vô 明minh 行hành 識thức 。 乃nãi 至chí 五ngũ 欲dục 。 即tức 是thị 身thân 因nhân 。 如như 是thị 各các 各các 。 自tự 說thuyết 己kỷ 所sở 解giải 已dĩ 。 共cộng 往vãng 佛Phật 所sở 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 白bạch 佛Phật 。 如như 是thị 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 誰thùy 為vi 正chánh 說thuyết 。 誰thùy 不bất 正chánh 說thuyết 。 佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 。 一nhất 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 無vô 非phi 正chánh 說thuyết 。

疏sớ/sơ 云vân 。 初sơ 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 分phân 別biệt 者giả (# 色sắc 心tâm 等đẳng 法pháp 皆giai 名danh 有hữu 為vi )# 。 二nhị 戒giới 俱câu 有hữu 為vi 。 非phi 三tam 無vô 為vi 也dã (# 三tam 無vô 為vi 如như 前tiền 說thuyết )# 。 由do 假giả 緣duyên 成thành 。 得đắc 彼bỉ 業nghiệp 體thể 。 四tứ 相tương/tướng 所sở 為vi 。 有hữu 失thất 壞hoại 也dã (# 四tứ 相tương/tướng 即tức 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 或hoặc 可khả 。 即tức 指chỉ 能năng 造tạo 四tứ 大đại )# 。

二nhị 就tựu 有hữu 為vi 三tam 聚tụ 分phân 別biệt (# 彼bỉ 宗tông 亦diệc 立lập 三tam 聚tụ 。 但đãn 無vô 作tác 收thu 色sắc 聚tụ 。 與dữ 成thành 實thật 異dị )# 二nhị 戒giới 俱câu 是thị 色sắc 聚tụ 所sở 收thu 。 以dĩ 身thân 口khẩu 七thất 業nghiệp 。 皆giai 色sắc 損tổn 益ích 。 若nhược 以dĩ 心tâm 為vi 業nghiệp 者giả 。 心tâm 念niệm 殺sát 盜đạo 。 亦diệc 應ưng 犯phạm 故cố 。 其kỳ 實thật 不bất 爾nhĩ 。 但đãn 以dĩ 小tiểu 機cơ 力lực 劣liệt 。 不bất 約ước 心tâm 論luận 。 且thả 就tựu 身thân 口khẩu 。 發phát 無vô 作tác 體thể 。 還hoàn 防phòng 身thân 口khẩu 。 麤thô 見kiến 業nghiệp 非phi 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 從tùng 於ư 身thân 口khẩu 。 獲hoạch 無vô 作tác 色sắc 。 以dĩ 是thị 無vô 作tác 色sắc 因nhân 緣duyên 故cố 。 其kỳ 心tâm 雖tuy 在tại 惡ác 無vô 記ký 中trung 。 本bổn 所sở 受thọ 戒giới 不bất 名danh 漏lậu 失thất 。 又hựu 心tâm 論luận 云vân 。 無vô 作tác 假giả 色sắc 。 牟Mâu 尼Ni 所sở 說thuyết 等đẳng 。 記ký 云vân 。 問vấn 。 前tiền 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 。 雖tuy 無vô 形hình 色sắc 。 以dĩ 證chứng 非phi 色sắc 。 何hà 以dĩ 相tương 違vi 。 答đáp 。 經kinh 收thu 眾chúng 計kế 。 前tiền 後hậu 不bất 定định 。 但đãn 執chấp 則tắc 俱câu 非phi 。 了liễu 則tắc 皆giai 是thị 。 不bất 足túc 疑nghi 也dã 。 問vấn 。 心tâm 論luận 假giả 色sắc 。 從tùng 何hà 得đắc 名danh 。 答đáp 。 即tức 如như 下hạ 云vân 。 如như 法Pháp 入nhập 中trung 。 無vô 作tác 假giả 色sắc 。 此thử 謂vị 對đối 前tiền 五ngũ 塵trần 實thật 礙ngại 之chi 色sắc 。 故cố 名danh 假giả 耳nhĩ 。 問vấn 。 天thiên 台thai 菩Bồ 薩Tát 戒giới 疏sớ/sơ 。 出xuất 戒giới 體thể 云vân 。 不bất 起khởi 而nhi 已dĩ 。 起khởi 則tắc 性tánh 無vô 作tác 假giả 色sắc 。 與dữ 此thử 何hà 殊thù 。 答đáp 。 彼bỉ 明minh 直trực 性tánh 隨tùy 緣duyên 變biến 起khởi 全toàn 性tánh 成thành 色sắc 。 對đối 真chân 名danh 假giả 。 名danh 濫lạm 體thể 別biệt 。 不bất 可khả 混hỗn 同đồng 。 問vấn 。 假giả 色sắc 與dữ 下hạ 細tế 色sắc 何hà 別biệt 。 答đáp 。 若nhược 比tỉ 心tâm 論luận 。 則tắc 名danh 體thể 俱câu 別biệt 。 若nhược 對đối 戒giới 疏sớ/sơ 。 則tắc 名danh 別biệt 體thể 同đồng 。 由do 心tâm 所sở 造tạo 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 種chủng 。 微vi 細tế 難nan 知tri 。 故cố 名danh 細tế 色sắc 。

三tam 就tựu 色sắc 聚tụ 三tam 色sắc 分phân 別biệt 。 此thử 十thập 一nhất 色sắc 。 義nghĩa 束thúc 為vi 三tam 。 如như 身thân 色sắc 等đẳng 。 為vi 眼nhãn 所sở 屬thuộc 。 名danh 可khả 見kiến 有hữu 對đối 。 如như 五ngũ 根căn 四tứ 塵trần 。 名danh 不bất 可khả 見kiến 有hữu 對đối 。 如như 法Pháp 入nhập 中trung 。 無vô 作tác 假giả 色sắc 。 是thị 不bất 可khả 見kiến 。 無vô 對đối (# 六lục 塵trần 五ngũ 根căn 名danh 十thập 一nhất 色sắc 。 色sắc 塵trần 一nhất 種chủng 見kiến 對đối 兩lưỡng 具cụ 。 五ngũ 根căn 四tứ 塵trần 九cửu 色sắc 無vô 形hình 。 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 根căn 塵trần 相tương/tướng 偶ngẫu 。 故cố 云vân 有hữu 對đối 。 法pháp 塵trần 中trung 色sắc 見kiến 對đối 俱câu 無vô )# 今kim 此thử 二nhị 戒giới 三tam 色sắc 所sở 收thu (# 身thân 作tác 戒giới 初sơ 。 色sắc 收thu 口khẩu 作tác 戒giới 。 次thứ 色sắc 收thu 身thân 口khẩu 無vô 作tác 。 後hậu 色sắc 所sở 收thu )# 身thân 口khẩu 色sắc 聲thanh 。 二nhị 法pháp 業nghiệp 性tánh 。 俱câu 作tác 戒giới 體thể 。 非phi 餘dư 八bát 色sắc (# 謂vị 作tác 戒giới 體thể 。 乃nãi 屬thuộc 色sắc 聲thanh 。 非phi 五ngũ 根căn 及cập 香hương 味vị 觸xúc 之chi 八bát 也dã )# 。 二nhị 無vô 作tác 者giả (# 身thân 口khẩu 無vô 作tác )# 。 同đồng 用dụng 第đệ 三tam 。 無vô 對đối 為vi 體thể 。 故cố 心tâm 伽già 二nhị 論luận 云vân 。 身thân 作tác 可khả 見kiến 有hữu 對đối 。 口khẩu 作tác 不bất 可khả 見kiến 有hữu 對đối 。 身thân 口khẩu 無vô 作tác 。 俱câu 不bất 可khả 見kiến 無vô 對đối 。 所sở 以dĩ 名danh 無vô 對đối 者giả 。 有hữu 對đối 有hữu 三tam 。 如như 五ngũ 塵trần 五ngũ 根căn 。 障chướng 礙ngại 有hữu 對đối 。 二nhị 五ngũ 根căn 七thất 心tâm 。 境cảnh 界giới 有hữu 對đối 。 三tam 能năng 緣duyên 心tâm 。 所sở 緣duyên 有hữu 對đối 。 出xuất 過quá 此thử 三tam 故cố 曰viết 無vô 對đối 也dã (# 障chướng 礙ngại 約ước 十thập 色sắc 體thể 質chất 各các 局cục 。 境cảnh 界giới 約ước 根căn 識thức 取thủ 境cảnh 不bất 濫lạm 。 緣duyên 對đối 取thủ 心tâm 識thức 。 緣duyên 慮lự 籌trù 度độ 。 欲dục 顯hiển 無vô 作tác 假giả 色sắc 之chi 體thể 。 一nhất 非phi 障chướng 礙ngại 實thật 質chất 。 二nhị 無vô 取thủ 境cảnh 功công 能năng 。 三tam 非phi 緣duyên 慮lự 籌trù 度độ 。 但đãn 為vi 戒giới 體thể 假giả 色sắc 。 微vi 隱ẩn 難nan 知tri 。 所sở 以dĩ 此thử 三tam 表biểu 而nhi 出xuất 之chi 。 廣quảng 義nghĩa 如như 別biệt 。 茲tư 略lược 引dẫn 示thị )# 。

四tứ 就tựu 色sắc 聲thanh 本bổn 報báo 。 方phương 便tiện 分phân 別biệt 。 身thân 口khẩu 作tác 戒giới 。 以dĩ 方phương 便tiện 色sắc 聲thanh 為vi 體thể 。 就tựu 前tiền 身thân 作tác 是thị 方phương 便tiện 。 而nhi 非phi 報báo 者giả 。 故cố 心tâm 論luận 云vân 。 身thân 動động 身thân 方phương 便tiện 故cố 。 由do 報báo 色sắc 鼓cổ 動động 方phương 便tiện 。 方phương 便tiện 感cảm 二nhị 戒giới 也dã (# 本bổn 報báo 即tức 四tứ 大đại 。 方phương 便tiện 即tức 四tứ 大đại 動động 用dụng 。 此thử 但đãn 簡giản 二nhị 作tác 。 若nhược 無vô 作tác 色sắc 。 如như 下hạ 自tự 見kiến 也dã )# 。 問vấn 。 如như 何hà 分phân 別biệt 。 答đáp 。 亦diệc 一nhất 異dị 也dã 。 鼓cổ 動động 報báo 身thân 成thành 方phương 便tiện 色sắc 如như 屈khuất 伸thân 跪quỵ 拜bái 。 何hà 有hữu 異dị 也dã 。 又hựu 解giải 。 不bất 一nhất 有hữu 三tam 別biệt 。 任nhậm 運vận 酬thù 因nhân 是thị 報báo 義nghĩa 。 長trường/trưởng 矩củ 高cao 下hạ 是thị 方phương 便tiện 。 報báo 色sắc 唯duy 無vô 記ký 。 方phương 便tiện 通thông 三tam 性tánh 。 報báo 由do 往vãng 業nghiệp 生sanh 。 方phương 便tiện 由do 現hiện 起khởi 。 如như 水thủy 波ba 喻dụ 濕thấp 動động 之chi 相tướng 。 可khả 以dĩ 明minh 也dã 。 問vấn 。 方phương 便tiện 以dĩ 報báo 為vi 體thể 。 現hiện 色sắc 是thị 無vô 記ký 。 何hà 得đắc 說thuyết 記ký 業nghiệp 。 答đáp 。 色sắc 無vô 善thiện 惡ác 。 從tùng 方phương 便tiện 緣duyên 。 故cố 說thuyết 善thiện 惡ác 。 若nhược 爾nhĩ 。 經Kinh 云vân 何hà 言ngôn 。 善thiện 惡ác 二nhị 心tâm 起khởi 時thời 。 則tắc 善thiện 惡ác 二nhị 色sắc 相tướng 現hiện 者giả 。 心tâm 論luận 又hựu 云vân 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 動động 身thân 口khẩu 色sắc 。 答đáp 。 從tùng 緣duyên 兩lưỡng 現hiện 。 不bất 妨phương 彼bỉ 報báo 。 體thể 是thị 無vô 記ký 。 由do 心tâm 善thiện 惡ác 。 方phương 便tiện 轉chuyển 現hiện 。 如như 刀đao 照chiếu 面diện 。 長trường/trưởng 廣quảng 不bất 同đồng 。 像tượng 轉chuyển 縱túng/tung 緣duyên 。 而nhi 本bổn 面diện 不bất 改cải 。 體thể 雖tuy 無vô 記ký 。 不bất 無vô 相tướng 善thiện 。 順thuận 上thượng 文văn 也dã 。 言ngôn 口khẩu 作tác 戒giới 。 唯duy 是thị 方phương 便tiện 。 以dĩ 聲thanh 非phi 報báo 法pháp 故cố 也dã 。 二nhị 種chủng 無vô 作tác 。 非phi 報báo 非phi 方phương 便tiện 者giả 。 以dĩ 從tùng 作tác 戒giới 起khởi 故cố 。 作tác 戒giới 既ký 非phi 報báo 是thị 方phương 便tiện 。 明minh 知tri 無vô 作tác 非phi 二nhị 色sắc 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 非phi 異dị 色sắc 因nhân 。 謂vị 非phi 報báo 也dã 。 以dĩ 報báo 是thị 方phương 便tiện 色sắc 因nhân 。 方phương 便tiện 非phi 報báo 。 故cố 說thuyết 為vi 異dị 。 言ngôn 不bất 作tác 異dị 色sắc 因nhân 果quả 者giả 。 謂vị 非phi 方phương 便tiện 色sắc 也dã 。 以dĩ 方phương 便tiện 是thị 報báo 色sắc 之chi 果quả 報báo 非phi 方phương 便tiện 。 故cố 說thuyết 為vi 異dị 。 是thị 以dĩ 解giải 者giả 。 云vân 非phi 二nhị □# 。 又hựu 人nhân 解giải 云vân 。 如như 涅Niết 槃Bàn 說thuyết 。 菩Bồ 提Đề 王vương 子tử 。 意ý 疑nghi 比Bỉ 丘Khâu 。 餘dư □# □# □# 。 何hà 不bất 失thất 戒giới 。 佛Phật 答đáp 非phi 異dị 色sắc 因nhân 等đẳng 者giả 。 其kỳ 心tâm 雖tuy 在tại 惡ác 無vô 記ký 中trung 。 本bổn 受thọ 不bất 失thất 。 唯duy 就tựu 方phương 便tiện 色sắc 中trung 辨biện 之chi 。 非phi 異dị 色sắc 因nhân 者giả 。 非phi 受thọ 中trung 作tác 也dã 。 以dĩ 作tác 但đãn 一nhất 念niệm 故cố 。 不bất 作tác 異dị 色sắc 因nhân 果quả 者giả 。 又hựu 非phi 隨tùy 行hành 作tác 無vô 作tác 也dã 。 以dĩ 俱câu 短đoản 故cố 。 既ký 非phi 此thử 二nhị 。 明minh 是thị 受thọ 體thể 。 無vô 作tác 形hình 俱câu 。 縱túng/tung 入nhập 餘dư 心tâm 。 不bất 名danh 失thất 戒giới 。 即tức 心tâm 論luận 解giải 無vô 作tác 云vân 。 如như 善thiện 受thọ 戒giới 。 穢uế 汙ô 無vô 記ký 。 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 故cố 法pháp 隨tùy 生sanh 。 不bất 名danh 漏lậu 失thất 。

五ngũ 就tựu 方phương 便tiện 色sắc 聲thanh 。 三tam 性tánh 分phân 別biệt 身thân 口khẩu 色sắc 聲thanh 。 局cục 善thiện 非phi 餘dư 。 如như 論luận 文văn 。 以dĩ 善thiện 淨tịnh 心tâm 。 動động 身thân 口khẩu 故cố 。 名danh 善thiện 作tác 等đẳng 。 然nhiên 初sơ 色sắc 中trung 。 有hữu 二nhị 十thập 種chủng 。 謂vị 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 光quang 影ảnh 明minh 暗ám 。 煙yên 雲vân 塵trần 霧vụ 。 此thử 十thập 二nhị 色sắc 。 俱câu 無vô 記ký 故cố 。 高cao 下hạ 長trường 短đoản 。 方phương 圓viên □# □# □# 之chi 八bát 色sắc 。 通thông 三tam 性tánh 也dã 。 身thân 作tác 戒giới 者giả 。 唯duy 取thủ 後hậu 八bát 。 來lai 往vãng 跪quỵ □# □# 収thâu 善thiện 性tánh 。 就tựu 三tam 聲thanh 中trung 。 簡giản 不bất 受thọ 聲thanh 。 如như 風phong 鈴linh 等đẳng 。 體thể 唯duy 無vô □# □# □# 業nghiệp 性tánh 。 取thủ 餘dư 二nhị 聲thanh 。 謂vị 因nhân 受thọ 聲thanh 。 如như 言ngôn 令linh 等đẳng 。 及cập 因nhân 俱câu □# □# 擊kích 鼓cổ 等đẳng 俱câu 通thông 三tam 性tánh 。 今kim 取thủ 善thiện 聲thanh 。 為vi 口khẩu 作tác 體thể 。 言ngôn 無vô 作tác 者giả 。 通thông 於ư 二nhị 性tánh 。 無vô 記ký 非phi 業nghiệp 。 局cục 論luận 禁cấm 警cảnh 。 唯duy 局cục 善thiện 性tánh 。

六lục 始thỉ 終chung 分phân 別biệt 。 此thử 善thiện 作tác 中trung 。 義nghĩa 通thông 始thỉ 終chung 。 覈# 論luận 成thành 業nghiệp 。 據cứ 終chung 非phi 始thỉ 。 以dĩ 從tùng 請thỉnh 師sư 。 至chí 二nhị 羯yết 磨ma 。 □# □# 未vị 暢sướng 。 善thiện 而nhi 非phi 戒giới 。 第đệ 三tam 唱xướng 已dĩ 剎sát 那na 思tư 滿mãn 。 即tức 善thiện 是thị □# □# □# 切thiết 善thiện 作tác 。 盡tận 是thị 戒giới 不phủ 。 答đáp 。 律luật 儀nghi 所sở 攝nhiếp 善thiện 作tác 名danh 戒giới 。 自tự □# □# □# 但đãn 單đơn 稱xưng 善thiện 。 不bất 名danh 為vi 戒giới 。 又hựu 解giải 云vân 。 始thỉ 終chung 通thông 収thâu 。 並tịnh 作tác 戒giới □# □# 一nhất 念niệm 。 前tiền 緣duyên 不bất 如như 。 亦diệc 應ưng 感cảm 戒giới 。 然nhiên 既ký 不bất 爾nhĩ 。 故cố 知tri 通thông □# □# □# 口khẩu 色sắc 體thể 。 為vi 發phát 戒giới 緣duyên 。 身thân 作tác 色sắc 者giả 。 始thỉ 終chung 相tương 續tục 。 為vi 眼nhãn 所sở □# □# 止chỉ 之chi 業nghiệp 。 非phi 耳nhĩ 所sở 聞văn 。 若nhược 唯duy 第đệ 三tam 。 當đương 時thời 無vô 聲thanh 。 應ưng 無vô 口khẩu 作tác 。 故cố 知tri 通thông 緣duyên 。 至chí 三tam 說thuyết 滿mãn 。 論luận 家gia 剋khắc 取thủ 。 成thành 就tựu 為vi 言ngôn 。 有hữu 人nhân 云vân 。 唯duy 第đệ 三tam 法pháp 。 一nhất 念niệm 而nhi 得đắc 。 不bất 妨phương 身thân 相tướng 。 表biểu 口khẩu 業nghiệp 故cố 。 今kim 解giải 戒giới 是thị 有hữu 為vi 緣duyên 成thành 之chi 法pháp 。 不bất 請thỉnh 不bất 乞khất 。 後hậu 戒giới 無vô 從tùng 。 理lý 須tu 如như 前tiền 。 通thông 始thỉ 終chung 也dã 。 故cố 光quang 律luật 師sư 。 因nhân 立lập 三tam 喻dụ 。 如như 麝xạ 如như 輪luân 。 如như 獨độc 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 桑tang 榆# 報báo 色sắc 也dã 。 匠tượng 治trị 方phương 便tiện 也dã 。 與dữ 繩thằng 俱câu 轉chuyển 作tác 戒giới 也dã 。 廢phế 繩thằng 獨độc 轉chuyển 無vô 作tác 戒giới 也dã 。 善thiện 生sanh 經kinh 中trung 。 亦diệc 同đồng 斯tư 喻dụ 。 上thượng 通thông 為vi 言ngôn 。 作tác 無vô 作tác 戒giới 。 俱câu □# □# 體thể 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 戒giới 有hữu 七thất 種chủng 。 從tùng 於ư 身thân 口khẩu 。 有hữu 無vô 作tác 色sắc □# □# □# 云vân 。 是thị 十thập 種chủng 法pháp 。 或hoặc 有hữu 作tác 色sắc 。 及cập 無vô 作tác 色sắc 。 謂vị 有hữu 莊trang 嚴nghiêm 。 □# □# □# 者giả 。 或hoặc 有hữu 作tác 色sắc 。 無vô 無vô 作tác 色sắc 。 謂vị 無vô 方phương 便tiện 。 及cập 成thành 已dĩ 者giả 。 □# □# □# 多đa 云vân 。 初sơ 念niệm 戒giới 色sắc 。 第đệ 二nhị 念niệm 知tri 色sắc 等đẳng 。 故cố 知tri 俱câu 也dã 。 問vấn 。 無vô □# □# 對đối 復phục 非phi 可khả 見kiến 。 云vân 何hà 名danh 色sắc 。 答đáp 。 不bất 以dĩ 見kiến 對đối 。 用dụng 解giải 於ư 色sắc □# □# 名danh 為vi 色sắc 。 無vô 作tác 雖tuy 非phi 見kiến 對đối 。 然nhiên 為vi 四tứ 大đại 造tạo 。 更cánh 相tương 障chướng 礙ngại □# □# 可khả 分phần/phân 。 故cố 名danh 色sắc 也dã 。 記ký 云vân 由do 能năng 造tạo 是thị 礙ngại 。 故cố 所sở 造tạo 業nghiệp 。 身thân □# □# 聲thanh 。 善thiện 惡ác 無vô 記ký 。 體thể 性tánh 各các 異dị 故cố 云vân 更cánh 相tương 障chướng 礙ngại 。 歷lịch 然nhiên 不bất □# □# 云vân 據cứ 所sở 可khả 分phần/phân 。 問vấn 云vân 。 無vô 作tác 是thị 色sắc 。 色sắc 即tức 是thị 礙ngại 。 復phục 對đối □# □# □# 是thị 障chướng 對đối 如như 何hà 上thượng 言ngôn 。 出xuất 三tam 有hữu 對đối 。 答đáp 。 障chướng 對đối 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 □# □# □# 所sở 俱câu 對đối 色sắc 故cố 。 二nhị 者giả 能năng 所sở 兩lưỡng 緣duyên 俱câu 障chướng 礙ngại 故cố 。 如như 眼nhãn □# □# □# 不bất 聞văn 聲thanh 。 故cố 名danh 障chướng 礙ngại 有hữu 對đối 。 無vô 作tác 不bất 爾nhĩ 。 雖tuy 對đối 意ý 根căn □# □# □# 礙ngại 。 色sắc 非phi 色sắc 別biệt 。 故cố 非phi 障chướng 對đối (# 已dĩ 上thượng 依y 二nhị 宗tông 出xuất 體thể 欲dục 顯hiển 空không 有hữu 不bất 濫lạm 故cố 也dã )# 。

次thứ 列liệt 當đương 世thế 異dị 執chấp

疏sớ/sơ 云vân 。 三tam 列liệt 異dị 執chấp 。 自tự 金kim 河hà 已dĩ 後hậu 。 名danh 教giáo 互hỗ 張trương 。 五ngũ 部bộ 十thập 八bát 。 隨tùy 機cơ 而nhi 舉cử 。 各các 謂vị 指chỉ 南nam 皆giai 通thông 經kinh 論luận 。 年niên 代đại 綿miên 遠viễn 。 餘dư 執chấp 漸tiệm 離ly 。 唯duy 婆bà 多đa 正chánh 量lượng 。 上thượng 座tòa 大đại 眾chúng 。 斯tư 之chi 四tứ 宗tông 。 今kim 盛thịnh 西tây 域vực 。 此thử 方phương 所sở 傳truyền 。 四tứ 部bộ 乃nãi 翻phiên 。 今kim 時thời 弘hoằng 者giả 。 曇đàm 無vô 德đức 部bộ 。 薩tát 婆bà 多đa 部bộ 。 最tối 為vi 段đoạn 矣hĩ 。 (# 殷ân 乃nãi 盛thịnh 也dã )# 然nhiên 諸chư 講giảng 士sĩ 。 偏thiên 競cạnh 不bất □# 各các 尚thượng 學học 宗tông 尠tiển 懷hoài 通thông 量lượng 。 自tự 晉tấn 南nam 遷thiên 。 迄hất 于vu 陳trần 世thế 。 釋thích 門môn 義nghĩa □# □# 師sư 成thành 實thật 。 彼bỉ 土độ 傳truyền 律luật (# 祖tổ 師sư 居cư 京kinh 兆triệu 。 故cố 指chỉ 江giang 南nam 為vi 彼bỉ 也dã )# 偏thiên 弘hoằng 十thập 誦tụng □# □# □# □# 。 出xuất 有hữu 部bộ 體thể 。 中trung 原nguyên 擾nhiễu 攘nhương 。 聲thanh 教giáo 奔bôn 飛phi 。 元nguyên 魏ngụy 高cao 齊tề 。 □# □# □# 論luận 。 便tiện 依y 多đa 雜tạp 。 出xuất 四tứ 分phần/phân 體thể 。 後hậu 有hữu 碩# 學học 。 通thông 觀quán 兩lưỡng 宗tông 。 □# □# □# 體thể 。 各các 用dụng 開khai 律luật 。 略lược 敘tự 其kỳ 說thuyết 。 須tu 得đắc 本bổn 致trí 。 故cố 法pháp 正chánh 部bộ □# □# □# 作tác 是thị 色sắc 。 何hà 故cố 雜tạp 心tâm 界giới 品phẩm 云vân 。 無vô 作tác 雖tuy 非phi 礙ngại 。 以dĩ 作tác 是thị □# □# 彼bỉ 亦diệc 說thuyết 為vi 礙ngại 。 如như 影ảnh 隨tùy 樹thụ 動động 。 又hựu 業nghiệp 品phẩm 云vân 。 形hình 質chất 名danh 為vi □# □# 作tác 亦diệc 非phi 色sắc 。 彼bỉ 部bộ 通thông 曰viết 。 言ngôn 無vô 作tác 非phi 礙ngại 非phi 色sắc 者giả 。 不bất 同đồng □# □# □# 見kiến 有hữu 對đối 色sắc 礙ngại 。 故cố 言ngôn 非phi 色sắc 非phi 礙ngại 。 非phi 不bất 是thị 無vô 對đối 色sắc 礙ngại □# □# □# 無vô 作tác 。 雖tuy 非phi 色sắc 礙ngại 。 謂vị 是thị 非phi 色sắc 礙ngại 者giả 。 即tức 界giới 品phẩm 云vân 。 過quá □# □# □# 非phi 礙ngại 。 曾tằng 礙ngại 故cố 。 未vị 來lai 色sắc 當đương 礙ngại 故cố 。 現hiện 在tại 微vi 塵trần 雖tuy 非phi 礙ngại □# □# □# 則tắc 礙ngại 。 豈khởi 以dĩ 微vi 塵trần 不bất 可khả 觸xúc 。 而nhi 得đắc 名danh 非phi 色sắc 。 然nhiên 則tắc 微vi □# □# 微vi 色sắc 。 即tức 是thị 微vi 礙ngại 。 故cố 知tri 非phi 者giả 。 謂vị 非phi 麤thô 現hiện 之chi 色sắc 礙ngại □# □# □# 法pháp 執chấp 。 次thứ 明minh 迷mê 執chấp 。 如như 戒giới 一nhất 受thọ 。 願nguyện 行hành 須tu 同đồng 。 焉yên 有hữu 受thọ 依y □# □# 隨tùy 行hành 實thật 教giáo 。 故cố 神thần 洲châu 一nhất 統thống 。 約ước 受thọ 並tịnh 誦tụng 四tứ 分phân 之chi 文văn 。 及cập 論luận 隨tùy 行hành 。 皆giai 依y 有hữu 部bộ 行hành 學học 非phi 唯duy 體thể 相tướng 乖quai 各các 。 亦diệc 乃nãi 緩hoãn 急cấp 隨tùy 情tình 。 至chí 於ư 戒giới 體thể 。 理lý 事sự 不bất 同đồng 。 如như 昔tích 光quang 師sư 依y 理lý 明minh 體thể 。 謂vị 此thử 聖thánh 法pháp 。 能năng 為vi 道đạo 務vụ 。 如như 鈔sao 所sở 顯hiển 齊tề 末mạt 立lập 體thể 。 即tức 受thọ 五ngũ 緣duyên 。 由do 此thử 體thể 具cụ 。 便tiện 感cảm 前tiền 法pháp 。 此thử 則tắc 說thuyết 緣duyên 為vi 體thể 。 河hà 北bắc 魏ngụy 部bộ 。 雖tuy 依y 法pháp 數số 。 正chánh 解giải 四tứ 分phần/phân 。 偏thiên 廣quảng 多đa 宗tông 。 江giang 南nam 晉tấn 師sư 。 崇sùng 尚thượng 成thành 實thật 。 依y 論luận 出xuất 體thể 。 用dụng □# □# 誦tụng 。 斯tư 並tịnh 宗tông 骨cốt 顛điên 倒đảo 。 理lý 味vị 差sai 僻tích 。 摘trích 揣đoàn 過quá 濫lạm 。 何hà 可khả 勝thắng □# (# □# 法pháp 執chấp 者giả 。 乃nãi 以dĩ 空không 為vi 有hữu 以dĩ □# 為vi 空không 。 不bất 曉hiểu 空không 有hữu 宗tông 旨chỉ 。 淺thiển 深thâm 乃nãi 殊thù 故cố 也dã 。 言ngôn 迷mê 執chấp □# □# □# 己kỷ 見kiến 強cường/cưỡng 生sanh 搆câu 立lập 。 非phi 但đãn 出xuất 體thể 或hoặc 理lý 或hoặc 緣duyên 。 亦diệc 且thả 行hành □# □# □# 受thọ 體thể 故cố 也dã 。 問vấn 。 江giang 南nam 晉tấn 師sư 依y 成thành 實thật 出xuất 體thể 。 通thông 於ư 十thập □# 。 □# □# 前tiền 云vân 。 以dĩ 假giả 名danh 宗tông 出xuất 有hữu 部bộ 體thể 是thị 同đồng 。 則tắc 二nhị 執chấp 何hà 異dị □# □# □# 於ư 教giáo 法pháp 執chấp 空không 為vi 有hữu 。 後hậu 於ư 受thọ 隨tùy 迷mê 昧muội 不bất 達đạt 。 前tiền 後hậu □# □# □# 殊thù 則tắc 二nhị 執chấp 立lập 義nghĩa 乃nãi 別biệt 請thỉnh □# □# □# )# 。

記ký 云vân 。 唐đường 朝triêu 懷hoài 素tố 還hoàn 依y □# □# 色sắc 為vi 體thể 。 近cận 世thế 霅# 川xuyên 岳nhạc 師sư 。 融dung 會hội 假giả 實thật 以dĩ 為vi 一nhất 見kiến 。 乃nãi □# □# 論luận 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 還hoàn 即tức 是thị 色sắc 。 鈔sao 文văn 既ký 云vân 。 非phi 塵trần 大đại 之chi 色sắc □# □# 。 是thị 細tế 色sắc 耳nhĩ 。 且thả 空không 有hữu 兩lưỡng 宗tông 。 竪thụ 義nghĩa 立lập 體thể 。 迭điệt 互hỗ 斥xích 奪đoạt 。 □# □# □# 反phản 。 如như 何hà 和hòa 會hội 。 以dĩ 為vi 一nhất 見kiến 。 若nhược 體thể 不bất 异# 。 何hà 用dụng 分phần/phân 宗tông 。 又hựu □# □# 云vân 細tế 色sắc 。 不bất 知tri 細tế 色sắc 是thị 何hà 等đẳng 物vật 。 問vấn 。 彼bỉ 據cứ 天thiên 台thai 妙diệu □# □# □# 論luận 人nhân 云vân 。 色sắc 是thị 無vô 教giáo 法pháp 。 不bất 至chí 無vô 色sắc 界giới 。 豈khởi 非phi 成thành 宗tông 。 □# □# □# 色sắc 。 答đáp 。 此thử 乃nãi 成thành 論luận 諸chư 師sư 。 牒điệp 難nan 有hữu 宗tông 之chi 語ngữ 。 謂vị 若nhược 以dĩ □# □# □# 教giáo 。 則tắc 應ưng 不bất 至chí 無vô 色sắc 界giới 。 無vô 教giáo 既ký 至chí 彼bỉ 天thiên 。 則tắc 顯hiển 非phi □# □# □# 不bất 究cứu 本bổn 文văn 。 妄vọng 引dẫn 為vi 據cứ 聾lung 瞽# 來lai 學học 。 為vi 害hại 甚thậm 極cực 。

立lập 正chánh 義nghĩa

(# 問vấn 下hạ 列liệt 三tam 宗tông 。 何hà 為vi 正chánh 義nghĩa 。 答đáp 。 三tam 宗tông 皆giai 正chánh 義nghĩa 也dã 。 所sở 列liệt 空không 有hữu 。 為vi 在tại 決quyết 顯hiển 。 但đãn 能năng 決quyết 之chi 義nghĩa 。 在tại 昔tích 未vị 知tri 。 並tịnh 出xuất 今kim 家gia 。 豈khởi 非phi 皆giai 正chánh 義nghĩa 耶da )# 。

疏sớ/sơ 云vân 。 四tứ 立lập 正chánh 義nghĩa 。 夫phu 戒giới 體thể 者giả 何hà 耶da 。 所sở 謂vị 納nạp 聖thánh 法pháp 於ư 心tâm 胸hung 。 即tức 法pháp 是thị 所sở 納nạp 之chi 戒giới 體thể 。 然nhiên 後hậu 依y 體thể 起khởi 用dụng 。 防phòng 遏át 緣duyên 非phi 。 今kim 論luận 此thử 法pháp 。 三tam 宗tông 分phân 別biệt (# 此thử 法pháp 即tức □# □# 戒giới 體thể 克khắc 實thật 論luận 體thể 本bổn 唯duy 一nhất 法pháp 前tiền 二nhị □# □# 昔tích 計kế 意ý 任nhậm 就tựu 計kế 決quyết 顯hiển 後hậu 立lập 圓viên 宗tông 故cố 統thống 會hội 之chi 則tắc 顯hiển □# □# 本bổn 無vô 分phân 別biệt 但đãn 敘tự 昔tích 立lập 今kim 對đối 古cổ 考khảo 體thể 故cố 云vân 三tam 宗tông 分phần/phân □# □# 利lợi 即tức 圓viên 義nghĩa 蓋cái 出xuất 祖tổ 懷hoài 也dã )# 。

記ký 云vân 。 納nạp 是thị 能năng 受thọ 之chi 心tâm 。 聖thánh □# □# 所sở 受thọ 戒giới 。 能năng 所sở 相tương/tướng 冥minh 心tâm 法pháp 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 於ư 業nghiệp 。 攬lãm 法pháp 為vi □# □# □# 基cơ 本bổn 故cố 名danh 戒giới 體thể 。 體thể 充sung 正chánh 報báo 。 心tâm 為vi 總tổng 主chủ 。 故cố 云vân 心tâm □# □# □# 則tắc 心tâm 為vi 能năng 納nạp 。 法pháp 為vi 所sở 納nạp 。 受thọ 已dĩ 則tắc 法pháp 為vi 能năng 依y 。 心tâm □# □# 依y 。

有hữu 宗tông 。 先tiên □# □# 示thị 體thể 。

疏sớ/sơ 云vân 。 如như 薩tát 婆bà 多đa 二nhị 戒giới 同đồng □# □# 彼bỉ 宗tông 明minh 法pháp 。 各các 有hữu 繫hệ 用dụng 。 戒giới 本bổn 所sở 起khởi 。 依y 身thân 口khẩu 成thành 。 隨tùy □# □# □# 。 通thông 判phán 為vi 色sắc 。 業nghiệp 即tức 戒giới 體thể 。 能năng 持trì 能năng 損tổn 。 既ký 是thị 善thiện 法Pháp 。 分phần/phân □# □# □# 。 感cảm 生sanh 集tập 業nghiệp 。 其kỳ 行hành 在tại 隨tùy 。 論luận 斯tư 戒giới 體thể 。 願nguyện 訖ngật 形hình 俱câu 。 相tương/tướng □# □# □# 。 善thiện 性tánh 記ký 業nghiệp 以dĩ 能năng 起khởi 隨tùy 生sanh 後hậu 行hành 故cố 。 記ký 云vân 。 各các 有hữu 繫hệ □# □# 。 □# 三tam 界giới 繫hệ 。 欲dục 界giới 麤thô 段đoạn 四tứ 大đại 。 色sắc 界giới 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 所sở 造tạo □# □# 。 □# 感cảm 之chi 果quả 。 此thử 是thị 色sắc 法pháp 。 無vô 色sắc 界giới 天thiên 。 非phi 四tứ 大đại 造tạo 。 則tắc 無vô □# □# □# 。 無vô 四tứ 大đại 造tạo 色sắc 。 不bất 妨phương 彼bỉ 天thiên 。 亦diệc 有hữu 果quả 色sắc 。 故cố 雜tạp 心tâm 問vấn □# □# □# 界giới 何hà 故cố 無vô 戒giới 耶da 。 答đáp 。 戒giới 者giả 是thị 色sắc 。 彼bỉ 中trung 無vô 色sắc 。 無vô 四tứ 大đại □# 故cố 。 若nhược 彼bỉ 有hữu 四tứ 大đại 者giả 。 亦diệc 應ưng 有hữu 戒giới 。 彼bỉ 宗tông 計kế 戒giới 為vi 色sắc 。 故cố 說thuyết 彼bỉ 大đại 無vô 戒giới 。 成thành 宗tông 計kế 為vi 非phi 色sắc 。 故cố 說thuyết 有hữu 戒giới 。

疏sớ/sơ 引dẫn 律luật 顯hiển 正chánh

(# 前tiền 謄# 彼bỉ 計kế 。 □# 止chỉ 決quyết 顯hiển 。 彼bỉ 云vân 。 假giả 色sắc 但đãn 非phi 塵trần 。 對đối 今kim 指chỉ 細tế □# 。 □# 是thị 心tâm 種chủng 。 顯hiển 彼bỉ 雖tuy 得đắc 色sắc 。 名danh 未vị 知tri 色sắc 義nghĩa 也dã )# 。

如như 律luật 四tứ 分phân 明minh 業nghiệp 天thiên 眼nhãn 所sở □# □# 色sắc 惡ác 色sắc 。 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 。 隨tùy 所sở 造tạo 行hành 。 如như 實thật 知tri 之chi 。 以dĩ 斯tư □# □# □# 明minh 業nghiệp 體thể 。 是thị 色sắc 法pháp 也dã 。 記ký 云vân 引dẫn 律luật 即tức 本bổn 律luật 受thọ 戒giới 犍kiền □# □# □# 。 如Như 來Lai 成thành 道Đạo 。 始thỉ 得đắc 三Tam 明Minh (# 宿túc 命mạng 天thiên 眼nhãn 漏lậu 盡tận )# 。 天thiên 眼nhãn 中trung 云vân 。 菩Bồ 薩Tát □# □# □# 定định 意ý 清thanh 淨tịnh 。 結kết 使sử 已dĩ 盡tận 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 天thiên 眼nhãn 。 見kiến 眾chúng 生sanh 生sanh □# □# □# (# 果quả 報báo )# 善thiện 色sắc 惡ác 色sắc 。 (# 業nghiệp 相tương/tướng )# 善thiện 趣thú 惡ác 趣thú 。 (# 因nhân 中trung 果quả 相tương/tướng )# 。 若nhược 貴quý 若nhược 賤tiện 。 (# 善thiện □# □# □# 貴quý 賤tiện 此thử 因nhân □# □# □# 差sai 別biệt )# 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 所sở 造tạo 行hành 。 皆giai 悉tất 知tri 之chi 。 即tức 自tự 察sát 知tri 。 此thử □# □# 身thân 行hành 惡ác 。 口khẩu 行hành 惡ác 。 意ý 行hành 惡ác 邪tà 見kiến 。 誹phỉ 謗báng 賢hiền 聖thánh 。 造tạo 邪tà 見kiến □# □# 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 墮đọa 地địa 獄ngục 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 中trung 。 (# 此thử 釋thích 上thượng 惡ác 色sắc 惡ác 趣thú 等đẳng )# 。 復phục 觀quán □# □# 身thân 行hành 善thiện 。 口khẩu 行hành 善thiện 。 意ý 行hành 善thiện 。 正chánh 見kiến 不bất 誹phỉ 謗báng 賢hiền 聖thánh 。 造tạo □# □# □# 報báo 。 身thân 壞hoại 命mạng 終chung 。 生sanh 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 。 (# 此thử 釋thích 善thiện 色sắc 善thiện 趣thú )# 。 是thị 謂vị 見kiến 眾chúng □# □# □# □# 等đẳng 。 即tức 如như 律luật 中trung 佛Phật 訶ha 目Mục 連Liên 。 不bất 應ưng 以dĩ 天thiên 眼nhãn 觀quán 。 人nhân □# □# □# 誦tụng 多đa 論luận 。 亦diệc 同đồng 制chế 之chi 。 又hựu 十thập 誦tụng 云vân 。 天thiên 眼nhãn 觀quán 犯phạm 罪tội 比Bỉ 丘Khâu □# □# 兩lưỡng 等đẳng 。 並tịnh 謂vị 徹triệt 見kiến 善thiện 惡ác 色sắc 故cố 。 至chí 於ư 鬼quỷ 報báo 五ngũ 通thông 。 世thế 俗tục 。 □# □# 尚thượng 有hữu 見kiến 者giả 。 況huống 聖thánh 人nhân 修tu 得đắc 天thiên 眼nhãn 耶da 。 若nhược 此thử 明minh 色sắc 。 乃nãi 佛Phật □# □# 諸chư 論luận 牟mâu 分phần/phân 未vị 窮cùng 斯tư 意ý 。 況huống 弘hoằng 論luận 者giả 。 罔võng 測trắc 可khả 知tri 。

斥xích 前tiền 諸chư 說thuyết

疏sớ/sơ 云vân 。 如như 上thượng 引dẫn 色sắc 。 或hoặc 約ước 諸chư 塵trần 。 此thử 從tùng 緣duyên 說thuyết 。 或hoặc 約ước 無vô 對đối 。 此thử 從tùng 對đối 說thuyết 。 雖tuy 多đa 引dẫn 明minh 。 用dụng 顯hiển 業nghiệp □# □# 此thử 色sắc 體thể 與dữ 中trung 陰ấm 同đồng 。 微vi 細tế 難nan 知tri 。 唯duy 天thiên 眼nhãn 見kiến 。 見kiến 有hữu 相tương/tướng □# □# 惡ác 歷lịch 然nhiên 。 豈khởi 約ước 塵trần 對đối 。 用dụng 通thông 色sắc 性tánh 。 諸chư 師sư 橫hoạnh/hoành 判phán 。 分phân 別biệt 所sở □# □# □# 業nghiệp 量lượng 。 意ý 言ngôn 如như 此thử 記ký 云vân 仍nhưng 舉cử 中trung 陰ấm 。 例lệ 顯hiển 業nghiệp 色sắc 。 無vô □# □# □# □# 類loại 亦diệc 同đồng 之chi 。 中trung 陰ấm 亦diệc 名danh 中trung 有hữu 。 謂vị 六lục 趣thú 之chi 外ngoại 。 幽u 陰ấm □# □# □# □# 至chí 前tiền 趣thú 。 在tại 死tử 生sanh 之chi 間gian 。 故cố 名danh 中trung 陰ấm 。 有hữu 云vân 極cực 善thiện □# □# □# □# 趣thú 生sanh 。 非phi 善thiện 非phi 惡ác 。 四tứ 十thập 九cửu 日nhật 。 墮đọa 在tại 中trung 陰ấm 。 形hình 如như □# □# □# 並tịnh 小tiểu 論luận 。 一nhất 途đồ 之chi 說thuyết 。 若nhược 準chuẩn 中trung 陰ấm 經kinh 。 歲tuế 數số 久cửu 近cận 不bất 定định □# □# 大đại 小tiểu 各các 殊thù 。 應ưng 知tri 中trung 有hữu 。 亦diệc 是thị 報báo 處xứ 。 但đãn 由do 小tiểu 教giáo 。 不bất 談đàm □# □# 故cố 非phi 趣thú 攝nhiếp 耳nhĩ 。 如Như 來Lai 由do 此thử 說thuyết 業nghiệp 為vi 色sắc 。 諸chư 師sư 不bất 曉hiểu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 假giả 宗tông 業nghiệp 依y 心tâm 起khởi 。 故cố 云vân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 辨biện 業nghiệp 答đáp 。 若nhược 就tựu 宗tông 限hạn 。 實thật □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 深thâm 決quyết 淺thiển 。 故cố 不bất 局cục 名danh 教giáo □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 所sở 見kiến 。 那na 得đắc 談đàm 體thể 。 卻khước 云vân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 談đàm 非phi 色sắc 。 正chánh 符phù 宗tông 意ý 問vấn 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 約ước 何hà 立lập 色sắc 。 答đáp 。 如như 上thượng 已dĩ 辨biện □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 宗tông 假giả 色sắc 何hà 异# 。 答đáp 。 彼bỉ 對đối 諸chư □# □# □# □# □# 。

假giả 宗tông

疏sớ/sơ 云vân 。 二nhị 依y 成thành 實thật 當đương 宗tông 分phân 作tác □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 中trung 。 分phần/phân 通thông 大Đại 乘Thừa (# 小tiểu 中trung 說thuyết 大đại 。 乃nãi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 機cơ 獲hoạch 益ích 之chi 者giả □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 無vô 德đức 智trí 與dữ 教giáo 合hợp 。 攬lãm 為vi 宗tông □# □# □# □# □# 小tiểu 中trung 以dĩ 教giáo 局cục 故cố 不bất 敢cảm 直trực □# □# □# □# □# )# □# □# □# □# □# □# 故cố 勝thắng 前tiền 計kế 。 分phần/phân 心tâm 成thành 色sắc 。 色sắc □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 色sắc 心tâm 為vi 體thể 。 是thị 則tắc 兼kiêm 緣duyên 顯hiển □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 色sắc 心tâm 。 無vô 作tác 後hậu 發phát 。 异# 於ư □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 言ngôn 分phần/phân 通thông 者giả 。 四tứ 分phần/phân 部bộ 中trung 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 況huống 明minh 心tâm 造tạo 。 超siêu 過quá 有hữu 部bộ 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 則tắc 內nội 外ngoại 色sắc 報báo 。 率suất 由do 心tâm □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 是thị 心tâm 。 色sắc 是thị 依y 報báo 等đẳng 者giả 。 若nhược □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 為vi 正chánh 。 若nhược 因nhân 果quả 相tương 望vọng 。 則tắc 色sắc □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 報báo 之chi 色sắc 。 顯hiển 正chánh 即tức 正chánh 因nhân 之chi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 相tương 從tùng 。 次thứ 辨biện 無vô 作tác 。 反phản 作tác 為vi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 法pháp 體thể 雖tuy 有hữu 而nhi 非phi 色sắc 心tâm 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 故cố 云vân 強cường/cưỡng 也dã 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 約ước 義nghĩa 考khảo □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# (# □# □# □# □# □# □# □# 能năng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 離ly □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 回hồi 則tắc □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 知tri 且thả □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 非phi 二nhị □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 義nghĩa 為vi □# □# □# □# □# □# □# □# □# )# 。

疏sớ/sơ 云vân 。 考khảo 其kỳ 業nghiệp 體thể 。 本bổn 由do 心tâm □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 冥minh 昧muội 止chỉ 可khả 名danh 通thông 。 故cố 約ước 色sắc □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 不bất 得đắc 。 不bất 知tri 何hà 目mục 。 強cường/cưỡng 號hiệu 非phi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 是thị 種chủng 子tử 能năng 為vi 後hậu 習tập 。 何hà 得đắc □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 要yếu 期kỳ 是thị 願nguyện 。 願nguyện 約ước 盡tận 形hình 。 形hình □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 功công 由do 心tâm 生sanh 。 隨tùy 心tâm 無vô 絕tuyệt 故cố □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 來lai 招chiêu 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。 記ký 云vân 。 此thử 問vấn □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 識thức 種chủng 。 識thức 既ký 常thường 存tồn 。 種chủng 則tắc □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 思tư 即tức 緣duyên 境cảnh 之chi 心tâm 。 願nguyện 謂vị □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 謝tạ 。 思tư 無vô 限hạn 齊tề 。 故cố 種chủng 子tử □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 超siêu 前tiền 。 問vấn 。 兩lưỡng 云vân 。 強cường/cưỡng 目mục 是thị 何hà □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 今kim 取thủ 通thông 意ý 識thức 達đạt 體thể 貌mạo 。 即tức □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 問vấn 。 此thử 中trung 後hậu 習tập 。 與dữ 前tiền 實thật 法pháp □# □# 何hà 异# 。 答đáp 。 彼bỉ 明minh 業nghiệp 為vi 集tập 因nhân 此thử 示thị 種chủng 能năng 重trọng/trùng 習tập 。 委ủy 如như 下hạ □# □# □# 傳truyền 律luật 。 皆giai 以dĩ 戒giới 體thể 為vi 難nạn/nan 。 雖tuy 祖tổ 訓huấn 坦thản 然nhiên 。 奈nại 後hậu 賢hiền □# □# □# □# 則tắc 和hòa 會hội 二nhị 非phi 還hoàn 同đồng 細tế 色sắc 如như 前tiền 已dĩ 破phá 。 增tăng 輝huy 謂vị □# □# □# □# 乃nãi 是thị 聚tụ 名danh 畢tất 竟cánh 其kỳ 體thể 是thị 何hà 法pháp 耶da 。 答đáp 。 種chủng 子tử 。 義nghĩa □# □# □# □# 祖tổ 師sư 談đàm 種chủng 。 乃nãi 漸tiệm 入nhập 大Đại 乘Thừa 。 後hậu 又hựu 有hữu 人nhân 立lập 為vi 思tư □# □# □# □# 錄lục 。 謂vị 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 名danh 下hạ 即tức 體thể 。 仍nhưng 破phá 增tăng 輝huy 。 名danh 外ngoại 別biệt □# □# 為vi 騎kỵ 牛ngưu 討thảo 牛ngưu 。 今kim 詳tường 諸chư 說thuyết 。 俱câu 違vi 祖tổ 教giáo 霅# 溪khê 則tắc 全toàn 迷mê □# □# 餘dư 師sư 則tắc 不bất 辨biện 大đại 小tiểu 。 且thả 識thức 藏tạng 種chủng 子tử 非phi 小tiểu 教giáo 所sở 談đàm 故cố □# □# 圓viên 教giáo 。 始thỉ 可khả 言ngôn 之chi 。 諸chư 師sư 乃nãi 以dĩ 四tứ 分phần/phân 二nhị 非phi 。 即tức 是thị 種chủng 子tử 。 □# □# 大đại 小tiểu 相tương/tướng 亂loạn 耶da 。 若nhược 可khả 直trực 示thị 。 四tứ 分phần/phân 宗tông 師sư 。 皆giai 是thị 四tứ 依y 。 豈khởi □# □# 知tri 心tâm 種chủng 之chi 義nghĩa 何hà 用dụng 別biệt 立lập 二nhị 非phi 號hiệu 耶da 。 又hựu 若nhược 此thử 宗tông 便tiện □# □# 子tử 。 後hậu 立lập 圓viên 教giáo 何hà 為vi 。 又hựu 使sử 假giả 宗tông 。 但đãn 有hữu 空không 名danh 。 而nhi 無vô 實thật □# □# 慧tuệ 雖tuy 不bất 能năng 究cứu 出xuất 體thể 相tướng 。 而nhi 斥xích 諸chư 家gia 騎kỵ 牛ngưu 討thảo 牛ngưu 。 深thâm 有hữu □# □# □# 謂vị 若nhược 在tại 假giả 宗tông 。 定định 以dĩ 二nhị 非phi 為vi 體thể 。 約ước 後hậu 圓viên 教giáo 。 可khả □# □# □# □# 資tư 持trì 云vân 。 二nhị 明minh 本bổn 宗tông 成thành 論luận 過quá 分phần/phân 小Tiểu 乘Thừa 。 教giáo 雖tuy 是thị □# □# □# □# 道đạo 雖tuy 通thông 大Đại 乘Thừa 。 非phi 全toàn 大Đại 乘Thừa 。 比tỉ 前tiền 為vi 勝thắng 望vọng 後hậu 還hoàn □# □# □# □# 體thể 。 兩lưỡng 楹doanh 之chi 間gian 。 初sơ 明minh 作tác 戒giới 。 色sắc 心tâm 能năng 造tạo 。 色sắc 是thị 本bổn 教giáo □# □# 過quá 分phần/phân 。 及cập 論luận 所sở 發phát 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 非phi 色sắc 過quá 分phần/phân 。 非phi 心tâm 本bổn 教giáo □# □# 所sở 謂vị 。 曇đàm 無vô 德đức 師sư 。 覆phú 隱ẩn 法Pháp 藏tạng 戒giới 疏sớ/sơ 亦diệc 云vân 。 包bao 括quát 權quyền 實thật □# □# 在tại 茲tư 。 若nhược 論luận 作tác 戒giới 。 猶do 可khả 循tuần 文văn 。 獨độc 茲tư 無vô 作tác 。 歷lịch 代đại 沉trầm 喪táng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 別biệt 。 一nhất 對đối 作tác 釋thích 。 如như 上thượng 成thành 宗tông □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 假giả 色sắc 心tâm 。 無vô 作tác 後hậu 發phát 。 异# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 簡giản 教giáo 釋thích 。 非phi 色sắc 簡giản 小tiểu 。 非phi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 是thị 具cụ 。 無vô 作tác 名danh 非phi 色sắc 。 即tức 對đối □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 本bổn 宗tông 作tác 戒giới 。 五ngũ 遣khiển 疑nghi 釋thích 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 非phi 色sắc 。 及cập 解giải 無vô 作tác 。 乃nãi 云vân 心tâm □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 其kỳ 體thể 。 既ký 是thị 心tâm 成thành 。 體thể 豈khởi 他tha □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 是thị 權quyền 。 體thể 寧ninh 從tùng 實thật 。 且thả 如như 成thành □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 六lục 識thức 妄vọng 心tâm 。 是thị 以dĩ 非phi 色sắc 。 則tắc □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 緣duyên 慮lự 。 良lương 由do 善thiện 性tánh 記ký 業nghiệp 比tỉ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 究cứu 論luận 體thể 貌mạo 。 實thật 唯duy 心tâm 業nghiệp 。 但đãn □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 耶da 故cố 言ngôn 非phi 心tâm 。 (# 問vấn 自tự 入nhập 正chánh □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 皆giai 已dĩ 知tri 實thật □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 顯hiển 雖tuy 皆giai 克khắc 實thật 但đãn 且thả 順thuận 計kế □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 但đãn 決quyết 體thể 教giáo 行hành 末mạt 融dung 故cố □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 教giáo 決quyết 空không 有hữu 之chi 律luật 乘thừa 即tức □# □# □# □# □# □# □# □# □# 諸chư 行hành 即tức 是thị 妙diệu 行hạnh 使sử 機cơ □# □# □# □# □# □# □# □# □# )# □# □# □# □# 圓viên 教giáo □# □# 以dĩ 大đại 決quyết □# □# □# □# □# 。

疏sớ/sơ 云vân 。 後hậu 約ước 圓viên 教giáo 。 明minh 戒giới 體thể □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 始thỉ 隨tùy 妄vọng 興hưng 業nghiệp 動động 與dữ 妄vọng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 心tâm 。 不bất 得đắc 隨tùy 妄vọng 。 還hoàn 淪luân 生sanh 死tử □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 者giả 。 便tiện 命mạng 召triệu 之chi 入nhập 聖thánh 戒giới 數số □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 本bổn 。 乃nãi 就tựu 傍bàng 緣duyên 。 廣quảng 開khai 衢cù 路lộ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 明minh 。 一nhất 切thiết 諸chư 戒giới 。 皆giai 我ngã 心tâm 業nghiệp □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 別biệt 有hữu 戒giới 眾chúng 生sanh 業nghiệp 無vô 量lượng 。 故cố □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 盡tận 。 當đương 知tri 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 三tam 千thiên □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 始thỉ 等đẳng 者giả 。 敘tự 教giáo 本bổn 也dã 心tâm 為vi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 業nghiệp 習tập 妄vọng 既ký 久cửu 。 動động 便tiện 隨tùy □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 本bổn 。 若nhược 非phi 佛Phật 教giáo 。 何hà 由do 思tư 反phản □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 業nghiệp 已dĩ 息tức 。 苦khổ 果quả 亦diệc 傾khuynh 不bất 淪luân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 至chí 云vân 。 初sơ 唯duy 三tam 語ngữ 。 後hậu 加gia 白bạch □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 境cảnh 制chế 。 受thọ 從tùng 境cảnh 發phát 雖tuy 云vân 緣duyên □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# (# 故cố 律luật 等đẳng 者giả 。 並tịnh 敘tự 小tiểu 機cơ 。 小tiểu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 須tu 假giả 傍bàng 緣duyên 制chế 乃nãi 唯duy 心tâm 受thọ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# )# □# □# □# 以dĩ 智trí 決quyết 愚ngu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# (# □# □# 塵trần 沙sa 萬vạn 境cảnh □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 段đoạn 開khai 教giáo 文văn □# □# □# □# □# □# □# )# 。

疏sớ/sơ 云vân 。 愚ngu 人nhân 謂vị 異dị 。 就tựu 之chi 起khởi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 境cảnh 緣duyên 。 本bổn 是thị 心tâm 作tác 。 不bất 妄vọng 緣duyên □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 有hữu 此thử 。 記ký 云vân 。 言ngôn 愚ngu 人nhân 者giả 謂vị □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 亦diệc 隨tùy 之chi 。 假giả 名danh 字tự 說thuyết 。 通thông 論luận □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 二nhị 僧Tăng 祇kỳ 計kế 為vi 心tâm 。 三tam 成thành 宗tông □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# (# 據cứ 第đệ 六lục 能năng 造tạo 以dĩ 明minh 所sở 造tạo □# □# □# □# □# □# □# 所sở 明minh 心tâm 種chủng 此thử 依y 章chương 安an 涅niết □# □# □# □# □# □# □# )# □# □# □# □# 致trí 使sử 滅diệt 後hậu 分phần/phân 宗tông 各các 計kế 。 故cố □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 便tiện 說thuyết 為vi 色sắc 。 或hoặc 說thuyết □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 不bất 解giải 我ngã 意ý 。 (# 謂vị 不bất 知tri 佛Phật 方phương 便tiện 。 說thuyết 故cố )# 智trí □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 情tình 與dữ 非phi 情tình 。 二nhị 諦đế 等đẳng 境cảnh □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 心tâm 作tác 。 則tắc 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 。 既ký 達đạt □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 攝nhiếp 心tâm 反phản 照chiếu 。 但đãn 見kiến 一nhất 識thức 。 識thức □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 造tạo 黑hắc 白bạch 業nghiệp 成thành 善thiện 惡ác 報báo 。 故cố □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 有hữu 彼bỉ 此thử 也dã 。 無vô 始thỉ 不bất 了liễu 徧biến □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 如như 法Pháp 界giới 境cảnh 。 制chế 無vô □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 如như 婬dâm 盜đạo 等đẳng 。 豈khởi 別biệt 有hữu 戒giới 。 縱túng/tung 妄vọng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 未vị 受thọ 已dĩ 前tiền 。 惡ác 徧biến 法Pháp 界Giới 。 今kim 欲dục □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 故cố 戒giới 發phát 所sở 因nhân 。 還hoàn 徧biến 法Pháp 界Giới 。 又hựu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 水thủy 虗hư 空không 五ngũ 並tịnh 無vô 邊biên 。 戒giới 亦diệc 同đồng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 解giải 既ký 圓viên 明minh 納nạp □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# (# □# □# □# □# □# □# 機cơ 教giáo 俱câu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 全toàn 修tu 即tức □# □# □# □# □# □# )# 。

疏sớ/sơ 云vân 。 欲dục 了liễu 妄vọng 情tình 。 須tu 知tri 妄vọng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 藏tạng 識thức 。 成thành 善thiện 種chủng 子tử 此thử 戒giới 體thể □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 已dĩ 發phát 大đại 解giải 。 此thử 明minh 修tu 證chứng 。 先tiên □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 積tích 惡ác 時thời 深thâm 。 雖tuy 達đạt 唯duy 心tâm 。 卒thốt □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 故cố 云vân 。 佛Phật 所sở 制chế 戒giới 。 如như 猿viên 著trước □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 死tử 流lưu 發phát 定định 慧tuệ 力lực 菩Bồ 提Đề 基cơ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 並tịnh 由do 斯tư 跡tích 。 捨xả 此thử 修tu 道Đạo 。 枉uổng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 矣hĩ 作tác 法pháp 之chi 言ngôn 。 通thông 収thâu 始thỉ 終chung □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 境cảnh 。 發phát 動động 勝thắng 心tâm 。 此thử 心tâm 反phản 妄vọng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 起khởi 。 即tức 如như 鈔sao 云vân 。 以dĩ 己kỷ 要yếu 期kỳ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 惡ác 。 測trắc 思tư 明minh 慧tuệ 。 冥minh 會hội 前tiền 法pháp □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 熏huân 。 猶do 如như 燒thiêu 香hương 。 熏huân 業nghiệp 穢uế 氣khí □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 成thành 業nghiệp 。 業nghiệp 圓viên 成thành 種chủng 。 種chủng 有hữu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 冥minh 伏phục 。 妄vọng 念niệm 不bất 起khởi 。 此thử 無vô 作tác 重trọng/trùng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 識thức 是thị 所sở 依y 處xứ 。 亦diệc 是thị 所sở 熏huân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 也dã 。 善thiện 即tức 簡giản 惡ác 。 種chủng 子tử 是thị 喻dụ 。 如như □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 義nghĩa 。 一nhất 從tùng 眾chúng 緣duyên 生sanh 。 三tam 體thể 性tánh 各các □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 長trường/trưởng 。 五ngũ 含hàm 畜súc 根căn 條điều 。 華hoa 葉diệp 等đẳng 物vật □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 遇ngộ 時thời 開khai 綻trán 。 八bát 子tử 果quả 不bất 差sai 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 作tác 具cụ 此thử 。 故cố 以dĩ 比tỉ 焉yên 。 然nhiên 種chủng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 四tứ 趣thú 為vi 惡ác 。 餘dư 六lục 是thị 善thiện 。 次thứ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 三tam 就tựu 聖thánh 中trung 。 三tam 乘thừa 是thị 偏thiên 是thị □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 文văn 唯duy 簡giản 惡ác 。 若nhược 望vọng 人nhân 天thiên 。 是thị □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 行hành 者giả 當đương 知tri 。 本bổn 所sở 受thọ 體thể 。 即tức □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 揵kiền 云vân 。 如Như 來Lai 功công 德đức 。 莊trang 嚴nghiêm 之chi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 法pháp 華hoa 云vân 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 即tức □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 否phủ/bĩ 。 答đáp 。 名danh 通thông 體thể 別biệt 。 由do 彼bỉ 不bất □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 非phi 色sắc 。 故cố 雜tạp 心tâm 云vân 。 調Điều 達Đạt 造tạo □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 種chủng 名danh 。 不bất 專chuyên 大đại 教giáo 。 問vấn 。 大đại □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 變biến 造tạo 。 則tắc 大đại 小tiểu 皆giai 同đồng 。 但đãn □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 不bất 示thị 所sở 依y 之chi 處xứ 。 是thị 故cố □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 今kim 明minh 唯duy 識thức 。 則tắc 發phát 起khởi 有hữu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 俞# 。 浪lãng 從tùng 海hải 起khởi 。 還hoàn 沒một 海hải □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 者giả 。 不bất 起khởi 而nhi 已dĩ 。 起khởi 則tắc 性tánh 無vô □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 經kinh 生sanh 不bất 滅diệt 。 良lương 由do 於ư 此thử 。 問vấn □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 必tất 有hữu 同đồng 异# 。 當đương 自tự 尋tầm 之chi 。 問vấn □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 若nhược 不bất 須tu 受thọ 。 即tức 應ưng 納nạp 大đại 判phán □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 為vi 重trọng/trùng 發phát 否phủ/bĩ 。 問vấn 。 性tánh 無vô 作tác 假giả □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 可khả 相tương/tướng 濫lạm 。

資tư 持trì 云vân 。 三tam 圓viên 教giáo 者giả 。 即tức □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 以dĩ 祖tổ 師sư 。 深thâm 取thủ 大Đại 乘Thừa 圓viên □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 場tràng 受thọ 體thể 。 意ý 使sử 修tu 持trì 。 投đầu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 明minh 梨lê 耶da 。 隨tùy 緣duyên 變biến 造tạo 。 含hàm □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 依y 八bát 起khởi 。 即tức 異dị 小Tiểu 乘Thừa 。 縱túng/tung □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 色sắc 體thể 別biệt 。 二nhị 明minh 所sở 發phát 。 即tức 心tâm □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 心tâm 無vô 絕tuyệt 。 如như 楞lăng 伽già 中trung 。 識thức 海hải □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 無vô 別biệt 浪lãng 還hoàn 即tức 海hải 水thủy 。 能năng 造tạo □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# (# 戒giới 體thể 。 即tức 是thị 心tâm 識thức 。 何hà 則tắc 圓viên □# □# □# 法pháp 法pháp 唯duy 心tâm 。 豈khởi 有hữu 戒giới 體thể 。 而nhi □# □# □# )# □# □# □# □# □# □# □# □# 故cố 說thuyết 為vi 色sắc (# 上thượng 召triệu 戒giới 體thể 。 即tức □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 色sắc 真Chân 如Như 。 到đáo 色sắc □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 得đắc 色sắc 實thật 釋thích 論luận 受thọ 所sở 引dẫn □# □# □# □# 無vô 作tác 假giả 色sắc 與dữ 今kim 種chủng 色sắc □# □# □# □# )# □# □# □# □# □# □# □# □# 故cố 說thuyết 非phi 二nhị (# 今kim 云vân 非phi 二nhị 。 與dữ □# □# 種chủng 。 故cố 云vân 非phi 色sắc □# □# )# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 便tiện 。 悟ngộ 入nhập 為vi 先tiên 。 (# 前tiền 列liệt 諸chư □# □# □# □# 二nhị 各các 局cục □# □# □# □# )# □# □# □# □# □# □# □# (# □# □# 非phi 二nhị 。 究cứu 竟cánh 一nhất 實thật 。 隨tùy 召triệu 無vô 在tại 。 不bất 妨phương 悟ngộ 入nhập )# 大đại 小tiểu □# □# □# □# □# □# □# □# (# □# □# □# □# □# □# 圓viên 意ý 見kiến 下hạ 二nhị 門môn )# 。

二nhị 戒giới 先tiên 後hậu

鈔sao 云vân 。 初sơ 解giải 云vân 。 如như 牛ngưu 二nhị 角giác □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 戒giới 。 俱câu 有hữu 二nhị 教giáo 。 第đệ 二nhị 念niệm 中trung □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 故cố 善thiện 生sanh 云vân 。 世thế 間gian 之chi 法pháp 。 有hữu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 像tượng 等đẳng 。

業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 今kim 解giải 一nhất 時thời 。 非phi 先tiên □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 本bổn 登đăng 壇đàn 。 願nguyện 心tâm 形hình 限hạn 。 即tức □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 云vân 作tác 時thời 具cụ 無vô 作tác 是thị 也dã 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 作tác 。 此thử 與dữ 作tác 俱câu 。 非phi 乖quai 俱câu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# (# □# □# 潛tiềm 發phát 。 二nhị 並tịnh 為vi 因nhân )# 二nhị 果quả 時thời 無vô 作tác □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 是thị 形hình 俱câu 。 方phương 為vi 本bổn 體thể 。 以dĩ 三tam □# □# □# □# □# □# □# □# (# □# □# □# □# □# □# 竟cánh 故cố )# 三tam 果quả 後hậu 無vô 作tác 以dĩ 通thông 形hình □# □# □# □# □# □# □# □# (# □# □# □# □# □# □# 二nhị 念niệm 已dĩ 去khứ 分phần/phân 二nhị 。 即tức 初sơ 念niệm □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 通thông 三tam 。 即tức 前tiền 二nhị 念niệm 异# 因nhân 時thời □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# )# 。

八bát 種chủng 無vô 作tác (# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# )#

業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 通thông 敘tự 諸chư 業nghiệp 。 依y □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 作tác 。 隨tùy 作tác 善thiện 惡ác 。 起khởi 身thân 口khẩu 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 止chỉ 。 能năng 牽khiên 於ư 後hậu 。 不bất 由do 心tâm □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 作tác 。 餘dư 七thất 例lệ 爾nhĩ (# 雖tuy 與dữ 作tác □# □# □# 緣duyên 搆câu 。 故cố 云vân □# □# )# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 作tác 。 如như 今kim 所sở 受thọ 。 善thiện 惡ác 律luật 儀nghi 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 量lượng 。 隨tùy 心tâm 任nhậm 運vận 。 三tam 者giả 要yếu 期kỳ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 心tâm 所sở 期kỳ 。 如như 誓thệ 而nhi 起khởi 。 亦diệc 名danh □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 從tùng 願nguyện 生sanh 。 如như 人nhân 發phát 願nguyện 。 設thiết 會hội □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 者giả 異dị 緣duyên 無vô 作tác 。 如như 身thân 造tạo 口khẩu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 作tác 。 如như 無vô 作tác 品phẩm 云vân 。 教giáo 人nhân 殺sát □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 事sự 也dã 。 六lục 者giả 事sự 在tại 無vô 作tác 。 論luận □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 若nhược 作tác 僧Tăng 坊phường 。 及cập 以dĩ 塔tháp 像tượng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 一nhất 前tiền 事sự 毀hủy 壞hoại 。 二nhị 造tạo 者giả □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 善thiện 例lệ 惡ác 。 可khả 以dĩ 相tương/tướng 明minh 。 如như □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 業nghiệp 恆hằng 續tục 。 七thất 從tùng 用dụng 無vô 作tác 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 施thí 主chủ 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 。 如như 是thị 隨tùy □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 業nghiệp 。 與dữ 前tiền 作tác 俱câu 。 有hữu 可khả 等đẳng 異dị □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 同đồng 時thời 。 隨tùy 義nghĩa 而nhi 別biệt 。 且thả 如như 持trì □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 律luật 儀nghi 為vi 形hình 俱câu 業nghiệp 要yếu 誓thệ 常thường □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 異dị 緣duyên 前tiền 受thọ 行hành 之chi 。 又hựu 是thị □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 不bất 亡vong 。 即tức 名danh 事sự 在tại 。 隨tùy 作tác 。

心tâm 俱câu 。 故cố 舉cử 一nhất 緣duyên 便tiện 通thông □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 隨tùy 心tâm 無vô 作tác 。 入nhập 定định 慧tuệ 心tâm 無vô □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 定định 入nhập 道đạo 。 有hữu 禪thiền 無vô 漏lậu 律luật 儀nghi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 入nhập 常thường 有hữu 。 常thường 不bất 為vi 惡ác 。 善thiện 心tâm 轉chuyển □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 入nhập 本bổn (# 戒giới 禁cấm 身thân 口khẩu 為vi 支chi 定định □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 為vi 本bổn 入nhập 禪thiền 時thời 不bất 住trụ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 乃nãi 至chí 四tứ 禪thiền 四tứ 空không 迭điệt 論luận 麤thô 細tế )# 得đắc 發phát 無vô 作tác 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 然nhiên 。 出xuất 入nhập 常thường 有hữu 。 雖tuy 在tại 事sự 亂loạn 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 定định 慧tuệ 。 隨tùy 生sanh 死tử 心tâm 。 恆hằng 有hữu 無vô □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 不bất 爾nhĩ 隨tùy 形hình 非phi 心tâm 。 故cố 經Kinh 云vân 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 矣hĩ 。

僧Tăng 體thể

(# 僧Tăng 兒nhi □# □# □# □# □# □# 諸chư □# □# □# □# □# □# □# )# 。

業nghiệp 疏sớ/sơ (# 一nhất 上thượng )# 云vân 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 依y 諸chư □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 成thành 人nhân 。 人nhân 為vi 別biệt 用dụng 。 四tứ 人nhân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 合hợp 以dĩ 不bất 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 為vi 性tánh 。 □# □# □# □# □# □# □# □# (# □# □# □# □# □# □# 報báo 法pháp 。 是thị 僧Tăng 之chi 體thể 。 上thượng 論luận 實thật 法pháp 為vi 體thể )# 疏sớ/sơ (# 同đồng 上thượng )# 又hựu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 攬lãm 指chỉ 成thành 舉cử 攬lãm 陰ấm 成thành 人nhân 。 人nhân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 為vi 僧Tăng 之chi 體thể 。 而nhi 用dụng 無vô 別biệt 體thể □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 業nghiệp 。 無vô 別biệt 有hữu 體thể 。 還hoàn 以dĩ 色sắc 聲thanh □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 律luật 本bổn 文văn 。 不bất 就tựu 義nghĩa 理lý 明minh □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 由do 彼bỉ 成thành 實thật 。 正chánh 宗tông 四tứ 分phần/phân 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 未vị 全toàn 宗tông 途đồ 。 攬lãm 指chỉ 成thành 拳quyền □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 體thể 。 陰ấm 聚tụ 為vi 人nhân 。 望vọng 陰ấm 是thị 實thật □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 人nhân 。 實thật 法pháp 自tự 體thể 。 無vô 記ký 非phi 用dụng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 指chỉ 成thành 拳quyền 。 拳quyền 能năng 揮huy 舉cử 。 五ngũ 行hành □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 為vi 同đồng 為vi 异# 。 答đáp 。 實thật 法pháp 成thành 人nhân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 既ký 別biệt 。 何hà 名danh 是thị 體thể 。 答đáp 文văn 云vân 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 乎hồ 。 上thượng 云vân 。 人nhân 假giả 為vi 體thể 。 且thả 偏thiên □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 依y 律luật 本bổn 。 約ước 數số 明minh 體thể 。 謂vị 一nhất 人nhân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 清thanh 淨tịnh 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 便tiện 成thành 僧Tăng 體thể □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 足túc 數số 。 雖tuy 舉cử 不bất 成thành 。 故cố 僧Tăng 祇kỳ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 誦tụng 云vân 。 清thanh 淨tịnh 同đồng 見kiến 。 是thị 名danh 為vi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 辨biện 體thể 。 則tắc 五ngũ 人nhân 十thập 人nhân 等đẳng 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 列liệt 。 如như 心tâm 念niệm 口khẩu 言ngôn 。 即tức 以dĩ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 以dĩ 前tiền 證chứng 者giả 為vi 體thể 。 或hoặc 能năng 所sở □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 羯yết 磨ma 。 能năng 所sở 不bất 定định 。 若nhược 前tiền 有hữu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 法pháp 。 同đồng 界giới 成thành 僧Tăng 。 便tiện 無vô 所sở 為vi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 四tứ 人nhân 為vi 體thể 。 以dĩ 三tam 人nhân 已dĩ 下hạ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 人nhân 若nhược 過quá 。 雜tạp 心tâm 云vân 。 四tứ 人nhân 名danh □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 三tam 人nhân 已dĩ 下hạ 。 辨biện 法pháp 未vị 盡tận 。 四tứ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 故cố 獨độc 名danh 僧Tăng (# 上thượng 局cục 約ước 四tứ 人nhân □# □# 體thể 。 下hạ 明minh 今kim □# □# □# )# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 通thông 塞tắc 。 俱câu 非phi 盡tận 辦biện 。 應ưng 不bất 名danh □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 法pháp 者giả 。 何hà 得đắc 不bất 名danh 。 秉bỉnh 法pháp 之chi □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 為vi 眾chúng 。 止chỉ 是thị 數số 収thâu 。 四tứ 人nhân 已dĩ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 僧Tăng 體thể 。 覈# 論luận 附phụ 法pháp 。 弘hoằng 在tại 三tam 緣duyên □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 界giới 盡tận 集tập 。 心tâm 念niệm 眾chúng 法pháp 。 辨biện 與dữ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 用dụng 為vi 體thể 。 (# 心tâm 念niệm 說thuyết 恣tứ 籌trù 花hoa □# □# □# □# □# 僧Tăng 一nhất 同đồng 大đại 眾chúng 。 故cố □# □# □# □# )# □# □# □# □# □# □# 上thượng 雖tuy 約ước 義nghĩa 從tùng 用dụng 。 就tựu 相tương 隨tùy □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 假giả 法pháp 成thành 。 乖quai 法pháp 則tắc 百bách 千thiên 非phi 用dụng □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 耶da 。 修tu 六Lục 和Hòa 敬Kính 。 令linh 僧Tăng 不bất 斷đoạn 。 故cố □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 法pháp 為vi 眾chúng 德đức 之chi 基cơ 。 同đồng 受thọ 故cố □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 雖tuy 復phục 同đồng 戒giới 。 必tất 同đồng 見kiến 慧tuệ 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 法pháp 。 兩lưỡng 各các 得đắc 成thành 。 故cố 見kiến 异# 法pháp □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 須tu 同đồng 。 邪tà 命mạng 利lợi 乖quai 。 財tài 法pháp □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 至chí 於ư 時thời 務vụ 成thành 濟tế 。 要yếu 以dĩ 三tam □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 和hòa 也dã 。 應ưng 與dữ 欲dục 者giả 。 謂vị 心tâm 和hòa □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 三tam 體thể 能năng 順thuận 。 三tam 和hòa 。 隨tùy 務vụ 成thành □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 德đức 用dụng 。 以dĩ 辨biện 僧Tăng 體thể 。 (# 上thượng 約ước 德đức 用dụng 明minh 體thể )# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 云vân 。 僧Tăng 和hòa 以dĩ 非phi 色sắc 心tâm 為vi 體thể 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 故cố 。 如như 律luật 云vân 。 僧Tăng 者giả 四tứ 人nhân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 事sự 辨biện 破phá 體thể 。 論luận 云vân 非phi 色sắc □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 攬lãm 四tứ 以dĩ 成thành 僧Tăng 。 四tứ 外ngoại 無vô □# □# □# □# □# □# (# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 者giả 。 即tức 目mục 人nhân 假giả 。 是thị 非phi 二nhị □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 如như 何hà 。 答đáp 。 彼bỉ 乃nãi 對đối 前tiền 實thật □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 體thể 。 又hựu 復phục 用dụng 即tức 德đức 用dụng 人nhân □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 談đàm 假giả 必tất 兼kiêm 能năng 方phương 濟tế 前tiền 事sự □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 者giả 。 如như 濟tế 緣duyên 云vân 。 且thả 偏thiên 舉cử 耳nhĩ )# 。

羯yết 磨ma 體thể

(# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# )# 。

業nghiệp 疏sớ/sơ 云vân 。 然nhiên 此thử 教giáo 法pháp 。 正chánh 據cứ □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 繁phồn 。 今kim 但đãn 剋khắc 相tương/tướng 以dĩ 論luận 。 實thật 唯duy □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 以dĩ 聲thanh 相tương/tướng 相tương 續tục 。 善thiện 色sắc 為vi 體thể 。 □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# (# 聲thanh 是thị 不bất 可khả 見kiến 。 有hữu 對đối 色sắc 故cố )# 又hựu 見kiến 。 今kim 依y □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 相tương/tướng 明minh 體thể 。 謂vị 心tâm 念niệm 法pháp 。 對đối □# □# □# □# □# □# 。

界giới 體thể (# 昔tích □# □# □# □# □# □# □# 但đãn □# □# □# □# □# □# □# )#

疏sớ/sơ (# 同đồng 前tiền )# 云vân 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 定định 有hữu □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 無vô 作tác 。 若nhược 作tác 善thiện 事sự 。 發phát 善thiện □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 記ký 者giả 。 不bất 發phát 無vô 作tác 。 地địa 是thị 無vô □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 不bất 起khởi 。 地địa 是thị 依y 報báo 。 何hà 得đắc 不bất □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 標tiêu 內nội 。 皆giai 有hữu 業nghiệp 力lực 。 事sự 鈔sao □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 不bất 相tương 及cập 。 資tư 持trì 云vân 。 不bất 與dữ 地địa □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 不bất 合hợp 故cố 。 非phi 不bất 及cập 者giả 。 界giới □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 見kiến 云vân 。 依y 相tương/tướng 結kết 已dĩ 。 後hậu 失thất □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 失thất 界giới 。 乃nãi 至chí 云vân 。 若nhược 人nhân 結kết □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 所sở 。 於ư 中trung 豎thụ 閣các 作tác 法pháp 者giả □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 云vân 。 結kết 界giới 之chi 地địa 。 隨tùy 其kỳ 限hạn □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# □# 毀hủy 。

諸chư 文văn 戒giới 體thể 門môn (# 終chung )#

律Luật 宗Tông 會Hội 元Nguyên 卷quyển 中trung