LUẬN A TỲ ĐẠT MA THỨC THÂN TÚC
Tác giả: A la hán Đề Bà Thiết Ma
Hán dịch: Đời Đường, Tam Tạng Pháp sư Huyền Tráng
Việt dịch: Cư sĩ Nguyên Huệ

 

QUYỂN 15

Uẩn thứ 6: THÀNH TỰU, phần 3

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, chưa được tâm thiện nơi cõi Sắc.

2. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, đã lìa tham nơi cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặcgià-la sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Sắc, chưa lìa tham nơi cõi Sắc, cùng sinh trưởng ở cõi Sắc, chưa lìa tham nơi cõi ấy.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc chăng?

Đáp: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc thì nhất định không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc. Hoặc không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

2. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Sắc, chưa được tâm thiện nơi cõi Vô sắc, cùng sinh trưởng ở cõi Sắc, chưa được tâm thiện nơi cõi Vô sắc.

3. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, chưa được tâm thiện nơi cõi Sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, chưa được tâm thiện nơi cõi Sắc, cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

2. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Sắc cùng sinh trưởng ở cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

2. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Sắc cùng sinh trưởng ở cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, chưa được tâm thiện nơi cõi Sắc, cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục không hiện tiền.

4. Không phải không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là không có trường hợp nầy.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm học: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la hữu học sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

2. Không thành tựu tâm học không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là các A-la-hán, phàm phu sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Sắc, cùng sinh trưởng ở cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng là tâm học: Nghĩa là các A-la-hán, phàm phu sinh trưởng ở cõi Dục, chưa được tâm thiện nơi cõi Sắc, cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm học: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm vô học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô học: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

2. Không thành tựu tâm vô học không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Sắc cùng sinh trưởng ở cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng là tâm vô học: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, chưa được tâm thiện nơi cõi Sắc cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm vô học: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, đã lìa tham nơi cõi Sắc.

2. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Dục.

3. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặcgià-la sinh trưởng ở cõi Dục, đã lìa tham nơi cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Sắc cùng sinh trưởng ở cõi Sắc, chưa lìa tham nơi cõi ấy.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc thì nhất định không phải không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc.

Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc thì nhất định không phải không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc thì nhất định không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc. Hoặc không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học đã lìa tham nơi cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

2. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, chưa lìa tham nơi cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, đã lìa tham nơi cõi Sắc cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục không hiện tiền.

4. Không phải không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là không có trường hợp nầy.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm học: Nghĩa là các hàng hữu học đã lìa tham nơi cõi Sắc.

2. Không thành tựu tâm học không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là các phàm phu chưa lìa tham nơi cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng là tâm học: Nghĩa là các bậc A-la-hán và các phàm phu đã lìa tham nơi cõi Sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm học: Nghĩa là hàng hữu học chưa lìa tham nơi cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm vô học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô học: Nghĩa là các bậc A-la-hán.

2. Không thành tựu tâm vô học không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học chưa lìa tham nơi cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng là tâm vô học: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học đã lìa tham nơi cõi Sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm vô học: Nghĩa là không có trường hợp nầy.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

2. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, đã lìa tham nơi cõi Dục, chưa được tâm thiện nơi cõi Vô sắc, cùng sinh trưởng ở cõi Sắc, chưa được tâm thiện nơi cõi Vô sắc.

3. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Dục.

4. Không phải không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-giàla sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Dục, cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

2. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, đã lìa tham nơi cõi Dục, cùng sinh trưởng ở cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

2. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, đã lìa tham nơi cõi Dục, cùng sinh trưởng ở cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Dục, cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục không hiện tiền.

4. Không phải không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là không có trường hợp nầy.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm học: Nghĩa là hàng hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Dục, và các Bổ-đặc-già-la hữu học sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

2. Không thành tựu tâm học không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Dục và các phàm phu đã lìa tham nơi cõi Dục cùng các bậc A-la-hán và phàm phu sinh trưởng ở cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng là tâm học: Nghĩa là các phàm phu sinh trưởng ở cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Dục, cùng các A-la-hán, phàm phu sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm học: Nghĩa là hàng hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, đã lìa tham nơi cõi Dục, và các Bổ-đặc-già-la hữu học sinh trưởng ở cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc thì cũng không thành tựu tâm vô học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc không phải là tâm vô học: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

2. Không thành tựu tâm vô học không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, đã lìa tham nơi cõi Dục, cùng sinh trưởng ở cõi Sắc.

3. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng là tâm vô học: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Dục, cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng không phải là tâm vô học: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc thì cũng không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc thì nhất định không phải không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc thì nhất định không phải không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc thì cũng không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc thì nhất định không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Hoặc không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là Bổ-đặc-già-la sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục không hiện tiền.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc thì cũng không thành tựu tâm học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm học: Nghĩa là hàng hữu học chưa được tâm thiện nơi cõi Vô sắc.

2. Không thành tựu tâm học không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các bậc A-la-hán, phàm phu đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc.

3. Không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc cũng là tâm học: Nghĩa là các phàm phu chưa được tâm thiện nơi cõi Vô sắc.

4. Không phải không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc cũng không phải là tâm học: Nghĩa là hàng hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc thì cũng không thành tựu tâm vô học chăng?

Đáp: Nếu không thành tựu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc thì nhất định không thành tựu tâm vô học. Hoặc không thành tựu tâm vô học không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các phàm phu hữu học đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc thì cũng không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

2. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục không hiện tiền.

3. Không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

4. Không phải không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc thì cũng không thành tựu tâm học chăng?

Đáp: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc thì nhất định không thành tựu tâm học. Hoặc không thành tựu tâm học không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các phàm phu.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc thì cũng không thành tựu tâm vô học chăng?

Đáp: Nếu không thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc thì nhất định không phải không thành tựu tâm vô học. Nếu không thành tựu tâm vô học thì nhất định không phải thành tựu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc thì cũng không thành tựu tâm học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm học: Nghĩa là hàng hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc và hàng hữu học sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục không hiện tiền.

2. Không thành tựu tâm học không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các bậc A-la-hán, phàm phu sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

3. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng là tâm học: Nghĩa là các bậc A-la-hán, phàm phu sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc, cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục không hiện tiền.

4. Không phải không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng không phải là tâm học: Nghĩa là hàng hữu học sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc thì cũng không thành tựu tâm vô học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm vô học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc không phải là tâm vô học: Nghĩa là các bậc A-la-hán sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc cùng các A-la-hán sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục không hiện tiền.

2. Không thành tựu tâm vô học không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

3. Không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng là tâm vô học: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học sinh trưởng ở cõi Dục, cõi Sắc cùng sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục không hiện tiền.

4. Không phải không thành tựu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng không phải là tâm vô học: Nghĩa là các A-la-hán sinh trưởng ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục đang hiện tiền.

Hỏi: Nếu không thành tựu tâm học thì cũng không thành tựu tâm vô học chăng?

Đáp: Hoặc không thành tựu tâm học không phải là tâm vô học. Hoặc không thành tựu tâm vô học không phải là tâm học. Hoặc không thành tựu tâm học cũng là tâm vô học. Hoặc không phải không thành tựu tâm học cũng không phải là tâm vô học.

Không thành tựu tâm học không phải là tâm vô học: Nghĩa là các A-la-hán.

Không thành tựu tâm vô học không phải là tâm học: Nghĩa là hàng hữu học.

Không thành tựu tâm học cũng là tâm vô học: Nghĩa là các phàm phu.

Không phải không thành tựu tâm học cũng không phải là tâm vô học: Nghĩa là không có trường hợp nầy.

*

* Có mười hai tâm: Thuộc cõi Dục có 4: 1. Tâm thiện. 2. Tâm bất thiện. 3. Tâm hữu phú vô ký. 4. Tâm vô phú vô ký. Thuộc cõi Sắc có 3: 1. Tâm thiện. 2. Tâm hữu phú vô ký. 3. Tâm vô phú vô ký. Thuộc cõi Vô sắc có 3: 1. Tâm thiện. 2. Tâm hữu phú vô ký. 3. Tâm vô phú vô ký. Cùng 2 tâm: 1. Tâm học. 2. Tâm vô học.

Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm bất thiện thuộc cõi Dục cũng như vậy chăng? Nếu tâm bất thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm thiện thuộc cõi Dục cũng như vậy chăng?

Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu v.v… cho đến tâm vô học cũng như vậy chăng? Nếu tâm vô học xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm thiện thuộc cõi Dục cũng như vậy chăng?

Cho đến: Nếu tâm học xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô học cũng như vậy chăng? Nếu tâm vô học xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm học cũng như vậy chăng?

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm bất thiện cùng tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm bất thiện cùng tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục. Nếu tâm bất thiện cùng tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục. Hoặc tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục. Hoặc tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục. Hoặc không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục.

Tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục: Nghĩa là khi căn thiện bị đoạn dứt và lúc mất ở cõi Dục, sinh lên cõi Sắc.

Tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục: Nghĩa là lúc từ cõi Sắc mất, sinh lên cõi Vô sắc.

Tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục: Nghĩa là lúc từ cõi Dục mất, sinh lên cõi Vô sắc.

Không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục: Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là khi căn thiện bị đoạn dứt và lúc mất ở cõi Dục, sinh lên cõi Sắc.

2. Tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Sắc, từ cõi Sắc, tâm thiện khi trở lại thoái chuyển và mất ở cõi Sắc, cùng lúc sinh hoặc ở cõi Dục, hoặc nơi cõi Vô sắc.

3. Tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là lúc từ cõi Dục mất, sinh lên cõi Vô sắc.

4. Không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc. Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là khi căn thiện bị đoạn dứt và lúc mất ở cõi Dục, sinh lên cõi Sắc.

2. Tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục: Nghĩa là đã lìa tham nơi cõi Dục, từ lìa tham nơi cõi Dục, khi trở lại thoái chuyển, và lúc mất ở cõi Sắc, sinh xuống cõi Dục, hoặc lúc từ cõi Sắc mất, sinh lên cõi Vô sắc.

3. Tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là lúc từ cõi Dục mất, sinh lên cõi Vô sắc.

4. Không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm thiện thuộc cõi Vô sắc cũng như vậy chăng?

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc. Nếu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm thiện thuộc cõi Dục.

Từ đây trở về sau cũng đều không có.

Hỏi: Nếu tâm bất thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm bất thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Tâm bất thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục: Nghĩa là các Thánh giả khi lìa tham nơi cõi Dục.

2. Tâm hữu phú vô ký cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm bất thiện thuộc cõi Dục: Nghĩa là các Thánh giả chưa lìa tham nơi cõi Dục, hiện quán biên, lúc khổ pháp trí hiện tiền.

3. Tâm bất thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục: Nghĩa là các phàm phu khi lìa tham nơi cõi Dục.

4. Không phải là tâm bất thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục: Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm bất thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm bất thiện thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục. Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm bất thiện thuộc cõi Dục.

Từ đây trở về sau cũng đều không có.

Hỏi: Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục. Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Dục.

Từ đây trở về sau cũng đều không có.

Hỏi: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm thiện thuộc cõi Sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm thiện thuộc cõi Sắc nhất định như vậy. Hoặc tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện ở cõi Sắc, từ tâm thiện nơi cõi Sắc khi trở lại thoái chuyển và lúc mất ở cõi Sắc, sinh xuống cõi Dục.

Hỏi: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc. Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục.

Hỏi: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc nhất định như vậy. Hoặc tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục: Nghĩa là đã lìa tham nơi cõi Dục, từ lìa tham nơi cõi Dục, khi trở lại thoái chuyển, và lúc mất ở cõi Sắc, sinh nơi cõi Dục.

Hỏi: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm thiện thuộc cõi Vô sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc. Nếu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Dục.

Từ đây trở về sau cũng đều không có.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc. Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là các phàm phu sinh trưởng ở cõi Dục, chưa lìa tham nơi cõi Dục, đã được tâm thiện của cõi Sắc, từ tâm thiện của cõi Sắc, khi trở lại thoái chuyển.

2. Tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là các Thánh giả đã lìa tham ở cõi Dục, từ lìa tham nơi cõi Dục, lúc trở lại thoái chuyển.

3. Tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là các phàm phu đã lìa tham ở cõi Dục, từ lìa tham nơi cõi Dục, khi trở lại thoái chuyển, và lúc mất ở cõi Dục, cõi Sắc, sinh lên cõi Vô sắc, hoặc lúc mất ở cõi Sắc, sinh xuống cõi Dục.

4. Không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc:

Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm thiện thuộc cõi Vô sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện ở cõi Sắc, chưa được tâm thiện nơi cõi Vô sắc, từ tâm thiện nơi cõi Vô sắc, lúc trở lại thoái chuyển, và khi mất ở cõi Sắc, sinh nơi cõi Dục hay nơi cõi Vô sắc, hoặc lúc mất ở cõi Dục, sinh nơi cõi Vô sắc.

2. Tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc, khởi trói buộc ở cõi Sắc, khi trở lại thoái chuyển, và lúc mất ở cõi Vô sắc, hoặc sinh nơi cõi Dục hay nơi cõi Sắc.

3. Tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các phàm phu sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc, khởi trói buộc ở cõi Dục, khi trở lại thoái chuyển.

4. Không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm thiện thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm thiện thuộc cõi Sắc.

Từ đây trở về sau cũng đều không có.

Hỏi: Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc. Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Sắc.

Từ đây trở về sau cũng đều không có.

Hỏi: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm thiện thuộc cõi Vô sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, đã lìa tham nơi cõi Dục, chưa được tâm thiện ở cõi Vô sắc, từ lìa tham của cõi Dục, khi trở lại thoái chuyển, và lúc mất ở cõi Sắc, khi sinh hoặc ở cõi Dục, hoặc nơi cõi Vô sắc.

2. Tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc, khởi trói buộc ở cõi Sắc, khi trở lại thoái chuyển và lúc mất ở cõi Vô sắc, lúc sinh hoặc ở cõi Dục, hoặc nơi cõi Sắc.

3. Tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, được tâm thiện nơi cõi Vô sắc, khởi trói buộc ở cõi Dục, lúc trở lại thoái chuyển.

4. Không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm hữu phú vô ký, tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cùng tâm học cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm hữu phú vô ký, tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc, tâm học. Nếu tâm hữu phú vô ký, tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cùng tâm học xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc.

Hỏi: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô học cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô học: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học đã lìa tham nơi cõi Dục, từ lìa tham nơi cõi Dục, khi trở lại thoái chuyển và lúc mất ở cõi Sắc, khi sinh hoặc nơi cõi Dục hoặc nơi cõi Vô sắc, hoặc lúc mất ở cõi Dục, sinh lên cõi Vô sắc.

2. Tâm vô học xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc: Nghĩa là các A-la-hán khởi trói buộc ở cõi Sắc và cõi Vô sắc, lúc trở lại thoái chuyển.

3. Tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm vô học: Nghĩa là các A-la-hán khởi trói buộc ở cõi Dục, khi trở lại thoái chuyển.

4. Không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm học: Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là sinh trưởng ở cõi Dục, đã được tâm thiện nơi cõi Vô sắc, từ tâm thiện ở cõi Vô sắc lúc trở lại thoái chuyển và tâm thiện thuộc cõi Vô sắc, tâm bị nhiễm ô rồi mất, khi sinh hoặc ở cõi Dục, hoặc nơi cõi Sắc.

2. Tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là tâm của quả dị thục nơi cõi Vô sắc khi sinh rồi diệt.

3. Tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là trụ ở cõi Vô sắc, tâm của quả dị thục mất, khi sinh hoặc ở cõi Dục, hoặc nơi cõi Sắc.

4. Không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm học cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm học. Nếu tâm học xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc.

Hỏi: Nếu tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô học cũng như vậy chăng?

Đáp: Hoặc tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô học. Nói rộng có bốn trường hợp:

1. Tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm vô học: Nghĩa là hàng phàm phu hữu học đã được tâm thiện ở cõi Vô sắc, từ tâm thiện nơi cõi Vô sắc, khi trở lại thoái chuyển và mất ở cõi Vô sắc, lúc sinh hoặc ở cõi Dục, hoặc nơi cõi Sắc.

2. Tâm vô học xả thành tựu nên không thành tựu không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc: Nghĩa là các A-la-hán khởi trói buộc ở cõi Vô sắc, lúc trở lại thoái chuyển.

3. Tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng là tâm vô học: Nghĩa là các A-la-hán khởi trói buộc ở cõi Dục và cõi Sắc, lúc trở lại thoái chuyển.

4. Không phải là tâm thiện thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu cũng không phải là tâm vô học: Nghĩa là trừ các tướng đã nêu trên.

Hỏi: Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc. Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm hữu phú vô ký thuộc cõi Vô sắc.

Từ đây trở về sau cũng đều không có.

Hỏi: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm học và tâm vô học cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm học và tâm vô học. Nếu tâm học và tâm vô học xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm vô phú vô ký thuộc cõi Vô sắc.

Hỏi: Nếu tâm học xả thành tựu nên không thành tựu thì tâm vô học cũng như vậy chăng?

Đáp: Nếu tâm học xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm vô học. Nếu tâm vô học xả thành tựu nên không thành tựu thì nhất định không phải là tâm học.

HẾT – QUYỂN 15