龍女 ( 龍long 女nữ )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（異類）娑竭羅龍王Sāgara－nāgarāja之女，八歲，詣靈鷲山，現成佛之相。法華經提婆品曰：「爾時文殊師利坐千葉蓮華，大如車輪。俱來菩薩亦坐寶蓮華，從大海娑竭羅龍宮，自然涌出，住虛空中。詣靈鷲山，從蓮華下，至佛前，頭面敬禮二世尊（釋迦與多寶）足。（中略）智積菩薩問文殊師利言：此經甚深微妙，諸經中寶，世所希有，眾生勤加精進，修行此經，有速得佛者否？文殊師利言有。娑竭羅龍王女，年始八歲，智慧利根，善知眾生諸根行業，得陀羅尼。諸佛所說甚深秘藏，悉能受持，深入禪定，了達諸法，於剎那頃，發菩提心，得不退轉。（中略）智積菩薩言：我見釋迦如來於無量劫難行苦行，積功累德，求菩提道，未曾止息。（中略）然後乃得成菩提道。不信此女於須臾頃，便成正覺。言論未訖時，龍王女忽於現前，頭面禮敬。（中略）爾時舍利弗語龍女言：謂汝不久得無上道，是事難信，所以者何？女身垢穢，非是法器。云何能得無上菩提？佛道懸曠，經無量劫，勤苦積行，具修諸度，然後乃成。又女人身猶有五障。（中略）云何女身速得成佛？爾時龍女有一寶珠，價直三千大世界，持以上佛。佛即受之。龍女謂智積菩薩尊者舍利弗言：我獻寶珠，世尊納受，此事疾不？答言甚疾。女言以汝神力，觀我成佛，復速於此。當時眾會皆見龍女忽然間變為男子，具菩薩行，即往南方無垢世界，坐寶蓮華，成等正覺，三十二相，八十種好，普為十方一切眾生演說妙法。」
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 異dị 類loại ） 娑Sa 竭Kiệt 羅La 龍Long 王Vương 。 － nāgarāja 之chi 女nữ ， 八bát 歲tuế 詣nghệ 靈Linh 鷲Thứu 山Sơn 。 現hiện 成thành 佛Phật 之chi 相tướng 。 法pháp 華hoa 經kinh 提đề 婆bà 品phẩm 曰viết 爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 坐tọa 千thiên 葉diệp 蓮liên 華hoa 。 大đại 如như 車xa 輪luân 。 俱câu 來lai 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 坐tọa 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 從tùng 大đại 海hải 娑Sa 竭Kiệt 羅La 龍long 宮cung 。 自tự 然nhiên 涌dũng 出xuất 。 住trụ 虛hư 空không 中trung 。 詣nghệ 靈Linh 鷲Thứu 山Sơn 。 從tùng 蓮liên 華hoa 下hạ 。 至chí 佛Phật 前tiền 頭đầu 面diện 敬kính 禮lễ 。 二nhị 世Thế 尊Tôn （ 釋Thích 迦Ca 與dữ 多đa 寶bảo ） 足túc 。 （ 中trung 略lược ） 智Trí 積Tích 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 言ngôn 此thử 經Kinh 甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 。 諸chư 經Kinh 中trung 寶bảo 。 世thế 所sở 希hy 有hữu 。 眾chúng 生sanh 勤cần 加gia 精tinh 進tấn 。 修tu 行hành 此thử 經Kinh 。 有hữu 速tốc 得đắc 佛Phật 者giả 否phủ 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 言ngôn 有hữu 。 娑Sa 竭Kiệt 羅La 龍Long 王Vương 。 女nữ 年niên 始thỉ 八bát 歲tuế 。 智trí 慧tuệ 利lợi 根căn 。 善thiện 知tri 眾chúng 生sanh 。 諸chư 根căn 行hạnh 業nghiệp 。 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。 諸chư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 甚thậm 深thâm 秘bí 藏tạng 悉tất 能năng 受thọ 持trì 。 深thâm 入nhập 禪thiền 定định 。 了liễu 達đạt 諸chư 法pháp 。 於ư 剎sát 那na 頃khoảnh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 （ 中trung 略lược ） 智Trí 積Tích 菩Bồ 薩Tát 。 言ngôn 我ngã 見kiến 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 。 難nan 行hành 苦khổ 行hạnh 。 積tích 功công 累lũy 德đức 。 求cầu 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 未vị 曾tằng 止chỉ 息tức 。 （ 中trung 略lược ） 然nhiên 後hậu 乃nãi 得đắc 。 成thành 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 不bất 信tín 此thử 女nữ 。 於ư 須tu 臾du 頃khoảnh 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 言ngôn 論luận 未vị 訖ngật 。 時thời 龍long 王vương 女nữ 。 忽hốt 於ư 現hiện 前tiền 。 頭đầu 面diện 禮lễ 敬kính 。 （ 中trung 略lược ） 爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 語ngứ 龍long 女nữ 言ngôn 。 謂vị 汝nhữ 不bất 久cửu 得đắc 無vô 上thượng 道Đạo 。 是thị 事sự 難nan 信tín 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 女nữ 身thân 垢cấu 穢uế 。 非phi 是thị 法Pháp 器khí 。 云vân 何hà 能năng 得đắc 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 道Đạo 懸huyền 曠khoáng 。 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 勤cần 苦khổ 積tích 行hạnh 。 具cụ 修tu 諸chư 度Độ 。 然nhiên 後hậu 乃nãi 成thành 。 又hựu 女nữ 人nhân 身thân 。 猶do 有hữu 五ngũ 障chướng 。 （ 中trung 略lược ） 云vân 何hà 女nữ 身thân 。 速tốc 得đắc 成thành 佛Phật 。 爾nhĩ 時thời 龍long 女nữ 。 有hữu 一nhất 寶bảo 珠châu 。 價giá 直trực 三tam 千thiên 大đại 世thế 界giới 。 持trì 以dĩ 上thượng 佛Phật 。 佛Phật 即tức 受thọ 之chi 。 龍long 女nữ 謂vị 智Trí 積Tích 菩Bồ 薩Tát 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 我ngã 獻hiến 寶bảo 珠châu 。 世Thế 尊Tôn 納nạp 受thọ 。 此thử 事sự 疾tật 不bất ？ 答đáp 言ngôn 甚thậm 疾tật 。 女nữ 言ngôn 以dĩ 汝nhữ 神thần 力lực 。 觀quán 我ngã 成thành 佛Phật 。 復phục 速tốc 於ư 此thử 。 當đương 時thời 眾chúng 會hội 。 皆giai 見kiến 龍long 女nữ 。 忽hốt 然nhiên 間gian 變biến 為vi 男nam 子tử 。 具cụ 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 即tức 往vãng 南nam 方phương 。 無Vô 垢Cấu 世Thế 界Giới 。 坐tọa 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 普phổ 為vi 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 演diễn 說thuyết 妙diệu 法Pháp 。 」 。