隆Long 興Hưng 編Biên 年Niên 通Thông 論Luận
Quyển 0021
宋Tống 祖Tổ 琇 撰Soạn
隆long 興hưng 佛Phật 教giáo 編biên 年niên 通thông 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 一nhất
隆long 興hưng 府phủ 石thạch 室thất 沙Sa 門Môn 。 祖tổ 琇# 。 撰soạn 。
唐đường 。
元nguyên 和hòa 五ngũ 年niên 。 帝đế 問vấn 國quốc 師sư 澄trừng 觀quán 曰viết 。 華hoa 嚴nghiêm 所sở 詮thuyên 。 何hà 謂vị 法Pháp 界Giới 。 奏tấu 曰viết 。 法Pháp 界Giới 者giả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 之chi 本bổn 體thể 也dã 。 從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。 靈linh 明minh 廓khuếch 徹triệt 廣quảng 大đại 虗hư 寂tịch 。 唯duy 一nhất 真chân 境cảnh 而nhi 已dĩ 。 無vô 有hữu 形hình 貌mạo 。 而nhi 森sâm 羅la 大Đại 千Thiên 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 而nhi 含hàm 容dung 萬vạn 有hữu 。 昭chiêu 昭chiêu 於ư 心tâm 目mục 之chi 間gian 而nhi 相tương/tướng 不bất 可khả 覩đổ 。 晃hoảng 晃hoảng 於ư 色sắc 塵trần 之chi 內nội 而nhi 理lý 不bất 可khả 分phần/phân 。 非phi 徹triệt 法pháp 之chi 慧tuệ 目mục 。 離ly 念niệm 之chi 明minh 智trí 。 不bất 能năng 見kiến 自tự 心tâm 如như 此thử 之chi 靈linh 通thông 也dã 。 故cố 世Thế 尊Tôn 初sơ 成thành 正chánh 覺giác 歎thán 曰viết 。 奇kỳ 哉tai 。 我ngã 今kim 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 具cụ 有hữu 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 德đức 相tương/tướng 。 但đãn 以dĩ 妄vọng 想tưởng 執chấp 着trước 而nhi 不bất 能năng 證chứng 得đắc 。 於ư 是thị 稱xưng 法Pháp 界Giới 性tánh 。 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 全toàn 以dĩ 真chân 空không 簡giản 情tình 事sự 理lý 融dung 攝nhiếp 周chu 遍biến 凝ngưng 寂tịch 。 帝đế 天thiên 縱túng/tung 聖thánh 明minh 。 一nhất 聽thính 玄huyền 談đàm 廓khuếch 然nhiên 自tự 得đắc 。 於ư 是thị 敕sắc 有hữu 司ty 備bị 禮lễ 鑄chú 印ấn 遷thiên 國quốc 師sư 。 統thống 冠quan 天thiên 下hạ 緇# 徒đồ 。 號hiệu 僧Tăng 統thống 清thanh 涼lương 國quốc 師sư 。
是thị 歲tuế 三tam 月nguyệt 丙bính 申thân 。 敕sắc 諫gián 議nghị 孟# 簡giản 。 補bổ 闕khuyết 蕭tiêu 俛miễn 於ư 醴# 泉tuyền 寺tự 監giám 護hộ 譯dịch 經kinh 潤nhuận 文văn (# 見kiến 舊cựu 史sử 本bổn 紀kỷ )# 。
論luận 曰viết 。 譯dịch 經kinh 自tự 漢hán 歷lịch 晉tấn 南nam 北bắc 朝triêu 十thập 有hữu 六lục 國quốc 而nhi 至chí 于vu 唐đường 。 皆giai 有hữu 梵Phạm 僧Tăng 自tự 天Thiên 竺Trúc 來lai 。 及cập 華hoa 人nhân 善thiện 竺trúc 音âm 者giả 。 迭điệt 相tương/tướng 翻phiên 譯dịch 。 迄hất 開khai 元nguyên 間gian 智trí 昇thăng 錄lục 經kinh 律luật 論luận 及cập 聖thánh 賢hiền 撰soạn 集tập 總tổng 五ngũ 千thiên 四tứ 十thập 八bát 卷quyển 。 稍sảo 為vi 定định 數số 。 其kỳ 後hậu 貞trinh 元nguyên 間gian 又hựu 別biệt 錄lục 不bất 空không 等đẳng 新tân 譯dịch 二nhị 百bách 餘dư 卷quyển 。 及cập 是thị 元nguyên 和hòa 以dĩ 後hậu 譯dịch 經kinh 遂toại 廢phế 。
本bổn 朝triêu 太thái 平bình 興hưng 國quốc 初sơ 有hữu 梵Phạm 僧Tăng 法pháp 賢hiền 。 天thiên 息tức 災tai 。 施thí 護hộ 三tam 人nhân 自tự 西tây 竺trúc 來lai 。 雅nhã 善thiện 華hoa 音âm 。 太thái 宗tông 夙túc 承thừa 佛Phật 記ký 。 建kiến 譯dịch 場tràng 於ư 太thái 平bình 興hưng 國quốc 寺tự 。 悉tất 取thủ 國quốc 庫khố 所sở 貯trữ 梵Phạm 夾giáp 。 令linh 三tam 梵Phạm 僧Tăng 擇trạch 未vị 經kinh 翻phiên 者giả 。 集tập 兩lưỡng 街nhai 義nghĩa 學học 僧Tăng 詳tường 定định 譯dịch 之chi 。 并tinh 募mộ 童đồng 子tử 五ngũ 十thập 人nhân 令linh 習tập 梵Phạm 字tự 。 獨độc 惟duy 淨tịnh 者giả 江giang 南nam 李# 主chủ 之chi 子tử 。 敏mẫn 悟ngộ 絕tuyệt 人nhân 遍biến 曉hiểu 竺trúc 文văn 。 久cửu 之chi 亦diệc 能năng 翻phiên 譯dịch 。 太thái 宗tông 御ngự 製chế 新tân 譯dịch 聖thánh 教giáo 序tự 。 洎kịp 。 真chân 宗tông 即tức 位vị 。 初sơ 陳trần 怒nộ 建kiến 議nghị 以dĩ 為vi 譯dịch 經kinh 費phí 供cung 億ức 。 願nguyện 罷bãi 之chi 。 上thượng 以dĩ 先tiên 朝triêu 留lưu 意ý 。 不bất 許hứa 。 至chí 大đại 中trung 祥tường 符phù 間gian 。 凡phàm 新tân 譯dịch 經kinh 論luận 五ngũ 百bách 餘dư 卷quyển 。 真chân 宗tông 御ngự 製chế 繼kế 聖thánh 教giáo 序tự 。 於ư 是thị 譯dịch 眾chúng 乞khất 如như 開khai 元nguyên 造tạo 錄lục 。 有hữu 旨chỉ 命mạng 譯dịch 經kinh 潤nhuận 文văn 趙triệu 安an 仁nhân 。 楊dương 億ức 撰soạn 次thứ 為vi 二nhị 十thập 卷quyển 。 尋tầm 內nội 降giáng/hàng 。 太thái 宗tông 所sở 作tác 釋Thích 氏thị 文văn 字tự 令linh 編biên 入nhập 錄lục 。 安an 仁nhân 等đẳng 再tái 表biểu 請thỉnh 御ngự 製chế 釋thích 教giáo 文văn 章chương 。 上thượng 賜tứ 法Pháp 音âm 前tiền 集tập 七thất 卷quyển 。 附phụ 。 太thái 宗tông 文văn 集tập 之chi 次thứ 。 以dĩ 冠quan 東đông 土thổ/độ 聖thánh 賢hiền 撰soạn 集tập 之chi 首thủ 。 嗚ô 呼hô 。 由do 。 真chân 宗tông 以dĩ 後hậu 。 去khứ 世Thế 尊Tôn 滅diệt 度độ 。 茫mang 然nhiên 遠viễn 甚thậm 。 經kinh 教giáo 固cố 多đa 翻phiên 譯dịch 。 正chánh 不bất 必tất 有hữu 也dã 。 凡phàm 令linh 學học 者giả 雖tuy 有hữu 如như 是thị 。 千thiên 經kinh 萬vạn 論luận 。 日nhật 為vi 榮vinh 利lợi 所sở 牽khiên 。 漫mạn 然nhiên 未vị 嘗thường 以dĩ 之chi 掛quải 眼nhãn 。 罔võng 念niệm 先tiên 聖thánh 建kiến 立lập 之chi 艱gian 難nan 。 惟duy 此thử 未vị 始thỉ 不bất 涕thế 下hạ 也dã 。
時thời 禪thiền 者giả 無vô 著trước 入nhập 五ngũ 臺đài 山sơn 求cầu 見kiến 文Văn 殊Thù 大Đại 士Sĩ 。 至chí 金kim 剛cang 窟quật 前tiền 炷chú 香hương 作tác 禮lễ 瞑minh 坐tọa 。 少thiểu 頃khoảnh 聞văn 有hữu 叱sất 牛ngưu 者giả 。 著trước 遽cự 開khai 眸mâu 。 見kiến 山sơn 翁ông 野dã 貌mạo 瓌khôi 異dị 。 牽khiên 牛ngưu 臨lâm 溪khê 而nhi 飲ẩm 。 著trước 起khởi 揖ấp 。 山sơn 翁ông 曰viết 爾nhĩ 來lai 何hà 為vi 。 曰viết 願nguyện 見kiến 文Văn 殊Thù 大Đại 士Sĩ 。 翁ông 曰viết 。 大Đại 士Sĩ 未vị 可khả 見kiến 。 汝nhữ 飯phạn 未vị 。 著trước 曰viết 未vị 也dã 。 翁ông 牽khiên 牛ngưu 歸quy 。 著trước 躡niếp 跡tích 隨tùy 之chi 。 俄nga 入nhập 一nhất 寺tự 。 翁ông 呼hô 均quân 提đề 。 有hữu 童đồng 子tử 應ưng 聲thanh 出xuất 迎nghênh 。 翁ông 縱túng/tung 牛ngưu 引dẫn 著trước 升thăng 堂đường 。 堂đường 宇vũ 皆giai 金kim 璧bích 所sở 成thành 。 翁ông 踞cứ 牀sàng 指chỉ 綉# 墪# 命mạng 著trước 坐tọa 。 童đồng 子tử 俄nga 進tiến 玳# 瑁# 柸# 。 貯trữ 物vật 如như 酥tô 酪lạc 。 揖ấp 與dữ 對đối 飲ẩm 。 著trước 納nạp 其kỳ 味vị 。 頓đốn 覺giác 心tâm 神thần 卓trác 朗lãng 。 翁ông 曰viết 近cận 自tự 何hà 來lai 。 著trước 曰viết 南nam 方phương 。 翁ông 曰viết 。 南nam 方phương 佛Phật 法Pháp 如như 何hà 住trụ 持trì 。 著trước 曰viết 末mạt 代đại 比Bỉ 丘Khâu 少thiểu 奉phụng 戒giới 律luật 。 翁ông 曰viết 多đa 少thiểu 眾chúng 。 曰viết 或hoặc 三tam 百bách 或hoặc 五ngũ 百bách 。 著trước 問vấn 。 此thử 間gian 佛Phật 法Pháp 若nhược 何hà 住trụ 持trì 。 翁ông 曰viết 龍long 虵xà 混hỗn 雜tạp 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 。 曰viết 眾chúng 幾kỷ 何hà 。 翁ông 曰viết 前tiền 三tam 三tam 後hậu 三tam 三tam 。 遂toại 談đàm 緒tự 及cập 暮mộ 夜dạ 。 著trước 欲dục 留lưu 。 翁ông 不bất 許hứa 。 著trước 戀luyến 戀luyến 不bất 即tức 去khứ 。 翁ông 投đầu 袂# 起khởi 。 叱sất 童đồng 子tử 引dẫn 著trước 出xuất 之chi 。 著trước 不bất 得đắc 留lưu 。 行hành 未vị 遠viễn 問vấn 童đồng 子tử 。 適thích 何hà 寺tự 。 童đồng 子tử 曰viết 般Bát 若Nhã 寺tự 也dã 。 著trước 悽thê 然nhiên 悟ngộ 彼bỉ 翁ông 者giả 即tức 文Văn 殊Thù 也dã 。 不bất 可khả 再tái 見kiến 。 即tức 稽khể 首thủ 童đồng 子tử 足túc 下hạ 。 願nguyện 丐cái 一nhất 言ngôn 為vi 別biệt 。 童đồng 子tử 隱ẩn 身thân 而nhi 歌ca 曰viết 。 面diện 上thượng 無vô 嗔sân 供cúng 養dường 具cụ 。 口khẩu 裏lý 無vô 嗔sân 吐thổ 妙diệu 香hương 。 心tâm 內nội 無vô 嗔sân 是thị 珍trân 寶bảo 。 無vô 垢cấu 無vô 染nhiễm 即tức 真chân 常thường 。 著trước 因nhân 駐trú 錫tích 五ngũ 臺đài 。 往vãng 往vãng 頻tần 與dữ 文Văn 殊Thù 會hội # 云vân 。
本bổn 朝triêu 元nguyên 豐phong 間gian 太thái 尉úy 呂lữ 公công 惠huệ 卿khanh 。 字tự 吉cát 甫phủ 。 學học 通thông 內nội 外ngoại 。 嘗thường 注chú 法Pháp 界Giới 觀quán 及cập 出xuất 新tân 意ý 解giải 莊trang 子tử 。 因nhân 戒giới 邊biên 暇hạ 。 日nhật 游du 臺đài 山sơn 。 至chí 中trung 臺đài 忽hốt 雲vân 霧vụ 四tứ 合hợp 。 暴bạo 風phong 雷lôi 雨vũ 聲thanh 震chấn 林lâm 壑hác 。 從tùng 者giả 驚kinh 悚tủng 潛tiềm 伏phục 。 斯tư 須tu 有hữu 物vật 狀trạng 若nhược 蒼thương 虬cầu 半bán 出xuất 雲vân 霧vụ 間gian 。 太thái 尉úy 駭hãi 甚thậm 。 移di 時thời 稍sảo 霽tễ 。 外ngoại 望vọng 見kiến 一nhất 童đồng 子tử 。 體thể 黑hắc 而nhi 被bị 髮phát 。 以dĩ 蒲bồ 自tự 足túc 纏triền 至chí 肩kiên 。 袒đản 右hữu 膊bạc 。 手thủ 執chấp 梵Phạm 夾giáp 。 問vấn 太thái 尉úy 曰viết 。 官quan 人nhân 何hà 見kiến 而nhi 震chấn 駭hãi 如như 此thử 。 太thái 尉úy 曰viết 夙túc 有hữu 障chướng 緣duyên 遇ngộ 茲tư 惡ác 境cảnh 。 童đồng 子tử 曰viết 。 今kim 皆giai 滅diệt 矣hĩ 。 官quan 人nhân 何hà 求cầu 而nhi 來lai 。 太thái 尉úy 曰viết 願nguyện 見kiến 大Đại 士Sĩ 。 童đồng 子tử 曰viết 欲dục 見kiến 菩Bồ 薩Tát 何hà 為vi 。 曰viết 嘗thường 覽lãm 華hoa 嚴nghiêm 大đại 教giáo 。 旨chỉ 深thâm 意ý 廣quảng 。 欲dục 望vọng 大Đại 士Sĩ 發phát 啟khải 解giải 心tâm 。 庶thứ 幾kỷ 箋# 釋thích 流lưu 行hành 世thế 間gian 。 使sử 幽u 夜dạ 頓đốn 獲hoạch 光quang 明minh 。 大đại 心tâm 者giả 即tức 得đắc 開khai 悟ngộ 。 童đồng 子tử 曰viết 。 諸chư 佛Phật 妙diệu 意ý 。 善thiện 順thuận 事sự 理lý 。 簡giản 易dị 明minh 白bạch 。 先tiên 德đức 注chú 意ý 可khả 解giải 。 如như 十Thập 地Địa 一nhất 品phẩm 。 釋thích 文văn 不bất 過quá 數số 帋chỉ 。 今kim 時thời 枝chi 蔓mạn 注chú 近cận 百bách 卷quyển 。 而nhi 聖thánh 意ý 逾du 遠viễn 。 真chân 所sở 謂vị 破phá 碎toái 大Đại 道Đạo 也dã 。 太thái 尉úy 曰viết 。 童đồng 子tử 貌mạo 若nhược 此thử 而nhi 敢cảm 呵ha 前tiền 輩bối 乎hồ 。 童đồng 子tử 笑tiếu 曰viết 。 官quan 人nhân 謬mậu 矣hĩ 。 此thử 間gian 一nhất 草thảo 一nhất 木mộc 無vô 非phi 文Văn 殊Thù 境cảnh 界giới 。 在tại 汝nhữ 日nhật 用dụng 觸xúc 事sự 不bất 迷mê 。 此thử 真chân 文Văn 殊Thù 耳nhĩ 。 曷hạt 以dĩ 凡phàm 情tình 亂loạn 干can 思tư 慮lự 。 太thái 尉úy 悔hối 前tiền 言ngôn 之chi 謬mậu 。 即tức 頓đốn 首thủ 下hạ 拜bái 。 纔tài 起khởi 之chi 間gian 童đồng 子tử 現hiện 大Đại 士Sĩ 形hình 。 跨khóa 師sư 子tử 隱ẩn 隱ẩn 雲vân 中trung 不bất 見kiến 。 太thái 尉úy 自tự 爾nhĩ 惋oản 恨hận 心tâm 神thần 恍hoảng 惚hốt 。 家gia 人nhân 問vấn 故cố 。
答đáp 曰viết 。
吾ngô 欲dục 竭kiệt 誠thành 悔hối 過quá 。 期kỳ 再tái 見kiến 衣y 蒲bồ 童đồng 子tử 。 即tức 嚴nghiêm 具cụ 香hương 火hỏa 晨thần 夕tịch 以dĩ 之chi 志chí 於ư 必tất 見kiến 而nhi 後hậu 已dĩ 。 久cửu 之chi 忽hốt 見kiến 童đồng 子tử 於ư 香hương 几kỉ 上thượng 呵ha 曰viết 。 胡hồ 為vi 住trụ 相tương/tướng 貪tham 著trước 之chi 甚thậm 耶da 。 太thái 尉úy 曰viết 正chánh 欲dục 世thế 人nhân 咸hàm 見kiến 大Đại 士Sĩ 示thị 化hóa 之chi 真chân 容dung 耳nhĩ 。 即tức 命mạng [書-曰+皿]# 工công 圖đồ 之chi 。 頃khoảnh 刻khắc 不bất 見kiến 。
六lục 年niên 。 有hữu 旨chỉ 移di 京kinh 兆triệu 章chương 敬kính 寺tự 懷hoài 惲# 禪thiền 師sư 入nhập 居cư 上thượng 寺tự 。 玄huyền 徒đồ 輻bức 湊thấu 。 惲# 示thị 眾chúng 曰viết 。 至chí 理lý 忘vong 言ngôn 。
時thời 人nhân 不bất 悉tất 。 強cường/cưỡng 習tập 它# 事sự 。 以dĩ 為vi 功công 能năng 。 不bất 知tri 自tự 性tánh 。 元nguyên 非phi 境cảnh 所sở 。 是thị 箇cá 微vi 妙diệu 大đại 解giải 脫thoát 門môn 。 所sở 有hữu 鑑giám 覺giác 不bất 染nhiễm 不bất 礙ngại 。 如như 是thị 光quang 明minh 。 未vị 曾tằng 休hưu 廢phế 。 曩nẵng 劫kiếp 至chí 今kim 固cố 無vô 變biến 易dị 。 猶do 如như 日nhật 輪luân 。 遠viễn 近cận 斯tư 照chiếu 。 雖tuy 及cập 眾chúng 色sắc 不bất 與dữ 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 。 靈linh 燭chúc 妙diệu 明minh 非phi 假giả 鍛đoán 煉luyện 。 為vi 不bất 了liễu 故cố 取thủ 於ư 物vật 象tượng 。 但đãn 如như 揑niết 目mục 妄vọng 起khởi 空không 華hoa 。 徒đồ 自tự 疲bì 勞lao 。 枉uổng 經kinh 劫kiếp 數số 。 若nhược 能năng 返phản 照chiếu 無vô 第đệ 二nhị 人nhân 。 舉cử 措thố 施thí 為vi 無vô 虧khuy 實thật 相tướng 。
居cư 士sĩ 龐# 蘊uẩn 。 字tự 道đạo 玄huyền 。 衡hành 陽dương 人nhân 。 世thế 業nghiệp 儒nho 。 貞trinh 元nguyên 初sơ 謁yết 石thạch 頭đầu 和hòa 尚thượng 。 亡vong 言ngôn 妙diệu 契khế 。 一nhất 日nhật 石thạch 頭đầu 問vấn 。 子tử 自tự 見kiến 吾ngô 以dĩ 來lai 。 日nhật 用dụng 事sự 作tác 麼ma 生sanh 。 對đối 曰viết 。 若nhược 問vấn 日nhật 用dụng 事sự 。 即tức 無vô 開khai 口khẩu 處xứ 。 乃nãi 呈trình 一nhất 頌tụng 曰viết 。 日nhật 用dụng 事sự 無vô 別biệt 。 唯duy 吾ngô 自tự 偶ngẫu 諧hài 。 頭đầu 頭đầu 非phi 取thủ 捨xả 。 處xứ 處xứ 勿vật 張trương 乖quai 。 朱chu 紫tử 誰thùy 為vi 號hiệu 。 丘khâu 山sơn 絕tuyệt 點điểm 埃ai 。 神thần 通thông 并tinh 妙diệu 用dụng 。 運vận 水thủy 及cập 搬# 柴sài 。 石thạch 頭đầu 然nhiên 之chi 。 後hậu 參tham 馬mã 祖tổ 。 問vấn 不bất 與dữ 萬vạn 法pháp 為vi 侶lữ 者giả 是thị 什thập 麼ma 人nhân 。 祖tổ 曰viết 待đãi 汝nhữ 一nhất 口khẩu 汲cấp 盡tận 西tây 江giang 水thủy 即tức 向hướng 汝nhữ 道đạo 。 居cư 士sĩ 於ư 言ngôn 下hạ 大đại 悟ngộ 。 自tự 爾nhĩ 玄huyền 機cơ 妙diệu 句cú 竦tủng 動động 諸chư 方phương 。 與dữ 丹đan 霞hà 最tối 友hữu 善thiện 。 一nhất 日nhật 訪phỏng 百bách 靈linh 和hòa 尚thượng 路lộ 次thứ 相tương 遇ngộ 。 靈linh 問vấn 。 昔tích 日nhật 石thạch 頭đầu 得đắc 意ý 句cú 。 還hoàn 曾tằng 舉cử 向hướng 人nhân 麼ma 。 士sĩ 云vân 曾tằng 舉cử 來lai 。 靈linh 云vân 舉cử 向hướng 阿a 誰thùy 來lai 。 士sĩ 以dĩ 手thủ 自tự 指chỉ 云vân 龐# 公công 。 靈linh 云vân 直trực 是thị 妙diệu 德đức 空không 生sanh 也dã 讚tán 歎thán 居cư 士sĩ 不bất 及cập 。 士sĩ 卻khước 問vấn 。 師sư 得đắc 力lực 句cú 是thị 誰thùy 知tri 。 靈linh 便tiện 戴đái 笠# 子tử 而nhi 去khứ 。 士sĩ 云vân 善thiện 為vi 道đạo 路lộ 。 靈linh 一nhất 去khứ 更cánh 不bất 回hồi 首thủ 。 又hựu 訪phỏng 則tắc 川xuyên 和hòa 尚thượng 。 川xuyên 云vân 還hoàn 記ký 得đắc 初sơ 見kiến 石thạch 頭đầu 時thời 道Đạo 理lý 不phủ 。 士sĩ 云vân 猶do 得đắc 阿a 師sư 重trọng/trùng 舉cử 在tại 。 川xuyên 云vân 情tình 知tri 久cửu 參tham 事sự 慢mạn 。 士sĩ 云vân 阿a 師sư 老lão 耄mạo 不bất 啻# 龐# 公công 。 川xuyên 云vân 二nhị 彼bỉ 同đồng 時thời 又hựu 爭tranh 幾kỷ 許hứa 。 士sĩ 云vân 龐# 公công 鮮tiên 徤# 差sai 勝thắng 阿a 師sư 。 川xuyên 云vân 不bất 是thị 勝thắng 我ngã 只chỉ 是thị 欠khiếm 箇cá 幞# 頭đầu 。 士sĩ 云vân 恰kháp 與dữ 師sư 相tương 似tự 。 川xuyên 大đại 笑tiếu 而nhi 已dĩ 。 因nhân 摘trích 茶trà 次thứ 。 士sĩ 云vân 。 法Pháp 界Giới 不bất 容dung 身thân 。 師sư 還hoàn 見kiến 我ngã 否phủ/bĩ 。 川xuyên 云vân 不bất 是thị 老lão 僧Tăng 息tức 答đáp 公công 話thoại 。 士sĩ 云vân 有hữu 問vấn 有hữu 答đáp 蓋cái 是thị 尋tầm 常thường 。 川xuyên 乃nãi 摘trích 茶trà 不bất 聽thính 。 士sĩ 云vân 莫mạc 恠# 適thích 來lai 容dung 易dị 借tá 問vấn 。 川xuyên 亦diệc 不bất [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 。 士sĩ 云vân 這giá 無vô 禮lễ 儀nghi 漢hán 。 待đãi 一nhất 一nhất 舉cử 似tự 明minh 眼nhãn 人nhân 在tại 。 川xuyên 乃nãi 拋phao 卻khước 茶trà 藍lam 便tiện 歸quy 方phương 丈trượng 。 又hựu 訪phỏng 松tùng 山sơn 和hòa 尚thượng 喫khiết 茶trà 次thứ 。 士sĩ 舉cử 起khởi 槖# 子tử 云vân 。 人nhân 人nhân 盡tận 有hữu 分phần/phân 。 因nhân 什thập 麼ma 道đạo 不bất 得đắc 。 山sơn 云vân 。 只chỉ 為vì 人nhân 人nhân 有hữu 分phần/phân 。 所sở 以dĩ 道đạo 不bất 得đắc 。 士sĩ 云vân 阿a 兄huynh 因nhân 什thập 麼ma 卻khước 道đạo 得đắc 。 山sơn 云vân 不bất 可khả 無vô 言ngôn 也dã 。 士sĩ 云vân 灼chước 然nhiên 灼chước 然nhiên 。 山sơn 便tiện 喫khiết 茶trà 。 士sĩ 云vân 阿a 兄huynh 喫khiết 茶trà 何hà 不bất 揖ấp 客khách 。 山sơn 云vân 誰thùy 。 士sĩ 云vân 龐# 公công 。 山sơn 云vân 何hà 須tu 更cánh 揖ấp 。 後hậu 丹đan 霞hà 聞văn 之chi 乃nãi 云vân 。 若nhược 不bất 是thị 松tùng 山sơn 。 幾kỷ 被bị 箇cá 老lão 翁ông 作tác 亂loạn 一nhất 上thượng 。 士sĩ 聞văn 之chi 乃nãi 令linh 傳truyền 語ngữ 丹đan 霞hà 云vân 。 何hà 不bất 會hội 取thủ 舉cử 起khởi 槖# 子tử 時thời 。 又hựu 訪phỏng 齊tề 峰phong 和hòa 尚thượng 。 峰phong 云vân 俗tục 人nhân 頻tần 來lai 僧Tăng 舍xá 討thảo 什thập 麼ma 。 士sĩ 回hồi [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 兩lưỡng 邊biên 云vân 。 誰thùy 恁nhẫm 麼ma 道đạo 。 誰thùy 恁nhẫm 麼ma 道đạo 。 峰phong 乃nãi 咄đốt 之chi 。 士sĩ 云vân 卻khước 在tại 這giá 裏lý 。 峰phong 云vân 莫mạc 是thị 當đương 陽dương 道đạo 底để 麼ma 。 士sĩ 云vân 背bối/bội 後hậu 底để 。 峰phong 回hồi 首thủ 云vân 看khán 看khán 。 士sĩ 云vân 草thảo 賊tặc 大đại 敗bại 。 峰phong 無vô 語ngữ 。 又hựu 訪phỏng 石thạch 林lâm 和hòa 尚thượng 。 林lâm 竪thụ 拂phất 子tử 云vân 。 不bất 落lạc 丹đan 霞hà 機cơ 。 試thí 道đạo 一nhất 句cú 。 士sĩ 奪đoạt 卻khước 拂phất 子tử 乃nãi 竪thụ 起khởi 拳quyền 。 林lâm 云vân 正chánh 是thị 丹đan 霞hà 機cơ 。 士sĩ 云vân 與dữ 我ngã 不bất 落lạc 看khán 。 林lâm 云vân 。 丹đan 霞hà 患hoạn 啞á 。 龐# 公công 患hoạn 聾lung 。 士sĩ 云vân 恰kháp 是thị 又hựu 一nhất 日nhật 。 林lâm 云vân 。 有hữu 人nhân 借tá 問vấn 。 居cư 士sĩ 莫mạc 惜tích 言ngôn 句cú 。 士sĩ 云vân 便tiện 請thỉnh 。 林lâm 云vân 元nguyên 來lai 惜tích 言ngôn 句cú 。 士sĩ 云vân 這giá 箇cá 問vấn 訊tấn 不bất 覺giác 落lạc 他tha 便tiện 宜nghi 。 林lâm 乃nãi 掩yểm 耳nhĩ 。 士sĩ 云vân 作tác 家gia 作tác 家gia 。 一nhất 日nhật 丹đan 霞hà 訪phỏng 居cư 士sĩ 。 見kiến 女nữ 子tử 靈linh 照chiếu 取thủ 菜thái 次thứ 。 霞hà 問vấn 居cư 士sĩ 在tại 否phủ/bĩ 。 女nữ 子tử 放phóng 下hạ 藍lam 子tử 斂liểm 手thủ 而nhi 立lập 。 又hựu 問vấn 居cư 士sĩ 在tại 否phủ/bĩ 。 女nữ 子tử 便tiện 提đề 藍lam 子tử 去khứ 。
時thời 居cư 襄tương 陽dương 。 靈linh 照chiếu 常thường 隨tùy 製chế 竹trúc 漉lộc 籬# 售thụ 之chi 以dĩ 供cung 朝triêu 夕tịch 。 居cư 士sĩ 將tương 終chung 。 命mạng 靈linh 照chiếu 視thị 日nhật 。 及cập 中trung 即tức 報báo 。 靈linh 照chiếu 遽cự 報báo 曰viết 。 日nhật 中trung 矣hĩ 。 而nhi 有hữu 蝕thực 也dã 。 居cư 士sĩ 出xuất 觀quán 日nhật 次thứ 。 靈linh 照chiếu 即tức 登đăng 父phụ 座tòa 合hợp 掌chưởng 端đoan 坐tọa 而nhi 逝thệ 。 居cư 士sĩ 笑tiếu 曰viết 我ngã 女nữ 鋒phong 捷tiệp 矣hĩ 。 於ư 是thị 居cư 士sĩ 更cánh 延diên 七thất 日nhật 。 襄tương 州châu 牧mục 于vu 公công 枉uổng 駕giá 候hậu 問vấn 。 居cư 士sĩ 談đàm 笑tiếu 良lương 久cửu 。 居cư 士sĩ [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 謂vị 公công 曰viết 。 但đãn 願nguyện 空không 諸chư 所sở 有hữu 。 謹cẩn 勿vật 實thật 諸chư 所sở 無vô 。 好hảo/hiếu 住trụ 世thế 間gian 。 猶do 如như 影ảnh 響hưởng 。 言ngôn 訖ngật 枕chẩm 公công 膝tất 而nhi 逝thệ 。
七thất 年niên 。 永vĩnh 州châu 司ty 馬mã 柳liễu 宗tông 元nguyên 製chế 南nam 嶽nhạc 彌di 陀đà 和hòa 尚thượng 碑bi 。 其kỳ 詞từ 曰viết 。 在tại 代đại 宗tông 時thời 有hữu 僧Tăng 法pháp 照chiếu 為vi 國quốc 師sư 。 乃nãi 言ngôn 其kỳ 師sư 南nam 嶽nhạc 大đại 長trưởng 老lão 有hữu 異dị 德đức 。 天thiên 子tử 南nam 嚮hướng 而nhi 禮lễ 焉yên 。 度độ 其kỳ 道đạo 不bất 可khả 徵trưng 。 乃nãi 名danh 其kỳ 居cư 曰viết 般bát 舟chu 道Đạo 場Tràng 。 用dụng 尊tôn 其kỳ 位vị 。 公công 始thỉ 居cư 山sơn 西tây 南nam 岩# 石thạch 之chi 下hạ 。 人nhân 遺di 之chi 食thực 則tắc 食thực 。 不bất 遺di 則tắc 食thực 土thổ/độ 泥nê 茹như 草thảo 木mộc 。 其kỳ 取thủ 衣y 類loại 是thị 。 南nam 極cực 海hải 裔duệ 北bắc 極cực 幽u 都đô 來lai 求cầu 厥quyết 道đạo 。 或hoặc 值trị 之chi 崖nhai 谷cốc 。 羸luy 形hình 垢cấu 面diện 躬cung 負phụ 薪tân 蘇tô 以dĩ 為vi 僕bộc 役dịch 。 而nhi 媟tiết 之chi 乃nãi 公công 也dã 。 凡phàm 化hóa 人nhân 。 立lập 中trung 道đạo 而nhi 教giáo 之chi 權quyền 。 俾tỉ 得đắc 以dĩ 疾tật 至chí 故cố 示thị 專chuyên 念niệm 。 書thư 塗đồ 巷hạng 刻khắc 谿khê 谷cốc 丕# 勤cần 誘dụ 掖dịch 以dĩ 援viện 于vu 下hạ 。 不bất 求cầu 而nhi 道đạo 備bị 。 不bất 言ngôn 而nhi 物vật 成thành 。 人nhân 皆giai 負phụ 布bố 帛bạch 斬trảm 木mộc 石thạch 委ủy 之chi 岩# 戶hộ 。 不bất 拒cự 不bất 營doanh 。 祠từ 宇vũ 既ký 具cụ 。 以dĩ 洎kịp 于vu 德đức 宗tông 申thân 詔chiếu 褒bao 立lập 。 是thị 為vi 彌di 陀đà 寺tự 。 施thí 之chi 餘dư 則tắc 施thí 與dữ 餓ngạ 疾tật 者giả 。 不bất 尸thi 其kỳ 功công 。 公công 始thỉ 學học 成thành 都đô 唐đường 公công 。 次thứ 資tư 川xuyên 詵sân 公công 。 詵sân 公công 學học 於ư 東đông 山sơn 忍nhẫn 公công 。 皆giai 有hữu 道đạo 。 至chí 荊kinh 州châu 進tiến 學học 玉ngọc 泉tuyền 真chân 公công 。 真chân 公công 授thọ 公công 以dĩ 衡hành 山sơn 俾tỉ 為vi 教giáo 魁khôi 。 人nhân 從tùng 而nhi 化hóa 者giả 以dĩ 萬vạn 計kế 。 初sơ 法pháp 照chiếu 居cư 盧lô 山sơn 。 由do 正chánh 定định 趣thú 安An 樂Lạc 國Quốc 。 見kiến 蒙mông 惡ác 衣y 侍thị 佛Phật 者giả 。
佛Phật 告cáo 曰viết 此thử 衡hành 山sơn 承thừa 遠viễn 也dã 。
出xuất 而nhi 求cầu 之chi 。 肖tiếu 焉yên 。 乃nãi 從tùng 而nhi 學học 。 傳truyền 教giáo 天thiên 下hạ 由do 公công 之chi 訓huấn 。 公công 為vi 僧Tăng 凡phàm 五ngũ 十thập 六lục 年niên 。 其kỳ 壽thọ 九cửu 十thập 一nhất 。 貞trinh 元nguyên 十thập 八bát 年niên 七thất 月nguyệt 十thập 九cửu 日nhật 終chung 于vu 寺tự 。 葬táng 于vu 寺tự 之chi 南nam 岡# 。 刻khắc 石thạch 于vu 寺tự 大đại 門môn 之chi 右hữu 。 銘minh 曰viết 。 一nhất 氣khí 回hồi 薄bạc 茫mang 無vô 窮cùng 。 其kỳ 上thượng 無vô 初sơ 下hạ 無vô 終chung 。 離ly 而nhi 為vi 合hợp 蔽tế 而nhi 通thông 。 始thỉ 末mạt 或hoặc 異dị 今kim 焉yên 同đồng 。 虗hư 無vô 混hỗn 冥minh 道đạo 乃nãi 融dung 。 聖thánh 神thần 無vô 迹tích 示thị 教giáo 功công 。 公công 之chi 率suất 眾chúng 峻tuấn 以dĩ 容dung 。 公công 之chi 立lập 誠thành 放phóng 其kỳ 中trung 。 服phục 庇tí 草thảo 水thủy 蔽tế 穹# 窿# 。 仰ngưỡng 攀phàn 俯phủ 取thủ 食thực 以dĩ 充sung 。 形hình 游du 無vô 極cực 交giao 大đại 雄hùng 。 天thiên 子tử 翹kiều 首thủ 師sư 順thuận 風phong 。 四tứ 方phương 奔bôn 趨xu 雲vân 之chi 從tùng 。 經kinh 始thỉ 尋tầm 尺xích 成thành 靈linh 宮cung 。 始thỉ 自tự 蜀thục 道đạo 至chí 臨lâm 洪hồng 。 咨tư 謀mưu 往vãng 復phục 窮cùng 真chân 宗tông 。 弟đệ 子tử 傳truyền 教giáo 國quốc 師sư 公công 。 化hóa 流lưu 萬vạn 億ức 代đại 所sở 崇sùng 。 奉phụng 公công 寓# 形hình 于vu 南nam 岡# 。 幼ấu 曰viết 弘hoằng 願nguyện 惟duy 孝hiếu 恭cung 。 立lập 之chi 茲tư 石thạch 書thư 玄huyền 蹤tung 。
是thị 歲tuế 永vĩnh 州châu 修tu 淨tịnh 土độ 院viện 成thành 。 司ty 馬mã 柳liễu 宗tông 元nguyên 為vi 之chi 記ký 曰viết 。 中trung 州châu 之chi 西tây 數sổ 萬vạn 里lý 。 有hữu 國quốc 曰viết 身thân 毒độc 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 如Như 來Lai 。 示thị 現hiện 之chi 地địa 。 彼bỉ 佛Phật 言ngôn 西tây 方phương 過quá 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 土độ 。 有hữu 世thế 界giới 曰viết 極cực 樂lạc 。 佛Phật 號hiệu 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 。 其kỳ 國quốc 無vô 有hữu 三tam 毒độc 八bát 難nạn 。 眾chúng 寶bảo 以dĩ 為vi 飾sức 。 其kỳ 人nhân 無vô 有hữu 十thập 纏triền 九cửu 惱não 。 群quần 聖thánh 以dĩ 為vi 友hữu 。 有hữu 能năng 誠thành 心tâm 大đại 願nguyện 歸quy 心tâm 是thị 土thổ/độ 者giả 。 苟cẩu 念niệm 力lực 具cụ 足túc 則tắc 生sanh 彼bỉ 國quốc 。 然nhiên 後hậu 出xuất 三tam 界giới 之chi 外ngoại 。 其kỳ 於ư 佛Phật 道Đạo 無vô 退thoái 轉chuyển 者giả 。 其kỳ 言ngôn 無vô 所sở 欺khi 也dã 。 晉tấn 時thời 廬lư 山sơn 遠viễn 法Pháp 師sư 作tác 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 詠vịnh 。 大đại 勸khuyến 于vu 時thời 。 其kỳ 後hậu 天thiên 台thai 顗# 大đại 師sư 著trước 釋thích 淨tịnh 土độ 十thập 疑nghi 論luận 。 宏hoành 宣tuyên 其kỳ 教giáo 。 周chu 密mật 微vi 妙diệu 。 迷mê 者giả 咸hàm 賴lại 焉yên 。 蓋cái 其kỳ 留lưu 異dị 迹tích 而nhi 去khứ 者giả 甚thậm 眾chúng 。 永vĩnh 州châu 龍long 興hưng 寺tự 前tiền 勅sắc 史sử 李# 承thừa 晊# 及cập 僧Tăng 法pháp 林lâm 置trí 淨tịnh 土độ 堂đường 于vu 寺tự 之chi 東đông 偏thiên 。 常thường 奉phụng 斯tư 事sự 。 逮đãi 今kim 餘dư 二nhị 十thập 年niên 。 廉liêm 隅ngung 毀hủy 頓đốn 圖đồ 像tượng 崩băng 墜trụy 。 會hội 巽# 上thượng 人nhân 居cư 其kỳ 宇vũ 下hạ 。 始thỉ 復phục 理lý 焉yên 。 上thượng 人nhân 者giả 修tu 最Tối 上Thượng 乘Thừa 。 解giải 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 無vô 體thể 空không 析tích 色sắc 之chi 迹tích 而nhi 造tạo 乎hồ 真chân 源nguyên 。 通thông 假giả 有hữu 借tá 無vô 之chi 名danh 而nhi 入nhập 於ư 實thật 相tướng 。 境cảnh 與dữ 智trí 合hợp 。 事sự 與dữ 理lý 并tinh 。 故cố 雖tuy 往vãng 生sanh 之chi 因nhân 亦diệc 相tương/tướng 用dụng 不bất 捨xả 。 誓thệ 葺# 茲tư 宇vũ 以dĩ 開khai 後hậu 學học 。 有hữu 信tín 士sĩ 圖đồ 為vi 佛Phật 像tượng 。 法pháp 相tướng 甚thậm 具cụ 焉yên 。 今kim 刺thứ 史sử 馮bằng 公công 作tác 大đại 門môn 以dĩ 表biểu 其kỳ 位vị 。 余dư 遂toại 周chu 延diên 四tứ 阿a 。 環hoàn 以dĩ 廓khuếch 廡vũ 。 繢hội 二nhị 大Đại 士Sĩ 之chi 像tượng 。 繒tăng 蓋cái 幢tràng 幡phan 。 以dĩ 成thành 就tựu 之chi 。 嗚ô 呼hô 。 有hữu 能năng 求cầu 無vô 生sanh 之chi 生sanh 者giả 知tri 舟chu 筏phiệt 之chi 存tồn 乎hồ 。 是thị 遂toại 以dĩ 天thiên 台thai 十thập 疑nghi 論luận 書thư 于vu 墻tường 宇vũ 。 使sử 觀quán 者giả 起khởi 信tín 焉yên 。
八bát 年niên 法Pháp 師sư 智trí 辯biện 者giả 。 悟ngộ 解giải 絕tuyệt 倫luân 多đa 所sở 撰soạn 著trước 。 然nhiên 寡quả 徒đồ 侶lữ 。 因nhân 棄khí 講giảng 居cư 衡hành 岳nhạc 寺tự 。 每mỗi 覽lãm 所sở 撰soạn 必tất 一nhất 唱xướng 三tam 歎thán 。 以dĩ 為vi 吾ngô 達đạt 解giải 如như 此thử 而nhi 不bất 遇ngộ 賞thưởng 音âm 。 偶ngẫu 一nhất 日nhật 有hữu 耆kỳ 宿túc 至chí 。 借tá 辯biện 著trước 述thuật 而nhi 閱duyệt 之chi 。 乃nãi 曰viết 。 汝nhữ 識thức 至chí 高cao 。 頗phả 符phù 佛Phật 意ý 。 今kim 寡quả 徒đồ 眾chúng 。 蓋cái 闕khuyết 人nhân 緣duyên 耳nhĩ 。 佛Phật 猶do 不bất 能năng 度độ 無vô 緣duyên 。 況huống 初sơ 心tâm 者giả 乎hồ 。 可khả 辦biện 食thực 布bố 施thí 飛phi 走tẩu 。 卻khước 後hậu 二nhị 十thập 年niên 當đương 自tự 有hữu 眾chúng 。 言ngôn 訖ngật 恍hoảng 然nhiên 不bất 見kiến 。 辯biện 遂toại 如như 其kỳ 教giáo 。 鬻dục 衣y 單đơn 易dị 米mễ 炊xuy 之chi 散tán 郊giao 外ngoại 。 感cảm 群quần 烏ô 大đại 集tập 搏bác 飯phạn 而nhi 去khứ 。 辯biện 祝chúc 之chi 曰viết 。 食thực 吾ngô 飯phạn 者giả 願nguyện 為vi 法pháp 侶lữ 。 後hậu 二nhị 十thập 年niên 辯biện 往vãng 鄴# 城thành 開khai 講giảng 。 座tòa 下hạ 有hữu 眾chúng 千thiên 餘dư 人nhân 。 果quả 皆giai 少thiếu 年niên 比Bỉ 丘Khâu 。
是thị 歲tuế 道đạo 樹thụ 禪thiền 師sư 卒thốt 。 師sư 初sơ 參tham 神thần 秀tú 禪thiền 師sư 得đắc 旨chỉ 。 結kết 茅mao 于vu 壽thọ 州châu 三tam 峰phong 山sơn 。 有hữu 野dã 人nhân 。 服phục 色sắc 素tố 朴phác 。 言ngôn 譚đàm 詭quỷ 異dị 。 或hoặc 時thời 化hóa 現hiện 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 。 天thiên 仙tiên 等đẳng 形hình 。 或hoặc 放phóng 異dị 光quang 。 或hoặc 出xuất 聲thanh 響hưởng 。 夭yểu 幻huyễn 百bách 端đoan 。 師sư 之chi 學học 徒đồ 常thường 為vi 驚kinh 怖bố 。 皆giai 莫mạc 能năng 測trắc 。 如như 此thử 凡phàm 十thập 年niên 方phương 滅diệt 迹tích 不bất 見kiến 。 師sư 告cáo 眾chúng 曰viết 。 野dã 人nhân 作tác 無vô 限hạn 伎kỹ 倆lưỡng 眩huyễn 惑hoặc 於ư 人nhân 。 只chỉ 消tiêu 老lão 僧Tăng 。 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 伊y 伎kỹ 倆lưỡng 有hữu 窮cùng 。 吾ngô 不bất 見kiến 不bất 聞văn 無vô 盡tận 。 繇# 是thị 遠viễn 近cận 聞văn 之chi 靡mĩ 不bất 欽khâm 服phục 。 所sở 謂vị 見kiến 恠# 不bất 恠# 其kỳ 怪quái 自tự 敗bại 云vân 。
九cửu 年niên 正chánh 月nguyệt 。 百bách 丈trượng 懷hoài 海hải 禪thiền 師sư 示thị 寂tịch 。 春xuân 秋thu 九cửu 十thập 有hữu 五ngũ 。 師sư 福phước 州châu 長trường/trưởng 樂nhạo/nhạc/lạc 人nhân 。 丱# 歲tuế 離ly 塵trần 。 三tam 學học 該cai 鍊luyện 。 屬thuộc 馬mã 祖tổ 闡xiển 化hóa 江giang 西tây 。 師sư 傾khuynh 心tâm 依y 附phụ 。 與dữ 西tây 堂đường 智trí 藏tạng 禪thiền 師sư 同đồng 號hiệu 入nhập 室thất 。
時thời 馬mã 祖tổ 之chi 門môn 會hội 學học 千thiên 百bách 。 二nhị 大Đại 士Sĩ 為vi 角giác 立lập 焉yên 。 及cập 祖tổ 迁# 化hóa 。 師sư 往vãng 新tân 吳ngô 百bách 丈trượng 山sơn 。 居cư 未vị 期kỳ 月nguyệt 而nhi 玄huyền 學học 之chi 徒đồ 四tứ 方phương 輻bức 湊thấu 。 師sư 雖tuy 臘lạp 高cao 。 凡phàm 作tác 息tức 必tất 與dữ 眾chúng 同đồng 均quân 。 嘗thường 謂vị 一nhất 日nhật 不bất 作tác 則tắc 一nhất 日nhật 不bất 食thực 。 僧Tăng 問vấn 如như 何hà 是thị 大Đại 乘Thừa 。 頓đốn 悟ngộ 法Pháp 門môn 。 師sư 曰viết 。 汝nhữ 等đẳng 先tiên 歇hiết 諸chư 緣duyên 。 休hưu 息tức 萬vạn 事sự 。 善thiện 與dữ 不bất 善thiện 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 莫mạc 記ký 憶ức 。 莫mạc 緣duyên 念niệm 。 放phóng 捨xả 身thân 心tâm 令linh 其kỳ 自tự 在tại 。 心tâm 如như 木mộc 石thạch 。 無vô 有hữu 辨biện 別biệt 。 心tâm 無vô 所sở 行hành 。 心tâm 地địa 若nhược 空không 。 慧tuệ 日nhật 自tự 現hiện 如như 雲vân 開khai 日nhật 出xuất 相tương 似tự 。 名danh 為vi 解giải 脫thoát 人nhân 。 對đối 一nhất 切thiết 境cảnh 。 心tâm 無vô 靜tĩnh 亂loạn 不bất 攝nhiếp 不bất 散tán 。 一nhất 切thiết 聲thanh 色sắc 。 無vô 有hữu 滯trệ 礙ngại 。 是thị 非phi 好hảo 醜xú 是thị 理lý 非phi 理lý 。 諸chư 知tri 見kiến 總tổng 盡tận 不bất 被bị 繫hệ 縛phược 。 處xử 心tâm 自tự 在tại 。 名danh 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 便tiện 登đăng 佛Phật 地địa 。 若nhược 垢cấu 淨tịnh 心tâm 盡tận 。 不bất 住trụ 繫hệ 縛phược 不bất 住trụ 解giải 脫thoát 。 無vô 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 縛phược 脫thoát 。 平bình 等đẳng 心tâm 量lượng 。 處xử 於ư 生sanh 死tử 。 其kỳ 心tâm 自tự 在tại 。 畢tất 竟cánh 不bất 與dữ 虗hư 幻huyễn 塵trần 勞lao 蘊uẩn 界giới 生sanh 死tử 諸chư 入nhập 和hòa 合hợp 。 逈huýnh 然nhiên 無vô 寄ký 一nhất 切thiết 不bất 拘câu 。 去khứ 留lưu 無vô 礙ngại 。 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。 如như 門môn 開khai 相tương 似tự 。 若nhược 遇ngộ 種chủng 種chủng 苦khổ 樂lạc 不bất 稱xưng 意ý 事sự 心tâm 無vô 退thoái 屈khuất 。 不bất 念niệm 名danh 聞văn 衣y 食thực 。 不bất 貪tham 功công 德đức 利lợi 益ích 。 不bất 為vị 世thế 法pháp 之chi 所sở 滯trệ 。 心tâm 雖tuy 親thân 受thọ 苦khổ 樂lạc 不bất 干can 于vu 懷hoài 。 鹿lộc 食thực 接tiếp 命mạng 補bổ 破phá 禦ngữ 寒hàn 。 [一/几]# [一/几]# 如như 愚ngu 如như 聾lung 相tương 似tự 。 稍sảo 有hữu 親thân 分phần/phân 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 廣quảng 學học 知tri 解giải 求cầu 福phước 求cầu 智trí 於ư 理lý 無vô 益ích 。 即tức 被bị 解giải 境cảnh 風phong 漂phiêu 。 卻khước 歸quy 生sanh 死tử 海hải 裏lý 。 佛Phật 是thị 無vô 求cầu 。 人nhân 求cầu 之chi 即tức 乖quai 。 理lý 是thị 無vô 求cầu 。 理lý 求cầu 之chi 即tức 失thất 。 若nhược 取thủ 於ư 無vô 求cầu 。 復phục 同đồng 於ư 有hữu 求cầu 。 此thử 法pháp 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 若nhược 能năng 可khả 生sanh 心tâm 知tri 木mộc 石thạch 相tương 似tự 。 不bất 為vi 陰ấm 界giới 五ngũ 欲dục 八bát 風phong 之chi 所sở 漂phiêu 溺nịch 。 即tức 生sanh 死tử 因nhân 斷đoạn 。 去khứ 住trụ 自tự 由do 。 僧Tăng 問vấn 。 如như 今kim 受thọ 戒giới 。 身thân 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 已dĩ 具cụ 諸chư 善thiện 。 得đắc 解giải 脫thoát 否phủ/bĩ 。
答đáp 曰viết 。
少thiểu 分phần 解giải 脫thoát 。 未vị 得đắc 心tâm 解giải 脫thoát 。 問vấn 云vân 何hà 是thị 心tâm 解giải 脫thoát 。
答đáp 曰viết 。
不bất 求cầu 佛Phật 。 不bất 求cầu 知tri 解giải 。 垢cấu 淨tịnh 情tình 盡tận 。 亦diệc 不bất 守thủ 無vô 求cầu 。 為vi 是thị 不bất 住trụ 盡tận 處xứ 。 亦diệc 不bất 畏úy 地địa 獄ngục 苦khổ 。 不bất 愛ái 天thiên 堂đường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 拘câu 。 始thỉ 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 無vô 礙ngại 。 汝nhữ 莫mạc 言ngôn 有hữu 少thiểu 分phần 戒giới 善thiện 將tương 為vi 便tiện 了liễu 。 有hữu 河hà 沙sa 無vô 漏lậu 戒giới 定định 。 慧tuệ 門môn 都đô 未vị 涉thiệp 一nhất 毫hào 在tại 。 努nỗ 力lực 猛mãnh 作tác 。 莫mạc 待đãi 耳nhĩ 聾lung 眼nhãn 暗ám 頭đầu 白bạch 面diện 皺trứu 。 老lão 苦khổ 及cập 身thân 。 眼nhãn 中trung 流lưu 淚lệ 心tâm 裏lý 慞chương 惶hoàng 。 未vị 有hữu 去khứ 處xứ 。 到đáo 恁nhẫm 麼ma 時thời 。 整chỉnh 理lý 手thủ 脚cước 不bất 得đắc 也dã 。 縱túng/tung 有hữu 福phước 智trí 多đa 聞văn 都đô 用dụng 不bất 著trước 。 為vi 緣duyên 念niệm 諸chư 境cảnh 不bất 知tri 返phản 照chiếu 。 復phục 不bất 見kiến 佛Phật 道đạo 。 一nhất 生sanh 所sở 有hữu 惡ác 業nghiệp 。 悉tất 現hiện 於ư 前tiền 變biến 為vi 好hảo/hiếu 境cảnh 。 隨tùy 所sở 見kiến 重trọng/trùng 處xứ 受thọ 生sanh 。 都đô 無vô 自tự 由do 分phần/phân 。 龍long 畜súc 良lương 賤tiện 亦diệc 總tổng 未vị 定định 。 問vấn 如như 何hà 得đắc 自tự 由do 。
答đáp 曰viết 。
如như 今kim 對đối 五ngũ 欲dục 八bát 風phong 情tình 無vô 取thủ 捨xả 垢cấu 淨tịnh 俱câu 亡vong 。 如như 日nhật 月nguyệt 在tại 空không 。 不bất 緣duyên 而nhi 照chiếu 。 亦diệc 如như 香hương 象tượng 截tiệt 流lưu 而nhi 過quá 。 更cánh 無vô 疑nghi 滯trệ 。 此thử 人nhân 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 。 所sở 不bất 能năng 攝nhiếp 也dã 。 凡phàm 讀đọc 經kinh 看khán 教giáo 皆giai 須tu 宛uyển 轉chuyển 歸quy 就tựu 自tự 己kỷ 。 但đãn 是thị 一nhất 切thiết 言ngôn 教giáo 只chỉ 明minh 如như 今kim 覺giác 性tánh 自tự 己kỷ 。 俱câu 不bất 被bị 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 諸chư 法pháp 境cảnh 轉chuyển 。 是thị 名danh 導đạo 師sư 。 能năng 照chiếu 破phá 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 境cảnh 法pháp 。 是thị 名danh 金kim 剛cang 。 即tức 有hữu 自tự 由do 獨độc 立lập 分phần/phân 。 若nhược 不bất 能năng 恁nhẫm 麼ma 。 縱túng/tung 令linh 誦tụng 得đắc 十thập 二nhị 韋vi 陀đà 經kinh 。 只chỉ 成thành 增tăng 上thượng 慢mạn 。 卻khước 是thị 謗báng 佛Phật 。 不bất 是thị 修tu 行hành 。 讀đọc 經kinh 看khán 教giáo 若nhược 准chuẩn 世thế 間gian 是thị 好hảo/hiếu 善thiện 事sự 。 若nhược 向hướng 明minh 眼nhãn 人nhân 邊biên 數số 。 此thử 是thị 壅ủng 塞tắc 人nhân 。 十Thập 地Địa 之chi 人nhân 脫thoát 不bất 去khứ 。 流lưu 入nhập 生sanh 死tử 河hà 。 但đãn 不bất 用dụng 求cầu 覔# 知tri 解giải 語ngữ 言ngôn 義nghĩa 句cú 。 離ly 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 諸chư 法pháp 。 透thấu 過quá 三tam 句cú 外ngoại 。 自tự 然nhiên 與dữ 佛Phật 無vô 差sai 。 既ký 自tự 是thị 佛Phật 。 何hà 患hoạn 佛Phật 不bất 解giải 語ngữ 。 只chỉ 恐khủng 不bất 是thị 佛Phật 。 被bị 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 諸chư 法pháp 轉chuyển 。 不bất 得đắc 自tự 由do 。 是thị 以dĩ 理lý 未vị 立lập 先tiên 有hữu 福phước 智trí 載tái 去khứ 。 如như 賤tiện 使sử 貴quý 。 不bất 如như 於ư 理lý 先tiên 立lập 。 後hậu 有hữu 福phước 智trí 。 臨lâm 時thời 作tác 得đắc 主chủ 。 握ác 土thổ/độ 為vi 金kim 。 變biến 海hải 水thủy 為vi 酥tô 酪lạc 。 破phá 須Tu 彌Di 山Sơn 為vi 微vi 塵trần 。 於ư 一nhất 義nghĩa 作tác 無vô 量lượng 義nghĩa 。 於ư 無vô 量lượng 義nghĩa 作tác 一nhất 義nghĩa 。 師sư 每mỗi 說thuyết 法Pháp 竟cánh 。 大đại 眾chúng 下hạ 堂đường 。 乃nãi 召triệu 之chi 。 大đại 眾chúng 回hồi 首thủ 。 師sư 云vân 是thị 什thập 麼ma 。 諸chư 方phương 目mục 為vi 百bách 丈trượng 下hạ 堂đường 句cú 。
師sư 以dĩ 禪thiền 宗tông 肇triệu 自tự 少thiểu 室thất 。 至chí 曹tào 溪khê 以dĩ 來lai 多đa 居cư 律luật 寺tự 。 說thuyết 法Pháp 住trụ 持trì 未vị 有hữu 規quy 度độ 。 乃nãi 剏# 意ý 別biệt 立lập 禪thiền 居cư 。 凡phàm 具cụ 道Đạo 眼nhãn 有hữu 可khả 尊tôn 之chi 德đức 者giả 號hiệu 曰viết 長trưởng 老lão 。 既ký 為vi 化hóa 主chủ 即tức 處xứ 於ư 方phương 丈trượng 。 不bất 立lập 佛Phật 殿điện 唯duy 樹thụ 法pháp 堂đường 。 表biểu 佛Phật 祖tổ 的đích 傳truyền 。 受thọ 當đương 代đại 為vi 尊tôn 也dã 。 學học 眾chúng 無vô 多đa 少thiểu 。 無vô 高cao 下hạ 。 並tịnh 入nhập 僧Tăng 堂đường 。 依y 臈# 次thứ 安an 排bài 。 設thiết 長trường/trưởng 連liên 牀sàng 施thí 椸# 架# 掛quải 搭# 道đạo 具cụ 。 臥ngọa 必tất 斜tà 枕chẩm 床sàng 唇thần 。 以dĩ 其kỳ 坐tọa 禪thiền 既ký 久cửu 略lược 偃yển 息tức 而nhi 已dĩ 。 除trừ 入nhập 室thất 請thỉnh 益ích 。 任nhậm 學học 者giả 勤cần 惰nọa 。 或hoặc 上thượng 或hoặc 下hạ 。 不bất 抱bão 常thường 准chuẩn 。 其kỳ 闔hạp 院viện 大đại 眾chúng 朝triêu 參tham 夕tịch 聚tụ 。 長trưởng 老lão 上thượng 堂đường 陞thăng 座tòa 主chủ 事sự 。 徒đồ 眾chúng 鴈nhạn 立lập 側trắc 聆linh 。 主chủ 賓tân 問vấn 酧# 激kích 揚dương 宗tông 要yếu 。 齋trai 粥chúc 二nhị 時thời 隨tùy 眾chúng 均quân 遍biến 。 行hành 普phổ 請thỉnh 法pháp 上thượng 下hạ 均quân 力lực 也dã 。 置trí 十thập 務vụ 寮liêu 舍xá 。 每mỗi 用dụng 主chủ 領lãnh 一nhất 人nhân 營doanh 眾chúng 事sự 。 令linh 各các 司ty 其kỳ 局cục 。 或hoặc 有hữu 假giả 號hiệu 竊thiết 形hình 混hỗn 于vu 清thanh 眾chúng 。 并tinh 別biệt 置trí 喧huyên 撓nạo 之chi 事sự 。 即tức 維duy 那na 撿kiểm 舉cử 。 抽trừu 下hạ 本bổn 位vị 掛quải 搭# 擯bấn 令linh 出xuất 院viện 。 或hoặc 彼bỉ 有hữu 所sở 犯phạm 即tức 以dĩ 柱trụ 杖trượng 杖trượng 之chi 。 集tập 眾chúng 燒thiêu 衣y 鉢bát 道đạo 具cụ 。 遣khiển 逐trục 由do 偏thiên 門môn 而nhi 出xuất 。 以dĩ 示thị 耻sỉ 辱nhục 焉yên 。 其kỳ 大đại 要yếu 如như 此thử 。 其kỳ 後hậu 叢tùng 林lâm 日nhật 盛thịnh 。 當đương 代đại 宗tông 師sư 從tùng 而nhi 廣quảng 之chi 。 今kim 所sở 謂vị 禪thiền 苑uyển 清thanh 規quy 者giả 備bị 矣hĩ 。
論luận 曰viết 。 孔khổng 子tử 曰viết 。 齊tề 一nhất 變biến 至chí 於ư 魯lỗ 。 魯lỗ 一nhất 變biến 至chí 於ư 道đạo 。 夫phu 豈khởi 唯duy 儒nho 。 吾ngô 釋thích 亦diệc 然nhiên 。 自tự 大đại 教giáo 東đông 流lưu 至chí 佛Phật 圖đồ 澄trừng 而nhi 盛thịnh 。 由do 澄trừng 而nhi 得đắc 道Đạo 安an 。 由do 安an 而nhi 遠viễn 公công 出xuất 焉yên 。 教giáo 門môn 紀kỷ 綱cương 於ư 是thị 乎hồ 粲sán 然nhiên 大đại 備bị 。 如như 宗tông 門môn 者giả 。 自tự 曹tào 溪khê 之chi 沒một 。 道đạo 在tại 天thiên 下hạ 。 南nam 嶽nhạc 出xuất 而nhi 振chấn 之chi 。 由do 南nam 嶽nhạc 而nhi 得đắc 馬mã 祖tổ 。 由do 馬mã 祖tổ 而nhi 得đắc 百bách 丈trượng 。 當đương 百bách 丈trượng 時thời 天thiên 下hạ 禪thiền 學học 之chi 盛thịnh 。 視thị 曹tào 溪khê 而nhi 過quá 之chi 百bách 倍bội 。 海hải 即tức 其kỳ 盛thịnh 。 為vi 之chi 規quy 矩củ 以dĩ 閉bế 邪tà 。 為vi 之chi 法pháp 度độ 以dĩ 御ngự 。 遠viễn 叢tùng 林lâm 守thủ 之chi 四tứ 五ngũ 百bách 年niên 有hữu 如như 一nhất 日nhật 。 茲tư 皆giai 三tam 變biến 而nhi 後hậu 大đại 成thành 也dã 。 嗚ô 呼hô 。 微vi 百bách 丈trượng 。 天thiên 下hạ 叢tùng 林lâm 曷hạt 有hữu 今kim 日nhật 哉tai 。
九cửu 年niên 。 河hà 東đông 柳liễu 子tử 厚hậu 製chế 南nam 嶽nhạc 大đại 明minh 律luật 師sư 碑bi 。 其kỳ 詞từ 曰viết 。 儒nho 以dĩ 禮lễ 立lập 。 仁nhân 義nghĩa 無vô 之chi 則tắc 壞hoại 。 佛Phật 以dĩ 律luật 持trì 。 定định 慧tuệ 去khứ 之chi 則tắc 喪táng 。 是thị 以dĩ 離ly 禮lễ 於ư 仁nhân 義nghĩa 者giả 不bất 可khả 與dữ 言ngôn 儒nho 。 異dị 律luật 於ư 定định 慧tuệ 者giả 不bất 可khả 與dữ 言ngôn 佛Phật 。 達đạt 是thị 道đạo 者giả 惟duy 大đại 明minh 師sư 。 師sư 姓tánh 歐âu 陽dương 氏thị 。 號hiệu 曰viết 慧tuệ 開khai 。 唐đường 開khai 元nguyên 二nhị 十thập 一nhất 年niên 始thỉ 生sanh 。 天thiên 寶bảo 十thập 一nhất 載tái 始thỉ 為vi 浮phù 圖đồ 。 大đại 曆lịch 十thập 一nhất 年niên 始thỉ 登đăng 壇đàn 為vi 大đại 律luật 師sư 。 貞trinh 元nguyên 十thập 五ngũ 年niên 十thập 一nhất 月nguyệt 十thập 日nhật 卒thốt 。 元nguyên 和hòa 九cửu 年niên 正chánh 月nguyệt 其kỳ 弟đệ 子tử 懷hoài 信tín 。 道đạo 嵩tung 。 尼ni 無vô 染nhiễm 等đẳng 。 命mạng 高cao 道đạo 僧Tăng 靈linh 嶼# 為vi 行hành 狀trạng 。 列liệt 其kỳ 行hành 事sự 願nguyện 刊# 之chi 茲tư 碑bi 。 宗tông 元nguyên 今kim 掇xuyết 其kỳ 大đại 者giả 言ngôn 曰viết 。 師sư 先tiên 因nhân 宦# 。 世thế 家gia 潭đàm 州châu 為vi 大đại 族tộc 。 勳huân 烈liệt 爵tước 位vị 。 今kim 不bất 言ngôn 大đại 浮phù 圖đồ 也dã 。 凡phàm 浮phù 圖đồ 之chi 道đạo 衰suy 。 其kỳ 徒đồ 必tất 小tiểu 律luật 而nhi 去khứ 經kinh 。 大đại 明minh 恐khủng 焉yên 。 於ư 是thị 從tùng 峻tuấn 洎kịp 偘# 以dĩ 究cứu 戒giới 律luật 。 而nhi 大đại 法pháp 以dĩ 立lập 。 又hựu 從tùng 秀tú 洎kịp 昱dục 以dĩ 通thông 經kinh 教giáo 。 而nhi 奧áo 義nghĩa 以dĩ 修tu 。 由do 是thị 二nhị 道đạo 出xuất 入nhập 隱ẩn 顯hiển 。 後hậu 學học 以dĩ 不bất 惑hoặc 來lai 求cầu 以dĩ 有hữu 得đắc 。 廣quảng 德đức 三tam 年niên 始thỉ 立lập 大đại 明minh 寺tự 于vu 衡hành 山sơn 。 詔chiếu 選tuyển 居cư 寺tự 僧Tăng 。 二nhị 十thập 一nhất 人nhân 。 師sư 為vi 之chi 首thủ 。 乾can/kiền/càn 元nguyên 三tam 年niên 又hựu 命mạng 衡hành 山sơn 立lập 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 。 詔chiếu 講giảng 律luật 僧Tăng 七thất 人nhân 。 師sư 應ứng 其kỳ 數số 。 凡phàm 其kỳ 衣y 服phục 器khí 用dụng 動động 有hữu 師sư 法pháp 。 言ngôn 語ngữ 行hành 止chỉ 皆giai 為vi 物vật 軌quỹ 。 執chấp 巾cân 匜# 奉phụng 杖trượng 屨lũ 為vi 侍thị 者giả 數số 百bách 。 剪tiễn 髦mao 髮phát 被bị 教giáo 戒giới 為vi 學học 者giả 數sổ 萬vạn 。 得đắc 眾chúng 若nhược 獨độc 居cư 。 尊tôn 若nhược 卑ty 。 晦hối 而nhi 光quang 。 介giới 而nhi 大đại 。 浩hạo 浩hạo 焉yên 無vô 以dĩ 加gia 也dã 。 其kỳ 塔tháp 在tại 祝chúc 融dung 峰phong 西tây 趾chỉ 下hạ 。 碑bi 在tại 塔tháp 東đông 。 詞từ 曰viết 。 儒nho 以dĩ 禮lễ 行hành 覺giác 以dĩ 律luật 興hưng 。 一nhất 歸quy 真chân 源nguyên 無vô 大đại 小Tiểu 乘Thừa 。 大đại 明minh 之chi 律luật 是thị 定định 是thị 慧tuệ 。 丕# 窮cùng 經kinh 教giáo 為vi 法pháp 出xuất 世thế 。 化hóa 人nhân 無vô 量lượng 垂thùy 裕# 無vô 際tế 。 詔chiếu 尊tôn 碩# 德đức 威uy 儀nghi 有hữu 繼kế 。 道đạo 徧biến 大đại 洲châu 徽# 音âm 勿vật 替thế 。 祝chúc 融dung 西tây 麓lộc 洞đỗng 庭đình 南nam 裔duệ 。 金kim 石thạch 刻khắc 辭từ 彌di 億ức 千thiên 歲tuế 。
子tử 厚hậu 復phục 題đề 其kỳ 碑bi 陰ấm 曰viết 。 凡phàm 葬táng 大đại 浮phù 圖đồ 無vô 竁# 穴huyệt 。 其kỳ 於ư 用dụng 碑bi 不bất 宜nghi 然nhiên 。 昔tích 之chi 公công 室thất 禮lễ 得đắc 用dụng 碑bi 以dĩ 葬táng 。 其kỳ 後hậu 子tử 孫tôn 因nhân 宜nghi 不bất 去khứ 。 遂toại 銘minh 德đức 行hạnh 用dụng 圖đồ 久cửu 於ư 世thế 。 及cập 秦tần 刻khắc 山sơn 石thạch 號hiệu 其kỳ 功công 德đức 亦diệc 謂vị 之chi 碑bi 。 而nhi 其kỳ 用dụng 遂toại 行hành 。 然nhiên 則tắc 雖tuy 浮phù 圖đồ 亦diệc 宜nghi 也dã 。 凡phàm 葬táng 大đại 浮phù 圖đồ 。 其kỳ 徒đồ 廣quảng 則tắc 能năng 為vi 碑bi 。 晉tấn 宋tống 尚thượng 法pháp 。 故cố 為vi 碑bi 者giả 多đa 法pháp 。 梁lương 尚thượng 禪thiền 。 故cố 碑bi 多đa 禪thiền 法pháp 不bất 周chu 施thí 。 禪thiền 不bất 大đại 行hành 而nhi 律luật 存tồn 焉yên 。 故cố 近cận 世thế 碑bi 多đa 律luật 。 凡phàm 葬táng 大đại 浮phù 圖đồ 未vị 嘗thường 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 主chủ 碑bi 事sự 。 今kim 惟duy 無vô 染nhiễm 實thật 來lai 涕thế 淚lệ 以dĩ 求cầu 。 其kỳ 志chí 益ích 堅kiên 又hựu 能năng 言ngôn 其kỳ 師sư 他tha 德đức 尤vưu 備bị 。 故cố 書thư 之chi 碑bi 陰ấm 。 而nhi 師sư 凡phàm 主chủ 戒giới 事sự 二nhị 十thập 二nhị 年niên 。 宰tể 相tướng 齊tề 公công 映ánh 。 李# 公công 必tất 。 趙triệu 公công 憬# 。 尚thượng 書thư 曹tào 主chủ 皐# 。 斐# 公công 胄trụ 。 侍thị 郎lang 令linh 狐hồ 公công 峘# 或hoặc 師sư 或hoặc 友hữu 。 齊tề 親thân 執chấp 經kinh 受thọ 大đại 義nghĩa 為vi 弟đệ 子tử 。 又hựu 言ngôn 師sư 始thỉ 為vi 童đồng 時thời 。 夢mộng 大đại 人nhân 縞cảo 冠quan 素tố 寫tả 來lai 告cáo 曰viết 。 居cư 南nam 嶽nhạc 大đại 吾ngô 道đạo 者giả 必tất 爾nhĩ 也dã 。 已dĩ 而nhi 信tín 然nhiên 。 將tương 終chung 夜dạ 有hữu 光quang 明minh 笙sanh 磬khánh 之chi 聲thanh 。 眾chúng 咸hàm 見kiến 聞văn 。 若nhược 是thị 類loại 甚thậm 眾chúng 。 以dĩ 儒nho 者giả 所sở 不bất 道đạo 。 而nhi 無vô 染nhiễm 勤cần 以dĩ 為vi 請thỉnh 。 故cố 末mạt 傳truyền 焉yên 。 無vô 染nhiễm 。 韋vi 氏thị 女nữ 。 世thế 顯hiển 貴quý 。 今kim 主chủ 衡hành 山sơn 戒giới 法pháp 。 十thập 年niên 。 南nam 海hải 經kinh 略lược 馬mã 總tổng 以dĩ 曹tào 溪khê 六lục 祖tổ 未vị 有hữu 諡thụy 。 請thỉnh 于vu 朝triêu 。 天thiên 子tử 賜tứ 諡thụy 曰viết 大đại 鑑giám 。 總tổng 乃nãi 命mạng 河hà 東đông 柳liễu 宗tông 元nguyên 撰soạn 賜tứ 諡thụy 碑bi 。 其kỳ 詞từ 曰viết 。 扶phù 風phong 公công 廉liêm 問vấn 嶺lĩnh 南nam 三tam 年niên 以dĩ 佛Phật 氏thị 第đệ 六lục 祖tổ 未vị 有hữu 稱xưng 號hiệu 疏sớ/sơ 聞văn 於ư 上thượng 。 詺# 諡thụy 大đại 鑑giám 禪thiền 師sư 。 塔tháp 曰viết 靈linh 照chiếu 之chi 塔tháp 。 元nguyên 和hòa 十thập 年niên 十thập 月nguyệt 十thập 三tam 日nhật 下hạ 尚thượng 書thư 祠từ 部bộ 符phù 到đáo 都đô 府phủ 。 公công 命mạng 部bộ 吏lại 洎kịp 州châu 司ty 功công 椽chuyên 告cáo 于vu 其kỳ 祠từ 。 幢tràng 盖# 鐘chung 鼓cổ 增tăng 山sơn 盈doanh 谷cốc 。 萬vạn 人nhân 咸hàm 會hội 若nhược 聞văn 鬼quỷ 神thần 。 其kỳ 時thời 學học 者giả 千thiên 有hữu 餘dư 人nhân 。 欣hân 踴dũng 奮phấn 勵lệ 如như 師sư 復phục 生sanh 。 則tắc 又hựu 感cảm 悼điệu 涕thế 慕mộ 如như 師sư 始thỉ 亡vong 。 因nhân 言ngôn 曰viết 。 自tự 有hữu 生sanh 物vật 則tắc 好hiếu 鬪đấu 奪đoạt 相tương/tướng 賊tặc 殺sát 。 喪táng 其kỳ 本bổn 實thật 。 誖# 乖quai 淫dâm 流lưu 。 莫mạc 克khắc 返phản 于vu 初sơ 。 孔khổng 子tử 無vô 大đại 位vị 。 沒một 以dĩ 餘dư 言ngôn 持trì 世thế 。 更cánh 楊dương 墨mặc 黃hoàng 老lão 益ích 雜tạp 。 其kỳ 術thuật 分phân 裂liệt 。 而nhi 吾ngô 浮phù 圖đồ 說thuyết 後hậu 出xuất 。 推thôi 離ly 還hoàn 源nguyên 合hợp 。 所sở 謂vị 生sanh 而nhi 靜tĩnh 者giả 。 梁lương 氏thị 好hiếu 作tác 有hữu 為vi 。 師sư 達đạt 磨ma 譏cơ 之chi 。 空không 術thuật 益ích 顯hiển 。 六lục 傳truyền 至chí 大đại 鑑giám 。 大đại 鑒giám 始thỉ 以dĩ 能năng 勞lao 苦khổ 服phục 役dịch 一nhất 聽thính 其kỳ 言ngôn 。 言ngôn 希hy 以dĩ 究cứu 。 師sư 用dụng 感cảm 動động 遂toại 受thọ 信tín 器khí 。 遁độn 隱ẩn 南nam 海hải 。 上thượng 人nhân 無vô 聞văn 知tri 又hựu 十thập 六lục 年niên 。 度độ 其kỳ 可khả 行hành 乃nãi 居cư 曹tào 溪khê 為vi 人nhân 師sư 。 會hội 學học 去khứ 來lai 常thường 數số 千thiên 人nhân 。 其kỳ 道đạo 以dĩ 無vô 為vi 為vi 有hữu 。 以dĩ 空không 洞đỗng 為vi 實thật 。 以dĩ 廣quảng 大đại 不bất 蕩đãng 為vi 歸quy 。 其kỳ 教giáo 人nhân 始thỉ 以dĩ 性tánh 善thiện 。 終chung 以dĩ 性tánh 善thiện 。 不bất 假giả 耘vân 耡# 。 本bổn 其kỳ 靜tĩnh 矣hĩ 。 中trung 宗tông 聞văn 名danh 。 使sử 幸hạnh 臣thần 再tái 徹triệt 不bất 能năng 致trí 取thủ 其kỳ 言ngôn 以dĩ 為vi 心tâm 術thuật 。 其kỳ 說thuyết 具cụ 在tại 。 今kim 布bố 天thiên 下hạ 。 凡phàm 言ngôn 禪thiền 皆giai 本bổn 曹tào 溪khê 。 大đại 鑑giám 去khứ 世thế 百bách 有hữu 六lục 年niên 。 凡phàm 治trị 廣quảng 部bộ 而nhi 以dĩ 名danh 聞văn 者giả 以dĩ 十thập 數số 。 莫mạc 能năng 揭yết 其kỳ 號hiệu 。 今kim 乃nãi 始thỉ 告cáo 天thiên 下hạ 。 得đắc 大đại 諡thụy 。 豐phong 佐tá 吾ngô 道đạo 。 其kỳ 可khả 無vô 辭từ 。 公công 始thỉ 立lập 朝triêu 以dĩ 儒nho 。 重trọng/trùng 刺thứ 虔kiền 州châu 都đô 護hộ 安an 南nam 。 由do 海hải 中trung 大đại 蠻# 夷di 連liên 身thân 毒độc 之chi 西tây 。 浮phù 舶bạc 聽thính 命mạng 咸hàm 被bị 公công 德đức 。 受thọ 鑒giám 毒độc 。 縣huyện 節tiết 鉞việt 來lai 蒞# 。 南nam 海hải 屬thuộc 國quốc 如như 林lâm 。 不bất 殺sát 不bất 怒nộ 而nhi 人nhân 畏úy 。 無vô 噩# 允duẫn 克khắc 光quang 于vu 有hữu 仁nhân 。 昭chiêu 列liệt 大đại 鑑giám 莫mạc 如như 公công 宜nghi 。 其kỳ 徒đồ 之chi 老lão 。 乃nãi 易dị 石thạch 于vu 宇vũ 下hạ 。 使sử 來lai 謁yết 辭từ 。 其kỳ 辭từ 曰viết 。 達đạt 磨ma 乾can/kiền/càn 乾can/kiền/càn 傳truyền 佛Phật 語ngữ 心tâm 。 六lục 承thừa 其kỳ 授thọ 大đại 旂# 是thị 臨lâm 。 勞lao 勤cần 專chuyên 默mặc 終chung 揖ấp 于vu 深thâm 。 抱bão 其kỳ 信tín 器khí 行hành 海hải 之chi 陰ấm 。 其kỳ 道đạo 爰viên 施thí 在tại 溪khê 之chi 曹tào 。 庬# 合hợp 猥ổi 附phụ 不bất 夷di 其kỳ 高cao 。 傳truyền 告cáo 咸hàm 陳trần 唯duy 道đạo 之chi 褒bao 。 生sanh 而nhi 性tánh 善thiện 在tại 物vật 而nhi 具cụ 。 荒hoang 流lưu 奔bôn 軼# 乃nãi 萬vạn 其kỳ 趣thú 。 匪phỉ 思tư 愈dũ 亂loạn 匪phỉ 覺giác 滋tư 誤ngộ 。 由do 師sư 內nội 鑑giám 咸hàm 獲hoạch 於ư 素tố 。 不bất 植thực 乎hồ 根căn 不bất 耘vân 乎hồ 苗miêu 。 中trung 一nhất 外ngoại 融dung 有hữu 粹túy 孔khổng 昭chiêu 。 在tại 帝đế 中trung 宗tông 聘sính 言ngôn 于vu 朝triêu 。 陰ấm 翊dực 王vương 度độ 俾tỉ 人nhân 逍tiêu 遙diêu 。 越việt 百bách 有hữu 六lục 祀tự 。 號hiệu 諡thụy 不bất 紀kỷ 。 由do 扶phù 風phong 公công 告cáo 。 今kim 天thiên 書thư 尚thượng 書thư 既ký 復phục 大đại 行hành 。 乃nãi 誄# 光quang 于vu 南nam 土thổ/độ 。 其kỳ 法pháp 再tái 起khởi 。 厥quyết 徒đồ 萬vạn 億ức 同đồng 悼điệu 齊tề 喜hỷ 。 惟duy 師sư 教giáo 所sở 被bị 洎kịp 扶phù 風phong 公công 所sở 履lý 。 咸hàm 戴đái 天thiên 子tử 。 天thiên 子tử 休hưu 命mạng 嘉gia 公công 德đức 美mỹ 。 溢dật 于vu 海hải 夷di 浮phù 圖đồ 是thị 視thị 。 師sư 以dĩ 仁nhân 傳truyền 。 公công 以dĩ 仁nhân 理lý 。 謁yết 辭từ 圖đồ 堅kiên 。 永vĩnh 胤dận 不bất 已dĩ 。
本bổn 朝triêu 紹thiệu 興hưng 二nhị 年niên 。 東đông 坡# 居cư 士sĩ 過quá 曹tào 溪khê 。 題đề 曰viết 。 釋Thích 迦Ca 以dĩ 文văn 教giáo 。 其kỳ 譯dịch 于vu 中trung 國quốc 。 必tất 託thác 於ư 儒nho 之chi 能năng 言ngôn 者giả 。 然nhiên 復phục 傳truyền 遠viễn 。 故cố 大Đại 乘Thừa 諸chư 經kinh 至chí 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 則tắc 委ủy 曲khúc 精tinh 盡tận 勝thắng 妙diệu 獨độc 出xuất 。 以dĩ 房phòng 融dung 筆bút 授thọ 故cố 也dã 。 柳liễu 子tử 厚hậu 南nam 遷thiên 始thỉ 究cứu 佛Phật 法Pháp 。 作tác 曹tào 溪khê 南nam 嶽nhạc 諸chư 碑bi 。 妙diệu 絕tuyệt 古cổ 今kim 。 而nhi 南nam 華hoa 今kim 無vô 石thạch 刻khắc 。 長trưởng 老lão 重trọng/trùng 辨biện 師sư 儒nho 釋thích 兼kiêm 通thông 道đạo 學học 純thuần 備bị 。 以dĩ 謂vị 自tự 唐đường 至chí 今kim 頌tụng 述thuật 祖tổ 師sư 者giả 多đa 矣hĩ 。 未vị 有hữu 通thông 亮lượng 典điển 則tắc 如như 子tử 厚hậu 者giả 。 盖# 推thôi 本bổn 其kỳ 言ngôn 與dữ 孟# 軻kha 氏thị 合hợp 。 其kỳ 可khả 不bất 使sử 學học 者giả 日nhật 見kiến 而nhi 誦tụng 之chi 。 乃nãi 具cụ 石thạch 請thỉnh 予# 書thư 其kỳ 文văn 。
論luận 曰viết 。 中trung 庸dong 曰viết 。 自tự 誠thành 明minh 之chi 謂vị 性tánh 。 自tự 明minh 誠thành 之chi 謂vị 教giáo 。 又hựu 曰viết 。 天thiên 有hữu 四tứ 時thời 。 春xuân 夏hạ 秋thu 冬đông 雨vũ 風phong 霜sương 雪tuyết 皆giai 教giáo 也dã 。 地địa 載tái 神thần 奇kỳ 。 神thần 奇kỳ 流lưu 形hình 品phẩm 物vật 露lộ 生sanh 無vô 非phi 教giáo 也dã 。 吾ngô 釋thích 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 甚thậm 深thâm 無vô 量lượng 。 六lục 祖tổ 曰viết 。 理lý 甚thậm 深thâm 也dã 。 又hựu 云vân 。 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。 難nan 解giải 難nan 入nhập 。 六lục 祖tổ 曰viết 。 教giáo 甚thậm 深thâm 也dã 。 然nhiên 吾ngô 宗tông 指chỉ 示thị 心tâm 法pháp 必tất 曰viết 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 色sắc 空không 明minh 暗ám 。 凡phàm 諸chư 物vật 象tượng 皆giai 性tánh 所sở 現hiện 。 見kiến 性tánh 則tắc 觸xúc 物vật 而nhi 真chân 。 觸xúc 物vật 而nhi 真chân 則tắc 物vật 我ngã 會hội 融dung 而nhi 無vô 物vật 矣hĩ 。 以dĩ 無vô 物vật 故cố 。 縱túng/tung 目mục 所sở 見kiến 。 縱túng/tung 口khẩu 所sở 談đàm 。 無vô 非phi 教giáo 也dã 。 教giáo 則tắc 自tự 明minh 而nhi 誠thành 。 性tánh 則tắc 自tự 誠thành 而nhi 明minh 者giả 。 明minh 與dữ 誠thành 盖# 定định 與dữ 慧tuệ 寂tịch 與dữ 照chiếu 之chi 異dị 名danh 也dã 。 是thị 以dĩ 性tánh 理lý 甚thậm 深thâm 而nhi 教giáo 門môn 難nan 入nhập 。 入nhập 則tắc 謂vị 之chi 教giáo 。 見kiến 乃nãi 謂vị 之chi 性tánh 也dã 。 大đại 哉tai 。 吾ngô 祖tổ 之chi 言ngôn 性tánh 教giáo 。 殆đãi 與dữ 中trung 庸dong 符phù 合hợp 矣hĩ 。 故cố 子tử 厚hậu 著trước 吾ngô 祖tổ 之chi 碑bi 。 而nhi 東đông 坡# 稱xưng 之chi 。 以dĩ 謂vị 推thôi 本bổn 其kỳ 言ngôn 與dữ 孟# 軻kha 氏thị 合hợp 。 於ư 戲hí 。 子tử 厚hậu 奭# 然nhiên 不bất 以dĩ 儒nho 佛Phật 為vi 異dị 趣thú 。 抑ức 妙diệu 乎hồ 性tánh 教giáo 者giả 歟# 。 賢hiền 哉tai 。
隆long 興hưng 佛Phật 教giáo 編biên 年niên 通thông 論luận 卷quyển 。 第đệ 二nhị 十thập 一nhất