隆Long 興Hưng 編Biên 年Niên 通Thông 論Luận
Quyển 0010
宋Tống 祖Tổ 琇 撰Soạn

隆Long 興Hưng 佛Phật 教Giáo 編Biên 年Niên 通Thông 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập

隆long 興hưng 府phủ 石thạch 室thất 沙Sa 門Môn 。 祖tổ 琇# 。 撰soạn 。

隋tùy 。

仁nhân 壽thọ 元nguyên 年niên 。 詔chiếu 曰viết 。 皇hoàng 帝đế 敬kính 問vấn 章chương 洪hồng 山sơn 之chi 南nam 谷cốc 智trí 舜thuấn 禪thiền 師sư 。 冬đông 月nguyệt 極cực 寒hàn 。 味vị 道đạo 安an 隱ẩn 。 勉miễn 勗úc 蒼thương 生sanh 。 成thành 就tựu 聖thánh 業nghiệp 。 惟duy 慈từ 願nguyện 力lực 。 朕trẫm 實thật 嘉gia 焉yên 。 今kim 遣khiển 開khai 府phủ 盧lô 元nguyên 壽thọ 宣tuyên 朕trẫm 意ý 。 起khởi 禪thiền 師sư 赴phó 闕khuyết 。 舜thuấn 以dĩ 疾tật 辭từ 不bất 赴phó 。 初sơ 舜thuấn 從tùng 稠trù 禪thiền 師sư 出xuất 家gia 習tập 定định 。 或hoặc 時thời 覺giác 有hữu 妄vọng 念niệm 。 即tức 以dĩ 錐trùy 刺thứ 股cổ 。 由do 是thị 塵trần 盧lô 不bất 入nhập 。 至chí 不bất 得đắc 已dĩ 或hoặc 出xuất 一nhất 言ngôn 。 不bất 過quá 戒giới 定định 慧tuệ 而nhi 已dĩ 。 如như 是thị 十thập 餘dư 年niên 。 稠trù 奇kỳ 之chi 曰viết 。 汝nhữ 於ư 人nhân 事sự 殆đãi 無vô 心tâm 哉tai 。 而nhi 今kim 而nhi 後hậu 。 可khả 與dữ 言ngôn 道đạo 矣hĩ 。 後hậu 辭từ 入nhập 贊tán 皇hoàng 山sơn 。 好hảo/hiếu 事sự 者giả 奉phụng 米mễ 麵miến 供cung 之chi 。 舜thuấn 避tị 去khứ 一nhất 不bất 受thọ 。 或hoặc 問vấn 故cố 。 舜thuấn 曰viết 。 山sơn 居cư 橡# 栗lật 足túc 以dĩ 禦ngữ 飢cơ 。 何hà 煩phiền 於ư 人nhân 。 其kỳ 簡giản 易dị 如như 此thử 。 見kiến 啗đạm 肉nhục 者giả 必tất 慘thảm 容dung 戒giới 之chi 曰viết 。 六lục 道đạo 殊thù 形hình 。 汝nhữ 無vô 不bất 經kinh 。 一nhất 切thiết 有hữu 命mạng 皆giai 汝nhữ 父phụ 母mẫu 。 一nhất 切thiết 有hữu 生sanh 皆giai 汝nhữ 曩nẵng 形hình 。 而nhi 食thực 其kỳ 肉nhục 者giả 。 是thị 食thực 汝nhữ 父phụ 母mẫu 。 汝nhữ 心tâm 安an 忍nhẫn 哉tai 。 聞văn 者giả 莫mạc 不bất 悛# 革cách 。

法Pháp 師sư 曇đàm 遷thiên 。 邃thúy 華hoa 嚴nghiêm 。 維duy 摩ma 。 楞lăng 伽già 等đẳng 經kinh 。 嘗thường 苦khổ 內nội 熱nhiệt 。 一nhất 夕tịch 夢mộng 月nguyệt 墮đọa 其kỳ 懷hoài 。 擘phách 而nhi 食thực 之chi 。 覺giác 其kỳ 氷băng 脆thúy 香hương 美mỹ 。 既ký 寤ngụ 。 所sở 苦khổ 頓đốn 除trừ 。 後hậu 為vì 弟đệ 子tử 說thuyết 戒giới 必tất 曰viết 。 我ngã 於ư 月nguyệt 德đức 前tiền 。 三tam 說thuyết 如như 是thị 戒giới 。

時thời 號hiệu 月nguyệt 德đức 比Bỉ 丘Khâu 。 尤vưu 為vi 文văn 帝đế 所sở 重trọng/trùng 。 仁nhân 壽thọ 初sơ 將tương 選tuyển 名danh 藩# 建kiến 舍xá 利lợi 塔tháp 。 遷thiên 贊tán 成thành 之chi 。 既ký 而nhi 靈linh 瑞thụy 光quang 影ảnh 遍biến 見kiến 諸chư 郡quận 。 所sở 屬thuộc 以dĩ 聞văn 。 帝đế 因nhân 問vấn 遷thiên 曰viết 。 民dân 間gian 獲hoạch 瑞thụy 應ứng 如như 此thử 。 而nhi 朕trẫm 宮cung 中trung 事sự 佛Phật 非phi 不bất 精tinh 嚴nghiêm 。 獨độc 不bất 覩đổ 殊thù 異dị 之chi 相tướng 。 何hà 也dã 。 對đối 曰viết 。 世thế 有hữu 三Tam 尊Tôn 同đồng 休hưu 天thiên 下hạ 。 佛Phật 曰viết 世Thế 尊Tôn 。 道đạo 曰viết 天thiên 尊tôn 。 帝đế 曰viết 至chí 尊tôn 。 彼bỉ 障chướng 業nghiệp 甚thậm 者giả 。 佛Phật 現hiện 慈từ 光quang 攝nhiếp 之chi 。 陛bệ 下hạ 光quang 宅trạch 四tứ 海hải 。 萬vạn 國quốc 咸hàm 寧ninh 。 其kỳ 光quang 既ký 同đồng 。 故cố 無vô 異dị 見kiến 。 帝đế 悅duyệt 。

大đại 業nghiệp 二nhị 年niên 冬đông 。 隋tùy 煬# 帝đế 有hữu 事sự 于vu 南nam 郊giao 。 詔chiếu 僧Tăng 道đạo 並tịnh 同đồng 俗tục 拜bái 。 道đạo 流lưu 無vô 敢cảm 言ngôn 者giả 。 諸chư 沙Sa 門Môn 例lệ 不bất 奉phụng 詔chiếu 。 帝đế 詰cật 之chi 曰viết 。 詔chiếu 條điều 久cửu 頒ban 。 卿khanh 等đẳng 固cố 不bất 奉phụng 命mệnh 。 何hà 也dã 。 法Pháp 師sư 明minh 瞻chiêm 對đối 曰viết 。 陛bệ 下hạ 若nhược 使sử 準chuẩn 制chế 罷bãi 道đạo 。 則tắc 微vi 軀khu 敢cảm 不bất 奉phụng 命mệnh 。 如như 知tri 大đại 法pháp 可khả 崇sùng 。 則tắc 法Pháp 服phục 之chi 下hạ 僧Tăng 無vô 敬kính 俗tục 之chi 禮lễ 。 帝đế 曰viết 何hà 以dĩ 致trí 拜bái 周chu 武võ 。 瞻chiêm 曰viết 。 周chu 武võ 任nhậm 威uy 縱túng/tung 暴bạo 。 仁nhân 德đức 不bất 施thí 。 不bất 足túc 為vi 有hữu 國quốc 者giả 法pháp 。 陛bệ 下hạ 聖thánh 政chánh 惟duy 仁nhân 。 不bất 枉uổng 非phi 罪tội 。 是thị 以dĩ 貧bần 道đạo 得đắc 盡tận 忠trung 言ngôn 。 帝đế 默mặc 然nhiên 而nhi 罷bãi 。 有hữu 司ty 以dĩ 瞻chiêm 抗kháng 制chế 將tương 抵để 以dĩ 罪tội 。 瞻chiêm 曰viết 。 所sở 坐tọa 者giả 瞻chiêm 也dã 。 願nguyện 不bất 以dĩ 非phi 律luật 加gia 吾ngô 徒đồ 。 帝đế 壯tráng 其kỳ 不bất 撓nạo 。 置trí 而nhi 不bất 問vấn 。 凡phàm 敬kính 主chủ 之chi 議nghị 由do 此thử 而nhi 絕tuyệt 焉yên 。

是thị 歲tuế 。 三tam 祖tổ 僧Tăng 璨Xán 大Đại 師Sư 示thị 寂tịch 。 師sư 或hoặc 云vân 徐từ 州châu 人nhân 。 初sơ 以dĩ 白bạch 衣y 謁yết 可khả 大đại 師sư 。 既ký 授thọ 衣y 傳truyền 法pháp 。 屬thuộc 周chu 武võ 廢phế 教giáo 。 師sư 往vãng 來lai 司ty 空không 山sơn 積tích 十thập 餘dư 年niên 。 人nhân 無vô 識thức 之chi 者giả 。 隋tùy 開khai 皇hoàng 初sơ 始thỉ 居cư 皖# 公công 山sơn 。 遇ngộ 沙Sa 彌Di 道đạo 信tín 禮lễ 師sư 曰viết 。 願nguyện 和hòa 尚thượng 大đại 慈từ 。 乞khất 與dữ 解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 。 師sư 曰viết 誰thùy 縛phược 汝nhữ 。 曰viết 無vô 人nhân 縛phược 。 師sư 曰viết 何hà 更cánh 求cầu 解giải 脫thoát 乎hồ 。 信tín 於ư 言ngôn 下hạ 大đại 悟ngộ 。 服phục 勞lao 久cửu 之chi 。 與dữ 授thọ 具cụ 戒giới 。 屢lũ 驗nghiệm 以dĩ 玄huyền 犍kiền 。 知tri 其kỳ 緣duyên 熟thục 。 乃nãi 說thuyết 偈kệ 付phó 以dĩ 衣y 法pháp 。 又hựu 曰viết 。 吾ngô 既ký 得đắc 汝nhữ 。 能năng 事sự 已dĩ 畢tất 。 即tức 優ưu 游du 江giang 國quốc 。 歷lịch 羅la 浮phù 諸chư 山sơn 。 復phục 還hoàn 舊cựu 止chỉ 。 士sĩ 民dân 樂nhạo/nhạc/lạc 其kỳ 歸quy 。 相tương 率suất 致trí 供cung 。 師sư 受thọ 之chi 。 為vì 四tứ 眾chúng 說thuyết 法Pháp 。 次thứ 即tức 于vu 眾chúng 會hội 中trung 儼nghiễm 立lập 。 合hợp 掌chưởng 而nhi 逝thệ 。 唐đường 代đại 宗tông 諡thụy 鏡kính 智trí 禪thiền 師sư 。 著trước 信tín 心tâm 銘minh 一nhất 篇thiên 。 其kỳ 辭từ 曰viết 。

至chí 道Đạo 無vô 難nan 。 唯duy 嫌hiềm 揀giản 擇trạch 。 但đãn 莫mạc 憎tăng 愛ái 。 洞đỗng 然nhiên 明minh 白bạch 。 毫hào 釐li 有hữu 差sai 。 天thiên 地địa 懸huyền 隔cách 。 欲dục 得đắc 現hiện 前tiền 。 莫mạc 存tồn 順thuận 逆nghịch 。 違vi 順thuận 相tương 爭tranh 。 是thị 為vi 心tâm 病bệnh 。 不bất 識thức 玄huyền 旨chỉ 。 徒đồ 勞lao 念niệm 靜tĩnh 。 圓viên 同đồng 太thái 虗hư 。 無vô 欠khiếm 無vô 餘dư 。 良lương 由do 取thủ 捨xả 。 所sở 以dĩ 不bất 如Như 。 莫mạc 逐trục 有hữu 緣duyên 。 勿vật 住trụ 空không 忍nhẫn 。 一Nhất 種Chủng 平bình 懷hoài 。 泯mẫn 然nhiên 自tự 盡tận 。 止chỉ 動động 歸quy 止chỉ 。 止chỉ 更cánh 彌di 動động 。 唯duy 滯trệ 兩lưỡng 邊biên 。 寧ninh 知tri 一Nhất 種Chủng 。 一Nhất 種Chủng 不bất 通thông 。 兩lưỡng 邊biên 失thất 功công 。 遣khiển 有hữu 沒một 有hữu 。 從tùng 空không 背bội 空không 。 多đa 言ngôn 多đa 慮lự 。 轉chuyển 不bất 相tương 應ứng 。 絕tuyệt 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 。 無vô 處xứ 不bất 通thông 。 歸quy 根căn 得đắc 旨chỉ 。 隨tùy 照chiếu 失thất 宗tông 。 須tu 臾du 反phản 照chiếu 。 勝thắng 卻khước 前tiền 空không 。 前tiền 空không 轉chuyển 變biến 。 皆giai 由do 妄vọng 見kiến 。 不bất 用dụng 求cầu 真chân 。 唯duy 須tu 息tức 見kiến 。 二nhị 見kiến 不bất 住trụ 。 慎thận 莫mạc 追truy 尋tầm 。 才tài 有hữu 得đắc 失thất 。 紛phân 然nhiên 失thất 心tâm 。 二nhị 由do 一nhất 有hữu 。 一nhất 亦diệc 莫mạc 守thủ 。 一nhất 心tâm 不bất 生sanh 。 萬vạn 法pháp 無vô 咎cữu 。 無vô 咎cữu 無vô 法pháp 。 不bất 生sanh 不bất 心tâm 。 能năng 隨tùy 境cảnh 滅diệt 。 境cảnh 逐trục 能năng 沉trầm 。 境cảnh 由do 能năng 境cảnh 。 能năng 由do 境cảnh 能năng 。 欲dục 知tri 兩lưỡng 段đoạn 。 元nguyên 是thị 一nhất 空không 。 一nhất 空không 同đồng 兩lưỡng 。 齊tề 含hàm 萬vạn 象tượng 。 不bất 見kiến 精tinh 麤thô 。 寧ninh 有hữu 偏thiên 黨đảng 。 大Đại 道Đạo 體thể 寬khoan 。 無vô 易dị 無vô 難nan 。 小tiểu 見kiến 狐hồ 疑nghi 。 轉chuyển 急cấp 轉chuyển 遲trì 。 執chấp 之chi 失thất 度độ 。 必tất 入nhập 邪tà 路lộ 。 放phóng 之chi 自tự 然nhiên 。 體thể 無vô 去khứ 住trụ 。 任nhậm 性tánh 合hợp 道Đạo 。 逍tiêu 遙diêu 絕tuyệt 惱não 。 繫hệ 念niệm 乖quai 真chân 。 昏hôn 沉trầm 不bất 好hảo/hiếu 。 不bất 好hảo 勞lao 神thần 。 何hà 用dụng 疎sơ 親thân 。 欲dục 取thủ 一Nhất 乘Thừa 。 勿vật 惡ố 六lục 塵trần 。 六lục 塵trần 不bất 惡ố 。 還hoàn 同đồng 正chánh 覺giác 。 智trí 者giả 無vô 為vi 。 愚ngu 人nhân 自tự 縛phược 。 法pháp 無vô 異dị 法pháp 。 安an 有hữu 愛ái 著trước 。 將tương 心tâm 用dụng 心tâm 。 豈khởi 非phi 大đại 錯thác 。 迷mê 生sanh 寂tịch 亂loạn 。 悟ngộ 無vô 好hảo 惡ác 。 一nhất 切thiết 二nhị 邊biên 。 良lương 由do 斟châm 酌chước 。 夢mộng 幻huyễn 虗hư 花hoa 。 何hà 勞lao 把bả 捉tróc 。 得đắc 失thất 是thị 非phi 。 一nhất 時thời 放phóng 卻khước 。 眼nhãn 若nhược 不bất 寐mị 。 諸chư 夢mộng 自tự 除trừ 。 心tâm 若nhược 不bất 異dị 。 萬vạn 法pháp 一Nhất 如Như 。 如như 如như 體thể 玄huyền 。 兀ngột 爾nhĩ 忘vong 緣duyên 。 萬vạn 緣duyên 齊tề 觀quán 。 復phục 歸quy 自tự 然nhiên 。 泯mẫn 其kỳ 所sở 以dĩ 。 不bất 可khả 方phương 比tỉ 。 止chỉ 動động 無vô 動động 。 動động 止chỉ 無vô 止chỉ 。 兩lưỡng 既ký 不bất 成thành 。 一nhất 何hà 有hữu 爾nhĩ 。 究cứu 竟cánh 窮cùng 極cực 。 不bất 存tồn 軌quỹ 則tắc 。 契khế 心tâm 平bình 等đẳng 。 所sở 作tác 皆giai 息tức 。 狐hồ 疑nghi 淨tịnh 盡tận 。 正chánh 信tín 調điều 直trực 。 一nhất 切thiết 不bất 留lưu 。 無vô 可khả 記ký 憶ức 。 虗hư 明minh 自tự 照chiếu 。 不bất 勞lao 心tâm 力lực 。 非phi 思tư 量lượng 處xứ 。 識thức 情tình 難nan 測trắc 。 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 。 無vô 他tha 無vô 自tự 。 要yếu 急cấp 相tương 應ứng 。 唯duy 言ngôn 不bất 二nhị 。 不bất 二nhị 皆giai 同đồng 。 無vô 不bất 包bao 容dung 。 十thập 方phương 智trí 者giả 。 皆giai 入nhập 此thử 宗tông 。 宗tông 非phi 促xúc 延diên 。 一nhất 念niệm 萬vạn 年niên 。 無vô 在tại 不bất 在tại 。 十thập 方phương 目mục 前tiền 。 極cực 小tiểu 同đồng 大đại 。 忘vong 絕tuyệt 境cảnh 界giới 。 極cực 大đại 同đồng 小tiểu 。 不bất 見kiến 邊biên 表biểu 。 有hữu 即tức 是thị 無vô 。 無vô 即tức 是thị 有hữu 。 若nhược 不bất 如như 是thị 。 必tất 不bất 須tu 守thủ 。 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 但đãn 能năng 如như 此thử 。 何hà 慮lự 不bất 畢tất 。 信tín 心tâm 不bất 二nhị 。 不bất 二nhị 信tín 心tâm 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 非phi 去khứ 來lai 今kim 。

論luận 曰viết 。 嘗thường 聞văn 古cổ 宗tông 師sư 垂thùy 訓huấn 學học 者giả 。 每mỗi 晨thần 興hưng 必tất 誦tụng 三tam 祖tổ 信tín 心tâm 銘minh 數số 番phiên 。 誠thành 哉tai 斯tư 言ngôn 。 凡phàm 歷lịch 古cổ 以dĩ 來lai 。 詮thuyên 道đạo 之chi 作tác 多đa 矣hĩ 。 至chí 於ư 窮cùng 澈triệt 法pháp 源nguyên 。 妙diệu 盡tận 宗tông 極cực 。 無vô 出xuất 此thử 篇thiên 。 言ngôn 約ước 而nhi 義nghĩa 豐phong 。 旨chỉ 深thâm 而nhi 詞từ 雅nhã 。 所sở 以dĩ 嗣tự 承thừa 祖tổ 位vị 。 為vi 大đại 法Pháp 王Vương 。 真chân 身thân 住trụ 世thế 。 不bất 如như 是thị 豈khởi 虗hư 然nhiên 哉tai 。 或hoặc 謂vị 大đại 師sư 既ký 以dĩ 大đại 法pháp 付phó 四tứ 祖tổ 。 乃nãi 祝chúc 曰viết 。 謹cẩn 勿vật 言ngôn 自tự 我ngã 處xứ 得đắc 法Pháp 來lai 。 近cận 世thế 嵩tung 明minh 教giáo 曰viết 。 此thử 蓋cái 祖tổ 師sư 以dĩ 名danh 迹tích 為vi 道đạo 之chi 累lũy/lụy/luy 。 故cố 雖tuy 師sư 承thừa 亦diệc 欲dục 絕tuyệt 之chi 。 而nhi 覺giác 範phạm 亦diệc 曰viết 。 大đại 師sư 于vu 時thời 念niệm 達đạt 磨ma 二nhị 祖tổ 弘hoằng 法pháp 之chi 艱gian 難nan 。 皆giai 為vi 邪tà 師sư 憎tăng 害hại 。 故cố 痛thống 自tự 謹cẩn 耳nhĩ 。 然nhiên 二nhị 師sư 之chi 說thuyết 殆đãi 未vị 善thiện 。 古cổ 云vân 。 須tu 信tín 普phổ 通thông 年niên 遠viễn 事sự 。 不bất 從tùng 葱thông 嶺lĩnh 付phó 將tương 來lai 。 又hựu 賢hiền 沙sa 云vân 。 達đạt 磨ma 不bất 來lai 東đông 土thổ/độ 。 二nhị 祖tổ 不bất 往vãng 西tây 天thiên 。 應ưng 知tri 勿vật 言ngôn 自tự 我ngã 處xứ 得đắc 法Pháp 來lai 。 蓋cái 囑chúc 累lụy 無vô 傳truyền 之chi 傳truyền 。 抑ức 末mạt 後hậu 全toàn 提đề 之chi 旨chỉ 歟# 。

四tứ 年niên 始thỉ 平bình 。 令linh 楊dương 宏hoành 率suất 道Đạo 士sĩ 名danh 儒nho 大đại 智trí 藏tạng 寺tự 啟khải 會hội 義nghĩa 法pháp 筵diên 。 命mạng 法Pháp 師sư 慧tuệ 淨tịnh 與dữ 道Đạo 士sĩ 余dư 永vĩnh 通thông 論luận 義nghĩa 。 永vĩnh 通thông 欲dục 先tiên 立lập 義nghĩa 。 淨tịnh 曰viết 道đạo 流lưu 入nhập 寺tự 。 義nghĩa 有hữu 主chủ 賓tân 。 汝nhữ 安an 得đắc 先tiên 。 於ư 是thị 淨tịnh 問vấn 。 老lão 子tử 云vân 有hữu 物vật 混hỗn 成thành 先tiên 天thiên 地địa 生sanh 。 吾ngô 不bất 知tri 其kỳ 名danh 。 字tự 之chi 曰viết 道đạo 。 且thả 道đạo 體thể 一nhất 故cố 混hỗn 耶da 。 體thể 異dị 故cố 混hỗn 耶da 。 若nhược 體thể 一nhất 故cố 混hỗn 。 則tắc 正chánh 混hỗn 之chi 時thời 已dĩ 自tự 成thành 一nhất 。 是thị 則tắc 一nhất 非phi 道đạo 生sanh 。 若nhược 體thể 異dị 故cố 混hỗn 。 且thả 未vị 混hỗn 之chi 時thời 已dĩ 自tự 成thành 二nhị 。 然nhiên 則tắc 二nhị 非phi 一nhất 起khởi 矣hĩ 。 永vĩnh 通thông 范phạm 然nhiên 不bất 知tri 所sở 對đối 。 無vô 言ngôn 而nhi 罷bãi 。

神thần 僧Tăng 法Pháp 喜hỷ 者giả 。 皃# 寢tẩm 陋lậu 。 年niên 若nhược 四tứ 十thập 許hứa 。 嶺lĩnh 表biểu 父phụ 老lão 咸hàm 言ngôn 兒nhi 時thời 見kiến 之chi 。 談đàm 晉tấn 宋tống 間gian 事sự 歷lịch 歷lịch 可khả 聽thính 。 又hựu 自tự 言ngôn 嘗thường 從tùng 東đông 林lâm 遠viễn 公công 游du 。 語ngữ 默mặc 不bất 常thường 。 然nhiên 皆giai 為vi 吉cát 凶hung 之chi 兆triệu 。 煬# 帝đế 幸hạnh 維duy 揚dương 。 聞văn 其kỳ 有hữu 異dị 召triệu 之chi 。 俄nga 一nhất 日nhật 繞nhiễu 宮cung 中trung 遍biến 索sách 羊dương 頭đầu 。 帝đế 惡ác 之chi 。 以dĩ 付phó 廷đình 尉úy 。 手thủ 足túc 銀ngân 鐺# 。 禁cấm 衛vệ 嚴nghiêm 甚thậm 。 喜hỷ 日nhật 丐cái 于vu 市thị 。 飲ẩm 食thực 自tự 若nhược 。 有hữu 司ty 以dĩ 聞văn 。 帝đế 命mạng 桉# 視thị 。 封phong 籥# 如như 故cố 。 及cập 啟khải 戶hộ 視thị 之chi 。 唯duy 見kiến 袈ca 裟sa 覆phú 黃hoàng 金kim 骨cốt 。 骨cốt 皆giai 連liên 鎖tỏa 。 遽cự 以dĩ 白bạch 帝đế 。 勑# 長trường/trưởng 安an 王vương 怛đát 。 覈# 實thật 如như 狀trạng 。 詔chiếu 以dĩ 香hương 泥nê 樹thụ 骨cốt 塑tố 之chi 。 是thị 夕tịch 喜hỷ 以dĩ 泥nê 像tượng 起khởi 行hành 。 言ngôn 笑tiếu 如như 故cố 。 遂toại 釋thích 其kỳ 禁cấm 。 未vị 幾kỷ 示thị 疾tật 。 命mạng 嘗thường 所sở 善thiện 者giả 去khứ 其kỳ 薦tiến 。 置trí 身thân 簀# 上thượng 。 下hạ 以dĩ 熾sí 炭thán 炙chích 之chi 。 數sổ 日nhật 半bán 身thân 紅hồng 爛lạn 即tức 死tử 。 葬táng 之chi 香hương 山sơn 寺tự 側trắc 。 後hậu 數số 歲tuế 。 有hữu 自tự 海hải 南nam 歸quy 者giả 。 見kiến 喜hỷ 無vô 恙dạng 。 其kỳ 人nhân 發phát 塚trủng 視thị 之chi 。 唯duy 空không 棺quan 焉yên 。 計kế 是thị 時thời 喜hỷ 已dĩ 三tam 百bách 餘dư 歲tuế 。 及cập 煬# 帝đế 於ư 江giang 都đô 遇ngộ 弑# 。 方phương 悟ngộ 喜hỷ 索sách 羊dương 頭đầu 之chi 驗nghiệm 云vân 。

論luận 曰viết 。 唐đường 杜đỗ 牧mục 云vân 。 昔tích 有hữu 相tương/tướng 工công 稱xưng 文văn 帝đế 當đương 有hữu 天thiên 下hạ 。 後hậu 果quả 篡soán 奪đoạt 得đắc 之chi 。 周chu 末mạt 楊dương 氏thị 為vi 八bát 柱trụ 國quốc 公công 侯hầu 相tương 繼kế 久cửu 矣hĩ 。 一nhất 旦đán 以dĩ 男nam 子tử 偷thâu 竊thiết 位vị 號hiệu 。 不bất 三tam 十thập 年niên 老lão 壯tráng 嬰anh 兒nhi 皆giai 不bất 得đắc 其kỳ 死tử 。 彼bỉ 知tri 相tương/tướng 法pháp 當đương 曰viết 此thử 為vi 楊dương 氏thị 禍họa 。 乃nãi 可khả 謂vị 善thiện 相tương/tướng 者giả 。 牧mục 之chi 之chi 論luận 誠thành 為vi 警cảnh 絕tuyệt 。 然nhiên 文văn 帝đế 削tước 平bình 天thiên 下hạ 。 混hỗn 一nhất 寰# 海hải 。 君quân 臨lâm 萬vạn 國quốc 者giả 二nhị 十thập 四tứ 年niên 。 剏# 置trí 禮lễ 樂nhạo 法Pháp 度độ 。 多đa 為vi 唐đường 所sở 遵tuân 用dụng 。 仁nhân 壽thọ 間gian 天thiên 下hạ 戶hộ 至chí 八bát 百bách 七thất 十thập 萬vạn 。 以dĩ 唐đường 疆cương 宇vũ 之chi 廣quảng 。 歷lịch 五ngũ 朝triêu 至chí 天thiên 寶bảo 末mạt 纔tài 九cửu 百bách 餘dư 萬vạn 戶hộ 。 隋tùy 文văn 開khai 統thống 而nhi 身thân 及cập 太thái 平bình 。 固cố 一nhất 代đại 之chi 英anh 主chủ 也dã 。 惜tích 其kỳ 末mạt 年niên 任nhậm 一nhất 楊dương 素tố 而nhi 弗phất 獲hoạch 其kỳ 終chung 。 嗚ô 呼hô 。 豈khởi 唯duy 隋tùy 文văn 而nhi 已dĩ 哉tai 。 凡phàm 魏ngụy 晉tấn 已dĩ 來lai 符phù 。 石thạch 。 姚diêu 。 劉lưu 。 二nhị 蕭tiêu 。 陳trần 。 高cao 。 宇vũ 文văn 。 楊dương 氏thị 十thập 三tam 朝triêu 興hưng 亡vong 。 因nhân 果quả 循tuần 環hoàn 之chi 驗nghiệm 皆giai 豪hào 末mạt 無vô 差sai 。 吾ngô 教giáo 所sở 以dĩ 誕đản 敷phu 六lục 合hợp 有hữu 大đại 益ích 於ư 天thiên 下hạ 國quốc 家gia 者giả 。 其kỳ 言ngôn 因nhân 果quả 報báo 應ứng 之chi 事sự 。 與dữ 天thiên 道đạo 大đại 合hợp 。 有hữu 以dĩ 助trợ 天thiên 為vi 勸khuyến 沮trở 也dã 。 故cố 鴻hồng 經kinh 廣quảng 論luận 深thâm 切thiết 著trước 明minh 。 必tất 欲dục 人nhân 人nhân 自tự 信tín 。 因nhân 既ký 如như 是thị 果quả 亦diệc 如như 之chi 。 而nhi 莫mạc 可khả 逭# 也dã 。 儒nho 雖tuy 曰viết 其kỳ 事sự 好hảo/hiếu 還hoàn 。 然nhiên 未vị 伸thân 勸khuyến 沮trở 之chi 理lý 。 此thử 所sở 以dĩ 牧mục 之chi 唯duy 詆# 隋tùy 文văn 而nhi 不bất 遠viễn 推thôi 累lũy/lụy/luy 朝triêu 積tích 習tập 循tuần 環hoàn 之chi 弊tệ 。 獨độc 唐đường 家gia 之chi 興hưng 則tắc 異dị 於ư 彼bỉ 。 故cố 其kỳ 運vận 祚tộ 靈linh 長trường/trưởng 。 益ích 足túc 以dĩ 為vi 天thiên 下hạ 之chi 至chí 鑑giám 也dã 。

唐đường

唐đường 高cao 祖tổ 諱húy 淵uyên 。 字tự 叔thúc 德đức 。 姓tánh 李# 氏thị 。 隴# 西tây 成thành 紀kỷ 人nhân 也dã 。 體thể 有hữu 三tam 乳nhũ 。 世thế 為vi 周chu 隋tùy 顯hiển 官quan 。 襲tập 封phong 唐đường 公công 。 大đại 業nghiệp 十thập 三tam 年niên 。 煬# 帝đế 南nam 游du 江giang 都đô 。 天thiên 下hạ 盜đạo 起khởi 。 高cao 祖tổ 子tử 世thế 民dân 知tri 隋tùy 必tất 亡vong 。 謀mưu 舉cử 大đại 事sự 。 高cao 祖tổ 從tùng 之chi 。 秋thu 七thất 月nguyệt 舉cử 義nghĩa 師sư 。 冬đông 十thập 一nhất 月nguyệt 克khắc 京kinh 城thành 。 明minh 年niên 夏hạ 五ngũ 月nguyệt 隋tùy 帝đế 遜tốn 于vu 位vị 。 高cao 祖tổ 即tức 皇hoàng 帝đế 位vị 于vu 長trường/trưởng 安an 。 改cải 國quốc 號hiệu 唐đường 。 建kiến 元nguyên 武võ 德đức 。 在tại 位vị 九cửu 年niên 。 內nội 禪thiền 太thái 宗tông 。 太thái 宗tông 佛Phật 心tâm 天thiên 子tử 也dã 。 創sáng/sang 基cơ 定định 業nghiệp 廓khuếch 靖tĩnh 方phương 維duy 。 傳truyền 世thế 二nhị 十thập 凡phàm 二nhị 百bách 九cửu 十thập 年niên 。 自tự 開khai 闢tịch 以dĩ 來lai 有hữu 天thiên 下hạ 者giả 。 俱câu 未vị 若nhược 皇hoàng 唐đường 之chi 甚thậm 盛thịnh 也dã 。 吾ngô 教giáo 盛thịnh 衰suy 常thường 與dữ 帝đế 道đạo 相tương 望vọng 。 繇# 是thị 內nội 外ngoại 護hộ 聖thánh 賢hiền 之chi 多đa 。 典điển 章chương 之chi 備bị 。 亦diệc 無vô 出xuất 此thử 朝triêu 。 故cố 今kim 通thông 論luận 於ư 唐đường 代đại 頗phả 稱xưng 全toàn 書thư 。 幸hạnh 名danh 教giáo 君quân 子tử 與dữ 夫phu 吾ngô 屬thuộc 後hậu 之chi 賢hiền 者giả 有hữu 以dĩ 稽khể 考khảo 焉yên 。

武võ 德đức 七thất 年niên 二nhị 月nguyệt 丁đinh 巳tị 。 高cao 祖tổ 釋thích 奠# 於ư 國quốc 學học 召triệu 。 名danh 儒nho 僧Tăng 道đạo 論luận 義nghĩa 。 道Đạo 士sĩ 劉lưu 進tiến 喜hỷ 問vấn 沙Sa 門Môn 慧tuệ 乘thừa 曰viết 。 悉Tất 達Đạt 太Thái 子Tử 。 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 求cầu 證chứng 道Đạo 果Quả 。 是thị 則tắc 道đạo 能năng 生sanh 佛Phật 。 佛Phật 由do 道đạo 成thành 。 故cố 經kinh 曰viết 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 又hựu 曰viết 。 體thể 解giải 大Đại 道Đạo 。 發phát 無vô 上thượng 心tâm 。 以dĩ 此thử 驗nghiệm 之chi 。 道đạo 宜nghi 先tiên 佛Phật 。 乘thừa 曰viết 。 震chấn 旦đán 之chi 於ư 天Thiên 竺Trúc 。 猶do 環hoàn 海hải 之chi 比tỉ 鱗lân 洲châu 。 老lão 君quân 與dữ 佛Phật 先tiên 後hậu 三tam 百bách 餘dư 年niên 。 豈khởi 昭chiêu 王vương 時thời 佛Phật 而nhi 求cầu 敬kính 王vương 時thời 道đạo 哉tai 。 進tiến 喜hỷ 曰viết 。 太thái 上thượng 大Đại 道Đạo 先tiên 天thiên 地địa 生sanh 。 鬱uất 勃bột 洞đỗng 靈linh 之chi 中trung 。 [火*章]# 燁diệp 玉ngọc 清thanh 之chi 上thượng 。 是thị 佛Phật 之chi 師sư 也dã 。 乘thừa 曰viết 。 桉# 七thất 籍tịch 九cửu 流lưu 經kinh 國quốc 之chi 典điển 宗tông 本bổn 周chu 易dị 。 五ngũ 運vận 相tương 生sanh 二nhị 儀nghi 斯tư 闢tịch 。 妙diệu 萬vạn 物vật 之chi 謂vị 神thần 。 一nhất 陰ấm 一nhất 陽dương 之chi 謂vị 道đạo 。 寧ninh 云vân 別biệt 有hữu 大Đại 道Đạo 先tiên 天thiên 地địa 生sanh 乎hồ 。 道đạo 既ký 無vô 名danh 。 曷hạt 由do 生sanh 佛Phật 。 中trung 庸dong 曰viết 。 率suất 性tánh 之chi 謂vị 道đạo 。 車xa 胤dận 曰viết 。 在tại 己kỷ 為vi 德đức 。 及cập 物vật 為vi 道đạo 。 豈khởi 有hữu 頂đảnh 戴đái 金kim 冠quan 身thân 披phi 黃hoàng 褐hạt 。 鬢mấn 垂thùy 素tố 髮phát 手thủ 執chấp 玉ngọc 璋# 。 居cư 大đại 羅la 之chi 上thượng 獨độc 稱xưng 大Đại 道Đạo 。 何hà 其kỳ 謬mậu 哉tai 。 進tiến 喜hỷ 無vô 對đối 。 已dĩ 而nhi 太thái 學học 愽# 士sĩ 陸lục 德đức 明minh 隨tùy 方phương 立lập 義nghĩa 徧biến 析tích 其kỳ 要yếu 。 帝đế 悅duyệt 曰viết 。 三tam 人nhân 者giả 皆giai 勍# 敵địch 也dã 。 然nhiên 德đức 明minh 一nhất 舉cử 輙triếp 蔽tế 之chi 。 可khả 謂vị 賢hiền 矣hĩ 。 遂toại 各các 賜tứ 之chi 帛bạch 。

八bát 年niên 。 太thái 史sử 令linh 庾dữu 儉kiệm 耻sỉ 以dĩ 術thuật 官quan 薦tiến 傅phó/phụ 奕dịch 自tự 代đại 。 及cập 奕dịch 為vi 令linh 。 有hữu 道Đạo 士sĩ 傳truyền 仁nhân 均quân 者giả 頗phả 閑nhàn 曆lịch 學học 。 奕dịch 舉cử 以dĩ 為vi 太thái 史sử 丞thừa 。 遂toại 與dữ 之chi 附phụ 合hợp 。 上thượng 疏sớ/sơ 請thỉnh 除trừ 罷bãi 釋thích 教giáo 曰viết 。 佛Phật 在tại 西tây 域vực 。 言ngôn 妖yêu 路lộ 遠viễn 。 漢hán 譯dịch 胡hồ 書thư 。 恣tứ 其kỳ 假giả 託thác 。 故cố 使sử 不bất 忠trung 不bất 孝hiếu 。 削tước 髮phát 而nhi 揖ấp 君quân 親thân 。 游du 手thủ 游du 食thực 易dị 服phục 而nhi 逃đào 租tô 賦phú 。 演diễn 其kỳ 妖yêu 書thư 。 述thuật 其kỳ 邪tà 法pháp 。 偽ngụy 啟khải 三tam 塗đồ 。 謬mậu 彰chương 六lục 道đạo 。 恐khủng 訹# 愚ngu 夫phu 。 詐trá 欺khi 庸dong 品phẩm 。 凡phàm 百bách 黎lê 庶thứ 通thông 識thức 者giả 稀# 不bất 究cứu 根căn 源nguyên 。 信tín 其kỳ 矯kiểu 妄vọng 。 仍nhưng 追truy 既ký 往vãng 之chi 罪tội 。 虗hư 擬nghĩ 將tương 來lai 之chi 福phước 。 至chí 有hữu 躬cung 造tạo 惡ác 逆nghịch 觸xúc 法pháp 抵để 刑hình 。 方phương 乃nãi 獄ngục 中trung 禮lễ 佛Phật 口khẩu 誦tụng 梵Phạm 言ngôn 。 曉hiểu 夕tịch 忘vong 疲bì 規quy 免miễn 其kỳ 罪tội 。 且thả 死tử 生sanh 壽thọ 夭yểu 本bổn 於ư 自tự 然nhiên 。 刑hình 德đức 威uy 福phước 關quan 之chi 人nhân 君quân 。 而nhi 愚ngu 僧Tăng 矯kiểu 託thác 皆giai 言ngôn 由do 佛Phật 。 竊thiết 人nhân 主chủ 權quyền 。 攘nhương 造tạo 化hóa 理lý 。 其kỳ 為vi 害hại 政chánh 良lương 可khả 悲bi 也dã 。 書thư 曰viết 。 惟duy 辟tịch 作tác 福phước 。 惟duy 辟tịch 作tác 威uy 。 惟duy 辟tịch 玉ngọc 食thực 。 臣thần 無vô 有hữu 作tác 福phước 作tác 威uy 玉ngọc 食thực 害hại 于vu 而nhi 家gia 凶hung 于vu 而nhi 國quốc 。 自tự 五ngũ 帝đế 三tam 王vương 皆giai 未vị 有hữu 佛Phật 法Pháp 。 君quân 明minh 臣thần 忠trung 年niên 祚tộ 長trường 久cửu 。 至chí 漢hán 明minh 始thỉ 立lập 胡hồ 祠từ 。 令linh 西tây 域vực 桑tang 門môn 自tự 傳truyền 其kỳ 法pháp 。 西tây 晉tấn 已dĩ 前tiền 不bất 許hứa 中trung 國quốc 之chi 人nhân 髠khôn 髮phát 出xuất 家gia 。 洎kịp 符phù 石thạch 亂loạn 華hoa 乃nãi 弭nhị 厥quyết 禁cấm 。 政chánh 虐ngược 祚tộ 短đoản 皆giai 由do 佛Phật 教giáo 致trí 災tai 。 梁lương 武võ 齊tề 宣tuyên 尤vưu 足túc 為vi 戒giới 。 昔tích 褒bao 姒# 一nhất 女nữ 熒# 惑hoặc 幽u 王vương 致trí 亡vong 其kỳ 國quốc 。 況huống 今kim 僧Tăng 尼ni 十thập 萬vạn 。 刻khắc 繒tăng 泥nê 像tượng 以dĩ 耗hao 天thiên 下hạ 者giả 乎hồ 。 陛bệ 下hạ 以dĩ 十thập 萬vạn 之chi 眾chúng 自tự 相tương/tướng 夫phu 婦phụ 。 十thập 年niên 滋tư 產sản 十thập 年niên 教giáo 訓huấn 。 自tự 可khả 足túc 食thực 足túc 兵binh 。 四tứ 海hải 免miễn 蚕# 食thực 之chi 患hoạn 。 百bá 姓tánh 知tri 威uy 福phước 所sở 自tự 。 則tắc 妖yêu 妄vọng 之chi 風phong 息tức 而nhi 淳thuần 樸phác 之chi 化hóa 還hoàn 也dã 。 且thả 古cổ 今kim 忠trung 諫gián 鮮tiên 不bất 逮đãi 禍họa 。 近cận 北bắc 齊tề 章chương 仇cừu 子tử 他tha 獻hiến 言ngôn 。 僧Tăng 尼ni 縻# 損tổn 國quốc 家gia 。 塔tháp 寺tự 虗hư 費phí 金kim 帛bạch 。 為vi 諸chư 僧Tăng 尼ni 附phụ 會hội 宰tể 相tướng 。 依y 託thác 妃phi 主chủ 。 陽dương 讒sàm 陰ấm 謗báng 。 子tử 他tha 卒thốt 死tử 都đô 市thị 。 及cập 周chu 武võ 入nhập 齊tề 。 首thủ 封phong 基cơ 墓mộ 。 臣thần 雖tuy 不bất 敏mẫn 。 竊thiết 希hy 其kỳ 蹤tung 。 疏sớ/sơ 奏tấu 不bất 報báo 。

九cửu 年niên 。 太thái 史sử 令linh 傅phó/phụ 奕dịch 前tiền 後hậu 七thất 上thượng 疏sớ/sơ 請thỉnh 除trừ 罷bãi 釋Thích 氏thị 。 詞từ 皆giai 激kích 切thiết 。 帝đế 春xuân 秋thu 高cao 而nhi 優ưu 柔nhu 無vô 斷đoạn 。 頗phả 信tín 之chi 。 以dĩ 其kỳ 疏sớ/sơ 付phó 群quần 臣thần 雜tạp 議nghị 。 大đại 臣thần 皆giai 言ngôn 。 佛Phật 法Pháp 興hưng 自tự 累lũy/lụy/luy 朝triêu 。 弘hoằng 善thiện 遏át 惡ác 冥minh 助trợ 國quốc 家gia 。 理lý 無vô 廢phế 棄khí 。 獨độc 太thái 僕bộc 卿khanh 張trương 道đạo 源nguyên 附phụ 奕dịch 。 稱xưng 其kỳ 奏tấu 合hợp 理lý 。 宰tể 相tướng 蕭tiêu 璃ly 廷đình 斥xích 奕dịch 曰viết 。 佛Phật 聖thánh 人nhân 也dã 。 奕dịch 為vi 此thử 議nghị 。 非phi 聖thánh 人nhân 者giả 無vô 法pháp 。 請thỉnh 寘trí 嚴nghiêm 刑hình 。 奕dịch 曰viết 。 禮lễ 本bổn 於ư 事sự 親thân 。 終chung 於ư 事sự 君quân 。 此thử 則tắc 忠trung 孝hiếu 之chi 禮lễ 著trước 。 臣thần 子tử 之chi 道đạo 成thành 。 佛Phật 逾du 城thành 出xuất 家gia 。 逃đào 背bối/bội 其kỳ 父phụ 。 以dĩ 匹thất 夫phu 抗kháng 天thiên 子tử 。 以dĩ 繼kế 體thể 悖bội 所sở 親thân 。 璃ly 非phi 出xuất 於ư 空không 桑tang 。 而nhi 返phản 尊tôn 無vô 父phụ 之chi 教giáo 。 臣thần 聞văn 非phi 孝hiếu 者giả 無vô 親thân 。 璃ly 之chi 謂vị 矣hĩ 。 璃ly 合hợp 掌chưởng 曰viết 。 地địa 獄ngục 正chánh 為vi 此thử 人nhân 設thiết 也dã (# 已dĩ 上thượng 見kiến 舊cựu 唐đường 史sử )# 。

帝đế 復phục 以dĩ 弈dịch 疏sớ/sơ 頒ban 示thị 諸chư 僧Tăng 。 問vấn 出xuất 家gia 於ư 國quốc 何hà 益ích 。

時thời 法Pháp 師sư 法pháp 琳# 作tác 破phá 邪tà 論luận 二nhị 卷quyển 。 愽# 引dẫn 圖đồ 史sử 及cập 道Đạo 教giáo 經kinh 籍tịch 。 大đại 略lược 申thân 明minh 佛Phật 教giáo 徹triệt 萬vạn 法pháp 之chi 源nguyên 。 而nhi 孔khổng 孝hiếu 立lập 言ngôn 特đặc 域vực 中trung 之chi 治trị 。 未vị 暢sướng 遠viễn 塗đồ 。 非phi 盡tận 究cứu 竟cánh 之chi 理lý 。 凡phàm 出xuất 家gia 者giả 。 守thủ 志chí 明minh 道đạo 。 弘hoằng 善thiện 興hưng 福phước 。 啟khải 迪# 昏hôn 迷mê 。 利lợi 國quốc 非phi 淺thiển 。 法Pháp 師sư 明minh 槩# 作tác 決quyết 對đối 弈dịch 謗báng 佛Phật 僧Tăng 事sự 八bát 條điều 。 法Pháp 師sư 慧tuệ 乘thừa 作tác 辯biện 正chánh 論luận 十thập 喻dụ 九cửu 箴# 。 破phá 道Đạo 士sĩ 李# 仲trọng 卿khanh 十thập 異dị 九cửu 迷mê 之chi 謬mậu 。 琳# 等đẳng 奉phụng 表biểu 奏tấu 上thượng 并tinh 致trí 啟khải 秦tần 王vương 。 而nhi 門môn 下hạ 典điển 儀nghi 李# 師sư 政chánh 著trước 內nội 德đức 論luận 三tam 篇thiên 。 開khai 陳trần 佛Phật 化hóa 之chi 益ích 。 仍nhưng 自tự 序tự 而nhi 進tiến 之chi 其kỳ 詞từ 曰viết 。 若nhược 夫phu 十Thập 力Lực 調điều 御ngự 。 運vận 法pháp 舟chu 於ư 苦khổ 海hải 。 三tam 乘thừa 汲cấp 引dẫn 。 坦thản 夷di 途đồ 於ư 火hỏa 宅trạch 。 勸khuyến 善thiện 進tiến 德đức 之chi 廣quảng 。 七thất 經kinh 所sở 不bất 逮đãi 。 戒giới 惡ác 防phòng 患hoạn 之chi 深thâm 。 九cửu 流lưu 莫mạc 之chi 比tỉ 。 但đãn 窮cùng 神thần 知tri 化hóa 。 其kỳ 言ngôn 宏hoành 大đại 而nhi 可khả 驚kinh 。 去khứ 惑hoặc 絕tuyệt 塵trần 。 厥quyết 軌quỹ 清thanh 邈mạc 而nhi 難nạn/nan 蹈đạo 。 華hoa 夷di 仕sĩ 庶thứ 。 朝triêu 野dã 文văn 儒nho 。 各các 附phụ 所sở 安an 。 鮮tiên 味vị 斯tư 道đạo 。 自tự 非phi 研nghiên 精tinh 以dĩ 考khảo 真chân 妄vọng 。 沉trầm 思tư 而nhi 察sát 苦khổ 空không 。 無vô 以dĩ 立lập 匪phỉ 石thạch 之chi 信tín 根căn 。 去khứ 若nhược 亡vong 之chi 疑nghi 蓋cái 。 遠viễn 則tắc 淨tịnh 名danh 妙diệu 德đức 弘hoằng 道đạo 勝thắng 而nhi 服phục 勤cần 。 近cận 則tắc 天thiên 親thân 龍long 樹thụ 悟ngộ 理lý 真chân 而nhi 敦đôn 悅duyệt 。 羅la 什thập 道đạo 安an 之chi 篤đốc 學học 。 究cứu 玄huyền 宗tông 而nhi 益ích 敬kính 。 僧Tăng 睿# 惠huệ 遠viễn 之chi 歸quy 信tín 。 迄hất 皓hạo 首thủ 而nhi 彌di 堅kiên 。 邁mại 士sĩ 安an 之chi 淫dâm 書thư 。 甚thậm 宣tuyên 尼ni 之chi 翫ngoạn 易dị 。 千thiên 金kim 未vị 足túc 驚kinh 。 其kỳ 視thị 八bát 音âm 不bất 能năng 改cải 其kỳ 聽thính 聞văn 之chi 博bác 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 愈dũ 深thâm 。 思tư 之chi 深thâm 而nhi 信tín 彌di 篤đốc 。 皆giai 欲dục 罷bãi 而nhi 不bất 能năng 。 則tắc 其kỳ 非phi 妄vọng 也dã 必tất 矣hĩ 。 我ngã 皇hoàng 誕đản 膺ưng 天thiên 命mạng 。 弘hoằng 濟tế 區khu 宇vũ 。 覆phú 等đẳng 蒼thương 旻# 。 載tái 均quân 厚hậu 地địa 。 掃tảo 氣khí 祲# 。 清thanh 八bát 表biểu 。 救cứu 塗đồ 炭thán 。 寧ninh 兆triệu 民dân 。 五ngũ 教giáo 惟duy 敷phu 。 九cửu 功công 惟duy 序tự 。 總tổng 萬vạn 古cổ 之chi 徽# 猷# 。 改cải 百bách 王vương 之chi 餘dư 弊tệ 。 網võng 羅la 庶thứ 善thiện 。 崇sùng 三Tam 寶Bảo 以dĩ 津tân 梁lương 。 芟# 夷di 群quần 惡ác 。 屏bính 四tứ 部bộ 之chi 稊đề 莠# 。 遵tuân 付phó 囑chúc 之chi 遺di 旨chỉ 。 弘hoằng 紹thiệu 隆long 之chi 要yếu 術thuật 。 功công 德đức 崇sùng 高cao 。 昊hạo 天thiên 罔võng 喻dụ 。 但đãn 縉# 紳# 之chi 士sĩ 祖tổ 述thuật 多đa 途đồ 。 各các 師sư 所sở 學học 異dị 論luận 蜂phong 起khởi 。 或hoặc 謂vị 三tam 王vương 無vô 佛Phật 而nhi 年niên 永vĩnh 。 二nhị 石thạch 有hữu 僧Tăng 而nhi 政chánh 虐ngược 。 損tổn 化hóa 田điền 於ư 奉phụng 佛Phật 。 益ích 國quốc 在tại 於ư 廢phế 僧Tăng 。 苟cẩu 明minh 偏thiên 見kiến 。 未vị 申thân 通thông 理lý 。 博bác 考khảo 興hưng 士sĩ 足túc 證chứng 浮phù 偽ngụy 。 何hà 則tắc 。 亡vong 秦tần 者giả 胡hồ 亥hợi 。

時thời 無vô 佛Phật 而nhi 土thổ/độ 崩băng 。 興hưng 佛Phật 者giả 漢hán 明minh 。 世thế 有hữu 僧Tăng 而nhi 國quốc 治trị 。 周chu 除trừ 佛Phật 寺tự 而nhi 天thiên 元nguyên 之chi 祚tộ 未vị 永vĩnh 。 隋tùy 弘hoằng 釋thích 教giáo 而nhi 開khai 皇hoàng 之chi 令linh 無vô 虐ngược 。 盛thịnh 衰suy 由do 布bố 政chánh 。 治trị 亂loạn 在tại 庶thứ 官quan 。 歸quy 咎cữu 佛Phật 僧Tăng 實thật 非phi 通thông 論luận 。 且thả 佛Phật 唯duy 弘hoằng 善thiện 。 不bất 長trường/trưởng 惡ác 於ư 臣thần 民dân 。 戒giới 本bổn 防phòng 非phi 。 何hà 損tổn 治trị 于vu 國quốc 家gia 。 若nhược 人nhân 人nhân 守thủ 善thiện 家gia 家gia 奉phụng 戒giới 。 則tắc 刑hình 罰phạt 何hà 得đắc 而nhi 廣quảng 。 福phước 亂loạn 無vô 由do 而nhi 作tác 。 騏kỳ 驥kí 雖tuy 駿tuấn 。 不bất 乘thừa 無vô 以dĩ 致trí 遠viễn 。 藥dược 石thạch 徒đồ 豐phong 。 未vị 餌nhị 焉yên 能năng 愈dũ 疾tật 。 項hạng 籍tịch 喪táng 師sư 非phi 范phạm 增tăng 之chi 無vô 筭# 。 石thạch 氏thị 興hưng 虐ngược 豈khởi 浮phù 圖đồ 之chi 不bất 仁nhân 。 但đãn 為vi 違vi 之chi 而nhi 暴bạo 亂loạn 。 未vị 有hữu 遵tuân 之chi 而nhi 凶hung 虐ngược 。 由do 此thử 觀quán 之chi 亦diệc 足túc 明minh 矣hĩ 。

復phục 有hữu 謂vị 正chánh 覺giác 為vi 妖yêu 神thần 。 比tỉ 淨tịnh 居cư 於ư 淫dâm 祀tự 。 訾tí 而nhi 謗báng 之chi 。 無vô 所sở 不bất 至chí 。 聖thánh 朝triêu 勸khuyến 善thiện 。 立lập 伽già 藍lam 以dĩ 崇sùng 福phước 。 迷mê 民dân 興hưng 謗báng 。 反phản 功công 德đức 以dĩ 為vi 尤vưu 。 此thử 深thâm 訕san 上thượng 。 非phi 徒đồ 毀hủy 佛Phật 。 愚ngu 竊thiết 撫phủ 心tâm 而nhi 太thái 息tức 。 所sở 以dĩ 發phát 憤phẫn 而nhi 含hàm 毫hào 者giả 也dã 。 忝thiểm 賴lại 皇hoàng 恩ân 預dự 霑triêm 法Pháp 雨vũ 。 切thiết 瑳tha 所sở 感cảm 積tích 稔# 於ư 茲tư 。 信tín 隨tùy 聞văn 起khởi 疑nghi 因nhân 解giải 滅diệt 。 昔tích 嘗thường 苟cẩu 訾tí 而nhi 不bất 信tín 。 今kim 則tắc 篤đốc 信tín 而nhi 無vô 毀hủy 。 近cận 推thôi 諸chư 己kỷ 。 廣quảng 以dĩ 量lượng 人nhân 。 凡phàm 百bách 輕khinh 毀hủy 而nhi 弗phất 欽khâm 。 皆giai 為vi 討thảo 論luận 之chi 未vị 究cứu 。 若nhược 令linh 探thám [〡*賾]# 索sách 隱ẩn 。 功công 齊tề 於ư 澄trừng 什thập 。 必tất 皆giai 深thâm 信tín 篤đốc 敬kính 。 志chí 均quân 於ư 名danh 僧Tăng 矣hĩ 。 師sư 政chánh 學học 匪phỉ 鈎câu 深thâm 。 識thức 不bất 臻trăn 妙diệu 。 少thiểu 有hữu 所sở 聞văn 微vi 去khứ 其kỳ 惑hoặc 。 謹cẩn 課khóa 庸dong 短đoản 。 著trước 論luận 三tam 篇thiên 。 辨biện 惑hoặc 第đệ 一nhất 。 明minh 邪tà 正chánh 之chi 通thông 蔽tế 。 通thông 命mạng 第đệ 二nhị 。 辨biện 殃ương 慶khánh 之chi 倚ỷ 伏phục 。 空không 有hữu 第đệ 三tam 。 破phá 斷đoạn 常thường 之chi 執chấp 見kiến 。 覈# 之chi 以dĩ 群quần 言ngôn 。 考khảo 之chi 以dĩ 眾chúng 善thiện 。 上thượng 顯hiển 聖thánh 朝triêu 之chi 淨tịnh 福phước 。 下hạ 析tích 淫dâm 祀tự 之chi 虗hư 非phi 。 徒đồ 有hữu 斯tư 意ý 。 寔thật 乏phạp 其kỳ 才tài 。 屬thuộc 辭từ 鄙bỉ 陋lậu 援viện 證chứng 膚phu 淺thiển 。 雖tuy 竭kiệt 愚ngu 懃cần 。 何hà 宣tuyên 聖thánh 德đức 。 庶thứ 同đồng 病bệnh 而nhi 未vị 愈dũ 者giả 。 聞văn 淺thiển 譬thí 而nhi 深thâm 悟ngộ 也dã 。 知tri 藩# 籬# 之chi 卉hủy 或hoặc 蠲quyên 疾tật 於ư 腹phúc 心tâm 。 藜# 藿hoắc 之chi 飡xan 儻thảng 救cứu 餒nỗi 于vu 溝câu 壑hác 。 若nhược 金kim 丹đan 在tại 目mục 玉ngọc 饌soạn 盈doanh 案án 。 [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 瞻chiêm 菲# 薄bạc 良lương 足túc 陋lậu 矣hĩ 。 內nội 德đức 論luận 辯biện 惑hoặc 篇thiên 第đệ 一nhất 。 其kỳ 略lược 曰viết 。 有hữu 辯biện 聰thông 書thư 生sanh 謂vị 忠trung 正chánh 君quân 子tử 曰viết 。 蓋cái 聞văn 釋Thích 迦Ca 生sanh 於ư 天Thiên 竺Trúc 。 脩tu 多đa 出xuất 自tự 西tây 胡hồ 。 名danh 號hiệu 無vô 儔trù 於ư 周chu 孔khổng 。 功công 德đức 靡mĩ 稱xưng 於ư 典điển 謨mô 。 寔thật 遠viễn 夷di 所sở 尊tôn 敬kính 。 非phi 中trung 夏hạ 之chi 師sư 儒nho 。 逮đãi 攝nhiếp 摩ma 騰đằng 之chi 入nhập 漢hán 。 及cập 康khang 僧Tăng 會hội 之chi 游du 吳ngô 。 顯hiển 舍xá 利lợi 於ư 南nam 國quốc 。 起khởi 招chiêu 提đề 於ư 東đông 都đô 。 自tự 茲tư 厥quyết 後hậu 乃nãi 尚thượng 浮phù 圖đồ 。 沙Sa 門Môn 盛thịnh 沫mạt 泗# 之chi 眾chúng 。 精tinh 舍xá 麗lệ 王vương 侯hầu 之chi 居cư 。 既ký 營doanh 之chi 于vu 塽# 塏# 。 又hựu 資tư 之chi 以dĩ 膏cao 腴# 。 擢trạc 脩tu 幢tràng 而nhi 曜diệu 日nhật 。 擬nghĩ 甲giáp 第đệ 而nhi 當đương 衢cù 。 王vương 公công 大đại 人nhân 助trợ 之chi 以dĩ 金kim 帛bạch 。 農nông 啇# 富phú 族tộc 施thí 之chi 以dĩ 田điền 盧lô 。 其kỳ 福phước 利lợi 之chi 焉yên 在tại 。 何hà 遵tuân 崇sùng 之chi 有hữu 餘dư 也dã 。 未vị 若nhược 銷tiêu 像tượng 而nhi 絕tuyệt 鐫# 鑄chú 。 貨hóa 泉tuyền 可khả 以dĩ 無vô 費phí 。 毀hủy 經kinh 以dĩ 禁cấm 繕thiện 寫tả 。 筆bút 紙chỉ 不bất 為vi 之chi 貴quý 。 廢phế 僧Tăng 以dĩ 從tùng 編biên 戶hộ 。 葢# 黍thử 稷tắc 之chi 餘dư 稅thuế 。 壞hoại 塔tháp 以dĩ 補bổ 不bất 足túc 。 廣quảng 賑chẩn 恤tuất 之chi 仁nhân 惠huệ 。 欲dục 詣nghệ 闕khuyết 而nhi 効hiệu 愚ngu 忠trung 。 上thượng 書thư 而nhi 獻hiến 斯tư 計kế 。 竊thiết 謂vị 可khả 以dĩ 益ích 國quốc 而nhi 利lợi 民dân 矣hĩ 。 吾ngô 子tử 以dĩ 為vi 何hà 如như 乎hồ 。 忠trung 正chánh 君quân 子tử 曰viết 。 是thị 何hà 言ngôn 之chi 過quá 歟# 。 余dư 昔tích 篤đốc 志chí 於ư 儒nho 林lâm 。 又hựu 措thố 心tâm 于vu 文văn 苑uyển 。 頗phả 同đồng 吾ngô 子tử 之chi 言ngôn 論luận 。 良lương 由do 聞văn 法Pháp 之chi 遲trì 晚vãn 。 賴lại 指chỉ 南nam 以dĩ 去khứ 惑hoặc 。 幸hạnh 失thất 途đồ 之chi 未vị 遠viễn 。 每mỗi 省tỉnh 過quá 而nhi 責trách 躬cung 。 則tắc 臨lâm 飡xan 而nhi 忘vong 飯phạn 。 子tử 若nhược 博bác 考khảo 而nhi 深thâm 計kế 。 亦diệc 將tương 悔hối 迷mê 而nhi 知tri 返phản 矣hĩ 。 竊thiết 聞văn 有hữu 太thái 史sử 令linh 傳truyền 君quân 者giả 。 又hựu 甚thậm 余dư 曩nẵng 日nhật 之chi 惑hoặc 焉yên 。 內nội 自tự 省tỉnh 於ư 昔tích 迷mê 。 則tắc 十thập 同đồng 其kỳ 五ngũ 矣hĩ 。 請thỉnh 辨biện 傳truyền 君quân 之chi 惑hoặc 言ngôn 。 以dĩ 釋thích 吾ngô 子tử 之chi 邪tà 執chấp 。 傳truyền 謂vị 。 佛Phật 法Pháp 本bổn 出xuất 於ư 西tây 胡hồ 。 不bất 應ưng 奉phụng 之chi 於ư 中trung 國quốc 。 余dư 昔tích 同đồng 此thử 惑hoặc 焉yên 。 今kim 則tắc 悟ngộ 其kỳ 不bất 然nhiên 矣hĩ 。 夫phu 由do 余dư 出xuất 自tự 西tây 戎nhung 。 輔phụ 秦tần 穆mục 以dĩ 開khai 覇phách 業nghiệp 。 日nhật 磾# (# 丁đinh 奚hề 切thiết )# 生sanh 於ư 北bắc 狄địch 。 侍thị 漢hán 武võ 而nhi 除trừ 危nguy 害hại 。 臣thần 既ký 有hữu 之chi 。 師sư 亦diệc 宜nghi 爾nhĩ 。 何hà 必tất 取thủ 其kỳ 同đồng 俗tục 而nhi 捨xả 於ư 異dị 方phương 乎hồ 。 師sư 以dĩ 道đạo 大đại 為vi 尊tôn 。 無vô 論luận 於ư 彼bỉ 此thử 。 法pháp 以dĩ 善thiện 高cao 為vi 勝thắng 。 不bất 計kế 於ư 遐hà 邇nhĩ 。 若nhược 夫phu 尚thượng 仁nhân 為vi 美mỹ 。 去khứ 欲dục 稱xưng 高cao 。 戒giới 積tích 惡ác 之chi 餘dư 殃ương 。 勸khuyến 為vi 善thiện 以dĩ 邀yêu 福phước 。 百bách 家gia 之chi 所sở 同đồng 。 七thất 經kinh 無vô 以dĩ 易dị 。 但đãn 褊biển 淺thiển 而nhi 未vị 深thâm 。 至chí 齷# 齪# 而nhi 不bất 周chu 。 廣quảng 其kỳ 恕thứ 己kỷ 及cập 物vật 。 孰thục 與dữ 佛Phật 之chi 弘hoằng 乎hồ 。 其kỳ 覩đổ 末mạt 知tri 本bổn 。 孰thục 與dữ 佛Phật 之chi 遠viễn 乎hồ 。 其kỳ 勸khuyến 善thiện 懲# 惡ác 。 孰thục 與dữ 佛Phật 之chi 廣quảng 乎hồ 。 其kỳ 明minh 空không 析tích 有hữu 。 孰thục 與dữ 佛Phật 之chi 深thâm 乎hồ 。 由do 此thử 觀quán 之chi 。 其kỳ 道đạo 妙diệu 矣hĩ 。 聖thánh 人nhân 之chi 德đức 何hà 以dĩ 加gia 焉yên 。 豈khởi 得đắc 生sanh 於ư 異dị 域vực 而nhi 賤tiện 其kỳ 道đạo 。 出xuất 於ư 遠viễn 方phương 而nhi 棄khí 其kỳ 寶bảo 。 夫phu 絕tuyệt 群quần 之chi 駿tuấn 非phi 唯duy 中trung 邑ấp 之chi 產sản 。 曠khoáng 世thế 之chi 珍trân 不bất 必tất 諸chư 華hoa 之chi 物vật 。 漢hán 求cầu 西tây 域vực 之chi 名danh 馬mã 。 魏ngụy 收thu 南nam 海hải 之chi 明minh 珠châu 。 貢cống 犀# 象tượng 之chi 牙nha 角giác 。 採thải 翡phỉ 翠thúy 之chi 毛mao 羽vũ 。 物vật 生sanh 遠viễn 域vực 尚thượng 於ư 此thử 而nhi 為vi 珍trân 。 道đạo 出xuất 遐hà 方phương 獨độc 奈nại 何hà 而nhi 可khả 棄khí 。 若nhược 藥dược 物vật 出xuất 於ư 戎nhung 夷di 。 禁cấm 咒chú 起khởi 於ư 胡hồ 越việt 。 苟cẩu 可khả 以dĩ 蠲quyên 邪tà 而nhi 去khứ 疾tật 。 豈khởi 以dĩ 遠viễn 來lai 而nhi 不bất 用dụng 之chi 哉tai 。 夫phu 滅diệt 三tam 毒độc 以dĩ 證chứng 無vô 為vi 。 其kỳ 蠲quyên 邪tà 也dã 大đại 矣hĩ 。 除trừ 八bát 苦khổ 而nhi 致trí 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 其kỳ 去khứ 疾tật 也dã 深thâm 矣hĩ 。 何hà 得đắc 拘câu 夷di 夏hạ 而nhi 計kế 親thân 疎sơ 乎hồ 。 況huống 百bách 億ức 日nhật 月nguyệt 之chi 下hạ 。 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 之chi 內nội 。 則tắc 中trung 在tại 於ư 彼bỉ 域vực 不bất 在tại 此thử 方phương 矣hĩ 。 傅phó/phụ 計kế 詩thi 書thư 所sở 未vị 言ngôn 。 以dĩ 為vi 脩tu 多đa 不bất 足túc 尚thượng 。 余dư 昔tích 同đồng 此thử 惑hoặc 焉yên 。 今kim 又hựu 悟ngộ 其kỳ 不bất 然nhiên 矣hĩ 。 夫phu 天thiên 文văn 曆lịch 象tượng 之chi 秘bí 奧áo 。 地địa 理lý 山sơn 川xuyên 之chi 卓trác 詭quỷ 。 經kinh 脉mạch 孔khổng 穴huyệt 之chi 診chẩn 候hậu 。 針châm 藥dược 符phù 咒chú 之chi 方phương 術thuật 。 詩thi 書thư 有hữu 所sở 不bất 載tái 。 周chu 孔khổng 未vị 之chi 明minh 言ngôn 。 然nhiên 考khảo 之chi 吉cát 凶hung 有hữu 時thời 而nhi 徵trưng 矣hĩ 。 察sát 其kỳ 行hành 用dụng 而nhi 多đa 効hiệu 矣hĩ 。 且thả 又hựu 周chu 孔khổng 未vị 言ngôn 之chi 物vật 蠢xuẩn 蠢xuẩn 無vô 窮cùng 。 詩thi 書thư 不bất 載tái 之chi 法pháp 茫mang 茫mang 何hà 限hạn 。 信tín 乎hồ 書thư 不bất 盡tận 言ngôn 。 言ngôn 不bất 盡tận 意ý 。 何hà 得đắc 拘câu 六lục 經kinh 之chi 局cục 教giáo 。 而nhi 背bối/bội 三tam 乘thừa 之chi 通thông 旨chỉ 哉tai 。 夫phu 能năng 事sự 未vị 興hưng 於ư 上thượng 古cổ 。 聖thánh 人nhân 開khai 務vụ 於ư 後hậu 世thế 。 故cố 棟đống 宇vũ 易dị 橧# (# 子tử 登đăng 切thiết )# 巢sào 之chi 居cư 。 文văn 字tự 代đại 結kết 繩thằng 之chi 制chế 。 飲ẩm 血huyết 茹như 毛mao 之chi 饌soạn 則tắc 先tiên 用dụng 而nhi 未vị 珍trân 。 火hỏa 化hóa 粒lạp 食thực 之chi 功công 雖tuy 後hậu 作tác 而nhi 非phi 弊tệ 。 彼bỉ 用dụng 捨xả 之chi 先tiên 後hậu 。 非phi 理lý 教giáo 之chi 通thông 蔽tế 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 詩thi 書thư 早tảo 播bá 而nhi 得đắc 隆long 。 脩tu 多đa 晚vãn 至chí 而nhi 當đương 替thế 。 人nhân 有hữu 幼ấu 噉đạm 藜# 藿hoắc 長trường/trưởng 飯phạn 梁lương 肉nhục 。 少thiểu 為vi 布bố 衣y 老lão 遇ngộ 侯hầu 服phục 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 藜# 藿hoắc 先tiên 獲hoạch 謂vị 勝thắng 梁lương 肉nhục 之chi 味vị 。 侯hầu 服phục 晚vãn 遇ngộ 不bất 如như 布bố 衣y 之chi 貴quý 乎hồ 。 萬vạn 物vật 有hữu 遷thiên 。 三Tam 寶Bảo 常thường 住trụ 。 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 感cảm 而nhi 皆giai 遇ngộ 。 化hóa 身thân 示thị 隱ẩn 顯hiển 之chi 迹tích 。 法pháp 體thể 絕tuyệt 興hưng 亡vong 之chi 數số 。 非phi 初sơ 誕đản 於ư 王vương 宮cung 。 不bất 長trường/trưởng 逝thệ 於ư 雙song 樹thụ 。 何hà 得đắc 論luận 生sanh 滅diệt 于vu 赴phó 感cảm 。 計kế 脩tu 促xúc 于vu 來lai 去khứ 乎hồ 。 傳truyền 氏thị 譽dự 老lão 子tử 而nhi 毀hủy 釋Thích 迦Ca 。 讚tán 道đạo 書thư 而nhi 非phi 佛Phật 教giáo 。 余dư 昔tích 同đồng 此thử 惑hoặc 焉yên 。 今kim 又hựu 悟ngộ 其kỳ 不bất 然nhiên 也dã 。 夫phu 釋thích 老lão 之chi 為vi 體thể 。 一nhất 而nhi 不bất 二nhị 矣hĩ 。 同đồng 蠲quyên 有hữu 欲dục 之chi 累lũy/lụy/luy 。 俱câu 顯hiển 無vô 為vi 之chi 宗tông 。 老lão 氏thị 明minh 而nhi 未vị 融dung 。 釋thích 典điển 言ngôn 臻trăn 其kỳ 極cực 。 道đạo 若nhược 果quả 是thị 。 佛Phật 固cố 同đồng 是thị 而nhi 無vô 非phi 。 佛Phật 若nhược 果quả 非phi 。 道đạo 亦diệc 可khả 非phi 而nhi 無vô 是thị 。 理lý 非phi 矛mâu 盾# 之chi 異dị 。 人nhân 懷hoài 向hướng 背bối/bội 之chi 殊thù 。 既ký 同đồng 眾chúng 狙# 之chi 喜hỷ 怒nộ 。 又hựu 似tự 葉diệp 公công 之chi 愛ái 畏úy 。 至chí 如như 柱trụ 下hạ 道Đạo 德đức 之chi 旨chỉ 。 漆tất 園viên 內nội 外ngoại 之chi 篇thiên 。 雅nhã 奧áo 而nhi 難nạn/nan 加gia 。 清thanh 高cao 而nhi 可khả 尚thượng 。 竊thiết 嘗thường 讀đọc 之chi 無vô 間gian 然nhiên 矣hĩ 。 豈khởi 以dĩ 信tín 奉phụng 釋thích 典điển 而nhi 苟cẩu 訾tí 之chi 哉tai 。 抑ức 又hựu 論luận 夫phu 死tử 生sanh 無vô 窮cùng 之chi 緣duyên 。 報báo 應ứng 不bất 朽hủ 之chi 旨chỉ 。 釋Thích 氏thị 之chi 所sở 創sáng/sang 明minh 。 黃hoàng 老lão 未vị 之chi 言ngôn 及cập 。 不bất 知tri 今kim 之chi 道đạo 書thư 何hà 因nhân 類loại 於ư 佛Phật 典điển 。 論luận 三tam 世thế 以dĩ 勸khuyến 戒giới 。 出xuất 九cửu 流lưu 之chi 軌quỹ 躅trục 。 若nhược 目mục 覩đổ 而nhi 言ngôn 之chi 則tắc 同đồng 佛Phật 而nhi 等đẳng 其kỳ 照chiếu 。 若nhược 耳nhĩ 聞văn 而nhi 放phóng 之chi 。 則tắc 師sư 佛Phật 而nhi 遵tuân 其kỳ 說thuyết 。 同đồng 照chiếu 則tắc 同đồng 不bất 當đương 非phi 。 相tướng 師sư 則tắc 師sư 不bất 可khả 毀hủy 。 譽dự 道đạo 而nhi 非phi 佛Phật 。 何hà 謬mậu 之chi 甚thậm 哉tai 。 傳truyền 云vân 。 佛Phật 是thị 妖yêu 魅mị 之chi 氣khí 。 寺tự 為vi 淫dâm 邪tà 之chi 祀tự 。 此thử 其kỳ 未vị 思tư 之chi 甚thậm 也dã 。 妖yêu 唯duy 作tác 孽nghiệt 。 豈khởi 弘hoằng 十Thập 善Thiện 之chi 化hóa 。 魅mị 必tất 憑bằng 邪tà 。 寧ninh 興hưng 八bát 正chánh 之chi 道Đạo 。 妖yêu 猶do 畏úy 狗cẩu 。 魅mị 亦diệc 懼cụ 猫miêu 。 何hà 以dĩ 降giáng/hàng 帝Đế 釋Thích 之chi 高cao 心tâm 。 推thôi 天thiên 魔ma 之chi 神thần 力lực 。 又hựu 如như 圖đồ 澄trừng 羅la 什thập 之chi 侶lữ 。 道đạo 安an 慧tuệ 遠viễn 之chi 儔trù 。 高cao 德đức 高cao 名danh 非phi 醉túy 非phi 狂cuồng 。 豈khởi 容dung 捨xả 愛ái 辭từ 榮vinh 求cầu 魑si 魅mị 之chi 邪tà 道đạo 。 勤cần 身thân 苦khổ 節tiết 事sự 魍vọng 魎lượng 之chi 妖yêu 神thần 。 又hựu 自tự 昔tích 東đông 漢hán 至chí 我ngã 大đại 唐đường 。 代đại 代đại 而nhi 禁cấm 妖yêu 言ngôn 。 處xứ 處xứ 而nhi 斷đoạn 淫dâm 祀tự 。 豈khởi 容dung 捨xả 其kỳ 財tài 力lực 放phóng 其kỳ 土thổ/độ 民dân 。 營doanh 魑si 魅mị 之chi 堂đường 塔tháp 。 入nhập 魍vọng 魎lượng 之chi 徒đồ 眾chúng 。 又hựu 有hữu 宰tể 輔phụ 冠quan 蓋cái 人nhân 倫luân 羽vũ 儀nghi 。 王vương 導đạo 庚canh 亮lượng 之chi 徒đồ 。 戴đái 逵# 許hứa 詢tuân 之chi 輩bối 。 置trí 情tình 天thiên 人nhân 之chi 際tế 。 抗kháng 迹tích 煙yên 霞hà 之chi 表biểu 。 並tịnh 稟bẩm 教giáo 而nhi 歸quy 依y 。 皆giai 厝thố 心tâm 以dĩ 崇sùng 信tín 。 豈khởi 容dung 尊tôn 妖yêu 奉phụng 魅mị 以dĩ 自tự 屈khuất 乎hồ 。 良lương 由do 覩đổ 妙diệu 知tri 真chân 使sử 之chi 然nhiên 耳nhĩ 。 又hựu 傅phó/phụ 氏thị 之chi 先tiên 毅nghị 。 字tự 武võ 仲trọng 。 高cao 才tài 碩# 學học 。 世thế 號hiệu 通thông 人nhân 。 辨biện 顯hiển 宗tông 之chi 祥tường 。 夢mộng 證chứng 金kim 人nhân 之chi 冥minh 。 感cảm 釋thích 道đạo 東đông 被bị 。 毅nghị 有hữu 功công 焉yên 。 竊thiết 揆quỹ 傳truyền 令linh 之chi 才tài 識thức 未vị 可khả 齊tề 於ư 武võ 仲trọng 也dã 。 何hà 為vi 毀hủy 佛Phật 謗báng 法pháp 與dữ 其kỳ 先tiên 之chi 反phản 乎hồ 。 吳ngô 尚thượng 書thư 令linh 闞# 澤trạch 對đối 吳ngô 主chủ 孫tôn 權quyền 曰viết 。 孔khổng 老lão 二nhị 家gia 比tỉ 文văn 佛Phật 法Pháp 優ưu 劣liệt 遠viễn 矣hĩ 。 何hà 以dĩ 言ngôn 之chi 。 孔khổng 老lão 設thiết 教giáo 。 法pháp 天thiên 以dĩ 制chế 用dụng 。 不bất 敢cảm 違vi 天thiên 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 天thiên 奉phụng 而nhi 行hành 。 不bất 敢cảm 違vi 佛Phật 。 以dĩ 此thử 言ngôn 之chi 。 實thật 非phi 比tỉ 對đối 。 愚ngu 謂vị 闞# 子tử 斯tư 論luận 知tri 優ưu 劣liệt 之chi 一nhất 隅ngung 矣hĩ 。 凡phàm 百bách 君quân 子tử 可khả 不bất 思tư 其kỳ 言ngôn 乎hồ 。 夫phu 大Đại 士Sĩ 高cao 僧Tăng 觀quán 於ư 理lý 也dã 深thâm 矣hĩ 。 明minh 主chủ 賢hiền 臣thần 謀mưu 於ư 國quốc 也dã 忠trung 矣hĩ 。 而nhi 歷lịch 代đại 寶bảo 之chi 以dĩ 為vi 大đại 訓huấn 。 何hà 哉tai 。 知tri 其kỳ 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 。 道đạo 莫mạc 之chi 加gia 故cố 也dã 。 傅phó/phụ 氏thị 觀quán 不bất 深thâm 於ư 名danh 僧Tăng 。 思tư 未vị 精tinh 於ư 前tiền 哲triết 。 獨độc 師sư 心tâm 而nhi 背bối/bội 法pháp 。 輕khinh 絕tuyệt 福phước 而nhi 興hưng 咎cữu 。 何hà 其kỳ 為vi 國quốc 謀mưu 而nhi 不bất 忠trung 乎hồ 。 為vi 身thân 慮lự 而nhi 不bất 遠viễn 乎hồ 。 大đại 覺giác 窮cùng 神thần 而nhi 知tri 化hóa 。 深thâm 觀quán 過quá 患hoạn 而nhi 豫dự 防phòng 。 惟duy 百bách 齡linh 之chi 易dị 盡tận 。 嗟ta 五ngũ 福phước 之chi 難nạn/nan 常thường 。 命mạng 川xuyên 流lưu 而nhi 電điện 逝thệ 。 業nghiệp 地địa 久cửu 而nhi 天thiên 長trường/trưởng 。 三tam 塗đồ 極cực 迍# (# 之chi 倫luân 切thiết )# 而nhi 杳# 杳# 。 四tứ 流lưu 無vô 際tế 而nhi 茫mang 茫mang 。 憑bằng 法pháp 舟chu 而nhi 利lợi 濟tế 。 籍tịch 信tín 翮cách 以dĩ 翱cao 翔tường 。 宜nghi 轉chuyển 咎cữu 而nhi 為vi 福phước 。 何hà 罔võng 念niệm 而nhi 作tác 狂cuồng 也dã 。 傳truyền 云vân 。 趙triệu 時thời 梁lương 時thời 皆giai 有hữu 僧Tăng 反phản 。 況huống 今kim 天thiên 下hạ 僧Tăng 尼ni 。 二nhị 十thập 萬vạn 眾chúng 。 此thử 又hựu 不bất 思tư 之chi 言ngôn 也dã 。 若nhược 以dĩ 昔tích 有hữu 反phản 僧Tăng 而nhi 廢phế 今kim 之chi 法pháp 眾chúng 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 古cổ 有hữu 叛bạn 臣thần 而nhi 棄khí 今kim 之chi 名danh 士sĩ 。 隣lân 有hữu 逆nghịch 兒nhi 而nhi 逐trục 己kỷ 之chi 順thuận 子tử 。 昔tích 有hữu 亂loạn 民dân 而nhi 不bất 養dưỡng 今kim 之chi 黎lê 庶thứ 乎hồ 。 夫phu 普phổ 天thiên 之chi 下hạ 。 出xuất 家gia 之chi 眾chúng 。 非phi 雲vân 集tập 於ư 一nhất 邑ấp 。 實thật 星tinh 分phần/phân 於ư 九cửu 土thổ/độ 。 攝nhiếp 之chi 以dĩ 州châu 縣huyện 。 限hạn 之chi 以dĩ 關quan 河hà 。 無vô 徵trưng 發phát 之chi 威uy 權quyền 。 有hữu 憲hiến 章chương 之chi 禁cấm 約ước 。 縱túng/tung 令linh 五ngũ 三tam 兇hung 險hiểm 一nhất 二nhị 闡xiển 提đề 。 既ký 無vô 緣duyên 以dĩ 烏ô 合hợp 。 亦diệc 何hà 憂ưu 於ư 蟻nghĩ 聚tụ 。 且thả 又hựu 沙Sa 門Môn 入nhập 道đạo 豈khởi 懷hoài 亡vong 命mạng 之chi 謀mưu 。 女nữ 子tử 出xuất 家gia 寧ninh 求cầu 帶đái 甲giáp 之chi 用dụng 。 何hà 乃nãi 混hỗn 計kế 僧Tăng 尼ni 之chi 數số 。 雷lôi 同đồng 梟kiêu 鏡kính 之chi 黨đảng 。 架# 虗hư 以dĩ 亂loạn 真chân 。 蔽tế 善thiện 而nhi 稱xưng 惡ác 。 君quân 子tử 有hữu 三tam 畏úy 。 豈khởi 當đương 如như 是thị 乎hồ 。 夫phu 青thanh 衿# 有hữu 罪tội 非phi 關quan 尼ni 父phụ 之chi 失thất 。 皂tạo 服phục 為vi 非phi 豈khởi 是thị 釋thích 尊tôn 之chi 咎cữu 。 僧Tăng 干can 朝triêu 憲hiến 。 尼ni 犯phạm 俗tục 刑hình 。 譬thí 誦tụng 律luật 而nhi 穿xuyên 窬# 。 如như 讀đọc 禮lễ 而nhi 驕kiêu 倨# 。 但đãn 以dĩ 人nhân 稟bẩm 頑ngoan 器khí 之chi 性tánh 而nhi 不bất 遷thiên 於ư 善thiện 。 非phi 是thị 經Kinh 開khai 逆nghịch 亂loạn 之chi 源nguyên 而nhi 令linh 染nhiễm 於ư 惡ác 。 人nhân 不bất 皆giai 賢hiền 。 法pháp 實thật 惟duy 善thiện 。 何hà 因nhân 怒nộ 惡ác 而nhi 反phản 善thiện 。 咎cữu 人nhân 而nhi 棄khí 法pháp 。 若nhược 夫phu 口khẩu 談đàm 夷di 惠huệ 而nhi 身thân 行hành 桀# 蹠# 。 耳nhĩ 聽thính 桀# 蹠# 而nhi 口khẩu 廢phế 詩thi 禮lễ 。 然nhiên 則tắc 人nhân 有hữu 可khả 誅tru 之chi 罪tội 。 法pháp 無vô 可khả 廢phế 之chi 過quá 。 但đãn 應ưng 禁cấm 非phi 以dĩ 弘hoằng 法pháp 。 不bất 可khả 以dĩ 人nhân 而nhi 賤tiện 道đạo 。 竊thiết 篤đốc 信tín 千thiên 妙diệu 法Pháp 不bất 苟cẩu 黨đảng 於ư 沙Sa 門Môn 。 至chí 於ư 耘vân 稊đề 稗bại 以dĩ 殖thực 嘉gia 苗miêu 。 肅túc 姧gian 回hồi 以dĩ 清thanh 大đại 教giáo 。 所sở 深thâm 願nguyện 矣hĩ 。 所sở 深thâm 願nguyện 矣hĩ 。 傳truyền 云vân 。 道Đạo 人Nhân 土thổ/độ 梟kiêu 皆giai 是thị 貪tham 逆nghịch 之chi 惡ác 種chủng 。 此thử 又hựu 不bất 思tư 之chi 言ngôn 也dã 。 夫phu 以dĩ 捨xả 俗tục 修tu 道Đạo 故cố 稱xưng 道Đạo 人Nhân 。 學học 道Đạo 離ly 貪tham 逆nghịch 。 若nhược 云vân 貪tham 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 逆nghịch 生sanh 死tử 流lưu 。 則tắc 傅phó/phụ 子tử 興hưng 言ngôn 未vị 及cập 斯tư 旨chỉ 。 觀quán 沙Sa 門Môn 之chi 律luật 行hành 也dã 。 行hành 人nhân 所sở 不bất 能năng 行hành 。 止chỉ 人nhân 所sở 不bất 能năng 止chỉ 。 具cụ 諸chư 釋thích 典điển 可khả 得đắc 而nhi 究cứu 。 蝡nhuyễn (# 而nhi 尹# 切thiết )# 動động 之chi 物vật 猶do 不bất 加gia 害hại 。 況huống 為vi 梟kiêu 鏡kính 之chi 事sự 乎hồ 。 嫁giá 娶thú 之chi 禮lễ 尚thượng 捨xả 不bất 為vi 。 況huống 為vi 禽cầm 獸thú 之chi 心tâm 乎hồ 。 何hà 乃nãi 引dẫn 離ly 欲dục 之chi 上thượng 人nhân 。 匹thất 聚tụ 麋mi 之chi 下hạ 物vật 。 援viện 有hữu 道đạo 之chi 賢hiền 俊# 比tỉ 無vô 知tri 之chi 庶thứ 類loại 。 毀hủy 大đại 慈từ 之chi 善thiện 眾chúng 嫓# 不bất 祥tường 之chi 惡ác 鳥điểu 。 謂vị 道Đạo 人Nhân 為vi 逆nghịch 種chủng 。 以dĩ 梵Phạm 行hạnh 北bắc 獸thú 心tâm 。 害hại 善thiện 一nhất 何hà 甚thậm 乎hồ 。 反phản 正chánh 頓đốn 如như 此thử 乎hồ 。 余dư 昔tích 每mỗi 引dẫn 孝hiếu 經kinh 之chi 不bất 毀hủy 傷thương 。 以dĩ 譏cơ 沙Sa 門Môn 之chi 法Pháp 去khứ 鬚tu 髮phát 。 謂vị 其kỳ 反phản 先tiên 王vương 之chi 道đạo 。 失thất 忠trung 孝hiếu 之chi 義nghĩa 。 今kim 則tắc 悟ngộ 其kỳ 不bất 然nhiên 矣hĩ 。 若nhược 夫phu 事sự 君quân 親thân 而nhi 盡tận 節tiết 。 雖tuy 煞sát 身thân 而nhi 稱xưng 仁nhân 。 虧khuy 忠trung 孝hiếu 而nhi 偷thâu 存tồn 。 徒đồ 全toàn 膚phu 而nhi 非phi 義nghĩa 。 論luận 美mỹ 見kiến 危nguy 而nhi 致trí 命mạng 。 禮lễ 防phòng 臨lâm 難nạn 而nhi 荀# 免miễn 。 何hà 得đắc 一nhất 槩# 而nhi 訶ha 。 毀hủy 傷thương 雷lôi 同đồng 而nhi 碩# 膚phu 髮phát 。 割cát 股cổ 納nạp 肝can 傷thương 則tắc 甚thậm 矣hĩ 。 剔dịch 鬚tu 落lạc 髮phát 損tổn 乃nãi 微vi 焉yên 。 立lập 忠trung 不bất [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 其kỳ 命mạng 。 論luận 者giả 莫mạc 知tri 咎cữu 。 求cầu 道Đạo 不bất 愛ái 其kỳ 毛mao 。 何hà 獨độc 以dĩ 為vi 過quá 。 湯thang 恤tuất 蒸chưng 民dân 尚thượng 焚phần 軀khu 以dĩ 祈kỳ 澤trạch 。 墨mặc 敦đôn 兼kiêm 愛ái 欲dục 磨ma 足túc 而nhi 至chí 頂đảnh 。 況huống 夫phu 上thượng 為vi 君quân 父phụ 。 深thâm 求cầu 福phước 利lợi 鬚tu 髮phát 之chi 毀hủy 。 何hà 足túc [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 哉tai 。 夫phu 聖thánh 人nhân 之chi 教giáo 有hữu 殊thù 途đồ 而nhi 同đồng 歸quy 。 君quân 子tử 之chi 道đạo 或hoặc 反phản 經kinh 而nhi 合hợp 義nghĩa 。 則tắc 泰thái 伯bá 其kỳ 人nhân 也dã 。 廢phế 在tại 家gia 之chi 就tựu 養dưỡng 。 託thác 採thải 藥dược 而nhi 不bất 歸quy 。 棄khí 中trung 國quốc 之chi 服phục 章chương 。 依y 剪tiễn 髮phát 以dĩ 為vi 飾sức 。 反phản 經kinh 悖bội 禮lễ 莫mạc 甚thậm 於ư 斯tư 。 然nhiên 而nhi 仲trọng 尼ni 稱xưng 之chi 曰viết 。 泰thái 伯bá 可khả 謂vị 至chí 德đức 矣hĩ 。 其kỳ 故cố 何hà 也dã 。 雖tuy 迹tích 背bối/bội 君quân 親thân 而nhi 心tâm 忠trung 於ư 家gia 國quốc 。 形hình 虧khuy 百bách 越việt 而nhi 德đức 全toàn 乎hồ 三tam 護hộ 。 故cố 太thái 伯bá 弃khí 衣y 冠quan 之chi 制chế 而nhi 無vô 損tổn 於ư 至chí 德đức 。 則tắc 沙Sa 門Môn 捨xả 搢# 紳# 之chi 容dung 亦diệc 何hà 傷thương 乎hồ 妙diệu 道đạo 。 雖tuy 易dị 服phục 改cải 貌mạo 違vi 臣thần 子tử 之chi 常thường 儀nghi 。 而nhi 信tín 道đạo 歸quy 心tâm 願nguyện 君quân 親thân 之chi 多đa 福phước 。 苦khổ 其kỳ 身thân 意ý 修tu 出xuất 家gia 之chi 眾chúng 善thiện 。 遺di 其kỳ 君quân 父phụ 延diên 歷lịch 劫kiếp 之chi 深thâm 慶khánh 。 其kỳ 為vi 忠trung 孝hiếu 不bất 亦diệc 多đa 乎hồ 。 浪lãng 謂vị 沙Sa 門Môn 為vi 不bất 忠trung 。 未vị 之chi 信tín 矣hĩ 。 傳truyền 又hựu 云vân 。 西tây 域vực 胡hồ 人nhân 因nhân 泥nê (# 奴nô 兮hề 切thiết )# 而nhi 生sanh 。 是thị 以dĩ 便tiện 事sự 泥nê 瓦ngõa 。 此thử 又hựu 未vị 思tư 之chi 言ngôn 也dã 。 夫phu 崇sùng 立lập 靈linh 像tượng 摸mạc 寫tả 尊tôn 形hình 。 所sở 用dụng 多đa 塗đồ 非phi 獨độc 泥nê 瓦ngõa 。 或hoặc 彫điêu 或hoặc 鑄chú 則tắc 以dĩ 鐵thiết 木mộc 金kim 銅đồng 。 圖đồ 之chi 繡tú 之chi 亦diệc 在tại 丹đan 青thanh 縑kiêm 素tố 。 復phục 謂vị 西tây 域vực 士sĩ 女nữ 遍biến 從tùng 此thử 物vật 而nhi 生sanh 乎hồ 。 且thả 又hựu 中trung 國quốc 之chi 廟miếu 以dĩ 木mộc 為vi 主chủ 。 則tắc 謂vị 制chế 禮lễ 君quân 子tử 皆giai 從tùng 木mộc 而nhi 育dục 邪tà 。 親thân 不bất 可khả 忘vong 故cố 為vi 之chi 宗tông 廟miếu 。 佛Phật 不bất 可khả 忘vong 故cố 。 立lập 其kỳ 形hình 像tượng 。 以dĩ 表biểu 罔võng 極cực 以dĩ 心tâm 。 用dụng 申thân 如như 在tại 之chi 敬kính 。 欽khâm 聖thánh 仰ngưỡng 德đức 何hà 失thất 之chi 有hữu 哉tai 。 夫phu 以dĩ 善thiện 為vi 過quá 者giả 。 故cố 亦diệc 以dĩ 惡ác 為vi 功công 矣hĩ 。 傳truyền 又hựu 云vân 。 帝đế 王vương 無vô 佛Phật 則tắc 國quốc 治trị 年niên 長trường/trưởng 。 有hữu 佛Phật 則tắc 政chánh 虐ngược 祚tộ 短đoản 。 此thử 又hựu 未vị 思tư 之chi 言ngôn 也dã 。 則tắc 謂vị 能năng 仁nhân 設thiết 教giáo 皆giai 闡xiển 淫dâm 虐ngược 之chi 風phong 。 菩Bồ 薩Tát 立lập 言ngôn 專chuyên 弘hoằng 桀# 紂# 之chi 事sự 。 以dĩ 實thật 論luận 之chi 。 殊thù 不bất 然nhiên 矣hĩ 。 夫phu 殷ân 喪táng 大đại 寶bảo 。 灾# 興hưng 妲# 己kỷ 之chi 言ngôn 。 周chu 失thất 諸chư 侯hầu 。 禍họa 由do 褒bao 姒# 之chi 笑tiếu 。 三tam 代đại 之chi 亡vong 皆giai 此thử 物vật 也dã 。 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 豈khởi 斯tư 尚thượng 乎hồ 。 佛Phật 之chi 為vi 道đạo 。 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 齊tề 物vật 而nhi 等đẳng 怨oán 親thân 。 與dữ 安an 樂lạc 而nhi 救cứu 危nguy 苦khổ 。 古cổ 之chi 所sở 以dĩ 得đắc 其kỳ 民dân 者giả 。 佛Phật 既ký 弘hoằng 之chi 矣hĩ 。 民dân 之chi 所sở 以dĩ 逃đào 其kỳ 上thượng 者giả 。 經kinh 甚thậm 戒giới 之chi 矣hĩ 。 羲# 軒hiên 舜thuấn 禹vũ 之chi 德đức 在tại 六Lục 度Độ 而nhi 苞bao 籠lung 。 羿# 浞# 癸quý 辛tân 之chi 咎cữu 總tổng 十thập 惡ác 以dĩ 防phòng 禁cấm 。 向hướng 使sử 桀# 遵tuân 少thiểu 欲dục 之chi 教giáo 。 紂# 順thuận 大đại 慈từ 之chi 道đạo 。 伊y 呂lữ 無vô 用dụng 其kỳ 謀mưu 。 湯thang 武võ 焉yên 得đắc 行hành 其kỳ 討thảo 。 可khả 使sử 鳴minh 條điều 免miễn 去khứ 國quốc 之chi 禍họa 。 牧mục 野dã 息tức 倒đảo 戈qua 之chi 亂loạn 。 夏hạ 后hậu 從tùng 洛lạc 汭# 之chi 歌ca 。 楚sở 子tử 違vi 乾can/kiền/càn 溪khê 之chi 難nạn/nan 。 然nhiên 則tắc 釋Thích 氏thị 之chi 化hóa 為vi 益ích 非phi 小tiểu 。 延diên 福phước 祚tộ 於ư 無vô 窮cùng 。 遏át 危nguy 亡vong 於ư 未vị 兆triệu 。 傅phó/phụ 謂vị 有hữu 之chi 為vi 損tổn 。 無vô 之chi 為vi 益ích 。 是thị 何hà 言ngôn 與dữ 。 是thị 何hà 言ngôn 與dữ 。 佛Phật 何hà 讎thù 而nhi 誣vu 之chi 至chí 此thử 。 佛Phật 何hà 負phụ 而nhi 疾tật 之chi 若nhược 讎thù 乎hồ 。 傅phó/phụ 又hựu 云vân 。 未vị 有hữu 佛Phật 法Pháp 之chi 前tiền 。 人nhân 皆giai 淳thuần 和hòa 。 世thế 無vô 篡soán 逆nghịch 。 此thử 又hựu 未vị 思tư 之chi 言ngôn 也dã 。 夫phu 九cửu 黎lê 亂loạn 德đức 。 豈khởi 非phi 無vô 佛Phật 之chi 年niên 。 三tam 苗miêu 逆nghịch 命mạng 。 非phi 當đương 有hữu 法pháp 之chi 後hậu 。 夏hạ 殷ân 之chi 季quý 何hà 有hữu 淳thuần 和hòa 。 春xuân 秋thu 之chi 時thời 寧ninh 無vô 纂toản 逆nghịch 。 冦# 賊tặc 奸gian 究cứu 。 作tác 士sĩ 命mạng 於ư 皐# 繇# 。 玁# 狁# 孔khổng 熾sí 。 薄bạc 伐phạt 勞lao 於ư 吉cát 甫phủ 。 而nhi 傳truyền 謂vị 佛Phật 興hưng 篡soán 逆nghịch 。 盜đạo 法pháp 佛Phật 猶do 戒giới 之chi 。 豈khởi 長trường/trưởng 篡soán 逆nghịch 之chi 亂loạn 乎hồ 。 一nhất 言ngôn 之chi 競cạnh 。 佛Phật 亦diệc 防phòng 之chi 。 何hà 敗bại 淳thuần 和hòa 之chi 道đạo 乎hồ 。 惟duy 佛Phật 之chi 為vi 教giáo 也dã 。 勸khuyến 臣thần 以dĩ 忠trung 。 勸khuyến 子tử 以dĩ 孝hiếu 。 勸khuyến 國quốc 以dĩ 治trị 。 勸khuyến 家gia 以dĩ 和hòa 。 弘hoằng 善thiện 示thị 天thiên 堂đường 之chi 樂lạc 。 懲# 非phi 顯hiển 地địa 獄ngục 之chi 苦khổ 。 不bất 唯duy 一nhất 字tự 以dĩ 為vi 褒bao 。 豈khởi 止chỉ 五ngũ 刑hình 而nhi 作tác 戒giới 。 乃nãi 謂vị 傷thương 和hòa 而nhi 長trường/trưởng 亂loạn 。 不bất 亦diệc 誣vu 謗báng 之chi 甚thậm 哉tai 。 亦diệc 何hà 傷thương 於ư 佛Phật 日nhật 乎hồ 。 但đãn 自tự 淪luân 於ư 苦khổ 海hải 矣hĩ 。 輕khinh 而nhi 不bất 避tị 。 良lương 可khả 悲bi 夫phu 。 於ư 是thị 書thư 生sanh 心tâm 伏phục 而nhi 色sắc 愧quý 。 避tị 席tịch 而nhi 謝tạ 曰viết 。 僕bộc 以dĩ 習tập 俗tục 生sanh 。 常thường 違vi 道đạo 自tự 佚# 。 忽hốt 於ư 所sở 未vị 究cứu 。 翫ngoạn 其kỳ 所sở 先tiên 述thuật 。 背bội 正chánh 法pháp 而nhi 異dị 論luận 。 受thọ 邪tà 言ngôn 以dĩ 同đồng 失thất 。 今kim 聞văn 佛Phật 智trí 之chi 玄huyền 遠viễn 。 乃nãi 知tri 釋thích 教giáo 之chi 忠trung 質chất 。 豁hoát 然nhiên 神thần 悟ngộ 而nhi 理lý 攄# 。 足túc 以dĩ 蕩đãng 迷mê 而nhi 祛khư 疾tật 。 雖tuy 從tùng 邪tà 於ư 昔tích 歲tuế 。 請thỉnh 歸quy 正chánh 於ư 茲tư 日nhật 。 謹cẩn 誦tụng 來lai 戒giới 。 以dĩ 為vi 口khẩu 實thật 矣hĩ 。

論luận 曰viết 。 昔tích 司ty 馬mã 文văn 正chánh 公công 譏cơ 元nguyên 魏ngụy 崔thôi 浩hạo 昧muội 於ư 擇trạch 術thuật 。 若nhược 傳truyền 令linh 者giả 不bất 善thiện 擇trạch 術thuật 。 尤vưu 可khả 數số 也dã 。 方phương 天thiên 意ý 大đại 啟khải 唐đường 祚tộ 。 而nhi 太thái 宗tông 以dĩ 大đại 權quyền 聖thánh 人nhân 示thị 現hiện 出xuất 世thế 。 為vi 千thiên 載tái 道Đạo 德đức 盛thịnh 明minh 之chi 主chủ 。 豈khởi 易dị 遇ngộ 哉tai 。 有hữu 文văn 中trung 子tử 者giả 。 身thân 任nhậm 百bách 世thế 師sư 儒nho 。 出xuất 河hà 汾# 間gian 。 凡phàm 太thái 宗tông 一nhất 時thời 宰tể 輔phụ 。 若nhược 凌lăng 煙yên 閣các 上thượng 諸chư 公công 。 皆giai 北bắc 面diện 稱xưng 師sư 。 受thọ 王vương 佐tá 之chi 道đạo 。 當đương 是thị 時thời 。 使sử 傳truyền 令linh 稍sảo 知tri 向hướng 方phương 。 預dự 出xuất 王vương 氏thị 之chi 門môn 。 則tắc 其kỳ 施thi 設thiết 縱túng/tung 非phi 公công 台thai 之chi 任nhậm 。 亦diệc 不bất 失thất 為vi 名danh 。 鄉hương 才tài 大đại 夫phu 徒đồ 以dĩ 卜bốc 史sử 占chiêm 候hậu 下hạ 伎kỹ 。 位vị 貌mạo 既ký 卑ty 。 無vô 以dĩ 自tự 逞sính 。 乃nãi 以dĩ 夙túc 昔tích 私tư 憾hám 。 謗báng 黷# 大đại 教giáo 。 規quy 竊thiết 聲thanh 譽dự 。 及cập 太thái 宗tông 登đăng 位vị 。 天thiên 下hạ 文văn 明minh 。 諸chư 公công 壅ủng 容dung 廟miếu 堂đường 。 論luận 道đạo 經kinh 邦bang 制chế 禮lễ 作tác 樂nhạc 。 雖tuy 堯# 舜thuấn 之chi 運vận 亡vong 以dĩ 加gia 也dã 。 此thử 時thời 奕dịch 之chi 學học 素tố 荒hoang 而nhi 伎kỹ 且thả 索sách 矣hĩ 。 抱bão 慚tàm 自tự 廢phế 于vu 家gia 。 其kỳ 無vô 聊liêu 而nhi 斃# 也dã 可khả 知tri 矣hĩ 。 妙diệu 哉tai 李# 君quân 內nội 德đức 論luận 。 熟thục 覽lãm 之chi 蓋cái 天thiên 下hạ 精tinh 識thức 讜# 論luận 也dã 。 其kỳ 通thông 命mạng 一nhất 篇thiên 。 以dĩ 儒nho 所sở 謂vị 命mạng 。 釋thích 所sở 謂vị 業nghiệp 。 原nguyên 始thỉ 要yếu 終chung 合hợp 而nhi 通thông 之chi 。 尤vưu 為vi 警cảnh 絕tuyệt 。 惜tích 辭từ 多đa 未vị 能năng 具cụ 載tái 云vân 。

隆Long 興Hưng 佛Phật 教Giáo 編Biên 年Niên 通Thông 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập