楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 宗Tông 通Thông
Quyển 0002
明Minh 曾Tằng 鳳Phượng 儀Nghi 宗Tông 通Thông

大Đại 佛Phật 頂Đảnh 如Như 來Lai 密Mật 因Nhân 脩Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 諸Chư 菩Bồ 薩Tát 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 卷quyển 第đệ 二nhị

爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 示thị 誨hối 。 身thân 心tâm 泰thái 然nhiên 。 念niệm 無vô 始thỉ 來lai 。 失thất 卻khước 本bổn 心tâm 。 妄vọng 認nhận 緣duyên 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 今kim 日nhật 開khai 悟ngộ 。 如như 失thất 乳nhũ 兒nhi 。 忽hốt 遇ngộ 慈từ 母mẫu 。 合hợp 掌chưởng 禮lễ 佛Phật 。 願nguyện 聞văn 如Như 來Lai 。 顯hiển 出xuất 身thân 心tâm 。 真chân 妄vọng 虗hư 實thật 。 現hiện 前tiền 生sanh 滅diệt 。 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 。 二nhị 發phát 明minh 性tánh 。

通thông 曰viết 。 前tiền 云vân 見kiến 無vô 所sở 動động 。 見kiến 無vô 舒thư 卷quyển 。 已dĩ 明minh 白bạch 指chỉ 出xuất 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 性tánh 。 然nhiên 此thử 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 見kiến 在tại 生sanh 滅diệt 身thân 中trung 。 真chân 發phát 明minh 性tánh 。 即tức 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 根căn 本bổn 。 妄vọng 發phát 明minh 性tánh 。 即tức 生sanh 滅diệt 根căn 本bổn 。 其kỳ 中trung 虗hư 實thật 難nạn/nan 辨biện 。 故cố 願nguyện 如Như 來Lai 顯hiển 示thị 之chi 也dã 。 昔tích 薜bệ 簡giản 問vấn 六lục 祖tổ 曰viết 。 京kinh 城thành 禪thiền 德đức 。 皆giai 云vân 欲dục 得đắc 會hội 道Đạo 。 必tất 須tu 坐tọa 禪thiền 習tập 定định 。 若nhược 不bất 因nhân 禪thiền 定định 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 未vị 之chi 有hữu 也dã 。 未vị 審thẩm 師sư 所sở 說thuyết 法Pháp 如như 何hà 。 祖tổ 曰viết 。 道Đạo 由do 心tâm 悟ngộ 。 豈khởi 在tại 坐tọa 也dã 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 。 若nhược 坐tọa 若nhược 臥ngọa 。 是thị 行hành 邪tà 道đạo 。 何hà 故cố 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 是thị 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 禪thiền 。 諸chư 法pháp 空không 寂tịch 。 是thị 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 坐tọa 。 究cứu 竟cánh 無vô 證chứng 。 豈khởi 況huống 坐tọa 耶da 。 簡giản 曰viết 。 明minh 喻dụ 智trí 慧tuệ 。 暗ám 喻dụ 煩phiền 惱não 。 儻thảng 不bất 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 照chiếu 破phá 煩phiền 惱não 。 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 憑bằng 何hà 出xuất 離ly 。 祖tổ 曰viết 。 煩phiền 惱não 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 若nhược 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 照chiếu 破phá 煩phiền 惱não 者giả 。 此thử 二nhị 乘thừa 見kiến 解giải 。 羊dương 鹿lộc 等đẳng 機cơ 。 上thượng 智trí 大đại 根căn 。 悉tất 不bất 如như 是thị 。 簡giản 曰viết 。 如như 何hà 是thị 大Đại 乘Thừa 見kiến 解giải 。 祖tổ 曰viết 。 明minh 與dữ 無vô 明minh 。 凡phàm 夫phu 見kiến 二nhị 。 智trí 者giả 了liễu 達đạt 。 其kỳ 性tánh 無vô 二nhị 。 無vô 二nhị 之chi 性tánh 。 即tức 是thị 實thật 性tánh 。 實thật 性tánh 者giả 。 處xử 凡phàm 愚ngu 而nhi 不bất 滅diệt 。 在tại 賢hiền 聖thánh 而nhi 不bất 增tăng 。 在tại 煩phiền 惱não 而nhi 不bất 亂loạn 。 居cư 禪thiền 定định 而nhi 不bất 寂tịch 。 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 在tại 中trung 間gian 。 及cập 其kỳ 內nội 外ngoại 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 性tánh 相tướng 如như 如như 。 常thường 住trụ 不bất 遷thiên 。 名danh 之chi 曰viết 道Đạo 。 簡giản 曰viết 。 師sư 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 何hà 異dị 外ngoại 道đạo 。 祖tổ 曰viết 。 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 者giả 。 將tương 滅diệt 止chỉ 生sanh 。 以dĩ 生sanh 顯hiển 滅diệt 。 滅diệt 猶do 不bất 滅diệt 。 生sanh 說thuyết 不bất 生sanh 。 我ngã 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 者giả 。 本bổn 自tự 無vô 生sanh 。 今kim 亦diệc 不bất 滅diệt 。 所sở 以dĩ 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 。 汝nhữ 若nhược 欲dục 知tri 心tâm 要yếu 。 但đãn 一nhất 切thiết 善thiện 惡ác 。 都đô 莫mạc 思tư 量lượng 。 自tự 然nhiên 得đắc 入nhập 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 體thể 。 湛trạm 然nhiên 常thường 寂tịch 。 妙diệu 用dụng 恆Hằng 沙sa 。 簡giản 蒙mông 指chỉ 授thọ 。 豁hoát 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 此thử 即tức 現hiện 前tiền 生sanh 滅diệt 。 顯hiển 出xuất 真chân 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 非phi 佛Phật 佛Phật 道Đạo 同đồng 。 固cố 不bất 能năng 透thấu 露lộ 如như 此thử 。

時thời 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 起khởi 立lập 白bạch 佛Phật 。 我ngã 昔tích 未vị 承thừa 。 諸chư 佛Phật 誨hối 敕sắc 。 見kiến 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 (# 外ngoại 道đạo 名danh 說thuyết 諸chư 法pháp 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 毗tỳ 羅la 胝chi 子tử 。 (# 外ngoại 道đạo 名danh 說thuyết 刦# 滿mãn 自tự 然nhiên 得đắc 道Đạo 咸hàm 言ngôn 。 此thử 身thân 死tử 後hậu 斷đoạn 滅diệt 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 (# 此thử 似tự 阿a 耆kỳ 多đa 語ngứ 我ngã 雖tuy 值trị 佛Phật 。 今kim 猶do 狐hồ 疑nghi 。 云vân 何hà 發phát 揮huy 。 證chứng 知tri 此thử 心tâm 。 不bất 生sanh 滅diệt 地địa 。 今kim 此thử 大đại 眾chúng 。 諸chư 有hữu 漏lậu 者giả 。 咸hàm 皆giai 願nguyện 聞văn 。

佛Phật 告cáo 大đại 王vương 。

汝nhữ 身thân 現hiện 在tại 。 今kim 復phục 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 此thử 肉nhục 身thân 。 為vi 同đồng 金kim 剛cang 。 常thường 住trụ 不bất 朽hủ 。 為vi 復phục 變biến 壞hoại 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 此thử 身thân 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。 佛Phật 言ngôn 大đại 王vương 。 汝nhữ 未vị 曾tằng 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 滅diệt 。

通thông 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 垂thùy 語ngữ 。 步bộ 步bộ 歸quy 真chân 。 如như 云vân 汝nhữ 未vị 曾tằng 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 滅diệt 。 若nhược 是thị 上thượng 根căn 利lợi 智trí 。 當đương 知tri 知tri 滅diệt 者giả 原nguyên 不bất 滅diệt 也dã 。 即tức 證chứng 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 有hữu 僧Tăng 問vấn 雲vân 居cư 。 纔tài 生sanh 為vi 甚thậm 麼ma 不bất 知tri 有hữu 。 膺ưng 曰viết 。 不bất 同đồng 生sanh 。 曰viết 未vị 生sanh 時thời 如như 何hà 。 膺ưng 曰viết 。 不bất 曾tằng 滅diệt 。 曰viết 未vị 生sanh 時thời 在tại 甚thậm 麼ma 處xứ 。 膺ưng 曰viết 。 有hữu 處xứ 不bất 收thu 。 曰viết 甚thậm 麼ma 人nhân 不bất 受thọ 滅diệt 。 膺ưng 曰viết 。 是thị 滅diệt 不bất 得đắc 者giả 。 觀quán 雲vân 居cư 如như 是thị 酬thù 對đối 。 豈khởi 為vi 廉liêm 纖tiêm 須tu 明minh 那na 邊biên 事sự 。 方phương 可khả 觀quán 此thử 語ngữ 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 此thử 無vô 常thường 。 變biến 壞hoại 之chi 身thân 。 雖tuy 未vị 曾tằng 滅diệt 。 我ngã 觀quán 現hiện 前tiền 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 新tân 新tân 不bất 住trụ 。 如như 火hỏa 成thành 灰hôi 。 漸tiệm 漸tiệm 銷tiêu 殞vẫn 。 殞vẫn 亡vong 不bất 息tức 。 決quyết 知tri 此thử 身thân 。 當đương 從tùng 滅diệt 盡tận 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 。

大đại 王vương 。 汝nhữ 今kim 生sanh 齡linh 。 已dĩ 從tùng 衰suy 老lão 。 顏nhan 貌mạo 何hà 如như 。 童đồng 子tử 之chi 時thời 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 昔tích 孩hài 孺nhụ 。 膚phu 腠thấu 潤nhuận 澤trạch 。 年niên 至chí 長trưởng 成thành 。 血huyết 氣khí 充sung 滿mãn 。 而nhi 今kim 頹đồi 齡linh 。 迫bách 於ư 衰suy 耄mạo 。 形hình 色sắc 枯khô 悴tụy 。 精tinh 神thần 昏hôn 昧muội 。 髮phát 白bạch 面diện 皺trứu 。 逮đãi 將tương 不bất 久cửu 。 如như 何hà 見kiến 比tỉ 。 充sung 盛thịnh 之chi 時thời 。

佛Phật 言ngôn 。

大đại 王vương 汝nhữ 之chi 形hình 容dung 。 應ưng 不bất 頓đốn 朽hủ 。 王vương 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 變biến 化hóa 密mật 移di 。 我ngã 誠thành 不bất 覺giác 。 寒hàn 暑thử 遷thiên 流lưu 。 漸tiệm 至chí 於ư 此thử 。

何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 年niên 二nhị 十thập 。 雖tuy 號hiệu 年niên 少thiếu 。 顏nhan 貌mạo 已dĩ 老lão 。 初sơ 十thập 歲tuế 時thời 。 三tam 十thập 之chi 年niên 。 又hựu 衰suy 二nhị 十thập 。 於ư 今kim 六lục 十thập 。 又hựu 過quá 於ư 二nhị 。 觀quan 五ngũ 十thập 時thời 。 宛uyển 然nhiên 強cường 壯tráng 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 見kiến 密mật 移di 。 雖tuy 此thử 殂tồ 落lạc 。 其kỳ 間gian 流lưu 易dị 。 且thả 限hạn 十thập 年niên 。 若nhược 復phục 令linh 我ngã 。 微vi 細tế 思tư 惟duy 。 其kỳ 變biến 寧ninh 惟duy 。 一nhất 紀kỷ 二nhị 紀kỷ 。 實thật 為vi 年niên 變biến 。 豈khởi 惟duy 年niên 變biến 。 亦diệc 兼kiêm 月nguyệt 化hóa 。 何hà 直trực 月nguyệt 化hóa 。 兼kiêm 又hựu 日nhật 遷thiên 。 沉trầm 思tư 諦đế 觀quán 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。 不bất 得đắc 停đình 住trụ 。 故cố 知tri 我ngã 身thân 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。

佛Phật 告cáo 大đại 王vương 。

汝nhữ 見kiến 變biến 化hóa 。 遷thiên 改cải 不bất 停đình 。 悟ngộ 知tri 汝nhữ 滅diệt 。 亦diệc 於ư 滅diệt 時thời 。 汝nhữ 知tri 身thân 中trung 。 有hữu 不bất 滅diệt 耶da 。

通thông 曰viết 。 幻huyễn 化hóa 色sắc 身thân 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 原nguyên 無vô 生sanh 滅diệt 。 非phi 色sắc 身thân 外ngoại 另# 有hữu 法Pháp 身thân 也dã 。 法Pháp 身thân 如như 海hải 。 色sắc 身thân 如như 漚âu 。 漚âu 有hữu 生sanh 滅diệt 。 海hải 水thủy 一nhất 如như 。 大đại 悟ngộ 之chi 者giả 。 幻huyễn 化hóa 空không 身thân 即tức 法Pháp 身thân 。 故cố 知tri 身thân 中trung 有hữu 不bất 滅diệt 也dã 。 石thạch 頭đầu 有hữu 偈kệ 云vân 。 問vấn 此thử 菴am 。 壞hoại 不bất 壞hoại 。 壞hoại 與dữ 不bất 壞hoại 主chủ 元nguyên 在tại 。 不bất 居cư 南nam 北bắc 與dữ 東đông 西tây 。 基cơ 址# 堅kiên 牢lao 以dĩ 為vi 最tối 。 又hựu 云vân 。 住trụ 此thử 菴am 。 休hưu 作tác 解giải 。 誰thùy 誇khoa 鋪phô 席tịch 圖đồ 人nhân 買mãi 。 迴hồi 光quang 返phản 照chiếu 便tiện 歸quy 來lai 。 廓khuếch 達đạt 靈linh 根căn 非phi 向hướng 背bối/bội 。 嗟ta 乎hồ 。 人nhân 人nhân 具cụ 此thử 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 其kỳ 如như 隨tùy 流lưu 逐trục 浪lãng 。 不bất 能năng 迴hồi 光quang 返phản 照chiếu 何hà 。

波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 合hợp 掌chưởng 白bạch 佛Phật 。 我ngã 實thật 不bất 知tri 。

佛Phật 言ngôn 。

我ngã 今kim 示thị 汝nhữ 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。

大đại 王vương 。 汝nhữ 年niên 幾kỷ 時thời 。 見kiến 恆Hằng 河Hà 本bổn 。 王vương 言ngôn 。 我ngã 生sanh 三tam 歲tuế 。 慈từ 母mẫu 攜huề 我ngã 。 謁yết 耆Kỳ 婆Bà 天thiên 。 (# 此thử 云vân 長Trường 壽Thọ 天Thiên 神thần 。 經kinh 過quá 此thử 流lưu 。

爾nhĩ 時thời 即tức 知tri 。 是thị 恆Hằng 河Hà 水thủy 。

佛Phật 言ngôn 。

大đại 王vương 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 二nhị 十thập 之chi 時thời 。 衰suy 於ư 十thập 歲tuế 。 乃nãi 至chí 六lục 十thập 。 日nhật 月nguyệt 歲tuế 時thời 。 念niệm 念niệm 遷thiên 變biến 。 則tắc 汝nhữ 三tam 歲tuế 。 見kiến 此thử 河hà 時thời 。 至chí 年niên 十thập 三tam 。 其kỳ 水thủy 云vân 何hà 。 王vương 言ngôn 。 如như 三tam 歲tuế 時thời 。 宛uyển 然nhiên 無vô 異dị 。 乃nãi 至chí 於ư 今kim 。 年niên 六lục 十thập 二nhị 。 亦diệc 無vô 有hữu 異dị 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 今kim 自tự 傷thương 。 髮phát 白bạch 面diện 皺trứu 。 其kỳ 面diện 必tất 定định 。 皺trứu 於ư 童đồng 年niên 。 則tắc 汝nhữ 今kim 時thời 。 觀quán 此thử 恆Hằng 河Hà 。 與dữ 昔tích 童đồng 時thời 。 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 有hữu 童đồng 耄mạo 不phủ 。 王vương 言ngôn 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。

佛Phật 言ngôn 。

大đại 王vương 。 汝nhữ 面diện 雖tuy 皺trứu 。 而nhi 此thử 見kiến 精tinh 。 性tánh 未vị 曾tằng 皺trứu 。 皺trứu 者giả 為vi 變biến 。 不bất 皺trứu 非phi 變biến 。 變biến 者giả 受thọ 滅diệt 。 彼bỉ 不bất 變biến 者giả 。 元nguyên 無vô 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 受thọ 汝nhữ 生sanh 死tử 。 而nhi 猶do 引dẫn 彼bỉ 。 末Mạt 伽Già 黎Lê 等đẳng 。 (# 外ngoại 道đạo 名danh 說thuyết 自tự 然nhiên 而nhi 然nhiên 都đô 言ngôn 此thử 身thân 。 死tử 後hậu 全toàn 滅diệt 。 王vương 聞văn 是thị 言ngôn 。 信tín 知tri 身thân 後hậu 。 捨xả 生sanh 趣thú 生sanh 。 與dữ 諸chư 大đại 眾chúng 。 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。

通thông 曰viết 。 外ngoại 道đạo 有hữu 六lục 師sư 。 一nhất 富Phú 蘭Lan 那Na 迦Ca 葉Diếp 。 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 皆giai 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 二nhị 末mạt 伽già 黎lê 拘câu 賒xa 黎lê 子tử 。 說thuyết 眾chúng 生sanh 雖tuy 有hữu 苦khổ 樂lạc 。 無vô 有hữu 因nhân 緣duyên 。 自tự 然nhiên 而nhi 然nhiên 。 三tam 刪san 闍xà 多đa 毗tỳ 羅la 胝chi 子tử 。 說thuyết 眾chúng 生sanh 任nhậm 運vận 。

時thời 熟thục 得đắc 道Đạo 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 滿mãn 。 自tự 然nhiên 得đắc 道Đạo 。 四tứ 阿A 耆Kỳ 多Đa 翅Sí 舍Xá 欽Khâm 婆Bà 羅La 。 說thuyết 眾chúng 生sanh 當đương 受thọ 苦khổ 報báo 。 後hậu 受thọ 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 也dã 。 五ngũ 迦ca 樓lâu 鳩cưu 駄đà 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 說thuyết 諸chư 法pháp 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 六lục 尼ni 犍kiền 陀đà 若nhược 提đề 子tử 。 所sở 說thuyết 皆giai 由do 業nghiệp 定định 。 無vô 可khả 逃đào 避tị 。 皆giai 斷đoạn 見kiến 也dã 。 雖tuy 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 乃nãi 對đối 生sanh 滅diệt 而nhi 言ngôn 。 因nhân 牛ngưu 角giác 有hữu 。 說thuyết 兔thố 角giác 無vô 。 既ký 有hữu 對đối 待đãi 。 終chung 屬thuộc 生sanh 滅diệt 。 若nhược 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 宛uyển 然nhiên 無vô 異dị 。 真chân 性tánh 不bất 變biến 。 於ư 是thị 可khả 窺khuy 。 直trực 於ư 現hiện 前tiền 生sanh 滅diệt 之chi 中trung 。 顯hiển 出xuất 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 是thị 知tri 身thân 中trung 有hữu 不bất 滅diệt 者giả 存tồn 。 雖tuy 云vân 捨xả 生sanh 趣thú 生sanh 。 其kỳ 實thật 滅diệt 而nhi 不bất 滅diệt 。 豈khởi 外ngoại 道đạo 斷đoạn 見kiến 可khả 並tịnh 語ngữ 哉tai 。 僧Tăng 問vấn 趙triệu 州châu 。 承thừa 師sư 有hữu 言ngôn 。 世thế 界giới 壞hoại 時thời 。 此thử 性tánh 不bất 壞hoại 。 如như 何hà 是thị 此thử 性tánh 。 州châu 曰viết 。 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 僧Tăng 云vân 。 此thử 猶do 是thị 壞hoại 底để 。 如như 何hà 是thị 此thử 性tánh 。 州châu 曰viết 。 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 法Pháp 眼nhãn 云vân 。 是thị 一nhất 箇cá 。 是thị 兩lưỡng 箇cá 。 是thị 壞hoại 不bất 壞hoại 。 且thả 作tác 麼ma 生sanh 會hội 。 試thí 斷đoạn 看khán 。 有hữu 僧Tăng 問vấn 大đại 隨tùy 。 劫kiếp 火hỏa 洞đỗng 然nhiên 。 大Đại 千Thiên 俱câu 壞hoại 。 未vị 審thẩm 這giá 箇cá 壞hoại 不bất 壞hoại 。 隨tùy 云vân 壞hoại 。 僧Tăng 云vân 。 恁nhẫm 麼ma 則tắc 隨tùy 他tha 去khứ 也dã 。 隨tùy 云vân 。 隨tùy 他tha 去khứ 。 又hựu 僧Tăng 問vấn 龍long 濟tế 。 劫kiếp 火hỏa 洞đỗng 然nhiên 。 大Đại 千Thiên 俱câu 壞hoại 。 未vị 審thẩm 這giá 箇cá 壞hoại 不bất 壞hoại 。 濟tế 云vân 不bất 壞hoại 。 僧Tăng 云vân 。 為vi 甚thậm 麼ma 不bất 壞hoại 。 濟tế 云vân 。 為vi 同đồng 大Đại 千Thiên 。 天thiên 童đồng 頌tụng 云vân 。 壞hoại 不bất 壞hoại 。 隨tùy 他tha 去khứ 也dã 大Đại 千Thiên 界Giới 。 句cú 裏lý 了liễu 無vô 鉤câu 鎖tỏa 機cơ 。 脚cước 頭đầu 多đa 被bị 葛cát 藤đằng 礙ngại 。 會hội 不bất 會hội 。 分phân 明minh 底để 事sự 丁đinh 寧ninh 晒# 。 知tri 心tâm 拈niêm 出xuất 勿vật 商thương 量lượng 。 輸du 我ngã 當đương 行hành 相tương/tướng 買mãi 賣mại 。 大đại 隨tùy 說thuyết 壞hoại 。 龍long 濟tế 說thuyết 不bất 壞hoại 。 是thị 一nhất 是thị 二nhị 。 濟tế 云vân 為vi 同đồng 大Đại 千Thiên 。 隨tùy 云vân 隨tùy 他tha 去khứ 。 依y 然nhiên 是thị 趙triệu 州châu 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 宗tông 旨chỉ 。 世thế 界giới 壞hoại 時thời 。 此thử 性tánh 不bất 壞hoại 。 正chánh 須tu 在tại 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 中trung 。 討thảo 箇cá 安an 穩ổn 地địa 始thỉ 得đắc 。

阿A 難Nan 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 禮lễ 佛Phật 合hợp 掌chưởng 。 長trường 跪quỵ 白bạch 佛Phật 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 聞văn 。 必tất 不bất 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 名danh 我ngã 等đẳng 輩bối 。 遺di 失thất 真chân 性tánh 。 顛điên 倒đảo 行hành 事sự 。 願nguyện 興hưng 慈từ 悲bi 。 洗tẩy 我ngã 塵trần 垢cấu 。 即tức 時thời 如Như 來Lai 。 垂thùy 金kim 色sắc 臂tý 。 輪luân 手thủ 下hạ 指chỉ 。 示thị 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 見kiến 我ngã 。 母mẫu 陀đà 羅la 手thủ 。 (# 此thử 云vân 印ấn 手thủ 。 為vi 正chánh 為vi 倒đảo 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 而nhi 我ngã 不bất 知tri 。 誰thùy 正chánh 誰thùy 倒đảo 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

若nhược 世thế 間gian 人nhân 。 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 即tức 世thế 間gian 人nhân 。 將tương 何hà 為vi 正chánh 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 如Như 來Lai 豎thụ 臂tý 。 兜đâu 羅la 綿miên 手thủ 。 此thử 云vân 網võng 相tương/tướng 。 上thượng 指chỉ 於ư 空không 。 則tắc 名danh 為vi 正chánh 。 佛Phật 即tức 豎thụ 臂tý 。 告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。 若nhược 此thử 顛điên 倒đảo 。 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 一nhất 倍bội 瞻chiêm 視thị 。 則tắc 知tri 汝nhữ 身thân 。 與dữ 諸chư 如Như 來Lai 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 比tỉ 類loại 發phát 明minh 。 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 名danh 正Chánh 徧Biến 知Tri 。 汝nhữ 等đẳng 之chi 身thân 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。 隨tùy 汝nhữ 諦đế 觀quán 。 汝nhữ 身thân 佛Phật 身thân 。 稱xưng 顛điên 倒đảo 者giả 。 名danh 字tự 何hà 處xứ 。 號hiệu 為vi 顛điên 倒đảo 。

通thông 曰viết 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 即tức 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 妙diệu 心tâm 也dã 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 即tức 妙diệu 心tâm 中trung 所sở 現hiện 之chi 物vật 也dã 。 歸quy 根căn 為vi 正chánh 。 逐trục 末mạt 為vi 倒đảo 。 譬thí 如như 漚âu 發phát 於ư 海hải 。 認nhận 海hải 為vi 正chánh 。 認nhận 漚âu 為vi 倒đảo 。 佛Phật 問vấn 阿A 難Nan 。 汝nhữ 今kim 見kiến 我ngã 。 垂thùy 手thủ 為vi 正chánh 為vi 倒đảo 。 但đãn 當đương 於ư 自tự 見kiến 處xứ 。 猛mãnh 省tỉnh 誰thùy 正chánh 誰thùy 倒đảo 。 不bất 宜nghi 於ư 如Như 來Lai 手thủ 上thượng 分phần/phân 正chánh 分phần/phân 倒đảo 。 如như 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 巖nham 中trung 宴yến 坐tọa 。 見kiến 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 不bất 緣duyên 根căn 識thức 。 是thị 名danh 正Chánh 徧Biến 知Tri 也dã 。 以dĩ 阿A 難Nan 眼nhãn 。 對đối 如Như 來Lai 手thủ 。 更cánh 於ư 手thủ 上thượng 分phần/phân 正chánh 分phần/phân 倒đảo 。 此thử 乃nãi 六lục 識thức 用dụng 事sự 。 背bối/bội 本bổn 逐trục 末mạt 。 已dĩ 離ly 正chánh 位vị 。 故cố 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 也dã 。 初sơ 阿A 難Nan 以dĩ 垂thùy 手thủ 為vi 倒đảo 。 語ngữ 尚thượng 含hàm 糊# 。 及cập 問vấn 將tương 何hà 為vi 正chánh 。 則tắc 以dĩ 豎thụ 臂tý 為vi 正chánh 。 然nhiên 後hậu 知tri 阿A 難Nan 之chi 所sở 謂vị 正chánh 與dữ 倒đảo 者giả 。 在tại 手thủ 上thượng 辨biện 。 不bất 於ư 見kiến 上thượng 辨biện 也dã 。 其kỳ 瞻chiêm 視thị 已dĩ 為vi 顛điên 倒đảo 矣hĩ 。 垂thùy 手thủ 首thủ 尾vĩ 相tương 順thuận 。 本bổn 正chánh 也dã 。 而nhi 世thế 人nhân 以dĩ 為vi 倒đảo 。 豎thụ 臂tý 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 。 本bổn 倒đảo 也dã 。 而nhi 世thế 人nhân 以dĩ 為vi 正chánh 。 是thị 於ư 瞻chiêm 視thị 顛điên 倒đảo 之chi 中trung 又hựu 倍bội 加gia 顛điên 倒đảo 也dã 。 故cố 比tỉ 類loại 發phát 明minh 。 遺di 失thất 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 而nhi 認nhận 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 已dĩ 為vi 顛điên 倒đảo 。 又hựu 執chấp 色sắc 身thân 之chi 內nội 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 必tất 不bất 生sanh 滅diệt 。 云vân 此thử 為vi 正chánh 非phi 為vi 倒đảo 也dã 。 不bất 更cánh 倍bội 於ư 顛điên 倒đảo 乎hồ 。 僧Tăng 問vấn 洞đỗng 山sơn 。 尋tầm 常thường 教giáo 學học 人nhân 行hành 鳥điểu 道đạo 。 未vị 審thẩm 如như 何hà 是thị 鳥điểu 道đạo 。 山sơn 曰viết 。 不bất 逢phùng 一nhất 人nhân 。 曰viết 如như 何hà 行hành 。 山sơn 曰viết 。 直trực 須tu 足túc 下hạ 無vô 私tư 去khứ 。 曰viết 祗chi 如như 行hành 鳥điểu 道đạo 。 莫mạc 便tiện 是thị 本bổn 來lai 面diện 目mục 否phủ/bĩ 。 山sơn 曰viết 。 闍xà 黎lê 因nhân 甚thậm 顛điên 倒đảo 。 曰viết 甚thậm 麼ma 處xứ 是thị 學học 人nhân 顛điên 倒đảo 。 山sơn 曰viết 。 若nhược 不bất 顛điên 倒đảo 。 因nhân 甚thậm 麼ma 卻khước 認nhận 奴nô 作tác 郎lang 。 曰viết 如như 何hà 是thị 。 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 山sơn 曰viết 。 不bất 行hành 鳥điểu 道đạo 。 丹đan 霞hà 頌tụng 云vân 。 古cổ 路lộ 翛# 然nhiên 倚ỷ 太thái 虗hư 。 行hành 玄huyền 猶do 是thị 涉thiệp 崎# 嶇# 。 不bất 登đăng 鳥điểu 道đạo 雖tuy 為vi 妙diệu 。 點điểm 檢kiểm 將tương 來lai 已dĩ 觸xúc 途đồ 。 夫phu 鳥điểu 道đạo 玄huyền 微vi 。 庶thứ 幾kỷ 轉chuyển 功công 就tựu 位vị 。 洞đỗng 山sơn 門môn 下hạ 。 猶do 以dĩ 為vi 顛điên 倒đảo 。 況huống 見kiến 聞văn 歷lịch 歷lịch 。 尚thượng 存tồn 粗thô 迹tích 。 而nhi 可khả 以dĩ 此thử 為vi 不bất 生sanh 滅diệt 。 足túc 當đương 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 者giả 乎hồ 。

于vu 時thời 阿A 難Nan 與dữ 諸chư 大đại 眾chúng 。 瞪trừng 瞢măng 瞻chiêm 佛Phật 。 目mục 睛tình 不bất 瞬thuấn 。 不bất 知tri 身thân 心tâm 。 顛điên 倒đảo 所sở 在tại 。 佛Phật 興hưng 慈từ 悲bi 。 哀ai 愍mẫn 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 發phát 海hải 潮triều 音âm 。 (# 時thời 語ngữ 也dã 應ưng 此thử 機cơ 授thọ 此thử 法pháp )# 徧biến 告cáo 同đồng 會hội 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 常thường 說thuyết 言ngôn 。 色sắc 心tâm 諸chư 緣duyên 。 及cập 心tâm 所sở 使sử 。 諸chư 所sở 緣duyên 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。 皆giai 是thị 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 。 妙diệu 心tâm 中trung 所sở 現hiện 物vật 。 云vân 何hà 汝nhữ 等đẳng 。 遺di 失thất 本bổn 妙diệu 。 圓viên 妙diệu 明minh 心tâm 。 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 認nhận 悟ngộ 中trung 迷mê 。 晦hối 昧muội 為vi 空không 。 空không 晦hối 暗ám 中trung 。 結kết 暗ám 為vi 色sắc 。 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。 趣thú 外ngoại 奔bôn 逸dật 。 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。 一nhất 迷mê 為vi 心tâm 。 決quyết 定định 惑hoặc 為vi 。 色sắc 身thân 之chi 內nội 。 不bất 知tri 色sắc 身thân 。 外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 。 虗hư 空không 大đại 地địa 。 咸hàm 是thị 妙diệu 明minh 。 真chân 心tâm 中trung 物vật 。

通thông 曰viết 。 汝nhữ 身thân 即tức 是thị 相tương/tướng 分phần/phân 。 汝nhữ 心tâm 即tức 是thị 見kiến 分phần/phân 。 相tương/tướng 分phần/phân 該cai 根căn 塵trần 。 諸chư 所sở 緣duyên 法pháp 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 明minh 暗ám 色sắc 空không 等đẳng 。 見kiến 分phần/phân 該cai 八bát 識thức 及cập 心tâm 所sở 使sử 。 五ngũ 十thập 一nhất 心tâm 所sở 法pháp 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 行hành 。 邪tà 正chánh 因nhân 果quả 等đẳng 。 總tổng 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 流lưu 出xuất 。 故cố 曰viết 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 此thử 心tâm 本bổn 妙diệu 。 不bất 假giả 脩tu 習tập 。 何hà 以dĩ 見kiến 其kỳ 本bổn 妙diệu 也dã 。 語ngữ 其kỳ 體thể 。 則tắc 為vi 圓viên 妙diệu 明minh 心tâm 。 從tùng 妙diệu 起khởi 明minh 。 故cố 曰viết 圓viên 。 語ngữ 其kỳ 用dụng 。 則tắc 為vi 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 即tức 明minh 而nhi 妙diệu 。 故cố 曰viết 寶bảo 。 妙diệu 而nhi 明minh 。 明minh 而nhi 妙diệu 。 毫hào 無vô 染nhiễm 污ô 。 即tức 所sở 謂vị 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 也dã 。 一nhất 切thiết 見kiến 分phần/phân 相tương/tướng 分phần/phân 。 皆giai 鏡kính 中trung 所sở 現hiện 之chi 影ảnh 耳nhĩ 。 今kim 遺di 本bổn 妙diệu 而nhi 認nhận 見kiến 聞văn 。 猶do 遺di 本bổn 鏡kính 而nhi 認nhận 幻huyễn 影ảnh 。 雖tuy 若nhược 有hữu 悟ngộ 其kỳ 實thật 在tại 迷mê 。 故cố 曰viết 悟ngộ 中trung 迷mê 。 認nhận 悟ngộ 中trung 迷mê 。 至chí 以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。 當đương 一nhất 氣khí 讀đọc 下hạ 。 迷mê 性tánh 妙diệu 明minh 而nhi 成thành 無vô 明minh 。 由do 此thử 無vô 明minh 。 變biến 成thành 頑ngoan 空không 。 故cố 曰viết 晦hối 昧muội 為vi 空không 。 所sở 變biến 頑ngoan 空không 。 與dữ 能năng 變biến 無vô 明minh 。 二nhị 法pháp 和hòa 合hợp 。 變biến 起khởi 四tứ 大đại 。 為vi 依y 報báo 外ngoại 色sắc 。 以dĩ 四tứ 大đại 色sắc 。 雜tạp 妄vọng 想tưởng 心tâm 。 變biến 起khởi 眾chúng 生sanh 正chánh 報báo 內nội 色sắc 。 根căn 謂vị 妄vọng 想tưởng 。 相tương 謂vị 妄vọng 色sắc 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 見kiến 相tương/tướng 二nhị 分phần 俱câu 備bị 。 即tức 八bát 識thức 也dã 。 聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。 即tức 七thất 識thức 也dã 。 趣thú 外ngoại 奔bôn 逸dật 。 即tức 六lục 識thức 也dã 。 以dĩ 此thử 無vô 明minh 。 變biến 起khởi 雜tạp 妄vọng 緣duyên 塵trần 。 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 認nhận 為vi 自tự 心tâm 。 豈khởi 不bất 惑hoặc 哉tai 。 其kỳ 妙diệu 明minh 真chân 心tâm 。 即tức 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 也dã 。 豎thụ 窮cùng 三tam 際tế 。 橫hoạnh/hoành 亘tuyên 十thập 方phương 。 豈khởi 拘câu 拘câu 於ư 色sắc 身thân 內nội 者giả 。 若nhược 此thử 見kiến 聞văn 。 雖tuy 不bất 生sanh 滅diệt 。 然nhiên 離ly 目mục 無vô 見kiến 。 離ly 耳nhĩ 無vô 聞văn 。 以dĩ 此thử 為vi 心tâm 。 決quyết 定định 惑hoặc 為vi 。 色sắc 身thân 之chi 內nội 。 不bất 知tri 此thử 色sắc 身thân 外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 皆giai 妙diệu 明minh 真chân 心tâm 中trung 物vật 。 如như 影ảnh 像tượng 重trùng 重trùng 。 皆giai 鏡kính 中trung 物vật 。 故cố 認nhận 鏡kính 者giả 為vi 悟ngộ 中trung 悟ngộ 。 名danh 正Chánh 徧Biến 知Tri 。 認nhận 影ảnh 者giả 為vi 悟ngộ 中trung 迷mê 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。 長trường/trưởng 沙sa 岑sầm 云vân 。 我ngã 若nhược 一nhất 向hướng 舉cử 揚dương 宗tông 教giáo 。 法pháp 堂đường 裏lý 須tu 草thảo 深thâm 一nhất 丈trượng 。 事sự 不bất 獲hoạch 已dĩ 。 向hướng 汝nhữ 諸chư 人nhân 道đạo 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 。 是thị 沙Sa 門Môn 眼nhãn 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 。 是thị 沙Sa 門Môn 全toàn 身thân 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 。 是thị 自tự 己kỷ 光quang 明minh 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 。 在tại 自tự 己kỷ 光quang 明minh 裏lý 。 盡tận 十thập 方phương 世thế 界giới 。 無vô 一nhất 人nhân 不bất 是thị 自tự 己kỷ 。 我ngã 常thường 向hướng 汝nhữ 諸chư 人nhân 道đạo 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 是thị 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 光quang 。 光quang 未vị 發phát 時thời 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 人nhân 。 向hướng 甚thậm 麼ma 處xứ 委ủy 悉tất 。 光quang 未vị 發phát 時thời 。 尚thượng 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 消tiêu 息tức 。 何hà 處xứ 得đắc 此thử 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 來lai 。

時thời 有hữu 僧Tăng 問vấn 如như 何hà 是thị 沙Sa 門Môn 眼nhãn 。 沙sa 曰viết 。 長trường/trưởng 長trường/trưởng 出xuất 不bất 得đắc 。 又hựu 曰viết 。 成thành 佛Phật 成thành 祖tổ 。 出xuất 不bất 得đắc 。 六lục 道đạo 輪luân 迴hồi 。 出xuất 不bất 得đắc 。 僧Tăng 曰viết 未vị 審thẩm 出xuất 箇cá 甚thậm 麼ma 不bất 得đắc 。 沙sa 曰viết 。 晝trú 見kiến 日nhật 。 夜dạ 見kiến 星tinh 。 曰viết 學học 人nhân 不bất 會hội 。 沙sa 曰viết 。 妙Diệu 高Cao 山Sơn 色sắc 青thanh 又hựu 青thanh 。 且thả 道đạo 長trường/trưởng 沙sa 此thử 語ngữ 。 指chỉ 識thức 精tinh 元nguyên 明minh 。 指chỉ 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 試thí 別biệt 白bạch 看khán 。

譬thí 如như 澄trừng 清thanh 。 百bách 千thiên 大đại 海hải 。 棄khí 之chi 。 唯duy 認nhận 一nhất 浮phù 漚âu 體thể 。 目mục 為vi 全toàn 潮triều 。 窮cùng 盡tận 溟minh 渤bột 。 汝nhữ 等đẳng 即tức 是thị 。 迷mê 中trung 倍bội 人nhân 。 如như 我ngã 垂thùy 手thủ 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 如Như 來Lai 說thuyết 為vi 。 可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。

通thông 曰viết 。 知tri 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 必tất 不bất 生sanh 滅diệt 。 似tự 屬thuộc 於ư 悟ngộ 。 執chấp 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 在tại 色sắc 身thân 內nội 。 為vi 悟ngộ 中trung 迷mê 。 譬thí 如như 棄khí 海hải 而nhi 認nhận 漚âu 。 已dĩ 是thị 迷mê 矣hĩ 。 復phục 執chấp 漚âu 而nhi 盡tận 海hải 。 非phi 迷mê 之chi 迷mê 乎hồ 。 遺di 真chân 性tánh 而nhi 認nhận 見kiến 聞văn 。 已dĩ 是thị 迷mê 矣hĩ 。 復phục 執chấp 見kiến 聞văn 為vi 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 非phi 迷mê 之chi 迷mê 乎hồ 。 不bất 悟ngộ 而nhi 迷mê 。 但đãn 一nhất 迷mê 耳nhĩ 。 悟ngộ 之chi 而nhi 迷mê 。 執chấp 情tình 更cánh 深thâm 。 不bất 尤vưu 倍bội 於ư 迷mê 乎hồ 。 如như 我ngã 垂thùy 手thủ 。 汝nhữ 見kiến 分phân 別biệt 。 已dĩ 是thị 顛điên 倒đảo 。 復phục 乃nãi 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 。 正chánh 倒đảo 錯thác 會hội 。 不bất 尤vưu 倍bội 於ư 顛điên 倒đảo 乎hồ 。 已dĩ 在tại 顛điên 倒đảo 之chi 中trung 。 乃nãi 謂vị 云vân 何hà 名danh 為vi 。 顛điên 倒đảo 行hành 事sự 。 是thị 顛điên 倒đảo 中trung 之chi 顛điên 倒đảo 也dã 。 是thị 迷mê 中trung 之chi 迷mê 也dã 。 故cố 曰viết 迷mê 中trung 倍bội 人nhân 。 二nhị 倍bội 字tự 相tương 應ứng 。 徑kính 山sơn 欽khâm 國quốc 師sư 同đồng 忠trung 國quốc 師sư 在tại 內nội 庭đình 坐tọa 次thứ 。 見kiến 帝đế 駕giá 來lai 。 師sư 起khởi 立lập 。 帝đế 曰viết 。 師sư 何hà 以dĩ 起khởi 。 師sư 曰viết 。 檀đàn 越việt 何hà 得đắc 向hướng 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 見kiến 貧bần 道đạo 。 帝đế 悅duyệt 。 又hựu 肅túc 宗tông 問vấn 忠trung 國quốc 師sư 。 在tại 曹tào 溪khê 得đắc 何hà 法pháp 。 師sư 曰viết 。 陛bệ 下hạ 還hoàn 見kiến 空không 中trung 一nhất 片phiến 雲vân 麼ma 。 帝đế 曰viết 見kiến 。 師sư 曰viết 。 釘đinh/đính 釘đinh/đính 著trước 。 懸huyền 挂quải 著trước 。 帝đế 又hựu 問vấn 如như 何hà 是thị 十thập 身thân 調điều 御ngự 。 師sư 乃nãi 立lập 起khởi 。 曰viết 會hội 麼ma 。 帝đế 曰viết 不bất 會hội 。 師sư 曰viết 與dữ 老lão 僧Tăng 過quá 淨tịnh 瓶bình 來lai 。 帝đế 又hựu 曰viết 。 如như 何hà 是thị 無Vô 諍Tranh 三Tam 昧Muội 。 師sư 曰viết 。 檀đàn 越việt 蹋đạp 略lược 盧lô 頂đảnh 上thượng 行hành 。 帝đế 曰viết 。 此thử 意ý 如như 何hà 。 師sư 曰viết 。 莫mạc 認nhận 自tự 己kỷ 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 帝đế 又hựu 問vấn 。 師sư 都đô 不bất 視thị 之chi 。 帝đế 曰viết 。 朕trẫm 是thị 大đại 唐đường 天thiên 子tử 。 師sư 何hà 以dĩ 殊thù 不bất 顧cố 視thị 。 師sư 曰viết 。 還hoàn 見kiến 虗hư 空không 麼ma 。 帝đế 曰viết 見kiến 。 師sư 曰viết 。 他tha 還hoàn 眨# 眼nhãn 視thị 陛bệ 下hạ 否phủ/bĩ 。 觀quán 二nhị 師sư 指chỉ 示thị 。 一nhất 以dĩ 不bất 得đắc 向hướng 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 見kiến 貧bần 道đạo 。 一nhất 以dĩ 虗hư 空không 還hoàn 眨# 眼nhãn 視thị 陛bệ 下hạ 否phủ/bĩ 。 何hà 嘗thường 惑hoặc 為vi 。 色sắc 身thân 之chi 內nội 。 此thử 見kiến 與dữ 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 天thiên 地địa 懸huyền 殊thù 。 當đương 與dữ 須Tu 菩Bồ 提Đề 見kiến 佛Phật 法Pháp 身thân 。 同đồng 名danh 正Chánh 徧Biến 知Tri 也dã 。 大đại 抵để 以dĩ 念niệm 為vi 知tri 。 心tâm 則tắc 不bất 徧biến 。 馬mã 鳴minh 曰viết 。 若nhược 心tâm 有hữu 動động 。 非phi 真chân 識thức 知tri 。 動động 相tương/tướng 者giả 念niệm 礙ngại 也dã 。 離ly 諸chư 念niệm 礙ngại 。 若nhược 知tri 乃nãi 徧biến 。

阿A 難Nan 承thừa 佛Phật 。 悲bi 救cứu 深thâm 誨hối 。 垂thùy 泣khấp 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 承thừa 佛Phật 。 如như 是thị 妙diệu 音âm 。 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 元nguyên 所sở 圓viên 滿mãn 。 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 而nhi 我ngã 悟ngộ 佛Phật 。 現hiện 說thuyết 法Pháp 音âm 。 現hiện 以dĩ 緣duyên 心tâm 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 徒đồ 獲hoạch 此thử 心tâm 。 未vị 敢cảm 認nhận 為vi 。 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 願nguyện 佛Phật 哀ai 愍mẫn 。 宣tuyên 示thị 圓viên 音âm 。 拔bạt 我ngã 疑nghi 根căn 。 歸quy 無vô 上thượng 道Đạo 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

汝nhữ 等đẳng 尚thượng 以dĩ 。 緣duyên 心tâm 聽thính 法Pháp 。 此thử 法Pháp 亦diệc 緣duyên 。 非phi 得đắc 法Pháp 性tánh 。 如như 人nhân 以dĩ 手thủ 。 指chỉ 月nguyệt 示thị 人nhân 。 彼bỉ 人nhân 因nhân 指chỉ 。 當đương 應ưng 看khán 月nguyệt 。 若nhược 復phục 觀quan 指chỉ 。 以dĩ 為vi 月nguyệt 體thể 。 此thử 人nhân 豈khởi 唯duy 。 亡vong 失thất 月nguyệt 輪luân 。 亦diệc 亡vong 其kỳ 指chỉ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 所sở 標tiêu 指chỉ 。 為vi 明minh 月nguyệt 故cố 。 豈khởi 惟duy 亡vong 指chỉ 。 亦diệc 復phục 不bất 識thức 。 明minh 之chi 與dữ 暗ám 。

何hà 以dĩ 故cố 。 即tức 以dĩ 指chỉ 體thể 。 為vi 月nguyệt 明minh 性tánh 。 明minh 暗ám 二nhị 性tánh 。 無vô 所sở 了liễu 故cố 。 汝nhữ 亦diệc 如như 是thị 。

通thông 曰viết 。 阿A 難Nan 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 元nguyên 所sở 圓viên 滿mãn 。 本bổn 非phi 緣duyên 也dã 。 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 本bổn 為vi 主chủ 也dã 。 然nhiên 今kim 瞻chiêm 佛Phật 聽thính 法Pháp 。 尚thượng 屬thuộc 緣duyên 心tâm 。 未vị 知tri 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 何hà 由do 識thức 認nhận 。 謂vị 即tức 此thử 而nhi 是thị 乎hồ 。 固cố 不bất 敢cảm 。 謂vị 離ly 此thử 而nhi 有hữu 乎hồ 。 當đương 何hà 在tại 。 佛Phật 將tương 破phá 其kỳ 緣duyên 心tâm 之chi 非phi 。 而nhi 先tiên 示thị 其kỳ 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 亦diệc 緣duyên 也dã 。 故cố 謂vị 此thử 法Pháp 亦diệc 緣duyên 。 非phi 得đắc 法Pháp 性tánh 。 法pháp 為vi 見kiến 性tánh 而nhi 設thiết 。 見kiến 性tánh 則tắc 法pháp 無vô 所sở 用dụng 之chi 。 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 。 如như 筏phiệt 喻dụ 者giả 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 此thử 復phục 以dĩ 指chỉ 月nguyệt 喻dụ 。 見kiến 月nguyệt 則tắc 忘vong 指chỉ 可khả 也dã 。 古cổ 德đức 引dẫn 喻dụ 多đa 與dữ 此thử 合hợp 。 有hữu 曰viết 彩thải 雲vân 影ảnh 裏lý 仙tiên 人nhân 現hiện 。 手thủ 把bả 紅hồng 羅la 扇thiên/phiến 遮già 面diện 。 急cấp 須tu 著trước 眼nhãn 看khán 仙tiên 人nhân 。 莫mạc 看khán 仙tiên 人nhân 手thủ 中trung 扇thiên/phiến 。 又hựu 曰viết 。 一nhất 兔thố 橫hoạnh/hoành 身thân 當đương 古cổ 路lộ 。 蒼thương 鷹ưng 纔tài 見kiến 便tiện 生sanh 擒cầm 。 後hậu 來lai 獵liệp 犬khuyển 無vô 靈linh 性tánh 。 只chỉ 向hướng 枯khô 樁# 舊cựu 處xứ 尋tầm 。 東đông 坡# 文văn 字tự 。 有hữu 盲manh 者giả 問vấn 日nhật 何hà 狀trạng 。 人nhân 以dĩ 銅đồng 盤bàn 示thị 之chi 。 盲manh 者giả 敲# 之chi 有hữu 聲thanh 。 他tha 日nhật 聞văn 鐘chung 聲thanh 而nhi 以dĩ 為vi 日nhật 也dã 。 其kỳ 原nguyên 蓋cái 出xuất 於ư 此thử 。 有hữu 僧Tăng 問vấn 法Pháp 眼nhãn 。 指chỉ 即tức 不bất 問vấn 。 如như 何hà 是thị 月nguyệt 。 眼nhãn 曰viết 。 阿a 那na 箇cá 是thị 汝nhữ 不bất 問vấn 底để 指chỉ 。 又hựu 僧Tăng 問vấn 。 月nguyệt 即tức 不bất 問vấn 。 如như 何hà 是thị 指chỉ 。 眼nhãn 曰viết 月nguyệt 。 僧Tăng 曰viết 。 學học 人nhân 問vấn 指chỉ 。 和hòa 尚thượng 為vi 甚thậm 麼ma 對đối 月nguyệt 。 眼nhãn 曰viết 。 為vì 汝nhữ 問vấn 指chỉ 。 若nhược 明minh 得đắc 法Pháp 眼nhãn 家gia 風phong 。 當đương 下hạ 指chỉ 月nguyệt 昭chiêu 然nhiên 。 不bất 爾nhĩ 則tắc 當đương 面diện 錯thác 過quá 。

若nhược 以dĩ 分phân 別biệt 。 我ngã 說thuyết 法Pháp 音âm 。 為vi 汝nhữ 心tâm 者giả 。 此thử 心tâm 自tự 應ưng 。 離ly 分phân 別biệt 音âm 。 有hữu 分phân 別biệt 性tánh 。 譬thí 如như 有hữu 客khách 。 寄ký 宿túc 旅lữ 亭đình 。 暫tạm 止chỉ 便tiện 去khứ 。 終chung 不bất 常thường 住trụ 。 而nhi 掌chưởng 亭đình 人nhân 。 都đô 無vô 所sở 去khứ 。 名danh 為vi 亭đình 主chủ 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 真chân 汝nhữ 心tâm 。 則tắc 無vô 所sở 去khứ 。

通thông 曰viết 。 現hiện 說thuyết 法Pháp 音âm 。 是thị 所sở 緣duyên 者giả 。 所sở 緣duyên 者giả 既ký 不bất 可khả 執chấp 以dĩ 為vi 實thật 。 分phân 別biệt 法Pháp 音âm 。 是thị 能năng 緣duyên 者giả 。 能năng 緣duyên 者giả 又hựu 豈khởi 可khả 據cứ 以dĩ 為vi 真chân 。 當đương 其kỳ 心tâm 與dữ 音âm 遇ngộ 。 分phân 別biệt 歷lịch 然nhiên 。 是thị 分phân 別biệt 亦diệc 暫tạm 耳nhĩ 。 猶do 之chi 乎hồ 客khách 。 及cập 其kỳ 心tâm 與dữ 音âm 離ly 。 分phân 別biệt 都đô 泯mẫn 。 而nhi 分phân 別biệt 之chi 性tánh 不bất 泯mẫn 。 此thử 性tánh 不bất 以dĩ 聽thính 法Pháp 而nhi 有hữu 。 不bất 以dĩ 不bất 聽thính 法Pháp 而nhi 無vô 。 故cố 名danh 主chủ 人nhân 。 於ư 此thử 見kiến 得đắc 。 方phương 名danh 見kiến 性tánh 。 若nhược 執chấp 聽thính 法Pháp 緣duyên 心tâm 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 。 是thị 猶do 認nhận 客khách 為vi 主chủ 也dã 。 大đại 顛điên 初sơ 參tham 石thạch 頭đầu 。 頭đầu 問vấn 那na 箇cá 是thị 汝nhữ 心tâm 。 顛điên 曰viết 。 見kiến 言ngôn 語ngữ 者giả 是thị 。 頭đầu 便tiện 喝hát 出xuất 。 經kinh 旬tuần 日nhật 。 顛điên 便tiện 問vấn 前tiền 者giả 既ký 不bất 是thị 。 除trừ 此thử 外ngoại 何hà 者giả 是thị 心tâm 。 頭đầu 曰viết 。 除trừ 卻khước 揚dương 眉mi 瞬thuấn 目mục 。 將tương 心tâm 來lai 。 顛điên 曰viết 。 無vô 心tâm 可khả 將tương 來lai 。 頭đầu 曰viết 。 元nguyên 來lai 有hữu 心tâm 。 何hà 言ngôn 無vô 心tâm 。 無vô 心tâm 盡tận 同đồng 謗báng 。 顛điên 於ư 言ngôn 下hạ 大đại 悟ngộ 。 異dị 日nhật 侍thị 立lập 次thứ 。 頭đầu 曰viết 。 汝nhữ 是thị 參tham 禪thiền 僧Tăng 。 是thị 州châu 縣huyện 白bạch 蹋đạp 僧Tăng 。 顛điên 曰viết 。 是thị 參tham 禪thiền 僧Tăng 。 頭đầu 曰viết 。 何hà 者giả 是thị 禪thiền 。 顛điên 曰viết 。 揚dương 眉mi 瞬thuấn 目mục 。 頭đầu 曰viết 。 除trừ 卻khước 揚dương 眉mi 瞬thuấn 目mục 外ngoại 。 將tương 你nễ 本bổn 來lai 面diện 目mục 呈trình 看khán 。 顛điên 曰viết 。 請thỉnh 和hòa 尚thượng 除trừ 卻khước 揚dương 眉mi 瞬thuấn 目mục 外ngoại 鑒giám 。 頭đầu 曰viết 。 我ngã 除trừ 竟cánh 。 顛điên 曰viết 。 將tương 呈trình 了liễu 也dã 。 頭đầu 曰viết 。 汝nhữ 既ký 將tương 呈trình 。 我ngã 心tâm 如như 何hà 。 顛điên 曰viết 。 不bất 異dị 和hòa 尚thượng 。 頭đầu 曰viết 。 不bất 關quan 汝nhữ 事sự 。 顛điên 曰viết 。 本bổn 無vô 物vật 。 頭đầu 曰viết 。 汝nhữ 亦diệc 無vô 物vật 。 顛điên 曰viết 。 既ký 無vô 物vật 。 即tức 真chân 物vật 。 頭đầu 曰viết 。 真chân 物vật 不bất 可khả 得đắc 。 汝nhữ 心tâm 見kiến 量lượng 意ý 旨chỉ 如như 此thử 。 大đại 須tu 護hộ 持trì 。 石thạch 頭đầu 父phụ 子tử 再tái 四tứ 辨biện 驗nghiệm 。 只chỉ 要yếu 勘khám 定định 真chân 心tâm 原nguyên 無vô 所sở 得đắc 。 是thị 名danh 真chân 主chủ 。

云vân 何hà 離ly 聲thanh 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 斯tư 則tắc 豈khởi 惟duy 。 聲thanh 分phân 別biệt 心tâm 。 分phân 別biệt 我ngã 容dung 。 離ly 諸chư 色sắc 相tướng 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 分phân 別biệt 都đô 無vô 。 非phi 色sắc 非phi 空không 。 拘Câu 舍Xá 離Ly 等đẳng 。 即tức 末mạt 伽già 黎lê 名danh 。 昧muội 為vi 冥minh 諦đế 。 離ly 諸chư 法pháp 緣duyên 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 則tắc 汝nhữ 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 云vân 何hà 為vi 主chủ 。

通thông 曰viết 。 云vân 何hà 二nhị 字tự 。 直trực 貫quán 下hạ 離ly 諸chư 法pháp 緣duyên 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 為vi 一nhất 句cú 。 分phân 別biệt 聲thanh 。 分phân 別biệt 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 諸chư 塵trần 事sự 業nghiệp 。 此thử 皆giai 前tiền 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 云vân 何hà 離ly 諸chư 前tiền 塵trần 。 便tiện 無vô 分phân 別biệt 自tự 性tánh 。 縱túng 滅diệt 一nhất 切thiết 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 乃nãi 至chí 分phân 別biệt 都đô 無vô 。 內nội 守thủ 幽u 閒gian 。 非phi 色sắc 非phi 空không 。 此thử 乃nãi 外ngoại 道đạo 所sở 執chấp 冥minh 諦đế 。 但đãn 能năng 離ly 境cảnh 。 未vị 能năng 離ly 法pháp 。 猶do 為vi 法pháp 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 云vân 何hà 離ly 諸chư 法pháp 緣duyên 。 便tiện 無vô 分phân 別biệt 自tự 性tánh 。 因nhân 前tiền 塵trần 而nhi 有hữu 。 離ly 前tiền 塵trần 便tiện 無vô 。 因nhân 法pháp 塵trần 而nhi 有hữu 。 離ly 法pháp 塵trần 便tiện 無vô 。 此thử 分phân 別biệt 性tánh 。 即tức 各các 有hữu 還hoàn 。 云vân 何hà 為vi 主chủ 。 一nhất 動động 一nhất 靜tĩnh 。 皆giai 屬thuộc 於ư 影ảnh 。 影ảnh 有hữu 還hoàn 而nhi 鏡kính 無vô 還hoàn 。 一nhất 去khứ 一nhất 來lai 。 皆giai 屬thuộc 於ư 客khách 。 客khách 有hữu 還hoàn 而nhi 主chủ 無vô 還hoàn 。 不bất 認nhận 鏡kính 而nhi 認nhận 影ảnh 。 不bất 認nhận 主chủ 而nhi 認nhận 客khách 。 則tắc 汝nhữ 心tâm 性tánh 。 即tức 同đồng 斷đoạn 滅diệt 。 何hà 者giả 為vi 常thường 。 住trụ 真chân 心tâm 乎hồ 。 大đại 顛điên 上thượng 堂đường 。 夫phu 學học 道Đạo 人nhân 。 須tu 識thức 自tự 家gia 本bổn 心tâm 。 多đa 見kiến 時thời 輩bối 。 秪# 認nhận 揚dương 眉mi 瞬thuấn 目mục 。 一nhất 語ngữ 一nhất 默mặc 。 驀# 然nhiên 印ấn 可khả 。 以dĩ 為vi 心tâm 要yếu 。 此thử 實thật 未vị 了liễu 。 吾ngô 今kim 為vì 汝nhữ 。 分phân 明minh 說thuyết 出xuất 。 各các 須tu 聽thính 受thọ 。 但đãn 除trừ 卻khước 一nhất 切thiết 妄vọng 運vận 想tưởng 念niệm 。 現hiện 量lượng 即tức 是thị 真chân 心tâm 。 此thử 心tâm 與dữ 塵trần 境cảnh 。 及cập 守thủ 寂tịch 默mặc 時thời 。 全toàn 無vô 交giao 涉thiệp 。 即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。 不bất 待đãi 脩tu 治trị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 應ứng 機cơ 隨tùy 照chiếu 。 泠# 泠# 自tự 用dụng 。 窮cùng 其kỳ 用dụng 處xứ 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 喚hoán 作tác 妙diệu 用dụng 。 乃nãi 是thị 本bổn 心tâm 。 大đại 須tu 護hộ 持trì 。 不bất 可khả 容dung 易dị 。 大đại 顛điên 分phân 明minh 指chỉ 出xuất 真chân 主chủ 。 太thái 煞sát 洩duệ 漏lậu 。 即tức 此thử 可khả 知tri 與dữ 外ngoại 道đạo 冥minh 諦đế 敻# 別biệt 。 外ngoại 道đạo 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 。 除trừ 冥minh 諦đế 是thị 非phi 色sắc 非phi 空không 非phi 心tâm 。 餘dư 皆giai 不bất 出xuất 色sắc 心tâm 空không 也dã 。 覺giác 諦đế 我ngã 心tâm 。 五ngũ 知tri 根căn 。 五ngũ 作tác 業nghiệp 根căn 。 心tâm 平bình 等đẳng 根căn 。 及cập 神thần 我ngã 。 皆giai 心tâm 也dã 。 五ngũ 塵trần 五ngũ 大đại 。 皆giai 色sắc 也dã 。 五ngũ 大đại 中trung 空không 大đại 。 即tức 空không 也dã 。 最tối 初sơ 一nhất 諦đế 。 名danh 為vi 冥minh 性tánh 。 計kế 以dĩ 為vi 常thường 。 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 。 名danh 為vi 神thần 我ngã 。 亦diệc 計kế 以dĩ 為vi 常thường 。 思tư 我ngã 聖thánh 境cảnh 。 冥minh 性tánh 即tức 變biến 二nhị 十thập 三tam 諦đế 。 為vi 我ngã 所sở 用dụng 。 我ngã 所sở 受thọ 用dụng 。 為vi 境cảnh 纏triền 縛phược 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 我ngã 若nhược 不bất 思tư 。 冥minh 諦đế 不bất 變biến 。 即tức 無vô 纏triền 縛phược 。 我ngã 即tức 解giải 脫thoát 。 此thử 其kỳ 所sở 宗tông 也dã 。 告cáo 子tử 不bất 得đắc 於ư 言ngôn 。 勿vật 求cầu 於ư 心tâm 。 不bất 得đắc 於ư 心tâm 。 勿vật 求cầu 於ư 氣khí 。 渾hồn 然nhiên 一nhất 冥minh 諦đế 脉mạch 路lộ 。 說thuyết 者giả 指chỉ 為vi 禪thiền 宗tông 。 大đại 非phi 。

阿A 難Nan 言ngôn 。 若nhược 我ngã 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 則tắc 如Như 來Lai 說thuyết 。 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 云vân 何hà 無vô 還hoàn 。 惟duy 垂thùy 哀ai 愍mẫn 。 為vì 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

且thả 汝nhữ 見kiến 我ngã 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 此thử 見kiến 雖tuy 非phi 。 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 非phi 是thị 月nguyệt 影ảnh 。 汝nhữ 應ưng 諦đế 聽thính 。 今kim 當đương 示thị 汝nhữ 。 無vô 所sở 還hoàn 地địa 。

阿A 難Nan 。 此thử 大đại 講giảng 堂đường 。 洞đỗng 開khai 東đông 方phương 。 日nhật 輪luân 升thăng 天thiên 。 則tắc 有hữu 明minh 曜diệu 。 中trung 夜dạ 黑hắc 月nguyệt 。 雲vân 霧vụ 晦hối 瞑minh 。 則tắc 復phục 昏hôn 暗ám 。 戶hộ 牖dũ 之chi 隙khích 。 則tắc 復phục 見kiến 通thông 。 牆tường 宇vũ 之chi 間gian 。 則tắc 復phục 觀quan 壅ủng 。 分phân 別biệt 之chi 處xứ 。 則tắc 復phục 見kiến 緣duyên 。 頑ngoan 虗hư 之chi 中trung 。 徧biến 是thị 空không 性tánh 。 鬱uất [土+孛]bác 之chi 象tượng 。 則tắc 紆hu 昏hôn 塵trần 。 澄trừng 霽tễ 斂liểm 氛phân 。 又hựu 觀quan 清thanh 淨tịnh 。

阿A 難Nan 。 汝nhữ 咸hàm 看khán 此thử 。 諸chư 變biến 化hóa 相tướng 。 吾ngô 今kim 各các 還hoàn 。 本bổn 所sở 因nhân 處xứ 。 云vân 何hà 本bổn 因nhân 。

阿A 難Nan 。 此thử 諸chư 變biến 化hóa 。 明minh 還hoàn 日nhật 輪luân 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 日nhật 不bất 明minh 。 明minh 因nhân 屬thuộc 日nhật 。 是thị 故cố 還hoàn 日nhật 。 暗ám 還hoàn 黑hắc 月nguyệt 。 通thông 還hoàn 戶hộ 牖dũ 。 壅ủng 還hoàn 牆tường 宇vũ 。 緣duyên 還hoàn 分phân 別biệt 。 頑ngoan 虗hư 還hoàn 空không 。 鬱uất [土+孛]bác 還hoàn 塵trần 。 清thanh 明minh 還hoàn 霽tễ 。 則tắc 諸chư 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 不bất 出xuất 斯tư 類loại 。 汝nhữ 見kiến 八bát 種chủng 。 見kiến 精tinh 明minh 性tánh 。 當đương 欲dục 誰thùy 還hoàn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 還hoàn 於ư 明minh 。 則tắc 不bất 明minh 時thời 。 無vô 復phục 見kiến 暗ám 。 雖tuy 明minh 暗ám 等đẳng 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 見kiến 無vô 差sai 別biệt 。 諸chư 可khả 還hoàn 者giả 。 自tự 然nhiên 非phi 汝nhữ 。 不bất 汝nhữ 還hoàn 者giả 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 則tắc 知tri 汝nhữ 心tâm 。 本bổn 妙diệu 明minh 淨tịnh 。 汝nhữ 自tự 迷mê 悶muộn 。 喪táng 本bổn 受thọ 輪luân 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 常thường 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 名danh 可khả 憐lân 愍mẫn 。

通thông 曰viết 。 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 之chi 見kiến 。 與dữ 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 有hữu 能năng 所sở 之chi 辨biện 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 與dữ 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 有hữu 體thể 用dụng 之chi 分phần 。 故cố 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 如như 真chân 月nguyệt 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 如như 水thủy 中trung 之chi 月nguyệt 影ảnh 矣hĩ 。 明minh 暗ám 通thông 塞tắc 八bát 者giả 。 太thái 虗hư 中trung 止chỉ 有hữu 此thử 往vãng 來lai 。 故cố 曰viết 不bất 出xuất 斯tư 類loại 。 亦diệc 彷phảng 彿phất 與dữ 八bát 卦# 相tương/tướng 符phù 。 昏hôn 塵trần 清thanh 淨tịnh 。 乾can/kiền/càn 坤# 之chi 象tượng 也dã 。 日nhật 明minh 月nguyệt 暗ám 。 坎khảm 離ly 之chi 象tượng 也dã 。 通thông 塞tắc 。 艮# 兌# 之chi 象tượng 也dã 。 分phân 別biệt 屬thuộc 動động 。 震chấn 之chi 象tượng 也dã 。 空không 性tánh 似tự 風phong 。 巽# 之chi 象tượng 也dã 。 其kỳ 在tại 人nhân 心tâm 。 通thông 塞tắc 足túc 該cai 迷mê 悟ngộ 。 緣duyên 虗hư 足túc 該cai 有hữu 無vô 。 鬱uất 霽tễ 足túc 該cai 塵trần 覺giác 。 明minh 暗ám 足túc 該cai 聖thánh 凡phàm 。 盡tận 乎hồ 其kỳ 為vi 境cảnh 矣hĩ 。 境cảnh 有hữu 差sai 別biệt 。 見kiến 無vô 差sai 別biệt 。 有hữu 差sai 別biệt 者giả 。 各các 還hoàn 其kỳ 所sở 。 無vô 差sai 別biệt 者giả 。 原nguyên 自tự 不bất 動động 。 諸chư 可khả 還hoàn 者giả 。 境cảnh 也dã 。 物vật 也dã 。 非phi 汝nhữ 也dã 。 不bất 自tự 汝nhữ 而nhi 還hoàn 於ư 物vật 者giả 。 見kiến 也dã 。 非phi 物vật 也dã 。 實thật 汝nhữ 之chi 真chân 精tinh 也dã 。 可khả 還hoàn 名danh 客khách 。 不bất 還hoàn 名danh 主chủ 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 尚thượng 且thả 如như 是thị 。 況huống 真chân 心tâm 本bổn 妙diệu 明minh 淨tịnh 。 不bất 落lạc 於ư 見kiến 。 尤vưu 主chủ 中trung 之chi 主chủ 乎hồ 。 主chủ 中trung 主chủ 者giả 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 根căn 本bổn 也dã 。 人nhân 人nhân 具cụ 足túc 。 非phi 自tự 外ngoại 來lai 。 不bất 自tự 作tác 主chủ 。 漂phiêu 流lưu 為vi 客khách 。 亦diệc 猶do 不bất 認nhận 真chân 月nguyệt 。 而nhi 認nhận 水thủy 中trung 月nguyệt 影ảnh 以dĩ 為vi 自tự 心tâm 。 其kỳ 能năng 免miễn 於ư 生sanh 死tử 淪luân 溺nịch 乎hồ 哉tai 。 僧Tăng 問vấn 曹tào 山sơn 。 古cổ 德đức 道đạo 。 盡tận 大đại 地địa 唯duy 有hữu 此thử 人nhân 。 未vị 審thẩm 是thị 甚thậm 麼ma 人nhân 。 山sơn 曰viết 。 不bất 可khả 有hữu 第đệ 二nhị 月nguyệt 也dã 。 曰viết 如như 何hà 是thị 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 山sơn 曰viết 。 也dã 要yếu 老lão 兄huynh 定định 當đương 。 曰viết 作tác 麼ma 生sanh 是thị 第đệ 一nhất 月nguyệt 。 山sơn 曰viết 險hiểm 。 只chỉ 此thử 一nhất 險hiểm 字tự 。 足túc 見kiến 曹tào 山sơn 不bất 敢cảm 喪táng 本bổn 受thọ 輪luân 。 最tối 親thân 切thiết 處xứ 。 報báo 慈từ 文văn 遂toại 。 嘗thường 究cứu 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 。 謁yết 於ư 法Pháp 眼nhãn 。 述thuật 己kỷ 所sở 業nghiệp 。 深thâm 符phù 經kinh 旨chỉ 。 眼nhãn 曰viết 。 楞lăng 嚴nghiêm 豈khởi 不bất 是thị 有hữu 八bát 還hoàn 義nghĩa 。 遂toại 曰viết 是thị 。 曰viết 明minh 還hoàn 甚thậm 麼ma 。 曰viết 明minh 還hoàn 日nhật 輪luân 。 曰viết 日nhật 還hoàn 甚thậm 麼ma 。 遂toại 懵mộng 然nhiên 無vô 對đối 。 自tự 此thử 服phục 膺ưng 請thỉnh 益ích 。 是thị 可khả 知tri 主chủ 中trung 主chủ 。 故cố 非phi 註chú 疏sớ/sơ 所sở 及cập 。 端đoan 師sư 子tử 頌tụng 曰viết 。 八bát 還hoàn 之chi 教giáo 垂thùy 來lai 久cửu 。 自tự 古cổ 宗tông 師sư 各các 分phần/phân 剖phẫu 。 直trực 饒nhiêu 還hoàn 得đắc 不bất 還hoàn 時thời 。 也dã 是thị 蝦hà 跳khiêu 不bất 出xuất 斗đẩu 。 與dữ 前tiền 七thất 微vi 調điều 同đồng 。 致trí 亦diệc 同đồng 。

阿a 雖tuy 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 識thức 此thử 。 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 今kim 汝nhữ 未vị 得đắc 無vô 漏lậu 清thanh 淨tịnh 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 見kiến 於ư 初sơ 禪thiền 。 得đắc 無vô 障chướng 礙ngại 。 而nhi 阿A 那Na 律Luật 。 此thử 云vân 如như 意ý 。 見kiến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 (# 樹thụ 名danh 洲châu 有hữu 此thử 樹thụ 故cố 名danh 如như 觀quan 掌chưởng 中trung 。 菴am 摩ma 羅la 果quả 。 (# 此thử 云vân 難nạn/nan 分phân 別biệt 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 見kiến 百bách 千thiên 界giới 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 窮cùng 盡tận 微vi 塵trần 。 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 無vô 所sở 不bất 矚chú 。 眾chúng 生sanh 洞đỗng 視thị 。 不bất 過quá 分phần 寸thốn 。

阿A 難Nan 。 且thả 吾ngô 與dữ 汝nhữ 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 所sở 住trụ 宮cung 殿điện 。 中trung 間gian 徧biến 覽lãm 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 雖tuy 有hữu 昏hôn 明minh 。 種chủng 種chủng 形hình 象tượng 。 無vô 非phi 前tiền 塵trần 。 分phân 別biệt 留lưu 礙ngại 。 汝nhữ 應ưng 於ư 此thử 。 分phân 別biệt 自tự 他tha 。 今kim 吾ngô 將tương 汝nhữ 。 擇trạch 於ư 見kiến 中trung 。 誰thùy 是thị 我ngã 體thể 。 誰thùy 為vi 物vật 象tượng 。

阿A 難Nan 。 極cực 汝nhữ 見kiến 源nguyên 。 從tùng 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 是thị 物vật 非phi 汝nhữ 。 至chí 七thất 金kim 山sơn 。 周chu 徧biến 諦đế 觀quán 。 雖tuy 種chủng 種chủng 光quang 。 亦diệc 物vật 非phi 汝nhữ 。 漸tiệm 漸tiệm 更cánh 觀quan 。 雲vân 騰đằng 鳥điểu 飛phi 。 風phong 動động 塵trần 起khởi 。 樹thụ 木mộc 山sơn 川xuyên 。 草thảo 芥giới 人nhân 畜súc 。 咸hàm 物vật 非phi 汝nhữ 。

阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 近cận 遠viễn 。 諸chư 有hữu 物vật 性tánh 。 雖tuy 復phục 差sai 殊thù 。 同đồng 汝nhữ 見kiến 精tinh 。 清thanh 淨tịnh 所sở 矚chú 。 則tắc 諸chư 物vật 類loại 。 自tự 有hữu 差sai 別biệt 。 見kiến 性tánh 無vô 殊thù 。 此thử 精tinh 妙diệu 明minh 。 誠thành 汝nhữ 見kiến 性tánh 。

通thông 曰viết 。 初sơ 阿A 難Nan 問vấn 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 云vân 何hà 無vô 還hoàn 。 佛Phật 以dĩ 真chân 心tâm 無vô 朕trẫm 。 難nan 可khả 指chỉ 陳trần 。 故cố 託thác 見kiến 精tinh 。 方phương 便tiện 開khai 示thị 。 見kiến 精tinh 切thiết 近cận 於ư 真chân 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 然nhiên 此thử 見kiến 亦diệc 妄vọng 。 將tương 亦diệc 須tu 還hoàn 。 唯duy 有hữu 真chân 月nguyệt 所sở 喻dụ 真chân 性tánh 。 誠thành 不bất 還hoàn 爾nhĩ 。 下hạ 文văn 云vân 見kiến 見kiến 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 豈khởi 非phi 此thử 見kiến 亦diệc 可khả 還hoàn 乎hồ 。 阿A 難Nan 雖tuy 識thức 見kiến 精tinh 無vô 還hoàn 。 已dĩ 悟ngộ 第đệ 二nhị 月nguyệt 義nghĩa 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 正chánh 欲dục 根căn 究cứu 第đệ 一nhất 月nguyệt 義nghĩa 。 此thử 無vô 還hoàn 性tánh 。 當đương 何hà 方phương 便tiện 。 使sử 我ngã 自tự 知tri 自tự 信tín 乎hồ 。 佛Phật 仍nhưng 以dĩ 見kiến 精tinh 別biệt 白bạch 示thị 之chi 。 所sở 見kiến 是thị 物vật 。 能năng 見kiến 是thị 汝nhữ 。 物vật 有hữu 差sai 殊thù 。 見kiến 無vô 差sai 殊thù 。 無vô 差sai 殊thù 者giả 見kiến 精tinh 也dã 。 清thanh 淨tịnh 所sở 矚chú 。 雖tuy 係hệ 淨tịnh 色sắc 根căn 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 所sở 矚chú 。 然nhiên 亦diệc 由do 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 性tánh 體thể 發phát 起khởi 不bất 假giả 造tạo 作tác 。 則tắc 自tự 妙diệu 而nhi 明minh 。 謂vị 之chi 見kiến 性tánh 矣hĩ 。 見kiến 精tinh 既ký 為vì 汝nhữ 之chi 真chân 見kiến 。 見kiến 性tánh 不bất 為vì 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 乎hồ 。 故cố 曰viết 此thử 精tinh 妙diệu 明minh 。 誠thành 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 夫phu 性tánh 一nhất 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 見kiến 精tinh 所sở 及cập 。 容dung 有hữu 不bất 齊tề 。 則tắc 能năng 盡tận 性tánh 與dữ 不bất 盡tận 性tánh 之chi 別biệt 也dã 。 有hữu 佛Phật 眼nhãn 者giả 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 窮cùng 盡tận 微vi 塵trần 。 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 無vô 所sở 不bất 矚chú 是thị 也dã 。 有hữu 法Pháp 眼nhãn 者giả 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 見kiến 百bách 千thiên 界giới 是thị 也dã 。 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 見kiến 佛Phật 法Pháp 身thân 是thị 也dã 。 有hữu 天thiên 眼nhãn 者giả 。 阿A 那Na 律Luật 見kiến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 如như 觀quán 掌chưởng 果quả 是thị 也dã 。 有hữu 肉nhục 眼nhãn 者giả 眾chúng 生sanh 洞đỗng 視thị 。 不bất 過quá 分phần 寸thốn 是thị 也dã 。 阿A 難Nan 未vị 得đắc 無vô 漏lậu 清thanh 淨tịnh 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 見kiến 於ư 初sơ 禪thiền 。 肉nhục 眼nhãn 而nhi 天thiên 者giả 也dã 。 五ngũ 眼nhãn 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 其kỳ 能năng 見kiến 者giả 無vô 二nhị 。 故cố 曰viết 無vô 差sai 殊thù 也dã 。 必tất 至chí 佛Phật 眼nhãn 窮cùng 盡tận 微vi 塵trần 。 然nhiên 後hậu 滿mãn 其kỳ 見kiến 性tánh 之chi 量lượng 。 僧Tăng 問vấn 雲vân 門môn 。 如như 何hà 是thị 祖tổ 師sư 西tây 來lai 意ý 。 門môn 云vân 。 日nhật 裏lý 看khán 山sơn 。 投đầu 子tử 頌tụng 曰viết 。 坦thản 然nhiên 曾tằng 問vấn 老lão 師sư 安an 。 爭tranh 似tự 韶thiều 陽dương 一nhất 句cú 傳truyền 。 日nhật 裏lý 看khán 山sơn 仙tiên 掌chưởng 露lộ 夜dạ 深thâm 猿viên 呌khiếu 月nguyệt 當đương 軒hiên 。 且thả 道đạo 此thử 日nhật 裏lý 看khán 山sơn 。 指chỉ 見kiến 精tinh 。 指chỉ 見kiến 性tánh 。 與dữ 祖tổ 師sư 西tây 來lai 意ý 作tác 何hà 解giải 會hội 。 雲vân 居cư 智trí 曰viết 。 清thanh 淨tịnh 之chi 性tánh 。 本bổn 來lai 湛trạm 然nhiên 。 無vô 有hữu 動động 搖dao 。 不bất 屬thuộc 有hữu 無vô 。 非phi 可khả 取thủ 捨xả 。 體thể 自tự 翛# 然nhiên 。 如như 是thị 明minh 見kiến 。 乃nãi 名danh 見kiến 性tánh 。 性tánh 即tức 佛Phật 。 佛Phật 即tức 性tánh 。 故cố 曰viết 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 。 曰viết 性tánh 既ký 清thanh 淨tịnh 。 不bất 屬thuộc 有hữu 無vô 。 因nhân 何hà 有hữu 見kiến 。 曰viết 見kiến 無vô 所sở 見kiến 。 曰viết 既ký 無vô 所sở 見kiến 。 何hà 更cánh 有hữu 見kiến 。 曰viết 見kiến 處xứ 亦diệc 無vô 。 曰viết 如như 是thị 見kiến 時thời 。 是thị 誰thùy 之chi 見kiến 。 曰viết 無vô 有hữu 能năng 見kiến 者giả 。 曰viết 究cứu 竟cánh 其kỳ 理lý 如như 何hà 。 曰viết 妄vọng 計kế 為vi 有hữu 。 即tức 有hữu 能năng 所sở 。 乃nãi 得đắc 名danh 迷mê 。 隨tùy 見kiến 生sanh 解giải 。 便tiện 墮đọa 生sanh 死tử 。 明minh 見kiến 之chi 人nhân 即tức 不bất 然nhiên 。 終chung 日nhật 見kiến 。 未vị 嘗thường 見kiến 。 求cầu 名danh 處xứ 體thể 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 能năng 所sở 俱câu 絕tuyệt 。 名danh 為vi 見Kiến 性Tánh 。 曰viết 此thử 性tánh 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 否phủ/bĩ 。 曰viết 無vô 處xứ 不bất 徧biến 。 曰viết 凡phàm 夫phu 具cụ 否phủ/bĩ 。 曰viết 上thượng 言ngôn 無vô 處xứ 不bất 徧biến 。 豈khởi 凡phàm 夫phu 而nhi 不bất 具cụ 乎hồ 。 曰viết 因nhân 何hà 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 被bị 生sanh 死tử 所sở 拘câu 。 而nhi 凡phàm 夫phu 獨độc 繫hệ 此thử 苦khổ 。 何hà 曾tằng 得đắc 徧biến 。 曰viết 凡phàm 夫phu 於ư 清thanh 淨tịnh 性tánh 中trung 。 計kế 有hữu 能năng 所sở 。 即tức 墮đọa 生sanh 死tử 。 諸chư 佛Phật 大Đại 士Sĩ 。 善thiện 知tri 清thanh 淨tịnh 性tánh 中trung 不bất 屬thuộc 有hữu 無vô 。 即tức 能năng 所sở 不bất 立lập 。 曰viết 若nhược 如như 是thị 說thuyết 。 即tức 有hữu 能năng 了liễu 不bất 了liễu 人nhân 。 曰viết 了liễu 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 豈khởi 有hữu 能năng 了liễu 人nhân 乎hồ 。 曰viết 至chí 理lý 如như 何hà 。 曰viết 我ngã 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 汝nhữ 即tức 應ưng 念niệm 清thanh 淨tịnh 性tánh 中trung 。 無vô 有hữu 凡phàm 聖thánh 。 亦diệc 無vô 了liễu 不bất 了liễu 人nhân 。 凡phàm 之chi 與dữ 聖thánh 。 二nhị 俱câu 是thị 名danh 。 若nhược 隨tùy 名danh 生sanh 解giải 。 即tức 墮đọa 生sanh 死tử 。 若nhược 知tri 假giả 名danh 不bất 實thật 。 即tức 無vô 有hữu 當đương 名danh 者giả 。 又hựu 曰viết 。 此thử 是thị 極cực 究cứu 竟cánh 處xứ 。 若nhược 曰viết 我ngã 能năng 了liễu 。 彼bỉ 不bất 能năng 了liễu 。 即tức 是thị 大đại 病bệnh 。 見kiến 有hữu 淨tịnh 穢uế 凡phàm 聖thánh 。 亦diệc 是thị 大đại 病bệnh 。 作tác 無vô 凡phàm 聖thánh 解giải 。 又hựu 屬thuộc 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 見kiến 有hữu 清thanh 淨tịnh 性tánh 可khả 棲tê 止chỉ 。 亦diệc 大đại 病bệnh 。 作tác 不bất 棲tê 止chỉ 解giải 。 亦diệc 大đại 病bệnh 。 然nhiên 清thanh 淨tịnh 性tánh 中trung 。 且thả 不bất 壞hoại 方phương 便tiện 應ứng 用dụng 。 及cập 興hưng 慈từ 運vận 悲bi 。 如như 是thị 興hưng 運vận 之chi 處xứ 。 即tức 全toàn 清thanh 淨tịnh 之chi 性tánh 。 可khả 謂vị 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 矣hĩ 。 雲vân 居cư 此thử 語ngữ 。 卻khước 於ư 見kiến 猶do 離ly 見kiến 最tối 切thiết 。 故cố 備bị 錄lục 之chi 。

若nhược 見kiến 是thị 物vật 。 則tắc 汝nhữ 亦diệc 可khả 。 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 。 若nhược 同đồng 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 見kiến 吾ngô 。 吾ngô 不bất 見kiến 時thời 。 何hà 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 若nhược 見kiến 不bất 見kiến 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 自tự 然nhiên 非phi 物vật 。 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 。

通thông 曰viết 。 佛Phật 果Quả 舉cử 阿A 難Nan 意ý 。 世thế 界giới 燈đăng 籠lung 露lộ 柱trụ 。 皆giai 有hữu 名danh 相tướng 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 喚hoán 作tác 甚thậm 麼ma 物vật 。 願nguyện 令linh 我ngã 見kiến 。 佛Phật 意ý 我ngã 見kiến 香hương 臺đài 時thời 。 你nễ 作tác 麼ma 生sanh 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 亦diệc 見kiến 香hương 臺đài 。 即tức 是thị 見kiến 佛Phật 見kiến 處xứ 。

佛Phật 言ngôn 。

我ngã 見kiến 香hương 臺đài 則tắc 可khả 知tri 。 我ngã 若nhược 不bất 見kiến 香hương 臺đài 時thời 。 你nễ 作tác 麼ma 生sanh 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 亦diệc 不bất 見kiến 香hương 臺đài 。 即tức 是thị 見kiến 佛Phật 不bất 見kiến 處xứ 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 云vân 不bất 見kiến 。 自tự 是thị 汝nhữ 知tri 。 他tha 人nhân 不bất 見kiến 處xứ 。 你nễ 如như 何hà 得đắc 知tri 。 古cổ 人nhân 到đáo 這giá 裏lý 。 只chỉ 可khả 自tự 知tri 。 與dữ 人nhân 說thuyết 不bất 得đắc 。 只chỉ 如như 世Thế 尊Tôn 道đạo 吾ngô 不bất 見kiến 時thời 。 如như 羚# 羊dương 掛quải 角giác 。 聲thanh 響hưởng 蹤tung 跡tích 氣khí 息tức 都đô 絕tuyệt 。 你nễ 向hướng 甚thậm 麼ma 處xứ 摸mạc 索sách 。 雪tuyết 竇đậu 頌tụng 云vân 。 全toàn 象tượng 全toàn 牛ngưu 瞖ế 不bất 殊thù 。 從tùng 來lai 作tác 者giả 共cộng 名danh 摸mạc 。 如như 今kim 要yếu 見kiến 黃hoàng 頭đầu 老lão 。 剎sát 剎sát 塵trần 塵trần 在tại 半bán 途đồ 。 雪tuyết 竇đậu 出xuất 教giáo 眼nhãn 。 單đơn 頌tụng 見kiến 佛Phật 。 天thiên 童đồng 深thâm 得đắc 經kinh 意ý 。 頌tụng 出xuất 真chân 見kiến 。 頌tụng 云vân 滄thương 海hải 瀝lịch 乾can/kiền/càn 。 太thái 虗hư 充sung 滿mãn 。 衲nạp 僧Tăng 鼻tị 孔khổng 長trường/trưởng 。 古cổ 佛Phật 舌thiệt 頭đầu 短đoản 。 珠châu 絲ti 度độ 九cửu 曲khúc 。 玉ngọc 機cơ 纔tài 一nhất 轉chuyển 。 直trực 下hạ 相tương 逢phùng 誰thùy 識thức 渠cừ 。 始thỉ 信tín 斯tư 人nhân 不bất 合hợp 伴bạn 。 此thử 則tắc 機cơ 緣duyên 。 兩lưỡng 重trọng/trùng 公công 案án 。 極cực 口khẩu 發phát 揮huy 。 止chỉ 道đạo 得đắc 一nhất 半bán 。

又hựu 則tắc 汝nhữ 今kim 。 見kiến 物vật 之chi 時thời 。 汝nhữ 既ký 見kiến 物vật 。 物vật 亦diệc 見kiến 汝nhữ 。 體thể 性tánh 紛phân 雜tạp 。 則tắc 汝nhữ 與dữ 我ngã 。 并tinh 諸chư 世thế 間gian 。 不bất 成thành 安an 立lập 。

阿A 難Nan 。 若nhược 汝nhữ 見kiến 時thời 。 是thị 汝nhữ 非phi 我ngã 。 見kiến 性tánh 周chu 徧biến 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 云vân 何hà 自tự 疑nghi 。 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 。 性tánh 汝nhữ 不bất 真chân 。 取thủ 我ngã 求cầu 實thật 。

合hợp 論luận 曰viết 。 此thử 段đoạn 經kinh 義nghĩa 。 生sanh 於ư 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 一nhất 句cú 。 故cố 世Thế 尊Tôn 開khai 示thị 不bất 見kiến 之chi 相tướng 者giả 。 使sử 了liễu 知tri 真chân 性tánh 不bất 當đương 更cánh 求cầu 分phân 別biệt 。 馬mã 鳴minh 曰viết 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 皆giai 是thị 法Pháp 身thân 。 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 差sai 別biệt 。 互hỗ 相tương 見kiến 故cố 。 故cố 曰viết 若nhược 見kiến 不bất 見kiến 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 言ngôn 非phi 彼bỉ 者giả 。 非phi 世Thế 尊Tôn 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 但đãn 是thị 阿A 難Nan 不bất 見kiến 之chi 相tướng 耳nhĩ 。 然nhiên 則tắc 世Thế 尊Tôn 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 亦diệc 非phi 阿A 難Nan 不bất 見kiến 。 但đãn 是thị 世Thế 尊Tôn 能năng 見kiến 。 故cố 曰viết 若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 自tự 然nhiên 非phi 物vật 。 言ngôn 非phi 物vật 者giả 。 非phi 是thị 世Thế 尊Tôn 之chi 見kiến 。 但đãn 是thị 阿A 難Nan 不bất 見kiến 之chi 相tướng 耳nhĩ 。 倘thảng 世Thế 尊Tôn 亦diệc 見kiến 阿A 難Nan 之chi 見kiến 。 阿A 難Nan 亦diệc 見kiến 世Thế 尊Tôn 之chi 見kiến 。 則tắc 清thanh 淨tịnh 性tánh 見kiến 。 宛uyển 成thành 有hữu 形hình 之chi 物vật 。 故cố 曰viết 體thể 性tánh 紛phân 雜tạp 。 不bất 成thành 安an 立lập 。 此thử 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 即tức 本bổn 根căn 之chi 地địa 。 決quyết 不bất 可khả 見kiến 。 譬thí 種chủng 樹thụ 者giả 。 日nhật 取thủ 其kỳ 根căn 而nhi 視thị 之chi 。 樹thụ 其kỳ 能năng 有hữu 生sanh 乎hồ 。 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 偈kệ 曰viết 。 有hữu 物vật 先tiên 天thiên 地địa 。 無vô 形hình 本bổn 寂tịch 寥liêu 。 能năng 為vi 萬vạn 象tượng 主chủ 。 不bất 逐trục 四tứ 時thời 凋điêu 。 只chỉ 此thử 數số 語ngữ 。 分phân 明minh 指chỉ 出xuất 真chân 性tánh 非phi 見kiến 所sở 及cập 。 乃nãi 第đệ 一nhất 月nguyệt 義nghĩa 。 非phi 徒đồ 謂vị 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 不bất 可khả 見kiến 而nhi 已dĩ 。 通thông 曰viết 。 此thử 段đoạn 經kinh 文văn 。 轉chuyển 折chiết 最tối 妙diệu 。 無vô 非phi 發phát 明minh 此thử 精tinh 妙diệu 明minh 。 誠thành 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 何hà 言ngôn 乎hồ 此thử 見kiến 是thị 汝nhữ 非phi 物vật 也dã 。 以dĩ 此thử 見kiến 性tánh 非phi 是thị 物vật 故cố 。 若nhược 見kiến 是thị 物vật 。 則tắc 吾ngô 之chi 見kiến 。 汝nhữ 亦diệc 可khả 見kiến 。 然nhiên 吾ngô 之chi 見kiến 。 汝nhữ 必tất 不bất 可khả 得đắc 而nhi 見kiến 也dã 。 若nhược 謂vị 我ngã 見kiến 汝nhữ 見kiến 。 同đồng 見kiến 之chi 時thời 。 即tức 為vi 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 。 則tắc 吾ngô 見kiến 時thời 。 既ký 為vi 可khả 見kiến 。 吾ngô 不bất 見kiến 時thời 。 亦diệc 為vi 可khả 見kiến 。 而nhi 何hà 為vi 其kỳ 不bất 然nhiên 也dã 。 若nhược 謂vị 見kiến 時thời 以dĩ 見kiến 見kiến 。 其kỳ 不bất 見kiến 時thời 以dĩ 不bất 見kiến 見kiến 。 名danh 為vi 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 既ký 自tự 不bất 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 彼bỉ 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 使sử 彼bỉ 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 為vì 汝nhữ 所sở 見kiến 。 宛uyển 是thị 見kiến 相tương/tướng 。 又hựu 非phi 不bất 見kiến 之chi 相tướng 矣hĩ 。 是thị 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 決quyết 不bất 可khả 得đắc 而nhi 見kiến 也dã 。 不bất 見kiến 之chi 時thời 。 既ký 非phi 可khả 見kiến 。 則tắc 同đồng 見kiến 之chi 時thời 。 亦diệc 非phi 可khả 見kiến 。 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 。 俱câu 無vô 可khả 指chỉ 。 吾ngô 見kiến 非phi 是thị 物vật 明minh 矣hĩ 。 吾ngô 見kiến 既ký 非phi 是thị 物vật 。 則tắc 汝nhữ 見kiến 亦diệc 非phi 是thị 物vật 明minh 矣hĩ 。 汝nhữ 見kiến 既ký 非phi 是thị 物vật 。 則tắc 不bất 屬thuộc 於ư 物vật 矣hĩ 。 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 。 此thử 即tức 不bất 可khả 見kiến 以dĩ 辨biện 其kỳ 非phi 物vật 也dã 。 設thiết 使sử 可khả 見kiến 。 見kiến 亦diệc 物vật 耳nhĩ 。 何hà 能năng 為vi 萬vạn 象tượng 之chi 主chủ 。 而nhi 安an 立lập 世thế 間gian 矣hĩ 乎hồ 。 故cố 有hữu 無vô 形hình 而nhi 後hậu 能năng 形hình 形hình 。 有hữu 無vô 物vật 而nhi 後hậu 能năng 物vật 物vật 。 吾ngô 之chi 見kiến 。 汝nhữ 之chi 見kiến 。 既ký 非phi 是thị 物vật 。 莫mạc 可khả 端đoan 倪nghê 。 徧biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 無vô 欠khiếm 無vô 餘dư 。 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 皆giai 由do 此thử 建kiến 立lập 。 乃nãi 所sở 謂vị 真chân 性tánh 也dã 。 性tánh 不bất 汝nhữ 真chân 。 必tất 見kiến 不bất 屬thuộc 汝nhữ 乃nãi 可khả 。 而nhi 見kiến 則tắc 屬thuộc 汝nhữ 非phi 我ngã 。 云vân 何hà 自tự 疑nghi 其kỳ 非phi 真chân 。 而nhi 取thủ 我ngã 求cầu 實thật 乎hồ 。 使sử 我ngã 可khả 與dữ 汝nhữ 者giả 決quyết 非phi 真chân 也dã 。 僧Tăng 問vấn 上thượng 藍lam 超siêu 禪thiền 師sư 。 如như 何hà 是thị 上thượng 藍lam 本bổn 分phần/phân 事sự 。 藍lam 云vân 。 不bất 從tùng 千thiên 聖thánh 借tá 。 豈khởi 向hướng 萬vạn 機cơ 求cầu 。 僧Tăng 云vân 。 不bất 借tá 不bất 求cầu 時thời 如như 何hà 。 藍lam 云vân 。 不bất 可khả 拈niêm 放phóng 闍xà 黎lê 手thủ 裏lý 得đắc 麼ma 。 丹đan 霞hà 頌tụng 云vân 。 一nhất 片phiến 靈linh 明minh 本bổn 妙diệu 圓viên 。 箇cá 中trung 非phi 正chánh 亦diệc 非phi 偏thiên 。 寶bảo 峯phong 瑞thụy 草thảo 無vô 根căn 蒂# 。 不bất 待đãi 春xuân 功công 色sắc 自tự 鮮tiên 。 悟ngộ 此thử 則tắc 知tri 真chân 性tánh 本bổn 無vô 物vật 。 無vô 物vật 則tắc 無vô 雜tạp 。 無vô 雜tạp 故cố 物vật 我ngã 同đồng 原nguyên 。 渾hồn 然nhiên 具cụ 足túc 。 若nhược 向hướng 他tha 人nhân 求cầu 覓mịch 得đắc 者giả 皆giai 非phi 也dã 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 性tánh 。 必tất 我ngã 非phi 餘dư 。 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 勝thắng 藏tạng 寶bảo 殿điện 。 居cư 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 此thử 見kiến 周chu 圓viên 。 徧biến 娑sa 婆bà 國quốc 。 (# 此thử 云vân 堪kham 忍nhẫn 。 退thoái 歸quy 精tinh 舍xá 。 秪# 見kiến 伽già 藍lam 。 (# 此thử 云vân 眾chúng 園viên 。 清thanh 心tâm 戶hộ 堂đường 。 但đãn 瞻chiêm 簷diêm 廡vũ 。

世Thế 尊Tôn 。 此thử 見kiến 如như 是thị 。 其kỳ 體thể 本bổn 來lai 。 周chu 徧biến 一nhất 界giới 。 今kim 在tại 室thất 中trung 。 唯duy 滿mãn 一nhất 室thất 。 為vi 復phục 此thử 見kiến 。 縮súc 大đại 為vi 小tiểu 。 為vi 當đương 牆tường 宇vũ 。 夾giáp 令linh 斷đoạn 絕tuyệt 。 我ngã 今kim 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 願nguyện 垂thùy 宏hoành 慈từ 。 為vi 我ngã 敷phu 衍diễn 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 大đại 小tiểu 內nội 外ngoại 。 諸chư 所sở 事sự 業nghiệp 。 各các 屬thuộc 前tiền 塵trần 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 見kiến 有hữu 舒thư 縮súc 。 譬thí 如như 方phương 器khí 。 中trung 見kiến 方phương 空không 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 此thử 方phương 器khí 中trung 。 所sở 見kiến 方phương 空không 。 為vi 復phục 定định 方phương 。 為vi 不bất 定định 方phương 。 若nhược 定định 方phương 者giả 。 別biệt 安an 圓viên 器khí 。 空không 應ưng 不bất 圓viên 。 若nhược 不bất 定định 者giả 。 在tại 方phương 器khí 中trung 。 應ưng 無vô 方phương 空không 。 汝nhữ 言ngôn 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 義nghĩa 性tánh 如như 是thị 。 云vân 何hà 為vi 在tại 。

阿A 難Nan 。 若nhược 復phục 欲dục 令linh 。 入nhập 無vô 方phương 圓viên 。 但đãn 除trừ 器khí 方phương 。 空không 體thể 無vô 方phương 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 更cánh 除trừ 虗hư 空không 。 方phương 相tướng 所sở 在tại 。 若nhược 如như 汝nhữ 問vấn 。 入nhập 室thất 之chi 時thời 。 縮súc 見kiến 令linh 小tiểu 。 仰ngưỡng 觀quan 日nhật 時thời 。 汝nhữ 豈khởi 挽vãn 見kiến 。 齊tề 於ư 日nhật 面diện 。 若nhược 築trúc 牆tường 宇vũ 。 能năng 夾giáp 見kiến 斷đoạn 。 穿xuyên 為vi 小tiểu 竇đậu 。 寧ninh 無vô 續tục 跡tích 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 失thất 於ư 本bổn 心tâm 。 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 故cố 於ư 是thị 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 徧biến 能năng 含hàm 受thọ 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。

通thông 曰viết 。 阿A 難Nan 謂vị 見kiến 性tánh 周chu 徧biến 。 必tất 我ngã 非phi 餘dư 。 則tắc 我ngã 所sở 見kiến 。 應ưng 同đồng 佛Phật 眼nhãn 。 何hà 為vi 居cư 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 徧biến 娑sa 婆bà 界giới 。 今kim 在tại 室thất 中trung 。 唯duy 滿mãn 一nhất 室thất 。 此thử 見kiến 舒thư 縮súc 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 。 何hà 得đắc 謂vị 無vô 差sai 殊thù 。 不bất 知tri 大đại 小tiểu 由do 塵trần 。 非phi 關quan 見kiến 性tánh 。 譬thí 之chi 方phương 圓viên 因nhân 器khí 。 不bất 在tại 虗hư 空không 。 對đối 器khí 明minh 空không 。 似tự 有hữu 方phương 圓viên 之chi 相tướng 。 但đãn 除trừ 其kỳ 器khí 。 而nhi 空không 即tức 無vô 方phương 圓viên 可khả 指chỉ 。 緣duyên 塵trần 辨biện 見kiến 。 似tự 有hữu 舒thư 縮súc 之chi 形hình 。 俱câu 離ly 其kỳ 塵trần 。 而nhi 見kiến 即tức 無vô 舒thư 縮súc 可khả 得đắc 。 見kiến 隨tùy 塵trần 轉chuyển 。 如như 辨biện 空không 者giả 。 不bất 於ư 太thái 虗hư 。 祗chi 狃# 於ư 一nhất 器khí 之chi 內nội 。 故cố 於ư 是thị 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 是thị 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 者giả 也dã 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 則tắc 一nhất 切thiết 色sắc 皆giai 佛Phật 色sắc 。 一nhất 切thiết 見kiến 皆giai 佛Phật 見kiến 。 一nhất 亘tuyên 晴tình 空không 。 物vật 無vô 障chướng 礙ngại 。 故cố 曰viết 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 惟duy 其kỳ 圓viên 也dã 。 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 故cố 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 徧biến 能năng 含hàm 受thọ 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 又hựu 何hà 佛Phật 眼nhãn 之chi 不bất 同đồng 乎hồ 。 僧Tăng 問vấn 黃hoàng 檗# 。 既ký 云vân 性tánh 即tức 見kiến 。 見kiến 即tức 性tánh 。 秪# 如như 性tánh 自tự 無vô 障chướng 礙ngại 。 無vô 劑tề 限hạn 。 云vân 何hà 隔cách 物vật 即tức 不bất 見kiến 。 又hựu 於ư 虗hư 空không 中trung 近cận 即tức 見kiến 。 遠viễn 即tức 不bất 見kiến 者giả 。 如như 何hà 。 檗# 云vân 。 此thử 是thị 你nễ 妄vọng 生sanh 異dị 見kiến 。 若nhược 言ngôn 隔cách 物vật 不bất 見kiến 。 無vô 物vật 言ngôn 見kiến 。 便tiện 謂vị 性tánh 有hữu 隔cách 礙ngại 者giả 。 全toàn 無vô 交giao 涉thiệp 。 性tánh 且thả 非phi 見kiến 非phi 不bất 見kiến 。 法pháp 亦diệc 非phi 見kiến 非phi 不bất 見kiến 。 若nhược 見kiến 性tánh 人nhân 。 何hà 處xứ 不bất 是thị 我ngã 之chi 本bổn 性tánh 。 所sở 以dĩ 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 總tổng 是thị 我ngã 之chi 。 性tánh 淨tịnh 明minh 體thể 。 故cố 云vân 見kiến 色sắc 便tiện 見kiến 心tâm 。 色sắc 心tâm 不bất 異dị 故cố 。 秪# 為vi 取thủ 相tương/tướng 作tác 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 去khứ 卻khước 前tiền 物vật 。 始thỉ 擬nghĩ 得đắc 見kiến 者giả 。 即tức 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 人nhân 中trung 依y 通thông 見kiến 解giải 也dã 。 虗hư 空không 中trung 近cận 則tắc 見kiến 。 遠viễn 則tắc 不bất 見kiến 。 此thử 是thị 外ngoại 道đạo 中trung 收thu 。 分phân 明minh 道đạo 非phi 內nội 亦diệc 非phi 外ngoại 。 非phi 近cận 亦diệc 非phi 遠viễn 。 近cận 而nhi 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 萬vạn 物vật 之chi 性tánh 也dã 。 近cận 尚thượng 不bất 可khả 見kiến 。 更cánh 道đạo 遠viễn 而nhi 不bất 可khả 見kiến 。 有hữu 什thập 麼ma 意ý 旨chỉ 。 鏡kính 清thanh 問vấn 僧Tăng 。 門môn 外ngoại 是thị 什thập 麼ma 聲thanh 。 僧Tăng 云vân 。 雨vũ 滴tích 聲thanh 。 清thanh 云vân 。 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 迷mê 己kỷ 逐trục 物vật 。 僧Tăng 云vân 。 和hòa 尚thượng 作tác 麼ma 生sanh 。 清thanh 云vân 。 洎kịp 不bất 迷mê 己kỷ 。 僧Tăng 云vân 。 洎kịp 不bất 迷mê 己kỷ 意ý 旨chỉ 如như 何hà 。 清thanh 云vân 。 出xuất 身thân 猶do 可khả 易dị 。 脫thoát 體thể 道đạo 應ưng 難nạn/nan 。 雪tuyết 竇đậu 頌tụng 云vân 。 虗hư 堂đường 雨vũ 滴tích 聲thanh 。 作tác 者giả 難nạn/nan 酬thù 對đối 。 若nhược 謂vị 曾tằng 入nhập 流lưu 。 依y 前tiền 還hoàn 不bất 會hội 。 會hội 不bất 會hội 。 南nam 山sơn 北bắc 山sơn 轉chuyển 滂# 霈# 。 此thử 可khả 謂vị 徧biến 界giới 不bất 曾tằng 藏tạng 也dã 。 僧Tăng 問vấn 谷cốc 隱ẩn 聰thông 禪thiền 師sư 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 即tức 同đồng 如Như 來Lai 。 萬vạn 象tượng 是thị 物vật 。 如như 何hà 轉chuyển 得đắc 。 聰thông 曰viết 。 吃cật 了liễu 飯phạn 。 無vô 些# 子tử 意ý 智trí 。 若nhược 有hữu 意ý 智trí 。 即tức 為vi 物vật 轉chuyển 也dã 。 又hựu 僧Tăng 問vấn 韶thiều 國quốc 師sư 。 如như 何hà 是thị 轉chuyển 物vật 即tức 同đồng 如Như 來Lai 。 韶thiều 曰viết 汝nhữ 喚hoán 甚thậm 麼ma 作tác 物vật 。 曰viết 恁nhẫm 麼ma 則tắc 即tức 同đồng 如Như 來Lai 也dã 。 韶thiều 曰viết 。 莫mạc 作tác 野dã 干can 鳴minh 。 擬nghĩ 同đồng 如Như 來Lai 。 即tức 千thiên 里lý 萬vạn 里lý 。 有hữu 僧Tăng 問vấn 趙triệu 州châu 。 十thập 二nhị 時thời 中trung 。 如như 何hà 用dụng 心tâm 。 州châu 曰viết 。 汝nhữ 被bị 十thập 二nhị 時thời 辰thần 使sử 。 老lão 僧Tăng 使sử 得đắc 十thập 二nhị 時thời 。 是thị 真chân 能năng 轉chuyển 物vật 者giả 。 白bạch 雲vân 端đoan 頌tụng 云vân 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 即tức 如Như 來Lai 。 春xuân 暖noãn 山sơn 華hoa 處xứ 處xứ 開khai 。 自tự 有hữu 一nhất 雙song 窮cùng 相tương/tướng 手thủ 。 不bất 曾tằng 容dung 易dị 舞vũ 三tam 臺đài 。 真Chân 如Như 喆# 頌tụng 云vân 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 即tức 如Như 來Lai 。 處xứ 處xứ 門môn 開khai 見kiến 善thiện 財tài 。 華hoa 柳liễu 巷hạng 中trung 呈trình 舞vũ 戲hí 。 九cửu 衢cù 乘thừa 醉túy 臥ngọa 樓lâu 臺đài 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 徧biến 能năng 含hàm 受thọ 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 佛Phật 眼nhãn 則tắc 可khả 。 眾chúng 生sanh 其kỳ 能năng 爾nhĩ 乎hồ 。 江giang 州châu 刺thứ 史sử 李# 渤bột 問vấn 歸quy 宗tông 曰viết 。 教giáo 中trung 所sở 言ngôn 須Tu 彌Di 納nạp 芥giới 子tử 。 渤bột 即tức 不bất 疑nghi 。 芥giới 子tử 納nạp 須Tu 彌Di 。 莫mạc 是thị 妄vọng 談đàm 否phủ/bĩ 。 宗tông 曰viết 。 人nhân 傳truyền 使sử 君quân 讀đọc 萬vạn 卷quyển 書thư 籍tịch 。 還hoàn 是thị 否phủ/bĩ 。 曰viết 然nhiên 。 宗tông 曰viết 。 摩ma 頂đảnh 至chí 踵chủng 。 如như 椰# 子tử 大đại 。 萬vạn 卷quyển 書thư 向hướng 何hà 處xứ 著trước 。 李# 俛miễn 首thủ 而nhi 已dĩ 。 即tức 此thử 推thôi 之chi 。 眾chúng 生sanh 心tâm 量lượng 。 與dữ 如Như 來Lai 奚hề 以dĩ 異dị 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 精tinh 。 必tất 我ngã 妙diệu 性tánh 。 今kim 此thử 妙diệu 性tánh 。 現hiện 在tại 我ngã 前tiền 。 見kiến 必tất 我ngã 真chân 。 我ngã 今kim 身thân 心tâm 。 復phục 是thị 何hà 物vật 。 而nhi 今kim 身thân 心tâm 。 分phân 別biệt 有hữu 實thật 。 彼bỉ 見kiến 無vô 別biệt 。 分phân 辨biện 我ngã 身thân 。 若nhược 實thật 我ngã 心tâm 。 令linh 我ngã 今kim 見kiến 。 見kiến 性tánh 實thật 我ngã 。 而nhi 身thân 非phi 我ngã 。 何hà 殊thù 如Như 來Lai 。 先tiên 所sở 難nan 言ngôn 。 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 唯duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 開khai 發phát 未vị 悟ngộ 。

通thông 曰viết 。 前tiền 云vân 認nhận 物vật 為vi 己kỷ 。 此thử 云vân 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 前tiền 就tựu 妄vọng 擇trạch 真chân 。 即tức 自tự 身thân 皆giai 謂vị 之chi 物vật 。 今kim 以dĩ 真chân 融dung 妄vọng 。 即tức 萬vạn 物vật 莫mạc 非phi 己kỷ 也dã 。 就tựu 妄vọng 擇trạch 真chân 。 言ngôn 己kỷ 與dữ 物vật 異dị 。 猶do 自tự 可khả 辨biện 。 以dĩ 真chân 融dung 妄vọng 。 言ngôn 物vật 與dữ 己kỷ 同đồng 。 其kỳ 實thật 難nan 解giải 。 故cố 阿A 難Nan 言ngôn 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 即tức 此thử 見kiến 精tinh 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 。 所sở 見kiến 山sơn 河hà 。 皆giai 我ngã 妙diệu 性tánh 矣hĩ 。 今kim 此thử 妙diệu 性tánh 。 現hiện 在tại 我ngã 前tiền 。 若nhược 現hiện 前tiền 之chi 見kiến 。 既ký 我ngã 真chân 性tánh 。 我ngã 今kim 貼# 體thể 身thân 心tâm 。 復phục 是thị 何hà 物vật 。 若nhược 謂vị 身thân 心tâm 非phi 性tánh 。 而nhi 今kim 身thân 心tâm 。 則tắc 實thật 能năng 分phân 別biệt 矣hĩ 。 若nhược 謂vị 現hiện 前tiền 皆giai 性tánh 。 則tắc 彼bỉ 見kiến 何hà 為vi 不bất 能năng 分phân 辨biện 我ngã 身thân 也dã 。 若nhược 謂vị 彼bỉ 見kiến 無vô 形hình 。 渾hồn 然nhiên 與dữ 物vật 同đồng 體thể 。 實thật 為vi 我ngã 之chi 本bổn 心tâm 。 有hữu 感cảm 而nhi 動động 。 令linh 我ngã 現hiện 今kim 能năng 見kiến 。 則tắc 見kiến 性tánh 實thật 我ngã 。 充sung 滿mãn 現hiện 前tiền 。 而nhi 塊khối 然nhiên 一nhất 身thân 。 非phi 復phục 為vi 我ngã 矣hĩ 。 何hà 殊thù 如Như 來Lai 。 先tiên 所sở 難nan 言ngôn 。 汝nhữ 既ký 見kiến 物vật 。 物vật 亦diệc 見kiến 汝nhữ 。 此thử 見kiến 亦diệc 乃nãi 在tại 外ngoại 。 而nhi 何hà 謂vị 為vi 我ngã 真chân 性tánh 耶da 。 據cứ 阿A 難Nan 見kiến 處xứ 。 似tự 窺khuy 得đắc 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 之chi 旨chỉ 。 但đãn 我ngã 見kiến 未vị 除trừ 。 光quang 未vị 透thấu 脫thoát 。 面diện 前tiền 隱ẩn 隱ẩn 有hữu 物vật 。 故cố 未vị 能năng 融dung 物vật 我ngã 泯mẫn 是thị 非phi 耳nhĩ 。 石thạch 頭đầu 因nhân 看khán 肇triệu 論luận 。 至chí 會hội 萬vạn 物vật 為vì 己kỷ 者giả 。 其kỳ 唯duy 聖thánh 人nhân 乎hồ 。 乃nãi 拊phụ 几kỉ 歎thán 曰viết 。 聖thánh 人nhân 無vô 己kỷ 。 靡mĩ 所sở 不bất 己kỷ 。 法Pháp 身thân 無vô 象tượng 。 誰thùy 云vân 自tự 他tha 。 圓viên 鑑giám 靈linh 照chiếu 於ư 其kỳ 間gian 。 萬vạn 象tượng 體thể 玄huyền 而nhi 自tự 現hiện 。 鏡kính 智trí 非phi 一nhất 。 孰thục 云vân 去khứ 來lai 。 至chí 哉tai 斯tư 語ngữ 也dã 。 後hậu 僧Tăng 問vấn 長trường/trưởng 沙sa 。 如như 何hà 轉chuyển 得đắc 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 。 歸quy 自tự 己kỷ 去khứ 。 沙sa 曰viết 。 如như 何hà 轉chuyển 得đắc 自tự 己kỷ 成thành 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 去khứ 。 曰viết 不bất 會hội 。 沙sa 曰viết 。 湖hồ 南nam 城thành 下hạ 好hiếu 養dưỡng 民dân 。 米mễ 賤tiện 柴sài 多đa 足túc 四tứ 鄰lân 。 僧Tăng 無vô 語ngữ 。 沙sa 示thị 偈kệ 曰viết 。 誰thùy 問vấn 山sơn 河hà 轉chuyển 。 山sơn 河hà 轉chuyển 向hướng 誰thùy 。 圓viên 通thông 無vô 兩lưỡng 畔bạn 。 法pháp 性tánh 本bổn 無vô 歸quy 。 讀đọc 二nhị 尊tôn 宿túc 語ngữ 。 而nhi 疑nghi 阿A 難Nan 之chi 疑nghi 者giả 。 可khả 渙# 然nhiên 氷băng 釋thích 矣hĩ 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

今kim 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 見kiến 在tại 汝nhữ 前tiền 。 是thị 義nghĩa 非phi 實thật 。 若nhược 實thật 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 實thật 見kiến 者giả 。 則tắc 此thử 見kiến 精tinh 。 既ký 有hữu 方phương 所sở 。 非phi 無vô 指chỉ 示thị 。 且thả 今kim 與dữ 汝nhữ 。 坐tọa 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 徧biến 觀quán 林lâm 渠cừ 。 及cập 與dữ 殿điện 堂đường 。 上thượng 至chí 日nhật 月nguyệt 。 前tiền 對đối 恆Hằng 河Hà 。 汝nhữ 今kim 於ư 我ngã 。 師sư 子tử 座tòa 前tiền 。 舉cử 手thủ 指chỉ 陳trần 。 是thị 種chủng 種chủng 相tướng 。 陰ấm 者giả 是thị 林lâm 。 明minh 者giả 是thị 日nhật 。 礙ngại 者giả 是thị 壁bích 。 通thông 者giả 是thị 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 草thảo 樹thụ 纖tiêm 毫hào 。 大đại 小tiểu 雖tuy 殊thù 。 但đãn 可khả 有hữu 形hình 。 無vô 不bất 指chỉ 著trước 。 若nhược 必tất 其kỳ 見kiến 。 現hiện 在tại 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 應ưng 以dĩ 手thủ 。 確xác 實thật 指chỉ 陳trần 。 何hà 者giả 是thị 見kiến 。 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 若nhược 空không 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 成thành 見kiến 。 何hà 者giả 是thị 空không 。 若nhược 物vật 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 是thị 見kiến 。 何hà 者giả 為vi 物vật 。 汝nhữ 可khả 微vi 細tế 。 披phi 剝bác 萬vạn 象tượng 。 析tích 出xuất 精tinh 明minh 。 淨tịnh 妙diệu 見kiến 元nguyên 。 指chỉ 陳trần 示thị 我ngã 。 同đồng 彼bỉ 諸chư 物vật 。 分phân 明minh 無vô 惑hoặc 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 今kim 於ư 此thử 。 重Trùng 閣Các 講Giảng 堂Đường 。 遠viễn 洎kịp 恆Hằng 河Hà 。 上thượng 觀quan 日nhật 月nguyệt 。 舉cử 手thủ 所sở 指chỉ 。 縱túng 目mục 所sở 觀quan 。 指chỉ 皆giai 是thị 物vật 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 況huống 我ngã 有hữu 漏lậu 。 初sơ 學học 聲Thanh 聞Văn 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 不bất 能năng 於ư 。 萬vạn 物vật 象tượng 前tiền 。 剖phẫu 出xuất 精tinh 見kiến 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 如như 是thị 。 佛Phật 復phục 告cáo 阿A 難Nan 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 無vô 有hữu 見kiến 精tinh 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 則tắc 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 是thị 物vật 之chi 中trung 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 今kim 復phục 告cáo 汝nhữ 。 汝nhữ 與dữ 如Như 來Lai 。 坐tọa 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 更cánh 觀quan 林lâm 苑uyển 。 乃nãi 至chí 日nhật 月nguyệt 。 種chủng 種chủng 象tượng 殊thù 。 必tất 無vô 見kiến 精tinh 。 受thọ 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 汝nhữ 又hựu 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 實thật 徧biến 見kiến 。 此thử 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 不bất 知tri 是thị 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 樹thụ 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 樹thụ 。 若nhược 樹thụ 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 樹thụ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 若nhược 空không 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 空không 。 若nhược 空không 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 空không 。 我ngã 又hựu 思tư 惟duy 。 是thị 萬vạn 象tượng 中trung 。 微vi 細tế 發phát 明minh 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 如như 是thị 。

通thông 曰viết 。 阿A 難Nan 既ký 知tri 。 指chỉ 皆giai 是thị 物vật 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 則tắc 我ngã 身thân 心tâm 。 外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 。 無vô 見kiến 性tánh 可khả 指chỉ 。 何hà 謂vị 今kim 此thử 妙diệu 性tánh 。 現hiện 在tại 我ngã 前tiền 。 既ký 又hựu 知tri 萬vạn 象tượng 中trung 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 則tắc 我ngã 身thân 心tâm 。 外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 。 無vô 非phi 見kiến 性tánh 。 何hà 謂vị 見kiến 性tánh 實thật 我ngã 。 而nhi 身thân 非phi 我ngã 。 世Thế 尊Tôn 姑cô 就tựu 彼bỉ 自tự 為vi 發phát 揮huy 。 前tiền 疑nghi 頓đốn 釋thích 。 昔tích 子tử 昭chiêu 首thủ 座tòa 。 問vấn 法Pháp 眼nhãn 。 和hòa 尚thượng 開khai 堂đường 承thừa 嗣tự 何hà 人nhân 。 眼nhãn 云vân 。 地địa 藏tạng 。 昭chiêu 云vân 。 大đại 辜cô 負phụ 長trường/trưởng 慶khánh 先tiên 師sư 。 眼nhãn 云vân 。 某mỗ 甲giáp 不bất 會hội 長trường/trưởng 慶khánh 一nhất 轉chuyển 語ngữ 。 昭chiêu 云vân 。 何hà 不bất 問vấn 。 眼nhãn 云vân 。 萬vạn 象tượng 之chi 中trung 獨độc 露lộ 身thân 。 意ý 作tác 麼ma 生sanh 。 昭chiêu 乃nãi 豎thụ 起khởi 拂phất 子tử 。 眼nhãn 云vân 。 此thử 是thị 長trường/trưởng 慶khánh 處xứ 學học 得đắc 底để 。 首thủ 座tòa 分phần/phân 上thượng 作tác 麼ma 生sanh 。 昭chiêu 無vô 語ngữ 。 眼nhãn 云vân 。 只chỉ 如như 萬vạn 象tượng 之chi 中trung 獨độc 露lộ 身thân 。 是thị 撥bát 萬vạn 象tượng 不bất 撥bát 萬vạn 象tượng 。 昭chiêu 云vân 。 不bất 撥bát 。 眼nhãn 云vân 。 兩lưỡng 箇cá 。 參tham 隨tùy 左tả 右hữu 皆giai 云vân 撥bát 萬vạn 象tượng 。 眼nhãn 云vân 。 萬vạn 象tượng 之chi 中trung 獨độc 露lộ 身thân 聻# 。 後hậu 子tử 方phương 上thượng 座tòa 亦diệc 自tự 長trường/trưởng 慶khánh 至chí 。 眼nhãn 亦diệc 舉cử 前tiền 話thoại 。 方phương 亦diệc 舉cử 拂phất 子tử 。 眼nhãn 曰viết 。 恁nhẫm 麼ma 又hựu 爭tranh 得đắc 。 方phương 曰viết 。 和hòa 尚thượng 尊tôn 意ý 如như 何hà 。 眼nhãn 曰viết 。 喚hoán 甚thậm 麼ma 作tác 萬vạn 象tượng 。 方phương 曰viết 。 古cổ 人nhân 不bất 撥bát 萬vạn 象tượng 。 眼nhãn 曰viết 。 萬vạn 象tượng 之chi 中trung 獨độc 露lộ 身thân 。 說thuyết 甚thậm 麼ma 撥bát 不bất 撥bát 。 方phương 忽hốt 悟ngộ 法Pháp 眼nhãn 前tiền 話thoại 。 此thử 等đẳng 機cơ 緣duyên 。 原nguyên 從tùng 地địa 藏tạng 處xứ 得đắc 來lai 。 如như 何hà 不bất 嗣tự 地địa 藏tạng 。 眼nhãn 初sơ 與dữ 紹thiệu 脩tu 法pháp 進tiến 三tam 人nhân 至chí 地địa 藏tạng 。 附phụ 爐lô 次thứ 。 舉cử 肇triệu 論luận 至chí 天thiên 地địa 與dữ 我ngã 同đồng 根căn 處xứ 。 藏tạng 曰viết 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 與dữ 上thượng 座tòa 自tự 己kỷ 是thị 同đồng 是thị 別biệt 。 眼nhãn 云vân 別biệt 。 藏tạng 豎thụ 起khởi 兩lưỡng 指chỉ 。 眼nhãn 曰viết 同đồng 。 藏tạng 又hựu 豎thụ 起khởi 兩lưỡng 指chỉ 。 便tiện 起khởi 去khứ 。 雪tuyết 霽tễ 。 三tam 人nhân 辭từ 去khứ 。 藏tạng 門môn 送tống 之chi 問vấn 曰viết 。 上thượng 座tòa 。 尋tầm 常thường 說thuyết 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 。 乃nãi 指chỉ 庭đình 下hạ 片phiến 石thạch 曰viết 。 且thả 道đạo 此thử 石thạch 在tại 心tâm 內nội 在tại 心tâm 外ngoại 。 眼nhãn 曰viết 。 在tại 心tâm 內nội 。 藏tạng 曰viết 。 行hành 脚cước 人nhân 著trước 甚thậm 麼ma 來lai 由do 。 安an 片phiến 石thạch 在tại 心tâm 頭đầu 。 眼nhãn 窘# 無vô 以dĩ 對đối 。 即tức 放phóng 包bao 依y 席tịch 下hạ 。 求cầu 決quyết 擇trạch 。 近cận 一nhất 月nguyệt 餘dư 。 日nhật 呈trình 見kiến 解giải 。 說thuyết 道Đạo 理lý 。 藏tạng 曰viết 。 佛Phật 法Pháp 不phủ 恁nhẫm 麼ma 。 眼nhãn 曰viết 。 某mỗ 甲giáp 詞từ 窮cùng 理lý 絕tuyệt 也dã 。 藏tạng 曰viết 。 若nhược 論luận 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 現hiện 成thành 。 眼nhãn 於ư 言ngôn 下hạ 大đại 悟ngộ 。 始thỉ 信tín 長trường/trưởng 慶khánh 處xứ 學học 底để 未vị 在tại 。 天thiên 童đồng 頌tụng 曰viết 。 離ly 念niệm 見kiến 佛Phật 。 破phá 塵trần 出xuất 經kinh 。 現hiện 成thành 家gia 法pháp 。 誰thùy 立lập 門môn 庭đình 。 月nguyệt 逐trục 舟chu 行hành 江giang 練luyện 淨tịnh 。 春xuân 隨tùy 草thảo 上thượng 燒thiêu 痕ngân 青thanh 。 撥bát 不bất 撥bát 。 聽thính 叮# 嚀# 。 三tam 徑kính 就tựu 荒hoang 歸quy 便tiện 得đắc 。 舊cựu 時thời 松tùng 菊# 尚thượng 芳phương 馨hinh 。 取thủ 此thử 則tắc 公công 案án 。 與dữ 此thử 段đoạn 經kinh 文văn 。 反phản 覆phúc 詳tường 味vị 。 不bất 知tri 郭quách 象tượng 註chú 莊trang 子tử 。 莊trang 子tử 註chú 郭quách 象tượng 。

於ư 是thị 大đại 眾chúng 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 聞văn 佛Phật 此thử 言ngôn 。 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 終chung 始thỉ 。 一nhất 時thời 惶hoàng 悚tủng 。 失thất 其kỳ 所sở 守thủ 。 如Như 來Lai 知tri 其kỳ 。 魂hồn 慮lự 變biến 慴triệp 。 心tâm 生sanh 憐lân 愍mẫn 。 安an 慰úy 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 是thị 真chân 實thật 語ngữ 。 如như 所sở 如như 說thuyết 。 不bất 誑cuống 不bất 妄vọng 。 非phi 末Mạt 伽Già 黎Lê 。 四tứ 種chủng 不bất 死tử 。 矯kiểu 亂loạn 論luận 議nghị 。 汝nhữ 諦đế 思tư 惟duy 。 無vô 忝thiểm 哀ai 慕mộ 。

通thông 曰viết 。 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 始thỉ 終chung 。 始thỉ 則tắc 見kiến 不bất 是thị 物vật 。 終chung 則tắc 見kiến 無vô 非phi 物vật 。 始thỉ 則tắc 妙diệu 性tánh 現hiện 前tiền 。 終chung 則tắc 無vô 可khả 指chỉ 陳trần 。 故cố 茫mang 然nhiên 失thất 其kỳ 所sở 守thủ 也dã 。 是thị 真chân 實thật 語ngữ 云vân 云vân 。 即tức 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 五ngũ 語ngữ 。 佛Phật 真chân 語ngữ 者giả 。 與dữ 二nhị 乘thừa 共cộng 也dã 。 實thật 語ngữ 者giả 。 與dữ 菩Bồ 薩Tát 共cộng 也dã 。 如như 語ngữ 者giả 不bất 共cộng 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 無vô 虗hư 故cố 不bất 誑cuống 語ngữ 。 無vô 實thật 故cố 不bất 異dị 語ngữ 。 懸huyền 見kiến 未vị 然nhiên 曰viết 不bất 異dị 。 此thử 但đãn 以dĩ 不bất 妄vọng 總tổng 之chi 。 婆bà 娑sa 論luận 。 外ngoại 道đạo 計kế 天thiên 常thường 住trụ 。 名danh 為vi 不bất 死tử 。 計kế 不bất 亂loạn 答đáp 。 得đắc 生sanh 彼bỉ 天thiên 。 若nhược 實thật 不bất 知tri 而nhi 輙triếp 答đáp 者giả 。 恐khủng 成thành 矯kiểu 亂loạn 。 故cố 有hữu 問vấn 時thời 答đáp 言ngôn 。 祕bí 密mật 言ngôn 詞từ 。 不bất 應ưng 皆giai 說thuyết 。 或hoặc 不bất 定định 答đáp 。 佛Phật 訶ha 云vân 。 此thử 真chân 矯kiểu 亂loạn 。 詳tường 見kiến 第đệ 十thập 卷quyển 。 世Thế 尊Tôn 因nhân 外ngoại 道đạo 問vấn 。 昨tạc 日nhật 說thuyết 何hà 法pháp 。 曰viết 說thuyết 定định 法pháp 。 外ngoại 道đạo 曰viết 。 今kim 日nhật 說thuyết 何hà 法pháp 。 曰viết 不bất 定định 法pháp 。 外ngoại 道đạo 曰viết 。 昨tạc 日nhật 說thuyết 定định 法pháp 今kim 日nhật 何hà 說thuyết 不bất 定định 法pháp 。 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 昨tạc 日nhật 定định 。 今kim 日nhật 不bất 定định 。 且thả 道đạo 世Thế 尊Tôn 此thử 語ngữ 。 如như 所sở 如như 說thuyết 。 是thị 矯kiểu 亂loạn 語ngữ 。 參tham 。

是thị 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 愍mẫn 諸chư 四tứ 眾chúng 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 此thử 諸chư 大đại 眾chúng 。 不bất 悟ngộ 如Như 來Lai 。 發phát 明minh 二nhị 種chủng 。 精tinh 見kiến 色sắc 空không 。 是thị 非phi 是thị 義nghĩa 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 前tiền 緣duyên 。 色sắc 空không 等đẳng 象tượng 。 若nhược 是thị 見kiến 者giả 。 應ưng 有hữu 所sở 指chỉ 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 應ưng 無vô 所sở 矚chú 。 而nhi 今kim 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 所sở 歸quy 。 故cố 有hữu 驚kinh 怖bố 。 非phi 是thị 疇trù 昔tích 。 善thiện 根căn 輕khinh 鮮tiên 。 唯duy 願nguyện 如Như 來Lai 。 大đại 慈từ 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 象tượng 。 與dữ 此thử 見kiến 精tinh 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。

佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。

十thập 方phương 如Như 來Lai 。 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 其kỳ 自tự 住trụ 。 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 (# 此thử 云vân 正chánh 定định 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 并tinh 所sở 想tưởng 相tương/tướng 。 如như 虗hư 空không 華hoa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 有hữu 是thị 非phi 是thị 。

通thông 曰viết 。 文Văn 殊Thù 七thất 佛Phật 之chi 師sư 。 慣quán 說thuyết 如Như 來Lai 禪thiền 。 要yếu 世Thế 尊Tôn 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 象tượng 。 與dữ 此thử 見kiến 精tinh 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 世Thế 尊Tôn 前tiền 云vân 。 不bất 知tri 色sắc 身thân 。 外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 。 虗hư 空không 大đại 地địa 。 咸hàm 是thị 妙diệu 明minh 。 真chân 心tâm 中trung 物vật 。 已dĩ 明minh 明minh 說thuyết 破phá 。 何hà 容dung 更cánh 說thuyết 。 但đãn 於ư 其kỳ 中trung 。 撥bát 萬vạn 象tượng 則tắc 有hữu 非phi 相tướng 。 不bất 撥bát 萬vạn 象tượng 則tắc 有hữu 是thị 相tương/tướng 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。 最tối 為vi 微vi 細tế 。 惟duy 真chân 見kiến 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 方phương 有hữu 出xuất 身thân 之chi 路lộ 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 自tự 住trụ 三tam 摩ma 地địa 也dã 。 住trụ 此thử 定định 中trung 。 敻# 脫thoát 根căn 塵trần 。 故cố 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 色sắc 空không 為vi 見kiến 緣duyên 。 乃nãi 至chí 想tưởng 相tương/tướng 為vi 意ý 緣duyên 。 屬thuộc 六lục 塵trần 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 屬thuộc 六lục 識thức 。 證chứng 菩Bồ 提Đề 者giả 。 不bất 但đãn 所sở 空không 。 能năng 亦diệc 空không 故cố 曰viết 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 能năng 所sở 俱câu 空không 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 當đương 體thể 寂tịch 滅diệt 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 不bất 容dung 擬nghĩ 議nghị 。 不bất 容dung 分phân 別biệt 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 清thanh 淨tịnh 。 無vô 二nhị 無vô 二nhị 分phần 。 無vô 斷đoạn 無vô 別biệt 故cố 。 何hà 得đắc 於ư 中trung 分phân 別biệt 之chi 曰viết 。 此thử 是thị 見kiến 此thử 非phi 見kiến 乎hồ 。 若nhược 強cường/cưỡng 生sanh 是thị 非phi 。 即tức 同đồng 翳ế 眼nhãn 。 妄vọng 見kiến 空không 華hoa 。 於ư 菩Bồ 提Đề 真chân 性tánh 。 有hữu 何hà 干can 涉thiệp 。 石thạch 霜sương 初sơ 參tham 道đạo 吾ngô 。 問vấn 如như 何hà 是thị 觸xúc 目mục 菩Bồ 提Đề 。 吾ngô 乃nãi 喚hoán 沙Sa 彌Di 。 彌di 應ưng 諾nặc 。 吾ngô 云vân 。 添# 淨tịnh 瓶bình 水thủy 著trước 。 良lương 久cửu 。 卻khước 問vấn 霜sương 。 適thích 來lai 問vấn 甚thậm 麼ma 。 霜sương 擬nghĩ 舉cử 。 吾ngô 便tiện 歸quy 方phương 丈trượng 。 霜sương 乃nãi 有hữu 省tỉnh 。 丹đan 霞hà 頌tụng 云vân 。 垂thùy 手thủ 還hoàn 他tha 作tác 者giả 機cơ 。 尋tầm 常thường 語ngữ 裏lý 布bố 鎗thương 旗kỳ 。 重trọng/trùng 詢tuân 擬nghĩ 進tiến 歸quy 方phương 丈trượng 。 一nhất 句cú 分phân 明minh 更cánh 不bất 疑nghi 。 要yếu 知tri 不bất 疑nghi 底để 道Đạo 理lý 。 須tu 問vấn 石thạch 霜sương 始thỉ 得đắc 。 後hậu 來lai 有hữu 僧Tăng 問vấn 石thạch 霜sương 。 咫# 尺xích 之chi 間gian 。 為vi 甚thậm 麼ma 不bất 覩đổ 師sư 顏nhan 。 霜sương 隔cách 窗song 應ưng 曰viết 。 我ngã 道đạo 徧biến 界giới 不bất 曾tằng 藏tạng 。 僧Tăng 又hựu 舉cử 問vấn 雪tuyết 峰phong 。 徧biến 界giới 不bất 曾tằng 藏tạng 意ý 旨chỉ 如như 何hà 。 峯phong 曰viết 。 甚thậm 麼ma 處xứ 不bất 是thị 石thạch 霜sương 。 霜sương 聞văn 曰viết 。 這giá 老lão 漢hán 著trước 甚thậm 死tử 急cấp 。 峯phong 聞văn 曰viết 。 老lão 僧Tăng 罪tội 過quá 。 只chỉ 多đa 此thử 一nhất 是thị 字tự 。 引dẫn 人nhân 入nhập 情tình 解giải 窟quật 裏lý 。 便tiện 遭tao 石thạch 霜sương 砭# 剝bác 。 毫hào 釐li 之chi 間gian 。 非phi 具cụ 眼nhãn 者giả 莫mạc 辨biện 。

文Văn 殊Thù 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 如như 汝nhữ 文Văn 殊Thù 。 更cánh 有hữu 文Văn 殊Thù 。 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 為vi 無vô 文Văn 殊Thù 。 如như 是thị 。

世Thế 尊Tôn 。 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 有hữu 是thị 者giả 。 則tắc 二nhị 文Văn 殊Thù 。 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 於ư 中trung 實thật 無vô 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。

通thông 曰viết 。 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 答đáp 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 例lệ 立lập 菩Bồ 提Đề 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 也dã 。 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。 答đáp 第đệ 二nhị 義nghĩa 。 例lệ 破phá 色sắc 空không 是thị 見kiến 也dã 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 答đáp 第đệ 三tam 義nghĩa 。 例lệ 破phá 色sắc 空không 非phi 見kiến 也dã 。 若nhược 謂vị 色sắc 空không 是thị 真chân 見kiến 者giả 。 斯tư 乃nãi 從tùng 妄vọng 辨biện 真chân 。 對đối 於ư 無vô 妄vọng 之chi 真chân 。 則tắc 成thành 二nhị 義nghĩa 。 故cố 曰viết 若nhược 有hữu 是thị 者giả 。 則tắc 二nhị 文Văn 殊Thù 。 若nhược 謂vị 色sắc 空không 非phi 真chân 見kiến 者giả 。 其kỳ 如như 妄vọng 境cảnh 全toàn 體thể 是thị 真chân 。 故cố 曰viết 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 洛lạc 浦# 示thị 疾tật 。 告cáo 眾chúng 曰viết 。 今kim 有hữu 一nhất 事sự 問vấn 汝nhữ 等đẳng 。 若nhược 道đạo 這giá 箇cá 是thị 。 即tức 頭đầu 上thượng 安an 頭đầu 。 若nhược 道đạo 不bất 是thị 。 即tức 斬trảm 頭đầu 求cầu 活hoạt 。 第đệ 一nhất 座tòa 曰viết 。 青thanh 山sơn 常thường 舉cử 足túc 。 日nhật 下hạ 不bất 挑thiêu 燈đăng 。 浦# 曰viết 。 是thị 甚thậm 麼ma 時thời 節tiết 。 作tác 這giá 箇cá 語ngữ 話thoại 。

時thời 有hữu 彥ngạn 上thượng 座tòa 對đối 曰viết 。 離ly 此thử 二nhị 途đồ 。 請thỉnh 和hòa 尚thượng 不bất 問vấn 。 浦# 曰viết 。 未vị 在tại 。 更cánh 道đạo 。 曰viết 彥ngạn 從tùng 道đạo 不bất 盡tận 。 浦# 曰viết 。 我ngã 不bất 管quản 你nễ 盡tận 不bất 盡tận 。 曰viết 彥ngạn 從tùng 無vô 從tùng 者giả 秪# 對đối 和hòa 尚thượng 。 浦# 便tiện 休hưu 。 脩tu 山sơn 主chủ 偈kệ 曰viết 。 是thị 柱trụ 不bất 見kiến 柱trụ 。 非phi 桂quế 不bất 見kiến 柱trụ 。 是thị 非phi 已dĩ 去khứ 了liễu 。 是thị 非phi 裏lý 薦tiến 取thủ 。 於ư 此thử 二nhị 則tắc 透thấu 脫thoát 。 則tắc 是thị 非phi 可khả 泯mẫn 。 昔tích 豐phong 干can 欲dục 遊du 五ngũ 臺đài 。 問vấn 寒hàn 山sơn 拾thập 得đắc 曰viết 。 汝nhữ 共cộng 我ngã 去khứ 遊du 五ngũ 臺đài 。 便tiện 是thị 我ngã 同đồng 流lưu 。 若nhược 不bất 共cộng 我ngã 去khứ 遊du 五ngũ 臺đài 。 不bất 是thị 我ngã 同đồng 流lưu 。 山sơn 曰viết 。 你nễ 去khứ 五ngũ 臺đài 作tác 甚thậm 麼ma 。 曰viết 禮lễ 文Văn 殊Thù 。 山sơn 曰viết 。 你nễ 不bất 是thị 我ngã 同đồng 流lưu 。 干can 獨độc 入nhập 五ngũ 臺đài 。 逢phùng 一nhất 老lão 人nhân 。 便tiện 問vấn 莫mạc 是thị 文Văn 殊Thù 麼ma 。 曰viết 豈khởi 可khả 有hữu 二nhị 文Văn 殊Thù 。 干can 作tác 禮lễ 未vị 起khởi 。 忽hốt 然nhiên 不bất 見kiến 。 趙triệu 州châu 代đại 云vân 。 文Văn 殊Thù 文Văn 殊Thù 。 又hựu 文Văn 殊Thù 三tam 處xứ 過quá 夏hạ 。 迦Ca 葉Diếp 欲dục 白bạch 槌chùy 擯bấn 出xuất 。 纔tài 拈niêm 槌chùy 。 乃nãi 見kiến 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 文Văn 殊Thù 。 迦Ca 葉Diếp 盡tận 其kỳ 神thần 力lực 。 槌chùy 不bất 能năng 舉cử 。 世Thế 尊Tôn 遂toại 問vấn 迦Ca 葉Diếp 。 汝nhữ 擬nghĩ 擯bấn 那na 箇cá 文Văn 殊Thù 。 迦Ca 葉Diếp 無vô 對đối 。 天thiên 童đồng 拈niêm 云vân 。 金kim 色sắc 頭đầu 陀đà 。 有hữu 心tâm 無vô 膽đảm 。 當đương 時thời 盡tận 令linh 而nhi 行hành 。 莫mạc 道đạo 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 文Văn 殊Thù 。 秪# 是thị 這giá 黃hoàng 面diện 瞿Cù 曇Đàm 。 也dã 須tu 擯bấn 出xuất 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 不bất 唯duy 壁bích 立lập 真chân 風phong 。 亦diệc 令linh 後hậu 人nhân 知tri 我ngã 衲nạp 僧Tăng 門môn 下hạ 。 著trước 你nễ 閑nhàn 佛Phật 祖tổ 不bất 得đắc 。 快khoái 哉tai 快khoái 哉tai 。 須tu 知tri 是thị 見kiến 得đắc 。 即tức 菩Bồ 提Đề 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 亦diệc 無vô 著trước 處xứ 。 何hà 得đắc 有hữu 是thị 非phi 二nhị 相tướng 來lai 。

佛Phật 言ngôn 。

此thử 見kiến 妙diệu 明minh 。 與dữ 諸chư 空không 塵trần 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 本bổn 是thị 妙diệu 明minh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 淨tịnh 圓viên 真chân 心tâm 。 妄vọng 為vi 色sắc 空không 。 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 誰thùy 為vi 是thị 月nguyệt 。 又hựu 誰thùy 非phi 月nguyệt 。 文Văn 殊Thù 。 但đãn 一nhất 月nguyệt 真chân 。 中trung 間gian 自tự 無vô 。 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 。

通thông 曰viết 。 本bổn 是thị 妙diệu 明minh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 淨tịnh 圓viên 真chân 心tâm 。 妄vọng 為vi 色sắc 空không 。 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 。 與dữ 前tiền 晦hối 昧muội 為vi 空không 。 空không 晦hối 暗ám 中trung 。 結kết 暗ám 為vi 色sắc 。 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。 趣thú 外ngoại 奔bôn 逸dật 。 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。 生sanh 起khởi 略lược 同đồng 。 皆giai 妄vọng 想tưởng 為vi 之chi 祟túy 也dã 。 妄vọng 想tưởng 即tức 是thị 病bệnh 根căn 。 如như 揑niết 目mục 故cố 。 本bổn 一nhất 妙diệu 明minh 真chân 心tâm 。 以dĩ 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 見kiến 。 謂vị 有hữu 色sắc 空không 聞văn 見kiến 。 此thử 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 豈khởi 能năng 離ly 真chân 心tâm 而nhi 自tự 為vi 體thể 。 既ký 名danh 之chi 曰viết 色sắc 空không 聞văn 見kiến 。 去khứ 真chân 心tâm 遠viễn 矣hĩ 。 譬thí 之chi 本bổn 一nhất 真chân 月nguyệt 。 以dĩ 揑niết 目mục 分phân 別biệt 見kiến 謂vị 有hữu 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 此thử 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 豈khởi 能năng 離ly 真chân 月nguyệt 而nhi 自tự 為vi 體thể 。 既ký 名danh 之chi 曰viết 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 去khứ 真chân 月nguyệt 遠viễn 矣hĩ 。 故cố 於ư 色sắc 空không 聞văn 見kiến 妄vọng 為vi 卜bốc 度độ 。 以dĩ 為vi 即tức 真chân 心tâm 乎hồ 。 不bất 可khả 。 以dĩ 為vi 非phi 真chân 心tâm 乎hồ 。 不bất 可khả 。 以dĩ 妄vọng 辨biện 真chân 。 真chân 隨tùy 妄vọng 轉chuyển 。 譬thí 之chi 於ư 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 妄vọng 為vi 卜bốc 度độ 。 以dĩ 為vi 是thị 月nguyệt 乎hồ 。 不bất 可khả 。 以dĩ 為vi 非phi 月nguyệt 乎hồ 。 不bất 可khả 。 以dĩ 揑niết 辨biện 月nguyệt 。 月nguyệt 隨tùy 揑niết 轉chuyển 。 是thị 心tâm 本bổn 真chân 也dã 。 隨tùy 妄vọng 想tưởng 變biến 。 如như 月nguyệt 本bổn 真chân 也dã 。 隨tùy 揑niết 目mục 變biến 。 但đãn 除trừ 妄vọng 想tưởng 。 只chỉ 一nhất 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 不bất 見kiến 有hữu 色sắc 空không 。 不bất 見kiến 有hữu 聞văn 見kiến 。 是thị 非phi 從tùng 何hà 而nhi 立lập 。 但đãn 除trừ 揑niết 目mục 。 只chỉ 一nhất 月nguyệt 真chân 。 不bất 見kiến 有hữu 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 是thị 非phi 從tùng 何hà 而nhi 起khởi 。 此thử 即tức 上thượng 文văn 。 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 於ư 中trung 實thật 無vô 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。 故cố 曰viết 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 昔tích 雲vân 巖nham 掃tảo 地địa 次thứ 。 道đạo 吾ngô 云vân 。 太thái 區khu 區khu 生sanh 。 巖nham 云vân 。 須tu 知tri 有hữu 不bất 區khu 區khu 者giả 。 吾ngô 曰viết 。 恁nhẫm 麼ma 則tắc 有hữu 第đệ 二nhị 月nguyệt 也dã 。 巖nham 提đề 起khởi 掃tảo 箒trửu 云vân 。 這giá 箇cá 是thị 第đệ 幾kỷ 月nguyệt 。 吾ngô 便tiện 休hưu 去khứ 。 玄huyền 沙sa 別biệt 云vân 。 正chánh 是thị 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 長trường/trưởng 慶khánh 云vân 。 被bị 他tha 倒đảo 轉chuyển 掃tảo 箒trửu 攔lan 面diện # 。 又hựu 作tác 麼ma 生sanh 。 沙sa 休hưu 去khứ 。 雲vân 門môn 云vân 。 奴nô 見kiến 婢tỳ 殷ân 勤cần 。 天thiên 童đồng 頌tụng 云vân 。 借tá 來lai 聊liêu 爾nhĩ 了liễu 門môn 頭đầu 。 得đắc 用dụng 隨tùy 宜nghi 即tức 便tiện 休hưu 。 象tượng 骨cốt 巖nham 前tiền 弄lộng 蛇xà 手thủ 。 兒nhi 時thời 做tố 處xứ 老lão 知tri 羞tu 。 雪tuyết 峯phong 曾tằng 示thị 眾chúng 云vân 。 南nam 山sơn 有hữu 一nhất 條điều 鼈miết 鼻tị 蛇xà 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 人nhân 。 切thiết 須tu 好hảo 看khán 。 雲vân 門môn 以dĩ 杖trượng 攛# 向hướng 面diện 前tiền 作tác 怕phạ 勢thế 。 此thử 豈khởi 不bất 是thị 奴nô 見kiến 婢tỳ 殷ân 勤cần 。 與dữ 雲vân 巖nham 提đề 起khởi 掃tảo 箒trửu 何hà 以dĩ 異dị 。 故cố 曰viết 老lão 知tri 羞tu 也dã 。 西tây 園viên 藏tạng 禪thiền 師sư 。 一nhất 日nhật 自tự 燒thiêu 浴dục 次thứ 。 僧Tăng 問vấn 何hà 以dĩ 不bất 使sử 沙Sa 彌Di 。 園viên 撫phủ 掌chưởng 三tam 下hạ 。 僧Tăng 舉cử 似tự 曹tào 山sơn 。 山sơn 曰viết 。 一nhất 等đẳng 是thị 拍phách 手thủ 撫phủ 掌chưởng 。 就tựu 中trung 西tây 園viên 奇kỳ 怪quái 。 俱câu 胝chi 一nhất 指chỉ 頭đầu 禪thiền 。 蓋cái 為vi 承thừa 當đương 處xứ 不bất 諦đế 當đương 。 僧Tăng 卻khước 問vấn 西tây 園viên 撫phủ 掌chưởng 。 豈khởi 不bất 是thị 奴nô 兒nhi 婢tỳ 子tử 邊biên 事sự 。 山sơn 曰viết 是thị 。 曰viết 向hướng 上thượng 更cánh 有hữu 事sự 也dã 無vô 。 山sơn 曰viết 有hữu 。 曰viết 如như 何hà 是thị 向hướng 上thượng 事sự 。 山sơn 叱sất 曰viết 。 這giá 奴nô 兒nhi 婢tỳ 子tử 。 看khán 諸chư 老lão 宿túc 恁nhẫm 般bát 提đề 唱xướng 。 政chánh 恐khủng 人nhân 認nhận 奴nô 作tác 郎lang 。 落lạc 在tại 第đệ 二nhị 月nguyệt 見kiến 解giải 。

是thị 以dĩ 汝nhữ 今kim 。 觀quan 見kiến 與dữ 塵trần 。 種chủng 種chủng 發phát 明minh 。 名danh 為vi 妄vọng 想tưởng 。 不bất 能năng 於ư 中trung 。 出xuất 是thị 非phi 是thị 。 由do 是thị 真chân 精tinh 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 故cố 能năng 令linh 汝nhữ 。 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。

通thông 曰viết 。 若nhược 未vị 見kiến 性tánh 。 性tánh 在tại 見kiến 中trung 。 同đồng 名danh 見kiến 精tinh 。 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 豈khởi 能năng 出xuất 是thị 非phi 是thị 。 若nhược 能năng 見kiến 性tánh 。 性tánh 脫thoát 於ư 見kiến 。 不bất 名danh 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 都đô 無vô 。 故cố 能năng 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。 不bất 能năng 於ư 中trung 。 出xuất 是thị 非phi 是thị 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 誰thùy 為vi 是thị 月nguyệt 。 又hựu 誰thùy 非phi 月nguyệt 。 故cố 能năng 令linh 汝nhữ 。 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。 但đãn 一nhất 月nguyệt 真chân 。 中trung 間gian 自tự 無vô 。 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 。 物vật 為vi 所sở 指chỉ 。 即tức 前tiền 云vân 指chỉ 皆giai 是thị 物vật 是thị 也dã 。 見kiến 非phi 所sở 指chỉ 。 即tức 前tiền 云vân 無vô 是thị 見kiến 者giả 是thị 也dã 。 阿A 難Nan 雖tuy 能năng 發phát 明minh 是thị 塵trần 非phi 見kiến 是thị 塵trần 即tức 見kiến 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 猶do 為vi 是thị 非phi 所sở 縛phược 。 不bất 能năng 出xuất 離ly 。 良lương 由do 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 所sở 歸quy 。 歸quy 於ư 見kiến 性tánh 也dã 。 若nhược 見kiến 真chân 精tinh 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 則tắc 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 安an 所sở 容dung 其kỳ 指chỉ 乎hồ 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 安an 所sở 容dung 其kỳ 非phi 指chỉ 乎hồ 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 方phương 有hữu 出xuất 身thân 之chi 路lộ 。 出xuất 字tự 最tối 有hữu 味vị 。 所sở 以dĩ 能năng 出xuất 者giả 。 必tất 此thử 之chi 由do 也dã 。 故cố 曰viết 由do 是thị 。 指chỉ 歸quy 必tất 見kiến 性tánh 乃nãi 可khả 耳nhĩ 。 僧Tăng 問vấn 韶thiều 山sơn 。 是thị 非phi 不bất 到đáo 處xứ 。 還hoàn 有hữu 句cú 也dã 無vô 。 山sơn 曰viết 有hữu 。 僧Tăng 云vân 是thị 甚thậm 麼ma 句cú 。 山sơn 曰viết 一nhất 片phiến 白bạch 雲vân 不bất 露lộ 醜xú 。 天thiên 童đồng 拈niêm 云vân 。 通thông 身thân 迴hồi 獲hoạch 。 不bất 觸xúc 尊tôn 嚴nghiêm 。 退thoái 位vị 傍bàng 提đề 。 要yếu 當đương 宛uyển 轉chuyển 。 還hoàn 見kiến 韶thiều 山sơn 相tương/tướng 為vi 處xứ 麼ma 。 盡tận 力lực 推thôi 爺# 向hướng 裏lý 頭đầu 。 洞đỗng 山sơn 偈kệ 曰viết 。 青thanh 山sơn 白bạch 雲vân 父phụ 。 白bạch 雲vân 青thanh 山sơn 兒nhi 。 白bạch 雲vân 終chung 日nhật 倚ỷ 。 青thanh 山sơn 總tổng 不bất 知tri 。 韶thiều 山sơn 云vân 一nhất 片phiến 白bạch 雲vân 不bất 露lộ 醜xú 。 本bổn 此thử 。 有hữu 僧Tăng 問vấn 九cửu 峯phong 虔kiền 侍thị 者giả 。 如như 何hà 是thị 外ngoại 紹thiệu 。 峯phong 云vân 不bất 借tá 別biệt 人nhân 家gia 裏lý 事sự 。 如như 何hà 是thị 內nội 紹thiệu 。 峯phong 曰viết 。 推thôi 爺# 向hướng 裏lý 頭đầu 。 天thiên 童đồng 云vân 盡tận 力lực 推thôi 爺# 向hướng 裏lý 頭đầu 。 本bổn 此thử 。 又hựu 投đầu 子tử 頌tụng 云vân 。 白bạch 雲vân 不bất 到đáo 中trung 峯phong 頂đảnh 。 滿mãn 目mục 煙yên 霞hà 景cảnh 象tượng 殊thù 。 一nhất 句cú 曲khúc 寒hàn 千thiên 古cổ 調điều 。 萬vạn 重trọng/trùng 青thanh 碧bích 月nguyệt 來lai 初sơ 。 要yếu 知tri 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 出xuất 是thị 非phi 是thị 。 如như 第đệ 一nhất 月nguyệt 。 須tu 究cứu 竟cánh 曹tào 洞đỗng 宗tông 旨chỉ 。 方phương 得đắc 其kỳ 妙diệu 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 誠thành 如như 法Pháp 王vương 。 所sở 說thuyết 覺giác 緣duyên 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 性tánh 非phi 生sanh 滅diệt 。 與dữ 先tiên 梵Phạm 志Chí 。 此thử 云vân 外ngoại 道đạo 娑sa 毗tỳ 迦ca 羅la 。 所sở 談đàm 冥minh 諦đế 。 及cập 投đầu 灰hôi 等đẳng 。 習tập 定định 灰hôi 凝ngưng 諸chư 外ngoại 道đạo 種chủng 。 說thuyết 有hữu 真chân 我ngã 。 徧biến 滿mãn 十thập 方phương 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 世Thế 尊Tôn 亦diệc 曾tằng 。 於ư 楞Lăng 伽Già 山Sơn 。 為vì 大Đại 慧Tuệ 等đẳng 。 敷phu 演diễn 斯tư 義nghĩa 。 彼bỉ 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 常thường 說thuyết 自tự 然nhiên 。 我ngã 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 非phi 彼bỉ 境cảnh 界giới 。 我ngã 今kim 觀quan 此thử 。 覺giác 性tánh 自tự 然nhiên 。 非phi 生sanh 非phi 滅diệt 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 虗hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 。 似tự 非phi 因nhân 緣duyên 。 與dữ 彼bỉ 自tự 然nhiên 。 云vân 何hà 開khai 示thị 。 不bất 入nhập 羣quần 邪tà 。 獲hoạch 真chân 實thật 心tâm 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。

通thông 曰viết 。 外ngoại 道đạo 所sở 談đàm 冥minh 諦đế 。 體thể 非phi 生sanh 滅diệt 。 說thuyết 有hữu 神thần 我ngã 徧biến 滿mãn 十thập 方phương 。 但đãn 以dĩ 八bát 識thức 為vi 宗tông 。 止chỉ 得đắc 杳# 杳# 冥minh 冥minh 趣thú 味vị 。 非phi 有hữu 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 之chi 妙diệu 也dã 。 既ký 有hữu 神thần 我ngã 。 即tức 是thị 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 豈khởi 得đắc 為vi 正chánh 因nhân 乎hồ 。 佛Phật 言ngôn 正chánh 因nhân 。 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 以dĩ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 為vi 本bổn 脩tu 因nhân 。 非phi 世thế 俗tục 因nhân 緣duyên 之chi 謂vị 也dã 。 阿A 難Nan 方phương 信tín 忽hốt 疑nghi 曰viết 。 似tự 非phi 因nhân 緣duyên 。 與dữ 彼bỉ 自tự 然nhiên 。 而nhi 猶do 以dĩ 覺giác 性tánh 為vi 自tự 然nhiên 者giả 。 謂vị 覺giác 性tánh 遠viễn 離ly 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 名danh 為vi 自Tự 然Nhiên 。 向hướng 者giả 執chấp 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 為vi 不bất 生sanh 滅diệt 。 既ký 未vị 達đạt 本bổn 。 今kim 者giả 指chỉ 離ly 見kiến 之chi 性tánh 以dĩ 為vi 自tự 然nhiên 。 尤vưu 未vị 超siêu 脫thoát 。 故cố 願nguyện 世Thế 尊Tôn 開khai 示thị 不bất 入nhập 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 。 自tự 然nhiên 虗hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 之chi 邪tà 見kiến 也dã 。 長trường/trưởng 沙sa 岑sầm 令linh 僧Tăng 問vấn 會hội 和hòa 尚thượng 。 未vị 見kiến 南nam 泉tuyền 時thời 如như 何hà 。 會hội 良lương 久cửu 。 僧Tăng 云vân 。 見kiến 後hậu 如như 何hà 。 會hội 云vân 。 不bất 可khả 別biệt 有hữu 也dã 。 僧Tăng 回hồi 舉cử 似tự 沙sa 。 沙sa 云vân 。 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 坐tọa 底để 人nhân 。 雖tuy 然nhiên 得đắc 入nhập 不bất 為vi 真chân 。 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 須tu 進tiến 步bộ 。 十thập 方phương 世thế 界giới 現hiện 全toàn 身thân 。 僧Tăng 云vân 。 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 如như 何hà 進tiến 步bộ 。 沙sa 云vân 。 朗lãng 州châu 山sơn 。 澧# 州châu 水thủy 。 僧Tăng 云vân 不bất 會hội 。 沙sa 云vân 。 四tứ 海hải 五ngũ 湖hồ 王vương 化hóa 裏lý 。 天thiên 童đồng 頌tụng 云vân 。 玉ngọc 人nhân 夢mộng 破phá 一nhất 聲thanh 雞kê 。 轉chuyển 盼phán 生sanh 涯nhai 色sắc 色sắc 齊tề 。 有hữu 信tín 風phong 雷lôi 催thôi 出xuất 蟄chập 。 無vô 言ngôn 桃đào 李# 自tự 成thành 蹊# 。 及cập 時thời 節tiết 。 力lực 耕canh 犂lê 。 誰thùy 怕phạ 春xuân 疇trù 沒một 脛hĩnh 泥nê 。 只chỉ 如như 會hội 坐tọa 在tại 潔khiết 淨tịnh 地địa 。 不bất 能năng 入nhập 泥nê 入nhập 水thủy 。 撒tản 手thủ 橫hoành 行hành 。 便tiện 是thị 與dữ 生sanh 滅diệt 對đối 。 故cố 雖tuy 得đắc 入nhập 而nhi 非phi 真chân 也dã 。 外ngoại 道đạo 所sở 云vân 冥minh 諦đế 。 大đại 率suất 似tự 此thử 。 長trường/trưởng 沙sa 云vân 。 十thập 方phương 世thế 界giới 是thị 全toàn 身thân 。 外ngoại 道đạo 亦diệc 說thuyết 有hữu 神thần 我ngã 徧biến 滿mãn 十thập 方phương 。 何hà 處xứ 不bất 同đồng 。 試thí 參tham 看khán 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

我ngã 今kim 如như 是thị 。 開khai 示thị 方phương 便tiện 。 真chân 實thật 告cáo 汝nhữ 。 汝nhữ 猶do 未vị 悟ngộ 。 惑hoặc 為vi 自tự 然nhiên 。

阿A 難Nan 。 若nhược 必tất 自tự 然nhiên 。 自tự 須tu 甄chân 明minh 。 有hữu 自tự 然nhiên 體thể 。 汝nhữ 且thả 觀quán 此thử 。 妙diệu 明minh 見kiến 中trung 。 以dĩ 何hà 為vi 自tự 。 此thử 見kiến 為vi 復phục 。 以dĩ 明minh 為vi 自tự 。 以dĩ 暗ám 為vi 自tự 。 以dĩ 空không 為vi 自tự 。 以dĩ 塞tắc 為vi 自tự 。

阿A 難Nan 。 若nhược 明minh 為vi 自tự 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 若nhược 復phục 以dĩ 空không 。 為vi 自tự 體thể 者giả 。 應ưng 不bất 見kiến 塞tắc 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 諸chư 暗ám 等đẳng 相tướng 。 以dĩ 為vi 自tự 者giả 。 則tắc 於ư 明minh 時thời 。 見kiến 性tánh 斷đoạn 滅diệt 。 云vân 何hà 見kiến 明minh 。

通thông 曰viết 。 自tự 然nhiên 云vân 者giả 。 謂vị 自tự 體thể 本bổn 然nhiên 常thường 住trụ 不bất 變biến 也dã 。 即tức 此thử 妙diệu 明minh 見kiến 性tánh 。 以dĩ 見kiến 明minh 為vi 自tự 然nhiên 乎hồ 。 以dĩ 見kiến 暗ám 為vi 自tự 然nhiên 乎hồ 。 以dĩ 見kiến 空không 見kiến 塞tắc 為vi 自tự 然nhiên 乎hồ 。 若nhược 自tự 然nhiên 見kiến 明minh 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 自tự 然nhiên 見kiến 空không 。 應ưng 不bất 見kiến 塞tắc 。 若nhược 隨tùy 緣duyên 而nhi 變biến 。 便tiện 非phi 自tự 然nhiên 之chi 體thể 。 或hoặc 謂vị 見kiến 者giả 。 其kỳ 自tự 然nhiên 之chi 體thể 也dã 。 明minh 暗ám 空không 塞tắc 。 隨tùy 感cảm 而nhi 見kiến 。 豈khởi 不bất 自tự 然nhiên 。 設thiết 無vô 明minh 暗ám 空không 塞tắc 。 見kiến 將tương 安an 施thi 。 所sở 謂vị 自tự 然nhiên 者giả 。 渾hồn 成thành 斷đoạn 滅diệt 矣hĩ 。 此thử 但đãn 破phá 見kiến 性tánh 不bất 可khả 以dĩ 自tự 然nhiên 名danh 。 非phi 謂vị 見kiến 性tánh 自tự 明minh 暗ám 空không 塞tắc 而nhi 有hữu 也dã 。 若nhược 論luận 生sanh 起khởi 之chi 自tự 。 見kiến 性tánh 雖tuy 不bất 因nhân 明minh 暗ám 空không 塞tắc 而nhi 有hữu 。 卻khước 自tự 本bổn 覺giác 妙diệu 明minh 而nhi 出xuất 。 然nhiên 則tắc 本bổn 覺giác 妙diệu 明minh 。 又hựu 以dĩ 何hà 為vi 自tự 。 真chân 開khai 口khẩu 不bất 得đắc 也dã 。 石thạch 霜sương 初sơ 在tại 溈# 山sơn 作tác 米mễ 頭đầu 。 一nhất 日nhật 篩si 米mễ 次thứ 。 溈# 曰viết 。 施thí 主chủ 物vật 。 莫mạc 拋phao 撒tản 。 霜sương 曰viết 。 不bất 拋phao 撒tản 。 溈# 於ư 地địa 上thượng 拾thập 得đắc 一nhất 粒lạp 曰viết 。 汝nhữ 道đạo 不bất 拋phao 撒tản 。 這giá 箇cá 是thị 甚thậm 麼ma 。 霜sương 無vô 對đối 。 溈# 又hựu 曰viết 。 莫mạc 輕khinh 這giá 一nhất 粒lạp 。 百bách 千thiên 粒lạp 盡tận 從tùng 這giá 一nhất 粒lạp 生sanh 。 霜sương 曰viết 。 百bách 千thiên 粒lạp 從tùng 這giá 一nhất 粒lạp 生sanh 。 未vị 審thẩm 這giá 一nhất 粒lạp 從tùng 甚thậm 處xứ 生sanh 。 溈# 呵ha 呵ha 大đại 笑tiếu 。 歸quy 方phương 丈trượng 。 溈# 至chí 晚vãn 上thượng 堂đường 曰viết 。 大đại 眾chúng 。 米mễ 裏lý 有hữu 蟲trùng 。 諸chư 人nhân 好hảo 看khán 。 夫phu 求cầu 其kỳ 生sanh 出xuất 之chi 自tự 。 不bất 可khả 得đắc 也dã 。 何hà 處xứ 更cánh 安an 立lập 此thử 自tự 然nhiên 之chi 名danh 乎hồ 。 故cố 謂vị 為vi 自tự 然nhiên 者giả 非phi 也dã 。

阿A 難Nan 言ngôn 。 必tất 此thử 妙diệu 見kiến 。 性tánh 非phi 自tự 然nhiên 。 我ngã 今kim 發phát 明minh 。 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 心tâm 猶do 未vị 明minh 。 咨tư 詢tuân 如Như 來Lai 。 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。 合hợp 因nhân 緣duyên 性tánh 。

通thông 曰viết 。 阿A 難Nan 嘗thường 聞văn 世Thế 尊Tôn 以dĩ 因nhân 緣duyên 破phá 自tự 然nhiên 。 今kim 此thử 見kiến 性tánh 既ký 非phi 自tự 然nhiên 。 必tất 屬thuộc 因nhân 緣duyên 。 卻khước 疑nghi 因nhân 緣duyên 之chi 義nghĩa 。 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 。 此thử 有hữu 彼bỉ 無vô 。 體thể 非phi 常thường 徧biến 。 豈khởi 同đồng 。 覺giác 性tánh 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 行hành 相tương/tướng 相tương 違vi 。 云vân 何hà 合hợp 因nhân 緣duyên 性tánh 。 此thử 疑nghi 甚thậm 微vi 。 中trung 觀quán 論luận 曰viết 。 無vô 物vật 從tùng 緣duyên 起khởi 。 無vô 物vật 從tùng 緣duyên 滅diệt 。 起khởi 唯duy 諸chư 法pháp 起khởi 。 滅diệt 唯duy 諸chư 法pháp 滅diệt 。 譬thí 如như 畫họa 水thủy 成thành 文văn 。 未vị 嘗thường 生sanh 滅diệt 。 庶thứ 幾kỷ 合hợp 矣hĩ 。 報báo 恩ân 明minh 禪thiền 師sư 。 嘗thường 舉cử 雪tuyết 峰phong 墖# 銘minh 。 問vấn 諸chư 老lão 宿túc 。 夫phu 從tùng 緣duyên 有hữu 者giả 。 始thỉ 終chung 而nhi 成thành 壞hoại 。 非phi 從tùng 緣duyên 有hữu 者giả 。 歷lịch 劫kiếp 而nhi 長trường/trưởng 堅kiên 。 堅kiên 之chi 與dữ 壞hoại 即tức 且thả 置trí 。 雪tuyết 峰phong 今kim 日nhật 在tại 甚thậm 麼ma 處xứ 。 法Pháp 眼nhãn 別biệt 云vân 。 秪# 今kim 是thị 成thành 是thị 壞hoại 。

時thời 老lão 宿túc 莫mạc 能năng 對đối 者giả 。 此thử 豈khởi 可khả 以dĩ 淺thiển 近cận 窺khuy 乎hồ 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 言ngôn 因nhân 緣duyên 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 今kim 因nhân 見kiến 。 見kiến 性tánh 現hiện 前tiền 。 此thử 見kiến 為vi 復phục 。 因nhân 明minh 有hữu 見kiến 。 因nhân 暗ám 有hữu 見kiến 。 因nhân 空không 有hữu 見kiến 。 因nhân 塞tắc 有hữu 見kiến 。

阿A 難Nan 。 若nhược 因nhân 明minh 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 如như 因nhân 暗ám 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 明minh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 因nhân 空không 因nhân 塞tắc 。 同đồng 於ư 明minh 暗ám 。

復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 此thử 見kiến 又hựu 復phục 。 緣duyên 明minh 有hữu 見kiến 。 緣duyên 暗ám 有hữu 見kiến 。 緣duyên 空không 有hữu 見kiến 。 緣duyên 塞tắc 有hữu 見kiến 。

阿A 難Nan 。 若nhược 緣duyên 空không 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 塞tắc 。 若nhược 緣duyên 塞tắc 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 緣duyên 明minh 緣duyên 暗ám 。 同đồng 於ư 空không 塞tắc 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 精tinh 覺giác 妙diệu 明minh 。 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 亦diệc 非phi 自tự 然nhiên 。 非phi 不bất 自tự 然nhiên 。 無vô 非phi 不bất 非phi 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。 於ư 中trung 措thố 心tâm 。 以dĩ 諸chư 世thế 間gian 。 戲hí 論luận 名danh 相tướng 。 而nhi 得đắc 分phân 別biệt 。 如như 以dĩ 手thủ 掌chưởng 。 撮toát 摩ma 虗hư 空không 。 秪# 益ích 自tự 勞lao 。 虗hư 空không 云vân 何hà 。 隨tùy 汝nhữ 執chấp 捉tróc 。

通thông 曰viết 。 假giả 物vật 為vi 因nhân 。 循tuần 物vật 為vi 緣duyên 。 因nhân 親thân 緣duyên 疎sơ 。 故cố 分phần/phân 二nhị 門môn 。 現hiện 前tiền 見kiến 性tánh 。 謂vị 因nhân 明minh 暗ám 空không 塞tắc 而nhi 顯hiển 則tắc 可khả 。 謂vị 因nhân 明minh 暗ám 空không 塞tắc 而nhi 有hữu 則tắc 不bất 可khả 。 謂vị 緣duyên 明minh 暗ám 空không 塞tắc 而nhi 用dụng 則tắc 可khả 。 謂vị 緣duyên 明minh 暗ám 空không 塞tắc 而nhi 起khởi 則tắc 不bất 可khả 。 故cố 謂vị 為vi 因nhân 緣duyên 者giả 非phi 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 精tinh 覺giác 妙diệu 明minh 。 本bổn 無vô 相tướng 故cố 。 若nhược 謂vị 為vi 因nhân 緣duyên 。 為vi 自tự 然nhiên 。 即tức 屬thuộc 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 之chi 相tướng 。 故cố 始thỉ 而nhi 曰viết 。 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 亦diệc 非phi 自tự 然nhiên 。 遣khiển 相tương/tướng 也dã 。 猶do 有hữu 非phi 相tướng 在tại 。 故cố 繼kế 之chi 曰viết 非phi 不bất 因nhân 緣duyên 。 非phi 不bất 自tự 然nhiên 。 遣khiển 非phi 相tướng 也dã 。 猶do 有hữu 不bất 非phi 相tướng 在tại 。 故cố 終chung 之chi 曰viết 無vô 非phi 與dữ 不bất 非phi 。 無vô 是thị 與dữ 非phi 是thị 。 是thị 非phi 俱câu 不bất 到đáo 之chi 地địa 。 不bất 容dung 擬nghĩ 議nghị 。 不bất 容dung 測trắc 度độ 。 即tức 精tinh 覺giác 妙diệu 明minh 實thật 相tướng 也dã 。 彼bỉ 是thị 非phi 等đẳng 相tương/tướng 。 皆giai 是thị 妄vọng 情tình 徧biến 計kế 分phân 別biệt 。 妙diệu 明minh 本bổn 體thể 。 原nguyên 無vô 是thị 事sự 。 故cố 曰viết 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 徧biến 計kế 既ký 離ly 。 則tắc 圓viên 成thành 實thật 體thể 。 觸xúc 處xứ 現hiện 前tiền 。 故cố 曰viết 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 古cổ 德đức 云vân 。 但đãn 離ly 妄vọng 緣duyên 。 即tức 如như 如như 佛Phật 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 昔tích 疎sơ 山sơn 到đáo 溈# 山sơn 懶lãn 安an 處xứ 。 便tiện 問vấn 承thừa 師sư 有hữu 言ngôn 。 有hữu 句cú 無vô 句cú 。 如như 藤đằng 倚ỷ 樹thụ 。 忽hốt 然nhiên 樹thụ 倒đảo 藤đằng 枯khô 。 句cú 歸quy 何hà 處xứ 。 溈# 山sơn 呵ha 呵ha 大đại 笑tiếu 。 疎sơ 山sơn 云vân 。 某mỗ 甲giáp 四tứ 千thiên 里lý 賣mại 布bố 單đơn 來lai 。 和hòa 尚thượng 何hà 得đắc 相tương/tướng 弄lộng 。 溈# 喚hoán 侍thị 者giả 。 取thủ 錢tiền 還hoàn 這giá 上thượng 座tòa 。 遂toại 囑chúc 云vân 。 向hướng 後hậu 有hữu 獨độc 眼nhãn 龍long 。 為vi 子tử 點điểm 破phá 去khứ 在tại 。 後hậu 到đáo 明minh 招chiêu 。 舉cử 前tiền 話thoại 。 昭chiêu 云vân 溈# 山sơn 可khả 謂vị 頭đầu 正chánh 尾vĩ 正chánh 。 只chỉ 是thị 不bất 遇ngộ 知tri 音âm 。 疎sơ 便tiện 問vấn 樹thụ 倒đảo 藤đằng 枯khô 句cú 歸quy 何hà 處xứ 。 昭chiêu 云vân 。 更cánh 使sử 溈# 山sơn 笑tiếu 轉chuyển 新tân 。 疎sơ 於ư 言ngôn 下hạ 有hữu 省tỉnh 。 乃nãi 云vân 溈# 山sơn 元nguyên 來lai 笑tiếu 裏lý 有hữu 刀đao 。 天thiên 童đồng 頌tụng 云vân 。 藤đằng 枯khô 樹thụ 倒đảo 問vấn 溈# 山sơn 。 大đại 笑tiếu 呵ha 呵ha 豈khởi 等đẳng 閑nhàn 。 笑tiếu 裏lý 有hữu 刀đao 窺khuy 得đắc 破phá 。 言ngôn 思tư 無vô 路lộ 絕tuyệt 機cơ 關quan 。 先tiên 後hậu 溈# 山sơn 到đáo 這giá 裏lý 。 只chỉ 有hữu 呵ha 呵ha 大đại 笑tiếu 。 如như 一nhất 印ấn 印ấn 出xuất 。 疎sơ 山sơn 曰viết 。 笑tiếu 裏lý 有hữu 刀đao 。 卻khước 捉tróc 得đắc 虗hư 空không 也dã 。 石thạch 鞏# 問vấn 西tây 堂đường 。 汝nhữ 還hoàn 解giải 捉tróc 得đắc 虗hư 空không 麼ma 。 堂đường 曰viết 。 捉tróc 得đắc 。 鞏# 曰viết 。 作tác 麼ma 生sanh 捉tróc 。 堂đường 以dĩ 手thủ 撮toát 虗hư 空không 。 鞏# 曰viết 。 汝nhữ 不bất 解giải 捉tróc 。 堂đường 卻khước 問vấn 師sư 兄huynh 作tác 麼ma 生sanh 捉tróc 。 鞏# 把bả 西tây 堂đường 鼻tị 孔khổng 拽duệ 。 堂đường 作tác 忍nhẫn 痛thống 聲thanh 曰viết 。 大đại 煞sát 拽duệ 人nhân 鼻tị 孔khổng 。 直trực 欲dục 脫thoát 去khứ 。 鞏# 曰viết 。 直trực 須tu 恁nhẫm 麼ma 捉tróc 虗hư 空không 始thỉ 得đắc 。 故cố 以dĩ 戲hí 論luận 名danh 相tướng 。 而nhi 捉tróc 虗hư 空không 者giả 。 大đại 難nan 大đại 難nan 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 必tất 妙diệu 覺giác 性tánh 。 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 世Thế 尊Tôn 云vân 何hà 。 常thường 與dữ 比Bỉ 丘Khâu 。 宣tuyên 說thuyết 見kiến 性tánh 。 具cụ 四tứ 種chủng 緣duyên 。 所sở 謂vị 因nhân 空không 。 因nhân 明minh 因nhân 心tâm 因nhân 眼nhãn 。 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。

佛Phật 言ngôn 。

我ngã 說thuyết 世thế 間gian 。 諸chư 因nhân 緣duyên 相tướng 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。

阿A 難Nan 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 說thuyết 我ngã 能năng 見kiến 。 云vân 何hà 名danh 見kiến 。 云vân 何hà 不bất 見kiến 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 世thế 人nhân 因nhân 於ư 。 日nhật 月nguyệt 燈đăng 光quang 。 見kiến 種chủng 種chủng 相tướng 。 名danh 之chi 為vi 見Kiến 。 若nhược 復phục 無vô 此thử 。 三tam 種chủng 光quang 明minh 。 則tắc 不bất 能năng 見kiến 。

阿A 難Nan 。 若nhược 無vô 明minh 時thời 。 名danh 不bất 見kiến 者giả 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 若nhược 必tất 見kiến 暗ám 。 此thử 但đãn 無vô 明minh 。 云vân 何hà 無vô 見kiến 。

阿A 難Nan 。 若nhược 在tại 暗ám 時thời 。 不bất 見kiến 明minh 故cố 。 名danh 為vi 不bất 見kiến 。 今kim 在tại 明minh 時thời 。 不bất 見kiến 暗ám 相tướng 。 還hoàn 名danh 不bất 見kiến 。 如như 是thị 二nhị 相tướng 。 俱câu 名danh 不bất 見kiến 。 若nhược 復phục 二nhị 相tướng 。 自tự 相tương/tướng 凌lăng 奪đoạt 。 非phi 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 於ư 中trung 暫tạm 無vô 。 如như 是thị 則tắc 知tri 。 二nhị 俱câu 名danh 見kiến 。 云vân 何hà 不bất 見kiến 。

通thông 曰viết 。 此thử 世Thế 尊Tôn 先tiên 破phá 世thế 間gian 。 因nhân 緣duyên 之chi 相tướng 。 後hậu 顯hiển 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 也dã 。 世thế 間gian 以dĩ 見kiến 因nhân 緣duyên 日nhật 月nguyệt 燈đăng 光quang 而nhi 有hữu 。 如như 無vô 日nhật 月nguyệt 。 燈đăng 光quang 夫phu 豈khởi 無vô 見kiến 。 見kiến 暗ám 與dữ 見kiến 明minh 等đẳng 耳nhĩ 。 明minh 暗ám 自tự 屬thuộc 前tiền 塵trần 。 見kiến 精tinh 原nguyên 無vô 生sanh 滅diệt 。 由do 此thử 言ngôn 之chi 。 世thế 間gian 之chi 見kiến 。 且thả 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 也dã 。 況huống 進tiến 此thử 者giả 乎hồ 。 九cửu 峯phong 虔kiền 禪thiền 師sư 受thọ 印ấn 於ư 石thạch 霜sương 。 僧Tăng 問vấn 教giáo 中trung 有hữu 言ngôn 。 三tam 光quang 緣duyên 就tựu 。 始thỉ 成thành 其kỳ 見kiến 。 三tam 光quang 未vị 就tựu 。 還hoàn 成thành 見kiến 否phủ/bĩ 。 虔kiền 曰viết 。 緣duyên 有hữu 差sai 殊thù 。 見kiến 無vô 虧khuy 損tổn 。 僧Tăng 云vân 。 既ký 無vô 虧khuy 損tổn 。 暗ám 中trung 為vi 甚thậm 麼ma 不bất 見kiến 物vật 。 虔kiền 曰viết 。 雖tuy 不bất 見kiến 物vật 。 寧ninh 無vô 見kiến 暗ám 。 僧Tăng 云vân 。 離ly 卻khước 三tam 緣duyên 。 如như 何hà 是thị 真chân 見kiến 處xứ 。 虔kiền 曰viết 。 匝táp 地địa 日nhật 頭đầu 黑hắc 似tự 漆tất 。 石thạch 頭đầu 參tham 同đồng 契khế 曰viết 。 當đương 明minh 中trung 有hữu 暗ám 。 勿vật 以dĩ 暗ám 相tướng 遇ngộ 。 當đương 暗ám 中trung 有hữu 明minh 。 勿vật 以dĩ 明minh 相tướng 睹đổ 。 正chánh 同đồng 此thử 旨chỉ 。 此thử 是thị 何hà 等đẳng 明minh 暗ám 。 須tu 具cụ 眼nhãn 者giả 別biệt 之chi 。

是thị 故cố 阿A 難Nan 。 汝nhữ 今kim 當đương 知tri 。 見kiến 明minh 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 明minh 。 見kiến 暗ám 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 暗ám 。 見kiến 空không 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 空không 。 見kiến 塞tắc 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 塞tắc 。 四tứ 義nghĩa 成thành 就tựu 。 汝nhữ 復phục 應ưng 知tri 。 見kiến 見kiến 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 見kiến 不bất 能năng 及cập 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 及cập 和hòa 合hợp 相tướng 。

通thông 曰viết 。 此thử 世Thế 尊Tôn 顯hiển 出xuất 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 所sở 謂vị 妙diệu 菩Bồ 提Đề 路lộ 也dã 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 具cụ 五ngũ 種chủng 義nghĩa 。 明minh 暗ám 空không 色sắc 為vi 四tứ 種chủng 見kiến 緣duyên 。 見kiến 精tinh 為vi 一nhất 種chủng 見kiến 妄vọng 。 世Thế 尊Tôn 於ư 此thử 。 分phần/phân 擇trạch 見kiến 精tinh 。 非phi 前tiền 明minh 暗ám 空không 色sắc 之chi 相tướng 。 以dĩ 四tứ 義nghĩa 推thôi 之chi 。 成thành 就tựu 見kiến 精tinh 離ly 塵trần 而nhi 有hữu 。 即tức 於ư 此thử 分phần/phân 擇trạch 真chân 見kiến 照chiếu 了liễu 見kiến 精tinh 。 非phi 見kiến 精tinh 所sở 及cập 。 此thử 第đệ 一nhất 月nguyệt 也dã 。 故cố 以dĩ 見kiến 精tinh 為vi 妄vọng 。 嗚ô 呼hô 。 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 何hà 處xứ 有hữu 影ảnh 響hưởng 氣khí 息tức 。 乃nãi 從tùng 而nhi 描# 摸mạc 之chi 。 曰viết 因nhân 緣duyên 。 曰viết 自tự 然nhiên 。 曰viết 和hòa 合hợp 。 豈khởi 不bất 妄vọng 哉tai 。 百bách 丈trượng 問vấn 僧Tăng 見kiến 否phủ/bĩ 。 曰viết 見kiến 。 丈trượng 曰viết 。 見kiến 後hậu 如như 何hà 。 曰viết 見kiến 無vô 二nhị 。 丈trượng 曰viết 。 既ký 云vân 見kiến 無vô 二nhị 。 不bất 以dĩ 見kiến 見kiến 於ư 見kiến 。 若nhược 見kiến 更cánh 見kiến 。 為vi 前tiền 見kiến 是thị 。 為vi 後hậu 見kiến 是thị 。 如như 云vân 見kiến 見kiến 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 見kiến 不bất 能năng 及cập 。 所sở 以dĩ 不bất 行hành 見kiến 法pháp 。 不bất 行hành 聞văn 法Pháp 。 不bất 行hành 覺giác 法pháp 。 諸chư 佛Phật 疾tật 與dữ 授thọ 記ký 。 又hựu 寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 。 法Pháp 身thân 不bất 可khả 以dĩ 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 求cầu 。 非phi 肉nhục 眼nhãn 所sở 見kiến 。 以dĩ 無vô 色sắc 故cố 。 非phi 天thiên 眼nhãn 所sở 見kiến 。 以dĩ 無vô 妄vọng 故cố 。 非phi 慧tuệ 眼nhãn 所sở 見kiến 。 以dĩ 離ly 相tương/tướng 故cố 。 非phi 法Pháp 眼nhãn 所sở 見kiến 。 以dĩ 離ly 諸chư 行hành 故cố 。 非phi 佛Phật 眼nhãn 所sở 見kiến 。 以dĩ 離ly 諸chư 識thức 故cố 。 若nhược 不bất 作tác 如như 是thị 見kiến 。 是thị 名danh 佛Phật 見kiến 。 昔tích 紹thiệu 隆long 禪thiền 師sư 初sơ 謁yết 長trường/trưởng 蘆lô 。 得đắc 其kỳ 大đại 略lược 。 有hữu 傳truyền 圜viên 悟ngộ 語ngữ 至chí 者giả 。 隆long 讀đọc 之chi 。 歎thán 曰viết 。 想tưởng 酢tạc 生sanh 液dịch 。 雖tuy 未vị 洗tẩy 腸tràng 沃ốc 胃vị 。 要yếu 且thả 使sử 人nhân 慶khánh 快khoái 。 恨hận 未vị 領lãnh 謦khánh 欬khái 耳nhĩ 。 遂toại 由do 寶bảo 峯phong 依y 湛trạm 堂đường 。 客khách 黃hoàng 龍long 。 叩khấu 死tử 心tâm 。 次thứ 謁yết 圜viên 悟ngộ 。 一nhất 日nhật 入nhập 室thất 次thứ 。 悟ngộ 問vấn 曰viết 。 見kiến 見kiến 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 見kiến 不bất 能năng 及cập 。 舉cử 拳quyền 曰viết 。 還hoàn 見kiến 麼ma 。 隆long 曰viết 見kiến 。 悟ngộ 曰viết 。 頭đầu 上thượng 安an 頭đầu 。 隆long 聞văn 。 脫thoát 然nhiên 契khế 證chứng 。 悟ngộ 叱sất 曰viết 。 見kiến 箇cá 甚thậm 麼ma 。 隆long 曰viết 。 竹trúc 密mật 不bất 妨phương 流lưu 水thủy 過quá 。 悟ngộ 肯khẳng 之chi 。 俾tỉ 掌chưởng 藏tạng 教giáo 。 有hữu 問vấn 悟ngộ 曰viết 。 隆long 藏tạng 主chủ 柔nhu 易dị 若nhược 此thử 。 何hà 能năng 為vi 哉tai 。 悟ngộ 曰viết 。 瞌# 睡thụy 虎hổ 耳nhĩ 。 德đức 山sơn 涓# 禪thiền 師sư 上thượng 堂đường 。 見kiến 見kiến 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 見kiến 不bất 能năng 及cập 。 遂toại 喝hát 曰viết 。 鯨# 吞thôn 海hải 水thủy 盡tận 。 露lộ 出xuất 珊san 瑚hô 枝chi 。 眾chúng 中trung 忽hốt 有hữu 箇cá 衲nạp 僧Tăng 出xuất 來lai 道đạo 。 長trưởng 老lão 休hưu 寱nghệ 語ngữ 。 卻khước 許hứa 伊y 具cụ 一nhất 隻chỉ 眼nhãn 。 古cổ 人nhân 於ư 此thử 章chương 句cú 。 往vãng 往vãng 因nhân 指chỉ 見kiến 月nguyệt 。 一nhất 粒lạp 仙tiên 丹đan 。 點điểm 化hóa 凡phàm 骨cốt 。 大đại 不bất 容dung 易dị 。

汝nhữ 等đẳng 聲Thanh 聞Văn 。 狹hiệp 劣liệt 無vô 識thức 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 清thanh 淨tịnh 實thật 相tướng 。 吾ngô 今kim 誨hối 汝nhữ 。 當đương 善thiện 思tư 惟duy 。 無vô 得đắc 疲bì 怠đãi 。 妙diệu 菩Bồ 提Đề 路lộ 。

通thông 曰viết 。 清thanh 淨tịnh 實thật 相tướng 。 人nhân 人nhân 具cụ 足túc 。 何hà 故cố 聲Thanh 聞Văn 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 以dĩ 有hữu 執chấp 著trước 故cố 。 執chấp 著trước 意ý 識thức 。 處xứ 處xứ 能năng 緣duyên 。 唯duy 不bất 能năng 緣duyên 於ư 般Bát 若Nhã 。 故cố 世Thế 尊Tôn 愍mẫn 之chi 。 令linh 善Thiện 思Tư 惟Duy 。 當đương 於ư 見kiến 而nhi 離ly 見kiến 。 證chứng 妙diệu 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 非phi 見kiến 之chi 所sở 及cập 也dã 。 夾giáp 山sơn 云vân 。 目mục 前tiền 無vô 法pháp 。 意ý 在tại 目mục 前tiền 。 不bất 是thị 目mục 前tiền 法pháp 。 非phi 耳nhĩ 目mục 之chi 所sở 到đáo 。 妙diệu 契khế 乎hồ 此thử 。 天thiên 童đồng 拈niêm 云vân 。 夾giáp 山sơn 老lão 子tử 。 解giải 開khai 布bố 袋đại 頭đầu 。 將tương 差sai 珍trân 異dị 寶bảo 。 撒tản 向hướng 諸chư 人nhân 面diện 前tiền 也dã 。 正chánh 當đương 恁nhẫm 麼ma 時thời 。 作tác 麼ma 生sanh 路lộ 不bất 拾thập 遺di 。 君quân 子tử 稱xưng 美mỹ 。 只chỉ 如như 這giá 般bát 好hảo 話thoại 頭đầu 。 尚thượng 不bất 許hứa 留lưu 於ư 胸hung 次thứ 間gian 。 正chánh 是thị 見kiến 猶do 離ly 見kiến 實thật 詣nghệ 處xứ 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 輩bối 。 宣tuyên 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 及cập 與dữ 自tự 然nhiên 。 諸chư 和hòa 合hợp 相tướng 。 與dữ 不bất 和hòa 合hợp 。 心tâm 猶do 未vị 開khai 。 而nhi 今kim 更cánh 聞văn 。 見kiến 見kiến 非phi 見kiến 。 重trùng 增tăng 迷mê 悶muộn 。 伏phục 願nguyện 宏hoành 慈từ 。 施thí 大đại 慧tuệ 目mục 。 開khai 示thị 我ngã 等đẳng 。 覺giác 心tâm 明minh 淨tịnh 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 悲bi 淚lệ 頂đảnh 禮lễ 。 承thừa 受thọ 聖thánh 旨chỉ 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 憐lân 愍mẫn 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 將tương 欲dục 敷phu 演diễn 。 大đại 陀đà 羅la 尼ni 。 (# 此thử 云vân 總tổng 持trì 諸chư 三tam 摩ma 提đề 。 此thử 云vân 正chánh 受thọ )# 妙diệu 脩tu 行hành 路lộ 。 告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 雖tuy 強cường 記ký 。 但đãn 益ích 多đa 聞văn 。 於ư 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 微vi 密mật 觀quán 照chiếu 。 心tâm 猶do 未vị 了liễu 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 開khai 示thị 。 亦diệc 令linh 將tương 來lai 。 諸chư 有hữu 漏lậu 者giả 。 獲hoạch 菩Bồ 提Đề 果Quả 。

通thông 曰viết 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 故cố 能năng 照chiếu 了liễu 見kiến 精tinh 是thị 妄vọng 。 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 。 故cố 知tri 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 此thử 非phi 平bình 日nhật 三tam 觀quán 圓viên 融dung 。 未vị 易dị 了liễu 此thử 。 石thạch 門môn 蘊uẩn 輝huy 師sư 。 在tại 青thanh 林lâm 作tác 園viên 頭đầu 。 一nhất 日nhật 侍thị 立lập 次thứ 。 林lâm 曰viết 。 子tử 今kim 日nhật 作tác 甚thậm 麼ma 來lai 。 曰viết 種chủng 菜thái 來lai 。 林lâm 曰viết 徧biến 界giới 是thị 佛Phật 身thân 。 子tử 向hướng 甚thậm 處xứ 種chủng 。 對đối 曰viết 。 金kim 鋤# 不bất 動động 土thổ 。 靈linh 苗miêu 在tại 處xứ 生sanh 。 林lâm 欣hân 然nhiên 。 來lai 日nhật 入nhập 園viên 。 喚hoán 蘊uẩn 闍xà 黎lê 。 蘊uẩn 應ưng 諾nặc 。 林lâm 曰viết 剩thặng 栽tài 無vô 影ảnh 樹thụ 。 留lưu 與dữ 後hậu 人nhân 看khán 。 蘊uẩn 曰viết 。 若nhược 是thị 無vô 影ảnh 樹thụ 豈khởi 受thọ 栽tài 耶da 。 林lâm 曰viết 。 不bất 受thọ 栽tài 且thả 止chỉ 。 你nễ 曾tằng 見kiến 他tha 枝chi 葉diệp 麼ma 。 曰viết 不bất 曾tằng 見kiến 。 林lâm 曰viết 。 既ký 不bất 曾tằng 見kiến 。 爭tranh 知tri 不bất 受thọ 栽tài 。 曰viết 秪# 為vi 不bất 曾tằng 見kiến 。 所sở 以dĩ 不bất 受thọ 栽tài 。 林lâm 曰viết 如như 是thị 如như 是thị 。 若nhược 悟ngộ 得đắc 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 則tắc 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 。 自tự 然nhiên 和hòa 合hợp 因nhân 見kiến 而nhi 立lập 者giả 。 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 哉tai 。 智trí 炬cự 禪thiền 師sư 。 初sơ 問vấn 先tiên 曹tào 山sơn 曰viết 。 古cổ 人nhân 提đề 持trì 那na 邊biên 人nhân 。 學học 人nhân 如như 何hà 體thể 悉tất 。 山sơn 曰viết 。 退thoái 步bộ 就tựu 己kỷ 。 萬vạn 不bất 失thất 一nhất 。 炬cự 於ư 言ngôn 下hạ 頓đốn 忘vong 玄huyền 解giải 。 乃nãi 辭từ 去khứ 。 徧biến 參tham 至chí 三tam 祖tổ 。 因nhân 看khán 經kinh 次thứ 。 僧Tăng 問vấn 禪thiền 僧Tăng 心tâm 。 不bất 挂quải 元nguyên 字tự 脚cước 。 何hà 得đắc 多đa 學học 。 炬cự 曰viết 。 文văn 字tự 性tánh 異dị 。 法pháp 法pháp 體thể 空không 。 迷mê 則tắc 句cú 句cú 瘡sang 疣vưu 。 悟ngộ 則tắc 文văn 文văn 般Bát 若Nhã 。 苟cẩu 無vô 取thủ 捨xả 。 何hà 害hại 圓viên 伊y 。 故cố 多đa 聞văn 強cường/cưỡng 記ký 。 若nhược 智trí 炬cự 者giả 可khả 也dã 。

阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 輪luân 迴hồi 世thế 間gian 。 由do 二nhị 顛điên 倒đảo 。 分phân 別biệt 見kiến 妄vọng 。 當đương 處xứ 發phát 生sanh 。 當đương 業nghiệp 輪luân 轉chuyển 。 云vân 何hà 二nhị 見kiến 。 一nhất 者giả 眾chúng 生sanh 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 二nhị 者giả 眾chúng 生sanh 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。

通thông 曰viết 。 將tương 明minh 見kiến 精tinh 是thị 妄vọng 。 故cố 以dĩ 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 及cập 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。 分phân 別biệt 開khai 示thị 。 知tri 別biệt 業nghiệp 之chi 為vi 妄vọng 。 而nhi 同đồng 分phân 之chi 妄vọng 。 可khả 以dĩ 例lệ 知tri 。 知tri 同đồng 分phân 之chi 為vi 妄vọng 。 而nhi 見kiến 精tinh 之chi 妄vọng 。 可khả 以dĩ 例lệ 知tri 。 知tri 見kiến 精tinh 之chi 為vi 妄vọng 。 而nhi 見kiến 見kiến 者giả 不bất 妄vọng 。 可khả 以dĩ 例lệ 知tri 。 悉tất 此thử 。 則tắc 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 可khả 自tự 洞đỗng 然nhiên 無vô 疑nghi 矣hĩ 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 同đồng 為vi 虗hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 。 而nhi 獨độc 詳tường 辨biện 於ư 見kiến 者giả 何hà 。 前tiền 云vân 使sử 汝nhữ 流lưu 轉chuyển 。 心tâm 目mục 為vi 咎cữu 。 故cố 流lưu 逸dật 奔bôn 色sắc 。 惟duy 見kiến 難nan 制chế 。 阿A 難Nan 為vi 摩ma 登đăng 所sở 惑hoặc 。 匪phỉ 摩ma 登đăng 能năng 惑hoặc 阿A 難Nan 。 由do 阿A 難Nan 見kiến 妄vọng 為vi 病bệnh 耳nhĩ 。 況huống 此thử 見kiến 妄vọng 流lưu 思tư 。 原nguyên 屬thuộc 生sanh 滅diệt 。 而nhi 真chân 見kiến 無vô 還hoàn 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 故cố 以dĩ 盲manh 人nhân 之chi 見kiến 見kiến 色sắc 。 則tắc 色sắc 無vô 可khả 好hảo 。 以dĩ 見kiến 暗ám 之chi 見kiến 見kiến 明minh 。 則tắc 見kiến 本bổn 非phi 緣duyên 。 直trực 達đạt 見kiến 見kiến 之chi 源nguyên 。 了liễu 知tri 非phi 見kiến 所sở 及cập 。 又hựu 何hà 流lưu 轉chuyển 之chi 咎cữu 哉tai 。 昔tích 溈# 山sơn 問vấn 仰ngưỡng 山sơn 。 大đại 地địa 眾chúng 生sanh 。 業nghiệp 識thức 茫mang 茫mang 無vô 本bổn 可khả 據cứ 。 子tử 作tác 麼ma 生sanh 知tri 他tha 有hữu 之chi 與dữ 無vô 。 仰ngưỡng 曰viết 。 慧tuệ 寂tịch 有hữu 驗nghiệm 處xứ 。

時thời 有hữu 一nhất 僧Tăng 從tùng 面diện 前tiền 過quá 。 仰ngưỡng 召triệu 曰viết 。 闍xà 黎lê 。 僧Tăng 回hồi 首thủ 。 仰ngưỡng 曰viết 。 和hòa 尚thượng 。 這giá 箇cá 便tiện 是thị 業nghiệp 識thức 茫mang 茫mang 。 無vô 本bổn 可khả 據cứ 。 溈# 曰viết 。 此thử 是thị 師sư 子tử 一nhất 滴tích 乳nhũ 。 迸bính 散tán 六lục 斛hộc 驢lư 乳nhũ 。 天thiên 童đồng 頌tụng 云vân 。 一nhất 喚hoán 回hồi 首thủ 識thức 我ngã 不phủ 。 依y 稀# 羅la 月nguyệt 又hựu 成thành 鉤câu 。 千thiên 金kim 之chi 子tử 纔tài 流lưu 落lạc 。 漠mạc 漠mạc 窮cùng 途đồ 有hữu 許hứa 愁sầu 。 即tức 此thử 一nhất 則tắc 。 謂vị 之chi 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 可khả 也dã 。 又hựu 陳trần 操thao 尚thượng 書thư 與dữ 僚liêu 屬thuộc 登đăng 樓lâu 次thứ 。 見kiến 數số 僧Tăng 行hành 來lai 。 有hữu 一nhất 官quan 人nhân 曰viết 。 來lai 者giả 總tổng 是thị 行hành 脚cước 僧Tăng 。 操thao 曰viết 不bất 是thị 。 曰viết 焉yên 知tri 不bất 是thị 。 操thao 曰viết 待đãi 來lai 勘khám 過quá 。 須tu 臾du 僧Tăng 至chí 樓lâu 前tiền 。 操thao 驀# 然nhiên 喚hoán 上thượng 座tòa 。 僧Tăng 皆giai 舉cử 首thủ 。 公công 謂vị 諸chư 官quan 曰viết 。 不bất 信tín 道đạo 。 官quan 罔võng 措thố 。 天thiên 童đồng 拈niêm 曰viết 。 陳trần 尚thượng 書thư 當đương 面diện 白bạch 拈niêm 。 瞞man 長trường/trưởng 蘆lô 一nhất 點điểm 不bất 得đắc 。 即tức 此thử 一nhất 則tắc 。 謂vị 之chi 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 可khả 也dã 。 若nhược 其kỳ 中trung 有hữu 箇cá 漢hán 。 呼hô 喚hoán 不bất 回hồi 頭đầu 。 當đương 令linh 仰ngưỡng 山sơn 吐thổ 舌thiệt 。 陳trần 操thao 謝tạ 過quá 。

云vân 何hà 名danh 為vi 。 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。

阿A 難Nan 。 如như 世thế 間gian 人nhân 。 目mục 有hữu 赤xích 眚sảnh 。 夜dạ 見kiến 燈đăng 光quang 。 別biệt 有hữu 圓viên 影ảnh 。 五ngũ 色sắc 重trùng 疊điệp 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 此thử 夜dạ 燈đăng 明minh 。 所sở 現hiện 圓viên 光quang 。 為vi 是thị 燈đăng 色sắc 。 為vi 當đương 見kiến 色sắc 。

阿A 難Nan 。 此thử 若nhược 燈đăng 色sắc 。 則tắc 非phi 眚sảnh 人nhân 。 何hà 不bất 同đồng 見kiến 。 而nhi 此thử 圓viên 影ảnh 。 唯duy 眚sảnh 之chi 觀quan 。 若nhược 是thị 見kiến 色sắc 。 見kiến 已dĩ 成thành 色sắc 。 則tắc 彼bỉ 眚sảnh 人nhân 。 見kiến 圓viên 影ảnh 者giả 。 名danh 為vi 何hà 等đẳng 。

復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 若nhược 此thử 圓viên 影ảnh 。 離ly 燈đăng 別biệt 有hữu 。 則tắc 合hợp 傍bàng 觀quan 。 屏bính 帳trướng 几kỉ 筵diên 。 有hữu 圓viên 影ảnh 出xuất 。 離ly 見kiến 別biệt 有hữu 。 應ưng 非phi 眼nhãn 矚chú 。 云vân 何hà 眚sảnh 人nhân 。 目mục 見kiến 圓viên 影ảnh 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 色sắc 實thật 在tại 燈đăng 。 見kiến 病bệnh 為vi 影ảnh 。 影ảnh 見kiến 俱câu 眚sảnh 。 見kiến 眚sảnh 非phi 病bệnh 。 終chung 不bất 應ưng 言ngôn 。 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 於ư 是thị 中trung 有hữu 。 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 非phi 體thể 非phi 影ảnh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 第đệ 二nhị 之chi 觀quan 。 揑niết 所sở 成thành 故cố 。 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 此thử 揑niết 根căn 元nguyên 。 是thị 形hình 非phi 形hình 。 離ly 見kiến 非phi 見kiến 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 目mục 眚sảnh 所sở 成thành 。 今kim 欲dục 名danh 誰thùy 。 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 何hà 況huống 分phân 別biệt 。 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 。

通thông 曰viết 。 將tương 明minh 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 故cố 以dĩ 目mục 眚sảnh 為ví 喻dụ 。 目mục 眚sảnh 見kiến 病bệnh 。 故cố 妄vọng 見kiến 圓viên 影ảnh 。 彼bỉ 無vô 眚sảnh 者giả 。 即tức 不bất 見kiến 有hữu 圓viên 影ảnh 。 是thị 眚sảnh 為vi 病bệnh 。 而nhi 見kiến 眚sảnh 者giả 未vị 嘗thường 病bệnh 也dã 。 以dĩ 例lệ 見kiến 精tinh 是thị 妄vọng 。 故cố 妄vọng 見kiến 心tâm 境cảnh 。 彼bỉ 無vô 妄vọng 者giả 。 即tức 不bất 見kiến 有hữu 心tâm 境cảnh 。 是thị 見kiến 為vi 妄vọng 。 而nhi 見kiến 見kiến 者giả 未vị 嘗thường 妄vọng 也dã 。 若nhược 於ư 妄vọng 見kiến 心tâm 境cảnh 。 重trọng/trùng 起khởi 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 是thị 非phi 之chi 見kiến 。 譬thí 猶do 於ư 眚sảnh 見kiến 圓viên 影ảnh 。 而nhi 窮cùng 其kỳ 生sanh 出xuất 之chi 根căn 元nguyên 也dã 。 以dĩ 為vi 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 謂vị 圓viên 影ảnh 由do 燈đăng 見kiến 而nhi 有hữu 。 即tức 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 以dĩ 為vi 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 。 謂vị 圓viên 影ảnh 離ly 燈đăng 見kiến 而nhi 有hữu 。 即tức 自tự 然nhiên 義nghĩa 。 既ký 非phi 因nhân 緣duyên 。 又hựu 非phi 自tự 然nhiên 。 但đãn 目mục 眚sảnh 所sở 成thành 耳nhĩ 。 此thử 眚sảnh 見kiến 圓viên 影ảnh 。 與dữ 揑niết 見kiến 二nhị 月nguyệt 。 同đồng 一nhất 見kiến 病bệnh 。 若nhược 根căn 究cứu 此thử 月nguyệt 生sanh 處xứ 是thị 形hình 是thị 見kiến 。 又hựu 謂vị 之chi 曰viết 離ly 形hình 離ly 見kiến 。 不bất 足túc 以dĩ 言ngôn 智trí 。 乃nãi 於ư 圓viên 影ảnh 名danh 為vi 。 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 又hựu 從tùng 分phân 別biệt 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 。 其kỳ 可khả 以dĩ 為vi 智trí 乎hồ 。 即tức 此thử 二nhị 者giả 。 明minh 知tri 是thị 妄vọng 。 推thôi 求cầu 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 之chi 義nghĩa 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 非phi 眚sảnh 非phi 揑niết 。 原nguyên 無vô 圓viên 影ảnh 二nhị 月nguyệt 之chi 相tướng 。 何hà 處xứ 安an 立lập 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 之chi 戲hí 論luận 乎hồ 。 故cố 以dĩ 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 和hòa 合hợp 而nhi 論luận 見kiến 精tinh 者giả 。 猶do 之chi 乎hồ 眚sảnh 也dã 。 智trí 者giả 不bất 應ưng 如như 此thử 。 故cố 名danh 為vi 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 溈# 山sơn 嘗thường 見kiến 野dã 火hỏa 。 問vấn 道đạo 吾ngô 。 還hoàn 見kiến 火hỏa 麼ma 。 吾ngô 曰viết 見kiến 。 山sơn 曰viết 從tùng 何hà 處xứ 起khởi 。 吾ngô 曰viết 。 除trừ 去khứ 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 請thỉnh 師sư 別biệt 致trí 一nhất 問vấn 來lai 。 山sơn 休hưu 去khứ 。 佛Phật 鑑giám 拈niêm 云vân 。 炎diễm 炎diễm 野dã 火hỏa 。 人nhân 人nhân 皆giai 見kiến 。 獨độc 有hữu 道đạo 吾ngô 。 見kiến 得đắc 迥huýnh 別biệt 。 又hựu 香hương 林lâm 遠viễn 鉏# 草thảo 次thứ 。 有hữu 一nhất 僧Tăng 曰viết 。 看khán 俗tục 家gia 失thất 火hỏa 。 遠viễn 曰viết 那na 裏lý 火hỏa 。 僧Tăng 曰viết 不bất 見kiến 那na 。 遠viễn 曰viết 不bất 見kiến 。 僧Tăng 曰viết 這giá 瞎hạt 漢hán 。 是thị 時thời 一nhất 眾chúng 皆giai 言ngôn 遠viễn 上thượng 座tòa 敗bại 闕khuyết 。 後hậu 明minh 教giáo 寬khoan 聞văn 舉cử 。 歎thán 曰viết 。 須tu 是thị 我ngã 遠viễn 兄huynh 始thỉ 得đắc 。 此thử 見kiến 迥huýnh 別biệt 。 不bất 離ly 正chánh 位vị 。 與dữ 世thế 間gian 見kiến 精tinh 如như 病bệnh 眚sảnh 者giả 。 不bất 可khả 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 矣hĩ 。 又hựu 溈# 山sơn 問vấn 道đạo 吾ngô 。 甚thậm 麼ma 處xứ 去khứ 來lai 。 吾ngô 曰viết 。 看khán 病bệnh 來lai 。 山sơn 曰viết 。 有hữu 幾kỷ 人nhân 病bệnh 。 吾ngô 云vân 。 有hữu 病bệnh 者giả 不bất 病bệnh 者giả 。 山sơn 云vân 。 不bất 病bệnh 者giả 。 莫mạc 是thị 智trí 頭đầu 陀đà 麼ma 。 吾ngô 云vân 。 病bệnh 與dữ 不bất 病bệnh 。 總tổng 不bất 干can 他tha 事sự 。 速tốc 道đạo 速tốc 道đạo 。 山sơn 云vân 。 道đạo 得đắc 也dã 沒một 交giao 涉thiệp 。 天thiên 童đồng 於ư 沒một 交giao 涉thiệp 處xứ 頌tụng 云vân 。 妙diệu 藥dược 何hà 曾tằng 過quá 口khẩu 。 神thần 醫y 莫mạc 能năng 捉tróc 手thủ 。 若nhược 存tồn 也dã 渠cừ 本bổn 非phi 無vô 。 至chí 虗hư 也dã 渠cừ 本bổn 非phi 有hữu 。 不bất 滅diệt 而nhi 生sanh 。 不bất 亡vong 而nhi 壽thọ 。 全toàn 超siêu 威uy 音âm 之chi 前tiền 。 獨độc 步bộ 劫kiếp 空không 之chi 後hậu 。 成thành 平bình 也dã 天thiên 蓋cái 地địa 擎kình 。 運vận 轉chuyển 也dã 烏ô 飛phi 兔thố 走tẩu 。 此thử 則tắc 於ư 真chân 見kiến 中trung 拔bạt 除trừ 病bệnh 本bổn 。 即tức 病bệnh 與dữ 不bất 病bệnh 且thả 沒một 交giao 涉thiệp 。 何hà 況huống 分phân 別biệt 。 是thị 眚sảnh 非phi 眚sảnh 。

云vân 何hà 名danh 為vi 。 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。

阿A 難Nan 。 此thử 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 除trừ 大đại 海hải 水thủy 。 中trung 間gian 平bình 陸lục 。 有hữu 三tam 千thiên 洲châu 。 正chánh 中trung 大đại 洲châu 。 東đông 西tây 括quát 量lượng 。 大đại 國quốc 凡phàm 有hữu 。 二nhị 千thiên 三tam 百bách 。 其kỳ 餘dư 小tiểu 洲châu 。 在tại 諸chư 海hải 中trung 。 其kỳ 間gian 或hoặc 有hữu 。 三tam 兩lưỡng 百bách 國quốc 。 或hoặc 一nhất 或hoặc 二nhị 。 至chí 於ư 三tam 十thập 。 四tứ 十thập 五ngũ 十thập 。

阿A 難Nan 。 若nhược 復phục 此thử 中trung 。 有hữu 一nhất 小tiểu 洲châu 。 祗chi 有hữu 兩lưỡng 國quốc 。 唯duy 一nhất 國quốc 人nhân 。 同đồng 感cảm 惡ác 緣duyên 。 則tắc 彼bỉ 小tiểu 洲châu 。 當đương 土thổ 眾chúng 生sanh 。 覩đổ 諸chư 一nhất 切thiết 不bất 祥tường 境cảnh 界giới 。 或hoặc 見kiến 二nhị 日nhật 。 或hoặc 見kiến 兩lưỡng 月nguyệt 。 其kỳ 中trung 乃nãi 至chí 。 暈vựng 適thích 珮bội 玦quyết 。 彗tuệ 孛bột 飛phi 流lưu 。 負phụ 耳nhĩ 虹hồng 蜺nghê 。 種chủng 種chủng 惡ác 相tướng 。 但đãn 此thử 國quốc 見kiến 。 彼bỉ 國quốc 眾chúng 生sanh 。 本bổn 所sở 不bất 見kiến 。 亦diệc 復phục 不bất 聞văn 。

合hợp 論luận 曰viết 。 暈vựng 氣khí 環hoàn 日nhật 也dã 。 適thích 所sở 謂vị 適thích 見kiến 於ư 日nhật 月nguyệt 之chi 災tai 。 珮bội 玦quyết 近cận 日nhật 氣khí 狀trạng 如như 之chi 。 彗tuệ 所sở 謂vị 掃tảo 星tinh 。 偏thiên 指chỉ 曰viết 彗tuệ 。 芒mang 氣khí 四tứ 出xuất 曰viết 孛bột 。 飛phi 星tinh 自tự 下hạ 而nhi 升thăng 者giả 。 流lưu 星tinh 自tự 上thượng 而nhi 降giáng/hàng 者giả 。 負phụ 氣khí 背bối/bội 日nhật 如như 負phụ 者giả 。 耳nhĩ 氣khí 旁bàng 日nhật 如như 耳nhĩ 者giả 。 虹hồng 蜺nghê 。 螮# 蝀# 也dã 。 明minh 者giả 虹hồng 。 暗ám 者giả 蜺nghê 。 春xuân 秋thu 傳truyền 曰viết 。 魯lỗ 哀ai 公công 六lục 年niên 。 楚sở 有hữu 雲vân 如như 赤xích 烏ô 。 夾giáp 日nhật 以dĩ 飛phi 。 三tam 日nhật 。 楚sở 子tử 使sử 問vấn 諸chư 周chu 太thái 史sử 。 史sử 曰viết 。 其kỳ 當đương 王vương 身thân 乎hồ 。 杜đỗ 預dự 注chú 曰viết 。 日nhật 為vi 人nhân 君quân 。 妖yêu 氣khí 守thủ 之chi 。 故cố 以dĩ 為vi 王vương 身thân 。 雲vân 在tại 楚sở 上thượng 。 唯duy 楚sở 見kiến 之chi 。 故cố 禍họa 不bất 及cập 他tha 國quốc 。 又hựu 魯lỗ 昭chiêu 公công 二nhị 十thập 六lục 年niên 冬đông 十thập 一nhất 月nguyệt 。 齊tề 有hữu 彗tuệ 星tinh 。 齊tề 候hậu 使sử 禳# 之chi 。 晏# 子tử 曰viết 。 無vô 益ích 也dã 。 祗chi 取thủ 誣vu 焉yên 。 天thiên 道đạo 不bất 慆# 。 不bất 貳nhị 其kỳ 命mạng 。 若nhược 之chi 何hà 禳# 。 且thả 天thiên 道đạo 之chi 有hữu 彗tuệ 也dã 。 以dĩ 除trừ 穢uế 也dã 。 君quân 無vô 穢uế 德đức 。 又hựu 何hà 禳# 焉yên 。 若nhược 德đức 之chi 穢uế 。 禳# 之chi 何hà 損tổn 。 杜đỗ 預dự 注chú 曰viết 。 出xuất 齊tề 之chi 分phần 野dã 也dã 。 不bất 書thư 。 魯lỗ 不bất 見kiến 。 以dĩ 是thị 驗nghiệm 有hữu 一nhất 小tiểu 洲châu 。 秪# 有hữu 兩lưỡng 國quốc 。 唯duy 一nhất 國quốc 人nhân 。 同đồng 感cảm 惡ác 緣duyên 。 則tắc 彼bỉ 小tiểu 洲châu 。 當đương 土thổ 眾chúng 生sanh 。 覩đổ 諸chư 一nhất 切thiết 不bất 祥tường 。 境cảnh 界giới 明minh 矣hĩ 。

通thông 曰viết 。 惡ác 緣duyên 之chi 感cảm 。 有hữu 定định 業nghiệp 。 有hữu 不bất 定định 業nghiệp 。 定định 業nghiệp 決quyết 不bất 可khả 逃đào 。 不bất 定định 者giả 未vị 始thỉ 不bất 可khả 移di 也dã 。 如như 二nhị 十thập 三tam 祖tổ 鶴Hạc 勒Lặc 那Na 尊Tôn 者Giả 。 預dự 知tri 二nhị 十thập 四tứ 祖tổ 師Sư 子Tử 尊Tôn 者Giả 有hữu 難nạn/nan 。 一nhất 日nhật 忽hốt 指chỉ 東đông 北bắc 問vấn 曰viết 是thị 何hà 氣khí 象tượng 。 師sư 子tử 曰viết 。 我ngã 見kiến 氣khí 如như 白bạch 虹hồng 。 貫quán 乎hồ 天thiên 地địa 。

復phục 有hữu 黑hắc 氣khí 五ngũ 道đạo 。 橫hoạnh/hoành 亘tuyên 其kỳ 中trung 。 祖tổ 曰viết 。 其kỳ 兆triệu 云vân 何hà 。 曰viết 莫mạc 可khả 知tri 矣hĩ 。 祖tổ 曰viết 。 吾ngô 滅diệt 後hậu 五ngũ 十thập 年niên 。 北bắc 天Thiên 竺Trúc 國quốc 。 當đương 有hữu 難nạn/nan 起khởi 。 嬰anh 在tại 汝nhữ 身thân 。 後hậu 師Sư 子Tử 尊Tôn 者Giả 。 果quả 為vi 罽Kế 賓Tân 國Quốc 王vương 所sở 殺sát 。 王vương 之chi 右hữu 臂tý 旋toàn 亦diệc 墮đọa 地địa 。 七thất 日nhật 而nhi 終chung 。 太thái 子tử 光quang 首thủ 歎thán 曰viết 。 我ngã 父phụ 何hà 故cố 。 自tự 取thủ 其kỳ 禍họa 。

時thời 有hữu 象tượng 白bạch 山sơn 仙tiên 人nhân 。 深thâm 明minh 因nhân 果quả 。 即tức 為vi 光quang 首thủ 廣quảng 宣tuyên 夙túc 因nhân 。 解giải 其kỳ 疑nghi 網võng 。 此thử 所sở 謂vị 定định 業nghiệp 決quyết 不bất 可khả 逃đào 者giả 也dã 。 宋tống 景cảnh 公công 時thời 。 熒# 惑hoặc 在tại 心tâm 。 懼cụ 。 召triệu 子tử 韋vi 而nhi 問vấn 焉yên 。 子tử 韋vi 曰viết 。 熒# 惑hoặc 天thiên 罰phạt 也dã 。 心tâm 宋tống 分phần/phân 野dã 也dã 。 禍họa 當đương 君quân 身thân 。 雖tuy 然nhiên 。 可khả 移di 於ư 宰tể 相tướng 。 公công 曰viết 。 宰tể 相tướng 所sở 使sử 治trị 國quốc 也dã 。 而nhi 移di 死tử 焉yên 。 不bất 祥tường 。 寡quả 人nhân 請thỉnh 自tự 當đương 也dã 。 子tử 韋vi 曰viết 。 可khả 移di 於ư 民dân 。 公công 曰viết 。 民dân 死tử 。 將tương 誰thùy 君quân 乎hồ 。 寧ninh 獨độc 死tử 耳nhĩ 。 子tử 韋vi 曰viết 。 可khả 移di 於ư 歲tuế 。 公công 曰viết 。 歲tuế 饑cơ 。 民dân 飢cơ 必tất 死tử 。 為vi 人nhân 君quân 欲dục 殺sát 其kỳ 民dân 以dĩ 自tự 活hoạt 。 其kỳ 誰thùy 以dĩ 我ngã 為vi 君quân 乎hồ 。 是thị 寡quả 人nhân 之chi 命mạng 固cố 盡tận 矣hĩ 。 子tử 無vô 復phục 言ngôn 矣hĩ 。 子tử 韋vi 還hoàn 走tẩu 。 北bắc 面diện 再tái 拜bái 。 曰viết 臣thần 敢cảm 賀hạ 君quân 。 天thiên 之chi 處xứ 高cao 而nhi 聽thính 卑ty 。 君quân 有hữu 仁nhân 人nhân 之chi 言ngôn 三tam 。 天thiên 必tất 三tam 賞thưởng 君quân 。 今kim 夕tịch 星tinh 必tất 徙tỉ 舍xá 。 君quân 延diên 壽thọ 二nhị 十thập 一nhất 歲tuế 。 公công 曰viết 。 子tử 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 對đối 曰viết 。 君quân 有hữu 三tam 善thiện 。 故cố 三tam 賞thưởng 。 星tinh 必tất 三tam 舍xá 。 舍xá 行hành 七thất 星tinh 。 星tinh 當đương 一nhất 年niên 。 三tam 七thất 二nhị 十thập 一nhất 。 故cố 曰viết 延diên 壽thọ 二nhị 十thập 一nhất 年niên 。 臣thần 請thỉnh 伏phục 於ư 陛bệ 下hạ 以dĩ 伺tứ 之chi 。 星tinh 不bất 徙tỉ 。 臣thần 請thỉnh 死tử 之chi 。 公công 曰viết 可khả 。 是thị 夕tịch 也dã 。 星tinh 三tam 徙tỉ 舍xá 。 如như 子tử 韋vi 言ngôn 。 此thử 所sở 謂vị 不bất 定định 之chi 業nghiệp 猶do 可khả 轉chuyển 移di 者giả 也dã 。 要yếu 之chi 定định 業nghiệp 不bất 定định 業nghiệp 。 於ư 自tự 性tánh 何hà 加gia 損tổn 。 猶do 之chi 乎hồ 幻huyễn 也dã 。 執chấp 幻huyễn 而nhi 以dĩ 為vi 實thật 者giả 。 是thị 為vi 妄vọng 見kiến 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。

阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 為vì 汝nhữ 。 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 。 進tiến 退thoái 合hợp 明minh 。

阿A 難Nan 。 如như 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 矚chú 燈đăng 光quang 中trung 。 所sở 現hiện 圓viên 影ảnh 。 雖tuy 似tự 前tiền 境cảnh 。 終chung 彼bỉ 見kiến 者giả 。 目mục 眚sảnh 所sở 成thành 。 眚sảnh 即tức 見kiến 勞lao 。 非phi 色sắc 所sở 造tạo 。 然nhiên 見kiến 眚sảnh 者giả 。 終chung 無vô 見kiến 咎cữu 。 例lệ 汝nhữ 今kim 日nhật 。 以dĩ 目mục 觀quan 見kiến 。 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 無vô 始thỉ 。 見kiến 病bệnh 所sở 成thành 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 似tự 現hiện 前tiền 境cảnh 。 元nguyên 我ngã 覺giác 明minh 。 見kiến 所sở 緣duyên 眚sảnh 。 覺giác 見kiến 即tức 眚sảnh 。 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 覺giác 緣duyên 非phi 眚sảnh 。 覺giác 所sở 覺giác 眚sảnh 。 覺giác 非phi 眚sảnh 中trung 。 此thử 實thật 見kiến 見kiến 。 云vân 何hà 復phục 名danh 。 覺giác 聞văn 知tri 見kiến 。 是thị 故cố 汝nhữ 今kim 。 見kiến 我ngã 及cập 汝nhữ 。 并tinh 諸chư 世thế 間gian 。 十thập 類loại 眾chúng 生sanh 。 皆giai 即tức 見kiến 眚sảnh 。 非phi 見kiến 眚sảnh 者giả 。 彼bỉ 見kiến 真chân 精tinh 。 性tánh 非phi 眚sảnh 者giả 。 故cố 不bất 名danh 見kiến 。

通thông 曰viết 。 以dĩ 圓viên 影ảnh 例lệ 前tiền 境cảnh 。 以dĩ 目mục 眚sảnh 例lệ 見kiến 病bệnh 。 以dĩ 見kiến 勞lao 例lệ 覺giác 明minh 。 以dĩ 見kiến 眚sảnh 例lệ 本bổn 覺giác 。 無vô 不bất 明minh 了liễu 。 但đãn 文văn 義nghĩa 委ủy 婉uyển 。 無vô 非phi 發phát 明minh 見kiến 者giả 為vi 眚sảnh 。 而nhi 見kiến 見kiến 者giả 非phi 眚sảnh 也dã 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 根căn 境cảnh 和hòa 合hợp 。 現hiện 有hữu 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 似tự 現hiện 前tiền 境cảnh 如như 圓viên 影ảnh 。 然nhiên 圓viên 影ảnh 非phi 色sắc 所sở 造tạo 。 此thử 亦diệc 非phi 境cảnh 所sở 造tạo 。 元nguyên 我ngã 覺giác 明minh 。 妄vọng 見kiến 所sở 緣duyên 。 如như 目mục 眚sảnh 之chi 所sở 成thành 耳nhĩ 。 此thử 覺giác 明minh 妄vọng 見kiến 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 攀phàn 緣duyên 外ngoại 境cảnh 。 即tức 是thị 眚sảnh 病bệnh 。 若nhược 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 不bất 落lạc 方phương 所sở 。 能năng 覺giác 諸chư 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 。 不bất 逐trục 諸chư 緣duyên 遷thiên 流lưu 。 本bổn 非phi 眚sảnh 也dã 。 是thị 知tri 元nguyên 我ngã 覺giác 明minh 。 緣duyên 於ư 前tiền 境cảnh 。 是thị 所sở 覺giác 也dã 。 所sở 覺giác 者giả 眚sảnh 。 而nhi 本bổn 覺giác 實thật 能năng 覺giác 之chi 。 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 既ký 能năng 覺giác 眚sảnh 。 知tri 眚sảnh 是thị 病bệnh 。 自tự 不bất 墮đọa 於ư 眚sảnh 中trung 。 言ngôn 覺giác 所sở 覺giác 眚sảnh 者giả 。 疊điệp 元nguyên 我ngã 覺giác 明minh 。 見kiến 所sở 緣duyên 眚sảnh 。 以dĩ 覺giác 所sở 覺giác 之chi 緣duyên 有hữu 故cố 。 言ngôn 覺giác 非phi 眚sảnh 中trung 者giả 。 疊điệp 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 覺giác 緣duyên 非phi 眚sảnh 。 以dĩ 浮phù 塵trần 未vị 起khởi 。 不bất 墮đọa 明minh 了liễu 意ý 地địa 眚sảnh 中trung 故cố 。 此thử 非phi 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 之chi 境cảnh 。 故cố 曰viết 此thử 實thật 見kiến 見kiến 。 云vân 何hà 復phục 名danh 。 覺giác 聞văn 知tri 見kiến 。 若nhược 以dĩ 覺giác 聞văn 知tri 見kiến 。 為vi 即tức 性tánh 者giả 。 是thị 猶do 以dĩ 眚sảnh 目mục 而nhi 當đương 清thanh 淨tịnh 眼nhãn 也dã 。 其kỳ 可khả 通thông 乎hồ 。 三tam 平bình 偈kệ 曰viết 。 只chỉ 此thử 見kiến 聞văn 非phi 見kiến 聞văn 。 無vô 餘dư 聲thanh 色sắc 可khả 呈trình 君quân 。 箇cá 中trung 若nhược 了liễu 全toàn 無vô 事sự 。 體thể 用dụng 何hà 妨phương 分phần/phân 不bất 分phân 。 雲vân 門môn 拈niêm 云vân 。 即tức 此thử 見kiến 聞văn 非phi 見kiến 聞văn 。 喚hoán 甚thậm 麼ma 作tác 見kiến 聞văn 。 無vô 餘dư 聲thanh 色sắc 可khả 呈trình 君quân 。 有hữu 甚thậm 麼ma 口khẩu 頭đầu 聲thanh 色sắc 。 箇cá 中trung 若nhược 了liễu 全toàn 無vô 事sự 。 有hữu 甚thậm 麼ma 事sự 。 體thể 用dụng 何hà 妨phương 分phần/phân 不bất 分phân 。 語ngữ 是thị 體thể 。 體thể 是thị 語ngữ 。 復phục 拈niêm 拄trụ 杖trượng 云vân 。 拄trụ 杖trượng 是thị 體thể 。 燈đăng 籠lung 是thị 用dụng 。 是thị 分phần/phân 不bất 分phân 。 不bất 見kiến 道Đạo 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 清thanh 淨tịnh 。 後hậu 白bạch 雲vân 端đoan 拈niêm 云vân 。 雲vân 門môn 只chỉ 解giải 依y 樣# 畫họa 娥# 眉mi 。 圓viên 通thông 則tắc 不bất 然nhiên 。 即tức 此thử 見kiến 聞văn 非phi 見kiến 聞văn 。 無vô 餘dư 聲thanh 色sắc 可khả 呈trình 君quân 。 眼nhãn 是thị 眼nhãn 。 耳nhĩ 是thị 耳nhĩ 。 箇cá 中trung 若nhược 了liễu 全toàn 無vô 事sự 。 體thể 用dụng 何hà 妨phương 分phần/phân 不bất 分phân 。 四tứ 五ngũ 百bách 條điều 華hoa 柳liễu 巷hạng 。 二nhị 三tam 千thiên 處xứ 管quản 絃huyền 樓lâu 。 天thiên 童đồng 頌tụng 云vân 。 正chánh 相tương 逢phùng 。 沒một 交giao 涉thiệp 。 六lục 戶hộ 不bất 掩yểm 。 四tứ 衢cù 絕tuyệt 蹤tung 。 遍biến 界giới 是thị 光quang 明minh 。 通thông 身thân 無vô 向hướng 背bối/bội 。 機cơ 絲ti 不bất 挂quải 梭# 頭đầu 事sự 。 文văn 彩thải 縱tung 橫hoành 意ý 自tự 殊thù 。 三tam 平bình 別biệt 有hữu 一nhất 頌tụng 。 見kiến 聞văn 知tri 覺giác 本bổn 非phi 因nhân 。 當đương 體thể 虗hư 玄huyền 絕tuyệt 妄vọng 真chân 。 見kiến 相tương/tướng 不bất 生sanh 癡si 愛ái 業nghiệp 。 洞đỗng 然nhiên 全toàn 是thị 釋Thích 迦Ca 身thân 。 又hựu 慧tuệ 超siêu 上thượng 堂đường 。 諸chư 上thượng 座tòa 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 祗chi 可khả 一nhất 度độ 。 祗chi 如như 會hội 了liễu 。 是thị 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 不bất 是thị 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 要yếu 會hội 麼ma 。 與dữ 諸chư 上thượng 座tòa 說thuyết 破phá 了liễu 也dã 。 待đãi 汝nhữ 悟ngộ 始thỉ 得đắc 。 合hợp 之chi 足túc 為vi 此thử 段đoạn 註chú 脚cước 。

阿A 難Nan 。 如như 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。 例lệ 彼bỉ 妄vọng 見kiến 。 別biệt 業nghiệp 一nhất 人nhân 。 一nhất 病bệnh 目mục 人nhân 。 同đồng 彼bỉ 一nhất 國quốc 。 彼bỉ 見kiến 圓viên 影ảnh 。 眚sảnh 妄vọng 所sở 生sanh 。 此thử 眾chúng 同đồng 分phần 。 所sở 現hiện 不bất 祥tường 。 同đồng 見kiến 業nghiệp 中trung 。 瘴chướng 惡ác 所sở 起khởi 。 俱câu 是thị 無vô 始thỉ 。 見kiến 妄vọng 所sở 生sanh 。 例lệ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 三tam 千thiên 洲châu 中trung 。 兼kiêm 四tứ 大đại 海hải 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 并tinh 洎kịp 十thập 方phương 。 諸chư 有hữu 漏lậu 國quốc 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 同đồng 是thị 覺giác 明minh 。 無vô 漏lậu 妙diệu 心tâm 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 虗hư 妄vọng 病bệnh 緣duyên 。 和hòa 合hợp 妄vọng 生sanh 。 和hòa 合hợp 妄vọng 死tử 。 若nhược 能năng 遠viễn 離ly 。 諸chư 和hòa 合hợp 緣duyên 。 及cập 不bất 和hòa 合hợp 。 則tắc 復phục 滅diệt 除trừ 。 諸chư 生sanh 死tử 因nhân 。 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 心tâm 。 本bổn 覺giác 常thường 住trụ 。

通thông 曰viết 。 以dĩ 目mục 眚sảnh 顯hiển 妄vọng 易dị 。 以dĩ 瘴chướng 惡ác 顯hiển 妄vọng 難nạn/nan 。 故cố 以dĩ 別biệt 業nghiệp 例lệ 同đồng 分phần/phân 也dã 。 又hựu 同đồng 分phần/phân 中trung 瘴chướng 惡ác 之chi 妄vọng 易dị 知tri 。 諸chư 有hữu 漏lậu 國quốc 。 虗hư 妄vọng 病bệnh 緣duyên 。 其kỳ 實thật 難nan 信tín 。 故cố 以dĩ 易dị 而nhi 例lệ 難nạn/nan 也dã 。 所sở 見kiến 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 。 并tinh 諸chư 世thế 間gian 。 十thập 類loại 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 屬thuộc 虗hư 妄vọng 。 同đồng 是thị 覺giác 明minh 。 無vô 漏lậu 妙diệu 心tâm 。 謂vị 之chi 曰viết 妙diệu 。 即tức 物vật 而nhi 非phi 物vật 也dã 。 即tức 境cảnh 而nhi 非phi 境cảnh 也dã 。 但đãn 背bội 覺giác 合hợp 塵trần 。 則tắc 為vi 有hữu 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 即tức 為vi 物vật 轉chuyển 。 與dữ 病bệnh 眚sảnh 者giả 同đồng 。 若nhược 背bối/bội 塵trần 合hợp 覺giác 。 本bổn 自tự 無vô 漏lậu 。 無vô 漏lậu 即tức 能năng 轉chuyển 物vật 。 與dữ 無vô 眚sảnh 者giả 同đồng 。 同đồng 一nhất 覺giác 明minh 也dã 。 無vô 漏lậu 即tức 為vi 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 心tâm 。 本bổn 覺giác 常thường 住trụ 。 有hữu 漏lậu 即tức 迷mê 真chân 逐trục 妄vọng 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 和hòa 合hợp 妄vọng 生sanh 。 和hòa 合hợp 妄vọng 死tử 。 與dữ 前tiền 當đương 處xứ 發phát 生sanh 。 當đương 業nghiệp 輪luân 轉chuyển 相tương 應ứng 。 本bổn 以dĩ 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 。 而nhi 偏thiên 言ngôn 妄vọng 者giả 。 真Chân 如Như 在tại 迷mê 故cố 也dã 。 諸chư 和hòa 合hợp 者giả 。 即tức 在tại 三tam 界giới 流lưu 轉chuyển 。 不bất 和hòa 合hợp 者giả 。 即tức 屬thuộc 自tự 然nhiên 外ngoại 道đạo 不bất 生sanh 滅diệt 見kiến 。 此thử 和hòa 合hợp 與dữ 不bất 和hòa 合hợp 二nhị 緣duyên 。 即tức 為vi 生sanh 死tử 根căn 因nhân 。 總tổng 為vi 顛điên 倒đảo 見kiến 妄vọng 。 若nhược 妄vọng 見kiến 滅diệt 除trừ 。 祗chi 一nhất 本bổn 覺giác 。 如như 眚sảnh 病bệnh 滅diệt 除trừ 。 祗chi 一nhất 清thanh 明minh 眼nhãn 。 豈khởi 不bất 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 乎hồ 。 及cập 至chí 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 後hậu 信tín 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 見kiến 不bất 能năng 及cập 也dã 。 玄huyền 沙sa 上thượng 堂đường 云vân 。 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 諸chư 人nhân 。 且thả 承thừa 當đương 箇cá 甚thậm 麼ma 事sự 。 在tại 何hà 世thế 界giới 安an 身thân 立lập 命mạng 。 還hoàn 辨biện 得đắc 麼ma 。 若nhược 辨biện 不bất 得đắc 。 恰kháp 似tự 揑niết 目mục 生sanh 華hoa 。 見kiến 事sự 便tiện 差sai 。 知tri 麼ma 。 如như 今kim 目mục 前tiền 見kiến 有hữu 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 色sắc 空không 明minh 暗ám 。 種chủng 種chủng 諸chư 物vật 。 皆giai 是thị 狂cuồng 勞lao 華hoa 相tương/tướng 。 喚hoán 作tác 顛điên 倒đảo 知tri 見kiến 。 夫phu 出xuất 家gia 人nhân 識thức 心tâm 達đạt 本bổn 源nguyên 。 故cố 號hiệu 為vi 沙Sa 門Môn 。 汝nhữ 今kim 既ký 已dĩ 剃thế 髮phát 披phi 衣y 。 為vi 沙Sa 門Môn 相tướng 。 即tức 便tiện 有hữu 自tự 利lợi 利lợi 他tha 分phần/phân 。 如như 今kim 看khán 著trước 。 盡tận 黑hắc 漫mạn 漫mạn 地địa 墨mặc 汁trấp 相tương 似tự 。 自tự 救cứu 且thả 不bất 得đắc 。 爭tranh 解giải 為vi 得đắc 人nhân 。 仁nhân 者giả 。 佛Phật 法Pháp 因nhân 緣duyên 事sự 大đại 。 莫mạc 作tác 等đẳng 閒gian/nhàn 相tương 似tự 。 聚tụ 頭đầu 亂loạn 說thuyết 雜tạp 話thoại 。 趁sấn 謴# 過quá 時thời 。 光quang 陰ấm 難nan 得đắc 。 可khả 惜tích 許hứa 。 大đại 丈trượng 夫phu 兒nhi 。 何hà 不bất 自tự 省tỉnh 察sát 。 看khán 是thị 甚thậm 麼ma 事sự 。 秪# 如như 從tùng 上thượng 宗tông 乘thừa 。 是thị 諸chư 佛Phật 頂đảnh 族tộc 。 汝nhữ 既ký 承thừa 當đương 不bất 得đắc 。 所sở 以dĩ 我ngã 方phương 便tiện 勸khuyến 汝nhữ 。 但đãn 從tùng 迦Ca 葉Diếp 門môn 接tiếp 續tục 頓đốn 超siêu 去khứ 。 此thử 一nhất 門môn 超siêu 凡phàm 聖thánh 因nhân 果quả 。 超siêu 毗tỳ 盧lô 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 世thế 界giới 海hải 。 超siêu 他tha 釋Thích 迦Ca 方phương 便tiện 門môn 。 直trực 下hạ 永vĩnh 劫kiếp 不bất 教giáo 有hữu 一nhất 物vật 與dữ 汝nhữ 作tác 眼nhãn 見kiến 。 何hà 不bất 自tự 急cấp 急cấp 究cứu 取thủ 。 未vị 必tất 道đạo 我ngã 且thả 待đãi 三tam 生sanh 兩lưỡng 生sanh 。 久cửu 積tích 淨tịnh 業nghiệp 。 仁nhân 者giả 宗tông 乘thừa 是thị 甚thậm 麼ma 事sự 。 不bất 可khả 由do 汝nhữ 用dụng 工công 莊trang 嚴nghiêm 便tiện 得đắc 去khứ 。 不bất 可khả 他tha 心tâm 宿túc 命mạng 便tiện 得đắc 去khứ 。 會hội 麼ma 。 秪# 如như 釋Thích 迦Ca 出xuất 頭đầu 來lai 。 作tác 許hứa 多đa 變biến 弄lộng 。 說thuyết 十thập 二nhị 教giáo 如như 瓶bình 建kiến 水thủy 。 大đại 作tác 一nhất 場tràng 佛Phật 事sự 。 向hướng 此thử 門môn 中trung 。 用dụng 一nhất 點điểm 不bất 得đắc 。 用dụng 一nhất 毛mao 頭đầu 伎kỹ 倆lưỡng 不bất 得đắc 。 知tri 麼ma 。 如như 同đồng 夢mộng 事sự 。 亦diệc 同đồng 寐mị 語ngữ 。 沙Sa 門Môn 不bất 應ưng 出xuất 頭đầu 來lai 。 不bất 同đồng 夢mộng 事sự 。 蓋cái 為vi 識thức 得đắc 。 知tri 麼ma 。 識thức 得đắc 即tức 是thị 大đại 出xuất 脫thoát 大đại 徹triệt 頭đầu 人nhân 。 所sở 以dĩ 超siêu 凡phàm 越việt 聖thánh 。 出xuất 生sanh 離ly 死tử 。 離ly 因nhân 離ly 果quả 。 超siêu 毗tỳ 盧lô 。 越việt 釋Thích 迦Ca 。 不bất 被bị 凡phàm 聖thánh 因nhân 果quả 所sở 謾man 。 一nhất 切thiết 處xứ 無vô 人nhân 識thức 得đắc 汝nhữ 。 知tri 麼ma 。 莫mạc 祗chi 長trường/trưởng 戀luyến 生sanh 死tử 愛ái 網võng 。 被bị 善thiện 惡ác 業nghiệp 拘câu 將tương 去khứ 。 無vô 自tự 由do 分phần/phân 。 饒nhiêu 汝nhữ 鍊luyện 得đắc 身thân 心tâm 同đồng 虗hư 空không 去khứ 。 饒nhiêu 汝nhữ 到đáo 精tinh 明minh 。 湛trạm 不bất 搖dao 處xứ 。 不bất 出xuất 識thức 陰ấm 。 古cổ 人nhân 喚hoán 作tác 。 如như 急cấp 流lưu 水thủy 。 流lưu 急cấp 不bất 覺giác 。 妄vọng 為vi 恬điềm 靜tĩnh 。 恁nhẫm 麼ma 脩tu 行hành 。 盡tận 出xuất 他tha 輪luân 迴hồi 際tế 不bất 得đắc 。 依y 前tiền 被bị 輪luân 迴hồi 去khứ 。 所sở 以dĩ 道đạo 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 直trực 是thị 三tam 乘thừa 功công 果quả 。 如như 是thị 可khả 畏úy 。 若nhược 無vô 道Đạo 眼nhãn 。 亦diệc 不bất 究cứu 竟cánh 。 何hà 似tự 如như 今kim 博bác 地địa 凡phàm 夫phu 。 不bất 用dụng 一nhất 毫hào 工công 夫phu 。 便tiện 頓đốn 超siêu 去khứ 。 解giải 省tỉnh 心tâm 力lực 麼ma 。 還hoàn 願nguyện 樂nhạo 麼ma 。 勸khuyến 汝nhữ 如như 今kim 立lập 地địa 待đãi 汝nhữ 搆câu 去khứ 。 更cánh 不bất 教giáo 汝nhữ 加gia 工công 鍊luyện 行hành 。 如như 今kim 不bất 恁nhẫm 麼ma 。 更cánh 待đãi 何hà 時thời 。 還hoàn 肯khẳng 麼ma 。 便tiện 下hạ 座tòa 。 玄huyền 沙sa 因nhân 閱duyệt 楞lăng 嚴nghiêm 。 發phát 明minh 心tâm 地địa 。 出xuất 詞từ 吐thổ 氣khí 。 一nhất 一nhất 與dữ 楞lăng 嚴nghiêm 合hợp 。 於ư 此thử 信tín 入nhập 。 當đương 下hạ 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 本bổn 覺giác 常thường 住trụ 。 又hựu 何hà 妄vọng 見kiến 之chi 為vi 病bệnh 乎hồ 。

阿A 難Nan 。 汝nhữ 雖tuy 先tiên 悟ngộ 。 本bổn 覺giác 妙diệu 明minh 。 性tánh 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 而nhi 猶do 未vị 明minh 。 如như 是thị 覺giác 元nguyên 。 非phi 和hòa 合hợp 生sanh 。 及cập 不bất 和hòa 合hợp 。

阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 復phục 以dĩ 。 前tiền 塵trần 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 今kim 猶do 以dĩ 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 妄vọng 想tưởng 和hòa 合hợp 。 諸chư 因nhân 緣duyên 性tánh 。 而nhi 自tự 疑nghi 惑hoặc 。 證chứng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 和hòa 合hợp 起khởi 者giả 。 則tắc 汝nhữ 今kim 者giả 。 妙diệu 淨tịnh 見kiến 精tinh 。 為vi 與dữ 明minh 和hòa 。 為vi 與dữ 暗ám 和hòa 。 為vi 與dữ 通thông 和hòa 。 為vi 與dữ 塞tắc 和hòa 。 若nhược 明minh 和hòa 者giả 。 且thả 汝nhữ 觀quan 明minh 。 當đương 明minh 現hiện 前tiền 。 何hà 處xứ 雜tạp 見kiến 。 見kiến 相tướng 可khả 辨biện 。 雜tạp 何hà 形hình 像tượng 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 云vân 何hà 見kiến 明minh 。 若nhược 即tức 見kiến 者giả 。 云vân 何hà 見kiến 見kiến 。 必tất 見kiến 圓viên 滿mãn 。 何hà 處xứ 和hòa 明minh 。 若nhược 明minh 圓viên 滿mãn 。 不bất 合hợp 見kiến 和hòa 。 見kiến 必tất 異dị 明minh 。 雜tạp 則tắc 失thất 彼bỉ 。 性tánh 明minh 名danh 字tự 。 雜tạp 失thất 明minh 性tánh 。 和hòa 明minh 非phi 義nghĩa 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 羣quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 又hựu 汝nhữ 今kim 者giả 。 妙diệu 淨tịnh 見kiến 精tinh 。 為vi 與dữ 明minh 合hợp 。 為vi 與dữ 暗ám 合hợp 。 為vi 與dữ 通thông 合hợp 。 為vi 與dữ 塞tắc 合hợp 。 若nhược 明minh 合hợp 者giả 。 至chí 於ư 暗ám 時thời 。 明minh 相tướng 已dĩ 滅diệt 。 此thử 見kiến 即tức 不phủ 。 與dữ 諸chư 暗ám 合hợp 。 云vân 何hà 見kiến 暗ám 。 若nhược 見kiến 暗ám 時thời 。 不bất 與dữ 暗ám 合hợp 。 與dữ 明minh 合hợp 者giả 。 應ưng 非phi 見kiến 明minh 。 既ký 不bất 見kiến 明minh 。 云vân 何hà 明minh 合hợp 。 了liễu 明minh 非phi 暗ám 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 羣quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

通thông 曰viết 。 本bổn 覺giác 妙diệu 明minh 。 非phi 因nhân 緣duyên 非phi 自tự 然nhiên 。 阿A 難Nan 先tiên 略lược 有hữu 悟ngộ 。 似tự 非phi 因nhân 緣duyên 。 與dữ 彼bỉ 自tự 然nhiên 之chi 說thuyết 。 而nhi 又hựu 執chấp 世thế 間gian 三tam 光quang 緣duyên 就tựu 。 始thỉ 成thành 其kỳ 見kiến 。 并tinh 疑nghi 證chứng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 必tất 由do 和hòa 合hợp 而nhi 起khởi 。 彼bỉ 世thế 間gian 之chi 見kiến 。 不bất 但đãn 見kiến 明minh 。 且thả 能năng 見kiến 暗ám 。 非phi 藉tạ 於ư 緣duyên 明minh 矣hĩ 。 況huống 菩Bồ 提Đề 本bổn 覺giác 常thường 住trụ 。 遠viễn 離ly 於ư 見kiến 。 豈khởi 和hòa 合hợp 可khả 得đắc 而nhi 名danh 乎hồ 。 和hòa 者giả 如như 水thủy 土thổ 和hòa 。 雜tạp 而nhi 不bất 辨biện 。 今kim 者giả 妙diệu 淨tịnh 見kiến 精tinh 。 與dữ 前tiền 境cảnh 明minh 暗ám 通thông 塞tắc 。 云vân 何hà 雜tạp 和hòa 。 見kiến 有hữu 情tình 也dã 。 境cảnh 無vô 情tình 也dã 。 歷lịch 然nhiên 可khả 辨biện 。 若nhược 二nhị 者giả 雜tạp 和hòa 。 作tác 何hà 形hình 像tượng 。 見kiến 必tất 見kiến 明minh 。 似tự 相tương/tướng 雜tạp 也dã 。 然nhiên 明minh 不bất 自tự 見kiến 。 而nhi 唯duy 見kiến 能năng 見kiến 。 則tắc 非phi 雜tạp 矣hĩ 。 凡phàm 可khả 雜tạp 者giả 。 必tất 有hữu 不bất 圓viên 滿mãn 之chi 處xứ 。 今kim 見kiến 分phần/phân 相tương/tướng 分phần/phân 。 各các 各các 圓viên 滿mãn 。 充sung 塞tắc 法Pháp 界Giới 。 何hà 處xứ 更cánh 容dung 參tham 和hòa 其kỳ 間gian 耶da 。 就tựu 使sử 可khả 雜tạp 。 見kiến 彼bỉ 相tương/tướng 雜tạp 。 不bất 得đắc 名danh 見kiến 。 相tương/tướng 被bị 見kiến 雜tạp 。 不bất 得đắc 名danh 相tướng 。 是thị 見kiến 必tất 與dữ 相tương/tướng 異dị 。 非phi 可khả 和hòa 也dã 。 合hợp 者giả 如như 函hàm 蓋cái 合hợp 。 附phụ 而nhi 不bất 離ly 。 今kim 者giả 妙diệu 淨tịnh 見kiến 精tinh 。 與dữ 前tiền 境cảnh 明minh 暗ám 通thông 塞tắc 。 云vân 何hà 比tỉ 合hợp 。 與dữ 明minh 合hợp 者giả 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 不bất 言ngôn 與dữ 暗ám 合hợp 者giả 。 應ưng 非phi 見kiến 明minh 。 以dĩ 見kiến 具cụ 四tứ 種chủng 緣duyên 。 但đãn 緣duyên 明minh 故cố 。 既ký 不bất 與dữ 暗ám 合hợp 。 而nhi 能năng 見kiến 暗ám 。 應ưng 非phi 與dữ 明minh 合hợp 而nhi 能năng 見kiến 明minh 。 若nhược 與dữ 明minh 合hợp 。 則tắc 不bất 見kiến 明minh 矣hĩ 。 既ký 不bất 能năng 見kiến 明minh 。 則tắc 不bất 得đắc 謂vị 之chi 明minh 合hợp 矣hĩ 。 云vân 何hà 又hựu 與dữ 明minh 合hợp 。 了liễu 明minh 非phi 暗ám 。 見kiến 暗ám 見kiến 明minh 。 俱câu 無vô 比tỉ 合hợp 。 是thị 見kiến 必tất 與dữ 境cảnh 異dị 。 非phi 可khả 合hợp 也dã 。 即tức 此thử 見kiến 精tinh 。 明minh 暗ám 通thông 塞tắc 。 俱câu 非phi 是thị 見kiến 。 故cố 謂vị 之chi 淨tịnh 。 然nhiên 明minh 暗ám 通thông 塞tắc 。 莫mạc 非phi 是thị 見kiến 。 故cố 謂vị 之chi 妙diệu 。 曰viết 妙diệu 淨tịnh 者giả 。 彼bỉ 但đãn 淨tịnh 色sắc 根căn 。 不bất 涉thiệp 妄vọng 塵trần 。 且thả 非phi 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 也dã 。 況huống 見kiến 見kiến 覺giác 元nguyên 。 尤vưu 為vi 至chí 淨tịnh 。 尤vưu 為vi 至chí 妙diệu 。 豈khởi 由do 和hòa 合hợp 根căn 塵trần 而nhi 起khởi 者giả 乎hồ 。 章chương 敬kính 上thượng 堂đường 云vân 。 至chí 理lý 忘vong 言ngôn 。

時thời 人nhân 不bất 悉tất 。 強cường/cưỡng 習tập 他tha 事sự 。 以dĩ 為vi 功công 能năng 。 不bất 知tri 自tự 性tánh 。 原nguyên 非phi 塵trần 境cảnh 。 是thị 箇cá 微vi 妙diệu 大đại 解giải 脫thoát 門môn 。 所sở 有hữu 鑒giám 覺giác 。 不bất 染nhiễm 不bất 礙ngại 。 如như 是thị 光quang 明minh 。 未vị 曾tằng 休hưu 廢phế 。 曩nẵng 劫kiếp 至chí 今kim 。 固cố 無vô 變biến 易dị 。 猶do 如như 日nhật 輪luân 。 遠viễn 近cận 斯tư 照chiếu 。 雖tuy 及cập 眾chúng 色sắc 。 不bất 與dữ 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 。 靈linh 妙diệu 獨độc 明minh 。 非phi 假giả 鍛đoán 鍊luyện 。 為vi 不bất 了liễu 故cố 。 取thủ 於ư 物vật 象tượng 。 但đãn 如như 揑niết 目mục 。 妄vọng 起khởi 空không 華hoa 。 徒đồ 自tự 疲bì 勞lao 。 枉uổng 經kinh 劫kiếp 數số 。 若nhược 能năng 返phản 照chiếu 。 無vô 第đệ 二nhị 人nhân 。 舉cử 措thố 施thí 為vi 。 不bất 虧khuy 實thật 相tướng 。 又hựu 空không 室thất 道Đạo 人Nhân 智trí 通thông 。 因nhân 看khán 法Pháp 界Giới 觀quán 。 頓đốn 有hữu 省tỉnh 。 連liên 作tác 二nhị 偈kệ 見kiến 意ý 。 一nhất 曰viết 。 浩hạo 浩hạo 塵trần 中trung 體thể 一nhất 如như 。 縱tung 橫hoành 交giao 互hỗ 印ấn 毗tỳ 盧lô 。 全toàn 波ba 是thị 水thủy 波ba 非phi 水thủy 。 全toàn 水thủy 成thành 波ba 水thủy 自tự 殊thù 。 此thử 即tức 非phi 和hòa 合hợp 義nghĩa 也dã 。 次thứ 曰viết 。 物vật 我ngã 元nguyên 無vô 異dị 。 森sâm 羅la 鏡kính 像tượng 同đồng 。 明minh 明minh 超siêu 主chủ 伴bạn 。 了liễu 了liễu 徹triệt 真chân 空không 。 一nhất 體thể 含hàm 多đa 法pháp 。 交giao 參tham 帝đế 網võng 中trung 。 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 處xứ 。 動động 靜tĩnh 悉tất 圓viên 通thông 。 此thử 又hựu 非phi 不bất 和hòa 合hợp 義nghĩa 也dã 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 思tư 惟duy 。 此thử 妙diệu 覺giác 元nguyên 。 與dữ 諸chư 緣duyên 塵trần 。 及cập 心tâm 念niệm 慮lự 。 非phi 和hòa 合hợp 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 今kim 又hựu 言ngôn 。 覺giác 非phi 和hòa 合hợp 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 此thử 妙diệu 見kiến 精tinh 。 非phi 和hòa 合hợp 者giả 。 為vi 非phi 明minh 和hòa 。 為vi 非phi 暗ám 和hòa 。 為vi 非phi 通thông 和hòa 。 為vi 非phi 塞tắc 和hòa 。 若nhược 非phi 明minh 和hòa 。 則tắc 見kiến 與dữ 明minh 。 必tất 有hữu 邊biên 畔bạn 。 汝nhữ 且thả 諦đế 觀quán 。 何hà 處xứ 是thị 明minh 。 何hà 處xứ 是thị 見kiến 。 在tại 見kiến 在tại 明minh 。 自tự 何hà 為vi 畔bạn 。

阿A 難Nan 。 若nhược 明minh 際tế 中trung 。 必tất 無vô 見kiến 者giả 。 則tắc 不bất 相tương 及cập 。 自tự 不bất 知tri 其kỳ 。 明minh 相tướng 所sở 在tại 。 畔bạn 云vân 何hà 成thành 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 羣quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 又hựu 妙diệu 見kiến 精tinh 。 非phi 和hòa 合hợp 者giả 。 為vi 非phi 明minh 合hợp 。 為vi 非phi 暗ám 合hợp 。 為vi 非phi 通thông 合hợp 。 為vi 非phi 塞tắc 合hợp 。 若nhược 非phi 明minh 合hợp 。 則tắc 見kiến 與dữ 明minh 。 性tánh 相tương 乖quai 角giác 。 如như 耳nhĩ 與dữ 明minh 。 了liễu 不bất 相tương 觸xúc 。 見kiến 且thả 不bất 知tri 。 明minh 相tướng 所sở 在tại 。 云vân 何hà 甄chân 明minh 。 合hợp 非phi 合hợp 理lý 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 羣quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

通thông 曰viết 。 阿A 難Nan 所sở 疑nghi 非phi 和hòa 合hợp 者giả 。 謂vị 真chân 妄vọng 二nhị 法pháp 。 似tự 不bất 相tương 入nhập 。 未vị 能năng 融dung 真chân 妄vọng 而nhi 一nhất 之chi 也dã 。 借tá 曰viết 非phi 和hòa 。 則tắc 見kiến 之chi 與dữ 明minh 。 必tất 有hữu 邊biên 畔bạn 。 借tá 曰viết 非phi 合hợp 。 則tắc 見kiến 之chi 與dữ 明minh 。 性tánh 相tương 乖quai 角giác 。 今kim 皆giai 不bất 然nhiên 。 故cố 知tri 非phi 不bất 和hòa 合hợp 也dã 。 前tiền 阿A 難Nan 云vân 。 不bất 能năng 於ư 萬vạn 物vật 象tượng 前tiền 。 剖phẫu 出xuất 精tinh 見kiến 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 大đại 略lược 相tương/tướng 類loại 。 既ký 云vân 非phi 和hòa 合hợp 。 自tự 見kiến 精tinh 之chi 妙diệu 淨tịnh 而nhi 言ngôn 也dã 。 淨tịnh 故cố 不bất 容dung 雜tạp 。 又hựu 云vân 非phi 不bất 和hòa 合hợp 。 單đơn 自tự 見kiến 精tinh 之chi 妙diệu 而nhi 言ngôn 也dã 。 妙diệu 故cố 無vô 不bất 在tại 。 百bách 門môn 義nghĩa 海hải 曰viết 。 達đạt 無vô 生sanh 者giả 。 為vi 塵trần 是thị 心tâm 緣duyên 。 心tâm 為vi 塵trần 因nhân 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 幻huyễn 相tương/tướng 方phương 生sanh 。 由do 從tùng 緣duyên 生sanh 。 必tất 無vô 自tự 性tánh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 今kim 塵trần 不bất 自tự 緣duyên 。 起khởi 待đãi 於ư 心tâm 。 心tâm 不bất 自tự 心tâm 。 必tất 待đãi 於ư 緣duyên 。 由do 相tương 待đãi 故cố 。 則tắc 無vô 定định 屬thuộc 。 緣duyên 生sanh 則tắc 名danh 無vô 生sanh 。 非phi 去khứ 緣duyên 生sanh 說thuyết 無vô 生sanh 也dã 。 紹thiệu 先tiên 禪thiền 師sư 上thượng 堂đường 。 團đoàn 不bất 聚tụ 。 撥bát 不bất 散tán 。 日nhật 曬sái 不bất 乾can/kiền/càn 。 水thủy 浸tẩm 不bất 爛lạn 。 等đẳng 閑nhàn 挂quải 在tại 太thái 虗hư 中trung 。 一nhất 任nhậm 傍bàng 人nhân 冷lãnh 眼nhãn 看khán 。 椑# 樹thụ 和hòa 尚thượng 向hướng 火hỏa 次thứ 。 道đạo 吾ngô 問vấn 作tác 麼ma 。 樹thụ 曰viết 。 和hòa 合hợp 。 吾ngô 曰viết 。 恁nhẫm 麼ma 即tức 當đương 頭đầu 脫thoát 去khứ 也dã 。 樹thụ 曰viết 。 隔cách 闊khoát 來lai 多đa 少thiểu 時thời 耶da 。 吾ngô 便tiện 拂phất 袖tụ 而nhi 去khứ 。 吾ngô 一nhất 日nhật 從tùng 外ngoại 歸quy 。 樹thụ 問vấn 從tùng 甚thậm 麼ma 處xứ 去khứ 來lai 。 吾ngô 曰viết 親thân 近cận 來lai 。 樹thụ 曰viết 。 用dụng 簸phả 這giá 兩lưỡng 片phiến 皮bì 作tác 麼ma 。 吾ngô 曰viết 借tá 。 樹thụ 曰viết 。 他tha 有hữu 從tùng 汝nhữ 借tá 。 無vô 作tác 麼ma 生sanh 。 吾ngô 曰viết 。 祗chi 為vi 有hữu 。 所sở 以dĩ 借tá 。 觀quán 諸chư 尊tôn 宿túc 如như 是thị 舉cử 倡xướng 。 此thử 妙diệu 覺giác 元nguyên 。 與dữ 諸chư 緣duyên 塵trần 。 及cập 心tâm 念niệm 慮lự 。 果quả 和hòa 合hợp 耶da 。 非phi 和hòa 合hợp 耶da 。 須tu 具cụ 眼nhãn 始thỉ 得đắc 。

阿A 難Nan 。 汝nhữ 猶do 未vị 明minh 。 一nhất 切thiết 浮phù 塵trần 。 諸chư 幻huyễn 化hóa 相tướng 。 當đương 處xứ 出xuất 生sanh 。 隨tùy 處xứ 滅diệt 盡tận 。 幻huyễn 妄vọng 稱xưng 相tướng 。 其kỳ 性tánh 真chân 為vi 。 妙diệu 覺giác 明minh 體thể 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 五ngũ 陰ấm 六lục 入nhập 。 從tùng 十thập 二nhị 處xứ 。 至chí 十thập 八bát 界giới 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 虗hư 妄vọng 有hữu 生sanh 。 因nhân 緣duyên 別biệt 離ly 。 虗hư 妄vọng 名danh 滅diệt 。 殊thù 不bất 能năng 知tri 。 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 常thường 住trụ 妙diệu 明minh 。 不bất 動động 周chu 圓viên 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 性tánh 真chân 常thường 中trung 。 求cầu 於ư 去khứ 來lai 。 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。

通thông 曰viết 。 此thử 直trực 顯hiển 頓đốn 門môn 。 指chỉ 出xuất 妙diệu 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 即tức 浮phù 塵trần 幻huyễn 化hóa 中trung 而nhi 證chứng 真Chân 如Như 。 真Chân 如Như 性tánh 中trung 。 求cầu 於ư 去khứ 來lai 。 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 諸chư 陰ấm 入nhập 處xứ 界giới 。 唯duy 有hữu 幻huyễn 妄vọng 之chi 相tướng 。 幻huyễn 無vô 自tự 性tánh 。 依y 真chân 而nhi 立lập 。 如như 華hoa 起khởi 空không 。 全toàn 體thể 是thị 空không 。 如như 泡bào 生sanh 水thủy 。 全toàn 體thể 是thị 水thủy 。 故cố 曰viết 其kỳ 性tánh 真chân 為vi 。 妙diệu 覺giác 明minh 體thể 。 此thử 體thể 即tức 法Pháp 身thân 果quả 。 自tự 含hàm 藏tạng 眾chúng 德đức 曰viết 如Như 來Lai 藏tạng 。 本bổn 無vô 去khứ 來lai 曰viết 常thường 住trụ 。 本bổn 未vị 嘗thường 味vị 曰viết 妙diệu 明minh 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 曰viết 不bất 動động 。 本bổn 自tự 具cụ 足túc 曰viết 周chu 圓viên 。 惟duy 常thường 住trụ 。 故cố 去khứ 來lai 不bất 可khả 得đắc 。 惟duy 妙diệu 明minh 。 故cố 迷mê 悟ngộ 不bất 可khả 得đắc 。 惟duy 不bất 動động 。 故cố 生sanh 死tử 不bất 可khả 得đắc 。 唯duy 周chu 圓viên 。 故cố 真chân 常thường 。 此thử 之chi 謂vị 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 其kỳ 實thật 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 也dã 。 僧Tăng 問vấn 黃hoàng 檗# 。 學học 人nhân 不bất 會hội 。 和hòa 尚thượng 如như 何hà 指chỉ 示thị 。 檗# 云vân 。 我ngã 無vô 一nhất 物vật 。 從tùng 來lai 不bất 曾tằng 將tương 一nhất 物vật 與dữ 人nhân 。 你nễ 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 祗chi 為vi 被bị 人nhân 指chỉ 示thị 。 覓mịch 契khế 覓mịch 會hội 。 此thử 可khả 不bất 是thị 弟đệ 子tử 與dữ 師sư 。 俱câu 陷hãm 王vương 難nạn 。 你nễ 但đãn 知tri 一nhất 念niệm 不bất 受thọ 。 即tức 是thị 無vô 受thọ 身thân 。 一nhất 念niệm 不bất 想tưởng 。 即tức 是thị 無vô 想tưởng 身thân 。 決quyết 定định 不bất 遷thiên 流lưu 造tạo 作tác 。 即tức 是thị 無vô 行hành 身thân 。 莫mạc 思tư 量lượng 卜bốc 度độ 分phân 別biệt 。 即tức 是thị 無vô 識thức 身thân 。 你nễ 如như 今kim 纔tài 起khởi 一nhất 念niệm 。 即tức 如như 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 亦diệc 因nhân 亦diệc 果quả 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 亦diệc 因nhân 亦diệc 果quả 。 故cố 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 一nhất 百bách 一nhất 十thập 處xứ 求cầu 善Thiện 知Tri 識Thức 。 秪# 向hướng 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 中trung 求cầu 。 最tối 後hậu 見kiến 彌Di 勒Lặc 。 彌Di 勒Lặc 卻khước 指chỉ 見kiến 文Văn 殊Thù 。 文Văn 殊Thù 者giả 。 即tức 汝nhữ 本bổn 地địa 無vô 明minh 。 若nhược 心tâm 心tâm 別biệt 異dị 。 向hướng 外ngoại 求cầu 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 一nhất 念niệm 纔tài 生sanh 即tức 滅diệt 。 纔tài 滅diệt 又hựu 生sanh 。 所sở 以dĩ 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 亦diệc 生sanh 亦diệc 老lão 亦diệc 病bệnh 亦diệc 死tử 。 酬thù 因nhân 答đáp 果quả 已dĩ 來lai 。 即tức 五ngũ 聚tụ 之chi 生sanh 滅diệt 。 五ngũ 聚tụ 者giả 。 五ngũ 陰ấm 也dã 。 一nhất 念niệm 不bất 起khởi 。 即tức 十thập 八bát 界giới 空không 。 即tức 身thân 便tiện 是thị 菩Bồ 提Đề 華hoa 果quả 。 即tức 心tâm 便tiện 是thị 靈linh 智trí 。 亦diệc 云vân 靈linh 臺đài 。 若nhược 有hữu 所sở 住trụ 著trước 。 即tức 身thân 為vi 死tử 屍thi 。 亦diệc 云vân 守thủ 死tử 屍thi 鬼quỷ 。 若nhược 黃hoàng 檗# 此thử 語ngữ 。 非phi 明minh 幻huyễn 妄vọng 稱xưng 相tướng 。 其kỳ 性tánh 真chân 為vi 。 妙diệu 覺giác 明minh 體thể 者giả 乎hồ 。 皓hạo 月nguyệt 供cung 奉phụng 問vấn 長trường/trưởng 沙sa 曰viết 。 了liễu 即tức 業nghiệp 障chướng 本bổn 來lai 空không 。 未vị 了liễu 應ưng 須tu 還hoàn 宿túc 債trái 。 只chỉ 如như 師sư 子tử 尊tôn 者giả 。 二nhị 祖tổ 大đại 師sư 。 為vi 甚thậm 麼ma 得đắc 償thường 債trái 去khứ 。 沙sa 曰viết 。 大đại 德đức 不bất 識thức 本bổn 來lai 空không 。 月nguyệt 曰viết 。 如như 何hà 是thị 本bổn 來lai 空không 。 曰viết 業nghiệp 障chướng 是thị 。 曰viết 如như 何hà 是thị 業nghiệp 障chướng 。 曰viết 本bổn 來lai 空không 是thị 。 沙sa 以dĩ 偈kệ 示thị 之chi 曰viết 。 假giả 有hữu 元nguyên 非phi 有hữu 。 假giả 滅diệt 亦diệc 非phi 無vô 。 涅Niết 槃Bàn 償thường 債trái 義nghĩa 。 一nhất 性tánh 更cánh 無vô 殊thù 。 若nhược 長trường/trưởng 沙sa 此thử 語ngữ 。 非phi 明minh 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 常thường 住trụ 妙diệu 明minh 。 不bất 動động 周chu 圓viên 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 乎hồ 。 又hựu 夾giáp 山sơn 與dữ 定định 山sơn 同đồng 行hành 言ngôn 話thoại 次thứ 。 定định 山sơn 曰viết 。 生sanh 死tử 中trung 無vô 佛Phật 。 即tức 無vô 生sanh 死tử 。 夾giáp 山sơn 曰viết 。 生sanh 死tử 中trung 有hữu 佛Phật 。 即tức 不bất 迷mê 生sanh 死tử 。 互hỗ 相tương 不bất 肯khẳng 。 同đồng 見kiến 大đại 梅mai 。 夾giáp 山sơn 便tiện 舉cử 問vấn 二nhị 人nhân 見kiến 處xứ 。 那na 箇cá 較giảo 親thân 。 梅mai 曰viết 。 一nhất 親thân 一nhất 疎sơ 。 夾giáp 山sơn 復phục 問vấn 那na 箇cá 親thân 。 梅mai 曰viết 。 且thả 去khứ 。 明minh 日nhật 來lai 。 夾giáp 山sơn 明minh 日nhật 再tái 上thượng 問vấn 梅mai 。 梅mai 曰viết 。 親thân 者giả 不bất 問vấn 。 問vấn 者giả 不bất 親thân 。 夾giáp 山sơn 住trụ 後hậu 自tự 云vân 。 當đương 時thời 失thất 一nhất 隻chỉ 眼nhãn 。 即tức 此thử 一nhất 則tắc 。 非phi 即tức 明minh 性tánh 真chân 常thường 中trung 。 求cầu 於ư 去khứ 來lai 。 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 乎hồ 。 舊cựu 說thuyết 自tự 徵trưng 心tâm 辨biện 見kiến 以dĩ 來lai 。 廣quảng 破phá 人nhân 執chấp 。 當đương 奢Xa 摩Ma 他Tha 空không 觀quán 。 自tự 此thử 以dĩ 下hạ 。 廣quảng 破phá 法pháp 執chấp 。 當đương 三Tam 摩Ma 提Đề 假giả 觀quán 。 於ư 直trực 指chỉ 人nhân 心tâm 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 。 尚thượng 隔cách 一nhất 程# 。 未vị 識thức 阿A 難Nan 所sở 問vấn 者giả 。 妙diệu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 此thử 所sở 答đáp 者giả 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 妙diệu 之chi 一nhất 字tự 。 難nan 以dĩ 形hình 容dung 。 悟ngộ 者giả 自tự 知tri 。

阿A 難Nan 。 云vân 何hà 五ngũ 陰ấm 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。

通thông 曰viết 。 五ngũ 陰ấm 亦diệc 云vân 五ngũ 蘊uẩn 。 蘊uẩn 謂vị 積tích 聚tụ 。 陰ấm 謂vị 蓋cái 覆phú 。 積tích 聚tụ 有hữu 為vi 。 蓋cái 覆phú 真chân 性tánh 。 故cố 並tịnh 稱xưng 云vân 五ngũ 陰ấm 區khu 宇vũ 。 甚thậm 為vi 難nan 破phá 。 此thử 云vân 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 豈khởi 謂vị 推thôi 本bổn 緣duyên 起khởi 。 從tùng 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 流lưu 出xuất 耶da 。 抑ức 豈khởi 謂vị 五ngũ 陰ấm 皆giai 空không 。 即tức 顯hiển 如Như 來Lai 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 耶da 。 此thử 係hệ 頓đốn 門môn 。 即tức 上thượng 所sở 稱xưng 大đại 陀đà 羅la 尼ni 。 諸chư 三tam 摩ma 提đề 。 妙diệu 脩tu 行hành 路lộ 。 正chánh 謂vị 即tức 此thử 五ngũ 陰ấm 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 故cố 銷tiêu 除trừ 五ngũ 陰ấm 。 不bất 無vô 次thứ 第đệ 。 若nhược 論luận 理lý 則tắc 頓đốn 悟ngộ 。 須tu 直trực 下hạ 見kiến 得đắc 五ngũ 陰ấm 皆giai 自tự 無vô 生sanh 。 皆giai 自tự 寂tịch 靜tĩnh 。 求cầu 五ngũ 陰ấm 之chi 相tướng 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 又hựu 何hà 五ngũ 陰ấm 之chi 非phi 真Chân 如Như 。 而nhi 真Chân 如Như 之chi 非phi 五ngũ 陰ấm 乎hồ 哉tai 。 僧Tăng 問vấn 溈# 山sơn 安an 曰viết 。 離ly 卻khước 五ngũ 陰ấm 。 如như 何hà 是thị 本bổn 來lai 身thân 。 安an 曰viết 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 僧Tăng 云vân 。 這giá 箇cá 是thị 五ngũ 陰ấm 。 安an 曰viết 。 這giá 箇cá 異dị 五ngũ 陰ấm 。 又hựu 問vấn 此thử 陰ấm 已dĩ 謝tạ 彼bỉ 陰ấm 未vị 生sanh 時thời 如như 何hà 。 安an 曰viết 。 此thử 陰ấm 未vị 謝tạ 。 那na 箇cá 是thị 大đại 德đức 。 曰viết 不bất 會hội 。 安an 曰viết 。 若nhược 會hội 此thử 陰ấm 。 便tiện 明minh 彼bỉ 陰ấm 。 若nhược 懶lãn 安an 者giả 。 可khả 謂vị 深thâm 明minh 五ngũ 陰ấm 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 者giả 也dã 。

阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 目mục 。 觀quan 晴tình 明minh 空không 。 唯duy 一nhất 晴tình 虗hư 。 逈huýnh 無vô 所sở 有hữu 。 其kỳ 人nhân 無vô 故cố 。 不bất 動động 目mục 睛tình 。 瞪trừng 以dĩ 發phát 勞lao 。 則tắc 於ư 虗hư 空không 。 別biệt 見kiến 狂cuồng 華hoa 。

復phục 有hữu 一nhất 切thiết 。 狂cuồng 亂loạn 非phi 相tướng 。 色sắc 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 狂cuồng 華hoa 。 非phi 從tùng 空không 來lai 。 非phi 從tùng 目mục 出xuất 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 空không 來lai 者giả 。 既ký 從tùng 空không 來lai 。 還hoàn 從tùng 空không 入nhập 。 若nhược 有hữu 出xuất 入nhập 。 即tức 非phi 虗hư 空không 。 空không 若nhược 非phi 空không 。 自tự 不bất 容dung 其kỳ 。 華hoa 相tướng 起khởi 滅diệt 。 阿A 難Nan 當đương 體thể 。 不bất 容dung 阿A 難Nan 。 若nhược 目mục 出xuất 者giả 。 既ký 從tùng 目mục 出xuất 。 還hoàn 從tùng 目mục 入nhập 。 即tức 此thử 華hoa 性tánh 。 從tùng 目mục 出xuất 故cố 。 當đương 合hợp 有hữu 見kiến 。 若nhược 有hữu 見kiến 者giả 。 去khứ 既ký 華hoa 空không 。 旋toàn 合hợp 見kiến 眼nhãn 。 若nhược 無vô 見kiến 者giả 。 出xuất 既ký 翳ế 空không 。 旋toàn 當đương 翳ế 眼nhãn 。 又hựu 見kiến 華hoa 時thời 。 目mục 應ưng 無vô 翳ế 。 云vân 何hà 晴tình 空không 。 號hiệu 清thanh 明minh 眼nhãn 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 色sắc 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。

通thông 曰viết 。 龍long 勝thắng 偈kệ 云vân 。 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 。 亦diệc 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 不bất 共cộng 不bất 無vô 因nhân 。 是thị 故cố 說thuyết 無vô 生sanh 。 夫phu 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 。 待đãi 諸chư 緣duyên 故cố 。 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 諸chư 緣duyên 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 不bất 共cộng 生sanh 。 智trí 及cập 脩tu 行hành 。 體thể 空không 無vô 自tự 性tánh 。 無vô 合hợp 散tán 故cố 。 不bất 無vô 因nhân 。 要yếu 待đãi 覺giác 悟ngộ 修tu 行hành 方phương 顯hiển 。 不bất 自tự 然nhiên 成thành 。 故cố 知tri 此thử 妙diệu 覺giác 明minh 體thể 。 離ly 一nhất 切thiết 過quá 。 本bổn 自tự 無vô 生sanh 也dã 。 自tự 五ngũ 陰ấm 六lục 入nhập 。 十thập 二nhị 處xứ 十thập 八bát 界giới 以dĩ 逮đãi 七thất 大đại 。 無vô 非phi 廣quảng 明minh 此thử 意ý 。 悟ngộ 得đắc 無vô 生sanh 。 即tức 清thanh 淨tịnh 目mục 。 本bổn 自tự 無vô 華hoa 。 瞪trừng 以dĩ 發phát 勞lao 。 背bội 真chân 合hợp 妄vọng 。 則tắc 見kiến 有hữu 華hoa 。 華hoa 本bổn 無vô 體thể 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 但đãn 除trừ 翳ế 眼nhãn 。 狂cuồng 華hoa 自tự 息tức 。 若nhược 於ư 狂cuồng 華hoa 。 謂vị 有hữu 所sở 自tự 。 即tức 因nhân 緣duyên 性tánh 。 謂vị 無vô 所sở 自tự 。 即tức 自tự 然nhiên 性tánh 。 今kim 審thẩm 其kỳ 所sở 從tùng 。 不bất 於ư 空không 出xuất 。 不bất 於ư 目mục 出xuất 。 則tắc 非phi 因nhân 緣duyên 明minh 矣hĩ 。 若nhược 果quả 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 則tắc 見kiến 華hoa 時thời 。 自tự 應ưng 無vô 翳ế 。 若nhược 無vô 翳ế 而nhi 見kiến 華hoa 。 則tắc 見kiến 華hoa 者giả 謂vị 之chi 清thanh 明minh 眼nhãn 。 見kiến 晴tình 明minh 空không 。 應ưng 是thị 翳ế 眼nhãn 。 云vân 何hà 晴tình 空không 。 號hiệu 清thanh 明minh 眼nhãn 。 是thị 華hoa 必tất 由do 翳ế 而nhi 生sanh 。 又hựu 非phi 自tự 然nhiên 明minh 矣hĩ 。 夫phu 狂cuồng 華hoa 如như 是thị 。 色sắc 陰ấm 亦diệc 然nhiên 。 本bổn 皆giai 虗hư 妄vọng 。 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 即tức 色sắc 即tức 空không 。 故cố 謂vị 之chi 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 也dã 。 馬mã 祖tổ 示thị 眾chúng 云vân 。 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 森sâm 羅la 及cập 萬vạn 象tượng 。 一nhất 法pháp 之chi 所sở 印ấn 。 凡phàm 所sở 見kiến 色sắc 。 皆giai 是thị 見kiến 心tâm 。 心tâm 不bất 自tự 心tâm 。 因nhân 色sắc 故cố 有hữu 。 汝nhữ 但đãn 隨tùy 時thời 言ngôn 說thuyết 。 即tức 事sự 即tức 理lý 。 都đô 無vô 所sở 礙ngại 。 菩Bồ 提Đề 道Đạo 果quả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 於ư 心tâm 所sở 生sanh 。 即tức 名danh 為vi 色sắc 。 知tri 色sắc 空không 故cố 。 生sanh 即tức 不bất 生sanh 。 若nhược 了liễu 此thử 意ý 。 乃nãi 可khả 隨tùy 時thời 著trước 衣y 吃cật 飯phạn 。 長trưởng 養dưỡng 聖thánh 胎thai 。 任nhậm 運vận 過quá 時thời 。 更cánh 有hữu 何hà 事sự 汝nhữ 受thọ 吾ngô 教giáo 。 聽thính 吾ngô 偈kệ 曰viết 。 心tâm 地địa 隨tùy 時thời 說thuyết 。 菩Bồ 提Đề 亦diệc 只chỉ 寧ninh 。 事sự 理lý 俱câu 無vô 礙ngại 。 當đương 生sanh 即tức 不bất 生sanh 。 雲vân 門môn 示thị 眾chúng 云vân 。 真chân 空không 不bất 壞hoại 有hữu 。 真chân 空không 不bất 異dị 色sắc 。 僧Tăng 便tiện 問vấn 作tác 麼ma 生sanh 是thị 真chân 空không 。 問vấn 曰viết 。 還hoàn 聞văn 鐘chung 聲thanh 麼ma 。 曰viết 此thử 是thị 鐘chung 聲thanh 。 門môn 曰viết 。 驢lư 年niên 夢mộng 見kiến 麼ma 。 又hựu 高cao 安an 仁nhân 禪thiền 師sư 示thị 眾chúng 云vân 。 尋tầm 常thường 不bất 欲dục 向hướng 聲thanh 前tiền 句cú 後hậu 。 鼓cổ 弄lộng 人nhân 家gia 男nam 女nữ 。 何hà 故cố 。 且thả 聲thanh 不bất 是thị 聲thanh 。 色sắc 不bất 是thị 色sắc 。

時thời 有hữu 僧Tăng 問vấn 如như 何hà 是thị 聲thanh 不bất 是thị 聲thanh 。 曰viết 喚hoán 作tác 色sắc 得đắc 麼ma 。 云vân 如như 何hà 是thị 色sắc 不bất 是thị 色sắc 。 曰viết 喚hoán 作tác 聲thanh 得đắc 麼ma 。 僧Tăng 作tác 禮lễ 。 仁nhân 曰viết 。 且thả 道đạo 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 答đáp 汝nhữ 語ngữ 。 若nhược 人nhân 辨biện 得đắc 。 有hữu 箇cá 入nhập 處xứ 。 丹đan 霞hà 頌tụng 云vân 。 色sắc 自tự 色sắc 兮hề 聲thanh 自tự 聲thanh 。 新tân 鶯# 啼đề 處xứ 柳liễu 烟yên 輕khinh 。 門môn 門môn 有hữu 路lộ 通thông 京kinh 國quốc 。 三tam 島đảo 斜tà 橫hoạnh/hoành 海hải 月nguyệt 明minh 。 故cố 知tri 色sắc 陰ấm 本bổn 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 者giả 。 即tức 達đạt 無vô 生sanh 之chi 旨chỉ 。

阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 手thủ 足túc 宴yến 安an 。 百bách 骸hài 調điều 適thích 。 忽hốt 如như 忘vong 生sanh 。 性tánh 無vô 違vi 順thuận 。 其kỳ 人nhân 無vô 故cố 。 以dĩ 二nhị 手thủ 掌chưởng 。 於ư 空không 相tương 摩ma 。 於ư 二nhị 手thủ 中trung 。 妄vọng 生sanh 澀sáp 滑hoạt 。 冷lãnh 熱nhiệt 諸chư 相tướng 。 受thọ 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 幻huyễn 觸xúc 。 不bất 從tùng 空không 來lai 。 不bất 從tùng 掌chưởng 出xuất 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 空không 來lai 者giả 。 既ký 能năng 觸xúc 掌chưởng 。 何hà 不bất 觸xúc 身thân 。 不bất 應ưng 虗hư 空không 。 選tuyển 擇trạch 來lai 觸xúc 。 若nhược 從tùng 掌chưởng 出xuất 。 應ưng 非phi 待đãi 合hợp 。 又hựu 掌chưởng 出xuất 故cố 。 合hợp 則tắc 掌chưởng 知tri 。 離ly 則tắc 觸xúc 入nhập 。 臂tý 腕oản 骨cốt 髓tủy 。 應ưng 亦diệc 覺giác 知tri 。 入nhập 時thời 蹤tung 跡tích 。 必tất 有hữu 覺giác 心tâm 。 知tri 出xuất 知tri 入nhập 。 自tự 有hữu 一nhất 物vật 。 身thân 中trung 往vãng 來lai 。 何hà 待đãi 合hợp 知tri 。 要yếu 名danh 為vi 觸xúc 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 受thọ 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。

通thông 曰viết 。 藏tạng 性tánh 本bổn 無vô 諸chư 受thọ 。 但đãn 觸xúc 情tình 於ư 境cảnh 。 納nạp 境cảnh 於ư 心tâm 。 斯tư 名danh 曰viết 受thọ 。 故cố 以dĩ 二nhị 手thủ 相tương 摩ma 妄vọng 生sanh 澀sáp 滑hoạt 。 冷lãnh 熱nhiệt 諸chư 相tướng 為ví 喻dụ 。 冷lãnh 熱nhiệt 本bổn 無vô 。 因nhân 觸xúc 故cố 有hữu 。 故cố 曰viết 幻huyễn 觸xúc 。 使sử 此thử 受thọ 性tánh 。 由do 因nhân 緣duyên 生sanh 。 或hoặc 自tự 然nhiên 生sanh 。 則tắc 不bất 謂vị 之chi 虗hư 妄vọng 可khả 也dã 。 今kim 非phi 空không 非phi 掌chưởng 。 則tắc 非phi 因nhân 緣duyên 矣hĩ 。 待đãi 合hợp 方phương 知tri 。 則tắc 非phi 自tự 然nhiên 矣hĩ 。 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 。 當đương 體thể 寂tịch 滅diệt 。 本bổn 自tự 不bất 生sanh 。 非phi 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 而nhi 何hà 。 謂vị 之chi 曰viết 妙diệu 。 即tức 受thọ 而nhi 非phi 受thọ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 因nhân 長trường 爪trảo 梵Phạm 志Chí 索sách 論luận 義nghĩa 。 預dự 約ước 曰viết 。 我ngã 義nghĩa 若nhược 墮đọa 。 我ngã 自tự 斬trảm 首thủ 。 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 汝nhữ 義nghĩa 以dĩ 何hà 為vi 宗tông 。 志chí 曰viết 。 我ngã 以dĩ 一nhất 切thiết 不bất 受thọ 為vi 宗tông 。 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 是thị 見kiến 受thọ 否phủ/bĩ 。 志chí 拂phất 袖tụ 而nhi 去khứ 。 行hành 至chí 路lộ 中trung 。 乃nãi 省tỉnh 。 謂vị 弟đệ 子tử 曰viết 。 我ngã 當đương 回hồi 去khứ 斬trảm 首thủ 以dĩ 謝tạ 世Thế 尊Tôn 。 弟đệ 子tử 曰viết 。 人nhân 天thiên 眾chúng 前tiền 。 幸hạnh 當đương 得đắc 勝thắng 。 何hà 以dĩ 斬trảm 首thủ 。 志chí 曰viết 。 我ngã 寧ninh 於ư 有hữu 智trí 人nhân 前tiền 斬trảm 頭đầu 。 不bất 於ư 無vô 知tri 人nhân 前tiền 得đắc 勝thắng 。 乃nãi 歎thán 曰viết 。 我ngã 義nghĩa 兩lưỡng 處xứ 負phụ 墮đọa 。 是thị 見kiến 若nhược 受thọ 。 負phụ 門môn 處xứ 麤thô 。 是thị 見kiến 不bất 受thọ 。 負phụ 門môn 處xứ 細tế 。 一nhất 切thiết 天thiên 人nhân 二nhị 乘thừa 。 皆giai 不bất 知tri 我ngã 義nghĩa 墮đọa 處xứ 。 唯duy 有hữu 世Thế 尊Tôn 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 我ngã 義nghĩa 墮đọa 。 回hồi 至chí 世Thế 尊Tôn 前tiền 曰viết 。 我ngã 義nghĩa 兩lưỡng 處xứ 負phụ 墮đọa 。 故cố 當đương 斬trảm 首thủ 以dĩ 謝tạ 世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 我ngã 法Pháp 中trung 無vô 如như 是thị 事sự 。 汝nhữ 當đương 回hồi 心tâm 向hướng 道đạo 。 於ư 是thị 同đồng 五ngũ 百bách 徒đồ 眾chúng 。 一nhất 時thời 投đầu 佛Phật 出xuất 家gia 。 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 夫phu 受thọ 陰ấm 若nhược 是thị 其kỳ 微vi 也dã 。 豈khởi 易dị 破phá 哉tai 。

阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 談đàm 說thuyết 酢tạc 梅mai 。 口khẩu 中trung 水thủy 出xuất 。 思tư 踏đạp 懸huyền 崖nhai 。 足túc 心tâm 酸toan 澀sáp 。 想tưởng 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

阿A 難Nan 。 如như 是thị 酢tạc 說thuyết 。 不bất 從tùng 梅mai 生sanh 。 非phi 從tùng 口khẩu 入nhập 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 梅mai 生sanh 者giả 。 梅mai 合hợp 自tự 談đàm 。 何hà 待đãi 人nhân 說thuyết 。 若nhược 從tùng 口khẩu 入nhập 。 自tự 合hợp 口khẩu 聞văn 。 何hà 須tu 待đãi 耳nhĩ 。 若nhược 獨độc 耳nhĩ 聞văn 。 此thử 水thủy 何hà 不phủ 。 耳nhĩ 中trung 而nhi 出xuất 。 想tưởng 踏đạp 懸huyền 崖nhai 。 與dữ 說thuyết 相tương 類loại 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 想tưởng 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。

通thông 曰viết 。 想tưởng 無vô 實thật 相tướng 。 由do 心tâm 成thành 相tương/tướng 。 故cố 名danh 曰viết 想tưởng 。 想tưởng 梅mai 水thủy 出xuất 。 想tưởng 崖nhai 酸toan 生sanh 。 梅mai 不bất 至chí 口khẩu 。 但đãn 有hữu 談đàm 說thuyết 。 此thử 水thủy 胡hồ 為vi 乎hồ 來lai 哉tai 。 成thành 於ư 想tưởng 也dã 。 又hựu 如như 夢mộng 中trung 。 談đàm 者giả 非phi 人nhân 。 聽thính 者giả 非phi 耳nhĩ 。 聞văn 說thuyết 酢tạc 梅mai 。 口khẩu 亦diệc 涎tiên 流lưu 。 此thử 又hựu 胡hồ 為vi 乎hồ 來lai 哉tai 。 結kết 於ư 想tưởng 也dã 。 此thử 想tưởng 若nhược 因nhân 緣duyên 性tánh 者giả 。 必tất 不bất 離ly 梅mai 與dữ 口khẩu 而nhi 有hữu 。 今kim 者giả 談đàm 不bất 自tự 梅mai 。 聞văn 不bất 自tự 口khẩu 。 耳nhĩ 不bất 出xuất 水thủy 而nhi 口khẩu 中trung 水thủy 生sanh 。 其kỳ 非phi 因nhân 緣duyên 明minh 矣hĩ 。 此thử 想tưởng 若nhược 自tự 然nhiên 性tánh 者giả 。 談đàm 梅mai 應ưng 合hợp 足túc 酸toan 。 談đàm 崖nhai 應ưng 合hợp 水thủy 出xuất 。 今kim 者giả 各các 隨tùy 種chủng 子tử 習tập 氣khí 。 非phi 無vô 故cố 而nhi 有hữu 。 其kỳ 非phi 自tự 然nhiên 明minh 矣hĩ 。 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 。 當đương 其kỳ 想tưởng 時thời 。 即tức 是thị 無vô 想tưởng 。 渾hồn 然nhiên 一nhất 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 也dã 。 有hữu 一nhất 道Đạo 士sĩ 問vấn 萬vạn 松tùng 曰viết 。 弟đệ 子tử 三tam 十thập 餘dư 年niên 。 打đả 疊điệp 妄vọng 心tâm 不bất 下hạ 。 松tùng 曰viết 。 我ngã 有hữu 四tứ 問vấn 。 舉cử 似tự 全toàn 真chân 。 一nhất 問vấn 妄vọng 心tâm 有hữu 來lai 多đa 少thiểu 時thời 也dã 。 二nhị 問vấn 元nguyên 來lai 有hữu 妄vọng 心tâm 否phủ/bĩ 。 三tam 問vấn 妄vọng 心tâm 作tác 麼ma 生sanh 斷đoạn 。 四tứ 問vấn 妄vọng 心tâm 斷đoạn 即tức 是thị 不bất 斷đoạn 即tức 是thị 。 其kỳ 人nhân 拜bái 謝tạ 而nhi 去khứ 。 黃hoàng 山sơn 趙triệu 交giao 孺nhụ 。 親thân 覲cận 圓viên 通thông 善thiện 國quốc 師sư 。 嘗thường 作tác 頌tụng 曰viết 。 妄vọng 想tưởng 元nguyên 來lai 本bổn 自tự 真chân 。 除trừ 時thời 又hựu 起khởi 一nhất 重trọng/trùng 塵trần 。 言ngôn 思tư 動động 靜tĩnh 承thừa 誰thùy 力lực 。 子tử 細tế 看khán 來lai 無vô 別biệt 人nhân 。 又hựu 佛Phật 在tại 時thời 。 有hữu 弟đệ 兄huynh 三tam 人nhân 。 聞văn 毗tỳ 耶da 離ly 國quốc 有hữu 婬dâm 女nữ 曰viết 菴am 羅la 婆bà 利lợi 。 又hựu 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 有hữu 婬dâm 女nữ 曰viết 須tu 曼mạn 那na 。 又hựu 王Vương 舍Xá 城Thành 。 有hữu 婬dâm 女nữ 曰viết 優ưu 鉢bát 羅la 槃bàn 那na 。 皆giai 有hữu 美mỹ 色sắc 。 晝trú 夜dạ 念niệm 之chi 。 便tiện 夢mộng 與dữ 之chi 從tùng 事sự 。 覺giác 已dĩ 念niệm 之chi 。 彼bỉ 女nữ 不bất 來lai 。 我ngã 亦diệc 不bất 往vãng 。 而nhi 婬dâm 事sự 成thành 辦biện 。 因nhân 是thị 而nhi 悟ngộ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 如như 是thị 耶da 。 於ư 是thị 頓đốn 證chứng 唯duy 心tâm 。 噫# 。 若nhược 三tam 人nhân 者giả 。 可khả 謂vị 能năng 明minh 想tưởng 陰ấm 之chi 為vi 虗hư 妄vọng 者giả 也dã 。 頓đốn 證chứng 唯duy 心tâm 。 不bất 既ký 見kiến 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 乎hồ 。

阿A 難Nan 。 譬thí 如như 暴bạo 流lưu 。 波ba 浪lãng 相tương 續tục 。 前tiền 際tế 後hậu 際tế 。 不bất 相tương 踰du 越việt 。 行hành 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

阿A 難Nan 。 如như 是thị 流lưu 性tánh 。 不bất 因nhân 空không 生sanh 。 不bất 因nhân 水thủy 有hữu 。 亦diệc 非phi 水thủy 性tánh 。 非phi 離ly 空không 水thủy 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 因nhân 空không 生sanh 。 則tắc 諸chư 十thập 方phương 。 無vô 盡tận 虗hư 空không 。 成thành 無vô 盡tận 流lưu 。 世thế 界giới 自tự 然nhiên 。 俱câu 受thọ 淪luân 溺nịch 。 若nhược 因nhân 水thủy 有hữu 。 則tắc 此thử 暴bạo 流lưu 。 性tánh 應ưng 非phi 水thủy 。 有hữu 所sở 有hữu 相tướng 。 今kim 應ưng 現hiện 在tại 。 若nhược 即tức 水thủy 性tánh 。 則tắc 澄trừng 清thanh 時thời 。 應ưng 非phi 水thủy 體thể 。 若nhược 離ly 空không 水thủy 。 空không 非phi 有hữu 外ngoại 。 水thủy 外ngoại 無vô 流lưu 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 行hành 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。

通thông 曰viết 。 陀đà 那na 微vi 細tế 識thức 。 習tập 氣khí 成thành 暴bạo 流lưu 。 湛trạm 不bất 搖dao 處xứ 。 名danh 第đệ 八bát 識thức 黏niêm 湛trạm 妄vọng 動động 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 新tân 新tân 不bất 住trụ 。 名danh 第đệ 七thất 識thức 。 是thị 為vi 行hành 陰ấm 。 行hành 陰ấm 故cố 如như 暴bạo 流lưu 。 隨tùy 境cảnh 轉chuyển 徙tỉ 。 然nhiên 其kỳ 流lưu 也dã 。 非phi 從tùng 境cảnh 生sanh 。 非phi 從tùng 心tâm 生sanh 。 非phi 即tức 心tâm 境cảnh 。 非phi 離ly 心tâm 境cảnh 。 蓋cái 由do 七thất 識thức 內nội 依y 於ư 八bát 識thức 。 外ngoại 依y 於ư 六lục 識thức 。 原nguyên 無vô 自tự 性tánh 可khả 得đắc 。 既ký 無vô 自tự 性tánh 。 即tức 是thị 虗hư 妄vọng 也dã 。 流lưu 非phi 空không 出xuất 易dị 知tri 。 流lưu 非phi 水thủy 有hữu 難nạn/nan 辨biện 。 能năng 有hữu 是thị 水thủy 。 所sở 有hữu 是thị 流lưu 。 如như 樹thụ 生sanh 果quả 。 果quả 不bất 是thị 樹thụ 。 今kim 應ưng 現hiện 在tại 。 確xác 然nhiên 可khả 指chỉ 。 而nhi 流lưu 水thủy 二nhị 相tương/tướng 。 無vô 可khả 別biệt 白bạch 。 則tắc 非phi 因nhân 水thủy 出xuất 明minh 矣hĩ 。 不bất 即tức 空không 水thủy 。 則tắc 非phi 因nhân 緣duyên 。 不bất 離ly 空không 水thủy 。 則tắc 非phi 自tự 然nhiên 。 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 。 宛uyển 是thị 虗hư 妄vọng 。 明minh 得đắc 虗hư 妄vọng 。 當đương 下hạ 。 本bổn 自tự 無vô 生sanh 。 故cố 謂vị 之chi 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 也dã 。 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 相tương 生sanh 執chấp 礙ngại 。 想tưởng 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 流lưu 注chú 生sanh 則tắc 逐trục 妄vọng 流lưu 轉chuyển 。 若nhược 到đáo 無vô 功công 用dụng 地địa 。 猶do 在tại 流lưu 注chú 相tương/tướng 中trung 。 須tu 是thị 出xuất 得đắc 第đệ 三tam 流lưu 注chú 生sanh 相tương/tướng 。 方phương 始thỉ 快khoái 活hoạt 自tự 在tại 。 僧Tăng 問vấn 趙triệu 州châu 。 初sơ 生sanh 孩hài 子tử 。 還hoàn 具cụ 六lục 識thức 也dã 無vô 。 州châu 云vân 。 急cấp 水thủy 上thượng 打đả 毬cầu 子tử 。 僧Tăng 復phục 問vấn 投đầu 子tử 。 急cấp 水thủy 上thượng 打đả 毬cầu 子tử 意ý 指chỉ 如như 何hà 。 子tử 云vân 。 念niệm 念niệm 不bất 停đình 留lưu 。 雪tuyết 竇đậu 頌tụng 云vân 。 六lục 識thức 無vô 功công 伸thân 一nhất 問vấn 。 作tác 家gia 曾tằng 共cộng 辨biện 來lai 端đoan 。 茫mang 茫mang 急cấp 出xuất 打đả 毬cầu 子tử 。 落lạc 處xứ 不bất 停đình 誰thùy 解giải 看khán 。 此thử 是thị 雪tuyết 竇đậu 活hoạt 句cú 。 且thả 道đạo 落lạc 在tại 甚thậm 麼ma 處xứ 。 如như 覰# 得đắc 透thấu 。 方phương 信tín 行hành 陰ấm 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。

阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 取thủ 頻tần 伽già 瓶bình 。 塞tắc 其kỳ 兩lưỡng 孔khổng 。 滿mãn 中trung 擎kình 空không 。 千thiên 里lý 遠viễn 行hành 。 用dụng 餉hướng 他tha 國quốc 。 識thức 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

阿A 難Nan 。 如như 是thị 虗hư 空không 。 非phi 彼bỉ 方phương 來lai 。 非phi 此thử 方phương 入nhập 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 彼bỉ 方phương 來lai 。 則tắc 本bổn 瓶bình 中trung 。 既ký 貯trữ 空không 去khứ 。 於ư 木mộc 瓶bình 地địa 應ưng 少thiểu 虗hư 空không 。 若nhược 此thử 方phương 入nhập 。 開khai 孔khổng 倒đảo 瓶bình 。 應ưng 見kiến 空không 出xuất 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 識thức 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。

通thông 曰viết 。 宗tông 鏡kính 錄lục 云vân 。 若nhược 執chấp 有hữu 識thức 隨tùy 身thân 往vãng 來lai 者giả 。 此thử 處xứ 識thức 陰ấm 滅diệt 。 往vãng 彼bỉ 處xứ 生sanh 時thời 。 如như 將tương 此thử 方phương 虗hư 空không 遠viễn 餉hướng 他tha 國quốc 。 若nhược 此thử 陰ấm 實thật 滅diệt 。 於ư 本bổn 瓶bình 地địa 。 應ưng 少thiểu 虗hư 空không 。 若nhược 彼bỉ 陰ấm 復phục 生sanh 。 如như 開khai 孔khổng 倒đảo 瓶bình 。 應ưng 見kiến 空không 出xuất 。 故cố 知tri 。 虗hư 空không 不bất 動động 。 識thức 無vô 去khứ 來lai 。 識thức 陰ấm 為vi 虗hư 妄vọng 也dã 。 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 性tánh 空không 真chân 覺giác 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 。 一nhất 迷mê 為vi 識thức 。 故cố 知tri 瓶bình 中trung 之chi 空không 耳nhĩ 。 內nội 外ngoại 一nhất 空không 。 喻dụ 性tánh 識thức 一nhất 體thể 。 塞tắc 其kỳ 兩lưỡng 孔khổng 。 喻dụ 妄vọng 分phần/phân 同đồng 異dị 。 空không 無vô 來lai 往vãng 。 喻dụ 性tánh 無vô 生sanh 滅diệt 。 瓶bình 喻dụ 妄vọng 業nghiệp 。 空không 喻dụ 妄vọng 識thức 。 業nghiệp 牽khiên 識thức 走tẩu 。 如như 瓶bình 擎kình 空không 行hành 他tha 國quốc 。 喻dụ 去khứ 六lục 道đạo 妄vọng 隨tùy 流lưu 轉chuyển 之chi 狀trạng 也dã 。 法pháp 句cú 經kinh 曰viết 。 精tinh 神thần 居cư 形hình 內nội 。 猶do 雀tước 藏tạng 瓶bình 中trung 。 瓶bình 破phá 則tắc 雀tước 飛phi 去khứ 矣hĩ 。 此thử 頻tần 伽già 瓶bình 。 取thủ 其kỳ 形hình 似tự 。 意ý 亦diệc 相tương/tướng 類loại 。 用dụng 餉hướng 他tha 國quốc 。 唯duy 空không 能năng 貯trữ 餉hướng 。 是thị 以dĩ 瓶bình 為vi 餉hướng 之chi 用dụng 。 非phi 謂vị 以dĩ 空không 為vi 餉hướng 也dã 。 特đặc 擎kình 空không 而nhi 行hành 耳nhĩ 。 陸lục 亘tuyên 大đại 夫phu 問vấn 南nam 泉tuyền 。 古cổ 人nhân 瓶bình 中trung 養dưỡng 一nhất 鵞nga 。 漸tiệm 長trường/trưởng 大đại 出xuất 瓶bình 不bất 得đắc 。 如như 今kim 不bất 得đắc 毀hủy 瓶bình 。 不bất 得đắc 損tổn 鵞nga 。 作tác 麼ma 生sanh 出xuất 得đắc 。 泉tuyền 召triệu 大đại 夫phu 。 陸lục 應ưng 諾nặc 。 泉tuyền 曰viết 。 出xuất 也dã 。 陸lục 從tùng 此thử 開khai 解giải 。 即tức 禮lễ 謝tạ 。 一nhất 日nhật 問vấn 南nam 泉tuyền 。 弟đệ 子tử 從tùng 六lục 合hợp 來lai 。 彼bỉ 中trung 還hoàn 更cánh 有hữu 身thân 否phủ/bĩ 。 泉tuyền 曰viết 。 分phân 明minh 記ký 取thủ 。 舉cử 似tự 作tác 家gia 。 陸lục 曰viết 。 和hòa 尚thượng 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 到đáo 處xử 世thế 界giới 成thành 就tựu 。 泉tuyền 曰viết 。 適thích 來lai 總tổng 是thị 大đại 夫phu 分phần/phân 上thượng 事sự 。 又hựu 報báo 恩ân 明minh 和hòa 尚thượng 問vấn 二nhị 禪thiền 客khách 。 上thượng 座tòa 近cận 離ly 甚thậm 處xứ 。 云vân 都đô 城thành 。 明minh 曰viết 。 上thượng 座tòa 離ly 都đô 城thành 到đáo 此thử 山sơn 。 則tắc 都đô 城thành 少thiểu 上thượng 座tòa 。 此thử 山sơn 剩thặng 上thượng 座tòa 。 剩thặng 則tắc 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 少thiểu 則tắc 心tâm 法pháp 不bất 周chu 。 說thuyết 得đắc 道Đạo 理lý 即tức 住trụ 。 不bất 會hội 即tức 去khứ 。 二nhị 人nhân 無vô 對đối 。 若nhược 天thiên 衣y 懷hoài 禪thiền 師sư 見kiến 處xứ 自tự 別biệt 。 天thiên 衣y 赴phó 杉# 山sơn 請thỉnh 入nhập 院viện 上thượng 堂đường 云vân 。 二nhị 十thập 年niên 樂nhạo/nhạc/lạc 慕mộ 此thử 山sơn 。 今kim 日nhật 且thả 喜hỷ 到đáo 來lai 。 因nhân 緣duyên 際tế 會hội 。 山sơn 僧Tăng 未vị 到đáo 此thử 山sơn 。 身thân 先tiên 到đáo 此thử 。 洎kịp 乎hồ 來lai 到đáo 。 杉# 山sơn 卻khước 在tại 山sơn 僧Tăng 身thân 內nội 。 於ư 此thử 一nhất 一nhất 透thấu 徹triệt 。 方phương 信tín 識thức 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 無vô 去khứ 來lai 。 如như 漚âu 生sanh 漚âu 滅diệt 。 不bất 離ly 乎hồ 海hải 。 漚âu 即tức 海hải 也dã 。 而nhi 識thức 獨độc 非phi 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 乎hồ 。