Lăng Nghiêm Kinh Thế Chí Viên Thông Chương Sớ Sao – Quyển 0001

Chuẩn
Leave a comment

楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 勢Thế 至Chí 圓Viên 通Thông 章Chương 疏Sớ 鈔Sao
Quyển 0001
清Thanh 續Tục 法Pháp 集Tập

念niệm 東đông 高cao 先tiên 生sanh 千thiên 里lý 東đông 。余dư 自tự 謂vị 年niên 來lai 一nhất 味vị 淨tịnh 土độ 娑sa 婆bà 境cảnh 風phong 浩hạo 。浩hạo 真Chân 如Như 喆# 。草thảo 堂đường 清thanh 。皆giai 不bất 免miễn 蹉sa 跌trật 。勉miễn 余dư 留lưu 心tâm 此thử 件# 。余dư 偶ngẫu 舉cử 示thị 百bách 亭đình 法Pháp 師sư 。而nhi 法Pháp 師sư 先tiên 有hữu 勢thế 至chí 念niệm 佛Phật 章chương 疏sớ/sơ 鈔sao 。在tại 余dư 案án 頭đầu 。兩lưỡng 人nhân 取thủ 卷quyển 重trọng/trùng 閱duyệt 盡tận 。然nhiên 興hưng 嘆thán 謂vị 。高cao 先tiên 生sanh 以dĩ 身thân 踐tiễn 為vi 救cứu 時thời 之chi 藥dược 語ngữ 也dã 。遂toại 命mạng 兒nhi 子tử 。募mộ 資tư 刻khắc 之chi 。刻khắc 既ký 竣# 。法Pháp 師sư 復phục 謂vị 余dư 弁# 其kỳ 首thủ 。余dư 惟duy 華hoa 嚴nghiêm 大đại 經kinh 德đức 雲vân 首thủ 宣tuyên 。念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn 。馬mã 鳴minh 菩Bồ 薩Tát 立lập 論luận 之chi 祖tổ 。念niệm 佛Phật 與dữ 止Chỉ 觀Quán 並tịnh 重trọng/trùng 。而nhi 楞lăng 嚴nghiêm 為vi 譚đàm 性tánh 之chi 書thư 。然nhiên 勢thế 至chí 念niệm 佛Phật 一nhất 章chương 列liệt 在tại 圓viên 通thông 禪thiền 宗tông 下hạ 。不bất 能năng 抑ức 蓮liên 宗tông 為vi 非phi 歸quy 源nguyên 見kiến 性tánh 之chi 途đồ 也dã 明minh 矣hĩ 。今kim 彌di 陀đà 疏sớ/sơ 鈔sao 。龍long 舒thư 淨tịnh 土độ 等đẳng 文văn 。布bố 在tại 禪thiền 林lâm 。惟duy 勢thế 至chí 章chương 。僅cận 附phụ 本bổn 經kinh 。而nhi 未vị 有hữu 耑# 行hành 之chi 疏sớ/sơ 。法Pháp 師sư 詮thuyên 文văn 釋thích 義nghĩa 。勒lặc 成thành 一nhất 書thư 。為vi 震chấn 旦đán 人nhân 添# 一nhất 重trọng/trùng 往vãng 生sanh 舟chu 筏phiệt 。不bất 可khả 謂vị 非phi 淨tịnh 土độ 之chi 功công 臣thần 也dã 又hựu 明minh 矣hĩ 。遂toại 以dĩ 此thử 意ý 。復phục 高cao 先tiên 生sanh 。而nhi 繼kế 之chi 以dĩ 臆ức 說thuyết 云vân 。蓮liên 師sư 云vân 。念niệm 一nhất 佛Phật 名danh 。換hoán 彼bỉ 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。之chi 雜tạp 念niệm 也dã 。即tức 念niệm 即tức 空không 。居cư 然nhiên 本bổn 體thể 。非phi 於ư 念niệm 外ngoại 別biệt 得đắc 菩Bồ 提Đề 。又hựu 云vân 。執chấp 持trì 名danh 號hiệu 。至chí 於ư 一nhất 心tâm 。則tắc 復phục 還hoàn 空không 寂tịch 之chi 體thể 。又hựu 云vân 。當đương 知tri 淨tịnh 土độ 唯duy 心tâm 更cánh 無vô 外ngoại 境cảnh 。自tự 性tánh 還hoàn 歸quy 本bổn 體thể 是thị 願nguyện 生sanh 彼bỉ 國quốc 義nghĩa 。如như 是thị 則tắc 蓮liên 師sư 雖tuy 極cực 力lực 主chủ 張trương 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 。而nhi 不bất 遺di 宗tông 門môn 見kiến 性tánh 之chi 旨chỉ 。彰chương 彰chương 如như 是thị 矣hĩ 。則tắc 謂vị 見kiến 性tánh 為vi 淨tịnh 土độ 指chỉ 歸quy 。而nhi 淨tịnh 土độ 為vi 見kiến 性tánh 入nhập 路lộ 。未vị 相tương 違vi 也dã 。見kiến 性tánh 則tắc 掉trạo 臂tý 皆giai 淨tịnh 土độ 。而nhi 蓮liên 臺đài 自tự 不bất 消tiêu 。說thuyết 不bất 見kiến 性tánh 則tắc 淨tịnh 土độ 非phi 了liễu 手thủ 。而nhi 種chủng 因nhân 要yếu 自tự 不bất 退thoái 。然nhiên 則tắc 見kiến 性tánh 與dữ 不bất 見kiến 性tánh 。而nhi 念niệm 佛Phật 修tu 淨tịnh 土độ 。皆giai 不bất 可khả 忽hốt 也dã 。此thử 義nghĩa 似tự 本bổn 章chương 所sở 未vị 及cập 言ngôn 。既ký 以dĩ 復phục 於ư 高cao 。遂toại 筆bút 之chi 此thử 。以dĩ 質chất 諸chư 真chân 能năng 念niệm 佛Phật 人nhân 。為vi 何hà 如như 也dã 。

康khang 熙hi 庚canh 申thân 長trường/trưởng 至chí 錢tiền 唐đường 戴đái 京kinh 曾tằng 書thư

No.311-B# 大đại 佛Phật 頂đảnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。大Đại 勢Thế 至Chí 菩Bồ 薩Tát 。念niệm 佛Phật 圓viên 通thông 章chương

唐đường 。天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 。般bát 剌lạt 密mật 帝đế 。譯dịch 。

大Đại 勢Thế 至Chí 法Pháp 王Vương 子Tử 。與dữ 其kỳ 同đồng 倫luân 。五ngũ 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。名danh 無Vô 量Lượng 光Quang 。十thập 二nhị 如Như 來Lai 。相tương 繼kế 一nhất 劫kiếp 。其kỳ 最tối 後hậu 佛Phật 。名danh 超Siêu 日Nhật 月Nguyệt 光Quang 。彼bỉ 佛Phật 教giáo 我ngã 。念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。譬thí 如như 有hữu 人nhân 。一nhất 專chuyên 為vi 憶ức 。一nhất 人nhân 專chuyên 忘vong 。如như 是thị 二nhị 人nhân 。若nhược 逢phùng 不bất 逢phùng 。或hoặc 見kiến 非phi 見kiến 。二nhị 人nhân 相tương 憶ức 。二nhị 憶ức 念niệm 深thâm 。如như 是thị 乃nãi 至chí 。從tùng 生sanh 至chí 生sanh 。同đồng 於ư 形hình 影ảnh 。不bất 相tương 乖quai 異dị 。十thập 方phương 如Như 來Lai 。憐lân 念niệm 眾chúng 生sanh 。如như 母mẫu 憶ức 子tử 。若nhược 子tử 逃đào 逝thệ 。雖tuy 憶ức 何hà 為vi 。子tử 若nhược 憶ức 母mẫu 。如như 母mẫu 憶ức 時thời 。母mẫu 子tử 歷lịch 生sanh 。不bất 相tương 違vi 遠viễn 。若nhược 眾chúng 生sanh 心tâm 。憶ức 佛Phật 念niệm 佛Phật 。現hiện 前tiền 當đương 來lai 。必tất 定định 見kiến 佛Phật 。去khứ 佛Phật 不bất 遠viễn 。不bất 假giả 方phương 便tiện 。自tự 得đắc 心tâm 開khai 。如như 染nhiễm 香hương 人nhân 。身thân 有hữu 香hương 氣khí 。此thử 則tắc 名danh 為vi 。香Hương 光Quang 莊Trang 嚴Nghiêm 。我ngã 本bổn 因Nhân 地Địa 。以dĩ 念niệm 佛Phật 心tâm 。入nhập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。今kim 於ư 此thử 界giới 。攝nhiếp 念niệm 佛Phật 人nhân 。歸quy 於ư 淨tịnh 土độ 。

佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。我ngã 無vô 選tuyển 擇trạch 。都đô 攝nhiếp 六lục 根căn 。淨tịnh 念niệm 相tương 繼kế 。得đắc 三tam 摩ma 地địa 。斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 楞lăng 嚴nghiêm 云vân

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。身thân 具cụ 四tứ 重trọng 。十thập 波ba 羅la 夷di 。瞬thuấn 息tức 即tức 經kinh 。此thử 方phương 他tha 方phương 。阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。乃nãi 至chí 窮cùng 盡tận 。十thập 方phương 無vô 間gián 。靡mĩ 不bất 經kinh 歷lịch 。能năng 以dĩ 一nhất 念niệm 。將tương 此thử 法Pháp 門môn 。於ư 末mạt 劫kiếp 中trung 。開khai 示thị 未vị 學học 。是thị 人nhân 罪tội 障chướng 。應ưng 念niệm 銷tiêu 滅diệt 。變biến 其kỳ 所sở 受thọ 。地địa 獄ngục 苦khổ 因nhân 。成thành 安An 樂Lạc 國Quốc 。則tắc 此thử 章chương 經kinh 。誠thành 為vi 銷tiêu 罪tội 之chi 巨cự 冶dã 。愈dũ 病bệnh 之chi 靈linh 丹đan 。修tu 心tâm 之chi 捷tiệp 徑kính 。求cầu 生sanh 之chi 要yếu 術thuật 也dã 。若nhược 能năng 常thường 持trì 。無vô 苦khổ 不bất 除trừ 。無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 與dữ 。無vô 願nguyện 不bất 遂toại 。無vô 果quả 不bất 得đắc 。凡phàm 見kiến 聞văn 者giả 。宜nghi 三tam 復phục 焉yên )# 。

日nhật 誦tụng 式thức

(# 人nhân 有hữu 三tam 等đẳng 。一nhất 者giả 極cực 閒gian/nhàn 人nhân 。應ưng 當đương 晝trú 夜dạ 。六lục 時thời 持trì 經Kinh 念niệm 佛Phật 。二nhị 者giả 半bán 閒gian/nhàn 半bán 忙mang 人nhân 。應ưng 當đương 每mỗi 日nhật 晨thần 昏hôn 二nhị 時thời 一nhất 心tâm 持trì 念niệm 。三tam 者giả 極cực 忙mang 人nhân 。應ưng 當đương 每mỗi 日nhật 晨thần 朝triêu 。一nhất 時thời 專chuyên 心tâm 持trì 念niệm 。誦tụng 時thời 之chi 式thức 。先tiên 本bổn 師sư 三tam 稱xưng 。次thứ 舉cử 勢thế 至chí 章chương 一nhất 遍biến 。往vãng 生sanh 咒chú 三tam 遍biến 。讚tán 佛Phật 偈kệ 一nhất 遍biến 。佛Phật 名danh 百bách 聲thanh 千thiên 聲thanh 萬vạn 聲thanh 隨tùy 意ý 。三tam 菩Bồ 薩Tát 名danh 每mỗi 各các 十thập 聲thanh 。後hậu 發phát 願nguyện 迴hồi 向hướng 偈kệ 一nhất 遍biến 。未vị 誦tụng 前tiền 。已dĩ 誦tụng 後hậu 。俱câu 要yếu 對đối 聖thánh 像tượng 前tiền 合hợp 掌chưởng 三tam 禮lễ 。如như 無vô 佛Phật 像tượng 。對đối 經kinh 對đối 空không 禮lễ 拜bái 亦diệc 可khả 。果quả 能năng 如như 此thử 常thường 行hành 無vô 間gian 。佛Phật 必tất 哀ai 憐lân 。凡phàm 有hữu 求cầu 願nguyện 。無vô 不bất 遂toại 者giả 。臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。佛Phật 與dữ 聖thánh 眾chúng 。放phóng 光quang 接tiếp 引dẫn 。徑kính 生sanh 極cực 樂lạc 矣hĩ 。行hành 者giả 當đương 生sanh 信tín 願nguyện 。切thiết 勿vật 疑nghi 忽hốt 。此thử 明minh 每mỗi 日nhật 經kinh 佛Phật 並tịnh 舉cử 式thức 也dã 。若nhược 單đơn 佛Phật 名danh 。極cực 閒gian/nhàn 者giả 。除trừ 六lục 時thời 外ngoại 。應ưng 當đương 時thời 刻khắc 念niệm 佛Phật 無vô 間gian 。半bán 間gian 半bán 忙mang 者giả 。應ưng 當đương 營doanh 事sự 已dĩ 畢tất 即tức 便tiện 念niệm 佛Phật 。極cực 忙mang 者giả 。應ưng 當đương 忙mang 裏lý 偷thâu 閒gian/nhàn 十thập 念niệm 念niệm 佛Phật 。此thử 方phương 名danh 為vi 不bất 虗hư 度độ 也dã 。盡tận 此thử 一nhất 生sanh 。一nhất 日nhật 無vô 有hữu 暫tạm 廢phế 。則tắc 自tự 念niệm 佛Phật 心tâm 口khẩu 。當đương 必tất 成thành 佛Phật 心tâm 口khẩu 。經Kinh 云vân 。行hành 與dữ 佛Phật 同đồng 。受thọ 佛Phật 氣khí 分phần 。入nhập 如Như 來Lai 種chủng 。親thân 為vi 佛Phật 子tử 。不bất 其kỳ 然nhiên 哉tai )# 。

南Nam 無mô 本bổn 師sư 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 (# 三tam 稱xưng )(# 次thứ 勢thế 至chí 章chương 畢tất 舉cử 往vãng 生sanh 咒chú )# 。

南Nam 無mô 阿a 彌di 哆đa 婆bà 夜dạ (# 一nhất )# 哆đa 他tha 伽già 哆đa 夜dạ (# 二nhị )# 哆đa 地địa 夜dạ 他tha 。 (# 三tam )# 阿a 彌di 利lợi 都đô 婆bà 毗tỳ (# 四tứ )# 阿a 彌di 利lợi 哆đa 。 (# 五ngũ )# 悉tất 躭đam 婆bà 毗tỳ (# 六lục )# 阿a 彌di 利lợi 哆đa 。 (# 七thất )# 毗tỳ 迦ca 蘭lan 帝đế (# 八bát )# 阿a 彌di 利lợi 哆đa 。 (# 九cửu )# 毗tỳ 迦ca 蘭lan 哆đa (# 十thập )# 伽già 彌di 膩nị (# 十thập 一nhất )# 伽già 伽già 那na (# 十thập 二nhị )# 枳chỉ 多đa 迦ca 利lợi (# 十thập 三tam )# 娑sa 婆bà 訶ha (# 十thập 四tứ )#

(# 不bất 思tư 議nghị 神thần 力lực 傳truyền 云vân 。持trì 咒chú 之chi 法pháp 。淨tịnh 身thân 漱thấu 口khẩu 。然nhiên 香hương 佛Phật 前tiền 。晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。各các 誦tụng 三tam 七thất 遍biến 。能năng 滅diệt 五ngũ 逆nghịch 。謗báng 法pháp 等đẳng 罪tội 。誦tụng 滿mãn 三tam 十thập 萬vạn 遍biến 。即tức 見kiến 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。彌di 陀đà 疏sớ/sơ 鈔sao 云vân 。若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。能năng 誦tụng 此thử 咒chú 者giả 。阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。常thường 住trụ 其kỳ 頂đảnh 。日nhật 夜dạ 擁ủng 護hộ 。無vô 令linh 怨oán 家gia 。而nhi 得đắc 其kỳ 便tiện 。現hiện 世thế 常thường 得đắc 安an 隱ẩn 。臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。任nhậm 運vận 往vãng 生sanh )# 。

次thứ 舉cử 讚tán 佛Phật 偈kệ 。

阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 身thân 金kim 色sắc 。相tướng 好hảo 光quang 明minh 無vô 等đẳng 倫luân 。

白bạch 毫hào 宛uyển 轉chuyển 五ngũ 須Tu 彌Di 。紺cám 目mục 澄trừng 清thanh 四tứ 大đại 海hải 。

光quang 中trung 化hóa 佛Phật 無vô 數số 億ức 。化hóa 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 亦diệc 無vô 邊biên 。

四tứ 十thập 八bát 願nguyện 度độ 眾chúng 生sanh 。九cửu 品phẩm 咸hàm 令linh 登đăng 彼bỉ 岸ngạn 。

南Nam 無mô 西tây 方phương 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。大đại 慈từ 大đại 悲bi 。阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 (# 百bách 千thiên 萬vạn 聲thanh 隨tùy 意ý )# 。南Nam 無mô 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。南Nam 無mô 大Đại 勢Thế 至Chí 菩Bồ 薩Tát 。南Nam 無mô 清thanh 淨tịnh 。大đại 海hải 眾chúng 菩Bồ 薩Tát (# 各các 十thập 稱xưng )(# 後hậu 舉cử 發phát 願nguyện 迴hồi 向hướng 偈kệ )# 。

我ngã 今kim 稱xưng 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 真chân 實thật 功công 德đức 佛Phật 名danh 號hiệu 。惟duy 願nguyện 慈từ 悲bi 哀ai 攝nhiếp 受thọ 。證chứng 知tri 懺sám 悔hối 及cập 所sở 願nguyện 。往vãng 昔tích 所sở 造tạo 諸chư 惡ác 業nghiệp 。皆giai 由do 無vô 始thỉ 貪tham 瞋sân 癡si 。從tùng 身thân 語ngữ 意ý 之chi 所sở 生sanh 。一nhất 切thiết 我ngã 今kim 皆giai 懺sám 悔hối 。願nguyện 我ngã 臨lâm 欲dục 命mạng 終chung 時thời 。盡tận 除trừ 一nhất 切thiết 諸chư 障chướng 礙ngại 。面diện 見kiến 彼bỉ 佛Phật 阿A 彌Di 陀Đà 。即tức 得đắc 往vãng 生sanh 安An 樂Lạc 剎Sát 。願nguyện 以dĩ 此thử 功công 德đức 。莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 淨tịnh 土độ 。上thượng 報báo 四tứ 重trọng 恩ân 。下hạ 濟tế 三tam 途đồ 苦khổ 。若nhược 有hữu 見kiến 聞văn 者giả 。悉tất 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。盡tận 此thử 一nhất 報báo 身thân 。同đồng 生sanh 極Cực 樂Lạc 國Quốc 。十thập 方phương 三tam 世thế 一nhất 切thiết 佛Phật 。一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 (# 一nhất 遍biến )(# 此thử 當đương 對đối 佛Phật 跪quỵ 念niệm 念niệm 畢tất 起khởi 身thân 三tam 禮lễ 而nhi 退thoái )# 。

(# 偈kệ 云vân 。一nhất 日nhật 無vô 常thường 到đáo 。方phương 知tri 夢mộng 裏lý 人nhân 。萬vạn 般ban 將tương 不bất 去khứ 。唯duy 有hữu 業nghiệp 隨tùy 身thân 。如như 何hà 是thị 萬vạn 般ban 將tương 不bất 去khứ 。官quan 爵tước 財tài 寶bảo 屋ốc 宅trạch 田điền 園viên 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 。乃nãi 至chí 嬌kiều 妻thê 愛ái 子tử 。無vô 常thường 到đáo 來lai 。都đô 是thị 將tương 不bất 去khứ 者giả 。如như 何hà 是thị 唯duy 有hữu 業nghiệp 隨tùy 身thân 。人nhân 生sanh 所sở 造tạo 。貪tham 瞋sân 癡si 慢mạn 。五ngũ 逆nghịch 十thập 惡ác 惡ác 業nghiệp 。戒giới 定định 慧tuệ 施thí 五Ngũ 戒Giới 十Thập 善Thiện 善thiện 業nghiệp 。無vô 常thường 到đáo 來lai 。盡tận 皆giai 緊khẩn 隨tùy 你nễ 者giả 。楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。未vị 捨xả 煖noãn 觸xúc 。一nhất 生sanh 善thiện 惡ác 。俱câu 時thời 頓đốn 現hiện 。惡ác 者giả 便tiện 感cảm 三tam 途đồ 苦khổ 報báo 。善thiện 者giả 便tiện 感cảm 人nhân 天thiên 樂lạc 報báo 。若nhược 善thiện 心tâm 中trung 。兼kiêm 有hữu 信tín 願nguyện 。念niệm 佛Phật 求cầu 生sanh 。便tiện 現hiện 極cực 樂lạc 佛Phật 土độ 境cảnh 相tướng 。行hạnh 願nguyện 品phẩm 云vân 。是thị 人nhân 終chung 時thời 。一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。悉tất 皆giai 散tán 壞hoại 。一nhất 切thiết 親thân 屬thuộc 。悉tất 皆giai 捨xả 離ly 。一nhất 切thiết 威uy 勢thế 。悉tất 皆giai 退thoái 失thất 。象tượng 馬mã 車xa 乘thừa 。珍trân 寶bảo 伏phục 藏tạng 。無vô 復phục 相tương 隨tùy 。唯duy 此thử 願nguyện 王vương 。於ư 一nhất 切thiết 時thời 。引dẫn 導đạo 其kỳ 前tiền 。一nhất 剎sát 那na 中trung 。即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。見kiến 彌di 陀đà 佛Phật 。及cập 諸chư 聖thánh 眾chúng 。既ký 然nhiên 如như 是thị 。何hà 不bất 趂# 此thử 強cường 健kiện 之chi 時thời 努nỗ 力lực 勤cần 修tu 。善thiện 導đạo 云vân 。假giả 饒nhiêu 金kim 玉ngọc 滿mãn 堂đường 。難nạn/nan 免miễn 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。恁nhẫm 汝nhữ 千thiên 般ban 快khoái 樂lạc 。無vô 常thường 終chung 是thị 到đáo 來lai 。惟duy 有hữu 徑kính 路lộ 修tu 行hành 。但đãn 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。設thiết 待đãi 臨lâm 終chung 方phương 悔hối 。悔hối 之chi 於ư 後hậu 。將tương 何hà 及cập 乎hồ 。奉phụng 勸khuyến 諸chư 人nhân 。及cập 時thời 修tu 進tiến 。生sanh 死tử 事sự 大đại 。無vô 常thường 迅tấn 速tốc 。慎thận 勿vật 以dĩ 此thử 為vi 分phần/phân 外ngoại 也dã 。勉miễn 之chi 勉miễn 之chi )# 。

(# 又hựu 淨tịnh 業nghiệp 人nhân 。備bị 三tam 資tư 糧lương 。一nhất 者giả 信tín 。信tín 輪luân 迴hồi 最tối 苦khổ 。信tín 念niệm 佛Phật 最tối 妙diệu 。信tín 此thử 土thổ/độ 修tu 行hành 難nạn/nan 成thành 道Đạo 果quả 。信tín 願nguyện 生sanh 彼bỉ 土độ 。乃nãi 至chí 十thập 念niệm 。決quyết 得đắc 往vãng 生sanh 。信tín 報báo 生sanh 人nhân 天thiên 福phước 盡tận 還hoàn 墜trụy 。信tín 一nhất 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 土thổ/độ 永vĩnh 不bất 退thoái 轉chuyển 。當đương 成thành 正chánh 覺giác 。信tín 一nhất 稱xưng 佛Phật 名danh 能năng 滅diệt 八bát 十thập 億ức 劫kiếp 。生sanh 死tử 重trọng 罪tội 。信tín 念niệm 佛Phật 之chi 人nhân 。彌di 陀đà 攝nhiếp 取thủ 病bệnh 中trung 救cứu 護hộ 命mạng 終chung 來lai 迎nghênh 。二nhị 者giả 願nguyện 願nguyện 消tiêu 業nghiệp 障chướng 。願nguyện 滅diệt 眾chúng 苦khổ 。願nguyện 心tâm 開khai 。願nguyện 見kiến 佛Phật 。願nguyện 淨tịnh 業nghiệp 成thành 。願nguyện 生sanh 安an 養dưỡng 。願nguyện 授thọ 記ký 。願nguyện 度độ 生sanh 。三tam 者giả 行hành 。身thân 禮lễ 像tượng 。口khẩu 稱xưng 名danh 。心tâm 觀quán 想tưởng 俱câu 要yếu 專chuyên 一nhất 絕tuyệt 無vô 散tán 亂loạn 。解giải 知tri 信tín 願nguyện 時thời 蓮liên 華hoa 種chúng 植thực 也dã 。專chuyên 念niệm 時thời 蓮liên 華hoa 出xuất 水thủy 也dã 。功công 成thành 時thời 蓮liên 華hoa 敷phu 空không 也dã 。設thiết 起khởi 疑nghi 退thoái 心tâm 。蓮liên 華hoa 又hựu 萎nuy 矣hĩ 。由do 是thị 晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。無vô 有hữu 一nhất 念niệm 貪tham 戀luyến 在tại 娑sa 婆bà 。凡phàm 起khởi 居cư 衣y 食thực 語ngữ 默mặc 動động 靜tĩnh 皆giai 不bất 忘vong 淨tịnh 土độ 。至chí 於ư 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。應ưng 當đương 念niệm 佛Phật 發phát 願nguyện 。不bất 得đắc 怕phạ 死tử 貪tham 生sanh 。常thường 自tự 念niệm 言ngôn 。我ngã 現hiện 在tại 身thân 。眾chúng 苦khổ 交giao 纏triền 。不bất 淨tịnh 流lưu 溢dật 。若nhược 得đắc 捨xả 此thử 。華hoa 池trì 托thác 質chất 。受thọ 無vô 量lượng 樂lạc 。事sự 極cực 稱xưng 意ý 。如như 脫thoát 臭xú 弊tệ 之chi 衣y 。得đắc 著trước 珍trân 御ngự 之chi 服phục 。萬vạn 緣duyên 放phóng 下hạ 。身thân 心tâm 解giải 脫thoát 。纔tài 有hữu 病bệnh 患hoạn 。莫mạc 論luận 輕khinh 重trọng 便tiện 念niệm 無vô 常thường 。一nhất 心tâm 待đãi 死tử 。即tức 囑chúc 一nhất 切thiết 人nhân 。凡phàm 來lai 我ngã 前tiền 為vi 我ngã 念niệm 佛Phật 。不bất 得đắc 雜tạp 說thuyết 世thế 務vụ 家gia 緣duyên 長trường 短đoản 再tái 延diên 。法Pháp 師sư 頻tần 來lai 誡giới 勸khuyến 依y 經kinh 指chỉ 示thị 。及cập 到đáo 病bệnh 重trọng 捨xả 報báo 之chi 際tế 。家gia 人nhân 親thân 屬thuộc 。不bất 得đắc 哭khốc 泣khấp 并tinh 發phát 悲bi 歎thán 懊áo 惱não 之chi 聲thanh 。猶do 恐khủng 惑hoặc 亂loạn 心tâm 神thần 。忘vong 失thất 正chánh 念niệm 。但đãn 高cao 聲thanh 朗lãng 。念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。守thủ 令linh 氣khí 絕tuyệt 神thần 逝thệ 。方phương 可khả 舉cử 哀ai 。若nhược 如như 此thử 者giả 。萬vạn 求cầu 萬vạn 生sanh 。必tất 無vô 疑nghi 也dã 。

復phục 有hữu 遇ngộ 障chướng 難nạn 者giả 。不bất 得đắc 正chánh 念niệm 往vãng 生sanh 。如như 偏thiên 風phong 失thất 語ngữ 。狂cuồng 亂loạn 失thất 心tâm 。水thủy 火hỏa 雷lôi 擊kích 。蟲trùng 獸thú 鬼quỷ 噉đạm 。毒độc 藥dược 陣trận 亡vong 。怨oán 賊tặc 王vương 難nạn 。亦diệc 應ưng 預dự 懺sám 。必tất 蒙mông 佛Phật 護hộ 。葢# 念niệm 佛Phật 者giả 。有hữu 六lục 勝thắng 益ích 。一nhất 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 護hộ 念niệm 。彌di 陀đà 住trụ 頂đảnh 放phóng 光quang 。諸chư 天thiên 神thần 將tướng 晝trú 夜dạ 冥minh 加gia 。二nhị 惡ác 鬼quỷ 毒độc 藥dược 。皆giai 不bất 能năng 害hại 。三tam 災tai 八bát 難nạn 咸hàm 悉tất 消tiêu 除trừ 。三tam 宿túc 障chướng 冰băng 清thanh 怨oán 命mạng 解giải 脫thoát 。四tứ 氣khí 力lực 充sung 滿mãn 。無vô 諸chư 橫hoạnh 病bệnh 。五ngũ 睡thụy 夢mộng 吉cát 祥tường 。見kiến 佛Phật 色sắc 像tượng 。無vô 有hữu 非phi 人nhân 。奪đoạt 其kỳ 精tinh 氣khí 。六lục 現hiện 為vi 一nhất 切thiết 禮lễ 敬kính 。臨lâm 終chung 三tam 聖thánh 接tiếp 引dẫn 。故cố 知tri 日nhật 常thường 一nhất 意ý 念niệm 佛Phật 。即tức 為vi 預dự 備bị 不bất 虞ngu 法pháp 矣hĩ 。如như 人nhân 入nhập 城thành 。幹cán 事sự 必tất 先tiên 覓mịch 下hạ 安an 處xứ 。抵để 暮mộ 昏hôn 黑hắc 則tắc 有hữu 投đầu 宿túc 之chi 地địa 。先tiên 覓mịch 下hạ 處xứ 者giả 。預dự 修tu 淨tịnh 業nghiệp 也dã 。抵để 暮mộ 昏hôn 黑hắc 者giả 。大đại 限hạn 到đáo 來lai 也dã 。有hữu 投đầu 宿túc 地địa 者giả 。生sanh 蓮liên 華hoa 中trung 。不bất 遭tao 障chướng 難nạn 也dã 。人nhân 若nhược 依y 此thử 用dụng 心tâm 。臨lâm 終chung 定định 得đắc 往vãng 生sanh 。此thử 又hựu 為vi 修tu 淨tịnh 土độ 者giả 之chi 至chí 囑chúc 也dã )# 。

(# 慈từ 雲vân 香hương 嚴nghiêm 行hành 者giả 續tục 法pháp 述thuật 勸khuyến )#

楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 勢Thế 至Chí 念Niệm 佛Phật 圓Viên 通Thông 章Chương 疏Sớ/sơ 鈔Sao 卷quyển 上thượng

清thanh 浙chiết 水thủy 慈từ 雲vân 灌quán 頂đảnh 沙Sa 門Môn 。續tục 法pháp 集tập 。

釋thích 此thử 一nhất 章chương 。大đại 分phân 為vi 三tam 。初sơ 通thông 序tự 大đại 意ý 二nhị 。初sơ 詳tường 申thân 旨chỉ 趣thú 三tam 。初sơ 通thông 序tự 念niệm 佛Phật 宗tông 致trí 。

大đại 矣hĩ 哉tai 念niệm 佛Phật 之chi 為vi 法Pháp 門môn 也dã 。大đại 小tiểu 並tịnh 収thâu 。利lợi 鈍độn 均quân 攝nhiếp 。事sự 理lý 圓viên 融dung 。性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 。即tức 佛Phật 是thị 心tâm 。無vô 一nhất 心tâm 而nhi 非phi 心tâm 佛Phật 。即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。無vô 一nhất 佛Phật 而nhi 非phi 佛Phật 心tâm 。心tâm 一nhất 憶ức 也dã 佛Phật 佛Phật 全toàn 彰chương 。佛Phật 一nhất 稱xưng 也dã 心tâm 心tâm 頓đốn 顯hiển 。無vô 有hữu 心tâm 外ngoại 佛Phật 為vi 心tâm 所sở 憶ức 。亦diệc 無vô 佛Phật 外ngoại 心tâm 為vi 佛Phật 所sở 稱xưng 。眾chúng 生sanh 念niệm 佛Phật 。佛Phật 在tại 眾chúng 生sanh 心tâm 內nội 。佛Phật 念niệm 眾chúng 生sanh 。眾chúng 生sanh 在tại 佛Phật 心tâm 中trung 。是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。心tâm 不bất 念niệm 而nhi 佛Phật 不bất 作tác 。即tức 佛Phật 顯hiển 心tâm 。佛Phật 不bất 稱xưng 而nhi 心tâm 不bất 顯hiển 。則tắc 知tri 念niệm 佛Phật 一nhất 門môn 。誠thành 為vi 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 之chi 妙diệu 法Pháp 矣hĩ 。

大đại 下hạ 分phần/phân 二nhị 。先tiên 釋thích 又hựu 二nhị 。初sơ 總tổng 明minh 該cai 攝nhiếp 。大đại 矣hĩ 哉tai 者giả 。能năng 讚tán 詞từ 。亦diệc 是thị 發phát 語ngữ 之chi 端đoan 也dã 。念niệm 下hạ 所sở 讚tán 法Pháp 。初sơ 句cú 標tiêu 體thể 。念niệm 佛Phật 別biệt 也dã 。法Pháp 門môn 通thông 也dã 。大đại 等đẳng 四tứ 句cú 釋thích 相tương/tướng 。初sơ 二nhị 句cú 人nhân 也dã 。大đại 小tiểu 約ước 乘thừa 。利lợi 鈍độn 約ước 根căn 。並tịnh 收thu 均quân 攝nhiếp 者giả 。化hóa 導đạo 小Tiểu 乘Thừa 。迴hồi 小tiểu 向hướng 大đại 。勉miễn 進tiến 大Đại 乘Thừa 。捨xả 權quyền 歸quy 實thật 。使sử 上thượng 根căn 三tam 心tâm (# 一nhất 至chí 誠thành 心tâm 。二nhị 深thâm 心tâm 。三tam 迴hồi 向hướng 發phát 願nguyện 心tâm 。 )# 圓viên 發phát 直trực 入nhập 無vô 生sanh 。令linh 下hạ 根căn 十thập 念niệm 成thành 功công 亦diệc 生sanh 彼bỉ 國quốc 。次thứ 二nhị 句cú 法pháp 也dã 。事sự 理lý 約ước 行hành 。性tánh 相tướng 約ước 諦đế 。圓viên 融dung 無vô 礙ngại 者giả 。下hạ 愚ngu 著trước 事sự 而nhi 迷mê 理lý 。小tiểu 智trí 執chấp 理lý 而nhi 遺di 事sự 。今kim 則tắc 通thông 乎hồ 理lý 事sự 。依y 理lý 修tu 則tắc 證chứng 真Chân 諦Đế 而nhi 見kiến 自tự 性tánh 彌di 陀đà 。依y 事sự 修tu 則tắc 證chứng 俗tục 諦đế 而nhi 生sanh 極cực 樂lạc 相tương/tướng 土thổ/độ 。即tức 下hạ 二nhị 別biệt 顯hiển 不bất 二nhị 中trung 。先tiên 心tâm 佛Phật 不bất 二nhị 。初sơ 四tứ 句cú 約ước 性tánh 起khởi 心tâm 佛Phật 開khai 五ngũ 句cú 。一nhất 心tâm 外ngoại 佛Phật 佛Phật 外ngoại 心tâm 。二nhị 心tâm 內nội 佛Phật 佛Phật 唯duy 心tâm 。三tam 心tâm 即tức 是thị 佛Phật 佛Phật 即tức 是thị 心tâm 。四tứ 心tâm 非phi 是thị 佛Phật 佛Phật 非phi 是thị 心tâm 。五ngũ 心tâm 佛Phật 圓viên 融dung 。無vô 障chướng 無vô 礙ngại 。五ngũ 教giáo 如như 次thứ 配phối 知tri 。今kim 明minh 第đệ 三tam 句cú 義nghĩa 也dã 。此thử 之chi 心tâm 佛Phật 。全toàn 體thể 遍biến 收thu 。如như 金kim 與dữ 器khí 。以dĩ 金kim 収thâu 器khí 。器khí 無vô 所sở 遺di 。以dĩ 器khí 攝nhiếp 金kim 。金kim 無vô 不bất 盡tận 。心tâm 一nhất 下hạ 八bát 句cú 。約ước 修tu 顯hiển 。心tâm 憶ức 佛Phật 佛Phật 稱xưng 心tâm 皆giai 明minh 修tu 也dã 。心tâm 憶ức 佛Phật 彰chương 。心tâm 即tức 是thị 佛Phật 故cố 。佛Phật 稱xưng 心tâm 顯hiển 。佛Phật 即tức 是thị 心tâm 故cố 。無vô 為vi 心tâm 憶ức 。心tâm 外ngoại 無vô 佛Phật 故cố 。無vô 為vi 佛Phật 稱xưng 。佛Phật 外ngoại 無vô 心tâm 故cố 。華hoa 嚴nghiêm 迴hồi 向hướng 品phẩm 云vân 。無vô 有hữu 智trí 外ngoại 如như 為vi 智trí 所sở 入nhập 。亦diệc 無vô 如như 外ngoại 智trí 能năng 證chứng 於ư 如như 。正chánh 此thử 義nghĩa 也dã 。眾chúng 生sanh 下hạ 後hậu 三tam 無vô 差sai 別biệt 。謂vị 心tâm 佛Phật 生sanh 三tam 無vô 別biệt 也dã 。初sơ 四tứ 句cú 。正chánh 明minh 無vô 別biệt 。眾chúng 生sanh 念niệm 佛Phật 者giả 。諸chư 佛Phật 心tâm 內nội 眾chúng 生sanh 念niệm 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 諸chư 佛Phật 也dã 。佛Phật 在tại 生sanh 心tâm 內nội 者giả 。眾chúng 生sanh 心tâm 外ngoại 。更cánh 無vô 別biệt 佛Phật 。以dĩ 佛Phật 真chân 心tâm 即tức 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 故cố 。此thử 明minh 因nhân 門môn 攝nhiếp 法pháp 無vô 遺di 也dã 。故cố 云vân 眾chúng 生sanh 念niệm 佛Phật 現hiện 前tiền 當đương 來lai 。必tất 定định 見kiến 佛Phật 。華hoa 嚴nghiêm 亦diệc 云vân 。應ưng 知tri 自tự 心tâm 念niệm 念niệm 常thường 有hữu 。佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 。

何hà 以dĩ 故cố 。諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。不bất 離ly 此thử 心tâm 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。佛Phật 念niệm 眾chúng 生sanh 者giả 。眾chúng 生sanh 心tâm 內nội 諸chư 佛Phật 念niệm 諸chư 佛Phật 心tâm 中trung 眾chúng 生sanh 也dã 。生sanh 在tại 佛Phật 心tâm 中trung 者giả 。佛Phật 真chân 心tâm 外ngoại 。更cánh 無vô 眾chúng 生sanh 。以dĩ 眾chúng 生sanh 真chân 心tâm 即tức 佛Phật 真chân 心tâm 故cố 。此thử 明minh 果quả 門môn 攝nhiếp 法pháp 無vô 遺di 也dã 。故cố 云vân 十thập 方phương 如Như 來Lai 。憐lân 念niệm 眾chúng 生sanh 。如như 母mẫu 憶ức 子tử 。佛Phật 性tánh 論luận 云vân 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。悉tất 在tại 如Như 來Lai 智trí 內nội 。以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。決quyết 定định 無vô 有hữu 出xuất 如như 如như 境cảnh 者giả 。並tịnh 為vi 如Như 來Lai 之chi 所sở 攝nhiếp 持trì 。據cứ 清thanh 凉# 疏sớ/sơ 。開khai 成thành 四tứ 句cú 。一nhất 諸chư 佛Phật 心tâm 外ngoại 無vô 別biệt 眾chúng 生sanh 。二nhị 眾chúng 生sanh 心tâm 外ngoại 。更cánh 無vô 別biệt 佛Phật 。三tam 佛Phật 心tâm 生sanh 心tâm 兩lưỡng 存tồn 齊tề 現hiện 。四tứ 生sanh 心tâm 佛Phật 心tâm 互hỗ 奪đoạt 雙song 亡vong 。今kim 且thả 約ước 前tiền 二nhị 句cú 明minh 也dã 。是thị 心tâm 下hạ 四tứ 句cú 。躡niếp 前tiền 反phản 顯hiển 。心tâm 本bổn 是thị 佛Phật 。由do 不bất 覺giác 而nhi 佛Phật 隱ẩn 。若nhược 欲dục 作tác 佛Phật 。須tu 當đương 念niệm 心tâm 故cố 。起khởi 信tín 謂vị 。眾chúng 生sanh 本bổn 覺giác 與dữ 佛Phật 本bổn 覺giác 無vô 有hữu 二nhị 體thể 。若nhược 不bất 念niệm 心tâm 。難nạn/nan 成thành 佛Phật 矣hĩ 。佛Phật 本bổn 是thị 心tâm 。因nhân 無vô 明minh 而nhi 心tâm 暗ám 。若nhược 欲dục 顯hiển 心tâm 。須tu 當đương 念niệm 佛Phật 故cố 。華hoa 嚴nghiêm 謂vị 。佛Phật 智trí 廣quảng 大đại 。遍biến 眾chúng 生sanh 心tâm 。眾chúng 生sanh 語ngữ 言ngôn 。皆giai 悉tất 不bất 離ly 。如Như 來Lai 法Pháp 輪luân 。若nhược 不bất 稱xưng 佛Phật 。難nạn/nan 明minh 心tâm 矣hĩ 。則tắc 知tri 下hạ 次thứ 結kết 。彌di 陀đà 即tức 是thị 自tự 性tánh 。淨tịnh 土độ 全toàn 唯duy 一nhất 心tâm 。離ly 心tâm 性tánh 外ngoại 。毫hào 無vô 可khả 得đắc 。若nhược 能năng 憶ức 念niệm 。即tức 顯hiển 本bổn 性tánh 佛Phật 矣hĩ 。起khởi 信tín 云vân 。法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。即tức 是thị 如Như 來Lai 。平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。性tánh 佛Phật 一nhất 顯hiển 。果quả 佛Phật 自tự 證chứng 故cố 。圭# 山sơn 云vân 。今kim 知tri 心tâm 是thị 佛Phật 心tâm 。定định 當đương 作tác 佛Phật 。不bất 其kỳ 然nhiên 乎hồ 。設thiết 離ly 念niệm 佛Phật 門môn 外ngoại 而nhi 欲dục 速tốc 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 者giả 。捨xả 其kỳ 近cận 易dị 。以dĩ 求cầu 諸chư 遠viễn 難nạn/nan 也dã 。

△# 二nhị 別biệt 顯hiển 此thử 章chương 所sở 詮thuyên 。

所sở 以dĩ 十thập 二nhị 如Như 來Lai 。號hiệu 曰viết 三tam 昧muội 。勢thế 至chí 菩Bồ 薩Tát 標tiêu 為vi 圓viên 通thông 。三tam 昧muội 則tắc 總tổng 攝nhiếp 諸chư 禪thiền 。圓viên 通thông 則tắc 具cụ 足túc 萬vạn 行hạnh 。一nhất 心tâm 頓đốn 實thật 。不bất 亦diệc 宜nghi 乎hồ 。

所sở 以dĩ 下hạ 分phân 為vi 三tam 。初sơ 正chánh 顯hiển 。所sở 以dĩ 者giả 承thừa 前tiền 起khởi 後hậu 之chi 辭từ 。十thập 二nhị 如Như 來Lai 。號hiệu 念niệm 佛Phật 為vi 三tam 昧muội 者giả 。凡phàm 夫phu 垢cấu 心tâm 混hỗn 若nhược 黃hoàng 河hà 。外ngoại 道đạo 妄vọng 想tưởng 逸dật 如như 奔bôn 馬mã 。故cố 說thuyết 三tam 昧muội 。欲dục 令linh 返phản 染nhiễm 成thành 淨tịnh 捨xả 散tán 入nhập 寂tịch 也dã 。勢thế 至chí 菩Bồ 薩Tát 標tiêu 念niệm 佛Phật 為vi 圓viên 通thông 者giả 。小Tiểu 乘Thừa 七thất 生sanh 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 真chân 。權quyền 教giáo 三tam 祇kỳ 具cụ 因nhân 滿mãn 果quả 。故cố 說thuyết 圓viên 通thông 。欲dục 令linh 速tốc 證chứng 疾tật 成thành 圓viên 超siêu 直trực 入nhập 也dã 。三tam 昧muội 下hạ 二nhị 重trọng/trùng 揀giản 。謂vị 此thử 三tam 昧muội 。總tổng 攝nhiếp 世thế 出xuất 世thế 間gian 。一nhất 切thiết 禪thiền 定định 。揀giản 非phi 餘dư 三tam 昧muội 也dã 。如như 一nhất 巨cự 冶dã 鑄chú 成thành 千thiên 器khí 。圓viên 通thông 具cụ 足túc 八bát 萬vạn 。四tứ 千thiên 一nhất 切thiết 觀quán 行hành 。揀giản 非phi 餘dư 圓viên 通thông 也dã 。猶do 阿a 伽già 陀đà 總tổng 愈dũ 萬vạn 病bệnh 。末mạt 二nhị 句cú 三tam 勸khuyến 誡giới 。三tam 昧muội 實thật 教giáo 所sở 詮thuyên 。圓viên 通thông 頓đốn 教giáo 所sở 詮thuyên 。學học 頓đốn 實thật 教giáo 者giả 。是thị 其kỳ 所sở 宜nghi 也dã 。又hựu 上thượng 顯hiển 圓viên 義nghĩa 。此thử 兼kiêm 顯hiển 頓đốn 實thật 。眾chúng 生sanh 念niệm 佛Phật 定định 當đương 成thành 佛Phật 。實thật 也dã 。起khởi 信tín 云vân 。專chuyên 念niệm 阿a 彌di 。修tu 善thiện 迴hồi 向hướng 。願nguyện 生sanh 彼bỉ 界giới 。終chung 得đắc 見kiến 佛Phật 。華hoa 嚴nghiêm 云vân 。臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。諸chư 根căn 散tán 壞hoại 。唯duy 此thử 願nguyện 王vương 。引dẫn 導đạo 其kỳ 前tiền 。即tức 得đắc 往vãng 生sanh 。見kiến 彌di 陀đà 佛Phật 。蒙mông 佛Phật 授thọ 記ký 。不bất 久cửu 當đương 坐tọa 。菩Bồ 提Đề 道Đạo 場Tràng 。成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。眾chúng 生sanh 憶ức 佛Phật 現hiện 前tiền 即tức 見kiến 。頓đốn 也dã 。佛Phật 藏tạng 經Kinh 云vân 。無vô 覺giác 無vô 觀quán 。名danh 為vi 念niệm 佛Phật 。無vô 想tưởng 無vô 語ngữ 是thị 名danh 念niệm 佛Phật 。摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 云vân 。菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 念niệm 佛Phật 。不bất 以dĩ 色sắc 念niệm 。不bất 以dĩ 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 念niệm 。以dĩ 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 空không 故cố 。今kim 兼kiêm 顯hiển 此thử 。故cố 頓đốn 實thật 者giả 宜nghi 應ưng 學học 也dã 。

△# 三tam 引dẫn 取thủ 勝thắng 益ích 勸khuyến 修tu 。

聞văn 說thuyết 佛Phật 名danh 。威uy 光quang 證chứng 入nhập 於ư 無vô 盡tận 。憶ức 想tưởng 佛Phật 境cảnh 。德đức 雲vân 解giải 脫thoát 於ư 多đa 門môn 。有hữu 此thử 勝thắng 益ích 。應ưng 當đương 信tín 行hành 。何hà 得đắc 自tự 暴bạo 自tự 棄khí 不bất 願nguyện 不bất 修tu 耶da 。

聞văn 說thuyết 四tứ 句cú 。初sơ 引dẫn 明minh 說thuyết 。佛Phật 名danh 者giả 。華hoa 嚴nghiêm 云vân 。勝thắng 雲vân 佛Phật 現hiện 時thời 。寶bảo 華hoa 林lâm 中trung 。出xuất 說thuyết 三tam 世thế 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。名danh 號hiệu 音âm 聲thanh 。

時thời 彼bỉ 如Như 來Lai 。於ư 眾chúng 會hội 中trung 說thuyết 。普phổ 集tập 一nhất 切thiết 。三tam 世thế 佛Phật 自tự 在tại 法pháp 修tu 多đa 羅la 。入nhập 無vô 盡tận 者giả 。華hoa 嚴nghiêm 云vân 。勝thắng 雲vân 佛Phật 所sở 。證chứng 得đắc 一nhất 切thiết 。諸chư 佛Phật 功công 德đức 輪luân 三tam 昧muội 。證chứng 得đắc 一nhất 切thiết 。佛Phật 法Pháp 普phổ 門môn 陀đà 羅la 尼ni 。了liễu 知tri 一nhất 切thiết 。佛Phật 決quyết 定định 解giải 莊trang 嚴nghiêm 成thành 就tựu 海hải 。了liễu 知tri 無vô 邊biên 佛Phật 現hiện 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。前tiền 神thần 通thông 海hải 。了liễu 知tri 一nhất 切thiết 。佛Phật 力Lực 無Vô 畏Úy 法pháp 。於ư 善Thiện 眼Nhãn 佛Phật 所sở 。即tức 得đắc 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。名danh 無vô 邊biên 海hải 藏tạng 門môn 。如như 是thị 等đẳng 十thập 千thiên 法Pháp 門môn 。皆giai 得đắc 通thông 達đạt 。憶ức 佛Phật 境cảnh 者giả 。華hoa 嚴nghiêm 云vân 。德đức 雲vân 告cáo 善Thiện 財Tài 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。我ngã 唯duy 得đắc 此thử 。憶ức 念niệm 一nhất 切thiết 。諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。普phổ 見kiến 法Pháp 門môn 。多đa 解giải 脫thoát 者giả 。華hoa 嚴nghiêm 云vân 。所sở 謂vị 智trí 光quang 普phổ 照chiếu 。念niệm 佛Phật 門môn 乃nãi 至chí 住trụ 虗hư 空không 念niệm 佛Phật 門môn 等đẳng 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 。有hữu 此thử 下hạ 二nhị 結kết 勸khuyến 二nhị 。初sơ 正chánh 勸khuyến 諸chư 餘dư 法Pháp 門môn 。淺thiển 則tắc 上thượng 根căn 不bất 被bị 。深thâm 則tắc 下hạ 根căn 絕tuyệt 分phần/phân 。唯duy 此thử 一nhất 法pháp 。利lợi 鈍độn 兼kiêm 収thâu 。如như 水thủy 清thanh 珠châu 。到đáo 處xứ 便tiện 益ích 。故cố 當đương 信tín 受thọ 行hành 持trì 。念niệm 佛Phật 如như 種chủng 糓cốc 。自tự 心tâm 如như 家gia 田điền 。信tín 如như 信tín 栽tài 此thử 種chủng 定định 得đắc 成thành 糓cốc 。願nguyện 如như 知tri 此thử 佳giai 種chủng 一nhất 心tâm 求cầu 糓cốc 。行hành 如như 欣hân 求cầu 得đắc 糓cốc 作tác 畊# 耨nậu 事sự 。何hà 得đắc 下hạ 二nhị 結kết 責trách 。十thập 界giới 因nhân 果quả 皆giai 唯duy 心tâm 現hiện 。若nhược 一nhất 念niệm 心tâm 瞋sân 恚khuể 邪tà 婬dâm 。即tức 地địa 獄ngục 界giới 。慳san 貪tham 不bất 施thí 。即tức 餓ngạ 鬼quỷ 界giới 。愚ngu 癡si 暗ám 蔽tế 。即tức 畜súc 生sanh 界giới 。我ngã 慢mạn 貢cống 高cao 。即tức 修tu 羅la 界giới 。堅kiên 持trì 五Ngũ 戒Giới 。即tức 人nhân 法Pháp 界Giới 。精tinh 修tu 十Thập 善Thiện 。即tức 天thiên 法Pháp 界Giới 。證chứng 悟ngộ 人nhân 空không 。即tức 聲Thanh 聞Văn 界giới 。知tri 緣duyên 性tánh 離ly 。即tức 緣Duyên 覺Giác 界giới 。六Lục 度Độ 齊tề 修tu 。即tức 菩Bồ 薩Tát 界giới 。真chân 慈từ 平bình 等đẳng 。即tức 佛Phật 法Pháp 界giới 。今kim 此thử 教giáo 念niệm 佛Phật 者giả 。欲dục 人nhân 念niệm 我ngã 自tự 心tâm 成thành 我ngã 自tự 佛Phật 。云vân 何hà 捨xả 自tự 心tâm 佛Phật 孤cô 佛Phật 教giáo 耶da 。如Như 來Lai 不Bất 思Tư 議Nghị 境Cảnh 界Giới 經Kinh 云vân 。菩Bồ 薩Tát 了liễu 知tri 諸chư 佛Phật 。及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。皆giai 唯duy 心tâm 量lượng 。得đắc 隨tùy 順Thuận 忍Nhẫn 。捨xả 身thân 速tốc 生sanh 。極cực 樂lạc 淨tịnh 土độ 。照chiếu 律luật 師sư 問vấn 。經Kinh 云vân 。是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。心tâm 既ký 是thị 佛Phật 。何hà 須tu 念niệm 他tha 佛Phật 耶da 。答đáp 。秪# 由do 心tâm 本bổn 是thị 佛Phật 故cố 。令linh 專chuyên 念niệm 彼bỉ 佛Phật 。梵Phạm 網võng 戒giới 云vân 。信tín 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。我ngã 是thị 未vị 成thành 之chi 佛Phật 。諸chư 佛Phật 是thị 已dĩ 成thành 之chi 佛Phật 。汝nhữ 心tâm 佛Phật 者giả 未vị 成thành 佛Phật 也dã 。彌di 陀đà 佛Phật 者giả 已dĩ 成thành 佛Phật 也dã 。未vị 成thành 佛Phật 者giả 。久cửu 沉trầm 欲dục 海hải 。具cụ 足túc 煩phiền 惱não 。杳# 無vô 出xuất 期kỳ 。已dĩ 成thành 佛Phật 者giả 。久cửu 證chứng 菩Bồ 提Đề 。具cụ 足túc 威uy 神thần 。能năng 為vi 物vật 護hộ 。是thị 故cố 。諸chư 佛Phật 勸khuyến 令linh 念niệm 佛Phật 。即tức 是thị 以dĩ 我ngã 。未vị 成thành 之chi 佛Phật 。求cầu 他tha 已dĩ 成thành 之chi 佛Phật 。而nhi 為vi 救cứu 護hộ 耳nhĩ 。眾chúng 生sanh 若nhược 不bất 念niệm 佛Phật 。聖thánh 凡phàm 永vĩnh 隔cách 。父phụ 子tử 乖quai 離ly 。長trường 處xử 輪luân 迴hồi 。去khứ 佛Phật 遠viễn 矣hĩ 。所sở 以dĩ 文Văn 殊Thù 普Phổ 賢Hiền 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。皆giai 願nguyện 念niệm 佛Phật 往vãng 生sanh 。況huống 我ngã 凡phàm 愚ngu 人nhân 耶da 。又hựu 彼bỉ 螟minh 蛉linh 尚thượng 聽thính 教giáo 成thành 。可khả 以dĩ 人nhân 而nhi 不bất 如như 蟲trùng 乎hồ 。不bất 願nguyện 自tự 棄khí 。迷mê 也dã 甚thậm 矣hĩ 。

△# 二nhị 略lược 釋thích 經kinh 題đề 。

楞lăng 嚴nghiêm 者giả 。一nhất 切thiết 事sự 究cứu 竟cánh 堅kiên 固cố 也dã 。乃nãi 大đại 部bộ 之chi 總tổng 名danh 。圓viên 通thông 者giả 。聖thánh 性tánh 法Pháp 門môn 無vô 不bất 通thông 也dã 。是thị 一nhất 章chương 之chi 別biệt 目mục 。勢thế 至chí 者giả 。啟khải 教giáo 之chi 人nhân 也dã 。念niệm 佛Phật 者giả 。修tu 行hành 之chi 法pháp 也dã 。文văn 雖tuy 一nhất 十thập 二nhị 行hành 。義nghĩa 括quát 淨tịnh 土độ 諸chư 典điển 。有hữu 教giáo 有hữu 機cơ 。有hữu 法pháp 有hữu 喻dụ 。生sanh 佛Phật 感cảm 應ứng 。以dĩ 遍biến 含hàm 自tự 他tha 因nhân 果quả 而nhi 該cai 徹triệt 。作tác 心tâm 境cảnh 之chi 月nguyệt 燈đăng 。為vi 聖thánh 凡phàm 之chi 舟chu 楫tiếp 。故cố 言ngôn 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 勢thế 至chí 念niệm 佛Phật 圓viên 通thông 章chương 。

楞lăng 下hạ 先tiên 釋thích 名danh 。一nhất 切thiết 事sự 。三tam 科khoa 七thất 大đại 也dã 。究cứu 竟cánh 空không 也dã 。堅kiên 固cố 不bất 空không 也dã 。合hợp 二nhị 空không 不bất 空không 也dã 。蘊uẩn 處xứ 界giới 大đại 。本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。事sự 事sự 究cứu 竟cánh 堅kiên 固cố 。名danh 楞lăng 嚴nghiêm 定định 。既ký 住trụ 法pháp 位vị 。世thế 相tương/tướng 常thường 住trụ 。故cố 此thử 亦diệc 名danh 健kiện 相tương/tướng 三tam 昧muội 。聖thánh 性tánh 舉cử 理lý 。法Pháp 門môn 約ước 教giáo 。影ảnh 略lược 行hành 果quả 可khả 知tri 。正chánh 顯hiển 四tứ 法pháp 互hỗ 相tương 圓viên 遍biến 該cai 通thông 也dã 。依y 止chỉ 成thành 定định 。名danh 為vi 楞lăng 嚴nghiêm 。依y 觀quán 成thành 慧tuệ 。號hiệu 作tác 圓viên 通thông 。別biệt 目mục 者giả 。以dĩ 勢thế 至chí 念niệm 佛Phật 圓viên 通thông 乃nãi 修tu 道Đạo 二nhị 十thập 五ngũ 圓viên 通thông 中trung 一nhất 也dã 。勢thế 至chí 下hạ 亦diệc 影ảnh 略lược 。義nghĩa 具cụ 應ưng 云vân 。能năng 啟khải 能năng 修tu 勢thế 至chí 人nhân 也dã 。所sở 啟khải 所sở 修tu 念niệm 佛Phật 法pháp 也dã 。文văn 下hạ 後hậu 結kết 歎thán 二nhị 。先tiên 別biệt 歎thán 。彼bỉ 佛Phật 教giáo 我ngã 念niệm 佛Phật 。機cơ 教giáo 也dã 。母mẫu 子tử 形hình 影ảnh 染nhiễm 香hương 。法pháp 喻dụ 也dã 。如Như 來Lai 憐lân 念niệm 眾chúng 生sanh 。眾chúng 生sanh 一nhất 心tâm 憶ức 佛Phật 。生sanh 佛Phật 感cảm 應ứng 也dã 。我ngã 因nhân 念niệm 佛Phật 入nhập 忍nhẫn 。今kim 攝nhiếp 念niệm 人nhân 歸quy 淨tịnh 。自tự 他tha 因nhân 果quả 也dã 。心tâm 境cảnh 月nguyệt 燈đăng 者giả 。依y 我ngã 自tự 心tâm 念niệm 彼bỉ 佛Phật 境cảnh 。則tắc 佛Phật 境cảnh 可khả 彰chương 。託thác 彼bỉ 佛Phật 境cảnh 念niệm 我ngã 自tự 心tâm 。則tắc 自tự 心tâm 易dị 顯hiển 。此thử 之chi 彰chương 顯hiển 。皆giai 憑bằng 月nguyệt 燈đăng 教giáo 法pháp 以dĩ 照chiếu 見kiến 也dã 。心tâm 外ngoại 有hữu 境cảnh 小tiểu 教giáo 也dã 。境cảnh 唯duy 是thị 心tâm 始thỉ 教giáo 也dã 。即tức 心tâm 即tức 境cảnh 終chung 也dã 。非phi 境cảnh 非phi 心tâm 頓đốn 也dã 。心tâm 境cảnh 無vô 盡tận 圓viên 也dã 。即tức 所sở 詮thuyên 法pháp 。月nguyệt 燈đăng 喻dụ 能năng 詮thuyên 教giáo 。聲thanh 名danh 句cú 義nghĩa 門môn 如như 螢huỳnh 燈đăng 。小tiểu 也dã 。攝nhiếp 境cảnh 唯duy 心tâm 門môn 如như 火hỏa 燈đăng 。始thỉ 也dã 。理lý 事sự 無vô 礙ngại 門môn 如như 星tinh 。終chung 也dã 。會hội 相tương/tướng 歸quy 性tánh 門môn 如như 月nguyệt 。頓đốn 也dã 。普phổ 融dung 無vô 盡tận 門môn 如như 日nhật 。圓viên 也dã 。今kim 約ước 中trung 二nhị 以dĩ 說thuyết 聖thánh 凡phàm 舟chu 楫tiếp 者giả 。念niệm 名danh 號hiệu 佛Phật 。受thọ 持trì 皈quy 戒giới 。越việt 於ư 三tam 途đồ 。下hạ 下hạ 品phẩm 生sanh 。名danh 為vi 人nhân 乘thừa 。其kỳ 猶do 舠# 船thuyền 纔tài 過quá 谿khê 澗giản 。念niệm 色sắc 像tượng 佛Phật 。修tu 行hành 禪thiền 善thiện 。越việt 於ư 四tứ 洲châu 。生sanh 下hạ 品phẩm 蓮liên 。名danh 為vi 天thiên 乘thừa 。其kỳ 猶do 艇# 船thuyền 出xuất 小tiểu 河hà 港cảng 。念niệm 應ứng 化hóa 佛Phật 。觀quán 四tứ 真Chân 諦Đế 。越việt 於ư 三tam 界giới 。生sanh 中trung 品phẩm 蓮liên 。名danh 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 。其kỳ 猶do 艨# 艦# 過quá 於ư 大đại 湖hồ 。念niệm 受thọ 用dụng 佛Phật 。了liễu 悟ngộ 因nhân 緣duyên 。證chứng 二nhị 涅Niết 槃Bàn 。生sanh 上thượng 品phẩm 蓮liên 。名danh 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 。其kỳ 猶do [舟*(彖/虫)]# 艞# 過quá 於ư 大đại 江giang 。念niệm 法pháp 性tánh 佛Phật 。智trí 悲bi 並tịnh 運vận 。萬vạn 行hạnh 繁phồn 興hưng 。成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。超siêu 凡phàm 小tiểu 界giới 。上thượng 上thượng 品phẩm 生sanh 。名danh 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 。其kỳ 猶do 艆# [舟*芻]# 直trực 過quá 大đại 海hải 。又hựu 持trì 名danh 念niệm 佛Phật 如như 特đặc 舟chu 。聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 也dã 。觀quán 像tượng 念niệm 佛Phật 如như 方phương 舟chu 。辟Bích 支Chi 佛Phật 也dã 。觀quán 想tưởng 念niệm 佛Phật 如như 維duy 舟chu 。菩Bồ 薩Tát 乘thừa 也dã 。實thật 相tướng 念niệm 佛Phật 如như 造tạo 舟chu 。佛Phật 乘thừa 也dã 。聖thánh 凡phàm 即tức 所sở 化hóa 人nhân 。舟chu 揖ấp 喻dụ 能năng 化hóa 法pháp 。故cố 言ngôn 句cú 次thứ 總tổng 結kết 。

△# 二nhị 開khai 章chương 釋thích 文văn 二nhị 。初sơ 略lược 標tiêu 。

將tương 解giải 此thử 經Kinh 。五ngũ 門môn 分phân 別biệt 。一nhất 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 。二nhị 藏tạng 乘thừa 教giáo 攝nhiếp 。三tam 宗tông 趣thú 旨chỉ 歸quy 。四tứ 略lược 釋thích 題đề 名danh 。五ngũ 詳tường 解giải 文văn 義nghĩa 。

初sơ 二nhị 句cú 總tổng 敘tự 。一nhất 下hạ 別biệt 列liệt 。此thử 例lệ 般Bát 若Nhã 疏sớ/sơ 意ý 。略lược 開khai 五ngũ 章chương 。前tiền 三tam 義nghĩa 門môn 。後hậu 二nhị 正chánh 釋thích 。

△# 二nhị 詳tường 解giải 五ngũ 。初sơ 教giáo 興hưng 。

初sơ 教giáo 起khởi 因nhân 緣duyên 者giả 。智Trí 度Độ 論luận 云vân 。如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。非phi 無vô 因nhân 緣duyên 。非phi 少thiểu 因nhân 緣duyên 令linh 得đắc 振chấn 動động 。念niệm 佛Phật 教giáo 興hưng 。亦diệc 復phục 如như 是thị 。具cụ 多đa 因nhân 緣duyên 。一nhất 指chỉ 出xuất 捷tiệp 徑kính 修tu 行hành 門môn 路lộ 故cố 。二nhị 直trực 示thị 當đương 人nhân 念niệm 自tự 心tâm 佛Phật 故cố 。三tam 欲dục 令linh 悟ngộ 入nhập 佛Phật 之chi 心tâm 性tánh 故cố 。四tứ 為vi 顯hiển 生sanh 佛Phật 心tâm 無vô 差sai 別biệt 故cố 。五ngũ 度độ 脫thoát 凡phàm 外ngoại 橫hoạnh/hoành 超siêu 三tam 界giới 故cố 。六lục 接tiếp 引dẫn 權quyền 小tiểu 圓viên 成thành 佛Phật 果quả 故cố 。七thất 充sung 足túc 三tam 輩bối 無vô 有hữu 疑nghi 悔hối 故cố 。八bát 利lợi 益ích 今kim 後hậu 周chu 遍biến 無vô 盡tận 故cố 。九cửu 頓đốn 攝nhiếp 六lục 根căn 證chứng 圓viên 通thông 境cảnh 故cố 。十thập 疾tật 空không 障chướng 惱não 定định 生sanh 佛Phật 土độ 故cố 。

初sơ 句cú 標tiêu 牒điệp 。智trí 下hạ 釋thích 義nghĩa 二nhị 。先tiên 引dẫn 證chứng 。如như 須Tu 彌Di 下hạ 喻dụ 也dã 。念niệm 佛Phật 下hạ 合hợp 也dã 。一nhất 下hạ 次thứ 正chánh 釋thích 。楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。初sơ 心tâm 入nhập 三tam 昧muội 。遲trì 速tốc 不bất 同đồng 倫luân 。故cố 知tri 餘dư 門môn 學học 道Đạo 紆hu 迴hồi 險hiểm 難nạn 。猶do 如như 蟻nghĩ 山sơn 。念niệm 佛Phật 一nhất 門môn 。古cổ 稱xưng 徑kính 路lộ 。好hảo/hiếu 似tự 風phong 水thủy 。善thiện 導đạo 云vân 。唯duy 有hữu 徑kính 路lộ 修tu 行hành 。但đãn 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。況huống 今kim 持trì 名danh 。徑kính 而nhi 又hựu 徑kính 者giả 也dã 。若nhược 欲dục 一nhất 生sanh 取thủ 辦biện 。當đương 於ư 是thị 法pháp 留lưu 心tâm 。二nhị 下hạ 。觀quán 經Kinh 云vân 。是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。諸chư 佛Phật 正Chánh 徧Biến 知Tri 海hải 。從tùng 心tâm 想tưởng 生sanh 。是thị 故cố 教giáo 人nhân 念niệm 佛Phật 。即tức 念niệm 自tự 心tâm 佛Phật 也dã 。三tam 下hạ 。佛Phật 心tâm 性tánh 者giả 。楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。我ngã 以dĩ 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。合hợp 如Như 來Lai 藏tạng 。而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。唯duy 妙diệu 覺giác 明minh 。圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。無vô 差sai 別biệt 論luận 云vân 。此thử 心tâm 性tánh 明minh 潔khiết 。與dữ 法Pháp 界Giới 同đồng 體thể 如Như 來Lai 依y 此thử 心tâm 。說thuyết 不bất 思tư 議nghị 法pháp 。則tắc 知tri 佛Phật 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 淨tịnh 法pháp 性tánh 為vi 心tâm 也dã 。令linh 悟ngộ 入nhập 者giả 。起khởi 信tín 云vân 。真Chân 如Như 自tự 體thể 相tướng 者giả 。凡phàm 夫phu 諸chư 佛Phật 。無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。楞lăng 嚴nghiêm 富phú 樓lâu 那na 言ngôn 。我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。寶bảo 覺giác 圓viên 明minh 。真chân 妙diệu 淨tịnh 心tâm 。無vô 二nhị 圓viên 滿mãn 。觀quán 經Kinh 云vân 。汝nhữ 等đẳng 心tâm 想tưởng 佛Phật 時thời 。是thị 心tâm 即tức 是thị 。三tam 十thập 二nhị 相tướng 。八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。是thị 故cố 眾chúng 生sanh 。念niệm 心tâm 佛Phật 時thời 。即tức 能năng 悟ngộ 入nhập 。佛Phật 心tâm 性tánh 也dã 。四tứ 下hạ 。無vô 差sai 別biệt 論luận 云vân 。眾chúng 生sanh 界giới 不bất 異dị 法Pháp 身thân 。法Pháp 身thân 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 界giới 。觀quán 經Kinh 云vân 。諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。是thị 法Pháp 界Giới 身thân 。入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 想tưởng 中trung 。下hạ 云vân 。若nhược 眾chúng 生sanh 心tâm 憶ức 佛Phật 。現hiện 前tiền 必tất 定định 見kiến 佛Phật 。則tắc 此thử 法Pháp 門môn 。能năng 顯hiển 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 。無vô 差sai 別biệt 也dã 。五ngũ 下hạ 。凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 。由do 見kiến 思tư 惑hoặc 。起khởi 業nghiệp 感cảm 報báo 。輪luân 轉chuyển 不bất 休hưu 。依y 餘dư 法pháp 修tu 。直trực 至chí 惑hoặc 盡tận 。始thỉ 得đắc 出xuất 離ly 。名danh 為vi 竪thụ 出xuất 三tam 界giới 。唯duy 念niệm 佛Phật 門môn 。帶đái 惑hoặc 往vãng 生sanh 。名danh 為vi 橫hoạnh/hoành 出xuất 三tam 界giới 。如như 蟲trùng 在tại 竹trúc 。竪thụ 則tắc 歷lịch 節tiết 難nạn/nan 通thông 。橫hoạnh/hoành 則tắc 一nhất 時thời 透thấu 脫thoát 。桐# 江giang 法Pháp 師sư 云vân 。竪thụ 出xuất 者giả 。依y 諦đế 緣duyên 度độ 。歷lịch 涉thiệp 地địa 位vị 。如như 取thủ 科khoa 第đệ 。須tu 有hữu 才tài 學học 。如như 歷lịch 任nhậm 轉chuyển 官quan 。須tu 有hữu 功công 効hiệu 。橫hoạnh/hoành 出xuất 者giả 。念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn 。如như 人nhân 廕ấm 敘tự 功công 由do 祖tổ 父phụ 他tha 力lực 。不bất 論luận 學học 問vấn 有hữu 無vô 。又hựu 如như 覃# 恩ân 普phổ 轉chuyển 功công 由do 國quốc 王vương 不bất 論luận 歷lịch 任nhậm 淺thiển 深thâm 。六lục 下hạ 。菩Bồ 薩Tát 六lục 心tâm 墮đọa 落lạc 聲Thanh 聞Văn 。塵trần 劫kiếp 不bất 迴hồi 。猶do 菴am 羅la 華hoa 魚ngư 子tử 一nhất 般ban 。因nhân 中trung 雖tuy 多đa 。結kết 果quả 者giả 少thiểu 。若nhược 能năng 念niệm 佛Phật 。圓viên 發phát 三tam 心tâm 。自tự 然nhiên 轉chuyển 權quyền 成thành 實thật 。迴hồi 小tiểu 向hướng 大đại 。如như 彼bỉ 白bạch 衣y 驟sậu 貴quý 平bình 地địa 舛suyễn 仙tiên 者giả 然nhiên 。故cố 大đại 本bổn 云vân 。菩Bồ 薩Tát 欲dục 令linh 。眾chúng 生sanh 速tốc 疾tật 安an 住trụ 。無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 者giả 。應ưng 當đương 起khởi 精tinh 進tấn 力lực 聽thính 此thử 法Pháp 門môn 。又hựu 華hoa 嚴nghiêm 十Thập 地Địa 。始thỉ 終chung 不bất 離ly 念niệm 佛Phật 。圓viên 教giáo 登đăng 地địa 尚thượng 爾nhĩ 。況huống 權quyền 小tiểu 初sơ 心tâm 人nhân 耶da 。七thất 下hạ 。上thượng 品phẩm 利lợi 根căn 。聞văn 小tiểu 教giáo 則tắc 悔hối 。下hạ 品phẩm 鈍độn 根căn 。聞văn 大đại 教giáo 則tắc 疑nghi 。所sở 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 會hội 上thượng 聲Thanh 聞Văn 絕tuyệt 分phần/phân 。阿a 含hàm 時thời 中trung 菩Bồ 薩Tát 不bất 被bị 。今kim 此thử 念niệm 佛Phật 。一nhất 法pháp 如như 萬vạn 應ưng 膏cao 。毒độc 病bệnh 皆giai 愈dũ 。似tự 及cập 時thời 雨vũ 藥dược 木mộc 竝tịnh 茂mậu 。故cố 得đắc 利lợi 鈍độn 盡tận 攝nhiếp 上thượng 下hạ 均quân 収thâu 也dã 。八bát 下hạ 。利lợi 今kim 即tức 佛Phật 在tại 機cơ 宜nghi 。利lợi 後hậu 即tức 滅diệt 後hậu 聞văn 見kiến 。下hạ 云vân 。今kim 於ư 此thử 界giới 。攝nhiếp 念niệm 佛Phật 人nhân 。歸quy 於ư 淨tịnh 土độ 。觀quán 經Kinh 云vân 。如Như 來Lai 今kim 者giả 。為vì 未vị 來lai 世thế 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。為vị 煩phiền 惱não 賊tặc 。之chi 所sở 害hại 者giả 。說thuyết 清thanh 淨tịnh 業nghiệp 。故cố 如như 如như 意ý 珠châu 。利lợi 濟tế 無vô 盡tận 也dã 。九cửu 下hạ 。一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。迷mê 常thường 住trụ 心tâm 。用dụng 諸chư 妄vọng 想tưởng 。循tuần 諸chư 色sắc 聲thanh 。違vi 圓viên 通thông 境cảnh 。今kim 念niệm 佛Phật 也dã 。六lục 根căn 都đô 攝nhiếp 。守thủ 於ư 真chân 常thường 。常thường 光quang 現hiện 前tiền 。圓viên 通thông 境cảnh 發phát 。雖tuy 不bất 欲dục 證chứng 。不bất 可khả 得đắc 也dã 。故cố 華hoa 嚴nghiêm 解giải 脫thoát 長trưởng 者giả 云vân 。知tri 一nhất 切thiết 佛Phật 。猶do 如như 影ảnh 像tượng 。自tự 心tâm 如như 水thủy 。水thủy 清thanh 而nhi 靜tĩnh 。月nguyệt 現hiện 全toàn 體thể 。又hựu 偈kệ 云vân 。菩Bồ 薩Tát 清thanh 凉# 月nguyệt 。常thường 遊du 畢tất 竟cánh 空không 。眾chúng 生sanh 心tâm 垢cấu 淨tịnh 。菩Bồ 薩Tát 影ảnh 現hiện 中trung 。則tắc 知tri 眾chúng 生sanh 淨tịnh 念niệm 。彌di 陀đà 定định 放phóng 光quang 明minh 。心tâm 水thủy 不bất 淨tịnh 。菩Bồ 薩Tát 圓viên 通thông 月nguyệt 境cảnh 亦diệc 不bất 現hiện 矣hĩ 。十thập 下hạ 。末Mạt 法Pháp 修tu 行hành 。多đa 諸chư 障chướng 難nạn 。邪tà 魔ma 嬈nhiễu 亂loạn 。佛Phật 道Đạo 難nạn/nan 成thành 。今kim 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。承thừa 佛Phật 願nguyện 力lực 威uy 神thần 。疾tật 除trừ 煩phiền 惱não 。頓đốn 破phá 無vô 明minh 。五ngũ 蘊uẩn 魔ma 銷tiêu 。三Tam 身Thân 佛Phật 現hiện 。當đương 生sanh 極cực 樂lạc 佛Phật 土độ 。成thành 真chân 應ưng 二nhị 果quả 矣hĩ 。如như 大đại 明minh 燈đăng 。然nhiên 於ư 室thất 中trung 。不bất 唯duy 破phá 千thiên 年niên 暗ám 。而nhi 且thả 見kiến 種chủng 種chủng 物vật 。然nhiên 此thử 十thập 因nhân 。生sanh 起khởi 有hữu 序tự 。初sơ 以dĩ 入nhập 道đạo 多đa 門môn 難nan 易dị 各các 別biệt 。出xuất 念niệm 佛Phật 法pháp 最tối 為vi 徑kính 捷tiệp 。二nhị 所sở 以dĩ 徑kính 捷tiệp 者giả 。為vi 念niệm 自tự 心tâm 佛Phật 故cố 。三tam 由do 念niệm 心tâm 佛Phật 。方phương 能năng 成thành 佛Phật 心tâm 故cố 。四tứ 佛Phật 心tâm 若nhược 契khế 。生sanh 佛Phật 同đồng 體thể 無vô 有hữu 二nhị 故cố 。五ngũ 既ký 無vô 二nhị 別biệt 。豈khởi 有hữu 凡phàm 外ngoại 不bất 度độ 脫thoát 故cố 。六lục 豈khởi 獨độc 凡phàm 外ngoại 。亦diệc 接tiếp 權quyền 小tiểu 人nhân 故cố 。七thất 豈khởi 唯duy 五ngũ 乘thừa 。亦diệc 充sung 足túc 一nhất 切thiết 。善thiện 惡ác 眾chúng 生sanh 故cố 。八bát 豈khởi 但đãn 現hiện 今kim 。亦diệc 普phổ 利lợi 未vị 來lai 。無vô 有hữu 盡tận 故cố 。九cửu 濟tế 度độ 如như 是thị 廣quảng 大đại 者giả 。為vi 圓viên 通thông 故cố 。十thập 有hữu 作tác 之chi 修tu 。終chung 成thành 敗bại 壞hoại 。現hiện 既ký 圓viên 通thông 。當đương 必tất 見kiến 佛Phật 歸quy 淨tịnh 土độ 故cố 。又hựu 由do 定định 生sanh 佛Phật 土độ 。所sở 以dĩ 指chỉ 出xuất 捷tiệp 徑kính 門môn 路lộ 。令linh 預dự 修tu 行hành 疾tật 成thành 佛Phật 故cố 。如như 此thử 終chung 始thỉ 連liên 環hoàn 。猶do 同đồng 鈎câu 鎖tỏa 。此thử 教giáo 之chi 興hưng 。非phi 無vô 因nhân 也dã 。

△# 二nhị 藏tạng 攝nhiếp 。

二nhị 藏tạng 乘thừa 教giáo 攝nhiếp 者giả 。謂vị 三tam 藏tạng 之chi 中trung 。契Khế 經Kinh 藏tạng 攝nhiếp 。二nhị 藏tạng 之chi 內nội 。菩Bồ 薩Tát 藏tạng 攝nhiếp 。三tam 乘thừa 之chi 中trung 。大Đại 乘Thừa 所sở 攝nhiếp 。五ngũ 教giáo 之chi 內nội 。後hậu 三tam 教giáo 攝nhiếp 。

二nhị 句cú 標tiêu 章chương 。謂vị 下hạ 釋thích 相tương/tướng 。三tam 藏tạng 者giả 。一nhất 修tu 多đa 羅la 。此thử 云vân 契Khế 經Kinh 。即tức 經kinh 藏tạng 。詮thuyên 於ư 定định 學học 。二nhị 毗tỳ 奈nại 耶da 。此thử 云vân 調điều 伏phục 。即tức 律luật 藏tạng 。詮thuyên 於ư 戒giới 學học 。三tam 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 。此thử 云vân 對đối 法pháp 。即tức 論luận 藏tạng 。詮thuyên 於ư 慧tuệ 學học 。今kim 此thử 經Kinh 者giả 。屬thuộc 於ư 經kinh 藏tạng 。自tự 始thỉ 至chí 終chung 。專chuyên 說thuyết 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 故cố 。二nhị 藏tạng 者giả 。一nhất 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。詮thuyên 示thị 菩Bồ 薩Tát 理lý 行hành 果quả 故cố 。二nhị 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。詮thuyên 示thị 聲Thanh 聞Văn 理lý 行hành 果quả 故cố 。今kim 此thử 經Kinh 者giả 。屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。此thử 經Kinh 演diễn 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。念niệm 佛Phật 圓viên 通thông 法pháp 故cố 。三tam 乘thừa 者giả 。一nhất 小Tiểu 乘Thừa 聲Thanh 聞Văn 。謂vị 四Tứ 諦Đế 法Pháp 門môn 。運vận 載tải 眾chúng 生sanh 。出xuất 於ư 三tam 界giới 。到đáo 涅Niết 槃Bàn 城thành 。成thành 阿A 羅La 漢Hán 。猶do 如như 羊dương 車xa 。二nhị 中trung 乘thừa 緣Duyên 覺Giác 。謂vị 因nhân 緣duyên 法Pháp 門môn 。運vận 載tải 眾chúng 生sanh 。過quá 於ư 四tứ 空không 。居cư 寂tịch 滅diệt 舍xá 。成thành 辟Bích 支Chi 佛Phật 。猶do 如như 鹿lộc 車xa 。三tam 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。謂vị 六Lục 度Độ 法Pháp 門môn 。運vận 載tải 眾chúng 生sanh 。超siêu 凡phàm 小tiểu 境cảnh 。直trực 至chí 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。成thành 於ư 佛Phật 果Quả 。猶do 如như 牛ngưu 車xa 。今kim 此thử 經Kinh 者giả 。屬thuộc 於ư 大Đại 乘Thừa 。以dĩ 如Như 來Lai 憐lân 念niệm 眾chúng 生sanh 。勢thế 至chí 攝nhiếp 念niệm 佛Phật 人nhân 。安an 樂lạc 諸chư 乘thừa 。度độ 脫thoát 九cửu 界giới 故cố 。五ngũ 教giáo 者giả 。一nhất 小tiểu 教giáo 。唯duy 談đàm 人nhân 空không 故cố 。二nhị 始thỉ 教giáo 。但đãn 明minh 法pháp 空không 故cố 。亦diệc 名danh 分phần/phân 教giáo 。但đãn 說thuyết 法Pháp 相tướng 故cố 。三tam 終chung 教giáo 。復phục 說thuyết 中trung 道đạo 故cố 。亦diệc 名danh 實thật 教giáo 。多đa 談đàm 法pháp 性tánh 故cố 。四tứ 頓đốn 教giáo 。唯duy 辨biện 真chân 性tánh 故cố 。五ngũ 圓viên 教giáo 。唯duy 說thuyết 法Pháp 界giới 故cố 。今kim 此thử 經Kinh 者giả 。屬thuộc 後hậu 三tam 教giáo 。下hạ 云vân 。二nhị 憶ức 念niệm 深thâm 。母mẫu 子tử 歷lịch 生sanh 。不bất 相tương 違vi 遠viễn 。終chung 也dã 。漸tiệm 漸tiệm 念niệm 時thời 終chung 當đương 成thành 佛Phật 故cố 。下hạ 云vân 。以dĩ 念niệm 佛Phật 心tâm 。入nhập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。不bất 假giả 方phương 便tiện 。頓đốn 也dã 。知tri 佛Phật 即tức 心tâm 。疾tật 成thành 佛Phật 道Đạo 故cố 。下hạ 云vân 。都đô 攝nhiếp 六lục 根căn 。淨tịnh 念niệm 相tương 繼kế 。得đắc 三tam 摩ma 地địa 。圓viên 也dã 。了liễu 三tam 無vô 別biệt 。圓viên 通thông 法Pháp 界Giới 故cố 。準chuẩn 知tri 此thử 經Kinh 教giáo 義nghĩa 深thâm 廣quảng 幽u 遠viễn 。非phi 淺thiển 近cận 矣hĩ 。

△# 三tam 宗tông 趣thú 。

三tam 宗tông 趣thú 旨chỉ 歸quy 者giả 。有hữu 總tổng 有hữu 別biệt 。總tổng 以dĩ 憶ức 佛Phật 念niệm 佛Phật 為vi 宗tông 。見kiến 佛Phật 入nhập 忍nhẫn 心tâm 境cảnh 圓viên 通thông 為vi 趣thú 。別biệt 有hữu 五ngũ 對đối 。一nhất 教giáo 義nghĩa 。以dĩ 教giáo 說thuyết 為vi 宗tông 。令linh 達đạt 義nghĩa 為vi 趣thú 。二nhị 事sự 理lý 。舉cử 事sự 相tướng 為vi 宗tông 。詮thuyên 顯hiển 理lý 為vi 趣thú 。三tam 境cảnh 智trí 。三tam 佛Phật 境cảnh 為vi 宗tông 。二nhị 觀quán 智trí 為vi 趣thú 。四tứ 行hành 位vị 。信tín 願nguyện 行hành 為vi 宗tông 。入nhập 不bất 退thoái 為vi 趣thú 。五ngũ 因nhân 果quả 。以dĩ 因nhân 行hành 為vi 宗tông 。克khắc 果quả 德đức 為vi 趣thú 。

三tam 句cú 牒điệp 門môn 。謂vị 宗tông 旨chỉ 歸quy 趣thú 也dã 。當đương 經kinh 所sở 崇sùng 曰viết 宗tông 。宗tông 之chi 所sở 歸quy 曰viết 趣thú 。若nhược 不bất 識thức 宗tông 。無vô 從tùng 趣thú 向hướng 矣hĩ 。有hữu 下hạ 釋thích 義nghĩa 。教giáo 說thuyết 者giả 。即tức 念niệm 佛Phật 教giáo 門môn 也dã 。達đạt 義nghĩa 者giả 。謂vị 了liễu 達đạt 教giáo 中trung 所sở 詮thuyên 心tâm 境cảnh 緣duyên 念niệm 。生sanh 佛Phật 感cảm 應ứng 。染nhiễm 香hương 入nhập 忍nhẫn 。自tự 他tha 生sanh 土thổ/độ 之chi 義nghĩa 也dã 。事sự 理lý 義nghĩa 中trung 所sở 具cụ 者giả 。謂vị 崇sùng 尚thượng 念niệm 佛Phật 等đẳng 事sự 。其kỳ 意ý 云vân 何hà 。正chánh 欲dục 彰chương 顯hiển 彌di 陀đà 自tự 性tánh 淨tịnh 土độ 唯duy 心tâm 之chi 至chí 理lý 也dã 。境cảnh 智trí 理lý 內nội 開khai 者giả 。境cảnh 即tức 所sở 觀quán 之chi 理lý 。智trí 是thị 能năng 觀quán 之chi 心tâm 。佛Phật 之chi 圓viên 融dung 三Tam 身Thân 真chân 境cảnh 也dã 。事sự 一nhất 心tâm 。理lý 一nhất 心tâm 。真chân 觀quán 也dã 。行hành 位vị 隨tùy 智trí 起khởi 者giả 。信tín 願nguyện 行hành 三tam 資tư 糧lương 也dã 。不bất 退thoái 者giả 。信tín 淨tịnh 在tại 離ly 三tam 界giới 。位vị 不bất 退thoái 也dã 。願nguyện 見kiến 佛Phật 念niệm 佛Phật 心tâm 。念niệm 不bất 退thoái 也dã 。行hành 淨tịnh 業nghiệp 攝nhiếp 佛Phật 人nhân 。行hành 不bất 退thoái 也dã 。又hựu 信tín 化hóa 佛Phật 教giáo 超siêu 凡phàm 外ngoại 道đạo 。信tín 不bất 退thoái 也dã 。願nguyện 報báo 佛Phật 果Quả 超siêu 二Nhị 乘Thừa 境cảnh 。念niệm 不bất 退thoái 也dã 。行hành 法pháp 佛Phật 理lý 超siêu 權quyền 修tu 證chứng 。行hành 不bất 退thoái 也dã 。起khởi 信tín 疏sớ/sơ 云vân 。約ước 有hữu 三tam 位vị 。一nhất 信tín 行hành 未vị 滿mãn 。未vị 名danh 不bất 退thoái 。但đãn 以dĩ 處xứ 無vô 退thoái 緣duyên 。故cố 稱xưng 不bất 退thoái 。二nhị 信tín 滿mãn 已dĩ 去khứ 。入nhập 十thập 住trụ 位vị 。得đắc 見kiến 法Pháp 身thân 。住trụ 於ư 正chánh 定định 。故cố 名danh 不bất 退thoái 。三tam 二nhị 賢hiền 位vị 滿mãn 。入nhập 初Sơ 地Địa 去khứ 。證chứng 遍biến 滿mãn 法Pháp 身thân 。生sanh 無vô 邊biên 佛Phật 土độ 。故cố 名danh 不bất 退thoái 。由do 信tín 成thành 信tín 不bất 退thoái 。由do 願nguyện 成thành 住trụ 不bất 退thoái 。由do 行hành 成thành 地địa 不bất 退thoái 。地địa 論luận 師sư 云vân 。住trụ 是thị 證chứng 不bất 退thoái 。行hành 是thị 位vị 不bất 退thoái 。向hướng 是thị 行hành 不bất 退thoái 。地địa 是thị 念niệm 不bất 退thoái 。由do 信tín 成thành 證chứng 位vị 行hành 成thành 行hạnh 願nguyện 成thành 念niệm 也dã 。因nhân 果quả 不bất 退thoái 之chi 所sở 成thành 者giả 。因nhân 若nhược 不bất 退thoái 。名danh 為vi 真chân 因nhân 。果quả 若nhược 不bất 退thoái 。名danh 為vi 真chân 果quả 。信tín 願nguyện 佛Phật 土độ 攝nhiếp 根căn 淨tịnh 念niệm 。是thị 不bất 退thoái 菩Bồ 提Đề 因nhân 行hành 也dã 。得đắc 三tam 摩ma 地địa 。第đệ 一nhất 圓viên 通thông 。是thị 不bất 退thoái 菩Bồ 提Đề 果quả 德đức 也dã 。文văn 有hữu 三tam 重trọng/trùng 。憶ức 念niệm 彼bỉ 佛Phật 。因nhân 也dã 。現hiện 當đương 見kiến 佛Phật 。果quả 也dã 。念niệm 見kiến 近cận 佛Phật 。因nhân 也dã 。心tâm 開khai 香hương 嚴nghiêm 。果quả 也dã 。念niệm 心tâm 入nhập 忍nhẫn 。因nhân 也dã 。攝nhiếp 人nhân 歸quy 土thổ/độ 。果quả 也dã 。如như 是thị 五ngũ 對đối 。展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 。以dĩ 為vi 生sanh 起khởi 。

△# 四tứ 釋thích 題đề 。

四tứ 略lược 釋thích 題đề 名danh 者giả 。有hữu 四tứ 對đối 義nghĩa 。初sơ 總tổng 別biệt 。謂vị 楞lăng 嚴nghiêm 三tam 字tự 總tổng 稱xưng 也dã 。總tổng 通thông 彼bỉ 大đại 部bộ 故cố 。勢thế 等đẳng 七thất 字tự 別biệt 號hiệu 也dã 。別biệt 局cục 此thử 一nhất 章chương 故cố 。二nhị 教giáo 義nghĩa 。就tựu 前tiền 別biệt 中trung 。分phần/phân 教giáo 義nghĩa 二nhị 。謂vị 章chương 之chi 一nhất 字tự 。是thị 能năng 詮thuyên 教giáo 也dã 。勢thế 等đẳng 六lục 字tự 。是thị 所sở 詮thuyên 義nghĩa 也dã 。三tam 果quả 因nhân 。就tựu 前tiền 義nghĩa 中trung 。開khai 此thử 一nhất 對đối 。謂vị 圓viên 通thông 是thị 果quả 。所sở 證chứng 境cảnh 故cố 。勢thế 等đẳng 是thị 因nhân 。能năng 修tu 觀quán 故cố 。四tứ 人nhân 法pháp 。就tựu 前tiền 因nhân 中trung 。分phần/phân 成thành 此thử 對đối 。念niệm 佛Phật 法pháp 也dã 。即tức 所sở 稟bẩm 法pháp 。勢thế 至chí 人nhân 也dã 。是thị 能năng 弘hoằng 人nhân 。依y 四tứ 對đối 義nghĩa 。立lập 斯tư 名danh 耳nhĩ 。

四tứ 下hạ 標tiêu 牒điệp 。有hữu 下hạ 解giải 釋thích 。此thử 句cú 列liệt 也dã 。初sơ 下hạ 釋thích 也dã 。總tổng 中trung 亦diệc 影ảnh 一nhất 對đối 。楞lăng 嚴nghiêm 義nghĩa 也dã 局cục 也dã 。經Kinh 字tự 教giáo 也dã 通thông 也dã 。今kim 不bất 出xuất 者giả 。恐khủng 混hỗn 濫lạm 故cố 。章chương 屬thuộc 能năng 詮thuyên 者giả 。謂vị 是thị 圓viên 通thông 文văn 字tự 念niệm 佛Phật 教giáo 章chương 也dã 。果quả 因nhân 對đối 。亦diệc 可khả 名danh 境cảnh 智trí 對đối 。圓viên 通thông 境cảnh 也dã 。念niệm 佛Phật 智trí 也dã 。亦diệc 可khả 名danh 真chân 俗tục 理lý 事sự 性tánh 修tu 寂tịch 行hành 對đối 。圓viên 通thông 真chân 理lý 性tánh 寂tịch 也dã 。勢thế 至chí 念niệm 佛Phật 俗tục 事sự 修tu 行hành 也dã 。四tứ 下hạ 。念niệm 佛Phật 法pháp 者giả 。念niệm 變biến 化hóa 。非phi 受thọ 用dụng 佛Phật 。 (# 化hóa 身thân )# 小tiểu 也dã 。念niệm 受thọ 用dụng 。非phi 變biến 化hóa 佛Phật 。 (# 自tự 報báo )# 終chung 也dã 。念niệm 亦diệc 變biến 化hóa 亦diệc 受thọ 用dụng 佛Phật 。 (# 他tha 報báo )# 始thỉ 也dã 。念niệm 非phi 受thọ 用dụng 非phi 變biến 化hóa 佛Phật 。 (# 法Pháp 身thân )# 頓đốn 也dã 。念niệm 圓viên 通thông 無vô 障chướng 礙ngại 佛Phật 。 (# 十thập 身thân )# 圓viên 也dã 。勢thế 至chí 人nhân 者giả 。得đắc 應ứng 化hóa 佛Phật 力lực 。小tiểu 勢thế 至chí 也dã 。得đắc 功công 德đức 佛Phật 力lực 。始thỉ 勢thế 至chí 也dã 。得đắc 智trí 慧tuệ 佛Phật 力lực 。終chung 勢thế 至chí 也dã 。 (# 此thử 二nhị 報báo 佛Phật )# 得đắc 如như 如như 佛Phật 力lực 。 (# 法pháp 佛Phật )# 頓đốn 勢thế 至chí 也dã 。得đắc 無vô 盡tận 佛Phật 力lực 。 (# 十thập 佛Phật )# 圓viên 勢thế 至chí 也dã 。此thử 亦diệc 約ước 教giáo 略lược 釋thích 。下hạ 更cánh 詳tường 解giải 。則tắc 知tri 此thử 題đề 名danh 內nội 。人nhân 法pháp 雙song 彰chương 。因nhân 果quả 並tịnh 舉cử 。理lý 盡tận 義nghĩa 周chu 。故cố 標tiêu 章chương 首thủ 。

△# 五ngũ 解giải 文văn 分phần/phân 三tam 。初sơ 敘tự 禮lễ 白bạch 儀nghi 。

【# 疏sớ/sơ 】# 梵Phạn 語ngữ 摩ma 訶ha 那na 鉢bát 。此thử 云vân 大đại 勢thế 至chí 。思tư 益ích 云vân 。我ngã 投đầu 足túc 之chi 處xứ 。震chấn 動động 三Tam 千Thiên 。大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。及cập 魔ma 宮cung 殿điện 。故cố 名danh 大Đại 勢Thế 至Chí 。觀quán 經Kinh 云vân 。此thử 菩Bồ 薩Tát 行hành 時thời 。十thập 方phương 世thế 界giới 。一nhất 切thiết 震chấn 動động 。此thử 菩Bồ 薩Tát 坐tọa 時thời 。七thất 寶bảo 國quốc 土độ 。一nhất 時thời 動động 搖dao 。亦diệc 名danh 得đắc 大đại 勢thế 。悲bi 華hoa 云vân 。願nguyện 我ngã 世thế 界giới 。如như 觀Quán 世Thế 音Âm 。等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。寶Bảo 藏Tạng 佛Phật 言ngôn 。由do 汝nhữ 願nguyện 取thủ 。大Đại 千Thiên 界Giới 故cố 。今kim 當đương 字tự 汝nhữ 。為vì 得Đắc 大Đại 勢Thế 。亦diệc 名danh 無Vô 邊Biên 光Quang 。觀quán 經Kinh 云vân 。以dĩ 智trí 慧tuệ 光quang 。普phổ 照chiếu 一nhất 切thiết 。令linh 離ly 三tam 途đồ 。得đắc 無vô 上thượng 力lực 。若nhược 依y 本bổn 文văn 。能năng 念niệm 大đại 勢thế 佛Phật 。能năng 攝nhiếp 六lục 根căn 妄vọng 。能năng 接tiếp 念niệm 佛Phật 人nhân 。故cố 名danh 為vi 勢thế 至chí 也dã 。假giả 此thử 菩Bồ 薩Tát 為vi 發phát 起khởi 者giả 。表biểu 念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn 。能năng 發phát 智trí 光quang 。得đắc 大đại 勢thế 力lực 。離ly 三tam 界giới 苦khổ 。取thủ 淨tịnh 土độ 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。於ư 法pháp 自tự 在tại 。名danh 為vi 法Pháp 王vương 。從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh 。稱xưng 之chi 為vi 子tử 。悲bi 華hoa 經Kinh 云vân 。往vãng 昔tích 因nhân 中trung 。彌di 陀đà 作tác 輪Luân 王Vương 時thời 。觀quán 音âm 為vi 長trưởng 子tử 。勢thế 至chí 為vi 次thứ 子tử 。今kim 在tại 極cực 樂lạc 。居cư 佛Phật 左tả 右hữu 。助trợ 化hóa 一nhất 切thiết 。次thứ 補bổ 佛Phật 處xứ 。故cố 名danh 法Pháp 王Vương 子Tử 也dã 。與dữ 共cộng 也dã 。倫luân 類loại 也dã 。聲thanh 氣khí 相tương 應ứng 。名danh 為vi 同đồng 類loại 。五ngũ 十thập 二nhị 者giả 數số 也dã 。表biểu 勢thế 至chí 念niệm 佛Phật 一nhất 門môn 。能năng 攝nhiếp 信tín 等đẳng 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 。諸chư 法pháp 行hành 故cố 。菩Bồ 薩Tát 。具cụ 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。肇triệu 云vân 。菩Bồ 提Đề 佛Phật 道Đạo 名danh 也dã 。薩tát 埵đóa 秦tần 言ngôn 。大đại 心tâm 眾chúng 生sanh 。有hữu 大đại 心tâm 入nhập 佛Phật 道Đạo 。名danh 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。賢hiền 首thủ 云vân 。菩Bồ 提Đề 此thử 名danh 曰viết 覺giác 。薩tát 埵đóa 此thử 曰viết 眾chúng 生sanh 。以dĩ 智trí 上thượng 求cầu 菩Bồ 提Đề 。用dụng 悲bi 下hạ 救cứu 眾chúng 生sanh 。名danh 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 也dã 。從tùng 座tòa 起khởi 者giả 。師sư 資tư 尊tôn 卑ty 。名danh 分phần/phân 秩# 然nhiên 。有hữu 所sở 陳trần 白bạch 。不bất 應ưng 坐tọa 故cố 。頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 者giả 。以dĩ 己kỷ 上thượng 頂đảnh 。禮lễ 佛Phật 足túc 下hạ 。敬kính 之chi 至chí 也dã 。上thượng 皆giai 身thân 業nghiệp 。白bạch 佛Phật 言ngôn 者giả 。上thượng 示thị 曰viết 告cáo 。下hạ 啟khải 曰viết 白bạch 。是thị 口khẩu 業nghiệp 也dã 。身thân 口khẩu 恭cung 敬kính 。意ý 業nghiệp 可khả 知tri 。

【# 鈔sao 】# 梵Phạn 語ngữ 下hạ 釋thích 人nhân 名danh 也dã 。先tiên 勢thế 至chí 中trung 。初sơ 約ước 行hành 。中trung 修tu 自tự 行hành 也dã 。由do 有hữu 智trí 斷đoạn 威uy 勢thế 故cố 。能năng 震chấn 動động 一nhất 切thiết 。亦diệc 名danh 下hạ 次thứ 約ước 願nguyện 。上thượng 求cầu 佛Phật 道Đạo 也dã 。由do 有hữu 想tưởng 念niệm 勢thế 力lực 故cố 。能năng 取thủ 證chứng 淨tịnh 土độ 。亦diệc 名danh 下hạ 三tam 約ước 悲bi 。下hạ 度độ 眾chúng 生sanh 也dã 。由do 有hữu 化hóa 導đạo 勢thế 力lực 故cố 。能năng 救cứu 拔bạt 三tam 途đồ 。上thượng 二nhị 自tự 利lợi 。此thử 一nhất 利lợi 他tha 。依y 本bổn 文văn 者giả 。上thượng 通thông 諸chư 經kinh 釋thích 名danh 。此thử 局cục 當đương 經kinh 釋thích 也dã 。能năng 念niệm 三tam 句cú 。亦diệc 約ước 上thượng 求cầu 中trung 修tu 下hạ 度độ 三tam 義nghĩa 以dĩ 釋thích 。大đại 勢thế 佛Phật 者giả 。指chỉ 彌di 陀đà 。言ngôn 十thập 方phương 三tam 世thế 佛Phật 。中trung 彌di 陀đà 為vi 第đệ 一nhất 故cố 。能năng 念niệm 。非phi 如như 眾chúng 生sanh 不bất 求cầu 大đại 勢thế 佛Phật 。及cập 斷đoạn 苦khổ 法pháp 故cố 。能năng 攝nhiếp 。非phi 如như 眾chúng 生sanh 六lục 根căn 攀phàn 緣duyên 六lục 塵trần 故cố 。能năng 接tiếp 。非phi 如như 眾chúng 生sanh 自tự 利lợi 不bất 耐nại 他tha 榮vinh 故cố 。有hữu 此thử 三tam 大đại 德đức 。威uy 勢thế 之chi 至chí 也dã 。菩Bồ 薩Tát 名danh 實thật 相tướng 稱xưng 。眾chúng 生sanh 無vô 勢thế 可khả 知tri 。於ư 法pháp 下hạ 次thứ 法Pháp 王Vương 子Tử 。自tự 在tại 為vi 王vương 者giả 。王vương 以dĩ 自tự 在tại 為vi 義nghĩa 故cố 。次thứ 補bổ 佛Phật 者giả 。彼bỉ 土độ 彌di 陀đà 佛Phật 後hậu 。次thứ 當đương 觀quán 音âm 補bổ 位vị 。觀quán 音âm 之chi 後hậu 。次thứ 乃nãi 勢thế 至chí 補bổ 位vị 。猶do 如như 儲trữ 君quân 暫tạm 居cư 東đông 宮cung 。後hậu 必tất 南nam 面diện 紹thiệu 王vương 位vị 也dã 。與dữ 下hạ 三tam 與dữ 同đồng 倫luân 。易dị 曰viết 。同đồng 聲thanh 相tương 應ứng 。同đồng 氣khí 相tương 求cầu 。故cố 曰viết 聲thanh 氣khí 相tương 應ứng 。若nhược 依y 華hoa 嚴nghiêm 。有hữu 八bát 十thập 四tứ 同đồng 。 (# 始thỉ 從tùng 念niệm 慧tuệ 趣thú 覺giác 。終chung 至chí 不bất 虗hư 出xuất 離ly )# 故cố 名danh 同đồng 類loại 。如như 七thất 十thập 三tam 。茲tư 不bất 繁phồn 錄lục 。道đạo 不bất 同đồng 不bất 相tương 為vi 謀mưu 。同đồng 心tâm 言ngôn 其kỳ 臭xú 如như 蘭lan 。故cố 云vân 與dữ 同đồng 倫luân 也dã 。五ngũ 下hạ 。四tứ 五ngũ 十thập 二nhị 。信tín 佛Phật 是thị 心tâm 。信tín 心tâm 作tác 佛Phật 。即tức 攝nhiếp 十thập 信tín 法pháp 行hành 。住trụ 在tại 三tam 昧muội 。觀quán 佛Phật 實thật 相tướng 。即tức 攝nhiếp 十Thập 住Trụ 法Pháp 行hành 。行hành 念niệm 佛Phật 行hành 。度độ 念niệm 佛Phật 人nhân 。即tức 攝nhiếp 十thập 行hành 法pháp 行hành 。回hồi 念niệm 佛Phật 心tâm 。向hướng 佛Phật 心tâm 住trụ 。即tức 攝nhiếp 十thập 向hướng 法pháp 行hành 。心tâm 地địa 觀quán 佛Phật 。地địa 如như 佛Phật 地Địa 。即tức 攝nhiếp 十Thập 地Địa 法pháp 行hành 。憶ức 佛Phật 念niệm 佛Phật 。去khứ 佛Phật 不bất 遠viễn 。即tức 攝nhiếp 等đẳng 覺giác 法pháp 行hành 。心tâm 想tưởng 佛Phật 時thời 。是thị 心tâm 即tức 佛Phật 。即tức 攝nhiếp 妙diệu 覺giác 法pháp 行hành 。則tắc 知tri 超siêu 凡phàm 入nhập 聖thánh 。唯duy 有hữu 念niệm 佛Phật 為vi 妙diệu 矣hĩ 。菩bồ 下hạ 。五ngũ 菩Bồ 薩Tát 。初sơ 義nghĩa 約ước 心tâm 。謂vị 能năng 如như 是thị 憶ức 佛Phật 。即tức 成thành 大Đại 道Đạo 心tâm 眾chúng 生sanh 。名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。次thứ 義nghĩa 約ước 境cảnh 。謂vị 能năng 以dĩ 念niệm 佛Phật 心tâm 。上thượng 求cầu 佛Phật 覺giác 。下hạ 化hóa 有hữu 情tình 。故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。從tùng 座tòa 下hạ 。釋thích 敬kính 禮lễ 也dã 。意ý 可khả 知tri 者giả 。謂vị 意ý 若nhược 不bất 恭cung 敬kính 。則tắc 身thân 不bất 避tị 席tịch 。口khẩu 不bất 發phát 言ngôn 。以dĩ 身thân 口khẩu 禮lễ 白bạch 隨tùy 意ý 主chủ 故cố 。所sở 以dĩ 三tam 業nghiệp 皆giai 修tu 敬kính 者giả 。表biểu 顯hiển 念niệm 佛Phật 乃nãi 是thị 一nhất 切thiết 。世thế 間gian 希hy 有hữu 。難nan 信tín 之chi 法Pháp 也dã 。

△# 二nhị 正chánh 陳trần 所sở 證chứng 。分phần/phân 二nhị 。初sơ 詳tường 引dẫn 古cổ 佛Phật 教giáo 詔chiếu 。又hựu 二nhị 。先tiên 總tổng 明minh 佛Phật 出xuất 。

【# 疏sớ/sơ 】# 我ngã 者giả 。即tức 自tự 指chỉ 法Pháp 身thân 。不bất 同đồng 情tình 計kế 我ngã 也dã 。明minh 記ký 不bất 忘vong 為vi 憶ức 。過quá 去khứ 稱xưng 為vi 往vãng 昔tích 。恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 者giả 。約ước 恆Hằng 河Hà 中trung 之chi 沙sa 以dĩ 數số 劫kiếp 。顯hiển 其kỳ 久cửu 也dã 。梵Phạn 語ngữ 佛Phật 陀Đà 。此thử 云vân 覺giác 者giả 。覺giác 人nhân 之chi 不bất 覺giác 也dã 。略lược 開khai 三tam 義nghĩa 。一nhất 自tự 覺giác 我ngã 空không 。揀giản 異dị 凡phàm 外ngoại 。二nhị 覺giác 他tha 法pháp 空không 。揀giản 異dị 二Nhị 乘Thừa 。三tam 覺giác 滿mãn 俱câu 空không 。揀giản 異dị 菩Bồ 薩Tát 。出xuất 世thế 者giả 。無vô 機cơ 不bất 興hưng 。根căn 熟thục 則tắc 現hiện 也dã 。如Như 來Lai 者giả 。從tùng 真Chân 如Như 起khởi 。來lai 成thành 正chánh 覺giác 也dã 。十thập 二nhị 者giả 。大đại 彌di 陀đà 經Kinh 云vân 。無Vô 量Lượng 光Quang 佛Phật 。無Vô 邊Biên 光Quang 佛Phật 。無Vô 礙Ngại 光Quang 佛Phật 。無Vô 對Đối 光Quang 佛Phật 。炎Diễm 王Vương 光Quang 佛Phật 。清Thanh 淨Tịnh 光Quang 佛Phật 。歡Hoan 喜Hỷ 光Quang 佛Phật 。智Trí 慧Tuệ 光Quang 佛Phật 。不Bất 斷Đoạn 光Quang 佛Phật 。難Nan 思Tư 光Quang 佛Phật 。無Vô 稱Xưng 光Quang 佛Phật 。超Siêu 日Nhật 月Nguyệt 光Quang 佛Phật 。無vô 量lượng 者giả 。實thật 智trí 照chiếu 理lý 。無vô 限hạn 量lượng 故cố 。無vô 邊biên 者giả 。權quyền 智trí 照chiếu 事sự 。無vô 邊biên 際tế 故cố 。無vô 礙ngại 者giả 。慈từ 光quang 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。無vô 對đối 者giả 。悲bi 光quang 拔bạt 苦khổ 無vô 敵địch 對đối 故cố 。炎diễm 王vương 者giả 。光quang 音âm 應ứng 化hóa 得đắc 自tự 在tại 故cố 。清thanh 淨tịnh 者giả 。離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。發phát 光quang 明minh 故cố 。歡hoan 喜hỷ 者giả 。令linh 他tha 受thọ 用dụng 生sanh 大đại 喜hỷ 故cố 。智trí 慧tuệ 者giả 。以dĩ 大đại 智trí 慧tuệ 。破phá 諸chư 惑hoặc 故cố 。不bất 斷đoạn 者giả 。常thường 光quang 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。難nan 思tư 者giả 。本bổn 光quang 不bất 思tư 議nghị 故cố 。無vô 稱xưng 者giả 。涌dũng 百bách 寶bảo 光quang 。不bất 可khả 稱xưng 故cố 。超siêu 日nhật 月nguyệt 者giả 。放phóng 一nhất 切thiết 光quang 。超siêu 日nhật 月nguyệt 故cố 。俱câu 名danh 光quang 者giả 。因nhân 中trung 念niệm 本bổn 覺giác 佛Phật 發phát 明minh 心tâm 光quang 。果quả 上thượng 成thành 妙diệu 。覺giác 佛Phật 現hiện 起khởi 身thân 光quang 故cố 。十thập 二nhị 如Như 來Lai 。相tương 繼kế 一nhất 劫kiếp 者giả 。一nhất 約ước 能năng 念niệm 。表biểu 行hành 者giả 十thập 二nhị 時thời 中trung 於ư 自tự 性tánh 佛Phật 。淨tịnh 念niệm 相tương 繼kế 。打đả 成thành 一nhất 片phiến 。不bất 得đắc 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 念niệm 。世thế 間gian 五ngũ 欲dục 。則tắc 無vô 量lượng 性tánh 光quang 自tự 然nhiên 發phát 明minh 也dã 。二nhị 約ước 所sở 得đắc 。則tắc 轉chuyển 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。而nhi 成thành 十thập 二nhị 聖thánh 位vị 。轉chuyển 十thập 二nhị 處xứ 妄vọng 想tưởng 而nhi 成thành 十thập 二nhị 處xứ 佛Phật 德đức 也dã 。然nhiên 十thập 二nhị 佛Phật 。乃nãi 古cổ 如Như 來Lai 。非phi 今kim 彌di 陀đà 。而nhi 其kỳ 名danh 號hiệu 同đồng 者giả 。以dĩ 師sư 資tư 一nhất 道đạo 古cổ 今kim 不bất 異dị 。如như 釋Thích 迦Ca 觀quán 音âm 之chi 類loại 。

【# 鈔sao 】# 我ngã 下hạ 。釋thích 我ngã 等đẳng 二nhị 句cú 。我ngã 有hữu 四tứ 。一nhất 執chấp 見kiến 邪tà 我ngã 。二nhị 自tự 他tha 慢mạn 我ngã 。三tam 名danh 字tự 假giả 我ngã 。四tứ 法Pháp 身thân 真chân 我ngã 。世thế 人nhân 具cụ 邪tà 慢mạn 。學học 人nhân 具cụ 慢mạn 假giả 。聖thánh 人nhân 是thị 假giả 真chân 。今kim 勢thế 至chí 乃nãi 。法Pháp 身thân 大Đại 士Sĩ 。不bất 同đồng 三tam 乘thừa 。故cố 唯duy 真chân 我ngã 。恆Hằng 河Hà 亦diệc 云vân 殑Căng 伽Già 河hà 。此thử 云vân 天thiên 堂đường 來lai 。河hà 從tùng 高cao 處xứ 來lai 故cố 。乃nãi 是thị 無vô 熱nhiệt 惱não 池trì 流lưu 出xuất 。廣quảng 四tứ 十thập 里lý 。沙sa 細tế 如như 麵miến 。佛Phật 在tại 祇kỳ 園viên 說thuyết 法Pháp 。河hà 近cận 講giảng 堂đường 。故cố 凡phàm 言ngôn 多đa 。取thủ 以dĩ 為ví 喻dụ 。梵Phạn 語ngữ 劫kiếp 波ba 。此thử 云vân 分phân 別biệt 時thời 分phần/phân 。俱câu 舍xá 云vân 。

時thời 之chi 極cực 少thiểu 名danh 剎sát 那na 。

時thời 之chi 極cực 長trường/trưởng 名danh 為vi 劫kiếp 。今kim 取thủ 沙sa 喻dụ 劫kiếp 。多đa 久cửu 可khả 知tri 。梵Phạm 下hạ 釋thích 有hữu 等đẳng 六lục 句cú 。始thỉ 本bổn 合hợp 一nhất 名danh 為vi 覺giác 滿mãn 。我ngã 法pháp 空không 盡tận 。名danh 為vi 俱câu 空không 。大đại 彌di 陀đà 下hạ 引dẫn 經kinh 。無vô 量lượng 下hạ 釋thích 義nghĩa 。諸chư 佛Phật 名danh 號hiệu 。取thủ 證chứng 不bất 同đồng 。或hoặc 因nhân 或hoặc 果quả 。或hoặc 性tánh 或hoặc 相tương/tướng 。或hoặc 悲bi 智trí 。或hoặc 願nguyện 行hành 。此thử 十thập 二nhị 佛Phật 。皆giai 以dĩ 光quang 分phần/phân 名danh 者giả 。葢# 光quang 有hữu 二nhị 。一nhất 智trí 光quang 。二nhị 身thân 光quang 。

復phục 有hữu 二nhị 義nghĩa 。一nhất 常thường 光quang 。二nhị 放phóng 光quang 。又hựu 有hữu 二nhị 因nhân 。一nhất 是thị 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。二nhị 是thị 本bổn 願nguyện 成thành 就tựu 。今kim 釋thích 佛Phật 名danh 。亦diệc 約ước 此thử 六lục 義nghĩa 也dã 。初sơ 二nhị 約ước 二nhị 智trí 。三tam 四tứ 約ước 二nhị 心tâm 。攝nhiếp 二nhị 因nhân 也dã 。五ngũ 六lục 七thất 八bát 約ước 四tứ 身thân 。五ngũ 是thị 化hóa 身thân 。六lục 是thị 法Pháp 身thân 。七thất 是thị 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。八bát 是thị 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。即tức 楞lăng 伽già 中trung 應ứng 化hóa 佛Phật 。如như 如như 佛Phật 。功công 德đức 佛Phật 。智trí 慧tuệ 佛Phật 也dã 。九cửu 十thập 常thường 光quang 。十thập 一nhất 二nhị 放phóng 光quang 。自tự 性tánh 佛Phật 者giả 。謂vị 念niệm 自tự 性tánh 佛Phật 也dã 。不bất 得đắc 念niệm 五ngũ 欲dục 者giả 。觀quán 經Kinh 云vân 。夫phu 念niệm 佛Phật 者giả 。不bất 得đắc 一nhất 彈đàn 指chỉ 間gian 念niệm 世thế 五ngũ 欲dục 。是thị 謂vị 繫hệ 念niệm 。脫thoát 能năng 如như 此thử 一nhất 無vô 間gian 雜tạp 。無vô 量lượng 自tự 性tánh 佛Phật 光quang 。終chung 得đắc 發phát 明minh 。超siêu 於ư 日nhật 月nguyệt 也dã 。十thập 二nhị 類loại 生sanh 者giả 。謂vị 胎thai 。卵noãn 。濕thấp 。化hóa 。有hữu 色sắc 。無vô 色sắc 。有hữu 想tưởng 。無vô 想tưởng 。非phi 有hữu 色sắc 。非phi 無vô 色sắc 。非phi 有hữu 想tưởng 。非phi 無vô 想tưởng 也dã 。十thập 二nhị 聖thánh 位vị 者giả 。謂vị 乾can/kiền/càn 。信tín 。住trụ 。行hành 。向hướng 。煖noãn 。頂đảnh 。忍nhẫn 。世thế 。地địa 。等đẳng 。妙diệu 也dã 。無vô 漸tiệm 位vị 者giả 。經Kinh 云vân 。從tùng 是thị 漸tiệm 修tu 。隨tùy 所sở 發phát 行hạnh 。安an 立lập 聖thánh 位vị 故cố 。詳tường 如như 楞lăng 嚴nghiêm 七thất 八bát 卷quyển 明minh 。十thập 二nhị 妄vọng 想tưởng 者giả 。謂vị 六lục 根căn 六lục 塵trần 妄vọng 想tưởng 也dã 。經Kinh 云vân 。六lục 亂loạn 妄vọng 想tưởng 。成thành 業nghiệp 性tánh 故cố 。十thập 二nhị 區khu 分phần 。由do 此thử 輪luân 轉chuyển 。是thị 故cố 世thế 間gian 。聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。窮cùng 十thập 二nhị 變biến 。為vi 一nhất 旋toàn 復phục 。十thập 二nhị 佛Phật 德đức 者giả 。謂vị 六lục 根căn 六lục 塵trần 功công 德đức 也dã 。經Kinh 云vân 。總tổng 括quát 始thỉ 終chung 。六lục 根căn 之chi 中trung 。各các 各các 功công 德đức 。有hữu 千thiên 二nhị 百bách 。詳tường 如như 楞lăng 嚴nghiêm 四tứ 七thất 卷quyển 明minh 。然nhiên 下hạ 。通thông 妨phương 難nạn/nan 。云vân 據cứ 大đại 本bổn 意ý 。十thập 二nhị 佛Phật 名danh 。乃nãi 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 別biệt 號hiệu 。唯duy 一nhất 佛Phật 身thân 。此thử 何hà 說thuyết 言ngôn 有hữu 十thập 二nhị 佛Phật 相tương 繼kế 出xuất 耶da 。故cố 此thử 通thông 云vân 。諸chư 佛Phật 同đồng 名danh 甚thậm 多đa 故cố 。十thập 二nhị 佛Phật 乃nãi 是thị 往vãng 古cổ 。非phi 今kim 法Pháp 藏tạng 所sở 成thành 佛Phật 也dã 。若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 今kim 名danh 濫lạm 古cổ 號hiệu 耶da 。故cố 又hựu 釋thích 云vân 。詳tường 彌di 陀đà 勢thế 至chí 。同đồng 時thời 發phát 心tâm 。所sở 師sư 之chi 佛Phật 。亦diệc 同đồng 無vô 異dị 。而nhi 今kim 彌di 陀đà 十thập 二nhị 別biệt 號hiệu 同đồng 古cổ 佛Phật 者giả 。表biểu 顯hiển 師sư 資tư 即tức 心tâm 即tức 佛Phật 。之chi 道đạo 一nhất 也dã 。猶do 今kim 釋Thích 迦Ca 立lập 號hiệu 倣# 同đồng 古cổ 釋Thích 迦Ca 佛Phật 。今kim 觀quán 音âm 名danh 倣# 同đồng 古cổ 觀quán 音âm 等đẳng 故cố 。大đại 本bổn 彌di 陀đà 經Kinh 云vân 。過quá 無vô 量lượng 佛Phật 剎sát 。同đồng 名danh 釋Thích 迦Ca 者giả 。不bất 可khả 勝thắng 數số 。則tắc 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 之chi 名danh 。百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。何hà 止chỉ 於ư 一nhất 佛Phật 耶da 。

△# 次thứ 別biệt 示thị 教giáo 道đạo 二nhị 。初sơ 標tiêu 名danh 。

彼bỉ 佛Phật 教giáo 我ngã 。念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。

【# 疏sớ/sơ 】# 彼bỉ 佛Phật 十thập 二nhị 佛Phật 也dã 。語ngữ 言ngôn 指chỉ 示thị 謂vị 之chi 教giáo 。言ngôn 念niệm 佛Phật 者giả 。若nhược 據cứ 事sự 念niệm 。一nhất 心tâm 憶ức 想tưởng 之chi 謂vị 。念niệm 三Tam 身Thân 接tiếp 引dẫn 之chi 謂vị 。佛Phật 則tắc 能năng 念niệm 屬thuộc 己kỷ 。所sở 念niệm 屬thuộc 佛Phật 。若nhược 據cứ 理lý 念niệm 。念niệm 即tức 始thỉ 覺giác 。佛Phật 即tức 本bổn 覺giác 。以dĩ 始thỉ 合hợp 本bổn 。名danh 為vi 念niệm 佛Phật 。念niệm 佛Phật 有hữu 四tứ 。一nhất 稱xưng 名danh 。謂vị 聞văn 說thuyết 佛Phật 名danh 。一nhất 心tâm 稱xưng 念niệm 。二nhị 觀quán 像tượng 。謂vị 設thiết 立lập 尊tôn 像tượng 。注chú 目mục 觀quan 瞻chiêm 。三tam 觀quán 想tưởng 。謂vị 以dĩ 我ngã 心tâm 眼nhãn 。想tưởng 彼bỉ 如Như 來Lai 。四tứ 實thật 相tướng 。即tức 念niệm 自tự 性tánh 真chân 實thật 相tương/tướng 佛Phật 。初sơ 二nhị 事sự 法Pháp 界Giới 。觀quán 心tâm 即tức 佛Phật 故cố 。後hậu 一nhất 理lý 法Pháp 界Giới 。觀quán 佛Phật 即tức 心tâm 故cố 。第đệ 三tam 事sự 理lý 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。觀quán 是thị 佛Phật 是thị 心tâm 故cố 。又hựu 清thanh 涼lương 云vân 。約ước 能năng 念niệm 心tâm 。不bất 出xuất 五ngũ 種chủng 。一nhất 緣duyên 想tưởng 境cảnh 界giới 念niệm 佛Phật 門môn 。二nhị 攝nhiếp 境cảnh 唯duy 心tâm 念niệm 佛Phật 門môn 。三tam 心tâm 境cảnh 無vô 礙ngại 念niệm 佛Phật 門môn 。四tứ 心tâm 境cảnh 俱câu 泯mẫn 念niệm 佛Phật 門môn 。五ngũ 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 念niệm 佛Phật 門môn 。會hội 曰viết 。一nhất 即tức 前tiền 之chi 初sơ 二nhị 。小Tiểu 乘Thừa 教giáo 也dã 。二nhị 即tức 前tiền 四tứ 。始thỉ 也dã 。三tam 即tức 前tiền 三tam 。終chung 也dã 。四tứ 五ngũ 前tiền 所sở 無vô 者giả 。頓đốn 圓viên 教giáo 也dã 。今kim 此thử 文văn 中trung 。約ước 佛Phật 教giáo 邊biên 四tứ 五ngũ 俱câu 通thông 。約ước 機cơ 稟bẩm 邊biên 唯duy 局cục 持trì 名danh 。然nhiên 此thử 持trì 名danh 。亦diệc 通thông 圓viên 頓đốn 。不bất 唯duy 局cục 小tiểu 。亦diệc 開khai 五ngũ 門môn 。一nhất 持trì 念niệm 佛Phật 名danh 門môn 。心tâm 外ngoại 有hữu 佛Phật 名danh 故cố 。小tiểu 教giáo 。事sự 法Pháp 界Giới 觀quán 也dã 。二nhị 攝nhiếp 名danh 歸quy 心tâm 門môn 。佛Phật 名danh 唯duy 心tâm 現hiện 故cố 。始thỉ 教giáo 。理lý 法Pháp 界Giới 觀quán 也dã 。三tam 心tâm 名danh 雙song 融dung 門môn 。即tức 心tâm 即tức 佛Phật 故cố 。終chung 教giáo 。四tứ 心tâm 名danh 俱câu 絕tuyệt 門môn 。非phi 心tâm 非phi 佛Phật 故cố 。頓đốn 教giáo 。理lý 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 觀quán 也dã 。五ngũ 圓viên 通thông 無vô 盡tận 門môn 。一nhất 念niệm 心tâm 。一nhất 佛Phật 名danh 。遍biến 含hàm 法Pháp 界Giới 無vô 有hữu 盡tận 故cố 。圓viên 教giáo 。事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 觀quán 也dã 。梵Phạn 語ngữ 三tam 昧muội 。此thử 云vân 正chánh 定định 。亦diệc 云vân 正chánh 思tư 正chánh 心tâm 行hành 處xứ 。一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。名danh 正chánh 定định 心tâm 。若nhược 他tha 念niệm 者giả 。即tức 名danh 邪tà 思tư 惟duy 也dã 。三tam 昧muội 是thị 禪thiền 觀quán 通thông 名danh 。念niệm 佛Phật 是thị 一nhất 行hành 別biệt 目mục 。又hựu 此thử 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。亦diệc 名danh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。亦diệc 名danh 諸Chư 佛Phật 現Hiện 前Tiền 三Tam 昧Muội 。般Bát 若Nhã 三tam 昧muội 。普Phổ 等Đẳng 三Tam 昧Muội 。

【# 鈔sao 】# 言ngôn 念niệm 佛Phật 下hạ 。釋thích 念niệm 佛Phật 二nhị 字tự 。念niệm 佛Phật 有hữu 下hạ 。明minh 念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn 。稱xưng 名danh 者giả 。文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。眾chúng 生sanh 愚ngu 鈍độn 。觀quán 不bất 能năng 解giải 。但đãn 令linh 念niệm 聲thanh 相tương 續tục 。自tự 得đắc 往vãng 生sanh 。彌di 陀đà 經Kinh 云vân 。聞văn 說thuyết 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。執chấp 持trì 名danh 號hiệu 。觀quán 像tượng 通thông 二nhị 。一nhất 觀quán 現hiện 在tại 相tướng 好hảo 光quang 明minh 之chi 佛Phật 。如như 法Pháp 華hoa 云vân 起khởi 立lập 合hợp 掌chưởng 。一nhất 心tâm 觀quán 佛Phật 。二nhị 觀quán 綵thải 畫họa 雕điêu 塑tố 鑄chú 造tạo 之chi 佛Phật 。如như 優ưu 填điền 王vương 以dĩ 栴chiên 檀đàn 作tác 佛Phật 像tượng 。是thị 也dã 。觀quán 想tưởng 者giả 。十thập 六lục 觀quán 經Kinh 云vân 。諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。是thị 法Pháp 界Giới 身thân 。入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 想tưởng 中trung 。是thị 故cố 。心tâm 想tưởng 佛Phật 時thời 。是thị 心tâm 即tức 是thị 。三tam 十thập 二nhị 相tướng 。八bát 十thập 隨tùy 形hình 好hảo 。實thật 相tướng 者giả 。觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

住trụ 念niệm 佛Phật 者giả 。心tâm 印ấn 不bất 壞hoại 。釋thích 曰viết 。諦đế 了liễu 自tự 心tâm 。名danh 為vi 念niệm 佛Phật 。如như 如như 不bất 動động 。名danh 為vi 不bất 壞hoại 。解giải 脫thoát 長trưởng 者giả 所sở 謂vị 我ngã 欲dục 見kiến 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。隨tùy 意ý 即tức 見kiến 。是thị 也dã 。初sơ 二nhị 下hạ 。約ước 觀quán 料liệu 揀giản 也dã 。若nhược 依y 六lục 根căn 。稱xưng 名danh 攝nhiếp 耳nhĩ 舌thiệt 。觀quán 像tượng 攝nhiếp 眼nhãn 身thân 。觀quán 想tưởng 攝nhiếp 鼻tị 意ý 。實thật 相tướng 攝nhiếp 六lục 根căn 。則tắc 一nhất 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。六lục 根căn 無vô 不bất 攝nhiếp 也dã 。又hựu 清thanh 涼lương 下hạ 。引dẫn 古cổ 明minh 五ngũ 也dã 。緣duyên 境cảnh 者giả 。稱xưng 名danh 觀quán 像tượng 皆giai 屬thuộc 外ngoại 境cảnh 故cố 。唯duy 心tâm 者giả 。依y 正chánh 相tướng 好hảo 唯duy 是thị 心tâm 作tác 故cố 。無vô 礙ngại 者giả 。雙song 照chiếu 事sự 理lý 故cố 。俱câu 泯mẫn 者giả 。離ly 相tương/tướng 如như 空không 故cố 。無vô 盡tận 者giả 。於ư 一nhất 切thiết 時thời 。處xử 境cảnh 念niệm 中trung 。普phổ 見kiến 十thập 身thân 。諸chư 如Như 來Lai 故cố 。會hội 曰viết 下hạ 。會hội 通thông 古cổ 今kim 也dã 。又hựu 大đại 疏sớ/sơ 云vân 。古cổ 人nhân 已dĩ 有hữu 五ngũ 門môn 。一nhất 稱xưng 名danh 往vãng 生sanh 念niệm 佛Phật 門môn 。二nhị 觀quán 像tượng 滅diệt 罪tội 念niệm 佛Phật 門môn 。三tam 攝nhiếp 境cảnh 唯duy 心tâm 念niệm 佛Phật 門môn 。四tứ 心tâm 境cảnh 無vô 礙ngại 念niệm 佛Phật 門môn 。五ngũ 緣duyên 起khởi 圓viên 通thông 念niệm 佛Phật 門môn 。此thử 之chi 五ngũ 門môn 。名danh 則tắc 盡tận 善thiện 。釋thích 義nghĩa 不bất 周chu 。故cố 今kim 改cải 之chi 。若nhược 欲dục 曲khúc 會hội 。一nhất 二nhị 即tức 清thanh 涼lương 緣duyên 境cảnh 無vô 礙ngại 兼kiêm 攝nhiếp 俱câu 泯mẫn 圓viên 通thông 即tức 無vô 盡tận 門môn 。小tiểu 教giáo 等đẳng 者giả 。前tiền 之chi 四tứ 門môn 約ước 觀quán 。此thử 之chi 五ngũ 門môn 約ước 教giáo 。互hỗ 相tương 影ảnh 顯hiển 。思tư 之chi 可khả 知tri 。今kim 此thử 文văn 下hạ 。約ước 四tứ 五ngũ 念niệm 佛Phật 門môn 判phán 今kim 經kinh 也dã 。佛Phật 教giáo 十thập 二nhị 如Như 來Lai 也dã 。通thông 四tứ 五ngũ 者giả 。以dĩ 譬thí 如như 下hạ 文văn 中trung 。但đãn 云vân 憶ức 佛Phật 念niệm 佛Phật 。不bất 別biệt 指chỉ 一nhất 門môn 故cố 。機cơ 稟bẩm 勢thế 至chí 等đẳng 也dã 。局cục 持trì 名danh 者giả 。以dĩ 佛Phật 問vấn 下hạ 文văn 中trung 方phương 云vân 。淨tịnh 念niệm 相tương 繼kế 。的đích 指chỉ 出xuất 持trì 名danh 故cố 。問vấn 何hà 以dĩ 勢thế 至chí 不bất 通thông 指chỉ 耶da 。答đáp 雖tuy 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。古cổ 稱xưng 徑kính 路lộ 。而nhi 持trì 名danh 一nhất 法pháp 徑kính 而nhi 又hựu 徑kính 。何hà 者giả 。觀quán 像tượng 則tắc 像tượng 去khứ 還hoàn 無vô 。因nhân 成thành 間gian 斷đoạn 。觀quán 想tưởng 則tắc 心tâm 麤thô 境cảnh 細tế 。妙diệu 觀quán 難nạn/nan 成thành 。實thật 相tướng 則tắc 眾chúng 生sanh 障chướng 重trọng 解giải 悟ngộ 者giả 希hy 。至chí 於ư 無vô 盡tận 。則tắc 境cảnh 界giới 深thâm 廣quảng 。從tùng 何hà 領lãnh 荷hà 。唯duy 此thử 持trì 名danh 。最tối 為vi 簡giản 捷tiệp 。但đãn 能năng 繼kế 念niệm 。便tiện 得đắc 往vãng 生sanh 。如như 驥kí 驟sậu 。 (# 餘dư 門môn 念niệm 佛Phật 也dã )# 雖tuy 超siêu 羣quần 馬mã 。 (# 餘dư 門môn 修tu 行hành 也dã )# 未vị 及cập 龍long 飛phi 。 (# 持trì 名danh 念niệm 佛Phật 也dã )# 鶴hạc 冲# (# 餘dư 門môn 念niệm 佛Phật 也dã )# 已dĩ 過quá 凡phàm 禽cầm 。 (# 餘dư 門môn 修tu 行hành 也dã )# 爭tranh 如như 鵬# 舉cử 。 (# 持trì 名danh 念niệm 佛Phật 也dã )# 故cố 龍long 樹thụ 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。佛Phật 法Pháp 有hữu 無vô 量lượng 門môn 。如như 世thế 間gian 道đạo 有hữu 難nan 有hữu 易dị 。譬thí 如như 跛bả 人nhân 陸lục 道đạo 步bộ 行hành 則tắc 苦khổ 。一nhất 日nhật 不bất 過quá 數số 里lý 。水thủy 路lộ 乘thừa 船thuyền 則tắc 樂nhạo/nhạc/lạc 。須tu 臾du 便tiện 過quá 千thiên 里lý 。易dị 行hành 疾tật 至chí 。應ưng 當đương 念niệm 佛Phật 稱xưng 其kỳ 名danh 號hiệu 。本bổn 願nguyện 如như 是thị 。問vấn 。佛Phật 有hữu 無vô 量lượng 功công 德đức 。一nhất 名danh 難nan 可khả 攝nhiếp 盡tận 。況huống 實thật 相tướng 中trung 離ly 名danh 字tự 相tương/tướng 。云vân 何hà 專chuyên 稱xưng 名danh 耶da 。答đáp 。極cực 樂lạc 依y 正chánh 。言ngôn 佛Phật 便tiện 周chu 。佛Phật 功công 德đức 海hải 。舉cử 名danh 即tức 盡tận 。經Kinh 云vân 治trị 世thế 語ngữ 言ngôn 。皆giai 與dữ 實thật 相tướng 。不bất 相tương 違vi 背bội 。豈khởi 有hữu 萬vạn 德đức 洪hồng 名danh 不bất 即tức 是thị 實thật 相tướng 耶da 。然nhiên 此thử 下hạ 。重trọng/trùng 顯hiển 持trì 名danh 一nhất 門môn 。攝nhiếp 盡tận 大đại 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。無vô 論luận 利lợi 根căn 鈍độn 根căn 。均quân 可khả 依y 之chi 而nhi 修tu 也dã 。正chánh 定định 者giả 。揀giản 念niệm 佛Phật 外ngoại 皆giai 邪tà 定định 故cố 。正chánh 思tư 者giả 。於ư 所sở 念niệm 境cảnh 正chánh 直trực 思tư 察sát 故cố 。正chánh 揀giản 尋tầm 伺tứ 。思tư 揀giản 昏hôn 沉trầm 。正chánh 心tâm 行hành 處xứ 者giả 。謂vị 定định 心tâm 正chánh 所sở 緣duyên 境cảnh 。異dị 於ư 無vô 明minh 邪tà 所sở 受thọ 故cố 。或hoặc 云vân 調điều 直trực 定định 。由do 眾chúng 生sanh 屈khuất 曲khúc 散tán 亂loạn 。佛Phật 以dĩ 諸chư 三tam 昧muội 門môn 。令linh 直trực 其kỳ 屈khuất 曲khúc 。正chánh 其kỳ 散tán 亂loạn 故cố 。禪thiền 觀quán 通thông 名danh 者giả 。如như 智trí 論luận 云vân 。一nhất 切thiết 禪thiền 定định 。攝nhiếp 心tâm 皆giai 名danh 三tam 昧muội 。是thị 也dã 。一nhất 行hành 別biệt 目mục 者giả 。有hữu 二nhị 釋thích 。一nhất 謂vị 萬vạn 行hạnh 中trung 一nhất 行hành 。如như 諸chư 經kinh 中trung 。或hoặc 以dĩ 真Chân 如Như 海hải 印ấn 德đức 藏tạng 為vi 三tam 昧muội 。或hoặc 以dĩ 如như 幻huyễn 語ngữ 言ngôn 法Pháp 界Giới 為vi 三tam 昧muội 。或hoặc 有hữu 緣duyên 有hữu 相tương/tướng 。或hoặc 無vô 得đắc 無vô 諍tranh 等đẳng 。二nhị 即tức 指chỉ 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。

佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。

欲dục 入nhập 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 者giả 。應ưng 處xứ 空không 閒gian/nhàn 。捨xả 諸chư 亂loạn 意ý 。不bất 取thủ 相tướng 貌mạo 。繫hệ 心tâm 一nhất 佛Phật 。專chuyên 稱xưng 名danh 字tự 。隨tùy 彼bỉ 方phương 所sở 。端đoan 身thân 正chánh 向hướng 。能năng 於ư 一nhất 佛Phật 。念niệm 念niệm 相tương 續tục 。即tức 是thị 念niệm 中trung 。能năng 見kiến 過quá 去khứ 未vị 來lai 。現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。念niệm 一nhất 佛Phật 功công 德đức 。與dữ 念niệm 無vô 量lượng 佛Phật 。功công 德đức 無vô 二nhị 。若nhược 得đắc 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 者giả 。諸chư 經Kinh 法Pháp 門môn 。皆giai 悉tất 了liễu 知tri 。問vấn 。此thử 教giáo 念niệm 佛Phật 。為vi 念niệm 十thập 方phương 佛Phật 耶da 。為vi 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 耶da 。答đáp 。但đãn 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。以dĩ 十thập 二nhị 如Như 來Lai 。同đồng 名danh 阿A 彌Di 陀Đà 故cố 。下hạ 云vân 攝nhiếp 念niệm 佛Phật 人nhân 。歸quy 於ư 淨tịnh 土độ 。又hựu 普phổ 廣quảng 問vấn 佛Phật 。十thập 方phương 俱câu 有hữu 佛Phật 土độ 。何hà 以dĩ 獨độc 讚tán 西tây 方phương 。

佛Phật 言ngôn 。

閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。心tâm 多đa 雜tạp 亂loạn 。令linh 其kỳ 專chuyên 心tâm 一nhất 境cảnh 。乃nãi 得đắc 往vãng 生sanh 。若nhược 念niệm 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。境cảnh 繁phồn 意ý 散tán 。不bất 成thành 三tam 昧muội 。況huống 諸chư 佛Phật 同đồng 一nhất 法Pháp 身thân 。念niệm 一nhất 佛Phật 即tức 念niệm 一nhất 切thiết 佛Phật 故cố 。問vấn 。何hà 十thập 二nhị 佛Phật 皆giai 教giáo 勢thế 至chí 念niệm 自tự 名danh 耶da 。答đáp 一nhất 者giả 十thập 二nhị 如Như 來Lai 。本bổn 願nguyện 如như 是thị 。如như 今kim 法Pháp 藏tạng 願nguyện 云vân 。聞văn 我ngã 名danh 號hiệu 。乃nãi 至chí 十thập 念niệm 。若nhược 不bất 生sanh 者giả 。不bất 取thủ 正chánh 覺giác 。是thị 也dã 。二nhị 者giả 教giáo 念niệm 十thập 二nhị 佛Phật 名danh 。即tức 是thị 教giáo 念niệm 古cổ 彌di 陀đà 十thập 二nhị 別biệt 號hiệu 。猶do 今kim 法Pháp 藏tạng 教giáo 。念niệm 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。即tức 是thị 教giáo 念niệm 無vô 量lượng 光quang 乃nãi 至chí 超siêu 日nhật 月nguyệt 光quang 也dã 。又hựu 此thử 下hạ 出xuất 異dị 名danh 。約ước 義nghĩa 配phối 教giáo 。念niệm 佛Phật 小tiểu 也dã 。般Bát 若Nhã 始thỉ 也dã 。佛Phật 現hiện 終chung 也dã 。一nhất 行hành 頓đốn 也dã 。普phổ 等đẳng 圓viên 也dã 。如như 理lý 思tư 之chi 。

楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 勢Thế 至Chí 念Niệm 佛Phật 圓Viên 通Thông 章Chương 疏Sớ/sơ 鈔Sao 卷quyển 上thượng

音âm 釋thích

天Thiên 竺Trúc

(# 此thử 云vân 月nguyệt 氏thị )# 。

沙Sa 門Môn

(# 華hoa 言ngôn 勤cần 息tức )# 。

般bát 剌lạt 密mật 帝đế

(# 唐đường 翻phiên 極cực 量lượng )# 。

譯dịch

(# 音âm 易dị 翻phiên 梵Phạn 語ngữ 成thành 華hoa 言ngôn 也dã )# 。

波ba 羅la 夷di

(# 此thử 云vân 棄khí 犯phạm 此thử 罪tội 者giả 。永vĩnh 棄khí 佛Phật 法Pháp 邊biên 外ngoại 也dã )# 。

阿A 鼻Tỳ

(# 翻phiên 無vô 間gian 大đại 地địa 獄ngục 名danh )# 。

釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni

(# 釋Thích 迦Ca 翻phiên 能năng 仁nhân 姓tánh 也dã 牟Mâu 尼Ni 翻phiên 寂tịch 默mặc 名danh 也dã )# 。

他tha

(# 音âm 拖tha )# 。

伽già

(# 音âm 祗chi )# 。

毗tỳ

(# 音âm 皮bì )# 。

迦ca

(# 加gia 音âm )# 。

膩nị

(# 音âm 尼ni )# 。

扣khấu

(# 音âm 只chỉ )# 。

阿A 彌Di 陀Đà

(# 此thử 云vân 無vô 量lượng 壽thọ 亦diệc 云vân 無vô 量lượng 光quang )# 。

須Tu 彌Di

(# 唐đường 言ngôn 妙Diệu 高Cao 山Sơn 王Vương 也dã )# 。

菩Bồ 提Đề

(# 華hoa 言ngôn 覺giác 道đạo )# 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát

(# 菩Bồ 薩Tát 此thử 云vân 覺giác 有hữu 情tình 摩ma 訶ha 薩tát 此thử 云vân 大đại 心tâm 眾chúng 生sanh 也dã )# 。

摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật

(# 摩ma 訶ha 翻phiên 大đại 般Bát 若Nhã 翻phiên 智Trí 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 。翻phiên 到đáo 彼bỉ 岸ngạn )# 。

趁sấn

(# 音âm 逞sính 隨tùy 從tùng 逐trục 踐tiễn 也dã )# 。

迅tấn

(# 音âm 信tín 疾tật 也dã )# 。

萎nuy

(# 音âm 委ủy 華hoa 草thảo 憔tiều 殘tàn 或hoặc 退thoái 縮súc 也dã )# 。

娑sa 婆bà

(# 此thử 云vân 堪kham 忍nhẫn 堪kham 能năng 忍nhẫn 斯tư 惡ác 故cố )# 。

懊áo

(# 音âm 奧áo 悔hối 恨hận 也dã )# 。

抵để

(# 音âm 底để 至chí 也dã )# 。

覓mịch

(# 音âm 蜜mật 追truy 尋tầm 也dã )# 。

幹cán

(# 音âm 干can 辦biện 作tác 也dã )# 。

躡niếp

(# 音âm 業nghiệp 蹈đạo 也dã )# 。

阿a 伽già 陀đà

(# 此thử 云vân 普phổ 去khứ 能năng 去khứ 眾chúng 病bệnh 也dã )# 。

陀đà 羅la 尼ni

(# 此thử 云vân 總tổng 持trì 亦diệc 云vân 遮già 持trì 即tức 咒chú 也dã )# 。

畊#

(# 音âm 庚canh 犁lê 田điền 也dã )# 。

耨nậu

(# 音âm 羺# 耘vân 草thảo 也dã )# 。

修tu 羅la

(# 舊cựu 翻phiên 無vô 端đoan 正chánh 新tân 翻phiên 非phi 天thiên )# 。

文Văn 殊Thù

(# 此thử 云vân 妙diệu 德đức )# 。

螟minh 蛉linh

(# 音âm 冥minh 令linh 桑tang 蟲trùng 也dã )# 。

括quát

(# 音âm 郭quách 包bao 括quát 也dã )# 。

楫tiếp

(# 音âm 接tiếp 橈# 也dã )# 。

舠#

(# 音âm 刀đao 小tiểu 船thuyền 盛thịnh 二nhị 百bách 斛hộc )# 。

艇#

(# 音âm 廷đình 盛thịnh 三tam 百bách 斛hộc 次thứ 小tiểu 船thuyền 也dã )# 。

港cảng

(# 音âm 講giảng 水thủy 之chi 分phần 派phái 道đạo 路lộ 也dã )# 。

艨# 艦#

(# 音âm 蒙mông 監giám 外ngoại 狹hiệp 而nhi 長trường/trưởng 曰viết 艨# 艟# 上thượng 下hạ 四tứ 方phương 。有hữu 板bản 曰viết 艦# 中trung 船thuyền 也dã 亦diệc 戰chiến 船thuyền 名danh )# 。

涅Niết 槃Bàn

(# 此thử 云vân 滅diệt 度độ 亦diệc 云vân 圓viên 寂tịch )# 。

[舟*(彖/虫)]# 艞#

(# 音âm 禮lễ 耀diệu 江giang 中trung 大đại 船thuyền 名danh )# 。

艆# [舟*芻]#

(# 音âm 狼lang 鄒# 海hải 中trung 大đại 船thuyền 名danh )# 。

特đặc 方phương 維duy 造tạo

(# 以dĩ 舟chu 為vi 橋kiều 者giả 曰viết 造tạo 天thiên 子tử 舟chu 也dã 連liên 四tứ 船thuyền 者giả 曰viết 維duy 諸chư 侯hầu 舟chu 也dã 兩lưỡng 船thuyền 並tịnh 者giả 曰viết 方phương 大đại 夫phu 舟chu 也dã 單đơn 一nhất 船thuyền 者giả 曰viết 特đặc 士sĩ 人nhân 舟chu 也dã )# 。

辟Bích 支Chi

(# 此thử 云vân 緣Duyên 覺Giác 亦diệc 云vân 獨Độc 覺Giác )# 。

紆hu

(# 音âm 迂# 曲khúc 也dã )# 。

富phú 樓lâu 那na

(# 華hoa 言ngôn 滿mãn 願nguyện )# 。

癊ấm

(# 音âm 蔭ấm 庇tí 庥# 也dã )# 。

覃#

(# 音âm 曇đàm 甸# 延diên 及cập 長trường/trưởng 市thị 也dã )# 。

菴am 羅la

(# 翻phiên 難nạn/nan 分phân 別biệt 其kỳ 果quả 似tự 挑thiêu 非phi 桃đào 似tự 柰nại 非phi 柰nại 華hoa 多đa 子tử 少thiểu 葉diệp 似tự 柳liễu 味vị 如như 梨lê 王vương 城thành 種chủng 之chi 果quả 可khả 療liệu 疾tật )# 。

阿a 含hàm

(# 翻phiên 教giáo 又hựu 云vân 無vô 比tỉ 法Pháp 經Kinh 名danh 也dã )# 。

嬈nhiễu

(# 音âm 撓nạo 擾nhiễu 動động 也dã )# 。

牒điệp

(# 音âm 蝶# 文văn 乃nãi 躡niếp 前tiền 而nhi 起khởi 者giả 曰viết 牒điệp 又hựu 移di 前tiền 文văn 於ư 此thử 曰viết 牒điệp 也dã )# 。

儲trữ

(# 音âm 除trừ 副phó 也dã 貳nhị 也dã 太thái 子tử 副phó 君quân 謂vị 之chi 儲trữ 君quân )# 。

涌dũng

(# 音âm 永vĩnh 泛phiếm 溢dật 也dã )# 。

殑căng

(# 音âm 競cạnh )# 。